Numru 13,416

It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

€0.55

Ka//a Illegali

Mi]muma arrestati wara li nqabdujikka//jaw b’mod illegali.

Ara pa;na 3

I/-?ina

Ikomplu l-isforzi ta’ fejda wara l-a[[ar terremot

Ara pa;na 11

Persuni li tkellmu ma’dan il-;urnal staqsew x’qedi]omm lill-Prim Ministrubiex jiffirma l-appointmentsta’ psikologi li kellhom ji;unga;;ati fid-Dipartimenttas-Sa[[a minkejja li kienu[ar;u r-ri]ultati tal-interviews li saru b’rabtama’ din is-sej[a. Warakwa]i sentejndiskussjonijiet mal-Uniontal-Psikologi, il-GvernNazzjonalista kien la[aqftehim ma’ dawn il-professjonisti. Malli sar il-ftehim saret sej[a g[all-applikazzjonijiet g[alpsikologi u assistentipsikologi fid-Dipartimenttas-Sa[[a. Minkejja li sarul-interviews u [ar;u r-ri]ultati l-[atriet masetg[ux isiru min[abba li l-pro/ess twaqqaf mill-Kummissjoni g[as-ServizzPubbliku min[abba li kienetissej[et elezzjoni.

Normalment, kif tg[addil-elezzjoni, il-[atriet ji;uffirmati u l-[addiemajibdew ja[dmu mill-ewwel.Dan jidher li ma ;arax uwie[ed isaqsi x’qieg[edi]omm lill-Prim Ministrubiex jiffirma dawn l-appointments ta’ dawn il-professjonisti.

Il-fatt li l-pro/ess ta’[atriet jitwaqqaf hekk kiftissejja[ elezzjoni ;eneralijidher li kien il-kaw]ag[aliex ma setg[ux ji;uimpjegat numru ta’spe/jalisti barranin fit-Taqsima tal-ENT fl-IsptarMater Dei. Din it-taqsimakienet fi/-/entru ta’polemika hekk kif fl-a[[ar

jiem deher rapport fuq NETTV dwar tifel li g[adujistenna biex ikun operatf’widnejh min[abba nuqqasta’ tobba fit-taqsima tal-ENT fl-Isptar Mater Dei.

B’referenza g[al dan ir-rapport, il-Minsitru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia fistqarrija wie;eb li din it-taqsima ilha titlob biexikollha tobba barranin fil-grad ta’ Basic SurgeryTrainees u SeniorRegistrars g[al aktar minnsena u nofs.

L-istqarrija tg[id li l-amministrazzjoni tal-isptarbdiet ta[dem fuq dan minnAwwissu tas-sena lig[addiet u takku]a lill-eksMinistru tas-Sa[[a JoeCassar li qatt ma ta l-attenzjoni me[tie;a biextin[are; sej[a pubblika biexikunu inga;;ati dawn it-tobba barranin. L-istqarrijatg[id li din hija s-sitwazzjoni li wiret il-gvernil-;did u li hekk kif sar jafb’din is-sitwazzjoni,

Psikologi g[adhomqed jistennewli ji;u impjegatifid-Dipartimenttas-Sa[[a

Minkejja lig[adda xaharmill-elezzjonidawnil-psikologig[adhomma jafuxx’se ji;riminnhom

g[al pa;na 2

Ikomplu iktar [atriet mill-Prim Ministru Joseph Muscatlil persuni qrib tieg[u u liappo;;jawh b’mod apert fil-kampanja elettorali.

Issa kien imiss lil PaulBonello, li skont rapporti fil-media, in[atar Chairman tal-Malita Investments, il-kumpanija li twaqqfet biextamministra l-propjetajiet tal-Gvern.

Jirri]ulta li KennethFarrugia, li kien imexxi l-Malita Investments, ma ;iexinfurmat li l-Gvern se jtemm

il-kariga tieg[u u minflokuja[tar lil Bonello b[alaChairman.

Paul Bonello li hu d-diretturmani;erjali tal-kumpanijaFinco Trust, appo;;jaapertament lill-PartitLaburista fil-kampanjaelettorali li g[addiet, tant likien indirizza Mass MeetingLaburista f’{a]-}abbar.

Paul Bonello hu l-a[[arminn sensiela ta’ persuni likienu ppremjati minn Muscatf’dawn l-a[[ar ;img[at tal-appo;; tag[hom. Kariga o[ra

kienet dik ta’ John Bencini, lin[atar Chairman tal-MCESDbil-korpi kostitwiti kollha –bl-e//ezzjoni tal-GWU u l-Forum – jesprimu ru[homkontra din il-[atra.

B[al Bonello, Bencini kienindirizza Mass Meeting tal-Partit Laburista waqt il-kampanja elettorali. JohnBencini kien indirizza wkollil-Konferenza :enerali tal-Partit Laburista li approvat il-manifest elettorali tal-PartitLaburista bis-slogan MaltaTag[na Lkoll.

Paul Bonello jin[atarChairman ta’ MalitaInvestmentsAppo;;ja bil-miftu[ lill-PL u indirizza mass meeting

L-Iscouts u l-Guides ta’ Malta lbiera[ [adu sehem fil-parata nazzjonali annwali mill-Fosostal-Furjana u ni]lu tul triq ir-Repubblika fil-Belt Valletta fejn fi pjazza San :or;, l-iscouts tawis-salut lill-President ta’ Malta George Abela li hu l-patrun tal-iscouts. F’Malta b[alissa hawn3,600 scout u 1,600 guide f’diversi gruppi madwar Malta u G[awdex. Din is-sena, ]ew; gruppipartikolari, tal-{amrun u tar-Rabat, fakkru l-100 anniversarju mit-twaqqif tag[hom. L-eqdemscout group f’Malta hu dak ta’ Tas-Sliema li din is-sena g[alaq 104 snin. (Ritratt> Michael Ellul)

2 LokaliIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta‘ April, 2013

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN

IT-TNEJNL-og[la

20˚C L-inqas

13˚C

IT-TLIETAL-og[la

19˚CL-inqas

14˚C

L-ERBG{AL-og[la

20˚C L-inqas

15˚C

IL-{AMISL-og[la

21˚CL-inqas

16˚C

IL-:IMG{AL-og[la

22˚CL-inqas

16˚C

IT-TEMP il-bi//a l-kbira msa[[ab u bil-possibilità ta’ ftit xita kultantVI}IBBILTÀ ;eneralment tajba IR-RI{ [afif g[al moderat mill-Grigal, li jdurmil-Lvant u jsir moderat kultantBA{AR [afif g[al moderatIMBATT baxx mill-Majjistral li jsir min-Nofsinhar ix-XlokkTEMPERATURA l-og[la 20˚CXITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a tr mmXita mill-1 ta’ Settembru 415.2 mmIX-XEMX titla’ fis-06.22 u tin]el fid-19.40

UVINDEX

8

UV

8UV

8UV

8UV

8UV

8

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’Malta) lbiera[ kienet> Malta 21˚C imsa[[ab, Al;eri 19˚C ftitimsa[[ab, Amsterdam 13˚C imsa[[ab, Ateni 21˚C ftit imsa[[ab,Li]bona 21˚C xemxi, Berlin 14˚C xemxi, Brussell 10˚C imsa[[ab, il-Kajr 21˚C imsa[[ab, Dublin 11˚C imsa[[ab, Kopen[agen 9˚Cimsa[[ab, Frankfurt 15˚C imsa[[ab, Milan 16˚C imsa[[ab,Istanbul 13˚C imsa[[ab, Londra 13˚C xemxi, Madrid 18˚C xemxi,Moska 7˚C imsa[[ab, Pari;i 15˚C xemxi, Bar/ellona 16˚C xemxi,Ruma 17˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 18˚C imsa[[ab, Tripli 30˚Cxemxi, Tune] 18˚C imsa[[ab, Vjenna 19˚C xemxi, Zurich 9˚Cimsa[[ab, Munich 10˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C xemxi

B[al-lum 25 senaWara x-xkiel kontinwu li sabu l-

iskejjel tal-Knisja fl-a[[ar snin ta’amministrazzjoni So/jalista, il-

Gvern ;did immexxi mill-PartitNazzjonalista assigura li ma kien se jsir l-ebda xkiel g[all-ftu[ ta’ aktar klassijiet fl-iskejjel tal-Knisja. Il-Ministru tal-Edukazzjoni Ugo Mifsud Bonnici qal li l-Gvern ried li l-Knisja tespandi l-iskejjeltag[ha [alli jkun hemm a//ess akbarf’aktar klassijiet.

Il-Ministru [abbar ukoll li l-Gvern kiense jie[u passi biex il-livell sekondarjujkun miftu[ g[all-istudenti kollhaming[ajr il-[tie;a ta’ e]ami kompetittiv.Il-PN dejjem emmen fl-edukazzjoni b[alag[odda biex l-istudenti jkomplujavanzaw fl-istudji tag[hom sal-og[lalivelli possibbli.

Il-PN [abbar l-attivitajiet li kien sejorganizza fl-okka]joni ta’ Jum il-{addiem. G[al din l-okka]joni t-temamag[]ula kienet “Ix-xog[ol: ;ie[ lill-[addiem”.

It-Temp

Ra;el ta’ 45 sena minn Birkirkara qedjin]amm arrestat wara sejba ta’ kokainamatul il-lejl bejn is-Sibt u l-{add.

Is-sejba saret minn membri tal-Iskwadrata’ kontra d-Droga tal-Pulizija warainformazzjoni li wasslet g[and il-Pulizija lir-ra;el kien qed jittraffika d-droga ;ewwastabbiliment ta’ divertiment f’Tas-Sliema.

Il-Pulizija waqfet lir-ra;el ;ewwa tas-

Sliema fejn fil-pussess tieg[u nstabupakketti bid-droga kokaina. Minn tfittxijao[ra fir-residenza tieg[u nstabu o;;ettio[ra relatati mat-traffikar u pussess ta’droga .

L-ist[arrig tal-Pulizija g[adu g[addej, ul-persuna mistennija li titressaq il-Qorti fil-;ranet li ;ejjin b’akku]i ta’ pussessaggravat ta’ droga kokaina.

Sejba ta’ droga kokaina

Il-Partit Nazzjonalistajis[aq li l-[afna talbiet tal-bdiewa u r-ra[[ala g[alg[ajnuna ta’ fondi mill-UEhuma e]empju /ar tal-fidu/jali dawn kellhom fis-setturagrikolu.

Il-Partit Nazzjonalista qaldan fi stqarrija b’referenzag[all-istqarrija tas-SegretarjuParlamentari g[all-Biedja,Sajd u Drittijiet tal-AnnimaliRoderick Galdes dwar l-g[ajnuniet li l-bdiewa u r-ra[[ala jie[du mill-fondi tal-UE.

Il-PN jis[aq li l-bdiewa masetg[ux igawdu minn din l-g[ajnuna li kieku l-PN marnexxielux jeg[leb it-tfixkiltal-Partit Laburista biexMalta tissie[eb fl-UE. L-istqarrija tkompli tg[id li r-ri]ultati pre/edenti man[ar;ux g[ax kien g[adug[addej pro/ess ta’ //ekkjarbiex ji;u evitati appelli blab]onn u tfakkar li kieku[ar;u r-ri]ultati l-PN kien ji;iakku]at li [are; ir-ri]ultatbiex jirba[ is-simpatija ta’dawk li jkunu [adu xi fondi.Il-PN qal li din l-akku]a ;ejjamill-istess Ministeru li

sa[ansitra qal li ma messuxinfeta[ l-Park tal-Familjaf’Wied il-G[ajn qabel l-elezzjoni.

Il-fatt li [afna bdiewa ura[[ala applikaw g[all-fondijixhed il-fidu/ja li dawnkellhom fil-futur tas-setturagrikolu kuntrarjament g[aldak li kienet tg[id l-Oppo]izzjoni. Ir-ra[[ala u l-bdiewa komplew jinvestug[ax emmnu fil-politika tal-Gvern ta’ dak i]-]mien metatefg[u l-applikazzjoni.

Il-PN fakkar li l-fonditqassmu skont programmoperattiv li tfassal qabel l-2007 bl-involviment ta’ niesli llum jassistu lis-SegretarjuParlamentari RoderickGaldes. G[aldaqstant,tkompli tg[id l-istqarrija,huwa importanti li g[all-programm tas-snin 2014-2020, il-fondi rurali li Gvernpre/edenti rnexxielu j]idmeta mqabbel mas-snin2007-2013 jindirizzaw il-[ti;ijiet tas-setturi varji umhux jiffukaw biss fuqkonsulenzi.

Il-PN ifakkar li l-Gvernpre/edenti kien feta[

konsultazzjoni mal-Kummissjoni Ewropea biex,f’ka] li jkun hemm flus li majintefqux ta[t mi]uri ruralio[rajn, il-fondi li jifdalimorru biex jibbenefikawapplikazzjonijiet fuqristrutturar li g[addew i]da lima [adux fondi g[ax makienx g[ad baqa’ fondi ta[tdin il-mi]ura. L-istqarrijati//ara li hemm minuti ta’laqg[at li juri dan g[alkemmil-Kummissjoni dejjem qaletli l-programm irid ji;i e]awritqabel ji//aqilqu fondi minnmi]ura g[al o[ra.G[aldaqstant, tg[id l-istqarrija, dan i/-/aqliq issabiss jista’ jsir.

Kull meta [ar;u sej[ietg[al mi]uri differenti dejjemintqal mill-ewwelpubblikament kemm se jkunivvutat g[al kull mi]ura uqatt ma n]amm xejn mistur.G[aldaqstant l-istqarrijati/[ad li xi darba ntqal li kullmin kien se japplika kienu sejie[u l-fondi. Din il-politikata’ weg[diet hija trademarkbiss tal-partit Laburista,ittemm tg[id l-istqarrija tal-Partit Nazzjonalista.

It-talbiet tal-bdiewau r-ra[[ala huma xhiedatal-fidu/ja tag[homfis-settur agrikolu

Godfrey Farrugiajitfa’ l-[tija fuq il-ministru ta’ qabelil-Ministru g[as-Sa[[a tastruzzjonijiet permezz ta/-Chief Medical Officer biexil-Kummissjoni g[as-Servizz Pubbliku (PSC)to[ro; is-sej[a biex ikununga;;ati dawn it-tobbabarranin.

L-istqarrija tikkjarifika li,minkejja dan, is-servizz tal-emer;enza tal-ENT xortawie[ed qieg[ed jing[ataminn tobba tal-FoundationYear 2 ta[t is-supervi]jonita’ Higher Surgical Traineesu Senior Registrars. Dan,tkompli tg[id l-istqarrija,kellu jsir min[abba li l-compliment tat-tobba makienx im[ares sew mill-gvern pre/edenti ug[alhekk is-sitwazzjonib[alissa hija wa[da fejn it-taqsima tal-ENT m’hemmxbi]]ejjed tobba tal-grad ta’HST. L-istqarrija tg[id li likieku dawk e]istentib[alissa kellhom jintu]awg[as-servizz tal-emer;enzatal-ENT, l-istennija tal-pazjenti fis-servizz tal-

ENT kienet titwal. Fi tmiem it-twe;iba

tieg[u, il-Ministru GodfreyFarrugia rringrazzja lill-professjonisti kollha lija[dmu fil-qasam tas-sa[[ab’mod partikolari dawk tal-ENT g[as-servizz siewi liqed jag[tu fi/-/irkostanzie]istenti.

F’kummenti li ta dwar danil-ka], l-eks Ministru g[as-Sa[[a Joe Cassar qal li danhuwa ka] ie[or fejn il-Ministru Godfrey Farrugiaqed jag[]el li jitfa’ t-tort fuqil-Ministeru pre/edenti.Huwa spjega li l-LeadTechnician tal-ENTDepartment ried jimpjeganumru ta’ spe/jalisti barraninli xorta jridu ji;u impjegatiwara sej[a pubblika bipro/ess regolari. Madankolludan il-pro/ess kellujitwaqqaf hekk kif issej[et l-elezzjoni. Huwa qal li jisperali dawn is-sej[iet issa [ar;uu //ara li kemm-il darbajsiru l-intervisti dawn il-[addiema jkunu jistg[ujibdew ja[dmu f’pajji]na.

minn pa;na 1

Lokali 3IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Ilbiera[ filg[odu l-Pulizijaressqet ta[t arrest il-Qortiquddiem il-Ma;istrat tal-G[assa Giovanni Grixti lilChristian Gauci ta’ 27 sena, ulil Carl Borg ta’ 30 sena, it-tnejn residenti l-Mellie[a.

Huma ;ew akku]ati tallinhar it-18 t’April 2013, g[al[abta tas-sieg[a u nofs ta’wara nofsinhar, fl-akwatimag[rufa b[ala l-G[adira fil-limiti tal-Mellie[a, ]ammewjew ;arrew arma tan-nar likienet ikkargata f’xi post fejnmhux permess l-isparar fuqil-ka//a u li kka//jaw jewippruvaw jikka//jaw xig[asfur f’santwarju tal-g[asafar, fost akku]i o[ra.

Christian Gauci wa[du ;ieakku]at ukoll talli sar re/idivb’sentenza mog[tija mill-Qorti tal-Ma;istrati.

Christian Gauci ammettag[all-akku]i mi;juba fil-konfront tieg[u filwaqt li CarlBorg wie;eb mhux [ati.Huma ma ng[atawx il-[elsienmill-arrest u qeg[dinjin]ammu fil-Fa/ilitàKorrettiva ta’ Kordin. Is-sentenza mistennija ting[atafil-jiem li ;ejjin. Il-prosekuzzjoni f’dan il-ka]tmexxiet mill-Ispettur RamonMercieca.

Fi stqarrija l-FederazzjoniKa//aturi Nassaba uKonservazzjonisti, L-FKNK,qalet li tinsab kommessa litu]a r-ri]orsi kollha sabiextnaqqas atti illegalib’konnessjoni mal-ka//a,imma hija impenjata wkoll litara d-drittijiet tal-

ma;;oranza assoluta tal-membri tag[ha sabiexjkollhom sta;un ;did fil-ka//a tar-Rebbieg[a, u lijtihom l-alternattivasodisfa/enti mog[tija mill-Qorti Ewropea tal-:ustizzja.

L-FKNK kompliet li hitfa[[ar ix-xog[ol tajjeb li qedisir mill-Pulizija, li minn na[atag[ha tiggarantixxi it-twettiqtad-deroga li ti;i sorveljatastrettament.

Min-na[a tag[ha l-CABS fistqarrija wkoll qalet li matulil-;urnata tal-{add kienure;istrati aktar minn 330 tirisparati f’lokalitajiet fejnkienu skjerati membri tal-CABS, fosthom f’{al Safi,Delimara, Imta[leb uf’G[awdex. Fl-in[awi ta’madwar {al Safi kienure;istrati mal-200 tir bejn is-6am u d-9am.

L-istqarrija tg[id ukoll liwaqt ronda minn team tal-CABS fil-wied bejn l-Imtarfau l-linji tad-Dwejra matul is-Sibt wara nofsinhar, g[amlusejba xokkanti. Instabumaqtula sitt bag[adan a[maru dawn kienu fi stat ta’dekompo]izzjoni, li juri likienu ilhom maqtula g[al ftit;img[at. Minbarra dandaqquqa ka[la nstab maqtulukoll f’g[alqa. L-g[asafarittie[du mill-Pulizija tal-ALE.

B[alissa 20 voluntier tal-CABS jinsabu f’Malta uG[awdex sabiex jirre;istrawreati kontra l-li;i tal-ka//af’Malta. Huma se jibqg[uskjerati fuq operazzjonijietsat-30 t’April.

Il-ka//aturi b’wi//hom mg[ammad waqt li kienu qed jipprattikaw ka//a illegali

Jin]ammuarrestatiwara ka//aillegali

4 IntervistaIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Id-Deputat Nazzjonalistau kandidat fl-elezzjonig[all-[atra ta’ Kap ;didtal-PN Mario de Marcojsosnti li l-pro/ess ta’ti;did li se jwettaq il-PN sejservi mhux biss ta’ ;idg[all-partit i]da anki g[all-pajji] g[aliex permezztieg[u l-pajji] se jkolluOppo]izzjoni m;edda li setwettaq id-dmirijiet tag[habl-akbar resposabbiltà.

F’intervista ma In-Nazzjon Mario de Marcojitkellem dwar l-andamenttal-kampanja g[all-[atratal-Kap il-;did tal-PN, id-dokument politiku ‘Ti;didg[all-Bidla’, id-de/izjoni liwasslitu biex joffri s-servizzi tieg[u g[all-kariga,il-prin/ipji tal-PN u l-bidlaproposta minnu g[all-PN.

Meta tfajt in-nominatieg[ek, g[edt li ma kinitxde/i]joni fa/li g[alik litikkontesta g[all-karigata’ Kap ta’ Partit.X’wasslek finalment biextitfa’ n-nomina^

Nassigurak li ma kinitxde/i]joni fa/li. Jien missierta’ familja ]ag[]ug[a.Missier ta’ ]ew;t itfal]g[ar. Jekk il-kandidaturatieg[i tkun su//ess, il-[ajjatieg[i u tal-familja tieg[i setinbidel radikalment.

Jien naf x’ji;ifieri bidlab[al din g[aliex kontpropju tifel ]g[ir metamissieri la[aq Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista.

Politiku li jkun f’karigag[olja f’partit irid jiddedika[afna [in biex jaqdi il-fun-zjoni tieg[u. {in li tridtie[du mill-familja. Ninsabkonxju minn dan. Minnna[a l-o[ra kelli l-appelli,xi w[ud imqanqla sew, ta’nies qrib il-Partit i[e;;unibiex nitfa’ n-nomina. Fhimtukoll, b[alma g[amel kullmin g[andu g[al qalbu l-Partit, li dan hu mumentpartikolari g[all-PartitNazzjonalista. Huwa xieraqli f’dan il-mument, il-kun-silliera jkollhom g[a]la litirrappre]enta l-potenzjaldifferenti li je]isti fil-Partit.Kienu dawn il-[sibijiet likelli u li ddiskutejtflimkien ma’ marti Sharonqabel wasalna g[ad-de/i]joni li nitfa’ n-nomi-na.

Ftit wara li tfajt in-nomina [ri;t dokumentg[ad-diskussjoni ‘Ti;didg[all-Bidla’. Tista’ tg[idli dan huwa il-programmelettorali tieg[ek g[al dinil-kampanja. Fih hemmporposti g[al riformi fil-

PN u hemm ukoll il-vi]joni politika tieg[ek

Hekk hu. Jien ridt immurquddiem il-kunsilliera bipjan ta’ azzjoni biex humajkunu jafu g[al xiex qedjivvutaw. Jien ma nemminxfil-kult ta’ personalità. I]-]minijiet tal-lum huma dif-ferenti u na[seb li kullorganizzazzjoni biextirnexxi trid tkun mibnijafuq il-kollettiv. Il-kollettivli ja[dem fuq pjan iffukkat.Id-dokument li [ri;t g[ad-diskussjoni hu propju l-pjanta’ [idma li nixtieq inwet-taq jekk ning[ata l-fidu/ja.

{ri;t dan id-dokumentg[ad-diskussjoni g[aliexnemmen li hemm [afnanies fil-Partit li kapa/ijikkontribwixxu bl-ideattag[hom g[at-ti;did u l-bidla fil-PN. Nemmen bis-sa[[a fl-inklu]joni. Irridunu]aw ir-ri]orsi tant tajbintan-nies li hemm fil-Partit.Irridu nirrikonoxxu l-[idmali dawn g[amlu u l-ideat lidawn g[andhom.

Il-pjan fih 18-il taqsima.Il-qofol ta’ dan il-pjan hu l-b]onn li nersqu i]jed lejn l-g[erruq; li nift[u l-Partitg[al kull min irid ja[demmag[na u li na;;ornaw l-istrutturi u l-politika tal-Partit biex jirriflettu a[jarir-realitajiet tal-lum.

Irridu wkoll nassiguraw lil-messa;; tal-Partit jasal ujinftiehem minn firxa akbarta’ nies. G[al dan il-g[anirridu naraw x’rwolg[andha tie[u l-media tal-Partit u x’rwol g[andu

jkollna ma’ media o[ra. Il-[sieb tieg[i hu li niffinaliz-za u nqassam id-dokumentlill-kunsilliera qabel issir l-elezzjoni finali fl-4 ta’Mejju.

G[alhekk dan id-doku-ment hu biss abbozz li qedikun diskuss fil-laqg[atpoliti/i distrettwali u fil-laqg[at individwali li qedikolli mal-kunsilliera umal-attivisti. Nemmen li l-proposta li jin[olqu l-issue

groups tista’ tbiddel g[all-a[jar il-mod kif il-PNjag[mel il-politika tieg[ug[aliex din hi proposta lipermezz tag[ha l-kumitatisezzjonali se jkollhom rwolpolitiku dirett fit-tfassil tal-politika tal-PN.

Fl-istess waqt il-PN sejkun qed jo[loq strutturabiex ta;;orna l-politika tal-partit u struttura o[ra litkun qed t[ejji l-prorgamm elettorali. Danse jfisser li l-PN jkunkontinwament mal-polztal-poplu.

Il-politika tal-PN tridtkun mibnija fuq id-dja-logu. Fuq djalogu reali u;enwin li fih l-g[eruq tal-partit iridu jiddiskutuflimkien mas-so/jetà

/ivili dwar il-mod kif qedti]viluppa s-so/jetà.Permezz tal-propostitieg[i, nemmen li l-PNjista’ jkun iktar mal-popluu jifhem a[jar il-mod kifqed jin[olqu realtajiet;odda fis-so/jetà. Il-PNg[andu jirrifletti l-bidlietli qed isiru fis-so/jetà ug[andu jibqa’ g[odda poli-tika g[as-servizz tal-poplu.

