ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ

Τι είναι;

Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια από τις συνηθέστερες ανωμαλίες του καρδιακού ρυθμού. Συγκεκριμένα πολλά ηλεκτρικά ερεθίσματα που ξεκινούν και εξαπλώνονται στους κόλπους της καρδιάς δημιουργούν έναν ρυθμό ο οποίος είναι αποδιοργανωμένος, ταχύς και ανώμαλος. Επειδή τα ερεθίσματα ταξιδεύουν στους κόλπους με ακανόνιστο τρόπο, οι κόλποι είναι ανίκανοι να συσταλθούν με κανονικό ρυθμό. Έτσι η καρδιακή συχνότητα στους κόλπους μπορεί να ποικίλει από 300 έως 600 σφυγμούς το λεπτό. Ευτυχώς ο κολποκοιλιακός κόμβος περιορίζει τον αριθμό των ερεθισμάτων πού οδεύουν στις κοιλίες. Η καρδιακή συχνότητα πού προκύπτει είναι ανώμαλη και κυμαίνεται περίπου από 50 σε 150 σφίξεις το λεπτό. Παρόλαυτα η γρήγορη αυτή συστολή των κόλπων έχει σαν αποτέλεσμα το αίμα να παραμένει στους κόλπους και να μην αποστέλλεται πλήρως στις δύο κατώτερες κοιλότητες τις καρδιάς που είναι η δεξιά και αριστερή κοιλία (οι κόλποι σε διαρκή διαστολή). Σε τέτοιες συνθήκες, οι κόλποι και οι κοιλίες της καρδίας δεν εργάζονται μαζί όπως θα έπρεπε. Στο αίμα που παραμένει στους κόλπους υπάρχει ο κίνδυνος σχηματισμού θρόμβων.

ΜορφέςΣτην πράξη υπάρχουν τρεις μορφές κολπικής μαρμαρυγής:

➔ Η ΜΟΝΙΜΗ

➔ Η ΠΑΡΟΞΥΣΜΙΚΗ που διαρκεί λιγότερο απο μια εβδομάδα και αποκαθίσταται απο

μόνη της.Εμφανίζεται συχνά σε υπερθυρεοειδισμό,σύνδρομο Wolf-Parkinson-White

και σε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.

➔ Η ΕΜΜΕΝΟΥΣΑ που διαρκεί περισσότερο από μια βδομάδα και συνεχίζεται επ’

αόριστον χωρίς ιατρική παρέμβαση.Είναι συχνή στη ρευματική καρδιοπάθεια, στην

υπερτασική καρδιοπάθεια (ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους αρρώστους) και μπορεί να

προκληθεί απο υπερθυρεοειδισμό.

Εικόνα I: Στην πρωτη εικόνα έχουμε μια φυσιολογική καρδιά με το αντίστοιχο ηλεκτροκαρδιογράφημα ενώ στην δεύτερη εικόνα φαίνονται τα πολλαπλά ηλεκτρικά ερεθίσματα της κολπικής μαρμαρυγής και το αντίστοιχο ηλεκτροκαρδιογράφημα

Επιδημιολογικά στοιχείαΣτη χώρα μας σήμερα υπολογίζουμε ότι υπάρχουν περίπου 40-50 χιλιάδες άτομα με

κολπική μαρμαρυγή. Πρόκειται για ένα πρόβλημα του οποίου η συχνότητα εμφάνισης

αυξάνεται όσο αυξάνεται και η ηλικία. Η συχνότητα της κολπικής μαρμαρυγής σε άτομα

μέχρι την ηλικία των πενήντα ετών εκτιμάται ότι φτάνει περίπου στο 1% του γενικού

πληθυσμού. Από κει και πέρα όσο περνούν οι δεκαετίες τόσο αυξάνεται η συχνότητά της

και υπολογίζεται ότι σε ανθρώπους άνω των 80 ετών παρατηρείται σε ποσοστό που

υπερβαίνει το 10%.

Διάγνωση

➔ Ηλεκτροκαρδιογράφημα: Όταν πρόκειται για μια μόνιμη, χρόνια κατάσταση, τότε με

ένα απλό ηλεκτροκαρδιογράφημα τη διαγιγνώσκεις.

