Fatıma ŞAHİN

Daire Başkanı

Haziran , 2015

• Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu

Madde 29- (1) Bakanlık politika ve hedeflerine uygun olarak, ikinci ve üçüncü

basamak sağlık hizmetlerini vermek üzere hastanelerin, ağız ve diş sağlığı

merkezlerinin ve benzeri sağlık kuruluşlarının açılması, işletilmesi,

faaliyetlerinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve denetlenmesi, bu hastanelerde

her türlü koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin

verilmesini sağlamakla görevli, Bakanlığa bağlı Türkiye Kamu Hastaneleri

Kurumu kurulmuştur.

(2) … ç) Kendisine bağlı sağlık kuruluşlarında hasta haklarına, hasta ve

çalışanların sağlığına ve güvenliğine yönelik iyileştirme çalışmaları

yapmak…

2

02/11/2011 tarih ve 663 sayılı Kanun Hükmünde

Kararname

Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu

İdari ve Destek Hizmetler Başkan Yardımcılığı

Hasta, Çalışan Hakları ve Güvenliği Daire Başkanlığı

…….Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği

( İdari Hizmetler Başkanlığı)

Hasta, Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi

Tıbbi Sosyal Hizmet

Birimi Hasta Hakları

Birimi

Çalışan Hakları ve

Güvenliği Birimi

İş Sağlığı ve

Güvenliği Birimi

……… Hastanesi

Hasta, Çalışan Hakları ve Güvenliği Biriminden Sorumlu

Başhekim Yardımcısı

Tıbbi Sosyal

Hizmet Birimi

Hasta İletişim

Birimi

Çalışan Hakları

ve

Güvenliği

Birimi

İş Sağlığı

ve

Güvenliği Birimi

• Sağlık alanı; hastaların iyilik halinin kaybetmesi, fiziksel ve psikososyal tıbbi

müdahalenin hassasiyeti ve HAYATİ riskleri sebebiyle hizmet üreten ve alan kişiler

için; davranışsal boyutta risk faktörleri bulunmaktadır.

• Sağlık çalışanına karşı şiddetin önlenmesi ve hizmet sunumunun kalitesinin

arttırılması hususunda çalışan güvenliği; “sağlık personelinin çalışma koşulları ve

sundukları hizmetten dolayı karşılaşabilecekleri tehlikeleri tanımlayarak;

• Sağlık personelini yasal mevzuat hakkında bilgilendirmek,

• Eğitim modülleri ile hak ve uygulamaları aktarmak,

• Koruyucu – önleyici tedbirleri almak ilkelerine dayanır.

ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ NEDİR ?

ŞİDDET NEDİR?

Sağlık kurumlarında şiddet, hasta ve hasta yakınları yada diğer

herhangi bir bireyden gelen, sağlık çalışanı için risk oluşturan, tehdit

davranışı, sözel tehdit, fiziksel saldırı ve cinsel saldırıdan oluşan

durumdur.

Dünya Sağlık Örgütü:

« Şiddet, bir halk sağlığı sorunudur. »

ŞİDDET TÜRLERİ

• Fiziksel Şiddet: Fiziksel şiddet, karşıdaki kişinin

canının yanmasına, yaralanmasına ya da ölümüne

sebep olan, kasıtlı olarak yapılan davranış ya da

davranışlardır.

• Sözel/Psikolojik Şiddet: Karşıdaki kişiye sistemli bir

biçimde yapılan, kişinin benliğini, psikolojik ve

sosyal gelişimini, ruhsal bütünlüğünü etkileyen

olumsuz yargılar, atıflar ya da sözel davranışlardır. En

büyük özelliği, sürekliliğinin olması ve

tekrarlamasıdır.

