KÁPA HLJÓMBORÐ tp f. pdf 5/21/02 10:45 AM Page 3brunnur.stjr.is/mrn/utgafuskra/utgafa.nsf/xsp/.ibmmodres/... · Í þessum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla er fjallað um

AÐALNÁMSKRÁ TÓNLISTARSKÓLAHLJÓMBORÐSHLJÓÐFÆRI

2002

KÁPA_HLJÓMBORÐ tp f. pdf 5/21/02 10:45 AM Page 3

Auglýsing um gildistöku aðalnámskrár tónlistarskóla

1. gr.

Með vísan til 1. og 12. gr. laga nr. 75/1985 um fjárhagslegan stuðning við tónlistarskóla,með áorðnum breytingum, hefur menntamálaráðherra staðfest nýja aðalnámskrá tónlistarskóla sem tekur gildi frá og með 1. júní 2000. Aðalnámskráin kemur tilframkvæmda í tónlistarskólum frá og með skólaárinu 2000-2001 eftir því sem við verðurkomið og skal að fullu vera komin til framkvæmda eigi síðar en að þremur árum liðnumfrá gildistöku. Jafnframt falla úr gildi eldri námskrár í tónlistargreinum.

2. gr.

Aðalnámskrá tónlistarskóla er gefin út í tíu heftum og skiptist í almennan hluta aðalnámskrár og níu sérstaka greinahluta.

Í almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla er meðal annars gerð grein fyrir hlutverkiog meginmarkmiðum tónlistarskóla, skipan tónlistarnáms, greinanámskrám, ogskólanámskrám, fjallað um kennslu og kennsluhætti, þætti í hljóðfæra- og tónfræðanámi,námsmat og próf, tengsl heimila og skóla og samvinnu í skólastarfi. Í bókarlok er umfjöllun um námsumhverfi og mat á skólastarfi. Almennur hluti aðalnámskrár tónlistarskóla er birtur sem fylgiskjal með auglýsingu þessari.

Í greinahlutum aðalnámskrár tónlistarskóla, sem gefnir eru út í níu heftum, er fjallað ummarkmið, inntak og skipulag náms á tilteknum námssviðum. Jafnframt er gerð grein fyrirprófum og gefnar ábendingar um viðfangsefni. Heftin bera þessi heiti:

ÁsláttarhljóðfæriEinsöngurGítar og harpaHljómborðshljóðfæriMálmblásturshljóðfæriRytmísk tónlistStrokhljóðfæriTónfræðagreinarTréblásturshljóðfæri

Heftin eru gefin út af menntamálaráðuneytinu á árinu 2000 og dreift jafnóðum til tónlistarskóla.

Menntamálaráðuneytinu 31. maí 2000

Björn Bjarnason

Guðríður Sigurðardóttir


AÐALNÁMSKRÁ TÓNLISTARSKÓLA

HLJÓMBORÐSHLJÓÐFÆRI

2002

Menntamálaráðuneytið

HLJÓMBORÐ.tp.leiðr.Oddi f. pdf 5/21/02 10:30 AM Page 1

Formáli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Píanó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Nokkur atriði varðandi nám á píanó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Grunnnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

Markmið í grunnnámi

Verkefnalisti í grunnnámi

Grunnpróf

Miðnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Markmið í miðnámi

Verkefnalisti í miðnámi

Miðpróf

Framhaldsnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

Markmið í framhaldsnámi

Verkefnalisti í framhaldsnámi

Framhaldspróf

Samleikur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Grunnnám

Miðnám

Framhaldsnám

Bækur varðandi hljóðfærið. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Semball . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Nokkur atriði varðandi nám á sembal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Grunnnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60



Grunnpróf

Miðnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66



Miðpróf

EFNISYFIRLITEFNISYFIRLIT

Menntamálaráðuneytið : námskrár 27

Maí 2002

Útgefandi: MenntamálaráðuneytiðSölvhólsgötu 4150 ReykjavíkSími: 560 9500Bréfasími: 562 3068Netfang: [email protected]: www.mrn.stjr.is

Hönnun og umbrot: ABX/SÍALjósmyndun: Kristján MaackMyndskreytingar: ABX/SÍAPrentun: Oddi hf.

© 2002 Menntamálaráðuneytið

ISBN 9979-882-49-2 33


Framhaldsnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131



Framhaldspróf

Samleikur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

Grunnnám

Miðnám

Framhaldsnám

Bækur varðandi hljóðfærið . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141

Framhaldsnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75



Framhaldspróf

Samleikur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Grunnnám

Miðnám

Framhaldsnám

Bækur varðandi hljóðfærið . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86

Orgel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Nokkur atriði varðandi nám á orgel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Miðnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94



Miðpróf

Framhaldsnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101



Framhaldspróf

Samleikur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109

Miðnám

Framhaldsnám

Bækur varðandi hljóðfærið . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

Harmonika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Nokkur atriði varðandi nám á harmoniku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

Grunnnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114



Grunnpróf

Miðnám . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122



Miðpróf

55

44

Aðalnámskrá tónlistarskóla – Hljómborðshljóðfæri


Aðalnámskrá tónlistarskóla skiptist annars vegar í almennan hluta oghins vegar í greinanámskrár fyrir einstök hljóðfæri og námsgreinar ítónlistarskólum. Í þessu riti er að finna greinanámskrár fyrir hljóm-borðshljóðfæri, þ.e. píanó, sembal, orgel og harmoniku. Námskrárnarmiðast við þá skipan tónlistarnáms sem mælt er fyrir um í almennumhluta aðalnámskrár tónlistarskóla.

Í almennum hluta aðalnámskrár eru hlutverk og meginmarkmið tónlist-arskóla skilgreind. Náminu er skipt í þrjá námsáfanga, grunnnám, mið-nám og framhaldsnám, og lögð áhersla á samræmt námsmat við lokáfanganna. Jafnframt er lögð áhersla á sjálfstæði og frumkvæði ein-stakra skóla, skapandi starf og samvinnu í skólastarfi.

Aðalnámskrá tónlistarskóla er ætlað að tryggja fjölbreytni en jafnframtað stuðla að samræmingu þeirra námsþátta sem aðalnámskrá tekur til,bæði innan einstakra tónlistarskóla og á milli skóla.

Almenn atriði varðandi námsþætti og námsmat er að finna í almennumhluta aðalnámskrár. Þar er einnig að finna umfjöllun um áfangapróf,þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægi þeirra, lengd prófa, prófreglur,prófdæmingu og einkunnagjöf. Því er mikilvægt er að allir, sem hlut eigaað máli, kynni sér almennan hluta aðalnámskrár tónlistarskóla vandlega.

Í almennum hluta aðalnámskrár er mælst til þess að tónlistarskólar skil-greini starfssvið sitt í eigin skólanámskrám. Við þá námskrárgerð erhverjum skóla ætlað að taka mið af stefnumörkun aðalnámskrár tónlist-arskóla, ásamt því að sinna sérhæfðum og staðbundnum markmiðum.

Í námskrám fyrir einstök hljómborðshljóðfæri er að finna sértæk mark-mið fyrir grunnnám, miðnám og framhaldsnám, sniðin að hverju hljóð-færi, verkefnalista fyrir einstaka áfanga, prófskýringar og dæmi umprófverkefni á áfangaprófum. Auk þess eru birtir listar með samleiks-verkum og bókum varðandi hljóðfærin.

FORMÁLIFORMÁLI

77

66


Í þessum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla er fjallað um nokkur atriðivarðandi nám á píanó. Þar á eftir fara kaflar um hvern hinna þriggjamegináfanga námsins, grunnnám, miðnám og framhaldsnám. Í þessumköflum eru fyrst tilgreind þau leikni- og skilningsmarkmið sem nem-endur þurfa að hafa náð við lok hvers námsáfanga. Síðan eru birtirverkefnalistar með dæmum um viðfangsefni í hverjum námsáfanga. Áeftir verkefnalistunum er prófkröfum á áfangaprófum lýst með völdumdæmum og gerð grein fyrir flutningsmáta tónstiga og hljóma. Í loknámskrárinnar er skrá með samleiksverkum, auk ábendinga um gagn-legar bækur varðandi hljóðfærið.

Nokkur atriði varðandi nám á píanóPíanóið er yngra hljóðfæri en margur hyggur, aðeins rúmlega tveggjaalda gamalt. Tilurð þess byggir þó á nokkurra alda þróun ýmissaannarra hljómborðshljóðfæra.

Hér á landi voru píanó fágæt framan af en frá aldamótunum 1900 hefurpíanóeign landsmanna aukist jafnt og þétt. Nú til dags skipta píanó hér-lendis þúsundum, á heimilum, í skólum, tónleikasölum, samkomu-sölum og opinberum byggingum.

Vinsældir píanónáms eru miklar og sækist fólk á öllum aldri eftir aðnema píanóleik. Algengast er að námið hefjist um 8 ára aldur en sé boð-ið upp á viðeigandi kennsluaðferðir, s.s. Suzuki-aðferð, geta nemendurbyrjað fyrr, allt frá 4 ára aldri.

Hefðbundið píanónám mótast að verulegu leyti af rótgrónu einleiks-hlutverki hljóðfærisins í tónbókmenntunum. Jafnframt er píanó mikil-vægt samleikshljóðfæri og er samleikur af ýmsu tagi því mikilvægurþáttur í náminu og gefur því aukið félagslegt gildi.

PÍANÓPÍANÓ

99

88


- leiki með markvissri og öruggri fingrasetningu

- geti dregið fram laglínu á móti undirleik

- kunni skil á einfaldri pedalnotkun

- sýni nákvæmni í mótun tónmynstra og hendinga

- sýni nákvæmni í lestri og úrvinnslu tónmálsins

Nemandi

- hafi öðlast allgott hrynskyn

- geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem

fengist var við í fyrri hluta grunnnáms

- hafi þjálfast reglulega í að leika utanbókar

- hafi þjálfast reglulega í að leika eftir eyra

- hafi fengist við skapandi starf frá upphafi námsins

- hafi þjálfast í ýmiss konar samleik

- hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna

- hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna

- hafi þjálfast reglulega í leik tónstiga og hljóma samkvæmt þessari

námskrá

- hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á grunnprófi samkvæmt

þessari námskrá

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist eftir

um það bil þriggja ára nám:

- tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun

- blæbrigði og andstæður

- þekkingu og skilning á stíl

- tilfinningu fyrir samleik

- öruggan og sannfærandi leik

- persónulega tjáningu

- viðeigandi framkomu

Verkefnalisti í grunnnámiHér á eftir fara nokkur sýnishorn viðfangsefna nemenda í grunnnámi.Listinn er alls ekki tæmandi og er honum einkum ætlað að vera til viðmið-unar við skipulagningu hljóðfæranámsins, meðal annars við val annarskennsluefnis. Þyngdarstig viðfangsefnanna er breytilegt, þ.e. allt frákennsluefni fyrir byrjendur til viðfangsefna sem henta við lok grunnnáms.

Píanó – Grunnnám

Nauðsynlegt er að nemendur hafi aðgang að píanói til æfinga heimafyrir ásamt píanóstól við hæfi. Þá er miklvægt að hljóðfærið sé vel stilltog staðsett þar sem nemandi getur haft gott næði til æfinga. Fótskemiller æskilegur fyrir yngstu nemendurna.

GrunnnámAlmennt er miðað við að nemendur, sem hefja nám í hljóðfæraleik 8 til9 ára gamlir, ljúki grunnámi á um það bil þremur árum. Þessi viðmiðuner þó engan veginn einhlít þar sem nemendur hefja nám á ýmsum aldriog námshraði getur verið mismunandi.

Markmið í grunnnámiUppbygging kennslu í grunnnámi skal taka mið af eftirfarandi: Megin-markmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hluta aðal-námskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sértækummarkmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörfumnemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemendurólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstak-lingsbundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiðahvern nemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

Við lok grunnnáms eiga píanónemendur að hafa náð eftirfarandi mark-miðum:

Nemandi

- beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt þegar leikið er

á hljóðfærið

- leiki með vel mótaðri handstöðu

- hafi öðlast allgóða fingraleikni

- leiki með jöfnum og skýrum áslætti

- geti leikið skýrt staccato og allgott legato

- geti leikið samtímis staccato með annarri hendi og legato með hinni

- hafi náð allgóðu valdi á mismunandi tónmyndun

- geti leikið með skýrum styrkleikabrigðum

- hafi kynnst öllu hljómborðinu

- hafi náð valdi á eðlilegum hreyfingum um allt hljómborðið

- geri sér grein fyrir mikilvægi hentugrar fingrasetningar


1111

1010


KASSCHAU, HOWARD106 Greatest Piano Studies, 1. hefti [ + ]Schirmer

KITZELMANN, RUDOLFZu dritt am Klavier, 1. og 2. hefti[þrír nemendur, tvö píanó]Bärenreiter

KONOWITZ, BERTAlfred’s Basic Adult Piano Course: Jazz/Rock Course, 1. og 2. heftiAlfred Music

KOWALCHYK, GAYLE / LANCASTER, E. L.

Alfred’s Basic Piano Library: Sight Reading, 1.–4. hefti [ + ]Alfred Music

LANCASTER, E. L. / RENFROW, KENON D.

Alfred’s Group Piano for Adults, 1. og 2. hefti [ + ][hópkennsla, ætlað eldri byrjendum]Alfred Music

LAST, JOANFreedom Technic, 1. hefti [ + ]Oxford University PressGymnasticsBoosey & HawkesI’d like to beForsyth Bros. Ltd.Keyboard Games for the VeryYoung PianistOxford University PressSight Reading for Today, 1. og 2. hefti [ + ]Bosworth Edition

LAWSON, PETERSight-Reading for Fun, 1. heftiStainer & Bell

LILLAS, ROSMARI / AXELSSON, LARSAckorden och jag, 1. hefti [ + ]Thore Ehring Musik AB

OLSON, LYNN FREEMANThe Best Traditional Piano Etudes, 1. og 2. hefti [ + ]Alfred Music

PALMER, W. / MANUS, M. / LETHCO, A. V.

Alfred’s Basic Piano Library: Lesson Book, 1.–4. hefti [ + ]Alfred MusicAlfred’s Basic Piano Library: PrepCourse for the Young Beginner,hefti A B C DAlfred Music

PALMER, W. / MANUS, M. / LETHO, A. V.

Alfred’s Basic Piano Library:Chord Approach Lesson Book,1. og 2. heftiAlfred MusicAlfred’s Basic Adult Piano Course: Lesson Book, 1. og 2. hefti [ + ]Alfred MusicAlfred’s Basic Piano Library:Technical Skills, 1.–4. hefti [ + ]Alfred MusicAlfred’s Basic Piano Library:Technic Book, 1.–4. hefti [ + ]Alfred MusicAlfred’s Basic Piano Library:Group Piano Course, 1.–4. hefti[hópkennsla – kennsluleiðbeiningar]Alfred Music

RUNDE, KLAUSZwei Hände – Zwölf Tasten, 1. og 2. hefti[áhersla á hljómborðsleikni, 1. heftimyndrænt og án nótnaleturs, sérstökkennsluleiðbeiningabók]Schott

SCWHABE, MATTHIASMaterialien für denKlavierunterricht, 1. og 2. hefti[spuni, hlustun, hljómborðsleikni]Bärenreiter

SCHAUM, JOHN W.Piano Course, PreA, A, B og CBelwin Mills

SIGFÚS ÓLAFSSONÞú og hljómborðið, 1. og 2. hefti [ + ]Sigfús Ólafsson

SMALL, ALANBasic Timing for the Pianist[hrynæfingar í fimm fingra stöðu]Alfred Music

STECHER / HOROWITZ / KERN /LANCASTER

Keyboard Strategies, 1. bindi[ætlað eldri byrjendum, hóp eða ein-staklingum; inniheldur m.a. bókstafa-hljóma, tónfræði, spuna og nótnalestur]Schirmer

STRÖMBLAD, MARGARETASpela piano, 1. og 2. hefti[hóp- og/eða einstaklingskennsla, spuni] Almquist & Wiksell


Listinn er tvískiptur: annars vegar kennslubækur og æfingar, hins vegartónverk og safnbækur. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og útgefandagetið fyrir neðan titil verks eða bókar. Nokkur verkefnanna eru fáanleg fráfleiri en einu útgáfufyrirtæki. Í þeim tilfellum eru tilteknar þekktar, vand-aðar útgáfur sem auðvelt ætti að vera að nálgast hér á landi. Sumarbókanna á listanum innihalda að hluta til erfiðari verk en hæfa nemendumí grunnnámi. Til hægðarauka eru slíkar bækur merktar með [ + ].

Kennslubækur og æfingar

AARON, MICHAELPiano Course, 1. og 2. hefti [ + ]Belwin Mills

AGAY, DENESLearning To Play Piano, 1.–3. heftiYorktown Music Press

AGNESTIG, CARL-BERTILVi spelar piano, 1.–3. hefti [ + ]Gehrmans

BASTIEN, JAMESBastien Piano Basics, Piano, 1.–4. heftiKjos MusicBastien Piano Basics, Technic, 1.–4. heftiKjos MusicSight Reading, 1.–4. hefti [ + ]Kjos Music

BJÖRGVIN Þ. VALDIMARSSONPíanóleikur, 1.–3. heftiNótnaútgáfa B. Þ. V.Að spila á píanó eftir eyranu, 1. heftiNótnaútgáfa B. Þ. V.

BOJE, HARALDWiener Instrumentalschulen:Klavierschule für Anfänger, 1. hefti [ + ][óhefðbundnar kennsluaðferðir, nútímatónmál]Universal Edition

BRADLEY, DOROTHY / TOBIN, J. RAYMOND

Sight-Reading Made Easy, 1. og 2. hefti [ + ]Stainer & Bell

BURNHAM, EDNA MAEA Dozen a Day, bleikt, blátt oggrænt heftiWillis Music CompanyPlaying with ease in many keys [ + ]Willis Music Company

CZERNY, CARL / GERMER, HEINRICHÆfingar 1. bindi, 1. hluti, nr. 1–16 [ + ]Wilhelm Hansen/Alfred Music

EMONTS, FRITZEuropäische Klavierschule, 1. og 2. bindi [ + ]Schott

FLETSCHER, LEILAThe Leila Fletscher Piano Course,1.–3. heftiMontgomery Music

FOSTÅS, OLAUGFra land til land, 1.–3. hefti [ + ][safn evrópskra þjóðlaga, sérstökkennsluleiðbeiningabók]Pianoforlaget, Oslo

GILLOCK, WILLIAMAccent on MajorsWillis Music Company Piano all the Way, 1.–4. hefti [ + ]Willis Music Company

HANON, CHARLES-LOUIS / SMALL, A. / MANUS, M.

Junior Hanon [ + ][æfingar, tónstigar og hljómar]Alfred Music

HANON / SCHAUMÆfingar, 1. heftiBelwin Mills

HEILBUT, PETERSpaß am Klavierspielen[spuni fyrir unga byrjendur, myndræntefni, nótnalestur]Bärenreiter

HIRSCHBERG, D.Technic is fun, undirbúningsheftiog 1. heftiBelwin Mills


1313

1212


LAST, JOANCatsOxford University PressCountry OutingOxford University PressFarmyard ParadeOxford University Press

MOZART, LEOPOLDNotenbuch für Nannerl [ + ]Schott

MOZART, WOLFGANG AMADEUSTveir menúettar úr sónötu í C-dúr K. 6Í: Essential Keyboard Repertoire,7. bindi (og víðar)Alfred MusicMenúett í F-dúr K. 2Í: Essential Keyboard Repertoire,7. bindi (og víðar)Alfred Music

NORTON, CHRISTOPHERMicrojazz, 1. hefti [ + ]Boosey & Hawkes

ÓLIVER KENTISHLítilræði fyrir píanó [ + ]Óliver Kentish

PALMER, W. / MANUS, M. / LETHCO, A. V. (ÚTG.)

Fun Book, 1.–4. hefti [ + ]Alfred MusicMasterwork Classics, 1.–3. hefti [ + ]Alfred MusicRepertoire Book, 2.–4. hefti [ + ]Alfred Music

SCHUMANN, ROBERTAlbum für die Jugend op. 68, nr. 2 og 5Henle

SEIBER, MÁTYÁSTango II (Habanera) og Jazz-EtudietteÍ: Leichte Tänze I og II (og víðar)Schott

SNORRI SIGFÚS BIRGISSONPíanólög fyrir byrjendur, 1. og 2. hefti [ + ]Steinabær

TEGGIN, MAGGIEBlues and BoogiesBoosey & HawkesMasterpieces I og IIBoosey & HawkesOut and AboutBoosey & Hawkes

WAXMAN, DONALDPageants for Piano, 1. og 2. hefti [ + ]Galaxy Music Corporation

ÝMSIRÁ opnu hafi, norræn samtímatón-list fyrir byrjendur í píanóleik [ + ]Norsk Musikforlag

Classics to Moderns, 1. og 2. hefti [ + ][Agay, Denis (útg.)]Yorktown Music Press

Das Tasten Krokodil[Haas/Salzbrunn/SchneiderStrebl/Weinhandl (útg.)]Boosey & Hawkes

Essential Keyboard Repertoire, 1. bindi [ + ][Olson, Lynn Freeman (útg.)]Alfred Music

Essential Keyboard Repertoire, 7. bindi [ + ][Palmer, Williard (útg.)]Alfred Music

Everybody’s Perfect Masterpieces, 1.–3. hefti [ + ][Bigler, C./Lloyd-Watts, V. (útg.)]Alfred Music

First Sonatina Book [ + ][Palmer, Willard]Alfred Music

First Steps in Keyboard Literature[Olson, Lynn Freeman (útg.)]Alfred Music

Leichte Klaviermusik des Barock [ + ][Emonts, Fritz (útg.)]Schott

Me and My Piano: Repertoire forthe Young Pianist[Waterman, Fanny/Harewood, Marion(útg.)]Faber

More Classic to Moderns, 1. og 2. hefti [ + ][Agay, Denis (útg.)]Yorktown Music Press

Piano Prisma, 1. hefti [ + ][Agnestig, Carl-Bertil (útg.)]Gehrmans


Tónverk og safnbækur

BACH, J. S.Nótnabók Önnu Magdalenu Bach [ + ]Bärenreiter/Henle/Alfred o.fl.

BARTÓK, BÉLAFirst Term at the PianoEditio Musica BudapestFor Children I [ + ]Boosey & HawkesFor Children II [ + ]Boosey & HawkesMikrokosmos, 1. og 2. hefti [ + ]Boosey & Hawkes

BEETHOVEN, LUDWIG VANEcossaise í G-dúr[í ýmsum safnheftum]Sónatína í G-dúr, 1. þáttur[í ýmsum safnheftum]Easy Masterpieces [inniheldur m.a. fyrrnefnd verk Beethovens]Boosey & Hawkes

BJÖRGVIN Þ. VALDIMARSSONDægurlög, 1. og 2. heftiNótnaútgáfa B. Þ. V.

BLAKE, JESSIE / CAPP, HILDAFirst Grade Piano PiecesBoosey & HawkesSecond Grade Piano Pieces [ + ]Boosey & Hawkes

BRAMSEN, HANNEA Bear’s Journey Into SpaceBoosey & Hawkes

ELÍAS DAVÍÐSSONÁ tíu fingrum um heiminn [ + ]Íslensk tónverkamiðstöðKáta sekkjapípanTónar og steinar

FREY, MARTINDas Neue Sonatinen Buch, 1. hefti [ + ]Schott

GILLOCK, WILLIAMAccent on Analytical Sonatinas [ + ]Willis Music CompanyAccent on Gillock, 1.–4. heftiWillis Music CompanyAccent on Rhythm and Style [ + ]Willis Music CompanyAccent on Solos, 1.–3. heftiWillis Music Company

JÓN LEIFSÍslensk þjóðlög, nr. 5, 6, 13 og 14Íslensk tónverkamiðstöð

JÓNAS INGIMUNDARSONMeð léttum leik, 1. og 2. heftiJónas Ingimundarson

KABALEVSKY, DMITRI24 barnalög op. 39, nr. 1–17Boosey & Hawkes

SÖDERQUIST-SPERING, ÅSEPianogehör, 1.–3. hefti [ + ][m.a. leikur eftir eyra, samleikur]Gehrmans

THOMPSON, JOHNJohn Thompson’s Easiest PianoCourse, 1.–3. heftiChappellFirst Grade EtudesWillis Music Company

WATERMAN, FANNY / HAREWOOD, MARION

Me and My Piano: Very First Lessons for the Young Pianist, 1. og 2. heftiFaberPiano Lessons, 1. heftiFaberPiano Playtime, 1. og 2. heftiFaberPiano Playtime Studies, 1. og 2. heftiFaber

WATERMAN, FANNY / HAREWOOD, MARION

Piano Progress Studies, 1. heftiFaber

ÝMSIRFirst Series of Graded PianoforteStudies, undirbúningshefti og 1. stigs hefti [ + ]Associated Board

Second Series of Graded Pianoforte Studies, undirbúnings-hefti og 1. stigs hefti [ + ]Associated Board

Suzuki Piano School, 1. og 2. hefti [ + ]Summy-Birchard

The Russian School of PianoPlaying, 1. bindi, 1. og 2. hluti [ + ]Boosey & Hawkes


1515

1414


Dæmi um tónverk

Dæmi um æfingar

Tónstigar og hljómarTil prófs skal undirbúa eftirfarandi tónstiga og hljóma með þeim hættisem mælt er fyrir um hér á eftir. Fyrir upphaf prófs skal leggja fram listayfir þá tónstiga og hljóma sem undirbúnir hafa verið. Í prófinu velurprófdómari þá tónstiga og hljóma sem leiknir eru.

Efni

Nemandi geti leikið

- krómatískan tónstiga frá nótu að eigin vali, eina áttund upp og niður

með hvorri hendi fyrir sig

CZERNY, CARLÆfing nr. 12 í F-dúrÚr: Czerny/Germer: Æfingar 1. bindi, 1. hlutaWilhelm Hansen

SPINDLER, FRITZÆfing í C-dúr (Mountain Climbing)Úr: Hirschberg, D.: Technic is fun,1. hefti, bls. 10Belwin Mills

Menúett í g-moll BWV Anhang 115Úr: Nótnabók Önnu MagdalenuBach, eignað Christian PezoldBärenreiter/Henle/Alfred Music

BEETHOVEN, LUDWIG VANEcossaise í G-dúrÚr: Waterman/Harewood: The Young Pianist’s Repertoire, 1. heftiFabereða: Palmer: Essential KeyboardRepertoire, 7. bindiFabereða: Agnestig: Piano Prisma, 1. heftiGehrmans

HASLINGER, TOBIASSónatína í C-dúr, 1. þátturÚr: Waterman/Harewood: The Young Pianist’s Repertoire, 1. heftiFabereða: Frey, Martin: Das NeueSonatinen Buch, 1. heftiSchotteða: Palmer, W.: The First Sonatina BookAlfred Music

KABALEVSKY, DMITRIHægur vals í d-moll op. 39, nr. 13Boosey & Hawkes/Alfred Music

GILLOCK, WILLIAMFiesta Úr: Accent on Gillock, 4. heftiWillis Music Companyeða: Das Tasten KrokodilBoosey & Hawkes

SEIBER, MÁTYÁSJazz-EtudietteÚr: Seiber: Leichte Tänze, 1. heftiSchotteða: Waterman/Harewood: The Young Pianist’s Repertoire, 1. heftiFaber


GrunnprófVið lok grunnnáms skulu nemendur þreyta grunnpróf, annars vegar íhljóðfæraleik og hins vegar í tónfræðagreinum. Í kafla um áfangapróf íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finnaumfjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægiþeirra, lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Mikil-vægt er að allir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ grunnprófi í píanóleik skal nemendi leika þrjú verk og eina æfingu.Aðrir prófþættir eru tónstigar og brotnir hljómar, val og óundirbúinnnótnalestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á grunn-prófi velja nemendur á milli þess að (a) spinna út frá gefnu upphafi, ein-földu hljómferli eða lagi, (b) leika frumsamið verk eða eigin útsetningu,(c) hljómsetja stutta laglínu óundirbúið og (d) leika stutt alþýðulag eðaþjóðlag sem þeir hafa lært eftir eyra. Nánar er gerð grein fyrir vægi ein-stakra prófþátta á bls. 37 í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á grunnprófi, valin úrþekktum tónbókmenntum hljóðfærisins. Síðan eru birt fyrirmæli umleikmáta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.

Tónverk og æfingarEftirfarandi dæmum um prófverkefni á grunnprófi er ætlað að skilgreinaþyngdarstig prófsins. Fullt eins má velja önnur verkefni af sambærilegriþyngd.

Solo Repertoire for the Young Pianist, 1.–4. hefti [ + ][Gillock, William (útg.)]Willis Music Company

Sonatinen Vorstufe, nr. 1–15[Schäfer, Paul/Ruthardt, Adolf (útg.)]Peters

The Joy of First Year Piano[Agay, Denis (útg.)]Yorktown Music Press

The Young Pianist’s Repertoire, 1. hefti[Waterman, Fanny/Harewood, Marion(útg.)]Faber


1717

1616


C-dúr, brotinn þríhljómur í grunnstöðu

Niðurlagshljómar í C-dúr

hægri hönd vinstri hönd

MiðnámÍ miðnámi eykst umfang námsins frá því sem er í grunnnámi og ætla máað námstíminn lengist að sama skapi. Miðað er við að nemendur getilokið miðnámi á um það bil fjórum til fimm árum en námshraði geturþó verið mismunandi. Ræður þar miklu ástundun, aldur og þroskinemenda.

Markmið í miðnámiUppbygging kennslu í miðnámi skal taka mið af eftirfarandi: Megin-markmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hluta aðal-námskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sértækummarkmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörfumnemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemendurólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstak-lingsbundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiðahvern nemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

Við lok miðnáms eiga píanónemendur að hafa náð eftirfarandi mark-miðum:

Nemandi


á hljóðfærið


- hreyfi hendur eðlilega og leikandi um hljómborðið

- hafi náð góðum tökum á sjálfstæði handa

- hafi öðlast góða fingraleikni

===========

Ä

3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

============

Ä

6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t æ

«

|

m

m

m

m


- samstíga tónstiga í átta dúr- eða molltóntegundum að eigin vali –

þar af skulu a.m.k. þrír vera molltónstigar, hljómhæfir og laghæfir –

tvær áttundir upp og niður með báðum höndum, ein áttund á milli

handa

- tvo gagnstíga dúrtónstiga að eigin vali, eina áttund með báðum

höndum í einu

- brotna þríhljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í dúr- og molltónteg-

undum að eigin vali, samtals sex þríhljóma, eina áttund með hvorri

hendi fyrir sig

- brotna þríhljóma í grunnstöðu, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í C-dúr og

a-moll, eina áttund með hvorri hendi fyrir sig

- niðurlagshljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í C-, F- og G-dúr, með

hvorri hendi fyrir sig

Leikmáti og hraði

Nemandi

- leiki tónstiga eigi hægar en M.M. C = 72, miðað við leiknar séu

áttundapartsnótur

- leiki brotna hljóma eigi hægar en M.M. C. = 48, miðað við að leiknar

séu áttundapartsnótur í 6/8-takti

- leiki tónstiga og hljóma jafnt, hiklaust, legato og utanbókar

Dæmi

C-dúr brotinn þríhljómur

hægri hönd

vinstri hönd

eða

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«t

m

m

m

m

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«t

m

m

m

m

====================

Ä

6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

«t

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m


===========

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

æ

«|

m

m

m

m

m

m

«|

«|

1919

1818


- hafi á valdi sínu gagnstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkjum,

tvær áttundir með báðum höndum í einu

- hafi á valdi sínu eftirtalda gagnstíga hljómhæfa molltónstiga, tvær

áttundir með báðum höndum í einu: a, e, d, c

- hafi á valdi sínu brotna þríhljóma, sbr. tóndæmi á bls. 30, í dúr- og

molltóntegundum til og með fimm formerkjum með báðum höndum

í einu

- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu, sbr. tóndæmi á bls. 30, til

og með fimm formerkjum með báðum höndum í einu

- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum, sbr. tón-

dæmi á bls. 31, í eftirfarandi tóntegundum með báðum höndum í

einu: C, F, G, a, e, d

- hafi á valdi sínu niðurlagshljóma, sbr. tóndæmi á bls. 31, í eftirfarandi

tóntegundum: C, F, G, D, A, a, e, d

- hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt

þessari námskrá

Nemanda hafi gefist kostur á að velja hvort og að hversu miklu leyti

hann sinnir eftirfarandi atriðum:

- leik eftir eyra

- tónsköpun

- spuna


sjö til átta ára nám:


- ýmis blæbrigði og andstæður






Verkefnalisti í miðnámiHér á eftir fara nokkur sýnishorn viðfangsefna nemenda í miðnámi.Listinn er alls ekki tæmandi og er honum einkum ætlað að vera til við-miðunar við skipulagningu hljóðfæranámsins, meðal annars við val

Píanó – Miðnám


- leiki með skýrum og blæbrigðaríkum tóni

- hafi náð góðu valdi á að leika legato og geti gert skýran mun á non

legato og staccato

- geti dregið fram aðra rödd af tveimur sem leiknar eru með annarri

hendi

- leiki með markvissri fingrasetningu sem stuðli að öruggum hreyf-

ingum handa á hljómborðinu

- hafi náð talsverðu öryggi og snerpu í stærri hreyfingum um hljóm-

borðið

- hafi vald á skýrum styrkleikabreytingum á allbreiðu styrkleikasviði

- geti leikið skrautnótur skýrt, smekklega og í samræmi við viðeig-

andi stíl

- noti pedal á skýran og markvissan hátt



Nemandi

- hafi öðlast gott hrynskyn

- hafi vald á sveigjanleika í hraða og hryn


fengist var við í fyrri hluta miðnáms





- hafi á valdi sínu samstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu

sem er, þrjár áttundir með báðum höndum í einu, ein áttund á milli

handa

- hafi á valdi sínu gagnstígan krómatískan tónstiga frá as eða as' og

d eða d', tvær áttundir með báðum höndum í einu

- hafi á valdi sínu samstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkj-

um, fjórar áttundir með báðum höndum í einu, ein áttund á milli

handa

- hafi á valdi sínu samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, til og

með fimm formerkjum, tvær áttundir með báðum höndum í einu,

ein áttund á milli handa


2121

2020


HANON, CHARLES-LOUIS / SMALL, A. / MANUS, M.

