Izvještaj nezavisnog revizora o obavljenoj reviziji · PDF fileANALIZA FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA ... DOGA AJI NAKON DATUMA BILANSA ... Na ra čunu Komercijalne banke nalaze se nov

Krajina osiguranje a.d. Banja Luka

Izvještaj o izvršenoj reviziji finansijskih i drugih izvještaja za 2016. godinu

1

KKRRAAJJIINNAA OOSSIIGGUURRAANNJJEE AA..DD.. BBAANNJJAA LLUUKKAA

Izvještaj nezavisnog revizora o obavljenoj reviziji nekonsolidovanih finansijskih i drugih izvještaja za 2016. godinu

Banja Luka, maj 2017. godine



2

S A D R Ž A J

S t r a n a IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA ............................................................................ 4 BILANS STANJA ..................................................................................................................... 8 BILANS USPJEHA ................................................................................................................ 12 BILANS TOKOVA GOTOVINE ......................................................................................... 15 IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU ............................................................. 17 OSNOVNI PODACI O DRUŠTVU ...................................................................................... 19 OSNOVE ZA SASTAVLJANJE I PRIKAZIVANJE FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA I RAČUNOVODSTVENI METOD......................................................................................... 22 PREGLED ZNAČAJNIH RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA ................................... 23 NAPOMENE UZ BILANS STANJA ................................................................................... 37 NAPOMENE UZ BILANS USPJEHA ................................................................................. 47 NAPOMENE UZ BILANS TOKOVA GOTOVINE ......................................................... 49 NAPOMENA UZ IZVEŠTAJ O PROMENAMA NA KAPITALU .................................. 49 ANALIZA FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA ......................................................................... 50 ANALIZA VREDNOVANJA BILANSNIH I VANBILANSNIH POZICIJA ................. 77 ANALIZA VOĐENJA POSLOVNIH KNJIGA .................................................................. 78 ANALIZA ISPRAVNOSTI I POTPUNOSTI IZVJEŠTAJA KOJI SE DOSTAVLJAJU AGENCIJI ZA OSIGURANJE REPUBLIKE SRPSKE .................................................... 78 POSREDNICI U OSIGURANJU .......................................................................................... 78 ANALIZA FINANSIJSKIH TRANSAKCIJA SA POVEZANIM PRAVNIM LICIMA 79 SUDSKI SPOROVI ................................................................................................................ 79 PORESKI RIZICI .................................................................................................................. 80 STALNOST POSLOVANJA................................................................................................. 80 DOGAĐAJI NAKON DATUMA BILANSA ....................................................................... 81



3

Izjava o odgovornosti rukovodstva Društva za pripremu i odobravanje godišnjih finansijskih izvještaja

Rukovodstvo Društva je za svaku finansijsku godinu dužano pripremiti finansijske izvještaje koji će dati istinit i fer prikaz finansijskog položaja Društva, rezultata poslovanja, te novčanog toka za tu godinu u skladu s međunarodnim računovodstvenim standardima, te je odgovorno za vođenje prikladnih računovodstvenih evidencija kako bi se omogućila priprema ovakvih finansijskih izvještaja u bilo koje vrijeme. Rukovodstvo Društva ima opštu odgovornost za preduzimanje raspoloživih mjera za očuvanje imovine Društva, kao i za sprječavanje i otkrivanje prevara i drugih nepravilnosti. Rukovodstvo Društva je odgovorano za odabir odgovarajućih računovodstvenih politika koje su u skladu s važećim računovodstvenim standardima i za njihovu dosljednu primjenu, donošenje razumnih i razboritih odluka i procjena, te pripremanje finansijskih izvještaja na osnovu principa neograničenog vremena poslovanja, osim ako je pretpostavka da će Društvo nastaviti s poslovanjem neprimjerena.

Direktor Šef računovodstva



4

IZVJEŠTAJ NEZAVISNOG REVIZORA

Skupštini i Upravnom odboru „Krajina osiguranja“ a.d. Banja Luka

Bili smo angažovani da izvršimo reviziju nekonsolidovanih finansijskih izvještaja sa stanjem na dan 31.12.2016. godine „Krajina osiguranja“ a.d. Banja Luka (u daljem tekstu: Društvo), koji obuhvataju bilans stanja, bilans uspjeha, bilans novčanih tokova, izvještaj o promjenama na kapitalu i napomene uz finansijske izvještaje, kao i izvještaja koji čine priloge uz finansijske izvještaje (stanje i promjene tehničkih rezervi osiguranja, stanje i struktura ulaganja tehničkih rezervi, stanje i struktura sredstava garantnog fonda). Odgovornost rukovodstva za finansijske izvještaje

Rukovodstvo je odgovorno za sastavljanje i objektivnu prezentaciju ovih finansijskih izvještaja u skladu sa računovodstvenim propisima Republike Srpske. Ova odgovornost obuhvata: osmišljavanje, primjenu i održavanje internih kontrola koje su relevantne za sastavljanje i objektivnu prezentaciju finansijskih izvještaja koji ne sadrže pogrešne informacije od materijalnog značaja, nastale usljed kriminalne radnje ili greške; odabir i primjenu odgovarajućih računovodstvenih politika, kao i korišćenje najboljih mogućih računovodstvenih procjena. Odgovornost revizora

Naša odgovornost je da izrazimo mišljenje o priloženim finansijskim izvještajima Društva na osnovu revizije. Reviziju smo obavili u skladu sa Međunarodnim standardima revizije i Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske. Zbog značaja pitanja objašnjenih u Osnovama za uzdržavajuće mišljenje, nismo bili u mogućnosti da prikupimo dovoljno revizorskih dokaza na osnovu kojih bismo izrazili naše mišljenje. Revizor ne preuzima nikakvu odgovornost za istinitost i objektivnost izvještaja koji su bili predmet postupka revizije.

Osnov za uzdržvanje od davanja mišljenja

U toku 2016. godine Društvo je usljed promjene vlasničke strukture, te sudskih sporova između Društva i većinskih vlasnika, mijenjalo nekoliko puta direktora Društva te članove upravnog odbora. Od početka 2016. godine do datuma sastavljanja finansijskih izvještaja za 2016. godinu u sudu je registravano pet promjena lica ovlaštenog za zastupanje društva, od kojih je jedan vanredni upravnik, dok je upravni odbor imenovao 20.04.2016. godine v.d. direktora koji nije dobio saglasnost Agencije za osiguranje, te nije ni upisan u sudski registar. U navedenom periodu Društvo je nekoliko puta ostajalo bez zakonskog zastupnika i potpisnika. Istovremeno, su se dešavale situacije da jedno lice bude upisano u sudski registar kao ovlašteno, dok su dokumenta potpisana od strane drugog lica. U određenom vremenskom periodu pojedini članovi upravnog odbora, suprotno Zakonu u privrednim društvima, su upravljali Društvom i potpisivali određena dokumenta koja su bila osnov za evidentiranje poslovnih transakcija. Navedeno ukazuje na postojanje rizika da nam sva dokumentacija o poslovnim transkcijama u Društvu, iz objektivnih razloga, nije data na uvid, a usljed česte promjene odgovornih lica, te nepostojanja istih u određenim periodima tokom 2016. godine.

(nastavlja se)



5

(nastavak)

Nadalje, Agencija za osiguranje Republike Srpske je rješenjem od 20.07.2016. godine uvela vanrednu upravu u Društvo na period od tri mjeseca kojim su prestale nadležnosti direktora, vršilaca dužnosti direktora, prokurista, Upravnog odbora, organa u Društvu koji vrši nadzor i skupštine akcionara Društva i imenovan vanredni upravnik. Vanredna uprava je nadalje produžena do 20.01.2017. godine. Agencija za osiguranje Republike Srpske je sačinila Zapisnik o izvršenoj kontroli Društva od 08.07.2016. godine gdje su predmet kontrole bili dokumentacija vezana za presudu po osnovu priznanja Okružnog privrednog suda u Trebinju broj 62 Ps 010966 16 Ps od 16.05.2016. godine, provjera izvršenja nadzornih mjera Agencije za osiguranje Republike Srpske u periodu od 19.01.2016. godine do 30.06.2016. godine i provjera vršenja izvršnih ovlaštenja od strane neizvršnih članova Upravnog odbora Društva. Navedenim zapisnikom Agencija za osiguranje Republike Srpske je konstatovala brojne nepravilnosti u poslovanju Društva, među kojima se navodi da su pojedini članovi Upravnog odbora vršili nezakonito izvršno upravljanje poslovanjem i radnim procesima u Društvu. Jedan od razloga pokretanja vanredne uprave je i prikrivanje poslovnih knjiga, dokumenata i evidencije ili imovine Društva prema Agenciji.

U navednom periodu mijenjan je Statut Društva bez saglasnosti Skupštine akcionara dok su izmjene Statuta bile u suprotnosti sa odredbama Zakona o privrednim društvima. Izmjenama Statuta ukinut je Odbora za reviziju.

U zapisniku Agencije za osiguranje Republike Srpske od 10.05.2016. godine, konstatovano je da Društvo nije uspostavilo sistem upravljanja rizicima, sistem internih kontrola, te je izloženo visokom poslovnom riziku. Nadalje, Društvo nema internog aktuara, te lice ovlašteno za sastavljenje finansijskih izvještaja.

Prije sačinjavanja finansijskih izvještaja Društvo nije izvršilo usaglašavanje međusobnih potraživanja i obaveza što je u suprotnosti sa članom 18. Zakona o računovodstvu i reviziji Republike Sprske. Nismo se mogli uvjeriti u vrijednost iskazanih potraživanja od kupaca niti obaveza prema dobavljačima.

Kao što je objelodanjeno u napomeni broj 4.1.2, na dan bilansa, rukovodstvo Društva nije analiziralo vrijednost nekretnina, postrojenja i opreme u cilju utvrđivanja potencijalnog obezvređenja u skladu sa MRS 36 – Umanjenje vrijednosti imovine. Nismo se mogli uvjeriti u fer vrijednost ukupno iskazanih nekretnina, postrojenja i opreme u poslovnim knjigama Društva.

Kao što je objelodanjeno u napomeni broj 4.1.3, Društvo nije izvršilo procjenu fer vrijednosti investicionih nekretnina na dan 31.12.2016. godine, prema zahtjevima MRS-40 Investicione nekretnine i Pravilnika o načinu procjenjivanja bilansnih i vanbilansnih pozicija. Nismo se mogli uvjeriti u fer vrijednost investicionih nekretnina. U periodu od septembar 2016. – maj 2017. godine Društvo nije imalo zaposlenog ovlaštenog računovođu. U cilju sastavljanja finansijskih izvještaja, Društvo je 24.04.2017. godine potpisalo ugovor sa Agencijom za posredničke, informatičke i finansijske usluge o izradi finansijskih izvještaja za 2016. godinu. Prema članu 13. Zakona o računovodstvu i reviziji Republike Srpskeke, društvima za osiguranje je zabranjeno povjeravanje vođenja poslovnih knjiga i sačinjavanja finansijskih izvještaja drugom licu. Društvo je finansijske izvještaje za 2016. godinu predalo APIF-u 13.04.2017. godine.

(nastavlja se)



6

(nastavak)

Kao što je objelodanjeno u napomeni broj 15, uz finansijske izvještaje, priloženi finansijski izvještaji Društva su sastavljeni pod pretpostavkom da će Društvo nastaviti svoje poslovanje u skladu sa načelom stalnosti poslovanja. Društvo je u izvještajnom periodu iskazalo neto gubitak u iznosu od 1.110.793 KM, dok je poslovni gubitak u iznosu od 399.649 KM; prihodi od premija osiguranja, saosiguranja i reosiguranja neživotnih osiguranja (9.939.600 KM) manji su u odnosu na isti period prethodne godine za 12% dok negativan novčani tok iz poslovne aktivnosti iznosi 3.737.988 KM. Kratkoročne obaveze Društva na dan 31.12.2016. godine veće su od tekuće imovine za iznos od 2.626.751 KM, dok je racio likvidnosti 0,62. Na osnovu navedenog, Društvo može biti suočeno sa problemima likvidnosti, odnosno sa nemogućnošću da izmiruje svoje kratkoročne obaveze prema dobavljačima i povjeriocima u rokovima dospijeća. Društvo je na dan 31.12.2016. godine iskazalo ukupan gubitak ranijih i tekuće godine u iznosu od 4.424.198 KM što čini 32% osnovnog kapitala registrovanog u sudskom i drugim zakonskim registrima. Takođe, značajno je smanjen obim poslovne aktivnosti Društva u 2016. godini u odnosu na isti period prethodne godine. Usljed navedenog stalnost poslovanja Društva je ugrožena. Društvo nije u skladu sa MRS objavilo u notama plan za prevazilaženje problema likvidnosti i profitabilnosti.

Napomene uz finansijske izvještaje prezentovane od strane Društva nisu u skladu sa Međunarodnim računovodstvenim standardima. Društvo nije objelodanilo povezane strane niti transakcije sa povezanim stranama, nije objelodanilo postojanje sudskih sporova, niti naknadne događaje. Ovlašćeni aktuar je dao konačno negativno mišljenje na ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda na dan 31.12.2016. godine. Ovo mišljenje se zasniva na slijedećim činjenicama: „Minimalni garantni fond Društva na dan 31.12.2016. godine iznosi 5.000.000,00 KM. Društvo je sredstva 50% minimalnog garantnog fonda (2.500.000,00 KM) uložilo u oročene depozite i time ispunilo zahtjeve iz člana 18. Pravilnika. Tehničke rezerve na dan 31.12.2016. godine iznose 5.171.174,52 KM. Društvo je obezbijedilo ukupno 3.183.513,12 KM ili 61,56% sredstava za pokriće tehničkih rezervi, odnosno nedostatak sredstava za pokriće tehničkih rezervi iznosi 1.987.661,40 KM u apsolutnom iznosu ili 38,44%. Na računu Komercijalne banke nalaze se novčana sredstva u iznosu od 3.118.110 KM koja nisu priznata kao sredstva za pokriće tehničkih rezervi shodno članu 11. stav 1) tačka (14) Pravilnika. Da je Društvo izvršilo prealokaciju navedenih sredstava u druge oblike propisane Pravilnikom, imalo bi u potpunosti pokrivene tehničke rezerve na dan 31.12.2016. godine“.

Uzdražavanje od davanja mišljenja Zbog značaja pitanja iskazanih u Osnovama za uzdržavajuće mišljenje, nismo bili u mogućnosti da prikupimo dovoljno odgovarajućih revizorskih dokaza na osnovu kojih bismo izrazili naše mišljenje. U skladu sa navedenim, ne izražavamo mišljenje o priloženim finansijskim izvještajima Društva za poslovnu 2016. godinu.

(nastavlja se)



7

(nastavak)

Skretanje pažnje

Ne izražavajući dalje rezerve u odnosu na dato mišljenje skrećemo pažnju na sljedeće pitanja: Kao što je objelodanjeno u napomeni 5.1.14, uz finansijske izvještaje, u toku 2016. godine Društvo je isplaćivalo neto lična primanja, poreze i doprinose zaposlenima sa zakašnjenjem. Istovremeno su isplaćivana neto primanja bez plaćanja pripadajućih doprinosa i poreza na lična primanja. Prema odredbama Zakona o porezu na dohodak („Službeni glasnik Republike Srpske” broj 60/15 i 5/16), porez na dohodak se plaća u trenutku isplate svakog pojedinačnog dohotka, dok se prema odredbama Zakona o doprinosima („Službeni glasnik Republike Srpske” broj 116/12 i 103/15), doprinosi socijalnog osiguranja zaposlenih plaćaju u momentu isplate neto ličnih primanja, odnosno najkasnije dva mjeseca od isteka mjeseca za koji se doprinosi obračunavaju. Ostala pitanja Reviziju finansijskih izvještaja za godinu koja se završila 31.12.2015. godine, izvršio je drugi revizor i dao nemodifikovano mišljenje o tim izvještajima. EF REVIZOR d.o.o. Banja Luka, Gajeva broj 12 Datum: 26. maj 2017. godine

Ovlašćeni revizori:

Milan Kondić

Srećko Vidović



8

BILANS STANJA (Izvještaj o finansijskom položaju)

na dan 31.12.2016. godine

u KM

Grupa računa, račun

POZICIJA

Ozn

aka

AO

P-а

Iznos tekuće godine Iznos prethodne

godine (početno stanje)

Bruto Ispravka

vrijednosti Neto (4-5)

1 2 3 4 5 6 7

AKTIVA A. STALNA IMOVINA (002+008+018+028+029) 001 15.732.935 1.978.878 13.754.057 14.153.906

01 I - NEMATERIJALNA ULAGANJA (003 do 007) 002 147.508 93.925 53.583 52.002 010 1. Ulaganja u razvoj 003 011 2. Koncesije, patenti, licence i ostala prava 004 012 3. Goodwill 005 013 4.Softver i ostala prava 006 014 4. Ostala nematerijalna ulaganja 007 147.508 93.825 53.583 52.002

015 i 016 5. Avansi i nematerijalna ulaganja u pripremi 008

02

II - NEKRETNINE, INVESTICIONE NEKRETNINE POSTROJENJA, OPREMA I OSTALA SREDSTVA (009 do 017) 009 11.512.055 1.514.952 9.997.103 9.995.447

020 1. Zemljište 010 384.900 384.900 384.900 021 2. Biološka sredstva 011 022 3. Građevinski objekti 012 4.202.978 554.054 3.648.924 3.707.330 023 4. Postrojenja i oprema 013 1.009.662 928.833 80.829 116.094 024 5. Investicione nekretnine 014 5.716.086 5.716.086 5.716.086 025 6. Ulaganja u tuđim nekretninama, postrojenjima i opremi 015 026 7. Ostala osnovna sredstva 016 32.065 32.065 0

027 i 028 8. Avansi i nekretnine, postrojenja, oprema i investicione nekretnine u pripremi 017 166.364 166.364 71.037

03 III - DUGOROČNI FINANSIJSKI PLASMANI (019 do 027) 018 3.586.066 370.001 3.216.065 4.106.457 030, dio 039 1. Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica 019 031, dio 039 2. Učešće u kapitalu pridruženih pravnih lica 020 2.000 2.000 2.000 032, dio 039 3. Učešće u kapitalu ostalih pravnih lica 021

033, dio 039 4. Dugoročni finansijski plasmani matičnim, zavisnim i ostalim povezanim pravnim licima 022

034, dio 039 5. Dugoročni finansijski plasmani u zemlji 023 114.065 114.065 114.066 035, dio 039 6. Dugoročni finansijski plasmani u inostranstvu 024 3.470.001 370.001 3.100.000 3.470.001 036, dio 039 7. Finansijska sredstva koja se drže do roka dospijeća 025 037, dio 039 8. Finansijska sredstva raspoliživa za prodaju 026 038, dio 039 9. Ostali dugoročni finansijski plasmani 027 0 520.390

038 IV OSTALA DUGOROČNA SREDSTVA 028 487.306 487.306 0 04 IV - ODLOŽENA PORESKA SREDSTVA 029 B.TEKUĆA IMOVINA (031+036+062+063) 030 5.633.435 1.300.025 4.333.410 8.586.173

10 do 15

I - ZALIHE, STALNA SREDSTVA I SREDSTVA OBUSTAVLJENOG POSLOVANJA NAMIJENJENA PRODAJI (032 do 035) 031 8.697 0 8.697 4.678

100 do 109 1. Zalihe materijala 032 8.697 8.697 4.678 130 do 139 2. Zalihe ostataka osiguranih oštećenih stvari 033

140 do 149 3. Stalna sredstva i sredstva obustavljenog poslovanja namijenjena prodaji 034

150 do 159 4. Dati avansi 035

20 do 26 II - KRATKOROČNA POTRAŽIVANJA, PLASMANI I GOTOVINA (037+046+047+048+058+061) 036 4.961.242 1.300.025 3.661.217 7.776.842

20 1. Potraživanja po osnovu premije, učešća u naknadi šteta i ostali kupci (038 do 045) 037 1.356.539 1.300.025 56.514 24.940

200, dio 209 a) Potraživanja po osnovu premije životnih osiguranja 038



9

201, dio 209 b) Potraživanja po osnovu premije neživotnih osiguranja 039 222.723 171.856 50.867 240.554 202, 203, dio

209 v) Potraživanja po osnovu premije saosiguranja, reosiguranja i retrocesija u zemlji 040

204, dio 209 g) Potraživanja po osnovu premije saosiguranja, reosiguranja i retrocesija iz inostranstva 041

205, dio 209 d) Potraživanja po osnovu učešća u naknadi šteta u zemlji 042 206, dio 209 đ) Potraživanja po osnovu učešća u naknadi šteta u inostranstvu 043 207, dio 209 e) Ostali kupci i ostala potraživanja 044 1.133.816 1.128.169 5.647 3.386 208, dio 209 ž) Potraživanja po osnovu depozitne premije 045 210 do 219 2. Potraživanja iz specifičnih poslova 046 50.887 50.887 110.309 220 do 229 3. Druga potraživanja 047 48.473 48.473 42.959

23 4. Kratkoročni finansijski plasmani (049 do 057) 048 24.999 24.999 24.869

230, dio 239 a) Kratkoročni finansijski plasmani u povezana pravna lica - matična i zavisna 049 20.517 20.517 20.517

231, dio 239 b) Kratkoročni finansijski plasmani - ostala povezana pravna lica 050 232, dio 239 v) Kratkoročni finansijski plasmani u zemlji 051 233, dio 239 g) Kratkoročni finansijski plasmani u inostranstvu 051

234, dio 239 d) Dio dugoročnih deponovanja i ulaganja koji dospijeva za naplatu u periodu do godinu dana 053

235, dio 239 đ) Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha namijenjena trgovanju 054 4.482 4.482 4.352

236, dio 239 e) Finansijska sredstva označena po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha 055

237 ž) Otkupljene sopstvene akcije 056 238, dio 239 z) Ostali kratkoročni finansijski plasmani 057

24 5. Gotovina i gotovinski ekvivalenti (059+060) 058 3.480.344 0 3.480.344 7.354.765 240 a) Gotovinski ekvivalenti - hartije od vrijednosti 059

241 do 249 b) Gotovina 060 3.480.344 3.480.344 7.354.765 260 do 269 6. Porez na dodatu vrijednost 061 260 do 269 III - AKTIVNA VREMENSKA RAZGRANIČENJA 062 663.497 663.497 804.653

278 IV - ODLOŽENA PORESKA SREDSTVA 063 290 V. GUBITAK IZNAD VISINE KAPITALA 064

G. POSLOVNA AKTIVA (001+030+064) 065 21.366.370 3.278.903 18.087.467 22.740.079 88 D.VANBILANSNA AKTIVA 066 Đ. UKUPNA AKTIVA (065+066) 067 21.366.370 3.278.903 18.087.467 22.740.079



10

BILANS STANJA - nastavak (Izvještaj o finansijskom položaju)

na dan 31.12.2016. godine

u KM


POZICIJA

Ozn

aka

AO

P-а

Iznos na dan

bilansa tekuće godine

Iznos prethodne

godine (početno stanje)

1 2 3 4 5

PASIVA A. KAPITAL (102-109+110-111+112+118+119-120+121-124) 101 10.212.730 11.333.241

30 I - OSNOVNI KAPITAL (103 do 108) 102 13.668.191 13.668.191 300 1. Akcijski kapital 103 13.668.191 13.668.191 301 2. Udjeli društva sa ograničenom odgovornošću 104 302 3. Državni kapital 105 303 4. Ulozi društava za uzajamno osiguranje sa ograničenim doprinosom 106 304 5. Ulozi društava za uzajamno osiguranje sa neograničenim doprinosom 107 309 6. Ostali kapital 108

310 do 312 II - UPISANI NEUPLAĆENI KAPITAL 109 320 III - EMISIONA PREMIJA 110 321 IV – EMISIONI GUBITAK 111

dio 32 V - REZERVE IZ DOBITKA (113 do 117) 112 94.823 94.823 321 1. Zakonske rezerve 113 94.823 94.823 322 2. Statutarne rezerve 114 323 3. Druge rezerve utvrđene aktima društva 115 324 4. Rezerve za sopstvene akcije 116 329 5. Ostale rezerve iz dobitka 117

330, 331 i 334 VI - REVALORIZACIONE REZERVE 118 873.914 883.632

332 VII - NEREALIZOVANI DOBICI PO OSNOVU FINANSIJSKIH SREDSTAVA RASPOLOŽIVIH ZA PRODAJU 119

333 VIII - NEREALIZOVANI GUBICI PO OSNOVU FINANSIJSKIH SREDSTAVA RASPOLOŽIVIH ZA PRODAJU 120

34 IX- NERASPOREĐENI DOBITAK (122+123) 121 340 1. Neraspoređeni dobitak ranijih godina 122 341 2. Neraspoređeni dobitak tekuće godine 123 35 IX GUBITAK DO VISINE KAPITALA (125+126) 124 4.424.198 3.313.405

350 1. Gubitak ranijih godina 125 3.313.405 1.138.349

351 2. Gubitak tekuće godine 126 1.110.793 2.175.056

40 B. DUGOROČNA REZERVISANJA (128 do 136) 127 914.576 162.708 400 1. Matematička rezerva životnih osiguranja 128 401 2. Rezervisanja za učešće u dobitku 129 402 3. Rezervisanja za izravnanje rizika 130 403 4. Rezervisanja za zadržane kaucije i depozite 131 404 5. Rezervisanja za troškove restrukturisanja 132 405 6. Rezervisanja za bonuse i popuste 133

406 7. Rezervisanja za naknade i beneficije zaposlenih 134 34.916 56.987

407 8. Druge tehničke rezerve osiguranje 135 409 8. Ostala dugoročna rezervisanja 136 879.660 105.721

V.OBAVEZE (138+147) 137 6.960.161 11.244.130 41 I DUGOROČNE OBAVEZE (139 do 146) 138 0 48.427

410 1. Obaveze koje se mogu konvertovati u kapital 139 411 2. Obaveze prema povezanim pravnim licima 140 412 3. Obaveze po emitovanim dugoročnim hartijama od vrijednosti 141

413 i 414 4. Dugoročni krediti 142 46.838 415 i 416 5. Dugoročne obaveze po finansijskom lizingu 143 1.589

417 6. Dugoročne obaveze po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha 144



11

418 7. Odložene poreske obaveze 145 419 8. Ostale dugoročne obaveze 146

42 do 48 II Kratkoročne obaveze (148+156+160+161+164+163+164+165+166+167+168) 147 6.960.161 11.195.703

42 1. Kratkoročne finansijske obaveze (149 do 155) 148 302.189 540.191 420 a) Kratkoročne finansijske obaveze prema povezanim pravnim licima 149 421 b) Obaveze po emitovanim kratkoročnim hartijama od vrijednosti 150

422 i 423 v) Kratkoročni krediti 151 100.000 396.427

424 i 425 g) Dio dugoročnih finansijskih obaveza koji dospijeva u periodu do godinu dana 152 58.910 143.764

426 d) Kratkoročne obaveze po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha 153

427 đ) Obaveze po osnovu stalnih sredstava namijenjenih prodaji i sredstava poslovanja koje se obustavlja 154

429 e) Ostale kratkoročne finansijske obaveze 155 143.279 43 2. Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa (157 do 159) 156 428.756 224.296

430 i 431 a) Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa 157 428.756 224.296

432 i 434 b) Obaveze po osnovu udjela u štetama i ugovorenim iznosima iz reosiguranja 158

