Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 1
Kiedy najem rozliczać w ramach
działalności gospodarczej?
Grzegorz Grabowski
Na moim blogu i spotkaniach mieszkaniczników bardzo często pojawia się pytanie: kiedy najem
staje się działalnością gospodarczą? Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Po raz kolejny
ustawodawca i fiskus zafundowali podatnikom sytuację, w której brakuje jasności i jednolitego
podejścia ze strony organów skarbowych. Po odbyciu wielu dyskusji z mieszkanicznikami,
doradcami podatkowymi i księgowymi postanowiłem przyjrzeć się bliżej temu tematowi i
spróbować ustalić w miarę bezpieczne podejście, które mógłbym rekomendować właścicielom
mieszkań na wynajem.
Na początek małe ostrzeżenie: ten artykuł jest dosyć długi, bo zawiera wiele przykładów interpretacji
podatkowych nawiązujących do tematu najmu i działalności gospodarczej. Artykuł zawiera
następujące części:
Wady działalności gospodarczej w najmie .............................................................................................. 1
Zalety działalności gospodarczej w najmie .............................................................................................. 2
Definicja działalności gospodarczej ......................................................................................................... 3
Co wynika z definicji? .............................................................................................................................. 3
Co mówią interpretacje podatkowe o konieczności rozliczania najmu przez działalność gospodarczą? 4
Łączenie działalności gospodarczej i najmu prywatnego ...................................................................... 12
Brak konsekwencji fiskusa ..................................................................................................................... 13
Podsumowanie ...................................................................................................................................... 16
Najem z punktu widzenia Ustawy o VAT ............................................................................................... 17
Na zakończenie ...................................................................................................................................... 17
Dla tych, którzy nie mają czasu na czytanie całości, sugeruję przeskoczenie do podsumowania.
Aczkolwiek oczywiście uważam, że warto przeczytać całość, żeby zrozumieć szczegóły
Na początek warto sobie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego w ogóle zajmujemy się tym tematem.
Skoro istnieją wątpliwości, a fiskus może nam narobić problemu, najbardziej bezpiecznym
podejściem byłoby po prostu: rejestracja działalności gospodarczej i rozliczanie najmu w jej ramach.
Wady działalności gospodarczej w najmie Otóż rejestracja i rozliczanie najmu przez specjalnie do tego założoną działalność gospodarczą ma
swoje wady. Te najważniejsze, które przychodzą mi do głowy, to:
Przede wszystkim, trzeba zarejestrować działalność gospodarczą (uzyskać wpis do CEIDG,
REGON, NIP itp.). Nie chcę tu wchodzić w szczegóły, ale, mimo wprowadzonych ułatwień w
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 2
postaci „jednego okienka”, nadal wymaga to trochę papierkowej pracy i pochodzenia po
urzędach.
Trzeba prowadzić księgi rachunkowe (można to zlecić, za opłatą, zewnętrznej firmie – koszt
to ok. 100-200 zł miesięcznie).
Należy odprowadzać składki ZUS. Wprawdzie w przypadku, gdy pracujemy na etacie, są one
mniejsze, ale nadal generuje to dodatkowe obowiązki i koszty.
Przy rozliczaniu przez działalność gospodarczą nie opodatkujemy najmu ryczałtem 8,5%,
który w niektórych sytuacjach może być korzystniejszy (najczęściej gdy mamy niskie koszty).
Mamy do wyboru albo skalę podatkową 18% i 32% albo podatek liniowy 19%.
Podstawą do określenia przychodu z najmu są kwoty należne (niekoniecznie zapłacone przez
najemcę).
Moment uzyskania przychodu jest określony inaczej, niż w najmie prywatnym, gdzie
przychód powstaje w momencie otrzymania wpłaty od najemcy.
Najprawdopodobniej tracimy możliwość zawierania umów najmu okazjonalnego. Art. 19a
ust. 1 Ustawy o ochronie praw lokatorów stanowi: Umową najmu okazjonalnego lokalu jest
umowa najmu lokalu służącego do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, którego
właściciel, będący osobą fizyczną, nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie
wynajmowania lokali, zawarta na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat.
Niektórzy twierdzą, że rozliczanie najmu przez działalność gospodarczą komplikuje sprawę
podatku od sprzedaży nieruchomości (jesli zamierzamy ją w przyszłości sprzedawać).
Inne mogą być warunki ubezpieczenia mieszkań „wciągniętych” do działalności gospodarczej.
Przy zakupie sprzętu np. AGD czy RTV na firmę możemy otrzymać inne warunki np. krótszą
gwarancję.
Zwracam uwagę, że w sytuacji, gdy mamy już zarejestrowaną działalność gospodarczą i ponosimy jej
koszty ze względu na inne aktwności, które prowadzimy, część z powyższych wad przestaje mieć
znaczenie. Przykładowo, najprawdopodobniej mamy i płacimy już za księgową, płacimy też
odpowiednie składki ZUS.
Zalety działalności gospodarczej w najmie Oczywiście, rozliczanie najmu przez działalność gospodarczą ma też swoje zalety. Główne, które
przychodzą mi do głowy, to:
Przede wszystkim – przestajemy się martwić, że Urząd Skarbowy bądź jakaś inna instytucja
„przyczepi się” do nas, że powinniśmy najem zacząć prowadzić w ramach działalności
gospodarczej (bo jego skala urosła do „zbyt dużych” rozmiarów).
Lista rodzajów kosztów, które można bezpiecznie odliczyć od dochodu, nieco się powiększa,
przykładowo o koszty związane z korzystaniem z samochodu czy telefonu.
