7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

1/9

NSANLIK VE ORTADOU

nsanlk, gerek blgelerle snrl gibi gzken savalarla, gerekse her zamanki siyasi,ekonomik ve sosyal problemlerle kaynap durmakta. Ve grnm, bu problemlerin giderekzmlenmesinden ok, daha da younlamas ynnde. Biz bunun sebebi olarak, olaylarn

ilgili devletlerce, uluslarn kamuoyunu oluturan kurumlarca, kitleler ve liderlerince doruyorumlanmamasn ve gerei gibi deerlendirilmemesini gryoruz.

Ortadounun acl yazgsnn zmn sadece siyasi uzlama ve anlamalarda aramak,insanlk iin tarihi yanlglarn en by olacaktr. nsanlar problemlerinin vahimliinihissetmedike, zm, en olmadk ve elverisiz yerlerde arayacaklardr. Bu da onlaragiderek bir ktmserlik alayabilecektir.

Uzakdouda, geen son yllarda Vietnamda, Korede kar karya gelen ve almalarnideolojik grnmle maskeleyen sper gler, bu kez bunalm Ortadouya tamlardr.Lbnann bana gelen, basit bir sava olaynn tabii sonucu gibi dnlp aklanamaz. Bu

artk amzdaki medeniyet, insan ve hmanizma kavramlarnn iflas ettiini gsteren trajikbir iflas belgesidir.

Ortadounun Dram:

Gndemde Grnmeyen Gndem

Ortadou, son yzyllar, kendi medeniyet ve kltrnn daha ok d ve donuk tabakalarnadayanarak Batnn saldrsna kar ayak diredi. Sonundaysa, dnyann bir ok blgelerindeolduu gibi ona yenildi. Bu kez de birdenbire bir panik havas iinde, kendi kltr veuygarln tmyle brakma denemelerine geti.

Her lke, kendi iinde, ve lkeler birbirine kar srekli bir atma rpnnda. te, busaatte, sper gler, onu, asla btnlemez ve birlemez grdkleri iin para paradoramaya, tuzla buz edercesine ufalamaya girimi bulunuyorlar. Ortadouyu kuatan ve

bir ember iinde sktran bu ar durum aslnda Kapitalist ve komnist dnyann sadeceaskeri ve ekonomik gcnden kaynaklanmyor ve asl medeniyet ve insanlk,anlaylarndan douyorsa ona kar gerekli diren ve tepkiyi gsterememede sadeceOrtadounun maddi g yetersizliinden deil, bizzat onu yeterlie erdirmeyen ruhtkankl, karakter tereddd, kiilik soysuzlamas gibi sonu olarak, yine kltrtemelindeki atlaklk, krklk, kay ve ykllardan geliyor.

Yara

Bugn slam dnyasnn iine itildii sava, insan krm bir rastlant deil. AfganistannRuslar tarafndan igali ile Lbnana srail saldrs birbiriyle ilgilidir. Gizli anlamalar olduuanlalyor arada. ran-Irak savan da sper glerin hazrladn grmek iin kahin olmayagerek yok. her ey, Vietnam sava olup bitirilirken olup bitti. Daha dorusu, slam dnyasateler iine dsn diye br bitirildi.

Bugn Afganistann bana gelen, yarn baka iki ya da daha ok slam lkesi arasnasratabilir. Anlalyor ki, kinci Dnya Savandan sonra, nc dnya savana meydan

vermeden, blge blge karlan savalar, bu kez, slam Dnyasna kaydrlm, derleniptoparlanp, demetlenip slam lkelerine srlmtr.

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

2/9

Medeniyet Ykm

Endlste bir medeniyet, slam medeniyetinin bir versiyonu olan bir medeniyet, acmaszcayok edildi. Saraylar, Camileri, ktphaneleri ve daha nice nice eserleriyle, belki bir dahaeini dnyann gremeyecei bir medeniyet, yeryznden silindi.

Bu gn olan kltr katliam ve cinayet ise, Endlsn bana gelenden beterdir. nk,Endls, slam medeniyetinin bir uzants idi, gl dallarnn biriydi. Bugn tahrip edilense,artk dal deil kktr.

Afganistanda, randa, Irakta, Suriyede, Lbnanda irili ufakl nice ehir vardr ki, ihmalintoz topra iine batrm ve ykntnn lmcl dileriyle her gn kemirilmekte olsa da, iindeverecei ilhamla yeniden hakikat medeniyetinin germesine yol aacak tohumlar saldr.

