€0.55 Numru 13,490

L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Parlament

L-Oppo]izzjoni tivvota kontra de/i]joni o[ra li biha l-Gvern qed ibaxxi l-livelli tal-politika

Ara pa;na 9

g[al pa;na 5

Champions League

Wirja u ri]ultat po]ittiv g[al Birkirkara kontra NK Maribor

Ara pa;na 30

Nursingaidesji]bg[u ujka[[lufl-Isptar ta’G[awdexminn Matthew Mamo

Wara d-de/i]joni tal-Ministru Manuel Malliabiex pulizija jag[mluhata’ waiters f’ikla g[alrappre]entanti barranin likienu Malta g[alkonferenza, liemade/i]joni kienet qajmetkontroversja u kritika fil-mezzi tax-xandir, ittie[detde/i]joni o[ra meqjusadaqstant ie[orkontroversjali metanursing aides f’G[awdexg[amlu xog[ol ta’ ]ebg[aminflok ma kienu mal-pazjenti.

Diversi sorsikkonfermaw ma’ IN-NAZZJON li x-xog[olbiex in]ebg[u t-twieqitas-sezzjoni dedikatag[as-sa[[a mentali sarminn numru ta’ nursingaides, li suppostxog[olhom hu mal-pazjenti. In-nursing aidesinqalg[u mill-wards biexji]bg[u u anke biexika[[lu fejn kien hemmb]onn.

It-twieqi ta’ din is-sezzjoni n]ebg[u bil-kulura[mar – xi [a;a li n-niesli tkellmu mag[naddiskrivewha b[ala “passli [adna lura g[as-sninSebg[in”.

IN-NAZZJON huinfurmat ukoll li fl-Isptar:enerali ta’ G[awdex qedikomplu jing[atawtransfers u promotionsf’postijiet g[olja,ming[ajr ebda sej[a g[all-applikazzjoni.

Il-Prim Ministru Joseph Muscat g[a]el lijkun kawt, joqg[od lura, ma jikkummentaxdirettament u ma jikkundannax l-ind[il lig[amel il-Ministru Chris Cardona fil-pro/esstal-g[a]la ta’ kumpanija li toffri servizz ta’assistenza legali lill-Gvern.

F’konferenza tal-a[barijiet f’Kastilja lbiera[,il-Prim Ministru Muscat i;;ustifika l-a;ir tal-Ministru Cardona billi qal li l-pro/eduraattwata ma kinitx wa[da bl-offerti.

Il-Prim Ministru Muscat g[a]el li jikkritikal-pro/eduri li kien hemm u qal li dak li g[amelil-Ministru Cardona kien li g[a]el il-kumpanijadifferenti minn dik li g[a]el il-Unit tal-Privatizzazzjoni.

Mistoqsi jekk hu b[ala politiku kienxjag[mel l-istess kif g[amel il-MinistruCardona, il-Prim Ministru [arab mill-mistoqsija u wie;eb biss li l-Unit tal-Privatizzazzjoni qatt ma kellha tid[ol. Muscatsostna li fil-passat il-Gvern kien dejjem jag[]ell-istess kumpaniji i]da issa l-gvern qedjidde/iedi li jifta[ iktar il-pro/ess.

Mistoqsi dwar dikjarazzjoni li g[amel;urnata qabel l-Ministru Chris Cardona li fihaqal li kien se jara kif in[ar;et l-informazzjonidwar l-ind[il tieg[u, il-Prim Ministru qal bissli hu ma kienx sema’ dak li qal l-MinistruCardona ;urnata qabel fil-konferenza tal-a[barijiet.

Il-Prim Ministru Joseph Muscat [arab u ma we;ibx mistoqsijiet diretti u /ari tal-;urnalisti uminflok iddefenda lill-Ministru Cardona

Muscat jiddefendilill-Ministru CardonaJa[rab mill-mistoqsijiet tal-;urnalisti u jg[id li masemax x’qal il-Ministru Cardona li kien se jara kifin[ar;et l-informazzjoni dwar l-ind[il tieg[u

Grat[afnalejnil-PN– Lawrence Gonzi

L-eks Prim Ministru ueks Kap tal-PartitNazzjonalista LawrenceGonzi, f’ittra li bag[atilbiera[ lill-Kap tal-PartitNazzjonalista SimonBusuttil qabel ma llumi/edi s-si;;u tieg[u fil-Parlament, qal li jinsabgrat [afna lejn il-PN g[axtah l-opportunità li jkunta’ servizz g[al pajji]na.

Spjega wkoll li llum sejkun qieg[ed i/edi s-si;;ufil-Parlamentb’konvinzjoni li dan hu fl-a[jar interess tal-Partit fid-dawl tal-isfidi politi/i lig[addejjin minnhomb[alissa u li g[ad iriduji;u ffa//jati fix-xhur li;ejjin.

Fl-ittra lill-Kap tal-PartitNazzjonalista SimonBusuttil, Lawrence Gonziirrifera g[al dak li kien[abbar immedjatamentwara r-ri]ultat tal-elezzjonijiet ;enerali – dakli kien se jirri]enja mill-kariga ta’ Kap tal-Partit,liema de/i]joni wassletbiex beda l-pro/ess ta’ti;did fil-karigi kollha tal-PN.

Lawrence Gonzi fisser lillum dan il-pro/ess ta’ti;did tal-karigi hu lest, ubeda pro/ess ie[or – dakta’ ti;did tal-politika u tal-istrutturi tal-Partit. Fisserdawn b[ala passiimportanti u li j[ares lejndan kollu b’entu]ja]mu ufidu/ja fil-futur tal-Partit ufit-tmexxija ta’ SimonBusuttil flimkien ma]-

2 LokaliIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN

L-ERBG{AL-og[la

32˚C L-inqas

22˚C

IL-{AMISL-og[la

31˚CL-inqas

22˚C

IL-:IMG{AL-og[la

32˚CL-inqas

22˚C

IS-SIBTL-og[la

32˚CL-inqas

22˚C

IL-{ADDL-og[la

33˚C L-inqas

22˚C

IT-TEMP> Ftit imsa[[ab u lokalment xi ftit im/ajparf’xi n[awi mas-seb[, li jsir il-bi//a l-kbira xemxiVI}IBBILTÀ> Tajba lokalment moderatag[all-ewwelIR-RI{: {afif u varjabbli li jsir l-aktar mill-Punentg[al-Lbi/ u lokalment [afif g[al moderat f’xiwaqtietBA{AR> {afifIMBATT> Ftit li xejnTEMPERATURA: L-og[la 25˚CXITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejnXita mill-1 ta’ Settembru 428.2 mmIX-XEMX> Titla’ fis-05.58 u tin]el fis-20.18

UVINDEX

9

UV

9UV

9UV

9UV

9UV

9

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’Malta) lbiera[ kienet> Malta 28˚C xemxi, Frankfurt 27˚C imsa[[ab,Tel Aviv 30˚C xemxi, Amsterdam 24˚C xemxi, Milan 30˚C xemxi,Tripli 31˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 28˚C ftit imsa[[ab, Ateni 31˚C ftitimsa[[ab, Lisbona 26˚C xemxi, Londra 29˚C xemxi, Vjenna 25˚Cxemxi, Berlin 25˚C xemxi, Madrid 33˚C xemxi, Zurich 27˚C xemxi,Brussell 25˚C imsa[[ab, Moska 22˚C imsa[[ab, Munich 25˚Cxemxi, il-Kajr 33˚C xemxi, Pari;i 27˚C imsa[[ab, Dublin 20˚Cimsa[[ab, Bar/ellona 30˚C xemxi, Tune] 31˚C ftit imsa[[ab, St.Petersburg 10˚C xemxi, Al;eri 30˚C ftit imsa[[ab, Ruma 29˚Cxemxi, Kopen[agen 21˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C xemxi.

B[al-lum 25 senaLura Malta mi]-]jara fl-Istati Uniti,

il-Prim Ministru Eddie FenechAdami u d-delegazzjoni Maltija,

sabet mer[ba mill-akbar minn mijiet ta’Maltin li riedu jesprimu l-apprezzamenttag[hom g[all-[idma tal-Gvern Maltifavur il-pajji]. “Kull Malti hu kburi bil-mod denn li bih irrappre]entajt lill-pajji],” qal il-Vi/i Prim MinistruGuido de Marco meta laqa’ lura lid-delegazzjoni.

Il-Prim Ministru qal li kien sodisfatt[afna bi]-]jara fl-Istati Uniti. Il-mument l-aktar importanti ta]-]jarakienet il-laqg[a mal-PresidentReagan li kienet kordjali [afna umatulha Eddie Fenech Adami kellul-opportunità jitkellem fit-tul dwarir-relazzjonijiet bejn i]-]ew; pajji]i.

It-Temp

Ra;el ta’ 55 sena qedjin]amm ta[t arrest mill-Pulizija b’rabta ma’]gass u [ruq f’dar ta’anzjana fil-Qrendi.

Kmieni lbiera[filg[odu nirien [akmuresidenza fi Triq BaliGuarena, fil-Qrendi likaw]a ta’ hekk ;arrbet[sarat estensivi. In-narseta’ tqabbad minn terzipersuni g[all-[abta tal-5.30 a.m.

B’xorti tajba [add mawe;;a’ f’dan il-ka] g[axanzjana ta’ 75 sena litg[ix f’din id-dar [ar;etg[all-[abta tas-2.30 a.m.Kien madwar tliet sig[atwara li l-Pulizija r/eviettalba g[all-assistenzaminn ;irien li raw ir-residenza taqbad.

In-nar intefa minnmembri tad-Dipartimenttal-Protezzjoni ?ivili, limarru minnufih fil-post

flimkien mal-Pulizija. Minn spezzjoni li saret

fid-dar, instabu sinjali lijindikaw d[ul sfurzat fir-residenza, fosthom l-i]gass tal-bieb ta’ barra.Residenti tal-istess triqqalulna li din mhix l-ewwel darba li d-dar sfatfil-mira tal-[allelin, i]das’issa ma kienxirnexxielhom jid[lu.

Hu mifhum l-anzjana litg[ix f’din id-dar, tbig[il-[ut u hu g[alhekk lito[ro; mir-residenzatag[ha fis-sig[at bikrinta’ filg[odu.

Fil-post waslu wkollqraba tal-anzjana lig[all-ewwel [asbuha lisetg[et kienet fid-darwaqt il-[in tal-in/ident.

Numru ta’ ;irien kienuinkwetati u urtatimin[abba dan l-a;irviljakk fuq anzjana litg[ix wa[edha.

Id-dar li ;arrbet [saratkonsiderevoli min[abban-nar li allegatamenttqabbad minn [allelin lida[lu biex jisirqu l-anzjana (Ritratt> MichaelEllul)

Ra;el arrestatdwar ]gass u[ruq f’darminn Jerome Caruana Cilia

Lokali 3IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-mew;a ta’ immigranti irregolari lejnpajji]na kompliet fl-a[[ar sig[at meta tardnhar it-Tnejn filg[axija dda[[al f’Maltagrupp ie[or ta’ immigranti irregolari.

Dan l-a[[ar grupp kien jikkonsistif’total ta’ 97 – 91 ra;el, [ames nisa utifel.

L-immigranti dda[[lu mill-Membri tal-Forzi Armati f’Xatt it-Tiben abbord il-patrol boat P21 wara li kienu salvati minnfuq dinghy bejn sema u ilma, madwarseba’ mili nawti/i fin-Nofsinhar ta’ Malta.

Fi ]vilupp ie[or, g[axar refu;jati Somalilbiera[ [allew Malta biex jibdew [ajja;dida fl-Irlanda. B’dan il-grupp, l-Irlanda[adet b’kollox 40 refu;jat fi gruppi ta’g[axra fl-2007, l-2011, is-sena li g[addietu dak tal-biera[.

Il-Ministru tal-Intern u s-SigurtàNazzjonali Manuel Mallia irringrazzja lill-Ambaxxata Irlandi]a g[al Malta u appellabiex iktar pajji]i Ewropew jimxu mal-e]empju tal-Irlanda u juru solidarjetà mas-sitwazzjoni li qed tiffa//ja Malta.

Grupp ie[or ta’immigranti irregolariG[axar refu;jati jibdew [ajja ;dida fl-Irlanda

Il-familji Cassar u Camilleri– ]ew; ismijiet li jfissrutradizzjoni u li huma sinonimimal-produzzjoni tal-inbidf’Malta – ing[aqduf’kumpanija wa[da li ;;ibisimhom, Cassar CamilleriLtd.

Waqt l-inawgurazzjoniuffi/jali tal-impjant f’Ra[al:did, il-Kap E]ekuttiv ta’ dinil-kumpanija Jeremy Cassarqal li bl-g[aqda ta’ dawn i]-]ew; kumpaniji, il-kumpanijaCassar Camilleri g[andhamadwar 60% tas-suq lokalital-inbid.

Jeremy Cassar fisser kif danil-pro/ess kien beda s-sena lig[addiet u la[aq il-qofol

tieg[u b’investiment ta’madwar €1.5 miljun. Il-kumpanija hi stmata litipprodu/i mal-1.4 miljun litruta’ inbid.

Il-Kap E]ekuttiv ta’ CassarCamilleri qal li grazzi g[al dinl-g[aqda, se ssir ukoll enfasifis-settur tas-soft drinks u setwassal ukoll g[ar-ritorn tad-ditta ‘Coolee’, li kienetpopolari [afna fis-suq Maltig[all-prodotti tag[ha fosthoml-isquashes.

Jeremy Cassar appella wkollbiex il-Gvern jinforza l-kundizzjonijiet tas-suq tal-inbid fejn jid[lu i/-/ertifikatiD.O.P u I.G.T.

Il-Prim Ministru Joseph

Muscat qal li din l-g[aqda hiwa[da sinifikanti g[al Malta utkun ta’ e]empju g[all-futur.

Hu tkellem ukoll dwar il-pro/ess ta’ konsultazzjoni linieda l-Gvern g[all-FamilyBusiness Act u qal li l-intenzjoni wara din il-li;i hibiex ikunu indirizzati l-problemi li jiffa//jaw negozjital-familja meta t-tmexxijatg[addi minn ;enerazzjonig[all-o[ra, spe/jalment fejntid[ol it-tassazzjoni.

Filwaqt li qal li d-d[ul tal-Gvern irid jit[ares, JosephMuscat qal li tin[ass il-[tiegali l-pi] ta’ tassazzjoni metajkun hemm bidla;enerazzjonali jittaffa.

L-impjant tal-kumpanija l-;dida Cassar Camilleri Limited f’Ra[al :did, fejn f’/erimonjauffi/jali li g[aliha kien pre]enti l-Prim Ministru Joseph Muscat, t[abbru d-dettalji ta’ dinis-s[ubija ta]-]ew; kumpaniji (Ritratt> Michael Ellul)

Jing[aqdu ]ew;kumpaniji stabbilitifil-produzzjoni tal-inbid

Ma tridx tkun sinjurbiex tag[ti d-demm...trid biss ftit kura;;

4 lokaliIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-Qorti tal-AppellKriminali preseduta mill-Im[allef Lawrence Quintanofilwaqt li kkonfermat il-[tijata’ mara fuq serq u frodi,illiberata li kkommettiet reatie[or waqt ordni ta’probation.

Il-Qorti wissiet lil AlexiaCross ta’ 34 sena minn San:iljan li kienet qed tag[tiha l-a[[ar /ans u naqqsitilha s-sentenza ta’ [abs effettiviminn sitt snin u tliet xhur [absg[al wa[da ta’ tliet snin unofs [abs. Sadattant hijakellha ]ew; sentenzi sospi]iesti]i g[al sentejn.

Cross instabet [atja lif’Novembru tal-2008, mill-Fond Fantasy, f’{al Qormiserqet diversi /ekkijiet tal-Bank of Valletta u kont ie[ortal-HSBC g[ad-dannu ta’/ertu Raymond Calleja.Instabet [atja wkoll li fl-istessperjodu serqet diversi/ekkijiet tal-HSBC u liwettqet falsifikazzjoni, u liserqet €250 mill-istess post.

Hi nstabet [atja wkollb’ingann g[amlet qlig[ ta’aktar €2,333 g[ad-dannu ta’Conrad Grima mill-Imtarfa uGeorge Galea minn {al

Qormi u l-banek, BOV uHSBC. Hija nstabet [atjawkoll li f’Novembru ta’[ames snin ilu [adet u]ammet g[andha mobilewatch li jiswa’ €200 g[ad-dannu tal-istess persuni.

Cross instabet [atja wkoll likkommettiet reat waqt il-perjodu operattiv ta’ tlietsentenzi sospi]i imposti fuqhamill-Qorti tal-Ma;istrati, ling[ataw bejn Ottubru uDi/embru tal-2007.

Il-Qorti qalet li ma taqbilxmad-Difi]a li g[andhating[ata opportunità o[ra udan g[ax jirri]ulta li l-Qortital-Ma;istrati tatha erba’opportunitajiet u mhuxwa[da. Ing[ad li baqg[etg[addejja fit-triq il-[a]ina tantli u]at lil bintha ta’ tmien sninbiex te]er/ita l-ingann.

Il-Qorti qalet li huimpossibbli li sentenzaori;inali ma tkunx wa[daeffettiva. Ing[ad li t-tfajla ma[abblitx rasha dwar x’kellhamdendel fuq rasha, u issameta rat li se t[allas g[alg[emilha, g[aliex ing[ataterba’ /ansijiet u remithom, sejibda t-talb g[al [nienab’[afna sku]i.

Tonqos sentenza ta’ [abs

Cirligeanu Catalin-Gabriel ta’ 27 sena, Rumenli joqg[od f’appartamentf’San Pawl il-Ba[ar ;iekundannat 12-il xahar [abssospi]i g[al sentejn wara liammetta li nhar it-Tnejn,15ta’ Lulju u fix-xhur ta’qabel seraq mobile phone –Samsung Galaxy Youngminn Paceville g[ad-dannuta’ Nahikari NunezUrruela.

Il-Pulizija kienet qedtissorvelja l-in[awi ta’Paceville fejn ta’ spisstid[ilha informazzjoni li/irku ta’persuni Rumeniqeg[din iwettqu reatikriminali permezz tal-pick-pocketing. B’rabta ma’ dan,quddiem il-Ma;istratAudrey Demicoli tressaqGabriel.

Ir-Rumen li qal li ja[demfil-Kostruzzjoni ammettawkoll li seraq kartiera tal-flus g[ad-dannu ta’ /ertuMichelle Byron. Kien mixliwkoll li laqa’ g[andu[wejje; misruqin.

Sadattant, quddiem l-

istess Ma;istrat, ftit waratressaq Anghel Zabar, ukollmir-Rumanija, u li qal lija[dem b[ala bajjad. Kienmixli li nhar it-Tnejn lig[adda seraq mobile phoneLG Prada, Samsung GalaxyS4 u mobile phone tal-marka I Phone 4.

Zabar li m’ammettiex l-akku]i mi;jubin kontrih ;iemixli wkoll li laqa’ g[andu[wejje; misruqin, u likkommetta reat li g[alihhemm piena ta’ pri;unerijafil-perjodu operattiv ta’sentenza sospi]a. Huwabaqa’ mi]mum ta[t arrestpreventiv.

G[al dawn l-a[[ar xhuril-Pulizija qed tag[melsorvelljanza kostanti fl-in[awi ta’ Paceville fejnhemm qed jg[ixu numru ta’Rumeni li xog[olhom huwata’ pick-pocketersprofessjonali.

Il-Prosekuzzjoni tmexxietmill-Ispettur Daryl Borg.G[ar-Rumeni dehru l-Avukati Marion Camilleri uFranco Debono.

Direttur ta’ kumpanijamixli li ta fastidjulill-eks sie[ba tieg[u

Direttur ta’ kumpanija ta’ 31sena mill-Mosta ;ie mixliquddiem il-Ma;istrat AudreyDemicoli li nhar il-{add lig[adda u anke fix-xhur ta’qabel f’San :wann u n[awio[ra ta’ Malta, ta fastidju lilAriane Louise Sultana.

Roberto Bruno ;ie mixli libl-im;iba tieg[u kka;unawkoll lil persuni o[ra, fosthomnies li ji;u minn Sultana, a[wasubien u bniet bi]a’ ta’ theddidli se tintu]a vjolenza fil-konfront tag[hom.

Hu ;ie mixli wkoll mill-

Ispettur Daryl Borg li g[amelu]u minn kompjuter u datasoftware biex ikolludokumentazzjoni g[alih kontral-li;i.

Bruno kien mixli wkoll limatul il-lejl volontarjamentkiser il-pa/i pubblika u liwe;;a’ bil-kliem u kitba lilAriane Louise Sultana.

Is-sitt akku]a kontra Brunokienet tg[id li nhar il-{add lig[adda g[all-[abta tat-8.30p.m. f’San :wann saqkarozza b’manjieraperikolu]a biex ibe]]a’ lill-

istess eks sie[ba tieg[u.L-Avukat Kenneth Grima li

deher b[ala parti-/ivili g[an-nom ta’ Sultana qal fil-Qortili l-akku]at po;;a ritratt fuqil-facebook tal-eks sie[batieg[u u fuqu qal, “din il-mara lesta tmur mal-ir;ielb’xejn g[ax dan huwa l-gosttag[ha”.

Roberto Bruno ng[ata l-libertà provi]orja fuq depo]ituta’ €300 u garanzija personalita’ €2,000. G[alih dehru l-Avukati Marion Camilleri uFranco Debono.

Ikomplijitkisser /irkukriminalita’ serq

Slovakk ta’ 36 sena ;ie liberat bil-kundizzjonili ma jag[milx reat ie[or fi ]mien 18-il xaharwara li ammetta quddiem il-Ma;istrat AudreyDemicoli li kmieni nhar it-Tnejn filg[odu kienqed ji;;erra g[arwien ;ewwa Pa/eville.

Peter Profant ammetta li bejn is-6.00 a.m. u s-7.00 a.m. offenda l-pudur jew il-morali,b’g[emil li sar f’post pubbliku. Huwa ammetta

wkoll li kien g[arwien u g[alhekk ma kienxliebes xieraq u kif suppost.

Finalment, kif ammetta wkoll Profant, dak il-[in kien fis-sakra b’mod li kienx kapa/i jie[u[sieb tieg[u nnifsu. G[alih deher l-Avukat tal-G[ajnuna Legali Renzo Porsella Flores bil-Prosekuzzjoni titmexxa mill-Ispettur DarylBorg.

Slovakk jammetti liqag[ad ji;;errag[arwien f’Paceville

]ew; vi/i kapijiet, is-Segretarju :enerali u l-uffi/jali l-o[ra kollha.

Kompla jfisser fl-ittratieg[u, li issa jmiss li l-partitikompli jikkonsolida l-funzjoni Parlamentari tieg[u– punt li g[alih hu importanti[afna g[aliex l-elettorat Maltiu G[awdxi g[andu d-dritt lijkollu rappre]entanti tieg[u lijag[tu l-massimu possibblig[all-;id tag[hom u ta’pajji]na.

Hu dan il-[sieb, sa[aqLawrence Gonzi, li wasslubiex jie[u d-de/i]joni li j/edis-si;;u tieg[u fil-Parlamentb’se[[ mil-lum.

Lawrence Gonzi wieg[edukoll lill-Kap tal-PN SimonBusuttil, li l-PN se jsibu kullmeta je[tie; il-kontributtieg[u u li dan jag[mlug[aliex konvint li l-politikatal-PN hi l-a[jar wa[da g[alpajji]na.

“G[andna biex inkunukburin bil-partit tag[na li fl-istorja twila tieg[u sawwar l-identità tag[na b[ala nazzjon,wassal g[all-Indipendenza ta’pajji]na, g[al-libertà, id-demokrazija u s-saltna tad-dritt, kif ukoll biex nie[dupostna fl-Ewropa b[ala pajji]matur u rispettat”, qalLawrence Gonzi.

Kompla li hu grat [afnalejn il-PN g[ax tah l-opportunità li jkun ta’ servizzg[al pajji]na.

Stqarr li dejjem emmen li l-politika hi sabi[a metatintu]a biex tag[mel il-;id,spe/jalment lil dawk l-aktarvulnerabbli fis-so/jetàtag[na. Permezz tal-PN,fisser Lawrence Gonzi, seta’jwettaq dak li jemmen fih.

“Issa l-PN se jsibnin[e;;e; lil [afna aktar niesbiex jid[lu fil-politika [allipermezz tal-impenn politikufil-PN, ja[dmu biexinkomplu nibnu so/jetàMaltija fejn kul[add g[andu

sehem, u pajji] li nixtiequng[addu lil uliedna”, qalLawrence Gonzi.

Fl-a[[ar tal-ittra, LawrenceGonzi rringrazzja lill-PN, lill-uffi/jali u l-attivisti kollhag[all-appo;; u l-koperazzjonili kellu matul il-[idma tieg[ufil-karigi kollha li okkupa fi[dan il-Partit.

Temm l-ittra billi awguralil Simon Busuttil u lill-PNfutur sabi[ imsawwarmadwar il-vokazzjoni linservu lil pajji]na g[al ;idtal-poplu Malti u G[awdxikollu.

Fl-ittra ta’ twe;iba, SimonBusuttil qal li l-ParlamentMalti u l-PN se jitilfu l-esperjenza u l-[iliet li g[aldawn l-a[[ar 25 senaLawrence Gonzi u]a b’risq il-;id ta’ pajji]na fid-diversikarigi li okkupa.

Simon Busuttil qal il j[ossuonorat li kellu x-xorti ja[demfil-vi/in mieg[u,partikularment fil-perjoduminn meta Malta qabdet it-

triq g[as-s[ubija fl-UE.F’isem il-PN u f’ismu

personali, Simon Busuttilradd [ajr lil Lawrence Gonzita’ dak kollu li b’sens kbir ta’dedikazzjoni u b’sagrifi//jug[amel b’risq pajji]na.

Irringrazzjah g[al mod kifdejjem fittex l-interessnazzjonali, g[all-mod kifkompla jibni u jsa[[a[ ir-reputazzjoni tajba ta’ pajji]nafl-Ewropa u lil hinn, u g[al-lealtà lejn il-valuri u l-prin/ipji tieg[u u tal-PN.

Simon Busuttiul qal li danjag[mel il-[ajja politika ta’Lawrence Gonzi e]empjutajjeb g[al kull min irid ikunta’ servizz g[all-poplutag[na.

Simon Busuttil, filwaqt liawgura f’ismu u f’isem il-PNlil Lawrence Gonzi u lill-familja tieg[u li qasmet il-vja;; ta’ 25 sena bis-sabi[ ul-iebes kollu tieg[u, awguralug[all-futur u esprima t-tamali pajji]na jibqa’ jgawdi l-frott tal-kontribut tieg[u.