433 i 435 v) Obaveze po osnovu udjela u štetama i ugovorenim iznosima iz saosiguranja 159

440 do 449 3. Obaveze za premiju i specifične obaveze 160 15.242 17.551 45 4. Obaveze po osnovu zarada i naknada zarada (162+163) 161 260.373 166.814

450 do 455 a) Obaveze po osnovu bruto zarada 162 260.373 166.814 456 do 458 b) Obaveze po osnovu bruto naknada zarada 163 460 do 469 5. Druge obaveze iz poslovanja 164 581.194 373.009

47, osim 474 6. Obaveze za poreze, doprinose i druge kratkoročne obaveze 165 51.645 28.527 474 7. Obaveze za porez iz rezultata 166 181.985 497 8. Odložene poreske obaveze 167

49, osim 497 9. Pasivna vremenska razgraničenja (169 do 175) 168 5.320.762 9.663.330 490 a) Prenosne premije životnih osiguranja 169 491 b) Prenosne premije neživotnih osiguranja 170 1.288.886 4.906.608 492 v) Prenosne premije saosiguranja i reosiguranja 171 493 g) Rezervisane štete životnih osiguranja 172 494 d) Rezervisane štete neživotnih osiguranja 173 3.882.288 4.645.854 495 đ) Rezervisanja za udjele u štetama po osnovu saosiguranja i reosiguranja 174

496, 498 i 499 e) Druga pasivna vremenska razgraničenja 175 149.588 110.868 G. POSLOVNA PASIVA (101+127+137) 176 18.087.467 22.740.079

89 D. VANBILANSNA PASIVA 177 Đ. UKUPNA PASIVA (176+177) 178 18.087.467 22.740.079

Potpisano u ime Društva ___________________



12

BILANS USPJEHA (Izvještaj o ukupnom rezultatu u periodu)

od 01.01. do 31.12.2016. godine

u KM


POZICIJA

Ozn

aka

AO

P-а

Iznos

Tekuća godina

Prethodna godina

1 2 3 4 5

A. POSLOVNI PRIHODI I RASHODI I - POSLOVNI PRIHODI (202+208+209+210+211+212) 201 9.939.600 11.345.561

60 1. Prihodi od premije i provizije osiguranja, saosiguranja, reosiguranja i retrocesija životnih osiguranja (203 do 207) 202

600, 602, 605 a) Prihodi od premije osiguranja, saosiguranja, reosiguranja i retrocesija životnih osiguranja 203

601 b) Prihodi od premija dobrovoljnog penzijskog osiguranja 204

603 v) Prihodi po osnovu učešća saosiguranja i reosiguranja u naknadi šteta životnih osiguranja 205

604 g) Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja životnih osiguranja, reosiguranja i retrocesija 206

606 do 609 d) Ostali prihodi po osnovu životnog osiguranja 207

610 do 619 2. Prihodi od premije i provizije osiguranja, saosiguranja, reosiguranja i retrocesija neživotnih osiguranja 208 7.798.491 9.801.566

620 do 629 3. Prihodi po osnovu učešća saosiguranja i reosiguranja i retrocesija u naknadi šteta neživotnih osiguranja 209 20.985

630 do 639 4. Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih osiguranja 210 1.770.972 612.768

640 do 649 5. Prihodi od povrata poreskih i drugih dažbina i prihodi od premija, subvencija, dotacija, donacija i sl. 211 10.086 6.368

650 do 659 6. Drugi poslovni prihodi 212 360.051 903.874 II - POSLOVNI RASHODI (214+236) 213 10.339.249 12.993.973 1. Funkcionalni rashodi (215+225+231) 214 4.483.509 5.616.629

50 1.1. Rashodi za dugoročna rezervisanja i funkcionalne doprinose (216 do 222) 215 158.652 310.914

500 a) Matematička rezerva životnih osiguranja, osim dobrovoljnog penzijskog osiguranja 216

501 b) Matematička rezerva dobrovoljnog penzijskog osiguranja 217 502 v) Doprinos za preventivu 218 47.906 16.636 503 g) Vatrogasni doprinos 219 3.975 4.538 504 d) Doprinos Zaštitnom fondu 220 106.771 289.740 505 đ) Rashodi za dugoročna rezervisanja za izravnanje rizika 221 506 e) Doprinosi propisaniposebnim zakonom 222 507 ž) Povećanje drugih tehničkih rezervi 223 509 z) Ostali rashodi za dugoročna rezervisanja i funkcionalne doprinose 224

51 1.2. Naknade šteta, ugovorenih iznosa i premija saosiguranja i reosiguranja (226 do 230) 225 1.241 0

510, 513 a) Naknade šteta, ugovorenih iznosa i udjela u štetama životnih osiguranja 226 511 b) Naknade šteta i ugovorenih suma dobrovoljnog penzijskog osiguranja 227

512, 514 v) Rashodi po osnovu premija i provizija saosiguranja, reosiguranja i retrocesija životnih osiguranja 228 1.241

515, 516, 517 g) Rezervisanja za štete, udjele u štetama i ostala rezervisanja po osnovu životnih osiguranja 229

518 d) Rashodi po osnovu bonusa i popusta životnih osiguranja 230 52 1.3. Naknade šteta i ostale naknade neživotnih osiguranja (232 do 235) 231 4.323.616 5.305.715

520, 521, 522, 524

a) Naknade šteta, osiguranih suma, drugih ugovorenih iznosa i udjeli u štetama neživotnih osiguranja 232 3.086.729 3.324.881

523, 525 b) Rashodi po osnovu premija i provizija saosiguranja, reosiguranja i retrocesija neživotnih osiguranja 233 229.481 292.275

526, 527, 529 v) Rashodi po osnovu bonusa ipopusta neživotnih osiguranja 234



13

526,527,529 g) Rezervisanja za štetu, udjele u šteti i ostala rezervisanja po osnovu neživotnih osiguranja 235 1.007.406 1.688.559

2. Troškovi sprovođenja osiguranja (237+240+246) 236 5.855.740 7.377.344 53 2.1. Troškovi amortizacije i rezervisanja (238+239) 237 1.022.476 112.008

530 a) Troškovi amortizacije 238 105.259 112.008 533 do 539 b) Troškovi rezervisanja 239 917.217

54 2.2. Troškovi materijala, energije, usluga i nematerijalni troškovi (241 do 245) 240 2.425.794 4.149.601 540 a) Troškovi materijala, goriva i energije 241 108.490 166.634 541 b) Troškovi provizija 242 104.239 37.752

542, 543 v) Troškovi proizvodnih usluga 243 1.677.388 3.443.467 544, 545, 547,

548, 549 g) Nematerijalni troškovi 244 420.737 399.231 546 d) Troškovi poreza i doprinosa 245 114.940 102.517 55 2.3. Troškovi zarada, naknada zarada i ostali lični rashodi (247+248) 246 2.407.470 3.115.735

550 a) Troškovi bruto zarada i naknada zarada 247 2.178.277 2.743.635 551 do 559 b) Ostali lični rashodi i naknade 248 229.193 372.100

III - POSLOVNI DOBITAK (201-213) 249 IV - POSLOVNI GUBITAK (213-201) 250 399.649 1.648.412

66 B. FINANSIJSKI PRIHODI I RASHODI I - FINANASIJSKI PRIHODI (252 do 255) 251 183.654 211.761

660, 661 1. Finansijski prihodi od matičnih, zavisnih i ostalih povezanih pravnih lica 252 6.851 315 662 2. Prihod od kamata 253 138.725 192.456 663 3. Pozitivne kursne razlike 254 305 246

664, 665, 669 4. Ostali finansijski prihodi 255 37.773 18.744 56 II - FINANSIJSKI RASHODI (257 do 260) 256 72.347 336.274

560, 561 1. Finansijski rashodi iz odnosa sa matičnim, zavisnim i ostalim povezanim pravnim licima 257 24.787 88.996

562 2. Rashodi kamata 258 37.082 60.272 563 3. Negativne kursne razlike 259 133 367

564, 565, 569 4. Ostali rashodi 260 10.345 186.639 III - DOBITAK REDOVNE AKTIVNOSTI (249+251-256) ili (251-256-250) 261 IV - GUBITAK REDOVNE AKTIVNOSTI (250+256-251) ili (256-251-249) 262 288.342 1.772.925

67 V. OSTALI PRIHODI I RASHODI I - OSTALI PRIHODI (264 do 267) 263 32.276 225.790

670, 671 1. Dobici od prodaje nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja, opreme i investicionih nekretnina 264 1.703

672 2. Dobici od prodaje učešća i dugoročnih hartija od vrijednosti 265 676 3. Prihodi po osnovu efekata ugovorene zaštite od rizika 266

673, 674, 675, 677, 678, 679 4. Ostali prihodi 267 32.276 224.087

57 II - OSTALI RASHODI (269 do 272) 268 408.205 448.519

570, 571 1. Gubici po osnovu rashodovanja i prodaje nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja, opreme i investicionih nekretnina 269 890 5.345

572 2. Gubici po osnovu prodaje učešća u kapitalu i hartija od vrijednosti 270 575 3. Rashodi po osnovu efekata ugovorene zaštite od rizika 271

573, 574, 576, 577 i 579 4. Ostali rashodi 272 407.315 443.174

III - DOBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (263-268) 273 IV - GUBITAK PO OSNOVU OSTALIH PRIHODA I RASHODA (268-263) 274 375.929 222.729

68 G, PRIHODI I RASHODI OD USKLAĐIVANJA VRIJEDNOSTI IMOVINE I - PRIHODI OD USKLAĐIVANJA VRIJEDNOSTI IMOVINE (276 do 278) 275 895 0

680, 681, 682 1. Prihodi od usklađivanja vrijednosti nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja, opreme i investicionih nekretnina 276

683 2. Prihodi od usklađivanja vrijednosti dugoročnih finansijskih plasmana i finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju 277

684 do 689 3. Ostali prihodi od usklađivanja vrijednosti imovine 278 895

58 II - RASHODI PO OSNOVU USKLAĐIVANJA VRIJEDNOSTI IMOVINE (280 do 282) 279 447.417 110.621

580, 581, 582 1. Obezvređenje nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja, opreme i investicionih nekretnina 280



14

583 2. Obezvrjeđenje dugoročnih finansijskih plasmana i finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju 281 370.001

584 do 589 3. Ostali rashodi po osnovu usklađivanja vrijednosti imovine 282 77.416

III - DOBITAK PO OSNOVU USKLAĐIVANJA VRIJEDNOSTI IMOVINE (275-279) 283

IV - GUBITAK PO OSNOVU USKLAĐIVANJA VRIJEDNOSTI IMOVINE (279-275) 284 446.522

110.621

690 D. DOBITAK POSLOVANJA KOJE SE OBUSTAVLJA 285 590 Đ. GUBITAK POSLOVANJA KOJE SE OBUSTAVLJA 286

691 E. PRIHODI PO OSNOVU PROMJENE RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA I ISPRAVKE GREŠAKA IZ RANIJIH GODINA 287

591 Ž. RASHODI PO OSNOVU PROMJENE RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA I ISPRAVKE GREŠAKA IZ RANIJIH GODINA 288

Z. DOBITAK I GUBITAK PRIJE OPOREZIVANJA 1. Dobitak prije oporezivanja (261+273+283+285+287-262-274-284-286-288) 289

2. Gubitak prije oporezivanja (262+274+284+286+288-261-273-283-285-287) 290 1.110.793 2.106.275

721 I. TEKUĆI I ODLOŽENI POREZ NA DOBIT 1. Poreski rashodi perioda 291 181.985

dio 722 2. Odloženi poreski rashodi perioda 292 dio 722 3. Odloženi poreski prihodi perioda 293

J. NETO DOBITAK I NETO GUBITAK PERIODA 1. Neto dobitak tekuće godine (289-290-291-292+293) 294

2. Neto gubitak tekuće godine (290-289+291+292-293) 295 1.110.793 2.288.260

K. OSTALI DOBICI I GUBICI U PERIODU I - DOBICI UTVRĐENI DIREKTNO U KAPITALU (297 do 302) 296 0 9.718

1. Dobici po osnovu smanjenja revalorizacionih rezervi na stalnim sredstvima, osim HOV raspoloživih za prodaju 297 9.718

2. Dobici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju 298 3. Dobici po osnovu prevođenja finansijskih izvještaja inostranog poslovanja 299 4. Aktuarski dobici od planova definisanih primanja 300 5. Efektivni dio dobitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova 301 6. Ostali dobici utvrđeni direktno u kapitalu 302 II - GUBICI UTVRĐENI DIREKTNO U KAPITALU (304 do 308) 303 1. Gubici po osnovu promjene fer vrijednosti HOV raspoloživih za prodaju 304 2. Gubici po osnovu prevođenja finansijskih izvještaja inostranog poslovanja 305 3. Aktuarski gubici od planova definisanih primanja 306 4. Efektivni dio gubitaka po osnovu zaštite od rizika gotovinskih tokova 307 5. Ostali gubici utvrđeni direktno u kapitalu 308 L. OSTALI DOBICI ILI GUBICI U PERIODU (296-303) ili (303-296) 309 0 9.718

LJ. POREZ NA DOBITAK KOJI SE ODNOSI NA OSTALE DOBITKE I GUBITKE 310

M. NETO REZULTAT PO OSNOVU OSTALIH DOBITAKA I GUBITAKA U PERIODU (309±310) 311 0 9.718

N. UKUPAN NETO REZULTAT U OBRAČUNSKOM PERIODU I - UKUPAN NETO DOBITAK U OBRAČUNSKOM PERIODU (294±311) 312

II - UKUPAN NETO GUBITAK U OBRAČUNSKOM PERIODU (294±311) 313 1.110.793 2.278.542

Dio neto dobitka/gubitka koji pripada većinskim vlasnicima 314 Dio neto dobitka/gubitka koji pripada manjinskim vlasnicima 315 Obična zarada po akciji 316 Razrijeđena zarada po akciji 317 Prosječan broj zaposlenih po osnovu časova rada 318 92.83 110 Prosječan broj zaposlenih po osnovu stanja na kraju mjeseca 319 68 132



15

BILANS TOKOVA GOTOVINE (Izvještaj o tokovima gotovine) od 01.01. do 31.12.2016. godine

u KM

POZICIJA Oznaka AOP-а

Iznos Tekuća godina

Prethodna godina

1 2 3 4 A. TOKOVI GOTOVINE IZ POSLOVNIH AKTIVNOSTI I - Prilivi gotovine iz poslovnih aktivnosti (502 do 505) 501 5.098.929 10.712.654

1. Prilivi od premije osiguranja, saosiguranja i primljeni avansi 502 4.413.337 10.075.601

2. Prilivi od premije reosiguranja i retrocesija 503

3. Prilivi od učešća u naknadi štete 504 20.985

4. Ostali prilivi iz poslovnih aktivnosti 505 685.592 616.068

II - Odlivi gotovine iz poslovnih aktivnosti (507 do 514) 506 8.836.917 10.845.406 1. Odliv po osnovu naknade štete iz osiguranja i udjela u štetama iz saosiguranja i dati avansi 507 2.886.496 3.132.416

2. Odlivi po osnovu naknade šteta i udjela iz reosiguranja i retrocesija 508

3. Odlivi po osnovu premija saosiguranja, reosiguranja i retrocesija 509

4. Odlivi po osnovu isplata zarada, naknada zarada i ostalih ličnih rashoda 510 3.829.319 2.336.542

5. Odlivi po osnovu troškova sprovođenja osiguranja 511 3.881.557

6. Odlivi po osnovu plaćenih kamata 512 52.270

7. Odlivi po osnovu poreza na dobit 513 215.912

8. Ostali odlivi iz poslovnih aktivnosti 514 2.121.102 1.226.709

III - Neto priliv gotovine iz poslovnih aktivnosti (501 - 506) 515

IV - Neto odliv gotovine iz poslovnih aktivnosti (506 - 501) 516 3.737.988 132.752 B. TOKOVI GOTOVINE IZ AKTIVNOSTI INVESTIRANJA I - Prilivi gotovine iz aktivnosti investiranja (518 do 523) 517 0 478.230

1. Priliv po osnovu kratkoročnih finansijskih plasmana 518 144.613

2. Prilivi po osnovu prodaje akcija i udjela 519

3. Prilivi po osnovu prodaje nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja, opreme, investicionih nekretnina 520

4. Prilivi po osnovu kamata 521 183.448

5. Priliv od dividendi i učešća u dobitku 522

6. Priliv po osnovu ostalih dugoročnih finansijskih plasmana 523 150.169

II - Odlivi gotovine iz aktivnosti plasiranja i investiranja (525 do 528) 524 0 111.721

1. Odlivi po osnovu kratkoročnih finansijskih plasmana 525 111.721

2. Odlivi po osnovu kupovine akcija i udjela 526

3. Odlivi na osnovu kupovine nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja, opreme, investicionih nekretnina 527

4. Odlivi po osnovu ostalih dugoročnih finansijskih plasmana 528

III - Neto priliv gotovine iz aktivnosti investiranja (517 - 524) 529 0 366.509

IV - Neto odliv gotovine iz aktivnosti investiranja (524 - 517) 530 V. TOKOVI GOTOVINE IZ AKTIVNOSTI FINANSIRANJA I Prilivi gotovine iz aktivnosti finansiranja (532 do 535) 531 0 9.023.129

1. Priliv po osnovu povećanja osnovnog kapitala 532 6.899.999

2. Priliv po osnovu dugoročnih kredita 533

3. Priliv po osnovu kratkoročnih kredita 534 2.096.206 4. Prilivi po osnovu ostalih dugoročnih i kratkoročnih obaveza 535 26.924 II - Odlivi gotovine iz aktivnosti finansiranja (537 do 542) 536 136.433 2.359.691 1. Odliv po osnovu otkupa sopstvenih akcija i udjela 537 2. Odlivi po osnovu dugoročnih kredita 538 122.609 125.046 3. Odlivi po osnovu kratkoročnih kredita 539 2.221.327 4. Odlivi po osnovu finansijskog lizinga 540 10.672 13.318 5. Odlivi po osnovu isplaćenih dividendi 541 6. Odlivi po osnovu ostalih dugoročnih i kratkoročnih obaveza 542 3.152



16

III - Neto priliv gotovine iz aktivnosti finansiranja (531-536) 543 6.663.438 IV - Neto odliv gotovine iz aktivnosti finansiranja (536-531) 544 136.433 G. UKUPNI PRILIV GOTOVINE (501+517+531) 545 5.089.929 20.214.013 D. UKUPNI ODLIV GOTOVINE (506+524+536) 546 8.973.350 13.316.818 Đ. NETO PRILIV GOTOVINE (545-546) 547 6.897.195 E. NETO ODLIV GOTOVINE (546-545) 548 3.874.421 Ž. GOTOVINA NA POČETKU OBRAČUNSKOG PERIODA 549 7.354.768 457.570 Z. POZITIVNE KURSNE RAZLIKE PO OSNOVU PRERAČUNA GOTOVINE 550 I. NEGATIVNE KURSNE RAZLIKE PO OSNOVU PRERAČUNA GOTOVINE 551 J. GOTOVINA NA KRAJU OBRAČUNSKOG PERIODA (549+547-548+550-551) 552 3.480.344 7.354.765



17

IZVJEŠTAJ O PROMJENAMA NA KAPITALU

u periodu od 01.01. do 31.12.2016. godine u KM

Vrsta promjene u kapitalu

Dio kapitala koji pripada vlasnicima matičnog privrednog društva

Man

jins

ki in

tere

s

UK

UP

NI

KA

PIT

AL

Ozn

aka

AO

P-a

Akc

ijsk

i kap

ital

i ud

jeli

u dr

uštv

o sa

ogr

anič

enom

od

govo

rnošću

Rev

alor

izac

ione

rez

erve

(M

RS

16, M

RS

21 i

MR

S 38

)

Ner

ealiz

ovan

i dob

ici/

gubi

ci

po o

snov

u fi

nans

ijsk

ih

sred

stav

a ra

spol

oživ

ih z

a pr

odaj

u

Ost

ale

reze

rve

(em

isio

na

prem

ija,

zak

onsk

e i

stat

utar

ne r

ezer

ve, z

ašti

ta

goto

vins

kih

toko

va)

Aku

mul

isan

i ner

aspo

ređ

eni

do

bita

k / n

epok

rive

ni

gubi

tak

Uku

pno

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1. Stanje na dan 31.12.2014. godine 901 6.768.192 893.350 -1.043.526 6.618.016 6.618.016 2. Efekti promjena u računov. politikama 902 3. Efekti ispravke grešaka 903 Ponovo iskazano stanje na dan 31.12.2014. god. odnosno 01.01.2015. godine (901±902±903) 904 6.768.192 893.350 0 0 -1.043.526 6.618.016 0 6.618.016 4. Efekti revalorizacije materijalnih i nematerijalnih sredstava 905 5. Efekti revalorizacije dugoročnih finansijskih plasmana 906 6. Kursne razlike nastale prevođenjem transakcija u stranoj valuti 907 -9.718 -9.718 -9.718 7. Ostali neto dobici / gubici perioda koji nisu iskazani u bilansu uspjeha 908 9.718 9.718 9.718 8. Neto dobitak / gubitak perioda iskazan u bilansu uspjeha 909 -2.184.774 -2.184.774 -2.184.774 9. Objavljene dividende i drugi vidovi povećanja ili smanjenje osnovnog kapitala 910 -94.823 94.823 0 0 10. Emisija akcionarskog kapitala i drugi vidovi povećanja ili smanjenja osnovnog kapitala 911 6.899.999 6.899.999 6.899.999 11. Stanje na dan 31.12.2015. god. (904±905±906±907±908±909-910+911) 912 13.668.191 883.632 94.823 0 -3.313.405 11.333.241 0 11.333.241 12. Efekti promjena u računov. politikama 913 13. Efekti ispravke grešaka 914 14. Ponovo iskazano stanje na dan 31.12.2015. god./ 01.01.2016. god. (912±913±914) 915 13.668.191 883.632 94.823 0 -.3.313.405 11.333.241 0 11.333.241



18

15. Efekti revalorizacije materijalnih i nematerijalnih sredstava 916 -9.718 -9.718 -9.718 16. Efekti revalorizacije dugoročnih finansijskih plasmana 917 17. Kursne razlike nastale prevođenjem transakcija u stranoj valuti 918 18. Ostali neto dobici/gubici perioda koji nisu iskazani u bilansu uspjeha 919 -1.110.793 -1.110.793 -1.110.793 19. Neto dobitak / gubitak perioda iskazan u bilansu uspjeha 920 20. Objavljene dividende i drugi vidovi raspodjele dobiti i pokriće gubitka 921 21. Emisija akcionarskog kapitala i drugi vidovi povećanja ili smanjenja osnovnog kapitala 922 22. Stanje na dan 31.12.2016. god. (915±916±917±918±919±920-921+922) 923 13.668.191 873.914 94.823 0 -4.424.198 10.212.730 0 10.212.730



19

1. OSNOVNI PODACI O DRUŠTVU

OSNIVANJE I DJELATNOST

„Krajina-osiuguranje“ a.d. Banja Luka je osnovano kao dioničarsko drurštvo, Odlukom broj 02-521/92, koju je donio Zbor radnika Organizacije za osiguranje „Sarajevo-osuguranje“ Sarajevo, Filijala Banja Luka, dana 23.06.1992. godine, a na osnovu Uredbe o organizovanju preduzeća, koju je donijelo Izvršno vijeće Autonomne regije Krajina Banja Luka, broj 03-320/92, od 09.05.1992. godine. Upis osnivanja Dioničarskog društva u sudski registar izvršen je kod Osnovnog suda udruženog rada u Banjoj Luci 25.06.1992. godine, rješenjem broj U/I-2002/92, broj registarskog uloška 1-3788-00. Usklađivanje organizacije i preregistracija u skladu sa Zakonom o osiguranju imovine i lica („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 14/00 i 20/00) i promjena osnivača izvršeno je 18.10.2002. godine kod Osnovnog suda u Banjoj Luci, rješenjem broj U/I-1043/2002. pod nazivom „Krajina-osiguranje“ akcionarsko društvo Banja Luka. Usklađivanje organizacije i opštih akata sa Zakonom o javnim preduzećima („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 75/04) i usklađivanje djelatnosti sa Zakonom o osiguranju imovine i lica („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 17/05, 1/06, 64/06) i Odlukom o vrstama osiguranja („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 57/06) izvršeno je 15.04.2008. godine kod nadležnog suda, registarski uložak broj 1-3788-00, pod oznakom i brojem upisnika suda 071-0-Reg-08-000777.

Promjena lica ovlašćenog za zastupanje izvršena je 07.10.2008. godine kod nadležnog suda u sudskom registru, registarski uložak broj 1-3788-00, pod oznakom i brojem upisnika suda 071-0-Reg.08-001980. Usklađivanje odredaba osnivačkog akta društva sa odredbama Zakona o privrednim društvima i usklađivanje djelatnosti sa Zakonom o klasifikaciji djelatnosti izvršeno je 12.07.2011. godine po rješenju o registraciji Okružnog privrednog suda Banja Luka 057-0-Reg-10-000966.

Rješenjem Okružnog privrednog suda u Banjoj Luci broj 057-0-Reg-16-000512 od 17.03.2016. godine izvršen je upis promjene lica ovlaštenog za zastupanje. Rješenjem Okružnog privrednog suda u Banjoj Luci broj 057-0-Reg-16-000645 od 20.04.2016. godine izvršen je upis povećanja osnovnog kapitala po osnovu druge emisije akcija javnom ponudom. Rješenjem Okružnog privrednog suda u Banjoj Luci broj 057-0-Reg-16-000977 od 20.05.2016. godine izvršen je upis promjene lica ovlaštenog za zastupanje. Rješenjem Okružnog privrednog suda u Banjoj Luci broj 057-0-Reg-16-001540 od 21.07.2016. godine izvršen je upis promjene lica ovlaštenog za zastupanje i upis vanrednog upravnika. Djelatnost Društva je osiguranje imovine i lica i ostali poslovi osiguranja za koje je Društvo dobilo saglasnost Agencije za osiguranje Republike Srpske. Takođe, Društvo se bavi plasmanom slobodnih sredstava osiguranja u skladu sa Zakonom o društvima za osiguranje Republike Srpske (u daljem tekstu: Zakon), životno osiguranje i pomoćne djelatnosti za osiguranje i penzijske fondove.



20

Rješenjem Okružnog privrednog suda u Banjoj Luci broj 057-0-Reg-17-000229 od 20.02.2017. godine izvršen je upis promjene lica ovlaštenog za zastupanje i promjena funkcije lica ovlaštenog za zastupanje.

Rješenjem Okružnog privrednog suda u Banjoj Luci broj 057-0-Reg-17-000583 od 30.03.2017. godine izvršen je upis promjene lica ovlaštenog za zastupanje.

Prema Izvještaju Centralnog registra hartija od vrijednsoti Republike Srspke od 11.04.2017. godine zabranjuje se ostvarivanje prava glasa na skupštini akcionara Krajina osiguranja i to: Aggarwal Naveen od 29.12.2016. godine, i Gupta Neete od 29.12.2016. godine.

