Kültür Mantarları Sayı: 5

Lorem ipsum

dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed ultrices nibh orci. Donec blandit laoreet augue, ac egestas purus rutrum

et. Sed iaculis velit in urna consectetur ornare. Ut diam

turpis, sodales non euismod nec, pulvinar vel lorem

. Aenean est ipsum, euism

od a nibh in, viverra comm

odo ligula. Vivamus lacinia, urna a condim

entum laoreet, urna quam

varius m

auris, at mollis m

auris massa a neque. Etiam

at arcu nec tellus pulvinar gravida vel eu quam. Nam

id placerat arcu. Cras eu metus com

modo, feugiat diam

eu, cursus dolor. Vivam

us sem turpis, posuere ac velit vitae, sodales consectetur dui. Vivam

us hendrerit felis non felis varius aliquet. Donec sit amet urna erat. Vivam

us in viverra enim. Integer sagittis

nec orci eu pharetra. Aenean dignissim m

agna sed mollis tristique. Aenean posuere ultricies nunc, a dignissim

diam lobortis ut. Aenean sollicitudin lorem

non nibh egestas ullamcorper.

Vivamus ornare, urna eget sollicitudin ultricies, ante dui varius m

auris, eu interdum ligula m

agna non metus. Proin eget aliquam

dui. Donec sed placerat erat, eget egestas felis. Vivamus

viverra mauris arcu, quis convallis odio blandit et. Aenean non nibh quis sapien lacinia venenatis. Integer vitae m

i sodales, pharetra libero at, aliquet quam. Curabitur a urna nisi. Aliquam

placerat m

alesuada augue, in egestas augue rutrum sit am

et. Proin dapibus tortor at velit comm

odo faucibus. Etiam tincidunt bibendum

justo adipiscing pulvinar. Nunc vehicula iaculis volutpat. Sed eget tortor m

assa. Aenean non pellentesque ante. Proin cursus id erat at egestas. Donec pretium quam

eget est dapibus volutpat. Praesent vitae odio interdum enim

dapibus viverra pellentesque a justo. Donec in m

assa sed turpis mattis

auctor ut at ligula. Proin id tristique est. Integer vestibulum augue feugiat nulla venenatis, at m

ollis erat porttitor. In sit am

et iaculis dui, vel porttitor libero. Donec congue m

ollis molestie. Donec posuere orci non tem

pus tincidunt. Pellen-tesque habitant m

orbi tristique senectus et netus et malesuada

fames ac turpis egestas. Vestibulum

consectetur ipsum id

mauris aliquet sem

per. Etiam aliquet non nunc sed accum

-san. Praesent vestibulum

, sem id interdum

varius, turpis odio tincidunt m

etus, et viverra arcu augue at nulla. Nulla bibendum

porta elit, et consequat lorem iaculis vitae.

Vestibulum fringilla a odio quis ullam

corper. Aenean hendrerit ornare nisi, lobortis scelerisque nunc com

modo

eget. Ut sollicitudin diam erat, ornare gravida sem

suscipit in. Curabitur id lacus vel augue ferm

entum bibendum

. Interdum

et malesuada fam

es ac ante ipsum prim

is in faucibus. Aenean euism

od nisl eu lacus placerat venenatis eget eu justo. Ut sit am

et comm

odo tortor. Vivamus tincid-

unt hendrerit elit. Sed lobortis ante arcu, nec rhoncus mauris

congue a. Aliquam dignissim

pretium est, quis ultricies quam

sagittis lacinia. Duis id augue elem

entum, feugiat quam

id, lacinia tortor. Suspendisse et risus in arcu fringilla tristique. Aenean tem

por magna at tortor ultricies adipiscing. Donec placerat

id nisl non lobortis. Donec vitae condimentum

dui. Integer eros lacus, pharetra porttitor augue sit am

et, lobortis placerat elit. Donec sed lectus auctor, luctus m

auris vel, volutpat velit. Sed ipsum urna, m

ollis vel sagittis vel, suscipit non lectus. Sed sem

per mauris a risus aliquet, at accum

san libero porta. Donec id felis eget purus faucibus semper eu at odio. In condim

entum odio non consectetur tem

por. Vivamus varius blandit

viverra. Nulla molestie adipiscing ligula. Curabitur volutpat erat non fringilla dignissim

. Sed purus sem, consequat nec feugiat nec, tincidunt id purus. Integer vel ornare enim

, ornare sollicitudin odio. Vestibulum

ante ipsum prim

is in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae; Ut malesuada, arcu nec sollicitudin ultrices, justo urna tristique m

assa, ullamcor-

per dignissim augue nisi eget sapien. Sed sit am

et lacus sit amet est fringilla bibendum

. Nullam vel m

i tristique, porttitor est in, posuere est. Aenean augue nisl, gravida ac semper ac,

sodales quis magna. Curabitur placerat justo turpis, vitae vestibulum

est elementum

et. Vestibulum consequat bibendum

lorem, ac tincidunt tellus. In eu risus non dui aliquam

congue. Vestibulum

vehicula nisi vel arcu placerat, id euismod ligula fringilla. Cras scelerisque elem

entum erat m

alesuada eleifend. Donec id sagittis lacus, eget elementum

mauris. Aenean

quis rhoncus mi, ut porta odio. Cras facilisis, nunc ac sodales dictum

, eros nisl aliquam nibh, et im

perdiet risus arcu non diam. In tem

pus ligula nec erat viverra, auctor accumsan justo

luctus. Morbi ferm

entum placerat purus, quis bibendum

erat sodales pharetra. Nullam tem

pus tortor justo, et mollis m

etus condimentum

id. Interdum et m

alesuada fames ac ante

ipsum prim

is in faucibus. Duis sed odio eu purus convallis auctor. In vitae tellus vitae dolor tempus consectetur nec non nisl. Phasellus vulputate m

etus non nulla facilisis eleifend ut

Şapkanın altında kalın.

Kültür MantarlarıAylık Dergi

Sayı: 5

3

BaşlarkenKültür Mantarları

Editörden- Kültür Mantarı

Sevgili dostlar,

Derslerle, sınavlarla, ödevlerle; dershaneler, etütler, özel derslerle dolu bir yılı daha bitirmiş olmanın mutluluğunu yaşıyoruz bu sayımızda. Önümüzdeki günlerde de bir dönemi kapatacağız. Tamamı öğrencilerden oluşan kadromun ne denli yorgun olduğunu belirtmemize bilmem gerek var mı? Her şeye rağmen onların hepsi bu yükün altından başarıyla kalkmanın, üstüne üstlük bir de dergi çıkarmanın haklı gururunu yaşıyorlar.

Evet, bütün bu hengâmenin ortasında bir de dergi çıkarmak takdir edersiniz ki hepimizi zorluyor ve bizlere önceliklerimiz konusunda kararsızlıklar yaşatıyor. Keşke mümkün olsa da zamanımızın tamamını bu işe ayırıp sizlere çok daha kapsamlı, çok daha hacimli bir dergi sunabilsek.

Geçtiğimiz ay –hala da öyle- ülke gündemi baş döndürecek şekilde, neredeyse saat başı değişti, belki de değiştirildi. Yolsuzluk iddiaları, paralel devlet konusu, istifalar, görevden almalar, göreve atanmalar, yaklaşan yerel seçimler öncesi partilerin karşılıklı söylemleri… Hepsi birbirinden önemli! bu konuların arasında bir de Ayaz bebek vardı ki, bizce ayın konusu o idi.

Ka�a’nın, sevgilisine “Kapat pencereleri, dünya evimize girmesin.” demesi gibi biz de bu sayımızda gündemi meşgul eden hatta bize göre gündemi meşgul etmesi istenen konuları dergimize almadık, almak istemedik, almak gelmedi içimizden. Bunların yerine daha geri planda kalmış, unutulmaması gereken konu-lara değinmeyi uygun bulduk. Cinnet vakaları, Kültür Bakanlığı’nın tuhaf +18 kararı, yabancı dille milli eğitim ve tabii ki Ayaz bebek.

Umarız sizi bir süreliğine de olsa içine çekilmek istendiğiniz gündem çılgınlığından kurtarabiliriz. İyi okumalar sevgili dostlar, sevgili Şapka Altı Sakinleri!

Çuvaldızın Ucundakiler 4

İçimizdekiler 6

Kültür MantarlarıŞapkanın altında kalın.

Aylık dergi

Sayı: 5 Ocak 2014

EditörKültür Mantarı

Katkıda Bulunan MantarlarAta Alkan TÜRKERBetül TEZCAN

Duygu Melisa OVATEmre GÜLSOYLUEmre SÖNMEZFigen ÖVÜN

Gözde GÜNGÖRHille PAUL

İmran Aydın TALİJiyan AKHANTuğçe ILICAUğur GÖNÜL

İletişim Adresi:[email protected]

Lorem ipsum

dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed ultrices nibh orci. Donec blandit laoreet augue, ac egestas purus rutrum

et. Sed iaculis velit in urna consectetur ornare. Ut diam

turpis, sodales non euismod nec, pulvinar vel lorem

. Aenean est ipsum, euism

od a nibh in, viverra comm

odo ligula. Vivamus lacinia, urna a condim

entum laoreet, urna quam

varius m

auris, at mollis m

auris massa a neque. Etiam

at arcu nec tellus pulvinar gravida vel eu quam. Nam

id placerat arcu. Cras eu metus com

modo, feugiat diam

eu, cursus dolor. Vivam

us sem turpis, posuere ac velit vitae, sodales consectetur dui. Vivam

us hendrerit felis non felis varius aliquet. Donec sit amet urna erat. Vivam

us in viverra enim. Integer sagittis

nec orci eu pharetra. Aenean dignissim m

agna sed mollis tristique. Aenean posuere ultricies nunc, a dignissim

diam lobortis ut. Aenean sollicitudin lorem

non nibh egestas ullamcorper.