X’reazjoni kellek g[aldan id-dokument^

Kelli r-reazzjoni li xtaqt.Qieg[ed ikolli [afna kum-menti u su;;erimenti fuqid-diversi proposti li hemm.Qed niddiskuti dan id-dokument fil-laqg[at indi-vidwali li qieg[ed ikollimal-kunsilliera kif ukollfil-laqg[at li qieg[ednag[mel fuq livell dis-trettwali u mal-ferg[at tal-Partit. {loqt ukoll websiteli permezz tag[ha qednir/ievi kummenti minnnies o[rajn fosthomtesserati li wkoll jixtiequjag[tu l-kontribut tag[hom.

F’kull laqg[a qed ikunhemm rapporteur li tie[unoti tal-proposti tal-kunsil-liera u b’attivisti tal-PNbiex b’hekk dawn ikunuinklu]i fid-dokument finalili se nippubblika. Dan id-dokument irid ikun diksussukoll mas-so/jetà /ivili ufil-partit biex b’hekk ikom-pli jkun a;;ornat. G[aliexil-politika hi pro/ess kon-tinwu ta’ a;;ornament.{add m’g[andu l-monopolju tal-[sieb u

g[alhekk il-politikatevolvi.

Ninsabu f’nofs il-kam-panja. Kuntent bl-anda-ment^

Kuntent ]gur li l-Partit,anke permezz ta’ din il-kampanja qed jer;a’ jisko-pri lilu nnifsu. Qeg[dinner;g[u nag[mlu kuntattmal-g[eruq tag[na. Metang[id qeg[din, qieg[ed nir-referi wkoll g[at-tliet kan-didati l-o[ra. Na[seb il-fattli hemm erba’ kandidati liqeg[din jiltaqg[u ujisimg[u x’g[andhomjg[idu l-g[eruq tal-Partithu fih innifsu e]er/izzjuimportanti [afna. Qeg[dinnisimg[u fuq l-u;ig[ tal-passat imma daqstant jekkmhux i]jed importantiqeg[din nisimg[u fuq kifil-Partit jista’ jer;a’ jiksebil-fidu/ja tal-poplu. Danjimla lili u lil kull ming[andu g[al qalbu l-Partitb’tama, entu]ja]mu udeterminazzjoni. Jien kontg[edt fil-bidu li dan mhuxpro/ess ta’ g[a]la immapro/ess ta’ g[aqda u dan huli qieg[ed nara li qed isir.

Fuq livell personali, kifstennejt, hija kampanjaintensiva [afna. Nixtieqinwassal il-messa;; tieg[iprin/iparjament lill-kunsil-liera imma qieg[ed fl-istess[in niltaqa’ ma’rappre]entanti o[rajn tal-Partit u tas-so/jetà.Qieg[ed nag[mel dang[aliex jekk ning[ata

Bidla g[all-;id tal-pajji] u tal-partit

g[al pa;na 5

G[andi familja]ag[]ug[a,konxjuli [ajjitnase tinbidel

Mario de Marco sostna li l-PN irid isir iktar inklussiv bi spazju g[al min irid ja[dem

Intervista 5IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Proposti ;odda kifil-politika ssir mill-g[eruql-fidu/ja rrid nibda minnu-fih bl-implimentazzjoni tal-pjan. G[alhekk importantif’dan l-istadju li nisma’ uniltaqa’ kemm nista’ ma’kull min jista’ u jrid jag[tikontribut.

Il-qofol tal-kampanjatieg[ek hu d-dokumentpolitiku ‘Ti;did g[all-Bidla’... politika bba]atafuq il-proposti.

Fil-fatt din ir-rimarkag[amilha wie[ed mill-kun-silliera. Iva hekk hu. Id-dokument ji;bor dak linemmen fih, dak li nem-men li hu tajjeb g[all-Partitu allura ma setax jonqosmilli nimplimentah f’din il-kampanja. Il-pro/ess ta’ kifinfasslu il-politika tag[najrid isir bl-involviment tal-g[eruq bl-istess mod kifqeg[din nitkellmu issa mal-g[eruq fuq it-tibdil li rridunag[mlu fil-Partit.Importanti wkoll il-fatt, libiex fassalt dan id-doku-ment, jien ukoll g[amiltkonsultazzjoni ma’ espo-nenti differenti tas-so/jetà.Nemmen li [add m’g[andudritt jippretendi li l-ideattieg[u biss huma t-tajbin.Din hi bidla kbira li tridissir fis-so/jetà Maltija.

Ng[ixu f’dinja ta’komunikazzjoni kontin-wa. Gazzetti, stazzjonijiettat-televi]joni, radju,internet… kollha mezzi litista’ tg[id il-[in kollujitfg[u messa;;i uj]ommu lil dak li jkuna;;ornat fuq x’ikung[addej. X’inhi l-vi]jonitieg[ek g[all-media tal-Partit^

G[andi l-vi]joni tieg[i udi;à kelli l-opportunità linitkellimha mal-[addiemafil-media tal-Partit.Qieg[ed ng[id dan g[axanke hawn na[seb li l-komunikazzjoni trid tibdaminn ;ewwa jekk irridunkunu effettivi. Il-PartitNazzjonalista fil-[amessnin li ;ejjin se jkollu sfidau opportunità meta ji;i biexisemma le[nu.

L-isfida hi li jrid jer;a’jressaq l-udjenzi lejn il-mezzi tal-komunikazzjonital-Partit. L-opportunità hili f’dawn il-[ames snin il-media tag[na tista’ tkun l-unika media li twassal l-a[barijiet kollha ta’ xi jkunverament qed ise[[ f’pa-jji]na. ?erti media o[ramhux se jkollhom interessjag[mlu dan. Dan jag[tinal-opportunità li ni;bdulejna udjenzi akbar. Hemm[afna xog[ol li je[tie; lijsir imma jekk nu]aw ir-ri]orsi li di;à g[andna fil-

Partit, din il-[idma tista’ssir b’su//ess.

Nemmen b’konvinzjoni lil-media tag[na g[andhatibba]a fuq il-;urnali]mub[ala ba]i u fuq il-mod kifdin il-media twassal l-a[bar. Konvint fil-kapa/ita-jiet tal-;urnalisti u impje-gati tal-kumpaniji tal-Partit.G[alhekk nemmen bis-s[i[fit-ta[ri; u l-ispe/jalizzaz-zjoni tal-;urnalisti u l-imp-jegati.

Il-mezzi ta’ komunikaz-zjoni huma nofs l-istor-ja… il-Partit irid ukollikollu messa;; politiku xijwassal.

Il-messa;; tag[na, b[all-politika tag[na trid titlaqmill-bniedem. Il-bniedemhu /-/entru tal-politikatag[na; ir-ra;uni g[al xiexje]istu partiti demokristjani.Xi kultant forsi ffukajnawisq fuq l-istampa l-kbira utlifna l-focus; il-focus lig[andu jkun l-individwu.Il-messa;; tag[na jrid ikunli l-Partit Nazzjonalista jim-purtah min-nies. Jimpurtahminn kull individwu g[axkul[add g[andu x’joffri;kul[add g[andu jkollu l-opportunità li jil[aq l-aspi-razzjonijiet tieg[u.

Kul[add g[andu dritt lijg[ix [ajja di/enti. Minn

hemm irid jitlaq il-messa;;tag[na. Irridu nassiguraw lil-messa;; politiku tal-PNjasal b’mod tajjeb u /arg[and il-poplu. Il-kisbiet lig[amel dan il-partit g[all-poplu huma l-ikbar konfer-ma tal-valuri u l-prin/ipji lijemmen fihom dan il-partitu tal-mod kif dawn il-valuriu din il-vi]joni ;abet il-bid-liet po]ittivi primarji f’danil-pajji].

Semmejt il-prin/ipjiDemokristjani. Temmen lidawn g[adhom rilevantig[a]-]minijiet tal-lum^

Kif ghedt, il-prin/ipjiDemokristjani huma l-

prin/ipji umanisti/i, ji;ifieril-prin/ipju li l-bniedem hu/-/entru ta’ kollox; il-prin/ipju li g[andna nir-rispettaw l-umanità. Humal-prin/ipji Kristjani. Dawnil-prin/ipji jibqg[u rilevantig[a]-]mien tal-lumdaqskemm kienu metatwaqqaf il-Partit. I]danag[mlu ]ball jekk manag[rfux li s-so/jetà tal-luminbidlet u se tkompli tin-bidel. Jekk irridu nibqg[urilevanti rridu nibdlu un;eddu l-politika tag[nabiex tkun tapplika g[ar-realtajiet tas-so/jetà tal-lum. Dan ma jfissirx li rridunabbandunaw il-prin/ipjitag[na. Anzi jista’ jkun lijekk ma naddattawx il-poli-tika tag[na nkunu qeg[dinimmorru kontra l-prin/ipjutal-umanità g[ax inkunuqeg[din ninsew li l-politikaqieg[da hemm g[all-bnie-dem u mhux il-bniedemg[all-politika.

Dan ifisser li l-Partitirid isir i]jed liberali^

Il-Partit Nazzjonalistadejjem kien liberali. A[nalliberajna il-[siebdaqskemm illiberajna l-kummer/ u l-espressjoni[ielsa. A[na l-Partit li dej-jem [dimna biexinwaqqg[u l-[itan u l-frun-tieri ]ejda.

Mhux kumbinazzjoni likien il-Partit Nazzjonalistali da[[al lil Malta fl-UnjoniEwropea. G[amilna dang[ax rajna li pajji]nag[andu jkun pajji] miftu[;li a[na Ewropej mhux bissfl-isem imma anke fl-ispir-tu u l-[sieb. :ara i]da lib[ala Partit ma g[arafniexninbidlu bl-istess pass libih biddilna l-pajji]. :arawkoll li issues importantig[all-pajji] ma kinuxqeg[din ji;u diskussi fil-Partit. Dan wassal biex inq-tajna mir-realtajiet ;oddatas-so/jetà Maltija. Mabqajniex inklussivibi]]ejjed fil-[sieb g[axinqtajna mill-g[eruq. Irriduner;g[u nsiru l-partit li jil-libera l-potenzjal tal-indi-vidwu. Dan ma jfissirx lima nibqg[ux konservattivijew demokristjani. G[exnab[ala Partit g[al [afna sninb’elementi liberali u kon-servattivi ja[dmu fih anzijikkumplimentaw lil xulxinu hekk irridu nkomplunag[mlu.

Mario de Marco jg[id li l-PN irid jinbidel g[ar-realtajiet tas-so/jetà u l-mod kif din qed tinbidel

Il-PN iridjinbidel biexjinftiehemminn firxaikbar ta’ nies

minn pa;na 4

6 Lokali IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Iktar minn 20 sit storikuf’Malta u G[awdex ilbiera[kienu miftu[a bla [las fl-okka]joni tal-10 anniversarjumit-twaqqif ta’ HeritageMalta – l-a;enzija nazzjonaliresponsabbli mill-kura tal-wirt nazzjonali.

G[add kbir ta’ familji [atfudin l-opportunità biex i]uru

dawn is-siti u jgawdu l-wirtstoriku ta’ pajji]na. {afnasa[qu fuq l-importanza li l-;enituri jie[du lit-tfaltag[hom f’dawn is-siti biexjibdew japprezzaw minnkmieni l-istorja ta’ pajji]na.O[rajn issu;;erew liattivitajiet b[al dawn bdewisiru darba fix-xahar biex il-

poplu jkollu iktar opportunitàbiex igawdi l-wirt storiku ta’pajji]na.

Il-vi]itaturi kellhom l-opportunità jaraw [addiemata’ Heritage Malta ja[dmufuq il-post filwaqt li g[at-tfalkienu m[ejjija g[add ta’attivitajiet u worksheetsb’rabta ma’ dawn is-siti.

Il-PN ji/[ad li de Marcog[amel xog[ol legaliwaqt li kien Ministru

Fi stqarrija l-Partit Nazzjonalista /a[ad li Mario de Marcog[amel xog[ol legali g[al Malta Enterprise wara l-2008 fi]mien meta okkupa kariga ta’ Segretarju Parlamentari u warata’ Ministru.

Mhux vera lanqas li hu ffirma xi kuntratti biex jipprovdiservizz lil Malta Enterprise jew entità governattiva o[ra, fl-istess perjodu.

G[alhekk, l-istorja li dehret fil-fa//ata tal-gazzetta tal-PartitLaburista il-Kull[add ilbiera[, hija g[al kollox fabbrikata,ittemm tg[id l-istqarrija tal-PN.

Siti stori/i miftu[a b’xejn fl-10anniversarju ta’ Heritage Malta

Lokali 7IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Il-Kummissjoni Elettoralilbiera[ laqg[et [ames nominio[ra g[all-elezzjonijietka]wali g[all-ParlamentEwropew.

G[all-post vakant minnSimon Busuttil, tefa’ n-nomina Rudolph Cini filwaqtli Glenn Bedingfield u MariaCamilleri tefg[u ]ew; nomini

kull wie[ed g[all-postijietvakanti minn Louis Grech uEdward Scicluna.

In-nomini g[all-postijietbattala jag[lqu llumf’nofsinhar.

L-g[add tal-voti se jsir l-Erbgha, fi/-/entru tal-G[addtal-Voti fin-Naxxar mit-8a.m.’il quddiem.

Jintlaqg[u iktar nomini g[all-elezzjonijietg[all-PE

“A[na dejjem konna l-partittal-poplu u g[all-poplu u dang[aliex il-PN g[andu l-a[jarsoluzzjonijiet g[all-Maltin u l-G[awdxin kollha.” Kliem il-Kandidat g[all-elezzjoni ta’Kap tal-Partit NazzjonalistaMario de Marco waqt attivitàf’G[awdex fil-bini tal-Fondazzjoni Arka. Id-dokument ‘Ti;did g[all-Bidla’ kompla jkun diskuss ua;;ornat mill-kunsillera u l-attivisti tal-PN din id-darbaf’G[awdex.

De Marco qal li l-politikatal-partit g[al G[awdex tridtibda minn G[awdex stess.Fost l-o[rajn hu semma t-twaqqif ta’ ferg[a tal-A}ADu ferg[a o[ra ta]-]g[a]ag[f’G[awdex stess u sa[aq fuql-importanza u t-tis[i[ tal-kumitati sezzjonali. Hu fakkarkif il-partit kien b’sa[[tu metal-kumitati sezzjonali kienub’sa[[ithom.

Mario de Marco sostna li l-uffi/jali tal-partit iriduj]ommu kuntatt kontinwumal-G[awdxin u tal-anqasiridu ji;u G[awdex darba fix-

xahar. Barra minn hekk, huqal li kull meta jsir Kunsill:enerali g[andu jsir kunsillie[or f’G[awdex stess.

de Marco qal li fl-a[[ar 30sena ftit li xejn sar tibdil fil-mod kif titfassal il-politikatal-PN u g[alhekk tridtin[oloq struttura permanentita’ issue groups jew focusgroups biex jirrifletti t-tibdilkontinwu li qed isir fis-so/jetàu b’hekk ikun hemm pro/esskontinwu ta’ a;;ornament tal-politika tal-Partit.

Hu qal li G[awdex dejjemippre]enta dak kollu li kellux’joffri dan il-partit, filwaqt lifa[[ar lid-deputati u l-kandidati tal-PartitNazzjonalista fuq it-tlettax-ildistrett elettorali.

De Marco qal li l-PN jridjer;a’ jsir il-Partit li ji;bedlejh u jg[aqqad l-elementidifferenti tas-so/jetà. Iridjer;a’ jsir il-Partit lijirrappre]enta l-aspirazzjonijiet ta]-]g[a]ag[,li jkun il-wens ta’ min i[ossuqed jaqa’ lura u li jkun tarkatal-[addiema u l-middle class.

Mario de Marco waqt il-laqg[a mal-Kunsilliera tal-Partitf’G[awdex

L-G[awdxin fi/-/entru tat-ti;did u l-bidla fil-PN

G[all-Partit Nazzjonalistau l-membri tal-Kunsill:enerali tieg[u, dan i]-]mienli ninsabu fih b[alissa hu]mien prezzju]. ]mien li fihwie[ed g[andu jieqaf ja[sebu jirrifletti dwar l-obbligi ud-dmirijiet tieg[u versu l-ist-ess Partit Nazzjonalista.

Is-sinifikat tal-PartitNazzjonalista

U meta ng[id PartitNazzjonalista, qed nirreferig[an-nies Nazzjonalisti umhux g[ad-Dar ?entrali jewg[all-ka]ini. Mhux hekkbiss, imma kull kunsillier bidritt tal-vot, g[andu jifhemukoll li l-vot tieg[u jirrap-pre]enta lil s[abu tal-kumitatsezzjonali jew ferg[a tal-par-tit li fih jew fiha jkun qedja[dem, kif ukoll mal-500votant fir-ra[al tieg[u.

Qed ng[id mal-500 votant,g[ax dik hi l-kwota ta’ kun-sillier elett mill-kumitati sez-zjonali, kunsillier g[al kull500 votant.

Mela kull kunsillierg[andu l-obbligu u d-dmirsagrosant, li l-azzjoni tieg[umeta jmur jivvota g[al xidiri;ent, hu min hu u hi minhi, g[andha tkun azzjonima[suba, studjata u respons-

abbli u kollettiva u mhuxtieg[u personali.

M’g[andha qatt tittie[eddwar kif na[sibha jien ux’jidhirli jien, imma dwar kifja[sbuha u x’jemmnu s[abnal-membri tal-kumitati u anken-nies ta’ barra mill-kumitati,il-votanti.

U hawn tid[ol ir-respons-abbiltà vera u l-lealtà tag[nalejn il-partit li n[addnu.

Responsabbiltà kbiraG[all-grazzja t’Alla, il-par-

tit ippre]entalna quddiemnaerba’ kandidati prospettivi lioffrew ru[hom li jikkon-testaw g[all-kariga ta’ kaptal-Partit Nazzjonalista.

Kariga li ;;orr mag[hapi]ijiet u responsabbiltajietkbar u xi kultant ankediffi/li.

Wara din l-elezzjoni g[all-kap, se jkun hemm o[rag[all-vi/i-kap u o[rajn,imma fuq dawn nitkellmuaktar tard.

Illum se nikkon/entraw fuql-elezzjoni tal-kap tal-partit.

Iva, kont qed ng[id li qud-diemna g[andna erba’ kandi-dati, li rrid ng[id b’kon-vinzjoni li l-erbg[a humakandidati validi u fermrispettabbli.

Nies ta’ /erta abbiltà u ta’professjoni li kif di;à g[edt,tlieta minnhom ilna nafuhomu na[dmu mag[hom issag[al numru ta’ snin.Nemmen li kollha humaeli;ibbli, kapa/i u adattatig[all-kariga li g[aliha qedjikkontestaw.

G[alhekk mhix se tkung[a]la fa/li, u anke danjawgura tajjeb, g[ax l-g[a]lase jsir b’[afna [sieb u [afnakalkoli. Peress li hija g[a]ladiffi/li, l-g[arbiel se jkunwie[ed fin [afna.

A[na l-kunsilliera hemmb]onn nid[lu [afna fid-det-tall ta’ kull individwuminnhom u ng[arblu u nfit-txu dik ix-xi [a;a li metatpo;;ihom fuq il-mi]ienteg[leb lit-tlieta l-o[ra. Dikix-xi [a;a li wie[edminnhom ikollu aktar mill-o[rajn.

X’irridu nfittxu a[na?A[na rridu nfittxu l-lealtà, l-abbiltà, il-kari]ma, is-sin/erità, l-ir;ulija, il-valurim[addma mill-individwu,x’tip ta’ moralità hu j[addanu sintendi kemm hu bniedemli jisma’, kapa/i jidde/iedi uli finalment iwettaq dak lijg[id u dak li jwieg[ed.

L-g[a]la t-tajbaVeru li kul[add g[andu l-

gosti tieg[u i]da dawn il-gosti jridu jkunu tali lij;eg[luna nag[mlu l-g[a]lat-tajba, l-g[a]la l-;usta, l-g[a]la korretta.

G[aliex qed nag[mel din l-enfasi kollha? G[aliex a[nan-Nazzjonalisti a[namag[rufin [afna g[all-kapiji-

et li dejjem kellna jmexxuna.Kapijiet li kienu dejjemg[amlu ;id kbir lil Malta ulill-Maltin.

Kapijiet li dejjem g[amlul-na ;ie[ u li a[na tant kburinbihom ilkoll, mill-ewwelwie[ed, Fortunato Mizzi, sal-a[[ar wie[ed LawrenceGonzi.

U hekk irridu li jkomplujkunu kemm g[all-PartitNazzjonalista kif ukoll g[alpajji]na. Veru li l-erba’ kan-didati huma tajbin u validi,imma a[na xorta obbligati linag[mlu [ilitna kollha biexminn fosthom nag[]lu l-a[jar.

Importanti li n]ommuf’mo[[na li a[na mhux kaptajjeb irridu, imma ‘tmexxijas[i[a’ tajba, valida umag[quda flimkien. Jekk manag[mlux hekk, ma nkunuxirnexxielna nil[qu l-qofol ta’din il-bidla ta’ mexxejja;odda g[all-partit tag[na.

Meta ng[id mexxejja;odda jien nifhem, kap, vi/i-kap, segretarju ;enerali,assistent segretarju ;enerali,kumitat amministrattiv,kumitat e]ekuttiv, kunsill;enerali, kumitati sezzjonaliu ferg[at diversi fi [dan l-ist-ess partit.

Din hi l-g[aqda li nemmenfiha jien, mhux idea wa[daimma konklu]joni li meta tit-tie[ed wara diskussjoni sin-tendi, issir ta’ kul[add, tal-partit kollu u mhux ta’ minqabel mag[ha biss. Dan hu l-prin/ipju tal-libertà u tad-demokrazija.

Kompetizzjoni sanaHi [a;a mistennija minn

kul[add li kull tip ta’ kompe-tizzjoni to[loq xi ftit tal-pikau na[seb li min hu normalihekk ji;rilu. Ma jimpurtax.Competition is healthy!

I]da meta l-elezzjonijietjg[addu u min kellu ji;i elett;ie elett, imbag[ad daqshekkpika u diskors u [ars dubb-ju].

Issa jkun wasal il-mumentli kul[add jing[aqad wara l-kap elett u noffru l-lealtàs[i[a u inkundizzjonatatag[na lilhom, jekk veramentnemmnu fid-demokrazija urridu nkunu ppreparati g[ar-reb[a fl-ewwel elezzjoni liti;i.

Minn dawn l-elezzjonijiet l-ebda kandidat m’g[andu jkuntellief, imma r-rebbie[g[andu jkun il-PartitNazzjonalista kollu kemm hu.Min ji;i elett g[andu jkun il-qaddej tal-partit, tan-Nazzjonalisti u mhux il-kon-tra.

Nikkonkludi billi nir-ringrazzjaw lill-uffi//jali koll-ha li kellna sal-lum tal-[idmakbira li wettqu fid-diversiuffi//ji li huma okkupaw.

Nirringrazzjaw ukoll lil minoffra ru[u biex jikkontestag[all-bidla tal-uffi/jali llum unweg[duhom li a[na senag[tuhom il-lealtà u l-g[ajnuna kollha possibbli,biex intaffulhom xi ftit mill-pi] li de[lin g[alih f’dan il-mument hekk delikat u ankediffi/li g[alihom.

8 OpinjoniIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

minnEuchar Mizzi

mizzieuchar@gmail.com

Kull Kunsillier g[andu l-obbliguu d-dmir sagrosant, li l-azzjoni tieg[umeta jmur jivvota g[al xi diri;ent,hu min hu u hi min hi, g[andha tkunazzjoni ma[suba, studjata uresponsabbli u kollettiva u mhuxtieg[u personali

A[na rridu nfittxu l-lealtà, l-abbiltà,il-kari]ma, is-sin/erità, l-ir;ulija,il-valuri m[addma mill-individwu,x’tip ta’ moralità hu j[addan usintendi kemm hu bniedem li jisma’,kapa/i jidde/iedi u li finalmentiwettaq dak li jg[id u dak li jwieg[ed

}mien prezzju]!

Il-Partit Nazzjonalista hu mag[ruf li kellu l-aqwa kapijiet fi [danu, kapijiet li ;abu bidla fil-pajji] u ;id kbir lill-poplu Malti minnFortunato Mizzi sa Lawrence Gonzi

Qabel xejn xtaqt inwassall-awguri tieg[i lill-G[aqdatan-Nar Vittorja Naxxar tas-su//ess li kisbu waqt il-Festival Log[ob tan-Nar tal-Art 2013, fuq il-Fosos tal-Furjana. Su//ess mill-isba[kemm g[all-membri tal-g[aqda, g[all-ka]in i]dafuq kollox unur li komplajg[olli l-isem tan-Naxxaru jsemmih ma’ Maltakollha.

It-tieni su//ess hu dak lidin kienet l-ewwel G[aqdatan-Nar li qatt reb[u l-Festival Log[ob tan-Nar tal-Art f’dawn l-a[[ar seba’snin, mill-bidu tal-festival. Ub’hekk wie[ed wassal il-messa;; li mhux il-kobori]da l-kwalità li wie[ed isibfi [danu, talent unikumag[;un fl-ori;inalità u d-dedikazzjoni.

Nixtieq nawgura wkoll lill-G[aqda tan-Nar MariaBambina Naxxar li ukoll[adu sehem u tawdemostrazzjoni mill-aqwa.

