Upload
bui-van-luong
View
106
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Lêi më ®Çu
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã sù
ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u më ra
nhiÒu ngµnh nghÒ, ®a d¹ng ho¸ nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt. Trªn
con ®êng tham dù WTO c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i nç lùc
hÕt m×nh ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng cao nh»m
giíi thiÖu sang c¸c níc b¹n ®ång thêi còng ®Ó c¹nh tranh víi
c¸c s¶n phÈm nhËp ngo¹i.
Trong ®iÒu kiÖn khi s¶n xuÊt g¾n liÒn víi thÞ trêng th×
chÊt lîng s¶n phÈm vÒ c¶ hai mÆt néi dung vµ h×nh thøc
cµng trë nªn cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt ®èi víi doanh nghiÖp.
Thµnh phÈm, hµng ho¸ ®· trë thµnh yªu cÇu quyÕt ®Þnh sù
sèng cßn cña doanh nghiÖp.ViÖc duy tr× æn ®Þnh va kh«ng
ngõng ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp chØ cã thÓ thùc
hiÖn khi chÊt lîng s¶n phÈm ngµy cµng tèt h¬n vµ ®îc thÞ tr-
êng chÊp nhËn.
§Ó ®a ®îc nh÷ng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp m×nh tíi
thÞ trêng vµ tËn tay ngêi tiªu dïng, doanh nghiÖp ph¶i thùc
hiÖn giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®ã gäi lµ
giai ®o¹n b¸n hµng, Thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh nµy doanh
nghiÖp sÏ cã ®iÒ kiÖn thu håi vèn bï ®¾p chi phÝ, thùc hiÖn
®Çy ®ñ nghÜa vô víi nhµ níc, ®Çu t ph¸t triÓn vµ n©ng cao
®êi sèng cho ngêi lao ®éng.
TiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶
kinh tÕ cao lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t
triÓn v÷ng ch¾c trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù canh
tranh
1
XuÊt ph¸t tõ ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ t¸c ®éng m¹nh
®Õn hÖ thèng qu¶n lý nãi chung vµ kÕ to¸n nèi riªng còng
nh vai trß cña tÝnh cÊp thiÕt cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Qua thêi gian thùc tËp,t×m hiÓu thc tÕ t¹i chi nh¸nh
C«ng ty Bãng §Ìn §iÖn Quang, em ®· lùa chän chuyªn ®Ò “KÕ
to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”.
2
Néi dung chÝnh cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh c«ng ty Bãng §Ìn §iÖn Quang
Ch¬ng III: Mét sè y kiÕn ®ãng gãp phÇn hoµn thiÖn
c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i
c«ng ty Bãng §Ìn §iÖn Quang
V× thêi gian thùc tËp ng¾n nªn trong b¸o c¸o em chØ
xin ®Ò cËp ®Õn mét vµi s¶n phÈm truyÒn thèng cña c«ng ty
lµ bãng ®Ìn huúnh quang, bãng ®Ìn trßn vµ ®Ìn nÊm.
Do kh¶ n¨ng vµ kiÕn thøc cßn h¹n hÑp nªn bµi viÕt cña
em ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái sai xãt, em rÊt mong nhËn
®îc ý kiÕn ®ãng gãp söa ch÷a cña c¸c thÇy c« vµ c¸n bé kÕ
to¸n C«ng ty Bãng §Ìn §iÖn Quang ®Ó bµi viÕt nµy thùc sù cã
ý nghÜa vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn.
Qua ®©y em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®Õn c«
gi¸o híng dÉn: TrÇn Ngäc Anh vµ c¸c c¸n bé kÕ to¸n C«ng Ty
Bãng §Ìn §iÖn Quang ®· tËn t×nh híng dÉn vµ cung cÊp tµi
liÖu gióp em hoµn thiÖn bµi b¸o c¸o tèt nghiÖp nµy.
3
Ch¬ng I
c¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp
th¬ng m¹i
1. sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng trong c¸c
doanh nghiÖp th¬ng m¹i
1.1 Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng
a) Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i .§©y lµ qu¸
tr×nh chuyÓn giao quyÒn së h÷u hµng ho¸ ngêi mua vµ
doanh nghiÖp thu tiÒn vÒ hoÆc ®îc quyÒn thu tiÒn
XÐt vÒ gãc ®é kinh tÕ : B¸n hµng lµ qu¸ tr×nh hµng ho¸
cña doanh nghiÑp ®ùoc chuyÓn tõ h×nh th¸i vËt chÊt (hµng)
sang h×nh th¸i tiÒn tÖ (tiÒn)
Qu¸ tr×nh b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ
doanh nghiÖp th¬ng m¹i nãi riªng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm
chÝnh sau ®©y:
Cã sù trao ®æi tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n,
nguêi b¸n ®èng ý b¸n, ngêi mua ®ång ý mua , hä tr¶ tiÒn
hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn.
Cã sù thay ®æi quyÒn së hu vÒ hµng ho¸: ngêi b¸n mÊt
quyÒn së h÷u, ngêi mua cã quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®·
mua b¸n. Trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa, c¸c doanh
nghiÖp cung cÊp cho kh¸ch hµng mét khèi lîng hµng ho¸ vµ
nhËn l¹i cña kh¸ch hµng mét kho¶n gäi lµ doanh thu b¸n
hµng. Sè doanh thu nµy lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh
4
b) Kh¸i niÖm vÒ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng lµ viÖc so s¸nh gi÷a chi phÝ
kinh doanh ®· bá ra vµ thu nhËp kinh doanh ®· thu vÒ trong
kú. NÕu thu nhËp lín h¬n chi phÝ thi kÕt qu¶ b¸n hµng lµ l·i,
thu nhËp nhá h¬n chi phÝ th× kÕt qu¶ b¸n hµng lµ lç .Viªc
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng thêng ®îc tiÕn hµnh v¸o cuèi kú
kinh doanh thêng lµ cuèi th¸ng ,cuèi quý, cuèi n¨m, tuú thuéc
vµo tõng ®Æc ®iÓm kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý cña tõng
doanh nghiÖp .
c) Mèi quan hÖ vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng
B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng cña trong qu¸ tr×nh kinh
doanh cña doanh nghiÖp cßn x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh lµ
c¨n cø quan träng ®Ó ®¬n vÞ quyÕt ®Þnh tiªu thô hµng ho¸
n÷a hay kh«ng .Do ®ã cã thÓ nãi gi÷a b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ kinh doanh cã mèi quan hÖ mËt thiÕt .KÕt qu¶ b¸n
hµng lµ môc ®Ých cuèi cïng cña doanh nghiÖp cßn b¸n hµng
la ph¬ng tiÖn trùc tiÕp ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®ã.
1.2 Vai trß cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng
B¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cã vai trß v«
cïng quan träng kh«ng chØ ®èi víi doanh nghiÖp mµ cßn ®èi
víi toµn bé nÒn kinh tÕ qu«c d©n. §èi víi b¶n th©n doanh
nghiÖp cã b¸n ®îc hµng th× míi cã thu nhËp ®Ó bï ®¾p
nh÷ng chi phÝ bá ra, cã ®iÒu kiÖn ®Ó më réng ho¹t ®éng
kinh doanh ,n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng ,t¹o nguån
tÝch luü cho nÒn kinh tÕ quèc d©n.ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c
kÕt qu¶ b¸n hµng lµ c¬ së x¸c ®Þnh chÝnh x¸c hiÖu qu¶ ho¹t
5
®éng cu¶ c¸c doanh nghiÖp ®èi vèi nhµ níc th«ng qua viÖc
nép thuÕ, phÝ ,lÖ phÝ vµo ng©n s¸ch nhµ níc, x¸c ®Þnh c¬
cÊu chi phÝ hîp lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ cao sè lîi nhuËn thu
®îc gi¶i quyÕt hµi hoµ gi÷a c¸c lîi Ých kinh tÕ: Nhµ níc, tËp
thÓ vµ c¸c c¸ nh©n ngêi lao ®éng
1.3 Yªu cÇu cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng
Nh ®· kh¼ng ®Þnh, b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n
hµng cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp .KÕ to¸n
trong c¸c doanh nghiÖp víi t c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n lý kinh
tÕ, thu nhËn xö lý vµ cung cÊp toµn bé th«ng tin vÒ tµi s¶n
vµ sù vËn ®éng cña tµi s¶n ®ã trong doanh nghiÖp nh»m
kiÓm tra, gi¸m s¸t toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ,tµi chÝnh cña
doanh nghiÖp,cã vai trß quan träng trong viÖc phôc vô qu¶n
lý b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña doanh nghiÖp
®ã .Qu¶n lý b¸n hµng lµ qu¶n lý kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn kÕ
ho¹ch tiªu thô ®èi víi tõng thêi kú,tõng kh¸ch hµng, tõng hîp
®ång kinh tÕ .
Yªu cÇu ®èi víi kÕ to¸n b¸n hµng lµ ph¶i gi¸m s¸t chÆt
chÏ hµng ho¸ tiªu thô trªn tÊt c¶ c¸c ph¬ng diÖn : sè lîng, chÊt
läng…Tr¸nh hiÖn täng mÊt m¸t h háng hoÆc tham « l·ng phÝ,
kiÓm tra tÝnh hîp lý cña c¸c kho¶n chi phÝ ®ång thêi ph©n
bæ chÝnh x¸c cho ®óng hµng b¸n ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh.Ph¶i qu¶n lý ch¨t chÏ t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch
hµng yªu cÇu thanh to¸n ®óng h×nh thøc vµ thêi gian tr¸nh
mÊt m¸t ø ®äng vèn
2. Doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m trõ
doanh thu
6
2.1. Doanh thu b¸n hµng
2.1.1. Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng
Doanh thu b¸n hµng lµ toµn bé sè tiÒn sÏ thu ®îc tõ c¸c
ho¹t ®éng giao dÞch tõ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch nh b¸n s¶n
phÈm hµng ho¸ cho kh¸ch hµng bao gåm c¶ c¸c kho¶n phô
thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã)
2.1.2. §iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu
Doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶
m·n tÊt c¶ 5 ®iÒu kiÖn sau;
-Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých
g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ngêi
mua
-Doanh nghiÖp kh«ng n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸
nh ngêi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸
-Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n
-Doanh nghiÖp ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh tÕ
tõ giao dÞch b¸n hµng
-X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n
hµng
2.1.3. Nguyªn t¾c ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
-§èi víi c¬ së kinh doanh nép thuÕ GTGT theo ph¬ng
ph¸p khÊu trõ, khi viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng ph¶i ghi râ gi¸ b¸n
cha cã thuÕ GTGT,c¸c kho¶n phô thu,thuÕ GTGT ph¶i nép vµ
tæng gi¸ thanh to¸n. Doanh thu b¸n hµng ®îc ph¶n ¸nh theo
sè tiÒn b¸n hµng cha cã thuÕ GTGT
-§èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp th× doanh thu ®îc ph¶n ¸nh trªn tæng gi¸ thanh to¸n
7
-§èi víi hµng ho¸ thu«c diÖn chiu thuÕ tiªu thô ®Æc
biÖt ,thuÔ xuÊt nhËp khÈu th× doanh thu tÝnh trªn tæng gi¸
mua b¸n
-Doanh thu b¸n hµng (kÓ c¶ doanh thu néi bé) ph¶i ®îc
theo dâi chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm nh»m x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng mÆt hµng
kh¸c nhau. Trong ®ã doanh thu néi bé lµ doanh thu cña
nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ cung cÊp lÉn nhau gi÷a c¸c ®¬n
vÞ trùc thuéc trong cïng m«t hÖ thèng tæ chøc (cïng tæng
c«ng ty Ýt nhÊt lµ 3 cÊp: Tæng c«ng ty-C«ng ty-XÝ nghiÖp)
nh : Gi¸ trÞ c¸c lo¹i s¶n phÈm, hµng hãa ®îc dïng ®Ó tr¶ l¬ng
cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ,gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm ®em biÕu,
tÆng hoÆc tiªu dïng trong néi bé doanh nghiÖp
2.2. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu
-C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu theo quy ®Þnh bao gåm :
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
2.2.1. Kh¸i niÖm
-ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n gi¶m
gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi sè lîng lín
-Gi¶m gi¸ hµng b¸n: lµ kho¶n gi¶m trõ cho ngêi mua do
hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch hoÆc l¹c hËu thÞ hiÕu
-Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i :lµ gia trÞ khèi läng hµng b¸n
®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh
to¸n
2.2.2. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ
doanh thu
8
C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu ph¶i ®îc h¹ch to¸n
riªng : trong ®ã c¸c kho¶n : ChiÕt khÊu th¬ng m¹i ,gi¶m gi¸
hµng b¸n ®¬c x¸c ®Þnh nh sau:
- Doanh nghiÖp ph¶i cã quy chÕ qu¶n lý vµ c«ng bè
c«ng khai c¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n
-C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i hoÆc gi¶m gi¸ hµng
b¸n cho sè hµng b¸n ra trong kú ph¶i ®¶m b¶o doanh nghiÖp
kinh doanh cã l·i
-Ph¶i ghi râ trong hîp ®ång kinh tÕ vµ ho¸ ®¬n b¸n
hµng
2.3. C¸ch x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
KÕt qu¶ b¸n hµng Doanh thu Gi¸ vèn CPBH,CPQLDN (L·i thuÇn tõ ho¹t = b¸n hµng - hµng b¸n - ph©n bæ cho sè®éng b¸n hµng) hµng b¸n Trong ®ã :
Doanh thu Tæng doanh C¸c kho¶n gi¶m ThuÕ xuÊt kh©u, thuÕ b¸n hµng = thu b¸n - trõ doanh thu - TT§B ph¶i nép NSNNthuÇn hµng theo quy ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép
(¸p dông pp trùc tiÕp)
3. C¸c ph¬ng thøc tÝnh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó
b¸n
3.1 Ph¬ng ph¸p nhËp tríc- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸ nhËp tr-
íc th× sÏ ®îc xuÊt tríc.Do ®ã,gi¸ trÞ hµng hãa xuÊt kho ®îc
tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho lÇn tríc råi míi tÝnh tiÕp gi¸ nhËp
kho lÇn sau.Nh vËy gi¸ trÞ hµng hãa tån sÏ ®îc ph¶n ¸nh víi
9
gi¸ trÞ hiÖn t¹i v× ®îc tÝnh gi¸ cña nh÷ng lÇn nhËp kho míi
nhÊt
3.2 Ph¬ng ph¸p nhËp sau- xuÊt tríc
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¶ thuyÕt lµ hµng ho¸ nµo
nhËp kho sau nhÊt sÏ ®îc xuÊt ra sö dông tríc.Do ®ã ,gi¸ trÞ
hµng ho¸ xuÊt kho ®îc tÝnh hÕt theo gi¸ nhËp kho míi
nhÊt ,råi tÝnh tiÕp theo gi¸ nhËp kho kÕ tiÕp sau ®ã.Nh vËy
gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho sÏ ®îc tÝnh theo gi¸ tån kho cò nhÊt
3.3 Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn
Lµ ph¬ng ph¸p c¨n cø vµo gi¸ trÞ hµng tån kho ®Çu kú
vµ gi¸ trÞ hµng nhËp trong kú ®Ó tÝnh gi¸ binh qu©n cña 1
®¬n vÞ hµng ho¸ .Sau ®ã tÝnh gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt kho
b»ng c¸ch lÊy sè lîng hµng ho¸ xuÊt kho nh©n víi gi¸ ®¬n vÞ
b×nh qu©n .Nõu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ®îc tÝnh theo tõng
lÇn nhËp hµng th× gäi lµ b×nh qu©n gia quyÒn liªn
hoµn.Nõu gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n chØ ®îc ®îc tÝnh mét lÇn
lóc cuèi th¸ng th× gäi lµ b×nh qu©n gia quyÒn lóc cuèi th¸ng
3.4 Ph¬ng ph¸p gia thùc tÕ ®Ých danh
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc sö dông trong trêng hîp doanh
nghiÖp qu¶n lý hµng ho¸ theo tõng l« hµng nhËp.Hµng xuÊt
kho thuéc l« hµng nµo th× lÊy ®¬n gi¸ cña l« hµng ®ã ®Ó
tÝnh .Ph¬ng ph¸p nµy thêng sö dông víi nh÷ng lo¹i hµng cã
gi¸ trÞ cao,thêng xuyªn c¶i tiÕn mÉu m· chÊt lîng
4. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
10
Ph¬ng thøc b¸n hµng lµ c¸ch thøc doanh nghiÖp chuyÓn
quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho kh¸ch hµng vµ thu ®îc tiÒn
hoÆc quyÒn thu tiÒn vÒ sè lîng hµng ho¸ tiªu thô
*C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
Ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp th-
¬ng m¹i cã thÓ thùc hiÖn qua hai ph¬ng thøc : b¸n bu«n vµ
b¸n lÎ .Trong ®ã,b¸n bu«n lµ b¸n hµng cho c¸c ®¬n vÞ s¶n
xuÊt kinh doanh ®Ó tiÕp tôc qu¸ tr×nh lu chuyÓn hµng ho¸
cßn b¸n lÎ lµ b¸n hµng cho ngêi tiªu dïng,chÊm døt qu¸ tr×nh
lu chuyÓn hµng ho¸
Hµng ho¸ b¸n bu«n vµ b¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu
ph¬ng thøc kh¸c nhau
4.1.§èi víi b¸n bu«n
Cã hai ph¬ng thøc b¸n hµng lµ b¸n hµng qua kho vµ b¸n
hµng vËn chuyÓn th¼ng
4.1.1. Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ mua vÒ ®îc nhËp kho råi
tõ kho xuÊt b¸n ra .Ph¬ng thøc b¸n hµng qua kho cã hai hinh
thøc giao nhËn
a) H×nh thøc nhËn hµng : Theo h×nh thøc nµy bªn mua
sÏ nhËn hµng t¹i kho bªn b¸n hoÆc ®Õn mét ®Þa ®Ióm do
hai bªn tho¶ thuËn theo hîp ®ång,nhng thêng lµ do bªn b¸n
quy ®Þnh
b) H×nh thøc chuyÓn hµng : Theo h×nh thøc nµy ,bªn
b¸n sÏ chuyÓn hµng ho¸ ®Õn kho cña bªn mua hoÆc ®Õn
mét ®Þa ®Ióm do bªn mua quy ®Þnh ®Ó giao hµng
4.1.2.Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn
11
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ sÏ ®îc chuyÓn th¼ng
tõ ®¬n vÞ cung cÊp ®Õn ®¬n vÞ mua hµng kh«ng qua kho
cña ®¬n vÞ trung gian .Ph¬ng thøc b¸n hµng vËn chuyÓn
th¼ng cã hai h×nh thøc thanh to¸n
VËn chuyÓn cã tham gia thanh to¸n : Theo h×nh thøc
nµy ,hµng ho¸ ®îc vËn chuyªn th¼ng vÒ mÆt thanh
to¸n ,®¬n vÞ trung gian vÉn lµm nhiÖm vô thanh to¸n tiÒn
hµng víi ®¬n vÞ cung cÊp vµ thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua
VËn chuyÓn th¼ng kh«ng tham gia thanh to¸n: Theo
h×nh thøc nµy hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn th¼ng ,vÒ thanh
to¸n ,®¬n vÞ trung gian kh«ng lµm nhiÖm vô thanh to¸n tiÒn
víi ®¬n vÞ cung cÊp ,thu tiÒn cña ®¬n vÞ mua.Tuú hîp ®ång
,®¬n vÞ trung gian ®îc hëng mét sè phÝ nhÊt ®Þnh ë bªn
mua hoÆc bªn cung cÊp
4.2.§èi víi b¸n lÎ
Cã 3 ph¬ng thøc b¸n hµng lµ:B¸n hµng thu tiÒn tËp
trung b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung vµ b¸n hµng tù
®éng
4.2.1. Ph¬ng thøc b¸n hµng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy,nh©n viªn b¸n hµng chØ phô tr¸ch
viÖc giao hµng ,cßn viÖc thu tiÒn cã ngêi chuyªn tr¸ch lµm
c«ng viÖc nµy.Tr×nh tù ®îc tiÕn hµnh nh sau: Khach hµng
xem xong hµng ho¸ vµ ®ång ý mua,ngêi b¸n viÕt “ hãa ®¬n
b¸n lΔ giao cho kh¸ch hµng ®a ®Õn chç thu tiÒn th× ®ãng
dÊu “ ®· thu tiÒn” ,kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n ®ã ®Õn nhËn
hµng .Cuèi ngµy, ngêi thu tiÒn tæng hîp sè tiÒn ®· thu ®Ó
x¸c ®Þnh doanh sè b¸n. §Þnh kú kiÓm kª hµng ho¸ t¹i
12
quÇy,tÝnh to¸n lîng hµng ®· b¸n ra ®Ó x¸c ®Þnh t×nh h×nh
b¸n hµng thõa thiÕu t¹i quÇy
4.2.2.Ph¬ng thøc b¸n hµng kh«ng thu tiÒn tËp trung
Theo ph¬ng thøc nµy ,nh©n viªn b¸n hµng võa lµm
nhiÖm vô giao hµng, võa lµm nhiÖm vô thu tiÒn. Do
®ã ,trong mét cña hµng b¸n lÎ viÖc thu tiÒn b¸n hµng ph©n
t¸n ë nhiÒu ®Ióm. Hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú tiÕn hµnh kiÓm
kª hµng ho¸ cßn l¹i ®Ó tÝnh lîng b¸n ra,lËp b¸o c¸o b¸n
hµng ,®èi chiÕu doanh sè b¸n theo b¸o c¸o b¸n hµng víi sè
tiÒn thùc nép ®Ó x¸c ®Þnh thõa thiÕu tiÒn b¸n hµng
4.2.3.Ph¬ng thøc b¸n hµng tù ®éng
Theo ph¬ng thøc nµy, ngêi mua tù chän hµng ho¸ sau
®ã mang ®Õn bé phËn thu ng©n kiÓm hµng,tÝnh tiÒn,lËp
ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ thu tiÒn .Cuèi ngµy nép tiÒn b¸n hµng
cho thñ quü .§Þnh kú kiÓm kª,x¸c ®Þnh thõa ,thiÕu tiÒn b¸n
hµng
4.3. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n
4.3.1.Thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt:hµng ho¸ cña c«ng
ty sau khi giao cho kh¸ch hµng, kh¸ch hµng thanh to¸n ngay
b»ng tiÒn mÆt
4.3.2.Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt :Theo ph¬ng thøc
nµy ,hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao cho kh¸ch hµng ,kh¸ch
hµng cã thÓ thanh to¸n b»ng sÐc hoÆc chuyÓn kho¶n
5. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ kinh doanh
13
§Ó ®¸p øng kÞp thêi nh÷ng yªu cÇu trªn kÕ to¸n b¸n
hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ph¶i thùc hiÖn tèt
nh÷ng nhiÖm vô sau
Ghi chÐp ®Çy ®ñ ,kÞp thêi sù biÕn ®éng (nhËp_xuÊt)
cña tõng lo¹i hµng ho¸ trªn c¶ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ
Theo dâi, ph¶n ¸nh gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh b¸n hµng
,ghi chÐp kÞp thêi, ®Çy ®ñ c¸c kho¶n chi phÝ ,thu nhËp vÒ
b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qua kinh doanh th«ng qua doanh thu
b¸n hµng mét c¸ch chinh x¸c
Cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c,kÞp thêi,trung thùc, ®Çy
®ñ vÒ t×nh h×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
cña tõng lo¹i hµng ho¸ phôc vô ho¹t ®éng qu¶n lý doanh
nghiÖp
6. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông
C¸c chøng tõ kÕ to¸n chñ yÕu ®îc sö dông trong kÕ to¸n
b¸n hµngvµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ho¸ ®¬n b¸n hµng
Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng
PhiÕu xuÊt kho
PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé
PhiÕu thu ,phiÕu chi
B¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸
Chøng tõ thanh to¸n kh¸c
7. KÕ to¸n tæng hîp qu¸ tr×nh b¸n hµng
7.1. Tµi kho¶n sö dông
Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ
doanh thu
14
§Ó ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n gi¶m trõ
doanh thu kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau:
7.1.1. TK 511 “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp
dÞch vô”
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu tiªu thô s¶n
phÈm hµng ho¸,dÞch vô thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu trong kú
theo quy ®Þnh
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i kÕt chuyÓn cuèi kú
+TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕt chuyÓn cuèi lú
+Giam gi¸ hµng b¸n kÕt chuyÓn cuèi kú
+ThuÕ TT§B,thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép tÝnh trªn doanh
thu b¸n hµng thùc tÕ chÞu thuÕ
TT§B,thuÕ xuÊt khÈu
+ThuÕ GTGT(®èi víi c¸c c¬ së kinh doanh nép thuÕ
GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng thuÇn vµo tµi kho¶n
911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Bªn cã : Doanh thu b¸n s¶n phÈm,hµng ho¸,dich vô thùc
hiÖn trong kú
C¸c kho¶n doanh thu trî cÊp trî gi¸, phô thu mµ
doanh nghiÖp ®îc hëng
TK 511 kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh 4 tµi kho¶n
cÊp hai:
TK 5111 “Doanh thu b¸n hµng ho¸”
TK 5112 “Doanh thu b¸n c¸c s¶n phÈm”
TK 5113 “Doanh thu cung cÊp dich vô”
15
TK 5114 “Doanh thu trî cÊp ,trî gi¸”
7.1.2. TK 512 “Doanh thu néi bé”
TK nµy ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm hµng
ho¸ ,dÞch vô tiªu thô trong néi bé doanh nghiÖp ho¹ch to¸n
ngµnh.Ngoµi ra ,TK nµy cßn sö dông ®Ó theo dâi mét sè néi
dung ®îc coi lµ tiªu thô kh¸c nh sö dông s¶n phÈm hµng hãa
®Ó biÕu ,tÆng qu¶ng c¸o, chµo hµng…. HoÆc ®Ó tr¶ l¬ng
cho ngêi lao ®éng b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸.