Vivamus ornare, urna eget sollicitudin ultricies, ante dui varius m

auris, eu interdum ligula m

agna non metus. Proin eget aliquam

dui. Donec sed placerat erat, eget egestas felis. Vivamus

viverra mauris arcu, quis convallis odio blandit et. Aenean non nibh quis sapien lacinia venenatis. Integer vitae m

i sodales, pharetra libero at, aliquet quam. Curabitur a urna nisi. Aliquam

placerat m

alesuada augue, in egestas augue rutrum sit am

et. Proin dapibus tortor at velit comm

odo faucibus. Etiam tincidunt bibendum

justo adipiscing pulvinar. Nunc vehicula iaculis volutpat. Sed eget tortor m

assa. Aenean non pellentesque ante. Proin cursus id erat at egestas. Donec pretium

quam eget est dapibus

volutpat. Praesent vitae odio interdum enim

dapibus viverra pellentesque a justo. Donec in m

assa sed turpis mattis

auctor ut at ligula. Proin id tristique est. Integer vestibulum

augue feugiat nulla venenatis, at mollis erat porttitor. In

sit amet iaculis dui, vel porttitor libero. Donec congue

mollis m

olestie. Donec posuere orci non tempus

tincidunt. Pellentesque

habitant m

orbi tristique

senectus et netus et malesuada fam

es ac turpis egestas. Vestibulum

consectetur ipsum id m

auris aliquet

semper.

Etiam

aliquet non

nunc sed

accumsan. Praesent vestibulum

, sem id interdum

varius, turpis odio tincidunt m

etus, et viverra arcu augue

at nulla.

Nulla bibendum

porta

elit, et

consequat lorem iaculis vitae. Vestibulum

fringilla a odio quis ullam

corper. Aenean hendrerit ornare nisi, lobortis scelerisque nunc com

modo eget. Ut sollicitudin

diam erat, ornare gravida sem

suscipit in. Curabitur id lacus

vel augue

fermentum

bibendum

. Interdum

et

malesuada fam

es ac ante ipsum prim

is in faucibus. Aenean euism

od nisl eu lacus placerat venenatis eget eu justo. Ut sit am

et comm

odo tortor. Vivamus tincidunt hendrerit elit. Sed

lobortis ante

arcu, nec

rhoncus m

auris congue

a. Aliquam

dignissim

pretium est, quis ultricies quam

sagittis lacinia. Duis id augue elem

entum, feugiat quam

id, lacinia tortor. Suspendisse et risus in arcu fringilla tristique. Aenean tempor m

agna at tortor ultricies adipiscing. Donec placerat id nisl non lobortis. Donec vitae condim

entum dui. Integer eros lacus, pharetra porttitor augue sit am

et, lobortis placerat elit. Donec sed lectus auctor, luctus mauris vel, volutpat velit. Sed ipsum

urna, mollis vel

sagittis vel, suscipit non lectus. Sed semper m

auris a risus aliquet, at accumsan libero porta. Donec id felis eget purus faucibus sem

per eu at odio. In condimentum

odio non consectetur tem

por. Vivamus varius blandit viverra. Nulla m

olestie adipiscing ligula. Curabitur volutpat erat non fringilla dignissim. Sed purus sem

, consequat nec feugiat nec, tincidunt id purus. Integer vel ornare enim

, ornare sollicitudin odio. Vestibulum ante ipsum

primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae; Ut m

alesuada, arcu nec sollicitudin ultrices, justo urna tristique m

assa, ullamcorper dignissim

augue nisi eget sapien. Sed sit amet lacus sit am

et est fringilla bibendum. Nullam

vel mi tristique, porttitor est in, posuere

est. Aenean augue nisl, gravida ac semper ac, sodales quis m

agna. Curabitur placerat justo turpis, vitae vestibulum est elem

entum et. Vestibulum

consequat bibendum lorem

, ac tincidunt tellus. In eu risus non dui aliquam

congue. Vestibulum vehicula nisi vel arcu placerat, id euism

od ligula fringilla. Cras scelerisque elementum

erat malesuada eleifend. Donec

Şapkanın altında kalın.

Kültür MantarlarıAylık Dergi

Sayı: 5

Eğitimsiz, geleneklerinden ötürü aşırı duygusallaşmış, en ufak bir olayda düşünmek yerine kendini duygularında boğan ve bütün eylemlerin dayanağı olarak duyguları temel alan bir toplumun güne ‘’Merhaba’’ deyişidir cinnet. Ailesine ‘’Günaydın’’ deyişidir. Komşusuna, arkadaşına selam verişidir. Bir merhaba, günaydın kelimesinin içine sıkıştırılmış ö�eli, bıkkın, mutsuz, kindar ruh halidir. Günün her saatinde hatta her dakikasında bu ruh hali içerisindeyiz. Dışarı çıkarmak istediğimiz bir yığın, gerçek, çözülmemiş problem, düşmanlıklar, kıskançlıklar, hırslar bütünüdür cinnet. Yaşamımız boyunca uzun vadede hayatımızı şekillendiren pek çok faktör vardır. Eğitim, iş hayatı, aile, sosyal çevre… Bu faktörler etrafında geçen her günün, yaşanan her olayın duygusal yönlü yansımaları olur. Bu yansımalar da haberleri sıkı takip eden birinin kolaylıkla tahmin edebileceği cinnet psikolojisidir. “Yozgat’ta, Trabzon’da ve daha birçok yerde cinnet geçiren falanca kişi ailesini ve çocuklarını öldürdü.’’; ve bunun gibi duyulması muhtemel birçok olay toplumumuzun nasıl bir psikoloji içerisinde olduğunu açıklamaya yetecektir. 2013 yılında yapılan araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de son bir yıl içerisinde 842 kadın, 12 nefret cinayeti olmak üzere sayısız öldürme vakaları yaşanmış. Kadın cinayetlerinin çoğunun geleneklere bağlı kalma çabasından ve kıskançlık krizlerinden kaynaklandığı söylenebilir. Öldürülen sayısız kadının çoğu da sosyal güvencesi olmayan ev işçileri olarak görünüyor. Bunun dışında cinnet halinin farklı boyut-lara ulaşmasıyla sayısız intihar vakası bunları takip etmiştir. İntihar vakalarının başında da 934 asker intiharı en çok dikkat çekenler arasında. Asker intiharlarının temel nedeni olarak zorlu askerlik koşulları başta geliyor. Ayrıca sevgiliye, aileye duyulan özlem de bu intiharları tetikleyen sebepler olsa gerek. Kısacası korkunç bir cinnet halindeyiz. Ölümle sonuçlanmasa da cinnet halinden doğan şiddet olaylarının insanlarda bıraktığı psikolo-jik etkiler de oldukça derin. Şiddet olaylarının başında da LGTB üyelerine yönelik linç girişimleri geliyor. Tabii her sene olduğu gibi yine zorla çalıştırılan sayısız çocuk işçinin de şiddete maruz kaldığı bilgisi araştırma sonuçlarının bir parçası. Gelecekte ne olacağını tahmin etmek zor ama gözümüzün döndüğü kesin. Kızgın bir boğa gibiyiz. Hem de renk körü olmuş bir boğa gibiyiz. Tüm güzellikleri ve yeşillikleri kırmızı gören ve bunlara ö�elenen asıl ö�elenmemiz gereken tüm kırmızıları da yeşil gören bunlara karşı pasif duran bir boğa gibiyiz.

