Upload
demiraltona
View
226
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
1/22
Demir
Kkaydn
Krdistan
Presse
Yazlar(1986)Yaynlar
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
2/22
KKrrddiissttaann PPrreessssee YYaazzllaarr
DDeemmiirr KKkkaayyddnnBBiirriinnccii SSrrmm
MMaarrtt 22001133
DDiijjiittaall YYaayynnllaarr
nnddiirrOOkkuuOOkkuutt --ooaallttDDaatt
Bu kitap Kxz sitesinin dijital yayndr.
Kar amac olmadan, okumak ve okutmak iin, indirmek, dijital olarak
basmak ve datmak serbesttir.
Alntlarda kaynak gsterilmesi dilenir.
YYaayynnllaarr
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
3/22
Krdistan Presse Yazlar
indekiler
Bir Mihenk Ta: Beiki ..................................................................................................... 4Krtlerin Tarihi ve Krt Burjuvazisi................................................................................. 6Evrensel Tarih Balamnda Kurtulu Savalar ............................................................... 8Krdistan Kurtuluunun Baz Sorunlar ......................................................................... 12Krdistan Kurtuluunun Baz Sorunlar (2) ................................................................... 14Orhan Kotana Mektup (1) ............................................................................................... 21Orhan Kotana Mektup (2) ............................................................................................... 22
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
4/22
Krdistan Presse Yazlar
Bir Mihenk Ta: Beiki
Trkiye politikasnda tm kavramlar karmakark olmu durumda. Politikann genel saa
kayml, kavramlarn bir sola kayml olarak yansyor.
Kendini komnist olarak niteleyenlerin demokrat olarak tanmladklar mttefikleri, gerekte
liberal ya da reformisttir. Liberallere demokratlk payesini veren "komnistiler ise demokrat.
Bu adlandrmalardaki sola kay, gerekte, kk burjuva demokratizminin burjuva
reformizminin kuyruuna taklm olmasnn bir yansmasdr.
"Aydnlar Dilekesi"ni yazan Aydnlara, ya da "Bar Dernei" yelerine, ya da "Uur
Mumcu" gibi ke yazarlarna, ya da "Yeni Gndem" benzeri popler politik dergileri karan
aydn evrelere, kendilerini komnist grenlerce hep "demokrat" deniyor. Gerekte bunlarn
hi biri demokrat deildir, hepsi reformist liberallerdir.
Trkiye gerekliinde, demokrat demek, Krtlerin varln ve ayrlma hakkn savunmak
demektir. Liberallere ya da reformistlere demokrat diyen "komnistler", en azndan ilke
dzeyinde bunu yaptklar iin demokrattrlar, ve tam da bunu yapmayanlara "demokrat"dedikleri iin komnist deildirler.
Bir de "aydnsorumluluu" gibi bir kavram var ki, aydnlar sz konusu olduunda,
demokratlkla ok i ie gemi durumda. Gerekte u "sorumlu" ya da "namuslu" tabir edilen
aydnlar, tipik liberal reformistlerdir.
smail Beiki de bir aydndr ve tm kavramlar yerli yerine oturtacak bir mihenk ta olarak
orada durmaktadr. Szm ona kendi "aydn sorumluluklar"na ya da "aydn namus"larna toz
kondurmamak iin "Bar Dernei"ne ye olan ya da "aydnlar dilekesi"ni imzalayan ve
ortalkta kahraman kaplanlar gibi dolaan aydnlar, smail Beiki sz konusu olduunda,nedense susuyorlar.
Sanki byle bir insan yok. Sanki smail Beiki, sadece Krtler diye bir ulusun varln iddia
ettii iin yllardr hapislerde rtlmyor.
Piyasay doldurmu tabur tabur aydncklar, bu cinayet karsndaki susularnn su
ortakln unutmak ve unutturmak iin, birbirlerini en eriilmez sfatlarla donatyorlar,
Bir gn Tarih yeniden yazlacaktr. Ve o yazlacak Tarihte, bugnn ucuz kahramanlarnn hi
birinin ad bile hatrlanmayacak, sadece, en azndan bir aydn olarak, smail Beiki'nin ad
anlacaktr.