Sağlıkta Şiddetin Nedenleri

Hasta ve Hasta

Yakınlarından

Kaynaklı Nedenler

Personelden

Kaynaklı Nedenler

Sosyal Medya

Hasta ve yakınlarının hastalık ve

ölüm olayı ya da tehdidi nedeni

ile içinde bulundukları ruh

halinin şiddet eğilimlerini

arttırıyor olması

Alkol ve madde bağımlısı,

psikiyatrik bozukluğu olan

kişilerin şiddete başvurma

eğilimlerinin daha fazla olması

Şiddet uygulama eğiliminin,

yararlı alanlara kanalize

edilememesi

Alkol ve madde bağımlılığı

olan, şiddet öyküsü veren

psikiyatrik hastalık tanısı

almış personel ile çalışma

Farklı karakterlerde

hastalarla iletişim

sürdürebilmek için

personelin eğitimsizliği,

Personel ve hastane

idaresinde kriz yönetimi

politikası eksikliği

Sağlıkta yaşanan

sorunların hekimlere mal

edilmesi,

Malpraktis olgularında

hizmet kusuru-kişisel

kusur ayrımı yapılmadan

hekimin suçlanması,

Her meslekte olabilecek

bazı kötü örneklerden

yola çıkarak, tüm

hekimlerin “gözü

paradan başka bir şey

görmeyen” tipler

şeklinde lanse edilmesi

Çalışan Güvenliği Genelgesi Uygulama Konuları

• Beyaz Kod Uygulamasının Gözden Geçirilmesi

• Bakanlık Merkezde Beyaz Kod Biriminin Kurulması

• Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimlerinin Kurulması

• Risk Değerlendirmesinin Tekrarlanması

• Güvenlik Tedbirlerinin Gözden Geçirilmesi

• Çalışanlara Yönelik İletişim Eğitimlerinin Verilmesi

• Hasta ve Yakınlarının Yönelik Oluşturulan Bilgilendirilme Alanlarının

Gözden Geçirilmesi

• Hizmetten Çekilme Hakkının Verilmesi

9

27.07.2012 tarih ve 850 sayılı Beyaz Kod- Alo 113 konulu yazılarımız

yayınlanmıştır.

ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ

UYGULAMALAR

Çalışan Güvenliği Genelgesi - 14 Mayıs

2012

11

12

İçişleri Bakanlığı Genelgesi

13

A-1

14

A-4

15

Sağlıkta Kalite Standartları

16

Sağlıkta Kalite Standartları

Eylem Planı 5 başlıktan oluşmaktadır.