Możemy łączyć dochód czy stratę z najmu z dochodami/stratami z innych aktywności
rozliczanych w ramach działalności. W ten sposób możemy np. dochód (od którego płacimy
przecież podatek), uzyskiwany z innych aktywności gospodarczych, zmniejszyć przez
ponoszoną stratę z najmu albo dochód uzyskiwany z najmu zmniejszyć przez stratę
ponoszoną na innych aktywnościach gospodarczych.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 3
Definicja działalności gospodarczej Definicje działalności gospodarczej można odnaleźć m.in. w następujących ustawach:
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 5a pkt 6)
Ustawa o podatku od towarów i usług (art. 15 ust. 2)
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej (art. 2)
Ordynacja podatkowa (art. 3 pkt 9)
Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 8 ust. 6)
My skupimy się na kwestiach podatkowych, czyli Ustawie o podatku dochodowym od osób
fizycznych. Niemniej, traktowanie najmu w określony sposób z punktu widzenia Ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych (np. jako najmu prywatnego bądź jako działalności gospodarczej)
nie oznacza, że w ten sam sposób będzie ten najem traktowany w świetle innej ustawy. Przykładowo,
traktowanie najmu z punktu widzenia podatkowego jako najmu prywatnego nie oznacza, że w
świetle Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie trzeba będzie tej działalności zarejestrować
albo w świetle Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie trzeba będzie odprowadzać składek
ZUS. Stan faktyczny trzeba będzie poddać analizie w świetle każdej z tych ustaw oddzielnie. Na
samym końcu tego artykułu opisałem np. podejście z punktu widzenia Ustawy o podatku od towarów
i usług.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi (art. 5a pkt 6), że działalność gospodarcza
oznacza działalność zarobkową:
a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z
której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10
ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9.
Co wynika z definicji? Biorąc zapisy Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych literalnie można by stwierdzić, że
wynajem spełnia praktycznie wszystkie kryteria definicji działalności gospodarczej. Jest działalnością
zarobkową (robię to przecież dla zysku, mimo tego, że nie zawsze go osiągam ;-) ), polega na
wykorzystywaniu rzeczy (mieszkań) oraz wartości niematerialnych i prawnych (mieszkań
„spółdzielczych”), we własnym imieniu (w końcu jestem właścicielem wynajmowanych mieszkań), w
sposób zorganizowany (przecież podchodzę do tego w sposób bardzo zorganizowany) i ciągły (wręcz
zależy mi na tym, żeby najem był jak najbardziej ciągły).
Niemniej, w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych najem jest zdefiniowany jako
odrębne od pozarolniczej działalności gospodarczej źródło przychodów (najem, podnajem, dzierżawa,
poddzierżawa [...] - art. 10 ust. 1 pkt 6), a wymieniona wyżej definicja działalności gospodarczej
zawiera sformułowanie „z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze
źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9.” (art. 10 ust. 1 pkt 6 określa właśnie najem
jako inne źródło przychodów).
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 4
Dodatkowo, art. 14 ust. 2 pkt 11 mówi, że przychodem z działalności gospodarczej są również
przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym
charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą. Na logikę rzecz biorąc,
jeśli więc wynajmujemy majątek nie związany z działalnością gospodarczą, przychody z tego
wynajmu powinny być zakwalifikowane do odrębnego źródła przychodów, jakim jest najem.
Dodatkowo, jeśli spojrzymy do Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (która opisuje
zasady opłacania podatku od najmu ryczałtem - bardzo popularnym wśród wynajmujących), ona
również traktuje najem oddzielnie od działalności gospodarczej, zastrzegając, że osoby fizyczne
osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych
umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej
pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych (art. 2 ust. 1a).
Zgodnie z tym zapisem, o ile nie zawieramy umów w ramach działalności gospodarczej, możemy
rozliczać najem prywatny i opłacać ryczałt.
Wydaje się więc, że zakwalifikowanie przychodów z najmu do działalności gospodarczej lub do
odrębnego źródła przychodów, jakim jest najem, zależy od podatnika. Jeśli założy on działalność
gospodarczą, której przedmiotem działalności będzie najem, będzie zawierał umowy najmu w
ramach działalności, a wynajmowane mieszkania wprowadzi do działalności gospodarczej,
przychody z najmu powinny być rozliczane w sposób właściwy dla działalności gospodarczej. W
przeciwnym razie rozliczy przychody z najmu jako odrębne źródło przychodów, o którym mowa
w art. 10 ust. 1 pkt 6 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym wypadku może
wybrać ryczałt (zgodnie z art. 2 ust. 1a Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym) albo
rozliczyć się według skali podatkowej.
Co mówią interpretacje podatkowe o konieczności rozliczania najmu przez
działalność gospodarczą? Powyższe stanowisko potwierdza co najmniej kilka interpretacji.
Interpretacja indywidualna IBPBII/1/415-121/10/Asz
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze IBPBII/1/415-121/10/Asz1 z 29 kwietnia 2010 roku
dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odniósł się do sytuacji, w której podatnik był właścicielem 11
mieszkań spółdzielczych własnościowych, kupionych w latach 2005-2008. Wszystkie ww. mieszkania
wnioskodawca kupował jako osoba fizyczna, na rynku wtórnym. Wszystkie mieszkania
wyremontował i umeblował.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził:
Najem stanowi odrębne od działalności gospodarczej źródło przychodu (art. 10 ust. 1 pkt 6
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), choć może także istnieć najem, który
prowadzony jest w ramach działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).
1 Jeśli link do interpretacji nie działa poprawnie, wejdź na stronę do wyszukiwania interpretacji i spróbuj
wyszukać interpretację po sygnaturze.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 5
Co do zasady wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów z najmu ustawodawca
pozostawił osobie oddającej rzecz w najem.