Lokali 5IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

minn palna 1

Il-Partit Nazzjonalistajinnota l-anali]i li g[amell-Awditur :enerali dwar il-metodu tax-xiri u l-operazzjoni ta]-]ejt, kifukoll il-konklu]jonijiet tar-rapport, li juru bi/-/ar li n-nuqqasijiet li l-Awditur:enerali kien sab bejn il-perjodu tal-2008 u l-2010kienu ;ew sostanzjalmentrimedjati mill-Korporazzjoni Enemaltafil-bidu tal-2011, qabel mabeda l-pro/ess ta’ verifikamill-Awditur :enerali.

Fi stqarrija, il-PartitNazzjonalista qal li wara li;ew ]velati serje ta’irregolaritajiet fil-pro/esstax-xiri ta]-]ejt mill-Enemalta, il-GvernNazzjonalista ikkollaborabis-s[i[ biex kull min kieninvolut jinqabad u jitressaqil-Qorti.

Dan sar ukoll billing[atat Ma[fraPresidenzjali fuq parir tal-Avukat :enerali u l-Kummissarju tal-Pulizijasabiex jinkixef kull minkien involut.

Kif jixhed ir-rapportinnifsu, GvernNazzjonalista wettaq g[addta’ revi]jonijiet fil-policiesu l-pro/eduri ta’ kifjinxtara ]-]ejt biex ji;iassigurat li f’qasamdaqshekk sensittiv, ikun

hekk l-a[jar prassi ta’trasparenza me[tie;a.

Ir-rapport tal-Awditur:enerali jg[id li dawn il-bidliet g[amlu differenzakbira, u jfa[[ar il-Korporazzjoni g[all-bidlietli saru fil-le;i]latura lig[addiet.

Il-Partit Nazzjonalistajinnota wkoll li l-kritika lig[amel l-Awditur :eneralidwar l-estensjoni fil-kuntratt li ng[ata lill-IslandBunker Oils Ltd mill-MOBC, twaqqfet f’nofs l-2011 fil-perjodu meta l-Korporazzjoni kienet qedtag[mel ir-rivalwazzjoni lisaret.

GvernNazzjonalistawettaqrevi]jonijietfil-policies upro/eduri dwarxiri ta’ ]ejt

Ir-rapporttal-Awditur:enerali jg[idli dawnil-bidlietg[amludifferenzakbira u jfa[[arlill-Enemaltag[all-bidlietli sarufil-le;i]latura lig[addiet

E]empju g[al kullmin irid ikun ta’servizz g[all-poplu

Simon Busuttil fisser li l-Parlament Malti u l-PN se jitilfu l-esperjenza u l-[iliet li g[al dawn l-a[[ar 25 sena LawrenceGonzi u]a b’risq il-;id ta’ pajji]na fid-diversi karigi li okkupa

6 LokaliIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-Moviment Nisa PartitNazzjonalista rringrazzja lilLawrence Gonzi g[as-servizz tieg[u lejn il-pajji],filwaqt li qal li dejjemmexxa l-pajji] b’g[aqal ub’im[abba.

Dan wassal fil-[olqien ta’eluf ta’ postijiet tax-xog[ol,u investiment siewi fis-sa[[au fl-edukazzjoni fost o[rajn.

Il-Moviment semma wkollkif il-politika li [addan

Lawrence Gonzi g[amlithaaktar fa/li biex il-mara tkuntista’ tla[[aq max-xog[ol umal-familja permezz ta’bosta mi]uri.

L-MNPN qal ukoll li il-

kwalitajiet ta’ LawrenceGonzi, li ;ew apprezzatiminn bosta mexxejjabarranin, g[amlu unur lilMalta li di;à qed t[oss in-nuqqas ta’ dan l-istatista.

L-MNPN juriapprezzamentg[all-[idma ta’Lawrence Gonzi

Il-politika li [addan Lawrence Gonzig[amlitha aktar fa/li biex il-maratkun tista’ tla[[aq max-xog[olu mal-familja

Victor Scerri, li sa ftit]mien ilu kien il-Presidenttal-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista, f’ittrali bag[at lill-eks PrimMinistru Lawrence Gonzi,talbu biex wara d-diskorstieg[u fil-Parlament, fl-interess tal-pajji] jer;a’jikkunsidra d-de/i]jonitieg[u li jirri]enja mill-Parlament.

Scerri fakkar kif fl-a[[ardiskors tieg[u nhar it-Tlietali g[adda, Lawrence Gonzitkellem fuq l-aspetti legali uumani tal-a[[aravvenimenti f’paji]nab’rabta mal-immigrazzjonifejn persuni jfittxu [ajjaa[jar u sigura g[alihom uwliedhom.

Hu ddeskriva l-interventta’ Gonzi b[ala wie[ed lijipprova mhux biss l-esperjenza u s-su//ess li huwera b[ala Prim Ministru,imma wkoll l-abbiltà tieg[u

li jara s-sitwazzjonijietb’mod [olistiku, ming[ajrma jinjora d-dimensjoniumana f’kull de/i]joni lijkun hemm b]onn.

“Il-pre]enza tieg[ekb[ala Membru Parlamentarissa[[a[ din l-istituzzjoni.Int i;;ib fil-Kamra tar-Rappre]entanti esperjenzavasta u perspettiva ta’ telfali la l-poplu Malti in;enerali u lanqas il-pro/essdemokratiku ta’ pajjina majistg[u jaffordjaw lijitilfu,” jis[aq VictorScerri.

Appell lil LawrenceGonzi

Il-pre]enzatieg[ek b[alaMembruParlamentarissa[[a[ dinl-istituzzjoni

Lokali 7IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-Partit Nazzjonalistaesprima t-t[assib tieg[u li l-Gvern Laburista s’issag[a]el li jinjora g[al kolloxis-sej[iet g[al konsultaz-zjoni dwar ir-reklamazzjonital-art bl-isku]a li g[andumandat elettorali.

Dan fid-dawl tal-fatt li ftitjiem ilu s-SegretarjuParlamentari MichaelFarrugia [abbar sej[ietg[all-espressjoni ta’ inter-ess g[al pro;etti li jirrikje-du reklamazzjoni ta’ art,liema sej[a se tag[laqf’Settembru li ;ej.

Fid-dawl ta’ din id-dik-jarazzjoni, il-KelliemEwlieni tal-PartitNazzjonalista g[all-I]viluppSostenibbli, l-Ambjent u l-Bidla fil-Klima, CharlòBonnici, staqsa numru ta’mistoqsijiet fosthomg[aliex il-Gvern Laburistadde/ieda li jinjora g[al kol-lox il-konklu]jonijiet ta’]ew; rapporti kkummis-sjonati mill-MEPA,mag[rufa b[ala r-rapportiCarl Bro (2005) u Scott-Wilson (2010), li kkon-kludew li r-reklamazzjonital-art i;;orr mag[ha riskjiambjentali kbar u li fuq kol-lox mhix finanzjarjamentvijabbli min[abba l-ammont kbir ta’ terrapien litirrikjedi.

Fl-istqarrija, il-PartitNazzjonalista jistaqsi wkolldwar jekk il-GvernLaburista kkonsultax ma’min hu involut fl-industrijatad-diving f’Malta uf’G[awdex biex jara kif ir-reklamazzjoni tal-art setolqot lil din l-industrija ulit-turi]mu asso/jatmag[ha.

L-istess mistoqsija saretfir-rigward tal-esperti fil-bijodiversità, bil-PartitNazzjonalista jistaqsi jekkil-Gvern Laburista kkonsul-

tax ma’ dawn l-esperti biexjara kif ir-reklamazzjoni tal-art tista’ tolqot b’mod per-petwu l-[ajja f’qieg[ il-ba[ar.

Il-PN fakkar ukoll kifnumru ta’ g[aqdiet ambjen-tali f’dawn l-a[[ar ;img[at;ibdu l-attenzjoni tal-Gverndwar il-fatt li f’Malta di;àhawn ammont sostanzjalita’ proprjetà li mhix u]ata ug[aldaqstant ma jag[milxsens li ]]id mag[hom per-mezz ta’ pro;etti spekulat-tivi b[alma donnu jrid il-Gvern.

Il-PN jistaqsi wkoll jekkil-Gvern Laburista kkonsul-tax mal-G[aqda tal-I]vilup-paturi Maltin li l-Presidenttag[ha kritika l-fatt li min-flok l-ewwel ma ;ie identi-fikat il-pro;ett u mbag[adji;i studjat jekk je[tie;xreklamazzjoni ta’ art, ;arabil-maqlub. L-istess kelliemkien fakkar ukoll li studji lisaru qabel urew li r-rekla-mazzjoni ta’ art ma kinitxekonomikament vijabbli.

Il-Partit Nazzjonalista hum[asseb bit-tip ta’ konsul-tazzjoni m[addma minndan il-Gvern, li ironikamentittimbra lilu nnifsu b[ala“Gvern li jisma’”. Dan majawgura xejn li d-de/i]joni-jiet kbar f’dan il-pajji], li/ertament se jimpattaw bil-kbir il-qasam ambjentali liqed ikunu frott ta’diskussjoni ;enwina ma’kull min hu kon/ernat.

Appella lill-GvernLaburista jkun trasparenti umiftu[ fid-diskussjonijietkollha li jag[mel dwar ir-reklamazzjoni tal-art,spe/jalment fid-dawl tal-per/ezzjoni li te]isti li l-Gvern Laburista qed jippro-poni pro;etti ta’ dan it-tipbiex ja;evola erba’ kuntrat-turi biex jibnu aktar djar uappartamenti.

Nuqqas ta’konsultazzjonimill-Gvern Laburista

Fl-okka]joni tal-Malta JazzFestival li g[addej b[alissa uli jil[aq il-qofol tieg[u fitmiem il-;img[a b’kun/ertif’Ta’ Liesse, fil-Belt Valletta,it-turisti li waslu lbiera[ fl-Ajruport Internazzjonali ta’Malta sabu tilqag[hom il-mu]ika jazz.

Il-Festival tal-Jazz hu stab-bilit u jattira mhux bissmu]i/isti lokali i]da wkolldawk internazzjonali.

Din is-sena, b[ala partiminn dan il-festival, qed ji;iorganizzat programm ta’ 12-il;urnata ta’ mu]ika jazz bis-sehem ta’ mu]i/isti lokali uinternazzjonali li se jkunu qedjimxu ’l barra mill-BeltValletta u jag[tu wirjietmu]ikali madwar il-g]ejjerMaltin.

Fost il-postijiet fejn se jkunuorganizzati dawn il-kun/erti]g[ar, hemm numru ta’ ris-toranti u [wienet tax-xorb, bl-g[an li l-mu]ika jazz tasal

fa/ilment g[and il-pubbliku.Dan il-programm se jkun

qed jinkludi g[add ta’ work-shops b’tali mod li mu]i/isti]g[a]ag[ ikollhom /ansjitg[allmu iktar dwar il-jazzfilwaqt li jtejbu l-[ilietmu]ikali tag[hom.

Din is-sena, l-attrazzjonijietewlenin tul il-festival li l-qofol tieg[u jintla[aq bil-kun/erti f’Ta’ Liesse, fil-BeltValletta, mistennija li jkunumu]i/isti jazz distinti, fos-thom il-vokalista GregoryPorter, il-pjanist MichelCamilo u Robert Glasper, reb-bie[ ta’ bosta GrammyAwards.

Meta lbiera[ is-SegretarjuParlamentari José Herrera,responsabbli mill-kultura, ]arl-inizjattiva li ttie[det fl-Ajruport fl-okka]joni tal-Malta Jazz Festival, qal li qedjikkunsidra li l-Kunsill Maltig[all-Arti u Kultura jinbidelf’awtorità.

Mu]ika jazz ilbiera[ laqg[et lit-turisti fl-AjruportInternazzjonali ta’ Malta b[ala promozzjoni g[all-Festivaltal-Jazz li g[addej b[alissa fil-g]ejjer Maltin (Ritratt> MichaelEllul)

Mu]ika jazzfl-ajruport

Il-Gvernjg[id lil-WhistleBlower Acttbiddelil-kulturatal-pajji]

Il-Prim Ministru JosephMuscat qal li l-Ligi dwaril-Whistle Blower tridtkun ikkunsidrata fil-kuntest tat-tne[[ija tal-li;ital-preskrizzjoni minn fuqil-politi/i u tal-introduz-zjoni tal-li;i dwar il-finanzjament tal-partiti.

Dwar din il-li;i li setitressaq sa tmien din is-sena tkellmu lbiera[f’konferenza tal-a[barijietil-Prim Ministru JosephMuscat u s-SegretarjuParlamentari OwenBonnici.

Il-Prim Ministru sostnali f’erba’ xhur dan il-Gvern g[amel iktar millig[amlu n-Nazzjonalistif’25 sena biex ji;;ieldu l-korruzzjoni.

Il-Prim Ministru u s-Segretarju ParlamentariOwen Bonnici qal li l-pro-posti f’din il-li;i se j;ibubidliet fil-kultura tal-pajji]u sostnew li l-Gvern sejkun qed jipprote;i lil minjikxef informazzjonib’mod ;enwin.

Il-Gvern fisser ukoll lima jeskludix li tinbidel l-identità ta’ min jikxefinformazzjoni u li dawnma jittellg[ux jixhdu.

Filwaqt li l-PrimMinistru qal li l-Gvernlest jinvestiga ka]i lijmorrru snin twal lura,semma l-ka]i tal-BWSC ux-xiri ta]-]ejt.

Joseph Muscat sostna lidan l-att jista’ jwasssal ujintu]a wkoll biex tin-kiseb informazzjoni dwardelitti li g[adhom mhuxsolvuti.

8 ParlamentIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

L-Oppo]izzjoni titfa’ dawldwar fabbrika li jing[ad litinsab f’diffikultajiet

L-Oppo]izzjoni informat lill-Gvern b’tag[rif sensittivdwar fabbrika li jing[ad li qed ikollha problemi biextibqa’ topera f’Malta. Dan [are; minn mistoqsijaparlamentari li ori;inarjament saret mid-DeputatNazzjonalista Jason Azzopardi lill-Ministru Chris Cardonadwar il-Kunsill Konsultattiv tal-Intrapri]a.

Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista DavidAgius u Mario de Marco, il-Vi/i Kap tal-PN dwar il-{idma fil-Parlament kellmu lill-Ministru Cardona dwardin il-kumpanija partikulari u tawh l-informazzjoni kollhabiex ting[ata l-g[ajnuna li hemm b]onn.

Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista DavidAgius g[amel mistoqsija supplimentari u staqsa jekkfabbrika barranija u stabbilita f’Malta hix se t[alli pajji]nabiex tmur ta[dem f’pajji] ie[or.

David Agius re;a’ g[amel mistoqsija supplimentari ustaqsa lill-Ministru Cardona jekk din l-istess fabbrika hixqed titlob g[ajnuna mill-Gvern biex tibqa’ topera f’Malta.

Il-Ministru Cardona stqarr li jkun hemm diversi talbietminn kumpaniji biex jing[ataw g[ajnuna simili i]da [e;;e;lill-interpellant biex jag[mel mistoqsija bil-miktub.

Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista staqsa jekkil-Gvern hux qed jimpenja ru[u biex, skont l-informazzjoni lig[andu, din il-fabbrika partikulari ma titlaqx minn Malta uminflok tmur fl-Indja.

Il-Ministru Cardona qal li l-impenn tal-Gvern hu li jg[in lildin il-kumpanija b[alma jag[mel ma’ ditti o[rajn.

David Agius staqsa lill-Ministru Cardona jekk hu jafx lihemm [afna [addiema ja[dmu ma’ din il-fabbrika.

Chris Cardona re;a’ rrepeta u qal lill-interpellant biexjag[mel mistoqsija bil-miktub u jindika g[al liema fabbrikaqed jirreferi u jkun jista’ jwie;bu f’qasir ]mien.

Mario de Marco, il-Vi/i Kap tal-PN g[all-{idma fil-Parlament staqsa jekk humiex g[addejjin ta[ditiet ma’ din il-kumpanija biex l-Oppo]izzjoni tkun mo[[ha mistrie[a li l-Gvern qed jag[mel xi [a;a favur din il-fabbrika. Staqsawkoll, fost o[rajn, jekk din il-kumpanija hix se tibqa’f’Malta.

Il-Ministru Cardona wie;eb li jekk l-interpellant jaf b’xi[a;a li hu ma jafx, allura japprezza jekk jinforma lill-Gvern.Hu ]ied li s’issa ma ntilfux impjiegi g[ax il-Gvern wettaq]ew; tipi ta’ [idma f’temp ta’ erba’ xhur. F’perijodu ta’ ftit;img[at, il-Gvern iltaqa’ ma’ rappre]entanti ta’ diversifabbriki u indirizza l-problemi li kellhom.

Hu stqarr li l-Malta Enterprise se tkun qed tapprova numruta’ pro;etti ;odda u ]ied li f’wa[da mil-laqg[at tal-bord ta’din l-istitizzjoni, ;ew approvati 39 applikazzjoni biex isiruespansjonijiet ta’ fabbriki u jitwaqqfu i]jed kumpanijif’Malta.

Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista re;a’g[amel mistoqsija supplimentari u staqsa kemm in[olqumpjiegi f’dawn l-a[[ar erba’ xhur. Il-Ministru Cardona deher lima kienx jaf u wie;bu biex hu jistenna ftit sakemm l-istatistikatit[abbar uffi/jalment.

Kien hemm 375 pazjent li stennew fuqstretcher fid-Dipartiment tal-Emer;enza jewf’xi parti o[ra fl-Isptar Mater Dei matul ix-xahar ta’ :unju.

Meta kien qed iwie;eb mistoqsijaparlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista

Joe Cassar, il-Ministru Godfrey Farrugia stqarrli kien hemm 113-il pazjent li stennew f’Area2, 150 pazjent stennew fuq stretcher fin-NewMedical Admissions Unit u 112-il pazjent listennew fin-New Medical Admissions Unit –External.

375 pazjent stennew fuq stretcher f’:unju

Saru 2,112-il spezzjoniminn uffi/jali ta’ TransportMalta fuq vetturi tal-Arrivamit-12 ta’ Marzu sas-16 ta’:unju ta’ din is-sena.

Dan qalu Joe Mizzi, il-Ministru g[at-Trasport u l-Infrastruttura bi twe;iba g[almistoqsija parlamentari lisaret mid-DeputatNazzjonalista Toni Bezzina.

Hu fisser li Transport Maltag[andha [ames uffi/jali lija[dmu fuq ba]i ta’ xift li

parti mix-xog[ol tag[hom huli ta’ kuljum jag[mluspezzjonijiet fuq is-servizz tat-trasport li jinkludispezzjonijiet fuq il-karozzi tal-linja.

Waqt l-ispezzjonijiet li jsirufuq il-vetturi tal-Arriva l-uffi/jali ta’ Transport Maltaji//ekkjaw li x-xarabank minn;ewwa hi fi stat tajjeb li ;;orril-passi;;ieri; li seats ta’prijorità huma allokati kifsuppost; qniepen ja[dmu kif

suppost; indafa tax-xarabanks;temperatura ;ewwa x-xarabank; rampi tas-si;;u tar-roti ja[dmu kif suppost;sistema ta’ tracking tax-xarabanks; apparat ta’ sigurtàli huma vi]ibbli u fi stat tajjebta’ manutenzjoni; CCTVcameras huma nstallati; blindsta’ destinazzjoni u s-sistemata’ announcement ja[dmu kifsuppost; ticketing machinesja[dmu kif suppost u sinjalimwa[[la kif suppost.

Parti mix-xog[ol ta’ [ames uffi/jali ta’ Transport Malta hu li ta’ kuljum jag[mlu spezzjonijietfuq is-servizz tat-trasport

2,112-il spezzjoni fuqvetturi ta’ Arriva minnuffi/jali ta’ Transport Malta

“Din hi li;i [a]ina u skan-dalu]a, li;i li qed timmina s-separazzjoni bejn Gvern uParlament. Qed issir g[as-sempli/i ra;uni biex ja;evolalill-back benchers tieg[u.G[alhekk l-Oppo]izzjoni hikontra dan l-abbozz.”

Dan qalu l-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttilmeta lbiera[ tkellem fit-TieniQari tal-Abbozz ta’ Li;i lijemenda diversi li;ijiet dwaril-funzjonijiet tal-MembriParlamentari. Hu spjega li l-prin/ipju tas-separazzjoni tal-poter g[andu jissa[[a[ umhux jiddg[ajjef.

L-Oppo]izzjoni ddikjarat limhix se tie[u sehem f’dak liqed jipproponi l-Gvern g[aliextemmen f’dak li qed tg[id. Il-fatt li Membru Parlamentarijitpo;;a fuq Bord, ikun qedjillimitah fir-rwol tieg[u lijag[mel skrutinju.

Il-bordijiet indikati fl-abbozz ma g[andhomx b]onnMembru Parlamentari biex jif-funzjonaw. Hu l-Gvern lig[andu b]onn dawn il-bordiji-et g[all-Membri Parlamentaritieg[u.

Simon Busuttil qal li l-Gvern qed ibaxxi l-livelli ta’gvernar, tat-trasparenza u tar-responsabbiltà politika minflokjg[ollihom. Il-Gvern kisserukoll il-weg[da tieg[u ta’meritokrazija. Din hi li;i biextag[ti lill-MembriParlamentari paga o[ra. Danhu pass skandalu] ;ej minn xi[add li g[amel kampanjas[i[a kontra Membri tal-Kabinett li [adu onorarja. Issaqed jipproponi sistema kif il-Membri Parlamentari tal-Gvern ikollhom tliet d[ul – il-paga tax-xog[ol normali, l-onorarja tal-Parlament u d-d[ul b[ala membri tal-bordiji-et.

Simon Busuttil qal li dan hu

pass ie[or minn sensiela ta’ksur li bih qed ibaxxi l-livellital-politika. Hekk sar fil-ka]tas-Segretarju ParlamentariFranco Mercieca, it-tne[[ijatas-Segretarji Permanenti, it-tne[[ija ta/-Chairmen tat-Tribunali Industrijali.

Ksur ie[or hu n-nuqqas ta’pre]entazzjoni tal-assi tal-Ministri minkejja li g[addewerba’ xhur meta suppost saruwara xahrejn. Tnaqqis ie[orfil-livelli saru mill-MinistruManwel Mallia kif ukoll id-de/i]joni tal-Ministru ChrisCardona li jibdel de/i]joni ta’bord ta’ g[a]la.

G[al dan, il-Prim Ministru,b’mod skandalu] qal li l-Privatisation Unit ma kelluxikun involut meta kien il-Ministru li ma kellux ikuninvolut. Ka] aktar ri/enti li bihil-Gvern qed ibaxxi l-livellikien dak tal-;img[a li g[addi-et meta u]a l-bnedmin b[alapedina biex jimponipo]izzjoni.

Id-Deputat NazzjonalistaFrancis Zammit Dimech qal lihu prin/ipju fundamentali dakmag[ruf b[ala separazzjonital-poteri. Ir-rwol tal-MembriParlamentari li ma jkollhomxkariga fl-E]ekuttiv hu rwol ta’skrutinju. Dan isir permezz tal-mistoqsijiet parlamentari, bis-sehem fid-diskussjonijiet lijsiru.

Francis Zammit Dimech qalli r-regola ;enerali g[andhatkun li fejn ma jkunx indikatmod ie[or, MembriParlamentari ma g[andhomxikunu membri fil-bordijiet ta’entitajiet. Is-sehem tal-MembriParlamentari fil-bordijiet tfiss-er li jkun qed ji;i limitat ir-rwol tal-Membru Parlamentaribiex jissorvelja l-operat tal-Gvern.

Id-Deputat Nazzjonalista qalli l-Oppo]izzjoni offriet sis-

tema differenti permezz ta’ attli fih ikun hemm nomini direttimill-Oppo]izzjoni, i]da is-sehem ta’ dawk nominatitibqa’ dik ta’ oppo]izzjoni.

Il-proposta tal-Gvern tfisserli qed ji]died in-numru ta’Membri Parlamentari li jkunutotalment indipendenti biexjissorveljaw il-[idma tal-Gvern.

Francis Zammit Dimech qalli anke l-pass biex il-Kap tal-Kamra jkun membru li mhuxparti mill-Kabinett, il-Gvernqed jinjora l-prattika f’pajji]io[ra partikolarment dak li jsirfil-House of Commons.

Id-Deputat Nazzjonalistastaqsa jekk ir-rwol tal-Kap tal-Kamra issa hux qed jinbidelmin[abba l-fatt li l-GvernLaburista qed jg[id li hu passinnovattiv li [add g[adu mag[amlu qablu.

Id-Deputat Nazzjonalista?ensu Galea qal li dak li qedjipproponi l-Gvern permezz ta’dan l-abbozz se jillimita r-rwoltal-Membru Parlamentari biexjiskrutinja l-[idma tal-Gvern.

?ensu Galea qal li hemmnumru ta’ entitajiet li fihom il-Membri Parlamentari kienuesklu]i milli jkunu membri fil-bord. L-abbozz qed ine[[i danl-impediment.

?ensu Galea qal li s-Segretarju ParlamentariBonnici sostna li l-pass li qed

jie[u l-Gvern se jkabbar id-dinjità tal-Parlament. Id-dinjitàtal-Parlament tiddependi minndak li jag[mlu l-MembriParlamentari fil-Parlament. Id-dinjità ma tiddependix minnjekk Membru Parlamentarijkunx fuq bord jew le.

Id-Deputat NazzjonalistaJason Azzopardi qal li b’dan l-abbozz, il-Gvern qed ikomplijimmina s-sinsla istituzzjonalital-pajji] u jnawwar ir-rwol lig[andu l-MembruParlamentari biex ikun stru-ment [alli jiskrutinja l-[idmatal-Gvern.

Fid-diskors tieg[u, is-Segretarju Parlamentaridawwar l-argumenti tal-prin/ipju importanti tas-sepa-razzjoni tal-poteri bil-maqlub,biex ibig[ sitwazzjoni li tidherl-oppost ta’ dak li fil-veramenthi. Dan hu pass ie[or li bih il-Gvern qed jimmina l-istituz-zjonijiet Kostituzzjonalima[suba g[all-iskrutinju tal-E]ekuttiv.

Id-Deputat LaburistaCarmelo Abela qal li l-passtal-Gvern qed jag[ti importan-za akbar lill-Parlament. Dan il-pass ma jfissirx li qed jixtri s-skiet ta’ min ikun nominat.Carmelo Abela qal li fil-Houseof Commons, MembruParlamentari li jin[atar Kaptal-Kamra jsir Ministru blaportafoll propju g[aliex ikunin[atar f’dik il-kariga.

Fid-diskors ta’ g[eluq, is-Segretarju Parlamentari OwenBonnici wie;eb g[all-kritikatal-Oppo]izzjoni b’battutidwar dak li kien isir fl-ammin-istrazzjoni pre/edenti. Dwar il-[atra ta’ Kap tal-Kamra, OwenBonnici qal li qed ting[atapossibbiltà lil back bencher lijressaq g[ad-diskussjoni ximozzjoni li l-E]ekuttiv majkunx jixtieq iressaq ’il qud-diem.