Junior Hanon[æfingar, tónstigar og hljómar]Alfred Music

HARRIS, PAULImprove Your Sight-reading! A workbook for examinations, 2.–5. hefti [ + ]Faber

HELLER, STEPHEN25 Klavier-Etüden op. 47 [ + ]Peters/Alfred Music

HELLER, STEPHEN / OLSONSelective Progressive Studies [ + ]Alfred Music

HERZ, HENRITonleiterstudien [ + ]Peters

HINDHAMMAR, HÅKANGehöret en chans, 1.–3. hefti [ + ][hljómar, undirleikur, leikur eftir eyra]Thore Ehrling Musik AB

KASSCHAU, HOWARD106 Greatest Piano Studies,1. hefti [ ÷ ]Schirmer106 Greatest Piano Studies, 2. hefti [ + ]Schirmer

KONOWITZ, BERTAlfred’s Basic Adult Piano Course: Jazz/Rock CourseAlfred MusicAlfred’s Jazz/Rock Course: Howto Play the BluesAlfred Music

KÖHLER, LOUIS12 Easy Studies for the Piano op. 157Alfred Music

LAST, JOANFreedom Technique, 1.–3. hefti [ + ]Oxford University PressSight Reading for Today, 3.–5. hefti [ + ]Bosworth Edition

LAWSON, PETERSight-Reading for Fun, 2.–5. hefti [ + ]Stainer & Bell

LEHTELÄ, RITVA / SAARI, ANJA /SARMANTO-NEUVONEN, EEVA

Suomalainen pianokoulu, 2. og 3. hefti [ + ][finnskur „píanóskóli“, finnskur texti ogtitlar]Werner Söderstrom Oy

LILLAS, ROSMARI / AXELSSON, LARS

Ackorden och jag, 1. hefti [ ÷ ]Thore Ehrling Musik ABAckorden och jag, 2. og 3. heftiThore Ehrling Musik AB

MARTUCCI, VINNIEIntro to Jazz for KeyboardAlfred Music

MCLEAN, EDWINImprovisation for the PianistMyklas Music Press

NOONA, WALTER OG CAROLThe Contemporary Performer, 3.–4. hefti[nútímatónmál]The Heritage Music Press

OLSON, LYNN FREEMANThe Best Traditional Piano Etudes, 3.–4. heftiAlfred Music


Alfred’s Basic Piano Library: Lesson Book, 5.–6. heftiAlfred MusicAlfred’s Basic Piano Library:Technical Skills, 4.–6. heftiAlfred Music

PALMQVIST, HANS / NILSSON, CARL-GUSTAF

Bruksklaver, 1. hefti[hljómar, undirleikur, leikur eftir eyra] Vi sjungar och spelar, Boden

SIGFÚS ÓLAFSSONÞú og hljómborðið, 2. heftiSigfús Ólafsson

SMALL, ALANLearn to play the Alfred Way: Blues PianoAlfred Music

SÖDERQUIST-SPERING, ÅSEPianogehör, 3. hefti[m.a. leikur eftir eyra og undirleikur]Gehrmans


annars kennsluefnis. Þyngdarstig viðfangsefnanna er breytilegt, þ.e. alltfrá kennsluefni, sem hentar við upphaf miðnáms, til efnis sem hæfir viðlok námsáfangans.

Listinn er tvískiptur: annars vegar kennslubækur og æfingar, hins vegartónverk og safnbækur. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og útgefandagetið fyrir neðan titil verks eða bókar. Nokkur verkefnanna eru fáanleg fráfleiri en einu útgáfufyrirtæki. Í þeim tilfellum er tilteknar þekktar, vand-aðar útgáfur sem auðvelt ætti að vera að nálgast hér á landi. Sumarbókanna á listanum innihalda að hluta til léttari viðfangsefni en hæfa nem-endum í miðnámi. Til hægðarauka er slíkar bækur merktar með [ ÷ ]. Þærbækur sem innihalda að hluta til erfiðari viðfangsefni en hæfa nemendumí miðnámi eru merktar með [ + ].


BEALE, CHARLESJazz Piano From Scratch[texti, nótur og geisladiskur]Associated Board

BERTINI, HENRI / CANINO, BRUNO50 æfingar, nr. 1–20Carisch

BERTINI, HENRI24 æfingar op. 29 [ + ]Peters25 Easy Studies op. 100 [ + ]Schirmer

BOJE, HARALDWiener Instrumentalschulen:Klavierschule für Anfänger, 1. hefti[óhefðbundnar kennsluaðferðir, nútímatónmál]Universal Edition

BRADLEY, DOROTHY / TOBIN, J. RAYMOND

Sight-Reading Made Easy, 2.–4. hefti [ + ]Stainer & Bell

BURGMÜLLER, JOHANN FRIEDRICH25 Progressive Pieces op. 100Alfred Music/Schirmer/Willis Music Company18 Characteristic Studies op. 109 [ + ]Alfred Music

BURNAM, EDNA MAYA Dozen a Day, 2.–4. heftiWillis Music CompanyPlaying with ease in many keysWillis Music Company

CAMILLERI, CHARLESPiano Improvisation, 1. og 2. hefti [ + ]Lengnick

CZERNY, CARL / GERMER, HEINRICHÆfingar, 1. bindi, 1. hluti, nr. 17–50Wilhelm Hansen/Alfred MusicÆfingar, 1. bindi, 2. hluti [ + ]Wilhelm Hansen/Alfred Music

DUVERNOY, JEAN-BABTISTEElementary Studies op. 176Alfred Music

EMONTS, FRITZEuropäische Klavierschule, 2. bindi, síðari hluti og 3. bindi Schott

GILLOCK, WILLIAMAccent on Black KeysWillis Music Company Accent on Majors and MinorsWillis Music Company

GUÐMUNDUR HAUKUR JÓNSSONHljómborðsleikurAlfa Beta útgáfan


2323

2222


BJÖRGVIN Þ. VALDIMARSSON12 píanólögNótnaútgáfa B. Þ. V.

BLOCH, ERNESTEnfantinesCarl Fischer

CLEMENTI, MUZIO6 sónatínur op. 36Schirmer/Alfred Music[einnig í ýmsum sónatínuheftum]

CHOPIN, FRÉDÉRICThe First Book for PianistsAlfred MusicMazurka op. 67, nr. 2 í g-mollHenle/Alfred MusicPrelúdíur op. 28, nr. 7 í A-dúr, nr. 4 í e-moll, nr. 6 í h-moll og nr. 20 í c-mollHenle/Alfred MusicValsar í a-moll og Es-dúr op. posth.Henle/Alfred Music

DEBUSSY, CLAUDELe petite nègreHenle/Alfred Music

ELÍAS DAVÍÐSSONFimmurÍslensk tónverkamiðstöð

GILLOCK, WILLIAMAccent on Gillock, 5.–8. heftiWillis Music CompanyLyrical Preludes in Romantic StyleSummy-BirchardNew Orleans Jazz StylesWillis Music Company

GRETCHANINOFF, ALEXANDERChildren’s Album op. 98Associated BoardGlass Beads op. 123Alfred MusicSuite Miniatures op. 202Editio Musica Budapest

GRIEG, EDVARDLjóðræn lög op. 12 [ + ]Könemann Music Budapest/PetersLjóðræn lög op. 38, nr. 2 og 7Könemann Music Budapest/Peters

GUBAIDULINA, SOFIAMusical Toys [ + ]Boosey & Hawkes

GUNNAR REYNIR SVEINSSONMelosÍslensk tónverkamiðstöð

GURLITT, CORNELIUSA First BookBelwin MillsAlbum for the Young op. 140Alfred Music

HAFLIÐI HALLGRÍMSSONScenes of PolandRicordiSketches in TimeChester10 stykki fyrir píanó [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð

HANNIKAINEN, ILMARISmå poem för piano, op. 14 [ + ]Fazer

HAYDN, FRANZ JOSEF6 sónatínurAlfred Music/SchottSónötur Hob. XVI 7, Hob. XVI 8 ogHob. XVI G1Henle/Wiener Urtext Edition

HJÁLMAR H. RAGNARSSONLítið lagÍslensk tónverkamiðstöðDans nr. 1Í: Tveir dansarÍslensk tónverkamiðstöð

JOPLIN, SCOTT / SMALL, ALLAN(ÚTS.)

Learn to Play the Alfred Way:Ragtime PianoAlfred Music

JÓN LEIFSÍsland farsælda frón (IsländischesPraeludium)Í: Fjögur lög op. 2Íslensk tónverkamiðstöð/Kistner & Siegel, LeipzigVökudraumurÍslensk tónverkamiðstöð

KABALEVSKY, DMITRIBarnalög op. 27 [ + ]Alfred Music/Peters24 barnalög op. 39, nr. 18–24Boosey & HawkesTilbrigði um þjóðlög op. 51 [ + ]Music Corp.

KATSATURIAN, ARAMBarnalög, 1. og 2. hefti [ + ]Alfred Music/Boosey & Hawkes

KOCH, ERLAND VONRytmiska BagatellerGehrmans



ANTHEIL, GEORGEPiano PastelsWeintraub Music

ATLI HEIMIR SVEINSSONDimmalimmÍslensk tónverkamiðstöð

BACH, JOHANN SEBASTIANInvention í C-dúr BWV 772Bärenreiter/Henle/Könemann Music BudapestLitlar prelúdíur og fúgettur [ + ]Bärenreiter/Henle/Alfred Music o. fl.Nótnabók Önnu Magdalenu Bach [ ÷ ]Bärenreiter/Henle/Alfred Music o.fl.

BACH, CARL PHILIPP EMANUELMars í D-dúr BWV 122Mars í G-dúr BWV 124Polonaise í g-moll BWV 125Í: Nótnabók Önnu MagdalenuBachBärenreiter/Henle

BACH, WILHELM FRIEDEMANNAllegro í A-dúrÍ: Essential Keyboard Repertoire,2. heftiAlfred Music

BARTÓK, BÉLAFor Children I og II [ ÷ ]Boosey & HawkesMikrokosmos, 2.–3. heftiBoosey & Hawkes

BÁRA GRÍMSDÓTTIREinsemd Eriks JohansonarÍslensk tónverkamiðstöð

BEETHOVEN, LUDWIG VANBagatella op. 119, nr. 1Henle/Alfred Music/Wiener Urtext EditionDansarHenle/Alfred MusicSónatína í F-dúr[í ýmsum safnheftum]Sónata í G-dúr op. 49, nr. 2Henle/Könemann Music Budapest[einnig í ýmsum sónatínuheftum] 6 tilbrigði í F-dúr um svissneskt lagWiener Urtext Edition/Henle[einnig í ýmsum sónatínuheftum]

BENDA, GEORG ANTONIN7 sónatínur[Kreutzer]Brodt MusicSónatínur í d-moll og F-dúrÍ: Bärenreiter Sonatinen-Album IBärenreiter

TANKARD, GEOFFREYFoundations of PianoforteTechniqueNovello

THOMPSON, JOHNThird Grade Velocity StudiesWillis Music Company

WATERMAN, FANNY / HAREWOOD,MARION

Piano Lessons, 2. og 3. heftiFaberProgress Studies, 2. heftiFaber

WIEDEMANN, HERBERTImpulsives Klavierspiel[grunnatriði í spuna í jazz-, popp- ogsígildri tónlist]Gustav Bosse VerlagKlavier – Improvisation – KlangGustav Bosse VerlagMeditatives KlavierspielNepomuk Verlag

ÝMSIRFirst Series of Graded PianoforteStudies, 1.–4. stigAssociated Board

Manual of Scales, Arpeggios andBroken Chords for Pianoforte [ + ]Associated Board

Second Series of Graded Pianoforte Studies, 1.–4. stigAssociated Board

The Russian School of Piano Playing, 1. bindi, 2. hluti og 2. bindiBoosey & Hawkes


2525

2424


TARP, SV. ERIKFoxtrot og TangoÍ: Mosaik op. 31Wilhelm HansenSnap-shots op. 45Wilhelm Hansen

TOCH, ERNSTKleinstadtbilder op. 49 [ + ]Schott

TCHAIKOVSKY, PETER ILYICHAlbum for the Young op. 39 [ + ]Peters/Alfred Music

VILLA-LOBOS, HEITORPetizadaPeer International Corporation

ÝMSIRApplause, 1. hefti [ + ][Olson, Lynn Freeman (útg.)]Alfred Music

Á opnu hafi, norræn samtímatónlistfyrir byrjendur í píanóleik [ ÷ ]Norsk Musikforlag

Bärenreiter Sonatinen-Album für Klavier, 1. og 2. hefti [ + ][Wolters, Klaus (útg.)]Bärenreiter

Classics to Moderns, 3.–4. hefti[Agay, Denes (útg.)]Yorktown Music Press

Encore, 1. hefti [ + ][Olson, Lynn Freeman (útg.)]Alfred Music

Essential Keyboard Repertoire,2.–8. bindi [ + ][Olson, L. F./Hinson, M./Palmer, W. A.(útg.) – Hvert bindi í þessarri bókaröðer sjálfstætt og inniheldur verk semraðað er eftir þyngd, stíl eða aldri.]Alfred Music

Everybody’s Favorite Series nr. 3:Piano Pieces for ChildrenAmsco

First Sonatina Book [ ÷ ][Palmer, Willard (útg.)]Alfred Music

Leichte Klaviermusik des Barock[Emonts, Fritz (útg.)]Schott

Masterwork Classics, 5. og 6. hefti [ + ][Palmer, W./Manus, M./Lethco, A. V.(útg.)]Alfred Music

Miscellaneous Short Pieces[Rebikov, V. I./Johnson, T. A. (útg.)]Associated Board

More Classics to Moderns, 3.–4. hefti[Agay, Denes (útg.)]Yorktown Music Press

Piano Music for Beginners [ ÷ ][Szávai, Magda/Veszprémi, Lili (útg.)]Editio Musica Budapest

Piano Prisma, 1. hefti [ ÷ ] og 2. hefti[Agnestig, Carl-Bertil (útg.)]Gehrmans

Sonatina Album[Köhler, Louis/Small, Allan (útg.)]Alfred Music

Sonatinen-Album, 1. og 2. bindi [ + ][Heller, M. P. (útg.)]Richard Birnbach

Sonatinen Vorstufe [ ÷ ][Schäfer, Paul/Ruthardt, Adolf (útg.)]Peters

Tangenterna berättar, 1. og 2. bindi [ + ][verk eftir finnsk tónskáld]Fazer

Tema Tangent, 1. og 2. hefti [ + ][Söderqvist-Spering, Åse (útg.)]Gehrmans Musikförlag

The Recital Repertoire, 1. hefti [ + ][Waterman, F./Harewood, M. (útg.)]Faber

The Young Pianist’s Repertoire, 2. hefti[Waterman, F./Harewood, M. (útg.)]Faber

Von Bartók bis Stravinsky[Emonts, Fritz (útg.)]Schott

ÞORKELL SIGURBJÖRNSSONApaspilÍslensk tónverkamiðstöð


KODÁLY, ZOLTÁNChildren’s DancesBoosey & Hawkes

KOPPEL, HERMAN D.50 korte klaverstykker op. 99 [ + ]Edition Egtved

KUHLAU, FRIEDRICHSónatína op. 20 Alfred Music[einnig í flestum sónatínuheftum]Sónatína op. 55Alfred Music[einnig í flestum sónatínuheftum]

KURTÁG, GYÖRGYJátékok I[nútímatónmál]Editio Musica Budapest

LUTOSLAWSKI, WITOLDFolk MelodiesPolskie Wydawnictwo Muzyczne

MOZART, WOLFGANG AMADEUSFirst Book for PianistsAlfred MusicVínarsónata nr. 5, KV Anh. 229Boosey & Hawkes

MUCZYNSKI, ROBERTDiversions op. 23 [ + ]SchirmerFables op. 21Schirmer

NIELSEN, CARL5 Klavierstücke op. 3 [ + ]Wilhelm Hansen

NORTON, CHRISTOPHERMicrojazz I og II [ + ]Boosey & Hawkes

ÓLIVER KENTISHLítilræði fyrir píanó [ ÷ ]Óliver Kentish

PROKOFIEFF, SERGEIBarnalög op. 65Boosey & Hawkes/Alfred Music

SATIE, ERIKGnossienne nr. 1Boosey & Hawkes/Broekmans & van PoppelGymnopedie nr. 1Boosey & Hawkes/Broekmans & van Poppel

SCARLATTI, DOMENICO / PALMER (ÚTG.)

First Book for PianistsAlfred Music

SCARLATTI, DOMENICOSónötur í d-moll K 32, í d-moll K 34, í G-dúr K 80 og í D-dúr K 415Schirmer/Alfred Music

SCHUBERT, FRANZDansar [ + ]Henle/Alfred Music

SCHUMANN, ROBERTAlbum für die Jugend op. 68, nr. 10, 11, 12, 14 og 16Peters/Henle

SEROCKI, KAZIMIERZThe GnomesPolskie Wydawnictwo Muzyczne

SJOSTAKOVITS, DMITRI6 barnalög, nr. 3–6Alfred Music

SIBELIUS, JEANMinuetto op. 40, nr. 4FazerPensée mélodique op. 40, nr. 6Fazer[einnig í Bärenreiter Piano Album,Frühe Moderne]Valsette op. 40, nr. 1Fazer[einnig í Essential Keyboard Reper-toire, 8. bindi, útg. Alfred Music]

SNORRI SIGFÚS BIRGISSONPíanólög fyrir byrjendur, 2. hefti [ ÷ ]SteinabærPíanólög fyrir byrjendur, 3. hefti:ÁrstíðirnarSteinabær

SOLER, PADRE ANTONIOSónata í d-mollÍ: Essential Keyboard Repertoire,7. bindiAlfred Music

SOMMERFELDT, ØISTEIN3 små valser op. 17Norsk Musikforlag

STARER, ROBERTSketches in Color, 1. heftiMusic Corp.

TAKÁCS, JENÖAllerlei für Kleine FingerUniversal EditionKlänge und Farben op. 95 [ + ]DoblingerVon Fremden Ländern undMenchen op. 37Universal Edition


2727

2626


Dæmi um æfingar

Tónstigar og hljómarUndirbúa skal tónstiga og hljóma í samræmi við markmið miðnáms,bls. 19–21. Úr því efni velji kennari og nemandi til prófs samkvæmtnánari fyrirmælum hér á eftir. Við val tóntegunda til prófs skal leggjaáherslu á fjölbreytni. Fyrir upphaf prófs skal leggja fram lista yfir þátónstiga og hljóma sem undirbúnir hafa verið. Í prófinu velur próf-dómari þá tónstiga og hljóma sem leiknir eru.

Efni


- samstíga krómatískan tónstiga frá nótu að eigin vali, þrjár áttundir

með báðum höndum í einu, ein áttund á milli handa

- gagnstígan krómatískan tónstiga frá as, as', d eða d', tvær áttundir

með báðum höndum í einu

- tvo samstíga tónstiga dúrtónstiga, fjórar áttundir með báðum

höndum í einu, ein áttund á milli handa

- tvo samstíga tónstiga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, tvær

áttundir með báðum höndum í einu, ein áttund á milli handa

- tvo gagnstíga dúrtónstiga, tvær áttundir með báðum höndum í einu

- einn gagnstígan hljómhæfan molltónstiga, tvær áttundir með báðum

höndum í einu

- tvo brotna dúrþríhljóma og tvo brotna mollþríhljóma, tvær áttundir

með báðum höndum í einu, sbr. eftirfarandi tóndæmi; velja skal tón-

tegundir sem sýna mismunandi tækni

- arpeggíur í grunnstöðu í tveimur dúr- og tveimur molltóntegundum,

tvær áttundir með báðum höndum og áttund á milli handa, sbr. eftir-

farandi tóndæmi; velja skal tóntegundir sem sýna mismunandi tækni

BERTINI, HENRIÆfing í e-moll op. 29, nr. 14 Úr: Bertini: Æfingar op. 29Peterseða: First Series of Graded Pianoforte Studies, 4. stigAssociated Board

GURLITT, CORNELIUSÆfing í F-dúr op. 51, nr. 8Úr: Second Series of Graded Pianoforte Studies, 4. stigAssociated Board

DEBUSSY, CLAUDELe petite nègreHenle/Alfred Music

ATLI HEIMIR SVEINSSONIntermezzo: Dans árstíðanna úr„Dimmalimm“Íslensk tónverkamiðstöð


MiðprófVið lok miðnáms skulu nemendur þreyta miðpróf, annars vegar í hljóð-færaleik og hins vegar í tónfræðagreinum. Í kafla um áfangapróf íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finnaumfjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægiþeirra, lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Mikil-vægt er að allir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ miðprófi í píanóleik skal nemendi leika þrjú verk og eina æfingu.Aðrir prófþættir eru tónstigar og hljómar, val og óundirbúinn nótna-lestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á miðprófi veljanemendur á milli þess að (a) leika tónverk að eigin vali af sambærilegriþyngd og önnur prófverkefni, (b) spinna út frá gefnu upphafi, lagi eðahljómferli með eða án undirleiks, (c) leika frumsamið verk eða eiginútsetningu og (d) hljómsetja stutta laglínu óundirbúið. Frekari umfjöll-un um valþátt prófsins er að finna í almennum hluta aðalnámskrár tón-listarskóla, bls. 43. Nánar er gerð grein fyrir vægi einstakra prófþátta ábls. 38–39 í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á miðprófi, valin úrþekktum tónbókmenntum hljóðfærisins. Síðan eru birt fyrirmæli umleikmáta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.

Tónverk og æfingarEftirfarandi dæmum um prófverkefni á miðprófi er ætlað að skilgreinaþyngdarstig prófsins. Fullt eins má þó velja önnur verkefni af sambæri-legri þyngd.

Dæmi um verk

BACH, JOHANN SEBASTIANLítil prelúdía í C-dúr BWV 933[nr. 1 af „Sechs kleine Präludien fürAnfänger auf dem Klavier“]Bärenreiter/Henle/Alfred Music

CLEMENTI, MUZIOSónatína op. 36, nr. 6, 1. eða 2. þátturAlfred Music[er í ýmsum sónatínuheftum]

BEETHOVEN, LUDWIG VANBagatella op. 119, nr. 1Henle/Wiener Urtext Edition/Alfred Music

GRIEG, EDVARDAlfedans op. 12, nr. 4Úr: Ljóðræn lögKönemann Music Budapest/Peters


2929

2828


C-dúr, arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum


Niðurlagshljómar í a-moll

FramhaldsnámFramhaldsnám tekur við að loknu miðnámi. Hér er um umfangsmikinnnámsáfanga að ræða og miðast lok framhaldsnáms við að nemendurséu undir það búnir að takast á við tónlistarnám á háskólastigi.

Gera verður ráð fyrir að námstími í framhaldsnámi sé einstaklings-bundinn og ræður þar miklu ástundun, aldur, þroski og hæfileikarnemenda. Miðað er við að unnt sé að ljúka þessum áfanga á um það bilfjórum árum. Í einstaka tilvikum kann að vera unnt að ljúka náminu áskemmri tíma en einnig getur lengri námstími verið eðlilegur.

>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

! t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

!t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m!t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«|

«|

m

m

m

m

>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«

|

«|

m

m

m

m

>

?

=======================

Ä

6

8

=======================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m

>

?

=============

Ä

=============

Å

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

æ

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m


- arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum í einni dúr- eða molltón-

tegund, sbr. eftirfarandi tóndæmi

- niðurlagshljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í einni dúr- og einni

molltóntegund

Leikmáti og hraði

Nemandi

- leiki tónstiga eigi hægar en M.M. C = 80, miðað við að leiknar séu

sextándapartsnótur

- leiki brotna þríhljóma eigi hægar en M.M. C = 108, miðað við að

leiknar séu áttundapartsnótur

- leiki arpeggíur eigi hægar en M.M. C. = 72, miðað við að leiknar séu

áttundapartsnótur í 6/8-takti


Dæmi

C-dúr, brotinn þríhljómur

C-dúr, arpeggíur í grunnstöðu

>

?

====================

Ä

6

8

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

æ

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m

>

?

=======================

Ä

ä

=======================

Å

ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

æ

æ

æ

æ

æ

A

A


3131

3030


Nemandi

- hafi öðlast mjög gott hrynskyn

- hafi mjög gott vald á sveigjanleika í hraða og hryn


fengist var við á miðprófi

- hafi fengið reglulega þjálfun í að leika utanbókar

- hafi náð valdi á að leika viðamikil verk í heild sinni utanbókar

- hafi hlotið þjálfun í ýmiss konar samleik




sem er, fjórar áttundir með báðum höndum í einu, ein áttund á milli

handa

- hafi á valdi sínu gagnstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu

sem er, tvær áttundir með báðum höndum í einu

- hafi á valdi sínu krómatískan tónstiga í samstígum litlum þríundum

með hvorri hendi fyrir sig, tvær áttundir frá hvaða grunntóni sem er

- hafi á valdi sínu alla samstíga dúrtónstiga, fjórar áttundir með báðum

höndum í einu, ein áttund á milli handa

- hafi á valdi sínu alla samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa,

fjórar áttundir með báðum höndum í einu, ein áttund á milli handa

- hafi á valdi sínu alla samstíga dúrtónstiga, fjórar áttundir með báðum

höndum í einu, þríund eða tíund og sexund á milli handa

- hafi á valdi sínu alla gagnstíga dúrtónstiga, tvær áttundir með báðum

höndum í einu

- hafi á valdi sínu alla gagnstíga hljómhæfa molltónstiga, tvær áttundir


- hafi á valdi sínu alla dúrtónstiga og alla hljómhæfa molltónstiga, sbr.

tóndæmi á bls. 44

- hafi á valdi sínu dúrtónstiga í samstígum þríundum til og með þremur

formerkjum, tvær áttundir með hvorri hendi fyrir sig, staccato og legato

- hafi á valdi sínu brotna þríhljóma í öllum dúr- og molltóntegundum,

tvær áttundir með báðum höndum í einu, sbr. tóndæmi á bls. 30

- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum í öllum

dúr- og molltóntegundum, fjórar áttundir með báðum höndum í einu

- hafi á valdi sínu alla forsjöundarhljóma í arpeggíum, þrjár áttundir í

grunnstöðu með hvorri hendi fyrir sig, sbr. tóndæmi á bls. 44

Píanó – Framhaldsnám

Markmið í framhaldsnámiUppbygging kennslu í framhaldsnámi skal taka mið af eftirfarandi:Meginmarkmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hlutaaðalnámskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sér-tækum markmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörf-um nemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemend-ur ólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstak-lingsbundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiðahvern nemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

Við lok framhaldsnáms eiga píanónemendur að hafa náð eftirfarandimarkmiðum:

Nemandi


á hljóðfærið

- hafi á valdi sínu öruggar og hnitmiðaðar hreyfingar um allt hljóm-

borðið

- hafi mjög gott vald á samhæfingu ólíkra hreyfinga

- hafi öðlast mikla fingraleikni og snerpu

- hafi öðlast lipurð og hraða í leik brotinna hljóma og arpeggía

- hafi öðlast góða áttundatækni


- hafi náð valdi á mismunandi áslætti allt frá legatissimo til staccatissimo

- leiki með skýrum og blæbrigðaríkum tóni

- ráði yfir víðu styrkleikasviði

- geti dregið fram laglínu eða einstakar raddir í fjölradda tónvef

- leiki með markvissri fingrasetningu sem samræmist túlkunarmark-

miðum hverju sinni

- geti leikið skrautnótur skýrt, smekklega og í samræmi við viðeig-

andi stíl

- hafi allgóða þekkingu og leikni í útfærslu skrauttákna

- noti pedal á markvissan og fjölbreyttan hátt

- miði pedalnotkun við stíl hvers viðfangsefnis

- sýni nákvæmni og sjálfstæði í mótun tónmynstra og hendinga

- sýni nákvæmni og sjálfstæði í lestri og úrvinnslu tónmálsins


3333

3232


Æfingar

BERINGER, OSCARDaily Technical StudiesBosworth Edition

BERTINI, HENRI / CANINO, BRUNO50 æfingar [ ÷ ]Carisch24 æfingar op. 29 [ ÷ ]Peters

BRADLEY, DOROTHY / TOBIN, J.RAYMOND

Sight-Reading Made Easy, 4.–8. heftiStainer & Bell

BURGMÜLLER, JOHANN FRIEDRICH12 Brilliant and Melodious Studies op. 105Alfred Music18 Characteristic Studies op. 109 [ ÷ ]Alfred Music

CAMILLERI, CHARLESPiano Improvisation, 1.–5. hefti [ ÷ ]Lengnick

CHOPIN, FREDÉRICTrois Nouvelles ÉtudesHenle

CRAMER, JOHANN BAPTIST/BÜLOW, HANS VON

60 ausgewählte Etüden für Klavier [ + ]Peters

CZERNY, CARL40 Daily Exercises op. 337Alfred MusicSchool of Velocity op. 299Alfred Music/PetersSchool of Dexterity op. 740 [ + ]Alfred Music/Peters

CZERNY, CARL / GERMER, HEINRICH

Æfingar, 1. bindi, 2. hlutiAlfred Music/Wilhelm HansenÆfingar, 2. bindi, 3. hlutiWilhelm HansenÆfingar, 3. bindi, 5. hlutiWilhelm Hansen

DOHNÁNI, ERNSTEssential Finger Exercises [ + ]Editio Musica Budapest/Boosey & Hawkes

GARTENLAUB, O.Preparation au déchiffrage pianistique, 1.–5. hefti[nótnalestur]Éditions Rideau Rouge

HANON, CHARLES-LOUISThe Virtuoso PianistSchirmer/Alfred

HELLER, STEPHEN25 melodische Etüden op. 45 [ + ]Peters30 fortschreitende Etüden op. 46Peters

HERZ, HENRITonleiterstudienPeters

HINDHAMMAR, HÅKANGehöret en chans, 1.–3. hefti [ ÷ ][hljómar, undirleikur, leikur eftir eyra]Thore Ehrling Musik AB

JOSEFFY, RAPHAELAdvanced School of Piano Playing [ + ]Schirmer

KULLAK, T.The School of Octave Playing, 1. heftiSchirmer

LAST, JOANFreedom Technique, 3. heftiOxford University Press

LAWSON, PETERSight-Reading for Fun, 5.–8. heftiStainer & Bell

LISZT FRANZ / ESTEBAN, J.Technical Exercises for the Piano [ + ]Alfred Music

MCLEAN, EDWINImprovisation for the PianistMyklas Music Press

MOSZKOWSKY, MORITS15 Études de Virtuosité op. 72, nr. 2, 4, 5, 6 og 10Schirmer20 Little Etudes for Piano op. 91,1. og 2. heftiLeduc


- hafi á valdi sínu minnkaðan sjöundarhljóm í arpeggíum frá hvaða

nótu sem er, þrjár áttundir með hvorri hendi fyrir sig, sbr. tóndæmi

á bls. 45

- hafi á valdi sínu niðurlagshljóma í öllum dúr- og molltóntegundum,

sbr. tóndæmi á bls. 31

- hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á framhaldsprófi samkvæmt

þessari námskrá

- hafi undirbúið efnisskrá til flutnings á tónleikum samkvæmt almennum

hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 41–42

Nemandi sýni með ótvíræðum hætti


- margvísleg blæbrigði og andstæður






Verkefnalisti í framhaldsnámiHér á eftir fara nokkur sýnishorn viðfangsefna nemenda í framhalds-námi. Listinn er alls ekki tæmandi og er honum einkum ætlað að veratil viðmiðunar við skipulagningu hljóðfæranámsins, meðal annars viðval annars kennsluefnis. Þyngdarstig verkefnanna er breytilegt, þ.e. alltfrá kennsluefni, sem hentar við upphaf framhaldsnáms, til efnis semhæfir við lok námsáfangans.

Listinn er tvískiptur: annars vegar æfingar og hins vegar tónverk. Raðaðer eftir stafrófsröð höfunda og útgefanda getið fyrir neðan titil verks eðabókar. Nokkur verkefnanna eru fáanleg frá fleiri en einu útgáfufyrirtæki.Í þeim tilfellum eru tilteknar þekktar, vandaðar útgáfur sem auðvelt ættiað vera að nálgast hér á landi. Sumar bókanna á listanum innihalda aðhluta til auðveldari viðfangsefni en hæfa nemendum í framhaldsnámi. Tilhægðarauka eru slíkar bækur merktar með [ ÷ ]. Þær bækur sem inni-halda að hluta til erfiðari viðfangsefni en hæfa nemendum í framhalds-námi eru merktar með [ + ].