➔ Τοποθέτηση holter ρυθμού: Όταν πρόκειται για παροξυσμικές μορφές της κολπικής

μαρμαριγής μπορεί να απαιτηθεί η τοποθέτηση holter ρυθμού, δηλαδή καταγραφέα του

ηλεκτροκαρδιογραφήματος για ένα 24ωρο.

➔ Monitor συμβάντων ή τηλεφωνικό monitor(αυτές οι συσκευές βοηθούν να αποκαλυ-

φθούν ανωμαλίες στον καρδιακό ρυθμό, το είδος τους, τη διάρκεια τους και, πιθανόν, η

αιτία τους.)

➔ Υπερηχοκαρδιογράφημα: Μία άλλη εξέταση που πρέπει να γίνεται οπωσδήποτε

είναι το υπερηχοκαρδιογράφημα με σκοπό την αναζήτηση της αιτίας της κολπικής

μαρμαρυγής.

➔ Αιματολογικές εξετάσεις: Επιπλέον θα πρέπει να γίνονται αιματολογικές εξετάσεις,

μεταξύ των οποίων θα πρέπει να περιλαμβάνονται και εξετάσεις για τον θυρεοειδή

(έλεγχος θυρεοειδικών ορμονών) αλλά και έλεγχος ηλεκτρολυτών (Κ, Νa).

Εικόνα II: Ηλεκτροκαρδιογράφημα Εικόνα III: Ηλεκτροκαρδιογράφημα

Αίτια της κολπικής μαρμαρυγήςΠιθανά αίτια της κολπικής μαρμαρυγής:

➔ Υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση)

➔ Στεφανιαία νόσος

➔ Μετά καρδιοχειρουργική επέμβαση

➔ Βαλβιδοπάθεια

➔ Χρόνια νόσος των πνευμόνων

➔ Καρδιακή ανεπάρκεια

➔ Μυοκαρδιοπάθεια (νόσος του μυοκαρδίου)

➔ Συγγενείς καρδιοπάθειες (παρούσες στη γέννηση)

➔ Πνευμονική εμβολή (θρόμβος αίματος στους πνεύμονες)

Λιγότερο συχνές αιτίες:

• Υπερθυρεοειδισμός (υπερδραστήριος θυρεοειδής)

• Περικαρδίτις (φλεγμονή του εξωτερικού στρώματος της καρδιάς)

Σε τουλάχιστον 10% των περιπτώσεων καμία υποκείμενη καρδιοπάθεια δεν

ανευρίσκεται. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ή κολπική μαρμαρυγή μπορεί να σχετίζεται με

αλκοόλ, κατάχρηση καφέ, ορισμένα φάρμακα, ηλεκτρολυτικές η μεταβολικές διαταραχές, ή

σοβαρές λοιμώξεις.Μπορεί επίσης να εμφανιστεί μετά από καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις

στη μιτροειδή,τραυματισμό της καρδιάς,κάκωση της κεφαλής ή να προκληθεί μετά από

υπερβολική σωματική καταπόνηση ή συναισθηματική διέγερση.Τέλος υπάρχουν

περιπτώσεις οπού καμία αιτία δεν ανευρίσκεται (ιδιοπαθής κολπική μαρμαρυγή). Ο

κίνδυνος αυξάνει με την ηλικία, ειδικά μετά την ηλικία των 60 ετών.

ΣυμπτώματαΤα συμπτώματα της κολπικής μαρμαρυγής μπορεί να είναι ένα ή περισσότερα απο τα

ακόλουθα:

➔ Αίσθημα παλμών - ένα ξαφνικό φούσκωμα, φτερούγισμα ή ταχυπαλμία στο στήθος.

Η καρδιακή παροχή μειώνεται κατά 25-33% εξαιτίας της απώλειας της κολπικής

συστολής έτσι όταν η κοιλιακή συχνότητα είναι μεγάλη,πολλές από τις κοιλιακές

συστολές είναι πολύ αδύναμες για να ανοίξουν την αορτική βαλβίδα και για αυτό οι

σφύξεις στην κερκιδική αρτηρία είναι λιγότερες από ότι κατά την ακρόαση της

κορυφής της καρδιάς(έλλειμμα σφυγμού).Για αυτό η καρδιακή συχνότητα ενός

αρρώστου με κολπική μαρμαρυγή πρέπει να προσδιορίζεται μόνο από την ακρόαση

της κορυφής της καρδιάς.

➔ Έλλειψη ενέργειας ή αίσθημα υπερκόπωσης.