Parlament 9IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-Gvern qedibaxxi l-livellita’ gvernar,trasparenza uresponsabbiltàpolitikaminflok jg[ollihom

Disa’ ka]ita’ serqfl-IsptarMater Deifi tliet xhur

Kienu rrappurtati disa’ka]i ta’ serq fl-IsptarMater Dei u fl-entitajietkollha li jaqg[u ta[tu fl-a[[ar tliet xhur. Dan qaluGodfrey Farrugia, il-Ministru g[as-Sa[[a bitwe;iba g[al mistoqsijaparlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista JoeCassar.

Minn dan in-numru,erba’ o;;etti ;ew rappur-tati nieqsa minn postijietpubbli/i u o;;ett minn postristrett f’April; ]ew;o;;etti nsterqu minn posti-jiet pubbli/i u o;;ett minnpost ristrett f’Mejju; ebdao;;ett ma nsteraq minnpost pubbliku f’:unju umatul dan ix-xahar insteraqo;;ett minn post ristrett.Il-Ministru Farrugia ]ied lijista’ jkun li kien hemmka]i o[rajn li ma ;ewxirrappurtati lill-membri tas-sigurtà tal-Isptar MaterDei.

365 [addiemMalti mal-UE

Kien hemm 365[addiem Malti impjegatmill-Unjoni Ewropea sal-31 ta’ Marzu ta’ din is-sena. Dan qalu LouisGrech, id-Deputat PrimMinistru u Ministru g[all-Affarijiet Ewropej u t-Twettiq tal-ManifestElettorali bi twe;iba g[almistoqsija parlamentari lisaret mid-DeputatNazzjonalista Clyde Puli.Minn dan in-numru, 101mill-[addiema qed ja[dmumal-UE fuq ba]i tempo-ranja.

L-Oppo]izzjoni tivvota kontrade/i]joni o[ra li biha l-Gvernqed ibaxxi l-livelli tal-politika

Jamil Zarzis, traffikant tat-tfal ]g[ar, spara fuq il-kum-missarju, il-[abib tag[naSalvo Montalbano li biexi[ares lilu nnifsu feta[ in-nar uqatel. Bin Andrea Camilleri,g[ax hekk hu xieraq li jissej-ja[ il-kummissarju, l-aktarpulizija msemmi fl-Italija ta[til-[akma ta’ Silvio Berlusconi,jittie[ed l-isptar [alli t-tobbajo[or;ulu l-balla minn spalltu.

Jixbah lil mog[]aI[oss l-u;ig[, inaqqs il-[in

tal-irqad, dejjem jistenba[,skont l-arlo;; fit-tlieta ta’filg[odu, sebg[a u g[oxrinminuta u erba’ sekondi, il-[inli l-balla da[let f’la[mu.Sie[bu b[al :uda jistqarr mat-tobba li ftit jiem qabel meta l-kummissarju kien mar jg[um,[ass u;ig[ f’sidru.

It-tobba j;ibu l-aqwa profes-suri waqt li Montalbanojisg[obbih li qatt ma g[ameltestment. L-aqwa professur, DiBartolo li Montalbano jidhirluli jixbah lil mog[]a g[ax ix-xdieq tieg[u l-[in kolluji//aqilqu, jarah u jfisser lit-tobba li Montalbano jekk jis-parawlu tliet tiri jew erbg[a ujekk jo[or;uhomlu bla loppju,qalbu tibqa’ soda.

L-isptar Montalbano jiddej-jaq. Biex tag[qad i[abbrulu li;ej jarah Gianfranco Petrotto,li beda l-karriera tieg[u b[aladeputat fil-parlament u issa ;iema[tur sottosegretarju tal-;ewwieni, minkejja li kieninstab [ati ta’ korruzzjoni,ksib mhux xieraq ta’ flus.

Salvat b’li;i ;dida. Bniedemli dar il-partiti kollha, hekkdarba kien Komunist, waraSo/jalist, fl-a[[ar issie[eb ma’Berlusconi. Applawsi fil-kurit-uri, il-ministru jid[ol fil-kamra, ipa/pa/ immaMontalbano ma jisma’ xejng[ax sadd widnejh bit-tajjarminn qabel.

Lura d-dar, fejn Livia, li matantx taf issajjar, tie[u [siebuti;ih telefonata, sejba ta’ rotata’ tifla, skont Catarella pulizi-ja li ma jaf xejn. Telefonatao[ra: tifla ;iet ma[tufa.Montalbano jid[ol g[axxog[ol minkejja t-twissijiet ta’Livia, minkejja li l-qawwiettal-ordni jridu li jie[u [sieb il-ka], kummissarju spe/jalizzatfil-[tif ta’ nies [abib ta’Montalbano.

Terremot u d-di]astruIrid jag[mel xi telefonati.

I/empel, le[en jg[idlu li l-per-suna li jrid ikellem ma tistaxtkellmu, g[alhekk g[anduj/empel [in ie[or. Kif seta’j/empel lil min ma riedx ikell-mu? Telefonata o[ra: le[enjg[id li n-numri li qedidawwar ma hux, meta l-bnie-dem tg[allem li n-numri qattma jintemmu. Kif jista’ majitkellimx [a]in.

Dan il-kliem [a]in il-qarrejma jsibux, il-kittieb ji//ensuralilu nnifu kif jg[idu li g[andu

jsir b’li;i l-Maltin. Ag[ar mit-telefon, it-televixin, dehriet ta’terremoti b’eluf mejta, blietimkissra, tfal im;err[a jibku,bi//iet ta’ i;sma. Min jaqra l-a[bariet jitbissem u wara t-ter-remot ji;u stampi tal-Karnivaltal-Bra]il.

Adelina, li te[odlu [sieb id-dar u meta ma jkunx hemmLivia ssajjarlu, g[andha ]ew;ulied subien. De[lin u [er;inil-[abs. Wie[ed minnhommi]]ewwe;, welled tifel,Montalbano ;ie mag[]ulb[ala parrinu. Livia tfiehembil-kalma d-dmirijiet kbar lijridu jwettqu l-parrini.

Il-[tif ta’ Susanna Mistretta,tfajla mill-isba[ hu ka] serju.

In-nies b[as-soltu twa[[alf’nies barranin, mhux turistiimma dawk imsej[a bi kliemli jwe;;a’, immigranti illegali,‘klandestini’.

Il-Maltin ma g[andhomxjiskantaw g[ax huma wkollg[orrief u j[addmu dan il-kliem. Il-kbar iridu jitfg[u l-ba[ar lil dawk li lesti li jitilfu[ajjithom biex isibu kenn mit-tbatija.

Waqt li qed nikteb qed nara]-]jara tal-Papa f’Lampedusa,nittama li l-Maltin, Insara jewle jiftakru li l-bnedmin humaa[wa.

Montalbano j]ur lil TinaLofaro [abiba ta’ Susanna litafu g[ax tarah fuq it-televixinu trid tie[u ritratt mieg[u.Jiltaqa’ ma]-]ag[]ug[ li kienjo[ro; ma’ Susanna. Dan kienjiltaqa’ mag[ha u x’naf jien,kif jg[idu [utna l-G[awdxin.

Ir-ra;el bla saqajn udrieg[ wie[ed

I]-]ag[]ug[ qed jistudjag[al avukat biex warajissie[eb mal-pulizija. Hu uMontalbano jitkellmu fit-tulx’seta’ ;ara lil Susanna hekkkif telqet lilu. Jitkellmu wkolldwar ir-rota misjuba. Warajum ta’ [emda min seraq it-tfajla jibda jag[mel kuntattimal-familja tag[ha, mal-istaz-zjonijiet tat-televixin isemmirekordings b’le[en it-tfajla ujitlob somma kbira ta’ flusf’liri Taljani minkejja li l-munita Taljana hi l-ewro.

Il-familja tat-tfajla mag[andhiex flus. Min seraqhajaf dan ]gur. Tant hu hekk li

telefonata o[ra twassal il-messa;; li l-familja Mistrettataf minn fejn g[andha ;;ib il-flus. Is-soltu min ja[taf in-niesjitlob somma u jistenna fil-kwiet.

Montalbano jasallu ritratt ta’tfajla li donnha tinsab f’bir.Jitlob u jikseb g[ajnuna minnfotografu. Idur ’l hawn u ’lhinn, fl-a[[ar isib elmu bi tlietxag[riet sofor fih, qrib jilma[dar ]g[ira fejn jiltaqa’ ma’mara li g[andha ra;el blasaqajn u bi drieg[ wie[ed litbig[ il-bajd u xi [a;a aktarg[a]i]a g[aliha.

Jiltaqa’ u jitkellem mat-tabib Carlo Mistretta, humissier Susanna li jg[idlu liomm Susanna kienet ;iet mis-qija s-semm. Il-kummissarjumeta sema’ dan il-kliem, “[adaqqa fuq rasu, ;ebla mis-sema waqg[et fuqu, xi [add

tah daqqa ta’ ponn fuq wi//u.”It-tabib ma nteba[ b’xejn ujibqa’ jirrakkonta. Isemmi lil[u omm Susanna, AntonioPetruzzo li darba falla, o[tu u]ew;ha g[enuh bil-kbir,g[enu wkoll xi ftit it-tabib.Antonio bniedem ta’ [amsinsena, i]]ewwe; tfajla ta’g[oxrin. B[al Berlusconi huvittma ta’ m[allfin Komunisti,hekk meta l-Parlament Taljang[adda li;ijiet ;odda, [elisha,re;a’ beda jinnegozja bil-kbirimma qatt ma radd lura l-flusli ng[ata b[ala g[ajnuna.Barra hekk se jo[ro; g[all-elezzjoni, nstablu si;;u /ert.Ismu g[alhekk qieg[ed f’[alqin-nies.

Lura f’daru Montalbanojilma[ “g[anqbuta lewn il-fidda ta’ brimba, tleqq fid-dawl tax-xemx.” Kemm kellhasabar dik il-brimba. “Minkejjakollox, il-brimba wettqetxog[olha matul il-lejl bil-[siebmag[mul li tlesti l-g[anqbuta,kbir kemm hu kbir il-prezz,rasha iebsa, truxa, g[amja g[alkull [a;a o[ra.”

Imma fejn kienet il-brimba?Montalbano jitfa’ farka [ob]fl-g[anqbuta.

Fl-a[[ar il-brimba to[ro;biex ta[taf il-[ob]. Wi//ha sarqisu dak ta’ bniedem.

B[al Sherlock Holmes uditektivs ta’ seng[a mag[rufaMontalbano ju]a lenti. Il-brimba g[amlet aktar minn]ball wie[ed.

{ajr lil Agenda Book Shop

10 OpinjoniIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Lura f’daru Montalbano jilma[“g[anqbuta lewn il-fidda ta’ brimba,tleqq fid-dawl tax-xemx.” Kemmkellha sabar dik il-brimba. “Minkejjakollox, il-brimba wettqet xog[olhamatul il-lejl bil-[sieb mag[mul litlesti l-g[anqbuta, kbir kemm hukbir il-prezz, rasha iebsa, truxa,g[amja g[al kull [a;a o[ra”

Il-qoxra tal-ktieb ‘The Patience of the Spider’

minn Joe Cassar

stcassar@maltanet.net

Il-kittieb Andrea Camilleri

Brimba tnebba[ lill-Kummissarju

Illum Lawrence Gonzi sejkun qed jitkellem g[all-a[[ardarba fil-Parlament Malti hekkkif dan l-istatista se jkun qeditemm karriera politika li ratujokkupa diversi karigi li fihomwettaq u tant g[amel ;id lill-Partit Nazzjonalista u lilpajji]na.

{adem f’kull livell{adem f’kull livell tal-

politika u ma’ kull persunai]da l-qofol tieg[u kien fl-a[[ar disa’ snin meta servab[ala Prim Ministru f’perjodutant iebes g[al pajji]na.

Minkejja dan, kien il-bniedem li wettaq rivoluzzjoniu kiseb ri]ultati mill-aqwa biexfl-era tieg[u b[ala mexxej ta’pajji]na, dawk li ja[dmu full-time mal-privat ]diedub’25,000. Dan l-ammont jag[tikonferma /ara kemm l-ekonomija ta’ pajji]na kisbetsu//ess bil-vi]joni u l-politika

li hu fassal g[al Malta.Dan it-tragward kien mil[uq

mhux b’kumbinazzjoni i]dag[aliex Lawrence Gonzig[araf jimplimenta l-[sibijietpoliti/i tieg[u b’modintelli;enti u g[aliex g[araf il-potenzjal tal-[addiema Maltinu G[awdxin.

Emmen fil-[ila u l-kapa/itàtal-mara tant li fid-disa’ snin lig[amel b[ala Prim Ministru,in-nisa ja[dmu f’età normalitax-xog[ol, ji;ifieri bejn 25 u55 sena qab]u ’l fuq minn 40fil-mija g[al 57 fil-mija.

Dan juri kif kul[add kienfi/-/entru tal-politika ta’Lawrence Gonzi u t-tmexxijatieg[u riedet tassigura likul[add ikollu l-opportunità lijimxi ’l quddiem u jiksebsu//ess fil-karriera tieg[u.

B’Lawrence Gonzi PrimMinistru ta’ pajji]na l-pagamedja annwali tal-[addiemMalti ]diedet g[al €16,000

fis-sena, ammont li jfisser]ieda ta’ 33 fil-mija.

Emmen fi]-]g[a]ag[Emmen fil-[ila ta]-

]ag[a]ag[ u ra kif tejjeb is-settur tal-edukazzjoni billi l-gvernijiet tieg[u, fost setturio[ra, investew fit-ta[ri; ta]-]g[a]ag[ u tal-[addiema, fl-Università u fl-MCAST.

Lawrence Gonzi riedjag[mel bidla utrasformazzjoni s[i[a u hekkg[amel billi [a de/i]jonijietdiffi/li li i]da fissru aktar flusfil-bwiet tal-poplu tag[na.

Insemmi fost o[rajn id-de/i]jonijiet xejn fa/li upopolari li sussidji li mabaqg[ux irendu fosthom dawktat-tarzna u dawk tal-ener;ija,kien intelli;enti bi]]ejjed lijdawwarhom f’investiment lijirrendi.

B’Lawrence Gonzi fit-tmexxija pajjizna ra t-tis[i[ ta’aktar fabbriki, aktar lukandi;odda, linji tal-ajru, ]ieda fl-infrastruttura u kibru n-negozji]-]g[ar. Lawrence Gonzi[olom u wettaq g[ax kelluvi]joni /ara u serja g[alpajji]na.

Illum Lawrence Gonzi sejkun qed jag[mel l-a[[ar

diskors tieg[u u l-politikalokali se tkun qed issellem lildan il-bniedem li tant g[amelunur lil pajji]na spe/jalmentfl-a[[ar le;i]latura meta]amm l-ekonomija Maltijab’sa[[itha minkejja r-re/essjoni ekonomika dinijakif ukoll wera l-[iliet kbartieg[u ta’ tmexxija waqt il-kri]i tal-Libja.

Lawrence Gonzi baqa’sod u de/i]

Jien ninsab onorat li kelli /-/ans na[dem fil-qrib ma’Lawrence Gonzi u nafu b[alapolitiku u ra;el ta’ integritàkbira li dejjem ;ab l-interessnazzjonali qabel kull interessie[or. Lawrence Gonzi kienpolitiku li dejjem i;;ieled il-korruzzjoni u kull abbu] liseta’ kien hemm.

Sfortunatament iffa//ja[afna problemi spe/jalmentinternament minn dawk lisuppost appo;;jawh, minflokfittxew l-interess nazzjonalikienu aktar interessati x’sejie[du mill-politika milli x’sejag[tu. Minkejja dan,Lawrence Gonzi baqa’ sod ude/i] li jkompli jag[mel il-;id.Wassal il-vapur sal-port uminkejja li tilef l-a[[ar

elezzjoni ;enerali l-istaturatieg[u tibqa’ kbira.

F’din il-;urnata ma nistaxma ng[idx grazzi lil dan il-politiku li tant ta lil pajji]naming[ajr qatt ma stenna xejnlura. Grazzi Lawrence, int kontil-persuna li pajji]na kellub]onn f’dawn l-a[[ar disa’snin biex tassew nirnexxu fl-ewwel snin ta’ s[ubija fl-Unjoni Ewropea u biexflimkien mieg[ek g[elibna kullmew; ekonomiku. M’g[andixkliem bi]]ejjed biexnirringrazzjak.

Fi tmiem il-;img[a li g[addiet, il-BBCintervista lill-Gvernatur tal-Bank ?entraliMalti, Josef Bonnici, dwar ir-ra;unijiet g[alapajji] ]g[ir b[al Malta rnexxielu jkun ta’e]empju g[al pajji]i o[rajn fil-kri]i tal-a[[ar[ames snin u sa[ansitra g[amel ukoll su//essbis-s[ubija fl-ewro.

Intervista tal-BBC mal-Gvernaturtal-Bank ?entrali

Josef Bonnici spjega li tul l-a[[ar de/ennjiMalta kellha ]ew; policies ewlenin li g[enuhatag[mel su//ess mill-ewro u teg[leb il-kri]ifinanzjarja u ekonomika dinjija.

L-ewwel policy kienet li kellna munita sodaanke minn qabel ma da[[alna l-ewro u qatt maddependejna fuq l-i]valutazzjonijiet. U t-tieni,li l-Gvern Malti, is-self li g[andu hu selfming[and il-Maltin stess.

Irriformaw flok [bew bl-i]valutazzjonijiet

Bil-maqlub ta’ pajji]i b[all-Gre/ja, Spanja,il-Portugall u l-Italja, f’Malta qabel da[[alna l-ewro ma konniex noqog[du nbaxxu l-valur tal-munita tag[na biex nippruvaw niskappaw millinag[mlu r-riformi ekonomi/i li kien hemmb]onn.

Kien hawn min riedna ni]valutaw qabelda[[alna l-ewro – il-Partit Laburista u EdwardScicluna li llum hu l-Ministru tal-Finanzi –imma kienu ]baljati. Xi pajji]i o[rajn kienu

joqog[du ji]valutaw biex g[al ftit ]mienjesportaw aktar, waqt li dak li jimpurtawjog[la minn barra, u kollox jer;a’ g[al dak likien flok jag[mlu r-riformi ekonomi/i ta’ veruu g[at-tul.

Meta da[[lu l-ewro, dawn il-pajji]i spi//awiridu je[ilsu mill-vizzju tal-i]valutazzjonijiet,g[ax bl-ewro ma jistg[ux ji]valutaw aktar. Uissa jridu jag[mlu r-riformi ekonomi/i liqag[du jipposponu fis-snin ta’ qabel.

Il-politika f’Malta li [addnu l-gvernijiet fis-snin ta’ qabel ir-re/essjoni u matul is-snin ta’re/essjoni mill-2008 ’l hawn, liema snin kienudominati mill-politika tal-Partit Nazzjonalista,tat il-frott u l-gvernijiet Maltin kienu g[aqlibi]]ejjed biex jimplimentaw riformi u majirrikorrux g[all-populi]mu u politika r[isa ta’]valutazzjoni. Kien ri]ultat ukoll ta’ din il-politika li Malta wkoll g[amlet su//ess fl-ewro u ]ammet ’il bog[od minn kri]ijiet kbarli kellhom jiffa//jaw pajji]i o[ra anke fiz-zona ewro.

Gvernijiet Nazzjonalisti ssellfuming[and il-Maltin biss

It-tieni policy tajba hi li l-Gvern Maltijissellef ming[and il-Maltin biss. Din kienetdejjem policy ta’ gvernijiet Nazzjonalisti li l-likwidità – biex il-pajji] ji]viluppa fl-infrastruttura li g[andna madwarna – mill-Port{ieles sa G[awdex, mill-ajruport sal-powerstation, sal-Isptar Mater Dei u sal-Università

ta’ Malta li baqg[et tikber u tilqa’ fiha dejjemnumri akbar ta’ studenti li qed ikomplu bl-istudji tag[hom. U dan irnexxielna nwettquh ujgawdi minnu l-poplu stess waqt li min ifaddaljit[allas img[ax tajjeb meta jinvesti fi stockstal-Gvern.

Dan fisser ukoll li meta l-Gvern i[allas l-img[axijiet, qed i[allashom lill-Maltin, um’hemm l-ebda bank jew gvern jewistituzzjoni barranija ti;ri warajh biex i[allas.Dan ifisser ukoll li l-flus li l-gvern ikunqieg[ed i[allas fi mg[axijiet, imorru fil-bwiettal-poplu tieg[u stess li min-na[a tieg[u jer;a’jinvesti fl-ekonomija ta’ pajji]u stess g[aliexil-gvern ukoll ikun ta’ e]empju li l-flus liqieg[ed jinvesti qeg[din jitgawdew mill-poplutieg[u stess.

Dan kien l-g[aqal ta’ gvernijiet Nazzjonalistili [elsu lil Malta minn kri]i li kissret pajji]io[rajn g[ax gvernijiet Nazzjonalisti rriformawbil-g[aqal fejn kien hemm b]onn, waqt li]viluppaw lill-pajji] b’u]u tajjeb ta’ flus il-Maltin.

U din hi t-triq li rridu lil pajji]na jkompli jadotta

U Malta, g[alkemm kien hemm il-bidla fil-gvern f’Marzu li g[adda, trid tkompli miexjaf’din il-politika li mhux biss tat ir-ri]ultati,i]da wkoll iddistingwietna minn pajji]i o[rajn[afna akbar u aktar b’sa[[ithomekonomikament.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mtTel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474E-mail> adverts@media.link.com.mt

Opinjoni 11IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Policies ewlenin li salvaw lil Malta mill-kri]i dinjijaL-EDITORJAL

minn David Casa

david.casa@europarl.europa.eu

B’Lawrence Gonzi Prim Ministruta’ pajji]na l-paga medja annwalital-[addiem Malti ]diedet g[al€16,000 fis-sena, ammont li jfisser]ieda ta’ 33 fil-mija

Lawrence Gonzi> [olom u wettaq

L-ittri f’din il-pa;naL-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tubil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado,Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku:alex.attard@media.link.com.mt.

Il-grada antika ta’ KastiljaIl-grada antika tal-[adid u storika fl-entratura tal-

Ber;a ta’ Kastilja m’g[adhiex f’postha. Din il-gradag[andha madwar 150 sena u tirrappre]enta ]-]minijietli fihom Kastilja kienet isservi ta’ kwartieri tal-ArmataIgli]i. Il-grada fuq na[a kellha l-inizjali ta’ RA (RoyalArtillery) u fuq na[a o[ra RE (Royal Engineers).Nittamaw li din qieg[da g[ar-restawr, jew f’post sigur,jew f’post ie[or fejn il-pubbliku jibqa’ jgawdiha.

G[al Frar tas-sena d-die[laPazjenta li kellha appuntament l-Isptar Mater Dei fl-

10 ta’ :unju li g[adda, qalulha li se tir/ievi l-appunta-ment g[al ultrasound bil-posta, aktar minn xahar wara,ir/eviet appuntament g[al Frar tas-sena d-die[la.

B’Mercedes fl-in[awi ta’ Mater DeiSmajt li d-Deputat Laburista Anthony Agius Decelis

deher isuq karozza tat-tip Mercedes fl-in[awi ta’Mater Dei. Dan parti mill-pakkett biex jag[mel xog[olfir-Residenza San Vincenz?

Ministru ji;bor lill-anzjani b’karozza tal-Ministeru

Smajt li nhar is-Sibt 8 ta’ :unju 2013, il-MinistruGodfrey Farrugia g[amel ikla fid-dar tas-sie[ba tieg[ufil-Qrendi u ;abar lil xi mistednin anzjani bil-karozzatal-Ministeru minn {a]-}ebbu;. Mela issa qed joffriservizz ta’ taxi wkoll?Il-PM jibg[at karozza bix-xufier

Smajt li l-Prim Ministru Joseph Muscat qed jibg[atkarozza bix-xufier (mhux l-Alfa li ju]a hu) biex ji;brulil omm il-mara mir-Rabat biex tie[u lit-tfal il-ballet ul-futbol!Mill-Imsida bl-Arriva

Passi;;iera li tu]a s-servizz tat-trasport pubblikumill-Imsida g[al Tas-Sliema, g[all-[abta tal-4 p.m.tie[u madwar sag[tejn biex tirkeb karozza u tasal Tas-Sliema.

Dan kaw]a tal-fatt li l-karozzi kollha jg[addu mimli-jin u jkun diffi/li [afna biex dawk li jkunu qed jisten-new fuq il-bus stops fl-Imsida, jirkbu u jag[mlu u]uminn servizz effi/jenti.

X’kontrollhawn fuqd[ul ta’annimaliminnbarra^

Fl-img[oddi, meta kienjid[ol bastiment fil-port lifuqu jkun hemm imqar xikelb, it-Tabib tal-Portkien jordna li dan majitni]]ilx l-art g[ar-ra;unijiet ta’ prevenzjonig[as-sa[[a.

Illum jidher li ]-]miniji-et tbiddlu g[ax jin;iebuminn barra diversi anni-mali b[ala pets.

Niftakar ukoll li darimeta bosta Maltin kienufin-Navy Ingli]a, metadawn kienu jmorru l-Lvant Imbieg[ed, kienuji;u mlaqqma b[ala pre-venzjoni. Illum bosta bar-ranin ji;u fostna mil-Lvant Imbieg[ed. Allurahawn xi restrizzjoni biexikun evitat xi mard bar-rani?

Nixtieq naf jekk g[adxhawn xi kontroll fuq d[ulta’ annimali?

Lorenzo Zahra

Il-Birgu

L-ewwelbozza[amra!

Smajna fuq l-a[barijietu l-gazzetti li g[all-ewweldarba wara [afna xhur,jekk mhux snin, il-Maltinli siefru naqsu. Fix-xaharta’ Mejju ta’ din is-sena l-Maltin li siefru naqsu bi3.4% fuq l-istess xahar ta’sena ilu.

Nistaqsi x’wassal g[aldan. Forsi l-poplu qieg[eddi;à jirrealizza li mal-bidla fil-gvern, jistg[uwkoll jinbidlu [afna affar-ijiet o[rajn li ma jkunuxg[all-a[jar i]da g[all-ag[ar? Inxteg[let l-ewwelbozza [amra?

Nittama li l-konklu]jonitieg[i hi ]baljata.

A. Vella

Il-Mosta

12 IttriIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Im[u[ mimlija odju

Ftit tal-;ranet ilu sirna nafuli /erti Ministri u SegretarjiParlamentari ]aru l-[absqabel l-elezzjoni biex ikellmulill-pri;unieri. Possibbli lidawn il-persuni, Marie LouisePreca, Herrera, Zammit Louisu Refalo kollha kellhom lil xi[add biex ikellmu? Tantinkixfu g[ala marru, li wara litela’ l-Labour fil-gverning[atat l-amnestija lil 54 ru[.Sa anki eks pri;unier qal li l-Labour weg[idhom l-amnesti-ja.