X’relevanza baqag[lul-log[ob tan-narf’pajji]na^̂

Onestament hu su;;ett vast[afna u tkun diffi/li li tmisskull aspett i]da nemmen liminkejja l-polemi/i kollha lidan il-qasam i;ib mieg[u, danjibqa’ parti integrali mill-kultura u tradizzjoni Maltija.

Ikun ]ball li wie[ed jipprovajo[noq dan id-delizzju li iluje]isti f’pajji]na g[alg[exieren ta’ snin. Il-li;ig[andha ti;i m[arsa kull [in umument spe/jalment fejntid[ol is-sa[[a u s-sigurtàkemm tad-dilettanti u dawk lijarawh i]da l-bqija g[andhanoffru l-lok fejn dan il-qasamjibqa’ jimra[.

Il-festi tag[na humamag[mulin minn pakkett ta’elementi – hemm dakspiritwali, kummer/jali,artistiku u so/jali u metawie[ed minn dawn l-elementijonqos ]gur li jwassal g[alkonsegwenzi b’impattna]]arda ng[id negattiv.

Festi reli;ju]i li fil-jiem

tag[hom b’mod spe/jali l-a[[ar tliet ijiem ma jkunxhemm il-log[ob tan-nar tal-ajru u tal-art ikun, b’modawtomatiku tonqos l-attendenza tan-nies, nies lihuma ikkunsidrati b[ala dakta’ turi]mu intern mag[mulminna l-Maltin.

Dan iwassal biex il-kummer/ tal-lokalità jitlef is-sa[[a tieg[u, g[axawtomatikament minn jattendig[all-festa se jara xi [wienethemm f’dik il-lokalità u fl-istess [in i[alli qlieg[ lill-g[aqdiet u ka]ini ta’ dik il-lokalità.

Element kreattiv uori;inali

Il-pika amikevoli ta’ bejn il-ka]ini, twassal biex il-kreattività tal-bniedem tie[uspinta ’l quddiem, wie[edjibda jipprepara minn senaqabel x’se tkun is-sorpri]a tal-festa li jmiss, u kultant, kif;ieli ;ara lili, tibqa’ affaxxinatkif [ar;u b’tali idea.

Kull ;ig;ifogu g[andu storjag[alih, storja ta’ in;inerija u[sieb profond warajh liflimkien mal-element ta’ingrana;;i u l-ktajjen jag[tispettaklu mill-isba[ u li jpaxxil-g[ajn ta’ dawk li jsegwuh.

I]da dan l-element i;ibmieg[u ukoll sig[at twal [afnata’ volontarjat, volontarjatmhux biss matul is-sena kollha

i]da b’mod spe/jali matuldawk il-;img[at ta’ festa.

Naraw li s-sens ta’ identitàfil-festa tikber, identità li hiasso/jata ma’ dak ir-ra[al umal-patruna jew patruna ta’dik il-lokalità. Kul[add jag[tidaqqa t’id biex qabel xejnting[ata festa xierqa lil patrunjew patruna tal-lokal, festaxierqa lir-residenti ta’ dak l-istess lokal i]da fuq kolloxbiex il-festa ti]died fil-kwalitàbil-possibbiltà li tkun l-aqwaf’Malta. Min ja[seb li dan humaterjali]mu sfrenat, nasalbiex ma naqbilx.

Fejn wasalna^Dankollu li semmejt, wassal

biex kull ma jmur il-prodott liqed ikun offrut qieg[ed jitjiebdrastikament u l-livell ta’professjonalità tant li [afnaesperti lokali u barraninjikkonsidraw lil Malta b[ala t-tieni l-aqwa post fil-qasam tal-log[ob tan-nar. Unur kbir li ftitnaprezzawh.

G[andha naraw li minn danil-qasam nag[mlu kapital naz-zjonali, mhux biss billi noffruserati ta’ kompetizzjonijietb[all-Festival Log[ob tan-Nartal-Art fil-Furjana, jew dak tal-ajru, biex ji]died l-apprezza-ment i]da ukoll nag[mlukapital turistiku minnu wkoll.

Ninsab /ert, g[ax kemm-ildarba kelli l-okka]joni liniltaqa’ ma’ turisti, li ji;u

apposta g[al xi festi lokali biexjaraw dan l-element fl-aqwatieg[u li f’pajji]hom ftit li xejnje]isti. Turisti li humamag[rufin b[ala culturetourist, li l-g[an tag[hom fil-vaganzi mhux li jintefg[uf’[anut jixorbu l-birra ujilag[qu x-xemx i]da li jdurusiti stori/i u postijiet fejn jarawil-kultura u tradizzjonijiet fl-aqwa tag[hom.

Nikkonkludi billi nawguralill-Kunsill lokali Floriana tal-avveniment professjonali litellg[u, id-dilettanti kollha li[adu sehem u l-pubbliku liattenda u pparte/ipa permezztal-sms g[ax b’hekk lkollurejna u tajna sapport lildawn id-dilettanti.

Clinton Sammut hukunsillier elett f’isem il-PartitNazzjonalista fil-KunsillLokali tan-Naxxar

Fl-a[[ar ;ranet id-Dinja re;g[et daqet it-tog[ma morra tat-terrori]mu. L-attakkif’Boston re;g[u fakkru lid-Dinja mi]-]mienli g[addejna b’mod partikolari fi ]mien l-attakki tal-11 ta’ Settembru tal-2001. Kienujiem li re;g[u fakkruna fil-mod l-aktar baxxli l-bniedem jista’ jasal biex iwassal il-messa;; tieg[u.

L-attakki mxandra fuq it-Televi]joniL-a[wa Tsarayev li wie[ed minnhom

inqatel u l-ie[or ;ie arrestat, kienu jafu sewx’qed jag[mlu. Stennew li l-maratona ta’Boston til[aq il-qofol tag[ha fit-tmiem biexsplodew il-bombi li kienu [admu humastess.

Riedu ju]aw il-mezzi tax-xandir biex jurukif l-Istati Uniti re;g[et kienet attakata fil-qalba tag[ha. G[alkemm il-motiv e]attmhux /ar b’[afna jispekulaw li seta’ kien l-estremi]mu reli;ju], li hu /ert hu l-fatt lif’dawn l-attakki mdemmija tilfu [ajjithomtliet min-nies, fosthom tifel inno/enti ta’tmien snin.

Il-ka] kollu baqa’ g[addej sas-Sibt lig[adda meta mal-lejl il-ka] wasal fi tmiemubil-qtil ta’ terrorista u l-arrest tal-ie[or.B’miljuni minn madwar id-dinja isegwu dakli kien g[addej fl-Istati Uniti.

B[al dawn l-attakki jsiru ta’ spiss jekkmhux ta’ kuljum f’diversi pajji]i fejng[addejjin kunflitti fosthom fil-LvantNofsani u s-Sirja, i]da sfortunatament ftit lixejn nafu dwarhom u dan min[abbaterrori]mu li qed ikun prattikat minn minqed imexxi l-pajji] stess.

Atro/itajiet fis-SirjaL-atro/itajiet fis-Sirja jsiru ta’ kuljum, nies

li qabel kienu jg[ixu f’pajji] li kien jattiradaqstant turisti, illum jinsabu fit-toroqji;;ieldu g[al-libertà tag[hom. Bashar AlAssad li hu l-President ta’ dan il-pajji][adha qatta’ bla [abel kontra niesu u ordnali Sirjani jisparaw fuq [uthom Sirjani.Gwerra bla b]onn, gwerra g[al ras iebsa ta’ra;el wie[ed li jrid ikun hu li jiddettax’jag[mel il-poplu.

Din is-sitwazzjoni fis-Sirja llum [allietaktar minn 7 miljun persuna li qed jistennewl-g[ajnuna internazzjonali biex ikunu jistg[ujg[ixu. Minkejja li din l-g[ajnuna qedtintbag[at l-awtoritajiet Sirjani qed ixekklumilli din tasal u s-sitwazzjoni sejra mill-[a]in g[all-ag[ar. Dan hu wkoll terrori]mu.

Miljuni o[ra ta’ Sirjani kienu obbligatija[arbu mill-pajji], sabu refu;ju f’pajji] ;artas-Sirja, itturufnati minn art twelidhom, il-

ma;;oranza [allew il-familja tag[hom ullum jinsabu mifrudin bla ebda kuntatt. Danhu wkoll terrori]mu.

Minkejja d-diversi sanzjonijiet min-Nazzjonijiet Uniti, il-mexxej Sirjan g[aduma qatax qalbu g[adu jrid jie[u r-ra;unb’dawn l-atti ta’ terrur.

Sitwazzjonijiet simili qed jg[ixuhom/ittadini o[ra ta’ diversi pajji]i madwar id-Dinja, fosthom il-Korea ta’ Fuq fejnminkejja li dan il-pajji] hu l-aktar wie[edsigriet fid-Dinja kul[add jaf bl-istil ta’tmexxija li tintu]a mid-dittatur komunista,Kim Jong Un.

Rispett lejn id-drittijiet fundamentaliDawn l-atti ta’ terrur ifakkruna dwar

kemm g[andna g[alfejn ng[o]]u d-drittijietfundamentali tal-bniedem. Jin[tie; rispettlejn id-dinjità ta’ kull bniedem u [arsien ta’dawn id-drittijiet. F’pajji]na a[na lkolliffortunati li fi ]mien meta pajji]i ;irientag[na kienu f’sitwazzjoni simili g[al dik lihemm fis-Sirja, il-Gvern ta’ dak i]-]mienimmexxi mill-Prim Ministru LawrenceGonzi, ma be]ax jiddefendi dawn id-drittijietu [are; g[onqu jikkundanna lil mexxej li maddejjaq xejn ja[qar u joqtol li/-/ittadini tal-pajji] li kien imexxi.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mtTel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474E-mail> adverts@media.link.com.mt

Opinjoni 9IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Ir-realtà kerha tat-terrori]mu

minnClinton Sammut

clintonsammut@gmail.com

L-EDITORJAL

Il-log[ob tan-nar u s-so/jetà

Minkejja l-polemi/i kollha li jdurumal-log[ob tan-nar wie[ed ma jistaxji/[ad il-fatt li dan is-settur jg[inlis-so/jetà ;enerali u lokali b’diversimodi fosthom billi ji;;enera turi]mu,ekonomija u sens ta’ identità mal-lokal

10 A[barijiet ta’ BarraIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

Is-Sindku ta’ Boston Tom Menino qal li l-awtoritajiet jistg[u ma jkunu qatt f’po]izzjoni lijinterrogaw li]-]ag[]ug[ ta’ nisel ?e/en li hususpettat dwar sehem fl-isplu]jonijiet tal-bombili qatlu tlieta min-nies waqt il-Maratona ta’ nharit-Tnejn li g[adda ;o l-istess belt.

I]-]ag[]ug[ Dzhokhar Tsarnaev, ta’ dsatax-ilsena, jinsab f’kundizzjoni ‘serja [afna’ fi sptar ta’Boston wara li nqabad mill-pulizija matul il-lejltal-:img[a u s-Sibt u fejn mifhum li qala’ tir ta’arma fi gri]mejh.

Fil-fatt, Menino insista li ‘ma jaf [add jekkTsarnaev hux se jasal biex xi darba jwie;eb g[alnumru ta’ mistoqsijiet’ meta hemm anki dubjijekk dan i]-]ag[]ug[ jer;ax jitkellem g[all-kumplament ta’ [ajtu.

Is-Sindku kompla li filwaqt li mhux jg[id li s-suspettat ‘ma jistax jikkomunika’, ja[seb lig[alissa Tsarnaev jinsab f’kundizzjoni fejn huimpossibbli biex wie[ed jikseb l-informazzjoniming[andu.

Qabel dan id-diskors, esperti fl-arti tal-inter-rogazzjoni waqt ka]i ta’ terrur kienu qeg[din jis-tennew fil-Beth Israel Deaconess Medical Centrebiex ikellmu li]-]ag[]ug[ li nqabad meta kienqed jista[ba ;o dg[ajsa f’bit[a ta’ residenzaf’sobborg ta’ Boston.

Mifhum li Dhokhar Tsarnaev fil-pre]ent jinsab‘stabbli u ta[t g[assa stretta’ wara li dam is-sig[at ji]gi//a lill-pulizija li wettqu wa[da mill-aktar tfittxijiet intensivi fl-istorja ta’ Boston.

Dhokar u [uh Tamerlan Tsarnaev – li nqatel fi

sparatura mal-pulizija – huma ]-]ew; suspettatiewlenin fl-istra;i ta’ waqt il-maratona fejn ]ew;bombi pakkjati bi xrapnel splodew qrib il-finishline biex qatlu tliet persuni (fosthom tifel ta’tmien snin) minbarra li [allew aktar minn 170midruba.

Nhar il-{amis, pulizija bl-isem ta’ Sean Collierinqatel minn tiri ta’ arma waqt it-tfittxija g[all-a[wa ?e/eni u b’uffi/jal tat-trasport imbag[adjispi//a midrub serjament fl-isparatura li swiet il-[ajja ta’ Tamerlan Tsarnaev.

Fil-pre]ent, il-prosekuturi qeg[din jiddetermi-naw x’akku]i jistg[u jin;iebu kontra Dzhokhar umeta akku]a federali dwar il-;arr ta’ arma g[all-qerda tal-massa ;;orr piena tal-mewt potenzjali.Intant is-sentenza massima ma ti;ix imposta fl-Istat ta’ Massachusetts li g[andu lil Boston b[alal-kapitali.

Fi tmiem il-;img[a, il-President AmerikanBarack Obama ltaqa’ mal-og[la konsulenti tas-sigurtà biex jirrevedi l-avvenimenti ta’ Boston umeta hu impenjat biex isib ‘il-mistoqsijiet’ dwarx’seta’ kien l-iskop wara l-attakki u jekk l-a[wasetg[ux kellhom l-g[ajnuna ta’ [addie[or.

L-a[wa Tsarnaev marru jg[ixu l-Istati Uniti xig[axar snin ilu u issa s-Senaturi RepubblikaniJohn McCain, ta’ Arizona u Lindsey Graham ta’South Carolina qeg[din jg[idu li l-i]g[ar fost l-a[wa g[andu jkun ittrattat b[ala ‘;ellied ma’avversarju tal-Istati Uniti’ u li jfisser li hu majkunx intitolat g[all-istess drittijiet legali b[alkriminali komuni.

Beppe Grillo, il-Kap tal-Partit Cinque Stelle li jopponilill-partiti politi/i tradizzjon-ali, ikkritika l-elezzjoni mill-;did ta’ Giorgio Napolitanob[ala President Taljan u qal lidan kien ‘tentattiv iddispratminn ;erarkija diskreditata’biex tibqa’ granfata mal-poter.

L-Italja sadattant g[adhaming[ajr Gvern proprjuxahrejn wara l-a[[ar elez-zjoni ;enerali u meta qedtiffa//ja l-akbar livell ta’qg[ad g[al g[exieren ta’snin. Fl-istess [in, it-ta[ditietdwar amministrazzjoni ;didamistennija jkomplu din il-;img[a u meta l-partiti jins-abu ta[t pressjoni mill-istessNapolitano biex jil[qu fte-him.

Intant, il-ftehim bejn l-enti-tajiet tal-lemin u tax-xellugbiex jing[ata mandat ie[orta’ seba’ snin lil Napolitanokapa/i j[oll l-ista;nar poli-tiku li ilu mindu l-ebda partitma kiseb ma;;oranza l-elez-zjonijiet parlamentari ta’ Frar.

Qabel il-konferma ta’Napolitano b[ala President, il-moviment ta’ Grillo kien qedjappo;;ja lil Stefano Rodota,akkademiku tax-xellug, u

sakemm Napolitano spi//aelett mill-entità ta/-/entru-lemin ta’ Silvio Berlusconi; il-moviment ta/-/entru ta’Mario Monti (li wasal biexjispi//a minn Prim Ministru)u mill-Partit Demokratiku(PD) tax-Xellug.

Din hi l-ewwel darba liPresident Taljan kien mitlubimexxi l-Presidenza g[at-tienimandat konsekuttiv u issajista’ jag[]el jekk, minn [ing[all-ie[or, isejja[x elezzjonig[all-Parlament.

Fil-fatt, Napolitano, lig[andu 87 sena, anki g[andul-poter biex ixolji l-Parlament(kuntrarju g[all-po]izzjonitieg[u fl-a[[ar xhur tal-man-dat pre/edenti) u mistennijfassal l-istrate;ija tieg[u waqtdiskors li jag[mel illum fil-Parlament.

Intant, il-President wera lihu favur li ji;i ffurmat Gvernbiex jevita elezzjoni ;dida bil-potenzjal li jiddistabbilizza l-pajji]. Dan meta osservaturipoliti/i ma jeskludux li jint-la[aq ftehim dwar Gvern ;didfi ]mien ;img[a u fost tamietli din l-amministrazzjoni‘ddum g[al snin u mhux ix-xhur.’

WARA T-TERRUR TA’ BOSTON

Tista’ ma ssir qatt l-interrogazzjoni tas-suspettat

O[t il-pulizija Sean Collier, li nqatel waqt it-tfittxija g[all-a[waTsarnaev, tidher waqt vejla ta’ talb spe/jali g[al [uha li kienetorganizzata f’Wilmington, f’Massachusetts (Reuters)

L-ITALJA

Grillo jikkritika l-g[a]la ta’Napolitano

A[barijiet ta‘ Barra 11IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

L-iskwadri tas-salvata;;bdew jil[qu l-in[awi ruraliremoti ta’ Lushan li spi//awstraxxnati minn terremotqawwi u fejn l-ammont ta’mejtin u persuni rappurtatinieqsa telg[u g[al tal-anqas210 – b’mijiet o[ra jispi//awserjament midruba.

It-terremot li re;istra 6.6fuq l-Iskala Richter hu l-ag[arwie[ed li laqat li/-?ina fi tlietsnin u fejn fuq kollox he]]e]l-in[awi qrib il-belt ta’ Ya’an,fil-provin/ja ta’ Sichuan lejnil-Lbi/ ta/-?ina u vi/in fejnse[[ it-terremot terribbli tal-2008 li kien [alla mas-70,000mejtin.

Intant, l-akbar numru ta’mejtin b’konsegwenza tal-a[[ar terremot humakon/entrati madwar Lushan,bl-iskwadri tas-salvata;;qeg[din isibuha diffi/li biexjil[qu l-ibnadi min[abba lijridu jg[addu minn toroqdojoq i]-]ejjed minbarra lijie[du [sieb il-valangi tal-artli g[alqu diversi a//essi.

Lanqas m’huma jg[inu d-direttivi tal-Gvern li humainti]i biex jikkontrollaw is-sitwazzjoni u li f’dan il-ka]qeg[din jillimitaw l-a//essg[all-in[awi milquta bl-iskopli ma jin;emg[ux sriebet ta’vetturi esa;erati.

Kelliema g[all-Federazzjoni Internazzjonalitas-So/jetajiet tas-Salib l-A[mar qalu li filwaqt li l-[ajja qed tirritorna g[an-normal fi/-/entru ta’ Lushanfadal [tie;a konsiderevolig[al g[ajnuna ‘f’termini ta’kenn u materjal ta’ fejda’.

Dan meta l-provvistimhumiex jitwasslu lejn ir-re;jun milqut skont ir-ratamixtieqa u b’ka;un tal-iffullartat-traffiku.

Voluntiera minn madwari/-?ina li waslu fl-in[awi ta’Ya’an biex iwettqu [idma ta’salvata;; esprimew il-frustrazzjoni dwar ‘l-intoppi liqed isibu’ biex jaslu f’Lushanu l-villa;;i ‘l hinn minnu qalbil-muntanji u meta ‘kullsieg[a tg[odd’ g[ax-xog[ol

tal-emer;enza.Min-na[a tieg[u, il-

Ministeru g[all-AffarijietBarranin ta/-?ina rringrazzjalill-Gvernijiet ta’ pajji]i o[rag[all-offerti ta’ g[ajnuna i]datenna li l-awtoritajiet lokalikapa/i jla[[qu mas-sitwazzjoni.

Intant, u sal-biera[, numruta’ tobba u infermiera kienuqeg[din jittrattaw lill-midrubafil-miftu[ inkella ta[t tined fl-artijiet tal-isptar ewlieni ta’Lushan u meta l-in[awi humaneqsin mill-ilma u d-dawlb’effetti tat-terremot li wettqustra;i bil-provvista.

Il-Prim Ministru ?ini] LiKeqiang mar bil-[elikopterfiz-zona tad-di]astru biexiservi ta’ fara; g[all-midrubau n-nies li tilfu djarhom fit-the]]i]a u fejn wieg[ed li l-awtoritjiet se jer;g[u jibnu r-residenzi mitlufa minbarra li‘jistimolaw il-[ajja’ fl-in[awim;arrbin.

Hu minnu wkoll li /-/ifratal-mejtin mit-terremotm’g[andhiex titla’ b’moddrammatiku meta ‘ma /edewl-ebda skejjel’ u meta b[alissahemm mat-18,000 truppi fiz-zona tal-emer;enza biexjg[inu l-isforzi ta’ fejda.

I?-?INA

Ji]diedu l-vittmi tal-ag[arterremot fi tliet snin

Suldati jsalvaw mara midruba mill-in[awi straxxnati mit-terremot fiz-zona ta’ Lushan (Reuters)

IL-BELT TAL-VATIKAN

Ordnati qassisin ;oddaIl-Papa Fran;isku lbiera[ mexxa l-ordinazzjoni tal-ewwel

grupp ta’ qassisin b[ala Kap tal-Knisja u b’din i/-/erimonjassir waqt quddiesa fil-Ba]ilika ta’ San Pietru f’Ruma meta l-Knisja kienet qed tfakkar Jum il-Vokazzjonijiet.

L-etajiet tal-g[axar qassisin ;odda jvarjaw bejn is-26 u l-44sena u meta sitta minnhom huma Taljani li ;ejjin minn tlietseminarji ta’ Ruma.

Intant, il-qassisin l-o[ra ;odda jinkludu tnejn mill-Indja,/ittadin Kroat u Ar;entin imwieled fi Buenos Aires.

Il-Prim Ministru :appuni]Shinzo Abe g[amel offerta ta’si;ra (b[ala ritwal) lis-Santwarju ta’ Yasukuni lijitqies b[ala simbolu tal-passat militari tal-:appun ub’dan il-;est mistenni jin]el[a]in mal-Asjati/i – inklu]i /-?ini]i u l-Koreani – li sfawvittma tal-aggressjoni ta’Tokjo fi ]mien it-TieniGwerra Dinjija.

F’dan is-santwarju hemm il-katavri ta’ erbatax-il mexxejja:appuni]i li kienu kundannatig[al reati tal-gwerra minntribunal tal-Alleati u fejnqeg[din jing[ataw il-qima,flimkien ma’ vittmi o[rajn tal-ostilitajiet stori/i.

Abe mhux mistenni j]ur danis-santwarju meta qedjipprova jibni r-relazzjonijietma/-?ina u l-Korea t’Isfel.

L-organizzazzjonijietinternazzjonali lbiera[segwew l-elezzjoni g[all-Presidenza tal-Paragwaj likuntestawha g[axar kandidatiu fost tamiet li l-pro/essjirrestawra l-kredenzjalidemokrati/i ta’ dan l-IstatLatin Amerikan.

Id-demokrazija fil-Paragwaj spi//at im/ajpra, is-sena l-o[ra, min[abba l-impeachment polemiku] tal-President Fernando Lugo umeta b[ala favoriti g[al din l-elezzjoni hemm HoracioCartes, tal-Partit Kolorado(konservattiv) u EfrainAlegre tal-Partit Liberali.

L-entitajiet Unasur uMercosur (tal-AmerikaLatina) it-tnejn issospendewil-Paragwaj min[abba‘intoppi g[all-pro/essdemokratiku’ u wara li l-Oppo]izzjoni f’Asunciondikjarat lil Lugo b[ala

responsabbli mill-i]gombruta’ nies minn razzett, f’:unjuli g[adda, u f’sitwazzjoni lirri]ultat fil-mewt ta’ [dax-ilbidwi u sitt pulizija.

Proprju jumejn biss wara l-in/ident, Lugo, eks IsqofKattoliku tax-xellug, kieng[adda minn impeachment ufejn [adlu postu (b[alaPresident) l-eks Vi/i-President Paragwen FedericoFranco tal-Partit Liberali. Il-konsegwenza ta’ dan kien lipajji]i ;irien idde/idew biexjirtiraw id-diplomati/i minnAsuncion min[abba dak lifissru b[ala ‘kolp ta’ statkongressjonali’.

Sal-biera[ ma la[qux da[luri]ultati ta’ elezzjoni fejn il-poplu tal-Paragwaj g[a]elPresident u Vi/i-President;did, minbarra 45 senatur, 80membru tal-kamra t’isfel tal-Parlament u 17-il Gvernaturtal-Istat.

IL-PARAGWAJ

Elezzjoni meqjusa b[alakru/jali ‘g[ad-demokrazija’

IL-:APPUN

Offerta li tista’ trewwa[it-tensjoni ma/-?ina

12 A[barijiet ta’ BarraIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

L-Awtoritajiet ta’ Texas qalu li numru ta’nies li kellhom jevakwaw minn diversi n[awiwara l-isplu]joni qerrieda ta’ jiem ilu f’impjantli jipprodu/i l-fertilizzant qeg[din ‘bil-mod il-mod’ jirritornaw lura d-dar fejn jittamaw lijkomplu bil-[ajja normali kemm jista’ jkunmalajr

L-ewwel grupp ta’ residenti kellhom jid[lufil-belt ta’ West fejn l-isplu]joni fl-impjant tal-West Fertilizer Co qerdet numru ta’ djar min-barra li swiet il-[ajja ta’ erbatax-il ru[ u mal-mitejn midruba.