Stosownie do art. 9a ust. 6 ww. ustawy dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym
mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że
podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze
opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych
w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym (czyli można najem rozliczać według skali
podatkowej oraz ryczałtem – przyp. autora).
Biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku opis stanu faktycznego oraz przepisy prawne w
tym zakresie należy stwierdzić, że skoro wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej
m.in. w zakresie wynajmu, to tym samym przedmiotem najmu nie są składniki majątku
związane z działalnością gospodarczą. To oznacza, że najem mieszkań stanowi źródło
przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna IBPBI/1/415-584/10/AP
W Interpretacji IBPBI/1/415-584/10/AP z 10 września 2010 roku dyrektor Izby Skarbowej w
Katowicach odniósł się do sytuacji, w której podatnik w ramach dg wybudował budynek z lokalami na
sprzedaż, niektóre z nich zdecydował się zatrzymać dla siebie, wycofać z przedsiębiorstwa i
wynajmować poza działalnością gospodarczą.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowiach stwierdził:
Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy,
poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z
działalnością gospodarczą (art. 14 ust. 2 pkt 11 ww. ustawy).
Wyżej wymieniony przepis koreluje z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, dotyczącym źródła przychodu jakim jest najem, wykluczając z
tego katalogu składniki majątku związane z działalnością gospodarczą.
Na tle przedstawionych regulacji prawnych stwierdzić należy, że najem stanowi odrębne od
działalności gospodarczej źródło przychodu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych), choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności
gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).
Co do zasady wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów z najmu ustawodawca
pozostawił osobie oddającej rzecz w najem. Jedynie w przypadku, gdy przedmiotem najmu są
składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, albo najem jest przedmiotem tej
działalności, zgodnie z treścią cytowanego wcześniej art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, wynajmowanie nieruchomości zaliczane jest do źródła
przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 6
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna ILPB1/415-713/10-2/KŁ
W interpretacji indywidualnej o sygnaturz ILPB1/415-713/10-2/KŁ z 13 września 2010 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Poznaniu odniósł się do sytuacji podatnika – właścicielki kilku lokali mieszkalnych
(w tym, jeden z lokali stanowiła współwłasność z mężem). Dziewięć z tych lokali znajdowało się w
jednym budynku mieszkalnym i był dla nich ustanowiony zarządca. Ponadto Wnioskodawczyni była
właścicielką 2 lokali użytkowych, stanowiących jej wyłączną własność. Wszystkie wyżej wymienione
lokale wynajmowane były w ramach tzw. najmu ciągłego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził:
Na tle przedstawionych regulacji prawnych stwierdzić należy, że najem stanowi odrębne od
działalności gospodarczej źródło przychodu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych), choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności
gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).
Co do zasady, wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów z najmu ustawodawca
pozostawił osobie oddającej rzecz w najem. Jedynie w przypadku, gdy przedmiotem najmu są
składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, albo najem jest przedmiotem tej
działalności, zgodnie z treścią cytowanego wcześniej art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, wynajmowanie nieruchomości traktowane jest jako
pozarolnicza działalność gospodarcza.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest
właścicielką lokali mieszkalnych i użytkowych które są wynajmowane. Zainteresowana nie
prowadzi działalności gospodarczej, a przychody z najmu nie są głównym źródłem utrzymania.
Wnioskodawczyni dokonała w prawidłowym terminie zgłoszenia w zakresie opodatkowania
przychodów z najmu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że wynajem składników majątkowych nie
związanych z działalnością gospodarczą może stanowić odrębne od działalności gospodarczej
źródło przychodów.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna IPPB1/415-891/10-5/KS
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze IPPB1/415-891/10-5/KS z 24 grudnia 2010 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Warszawie odniósł się do sytuacji podatnika wynajmującego (chyba) 2 mieszkania.
Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził:
[...] przepisy wskazują, że najem stanowi odrębne od działalności gospodarczej źródło przychodu,
choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności gospodarczej.
Z przychodami uzyskiwanymi z najmu i zaliczanymi do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza
działalność gospodarcza mamy do czynienia wówczas, gdy: podatnik dokona wpisu do ewidencji
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 7
działalności gospodarczej, podając najem jako przedmiot działalności i spełnia kryteria
zorganizowania tej działalności wynikające z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych lub przedmiotem umowy najmu są składniki majątku związane z prowadzoną
działalnością gospodarczą (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych).
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, iż co do zasady wybór
kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów uzyskiwanych z najmu, ustawodawca pozostawił
osobie oddającej rzeczy w najem.
Tak więc dla celów podatkowych najem, może być kwalifikowany jako przychód z działalności
gospodarczej lub najem jako dodatkowe źródło przychodu, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 wyżej
powoływanej ustawy.
[...] liczba wynajmowanych mieszkań jak również okoliczność, iż przedmiot najmu stanowi
własność lub współwłasności podatnika nie wpływa na klasyfikację wynajmu jako działalności
gospodarczej. Jeżeli więc nie są spełnione przesłanki, o których mowa w powoływanym
wcześniej art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaś podatnik nie
dokona wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, podając najem jako przedmiot
działalności wówczas nie można uznać, iż jest prowadzona pozarolnicza działalności
gospodarcza.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna IPPB1/415-1143/10-2/EC
W interpretacji indywidualnej IPPB1/415-1143/10-2/EC z 7 lutego 2011 roku dyrektor Izby Skarbowej
w Warszawie odniósł się do sytuacji podatnika, będącego właścicielem czterech lokali usługowych.