Inqabdu bi kliemhom u[add minnhom mhu kapa/ijg[id il-verità.

Fuq il-Kummissarju PeterPaul Zammit, [add ma jista’jmeri li ma kienx jaf di;àaffarijiet fuq il-Korp minnwara l-eks Kummissarju JohnRizzo biex e]att f’dawn il-100 ;urnata tal-Gvern, ta mal-50 transfer. Malta tag[hom,veru tal-iskantament kifg[adu die[el fil-kwartieri tal-Pulizija u jag[mel dawn il-qalbiet kollha meta suppostjurihom u jag[tihom aktarrispett, imma r-rispett spi//aminn kul[add.

Kien hemm deputati li g[axil-gvern ma kien tahom xejn;eg[luh jo[duha bil-forza kif;ara g[al dak li riedu, u dej-jem baxxa rasu g[all-weg[diet tag[hom - b[almaried Jason Micallef biex ma

j[allix lil Lou Bondì fil-kamptieg[u tal-V18, u wara kellujibag[tu post ie[or. Viva ‘theKing’ Jason.

Kien hemm ukoll SilvioParnis li bi pressjoni kbira lig[amel fuq il-gvern li jrid bil-fors li jag[tih imexxi kumitatg[an-na[a t’isfel ta’ Malta kifg[amlu l-PN.

Il-gvern waqa’ f’dawn il-mina//i odju]i minn niesustess u issa qieg[ed joqg[odg[al kollox.

It-trasferiment ta’ NormanVella biex ma jkomplix ixan-dar fuq TVM bil-programmTVHemm li kien ta [afnainteress u edukattiv, sarb’[afna konfoffa.Trasferiment banali u b’mo[[vojt ta’ min kien warajh g[axlanqas kellhom il-[ila jg[idug[aliex tke//a.

Norman Vella tant kienpre/i] fuq xog[lu li kienjitkellem ma’ kul[add bla dif-ferenzi, kif ;urnalista g[andujag[mel. B’dan it-trasferimentjurik li anki meta tkunqieg[ed ta[dem sewwa tista’ti;i mke//i.

Il-konklu]joni ta’ dan kolluhi li min qatt ma kellu xejn uissa qieg[ed f’xi si;;u, tantqed tikbirlu rasu li lanqas qedjirrikonoxxi t-tajjeb mill-[a]in.

G. Busuttil

In-Naxxar

Ng[iduhakifsmajnieha!

Nhar it-Tnejn 8 ta’ Lulju,il-Papa Fran;isku g[amel ;estqawwi. Bi qlubija kbira u b’s-injal ta’ solidarjetà evan;elikali jsa[[ar, hu ]ar lill-immi-granti irregolari li jinsabumi]muma fil-g]ira Taljana ta’Lampedusa.

Din il-g]ira tinstab daqs 75mil ’il bog[od mill-kosta tat-Tune]ija. Eluf ta’ immigrantiAfrikani jid[lu l-Italja perme-zz tal-g]ira b’[afna sogrug[al [ajjithom fil-vja;; qalilli jkollhom i[abbtu wi//hommieg[u ta’ bilfors fuq il-ba[ar.

Qabel il-wasla tal-PapaQabel wasal fuq il-g]ira bil-

ba[ar, il-Papa Fran;isku tefa’kuruna tal-fjuri fil-ba[ar bil-g[an li jfakkar madwar20,000 persuna li tilfu[ajjithom waqt li kienuqeg[din jippruvaw jid[lu fil-pajji].

Hekk kif ni]el mid-dg[ajsal-Papa dlonk iltaqa’ mal-immigranti u sema’ l-esper-jenzi qarsa li g[addewminnhom.

F’quddiesa li //elebra fil-ftu[ f’Lampedusa li g[alihaattendew bi [;arhom madwar10,000 ru[, il-Papa Fran;iskuqal fl-omelija li hu kienqieg[ed i]ur din il-g]iraTaljana, milquta minn dullu-vju ta’ immigranti illegali,“biex joffri sinjal tal-vi/inan-za tieg[u imma wkoll biexjisfida l-kuxjenza tag[na [allidin it-tra;edja ma ter;axisse[[.”

Il-Papa qal mill-;did: “Jekkjog[;obkom ejjew man[alluhiex ise[[ mill-;did…”

Kif il-Papa sfida l-kuxjenzatieg[u u tag[na? Billi bedabil-mistoqsija importanti li l-Mulej staqsa lill-bniedemwara li dineb.

“Adam, fejn int?” Din il-mistoqsija ;iet mag[mulaf’kuntest fejn Adam tilef ir-rotta, tilef postu fil-[olqieng[aliex [aseb li se jkun b[alAlla nnifsu li jkollu l-kontrollta’ kollox. U dan in-nuqqasta’ kontroll tieg[u wassal biexmhux biss ji]balja hu imma,fi kliem il-Papa, “dan l-i]ballg[adu jse[[ u jer;a’ jse[[ukoll fir-relazzjonijiet mal-o[rajn.”

It-tieni mistoqsijaIl-Papa mbag[ad jirrifletti

fuq it-tieni mistoqsija. Din id-darba dik indirizzata lilKajjin. “Kajjin, fejn hu [uk?”Bi dnubu Kajjin jitqarraq.

G[aliex “ja[seb li husetg[ani, li hu kbir daqs Alla,li hu Alla nnifsu.”

U dan il-fatt, kif fisser il-Papa Fran;isku, “iwasslu g[alsensiela ta’ ]balji, g[al katinata’ mewt, sa[ansitra g[at-tixrid tad-demm ta’ [uh!”

Quddiem dawn i]-]ew;mistoqsijiet importanti l-Papajammetti li ]baljajna ilkoll.“Kemm minna, inklu] jienannifsi, tlifna r-rotta.M’g[adniex iktar attentig[ad-dinja li fiha ng[ixu. Man[arsux dak li Alla [alaq g[alkul[add u nispi//aw li lanqasg[andna l-[ila nie[du [siebxulxin!” G[all-PapaFran;isku l-pjaga tal-immi-grazzjoni illegali ;ejja mill-fatt li b[ala bnedmin tlifna r-rotta.

Ma n[ossux g[all-[ti;iet ta’[utna li qieg[din ibatu. Kieng[alhekk li Papa qal: “Kemmnies b[al dawn ma jsibux minjifhimhom, min jilqag[hom,min jurihom solidarjetà.Le[inhom jitla’ ’l fuq lejnAlla!”

Fl-omelija qawwija tieg[ul-Papa Fran;isku jistaqsi:“Min hu responsabbli g[ad-demm ta’ dawn [utna subienu bniet?” It-twe;iba li jag[til-Isqof ta’ Ruma hi: “[add!… Mhux jien. M’g[andixx’naqsam. Hemm [addie[orimma mhux jien. Madankollul-Mulej qieg[ed jistaqsi lilkull wie[ed u wa[da minna:‘Fejn hu demm [uk li qieg[edjg[ajjatli?’ Illum [add fid-dinja tag[na mhu responsab-

bli. Tlifna s-sens tar-respons-abbiltà g[al [utna subien ubniet.

Waqajna fl-ipokresija tal-qassis u l-levita li :esù jid-deskrivi fil-parabbola tas-Samaritan it-Tajjeb. Naraw lil[una nofsu mejjet fuq in-na[al-o[ra tat-triq u forsi ng[idulilna nfusna: ‘Miskin …’Imma nibqg[u sejrin g[altriqtna. Mhix ir-responsab-biltà tag[na u b’daqshekkin[ossuna ]guri u mfarr;a.”

Sigurtà falzaG[all-Papa Fran;isku, din

is-sigurtà falza turi ru[ha fil-kultura di]ordinata tal-kon-fort. Din il-kultura “tag[milnana[sbu biss fina nfusna.Tag[milna insensittivi g[all-krib tan-nies l-o[ra.Tag[milna nies li ng[ixu fil-b]ie]aq tas-sapun li,g[alkemm [elwin, ma jiswewg[alxejn.

“Joffru biss illu]joni vojta uli tg[ib malajr u li twassal

g[all-indifferenza g[all-o[rajn. Anzi twassal g[all-globalizzazzjoni tal-indif-ferenza. Drajna t-tbatija tal-o[rajn. Ma taffettwanix. Matmissnix. Mhix bi//a tieg[i.

“Il-globalizzazzjoni tal-indifferenza tag[milna ilkoll‘bla isem’, responsabbli,imma bla isem u wi//.”

Imbag[ad il-Papa Fran;iskujindirizza t-tielet mistoqsija:“‘Min minna beka min[abbadin is-sitwazzjoni u o[rajnb[alha?’ Min minnasog[obbih g[all-mewt ta’dawn [utna subien u bniet?Min minna beka g[all-mewtta’ dawn in-nies li kienu fid-dg[ajjes? G[all-ommijiet bit-trabi f’idejhom? G[al dawn l-ir;iel li kienu qieg[din ifittxumezzi biex jg[inu lill-familjitag[hom? A[na so/jetà li nse-jna kif nibku, kif nesperjen-zaw il-[niena. Li nbatu mal-o[rajn. Il-globalizzazzjoni tal-indifferenza serqitilna l-[ila linibku.”

Fil-konklu]joni tal-omelijal-Papa Fran;isku [e;;i;nahekk: “Ejjew nitolbu lill-Mulej biex ine[[i minna l-parti ta’ Erodi li ddur ’lhawn u ’l hemm f’qalbna.Ejjew nitolbu lill-Mulejg[all-grazzja li nibku fuq l-indifferenzi, il-krudeltajiettad-dinja u l-qlub tag[na uta’ dawk kollha li bla ma[add ikun jaf jie[dude/i]jonijiet so/jali uekonomi/i li jift[u l-biebbera[ g[al sitwazzjonijiettra;i/i ta’ din ix-xorta. Bekaxi [add? Illum beka xi [addfid-dinja tag[na?”

Nag[laq dawn il-[sibiji-et b’din it-talba mqanqlatal-Papa Fran;isku litnaddaf, issaffi u tqawwil-kuxjenzi tag[na quddiemAlla.

“Mulej, nitolbuk ma[frag[all-indifferenza tag[na g[al[afna minn [utna subien ubniet. Missier, nitolbukma[fra g[al dawk li humasodisfatti u mag[luqa qalb il-konfort li mewwet lil qalb-hom. Nitolbuk ma[fra g[aldawk li bid-de/i]jonijiet fuqlivell globali li wettqu, [olqusitwazzjonijiet li jwasslu g[aldawn it-tra;edji. A[frilnaMulej!”

{sibijiet 13IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

minn Patri Mario Attard

OFM Cap.

Il-Papa Fran;isku jiltaqa’ mal-immigranti irregolari f’Lampedusa

Lampedusa hi l-aktar g]ira li tesperjenza ]bark ta’ immigranti illegali matul is-sena

:ejt ... biex nisfida l-kuxjenza tag[na!

Nhar it-Tnejn 8 ta’ Lulju, il-PapaFran;isku g[amel ;est qawwi.Bi qlubija kbira u b’sinjal ta’solidarjetà evan;elika li jsa[[ar,hu ]ar lill-immigranti irregolari lijinsabu mi]muma fil-g]iraTaljana ta’ Lampedusa

Il-President Bouteflika lura pajji]uL-AL:ERIJA: Il-President Al;erin Abdelaziz Bouteflika rritorna

pajji]u wara li kien ilu rikoverat fi sptar fi Franza mindu f’April lig[adda sofra attakk tal-puplesija. Bouteflika intant se jkompli bil-mistrie[ u r-rijabilitazzjoni u [add ma jaf meta se jkompli bid-doveriuffi/jali.

Tin]el [a]in /ajta’ dwar ajruplan L-ISTATI UNITI: Il-linja tal-ajru Koreana Asiana se tfittex

stazzjon tat-televi]joni g[al rapport ]baljat waqt xandira tal-ismijiettal-erba’ piloti tal-ajruplan tag[ha li fis-6 ta’ Lulju ;;arraf fl-ajruportta’ San Francisco; bl-in/ident jiswa l-[ajja ta’ tliet persuni. Ir-rikorsdwar ‘il-qari tal-ismijiet b’mod insolenti u fuq ba]i razzista’ qed isirwara li qarrejja ta’ KTVU, ibba]at f’Oakland, f’Kalifornja, sfat vittmata’ ‘/ajta’ fejn f’xandira partikulari rrapputat ismijiet tal-piloti li maje]istux u li kienu inti]i biex iwaqqg[u l-affarijiet g[a]-]ufjett. Il-filmat qed ji//irkola fuq l-internet fost reazzjonijiet ta’ kritika. Il-linjaAsiana qed tippro/edi kontra KTVU min[abba ‘malafama g[all-pilotili ng[ataw ismijiet foloz b’disprezz g[all-Asjati/i.’

Interess fil-;ojjelli ta’ Elizabeth TaylorL-ISTATI UNITI: Kollezzjoni ta’ affarijiet personali tal-famu]a

attri/i Elizabeth Taylor, li jinkludu ;ojjelli u kostumi tal-films(fosthom l-ornament tar-ras li libset waqt il-film Cleopatra tal-1963)se jinbieg[u f’Ottubru waqt irkant li se jsir f’Beverly Hillsf’Kalifornja. Taylor mietet fl-2011 fl-età ta’ 79 sena u l-kollezzjonitag[ha g[alissa qed tin]amm g[all-wiri fl-Irlanda.

Aktar protesti kontra s-sensjiIL-GRE?JA: Numru ta’ sptarijiet spi//aw ja[dmu bi staff ta’

emer;enza u bit-trasport pubbliku jisfa paralizzat min[abba strajkmill-[addiema Griegi li qeg[din jipprotestaw dwar il-pjani tal-Gvernbiex jitke//ew eluf ta’ [addiema mis-settur pubbliku. Il-Gvern Griegje[tie; inaqqas is-servizzi ta/-?ivil biex jing[ata aktar fondi ta’emer;enza i]da l-pjan dwar is-sensji nissel rabja kbira fost il-poplumeta l-pajji] di;à qed jiffa//ja qg[ad ta’ 27 fil-mija. L-azzjonijietsaru qabel il-vot tal-lum fil-Parlament rigward ir-riformi li qabludwarhom il-Gvern Grieg, l-Unjoni Ewropea u l-Fond MonetarjuInternazzjonali (IMF) u li huma kundizzjoni g[as-6.8 biljun ewro lijridu jing[ataw lill-Gre/ja skont il-patt g[all-bailout mal-kredituriinternazzjonali.

14 A[barijiet ta’ BarraIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

Fil-qosor

Il-vjolenza rritornat fit-toroq tal-Kajr b’tal-anqas sebg[a jmutu u ’l fuq minn 260jindarbu wara li sostenituri ta’ MohamedMursi, il-President I]lamiku imke//i,i;;ieldu battalji fit-tul mal-avversarji ta’Mursi u qawwiet tas-sigurtà.

Id-dmija tefg[et dell fuq il-[atra ta’Kabinett ;did provi]orju li l-membri tieg[u[adu l-;urament proprju lbiera[ u li fil-partikbira hu mag[mul mil-liberali u t-teknokrati/i li jridu jmexxu lill-pajji] lejnamministrazzjoni /ivili.

L-awtoritajiet E;izzjani sadattant arrestawmijiet ta’ nies b’konnessjoni mal-;lied liddomina fl-in[awi tal-kapitali matul il-lejltat-Tnejn u t-Tlieta. L-in/identi se[[ewkwa]i ;imag[tejn mindu l-Armata ne[[iet lilMursi minn President bi twe;iba g[aldimostrazzjonijiet tal-massa kontra tieg[u.

Intant, il-:eneral Abdel-Fattah al-Sisi, il-kap tal-qawwiet armati tal-E;ittu, [a l-;urament b[ala l-ewwel Prim Ministru fuqba]i provi]orja u se jibqa’ responsabbli g[ad-Difi]a u l-Produzzjoni Militari. B’hekk ukollmistenni li l-militar ikollu influwenza akbarfuq de/i]jonijiet politi/i u Al-Sisi se jkun il-‘vi/i’ tal-Prim Ministru attwali Hazem el-Beblawi; ekonomista liberali.

Min-na[a tag[ha, il-FratellanzaMusulmana ta’ Mursi /a[det li kienet offrutapostijiet fil-kabinett – b’kelliema g[all-istessentità I]lamika jiddeskrivu l-kabinett ;did ling[ata l-;urament ming[and il-President(provi]orju) Adli Mansour b[ala wie[ed

‘ille;ittimu’.Il-maqtula fl-a[[ar in/identi nstabu qrib

pont fi/-/entru tal-Kajr fl-in[awi ta’ Giza,distrett tal-Kajr. Dan meta Mohamed Mursig[adu jin]amm f‘lokalità sigrieta fejng[alissa mhux qed ikun im;ieg[el iwie;ebg[al xi delitt partikulari.

L-E:ITTU

Kabinett ;did ta[tid-dell tal-vjolenza

Sostenitur ta’ Mursi jesprimi lealtàg[all-eks President (Reuters)

A[barijiet ta’ Barra 15IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Mhux se jkun il-PresidentRussu Vladimir Putin lijidde/iedi jekk l-Amerikanma[rub Edward Snowdenjing[atax kenn politikutemporanju fir-Russja.

Dan qaluh kelliema g[all-Kremlin li sostnew li l-kwistjoni tal-kenn mhixwa[da g[all-President i]dag[as-Servizzi Federaliresponsabbli mill-Immigrazzjoni. Dan intqalwara rapporti li Snowden – li

hu mfittex fl-Istati Unitirigward akku]i ta’ spjuna;; –g[amel it-talba spe/ifika [allijibqa’ r-Russja g[al ]mienindefinit.

Snowden qed jittama li ’lquddiem jing[ata refu;ju fl-Amerika Latina wara li kien]vela dwar programmi sigrietig[al sorveljanza li mexxa l-Gvern tal-Istati Uniti. L-Amerikan ilu mit-23 ta’:unju ‘wieqaf’ fl-ajruport ta’Sheremetyevo, f’Moska,

mindu wasal hemm b’titjiraminn Hong Kong.

Intant, Spanja talbetapolo;ija g[all-parti tag[hafl-i]viluppi, dan ix-xahar, likka;unaw inkonvenjentg[all-President Evo Moralestal-Bolivja li l-ajruplan tieg[ut[alla wieqaf waqt tfittxija fl-ajruport ta’ Vjenna, fl-Aw-strija, min[abba informaz-zjoni ]baljata li l-istessajruplan kien qed iwassal lilSnowden lejn La Paz.

IR-RUSSJA

Id-destin ta’ Snowden majiddependix mill-President Putin

L-a[[ar attakk razzista fuqmara mwielda l-Kongo u liqed taqdi r-responsabbiltà ta’Ministru inkarigat mill-integrazzjoni kompla jqanqalreazzjonijiet rabbju]i tul il-pajji], fost sej[iet g[al sensta’ tolleranza akbar.

Fil-fatt, il-Prim MinistruTaljan Enrico Letta insistabiex il-Partit tal-Lega Nordfl-Oppo]izzjoni jie[u azzjoniwara l-kummenti ta’ g[ajb ta’membri tieg[u fil-konfronttal-Ministru Cecile Kyenge;tabiba tal-g[ajnejn u /ittadinaTaljana li qed ta[dem biextibdel il-li;ijiet tan-nazzjonalità bl-iskop li ssiraktar fa/li g[at-tfal ta’immigranti fl-Italja [allijiksbu /ittadinanza Taljana.

Roberto Calderoli, veterantal-Lega u Vi/i President tas-Senat, jiem ilu sostna liKyenge g[andha l-wi// ta’orangutan, b’dawn il-kummenti ji;bdu l-istmerrijata’ diversi oqsma minbarrasej[iet g[ar-ri]enja tieg[u.

Letta insista li l-kummentita’ Calderoli g[amlu [saralid-dehra tal-Italja waqt lisejja[ biex il-Lega tag[laqdan il-kapitlu ta’ mist[ijadarba g[al dejjem. Il-PMTaljan fl-istess [in [e;;e;biex il-Kap tal-Lega NordRoberto Maroni jie[u [sieb lijra]]an il-membri tal-partittieg[u.

Il-Partit Demokratiku ta/-/entru-xellug ta’ Lettag[amel protesta f’Ruma biex

jinsisti g[ar-ri]enja ta’Calderoli li g[andu storjatwila ta’ stqarrijietprovokattivi fuq kwistjonijietb[all-I]lam u l-Immigrazzjoni. Fl-istess [in,mifhum li Calderoli [are;b’apolo;iji b’nofs qalb fejnanki pprova jispjega li makellux l-intenzjoni li joffendilil xi [add bi kliemu.

Matul ix-xahar li g[adda,uffi/jal tal-Lega kien bag[atmessa;; fuq Facebook fis-sens li ‘Kyenge g[andhatispi//a stuprata’. Calderolifil-pre]ent qed ji/[ad g[alsu;;erimenti li jirri]enjamill-Parlament fejn ankisostna li ‘l-Ministru Kyengemhix kwalifikata g[all-kariga.

L-ITALJA

Reazzjoni kontra r-razzi]muIL-:ERMANJA

}ieda ta’ immigrantili jridu l-kenn politiku

L-ammont ta’ nies li qeg[din ifittxu kenn politiku fil-:ermanja kompla jikber b’mod sostanzjali filwaqt li l-akbar grupp ta’ immigranti ;ej mir-Russja.

Fl-ewwel sitt xhur tas-sena, ’il fuq minn 43,000refu;jat applikaw biex jg[ixu f’dan il-pajji] li jfisserqab]a ta’ 86 fil-mija fuq in-numru li applikaw matul l-istess perijodu fl-2012.

Dan fl-istess [in jirrifletti l-og[la livell ta’‘movimenti’ mill-1999, meta l-eluf kienu qed ja[arbumill-gwerra tal-Kosovo. Intant, [afna mill-a[[arrefu;jati li qeg[din jippruvaw jid[lu fil-:ermanja ;ejjinmir-re;jun Russu ta/-?e/enja li jinsab mifni bi vjolenzau abbu] tad-drittijiet umani.

Il-Ministru :ermani] g[all-Intern Hans-Peter Friedrichqal li fl-2012 marru fil-:ermanja l-akbar numru ta’ niesli kienu qed jippruvaw g[al kenn politiku u li la[qu l-artijiet tal-Unjoni Ewropea – u bl-ewwel sitt xhur tal-2013 jaraw in-numru ta’ dawn l-applikazzjonijiet kwa]ijirdoppja.

I?-?INA> Bini residenzjali imqa//at mill-g[eruq wara l-g[arg[ar li straxxna liz-zona ta’ Longmenshan, f’Pengzhou, fil-provin/ja ta’ Sichuan. Dan il-pajji] ilul-a[[ar jiem i;arrab l-impatt ta’ Tifun Soulik fost [albiet tax-xita konsistenti tul id-diversi territorji u fejn il-mejtin b’ka;un tal-g[arg[ar u d-diversi valangital-art issa qab]u sew il-mitejn.(Reuters)

16 Kompetizzjoni Fotografija#KulturaIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Cappella SantaeCatharinae, l-uniku korf’Malta mag[mul kollukemm hu minn vu/ijiet mask-ili, nhar is-Sibt li ;ej se jtella’kun/ert ta’ mu]ika polifonikatas-seklu 17. Il-kor,imwaqqaf fl-2009, jispe/jal-izza f’mu]ika tar-Rinaxximent u tal-Barokkbikri.

Ix-xog[lijiet ta’ nhar is-Sibt huma ta’ kompo]ituriimportanti u varjati b[alPalestrina, de Victoria, Byrdu Weelkes.

Il-bidu tal-korIl-kor, li b[alissa g[andu fi

[danu 16-il membru, beda fl-2009 b[ala pro;ett mu]ikali,bl-ewwel kun/erti jkunu fi-Knisja ta’ Santa Katerina tal-Italja, fil-Belt Valletta. Warali ntlaqa’ tajjeb, il-membridde/idew li jibdlu l-kor minnpro;ett g[al wie[ed perma-

nenti u, fil-fatt, fl-a[[ar sninil-kor [a sehem f’diversikun/erti.

Fosthom ta’ min isemmikun/ert mas-sopran ta’ famaEmma Kirby fl-2012 uparte/ipazzjoni fl-ewwel edi-zzjoni tal-VallettaInternational BaroqueFestival fl-2013.

G[all-a[[ar kun/erttag[hom, imtella’ fil-Knisjata’ Santu Wistin, il-Belt, lejnl-a[[ar ta’ :unju, il-membrital-kor ippre]entaw siltietminn disa’ kompo]ituri dif-ferenti.

Apparti l-e]ekuzzjoni mill-isba[ tal-mu]ika, apprezzajtukoll it-tag[rif fil-qosor libeda jing[ata dwar il-kompo]ituri u l-kuntestso/jali u reli;ju] tax-xog[liji-et. Ta’ min jg[id ukoll li l-kun/ert ra d-debutt fil-pubb-liku ta’ silta (Salve DivaCatharina) miktuba mid-

direttur artistiku tal-kor, AlexVella Gregory, li wkollippre]enta l-ispjegi msemmi-ja hawn fuq.

L-istess kun/ert ra wkolli]-]ieda ta’ [ames membrio[ra.

Fil-mu]ika polifonika –b’kuntrast ma’ mu]ika mono-fonika (b’melodija wa[da,b[all-kant Gregorjan) jewomofonika (b’vu/i wa[dadominanti fuq akkumpanja-ment ta’ kordi) – g[andeknumru ta’ melodiji g[addejjinfl-istess [in, kull wa[daindipendenti, sa /ertu punt,mill-melodiji l-o[rajn.

Kien interessanti r-rendi-ment ta’ Haec est Dies, ta’Jacopus Gallus (1550 -1591), bil-kor jinqasam fitnejn fuq ]ew; na[at oppostital-udjenza. L-effett lijin[oloq huwa affaxxinanti.Fakkarni xi ftit jew wisq fit-teknolo;ija tal-[oss stereo u

surround – anti/ipata b’erba’mitt sena.

Fin-nofs tal-knisja“Fil-fatt huma [afna l-

bi//iet korali li kienu jinkitbug[al ]ew;, tliet, u sa[ansitraerba’ korijiet,” spjegaliRoderick Mallia, baritonumal-istess kor. “Kien mod kiftintu]a l-lo;istika tal-knisjab’mod favorevoli meta tqisil-kobor tal-knejjes Rumanijew, ng[idu a[na, tal-Ba]ilika ta’ San Mark,f’Venezja, fejn ;ieli ntu]awerba’ korijiet.”