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
5/22
Aydn namuslarna toz kondurmayan aydncklar ya da szm ona demokratlar. Krt
ulusunun ayrlmasna kar olabilirsininiz. Bunu da anlayabiliriz. Ama bir Aydn olan .
Beiki'nin Krt ulusunun varln savunduu iin hapislerde tutulmas karsnda susmanz:
te bu affedilemez. Ama Beiki olay karsnda susan, dut yemi blble dnen bu aydn ya
da demokratlara demokrat sfatn kolayca sunan "Komnistler" de en azndan o susanlarkadar suludurlar.
Burjuvazinin terrnden bu aydncklar da nasibini alyor olabilir. Ama onlara ayracak bir
damla mrekkebimiz bile yok. Onlar Beiki'ye bir damla mrekkep olsun ayrmyorlar. Ama
onlara tonlarca mrekkep ayrlyor. Biz bu adaletsizlie son vermek iin, onlarn Beiki'den
esirgedikleri mrekkepleri, Beiki iin kullanacaz.
19. 09. 1986
Celal Aydn
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
6/22
Krtlerin Tarihi ve Krt Burjuvazisi
Gnmz, gnmzdeki atmalar anlamann en iyi yollarndan biri de, gemi zerine
ama gnmzde yazlanlar yani tarihleri okumaktr. nk, sanlann aksine, Tarih, Tarih'ten
ziyade bugnle ilgilidir. Onlar, yazarlarnn gnmz atmalar iindeki tezlerini Tarih ile
kantlama abasndan baka bir ey deildirler. Bunun iindir ki, Tarih'i pek deil ama
gnmz; yaanm bulunan Tarih'i deil ama yaanan Tarih'i; bu Tarih iihde atan
gleri; onlarn karlarn ve ideolojilerini anlamann en iyi yollarndan biri de Tarih
kitaplarn okumaktan geer. Keza, yaanm bulunan Tarih de, en keskin izgileriyle, Tarih'in
Tarihinden karlabilir.
Emperyalist lkelerin ya da ezen uluslarn burjuvazisi, dier uluslar zerindeki smr ve
egemenliini hakl gsterebilmek iin, o halklar geri ve barbar, kendisini de uygar olaraksunar. Oryantalistik'ten Antropolojiye kadar, tarih ve ilkel toplumlarla ilgili btn szde
bilimlerin kaynanda bu kayg vardr. (Bu bilimlerin dou ve gelimeleriyle, smrgeciliin
ve emperyalizmin gelimesi arasndaki iliki gerekten incelenmeye deer birkonudur. )
Ezilen uluslar kurtulu savalarna girerken, ezilen uluslarn burjuvazisi de, kendi Tarihini
yeniden yazar. Bu Tarihler, smrenlerin iddialarnn aksini, yani ne kadar uygar olduklarn
ya da bir zamanlar nasl uygarlklar kurduklarn anlatr. Btn bunlar doru da olabilir, nk
kapitalizm ncesinin btn byk uygarlk beikleri, emperyalizmin smrgesi ya da yar,
yeni smrgesi olmulardr.
Ne var ki, bunu yaparken, ezilen ulus tarihilii, ezen ulusun tarihiliinin tm yanllarn ve
varsaymlarn paylam olur, onun ufkuna hapis olur. Kendisinin nice medeniyetler
kurduunu, nice uygar olduunu kantlamaya alrken zmnen kendisini ezenlerin u
varsaymn kabullenmi olur: medeni olmayanlar ya da "yksek bir kltrden" gelmeyenler,
medeniletirilmelidirler.
Yllar nce Gine Bissau Kurtulu Sava'nn nderi A. Cabral'n bir yazsn okuyordum.
Cabral, byk bir gayretle Gine'de bir zamanlar ne kadar yksek bir kltr ve uygarlk
bulunduunu anlatmaya alyordu. Sanki bunu kantlasa, savas olduu kurtulu savana
daha bir hakllk kazandracakm gibi.Cabral, tarihsel olarak hakl ve ilerici de olsa, bu abalaryla, farkna bile varmadan,
kendilerini ezenlerin llerini, deerlerini, varsaymlarn kabul etmi oluyordu.