Néi dung TK 512 t¬ng tù nh tµi kho¶n 511vµ ®îc chi tiÕt
thµnh 3 TK cÊp hai
TK 5121 “Doanh thu b¸n hµng”
TK 5122 “Doanh thu b¸n thµnh phÈm”
TK 5123 “Doanh thu cung cÊp dÞch vô”
7.1.3. TK 521 “ChiÕt khÊu th¬ng m¹i”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n doanh nghiÖp b¸n
gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua víi lîng lín
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî : C¸c kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i thùc tÕ ph¸t
sinh trong kú
Bªn cã : KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n chiÕt khÊu th¬ng
m¹i sang TK 511
TK 512 kh«ng cã sè d
7.1.4. TK 531 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”
TK nµy dung ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè s¶n phÈm
hµng ho¸ ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn
nh©n (kÐm phÈm chÊt,quy c¸ch…” ®îc doanh nghiÖp chÊp
nhËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
16
Bªn nî : TrÞ gi¸ cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®· tr¶ tiÒn cho ng-
êi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ sè
s¶n phÈm hµng ho¸ b¸n ra
Bªn cã : KÓt chuyÓn doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo
bªn nî cña TK 511 hoÆc TK 512
TK 531 kh«ng cã sè d
7.1.5 TK 532 “ Gi¶m gi¸ hµng b¸n”
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n
ph¸t sinh trong kú ho¹ch to¸n ®îc ngêi b¸n chÊp nhËn trªn gi¸
tho¶ thuËn
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî: C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn cho ng-
êi mua hµng
Bªn cã: KÕt chuyÓn toµn bé kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n
sang TK 511
TK 532 kh«ng cã sè d
S¬ ®å 1: Ho¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
TK 521,531,532 TK 511,512
17
K/c c¸c kho¶n ghi gi¶m
doanh thu vµo cuèi kú
Doanh thu b¸n hµng theo
gi¸ b¸n kh«ng chÞu thuÕ
GTGT
TK111,
112,131…
TK152, 153,156TK333
TK33311Tæng gi¸
thanh to¸n (c¶ thuÕ)
ThuÕ GTGT theo
ThuÕ GTGT ph¶i nép
(theo ph ¬ng ph¸p trùc tiÕp)
Doanh thu thùc tÕ b»ng
vËt t hµng ho¸
TK33311
ThuÕ GTGT ® îc khÊu trõ
nÕu cã
TK334TK911
K/c doanh thu thuÇn vÒ tiªu
thô
Thanh to¸n tiÒn l ¬ng víi
CNV b»ng s¶n phÈm hµng
ho¸
8. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
Sau khi tÝnh ®îc trÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ xuÊt b¸n,ta
tÝnh ®îc trÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ ®· b¸n ra
TrÞ gi¸ vèn TrÞ gi¸ mua Chi phÝ thu mua hµng xuÊt = hµng xuÊt + ph©n bæ cho b¸n hµng ®· b¸n
Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu mua Chi phÝ thu muaph©n bæ cho hµng = cña hµng tån ®Çu + ph¸t sinh trong + ph©n bæ cho hµng®· b¸n kú kú tån cuèi kú
Trong ®ãTrÞ gi¸ thu mua chi phÝ thu mua
TrÞ gi¸Cña hµng tån ®Çu + cÇn ph©n bæ ph¸t
mua cñaKú sinh trong kú
hµngChi phÝ thu mua tånPh©n bæ cho hµng = ®· b¸n TrÞ gi¸ mua hµng + TrÞ gi¸ mua hµng cuèi kú
Tån ®Çu kú nhËp trong kú
§Ó ho¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n kÕ to¸n sö dông TK
632- Tk nµy dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt kho
trong kú
KÕt cÊu TK
Bªn nî : TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm ,hµng ho¸,dÞch vô ,®· tiªu
thô trong kú
Bªn cã : KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng tiªu thô trong kú sang
TK 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”
TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm hµng ho¸ nhËp l¹i kho
TK 632 kh«ng cã sè d
18
19
S¬ ®å 2: Ho¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n (theo ph¬ng ph¸p KKTX)
TK 156 TK 157 TK 632 TK136
XuÊt kho hµng ho¸ TrÞ gi¸ vèn hµng gñi TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n bÞ
Gñi ®i b¸n ®îc x¸c ®Þnh ®· tiªu thô tr¶ l¹i
TrÞ gi¸ vèn cña hµng ho¸ xuÊt b¸n
TK 111,112
B¸n hµng vËn chuyÓn th¶ng
TK 133
ThuÕ GTGT
TK 152
Ph©n bæ chi phÝ thu mua cho hµng b¸n ra
20
S¬ ®å 3: Ho¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n (theo ph¬ng ph¸p KK§K)
Cuèi kú K/c trÞ gi¸ hµng cßn l¹i (cha tiªu thô)
TK 156,157 TK 611 TK 632 TK 911
§Çu kú kÕt chuyÓn hµng K/c gi¸ vèn hµng b¸n Gi¸ vèn hµng
ho¸ tån kho x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh
TK 111,112,131
NhËp kho hµng ho¸
TK 133
9. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
9.1 Chi phÝ b¸n hµng
Kh¸i niÖm: Chi phÝ b¸n hµng lµ mét bé phËn cña chi
phÝ thêi kú,chi phÝ b¸n hµng biÓu hiÖn b»ng tiÒn c¸c chi phÝ
mµ doanh nghiÖp bá ra phôc vô cho tiªu thô s¶n phÈm hµng
ho¸ trong kú ho¹ch to¸n
Ph©n lo¹i chi phÝ b¸n hµng theo néi dung chi phÝ
21
Chi phÝ b¸n hµng gåm: Chi phÝ nh©n viªn ,chi phÝ vËt
liÖu bao b×, chi phi dông cô ®å dïng, chi phÝ khÊu hao
TSC§,chi phÝ b¶o hµnh ,chi phÝ mua ngoµi ,chi phÝ b»ng tiÒn
kh¸c
Ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng cho hµng ho¸ b¸n ra trong kú
CPBH ph©n bæ CPBH cßn CPBH ph¸t CPBH ph©n bæ chocho hµng b¸n = l¹i ®Çu + sinh trong sè hµng cßn laitrong kú kú kú cuèi kú
CPBH cßn l¹i CPBH ph¸t sinh TrÞ gi¸ CPBH ph©n bæ cho ®Çu kú + trong kú hµngsè hµng cßn l¹i = cßncuèi kú TrÞ gi¸ hµng TrÞ gi¸ hµng cßn l¹i xuÊt b¸n + l¹i cuèi kú cuèi kú trong kú
Ho¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng
§Ó hoach to¸n CPBH kÕ to¸n sö dông TK 641 “Chi phÝ
b¸n hµng” .Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ liªn quan vµ
phôc vô cho qu¸ tr×nh tiªu thô theo néi dung g¾n liÒn víi
®Æc ®iÓm tiªu thô c¸c lo¹i h×nh s¶n phÈm
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî : TËp hîp chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
Bªn cã: C¸c kho¶n gi¶m chi phÝ b¸n hµng
+ KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng vµo tµi kho¶n 911
TK 641 kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh 7 TK
TK 6411 “Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng”
TK 6412 “ Chi phÝ vËn chuyÓn bao b×”
TK 6413 “Chi phÝ c«ng cô ,dông cô”
TK 6414 “Chi phÝ khÊu hao TSC§”
22
TK 6415 “Chi phÝ b¶o hµnh”
TK6416 “Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK6417 “Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c”
23
S¬ ®å 4: Ho¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng
TK 334,338 TK 641 TK 111,112.1388
TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trich Ghi gi¶m chi phÝ b¸n hµng
Theo l¬ng
TK 152.153TK 142 TK
911Chi phÝ vËt liÖu dông cô cho b¸n
KÕt chê K/c ®Ó x¸c ®Þnh
Hµng chuyÓn CPBH KÕt qu¶ kinh
K/c doanh
TK 214
Chi phÝ khÊu hao TSC§ phôcvô
Cho b¸n hµng K/C CPBH ®Ó x¸c ®Þnh
KÕt qu¶ kinh doanh
TK 142,242,335
Chi phÝ ph©n bæ dÇn ,chi phÝ
TrÝch tríc
TK 111,112,331 TK 133
CP mua ngoµi phôc vô b¸n hµng
TK 133
ThuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc
24
KhÊu trõ nÕu tÝnh vµo CPBH
25
9.2 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Kh¸i niÖm: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn
b»ng tiÒn nh÷ng hao phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra cho ho¹t
®éng chung cña toµn doanh nghiÖp trong kú ho¹ch to¸n
Ph©n lo¹i chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp theo néi dung chi
phÝ
Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm : chi phÝ nh©n
viªn qu¶n lý ,chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý,chi phÝ ®å dïng v¨n
phßng,chi phÝ khÊu hao TSC§ : thuÕ,phÝ,lÖ phÝ,chi phÝ dù
phßng ,chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
Ph©n bæ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (CPQLDN)
CPQLDN ph©n bæ cho Chi phÝ qu¶n lý toµn doanh nghiÖp Doanh thu b¸n hµng ho¸ho¹t ®éng kinh doanh = cña c¸c ho¹t ®éng kinhth¬ng m¹i Tæng doanh thu c¸c ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i
Doanh cña doanh nghiÖp
Ho¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
§Ó ho¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kÕ to¸n sö
dông TK 642 “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”.TK nµy dïng ®Ó
ph¶n ¸nh nh÷ng chi phÝ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cho ho¹t
®éng chung cña toµn doanh nghiÖp trong kú ho¹ch to¸n
KÕt cÊu tµi kho¶n
Bªn nî : TËp hîp CPQLDN thùc tÕ ph¸t sinh trong kú
Bªn cã : C¸c kho¶n lµm gi¶m chi phÝ qu¶n lý DN trong kú
+ KÕt chuyÓn CPQLDN vµo TK 911 hoÆc TK 1422
TK 642 kh«ng cã sè d vµ ®îc chi tiÕt thµnh 8 tµi kho¶n cÊp 2
TK 6421 Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý
TK 6422 Chi phÝ vËt liÖu qu¶n lý
TK 6423 Chi phÝ ®å dïng v¨n phßng
26
TK 6424 Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK 6425 ThuÕ,phÝ vµ lÖ phÝ
TK 6426 Chi phÝ dù phßng
TK 6427 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK 6428 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
S¬ ®å 5: Ho¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
TK 334,338 TK642 TK 111,112,1388
TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch Ghi gi¶m CPQLDN
Theo l¬ng
TK 152,338
CP vËt liÖu,dông cô cho QLDN TK 1422 Tk 911
KÕt ChuyÓn K/c ®Ó x¸c CPQLDN
TK 214 chê ®Þnh kÕt qu¶
K/cCP khÊu haoTSC§ cho QLDN K/c CPQLDN ®Ó x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
TK 142,242,335
CP ph©n bæ dÇn,CP trich tríc
TK 111,112,331TK 133
Chi phÝ mua
27
ngoµi phuc vô b¸n hµng
TK 333
C¸c kho¶n ph¶i nép
NSNN kh¸c (nÕu cã)
9.3 X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
§Ó hoach to¸n kÕt qu¶ kinh doanh kÕ to¸n sö dông
TK 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”.Tk nµy dïng ®Ó tÝnh
to¸n ,x¸c ®Þnh kÕt qu¶ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh phô,
c¸c ho¹t ®éng kh¸c.
KÕt cÊu TK:
Bªn nî: TrÞ gi¸ vèn cña s¶n phÈm ,hµng ho¸,dÞch vô t¹i thêi
chÝnh x¸c ®Þnh tiªu thô trong kú
Chi phÝ b¸n hµng,chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n
bæ cho sè hµng ho¸ ,dÞch vô tiªu thô trong kú
Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh,chi phÝ bÊt thêng
Bªn cã: Doanh thu thuÇn cña s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô ®·
ghi nhËn tiªu thô trong kú
Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c
Sè lç cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong kú
TK 911 kh«ng cã sè d
28
S¬ ®å 6: Ho¹ch to¸n kÕt qu¶ b¸n hµng
TK 632 TK 911 TK 511,512
K/c gi¸ vèn hµng ho¸ tiªu thô K/c doanh thu b¸n hµng
Trong kú thuÇn
TK 641,642 TK 142
K/c CPBH,CPQLDN ®Ó x¸c ®Þnh
KÕt qu¶ kinh doanh
TK 1422
CP chê K/c K/c kú sau K/c lç vÒ ho¹t ®éng b¸n hµng
S¬ ®å ho¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i
S¬ ®å ho¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qña b¸n hµng trong doanh nghiÖp th¬ong m¹i
ho¹ch to¸n b¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p KKTX,tÝnh
thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
29
TK 156 TK632 TK911 TK 3331 TK111,112,131 TK 635
Gia vèn K/c GVHB hµng xu©t x¸c ®Þnh kqkd b¸n
TK 521 Tk 511,512
TK liªn quan Tk 642,641K/c DT thuÇn Doanh
CPBH,CPQL K/c ®Ó thu DN,thùctÕ vÒ b¸n hµng TK 531Ph¸t sinh X® kqkd
Tk 133
ThuÕ xuÊt TK 532
KhÈu
TK 421
K/c c¸c kho¶n chi phÝ gi¶m doanh thu vµo
K/c l·i vÒ ho¹t ®éng
B¸n hµng Cuèi kú
S¬ ®å ho¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i
30
ho¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p KK§K, tÝnh thuÕ
GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp.