Lokale te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych z chwilą rozpoczęcia ich najmu.
Początkowo lokale te Wnioskodawca wynajmował jako osoba fizyczna nie prowadząca działalności
gospodarczej (najem prywatny) i rozliczał się z tego tytułu w formie ryczałtu od przychodów
ewidencjonowanych. W czerwcu 2009 roku postanowił wynajmować w/w lokale w ramach
działalności gospodarczej.
Zarejestrował działalność gospodarczą, której przedmiotem jest wynajem i zarządzanie
nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKD 70.20.2) i wybrał jako formę opodatkowania
podatek liniowy wg stawki 19%. Od 2011 roku Wnioskodawca miał wynajmować kolejny lokal
zakupiony w 2010 roku. Zamierzał również kupować kolejne lokale usługowe z przeznaczeniem na
wynajem.
Podatnik chciał zlikwidować działalność gospodarczą i zacząć wynajmować ww. 5 lokali w ramach
najmu prywatnego (opodatkowanego ryczałtem).
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził:
Wnioskodawca zamierza wycofać nieruchomości z ewidencji środków trwałych, oraz dokonać
zmiany we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej polegającej na wykreśleniu z zakresu
działalności - wynajmu nieruchomości na własny rachunek. Wnioskodawca zamierza wynająć
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 8
przedmiotowe nieruchomości oraz nieruchomości nabyte w przyszłości w ramach najmu
prywatnego opodatkowanego zryczałtowanym podatkiem od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne.
Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa
podatkowego, stwierdzić należy, iż Wnioskodawca może w dowolnie przez siebie wybranym
terminie zakończyć działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości, wówczas
przychody uzyskiwane z tego tytułu będą stanowić źródło przychodu, określone w art. 10 ust. 1
pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowane zryczałtowanym
podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości 8,5%, pod warunkiem, złożenia w
terminie, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, oświadczenia o wyborze tej formy
opodatkowania.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna IPPB1/415-465/11-2/JB
W interpretacji indywidualnej IPPB1/415-465/11-2/JB z 5 sierpnia 2011 roku dyrektor Izby Skarbowej
w Warszawie odniósł się do sytuacji podatnika, który był współwłaścicielem kilku wynajmowanych
lokali mieszkalnych, a ich liczba z czasem miała rosnąć. Podatnik wskazał, że:
Jedną z przesłanek warunkujących uznanie danej aktywności za działalność gospodarczą jest
niemożność zaliczenia przychodów z niej uzyskiwanych do przychodów ze źródeł wymienionych
w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2, 4-9 updof. W tej kategorii przychodów w art. 10 ust.1 pkt . 6
wymieniono najem, wykluczając jednocześnie sytuację, kiedy dotyczy składników majątku
związanego z działalnością gospodarczą.
Odnosząc powyższe do sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawczyni podkreśla, że
lokale mieszkalne stanowiące przedmiot najmu nie stanowiły nigdy składników
wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, umowy najmu nie są zawierane w
ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Wobec tego na podstawie art. 2
ust. 1 a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych
przez osoby fizyczne przychody z najmu mogą być opodatkowane ryczałtem od przychodów
ewidencjonowanych.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził:
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny
prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od
uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 9
Interpretacja indywidualna IBPBI/1/415-1320/11/WRz
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze IBPBI/1/415-1320/11/WRz z 22 marca 2012 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Katowicach odniósł się do sytuacji podatnika, który prowadził działalność
gospodarczą i w ramach niej wynajmował budynek usługowo-hotelowy. Planował wykreślenie najmu
z profilu działalności (PKD 68.20.Z), wycofanie budynku z firmy i wynajmowanie go dalej poprzez
najem „prywatny” (dalej prowadząc działalność gospodarczą o innym profilu).
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził:
Jak już wskazano, z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, iż najem dla celów
podatkowych może być traktowany jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o
którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub
jako odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 tej ustawy. Co do zasady,
możliwość dokonania wyboru w ww. zakresie, a co za tym idzie i sposobu rozliczenia przychodów
z najmu, ustawodawca pozostawił osobie oddającej rzeczy w najem. Jednakże wybór ten jest
ograniczony istnieniem związku pomiędzy wynajmowanym składnikiem majątkowym a
prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą. Jeżeli bowiem
wynajmowany składnik majątku związany jest z tą działalnością, przychód z jego wynajmu
stanowi zawsze przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż kwestią istotną dla zakwalifikowania
przychodów z wynajmu, do odpowiedniego źródła przychodów jest ocena, czy umowy najmu
nieruchomości, z których Wnioskodawca będzie uzyskiwał przychody będą zawierane w ramach
pozarolniczej działalności gospodarczej. [...]
Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, iż jeżeli:
w istocie, Wnioskodawca zgodnie z odrębnymi przepisami zakończy prowadzenie
działalności gospodarczej, a
będący przedmiotem wynajmu budynek hotelowo-usługowy zostanie skutecznie
wycofany z tej działalności (nie będzie składnikiem majątku związanym z działalnością
gospodarczą),
umowy najmu ww. nieruchomości, zostaną zawarte poza prowadzoną obecnie przez
Wnioskodawcę działalnością gospodarczą,
to przychody z wynajmu tego budynku będą mogły być zaliczone do źródła przychodów
określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych [...]
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna IPPB1/415-57/12-2/IF
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze IPPB1/415-57/12-2/IF z 12 kwietnia 2012 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Warszawie odniósł się do sytuacji podatnika, który wynajmował lokal użytkowy
oraz lokal mieszkalny, będące współwłasnością małżeńską (z małżonką prowadzącą działalność
gospodarczą).