Varolma Sanclar

Ortadou, nce slam medeniyetinin canl havasndan kmas, sonra bsbtn l halegelmesi, daha sonra her eyi ayakta tutan devletinin Osmanl Devletinin kmesi, ensonunda Batya zenip kendi kiiliini btn katlar ve zellikleriyle yitirmesi yznden,nce batl, imdi de hem batl, hem doulu emperyalistlerin at oynatt bir alan haline geldi.Hallar devrinde vahi bat srlerinin yapt cinayetler, gnmzde de tekrarlanp duruyor.toplum olmak, her kalabaln, devlet olmak, her topluluun harc deildir. Bu yzdendir ki,Ortadouda btn sorumluluu yklenmi olan devlet Osmanl Devleti knce, yerinialana irili ufakl devletlerin ou, sadece isim olarak devlettir, gerekte ise devlet grnml

bir takm geici kompozisyondadrlar. Ortadouda kavga da ite buradan kopuyor.

Osmanl devletinden kalan miras, parampara olarak onun bunun elinde kalmtr. imdi,gl devletler ona sahip olmak iin gizli ak sava vermektedir. Ama bunlar yabanclardr.Asl hak sahibi olan yerlilerse, Ortadoulularsa yeniden var olma sanclar iindedirler.Ortadou, Batnn takt bir isimdir; biz bile ne yazk ki yerleik ve geerli isim halinegeldii iin bu ismi kullanmaktayz.

Avrupa Nerede?

Avrupa, kinci Dnya Savandan bu yana, grnr plandaki, daha dorusu kitlelere sradiin kolaylkla gzlemlenebilen bunalm ve elikilerin tesinde, ok daha kkl bir ruhkarmaasyla yaraldr. Gnee doru bakt iin gz kamaan, uurum grnce ba dnen

insann ruh hali gibi bir hal Batnn bu ana lkesinde gerekten bir ok tutarszlklarn temelkayna. Dnce ve sanat planndaki derin durgunluk, henz btnyle, ak ve sak olarakgrlmyorsa bunun sebebi, zengin kltr mirasnn devam etmekte olmas ve az okcanlln srdrmesidir. Ancak gnmzdeki verimsizlik ayn tempoyla devam ederse,ilerde Avrupa kltr onulmaz bir llemeyle kar karya kalabilir. Avrupay gncelolarak ilgilendiren sorun, o deil, d politika sorunudur. Medeniyet ve hayat tarz sorunuylailgisiyle birlikte, Avrupa lkelerinin da taknd tavr, yanar dner bir kuma grnmnde,elikiler, kopukluklar, krklklar, kesiklikler, kaak baklar, cesaretsiz atllarla doluptaarak, bugn iin onu sarsan asl sorun oluyor.

Avrupann uuralt, bugn iine dt ya da drld ikinci plana itilme

kompleksinden asla kurtulamyor. Avrupa gsz ve hemen tkenen fkelerin, ksk seslihnlarn, renk ve dil deitirmi kk almalarn lkesi oluyor.

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

3/9

LMEYEN MEDENYET

Medeniyetimizin iine girdii bunalm, Batda olduu kadar; slam lkelerindeki aydnlardada baz yanl kanaatlarn domasna sebep oldu.

Medeniyetimizin ldn sandlar. Oysa, ortada koskoca bir medeniyetin milleti var. BirinciCihad Savanda, medeniyetleri, yurtlar, inan ve idealleri urunda, her cephede canvermekten ekinmeyenlerin milleti. Sessiz ve alakgnll olarak, savata destanlara yararkahramanlklar gsteren bu byk medeniyet halk ve milleti, ne yazk ki aydnlar gemiedayanan kleri yznden ounluuyla blnd, paraland ve emperyalistlerin esiri oldu.

Hristiyanln trajedisi, doduu gnden balar. Batan savat, sonradan barp uzlatRoma ve Grek medeniyetleri de dayandklar temellerde sarsntlar geirerek, eski gleriniyitirmilerdir.

lmeyen medeniyet, slamdr. Kapitalizm ve komnizm ve onlarn bin bir ekli ve klk

iinde ortaya kan trevleri, hayat memat tehlikesi olarak karlarnda lmeyen Medeniyetigrmektedirler.

slam medeniyeti, bugnk grnm ne olursa olsun, z, teorik yan, halklardaki safyaants ve insandaki etkisiyle, medeniyet olma zelliini tayan tek medeniyettir. Buyzdendir ki, ona lmeyen Medeniyet diyorum. nk, o aydnlk medeniyetidir, ezeli veebedi Tanrya inan medeniyetidir, ahs kltrn eyaya tapmay ykm, insan ya da eyatanrlamalarn devirmi bir medeniyettir. nk, o dil, rk, renk, farkna bakmaz. nk, oinsan insan olarak ele alr, onu snflara blmez.

