Izvjestaj o Zastiti Okoline Za 2014 Godinu

7/25/2019 Izvjestaj o Zastiti Okoline Za 2014 Godinu

1/39

Javno preduzee Elektroprivreda Bosne i Hercegovine d.d. - Sarajevo

GIZO 14Godinji izvjetaj o zatiti okoline za 2014.


2/39



SADRAJ01. UVODNA RIJE GENERALNOG DIREKTORA......................................................4

02. PROIZVODNJA ELEKTRINE I TOPLOTNE ENERGIJE.......................................6

03. OSNOVNI POKAZATELJI UTICAJA NA OKOLINU I MJERE ZATITE OKOLINE...10

04. TREND POKAZATELJA UTICAJA NA OKOLINU 2009. 2014. GODINA.........30

05. REALIZACIJA USLOVA IZ OKOLINSKE I VODNE DOZVOLE...........................38

06. SISTEMI OKOLINSKOG UPRAVLJANJA...........................................................44

07. ZATITA OKOLINE U OKVIRU RAZVOJA ELEKTROENERGETSKIH OBJEKATA....48

08. KAPITALNE INVESTICIJE.................................................................................54

09. IZRADA PLANSKIH I STUDIJSKIH DOKUMENATA............................................60

10. ENERGIJSKA EFIKASNOST............................................................................62

11. EDUKACIJA...................................................................................................64

12. FINANSIJSKA ULAGANJA...............................................................................66

13. INSPEKCIJSKI NADZOR I NALOZI.................................................................68

14. PROCJENA RIZIKA I INCIDENTNE SITUACIJE.................................................70

15. SPOROVI IZ DOMENA ZATITE OKOLINE....................................................72

IZDAVA:Javno preduzee Elektroprivreda Bosne i Hercegovine d.d SarajevoSluba za okolinsko upravljanje

IZRADA:Javno preduzee Elektroprivreda Bosne i Hercegovine d.d Sarajevo

NAKLADA:50 primjeraka, 2015. godina

TAMPARIJA:DODATNE INFORMACIJE:Sluba za okolinsko upravljanje

Vilsonovo etalite 15, 71000 SarajevoTel: ++ 387 33 751 708Fax: ++ 387 33 751 896

Izvjetaj o zatiti okoline dostupan je na internetskoj adresi www elektroprivreda.ba

IMPRESUM

02 03


3/39



U skladu sa dosadanjom praksom, Godinji izvjetaj o zatiti okoline JP ElektroprivredaBiH d.d.- Sarajevo, donosi pregled ostvarenih rezultata i najznaajnijih ulaganja u obla-sti zatite okoline tokom 2014. godine. U ovom Izvjetaju se nastavilo sa kontinuiranimpraenjem i analizom uticaja poslovnih procesa nae Kompanije na okolinu u cjelosti.

Strategija nae Kompanije za budui rad, kao i do sada, ostaje nepromijenjena, a onase u prvome redu ogleda kroz kvalitetnu opskrbu elektrinom energijom svih kupaca,

izgradnju novih proizvodnih kapaciteta, posebno izgradnju hidroenergetskih objekata iparkova vjetroelektrana, uspjeno upravljanje elektroenergetskim sistemom, te povea-nje zadovoljstva kupaca. I dalje su nam prioriteti racionalno koritenje svih raspoloivihpotencijala, ulaganje u distribucijsku mreu, primjenu savremenih evropskih standardau poslovanju i potivanje odredbi Ugovora o uspostavi Energetske zajednice, posebnokada je u pitanju priprema za otvoreno trite elektrine energije.

Sve svoje poslovne aktivnosti JP Elektroprivreda BiH d.d.- Sarajevo, temelji na naelima

UVODNA RIJEGENERALNOGDIREKTORA

odrivoga razvoja koji podrazumijeva odgovorno upravljanje, pozitivno poslovanje, za-

dovoljstvo svih zainteresiranih strana i dinamian razvoj u duhu odrivog razvoja. Drutvotei neprestanom postizanju boljih rezultata zatite okolia, te e kontinuirano poduzimatisve raspoloive mjere koje e poboljati zatitu okolia u svim svojim organizacijskimdijelovima i aktivnostima.Neprekidno e se pratiti uinci djelatnosti na okolinu i revidirati postupci kako bi sesmanjili tetni uticaji tog djelovanja.

Ukljuivanjem lokalne zajednice u projekte, kroz financijsko sudjelovanje i planiranje,postie se vea prihvaenost projekata iz obnovljivih izvora energije.

O svim aspektima zatite okoline, JP Elektroprivreda BiH d.d.- Sarajevo pravovremeno,objektivno i transparentno izvjetava nadlene institucije, zajedinice lokalne samouprave,medije, nevladine organizacije i zainteresiranu javnost.

01

DR.SCI.ELVEDIN GRABOVICA

0504


4/39



PROIZVODNJAELEKTRINE ITOPLOTNEENERGIJE

02

U 2014. godini JP Elektroprivreda BiH u svojim proizvodnim objektima je ostvarila uku-pnu proizvodnju elektrine energije u iznosu od 7.404 GWh, od ega su termoelektraneproizvele 5.787 GWh (TE Tuzla 3.668 GWh i TE Kakanj 2.119 GWh), a hidroelektrane1.617GWh (HE na Neretvi 1.543 GWh i mHE 74 GWh) (Dijagram 1).

DIJAGRAM 1. Proizvodnja elektrine i toplotne energije u 2014. godini (GWh)

8000

7000

60005000

40003000

2000

1000

0

DIJAGRAM 2. Bilans proizvodnje elektrine i toplotne energije u TE Tuzla i TE Kakanj (GWh)

DIJAGRAM 3. Bilans proizvodnje elektrine energije u HE na Neretvi (GWh)

160014001200

1000

800600400200

0

801

1543

294

448

HE Jablanica HE Grabovica HE Salakovac Ukupno

elektrina energija

3668

21191543

74

7404

5241001

2118

1078 1120 1236

3668

5787

2345936 1 19

6812 8 104 1231711

104 18,5 122,5

TE Tuzla TE Kakanj

TEKakanjBlok7

Ukup

noTEKaka

nj

Ukup

noTE

Tuzla

Ukup

noTE

TETuzla

Blok3

TETuzla

Blok4

TETuzla

Blok5

TETuzla

Blok6

TEKakanjBlok6

TEKakanjBlok5

HE na Neretvi mHE Ukupno

elektrinaenergija

toplotnaenergija

elektrina energija tehnoloka para i toplotna energija

6000

5000

4000

3000

2000

1000

0

06 07


5/39



TE Tuzla

Lignit

Mrki ugalj 1

Mrki ugalj 2

Ukupno

TE Kakanj

UKUPNO:

2.317.045

605.196

782.277

3.704.519

1.932.414

5.636.933

97.868

23.154

4.979

126.001

16.166

142.167

31.083

10.431

22.589

18.925

44.817

25.892

2.383.831

617.919

809.845

3.811.594

1.993.397

5.804.991

0,95

0,25

0,63

1,01

0,91

0,97

Elektrana

za elektrinuenergiju kalo i rastur

utro{ak ugljat

ukupno

specifiniutroak uglja

kg/kWhza toplotnuenergiju i

tehnolokuparu

TABELA 1. Ukupni godinji utroak uglja u 2014. godini

PROIZVODNJAELEKTRINE

ITOPLOTNEENERGIJE02

Rad elektroenergetskog sistema JP Elektroprivreda BiH u 2014. godini karakterisalo je:relativno povoljne hidroloke prilike; ostvareni prirodni dotoci vode, koji su bili za18,9% vei od planiranih za 14,7% manji od ostvarenih dotoka u hidroloki povo-

ljnoj 2013. godini, manja ukupna nabavka uglja od bilansom planiranih koliina za 6,0%, ali za 4,9%

vea od nabavke u 2013. godini, ukupna proizvodnja elektrine energije vea za 0,1% od planirane, ali za 0,9% man-

ja od ostvarene proizvodnje u 2013. godini, (bitno je napomenuti da ostvarenaproizvodnja elektrine energije od 7.404 (GWh), predstavlja drugo ostvarenje po

veliini iz pripadajuih proizvodnih jedinica jo od 1991. godine), ukupna potronja elektrine energije manja od planirane za 1,1%, a za 0,5% manjaod ostvarene ukupne potronje u 2013. godini,

netarifna prodaja elektrine energije vea je za 0,9% od bilansom planirane, ali za0,1% manja u odnosu na ostvarenu prodaju u 2013. godini.

U 2014. godini u termoelektranama je ukupno utroeno 5.804.991 tona uglja, od ega

za proizvodnju elektrine energije 5.636.933 tona (97,1%), za proizvodnju toplotneenergije i tehnoloke pare 142.167 tona (2,4%), dok se preostalih 25.892 tone (0,4%)odnosi na kalo i rastur. Od ukupnih koliina, u TE Tuzla je utroeno 3.811.594 tone(65,7%), a u TE Kakanj 1.993.397 tona (34,3%).Za potpalu i podrku vatre u kotlovima, u termoelektranama je utroeno 1.499,3 tmazuta i 1.138,8 t lo ulja.

DIJAGRAM 4. Bilans proizvodnje elektrine energije u mHE (GWh)

80

70

60

50

40

30

20

10

0

58,5

2,4 2,97,3

74

01,20,9 0,8

1 2 3 4 5 6 7 8 9

elektrina energija

08 09


6/39



OSNOVNI POKAZATELJIUTICAJA NA OKOLINU IMJERE ZATITEOKOLINE

03

JP Elektroprivreda BiH, u okviru svoje djelatnosti, kontinuirano prati i analizira uticaj svo-jih poslovnih procesa na okolinu, u skladu sa vaeom zakonskom legislativom iz oblastizatite okoline.

TERMOELEKTRANE

Emisije u zrak

U skladu sa zakonskom legislativom iz oblasti zatite zraka JP Elektroprivreda BiH, tokom2014. godine, je nastavila sa praenjem emisije zagaujuih materija u zrak iz termoe-nergetskih postrojenja sumpordioksid (SO2), azotni oksidi (NOx), vrste estice, kao iemisije ugljendioksida (CO2).

Ukupne godinje emisije zagaujuih materija u zrak i emisija CO2iz termoelektranadate su u Tabeli 1.

Utroak vode i emisije u vodu

Podaci o utroenoj koliini vode za proizvodnju elektrine energije, toplotne energijei tehnoloke pare u termoenergetskim postrojenjima, kao i podaci o ukupnom teretuzagaenja otpadnih voda izraenom preko ekvivalentnog broja stanovnika (EBS) dati suu Tabeli 3.

