Impact van vaccinatie op de epidemiologie van pneumokokken- , …vvkindergeneeskunde.be/userfiles/files... · 2016. 4. 25. · Impact van vaccinatie op de epidemiologie van pneumokokken-

Impact van vaccinatie op de epidemiologie van pneumokokken- , mazelen- en bofinfecties

VVK Voorjaarsvergadering, 16 April 2016

Epidemiology van Infectieziekten

Directie Volksgezondheid en Surveillance

Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel, Belgium

Dr. Martine Sabbe

Tine Grammens

Amber Litzroth

Inhoud

Pneumokokken

Impact PCV? Serotypes?

Mazelen

Eliminatie? Risicogroepen?

Bof

Uitbraken?

Pneumokokken infecties Invasieve infecties (IPD)

Bacteremie (53-64%)* Pneumokokken pneumonie (18-33%)* Meningitis (13-15%)* Sepsis (2%)* Andere: arthritis, cellulitis…(2%)* * % of IPD

Mucosal infections

– otitis media – sinusitis – conjunctivitis – pneumonie

Lokale verspreiding aspiratie

Vergison A. et al. Pediatrics 2006, 188(3):e801 Poehling KA et al. JAMA 2008, 295(14):1668-74

Mucosa infecties

CRM197: non-toxic cross reacting mutant of diphteria toxin NTHi: non-typable Haemophilus influenzae protein D / DT: diphteria toxoid / TT: tetanos toxoid

Geconjugeerd pneumokokken vaccin (PCV)

1. Directe bescherming 2. Immunologische geheugen 3. Dragerschap 4. Indirecte bescherming

+ 6A

+ 19A

- 3?

2002 • HGR advies PCV7 3+1

2004 • PCV7 beschikbaar in België

2006 • HGR advies PCV7 2+1 (8w, 16w +12m) en catch-up tot 24 maand

2007 • PCV7 Vaccinatieprogramma Vlaanderen & Wallonië

2010 • HGR Advies PCV13

2011 • PCV13 Vaccinatieprogramma Vlaanderen & Wallonië

2012 • Vaccinatiegraad Vlaanderen PCV 3 dosissen 96,5% (1)

2015 • HGR advies PCV10 of PCV13

2015 • PCV 10 Vaccinatieprogramma Vlaanderen

HGR advies nr 7783, 8193, 8687, 8813 (1) Theeten et al. Vaccinatiegraad bij jonge kinderen en adolescenten in Vlaanderen, 2012. Vlaams infectieziektebulletin 2013

Hoe impact opvolgen: gebruik van complementaire databronnen

Hospitalisatie gegevens (Minimale Ziekenhuis Gegevens, FOD Volksgezondheid):

- 2000-2013 - ICD-9 code: Pneumokokken pneumonie/Pneumokokken meningitis - Coverage 100%

PediSurv (WIV-ISP) en Nationaal Referentiecentrum S. pneumoniae (UZ Leuven)

- Sinds 2006 (+ multicenter studie 2002-2003) - Cultuur of PCR S. pneumoniae steriele site (bacteriëmie, sepsis,

meningitis, pneumokokken pneumonie, andere) Kinderartsen: klinische informatie, vaccinatie, outcome… NRC: serotype, antibioticaresistentie - Ethisch comité – Begeleidingscomité - Coverage 85%

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

120,0

Inci

denc

e/10

0,00

0

< 2 year 2-4 year

Hospitalisatie gegevens: directe impact van PCV op pneumokokken pneumonie en meningitis (ICD-9)

-50% (95%CI 29-65%)

-73% (95%CI 48-85%)

-86% (95%CI 75-92%)

PCV13 PCV7

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Inci

denc

e/10

0.00

0

< 2 year 2-4 year 5-15 year

PCV7

2015: preliminaire data

PediSurv: directe impact van PCV op invasieve pneumokokken infecties bij kinderen