Avrupa ve Biz

Avrupa, bizi Osmanl Dneminde, hep ark olarak grd, kendisini ne kadar hep garpolarak grmse...

Kendinin tam batl olduu doruysa da, bizim som dou olduumuz yanlt. Osmanllarsanldnn aksine kendilerini tam doulu bir devlet olarak kabul ekmiyorlard. Onlar, birDnya devleti gibi, Douya da Batya da bakyorlar, dinlerin, halklarn, medeniyetlerinzelliklerini inceliyorlar, ama dzeni kendi medeniyetimiz asndan yrtyorlard.

Rnesans grmedikleri tezi de bana kalrsa, yanltr. Bu, incelemesi gereken nemli bir

konu olmakla birlikte kanaatime gre, Osmanllar, Avrupallarn ne yapmak istediklerinigrmler, ancak bunun belki boyutunu hesaplayamamlardr.

Bugnse, Avrupa, Trkiyeye, Trkiyenin ona olan ihtiyacnda daha muhtatr. BunuAvrupann idrak etmesi umulur.

Ortak Pazar Ve Trkiye

Halkmz, u son otuz ylda, bin bir gle, d ve i baltalamalara ramen, dinamizminigstermi ve belli bir ekonomik atlmla, kalknmtr. Ortak pazara girip girmeme konusunda

balangta olan tereddt, bugn bambaka bir ekilde, adeta srpriz bir sonula

zmlenmitir. Balangta, milli sanayinin daha kuruluta, Ortak Pazara girdiimiztakdirde onunla rekabet edemeyecei ve doarken lecei kaygsn Trkiyede, bu konuda,

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

4/9

yazan izen kiiler hakl olarak tayorlard. Bir kesim de Batya kar felah bulmaz biraalk duygusu iinde, dnya kapitalizminin burudaki uzants olmaktan te bir alternatifdnemiyor ve bulanyorlard.

te yandan, Trkiyenin Ortadou Pazarna girmee balamas Dnya ekonomisinin bu

gnk yaps iinde olaan bir eydir. Bu ortak pazar rktmemelidir. En nce girmemizigereken bu pazara en son giren biz olmuuz.

Son Saldr

Her ey, ngilterenin Krfezden ekilmesiyle, daha dorusu kovulmasyla balad. ngiltere,Krfezden zorunlu olarak ayrlrken bir yandan Amerikaya bir yandan ran ve SuudiArabistana krfeze girmeleri yolunda hevesler alamay ihmal etmedi. Bylece cnalyordu anlalan Krfez lkelerinden. Baarl da oldu. Amerika, Vietnam savan bitirerekgzleri Ortadouya evirdi. Aslnda, Lbnan trajedisinin de kayna burada. Asl hedef,phesiz Krfez blgesidir. Krfezdeki petrol servetidir.

ahla Suudi Kral Faysal, ngilterenin Krfezdeki yerini almak iin hzla silahlanmayarna girdiler. Faysal ldrld. ahn talihi dnd ve sonu, malum. imdi de ranla Irak,savayorlar, ya da gereiyle sylersek, savatrlyorlar. Batl lkeler olsun, Rusya olsun, elaltndan sava kztrmak ve srdrmek iin ellerinden geleni yapyorlar. Zaten RusyaAmerikann Ortadouda giritii byk operasyona karlk tavizini koparmasn bildi.Afganistan igal etmesine Polonyadaki ba kaldrmay sndrmasna Amerikann ciddi birmdahalede bulunmasn salad anlaldna gre. Su kimde, hangi tarafta diye biraratrma yerine, yani gemii kucaklayp ayrl arttrmak yerine; gzleri gelecee evirtip.Savan sonular zerinde durmak bar salamak iin en kar yol olacaktr.

AVRUPA NEREYE?