TE Tuzla

TE Kakanj

UKUPNO:

TE Tuzla

TE Kakanj

UKUPNO:

4.057

7.385

11.442

17.415.484

10.398.622

27.814.106

53.156

75.410

128.566

6.948.300

6.044.335

12.992.635

966

688

1.654

4.461.696

2.408.619

6.870.315

521.355

36.442

557.797

Elektrana

Elektrana

t/god

m3m3

t/god t/godt/god

NOx

Utroena voda

vrste esticeSO2

Isputena voda

CO2

Ekvivalentni brojstanovnika

(EBS)

TABELA 2.Emisije zagaujuih materija u zrak i emisija CO2iz TE Tuzla i TE Kakanj

TABELA 3.Bilans utroene i isputene vode za proizvodnju elektrine energije, toplotne energije i tehnoloke pare u TE Tuzla i TE Kakanj

10 11


7/39



Tokom 2014. godine, u Termoelektrani Kakanj je na postrojenjima za tretman otpadnih

voda tretirano 6.017.591 m3otpadne vode. Na postrojenju za tretman sanitarno-fe-kalnih otpadnih voda tretirano je 26.744 m3otpadne vode. U procesu dekarbonizacijeje nastalo 23.119 m3otpadnog mulja, dok je u procesu tretiranja otpadne vode napostrojenju za tretman otpadnih voda nastalo 6.093 m3mulja. Sa zgunjivaa mulja nadeponiji ljake i pepela Turbii je isputeno 4.408 m315%-tnog mulja.

Za pripremanje tehnoloke vode kao i za tretman otpadnih voda koritene su tehnikehemikalije. Bilans potronje tehnikih hemikalija dat je u tabeli 4.

OSNOVNIPOKAZATELJIUTICAJANA

OKOLINUIMJEREZATITEOKOLINE03

Tuzla

Kakanj

Hidratizirani kreHlorovodonina kiselina

Natrijum hidroksideljezo (III) SulfatNALCO N 72.310Natrijum hloridNatrijum hipohloritLevoxin 15Trinatrijum fosfatNALCO N-3DT 149NALCO N-3DT 199NALCO N-3.434NALCO pHREE 5200NALCO 1700Kalijeva luinaKreNALCO 71221NALCO NNatrijum hipohloritNALCO N-3DT 149FerisulfatLevoxinNALCO N-3DT 199NaOHNALCO 71605NALCO 3434NALCO 7348Amonijum hidroksidTrinatrijum fosfat

1.813,05562,28

633,83262,960,18

57,757,43

10,802,30

20,232,160,60

13,930,200,07

847,9055,367,36

26,0523,4117,086,623,81

70,742,122,611,341,471,22

Termoelek trana Vrs ta hemikali je Koliina t

TABELA 4.Bilans tehnikih hemikalija upotrebljenih u postupku tretmana otpadnih voda

Utjecaji na zemljite

TE Kakanj utie na zemljite zauzimanjem zemljita za potrebe odlaganja ljake i pepe-la, kao i depozicijom polutanata emitovanih u zrak iz postrojenja za sagorijevanje. TEKakanj je tokom 2014. godine, izvila eksproprijaciju 8.886 m2zemljita za odlaganjeljake i pepela. Drugim pokazateljima uticaja na zemljite TE Kakanj ne raspolae.

Monitoring radioaktivnosti

U skladu sa Pravilnikom o maksimalnim granicama radioaktivnosti kontaminacijeovjekove sredine i obavljanju dekontaminacije (Sl.list SFRJ 8/87, Sl. list RBiH 2/92) zaTE Tuzla i TE Kakanj, realizovan je redovan godinji monitoring nivoa radioaktivnosti uprocesu proizvodnje i blioj okolini termoelektrana.

Veterinarski fakultet Sarajevo je izvrio mjerenje radioaktivnosti ljake i pepela, mjerenjeradioaktivnosti u procesu proizvodnje TE Tuzla, te je utvreno da nivo prirodnih i umje-

tnih radionukleida u uzorcima ne prelazi utvrene maksimalno dozvoljene vrijednosti zato je izdat Certifikat.

Takoer, nastavljena su radioloka istraivanja u ekolokom lancu. Istraivanja su obu-hvatila mjerenje radioaktivnosti u procesu proizvodnje i blioj okolini TE Kakanj, kao iradioloka istraivanja namirnica biljnog i ivotinjskog porijekla na lokaciji mjesne zaje-dnici Doboj.

O provedenom istraivanju izdat je Certifikat koji dokazuje da izmjereni nivo prirodnihi vjetakih radionuklida u uzorcima ljake i pepela ne prelazi utvrene maksimalnodozvoljene vrijednosti.

Kontrola kvaliteta uglja

Za kvalitativni prijem uglja, sve koliine uglja koje se primaju moraju biti propisno uzo-rkovane. Uzimanje uzoraka obavlja se na mjestu primopredaje, a obavljaju ga zajednopredstavnici Rudnika i TETuzla. Uzorkovanje se vri prema vaeim ISO standardima iUputstvu za kvantitativni i kvalitativni prijem uglja o emu se sainjava zapisnik o uzetomuzorku koji se obostrano potpisuje.

Kontrola kvaliteta uglja se provodi redovno. Kontrolu kvaliteta uglja vri TE Kakanj iInspekt RGH, d.o.o. Sarajevo.

12 13


8/39



Upravljanje otpadom

Koliina nastalog i privremeno deponovanog otpada u privremenim skladitima TE Tuzlai TE Kakanj, te isporuenog za recikliranje ili konano zbrinjavanje ovlatenoj firmi zaupravljanje otpadom, su date u narednim tabelama.



eljezo

Otpadni papir

Otpadni aluminij

Otpadni bakar

pena

Otpadna daska

Otpadna gumena traka

Elektromotori

Otpadni bakarni kablovi sa izolacijom

Plastine posude od 1.000 l

Plastine posude od 200 l

elik

Otpadna limena burad

Mulj sa vodom iz biorotora/tretman komunalnih otpadnih voda - TE Tuzla

Mjeavina jestivih masti i ulja iz mastolova kuhinje - TE TuzlaTeni otpad od ienja kanala italonih jama oko deponije uglja TE Tuzla

UKUPNO:

Apsorbensi, filterski materijal, materijali za upijanje

Odbaena elektrina i elektronska oprema

Filteri za ulje

Fluorescentne cijevi i otpad koji sadri ivu

Otpadni tamparski toneri

Mulj iz uljnih separatora - TE Tuzla

Ulje i voda (mjeavina)

Sintetsko ulje za pogonske ureaje i podmazivanje

Otpadno ulje I kategorijeMineralna ulja za podmazivanje

Ulja za prenos topline koja sadre PCB

Hidraulino ulje na bazi mineralnih ulja

Izolacioni materijal koji sadri azbest

Azbestno-cementne table

Zauljene krpe

Transformator 16 07 08

UKUPNO:

-

-

0,04

0,12

0,34

2,00

0,40

-1,20

0,19

1,50

-

20 ,00

1,70

3,50

30,95

0,20

1,51

0,73

0,65

1,00

2,57

0,20

1,10

18,82,26

-

-

1,46

-

1,48

9,18

41,14

1.210,00

3,00

16,00

0,20

-

-

-

-

10,00

3,60

12,00

-

0,19

-

-

-

1.254,99

1.550,90

4,34

6,98

1,30

12,34

116,16

104,98

65,44

4,64

35,00

0,28

116,16

0,87

31,5

10,00

107,50

2.168,39

Vrsta otpada

Vrsta otpada

t

t

t

t

Privremenouskladiteno


Isporueno premaugovorima


TABELA 5.Nastao, privremeno deponovan i isporuen neopasni otpad TE Tuzla i TE Kakanj

TABELA 6.Nastao, privremeno deponovan i isporuen opasni otpad* TE Tuzla i TE Kakanj

14 15


9/39



Produkti sagorijevanja odloeni na deponije ljake i pepela



ljaka sa reetki loita, ljaka i praina iz kotlova(osim praine iz kotlova navedene pod 10 01 04)

Letei pepeo od sagorijevanja uglja

ljaka sa reetki loita, ljaka i praina iz kotlova(osim praine iz kotlova navedene pod 10 01 04)

Letei pepeo od sagorijevanja uglja

UKUPNO:

Mjeavina betona i cigle

ljaka i pepeo od ienja

Otpadna ljaka od tretmana otpadnih voda

Otpadna zemlja i ljunak

Otpadna mineralna vuna

Mulj od dekarbonizacije

Mulj od tretmana otpadnih voda

Mulj sa zgunjivaa otpadnih voda

UKUPNO:

426

1.126

636

1.170

345

23.119

6.093

4.408

37.323

1.072.274

639.240

TE Kakanj

TE Tuzla

126.174

306.860

427.057

150.941

89

158.792

117.235

Vrsta otpada

Vrsta otpada

t t

Koliina odloenana deponiji

ljake i pepela

Ukupna koliina

Nastalo(Odloeno na deponiju)[m3]

TABELA 7. ljaka i pepeo

TABELA 8. Nastali neopasni otpad odloen na deponiju ljake i pepela TE Kakanj

Sistem za odpremanje ljake


16 17


10/39



HIDROELEKTRANE NA NERETVI

Iskoritena voda za proizvodnju elektrine energije

Jablanica

Grabovica

Salakovac

UKUPNO:

UKUPNO: 2013

UKUPNO: 2014

Pogon HE Jablanica

Pogon HE Grabovica

Pogon HE Salakovac

Mijeani komunalni otpad

91,00

251,00

28,00

-

-

-

-

370,00

347,60

Komunalni otpad(naplavine-plutajui otpad iz akumulacije)

3.312.900.000

3.775.800.000

4.567.000.000

11.656.300.000

1.874,112

1.558,549

1.854,430

1.542,610

13.111.720.000

11.656.300.000

Hidroelektrana

Podrunica

HE na Neretvi

Iskoritena vodam3

Proizvodnja

elektrine energije

(generator)

GWh

Nastali otpad

m3

Proizvodnja

elektrine energije

(prag)

GWh

Privremeno

uskladiten

m3

Iskoritena

koliina vode

m3

Isporueno po

ugovorima

m3

TABELA 9. Iskoritena voda u Hidroelektranama na Neretvi

TABELA 11. Nastali, privremeno deponovani neopasni otpad HE na Neretvi

Pogled sa brane uzvodno, HE Salakovac

TABELA 10. Komparacija bilansa proizvodnje elektrine energije i utroene koliine vode 2013/2014

TABELA 12. Nastali komunalni otpad u HE na Neretvi



Upravljanje otpadom

Prema Planu upravljanja otpadom, u privremenim skladitima, nastali otpad je selektirani privremeno deponiran, te isporuen na dalje tretiranje (tabela 11).