4

Çuvaldızın Ucundakiler Kültür Mantarları

Diren Umut Cinnet Hali Yıl 2014. Gelişmekte, ekonomisi yüksek görülen, olimpiyatlara aday olan, çılgın projeler peşinde koşan bir ülkede 40 günlük bebek ailesinin yakacak odunu, kapalı camları, parası olmadığı için zatürreden öldü. Aynı ülkede, eş zamanda, kocası yolsuzluk suçundan tutuklanan sanatçımız ajitasyon yaptı. Elli kuruş verip bir yarışmacıyı elenmekten kurtaran ama bir bebeği soğuktan koruyamayan yardakçı seyirciler alkış tuttu. Paraya para demeyen sunucu-muz 'tam destek' diyerek sanatçımızın arkasında durdu. Çok duygusallı ortamdı vallahi, gözyaşları sel oldu. Pek içli, pek hüzünlü tablo tabii. Ama bizler için alışılageldik. Bizzat tanık olduğum için rahatça söyleyebiliyorum bunu. Ayaz'ın haberine yüreklerinin cız ettiğini dile getiren amcalarımız petrol zammına dakikalarca, sohbetlerce küfredi-yor. Özür dilerim. İnsanları o ya da bu olarak yaftaladım. Hâlbuki ben de o ya da buyum. Eğer, sıcaktan mayışmış halde evlerimizi yeterince ısıtamadığımıza dert yanarken, el kadar sabi ısıtılamadığı için ölüyorsa hepimiz oyuz ya da buyuz. Adli tıp uzmanları Ayaz Bebek'in ölümünün adli vaka teşkil etmediği için ölüm raporuna 'doğal ölüm' yazıldığını açıkladı.'Doğal ölüm' ne sevimsiz bir tamlama öyle. Hayır işte. Katiliz. Biziz o cani. Dillerimize pelesenk olan 'yemekten korktuğumuz, başka bir tabir ile yemeye korkuyormuş gibi yapıp saman altından suyu haldır haldır koşturduğumuz (Taze örneği var.) kul hakkını, tüyü bitmemiş yetimin hakkını ağzımızı şapırdata şapırdata yiyoruz. Bu gidişle, içimiz rahat olsun, daha da yeriz. Çünkü Ayaz Bebek ilk değildi. Daha geçen yıl İstanbul'un ortasında donarak ölen engelli vatandaşımız vardı. İnsanlar ölüyorken içimizdeki insanlık da ölüyor. Züğürt misali 'Tamam kötü bir durum ama onlar öyle yaşıyor diye biz de mi öyle yaşayalım?' tesellisini şappadanak yapıştıranlar, merak ettiğimden soruyorum; Ayaz Bebek, ailesi, daha nicesi 'Başkaları rahat yaşıyor diye biz de mi öyle yaşayalım?' dediler, diyorlar. Ayaz Bebek'in ölüm nedeni büyük insanlığın büyük ayıplarından yalnız biriydi. Hal böyleyken, ben sadece gündelik yaşamın sıkıcılığında ve boğuculuğunda ıvır zıvır ile dolup dolup taşan vicdanlarımıza bir seslenelim istiyorum:'Büyümelisin, büyüyeceksin.' Çünkü Alper Turgut'un dediği gibi; 'Hayat, soğuktan ölen bebeğin adının ayaz olması kadar, korkunç bir ironidir.'

5

Çuvaldızın UcundakilerKültür Mantarları

Her şeyin günden güne iyileştiği güzelleştiği güzide ülkemde yeni bir karar daha alındı. Uzun zamandır tiyatroya ve sanatçılara uygulanan baskıların ardından sıra sinemada. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın her yıl sinema filmleri için ayırdığı kaynaktan bu yıl 18 yaş ve üzeri ibaresi taşıyan filmler yararlanamayacak. Uzun lafın kısası kendi yağlarında kavrulmak zorundalar. Ey 18 yaşın üstündekiler ya da 18 yaşını doldurmamış ama bilet kesen görevlilerin karşısında kırk takla atan gençler; cinsel içerikli, bol şiddet temalı, izleyenlerin psikolojisini bozan, doğru yolda gideni yoldan çıkaran filmleri izlemek için artık boşuna uğraşmaya gerek kalmadı. Karar alanlara göre bu filmlerin kaliteli olmasına gerek yokmuş zaten. Alınan bu karar henüz çekilmemiş filmlere daha yapım aşamasında uygulanacak olan bir sansür. Belki nice güzel fikirleri olan yaratıcı senaristlere aba altından sopa göstermek. Belki bir türlü başarılı olamadığımız korku, aksiyon, bilim kurgu türlerinde başarılı olabilecekken, siz komedi ve dram türünde yazmaya devam edin, bu ülkenin her alanda olduğu gibi sinemada da yeniliklere ihtiyacı yok demek. Yaratıcı olmayın bizi de size destek olmak zorunda bırakmayın demek. Belki yaşınız 18’i geçmiş olabilir ama biz hala zeka yaşınızın 18’in altında kalması taraftarıyız demek.

Öncelikle belirtmek isterim ki, bu yazıyı ‘’milliyetçi’’ bir bakış açısıyla kaleme almadım. Günümüzde birçok gelişmekte olan üçüncü dünya ülkesinde olduğu gibi maalesef Türkiye’de de yabancı dil ile eğitim azımsanamayacak derecede üniversitelerimizi esir almış durumda. Yabancı dil ile eğitim veren bir vakıf üniversi-tesinde öğrenim görmekte olan biri olarak, durumun ne denli çarpık bir halde olduğunu sizinle paylaşmak istiyo-rum. Ne yazık ki dünya üzerinde yabancı dille eğitim verip, kendi kimliğini erozyona uğratmamış ve bilhassa sömürge görünümünden paçasını kurtarabilmiş bir tek üçüncü dünya ülkesi yoktur. Bizim üniversitelerimiz de bu görüntüleri yansıtmakta. Okula yerleştiğiniz zaman, eğer yeterli derecede İngilizce bilmiyorsanız hazırlık programına başlıyorsunuz ve bu program sizi bölümünüzde zorunlu olarak kullanmanız gereken seviyeye hazırlıyor. Peki, gerçekten de öyle mi? Şahsen, bir kişiden bile duymadım ki hazırlık okuyarak bölüm için yeterli seviyeye geldiğini iddia etsin. İşte tam olarak bu noktada işler bambaşka bir hale bürünüyor. Yerli ya da yabancı okutmanlar ile öğrenciler arasında oluşan iletişim kopuklukları, kendi dilinizde hâlihazırda biliyor olduğunuz ders ile alakalı terimlerin yabancı dildeki karşılıklarını ezberlemek ile geçen zaman kayıpları, ders için olması gereken tartışma ortamının hiçbir şekilde verimli olamayışı, liste bu şekilde uzar gider. Yıllarca ‘’ezberci eğitim’’ e karşıyız sloganları atanların oluşturdukları bu sistem, sadece ve sadece ezberciliğe zemin hazırlamaktadır. Öğrenmek yerine ezberlemek durumunda bırakılan nesiller, fikir yürütebilecek kadar bilgi donanımına sahip olamadıklarından, gelecekte de türlü sıkıntılar yaşıyorlar. Örneğin mezun olmuş olan bir endüstri mühendisi yahut bir siyaset bilimi mezunu o güne kadar öğrenmiş olduğu uygulamaların veya terimlerin kendi dilindeki kullanımına aşina olmadığından, iş dünyasına girdiğinde sudan çıkmış balığa dönebiliyor. Yabancı dil eğitimi almak ile yabancı dil ile eğitim almak arasındaki büyük farkın göz ardı edilmesinin, tartışmaların sığlaşmasından başka hiçbir amaca hizmet etmediği kanaatindeyim. Elbette bireylerin birden fazla dil öğrenmesinin kendilerine sağlayacağı faydalar, en başta ufukların genişlemesi adına su götürmez bir gerçek. Ancak mesleki alanlar ve ihtisas alanlarında yabancı dil ile eğitim görmek süreci güçleştirdiği gibi geçmiş kuşaklarla neredeyse taban tabana zıt yeni kuşaklar ortaya çıkarmakta ve potansiyel anlamda her türlü gelişimin önünde engeller teşkil etmektedir. Ben de pek çok insan gibi bu sistemi kendi ülkesinin gençlerinin öğrenim hakkına vurulan ağır bir darbe olarak değerlendiriyorum. Türkiye bazında bu konuyu ele aldığımız vakit size bir soru yöneltmek istiyorum. Eğer Türkiye 1920’li yıllarda sömürge bir ülke halini alsaydı sizce eğitim sistemi günü-müzde nasıl olurdu? Bugünkünden tek farkının bütün yüksek öğrenim kurumlarının yabancı dil veya dillerde olacağını tahmin etmek sanırım o kadar da zor değil. Öyleyse hiçbir ‘’milli’’ olguya olumlu yansımayan bu yozlaşmış sisteme olanaklar sağlayan bakanlığın isminin önündeki ‘’milli’’ sözcüğü laf olsun diye mi orada duruyor? Bence öyle.

Yabancı Dille “Milli” Eğitim

+18 Müdahale

İçimizde Kalanlar- Emre SÖNMEZ

6

Televizyon, kimine göre sıkıcı bir iş gününün yorgunluğunu karşısında pinekleyerek atabileceğiniz bir kara kutu, kimine göre sıcak kumlar-dan serin sulara atlamak gibi rahatlatan görsel şölen, kimine göreyse zamanın en büyük katili. Aslına bakar-sak ne vakit kaybı yaratacak kadar içi boş ne de hayatların üzerine kurulabileceği kadar dolu olan bu alet birçok amaçla kullanılıyor. Kimileri kendi sürüsünü toplayıp kaval çalıyor, kimileri yavaş yavaş insanların bilinçaltını zehirliyor, kimileriyse insanlar daha da uyusun diye nice rüyalar gösteriyor. İşin içine haberler de girince yönetimi kötü ellerde olan bir televizyon zihinlerde matrix yaratabilecek kadar etkili bir araç haline gelebiliyor. Ama durun, her şey bu kadar kötü değil! Kara kutuyu RTÜK’ün kurallarına rağmen renklendiren işler de var. Ama kural kuraldır, eninde sonunda renkler tekrar siyah oldu, olacak. Buna rağmen nasıl zifiri karanlığın içinde kalan çiçeklerin güzel kokularını duyabiliyorsak üstü boyanmış renkleri de izleyici öyle hatırlıyor.

Üsküdar’a Giderken: Senaristi Selçuk Aydemir, oyuncuları arasında Ahmet Kural, Murat Cemcir, Erdal Tosun ve Erkan Can gibi isimler olan 2011’de başlayıp 2011’de son bulan Üsküdar’a Giderken, Leyla ile Mecnun gibi absürt komedi tarzında bir dizi.