Organi Društva

1. Skupština 2. Upravni odbor 3. direktor.

Direktori Društva

1. Mila Gromilić, direktor do 17.03.2016. godine 2. Bakir Pekušić, direktor od 17.03.2016. godine do 20.05.2016. godine, 3. Vedranko Špirić, v.d. direktora od 20.04.2016. godine nije dobio saglasnost Agencije, te

nije ni upisan u sudski registar 4. Milan Mihajlo, v.d. direktora od 10.05.2016. godine do 29.06.2016. godine 5. Miroslav Lazendić, vanredni upravnik od 21.07.2016. godine do 20.01.2017. godine 6. Branislav Vlačo, direktor od 20.02.2017. godine (odluka o imenovanju 20.01.2017.

godine) 7. Elmedin Đuzel, direktor od 30.03.2017. godine.

Ovlašćeni aktuar Društva za neživotno osiguranje na dan 31.12.2016. godine je Maja Čuković, ovlašćenje broj: 05-529-5/10.

Matični broj: 1494678 JIB: 4400957640004 PIB: 400957640004

Šifra djelatnosti: 65.12 Ostalo osiguranje 66.12 Ostalo osiguranje 66.21 Procjena rizika i šteta 66.29 Ostale pomoćne djelatnosti u osiguranju i penzionim fondovima.

Sjedište Društva: Braće Pantića 2, 78000 Banja Luka.

Pravilnikom o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji Društva definisana je unutrašnja organizacija i sistematizacija radnih mjesta Društva. Sve poslovne aktivnosti društva obavljaju se u okviru sljedećih organizacionih jedinica: sektori, predstavništva, ispostave, poslovne jedinice i poslovna mjesta.



21

Na dan 31.12.2016. godine, Društvo je obavljalo poslove osiguranja preko Direkcije u Banjoj Luci, 13 poslovnih jedinica Banja Luka (Meše Selimovića), Gradiška, Laktaši, Teslić Mrkonjić Grad, Derventa, Modriča, Brčko, Rogatica, Istočno Sarajevo, Prijedor, Trebinje i Bijeljina. Društvo je u skladu sa odredbama člana 5. Zakona o računovdostvu i revizije Republike Srpske, a na osnovu podataka iz finansijskih izvještaja za 2016. godinu razvrstano u kategoriju velikih pravnih lica. Lica zadužena za računovodstvo i finansijsko izvještavanje: U toku 2016. godine sljedeća lica su obavljala značajne funkcije u računovodstvu: - Nada Despot, šef službe računovodstva, do 18.03.2016. godine - Mira Mokrić, šef službe računovodstva, plana i statistike, od 03.05.2016.-16.09.2016.

godine - Mira Teodorović, šef službe računovodstva, plana i statistike, od 16.05.2017. godine. Na dan sastavljanja finansijskih izvještaja za 2016. godinu, Društvo nije imalo zaposlenog ovlaštenog računovođu. Na dan 31.12.2016. godine Društvo je sa stanjem na kraju mjeseca imalo 68 zaposlena radnika (31. decembar 2015. godine 132).



22

2. OSNOVE ZA SASTAVLJANJE I PRIKAZIVANJE FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA I RAČUNOVODSTVENI METOD

Osnove za sastavljanje i prezentaciju finansijskih izveštaja

Na osnovu odredbi Zakona o računovodstvu i reviziji Republike Srpske, sva pravna lica sa sjedištem u Republici Srpskoj su u obavezi da, u potpunosti, primjenjuju Međunarodne računovodstvene standarde (MRS), odnosno Međunarodne standarde finansijskog izvještavanja (MSFI), Međunarodne standarde revizije (MSR), Kodeks etike za profesionalne računovođe i prateća uputstva, objašnjenja i smjernice koje donosi Međunarodna federacija računovođa (IFAC). Imajući u vidu zahtjeve lokalnih propisa Republike Srpske i razlike sa zahtjevima MRS i MSFI, rukovodstvo Društva ne izražava eksplicitnu i bezrezervnu izjavu o usaglašenosti priloženih finansijskih izvještaja sa MRS i MSFI, koji se primjenjuju na periode prikazane u priloženim finansijskim izvještajima. Shodno navedenom, a imajući u vidu potencijalno materijalno značajne efekte koje odstupanja računovodstvenih propisa Republike Srpske od MSFI i MRS mogu imati na realnost i objektivnost finansijskih izvještaja Društva, priloženi se u potpunosti ne mogu tretirati kao finansijski izvještaji sastavljeni u saglasnosti sa MSFI i MRS. Društvo je u sastavljanju ovih finansijskih izvještaja primjenjivalo računovodstvene politike koje su zasnovane na važećim računovodstvenim propisima, propisima za oblast osiguranja i poreskim propisima Republike Srpske. Glavne razlike i problemi u vezi sa punom primjenom MRS i MSFI se mogu sumirati u sljedećem: • U Republici Srpskoj ne postoji dovoljno tržišno iskustvo, stabilnost i likvidnost kod

prometa finansijskim instrumentima niti su često zvanične tržišne informacije raspoložive. Stoga, poštenu (fer) vrijednost često nije moguće pouzdano utvrditi u uslovima nepostojanja aktivnog tržišta, kako to zahtijevaju MRS 32 “Finansijski instrumenti: Objelodanjivanje i prikazivanje” i MRS 39 “Finansijski instrumenti: Priznavanje i mjerenje”.

• Finansijski izvještaji Društva su prikazani u formatu propisanim Pravilnikom o sadržini i formi obrazaca finansijskih izvještaja („Službeni glasnik Republike Srpske” broj 97/09) koji preuzima Zakonom propisan set finansijskih izvještaja koji značajno odstupaju od zahtjeva MRS 1 „Prezentacija finansijskih izvještaja”, a uz to u pojedinim dijelovima, odstupa i od načina prikazivanja određenih bilansnih pozicija predviđenih navedenim standardom.

• Rezervacija za štete se obračunava i evidentira u skladu sa važećim propisima iz oblasti osuguranja Republike Srpske koji nisu u punoj saglasnostni sa zahtjevima MRS i MSFI.

Iznosi u finansijskim izvještajima su izraženi u konvertibilnim markama (KM). Konvertibilna marka predstavlja zvaničnu izvještajnu valutu u Republici Srpskoj. Finansijski izvještaji su sastavljeni za period koji se završava na dan 31.12.2016. godine. Uporedne podatke predstavljaju finansijski izvještaji, za period koji se završio 31.12.2015. godine.



23

3. PREGLED ZNAČAJNIH RAČUNOVODSTVENIH POLITIKA Nadzorni odbor je na XXV (dvadesetpetoj) sjednici održanoj 17.12.2013. godine, donio Pravilnik o izmjenama i dopunama pravilnika o računovodstvu i računovodstvenim politikama, broj 02-4466/13, od 17.12.2013. godine. Ova izmjena i dopuna Pravilnika o računovodstvu i računovodstvenim politikama, se odnosi na član 42 – Nekretnine, postrojenja i oprema, član 44 – Investicione nekretnine, i član 70 – Revalorizacione rezerve, te je stupio na snagu danom donošenja, i primjenjuje se od obračuna koji završava 31.12.2013. godine. 3.1. Nematerijalna ulaganja Nematerijalna ulaganja su sredstva koja se mogu identifikovati kao nemonetarna i bez fizičkog obilježja. Kao nematerijalna ulaganja priznaju se i podliježu amortizaciji nematerijalna ulaganja koja ispunjavaju uslove propisane MRS 38-nematerijalna ulaganja i imaju korisni vijek trajanja duži od godinu dana. Ukoliko nematerijalno ulaganje ne ispunjava navedene uslove, priznaje se na teret rashoda perioda u kojem je nastalo. Početno mjerenje – nematerijalno ulaganje se iskazuje po nabavnoj vrijednosti. Naknadno mjerenje - nakon početnog priznavanja, nematerijalno ulaganje se iskazuje po nabavnoj vrijednosti umanjenoj za ukupnu amortizaciju i ukupne gubitke (imparitetne) zbog obezvređenja imovine. Naknadni izdatak koji se odnosi na nematerijalno ulaganje nakon njegove nabavke uvećava vrijednost nematerijalnog ulaganja ako ispunjava uslove da se prizna kao stalno sredstvo, tj. ako je vijek trajanja duži od godinu dana. Naknadni izdatak koji ne zadovoljava prethodne uslove iskazuje se kao trošak perioda u kojem je nastao. Za naknadni izdatak koji uvećava vrijednost nematerijalnog ulaganja koriguje se nabavna vrijednost. Nematerijalna ulaganja koja su, prema MSFI 5 – Stalna sredstva namijenjena prodaji i prestanak poslovanja, klasifikovana kao sredstva namijenjena prodaji, na dan bilansa iskazuju se kao obrtna i procjenjuju po nižoj vrijednosti između knjigovodstvene vrijednosti i fer vrijednosti umanjene za troškove prodaje. Amortizacija predstavlja alokaciju iznosa za koji se sredstvo amortizuje tokom procijenjenog vijeka upotrebe. Obračun amortizacije nematerijalnih ulaganja vrši se primjenom proporcionalne metode po stopama propisanim Pravilnikom o nomenklaturi za amortizaciju u roku od 5 godina osim ulaganja čije je vrijeme utvrđeno ugovorom, kada se otpisivanje vrši u rokovima koji proističu iz ugovora. Obračun amortizacije vrši se od početka narednog mjeseca u odnosu na mjesec kada je nematerijalno ulaganje stavljeno u upotrebu. Za nematerijalna ulaganja sa neograničenim vijekom trajanja ne obračunava se amortizacija. Trošak amortizacije se obračunava za svaki period (najduže šestomjesečno), dijeljenjem amortizacione osnove sa brojem računovodstvenih perioda u procijenjenom vijeku. Iznos amortizacije je u svakoj godini isti, akumulisana amortizacija se povećava proporcionalno, knjigovodstveni iznos se smanjuje proporcionalno sve dok ne bude izjednačen sa rezidualnom vrijednošću. Preostala vrijednost nematerijalnih ulaganja smatra se jednakom nuli, osim kada: postoji ugovorena obaveza trećeg lica da otkupi nematerijalno sredstvo na kraju njegovog preostalog vijeka trajanja, ili za to nematerijalno sredstvo, odnosno ulaganje postoji aktivno tržište na kojem se može odrediti preostala vrijednost i to tržište će postojati i na kraju vijeka tog nematerijalnog sredstva, odnosno ulaganja.



24

Ulaganja nastala po osnovu ugovora o zakupu iz kojih Društvo ostvaruje neka prava (pravo korištenja na određeni duži period, pravo na produženje ugovora i prioritet nad ostalim zainteresovanim stranama) predstavlja nematerijalna ulaganja. Ulaganja nastala po osnovu ugovora o zakupu po osnovu kojih Društvo ne ostvaruje druga prava, predstavljaju razmjenu usluga i po tom osnovu računovodstveno se vode na aktivnim vremenskim razgraničenjima - unaprijed plaćena zakupnina. Početni izdaci na nematerijalnim ulaganjima priznaju se kao rashod (osnivački troškovi). 3.2. Nekretnine, postrojenja i oprema Nekretnine, postrojenja i oprema su materijalna sredstva koja Društvo drži za upotrebu pri pružanju usluga i za koje očekuje da će se koristiti duže od jednog obračunskog perioda (MRS 16). Početno mjerenje nekretnina, postrojenja i opreme vrši se po nabavnoj vrijednosti. Elementi nabavne cijene su: - Fakturna vrijednost uključujući uvozne dažbine i nepovratne poreze umanjena za trgovačke popuste i rabate i svi pripadajući direktni troškovi dovođenja u stanje funkcionalne pripravnosti za namjeravanu upotrebu. Naknadno mjerenje nakon početnog priznavanja vrši se po nabavnoj vrijednosti umanjenoj za ispravke vrijednosti po osnovu kumulirane amortizacije i obezvređenja. Nakon početnog priznavanja, nekretnine se vrednuju metodom revalorizacije, tako da knjigovodstvena vrijednost na dan bilansiranja odgovara fer vrijednosti nekretnina na taj dan umanjenoj za akumulirani trošak amortizacije i akumulirani trošak obezvređenja (član 1. Pravilnika o izmjenama i dopunama pravilnika o računovodstvu i računovodstvenim politikama broj 02-4466/13, od 17.12.2013. godine). Naknadni izdatak koji se odnosi na nekretnine, postrojenja i opremu nakon njegove nabavke, uvećava vrijednost sredstva, ako ispunjava uslove da se prizna kao stalno sredstvo tj. ako je vijek trajanja duži od godinu dana, ako se produžava vijek sredstva, povećava kapacitet, poboljšava kvalitet. Naknadni izdatak ako je nastao pretežno po osnovu rada, potrošnog materijala i sitnijih rezervnih dijelova, taj izdatak se iskazuje kao tekući trošak održavanja. Ako je vijek trajanja ugrađenog dijela, priznatog kao naknadni izdatak, različit od vijeka trajanja sredstva u koji je ugrađen, onda se taj dio vodi kao posebno sredstvo i amortizuje u toku korisnog vijeka trajanja. Odstranjeni dio se rashoduje po procijenjenoj vrijednosti, ako nije moguće utvrditi njegovu knjigovodstvenu vrijednost.



25

Amortizacija nekretnina, postrojenja i opreme vrši se primjenom proporcionalnog metoda. Prilikom obračuna amortizacije nekretnina, postrojenja i opreme koristi se sljedeći vijek trajanja i stope amortizacije:

R/b Opis Korisni vijek

trajanja Stopa

amortizacije 1. Građevinski objekti-kamen beton 77 1,30 2. Građevinski objekti beton 67 1,50

3. Građevinski objekti-montažni 25 4,00 4. Putne staze od betona 20 5,00 5. Nematerijalna ulaganja 5 20,00 6. Oprema-bife 7 15,00 7. Oprema za obezbjeđenje 5 20,00

8. Putnička auta 6,50 15,50 9. PTT-oprema 14 7,00

10. TV-aparati i radio aparati 5 20,00 11. Kancelarijski namještaj - drvo 8 12.50

12. Ostala oprema za servisiranje i održavanje 9 11,00 13. Klima i ventilacije 6 16,50 14. Ostale računarske mašine 7 14,30 15. Računari 5 20,00

16. Ostala kancelarijska oprema 9 11,00 17. Mjerni i kontrolni uređaji električni i mehanički 6 16,60 18. Mjerni i kontrolni uređaji ostali 8 12,50

Korisni vijek trajanja i stope amortizacije se preispituju na kraju svake godine od strane popisnih komisija. Osnovicu za obračun amortizacije nekretnina, postrojenja i opreme čini nabavna vrijednost umanjena za preostalu (rezidualnu) vrijednost. Rezidualna vrijednost se procjenjuje na dan nabavke. Ukoliko nije istaknuta, smatra se da je rezidualna vrijednost nula. Amortizacija sredstva započinje kada je ono spremno za korištenje. Kada se zbog istrošenosti ili zastarjelosti sredstva ne mogu više koristiti, ona se moraju povući iz upotrebe tako što će se rashodovati, prodati ili zamijeniti za nova. Kada se sredstva povlače iz upotrebe, prvo se knjiže troškovi amortizacije za dio godine do datuma povlačenja. Ako se sredstvo koristi duže od procijenjenog vijeka upotrebe, ono se ne amortizuje nakon tačke u kojoj se knjigovodstveni iznos izjednačava sa rezidualnom vrijednošću. Nekretnine, postrojenja i oprema koji su, prema MSFI 5 –Stalna sredstva namijenjena prodaji i prestanak poslovanja, klasifikovani kao sredstva namijenjena prodaji, na dan bilansa iskazuju se kao obrtna sredstva i procjenjuju se po nižoj vrijednosti između knjigovodstvene i fer vrijednosti umanjene za troškove prodaje. Nabavna vrijednost sredstva nabavljenog na kredit obuhvata visinu kredita kao i ekvivalente gotovine, dok se kamata i drugi izdaci tretiraju troškovima perioda.



26

3.3. Zalihe Zalihe su sredstva koja se drže u obliku materijala ili pomoćnih sredstava radi pružanja usluga. Mjere se po nabavnoj vrijednosti. Priznaju se kao rashod kada se stave u upotrebu. Iznos ispravke vrijednosti zaliha do visine njihove neto prodajne vrijednosti i svakog otpisa zaliha priznaje se kao rashod u periodu u kojem su ispravka vrijednosti ili otpis izvršeni. Iznos bilo kog ukidanja ispravke vrijednosti zaliha koje nastaje zbog povećanja neto prodajne vrijednosti priznaje se kao smanjenje iznosa ispravki vrijednosti zaliha u periodu u kojem je ukidanje izvršeno. Otpis zaliha inventara čiji je procijenjeni vijek upotrebe do godinu dana, vrši se jednokratnim otpisom prilikom njihovog stavljanja u upotrebu. Otpis inventara čiji je procijenjeni vijek upotrebe preko godinu dana vrši se metodom kalkulativnog otpisa. 3.4. Investicione nekretnine Investicione nekretnine (zemljišta ili zgrade ili dijelovi zgrada ili i jedno i drugo) su one nekretnine koje Društvo drži radi ostvarenja zarade i od izdavanja nekretnine ili radi uvećanja vrijednosti kapitala ili i jedno i drugo. Početno mjerenje investicione nekretnine prilikom sticanja vrši se po nabavnoj vrijednosti. Nakon početnog priznavanja, naknadno mjerenje investicione nekretnine vrši se po modelu poštene (fer) vrijednosti, primjenom osnovnog postupka predviđenog MRS 40 - investicione nekretnine. Primjena osnovnog postupka podrazumijeva da se prilikom vrednovanja investicionih nekretnina ne vrši obračun amortizacije, revalorizacije ili obezvređenja u skladu sa MRS 36. Vrednovanje po fer vrijednosti, podrazumijeva da se na datum svakog narednog bilansa može očekivati promjena vrijednosti investicione nekretnine, pri čemu povećanje te vrijednosti predstavlja dobitak i priznaje se kao prihod u tom obračunskom periodu, dok njeno smanjenje predstavlja gubitak i priznaje se kao rashod u tom obračunskom periodu. Prevođenje u investicionu nekretninu, ili iz nje vrši se isključivo kada dođe do promjene u namjeni te nekretnine. Pri prevođenju investicione nekretnine, koja je iskazana po fer vrijednosti na nekretninu koju koristi vlasnik ili nekretninu namijenjenu prodaji, nabavnu vrijednost nekretnine za potrebe daljeg vrednovanja u skladu sa MRS 16 ili MRS 2 predstavlja fer vrijednost na dan promjene namjene. (član 2. Pravilnika o izmjenama i dopunama pravilnika o računovodstvu i računovodstvenim plitikama broj 02-4466/13, od 17.12.2013. godine).



27

3.5. Stalna sredstva namijenjena prodaji i prestanak poslovanja

Društvo priznaje i iskazuje stalno sredstvo (ili raspoloživu grupu) kao sredstvo namijenjeno prodaji u skladu sa MSFI 5- Stalna sredstva namijenjena prodaji i prestanak poslovanja ako se njegova knjigovodstvena vrijednost može prvenstveno nadoknaditi kroz prodajnu transakciju, a ne kroz nastavak korištenja i uz uslove: - da sredstvo mora biti dostupno za momentalnu prodaju u svom trenutnom stanju, - prodaja sredstva mora biti jako vjerovatna u roku od 1 godine od dana priznavanja kao

sredstva namijenjenog prodaji. Da bi se ispunio ovaj uslov, mora biti sačinjen plan prodaje ili da se donese odluka o prodaji sredstva i da se započne sa traženjem kupca (javna prodaja, neposredni pregovori sa potencijalnim kupcima i sl.). Da bi prodaja bila jako vjerovatna, mora da postoji tržište za to sredstvo, a ponuđena cijena mora biti razumno utvrđena, tako da omogućava prodaju sredstva u roku od godinu dana.

Sredstvo koje je otpisano, amortizovano, odnosno ono čija je sadašnja vrijednost (knjigovodstvena) beznačajna, ne priznaje se kao sredstvo namijenjeno prodaji. Stalno sredstvo priznato kao sredstvo namijenjeno prodaji iskazuje se po nižem iznosu od knjigovodstvene vrijednosti i fer vrijednosti umanjene za troškove prodaje. Fer vrijednost je tržišna vrijednost na dan prodaje. Troškovi prodaje su troškovi koji se mogu direktno pripisati prodaji sredstva i koji ne obuhvataju finansijske troškove i troškove poreza na prihod. Troškovi prodaje odmjeravaju se prema sadašnjoj vrijednosti, a ne prema visini koja se očekuje u momentu buduće prodaje. Nekretnine, postrojenja i oprema koji su, prema MSFI 5 – Stalna sredstva namijenjena prodaji i prestanak poslovanja, klasifikovani kao sredstva namijenjena prodaji, na dan bilansa iskazuju se kao obrtna sredstva. 3.6. Način procjenjivanja plasmana, potraživanja i hartija od vrijednosti

Finansijski plasmani i potraživanja razvrstavaju se u tri kategorije: - dugoročni finansijski plasmani, - kratkoročni finansijski plasmani, - kratkoročna potraživanja.

U okviru dugoročnih finansijskih plasmana iskazuju se učešća u kapitalu zavisnih pravnih lica, učešće u kapitalu povezanih pravnih lica i učešće u kapitalu drugih pravnih lica i dugoročne hartije od vrijednosti raspoložive za prodaju. Takođe, u okviru dugoročnih finansijskih plasmana iskazuju se dugoročni krediti, zavisnim, povezanim i drugim pravnim licima, dugoročni krediti u zemlji i inostranstvu, hartije od vrijednosti koje se drže do dospijeća i ostali dugoročni plasmani. Navedeni plasmani predstavljaju finansijska sredstva koja se prilikom početnog priznavanja mjere po njihovoj nabavnoj vrijednosti koja predstavlja poštenu vrijednost nadoknade koja je data za njih. Troškovi transakcije se uključuju u početno mjerenje svih finansijskih sredstava.

Za potrebe naknadnog vrednovanja finansijska sredstva nakon početnog vrednovanja klasifikuju se u četiri kategorije:

- finansijska sredstva koja se vrednuju po fer vrijednosti, s tim da se promjene fer vrijednosti odmah priznaju kao prihod ili rashod (priznaju u bilansu uspjeha),

- finansijska sredstva (ulaganja) koja se drže do dospijeća, - zajmovi (krediti) i potraživanja, - finansijska sredstva raspoloživa za prodaju.



28

Poslije početnog priznavanja, Društvo mjeri finansijska sredstva po njihovoj poštenoj vrijednosti. Priznati dobitak ili gubitak koji proizilazi iz promjene fer vrijednosti finansijskog sredstva, iskazuje se kao dobitak ili gubitak iz finansijskog sredstva koje je raspoloživo za prodaju, koji je: - uključen u finansijski rezultat u periodu u kojem nastaje, ili - su promjene prikazane kao promjene rezervi u okviru kapitala sve dok se finansijsko

sredstvo ne proda, naplati ili na drugi način otuđi.

Prilikom svakog sastavljanja bilansa stanja na dan 31.12. mora se utvrditi da li postoji gubitak zbog smanjenja vrijednosti finansijskih sredstava, odnosno da li postoje indicije da je neko sredstvo obezvrijeđeno. Iznos obezvrijeđenosti se priznaje kao smanjenje pozitivne rezerve u okviru kapitala ili kao rashod ako te rezerve nema. Poništavanjem ranije priznatog iznosa obezvređenja priznaje se kao povećanje pozitivne rezerve u okviru kapitala. Ulaganja u zavisna društva koja se obuhvataju u konsolidovnim finansijskim izvještajima, kao i ona koja su isključena iz konsolidovanih finansijskih izvještaja iskazuju se po nabavnoj vrijednosti. Metod nabavne vrijednosti je računovodstveni metod po kojem se ulaganje iskazuje po nabavnoj vrijednosti, a u bilansu uspjeha iskazuje se dobitak od ulaganja samo u onoj mjeri u kojoj investitor primi svoj dio iz raspodjele neraspoređene dobiti korisnika ulaganja, koje se vrši nakon sticanja. Investitor priznaje prihod samo u onoj mjeri u kojoj primi svoj dio iz raspodjele neraspoređenog neto dobitka korisnika ulaganja, do koje dođe nakon dana kada ga je investitor stekao. Dio iz raspodjele koji se primi u iznosu koji je viši od takvog dobitka smatra se povraćajem investicije i iskazuje se kao smanjenje nabavne vrijednosti investicije. Učešće u kapitalu pridruženih pravnih lica nad čijim poslovanjem postoji značajan uticaj (učešće u akcijama sa pravom glasa 20% do 50%) i drugi uslovi definisani MRS 28 računovodstveno obuhvatanje ulaganja u pridružena društva, mjeri se prema metodu nabavne vrijednosti. Metod nabavne vrijednosti je računovodstveni metod po kojem se ulaganje iskazuje po nabavnoj vrijednosti, a u bilansu uspjeha iskazuje se dobitak od ulaganja samo u onoj mjeri u kojoj investitor primi svoj dio iz raspodjele neraspoređene dobiti korisnika ulaganja, koje se vrši nakon sticanja. Kratkoročni plasmani obuhvataju kredite, hartije od vrijednosti i ostale kratkoročne plasmane sa rokom dospijeća, odnosno prodaje do godinu dana od dana činidbe, odnosno od dana bilansa. Krediti se procjenjuju po nominalnoj vrijednosti. Krediti se direktno otpisuju za iznos dokumentovane nenaplativosti, a indirektno po odluci Nadzornog odbora Društva u slučaju neizvršenja naplate o roku dospijeća. Kratkoročni finansijski plasmani koji se drže radi trgovanja procjenjuju se po nabavnoj vrijednosti ili tržišnoj vrijednosti ako je niža. Iskazani iznos sredstava umanjuje se do njegove procijenjene vrijednosti koja može da se nadoknadi bilo direktno, bilo korišćenjem računa ispravke vrijednosti. Iznos gubitka uključuje se u neto dobitak ili gubitak perioda. Kratkoročnim potraživanjem smatraju se potraživanja koja nemaju karakter plasmana, kao što su potraživanja po osnovu zaključene premije, izvršenih usluga, potraživanja iz specifičnih poslova i druga kratkoročna potraživanja. Potraživanja se procjenjuju po nominalnoj vrijednosti, umanjenoj indirektno za iznose vjerovatne nenaplativosti potraživanja, a direktno ako je nemogućnost naplate potraživanja izvjesna i dokumentovana.



29

Direktan otpis nenaplaćenih potraživanja podrazumijeva da se vrši konačan pojedinačan otpis vrijednosti potraživanja na osnovu vjerodostojnog dokumenta (izgubljen sudski spor, likvidacija dužnika, korekcije po zapisniku o usklađivanju potraživanja koja su u korist dužnika i sl.) na teret rashoda. Indirektno umanjenje vrijednosti nenaplaćenih potraživanja podrazumijeva ispravku potraživanja na teret rashoda, onda kada je nemoguće predvidjeti koja konkretna potraživanja neće biti naplaćena u trenutku bilansa. Procjenu nenaplativosti potraživanja vrši rukovodilac računovodstva na osnovu objektivnih informacija proizašlih iz analize zasnovane na iskustvu iz prethodnih obračunskih perioda i važećih podzakonskih akata vezanih za procjenu bilansnih pozicija. Indirektno umanjenje potraživanja vršit će se metodom procjenjivanja krajnjeg salda računa ispravke vrijednosti potraživanja, koji indirektno koriguje račun potraživanja na procijenjenu fer vrijednost. Procijenjeni saldo računa ispravke vrijednosti potraživanja će se izračunavati po metodi zastarjelosti potraživanja. Potraživanja će se klasifikovati u slijedeće grupe sa procentom otpisa:

Kategorija potraživanja Starost potraživanja u danima % otpisa Prva kategorija do 90 5,00 Druga kategorija 91-150 25,00 Treća kategorija 181-270 50,00 Četvrta kategorija preko 270 100,00

Odluku o iznosu ispravke vrijednosti potraživanja donosi Uprava društva. 3.7. Naknadno ustanovljene greške Ispravka naknadno ustanovljenih materijalno značajnih grešaka vrši se preko računa neraspoređene dobiti iz ranijih godina po MRS –8. Naknadno ustanovljene greške koje nisu materijalno značajne ispravljaju se na teret rashoda, odnosno u korist prihoda perioda u kojem su identifikovani. 3.8. Gotovina i gotovinski ekvivalenti Gotovinu predstavlja novac na računima i blagajni. Hartije od vrijednosti koje su neposredno unovčljive i plemeniti metali smatraju se gotovinskim ekvivalentima. Hartije od vrijednosti procjenjuju se po nabavnoj vrijednosti, a plemeniti metali procjenjuju se po vrijednosti izvedenoj iz cijene plemenitih metala na svjetskom tržištu. Hartije od vrijednosti, depoziti po viđenju i gotovina u stranoj valuti procjenjuju se po srednjem kursu strane valute na dan bilansa. Obračunate kursne razlike po ovom osnovu knjiže se na teret finansijkih prihoda ili finansijkih rashoda.