Otpadni mesing

Otpadne gume

Otpadni agregati

Ue Al-Fe 70/12

Kabal 35kV XHP-48/36 1x50

Otpadni kablovi

Otpadni strujomjeri i mjerni trafoi koji ne sadre ulje

Otpadni elektromotori

Otpadno eljezo raznih dimenzija

Otpadni bakar

Otpadni bakar sa izolacijom i drugim primjesama

Otpadni aluminij

Otpadni papir i karton

UKUPNO:

1,22

0,04

4,10

0,03

0,04

0,69

1,99

0,27

27,38

0,63

5,79

1,02

0,12

43,32

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Vrsta otpada

Vrsta otpada

t t



18 19


11/39



TABELA 13. Nastali, privremeno deponovani i isporueni opasni otpad* HE na Neretvi

Grafitne etkice

Otpadne boje i lakovi koji sadre organska otapala ili druge

opasne tvari

Otpadna ljepila i sredstva za zaptivanje koja sadre organske

rastvarae ili druge opasne supstance

Otpadni tamparski toner koji sadri opasne materije

Odmaiva (IVASOLCS)

Nehlorirana hidraulina ulja na bazi mineralnih ulja (turbinsko ulje)

Motorno ulje

Otpadno ulje iz reduktora krana (INA EPOL 100)

Turbinsko ulje (Mobil Heavy Medium ISO VG 68)Zauljena voda

Otpad koji nije na drugi nain specificiran (mast)

Ostali rastvarai i mjeavine rastvaraa

Ambalaa koja sadri ostatke opasnih materija ili je oneiena

opasnim materijama (zauljena od boja, lakova i drugo)

Apsorbensi, filterski materijali, tkanine i sredstva za brisanje i

upijanje,zatitna odjea oneiena opasnim materijama

Rashladna tekuina (antifriz)

Filter za ulje

Odbaene anorganske hemikalije koje se sastoje od ili sadre

opasne materije

Nikl kadmij baterije

Olovne baterije i akumulatori

Beton koji sadri opasne materije

Fluorescentne cijevi i ostali otpad koji sadri ivu

Odbaena elektrina i elektronska oprema

UKUPNO:

0,01

-

-

0,02

0,05

-

-

-

--

-

-

-

-

-

-

-

-

0,53

-

0,06

0,33

1,00

0,01

0,55

0,19

0,13

-

0,01

0,07

0,16

15,157,58

0,22

0,10

0,04

4,85

0,01

0,01

0,01

0,01

-

0,19

0,06

1,47

30,82

Vrsta otpada

t t





Odravanje trase dalekovoda

U cilju zatite i prohodnosti pristupnih puteva u sluaju kavrova na 35kV dalekovoduJablanica brana HE Jablanice, provedeno je redovno prokresavanje i ienje trasedalekovoda. Takoer, uraena je vektorizacija trase dalekovoda u svrhu kategorizacijezemljita (privatno ili drutveno) trase delekovoda 35kV, te se u 2014. godini nastavilo saaktivnostima prokresavanja i ienja trase.

Poribljavanje

Prema vaeim ribarskim osnovama i dostavljenim godinjim programima za poriblja-vanje, kao i sporazumima sa ribolovnim drutvima koji upravljaju slivom rijeke Neretve,U/OSR Neretva 1933 Mostar, OSR Glavatica Jablanica, UG OSR Konjic Konjic,Mostar, izvreno je redovno godinje poribljavanje voda sliva rijeke Neretve, i to: nabavka riblje mlai ribe aran (250 1.000 g) za poribljavanje ribolovnog podruja

- ribolovne zone - Jablanica, Mostar, Konjic;nabavka riblje mlai i ribe potone pastrmke uzrasta (3 30 cm), za poribljavanjeribolovnog podruja - ribolovne zone Jablanica,Mostar, Konjic;nabavka riblje mlai i ribe jezerska pastrmka uzrasta (15 20 cm) za poribljavanjeribolovnog podruja - ribolovne zone Mostar;nabavka riblje mlai i ribe jezerska zlatovica uzrasta (20 25 cm) za poribljavanjeribolovnog podruja - ribolovne zone Jablanica, Mostar;nabavka riblje mlai i ribe potona zlatovica uzrasta (15 25 cm), za poribljavanjeribolovnog podruja - ribolovne zone Mostar;

nabavka riblje mlai mekousne pastrmke uzrasta (3 15 cm), za poribljavanje ribo-lovnog podruja - ribolovne zone Mostar i Konjic;nabavka riblje mlai kalifornijske pastrmke uzrasta (15 20 cm), za poribljavanjeribolovnog podruja - ribolovne zone Mostar.

20 21


12/39



ELEKTRODISTRIBUCIJE

Elektrodistribucija Sarajevo

Upotreba transformatorskog ulja

U toku redovnog procesa remonta i odravanja transformatorskih stanica i transformato-ra, na podruju Kantona Sarajevo i Bosansko-podrinjskog kantona Gorade utroeno je7.368,97 kg nehloriranog izolacionog ulja i ulja za prenos toplote na bazi mineralnogulja. U odnosu na 2013. godinu upotrijebljeno je 1,52% manje ulja.

Upravljanje otpadom

U 2014. godini su nastavljene aktivnosti na dobijanju potrebnihe saglasnosti i odobrenjaza izgradnju skladita za privremeno odlaganje otpada:

Rjeenje o produenju vanosti izdate urbanistike saglasnosti, broj 03-23-551/12-2izdato od strane Opine Ilida dana 21.07.2014.Rjeenje o odobrenju za graenje poslovnog objekta, broj 03-23-805/14 MI, izdato odstrane Opine Ilida dana 01.09.2014.Dana 12.09.2014. godine pokrenuta je zahtjevnica za nabavku usluge izgradnje skladi-ta za privremeno odlaganje otpada, ali je otvoreni postupak obustavljen jer se radilo oprvom postupku, zbog nedovoljnog broja ponuda. Odlukom o produenju rokova rea-lizacije odluka o investicionom ulaganju, br. U-01-39360/14-196./10. od 09.12.2014.godine, produen je rok za realizaciju investicione odluke za skladite do 31.12.2015.godine.

Na mHE Osanica 1 provedeno je redovno ienje korita rijeke Osanica i odravanjevodozahvata. Prikupljeno je cca 126 kg plutajueg otpada, koji je zbrinut na adekvatannain. Takoer, prikupljeno je i zbrinuto cca 700 m3rijenog nanosa.

U decembru 2014. godine Zavod za javno zdravstvo Federacije Bosne i Hercegovineje na zahtjev Podrunice Elektrodistribucija, Sarajevo skinuo i uklonio pet (5) javljaapoara sa ugraenim radioaktivnim izotopom sa lokacije Podrunice.

Mjera ublaavanja negativnih uticaja na okolinu

Na osnovu Sporazuma sa Udruenjem sportskih ribolovaca Gorade o unapreivanjuribljeg fonda u slivu rijeke Osanica i plana poribljavanja ribolovnog podruja Bosa-nsko-podrinjskog kantona Gorade, izvreno je godinje poribljavanje.Poto je slobodan protok vode, migracija riba, na rijeci eljeznici na profilu brane Bo-gatii radi sanacije klizita, nije vreno poribljavanje u 2014. godini.Na mHE Osanica 1 se provodilo redovno tekue i investiciono odravanje kao i ienjerijenog nanosa na vodozahvatu mHE Osanica 1.

Ostali objekti (transformatorske stanice u blizini vodozatitinih podruja), se redovno na-dziru i eventualne tehnike neispravnosti se odmah otklanjaju, (a koje bi mogle dovestido negativnih uticaja na okolinu).



ED Sarajevo

22 23


13/39



Elektrodistribucija Tuzla


Elektrodistribucija Biha

Upotreba transformatorskog ulja

U toku 2014. godine nabavljen je dio sredstava za sanaciju u sluaju akcidentnog izli-jevanja ulja: apsorbens, crijeva i deterdent na biolokoj bazi za razgradnju i uklanja-nje uljnih naslaga. Apsorbens je podijeljen operativnim organizacionim jedinicama, uzupustvo za primjenu i zaduenje za postupanje.

U toku je izgradnja kolektorskog sistema za prikupljanje i tretman otpadnih voda saprljavih povrina, u dijelu Podrunice koji je najvie izloen opasnosti od curenja ulja.

Izvreno je poribljavanje sliva rijeke Brzave u decembru 2014. godine, potrebnom ko-liinom riblje mlai.

U toku redovnog procesa, odnosno obavljanja poslova odravanja transformatoraunutar Sektora OMiP, vrene su dopune trafo ulja. U djelatnosti proizvodnje elektrineenergije u sklopu procesa proizvodnje i odravanja energetskih postrojenja u hidroele-ktranama, koritena su biorazgradiva hidraulina ulja (HD 68 i SAE 90) i masti (LIS 2).U Slubi opih poslova i transporta koriste se motorna hidraulina ulja i antifriz. Utroenoje 842 l mineralnog transformatorskog ulja organskog porijekla, 1.034 l hidraulinogulja HD 68, 19 l ulja za leajeve, 119 kg masti LIS 2.

Upravljanje otpadom

Na perifernom dijelu grada Bihaa u Vedrom Polju nalazi se Centralno skladite naprostoru veliine oko 6.000 m2, koje je u zavrnoj fazi izgradnje. Polovinom 2014. go-dine, dolo je do djeliminog zavretka izgradnje Centralnog skladita u Vedrom Polju,a u decembru 2014. godine zapoelo je preseljenje skladita iz Krupske ulice u skladiteu Vedrom Polju.Iz svih poslovnih jedinica Drutva, otpad se dovozi i privremeno odlae u centralnoskladite u Bihau, a onda se sekundarne sirovine i otpadni materijali preuzimaju i tra-nsportuju preduzeu s kojim JP Elektroprivreda BiH posjeduje ugovor.


Izvrena je sanacija uljne jame 35/10 kV ito prerada. Sektor OMiP je vrio redovnu ko-ntrolu i odravanje i nije bilo incidenata, niti curenja ulja koja bi dovela do kontaminacijeopasne po okolinu.Redovno se vre godinja poribljavanja rijeke Une i Krunice, odnosno sainjeni su ugo-vori s ribolovnim drutvima, koja imaju nadlenosti upravljanja ribolovnim podrujima.Na osnovu Plana poribljavanja i dostavljenog Elaborata o poribljavanju usklaenih sRibolovnom gospodarskom osnovom u 2014. godini, ugovoreno je sufinansiranje por-ibljavanja rijeke Une i to mla potone pastrmke (10-15 cm) 23.427 komada i mlalipljena (10-15 cm) 4.000 komada i Ugovorom br. 03-2-11-41892/2014 od19.12.2014. godine rijeke Krunice mla potone pastrmke (6-10 cm), 18.124 komadai mla lipljena (12-18 cm) 3.200 komada.

U toku 2014. godine u Podrunici Elektrodistribucija Biha planom Sektora OMiP vren

je prokres vegetacije i niskog rastinja ispod elektrodistributivne mree i oko EEO ukupneduine 18.817,50 m, i povrine od 271.000 m2.

Uporedo je vrena preventivna aktivnost na pregledu lokacija sa pretpostavljenimrizikom od NUS-a, i deminiranje povrine od 11.883,00 m2, objekat DV 10kV dionicaGorijevac 1.



Trafo stanica24


14/39



Elektrodistribucija Zenica


Elektrodistribucija Mostar


U toku 2014. godine izvrena je usluga odravanja, odnosno raskres ispod trase elektro-distributivne mree u Zeniko dobojskom i Srednje - bosanskom kantonu, a sve u ciljupoveanja pouzdanosti trase i smanjenju broja ispada na elektroenergetskim objektima.

Radi smanjenja negativnog uticaja na okolinu, cjelokupan neupotrebljivi (demontirani)materijal i oprema se zbrinjava u skladu sa ugovorom o otkupu navedenog materijala iopreme tretira se kao sekundarna sirovina.

Pokazatelji upravljanje otpadom u elektrodistribucijama

Ukupne koliine nastalog, privremeno deponovanog i isporuenog neopasnog i opa-snog otpada ovlatenim operatorima u podrunicama Elektrodistribucija: Sarajevo,Tuzla, Biha, Zenica i Mostar, date su u narednim tabelama.