3535

3434


BEETHOVEN, LUDWIG VANBagatellur op. 33Henle/Alfred MusicBagatellur op. 119, nr. 3 og 4Henle/Alfred Music

Rondó op. 51. nr. 1Henle/Wiener Urtext Edition

Sónötur op. 49, nr. 1; op. 79; op. 14, nr. 1 og 2; op. 10, nr. 1 og2; op. 2, nr. 1; op. 13Henle/Wiener Urtext Edition/Könemann Music Budapest

6 tilbrigði í G-dúr um stef eftir G. PaisielloHenle/Wiener Urtext Edition9 tilbrigði í A-dúr um stef eftir G. PaiselloHenle/Wiener Urtext Edition6 tilbrigði í G-dúr um eigið stef(WoO 77)Henle/Wiener Urtext Edition7 tilbrigði um „Eldgamla Ísafold“Henle/Wiener Urtext Edition

BENTZON, NIELS VIGGOTræsnit op. 65Wilhelm Hansen

BOULANGER, LILYTrois Morceaux pour PianoSchott

BRAHMS, JOHANNESBallaða op. 118, nr. 3Henle/Peters[einnig í Klavierstücke, útg. Henle/Peters]Intermezzo op. 118, nr. 1 og 2Henle/PetersRapsódíur op. 79Henle/Peters

BRITTEN, BENJAMINSonatina Romantica: NocturneFaber[einnig í Bärenreiter Piano Album,Frühe Moderne]

CHOPIN, FRÉDÉRICImpromptu op. 29Henle/Alfred Music

Mazúrkar [ + ]Henle/Alfred Music

Næturljóð op. 9 nr. 2 í Es-dúr; op. 72 nr. 1 í e-moll; op. posth. í cís-moll; op. 32, nr. 1 í H-dúr, og op. 27 nr. 1 í cís-mollHenle/Alfred Music

CHOPIN, FRÉDÉRICPólónesur op. 26 nr. 1 í cís-moll;op. 26 nr. 2 í es-moll; op. 40 nr. 1í A-dúr; op. 40 nr. 2 í c-moll ogop. posth. í g-mollHenle/Alfred Music

Prelúdíur op. 28, nr. 9 í E-dúr; nr. 15 í Des-dúr; og nr. 21 í B-dúrHenle

Valsar [ + ]Henle/Alfred Music

COPLAND, AARONThe Cat and the Mouse (ScherzoHumoristique)Durand & Cie, EditionsThree MoodsBoosey & Hawkes

DEBUSSY, CLAUDEDeux ArabesquesAlfred Music/Henle/Durand/United Music PublishersChildren’s CornerAlfred Music/Henle/DurandPrelúdíur nr. 1, 2, 8, 10 og 12 í 1. bókAlfred Music/Henle/Durand/United Music PublishersSuite BergamasqueAlfred Music/Henle/Durand

FALLA, MANUEL DE ElddansinnChester

FAURÉ, GABRIELBarcarole nr. 4, op. 44 í As-dúrHamelle3 Romances Sans Paroles op. 17IMC

FJÖLNIR STEFÁNSSONFimm skissur (1958)Íslensk tónverkamiðstöð

GADE, NIELS W.Aquarellen op. 19Henle/Peters

GERSHWIN, GEORGEPreludes for PianoBoosey & Hawkes/Chappell

GINASTERA, ALBERTORondo on Argentine Children’sFolk TuneBoosey & HawkesTwelve American Preludes, 1. bindiCarl Fischer


Tónverk

ALBENIZ, ISAACMalagueñia op. 65, nr. 3SchottSuite EspañolaIMC/Boosey & Hawkes

ATLI HEIMIR SVEINSSONÓður steinsins fyrir píanó (mynd-vörpur & ballerínu að vild) [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð

BACH, JOHANN SEBASTIANFranskar svítur nr. 6 í E-dúr BWV817 og nr. 3 í h-moll BWV 814Henle/Bärenreiter

Inventionir og sinfóníurHenle/Bärenreiter

Úr: Das wohltemperierte Klavier I:Prelúdía og fúga í c-moll, BWV 847 (nr. 2)Prelúdía og fúga í D-dúr, BWV 850 (nr. 5)

Prelúdía og fúga í d-moll, BWV 851 (nr. 6)Prelúdía og fúga í E-dúr, BWV 854 (nr. 9)Prelúdía og fúga í B-dúr, BWV 866 (nr. 21)Henle/Bärenreiter/Alfred Music

Úr: Das wohltemperierte Klavier II:Prelúdía og fúga í f-moll, BWV 881 (nr. 12)Henle/Bärenreiter/Alfred Music

BACH, JOHANN SEBASTIANÚr: Kleine Präludien und Fughetten:Litlar prelúdíur í D-dúr BWV 925, í F-dúr BWV 928 og í g-moll BWV 930[nr. 4, 9 og 11 af tólf skv. Peters]Litlar prelúdíur í D-dúr BWV 936, í E-dúr BWV 937 og í e-moll BWV 938[nr. 4, 5, og 6 af sex skv. Peters ]Henle/Bärenreiter/Peters/Alfred Music

BACH, CARL PHILIPP EMANUELSolo per il cembalo, BWV Anhang 129Í: Nótnabók Önnu MagdalenuBachBärenreiter/Henle

BACKER GRÖNDAL, AGATHEFantasistykker op. 39, 1. og 2. heftiNorsk Musikforlag

BARTÓK, BÉLA14 bagatellur op. 6 [ + ]Boosey & HawkesMikrokosmos, 4. og 5. heftiBoosey & Hawkes6 rúmenskir dansarUniversal EditionSónatínaBoosey & Hawkes

NORTON, CHRISTOPHEREssential Guide to Latin stylesBoosey & Hawkes

PALMQVIST, HANS / NILSSON, CARL-GUSTAF

Bruksklaver, 1.–3. hefti[hljómar, undirleikur, leikur eftir eyra]Vi sjungar och spelar, Boden

PESKANOV, ALEXANDERThe Russian Technical Regimenfor the Piano, 1.–5. heftiWillis Music Company

RAUTIO, MATTIHanoniana: Jeux pianistiques surles touches blanchesFazer

SCRIABIN, ALEXANDEREtýða í cís-moll op. 2, nr. 1Alfred Music/Peters[einnig í Selected Works for the Piano,útg. Alfred Music]

TANKARD, GEOFFREY / ERIC HARRISON

Pianoforte TechniqueElkin

ÝMSIRFirst Series of Graded PianoforteStudies, 5.–7. stigAssociated Board

Manual of Scales Arpeggios andBroken ChordsAssociated Board

Second Series of Graded Pianoforte Studies, 5.–7. stigAssociated Board


3737

3636


LISZT, FRANZ5 ungversk þjóðlögAssociated Board/Boosey & HawkesUngversk rapsódía nr. 3Peters/Breitkopf & Härtel

LUTOSLAVSKI, WITOLDBukolische WeisenPolskie Wydawnictwo Muzyczne[einnig í Das Neue Klavierbuch, útg.Schott]Three Pieces for the YoungPolskie Wydawnictwo Muzyczne

MAGNÚS BLÖNDAL JÓHANNSSONFjórar abstraktsjónirÍslensk tónverkamiðstöðThe Early Years: BarnalagaflokkurÍslensk tónverkamiðstöð

MARTINU, BOHUSLAV / LOUTKYMarionetten I-IIIBärenreiter

MAXWELL DAVIES, PETERFive Little PiecesBoosey & Hawkes

MELARTIN, ERKKI Barcarole op. 59, nr. 1Fazer

MENDELSSOHN-BARTHOLDY, FELIXLjóð án orðaHenle

MERILÄINEN, USKURiviraviFazer

MESSIAEN, OLIVIERPrelúdíur nr. 1 og 4Durand

MIST ÞORKELSDÓTTIRKveðjaÍslensk tónverkamiðstöð

MOZART, WOLFGANG AMADEUSFantasía í d-moll KV 397Henle/Wiener Urtext Edition

Rondó í D-dúr KV 485Henle/Wiener Urtext Edition

Sónata í F-dúr KV 547aHenle[einnig í Klavierstücke, útg. Henle og íBärenreiter Sonatinen Album, 2. hefti]Sónötur í C-dúr KV 545, í Es-dúrKV 282, í G-dúr KV 283, í B-dúrKV 570 og í A-dúr KV 331Henle/Wiener Urtext Edition/Bärenreiter

MOZART, WOLFGANG AMADEUS12 tilbrigði ABCDHenle/Wiener Urtext Edition7 tilbrigði um „Willem vanNassau“ KV 25Henle/Wiener Urtext Edition

Vínarsónatínur [ ÷ ]Boosey & Hawkes/Alfred Music

MUCZYNSKI, ROBERTPrelúdíur op. 6Schirmer

NIELSEN, CARLHumoreske-Bagateller op. 11Wilhelm Hansen

NORDWALL, TRYGVE (ÚTG.)Swedish Profile: 10 Pieces for Piano by Blomdahl, Bäck,Hambræus, Johanson, Maros,Mellnäs, Nilson, Rabe, Welin &Werle [ ÷ ]Nordiska Musikförlaget

NØRGÅRD, PERSkitser for piano (1959)Wilhelm Hansen

PALMGREN, SELIMMoonlight op. 54, nr. 3Wilhelm HansenPalmgren AlbumBoston Music CompanyPrelúdíur op. 17 [ + ]FazerSieben Klavierstücke op. 27Fazer

PÁLL ÍSÓLFSSONGlettur [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð/Bóka-verslun Sigfúsar EymundssonarLítill vals og ÖskumenúettÍ: Svipmyndir: Lög fyrir pianoforteÍslensk tónverkamiðstöðÞrjú píanóstykki op. 5 [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð/Bóka-verslun Sigfúsar Eymundssonar

POULENC, FRANCISMouvements PerpétuelsChesterVals í C-dúrMax Esching & Cie Editeurs[einnig í Das Neue Klavierbuch, 2. hefti, útg. Schott]VillageoisesSalabert


GRANADOS, ENRIQUE12 spænskir dansar [ + ]IMC

GRIEG, EDVARDLjóðræn lögPeters/Könemann Music BudapestNorskir dansar og þjóðlög op. 17Peters

GUNNAR REYNIR SVEINSSONBarrokksvítaÍslensk tónverkamiðstöðFingrarím I-IVÍslensk tónverkamiðstöð

HAFLIÐI HALLGRÍMSSONFimm píanólög [ + ]Scottish Music Publishing

HANNIKAINEN, ILMARIImpressions pour Piano, op. 11bFazer

HAYDN, JOSEFSónöturHenle/Wiener Urtext Edition

HÄNDEL, GEORG FRIEDRICHSvíturAugener/Henle

HILMAR ÞÓRÐARSONÓ, gula undraveröld [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð

HJÁLMAR H. RAGNARSSONPrelúdíur nr. 1 og 4Íslensk tónverkamiðstöðTveir dansarÍslensk tónverkamiðstöð

JOHN A. SPEIGHTDeux HommagesÍslensk tónverkamiðstöðKvöldljóðÍslensk tónverkamiðstöð

JÓN LEIFSNý rímnadanslög op. 14bIslandiaRímnadanslög op. 11IslandiaFjögur lög op. 2 [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð/Kistner & Siegel, LeipzigTorrek op. 1, nr. 2Islandia

JÓN ÞÓRARINSSONSónatínaÍslensk tónverkamiðstöð

KABALEVSKY, DMITRIPrelúdíur op. 38, nr. 1, 2 og 12IMCSónatínur, op. 13, nr. 1 í a-moll ognr. 2 í g-mollAlfred Music/Music Corp.Tilbrigði op. 40, nr. 1 og 2IMC

KARÓLÍNA EIRÍKSDÓTTIREins konar rondoÍslensk tónverkamiðstöðFerða-Lag fyrir fingurÍslensk tónverkamiðstöð

KATSATÚRIAN, ARAMChildren’s Album, 2. hefti, nr. 4, 5, 6 og 9PetersSónatína í C-dúrAlfred Music/Music Corp.ToccataAlfred Music/Music Corp.

KODÁLY, ZOLTÁNNeun Klavierstücke op. 3 [ + ]Editio Musica Budapest7 Klavierstücke op. 11Universal Edition

KUOSMA, KAUKOJuneÍ: Soumalainen Pianokoulu, 3. heftiWerner Söderström Oy

LARSON, LARS-ERIKMiniatyrer för pianoNordiska Musikförlaget

LEIFUR ÞÓRARINSSONBarnalagaflokkurÍslensk tónverkamiðstöð/HelgafellPreludio – Intermezzo – Finale [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð

LIDHOLM, INGVARKlavierstück 1949Nordiska Musikförlaget

LISZT, FRANZÚr: Années de Pèlerinage I:Au lac de WallenstadtHenleConsolationsHenle/Boosey & HawkesFour Schort Piano PiecesÍ: Franz Liszt, An Introduction tothe Composer and His MusicKjos MusicEn Rêve, NocturneÍ: Bärenreiter Album, Frühe ModerneBärenreiter


3939

3838


FramhaldsprófFramhaldspróf er lokapróf á námsferli í tónlistarskóla. Prófið er þríþætt;hljóðfærapróf, tónleikar og tónfræðapróf. Í kafla um áfangapróf íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finna um-fjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægi þeirra,lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Umfjöllun umtónleika við lok framhaldsnáms er að finna á bls. 41–42 í sama riti. Mikil-vægt er að allir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

WEBERN, ANTONKinderstückCarl FischerKlavierstückUniversal Edition

WIREN, DAG5 ironiska småstykker op. 19Nordiska Musikförlaget

ÝMSIRAn Anthology of Piano Music[Agay, Denes (útg.)]1. bindi: The Baroque Period2. bindi: The Classical Period3. bindi: The Romantic Period4. bindi: The Twentieth CenturyYorktown Music Press

Applause, 1. hefti [ ÷ ][Olson, Lynn Freeman (útg.)]Alfred Music

Applause, 2. hefti[Olson, Lynn Freeman (útg.)]Alfred Music

Bärenreiter Piano Album, FrüheModerneBärenreiter

Bärenreiter Romantik Piano AlbumBärenreiter

Classics to Moderns, 5.-6. hefti[Agay, Denes (útg.)]Yorktown Music Press

Das Neue Klavierbuch, 1. og 2. heftiSchott

Finlandia: Finnish Piano PiecesFazer

Masters of American Piano Music[Hinson (útg.)]Alfred Music

Masters of English Piano Music [ ÷ ][Hinson (útg.)]Alfred Music

Masters of French Piano Music[Hinson (útg.)]Alfred Music

Masters of Spanish Piano Music[Hinson (útg.)]Alfred Music

More Classics to Moderns, 5.–6. hefti[Agay, Denes (útg.)]Yorktown Music Press

Recital Repertoire for Pianists, 1. og 2. hefti[Waterman, F./Harewood, M. (útg.) –sónatínur og sónötur]Faber

Style and Interpretation[Ferguson, H. (útg.)]1. bindi: Early Keyboard Music:England and France2. bindi: Early Keyboard Music:Germany and Italy3. bindi: Classical Piano Music4. bindi: Romantic Piano MusicOxford University Press

Svenska Albumblad 1962: 12 stycken av svenska tonsättareGehrmans

Three Aspects of the New Pianofor Young Players (1989)[verk eftir Mats Persson, Ulf Grahn ogOleg Gotskosik]Edition Suecia


PROKOFIEFF, SERGETen Pieces op. 12, nr. 4 og 7IMCVisions fugitives [ + ]Boosey & Hawkes/Alfred Music

RACHMANINOFF, SERGEIFantasy Pieces op. 3 [ + ]Alfred Music/Belwin Mills

RAUTAVAARA, EINOJUHANIPelimannit op. 1 [ + ]Fazer

RAVEL, MAURICE / HINSONAt the Piano with Ravel [ + ]Alfred MusicPavane pour une infante défunteSchirmer/Schott

RODRIGO, JOAQUINSonada de AdiosMax Esching & Cie Editeurs

SATIE, ERIKGnossiennes nr. 2–6Broekmans & van Poppel/Dover

SCARLATTI, DOMENICO / HALFORDAn Introduction to His PianoWorksAlfred MusicSónöturAlfred Music/Bärenreiter/Schirmer o. fl.

SCHUBERT, FRANZDansar [ ÷ ]HenleImpromptu op. 142, nr. 2 og 3HenleImpromptu op. 90, nr. 2, 3 og 4HenleMoment Musicaux op. 94, nr. 1, 3, 6, 2, 4 og 5HenleScherzo í B-dúrHenle

SCHUMANN, ROBERTArabeske op. 18Alfred MusicFantasiestücke op. 12, nr. 1, 2, 3 og 4HenleKinderszenen op. 15HenleRómanza í Fís-dúr, op. 28, nr. 2Henle

SCHÖNBERG, ARNOLDSechs Kleine Klavierstücke op. 19Universal Edition

SCHUMAN, WILLIAMThree Piano MoodsMerion Music

SCOTT, CYRILLotus Land op. 47, nr. 2Í: Hinson (útg.): Masters of ImpressionismAlfred Music

SIBELIUS, JEAN6 Impromptu op. 5Breitkopf & Härtel10 Pensées lyriques op. 40FazerRómönsur op. 24, nr. 4 og 9Breitkopf & Härtel

SINDING, CHRISTIANFrühlingsrauschen op. 32, nr. 3Peters

SJOSTAKOVITS, DMITRIDúkkudansarBoosey & Hawkes/Alfred MusicÞrír fantastískir dansar op. 5Boosey & Hawkes/Alfred Music24 prelúdíur op. 34 [ + ]Boosey & Hawkes

SKRJABIN, ALEXANDERMazúrkar op. 3, nr. 2 og 3PetersPrelúdíur op. 11, nr. 5, 6, 10, 13,14, 15 og 22PetersPrelúdíur op. 16, nr. 4 og 5Peters

SVEINBJÖRN SVEINBJÖRNSSONBarcarole í B-dúrÍslensk tónverkamiðstöðIdylleIslandiaVikivakiIslandia

SÆVERUD, HARALDRondo amoroso op. 14, nr. 7Musikk-Huset

TCHEREPNIN, ALEXANDERBagatellur op. 5IMC

TURINA, JOAQUINThe Circus op. 68SchottMiniatures op. 52Schott

VILLA-LOBOS, HEITORProle do Bébé (The Baby’s Dolls),1. hefti [ + ]Editio Musica Budapest


4141

4040


Tónstigar og hljómarUndirbúa skal tónstiga og hljóma í samræmi við markmið framhalds-náms, bls. 32–34. Úr því efni velji kennari og nemandi til prófs sam-kvæmt nánari fyrirmælum hér á eftir. Við val tóntegunda til prófs skalleggja áherslu á fjölbreytni. Fyrir upphaf prófs skal leggja fram lista yfirþá tónstiga og hljóma sem undirbúnir hafa verið. Í prófinu velur próf-dómari þá tónstiga og hljóma sem leiknir eru.

Efni


- samstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu sem er, fjórar átt-

undir með báðum höndum í einu, ein áttund milli handa

- gagnstígan krómatískan tónstiga frá c' eða fís', tvær áttundir með

báðum höndum í einu

- krómatískan tónstiga í samstígum litlum þríundum með hvorri hendi

fyrir sig, tvær áttundir frá grunntóni að eigin vali

- einn samstígan dúrtónstiga, fjórar áttundir með báðum höndum í

einu, ein áttund milli handa

- einn samstígan molltónstiga, hljómhæfan og laghæfan, fjórar átt-

undir með báðum höndum í einu, ein áttund milli handa

- tvo samstíga dúrtónstiga, fjórar áttundir með báðum höndum í

einu, þríund eða tíund og sexund milli handa

- einn dúrtónstiga og einn hljómhæfan molltónstiga, sbr. eftirfarandi

tóndæmi

- einn dúrtónstiga í samstígum þríundum, tvær áttundir með hvorri

hendi fyrir sig, staccato og legato

- brotna þríhljóma í tveimur dúrtóntegundum og tveimur molltónteg-

undum, tvær áttundir með báðum höndum í einu, ein áttund milli

handa, sbr. tóndæmi á bls. 30

- arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum, í einni dúrtóntegund og

einni molltóntegund, fjórar áttundir með báðum höndum í einu, ein

áttund milli handa

- tvo forsjöundarhljóma í arpeggíum, þrjár áttundir í grunnstöðu með

annarri hendi í einu, sbr. eftirfarandi tóndæmi

- minnkaða sjöundarhljóma í arpeggíum frá nótunum a og d, þrjár

áttundir með hvorri hendi fyrir sig, sbr. eftirfarandi tóndæmi

- niðurlagshljóma, sbr. tóndæmi á bls. 31, í einni dúr- og einni moll-

tóntegund


Verkefni og prófkröfurÁ framhaldsprófi í píanóleik skal nemandi leika þrjú verk og eina æfingu.Aðrir prófþættir eru tónstigar og hljómar og óundirbúinn nótnalestur,auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á framhaldsprófi veljanemendur á milli þess að (a) leika tónverk að eigin vali af sambærilegriþyngd og önnur prófverkefni og (b) leika samleiksverk þar sem próftakigegnir veigamiklu hlutverki. Frekari umfjöllun um valþátt prófsins er aðfinna í almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 44. Nánar ergerð grein fyrir vægi einstakra prófþátta á bls. 41 í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á framhaldsprófi. Síðan erubirt fyrirmæli um leikmáta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.

Tónverk og æfingarEftirfarandi dæmum um prófverkefni á framhaldsprófi er ætlað að skil-greina þyngdarstig prófsins. Fullt eins má þó velja önnur verkefni afsambærilegri þyngd. Á framhaldsprófi skal nemandi flytja að minnstakosti eitt viðamikið verk í heild sinni.

Dæmi um tónverk

Dæmi um æfingar

MOSZKOWSKY, MORITSEtýða í F-dúr op. 72, nr. 6Úr: Moszkowsky: 15 Études deVirtuosité op. 72Schirmer

CZERNY, CARLÆfing í As-dúr op. 740, nr. 6Úr: Czerny: Art of Finger Dexterityop. 740Peters/Alfred Music

BACH, JOHANN SEBASTIANPrelúdía og fúga í E-dúr BWV 854Úr: Das wohltemperierte Klavier, 1. bindiHenle/Bärenreiter/Alfred Music

BEETHOVEN, LUDWIG VANSónata í E-dúr op. 14, nr. 1Henle/Wiener Urtext Edition

BRAHMS, JOHANNESRapsódía í g-moll op. 79, nr. 2Henle/Peters

CHOPIN, FREDÉRICPólonesa í c-moll op. 40, nr. 2Henle

DEBUSSY, CLAUDEPrelúdía nr. 2 (Voiles) Úr: Prelúdíur, 1. bókAlfred Music/Henle/Durand/United Music Publishers

HJÁLMAR H. RAGNARSSONPrelúdía nr. 4Íslensk tónverkamiðstöð


4343

4242


Minnkaður sjöundarhljómur frá a

SamleikurHér á eftir fara nokkrar ábendingar um samleiksverk sem gætu reynstnotadrjúg í kennslu. Verkin eru flokkuð í þrennt: verk fyrir grunnnám,miðnám og framhaldsnám, allt eftir því á hvaða námsáfanga þau hentabest. Innan hvers hluta eru verkin flokkuð eftir hljóðfærum og fjöldaflytjenda og síðan raðað eftir stafrófsröð höfunda. Útgefenda er getiðmeð sama hætti og annars staðar í námskránni.

Grunnnám

Fjórhent á eitt píanó

BASTIEN, JAMESDuet Favorites, 1.–3. heftiKjos Music

BLAKE, JESSIEEight Duets for BeginnersBoosey & Hawkes

BRAMSEN, HANNEDuets Around the WorldBoosey & Hawkes

DILLER, ANGELA / QUAILE, ELISABETH

First Duet BookSchirmerSecond Duet BookSchirmer

ELÍAS DAVÍÐSSONRauða hringekjan [ + ]Íslensk tónverkamiðstöð

GARSCIA, JANINALet’s Play a Piano Duet, 1.–3. hefti [ + ]Polskie Wydawnictwo Muzyczne

HALL, PAULINEDuets with a DifferenceOxford University Press

HEUMANN, HANS-GÜNTERDas ZauberklavierBosworth Edition

KOWALCHYK, G. / LANCASTER, E. L.Duet Classics, 1. heftiAlfred Music

LAST, JOANFor You and Me, 1.–2. heftiForsyth Bros. Ltd.Two and a PianoOxford University Press

NOONA, WALTER OG CAROLDuet Performer, 1.–3. hefti [ + ]The Heritage Music Press

WATERMAN / HAREWOODTwo at the Piano, 50 Duets forthe Young Pianist [ + ]Faber

WELLS, ELSIESea Pictures, 1. heftiOxford University Press

=======================

Ä

ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

"t

"t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

" t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

" t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

" t

" t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

"t

"t

t

t

m

m

m

m

m

c


Leikmáti og hraði

Nemandi



- leiki brotna hljóma, forsjöundarhljóma og arpeggíur eigi hægar en

M.M. C = 80, miðað við að leiknar séu sextándapartsnótur

- leiki krómatískan tónstiga í samstígum litlum þríundum með hvorri

hendi fyrir sig og dúrtónstiga í samstígum þríundum með hvorri

hendi fyrir sig eigi hægar en M.M. C = 80 miðað við að leiknar séu

áttundapartsnótur


Dæmi

C-dúr

Forsjöundarhljómur frá c'

=======================

Ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

t

"t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

" t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

"t

t

t

t

m

m

m

m

c

>

?

=======================

Ä

ä

=======================

Å

ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

¥

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

>

?

=========

Ä

=========

Å

æ

æ

æ

æ

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

c

c


4545

4444


Miðnám


Sexhent á eitt píanó

ENOCH, YVONNE Six Nonsense SongsBosworth Edition

EWING, MONTAGUERed ShoesThe Frederick Harris Music Co.

GILLOCK, WILLIAMThe Little SparrowWillis Music CompanyOriental BazaarWillis Music Company

GRAINGER, PERCYZanzibar Boat SongSchott

AGAY, DENES (ÚTG.)Ragtime DuetsEditio Musica BudapestThe Joy of Piano DuetsYorktown Music Press

BRISON, ROGER (ÚTG.)20th Century Classics, 1. og 2. hefti [ + ]Boosey & Hawkes

GRAY, DONALD (ÚTG.)Classical Duets, 1. og 2. heftiBoosey & Hawkes

ECKARD, WALTER (ÚTG.)44 Original Piano Duets [ + ]Th. Presser Co.

ELÍAS DAVÍÐSSONRauða hringekjanÍslensk tónverkamiðstöð

GILLOCK, WILLIAMFiesta MariachiWillis Music CompanyJazz PreludeWillis Music CompanySidewalk CafeWillis Music Company

KARÓLÍNA EIRÍKSDÓTTIRGlingur fyrir litla fingurÍslensk tónverkamiðstöð

KÁROLI, VÁCZI (ÚTG.)Vierhändige Klaviermusik fürAnfängerEditio Musica Budapest

KOWALCHYK, G. / LANCASTER, E. L.(ÚTG.)

Duet Classics, 2. og 3. hefti Alfred Music

LANNING, JERRY (ÚTG.)The Classic ExperienceCramer

SEIBER, MÁTYÁSLeichte TänzeSchott

SIMM, RICHARD Five Icelandic Melodies[dúettar fyrir nemanda og kennara]Belwin Mills

SNORRI SIGFÚS BIRGISSONPíanólög fyrir byrjendur, 4. hefti:GeimferðalögSteinabær

STARER, ROBERTFive Duets for Young PianistsMusic Corp.

STRÖMBLAD, MARGARETA / KULLBERG, INGVAR / RÅBERG, HELENA

Spela tillsammans, 1. hefti[tengist „Spela piano“ eftir Strömblad –samspil með strok- eða blásturs-hljóðfærum]Almquist & Wiksell

SÖDERQUIST-SPERING, ÅSEPianogehör, 1. og 2. hefti[einfaldur samleikur meðal annars efnis]Gehrmans

Píanó – Samleikur


Átthent á eitt píanó

Fjórhent á tvö píanó

Tólfhent á tvö píanó

Verk fyrir píanó með öðrum hljóðfærum

GARSCIA, JANINAA Rhytmicized World[píanó + ásláttarhljóðfæri (skólahljóð-færi)]Polskie Wydawnictwo Muzyczne

KARHILO, LIISADu och jag: Lätta stycken förcello och pianoFazerDu och jag: Lätta stycken för violin och pianoFazer

SANDERS, MARYThe Junior Accompanist [ + ][þrjú hefti: píanó + fiðla, píanó +sópranblokkflauta og píanó + altblokkflauta]Novello

EDGINTON, JOYCEA Gay MarchHinrichsen

BILBRO, MATHILDEAt the PartyWillis Music Company

LEE, MARKHAMFour Duets for 2 PianosLengnick

BILBRO, MATHILDEHear the bells ringWillis Music Company

HAYDN, J. / BILBRO, MATHILDEAndante Theme from the SurpriseSymphonyWillis Music Company

MACGREGOR (ÚTS.)Jingle BellsWillis Music Company

BENSON, ESTER C.Spring BreezesWillis Music Company

ENOCH, YVONNEThree Easy Tunes for Three PianistsEnoch

EWING, MONTAGUEHarvest Dance The Frederick Harris Music Co.

LEE, JULIAReady to goBoosey & Hawkes

PIKE, ELEANOR FRANKLINA Slow March and a Quick MarchEdition Artia

RODGERS, IRENE / MCGRATH, DORIA

Little Jacks, Jills and Jonathans [ + ]Schirmer/Chappell

SHUR, LAURATunes for ThreeNovello


4747

4646


Sönglög

Framhaldsnám


BEETHOVEN, LUDWIG VANWerke für Klavier zu vier HändenHenle

BENJAMIN, ARTHURJamaican RumbaBoosey & Hawkes

BRAHMS, JOHANNESWalzer für Klavier op. 39Wiener Urtext EditionUngverskir dansarHenle

BRISON, ROGER (ÚTG.)20th Century Classics, 1.–2. hefti [ ÷ ]Boosey & Hawkes

DEBUSSY, CLAUDEPetite SuitePeters

ˇDVORÁK, ANTONÍNSlavneskir dansar op. 46 og 72,1.–2. heftiSchirmer

ECKARD, WALTER (ÚTG.)44 Original Piano Duets [ ÷ ]Th. Presser Co.