-35% (95%CI 23-44%)

-72% (95%CI 66-78%)

-58% (95%CI 27-62%)

PCV13

PCV10 (VL)

-46%

Direct impact of PCV bij kinderen op IPD – England & Wales

Waight et al. 2015. Lancet Infect Dis. 15:535-543

« Maximum benefit of PCV13 programme in children might already achieved »

0

20

40

60

80

100

120

140

Inci

denc

e (c

ases

/100

,000

)

PCV7 1** 3*** 5** 7F** 6A*** 19A*** Other non PCV13

PCV7 PCV13

PCV10/13

Kinderen < 2 jaar: PCV7 en PCV10/13 serotypes zijn verdwenen – maar toename andere serotypes

2015: preliminaire data **PCV10 en PCV13/***PCV13

0

5

10

15

20

2512

F10

A33

F 3815

C15

A23

B 3 24 11A

16F

19A

22F

24B

24F

35B

35F 8 14 20 21 27 31 12A

15B

18A

19F

23A

24A 7C 9N

Invasieve pneumokokken infecties kinderen < 2 jaar

2006 (n=206) 2015 (n=101)

41% PCV7 18% PCV10/13

28% PCV13 13% NVT

2% PCV10/13 4% PCV13 95% NVT

2015

NVT PCV10/13 PCV13

Kinderen (tot 18 jaar) met verhoogd risico Huidige aanbeveling PCV13?

Leeftijd van de patient PCV13 PPV23

2-12 maanden • 3 dosissen: interval 6-8 weken

• 1 booster na leeftijd 12 maanden

Na volledige PCV: 1 dosis na leeftijd 24 maanden

12 maanden tot 5 jaar + Gevaccineerd (PCV7 2+1 of PCV13 2 doissen voor leeftijd 12 maanden)

1 booster PCV13

Na volledige PCV: 1 dosis na leeftijd 24 maanden – minstens 8 weken na laatste PCV-dosis

12 maanden tot 5 jaar + Geen of onvolledige vaccinatie

2 dosissen PCV13: interval 8 weken

Na volledige PCV: 1 dosis na leeftijd 24 maanden – minstens 8 weken na laatste PCV-dosis

> 5 jaar 1 dosis PCV13 (tot 18 jaar) 1 dosis – minstens 8 weken na laatste PCV-dosis

Zie HGR 8757 (verhoogd risico IPD kinderen)

< 5 jaar 90% NVT

4% PCV10 6% PCV13

5-18 jaar 70% NVT

28% PCV10 2% PCV13

13

Klinische presentatie van invasieve pneumokken is veranderd bij kinderen < 2 jaar Vergelijking 2014 vs pre-PCV7 (2006): • Bacteremie: 72%↓ • Pneumokokken pneumonie (54% ↓; ns) • Pneumokokken meningitis: 72%↓

0

20

40

60

80

100

120

140

2002-2003

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Inci

denc

e pe

r 100

,000

occult bacteraemia < 2y pneumococcal pneumonia < 2ypneumococcal meningitis

PCV7 PCV13

Pneumokokken meningitis PCV-era (< 2 jaar)

2015: preliminaire data

2015: • Mediane leeftijd10 maand (range 0-21 mo) • Serotypes 2015 allemaal NVT

10A(6x) - 12F(4x) - 33F(3x)- 11A -15C -16F -18A – 20 -22F - 27 -38

33 40

22 24 25 18 20 21

8 8 14

4

6

2 4 4

1 1

1

7

05

101520253035404550

2002 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Aant

al g

eval

len

Pneumokokken meningitis overleden

CID DOI: 10.1093/cid/civ368

Conclusies: impact PCV 86% hospitalisaties pneumokokken pneumonie/meningitis 72% incidentie invasieve pneumokokken infecties

99% vaccin serotypes: bij

Mazelen infectie

Mucosal infections

7 – 14 dagen

Symptomen Complicaties Koorts Rhinitis, conjuncitivitis, Koplik spots Maculopapulaire rash