31
Tk 156 Tk 611 Tk 632 Tk 911 Tk 511,512 Tk 111,112,131 Tk 635
K/c hµng ho¸ GV hµng K/c GVHB K/c DT thuÇn
®Çu kú xuÊt b¸n X®kq kinh b¸n hµng doanh
TK 521
K/c tæng GV hµng tån cuèi kú
Tk 333 Tk 531
Tk 532
Tk 641,642
CPBH,CPQLDN K/c ®Ó X® kÕt thùc tÕ ph¸t sinh qu¶ kinh doanh
Tk 421
K/c l·i vÒ ho¹t ®éng b¸n hµng
K/c lç vÒ ho¹t ®éng b¸n hµng
32
ThuÕ
GTGTTK111,112,3
31NhËp kho
hµng mua
trong kú
TK liªn quanK/c c¸c kho¶n chi phÝ gi¶m
doanh thu vµ cuèi kú
KÕ to¸n chi tiÕt nghiÖp vô b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n
hµng
a) KÕ to¸n chi tiÕt doanh thu b¸n hµng
KÕ to¸n chi tiÕt doanh thu b¸n hµng ®îc tiÕn hµnh theo
yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp nh kÕ to¸n chi tiÕt doanh
thu b¸n hµng theo tõng ®Þa ®iÓm b¸n hµng ( quÇy
hµng,cña hµng,chi nh¸nh ,®¹i diÖn …) kÕ to¸n chi tiªt doanh
thu b¸n hµng theo tõng lo¹i theo tõng ngµnh hµng,nhãm hµng
,trong ®ã tõng ngµnh hµng cã thÓ theo dâi chi tiÕt ®îc
KÕ to¸n më sæ (thÎ) theo dâi chi tiÕt doanh thu theo
tõng ®Þa ®óng tiªu thô ,tõng ngµnh hµng,tng nhãm hµng
b) KÕ to¸n chi tiÕt kÕt qu¶ b¸n hµng
KÕt qu¶ b¸n hµng ®îc theo dâi chi tiÕt theo yªu cÇu cña
kÕ to¸n qu¶n trÞ, th«ng thêng kÕt qu¶ b¸n hµng ®îc chi tiÕt
theo ngµnh hµng ,mÆt hµng tiªu thô : kÕt qu¶ b¸n hµng n«ng
s¶n,kÕt qu¶ b¸n hµng ®øng m¸y,kÕt qu¶ b¸n hµng c«ng
nghÖ phÈm
Cã thÓ kÕt hîp ®îc mét phÇn kÕ to¸n chi tiÕt víi kÕ to¸n
tæng hîp ngay trong c¸c NhËt Ký_Chøng Tõ
Cuèi th¸ng kh«ng cÇn lËp b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n v× cã thÓ
kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ghi chÐp kÕ to¸n tæng hîp
ngay ë dßng sæ céng cuèi th¸ng ë trang NhËt Ký_Chøng Tõ
33
Ch¬ng 2
thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ ban hµng t¹i chi nh¸nh ®IÖn quang
1. §Æc ®iÓm chung cña §iÖn Quang
1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty
C«ng ty bãng ®Ìn §iÖn Quang ®îc thµnh lËp tõ n¨m
1979 dùa trªn xÝ nghiÖp bãng ®Ìn trßn ho¹t ®éng tõ tríc n¨m
1975.§©y lµ thêi kú mµ nÒn kinh tÕ níc ta vÉn cßn ho¹t ®éng
theo c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung díi sù ®Iòu hµnh cña nhµ
níc nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp. Cho ®Õn n¨m 1986 sau gÇn
10 n¨m thµnh lËp xÝ nghiÖp th× nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi
sang c¬ chÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa cã sù
qu¶n lý cña nhµ níc, víi ph¬ng ch©m “ chÊt lîng cao,gi¸ thµnh
h¹,mÉu m· hÊp dÉn” céng víi cung c¸ch qu¶n lý míi, hiÖu qu¶
kinh doanh cña doanh nghiÖp ngµy cµng cao vµ tõng bíc lµm
chñ thÞ trêng.§Õn n¨m 1991 xÝ nghiÖp ®îc ®æi tªn thµnh
c«ng ty bãng ®Ìn §iÖn Quang. C«ng ty cã trô së giao dÞch t¹i
125 Hµm Nghi QuËn 1,thµnh phè Hå ChÝ Minh, ®iÖn tho¹i
8290135, ®¨ng ký m· sè thuÕ:0300363808,tµi kho¶n t¹i
ng©n hµng C«ng Th¬ng chi nh¸nh 4,thµnh phè Hå ChÝ Minh.
Cho tíi nay C«ng Ty bãng ®Ìn cã 4 chi nh¸nh ph©n phèi
s¶n phÈm trong c¶ níc
1. Chi nh¸nh Hµ Néi_23B Phan §×nh Phïng,Hµ Néi
2. Chi nh¸nh §µ N½ng_88 Lª DuÈn_§µ N½ng
3. Chi nh¸nh Nha Trang_76 NguyÔn Tr·i
34
4. Chi nh¸nh CÇn Th¬_135C TrÇn Hng §¹o,CÇn Th¬
1.2. Chi nh¸nh ®iÖn quan Hµ Néi
Chi nh¸nh §iÖn Quang t¹i Hµ Néi ®îc thµnh lËp tõ n¨m
1994 trô së giao dÞch ®îc ®Æt t¹i 23B Phan §×nh Phïng Hµ
Néi. M· sè thuÕ lµ 0300363808-0-006-1. HiÖn nay chi nh¸nh
lµm nhiÖm vô ph©n phèi s¶n phÈm §iÖn Quang trªn toµn
miÒn b¾c b»ng c¸c h×nh thøc b¸n bu«n vµ b¸n lÎ.
35
B¶ng 1:KÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu chñ yÕu trong 2
n¨m 2002 vµ 2003
TT ChØ tiªu §VTN¨m
2002
N¨m
2003
So s¸nh
T¬ng
®èi%
1 Tæng doanh
thu
100
0
20.525.6
50
34.076.1
35
+13550
485
+66,01
7
2 L·i gép 100
0
800.954 850.763 +49809 +6,219
3 Chi phÝ kinh
doanh
100
0
669.586 750.000 +80414 +12,01
4 L·i thuÇn 100
0
205.148 390.000 +18522
5
+90,29
5 Nép ng©n s¸ch 100
0
32.454 70.373 +37895 +116,7
7
6 L·i rßng 100
0
70.023 100.000 +29977 +42,8
7 Lao ®éng ngêi 25 35 +10 +40
8 Thu nhËp BQ 1
ngêi/th¸ng
100
0
850 1000 +150 +17,65
1.3. §Æc ®iÓm quy tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸
Víi ®Æc ®iÓm cña mét doanh nghiÖp th¬ng m¹i, c«ng
viÖc kinh doanh lµ mua vµo, b¸n ra nªn c«ng t¸c tæ chøc kinh
doanh lµ tæ chøc quy tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸ chø
kh«ng ph¶i lµ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt .C«ng ty ¸p
dông ®ång thêi c¶ hai ph¬ng thøc kinh doanh mua b¸n qua
36
kho vµ mua b¸n kh«ng qua kho.Quy tr×nh lu©n chuyÓn hµng
ho¸ cña c«ng ty ®îc thùc hiÖn qua s¬ ®å sau:
Mua vµo Dù tr÷ B¸n ra
(B¸n qua kho)
(B¸n giao hµng th¼ng kh«ng qua kho
1.4 §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kinh doanh cu¶
chi nh¸nh c«ng ty §iÖn Quang
Chi nh¸nh c«ng ty cã bé m¸y qu¶n lý tËp trung gän nhÑ,
®øng ®Çu lµ gi¸m ®èc, bªn díi lµ c¸c phßng ban chøc n¨ng.
Gi¸m ®èc chi nh¸nh
Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc
Phßng kinh doanh
Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phßng kÕ to¸n
Chøc n¨ng nhiÖm vô ph©n cÊp néi bé c«ng ty:
Gi¸m ®èc c«ng ty
Lµ ngêi trùc tiÕp l·nh ®¹o, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña
c«ng ty qua bé m¸y l·nh ®¹o cña c«ng ty. Gi¸m ®èc lµ ngêi
37
chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn tríc ph¸p luËt vÒ mäi ho¹t ®éng
cña c«ng ty tríc c«ng ty trong quan hÖ ®èi néi vµ ®èi
ngo¹i,ho¹t ®éng cña c«ng ty
*Phã gi¸m ®èc tham mu cho l·nh ®¹o gi¸m ®èc vÒ ®Iòu
hµnh néi bé
*Phßng kinh doanh : Tham mu cho gi¸m ®èc c«ng ty vÒ kÕ
ho¹ch kinh doanh vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ
®¶m b¶o hiÖu qu¶,phèi hîp víi phßng kÕ to¸n ®Ó x¸c ®Þnh
t×nh h×nh c«ng nî theo c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®¶m b¶o hiÖu
qu¶
*Phßng tæ chøc hµnh chÝnh
X©y dùng vµ ¸p dông c¸c chÕ ®é quy ®Þnh néi bé vÒ
qu¶n lý sö dông lao ®éng.Chiu tr¸ch nhiÖm tríc giam ®èc
c«ng ty trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ®èi víi ngêi lao
®éng
*Phßng kÕ to¸n
Tham mu cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc qu¶n lý c¸c ho¹t
®éng tµi chÝnh, ®Ò xuÊt lªn gi¸m ®èc c¸c ph¬ng ¸n tæ chøc
kÕ to¸n ,®ång thêi th«ng tin cho ban l·nh ®¹o nh÷ng ho¹t
®éng tµi chÝnh, nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó kÞp thêi ®iÒu
chØnh qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh trong c«ng ty.
1.5 Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang
1.5.1 H×nh thøc kÕ to¸n
H×nh thøc kÕ to¸n mµ chi nh¸nh §iÖn Quang ¸p dông lµ
h×nh thøc NhËt Ký - Chøng tõ
1.5.2 H×nh thøc nµy cã ®Æc ®iÓm
KÕt hîp tr×nh tù ghi sæ theo trËt tù thêi gian víi tr×nh tù ghi
sæ ph©n lo¹i theo hÖ thèng c¸c nghiÖp vô kinh tÕ cïng lo¹i
38
ph¸t sinh ë ®¬n vÞ vµo sæ kÕ to¸n tæng hîp riÒng lµ sæ
NhËt Ký_Chøng tõ.
Cã thÓ kÕt hîp ®îc mét phÇn kÕ to¸n chi tiÕt víi kÕ to¸n
tæng hîp ngay trong c¸c NhËt ký_Chøng tõ
Cuèi th¸ng kh«ng cÇn lËp b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n v× cã thÓ
kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc ghi chÐp kÕ to¸n tæng hîp
ngay ë dßng sè céng cuèi th¸ng ë c¸c trang NhËt Ký_Chøng Tõ
39
S¬ ®å: HÖ thèng ho¸ th«ng tin kÕ to¸n theo h×nh thøc
NhËt Ký-Chøng Tõ
Chóng tõ gèc
B¶ng kª vµ B¶ng ph©n bæ ph©n bæ
Sæ kÕ to¸n NhËt Ký_Chøng Tõ Bao c¸o quü Chi tiÕt hµng ngµy
B¶ng tæng hîp chi Sæ c¸i TiÕt
B¸o c¸o tµi chÝnh
1.5.3 Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n
Bé m¸y kÕ to¸n cña chi nh¸nh §iÖn Quang tæ chóc theo
h×nh thøc tËp trung. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thi tr-
êng,bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®îc tæ chøc gon nhÑ, phï hîp
víi t×nh h×nh cña c«ng ty.
S¬ ®å : Bé m¸y cña c«ng ty
KÕ to¸n trëng
40
KÕ to¸n b¸n KÕ to¸n tiÒn KÕ to¸n Thñ kho hµng vµ theo l¬ng vµ tiÌn hµng ho¸ dâi c«ng nî mÆt
KÕ to¸n trëng:
Cã nhiÖm vô tæ chøc chØ ®¹o ,kiÓm tra thùc hiÖn
c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp,qu¸n xuyÕn ,tæng hîp ®«n
®èc c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n.§ång thêi thùc hiÖn kiªm nhiÖm
c«ng t¸c kÕ to¸n TSC§
B¸o c¸o víi c¬ quan chøc n¨ng vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng
tµi chÝnh cña ®¬n vÞ thÈm quyÒn ®îc giao
N¾m b¾t vµ ph©n tÝch t×nh h×nh tµI chÝnh cña c«ng
ty vÒ vèn vµ nguån vèn chÝnh x¸c, kÞp thêi tham mu cho l·nh
®¹o c«ng ty trong viÖc quyÕt ®Þnh qu¶n lý chÝnh x¸c kÞp
thêi
KÕ to¸n b¸n hµng vµ theo dâi c«ng nî
Theo dâi t×nh h×nh doanh thu ,c«ng nî víi kh¸ch hµng
Theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô nép ng©n s¸ch
nhµ níc
KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ tiÒn mÆt
TÝnh ra l¬ng ph¶i tr¶ vµ b¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ cho
c¸n bé nh©n viªn trong toµn c«ng ty
Theo dâi t×nh h×nh thu chi thanh to¸n tiÒn mÆt víi c¸c
®èi tîng
LËp ®Çy ®ñ,chÝnh x¸c c¸c chøng tõ thanh to¸n cho
kh¸ch hµng
41
KÕ to¸n hµng ho¸ : Cã nhiÖm vô theo dâi t×nh h×nh
nhËp_xuÊt_tån kho hµng ho¸
Thñ quü:
Thùc hiÖn trùc tiÕp qu¶n lý ,kiÓm ®óng c¸c thu chi,tiÒn
mÆt dùa trªn c¸c phiÕu thu, chi hµng ngµy ghi chÐp kÞp thêi
ph¶n ¸nh chÝnh x¸c thu ,chi vµ qu¶n lý tiÒn mÆt hiÖn cã.Th-
êng xuyªn b¸o c¸o t×nh h×nh tiÒn mÆt tån quü cña c«ng ty.