FERGUSON, HOWARD (ÚTG.)Style and Interpretation5. bindi: Keyboard Duets I, 17th–18th CenturyOxford University Press6. bindi: Keyboard Duets II,19th–20th CenturyOxford University Press

GRIEG, EDVARDNorskir dansar op. 35Peters

MOSZKOWSKI, MORITZSpænskir dansar op. 12Schirmer

MOZART, WOLFGANG AMADEUSLeichte SonatinenPetersWerke für Klavier zu vier Händen [ + ]Henle

POULENC, FRANCISSonata for Piano Four HandsChester

RAVEL, MAURICEMa mere l’OyeDurand

FRIÐRIK BJARNASONAbba-labba-láÍ: Íslensk sönglög, 1. heftiÍslensk tónverkamiðstöð

JÓN NORDALHvert örstutt sporÍ: Íslensk sönglög, 2. heftiÍslensk tónverkamiðstöð

PÁLL ÍSÓLFSSONLitla kvæðið um litlu hjóninÍ: Íslensk sönglög, 1. heftiÍslensk tónverkamiðstöð

SIGVALDI KALDALÓNSErlaÍ: Íslensk sönglög, 1. heftiÍslensk tónverkamiðstöð

ÝMSIRChamber Music for Beginners[2 laglínuhljóðfæri + píanó]Boosey & Hawkes

Das Klaviertrio, Leichte OriginaleKlaviertriosätze alter Meister [ + ][píanó + fiðla + selló]Simrock Musikverlag

Date for Three, A Series of Triosfor Violin, Cello and Piano [ + ][útsetningar á þekktum verkum, stökhefti]Phoenix Music



Átthent á tvö píanó

Tólfhent á tvö píanó


ATLI HEIMIR SVEINSSONIntermezzo úr Dimmalimm[flauta + píanó/harpa]Wilhelm Hansen

CARSE, ADAMRondinoÍ: Miniature Trios for Violin, Celloand PianoStainer & Bell

HAFLIÐI HALLGRÍMSSONSeven Folksongs from Iceland[selló + píanó]Ricordi

JONES, HENRYTrio for Young Players[fiðla + selló + píanó]Oxford University Press

KUUISISTO, TANELISonatine in altem Stil „Weihnacht-sonatine“ op. 19[flauta + fiðla + píanó/semball]Fazer

MOZART, WOLFGANG AMADEUSSex sónötur KV 10–15 úr Jugend-sonaten II[píanó + fiðla + selló]Bärenreiter

NELSON, SHEILA M.Tunes for my Piano Trio, 1.–2. heftiBoosey & Hawkes

ROWLY, ALECShort Trios on English, Irish andFrench Tunes op. 46[fiðla + selló + píanó]Peters

SANDERS, MARYThe Junior Accompanist [ ÷ ][þrjú hefti: píanó + fiðla, píanó +sópranblokkflauta og píanó +altblokkflauta]Novello

WILSON, P. (ÚTS.)Palm Court Trios [ + ][útsetningar á þekktum vinsælum lögum – píanó + fiðla + selló]Boosey & Hawkes

HANSEN, LIS LANGBERGSjov med 12 hænderEdition Egtved

GILLOCK, WILLIAMChampagne ToccataWillis Music Company

AGAY, DENIS (ÚTG.)The Joy of Two PianosYorktown Music Press

GILLOCK, WILLIAMOn a Paris BoulevardWillis Music Company

LEE, MARKHAMFour Duets for 2 PianosLengnick

WEYBRIGHT, JUNEBrazilianaBelwin Mills

MOY, EDGARThree’s CompanyLengnick

ÝMSIRKlavierspiel zu dritt, 1. hefti [ + ][verk eftir Gurlitt, Mendelssohn, Weberog fleiri]Schott


4949

4848


Konsertar

Sönglög

GRIEG, EDVARDSöngur SolveigarÍ: Romanser og Sanger, 3. heftiNorsk Musikforlag[einnig í ýmsum ljóðasöngsheftum]

HJÁLMAR H. RAGNARSSONVögguvísa SólveigarÍ: Þrjú sönglög úr Pétri GautÍslensk tónverkamiðstöð

JÓN ÞÓRARINSSONFuglinn í fjörunniÍ: Íslensk sönglög, 3. heftiÍslensk tónverkamiðstöðeða: Einsöngslög IÍsalög

KARL O. RUNÓLFSSONÍ fjarlægðÍ: Þrjú sönglögPétur Pétursson

MENDELSSOHN, FELIXAuf Flügeln des GesangsÍ: Ausgewählte LiederPeters

SCHUBERT, FRANZAve MariaÍ: Schubert Album, 1. bindiPeters

SCHUMANN, ROBERTDie beiden GrenadiereÍ: 85 SongsIMC

SIGFÚS EINARSSONDraumalandiðÍ: Einsöngslög IIÍsalög

SIGVALDI KALDALÓNSHeimirÍ: Söngvasafn Kaldalóns, 1. og 2. heftiKaldalónsútgáfan

BACH, JOHANN SEBASTIANKonsert í f-moll BWV 1056Peters/IMC

HAYDN, JOSEPHKonsert í D-dúr Hob. XVIII 11Peters/Schott

GADE, NIELS W. Fantasistykker op. 43[klarínetta + píanó]Wilhelm Hansen

LACHNER, IGNAZTríó í d-moll, op. 89[fiðla + víóla + píanó]Amadeus

MARTIN, PETERCakewalk – Paso Doble – Rumba[fiðla + selló + píanó]Stainer & Bell

MOZART, WOLFGANG AMADEUSTríó (Sónata) í G-dúr KV 496[píanó + fiðla + selló]Bärenreiter

NIELSEN, CARLTågen letter[þverflauta + píanó]Wilhelm Hansen

SCHUBERT. FRANZSónatína í D-dúr, op. 137, nr. 1[fiðla + píanó]Henle

SJOSTAKOVITS, DMITRIFünf Stücke[2 fiðlur + píanó]SikorskiFour Waltzes[þverflauta + klarínetta + píanó]Musica Rara

STILL, WILLIAM GRANTMiniatures [ + ][fimm þjóðlög – þverflauta + óbó + píanó]Oxford University Press

ÞÓRARINN JÓNSSONHúmoreskaÍ: Tvö lög fyrir fiðlu og píanóÍslensk tónverkamiðstöð

ÞORKELL SIGURBJÖRNSSONFour Icelandic Folksongs for Clarinet and Piano [ + ]Norsk Musikforlag





BACH, JOHANN SEBASTIANSónata í g-moll, BWV 1020[þverflauta + píanó/semball]Bärenreiter

BEETHOVEN, LUDWIG VANTríó í B-dúr WoO 39[fiðla + selló + píanó]Peters

BRIDGE, FRANKMiniatures set I[fiðla + selló + píanó]Stainer & Bell

CLEMENTI, MUZIOTríó op. 28 nr. 2[fiðla + selló + píanó]Schirmer

DONIZETTI, GAETANOTríó[þverflauta + fagott + píanó]Peters

ˇDVORÁK, ANTONÍNSónatína í G-dúr, op. 100[fiðla + píanó]Schott

FAURÉ, GABRIELSicilienne op. 78[selló + píanó]Í: Deri, O.: Solos for the CelloPlayerSchirmer[sama verk er útgefið fyrir þverflautuog píanó, útg. Chester]

JOHN A. SPEIGHTEvening MusicÍslensk tónverkamiðstöð

PACHELBEL, JOHANN / SIMM, RICHARD

Canon in DBelwin Mills

POULENC, FRANCISL’Embarquement pour CythéreMax Esching & Cie Editeurs

RAVEL, MAURICE / SIMM, RICHARDPavane pour une infante DéfunteBelwin Mills

VAUGHAN WILLIAMS, RALPH / FOSSFantasia on Greensleeves Oxford University Press

BIZET, GEORGE / SARTORIOOverture „Carmen“Willis Music Company

GAUTIER, LÉONARD / GURLITTThe SecretFaber

ÝMSIRKlavierspiel zu dritt, 3. heftiSchott

SCHUBERT, FRANZEasy Original CompositionsPetersWerke für Klavier zu vier Händen [ + ]Henle

SJOSTAKOVITS, DMITRIEasy PiecesSchirmer

TÖPEP, MICHAEL (ÚTG.)Bärenreiter Piano Album,VierhändigBärenreiter


5151

5050


Enoch, Yvonne/Lyke, James: Creative Piano Teaching, Stipes PublishingCompany, Champaign IL 1977

Gát, Josef (þýð.: Istva Kleszky): The Technique of Piano Playing, Collet’s Holdings,Ltd., London 1965

Heilbut, Peter: Improviseren im Klavierunterricht, Florian Noetzel Verlag, Wilhelmshaven 1988

Kochevitsky, George: The Art of Piano Playing – A Scientific Approach, Summy-Birchard Company, Evanston, Illinois

Last, Joan: Interpretation for the Piano Student, Oxford University Press,London 1972

Last, Joan: The Young Pianist, Oxford University Press, London 1967

Lee, Julia: Group Piano Lessons: A Practical Guide, Forsyth Brothers Ltd.,Manchester 1981

Lhevinne, Josef; Basic Principles in Pianoforte Playing, Dover Publications, Inc.,New York 1972

Philipp, Lillie H.: Piano Technique: Tone, Touch Phrasing and Dynamics, DoverPublications, Inc., New York 1982

Sandor, Gyorgy: On Piano Playing, Schirmer Books/Macmillan, New York 1981

Slenczynska, Ruth: Music at Your Fingertips, 2. útgáfa endurskoðuð og breytt,Da Capo Press, New York 1974

Timakin, Jevgenij (þýð.: Elena Skoglund): Att fostra en pianist, Artis Edition,Stockholm 1992

Thompson, Ellen: Teaching and Understanding Contemporary Music, Neil A.Kjos, Jr. Publishing Company, San Diego, CA 1976

Uszler, Marianne/Gordon, Stewart/ Mach, Elyse: The Well-Tempered KeyboardTeacher, Schirmer Books/Macmillan, New York 1991

Varro, Margit: Der Lebendige Klavierunterricht, Simrock, Hamborg 1929

Wiggen, Knut: Kunsten å spille piano, Cappelen, Oslo 1969

Píanó – Bækur varðandi hljóðfærið

Bækur varðandi hljóðfæriðEftirfarandi skrá er ætlað að veita ábendingar um áhugaverðar og gagn-legar bækur varðandi sögu, smíði og þróun hljóðfærisins, tónbókmenntir,tónskáld, leikmáta, flytjendur og kennslu. Í skránni eru meðal annarsnokkrar bækur sem innihalda verkefnalista, athugasemdir og lýsingar átónverkum og öðru kennsluefni. Slíkir listar geta reynst kennurum gagn-legir við val heppilegra viðfangsefna einstakra nemenda samtímis því aðþjóna sem kynning á námsefni. Tekið skal fram að þessum bókum ber ekkialltaf saman um flokkun verka eftir þyngd.

Píanókennsla Agay, Denes (ritstj.): Teaching Piano (tvö bindi), Yorktown Music Press, New

York 1981[Upplýsingar og umfjöllun um kennsluefni, m.a. um röðun þess eftir erfið-leikastigi og stíl, útgáfur og aðferðir. Ítarleg umfjöllun um sónatínur, sónöturog píanódúetta. Kafli um píanókennslu fyrir fatlaða. Ítarleg heimildaskrá.]

Ahrens/Atkinson: For All Piano Teachers, Frederic Harris Music Co., Oakville 1955[Hnitmiðaðar, hagnýtar upplýsingar um allflest tæknileg atriði varðandikennslu og vísað á frekari heimildir þar um. Lítil umfjöllun um námsefni.]

Bastien, James W.: How to Teach Piano Successfully, General Words and Music,Park Ridge Il. 1995[Rit um margt sem viðkemur píanókennslu, m.a. kynning á kennsluefni ognotkun þess frá byrjun náms til miðáfanga og allnákvæma umfjöllun umframvindu fyrstu þriggja námsáranna. Ítarleg heimildaskrá.]

Bolton, Hetty: On Teaching the Piano, Novello, London 1954

Booth, Victor: We Piano Teachers, Hutcinson, London 1980

Clark, Frances: Questions and Answers: Practical Advice for Piano Teachers,The Instrumentalist Company, Northfield, IL 1992

Documentation of the 16th International Congress of EPTA Associations,Svensk Skolmusik AB, Gislaved 1994[Fyrirlestrar, ritgerðir og umfjöllun um málefni 16. EPTA-ráðstefnunnar„The Child and the piano“. Upplýsingar um kennsluefni frá ýmsum lönd-um, aðferðir og fleira]

Enoch, Yvonne: Group Piano-teaching, Oxford University Press, London 1974


5353

5252


Stíll og túlkunBach, Carl Philip Emanuel (þýð.: William J. Mitchell): Essay on the True Art of

Playing Keyboard Instruments, Eulenburg Books, London 1974

Badura-Skoda, Paul/Clayton, A.: Interpreting Bach at the Keyboard, OxfordUniversity Press, New York 1993

Badura-Skoda, Paul og Eva: Interpreting Mozart on the Keyboard, St. Martin’sPress, Inc., New York 1962

Bailie, Eleanor: The Pianist’s Repertoire: Chopin, Kahn and Averill, London 1998

Dart, Thurston: The Interpretation of Music, 4. útg., Hutchinson & Co, London 1967

Donington, Robert: The Interpretation of Early Music, Faber and Faber, London,Boston 1989

Ferguson, Howard: Keyboard Interpretation, Oxford University Press,London 1979

Rosen, Charles: The Classical Style: Haydn, Mozart, Beethoven, Faber & Faber,London 1971

PíanóleikararBrendel, Alfred: Musical Thoughts and Afterthoughts, Robson Books, London 1978

Brendel, Alfred: Music Sounded Out, Farrar, Straus and Giroux, New York 1990

Dubal, David: Reflections from the Keyboard, Summit Books/Simon & SchusterInc. New York 1984

Eigeldinger, Jean-Jacques: Chopin as seen by his pupils, Cambridge UniversityPress 1986

Gerig, Reginald R.: Famous Pianists and Their Technique, Robert B. Luce,Washington 1974

Foldes, Andor: Keys to the Keyboard, Oxford University Press, London 1972

Kaiser, Joachim: Große Pianisten in unserer Zeit, R. Piper GmbH & Co.,München (ný og breytt útg.) 1996

Lenz, Wilhelm von: The Great Piano Virtuoso of Our Time, Kahn & Averill,London 1983


Kennsluefni og tónbókmenntirAlbergo, Cathy/Reid, Alexander: Intermediate Piano Repertoire, A guide for

Teaching, FHM, Oakville 1993[Greining og kynning á námsefni samsvarandi seinni hluta miðáfanga ogframhaldsáfanga, eftir þremur erfiðleikagráðum. Einnig á samleiksverkefn-um á eitt eða tvö píanó. Heimildaskrá um námsefni fyrir fullorðna.]

Butler, Stanley: Guide to the Best in Contemporary Piano Music, An AnnotatedList of Graded Solo Piano Music Published Since 1950, tvö bindi, TheScarecrow Press, Metuchen, NJ 1973

Chang, Frederic Ming/Faurot, Albert: Team Piano Repertoire, Manual of Musicfor Multiple Players and One or More Pianos, Scarecrow Press, Metuchen,NJ 1976

Friskin, James/Freundlich, Irwin: Music for the Piano, A Handbook of Concertand Teaching Material from 1580 to 1952, Dover, New York 1973

Hinson, Maurice: Guide to the Pianist’s Repertoire, Indiana University Press,Bloomington 1987

Hinson, Maurice: The Piano in Chamber Ensemble, Indiana University Press,Bloomington 1978

Hinson, Maurice: Music for More than One Piano, Indiana University Press,Bloomington 1983

Hinson, Maurice: The Pianist’s Reference Guide, A Bibliographical Survey,Alfred, Los Angeles 1987

Lasserson, Nadia: Piano Needn’t be Lonely, It’s Fun Playing with Friends,Nadia Lasserson, London 1999[Samantekt og upplýsingar um kammertónlist af ýmsu tagi sem hentarpíanónemendum frá upphafi náms. Upplýsingar og greining eftir þremurþyngdargráðum. Einnig samspilsverk fyrir tvo til sex nemendur á eitt eðatvö píanó.]

Magrath, Jane: The Pianist’s Guide to Standard Teaching and PerformanceLiterature, Alfred Publishing Co., Van Nuys, CA 1995[Samantekt og mat á sígildu kennsluefni og almennum píanóbókmenntumfrá 18. öld og fram á þá 20., eftir tíu þyngdargráðum frá upphafi náms.]

Schmieder, Hans-Heinrich: Das Wohltemperierte Klaviertrio, Artemis Verlag,München 1984

Tucker Fest, Beverly: Suzuki Pianist’s List of Supplementary Materials: AnAnnotated Bibliography, Summy-Birchard Music, Secaucus 1991


5555

5454


Tímarit og vefföngClavier, 200 Northfield Road, Northfield, Illinois 60093, USA

EPTA Piano Journal (á vegum EPTA á Íslandi)

Piano, gefið út af The Assicoated Board of the Royal Schools of Music, 14 BedfordSquare, London WC 1B 3JG, England

The Piano Quarterly, P.O. Box 815, Wilmington, Vermont 05363, USA

The Piano Education page: http://www.unm.edu/~loritaf/pnoedmn.html


Mach, Elyse: Great Pianists Speak for Themselves, tvö bindi, Robson Books,London 1981 (fyrra bindi), 1988 (seinna bindi)

Neuhaus, Heinrich (þýð.: K. A. Leibovitch): The Art of Piano Playing, Barrie &Jenkins, London 1973

Schonberg, Harold C.: The Great Pianists from Mozart to the Present, Simon andSchuster, New York 1963

Sögulegt efniApel, Willi (þýð.: H. Tischler): The History of Keyboard Music to 1700, Indiana

University Press, Bloomington 1972

Belt, Philip R. og fleiri: The New Grove Musical Instruments Series: The Piano,Macmillan Press, London 1988

Kirby, F. E.: Music for Piano: A Short History, Amadeus Press, Portland 1995[Ítarleg umfjöllun um píanótónlist frá upphafi vega og fram á okkar dag,með talsverðri áherslu á 20. öldina. Mikið safn upplýsinga og gagna.]

Podhajski, Marek (ritstj.): Íslensk píanótónlist, Tónlistarskólinn á Akureyri,Akureyri 1992[Samantekt um íslenska píanótónlist í tilefni af Píanóhátíð á Akureyri 1992,m.a. fyrirlestrar, ritgerðir og umfjöllun um íslensk tónskáld og verk þeirrafyrir píanó.]

Sumner, William Leslie: The Pianoforte, MacDonald & Jane’s, London 1978

Van Barthold, Kenneth/Buckton, David: The Story of The Piano, BritishBroadcasting Corporation, London 1975

Málefni tengd píanóleikBernstein, Seymour: With Your Own Two Hands: Self-Discovery Through

Music, G. Schirmer, New York 1981

Grindea, Carola (ritstj.): Tensions in the Performance of Music: A Symposum,Kahn & Averill, London 1995

Ristad, Eloise: A Soprano on Her Head, Moab, Real People Press, Utah 1982

Suzuki, Shinichi: Nurtured by Love, Exposition Press, New York 1969


5656

5757


Í þessum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla er fjallað um nokkur atriðivarðandi nám á sembal. Þar á eftir fara kaflar um hvern hinna þriggjamegináfanga námsins, grunnnám, miðnám og framhaldsnám. Í þessumköflum eru fyrst tilgreind þau leikni- og skilningsmarkmið sem nem-endur þurfa að hafa náð við lok hvers námsáfanga. Síðan eru birtirverkefnalistar með dæmum um viðfangsefni í hverjum námsáfanga. Áeftir verkefnalistunum er prófkröfum á áfangaprófum lýst með völdumdæmum og gerð grein fyrir flutningsmáta tónstiga og hljóma. Í loknámskrárinnar er skrá með samleiksverkum, auk ábendinga um gagn-legar bækur varðandi hljóðfærið.

Nokkur atriði varðandi nám á sembalSemballinn hefur töluverða sérstöðu í tónlistarskólum nútímans. Hljóð-færið var afar vinsælt fyrr á tímum og lykilhljóðfæri í barokktónlist. Vin-sældir sembals dvínuðu mjög við lok 18. aldar en á síðustu áratugum hef-ur hljóðfærið verið endurvakið, annars vegar til flutnings eldri tónlistarmeð upprunalegum hætti og hins vegar sem lifandi rödd í nýrri tónlist.

Hér á landi hafa nemendur í semballeik fram til þessa verið fáir og erskýringanna einkum að leita í áðurnefndri sögu hljóðfærisins. Í lang-flestum tilvikum hafa sembalnemendur átt að baki alllangt píanónámáður en þeir kynntust sembalnum. Ekkert er þó því til fyrirstöðu aðungir nemendur hefji nám í semballeik svo fremi að hljóðfæri og hæfurkennari séu til staðar í tónlistarskólanum.

Sembalar eru ýmist með einu eða tveimur hljómborðum. Hægt er aðhefja nám á sembal með einu hljómborði en frá og með framhaldsnámiþarf nemandi að hafa aðgang að góðu tveggja borða hljóðfæri.

Eins og áður segir er semballinn undirstöðuhljóðfæri í allri kammertón-list barokktímans og sembalraddir þess stíls alla jafna leiknar út frá tölu-settum bassa. Leikni í útfærslu á tölusettum bassa er því mikilvægur

SEMBALLSEMBALL

5959

5858


Nemandi











námskrá


þessari námskrá


um það bil þriggja ára nám:









Listinn er tvískiptur: annars vegar kennslubækur og æfingar, hinsvegar tónverk og safnbækur. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og út-gefanda getið fyrir neðan titil verks eða bókar. Bækur sem innihalda aðhluta til erfiðari viðfangsefni en hæfa nemendum í grunnnámi erumerktar með [ + ].

Semball – Grunnnám

þáttur í sembalnámi, einkum þegar lengra dregur í náminu. Æskilegt erað nemendum í semballeik gefist kostur á auknum kennslutíma til þjálf-unar í leik eftir tölusettum bassa. Til að slíkt nám nýtist sem skyldi þurfanemendur þó að hafa kynnst grunnatriðum hljómfræði.


Markmið í grunnnámiUppbygging kennslu í grunnnámi skal taka mið af eftirfarandi: Megin-markmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hluta aðal-námskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sértækummarkmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörfumnemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemendurólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstak-lingsbundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiðahvern nemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

Við lok grunnnáms eiga sembalnemendur að hafa náð eftirfarandimarkmiðum:

Nemandi


á hljóðfærið



- leiki með skýrum áslætti

- hafi náð allgóðum tökum á mismunandi aðgreiningu tóna

- geti leikið með einföldum fingrapedal

- leiki með markvissri og öruggri fingrasetningu


- geti leikið einfaldar skrautnótur skýrt

- hafi kynnst notkun upprunalegrar fingrasetningar barokktímans



6161

6060


GrunnprófVið lok grunnnáms skulu nemendur þreyta grunnpróf, annars vegar íhljóðfæraleik og hins vegar í tónfræðagreinum. Í kafla um áfangapróf í almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finnaumfjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægiþeirra, lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Mikil-vægt er að allir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ grunnprófi í semballeik skal nemendi leika þrjú verk og eina æfingu.Aðrir prófþættir eru tónstigar og hljómar, val og óundirbúinn nótna-lestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á grunnprófi veljanemendur á milli þess að (a) spinna út frá gefnu upphafi, einföldu hljóm-ferli eða lagi, (b) leika frumsamið verk eða eigin útsetningu, (c) hljómsetjastutta laglínu óundirbúið og (d) leika stutt alþýðulag eða þjóðlag sem þeirhafa lært eftir eyra. Frekari umfjöllun um valþátt prófsins er að finna íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 43. Nánar er gerð greinfyrir vægi einstakra prófþátta á bls. 37 í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á grunnprófi, valin úrþekktum tónbókmenntum hljóðfærisins. Síðan eru birt fyrirmæli leik-máta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.


ROGERS, ELISABETHHir Virginall Booke [ + ]Dover

TEGGIN, MAGGIE (ÚTG.)Masterpieces, IBoosey & Hawkes

TELEMANN, GEORG PHILIPPKlavierbüchlein [ + ]Schott




BACH, JOHANN SEBASTIANKlavierbüchlein für Anna Magdalena Bach [ + ]Bärenreiter

BARTÓK, BÉLAMikrokosmos, 1. heftiBoosey & Hawkes

BJÖRGVIN Þ. VALDIMARSSONLagasafn, 1. heftiNótnaútgáfa B. Þ. V.

BOXALL, MARIA (ÚTG.)Twelve Easy Pieces for theHarpsichordSchott

CLARKE, JEREMIAHSelected Works for KeyboardOxford University Press

EMONTS, FRITZ, (ÚTG.)Leichte Klaviermusik des Barock [ + ]Schott

FISCHER, JOHANN CASPAR FERDINAND

Notenbüchlein [ + ]Bärenreiter

HOGWOOD, CHRISTOPHER (ÚTG.)The Harpsichord Master, IOxford University Press

JONES, RICHARD (ÚTG.)Baroque Keyboard Pieces, I [ + ]Associated Board

PURCELL, HENRYTwenty Keyboard Pieces [ + ]Associated Board

AGAY, DENESLearning to Play the Piano, 1. heftiYorktown Music Press

AGNESTIG, CARL-BERTILVi spelar piano, 1. heftiGehrmans

AHLGRIMM, ISOLDEManuale der Orgel- und Cembalotechnik [ + ]Doblinger

BJÖRGVIN Þ. VALDIMARSSONPíanó-leikur INótnaútgáfa B. Þ. V.

BOXALL, MARIAHarpsichord Method [ + ]SchottHarpsichord Studies [ + ]Schott

CORRETTE, MICHELLes Amusements du Parnasse [ + ]Lemoine

EMONTS, FRITZEuropäische Klavierschule, 1. og2. bindiSchott

FOSTÅS, OLAUGFra land til land, 1.–3. hefti [ + ][safn evrópskra þjóðlaga, auk þesssérstök kennsluleiðbeiningabók]Pianoforlaget, Oslo

HANON, CHARLES-LOUISJunior Hanon for the Piano [ + ]Alfred Music

HINDHAMMAR, HÅKONGehöret en chans, IThore Ehrling Music AB


Alfred’s Basic Piano Library: PrepCourse for the Young Beginner,hefti A, B, C, og DAlfred MusicAlfred’s Basic Piano Library: Lesson Book, 1A og 1BAlfred Music

ROSENHART, KEESThe Amsterdam HarpsichordTutor, ISaul B. Groen

SMALL, ALLANBasic Timing for the PianistAlfred Music

SÖDERQVIST-SPERING, ÅSE Pianogehör, 1. heftiGehrmans


6363

6262


- brotna þríhljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í dúr- og molltónteg-

undum að eigin vali, samtals sex þríhljóma, eina áttund með hvorri

hendi fyrir sig

- brotna þríhljóma í grunnstöðu, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í C-dúr og

a-moll, eina áttund með hvorri hendi fyrir sig

- niðurlagshljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í C-, G- og F-dúr með


Leikmáti og hraði

Nemandi


áttundapartsnótur

- leiki brotna hljóma og arpeggíur eigi hægar en M.M. C. = 48, miðað

við að leiknar séu áttundapartsnótur í 6/8-takti

- leiki tónstiga og hljóma jafnt, hiklaust og utanbókar

Dæmi


hægri hönd

vinstri hönd

eða

C-dúr, brotinn þríhljómur í grunnstöðu

============

Ä

6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t æ

«

|

m

m

m

m

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«t

m

m

m

m

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«t

m

m

m

m

====================

Ä

6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

«t

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m


Dæmi um tónverk

Dæmi um æfingar


Efni


- krómatískan tónstiga frá nótu að eigin vali, eina áttund upp og niður

með hvorri hendi fyrir sig

- samstíga tónstiga í átta dúr- eða molltóntegundum að eigin vali –

þar af skulu a.m.k. þrír vera molltónstigar, hljómhæfir og laghæfir –

tvær áttundir upp og niður með báðum höndum, ein áttund á milli

handa

- tvo gagnstíga dúrtónstiga að eigin vali, eina áttund með báðum

höndum í einu

- C-dúr tónstiga með gamalli fingrasetningu, eina áttund með hvorri

hendi fyrir sig

Preludium eftir óþekktan höfundÚr: Rosenhart, Kees: The Amster-dam Harpsichord Tutor I, nr. 109Saul B. Groen

HARTUNG, PHILIPP CHRISTOPHPraeludium í C-dúrÚr: Ahlgrimm, Isolde: Manualeder Orgel- und Cembalotechnik, bls. 43 (neðra dæmið)Doblinger

BLOW, JOHNSarabande í C-dúrÚr: Jones, Richard (útg.):Baroque Keyboard Pieces I, nr. 12Associated Board

DANDRIEU, JEAN FRANÇOISRondeau í D-dúrÚr: Boxall, Maria (útg.):Harpsichord Method, nr. 30Schott

HÄNDEL, GEORG FRIEDRICHGavotte í G-dúrÚr: Boxall, Maria (útg.):Harpsichord Method, nr. 11Schott

Menúett í d-moll eftir óþekktanhöfundÚr: Klavierbüchlein für AnnaMagdalena BachBärenreiter

PURCELL, HENRYPrelude í G-dúr, Z. 660/1Úr: Jones, Richard (útg.):Baroque Keyboard Pieces I, nr. 14Associated Board

TELEMANN, GEORG PHILIPPGigue à L’Angloise í G-dúrÚr: Jones, Richard (útg.):Baroque Keyboard Pieces I, nr. 35Associated Board


6565

6464


- ráði við hreyfingu tveggja radda í annarri hendi

- sýni góð tök á útfærslu skrauttákna og felli þau eðlilega inn í fram-

vindu tónverksins

- geti sjálfur skreytt laglínu á einfaldan hátt

- hafi náð grundvallartökum á reglum um fingrasetningu barokktímans

- hafi kynnst nótnaritun frá 17. og 18. öld

- hafi kynnst notkun tölusetts bassa


Nemandi











- hafi á valdi sínu samstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkjum,

þrjár áttundir með báðum höndum í einu


með fimm formerkjum, þrjár áttundir með báðum höndum í einu



- hafi á valdi sínu eftirtalda gagnstíga hljómhæfa molltónstiga, tvær


- hafi á valdi sínu dúrtónstiga með tvenns konar gömlum fingrasetn-

ingum til og með fjórum formerkjum, tvær áttundir með hvorri hendi

fyrir sig


molltóntegundum til og með fimm formerkjum með báðum höndum

í einu

- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu, sbr. tóndæmi á bls. 74, í

dúr- og molltóntegundum til og með fimm formerkjum, tvær áttund-

ir með báðum höndum í einu

Semball – Miðnám


hægri hönd vinstri hönd

MiðnámÍ miðnámi eykst umfang námsins frá því sem er í grunnnámi og ætla máað námstíminn lengist að sama skapi. Miðað er við að nemendur geti lokiðmiðnámi á um það bil fjórum til fimm árum en námshraði getur þó veriðmismunandi. Ræður þar miklu ástundun, aldur og þroski nemenda.


Við lok miðnáms eiga sembalnemendur að hafa náð eftirfarandi mark-miðum:

Nemandi


á hljóðfærið


- hreyfi hendur eðlilega og leikandi um hljómborðið

- hafi náð góðum tökum á sjálfstæði handa

- hafi öðlast góða fingraleikni


- hafi náð góðum tökum á aðgreiningu tóna, allt frá legato til staccato

- hafi gott vald á fingrapedal

- leiki með markvissri fingrasetningu sem stuðli að öruggum hreyf-

ingum handarinnar á hljómborðinu

===========

Ä

3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|


===========

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

æ

«|

m

m

m

m

m

m

«|

«|

6767

6666




ANGLEBERT, JEAN HENRI D’Prélude úr Première suite í C-dúrÍ: Pièces de clavecinHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

BACH, CARL PHILIPP EMANUEL VI Sonatine nuove, Wq 63/7–12Í: Selected Keyboard Works, IAssociated BoardPresto í c-moll, Wq. 114/3 og Solfeggietto í c-moll, Wq. 117/2Í: Selected Keyboard Works, IIAssociated BoardSónötur, Wq. 63/1 og Wq 63/3Í: Selected Keyboard Works, IVAssociated Board

BACH, JOHANN SEBASTIANKleine Präludien und FughettenBärenreiter

Inventio 1–15Í: Inventionen und SinfonienBärenreiter

Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach [ ÷ ]Bärenreiter

Klavierbüchlein für WilhelmFriedemann Bach [t.d. 14–20, 25, 32–48]Bärenreiter

AHLGRIMM, ISOLDEManuale der Orgel- und Cembalotechnik [ + ]Doblinger

BOXALL, MARIAHarpsichord Method [ ÷ ]SchottHarpsichord StudiesSchott

CHARBONNIER, JEAN-LOUISSi l’on improvisait![kynning á skreytilist í gamalli tónlist]Zurfluh

CORRETTE, MICHELLes Amusements duParnasse [ ÷ ]Lemoine

COUPERIN, FRANÇOISL’art de toucher le clavecin [ + ][útgáfa með þýðingum á ensku ogþýsku]Breitkopf & Härtel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

CRAMER, JOHANN BABTISTShort Studies op. 100, 1. heftiCramer

GIORDANI, TOMMASOFourteen Preludes for theHarpsichord or Piano-ForteMusica Antica[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

GRABNER, HERMANNGeneralbaßübungen[æfingar úr köflunum „Vorübungen“og „Unterstufe“]Bärenreiter

HANON, CHARLES-LOUISJunior Hanon for the Piano [ ÷ ]Alfred Music

HINDHAMMAR, HÅKONGehöret en chans, 2. heftiThore Ehrling Musik AB

KURTÁG, GIÖRGY Játékok, I [ ÷ ]Editio Musica BudapestJátékok, IIEditio Musica Budapest

LINDLEY, MARK / BOXALL, MARIAEarly Keyboard FingeringsSchott

ROSENHART, KEESThe Amsterdam HarpsichordTutor, IISaul B. Groen

SÖDERQVIST-SPERING, ÅSE Pianogehör, 2. heftiGehrmans

TELEMANN, GEORG PHILIPPSinge-, Spiel- und Generalbaßübungen [ + ]Bärenreiter


- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum, sbr. tón-

dæmi á bls. 74, í eftirfarandi dúr- og molltóntegundum: C, F, G, a, e, d


dúr- og molltóntegundum: C, F, G, D, A, a, e, d

- hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt þessari

námskrá



- leik eftir eyra

- tónsköpun, þ.m.t. tölusettum bassa

- spuna


sjö til átta ára nám:








Verkefnalisti í miðnámiHér á eftir fara nokkur sýnishorn viðfangsefna nemenda í miðnámi.Listinn er alls ekki tæmandi og er honum einkum ætlað að vera til við-miðunar við skipulagningu hljóðfæranámsins, meðal annars við valannars kennsluefnis. Þyngdarstig viðfangsefnanna er breytilegt, þ.e. alltfrá kennsluefni, sem hentar við upphaf miðnáms, til efnis sem hæfir viðlok námsáfangans.

Listinn er tvískiptur: annars vegar kennslubækur og æfingar, hins veg-ar tónverk og safnbækur. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og útgef-anda getið fyrir neðan titil verks eða bókar. Séu viðfangsefni að hluta tilléttari en hæfir nemendum í miðnámi eru viðkomandi bækur merktarmeð [ ÷ ]. Þær bækur sem innihalda að hluta til erfiðari viðfansefni enhæfa nemendum í miðnámi eru merktar með [ + ].


6969

6868



Verkefni og prófkröfurÁ miðprófi í semballeik skal nemendi leika þrjú verk og eina æfingu.Aðrir prófþættir eru tónstigar og hljómar, val og óundirbúinn nótnalest-ur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á miðprófi veljanemendur á milli þess að (a) leika tónverk að eigin vali af sambærilegriþyngd og önnur prófverkefni, (b) leika frumsamið verk, eigin útsetn-ingu eða tölusettan bassa og (c) spinna út frá gefnu upphafi, lagi eðahljómferli með eða án undirleiks. Frekari umfjöllun um valþátt prófsinser að finna í almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 43. Nán-ar er gerð grein fyrir vægi einstakra prófþátta á bls. 38–39 í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á miðprófi, valin úrþekktum tónbókmenntum hljóðfærisins. Síðan eru birt fyrirmæli leik-máta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.