Sal-biera[, il-pulizija kienet qed tirre;istra l-vetturi tar-residenti li qeg[din imorru lura fl-in[awi ta’ West (qrib il-belt ta’ Waco u lejn in-Nofsinhar ta’ Dallas) u meta jing[ad li xi sittin

ru[ li ;ew irrappurtati nieqsa wara l-isplu]jonijinsabu ‘qawwijin u s[a[‘ fil-kumpanija tal-[bieb jew b[ala residenti f’lukandi tar-re;jun.

L-isplu]joni li se[[et matul il-lejl tal-Erbg[au l-{amis tidher li kienet dovuta g[al xi kaw]aa//identali u fejn ipprodu/iet the]]i]a tal-artsimili g[al terremot ]g[ir.

Intant, rapporti, nhar il-:img[a, dwar nirien]g[ar u ‘kontinwi’ dovuti g[al materjal li beda[iere; mit-tankijiet b’kimika li tintu]a g[alskopijiet agrikoli ;ieg[lu lill-awtoritajiet biex‘i]ommu lura’ n-nies li riedu jmorru lura fidjarhom u sakemm l-uffi/jali sa fl-a[[ar insis-tew li n-nirien ;enerati mill-isplu]joni jinsabuta[t kontroll u li ‘l-periklu spi//a’ fl-in[awi ta’West.

L-ISTATI UNITI

Jirritornaw ir-residenti jiem wara l-isplu]joni ta’ Texas

Omm u bintha jistennew il-permess tal-pulizija biex imorrulura fir-residenza tag[hom fil-belt ta’ West (Reuters)

Is-Segretarju tal-IstatAmerikan John Kerry [abbarli l-Istati Uniti se tirdoppja l-g[ajnuna lir-ribelli tas-Sirjawaqt li informa laqg[a orga-nizzata fit-Turkija li l-grupp{bieb tas-Sirja – mag[mulminn [dax-il pajji] – huimpenjat g[al pro/ess ta’ tran-sizzjoni pa/ifika fl-istesspajji] G[arbi.Meta tkellem waqt din il-laqg[a f’Istanbul, Kerry sost-na li l-Istati Uniti g[andhatipprovdi lir-ribelli Sirjani bl-ekwivalenti ta’ 123 miljundollaru f’g[ajnuna ‘;dida’ u lima sservix g[al skopijiet ta’aggressjoni.

Dan meta l-PresidentAmerikan Barack Obamajinsab impenjat g[al ‘Sirjademokratika u li tibba]a fuq l-g[aqda’ ladarba tispi//a l-eratal-President Sirjan attwaliBashar al-Assad.

Mietu ‘l fuq minn 60,000ru[ fir-rewwixta kontra r-re;im ta’ Assad li bdiet sente-jn ilu u Kerry [abbar li l-g[ajnuna kollha mill-{biebtas-Sirja g[andha titmexxa

permezz tal-Armata g[al Sirja{ielsa – entità ta’Oppo]izzjoni Sirjana ba]atafit-Turkija u li jikkmandaha l-:eneral Salim Idris.

G[al-laqg[a ta’ Istanbulattendew il-Ministri g[all-Affarijiet Barranin tal-pajji]ili jopponu lill-Gvern ta’Assad u Kerry enfasizza liminnha [ar;u l-avvanzi‘sinifikanti’.

John Kerry sadattant qal lis-sitwazzjoni fis-Sirja hiwa[da ‘orribbli’ u fejn akku]alir-re;im ta’ Assad b’li qedju]a ‘l-missili ballisti/i kontrapersuni inno/enti’ minbarraqawwiet tal-ajru ‘li qeg[dinjitfg[u xita ta’ terrur fuq il-poplu’.

Fl-istess [in, Obama [are;struzzjonijiet lil Kerry biexi]id l-isforzi ‘flimkien mal-Oppo]izzjoni Sirjana’ u fejnsa[aq li l-{bieb tas-Sirjahuma impenjati g[al ‘Gvernta’ transizzjoni bil-kunsenstal-partijiet u fi pro/ess li ‘lquddiem iwassal g[al Mexxej(Sirjan) ;did permezz ta’elezzjoni’.

IS-SIRJA

Impenn akbarg[al g[ajnunalir-ribelli

27It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Il-Kumitat ta’ {amrunSpartans xolja b’modimmedjat. Dan ifisser lib[alissa m’hemm l-ebdaKumitat ta’ {amrunladarba l-President DanielSullivan [ass li l-Kumitatma kienx qed jiffunzjona.Dan ;iet ]velat il-{addwaqt il-programm Replay.

Il-Kumitat il-;did ta’{amrun se jin[atar waratmiem l-ista;un fil-Laqg[a:enerali Annwali.

Sakemm jin[atar dan il-kumitat ;did se jkun hemm

dak li jissejja[ care takercommittee immexxi minntliet persuni biss li huma l-President Daniel Sullivan,il-Vi/i President GejtuDebattista u s-SegretarjuSteve Saliba. B[alissa{amrun qeg[din f’riskju lijkunu relegati hekk kifdawn g[andhom 15-il puntminn 30 partita. L-iSpartans qeg[din punt ta[tRabat u [amsa fuq Melita.Fi tmiem il-;img[a{amrun tilfu 6-2 kontraQormi.

FUTBOL

Ixolji l-Kumitatta’ {amrunIn-numru wie[ed fid-dinja

Novak Djokovic temm id-dominju ta’ Rafal Nadal fit-turnament ta’ Montecarlo metafil-finali reba[lu 6-2, 7-6.Nadal kien ilu tmien sninkonsekutivi jirba[ dan it-turnament u kien ilu ma jitleff’din il-kompetizzjoni g[aldawn l-a[[ar 46 log[ba.

Minkejja dan ir-ri]ultatwie[ed xorta jrid jg[id liNadal qed juri log[ob fermtajjeb minn meta rritorna fl-azzjoni wara tmien xhurwieqaf.

B’din ir-reb[a Djokovicpatta g[at-telfa li sofra fil-finali ta’ sena ilu proprju

kontra l-istess Nadal. Il-log[babejn Djokovic u Nadal kienetl-ewwel wa[da bejniethom saminn meta dawn lag[bu kontraxulxin fil-finali tal-Open ta’Franza f’:unju ta’ sena ilu.Fir-rawnds pre/edenti ta’ danit-turnament Djokovic t[abatbiex jirba[ min[abba li kieng[adu qed jirkupra mill-injruyli kellu fl-g[aksa.

Nadal, li g[andu 26 sena,qabel din il-log[ba kien tilefbiss darbtejn kontra t-tennistamis-Serbja. B’kollox dawn it-tnejn lag[bu 15-il darba kontraxulxin u d-darbtejn li Nadaltilef kontra Djokovic kienu t-tnejn li huma fl-2011.

Ri]ultati LokaliMFARelegation PoolMelita v Balzan 1-2Championship PoolValletta v Tarxien R 3-1I DivVittoriosa S. v Marsaxlokk 6-1B’Bu;ia SP v G]ira Utd 1-1III DivMtarfa v Ta’ Xbiex 0-1Kalkara v Swieqi Utd 0-1G[axaq v Sta Lucija 1-1Attard v Senglea A 0-5Mdina K. v Qrendi 0-1Marsaskala v Sirens 2-0Xg[ajra T v Marsa 0-2YFAQormi v Floriana 1-1Valletta v St. Patrick 5-0Msida v Pembroke 1-2G]ira Utd v Mqabba 3-1}ejtun v St. Andrew 1-6G[axaq v Sta Venera 1-6Rabat v Balzan 2-1Dingli S. v Si;;iewi 1-4}ebbu; R. v Tarxien R 0-1Mtarfa v Fgura Utd 1-10GFASemi Finali tal-GFA CupXag[ra Utd v Nadur Y 1-2Ker/em A v Sannat L 2-1IASCKOLuqa J v Floriana A 2-4Marsa T v {amrun L 3-1HOCKEYFloriana v Sliema 2-1Qormi v White Hart 2-0 BASKETBALLSt. James H. League (N)Depiro v Luxol 76-54BOV Finali 4 I DivFloriana v Athleta P 82-91Promotion League (I)Loyola v Luxol 55-62(1-1 agg)

TENNIS – TURNAMENT TA’ MONTECARLO

Djokovic itemm id-dominju ta’ Nadal

B’reb[a ta’ 2-1 kontraTarxien, Valletta issa jinsabub’/ans li jissieltu g[ar-reb[ tal-kampjonat. Il-Beltin jinsabutliet punti ta[t B’Kara uHibernians li qeg[din fl-ewwelpost. Valletta jkunu impenjatikontra Birkirkara nhar is-Sibtli ;ej waqt li jaffrontaw lilHibernians is-Sibt ta’ wara.

Melita huma kwa]ikundannati g[all-EwwelDivi]joni wara li dawn tilfu 2-1 kontra Balzan f’partita validamir-Relegation Pool tal-Kampjonat Premier. Melitab’din it-telfa baqg[u b’10punti filwaqt li Balzan issag[andhom 23 punt.

Ara pa;na 20

KAMPJONAT BOV

Valletta jid[lu bi/-/ans

Kif JinsabuChampionship Pool

L R D T F K PtBirkirkara 30 17 9 4 60 22 39Hibernians 20 18 4 7 64 33 39Valletta 30 18 8 4 69 26 36Sliema W 30 14 6 10 40 28 30Tarxien R 30 14 6 10 50 43 29Mosta 30 11 2 17 44 62 18Relegation Pool

L R D T F K PtFloriana 30 12 10 8 44 37 34Qormi 30 14 4 12 56 47 31Balzan 30 9 9 12 46 51 23Rabat A 30 4 9 17 29 59 16{amrun S 30 6 5 19 35 80 15Melita 30 3 8 19 25 71 10

14 SportIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

L-Etjopjan Tsegaye Kebedereba[ il-maratona ta’ Londra,maratona li saret ;img[a waradik ta’ Boston fejn waqtha kienhemm ]ew; splu]jonijiet li[allew tliet persuni mejta umijiet midruba.

Kebede reba[ din il-maratona li hi twila 26 milf’[in ta’ sag[tejn, sitt minuti uerba’ sekondi

Din hi t-tieni darba li Kebedereba[ il-maratona wara li reba[l-edizzjoni tal-2010. Fit-tienipost spi//a l-Kenjan EmmanuelMutai li deher g[ajjien lejn l-a[[ar fa]i tal-maratona. Mutai,rebbie[ tal-edizzjoni tal-2011,spi//a 30 sekonda waraKebede. Ir-rebbie[ tal-maratona ta’ sena ilu, WilsonKipsang tal-Kenja spi//a fil-[ames post.

Il-Malti Jonathan Balzanspi//a fit-28 post f’[in ta’sag[tejn, 29 minuta u 43sekonda.

G[al din il-maratona [adusehem madwar 36 elfparte/ipant. Qabel ma bdiet il-maratona kien hemm nofs

minuta ta’ silenzju b’rispett ta’dawk li mietu u ;ew midrubafil-maratona ta’ Boston ta’;img[a ilu. Barra minn hekk l-atleti li [adu sehem libsu faxxasewda ma’ idejhom. G[al dinil-maratona ta’ Londra kienhemm sigurtà kbira wara dak lise[[ fl-Istati Uniti.

I/-champion Olimpiku MoFarah, kif kien ippjanat, ;eranofs il-maratona u sena o[ra sejikkompeti fil-maratona kollha.

Intant, il-Kenjana PriscahJeptoo reb[et il-maratona tan-nisa f’[in ta’ sag[tejn, 20minuta u 15-il sekonda. G[at-tieni sena konsekuttiva, i/-champion mondjali EdnaKiplagat spi//at fit-tieni postfilwaqt li l-:appuni]a YukikoAkaba spi//at it-tielet.

L-Etjopjana Tiki Gelana, likienet il-favorita qabel it-tellieqa spi//at [abtet ma’atleta Kandi]a bil-wheelchair ub’hekk naqqset milli tirba[ dinl-edizzjoni. Il-maratona tal-kategorija tal-wheelchairsintreb[et minn Kurt Fearnleytal-Awstralja. Kebede hekk kif qasam il-linja finali

ATLETIKA

Kebede jirba[ il-maratona ta’ Londra

I/-Champions renjanti Athleta A to ZElectronics kisbu r-reb[a li riedu kontraFloriana Francesco Fenech fir-raba’konfront biex sforzaw il-[ames log[bade/i]iva li se tintlag[ab n[ar il-{add.

Kienu aktar determinatiAthleta A to Z Elect........................91Floriana Francesco F......................82( 27-25, 16-11, 29-18, 19-28)

Athleta : M. Naudi 17, S. Hagul , D.Bugeja 10, M. Todorovic 32, M. Guisti, O.Said 13, S. Pace 4, W. Spiteri, K.Baldacchino 4, S. Bischoff, S. Schembri 11.

Floriana : A. Baldacchino 2, B. ScottCamilleri 17, D. Camilleri 7, M. Glass 28,C. Sammut 9, I. Merceica 4, C. Calleja 2,D. Schembri 11, M. Ciantar , S. Saakian 2.

Referees : B. Vassallo, G. Barbara u E.Mangani.

Id-determinazzjoni ta’ Athletakienet fattur importanti li wassalbiex jirb[u r-raba’ log[ba ujisforzaw il-[ames wa[da de/i]iva.Waqt li l-plajers ta’ Athleta kienudeterminati mhux l-istess jista’jing[ad g[al xi plajers ta’ Floriana.

Il-pivot D. Schembri kien il-bog[od mill-wirja li kellu fit-tieletlog[ba bl-okka]joni dehret lig[amlet bih. Kien wisq debboli fir-rebounds fejn jekk wie[ed maju]ax is-sa[[a jispi//a jitlef il-ballun.Athleta [adu vanta;; minn dan il-fattb’M. Todorovic g[al darba o[rajag[mel id-differenza.

Players o[ra ta’ Floriana li ma kinuxf’vena kienu l-play-maker C. Sammutli fit-tielet sessjoni we;;a’ u ma setaxikompli waqt li B. Scott Camilleri makienx konsistenti u b’aktar attenzjoniseta’ kien aktar ikun ta’ g[ajnuna lit-tim.

G[al Athleta minbarra t-twil M.Todorovic, kellu wirja tajba wkoll il-veteran M. Naudi waqt li fil-mumentide/i]ivi O. Said ma falliex mil-linjatal-free-throws.

Wie[ed irid jirrimarka kif f’log[bade/i]iva, referee jirrefja tliet log[biet

wara xulxin. Wie[ed irid jg[id lireferee ma jistax i]omm il-kon/entrazzjoni g[al daqshekk [in.

B[al log[biet ta’ qabel, il-bidu kienwie[ed bilan/jat b’team jew ie[orikun minn fuq. Kienu Athleta lispi//aw l-ewwel sessjoni basket minnfuq bl-iskor ikun dak ta’ 27-25.

Il-log[ob kompla jkun bilan/jat ukien break ta’ 9-2 wara l-[amesminuta li g[en lil Athleta jmorrujistrie[u 43-36 minn fuq.

Il-bidu tat-tielet sessjoni kienetde/i]iva g[ar-reb[a ta/-Championsrenjanti meta [adu vanta;; mil-log[obindividwali ta’ Floriana u mill-ispazjufid-difi]a. Athleta kabbru l-vanta;;g[al dak ta’ 59-43.

G[alkemm Floriana tjiebu, Athletama kellhomx diffikultà jikkontrollawil-vanta;; tag[hom biex bdew l-a[[ar10 minuti b’vanta;; konsistenti, metal-iskor kien dak ta’ 72-54.

Floriana [ar;u aktar determinati fl-a[[ar sessjoni u bl-g[ajja tid[ol fit-timta’ Athleta bdew jersqu vi/in. Din ir-rimonta ;iet fix-xejn meta Florianatilfu tliet fast breaks wara xulxin,wie[ed g[al pass [a]in u tnejn g[axippreferew jie[du xutt mill-bog[od.Lejn l-a[[ar minuti Floriana g[afsubiex resqu vi/in biss il-vanta;; tal-Athleta kien wisq.

BASKETBALL - KAMPJONAT BOV PLAY-OFFS FINALI

Athleta jisfurzaw il-log[ba de/i]iva

Omar Said ta’ Athleta (xellug) segwit minn David Camilleri ta’ Floriana(Ritratt> Alex DeGabriele)

Pavi Depiro kisbu l-ewwel reb[a fis-serje l-a[jar minn[amsa fil-finali g[ar-reb[ tal-kampjonat tan-nisa kontraLuxol. It-tieni log[ba se tintlag[ab nhar l-Erbg[a fis-7.30pm.

Il-bidu tajjeb bi]]ejjedLuxol...................................................................................54Pavi Depiro.........................................................................76( 20-6, 18-14, 18-15, 20-19 )

L-Amerikana tal-Luxol M. Williams ma rkupratx mill-injury li sofriet f’nofs il-;img[a fil-log[ba de/i]iva kontra

Hibs. Depiro [adu vanta;; u qatt ma [arsu lura. Il-kow/ C. Stolp kien lura fuq il-bank wara li skonta s-

sospensjoni. Luxol b[as-soltu kellhom bidu kwiet u Depirobit-tandem S. DeMartino u L. Balcher [adu vanta;; biexspi//aw l-ewwel sessjoni 20-6 minn fuq.

Luxol tjiebu fit-tieni sessjoni biss Depiro ma kellhomxdiffikultà biex ]ammew il-vanta;; sal-mistrie[, vanta;; ta’38-20. G[alkemm Depiro da[lu lis-sostituti u kull playerni]]el ismu fuq l-iscore sheet, Luxol qatt ma taw l-impressjoni li setg[u jsalvaw il-log[ba.

Depiro fuq quddiem

Kimberley Downs u Firereb[u l-aktar ]ew; ti;rijietmistennija li saru lbiera[ waranofsinhar fil-korsa tal-Marsa.Dawn kienu wa[da tal-galoppfuq distanza twila ta’ 2250mu o[ra tat-trott g[al ]wiemeltal-klassi Premier fuq distanzamaratona ta’ 3140m. Dawn it-ti;rijiet kienu jag[mlu partimill-[mistax –il laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet.

Sebg[a kienu ]-]wiemel libdew mill-ga;;a tat-tluq fl-uniku ti;rija tal-galopp. Kienl-Amerikan Ollie Fliptrik(Sarah Borg) l-aktar velo/iwara l-bidu uffi/jali. Danfeta[ vanta;; ta’ tul mid-debuttant Irlandi] Alto Montemisjuq mill-Isqalli AntonioPappalardo u Friarscourt(Ramon Grima). I]da d-distanza dehret kemxejn twilag[al Ollie Fliptrik, tant li dannaqqas mill-;iri meta l-

parte/ipanti daru g[ad-drittafinali. B’hekk ta /-/ans lilAmerikan ie[or, KimberleyDowns (Michael Sultana)biex japprofitta u jmurquddiem. Kimberley Downs[a l-ewwel reb[a tas-sena fir-ritorn tieg[u wara assenza ta’xhur u wara li dan l-a[[ar hasehem b’su//ess f’sensiela ta’ti;rijiet fi Franza u l-Bel;ju.Cheeky Jack (Demis Zammit)u Alto Monte da[lu warajhomf’dik l-ordni.

Fl-aktar ti;rija mistennijatat-trott, dik tal-klassiPremier, is-sewwieq]ag[]ug[ G[awdxi MarcoRefalo talab lil Fire biex i]idfil-;iri madwar 500m mit-tmiem. Dan i]-]iemel ma sabl-ebda tbatija biex jie[u t-tielet reb[a tas-sena,spe/jalment wara li l-isfidantewlieni tieg[u, id-Dani] Mars(Rodney Gatt) biddel il-pass

meta t-tnejn li huma, u rasimb ras, daru g[ad-drittafinali. F’medja ta’ 1.16.6” fil-kilometru, Fire qasam il-linjafinali l-ewwel b’vanta;; ta’aktar minn g[axar tulijietminn Oran (CarmeloFarrugia), Poppes Fighter(Charles Camilleri) u OurasiDiams (Emmanuel Fenech).

L-a[[ar elf metru tal-unikuti;rija tal-klassi Gold kienudeterminanti biex il-kwotatFran/i] Nobleness Dubrio(Noel Baldacchino) jakkwistat-tieni reb[a nfila tieg[u. Danma falliex milli jtemmrebbie[ u fl-a[[ar metrikkontrolla bla tbatija l-avvanzta’ Max Galbe (RedentMagro) u Troubadour S(Charles Farrugia). Lucky desBrisants (Christian Xerri)da[al ir-raba’.

Pile Ou Face (JoeSchembri), li kien g[al [afna

metri quddiem, /eda madwar300m mil-linja finali tal-ewwel ti;rija tal-klassi Silver,inqabe] minn Ouraki duDrochon (Frans Tanti) liqasam il-linja finali l-ewwel.I]da dan tal-a[[areventwalment safa skwalifikatbiex ir-reb[a ng[atat lit-tienipjazzat Obiscus del Fa (JulianFarrugia). Ostheo d’Havetot(Andrew Farrugia) u Milanodu Gite (Alex Cortis) kellhomukoll pjazzament pozittiv.

Fit-tieni ti;rija tal-klassiSilver, Manuel Jet (CarlCaruana) [asad lil kul[addb’attakk qawwi tlieta fuq in-na[a ta’ barra madwar 600mmil-linja finali. Dan i]-]iemelFillandi] mar quddiem u mafalliex milli jie[u l-ewwelsu//ess sta;onali b’tulquddiem Nasdaq du Closet(Eugenio Zerafa). NobelPasmarick (NoelBaldacchino) u Quo VadisPhedo (Charles Camilleri)da[lu warajhom f’dik l-ordni.

Dwell interessanti fl-a[[armetri tat-tielet ti;rija Silverbejn Quipo du Tronquay(Noel Baldacchino) u d-debuttant Que Je T’AimeRush (Herman McKay)wassal lil Quipo du Tronquaybiex jaqsam il-linja finali l-ewwel. I]da dan safaskwalifikat biex ir-reb[ang[atat lid-debba debuttantaQue Je T’Aime Rush. Quartzdu Lupin (Jeffrey Said),Lutan Villetot (Eman Attard)u l-;did Fran/i] Queops deRetz (Charles Farrugia)kellhom ukoll pjazzamentpo]ittiv.

Fl-ewwel minn ]ew;ti;rijiet tal-klassi Bronze kienhemm taqtig[a missielta fl-a[[ar metri bejn erba’]wiemel. Kien New Look DesMots misjuq mill-G[awdxiJosef Farrugia li [a l-ewwelreb[a tieg[u fi xtutna bi ftitminn Ywema’s Pine (RodneyGatt) u Jet Starline (MarioFenech). Ocean Gede

(Herman Mc Kay) temm ir-raba’.

F’idejn Rodney Gatt, SuperSpot [a t-tieni reb[akonsekuttiva tieg[u fit-tieniti;rija Bronze. Dan l-I]vedi][alla kollox g[all-a[[ar metriu temm rebbie[ ming[ajrtbatija, b’vanta;; ta’ tul unofs minn Marco Barbes(Kevin Sciberras), Judon duCap Vert (Charles Camilleri)u Noble de Fontaine (SandroCutajar).

Ir-ri]ultati kollhaI Ti;rija. Klassi Bronze. Dist –

3140m. 1. New Look Des Mots(Jos. Farrugia) {in – 4.11.2”(1.20”) 2. Ywema’s Pine (R.Gatt) 3. Jet Starline (M. Fenech)4. Ocean Gede (H. Mc Kay)

II Ti;rija. Klassi Silver. Dist –3140m. 1. Obiscus Del Fa (J.Farrugia) {in – 4.06.3” (1.18.5”)2. Pile Ou face (J. Schembri) 3.Ostheo d’Havetot (A. Farrugia)4. Milano du Gite (A. Cortis)

III Ti;rija. Klassi Galopp. Dist– 2250m. 1. Kimberley Downs(M. Sultana) {in – 2.22.4” 2.Ollie Fliptrik (S. Borg) 3.Cheeky Jack (D. Zammit) 4. AltoMonte (A. Pappalardo)

IV Ti;rija. Klassi Bronze. Dist– 3140m. 1. Super Spot (R. Gatt)Hin – 4.13.8” (1.20.8”) 2. MarcoBarbes (K. Sciberras) 3. JudonDu Cap Vert (C. Camilleri) 4.Noble de Fontaine (S. Cutajar)

V Ti;rija. Klassi Gold. Dist –3140m. 1. Nobleness Dubrio (N.Baldacchino) {in – 4.05.9”(1.18.3”) 2. Max Galbe (R.Magro) 3. Troubadour S (C.Farrugia) 4. Lucky des Brisants(C. Xerri)

VI Ti;rija. Klassi Silver. Dist– 3140m. 1. Manuel Jet (C.Caruana) Hin – 4.06.3” (1.18.4”)2. Nasdaq du Closet (E. Zerafa)3. Nobel Pasmarick (N.Baldacchino) 4. Quo VadisPhedo (C. Camilleri)

VII Ti;rija. Klassi Premier.Dist – 3140m. 1. Fire (M.Refalo) {in – 4.00.4” (1.16.6”)2. Oran (C. Farrugia) 3. PoppesFighter (C. Camilleri) 4. OurasiDiams (E. Fenech)

VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist– 3140m. 1. Que Je T’AimeRush (H. McKay) {in – 4.07.6”(1.18.9”) 2. Quartz du Lupin (J.Said) 3. Lutan Villetot (E.Attard) 4. Queops De Retz (C.Farrugia)

16 SportIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Kimberley Downs u Fire jirb[u t-ti;rijiet ewleninminn Kenneth Vella

Manuel Jet misjuq minn Carl Caruana jirba[ is-seba’ ti;rija(Ritratt> Michael Ellul)

Sport 17IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

I/-champion renjanti tar-Red Bull Sebastian Vettelreba[ il-Grand Prix tal-Bahrain g[at-tieni senakonsekutiva hekk kif spi//aquddiem il-koppja tal-LotusKimi Raikkonen u RomainGrosjean. Ta’ min jinnota lisena ilu dawn it-tlietaspi//aw e]att l-istess fl-ewwel tliet po]izzjonijiet.G[al Vettel din kienet it-tienireb[a tal-ista;un wara lireba[ fil-Malasja b’modkontroversjali. Ir-reb[a fil-Bahrain g[as-sewwieq:ermani] kienet it-28 fil-karriera tieg[u. Vettel, libeda mit-tieni post mar fl-ewwel post fl-ewwel tlietdawriet u minn hemm ‘ilquddiem [add ma seta’jisfidah u tant kemm kelluwirja tajba li Raikkonen, lispi//a t-tieni da[al disa’sekondi warajh.