1.5.4 Tæ chøc lËp vµ ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh.
HiÖn nay chi nh¸nh c«ng ty ¸p dông hÖ thèng b¸o c¸o tµi
chÝnh ban hµnh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã söa
®æi bæ sung theo quyÕt ®Þnh sè /44/2001/Q§/BTC cña Bé
trëng Bé Tµi ChÝnh gåm :
42
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n MÉu sè B01_DNN
KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh MÉu sè B02_DNN
ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh MÉu sè B09_DNN
C¸c b¸o c¸o nµy thêng ®îc lËp vµ göi cho c¬ quan qu¶n
lý nhµ níc vµo cuèi n¨m tµi chÝnh (31/12)
2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh C«ng ty bãng ®Ìn
§iÖn Quang
2.1 KÕ to¸n b¸n hµng t¹i chi nh¸nh C«ng Ty Bãng
§Ìn §iÖn Quang
2.1.1 Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông
Trong c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng, kÕ to¸n chi nh¸nh c«ng ty §iÖn Quang sö dông c¸c
chøng tõ kÕ to¸n sau:
Chøng tõ sö dông
+ Ho¸ ®¬n GTGT_mÉu sè 01/GTGT_3LL
+ PhiÕu xuÊt kho_mÉu sè 02_VT
+ PhiÕu thu mÉu sè 01 _VT
+ Uû nhiÖm thu ,uû nhiÖm chi
Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông
XuÊt ph¸t tõ viÖc c«ng ty vËn dông hÖ thèng tµi kho¶n
ban hµnh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã söa ®æi bæ
xung theo quyÕt ®Þnh sè 144/2001/Q§-BTC ngµy 21/12/2001
cña Bé trëng Bé Tµi ChÝnh nªn trong ho¹ch to¸n b¸n hµng kÕ
to¸n cña c«ng ty sö dông mét sè TK nh:
TK 511: “Doanh thu b¸n hµng”
TK521: “C¸c kho¶n gi¶m trõ “ .TK nµy ®îc chi tiÕt thµnh
TK5211 “ChiÕt khÊu th¬ng m¹i”
43
TK 5212 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”
TK 5213 “Gi¶m gi¸ hµng b¸n”
TK 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n
Vµ c¸c TK kh¸c nh TK 111,112,131,3331
2.1.2 C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng
HiÖn nay, t¹i chi nh¸nh C«ng ty §iÖn Quang thùc hiÖn
theo 2 ph¬ng thøc b¸n hµng lµ b¸n bu«n vµ b¸n lÎ
a) Ph¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸
Trong ph¬ng thøc nµy,chi nh¸nh ph©n c«ng bé phËn
b¸n hµng riªng,bé phËn thu tiÒn riªng.Kh¸ch hµng sau khi
xem xong hµng ho¸ ,®ång ý mua th× ngêi b¸n viÕt ho¸ ®¬n
b¸n lÎ giao cho kh¸ch hµng,kh¸ch hµng ®em hµng ho¸ ®Õn
bé phËn thu tiÒn ®Ó thanh to¸n.Sau khi thanh to¸n
xong,kh¸ch hµng cÇm ho¸ ®¬n ®Õn chç giao hµng ®Ó nhËn
hµng
2.1.3 C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n tiÒn hµng
HiÖn nay, chi nh¸nh §iÖn Quang ¸p dông 2 ph¬ng thøc
thanh to¸n chñ yÕu lµ:
a) B¸n hµng thu tiÒn ngay (thanh to¸n nhanh)
Theo ph¬ng thøc nµy,hµng ho¸ cña c«ng ty sau khi giao
cho kh¸ch hµng ph¶i ®îc thanh toan ngay b»ng mÆt,sÐc
hoÆc chuyÓn kho¶n
b) B¸n hµng cha thu ®îc tiÒn ngay(thanh to¸n chËm)
§©y lµ h×nh thøc mua hµng tr¶ tiÒn sau.Theo h×nh
thøc nµy khi c«ng ty xuÊt hµng thÝ sè hµng ®ã ®îc coi lµ tiªu
thô vµ kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi nhËn doanh thu vµ theo dâi
trªn(sæ chi tiÕt c«ng nî)
c) Ph¬ng thøc ho¹ch to¸n b¸n hµng
44
2.1.4 Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ
a) Trêng hîp b¸n hµng thu tiÒn ngay
Ho¸ ®¬n GTGT
Liªn 1: Lu t¹i Liªn 2: Giao cho Liªn 3: Giao cho Vµo thÎ kho Phßng kÕ to¸n kh¸ch hµng thñ kho ( sæ kho)
XuÊt hµng PhiÕu thu
C¸c sæ liªn quan
111,511,3331
VÝ dô :Ngµy 5/1/2004 chi nh¸nh xuÊt hµng cho nhµ bµ An
thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt
Lo¹i Sè luîng §¬n gi¸
Thµnh tiÒn
Bãng Huúnh Quang1m2 2 thïng 10.000
400.000
Bãng trßn 25W 1 thïng 2.500
250.000
45
Bãng nÊm mê 40W 2 thïng 3.600
720.000
Tõ nghiÖp vô nµy ,phßng kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc
+LËp ho¸ ®¬n GTGT
MÉu sè 01/GTGT_3LL
Ho¸ ®¬n GTGT
Liªn 1(lu)
Ngµy 5 th¸ng 1 n¨m 2004Ký hiÖu:BA/2004ASè : 0052311
§¬n vÞ b¸n hµng: Chi nh¸nh §iÖn Quang§Þa chØ: 23B Phan §×nh Phïng§iÖn tho¹iHä Tªn ngêi mua:Bµ An§¬n vÞ §Þa chØH×nh thøc thanh to¸n: TiÒn mÆt
STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §VT Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn
1 2 3 4 5 6= 4 5
1 §Ìn 1m2 thïng 2 10.000 400.000
2 §Ìn trßn 25W thïng 1 2.500 250.000
3 §Ìn n»m 40W thïng 2 3.600 720.000
46
Céng tiÒn hµng 1.370.000
ThuÕ suÊt GTGT: 10% TiÒn thuÕ GTGT 137.000
Tæng céng thanh to¸n 1.507.000
Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷
Ngêi mua hµng KÕ to¸n trëng Thñ trëng ®¬n vÞ
47
+ PhiÕu xuÊt kho : PhiÕu xuÊt kho do thñ kho cña c«ng
ty lËp trªn c¬ së ho¸ ®¬n GTGT, lµm c¨n cø gi¸ vèn hµng
b¸n.
§¬n vÞ : Chi nh¸nh §iÖn QuangBé phËn
PhiÕu xuÊt kho Ngµy 5 th¸ng 1 n¨m 2004 Sæ: 007427 Nî TK 632 Cã TK 156
Hä tªn ngêi nhËn hµng: Bµ AnLý do xuÊt kho:XuÊt t¹i kho : Phan §×nh Phïng
STT Tªn nh·n hiÖu M· sè §VT Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn quy c¸ch,phÈm chÊt,vËt t,s¶n phÈm Yªu cÇu Thùc xuÊt
A B
1 §Ìn 1m2 thïng 2 2 10.000 400.000 2 §Ìn trßn 25W thïng 1 1 2.500 250.000 3 §Ìn n»m 40W thung 2 2 3.600 720.000
Céng 1.370.000
Tæng sè tiÒn (b»ng ch÷)
48
XuÊt ngµy 5 th¸ng 1 n¨m 2004
Phô tr¸ch bé phËn Phô tr¸ch cung tiªu Ngêi nhËn Thñ kho sö dông
KÕ to¸n viÕt phiÕu thu vµ thu tiÒn
Theo ho¸ ®¬n GTGT, nhµ bµ An thanh to¸n tiÒn ngay.
V× vËy sau khi giao hµng, kÕ to¸n b¸n hµng chuyÓn ho¸ ®¬n
GTGT (liªn 1) cho kÕ to¸n ®Ó viÕt phiÕu thu vµ thu tiÒn.
§¬n vÞ : chi nh¸nh §iÖn QuangBé phËn
PhiÕu thu Ngµy 5 th¸ng 1 n¨m 2004 QuyÓn sè: Sè Nî Cã
Hä tªn ngêi nép tiÒn : Bµ An§Þa chØLý do nép : Tr¶ tiÒn mua hµng theo ho¸ ®¬n sè 0052311Sè tiÒn : 1.507.000ViÕt b»ng ch÷
KÕ to¸n trëng Ngêi lËp phiÕu
§· nhËn ®ñ sè tiÒn
49
Ngµy 5 th¸ng n¨m 2004 Thñ quü ( Ký ,ghi râ hä tªn)
b) Trêng hîp b¸n hµng cha thu tiÒn
Ho¸ ®¬n GTGT
Liªn 1: Lu kÕ to¸n Liªn 2: Giao cho Liªn 3:Giao cho Vµo thÎ kho kh¸ch hµng thñ kho (sè kho)
Ph¶n ¸nh vµo c¸c sæ liªn XuÊt hµng quan 131 ,511,3331
Trong trêng hîp nµy,tr×nh tù kÕ to¸n b¸n hµng ®îc tiÕn hµnh
nh sau
Sau khi hîp ®ång kinh tÕ ®îc ký kÕt t¹i phßng kinh
doanh ,kÕ to¸n b¸n hµng lËp ho¸ ®¬n GTGT( 3 liªn), liªn 3
chuyÓn xuèng cho thñ kho,thñ kho c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT
®ã ®Ó viÕt phiÕu xuÊt kho cho hµng xuÊt.Sau khi xuÊt
hµng,thñ kho c¨n cø vµo Ho¸ ®¬n GTGT (3 liªn) ®Ó ghi vµo
sæ kho (ghi sè lîng hµng xuÊt). KÕ to¸n b¸n hµng vµ theo dâi
c«ng nî ghi vµo sæ chi tiÕt theo dâi c«ng nî sæ theo dâi
doanh thu
VÝ Dô: Ngµy 30 th¸ng 1 n¨m 2004 chi nh¸nh §iÖn
Quang b¸n hµng cho nhµ Minh QuyÒn, Minh QuyÒn cha thanh
to¸n tiÒn hµng
50
MÉu sè 01/GTKT_ 3LL
Ho¸ ®¬n GTGT Liªn 1 (lu)
Ngay 12 th¸ng 1 n¨m 2004 Ký hiÖu MQ/ 2003 A Sè : 0091254
§¬n vÞ b¸n hµng : Chi nh¸nh §iÖn Quang §Þa chØ : 23B Phan §×nh Phïng Sè tµi kho¶n §iÖn tho¹i M· sè Hä tªn ngêi mua hµng : Minh QuyÒn §¬n vÞ §Þa chØ : LÜnh Nam_Hoµng Mai Sè tµi kho¶n H×nh thøc thanh to¸n : thanh to¸n sau M· sè
STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §VT Sè lîng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn
A B C 1 2 3= 2 1
1 §Ìn !m2 thïng 7 10.000 1.400.000 2 §Ìn n»m 40W thïng 4 3.600 1.440.000
Céng tiÒn hµng2.840.000
ThuÕ suÊt GTGT :10% TiÒn thuÕ GTGT 284.000
Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 3.124.000
Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷
51
Ngêi mua hµng KÕ to¸n trëng Thñ tr-ëng ®¬n vÞ
Thñ kho viÕt phiÕu xuÊt kho vµ vµo thÎ kho t¬ng tù nh
trêng hîp b¸n hµng thu tiÒn ngay
2.2. Ho¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n
T¹i chi nh¸nh §iÖn Quang hiÖn t¹i t×nh h×nh trÞ gi¸
hµng xuÊt kho theo gi¸ ®Ých danh .Do ®ã khi xuÊt l« hµng
nµo th× sÏ tÝnh theo gi¸ ®Ých danh cña l« hµng ®ã
VÝ dô: Gi¸ vèn cña l« hµng ho¸ xuÊt kho trong th¸ng ®îc
kÕ to¸n tËp hîp nh sau
§¬n gi¸ cña ®Ìn 1m2 xuÊt b¸n lµ: 6800 ®ång/bãng
§¬n gi¸ cña ®Ìn 25W xuÊt b¸n lµ: 1580 ®ång/bãng
§¬n gi¸ cña ®Ìn n»m 40W xuÊt b¸n lµ : 1920 ®ång/bãng
Nh vËy trÞ gi¸ vèn lµ:
§Ìn 1m2 = (220)6800=272000
§Ìn 25W= (1100)1580= 158000
§Ìn 40W = (2100)1920 = 384000
52
B¶ng 2 : Sæ chi tiÕt gi¸ vèn hµng b¸n
Sæ chi tiÕt gia vèn hµng b¸nTµi kho¶n: 632
Th¸ng 1 n¨m 2004 §VT: 1.000Ngµy
th¸ng
ghi sæ
Chøng
tõ DiÔn gi¶i TK§¦Sè ph¸t sinh Sè d
SH NT Nî Cã Nî Cã
D ®Çu kú … … … …
XuÊt b¸n cho bµ
An
156 814
§Ìn 1m2 272
§Ìn trßn 158
§Ìn nÊm 384
Céng ph¸t sinh
D cuèi kú
Ngµy 31 th¸ng 01 n¨m
2004
KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr-êng
B¸o c¸o NhËp_XuÊt_ Tån hµng ho¸ ®îc kÕ to¸n hµng ho¸
lËp vµo cuèi th¸ng sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc trÞ gia vèn cña
hµng nhËp vµ xuÊt trong th¸ng
C¨n cø vµo sè d cuèi kú cña b¸o c¸o NhËp _XuÊt _Tån
hµng ho¸ kú tríc, phiÕu nhËp kho, xuÊt kho,ho¸ ®¬n GTGT
cña hµng ho¸ xuÊt b¸n kú nµy, kÕ to¸n hµng ho¸ lËp b¸o c¸o
NhËp_ XuÊt_Tån hµng ho¸
X¸c ®Þnh hµng ho¸ tån kho cuèi kú ta cã c«ng thøc
53
Tån D NhËp XuÊt cuèi = ®Çu + trong trong kú kú kú kú
B¶ng 3: B¸o c¸o NhËp _XuÊt_ Tån hµng ho¸ (TK 156)
54
B¸o c¸o NhËp _XuÊt_ tån hµng hãa(TK 156)
Th¸ng 1 n¨m 2004§VT : 1000®
M·Tªn hµng
ho¸§VT
Tån ®Çu th¸ng NhËp trong th¸ng XuÊt trong th¸ng Tån cuèi th¸ng
SL §G TT SL §G TT SL §G TT SL §G TT
§Ìn HQ 1m2 Thïn
g
4 136 544 3250 136 14960
0
3253 136 14824
0
1 136 136
§Ìn HQ
0,6m
Thïn
g
7 158 1106 2750 158 12640
0
2755 158 12719
0
2 158 316
§Ìn nÊm
40W
Thïn
g
2 192 384 2000 192 30720
0
2000 192 15148
8
2 192 384
§Ìn trßn
25W
Thïn
g
7 192 1344 1570 192 17088
0
1574 192 17068
8
3 192 576
Tæng céng 20 3378 9570 15694
0
9582 15639
06
8 1412
Ngµy 31 th¸ng 01 n¨m 2004
55
Thñ kho KÕ to¸n trëng
56
39
H¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng
Sau khi ho¸ ®¬n GTGT ®îc lËp ,kÕ to¸n b¸n hµng vµ
theo dâi c«ng nî ký duyÖt vµ lu mét b¶n t¹i phßng.Sau ®ã kÕ
to¸n b¸n hµng vµ c«ng nî vµo sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng
®îc lËp trªn m¸y tÝnh
C¸ch lËp sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng
+ Cét chøng tõ : ®îc lÊy tõ sæ ho¸ ®¬n,ngµy th¸ng lËp
trªn ho¸ ®¬n GTGT
+ Cét m· ®¬n vÞ : m· nµy do kÕ to¸n b¸n hµng vµ theo
dâi c«ng nî quy íc cµi ®Æt vµo m¸y
+ Cét sè tiÒn : LÊy sè liÖu ë dßng “ céng tiÒn hµng” trªn
tõng ho¸ ®¬n GTGT (sè tiÒn cha cã thuÕ GTGT)
+ Cét TK : ®Þnh kho¶n trªn m¸y ngay khi lËp chøng tõ
vµo
+ Cét doanh thu : ph¶n ¸nh doanh thu thanh to¸n ngay
vµ doanh thu thanh to¸n chËm.Sè liÖu ®ùoc lÊy trªn ho¸ ®¬n
GTGT (sè tiÒn cha cã thuÕ)
B¶ng 4: Sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng
40
CN C«ng ty §iÖn Quang
§Þa chØ: 23 B Phan §×nh Phïng
sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng
Th¸ng 1 n¨m 2004
§¬n vÞ tiÒn: 1.000 ®
Chøng tõ
M· kh¸ch
Sè tiÒn
Tµi kho¶n
Doanh thuThanh to¸n
chËmSæ Ngµy Nî Cã
Thanh to¸n ngay
TiÒn mÆt
TiÒn GNH
0075436
1
1/1/04 AC 11 11527 111 511 11527
0075436
3
1/1/04 YA 5 16028 131 511 16028
0075433
65
2/1/04 XA 10 35213 112 511 35213
.... …. …. …. …. …. …. …. …..