Early French Keyboard Music, tvö hefti [ + ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press

Early German Keyboard Music,tvö hefti [ + ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press

Early Italian Keyboard Music [ + ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press

Elisabeth Rogers Hir VirginallBooke [ ÷ ]Dover

Úr: The Fitzwilliam Virginal Book, IIJ. Bull: The Duke of Brunswick’sAlman, A Gigge Doctor Bull’s myselfe; W. Byrd: Callino

Casturame, A Gigg, La Volta,Wolsey’s Wilde; G. Farnaby: Fayne would I Wedd, The NewSa-Hoo, Óþekktir höfundar:Corranto CCI, CCIII, CCIV og CCVDoverMusica Per La Tastiera, ItalianKeyboard Music, I[Pernye, András (útg.)]Editio Musica Budapest

Premiers Fac-Similés [ + ][Morabito, Laure/Zyberajch, Aline(útg.) – safn ljósrita af upprunalegrinótnaprentun, ætlað nemendum]Fuzeau

Style and Interpretation[Ferguson, Howard (útg.)]I: England and FranceII: Germany and ItalyOxford University Press


BARTÓK, BÉLAFor Children, I og IIBoosey & HawkesMikrokosmos, II, III og IVBoosey & Hawkes

BOISMORTIER, JOSEPH BODIN DEQuatre Suites de Pièces deClavecin[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

COUPERIN, FRANÇOISLa Charolaise og Canaries (úr Seconde ordre, Livre I)Les Baricades Mistérieuses (úr Sixième ordre, Livre II)La Boulonoise (úr Douzième ordre, Livre II)Le Petit Rien (úr Quatorzième ordre, Livre II)Í: Pièces de clavecinHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

COUPERIN, LOUISPrelude nr. 7, nr. 128 og nr. 129Í: Pièces de clavecinOiseau-Lyre

DAQUIN, LOUIS-CLAUDE3e suite í e-mollÍ: Pièces de clavecinFaber[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

ELÍAS DAVÍÐSSON FimmurÍslensk tónverkamiðstöð

FISCHER, JOHANN CASPAR FERDINAND

Notenbüchlein [ ÷ ]Bärenreiter

GOLDBERG, JOHANN GOTTLIEB24 Polonaisen in allen TonartenSchott

HÄNDEL, GEORG FRIEDRICHSvíta og Capriccio í g-mollÍ: Klavierwerke, IIIBärenreiter

MOZART, LEOPOLDNotenbuch für NannerlSchott

PACHELBEL, JOHANNSvíta nr. 1 í c-mollSvíta nr. 3 í cís-mollSvíta nr. 12 í fís-mollÍ: Suiten für CembaloSikorski

PURCELL, HENRYMiscellaneous PiecesStainer & BellSvíta nr. 1, Z. 660Í: Eight SuitesStainer & BellTwenty Keyboard Pieces [ ÷ ]Associated Board

RAMEAU, JEAN-PHILIPPEMenuet í a-mollLa JoyeuseLe LardonLa BoiteuseLes TricotetsL’IndiffèrenteÍ: Pièces de clavecinHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

SCARLATTI, DOMENICOSónötur K 32, K 34 og K 42Í: Sónötur, 1. heftiHeugelSónötur K 59, K 63, K 67, K 73, K 78, K 80 og K 94Í: Sónötur, 2. heftiHeugel

SCHNITTKE, ALFREDDrei FragmenteSikorski

SWEELINCK, JAN PIETERSZOON Tokkötur nr. 22, 23, 24 og 26Í: Opera omnia I, 1. heftiVNMMalle SijmenÍ: Opera omnia I, 3. heftiVNM

TELEMANN, GEORG PHILIPPKlavierbüchlein [ ÷ ]SchottLeichte Fugen und kleine Stückefür KlavierBärenreiterDrei Dutzend KlavierfantasienBärenreiter

ÝMSIRBachs Söhne, LeichteKlavierstücke[Soldan, Kurt (útg.)]Peters

Early Dances, Piano Step by Step[Lakos, Ágnes (útg.)]Könemann Music Budapest

Early English Keyboard Music, tvö hefti [ + ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press


7171

7070


- tvo samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, þrjár áttundir



- einn gagnstígan hljómhæfa molltónstiga, tvær áttundir með báðum

höndum í einu

- C- og G-dúr tónstiga með tvenns konar gömlum fingrasetningum,

tvær áttundir með hvorri hendi fyrir sig

- tvo brotna dúrþríhljóma og tvo brotna mollþríhljóma, tvær áttundir

með báðum höndum í einu, sbr. eftirfarandi tóndæmi; velja skal tón-

tegundir sem sýna mismunandi tækni

- arpeggíur í grunnstöðu í tveimur dúr- og tveimur molltóntegundum,

tvær áttundir með báðum höndum í einu, sbr. eftirfarandi tóndæmi;

velja skal tóntegundir sem sýna mismunandi tækni

- arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum í C-dúr og a-moll, sbr. eftir-

farandi tóndæmi

- niðurlagshljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í einni dúr- og einni

molltóntegund

Leikmáti og hraði

Nemandi

- leiki tónstiga og brotna hljóma eigi hægar en M.M. C = 108, miðað

við að leiknar séu áttundapartsnótur

- leiki arpeggíur eigi hægar en M.M. C. = 72, miðað við að leiknar séu



Dæmi


>

?

=======================

Ä

ä

=======================

Å

ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

t

t

æ

æ

æ

æ

æ

A

A



Dæmi um tónverk

Dæmi um æfingar

Tónstigar og hljómarUndirbúa skal tónstiga og hljóma í samræmi við markmið miðnáms,bls. 66–68. Úr því efni velji kennari og nemandi til prófs samkvæmtnánari fyrirmælum hér á eftir. Við val tóntegunda til prófs skal leggjaáherslu á fjölbreytni. Fyrir upphaf prófs skal leggja fram lista yfir þá tón-stiga og hljóma sem undirbúnir hafa verið. Í prófinu velur prófdómari þátónstiga og hljóma sem leiknir eru.

Efni


- samstígan krómatískan tónstiga frá nótu að eigin vali, tvær áttundir


- tvo samstíga dúrtónstiga, þrjár áttundir með báðum höndum í einu

PASQUALI, NICOLOÆfing í A-dúrÚr: Ahlgrimm, Isolde: Manualeder Orgel- und Cembalotechnik,bls. 69Doblinger

COUPERIN, FRANÇOISHuitième PreludeÚr: L’art de toucher le clavecinBreitkopf & Härtel

BACH, CARL PHILIPP EMANUELSónatína nr. 1 í G-dúr, Wq 63/7Í: Selected Keyboard Works, IAssociated Board

BACH, JOHANN SEBASTIANInventio nr. 13 í a-moll, BWV 784Í: Inventionen und SinfonienBärenreiter

COUPERIN, FRANÇOISLes Baricades Mistérieuses (úr Sixième ordre, Livre II)Í: Pièces de clavecinHeugel

PURCELL, HENRYSefauchi’s Farewell, Z. 656Í: Miscellaneous Keyboard PiecesStainer & Bell

SCARLATTI, DOMENICOSónata í G-dúr, K. 63Í: Sonates, IIHeugel

SWEELINCK, JAN PIETERSZOONMalle SijmenÍ: Opera Omnia I, 3. heftiVNM


7373

7272



Gera verður ráð fyrir að námstími í framhaldsnámi sé einstaklingsbund-inn og ræður þar miklu ástundun, aldur, þroski og hæfileikar nemenda.Miðað er við að unnt sé að ljúka þessum áfanga á um það bil fjórum árum.Afburðanemendur ættu að geta lokið náminu á skemmri tíma en einniggetur lengri námstími verið eðlilegur.

Markmið í framhaldsnámiUppbygging kennslu í framhaldsnámi skal taka mið af eftirfarandi:Meginmarkmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hlutaaðalnámskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sér-tækum markmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörfumnemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemendurólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstaklings-bundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiða hvernnemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

Við lok framhaldsnáms eiga sembalnemendur að hafa náð eftirfarandimarkmiðum:

Nemandi


á hljóðfærið

- hafi náð mjög góðum tökum á hröðum og markvissum hreyfingum

um bæði hljómborðin

- hafi öðlast vel þjálfaða og snarpa fingraleikni


- hafi vald á mismunandi áslætti hvort heldur sem er í bundnum eða

snörpum leik

- hafi mjög gott vald á fjölbreyttum fingrapedal

- leiki með öruggri fingrasetningu

- hafi gott vald á bæði upprunalegri og nútímalegri fingrasetningu

- geti dregið fram einstakar raddir í fjölradda tónvef

Semball – Framhaldsnám


C-dúr, arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum



>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

! t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

!t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m!t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«|

«|

m

m

m

m

>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«

|

«|

m

m

m

m

>

?

=======================

Ä

6

8

=======================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m

>

?

=============

Ä

=============

Å

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

æ

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m

>

?

====================

Ä

6

8

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

æ

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m


7575

7474


- hafi á valdi sínu brotna þríhljóma í öllum dúr- og molltóntegundum,

tvær áttundir með báðum höndum í einu, sbr. tóndæmi á bls. 73

- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum í öllum

dúr- og molltóntegundum, tvær áttundir með báðum höndum í einu

- hafi á valdi sínu alla forsjöundarhljóma í arpeggíum, þrjár áttundir

með hvorri hendi fyrir sig, sbr. tóndæmi á bls. 83

- hafi á valdi sínu minnkaðan sjöundarhljóm frá hvaða nótu sem er,

þrjár áttundir með annarri hendi í einu, sbr. tóndæmi á bls. 84


þessari námskrá

- hafi undirbúið efnisskrá til flutnings á tónleikum samkvæmt almenn-

um hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 41–42









Verkefnalisti í framhaldsnámiHér á eftir fara nokkur sýnishorn af viðfangsefnum nemenda í framhalds-námi. Listinn er alls ekki tæmandi og er honum einkum ætlað að vera tilviðmiðunar við skipulagningu hljóðfæranámsins, meðal annars við valannars kennsluefnis. Þyngdarstig verkefnanna er breytilegt, þ.e. allt frákennsluefni, sem hentar við upphaf framhaldsnáms, til efnis sem hæfir viðlok námsáfangans.

Listinn er tvískiptur: annars vegar æfingar og hins vegar tónverk. Raðaðer eftir stafrófsröð höfunda og útgefanda getið fyrir neðan titil verks eðabókar. Séu viðfangsefni að hluta til léttari en hæfir nemendum í fram-haldsnámi eru viðkomandi bækur merktar með [ ÷ ]. Þær bækur seminnihalda að hluta til erfiðari viðfangsefni en hæfa nemendum í fram-haldsnámi eru merktar með [ + ].


- hafi öðlast leikandi og fjölbreytta hljómatækni

- hafi þekkingu og leikni í útfærslu skrauttákna frá mismunandi tíma-

bilum og þjóðlöndum

- geti sjálfur útfært skreytingar í samræmi við stíl tónverksins

- hafi öðlast góða þekkingu og færni í leik eftir tölusettum bassa

- hafi öðlast reglubundna þjálfun í að leika óundirbúinn fjórradda tölu-

settan bassa samkvæmt hefðbundnum raddsetningarreglum þar sem

fyrir geta komið þríhljómar og sjöundarhljómar1 ásamt hækkunar-,

lækkunar- og afturköllunarmerkjum

- hafi öðlast nokkra þjálfun í að leika eftir upprunalegu nótnahandriti

með gömlum lyklum frá 17. eða 18. öld


Nemandi





- geti lesið og leikið án undirbúnings tölusettan bassa samkvæmt

hljómfræðireglum þar sem fyrir geta komið hljómar á öllum sætum

með grunntón, þríund og fimmund í bassa2






sem er, þrjár áttundir með báðum höndum í einu

- hafi á valdi sínu alla samstíga dúrtónstiga, þrjár áttundir með báð-

um höndum í einu



- hafi á valdi sínu alla gagnstíga dúrtónstiga, tvær áttundir með báð-

um höndum í einu




1. Þ.e.: 5 6 6 5 7 6 63 4 4-3 5 4

2

2. Þ.e.: 5 6 63 4

7777

7676


BACH, JOHANN SEBASTIANÍtalskur konsert í F-dúr, BWV 971Í: Klavierübung, IIBärenreiter[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

Partítur nr. 1 í B-dúr, BWV 825, nr. 3 í a-moll, BWV 827 og nr. 4 í D-dúr, BWV 828Í: Klavierübung, IBärenreiter[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

BYRD, WILLIAMMy Ladye Nevells Grownde,Pavana the Sixte: KinbrughGoodd, The Galliarde to the SixtePavian, Will you Walke the Woodssoe WyldeÍ: My Ladye Nevells Booke ofVirginal MusicDover

BÖHM, GEORGPräludium, Fuge und Postludium í g-mollÍ: Sämtliche Werke, Klavier- undOrgelwerke, IBreitkopf & Härtel

CHAMBONNIÈRES, JACQUESCHAMPION DE

Svíta í F-dúrÍ: Pièces de clavecin, Livre II[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

COUPERIN, FRANÇOISLa Prude, Sarabande (úr Deuxième ordre, Livre I)La Favorite og Chaconne (úr Troisième ordre, Livre I)Vingt-troisième ordre, Livre ISixième ordre, Livre IIHuitième ordre, Livre IITreizième ordre, Livre IIIÍ: Pièces de clavecinHeugel/Oiseau-Lyre[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

COUPERIN, LOUISPavane í fís-moll, Prelude nr. 10,11, 12 og 13 og aðrir þættir í sömutóntegundumÍ: Pièces de clavecinOiseau-Lyre

DUPHLY, JACQUESAllemande, Courante og La Vanlo(úr Premier Livre), La Victoire ogLa de Villeroy (úr DeuxièmeLivre), La de Belombre (úr Troisième Livre)Í: Pièces pour clavecin, IIHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

ELÍN GUNNLAUGSDÓTTIRTaramgambadi (1998)Íslensk tónverkamiðstöð

FIOCCO, JOSEPH-HECTOREight Keyboard PiecesAssociated Board

FORQUERAY, ANTOINELa Leclair (úr Deuxième Suite), La Ferrand (úr Troisième Suite),La Clément, Sarabande: La D’Aubonne, La Bournonville,Le Carillon de Passy og La Latour(úr Quatrième Suite), La Boissonog La Sylva (úr Cinquième Suite)Í: Pièces de clavecinHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Minkoff

FRESCOBALDI, GIROLAMOTokkata Prima, Seconda ogUndecima, Partite sopra l’Aria diMonica, Partite sopra l’Aria di FolliaÍ: Il primo libro di toccate d’intavolatura di cembalo e organoZerboni[ljósprentun upprunalegrar útgáfu,SPES]Gagliarde Prima-Quinta, Ariadetta la Frescobalda Í: Il secondo libro di toccate d’intavolatura di cembalo e organoZerboni[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]SPESCapriccio sopra la Bassa FiamengaÍ: Il primo libro di capricciZerboni


Æfingar og tölusettur bassi

Tónverk

ANGLEBERT, JEAN HENRI D’Quatrième suiteÍ: Pièces de clavecinHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

BACH, CARL PHILIPP EMANUELSónata Wq 48/1, Wq 49/4 og Wq 49/5Í: Great Keyboard Sonatas, IDover

BACH, JOHANN CHRISTIANSónata op. 5 nr. 2 í D-dúrÍ: Klaviersonaten, IHenle[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

BACH, JOHANN SEBASTIANAdagio í G-dúr, BWV 968Í: Ferguson, Howard (útg.): Style and Interpretation, IIOxford University Press

Úr: Das wohltemperierte Klavier, IPrelúdía og fúga í c-moll, BWV 847Prelúdía og fúga í D-dúr, BWV 850 Prelúdía og fúga í F-dúr, BWV 856Prelúdía og fúga í G-dúr, BWV 860Bärenreiter

Enskar svítur nr. 1 í a-moll, BWV 806 og nr. 5 í e-moll, BWV 810Bärenreiter

Fantasía og fúga í a-moll, BWV 904Í: Fantasien, Präludien und FugenBärenreiter

Franskar svítur nr. 1 í d-moll, BWV 812 og nr. 3 í h-moll, BWV 814Bärenreiter

AHLGRIMM, ISOLDEManuale der Orgel- und Cembalotechnik [ ÷ ]Doblinger

BACH, JOHANN CHRISTIAN / RICCI,FRANCESCO PASQUALE

Méthode ou recueil de connoissances élémentaires pour le forte-piano ou clavecin[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Minkoff

CHRISTENSEN, JESPER BØJEDie Grundlagen des Generalbaßspiels im 18. Jahr-hundertBärenreiter

COUPERIN, FRANÇOISL’Art de toucher le Clavecin [ ÷ ][útgáfa með þýðingum á ensku ogþýsku]Breitkopf & Härtel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

CRAMER, JOHANN BAPTIST21 Etüden für KlavierUniversal EditionShort studies op. 100, 2. heftiCramer

DANDRIEU, JEAN-FRANÇOISPrincipes de l ‘accompagnementdu clavecin[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Minkoff

HANON, CHARLES-LOUISThe Virtuoso Pianist in 60 ExercisesAlfred Music

KURTÁG, GYÖRGYJátékok, IIIEditio Musica Budapest

LINDLEY, MARK / BOXALL, MARIAEarly Keyboard FingeringsSchott

TELEMANN, GEORG PHILIPPSinge-, Spiel- und GeneralbaßübungenBärenreiter

TILNEY, COLINThe Art of the Unmeasured Prelude for Harpsichord[Prelúdíur án taktskiptingar eftir ýmsahöfunda, þrjú bindi. Í 1. bindi eru ljós-prent af upprunalegum útgáfum, í 2. bindi útgáfa í nútímarithætti, í 3. bindi eru skýringar.]Schott


7979

7878


FramhaldsprófFramhaldspróf er lokapróf á námsferli í tónlistarskóla. Prófið er þríþætt;hljóðfærapróf, tónleikar og tónfræðapróf. Í kafla um áfangapróf íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finnaumfjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægiþeirra, lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Umfjöllunum tónleika við lok framhaldsnáms er að finna á bls. 41–42 í sama riti.Mikilvægt er að allir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ framhaldsprófi í semballeik skal nemandi leika þrjú verk og tölusett-an bassa, bæði undirbúinn og óundirbúinn. Aðrir prófþættir eru tón-stigar og hljómar, val og óundirbúinn nótnalestur, auk þess sem gefið erfyrir heildarsvip prófsins. Á framhaldsprófi velja nemendur á milli þessað (a) leika tónverk að eigin vali af sambærilegri þyngd og önnur próf-verkefni og (b) leika samleiksverk þar sem próftaki gegnir veigamikluhlutverki. Frekari umfjöllun um valþátt prófsins er að finna í almennumhluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 44. Nánar er gerð grein fyrirvægi einstakra prófþátta á bls. 41 í sama riti.

SWEELINCK, JAN PIETERSZOONFantasia ChromaticaÍ: Opera omnia I, 1. heftiIch ruf zu dir, Herr Jesu ChristÍ: Opera omnia I, 2. heftiEngelsche FortuynÍ: Opera omnia I, 3. heftiVNM

TÔN THÂT, TIÊTAi van IJobert

ÝMSIREarly English Keyboard Music [ ÷ ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press

Early French Keyboard Music [ ÷ ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press

Early German Keyboard Music [ ÷ ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press

Early Italian Keyboard Music [ ÷ ][Ferguson, Howard (útg.)]Oxford University Press

Early Spanish Keyboard Music,þrjú hefti[Ife, Barry/Truby, Roy (útg.)]Oxford University Press

Úr: The Fitzwilliam Virginal Book, Iog IIJ. Bull: The King’s Hunt; W. Byrd:Pavana Lachrymae; G. Farnaby:Bony sweet Robin; Munday: Gofrom my window; P. Philips:Amarilli di Julio Romano; T. Tompkins: Barafostus’ DreamDover

Premiers Fac-Similés [ ÷ ][Morabito, Laure/Zyberajch, Aline(útg.) – safn ljósrita af upprunalegrinótnaprentun, ætlað nemendum]Fuzeau


FROBERGER, JOHANN JACOBToccata IV í F-dúr (úr Livre de 1656)Suite VI (úr Livre de 1656)Capriccio V (úr Livre de 1658)Í: Œuvres complètes pourclavecin, tome 1, 2. heftiHeugelTombeau de M. BlancherocheLamentation sur la mort deFerdinand IIIÍ: Œuvres complètes pourclavecin, tome 2, 2. heftiHeugel

HAFLIÐI HALLGRÍMSSONStrönd (1988)Íslensk tónverkamiðstöð

HÄNDEL, GEORG FRIEDRICHSvíta nr. 4 í e-mollÍ: Suites for Harpsichord, IAugenerSvíta nr. 3 í d-moll og nr. 5 í E-dúrÍ: Suites for Harpsichord, IIAugener

HRÓÐMAR INGI SIGURBJÖRNSSONÞrjár prelúdíur fyrir sembalÍslensk tónverkamiðstöð

JACQUET DE LA GUERRE, ELISABETH-CLAUDE

Svíta í F-dúr (1687)Í: Pièces de clavecinHeugel

KUHNAU, JOHANNSónata nr. 1 (Der Streit...)Í: Biblische Sonaten, IPeters

MARCHAND, LOUISSuite í g-mollSuite í d-mollÍ: Pièces de ClavecinOiseau-Lyre[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Minkoff

MORRICONE, ROBERTNeumi (1988)Zerboni

MUFFAT, GEORGPassacaglia í g-mollÍ: Baroque Keyboard Pieces, VAssociated Board

OHANA, MAURICECongaJobert

PURCELL, HENRYA New Ground, Z. T682Chacone, Z. T680Ground, Z. D221Í: Miscellaneous Keyboard PiecesStainer & BellSvítur nr. 2–4, Z. 661–663 og nr. 5–8, Z. 666–669Í: Eight SuitesStainer & Bell

RAMEAU, JEAN-PHILIPPE Les Niais de Sologne og Les Tourbillons (úr Pièces declavecin, 1724, 1731)Allemande, Courante, Sarabande,Les Trois Mains, Fanfarinette, La Triomphante, Gavotte, L’Enharmonique og L’Egyptienne(úr Nouvelles suites de pièces declavecin, 1728)La Dauphine (úr Cinq Pièces, 1741)Í: Pièces de clavecinHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

ROYER, JOSEPH-NICOLAS-PANCRACE

La Zaïde, Les Matelots, L’Amiable, Le Bagatelle, Suite deBagatelle og La SensibleÍ: Pièces de clavecinHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

RYCHLIK, JANHommaggi gravicembalistici(1960)Editio Suprophon

SCARLATTI, ALESSANDRONeuf toccatas pour clavierHeugel[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]SPES

SCARLATTI, DOMENICOSónötur K 96, K 115, K 116, K 119, K 215 og K 216Í: Sixty Sonatas, ISchirmerSónötur K 490, K 491, K 492, K 513 og K 517Í: Sixty Sonatas, IISchirmer

STOUT, ALANToccata and Lament (1962)Peters


8181

8080


Efni


- samstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu sem er, þrjár

áttundir með báðum höndum

- tvo samstíga dúrtónstiga, þrjár áttundir með báðum höndum í

einu, ein áttund á milli handa


með báðum höndum í einu, ein áttund á milli handa


- gagnstíga hljómhæfa e- og d-moll tónstiga, tvær áttundir með báð-

um höndum í einu

- brotna þríhljóma í tveimur dúrtóntegundum og tveimur molltónteg-

undum, tvær áttundir með báðum höndum í einu, sbr. tóndæmi á

bls. 73

- arpeggíur í grunnstöðu og hljómhvörfum í einni dúrtóntegund og

einni molltóntegund, tvær áttundir með báðum höndum í einu

- tvo forsjöundarhljóma í arpeggíum, þrjár áttundir í grunnstöðu með

hvorri hendi fyrir sig, sbr. eftirfarandi tóndæmi

- minnkaða sjöundarhljóma frá nótunum a og d, þrjár áttundir með

hvorri hendi fyrir sig, sbr. eftirfarandi tóndæmi

Leikmáti og hraði

Nemandi leiki



- leiki brotna þríhljóma, forsjöundarhljóma og arpeggíur eigi hægar

en M.M. C = 80, miðað við að að leiknar séu sextándapartsnótur


Dæmi


=======================

Ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

t

"t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

" t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

"t

t

t

t

m

m

m

m

c


Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á framhaldsprófi. Síðaneru birt fyrirmæli um leikmáta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist ertil prófs.

Tónverk og æfingarEftirfarandi dæmum um prófverkefni á framhaldsprófi er ætlað að skil-greina þyngdarstig prófsins. Fullt eins má þó velja önnur verkefni afsambærilegri þyngd.

Dæmi um tónverk

Dæmi um undirbúinn tölusettan bassa


TELEMANN, GEORG PHILIPPAllegro úr sónötu í F-dúr fyrirblokkflautu og tölusettan bassaÍ: Vier Sonaten aus „Der GetreueMusikmeister“Bärenreiter

TELEMANN, GEORG PHILIPPSein eigner Herrí: Telemann, G. Ph.: Singe-, Spiel-und Generalbaßübungen, nr. 35Bärenreiter

BACH, JOHANN SEBASTIANOuverture í D-dúr úr partítu nr. 4,BWV 828Í: Klavierübung, IBärenreiter

BYRD, WILLIAMMy Ladye Nevells GrowndeÍ: My Ladye Nevells Booke ofVirginal MusicDover

COUPERIN, LOUISPrelude í F-dúr og þrír þættir ísömu tóntegundÍ: Pièces de clavecinOiseau-Lyre

FRESCOBALDI, GIROLAMOCapriccio sopra la Bassa FiamengaÍ: Il primo libro di capricciZerboni

HAFLIÐI HALLGRÍMSSONStröndÍslensk tónverkamiðstöð

SCARLATTI, DOMENICOSónata K 116Í: Sixty Sonatas, ISchirmer


8383

8282


Framhaldsnám

BACH, CARL PHILIPP EMANUEL Kvartett í a-moll, Wq 93[fiðla + flauta + selló + píanó/semball]Nagels Verlag

BACH, JOHANN CHRISTIANKvintett í D-dúr, op. 11/6[flauta + óbó + fiðla + víóla + fylgirödd]Nagels Verlag

BACH, JOHANN SEBASTIANSónata í Es-dúr, BWV 1031[flauta + semball]Í: Flötenmusik, BachBärenreiterSónata í h-moll, BWV 1014[fiðla + semball]Í: Sechs Sonaten für Violino undCembaloBärenreiterSónata í G-dúr, BWV 1027[gamba + semball]Í: Drei Sonaten für Viola daGamba und CembaloBärenreiterSembalkonsertar í A-dúr, BWV1055 og í f-moll, BWV 1056Í: Cembalo-KonzerteBreitkopf & Härtel

BOISMORTIER, JOSEPH BODIN DESónötur op. 91[semball + flauta]Universal Edition

COUPERIN, FRANÇOISLa Julliet (úr 14. ordre, Livre III)Musète de Taverni (úr 15. ordre,Livre III)La Létiville (úr 16. ordre, Livre III)[2 sembalar]Í: Pièces de clavecinHeugelConcerts Royaux[flauta/óbó/fiðla + fylgirödd – verkin máeinnig leika á tvo sembala]Oiseau-Lyre[ljósrit upprunalegrar útgáfu] Fuzeau

GEMINIANI, FRANCESCOSónata í e-moll[óbó/flauta/fiðla + fylgirödd]Bärenreiter

HÄNDEL, GEORG FRIEDRICHConcerto a quattro í d-moll[flauta + fiðla + selló + fylgirödd]Schott

JÓN LEIFSKirkjulög op. 12a[söngur + píanó/semball]Íslensk tónverkamiðstöðTvö sönglög op. 14a, Máninn líðurog Vögguvísa[söngur + píanó/semball]Íslensk tónverkamiðstöðSofðu unga ástin mín op. 19b[söngur + píanó/semball]Íslensk tónverkamiðstöð

JÓNAS TÓMASSONNotturno III[semball + víóla]Íslensk tónverkamiðstöð

KURTÁG, GYÖRGYJátékok, IV [ ÷ ][fjórhent eða 2 sembalar]Editio Musica Budapest

MUFFAT, GOTTLIEBSonata pastorale à 3 í D-dúr[2 fiðlur + fylgirödd]Doblinger

PÁLL PAMPICHLER PÁLSSONStúlkan og vindurinn (1979)[flauta + semball]Íslensk tónverkamiðstöð

PURCELL, HENRYIf music be the food of love, Z. 1691Nymphs and sherpherds comeaway, Z. 1692[söngur + semball]Í: Thirty Songs in two volumes, IOxford University PressMusic for a while, Z. 583/2Now that the sun hath veil’d hislight, Z. 193[söngur + semball]Í: Thirty Songs in two volumes, IIOxford University Press

RAMEAU, JEAN-PHILIPPEPièces de clavecin en concerts[semball + fiðla/flauta + flauta/gamba]Bärenreiter[ljósprentun upprunalegrar útgáfu]Fuzeau

STOCKHAUSEN, KARL-HEINZTierkreis [fyrir eitt eða fleiri hljóðfæri/söngraddir]Stockhausen Selbstverlag

Semball – Samleikur


SamleikurHér á eftir fara nokkrar ábendingar um samleiksverk sem gætu reynstnotadrjúg í kennslu. Verkin eru flokkuð í þrennt: verk fyrir grunnnám,miðnám og framhaldsnám, allt eftir því á hvaða námsáfanga þau hentabest. Innan hvers hluta er verkunum raðað eftir stafrófsröð höfunda ogútgefenda getið með sama hætti og annars staðar í námskránni.

Grunnnám

Miðnám

FARNABY, GILESFor two Virginals Í: The Fitzwilliam Virginal Book, IDover

HÄNDEL, GEORG FRIEDRICHZwey Fugen für zwei Personenan einem ClavierHeinrichshoven

KURTÁG, GYÖRGYJatékok, IV [ + ][fjórhent eða tveir sembalar]Editio Musica Budapest

MOZART, WOLFGANG AMADEUSSónötur KV 6–7 [ + ][semball + fiðla]MinkoffSex sónötur KV 10–15 [ + ][semball + fiðla/flauta]Í: Jugendsonaten, IIBärenreiter

PURCELL, HENRYFairest isle Z. 628/38When I have often heard youngmaids complaining Z. 629/23[söngur + semball]Í: Thirty Songs in two volumes, IOxford University PressI attemt from love’s sickness tofly Z. 630/17h[söngur + semball]Í: Thirty Songs in two volumes, IIOxford University Press

TELEMANN, GEORG PHILIPP KlavierbüchleinTvær fúgur í a-og e-moll[fjórhent]Schott

TÜRK, DANIEL GOTTLOBTonstücke für vier Hände[fjórhent]Schott

CHAMBARD, CHRISTIAN OG NICOLEJe joue avec mes petits amisLemoine

EMONTS, FRITZ (ÚTG.)Fröhliche Tänze nach altenWeisen[fjórhent]Schott Wir spielen vierhändig[fjórhent]Schott

HELGA SIGHVATSDÓTTIR / SIGRÍÐURPÁLMADÓTTIR

Ómblíða flautan, I og II[altblokkflauta + semball]Mál og menning

=======================

Ä

ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

"t

"t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

" t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

" t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

" t

" t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

"t

"t

t

t

m

m

m

m

m

c


8585

8484


Burney, Charles: Music, Men, and Manners in France and Italy [1770], The FolioSociety, London 1969[Ferðapistill Englendingsins Burneys frá Frakklandi og Ítalíu þar sem hannlýsir þjóðlífi og listum.]

David, Hand T. (ritstj.: Arthur Mendel): The Bach Reader, W. W. Norton &Company, New York, London 1972[Safn skjala og bréfa sem varða líf J. S. Bach.]

Fubini, Enrico (ritstj.) (þýð.: B. J. Blackburn): Music and Culture in Eighteenth-Century Europe, The University of Chicago Press, Chicago/London 1994

Mac Clintock, Carol (ritstj. og þýð.): Readings in the History of Music in Perfor-mance, Indiana University Press, Bloomington 1982 [Í ritinu er vitnað í 22 höfunda, allt frá 15. öld til upphafs þeirrar 19., semgefa góð ráð um flutning og túlkun tónlistar.]

Mattheson, Johann: Der vollkommene Kapellmeister [1739], Bärenreiter-Verlag,Kassel/Basel 1969 (ljósprentun upprunalegrar útgáfu)[Yfirgripsmikið rit, skrifað á háskeiði barokktímans.]

Mattheson, Johann (ritstj. og þýð. Ernest C. Harriss): Der vollkommene Kapell-meister [1739], UMI Research Press, Ann Arbor, Michigan 1981

Quantz, Johann Joachim: Versuch einer Anweisung die Flöte traversiere zu spielen[1752], Bärenreiter, Kassel 1992 (ljósprentun upprunalegrar útgáfu)[Skrifað með flautuleik í huga en er einnig greinargóður leiðarvísir öðrum hljóð-færaleikurum og söngvurum sem flytja tónlist frá seinni hluta barokktímans.]