Otitis Media (10%) Pneumonie (1-6%) Diarree (8%) Acute Encephalitis (1/1000) Subacute Sclerosing Panencephalitis (SSPE) (1/100.000) Overlijden (1-10/10.000)

17

Labo bevestiging > Overleg Arts infectieziektebestrijding

Sample type

Analysis Time sampling Shipment Conser-vation

Serum IgM and IgG 7-28 days after start rash As soon as possible

At 2-5°C until sending samples

Oral Fluid (OF)

IgM 7-28 days after start rash

As soon as possible (within 7 days in lab)

PCR (virusdetection)

Max. 7 days after start rash

As soon as possible (within 7 days in lab)

Genotyping Max. 5 days after start rash As soon as possible

Naso

PCR (virusdetection)

Max. 7 days after start rash

As soon as possible

Genotyping Max. 5 days after start rash As soon as possible

Hutse V et al. 2010, Int J Infect Dis doi: 10.1016 https://nrchm.wiv-isp.be

Mazelen eliminatie doelstelling WHO Eurpa • Geen endemische transmissie van het virus • Import van een geval: secundaire verspreiding stopt spontaan, zonder

interventie. - Vaccinatiegraad > 95% MBR1 en MBR2 - < 1 geval/miljoen inwoners (< 11 gevallen België en

1985 • MBR 1 (nu op 12 maand)

1995 • MBR 2 (10 jaar)

1999 • Vaccinatiegraad Vlaanderen MBR1 83% (1)

2005 • Vaccinatiegraad Vlaanderen MBR1 94% en MBR2 84% (1)


2009 • Mazelen: verplichte melding Vlaanderen


(1) Theeten et al. Vaccinatiegraad bij jonge kinderen en adolescenten in Vlaanderen, 2012. Vlaams infectieziektebulletin 2013 (4)


Huisartsenpeilpraktijken (WIV-ISP):

- 1982-1999 - Klinische beeld (+/- laboratorium diagnose)

PediSurv (WIV-ISP)

- Sinds 2003 - Klinische beeld (+/- laboratorium diagnose +/- epilink)

Nationaal Referentiecentrum Mazelen en Rubella (WIV-ISP) - Sinds 2006 - Laboratorium diagnose

Verplichte meldingen - Sinds 2009 - Klinische beeld + laboratorium diagnose of epilink

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Inci

denc

e of

mea

sles

/100

000

Huisartsenpeilpraktijken – Verplichte Meldingen – PediSurv – Nationaal ReferentieCentrum mazelen

Directe impact van Mazelen vaccinatie

-99%

MBR1

MBR2 0

1

2

3

4

5

6

2011 2012 2013 2014 2015

Mazelen Uitbraken in Europa: wie zijn de risicogroepen? (2014 -2016)

Duitsland: vluchtelingen kamp: 4 gevallen ; Berlijn: > 700 gevallen (1 overlijden, 18m baby; migranten Bosnia/Herzegovina)

UK, Wales: school: 7 gevallen Tsjechië: 270 gevallen (start in hospitaal, incl gezondheidswerkers) België, Antwerpen (2014): kinderdagverblijf: 33 gevallen Frankrijk, Calais (2016): vluchtelingen, gezondheidswerkers

22 Source: ECDC Measles & Rubella monitoring Report, 2016 Presentation “Status of Measles and Rubella in EU/EEA countries” by Dr Lucia Pastore Celentano, Joint meeting in Copenhagen, March 2015

20 en 45 jaar

Conclusies: impact mazelenvaccinatie

99% incidentie mazelen sinds vaccinatie Maar nog geen eliminatie bereikt Risicogroepen: - Jonge kinderen < 12 maand - Volwassenen 20-45 jaar - Gezondheidswerkers - Vluchtelingen - Anti-vaccinatie?