Hi sfida li tkanta hekk,spe/jalment iktar ma jkunkbir il-post, g[ax il-kor majistax joqg[od fuq dak lijisma’, i]da fuq is-surmast lijkun qed imexxih. G[al danl-g[an, storikament, il-mae-stro di cappella kien joqg[odf’nofs il-knisja biex ikunujistg[u jarawh il-korijiet koll-

ha u jimxu mal-battuti ta’jdejh. “Trid titg[allem tkantaming[ajr ma tisma’, u tafdafis-surmast, inkella l-ekujtellef u l-kant ma jibdiexjaqbel.”

Intant, it-tama hi li tqum il-kur]ità u ji]died l-interessfost l-udjenza tal-kor g[all-mu]ika ta’ ]mien ir-Rinaxximent u l-Barokk. Il-kun/ert qed jittella’ biexjin;abru fondi g[ar-restawrta’ orgni antik tal-1668, lillum m’g[adux jintu]a u lig[andu b]onn kbir ta’restawr.

Il-kun/ert ta’ nhar is-Sibt20 ta’ Lulju fil-Knisja tal-Karmelitani, l-Imdina, jibdafit-8 p.m. Id-d[ul huwa b’xe-jn. Wie[ed jista’ jsegwi lill-kor Cappella SanctaeCatharinae permezz tal-sitelettronikuwww.cscmalta.com jew bil-pa;na fuq Facebook.

Cappella Santae Catharinae — kor Maltijispe/jalizza f’mu]ika Rinaxximentali u Barokkaminn Adrian Camilleri

Ritratt me[ud minn Melissa Mamo li juri s-sema rifless fil-ba[ar fil-Port il-Kbir. Dan ir-ritratt qed jikkompeti fil-kompetizzjoni tal-fotografija. Dawk interessati lijipparte/ipaw jistg[u jibag[tu r-ritratti fuq ritratti@media.link.com.mt

Kompetizzjoni Fotografija#Lokali 17IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Ritratt me[ud mill-qarrej ta’ dan il-;urnal Joseph Zammit li juri s-Super Yacht ‘Helen of London’ g[addej ’il barra mill-g]ira G[awdxija, e]attament ’il barramill-bajja Ta’ Qawqla, limiti ta’ Marsalforn. Dan ir-ritratt hu wkoll parti minn kompetizzjoni li qed issir fil-gazzetti In-Nazzjon u il-mument. Dawk interessati lijipparte/ipaw jistg[u jibag[tu r-ritratti fuq ritratti@media.link.com.mt

Il-kumpanija Maltco Lotteries sa[[et it-tim ta’tmexxija tag[ha b’[atriet ta’ uffi/jali ;odda fis-sales, il-marketing u fir-relazzjonijiet pubbli/i.David Anthony Gatt in[atar Direttur tas-Sales ul-Marketing responsabbli mill-implimentazzjoniu l-kordinazzjoni tal-bejg[ u l-istrate;ija tal-marketing tal-kumpanija. Kienu impjegatiwkoll ]ew; marketing managers fit-tim tas-sales u l-marketing.{atra o[ra fil-kumpanija kienet ta’ CarolineAttard fil-kariga ta’ Marketing Manager respon-sabbli mil-log[ob marbut mal-isport, filwaqt li

Albert Gouder hu l-Marketing Manager il-;didg[al-log[ob numeriku tal-Maltco.It-tim tas-sales issa[[a[ ukoll b’sales manager;dida, Yeda Spiteri Thomas. {atra o[ra fil-kumpanija hi ta’ Erika Micallef b[ala l-Manager il-;dida responsabbli mir-relazzjoniji-et pubbli/i u l-komunikazzjoni korporattiva tal-kumpanija.Dan hu ]vilupp ie[or importanti fil-MaltcoLotteries li se jkompli jg[in f’aktar su//essi li l-kumpanija qed tirre;istra fis-settur tal-log[obta’ divertiment.

{atriet ;odda fil-Maltco Lotteries

L-uffi/jali l-;odda tal-kumpanija Maltco Lotteries

18 A[barijiet ta’ BarraIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-President tal-PanamaRicardo Martinelli qal lipajji]u [ataf vapur li kien qediba[[ar ta[t il-bandiera tal-Korea ta’ Fuq u li kien qedi;orr kunsinna militari li ma;ietx iddikjarata.

Fil-fatt, Martinelli sostna lil-vapur inkwistjoni, li telaqminn Kuba, kien qed i;orrmaterjal suspettat b[ala

tag[mir g[all-missilisofistikati.

Il-President anki //irkolaritratt ta’ o;;ett kbir u a[darli jidher fl-istiva tal-vapur fuqil-kont tat-Twitter waqt lispjega li l-istess vapur – lisaret tfittxija fuqu waqt li kienqed jivvja;;a lejn il-Kanaltal-Panama – qed jin]ammg[al aktar investigazzjoni.

Jidher li l-awtoritajiet tal-Panama kienu qeg[dinjinvestigaw il-vapur g[al xisejba ta’ droga u meta sabu l-armi suspettati qalbkontejners taz-zokkor l-ekwipa;; ta’ 35 membruspi//a ta[t arrest, fosthom il-kaptan tal-vapur li ng[adipprova joqtol lilu nnifsu waqtit-tfittxija.

Il-Panama ]]omm vapur tal-Komunistib’allegata kunsinna militari

Il-Korea t’Isfel akku]at lill-Korea ta’ FuqKomunista dwar hekk-imsej[a attakki cyberfuq il-websajts tal-Palazz tal-Presidenza ua;enziji o[ra tal-Gvern f’Seoul.

L-akku]i, fost o[rajn, jibba]aw fuq l-identifikazzjoni ta’ kodi/i tal-kompjuter liuffi/jali f’Seoul qalu li kienu inti]i g[al skopmalinn min-na[a ta’ Pyongyang fejn ankissemma indirizz tal-internet.

Rapporti o[ra qalu li hacking se[[ matul ix-xahar li g[adda waqt l-anniversarju tal-bidutal-Gwerra tal-Korea tas-snin [amsin li [alliet

il-peni]ola maqsuma bejn pajji]i avversarji ug[al sitwazzjoni li ilha tistenna ]blokk mill-1953.

Il-Korea ta’ Fuq ilha suspettata b[alaprotagonista wara attakki fuq il-websajts tal-;ar u fejn ftit tax-xhur ilu spikka attakkpartikulari li paralizza g[exieren ta’kompjuters u s-servers ta’ banek u stazzjonijiettax-xandir ewlenin.

Min-na[a tag[ha, il-Korea ta’ Fuq qedti/[ad l-akku]i minbarra li insistiet li hi ukollspi//at vittma ta’ hacking tal-kompjuters.

IL-KRI}I TAL-KOREA

Akku]i dwar attakki ‘cyber’

Il-Mexxej tal-Korea ta’ Fuq Komunista Kim Jong-un jidher /irkondat minn [addiema waqt]jara li g[amel f’razzett li jipprodu/i l-faqqieg[ fl-in[awi ta’ Pyongyang (Reuters)

Kurunell tal-qawwiet tal-ajru Libjani spi//a maqtulfil-belt ta’ Derna lejn il-Lvant tal-Libja meta fl-in[awi qed jispikkawdiversi attakki fuq uffi/jalitas-sigurtà; b’din il-vjolenzailha x-xhur to[loq il-problemi serji.

Dan meta l-Gvern Libjanqed jag[mel l-almu tieg[ubiex jimponi l-awtorità fuqil-gruppi ta’ milizjaniarmati li fl-2011 g[enujwaqqg[u ir-re;im tal-eksdittatur Muammar Gaddafiu li llum mhumiex lesti lijoqog[du g[ad-direttivi ta’awtoritajiet /entrali]]ati.

Il-belt ta’ Derna himag[rufa b[ala fortizzaI]lamika, u l-Kurunell Fathial-Omami spi//a jaqla’diversi tiri li sparawlupersuni li kienu qeg[din

jistennewh f’karrozza waqtli hu kien qed jipprovajifta[ il-[anut tieg[u fl-in[awi.

Dritt wara l-attakk xiresidenti wasslu lil Omamilejn l-eqreb sptar fejniddikjarawh mejjet – bl-investigazzjonijiet dwar il-ka] qed ikomplu.

L-in[awi ta’ Derna ilhomjissemmew b[ala /entrug[ar-rekluta;; ta’ ;elliedamilitanti li ssie[bu fil-gwerrer tal-Iraq, l-Afganistan u s-Sirja. Fl-istess [in, il-Lvant tal-Libja– spe/jalment il-belt ta’Benga]i li serviet b[ala l-ixprun g[ar-rewwixta anti-Gaddafi – sar jispikka b[alazona ta’ vjolenza fejn il-qawwiet tas-sigurtà Libjanita’ spiss jispi//aw mira ta’aggressjoni.

IL-LIBJA

Kurunell tal-qawwiettal-ajru maqtul f’Derna

Morini Messikani qabdu lilMiguel Angel Trevino –mag[ruf b[ala Z-40 u li hufost l-aktar traffikanti tad-droga brutali fil-pajji] – bl-i]blokk jitqies b[ala trijonfg[all-President MessikanEnrique Pena Nieto li qedjipprova jra]]an il-vjolenzatad-diversi gruppi kriminaliorganizzati.

Trevino, li jmexxi l-grupptad-droga Zetas, inqabad waqtrejd wara li [elikopter tal-morini inter/etta t-trakk likien fih, xi ftit kilometribog[od mill-belt ta’ NuevoLaredo li tmiss mal-fruntieratal-Istati Uniti u fejn il-morinima kellhomx [tie;a lijisparaw imqar tir wie[ed.

Il-grupp Zetas hu konness

ma’ diversi atro/itajietimwettqa minn traffikanti tad-droga u li qanqlu sens kbir ta’bi]a’ fost it-turisti u l-investituri fil-Messiku.

IL-MESSIKU

Jinqabad kap brutalitat-traffikanti tad-droga

Miguel Angel Trevino

A[barijiet ta’ Barra 19IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

L-awtoritajiet fl-Irlanda ta’Fuq u l-Istati Uniti esprimewinkwiet dwar il-protestivjolenti li qeg[din isiruf’Belfast u bliet o[rajn tal-provin/ja, fejn g[ar-raba’ lejlkonsekuttiv inqala’ ;lied qalilbejn dimostranti ]g[a]ag[ ul-pulizija – b’g[exieren ta’membri tal-qawwiet tas-sigurtà jispi//aw midrubawaqt tfig[ tal-bombi tan-nar utipi ta’ materjal splussivdifferenti.

Il-;lied qed jinqala’ wara li;ew imposti restrizzjonijietfuq il-mar/i tradizzjonali, bil-Vi/i President Amerikan JoeBiden jesprimi t-t[assibtieg[u dwar is-sitwazzjoniwaqt telefonata mal-Mexxejjatal-provin/ja.

Intant, il-Parlament tal-Irlanda ta’ Fuq re;a’ ltaqa’wara l-btajjel tas-sajf u qedjiddiskuti mezzi g[ar-restawrtal-ordni wara l-feriment ta’diversi pulizija waqt l-a[[arkonfronti mad-dimostranti fl-in[awi tal-Lvant, it-Tramuntana u n-Nofsinhar ta’

Belfast, Newtownabbey uPortadown.

In/identi simili se[[ewukoll fil-bliet ta’ Antrim,Dungannon u Londonderry,filwaqt li l-aktar azzjonijiet[orox jispikkaw fil-Lvant ta’Belfast fejn intefg[u numruta’ splussivi lejn il-pulizija.Mindu beda l-inkwiet nhar il-:img[a we;;g[u iktar minnsebg[in pulizija u l-membrital-korp g[amlu g[exieren ta’arresti tul l-iljieli konsekuttivita’ vjolenza.

F’dawn i]-]minijiet tas-senal-Irlandi]i Protestanti li humafavur l-amministrazzjoni minnLondra jorganizzaw mar/itradizzjonali – inklu]i l-hekkimsej[a Orange parades – tulit-toroq tal-bliet u ta’ spissjinqalg[u in/identi mal-membri tal-komunitàKattolika li jridu l-g[aqdamar-Repubblika Irlandi]a u lijqisu l-mar/i b[alaprovokazzjoni.

Intant, l-a[[ar vjolenza bejnid-dimostranti Protestanti u l-pulizija nqalg[et wara li tal-

ewwel idde/idew li jesprimug[adab g[ad-de/i]joni tal-awtoritajiet Irlandi]i biexdawn ma jg[addux minn triqta’ Belfast li tissepara lill-komunitajiet Protestanti minn

dawk Kattoli/i.Fl-istess [in, il-Pulizija

sej[et biex l-Assemblea(Parlament) re;jonali tg[inbiex jinstab it-tmiem tal-konfronti kif ukoll

‘soluzzjonijiet politi/i’ –b’kelliema jsostnu li ‘l-in/identi ssarrfu f’wisqmidruba u ]g[a]ag[ liqeg[din jiffa//jaw sentenzita’ pri;unerija.

L-IRLANDA TA’ FUQ

Inkwiet dwar il-vjolenzafil-bliet tal-provin/ja

Pulizija g[al kontra l-irvellijiet jg[asses triq fil-Lvant ta’ Belfast fejn se[[ew u[ud mill-aktarin/identi [orox (Reuters)

20 Re/ensjoniIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

minn Patrick Sammut

Barney l-Ispi]jar ta’ Carmel Scicluna(2012) – xi osservazzjonijiet

Struttura umekkani]mi stilisti/i

Barney l-Ispi]jar hurumanz ta’ ftit iktar minn350 pa;na li jinqasam fitliet partijiet ewlenin. Spissin-narrazzjoni ssir fl-ewwelpersuna, imma ma jonqsuxukoll partijiet mi;jubin fid-diskors dirett. Lessikalmentninnotaw ta[lita ta’ elemen-ti differenti: hemm il-MaltiSemitiku u arkarju flimkienmal-Anglo-Sassoni. Hemmukoll l-u]u ta’ bosta kliemfid-diminuttiv. I[addembosta tixbihat, ankiidjosinkrati/i, ori;inali ueffettivi. Matul ir-rumanzkollu jsiru bosta referenzita’ natura kulturali (letter-atura, /inema, arti u l-bqija).

G[all-ewwel Sciclunaju]a lingwa;; naturali,mhux oxxen. L-oxxenitàje[dulha postha deskriz-zjonijiet imlewnin, analo;ijili ma jdarrsux. Imma danbiss g[all-ewwel. Aktar tardil-lingwa;; oxxen jintu]aanki biex naraw f’liemaabissi ta’ immoralitàwaqg[et is-so/jetà Maltijatal-pre]ent. Fuq na[anaqraw b’diskors li xi drabijmiss livelli g[olja ta’g[erf; drabi o[ra jit[addemdiskors li jintu]a kuljum,anki klixes.

Hemm drabi meta n-nar-razzjoni tie[u l-g[amla ta’monologu, drabi o[ra b[aldonnu n-narratur jindirizzalill-istess qarrej, fejn ju]a l-‘[i’. Mekkani]mu li jintu]abiss minn Scicluna hu l-ironija taqta’ li permezztag[ha jikkritika dak li majog[;bux. Parti mill-mekkani]mu ironiku ta’Scicluna hu dak li jikkun-sidra t-tajjeb b[ala [a]in, uvi/i-versa. Jekk il-qarrej majifhimx mekkani]mi b[aldawn ]gur li xi drabi kapa/ijiddarras sew, anki g[axScicluna jattakka spiss ukolll-integrali]mi reli;ju]i tal-poplu Malti.

Il-grottesk jit[addem fid-deskrizzjoni ta’ SpedituBartolo, tal-omm waqt uwara l-[las u anki tal-festin— fit-taqsima ‘Il-Qu//ija’— bin-nies mistiedna joqor-bu iktar lejn il-bhima millilejn il-bniedem fil-kompor-tament tag[hom.

Tit[addem il-parodijameta Scicluna jiddeskrivi l-in]ul tal-Amerikani fuq il-qamar. Il-parodija ter;a’tispikka meta Barney jid-deskrivi l-ewwel esperjenzali g[amlitu ra;el permezzta’ [olma flimkien mal-attri/i Taljana Monika Vitti,u billi j[addem lingwa;;

filosofiku u e]istenzjali.Hemm drabi meta l-ling-wa;; li j[addem Sciclunajie[du minn slogans politi/imag[rufa jew proverbji bil-Latin marbutin mal-qasamreli;ju]. Hemm ukoll il-par-odija ta’ Malta Kattolika litintrabat ma’ siltiet vera-ment krudi u raffi, tipi/ital-letteratura kontemporan-ja.

Teknika moderna lij[addem Scicluna hi l-i]doppjament tal-persona;;itieg[u. Mal-pimp Barneyjammetti li ma jistax ji;irrappre]entat minn isemwie[ed biss imma minnbosta, skont i/-/irkustanzi.Otin jista’ jinftiehem b[alal-parti l-imqarba ta’ Barney.Min-na[a l-o[ra Benedettuhu l-parti t-tajba. Hawn nif-takru fin-narrattiva ta’ LuigiPirandello, ta’ Italo Calvinojew ta’ Robert LouisStevenson f’Dr. Jekyll andMr. Hyde.

Jin[ass l-assurd fis-sit-wazzjonijiet li jlaqqag[namag[hom Barney#Scicluna,b[all-episodju tal-prostitutaminorenni u l-bo//a tal-gerliver. Hawn l-assurd jintra-bat ma’ dak li fil-wi//ida[[aq, imma fil-qieg[ibikki g[ax g[andu mit-tra;iku, mill-bniedem bhimau mis-sadiku.

SpazjiSpazju li jispikka hi l-

ispi]erija ta’ Speditu f’nofs{al Qormi li tinftiehemb[ala /-/entru li ji;bed lejhkull tip ta’ nies. Hi wkoll il-laboratorju li fih Barney l-Ispi]jar jifli, iqaxxar karattridifferenti, reali u mist[ajlin(ara p.65). L-ispi]erija tin-ftiehem ukoll b[ala kon-fessjonarju u l-ispi]jar b[aladak li tifta[ qalbek mieg[u[a jag[tik il-medi/ina lite[tie;. G[alhekk il-klijentital-ispi]erija jinftehmu wkollb[ala skjavi li qed jg[ixu[ajja gidba. L-ispi]erija hi s-soluzzjoni g[al kull tip ta’problema u jekk din in-norma ti;i mhedda jin[oloqpaniku fir-ra[lin.

L-istess ra[al ta’ {alQormi hu spazju ewlienif’Barney l-Ispi]jar. Hu fuqkollox simbolu ta’ g[eluq,piki, parrokkjali]mu, spazjufejn ir-ra[lin ja[dmu s-senakollha g[all-festa tal-qaddispatrun u fejn issib sa[ansi-tra ‘poeti’ tal-fuljetti par-rokkjali li jiktbu versi tal-okka]joni u monotemati/i,iddedikati lill-qaddis patrunu jqisu lilhom infushoma[jar minn poeti veri. Hawnfesti, zalzett, ka//a ureli;jon jinxte[tu f’bormawa[da li ti;i msej[a identitàMaltija (p.202).

TematikaJin[ass mill-ewwel li dik

ta’ Carmel Scicluna hi let-teratura ta’ introspezzjoni— Scicluna-Barney jag[melbosta mistoqsijiet ta’ naturae]istenzjali — imma ankita’ denun/ja, mela impenja-ta. Fl-isfond hemm Maltatas-snin 80 tas-seklu 20.Scicluna jiddenun/ja l-wi//b’ie[or u l-maskra, in-nuqqas ta’ libertà li l-indi-vidwu jitrabba fiha fis-so/jetà sa minn /kunitu, il-psewdo-edukazzjoni li tnis-sel robots mhux im[u[kriti/i. B[al Scicluna stess,fil-kitba tieg[u l-Kokkaj[addem umori]mu nebbiexiu sottili. Jiddenun/ja anki l-konsumi]mu u jorbtu mal-gidba; is-superfi/jalità tas-seksik li da[al ;o djarna u[a “xe[ta sofistikata u mod-erna” permezz tat-televi]joni. (p.265)

Dan kollu jo[ro; permezztal-varjetà tal-karattri li jin-trodu/i Scicluna fir-rumanztieg[u. Kontra Speditu, li l-interess ewlieni tieg[u hu lijag[mel il-flus minn fuqdahar l-injurant, Barney l-Ispi]jar, fl-ewwel jiem ta’ta[ri; tieg[u jimmira lejn il-fejqan tal-marda tal-injuran-za. L-g[erf ta’ Speditumhux wie[ed li akkwistamill-bankijiet tal-Università,imma mill-esperjenza umill-[ajja. Anki jekk hemmil-qerq wara dak li jg[id, hudiskors li jag[mel sens.Hawn issir referenza indi-retta g[al Il-MaridImma;inarju ta’ Molière.

Nassistu l-[in kollu g[al;lieda interna li tifni lilBarney: fuq na[a hemm it-tiftixa biex ikun [lejqatajba, essri spiritwali; fuq l-o[ra hemm il-;ibdiet sess-wali u bla kontroll tieg[u.Dan jintrabat mat-teknikajew tema tal-i]doppjament lib’xi mod tippre]enta lill-bniedem fi kri]i ladarba hul-[in kollu f’tiftixa;ewwiena jipprova jifhemmin hu verament.

Hemm ukoll l-ironijataqta’ f’rabta mat-temaambjentali, imma anki fid-deskrizzjoni tal-isqaqien ta’{al Qormi. Dan ifakkar fid-deskrizzjoni tal-Mandra;;ta’ :u]è Orlando (fir-rumanz L-Ibleh) tas-snin 30u 40. Ifakkar ukoll fl-g[eluqtar-ra[al ta’ Fredu Gambinf’Il-Ga;;a ta’ FransSammut, jew dak deskrittfir-rumanz L-G[ar tax-Xitanta’ J.J. Camilleri. L-a//entli Scicluna jag[ti lil Janikahu dak li :wann Mamojqieg[ed fuq fomm ulied in-Nanna Venut.

Dik li jiddeskriviSciclcuna realist hi so/jetàmaqsuma f’]ew; partiti.Ti;i ttrattata g[alhekk ankit-tema tal-parti;jani]mu,tal-qaddisin u s-suldatitag[hom. Scicluna maje[lishiex lanqas lill-psew-do-awturi, isejja[ il-PremjuLetterarju tal-Gvern falli-ment u jikkritika lill-mezzitax-xandir politi/i.

Dan ta’ Carmel Sciclunahu rumanz li fih juri li jafminn ;ewwa sa barra l-karattru Malti, id-DNA tal-poplu tag[na bil-[a]in u t-tajjeb tieg[u, bil-paradossikollha tieg[u: dak li jidg[i,jiffornika u jqa[[ab, immaanki jisma’ l-quddies kullfilg[odu. Permezz ta’Barney l-Ispi]jar Sciclunajfakkar li dak tag[na hupoplu li je[tie; jimmatura uma jibqax tfal; je[tie;jifhem x’inhuma l-veriproblemi tal-[ajja. Irridu l-ewwel nag[rfu n-nuqqasijiettag[na b[ala poplu (fosthomanki l-insularità u l-ista]i lininsabu mdawrin bihom)biex wara ng[addu g[all-bidla.

Is-sess hu tema ewlenijao[ra fir-rumanz. Bosta minndawk li jlaqqag[namag[hom Barney l-Ispi]jarhuma bnedmin b’;ibdietsesswali. Jin[assu g[alhekkbosta influwenzi Freudjani:ir-relazzjoni kumplessa bejnBarney u missieru; il-[akmatas-sess; l-ego mifhum b[ala‘du[[an ikkulurit’ ;ewwafina u l-bqija.

Barney l-Ispi]jar hu fuqkollox rumanz morali, melajitratta l-;lieda bejn it-tajjeb(Benedittu) u l-[a]in (Otin).I]da minkejja li jemmnu fi[wejje; opposti bejnBenedittu u Otin hemm ir-rispett re/iproku.

L-a[[ar parti tar-rumanztieg[u l-forma ta’ trattatfilosofiku-riflessiv, kwa]imonologu twil u uniku min-na[a ta’ Barney li jin]el ifit-tex fl-ibg[ad irkejjen ta’ru[u. It-tmiem tar-rumanzhu fl-istess [in miftu[ uenigmatiku: hemm il-bnie-dem li jipprova jifhem lilunnifsu filwaqt li jaf li qattma jista’ jasal biex jag[meldan.

Konklu]joniIn[oss li Barney l-Ispi]jar

mhux rumanz g[al kul[add.Hu rumanz li jimmira biexjiddisturba lil dak li jkun,jo[or;u apposta mis-sitwaz-zjoni komda (apparenti) ualjenata li dara jg[ix fiha.Trid biss tift[u, taqrah, tix-tarru, biex tisma’ din l-g[ajta skomda tirbombja;ewwa mo[[ok.

Carmel Scicluna

Attwalità 21IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Pamela Agius u Ludwig Galea

Is-Surmast Joseph Grech waqt edizzjoni mg[oddija ta’ Opera vs Pop Under the Stars

Is-sitt edizzjoni tal-Opera vs Pop Under the Stars f’G[awdex

Mit-twaqqif tag[ha fl-2002, il-Gozo Youth WindBand and Orchestra, litikkonsisti f’]ew; gruppita’ mu]i/isti ]g[a]ag[ upromettenti, ma waqfitxmilli tferra[ lill-pubblikub’g[add ta’ spettakli g[all-gosti ta’ kul[add.

:ejjin minn kull roknat’G[awdex, dawn il-mu]i/isti meg[juna wkollminn element tajjeb ta’ tal-ent li nsibu f’bosta mir-resi-denti barranin fil-g]iraG[awdxija, jiltaqg[u rego-larment g[al kun/erti biexi[ejju g[all-progammi lihuma jag[tu kemmf’G[awdex kif ukoll f’Maltaminn ]mien g[al ]mien.

Il-kun/ett kollu wara dinl-attività li kienet bdietwara mawra li kienug[amlu fostna d-Derbyshire City andCounty Youth Wind Bandand Orchestra fl-2002, huli jag[tu /ans lill-mu]i/isti]g[a]ag[ li jdoqquflimkien u jo[olqu spettak-li ta’ mu]ika differentiminn dik li s-soltunisimg[u u li tin]el tajjebma’ kul[add.

Wara l-[ames edizzjoni-jiet tal-ispettaklu kuluritOpera vs Pop Under theStars, kif ukoll is-seratamu]ikali fil-ftu[ tan-NotteGozitana – Lejlet Lapsi2012, issa l-Gozo YouthOrchestra b’kollaboraz-zjoni mal-Ministeru g[alG[awdex u l-AmbaxxataAmerikana f’Malta, se tip-pre]enta Opera vs PopUnder the Stars – is-sittedizzjoni, nhar it-Tnejn, 29

ta’ Lulju 2013 fit-8.30 p.m.(dawk pre]enti huma mitlu-ba jkunu f’posthom kwartaqabel). Mistiedna spe/jalise jkunu l-Ministru g[alG[awdex Anton Refalo, ul-Ambaxxatri/i tal-IstatiUniti g[al Malta GinaAbercrombie-Winstanley.