Nico Rosberg, li kien bedamill-pole position,iddi]appunta u spi//a fid-disa’ post. Fernando Alonsotal-Ferrari kellu diversiproblemi fit-tyres u spi//a t-tellieqa fit-tmien post uLewis Hamilton tal-Mercedes da[al fil-[amespost. Sie[eb Vettel, MarkWebber, li kien qed jie[usehem fil-200 Grand Prix fil-karriera tieg[u spi//a fis-seba’ post.

Il-McLaren g[al darbao[ra naqqsu milli jiksbu postfuq il-podju hekk kif SergioPerez da[al fis-sitt post uJenon Button da[al fl-10post. Paul Di Resta tal-Force

India ;ie m/a[[ad proprjulejn l-a[[ar minn post fuq il-podju g[all-ewwel darba fil-karriera meta nqabe] minnGrosjean u b’hekk spi//a r-raba’.

B’din ir-reb[a Vettel issafeta[ vanta;; ta’ 10 puntifuq l-eqreb rivali tieg[uRaikkonen. Fit-tielet postf’dik li hi klassifika tas-sewwieqa jinsab Hamilton liqed ikollu sta;un tajjeb, ankejekk meta dan [alla lill-McLaren u ng[aqad mal-Mercedes kien hemm minkien xettiku. Minkejja li

g[addew biss erba’ GrandPirx jidher li hi kwa]i [a;a/erta li l-ebda sewwieq minntal-McLaren mhu se jissieletg[ar-reb[ tal-kampjonat.

Il-Grand Prix li jmiss issahu dak fi Spanja u dan isir fit-12 ta’ Mejju.

Kif spi//aw:1. S. Vettel - Red Bull2. K. Raikkonen - Lotus3. R. Grosjean - Lotus4. P. Di Resta - Force India5. L. Hamilton - Mercedes6. S. Perez - McLaren7. M. Webber - Red Bull

8. F. Alonso - Ferrari9. N. Rosberg - Mercedes10. J. Button - McLaren

Klassifika sewwieqa:1. Sebastian Vettel - 77

punt 2. Kimi Raikkonen - 67

punt 3. Lewis Hamilton – 50

punt 4. Fernando Alonso – 47

punt5. Mark Webber – 32 punt 6. Felipe Massa – 30 punt 7. Romain Grosjean – 26

punt

8. Paul Di Resta - 20 punt 9. Nico Rosberg – 14 punt 10. Jenson Button – 13 punt

Klassifika tal-Kostrutturi:1. RedBull - Renault – 109

punt 2. Lotus - Renault – 93

punt 3. Ferrari - 77 4. Mercedes – 64 punt 5. Force India - Mercedes

– 26 punt 6. McLaren - Mercedes -

23 punt 7. Toro Rosso - Ferrari – 7

punti

FORMULA 1

Vettel jikseb it-tieni reb[a tal-ista;un

Vettel tar-Red Bull (quddiem) iddomina g[al [in twil il-Grand Prix tal-Bahrain u reb[u g[at-tieni sena konsekuttiva

CHAMPIONS LEAGUE

‘Irridunillimitaw lil Ronaldo’

Il-kow/ ta’ BorussiaDortmund Jurgen Klopp qal linhar l-Erbg[a l-players ta’Borussia jridu jillimitaw lill-winger ta’ Real CristianoRonaldo. Dortmund jilag[bukontra Real fl-ewwel leg tas-semifinali ta/-ChampionsLeague u skont Klopp Ronaldohu l-akbar theddida.

“Real huma tim li jkollhom[afna mill-pussess tal-ballun.Ladarba di;à lag[bu darbtejnkontrina din is-sena se jkunujafu aktar id-difetti tag[na urridu nillimitaw lil Ronaldo lig[addej minn forma mill-aqwa,” qal Klopp. Real uBorussia din is-sena di;àlag[bu darbtejn kontra xulxinu Dortmund huma l-uniku timfil-kompetizzjoni li g[adhomma tilfux log[ba.

L-ewwel leg bejn Real uDortmund tintlag[ab fil-:ermanja. Klopp tkellem ukolldwar il-futur tieg[u u qal li sejibqa’ mat-tim, anke jekk husegwit minn diversi klabbso[ra madwar l-Ewropa.

18 SportIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Jekk illejla Man Utd jirb[ukontra Aston Villa dawnjirb[u l-20 titlu fl-istorjatag[hom. Dan wara li ManCity, l-eqreb rivali tag[hom,tilfu 3-1 barra minn darhomkontra Tottenham. Hekk kiffadal [ames log[biet g[altmiem il-kampjonat, Man Cityqeg[din 13-il punt ta[t ManUtd imma g[andhom log[bainqas.

Wara [ames minuti NASRIpo;;a lil City fil-vanta;;imma Tottenham fi spazju ta’seba’ minuti skurjaw tlietgowls biex ]ammew it-tamietli sta;un ie[or jilag[bu fl-Ewropa, [ajjin. Kwarta mit-tmiem DEMSEY ;ab id-drawg[at-tim ta’ Villas Boas uerba’ minuti wara s-sostitutDEFOE dawwar ir-ri]ultatfavur l-iSpurs. It-tielet u l-a[[ar gowl li ssi;illa l-log[baskurjah is-solitu BALE fit-82minuta.

Fil-partita l-o[ra Liverpool

salvaw draw ta’ 2-2 f’darhomkontra Chelsea. B’dan id-drawChelsea qeg[din fir-raba’ post,punt ta[t Arsenal immab’log[ba inqas.

OSCAR po;;a lil Chelseafil-vanta;; wara 26 minuta us-sostitut u eks player ta’Chelsea, STURRIDGE ta’Liverpool ;ab id-draw fit-52minuta. Chelsea ng[atawpenalty meta Suarez mess il-ballun b’idu fil-kaxxa u mill-11-il metru HAZARD ma]baljax. Hekk kif kollox deherli se jintemm 2-1, SUAREZ;ab id-draw fid-96 minutab’daqqa ta’ ras.

Fl-a[[ar perjodu tal-log[baSuarez deher jigdem lilIvanovic imma r-referee ma raxejn u issa hu mistenni liSuarez ikun sospi].

Celtic inkurunatichampions

Celtic ;ew inkurunatichampions tal-iSkozja hekk

kif reb[u 5-1 kontra Inverness.L-eroj tal-log[ba kien GaryHooper li skurja tnejn.Motherwell, li qeg[din fit-tienipost reb[u 3-1 kontra Dundeenhar il-:img[a imma dawnxorta ma jistg[ux jittamaw fir-reb[ tal-lig g[ax Celticqeg[din 15-il punt fuqhommeta fadal erba’ log[biet g[altmiem il-kampjonat. Dan hu l-44 titlu li Celtic reb[u fl-istorja tag[hom.

Ri]ultatiPremiershipTottenham v Man City 3-1Liverpool v Chelsea 2-2

IllumMan Utd v Aston Villa

Premier Sko//i]Celtic v Inverness CT 4-1St Johnstone v Ross County 2-2

IllumHibernian v AberdeenBundesligaStuttgart v Freiburg 2-1Nurnberg v G. Furth 0-1

PREMIERSHIP

Man Utd jistg[u jirb[u l-kampjonat

Serie AGenoa v Atalanta 1-1Udinese v Lazio 1-0Inter v Parma 1-0Roma v Pescara 1-1Bologna v Sampdoria 1-1Catania v Palermo 1-1Fiorentina v Torino 4-3Napoli v Cagliari 3-2Siena v Chievo 0-1Juventus v Milan 1-0

Kif JinsabuL R D T F KPti

Juventus 33 24 5 4 64 20 77Napoli 33 19 9 5 61 32 66Milan 33 17 8 8 56 36 59Fiorentina 33 17 7 9 62 42 58Inter 33 16 5 12 51 45 53Roma 33 15 7 11 64 54 52Lazio 33 15 6 12 40 40 51Udinese 33 13 12 8 45 39 51Catania 33 13 9 11 41 39 48Cagliari 33 11 9 13 41 52 42Parma 33 10 9 14 39 43 39Bologna 33 10 9 14 43 42 39Chievo 33 11 6 16 33 48 39Atalanta (-2) 33 11 7 15 35 48 38Sampdoria (-1)33 10 9 14 38 40 38Torino (-1) 33 8 13 12 43 49 36Siena (-6) 33 9 9 15 34 45 30Genoa 33 6 11 16 33 51 29Palermo 33 5 14 14 30 46 29Pescara 33 6 4 23 25 67 22

Ri]ultati u klassifikiSerie BCesena v V. Lanciano 1-1Cittadella v Juve Stabia 1-0Crotone v Reggina 2-2Grosseto v Livorno 0-3Novara v Modena 0-1Sassuolo v Bari 2-1Spezia v Empoli 3-0Ternana v Varese 0-1Vicenza v Pro Vercelli 3-1Ascoli v Padova illumVerona v Brescia illum

Kif JinsabuL R D T F KPti

Sassuolo 38 24 8 6 73 35 80Livorno 38 21 10 7 71 45 73Verona 37 19 12 6 52 29 69Empoli 38 17 12 9 62 50 63Novara (-4) 38 18 8 12 67 40 58Varese (-1) 38 15 11 12 48 46 55Brescia 37 12 17 8 48 39 53Modena (-2) 38 14 11 13 48 46 51Spezia 38 12 12 14 48 53 48Juve Stabia 38 12 12 14 49 55 48Ternana 38 11 14 13 32 34 47Padova 37 11 14 12 40 44 47Cittadella 38 11 14 13 46 56 47Crotone (-2) 38 13 10 15 38 50 47Cesena 38 11 13 14 41 54 46Bari (-7) 38 13 12 13 47 41 44V. Lanciano 38 9 17 12 45 55 44Reggina (-2) 38 10 14 14 39 49 42Ascoli (-1) 37 11 8 18 45 56 40Vicenza 38 9 11 18 39 51 38Pro Vercelli 38 8 7 23 34 61 31Grosseto (-6) 38 6 11 21 38 61 23

Lega ProGrupp ACarpi v Cuneo 1-3Como v Lumezzane 3-0Lecce v Feralpisalo’ 3-0Pavia v Albinoleffe 0-2Portogruaro v Reggiana 0-1San Marino v Trapani 0-1Sudtirol v Entella 3-0Tritium v Cremonese 0-2

L-Aqwa skorers23 goal – Cavani (Napoli)18-il goal – Di Natale (Udinese)16-il goal – El Shaarawy (Milan)15-il goal – Denis (Atalanta)14-il goal – Lamela (Roma)13-il goal – Pazzini (Milan)

Log[ob li jmissIs-Sibt 27-04-13Atalanta v BolognaCagliari v UdinesePescara v Napoli

Il-{add 28-04-13Chievo v GenoaPalermo v InterRoma v SienaSampdoria v FiorentinaTorino v JuventusMilan v Catania

It-Tnejn 29-04-13Parma v Lazio

Juventus ilbiera[ g[elbu lilMilan fil-log[ba tal-;urnatabiex issa g[amlu pass ie[orlejn ir-reb[ tat-tieni titlukonsekuttiv. Fil-log[biet l-o[ratal-biera[ reb[iet drammati/ig[al Napoli u Fiorentina, fejnissa l-Vjola resqu ferm vi/inMilan fit-tielet post tal-klassifika.

Inter irritornaw g[ar-reb[meta g[elbu lil Parma b’goallejn it-tmien filwaqt li Romag[amlu pass falz f’darhommeta kienu mi]muma mit-teamtal-qieg[ Pescara. Fid-derby ta’Sqallija draw ta’ 1-1 bejnCatania u Palermo, ri]ultat lij[ali lil Palermitani b’sieqwa[da fil-[ofra.

MILAN – Wara serje ta’ri]ultati negattivi fosthom l-eliminazzjoni mis-semifinalital-Coppa Italia fost il-;img[a,Inter kisbu xi ftit tan-nifs metag[elbu lil Parma biex bis-sa[[a ta’ din ir-reb[a u ]-]el-qiet ta’ Roma u Lazio jkomplujittamaw tal-inqas g[al post fl-Europa League. Parmakellhom il-mumenti tajbintag[hom fl-ewwel taqsima fejnanki laqtu l-lasta biex g[axarminuti mit-tmiem kien l-eksplejer ta’ Lazio ROCCHI liskorja l-goal tar-reb[a.

RUMA – Wara li kisbu postfil-finalissima tal-Coppa Italiameta eliminaw lil Inter, Romakellhom di]appunt ie[or fil-kampjonat meta kellhomjikkuntentaw bi draw ta’ 1-1fl-Olimpico kontra Pescara lijinsabu fil-qieg[ tal-klassifikau prattikament ikkundannatig[al ritorn immedjat fis-SerieB. Roma [adu [asda metawara 14-il minuta kienCAPRARI li feta[ l-iskor g[alPescara. Roma kellhom

jistennew sa sitt minuti mill-ftu[ tat-tieni taqsima biexsalvaw il-log[ba b’goal ta’DESTRO.

BOLOGNA – Draw ta’ 1-1bejn Bologna u Sampdoriaf’log[ba bejn ]ew; na[at lim’g[andhomx b]onn ur;entita’ punti. Kienu Bologna lifet[u l-iskor permezz ta’GILARDINO fl-24 minuta,bil-goal tad-draw tad-Dorianaijasal mas-sieg[a log[obpermezz ta’ SANSONE.

CATANIA – Fid-derby ta’Sqallija draw ta’ 1-1 bejn ir-rivali Catania u Palermo,ri]ultat li ma jikkuntenta lil[add l-iktar lil Palermo lig[adhom f’qag[da ddispratafin-na[a t’isfel tal-klassifika.Anzi Palermo dehru destinatig[al telfa meta BARRIENTOSfeta[ l-iskor g[al Catnia fid-69minuta u l-Pelermitani kellhomjistennew sal-94 minuta biexsalvaw ir-ri]ultat b’goal tad-disperazzjoni skorjat minnILICIC. Fl-a[[ar sekondiCatania kellhom ukoll il-goalkeeper Andujar imke//i.

FIRENZE – Reb[adrammatika minn Fiorentinafuq Torino f’log[baspettakolari. Kollox deherfa/li g[all-Vjoli li sat-33minuta kienu bnew vanta;;komdu ta’ tliet goals li kienuskorjati minn CUADRADOfit-8 minuta u minnAQUILANI tmien minutiwara. It-tielet goal kien skorjatminn LJAJIC fit-33 minuta.I]da l-Granat bdew ir-rimontatag[hom e]att qabel intemmetl-ewwel taqsima b’goal ta’BARRETO biex g[axar minutifit-tieni taqsima komplewinaqssu l-iskor permezz ta’SANTANA. Fis-77 minuta l-

internazzjonali Taljan CERCIkiseb il-goal tad-draw g[alTorino i]da erba’ minuti mit-tmiem ROMULO skorja l-goaltar-reb[a drammatika ta’Fiorentina. Torino spi//aw il-log[ba b’g[axar plejers metafid-90 tke//a Darmian wara t-tieni karta safra.

NAPLI – Napoli wkollkellhom jit[abtu biex g[elbulil Cagliari 3-2 bil-goal rebbie[jasal fid-90 minuta tal-log[ba.Bis-sa[[a ta’ din ir-reb[aNapoli issa sa[[ew sewwa t-tieni post fil-klassifika. Bidunegattiv minn Napoli li sofrewil-goal ta’ Cagliari wara 18-ilminuta permezz ta’GUERRERO. Napoli kellhomjistennew sal-ftu[ tat-tienitaqsima biex kisbu l-goal tad-draw li wasal minn autogoalta’ Astori. Fl-64 minutaCAVANI po;;a lil Napoli fil-vanta;; g[all-ewwel darba fil-log[ba, i]da sitt minuti waraSAU kiseb id-draw g[al-Isolani. Meta kollox deher liNapoli se jfallu f’darhom

SERIE A

Pass ie[or minn Juventus lejn it-titlu

wasal il-goal tar-reb[a ta’INSIGNE fid-90 minuta.

SIENA – Daqqa ta’ [artag[al Siena I kontra kullmistenni tilfu f’darhom puntiprezzju]i meta kienu meg[lubaminn Chievo. Siena kellhomi/-/ans li jkabbru d-distakk fuqGenoa u Palermo f’ka] ta’reb[a, i]da b’din it-telfa u bidraws ta’ Genoa u Palermo, il-vanta;; li kellhom Sienatnaqqar issa g[al punt biss. Il-goal de/i]iv li ta r-reb[a lilChievo wasal ming[and

PELLISSIER qabel intemmetl-ewwel taqsima.

TURIN - Juventus kisbureb[a minima ta’ 1-0f’darhom kontra Milan . Fl-ewwel taqsima l-akbar /ans;ie g[and Pirlo li ra l-freekick tieg[u jkun salvat bl-aqwa mod minn Abbiati.

Fit-58 minuta Juventusing[ataw penalty meta l-goalkeeper Amelia li da[alminflok Abbiati waqqa` lilAsamoah fil-kaxxa. Mill-11-ilmetru VIDAL ma ]baljax.

Il-goalkeeper ta’ Milan, Abbiati hekk kif g[amel save kbir fuq free kick ta’ Andrea Pirlo

Sport 19IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

VITTORIOSA S. ….……. 6MARSAXLOKK ……….. 1

B’reb[a bi skor tennistikuta’ 6-1 fuq MarsaxlokkVittoriosa rritornaw fil-Kampjonat Premier waranuqqas ta’ ]ew; sta;uni,meta ji;ri x’ji;ri fl-a[[ardisg[in minuta huma issajinsabu /erti minn wie[edmi]-]ew; postijietdisponibbli g[all-Premier.

Ilbiera[ Vittoriosa [adubiss 16-il minuta biexa//ertaw mil-promozzjonimeta skorjaw erba’ goals uqatt ma [arsu lura biex la[qul-g[an tag[hom li jirritornawmal-kbar tal-football Malti.

Wara r-ri]ultati tal-antagonisti tag[hom fit-tellieqa g[all-Premier,Vittoriosa kienu jafu li reb[atpo;;ihom mal-kbar ug[alhekk [ar;u mill-ewwelfuq l-attakk u wara ]ew;minuti marru fil-vanta;;meta Gary Muir qassam lejnMARCELO PEREIRA limill-vi/in ma ]baljax.

}ew; minuti wara l-iskorsar 2-0 meta Lyden Micallefqabe] g[add ta’ plejers qabelqassam lejn MARCELOPEREIRA li bir-ras xe[etfix-xibka. G[addiet minutao[ra u Marsaxlokk naqqsu l-iskor meta minn kross ta’Dylan Micallef kienMARLON GRECH li skorjab’daqqa ta’ ras.

I]da t-8 minuta Vittoriosaskorjaw it-tielet goalb’azzjoni personali ta’LYDEN MICALLEF li[arbat difi]a avversarjaqabel xe[et il-ballun fix-xibka. Fis-16-il minutaazzjoni bejn Pereira u GaryMuir bil-balun jasal g[andMARK BARBARA li fajjarxutt sabi[ g[al goalverament tajjeb.

Wara din il-furja inizjali l-log[ba mietet xi ftit bil-plejers ta’ Vittoriosa forsi ;amo[[hom fi/-

/elebrazzjonijiet tal-partitarjitag[hom. Fit-tieni taqsimaVittoriosa kellhom xi/ansijiet o[ra ta’ skorpermezz ta’ Ramon DosSantos u Gary Muir, fejn dantal-a[ar kien im/a[[ad minnsave brillanti ta’ Omar Borg.

Fid-79 minuta goalspettakolari tas-sostitutSIRAJ ARAB li minndistanza notevoli spara l-ballun fix-xibka biex seba’minuti mit-tmiem l-istessSIRAJ ARAB skorja d-doppjetta personali tieg[umeta r/ieva ming[andMarcelo Pereira u skorjab’xutt pre/i] fil-baxx.

Vittoriosa -J.M.. Vella,M. Buttigieg, L. VellaCritien, M. Barbara S. Grech(A. Spiteri), M. Tabone (J.Camilleri), M. Perreira, G.Muir, R. Dos Santos, L.Micallef (Siraj Arab), SamirArab

Marsaxlokk - O. Borg, R.Mifsud (D. Tabone), K.Scicluna, D. Fava, G.Caruana (D. Grech), R.Mangion, D. Da SilvaSilveira, M. Brincat (P.Paris), D. Micallef, A.Grabowski, M. GrechReferee - Clayton PisaniBir]ebbu;a jsalvaw uDingli relegatiG}IRA U ……………....... 1BIR}EBBU:A SP …..... 1

Bir]ebbu;a kisbu l-punt liriedu kontra G]ira Unitedbiex ]ammew posthom f’din

id-divi]joni u bis-sa[[a ta’dan ir-ri]ultat xe[tu lilDingli Swallows fit-tienidivi]joni. B’hekk wara biduferm diffi/li t-team ta’Bir]ebbu;a rnexxielu j]ommpostu, fejn bla dubju g[amelxog[ol siewi l-coach PatrickCurmi flimkien mal-akwistibil-g[aqal li saru f’Jannar litaw g[al kollox dehra ;didalit-team ta’ Bir]ebbu;a.

Il-log[ba tal-biera[ kienetwa[da mill-isba[ fejn i]-]ew; na[at taw spettaklu uppruvaw jiksbu t-tliet punti.Finalment kellhomjikkuntentaw bi draw ;ust,ri]ultat li wara kollox kien il-mira prin/ipali ta’Bir]ebbuga li kkonfermawposthom g[al sta;un ie[or.

G]ira kellhom l-ewwel/ans b’daqqa ta’ ras ta’Ogbemudia filwaqt li

freekick ta’ Martin Deanovkien salvat minn Gerada fil-lasta ta’ G]ira. Bir]ebbu;abdew i]idu fil-log[ob u mal-kwarta xutt sabi[ ta’ Sammutkien salvat minn Gerada. Fit-28 minuta azzjoni o[ra tajbata’ Bir]ebbu;a u xutt ta’Kevin Borg ftit barra.

Fit-tieni taqsima G]ira[ar;u a[jar u xutt bomba ta’Steve Meilaq stampa mal-mimduda. Fil-65 minuta fl-a[jar mumenti ta’ G]ira kienuBir]ebbu;a li marru fil-vanta;; meta THIAGOMAZZITELLI da[al g[alpass pre/i] ta’ Deanov ug[eleb lil Gerada minkejja likien issikat minn difensur ta’G]ira.

Sitt minuti tmiemBir]ebbu;a ferm vi/in lijag[lqu l-log[ba meta Deanovqassam lejn James Sammut li

fajjar xutt sabi[ li stampamal-lasta. }ew; minuti mit-tmiem G]ira salvaw il-log[ba meta s-sostitutVINCENZO BRINCATskorja goal tajjeb minnangolu kwa]i impossibli biexkiseb draw meritat g[all-Maroons.

G]ira- K. Gerada, J.B.Gatt, A. White, A Xuereb, P.Grima, A. Shennowo, S.Meilaq, S. Ogmedia, L.Camilleri (M. Tabone), J.P.Vella (W. Mallia), S. Shead(V. Brincat)

Bir]ebbu;a- P. Celeste,R. Micallef (P. Camilleri), J.Farrugia, R. Mintoff, M.Hrubsa, J. Sammut, F.Peplow, K. Borg, M. Mifsud(M. Camilleri), M. Deanov,V. Pereira Dos Santos (T.Dos Santos Mazzitelli)

Referee - Sandro Spiteri

Kif JinsabuL R D T F K Pt

Vittoriosa S 21 13 5 3 40 24 44Lija A 21 13 3 5 42 28 42Naxxar L 20 12 4 4 43 20 40Pieta` H 21 12 4 5 42 21 40St. Andrew’s 20 11 3 6 40 29 36Marsaxlokk 21 8 5 8 34 43 29Gudja U 21 8 5 8 34 35 29}ejtun C 21 5 6 10 20 33 21G]ira U 21 4 9 8 25 28 21Bir]ebbuga SP 21 5 5 11 33 42 20Dingli S 21 4 4 13 20 46 16Mqabba 21 1 5 15 23 46 8

FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI

Vittoriosa lura fil-Premierminn Christopher Cassar

It-tim ta’ Vittoriosa, li b’reb[a ta’ 6-1 kontra Marsaxlokk ;ie promoss g[all-Premier(Ritratt> Michael Ellul)

Permezz ta’ wirja fermkonvin/enti, Valletta g[elbulil Tarxien Rainbows bl-iskorta’ 3-1 biex issa jinsabu tlietpunti biss ’il bog[od mil-leaders tal-kampjonatBirkirkara u Hibernians.Valletta jkunu impenjatikontra Birkirkara nhar is-Sibtli ;ej waqt li jaffrontaw lilHibernians is-Sibt ta’ wara.Rimarkabbli huwa l-fatt li r-referee ta’ din il-log[ba kienir-referee minn AndorraIgnasi Villanayoiz.