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 10
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził:
Co do zasady, podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mogą wybrać, czy najem
nieruchomości będzie przez nich prowadzony w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej,
czy też w ramach tzw. najmu prywatnego. Od wyboru dokonanego przez podatnika zależy
kwalifikacja uzyskiwanych z tego tytułu przychodów do odpowiedniego źródła przychodów (z
pozarolniczej działalności gospodarczej, bądź z najmu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 cyt.
ustawy).
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna IPTPB1/415-150/12-2/ASZ
W interpretacji indywidualnej IPTPB1/415-150/12-2/ASZ z 10 maja 2012 dyrektor Izby Skarbowej w
Łodzi odniósł się do sytuacji podatnika, który prowadził działalność gospodarczą o przedmiocie
działalności obejmującym najem i wynajmował 8 lokali użytkowych oraz 1 nieruchomość gruntową.
Zamierzał zlikwidować działalność gospodarczą, a nieruchomości zacząć wynajmować poprzez najem
„prywatny”.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził:
Na tle przedstawionych regulacji prawnych stwierdzić należy, że najem stanowi odrębne od
działalności gospodarczej źródło przychodu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych), choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności
gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie regulują kwestii związanych z
zasadami zawierania umów najmu, w tym także ilości nieruchomości, które mogą być
przedmiotem wynajmu. Co do zasady wybór kwalifikacji i sposobu rozliczania przychodów z
najmu ustawodawca pozostawił osobie oddającej rzecz w najem. [...]
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że w przypadku rezygnacji z prowadzenia
działalności gospodarczej polegającej na wynajmie lokali oraz wycofania przedmiotu najmu z
działalności gospodarczej, przedmiotem najmu nie będą składniki majątku związane z
działalnością gospodarczą. W tej sytuacji najem nieruchomości stanowić będzie źródło
przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych.
[...] jeżeli Wnioskodawca dokona likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie
najmu, a umowa najmu zostanie zawarta poza prowadzoną przez Wnioskodawcę pozarolniczą
działalnością gospodarczą jako „najem prywatny”, to Wnioskodawca może opodatkować
przychody z tego najmu zryczałtowanym podatkiem dochodowym wg stawki 8,5%.
Ponadto, należy zauważyć, iż liczba wynajmowanych lokali nie przesądza o zakwalifikowaniu
wynajmu do źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 11
Interpretacja indywidualna IPTPB1/415-666/12-4/MAP
W interpretacji indywidualnej IPTPB1/415-666/12-4/MAP z 24 stycznia 2013 roku dyrektor Izby
Skarbowej w Łodzi odniósł się do sytuacji podatnika, wynajmującego 4 lokale mieszkalne.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził:
Na tle przedstawionych regulacji prawnych stwierdzić należy, że najem stanowi odrębne od
działalności gospodarczej źródło przychodu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych), choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności
gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy).
Co do zasady, wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów z najmu ustawodawca
pozostawił osobie oddającej rzecz w najem. Jedynie w przypadku, gdy przedmiotem najmu są
składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, albo najem jest przedmiotem tej
działalności, zgodnie z treścią cytowanego wcześniej art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, wynajmowanie nieruchomości traktowane jest jako
pozarolnicza działalność gospodarcza.
[...] skoro Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmu, a lokale
mieszkalne, które są przedmiotem najmu, nie są składnikami majątku związanymi z
działalnością gospodarczą, to przychody uzyskane z najmu lokali mieszkalnych, stanowią
źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna IPTPB1/415-72/13-5/AG
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze IPTPB1/415-72/13-5/AG z 10 maja 2013 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Łodzi odniósł się do sytuacji podatnika, prowadzącego działalność z przedmiotem
działalności „Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi” (PKD 68.20.Z)
indywidualnie oraz w formie spółki cywilnej z małżonką i wynajmującego łącznie sklep, magazyn, 2
działki, pawilon handlowo-usługowy, 14 lokali użytkowych oraz lokal mieszkalny. Podatnik zamierzał
zlikwidować działalność i wynajmować lokale w ramach „najmu prywatnego”.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził:
[...] w sytuacji kiedy działalność gospodarcza prowadzona przez Wnioskodawcę samodzielnie
oraz w formie spółki cywilnej zostanie zlikwidowana, to przychód, który uzyskany zostanie z
tytułu wynajmu prywatnego nieruchomości, w tym lokalu handlowego, działek gruntu, lokali
użytkowych, lokalu mieszkalnego, które będą współwłasnością Wnioskodawcy i Jego żony, a
wykorzystywanych wcześniej w działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie przez
Wnioskodawcę i w formie spółki cywilnej, stanowić będzie źródło przychodu, o którym mowa w
art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 12
Interpretacja indywidualna ITPB1/415-396/11/AK
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze ITPB1/415-396/11/AK z 28 czerwca 2011 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Bydgoszczy odniósł się do sytuacji podatnika, który wynajmował 5 lokali
użytkowych i zamierzał przeznaczyć na wynajem kolejne nieruchomości.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził:
Mając na uwadze informacje przedstawione we wniosku dotyczącego opisu zaistniałego stanu
faktycznego oraz powołane uregulowania prawne uznać należy, że przychody uzyskiwane z tytułu
najmu przedmiotowych pięciu lokali użytkowych nie stanowiących środków trwałych i
niewykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca może
opodatkować zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o ile najem nie jest wykonywany w
sposób zorganizowany i ciągły, tj. w sposób charakterystyczny dla działalności gospodarczej.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Jak widać, w tej interpretacji dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał wynajem 5 lokali za najem
prywatny, ale tylko, jeśli najem nie jest wykonywany w sposób zorganizowany i ciągły. Nie do końca
rozumiem, jak sensownie prowadzony najem, nawet jednego mieszkania, może nie być wykonywany
w sposób zorganizowany i ciągły. Jako wynajmujący muszę przecież dobrze ten najem zorganizować i
bardzo zależy mi na tym, żeby był on ciągły ;-)
Łączenie działalności gospodarczej i najmu prywatnego Poniżej zamieszczam też kilka interpretacji, w których dyrektorzy Izb Skarbowych dopuszczają
rozliczanie części nieruchomości poprzez najem prywatny, a części przez działalność gospodarczą.