TABELA 14. Nastao, privremeno deponovan i isporuen neopasni otpad u elektrodistribucijama (Tuzla, Sarajevo, Zenica, Biha i Mostar)

Amblaa od drveta (otpadna amabalana daska)Papir i kartonStare gume (otpadna auto guma)Plastika (otpadna plastika)Stara oprema koja nije navedena pod 16 02 09 do 16 02 13(otpadni izolatori)Stara oprema koja nije navedena pod 16 02 09 do 16 02 13(otpadni naponski i mjerni trafoi bez ulja)Stara oprema koja nije navedena pod 16 02 09 do 16 02 13(rashodovani mjerni ureaji-brojila)Bakar, bronza, mesing (otpadni bakar raznih dimenzija)Aluminijum (otpadni aluminij, ue Al-Fe staro)eljezo i elik (otpadni lim, otpadno eljezo)Mijeani metali (mijeani metali)Stara vozila bez tenosti i opasnih supsKablovi koji nisu navedeni pod 17 04 10 (samonosivi kablovskisnop,otpadni bakreni kablovi sa izolacijom (energetski)Tekstil (Otpadna koa)PrekidaiKablovi CuLimovi/eljezni raznih dimenzijaOtpadni drveni kotur (kalemovi od drveta)Otpadni izolatori (ne sadre ulja)Ue i kablo Al staro, raznih dimenzijaelino ueStari drveni stub raznih dimenzija

Stari AB stub raznih dimenzijaStari gus (gusani radijatori)Otpadni bakarni kablovi sa olovnom izolacijomOtpadni Al kablovi sa plastinom izolacijomRostfraj

Transformatori bez ulja

UKUPNO:

1,050

7,303,750,93

1,45

26,51

0,2547,5180,30,535,98

19,07

0,022,073,211,290,78

11,4428,36

0

19,29

10,001,885,045,07

0

0

283,08

0

5,290

0

22,19

0

5,28

1,9525,2549,49

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

2,160,85

0

0

1,041,46

0

2,30

117,26

Vrsta otpada

t t

Privremenouskladiteno Isporueno premaugovorima

26 27


15/39



U toku 2014. godine u ED Sarajevo nije realizovana evakuacija sljedeih koliina

adekvatno uskladitene opreme u okviru MedPartnership projekta

*U toku 2014. godine koliina opreme sa PCB-om privremeno smjetenom u elinimkontejnerima u krugu skladita Podrunice Elektrodistribucija Sarajevo dodata su i trikondenzatora iz TS 35/6 kV Azot Gorade.

**U toku je MedPartnership projekat putem kojeg JP Elektroprivreda BiH PodrunicaElektrodistribucija Sarajevo, u koordinaciji sa Ministarstvom vanjske trgovine i eko-nomskih odnosa Bosne i Hercegovine, treba trajno zbrinuti preostale koliine, 8.279kg, demontirane opreme punjene izolacionim medijem na bazi PCB- koja je privremenoadekvatno smjetena u elinim nepropusnim kontejnerima u krugu skladita PodruniceElektrodistribucija Sarajevo. Za Medpartnership projekat su obezbjeena finansijskasredstva, cilj projekta je izvesti iz BiH 200.000 tona istog PCB-a ili opreme sa PCB-om.Projekat je trebao biti realizovan do kraja 2014. godine. U oktobru 2014. godine pre-

dstavnici Ministarstva vanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH su informisali Elektro-distribuciju Sarajevo, da je izabrana meunarodna kompanija iz Francuske, koja trebarealizirati izvoz i koja je do kraja 2014. trebala izvriti obilazak svih lokacija na kojima jeprijavljena oprema sa PCB-om, meu njima i Podrunicu Elektrodistribucija, Sarajevo.


OKOLINUIMJEREZATITEOKOLINE03 TABELA 17.

TABELA 15. Nastao, privremeno deponovan i isporuen opasni otpad* u elektrodistribucijama (Tuzla, Sarajevo, Zenica, Biha i Mostar)

TABELA 16. Koliine opasnog otpada predate operateru sistema upravljanja otpadnom elektrinom i elektronskom opremom (ED Sarajevo, ED Biha)

Transformatori i kondenzatori

koji sadre PCB

Transformatori i kondenzatori

koji sadre PCB

Izolaciona ulja ili ulja za

prenos toplote koja sadre PCB

UKUPNO:

Nehlorirana izolaciona ulja i ulja za prenostoplote na bazi mineralnih ulja (otpadnotransformatorsko ulje)

Stara oprema koja sadri opasne komponentekoje nisu navedene pod 16 02 09 do 16 02 12(otpadni energetski transformator)

Olovne baterije (olovne baterije)Nikl-kadmijum baterije (nikl-kadmijum baterije)ToneriZauljena vodaZauljene krpe

Zauljena zemlja i apsorbens

UKUPNO:

Fluorescentne cijevi i ostali otpad kojisadri ivu

Odbaena elektrina i elektronska

oprema (TV+monitori i MKA)

UKUPNO:

0,01

1,36

1,37

0,03

6,08

6,11

3,37

5,70

1,010,310,10

0

0,03

0

10,52

3,9

0

0

0

0,711,980,73

0,26

7,58

8,4

(7,13 iz kondenzatora)

1,10

(0,744 iz kondenzatora)

0,40

(iz bavi sa uljem)

8,28

Kondenzatori (sa kontejnerima)

demontirani iz TS-a (MTK-sistem) (Azii)

Kondenzatori (sa kontejnerima) demontirani

iz TS Elektroprivreda Vilsonovo etalite 15

Naziv otpada

Vrsta otpada

Vrsta otpada

t

t

t

t

t

Koliina

Privremeno uskladiten

Privremeno uskladitenona dan 31.12.2014.

Napomena

Isporueno prema ugovorima

Predato operateru sistema upravljanjaotpadnom elektrinom i elektronskom

opremom (ZEOS eko-sistem d.o.oSarajevo)

28 29


16/39



TREND POKAZATELJAUTICAJA NA OKOLINU2009 2014GODINA

04

DIJAGRAM 5.Ukupna proizvodnja i potronja elektrine energije u JP Elektroprivreda BiH za period 2009 - 2014 godina (GWh)

DIJAGRAM 8. Emisija SO2iz termoelektrana Kaknj i Tuzla za period 2009.-2014. godina

DIJAGRAM 7. Potronja uglja u termoelektranama Kakanj i Tuzla za period 2009-2014. godina (t)

DIJAGRAM 6.Proizvodnja elektrine energije u termoelektranama za period 2009. 2014. godina (GWh)

80007000

60005000

4000

3000

2000

1000

0

90.000

80.000

70.000

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

0

4.500.000

4.000.000

3.500.000

3.000.000

2.500.000

2.000.000

1.500.000

1.000.000

500.000

0

7000

6000

5000

4000

3000

2000

1000

0

TE Kakanj TE Tuzla

TE Kakanj TE Tuzla

proizvodnja elektri na energij a potronj a elektrina energija

TE Kakanj TE Tuzla UKUPNO

1.

808.

087

1.

713.

118

3.

477.

301

2.

033.

857

2.

179.

558

2.

052.

000

3.

392.

385

3.

509.

000

3.

811.

594

1.

993.

379

4.

201.

500

3.

553.

249

2009 2010 2011 2012 2013 2014

69277181 7295

65097473 7404

4618 4729 4820 4900 4980 4953

2009 2010 2011 2012 2013 2014

3325

31

81 3

903

288

0

2260

3668

1908

1831

2234

2487 3

290

2119

5233

5012

6137

5367

5550

5787

2009 2010 2011 2012 2013 2014

70.

483

70.

100 8

2.

588

84.

446

73.

124

75.

410

40.

016

57.

554

54.

466

43.

728

53.

013

53.

156

2009 2010 2011 2012 2013 2014

30 31


17/39



DIJAGRAM 9. Emisije NOxiz termoelektrana Kakanj i Tuzla za period 2009. 2014. godina ( t )

DIJAGRAM 10. Emisije vrstih estica iz termoelektrana Kakanj i Tuzla za period 2009. 2014. godina ( t )

10.000

9.000

8.000

7.000

6.000

5.000

4.000

3.000

2.000

1.000

0

6.000

5.000

4.000

3.000

2.000

1.000

0

TE Kakanj TE Tuzla

TE Kakanj TE Tuzla

7.049

5.774

8.057

8.978

7.948

7.385

7955

9.2958.422

4.712

5.813

4.057

2009

2009

2010

2010

2011

2011

2012

2012

2013

2013

2014

2014

TRENDPOKAZATELJAUTICAJANA

OKOLINU2009

2014GODINA04

DIJAGRAM 12. Ukupna koliina neopasnog otpada u termoelektranama Kakanj i Tuzla za period 2009. 2014. godina ( t )

100000

90000

80000

70000

60000

50000

40000

30000

20000

10000

0

Ukupna koliina (na skladitu) Ukupna isporuena koliina (po Ugovoru)

530 201 12551914 28576

124152156 21681935 2259

99813

2009 2010 2011 2012 2013 2014

5.369

1.2701.427

820 747 687

3.329

4.

461.

696

3.

686.

363

4.

128.

954

5.

077.

138

3.

708.

245

4.

016.

912

2.

408.

619

2.

308.

148

1.

954.

903

2.

589.

791

2.

788.

575

2.

571.

768

4.347 4.312

2.139

1.204 966

DIJAGRAM 11. Emisije CO2iz termoelektrana Kakanj i Tuzla za period 2009. 2014. godina ( t )

6.000.000

5.000.000

4.000.000

3.000.000

2.000.000

1.000.000

0

TE Kakanj TE Tuzla

2009 2010 2011 2012 2013 2014

32 33

GIZO 14


18/39




OKOLINU2009

2014GODINA04

DIJAGRAM 14. Ukupne koliine ljake i pepela u termoelektranama Kakanj i Tuzla za period 2009. 2014. godina 000 ( t )

DIJAGRAM 13. Ukupna koliina opasnog otpada * u termoelektranama Kakanj i Tuzla za period 2009. 2014. godina ( t )

DIJAGRAM 16. Iskoritena koliina vode za proizvodnju elektrine energije u HE na Neretvi za period 2009. 2014. godina (milion m3)

DIJAGRAM 15. Proizvodnja elektrine energije u HE na Neretvi za period 2009. 2014. godina GWh

1200

1000

800

600

400

200

0

HE Jablanica HE Grabovica HE Salakovac

7000

6000

5000

4000

3000

2000

1000

0

160

140

120

100

80

60

40

20

0


20 20

70

57

109

31

63 66

112

150

28

41

2009 2010 2011 2012 2013 2013

1.600

1.400

1.200

1.000

800

600

400

200

0


857

0

257

1.229 1.528 1.072

166

689

1.050

336 385427

2009 2010 2011 2012 2013 2014

2009 2010 2011 2012 2013 2014

841

1029

617

571

915

801

3358 4

027

25

50

228

4

3655

3313

322

411

223

216

364

294

4093

5374

2

798

2

732

4483

3776

488

676

286

312

575

448

4913

6982

2

864

3131

4974

4568

2009 2010 2011 2012 2013 2014

HE Jablanica HE Grabovica HE Salakovac

34 35

GIZO 14


19/39




OKOLINU2009

2014GODINA04

37

45,0

40,0

35,0

25,0

20,0

15,010,0

5,0

0,0

140

120

100

80

60

4020

0

400

350

300

250

200

150

100

50

0

Ukupna koliina (na skladitu) Ukupna isporuena koliina (po Ugovoru)Ukupna koliina (na skladitu) Ukupna isporuena koliina (po Ugovoru)