Kif mistenni kienu Vallettali [ar;u fuq l-offensiva uwara biss erba’ minuti humarnexxielhom jift[u l-iskormeta Ryan Fenech krossjalejn DENNI ROCHA DOSSANTOS li g[alkemm ta’statura qasira g[ola tajjeb upermezz ta’ daqqa ta’ rastajba tefa’ fix-xibka. Vallettakomplew jattakkaw u madamux ma rduppjaw l-iskor,meta fl-14 –il minuta minnkross ta’ Vandelanoitte,ikkonnettja tajjebABUBAKAR BELLO-OSAGIE u tefa’ fix-xibkabiex tefa’ lill-partitarajinumeru]i fl-iStadiumNazzjonali f’Ta’ Qali f’delirjuta’ fer[. Fis-37 minuta RyanFenech g[adda tajjeb lejn l-awtir att-2 gowl Belti Bello-Osagie li ra xutt tieg[u ji;imilqug[ parzjalment minnNicky Vella qabel ma l-ballun;ie kklerjat minn RyanSammut li salva gowl /ert

g[al Valletta. ]ew; minutibiss wara Bello-Osagie likellu log[ba tajba g[alValletta g[adda lejn DenniRocha Dos Santos i]da l-goalkeeper ta’ TarxienRainbows Nicky Vella re;a’salva tajjeb biex bieg[ed kullperiklu g[at-tim tieg[u. Fit-42minuta re;a’ kien NickyVella l-protagonista g[ar-Rainbows meta salva xutt ta’Edmond Agius qabel ma l-ballun spi//a f’saqajn id-difensur /entrali ta’ TarxienRainbows Branizlav Timotivli kklerja l-ballun minn kullperiklu.

Fil-ftu[ tat-2 taqsimaValletta komplew fuq l-offensiva u fil-50 minuta xutttal-attakkant Bra]ilajn Denni

Rocha Dos Santos g[addabarra mil-lasti difi]i minnVella. Fit-63 minuta Vallettaresqu vi/in li jiskorjaw it-tielet gowl fil-log[ba metaBello-osagie g[adda tajjeblejn Daniel Bogdanovic lideher f’po]izzjoni dubju]a ta’offside, dan avvanza fil-kaxxa, ipprova jillobbja l-ballun minn fuq il-goalkeepertar-Rainbows i]da dan g[olatajjeb biex salva l-ballun millijid[ol fix-xibka. Kien biss fis-66 minuta li Tarxien rainbows[olqu l-1 azzjoni perikolu]afil-log[ba meta l-attakkantAr;entin Daniel MarianoBueno ra x-xutt tieg[u ji;imdawwar f’korner mill-goalkeeper ]ag[]ug[ ta’Valletta Yenz Cini.

Valletta rrispondew mal-ewwel u ftit sekondi biss waraxutt ta’ Denni Rocha DosSantos ;ie mdawwar f’kornermill-goalkeeper bravu li kellulog[ba ferm tajba g[ar-Rainbows Nicky Vella. Tlietminuti biss wara Vallettareb[u penalty meta l-plejersostitut Leandro da SilvaAlmeida li f’din il-log[ba kienqed jilg[ab kontra l-eks timtieg[u miss il-ballun b’idu fil-kaxxa u mill-11 –il metru l-

plejer ta’ nofs il-grawndBra]iljan WILLIAMBARBOSA ma ]baljax. Fid-79 minuta Tarxien Rainbowsnaqqsu l-mar;ni tal-iskor metaANDRE REINALDO DESOUZA ESPOSITO g[adda l-ballun lejn Roderick Bajada,dan ;ie imblukkat minndifensur avversarju, il-ballunspi//a f’saqajn l-istessattakkant Bra]iljan li minnquddiem Yenz ?ini tefa’ fix-xibka.

20 SportIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Valletta pass ’il bog[od minn ma’ ta’ quddiemminn Cristian Antony Muscat

Balzan jassiguraw posthom fil-PremierBalzan g[elbu lil Melita bl-

iskor ta’ 2-1 biex b’hekka//ertaw posthom fil-Kampjonat Premier g[all-ista;un li ;ej waqt li Melitajinsabu pass ’il bog[od milliji;u relegati g[all-KampjonatBOV l-Ewwel Divi]joni fejnjekk Rabat Ajax jakkwistawbiss punt fil-konfront li

jmisshom, Melita ji;umatematikamnet relegati.

Il-kow/ ta’ Melita PatxiSalinas ma kienx fuq il-bankina ta’ Melita min[abbali kien qed jiskontasospensjoni. Melita kellhomukoll neqsin lill-plejersManuel Ramon SierraCamacho, Matthew Borg u

Karl Vella Petroni li lkollkienu qeg[din isofru minninjury.

Balzan [ar;u fuq l-offensiva u wara 6 minutiRyan Darmanin ra t-tentattivtieg[u jg[addi barra. Fis-16 -il minuta Balzan marru minnfuq permezz ta’ xutt minnbarra l-kaxxa ta’ FIRASABOULEZZ li indirizzat fir-rokna tas-saqaf tax-xibka mata l-ebda /ans lil GabilondoGarcia biex isalva, bil-ballunhe]]e] ix-xibka. Minuta qabeltmiem l-1 taqsima GabilondoGarcia kkommetta ]ball warali laqa’ l-cross ta’ DylanGrima, bil-ballun ja[rabluminn idejh, imma ma kienhemm l-ebda plejer ta’ Balzanli seta’ japprofitta.

{amsin minuta log[ob uMelita ppruvaw iwettqureazzjoni meta huma marruvi/in permezz ta’ tentattivmill-vi/in ta’ Luke Bianco li;ie milqug[ b’diffikultà minnDani Miguelez Martinez waqtli tentattiv ta’ Alan BorgOlivier g[adda ftit barra.Balzan irdoppjaw l-iskor fit-68 minuta meta difensur ta’Melita tilef il-pussess tal-ballun, approfitta minn dan l-i]ball RYAN DARMANIN li

g[eleb lil GuillermoGabilondo Garcia permezz ta’xutt fil-baxx. Melitarrispondew fit-72 minutapermezz ta’ tentattiv minndaqqa ta’ ras ta’ GeorgeGribbon li g[adda ftit barra.Erba’ minuti biss wara Melitanaqqsu l-mar;ni tal-iskorpermezz ta’ daqqa ta’ ras tas-sostitut ANTOINE ATTARDwara li r/ieva minn kross ta’Julian Galea mil-lemin. Fil-81minuta Gabilondo Garcia bibravura rnexxielu jdawwarf’korner minn freekick tajjeb

ta’ Firas Aboulezz. Melitakellhom opportunità tad-deheb li j;ibu l-iskor indaqs 2minuti mit-tmiem tal-log[bawara li reb[u penalty hekk kifJacob Borg miss il-ballunb’idu fil-kaxxa. Madankollu,mill-11 –il metru l-plejer]ag[]ug[ ta’ Melita JulianGalea ra lill-goalkeeperavversarju jsalva parzjal-ment ix-xutt tieg[u qabel mad-difensuri ta’ Balzankklerjaw il-ballun biex evitawkull periklu ghat-timtag[hom.

CHAMPIONSHIP POOL

Dos Santos ta’ Valletta jifta[ l-iskor wara biss erba’ minuti(Ritratt> John Paul Bonanno

3VALLETTA (2)

Y. Cini, J. Caruana, I.Azzopardi, R. Fenech, E.Agius, W. Barbosa, A. Bello-Osagie, D. Rocha Dos Santos,D. Falzon, J. L. Vandelannoite,L. DimechSost- D. Bogdanovic flok D.Falzon 62 min., R. Briffa flokR. Fenech 79 min.

1TARXIEN R. (0)

N. G. Vella, C. Mamo, M.Caruana, A. Agius, A.Reinaldo De Souza Esposito, J.Grioli, R. Sammut, D. MarianoBueno, B. Timotic, D. Fenech,S. BonniciSost- O.Anonam flok S.Bonnici 46 min., R. Bajadaflok D. Fenech 46 min, L. DaSilva Almeida flok R. Sammut46 min.

Imwissija - D. Mariano Bueno 43 min., J. Grioli 59 min. (T)Skurjaw - D. Rocha Dos Santos 4 min., A. Bello-Osagie 14 min.,W. Barbosa 69 min. pen., A. Reinaldo De Souza Esposito 79 min.(T) Referee - Ignasi VillanayoizIn-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - R. Fenech (V)

RELEGATION POOL

1MELITA (0)

G. Gabilondo Garcia, L.Bianco, I. Tufegdzic, G.Gribbon, J. Galea, D.Cabanillas Ayllon, L. Micallef,R. Alhinho, A. Borg Olivier,M. Martin, L. SammutSost- A. Attard flok A. BorgOlivier 57 min., J. P. Attardflok M. Martin 68 min.

2BALZAN (1)

D. Miguelez Martinez, F.Aboulezz, A. Agius, E. M.Akui N’Dekre, J. Borg, Y.Camilleri, R. Darmanin, R.Garcia Conceicao, D. Grima, M.Mendy, J. PaceSost- C. Caruana flok E. M.Akui N’Dekre 62 min., N. Rizzoflok L. Micallef 74 min., R.Forace flok D. Grima 89 min.

Imwissija - F. Aboulezz 17 min., , D. Grima 36 min., N. Rizzo 54min., D. Miguelez Martinez 88 min. (B), A. Borg Olivier 24 min.,J. P. Attard 68 min. (M)Skurjaw -F. Aboulezz 6 min., R. Darmanin 68 min. (B), A. Attard76 min. (M)Referee - Esther AzzopardiIn-Nazzjon Plejer tal-Loghba - F. Aboulezz (B)

Ivan Tufegdzic ta’ Melita (lemin) isegwi lil Ryan Darmanin ta’Balzan (Ritratt> Alex Degabriele)

Ittri 21IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Sur Editur,Tassew li kif jg[idu xi

g[orrief li l-affarijiet ]g[arjag[mlu l-bniedem kbir!Papa Fran;isku huwae]empju /ar. Dan stajnanarawh malli tfa//a l-ewwel darba biex ibierekil-folla kbira ta’ niesmi;bura fi Pjazza SanPietru, tistenna bil-[erqabiex tara min hu l-Papa l-;did wara li [are; id-du[[an abjad mi/-/umnija.

Bi tbissima sempli/iawguralna Buona Sera. PapaFran;isku qed jissorprendilil kul[add bl-affarijiet]g[ar, imma b’tifsira kbira,li qed jag[mel.

Dan l-a[[ar, PapaFran;isku [a l-pussess tal-Ba]ilika ta’ San :wannLateran. Hu u sejjer lura lejnil-Vatikan, talab lix-xufierjieqaf quddiem il-knisja ta’Santo Spirito mmexxijamill-:i]witi u ddedikata lill-{niena Divina mill-BeatuPapa :wanni Pawlu II.

Hekk kif xi nies li kienufl-in[awi raw il-karozza tal-Papa tieqaf, mill-ewwel;rew lejh biex jarawh mill-qrib u jsellmulu. Koppja]ag[]ug[a g[amlu l-istess u[assew emozzjoni kbira tantli wara li telaq il-Papa,da[lu fil-Knisja tal-{nienaDivina u rrakkuntaw kollox

lill-kappillan, sa/erdot]ag[]ug[ Pollakk.

Don Giuseppe (g[ax hekkkien jismu l-kappillan),irrakkonta din il-;rajja waqtomelija li kien qed jag[melil-{add ta’ wara. Mhux biss,i]da ]ied jg[id li l-koppja]ag[]ug[a li semmejnaqabel, qalulu li kienu qedi[ejju g[a]-]wie;, li makenux imorru l-Knisja immali wara li raw l-umanità ta’Papa Fran;isku j[ossu li fil-Knisja hemm post g[alihomukoll.

Padre Giuseppe ]ied jg[idli hekk kif ikollu /ansjiltaqa’ mal-Papa, kien bi[siebu jg[idlu li bis-sa[[atal-waqfa tieg[u quddiem il-Knisja tal-{niena Divina, i]-]ew; ]ag[]ag[ re;g[u bdewjiffrekwentaw il-Knisja.

Forsi din mhix [a;asabi[a li l-waqfa tal-Papag[al ftit minuti kienet il-ka;un li ]ew; ]g[a]ag[biddlu [ajjithom^

Dawn l-affarijiet ]g[arqed ikabbru l-popolarità ta’Papa Fran;isku mal-popluta’ Alla.

Il-Papa g[adu mhux qedjg[ix fl-appartament fil-Vatikan imma g[a]el lijibqa’ joqg[od f’DomusSantae Martae. I[obbibakkar u jqum ming[ajr il-[tie;a ta’ ]veljarin.

G[odwa wa[da, kif [are;mill-appartament, ra l-Guardia Svizzera, staqsihjekk kienx ilu hemm il-lejlkollu bilwieqfa u jekk kienxg[ajjien. Il-Guardia qallu lidak kien ix-xog[ol tieg[ui]da sie[bu kien tah breakqasir.

Il-Papa dar lura lejnkamartu, ;ab si;;u,newwilulu, u qallu biexjoqg[od bilqieg[da jistrie[.Il-Guardia ma kienx qedjistenna dan u b’umiltà kbiraqallu: “A[firli Santità, immar-regoli ma jippermettulix linag[mel dan. Il-Papa, bitbissima sempli/i qallu:“Jiena l-Papa u qed ng[idlekbiex tpo;;i bilqieg[da utistrie[”.

Wara ftit, Papa Fran;isku;ie lura u ;ablu mieg[ubi//a [ob] bil-;amm filwaqtli qallu: “Buon appetito,[ija”. :est tassew [elu ux’aktarx uniku fl-istorja.Mhux ta’ b’xejn, PapaFran;isku ;ie mlaqqam: Il-Papa tas-Sorpri]i.

B[all-prede/essur tieg[uBenedittu XVI, PapaFran;isku po;;a lil Kristub[ala /-/entru ta’ [ajtu ub[alu j[obb [afna lill-Madonna. Qed i[ajjarnanag[mlu hekk a[na wkoll.

Emily Barbaro-SantIl-Mosta

Papa tas-sorpri]i ‘Refunds’ tal-Mepa sa mill-2010Sur editur,

Fil-programm fuq TVM,Bondi+ ta’ nhar it-Tlieta,16 ta’ April, smajt lill-Kaptal-Partit NazzjonalistaLawrence Gonzi jistaqsi l-mistoqsija: G[ala r-refundsli se jing[ataw mill-MEPAse jkunu back dated mis-sena 2010^

Hawn diversi g[ajdut lijg[idu li dan se jsir biex xi[add partikulari jit[allaslura somma kbira ta’ flus.Billi Joseph Muscat qabel l-elezzjoni, kien jitkellem

mit-trasparenza, jekk minndin il-bi//a jrid jo[ro;nadif, g[andu jippubblika l-lista ta’ dawk kollha li sejgawdu minn dan il-pass,bl-ammont li se jkunujie[du lura, li se jiswa l-kaxxa ta’ Malta sommaenormi.

Inkella bilfors li jridujaqdu lil xi [add mill-koxxa! Konna ng[idu lijista’ jda[[alna ;o [ajt. Lilhemm mixjin!

G. L. CamilleriIl-Furjana

L-ittri f’din il-pa;naL-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u

jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, TriqHerbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 21242886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku:alex.attard@media.link.com.mt.

L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma.

Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra lijir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

Ludwig Lazarus Zamenhof twieled fil-15 ta’Di/embru 1859 f’Bjalistok, il-Polonja. Studjal-medi/ina fl-Università ta’ Moska, ir-Russja uspe/jalizza fl-oftalmolo;ija fi Vjenna,l-Awstrija fejn ipprattika b[ala tabib tal-g[ajnejn. Zamenhof kien ta’ dixxendenzaLhudija. Kien poliglotta g[ax kien jaf bl-Ebrajk,bil-Lhudi, bil-Jiddi, bil-:ermani], bl-Ingli],bil-Pollakk, bir-Russu, bil-Latin u bil-Fran/i].Fil-persekuzzjoni tal-Lhud minn Hitler, it-tlietuliedu Adam u Sofia, li kienu tobba u Lydia likienet avukat, spi//aw fil-kmamar tal-gass.Ludwig Zamenhof miet f’Varsavja, il-Polonjafl-14 ta’ April 1917.

Ludwig Zamenhof [oloq il-lingwa Esperantofl-1887 b[ala lingwa internazzjonali li fihal-g[eruq tal-ilsna tal-Punent mag[qudin ma’struttura ta’ xi ilsna minn pajji]i tal-Lvant biexjo[olqu lingwa wa[da sopranazzjonali.L-Esperanto jinkiteb fonetikament. Hu lingwaletterarja u mitkellem fid-dinja kollha. Fil-bidu,l-Esperanto g[adda minn prova qabelma stabilixxa ru[u g[ax il-gvernijietma a//ettawhx. Illum hemm g[aqdiet biexjippromwovu l-istudju tal-Esperanto; hu studjatf’diversi skejjel u sa[ansitra da[al ukoll f’xiuniversitajiet.

Il-lingwa Esperanto waslet f’Malta fl-1903.L-ispi]jar Arcangelo Agius kellu spi]erijafl-Imsida fejn kien ipo;;i l-pijuniertal-moviment Esperanto f’Malta t-TabibGustavo Busuttil (1855-1928). Fl-1903 twaqqafkumitat tal-moviment f’Malta u l-ispi]jar Agiusu t-tabib Busuttil kienu f’dan il-kumitat.It-Tabib Busuttil [a sehem fl-ewwel KungressInternazzjonali tal-Esperantisti mlaqqa’f’Boulogne-sur-Mar, Franza fl-1905, f’dawnil-kungressi tintu]a biss l-lingwa Esperanto.Dan jispjega l-fatt li l-monument lil Zamenhoftwaqqaf fil-Yacht Marina, l-Imsida. Fl-Imsidawkoll hemm Triq l-Esperanto, [dejn l-Università u fl-istess in[awi hemm TriqZamenhof.

Ta’ min isemmi lil Dun Karm Psaila, il-poeta,fl-1901 kiteb poe]ija bl-Esperanto bl-isem:Penso Printempa ({sieb g[ar-Rebbieg[a).

B’inizjattiva tal-Malta Esperanto Societo, litwaqqfet fl-1981 u hi membru tal-UniversalaEsperanto Asocio, fis-27 ta’ Awwissu 1990saret i/-/erimonja tal-kxif tal-monument lilLudwig Lazarus Zamenhof mill-President ta’Malta, ?ensu Tabone fl-Imsida.

Il-kelliem ewlieni f’din l-okka]joni kienCarmel Mallia, President tas-So/jetà Esperantof’Malta.

“Nittama li dan il-bust li se ninawguraw ikunta’ ispirazzjoni g[al [afna mhux biss biexjitg[allmu l-Esperanto, imma wkoll biexjitg[allmu t-tag[lima tal-[biberija,tas-solidarjetà, tal-ugwaljanza, tat-tolleranza, likienu l-qofol tal-[sibijiet u l-g[an ewlieni ta’Zamenhof... dawn il-kwalitajiet nobblital-Esperanto nafuhom lill-awtur, Zamenhof.”

Il-bust tal-monument hu tal-fibre glass u huxog[ol l-iskultur Alfred Camilleri Cauchi.

Fil-pedestall hemm kewkba, li tirrapre]ental-emblema tal-Esperanto; [amiema biex tfisserli l-Esperanto hu g[odda ta’ [biberija u pa/i, ul-flieli ta’ ta[t il-bust jirrappre]entaw il-pajji]i.

Estas printempe#Kia piezuro!#June redetas#Tutu natura (Hi r-rebbieg[a#Xi pja/ir!#In-natura kollha#]ag[]ug[a qed titbissem)

- Dun Karm.

24 StorjaIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN (39)

Ludwig Lazarus Zamenhof hul-awtur tal-lingwa Esperanto.

Il-bust ta’ Zamenhof, xog[oll-iskultur Alfred Camilleri Cauchi

Il-President ?ensu Tabone(fin-nofs) flimkien mal-membri

tal-Kumitat tal-Malta EsperantoSocieto e]att wara li kieninawgurat il-monument.

Mix-xellug g[al-lemin ma’ ?ensuTabone jidhru Bro Oscar Mifsud,

Anthony Mercieca, John VellaBondin, Carmel Mallia, Grace

Vella Bondin u Ivor Grech

Ludvik Zamenhof

servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

minn Michael Galea

TV#Radju 25IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

NewsroomNET Television 21>35

Il-film Simshar bla dubju ta’ xejng[andu jkun film Malti li se jmur tajjebkull fejn se jintwera. Insiru nafu aktardwaru. Qed ikollu wkoll su//ess il-film ta’19-il minuta Marija s-Sabi[a, li fuq You-Tube fi ftit jiem rawh eluf ta’ nies. Dan huvideo mu]ikali ta’ kanzunetta bi stil ta’hip-hop im[allat mal-g[ana minn NoBling Show. Fir-ritratt xellug tidherVictoria Pisani li tinterpreta Marija. Narawukoll dwar dizzjunarju ta’ termini medi/imill-Ingli] g[all-Malti.

NEToonsNET Television 15>40

Fil-widien f’Malta nsibu ]rin;ijiet?G[aliex ;img[a fiha sebat ijiem ug[aliex tmiem il-;img[a fih jumejnbiss? Dawn huma w[ud mill-kur]itajietli se jkunu mwie;ba fil-programmtal-lum. Il-parte/ipanti fil-log[ob sejkunu Emma Cutajar u Emily Scerri(fir-ritratt). Ikun hemm ukoll ir-rubrikiregolari tal-k/ina u tal-esperiment.

L-istorja tal-futbol MaltiNET Television 22>30

Il-programm tal-lum se jiffoka fuq il-klabb ta’Naxxar Lions li b[alissa jinsab f’taqtieg[a biex jiksebpostu lura fil-Premier fejn g[amel ]mien twil fil-bidutas-snin 90. F’nofs is-snin 80 kienu ;abu lil ManchesterUtd jilag[bu f’Malta, avveniment li nsiru nafu aktardwaru. Fost l-intervisti li naraw hemm ma’ FransTabone, John Galea u Michael Zammit Tabona.

Jekk Jog[;obkomNET Television 15>05

Gloria Mizzi u Liz Said fil-programm tal-lum se jag[mlu kejk Angry Birdsli g[andu jappella ]gur g[a]-]g[ar.

Fil-qosor

Chelsey (Manila Bottone) tkompli tag[mel iktaraffrarijiet ming[ajr ma ta[seb fil-konsegwenzi.X’inkwiet tista’ tid[ol fih b’dak li g[amlet? Fuqxiex se ti;;ieled mal-;enituri tag[ha? U g[aliexJake se jkun kontriha?

X’se tiskopri Annie (Natalie Micallef) metatmur tiekol ma’ ]ew;ha Victor (Mario Micallef)?

X’sigrieti se jg[idu lil xuxlin Amanda (ClaudiaAgius) u Sean (Justin Loffreda)? U lil min se taraAmanda waqt li tkun ma’ Sean?

Meg tidde/iedi li trid tibdel id-dehra. Xi tg[idEmma meta taraha?

Ma Tinbidel Qatt - NET Television 20>30

Ma ta[sibx dwaril-konsegwenzi

Karen Ancilleri u Jackie Vassallo Bianchi b[ala Emma u Meg

Malta LlejlaNET Television17>00

Wara s-sensiela dwaril-Konkatidral ta’San :wann, issa MariaBuckle qed tag[melsensiela li nkununistg[u naraw waqtMalta Llejla dwaril-BibljotekaNazzjonali (fir-ritratt)dwar l-attivitàinteressanti li se ssirfi]-}urrieq is-Sibt li;ej, kif ukoll dwar il-madum ma’ StephanieFalzon, l-ivvja;;ar ma’Noel Farrugia u paririminn Geoffrey Bezzinamill-MFSA relatatimal-investimenti.

Mystic RiverIris 21>05Emmy Rossum u Sean Penn (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq)huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku tal-2003b’re;ija ta’ Clint Eastwood. Ma[dum tajjeb [afna, il-film huambjentat f’Boston fejn tlett i[bieb sa minn /kunithom jer;g[ujiltaqg[u wara numru ta’ snin u bla ma jixtiequ jsibu ru[homf’nofs tra;edja....

TVM07:00 - TVAM 09:00 -TVHemm (r) 10:20 - Nature’sgreatest events 11:25 - The GreatRomances 12:00 - A[barijiet#rapport tat-temp 12:10 - TVPM14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikom-pli) TVPM 16:00 - A[barijiet16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 -}ona 18:00 - A[barijiet 18:10 -Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel18:25 - Teleshopping 18:40 -TVHemm 20:00 - A[barijiet#sports# rapport tat-temp# 20:45 -}afira (ep. 25) 21:45 - Malta u lilhinn minnha 23:15 - A[barijiet23:30 - Storjografija 24:00 -TVPM(r).TVM 207:00 - A[barijiet 09:00 -TVAM (r) 11:00 - Starboard11:30 - Lenti 12:15 - .EU 12:45- Great Romances 13:15 - Fis-Selva;; tal-Afrika 14:05 -Sa[[tek l-ewwel 14:15 - Lenti15:00 - Starboard 15:30 - GreatRomances 16:00 - How earthmade us 16:50 - G[awdex Illum17:20 - Waqtiet 17:25 - Dissett18.30 - Madwarna 19:00 -Starboard 19:30 - A[barijiet g[aldawk neqsin mis-smig[ 19:40 -How earth made us 20:30 -A[barijiet bl-Ingli] 20:35 -Waqtiet 20:45 - Merlin 21:35 -Gadgets 22:05 - Wirt, Arti uKultura 22:35 - Starboard 23:05- Kontrattakk.