30

3.9. Aktivna vremenska razgraničenja Aktivna vremenska razgraničenja obuhvataju unaprijed plaćene, odnosno fakturisane troškove i prihode tekućeg perioda koji nisu mogli biti fakturisani, a za koje su nastali troškovi u tekućem periodu, što je u skladu sa načelom uzročnosti prihoda i rashoda. U aktivnim vremenskim razgraničenjima obuhvataju se i kamate obračunate za tekući obračunski period, a koje dospijevaju za plaćanje u budućem periodu. Razgraničavanje troškova vrši se na osnovu odluke Nadzornog odbora, a najduže na period od 12 mjeseci. 3.10. Kapital Kapital obuhvata: osnovni kapital, emisionu premiju, rezervni kapital (zakonske i statutarne rezerve), revalorizacione rezerve i neraspoređeni dobitak tekuće i prethodnih godina. Gubitak iz ranijih godina i tekuće godine je ispravka vrijednosti kapitala. Kapital i gubitak procjenjuju se u visini nominalne knjigovodstvene vrijednosti. Revalorizacione rezerve i nerealizovani dobici i gubici po osnovu finansijskih sredstava raspoloživih za prodaju, iskazuju se efekti promjene fer vrijednosti nekretnina, postrojenja, opreme nematerijalnih ulaganja, učešća u kapitalu u stranoj valuti, hartija od vrijednosti i drugih finansijskih instrumenata, u skladu sa MRS 16, MRS 21, MRS 38, MRS 39 i drugim relevantnim MRS i MSFI. Revalorizacione rezerve po osnovu revalorizacije stalnih materijalnih i nematerijalnih sredstava, iskazuju se pozitivni efekti promjene fer vrijednosti nematerijalnih ulaganja, nekretnina, postrojenja, opreme i investicionih nekretnina koje se amortizuju. Društvo je dužno da obezbijedi analitiku revalorizacionih rezervi po konkretnim sredstvima za koju su rezerve formirane. Na teret pozitivnih revalorizacionih efekata iz stava 2. ovog člana knjiže se:

a) negativni efekti, tj. efekti smanjenja fer vrijednosti do visine ranije ostvarenih pozitivnih efekata,

b) gubitak ostvaren pri prodaji ili rashodovanju sredstva do visine ranije ostvarenog pozitivnog efekta,

c) prenos ranije ostvarenih pozitivnih efekata u korist računa 340 –Neraspoređeni dobitak ranijih godina, ukoliko se poništavanje pozitivnih efekata revalorizacije za konkretno sredstvo vrši u momentu kada je sredstvo od koga potiče pozitivan efekat prodato ili rashodovano i

d) prenos ranije ostvarenih pozitivnih efekata u korist računa 341 –Neraspoređeni dobitak tekuće godine, ukoliko se poništavanje pozitivnih efekata revalorizacije za konkretno sredstvo vrši kontinuirano, iz godine u godinu.

(član 3. Pravilnika o izmjenama i dopunama pravilnika o računovodstvu i računovodstvenim politikama broj 02-4466/13, od 17.12.2013. godine).



31

3.11. Dugoročna rezervisanja Dugoročna rezervisanja se priznaju kada: a. društvo ima obavezu (pravnu ili stvarnu) koja je nastala kao rezultat prošlog događaja, b. je vjerovatno da će odliv resursa koji sadrže ekonomske koristi biti potreban za izmirenje obaveza i v. iznos obaveze može pouzdano da se procijeni. Ukoliko ovi uslovi nisu ispunjeni rezervisanje se ne priznaje. Dugoročna rezervisanja obuhvataju rezervisanja za troškove u garantnom roku, rezervisanja za troškove obnavljanja prirodnih resursa, rezervisanja za zadržane kaucije i depozite, rezervisanja za troškove restruktuiranja, rezervisanja za naknade i beneficije zaposlenih, ostala rezervisanja za vjerovatne troškove. Rezervisanja se ne priznaju za buduće poslovne gubitke. Dugoročna rezervisanja Društvo procjenjuje na bazi stvarno očekivanih troškova, a ukida ih u momentu nastanka troškova koji terete rezervisanja. Neiskorištena dugoročna rezervisanja za pokriće troškova ukidaju se u korist ostalih prihoda. Rezervisanje se ispituje na dan 31.12. i koriguje tako da odražava najbolju sadašnju procjenu. Ako više nije vjerovatno da će odliv resursa koji predstavljaju ekonomske koristi biti potreban za izmirenje obaveze, rezervisanje se ukida. 3.12. Obaveze Pod obavezom se podrazumijeva sadašnja obaveza društva koja proističe iz prošlih događaja, čije će izmirenje rezultirati odlivom resursa koji stvaraju ekonomske koristi. Sve obaveze Društva obuhvataju: dugoročne obaveze (obaveze prema povezanim pravnim licima, dugoročni krediti, obaveze po dugoročnim hartijama od vrijednosti i ostale dugoročne obaveze), kratkoročne finansijske obaveze (obaveze prema povezanim pravnim licima, kratkoročni krediti i ostale kratkoročne finansijske obaveze) i kratkoročne obaveze iz poslovanja (dobavljači i ostale obaveze iz poslovanja). Podjela obaveza na dugoročne i kratkoročne izvršena je u zavisnosti da li obaveza dospijeva za plaćanje do jedne godine ili preko jedne godine od dana činidbe (nastanka), odnosno od godišnjeg obračuna. Obaveze se procjenjuju u visini nominalne vrijednosti proistekle iz odgovarajuće poslovne ili finansijske transakcije, odnosno u visini očekivane isplate po tom osnovu, ako je ona viša. Zastarjele obaveze se ukidaju (otpisuju) u korist prihoda od smanjenja obaveza. Povećanje obaveze može nastati po osnovu kamata, ako je ugovorom predviđeno da se kamate pripisuju obavezi. U tom slučaju kamata dijeli sudbinu obaveze po kojoj je obračunata, u pogledu roka dospijeća i načina naplate. Obaveze koje se iskazuju u stranoj valuti procjenjuju se po srednjem kursu strane valute koji važi na dan bilansa. Na kraju obračunskog perioda, prilikom sastavljanja godišnjeg obračuna, treba utvrditi iznos dospjelih, a neplaćenih dugoročnih obaveza i preknjižiti ih sa računa dugoročnih obaveza na račun kratkoročnih obaveza.



32

3.13. Pasivna vremenska razgraničenja Pasivna vremanska razgraničenja obuhvataju unaprijed plaćene ili obračunate prihode koji se odnose na budući period (prenosne premije i slično), kratkoročna rezervisanja (rezervisane štete), obračunate troškove koji nisu fakturisani i ostala razgraničenja za koja se ukaže potreba. Smisao pasivnih vremenskih razgraničenja je u tome:

- da se u troškove perioda uključe stvarno nastali troškovi perioda za koji nije primljena knjigovostvena isprava ili za koji nije dospjela obaveza plaćanja,

- da se unaprijed obračunati ili naplaćeni prihodi koji se odnose na naredni period ne iskažu kao prihodi tekućeg perioda, već da se preko pasivnih vremenskih razgraničenja prenesu u naredni period.

3.14. Tehničke rezerve

Tehničke rezerve se utvrđuju za pokriće obaveza iz ugovora o osiguranju. Opšta pravila o načinu utvrđivanja tehničkih rezervi koriste princip po kojem iznos rezerve mora biti dovoljan da omogući da se ispune obaveze, u onoj mjeri u kojoj je to moguće predvidjeti, kada su u pitanju ugovori o osiguranju, u skladu sa MSFI 4 i nacionalnim zakonodavstvom. Rezerve za prenosne premije se izračunavaju za sve vrste osiguranja, primjenom metode „pro rata temporis“, na osnovu premije fakturisane u posmatranom periodu. Obračun prenosne premije vrši se u skladu sa Pravilnikom o tehničkim rezervama. Prenosna premija formira se i obračunava za one vrste osiguranja kod kojih osiguravajuće pokriće traje i poslije isteka obračunskog perioda, i predstavlja dio premije koji se koristi za pokriće obaveza iz osiguranja koje nastaju u narednom obračunskom periodu. Prenosna premija obračunava se na dan bilansa stanja. Obračun prenosne premije vrši se pojedinačno za svaki ugovor, a osnovicu za obračun predstavlja ukupna premija osiguranja utvrđena ugovorom o osiguranju. Prenosna premija u samopridržaju računa se kao zbir prenosne premije osiguranja sopstvenog portfelja i prenosne premije primljenih saosiguranja, umanjen za prenosnu premiju prenijetu u saosiguranje i reosiguranje. Rezervisane štete predstavljaju ukupan iznos obaveze koje su, prema razboritoj procjeni napravljenoj na osnovu objektivnih faktora, potrebne da se izvrši plaćanje šteta ostvarenih na dan bilansa stanja, kao i pripadajući troškovi likvidacije. Rezervisane štete procijenjuju se na osnovu Pravilnika o tehničkim rezervama, uzimajući u obzir sve buduće troškove koji se mogu predvidjeti na osnovu iskustvenih i očekivanih podataka. Rezervisane štete sastoje se od rezervi za nastale prijavljene, a neriješene štete i rezervi za nastale neprijavljene štete. Rezerve za nastale prijavljene, a neriješene štete do kraja tekućeg obračunskog perioda obarčunava se na osnovu pojedinačne procjene svake štete. Rezerve za nastale prijavljene a neriješene štete koje se isplaćuju ili će se isplaćivati u obliku rente, obračunavaju se u kapitalizivanom iznosu uz korištenje diskontne stope od 5% i demografskih tablica.



33

Rezervacija šteta se vrši u bruto iznosu, uzimajući u obzir direktne i indirektne troškove. Rezervisane štete koje se prikazuju u bilansu stanja rezultat su složene višefazne stručne procjene, koja počinje sa prijavom štete, koja se konačno komisijski procjenjuje na osnovu obaveza iz ugovora o osiguranju, nalaza i mišljenja vještaka, procjenitelja, aktuara i drugih stručnjaka, u skladu sa osiguravajućom i sudskom praksom, sa ciljem utvrđivanja konačnog iznosa obaveze. Rezervisanje sredstava za nastale a neprijavljene štete radi se metodom Grupne aktuarske statističke procjene, a kada bude aktivirana softverska podrška radiće se metoda ulančanih ljestvica (Chain Ladder metodom). Ova metoda se koristi za obračun rezervacije sredstava za nastale neprijavljene štete na kraju poslovne godine, dok na kraju obračunskog perioda kraćeg od godinu dana ovaj iznos ne može biti manji od iznosa rezervi za nastale neprijavljene štete koji je utvrđen na kraju prethodne godine. Ukupan iznos rezervisanih šteta, po vrstama osiguranja, dobije se množenjem zbira iznosa nastalih prijavljenih, a neriješenih šteta i nastalih neprijavljenih šteta sa koeficijentom troškova. Koeficijent troškova po vrstama osiguranja utvrđuje se na osnovu knjigovodstvenih podataka o troškovima za period prethodne kalendarske godine. Minimalan iznos indirektnih troškova obrade šteta u rezervi je 0,5% od zbira rezervi za nastale prijavljene, nastale neprijavljene štete i direktnih troškova obrade šteta u rezervi za štete. Rezervisane štete u samopridržaju izračunavaju se kao zbir rezervisanih šteta sopstvenog portfelja osiguranja i rezervi šteta primljenih u saosiguranje, umanjen za zbir rezervisanih šteta prenijetih u saosiguranje i reosiguranje. Rezerve za kolebanje šteta (izravnanje rizika) formiraju se za sve vrste neživotnih osiguranja i predstavljaju dugoročna rezervisanja. Ove rezerve se ne formiraju za štete koje su već nastale, već se njima nivelišu buduća odstupanja od prosječnih rezultata. S obzirom da rezerve ne predstavljaju jasnu obavezu iz ugovora o osiguranju, nisu predviđene po MSFI 4 – Ugovori o osiguranju. Rezervisanja za kolebanje šteta procjenjuju se na osnovu Pravilnika o tehničkim rezervama. Rezerve se obrazuju na osnovu standardnog odstupanja kvote šteta obračunskog perioda od prosječne kvote šteta u obračunskom periodu. Osnovica za obračun rezervi za kolebanje šteta je mjerodavna premija u obračunskom periodu, na osnovu koje se računa gornja granica za rezerve za kolebanje šteta. 3.15. Prihodi Prihod je definisan kao bruto priliv ekonomskih koristi u toku perioda, koje proizilaze iz redovnih aktivnosti preduzeća, koje dovode do povećanja vlasničkog kapitala, osim onih povećanja koja se odnose na doprinos učesnika u vlasničkom kapitalu. Prihod se mjeri po fer vrijednosti primljene naknade ili potraživanja. Najčešće je naknada u obliku gotovine ili gotovinskih ekvivalenata, a iznos prihoda jednak je iznosu gotovine ili gotovinskih ekvivalenata koji su primljeni ili se realno očekuje da će biti primljeni (izvjesna potraživanja). Prihodi obuhvataju redovne prihode i dobitke.



34

Redovni prihodi pružanjem usluga iz registrovane djelatnosti su usluge neživotnih osiguranja i to: - Osiguranja nezgode - Zdravstveno osiguranje - Osiguranje vozila koja se kreću po kopnu, osim šinskih vozila - Osiguranje vozila koje se kreću po šinama - Osiguranje vazduhoplova - Osiguranje plovila - Osiguranje robe u prevozu - Osiguranje imovine od požara i prirodnih sila - Osiguranje ostalih šteta na imovini - Osiguranje od odgovornosti za motorna vozila - Osiguranje od građanske odgovornosti za vazduhoplove - Osiguranje od opšte odgovornosti za brodove - Osiguranje od opšte građanske odgovornosti - Osiguranje kredita - Osiguranje garancija - Osiguranje od različitih finansijskih gubitaka - Osiguranje troškova pravne zaštite - Osiguranje pomoći.

Poslovi osiguranja su zaključivanje i izvršavanje ugovora o osiguranju imovine i lica, kao i poslovi u sprovođenju mjera za sprečavanje i smanjenje rizika koji ugrožavaju osiguranje imovine i lica, te drugi poslovi osiguranja. Drugi poslovi osiguranja su posredovanje u ugovaranju osiguranja, zastupanje u osiguranju, snimanje rizika, snimanje i procjena šteta, prodaja oštećenih stvari, pružanje pravne pomoći i drugih intelektualnih i tehničkih usluga u vezi sa poslovima osiguranja. Prihod od premije osiguranja predstavlja fakturisane iznose premije u tekućem obračunskom periodu, uvećane za prenosne premije na početku godine i umanjene za prenosne premije obračunate na kraju obračunskog perioda. Prihodi od premije osiguranja se unose u ukupan prihod u skladu sa rokovima i periodima pokrivanja rizika iz odgovarajućih ugovora o osiguranju. Prenosna premija se izračunava da se obezbijedi obuhvatanje dijela fakturisanih premija koje se odnose na prihode narednih obračunskih perioda. Prenosna premija obračunava se metodom “pro rata temporis” na fakturisanu ukupnu premiju osiguranja. Korišćenjem sredstava ostvaruje se prihod u obliku:

- kamate za korišćenje gotovine srazmjerno vremenu korišćenja, - naknada za korišćenje dugoročnih sredstava.

Prihod od kamata može se ostvariti po osnovu:

- kamata na kratkoročne i dugoročne kredite, - ugovorenih kamata na odgođeno plaćanje, - zateznih kamata za potraživanja koja nisu plaćena u roku, - kamata sadržanih u mjenici, - kamata na oročene depozite i depozite po viđenju, - kamata po ostalim finansijskim plasmanima i potraživanjima.

Prihod od kamate utvrđuje se na osnovu knjigovodstvene isprave, odnosno obračuna kamata. Kada se pojavi neizvjesnost u vezi naplativosti već priznatog prihoda, nenaplativi iznos priznaje se kao rashod, a ne kao ispravka izvorno priznatog iznosa prihoda.



35

Državna davanja (donacije) predstavljaju pomoć države (vlada, državne agencije i slična tijela bilo da su lokalna, nacionalna ili internacionalna) u obliku prenosa resursa entitetu po osnovu ispunjenih izvjesnih uslova u prošlosti ili budućnosti koji se odnose na poslovne aktivnosti entiteta, a koje se mogu u razumnoj mjeri vrijednosno iskazati kao i razlikovati od uobičajenih poslovnih transakcija entiteta. Državna davanja (donacija) mogu biti

- davanja povezana sa sredstvima i - davanja povezana sa prihodima.

Donacije mogu biti date pod određenim uslovima ili bez uslova. Uslovljene donacije ne mogu se priznati dok ne postoji prihvatljiva pouzdanost:

- da će Društvo zadovoljiti sve tražene uslove, - da će donacija biti dobivena.

Društvo će donacije tretirati po prihodovnom pristupu. Prihodovni princip priznavanja donacija podrazumijeva da se donacije priznaju kao prihod sistematski i racionalno, kroz period potreban da se povežu s odnosnim troškovima (načelo uzročnosti ili sučeljavanja) koje donacija treba da kompenzira. Donacije povezane sa sredstvima koja se amortizuju, raspoređuju se u prihode u periodima i u srazmjeri u kojoj se obračunava amortizacija tih sredstava. Donacije primljene u tekućem periodu kao nadoknada za rashode koji su već nastali, bilo u tekućem ili prethodnom periodu, raspoređuju se u prihode u periodu kad su primljene (tekući period). Donacije primljene u tekućem periodu za rashode budućeg perioda treba priznati u bilansu stanja kao odgođeni prihod, pasivna vremenska razgraničenja. Ukoliko će u narednom periodu (ne dužem od godinu dana) doći do realizacije aktivnosti vezane za trošenje donacije, tj. nastanak troška koji pokriva donacija, takva vrsta donacije iskazuje se u bilansu stanja kao odgođeni prihod – kratkoročno razgraničenje. 3.16. Rashodi Definicija rashoda podrazumijeva rashode koji proističu iz redovnih aktivnosti društva kao i gubitke koji čine smanjenje ekonomskih koristi, ali ne potiču iz redovne aktivnosti društva. Rashodi su smanjenja ekonomskih koristi kroz obračunski period u obliku odliva ili iscrljenja sredstava ili stvaranje obaveza, što ima za posljedicu smanjenje kapitala, ali ne ono smanjenje u vezi sa raspodjelom kapitala vlasnicima. Gubici predstavljaju druge stavke koje zadovoljavaju definiciju rashoda, ali ne moraju nastati u toku redovnih aktivnosti. Gubici predstavljaju umanjenje ekonomskih koristi i kao takvi nisu po prirodi drugačiji od ostalih rashoda. Rashodi se priznaju u bilansu uspjeha kada nastane smanjenje budućih ekonomskih koristi, koje se odnose na smanjenje imovine ili povećanje obaveza i može pouzdano da se izmjeri, što znači da se priznavanje rashoda dešava istovremeno sa priznavanjem povećanja obaveza ili smanjenja imovine Rashode možemo podijeliti na: poslovne rashode, finansijske rashode i ostale rashode. Poslovni rashodi uključuju troškve pribave i administrativne troškove. Ove troškove čine: troškovi provizije zastupnika, troškovi materijala, troškovi goriva i energije, troškovi bruto zarada zaposlenih i naknada zaposlenih, troškovi amortizacije i rezervisanja, nematerijalni troškovi, troškovi poreza i doprinosa nezavisno od rezultata. Na dan sastavljanja finansijskih izvještaja troškovi pribave se razgraničavaju srazmjerno učešću režijskog dodatka u prenosnoj premiji.



36

Finansijske rashode čine rashodi po osnovu kamata, negativnih kursnih razlika, rashodi po osnovu efekata valutne klauzule, rashodi iz odnosa sa povezanim pravnim licima, rashodi po osnovu deponovanja i ulaganja sredstava i ostali finansijski rashodi. Ostale rashode čine gubici po osnovu rashodovanja i prodaje nematerijalnih ulaganja, nekretnina i opreme, gubici po osnovu prodaje učešća u kapitalu i dugoročnih hartija od vrijednosti, manjkovi, rashodi efekata ugovorene zaštite od rizika, rashodi po osnovu otpisa potraživanja i ostali nepomenuti rashodi. Rashodi po osnovu obezvređenja imovine obuhvataju rashod po osnovu obezvređenja nematerijalnih sredstava, nekretnina, opreme stalne imovine namijenjene prodaji, rashod po osnovu revalorizacije nematerijalnih sredstava, nekretnina i opreme i ostale rashode po osnovu obezvređenja i revalorizacije. 3.17. Porez na dobitak Tekući porez na dobitak predstavlja iznos koji se obračunava primjenom propisane poreske stope na osnovicu utvrđenu poreskim bilansom, koji predstavlja iznos dobitka prije oporezivanja po odbitku efekata usklađivanja prihoda i rashoda saglasno Zakonu o porezu na dobit.



37

4. NAPOMENE UZ BILANS STANJA

4.1. Stalna imovina

Stalnu imovinu društva čine: nematerijalna ulaganja, zemljište, građevinski objekti, postrojenja i oprema, ostala osnovna sredstva, avansi i nekretnine, postrojenja, oprema i investicione nekretnine u pripremi i dugoročni finansijski plasmani. Podaci o nabavnoj, otpisanoj i sadašnjoj vrijednosti stalne imovine dati su u sljedećem tabelarnom pregledu:

R/b OPIS Vrijednost u KM Nabavna Otpisana Sadašnja

I Nematerijalna ulaganja 147.508 93.925 53.583 1. Ulaganja u razvoj 0 0 0 2. Goodwill 0 0 0 3. Koncesije, patenti, licence 0 0 0 4. Ostala nematerijalna ulaganja 147.508 93.925 53.583 II Nekretnine, postrojenja, oprema 5.795.970 1.514.952 4.281.018 1. Zemljište 384.900 0 384.900 2. Građevinski objekti 4.202.979 524.054 3.678.925 3. Postrojenja i oprema 1.009.662 928.833 80.829 4. Ostala osnovna sredstva 32.065 32.065 0 5. Avansi i nekretnine, posttrojenja i oprema u pripremi 166.364 0 166.364 III Investicione nekretnine 6.097.908 381.822 5.716.086 1. Zemljište 771.300 0 771.300 2. Građevinski objekti 5.193.168 381.822 4.811.347 3. Oprema 133.439 0 133.439 IV Dugoročni finansijski plasmani 3.586.066 370.001 3.216.065 1. Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica 2.000 0 2.000 2. Učešće u kapitalu drugih pravnih lica 0 0 0 3. Dugoročni finansijski plasmani povezanom pravnom

licu 114.066 0 114.066 4. Dugoročni finansijski plasmani u zemlji 3.470.001 370.001 3.100.000 5. Finansijska sredstva raspoloživa za prodaju 0 6. Ostali dugoročni finansijski plasmani 487.306 0 487.306 V Stalna imovina - UKUPNO 15.627.452 2.360.700 13.266.752

Vrijednost stalne imovine iskazana na odgovarajućim pozicijama Bilansa stanja odgovara vrijednosti iskazanoj u knjigovodstvenoj evidenciji, odnosno vrijednosti stalne imovine iskazane u dnevniku osnovnih sredstava, na dan 31.12.2016.godine.

Stalna imovina je, u momentu nabavke, vrednovana po nabavnoj cijeni. Nakon početnog priznavanja po nabavnoj vrijednosti građevinski objekti, postrojenja i oprema vrednuju se po sadašnjoj vrijednosti (nabavna vrijednost umanjena za iznos obračuna amortizacije).

Sadašnja vrijednost građevinskih objekata, postrojenja, opreme i investicione imovine uvećana je za naknade troškova po osnovu troškova adaptacije, zamjene dijelova i troškova glavnih popravki pod uslovom da se ovi troškovi mogu izmjeriti i da oni produžavaju korisni vijek ili povećavaju učinak sredstva. Procjena fer vrijednosti stalne imovine, izvršena je na dan 31.12.2013. godine, a procjena investicione imovine izvršena je na dan 31.12.2015. godine, i efekti procjene iskazani su u finansijskim izvještajima za tu godinu.



38

4.1.1. Zemljište

U bilansu stanja je vrijednost zemljišta u iznosu 384.900,00 KM

R/b Opis Vrijednost (u KM)

1 Katastarska opština Banja Luka, ZK uložak 1773 dio 384.900 4.1.2. Postrojenja i oprema

Ukupna neto vrijednost opreme iskazana u Bilansu stanja, u iznosu 80.829 KM, sastoji se od opreme koja se koristi za obavljanje osnovne djelatnosti Društva. Na dan bilansa, rukovodstvo Društva nije analiziralo vrijednost nekretnina, postrojenja i opreme u cilju utvrđivanja potencijalnog obezvređenja u skladu sa MRS 36 – Umanjenje vrijednosti imovine. 4.1.3. Investicione nekretnine

Društvo je u Bilansu stanja iskazalo neto vrijednost investicionih nekretnina u iznosu od 5.716.086 KM.

ZEMLJIŠTE 1. Katastarska opština Banja Luka , ZK uložak 1773 deo 123.496 2. Katastarska opština Gradiška Selo, ZK uložak 314 236.113 3. Katastarska opština Kozarska Dubica, ZK uložal 5512 133.467 4. Katastarska opština Prijedor, ZK uložak 818 237.843 5. Katastarska opština Novi Grad, Ive Andrića bb 40.382 UKUPNO 771.300 GRAĐEVINSKI OBJEKTI 1. Poslovni prostor, Gradiška Vidovdanska bb 1.856.871 2. Upravna zgrada, Banja Luka, Braće Pantića broj 2 dio 496.976 3. Poslovni objekat, Tehnički pregled, Gradiška 391.422 4. Poslovni objekat, Tehnički pregled, Kozarska Dubica 438.438 5. Poslovni prostor, Banja Luka, Veselina Masleše broj15 863.522 6. Poslovni objekat, tehnički Pregled, Prijedor 484.741 7. Poslovni prostor Novi Grad 279.376 8. Oprema na Tehničkim pregledima 133.440 UKUPNO 4.944.786 UKUPNO INVESTICIONA IMOVINA u KM 5.716.086 Društvo nije izvršilo procjenu fer vrijednosti investicionih nekretnina na dan 31.12.2016. godine, prema zahtjevima MRS-40 Investicione nekretnine i Pravilnika o načinu procjenjivanja bilansnih i vanbilansnih pozicija. 4.1.4. Avansi i nekretnine, postrojenja, oprema i investicione nekretnine u pripremi

Na ovoj bilansnoj poziciji iskazan je iznos 166.364 KM navedeni iznos odnosi se na ulaganja u neizgrađeni deo poslovnog prostora u Prijedoru.