17

Sağlık Personelini Şiddet koruma Eylem Planı

Eylem Planı

Durum Tespiti ve Farkındalık Oluşturma

Takip, Kayıt ve Müdahale Sistemleri

Koruma Sistemleri

Fiziki Düzenlemeler

Caydırıcılığın Artırılması ve

Sürekliliğin Sağlanması

2014 OCAK-ARALIK

FİZİKSEL

ŞİDDET

SÖZEL

ŞİDDET TOPLAM

ACİL 1248 1916 3164

POLİKLİNİK 616 1860 2476

KLİNİK/SERVİS 522 1041 1563 AMELİYATHANE/YOĞU

NBAKIM 83 124 207

TETKİK

GÖRÜNTÜLEME 116 167 283

DİĞER 183 305 488

TOPLAM 2768 5413 8181

113 BAŞVURU TABLOSU

2014 OCAK-ARALIK ACİL POLİKLİNİK

KLİNİK/

SERVİS

AMELİYATHANE/

YOĞUNBAKIM

TETKİK ve

GÖRÜNTÜLEME DİĞER

TOPLA

M

HEKİM 2007 1797 513 69 62 119 4567

DİŞ HEKİMİ 19 306 63 1 1 23 413

HEKİM DIŞI SAĞLIK PER 921 174 864 117 170 181 2427

İDARİ HİZMET PERSONELİ 36 10 7 1 4 65 123

SÖZLEŞMELİ

ŞİRKET ÇALIŞANI 181 189 116 19 46 100 651

TOPLAM 3164 2476 1563 207 283 488 8181

113 BAŞVURU TABLOSU

2014 OCAK-ARALIK FİZİKSEL ŞİDDET SÖZEL ŞİDDET TOPLAM

HEKİM 1367 3200 4567

DİŞ HEKİMİ 89 324 413

HEKİM DIŞI SAĞLIK PER 867 1560 2427

İDARİ HİZMET PERSONELİ 61 62 123

SÖZLEŞMELİ ŞİRKET ÇALIŞANI 384 267 651

TOPLAM 2768 5413 8181

ALO 113/ Beyaz Kod

2012-2013-2014 Ocak- Aralık 113/Beyaz Kod Verilerine göre;

Sağlık Tesislerimizde Çalışan Personellerimiz, 5830 Fiziksel (%32) , 11.884 Sözel

(%68) Olmak Üzere Toplam: 17.714 Şiddet Bildiriminde Bulunmuş olup, 6.669

tanesi Adli Merciilere intikal etmiştir.

Başvurular incelendiğinde, en çok şiddete %56 oranında hekimlerin maruz kaldığı

dikkat çekerken, % 28 oranında hekim dışı sağlık personeli ikinci sırada yer almıştır.

Ayrıca şiddet vakaları en çok %38 lik oranda acil serviste yaşanmakta olup, ikinci

sırayı %31 ile poliklinikler almaktadır.

31.05.2012 tarih ve 13394 sayılı Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi

konulu yazımız yayınlanmış olup,

Sağlık Tesislerimizde kurulan Çalışan Güvenliği Birimi sayısı

645’dir.

89 Genel Sekreterlikte ve bunlara bağlı sağlık tesislerinde birim

oluşturma çalışmaları; ayrıca birimlerde çalışan personelin iletişim

bilgilerine yönelik güncellemeler devam etmektedir.

ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ

UYGULAMALAR

ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİM ÇALIŞMALARI

11.07.2012 tarih ve 290 sayılı yazı ile sağlık tesislerimizin acil servislerinde

dome kameralar içerisinde ses ve gece-gündüz görüntü alma özelliği olan en az HD

kameralardan yeterli miktarda bulundurulması talimatı verilmiş olup, 25.04.2012 tarih ve

4127 sayılı Özel Güvenlik Hizmetleri ve Kameralar hakkında yazı ile sağlık tesislerimizde

özel güvenlik elemanı çalışması sağlanmış ve kamera sistemi kurulmuştur. Sağlık tesislerimizde görev yapan özel güvenlik personeli sayısı, 1 Ocak 2015 tarihi itibari ile

15.783 olarak tespit edilmiştir.

Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı Sağlık Tesislerinde toplam 11,766 kamera

sistemi kurulmuş olmakla birlikte 3,775 adeti acil servis güvenlik kamerası olarak tahsis

edilmiştir.

ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ

BİRİM ÇALIŞMALARI

04.06.2012 tarih ve 16178 sayılı Emniyet Personeli Görevlendirilmesi

hakkında yazı ile yüksek şiddet riski öngörülen 104 hastaneye emniyet personeli

görevlendirilmesi talebimiz İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirilmiş

olup, hastanelerde toplam 2012 Yılında 735 ve 2014 Yılında 749 Emniyet Personeli

Görevlendirilmesi yapılmıştır.

• Acil Tıp Teknisyenleri Derneği

• Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu

• Hasta Hakları Ve Sağlıklı Yaşam Derneği

• Hasta Ve Hasta Yakını Haklarını Savunma

Derneği

• Hekim Hakları Derneği ( İstanbul)

• Paramedikler Derneği

• Sağlık Sendikası (Ankara)

• Sağlık Ve Emekçiler Derneği (Ankara)

23

Paydaş Toplantıları (14-18 Mayıs 2012)

• Türk Eczacılar Birliği

• Türk Ebeler Derneği

• Türk Diş Hekimleri Birliği

• Türkiye Hekim Platformu

• Türk Hemşireler Derneği

• Türk Sağlık-Sen(Ankara)