5,3

34

511

58 59

123

170188

122

181

89

283

11,0

6,0 8,7

19,1

1,0

26,9

24 26

8

2721 23

251254

282324

384

117

16,8

41,1

29,2

21,3

2009

2009

2009

2010

2010

2010

2011

2011

2011

2012

2012

2012

2013

2013

2013

2014

2014

2014

DIJAGRAM 18. Ukupna koliina opasnog otpada* u HE na Neretvi za period 2009. 2014. godina ( t )

DIJAGRAM 20. Ukupna koliina opasnog otpada* u elektrodistribucijama: Sarajevo, Tuzla, Biha, Zenica i Mostar za period 2009. 2014. godina ( t )

DIJAGRAM 19. Ukupna koliina neopasnog otpada u elektrodistribucijama: Sarajevo, Tuzla, Biha, Zenica i Mostar za period 2009. 2014. godina ( t )

30,8

400

350

300

250

200

150

100

50

0


1,2 20,3 16,2 16,2 10,532,5

115,3

377,8

28,1 42,0 42,3

0,0

2009 2010 2011 2012 2013 2014

DIJAGRAM 17. Ukupna koliina neopasnog otpada u HE na Neretvi za period 2009. 2014. godina ( t )

36

GIZO 14


20/39



REALIZACIJA USLOVAIZ OKOLINSKIHI VODNIHDOZVOLA

05

TERMOELEKTRANE

Termoelektrana Tuzla

U cilju ispunjavanja obaveza postavljenih u Okolinskoj dozvoli u 2014. godini, nastavilose sa realizacijom zapoetih projekata iz prethodnog perioda:

Izgradnja zatvorenog sistema povratnih voda

Ciljevi: Zadovoljiti zakonske propise vezane za kvalitet otpadnih voda koje se isputaju u

prirodni recipijent, smanjen unos koliina otpadnih voda i tereta zagaenja u recipijent Jale i do 80%, predtretirane otpadne vode (zauljene otpadne vode, sanitarno fekalne otpadne vode,

oborinsko povrinske vode), zasebno tretiran viak otpadne vode iz sistema hidraulikog transporta ljake i pepela,

u zatvoreni sistem hidraulikog transporta ljake i pepela ukljuiti najzagaeni-je otpadne vode (povratne vode sa deponije ljake i pepela, ukupne tehnolokeotpadne vode, otpadne vode od odsoljavanja hladnjaka, dio otpadnih voda iz GPO-ai podzemne vode sa deponija uglja),

izbjei investiciju izgradnje novog retenzionog bazena zbog koritenja sabirnog prste-na rashladnog tornja br. 2, kao retenzionog bazena.

Projekat izgradnje zatvorenog sistema povratnih voda je u toku. Uraen je i revidovanGlavni projekat i dobijena je Urbanistika saglasnosti, to je uslov za poetak izgradnje.Struni tim iz TE Tuzla je doao do zakljuka da bi se sistem povratne vode u uku-pnoj koliini za sve blokove mogao pojednostaviti i pristupilo se izmjeni odnosno doradiGlavnog projekta. Obzirom da se radi na izmjenama Glavnog projekta podneen jezahtjev i za izmjenu Urbanistike saglasnosti. 14.05.2014. godine potpisan je ugovorza izvoenje radova na zatvorenom ciklusu povratnih voda. Radovi su u toku. Ruenjerashladnog tornja je dio ovog projekta i u toku je postupak Izrade projektne dokume-ntacije. Raspisan je tender za izbor izvoaa radova. Uraen je idejni projekat i utoku je revizija istog. U okviru ove investicione odluke su planirani i radovi na ruenju

elektrofiltera blokova 1 i 2. Uraena je revizija idejnog projekta ruenja elektrofiltera. Utoku je priprema dokumentacije za dobijenje graevinske dozvole za ruenje elektrofilterablokova 1 i 2 i rashladnog tornja broj 2.

Izgradnja novog silosa elektro-filterskog pepela

Ciljevi: poveanje prodaje elektrofiltarskog pepela, smanjenje koliina pepela za odlaganje, produenje radnog vijeka postojeih odlagalita za pepeo i ljaku, smanjenje potronje sirove vode za transport pepela, uvoenjem ekoloki prihvatljivijih tehnologija za transport pepela.

Za Projekat izgradnje silosa elektro-filterskog pepela uraen je i revidovan Glavni pro-jekat. Dobijena je Urbanistika saglasnost i Odobrenje za graenje. Projekat je zavren,

proveden je interni tehniki pregled i otklonjeni su svi uoeni nedostaci.

Rekultivacija prostora deponije ljake i pepela Divkovii I i II

Cilj: deponiju dovesti u stanje prihvatljivo za okolinu.

Za nastavak rekultivacije pripremljena je dokumentacija potrebna za izardu Asanacionoregulacionog plana. Ista je dostavljena Slubi za prostorno ureenje grada Tuzle kakobi se zapoelo sa aktivnostima na izradi Asanaciono-regulacionog plana.


OKOLINU2009

2014GODINA

38 39

GIZO 14


21/39



Uklanjanje elektrofiltera blokova 1 i 2

U cilju dobijanja Okolinske dozvole za uklanjanje elektrofiltera blokova 1 i 2 pokrenutaje porcedura procjene uticaja na okoli.

Uklanjanje rashladnog tornja RT2

U cilju dobijanja Okolinske dozvole za uklanjanje rashladnog tornja RT2 pokrenuta jeporcedura procjene uticaja na okoli.

Odsumporavanje blokova 5 i 6

U okviru projekta odsumporavanja dimnih plinova blokova 5 i 6 FMOiT je izdalo Rjee-nje o izradi Studije o procjeni uticaja na okoli. Rok za izradu Studije je kraj 2015.godine.

05

REALIZACIJAUSLOVAIZOKOLINSKIH

IVODNIHDOZVOLA

Termoelektrana Kakanj

U cilju ispunjavanja obaveza postavljenih u Okolinskoj dozvoli, nastavilo se sa rea-lizacijom aktivnosti na ispunjavanju istih.

Smanjenje potronje energije

Izvrena je zamjena posljednjih polja elektrofiltera vreastim filterima na bloku 7 Ugraeni su novi ventilatori za dimne gasove sa frekventnom regulacijom broja

obrtaja na bloku 7 Nabavka uglja se vri sa garantovanim sastavom

Ugradnja vreastog filtera na Bloku 7

Ugradnjom vreastih filtera na bloku 7 termoelektrana je ostvarila vrijednosti emisijevrstih estica ispod 10 mg/mn3.

Ureenje deponije ljake i pepela

Izvreno je ograivanje deponije sa sjeverne, zapadne i istone strane, u toku su zavrne aktivnosti na realizaciji tehnike i bioloke rekultivacije prostora na

kojima je trajno zaveno odlaganje ljake i pepela - II faza, izvrena je nabavka transportera ljake i pepela, zavren je dio priprema povrina za odlaganje ljake i pepela, u toku su aktivnosti na sanaciji kolektora Slapnikog Potoka, u toku su aktivnosti za proirenje i revitalizaciju postojeeg postrojenja za kvaenje

pepela prije odlaganja na deponiju, u toku je izrada Glavnog projekta proirenja sistema prskanja deponije.

Odsumporavanje i denitrifikacija dimnih gasova- smanjenje emisije SO2i NOx iz termoelektrana

Provode se aktivnosti na izradi Studije mogunosti nabavke i koritenja drvne i poljo-privredne biomase u TE

U toku su aktivnosti na izradi investiciono-tehnike dokumentacije za smanjenje emisi-je SO2i NOx

Vodna dozvola

Nakon isteka Vodne dozvole 15.03.2014. godine, pokrenute su aktivnosti na trae-nju nove. Agencija za vodno podruje rijeke Save izdala je novu Vodnu dozvolu zaTE Kakanj broj: UP-1/25-3-40-134-5/14 od 18.04.2014. godine sa rokom vaenja odpet (5) godina, tj. do 18.04.2019. godine.


40 41

GIZO 14


22/39



05

REALIZACIJAUSLOVAIZOKOLINSKIH

IVODNIHDOZVOLA

HIDROELEKTRANE NA NERETVI

Federalno ministarstvo okolia i turizma izdalo je okolinske dozvole za: HE Jablanica br.: UPI 05/2-23-20/14 SS od 13.05.2014. godine HE Salkovac br.: UPI 05/2-23-11-19/14 SS od 23.05.2014. godine HE Grabovica br.: UPI 05/2-23-11-18/14 SS od 20.05.2014. godine

Prema vaeim okolinskim dozvolama redovno se provode aktivnosti:

Sigurnost brana i akumulacija Sigurnost i pouzdanost funkcionisanja tehnolokog procesa Zatita kvaliteta voda

Upravljanje otpadom Minimiziranje ostalih negativnih uticaja na okolinu

Vodne dozvole

Prema vaeim vodnim dozvolama provedene su redovne aktivnosti.

ELEKTRODISTRIBUCIJE


Okolinsku dozvolu br. UP-1:09-23/14 (obnovljenu) za mHE Osanica 1 u Goraduizdalo je Ministarstvo za urbanizam, prostorno ureenje i zatitu okoline Bosansko - po-drinjskog kantona Gorade 27.10.2014. godine, na period vaenja od 5 (pet) godina.Uspostavljen je sistem za monitoring ekoloki prihvatljivog protoka (24 - asovni daljinskinadzor iz DC).

Elektrodistribucija Tuzla

Okolinske i vodne dozvole izdate su uz posebne uvjete i mjere koje se kontinuirano prate.



HE Una Kostela-Biha instalisane snage 9,4 MW

Nova Vodna dozvola je izdata za postojei objekat Rjeenjem broj: UP-I/25-3-40-328-18/13 od 04.03.2014. godine. Federalno ministarstvo okolia i turizma izdalo je Oko-linsku dozvolu za HE Una Kostela br: UPI/05-2-23-11-127/13 SS od 03.03.2014.godine.

MHE Krunica Bosanska Krupa instalisane snage 2 x 230 kW


MHE Biha Biha instalisane snage 160 kW



Iz oblasti zatite voda, u skladu sa propisima, kontinuirano se vri nadzor nad ispravnocuuljnih jama u zidanim TS 35/10 kV i 20(10)/04 kV i po potrebi se intervenie na istim.

Hidroelektrane na Neretvi/ HE Jablanica

42 43

GIZO 14


23/39



SISTEM OKOLINSKOG

UPRAVLJANJA06

DIREKCIJA DRUTVA

Uprava Drutva je na 229 sjednici odranoj 14.07.2015. godine, usvojila sljedei zak-ljuak broj 9./ 229. : prihvata Izvjetaj o aktivnostima na izgradnji i implementaciji sistema okolinskog

upravljanja prema zahtjevima ISO 14001:2004 i integraciji sa postojeim sistemimaupravljanja u Direkciji JP Elektroprivreda BiH d.d.Sarajevo,

daje saglasnost da odgovorni za izgradnju i implementaciju Sistema okolinskogupravljanja u Direkciji Drutva nakon zvaninog objavljivanja novih izdanja standard

ISO 9001:2015 i ISO 14001:2015 (septembar/oktobar 2015. godine), izvre ko-rekciju Projekta koji je sastavni dio odluke U-01-19237/14-168/15 i isti usaglasesa zahtjevima pomenutih standarda.