39

4.1.5. Osnovna sredstva terećena hipotekom i založnim pravom

Na osnovu Ugovora o zabilježbi prvenstvenog reda upisa založnog pravam broj OPU 1891/2012. od 25.12.2012. godine, u svrhu obezbjeđenja naplate potraživanja koja proističe iz Ugovora o dugoročnom kreditu, broj: 773120024, od 05.04.2012. godine kao sredstvo obezbjeđenja kredita, uknjiženo je založno pravo (hipoteka) na nekretninama Društva u Prijedoru, ulica Meše Selimovića i Vojvode Putnika u naselju Pećani na parcelama: k.č. broj 279/4; k.č. broj 280/3, 299/9; 282/18; 279/2; 282/17 i k.č. broj 301/24 upisane u ZK uložaka broj 818 K.O. SP Prijedor, procijenjene vrijednosti 1.054.344,48 KM prema procjeni vještaka građevinske struke Kenjalo Draženko od decembra 2012. godine.

Tehnički Pregled Novi Grad je pod hipotekom za Ugovor o kreditu od 29.05.2015. godine kod Banke Srpske.

Rešenjem Agencije za osiguranje broj 3.00-003-10/16 od 10.02.2016. godine, stavljena je privremena mjera zabrane, otuđenja i raspolaganja nekretninama Društva.

Opis

Ula

ganj

a u

razv

oj

Kon

cesi

je,

pate

nti,

lice

nce

i os

talo

Goo

dwill

Ost

ala

nem

ater

ijal

na

ulag

anja

Ava

nsi i

ne

mat

erij

aln

a ul

agan

ja u

pr

ipre

mi

UK

UP

NO

Nabavna vrijednost Stanje na početku godine 0 0 0 131.008 0 131.008 Nove nabavke 0 0 0 16.500 0 16.500 Procjena i revalorizacija 0 0 0 0 0 0 Smanjenja 0 0 0 0 0 0 Rashod, prodaja i drugo 0 0 0 0 0 0 Stanje na dan 31.12.2016. godine 0 0 0 147.508 0 147.508 Kumulirana ispravka 0 0 0 0 0 0 Stanje na početku godine 0 0 0 79.006 0 79.006 Povećanja 0 0 0 0 0 0 Amortizacija 0 0 0 14.919 0 14.919 Nabavka/procjena 0 0 0 0 0 0 Smanjenja 0 0 0 0 0 0 Kumulirana ispravka i otuđenja 0 0 0 0 0 0 Stanje na dan 31.12.2016. godine 0 0 0 93.925 0 93.925 NETO sadašnja vrijednost na dan 31.12.2016. godine 0 0 53.583 0 53.583

Ostala nematerijalna ulaganja odnose se na ulaganja u izradu ISO standarda.



40

4.1.6. Nekretnine, postrojenja,oprema i investicione nekretnine

u KM

4.1.7. Dugoročni finansijski plasmani

u KM

Opis

Uče

šće

u ka

pita

lu

pove

zani

h pr

avni

h lic

a

Dug

oroč

ni p

lasm

ani

prav

nih

lica

Dug

oroč

ni f

inan

sijs

ki

plas

man

i u z

emlj

i

Fin

ansi

jska

sre

dstv

a ra

spol

oživ

a za

pro

daju

Ost

ali d

ugor

očni

fi

nans

ijsk

i pla

sman

i

UK

UP

NO

BRUTO STANJE Bruto stanje na početku godine 2.000 114.065 3.470.001 0 520.390 4.106.456 Bruto stanje na kraju godine 2.000 114.065 3.470.001 0 487.306 4.073.372 Ispravka vrednsoti na početku godine 0 0 0 0 0 0 Ispravka vrednosti na kraju godine 0 0 370.001 0 0 0 NETO stanje na dan 31.12.2016. godine 2.000 114.065 3.100.000 0 487.306 3.703.371

Na bilansnoj poziciji „Učešće u kapitalu povezanih pravnih lica“ iskazan je iznos od 2.000 KM. Navedeni iznos odnosi se na učešće Društva u kapitalu preduzeća „Krajina-Kros“ d.o.o. Banja Luka.

Opis

Zem

ljiš

te

Građ

evin

ski

obje

kti

Pos

troj

enja

i op

rem

a

Inve

stic

ione

ne

kret

nine

Ost

ala

osno

vna

sred

stva

Ava

nsi i

osn

ovna

sr

edst

va u

pr

ipre

mi

UK

UP

NO

Nabavna vrijednost Stanje na početku godine 384.900 4.202.979 1.007.157 6.097.908 34.084 71.037 11.798.065 Povećanja 0 0 7.278 0 0 124.085 131.363 Nove nabavke, promjena namjene 0 0 7.278 0 0 124.085 131.363 Smanjenja: 0 0 4.773 0 2.020 28.758 33.531 Rashod, prodaja, drugo 0 0 4.773 0 2.020 28.758 33.531 Aktivirana osn. sredstva 0 0 0 0 0 0 0 Stanje na dan 31.12.2016. godine 384.900 4.202.979 1.009.662 6.097.908 32.065 166.364 11.512.055 Kumulirana ispravka vrijednosti 0 Stanje na početku godine 0 495.649 891.063 381.822 34.084 0 1.805.877 Povećanja: 0 58.801 46.426 0 0 48.694 Amortizacija 0 58.801 46.426 0 0 48.694 Smanjenja: 0 396 8.656 0 2.020 Kumulirana ispravka u otuđenju 0 0 0 0 2.020 0 2.020 Ostalo/korekcija Stanje na dan 31.12.2015. godine 554.054 928.833 381.822 32.065 1.896.774 NETO sadašnja vrijednost 31.12.2016. godine 384.900 3.648.924 80.829 5.716.086 0 166.364 9.997.103



41

Dugoročni plasmani prema povezanim pravnim licima u zemlji odnose se na Ugovor o zajmu broj 02-3005/12, zaključen sa Krajina Kros dana 17.09.2012.g odine. Iznos zajma je 200.000 KM sa kamatnom stopom od 6% na godišnjem nivou, sa isključivom namjenom za preuređenje poslovnog prostora i nabavke opreme za tehnički pregled Doboj. Na osnovu odluke u 2015. godini zajmoprimcu se odobrava smanjenje kamatne stope na 3,5% i produženje roka otplate do 2021. godine. Dugoročne finansijske plasmane u iznosu od 3.470.000 KM čine sredstva oročena u bankama i to: Oročeni depoziti 2.500.000 KM služe za pokriće 50% garantnog fonda u skladu sa Pravilnikom o ulaganjima sredstava društva za osiguranje ( „Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 61/15), a preostali iznos od 970.001 KM koristi se za pokriće tehničkih rezervi Društva. Struktura dugoročnih finansijskih plasmana prezentovana je u sljedećoj tabeli:

R/b

BANKA Broj ugovora

Oročena sredstva u KM Datum

oročenja Rok

dospijeća

Godišnja kamatna

stopa Iznos u KM

%

1. Nova banka a.d. Banja Luka

1001146463 300.000 8,65

18.12.2015. godine

18.01.2017. godine 2,40%

2. Sberbanka a.d. Banja Luka

5671515570195323

1.600.000 46,11 26.12.2015.

godine

26.12.2018. godine

3,20%

3. Unicredit banka a.d. Banja Luka

80/15 600.000 17,29

28.12.2015. godine

28.12.2018. godine 2,30%

4. Banka Srpske a.d. Banja Luka

5681635570255151 200.000 5,76

10.01.2014. godine

10.01.2016. godine 5,00%

5. Nova banka a.d. Banja Luka

42651 600.000 17,29

31.12.2012. godine

31.12.2017. godine 2,90%

6. Banka Srpske a.d. BanjaLuka

56817115590101153 170.001 4,90

23.07.2015. godine

10.02.2017. godine 5,00%

UKUPNO: 3.470.001 100

Odlukom Agencije za Bankarstvo republike Srpske broj 01-504-2/16 od 10.05.2016. godine pokrenut je postupak likvidacije „Banke Srpske“ a.d. Banja Luka, te je u skladu s tim izvršena ispravka vrijednosti depozita kod ove banke u ukupnom iznosu od 370.001 KM. Ostali dugoročni finansijski plasmani u iznosu od 487.306 KM odnose sa na:

- Sredstva za rezervni fond biroa BiH.......................................... 312.933 KM - Sredstva za fond za naknadu šteta biroa BiH............................. 148.327 KM - Dugoročni krediti za rješavanje stambenih pitanja...................... 26.046 KM



42

4.2. Tekuća imovina

4.2.1. Zalihe, dati avansi i stalna sredstva klasifikovana kao sredstva namijenjena za

prodaju

OPIS STANJE u KM

31.12.2015. godine

31.12.2016. godine

1. Materijal 4.678 8.696 UKUPNO 4.678 8.696 Ukupne zalihe u iznosu od 8.696 KM odnose se na zalihe stroge evidencije polisa osiguranja. 4.2.2. Kratkoročna potraživanja i plasmani

u KM

OPIS

Pre

mij

a ne

živo

tnih

os

igur

anja

Pre

mij

a sa

osig

uran

ja

Ost

ali k

upci

u

zem

lji

Pot

raži

vanj

a iz

sp

ecif

ični

h po

slov

a

Dru

ga k

ratk

oroč

na

potr

aživ

anja

Kra

tkor

očni

fi

nans

ijsk

i pla

sman

i u

pove

zana

pra

vna

lica

Fin

an. s

reds

tva

po

FV

nam

ijen

jena

tr

gova

nju

UK

UP

NO

Bruto stanje Na početku godine 429.330 0 983.422 2.524.657 76.828 20.517 4.352 4.039.106 31.12.2016. godine 222.723 0 1.113.816 2.585.668 136.836 20.517 4.482 4.104.042 Ispravka vrijednosti početak godine 188.776 0 1.168.812 2.414.348 33.869 0 0 3.805.805 Ispravka vrijednosti 31.12.2016. godine 171.856 0 1.128.169 2.534.781 88.363 0 0 3.922.169 NETO STANJE 50.867 0 5.647 50.887 48.473 20.517 4.482 180.873 31.12.2015. godine 240.554 0 3.386 110.309 42.959 20.517 4.482 422.207 31.12.2016. godine 50.867 0 5.647 50.887 48.473 20.517 4.482 180.873

Bruto potraživanja po osnovu premija neživotnih osiguranja iznose 222.723 KM, a ispravka vrijednosti istih 171.856 KM, odnosno neto vrijednost 50.867 KM. Potraživanja od kupaca, u iznosu 1.133.816 KM, odnose se na potraživanja po osnovu zakupa i utužene premije, a ispravka vrijednosti istih u iznosu od 1.128.169 KM, odnosno neto vrijednost 5.647 KM. Potraživanja iz specifičnih poslova, u iznosu od 2.585.668 KM odnose se na neto potraživanja po osnovu regresa. Ispravka vrijednosti tih potraživanja je 2.534.781 KM. Druga kratkoročna i ostala potraživanja u iznosu od 48.473 KM, odnose se na potraživanja od: - Potraživanja za kamate od Krajina Kros.............................................. 7.684 KM - Potraživanja za dob. povezana pravna lica..........................................15.453 KM - Radnika po osnovu datih stambenih kredit........................................... 1.206 KM - Radnika po osnovu akontacije.............................................................74.386 KM - Potražanjaiv od državnih organa o organizacija..................................37.388 KM - Potraživanja za odgođeno plaćanje.......................................................... 519 KM - Ispravka ostalih potraživanja............................................................. -88.363 KM.

Kratkoročni plasmani u iznosu od 20.517 KM odnose se na dugoročni plasman povezanom pravnom licu koji dospijeva do godinu dana.



43

Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha odnose se na ulaganja u obveznice RSOD-O-B Republike Srpske po unutrašnjem dugu prema dobavljačima - Republika Srpska, nominalne vrednosti 7.674 KM. Društvo je u bilansu navedene obveznice vrednovalo po fer vrijednosti, tako da je vrijednost obveznica iskazana u iznosu od 4.482 KM. Vrijednost obveznica nije se mijenjala u odnosu na izvještaj od 31.12.2016. godine. 4.2.3. Gotovinski ekvivalenti i gotovina

u KM

OPIS STANJE NA DAN: 31.12.2016. godine

Hartije od vrijednosti 0 Žiro – računi 3.477.366 Blagajna 425 Devizni računi 2.553 Gotovinski ekvivalenti i gotovina - ukupno 3.480.344

Iznos iskazan u bilansnoj poziciji Gotovinski ekvivalenti i gotovina identičan je iznosu iskazanom u računovodstvenoj evidenciji, sa stanjem na dan 31.12.2016. godine. Saldo analitičkog konta Blagajna na dan 31.12.2016. godine odgovara stanju iskazanom u blagajničkim izveštajima glavne i pomoćne blagajne na dan 31.12.2016. godine. Blagajnički maksimum je određen odlukom direktora Društva broj 02-3684/14 od 31.10.2014. godine i iznosi 2.000 KM. 4.2.4. Aktivna vremenska razgraničenja

OPIS Iznos u KM

31.12.2015. godine

31.12.2016. godine

1. Unaprijed plaćeni troškovi pribavljanja osiguranja 770.806 353.377 2. Razgraničeni troškovi članarina institucijama 0 310.119

Unaprijed plaćeni troškovi pribavljanja osiguranja - UKUPNO

770.806 663.496

Aktivna vremenska razgraničenja u isnosu od 353.377 KM odnose se na troškove sprovođenja osiguranja (lična primanja preuzimanja osiguranja), dok iznos od 310.119 KM predstavlja obaveze prema institucijama osiguranja za 2016. godinu. 4.3. Kapital

OPIS Iznos u KM

31.12.2015. godine

31.12.2016. godine

1. Akcijski kapital 13.668.191 13.668.191 2. Ostale rezerve iz dobitka 94.823 94.823 3. Revalorizacione rezerve 883.632 873.914 4. Gubitak ranijih godina 1.138.349 3.313.405 5. Gubitak tekuće godine 2.175.056 1.110.793 UKUPNO 1 do 3-4 i 5 11.333.241 10.212.730



44

4.4. Dugoročna rezervisanja

OPIS 31.12.2015. godine 31.12.2016. godine

Iznos u KM % Iznos u KM % Rezervisanja za naknade i benificije 56.987 100,00 34.916 3,82 Rezervisanja za sudske sporove 105.721 879.660 96,18 UKUPNO 162.708 100,00 914.576 100,00 U skladu sa MRS 19 Primanja zaposlenih po obračunu ovlaštenog aktuara Maja Čuković, uknjižena su rezervisanja za primanja radnika u iznosu od 34.916 KM. Najznačajniji iznos rezervacije po sudskim sporovima u iznosu od 914.576 KM što uključuje presuđene iznose, troškove i kamate do 31.12.2016. godine, izvršena su po nalogu Osnovnog Suda u Trebinju u korist jednog od većinskih akcionara Neveena Aggrewala. Rezervisanja u iznosu od 105.721 KM po tužbi RK Boska a.d. Banja Luka protiv Krajina osiguranja a.d. zatim tužbe Dunav osiguranja a.d. Banja Luka protiv Krajina osuguranja od 96.882 KM i 13.796 KM radnih sporova u kojima je Krajina tružena strana. 4.5. Dugoročne obaveze

OPIS 31.12.2015. godine 31.12.2016. godine Iznos u KM % Iznos u KM %

Dugoročne obaveze po finansijskom lizingu 1.589 3.28 0 0 Dugoročni krediti 46.838 96.72 0 0 Ostale dzgoročne obaveze 0 0.00 0.00 UKUPNO 48.427 100 0 0 Sve obaveze Društva koje su na dan 31.12.2016. godine klasifikovane kao dugoročne obaveze od dana 31.12.2016. godine dospijevaju u roku od godinu dana, te su u skladu s tim evidentirane kao kratkoročne, a Društvo u ovom periodu nije imalo novih dugoročnih zaduženja. 4.6. Kratkoročne obaveze

R/b OPIS 31.12.2015. godine 31.12.2016. godine Iznos u KM % Iznos u KM %

1. Kratkoročne finansijske obaveze 540.191 4.82 302.189 4.34 2. Po osnovu šteta i ugovor.iznosa 224.296 2.00 428.756 6.16 3. Po osn prem saos i reosiguranja 17.551 0.16 15.242 0.22 4. Po osnovu zarada i naknada zar 166.814 1.49 260.373 3.74 5. Druge kratkoročne obaveze 583.521 5.21 632.839 9.09 6. Pasivna vremenska razgraničenja 9.663.330 86.31 5.320.762 76.45 7. Kratkoročne obaveze-UKUPNO 11.195.703 100 6.960.161 100.00



45

4.6.1. Kratkoročne finansijske obaveze

Pregled kratkoročnih finansijskih obaveza u ukupnom iznosu od 302.189 KM dat je u sljedećem tabelarnom prikazu:

Rb OPIS 31.12.2015. godine 31.12.2016. godine Iznos u KM % Iznos u KM %

1. Kratkoročni krediti 396.427 73.39 100.000 33.09

2. Dio dugoročnih finansijskih obaveza koje dospijevaju u periodu do godinu dana 143.764 26.61 58.910 19.50

3. Ostale kratkoročne finansijske obaveze 0 0 143.279 47.41

4. Kratkoročne finansijske obaveze - UKUPNO 540.191 100 302.189 100

Obaveze po osnovu kratkoročnih kredita u iznosu od 100.000 KM, prezentovane su i predstavljene u sljedećem tabelarnom pregledu:

R/b BANKA Broj ugovora Namjena Iznos u KM 1. Sberbanka a.d. Banja Luka 567-162-24000779-35 Overdraft kredit 100.000 UKUPNO 100.000

Dio dugoročnih finansijskih obaveza koji dospijevaju u periodu od godinu dana, u iznosu od 58.910 KM, odnose se na dio dugoročnih obaveza po osnovu finansijskog lizinga i dugoročnog kredita kod Nove banke. 4.6.2. Obaveze po osnovu premija za osiguranje i reosiguranje

Društvo nije izmirilo obaveze za premiju saosiguranja i reosiguranja u iznosu od 8.162 KM i premiju reosiguranja 7.080 KM. 4.6.3. Ostale kratkoročne obaveze

Iznos od 143.279 KM odnosi se na potencijalne obaveze prema dobavljačima i klijenatima na dan 31.12.2016. godine. 4.6.4. Obaveze po osnovu zarada i naknada zarada

Iznos od 260.373 KM je iznos po osnovu neisplaćenih ličnih primanja za 2016. godinu kao i poreza i doprinosa za istu na dan 31.12.2016. godine. 4.6.5. Druge obaveze iz poslovanja

Iznos kratkoročnih obaveza iz poslovanja je 581.194 KM i odnosi se na obaveze prema:

- Članovima Upravnog i Nadzornog odbora..................................719 KM - Fizičkim licima - po ugovorima............................................. 73.343 KM - Dobavljačima(u zemlji).........................................................370.483 KM - Regulatornim organima.........................................................121.659 KM - Ostale obaveze i obustave od plate......................................... 14.990 KM.



46

4.6.6. Obaveze za poreze, doprinose i druge kratkoročne obaveze

Obaveze za poreze, doprinose i druge kratkoročne obaveze, u iznosu 51.645 KM, odnose se na: obaveze za PDV....................................................................................................2.219 KM obaveze za doprinose koji terete troškove (PPZ, vodoprivreda, šume ).............31.901 KM ostale obaveze za poreze, doprinose i dadžbine.................................................17.525 KM. 4.7. Pasivna vremenska razgraničenja

R/b OPIS 31.12.2015. godine 31.12.2016. godine

Iznos u KM % Iznos u KM % 1. Prenosna premija neživotnih osiguranja 4.906.608 50.78 1.288.886 24.22 2. Rezervisane štete neživotnih osiguranja 4.645.854 48.08 3.882.288 72.97 3. Druga pasivna vremenska razgraničenja 110.868 1.15 149.588 2.81

UKUPNO 9.663.330 100 5.320.762 100 Prenosna premija neživotnih osiguranja Društvo ima Pravilnik o formiranju i načinu obračuna prenosnih premija, koji je usvojio Upravni odbor Društva 24.05.2007. godine, uz predhodno pribavljeno mišljenje aktuara Društva. Za sve vrste osiguranja Društvo je obračunalo prenosnu premiju primjenom softvera za obračun prenosa premija po metodu Pro Rata Temporis. Ukupna prenesena premija je: 4.159.511 KM a koeficijent razgraničenja je 0,41. Rezervacija za štete neživotnih osiguranja Društvo ima Pravilnik o formiranju i načinu obračuna rezervacije šteta, koji je usvojio Upravni odbor 21.02.2012. godine, uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje ovlaštenog aktuara Društva. Rezervisane štete neživotnih osiguranja iznose 3.882.288 KM. Društo je na dan 31.12.2016. godine iskazalo sljedeći iznos rezervi za štete po vrstama rezervisanja:

Rb OPIS 31.12.2015. godine 31.12.2016. godine

Iznos u KM % Iznos u KM % 1. Rezerve za nastale neprijavljene štete 1.357.434 29.22 1.075.740 27.71 2. Rezerve za nastale prijavljene štete imovine 47.322 1.02 32.593 0.84 3. Rezerve za nastale prijavljene štete saobraćaja 783.306 16.86 855.939 22.05 4. Rezerve sudske štete 1.157.183 24.91 1.022.126 26.33 5. Kapitalizirane renta 1.196.066 25.74 763.695 19.67 6. Kapitalizirane rente ZOIL-a 74.795 1.61 71.140 1.83 7. Rezerve za štete sudske ZOIL-a 29.748 0.64 61.022 1.57

Rezervisane štete-UKUPNO 4.645.854 100 3.882.288 100 Na osnovu podataka o iznosu rezervisanih šteta po vrstama rezervisanja, može se konstatovati da rezerve za nastale neprijavljene štete iznose 1.075.740 KM, a rezerve za nastale prijavljene štete iznose 2.806.548 KM.



47

Druga pasivna vremenska razgraničenja Druga pasivna vremenska razgraničenja su evidentirana u iznosu od 149.588 KM. Navedeni iznos se odnosi na Rezervacije za preventivu 149.588 KM. Društvo je Pravilnik o Preventivi usvojilo na sjednici Upravnog odbora 18.11.2011. godine uz prethodno pribvaljeno pozitivno mišljenje tadašnjeg ovlaštenog aktuara Društva.

NAPOMENE UZ BILANS USPJEHA 4.8. Poslovni prihodi

OPIS Iznos u KM

INDEKS 2015. godina

2016. godina

1 2 3 4( 3/2) Prihodi od premije osiguranja, saosiguranja i reosiguranja neživotnih osiguranja 9.822.551 7.798.491 79.39 Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih osiguranja 612.768 1.770.972 289.01 Prihodi od povrata poreskih i drugih dažbina i prihodi od premija,subvencija,dotacija, donacija i sl. 6.368 10.086 158.39 Drugi poslovni prihodi 903.874 360.051 39.83 UKUPNO 11.345.561 9.939.600 87.61 4.9. Poslovni rashodi

OPIS Iznos u KM

INDEKS 2015. godine

2016. godine

1 2 3 4( 3/2) Doprinos za preventivu 16.636 47.906 287.97 Vatrogasni doprinos 4.538 3.975 87.59 Doprinos Zaštitnom fondu, AZORS, Ombdusman 289.740 106.771 36.85 Naknade šteta, osigurane sume, ugovoreni iznosi, štete neživotnih osiguranja 3.324.881 3.086.729 92.83 Rashodi po osnovu premija i provizija saosiguranja, reosiguranja i retrocesija neživotnog osiguranja 292.275 229.481 78.52 Rezervisanja za štete i udjele u štetama po osnovu neživotnog osiguranja 1.688.559 1.007.406 59.66 Troškovi amortizacije 112.008 105.259 93.97 Troškovi rezervisanja 0 317.217 0 Troškovi materijala, goriva i energije 166.634 108.490 65.11 Troškovi provizija 37.752 104.329 276.35 Troškovi proizvodnih usluga, reklame i propagande 3.443.467 1.677.388 48.71 Nematerijalni troškovi 399.231 420.737 105.39 Troškovi preza i doprinosa 102.517 114.940 112.12 Troškovi bruto zarada i naknada zarada 2.743.635 2.178.277 79.39 Ostali lični rashodi i naknade 372.100 229.193 61.59 UKUPNO 12.993.973 10.339.249 79.57



48

4.10. Finansijski prihodi i rashodi

OPIS Iznos u KM

INDEKS 2015. godine 2016. godine

1 2 3 4 ( 3/2) Prihodi od kamata 193.017 138.725 71.87 Ostali finansijski prihodi 18.744 44.929 239.70 UKUPNO - Finansijski prihodi 211.761 183.654 86.73 Finansijski rashodi iz odnosa sa povezanim licima 88.996 24.787 27.85 Rashodi kamata 60.639 37.082 61.15 Ostali finansijski rashodi 186.639 10.478 5.61 UKUPNO - Finansijski rashodi 336.274 72.347 21.51

Prihodi od kamata ostvareni su po osnovu kamata na oročene depozite. Finansijski rashodi iz odnosa sa povezanim pravnim licima odnose se na preuzete troškove za zakup i bruto plate radnika koji su radili za Društvo.

4.11. Ostali prihodi i rashodi

OPIS Iznos u KM INDEKS

2015. godina 2016. godina 1 2 3 4 ( 3/2)

Ostali prihodi 225.790 32.276 14.29 Ostali rashodi 448.519 408.205 91.01 UKUPNO – ostali rezultat -222.729 -375.929 168.78

4.12. Finansijski rezultat

OPIS Iznos u KM 2015. godina 2016. godina

1 2 3 Poslovni dobitak 0 0 Poslovni gubitak 1.648.412 399.649 Dobitak po osnovu finansijskih prihoda i rashoda 0 111.307 Gubitak po osnovu finansijskih prihoda i rashoda 124.513 0 Dobitak redovne aktivnosti 0 0 Gubitak redovne aktivnosti 1.772.925 288.342 Dobitak po osnovu ostalih prihoda i rashoda 0 0 Gubitak po osnovu ostalih prihoda i rashoda 222.729 375.929 Dobitak po osnovu usklađivanja vrijednosti imovine 0 0 Gubitak po osnovu usklađivanja vrijednosti imovine 0 446.522 Finansijski rezultat – bruto dobitak 2.357 -1.110.793 Poreski rashodi 0 0 Neto dobitak 0 0 Dobici utvrđeni direktno u kapitalu 0 0 UKUPAN NETO dobitak 2.357 -1.110.793

Društvo je tokom prvog polugodišta 2016. godine ostvarilo neto gubitak iz poslovanja u iznosu od 1.110.793 KM.