0775433
66
2/1/04 B A
20
1370 111 511 1370
…. …. …. …. …. …. …. …. ….
0099896
5
31/1/0
4
MQ
15
2840 131 511 2840
…. …. …. …. …. … …. …. ….
Céng 2.127.1
42
954.46
8
516.72
8
655.94
6
Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m
2004
KÕ to¸n ghi sæ
KÕ to¸n trëng
41
2.3 H¹ch to¸n thuÕ GTGT
ThuÕ GTGT lµ thuÕ tÝnh trªn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng
dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng
ThuÕ GTGT ph¶i nép cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh mét trong hai
ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ hoÆc tÝnh trùc tiÕp GTGT
T¹i chi nh¸nh §iÖn Quang thùc hiÖn nép thuÕ GTGT theo
ph¬ng ph¸p khÊu trõ. TÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ ®Òu chÞu thuÕ
suÊt 10%. Nh vËy sè thuÕ GTGT ph¶i nép x¸c ®Þnh theo
c«ng thøc.
= -
Trong ®ã ThuÕ GTGT = gi¸ tÝnh thuÕ cña ®Çu ra hµng
ho¸ dÞch vô b¸n ra x ThuÕ xuÊt GTGT (%)
ThuÕ GTGT
®Çu vµo = Tæng sè thuÕ GTGT ®· thanh to¸n ghi trªn
ho¸ ®¬n GTGT mua hµng ho¸ dÞch vô , ghi trªn biªn lai nép
thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu
C¬ së ®Ó ho¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu ra lµ c¸c ho¸ ®¬n
GTGT. Hµng ngµy, c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n
tiÕn hµnh vµo ''B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra''
42
cuèi ngµy kÕ to¸n céng rån kÕt qu¶ tõng cét, cuèi th¸ng, kÕ
to¸n céng dån kÕt qu¶ tõng ngµy ®Ó vµo ''Tê khai thuÕ
GTGT '' viÖc lËp b¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra,
®ång thêi víi viÖc ghi'' sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng'' vµ
tæng sè thuÕ GTGT ®Çu ra ph¸t sinh trong th¸ng ghi trªn
b¶ng kª nµy ph¶i khíp ®óng víi sæ thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶n
¸nh trªn sæ c¸i TK 33311
B¶ng 5. B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra.
43
CN C«ng ty §iÖn Quang
§Þa chØ: 23 B Phan §×nh Phïng
B¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra
ThuÕ suÊt 10%
(Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ)
§¬n vÞ tÝnh: 1000
Ho¸ ®¬n, CT b¸n ra Ngµy Tªn ngêi mua
MST ngêi mua
MÆt hµngDoanh thu cha thuÕ
ThuÕ GTGT®Çu ra ghi chóKHH§ Sè
MH 103B007543
611/1/04
C«ng ty DÖt len mïa §«ng
0100106138
§Ìn trßn+HQ
11527 1152,7
00754363
1/1/04 Chî Phïng Hng050075397
6§Ìn
trßn+NÊm16028 1602,8
Céng007543
652/1/04 Thµnh an
0201728690
§Ìn HQ 35213 3521
00754366
2/1/04 Bµ - An060011012
5§Ìn
HQ+trßn…1370 …137
Céng…. …. …. …. …. …. ….
00998965
3/1/04 Minh QuyÒn010010709
6HQ+trßn +
nÊm2840 284
Céng 2127142 212714,2
43
Ngêi lËp biÓu Ngµy 31 th¸ng 1 n¨m 2004Ký , hä tªn KÕ to¸n trëng
44
B¶ng 6.Tê khai thuÕ GTGT
C¨n cø lËp tê khai thuÕ GTGT
- C¨n cø vµo sè liÖu céng cuèi th¸ng''B¶ng kª ho¸ ®¬n,
chøng tõ hµng ho¸ ho¸ ®¬n b¸n ra.
- C¨n cø vµo chøng tõ nép thuÕ GTGT, chøng tõ hoµn
thuÕ GTGT,gi¶m thuÕ GTGT.
- C¨n cø vµo sè liÖu ghi sæ kÕ to¸n.
Tê khai thuÕ GTGT
(Dïng cho c¬ së tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊ trõ)Chi nh¸nh §iÖn Quang
§i¹ chØ: 23B Phan §×nh Phïng - Hµ Néi
M· sè thuÕ:
§¬n vÞ tiÒn: 1000
STT ChØ tiªu kª khai
Doanh thu
cha thuÕ
GTGT
ThuÕ
GTGT
1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 2.127.142.
212.714,
2
2 Hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ
GTGT2.127.142
A Hµng ho¸ xuÊt khÈu (thuÕ xuÊt
0%)
B Hµng ho¸ dÞch vô (thuÕ xuÊt
5%)
C Hµng ho¸ dÞch vô (thuÕ 10%)2.127.142
212.714,
2
D Hµng ho¸ dÞch vô (thuÕ xuÊt
20%)
3 Hµng ho¸ dÞch mua vµo 1561940 156194
4 ThuÕ GTGT hµng ho¸ dÞch vô
mua vµo 156194
45
5 ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ 156194
6 ThuÕ GTGT ph¶i nép = (2)-(5) 56520,2
7 ThuÕ GTGT kú tríc chuyÓn gia
A Nép thiÕu
B Nép thõa hoÆc cha ®îc khÊu
trõ
8 ThuÕ GTGT ®· nép trong th¸ng
9 ThuÕ GTGT ®îc hoµn tr¶ trong
th¸ng
10 ThuÕ GTGT ph¶i nép th¸ng nµy 56520,2
HiÖn nay m¹ng líi tiªu thô cña chi nh¸nh lµ kh¸ réng, do
®ã trong qu¸ tr×nh b¸n hµng còng thêng ph¸t sinh c¸c kho¶n
nî ph¶i thu vµ kÕ to¸n ph¶i më sæ theo dâi c«ng nî cho tõng
kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng cha thanh to¸n tiÒn hµng, kÕ to¸n
ph¶n ¸nh vµo sæ ''Céng nî më cho tøng kh¸ch hµng chøng tõ
lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ chi tiÕt céng nî lµ ho¸ ®¬n GTGT.
B¶ng 7. Sæ chi tiÕt céng nî
Chi nh¸nh §iÖn Quang
§Þa chØ:
Sæ chi tiÕt c«ng nî
Th¸ng 1 n¨m 2004
Tµi kho¶n 131 - Ph¶i thu cña kh¸ch hµng
§èi tîng - MQ- Minh QuyÒn
§¬n vÞ tiÒn:
1.000®
Chøng
tõ DiÔn gi¶iTK §/¦ Ph¸t sinh
Sè Ngµy Nî Cã
D ®Çu th¸ng
46
…….
5/01
….
Doanh thu b¸n ®Ìn
ThuÕ GTGT cha thanh
to¸n
………………..
Céng ph¸t sinh D cuèi
511
33311
…….
2.84
0
284
155
77
…….
……
Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2004
KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n
trëng
47
3. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi
nh¸nh §iÖn Quang
a. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông. Trong qu¸ tr×nh ho¹ch
to¸n chi nh¸nh sö dông c¸c TK sau:
TK 641: Chi nh¸nh b¸n hµng
TK 911: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
T¹i chi nh¸nh §iÖn Quang kh«ng sö dông TK 642 ''chi phÝ
qu¶n lý doanh nghiÖp ''
Chøng tõ ®îc sö dông ®Ó ho¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng lµ
phiÕu thu phiÕu chi…
b. H¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng.
* Chi phÝ b¸n hµng lµ chi phÝ lu th«ng, chi phÝ tiÕp thÞ
ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng gåm cã. Chi phÝ giao
dÞch, l¬ng nh©n viªn b¸n hµng vµ c¸c chi phÝ g¾n liÒn víi
kho b¶o qu¶n hµng ho¸.
B¶ng tËp hîp chi phÝ b¸n hµng
Th¸ng 1 n¨m 2004
§¬n vÞ tiÒn:
1000®
Chøng tõ
DiÔn gi¶i Sè tiÒnSH
Ngµy
th¸ng
11 2/1Anh Thµnh chi phÝ x¨ng dÇu
c«ng t¸c
1.000.00
0
30 5/1 T. Anh Thanh to¸n tiÒn thuª xe 900.000
35 6/1Trang thanh to¸n mua v¨n
phßng phÈm 45.000
40 17/1 ChÞ H¬ng thanh to¸n tiÒn níc 48.000
48
…. …. ….. ….
105 31/1ChÞ H¬ng thanh to¸n tiÒn vÖ
sinh 50.000
CéngCéng 20.585.0
00
49
B¶ng : Sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng.
Chi nh¸nh §iÖn Quang
§Þa chØ
Sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng
Th¸ng 01 n¨m 2004
§¬n vÞ tiÒn:
1.000.
Chøng tõ
DiÔn gi¶i
TK
®èi
øng
Sè ph¸t
sinhSè d
Sè Ngµy Nî Cã NîC
ã
D ®Çu th¸ng ……. …. …
.
…
.
11 2/1 Anh Thµnh CP x¨ng 111 3.000
30 5/1 T.Anh thanh to¸n thuª
xe
,, 6.900
35 6/1 Trang thanh to¸n
mua VPP
,, 545
40 17/1 H¬ng thanh to¸n tiÒn
níc
480
… … … … … … … …
105 31/1
H¬ng thanh to¸n tiÒn
VS 50
Céng ph¸t sinh 20.58
5
D cuèi th¸g …….. …. …
.
…
.
50
Ngµy 31 th¸ng 01 n¨m 2004
KÕ to¸n trëng
4. H¹ch to¸n kÕt qu¶ b¸n hµng
Song song víi viÖc tæ chøc b¸n hµng, viÖc x¸c ®Þnh
chÝnh x¸c kÕt qu¶ kinh doanh còng lµ mét vÊn ®Ò quan
träng ®èi víi l·nh ®¹o chi nh¸nh C«ng ty §iÖn Quang, v× qua
kÕt qu¶ b¸n hµng, l·nh ®¹o t¹i chi nh¸nh C«ng ty sÏ biÕt ®îc
thÞ trêng miÒn B¾c cã ph¶i lµ thÞ trêng tiÒm n¨ng ®èi víi
c«ng ty hay kh«ng ®Ó cßn ®a ra híng gi¶i quyÕt.
T¹i chi nh¸nh §iÖn quang, kÕt qu¶ b¸n hµng ®îc x¸c
®Þnh nh sau:
= - -
Trong ®ã:
= -
ViÖc ®ã x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ®îc thùc hiÖn vµo
cuèi mçi th·ng khi ®ã kÕ to¸n sÏ tÝnh ®îc kÕt qu¶ b¸n hµng
cña th¸ng ®ã lµ l·i hay lç.
Trong th¸ng 1 n¨m 2004, kÕ to¸n chi nh¸nh §iÖn Quang
®· h¹ch to¸n kÕt qu¶ b¸n hµng nh sau:
* Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng
+ Doanh thu b»ng tiÒn mÆt.