Konusuyla değil, daha çok mizah türüyle ve çekimleriyle dikkatleri üzerine topladı. Leyla ile Mecnun’la aynı dönemde izleyici karşısına sunulsa da yayın hayatı LİM kadar şanslı olmadı. İlk bölümlerinden hemen sonra, önce günü sonra saati değiştirilen Üsküdar’a Giderken 13. bölümünden sonra yayından kaldırıldı. Akıllarda kalan en hoş ayrıntılardan biriyse yine Selçuk Aydemir tarafından yönetilen İşler Güçler’i kendi jeneriğinde müjdelemesi oldu.

Behzat Ç: Bir Ankara Polisiyesi: Ankara’da polis olan Behzat Ç.’nin hayatını ve cinayet masasına gelen polisiye olayları konu alan dizi Emrah Serbes’in kitaplarından uyarlandı. Oyuncuları arasında Nejat İşler ve Ayça Eren gibi isimlerin de yer aldığı dizide Behzat karakterini Erdal Beşikçioğlu canlandırıyor. Senaryosu ise Ercan Mehmet tarafından kitaplardan karakter analizleriyle birlikte yazıldı. Konusu bakımından polisiye olan Behzat Ç. yayın hayatını 3 sezon sürdürebildi. Ardında 2 film, milyonlarca seyirci bırakıp 2013 yılında yayından kaldırıldı. Senaryonun kalitesi dışında oyuncuların samimiyetiyle seyirciyi yakalayan dizi, çıtayı şimdilik ulaşılmayan bir yere koymasını bildi. Yayından kaldırılış serüveni ise diğerleri gibi önce saatiyle başladı, sonra da yayın günüyle devam etti. Reyting canavarını yayın hayatı boyunca ensesinde hissetse de televizyon hayatını bitiren RTÜK cezaları oldu. Hala akıllardan silinmeyen Behzat Ç. internette de en çok izlenilen Türk yapımlarından biri.

Leyla ile Mecnun: Yayınlandıkları kanal olan TRT’nin halktan aldığı vergiyi bile eleştirebilen ve bunu izleyiciye kendine has mizahıyla yapan absürt komedi dizisi. Selçuk Aydemir’in kuzeni Burak Aksak’ın yazdığı, yönetmeni Onur Ünlü olan dizi başta sahip olduğu küçük bütçe-

İçimizdekiler Kültür Mantarları

sine rağmen televizyona getirdiği yenilikler sayesinde izleyiciler arasında tam anlamıyla patladı. 2011 yılından bu yana yayında kalan Leyla ile Mecnun, IMDB listesinde de seyirci sıralamasında ilk 10’a girmeyi başardı.

3 sezon boyu günü ve saati belirlenemeyen LİM reyting canavarından TRT sayesinde fazla etkilenmese de birçok talihsizlikler yaşadı. Bunlardan en önemlisi birkaç oyuncusunun kavga edip diziden kovulması ve buna bağlı olarak senaryonun ister istemez tamamen farklı yerlere akmak zorunda kalması. Bu durum üzerine dizi ritim kaybetse de sevenlerini üzmeden ritmini bulmayı başarmıştı. Yayından kaldırılışıysa hiç beklenmeyen bir anda oldu. Sezon finalini seyirciye ağır darbeler atarak yapan LİM sezonun ilk bölümünde yaraları sarmayı planlarken TRT dizi ekibiyle sözleşmeyi feshettiğini açıkladı. Sebebi ise dizi ekibinin tam kadro direniş eylemlerinde yer almasıydı. Eleştiri gücü bu kadar yüksek bir mizaha TRT’nin 3 sezon dayanması yayından kaldırılma nedeninden daha şaşırtıcı olsa da serüvenin bitişi seyircisi için büyük bir yıkım oldu. Dizinin finali ise dizi ekibinin tam kadro yer

aldığı ve kendi yaşamlarını konu alan “Ben de Özledim” de geçtiğimiz günlerde yayınlandı.

İşler Güçler: Selçuk Aydemir’in Üsküdar’a Giderken’de müjdelediği, Murat Cemcir, Sadi Celil Cengiz ve Ahmet Kural’ın hayatını konu alan dizi. Seyirciye “bu sefer tuttu, devam eder” dedirtse de yayın hayatı tıpkı diğerleri gibi yayın günü ve saatinin değişmesiyle geçti.

Seyirciyi yakalayan kısmı çekim konusunda getirdiği yeni bakış açısı. Sahne geçişlerinde kullanılan efektler Türkiye için çok yeni. Ayrıca Ahmet Kural ve Murat Cemcir’in çok sevilmesi dizinin yayılmasını sağladı. Konusu bakımından ele alacak olursak düz ve geniş bir konuyu bir oyun hamuru gibi yoğurup şekilden şekle sokarak ilginç bir yol izlediler. Dizinin içinde birçok parodi oynayarak takipçisi olmayanlara bile kendini izletmeyi bildi. Ama getirdiği yenilikler ve sıcaklığı yayından kalkmasının önüne geçemedi. Yayından kalkma sebebi bu sefer biraz daha üzücü. Büyük bir izleyici kitlesi toplayan İşler Güçler’i yakan internet oldu. Her ne kadar çok izlense de izle-yicilerin daha çok internet üzerinden diziyi takip etmesi Reyting canavarının cezayı kesmesine yetti. Kara kutunun ziftini biraz kazıyınca bakın altından ne renkler çıkıyor. Kim bilir RTÜK ve reytinge kurban olmuş kaç renk var daha derinlerde. Ama artık kara kutunun zifti inceliyor. İnternet geliştikçe geçmişteki kaliteli işlere ulaşması daha da kolaylaşıyor. Zaten bu hızla gidersek içi paslı dışı yasaklarla kararmış kutuya da ihtiyaç kalmayacak. Böylece içimizde kalan-lar daha az canımızı yakacak. Bu gidişle televizyon gittikçe daha özgür olacak, yoksa kaybolmaya yüz tuta-cak… Ha bu arada, başta bahsettiğim kural ne mi? hiçbir başarı cezasız kalmaz!”

Televizyon, kimine göre sıkıcı bir iş gününün yorgunluğunu karşısında pinekleyerek atabileceğiniz bir kara kutu, kimine göre sıcak kumlar-dan serin sulara atlamak gibi rahatlatan görsel şölen, kimine göreyse zamanın en büyük katili. Aslına bakar-sak ne vakit kaybı yaratacak kadar içi boş ne de hayatların üzerine kurulabileceği kadar dolu olan bu alet birçok amaçla kullanılıyor. Kimileri kendi sürüsünü toplayıp kaval çalıyor, kimileri yavaş yavaş insanların bilinçaltını zehirliyor, kimileriyse insanlar daha da uyusun diye nice rüyalar gösteriyor. İşin içine haberler de girince yönetimi kötü ellerde olan bir televizyon zihinlerde matrix yaratabilecek kadar etkili bir araç haline gelebiliyor. Ama durun, her şey bu kadar kötü değil! Kara kutuyu RTÜK’ün kurallarına rağmen renklendiren işler de var. Ama kural kuraldır, eninde sonunda renkler tekrar siyah oldu, olacak. Buna rağmen nasıl zifiri karanlığın içinde kalan çiçeklerin güzel kokularını duyabiliyorsak üstü boyanmış renkleri de izleyici öyle hatırlıyor.

Üsküdar’a Giderken: Senaristi Selçuk Aydemir, oyuncuları arasında Ahmet Kural, Murat Cemcir, Erdal Tosun ve Erkan Can gibi isimler olan 2011’de başlayıp 2011’de son bulan Üsküdar’a Giderken, Leyla ile Mecnun gibi absürt komedi tarzında bir dizi.

Konusuyla değil, daha çok mizah türüyle ve çekimleriyle dikkatleri üzerine topladı. Leyla ile Mecnun’la aynı dönemde izleyici karşısına sunulsa da yayın hayatı LİM kadar şanslı olmadı. İlk bölümlerinden hemen sonra, önce günü sonra saati değiştirilen Üsküdar’a Giderken 13. bölümünden sonra yayından kaldırıldı. Akıllarda kalan en hoş ayrıntılardan biriyse yine Selçuk Aydemir tarafından yönetilen İşler Güçler’i kendi jeneriğinde müjdelemesi oldu.

Behzat Ç: Bir Ankara Polisiyesi: Ankara’da polis olan Behzat Ç.’nin hayatını ve cinayet masasına gelen polisiye olayları konu alan dizi Emrah Serbes’in kitaplarından uyarlandı. Oyuncuları arasında Nejat İşler ve Ayça Eren gibi isimlerin de yer aldığı dizide Behzat karakterini Erdal Beşikçioğlu canlandırıyor. Senaryosu ise Ercan Mehmet tarafından kitaplardan karakter analizleriyle birlikte yazıldı. Konusu bakımından polisiye olan Behzat Ç. yayın hayatını 3 sezon sürdürebildi. Ardında 2 film, milyonlarca seyirci bırakıp 2013 yılında yayından kaldırıldı. Senaryonun kalitesi dışında oyuncuların samimiyetiyle seyirciyi yakalayan dizi, çıtayı şimdilik ulaşılmayan bir yere koymasını bildi. Yayından kaldırılış serüveni ise diğerleri gibi önce saatiyle başladı, sonra da yayın günüyle devam etti. Reyting canavarını yayın hayatı boyunca ensesinde hissetse de televizyon hayatını bitiren RTÜK cezaları oldu. Hala akıllardan silinmeyen Behzat Ç. internette de en çok izlenilen Türk yapımlarından biri.