49

NAPOMENE UZ BILANS TOKOVA GOTOVINE 4.13. Sintetizovan pregled tokova gotovine

OPIS Iznos u KM

2015. godina

2016. godina

1 2 3 Prilivi gotovine iz poslovnih aktivnosti 10.712.654 5.098.929 Odlivi gotovine iz poslovnih aktivnosti 10.845.406 8.836.917 Prilivi gotovine iz aktivnosti investiranja 478.230 0 Odlivi gotovine iz aktivnosti plasiranja i investiranja 111.721 0 Prilivi gotovine iz aktivnosti finansiranja 6.663.438 0 Odlivi gotovine iz aktivnosti finansiranja 0 136.433 UKUPNI PRILIV GOTOVINE 9.023.129 5.098.929 UKUPNI ODLIV GOTOVINE 2.359.691 8.973.350 GOTOVINA NA POČETKU OBRAČUNSKOG PERIODA 457.570 7.354.765 POZITIVNE KURSNE RAZLIKE PO OSNOVU PRERAČUNA GOTOVINE 0 0 MEGATIVNE KURSNE RAZLIKE PO OSNOVU PRERAČUNA GOTOVINE 0 0 GOTOVINA NA KRAJU OBRAČUNSKOG PERIODA 7.354.765 3.480.344

NAPOMENA UZ IZVEŠTAJ O PROMENAMA NA KAPITALU

POZICIJA

Akc

ijsk

i kap

ital

i ud

jeli

DO

O

Rev

alor

izac

ione

re

zerv

e

( M

RS

16,2

1 i 3

8 )

Ner

ealiz

ovan

i do

bici

/gub

ici p

o os

novu

ras

polo

živi

h fi

nans

ijas

kih

sred

stav

Aku

mul

isan

i ne

rsap

oređ

eni

dobi

tak

/nep

okri

veni

gu

bita

k

UK

UP

NO

Ponovno iskazano stanje na dan 01.01.2016. godine 13.668.191 883.632 94.823 -3.313.405 11.333.241 Stanje na dan 31.12.2016. godine 13.668.191 873.914 94.823 -4.424.198 10.212.730



50

5. ANALIZA FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA U prethodnom dijelu izveštaja prezentovani su finansijski izvještaji Društva predati APIF-u; Bilans stanja, Bilans uspjeha, Izvještaj o nočvanim tokovima, Izvještaj o promjenama na neto kapitalu i Napomene uz finansijske izvještaje. U skladu sa Pravilnikom o sadržaju izvještaja nezavisnog revizora o obavljenoj reviziji finansijskih i drugih izvještaja društva za osiguranje, u nastavku se daje analiza sastavljenih i prezentovanih izvještaja od strane Društva.

Revizor ne preuzima nikakvu odgovornost za istinitost i objektivnost izvještaja koji su bili predmet postupka revizije.

5.1. ANALIZA BILANSA STANJA 5.1.1. Nematerijalna ulaganja

Opis Iznos u KM

Indeks Tekući period Prethodni period

1 2 3 4 (2/3)

Ostala nematerijalna ulaganja 53.583 52.002 103,04 U k u p n o 53.583 52.002 103,04

Ostala nematerijalna ulaganja odnose se na ulaganja za izradu ISO standarda. Bruto vrijednost nematerijalnih ulaganja na kraju 2016. godine iznosi 147.508 KM, dok je ispravka vrijednosti 93.925 KM, odnosno stopa otpisa ove imovine je 36%. 5.1.2. Nekretnine i oprema

u KM

Opis Tekući period

Prethodni period

Stepen amortizo-

vanosti Indeks

1 2 3 4 (2/3)*100 Zemljište 384.900 384.900 - 100 Građevinski objekti 3.648.924 3.707.330 13,18 98,42 Postrojenja i oprema 80.829 116.094 92 69,62 Investicione nekretnine 5.716.086 5.716.086 - 100 Ostala osnovna sredstva 0 0 - - Avansi i nekretnine, postrojenja, oprema i investicione nekretnine u pripremi 166.364 71.037 234,19 U k u p n o 9.997.103 9.995.447 100,02

U Bilansu stanja iskazana je vrijednost zemljišta u iznosu 384.900 KM, (Katastarska opština Banja Luka, ZK uložak 1773 dio).



51

5.1.2.1. Građevinski objekti

Društvo je u Bilansu stanja iskazalo neto vrijednost građevinskih objekata u iznosu 3.648.924 KM. U Bilansu stanja je iskazana nabavna vrijednost građevinskih objekata u iznosu 4.202.979 KM. Proizilazi da je stepen otpisa građevinskih objekata, zaključno sa danom bilansiranja, 13,18%.

Društvo je kao metodu naknadnog vrednovanja nekretnina,postrojenja i opreme izabralo metodu revalorizacije. Ova metoda podrazumijeva da Društvo vrši procjenu navedene imovine kada postoje značajne razlike između knjigovodstvene i fer vrijednsoti navedene imovine. Društvo je na dan 31.12.2013. godine izvršilo procjenu nekretnina. Procjenu je uradio vještak građevinsko-arhitektonske struke.

Na dan bilansa, rukovodstvo Društva nije analiziralo vrijednost nekretnina, postrojenja i opreme u skladu sa odredbama MRS 16 – Nekretnine, postrojanja i oprema. 5.1.2.2. Postrojenja i oprema

Ukupna neto vrijednost opreme iskazana u Bilansu stanja, u iznosu 80.829 KM, sastoji se od opreme koja se koristi za obavljanje osnovne djelatnosti Društva. Stepen otpisa opreme, zaključno sa danom bilansiranja, je 92%. 5.1.2.3. Avansi i nekretnine, posrojenja i oprema u pripremi

Na bilansnoj poziciji avansi i nekretnine, postrojenja, oprema i investicione nekretnine u pripremi iskazan je iznos 166.364 KM. Navedeni iznos odnosi se na ulaganja u neizgrađeni dio poslovnog prostora u Prijedoru.U toku obračunskog perioda došlo je do dadatnog ulaganja od 94.491 KM u navedeni poslovni prostor. Osnovna sredstva terećena hipotekom i založnim pravom Na osnovu Ugovora o zabilježbi prvenstvenog reda upisa založnog prava, broj OPU 1891/2012, od 25.12.2012. godine, a u svrhu obezbjeđenja naplate potraživanja koja proističu iz ugovora o dugoročnom kreditu, broj 773120024, od 05.04.2012. godine kao sredstvo obezbjeđenja kredita i Ugovora broj OPU 863/15 od 12.06.2015. godine uknjiženo je založno pravo (hipoteka) na nekretninama Društva u Prijedoru, ulica Meše Selimovića i Vojvode Putnika u naselju Pećani na parcelama: k.č. broj 279/4, k.č. broj 280/3, k.č. broj 299/9, k.č. broj 282/18, k.č. broj 279/2, k.č. broj 282/17 i k.č. broj 301/24, upisane u ZK uložak broj 818 K.O. SP Prijedor procijenjene vrijednosti 1.054.344,48 KM prema procjeni vještaka građevinske struke Kenjalo Draženko od decembra 2012. godine. Tehnički pregled Novi Grad je pod hipotekom za ugovor o kreditu od 29.05.2015. godine kod Banke Srpske. Rješenjem agencije za osiguranje broj 3.00-003-10/16 od 10.02.2016. godine, stavljena je privremena mjera zabrane, otuđenja i raspolaganja nekretninama Društva.



52

5.1.3. Investicione nekretnine

Vrijednost investicionih nekretnina sa stanjem na dan 31.12.2016. godine:

R/b Opis Iznos (u KM)

I ZEMLJIŠTE 771.300 1. Katastarska opština Banja Luka, ZK uložak 1773 dio 123.496 2. Katastarska opština Gradiška selo, ZK uložak 314 236.113 3. Katastarska opština Kozarska Dubica, ZK uložak 5512 133.467 4. Katastarska opština Prijedor, ZK uložak 818 237.843 5. Katastarska opština Novi Grad, Ive Andrića bb 40.382 II GRAĐEVINSKI OBJEKTI 4.944.786 1. Poslovni prostor, Gradiška, Vidovdanska bb 1.856.871 2. Upravna zgrada, Banja Luka, Braće Pantića broj 2, dio 496.976 3. Poslovni objekat, Tehnički pregled, Gradiška 391.422 4. Poslovni objekat, Tehnički pregled, Kozarska Dubica 438.438 5. Poslovni prostor, Banja Luka,Veselina Masleše broj 15 863.522 6. Poslovni objekat, Tehnički pregled, Prijedor 484.741 7. Poslovni prostor Novi Grad 279.376 8. Oprema na tehničkim pregledima 133.440

U k u p n o (I+II) 5.716.086 Investicione nekretnine: Gradiška TP, Kozarska Dubica TP, Banja Luka TP, poslovni objekat Veselina Masleše Banja Luka i zgrada SO u Gradišci koriste se za pokriće tehničkih rezervi Društva. Njihova ukupna knjigovodstvena vrijednost na dan 31.12.2016. godine iznosi 4.540.305 KM s tim da u pokriće tehničkih rezervi ulazi iznos od 2.068.469,80 KM.

Dva objekta investicionih nekretnina TP Prijedor i TP Novi Grad, ne uzimaju se za obračun tehničkih rezervi, jer je na njih upisana hipoteka po osnovu obezbjeđenja otplate kredita prema bankama. Računovodstveni tretman investicionih nekretnina obuhvćen je MRS - 40 Investicione nekretnine. Prema zahtjevima MRS 40, vrednovanje investicionih nekretnina nakon početnog priznavanja može biti po metodi fer vrijednosti ili po metodi nabavne vrijednosti. Bez obzira na odabranu metodu, prema zahtjevima MRS - 40 Investicione nekretnine, svi entiteti su dužni utvrditi fer vrijednost nekretnina, bilo za potrebu iskazivanja fer vrijednosti (ukoliko se koristi metoda fer vrijednosti) ili za potrebe objavljivanja u napomenama uz finansijske izvještaje (ako se primjenjuje metoda nabavne vrijedosti). Društvo je odabralo vrednovanje investicionih nekretnina nakon početnog priznavanja po metodi fer vrijednosti.

Društvo je izvršilo procjenu investicionih nekretnina sa stanjem na dan 31.12.2014. godine, procjenu je uradilo privredno društvo ADITON d.o.o. Banja Luka.

Društvo nije izvršilo procjenu fer vrijednosti investicionih nekretnina na dan 31.12.2016. godine, prema zahtjevima MRS-40 Investicione nekretnine i Pravilnika o načinu procjenjivanja bilansnih i vanbilansnih pozicija.



53

5.1.4. Dugoročni finansijski plasmani

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica 2.000 2.000 Dugoročni finansijski plasmani matičnim zavisnim i ostalim povezanim pravnim licima 114.066 114.066 Dugoročni finansijski plasmani u zemlji 3.470.001 3.470.001 Ispravka vrijednosti dugoročnih plasmana -370.001 0 Ostali dugoročni finansijski plasmani 487.306 520.390 U k u p n o 3.316.065 4.106.457

Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica u iznosu od 2.000 KM se odnosi na učešće u kapitalu pravnog lica Krajina-Kros d.o.o. Banja Luka u kojem je Društvo vlasnik 100% udjela.U finansijskim izvještajima ovo ulaganje prikazano je na AOP-u 020 kao Učešće u kapitalu pridruženih pravnih lica.

Dugoročni finansijski plasmani matičnim zavisnim i ostalim povezanim pravnim licima u iznosu od 114.066 KM odnose se na Krajina Kros na osnovu ugovora o zajmu zaključenog 17.09.2012. godine, na iznos od 200.000 KM, namjenska sredstva za preuređenje poslovnog prostora i nabavku opreme za tehnički pregled u Doboju. Rok za otplatu zajma jeste najduže 48 mjeseci uz godišnju kamatnu stopu od 6%, s tim da otplata počne teći od 01.01.2013. godine u skladu sa anuitetnim planom koji je sastavni dio ovog ugovora.U toku 2015. godine produžen je rok otplate kredita do 2021. godine i smanjena kamatna stopa na 3,5%.Ovaj plasman u bilansu stanja prikazan je pogrešno na AOP-u 023 Dugoročni finansijski plasmani u zemlji.

Dugoročni finansijski plasmani u zemlji (sredstva oročena u bankama)

R/b

Banka Broj ugovora Iznos u KM Kamatna stopa %

Rok oročenja (mjeseci)

Datum oročenja

1. Nova banka a.d. Banja Luka 1001146463 300.000 2,40% 24

18.12.15. godine

2. Sberbank a.d. Banja Luka 5761515570195323 1.600.000 3,20% 36

26.12.15. godine

3. UniCredit bank a.d. Banja Luka 80/15 600.000 2,30% 36

28.12.15. godine

4. Banka Srpske a.d. Banja Luka 5681635570255151 200.000 5,00% 24

10.01.14. godine

5. Nova banka a.d. Banja Luka 42651 600.000 2,90% 60

31.12.12. godine

6. Banka Srpske a.d. Banja Luka 56817155901011153 170.001 5,00% 24

23.07.15. godine

U k u p n o 3.470.001

Oročeni depoziti navedeni pod tačkom 1, 2 i 3, u ukupnom iznosu 2.500.000 KM, služe za pokriće 50% minimalnog garantnog fonda, u skladu s odredbama Pravilnika o visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda društva za osiguranje („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 61/15), a preostali iznos, izuzev sredstava oročenih kod Banke Srpske (koja su neizvjesna), koristi se za pokriće tehnički rezervi Društva.



54

Dugoročni finansijski plasmani u zemlji iskazani su pogrešno u bilansu stanju na AOP-u 024 Dugoročni plasmani u inostranstvu.

Ostali dugoročni finansijski plasmani


1. Sredstva za rezervni fond biroa BiH 312.933 2. Sredstva za fond za naknadu šteta biroa BiH 148.327 3. Dugoročni krediti za rješavanje stambenih pitanja 26.046

U k u p n o 487.306

Ostali dugoročni finansijski plasmani pogrešno su prikazani u bilansu stanju na AOP-u 027.

5.1.5. Ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda

5.1.5.1. Ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi

Plasman sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda Društva regulisan je Pravilnikom o visini i načinu ulaganja sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda1.

„Prema priloženom obrascu US1, Društvo je na dan 31.12.2016. godine, sredstva za pokriće tehničkih rezervi ulagalo u oblike propisane članom 9, 10 i 11 Pravilnika: Pregled stanja ulaganja sredstava za pokriće tehničke rezerve (skraćeni obrazac US-1)2

R/ b Vrsta (oblik) ulaganja

Dozvoljeni %

Ukupno

uloženi iznos

(u KM)

Ostvareni

%

1.

Hartije od vrijednosti čiji je emitent ili garant BiH, Republike Srpske, FBiH, Distrikt Brčko, Centralna Banka BiH i fondovi iz člana 8. Zakona o Investiciono-razvojnoj banci Republike Srpske a.d. Banja Luka

bez ograničenja 4.481,69 0,09%

2. Nekretnine i druga prava na nekretninama (prava građenja, pravo korišćenja i slično)

do 40%, a u jednu nekretninu odnosno u više nekretnina koje su međusobno povezane tako da čine jednu cjelinu do 20%

2.068.469,81 40,00%

3. Oročeni depoziti kod banaka u Republici Srpskoj, odnosno BiH

do 50%, a u jednu banku do 20%

600.000,00

11,60%

4. Sredstva na računima društva za osiguranje

do 10%, a u jednu banku do 5%

362.234,32 7%

5. Sredstva u rezervnom fondu i fondu za naknadu šteta Biroa zelene karte u BIH

do visine iznosa obračunatih rezervi za štete po zelenoj karti

148.327,30 2,87%

I UKUPNO 3.183.513,12 61,56 %

Tehničke rezerve na dan 31.12.2016.

godine

5.171.174,52 100,00%

1 „Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 10/09. 2 Preuzeto iz mišljenja ovlašćenog aktuara o ulaganjima sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda „Krajina osiguranja“ a.d. Banja Luka na dan 31.12.2016. godine.



55

Na osnovu podataka koje je Društvo prikazalo na obrascu US1 može se konstatovati da Društvo nema dovoljan iznos plasiranih sredstava za pokriće tehničkih rezervi, odnosno da nedostaju značajna sredstva za pokriće tehničkih rezervi. Od obračunatih tehničkih rezervi u vrijednosti od 5.171.174,52 KM, Društvo je obezbijedilo 3.183.513,12 KM ili 61,56% sredstava za njihovo pokriće. Nedostatak sredstava za pokriće tehničkih rezervi iznosi 1.987.661,40 KM u apsolutnom iznosu ili 38,44%. Na računu Komercijalne banke nalaze se novčana sredstva u iznosu od 3.118.110 KM koja nisu priznata kao sredstva za pokriće tehničkih rezervi shodno članu 11. stav 1) tačka (14) Pravilnika. Da je Društvo izvršilo prealokaciju navedenih sredstava u druge oblike propisane Pravilnikom, imalo bi u potpunosti pokrivene tehničke rezerve na dan 31.12.2016. godine. Prema analitičkim podacima o ulaganjima sredstava za pokriće tehničkih rezervi, Društvo je sredstva za pokriće tehničkih rezervi ulagalo u slijedeće oblike: 1. Hartije od vrijednosti čiji je emitent ili garant BiH, Republika Srpska i CB BiH i fondovi iz člana 8. Zakona o Investiciono razvojnoj banci Republike Srpske a.d. Banja Luka iz člana 9. Stav 1) tačka (1) Pravilnika.

Naziv emitenta Oznaka

HOV

Količina

Nabavna

vrijednost

Tržišna

vrijednost

Prihod od

kamate

Datum

dospijeća

Obveznice Republike Spske

dobavlj. 2 RSOD-O-B 7.674 7.674,00 4.481,69 94,70

13.12.2023. godine

Ukupno pokriće tehničkih rezervi obveznicama Republike Srpske iznosi 0,09%. Prema odluci o klasifikaciji finansijskih instrumenata koju je donijelo Društvo, obveznice oznake RSOD-O-B su evidentirane zaduženjem konta 235 Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha namijenjene trgovanju u iznosu od 4.481,69 KM. 2. Nekretnine i druga prava na nekretninama (prava građenja, pravo korišćenja i slično)

Nekretnine i druga

prava na

nekretninama

Datum uknjižbe

u ZK

Nabavna

vrijednost

Vrijednost na

dan Naziv zakupca

Gradiška TP 01.12.2008.

godine 720.279,25 627.535,18 Krajina Kros d.o.o. Banja Luka

Kozarska Dubica TP 04.11.2008.


Banja Luka TP 30.06.2009.


Gradiška-Zgrada SO 29.04.2011.

godine 1.971.046,74 1.856.871,24 Skupština opštine Gradiška

PO Veselina Masleše 01.05.2012.

godine 897.811,06 863.521,57 Ideal Petrol Banja Luka UKUPNO 4.879.671,41 4.540.305,30 Krajem 2015. godine izvršena je procjena vrijednosti investicionih nekretnina od strane Društva. Društvo je u poslovnim knjigama na kontu 024 investicione nekretnine, knjižilo vrijednost investicionih nekretnina i vrijednost opreme u tim nekretninama. Ukupna vrijednost investicionih nekretnina Društva na dan 31.12.2016. godine iznosi 5.716.086,18 KM. U vrijednosti od 5.716.086,18 KM, na nekretnine se odnosi 5.582.646 KM, a na opremu 133.440,18 KM.



56

Za pokriće tehničkih rezervi uzete su vrijednosti investicionih nekretnina bez opreme u istim. U analitici, tabela 12 Nekretnine i druga prava na nekretninama, nisu sadržana dva objekta, a to su: TP Novi Grad (319.757,07 KM) i TP Prijedor (722.583,62 KM) koji su založeni kao hipoteka (kolateral) za dobijanje kredita od banke, odnosno koji služe za obezbjeđenje obaveza Društva. Ove investicione nekretnine ne služe kao sredstva za pokriće tehničkih rezervi čime je ispoštovan član 9. stav 7) Pravilnika. Iz obrasca US1 i Analitike ulaganja sredstava se vidi, da je za pokriće tehničkih rezervi priznat samo dio vrijednosti investicionih nekretnina u skladu sa članom 11. stav 1) tačka (11) Pravilnika, tj. 40% od utvrđenih tehničkih rezervi. Kao sredstva za pokriće tehničkih rezervi uzete su slijedeće investicione nekretnine: TP Gradiška (627.535,18 KM), TP Banja Luka (620.472,33 KM), TP Kozarska Dubica (571.904,98 KM), poslovni objekat u ulici Veselina Masleše (863.521,57 KM) i zgrada SO Gradiška (1.856.871,24 KM). Njihova ukupna vrijednost iznosi 4.540.305,30 КМ s tim da se za pokriće tehničkih rezervi priznaje iznos od 2.068.469,80 KM. Za pokriće tehničkih rezervi su priznate vrijednosti sljedećih investicionih nekretnina: poslovna zgrada u ulici Veselina Masleše 863.521,57 KM, tehnički pregled u Banjoj Luci 620.472,33 KM i dio vrijednosti tehničkog pregleda u Gradiški 584.475,90 KM.

Pojedinačno učešće svake investicione nekretnine kao sredstva za pokriće tehničkih rezervi je u skladu sa gore navedenim članom Pravilnika, tj. ne prelazi dozvoljenih 20%.

Društvo za svaku investicionu nekretninu koju je klasifikovao kao sredstvo za pokriće tehničkih rezervi vodi dosije sa dokumentima u skladu sa članom 16. Pravilnika (posjeduje zemljišnoknjižni izvadak, posjedovni list, polisu osiguranja, procjenu vrijednosti nekretnine od strane ovlašćenog procjenitelja i drugo).

Sve investicione nekretnine koje služe kao sredstvo za pokriće tehničkih rezervi su izdate u zakup, što je u skladu sa odredbama člana 9. stav 1) tačka (13) Pravilnika, odnosno obezbijeđena je sigurnost budućih priliva. Prihod po osnovu zakupnina na dan 31.12.2016. godine iznosi 160.002 KM. 3. Oročeni depoziti kod banaka u Republici Srpskoj, odnosno FBiH

Naziv banke

Datum zaključenja

ugovora o

oročenom depozitu

Period

oročenja u

mjesecima

Broj

Ugovora o

oročenom

depozitu

Iznos

oročenih

sredstava

(u KM)

Kamatna

stopa

Nova banka a.d. Banja Luka 31.12.2012. godine 60 42651 600.000,00 2,90% UKUPNO 600.000,00

Ukupno pokriće tehničkih rezervi oročenim depozitima kod banaka iznosi 600.000,00 KM odnosno 11,60%.

U poslovnim knjigama Društva, iskazan je oročeni depozit kod „Nove banke“ a.d. Banja Luka u iznosu od 600.000 KM. Dva oročena depozita kod „Banke Srpske“ a.d. Banja Luka u ukupnom iznosu od 370.000 KM, Društvo je stavilo na ispravku s obzirom da nema mogućnost raspolaganja uloženim sredstvima (sredstva su blokirana) a s obzirom da je narušen princip sigurnosti i utrživosti navedena sredstva nisu priznata za pokriće tehničkih rezervi.



57

U ugovoru o oročenom depozitu navedena je odredba kojom se definiše njihova namjena, odnosno da se oročeni depozit koristi isključivo za pokriće tehničkih rezervi i da se u druge svrhe ne može koristiti.

Društvo nije prekoračilo ulaganje sredstava u oročene depozite ni u ukupnom iznosu kao ni visinu pojedinačnog ulaganja u jednu banku što je u skladu sa članom 11. stav 1) tačka (11) Pravilnika. Po osnovu oročenih depozita ostvareni prihod od kamata iznosi 134.342 KM. 4. Sredstva na računima Društva za osiguranje

R/b Naziv banke Iznos sredstava na

računima (u KM)

1. Komercijalna banka a.d. Banja Luka 3.376.668,91 2. MF banka a.d. Banja Luka 242,00 3. Komercijalna banka a.d. Banja Luka posebni račun 30,79 4. Nova banka a.d. Banja Luka -izdvojena sredstva 91.222,26 5. Uni Credit Bank a.d. Banja Luka - devizni račun 4.768,51 6. Nova banka a.d. Banja Luka (423) 5.504,69 7. Nova banka a.d. Banja Luka devizni račun (425) EURO 698,77 8. Komercijalna banka –devizni račun EURO 1.745,57 9. Komercijalna banka –devizni račun EURO 108,25

10. Blagajna 425,07 U K U P N O 3.480.344,50 Ukupno pokriće tehničkih rezervi sredstvima na računima Društva iznosi 7,00%.

Ukupna sredstva Društva na računima kod banaka na dan 31.12.2016. godine iznose 3.480.344,50 KM. Od tog iznosa na posebnom računu kod Komercijalne banke se nalazi iznos od 3.376.668,91 KM.

Na dan 31.12.2016. godine za pokriće tehničkih rezervi su priznata sredstva na računima Društva u iznosu od 362.234,32 KM u skladu sa članom 11. stav 1) tačka (14) Pravilnika.

Društvo je sredstva na računu kod Banke Srpske a.d. Banja Luka u iznosu od 77.415,66 KM obezvrijedila i prikazala na kontu 5860- obezvređenje kratkoročnih finansijskih plasmana. Ova sredstva nisu priznata za pokriće tehničkih rezervi. Društvo je za pokriće tehničkih rezervi koristilo sredstva do visine fonda za naknadu šteta Biroa zelene karte u BiH, a koji se odnosi na iznos obračunatih rezervi za štete po zelenoj karti u iznosu od 148.327,30 KM. Ukupno pokriće tehničkih rezervi ovim sredstvima iznosi 2,87%.



58

5.1.5.2. Minimalni garantni fond

Minimalni garantni fond za poslove neživotnih osiguranja kojima se Društvo bavi iznosi 5.000.000,00 KM. Prema tome, za pokriće 50% minimalnog garantnog fonda za poslove neživotnih osiguranja potrebno je 2.500.000,00 KM3, koliko Društvo i ima pokriveno. Ova sredstva su u potpunosti pokrivena depozitima u domaćim bankama. U ugovorima o oročenim depozitima koji služe za pokriće 50% minimalnog garantnog fonda nije unijeta klauzula da se sredstva ne mogu koristiti za druge svrhe. Prema podacim dostavljenim na US3 obrascu i analitičkim podacima o ulaganjima sredstava za obezbjeđenje minimalnog garantnog fonda, Društvo je sredstva angažovalo u skladu sa članom 18. Pravilnika, kako slijedi:

Naziv banke

Datum zaključenja

ugovora o

oročenom depozitu

Period

oročenja u

mjesecima

Broj ugovora o

oročenom depozitu

Iznos

oročenih

sredstava

(u KM)

Kamatna

stopa

Sberbanka a.d. 26.12.2015. godine 36 56715115570195323 1.600.000,0 3,20%

Unicredi banka a.d. 30.12.2015. godine 36 80/15 600.000,00 2,30%

Nova banka a.d. 18.12.2015. godine 36 1001146463 300.000,00 2,40%

UKUPNO 2.500.000,00

Ulaganjem sredstava u oročene depozite kod Sberbanke a.d. Banja Luka i Unicredit banke a.d. Banja Luka Društvo nije ispoštovalo visinu pojedinačnog ulaganja u jednu banku, odnosno 20% sredstava za pokriće 50% minimalnog garantnof fonda prema članu 19. stav 2) Pravilnika. Ugovorom o oročenom depozitu kod Sberbanke a.d. Banja Luka uloženo je više 1.100.000,00 KM od dozvoljenog ogrančenja, a kod Unicredit banke a.d. Banja Luka više 100.000,00 KM od dozvoljenog ograničenja. Društvo je iznos u visini od 50% minimalnog garantnog fonda (2.500.000,00 KM) u potpunosti pokrilo depozitima kod domaćih banaka.