F’dan il-kun/ert se jie[dusehem fost l-o[rajn, is-sopran imwielda f’G[ajn-sielem imma li tg[ix NewYork, Pamela Agius, il-baxx Noel Galea u l-kan-tant popolari Malti LudwigGalea. Fl-ewwel parti tal-programm, l-orkestra dej-jem ta[t id-direzzjoni tal-fundatur tag[ha s-SurmastJoseph Grech, se teseg-wixxi siltiet minn opri uxog[lijiet klassi/i, waqt lifit-tieni parti nassistu g[alvarjetà sabi[a minn sound-tracks ta’ films u musicalspopolari u mag[rufin.

Dan l-avveniment issasar parti mill-kalendarjutas-sajf u jkun mistennimill-G[awdxin u minn[afna Maltin u barranin lijg[ixu fostna. Mu]ikasabi[a, log[ob tad-dawl,ambjent mill-aqwa u sirdasajfija huma parti mill-ingredjenti li jipprovdi danl-ispettaklu annwaliflimkien ma’ xarba friskawara li jintemm! Jekk tridtkun /ert minn post fil-bit[a tal-Ministeru fiPjazza San Fran;isk, il-Belt Victoria, nhar it-Tnejn29 ta’ Lulju filg[axija,/empel 99421611 inkellaikteb f’dan l-indirizz elet-troniku: gozowindban-dorchestra@yahoo.co.uk

Soluzzjonijiet

22 PassatempIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

SudokuModerata: Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex

issolvi sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta u l-kaxxi f’kull ringiela u kolonna tal-kwadru l-kbir irid ikollhomfihom n-numri kollha mill-1 sad-9.

— Posta g[alik, Peppinu!

Infittxu flimkienF’din il-log[ba tridu tfittxu partikularitajiet ta’ diversi ;eneri, billi twie;bu dawn l-erba’ misto-

qsijiet: 1. }ew; persuni huma libsin b’mod identiku, liema huma? 2. }ew; persuni o[ra g[andhomil-libsa xorta, imma b’]ew; differenzi ]g[ar. Liema huma dawn i]-]ew; persuni u x’inhuma d-dif-ferenzi bejniethom? 3. O;;ett partikulari identiku hu ripetut erba’ darbiet. Liema? 4. Hawn ]ew;]balji. Liema huma?

Mimdudin:5. Mg[allem tal-Li;i ta’

Mosè (5)6. Intervall (5)7. Vu/ijiet (5)

10. }ifnaSpanjola#Amerikana (5)

11. {edla jew abbandun (5)12. G[adda mill-magna (5)14. Tag[bija jew pi] (5)16. Itla’ fil-karozza (5)17. G[andu l-esperjenza (5)18. Dud irqiq tar-ras (5)

Weqfin:1. Jiem (6)2. … Andreotti, kien

Senatur Taljan (6)3. Li qieg[ed g[all-wirja

(6)4. Blata ta’ qabar (6)8. Mag[mulin [a;a wa[da

(5)9. Dabbart rasi (5)

12. Li g[andha [afna ]mien(6)

13. Tbexbix (6)14. Triq ]g[ira (6)15. Tal-istess post fejn

wie[ed ikun (6)

Tisliba

G[at-tfal

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin: 5. Tilwi; 6. Rabta; 7. Tonga; 10. Torba; 11.Tiben; 12. Talab; 14. Porku; 16. Skala; 17. Isfar; 18. Tarja.

Weqfin: 1. Stinat; 2. Pilota; 3. Dragut; 4. Sajran; 8. Trill;9. }bark; 12. Ta[wil; 13. Bakkru; 14. Palptu; 15. Uragan.

Jixxiebhu… imma differentiDawn l-erba’ tjur jixxiebhu, mhux fl-istatura tag[hom, imma

minn xi [a;a partikulari — il-munqar. Ara tag[rafx liema hu l-amorin, il-pappagall, il-cockatoo u l-macaw.

Infittxu flimkien1. Il-persuni 6 u 7. 2. Il-

persuni 9 u 11. Id-differen-zi huma: il-manku tal-umbrella u n-numri ta’ rigifil-bordura t’isfel tad-dublett. 3. Ix-xemx, l-ele-ment tond fuq il-fa//atatad-dar fuq il-lemin u ]-]ew; ittri ‘O’ tal-kelma‘Saloon’. 4. L-i]baljihuma: a) Il-kelma ‘Hotel’miktuba [a]in. b) Il-per-suna numru 12 hi [afja uma’ saqajha g[andha xprunfuq kull na[a.

Tjur jixxiebhu1. Macaw; 2. Amorin; 3.

Pappagall; 4. Cockatoo.

Sudoku

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il miracolodella CarinziaRaiuno, 23>45

Film drammatikuAwstrijak li n[ademfl-2011 b’re;ija ta’Andreas Prochaska.It-tabib Markus ikunja[dem fi sptarf’Carinzia u g[altmiem il-;img[ajmur Vjenna biexiqatta’ jumejn ma’martu u ibnu.Sfortunatament i]da,proprju meta ibnukellu g[eluq sninu,ma setax imurmin[abba li l-Kap tal-Isptar kellu konferenza fl-Istati Uniti u g[aldaqstant Markus kellujibqa’ hu anki s-Sibt u l-{add. Barra minn hekk tidda[[al tifla b’emer;enza li tkun g[amletnofs sieg[a ta[t l-ilma u li kellu jag[mel fuqha operazzjoni ta’ xi 15-il sieg[a...

Sajf FlimkienNET Television, 18>15

Marbeck Spiteri tippre]ental-edizzjoni tal-lum ta’ danil-programm. Fost o[rajn sejkollha mistieden lill-kok Malti ta’dixxendenza Griega PeterDacoutros (fir-ritratt fuq ix-xellug). Fil-fatt hu se jibda jkunwie[ed mill-kontributuri regolarital-programm. O[rajn li se jag[tus-sehem tag[hom huma AldaAnastasi dwar l-omeopatija uJoyce Grech. Produzzjoni ta’Fiona Avgerinou.

A mezzanotte va la ronda delpiacere Iris, 15>45

Film Taljan li n[adem fl-1975 b’re;ijata’ Macello Fondato u li g[andu fostl-atturi ewlenin lil Monica Vitti u lilGiancarlo Gainnini (it-tnejn fir-ritratt), kifukoll lil Claudia Cardinale, VittorioGassman u Renato Pozzetto. Naraw, fosto[rajn, mara li tkun tg[ix [ajja komdai]da fl-istess [in monotona, li tintg[a]elbiex tifforma parti mill-;urija popolarif’kaw]a dwar allegat qtil fuq kwistjonirelatata mal-im[abba.

Gioventù bruciata (RebelWithout a Cause)Iris, 21>00

Film drammatiku tal-1955b’re;ija ta’ Nicholas Ray li g[amellil James Dean (fir-ritratt ma’Sal Mineo), li sfortunament miet]g[ir, attur mill-aktar popolari.Naraw tliet ]g[a]ag[ - Jim, Judy uPlato – li xejn ma jkollhom [ajjafa/li min[abba dak li tkung[addejja minnu l-familja rispettivatag[hom. :ennata ta’ tellieqabil-karozzi, tispi//a biex t[alliwie[ed mejjet u lill-o[rajnixxukkjati tant li [ajjithom tinbidel.

Fil-qosor

Mister Fisherman - NET Television, 20>30

minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

TV#Radju 23

Mister Fisherman, minbarra lijappella g[al dawk kollha lig[andhom in-namra tas-sajdmill-ba[ar, se jibda kampanjawkoll biex i[e;;e; nies ;oddajaqbdu dan id-delizzju.

Fil-fatt is-su;;ett prin/ipalital-programm tal-lum se jkun

immirat g[al dawk li g[adhomjibdew u li g[aldaqstant jistaduminn fuq l-art permezz tal-qasba. Naraw x’apparat g[andujintu]a u x’tip ta’ [ut jista’jinqabad.

Jippre]enta l-programm JosefCamilleri.

Pariri g[al min qedjit[ajjar jibda jistad

The Ramen GirlLa 5, 21>10

Brittany Murphy (fir-ritratt hawn fuq) tinterpreta l-parti ta’ Abby,tfajla Amerikana li tkun marret tg[ix Tokjo, fil-:appun biex tkun qribl-g[arus tag[ha. Meta dan jitlaqha, trid tara x’tag[mel bi8l-fatt li qedtg[ix f’art li hi barranija g[aliha. Tidde/iedi li tid[ol fil-gastronomija utispe/jalizza dwar il-k/ina tal-:appun.

Sogni sul ghiaccio (Ice Dreams)Canale 5, 16>40

Amy Clayton, eks champion tal-ice-skating, ta//etta li tg[alleml-isport lil ]ag[]ug[a li tkun tidher promettenti.

TVM07:00 - Morning News Loop08:30 - Human Senses (ep 3#6)09:00 - Magazine programme (r)10:50 - Teleshopping 12:00 -A[barijiet# rapport tat-temp12:10 - Kids TV 13:30 -Madwarna (prog. 15) 14:00 -A[barijiet 14:05 - Teleshopping15:05 - Gladiators of World WarII (prog. 3) 16:00 - A[barijiet16:05 - Kids TV 17:25 -Teleshopping 18:00 - A[barijiet18:10 - live magazine programme20:00 - A[barijiet# sports# rapporttat-temp# rapport finanzjarju20:40 - Dreams ep.36 (l-a[[arepisodju) 21:45 - Madwarna22:00 - Int Min Int (prog. 3)22:30 - Green Green Grass (ser. 2prog. 3) 23:00 - A[barijiet fil-qosorTVM 207:40 - Kids Tv 09:00 - Il-Misteru tal-Bombli tal-Fu[[ar(ep. 6) 09:30 - Gladiators ofWorld War II (prog. 3) 10:20 -Sa[[tek l-Ewwel (prog. 15)10:30 - Storjografija (prog. 8)11:00 - Madwarna (prog. 8)11:30 - Malta u lil hinn minnha(prog. 8) 13:00 - Sa[[tek l-Ewwel (prog. 15) 13:15 - Ency.Channel doc 2 x 7’ 13:30 - PaqPaq (prog. 39) 14:15 - Sensilhena(prog. 8) 15:00 - Wirt Arti uKultura (prog. 6) 15:30 - Mill-Im[a]en tal-Festi (prog. 2) 16:00- Issa Naraw (ep. 13) 17:00 -Sa[[tek l-Ewwel (prog. 15)17:10 - Ency. Channel doc 2 x 7’17:25 - Human Senses (prog. 3#6)18:00 - Malta u lil hinn minnha(prog. 8) 19:30 - A[barijiet g[aldawk neqsin mis-smig[ 19:40 -Gladiators of World War II (prog.3) 20:30 - A[barijiet bl-Ingli]20:35 - An;li (ep. 7, 8 u 9) 23:10- Human Senses (prog. 3#6)23:40 - Issa Naraw (ep. 13).ONE08:30 - ONE News 08:45 -

Teleshopping 09:05 - Indigo (r)10:45 - Teleshopping 12:05 -Kelma Bejn Tnejn (r) 12:30 -ONE News 12:40 - Kbar u }g[ar(r) 13:45 - Teleshopping 14:45 -Klassi G[alina (ser.1 ep. 5 u 6)15:40 - Ieqaf 20 Minuta 16:00 -Teleshopping 17:00 - Flimkienma’ Nancy 17:30 - ONE News17:40 - Indigo (ma’ MelanieMagri) 19:10 - Super 5 19:30 -ONE News 20:15 - Kelma BejnTnejn 20:45 - Il-komi/i21:45 - Country Jamboree

23:30 - ONE News.

Smash07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 -{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’Farah 10:50 - TSN Teleshopping13:10 - AtoZ Teleshopping 14:10- 1046 Music 16:10 - Fil-K/inama’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15- Bingo 75 18:40 - Teleshopping19:00 - A[barijiet 19:30 -Dokumentarju 20:30 - Film22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.Raiuno06:45 - Unomattina estate (jinklu-di Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:35 - Unomattina Talk -Linea verde meteo verde 09:55 -Che tempo fa # Tg 1 10:20 -Unomattina ciao come stai?11:15 - Road Italy 11:25 - DonMatteo 4 (TF) 13:30 - Tg 114:00 - Tg 1 Economia 14:10 -Ho sposato uno sbirro 2 (fiction)15:10 - Nel cuore della tempesta.Film 2009 16:50 - RaiParlamento 17:00 - Tg 1 17:15- Estate in diretta 18:50 -Reazione a catena 20:00 - Tg 120:30 - Techetechetè, vista la riv-ista 21:15 - Last cop – L’ultimosbirro (TF) 23:00 - ObiettivoCastrocaro 2013 23:45 - Il mira-colo della Carinzia. Film 201101:05 - Tg 1 notte 01:40 -Sottovoce.

Raidue07:00 - Cartoons 08:25 -Heartland (TF) 09:05 - Le sorelleMcLeod (TF) 10:30 - Tg 2insieme 10:35 - Tg 2 Eat parade10:45 - Tg 2 Sì, viaggare 10:55 -Tg 2 Mizar 11:20 - Il nostroamico Charly (TF) 12:10 - Lanostra amica Robbie (TF) 13:00 -Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2E…state con costume 13:50 - Tg2 medicina 33 14:00 - Divieto disosta 14:45 - Blue Bloods (TF)15:35 - Army Wives (TF) 17:00- Guardia Costiera (TF) 17:55 -Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 notizie18:45 - Senza traccia (TF) 19:35- Castle (TF) 20:30 - Tg 2 notizie21:05 - LOL :-) 21:10 - Virus ilcontagio delle idee 23:20 - Tg 2notizie 23:35 - Played – Se nongiochi muori. Film 2006 01:05 -Tg 2 Parlamento 01:15 - Close toHome (TF). Raitre 08:00 - Agorà estate 10:20 - Chiè senza peccato… Film ’52

12:00 - Tg 3 12:15 - New YorkNew York (TF) 13:05 - Piattitipici dello spirito 13:10 - Lena,amore della mia vita (soap)14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 314:45 - Tgr Piazza affari 14:55 -Tour de France 17:30 - TourReplay 18:00 - Geo Magazine19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3regione 20:00 - Blob 20:15 -Simpatiche canaglie 20:35 - Unposto al sole 21:05 - C’eravamotanto amati. Film ’74 23:20 - Tgregione 23:25 - Tg 3 linea notteestate. Canale 508:00 - Tg 5 mattina 08:40 - Ilmammo (sitcom) 09:10 - Ilsogno di Mary. Film 2009 (fl-10:00 Tg5) 11:00 - Forum 13:00- Tg 5 13:40 - Beautiful 14:45 -Il segreto (soap) 15:40 - Le trerose di Eva (fiction) 16:40 -Sogni sul ghiaccio. Film 200918:50 - The Money Drop 20:00 -Tg 5 20:40 - Paperissima Sprint21:10 - Studio 5 23:30 -Tg5puntonotte 01:15 - Tg 5 notte01:45 - Paperissima Sprint (r).Rete 406:50 - Chips (TF) 07:45 -Charlie’s Angels (TF) 08:40 -Pacific Blue (TF) 09:50 -Distretto di Polizia 5 (fiction)10:50 - Ricette all’italiana 11:30- Tg 4 12:00 - Renegade (TF)14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportellodi Forum 15:30 - Flikken –Coppia in giallo (TF) 16:35 -Airport 80. Film ’79 18:55 - Tg 419:35 - Tempesta d’amore (soap)20:30 - Quinta colonna il quotidi-ano 21:10 - Il secondo tragicoFantozzi. Film ’76 23:20 -Rimini Rimini. Film ’87 01:40 -Tg 4 02:00 - Music line speciale– Milva.

Italia 107:00 - Tutto in famiglia (sitcom)07:50 - I maghi di Waverly (sit-com) 08:40 - Kyle XY (TF)09:35 - Gossip Girl (TF) 11:30 -Pretty little liars (TF) 12:25 -Studio aperto 13:00 - SportMediaset 13:40 - Cartoons 15:25- The Vampire diaries (TF) 16:20- Smallville (TF) 17:15 - TopOne (game show) 18:30 - Studioaperto 19:20 - CSI Miami (TF)21:10 - Person of Interest (TF)23:00 - Suits (TF) 00:50 - SportMediaset 01:15 - Studio aperto01:30 - Heroes (TF).

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali, 07:50 Avvi]i ta’Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00A[barijiet fil-qosor) 08:30 -Familja Wa[da (jinkludu 09:00BBC News, 10:00 A[barijietfil-qosor, 11:00 BBC News)11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, XiSmajt 12:00 - A[barijiet 12:10- Newsline 12:45 - Qari bil-Malti 13:15 - Tifkiriet 14:00A[barijiet 14:05 - E M Live16:00 - A[barijiet 16:05 -Drivetime 17:00 - Kumpanija17:50 - Nitfa Kultura 18:00 -Bullettin tal-A[barijiet 18:15 -Euromix 19:50 - Avvi]i ta’Mwiet 20:00 - A[barijiet20:05 - Qari tar-Rumanz (r)20:30 - Il[na mi/-?par 21:05 -Mu]ika u Sport 22:00 -L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt23:33 - Ru]arju 24:00 -Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u ONE (jinkludi06:45 ONE News, 07:00 RadjuSports, 07:30 Mill-:urnali,08:00 Igawdu l-{ajja ta’Dejjem, 08:25 ONE ClubXewqat, 08:45 One News)09:00 - L-G[ajta tal-Pagun09:45 - ONE News 10:00 -Ma’ Pauline 11:00 - Frappe11:45 - ONE News 12:00 -Angelus 13:00 - Alma 13:45 -Ir-Rumanz 14:15 - MinflokSiesta 14:45 - ONE News15:25 - Djarju Kulturali 15:30 -Drive Time 17:00 - Rush Hour(jinkludu 17:45 ONE News,18:00 Igawdu l-{ajja ta’Dejjem, 18:05 A[barijietSportivi) 19:00 - Ilwien20:15 - Connect Africa20:45 - Summer Hits 21:45 -ONE News 22:00 -Diskussjoni 24:00 - F’Nofs il-:img[a.

RTK - 103 FM06:30 - Pierre & Co on RTK(jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55Qari mill-Bibbja, 08:00 BBCNews,) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 - Paperscan 09:15- G[alina Lkoll (jinkludi 10:00BBC News) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin12:15 – L-Arti fil-KnejjesTag[na 13:00 - RTK Qosor13:05 - Su//essi u aktar! 15:00- RTK Qosor 15:05 - Memorjital-Gwerra 15:30 - Attivi ub‘Sa[[itna! (jinkludi 16:00BBC News) 17:00 - RTKBulettin 17:15 – SummerMix! 19:05 - Ru]arju19:25 - Pinna Mu]ikali 20:30 -

Kelma f’Waqtha 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 -Ru]arju 22:25 - Rakkont (r),Fittixna... u ng[inuk (r),Edukazzjoni (r), Mill-Albumtas-Safar (r), Pedjatra # KemmTaf (r).Campus FM - 103.7 FM09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20- Foreign News # Culture News09:30 - Bis-Sassla u bil-Brevjar10:00 - BBC News Update10:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn11:00 - Classic FM 13:00 -Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 -Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 -BBC News Hour 15:00 - ClassicFM 19:30 - Il-{rejjef, l-G[erf ul-Ma;ija 20:00 - Bioneers 20:30- Il-Ktieb l-Ie[or 21:00 - BBCWorld Service.

Radju Marija - 102.3 FM07:00 - Ru]arju 07:30 -Quddiesa 08:00 - Angelus uKuntatt (jinkludi fid-09:00{ajjitna) 11:00 - Proposta spir-itwali 12:00 - Angelus uRu]arju 12:30 - Ru]arju ta’San :u]epp 13:00 - Qari tar-Rumanz 13:30 - Shalom 14:30- Qari ta’ Rumanz 15:00 -Kurunella {niena Divina15:30 - X’g[adek titftakar mill-Kateki]mu 16:00 - Il-Kura;;Nofs il-Fejqan 17:00 - Bullettinta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 -Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar18:30 - Quddiesa 19:00 -Ru]arju 19:30 - A[barijiet minnRadju Vatikan 20:00 - Naturali20:30 - Qari tar-Rumanz (r)21:00 - G[ajn ta’ :id22:00 - Sejja[li u JienInwie;bek 23:00 - {ajjitna(r) 23:30 - Bullettin A[barijietReli;ju]i (r) 23:50 -Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM06:30 - Bay Breakfast(jinkludi 07:30 - A[barijiet,08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani(jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30- Na-than u Talitha 18:30A[barijiet 18:40 - Bay Beatswith Simon B 20:00 - BenGlover 22:00 - Toby’s Wall ofSound 24:00 - Paul vanDyk.

Calypso Radio - 101.8 FM07:00 - A[barijiet 07:15 -Calypso Breakfast 08:30 -Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet11:30 - 101.8 Favourites12:00 - A[barijiet 14:30 - AfterBreak 17:00 - Calypso Drive19:00 - Let’s Go 21:00 -Nitbissmu ma’ Calypso 23:00 -Those were the days 01:00 -L-g[a]la tieg[i naqsamha

24 TV#Radju

06>00 Radio 101 Breakfast Clubb’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>40 Anali]i tal-:urnali)

07>55 Avvi]i tal-Mejtin u Angelus08>00 A[barijiet fil-Qosor08>05 (ikompli) 101 Breakfast Club09>00 A[barijiet fil-Qosor09>05 Magazine 101

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)11>00 Wavelength11>55 Avvi]i tal-Mejtin12>00 A[barijiet12>30 Qari bil-Malti13>00 The Big Show15>00 A[barijiet fil-Qosor15>05 Hitsteria

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)16>30 Newsdesk17>55 Avvi]i tal-Mejtin18>00 A[barijiet18>30 Mu]ika al fresco20>00 R ’n B Time21>00 Fuzzbox - Christian Azzopardi23>00 Newsdesk (r)00>30 Wavelength (r)

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Airport 80 - Rete 4 16>35Film drammatiku Amerikan li n[adem fl-1979 b’re;ija ta’ David Lowell Rich b’Alain Delon

(fir-ritratt hawn fuq), Robert Wagner, Susan Blakely u Sylvia Kristel fil-partijiet ewlenin.Negozjant tal-armi jipprova jeqred ajruplan Concorde ta’ sidien Amerikani, g[ax fuqu jkun hemmb[ala passi;;iera Maggie, li tkun saret taf li kien ibig[ l-armi bil-mo[bi lill-pajji]i Komunisti fl-Ewropa tal-Lvant.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

TV#Radju 25

Jim Jam08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 -Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 -Thomas and Friends 08:55 - Nouky and Friends09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu 09:15 - TinyPlanets 09:20 - Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30- Monkey See Monkey Do 09:40 - Barney andFriends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - TheMighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 - Heroesof the City 11:05 - Jakers: The Adventures ofPiggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon12:00 - Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 -Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Family12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 -Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 -Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See MonkeyDo 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - TinyPlanets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob theBuilder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas andFriends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise15:55 - Slim Pig 16:05 - Heroes of the City 16:20- Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 -Benjamin’s Farm 16:50 - Nouky and Friends16:55 - My Animal Family 17:10 - See The Sea17:15 - Lots & Lots 17:30 - Monkey See MonkeyDo 17:40 - Barney and Friends 18:10 -Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 -Slim Pig 18:35 - Connie the Cow 18:45 -Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures

of Piggley Winks 19:25 - Heroes of the City19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 -Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Family21:35 - Nouky and Friends 21:40 - Wobblyland21:45 - Wobblyland 21:50 - Barney and Friends22:15 - Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper22:35 - Kipper 22:45 - Gazoon.

Disney Channel08:00 - Minnie’s Bow-Toons 08:05 - MickeyMouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 -Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake ItUp 12:00 - Austin and Ally 12:25 - Austin andAlly 12:45 - A.N.T. Farm 13:10 - Jessie 13:35 -Shake It Up 14:00 - That’s So Raven 14:25 -Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:10 - Shake ItUp 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Austin and Ally16:20 - That’s So Raven 16:45 - The Suite Life onDeck 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Shake ItUp 17:55 - Austin and Ally 18:20 - Jessie 18:40 -A.N.T. Farm 19:30 - Shake It Up 19:50 - TheSuite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40- That’s So Raven 21:00 - Jessie 21:25 - A.N.T.Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 - Wizardsof Waverly Place.

Eurosport 08:30 - The Grid 08:45 - Tourde France Cycling 10:00 -Universiade 11:15 - UEFAEuropean Women’sChampionship Football 12:30 -The Ride 13:00 - Tour deFrance Cycling 14:00 - Tour deFrance Cycling: Stage 17:Embrun v Chorges (live) 17:45- UEFA European Women’sChampionship Football: GroupB: Germany v Norway (live)20:00 - Wednesday Selection20:05 - FEI Nations CupEquestrian 21:05 - ConcoursHippique International OfficielEquestrian 22:05 - Riders Club22:10 - John Deere Classic PGATour Golf 23:10 - PGA TourEuropean Golf.Eurosport 2 07:30 - UEFA EuropeanWomen’s ChampionshipFootball 10:30 - Universiade12:00 - Tour de France Cycling13:30 - Universiade 15:15 - JLeague Football 15:45 - TheRide 16:15 - The Grind 16:30- UEFA European Women’sChampionship Football 18:00 -UEFA European Women’sChampionship Football: GroupStage (live) 20:00 - EAAMeetings Athletics 21:30 -Tour de France Cycling 22:30 -UEFA European Women’sChampionship Football.GO Sports 1 07:00 - Best of Football 2012-13 09:00 - FIFA FutbolMundial 09:30 - Best ofFootball 2012-13 13:30 - The141st Open Championship2012: Official Film 14:30 -Best of Football 2012-13 16:30- Best of Rugby 2012-13 18:30- FIFA Futbol Mundial 19:00 -Trans World Sport 20:00 -Football's Greatest 20:30 - The142nd Open Championship2013: Preview 21:00 - Best ofFootball 2012-13.

GO Sports 707:00 - PGA European Tour:Aberdeen Asset ManagementScottish Open: Day 3 12:00 -The Championships:

Wimbledon 2013: Day 9 19:00- PGA European Tour:Aberdeen Asset ManagementScottish Open: Day 4 00:00 -Trans World Sport 01:00 - Bestof Football 2012-13.