➔ Ζάλη - αίσθημα ελαφριάς κεφαλαλγίας ή λιποθυμίας.

➔ Θωρακική δυσφορία - πόνος, πίεση στο στήθος.

➔ Δύσπνοια - δυσκολία αναπνοής σε συνήθεις δραστηριότητες ή στην ηρεμία.

➔ Ευαισθησία στην πίεση του καρωτιδικού κόλπου που μπορεί να προκαλέσει

συγκοπτική κρίση.

Πολλοί άνθρωποι ζουν για χρόνια με κολπική μαρμαρυγή χωρίς προβλήματα. Για πολλά

χρόνια η κολπική μαρμαρυγή θεωρούνταν μία αβλαβής διαταραχή. Εν τούτοις, τώρα είναι

γνωστό ότι η χρόνια κολπική μαρμαρυγή μπορεί να προκαλέσει μελλοντικά προβλήματα:

✔ Επειδή οι κόλποι συστέλλονται γρήγορα και ανώμαλα, το αίμα δεν ρέει αρκετά

γρήγορα σε αυτούς(στάση του αίματος). Αυτό αυξάνει τις πιθανότητες να

θρομβωθεί. Αν ο θρόμβος εξωθηθεί από την καρδιά, μπορεί να ταξιδέψει στον

εγκέφαλο και να προκαλέσει εγκεφαλικό. Οι άνθρωποι με κολπική μαρμαρυγή έχουν

πέντε με επτά φορές αυξημένες πιθανότητες για εγκεφαλικό από το γενικό

πληθυσμό. Θρόμβοι μπορούν, επίσης, να ταξιδέψουν και σε αλλά μέλη του

σώματος (νεφροί, καρδιά, έντερα) προκαλώντας βλάβη.Τα έμβολα αυτά

εμφανίζονται λίγο μετά τη μετατροπή της κολπικής μαρμαρυγής σε φλεβοκομβικό

ρυθμό (λόγω των ισχυρών κολπικών συστολών).Για αυτό οι άρρωστοι με χρόνια

κολπική μαρμαρυγή πρέπει να πάρουν αντιπηκτική αγωγή πρίν αποκαταστήσουμε

το φλεβοκομβικό ρυθμό είτε με κινιδίνη είτε με συγχρονισμένη εκκένωση συνεχούς

ρεύματος.

✔ Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί επίσης να μειώσει την αντλητικό ικανότητα της

καρδιάς μέχρι 20 εως 30%. Η κολπική μαρμαρυγή που συνδυάζεται με γρήγορη

καρδιακή συχνότητα για μακρά χρονική περίοδο μπορεί να προκαλέσει καρδιακή

ανεπάρκεια τη λεγόμενη ταχυ-μυοκαρδιοπάθεια.

Η χρόνια κολπική μαρμαρυγή χωρίς θεραπεία συνοδεύεται με αύξηση του κινδύνου για

θάνατο.

Η θεραπεία της κολπικής μαρμαριγήςΟ σκοπός της θεραπείας της κολπικής μαρμαρυγής είναι:

• να επανέλθει φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός.

• να υπάρχει έλεγχος καρδιακής συχνότητας.

• να γίνει πρόληψη δημιουργίας θρόμβων και εκδήλωσης εγκεφαλικού.

Πολλές επιλογές είναι διαθέσιμες για θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής. Αυτές

περιλαμβάνουν φάρμακα, μεταβολές του τρόπου ζωής και πολλές παρεμβάσεις όπως η

καρδιομετατροπή, η θεραπεία με κατάλυση, η θεραπεία με συσκευές και η εγχείρηση. Η

θεραπευτική επιλογή εξαρτάται από το ρυθμό και τα συμπτώματα.

Α)ΦάρμακαΗ συνταγογράφηση φαρμάκων για τη θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής εξαρτάται από

το θεραπευτικό στόχο:

➔ Ανάκτηση και διατήρηση φυσιολογικού καρδιακού ρυθμού:

Πολλά φάρμακα είναι διαθέσιμα για την ανάκτηση και διατήρηση ενός φυσιολογικού

καρδιακού ρυθμού. Τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα είναι η αμιοδραρόνη, η σοταλόλη,

η προπαφαινόνη και η ιμπουτιλίδη. Τα τρία πρώτα χορηγούνται και χρονίως για την

πρόληψη της επανάληψης των κρίσεων.Αυτά τα φάρμακα είναι αποτελεσματικά στο 30 με

60% των περιπτώσεων, αλλά μπορεί να χάσουν την αποτελεσματικότητα τους με την

πάροδο του χρόνου. Πολλά έχουν δυνητικά σοβαρές παρενέργειες και ο κάθε ασθενής

αντιδρά διαφορετικά στα φάρμακα. Μπορεί να χρειασθεί ή δοκιμή πολλών φαρμάκων για

να βρεθεί το καλύτερο για ένα συγκεκριμένο ασθενή.