Leyla ile Mecnun: Yayınlandıkları kanal olan TRT’nin halktan aldığı vergiyi bile eleştirebilen ve bunu izleyiciye kendine has mizahıyla yapan absürt komedi dizisi. Selçuk Aydemir’in kuzeni Burak Aksak’ın yazdığı, yönetmeni Onur Ünlü olan dizi başta sahip olduğu küçük bütçe-

sine rağmen televizyona getirdiği yenilikler sayesinde izleyiciler arasında tam anlamıyla patladı. 2011 yılından bu yana yayında kalan Leyla ile Mecnun, IMDB listesinde de seyirci sıralamasında ilk 10’a girmeyi başardı.

3 sezon boyu günü ve saati belirlenemeyen LİM reyting canavarından TRT sayesinde fazla etkilenmese de birçok talihsizlikler yaşadı. Bunlardan en önemlisi birkaç oyuncusunun kavga edip diziden kovulması ve buna bağlı olarak senaryonun ister istemez tamamen farklı yerlere akmak zorunda kalması. Bu durum üzerine dizi ritim kaybetse de sevenlerini üzmeden ritmini bulmayı başarmıştı. Yayından kaldırılışıysa hiç beklenmeyen bir anda oldu. Sezon finalini seyirciye ağır darbeler atarak yapan LİM sezonun ilk bölümünde yaraları sarmayı planlarken TRT dizi ekibiyle sözleşmeyi feshettiğini açıkladı. Sebebi ise dizi ekibinin tam kadro direniş eylemlerinde yer almasıydı. Eleştiri gücü bu kadar yüksek bir mizaha TRT’nin 3 sezon dayanması yayından kaldırılma nedeninden daha şaşırtıcı olsa da serüvenin bitişi seyircisi için büyük bir yıkım oldu. Dizinin finali ise dizi ekibinin tam kadro yer

7

aldığı ve kendi yaşamlarını konu alan “Ben de Özledim” de geçtiğimiz günlerde yayınlandı.

İşler Güçler: Selçuk Aydemir’in Üsküdar’a Giderken’de müjdelediği, Murat Cemcir, Sadi Celil Cengiz ve Ahmet Kural’ın hayatını konu alan dizi. Seyirciye “bu sefer tuttu, devam eder” dedirtse de yayın hayatı tıpkı diğerleri gibi yayın günü ve saatinin değişmesiyle geçti.

Seyirciyi yakalayan kısmı çekim konusunda getirdiği yeni bakış açısı. Sahne geçişlerinde kullanılan efektler Türkiye için çok yeni. Ayrıca Ahmet Kural ve Murat Cemcir’in çok sevilmesi dizinin yayılmasını sağladı. Konusu bakımından ele alacak olursak düz ve geniş bir konuyu bir oyun hamuru gibi yoğurup şekilden şekle sokarak ilginç bir yol izlediler. Dizinin içinde birçok parodi oynayarak takipçisi olmayanlara bile kendini izletmeyi bildi. Ama getirdiği yenilikler ve sıcaklığı yayından kalkmasının önüne geçemedi. Yayından kalkma sebebi bu sefer biraz daha üzücü. Büyük bir izleyici kitlesi toplayan İşler Güçler’i yakan internet oldu. Her ne kadar çok izlense de izle-yicilerin daha çok internet üzerinden diziyi takip etmesi Reyting canavarının cezayı kesmesine yetti. Kara kutunun ziftini biraz kazıyınca bakın altından ne renkler çıkıyor. Kim bilir RTÜK ve reytinge kurban olmuş kaç renk var daha derinlerde. Ama artık kara kutunun zifti inceliyor. İnternet geliştikçe geçmişteki kaliteli işlere ulaşması daha da kolaylaşıyor. Zaten bu hızla gidersek içi paslı dışı yasaklarla kararmış kutuya da ihtiyaç kalmayacak. Böylece içimizde kalan-lar daha az canımızı yakacak. Bu gidişle televizyon gittikçe daha özgür olacak, yoksa kaybolmaya yüz tuta-cak… Ha bu arada, başta bahsettiğim kural ne mi? hiçbir başarı cezasız kalmaz!”

İçimizdekilerKültür Mantarları

8

Taze Yosun Kokusu

suyla ortak içtiğinde geceleri bulaşık yıkamışlığı da olur kalkıp kalkamadığı da

sesinin dalgası kalıyor kesik denizlerin suyuna erken oturduğunda

dizer sıraya tabakları bardakları boşaltır sırayla vurur birbirine

dizer sıraya boş sandalyeleri vurur bir küçük şişeye

bir yosun kokusu sarar etrafı taze bardaklardan boşalttığı..

Nereden gelmiş nereye gidiyorsak Bunca telaşa, umarsızlığa rağmenVarmamız epey zaman alacak belliÖyle çetrefilli ki bu yolNe sen sor ne ben söyleyeyim Ama madem sordun, madem bu kadar ısrarcısın, anlatayımİlk dönemeçten döndü mü insanoğlu Köklerinden kopmak için can atar haldeHele de sevdiği yoksa doğup büyüdüğü yerdeAnne, baba, kardeş zaten kendi derdindeİlerisi sisGözlerin boğuluyor dipsiz karanlıklardaSağdan soldan duyduğun anca ağız dolusu küfürlerAma hayalinde canlanıyor Sen vardığında yeni dünya bahar mevsimindeBalkonuna sarmaşık tırmanır belkiBakımlı, genç ve alımlı bir kadın uyanırNice paralar döktüğün saten nevresimli yataktaSen ise yer yatağına alışık Döner durursun pofuduk yastıklarlaDüşünürken tüm bunları Yılışık bir gülümseme yalıyor yüzünü İçindeki umut bunca hayale yetecek kadar büyükNe de olsa işin hazır yeni dünyadaİşçi kadar neye ihtiyaç var o zamanlarÇalışırsın, kazanırsın, elmanı kızartırsınMevki dediğin nedir?Usta anasının karnında da mı ustaydı?Sen ki insanları temiz köyündeİlk öğrendiğin kurnaz olmakÖyle böyle bulursun yolunuKöy kar, kış, kıyamet şimdiMeydandaki çeşme donmuştur çoktan Yollarda medeniyetin kaçışından kalma çamur izleriBulutları titreten çiğ bir ezan sesi duyuluyorAma ne fark eder sen artık yarı şehirliGidip de geri dönen olmuş mu kiSenin hakkın değil mi insanca yaşamak?Dünya ne çirkin, başıbozukDuydukların hoşuna gitmedi demek, olsunBunlar hala günümüzden Küçüğüm okula kilometrelerce yürümediğindeHepsi geçecekBir eski zaman göçüne dönüşecek

- İmran Aydın Tali

Eski Zaman Göçü- Gözde GÜNGÖR


9

ben de düşeceğim diye düşündüyer çekimine kafa tutan damlaihtiyara baktı, hüzünlü…karşılık alamadı ve bağırdı- şimdi olmaz!

ve düştü!onu yakmasa da paramparça olanemektar çay bardağı,yine de özür bekledi ayakkabısına çivilenmiş gözlerini sökemeyenorta yaşlı bankacı kadınve bu ne terbiyesizlik ifadesini mandalladıçaycının uykusuz yüz çizgilerine

vapur yanaşırken doğruldum bir gözüm damlada annesine dizini gösteren küçük kızın yanından geçerek,yavaşça üzerine yürüdüm çaycıya yol verdik kitapları ıslanmış kızla beraberve ihtiyar, gazeteyi koltuğunun altına alıp doğruldu karşımda artık yalnızca bir kol mesafesi kalmıştı damlayla aramızdakalabalık olmasa darbeyi daha önce vuracaktım

ve düştü!intihar etmese katili olacaktım!


saat 07.54yine yağmur giydirmişler 9 eylül vapuruna

megafonun altına bir damla tutunmuşdüşmeyi bekliyor,

gazeteyi açmaya çalışan ihtiyarınayak ucuna…

ve düştü!ağır ağır kaldırdı yerden kitaplarını

sonra koşmaya devam etti yetişmek için vapura

aklında, yarım kalmış ödevive vapurda yer bulamama korkusuyla

ihtiyar 3. sayfayı açtıburaya düşmemeliyim dedi intiharı düşünmeyen damla

- şimdi olmaz!

ve düştü!ağlamak için

etraftan ufacık bir tepki bekleyen küçük kız,etrafa saçıldı martıların kahvaltısı

tabi annesi de peşinden…gözünün bulutlarını sildi

ve önledi olası bir sel felaketini

9 Eylül Vapuru- Ata Alkan TÜRKER

değil midir? Mesela siz aşkı ispatlayabilir misiniz, belgelerle hissettiklerinizi sevdiğiniz insana sunabilir misiniz? Biri size “Seni seviyorum.” der ve siz de buna inanmayı seçersiniz. İşte dinsel inanç da böyle; bir kitap ve bir elçi size “Tanrı var.” diyor ve sizin de sadece iki seçeneğiniz var: İnanıyorsunuz veya inanmıyorsunuz. Bitti, bu kadar basit!