GO Sports 809:00 - PGA European Tour:Aberdeen Asset ManagementScottish Open: Day 3 14:00 -The Championships:Wimbledon 2013: Day 9 21:00- PGA European Tour:Aberdeen Asset ManagementScottish Open: Day 4 02:00 -Trans World Sport.Melita Sports 108:00 - FIFA Beach Soccer WCQual. (r) 09:20 - FIFA BeachSoccer WC Qual. (r) 10:45 -Volleyball Champions LeagueMagazine The Big Hit (r) 11:20- Bundesliga (r) 13:15 -Bundesliga (r) 15:10 - FA Cup(r) 17:15 - 2012 Alpari WorldMatch Tour (r) 19:20 -Bundesliga (r) 21:15 - FA Cup(r) 23:20 - FIFA Beach SoccerWC Qual. (r) 00:45 - America'sCup: World Series (r).Melita Sports 212:00 - America's Cup: WorldSeries (r) 14:00 - Swedish ATGHorse Racing V4 RaceMeetings 15:05 - FA Cup (r)17:10 - Bundesliga (r) 19:05 -America's Cup: World Series (r)21:10 - Swedish ATG HorseRacing V65 Race Meetings23:45 - Bundesliga (r) 01:40 -FA Cup (r).Malta Stars08:00 - Malta BasketballAssociation (r) 09:30 - MaltaRugby Football Union (r) 11:10- Malta Handball Association (r)12:35 - MFA Futsal League (r)14:00 - BOV PL (r) 16:05 -Football Nurseries (r) 16:40 -Malta Basketball Association (r)18:10 - MFA Futsal League (r)19:35 - Malta Rugby FootballUnion 21:15 - Malta HandballAssociation 22:35 - FootballNurseries (r) 23:15 - MelitaGFA 1st Div. (r) 01:00 - BOVPL (r).

Favourite Channel 07.00 - Teleshopping 08:30 -Madagascar 10:30 - FitnessGalore 12:30 - News 12:45 -Best Deal 13:00 - Bejnietna15:00 - Teleshopping 17:30 -Niltaqg[u 18:15 - F. News 18:30- Niltaqg[u 19:30 - Nintrefa ’lFuq 20:30 - F. News 21:00 -}iffa 23:00 - F. News.

Calypso Music TV07:00 - Total Request Show (r)09:00 – Love and Romance 10:00- Teleshoping 12:00 – Pop Con-cert (r) 13:00 - The 60s & 70s13:30 – The 80s 14:00 - The 90s14:30 - The 00s 15:00 - Love andRomance 16:00 – The 80s 16:30- I Grandi Successi 17:30 – TheLocal Angle 18:00 – Total Re-quest Show 20:00 - The 60s &70s 20:30 - All That Jazz 21:30 -The Local Angle (r) 22:30 -Music Videos.

La 5 12:10 - Torte d’autore (reality)12:40 - Love Bugs (sitcom)13:35 - Così Fan Tutte (sitcom)14:00 - Non aprite quell’armadio(reality) 14:35 - Torte d’autore(reality) 15:10 - Dawson’s Creek(TF) 16:00 - Principesse (reality)16:50 - Torte d’autore (reality)17:20 - Non aprite quell’armadio17:50 - Che trucco! 18:20 - LoveBugs 2 (sitcom) 18:40 - UglyBetty (TF) 19:30 - Torted’autore (reality) 20:25 - DrHouse (TF) 21:10 - The RamenGirl. Film 2008 23:50 -Shameless (TF) 00:45 - Torted’autore (reality). BBC Entertainment07:15 - Buzz and Tell 07:20 -Nuzzle and Scratch: Frock andRoll 07:40 - Balamory 08:00 -The Large Family 08:10 -Fimbles 08:30 - My Family09:00 - My Hero 09:30 - TheWeakest Link 10:15 -EastEnders 10:45 - Doctors11:15 - Royally Mad 12:05 -Lark Rise to Candleford 12:55 -My Family 13:25 - The WeakestLink 14:10 - My Hero 14:40 -EastEnders 15:10 - Doctors15:40 - Lark Rise to Candleford16:30 - The Planets 17:25 - TheWeakest Link 18:10 -EastEnders 18:40 - Doctors19:10 - Lark Rise to Candleford20:00 - My Family 20:30 - AfterYou’ve Gone 21:00 - SingleFather 21:50 - The ImpressionsShow with Culshaw andStephenson 22:20 - Alan Carr:Chatty Man 23:05 - Come Flywith Me 23:35 - New Tricks.

TCM07:55 - The Angry Hills. Film’59 (A) 09:40 - Agatha. Film ’79(A) 11:20 - The Public Enemy.

Film ’31 (PG) 12:35 - The DirtyDozen. Film ’67 (15) 15:00 - InThis Our Life. Film ’42 (PG)16:40 - Bachelor in Paradise.Film ’61 (A) 18:40 - TheTreasure of the Sierra Madre.Film ’48 (PG) 21:00 - GetCarter. Film ’71 (18) 22:55 -The Wild Bunch. Film ’69 (18). MGM Movies08:00 - Love Streams. Film ’84(15) 10:15 - Boris and Natasha.Film ’88 11:40 - Saved! Film2004 13:10 - A Star for Two.Film ’91 14:45 - UndercoverBlues. Film ’93 (12) 16:15 - ThePurple Rose of Cairo. Film ’85(PG) 17:35 - MGM’s Big Screen17:50 - Club Fed. Film ’9019:20 - The Ambulance. Film ’90(15) 21:00 - Haunted Honey-moon. Film ’86 (PG) 22:25 -The Long Riders. Film ’80 (X).GO Stars07:15 - Dolphin Tale 09:05 - Re-member the Titans 11:00 -Peacemakers 11:45 - ArabianNights Part 1 of 2 13:15 - TheHunchback of NotreDame 14:45- Contraband 16:35 - Scott Pil-grim vs The World 18:25 - Cra-zy, Stupid, Love 20:30 - Parks &Recreation 21:00 - The Pregnan-cy Project 22:40 - Hall Pass00:25 - Remember the Titans. Diva Universal07:00 - Agatha Christie’s Poirot08:49 - Great Women 08:55 - Ag-atha Christie’s Poirot 09:55 - McLeod’s Daughters 10:48 - Down-pour 10:55 - Quincy, M.E. 11:55- Agatha Christie’s Poirot 12:55 -ER 13:55 - Agatha Christie’sPoirot 15:50 - McLeod’s Daugh-ters 16:45 - Patricia Cornwell’s AtRisk (15) 18:31 - Great Women18:50 - Agatha Christie’s Poirot19:50 - JAG 20:50 - GreatWomen 21:00 - Downton Abbey22:40 - La Prima Legge DiNewton 23:05 - The Front (15). Discovery Channel 06:50 - Wheeler Dealers: MazdaMX-5 NA 07:15 - AmericanChopper: Senior vs Junior: Gearsof War 08:10 - Extreme Fishingwith Robson Green: South Africa09:05 - Auction Hunters: ReelMoney 09:30 - Auction Kings:Iwo Jima Sword # CathouseChairs 09:55 - UltimateSurvival: Yukon 10:50 - HowDo They Do It? 11:15 - How It’sMade 11:40 - ExtremeEngineering: Floating City 12:35- Fast N’ Loud: Model AMadness 13:30 - Chop Shop:Boy Racer 14:25 - WheelerDealers: BMW E30 325i Touring15:20 - Mythbusters: Mini MythMayhem 16:15 - Auction Kings:Civil War Treasures 16:45 -

Baggage Battles 17:10 -Robson’s Extreme FishingChallenge 18:05 - UltimateSurvival: Romania 19:00 - HowIt’s Made: ep. 54 19:30 - HowIt’s Made: Pressure Cookers #Buoys # Tank Trailers. UltimateSurvival: 20:00 - Fan vs Wild21:00 - Men vs Wild JakeGyllenhaal. 22:00 - DualSurvival: Meltdown 23:00 -Man, Woman, Wild: TheAmazon Jungle in the Flood.

Iris11:15 - Madame 13:45 - Torna‘El Grinta’. Film ’75 15:45 - Amezzanotte va la ronda del piacere.Film ’75 17:45 - Cresceranno icarciofi a Mimongo. Film ’9619:20 - A-Team )TF) 20:05 -Hazzard (TF) 21:00 - Gioventùbruciata. Film ’55 22:55 - Lestelle di Ischia 2013 23:20 -Moonlight Mile - Voglia di ricom-inciare. Film 2002 01:35 - TheAnniversary Party. Film 2001. Melita More08:00 - Hollywood Buzz 08:30 -Grey's Anatomy 09:20 - PrivatePractice 10:10 - Criminal Minds11:00 - Suburgatory 11:30 - Gos-sip Girl 12:15 - Fringe 13:00 -Days of Our Lives 13:45 -Enlightened 14:15 - HollywoodBuzz 14:30 - Supernatural 15:15- Grey's Anatomy 16:00 - PrivatePractice 16:45 - The Mentalist17:30 - SMASH 18:15 - Days ofOur Lives 19:00 - Criminal Minds20:00 - Mike & Molly 20:30 -How I Met Your Mother 21:00 - 2Broke Girls 21:30 - Whitney21:55 - 30 Rock 22:30 - VEEP23:05 - Top Gear 00:10 - Personof Interest 00:55 - True Blood.

Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - Devil inDetroit 10:30 - Cash MoneyMoron. 11:00 - Hoarders: Kevin# Mary 12:00 - Celebrity HouseHunting: Bret Michaels 12:30 -Monster In Laws: Auntie Dearest13:00 - Storage Wars Texas:Dallas Cowboys and Indians13:30 - Billy the Exterminator:Gator Bait 14:00 - Dance Moms:Dying to Dance 15:00 - AGypsy Life for Me. HardcorePawn: 16:00 - Devil in Detroit16:30 - Cash Money Moron.17:00 - Celebrity House Hunting:Bret Michaels 17:30 - MonsterIn Laws: Auntie Dearest 18:00 -Hoarders: Kevin # Mary 19:00 -Storage Wars Texas: DallasCowboys and Indians 19:30 -Billy the Exterminator: GatorBait 20:00 - Hoarders: Mike #Bonnie. Hardcore Pawn: 21:00 -Devil in Detroit 21:30 - CashMoney Moron. 22:00 - GraveTrade 23:00 - Barter Kings: ForSail Will Consider Trade.

07>00 NET News

09>00 Chit Chat10>00 Sajf Flimkien (r)

11<30 Telebejg[

13>00 Simpati/i14>00 NET News14.05 Telebejg[15>00 NET News15>05 Simpati/i16>00 Telebejg[17.00 4 Given (r)18>00 NET News18>15 Sajf Flimkien

(b’waqfa fis-19.10 g[at-Tlughtas-Super 5)

19>45 NET News

20>30 Mister Fisherman

21>30 NET News

21>35 Iswed fuq l-Abjad

23>00 NET News

G˙at-tfal fuq il-Cable

Sport fuq il-Cable

26 KlassifikatiIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

PROPRJETÀG{ALL-BEJG{JEW KIRI

Il-{amrunGARAXX jew store, 115-ilpied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu77200983.

AVVI}I

G[al kull xog[olTA’ bini ;did, alterazzjonijietfuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u

bibien, bdil ta’ soqfa, xog[olta’ membrane, kisi u tibjid,kontrabjut u tqeg[id ta’katusi. Offerta spe/jali fuq il-liquid membrane. ?emplu79407292.

G[al kull xog[olTA’ kostruzzjoni ta’ bini,alterazzjonijiet ta’ bini ta’front gardens, ftu[ ta’ [itan bitravi tal-[adid, ftu[ ta’ bibienu twieqi, [nejjiet, bdil ta’soqfa tal-konkos u xorok, unikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati

;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’invjar, tik[il u tibjid urran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.Xog[ol b’esperjenza kbira uattenzjoni ta’ xog[ol.B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-postTA’ fridges, freezers, wash-ing machines, tumble dryers udehumidifiers, e//. B’sittxhur garanzija fuq il-parts ulabour. Bl-ir[as prezzijiet.Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’appliances. ?emplu21371559, 27371559,21493285, 79884497 jew99472570. Servizz fil-pront.

TiswijietMAGNI tal-[jata. G[al ser-vice u tiswijiet fil-pront ta’magni tal-[jata. ?emplu99422268 jew 21416705.

Toilet seatsNag[mel xog[ol ta’ toiletseats ;odda li jkunu maqsum-in jew li ma ssibux tixtrub[alhom, ta’ kull tip bil-kuluri li jaqblu u kif tix-tieqhom inti, g[all-kamra tal-banju kompluti bil-fittings.G[al aktar informazzjoni/emplu 21675053 jew79675053.

G{ALL-BEJG{

G[amara antikaTINKLUDI twaletta bil-mera,lavaman, komodina, gradenzabil-mera u wi// tal-ir[am ugwardarobba kbira. Jistg[ujinbieg[u separati. ?emplu99800607.

Tombla sheetsB’numri kbar u kuluri differ-enti. Free delivery g[alG[awdex ukoll. Morru g[andPAWLU BONNICI (bonniciprinting press) – 3 TriqMelita, il-Belt Valletta. Kifissibuna: min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq

Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’digital printing u offset, invititat-tie;, invoices, posters ubrochures bil-kulur e// uxog[ol ta’ embossing.?emplu 21244627 jew79373700 jew ibag[tu emailfuq pbonnici@bonniciprint-ingpress.com

PRIVAT

MaltiA-Level jew Intermediate,g[alliem gradwat u b’esper-jenza, il-{amrun qrib il-Junior College. ?emplu21472561 jew 99891548.

O-Level#Forms 1-4MALTI, Matematika, Taljan,Ingi] u Physics. Postijiet –Marsaskala, il-Kalkara, il-{amrun jew Birkirkara.?emplu 21660812,21472561, 99458791 jew99891548.

Pure Maths u PhysicsA-Level jew Intermediate,g[alliem gradwat u bl-esper-jenza. Marsaskala, il-Kalkara,Birkirkara u il-{amrun qribil-Junior College. ?emplu21660812 jew 99458791.

JIN{TIE:U

NiesBIEX ja[dmu b[ala shutter-ers, full-time fuq sit ta’kostruzzjoni. ?emplu99803542.

SPARAR

Mifsud jirba[ l-All Malta Trap

27L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Etienne Bonello

Etienne Bonello ta’ TeamGreens g[amel pass ie[orlejn ir-reb[ tat-titlu tat-Time Trial meta reba[ it-tieni rawnd tal-kampjonatnazzjonali li sar fl-Imrie[el.Ir-rotta kienet 24km u /-/iklisti kellhom il-vanta;;li kienet ;urnata bi ftit ri[.

It-tellieqa kienet wa[damistennija, spe/jalmentwara li fl-ewwel rawndBonello reba[ b’distakk]g[ir fuq Steve Sciberrasta’ Mosta AF Sign.

Kienu Sciberras, Bonellou Jason Vella ta’ TeamGreens li ssieltu bejniethomg[all-ewwel tliet

po]izzjonijiet. Bonello[are; rebbie[ f’35 minuta u32 sekonda filwaqt li fit-tieni post, 14-il sekondawar r-rebbie[ da[al JosephBonello. Sciberras da[al fit-tielet post, 42 sekonda waraEtienne Bonello u l-wirja likellu meta mqabbla ma’ dikli kellu fl-ewwel rawndkienet kemxejn di]appun-tanti.

Intant, fil-kategorija tan-nisa, Marie Claire Aquilinata’ Team Greens reb[et it-tellieqa segwita minnMichelle Vella Wood ta’B’Kara St Joseph u DanicaBonello Spiteri ta’ Team

Greens rispettivament. Fil-kategorija tal-Juniors

reba[ Rueben Sciberras fil-waqt li f’dik tal-Masters40+ Kevin Muscat spi//a l-ewwel. Joe Mallia reba[ il-kategorija tal-Masters 50+ uGeorge Abela reba[ il-kate-gorija tal-Masters 60+.Mark Farrugia, MartinaPizzuto, James Galea uDanica Galea [ar;u reb-bie[a fil-kategoriji rispettivital-bniet u s-subien.

L-a[[ar rawnd tal-Kampjonati Nazzjonali tat-Time Trial isir nhar il-{addli ;ej fil-Mi]ieb. It-tellieqatibda fis-7.30am.

Il-parte/ipanti tal-kors tal-handball

L-ewwel kors tal-beach handball

?IKLI}MU

Etienne Bonello vi/in titlu ie[or

Fi tmiem il-;img[a, plejers,kow/is, referees u delegati[adu sehem fl-ewwel korstal-beach handball organizzatmill-Asso/azzjoni tal-Handball.

Il-kors kien maqsum f’erba’sessjonijiet, tnejn ta’ teorija utnejn prattika. Fit-teorijang[ataw dettalji dwar ir-

regoli kif ukoll it-tattiki tal-log[ba filwaqt li tal-prattikasaru f’Golden Bay fejn il-parte/ipanti setg[u jilag[bu l-log[ba.

Il-kors tmexxa minn PanosAntoniou, rappre]entant tal-Beach Handball WorkingGroup fi [dan il-FederazzjoniInternazzjonali, u minn

Fernando Posada Novoa likien kow/ nazzjonali Spanjol.

Il-President tal-Asso/jaz-zjoni Louis Borg stqarr li per-ess li l-beach handball hulog[ba fa/li [afna ]gur li tat-tira lil kul[add. Borg awgurali l-interess ji]died u jibdewisiru anke kompetizzjonijietnazzjonali.

Fi tmiem il-;img[a l-Federazzjoni Maltija tal-isparar organizzat il-kom-petizzjoni All Malta Trap2013 fir-ranges tal-Federazzjoni fil-Bidnija.

L-isparatura kienet fuq125 plattina Trap bl-ewwelsitta jg[addu g[as-semifi-nali fuq 15-il plattina umbag[ad [mistax o[rag[ar-reb[a tal-midalji.

George Mifsud Mifsudtemm fl-ewwel post b’112-14 u 13-il plattina quddiemJeffrey Pisani b’116-13-10u Brian Galea b’118-10-13.

Mir-raba’ sas-sitt postspi//aw Kevin Bonnici114-12-11, Charles Grech111-10 u Stephen Vella111-9.

Matul din l-isparaturakienu re;istrati ]ew;straights ta’ 25 plattinaminn Brian Galea u JeffreyPisani.

Intant il-;img[a d-die[lat-tiratur ]ag[]ug[ tat-TrapJames Galea se jkun se jip-parte/ipa fil-kampjonatimondjali tal-isparar tal-Juniors li se jsiru fir-rangeta’ Porpetto fl-Italja.

28 SportIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Billy Corito kellu debutt mill-aqwa fl-ewwel ;lieda pro-fessjonali tieg[u fil-boxing metaltaqa’ kontra l-qawwa u l-esper-jenza tal-Kroat Marko Rupcic likien ;ej minn 168 ;lieda kontrat-12-il ;lieda ta’ Corito.

Waqt il-;lieda li saret f’{alFarru;, Rupcic kien superjurig[al Corito fl-ewwel ]ew;rawnds. Imma Billy irkupra fit-tielet rawnd tant li waqqa’darbtejn fl-art lill-Kroat li, i]da,kull darba qam qabel g[adda l-[in.

Aktar ma g[adda l-[in, Coritoaktar beda j]id fil-qawwa tieg[uu Rupcic kien imwissi darbtejntalli ta bil-minkeb u bir-ras fit-tielet rawnd u sa[ansitra kienpenalizzat punt.

Il-;lieda kienet ta’ erba’rawnds ta’ tliet minuti l-wie[edu tmexxiet mill-Malta BoxingCommission (MBC).

Imma bejn it-tielet u r-raba’rawnd, il-kow/ tal-Kroat g[amel

sinjal lir-referee li l-boxer tieg[uma kienx se jo[ro; g[ar-raba’rawnd. F’dak il-[in, ir-refereeCharlie Cardona resaq lejn ir-rokna tal-Kroat u talab ir-ra;unig[aliex ma kienx se jkompli.Marko Rupcic kellu kliemabbu]iv lejn ir-referee u ankebe]aqlu. Dan wassal biex ir-refer-ee ma jkollux g[a]la o[ra g[ajr lijiskwalifika lil Rupcic u jiddik-jara lil Billy Corito rebbie[.

Is-serata inkludiet ukoll sittbouts o[ra u l-boxers lokalireb[u erbg[a minnhom. L-ewwel [ames konfronti kellhomkollha boxer barrani nominatmill-Federazzjoni Ewropea tal-Boxing (EBF) u kull ;liedakienet ta’ erba’ rawnds ta’ ]ew;minuti l-wie[ed.

Etienne ‘Buddy’ Spiterig[eleb lil Javaise Lewis (EBF)b’de/i]joni unanima bil-punti;Brian Sanders tilef b’KO kontraJack Smith (EBF) wara minutau 32 sekonda mit-tieni rawnd;

Brandon Bogon g[eleb lil JakeBarrett (EBF) b’KO wara minu-ta u 35 sek mit-tieni rawnd u]amm it-titlu internazzjonali tal-Light Welterweight EBF, TyronBorg ukoll reba[ b’KO waraminuta u 37 sek. mit-tieni rawndkontra Jamie Wheldon (EBF) u]amm it-titlu Light HeavyWeight waqt li DioneMaroushka Galea g[eleb lilJosh Groombridge b’de/i]joniunanima u ]amm it-titluEwropew EBF SuperMiddleweight.

Is-sitt ;lieda kienet wa[daprofessjoni ta[t l-awspi/i tal-MBC fuq sitt rawnds ta’ tlietminuti l-wie[ed bejn SuperSteve Martin u Adnan Zilic(MBC). Kien il-boxer barraniMartin li reba[ b’KO wara]ew; minuti u 32 sek fit-tieletrawnd.

Is-serata kienet organizzazamill-promotur Paul Borg u bl-g[ajnuna ta’ diversi sponsors.

Dan l-a[[ar, l-eks plejer ta’ Malta, Maria Coppola, flimkien ma’ studenti tal-akkademjatag[ha, g[amlu ]jara lill-President ta’ Malta George Abela. Flimkien, dawn tkellmu dwarl-i]vilupp tal-futbol tan-nisa f’pajji]na. Il-President [e;;e; lill-bniet pre]enti biex ikomplujipprattikaw dan l-isport. Coppola rringrazzjat lill-President tal-istedina u ppre]entatluflokk bil-firem tal-bniet li jattendu l-akkademja.

WATERPOLO

Afric jiddebuttama’ San :iljan

Wara l-waqfa min[abba l-impenji tat-tim nazzjonaliMalti, li kien impenjat f’pa-jji]na fit-turnament ta’ kwali-fikazzjoni mill-KampjonatiEwropej, illum fil-pixxinaf’Tal-Qroqq se jkompli l-log[ob mill-kampjonatidomesti/i.

Fil-partita mill-kampjonatPremier fis-7.15 p.m. Sirensjilag[bu kontra San :iljan.Din il-log[ba se tfisser ir-ritorn ta’ Sergio Afric fix-xena lokali wara waqfa qasira.Afric se jkun fit-tmexxija ta’San :iljan wara li ng[ata l-kariga wara r-ri]enja ta’ KarlIzzo. Il-kow/ b’esperjenzakbira fil-waterpolo Malti fl-a[[ar sta;uni mexxa lil

Sliema u anke beda dan il-kampjonat mag[hom qabelintla[aq ftehim li jwarrab.

San :iljan g[andhom /ansli jsa[[u t-tieni post u jnaqqsud-distakk minn mal-leaderNeptunes g[al tliet punti waqtli Sirens g[ad g[anhom bisstliet punti wara erba’ partiti.

Fil-log[ba ta’ qabel mill-Ewwel Divi]joni li tibda fis-6p.m., Valletta se jiltaqg[ukontra Marsaxlokk bil-Beltinmistennija jer;g[u jitilg[uwa[edhom fl-ewwel post tal-klassifika. B[alissa Vallettag[andhom 12-il punt daqsMarsascala imma t-tim ta’Wied il-G[ajn lag[ab log[baaktar waqt li Marsaxlokkg[adhom ming[ajr punt.

Marko Rupcic b’reazzjoni ta’ sofferenza fuq wi//u waraattakk ta’ Billy Corito (ritratt> Lux Moments)

BOXING

Corito jiddebutta b’reb[a fix-xena professjonali

Sport 29IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

L-Atleta Olimpika tat-tfig[ tad-discus, AllisonRandall, saret it-tielet atletali kkonfermat e]ami po]ittivtad-doping waqt it-trials:amajkani li saru f’:unju.L-a[bar [ar;et 24 sieg[awara li l-isprinters AsafaPowell u Sherone Simpsoninstabu po]ittivi.

Randall li [adet sehem fl-Olimpjadi ta’ Londra s-sajfli g[adda imma m’g[addietxg[all-finali, ikkonfermat in-notifika tal-Kummissjoni:amajkana kontra d-dopingli kienet instabet po]ittivag[al sustanza duretika immab[al Powell u Simpson,/a[det li kienet taf li qedtie[u dawn is-sustanzi biex

ittejjeb il-prestazzjonitag[ha.

“Ma [adtx is-sustanzab’mod intenzjonat. Kontattenta kull darba li [adt xi[a;a u g[alhekk ninsabma[suda u sorpri]a b’dan l-in/ident,” qalet l-atleta ta’25 sena li g[andha r-rekordtad-discus fil-:amajkab’tefg[a ta’ 61.21 m.

“Qatt ma rajt steroids uma nafx kif inhuma. Lesta linag[mel kwalunkwe testbiex nuri l-inno/enza tieg[i.L-g[axqa tieg[i nikkompetig[al pajji]i u nittama li danl-in/ident ji;i //arat wara lijkun e]aminat it-tienikampjun tieg[i.”

Powell u Simpson

ikkonfermaw li ;ewnotofikati li nstabu po]ittivig[al stimulant Oxilofrinewaqt li ]ew; atleti o[ra:amajkani huma rappurtatili fallew e]ami ta’ dopingwaqt l-istess kampjonati.Din hi sustanza li tbaxxi l-pressjoni u tg[in li wie[edikun aktar iffukat.

L-a;ent Paul Doyle qal li]-]ew; atleti se jitolbu lijkun e]aminat il-kampjun B.

Il-media Taljanarrappurtat li l-Pulizija kienug[amlu tfittxija f’lukandafit-tramuntana tal-pajji] fejnli sprinters kienu allo;;jati uli n;abru diversi prodotti

Il-Pulizija qalet ukoll lisaret tfittxija fil-kmamar

tat-trainer Kanadi] ChrisXuereb imma [add ma kienarrestat.

Stephen Francis, kow/ ta’Powell u Simpson kien qalli Doyle kien introdu/a lilXuereb lil Powell f’Mejju.

Jekk it-tieni kampjunjirri]ulta li jkun po]ittivdawn l-atleti jistg[u jkunusospi]i g[al sentejn.

L-Adidas ittemm l-kuntratt ta’ Gay

Intant il-kumpanijaAdidas [abbret li temmet il-kuntratt minn mal-isprinterAmerikan Tyson Gay warali nstab po]ittiv g[ad-doping.

F’Mejju Gay kien ittestjat

u l-USADA, fi tmiem il-;img[a g[arrfitu li t-testirri]ulta po]ittiv. Gay, lig[andu 30 sena [abbar limhux se jie[u sehem fil-Kampjonati Mondjalif’Moska x-xahar li ;ej.

Gay, din is-sena hu l-aktarbniedem velo/i fil-100mfilwaqt li fl-2007 kien reba[tliet midalji tad-deheb fil-100m, fil-200m u fil-4x100m.