ONE07:00 - Breakfast News 09:00 -

Sieg[a }mien 10:00 -Teleshopping 11:00 - AromaMattina 12:30 - Teleshopping12:45 - Kalamita 13:30 - ONENews 13:35 - Kalamita (ikompli)16:20 - Teleshopping 17:00 -Flimkien ma’ Nancy 17:30 -ONE News 17:35 - Liquorish(daily update) 17:40 -Teleshopping 18:25 - BetterLiving 19:30 - ONE News 20:15- Ir-Rangers 20:30 - Liquorish23:15 - ONE News 23:45 -Kalamita (r).Smash08:00 - Er;a’ Lura 09:00 -

{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’Farah 10:50 - Teleshopping14:20 - 1046 Music 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 -Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 7518:40 - Teleshopping 19:00 -News 19:30 - {abbejtek 20:30 -Bi Dritt... Tistaqsi u Titwie;eb(live) 22:00 - News.

Raiuno06:45 - Unomattina (jinkludi07:00, 08:00, 09:00 u 11:00 - Tg1) 12:00 - La prova del cuoco13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 econo-mia 14:10 - Verdetto finale15:15 - La vita in diretta 18:50 -L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 -Affari tuoi 21:10 - IlCommissario Montalbano (fic-tion) 23:30 - Porta a Porta 01:05- Tg1 Notte 01:40 - Sottovoce.

Raidue06:40 - Cartoons 08:15 -

Sabrina, vita da strega (TF)08.35 - Le sorelle Mcleod (TF)09:15 - Selz 09:30 -Protestantesimo 10:00 - Tg 2insieme 11:00 - I fatti vostri13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2costume e società 13:50 - Tg 2medicina 33 14:00 - Detto Fatto16:10 - Senza Traccia (TF) 17:50- Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie18:45 - Cold Case (TF) 19:35 -Squadra Speciale Cobra 11 (TF)20:30 - Tg 2 notizie 21:05 -Faster. Film 2010 22:55 - Tg 2notizie 23:10 - Emozioni 00:30- Tg2 Parlamento 00:40 -Sorgente di vita 01:15 -Flashpoint (TF) 01:55 - Io eBeethoven. Film 2006.

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia08:00 - Agorà 10:00 - La storiasiamo noi 10:50 - Codice a barre11:30 - Buongiorno Elisir 12:00 -Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45- Le storie - Diario italiano 13:10- Lena, amore della mia vita(soap) 14:00 - TG regione 14:20- Tg 3 14:50 - Tgr leonardo15:05 - Tgr piazza affari 15:10 -La Casa nella Prateria (TF) 16:00- Cose dell’altro Geo 17:40 -Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 -

Tg regione 20:00 - Blob 20:10 -Stanlio e Ollio - Comiche 20:35 -Un posto al sole 21:05 - Lagrande storia (dok) 22:55 -Neripoppins 24:00 - Tg 3 01:05- Fuori orario 01:10 - Sangueall’alba. Film ’46.

Canale 508:00 - Tg 5 mattina 08:40 - Unafamiglia in prestito. Film 200611:00 - Forum 13:00 - Tg 513:40 - Beautiful (soap) 14:10 -Centovetrine 14:45 - Uomini edonne 16:05 - Amici 16:50 -Pomeriggio cinque 18:50 - TheMoney Drop (kwi]]) 20:00 - Tg5 20:40 - Striscia la notizia21:10 - Due cuori e una provetta.Film 2010 23:30 - Kate &Leopold. Film 2001 01:45 - Tg 5notte 02:15 - Stricia la notizia (r).Rete 406:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 -Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter(TF) 09:50 - Carabinieri 5 (fic-tion) 10:50 - Ricette all’Italiana11:30 - Tg 4 12:00 - Un detec-tive in corsia (TF) 12:55 - Lasignora in giallo (TF) 14:00 - Tg4 14:45 - Lo sportello di Forum15:30 - Hamburg Distretto 21(TF) 16:35 - My Life – Segreti epassioni (soap) 17:00 - Leindagini di Padre Castell (TF)18:55 - Tg 4 19:35 - Tempestad’amore (soap) 20:30 - WalkerTexas Ranger (TF) 21:10 -Quinta Colonna 23:55 - Terra!00:55 - Tg 4 01:15 - Madomania01:50 - L’anticristo. Film ’74.

Italia 107:00 - Zack e Cody al GrandHotel (sitcom) 07:50 - Tutto infamiglia (sitcom) 08:40 - Unamamma per amica (TF) 10:30 -ER: medici in prima linea 12:25- Studio aperto 13:00 - Sportmediaset 13:40 - Cartoons 16:15- Smallville (TF) 18:00 - TheMiddle (TF) 18:30 - Studio aper-to 19:20 - CSI NY: scena delcrimine (TF) 21:10 - Arrow (TF)23:00 - Nikita (TF) 00:50 -Undercovers (TF) 01:40 -Undici.

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:50 Avvi]ita’ Mwiet, 07:58 Angelus,08:00 A[barijiet fil-qosor)08:30 – Familja Wa[da (jinklu-di 09:00 BBC News, 10:00A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBCNews) 11:50 - Avvi]i ta’Mwiet u l-Angelus 11:58 - XiQrajt, Xi Smajt 12:00 - A[ba-rijiet 12:10 - Newsline 12:45 -Qari bil-Malti 14:00 - A[bari-jiet 14:05 – E M Live 16:00 -A[barijiet 16:05 – Drivetime17:00 - Kumpanija 17:50 -Nitfa Kultura 18:00 - Bulettintal-A[barijiet 18:15 -Intermezz Mu]ikali 18:40 -TV Hemm 19:50 – Avvi]i ta’Mwiet 20:00 – A[barijiet20:05 – Qari bil-Malti (r)20:30 - Minn Nashville 22:00 -L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33– Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u(jinkludi 06:45 ONE News,07:00 Radju Sports, 07:30Mill-:urnali, 08:00 Igawdul-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONEClub Xewqat, 08:45 OneNews) 09:00 - Kartolina10:00 - The Morning Show11:00 - Flimkien (jinkludi11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONENews, 12:00 Angelus, 12:05Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem)12:30 - Qrib Xulxin 13:15 -Rumanz 13:45 - ONE News14:00 - Minflok Siesta 15:25 -Djarju Kulturali 15:30 - DriveTime 15:45 - ONE News17:00 - Rush Hour (jinkludu17:45 ONE News, 18:00Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem,18:05 Bieb Bieb) 18:15 -Dirett Ewropa 18:45 - Djarjutal-Partit Laburista 19:00 - Inthe Zone 19:45 - ONE News20:00 - L-Argument Ikompli20:30 - Music Time 22:05 -Bla Kantunieri 23:00 - Woo-denman Jukebox 24:00 - MusicFM 02:00 - Serali.RTK - 103 FM06:30 - Pierre & Co on RTK(jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57Angelus, 08:00 BBC News)09:00 - RTK qosor 09:05 -Paperscan 09:15 - G[alinaLkoll (jinkludi 10:00 BBCNews) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin12:15 - Profili 13:00 - RTKQosor 13:05 - Su//essi uAktar! 14:00 - BBC News15:00 - RTK Qosor 15:30 -

Rapport Finanzjarju 15:40 -Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBCNews) 17:00 - RTK Bulettin17:15 - Jaqblu, Ma Jaqblux(jinkludi 18:00 RTK Qosor)19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05- Ru]arju 19:25 - {sibijietmal-Melodija 21:00 - Kelmata’ Wens 23:00 -Ripetizzjonijiet.Campus FM - 103.7 FM09:00 - Anali]i tal-;urnali09:20 - Foreign News # CultureNews 09:30 - Meta l-Mo[[ isirPalk 10:00 - BBC News Up-date 10:06 - Testment 11:00 -Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - UniversityMatters 14:00 - BBC NewsHour 15:00 - ClassicFM 19.30 - Cinescena 20:00 -Verdi - g[ejun ta’ mu]ika21:00 - BBC WorldService.

Radju Marija - 102.3 FM07:00 - Ru]arju 07:30 -Quddiesa 08:00 - Angelus uKuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00- Il-Verità Te[liskom 12:00 -Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru-]arju l- Erwie[ 13:00 - Qarita’ Rumanz 13:30 - Shalom15:00 - Kurunella {niena Di-vina 15:30 - Lourdes 16:00 -Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Piet-ralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[-barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;;Mu]ikali 18:15 - G[asar18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru-]arju 19:30 - A[barijiet minnRadju Vatikan 20:00 - ItaliaLeggendaria 20:30 - Qari ta’Rumanz (r) 21:00 - Irridinwassallek Messa;; 22:00 -Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna(r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM06:30 - Bay Breakfast (jinkludi07:30 - A[barijiet, 08:30 u09:30 - A[barijiet fil-qosor)10:30 - Simon Pisani (jinkludi11:30 u 13:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30- Nathan & Talitha 18:30 -A[barijiet 18:40 - Bay Beats20:00 - Ben Glover 22:00 -Nocturnal 24:00 - JohnDigweed.

Calypso Radio - 101.8 FM07:00 - A[barijiet 07:15 - Caly-pso Breakfast 08:30 - Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 -101.8 Favourites 12:00 - A[-barijiet 14:30 - After Break17:00 - Calypso Drive 19:00 -Let’s Go 22:00 - Golden Mix01:00 - L-g[a]la tieg[inaqsamha mag[kom.

26 TV#Radju

06>00 101 Breakfast Clubb’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 Avvi]i tal-Mejtin u Angelus08>00 A[barijiet fil-Qosor08>05 (ikompli) 101 Breakfast Club09>00 A[barijiet fil-Qosor09>05 Magazine 101

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)11>00 Mu]ika bla Kumment11>55 Avvi]i tal-Mejtin12>00 A[barijiet12>30 Qari bil-Malti13>00 The Big Show15>00 A[barijiet fil-Qosor15>05 Hitsteria

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)17>00 Newsdesk17>55 Avvi]i tal-Mejtin18>00 A[barijiet18>30 Replay ikompli20>00 80s Corner21>00 Fuzzbox - Michael Bugeja23>00 Newsdesk (r)24>00 Night Style - Joe Vella

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Kate & Leopold - Canale 5, 23>30Meg Ryan u Hugh Jackman (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film

komiku tal-2001 b’re;ija ta’ James Mangold. Leopold III, Duka ta’ Albany, minn New York fl-1876 isib ru[u fis-sena 2001. U f’dik is-sena jsir jaf lil Kate, mara ta’ karriera. X’ji;ri bejniethom?

IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

TV#Radju 27

Jim Jam08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 -Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 -Thomas and Friends 08:55 - Baby Antonio’sCircus 09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu09:15 - Tiny Planets 09:20 - Pingu 09:25 - TinyPlanets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 -Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25- The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 -Jarmies 11:05 - Jakers: The Adventures of PiggleyWinks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 -Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 -Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Friends12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 -Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 -Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See MonkeyDo 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - TinyPlanets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob theBuilder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas andFriends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise15:55 - Slim Pig 16:05 - Jarmies 16:20 - Jakers:The Adventures of Piggley Winks 16:45 -Benjamin’s Farm 16:55 - My Animal Friends17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 -Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney andFriends 18:10 - Wobblyland 18:15 - Dougie inDisguise 18:25 - Slim Pig 18:35 - Connie the

Cow 18:45 - Angelina Ballerina 19:00 - Jakers:The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Jarmies19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 -Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Friends21:35 - See The Sea 21:40 - Wobblyland 21:50 -Barney and Friends 22:15 - Monkey See MonkeyDo 22:25 - Kipper.Disney Channel08:10 - Good Luck Charlie 08:35 - Austin andAlly 09:25 - Shake It Up 10:15 - The Suite Lifeon Deck 11:05 - Hannah Montana 11:30 -Wizards of Waverly Place 12:20 - Jessie 12:45 -ANT Farm 13:35 - Hannah Montana 14:25 -Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:15 - Shake ItUp 15:40 - ANT Farm 16:00 - Austin and Ally16:30 - The Suite Life on Deck 16:50 - Minnieand You 16:55 - The Suite Life on Deck 17:20 -ANT Farm 17:40 - Minnie and You 17:45 - ANTFarm 18:10 - Austin and Ally 19:00 - Jessie19:25 - Wizards of Waverly Place 20:15 - Phil ofthe Future 20:40 - Hannah Montana 21:05 - JonasLA 21:30 - Sonny with a Chance 21:55 - Wizardsof Waverly Place.

Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend08:45 - UCI World TourCycling 09:45 - WorldChampionship Snooker 11:00 -World Championship Snooker:Day 3: Sheffield, UnitedKingdom (live) 14:00 -Cycling 15:30 - WorldChampionship Snooker: Day 3:Sheffield, United Kingdom(live) 18:30 - Eurogoals 19:15- WATTS 19:30 - WorldChampionship Snooker 20:00 -World Championship Snooker:Day 3: Sheffield, UnitedKingdom (live) 23:00 - WorldChampionship Snooker 23:45 -Eurogoals.

Eurosport 207:00 - London Marathon09:00 - UEFA Women’sChampions League Football10:00 - UCI World TourCycling 11:00 - WorldChampionship Snooker: Day 3:Sheffield, United Kingdom(live) 14:00 - UEFA Women’sChampions League Football15:30 - World ChampionshipSnooker: Day 3: Sheffield,United Kingdom (live) 18:30 -Cycling 19:30 - WorldChampionship Snooker 20:00 -World Championship Snooker:Day 3: Sheffield, UnitedKingdom (live) 23:00 -Cycling.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 36:Sunderland v Everton 09:00 -Ligue 1: Rd 33: MontpellierHerault SC v OlympiqueLyonnais 11:00 - Serie A: Rd33: Genoa v Atalanta 13:00 -Barclays PL: PL World 13:30 -Aviva Premiership: Rd 21:Northampton Saints v SaleSharks 15:30 - Serie A: Rd 33:Inter v Parma 17:30 - BarclaysPL: Wk 36: QPR v Stoke City19:30 - ATP Masters 1000:Monte-Carlo Rolex Masters:Highlights 20:30 - UEFAChampions League: MagazineProgramme 27: Preview.Barclays PL: Wk 36: 21:00 -Man. Utd v Aston Villa (live)23:00 - PL Review. 00:00 -ATP Masters 1000: Monte-Carlo Rolex Masters: F.

GO Sports 707:00 - Vincennes Horseracing09:00 - ATP Masters 1000:Monte-Carlo Rolex Masters:Last 16 17:00 - Trans WorldSport 17:30 - FIFA FutbolMundial 18:30 - Ligue 1: Rd33: Highlights 19:30 - BarclaysPL: Wk 36: PL Review 20:30 -PGA European Tour: Open deEspaña: Day 1 00:30 - Serie A:Rd 32: Lazio v Juventus.

GO Sports 809:00 - Vincennes Horseracing11:00 - ATP Masters 1000:Monte-Carlo Rolex Masters:Last 16 19:00 - Trans WorldSport 19:30 - FIFA FutbolMundial 20:30 - Ligue 1: Rd33: Highlights 21:30 - BarclaysPL: Wk 36: PL Review 22:30 -PGA European Tour: Open deEspaña: Day 1.

Melita Sports 108:00 - Bundesliga (r) 09:55 -2012 Alpari World Match Tour(r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 -Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup(r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 -Bundesliga: Highlights 20:05 -Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup(r) 00:05 - Bundesliga (r).Melita Sports 212:00 - Bundesliga (r) 14:00 -Swedish ATG Horse Racing V4Race Meetings 15:05 -Bundesliga (r) 18:55 -America's Cup: World Series (r)21:00 - Bundesliga: Highlights(r) 22:05 - Swedish ATGHorse Racing V65 RaceMeetings 00:40 - 2012 AlpariWorld Match Tour (r).Malta Stars08:00 - BOV PL (r) 10:15 -Melita GFA 1st Div. (r) 12:00 -Malta Handball Association (r)13:25 - Malta BasketballAssociation (r) 14:50 - MaltaRugby Football Union (r)16:25 - MFA Futsal League (r)17:45 - Melita GFA 1st Div. (r)19:35 - Malta HandballAssociation (r) 21:00 - BOVPL 23:15 - Malta BasketballAssociation (r) 00:40 - MaltaRugby Football Union (r).

Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawltal-:urnata 08:00 - Madagascar(r) 10:00 - Sfera 12:00 - News12:125 - Today News 12:30 - Il-Madonna ta/-?oqqa 13:00 -Niskata 15:00 - Teleshopping17:30 - Niltaqg[u 18:15 - News18:30 - (ikompli) Niltaqg[u19:45 - F. News 20:15 - Duggan21:00 - Bejnietna 23:00 - News.

Calypso Music TV07:00 - Total Request Show (r)09:00 – Love and Romance10:00 - Teleshopping 12:00 –60 min. of Classical Music (r)13:00 - The 60s & 70s 13:30 –The 80s 14:00 - The 90s 14:30 -The 00s 15:00 - Love andRomance 16:00 – The 80s16:30 - I Grandi Successi 17:30– The Local Angle 18:00 – TotalRequest Show 20:00 - The 60s& 70s 20:30 - Rock Aroundthe Click 21:30 - The LocalAngle (r) 22:30 - MusicVideos.

La 5 12:40 - Centovetrine 13:10 -Extreme Makeover HomeEdition 14:00 - Gossip Girl (TF)14:45 - The OC (TF) 15:30 -Samantha chi? (TF) 15:55 - TrueJackson, VP (sitcom) 16:55 -Friends (sitcom) 17:45 -Extreme Makeover HomeEdition 18:30 - Amici 19:30 -Gossip Girl (TF) 20:25 - DrHouse (TF) 21:10 – Si fa prestoa dire amore. Film 2000 23:05 -Uomini e donne (talk show)00:10 - Amici 01:10 - Friends(sitcom).BBC Entertainment07:15 - Garth and Bev 07:25 -Tweenies 07:45 - Green BalloonClub 08:10 - Me Too! 08:25 -My Family 08:55 - Lead Balloon09:25 - The Weakest Link 10:10- Walk on the Wild Side 10:40 -Doctors 11:10 - Casualty 12:00- Himalaya with Michael Palin12:50 - My Family 13:20 -Mutual Friends 14:10 - LeadBalloon 14:40 - Walk on theWild Side 15:10 - Doctors15:40 - Casualty 16:30 -Incredible Journeys with SteveLeonard 17:20 - The DiamondQueen 18:10 - EastEnders 18:40- Doctors 19:15 - The WeakestLink 20:00 - My Family 20:30 -Only Fools and Horses... 21:00 -Waking the Dead 21:50 - Ideal22:20 - Paradox 23:15 - LarkRise to Candleford..TCM07:55 - The Shop Around theCorner. Film ’40 (U) 09:35 -Day of the Evil Gun. Film ’68

(A) 11:10 - Yolanda and theThief. Film ’45 (U) 12:55 -Blossoms in the Dust. Film ’41(A) 14:30 - Postman’s Knock.Film ’62 (U) 16:00 - How theWest Was Won. Film ’62 (U)18:30 - Agatha. Film ’79 (A)20:05 - Ride Him, Cowboy. Film’32 (U) 21:00 - Arsenic and OldLace. Film ’44 (PG) 22:55 - OurMother’s House. Film ’67 (AA). MGM Movies07:30 - Saved! Film 2004 08:59- Follow That Dream. Film ’62(U) 10:45 - De-Lovely. Film2004 (PG) 12:45 - The CalendarGirl Murders. Film ’84 (15)14:20 - Valdez Is Coming. Film’71 (AA) 15:50 - Alice. Film ’90(12) 17:35 - Smile. Film ’75 (A)19:25 - Born to Win. Film ’71(15) 20:55 - Big Screen Legends21:00 - Troll. Film ’86 (12)22:20 - MGM’s Big Screen22:35 - Texasville. Film ’90 (15). GO Stars07:10 - Sherlock Holmes: AGame of Shadows 09:15 -Confessions of a Shopaholic11:00 - Damages 11:45 - EightBelow 13:45 - Jeff, Who LivesAt Home 15:10 - ExtremelyLouse & Incredibly Close 17:15- Intollerable Cruelty 18:55 -Confessions of a Shopaholic20:35 - Two and a Half Men21:00 - Mrs Browns Boys 21:30- Warehouse 13 22:20 - TheRaven 00:10 - Horrible Bosses01:45 - Scarface. Iris15:30 - Malefemmene. Film 200117:20 - Amico, stammi lontanoalmeno u n palmo. Film ’7219:30 - A- Team (TF) 20:15 -hazzard (TF) 21:05 - MysticRiver. Film 2003 23:30 - Primache sia notte. Film 2000 01:55 -Basta che non si sappia in giro!...Film ’76.

Diva Universal07:00 - Wolff’s Turf 08:55 -Agatha Christie’s Poirot 09:55 -Kojak 10:55 - Quincy, M.E.11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 -Jane Doe: Ties That Bind 15:36- Great Women 15:50 - Kojak16:50 - Agatha Christie’s Poirot17:50 - Law & Order 18:50 -JAG 19:50 - ER 20:50 - GreatWomen 21:00 - AgathaChristie’s Poirot 23:06 - ER.

Discovery Channel 07:15 - American Chopper:Darien Lake Bike 08:10 - DirtyJobs: Goose Down Plucker09:05 - Deadliest Catch:Shipwrecked 09:55 - UltimateSurvival: Vietnam 10:50 - How

Do They Do It? 11:15 - How It’sMade 11:40 - Mega Builders:Hard Rock Park 12:35 - StreetCustoms: Jesse James ChevyTruck 13:30 - Wheeler Dealers:Bond Bug 14:25 - AmericanChopper: Flowjet Bike 15:20 -Mythbusters: Bulletproof Water16:15 - Dirty Jobs: DiaperCleaner 17:10 - Deadliest Catch:Slow Burn 18:05 - UltimateSurvival: Texas 19:00 - How It’sMade 20:00 - Baggage Battles20:30 - Baggage Battles 21:00 -Amish Mafia: Devil ComesCalling 22:00 - Yukon Men:Going for Broke 23:00 -Moonshiners: Moonshiners vsHogzilla.

Melita More08:00 - Hollywood Buzz 08:30 -Grey's Anatomy 09:20 - PrivatePractice 10:10 - Criminal Minds11:00 - How I Met Your Mother11:30 - Alcatraz 12 :15 - Chuck13:00 - Days of Our Lives 13:45- Enlightened 14:15 -Hollywood Buzz 14:30 -Supernatural 15:15 - Grey'sAnatomy 16:00 - PrivatePractice 16:45 - Amazing Race17:30 - How I Met Your Mother17:52 - Suburgatory 18:15 -Days of Our Lives 19:00 -Criminal Minds 19:45 - TopGear 20:45 - Person of Interest21:30 - The Mentalist 22:15 -Boardwalk Empire 23:20 -Game of Thrones 00:25 - VEEP00:50 - 30 Rock 01:15 - Dallas.

Biography Channel 06:30 - Monster In Laws: TheDoomed Groom. HardcorePawn: 10:00 - Les’ Revenge10:30 - Gold Hustle 11:00 -Prince Harry. 12:00 - Hoarders:Dennis and Nadene # Erin andMalinda 13:00 - Storage WarsTexas: Puffy in the Sky withDiamonds 13:30 - AmericanRestoration: Keep on Trucking14:00 - Be the Boss: Molly Maid15:00 - Dance Moms: Dying toDance. Hardcore Pawn: 16:00 -Les’ Revenge 16:30 - GoldHustle. 17:00 - Hoarders: Dennisand Nadene # Erin and Malinda18:00 - Pregnant in Heels:Couples Therapy 19:00 -Storage Wars Texas: Puffy in theSky with Diamonds 19:30 -American Restoration: Keep onTrucking 20:00 - Pregnant inHeels: Daddy Boot Camp.Hardcore Pawn: 21:00 - Les’Revenge 21:30 - Gold Hustle.22:00 - The Real Housewives ofMiami: A Better or Bitter Place23:00 - The Real Housewives ofNew Jersey: There Arose Such aClatter.

07>00 NET News09>00 Telebejg[10>00 Strada Rjali12>00 .NET14>00 NET News14>05 Jekk Jog[;obkom

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)15>25 Telebejg[15>40 NEToons16>35 Telebejg[17>00 Malta Llejla

(b’waqfa g[al NET News fis-18>00)19>00 Bozza tal-Mija19>30 Lift19>45 NET News20>30 Ma Tinbidel Qatt21>30 NET News21>35 Newsroom22>30 L-Istorja tal-Futbol Malti23>00 NET News

G˙at-tfal fuq il-Cable

Sport fuq il-Cable

28 Passatemp IN-NAZZJON It-Tnejn, 21 ta’ April, 2013

Mimdudin>5. Ir-re;ina tat-tjur (5)6. {eba f’bewsa ta’ ra;el! (5)7. Lok g[at-tag[lim (5)

10. }iemel ta’ lewn a[markannella (5)

11. :ebla ]g[ira [afna (5)12. Wie[ed jistkenn ta[thom

(5)14. Jin[adem fuq palk (5)16. Kunjom (5)17. }errieg[a tal-g[enba

msemmija g[all-insettmoq]ie]? Le! (5)

18. Sensiela ta’ ;rajjiet imissuma’ xulxin (5)

Weqfin>1. G[a]i] (6)2. Qamu kmieni i]jed mis-

soltu (6)3. Mhux imda[[al u

mag[dud mal-bqija (6)4. Avveniment (6)8. Jindaqq bl-g[axart iswaba’

(5)9. u 15. Fih ma jg[ix xejn, la

[ut u lanqas alka (5, 6)12. Ittella’ mi/-/okon (6)13. G[andu b]onn [afna kura

biex jaqta’ minn vizzjuikrah (6)

14. Kunjom (6)15. Ara 9.

Soluzzjoni tal-:img[aMimdudin> 5. Rokku; 6. Rokna; 7. Stuta; 10. :arar; 11.