Intussen: • Hoge vaccinatiegraad nodig voor MBR1 en MBR2 • Vermoeden van mazelen

> arts infectieziektenbestrijding: diagnose & maatregelen

!

Bof infectie

Symptomen

Symptomen

Koorts Rhinitis, conjuncitivitis, Koplik spots Maculopapulaire rash

Meningitis (1-10%) Encephalitis (0,1%) Doofheid (1/20,000) Epididymo-orchitis (15-30%) Oophoritis (5%) Pancreatitis (2-5%)

Complicaties

Asymptomatisch (20-30%) Koorts Parotitis (30-40%)

1981 • Bofvaccinatie gedeeltelijk terugbetaald jongens

1985 • MBR 1 (nu 12 maand)

1995 • MBR 2 (10 jaar)

1999 • Vaccinatiegraad Vlaanderen MBR1 83% (1)




(1) Theeten et al. Vaccinatiegraad bij jonge kinderen en adolescenten in Vlaanderen, 2012. Vlaams infectieziektebulletin 2013 (4)


Huisartsenpeilpraktijken (WIV-ISP): - 1982-2000 - Klinische beeld (+/- laboratorium diagnose)

PediSurv (WIV-ISP)

- Sinds 2003 - Klinische beeld (+/- laboratorium diagnose +/- epilink)

Verplichte meldingen

- Tijdelijke meldingsplicht in Vlaanderen juni 2012- okt 2013 - Klinische beeld +/- laboratorium diagnose of epilink

Nationaal Referentiecentrum Bof (WIV-ISP)

- Sinds 2013 - Laboratorium diagnose

Netwerk van peillaboratoria (WIV-ISP)

- Sinds 2012 - Laboratorium diagnose

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1

0

100

200

300

400

500

600

700

800

Vacc

inat

ion

cove

rage

MM

R1

Con

sulta

tion

inci

denc

e/10

0 00

0

Year

Consultation incidence mumps Vaccination coverage MMR1

Huisartsenpeilpraktijken

Directe impact van Bof vaccinatie

-95%

MBR1

MBR2

**

**geen surveillance

België 2011-2013: • Jongvolwassenen (20-24 jaar) • tweemaal gevaccineerd • nauwe sociale contacten (studentenpopulatie)

Ook wereldwijd in dezelfde populaties, bvb:

Canada en Verenigde Staten sinds 2005 Nederland in 2009-2013 Verenigd Koninkrijk sinds 2004

Seroprevalentiestudie bof op 3252 reststalen (2013-2014)

Doel: 1. Identificeren van leeftijdsgroepen vatbaar voor infectie 2. Bepalen van risicofactoren voor vatbaarheid

→ Extra informatie voor het sturen van vaccinatierichtlijnen

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

65

700 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

20-2

425

-29

30-3

435

-39

40-4

445

-49

50-5

455

-59

60-6

465

-69

70-7

375

-79

>=80

Prev

alen

tie v

an s

eron

egat

ivite

it (in

%)

Leeftijd

MMR-1 MMR-2

Prevalentie van bof IgG seronegativiteit per leeftijd, 2013-2014, België.

Doelgroep MMR

Natuurlijke infectie

Doelgroep voor 2 MBR dosissen (12-28 jaar): prevalentie seronegativiteit per jaar stijging in leeftijd: OR 1.03 (1-1,05)

Seroprevalentie studie

1. Beide vaccinatiemomenten leiden tot een belangrijke daling in de proportie vatbare individuen

2. Na het tweede MBR vaccin stijgt het aantal vatbare individuen in de populatie opnieuw, onduidelijk of dit komt door:

→ Waning immunity → Lagere vaccinatiegraad hogere leeftijden → Combinatie

3. Ook in 1-9 jarigen zien we een verhoogde vatbaarheid, maar uitbraken enkel in 20-30 jarigen

→ Meer asymptomatische infecties bij jongeren? → Meer heterogene sociale contacten bij jongeren? → Verschillen in cellulaire immuniteit?