Interpretacja indywidualna ITPB1/415-570/09/HD
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze ITPB1/415-570/09/HD z 25 września 2009 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Bydgoszczy odniósł się do sytuacji podatnika, który prowadził działalność
gospodarczą (rozliczaną poprzez podatek liniowy) i jednocześnie prowadził najem prywatny
mieszkania (rozliczany według skali podatkowej). Podatnik rozszerzył profil swojej działalności o
najem (PKD 68.20.Z), aby w ramach działalności wynajmować lokale użytkowe w nowo
wybudowanym budynku. Podatnik chciał wynajem lokali użytkowych rozliczać w ramach działalności
gospodarczej, a wynajem mieszkania – poprzez najem prywatny (według skali podatkowej).
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził:
Biorąc pod uwagę uprzednio przedstawione przepisy stwierdzić należy, że nie będący
przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej wynajem składników majątkowych nie
związanych z tą działalnością gospodarczą, może stanowić odrębne od działalności
gospodarczej źródło przychodów.
Wobec powyższego prawidłowo postępuje Pani wyodrębniając dwa źródła przychodów, tj.
najem prywatny – z którego dochód opodatkowany jest na zasadach ogólnych, według skali
podatkowej oraz usługi optyczne wraz z najmem w ramach działalności gospodarczej –
opodatkowane na zasadach określonych w art. 30c tej ustawy, tj. 19% podatkiem liniowym.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 13
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna ILPB1/415-142/10-4/TW
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze ILPB1/415-142/10-4/TW z 23 kwietnia 2010 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Poznaniu odniósł się do sytuacji podatnika, który w ramach działalności
wynajmował jedno mieszkanie oraz kilka lokali użytkowych, a oprócz tego prywatnie wynajmował
mieszkania. Prowadził ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych prawnych w firmie (do
której wprowadził wynajmowane firmowe nieruchomości), a oprócz tego odrębny wykaz środków
trwałych dla potrzeb wynajmu (do którego wprowadził niefirmowe nieruchomości).
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził:
Z przedstawionych we wniosku informacji wynika m.in., iż Wnioskodawca jest osobą fizyczną
prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości na własny rachunek. w
jej zakresie rozlicza przychody z najmu nieruchomościami stanowiącymi składniki ewidencji
środków trwałych. Poza prowadzoną działalnością gospodarczą jest również właścicielem
mieszkań – stanowią majątek prywatny – które również wynajmuje.
Mając powyższe na uwadze uznać należy, że Wnioskodawca może przychody uzyskiwane z
wynajmu nieruchomości związanych z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą
opodatkowywać jako przychód z tej działalności. Natomiast część nieruchomości niezwiązana z
działalnością może być opodatkowana z odrębnego źródła przychodów, o którym mowa w art.
10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Brak konsekwencji fiskusa Nigdzie w przepisach podatkowych nie znalazłem zapisów nakładających jakiekolwiek ograniczenia na
rozliczanie najmu jako najem prywatny (odrębne źródło przychodów), mimo tego, że szukałem
również interpretacji podatkowych mogące mi takie przepisy wskazać. W Ustawie o zryczałtowanym
podatku dochodowym jest wprawdzie art. 6 ust. 4, mówiący, że warunkiem opłacania w roku
podatkowym ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jest uzyskanie przez podatników w
poprzednim roku podatkowym przychodów w wysokości nieprzekraczającej 150 000 Euro, ale
dotyczy on tylko przychodów wymienionych w ust. 1, a więc z pozarolniczej działalności
gospodarczej, o których mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym, w tym również, gdy
działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób
fizycznych.
Nie udało mi się również znaleźć zapisów dających jakiekolwiek wskazanie na przychody, liczbę
mieszkań, wartość majątku, które można by potraktować jako limit rozliczania przez najem prywatny.
Niestety, w interpretacjach i orzeczeniach sądu można znaleźć przykłady sytuacji, w których fiskus nie
popiera opinii, że najem można rozliczać jako najem prywatny – odrębne źródło przychodów,
niezależnie od wielkości przychodu i liczby mieszkań, a wybór należy do podatnika. Z nieznanych mi
powodów fiskus nie potrafi ustalić jednolitego podejścia i w niektórych przypadkach, w szczególności
w przypadku osób wynajmujących kilkanaście/kilkadziesiąt nieruchomości, przekonuje, że najem to
działalność gospodarcza, którą jako taką należy rozliczać.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 14
Interpretacja indywidualna ITPB1/415-551/11/GR
W interpretacji indywidualnej o sygnaturze ITPB1/415-551/11/GR z 9 sierpnia 2011 roku dyrektor
Izby Skarbowej w Bydgoszczy odniósł się do sytuacji podatnika, który wynajmował 14 lokali
użytkowych w dwóch budynkach i planował wybudować trzeci budynek z lokalami na wynajem.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził:
Biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przepisy prawne w
tym zakresie należy stwierdzić, że najem na tak szeroką skalę spełnia wszystkie przesłanki
uznania za działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych.