5.1.6. Zalihe i dati avansi

u KM

Opis 31.12. 2016.

godine 31. 12. 2015.

godine Indeks

1 2 3 4 (2/3) 1. Materijal 8.697 4.678 185,91 Zalihe, neto 8.697 4.678 185,91

Ukupne zalihe u iznosu od 8.697 KM odnose se na zalihe stroge evidencije polisa osiguranja.

3 Prema članu 18. i 19. Pravilnika, Društvo za osiguranje je obavezno da, za vrijeme trajanja dozvole za rad, obezbijedi iznos u visini od najmanje 50% minimalnog garantnog fonda, propisanog odredbama članova 49. i 53. Zakona.



59

5.1.7. Kratkoročna potraživanja

U tabelarnom pregledu dato je stanje kratkoročnih potraživanja na 31.12.2016. godine i 31.12.2015. godine:

u KM

Opis Bruto iznos

potraživanja Ispravka

vrijednosti Neto

potraživanje

31.12.2015. godina (neto)

Indeks

1 2 3 4 (2-3) 5 6 (4/5) Premije neživotnih osiguranja 222.723 171.856 50.867 240.554 21,14 Premija saosiguranja i reosiguranja 0 0 0 0 0,00 Ostali kupci u zemlji 1.133.816 1.128.169 5.647 3.386 166,77 Potraživanja iz specifičnih poslova 50.887 0 50.887 110.309 46,13 Druga potraživanja 48.473 48.473 42.959 112,83 Kratkoročni finansijski plasmani –ostala povezana pravna lica 20.517 0 20.517 20.517 100,00 Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha namijenjena trgovanju 4.482 0 4482 4.352 102,97 U k u p n o 1.480.898 1.300.025 180.873 422.077 42,85

Bruto potraživanja po osnovu premija neživotnih osiguranja iznose 222.723 KM, a ispravka vrijednosti istih 171.856 KM, odnosno neto vrijednost je 50.867 KM.

Potraživanja od kupaca u iznosu od 1.133.816 KM odnose se na potraživanja po osnovu zakupa i utužene premije, a ispravka vrijednosti istih u iznosu od 1.128.169 KM, odnosno neto vrijednost 5.647 KM. Potraživanja iz specifičnih poslova u iznosu od 2.585.668 KM, odnose se na potraživanja po osnovu prava na regres. Ispravka vrijednosti tih potraživanja je 2.534.781 KM.

Druga kratkoročna i ostala potraživanja u iznosu od 48.473 KM, odnose se na potraživanja za dobit povezanog pravnog lica (15.453 KM), potraživanja od radnika (75.590 KM), potraživanja od državnih organa i organizacija (37.588 KM) i ostala potraživanja (518 KM), dok ispravka iznosi – 88.363 KM. Kratkoročni finansijski plasmani-ostala povezana pravna lica u iznosu od 20.517 KM se odnose na dio dugoročnog finansijskog plasmana Krajina Krosu koji dospijeva do 12 mjeseci. U sljedećoj tabeli prezentovana je struktura bruto potraživanja po osnovu premije neživotnih osiguranja: Premije neživotnih osiguranja - bruto


1. Autoodgovornost 29.458 2. Požar i prirodna sila 71.747 3. Putničko zdravstveno osiguranje 0 4. Kasko osiguranje 69.902 5. Nezgode 3.422 6. Ostala imovinska osiguranja 22.365 7. Roba u transportu 4.728 8. Druga osiguranja 21.101

U k u p n o 222.723



60

Ročna struktura potraživanja za premije – neživotna osiguranja i plasmani

R/b Opis pozicije Konto Nedospjelo

I kategorija - dospjelo

do 90 dana

II kategorija - dospjelo od

91 do 180 dana

III kategorija - dospjelo od 181 do 270

dana

IV kategorija -dospjelo preko

271 dan

Ukupno dospjela

potraživanja

Ukupno potraživanja

Ispravka vrijednosti

potraživanja

Stanje potraživanja

- neto (iz bilansa)

1 2 3 4 5 6 7 8 9=(5+6+7+8) 10=(4+9) 11 12=(10-11)

1 I - DATI AVANSI 150 do 159 0,00 0,00 0,00

2 Potraživanja po osnovu premije životnih osiguranja

200, dio 209 0,00 0,00 0,00

3 Potraživanja po osnovu premije neživotnih osiguranja

201, dio 209 32.814,54 3.920,71 32.315,30 29.079,51 140.285,76 205.601,28 238.415,82 171.856,43 66.559,39

4 Potraživanja po osnovu premije saosiguranja, reosiguranja i retrocesija u zemlji

202, 203, dio 209

0,00 0,00 0,00

5 Potraživanja po osnovu premije osiguranja saosiguranja, reosiguranja i retrocesija iz inostranstva

204, dio 209 0,00 0,00 0,00

6 Potraživanja po osnovu učešća u naknadi šteta u zemlji

205, dio 209 0,00 0,00 0,00

7 Potraživanja po osnovu učešća u naknadi šteta u inostranstvu

206, dio 209 0,00 0,00 0,00

8 Ostali kupci i ostala potraživanja 207, dio 209 0,00 0,00 42.278,77 38.61,90 1.052.825,10 1.133.815,77 1.133.815,77 1.130.379,74 3.436,03

9 Potraživanja po osnovu depozitne premije

208 dio 209 0,00 0,00 0,00

10 1.Ukupno potraživanja po osnovu premije, učešća u naknadi šteta i ostali kupci (od 2 do 9)

32.814,54 3.920,71 74.594,07 67.741,41 1.193.160,86 1.339.417,05 1.372.231,59 1.302.236,1 69.995,42

11 2. Potraživanja iz specifičnih poslova 210 do 219 56.663,32 13.782,11 2.514.764,21 2.585.209,64 2.585.209,64 2.537.522,34 47.687,30

12 3.Druga potraživanja 220 do 229 6.928,48 518.89 28.388,77 36.756,52 64.242,78 129.906,96 136.815,44 83.410,18 53.425,26

13 II - UKUPNO POTRAŽIVANJA (1+2+3)

39.743,02 4.439,60 159.646,16 118.280,04 3.772.167,85 4.054.533,65 4.094.276,67 3.923.168,69 171.107,98

14 Kratkoročni finansijski plasmani u povezana pravna lica- matična i zavisna

230, dio 239 20.517,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 20.517,00 0,00 20.517,00

15 Kratkoročni finansijski plasmani-ostala povezana pravna lica

231, dio 239 0,00 0,00 0,00

16 Kratkoročni finansijski plasmani u zemlji

232, dio 239 0,00 0,00 0,00

17 Kratkoročni finansijski plasmani u inostranstvu

233, dio 239 0,00 0,00 0,00



61

18 Dio dugoročnih deponovanja i ulaganja koji dospijeva za naplatu u periodu do godinu dana

234, dio 239 0,00 0,00 0,00

19 Finansijska sredstva po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha namijenjena trgovanju

235, dio 239 4.911,00 0,00 4.911,00 4.911,00

20 Finansijska sredstva označena po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha

236, dio 239 0,00 0,00 0,00

21 Otkupljene sopstvene akcije 237 0,00 0,00 0,00

22 Ostali kratkoročni finansijski plasmani 238, dio 239 0,00 0,00 0,00

23 III - UKUPNO KRATKOROČNI FINANSIJSKI PLASMANI (od14 do 22)

25.428,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 25.428,00 0,00 25.428,00

24 UKUPNO DATI AVANSI, POTRAŽIVANJA I PLASMANI (I+II+III)

65.171,02 4.439,60 159.646,16 118.280,04 3.772.167,85 4.054.533,65 4.119.704,67 3.923.168,69 196.535,98



62

5.1.8. Gotovinski ekvivalenti i gotovina

Stanje gotovine na transakcionim računima kod poslovnih banaka i u blagajni Društva na dan 31.12. 2016. godine iznosi 3.480.344 KM.

u KM

Opis 31.12.2016. godina

31.12.2015. godina

1 2 3 Transakcioni računi - domaća valuta 3.477.366 7.161.943 Transakcioni računi – strana valuta 2.553 192.428 Blagajna 425 394 U k u p n o 3.480.344 7.354.765

Blagajnički maksimum je određen odlukom direktora Društva broj 02-3684/14 od 31.10.2014. godine, u iznosu od 2.000 KM.

5.1.9. Aktivna vremenska razgraničenja

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina Unaprijed plaćeni troškovi pribave osiguranja do jedne godine 353.377 770.806 Razgraničeni troškovi članarina institucija 310.119 0 Ostala AVR 0 33.847 U k u p n o 663.496 804.653

Unaprijed plaćeni troškovi pribave osiguranja do 31.12.2016. godine u iznosu od 353.377 KM, odnose se na troškove sprovođenja osiguranja (lična primanja službe preuzimanja osiguranja), dok iznos od 310.119 KM predstavlja obaveze prema institucijama osiguranja za 2016. godinu. 5.1.10. Kapital

Ukupni kapital - neto imovina na dan 31.12.2016. godine iskazan u bilansu stanja iznosi 13.668.191 KM.

u KM

Opis 31.12.2016.

godine 31.12.2015.

godine Indeks

1 2 3 4 (2/3) Akcijski kapital 13.668.191 13.668.191 100,00 Ostale rezerve iz dobitka 94.823 94.823 100,00 Revalorizacione rezerve 873.914 883.632 98,90 Neraspoređeni dobitak ranijih godina 0 0 0,00 Gubitak ranijih godina 3.313.405 1.138.349 291,07 Gubitak tekuće godine 1.110.793 2.175.056 51,07 U k u p n o 10.212.730 11.333.241 90,11



63

Okružni privredni sud u Banjoj Luci, rješenjem o registraciji broj 057-0-Reg-16-000645 od 20.04.2016. godine u sudski registar ovog suda upisuje povećanje osnovnog kapitala emitovanjem druge emisije akcija javnom ponudom, prema rješenju Komisije za hartije od vrijednosti broj 01-03-RE-484-7/15 od 25.12.2015. godine i izvještaju Centralnog registra hartija od vrijednosti a.d. Banja Luka, sa stanjem na dan 09.01.2016. godine kod Krajina osiguranja a.d. Banja Luka. Osnovni kapital Društva je povećan za 6.899.999 KM, tako da sada ukupan osnovni kapital iznosi 13.668.191 KM. Društvo je u početnom bilansu iskazalo iznos osnovnog kapitala u visini od 13.668.191 KM iako je povećanje kapital upisano u sudski registar 20.04.2016. godine. Revalorizacione rezerve smanjene su za 4.859 KM u odnosu na početno stanje po osnovu obračuna amortizacije. Kod obračuna amortizacije na procijenjenu imovinu Društvo je u visini troška amortizacije odobravalo ispravku vrijednosti imovine i zaduživalo revalorizacione rezerve. Prema zahtjevima MRS –16 Nekretnine postrojenja i oprema i MRS-1 Prezentacija finansijskih izvještaja, amortizacija se u zavisnosti od metode amortizacije knjiži i iskazuje na poziciji troškova perioda, a za iznos uvećane amortizacije po osnovu promjene fer vrijednosti, odnosno procjene, vrši smanjenje revalorizacionih rezervi u korist rezultata poslovanja iz ranijih godina. Društvo je na dan 31.12.2016. godine iskazalo gubitak ranijih godina u iznosu od 3.313.405 KM i gubitak tekuće godine u iznosu od 1.110.793 KM, tako da gubitak do visine kapitala (4.424.198 KM) čini 32,37% osnovnog kapitala registrovanog u sudskom i drugim zakonskim registrima. Prema pregledu sa zvanične internet prezentacije Centralnog registra hartija od vrijednosti a.d. Banja Luka (www.crhovrs.org) struktura akcionara Društva na 31.12.2016. godine je sljedeća:

R/B Opis % učešća

1. Akcijski fond Republike Srpske a.d. Banja Luka 34,89 2. Aggarwal Naveen 25,28 3. Gupta Neete 25,21 4. ZU Euro EX-Eurodental Banja Luka 11,02 5. Ideal-Kompani d.o.o. Banja Luka 3,06 6. Banjalučka pivara a.d. Banja Luka 0,11 7. UNIS-Valjaonica HVT a.d. Banja Luka - u stečaju 0,07 8. DI Omar a.d. Kneževo p.o. - u stečaju 0,04 9. Čajavec-alatnica a.d. Banja Luka 0,04 10. Ostali 0,28

U k u p n o 100,00 Akcionarima Aggarwal Naveen i Gupta Neete zabranjeno je ostvarivanje prava glasa na skupštini akcionara emitenta.



64

5.1.11. Dugoročna rezervisanja

u KM


31.12.2015. godina

Indeks

1 2 3 4 (2/3) Rezervisanja za naknade i beneficije zaposlenih 34.916 56.987 61,27 Rezervisanja za sudske sporove 879.660 105.721 832,06 U k u p n o 914.576 162.708 562,10

Dugoročna rezervisanja (34.916 KM) čine rezervisanja, prema zahtjevima MRS -19 Primanja zaposlenih utvrđena aktuarskim tehnikama procjenjivanja za otpremnine kod odlaska u penziju i jubilarne nagrade zaposlenih u Društvu, po obračunu ovlaštenog aktuara Maje Čuković. Najznačajniji dio rezervisanja za sudske sporove uključuje presuđeni iznos, troškove i kamatu do 31.12.2016. godine izvršena su po osnovu izvršne presude Okružnog privrednog suda u Trebinju prema tužbi i u korist jednog od većinskih akcionara Naveena Aggarwala. Rezervisanja u iznosu od 105.721 KM vezano je za tužbu Boska protiv Krajina osiguranja a.d. Banja Luka, tužbu Dunav osiguranja protiv Društva (96.882 KM) i radni sporovi u kojima je tuženo Društvo (13.796 KM). 5.1.12. Dugoročne obaveze

Struktura iskazanih dugoročnih obaveza data je u tabelarnom pregledu: u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina Indeks

1 2 3 4 (2/3) Dugoročne obaveze po finansijskom lizingu 0 1.589 0 Dugoročni krediti 0 46.838 0 Ostale dugoročne obaveze 0 0 0 U k u p n o 0 48.427 0

Sve obaveze Društva koje su na dan 31.12.2015. godine klasifikovane kao dugoročne od dana 31.12.2016. godine dospijevaju u roku od 12 mjeseci, te u skladu s tim su i evidentirane kao kratkoročne, a Društvo u ovom periodu nije imalo novih dugoročnih zaduženja.



65

5.1.13. Kratkoročne finansijske obaveze, obaveze prema dobavljačima i obaveze iz poslovanja

u KM


31.12.2015. godina

Indeks

1 2 3 4 (2/3) Kratkoročne finansijske obaveze 302.189 540.191 55,94 Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa 428.756 224.296 191,15 Obaveze po osnovu premija saosiguranja i reosiguranja 15.242 17.551 86,84 Obaveze po osnovu zarada i naknada zarada 260.373 166.814 156,08 Druge kratkoročne obaveze 632.839 583.521 91,31 Pasivna vremenska razgraničenja 5.320.762 9.663.330 55,06 Kratkoročne obaveze – ukupno 6.960.161 11.195.703 62,17

Kratkoročne finansijske obaveze


1. Kratkoročni krediti 100.000 2. Dio dugoročnih finansijskih obaveza koje dospijevaju u periodu do godinu dana 58.910 3. Ostale kratkoročne finansijske obaveze 143.279 4. Kratkoročne finansijske obaveze - ukupno 302.189

Obaveze po osnovu kratkoročnih kredita

R/b BANKA Broj ugovora Namjena Iznos u KM

1. Sberbank a.d. Banja Luka 567-162-24000779-35 Overdraft kredit 100.000 U K U P N O 100.000

Dio dugoročnih finansijskih obaveza koje dospijevaju u periodu do godinu dana, u iznosu 58.910 KM, odnosi se na dio dugoročnih obaveza po osnovu finansijskog lizinga i dugoročnog kredita kod Nove banke. Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa


1. Obaveze za štete – nezgode 14.352 2. Obaveze za štete – kasko osiguranje 36.817 3. Obaveze za štete – osiguranje od požara 0 4. Obaveze za štete – sva ostala osiguranja na imovini 1.716 5. Obaveze za štete – AO za štetu trećim licima 375.870 6. Obaveze po štetama – ZOIL

U k u p n o 428.756 Obaveze po osnovu premija za saosiguranje i reosiguranje

Društvo nije izmirilo obaveze za premiju saosiguranja u iznosu 8.162 KM i premiju reosiguranja 7.080 KM.



66

Ostale kratkoročne obaveze Ostale kratkoročne obaveze u iznosu od 143.279 KM se odnose na potencijalne obaveze prema dobavljačima i klijentima na dan 31.12.2016. godine. 5.1.14. Obaveze po osnovu bruto zarada i naknada zarada


1. Neto plate 94.426

2. Topli obrok 8.008

3. Regres 0

4. Ostale obaveze po osnovu ličnih primanja 1.290

5. Porez na plate i naknade plata 25.548

6. Doprinosi na plate i naknade plata 131.101

U k u p n o 260.373

Obaveze po osnovu bruto zarada i naknada, u ukupnom iznosu, 260.373 KM, odnose se na obaveze po osnovu neisplaćenih neto ličnih primanja, kao i poreza i doprinosa na lična primanja. Društvo je u toku 2016. godine isplaćivalo neto primanja bez plaćanja poreza i doprinosa na ova primanja u momentu isplate što je suprotno odredbama Zakona o porezu na dohodak i Zakona o doprinosima Republike Srpske. Prema odredbama Zakona o porezu na dohodak („Službeni glasnik Republike Srpske” broj 60/15 i 5/16), porez na dohodak se plaća u trenutku isplate svakog pojedinačnog dohotka, dok se prema odredbama Zakona o doprinosima („Službeni glasnik Republike Srpske” broj 116/12 i 103/15), doprinosi socijalnog osiguranja zaposlenih plaćaju u momentu isplate neto ličnih primanja, odnosno najkasnije dva mjeseca od isteka mjeseca za koji se doprinosi obračunavaju. Društvo nije obračunalo i izvršilo rezervisanja za potencijalne troškove zateznih kamata zbog neblagovremenog izmirenja obaveza za poreze i doprinose.

Društvo je u toku godine od strane Poreske uprave Republike Srpske dobilo opomene za plaćanje prijavljenih dospjelih poreskih obaveza bez obračunatih zateznih kamata.

S obzirom da Društvo nije imalo kontrolu Poreske uprave Republike Srpske do početka našeg angažmana, a na osnovu prezentovane dokumentacije, nismo bili u mogućnosti da procijenimo potencijalne efekte na finansijske izvještaje Društva sa stanjem na dan 31.12.2016. godine po navedenom osnovu.



67

5.1.15. Druge obaveze iz poslovanja

Druge kratkoročne obaveze iz poslovanja, u iznosu 581.194 KM, odnose se na:


1. Obaveze prema članovima Upravnog i Nadzornog odbora 719 2. Obaveze prema fizičkim licima – naknade po ugovorima 73.343 3. Obaveze prema dobavljačima 370.483 4. Obaveze prema regulatornim organima 121.659 5. Ostale obaveze-obustave od plate 14.990

U k u p n o 581.194

Obaveze prema fizičkim licima odnose se na obaveze za zakup poslovnih prostora (67.750 KM), ugovori o djelu (3.994 KM) i druge obaveze (1.600 KM). Obaveze prema dobavljačima, u iznosu 370.483 KM, odnose se na obaveze po osnovu nabavke robe i usluga od dobavljača u zemlji.

Obaveze prema dobavljačima


1. Univerzal BS d.o.o. Banja Luka 50.656 2. Krajina Kros d.o.o. Banja Luka 66.020 3. Advokatska firma Sajić Stojanka i Sajić Aleksandar o.d. 33.743 4. Advokat Đukić Milorad 146.269 5. Toplana a.d. Banja Luka 10.244 6. Ostali dobavljači 72.771

U k u p n o 370.483

Obaveze prema regulatornim organima i tijelima (121.659 KM), odnose se na obaveze prema Bosna reosiguranje d.d. Sarajevo, Biro ZK BiH, Agencija za osiguranje Republike Srpske i Zaštitni fond Republike Srpske.

Ostale obaveze su obaveze po obustavama iz plata za juni 2016. godine u iznosu 14.990 KM.

5.1.16. Obaveze za poreze, doprinose i druge kratkoročne obaveze

Obaveze za poreze, doprinose i druge kratkoročne obaveze, u iznosu 51.645 KM, odnose se na:


1. Obaveze za porez na dodatu vrijednost 2.219 2. Obaveze za doprinose koji terete troškove (vodoprivreda, šume, PPZ) 31.901 3. Ostale obaveze za poreze, doprinose i druge dažbine 17.525

Ostale obaveze za poreze, doprinose i druge dažbine odnose se na poreze i doprinose na naknade za privremene i povremene poslove, porez na zakup i porez na naknade po osnovu ugovora o djelu.



68

5.1.17. Pasivna vremenska razgraničenja

Opis Iznos u KM

Indeks 31.12.2016. godina

31.12.2015. godina

1 2 3 4 (2/3)

Prenosne premije neživotnih osiguranja 1.288.886 4.906.608 26,27 Rezervisane štete neživotnih osiguranja 3.882.288 4.645.854 83,56 Druga pasivna vremenska razgraničenja 149.588 110.868 134,92 U k u p n o 5.320.762 9.663.330 55,06

Prenosna premija neživotnih osiguranja

Društvo ima Pravilnik o formiranju i načinu obračunavanja prenosnih premija, koji je usvojio Upravni odbor Društva, dana 24.05.2007. godine, a uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje ovlašćenog aktuara Društva. Za sve vrste osiguranja Društvo je obračunalo prenosnu premiju primjenom softvera za obračun prenosne premije po metodu Pro Rata Temporis. Ukupna prenosna premija iznosi 4.159.511 KM sa 31.12.2016. godine, a koeficijent razgraničenja 0,41.

Rezervisanja za prenosne premije

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina

1 2 3 Prenosna premija ostalih osiguranja -2.174.488 423.502 Prenosna premija auto-odgovornosti 3.463.374 4.483.106 U k u p n o 1.288.886 4.906.608

Rezervisanja za štete neživotnog osiguranja

Društvo ima Pravilnik o formiranju i načinu obračunavanja rezervacije za štete, koji je usvojio Upravni odbor Društva, dana 24.05.2007. godine, a uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje ovlašćenog aktuara Društva, koji je stavljen van snage donošenjem novog Pravilnika 21.02.2012. godine.



69

Rezervisane štete neživotnih osiguranja iznose 3.882.288 KM. Društvo je na dan 31.12.2016. godine iskazalo sljedeći iznos rezervi za štete po vrstama rezervisanja:

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina Indeks

1 2 3 4 (2/3) Rezerve za nastale neprijavljene štete 1.075.740 1.357.434 72,25 Rezerve za nastale prijavljene štete imovine 32.593 47.322 68,87 Rezerve za nastale prijavljene štete saobraćaja 855.939 783.306 109,27 Rezerve štete sudske 1.022.125 1.157.183 88,32 Kapitalizirane rente 763.695 1.196.066 63,85 Kapitalizirane rente ZOIL-a 71.140 74.795 95,11 Rezerve za štete sudske ZOIL-a 61.056 29.748 205,24 Rezervisane štete – ukupno 3.882.288 4.645.854 83,56

Na osnovu podataka o iznosu rezervisanih šteta po vrstama rezervisanja, može se konstatovati da rezerve za nastale neprijavljene štete iznose 1.075.740 KM, a rezerve za nastale prijavljene štete iznose 2.806.548 KM. Druga pasivna vremenska razgraničenja Druga pasivna vremenska razgraničenja su evidentirana u iznosu od 149.588 KM. Navedeni iznos odnosi se na rezervacije za preventivu (149.588 KM). Društvo je Pravilnik o preventivi, koji je usvojio Upravni odbor Društva 22.02.2007. godine, uz prethodno pribavljeno pozitivno mišljenje tadašnjeg ovlašćenog aktuara Društva stavio van snage donošenjem novog Pravilnika od 18.11.2011. godine.

ANALIZA BILANSA USPJEHA 5.2.1. Poslovni prihodi

u KM

Opis Iznos u KM


31.12.2015. godina

1 2 3 4 (2/3)

Prihodi od premije osiguranja, saosiguranja, reosiguranja retrocesija neživotnih osiguranja 7.798.491 9.801.566 79,56 Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih osiguranja 1.770.972 612.768 289,12 Prihodi od povrata poreskih i drugih dažbina i prihodi od premija, subvencija, dotacija, donacija i slično 10.086 6.368 158,39 Drugi poslovni prihodi 360.051 903.874 39,83 U k u p n o 9.939.600 11.345.561 87,61



70

Prihodi od premije osiguranja


1. Prihodi od premije osiguranja od nezgode i zdravstvenog osiguranja 278.871 2. Prihodi od premije AO 4.792.368 3. Prihodi od premije kasko osiguranja 207.379 4. Prihodi od osiguranja imovine i osiguranja od odgovornosti 2.516.872

U k u p n o 7.798.491 Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih osiguranja


1. Prihodi od smanjenja rezervisanih šteta neživotnih osiguranja 1.770.972 Prihodi od ukidanja i smanjenja rezervisanja neživotnih osiguranja 1.770.972 KM, sastoje se od:


1. Prihoda od smanjenja rezervisanih šteta neživotnih osiguranja 1.767.317 2. Prihoda od smanjenja rezervisanih šteta ZOIL 3.655

Drugi poslovni prihodi


1. Prihodi od regresa 158.896 2. Prihodi od zakupa nekretnina 160.002 3. Ostali prihodi neživotnog osiguranja 41.152

5.2.2. Poslovni rashodi

u KM

Opis Iznos


31.12.2015. godina

1 2 3 4 (2/3) 1.Funkcionalni rashodi 4.483.509 5.616.629 79,82 Rashodi za dugoročna rezervisanja i funkcionalne doprinose 158.652 310.914 51,03 Naknade šteta, ugovorenih iznosa i premija saosiguranja i reosiguranja 1.214 0 - Naknade šteta i ostale naknade neživotnih osiguranja 4.323.616 5.305.715 81,50 2.Troškovi sprovođenja osiguranja 5.855.740 7.377.344 79,39 Troškovi amortizacije i rezervisanja 1.022.476 112.008 912,86 Troškovi materijala, energije, usluga i nematerijalni troškovi 2.425.794 4.149.601 58,46 Troškovi zarada, naknada zarada i ostali lični rashodi 2.407.470 3.115.735 77,27 U k u p n o 10.339.249 12.993.973 79,57



71

5.2.2.1. Funkcionalni rashodi

Rashodi za dugoročna rezervisanja i funkcionalne doprinose


1. Doprinos za preventivu 47.906 2. Doprinos za unapređenje bezbijednosti saobraćaja 0 3. Vatrogasni doprinos 3.975 4. Doprinosa Zaštitnom fondu za finansiranje rada 106.771

U k u p n o 158.652 Rashodi po osnovu premije i provizije saosiguranja, reosiguranja i retrocesija životnih osiguranja iznose 1.241 KM.