Nî TK 111 954.468.000
Cã TK 511 954.468.000
+ Doanh thu b»ng tiÒn göi ng©n hµng
Nî TK 112 516.728.000
Cã TK 511 516.728.000
* Doanh thu tr¶ chËm
Nî TK 131 655.946.000
Cã TK 511 655.946.000
51
* Trong th¸ng 1 n¨m 2004 t¹i chi nh¸nh kh«ng ph¸t sinh
c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu, do ®ã trong phÇn nµy hä ph¶n
¸nh c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
* KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng
Nî TK 511: 2.127.142.000
Cã TK 911: 2.127.142.000
* Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng b¸n
Nî TK 632: 1561.940.000
Cã TK 156: 1561.940.000
* KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n
Nî TK 911 : 1561.940.000
Cã TK 632: 1561.940.000
* KÕt chuyÓn CPBH
Nî TK 911: 20.585.000
Cã TK 641: 20.585.000
KÕt qu¶ tiªu thô th¸ng 1 n¨m 2004 ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
KÕt qu¶ tiªu thô = 2.127.142.000 - 1561.940.000-
20.585.000
= 544.617.000
Sau ®ã kÕ to¸n ghi.
Nî TK 911: 868.951.000
Cã TK 421: 868.951.000
Nh vËy, kÕt qu¶ kinh doanh cña chi nh¸nh C«ng ty trong
th¸ng 1 n¨m 2004 lµ cã l·i. KÕ tãan ph¶n ¸nh tæng hîp tÝnh
h×nh tiªu thô hµng ho¸, t×nh h×nh thanh to¸n víi ngêi mua
kÕt qu¶ l·i cña C«ng ty trong th¸ng 1 n¨m 2004 trªn NKCT sè
8 nh sau.
B¶ng 11. NhËt ký chøng tõ sè 8.
52
NhËt ký chøng tõ sè 8
Ghi cã c¸c TK: 156,511,131,632,641,911
Th¸ng 1n¨m 2004
§¬n vÞ
tiÒn:1.000®
STSHTK
Ghi
nî
C¸c TK ghi cã
C¸c TK ghi nî 156 131 511 632 641 911Tæng
céng
1` 111 TiÒn mÆt 954.468 954.468
2 112 TiÒn göi ng©n hµng 516.728 516.728
3 131 Ph¶i thu kh¸ch hµng 655.946 655.946
4 511Doanh thu b¸n hµng
2.127.1
42
2.127.142
5 632Gi¸ vèn hµng b¸n
1561.9
40
1.561.946
6 X¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinhdoanh
1561.94
0
20.58
5
1.582.525
53
Tæng céng1561.9
40
2127.14
2
1561.94
0
20585 212714
2
Ngµy 31 th¸ng 01 n¨m 2004
KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n tr-
ëng
54
50
Sau khi ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸
trªn TKCT sè 8 cuèi th¸ng kÕ to¸n më sæ c¸i TK 632 ®Ó x¸c
®Þnh gi¸ vèn hµng ®· b¸n ra trong th¸ng.
B¶ng 12. Sæ c¸i TK 632.
Sæ c¸i TK 632
§¬n vÞ tiÒn:
1.000®
Ghi cã c¸c TK ®èi øng Nî TK nµy
T1 T2 T3 …Cén
gNKCT sè 8 (ghi cã TK
156)
1561.9
40
Céng ph¸t sinh bªn nî 1561.9
40
Céng ph¸t sinh bªn cã 1561.9
40
Sè d Nî 0
Cã 0
Ngµy 31 th¸ng 1 n¨m 2004
KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n trëng
(Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)
§ång thêi víi viÖc më sæ c¸i TK 632, kÕ to¸n më sæ c¸i
TK 511 còng dùa trªn NKCT sè 8.
B¶ng 13: Sæ c¸i TK 511Sè d ®Çu th¸ng: D nî
D cãSæ c¸i TK 511
§¬n vÞ tiÒn:
1.000®
Ghi cã c¸c TK øng nî TK
nµy
T1 T2 T3 … Céng
51
NCCT sè 8 ghi cã NC
911
2.127.1
42
Céng ph¸t sinh bªn nî 2.127.1
42
Céng ph¸t sinh bªn cã 2.127.1
42
Sè d Nî 0
Cã 0
Ngµy 31 th¸ng 1 n¨m 2004
KÕ to¸n ghi sæ KÕ to¸n trëng
(ký, hä tªn) (ký, hä tªn)
Trong trêng hîp cã c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu kÕ to¸n
më sæ cµi nc 5213 ®Ó theo dâi song th¸ng mét t¹i chi nh¸nh
§iÖn Quang kh«ng ph¸t sinh nh÷ng kho¶n gi¶m trõ doanh thu
do ®ã trong phÇn nµy kh«ng ®Ò cËp tíi.
§Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh tøc lµ x¸c ®Þnh xem
doanh nghiÖp l·i bao nhiªu, lç bao nhiªu. V× vËy cuèi th¸ng
doanh nghiÖp ph¶i më sæ chi tiÕt TK 911 – X¸c ®Þnh kÕt
qu¶ kinh doanh.
Sæ chi tiÕt x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
TK 911
§¬n vÞ tiÒn: 1000
Ngµy
th¸ng
ghi sæ
Chøng
tõ DiÔn gi¶iTK
§/¦
Sè ph¸t sinh Sè
dSH NT Cã Nî
31/1 k/c doanh thu
thuÇn
511 21271
42
k/c gi¸ vèn hµng
b¸n
632 1561.9
40
52
k/c chi phÝ b¸n
hµng
641 20.585
Céng
Ngµy 31 th¸ng 1 n¨m 2004
Ngêi ghi sæ KÕ
to¸n trëng
(ký, hä tªn) (ký, hä tªn)
§Ó phôc vô yªu cÇu qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh
doanh hµng th¸ng, kÕ to¸n chi nh¸nh §iÖn Quang lËp mét sè
b¸o c¸o tµi chÝnh sö dông trong néi bé c«ng ty (b¸o c¸o qu¶n
trÞ) trong ®ã cã b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh.
B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanhT¹i chi nh¸nh ®iÖn quang
Th¸ng 1 n¨m 2004 §¬n vÞ tiÒn:
1000® ChØ tiªu Sè
tiÒn
Tæng doanh thu b¸n hµng 2.127.14
2
Doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng 2.127.14
2
Gi¸ vèn hµng b¸n 1561.940
Chi phÝ b¸n hµng 20.585
L·i thuÇn vÒ ho¹t ®éng b¸n hµng 868.951
Ch¬ng III
Mét sè nhËn xÐt vµ ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn
c«ng t¸c kÕ toµn b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
b¸n hµng t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang
53
1. NhËn xÐt chung vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh
c«ng ty §iÖn Quang.
Mét trong nh÷ng vÉn ®Ò c¬ b¶n mµ c¸c nhµ l·nh ®¹o
doanh nghiÖp hiÖn nay quan t©m ®ã lµ lµm sao cã thÓ
®øng v÷ng ®îc trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù c¹nh tranh
khèc liÖt. Muèn lµm ®îc nh vËy th× doanh nghiÖp ph¶i ®a
®îc nhiÒu s¶n phÈm cña m×nh ra thÞ trêng vµ ®îc ngêi tiªu
dïng chÊp nhËn, cã nh vËy th× doanh nghiÖp míi cã thÓ thu
håi ®îc vèn ®Ó bï ®¾p chi phÝ vµ cã l·i. §Ó lµm ®îc nh vËy
th× doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµn
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng.
Sau mét thêi gian thùc tËp t¹i chi nh¸nh c«ng ty §iÖn
Quang, ®îc quan s¸t thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n cña chi
nh¸nh.Tuy kh¶ n¨ng cßn h¹n chÕ song víi kiÕn thøc ®· häc t¹i
trêng em xin ®a ra mét vµi nhËn xÐt cña m×nh vÒ c«ng t¸c
kÕ to¸n chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®inh kÕt
qu¶ b¸n hµng nãi riªng t¹i chi nh¸nh c«ng ty nh sau:
1.1 Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc.
* VÒ bé m¸y kÕ to¸n:
- T¹i chi nh¸nh c«ng ty cã ®éi ngò kÕ to¸n nhiÖt t×nh,
tr×nh ®é chuyªn m«n cao, nghiÖp vô v÷ng vµng, sö dông vi
tÝnh thµnh th¹o gióp cho c«ng viÖc kÕ to¸n nhanh gän vµ
chÝnh x¸c.
- ViÖc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n nh hiÖn nay ®¶m b¶o sù
thèng nhÊt ®èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n, gióp cho kÕ to¸n ph¸t
huy ®ñ vai trß, chøc n¨ng cña m×nh.
* VÒ h×nh thøc kÕ to¸n.
54
Do ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n trong chi nh¸nh cã tr×nh
®é chuyªn m«n v÷ng vµng nªn c«ng ty sö dông h×nh thøc
nhËt ký – chøng tõ. H×nh thøc nµy cã u ®iÓm: C¨n cø chøng
tõ ®Ó ghi sæ kÕ to¸n râ rµng, kh«ng ph¸t sinh viÖc ghi trïng
lÆp, khèi lîng c«ng viÖc ghi sæ kÕ to¸n Ýt v× tËn dông u thÕ
cña b¶n tæng hîp chøng tõ gèc cïng lo¹i, c«ng viÖc kiÓm tra
®èi chiÕu kh«ng bÞ dån vµo cuèi kú kÕ to¸n, ¸p dông h×nh
thøc nµy c«ng ty gi¶m ®îc lao ®éng trong phßng kÕ to¸n mµ
vÉn cung cÊp nhanh nhÊt, chÝnh x¸c nhÊt nh÷ng th«ng tin
kinh tÕ phôc vô cho qu¶n lý ®iÒu hµnh doanh nghiÖp nãi
chung vµ t×nh h×nh tiªu thô hµng hãa cña chi nh¸nh nãi
riªng.
* ViÖc vËn dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n.
Chi nh¸nh c«ng ty hiÖn nay vËn dông hÖ thèng tµi
kho¶n kÕ to¸n dµnh cho doanh nghiÖp võa vµ nhá theo quyÕt
®Þnh ( cã söa ®æi vµ bæ xung ) sè 144/ 2001/ Q§ - BTC ngµy
21 th¸ng 12 n¨m 2001 cña Bé trëng Bé tµi chÝnh
Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cïng quan t©m.
MÆc dï c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang ®·
®¸p øng ®îc yªu cÇu qu¶n lý vÒ hai khÝa c¹nh lµ tu©n thñ
chuÈn mùc kÕ to¸n vµ phï hîp víi t×nh h×nh qu¶n lý thùc tÕ
cña c«ng ty song vÉn cßn mét sè ®iÒu tån t¹i trong c«ng t¸c
kÕ to¸n ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ b¸n hµng.
* VÒ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn hµng xuÊt kho.
HiÖn nay t¹i chi nhanh ®ang ¸p dông tÝnh gi¸ vèn hµng
xuÊt kho theo gi¸ ®Ých danh, ®©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö
dông trong trêng hîp doanh nghiÖp qu¶n lý hµng hãa theo
55
tõng l« hµng ®ã. Nh vËy vÊn ®Ò ®Æt ra ®ã lµ nÕu l« hµng
nhËp vµo th¸ng 1 mµ xang th¸ng 2, th¸ng 3 th¸ng 4 cha tiªu
thô ®îc mµ xang tËn th¸ng 5 míi tiªu thô ®îc vËy th× trong 5
th¸ng ®ã hµng vÉn ®Ó ë trong kho mµ khi xuÊt ra vÉn tÝnh
theo gi¸ ban ®Çu th× doanh nghiÖp sÏ kh«ng thu håi ®îc
kho¶n chi phÝ kho b·i ®Ó hµng.
VÒ viÖc lËp dù phßng c¸c kho¶n nî khã ®ßi.
M¹ng líi tiªu thô hµng hãa trong thµnh phè Hµ Néi cña chi
nhµnh lµ kh¸ réng, bªn c¹nh nh÷ng kh¸ch hµng thêng xuyªn.
Chi nhµnh lu«n më réng quan hÖ t×m ra kh¸ch hµng míi. Do
®ã còng thêng ph¸t sinh nh÷ng kháan nî khã ®ßi, song hiÖn
nay c«ng ty l¹i kh«ng trÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi.
* VÒ h×nh thøc sæ kÕ to¸n
HiÖn nay C«ng ty sö dông c¸c lo¹i sæ theo h×nh thøc kÕ
to¸n NhËt ký chøng tõ, tuy cã u ®iÓm nhng h×nh thøc nµy
kh«ng thuËn tiÖn khi sö dông nh: MÉu sæ phøc t¹p cång kÒng
kh«ng phï hîp víi kÕ to¸n b»ng m¸y… vµ ®Æc biÖt kh«ng phï
hîp víi quy m« kinh doanh cña chi nh¸nh. Víi ®Æc ®iÓm lµ
mét doanh nghiÖp th¬ng m¹i cã quy m« kinh doanh còng nh
bé m¸y qu¶ lý kinh doanh kh«ng lín, chi nh¸nh ¸p dông chÕ
®é kÕ tãan ban hµnh cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Tuy
nhiªn trong doanh môc sæ kÕ to¸n ¸p dông cho c¸c doanh
nghiÖp võa vµ nhá kh«ng cã h×nh thøc sæ kÕ to¸n NhËt ký –
chøng tõ v× h×nh thøc nµy thêng ®îc ¸p dông trong c¸c
doanh nghiÖp lín, trong kú kÕ to¸n cã ph¸t sinh nhiÒu nghiÖp
vô kinh tÕ. Nªn viÖc chi nh¸nh ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n
nµy lµ kh«ng phï hîp víi thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n ph¸t sinh ë
®¬n vÞ.
56
VÒ viÖc c¬ giíi hãa c«ng t¸c kÕ to¸n.