Dier yandan, Sahra'nn gneyindeki Afrika'da, - Etiyopya hari - hemen hi bir medeniyet
varolmadndan, ister istemez, gerek olmayan bir tarihi yaratmak zorunda kalyordu.
Kapitalist smrgeciliin geliine kadar Siyah Afrika hemen hemen sadece ilkel sosyalizmin
eitli aamalarndaki topluluklardan oluuyordu.
Afrika'da byk medeniyetler kurulmu olmamas niye utanlacak bir ey olsun? Aksine,
Afrika'nn Tarih'e ge girii onun gerek tarihsel avantaj olamaz m? Daha 500 yl kadarnce, Avrupa'nn kuzeyi, in, Hint ve n Asya medeniyetleri karsnda, bugnk Afrika'nn
durumunda deil miydi? ...
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
7/22
Benzer bir eilime Krt tarihiliinde de rastlanyor. Krt burjuva ve kk burjuva tarihleri,
egemen uluslarn tarihiliine, onlarn varsaymlaryla, deerleriyle kar kmaya alyor.
Bu eilim Krt tarihiliinde olduka gldr de, nk, zellikle Trk burjuva tarihilii,
dnyadaki btn ulus ve medeniyetleri Trk yapp, Krtlerin varln bile anmay affedilmez
bir su addedince, Krt tarihilii, buna tepki iinde ekillenme durumunda kalyor. rneinMed'ler ve dier birok n Asya medeniyetleri Krt yaplyor.
Krtlerin ya da Trklerin ya da Herhangi bir ulusun hi bir medeniyet kurmam olmas niye
bir eksiklik olsun? Herhangi bir ulusun ya da topluluun, ayrlma hakkn elde etmek iin,
buna meruluk kazandrmak iin, daha nce bir veya birok medeniyet kurduuna dair bir
sertifika gstermesi gerekmez.
Krdistan ve Krtlerin Tarihini, bylece ezen uluslar burjuvazisinin varsaymlar
erevesinde ele alnmaya ve anlatlmaya allmas, Krdistan burjuvazisi ve kk
burjuvazisinin konumundan ve karlarndan kaynaklanr. Ve bu anlay, potansiyel olarak,
koullar deitiinde, baka uluslarn kendi kaderini tayin hakknn reddedilmesinin
temellerini oluturur.
Krt burjuvazisinin bu Tarih anlay, burjuva ideolojisinin egemenliinin bir ifadesi olmakla
kalmaz, ayn zamanda, Krdistan'n kurtulu mcadelesine iki ynl bir zarar verir. Bir
yandan, Krdistan'da, hi de kmsenmeyecek bir sayda bulunan, Krt olmayan aznlklar,
Krdistan'n kurtulu mcadelesinden soutur; dier yandan, ayrlma hakkn, sadece ulus
olmakla snrlayan bir anlay kabullenmi ve savunmu olur. Ve nihayet, Krt Tarihi
rneinde, gerei deitirdii iin, dmanlarnn eline silah verir.
Krt sosyalistlerinin bir grevi de, Maddeci Tarih Anlaynn metodolojisi ile, Krtlerin veKrdistan'n tarihini yazmaktr; Tarih'i tahrif eden, gerici varsaymlara dayanan, Krdistan'n
kurtulu mcadelesini zayflatan burjuva tarihiliine kar mcadele etmektir. Krdistan
sosyalistlerinin, Krt ulusunun kurtulu mcadelesini zafere gtrmek ve bu mcadeleye
gerekten nder olabilmek iin, burjuvaziye kar entelektel zaferlere ihtiyac vardr.
17. 9. 1986
Bu yazya ilikin not:
Bu yaz Celal Aydn imzasyla yazld. Krdistan Press'de yaynlanp yaynlanmadn
hatrlamyorum. Aa yukar ayn, baz deiiklikler ieren baka bir versiyonu daha sonra
zgr Gndem'de yaynlard.