• Türk Tabipler Birliği (Ankara)

STK İsimleri Alfabetik Sıraya Göre Dizilmiştir

STK’larla Sağlık Çalışanına Şiddet Konusunda İstişare Toplantısı Yapıldı

• Sağlık Personelinin Özlük Hakları ve Çalışma Koşullarının

iyileştirilmesi

• Kamu spotu hazırlanması ve medya aracılığı ile duyuruların

yapılması

• Güvenlik personeli sayısının arttırılması

• Sağlık çalışanlarına iletişim eğitimlerinin verilmesi

• Sağlık kuruluşlarında fiziki düzenlemelerin gözden geçirilmesi

• Çağrı Butonu sisteminin oluşturulması

24

STK Toplantılarında Öne Çıkan Görüşler :

4 Temmuz 2013 tarihinde 89 Genel Sekreterliklerden Tıbbi Hizmetler

Başkanları ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Birim Sorumluları davet edilerek,

Ülkemizde toplumsal şiddete karşı alınan önlemler, Sağlık Bakanlığının sağlıkta

şiddete karşı aldığı önlemler ve uygulamalar, Üniversite Hastanelerinde şiddeti

önleme çalışmaları vb. hususlarda sorunların ve çözüm önerilerinin görüşüldüğü

Çalışan Hakları Ve Güvenliği Sempozyumu gerçekleştirilmiştir.

ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİM

ÇALIŞMALARI

Toplumsal Farklılık gösterme adına Toplumda sağlık çalışanlarına yönelik şiddet

konusunda farkındalık oluşturmak için Kurumumuzca hazırlanan “Şiddetin Her

Türlüsüne Karşıyız” sloganını içeren afişlerin sağlık tesislerimize asılması için 89

Genel Sekreterliğe gönderilmiştir.

ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİM

ÇALIŞMALARI

http://www.beyazkod.saglik.gov.tr

19.02.2012 tarih ve 1229 sayılı Çalışan Hakları ve Güvenliği Eğitim Modülü

konulu yazımız yayınlanmıştır.

Kurumumuza bağlı tüm sağlık tesislerinde istihdam edilen personelin tamamının

Çalışan Güvenliği kapsamında;

İletişim ve Empati

Beden Dili

Görgü Kuralları

Profesyonel İmaj

Kişisel Bakım

Stres yönetimi ve Öfke Kontrolü

Tükenmişlik Sendromu

Zor insanlarla Başa Çıkma

konularında eğitim verilmiştir.

28

Çalışan Hakları ve Güvenliği Eğitimi

Hekim, Hemşire, Sağlık Memuru, Psikolog, Diyetisyen, Sosyal Hizmet

Uzmanı, Odyolog, Röntgen Teknisyeni, Anestezi Teknisyeni ve Diğer Sağlık

Çalışanları ve Özel Hizmet Alımı Yoluyla İstihdam Edilen Personel (Güvenlik

Görevlisi, Hasta Kabul Personeli, Temizlik Personeli) ile oluşan meslek gruplarına

eğitim verilmiştir.

29

2012 2013 2014 TOPLAM

187,202 214,669 874,518 1,249,389

İŞ SAĞLIĞI

VE

GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI

6331 SAYILI KANUN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, mevcut sağlık ve

güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ile çalışanların görev, yetki,

sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenleyen 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği

Kanunu 30 Haziran 2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak

yürürlüğe girmiştir.

Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına yönelik

çalışmaları da kapsayacak şekilde, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması

için işveren;

Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla

çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli

görevlendirir.

Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde,

bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden

hizmet alarak yerine getirebilir.

Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike

sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi

üstlenebilir.

Hükmü gereğince risk değerlendirilmesi yapılması istenmektedir.

Risk Değerlendirmesi

RİSK DEĞERLENDİRME NE ZAMAN YAPILIR

Yapılmış olan risk değerlendirmesi; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli,

tehlikeli ve az tehlikeli işyerlerinde sırasıyla en geç iki, dört ve altı yılda

bir yenilenir.

İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması,

İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda

değişiklikler meydana gelmesi,

Üretim yönteminde değişiklikler olması,

İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi,

Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması,

Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli

görülmesi,

İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin

ortaya çıkması durumlarda ortaya çıkabilecek yeni risklerin, işyerinin

tamamını veya bir bölümünü etkiliyor olması göz önünde bulundurularak

risk değerlendirmesi tamamen veya kısmen yenilenir.

Risk Değerlendirmesinin Yenilenmesi

Risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir. Risk

değerlendirmesi ekibi ;

İşveren veya işveren vekili.

İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri.

İşyerindeki çalışan temsilcileri.

İşyerindeki destek elemanları.

İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar,

mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.

Birden Fazla İşveren Olması Durumunda Risk Değerlendirmesi;

Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda, yürütülen işler için diğer

işverenlerin yürüttüğü işler de göz önünde bulundurularak ayrı ayrı risk değerlendirmesi

gerçekleştirilir. İşverenler, risk değerlendirmesi çalışmalarını, koordinasyon içinde yürütür,

birbirlerini ve çalışan temsilcilerini tespit edilen riskler konusunda bilgilendirir. Birden fazla

işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde,

işyerlerinde ayrı ayrı gerçekleştirilen risk değerlendirmesi çalışmalarının koordinasyonu yönetim

tarafından yürütülür. Yönetim; bu koordinasyonun yürütümünde, işyerlerinde iş sağlığı ve

güvenliği yönünden diğer işyerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almaları

için ilgili işverenleri uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri Bakanlığa bildirir.

Risk Değerlendirme Nasıl Yapılır?

RİSK DEĞERLENDİRME

a) 28/05/2013 tarih ve 4079 Sayılı Yazımızla 31/12/2013 tarihine kadar tüm sağlık

tesislerimizde risk analiz çalışmalarının başlatılması istenilmiştir.

b) 10/06/2013 tarih ve 4400 sayılı yazımızla 1 Temmuz 2014 tarihine kadar 6331

Kanun Gereği Yerine Getirilmesi istenilmiştir.

c) 29/12/2012 tarih ve 28512 sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi

Yönetmeliği ve 6331 sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunun 6.Maddesi gereğince: Kamu

Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı 287 Sağlık Tesislerinde Risk

Değerlendirmesi tamamlanmıştır.

18/01/2013 tarih ve 28532 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik ve 6331

sayılı iş kanunu İş sağlığı ve güvenliği kurulu konu başlıklı 22 Maddesi gereğince;

Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde

işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşveren, iş sağlığı ve

güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular.

Altı aydan fazla süren asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu hallerde;

Asıl işveren ve alt işveren tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise, faaliyetlerin yürütülmesi ve kararların

uygulanması konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence sağlanır.

Asıl işveren tarafından kurul oluşturulmuş ise, kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu

sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

İşyerinde kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren, alt işverenin oluşturduğu kurula iş birliği ve

koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

Kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren ve alt işverenin toplam çalışan sayısı elliden fazla ise,

koordinasyonu asıl işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren tarafından birlikte bir kurul

oluşturulur.

Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması ve bu işverenlerce birden fazla kurulun

oluşturulması hâlinde işverenler, birbirlerinin çalışmalarını etkileyebilecek kurul kararları hakkında diğer

işverenleri bilgilendirir

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları

İşveren veya işveren vekili,

İş güvenliği uzmanı,

İşyeri hekimi,

İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle

görevli bir kişi,

Bulunması halinde sivil savunma uzmanı,

Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta,

Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde

baş temsilci.

Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı 315 Sağlık

Tesislerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu kurulmuştur.

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Kimlerden Oluşur?