L-atleta Brittannika LisaDobriskey irtirat mill-kampjonati mondjalimin[abba injury. Dobriskey,li g[andha 29 sena, reb[et il-midalja tal-fidda waqt il-kampjonati mondjali tal-2009.

ATLETIKA

Randall it-tielet :amajkana li kkonfermat id-doping

Kif kien mistenni, mis-sena li ;ejja, il-Marussia se jibdew ju]aw magni Ferrari.Matul l-a[[ar xhur kien hemmspekulazzjonijiet li l-Marussia se jibdew ju]awmagna ta’ kumpannija o[ra wara li l-Cosworth, il-kumpannija li qed tissuplixxi lill-Marussia bil-magni, [abbret li se t[alli l-F1.

Marussia [abbru wkoll li [atru lis-sewwieqriserva tal-Ferrari, Jules Bianchi b[ala wie[edmi]-]ew; sewwieqa prin/ipali g[as-sena li;ejja. Dan l-ista;un, wara li saru disa’ GrandPrix, il-Marussia g[adhom bla punt u minkejja

dan, jinsabu quddiem ir-rivali Caterham. Sta;un ie[or, il-Mercedes u r-Renault se

jissuplixxu magni lil tmien timijiet filwaqt li l-Ferrari se jkunu qed jissuplixxu magni lil tliettimijiet.

Intant, il-Williams [abbru li [atru lil PatSymonds b[ala l-Kap tat-taqsima Teknika use jkun qed jie[u post Mike Coughlan.Symonds, eks Kap tal-inginerija tar-Renaultkien sospi] mill-F1 wara li kien involut fiskandlu fl-2009. Il-Williams, dan l-ista;ung[adhom bla punt.

FORMULA 1

Il-Marussia se ju]aw magna FerrariKORRUZZJONI

{amrun S. jiddisasso/jaw ru[homWara l-a[bar li l-Kumitat E]ekuttiv tal-MFA qed

jinvestiga tliet eks plejers ta’ {amrun Spartans u ]ew; eksmembri tal-Kumitat, il-kumitat ta’ {amrun Spartans iltaqa’t-Tnejn filg[axija u [are; stqarrija pubblika b’referenzag[all-istqarrija ma[ru;a mill-MFA.“Il-Kumitat tal-{amrun Spartans FC., jiddisasso/ja ru[uminn kull att jew attentat ta’ att ille/itu. Il-membri tal-klabbse ji;u infurmati aktar tard din il-;img[a dwar is-sitwazzjoni.

“Il-{amrun Spartans FC jikkundanna kull abbu] ujirriserva li jie[u passi kontra kull persuna, plejer, u uffi/jalli b’g[emilhom i[amm;u l-isem tal-{amrun Spartans FC,”ittemm l-istqarrija

UEFA

Fenerbahce uBesiktasjibqg[u sospi]i

Il-UEFA [abbret li l-klabbs mit-Turkija ta’ Fenerbahce u Besiktas sejibqg[u sospi]i mill-kompetizzjonijietEwropej.

Fenerbahce kellhom jie[du sehemfi/-Champions League imma kienusospi]i mill-kompetizzjonijiet Ewropejg[al ]ew; sta;uni. Besiktas likkwalifikaw g[all-Europa League ;ewsospi]i sta;un wara li t-tnejn kienumarbuta ma’ skandlu ta’ korruzzjonidomestiku li he]]e] il-futbol fit-Turkija fl-2011.

F’:unju ]-]ew; klabbs talbu lill-UEFA biex ter;a’ te]amina l-kastigtag[hom u fi]-]ew; ka]ijiet il-UEFAdde/idiet li ]]omm is-sanzjonijiet.

Il-klabbs g[andhom id-dritt lijappellaw mid-de/i]joni quddiem il-Qorti tal-Arbitra;; Sportiv.

Sospensjoni twila g[al GilletIntant fl-Italja l-eks goalkeeper ta’

Bari Jean Francois Gillet ;ie sospi]tliet snin u seba’ xhur min[abba likien involut f’]ew; partitiimmanipulati.

Dawn il-partiti huma Bari kontraTreviso, log[ba li ntlag[bet fl-2008 uSalernitana kontra Bari, li ntlag[betsena wara.

Din hi a[bar [a]ina kemm g[alGillet innifsu u anke g[al Torino, il-klabb li attwalment jilg[ab mieg[udan il-goalkeeper Bel;jan.

Trinidad & Tobago approfittaw mill-wirja medjorki ta’ Honduras u g[addewg[all-kwarti tal-finali tal-CONCACAFGold Cup b’reb[a 2-0 fi Houston.

Fl-ewwel log[ba minn tnejn fi GruppB fil-BBVA Compass Stadium, ElSalvador issuperaw lil Haiti 1-0 u wkollavvanzaw g[ad-danni tal-avversarji.

Honduras kienu di;à a//ertaw l-ewwel post fil-grupp wara reb[iet fl-ewwel ]ew; partiti u ppermettew lilTrinidad & Tobago japprofittaw min-nuqqas ta’ [e;;a li wrew fil-partita.

L-attakkant ta’ Stoke City KenwyneJones skorja goal u [adem ie[or biexpo;;a lit-tim fit-tieni fa]i meta skorjapenalty fit-48 minuta wara li OrlinPeralta kien waqqa’ lil Cornell Glen.

Jones imbag[ad g[en lit-timjirdoppja l-vanta;; fis-67 minuta meta[adem ballun tajjeb g[al Kevin Molinoli skorja minn ftit passi bog[od.

It-telfa i]da ma waqqfitx lil Hondurasmilli javvanzaw bis-sa[[a ta]-]ewreb[iet miksuba kontra Haiti u ElSalvador. Trinidad & Tobago spi//awfit-tieni post b’din ir-reb[a.

Haiti kellhom /ans javvanzaw fil-partita ta’ qabel imma goal lejn it-tmiem eliminahom mit-turnament.

Rodolfo Zelaya falla penaltylejn it-tmiem u skorja mir-reboundhekk kif El Salvador temmew il-fa]i tal-gruppi b[ala wie[ed mill-a[jar ]ew; timijiet fit-tielet post.

El Salvador bdew il-partita fit-tielet post fil-grupp b’punt wie[edwaqt li Haiti bi tliet punti, riedubiss draw biex javvanzaw.

Il-log[ba nbidlet lejn l-a[[armeta El Salvador ing[ataw penaltywara li Jean Marc Alexandre ta’Haiti kien penalizzat g[al foul.

Wara protesti qawwija minn

Haiti, Zelaya ra x-xutt tieg[u mill-11-il metru fis-76 minuta salvatmill-goalkeeper Frandy Montrevilimma mir-rebound l-istess plejerta l-vanta;; de/i]iv lil ElSalvador.

Kien it-tielet goal tat-turnamentg[al Zelaya li wkoll laqat il-lastadarbtejn matul il-partita.

CONCACAF – GOLD CUP

Trinidad jeg[lbu lilHonduras u javvanzaw

Mario Roberto Martinez (lemin) ta’ Honduras jaqbe] lil Radanfah Abu Bakrta’ Trinidad & Tobago

30 SportIN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-Portugi] Rui Costa reba[is-16-il stadju tat-Tour deFrance meta [alla lil kul[addwarajh u temm wa[du fl-ewwel post fuq il-muntanjaVaison-la-Romaine wara 168km, bit-tieni klassifikatChristophe Riblon jid[olb’distakk ta’ 42 sekonda.

Il-Britanniku Chris Froome]amm il-flokk l-isfar ta’leader minkejja li kwa]i tilefil-bilan/ tieg[u wara dwellmissielet ma’ AlbertoContador fl-in]ul perikolu]madwar il-muntanja.

Froome akku]a lilContador b’im;iba skorrettau sewqan perikolu]. Froomeqal li Contador kiser f’saltwie[ed g[al fuqu u da[alquddiemu. Froome qal liContador issa jinsab iddispratbiex jil[qu fil-klassifika umeta baqa’ ftit stadji g[at-tmiem qed jag[mel minn kol-lox biex jipprova jla[[aqmieg[u.

Chris Froome u Alberto

Contador da[lu mal-gruppb’distakk kbir ta’ iktar minn11-il minuta minn Rui Costa,bil-Britanniku j]ommvanta;; ta’ erba’ minuti u 14-il sekonda fuq l-Olandi]Bauke Mollema u erba’minuti u 25 sekonda fuqAlberto Contador.

It-Tour ikompli llum bis-17-il stadju li hu tellieqa kon-tra l-[in li jista’ jkollha effettfuq ir-reb[a finali.

Froome di]appuntatIntant Chris Froome qal li

jinsab di]appuntat bil-fatt lihemm min qed jissuspetta liqed jag[mel u]u minn sus-tanzi ipprojbiti waqt it-Tourde France. Froome b[alissajinsab fil-qu//ata f’dik li hiklassifika ;enerali u wara linhar il-{add reba[ il-15 u l-itwal tappa tat-Tour attakkalil dawk li huma xetti/idwaru.

“Hu di]appuntanti l-fatt liwara li ksibt reb[a b[al din

[afna qed jitkellmu dwar sus-tanzi illegali u mhux fuq dakli rnexxieli nag[mel. Dak lig[amel Lance Armstrongmhux qed nag[mlu jien,” qalFroome waqt konferenza tal-a[barijiet.

Froome kien qed jirreferig[a/-/iklist Amerikan LanceArmstrong li nstab [ati lig[amel u]u minn sustanziillegali u s-seba’ titli li reba[bejn l-1999 u l-2005 ;ew irti-rati.

“Jien u s[abi g[amilnasagrifi//ji kbar biex qeg[dinfejn ninsabu u meta nisimg[ul-akku]i tan-niesjiddispja/ina,” kompla jg[idFroome.

Min-na[a tieg[u l-kap ta’Team Sky, Sir DaveBrailsford qal li hu lest jip-pre]enta lill-A;enzijaMondjali ta’ Kontra d-Doping (WADA) id-dettaljikollha ta/-/iklisti biex dawnid-dubji jinqatg[u darba g[aldejjem.

TOUR DE FRANCE

Rui Costa jirba[ is-16-il stadju

F’log[ba valida mit-tienirawnd ta’ kwalifikazzjonig[all-UEFA ChampionsLeague, permezz ta’ wirjaferm tajba Birkirkararnexxielhom jiksbu ri]ultatpo]ittiv ta’ draw ta’ming[ajr gowls kontra t-tim Sloven NK Mariborbiex b’hekk issa jittamawli jikkwalifikaw g[ar-rawnd li jmiss meta jaf-frontaw lill-istess timmatul il-;img[a d-die[la,g[alkemm din tista’ tkunstorja xi ftit jew wisqdiffi/li hekk kif niftakru lil-Istripes se jkunu qedjilag[bu ‘away’.

Tajjeb ng[idu li l-akkwist il-;did ta’Birkirkara, Frank Temilekellu debutt mill-aqwag[all-Istripes u nistg[ung[idu li kien l-a[jar ple-jer fil-grawnd.

Kienu Maribor li [olqul-ewwel azzjoni perikolu]afil-log[ba meta wara biss

[ames minuti minn krossfil-baxx ta’ Dejan Mezga,il-goalkeeper ta’ BirkirkaraJustin Haber kien prontbiex tajjar il-ballun ub’hekk evita kull periklug[all-Istripes.

Fis-27 minuta SholaShodiya Haruna g[addabejn ]ew; avversarji,baqa’ javvanza fil-kaxxa,ipprova jsib lill-plejerinternazzjonali RowenMuscat i]da l-ballun fid-direzzjoni ta’ dan kien twilwisq.

Fis-36 minuta l-akkwistil-;did ta’ Birkirkara FrankTemile ra x-xutt tieg[umid-distanza jg[addi fermg[oli.

Fis-57 minuta minnazzjoni personali tas-solituTemile, dan baqa’ die[elfil-kaxxa mix-xellug, i]dax-xutt tieg[u kien salvatminn Handanovic.

Birkirkara komplew jat-takkaw u fl-64 minuta

Temile seraq il-ballunf’nofs il-grawnd, baqa’ jav-vanza bih, g[adda lejnShola Shodiya Haruna i]dax-xutt tal-attakkantNi;erjan kien nieqes mill-pre/i]joni u spi//a barra.

It-tim Sloven irrispondag[axar minuti wara metaIbraimi waqqa’ l-ballun lilMezga fit-tarf tal-kaxxa,bix-xutt fil-pront tieg[ujintemm ftit barra.

Fid-89 minuta Birkirkrakienu ferm sfortunati li mamarrux fil-vanta;; hekkkif il-plejer sostitut tal-Istripes Mifsud Triganzaseraq ballun ming[and

difensur avversarju, ;iewi// imb’wi// mal-goal-keeper ta’ NK MariborHandanovic i]da ra t-ten-tattiv tieg[u mill-vi/injistampa mal-wieqfa biexftit minuti wara r-refereeRumen Pterescu saffar it-tsifira finali.

Fi tmiem il-partita l-miji-et ta’ partitarji ta’Birkirkara pre]enti fl-Istadium Nazzjoanli f’Ta’Qali bir-ra;un dehru fermkuntenti bil-wirja tal-ben-jamini taghhom fejnkantaw innijiet briju]i waqtli applawdew bla waqfienlill-plejers.

Wirja qalbenija mhux bi]]ejjed g[all-Istripesminn Cristian Antony Muscat

Imwissija - R. Camenzuli 63 min., G. Sciberras 78 min., P.Fenech 80 min. (B)Referee - Radu Petrescu (Rumanija)In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - F. Temile (B)

0BIRKIRKARA

J. Haber, Z. Muscat, N.Vukanac, A. Mendoza, E.Herrera, R. Camenzuli, G.Sciberras, P. Fenech, R.Muscat, S. S. Haruna, F.TemileSostituzzjonijiet - D. Tourèflok S. Shodiya Haruna 68min., J. Zerafa flok F. Temile80 min., J. P. Mifsud Triganzaflok R. Muscat 85 min.

0NK MARIBOR

J. Handanovic, Z. Filipovic, M.Milec, A. Mejac, D. Mezga,M. M. Tavarez, A. Braimi, G.Cvijanovic, A. Rajcevic, B. A.Soares, A. MertelsSostituzzjonijiet - D. Boharflok A. Mertels 69 min., N.Fujic flok M. M. Tavares

Il-ProgrammChampions LeagueII Rd ta’ KwalifikazzjoniRi]ultatiV. Plzen v FK Zeljeznicar 4-3BATE v Shakhter 0-1D. Tbilisi v EB-Streymur 6-1S. Tiraspol v FK Sutjeska 1-1FK Ekranas v Hafnarfjaroar 0-1Birkirkara v NK Maribor 0-0F. Esch v D. Zagreb 0-5Steaua v V. Skopje 3-0Europa LeagueLevadia v Pandurii 0-0IllumShirak v PartizanHelsinki v N. KaljuN. Baku v S. KorceIF Elfsborg v DaugavaS. Rovers v Molde FKS. Bratislava v LudogoretsThe New Saints v L. WarsawGyor v M. Tel-AvivCliftonville v Celtic

L-a[jar plejer tal-log[ba Frank Temile jaqbe] lill-plejer ta’Maribor Ales Mejac (ritratt> Trevor Sollars)

Rui Costa

Sport 31IN-NAZZJON L-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

Il-kow/ tat-tim nazzjonaliAwstraljan Holger Osieckhu ferm irrabjat g[all-klabbsAsjati/i li mhux qed i[allul-plejers Awstraljanijing[aqdu mat-tim li se jie[usehem fit-turnament g[altimijiet tal-Lvant. It-turnament jibda nhar is-Sibt.

Il-kow/ :ermani] qal lifilwaqt li l-klabbsAwstraljani taw permess lill-plejers tag[hom, il-klabbsAsjati/i mhux qed jag[mlul-istess. F’dan it-turnament

se jie[du sehem i/-?ina, il-Korea t’Isfel u l-:appun.

“Hu minnu li dan it-turnament mhux organizzatmill-FIFA imma suppostkien hemm qbil bejn il-klabbs u t-timijiet nazzjonalili se jie[du sehem fit-turnament. Jekk se jkunorganizzat turnament bejn il-pajji]i hu ovvju li l-klabbsiridu jag[tu permess lill-plejers tag[hom jilag[bufih,” kompla jg[id Osieck.

Wie[ed mill-Awstraljani

li ma t[alliex jing[aqadmat-tim hu l-attakkant ta’Nagoya Grampus JoshKennedy li xahar ilu skurjagowl kontra l-Iraq u g[enlit-tim tieg[u jikkwalifikag[all-edizzjoni finali tat-Tazza tad-Dinja sena o[ra.

Mill-iskwadra li sejja[Osieck m’hemmx plejers lijilag[bu fl-Ewropa. 19-ilplayer jilag[bu fil-kampjonat Awstraljan u[amsa f’kampjonatiAsjati/i.

FUTBOL

Osieck irrabjat g[all-klabbs Asjati/i

Chelsea talbu apolo;ija lill-FA Bra]iljana wara nuqqasta’ qbil li kien hemm bejn i]-]ew; na[at dwar il-ka] ta’Ramires. F’Marzu, Ramireskien mg[ajjat biex jifformaparti mit-tim nazzjonali lilag[ab partiti ta’ [biberijikontra r-Russja u l-Italjaimma kien assenti.

Il-President tal-FABra]iljana, Josè Maria Martin

akku]a lil Ramires li mang[aqadx mal-iskwadramin[abba li mar ikla ta’martu imma Chelseaikkuntattjaw lill-FA ug[arrfuha li Ramires tilef il-log[ob min[abba li kelluinjury fil-groin.

Min[abba l-impressjoni likellha l-FA Bra]iljana,Ramires ma re;ax issejja[mat-tim u qieg[ed f’riskju li

ma ji[ux sehem fit-Tazza tad-Dinja. Ramires ma kienximsejja[ anke g[at-Tazza tal-Konfederazzjonijiet ub[alissa jinsab fl-Asja ma’Chelsea li qed i[ejju g[all-ista;un li ;ej.

Plejers ta’ Chelsea li [adusehem fit-Tazza tal-Konfederazzjonijiet g[adhomiridu jing[aqdu mal-kumplament tat-tim.

L-INGILTERRA

Chelsea jisku]aw ru[hommal-FA Bra]iljana

Ir-rivista Forbes ]velatli l-klabb tal-futbol ta’Real Madrid hu l-aktarklabb li jiswa flus filwaqtli Man Utd, li kien l-aktarklabb valutat fi flusf’dawn l-a[[ar snin, issajinsab it-tieni.

Real Madrid, sa senailu kellhom valur ta’$1.88 biljun dollarufilwaqt li din is-senag[andhom valur ta’ $3.3biljuni.

Ra;uni prin/ipali g[aldin i]-]ieda sostanzjalikienet il-kuntratti lig[andhom Real ma’kumpaniji kbar b[almahuma Emirates u Adidas.

Man Utd g[andhomvalur ta’ $3.17 biljunfilwaqt li /-championsSpanjoli, Barcelona, lisena ilu kienu l-[ames l-aktar klabb li jiswa’ flus,issa jinsabu t-tielet postf’din il-lista ippubblikatmir-rivista Forbes.

Il-klabb tal-MajorLeague Baseball (MLB)New York Yankees ($2.3

biljun) jinsab fir-raba’post segwit minn DallasCowboys tan-NFL ($2.1biljun) u New EnglandPatriots ($1.6 biljun).

Klabbs o[ra lijiffurmaw l-ewwel g[axraf’din il-lista huma dawktal-Basketball AmerikanLos Angeles Dodgers($1.6 biljun), WashingtonRedskins u New YorkGiants tal-Hockey u l-klabb tal-Premier Ingli]Arsenal ($1.3 biljuni).

Bi 30 klabb minn listatal-ewwel 50, il-klabbstal-futbol Amerikan(NFL) jokkupaw 60 fil-mija mil-lista din is-senau l-valur medju tal-ewwel50 tim hu ta’ $1.24 biljunili jfisser ]ieda ta’ 16 fil-mija fuq is-sena l-o[ra.

L-20 klabb f’din l-listali mhux ;ejjin mill-futbolAmerikan jinkluduisebg[a kull wie[ed mill-MLB u futbol, tlieta mill-basketball, tnejn tal-motorsport u wie[ed mill-hockey.

Real Madridl-aktar klabbli jiswa flus

Il-captain ta’ LiverpoolSteven Gerrard iffirma kuntratt;did ta’ sentejn o[ra biexjibqa’ Anfield u se jibqa’ sejjerlejn l-Awstralja biex jing[aqadmal-iskwadra g[all-pre-season.

In-negozjati bejn Gerrard ud-direttur mani;erjali ta’Liverpool Ian Ayre ilhomg[addejjin minn tmiem l-ista;un li g[adda u l-plejerissa se jibqa’ mal-klabb sawara li jkun g[alaq il-35 sena.

Il-kuntratt li kellu kien sejiskadi fi tmiem l-ista;un li ;eju l-manager Brendan Rodgersried li l-futur tal-plejer ta’ 33sena jkun prijorità.

Gerrard iddebutta ma’Liverpool f’Novembru tal-1998 u skorja 159 goal f’630log[ba mal-klabb.

ALBIOL – Id-difensur ta’Real Madrid Raul Albiol sejing[aqad ma’ Napoli. Fostklabbs interessati f’Albiolhemm ukoll Valencia uAtletico Madrid imma jidher liAlbiol g[a]el li ja[dem mal-kow/ Spanjol Rafael Benitez.Hu mifhum li Napoli se j[allsumadwar 12-il miljun ewro g[alAlbiol. Fil-jiem li g[addewNapoli akkwistaw player ie[or

ta’ Real Madrid, Josè Callejon. JOKANOVIC – Levski

Sofia [atru lil SlavisaJakanovic b[ala l-kow/ il-;did. :img[a ilu Levski Sofia;ew eliminati mill-EuropaLeague kontra Irtysh Pavlodaru wara din it-telfa l-kow/Nikolay Mitov tke//a.Jokanovic iffirma kuntratt ta’sena ma’ Levki Sofia.

MICCOLI – L-attakkant ta’34 sena Fabrizio Miccoli sarplejer ta’ Lecce u b’hekk sejkun qed jirrealizza l-[olma likellu li jtemm il-karriera mal-klabb li kien beda mieg[u. L-ista;un li g[adda Miccoli kienma’ Palermo.

FABREGAS – Man Utdg[amlu offerta ta’ 25 miljunewro lil Barcelona g[all-akkwist tal-eks plejer ta’Arsenal Cesc Fabregas. Humifhum i]da li l-Katalani jridusomma akbar g[all-plejer ta’26 sena.

JOVETIC – ManchesterCity jinsabu lesti joffru 45miljun ewro g[al AlvaroNegredo u Stevan Jovetic ta’Sevilla u Fiorentinarispettivament. Skont il-;urnalSun jonqos biss ji;u finalizzati

l-a[[ar dettalji biex dawn i]-]ew; plejers imorru ta[t it-tmexxija tal-kow/ ManuelPellegrini sa tmiem il-;img[a.

RAFINHA – Barcelona[abbru li /edew b’self g[alsta;un lil Celta Vigo lill-midfielder Rafael Alcantaramag[ruf b[ala Rafinha.

CAVANI – L-eks attakkantta’ Napoli Edinson Cavanig[amel l-e]ami mediku uffirma kuntratt ta’ [ames sninma’ Paris St. Germain biex sarl-aktar plejer im[allas fl-istorjatal-futbol Fran/i] b’64 miljunewro.

JEDVAJ – Roma g[elbu l-isfida ta’ Tottenham, Arsenal uMilan biex akkwistaw lill-playmaker ta’ 17-il sena TinJedvaj ming[and DinamoZagreb g[al €5 miljun fuqkuntratt ta’ tliet snin.

GIACCHERINI –Sunderland akkwistaw lill-midfielder internazzjonaliTaljan Emanuele Giaccheriniming[and Juventus.Giaccherini ffirma kuntratt ta’erba’ snin ma’ Sunderland. Il-klabb Ingli] [allas is-sommata’ 7.5 miljun ewro g[alGiaccherini.

TRASFERIMENTI

Gerrard jiffirma g[al sentejn o[ra

Edison Cavani

32 LokaliL-Erbg[a, 17 ta’ Lulju, 2013

C O M M U N I C A T I O N S

media•link

Il-lokalità ta’ San Pawl il-Ba[ar lifl-a[[ar elezzjonijiet lokali biddletit-tmexxija u llum hi mmexxija minnma;;oranza Laburista, g[addejjaminn mew;a ta’ di]gwid wara lilbiera[ irri]enja l-kunsillierLaburista Carmel Hili kemm mill-kunsill lokali kif ukoll mill-KumitatAmministrattiv ta’ Burmarrad.

Carmel Hili bag[at ir-ri]enjatieg[u f’ittra li bag[at lis-SegretarjuE]ekuttiv tal-Kunsill.

Minn informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON, jirri]ulta li f’dawn l-a[[ar ;ranet, Carmel Hili, li kienukoll kandidat Laburista fl-elezzjoni;enerali li g[addiet, kellu argumentja[raq mas-Sindku ta’ San Pawl il-

Ba[ar Mario SalernoJirri]ulta wkoll li tant kien ja[raq

dan l-in/ident bejn is-Sindku u l-kunsillier Laburista, li sa[ansitra sarrapport fl-G[assa tal-Pulizija tal-Qawra dwar dak li allegatament ;ara.

Ikkuntattjat minn IN-NAZZJON,Carmel Hili la ried jikkonferma ulanqas ji/[ad din l-a[bar u qal li

f’dan l-istadju ma jridx jikkummenta.Qabel ma ssie[eb fil-Partit

Laburista, Carmel Hili kien membrufundatur tal-AlternattivaDemokratika fil-bidu tas-snindisg[in. Fl-2011, Carmel Hiliwaqqaf il-Moviment “Iva g[ax Dritt”waqt il-kampanja g[ar-referendumdwar id-divorzju.

Di]gwid fil-Kunsill Lokali b’ma;;oranzaLaburista f’San Pawl il-Ba[ar

Heritage Malta qed torganizza attività o[ra li g[andha tkun esperjenza unika g[al dawk li jattendu, bi ]jara fit-Tempji ta’ {a;ar Qim u l-Imnajdra f’in]ulix-xemx. Dan is-sit ta’ wirt dinji uniku se jipprovdi xenarju mill-isba[ fis-se[er ta’ n]ul ix-xemx fuq dawn it-tempji u l-g]ira ta’ Filfla li tinsab ftit ’il bog[od.Kuraturi u esperti fil-qasam se jiddiskutu l-fdalijiet arkeolo;i/i u jitkellmu wkoll dwar l-aspetti naturali li jdawru dawn it-tempji. L-attività tinkludi ]jaratat-Tankijiet tal-Misqa, il-Mafkar ta’ Congreve u t-Torri tal-{amrija. Biljetti g[al din l-attività li tibda fis-7 p.m. jinsabu g[all-bejg[ mis-siti u l-mu]ewijiet kollhata’ Heritage Malta.

Is-se[er tat-tempji