05 ubat 1999 Cuma 17: 13
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
8/22
Evrensel Tarih Balamnda Kurtulu Savalar
Krdistan Press, Krdistan'n kurtulu mcadelesine "karnca kaderince" destek olmak; bu
mcadele iinde proleter, sosyalist ve enternasyonalist bir dnya grnn, bir metodun, birprogramn, bir stratejinin ve bir rgt anlaynn giderek netlemesine ve arlnn
artmasna katkda bulunmak iin kyor.
Bizlerin tm abalarnn eksenini oluturan ve bundan sonra daha ne kadar da oluturacak
olan Krdistan'n kurtuluu, hatta genel olarak Kurtulu Savalar, evrensel tarih iinde nasl
bir yere sahiptir? Birka kuaktan milyonlarca emekinin ve savann tm hayatlarna ve
abalarna anlam veren Ulusal Kurtulu, Evrensel Tarih'in ak iinde nerede bulunmaktadr?
Bu soru sorulmaldr, nk proletarya sosyalizmi, bu soruyu ortaya koyarak ve ona verdii
cevapla dier eilimlerle ayrm izgilerini izebilir.Dnyaya Krdistan'dan deil, ama Krdistan'a Dnyadan bakmak; ya da baka bir ifadeyle,
amz ve Dnya Tarihini Krdistan'n kurtuluu bakmndan deil, ama Krdistan'n
Kurtuluu'nu Evrensel Tarih iindeki yeri bakmndan kavramak, proletarya sosyalizmi iin
olmazsa olmaz n kouldur.
nk Proletarya, "Dnya Tarihsel" (Marks) bir snftr, yani o, ancak evrensel lde ve
evrensel Tarih balamnda var olabilir. Proletaryann gc de gszl de tam bu noktada
bulunmaktadr. yle ki, Proletarya, evrensel Tarih leinde ve evrensel olarak var olabildii
iin, herhangi bir ulusun proletaryas gerekte henz bir snf deildir. Evrensel lde var
olabilenbir snfn bir zmresi, bir bldr. Bir ulusun proletaryas, o ulusun proletaryas
olarak kald srece, bir snf olamad iin, bamsz bir dnya gr, bir program
gelitiremez. Herhangi bir ulusun proletaryas, eer ait olduu ulusun ezilenlerinin
mcadelesini rgtlemek ve ona nderlik etmek istiyorsa, nce o ulusun proletaryas
olmaktan kmak, Marks-Engels'in bir zamanlar vnle kendilerini tanmladklar gibi:
Kozmopolit olmak, ancak bundan sonra, btnn bir paras olarak kendi ulusal sava
mevziinde yerini almak zorundadr. Yani inkarn inkar. Ancak bunu yapabildii takdirde,
ulusun dier snflar karsnda bir kar kutup, bir alternatif yaratp ideolojik bir hegemonya
kurabilir.
Krdistan Proletaryas'nn da Krdistan'n Kurtulu mcadelesini rgtleyebilmesi iin, nce,
Dnya Tarihsel bir metot ve dnya grne, programa, strateji ve rgt anlayna ihtiyac
vardr. Bu da kendi mcadelesini, evrensel Tarih iinde yerli yerine koymakla olabilir. Bu ilk
adm atlmadan daha ileriye gidilemez. Onun iin bu ilk yazmzn konusu: "Evrensel Tarih
Balamnda Kurtulu Savalar"dr.
***
Ulusal Kurtulu Savalar, evrensel Tarih leinde, retici glerin ar olgunlamlna
ramen, proletaryann Tarihsel grevlerini, yani yeryznde sosyalizmi kurma grevini,znel nedenlerle yapamamasnn bir sonucu olarak ortaya kmlardr. Dier bir ifadeyle,
Ulusal Kurtulu Savalar, Tarihsel ak iinde var olmas zorunlu bir aama deildirler.
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
9/22
Soyut gibi grnen bu nermeyi ve onun sonularn iyi kavramak gerekiyor. Var olmas
nesnel olarak zorunlu bir aama, ne demektir? rnein insanlk, diyelim ki eski Grek
medeniyetinden direk kapitalizme frlayamazd, ne retici glerin gelimilik; ne de meta
retiminin yaygnlk dzeyi buna izin vermezdi. Bu bakmdan, aradaki Dou medeniyetlerini
ve Avrupa derebeyliini, dnya tarihinin gidii iinde zorunlu olmayan bir aama olaraktanmlayamayz.