Aslında problem şu ki, insanoğlu soyut kavram-lara karşı her zaman biraz şüpheci yaklaşmıştır. Bizler soyut olan şeyleri somutlaştırabilmeyi istiyoruz. Gözlerimizle göremediğimiz, dokunamadığımız şeye karşı hep biraz güvensizlik duyuyoruz. Bundandır ki insanlar, tarih boyunca inandıkları tanrıyı putlaştırıp durmuşlardır.

Bana kalırsa inanmak insanoğlunun doğasında var. Farklı şeylere, farklı şekillerde inansak da hepimiz buna ihtiyaç duyuyoruz. Bazılarımız da hiçbir şeye inanmamayı seçer ki bu da günümüzde oldukça yaygın. Onlar da kendilerini bir hiçliğe inandırmışlardır aslında. Milyarlarca insan ve milyarlarca düşünce var söz konusu inanç olunca. Agnostiğinden ateistine, Müslüman’ından Hıristiyan’ına, inanandan inanmayana kadar milyarlık bir insan kümesi… İster kiliseye gidin, ister camiye, isterseniz namaz kılın, isterseniz mum yakıp dilek dileyin, ister Allah koyun adını, isterseniz tanrı, ister inanın, ister inanmayın ama sizden farklı olana da hoşgörü gösterin. Ve her neye inanmayı seç-tiyseniz işte ona karşı inancınızı kaybetmeyin.

At twelve a clock the cats start to scream, every night. Clawing paws prune the town from the fog of the night, every morning. A drop of sunlight on a wisp of cloud, that is what he is seeing, when he closes the door. For whom? The key, he throws it to one of these street corners, a dog is waking up, for saying goodbye. But neither the dogs barking nor the dropping of the key he hears, the noise of the foghorn is pulling him to the harbour. The light stripe over the highest houses is not more than the announcement of the day and a cloud, it should be his mirror for today. The fisherman boat, not more than a shadow in the black water of the harbour holds his bow in the north wind. A cigarette, a last glow, it goes out in a fish mouth. The hands of the waiting fisherman are callous. Coarse and chapped, fish scales under the fingernails.

He is grapping his bag, but he doesn’t release it, but watching it. What fits in to a bag is not much, he thinks, between some shirts, socks and a toothbrush there are only coiled memories to back and before then. But didn’t he want to get rid of these? He watches the worn leather which is looking as the hands of the fisherman, which are holding it, as it had been travelled the world already. “Take it, but throw it into the sea”, he says slowly and loses his grip a little. The fisherman stars at him, before he shows him his golden teeth and pulls him with the bag into the boat. He says nothing, only sits up, and wipes some fish blood from his trousers. “It doesn’t matter really, if your trouser is clean or not, your soul is it dirty anyway.”the fisherman says and turns the motor on. “Where do you want to go?” is he asking when the boat drifts out of the harbour. He looks up, to the stars which are losing strength and becoming light, as they would be ill. “This question might be bigger than every place of the World I could go.” He says finally while staring to the sky. “Maybe direction north?” The fisherman keeps silent, but he lightens a cigarette and he understands that as an agreement. He leans back and put his fingertips in to the sea. The fisherman is changing his course and because of the soft move-ment of the boat, his case slights a little over the ship floor. It strikes against his foot, like a cat, that wants to get stroked. He leans forward for pushing it away, while he is wondering if this bag has eyes, it feels as it would stare at him, to remind him all this things it is locking. He reaches out his hand for putting it under one of these fishnets that he doesn’t have to see it. But the leather is too hot, as it would burn. Terrified he stands up quickly and does two steps, closer to the fisherman. He is shivering, it is the wind that is only in this hours between night and morning, which is chilly but fresh with some morning dew. “It is for warming and against a cramped tongue.” The fisherman says, and passes him a hip flask, that he takes grateful. It needed him three big slugs to say: “You don’t even know my name, do you?” The fisherman is watching him, and takes his time, for answering, he shows his golden tooth: “for guys like you, it isn’t important to know. Your name is meaningless, probably you changed it several times before, anyway. My name is for sure, but if you give somebody your word or swear by your name, you’ll change it maybe this night already”. He watches the fisherman, who was saying this words, as it would be a weather report, the calmness with which the fisherman was lighting a cigarette lets him take two more slugs. “There is only one thing which is for sure in my life, and I am proud on that.” He says, and watching the small stripe of sunshine at the horizon, which is now as wide as a finger and is spreading. “That the sun is rising

İnanmak insanın içinden gelen tamamen ruhani bir eylemdir. İnsanlar ne zamandan beri inancın yargılanabilecek bir kavram olduğu kanısına vardılar? Ne zamandan beri insanları dini inançlarına göre kategorilere indirgeyebiliyoruz? Ne içler acısıdır ki bu durum yüzyıllardır böyle süregelmiştir.

Daha doğmadan üstümüze giydirilen hükümler, bir ömür boyu alnımızda taşımamız beklenen etiketler var. Hiçbir insan bu dünyaya Hıristiyan, Müslüman veya Yahudi olarak gözlerini açmıyor. Ancak anne, baba ve aile büyükleri kendileri her neye inanıyorlarsa çocuklarından da bunu bekliyorlar. Mantıklı olarak düşünüldüğünde, henüz anne karnından yeni çıkmış bir çocuğun bir şeye inanıyor olabilmesi mümkün değil. Ama buna rağmen çocukluk yaşlarından başlayarak bireye birtakım düşünceler aşılanıyor. Ancak her bünye bu aşıyı kabul etmiyor işte. Kişi bir şeylerin farkına varmaya başladığı andaysa devreye mahalle baskısı giriyor. Bu kez de kişide yüzeye yeni yeni çıkan fikirler bastırılıp, yok edilmeye çalışılıyor.

Hangi dine inandığın, hangi mezhepten olduğun, varlığına inandığın şey için nerede ve ne şekilde dua ettiğin bu kadar önemli mi? Ne yazık ki günümüz insanı bireyin tamamen kendi iradesine kalmış olan böylesine bir konuyu eleştiriye açık hale getirmiştir. Aslında bunun temelinde tek bir şey yatıyor. İnsanoğlunun kendisinden olmayana tahammülü yoktur. Bizden farklı olana hoşgörümüzü esirgiyoruz. Bu geçmişte de böyleydi, 21. yüzyıl dünyasında da böyle… Konu ister inanç biçimi olsun, ister ırk olsun, isterse renk…

İnananı veya inanmayanı yargılamak kimseye düşmüyor. Evet, bu bir tercih meselesi. İnanmak içgüdüsel, kalpten gelen bir eylemdir. İnanç sorgulana-bilecek bir kavram değil benim gözümde. Elle tutulur, gözle görülür, duyulur bir şey değil ki inanç. Sadece hissedebilirisin onu. İçinde bir yerlerde, belki de ruhu-nun derinliklerinde gerçekten inanıyorsan hissedersin. Senden neye inandığını kanıtlamanı istiyorlar. İnanç kanıtlanabilecek, belgelere dökülecek bir şey değildir ki. Ayrıca inanç illa bir dine karşı da duyulmak zorunda değildir. Ancak bizlere her zaman dinle bağdaştırılmış gibi gelir bu kavram. Oysaki kimisi aşka inanmayı seçer, kimisi de çekim yasasına… Bunlar da birer inanç biçimi

again. She sets, only for rising again. Even if it is the darkest night, you can be for sure, that she will bring light again.” The fisherman follows his watch to the slowly lightning place, where sea and sky are meeting, then he turns his head thoughtful and watches him again in his wired way. “You also could say, that the only thing which is for sure, that the sun is setting again. Aren’t you somebody like that, who is seeing in nothing enough worth to hold it tight for a longer time than a stay? Because everything has an end, as you said, as a day has, and you don’t want to see it ending.” He almost smiles, it was a playing with words. To respond this joke he says: “I would talk like that in the afternoon, but now it is rising. As you said I am unsteady, so I am living with the ticking of the clock and the seasons.” He wrests a smile from the wrinkled mouth of this crazy fisherman. They both are keeping on silent, and he is taking some more slugs from the hip flask while the bag is starring a little bit at him and shivers, as something would be trying to escape. “Why can’t you throw this case in the sea?” he asks and closes in to the fisherman. It is now light enough that he surmises the colour of his eyes that are hided under the head brim. It must be a light and stony blue. This fisherman is irritating him, and even more his answers. “Is it about me to fight with spirit you have cited? It is about you.” He decides to hold his gaze, while he is taking another slug they stare at each other. He turns, to the side of the ship, leans over and puts his hand in there again. The water is not that dark anymore, a deep blue as it would be thousand miles to the ground. He is watching how his hand is carving the water and how it is slipping through it is fingers. The schnapps distils his throat. He takes his hand back, which is white with a little blue, salty drops dripping on his forehead. His eyes are going up and just in the moment he sees how wide the sun stripe is now the case trembles strongly, as something inside tries to find a way out angrily. Maybe as a try to calm it down, he opens his mouth, he is half up and stars at it eyes wide open. “Who knows already how this night will end, in which wet spot the last breath is falling, in which dirt and what will douse it. Which rain is coming this night and which cloud is going where?” The fisherman is watching him, not angrily just calm, as he would have already expect him to say wired things, because of his drunkenness. But he doesn’t understand. He doesn’t see the shaking of the case and he doesn’t know how it is to be a refugee, to flee from somewhere to nowhere, having a break in the unknown until it becomes known to break out again. He doesn’t know. “You think that I am drunken, don’t you? But I am not. You just don’t understand what it means to be somebody like me.” He says and watches him angrily while hanging on to the bottle. As he did it the whole trip through the fisherman