Avrupa Birlii, hatta Avrupann tek bir devlet olma ideali, ok eskilere dayanr. Dante, bylebir devleti ima eder. Makyavelli de, tleriyle yetitirmek ve ideal bir hkmdar yapmakistedii Prensini aslnda tm Avrupann ba olarak grmek ister. O zamanlar iin bu birliintemeli olarak din grlebilirdi. Fakat, Hristiyanlk douta ve doktrine byle bir devletidealinden yoksun olduundan gerek papalarn, gerek hallarn bir Avrupa Devleti dourmaalmalar ciddi bir boyuta ulaamad.

Teorideki bu dnce, pratik ve etkinlik kazanmad ve hep bir hayal olarak kald. Aslnda,

Roma, bir Avrupa Devleti deil, bir Dnya Devleti denemesiydi. skenderin denemesi gibi.Bu yzdendir ki, bir Avrupa Devleti fikrini Hristiyanla dayandrmak mmkn olmadgibi, Romann diriltiine de dayandrmak, gereki bir davran olamazd.

Pratik alanda belki Napolyonun denemesi, bir Avrupa Birlii iin ilk byk denemedir.Ancak, burada da, Avrupa devletlerinden ykselen ortak bir karar ve iradeden domuyordu buatlm. Daha ok Napolyonun, btn iradelere karn, ahsi hegamonyasn kurmaihtirasndan kaynaklanyordu.

Belki, Napolyon bir Avrupa birlii ihtilacn sezmiti; ama onu fetihle deil, halklarn veaydnlarn uzun srede hazrlanmasyla salanacan hi hesaba katmamt. Zaten, mizac ve

hatta dehas, bu sabra yabancyd. ngilizlerin gururu, Franszlarn bakalarn grmeyi vekmseyileri olmasayd, Avrupa iin bir baka zm ve alternatif sz konusuydu:

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

5/9

Mslman olmak. zetlenirse, Franszlar ruhlar, ngilizler karakterleri, Almanlarda mizalaryznden, bugne kadar Mslman olmaktan mahrum kaldlar.

Balantszlar

Birlemi Milletlere ye lkelerin ounluunu ats altnda toplayan Balantszlar Hareketine yazk ki, bugne kadar, hacmiyle oranl bir etkenlik gsteremedi. Ne Afganistann Rusyatarafndan yutulmasna engel olabildi, ne Lbnan faciasna. Ne ran-Irak savandurdurabildi, ne de irili ufakl bir ok uluslararas soruna bir are getirdi. Bir blok olaraktannd ve nc Dnya lkeleri ismiyle de sk sk anld zamanlar bile, dikkat edilirse,geride kald. Bugn, balantszlar denilmekle yetiniliyor. Bize kalrsa, bu lkelerin sk birdoku balants iine olmamasnda, u noktalar tesbit edilebilir:

1- Sper gler ok dikkatli bir politika izleyerek, bu lkelerin birbirine daha ciddi bir ekildeyaklamalarn nlyorlar.

2- Bu kadar ok sayda lkenin sk bir ibirlii gerekletirebilmesi iin, blge birliklerioluturmak lazm.

3- Kendileri arasnda adeta sper-kk fark gzetiliyor.

4- Ktalara yaylm, her renk ve cinsten, her din ve felsefeden insan kitlelerine sahip buhareketin, belirli, aydnlk, canl ve tutarl bir gr, bir felsefesi yok.

Kurtulu

ok eski zamanlarda bugne kadar tartlmtr; Aristoda tartmtr, Farabide; gnmzsosyologlar, tarihileri, idare ilim bilginleri de konu zerinde fikir yrtmlerdir. Filozoflar,dnrler mi ynetici olmal, yneticiler mi filozof ya da dnr olmal?

Bize kalrsa filozof filozoftur, dnr dnrdr, ynetici de yneticidir. Ynetim zerinefilozof ya da dnrn ne kadar parlak ve ekici, doru isabetli dnceleri, grleri olursaolsun bu, onun iyi bir ynetici olduunu gstermez. nk, ynetim, dnce gibi, bal

bana bir ayr alan, ayr dnyadr. Bu uzmanlk ayr bir yetenek ve ok tecrbe ister.

Tanzimattan bu yana, hatta daha ncesinden iine girdiimiz kltr deiimi, ne yazk ki,dnce ve ynetim adamlarnn birbirini desteklemesi, birbirlerinden yararlanma eklinde

olmadndan ok sert ve ou kez ykc bir gidi ve ak iinde cereyan etti. ou kez, yeniyaplan Her ey bir srpriz eklinde ve tartlmaz bir slupla sunuldu.