Ama amz, tamamen bunun aksi bir nitelie sahiptir. En azndan Birinci Dnya
Sava'ndan bu yana Tarih, Tarihsel akn nesnel nedenlerine dayanan bir aama iinde
deildir. Bugn yaanan Tarih, yaanmas zorunlu olan tek tarih deildir. Tarih, bambaka bir
yol, bilimsel sosyalizmin kurucularnn ngrd trden bir yol izleyebilirdi. Ve bu
durumda, milyonlarca insann, birka kuan tm mcadelesinin eksenini oluturan Ulusal
Kurtulu Savalar diye bir ey olmazd.
Yirminci yzyln banda ya da daha sonralar, emperyalist lkelerin proletaryas sosyalist
devrimi baarabilseydi, smrge ve yar smrge lkeler, hi bir savaa girme gerei
olmadan, iktidara gelmi ileri lkeler proletaryasnn yardmyla otomatikman, kendiliinden
bamszlklarn kazanr ve kapitalist olmayan bir yoldan imdiye dek rahat rahat sosyalizme
gemi olurlard. Sovyet Orta Asya cumhuriyetleri ve Moolistan rnei, daha sonraki
yozlamann yol at sorunlar ve tkanklklar yok saylrsa, Rus Proletaryasnn yaptn
Avrupa Proletaryasnn yapabilmi olmas halinde, ya da yeryznn "altda bir yeryz"
kadar olmas halinde, Tarihin nasl bir mecraya akm olacan kolaylatran bir rnek
oluturabilir.
Tarih byle bir yol izlemediyse, bu, ne retici glerin yeterince olgunlamam olmasndan,ne de proletaryann Antik Tarihin kle ya da serflerine benzer biimde yeni ve st bir toplum
kuracak nesnel yetenei olmamasndandr. Bu, tamamen, proletaryann kendi iindeki
ihanetler nedeniyle bu yetenei gsterememesinden, yani znel nedenlerdendir.
Krt, Trk ve dier bir ok lke devrimcilerinin temel yanlgs, tam da amzn bu tayin
edici karakteristiini anlamamalarnda yatmaktadr. Onlar, dnya tarihine ve amza kendi
mcadelelerinin ekseninden baktndan, ama kendi mcadelelerine dnya tarihinin
ekseninden bakmadklarndan, bugn yaanan Tarihi yaanabilecek tektarihmi gibi
gryorlar, dolaysyla Ulusal Kurtuluu, ya da kendi lkelerinde proletarya diktatrlklerinin
kurulmas mcadelesini, tarihin geilmesi zorunlu bir aamasym gibi kavryorlar. Ama tamda bu noktada, mantki sonularyla, farkna bile varmadan Bilimsel Sosyalizmi reddetmi
oluyorlar.
Evet, sosyalizme ne kadar itenlikle inanrsak inanalm, nesnel olarak, bugn yaanan Tarihi
yaanmas zorunlu tek Tarihmi gibi grmek; ya da dier bir ifadeyle ulusal kurtulu
savalarn, dolaysyla Emperyalizmi ve yeni/yar/ tam smrgeleri tarihsel akn gemesi
zorunlu bir aamasym gibi grmek: Tarihin bu tarz gidiinin nesnel nedenlerden
kaynaklandn kabullenmek, dolaysyla Marksizm'in temelinde bulunan nermeleri
reddetmek anlamna gelir.Ne olabilir bu objektif nedenler, amzn byle akmasna yol aan? retici glerin
sosyalizm iin olgunlamad ya da baka bir ifadeyle, kapitalizmin 20. yzylda
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
10/22
emperyalizm yani rme ana girmedii... Bu ise, Emperyalizm teorisinin ve onun
dayand tm Marksist ekonomi politiin yanll demektir.
Bir dier nesnel neden, Proletaryann, kapitalizm rme ana girmi olmasna ramen,
kle ya da serfler gibi, stn bir dzen kurma yeteneinden yoksunluu yani devrimci bir
snf olmad olabilir.Bu da Marksizm'in bir temel nermesinin reddi demektir.