Trong c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n, t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang
®· sö dông m¸y vi tÝnh nhng chØ ®¬n thuÇn lµ ®Ó ghi nhËn
c¸c chøng tõ kinh tÕ ph¸t sinh trªn EXCEL. §Ó c«ng t¸c kÕ
to¸n cã thÓ thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c tiÖn
kiÖm thêi gian, tinh gi¶m lao ®éng…Nªn ch¨ng chi nh¸nh
§iÖn Quang nªn ®a phÇn mÒm kÕ to¸n vµo hÖ thèng th«ng
tin cña m×nh. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ
to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh
nghiÖp.
1.2 Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña viÖc hoµn thiÖn kÕ
to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng.
- ViÖc hoµn thiÖn ph¶i ®¶m b¶o tu©n thñ ®óng chÕ ®é
kÕ tãan vµ chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh cña nhµ níc.
- C¸c biÖn ph¸t hoµn thiÖn ®a ra cÇn mang tÝnh kh¶ thi
cã hiÖu qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. ChÝnh v× vËy
viÖc hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn nguån nh©n lùc hiÖn cã, bé
m¸y qu¶n lý C«ng ty kh«ng thay ®æi, phï hîp víi ®Æc ®iÓm
C«ng ty.
- Hoµn thiÖn kÕ to¸n ph¶i ®¶m b¶o kÕt hîp thèng nhÊt
gi÷a kÕ to¸n tæng hîp víi kÕ to¸n chi tiÕt. Nguyªn t¾c nµy
thÓ hiÖn ë viÖc sö dông khoa häc hÖ thèng tµi kho¶n ®¶m
b¶o hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n, ®ång thêi cã mét hÖ
thèng sæ chi tiÕt gän nhÑ vµ ®Çy ®ñ.
- ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i ®¶m b¶o ®îc
viÖc cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho c¸n bé qu¶n lý.
Tãm l¹i ®Ó ®a hµng hãa cña C«ng ty ®Õn tay ngêi tiªu
dïng ph¶i cã sù kÕt hîp hµi hßa, sù lç lùc cña toµn thÓ c¸n bé
57
c«ng nh©n viªn trong ®ã cã sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña bé
phËn kÕ to¸n.
1.3 Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c
kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh
§iÖn Quang.
* Gi¶i ph¸p 1. VÒ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn hµng xuÊt
kho.HiÖn nay, chin nh¸nh tÝnh trÞ gi¸ hµng xuÊt kho theo ph-
¬ng ph¸p gi¸ ®Ých danh, ph¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n nhng
khã bï ®¾p chi phÝ. Do ®ã chi nh¸nh §iÖn Quang nªn ¸p
dông ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc ®Ó tÝnh trÞ gi¸ hµng
xuÊt kho. ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng tån kho sÏ
®îc ph¶n ¸nh gÇn víi gi¸ trÞ hiÖn t¹i v× ®îc tÝnh theo gi¸ cña
nh÷ng lÇn nhËp kho míi nhÊt. Cuèi kú, sè lîng hµng hãa
kh«ng bÞ tån kho.
* Gi¶i ph¸p 2. VÒ h×nh thøc kÕ to¸n.
HiÖn nay chi nh¸nh ®ang ¸p dông h×nh thøc nhËt ký –
chøng tõ. H×nh thøc nµy tuy cã u ®iÓm song còng khã v×
tÝnh hãa c«ng t¸c kÕ to¸n theo xu híng cña thêi ®¹i. Theo em
chi nh¸nh nªn chuyÓn sang h×nh thøc nhËt ký chung. Theo
h×nh thøc nµy sæ nhËt chung ®Òu ghi theo trËt tù thêi gian
toµn bé nghiÖp vô kinh tÕ – tµi chÝnh ph¸t sinh ë ®¬n vÞ.
NÕu ®¬n vÞ cã khèi lîng nghiÖp vô kinh tÕ – tµi chÝnh ph¸t
sinh nhiÒu c¸c nghiÖp vô cïng lo¹i còng nhiÒu th× cã thÓ më
thªm mét sè nhËt ký ®Æc biÖt ®Ó ghi c¸c nghiÖp vô cïng lo¹i
ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian ®Ó ®Þnh kú (5 hoÆc 10
ngµy) Tæng hîp sè tµi liÖu ghi sæ c¸i theo quy ®Þnh cña chÕ
®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. H×nh thøc nµy cã u ®iÓm ®¬n gi¶n,
dÔ hiÓu, thuËn tiÖn cho ph©n c«ng, lao ®éng trong phßng
58
kÕ to¸n, thuËn tiÖn cho viÖc sö dông m¸y tÝnh trong c«ng t¸c
kÕ to¸n.
Chi nh¸nh §iÖn Quang hiÖn nay ho¹ch to¸n c¸c nhiÖm vô
ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp
vµo chung mét tµi kho¶n lµ TK 641 Chi phÝ b¸n hµng Nh
vËy sÏ g©y sù khã kh¨n vµ kh«ng chÝnh x¸c khi Tæng C«ng ty
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. V× vËy chi nh¸nh §iÖn Quang
nªn sö dông thªm mét quyÓn sæ chi tiÕt tµi kháan 642 ®Ó
ghi chÐp c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh nh…
NV1: TiÒn níc th¸ng 1 ghi
Nî TK 642
Cã TK 111
NV2: TiÒn vÖ sinh v¨n phßng
Nî TK 642
Cã TK 111
NV3: TiÒn b¶o vÖ, phÝ ng©n hµng, phÝ EMS.
Nî TK 642
Cã TK 111
+ Gi¶i ph¸p 3. VÒ viÖc lËp dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu
khã ®ßi.
§Ó qu¸n triÖt nguyªn t¾c thËn träng trong kÕ to¸n. Chi
nh¸nh nªn tiÕn hµnh lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Thùc trÊt
cña c«ng viÖc nµy lµ cho phÐp chi nh¸nh ®îc tÝnh dù phßng
b»ng c¸ch dµnh mét phÇn lîi nhuËn trong n¨m chuyÓn sang
n¨m sau nh»m trang tr¶i nî ph¶i thu khã ®ßi cã thÓ ph¶i sö lý
trong n¨m sau, kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh
cña n¨m sau.
59
Theo quy ®Þnh vÒ lËp dù phßng (th«ng t 107 /2001/TT –
BTC)
- §iÒu kiÖn lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
+ Kho¶n c«ng nî ph¶i thu cã thêi h¹n tõ 3 n¨m trë nªn
+ §¬n vÞ nî ®· gi¶i thÓ, ph¸ s¶n, ®· ngõng ho¹t ®éng
hoÆc trêng hîp thêi h¹n nî cha qu¸ 3 n¨m nhng ®· cã ®Çy ®ñ
b»ng chøng vÒ viÖc ®¬n vÞ gi¶i thÓ, ph¸ s¶n.
- Ph¬ng ph¸p lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ph¶i ®îc lËp chi tiÕt cho tõng
kháan nî ph¶i thu khã ®ßi. Cuèi kú khi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh,
c¨n cø vµo sè d chi tiÕt cña kho¶n thu khã ®ßi ®Ó lËp dù
phßng ho¹ch to¸n vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, sang cuèi
niªn ®é kÕ to¸n sau x¸c ®Þnh sè dù phßng cÇn lËp.
+ NÕu dù phßng cÇn lËp lín h¬n sè dù phßng ®· lËp n¨m
tríc th× lËp sè chªnh lÖch lín h¬n.
+ NÕu sè dù phßng cÇn lËp nhá h¬n sè dù phßng ®· lËp
th× hoµn nhËp sæ dù phßng.
Møc dù phßng c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi tèi ®a
kh«ng vît qu¸ 20% tæng sè d nî ph¶i thu cña doanh nghiÖp t¹i
thêi ®iÓm cuèi n¨m vµ ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp kh«ng bÞ
lç.
- Tr×nh tù kÕ to¸n lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi
+ Cuèi kú kÕ to¸n doanh nghiÖp c¨n cø c¸c kho¶n nî
ph¶i thu ®îc x¸c ®Þnh lµ kh«ng ch¾c ch¾n thu ®îc (nî ph¶i
thu khã ®ßi) kÕ to¸n ph¶i x¸c ®Þnh sæ dù phßng ph¶i thu
khã ®ßi cÇn trÝch lËp.
- NÕu sæ dù phßng cÇn trÝch lËp cña n¨m nay lín h¬n sè
d cña c¸c kho¶n dù phßng ®· trÝch lËp cuèi niªn ®é tríc cha
sö dông hÕt th× sè chªnh lÖch lín h¬n ®îc trÝch lËp nh sau.
60
Nî TK 642
Cã TK 139
- Ngîc l¹i sæ trÝch lËp n¨m nay nhá h¬n sè dù phßng
trÝch lËp n¨m tríc th× sè chªnh lÖch nhá h¬n ®îc hoµn lËp
nh sau
Nî TK 139
Cã TK 642
- C¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi khi ®îc x¸c ®Þnh thùc
sù lµ kh«ng ®ßi ®îc th× ®îc phÐp xãa nî.
Nî TK 139: Sæ ®· trÝch lËp
Nî TK 642: Sæ cha trÝch lËp
Cã TK 138, 131
+ §ång thêi ghi nî TK 004
- Khi ®ßi ®îc c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ®· sö lý.
Nî TK 111
Cã TK 711
+§ång thêi ghi cã TK 004
Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¸
tr×nh kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n
hµng t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang. Tuy nhiªn ®Ó nh÷ng ph¬ng
híng nµy thùc hiÖn ®îc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p sau.
- Chi nh¸nh ph¶i thêng xuyªn båi dìng n©ng cao tr×nh
®é chuyªn m«n cho ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n C«ng ty.
- CÇn trang bÞ c¬ së vËt chÊt ®Çy ®ñ cho phßng kÕ
to¸n.
- Chi nh¸nh ph¶i cã ý thøc chÊp hµnh nghiªm chØnh nªn
®é kÕ to¸n, tµi kho¶n sö dông c¸c mèi quan hÖ ®èi øng tµi
kho¶n vµ chÕ ®é sæ s¸ch.
61
62
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
1. S¸ch KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp cña
trêng §¹i häc KTQD
2. Mét sè b¸o c¸o thùc tËp cña Kho¸ tríc trêng Trung häc
Kinh tÕ Hµ Néi vµ mét sè trêng kh¸c
63
môc lôc
Lêi nãi ®Çu
Ch¬ng I. C¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp th¬ng m¹i................................................................................................1
1. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng
trong c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i..........................................1
1.1. Kh¸i niÖm vÒ b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng
................................................................................................1
1.2. Vai trß cña kÕ to¸n b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n
hµng........................................................................................2
1.3. Yªu cÇu cña kÕ to¸n b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n
hµng........................................................................................2
2. Doanh thu b¸n hµng vµ c¸c kho¶n lµm gi¶m trõ doanh
thu...........................................................................................3
2.1. Doanh thu b¸n hµng .................................................3
2.1.1. Kh¸i niÖm doanh thu b¸n hµng .............................3
2.1.2. §iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu................................3
2.1.3. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n doanh thu b¸n hµng............3
2.2. C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu .................................4
2.2.1. Kh¸i niÖm...............................................................4
2.2.2. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh
thu...........................................................................................4
3. C¸c ph¬ng thøc tÝnh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt kho ®Ó
b¸n...........................................................................................5
3.1. Ph¬ng ph¸p nhËp tríc xuÊt tríc.................................5
3.2. Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc.................................5
3.3. Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn..........................5
3.4. Ph¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh..........................5
4. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng............................................6
64
4.1. §èi víi b¸n bu«n ........................................................6
4.2. §èi víi b¸n lÎ...............................................................7
4.3. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n.......................................8
5. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng x¸c ®Þnh kÕt qu¶
kinh doanh ..............................................................................8
6. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông............................................8
7. KÕ to¸n tæng hîp qu¸ tr×nh b¸n hµng.........................9
8. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n .......................................12
9. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng.........................14
9.1. Chi phÝ b¸n hµng ...................................................14
9.2. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp...............................17
9.3. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng..................................19
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang....................24
1. §Æc ®iÓm chung cña §iÖn Quang.............................24
1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty...24
1.2. Chi nh¸nh §iÖn Quang Hµ Néi ................................24
1.3. Quy tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸..........................25
1.4. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kinh doanh cña
chi nh¸nh c«ng ty §iÖn Quang...............................................25
1.5. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang
..............................................................................................27
1.5.1. H×nh thøc kÕ to¸n ..............................................27
1.5.2. H×nh thøc nµy cã ®Æc ®iÓm.............................27
1.5.3. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n......................................28
1.5.4.Tæ chøc luËt vµ ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh......29
2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµngvµ x¸c ®Þnh kÕt
qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh c«ng ty bãng ®Ìn §iÖn Quang....30
65
2.1. KÕ to¸n b¸n hµng t¹i chi nh¸nh c«ng ty bãng ®Ìn
§iÖn Quang............................................................................30
2.1.1. Chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông ...........................30
2.1.2. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng ...................................31
2.1.3. C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n tiÒn hµng.................31
2.1.4. Tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ..........................32
2.2. H¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n.....................................37
2.3. H¹ch to¸n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng...............................43
3. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh §iÖn
Quang ...................................................................................47
4. H¹ch to¸n kÕt qu¶ b¸n hµng......................................48
Ch¬ng III: Mét sè nhËn xÐt vµ ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh §iÖn Quang ..................................................................54
1. NhËn xÐt vÒ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i c«ng ty chi nh¸nh §iÖn Quang
..............................................................................................54
1.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc..........................................54
1.2. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña viÖc hoµn thiÖn kÕ
to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng......................56
1.3. Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c
kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i chi nh¸nh
§iÖn Quang ...........................................................................57
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o ..........................................61
66
67
68