Oysa, olup bitenler zerine sakince dnmek, tarih, medeniyet tarihi, dnce tarihi, kltrtarihi gibi bilgi dallarndan yararlanmak, sosyoljik aratrmalar yapmak, incelemelerde

bulunmak, her zaman iin ok gerekli almalar olacakt. Ykc ve doktriner bir karkoyutan ziyade, yapc dnceler, yol gsterici olacakt.

Asl Sorun

Bize kalrsa, her eyden nce, bu sarsl, yeniden kendini korumak isteyen toplumun fiziki

g, enerji ve hareketine, manevi deerler karln (spiritel valrn) bulamamaktankaynaklanyor. Yani enerji, kendi z doktrinini bulamadndan yabanc ve toplumun ruhuna

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

6/9

ve karakterine aykr ideoloji ve doktrinlerin av oluyor. Batclk diyoruz. yle bir bakalm,u 1983de haftas kutlanan Goethenin eserlerini arayan herkes kitaplarda bulabiliyor mu?Kant gibi filozofun bir tek eseri, o da bir seminer evirisi olarak dilimize getirilmi bildiimizkadaryla; mehur eseri, Teorik Akln Eletirisi (Saf Akln tenkidi) henz evrilmemi bile.Ya Marksizmin bile kurnazca yararlanp anlamna tersine evirdii diyaletik ve sistemin

sahibi Alman filozofunun, Hegelin temel eserinin bile dilimize evrilmediini hatrlarsak?Evet Hegelden dilimize evrilen, Estetik adl bir formalk makale!. Ya amzn filozofuHeideggerden? Hi! Gabriel Marcelden, hatta shopenhauerden hemen hemen hi!

Kendi medeniyetimizin klasikleri ise, daha ackl bir ilgisizlie terk edilmi durumda. Neklasik slam dncesinin antlar, ne byk bilginler ve mutasavvflarn eserleri, ne bykairlerden kalanlar, Hafzlar, Senaller ve daha niceleri giderek unutulmaya terk edilmi.

Kpr Yklmsa

Bir toplumun hayatnda felaket kaynaklarndan biri de, nesiller arasndaki balarn kopmu

olmasdr. Toplumun ve milletin hayat, srekli kesiksiz bir aktr. Bu akta bir krlma,kopma, kesilme olduu takdirde o toplum ya da millet, kendini bolukta hisseder, hafzasnyer yer yitirmi bir insan gibi kvranr durur. Millet demek, tarihin yaamas demektir, tarihiyaatmas ve yaatt tarih demektir. Kltryle kendi z medeniyetiyle ilgisi kesilminesiller, ne kadar iyi niyetli olurlarsa olsunlar, karanlkta, ksz ve gzsz yryen yaratklargibi, yabanclarn av olmaya mahkumdurlar.

Yntem

Ermeni rgtlerince stlenilen ard arkas kesilmez saldrlara kar, Devlet, phesiz gereken,daha dorusu mmkn nlemleri almtr ve almaa devam edecektir. Ermeni davas ise,sadece ve sadece asl amac gizleyen bir maskeden baka bir ey deildir.

Ama nedir?

Bize kalrsa, ama, her trl d olumsuz artlara ve baltalanmalara ramen, byyen veilerleyen Trkiyeyi zayflatmak, onun dtaki temsilcilerini almaz ya da ekonomik amalkurulularn ilemez hale getirmek suretiyle geleceini glgelemektedir.

Her neyse, btn bunlara dediimiz gibi, Devlet bir takm tedbirler alacak ya gerekliuyarlarda bulunacaktr. Bunlar ksa vadede ve hemen ba vurulacak arelerdir. in siyasi ve

ekonomik aresiyle ilgilidir. Bir de uzun vadeli tedbirler vardr ki, bu da, darda aleyhimizeyaplan propaganda ve gsterileri tesirsiz klmay amalayacak olan kltrel giriimlerdir.

Yasalar Ve Ortam

Demokrasi, an rejimi. Daha iyisi bulununcaya, ya da radikal dzeltmelere deiinceyedein geerli olacak insanln byk blm iin. Ancak, her lke, kendi toplum yapsnagre ona biim vermi ve srekli olarak ta vermekte.