TERMOELEKTRANE

TE Tuzla

Certifikacijska kua TV Croatia d.o.o, je u augustu 2014. godine izvrila kontrolni auditIntegriranog sistema poslovnog upravljanja TE Tuzla.

Nakon provedenog audita, certifikacijska kua je ocijenila da je Integrirani sistemposlovnog upravljanja TE Tuzla u potpunosti usklaen sa meunarodnim standardima:ISO 9001:2008 i ISO 14001:2004.

Kao posebna obaveza zaposlenim u TE Tuzla su poboljanja preporuena od straneauditora, i potrebno ih je provesti do recertifikacijskog audita u 2015. godini.

Preporuka za poboljanje (vezana za standard ISO 14001:2004) je dati ocjenu usk-laenosti sa zahtjevima iz Okolinske dozvole u okviru vrednovanja usklaenosti sa zakon-

skom i drugom regulativom.TE Kakanj

Polovinom juna 2014. godine, je izvren eksterni nadzorni audit sistema okolinskog up-ravljanja. Izdat je novi certifikat o usklaenosti sa zahtjevima standarda BAS EN ISO14001:2006.

Krajem 2014. godine, izvren je redovni interni audit Sistema okolinskog upravljanja, teje zapoeta ocjena usklaenosti rada TE Kakanj sa zakonskim i drugim okolinskim zaht-jevima.Poboljanje sistema okolinskog upravljanja se u najveoj mjeri manifestuje kroz pov-ean nivo implementacije zahtjeva standarda BAS EN ISO 14001:2006. Osim toga,implementacija zahtjeva Sistema okolinskog upravljanja prema zahtjevima ovog stanar-da, se pokazala kao izvrstan alat u sistemskom pristupu implementaciji brojnih okolinskih

zakonskih zahtjeva, odnosno standarda iz domena okolinskog upravljanja.

44 45

GIZO 14


24/39



HIDROELEKTRANE

Hidroelektrane na Neretvi

Uraen je Program poboljanja integriranog sistema upravljanja (ISU) za 2014. godinuna osnovu kojeg su provedene slijedee aktivnosti:

provedeni su nalozi u smislu poboljanja ISU iz nadzornog audita iz 2014. godine, izvreno je preispitivanje dokumenta ISU, Interni audit proveden je u maju i junu mjesecu 2014. godine, provedene su vjebe timova pogona/sektora za reagovanje u sluaju okolinskih

opasnosti, kao i provjera odziva vanjskih organizacija, provedeno je teoretsko i praktino obuavanje i uvjebavanje smjenskog osoblja

pogona HE Jablanica postupaka za pripravnost i reagovanje za sluaj okolinskeopasnosti po Programu aktivnosti broj: HEJ-01-01/11 od 10.3.2011. godine,pri emu su predstavljene najnovije metode i tehnologije primjene apsorbcionihsredstava u prevenciji i sakupljanju rasutih otpadnih ulja i sredstava za ienjezauljenih povrina,ocjena usklaenosti rada sa zakonskim i drugim okolinskim zahtjevima izvrena je uaugustu mjesecu 2014. godine,

odran je recertifikacijski audit integrisanog sistema upravljanja u Podrunici, dana30. i 31.10.2014. godine od strane ovlatenog certifikacijskog tijela TUV CROA-TIA-TUV NORD GROUP, prema zahtjevima standarda EN ISO 9001:2008 i ENISO 14001:2004.

ELEKTRODISTRIBUCIJE

Elektrodisribucija Tuzla

Certifikacija Sistema okolinskog upravljanja izvrena je 17. i 18. juna 2014. godine, uzcertifikaciju Sistema prema ISO 9001, koji zajedno ine Integrirani sistem upravljanja- ISU. Podrunica kontinuirano radi na poboljanju odnosa prema okolini, kroz siste-mski pristup upravljanju otpadom, kontrolu okolinskih aspekata, identifikaciju i primjenuzakonske regulative, ispunjenje postavljenih okolinskih ciljeva, te korektivnim i preve-ntivnim akcijama.


Certifikat dobijen u skladu za zahtjevima standarda BAS EN ISO 9001:2008 od certi-fikacijske kue iz Essena (TUV NORD CERT GmbH) vaio je do 02.06.2014. godine.Uvoenje i izgradnja sistema okolinskog upravljanja u skladu sa BAS EN ISO14001:2006 se planira u narednom periodu, nakon analize stanja i efekta uvoenja

sistema upravljanja kvalitetom.


Tokom 2014. godine bila je planirana obuka kadrova za implementaciju Sistemaokolinskog upravljanja, ali nije realizovana do kraja 2014. godine.

Elektrodistribucija Zenica

U Podrunici Elektrodistribucija, Zenica nije uveden Sistem okolinskog upravljanjashodno BAS EN ISO 14001:2006.


Podrunica Elektrodistribucija, Mostar dui niz godina ima implementiran, doku-mentovan i redovno auditiran sistem upravljanja kvalitetom u skladu sa zahtjevimaStandarda BAS EN ISO 9001:2008.U 2014. godini je proveden nadzorni audit od certifikacijske kue iz Essena (TUV NORDCERT GmbH).Uvoenje i izgradnja sistema okolinskog upravljanja u skladu sa BAS EN ISO14001:2006 se planira u narednom periodu, nakon analize stanja i efekta uvoenjasistema upravljanja kvalitetom.

06

SISTEMO

KOLINSKOG

UPRAVLJANJA

Hidroelektrane na Neretvi/ HE Salakovac

46 47

GIZO 14


25/39



ZATITA OKOLINE UOKVIRU RAZVOJAELEKTROENERGETSKIHOBJEKATA

07

TERMOELEKTRANE


Ugovorena je sanacija sistema za ekoloki monitoring - emisija polutanata u z rak - izra-da proirenja platformi na dimnjacima.U 2014. godini uraene su studije koje e biti podloge za izradu Asanaciono Regula-cionog plana a to su:

Studija o uticaju na okoli (ivotnu sredinu) odlagalita ljake i pepela Plane,

Divkovii I i Divkovii II; Studija o mogunostima rekultivacije sa Pedolokim elaboratom; Pripremna geotehnika studija (misija G1) sa analizom uticaja podzemnih rudarskih

radova na odlagalitima ljake i pepela Plane, Divkovii I i Divkovii II; Elaborat o odlaganju ljake i pepela iz TE Tuzla.

Zapoete su aktivnosti na kapitalnom remontu bloka 3.


Tokom 2014. godine nije bilo rekonstrukcija postojeih blokova. Izvren je redovan re-mont bloka 7.


48 49

GIZO 14

GIZO 14


26/39



07

ZATITAOKOLINEUOKVIRURAZVOJA

ELEKTROENERGETSKIHOBJEKATA

HIDROELEKTRANE


U HE Jablanica vreno je ienje korita rijeke Neretve na potezu brana izlazni organi.Zavrena je sanacija predturbinskih zatvaraa 2 i 3.

U HE Grabovica nastavljene su aktivnosti na generalnom remontu agregata 1 i zamjenasistema upravljanja i automatike agregata 1 i agregata 2.

U HE Salakovac nastavljene su aktivnosti na izradi projekta Geofizika ispitivanja boko-va i bunice, provjera stabilnosti brane HES.

Sektor za strateki razvoj pri Direkciji Drutva

Kampanja mjerenja vjetropotencijala i potencijala solarne energije

Remont


Razvodno postrojenje Hidroelektrana Jablanica

50 51

GIZO 14


27/39



ELEKTRODISTRIBUCIJE

U okviru elektrodistributivne djelatnosti izgraeni su novi elektroenergetski objekti(Tabela 18.), kao i rekonstruisani postojei elektroenergetski objekti (Tabela 20).

Novoizgraene transformatorske stanice 10(20)/0,4 kV su izvedene sa hermetikizatvorenim uljnim transformatorima, a ispod svakog transformatora u kablovskimtransformatorskim stanicama temelji su rijeeni na nain da se omogui sakupljanjecjelokupne koliine ulja energetskog transformatora (uljno korito zapremine minimalno0,6 m3, uljno nepropusno).

* AMM predstavlja sistem daljinskog upravljanja (oitavanja) brojila na obraunskim mjernim mjestima** OP predstavlja ostalu potornju

*** OMM predstavlja obraunska mjerna mjesta

07



TABELA 18. Specifikacija novoizgraenih objekata

TABELA 20. Specifikacija rekonstruisanih objekata

TABELA 19. Prikljuenje novih objekata na elektrodistributivnu mreu

TS 20/0,4 kV

vodovi 20 kV

TS 10(20)/0,4 kV

vodovi 10(20) kVNN vodoviAMM*:ukupnodomainstvaOP** I grupaOP II grupa

kupci 10 kV

TS 35/x kV

vodovi 35 kV

TS 10(20)/0,4 kV

vodovi 10(20) kV

NN vodovi

OMM***

(kom)

(km)

(kom)

(kVA)

(km)

(km)

(kom)

14

690

1,5

23,7

0

4

5,1

5

390

10,0

48,8

469

6

31,6

37

3.500

56,7

186,6

14.933

2

650

7,6

19,2

6.456

12

1770

6,9

47,3

5.518

2

26,5

4

30,7

47,6

2.490

NN

10 (20) kV

(kom)(kVA)(km)(kom)(kVA)(km)(km)

(kom)(kom)(kom)(kom)

(kom)

Broj izvedenih novih NNprikljuaka, ukupnoDomainstva (monofazniprikljuak)Domainstva (trofazniprikljuak)Domainstva, ukupnoOP I grupaOP II grupaObjekti u posebnoj zoni

196.720

10

66

1.551

824

467

1.29139

221

8

298

163

118

28113

4

5

4.087

2.788

652

3.440563

84

121

2.085

1.396

402

1.7980

287

3

1.583

1.108

181

1.28919

275

2

9.604

6.279

1.820

8.099634871

139

11

3.81018

173

5.9545.954

2

11

2.000

13

157

3.6983.445

16883

2

1

68302863

269265

4

1

160

11

1.8615

179

4.4263.952

286181

7

1

1603

5815.221

74639

14.34713.616

458264

9

vrsta objekta:

vrsta objekta:

opis:

jed.

mjere:

jed.mjere:

jed.mjere:

ED Biha

ED Biha

ED Biha

ED Sarajevo

ED Sarajevo

ED Sarajevo

ED Zenica

ED Zenica

ED Zenica

ED Mostar

ED Mostar

ED Mostar

ED Tuzla

ED Tuzla

ED Tuzla

:

:

:

52 53

GIZO 14


28/39



ELEKTRODISTRIBUCIJE

U okviru elektrodistributivne djelatnosti izgraeni su novi elektroenergetski objekti(Tabela 18.), kao i rekonstruisani postojei elektroenergetski objekti (Tabela 20).

Novoizgraene transformatorske stanice 10(20)/0,4 kV su izvedene sa hermetikizatvorenim uljnim transformatorima, a ispod svakog transformatora u kablovskimtransformatorskim stanicama temelji su rijeeni na nain da se omogui sakupljanjecjelokupne koliine ulja energetskog transformatora (uljno korito zapremine minimalno0,6 m3, uljno nepropusno).