[...] Z wniosku wynika również, iż czynności związane z wynajmem pomieszczeń podejmowane są
w sposób ciągły, czyli w sposób stały, nie okazjonalny.
Istotne w analizowanym przypadku jest również to, że zgodnie z treścią wpisu do ewidencji
działalności gospodarczej, najem jest również przedmiotem prowadzonej przez Panią działalności
gospodarczej.
Reasumując, przychody z opisanego we wniosku najmu lokali – ze względu na jego rozmiar,
planowaną inwestycję budowy kolejnego budynku z lokalami przeznaczonymi pod wynajem –
nie mogą stanowić źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych. Mając bowiem na uwadze profesjonalny, zarobkowy,
zorganizowany i ciągły charakter prowadzonego najmu oraz fakt prowadzenia działalności na
własny rachunek i ryzyko, należy stwierdzić, iż podejmowane przez Panią czynności wypełniają
przesłanki zawarte w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wykonywany w tych warunkach najem uznaje się za działalność gospodarczą.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna ITPB1/415-991/10/AK
W interpretacji indywidualnej ITPB1/415-991/10/AK z 12 stycznia 2011 roku dyrektor Izby Skarbowej
w Bydgoszczy odniósł się do sytuacji podatnika, który otrzymał w spadku budynek wielorodzinny, z 30
mieszkaniami, które zamierzał przeznaczyć na wynajem.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdził:
Ze sformułowanego we wniosku pytania wynika, iż najem mieszkań będzie prowadzony w
sposób ciągły i zorganizowany.
Zorganizowany sposób działania w obrocie gospodarczym oznacza prowadzenie działalności w
sposób metodyczny, zaplanowany, systematyczny i uporządkowany, który wiąże się z
planowanym charakterem działań i realizacją poszczególnych zamierzeń w sposób ciągły.
Ciągłość działania wiąże się z jej planowanym charakterem i realizacją poszczególnych
zamierzeń.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 15
Prowadząc opisany we wniosku najem Wnioskodawca działał będzie we własnym imieniu.
Niewątpliwie planowany przez Wnioskodawcę najem będzie miał zarobkowy charakter, czyli
nastawiony będzie na osiągnięcie zysku (dochodu), w postaci czynszu. Szeroki zakres najmu (30
mieszkań) wskazuje, że nie może on być prowadzony inaczej niż w sposób zorganizowany i
profesjonalny.
[...]Reasumując, opisany we wniosku najem 30 mieszkań – ze względu na jego rozmiar oraz
fakt, że (jak wynika z wniosku) najem wykonywany będzie w sposób zorganizowany i ciągły –
nie może stanowić źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych. Mając bowiem na uwadze opisany charakter planowanego
najmu, należy stwierdzić, iż opisane przez Wnioskodawcę czynności wypełniają przesłanki
zawarte w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wykonywany w tych
warunkach najem uznaje się za działalność gospodarczą.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Interpretacja indywidualna ITPB1/415-101/10/HD
W interpretacji indywidualnej ITPB1/415-101/10/HD z 30 kwietnia 2010 roku dyrektor Izby
Skarbowej w Bydgoszczy odniósł się do sytuacji podatnika, który był współwłaścielem 40 lokali
mieszkalnych i 10 użytkowych, przeznaczonych na wynajem.
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał:
Reasumując, przychody z opisanego we wniosku najmu 40 lokali mieszkalnych i 10 lokali
użytkowych – ze względu na jego rozmiar, planowaną inwestycję budowy kolejnego budynku z
lokalami użytkowymi i mieszkalnymi przeznaczonymi pod wynajem, a także na prowadzenie
działalności gospodarczej w tożsamym zakresie – nie mogą stanowić źródła przychodów, o
którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mając
bowiem na uwadze profesjonalny, zarobkowy, zorganizowany i ciągły charakter prowadzonego
najmu oraz fakt prowadzenia działalności na własny rachunek i ryzyko, należy stwierdzić, iż
podejmowane przez Pana czynności wypełniają przesłanki zawarte w art. 5a pkt 6 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych. Wykonywany w tych warunkach najem uznaje się za
działalność gospodarczą.
Bez znaczenia, dla stwierdzenia tego, czy opisany najem stanowi działalność gospodarczą
pozostaje natomiast fakt, że poza najmem uzyskuje Pan przychody ze stosunku pracy.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Podatnik powyższą interpretację zaskarżył, ale w orzeczeniu o sygnaturze I SA/Bd 709/10 z 5
października 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny odrzucił skargę podatnika.
Sąd stwierdził:
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 16
Nie budzi wątpliwości, że w realiach przedmiotowej sprawy działania strony, polegające na
wynajmowaniu wielu lokali, miały charakter zarobkowy, zorganizowany i ciągły a także
podejmowane były przez nią we własnym imieniu. Zasadnie organ podkreślił, iż działania strony,
przy tak znacznej ilości wynajmowanych lokali mieszkalnych i usługowych, nie mogą mieć ze
swej istoty charakteru przypadkowego, incydentalnego. Wymagają one bowiem podejmowania
szeregu zaplanowanych i przemyślanych czynności.
Podsumowując należy stwierdzić, że zasadnym jest stanowisko organu, iż osiągane z najmu
przychody skarżącego pochodzą z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa jest w
art. 14 ust. 2 pkt 11 u.p.d.o.f., a nie z działalności polegającej na wynajmie (dzierżawie), o której
stanowi art. 10 ust. 1 pkt 6 tej ustawy.