is taking his time and lightning his cigarette before he even thinks about answering, he could punch him. “Somebody who is running away from everything and himself, isn’t that the life of a creep?” and he is showing his golden tooth. In the raising sunlight his frosty glance under the head brim doesn’t seem that cold anymore. Does it? “You don’t even know my name and judge me already. But maybe you are right and you don’t have to know it at all. Does my name matter, when it is my soul you should ask for? Because it is that what is flying away. I am not running away, I am running behind to catch my soul” he stops, biting his tongue and watching the bag which is slowly moving forward to him. It is glowing, a little. “Don’t become poetic now.” the fisherman says and gives him by far the biggest smile from this trip. “But how to express then my questions which are torturing me since I am traveling.” The fisher-man burns a cigarette but the noise of the lighter is not auditable for him, some voices, very silent voices come from the case. “And while I am lighting another ciga-rette the next train leaves the rails and a ship is sinking, hundred humans dying, thousand, but does that matter in this milliard ocean? The mother should give birth to another child. It doesn’t matter. So why should I care for a single soul like you?” he asks and takes his hand which is cramped round the hip flaks and brings it to his mouth that he has to drink more of this brew which makes him talking. “But tell me what you have to be told. I see that your case is moving and shaking as there would be something in it.” He freezes. The voices and noises become louder, it was a single roar. “And I”, he screamed to drown the racket, “I am gipsy, traveling from one place to another, being rootless. That is what I am. Soulless. So lucky you, don’t torture me now, where my memories are proving me, that the up and down from the sun makes me old and scared over.” He stands up, comes close to the fisherman, he was with him under the head brim and he could count the golden tooth he has. “I asked you. Who knows already how this night will end, in which wet spot the last breath is falling, in which dirt and what will douse it. Which rain is coming this night and which cloud is going where? Could you give me an answer? No, but I can now.” He goes backward, two steps then his heel touched the case which was an inferno now. He lifts it and his skin melts and sticks to it. “My last breath is falling now” he says and jumps in the sea, which has now a more friendly blue. The fisherman was not drives a circle but he can’t see him. He is wondering, if the memories and the things he wasn’t able to release, can be heavy enough to pull him to the ground of the sea. The sun raised and it is a calm and friendly day. Another day. One soul more or les

Bugün iki kaşarlı açma aldım. Metroya yürürken yedim ikisini de. Bunu her gün yapmayı düşünüyorum, hiç olmazsa zaman kaybı yok ama ellerim buz tutuyor. Okulda birbirimizin canını yakarak eğlenmeye başladık. Dozu da bazen ayarlayamıyoruz ancak can havliyle gelen boş vermişlik hissini hiçbir şeye değişmem. Tabii niyet dostçaysa… Çıkışta arkadaş grubumla Karşıyaka’da indim. Hepimiz yürüyen merdivenle yukarı çıkıyorduk. Birden merdiven durdu. Önümüzdeki yaşlı teyze haklı olarak söylenmeye başladı. Arkadaşlarım bizim yapmadığımızı anlatmaya çalışırken adamın biri yandaki merdivenden kafasını uzatıp olaylara dahil oldu, eşsiz nutkuyla! birlikte. Boş yere suçlanmak beş yaşındaki kuzenimi bile en çok çileden çıkaran durum. Olaya dahil olan adam da bize karşı tam da bu durumu uygun gördü. Az önce aldığım bir mesaj yüzünden zaten sinirlerim bozuktu, ben de adama çıkıştım. “Madem siz yapmadınız, neden gülüyorsunuz?” diye sordu adam. Ya da ne bileyim merdiven durdurup eğlenebilirmişiz. Neyse, arkamdan “Bu duruma bile sinirleniyorsan, fazla yaşamazsın sen.” demiş. Kendisini kuzenime havale ediyorum. Hatamın farkındayım. Tanımadığım ve kendim-den yaşça epey büyük birine sert çıkışmış olmak gerçekten üzdü beni. Ama beni daha çok üzen şey adamın bazı şeylerin farkında olmaması. 18.12.2013 Bu sabah kaşarlı açma almayı unuttum. Evden çıkarken son anda çantama attığım armudun verdiği mutluluk dışında boşluk hissediyordum. Bu aralar okul yolundan fazlaca nefret ediyorum. Geometri dersinde hoca soruların arasına muhabbet sıkıştırmayı deneyince en cana yakın öğretmenler listemde üst sıralarda yer almayı başardı. Beden Eğitimi dersinde bu sefer yenişemedik. Alan savunması ve vur-kaç taktiği çok işe yaradı. Canberk’in sakatlanması bizi sulardan etti. Eve gitme zamanı gelince yine Karşıyaka’ya gidenlerin peşine takılıp oradan vapurla karşıya geçtim. Bu aralar yolu uzatarak yolda günlük yazıyorum. Evde bir kilo Haribo dışında garip bir şey yoktu. Onlar benim en büyük hazinem. Şimdi yatıyorum, karnımda hafif bir sızı…

19.12.2013 Bugün bazı öğretmenlerin eylemi varmış. İlk iki saat boş geçti. Eylem olduğunu da müdürün “Eylem olsa da gitsem diyen öğretmenler var.” sözünden anladım. Bu arada Canberk’in ayağını alçıya almışlar, umarım Uludağ’a gelebilir. Şimdi eve geldim ve günlük karalamalarımı temize çekiyorum. Sanırım kimyadan 4 ile yetineceğim.

Mantarın Günlüğü

10

13.12.2013 Bugün güne neşeyle uyandım. Rüya gördüğüm geceleri seviyorum. Bir de rüyamı, anlatacak kadar hatırlıyorsam mutluluğum sınır tanımıyor. Rüyam şöyle başlıyor: Osmanlı zamanı. Bir plak satıcısının oğluyum. Travien köy merkezine benzer bir Pazar yerinde tezgahımız var. Halk ve esnaf o kadar iç içe ve güven dolu ki, tezgahı başıboş bırakırken üzerine şöyle bir not iliştiriyorum: “Eğer alışveriş yaparsanız kasadan paranızın üstünü almayı unutmayın.” Rüyamın devamı biraz daha garip. Kardeşimin padişah tarafından asılması isteniyor. Ağzına öküz testisi koyarak infaz ediyorlar. Üç adım atıp ölüyor. Osmanlı’da yaygın bir infaz şekliymiş bu. Sonra babam kederinden intihar etmek istiyor. Üç şırınga alıyor eline. Amacı damarlarına hava yollamak ve beyne giden havayla ölümünü gerçekleştirmek. Tam onu ikna edecekken uyanıyorum. Okulda enteresan bir şey yaşamadım. Şimdi yatıyorum ve yeniden rüya görebilmeyi umuyorum.

14.12.2013 Bugün de her cumartesi olduğu gibi dershaneyle başladı. Halamda kaldığım için yola erken çıkmak zorundaydım. Otobüse atladığım gibi dershanede buldum kendimi. Çıkışta Beste geldi. Onunla ikinci ek kıyafetler satan bir eve gittik. Fazlaca tütsü kokusu karşıladı bizi. Bir sürü eski ama sağlam gömlek vardı. Birkaçı hariç hiçbirini beğenmedim. Buna rağmen satıcıya verdiğim tepkiler çok olumluydu. Kadında ve Beste’de gördüğüm heyecan beni böyle davranmaya itmişti. Beste bir şeyler denerken ben eşyalara göz attım. Hepsi tanıdıktı. Küçükken babaannemin evinde ne gördüysem hepsi karşımdaydı. Belki de o yüzden pek şaşırmamıştım. Günün sonunda içimden babaannemin bu kıyafetleri atmış olabileceğini geçirdim. Kim bilir, atmasaydı satardık belki!

15.12.2013 Bugün dershane geçmek bilmedi. Zamanı iliklerime kadar hissettim. Oysa o kadar boş ders var ki dershanede. Neyse, dershanede yılbaşı çekilişi yapıldı. Bana Ali Hoca çıktı. ne alacağımı gerçekten bilmiyo-rum. Kendisini pek severim fakat korkarım hediyesi özensiz ve son anda seçilmiş bir şey olacak. Ayrıca bana alınacak hediyenin kitap olmasını rica ettim, şaşırdılar.

Dershaneden sonra maç izlemek için kendimi aşağı kahveye attım. Yine Drogba’nın fiziği üzerinden seviyesiz espriler dönüyordu ortalıkta. Gerçi bu seviye-sizlik bir haftalık stresi üzerimden atmaya yetecek kadar eğlenceli geliyor. Hem şaka maka herif kafayı da güzel vurdu! Eve dönünce ölümüne oyun oynama isteği yerini aylaklığa bıraktı. Oyun oynamaya bile üşenir oldum, yatıyorum.