18/01/2013 tarih ve 28532 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları

Hakkında Yönetmelik ve 6331 sayılı iş kanunu İş sağlığı ve güvenliği kurulu

konu başlıklı 22 Maddesi gereğince; Kamu Hastaneleri Birliği Genel

Sekreterliğine bağlı 315 Sağlık Tesislerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu

kurulmuştur.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU

6331sayılı iş kanunu Tehlike sınıfının belirlenmesi konu başlıklı 9. Maddesi

gereğince;

İşyeri tehlike sınıflarının tespitinde, o işyerinde yapılan asıl iş dikkate alınır.

18/04/2014 tarih ve 28976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve

Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair

Tebliğ ekinde yer alan tablo doğrultusunda Hastanelerimiz NACE Rev.2_ Altılı Kod

86.10.05 Kamu kurumları tarafından verilen insan sağlığına yönelik yataklı hastane

hizmetleri “Çok Tehlikeli” ve Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerimiz Kamu kurumları

tarafından sağlanan diş hekimliği uygulama faaliyetleri (yatılı hastane faaliyetleri

ile diş hijyenistleri gibi paramedikal diş sağlığı personelinin faaliyetleri hariç)

NACE Rev.2_ Altılı Kod 86.23.05 “Tehlikeli” sınıfta yer aldığı tespit edilmiştir.

İşyeri Tehlike Sınıfının Belirlenmesi

İşyeri tehlike sınıflarının tespitinde, o işyerinde yapılan asıl iş dikkate

alınır. Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı 291 Sağlık Tesislerinin

Çok Tehlikeli, 55 Sağlık Tesislerinin Tehlikeli, 8 Sağlık Tesislerinin Az Tehlikeli

olduğu belirlenmiştir.

İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI

6331 sayılı Kanunun Acil Durum Planları, Yangınla Mücadele ve İlkyardım konu başlıklı

11. Maddesince işveren;

Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak

meydana gelebilecek acil durumları önceden değerlendirerek, çalışanları ve çalışma

çevresini etkilemesi mümkün ve muhtemel acil durumları belirler ve bunların olumsuz

etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır.

Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve

değerlendirmeleri yapar, acil durum planlarını hazırlar.

Acil durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeler, yapılan

işin niteliği, çalışan sayısı ile işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme,

koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma

sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda kişiyi görevlendirir, araç ve gereçleri

sağlayarak eğitim ve tatbikatları yaptırır ve ekiplerin her zaman hazır bulunmalarını

sağlar.

Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında,

işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.

ACİL DURUM PLANLARI

18/06/2013 tarih ve 28681 sayılı İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında

Yönetmelik gereğince Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı 276 Sağlık

Tesislerinde Acil Durum Eylem Planları hazırlanmıştır.

ACİL EYLEM PLANI

Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı sağlık tesislerinde çalışan personellerin iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri, 15.05.2013 tarihli ve 28648 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik kapsamında düzenlenmektedir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Düzenleme Şartları

6331 sağlığı İş Kanunun gereği iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri;

İşveren, çalışanlarına asgari Ek-1’de belirtilen konuları içerecek şekilde iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesini sağlar.

İşveren, çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce, çalışanın yapacağı iş ve işyerine özgü riskler ile korunma tedbirlerini içeren konularda öncelikli olarak eğitilmesini sağlar.

Çalışma yeri veya iş değişikliği, iş ekipmanının değişmesi, yeni teknoloji uygulanması gibi durumlar nedeniyle ortaya çıkacak risklerle ilgili eğitimler ayrıca verilir.

Birinci fıkraya göre verilen eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni riskler de dikkate alınarak aşağıda belirtilen düzenli aralıklarla tekrarlanır:

Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa.

Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa.

Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa.

İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe dönüşünde çalışmaya başlamadan önce, kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir.

Herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri

2014 YILI İŞ SAĞLIĞI VE

GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU

EĞİTİMİN DAYANAĞI

İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ile çalışanların görev, yetki,

sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenleyen 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 30 Haziran 2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmi

Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Kanunun 2 nci maddesinde; Kanun, kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren

vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır hükmü yer almaktadır. Bu

çerçevede az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli birimleri olan Kurumumuz da bu Kanun kapsamındadır.

6331 sayılı Kanun gereği, Kurumumuzda görev yapan tüm personele, 15 Mayıs 2013 tarih ve 28648 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren

“Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin” 11 inci maddesi birinci fıkrası gereği az tehlikeli iş

yerleri için en az “sekiz saat” genel konular,

sağlık ve teknik konularda eğitim verilmesi gerekmektedir.

EĞİTİM KONUSU

10 Şubat-10 Nisan 2014 tarihleri arasında yapılan eğitim konuları (4 saat)

İşyeri temizliği ve düzeni, Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler,

Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları, İş kazası ve meslek hastalığından doğan hukuki sonuçlar

Meslek hastalıklarının sebepleri, Hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması,

Biyolojik ve psikososyal risk etmenleri, İlkyardım

23 Eylül -10 Ekim 2014 tarihleri arasında yapılan eğitim konuları (4 Saat)

Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri,, Elle kaldırma ve taşıma,

İş ekipmanlarının güvenli kullanımı, Ekranlı araçlarla çalışma,

Kişisel koruyucu donanım kullanımı,

İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri ile tekniklerinin uygulanması, İş sağlığı ve güvenliği genel kuralları ve güvenlik kültürü,

Parlama, patlama, yangın ve yangından korunma, Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri,

Tahliye ve kurtarma, Güvenlik ve sağlık işaretleri,

EĞİTİM VERİLEN

PERSONEL Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Çalışan Personellerinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir.

EĞİTİME KATILAN

PERSONEL SAYISI

10 Şubat- 10 Nisan Tarihlerinde toplam 881 kişi eğitime katılmıştır.

23 Eylül -10 Ekim 2014 tarihlerinde toplam 452 kişi eğitime katılmıştır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri

Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı Sağlık Tesislerinde görev

yapan 65,575 kişiye İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi verilmiştir.

45

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMI

Kişisel koruyucu önlemlerin uygulama takibinin , 29.11.2006 tarih ve 26361

sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği ve

11.03.2012 tarih ve 28230 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Kişisel Koruyucu

Donanımların Kategorizasyon Rehberine Dair Tebliğ kapsamında yapılması

sağlanmaktadır.

46

İŞ KAZASI

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 3 üncü Maddesinin 1 inci Fıkrasının (g)

Bendinde iş kazası “İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme

sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hale getiren olay”

olarak tanımlanmıştır. Burada “ vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hale

getiren olay” dan kastedilen kişide sadece uzuv kaybı olması değil, kaza geçiren kişinin

ruhen ya da bedenen kaza geçirmeden önceki halinden farklı hale gelmesidir.

İŞ KAZASI KAPSAMI

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 2 nci Maddesinde; “ Kanun,

kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile

işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet

konularına bakılmaksızın uygulanır.”

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun İşveren, aşağıdaki hallerde belirtilen

sürede Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimde bulunur:

İş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde.

Sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından kendisine bildirilen meslek

hastalıklarını, öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde.

İşyeri hekimi veya sağlık hizmeti sunucuları; meslek hastalığı ön tanısı koydukları

vakaları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına

sevk eder.

Sağlık hizmeti sunucuları kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık

hizmeti sunucuları ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde

Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.

İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu işlemlerine giriş yapmak için www.sgk.gov.tr

adresi kullanılmaktadır.

İş Kazası Bildirimi

İş Kazasının Bildirilmemesi Sonucu Uygulanan İdari

Para Cezaları

6331 sayılı Kanunun 26 ıncı Maddesi (e) Bendi gereği 14 üncü Maddesinin 1

inci Fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene her bir

yükümlülük için ayrı ayrı bin beş yüz Türk Lirası, 2 inci Fıkrasında belirtilen

yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene iki bin Türk Lirası, 4 üncü Fıkrasında

belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen sağlık hizmeti sunucuları veya

yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına iki bin Türk Lirasıdır.