Birinci eilim, yani Tarihin bugnk gidiini normal ve zorunlu bir aama olarak grmek,
kapitalizmin mrn doldurmad anlayna dayanyorsa, bu otomatikman reformizme yol
aar. Madem ki gler sosyalizm iin olgunlamamtr, o halde sosyalist devrim gnn acil
bir sorunu deildir. Sosyal Demokrat partiler aka, Komnist partiler zmnen bu anlaya
dayanmaktadrlar.
kinci eilim, yani bugnk ak zorunlu gr, proletaryann nesnel olarak devrimci bir snf
olmad, ya da artk bu vasfn kaybettii grne dayanyorsa, bu da devrimi yapacak
baka bir g aranmas sonucunu ortaya karmaktadr. Bu g, kimine gre: nc Dnyahalklar, kimine gre lmpenler, kimine gre tketiciler vs. olabilir. Bu da pratikte, kk
burjuva topyaclnn ve sosyalizminin ifadesidir.
Her ikisi de Marksizm'i redde varan bu grler ya da gizli varsaymlarn anlamadklar ya da
gremedikleri bir ey var: eer Marksizm yanl ise, Marksizm'in yanl olduu bir dnyada,
doann tahribi korkun bir hzla srerken ve insanl birka kez yok edecek gteki atom
silahlar tepemizde dururken, insanln yaama ans yoktur.
Ama Marksizm yanll kantlanamayacak bir retidir de, nk eer insanlk yok olsa
bile, bu Marksizm'in yanlln kantlamaz: "ya sosyalizm ya barbarlk" dilemmasn ortaya
koyup, bu yok olu tehlikesini herkesten nce grp anlar alanlar hep Marksistler
olmutur. Ve bu Marksistlerin varlndr, proletaryann znel yeteneksizliinin ve ihanetlerin
onun grevini yapmasn engelleyen ey olduunun kant; Tarihin zorunlu bir dnemden
gemediinin kant. Marksistlerin "ya barbarlk" feryaddr, insanln var olaca umudunu
yaatan.
nsanln kaderi, nmzdeki birka on yl iinde kesin bir sonuca ulaacaa benzer. Ve bu
kaderin ne olacana dair tayin edici kavgann son sz emperyalist lkelerde sylenecektir.
Geri lkelerin birok devrimcisinde, Tarihin bundan sonraki gidiine ilikin yle bir kavray
gryoruz: Bat Avrupa ve Amerika'da Proletarya devrim yapamayacak, nc Dnya
lkeleri ve Smrgeler bamszlklarn kazanp proletarya iktidarlarna yol aacak, giderek
zayflayacak olan Bat Emperyalizmi kendi proletaryasn satn alamayacak, ondan sonra da
emperyalist lkeler proletaryas ayaklanacak.
Bu grtekiler, sadece proletaryann devrimci kapasitesini inkar etmi ve tarihin bugnk
akn zorunlu grm olmuyorlar, ama ayn zamanda, Tarihin byle bir yol izlemesi halinde,
byle uzun bur evirme yapacak zamanda olmadn grmyorlar.
nsanln batt bir dnyada ulusal kurtulu olanakszdr. Bunu iyi kavramak gerekiyor.
Ulusal Kurtulu Mcadeleleri, eer emperyalizmi biraz sarsabilir, dnya ve zellikle ilerilkeler proletaryasna biraz itilim verebilirse, ona glerini toplamak iin biraz zaman
kazandrabilirse ne mutlu.
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
11/22
lk bakta, meselenin byle bir konuluu, Krdistan zelinde sanki mcadele azmini
baltalarm gibi grnebilir.