16.12.2013 Bugün uyandığımda saçlarım çok afiliydi. Bu sayede evden hemen çıkabildim. Saçlarım afili değilse evden çıkamam, huyum kurusun. Şakası bir yana bazen saçlarım çok garip şekillerdeyken uyanıyorum. Neyse ki bu sabah düzgündü. Okulda beni bekleyen iki haber vardı: Emre, Kültür Mantarları’nın yeni sayısını; Arca da Chelsea’yi müjdeledi. Duygularımı kelimelere dökemem herhalde. Ramires’e dikkat etmek lazım, Hazard’a vurdurmayın… Uğur’la çıkışta sinemaya geç kalmak pahasına Ulusoy’dan bilet almaya gittik. Buna rağmen olmadı. Cezası da seansa yetişebilmek için hatırı sayılır bir yolu koşmak oldu. Bilet alırken kasadaki bayan bizi tersledi. Büyük bir tevazu! içinde güldüm, geçtim. Öğrenci adama fakir muamelesi yapmayın. Adı üstünde, öğrenci… Herkes benim kadar tevazu! göstermeyebilir. Filme gelecek olursak, eğlenceliydi ama abartıldığı kadar yoktu. Biz yine de çok güldük. Gülme-mizde, verdiğimiz onca paranın katkısını saymamak haksızlık olur. Eve gelmeden önce iki paket cips aldım. Özenle, en ucuzundan seçmiştim. Canım çok isteme-sine rağmen bitiremedim. Herhalde sinemadaki kadın bizi uyarmaya çalışmıştı: “Ucuz etin yahnisi olmaz.

17.12.2013 İnsanların ders vermek ve nutuk çekmek konusundaki arzusu artık beni çileden çıkarıyor. Ne zaman biri nutuk çekmeye başlasa odak noktam söylenenleri dinlemekten çok hata aramaya kayıyor. Hele bu insan yakınım değilse iyice tepem atıyor. Tamam, belli bir bilgi birikimine sahipsin, tecrübelerin var ama artık anla, herkes bu yolla başarılı olamayabilir. Şu ders verme konusu çok ince bir çizgi. Sağına da gitsen, soluna da kaysan başarısız oluyor fakat başarısızlığını hala kabul etmiyorsun. Neden hala denenir bu kadar çok hiç anlamam. Bu yüzden bende bir refleks gelişti. Ne zaman böyle bir konuşmaya denk gelsem dinlemeyi kesiyorum. Büyük bir hata belki ama artık kronik hale geldi bu durum bende. Hani derler ya “Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer.” diye. Ben artık hiç yemiyorum yoğurdu.







11










İnanmak- Duygu Melisa OVAT












12





Fisherman’s Boat- Hille PAUL

















13




















14


Karanlık bir Perşembe sabahıydı. Güneş vardı ve parlıyordu, evet ama içindeki karanlık öylesine büyüktü ki, büsbütün kaplamıştı dünyasını. Uzun zamandır hissediyordu bunu, çoğunlukla kayıp, biraz da bitkin… Ağır hareketlerle kalktı yatağından. İlacını içmek için başucundaki yarım bardak suya, soğuktan çatlamış, yaralarla dolu eliyle uzandı. İlaçlar da olmasa nasıl yaşarım, diye geçirdi içinden. Hayatın bunca yükünü onlarsız nasıl taşırım omuzlarımda? Gerçi hayat yoktu onun için. Kimseye güve-nemiyor, kimseyi sevemiyordu. İçi paramparçaydı. Bunu çevresinden saklayabilmek için sürekli gülüyor, her an mutluymuş gibi davranıyordu. Bu yüzden kimse anlayamadı, kimse göremedi içindeki dipsiz, karanlık kuyuyu. Tek isteği bulunmaktı aslında. Birinin onu göre-bilmesini istiyordu, gerçek “o”nu. Ama olmuyordu, kimse kurtarmıyordu onu ve o hızlanarak düşmeye devam ediyordu. Zamanla doktor randevuları sıklaşmaya başladı. Önceleri ayda bir kez giderken şimdi haftada iki kez yollara düşüyordu. Normal bir insan için oldukça fazlaydı bu sayı, ancak o normal olmadığının farkındaydı. İşi olmadığı ve evde bunaldığı için randevu saatinden bir saat önce çıktı yola ve on beş dakika sonra kendini doktorun muayenehanesinde buldu. Bekleme salonunda sadece bir kadın vardı. Uzun, su dalgası gibi saçları adeta kan kırmızısına boyanmıştı. Dünyaya tepki olsun diye yaptığı anlaşılan simsiyah makyajı, masum yüzünü örtüyor, içindeki kişiyi dünyadan korumak istercesine gizliyordu. Ağır adımlarla ilerleyerek kadının tam karşısındaki kahverengi deri koltuğa oturdu. Gözlerini alamıyordu kadından. Daha önce hiç bu şekilde hissetmemişti. Bir süre sonra kadın üzerinde hissettiği bakışlardan olacak, kafasını kaldırıp ona baktı. Deniz mavisi gözlerinin ardındaki karanlığı görememek mümkün değildi. Kadın ona bakınca yaşadığı telaştan sonra oturduğu yerden kalktı, bir bardak su alıp kadının yanına oturdu. Yaptıklarına kendi bile anlam veremi-yordu. İnsanlardan uzak durmaya çalışırken ne olmuştu da bu kadına yaklaşmaktan kendini alıkoyamıyordu. Derin bir nefes aldı, kalp atışlarının dışarıdan duyulup duyulmadığına emin değildi. Kadın usulca kafasını ona çevirip tebessüm etti. O da önce gülümseyip daha sonra “Merhaba” dedi. Kadın, “sana da” dercesine başını sallamakla yetindi. O an “Berk Bey” sesiyle irkildi. Dok-toru onu çağırıyordu. Yeni bir randevu günü… Perşembeden beri onu düşünüyor, bir daha göremeyeceğini sanıyordu Bu sefer

zar zor yetişti randevuya. Doktorun odasının kapısına gelmişken birden onu gördü yine. Kısa süren bir bakışmanın ardından hemen odaya girdi. Odadan çıktığında büyük bir hayal kırıklığı bekliyordu onu. Kadının yerinde yeller esiyordu. Sekreterin yanına gidip işlemlerini halletti. Tam arkasını dönmüş gidiyorken sekreter seslendi arkasından: -Berk Bey, burada sizin için bir not var! Sekreter notu adama uzatırken ekledi: -Az önce burada oturan kızıl saçlı bayan bunu size vermemi istedi. Heyecanını belli etmemeye çalışarak sert bir ifadeye büründü ve notun yazılı olduğu kâğıdı aldı. Bina-dan çıkana kadar bakmadı nota. Otobüs durağına doğru ilerlerken yavaşça açtı notu: “Bugün 16.00, Osman Bey Parkı.” Bir anlık kararsızlığın ardından otobüs durağına gitmekten vazgeçip, iskeleye yöneldi. Karşıya geçecekti, Osman Bey Parkı’na… Parkın en köşedeki banklarından birinde ateş kızılı saçlarıyla bir anka kuşunu andırıyordu. Onu fark etmemek mümkün değildi. Masumiyetini sert görünüşü altında gizliyordu bir mücevher gibi. Kadının yanına oturdu. Tek kelime konuşmadan parkın bu en ıssız yerinde tam üç saat boyunca geleni geçeni seyrettiler. Sanki düşünceleriyle konuşuyorlardı. Hava kararmaya başlayınca aynı anda birbirlerine dönüp ayaklandılar ve evlerine yollandılar, ayrı ayrı, yalnız, her zaman olduğu gibi… Her cumartesi aynı saatte aynı yerde buluşup birbirlerinin sessizliklerini dinliyorlardı. Bir seferinde tam gidecekleri sırada kadın sarıldı adama. Bu öyle sevgi ve şe�at dolu, öyle içten bir sarılmaydı ki adamın tüm kırık parçaları birleşmiş, adam yeniden bir bütün olmuştu adeta. Ertesi cumartesi, aynı yer, aynı saat… Gittiğinde henüz gelmemişti kadın. Her zamanki banka oturdu. Bir sigara yaktı. Bir tane, bir tane daha… Yaklaşık iki saat sonra kadın hala ortalıkta yoktu. Ö�e, çaresizlik, endişe ve üzüntü içinde evine döndü. Terk edilme düşüncesi bir kurt gibi kemiriyordu içini. O gece, her zamankinden biraz daha fazla ilaç aldı. Unutulduğunu düşünmeye başladığı günlerden birinde yine doktor randevusu vardı. Onu, oradan sormak geldi aklına. Sekreter elbette bir şeyler biliyordu onunla ilgili. Sekreterin cevabıyla dünya başına yıkıldı bir kez daha. Kadın intihar etmişti. Hem de onu hiç düşünmeden. Son buluştukları günün gecesi kendini balkondan aşağı atmıştı. Adam anlamaya başlıyordu son buluşmalarındaki o içten, sıcak sarılmanın anlamını. Demek bir veda töreniydi o sarılma. Uzun ve kalabalık caddelerde ağır ağır yürüyerek evine geldi. Hızlıca ilaç kutusunu aldı eline. Tüm ilaçları içip uzandı yatağına. Sıra ondaydı, şimdi de o bir tören hazırlıyordu. Fakat onunki bir veda töreni değil, vuslat töreniydi.






Aynı Dünyalar- Tuğçe ILICA











Şapkanın altında kalın.Kültür Mantarları

Documents

Kültür Mantarları Sayı: 5