Conclusies: impact bofvaccinatie

95% incidentie bof sinds vaccinatie Maar uitbraken bij gevaccineerde jongvolwassenen

- Waning immunity - Lagere vaccinatiegraad: accumulatie vatbare personen

Intussen: • Hoge vaccinatiegraad nodig voor MBR1 en MBR2 • Betere surveillance mogelijk? • Beter vaccin mogelijk?

!

Besluit: impact vaccinatie in België

Impact PCV? Serotypes?

Risicogroepen?

Pre- vaccinatie

156/100.000 824/100.000 678/100.000

Post-vaccinatie 43/100.000 0,42/100.000 33/100.000

% daling -72% -99% -95%

Besluit: uitdagingen

Serotype vervanging

Nieuwe vaccins?

Eliminatie

Risicogroepen

Surveillance

Dalende immuniteit

Hartelijk dank! Alle kinderartsen en huisartsen die gevallen rapporteren Alle laboratoria voor het doorsturen van stalen naar het referentielabo Nationaal Referentielabo S. Pneumoniae UZ Leuven (J. Verhaegen) Nationaal Referentielabo Mazelen en Rubella (V. Hutse) Netwerk van peillaboratoria PediSurv Comité /Seroprevalentiestudie Wetenschappelijk Comité Vlaamse Vereniging voor Kindergeneeskunde (VVK) Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde (BVK) Belgian Pediatric Infectious Diseases Group (BPIDG) Agentschap Zorg & Gezondheid, DG Santé FWB, GGC Brussel Hoofdstad WIV-ISP collega’s: Tine Grammens, Amber Litzroth, Elise Mendes da Costa

0

10

20

30

40

50

60

19A 14 6B 7F 19F 1 5

23F 6A 10A

18C 4 9V 33F

15B

15C

19N

T22

F 3811

A 12 12F 15

15A

24B 27 3 34 39 9A

Invasieve pneumokokken infecties kinderen < 2 jaar

2006 (n=206) 2015 (n=101)

41% PCV7 18% PCV10/13

28% PCV13 13% NVT

2% PCV10/13 4% PCV13 95% NVT

2006

2015

NVT

0

5

10

15

20

25

12F

10A

33F 38

15C

15A

23B 3 24 11A

16F

19A

22F

24B

24F

35B

35F 8 14 20 21 27 31 12A

15B

18A

19F

23A

24A 7C 9N

PCV10/13

PCV7

PCV13

Dianummer 1Dianummer 2Pneumokokken infectiesGeconjugeerd pneumokokken vaccin (PCV)Dianummer 5Hoe impact opvolgen: �gebruik van complementaire databronnen Dianummer 7Dianummer 8Dianummer 9Dianummer 10Dianummer 11Dianummer 12Dianummer 13Dianummer 14Dianummer 15Mazelen infectieLabo bevestiging� > Overleg Arts infectieziektebestrijding Dianummer 18Dianummer 19Hoe impact opvolgen: �gebruik van complementaire databronnen Dianummer 21Mazelen Uitbraken in Europa: wie zijn de risicogroepen? (2014 -2016)Dianummer 23Bof infectieDianummer 25Hoe impact opvolgen: �gebruik van complementaire databronnen Dianummer 27Dianummer 28Seroprevalentiestudie bof op 3252 reststalen (2013-2014)Prevalentie van bof IgG seronegativiteit per leeftijd, 2013-2014, België.Seroprevalentie studieDianummer 32Dianummer 33Dianummer 34Hartelijk dank!Dianummer 36Dianummer 37

Documents

Impact van vaccinatie op de epidemiologie van pneumokokken- , …vvkindergeneeskunde.be/userfiles/files... · 2016. 4. 25. · Impact van vaccinatie op de epidemiologie van pneumokokken-