Quantz, Johann Joachim (þýð.: E. R. Reilly): On Playing the Flute [1752],Schirmer Books, New York 1966

Santa María, Fray Tomás de: Libro llamado arte de tañer fantasia [1565],Minkoff, Genf 1973 (ljósprentun upprunalegrar útgáfu)[Stutt kennslurit og mikilvæg heimild um hljómborðsleik og skreytilist 16. aldar.]

Santa María, Fray Tomás de (þýð.: Eta Harich-Schneider): Anmut und Kunst beimClavichordspiel, Valladolid [1565], Kistner und Siegel & Co., Lippstadt 1962

Strunk, Oliver (ritstj.): The Baroque Era, Source readings in Music History, Vol III, W. W. Norton & Company Inc., New York 1965

Semball – Bækur varðandi hljóðfærið

Bækur varðandi hljóðfæriðEftirfarandi skrá er ætlað að veita ábendingar um áhugaverðar og gagn-legar bækur varðandi sögu, smíði og þróun hljóðfærisins, tónbókmenntir,tónskáld, leikmáta, flytjendur og kennslu.

FrumheimildirArbeau, Thoinot (þýð.: Mary Stewart Evans): Orchesography [1589], Dover

Publications, Inc, New York 1967[Heimildarit um dans og danstónlist á endurreisnartímanum, skrifað í sam-ræðustíl.]

Bach, Carl Philipp Emanuel (ritstj.: L. Hoffmann-Ebrecht): Versuch über die wahreArt das Clavier zu spielen [1753], Breitkopf und Härtel Musikverlag, Leipzig1976 (ljósprentun upprunalegrar útgáfu)[Grundvallarrit um semballeik og útfærslu á tölusettum bassa við lok barokk-tímans.]

Bach, Carl Philipp Emanuel (þýð.: W. J. Mitcell): Essay on the True Art of PlayingKeyboard Instruments [1753], W. W. Norton & Company, New York 1949

Baker, Nancy Kovaleff (ritstj. og þýð.: Thomas Christensen): Aesthetics and theArt of Musical Composition in the German Enlightenment, selected writingsof J. G. Sulzer and H. C. Koch, Cambridge University Press, Cambridge 1995

TELEMANN, GEORG, PHILIPPSónata í g-moll[flauta + fylgirödd]Í: Zwölf Methodische SonatenBärenreiterKanarienvogel, Kantate[altrödd + 2 fiðlur + víóla + fylgirödd]BärenreiterTríósónata í B-dúr[blokkflauta/þverflauta/fiðla + semball(obligato) + fylgirödd]BärenreiterTríósónata í A-dúr[flauta + semball (obligato) + fylgirödd]SikorskiTríósónata í Es-dúr[óbó + semball (obligato) + fylgirödd]Sikorski

TOMKINS, THOMAS / CARLSTON, NICHOLAS

A Fancy og A Verse[fjórhent]Í: Two Elizabethan KeyboardDuetsBärenreiter

TÔN THÂT, TIÊTAi van II[semball + bassablokkflauta]Jobert

VERACINI, FRANCESCO MARIASónötur[fiðla/flauta/altblokkflauta + fylgirödd]Bärenreiter

ÞORKELL SIGURBJÖRNSSONFiori[gítar + sembal]Íslensk tónverkamiðstöðConvention[tveir sembalar]Íslensk tónverkamiðstöð


8787

8686


Gasparini, Francesco: A Practical Harmonist at the Harpsichord [1708], Da CapoPress, New York 1980

Heinichen, Johann David: Der Generalbaß der Composition [1728], EditionGeorg Olms, Hildesheim 1969 (ljósprentun upprunalegrar útgáfu)[Umfangsmikið rit um tölusettan bassa eins og hann var iðkaður í Þýska-landi hábarokksins.]

Muffat, Georg (ritstj.: Hellmut Federhofer): An Essay on Thorough-Bass [1699],American Institute of Musicology, 1961[Útgáfa á handriti, Regulae Concentum Partiturae frá 1699. Texti á þýsku,enskur inngangstexti. Fjallað um þýskan og ítalskan stíl í útfærslu á tölu-settum bassa.]

Rameau, Jean-Philippe (ritstj.: Erwin Reuben Jacobi): Traité de l’harmonie [1722]. Í: Complete Theoretical Writings, Vol I. American Institute of Musicology, 1967 (ljósprentun upprunalegrar útgáfu)

Rameau, Jean-Philippe (þýð.: P. Gossett): Treatise on Harmony [1722], DoverPublications, Inc., New York 1971

Saint-Lambert, Michel de: Les principes du clavecin [1702 og 1707], Minkoff,Genf 1982 (ljósprentun upphaflegrar útgáfu)[Í bókinni er ljósprentun upphaflegrar útgáfu tveggja rita. Hið fyrra, Lesprincipes de clavecin, contentant une explication de tout ce qui concerne latablature et le clavier frá 1702, fjallar um semballeik. Í seinna ritinu,Nouveau traité de l’accompagnement du clavecin, de l’organ et des autresinstruments frá 1707; er umfjöllun um tölusettan bassa.]

Williams, Peter: Figured Bass Accompagniment, I–II, University Press Edinburgh,Edinburgh 1970[Kennslubók í tölusettum bassa með fjölda tilvitnana í frumheimildir.]

TónlistarsagaAnthony, James: French Baroque Music From Beaujoyeux to Rameau, W. W.

Norton & Company, New York, London 1978

Apel, Willi (ritstj. og þýð.: H. Tischler): The History of Keyboard Music to 1700,Indiana University Press, Bloomington 1972[Ein viðamesta og ítarlegasta saga hljómborðstónlistar sem skrifuð hefurverið, handhægt uppflettirit um tónskáld, tónsmíðaform og þjóðbundnarstíltegundir.]

Blume, Friedrich (þýð.: M. D. Herter): Renaissance and Baroque Music. Acomprehensive survey, W. W. Norton and Company, Inc., New York 1967[Tónlist 15.–18. aldar er skoðuð í ljósi heimspeki og menningarsögu sínstíma.]


Leikmáti og skreytilistBrown, Howard Meyer: Embellishing Sixteenth-Century Music, Oxford

University Press, Oxford 1976[Handhæg bók um mismunandi vægi skrauts í tónverkum 16. aldar.]

Donington, Robert: The Interpretation of Early Music, Faber and Faber, London,Boston 1989[Viðamesta yfirlitsbókin sem til er í dag um flutning barokktónlistar meðfjölda tilvitnana í frumheimildir.]

Klingfors, Gunno: Barokkboken, AB Carl Gehrmans Musikförlag, Stockholm 1985[Hnitmiðuð umfjöllun um flest er lýtur að flutningi barokktónlistar. Bókinnifylgir snælda með tóndæmum.]

Klotz, Hans: Die Ornamentik der Klavier- und Orgelwerke von Johann SebastianBach, Bärenreiter, Kassel 1984[Ítarleg bók um skreytilist í verkum Bachs og samtímamanna hans.]

Neuman, Frederick: Essays in Performance Practice, UMI Research Press, AnnArbor, Michigan 1982[Safn greina, m. a. um notes inégales, hrynútfærslur á punkteruðum nótumog skreytilist.]

Neumann, Frederick: Ornamentation in Baroque and Post-Baroque Music withSpecial Emphasis on J. S. Bach, Princeton University Press, Princeton, NewJersey 1983[Ítarleg bók um trillur og skreytilist.]

Schmitz, Hans-Peter: Die Kunst der Verzierung im 18. Jahrhundert. Instrumentaleund vokale Musizierpraxis in Beispielen, Bärenreiter, Kassel 1973

Tölusettur bassiChristensen, Jesper Bøje: Die Grundlagen des Generalbaßspiels, Ein Lehrbuch

nach zeitgenössischen Quellen, Bärenreiter, Kassel 1992[Góð nútímakennslubók í tölusettum bassa í þýskum og frönskum stíl.]

Christensen, Jesper Bøje: Zur Generalbaß-Praxis bei Händel und Bach, BaslerJahrbuch für historische Musikpraxis, IX, 1985, Amadeus, Winterthur 1985[Í greininni er fjallað um tölusettan bassa og stílfræði hans, nýtt sjónarhorná gömul fræði stutt dæmum og rökum.]

Gasparini, Francesco: L’Armonico Prattico al Cimbalo [1708], Broude Brothers,New York 1967 (ljósprentun upprunalegrar útgáfu)[Góð heimild um tölusettan bassa í ítölskum stíl þar sem tekin eru tilathugunar sérítölsk stílbrigði.]


8989

8888


ÝmislegtHarnoncourt, Nikolaus: Musik als Klangrede. Wege zu einem neuen

Musikverständnis, Residenz Verlag, Wien 1983

Harnoncourt, Nikolaus: Music as Speech. Ways to a New Understanding of Music,Amadeus Press, Portland, Oregon 1982

Hubbard, Frank: Three Centuries of Harpsichord Making, Harvard UniversityPress, Cambridge, Massachusetts 1965

Kelletat, Herbert: Zur musikalischen Temperatur, I: Johann Sebastian Bach undseine Zeit, Edition Merseburger, Bärenreiter, Kassel 1981

Klop, G. C.: Harpsichord Tuning, Garderen, Holland 1983[Örstuttur, greinargóður bæklingur um sembalstillingar.]

Lengellé, Françoise/Marmin, Françoise/Morabito, Laure/Zylberajch, Aline: 10 ans avec le clavecin, Cité de la musique, Centre de ressources musique et danse, París 1996

Russell, Raymond: The Harpsichord and Clavichord, Faber and Faber, London 1973

TímaritAlte Musik Aktuell, Pro Musica Antiqua, Postfach 10 08 30, 93008 Regensburg,

Þýskaland

Concerto, Postfach 80 02 80, D-51002 Köln, Þýskaland

Early Music, gefið út ársfjórðungslega af Oxford University Press, Great ClarendonStreet, Oxford OX2 6DP, England

Early Music News, 3 Onslow House, Castle Rd, Tunbridge Wells, Kent TN4 8BY

Gramophone Early Music, gefið út ársfjórðungslega, P.O. Box 326, Sittingbourne,Kent ME9 8FA, England


Boyd, Malcolm: Bach, The Master Musicians., J. M Dent & Sons, Ltd., London,Melborne 1983

Bukofzer, Manfred F.: Music in the Baroque Era. From Monteverdi to Bach, W.W. Norton & Company Inc., New York 1947

Dolmetsch, Mabel: Dances of England and France, from 1450–1600 with theirmusic and authentic manner of performance, Da Capo Press, New York 1975[Myndrænar lýsingar á helstu dönsum 15. og 16. aldar ásamt vinsælustudanslögunum á nótum. Flest þeirra má leika á sembal.]

Dolmetsch, Mabel: Dances of Spain and Italy, from 1400–1600, Routledge andKegab Paul Ltd., London 1954[Myndrænar lýsingar á helstu dönsum 15. og 16. aldar ásamt vinsælustudanslögunum á nótum. Flest þeirra má leika á sembal.]

Dreyfus, Laurence: Bach and the Patterns of Invention, Harvard UniversityPress, Cambridge, Massachusetts 1996,[Hugleiðingar um tónsköpunargáfu og tónstíl Bachs með fjölmörgum tilvís-unum í tónverk hans.]

Forkel, Johann Nikolaus (þýð.: Árni Kristjánsson): Um Johann Sebastian Bach –líf hans, list og listaverk. [1802], Tónskóli Þjóðkirkjunnar, Reykjavík 1985

Kirkpatrick, Ralph: Domenico Scarlatti, Princeton, Princeton University Press,New Jersey 1953[Brautryðjendaverk um Scarlatti sem gefur einnig mikilvægar leiðbeiningarum flutningsmáta tónlistar hans.]

Little, Meredith/Jenne, Natalie: Dance and the Music of J. S. Bach, IndianaUniversity Press, Bloomington, Indiana 1991[Umfjöllun um ellefu af helstu dönsum síðbarokktímans, m.a. eru dansspor,hrynmynstur, hljómfall og hraði tekin til athugunar.]

Mather, Betty Bang: Dance Rhythms of the French Baroque. A Handbook forPerformance, Indiana University Press, Bloomington, Indianapolis 1987[Umfjöllun um tengsl dans- og mælskulistar, ásamt hagnýtum fróðleik umvinsælustu dansa Frakka á barokktímanum.]

Palisca, Claude V.: Baroque Music, Englewood Cliffs, Prentice-Hall, Inc., NewJersey 1968


9191

9090


Í þessum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla er fjallað um nokkur atriðivarðandi nám á orgel. Þar á eftir fara kaflar um tvo megináfanga náms-ins, þ.e. miðnám og framhaldsnám. Í þessum köflum eru fyrst tilgreindþau leikni- og skilningsmarkmið sem nemendur þurfa að hafa náð viðlok hvors námsáfanga. Síðan eru birtir verkefnalistar með dæmum umviðfangsefni í hvorum námsáfanga. Á eftir verkefnalistunum er próf-kröfum á áfangaprófum lýst með völdum dæmum og gerð grein fyrirflutningsmáta tónstiga og hljóma. Í lok námskrárinnar er skrá með sam-leiksverkum, auk ábendinga um gagnlegar bækur varðandi hljóðfærið.

Nokkur atriði varðandi nám á orgelFá hljóðfæri eiga sér lengri sögu en orgelið og nær forsaga þess langtaftur fyrir Krists burð. Upphaflega voru hljóðfærin lítil og meðfærileg,notuð við ýmsar aðstæður. Á síðari öldum varð þróunin í þá átt aðorgelin stækkuðu og tengdust kirkju og trúarlegri tónlist sterkumböndum. Engu að síður hefur töluvert verið samið af veraldlegri tón-list fyrir orgel, þ.m.t. einleiksverk, konsertar og kammertónlist.

Elsta pípuorgel, sem varðveist hefur á Íslandi, var sett upp í Dómkirkjunnií Reykjavík árið 1840 en á fyrri öldum er nokkrum sinnum getið umhljóðfæri af slíku tagi hér á landi. Harmóníum, fótstigin heimilishljóðfæri,tóku að berast til landsins á ofanverðri 19. öld og nutu mikilla vinsældalangt fram á 20. öld. Á liðnum áratugum hefur pípuorgelum, bæði íslensk-um og erlendum af ýmsum stærðum og gerðum, fjölgað mjög hér á landi.

Orgel eru afar mismunandi að stærð, gerð og raddskipan. Lítil hljóðfærigeta nýst vel til náms en stærri hljóðfæri gefa augljóslega meiri túlkun-armöguleika. Mikilvægt er að organisti þekki byggingu orgelsins vel oggeti nýtt fjölbreytta möguleika þess.

Til að stunda nám í orgelleik samkvæmt þessari námskrá þarf nemandiað hafa aðgang að orgeli með tveimur hljómborðum og fótspili. Æski-

ORGELORGEL

9393

9292


_ hreyfi hendur og fætur eðlilega um hljóðfærið

_ hafi náð góðum tökum á sjálfstæði handa

_ hafi náð góðum tökum á samhæfingu ólíkra hreyfinga handa og

fóta

_ leiki með sem minnstum aukahreyfingum líkamans

_ leiki jafnt og hljómar séu samtaka

_ hafi vald á mismunandi áslætti, þ.m.t. legato, non legato og

staccato

_ hafi kynnst algengustu skrautnótum og táknum

_ geti ákvarðað hentuga fingra- og fótsetningu

_ leiki með markvissri fingra- og fótsetningu

_ hafi náð góðu valdi á jöfnum leik

_ geti undirbúið innkomu fótspils tímanlega

_ hafi kynnst notkun svellara

_ geti valið raddir á hljóðfærið sem hæfa hverju verkefni

_ sýni nákvæmni í mótun tónmynstra og hendinga

_ sýni nákvæmni í lestri og úrvinnslu tónmálsins

Nemandi

_ hafi öðlast gott hrynskyn

_ hafi vald á sveigjanleika í hraða og hryn

_ geti lesið og leikið án undirbúnings verkefni sambærileg þeim sem


_ hafi þjálfast reglulega í að leika utanbókar

_ hafi þjálfast í ýmiss konar samleik

_ hafi farið yfir viðunandi fjölda verkefna

_ hafi fengist við fjölbreytt úrval verkefna

_ hafi á valdi sínu samstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu

sem er, tvær áttundir með báðum höndum

_ hafi á valdi sínu samstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkjum,

tvær áttundir með báðum höndum

_ hafi á valdi sínu samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, til og

með fimm formerkjum, tvær áttundir með báðum höndum

_ hafi á valdi sínu dúrtónstiga til og með fimm formerkjum, eina átt-

und á fótspil

_ hafi á valdi sínu molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, til og með

fimm formerkjum, eina áttund á fótspil

Orgel – Miðnám

legt er að hljóðfærið hafi svellverk. Frá og með upphafi framhaldsnámser nauðsynlegt að nemandi hafi aðgang að hljóðfæri með svellverki. Tilæfinga getur nemandi notað tveggja hljómborða rafmagnshljóðfæri svofremi að það hafi tveggja og hálfrar áttundar fótspil. Hvorki er gert ráðfyrir að hægt sé að nota smærri rafmagnshljóðfæri né harmóníum tilnámsins.

Tveimur skilyrðum þarf að fullnægja til að nám í orgelleik geti hafist. Ífyrsta lagi þarf nemandi að hafa náð nægilegum líkamsþroska til aðgeta leikið á fótspilið. Í öðru lagi þarf nemandi vera kominn áleiðis ímiðnámi í píanóleik. Þá er mælt með áframhaldandi námi í píanóleiksamhliða orgelnáminu. Ekki gert ráð fyrir að nemendur stundi grunn-nám í orgelleik.

MiðnámMiðað er við að nemendur geti lokið miðnámi á um það bil þremur tilfjórum árum en námshraði getur þó verið mismunandi. Ræður þarmiklu ástundun, aldur og þroski nemenda.


Við lok miðnáms eiga orgelnemendur að hafa náð eftirfarandi mark-miðum:

Nemandi

_ beiti líkamanum á eðlilegan og áreynslulausan hátt þegar leikið er

á hljóðfærið

_ sitji eðlilega og áreynslulaust við hljóðfærið

_ leiki með vel mótaðri handstöðu


9595

9494


kennslubóka eða tónverka að vera erfiðari en hæfir þessum náms-áfanga. Af þessari ástæðu er sömu viðfangsefna einnig í nokkrum til-vikum getið í fleiri en einum áfanga.



ÁRNI BJÖRNSSONÞrjár prelúdíur fyrir orgel/harmóníumÍslensk tónverkamiðstöð

BACH / KREBSAcht kleine Preludien und Fugen[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

BACH, J. S.Sálmforleikir:Christ lag in Todesbanden, BWV 625Jesus Christus, unser Heiland,BWV 626Nun komm’ der Heiden Heiland,BWV 599Wer nur den lieben Gott läßt walten, BWV 690, 691 og 642Herr Jesu Christ, Dich zu unswend, BWV 632Herzlich tut mich verlangen, BWV 727Ich ruf zu Dir, Herr Jesu Christ,BWV 639Jesu, meine Freude, BWV 610Liebster Jesu, wir sind hier, BWV 633

Pastorale, BWV 590, 1., 2. og 3. þáttur[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

BJÖRGVIN GUÐMUNDSSONHljómblik – 105 smálög fyrir píanó/orgelÍslensk tónverkamiðstöð

BRAHMS, J.Úr: Sämtliche OrgelwerkeSálmforleikir nr. 2, 3, 7 og 11Breitkopf & Härtel

CLÉRAMBAULT, L. N.Suite de deuxième tonEdition Schola Cantorum

DUPRÉ, MARCEL79 Chorales for the Organ op. 28H. W. Gray/Belwin Mills

JÓHANN ÓLAFUR HARALDSSONPrelúdíur og postlúdíur fyrir orgelÍslensk tónverkamiðstöð

JÓN LEIFSOrganforleikur nr. 1Úr: Þrír organforleikir op. 16Íslensk tónverkamiðstöð

KARG-ELERT, S.O, my soul rejoice with gladnessÚr: 14 Choral Improvisationen op. 65B&C Music/Peters

DEIS, FRIEDHELMOrgelschule Band IIF. Bischoff

DUPRÉ, MARCÉLMéthode dÓrgueLeduc

GERMANI, F.Metodo per organo, 1. heftiEdizioni de Santis

GLEASON, HAROLDMethod of Organ PlayingSimon & Schuster/Prentice Hall

HAUKUR GUÐLAUGSSONKennslubók í organleik, 1. heftiHaukur Guðlaugsson

KELLER, HERMANNDie Kunst des OrgelspielsPeters

SCHNEIDER, J.Pedalstudien für Orgel, 1. heftiPeters

VIDERÖ, FINNOrgelschuleWilhelm Hansen

Orgel – Miðnám

_ hafi á valdi sínu gagnstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkjum,

leikna eina áttund með annarri hendi og á fótspil

_ hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu, sbr. tóndæmi á bls. 100, í

dúr og moll til og með fimm formerkjum, tvær áttundir með báðum

höndum

_ hafi á valdi sínu niðurlagshljóma, sbr. tóndæmi á bls. 101, í eftirfarandi


_ hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt þessari

námskrá

Nemanda hafi gefist kostur á að velja hvort og að hve miklu leyti hann

sinnir eftirfarandi atriðum:

_ leik eftir eyra

_ tónsköpun

_ spuna


þriggja til fjögurra ára orgelnám:

_ tilfinningu fyrir túlkun og hendingamótun

_ ýmis blæbrigði og andstæður

_ þekkingu og skilning á stíl

_ tilfinningu fyrir samleik

_ öruggan og sannfærandi leik

_ persónulega tjáningu

_ viðeigandi framkomu


Listinn er tvískiptur: annars vegar kennslubækur og æfingar, hins vegartónverk og safnbækur. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og útgefandagetið fyrir neðan titil verks eða bókar. Í einstaka tilfellum kunna hlutar


9797

9696


Tónverk og æfingarEftirfarandi dæmum um prófverkefni á miðprófi er ætlað að skilgreinaþyngdarstig prófsins. Fullt eins má þó velja önnur verkefni af sambæri-legri þyngd. Gert er ráð fyrir að nemendur leiki tónverk með pedal enheimilt er þó að leika eitt verk án pedals.

Dæmi um tónverk með pedal

Dæmi um tónverk án pedals

Dæmi um pedalæfingar

Tónstigar og hljómarUndirbúa skal tónstiga og hljóma í samræmi við markmið miðnáms,bls. 94–96. Úr því efni velji kennari og nemandi til prófs samkvæmtnánari fyrirmælum hér á eftir. Við val tóntegunda til prófs skal leggjaáherslu á fjölbreytni. Fyrir upphaf próf skal leggja fram lista yfir þátónstiga og hljóma sem undirbúnir hafa verið. Í prófinu velur próf-dómari þá tónstiga og hljóma sem leiknir eru.

HESSE, A. F.ÆfingÚr: Haukur Guðlaugsson:Kennslubók í organleik, 1. hefti,bls. 72Haukur Guðlaugsson

Æfing nr. 13Úr: Germani, F.; Metodo per organo, 1. heftiEdizioni de Santis

CLÉRAMBAULT, L. N.Basse de cromorneÚr: Suite de deuxième tonEdition Schola Cantorum

WALTHER, J. G.Fyrstu þrjú tilbrigðin úr partítunni„Jesu meine Freude“Peters

BACH, J. S.Ich ruf zu dir herr Jesu Christ,BWV 639Úr: Orgelbüchlein[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

BACH / KREBSPrelúdía og fúga í C-dúr, nr. 1Úr: Átta litlum prelúdíum og fúgum[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

REGER, M.Ach bleib mit deiner GnadeÚr: 30 kleine Choralvorspiele op. 135a, nr. 1Peters

DUPRÉ, M.Sálmforleikur nr. 41, In dulci jubiloÚr: 79 Chorals for the Organ op. 28H. W. Gray/Belwin Mills

ALAIN, J.Choral dorienneUnited Music Publishers

JÓN ÞÓRARINSSONSálmforleikur „Jesú, mín morgun-stjarna“Úr: Íslensk orgelverkKristnihátíðarnefnd og embættiSöngmálastjóra

Orgel – Miðnám

MiðprófVið lok miðnáms skulu nemendur þreyta miðpróf, annars vegar í hljóð-færaleik og hins vegar í tónfræðagreinum. Í kafla um áfangapróf íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finna um-fjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægi þeirra,lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Mikilvægt er aðallir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ miðprófi í orgelleik skal nemendi leika þrjú verk og eina pedal-æfingu. Aðrir prófþættir eru tónstigar og hljómar, val og óundirbúinnnótnalestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á miðprófivelja nemendur á milli þess að (a) leika tónverk að eigin vali af sam-bærilegri þyngd og önnur prófverkefni, (b) spinna út frá gefnu upphafi,lagi eða hljómferli með eða án undirleiks, (c) leika frumsamið verk eðaeigin útsetningu og (d) hljómsetja stutta laglínu óundirbúið. Frekariumfjöllun um valþátt prófsins er að finna í almennum hluta aðal-námskrár tónlistarskóla, bls. 43. Nánar er gerð grein fyrir vægi einstakraprófþátta á bls. 38–39 í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á miðprófi, valin úrþekktum tónbókmenntum hljóðfærisins. Síðan eru birt fyrirmæli umleikmáta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.

MAGNÚS BL. JÓHANNSSONAdagioÚr: Íslensk orgelverkKristnihátíðarnefnd og embættiSöngmálastjóra

MENDELSSOHN, F.Fúga í d-moll úr sónötu nr. 6PetersAdagio í As-dúr úr sónötu op. 65,nr. 1PetersAndante Religioso úr sónötu op. 65, nr. 4Peters

PACHELBEL, JOHANNMagnificat FugenPetersCiacona in fPeters

PÁLL ÍSÓLFSSONForspil op. 3, nr. 3, 4, 7, 9, 11Íslensk tónverkamiðstöð

RAGNAR BJÖRNSSONSálmforleikur „Himnarós, leið ogljós“Íslensk tónverkamiðstöð

REGER, M.30 kleine Choralvorspiele op. 135a, nr. 1, 5–8, 13, 14, 21, 24 og 29Peters

STEINGRÍMUR SIGFÚSSONVíst ertu, Jesús, kóngur klárÍslensk tónverkamiðstöð

WALTHER, J. G.Partítan „Jesu meine Freude“Peters


9999

9898





Gera verður ráð fyrir að námstími í framhaldsnámi sé einstaklingsbund-inn og ræður þar miklu ástundun, aldur, þroski og hæfileikar nemenda.Miðað er við að unnt sé að ljúka þessum áfanga á um það bil fjórum árum.Afburðanemendur ættu að geta lokið náminu á skemmri tíma en einniggetur lengri námstími verið eðlilegur.

Markmið í framhaldsnámiUppbygging kennslu í framhaldsnámi skal taka mið af eftirfarandi:Meginmarkmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hlutaaðalnámskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sér-tækum markmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörf-um nemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemend-ur ólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstak-lingsbundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiðahvern nemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

! t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

!t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m!t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«|

«|

m

m

m

m

>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«

|

«|

m

m

m

m

Orgel – Miðnám

Efni


_ samstígan krómatískan tónstiga frá nótu að eigin vali, tvær áttund-

ir með báðum höndum

_ tvo samstíga dúrtónstiga, tvær áttundir með báðum höndum

_ tvo samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, tvær áttundir

með báðum höndum

_ tvo dúrtónstiga eina áttund á fótspil

_ tvo molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, eina áttund á fótspil

_ tvo gagnstíga dúrtónstiga, eina áttund, með annarri hendi og á fót-

spil

_ arpeggíur í grunnstöðu, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í tveimur dúr- og

tveimur molltóntegundum, tvær áttundir með báðum höndum

_ niðurlagshljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi í einni dúr- og einni

molltóntegund

Leikmáti og hraði

Nemandi

_ leiki tónstiga með höndum eigi hægar en M.M. C = 80, miðað við

leiknar séu áttundapartsnótur

_ leiki tónstiga á fótspil eigi hægar en M.M. C = 52, miðað við að leikn-

ar séu áttundapartsnótur

_ leiki tónstiga með hendi og fótum eigi hægar en M.M. C = 52, mið-

að við að leiknar séu áttundapartsnótur

_ leiki arpeggíur eigi hægar en M.M. C. = 72, miðað við að leiknar séu


_ leiki tónstiga og hljóma jafnt, hiklaust og utanbókar

Dæmi


>

?

====================

Ä

6

8

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

t

t

æ

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

«|

m

m

m

m


101101

100100






sem er, tvær áttundir með báðum höndum

- hafi á valdi sínu alla samstíga dúrtónstiga tvær áttundir með báð-

um höndum



- hafi á valdi sínu alla dúrtónstiga eina áttund á fótspil

- hafi á valdi sínu alla molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, eina átt-

und á fótspil

- hafi á valdi sínu alla gagnstíga dúrtónstiga, leikna eina áttund með

annarri hendi og á fótspil

- hafi á valdi sínu gangandi þríundir á fótspil, sbr. tóndæmi á bls. 108,

í öllum dúrtóntegundum

- hafi á valdi sínu gangandi þríundir á fótspil, sbr. tóndæmi á bls.

108–109, í öllum molltóntegundum, hljómhæfum og laghæfum

- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu í öllum dúrtóntegundum,


- hafi á valdi sínu arpeggíur í grunnstöðu í öllum molltóntegundum,





þessari námskrá


hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 41–42









Orgel – Framhaldsnám

Við lok framhaldsnáms eiga orgelnemendur að hafa náð eftirfarandimarkmiðum:

Nemandi


á hljóðfærið

- sitji eðlilega og áreynslulaust við hljóðfærið

- leiki með sem minnstum aukahreyfingum líkamans

- hafi náð mjög góðum tökum á samhæfingu ólíkra hreyfinga handa

og fóta

- leiki jafnt og hljómar séu samtaka

- hafi vald á mismunandi áslætti, þ.m.t. legato, non legato og

staccato

- kunni skil á og geti leikið skrautnótur smekklega og í samræmi við

viðeigandi stíl

- geti ákvarðað hentuga fingra- og fótsetningu


- geti undirbúið innkomu fótspils tímanlega

- hafi náð leikni í þöglum fingraskiptingum

- hafi náð mjög góðu valdi á jöfnum leik

- hafi gott vald á notkun raddvalsminnis

- geti leikið á tvö hljómborð með annarri hendi

- hafi gott vald á notkun svellara

- hafi þjálfast í að velja raddir sem hæfa við formbyggingu viðkomandi

verks

Nemandi





- geti tónflutt sálmalög upp og niður um heiltón og hálftón

- hafi hlotið reglulega þjálfun í leik einleikskafla fyrir fótspil3


- hafi þjálfast í að leika utan að og komist þannig í enn nánara sam-

band við verkin


3 Þ.e. pedalsóló

103103

102102


BACH, J. S.Prelúdía og fúga í c-moll, BWV 549[Urtext]Breitkopf & Härtel/PetersPrelúdía í f-moll, BWV 534[Urtext]Breitkopf & Härtel/PetersFúga í g-moll, BWV 578[Urtext]Breitkopf & Härtel/PetersPrelúdía í A-dúr, BWV 536[Urtext]Breitkopf & Härtel/PetersFúga í g-moll, BWV 578[Urtext]Breitkopf & Härtel/PetersFúga í h-moll, BWV 579[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

Sónata í d-moll nr. 3, 1. og 2. kafli, BWV 527[Urtext]Breitkopf & Härtel/PetersPiece d’orgue, BWV 572[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

BOËLLMANN, L.Suite GothiqueUnited Music Publishers

BRAHMS, J.Choralvorspiele op. 122, nr. 1 og 9Breitkopf & Härtel

BUXTEHUDE, D.Passacaglia í d-moll, BuxW 161[Urtext]Breitkopf & Härtel/Wilhelm Hansen/PetersPraeludium í C-dúr, BuxW 137[Urtext]Breitkopf & Härtel/Wilhelm Hansen/PetersPraeludium í D-dúr, BuxW 140[Urtext]Breitkopf & Härtel/Wilhelm Hansen/PetersPraeludium í F-dúr, BuxW 145[Urtext]Breitkopf & Härtel/Wilhelm Hansen/Peters

CLERAMBAULT, L. N.Suite de II éme tonEdition Schola Cantorum

FRANCK, C.Prelude, fugue et variations op. 18Durand

FRESCOBALDI, G.Capriccio PastoralePetersToccata í g (mixolydísk)Peters

GUNNAR REYNIR SVEINSSONJesú, mín morgunstjarnaÚr: Íslensk orgelverkKristnihátíðarnefnd og embættiSöngmálastjóra

HALLGRÍMUR HELGASONPartíta: Faðir vor, sem á himnum ertÚr: Íslensk orgelverkKristnihátíðarnefnd og embættiSöngmálastjóra

JÓN ÞÓRARINSSONPrelúdía, sálmur og fúgaÚr: Íslensk orgelverkÍslensk tónverkamiðstöð

KARG-ELERT, S.14 Choral – Improvisationen op. 65, nr. 11Peters

LANGLAIS, J.Hommage à FrescobaldiEditions Bornemann

LEIFUR ÞÓRARINSSONPáskarÚr: Íslensk orgelverkKristnihátíðarnefnd og embættiSöngmálastjóra

LEMMENS, J. N.Svíta í D-dúrSchott

LÜBECK, V.Praeludium í E-dúrPeters

MENDELSSOHN, F.Prelúdía og fúga í d-mollPetersFúga í C-dúr úr sónötu nr. 2PetersAndante con moto úr sónötu nr. 5Peters

MESSIAEN, O.L’eglise éternelleLeducLe banquet célesteLeducLa Nativité du SeigneurLeduc


Verkefnalisti í framhaldsnámiHér á eftir fara nokkur sýnishorn viðfangsefna nemenda í framhalds-námi. Listinn er alls ekki tæmandi og er honum einkum ætlað að vera tilviðmiðunar við skipulagningu hljóðfæranámsins, meðal annars við valannars kennsluefnis. Þyngdarstig verkefnanna er breytilegt, þ.e. allt frákennsluefni, sem hentar við upphaf framhaldsnáms, til efnis sem hæfirvið lok námsáfangans.