Siyasi hayat dzenleyen yasalar da kukusuz ayn bilinle oluturulmaldr. Ancak yasalarlada her ey bitmiyor. Onu uygulayacaklarn hareket tarzda nemlidir. yasalarda uygulamay

hep hesaba katan bir zihniyet hakim olmas gerektiine dikkat ekmek istiyoruz. te yandanyurttalara srekli olarak, bu yasalarn hazrlannda ve yasalar ktktan sonra da ierii

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

7/9

hakknda bilgi verilmelidir. Demokrasi kurum ve kavramlar hakknda halka srekli olarakbilim asndan aklamalarda bulunmakta zaruret ve yarar vardr.

ok Partililik

1960-1980 arasnda bir dnem yaadk. Bu imdi arkalarda kalyor. Ancak, bu gemi dnemiok iyi deerlendirmemiz gerekiyor. ok iyi incelemeliyiz. ok ac gnler yaadk. Binlerceyurtta hayatn yitirdi, nice aile ykld, bu dnemde. Atalarmz demitir: bir musibet binnasihatten yedir. Yaanan bir ktlk, teorik bin tten daha ok retici, daha etkindir.1946da girdiimiz ok partili hayat, 1950de kesinlik kazanarak yeni bir hayat tarz balatt.Ancak, bu dnem, fiilen iki partili dnem oldu. Seim sistemi ve halkmzn sosyo-kltrelyaps bunu byle gerekli kld. 1960tan sonra ise fiilen de ok partili olduk. nk iki partilisiyasi hayat ok byk bir gerginlie, sonunda da bir patlamaya yol amt.

imdi geriye doru baktmzda, 27 mays ihtilaline gtrenin, iki partili sistem olduunusunmamz gibi, 1960-1980 arasndaki anari dnemini ok partili oluumuza balamamz

doru olmaz dncesindeyiz. Ancak, toplumun iindeki gizli gerginlik potansiyeli, 1950-1960 arasndaki iki partili sistemin ortaya kmasnda yardmc ve kolaylatrc rol oynamtrdiyebiliriz. Ayn eyi, 1960 sonras dnem iinde, ok partili sistemin anari ve terre yataklkyaptn belirterek syleyebiliriz.

u ayrm fark etmeliyiz: iki byk partili hayat, 1950-60 aras gerginliin sebebi deil,ortamdr. ok partili dzende dnmeliyiz. Yeni yeni partiler kurulmal, bunlar fikir veitimai grler esaslarna bal olmal ve iktidar hedef almaldr.

Beklenen Parti

Bu lke, her zaman bir parti bekledi. ama o parti hi bir zaman gelmedi. Gelen partilerin obekledii partiye benzesin diye bekledi. Kurnaz partiler, kendilerini hep o beklenen partiymigibi hissettirmeye altlar. Kimi partiler halk, kendi usulnce bekledii partiye dnsndiye bask altnda tuttu. Kimi partilerde halk zleminin kaynan isim alarak smrdler.Halk da srf bu isim ve iddia iin onlar tuttu. Beklenen uzun sre gelmezse, bekleyi yndeitirir. bekleyen durmamakta ve deimektedir. Bu sebeple bekledii deimekte, Bekleyiok uzaynca bekleyen bir ey beklediini hatta bir ey bekleyip beklemediini unutacaktr.ok partili dzene girdiimiz 45 yllarnda bambaka bir bekleyii vard halkn. Ne yazk ki,

bugn kitle o gn neyi beklediini unutmu gibi. nk, o nesiller gitti. Sonraki nesillerinsebana gelmedik kalmad.

Parti Dzeni

Siyaset bilimi literatrnde, demokrasi dzenini benimsemi lkeler siyasi bakmndan ikiyeayrlr; ok partili lkeler, ikili partili lkeler. Birincisine Kara Avrupas sistemi, dieri deAnglosakson sistemi deniyor. Bu ikincisinde demokrasinin ilkeleri gerei ok parti yinevardr. Fakat yaayp gelien iki parti oluyor. Nitekim ngilterede nceleri liberal-muhafazakar, sonralar da ii-muhafazakar partiler arasnda oldu hep siyasi rekabet.Amerikada da cumhuriyeti-demokrat ikilisi gibi.