➔ Έλεγχος καρδιακής συχνότητας:

Ό έλεγχος της καρδιακής συχνότητας μπορεί να γίνει με τη χορήγηση διγοξίνης η δυο

άλλων κατηγοριών φαρμάκων πού ελέγχουν την καρδιακή συχνότητα, τους βήτα-

άναστολείς και τους αναστολείς διαύλων ασβεστίου. Ακόμα το φάρμακο

δρονεδαρόνη(εμπορική ονομασία Multaq) αποτελεί ενα νέο αντιαρρυθμικό που ενδύκνειτε

για τη μείωση του κινδύνου νοσηλείας απο καρδιαγγειακά αίτια σε ασθενείς με

παροξυσμική ή εμμένουσα κολπική μαρμαρυγή.Η κυκλοφορία αυτού του φαρμάκου

αποτελεί τη σημαντικότερη θεραπευτική καινοτομία στην αντιμετώπιση της κολπικής

μαρμαρυγής τα τελευταία 20 χρόνια.

➔ Πρόληψη θρόμβων και εγκεφαλικού:

Αντιπηκτικά η αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα όπως η κουμαδίνη (Sintrom) χορηγούνται για

να μειώσουν τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων η εγκεφαλικού. Η κουμαδίνη μειώνει τον

κίνδυνο εγκεφαλικού 60-80% σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. Όταν χρησιμοποιείται

κουμαδίνη, χρειάζονται αιματολογικές εξετάσεις για να εξασφαλιστεί ότι η πηκτικότητα του

αίματος είναι σε ασφαλές και αποτελεσματικό επίπεδο. Μερικοί ασθενείς μπορεί να λάβουν

ασπιρίνη αντί κουμαδίνης.

Καλό θα ήταν...Εάν η αρρυθμία συμβαίνει πιο συχνά με συγκεκριμένες δραστηριότητες, πρέπει να

υπάρξει:

➔Διακοπή καπνίσματος.

➔Περιορισμός στη λήψη αλκοόλ.

➔Περιορισμός η διακοπή της κατανάλωσης καφέ. Μερικοί άνθρωποι είναι ευαίσθητοι

στην καφεΐνη και μπορεί να παρατηρήσουν περισσότερα συμπτώματα όταν

χρησιμοποιούν προϊόντα οπός το τσάι, ο καφές, η κόλα και ορισμένα φάρμακα

➔Προσοχή σε αντιβηχικά και φάρμακα για το κοινό κρυολόγημα. Μερικά από αυτά

περιέχουν συστατικά που προάγουν τις αρρυθμίες.

Β)Παρεμβάσεις για την θεραπεία της κολπικής μαρμαριγήςΌταν τα φάρμακα αποδειχθούν ανίκανα να διορθώσουν η να ελέγξουν την κολπική

μαρμαρυγή, μπορεί να χρειασθεί κάποια παρέμβαση:

Ηλεκτρική καρδιομετατροπή

Εάν τα φάρμακα δεν είναι ικανά να ελέγξουν μία επίμονη αρρυθμία μπορεί να απαιτηθεί

καρδιομετατροπή. Μετά τη χορήγηση μιας βραχείας δράσης αναισθησίας, χορηγείται

ηλεκτρικό σοκ στο θωρακικό τοίχωμα το οποίο επαναφέρει το φυσιολογικό ρυθμό.

Κατάλυση με καθετήρα (Ablation)

Η θεραπεία κατάλυσης επιλέγεται για ασθενείς πού δεν ανέχονται τα φάρμακα η όταν τα

φάρμακα αποτυγχάνουν να διατηρήσουν φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό.