Listinn er tvískiptur: annars vegar kennslubækur og æfingar og hins vegartónverk. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og útgefanda getið fyrir neðantitil verks eða bókar. Í einstaka tilfellum kunna hlutar kennslubóka eða tón-verka að vera léttari eða erfiðari en hæfir þessum námsáfanga. Af þessariástæðu er sömu viðfangsefna einnig í nokkrum tilvikum getið í fleiri eneinum áfanga.


Tónverk

BACH, J. S.Úr: OrgelbüchleinDa Jesus an dem Kreuze stund,BWV 621Gelobet seist Du, Jesu Christ,BWV 604Wir danken Dir, Herr Jesu Christ,BWV 623Christum wir sollen loben schon,BWV 611Der Tag, der ist so freudenreich,BWV 605Es ist das Heil uns kommen her,BWV 638Helft mir Gottes Güte preisen,BWV 613Das alte Jahr vergangen ist, BWV 614Heut’ triumphieret Gottes Sohn,BWV 630Vom Himmel kam der Engel Schaar, BWV 607

Wenn wir in höchsten Nöthensein, BWV 641Wir Christenleut, BWV 612Herr Gott, nun schleuß denHimmel auf, BWV 617In dulci jubilo, BWV 608O, Mensch, bewein’ dein’ Sündegroß, BWV 622[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

Sálmforleikir:Allein Gott in der Höhe sei Ehr,BWV 716Vater unser in Himmelreich, BWV 737Wir glauben all’ an einem Gott,BWV 680Wo soll ich fliehen hin, BWV 646Nun komm’ der Heiden Heiland,BWV 659[Urtext]Breitkopf & Härtel/Peters

GERMANI, F.Metodo per organo, 1. heftiEdizioni de Santis

HAUKUR GUÐLAUGSSONKennslubók í organleik, 2. og 3. heftiHaukur Guðlaugsson

SCHNEIDER, J.Pedalstudien für Orgel, 2. heftiPeters


105105

104104



Dæmi um tónverk

Dæmi um æfingar


Efni


- samstígan krómatískan tónstiga frá nótu að eigin vali, tvær

áttundir með báðum höndum

- tvo samstíga dúrtónstiga, tvær áttundir með báðum höndum

- tvo samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, tvær áttundir

með báðum höndum

- tvo dúrtónstiga tvær áttundir á fótspil

BUXTEHUDE, D.Taktar 1–20 úr Praeludium í C-dúr, BuxW 137Breitkopf & Härtel/Wilhelm Hansen/Peters

GERMANI, F.Æfing nr. 15Úr: Metodo per organo, 1. heftiEdizioni de Santis

BUXTEHUDE, D.Praeludium í F-dúr BuxW 145Breitkopf & Härtel/Wilhelm Hansen/Peters

BACH, J. S.Vom Himmel kam der Engel Schaar, BWV 607Úr: OrgelbüchleinBreitkopf & Härtel/Peters

BACH, J. S.Piece d’orgue, BWV 572Breitkopf & Härtel/Peters

FRANCK, C.Prelude, fugue et variations op. 18Durand

MESSIAEN, O.La Vierge et l’enfantÚr: La Nativité du SeigneurLeduc

ÞORKELL SIGURBJÖRNSSONSnertur (I, IV og V)Íslensk tónverkamiðstöð


FramhaldsprófFramhaldspróf er lokapróf á námsferli í tónlistarskóla. Prófið er þríþætt:hljóðfærapróf, tónleikar og tónfræðapróf. Í kafla um áfangapróf í al-mennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finna um-fjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægi þeirra,lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Umfjöllun umtónleika við lok framhaldsnáms er að finna á bls. 41–42 í sama riti. Mikil-vægt er að allir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ framhaldsprófi í orgelleik skal nemandi leika þrjú verk og eina pedal-æfingu. Aðrir prófþættir eru tónstigar og hljómar, val og óundirbúinnnótnalestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á fram-haldsprófi velja nemendur á milli þess að (a) leika tónverk að eigin valiaf sambærilegri þyngd og önnur prófverkefni eða (b) leika samleiksverkþar sem próftaki gegnir veigamiklu hlutverki. Frekari umfjöllun umvalþátt prófsins er að finna í almennum hluta aðalnámskrár tónlistar-skóla, bls. 44. Nánar er gerð grein fyrir vægi einstakra prófþátta á bls. 41í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á framhaldsprófi. Síðaneru birt fyrirmæli um leikmáta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist ertil prófs.

PACHELBEL, J.Ausgewählte Orgelwerke, I. bindiPeters

PÁLL ÍSÓLFSSONOstinato et FughettaÍslensk tónverkamiðstöð

REGER, M.13 Choralvorspiele für Orgel, op. 79bPeters30 kleine Choralvorspiele op. 135a, nr. 2, 15, 28, 30PetersChoralvorspiele op. 67, nr. 2 og 14Peters

REUBKE, J.Tríó í Es, nr. 5 Oxford University Press

SIGURÐUR ÞÓRÐARSONFúgaKristnihátíðarnefnd og embættiSöngmálastjóra

ÝMSIRÁtta sálmforleikir yfir íslensksálmalög: Verk eftir Jón Nordal,Ragnar Björnsson, Gunnar ReyniSveinsson, Atla Heimi Sveinsson,Leif Þórarinsson og Þorkel Sigur-björnsson.Íslensk tónverkamiðstöð

ÞORKELL SIGURBJÖRNSSONSnerturÍslensk tónverkamiðstöð


107107

106106


f-moll, laghæfur – gangandi þríundir

Óundirbúinn nótnalesturAuk hefðbundins nótnalestrar skal nemandinn tónflytja sálmalag uppeða niður um heiltón eða hálftón. Tónflutningsdæmið skal vera af sam-bærilegri þyngd og lestrardæmi á miðprófi. Sjá enn fremur prófreglurog skýringar í almennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 36 og 44.

SamleikurHér á eftir fara nokkrar ábendingar um samleiksverk sem gætu reynstnotadrjúg í kennslu. Verkin eru flokkuð í tvennt; verk fyrir miðnám ogframhaldsnám. Innan hvors hluta er verkunum raðað eftir stafrófsröðhöfunda og útgefenda getið með sama hætti og annars staðar í nám-skránni.

Miðnám

Framhaldsnám

CHERUBINI Sonate per due organi[2 orgel]Doblinger

HASELBÖCK, M.QuattroDoblinger

HESSE, A.Compositioni per organo a 2 et 4 mani[2 orgelleikarar]Bärenreiter

KREBS, J. L. Sämtliche Werke für Orgel undobligates Instrument[óbó/trompet + orgel]Breitkopf & Härtel

LANGLAIS, J.Allegro og Final úr DoubleFantasie pour deux organistes[2 orgelleikarar]

HAYDN, J.Úr sköpuninniTónskóli Þjóðkirkjunnar

MOZART, W. A.Ave Verum CorpusTónskóli Þjóðkirkjunnar

SCHUMANN, R.Kleine StudieTónskóli Þjóðkirkjunnar

ÝMSIRSálmabók Þjóðkirkjunnar – orgelútgáfaSkálholtsútgáfan

=======================

Å

"

"

"

" ä

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

#t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

# t

#t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

================

Å

"

"

"

"

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

mm

m

m

m

mm

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

mm

m

m

m

mm

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

t

# t

t

m

m

m

m

|

m

m

m

m


- tvo molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, tvær áttundir á fótspil

- tvo gagnstíga dúrtónstiga, eina áttund með annarri hendi og á fótspil

- gangandi þríundir á fótspil, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í einni dúr-

tóntegund

- gangandi þríundir á fótspil, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í einni

molltóntegund, hljómhæfri og laghæfri

- arpeggíur í grunnstöðu í einni dúrtóntegund, tvær áttundir með

báðum höndum

- arpeggíur í grunnstöðu í einni molltóntegund, tvær áttundir með

báðum höndum


tóntegund

Leikmáti og hraði

Nemandi leiki

- tónstiga eigi hægar en M.M. C = 100, miðað við að leiknar séu


- tónstiga á fótspil eigi hægar en M.M. C = 82, miðað við að leiknar

séu áttundapartsnótur

- arpeggíur eigi hægar en M.M. C = 80, miðað við að leiknar séu


- tónstiga og hljóma jafnt, hiklaust og utanbókar

Dæmi

C-dúr – gangandi þríundir

f-moll, hljómhæfur – gangandi þríundir

=======================

Å

"

"

"

" ä

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

# t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

#t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

================

Å

"

"

"

"

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

mm

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

t

# t

t

m

m

m

m

|

m

m

m

m

=======================

Å

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

|

m

m

m

m

m


109109

108108


Kraus, Eberhard: Orgeln und Orgelmusik, Das Bild der Orgellandschaften,Textzeichnungen Alois Schaller, Friedrich Pustet, Regensburg 1972

L Órgue Français, Edition Atlas, Paris 1986

Lohmann, Ludger: Studien zu Artikulationsproblemen bei den Tasteninstru-menten des 16.–18. Jahrhunderts, Gustav Bosse Verlag Regensburg 1982

Repertorium Orgelmusik, Bodensee-Musikversend, 1994

Schlick, Arnolt: Orgelkompositionen, Herausgegeben von Rudolf Walter, B. Schott´s Söhne, Mainz 1970

Schneider, Thekla: Die Namen der Orgelregister, Bärenreiter-Verlag, Kassel 1958

Schweitzer, Albert: Johann Sebastian Bach, Vorrede von Charles Marie Widor,Veb Breitkopf & Härtel Musikverlag, Leipzig 1954

The Cambridge Companion of the Organ, Cambridge University Press 1998

Tímarit og vefslóðirAmerican Guild of Organists

www.agohq.org/home.html

The American Organist Magazine www.agohq.org/tao/info.html

Choir and organ, Englandwww.choirandorgan.com/

Fédération Francophone des Amies de l órguewww.ffao.com/

Organist bladet, Danmörkwww.organistbladet.dk/

Organistablaðið, Félag Íslenskra organleikara

lÓrgue, LÁssociation des Amis de lÓrgue, Frakkland

Ýmsir orgeltenglar:www.lionlmb.org/organ/organlnk.htmlwww.orgel.com/links-e.htmlwww.kcago.com/organlinks.htmwww.cccdoc.org/Music/musichistory.htmwww.kirchenmusiker.de

Orgel – Bækur varðandi hljóðfærið


Adelung, Wolfgang: Einführung in den Orgelbau, Breitkopf & Härtel, Wies-baden 1986

Bach. J. S.: Orgelbüchlein BMW 599–644, Faksimile der autographen Partitur,Herausgegeben von Heinz-Harald Löhlein, Bärenreiter-Verlag, Kassel 1981

Dictionary of organ stops, The Vincent Music Company, London

Dom Bedois de celles: Lárt du facteur dórgues, Bärenreiter-Verlag

Forkel, Johann Nikolaus (þýð.: Árni Kristjánsson): Um Johann Sebastian Bach –líf hans, list og listaverk, Tónskóli Þjóðkirkjunnar, Reykjavík 1985

Germani, Fernando: Guida illustrativa alle composizioni per organo di J. S.Bach, Camerata Musicale, Barese – Via Sparano, 141 – Bari 1976

Göettsche, J. E.: Johann Sebastian Bach (1685–1750) Le Composizioni per organo,Comune di Padova, Padova 1985

Harnoncourt: Musik als klangrede, Residenz Verlag, Salzburg 1982

Klotz, Hans: Das Buch von der Orgel, Bärenreiter-Verlag, Kassel und Basel 1960

Klotz, Hans: Die Ornametik der Klavier- und Orgelwerke von J. S. Bach,Bärenreiter-Verlag 1986

Krams, Peter: Wechselwirkungen zwischen Orgelkomposition und Pedalspiel-technik, Breitkopf & Härtel, Wiesbaden 1974

ÝMSIRFor two to play[2 orgelleikarar]Bärenreiter

Musik für Blechbläser undTasteninstrumenteBärenreiter

Musik für 2 Tasteninstrumente[2 hljómborðshljóðfæri]Breitkopf & Härtel

Musik für Trompete und Orgel,fjögur hefti[trompet + orgel]Breitkopf & Härtel

Sálmabók Þjóðkirkjunnar – orgelútgáfaSkálholtsútgáfan


111111

110110


Í þessum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla er fjallað um nokkur atriðivarðandi nám á harmoniku. Þar á eftir fara kaflar um hvern hinna þriggjamegináfanga námsins, grunnnám, miðnám og framhaldsnám. Í þessumköflum eru fyrst tilgreind þau leikni- og skilningsmarkmið sem nem-endur þurfa að hafa náð við lok hvers námsáfanga. Síðan eru birtirverkefnalistar með dæmum um viðfangsefni í hverjum námsáfanga. Áeftir verkefnalistunum er prófkröfum á áfangaprófum lýst með völdumdæmum og gerð grein fyrir flutningsmáta tónstiga og hljóma. Í loknámskrárinnar er skrá með samleiksverkum, auk ábendinga um gagn-legar bækur varðandi hljóðfærið.

Nokkur atriði varðandi nám á harmoniku Þó að harmonika eigi sér tiltölulega skamma sögu í íslenskum tónlistar-skólum hafa fá hljóðfæri notið jafnmikilla vinsælda meðal alþýðumanna. Harmonika var um langt árabil leiðandi hljóðfæri í dans- ogalþýðutónlist til sjávar og sveita. Í dag nýtur harmonikan enn sem fyrrvinsælda á þessu sviði en auk þess hefur á síðastliðnum áratugum veriðsamið talsvert af nútímatónlist fyrir harmoniku. Þá er einnig hægt aðnota ýmiss konar eldri tónlist, sem samin var fyrir önnur hljóðfæri, auksérstakra umritana fyrir harmoniku. Þannig spanna tónbókmenntirharmonikunnar víðara svið en margur hyggur.

Nám á harmoniku getur hafist þegar nemendur hafa líkamlega burði tilað leika á hljóðfærið. Hefji nemendur nám á litlar harmonikur er gertráð fyrir að þeir skipti yfir á stærri hljóðfæri þegar áleiðis miðar í nám-inu og í samræmi við aukinn líkamsþroska. Þróun í harmonikusmíðihefur verið ör á síðustu áratugum og eru harmonikur nú fáanlegar íýmsum stærðum og gerðum. Til eru viðeigandi hljóðfæri fyrir allaaldurshópa frá u.þ.b. fimm ára aldri.

Tvær grundvallargerðir eru til af harmonikum. Annars vegar eruharmonikur með tónbassa, þ.e. hljóðfæri með tveggja raða grunnbassa

HARMONIKAHARMONIKA

113113

112112


lingsbundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiðahvern nemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

Við lok grunnnáms eiga harmonikunemendur að hafa náð eftirfarandimarkmiðum:

Nemandi

- þekki og hafi skilning á hlutverki belgsins, tónmyndun og skiptingum


á hljóðfærið


- beiti jöfnum og markvissum fingrahreyfingum



- geti leikið skýrt staccato og allgott legato

- hafi náð allgóðu valdi á mismunandi tónmyndun

- geti leikið með skýrum styrkleikabrigðum


- leiki með markvissri og hentugri fingrasetningu

- hafi allgóð tök á belgtækni

- hafi náð allgóðu valdi á tónmyndun með belgnum

- geti leikið samtímis staccato með annarri hendi og legato með hinni

- leiki með heyranlegum styrkleikabreytingum



Nemandi







- hafi þjálfast í ýmiss konar samleik, þ.m.t. með öðrum hljóðfærum en

harmoniku



Harmonika – Grunnnám

og fjögurra raða tónbassa í stað hljóma (Melody Bass, gjarnan skamm-stafað MB). Hins vegar eru harmonikur með hljómbassa, þ.e. hljóðfærimeð tveggja raða grunnbassa og fjögurra raða hljómum (Standard Bass,gjarnan skammstafað SB).

Í þessari námskrá er miðað við að nemendur stundi nám á harmonikumeð tónbassa en mögulegt er þó að stunda grunnnám á harmoniku meðhljómbassa. Hefji nemendur nám á hljóðfæri með hljómbassa er gert ráðfyrir að þeir skipti um hljóðfæragerð eigi síðar en í miðnámi. Flestarharmonikur með tónbassa hafa skiptirofa (konverter) og er þá einnigunnt að leika á hljóðfærið á sama hátt og harmoniku með hljómbassa.

Hnappaharmonikur eru framleiddar með þrenns konar gripakerfi, þ.e.A-, B- og C-gripum. Útbreiddast í heiminum er C-gripakerfið og ermælt með notkun slíkra hljóðfæra.

Æskilegt er að nemendur hefji strax nám á hnappaharmoniku með tón-bassa enda er mikill hluti tónbókmennta harmonikunnar skrifaður fyrirslík hljóðfæri. Auk þess býður notkun tónbassa upp á möguleika áflutningi píanó-, sembal- og orgeltónlistar á harmoniku. Eigi að síður ermikilvægt að nemendur kynnist einnig tónlist fyrir harmoniku meðhljómbassa en sú tónlist á oft rætur að rekja til ýmiss konar þjóðlaga-tónlistar.


Markmið í grunnnámiUppbygging kennslu í grunnnámi skal taka mið af eftirfarandi: Megin-markmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hluta aðal-námskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sértækummarkmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörfumnemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemendurólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstak-


115115

114114


Tónverk og safnbækur – harmonika með tónbassa

ABBOTT, ALAINA little Triptych [ + ]SEMISweet Suite [ + ]SEMI

APPARAILLY, YVESThe SeasonsWaterloo

AVRIL, EDWINPetite Breakfast SuiteWaterloo

BACH, JOHANN SEBASTIANNotenbüchlein für Anna Magdalena [ + ][skrifað fyrir píanó]Henle

BARTÓK, BÉLAFirst Term at the Piano[skrifað fyrir píanó]Editio Musica BudapestFor Children I [ + ][skrifað fyrir píanó]Boosey & HawkesFor Children II [ + ][skrifað fyrir píanó]Boosey & Hawkes Mikrokosmos, 1. og 2. hefti [ + ][skrifað fyrir píanó]Boosey & Hawkes

BERENTSEN, ANDRELullaby for JoeyBALA-Music

BLOCH, WALDEMAR35 MiniaturenHohnerMinicordeon, I og IIABC-Edition

BOCCOSI, BIOPiccola barcarolaBérben

BUSSEUIL, PATRICK30 piéces facilesPKW-Edition

DEGEN, HELMUTKleine Akkordeonstücke für KinderPKW-Edition

DOBLER, FRITZMosaic [ + ]Hohner

ELLEGAARD, MOGENS / HOLM, LARS

Nils-Eric’s melodibokTrio

FIALA, PETRFor Children [ + ]Trio

FLEMING, ROBERTHopschotchGentle DollWaterlooPuppet PantomimeWaterloo

CZERNY, CARL / AHVENAINEN,VEIKKO

24 Etudes [ + ]Fazer

ELLEGAARD, M. / HOLM, L. /LUNDQUIST, T.

Accordeon skolaThore Ehrling Music

GRØTHE, ANDERSVi spiller akkordeonFrost Music

HARRIS, EDDIESol-Fah patterns lWaterloo

HOLM, LARSSpela dragspel med Lars HolmUtbildningsförlaget Brevskolan,StockholmSpela mera dragspel [ + ]

HOLM, LARSUtbildningsförlaget Brevskolan,StockholmLekbok för dragspelareHolmusik

KRUPP, KARLHEINZABC Etüden für AkkordeonHohner

MELOCCHI, VITTORIOMetodo Bérben IBérben

PALMER / HUGHESAccordion Course 1–5Deffner



námskrá


þessari námskrá

Nemandi sýni eftirfarandi atriði í þeim mæli sem eðlilegt getur talist

eftir um það bil þriggja ára nám:









Listinn er tvískiptur: annars vegar kennslubækur og æfingar, hins vegartónverk og safnbækur. Listi yfir tónverk og safnbækur er flokkaður ítvennt, þ.e. fyrir harmoniku með tónbassa og harmoniku með hljóm-bassa. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og útgefanda getið fyrir neðantitil verks eða bókar. Bækur sem innihalda að hluta til erfiðari viðfangs-efni en hæfa nemendum í grunnnámi eru merktar með [ + ].

Kennslubækur og æfingar – allar harmonikur

ABBOTT, ALAIN26 Easy and Progressive Studies [ + ]Lemoine

AHVENAINEN, VEIKKOHarmonikka-AapinenFazer

ANDERS-STREHMEL, GERHARDPentatonische SpielübungenHohner

BORGSTRÖM / CHARLESBassetti AccordionWaterlooProgressive Method for chromatic free bass accordion,1. og 2. hefti [ + ]Waterloo

CZERNY, CARL / ABBOTT, ALAINExercices gradues pour l’accordion, 1. og 2. hefti [ + ]Editions Salabert


117117

116116


GrunnprófVið lok grunnnáms skulu nemendur þreyta grunnpróf, annars vegar íhljóðfæraleik og hins vegar í tónfræðagreinum. Í kafla um áfangapróf íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44 er að finna um-fjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægi þeirra,lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Mikilvægt er aðallir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriði vandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ grunnprófi í harmonikuleik skal nemendi leika þrjú verk og eina æf-ingu. Aðrir prófþættir eru tónstigar og hljómar, val og óundirbúinnnótnalestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á grunn-

HERRMANN, HUGOKleiner MusikbaukastenHohner

HESSE, HORST-PETERPolyphones Spielbuch, 1. heftiPreissler

HLOUSCHEK, THEODORDrei deutsche TänzeDeutscher Verlag

HUMMEL, HANS JÖRGLeichte Tonspiele 0HohnerLeichte Tonspiele, 1. og 2. heftiHohnerKleines NotenmosaikHohnerWenn Tiere tanzenApollo

JACOBS, HELMUT10 kleine Akkordeonstücke imFünftonraumHohner

KRUPP, KARLHEINZ (ÚTG.)Lieder und Tänze aus EuropaHohnerLondon Bridge, 1. og 2. heftiSchott

LANG, HANS (ÚTG.)Der Liedergarten, 1. og 2. heftiPreissler

LUCK, HANSLeichte Spielstücke, 1. og 2. hefti [ + ]Breitkopf & Härtel

RAUCH, HANS ( ÚTG.)Der junge AkkordeonistApollo

RICHTER, WERNERAkkordeonsuite nr. 1–3M. Weiss

STEGE, FRITZVogelstimmenHohnerKasperlespieleHohner

WAGNER, GUIDO (ÚTG.)Acht europäische VolksliederMusikverlag M. Pilger

WIMMER, CARL J.Kleines Konzertstück ogScherzino[úr „Elementare Spielmusik“]Preissler

WITTMER, EBERHARD-LUDWIGIntermezzo, Legende og AmWeiher[úr „Neue Originalmusik für Akkordeon“]Hohner

ZILCHER, HERMANNNeue Originalmusik für AkkordeonHohnerGondellied og Die schöne Tänzerin[úr „Hermann-Zilcher-Album“]Hohner


Tónverk og safnbækur – harmonika með hljómbassa

BERNAU, WILHELMKleine MelodienHohner

BIEBL, FRANZSpiel zu zweienPreissler

BLOCH, WALDEMARAkkordeon StudienHohner 35 MiniaturenHohner

BOLL, HANSBärenstarke StückeM. Weiss

BREITFUß, ALOISKleine Konzertstücke für Akkordeon SoloABC-Edition

EISENMANN, MARGOTFür Kinder, 1. og 2. heftiHohnerSteps 1a og 1bHohnerSchulwerk, 1. og 2. heftiHohner

GOULD, JOHNThe Carneval SuitePKW-Edition

GRØTHE, ANDERS (ÚTG.)20 norske folkemelodier [ + ]Lyche

HARRIS, EDDIEAccordion-Miniatures, 2. heftiWaterloo

HEILMANN, H.Thema und VariationenHohner

HESSE, HORST PETERPolyphones Spielbuch, 1. heftiPreissler

HOLM, LARSMusic-box 1TrioSpela accordeon med Lars HolmHolmusik

HUMMEL, HANS JÖRGLeichte TonspielePreissler

JOHNSTON, DAVID ( ÚTG.)Seven American Folksongs [ + ]ABC-Edition

KATZER, GEORGFür Knöpfe, 1. og 2. heftiBote & Bock

KLEIN, MONIKAGreensleevesHohner

KOLINSKI, MIECZYSLAWMerry-Go-Round, 1. hefti [ + ]Waterloo

LUNDQUIST, TORBJÖRNMicroscope [ + ]TrioAllerlei [ + ]Hohner

PAPP, LAJOS44 leichte StückeAugemus

PAPP, LAJOSDer müde Hampelmann und 28weitere StückeAugemus27 kleine Klavierstücke[skrifað fyrir píanó]Boosey & Hawkes

PRZYBYLSKI, BRONISLAW KAZIMIERZ

KatzenmusikPKW-EditonKleine SpartakiadePKW-EditonVögelPKW-EditonMiniaturenPKW-Editon

RICHTER, WERNERAquarelle úr „Spielbuch für Akkordeon“Deutscher Verlag

SURDIN, MORRIS (ÚTG.)Canadian Folk Songs, Grade IBoosey & HawkesCanadian Folk Songs, Grade llBoosey & Hawkes

TAKÁCS, JENÖVon fernen KüstenUniversal EditionFür michDoblinger


119119

118118


Dæmi um æfingar – harmonika með hljómbassa


Efni


- krómatískan tónstiga frá c', eina áttund með hægri hendi

- samstíga tónstiga í átta dúr- eða molltóntegundum að eigin vali - þar

af skulu a.m.k. þrír vera molltónstigar, hljómhæfir eða laghæfir –

tvær áttundir upp og niður með báðum höndum í einu; á harmoniku

með hljómbassa skal endurtaka tónstigann innan sömu áttundar í

vinstri hendi

- tvo gagnstíga tónstiga að eigin vali, eina áttund með báðum höndum

í einu

- brotna þríhljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í dúr- og molltóntegundum

að eigin vali, samtals átta þríhljóma, eina áttund með hvorri hendi fyrir

sig; á harmoniku með hljómbassa skal einungis leikið með hægri hendi

- niðurlagshljóma, sbr. eftirfarandi tóndæmi, í C-, F- og G-dúr

Leikmáti og hraði

Nemandi leiki


áttundapartsnótur

Æfing nr. 3Úr: Abbottt, Alain: 26 Easy andProgressive Studies Lemoine

Æfing nr. 6Úr: Czerny, C./Ahvenainen, V.: 24 Etudes Fazer

Lag í C-dúr, nr. 24Úr: Eisenmann, Margot: Steps 1bHohner

PreludeÚr: Holm, Lars: Spela mera dragspelUtbildningsförlaget Brevskolan,Stockholm

Menúett, nr. 76Úr: Eisenmann, Margot:Schulwerk, 2. heftiHohner

Comedians danceÚr: Palmer/Huges: AccordionCourse 4Deffner


prófi velja nemendur á milli þess að (a) spinna út frá gefnu upphafi, ein-földu hljómferli eða lagi, (b) leika frumsamið verk eða eigin útsetninguog (c) leika stutt alþýðulag eða þjóðlag sem þeir hafa lært eftir eyra.Frekari umfjöllun um valþátt prófsins er að finna í almennum hluta aðal-námskrár tónlistarskóla, bls. 43. Nánar er gerð grein fyrir vægi einstakraprófþátta á bls. 37 í sama riti.

Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á grunnprófi, valin úrþekktum tónbókmenntum hljóðfærisins. Síðan eru birt fyrirmæli umleikmáta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.


Dæmi um tónverk – harmonika með tónbassa

Dæmi um æfingar – harmonika með tónbassa

Dæmi um tónverk – harmonika með hljómbassa

Menúett í g-moll BWV Anhang 115Úr: Notenbüchlein für AnnaMagdalena, eignað ChristianPezold Henle

Santa LuciaÚr: Palmer/Hughes: AccordionCourse 3Deffner

Æfing nr. 2Úr: Czerny, C./Abbott, A.: Exercices gradues pourl’accordion, 2. heftiEdition Salabert

Æfing nr. 5Úr: Harris, Eddie: Sol-Fah patterns 1Waterloo

Menúett í g-moll BWV Anhang 115Úr: Notenbüchlein für AnnaMagdalena, eignað ChristianPezold Henle

A la claire FontaineÚr: Surdin, Morris (útg.): Canadian Folk Songs, Grade IIBoosey & Hawkes

LUNDQUIST, TORBJÖRN Allerlei nr. 3Hohner

BARTÓK, BÉLAPastoraleÚr: Mikrokosmos, 1. hefti Boosey & Hawkes

GRØTHE, ANDERSNr. 7Úr: 20 norske folkemelodierLyche

HOLM, LARSAllegroÚr: Music-box 1Trio


121121

120120



Við lok miðnáms eiga harmonikunemendur að hafa náð eftirfarandimarkmiðum:

Nemandi


á hljóðfærið

- hafi náð góðu valdi á harmoniku af a.m.k. miðstærð (96 bassa) og

möguleikum hennar

- hafi öðlast þekkingu og leikni varðandi raddval harmoniku af a.m.k.

miðstærð

- hafi náð góðum tökum á blindum raddskiptingum

- þekki vel hlutverk og notkun skiptirofa

- hafi náð góðum tökum á belgtækni

- hafi náð góðum tökum á einföldum belghristingi og belgvibrato

- hafi þekkingu á öllu tónsviði hljóðfæris af a.m.k. miðstærð

(96 bassa hljóðfæri)


- ráði yfir góðri fingratækni og lipurð


- hafi náð góðu gripöryggi tónbila og hljóma

- hafi náð góðu valdi á að leika legato og geti gert skýran mun á non

legato og staccato

- hafi góð tök á að leika legato, non legato og staccato með annarri

hendi eða báðum samtímis

- hafi náð góðu valdi á mismunandi tónmótun með hvorri hendi



Harmonika – Miðnám

- brotna hljóma eigi hægar en M.M. C. = 48, miðað við að leiknar séu


- tónstiga og brotna hljóma jafnt, hiklaust, legato og utanbókar

Dæmi


hægri hönd

vinstri hönd

eða


MiðnámÍ miðnámi eykst umfang námsins frá því sem er í grunnnámi og ætla máað námstíminn lengist að sama skapi. Miðað er við að nemendur getilokið miðnámi á um það bil fjórum til fimm árum en námshraði geturþó verið mismunandi. Ræður þar miklu ástundun, aldur og þroskinemenda.

>

?

============

Ä

3

4

============

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«t

m

m

m

m

====================

Å 6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«t

m

m

m

m

====================

Ä

6

8

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

«t

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

«

t

m

m

m

m


123123

122122



um það bil sjö til átta ára nám:









Listinn er þrískiptur. Fyrst birtast kennslubækur og æfingar, þá tónverkog safnbækur fyrir harmoniku og loks tónverk og safnbækur sem skrif-aðar eru fyrir önnur hljóðfæri. Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og út-gefanda getið fyrir neðan titil verks eða bókar. Séu viðfangsefni að hlutatil léttari en hæfir nemendum í miðnámi eru viðkomandi bækur merkt-ar með [ ÷ ]. Þær bækur sem innihalda að hluta til erfiðari viðfangsefnien hæfa nemendum í miðnámi eru merktar með [ + ].