Merutiyetten bu yana denediimiz particilik hayatna genel eilim, iki partili sistem, yani

Anglosakson sistemidir. 1960dan sonra Kara Avrupas sistemini denedik. imdi yenidenAnglosakson tipi demokrasiye dn eilimi vardr. Bizim grdmz ksaca u: ki partili

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

8/9

sistemde hkmet bunalm olmuyor ama baka krizler oluyor. Kara Avrupas sistemi ise1960dan sonra denendi. Hem hkmet buhranlar oldu hem parlamento almad. Hem dememleket felakete srklendi.

Kadrolar Ve Liderler

Demokraside partiler nisbeten hr irade ile kurulup ve zgrlkle yrtldnden, kadrolarave liderlere byk grevler ve sorumluluklar dmektedir. Bu sebeple partiler kendidisiplinlerini kendileri korumak zorundadrlar. Biz buna i disiplin diyoruz.

taknla doru gidecek ve yasal snrlar aacak kitle heyecan ve hareketlerini devletkuvvetlerinden nce liderler nlemelidir. Liderler, gereinde kitleleri dizginlemesini

bilmelidirler. Liderler ve kadrolar, duygusal, nostaljik davranmal, alerjik uyandrlacak szve davranlardan kanmaldrlar.

Siyasi Partiler Ve Yurtta

Bizde partiye ballk, adeta mistik bir dereceye ykselmekte. Bizce, bu dnemde devletbtn kurumlaryla bir partinin ne demek olduunu, buna balln anlam ve derecesinin neolmas gerektiini yurttalara ak ve seik bir ekilde anlatmal. Bu partiye mensup olmak,

belli ve somut bir siyasi tercihten te bir anlam tamad halde, bizde bu ballk adetadinsel bir ballk apna ykselmektedir.

Partiye adeta soyut ve fiziktesi bir bala balann sebepleri bizce unlar olabilir:

1- Bu partilerin kendi bnyemizde domayp dardan gelmeleri, bu yzden esrarl bir gizlenimini vermeleri.

2- Kltr ve deiim sonucunda, tanzimattan bu yana, ailede, okulda, ve sokakta, giderekkendi inan ve kltr kaynaklarna dayal bir eitimden mahrum olacak, hatta ou kez onazt dnceler ve felsefelerle, daha dorusu ba bolukla yetien nesiller, ruhlarnda alanmetafizik boluu, inanszlk eksiini byle bir balanla kapatma eiliminde olmulardrsanyoruz.

3- Genel olarak kltrszlk, karlatrmac ve kritik edici deerlendirici bir zihinilekliinden mahrumluk.

Esaret Rzgarlar

Ortaada atosu olan derebeyi, ufakta olsa bir nevi bir devlet sahibi demekti. atolar ykantoplar icad, btn direnmelerine ramen, derebeyliklerinin sonu oldu. Milli devletlerdodu. kinci Dnya Savandan sonra, silah teknolojisindeki korkun ilerleme, bu klasikdevlet tipini, yani Milli devleti bir hayli sarst, eskitti, zayflatt. Bugnk devletlerounlukla, Orta ca derebeyliklerinin durumuna dmlerdir. Erge, ya bir btnoluturarak kurtulacaklar, ya bir btn iinde eriyecekler, ya da silinip gideceklerdir...

Bugnk teknolojiyi gz nnde tutarsak, yakn gelecein devleti, gvenlik asndan, en az10 milyon km2 topraa sahip, 250 milyon nfuslu ileri teknolojiye kavumu bir sanayii ve

bunlara denk bir kltr durumu olmaldr.

7/28/2019 NSANLIK VE ORTADOU

9/9

Artk devlet denilen g kendine toprak alarak btn dnyay seecektir. Daha aasnkk grecek ve baka devlet olduka kendini emniyette grmeyecektir. slam lkeleri, enksa zamanda yeni bir devlet, medeniyet, kltr, lke anlay modelini gelitirmekzorundadrlar. Bu ufak devletiklere, bu vaktiyle Avrupallarn, suni olarak, adeta cetvelleizdikleri uydurma snrl devletiklerle bir yere varamazlar.

Ne Amerikada, ne Rusyada, ne in ve ne de Hintte bir rk birlii vardr. Hepsinin iddiasise, insanlarn zgrl, eitlii, mutluluu gibi tm insanla ynelik gzkmektedir.Mslmanlar, Rusyada, inde, Hintte ve lkeleri igal edilen her yerde, her haktanmahrum, hor ve hakir durumdadrlar. Esaret rzgarlar, kzgn felaket llerinden yakc birekilde esiyor. Uyanmayanlar iin ne ackl son!...