Δυο τύποι κατάλυσης μπορούν να εφαρμοστούν:

i. Απομόνωση πνευμονικών φλεβών:

Ειδικοί καθετήρες διέρχονται μέσω των φλεβών στην καρδιά. Μία βελόνα

χρησιμοποιείται για να τοποθετήσει τους καθετήρες στον αριστερό κόλπο. Οι καθετήρες

χρησιμοποιούνται και για τη χορήγηση ενέργειας (κατάλυση) και για τη χαρτογράφηση

(ψάξιμο για ηλεκτρικά ερεθίσματα που πυροδοτούν την ανωμαλία, που προκαλεί την

κολπική μαρμαρυγή). Η ενέργεια πού χορηγείται από τον καθετήρα στην περιοχή πού

συνδέει τον κόλπο με την πνευμονική φλέβα προκαλεί μία κυκλική ουλή. Η ουλή σταματά

όλα τα ερεθίσματα πού πυροδοτούνται μέσα στην πνευμονική φλέβα, και έτσι εμποδίζει

την εμφάνιση της κολπικής μαρμαρυγής. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται σε όλες τις

πνευμονικές φλέβες. Ο στόχος είναι η απομόνωση μάλλον παρά η κατάλυση της εστίας

πού είναι υπεύθυνη για την πυροδότηση της κολπικής μαρμαρυγής μέσω κυκλοτερούς

αποκλεισμού της αγωγής.

ii. Κατάλυση του κολποκοιλιακού κόμβου:

Κατά την κατάλυση, μαλακά σύρματα (καθετήρες) εισάγονται δια μέσου των φλεβών

από τη βουβωνική χώρα, και από εκεί στην καρδιά. Ηλεκτρική ενέργεια υψηλής

συχνότητας διοχετεύεται με τον καθετήρα για να καταστρέψει τον κολποκοιλιακό κόμβο.

Αυτή η ενέργεια διακόπτει την οδό αγωγής μεταξύ κόλπων και κοιλιών. Επειδή ή κατάλυση

προκαλεί μεγάλη επιβράδυνση του καρδιακού ρυθμού, ένας μόνιμος βηματοδότης πρέπει

να εμφυτευτεί για να διατηρήσει έναν ικανοποιητικό καρδιακό ρυθμό. Η κατάλυση του

κολποκοιλιακού κόμβου συνδυαζόμενη με την εμφύτευση βηματοδότη βελτιώνει τα

συμπτώματα της κολπικής μαρμαρυγής. Εν τούτοις, η κολπική μαρμαρυγή συνεχίζεται και

τα αντιπηκτικά απαιτούνται για να μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού.

Γ)Θεραπεία με συσκευές

➔ Καρδιομετατροπέας-απινιδωτής (ICD)

Ένας εμφυτεύσιμος καρδιομετατροπέας-απινιδωτής (ICD) είναι μία συσκευή

σχεδιασμένη νια να "εφοδιάζει" ένα άτομο με τη δυνατότητα να θεραπεύεται μόνο του

χωρίς να πρέπει να πάει στο νοσοκομείο. Όταν συμβούν τα συμπτώματα της κολπικής

μαρμαρυγής ο ασθενής μπορεί να ανοίξει τη συσκευή και να θεραπεύσει την κολπική

μαρμαρυγή όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες. Εναλλακτικά, η συσκευή μπορεί να τεθεί σε

αυτόματη λειτουργία. Ο ICD μπορεί να προγραμματισθεί να αναγνωρίζει ένα επεισόδιο

Εικόνα IV: Ηλεκτρική απομόνωση πνευμονικών φλεβών καθοδηγούμενη από σύστημα ηλεκτροανατομικής χαρτογράφησης

κολπικής μαρμαρυγής. Όταν αυτό συμβεί, η συσκευή χορηγεί θεραπεία για μετατροπή της

κολπικής μαρμαρυγής σε φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό.