Naknade šteta i ostale naknade neživotnih osiguranja


1. Naknadu šteta iz osiguranja nezgode i PZO 187.634 2. Naknadu šteta po osnovu kasko i AO osiguranje 2.747.758 3. Naknadu šteta po osnovu imovinskog i drugih vrsta neživotnog osiguranja 151.337 4. Provizija iz poslova reosiguranja 229.481 5. Rezervisanja za štete 1.007.406

U k u p n o 4.323.616 Rashodi po osnovu provizija iz poslova reosiguranja neživotnih osiguranja


1. Premija reosiguranja ZK BiH 162.617 2. Troškovi provizije CORIS osiguranje Paris 1.477 3. Troškovi ACC - BIRI ZK BiH 17.684 4. Reosiguranje Bosna RE 47.703

U k u p n o 229.481 5.2.2.2. Troškovi sprovođenja osiguranja

Troškovi amortizacije i rezervisanja


1. Troškovi amortizacije građevinskih objekata 48.687 2. Troškovi amortizacije opreme 41.653 3. Troškovi amortizacije nematerijalnih ulaganja 14.919 4. Troškovi rezervisanja po sudskim sporovima i presudama 917.217

U k u p n o 1.022.476



72

Troškovi materijala, goriva i energije


1. Troškovi kancelarijskog i drugog materijala 15.407 2. Troškovi goriva i maziva 13.928 3. Troškovi grijanja 38.445 4. Troškovi električne energije 34.780 5. Ostali materijalni troškovi 5.930

U k u p n o 108.490

Troškovi provizija


1. Troškovi naknada provizija tehničkog pregleda 75.818 2. Troškovi tehničkog pregleda 22.445 3. Ostala provizija 5.975

U k u p n o 104.239

Troškovi proizvodnih usluga, reklame i propagande


1. Troškove proizvodnih usluga 1.541.734 2. Troškove reklame i propagande 135.654

U k u p n o 1.677.388 Troškovi proizvodnih usluga


1. Troškovi tekućeg održavanja 39.378 2. Troškovi PTT usluga 70.259 3. Troškovi zakupnina poslovnih prostora (pravna lica) 100.399 4. Troškovi zakupnina (vozila) 941.293 5. Troškovi zakupa poslovnih prostora (fizička lica) 322.155 6. Ostali troškovi proizvodnih usluga 68.250

U k u p n o 1.541.734 Troškovi zakupa poslovnog prostora, priznati su na osnovu ugovora o zakupu i na osnovu faktura dobavljača za izvršene usluge zakupa. Troškovi zakupnina (vozila) koji iznose 941.293 KM, obuhvataju troškove zakupa prostora na opremi osiguranika za isticanje reklame kod osiguranja autoodgovornosti. Društvo je u toku godine, prilikom zaključivanja polise osiguranja, sklapalo ugovore o zakupu prostora za isticanje reklame na vozilu sa fizičkim i pravnim licima (reklamne naljepnice) i na osnovu istih vršilo isplate po osnovu zakupa. Na ovaj način, Društvo je na posredan način odobravalo popuste na polise autoodgovornosti, odnosno vršilo povrat dijela premije.



73

Troškovi reklame i propagande


1. Troškovi reklame 133.232 2. Troškovi reklame – posrednika 852 3. Troškovi za poklone 1.569

U k u p n o 135.654

Nematerijalni troškovi


1. Troškove reprezentacije 10.790 2. Troškovi premije osiguranja 2.676 3. Troškovi poreza i doprinosa 114.940 4. Troškove platnog prometa i članarine 33.558 5. Troškove neproizvodnih usluga 273.420 6. Ostali nematerijalni troškovi poslovanja 100.292

U k u p n o 535.676

Troškovi neproizvodnih usluga koji iznose 273.420 KM, obuhvataju troškove revizije, vještačenja i arbitraže 18.576 KM), troškove advokatskih usluga (247.699 KM), troškove seminara (1.248 KM), troškove notarskih usluga (5.010 KM) i druge troškove (886 KM).

Ostali nematerijalni troškovi koji iznose 100.292 KM, obuhvataju troškove administrativnih, sudskih i drugih taksi (59.795 KM), troškove članarina (26.921 KM), troškove stručne literature (3.262 KM) i troškove postupka sa Poreskom upravnom Republike Srpske (10.313 KM). Troškovi bruto zarada i naknada zarada


1. Troškovi bruto zarada zaposlenih 1.791.042 2. Troškovi toplog obroka 226.386 3. Troškovi regresa 127.310 4. Troškovi zapošljavanja invalida rada 1.509 5. Ostali troškovi zarada i naknada zarada 32.029

U k u p n o 2.178.277

Ostali lični rashodi i naknade


1. Troškovi naknada po ugovoru o djelu 48.909 2. Po ugovoru o privremenim i povremenim poslovima 25.950 3. Troškovi naknade članovima Nadzornog odbora 24.527 4. Drugi lični rashodi i naknade 107.882 5. Troškovi naknada fizičkim licima po onosu ostalih ugovora 21.813 6. Troškovi neproizvodnih usluga 111

U k u p n o 229.192



74

Drugi lični rashodi i naknade koji iznose 107.883 KM, obuhvataju naknade za prevoz (30.115 KM), troškove otpremnina (32.039 KM), troškovi dnevnica službenih putovanja (12.476 KM), troškovi dnevnica službenih putovanja-ino upravni odbor (9.916 KM), naknada za korišćenje sopstvenog automobila u službene svrhe (14.731 KM) i ostale troškove (8.610 KM).

5.2.3. Finansijski prihodi

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina Indeks

1 2 3 4 (2/3) Finansijski prihodi od zavisnih pravnih lica 6.851 315 2.174,92 Prihodi od kamata 138.725 192.456 72,08 Pozitivne kursne razlike 305 246 123,98 Ostali finansijski prihodi 37.773 18.744 201,52 Ukupno - Finansijski prihodi 183.654 211.761 86,73

Prihodi od kamata, u iznosu 138.725 KM, ostvareni su po osnovu kamata na oročene depozite (134.342) i prihode od kamata po plasmanu (4.383 KM). 5.2.4. Finansijski rashodi

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015

. godina Indeks

1 2 3 4 (2/3) Finansijski rashodi iz odnosa sa povezanim pravnim licima 5 88.996 - Zatezne kamate 24.782 0 - Rashodi kamata 37.082 60.272 61,52 Negatativne kursne razlike 133 367 36,24 Ostali finansijski rashodi 10.345 186.639 5,54 Ukupno - Finansijski rashodi 72.347 18.744 385,97

Rashodi kamata u iznosu od 37.082 KM odnose se na rashode kamata po kreditima. U bilansu uspjeha Društva, zatezne kamate su pogrešno prezentovane kao rashodi iz odnosa sa povezanim licima.

5.2.5. Ostali prihodi

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina Indeks

1 2 3 4 (2/3) Dobici od prodaje sredstava 0 1.703 - Ostali prihodi 32.276 224.087 14,40 U k u p n o 32.276 225.790 14,29

Ostali prihodi u iznosu od 32.276 KM, obuhvataju prihode od viškova koji su utvrđeni popisom (896 KM), naplaćena otpisana potraživanja (28.269 KM) i ostali nepomenuti prihodi (3.111 KM).



75

5.2.6. Ostali rashodi

u KM

Opis 31.12.2016.

godina 31.12.2015.

godina Indeks

1 2 3 4 (2/3) Gubici od rashodovanja i prodaje imovine 890 5.345 16,65 Ostali rashodi 407.315 443.174 91,91 U k u p n o 408.205 448.519 91,01

Ostali rashodi


1. Neotpisana vrijednost rashodovanih osnovnih sredstava 890 2. Rashodi po osnovu otpisa potraživanja 357.730 3. Ostali nepomenuti rashodi 49.584

U k u p n o 407.315 Najveće učešće u ostalim rashodima ima ispravka vrijednosti potraživanja koja se vrši u skladu sa Pravilnikom, a koja za 2016. godinu iznose 357.730 KM. Ostali rashodi se odnose na vrijednost korekcije polisa iz prethodnog perioda, otpis po inventuri i prekršajne kazne. 5.2.7. Finansijski rezultat

Opis Iznos u KM

31.12.2016. godina

31.12.2015. godina

Poslovni prihodi 9.939.600 11.345.561 Poslovni rashodi 10.339.249 12.993.973 Poslovni gubitak 399.649 1.648.412 Finansijski prihodi 183.654 211.761 Finansijski rashodi 72.347 336.274 Dobitak po osnovu finansijskih prihoda i rashoda 111.307 Gubitak po osnovu finansijskih prihoda i rashoda - 124.513 Gubitak redovne aktivnosti 288.342 1.772.925 Ostali prihodi 32.276 225.790 Ostali rashodi 408.205 448.519 Dobitak po osnovu ostalih prihoda i rashoda Gubitak po osnovu ostalih prihoda i rashoda 375.929 222.729 Prihodi od usklađivanja vrijednosti imovine 895 0 Rashodi od usklađivanja vrijednosti imovine 447.417 110.621 Gubitak po osnovu usklađivanja vrijednosti imovine 446.522 110.621 Ukupni prihodi 10.156.425 11.783.112 Ukupni rashodi 11.267.218 13.889.387 Gubitak prije oporezivanja 1.110.793 2.106.275 Poreski rashodi 0 181.985 Gubitak tekuće godine 1.110.793 2.288.260 Dobici utvrđeni direktno u kapitalu 0 9.718 Ukupan neto gubitak 1.110.793 2.278.542 Broj izdatih akcija Dobitak/ gubitak po akciji



76

Na osnovu prezentovanih podataka o ostvarenom finansijskom rezultatu može se konstatovati da je Društvo, sa 31.12.2016. godine, ostvarilo poslovni gubitak u iznosu od 399.649 KM, dobitak po osnovu finansijskih prihoda i rashoda u iznosu 111.307 KM, tako da je ostvaren gubitak redovne aktivnosti u iznosu 288.342 KM, gubitak po osnovu ostalih prihoda i rashoda iznosi 375.929 KM. Ukupana neto gubitak je 1.110.793 KM.

5.2.8. Konačna ocjena mišljenja ovlašćenog aktuara

„Na osnovu uvida u dokumentaciju i podatke o visini obračunatih tehničkih rezervi i stanja sredstava koja služe za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda, ovlašćeni aktuar saglasno članovima 7. i 10. Odluke o sadržaju mišljenja ovlašćenog aktuara („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj 15/2007) daje konačno negativno mišljenje na izvještaj o ulaganjima sredstava za pokriće tehničkih rezervi i minimalnog garantnog fonda na dan 31.12.2016. godine. Ovo mišljenje se zasniva na slijedećim činjenicama:

- Minimalni garantni fond Društva na dan 31.12.2016. godine iznosi 5.000.000,00 KM. Društvo je sredstva 50% minimalnog garantnog fonda (2.500.000,00 KM) uložilo u oročene depozite i time ispunilo zahtjeve iz člana 18. Pravilnika.

- Tehničke rezerve na dan 31.12.2016. godine iznose 5.171.174,52 KM. Društvo je obezbijedilo ukupno 3.183.513,12 KM ili 61,56% sredstava za pokriće tehničkih rezervi, odnosno nedostatak sredstava za pokriće tehničkih rezervi iznosi 1.987.661,40 KM u apsolutnom iznosu ili 38,44%“.

- Na računu Komercijalne banke nalaze se novčana sredstva u iznosu od 3.118.110 KM koja nisu priznata kao sredstva za pokriće tehničkih rezervi shodno članu 11. stav 1) tačka (14) Pravilnika. Da je Društvo izvršilo prealokaciju navedenih sredstava u druge oblike propisane Pravilnikom, imalo bi u potpunosti pokrivene tehničke rezerve na dan 31.12.2016. godine.“

6. ANALIZA BILANSA TOKOVA GOTOVINE Sintetizovan pregled tokova gotovine je dat u narednoj tabeli:

Opis Iznos (u KM)

1. Priliv gotovine iz poslovne aktivnosti 5.098.929 2. Odliv gotovine iz poslovne aktivnosti 8.836.917 3. Neto odliv gotovine iz poslovne aktivnosti (2-1) 3.737.988 4. Priliv gotovine iz aktivnosti investiranja 0 5. Odliv gotovine iz aktivnosti investiranja 0 6. Neto priliv gotovine iz aktivnosti investiranja (4 – 5) 0 7. Priliv gotovine iz aktivnosti finansiranja 0 8. Odliv gotovine iz aktivnosti finansiranja 136.433 9. Neto odliv gotovine iz aktivnosti finansiranja (8-7) 136.433 10. Ukupan priliv gotovine 5.098.929 11. Ukupan odliv gotovine 8.973.350 12. Gotovina na početku godine 7.354.765 13. Gotovina na kraju godine (10 - 11+12) 3.480.344



77

Analizom podataka prezentovanih u prethodnoj tabeli može se zaključiti da Društvo ima negativan neto gotovinski tok iz poslovne aktivnosti u iznosu od 3.737.988 KM. Društvo ima negativan neto gotovinski tok i iz aktivnosti finansiranja u iznosu 136.433 KM. Proizilazi, dakle, da je Društvo na dan 31.12.2016. godine imalo negativan neto gotovinski tok u iznosu od 3.874.421 KM, što se manifestovalo na smanjenje gotovine u odnosu na početak godine. Međutim, napominjemo da Izvještaj o tokovima gotovine prezentovan od strane Društva ne prikazuje stvarnu strukutru tokova gotovine. 7. ANALIZA NAPOMENA UZ FINANSIJSKE IZVJEŠTAJE Napomene uz finansijske izvještaje prezentovane od strane Društva nisu u skladu sa Međunarodnim računovodstvenim standardima. Društvo nije objelodanilo povezane strane niti transakcije sa povezanim stranama, nije objelodanilo postojanje sudskih sporova, niti naknadne događaje.

Menadžment Društva nije ukazao na postojanje rizika od nastavka poslovanja Društva niti plan prevazilaženje navednih problema. 8. ANALIZA VREDNOVANJA BILANSNIH I VANBILANSNIH

POZICIJA

Vrednovanje bilansnih pozicija

Vrednovanje bilansnih pozicija izvršeno je korišćenjem najboljih mogućih procjena i razumnih pretpostavki, a koje imaju odraza na prezentovane vrijednosti sredstava i obaveza, potencijalnih sredstava i obaveza na dan sastavljanja finansijskih izvještaja, te prihoda i rashoda iskazanih za izvještajni period. Procjene i pretpostavke su zasnovane na raspoloživim informacijama na dan sastavljanja finansijskih izvještaja.

Na dan bilansa, rukovodstvo Društva nije izvršilo procjenu nekretnina, postrojenja i opreme u skladu sa metodom revalorizacije kao izabranom metodom naknadnog procjenjivanja ove vrste imovine. Nekretnine, postrojenja i oprema su posljednji put procijenjeni 31.12.2013. godine.

Nadalje, Društvo nije izvršilo procjenu fer vrijednosti investicionih nekretnina na dan 31.12.2016. godine, prema zahtjevima MRS-40 Investicione nekretnine i Pravilnika o načinu procjenjivanja bilansnih i vanbilansnih pozicija. Vrednovanje vanbilansnih pozicija

Društvo nema evidentiranih vanbilansnih pozicija u poslovnim knjigama.



78

9. ANALIZA VOĐENJA POSLOVNIH KNJIGA

Računovodstvena evidencija vodi se preko posebnog računovodstvenog programa „Pantheon“ za obradu podataka koji omogućuje sve bitne uslove za pravovremeno knjiženje svih nastalih promjena.

Program omogućuje povezanost svih neophodnih analitičkih evidencija sa glavnom knjigom. Obezbijeđena je zaštita pristupa neovlašćenih lica podacima koji su evidentirani u poslovnim knjigama.

Poslovne knjige Društva vode stručna lica, dok od mjeseca septembra 2016. do maja 2017. godine nije bilo zaposleno niti jedno lice koje ima zvanje ovlaštenog računovođe i koje bi bilo zaduženo za sastavljanje finansijskih izvještaja.

Stroga evidencija Društva regulisana je Uputstvom o raspolaganju i upotrebi obrazaca stroge evidencije kojim su definisana pitanja: • organizovanja i štampanja obrazaca stroge evidencije, • evidencija ulaza i izlaza obrazaca stroge evidencije u ekonomat, • razduživanje obrascima stroge evidencije, • odlaganje dokumentacije o evidenciji obrazaca stroge evidencije, • stavljanje obrazaca stroge evidencije van upotrebe, • upotreba obrazaca stroge evidencije, • kontrola stanja i korištenja obrazaca stroge evidencije (tekuća, redovna i vanredna kontrola).

Evidencija se vodi u okviru računovodstva, tako da je obezbijeđena evidencija polisa (primljene i iskorištene) koja omogućuje permanentnu kontrolu korištenja obrazaca stroge evidencije. Za potrebe evidencije kreirani su obrasci na kojima se evidentiraju promjene u vezi sa obrascima stroge evidencije. 10. ANALIZA ISPRAVNOSTI I POTPUNOSTI IZVJEŠTAJA KOJI SE

DOSTAVLJAJU AGENCIJI ZA OSIGURANJE REPUBLIKE SRPSKE Izvještaji Društva u propisanim obrascima, koji se dostavljaju Agenciji za osiguranje Republike Srpske, sastavljeni su na osnovu podataka iz finansijskih izvještaja i ostalih evidencija. Navedeni izvještaji u toku 2016. godine nisu dostavljani u propisanim rokovima Agenciji. Godišnji finansijski izvještaji zajedno sa Izvještajem o margini solventnosti, Izvještaj o kapitalu i adekvatnosti kapitala, Izvještaj o nelikvidnim sredstvima, Pregled stanja ulaganja sredstava za pokriće tehničke rezerve, Pregled stanja ulaganja za pokriće minimalnog garantnog fonda, Orazac AUS i Mišljenje ovlaštenog aktuara dostavljeno je Agenciji 18.04.2017. godine.

11. POSREDNICI U OSIGURANJU Društvo nema angažovanih posrednika u osiguranju, ove poslove obavljaju lica zaposlena u Društvu.



79

12. ANALIZA FINANSIJSKIH TRANSAKCIJA SA POVEZANIM PRAVNIM LICIMA

Društvo je u toku godine do 31.12.2016. godine imalo poslovne transakcije sa povezanim pravnim licem Krajina Kros d.o.o. Banja Luka kao što je prezentovano u narednoj tabeli: u KM

Opis

Početno stanje Promet perioda Saldo Duguje Potražuje Duguje Potražuje Duguje Potražuje

Učešće u kapitalu zavisnih pravnih lica 2.000 0 0 0 2.000 0 Dugoročni plasmani 114.066 0 0 0 114.066 Plasmani povezanim licima do godinu dana 20.516 0 28.656 49.172 Ostale obaveze povezano lice 0 0 0 4.080 0 -4.080 Dobavljači 0 0 59.858 96.498 0 -36.640 Potraživanja za kamate na plasmane 3.301 0 4.383 0 7.684 0 Potraživanja za dobit 15.454 0 0 0 15.454 0 155.337 0 72.939 100.578 186.274 -58.576

Agencija za osiguranje Republike Srpske je rješenjem broj 03-306-2-14/12 od 08.04.2013. godine Društvu zabranila finansijske transakcije, sve isplate iz sredstava Društva povezanom pravnom licu „Krajina Kros“ d.o.o. Banja Luka i svim drugim pravnim licima, ovlašćenim za obavljanje djelatnosti tehničkih pregleda vozila i to kako slijedi: - plaćanje usluga tehničkog pregleda motornih vozila ili bilo kakvih drugih usluga klijentima

koji su istovremeno i osiguranici Društva, - plaćanje provizije za zaključivanje ugovora o osiguranju, - plaćanje zakupnine ugovorene u procentu od naplaćene premije osiguranja, ili u fiksnom

iznosu koji prelazi prosječnu tržišnu cijenu zakupa poslovnog prostora po jednom kvadratnom metru,

- plaćanje usluga reklamiranja, istraživanja tržišta i bilo kakve druge propagandne usluge koja nije u skladu sa registrovanom djelatnošću pravnog lica i za koje nisu obezbijeđeni stvarni dokumentovani dokazi o izvršenju usluga,

- bilo koje druge isplate koje imaju za cilj ispunjavanje finansijskih obaveza „Krajina Kros“-a prema drugim subjektima.

Agencija je uputila prekršajni nalog Društvu 12.02.2016. godine zbog isplate prema povezanom licu „Krajina-Kros“ d.o.o. Banja Luka u periodu kada Društvo nije imalo obezbijeđena sredstva za pokriće obračunatih tehnčkih rezervi

13. SUDSKI SPOROVI

Sa stanjem na dan 31.12.2016. godine protiv Društva je pokrenuto: • 260 sudskih sporova u iznosu od 1.158.777,16 KM,

• devet radnih sporova u ukupnom iznosu od 227.200,00 KM.

Društo u svojstvu tužioca vodi 32 sudska spora u ukupnom iznosu od 534.147,20 KM i to: • po osnovu dužne premije ukupno 31 spor u ukupnom iznosu od 51.754,80 KM i • jedan privredni spor protiv Opštine Gradiška, radi zakupnine u ukupnom iznosu od

482.392,40 KM.

Društvo je evidentiralo rezervisanja za sudske sporove koji mogu biti potencijalna obaveza i potencijalni gubitak u iznosu od 773.938,83 KM u skladu sa zahtjevima MRS 37 Rezervisanja, potencijalne obaveze i potencijalna imovina.



80

14. PORESKI RIZICI Republika Srpska i Bosna i Hercegovina trenutno imaju više zakona koji regulišu razne poreze uvedene od strane nadležnih organa. Porezi koji se plaćaju uključuju porez na dodatu vrijednost, porez na dobit i poreze na plate (obavezne poreze), zajedno sa drugim porezima. Pored toga, zakoni kojima se regulišu ovi porezi nisu bili primjenjivani duže vrijeme za razliku od razvijenijih tržišnih privreda, dok su propisi kojim se vrši implementacija ovih zakona često nejasni ili ne postoje. Shodno tome, u pogledu pitanja vezanih za poreske zakone ograničen je broj slučajeva koji se mogu koristiti kao primjer. Često postoje razlike u mišljenju među državnim ministarstvima i organizacijama u vezi sa pravnom interpretacijom zakonskih odredbi što može dovesti do neizvjesnosti i sukoba interesa. Poreske prijave, zajedno sa drugim oblastima zakonskog regulisanja (na primjer, pitanja carina i devizne kontrole) su predmet pregleda i kontrola od više ovlašćenih organa kojima je zakonom omogućeno propisivanje jako strogih kazni i zateznih kamata. Tumačenje poreskih zakona od strane poreskih vlasti u odnosu na transakcije i aktivnosti Društva mogu se razlikovati od tumačenja rukovodstva. Kao rezultat iznijetog, transakcije mogu biti osporene od strane poreskih vlasti i Društvu može biti određen dodatni iznos poreza, kazni i kamata. Ove činjenice utiču da poreski rizik u Republici Srpskoj i Bosni i Hercegovini bude značajniji od onog u zemljama sa razvijenijim poreskim sistemom. Društvo je u toku godine sklapalo ugovore o zakupu prostora za isticanje reklame na vozilu sa fizičkim i pravnim licima i na osnovu istih vršilo isplate po osnovu zakupa. Na osnovu predočene dokumentacije i revizorskih postupaka nismo mogli da se uvjerimo u potencijalne efekte poreskog tretmana navedenih isplata. Društvo je u toku godine od strane Poreske uprave Republike Srpske dobilo opomene za plaćanje prijavljenih dospjelih poreskih obaveza bez obračunatih zateznih kamata.

15. STALNOST POSLOVANJA

Priloženi finansijski izvještaji Društva su sastavljeni pod pretpostavkom da će Društvo nastaviti svoje poslovanje u skladu sa načelom stalnosti poslovanja. Društvo je u izvještajnom periodu iskazalo neto gubitak u iznosu od 1.110.793 KM, dok je poslovni gubitak u iznosu od 399.649KM; prihodi od premija osiguranja, saosiguranja i reosiguranja neživotnih osiguranja (9.939.600 KM) manji su u odnosu na isti period prethodne godine za 12% dok negativan novčani tok iz poslovne aktivnosti iznosi 3.737.988KM. Kratkoročne obaveze Društva na dan 31.12.2016. godine veće su od tekuće imovine za iznos od 2.626.751 KM, dok je racio likvidnosti 0,62. Društvo je na dan 31.12.2016. godine iskazalo ukupan gubitak ranijih i tekuće godine u iznosu od 4.424.198 KM što čini 32% osnovnog kapitala registrovanog u sudskom i drugim zakonskim registrima.



81

Smanjenje poslovne aktivnosti Društva

Bez obzira na povećanje kapitala drugom emisijom akcija u 2016. godini u iznosu od 6.899.779 KM, promjenu vlasničke strukture i Upravnog odbora Društva, značajno je smanjen obim poslovne aktivnosti Društva u 2016. godini u odnosu na isti period prethodne godine. Obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa u zemlji

Na dan 31.12.2016. godine Društvo ima obaveze po osnovu šteta i ugovorenih iznosa u zemlji u iznosu od 428.756 KM. Društvo je dužno da obim svog poslovanja uskladi sa propisanim pokazateljima, koji su ustanovljeni od strane Agencije za osiguranje Republike Srpske. Na dan 31.12.2016. godine Društvo nije ispunjavalo sljedeći pokazatelj:

1. Tehničke rezerve na dan 31.12.2016. godine iznose 5.171.174,52 KM. Društvo je obezbijedilo ukupno 3.183.513,12 KM ili 61,56% sredstava za pokriće tehničkih rezervi, odnosno nedostatak sredstava za pokriće tehničkih rezervi iznosi 1.987.661,40 KM u apsolutnom iznosu ili 38,44%“.

16. DOGAĐAJI NAKON DATUMA BILANSA

Aktom Osnovnog suda u Banjoj Luci od 04.07.2016. godine uvedena je privremena mjera radi obezbjeđenj zabrane prenosa novčanih sredstava sa transakcionih računa Društva. Rješenjem istog organa od 03.05.2017. godine ukinuta je mjera koja se odnosila na zabranu raspolaganja novčanim sredstvima Društva.

U toku 2016. godine, fizičko lice (akcionar Društva) Naveen Aggarwal je tužio Društvo, zbog pogrešnih podataka iskazanih u prospektu o emitovanju akcija, i istom traži povrat uplaćenih sredstava u iznosu od 5.864.999 KM plus zatezne kamate. Društvo je izgubilo navedeni spor, po osnovu priznanja, presudom Okružnog privrednog suda u Trebinju broj 62 Ps 010966 16 Ps od 16.05.2016. godine. Prema navedenoj presudi Društvo je obavezno tužiteljima isplatiti iznos od 5.864.999 KM plus zatezne kamate. Nadalje, rješenjem Okružnog privrednog suda u Trebinju broj 62 o Ps 101966 16 Ip od 21.06.2016. godine obustavljen je izvršni postupak po navedenoj presudi i pravnim lijekom stranke su upućene na Viši privredni sud u Banjoj Luci. Rješenjem broj 62 0 Ps 010966 16 Pvl Višeg privrednog suda u Banjojluci od 19.12.2016. godine usvojen je prijedlog tužene i dozvoljen je ponavljanje postupka. U skaldu sa navedenim Društvo je storniralo ranije priznate troškove rezervisanja po sudskim sporovima do iznosa od 90% ranije priznatog rezervisanja. Rješenjem 62 0 Ps 010966 17 Ps 2 Okružnog privrednog suda u Trebinju od 09.02.2017. godine tužba je povučena. Na Skupštini Društva 21.04.2017. godine imenovani su novi članovi Upravnog odbora, dok su početkom 2017.godine imenovani novi direktor i šef služe računovodstva, plana i statistike.

Documents

Izvještaj nezavisnog revizora o obavljenoj reviziji · PDF fileANALIZA FINANSIJSKIH IZVJEŠTAJA ... DOGA AJI NAKON DATUMA BILANSA ... Na ra čunu Komercijalne banke nalaze se nov