49

Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine göre meslek hastalığı, 5510 sayılı Kanunun 4/ a ve b bentleri kapsamındaki sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleri olarak tanımlanmıştır.

Meslek hastalığının Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi, iş kazasının bildirimi ile ilgili usul ve esaslara ve aynı sürelere tabi olup, keza yasal bir zorunluluktur.

Meslek Hastalığı

İş Kazasının Örnekleri

Kesici-delici alet yaralanmaları, iğne batması, bisturi, makas kesiği, düşme,

çarpma vb. durumlarda meydana gelen ciddi yararlanmalar,

Ambulans kazalarında kazada ambulansta görevli olan çalışanların

yaralanmalar,

6331 sayılı İş Kanunun Sağlık gözetimi konu başlıklı 15 inci Maddesinde işveren;

Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi

tutulmalarını sağlar.

Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:

İşe girişlerinde,

İş değişikliğinde,

İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe

dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde,

İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen

düzenli aralıklarla sağlık taramaları yaptırmalarıdır.

Aynı Kanunun 15 Maddesinin 4 üncü Fıkrasında “ Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden

kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır, çalışana yansıtılamaz.” hükmü yer almaktadır.

06/08/2013 tarihli ve 28730 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Hizmeti Kalitesinin

Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesine dair Yönetmelik kapsamında Sağlık Hizmet Kalite Standartları ile bu

standartların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. SHKS-Hastane Seti Yönetim Hizmetleri

Bölümünde yer alan “00.01.01.44.00 Çalışanların sağlık taramaları yapılmalıdır.” Kodlu standardın

değerlendirme ölçütünde “00.01.01.44.01 Sağlık tarama programı hazırlanmalı: Program, Bölüm bazında

belirlenen riskler ve uzman hekimlerin görüşleri doğrultusunda hazırlanmalıdır.

SAĞLIK TARAMALARI

11/11/2014 tarih ve 1467 Sayılı yazımızla tüm sağlık tesislerimizde

Standart uygulama olması ve İş Sağlığı ve Güvenliği Görev yapan Personele

Kılavuz olması amacıyla İş Sağlığı ve Güvenliği Prosedürü

Yayınlanmıştır.11.11.2014 Tarih ve 1467 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği İş Prosedürü

ve Formları Hk..pdf

UYGULAMA PROSEDÜRÜ

İşyeri Hekimleri ve İş Güvenliği Uzmanları Çalıştırma Yükümlülüğü ,

6331sayılı İş Kanunu İşyeri Hekimleri ve İş Güvenliği Uzmanları 8. Maddesinde;

İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için; çok tehlikeli sınıfta yer alan

işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı, az tehlikeli

sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip

olmaları şartı aranır.

Kurumumuza bağlı 196 sağlık tesislerimizde ;

- 68 A Sınıfı İş Güvenlik Uzmanı

- 13 B Sınıfı İş Güvenlik Uzmanı

- 114 C Sınıfı İş Güvenlik Uzmanı

bulunmaktadır.

53

2 Ağustos 2013 tarih ve 28726 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6495

sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik

Yapılmasına Dair Kanun’ un 56 ncı Maddesinde; 4857 sayılı İş Kanununun

Mülga 81 inci Maddesi kapsamında çalışanlar hariç kamu kurumları ile

50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/7/2016

tarihinde hükmü ile kamu kurumlarında İşyeri Hekimliği ve İş Güvenliği

Uzmanları istihdam edilmesi uygulaması 1 Temmuz 2016 tarihine

ertelenmiştir.

İşyeri Hekimleri ve İş Güvenliği Uzmanları Çalıştırma

Yükümlülüğü