* AMM predstavlja sistem daljinskog upravljanja (oitavanja) brojila na obraunskim mjernim mjestima** OP predstavlja ostalu potornju

*** OMM predstavlja obraunska mjerna mjesta

07



TABELA 18. Specifikacija novoizgraenih objekata

TABELA 20. Specifikacija rekonstruisanih objekata

TABELA 19. Prikljuenje novih objekata na elektrodistributivnu mreu

TS 20/0,4 kV

vodovi 20 kV

TS 10(20)/0,4 kV

vodovi 10(20) kVNN vodoviAMM*:ukupnodomainstvaOP** I grupaOP II grupa

kupci 10 kV

TS 35/x kV

vodovi 35 kV

TS 10(20)/0,4 kV

vodovi 10(20) kV

NN vodovi

OMM***

(kom)

(km)

(kom)

(kVA)

(km)

(km)

(kom)

14

690

1,5

23,7

0

4

5,1

5

390

10,0

48,8

469

6

31,6

37

3.500

56,7

186,6

14.933

2

650

7,6

19,2

6.456

12

1770

6,9

47,3

5.518

2

26,5

4

30,7

47,6

2.490

NN

10 (20) kV

(kom)(kVA)(km)(kom)(kVA)(km)(km)

(kom)(kom)(kom)(kom)

(kom)

Broj izvedenih novih NNprikljuaka, ukupnoDomainstva (monofazniprikljuak)Domainstva (trofazniprikljuak)Domainstva, ukupnoOP I grupaOP II grupaObjekti u posebnoj zoni

196.720

10

66

1.551

824

467

1.29139

221

8

298

163

118

28113

4

5

4.087

2.788

652

3.440563

84

121

2.085

1.396

402

1.7980

287

3

1.583

1.108

181

1.28919

275

2

9.604

6.279

1.820

8.099634871

139

11

3.81018

173

5.9545.954

2

11

2.000

13

157

3.6983.445

16883

2

1

68302863

269265

4

1

160

11

1.8615

179

4.4263.952

286181

7

1

1603

5815.221

74639

14.34713.616

458264

9

vrsta objekta:

vrsta objekta:

opis:

jed.

mjere:

jed.mjere:

jed.mjere:

ED Biha

ED Biha

ED Biha

ED Sarajevo

ED Sarajevo

ED Sarajevo

ED Zenica

ED Zenica

ED Zenica

ED Mostar

ED Mostar

ED Mostar

ED Tuzla

ED Tuzla

ED Tuzla

:

:

:

52 53

GIZO 14


29/39



KAPITALNE

INVESTICIJE08

HIDROELEKTRANE

HE Vranduk na rijeci Bosni

Realizirane aktivnosti: Idejni projekat, Studija uticaja na okolinu, Okolinska dozvola, Certifikat za prikljuak

na EES

Ugovor i Program za prijateljsko okruenje Plan upravljanja za odravanje nacionalnog spomenika Stari grad Vranduk Elaborat kulturno-historijskog naslijea

Realiziran ugovor o geodetskim snimanjima za potrebe glavnog projekta Terenski i laboratorijski pripremni geoloki i geotehniki, geofiziki i seizmolokiistrani radovi za nivo glavnog projekta

Geodetska snimanja i stabilizacija geodetskih taaka za tehnike oskultacije zapotrebe izrade Glavnog projekta na lokalitetima objekta HE Vranduk i korita rijekeBosne

Potpisan Ugovor za Studiju nultog stanja ekosistema Uraen Elaborat nultog/zateenog stanja svih pojedinanih objekata u obuhvatu

graditeljske cjeline Stari grad Vranduk

HE Janjii na rijeci Bosni

Idejni projekat HE JanjiiStudija nultog stanja faune i Studija uticaja na okolinu i drutvo za HE Janjii. Premaplanu navedeni Projekti i Studije trebaju biti gotovi u 2015 godini. Nakon njihovogzavretka predstoji proces dobijanja Prethodne vodne saglasnosti i Okolinskedozvole.

Druge aktivnosti:

Vri se kontinui rano osmatranje pijezometrskih buotina izveden ih i provedenihgeolokih istranih radova za HE Janjii

Vri se kont inui rano osmatran je nivoa vode rij eke Bosne na postavlj enimvodomjernim letvama nizvodno od predviene brane HE Janjii.

Hidroelektrana Vranduk na rijeci Bosni

54 55

GIZO 14


30/39



08

KAPITALNE

INVESTICIJE

HE Una Kostela i Aneks na rijeci Uni

Potpisani ugovori za: Idejni projekat rekonstrukcije i proirenja HE Una Kostela:

Reviziju Idejnog projekta rekonstrukcije i proirenja HE Una Kostela:

Studiju sa istraivanjima za ekoloki prihvatljiv protok (EPP) - Qepp na profilu HE UnaKostela: Za postojeu HE Una Kostela dobijeno je novo Rjeenje o vodnoj dozvoli,koje u skladu sa Pravilnikom o nainu prorauna ekoloki prihvatljivog protoka (EPP)nalae proraun novih karakteristika EPP-a. Proraunom proizvodnje elektrane je

utvrena teta prouzrokovana primjenom ovog Pravilnika. Kako vrijednost EPP-a imaznaajan uticaj na novo postrojenje i izbor osnovnih parametara istog, pristupilo seizradi Studije sa istranim radovima o ekoloki prihvatljivom protoku rijeke Une naprofilu HE Una Kostela, a u skladu sa Zakonom o vodama, lanovima navedenogPravilnika kojim je utvren okvir za odreivanje EPP-a na jako izmijenjenim vodnimtijelima i direktivama o vodama EU.

HE Kovanii na rijeci Bosni

Studija izvodljivosti koja ukljuije geoloka istraivanja i preliminarnu procjenuuticaja na okolinu

Studija izvodljivosti je jo u ranoj fazi izrade, parametri postrojenja jo nisu usvojeni,ali je u okviru poetnih istraivanja na terenu konsultant koji radi Studiju, u svomprvom izvjetaju izvjestio da prvobitno planirana kota uspora 268 m n.m, zbogpotapanja ili ugroavanja 48 kua nije izvodljiva sa okolinskog aspekta. Osim kuaovom kotom bi bili ugroeni i infrastukturni objekti (magistralni put M17 i most na

eljeznikoj pruzi amac - Sarajevo). Prema preliminarnim analizama kota usporaod 263,5 m n.m. e biti prihvatljiva sa okolinskog aspekta.

Rijeka Una

56 57

GIZO 14


31/39


Godinji izvjetaj o zatiti okoline za 2014.

08

KAPITALNE

INVESTICIJE

TERMOELEKTRANE

Blok 7 - 450 MW u TE Tuzla

Zatvaranje konstrukcije finansiranja - izbor Projektnog partnera:

Dana 27.08.2014. godine potpisan je Ugovora o izgradnji Bloka 7 - 450 MW u TETuzla - EPC Ugovor (The Engineering Procurement and Construction Agreement).U periodu 27.08. do 07.09. 2014. godine podneena je aplikacija za dobijanjekredita kod The Expot-Import Bank of China, Koncesionalni odjel za Preferencijalni

kredit i priloena je neophodna pratea dokumentacija.Osnovni tehniki podaci bloka 7 (prema EPC Ugovoru) :

U cilju zadovoljavanja okolinskih uslova predviena je najbolja raspoloiva tehnikaa(BAT), ime e se emisije zagaujuih materija u zrak svesti u granine vrijednosti uskladu sa Direktivom o industrijskim emisijama (Directive 2010/75/EU), i stepenomefikasnosti 42%.

Realizovan program prijateljskogokruenja za izgradnju bloka 7 u TE Tuzla:

Opina Tuzla i JP Elektroprivreda BiH su realizovale Ugovor o realizaciji Programa pri-jateljskog okruenja za izgradnju bloka 7 u TE Tuzla, sa utvrenim projektima iodobrenim sredstvima za realizaciju projekata.

Blok 8 - 300 MW u TE Kakanj

Zavren je projekat Analiza tehnikih podloga i izrada projekta, dopuna Investicionotehnike dokumentacije za blok 8 u TE Kakanj, u cilju ispunjavanja zahtjeva iz Prethodnevodne saglasnosti.

Dobijene dozvole i saglasnosti u 2014. godini:

Dobijena Vodna saglasnost br.UP-I/25-1-40-608-2/14 od 03.03.2015. godine iza-data od Agencije za vodno podruje rijeke Save Sarajevo.

Realizovan program prijateljskogokruenja za izgradnju bloka 8 u TE Kakanj

Opina Kakanj i JP Elektroprivreda BiH su realizovale Ugovor o realizaciji Programaprijateljskog okruenja za izgradnju bloka 8 u TE Kakanj, sa utvrenim projektima i odo-brenim sredstvima za realizaciju projekata.

Realizovani su projekti u Mjesnim zajednicama Papratnica, Slapnica, atii, Doboj uneposrednoj blizini termoelektrane.

MALE HIDROELEKTRANE

Priprema i izgradnja I i II faze mHE na slivu rijeke Neretvice

Realizovane su planirane aktivnosti iz Programa prijateljskog okruenja sa OpinomKonjic

Projekti vjetroelektrana Priprema i izgradnjavjetroelektrane Podveleje, Grad Mostar

Realizovane aktivnosti na pripremi izgradnje Projekta VE Podveleje

Kao preduslov za zakljuivanje Sporazuma o zajmu i projektu sa Njemakomrazvojnom bankom (KfW) provedena je tenderska procedura i potpisan ugovorza izradu Studije nultog stanja ptica i imia na lokalitetu Podveleja.


5958

GIZO 14


32/39



09

- Tehnika podrka za Vjetropark Vlai Travnik

U okviru pripreme projekta Vjetropark Vlai potpisan je Ugovor o tehnikoj pomoi zaVjetropark Vlai u Travniku Bosna i Hercegovina sa Konzorcijem Ove Arup & PartnersInternational Ltd (OAPIL) Velika Britanija (Lider Konzorcija), COWI A/S Danska, MMConsulting Srbija, Energoinvest d.d. Bosna i Hercegovina, Geotehniki Studio d.o.o.Hrvatska i BH Buenje d.o.o. Bosna i Hercegovina. U okviru 15 mjeseci koliko trajeUgovor uradit e se kako slijedi: Studija izvodljivosti projekta Nulto stanje ptica i imia Studija o procjeni uticaja vjetroparka na okoli i drutvo

Geoloka i geotehnika istraivanja Transportna studija

Studija prikljuenja vjetroparka na elektroenergetsku mreu i Tenderski dokument za projektovanje i izgradnju vjetroparka.