➔ Μόνιμος βηματοδότης:

Ό βηματοδότης είναι μία συσκευή που στέλνει μικρά ηλεκτρικά ερεθίσματα στον

καρδιακό μυ για να διατηρήσει μία ικανοποιητική καρδιακή συχνότητα. Οι βηματοδότες

εμφυτεύονται σε ασθενείς μετά την κατάλυση του κολποκοιλιακού κόμβου ή σε ασθενείς με

κολπική μαρμαρυγή που έχουν χαμηλές σφίξεις. Ο βηματοδότης έχει μία γεννήτρια (μία

μπαταρία και ένα μικρό κομπιούτερ) και ηλεκτρόδια (καλώδια) πού στέλνουν ερεθίσματα

από τη γεννήτρια στον καρδιακό μυ, και επιπλέον "αισθάνονται" την ηλεκτρική

δραστηριότητα της καρδιάς. Νεότεροι βηματοδότες έχουν πιο εκλεπτυσμένα

χαρακτηριστικά και είναι σχεδιασμένοι να βοηθούν στην αντιμετώπιση των αρρυθμιών και

να βελτιστοποιούν τη συχνοεξαρτώμενη λειτουργία όσο το δυνατόν καλύτερα.

Δ)Καρδιοχειρουργική

Οι ασθενείς με χρόνια κολπική μαρμαρυγή πού δεν ανακουφίζονται με φάρμακα,

παρεμβάσεις ή έχουν άλλες καταστάσεις πού απαιτούν καρδιοχειρουργική επέμβαση είναι

υποψήφιοι για χειρουργική θεραπεία της κολπικής μαρμαρυγής.

Η επέμβαση Maze είναι μια επιτυχής εγχείρηση στην οποία γίνονται μία σειρά από

ακριβείς τομές στο δεξιό και αριστερό κόλπο νια να περιορίσουν τα ηλεκτρικά ερεθίσματα

σε καθορισμένες οδούς για να φτάσουν τον κολποκοιλιακό κόμβο.

Μερικοί ασθενείς μπορεί να έχουν κολπική μαρμαρυγή σε συνδυασμό με άλλα καρδιακά

προβλήματα (όπως βαλβιδική ή στεφανιαία νόσο), πού απαιτούν εγχείρηση. Σε αυτή την

περίπτωση, ο χειρουργός μπορεί να συνδυάσει την επέμβαση Maze με την άλλη

εγχείρηση για να διορθώσει την κολπική μαρμαρυγή και το καρδιολογικό πρόβλημα.

Η μερική επέμβαση Maze χρησιμοποιεί παρόμοια τεχνική, με τη διαφορά ότι οι τομές

γίνονται μόνο στον αριστερό κόλπο. Επειδή όμως κατά την διάρκεια της επέμβασης

μπορούν να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές όπως αιμορραγία, λοίμωξη, εγκεφαλικό

Εικόνα V: Η τοποθέτηση του βηματοδοτη ο οποίος αποτελείται από την γεννήτρια και τα ηλεκτρόδια

επεισόδιο, πνευμονία και πρέπει να γίνουν πολλές τομές στην καρδιά, η επέμβαση αυτή

δεν προτιμάται πολύ ούτε από γιατρούς αλλά ούτε από ασθενείς.

Νέες χειρουργικές τεχνικές χρησιμοποιούν εναλλακτικές πηγές ενέργειας

(ραδιοσυχνότητα, κρυοθερμία, και μικροκύματα) για να κάνουν ελεγχόμενες λάβες

(παρόμοιες με εκείνες της επέμβασης Maze), για να διακόψουν τις παθολογικές οδούς

αγωγής, και να επαναφέρουν φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Με τις τεχνικές αυτές

αποφεύγεται η ανάγκη για πολλές τομές στην καρδιά ενώ παράλληλα οι πηγές ενέργειας

που χρησιμοποιούνται δημιουργούν έναν αριθμό ουλών στο στήθος. Οι χειρουργικές

αυτές τεχνικές χρησιμοποιούνται για να μειωθούν οι κίνδυνοι και τα τραύματα που

προκαλούνται στην επέμβαση maze. Mia από τις τεχνικές αυτές που ονομάζεται ''Totally

endoscopic beating heart atrial fibrillation ablation'' χρησιμοποιεί ρομποτική λειτουργία η

οποία πραγματοποιεί την κατάλυση χωρίς να σταματήσει η καρδιά και έχει σαν

αποτέλεσμα μικρές ουλές στο στήθος.

Εικόνα VI: Απόλυτα ενδοσκοπική επέμβαση, όμοια της επέμβασης maze, στην οποία χρησιμοποιούνται ρομποτικά μηχανήματα που διακόπτουν τις παθολογικές οδούς αγωγής και επαναφέρουν τον φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό.

Εικόνα VII: Απόλυτα ενδοσκοπική επέμβαση στην οποία φαίνονται οι ουλές που προκαλούνται.