(pogrubienia tekstu dokonane przez autora bloga)
Podsumowanie Przyszła pora, żeby podsumować, co wynika z powyższych rozważań i przykładowych interpretacji.
Po pierwsze, w mojej skromnej opinii najem można rozliczać zarówno jako najem prywatny, jak i
przez działalność gospodarczą. Decyzja należy do Ciebie.
Niemniej, decydując się na rozliczanie przez najem prywatny, aby uniknąć oskarżenia, że powinieneś
robić to przez działalność gospodarczą, zadbaj to, żeby:
1. W przedmiocie działalności Twojej firmy (jeśli ją prowadzisz) nie było najmu („Wynajem i
zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi”, PKD 68.20.Z);
2. Wynajmowane nieruchomości nie były składnikami majątku związanymi z działalnością
gospodarczą;
3. Umowy najmu nie były zawierane w ramach działalności gospodarczej.
Oczywiście, powyższe zalecenia dotyczą tylko osób, które prowadzą działalność gospodarczą o innym
profilu (bo Ci, którzy nie prowadzą, automatycznie spełniają te zalecenia).
Po drugie, musisz pamiętać, że od pewnej „skali” (przy czym nie twierdzę, że chodzi tu o liczbę
mieszkań, wielkość przychodu czy też charakter prowadzonych działań), żeby być całkowicie
bezpiecznym, należałoby przejść na rozliczanie poprzez działalność gospodarczą. Po prostu fiskus w
którymś momencie może uznać, że stosowne będzie rozliczanie Twoich przychodów przez firmę.
Nie ma jasnych kryteriów, kiedy następuje ten moment. Przykładowo, opisane wyżej interpretacje
w następujących sytuacjach:
Wynajem 11 mieszkań spółdzielczych
Wynajem 9 mieszkań i 2 lokali użytkowych
Wynajem 2 mieszkań
Wynajem 5 lokalu użytkowych
Wynajmowanie budynku usługowo-hotelowego
Wynajem 8 lokali użytkowych i nieruchomości gruntowej
Wynajem 4 lokali mieszkalnych
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 17
Wynajem sklepu, magazynu, 2 działek, pawilonu handlowo-usługowego, 14 lokali
użytkowych i jednego mieszkalnego
dopuszczały rozliczanie poprzez najem prywatny (oczywiście, pod pewnymi warunkami).
Natomiast negatywne przykłady, wydawane najczęściej przez Izbę Skarbową lub sąd w Bydgoszczy w
następujących sytuacjach:
Wynajem 14 lokali użytkowych i budowa kolejnego budynku z lokalami
Wynajem 30 lokali mieszkalnych
Wynajem 40 lokali mieszkalnych i 10 użytkowych
pokazywały konieczność rozliczania poprzez działalność gospodarczą, podając jako argument bliżej
nie zdefiniowany najem „na szeroką skalę” lub „szeroki zakres najmu”.
Po trzecie, jeśli jednak, mimo tego, że skala Twojej działalności mieszkanicznika rośnie, nie chcesz
zacząć rozliczać najmu przez działalność gospodarczą, złóż wniosek o indywidualną interpretację
gospodarczą. Jeśli odpowiedź Izby Skarbowej będzie po Twojej myśli, możesz dalej prowadzić najem
prywatny, nie martwiąc się ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami swojego wyboru.
Najem z punktu widzenia Ustawy o VAT Warto dodać, że niezależnie od tego, którą formę opodatkowania wybierzemy, z punktu widzenia
Ustawy o podatku od towarów i usług, najem jest działalnością gospodarczą i podlega
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług czyli tzw. VAT-em (chyba że uzyskamy odpowiednie
zwolnienie). Jak mówi interpretacja podatkowa o sygnaturze ILPP1/443-1103/11-2/NS, „najem jako
usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej,
wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest
w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to czy najem będzie prowadzony w ramach
działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku
dochodowym od osób fizycznych.”. Nie oznacza to jednak, że w każdym wypadku trzeba najem
rozliczać poprzez działalność gospodarczą, a jedynie to, że najem, o ile nie uzyskamy zwolnienia,
podlega VAT-owi.
Przypomnę, że „usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze
mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe” (art.
43 ust. 1 pkt 36 Ustawy o podatku od towarów i usług), są zwolnione z VAT (zwolnienie
przedmiotowe), a prowadząc najem lokali użytkowych (gdzie stawka wynosi 23%) możemy uzyskać
zwolnienie podmiotowe, zgodnie z art. 113 Ustawy o podatku od towarów i usług (limit do 150 000
zł).
Na zakończenie Z opisywanym wyżej tematem mocno wiąże się kwestia ewentualnych konsekwencji, gdy
prowadziliśmy najem prywatny, a jakiś urząd stwierdził, że jednak była to działalność gospodarcza.
Oprócz konsekwencji wynikających z przepisów podatkowych, pod uwagę należy również wziąć m.in.
przepisy Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (obowiązek rejestracji) oraz Ustawę o
systemie ubezpieczeń społecznych (obowiązek odprowadzania składek do ZUS). Do tego tematu
wrócę w kolejnych artykułach. W międzyczasie gorąco zapraszam do komentowania.
Wynajmistrz.pl – wiedza dla właścicieli wynajmowanych mieszkań Strona 18
PS. Powyższe rozważania oraz przykłady interpretacji podatkowych dotyczą tzw. najmu
długoterminowego. Nie analizowałem ani nie brałem pod uwagę interpretacji dotyczących tzw.
najmu krótkoterminowego, na cele turystyczne. W przypadku takiego najmu sytuacja prawno-
podatkowa może być inna.