- Dugoroni plan razvoja Elektroprivrede BiH do 2030. sa Strategijskim planom- Uticaj kvaliteta uglja na trokove proizvodnje elektrine energije i cijenu uglja- Studija iskoritenja vjetropotencijala na lokalitetu Medveak-Biha- Definisanje optimalne metodologije utvrivanja specifinog utroka topline

termoblokova EP BiH kao baza za upravljanje sistemom u funkciji energijskeefikasnosti

- Analiza i ispitivanje potencijalnih benefita integriranjem pametnih elektrinih brojila usistemima upravljanja distributivnim mreama

- Iskoritenje vjetropotencijala za proizvodnju elektrine energije na planini Vlai

IZRADA PLANSKIH I

STUDIJSKIHDOKUMENATA

Vjertoturbina

60 61

GIZO 14


33/39



10ENERGIJSKA

EFIKASNOST

Da bi dostigla zacrtane ciljeve u domenu energijske efikasnosti, JP Elektrprivreda BiHslijedi i sprovodi vlastitu Politiku energijske efikasnosti, kao dio integralnih aktivnosti u

okviru Sistema upravljanja energijskom efikasnou koji se trenutno uvodi u Kompaniji, asve prema standardima EN 16001 i EN ISO 50001.

Na osnovu analize indikatora energijske efikasnosti ostvarenih u 2014. godini, prije sve-ga neto energijska efikasnost proizvodnog termoparka Kompanije, kao i gubici u dis-tributivnoj mrei, moe se ocijeniti da je dolo do odreenog poboljanja u odnosuna 2013. godinu. Ostvareni prosjeni godinji specifini utroak topline termoblokovaiznosio je 11.915 kJ/kWh, te je manji od onog iz 2013. (12.132 kJ/kWh) za 1,8%, ali jevei od planiranog (11.784 kJ/kWh) za 1,1%. Rezultat poboljanja specifinog utrokatopline u odnosu na 2013. je u najveoj mjeri posljedica poboljanog pogona rekonstru-isanog bloka 6 TE Tuzla kojem je neto efikasnost nedavnom rekonstrukcijom znaajnopoveana (na 34%). Pri tome je specifini utroak u TE Tuzla iznosio 11.870 (kJ/ kWh),to je za 52 (kJ/kWh) ili za 0,4% manje od plana, dok je u TE Kakanj iznosio 11.992 (kJ/kWh) i bio je za 439 (kJ/kWh) ili za 3,8% vei od planiranog utroka.

Distributivni gubici iznosili su 401,6 GWh, odnosno 9,14% u odnosu na brutodistributivnu potronju, i bili su manji od planiranih za 31,1 GWh ili za 7,2%, te

su manji u odnosu na 2013. godinu (9,58%) za 4,6%.to se tie realizacija pilot projekta u Snabdijevanju putem koje bi se odabrana ciljnagrupa kupaca detaljnije savjetovala o mjerama vezanim za poveanje energijske efikas-nosti u krajnjoj potronji elektrine energije, pilot projekat nije realizovan na prvobitnoplanirani nain. Meutim, uvedeno je kontinuirano praenje potronje za kupce na vi-sokom i srednjem naponu, koji se nalaze u AMM sistemu. Nakon detaljne analize ovihpodataka pristupilo bi se savjetovanju kupaca o mogunostima utede u potronji elek-trine energije.

to se tie ostalih aktivnosti u 2014. godini koje su formalno provoene u okviru struktureupravljanja energijskom efikasnou, izvreno je sljedee: Promotivni letak tednja elektrine energije za kupce, zajedno sa raunima za ele-

ktrinu energiju, dostavljen je krajnjim kupcima u martu 2014; Organizovana je i odrana edukacijska sesija Upravljanje energijskom efikasnou

(Energy Management System) u proizvodnim podrunicama u skladu sa EN ISO

50001; Pripremljena je Odluka za uvoenje Energy Managment System u proizvodnepodrunice i Direkciju EP BiH i

Finalizirane su smjernice dugoronog razvoja Kompanije u domenu energijskeefikasnosti po djelatnostima za period do 2030.

EN

160

01

EN

ISO5000162 63

GIZO 14G di ji i j t j titi k li 2014


34/39



11EDUKACIJA


Vodei struni saradnik u 2014. godini je prisustvovao sljedeim edukacijama:Seminar za LEAD auditora po standardu ISO 14001:2004 u organizaciji TUVCroatia, a prema IRCA internacionalnoj certifikacijskoj kui,

Radionica (organizovao UNDP) na temu priprema NAMA projekata, odnosnomjerenje i izvjetavanje i verifikacija planiranih i ostvarenih rezultata,

Radionica (organizovao UNDP u saradnji sa Evropskom fondacijom za klimatskepromjene) na temu Meunarodne politike u oblasti klimatskih promjena.


U toku 2014. godine, a u cilju dodatne edukacije odrani su struni seminari na temu:Nain upravljanja, zakonski okviri i opasnosti u vezi sa opasnim otpadom, nain iprocedure prikupljanja, transporta i izvora opasnog otpada; Metode, tehnika i alati zaprocjenu rizika na radu-zahtjevi ZZNR i Sigurnost i zatita na radu.


Tokom 2014. godine, u organizaciji Sektora za sisteme upravljanja, izvrena je internaedukacija novih 37 internih auditora, koji e se postepeno ukljuivati u postupak au-ditiranja, a zbog uvoenja Sistema upravljanja okolinom. Time je broj stvarno upo-trebivih auditora povean na 98. Svi novoprimljeni zaposlenici visoke strune spreme, ese i u budue obuavati za interne auditore, jer e uvoenjem novih ISO sistema (18000,27000, 31000) biti potrebno poveati i broj i obim internih audita.

64 65

GIZO 14Godinji izvjetaj o zatiti okoline za 2014


35/39



12FINANSIJSKA

ULAGANJA

U JP Elektroprivreda BiH, za sada, se ne vodi posebna evidencija o investicionim ul-aganjima i trokovima za realizaciju planova i programa iz domena zatite okoline iprirodnih resursa. Sredstva se planiraju i realiziraju u okviru investicionih ulaganjai redovnog odravanja pogona i postrojenja. Nema harmonizirane procedureprezentiranja objektivnih pokazatelja ukupnih finansijskih ulaganja u realiziraneaktivnosti, to obuhvata i naknade za koritenje prirodnih resursa. Zbog togaje teko dati sigurne i cjelovite podatke o ukupnim utroenim sredstvimaJP Elektroprivreda BiH u tom kontekstu. Prema raspoloivim podacima zapripremu ovog dokumenta, ukupna suma je 55.749.280 KM. Taj pokazateljje potvrda da je zatita okoline i sa finasijskog aspekta znaajan segment ukupnogposlovanja.U narednoj tabeli, shodno dostupnim podacima, dati su finansijski pokazatelji popodrunicama, na nivou Direkcije Drutva i ukupni za JP Elektroprivreda BiH d.d. Sarajevo.

Podrunice

TE Tuzla

TE Kakanj

HE na Neretvi

ED Sarajevo

ED Tuzla

ED Mostar

ED Biha

ED Zenica

Naknade za zagaenje zraka TE KakanjNaknada za zagaenje zraka TE Tuzla

Direkcija Drutva

Sektor za strateki razvoj

Kapitalne investicije

Vodne naknade i komunalne usluge

UKUPNO:

6.108.968

14.747.024

2.856.469

25.972

290.996

142.128

277.755

595.760

3.246.3512.279.257

Organizacija Finansijska sredstva

TABELA 21. Finansijski pokazatelji aktivnosti iz domena okolinskog upravljanja KM

1.794.000

3.271.940

20.112.660

55.749.280

66 67



36/39



13INSPEKCIJSKI

NADZOR I NALOZI


Dana 01.04.2014. godine, Federalni inspektor za zatitu okoline u Urbanistiko -ekolokoj inspekciji, vrei redovan inspekcijski pregled je utvrdio da je inspekcijski nalazuredan i da Operator ispunjava mjere naloene okolinskom dozvolom.

Kantonalna uprava za inspekcijske poslove prema prijavi (od 15.12.2014. godine)Policijske stanice zapad, a na osnovu prijave stanovnika MZ iki Brod uputila je prijavuFederalnoj upravi za inspekcijske poslove. Na osnovu navedene prijave Termoelektra-na Tuzla inspekcijski pregled izvrio je Federalni inspektor za zatitu okoline uUrbanistiko - ekolokoj inspekciji. Na osnovu uvida u kontinuirani monitoringemisija u zrak nisu primjeena incidentna isputanja praine u zrak.

Elektrodisribucija Sarajevo

Kantonalna uprava za inspekcijske poslove izvrila je 8 (osam) pregleda proizvodnogobjekta mHE Osanica 1:

Vodoprivredni inspektor je izvrio pregled 05.02.2014. godine, a isti je obuhvatiopregled realizacije naloenih mjera za instaliranje vodomjerne stanice za mjerenje ikontrolu ekoloki prihvatljivog protoka. Svi radovi na izgradnji i uspostavi sistemaza monitoring ekoloki prihvatljivog protoka su zavreni 07.04.2014. godine, toje konstatovano Zapisnikom o inspekcijskom pregledu broj UP-1-12-25-01075/2013-7ES-0017-P.

U ostalih sedam pregleda, vodoprivrednog inspektora nije konstatovana niti jednaprimjedba.


U toku 2014. godine uraen je jedan inspekcijski nadzor u objektu PodruniceElektrodistribucija Tuzla, djelatnost proizvodnje objekat mHE Snijenica. Inspekcijski

nadzor je izvren od strane Kantonalnog inspektora zatite okline i prirode, a povod jebio to objekat mHE Snijenica nije imao Okolinsku dozvolu, jer je postojeoj istekaorok vaenja, iako je po isteku dozvole podneen zahtjev za dobivanje nove dozvole.Nadleni Kantonalni inspektor je izdao Rjeenje da se obezbjedi okolinska dozvola zanavedeni objekat u roku od 90 dana. Okolinsku dozvolu je izdalo nadleno Kantonalnoministarstvo i time je Rjeenje inspektora stavljeno van snage.

Elektrodisribucija Biha

U toku 2014. godine u Podrunici Elektrodistribucija Biha su izvreni inspekcijski na-dzori Opinske komunalne inspekcije :prokres, koenje i ureenje karpi i obale dovodnog kanala do mHE Una Biha,U ovom sluaju se postupilo po nalogu inspektora.Izvrena je sanacija potpornog zida i ograde na dovodnom kanalu MHE Biha.

68 69



37/39


j j j

14PROCJENA RIZIKA I

INCIDENTNESITUACIJE

TERMOELEKTRANE


Plan sprjeavanja nesrea incidenata opasnih po okolinu opisan je procedurom PT44/02 Pripravnost i reagovanje u sluaju opasnosti. Navedena procedura propisuje pro-grame aktivnosti koje se provode u TE Tuzla pri identificiranju potencijalnih opasnihsituacija i iznenadnih dogaaja koji mogu imati nepovoljne uticaje na okolinu, kao iakcije koje se poduzimaju za ublaavanje posljedica. U TE Tuzla identifikovano je 7potencijalnih okolinskih incidenta/sluaja opasnosti, a to su:

1. Eksplozija vodika prilikom elektrolize, skladitenja i prilikom koritenja i odravanjavodikovih postrojenja2. Poar/eksplozija boca propan-butana ili skladita propan-butana ili eksplozija kod

koritenja istog3. Eksplozija u skladitu tehnikih plinova (acetilen, kisik i argon)4. Nekontrolisana emisija SF6i produkata njegovog razlaganja5. Poar eksplozija skladita lo ulja6. Poar u skladitu ulja i maziva7. Pojava ekoloke praine na deponiji Jezero II


U vezi procjene rizika i incidentnih situacija u T

Documents

Izvjestaj o Zastiti Okoline Za 2014 Godinu