ABBOTT, ALAINImitation à l’accordeon de concert [ + ]ChappellMethode complete d’Accordeonclassique ILeduc26 Easy and Progressive Studies [ ÷ ]LemoineJeu de Secondes [ + ]WaterlooJeu de Tierces [ + ]Waterloo

AHVENAINEN, VEIKKOBellows-shake Method [ + ]Fazer

BERTINI, HENRI24 æfingar op. 29 [ + ][skrifað fyrir píanó]Peters25 Easy Studies op. 100 [ + ][skrifað fyrir píanó]Schirmer

BURGMÜLLER, JOHANN FRIEDRICH25 Progressive Pieces op. 100 [ + ][skrifað fyrir píanó]Alfred Music/Schirmer/Willis Music Company


Nemandi






- hafi þjálfast í ýmiss konar samleik, þ.m.t. með öðrum hljóðfærum en

harmoniku





- hafi á valdi sínu samstíga dúrtónstiga til og með fimm formerkjum,

tvær áttundir, með báðum höndum í einu


með fimm formerkjum, tvær áttundir með báðum höndum í einu



- hafi á valdi sínu eftirfarandi gagnstíga hljómhæfa molltónstiga, tvær



molltóntegundum til og með fimm formerkjum, tvær áttundir með




- hafi undirbúið prófverkefni til flutnings á miðprófi samkvæmt þessari

námskrá



- leik eftir eyra

- tónsköpun

- spuna


125125

124124


JUNG, RALFDie Musici, I og IIHohner

JUTILA, UNTOKuvia lapsilleSuomen harmonikkaliittoValsetteFinnish Accordion Institut

KATZER, GEORGFür Knöpfe, 3. og 4. heftiBote & Bock

KOLINSKI, MIECZYSLAWMerry-go-round, 1. hefti [ ÷ ]WaterlooMerry-go-round, 2. heftiWaterloo

LEE, FELIXReiseskizzen[hljómbassi]ABC-Edition

LUCK, HANSLeichte Spielstücke, 2. og 3. hefti[hljómbassi]Breitkopf

LUNDQUIST, TORBJÖRNMicroscope [ ÷ ]TrioNeun Zweistimmige Inventionen [ + ]HohnerAllerlei [ ÷ ]Hohner

LÖCHTER, JÜRGENSpaß muß seinIntermusik-SchmüllingAlbanische Impressionen[hljómbassi]PreisslerBalkantanz Suite[hljómbassi]PreisslerCarneval of Venice[hljómbassi]HelblingHeitere Skizzen[hljómbassi]Preissler

MARCOSIGNORI, GERVASIOQuattro bagatelle[hljómbassi]Bérben

MOTTE, DIETHER DE LA10 schwere leichte StückeHohner

MURTO, MATTIPieni sarjaModus

NAGAJEW, ALEXANDERKindersuite, nr. 1 og 2Intermusik-Schmülling

NAIMUSCHIN, JURISónatína[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

NOTH, HUGO6 Momente nach europäischenVolksliedernOettinger

OPPENHEIMER, JEHUDAOmmaggio à Bach[hljómbassi]BérbenCiaccona[hljómbassi]Bérben

PEDERSEN, TOMJazz-FeelingsTrioRytmiske DanseTrio

REPNIKOW, ALBIN Kindersuite nr. 1[hljómbassi]Intermusik-SchmüllingKindersuite nr. 2Intermusik-SchmüllingImprovisationIntermusik-Schmülling

RICHTER, WERNERNocturnoM. Weiss

SANTINI, DALMAZIOMarchWaterloo

SOLOTARJOW, WLADISLAWKindersuite nr. 1Intermusik-SchmüllingKindersuite nr. 2Intermusik-SchmüllingKindersuite nr. 5Intermusik-Schmülling

TAMULIONIS, JONAS11 Polyphone StückeIntermusik-Schmülling

VALPOLA, HEIKKIClownsHohnerPilviäFinnish Accordion Institut


Tónverk og safnbækur – harmonika

ABBOTT, ALAINA little Triptych [ ÷ ]SEMIMosaiquesSEMIMarcheChoudensSuite enfantine, nr. 1 og 2Editions SalabertSweet Suite [ ÷ ]SEMI

APPARAILLY, YVESMini Jazz IEditions Salabert

BARTON, GEORGPrélude and Fuge in la minor[hljómbassi]Charriwod-Music

BLOCH, WALDEMARInventionen für CorneliaHohner

BOLL, HANSMusikalische Delikatessen[hljómbassi]Hohner

CRESTON, PAULFughettaAlfred Deffner

DERBENKO, JEWGENIKleine SuiteIntermusik-Schmülling

DOBLER, FRITZMosaic [ ÷ ]Hohner

FIALA, PETRFor Children [ ÷ ]Trio

FUGAZZA, FELICEDanza di fantasmi[hljómbassi]BérbenDanza di gnomi[hljómbassi]Bérben

GRØTHE, ANDERS20 norske folkemelodier [ ÷ ]Norsk musikforlag AS6 norske barnesangerNorsk musikforlag ASNorwegian Miniature SuiteNorsk musikforlag AS

HESSE, HORST PETERPolyphones Spielbuch, 2. hefti [ + ][hljómbassi]Preissler

HOLM, LARSMusic-Box IITrio

JACOBI, WOLFGANG (ÚTG.)10 polyphone Stücke nach spanischen VolksliedernPreissler

JASCHKEWITSCH, IWANSonatina im alten Stil[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

JOHNSTON, DAVIDSeven American Folksongs [ ÷ ]ABC-Edition

BORGSTRÖM / CHARLESProgressive Method for chromaticfree bass accordeon, 2. hefti [ ÷ ]WaterlooProgressive Method for chromatic free bass accordeon,3. heftiWaterloo

CZERNY, CARL / ABBOTT, ALAINExercices gradues pour l’accordion, 2.–4. hefti [ + ]Editions Salabert

CZERNY, CARL / AHVENAINEN, VEIKKO

24 EtudesFazer

CZERNY, CARL / GERMER, HEINRICH

Æfingar, 1. bindi [ + ][skrifað fyrir píanó]Wilhelm Hansen

MELOCCHI, VITTORIOMetodo Bérben IIBérben

ÝMSIRC.A.T.A. Graded studiesWaterloo


127127

126126


Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á miðprófi, valin úrþekktum tónbókmenntum hljóðfærisins. Síðan eru birt fyrirmæli leik-máta þeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs. Prófverkefni ámiðprófi skulu leikin á harmoniku með tónbassa að því öðru leyti enþví að heimilt er að leika eitt tónverk sem skrifað er fyrir harmonikumeð hljómbassa.


Dæmi um tónverk

Dæmi um æfingar

Tónstigar og hljómarUndirbúa skal tónstiga og hljóma í samræmi við markmið miðnáms,bls. 123–125. Úr því efni velji kennari og nemandi til prófs samkvæmtnánari fyrirmælum hér á eftir. Við val tóntegunda til prófs skal leggjaáherslu á fjölbreytni. Fyrir upphaf prófs skal leggja fram lista yfir þátónstiga og hljóma sem undirbúnir hafa verið. Í prófinu velur próf-dómari þá tónstiga og hljóma sem leiknir eru.

Æfing nr. 4Úr: Czerny/Abbott: Exercicesgradues pour l’accordion, 2. hefti Editions Salabert

Etude IVÚr: Bertini, Henri: 25 Easy Studies op. 100Schirmer

SCARLATTI, DOMENICOSónata í e-moll K. 98, L. 325Henle o.fl.

JACOBI, WOLFGANGNr. 8Úr: 10 Polyphone Stücke nachspanischen VolksliedernPreissler

SOLOTARJOW, WLADISLAWKindersuite 1Intermusik-Schmülling

DAQUIN, LOUIS-CLAUDELe coucouSchott

FIALA, PETRSongÚr: For ChildrenTrio

VALPOLA, HEIKKIClownsPKW-Edition


Tónverk og safnbækur – önnur hljóðfæri

Eftirfarandi tónverk og safnbækur eru fyrir píanó nema annað sé tekið fram.


Verkefni og prófkröfurÁ miðprófi í harmonikuleik skal nemendi leika þrjú verk og eina æfingu.Aðrir prófþættir eru tónstigar og brotnir hljómar, val og óundirbúinnnótnalestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Á miðprófivelja nemendur á milli þess að (a) leika tónverk að eigin vali af sambæri-legri þyngd og önnur prófverkefni, (b) leika frumsamið verk eða eiginútsetningu og (c) spinna út frá gefnu upphafi, lagi eða hljómferli með eðaán undirleiks. Frekari umfjöllun um valþátt prófsins er að finna íalmennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 43. Nánar er gerðgrein fyrir vægi einstakra prófþátta á bls. 38–39 í sama riti.

BACH, JOHANN SEBASTIANKleine Präludien und Fughetten [ + ][Urtext]Bärenreiter/Henle/Alfred Musico.fl.Notenbuchlein für Anna Magdalena [ ÷ ]Bärenreiter/Henle/Alfred Music o.fl.Zweistimmige Inventionen[Urtext]Bärenreiter/Henle

BARTÓK, BÉLAFor Children I [ ÷ ]Boosey & HawkesFor Children II [ ÷ ]Boosey & HawkesFor Children III [ + ]Boosey & Hawkes

CIMAROSA, DOMENICOSónötur [ + ]Polskie Wydawnictwo Muzyczne

DAQUIN, LOUIS-CLAUDELe coucouSchott

MOZART, LEOPOLDNotenbuch für NannerlSchott

SCARLATTI, DOMENICOSónötur [ + ][Urtext]Henle o.fl.

TELEMANN, GEORG PHILIPP20 kleine Fugen und freie Orgelstücke [ + ][skrifað fyrir orgel]Bärenreiter


129129

128128






Gera verður ráð fyrir að námstími í framhaldsnámi sé einstaklings-bundinn og ræður þar miklu ástundun, aldur, þroski og hæfileikar nem-enda. Miðað er við að unnt sé að ljúka þessum áfanga á um það bilfjórum árum. Afburðanemendur ættu að geta lokið náminu á skemmritíma en einnig getur lengri námstími verið eðlilegur.

Markmið í framhaldsnámiUppbygging kennslu í framhaldsnámi skal taka mið af eftirfarandi:Meginmarkmiðum tónlistarskóla sem sett eru fram í almennum hlutaaðalnámskrár, sértækum markmiðum einstakra greinanámskráa, sér-tækum markmiðum einstakra skóla og síðast en ekki síst áhuga og þörfumnemenda. Leiðir að markmiðum geta verið mismunandi og nemendurólíkir. Þess vegna hlýtur uppbygging námsins ætíð að verða einstaklings-

>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

! t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

!t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m!t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«|

«|

m

m

m

m

>

?

=======================

Ä

3

4

=======================

Å 3

4

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

«

|

«

|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

mt

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

«

|

m

m

m

m

m

m

m

«

|

«|

«|

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

t

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

æ

æ

æ

æ

«|

m

m

m

m

m

m

m

«|

«

|

«|

m

m

m

m

=======================

Ä

ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

t

t

t

t

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

æ

A


Efni


- samstígan krómatískan tónstiga, tvær áttundir frá c' með báðum

höndum í einu

- tvo samstíga dúrtónstiga, tvær áttundir með báðum höndum í einu

- tvo samstíga molltónstiga, hljómhæfa og laghæfa, tvær áttundir



- einn gagnstígan hljómhæfan molltónstiga, tvær áttundir með báð-

um höndum í einu

- tvo brotna dúrþríhljóma, tvær áttundir með hvorri hendi fyrir sig

- tvo brotna mollþríhljóma, tvær áttundir með hvorri hendi fyrir sig

- niðurlagshljóma, sbr. tóndæmi á bls. 131, í einni dúrtóntegund

- niðurlagshljóma, sbr. tóndæmi á bls. 131, í einni molltóntegund

Leikmáti og hraði

Nemandi leiki


áttundapartsnótur

- brotna hljóma eigi hægar en M.M. C = 72, miðað við að leiknar séu

áttundapartsnótur

- tónstiga og hljóma jafnt, hiklaust, legato og utanbókar

Dæmi

Krómatískur tónstigi frá c'

a-moll, hljómhæfur

=======================

Ä

ä m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

!t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

mm

t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

t

!t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

t

!t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

t

t

t

t

æ

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

!t

t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

m

m

m

m

m

=======================

Ä

ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t ! t

t !t

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t !t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

!t

t

"t #t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t !t

t !t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t !t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

! t

t

" t # t

=======================

Ä

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t " t

t

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

m

m

m

" t

t

!t #t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t " t

t " t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

t

t " t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m" t

t

!t #t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t "t

t "t

æ

|

m

m

m

m

b


131131

130130


- hafi á valdi sínu gagnstígan krómatískan tónstiga frá hvaða nótu


- hafi á valdi sínu alla samstíga dúrtónstiga, þrjár áttundir með báðum

höndum í einu



- hafi á valdi sínu alla samstíga dúrtónstiga, þrjár áttundir með báðum

höndum í einu, þríund eða tíund og sexund á milli handa

- hafi á valdi sín alla gagnstíga dúrtónstiga, tvær áttundir með báðum

höndum í einu



- hafi á valdi sínu dúrtónstiga í samstígum þríundum, til og með

þremur formerkjum, tvær áttundir með hægri hendi

- hafi á valdi sínu alla brotna dúrþríhljóma, tvær áttundir með báðum

höndum í einu

- hafi á valdi sínu alla brotna mollþríhljóma, tvær áttundir með báðum

höndum í einu

- hafi á valdi sínu alla forsjöundarhljóma í arpeggíum í grunnstöðu,

tvær áttundir með hægri hendi, sbr. tóndæmi á bls. 139

- hafi á valdi sínu minnkaðan sjöundarhljóm frá hvaða nótu sem er,

tvær áttundir með hvorri hendi fyrir sig, sbr. tóndæmi á bls. 139




þessari námskrá


hluta aðalnámskrár, bls. 41–42









Harmonika – Framhaldsnám

bundin og viðfangsefni breytileg. Það er hlutverk kennara að leiða hvernnemanda í átt að settu marki með viðeigandi viðfangsefnum.

Við lok framhaldsnáms eiga harmonikunemendur að hafa náð eftirfar-andi markmiðum:

Nemandi


á hljóðfærið

- hafi náð mjög góðu valdi á harmoniku af stærstu gerð (120 bassa)

og möguleikum hennar

- þekki vel hlutverk og notkun skiptirofa á harmoniku af stærstu gerð

- hafi náð mjög góðum tökum á blindum raddskiptingum

- ráði yfir mjög góðri belgtækni, þ.m.t. allt að óheyranlegum belg-

skiptingum

- hafi náð mjög góðum tökum á einföldum tríólu- og kvartólubelghristingi

- hafi mjög gott vald á öllu tónsviði beggja hljómborða

- hafi náð mjög góðu gripöryggi tónbila og hljóma

- þekki og geti beitt mismunandi tegundum af vibrato

- ráði yfir mjög góðri fingratækni og lipurð

- hafi á valdi sínu algengustu þrí- og ferhljóma

- hafi náð mjög góðu valdi á mismunandi áslætti allt frá legatissimo

til staccatissimo

- hafi náð mjög góðu valdi á mismunandi tónmótun með hvorri hendi

- sýni nákvæmni og sjálfstæði í mótun tónmynstra og hendinga


Nemandi










sem er, þrjár áttundir með báðum höndum í einu


133133

132132


Tónverk

ABBOTT, ALAINLe grand ane noirWaterloo

ANDERS-STREHMEL, GERHARDCharivari[hljómbassi]Hohner

BARGIELSKI, ZBIGNIEWDrei polnische SuitenPreissler

BENTZON, NIELS VIGGOIn the ZooHohner

BILOSCHITZKI, ANATOLI3 Charakteretüden[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

BREHME, HANSHerbst-Elegie und Capriccio[hljómbassi]HohnerDivertimento in FHohnerPaganiniana, 1. og 2. heftiHohner

BRUCCI, RUDOLFScherzo[hljómbassi]Hohner

CHOLMINOV, ALEXANDERLyrische SuiteIntermusik-Schmülling

DERBENKO, JEWGENIIntermezzo og Präludium[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

FELD, JINDRICHZweistimmige PartitaHohner

FIALA, PETRAphorismenTrio

FUGAZZA, FELICEPreludio e fuga[hljómbassi]BérbenSónatína[hljómbassi]BérbenIntroduzione e Fuga[hljómbassi]Bérben

GALLIANO, RICHARDTrois ImagesPKW-Edition

GART, JOHNScherzo[hljómbassi]Bérben

GOULD, JOHNShakePKW-Edition

GRIDIN, VIKTORRassypucha[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

HESSE, HORST PETERPolyphones Spielbuch, 2. hefti [ ÷ ][hljómbassi]Preissler

IWANOW, WLADIMIRUtuschka lugowajaIntermusik-Schmülling

JACOBI, WOLFGANG8 VortragsstückePreisslerInterméde und SérénadeHohnerKonzertrondo[hljómbassi]Hohner6 Walzer-Bagatellen[hljómbassi]Preissler

KAYSER, LEIFArabesquesSamfundet til utgivelse af dansk musikConfettiSamfundet til utgivelse af dansk musik

KUSJAKOW, ANATOLIWinterbilderIntermusik-Schmülling

LUNDQUIST, TORBJÖRNNeun Zweistimmige Inventionen [ ÷ ]HohnerPlasticityTrio


Verkefnalisti í framhaldsnámiHér á eftir fara nokkur sýnishorn viðfangsefna nemenda í framhalds-námi. Listinn er alls ekki tæmandi og er honum einkum ætlað að veratil viðmiðunar við skipulagningu hljóðfæranámsins, meðal annars viðval annars kennsluefnis. Þyngdarstig verkefnanna er breytilegt, þ.e. alltfrá kennsluefni, sem hentar við upphaf framhaldsnáms, til efnis semhæfir við lok námsáfangans.

Listinn er þrískiptur. Fyrst birtast kennslubækur og æfingar, þá tónverkfyrir harmoniku og loks tónverk sem skrifuð eru fyrir önnur hljóðfæri.Raðað er eftir stafrófsröð höfunda og útgefanda getið fyrir neðan titilverks eða bókar. Séu viðfangsefni að hluta til léttari en hæfir nemendumí framhaldsnámi eru viðkomandi bækur merktar með [ ÷ ]. Þær bækursem innihalda að hluta til erfiðari viðfangsefni en hæfa nemendum íframhaldsnámi eru merktar með [ + ].

Æfingar

ABBOTT, ALAINEtude pour SiSEMIJeu de SecondesWaterlooJeu de Tierces [ ÷ ]WaterlooJeu de QuartesWaterlooJeu de SeptièmesWaterlooJeu de QuartesWaterloo

AHVENAINEN, VEIKKOBellows-shake Method [ ÷ ]Fazer

BERTINI, HENRI24 æfingar op. 29[skrifað fyrir píanó]Peters25 Easy Studies op. 100[skrifað fyrir píanó]Schirmer

BERTINI, HENRI / CANINO, BRUNO50 æfingar [ + ][skrifað fyrir píanó]Carish Milano

BURGMÜLLER, JOHANN FRIEDRICH25 Progressive Pieces op. 100 [ ÷ ][ + ][skrifað fyrir píanó]Alfred Music/Schirmer/Willis Music Company

CZERNY, CARL / ABBOTT, ALAINExercices gradues pour l’accordion, 3. og 4. heftiEditions Salabert

CZERNY, CARL / GERMER, HEINRICHÆfingar, 1. bindi [ ÷ ][skrifað fyrir píanó]Wilhelm HansenÆfingar, 2. bindi [ + ][skrifað fyrir píanó]Wilhelm HansenÆfingar, 3. bindi [ + ][skrifað fyrir píanó]Wilhelm Hansen

WILSON, JAMESRhytmical studiesWaterloo


135135

134134


Tónverk – önnur hljóðfæri

Eftirfarandi tónverk eru fyrir píanó nema annað sé tekið fram.

FramhaldsprófFramhaldspróf er lokapróf á námsferli í tónlistarskóla. Prófið er þríþætt;hljóðfærapróf, tónleikar og tónfræðapróf. Í kafla um áfangapróf í al-mennum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla, bls. 33–44, er að finnaumfjöllun um áfangapróf, þ.m.t. tilgang, skipulag, prófþætti og vægiþeirra, lengd prófa, prófreglur, prófdæmingu og einkunnagjöf. Um-fjöllun um tónleika við lok framhaldsnáms er að finna á bls. 41–42 í samariti. Mikilvægt er að allir, sem hlut eiga að máli, kynni sér þessi atriðivandlega.

Verkefni og prófkröfurÁ framhaldsprófi í harmonikuleik skal nemandi leika þrjú verk og einaæfingu. Aðrir prófþættir eru tónstigar og brotnir hljómar, val og óund-irbúinn nótnalestur, auk þess sem gefið er fyrir heildarsvip prófsins. Áframhaldsprófi velja nemendur á milli þess að (a) leika tónverk að eig-in vali af sambærilegri þyngd og önnur prófverkefni, (b) leika samleiks-verk þar sem próftaki gegnir veigamiklu hlutverki og (c) leika tónverksem skrifað er fyrir harmoniku með hljómbassa. Frekari umfjöllun umvalþátt prófsins er að finna í almennum hluta aðalnámskrár tónlistar-skóla, bls. 44. Nánar er gerð grein fyrir vægi einstakra prófþátta á bls. 41í sama riti.

BACH, JOHANN SEBASTIANKleine Präludien und Fughetten [ ÷ ][ + ][Urtext]HenleInventionen und Sinfonien [ + ][Urtext]HenleDas Wohltemperierte Klavier I [ + ][Urtext]HenleDas Wohltemperierte Klavier II [ + ][Urtext]Henle

BARTÓK, BÉLAMikrokosmos, 3. og 4. hefti [ + ]Boosey & Hawkes

HAYDN, JOSEPHFlötenuhrstücke [ + ]Bärenreiter

SCARLATTI, DOMENICOSónötur [ + ][Urtext]Henle o.fl.

TELEMANN, GEORG PHILIPP20 kleine Fugen und freie Orgelstücke [ ÷ ][skrifað fyrir orgel]Bärenreiter

ÝMSIROld English Organ Music forManuals, 1.–3. hefti [ + ][skrifað fyrir orgel]Bärenreiter


MAKKONEN, PETRINeljän taitajan tanssiFinnish Accordion InstitutAvaruusmusiikkiaFinnish Accordion Institut

MJASKOW, KONSTANTINScherzo[hljómbassi]Intermusik-SchmüllingPoem[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

MOHLER, PHILLIPZwei HumoreskenHohner

NOTH, HUGOAisthanomai-SuiteHohner

NØRGÅRD, PERIntroduction and ToccataOktav Musik

OLSEN, POUL ROVSINGWithout a title, op. 72Wilhelm Hansen

OLCZAK, KRZYSTOFBerceuseRicordi

PIHLAJAMAA, LASSEThe dance of the wind Finnish Accordion InstitutThe DragonflyFinnish Accordion Institut

PODPROCKY, JOZEFSuita choreicaIntermusik-Schmülling

PRECZ, BOGDAN3 + 3 + 2Intermusik-Schmülling

PRZYBYLSKI, BRONISLAW KAZIMIERZ

La FolliaHohner

RAUTAVAARA, EINOJUHANIFiddlersWCM Finland

REPNIKOW, ALBINScherzo[hljómbassi]Intermusik-SchmüllingCapriccio[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

SAUGUET, HENRIChoral VariéChoudens

SOLOTARJOW, WLADISLAWFerrapont MonastyrIntermusik-Schmülling5 KompositionenIntermusik-SchmüllingKammersuiteIntermusik-SchmüllingKindersuiten nr. 3 , 4 og 6Intermusik-SchmüllingSónata nr. 2Intermusik-Schmülling

SURKOW, ANATOLIVariationen über ein russischesThemaIntermusik-Schmülling

TROJAN, VACLAVDie zertrümmerte KathedraleIntermusik-Schmülling

TSCHAIKIN, NIKOLAILyrishcer Walzer[hljómbassi]Intermusik-SchmüllingRussische Spielleute[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

TSCHEREPNIN, ALEXANDERPartita[hljómbassi]Intermusik-Schmülling

VOLPI, ADAMOFileuseBérbenMoto perpetuo[hljómbassi]Bérben

WILSON, JAMESDonizetti VariationenPreissler

WUENSCH, GERHARDMiniature Suite Nr. IWaterlooShades of IvoryWaterloo


137137

136136


- gagnstígan krómatískan tónstiga frá c' eða fís', tvær áttundir með

báðum höndum í einu

- tvo samstíga dúrtónstiga, þrjár áttundir, með báðum höndum í einu



- tvo samstíga dúrtónstiga, þrjár áttundir með báðum höndum í einu,

þríund eða tíund og sexund milli handa

- einn dúrtónstiga í samstígum þríundum, tvær áttundir með hægri

hendi, staccato og legato

- tvo brotna dúrþríhljóma, tvær áttundir með báðum höndum í einu

- tvo brotna mollþríhljóma, tvær áttundir með báðum höndum í einu

- tvo forsjöundarhljóma í grunnstöðu, tvær áttundir með hægri hendi

- minnkaðan sjöundarhljóm frá nótu að eigin vali, tvær áttundir með

hægri hendi


tóntegund

Leikmáti og hraði

Nemandi leiki


áttundapartsnótur

- samstígar þríundir í hægri hendi eigi hægar en M.M. C = 80, miðað

við að leiknar séu áttundapartsnótur

- brotna hljóma eigi hægar en M.M. C = 108, miðað við að leiknar séu

áttundapartsnótur

- tónstiga og hljóma jafnt, hiklaust, legato og utanbókar

Dæmi



=====================

Ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

"t

"t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

" t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

" t

" t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

"t

"t

t

æ

t

m

m

m

m

m

c b

=====================

Ä

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

mm

m

m

m

m

t

t

t

"t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

t

t

" t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

" t

t

t

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

m

t

"t

t

t æ

t

m

m

m

m

c b


Hér á eftir eru fyrst birt dæmi um prófverkefni á framhaldsprófi og út-drætti úr hljómsveitarverkum. Síðan eru birt fyrirmæli um leikmátaþeirra tónstiga og hljóma sem krafist er til prófs.


Dæmi um tónverk

Dæmi um æfingar


Efni


- samstígan krómatískan tónstiga frá nótu að eigin vali, þrjár áttundir


GOULD, JOHNShakePKW-Edition

Æfing nr. 2Úr: Czerny/Abbott: Exercicesgradues pour l’accordion, 4. heftiEditions Salabert

BACH, JOHANN SEBASTIANInventio 4Úr: Inventionen und Sinfonien[Urtext]Henle

SOLOTARJOW, WLADISLAWSónata nr. 2Intermusik-Schmülling

TROJAN, VACLAVDie zertrümmerte KathedralePKW-Edition

SCARLATTI, DOMENICOSónata í C-dúr K. 159, L. 104[Urtext]Henle o.fl.

JACOBI, WOLFGANGIntermédeHohner

BENTZON, NIELS VIGGOIn the ZooHohner


139139

138138


Framhaldsnám


Atlas, Allan W.: The Wheatstone English Concertina in Victorian England,Clarendon Press, Oxford 1996

ABBOTT, ALAINDreams and Jazz[2 harmonikur]PKW-Edition

BACH, JOHANN SEBASTIANGömbusónötur[harmonika + selló]Bärenreiter

BACH / JUNGKonzert nach Vivaldi[2 harmonikur]Hohner

BARTÓK, BÉLARúmenskir þjóðdansar[harmonika + fiðla]Universal Edition

DEGEN, HELMUTCapriccio [harmonika + selló]Hohner

JACOBI, WOLFGANGKammermusik I[2 harmonikur]Hohner

KAGEL, MAURITIOTango alleman [harmonika + fiðla + söngur + píanó]Peters

KAPR, JANPfeifgeschichten[harmonika + þverflauta]Joachim Tregel der Volksmusikverlag

LUNDQUIST, TORBJÖRNBallade[2 harmonikur]Trio

OLSEN, POUL ROVSINGHow to play in D-major withoutcaring about it[2 harmonikur]Hohner

PRZYBYLSKI, BRONISLAW K.Play for two[2 harmonikur]Harmonia

RÖVENSTRUNCK, BERNHARDSpuren[harmonika + 2 gítarar]Joachim Tregel der Volksmusikverlag

WESSMANN, HARRIDuo[2 harmonikur]Finnish Accordion Institut

ZILCHER, HERRMANNVariationen über ein Thema vonMozart[harmonika + fiðla]Hohner

KRICKEBERG, DIETERAus dem Leben des Akkordeons[2 harmonikur]Joachim Tregel der Volksmusikverlag

POLETZKY, ERWINTänzerische Spielmusik[harmonika + blokkflauta]Polskie Wydawnictwo Muzyczne

Harmonika – Samleikur

SamleikurHér á eftir fara nokkrar ábendingar um samleiksverk sem gætu reynstnotadrjúg í kennslu. Verkin eru flokkuð í þrennt; verk fyrir grunnnám,miðnám og framhaldsnám, allt eftir því í hvaða námsáfanga þau hentabest. Innan hvers hluta er verkunum raðað eftir stafrófsröð höfunda ogútgefenda getið með sama hætti og annars staðar í námskránni.

Grunnnám

Miðnám

ABBOTT, A. / REVEL, P.Nouveaux préludes[2 harmonikur]Edition Salabert

BAZANT, JAROMIR3 Studien (Kosmische Musik)[harmonika + píanó]PKW-Edition

BLOCH, WALDEMARSonatine[harmonika + þverflauta]Hohner

HERRMANN, HUGOHäusliche Musik[harmonika + fiðla]Hohner

HERRMANN, HUGOGemütliche Hausmusik[harmonika + fiðla]Hohner

HIPPE, STEFANDurch die Wüste[2 harmonikur]Augemus

JOHNSTON, DAVIDSix clowns in seven acts[harmonika + klarínetta]ABC-Edition

JUNG, RALFEx-Statique[2 harmonikur]Hohner

ABBOTT, ALAINPremier Duo[2 harmonikur]McNell

AßMUS, THOMAS5 altenglische Tänze[harmonika + blokkflauta]PKW-Edtion

BARGIELSKI, ZBIGENIEWNílhestar[2 harmonikur]PreisslerZapfenstreich[3 harmonikur + slagverk]Preissler

BLOCH, WALDEMAR12 kleine Stücke[harmonika + eitt laglínuhljóðfæri í C]ABC-Edition

GOULD, JOHNSummer-Suite[harmonika + eitt laglínuhljóðfæri í C]PKW-Edition

GRØTHE, ANDERSSamspillbok I[2 harmonikur]NMO

HIPPE, STEFANKinderträume[2 harmonikur]Augemus

JOHNSTON, DAVIDHarlequinade[harmonika + blokkflauta]ABC-Edition

JUNG, RALF13 Duo[2 harmonikur]Hohner


141141

140140


Billard, François/Roussin, Didier: Histoires de lÁccordéon, Climats- I.N.A.,Castelnau-le-Lez 1991

Boccosi, Bio: La Fisarmonica Italiana (Panorama dei Concorsi Nazionali edInternazionali dal 1946 al 1963), Bérben, Ancona 1964

Conway, Mario: The Accordion: A Study of the Instrument’s Evolution andDevelopment, University College, Cardiff 1981

Dunkel, Maria: Bandonion und Konzertina, Katzbichler, München/Salzburg 1996

Fet, Armin: Dreißig Jahre Neue Musik für Harmonika 1927–1957, Hohner,Trossingen 1957

Galbiati, Fermo/Ciravegna, Nino: Le Fisarmoniche, BE-MA Editrice, Mílano 1987

Gervasoni, Pierre: L’accordéon Instrument du XXe siècle, Éditions Mazo, París 1986

Herrman, Hugo: Einführung in die Komposition für Akkordeon, Hohner,Trossingen 1955

Kjellström, Birgit: Dragspel, Sueco Sohlmans Förlag, Motala 1976

Lips, Friedrich: The Art of Bayan Playing, Intermusik-Schmülling,Moskva/Kamen 1985/1991

Macarello, Joseph: The Accordion Resource Manual, Avondale Press, Toronto 1980

Maurer, Walter: Accordion (Handbuch eines Instruments, seiner historischenEntwicklung und seiner Literatur), Edition Harmonia, Vínarborg 1983

Monichon, Pierre: L’Accordéon, Van de Velde/Payot, Lausanne 1985

Moser, Elsbeth: Das Knopfakkordeon, C-Griff, Ein systematischer Weg,Sikorski, Hamborg 1992

Puchnowski, Lech: Tongestaltung und Balgführung auf dem Akkordeon (KleineFachbücherei des Harmonikalehrers Heft 3), Hohner, Trossingen 1966

Richter, Gotthard: Handbuch der Harmonikainstrumente I og II, Intermusik-Schmülling, Kamen 1985

VefslóðirÝmsar upplýsingar má finna á vefslóðinni: www.accordions.com


142142


Til foreldra/forráðamanna nemenda ítónlistarskólum

- Mikilvægt er að nemendur búi við jákvætt viðhorf til tónlistarnámsins, að foreldrar/forráðamenn sýni náminu áhugaog að þeir fylgist með framvindu þess.

- Hljóðfæranám byggist að miklu leyti á daglegri og reglubundinniþjálfun og er því að verulegu leyti heimanám. Án markvissraæfinga verður árangur rýr.

- Nauðsynlegt er að nemendur geti æft sig þar sem þeir verða fyrirsem minnstri truflun og hafa ekki á tilfinningunni að þeir trufliaðra.

- Ungum nemendum þarf að hjálpa við að skipuleggja æfingatímann.

- Árangursríkara er að ungir nemendur æfi sig oftar og skemur ísenn en sjaldnar og lengur.

- Tónlistarnám þarf að vera ánægjulegt og ánægjan felst ekki síst ístolti nemandans yfir eigin framförum og aukinni færni.

- Eðlilegt er að áhugi nemenda sé ekki alltaf samur og jafn. Ef nemandi sýnir merki um uppgjöf er mikilvægt að kennari ogforeldrar/forráðamenn leiti orsaka og lausna. Stundum er nóg aðskipta um viðfangsefni til að áhuginn glæðist á ný.

- Hlustun er afar mikilvægur þáttur í öllu tónlistarnámi. Með þvíað hlusta á vel flutta tónlist fá nemendur nauðsynlegar fyrirmyndir. Foreldrar/forráðamenn geta lagt sitt af mörkummeð því að hvetja nemendur til að hlusta á fjölbreytta tónlist viðmargs konar aðstæður og með því að fara með þeim á tónleikaþegar tækifæri gefast, bæði innan tónlistarskólans og utan.


Menntamálaráðuneytið


Documents

KÁPA HLJÓMBORÐ tp f. pdf 5/21/02 10:45 AM Page 3brunnur.stjr.is/mrn/utgafuskra/utgafa.nsf/xsp/.ibmmodres/... · Í þessum hluta aðalnámskrár tónlistarskóla er fjallað um