Arriv; 12. Sraqt; 14. Krema; 16. Xipli; 17. Damet; 18. Anqas.Weqfin> 1. Arpe;;; 2. Duttur; 3. Grotta; 4. Kattiv; 8. Artab;

9. Armel; 12. Storda; 13. Twitti; 14. Kullar; 15. Arrest.

Tisliba1 2 3 4

5 6

7

8 9

10 11

12 13 14 15

16

17 18

Sudoku

Tisliba bin-numri

X’jisimha^ Fejn se]]ur^

LIZA u se ]]ur NEWYORK

Karozzi antiki Karozza ‘a’ – in-Nru. 6Karozza ‘b’ – In-Nru. 5

G[at-tfal

X’jisimha^ Fejn se ]]ur^Din it-tifla be[siebha tmur i]]ur post vi/in [afna ta’ fejn

toqg[od fl-Ingilterra. Isimha ssibu billi tirran;aw l-erba’ ittrineqsin mill-alfabett Ingli]. Biex tkun taf x’post se ]]ur irran;a l-ittri li jidhru tliet darbiet.

Sudoku

Soluzzjonijiet

Karozzi antikiFuq nett jidhru ]ew; siluwetti ta’ ]ew; karozzi antiki

mag[rufin b[ala vintage cars. Liema huma fost l-g[axar karozziantiki?

Tisliba bin-numriDin hi log[ba favorita mal-qarrejja tag[na. In-Nru. 224 jinsab maqtug[ mil-lista ta’ numri bi tliet

figuri u mni]]el fejn suppost fil-gradilja biex jg[inek issib fejn g[andhom jitni]]lu n-numri l-o[ra lihawn f’dawn l-erba’ listi.

Fatti interessanti• Il-kelb kien l-ewwel

wie[ed li tela’ fl-ispazju unag[;a, papra u serdukkienu l-ewwel li taruf’bu]]ieqa kbira s[una tal-arja.

• Il-Bee hummingbird ta’Kuba hu l-i]g[ar g[asfurfid-dinja.

• L-i]g[ar kelb fid-dinja hu/-Chihuahua li jfisser tinydog in the sky.

• 75 fil-mija ta’ g[asafarslava; imutu qabel jag[lqus-sitt xhur.

• Il-majjal hu r-raba’ l-iktarannimal intelli;enti.

• Fil-Bibbja l-majjaljissemma darbtejn, in-ng[a; jissemmew 45 darbau l-mog[o] 88 darba.

Bejn fa/li u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kullnumru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[irta’ tliet kaxxi bi tlieta.

PROPJETÀG{ALL-BEJG{

Il-MostaDIRETT ming[and is-sid,

blokka ;dida ta’ tlietappartamenti, 210sqm upenthouse bi tliet kmamar tas-sodda, ensuite, gallarija kbirau washroom area, bil-lifta//essibbli mill-garaxx. Prezz€155,000. ?emplu 99431195.

{a]-}ebbu;DAR f’post /entrali u bl-

arja tag[ha. Prezz:€128,000. ?emplu79769677.

{a]-}ebbu;TERRACED house ;dida

f’area sabi[a. Tliet qasab unofs fa//ata b’85 pied fond.Lesta minn kollox b’erba’kmamar tas-sodda, ]ew;kmamar tal-banju, k/ina,salott. Trid tara. Min huinteressat i/empel 79066880# 27015780.

VETTURI/DG{AJJES

Cabin CruiserFJORD 8mtrs, b’]ew;

magni diesel, fiberglass.€15,000. ?emplu 99822224.

AVVI}I

G[al kull tip ta’ kri]if’[ajtek

MR Mutawalla Sidigjispe/jalizza fi:

Problemi ta’ m[abbaProtezzjoni professjonali

Problemi ta’ sessFortuna tal-[ajja

Kull tip ta’ problema ti;isolvuta fi ]mien qasir. 100%su//ess garantit.

Mis-7 a.m. sat-8.30 p.m.,bl-Ingli] jew Fran/i]. ?empelg[al appuntament fuq99349374 jew 79497184.

G[al kull xog[olTA’ kostruzzjoni ta’ bini,

alterazzjonijiet ta’ bini ta’front gardens, ftu[ ta’ [itan bitravi tal-[adid, ftu[ ta’ bibienu twieqi, [nejjiet, bdil ta’soqfa tal-konkos u xorok, unikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’invjar, tik[il u tibjid urran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.Xog[ol b’esperjenza kbira uattenzjoni ta’ xog[ol.B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[olTA’ madum tal-art u tal-

[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs,]ebg[a u gypsum boards, e//.?emplu 77433390.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers,washing machines, tumbledryers u dehumidifiers, e//.B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[asprezzijiet. Stima b’xejn minnqabel. Spare parts g[al kull

tip ta’ appliances. ?emplu21371559, 27371559,21493285, 79884497 jew99472570. Servizz fil-pront.

TiswijietMAGNI tal-[jata. G[al

service u tiswijiet fil-pront ta’magni tal-[jata. ?emplu99422268 jew 21416705.

Tqassim ta’ prodottiJEKK inti tqassam u tbig[

prodotti ta’ soft drinks fil-[wienet u djar nixtiequnkellmuk, g[andna okka]jonitajba [afna. ?emplu lil F.T.L.fuq 79792356.

G{ALL-BEJG{

G[amara antikaTINKLUDI twaletta bil-

mera, lavaman, komodina,gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira.Jistg[u jinbieg[u separati.?emplu 99800607.

Kamra tal-PranzuINJAM tip Messikan:

mejda, sitt si;;ijiet u welshdresser. €1,350 jew l-eqreb.?emplu 99010176.

Tombla sheetsB’numri kbar u kuluri

differenti. Free delivery g[alG[awdex ukoll. Morrug[and PAWLU BONNICI(Bonnici Printing Press) – 3Triq Melita, il-BeltValletta. Kif issibuna: min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuqg[al Triq Sant’Ursula. G[alxog[ol ta’ digital printing uoffset, inviti tat-tie;,invoices, posters ubrochures bil-kulur, e// uxog[ol ta’ embossing.?emplu 21244627 jew79373700 jew ibag[tu emailfuqpbonnici@bonniciprintingpress.com

Klassifikati 29IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

30 Fil-LentiIN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

Isem u kunjomJolene Micallef.

Kunjom xbubitekG[alkemm i]]ewwi;t u kunjomi nbidel g[alBonello, xorta wa[da ti;ini naturali li nu]a kunjomita’ xebba… mhux fa/li tidra wara dawn is-sninkollha bl-istess kunjom hux!

Data tat-twelid26 ta’ Settembru, 1985.

Lokalità fejn toqg[od{al Tarxien.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jewmad-dinja tal-arti u l-ispettakluMinn dejjem kont ninterressa ru[i fl-arti. Ta’ 16-ilsena kont involuta fl-animation... li kien g[eni [afnabiex ma nist[ix jew a[jar nist[i inqas. B[ala attri/i,snin ilu, ;ietni l-opportunità fid-drama li tant kienetma[buba mit-telespettaturi Gizelle. {dimt rwolio[ra, b[as-sur;ent Elaine Caruana f’Dellijiet, liverament kien g[al qalbi, fi]-]ew; films g[a/-/inema L-Iskorpjun u Anno Domini XXXIII, u issamit-Tnejn, l-1 ta’ April, b[ala Christabelle fid-dramaMa Tinbidel Qatt li qed tintwera fuq NETTelevision. Dan il-karattru ta’ Christabelle hutotalment differenti milli interpretajt fil-passat.Permezz ta’ Christabelle er;ajt qed in;edded il-memorji ta’ snin ilu meta kont g[adni teenager!

X’tag[mel aktar fil-[ajja^Na[dem ma’ kumpanija tal-investimenti finan]jarji.

Insiru nafu a˙jar lil...

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issirtaf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

G[andek xi delizzji^In[obb [afna insewgi x’qed ji;ri madwari kemmlokalment u anki internazzjonalment, insajjar,nsiefer (min ma j[obbx?), make-up u nixxemmex,]fin u fuq kollox dak kollu li g[andu x’jaqsammal-arti.

L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa Ikolli ng[id li [afna affarijiet ]g[ar jag[tunisodisfazzjon fil-[ajja, imma na[seb l-akbarsodisfazzjon tieg[i hu li bil-mod tieg[i nnisseltbissima fuq fomm in-nies ta’ madwari.

Xi [a;a li ddejqekIdejjaqni [afna l-gideb, id-dlam u l-ipokresija.

Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jewnegattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afnaPo]ittiva: Hija l-;urnata ta]-]wie; tag[na. Fi ]miensena ppreparajna kollox, g[amilna [afna affarijieta[na, u partikularment g[alina (g[ax g[andna gostikemxejn differenti min-norma) sal-inqas dettall...[dimna [afna u g[ajjejna [afna, imma kienet worthit. G[alkemm sal-;urnata tat-tie; inqalg[ulna [afnaintoppi, dakinhar tat-tie; kienet ;urnata li ma ninsaqatt. Konna mdawrin minn nies close tag[na,familja u [bieb, allura kienet spe/jali u ma;ika.Jiena u r-ra;el tieg[i, Gordon, [adna [afna gostkemm waqt il-quddiesa g[ax kienet i//elebratamill-ku;ini ta’ Gordon, u kemm waqt ir-reception likienet fil-Barakka ta’ Fuq. Il-post minnu huma;iku, allura ma tistax ma t[ossokx prin/ipessadakinhar.

Negattiva: L-ag[ar esperjenza ta’ [ajti kienetmeta b[al sajjetta [alla din id-dinja l-papa tieg[i.L-1997 kienet l-ag[ar sena ta’ [ajti. Dik is-sena;raw affarijiet li bidluli [ajti kompletament u, liming[ajr ma kont naf, immaturajt malajr u qabeli]-]mien. Konna close [afna, jiena u l-papa, peressli kelli biss 11-il sena. Kienet ferm diffi/li li nifhemli qatt mhu re;a’ ;ej lura dar. Bis-sa[[a tal-im[abbau s-sapport kontinwu ming[and il-mama, g[adda

wkoll u llum il-;urnata nitkellmu u qisu li l-papag[adu mag[na.

Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li humal-vanta;;i u -i]vanta;;i^ }vanta;;i: {afna karozzi u ka;un ta’ hekk [afnatraffiku, spe/jalment fix-Xitwa.

Vanta;;i: Peress li Malta ]g[ira, id-distanzaminn post g[al ie[or dejjem tkun qasira. Barra minnhekk g[andna kultura u storja interessanti. Il-Maltinhuma dejjem ta’ g[ajnuna g[al xulxin u ankig[at-turisti, l-ikel tipiku Malti, u fuq kollox it-temp...Xemx u s[ana fis-Sajf u x-Xitwa tag[na ma tkunxkiefra daqs kemm tkun f’pajji]i o[ra.

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir tafl-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju,l-internet, u g[aliex^ Normalment insegwi l-a[barijiet mill-internet ul-gazzetti online g[ax nista’ narahom fi x[in irrid.Ma jkollix /ans nara l-a[barijiet fuq it-televi]joniperess li, [afna mid-drabi f’dawk il-[inijiet inkunimpenjata. Ir-radju mhux daqshekk favorit tieg[i,g[ax nippreferi nara l-vi]wal milli nisma’ biss.

G[alik xi jfissru dawn^:• l-im[abba – Rispett, onestà, ammirazzjoni, lealtà u

kuntentizza.• il-[biberija – Li tista’ titkellem u tg[id li trid

ming[ajr ma tkun i;;udikat... dik li timlilekqalbek, taf li hemm [abib dejjem hemm g[alik,anki jekk i/-/irkustanzi tal-[ajja jinbidlu.

• il-libertà – Li tista’ tg[id li trid u li t[oss,ming[ajr ma tkun ippersegwitat... li tag[mel dakkollu li tixtieq sakemm tkun g[adek f’sa[[tek, mati;;udika lil [add u [add ma ji;;udikak.

• ir-reli;jon – Alla wie[ed, ta’ liema reli;jon ikun,huwa m[abba bla kundizzjoni.

• is-safar – Rilassament u avventura.• il-mewt – Dwejjaq. Firda u niket g[all-familjari u

l-[bieb.

IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT— Jien u Gordon nhar is-6 ta’ :unju 2012, il-jumta]-]wie; tag[na

Jolene Micallef

Hemm ]ew; /irkustanzifejn ikollna b]onn li ssir il-kunsinna tal-o;;etti mixtrijajew ordnati. Wa[da minndawn i/-/irkustanzi hi metanixtru mill-bog[od fejn l-ordni tal-o;;etti ssir jewpermezz tal-internet, bit-telefon, jew billi nimlewformola bid-dettalji tal-ordniu nibg[atuha bil-posta.

Xiri minn [anutIs-sitwazzjoni l-o[ra hi

meta nixtru o;;etti minn[anut, u jew min[abba n-natura tal-o;;etti li jkunugoffi wisq biex in;orruhom,jew min[abba li ma jkunuxdisponibbli, ikollna b]onnnag[mlu ordni u niftiehmumal-bejjieg[ biex issir il-kunsinna.

Hemm distinzjoni bejndawn i]-]ew; tipi ta’ xirig[aliex id-drittijiet legalitag[na l-konsumaturi ivarjawskont kif isir ix-xiri tal-o;;etti.

Legalment g[andna dritt lin[assru kuntratt tax-xiri unie[du flusna lura meta l-o;;etti ordnati ma jaslux fid-data miftiehma. F’ka] li l-kuntratt tax-xiri majispe/ifikax data meta se ssiril-kunsinna, u l-affarijietordnati ma jaslux g[andna fi]mien ra;onevoli, jekk l-ordni tkun saret permezz ta’xiri mill-bog[od, legalment l-o;;etti g[andhom jaslug[andna sa massimu ta’ tletin;urnata mid-data tal-ordni.

Jekk il-bejjieg[ ma jkunxjista’ jag[mel il-kunsinnaf’dan il-limitu ta’ ]mien,jista’ jipproponi data o[rameta ssir il-kunsinna, peròa[na l-konsumaturi m’a[niexobbligati na//ettaw u jekkirridu nistg[u nikkan/ellaw l-

ordni u nie[du flusna lura. Min-na[a l-o[ra, meta

nordnaw prodott minn [anut,il-li;i ma timponix limitu sameta l-kunsinna g[andha ssir.Fil-li;i hemm biss li l-kunsinna g[andha ssir fi]mien ra;onevoli.

G[aldaqstant, hu fl-interesstag[na l-konsumaturi li fil-kuntratt tax-xiri jkun hemmmiktub iswed fuq l-abjad id-data tal-kunsinna.

Prodotti difettu]iL-o;;etti ordnati jistg[u

jaslu g[andna mkissra jewdifettu]i. Hi responsabbiltàtal-bejjieg[ li ja//erta li l-o;;etti jaslu g[and il-konsumatur f’kundizzjoniperfetta.

Minkejja li l-bejjieg[jista’ jinkludi klawsoli fil-

kuntratt tax-xiri li jne[[ukull responsabbiltà minnfuqu f’ka] li l-o;;etti majaslux f’kundizzjoni tajbag[and il-konsumatur, dawnit-tip ta’ klawsolim’g[andhomx sa[[a legaliu g[alhekk ma jistg[uxjkunu infurzati.

G[andna ni]guraw lini//ekkjaw sew l-o;;ettiqabel ma niffirmaw in-notatal-kunsinna. Xi drabinistg[u ni;u mitlubaniffirmaw li l-o;;etti waslug[andna f’kundizzjoni tajbaminkejja li ma jkollniex/ans ni//ekkjawhom.

G[andna niffirmaw bissmeta veru nkunu sodisfattibl-o;;etti. Meta jkollnab]onn aktar ]mien biexni//ekkjaw l-affarijiet sewm’g[andniex niddejqunitolbu g[al aktar [in.

Normalment il-bejjieg[ajag[tu perijodu ta’ ]mien/ans biex il-konsumaturikun jista’ jispezzjona l-o;;etti u jirrapporta f’ka] lijkun hemm xi difetti jewdanni.

Dan i]-]mien ikunimni]]el b[ala wa[da mill-kundizzjonijiet fil-kuntratttax-xiri. Jekk id-difettjo[ro; wara l-perijodu lijkun stipula l-bejjieg[ fil-kundizzjonijiet, xorta wa[danistg[u nilmentaw sakemmma jkunux g[addew is-sentejn mill-kunsinna.

Hi r-responsabbiltàtag[na li ni//ekkjaw l-affarijiet malli nir/evuhom.

La darba kuntratt ta’ xirijkun konklu] ma jistaxjer;a’ jibdielna. Fi kliemie[or ma nkunux nistg[unibag[tu lura l-affarijietg[and il-bejjieg[ sakemm l-o;;etti ma jkunux difettu]ijew mhux skont il-ftehim.

Dwar xiri mill-bog[odInkunu wkoll nistg[u nibdlu

jekk ikun sar xi ftehim mal-bejjieg[ jew il-bejjieg[ ikollupolicy li tippermetti dan it-tipta’ bdil.

Id-drittijiet legali tag[nahuma differenti meta x-xirijsir mill-bog[od. F’dan il-ka]g[andna dritt li nikkan/ellaw

ix-xiri jekk ix-xiri jkun sarming[and bejjieg[ Ewropew,u [mistax-il ;urnata jekk il-bejjieg[ ikun ibba]atlokalment.

Matul dan il-perijodu ta’kan/ellament, li jibda jg[oddmid-data meta l-o;;etti jaslug[andna d-dar, a[na l-konsumaturi jista’ jer;a’jibdielna, nikkan/ellaw ix-xiriu nie[du flusna lura.M’g[andniex g[alfejn nag[tura;uni u m’g[andniex ne[lupenali.

Jekk nidde/iedu li nu]awdan id-dritt g[all-kan/ellament, ir-Regolamentidwar Bejg[ mill-Bog[odjistipulaw li g[andnaning[ataw flusna lura samhux aktar tard minn tletin;urnata mid-data meta nkunuinfurmajna lill-bejjieg[ li senikkan/ellaw ix-xiri.

Meta ne]er/itaw dan id-dritt, il-bejjieg[ jista’ jitlobna[las g[at-trasport lura tal-o;;etti. G[alhekk il-konsumatur jista’ jag[]el lijie[u lura l-prodott g[and il-bejjieg[ hu biex jevita li je[elil-[las tat-trasport lura.

L-iskop ta’ dan l-artiklu hubiss li jipprovdi informazzjoniu mhux li jag[ti parir legali.F’ka] ta’ ilment jew b]onn ta’aktar informazzjoni tista’tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi[dan l-Awtorità ta’ Maltag[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuqil-Freephone 80074400.

Odette Vella hi SeniorInformation Officer Uffi//jug[all-Affarijiet tal-Konsumatur Awtorità ta’Malta g[all-Kompetizzjoni ul-Affarijiet tal-Konsumatur

Konsumatur 31IN-NAZZJON It-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

minn Odette Vella

odette.vella@mccaa.org

L-o;;etti ordnati jistg[u jaslug[andna mkissra jew difettu]i. Hiresponsabbiltà tal-bejjieg[ li ja//ertali l-o;;etti jaslu g[and il-konsumaturf’kundizzjoni perfetta

Problemi ta’ kunsinnau prodotti difettu]i

Id-drittijiet legali tag[na huma differenti meta x-xiri jsir mill-bog[od. F’dan il-ka] g[andnadritt li nikkan/ellaw ix-xiri jekk ix-xiri jkun sar ming[and bejjieg[ Ewropew

Gvern Part-Time!

32 LokaliIt-Tnejn, 22 ta’ April, 2013

C O M M U N I C A T I O N S

media•link

Na[seb illi b[ali, [afnanies, almenu dawk linitkellem mag[hom jien, qedi[ossu li dawn l-ewwel ;ranetta’ Gvern Laburita huma xiftit surreali. G[aliex qedng[id dan? Mela, saret l-elezzjoni, [are; ri]ultat ?ARu nbidel il-Gvern, in[atarGvern ;did. Imma meta tismad-diskorsi li qed isiru min-na[a tal-Gvern, tinduna likliemhom g[adu wisq dak libl-Ingli] jissejja[ “oppositionmode”. Ji;ifieri g[adhomjitkellmu qishom g[adhom fl-Oppo]izzjoni! Mo[[hom bissbiex imaqdru kull ma sarqabel u ma’ jg[idu xejn fuqx’se jsir!

}gur li fi ]mien daqshekkqasir, m’a[niex qednistennew xi mirakluming[and il-Gvern il-;did,imma kien il-Partit Laburistali g[amel weg[diet kbar u lidawn il-weg[diet g[ollew l-aspettativa, u min iwieg[edirid iwettaq! L-ikbar weg[dakienet dik li dan il-Gvernkien se jibdel il-mod ta’ kifisiru l-affarijiet. Fosthom li l-

affarijiet jibdew isiru bl-g[a;la jew b’iktar [effa –g[aliex l-g[a;la tista’timplika li l-affarijiet isiru kifng[idu bil-Malti “ta’ kaf kaf”.

S’issa l-Gvern pre]entiammetta li verament sab il-finanzi fis-sod u g[alhekk sej]omm mal-istess ba;it. Peròjidher li meta ;ie biexjiffa//ja l-[idma vera, ujwettaq dak li wieg[ed,induna li biex tmexxi gvernmhix xi [a;a sempli/i. G[axgvern la jitmexxa bid-diskorsi, la bix-xewqat u l-anqas b’kumbinazzjoni! Issaqed jiskopru li hu ferm iktarfa/li titkellem milli twettaq!

Tul il-kampanja elettoralismajna bosta fra]ijiet lidaqqew tajjeb g[al widnejn[afna nies. Issa dawk l-istessnies qed jistennew bla sabarli jaraw din il-bidla, g[axhekk qalilhom JosephMuscat. G[an-nies dak li qalJoseph Muscat ma kienx bisskliem imma l-weg[da li setitwettaq [olma! Mhux ta’b’xejn li meta tg[addi minnwara ministru laburista tara

kjus twal. Il-weg[di tridissarrafhom.

Edward De Bono, il-[assieb Malti mag[rufmadwar id-dinja g[al-“Lateral Thinking”, jg[id libl-g[ajnuna tal-midja (il-gazzetti, il-midja so/jali, it-TV, ir-Radju, e//) persunifil-politika li kapa/i jitkellmusabi[, ja[arbu minn dak lijista’ jtappnilhom id-dehra ul-imma;ini, u b’diskors lijinstema mimli g[erf tekniku

imma li meta tg[asru massiblu xejn ta’ sustanza,jistg[u jimmanipula l-opinjoni pubblika. I]da l-istess Edward De Bonojkompli jg[id ukoll li l-partitli jirba[ elezzjoni mhux bil-fors li jkun a[jar mill-partit litilef l-istess elezzjoni bieximexxi pajji], immasempli/iment kien iktarkapa/i jirba[ elezzjoni!Naturalment g[adu kmieniwisq biex naraw jekk dan il-kliem ta’ De Bono huwiexfil-fatt l-istrate;ija tal-PartitLaburista biex wasal s’hawnillum, imma bdejna naraw xisinjali. G[ax kif jg[id il-Malti, “il-;urnata minnkmieni turik!”

Wara [atriet biex i]omm lilkul[add “happy”, wara li[atar kabinett daqs ]ew;timijiet tal-futbol (u refereemag[hom!) u wara diskorsmiktub g[all-President lijinsulta lill-istess President,issa l-Prim Ministru JosephMuscat [are; b’wa[da ;dida– il-kun/ett ta’ Gvern “Part-Time”! G[al Joseph Muscat

m’hemm xejn [a]in liSegretarju Parlamentari fil-Kabinett tieg[u jmur jag[mell-operazzjonijiet f’Mater Deiu fil-privat! {are; bi sku]a lim’hawnx min jag[mel dawnl-operazzjonijiet. Kieku verum’hawnx min jag[mel dawnl-operazzjonijiet, JosephMuscat qatt ma messu g[a]elkirurgu daqshekk rari biexikun fil-kabinett!Naturalment din is-sitwazzjoni [olqot ukollnuqqas ta’ serenità f’membriparlamentari min-na[a tal-Gvern. Hemm diversi tobbali kellhom jag[mlu g[a]labejn il-kabinett u l-professjoni g[ax huma nies;usti u retti imma JosephMuscat qed jag[mel il-preferenzi.

Fejn se jwassal dan kollu?Nistennew u naraw! Wisqnib]a li b’ma;;oranza ta’disa’ si;;ijiet, JosephMuscat mhux qed jirromblaminn fuq l-oppo]izzjoniimma minn fuq dak li hukorrett, dak li hu ;ust, dak lihu demokratiku!

minnClaudette Buttigieg

Deputat tal-PN

Ir-ritratt li je[odna lura mittsena juri dehra tal-beltValletta waqt il-KungressEwkaristiku li kien sar f’April1913. F’dan il-kungressil-Parro//a tal-Mosta kienet;iet mag[]ula biex tilqa’fir-Rotunda tag[ha il-Legattal-Papa Piju X, il-KardinalDomenico Ferrata flimkienma’ g[add kbir ta’ isqfijiet,Prelati u persuni o[radistinti li kienu attendewg[al dan il-Kungress. Fil-fatt,fil-Knisja Ar/ipretalital-Mosta kienu saru s-sedutikollha tal-Kungress lig[alihom ir-Rotunda kienettkun imballata bin-nies kifjixhdu kitbiet li jirrakkuntawdan l-avveniment hekkimportanti g[all-Knisja ta’Malta u g[all-Mosta.