"Eer sonu ileri lkelerde belirlenecekse, ve insanln batt bir dnyada ulusal kurtulu
olanakszsa, kurtulu savana girmenin ne anlam var" diye dnlebilir. Ancak, byk
devrimler bunun tam tersini kantlamaktadr. Rus devrimcilerinin ulat fedakarlk ve bilindzeyine henz hi bir lkenin devrimcileri ulaamad. Ama Rus devrimcileri, Rus
emekilerini kurtarmak iin deil, dnya proletaryasnn kurtuluuna azami katkda
bulunduklar iin o destanlar yaratabiliyorlard. Lenin, Rus iilerini, Kendilerini
kurtarmalar iin deil, ayaklanan alman bahriyelilerine destek olmak iin ayaklanmaya
aryordu. Krdistan'daki Kurtulu Mcadelesini btn gcmzle destekleyeceiz, onda
yer alacaz, ama insanln batt bir dnyada Krdistan'n kurtuluunun bir anlam
tamadn bile bile, insanln kurtuluuna bir katkda bulunabilmek iin.
19. 09. 1986
Celal Aydn
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
12/22
Krdistan Kurtuluunun Baz Sorunlar
Krt ulusu, sadece bamszl iin savarsa, belli dengeler ortamnda belki bu bamszl
kazanabilir. Ancak, yllardr sren Krt Ulusal Kurtulu Savannortaya kard bir gerek
vardr: sadece Krtlerin ulusal bamszl iin savamak, Krdistan'n kurtuluunu
geciktirmekte, gerek mttefikleriyle balar kurmasn engellemekte, yenilgilere ve moral
bozukluklarna yol amaktadr.
lk bakta, yle bir akl yrtme, son derece mantki gibi grnmektedir. Ulusal kurtulu
hedefi en geni cepheyi kurmay salar, ondan sonra ikincil sorunlar gndeme gelir. Bu
anlayn programatik ifadesi, nasl bir ekonomi temeli ve styap (devlet vs. ) sorularn ak
brakarak, bamsz bir Krt devleti iin savamak olmaktadr.
Ne yazk ki, ya da ok kr, Tarih, dz ya da metafizik manta gre hareket etmiyor.
Bamsz bir Krt devleti uruna mcadele, Krt sosyalistlerini Krt burjuvazisinin
kuyruuna takmakta, dolaysyla kk ve clz ve korkak Krt burjuvazisini kazanaym
derken, en geni mttefiklerini kaybetmesine, proletaryann kendi bamsz programn
gelitirememesine yol amaktadr. Sonuta, burjuvazinin tm korkaklklar, yalpalamalar,
uzlamalar Krt Ulusal Kurtulu Mcadelesine damgasn vurmakta, yenilgiler ve
umutsuzluklar birbirini izlemektedir.
Krdistan sosyalistleri ve proletaryas, bamsz bir Krt devleti iin deil, ama Demokratikbir Cumhuriyet, bir tek kyn bile kendi kaderini tayin hakknn engellenemeyecei gerekten
demokratik bir cumhuriyet iin savatklar takdirde, belki Krt burjuvazisini
kaybedeceklerdir ama ok daha byk gleri kazanacaklardr. Ulusal Kurtulu, bunun
otomatik yan rn olacaktr.
Bugn Irak ve ran'n bir blm Krt gerillalarn elindedir. ran, Irak ve Trkiye'de binlerce
devrimci, aydn, sosyalist kendi burjuvazilerinin saldrlar karsnda mlteci olarak, bu
blgelere deil de Avrupa'ya kayor. Niin? nk, bamsz bir Krt devleti eklindeki
program, demokratik cumhuriyetin nne gemi durumda. Krdistan'n dalk blgelerine
hakim olan gerillalar, ran'da, Trkiye'de ve Irak'ta, gerekten demokratik cumhuriyetler iin
savasalar, buralar tm devrimcilerin toplap glerini dzenledikleri birer ekim merkezi
haline gelirler.
Krdistan'da birok aznlklar bulunmaktadr. Bunlar Krdistan nfusunun hi de
kmsenemeyecek bir blmn oluturmaktadr. Bu aznlklar iin de, ayn nedenlerle,
bamsz bir Krt devleti kurma sava bir ekim merkezi oluturmuyor. Bu aznlklarn gen
kuaklar Avrupa'ya snyor.
Krt sosyalistleri, Krt burjuvazisini kaybetmeyi, kendi bamsz programlarn gelitirmeyi
gze aldklar takdirde, kendilerini ezen uluslarn ii ve kyllerini, Krdistan'daki aznlklar
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
13/22
kazanabilirler. Krtlerin kurtuluu, Krtlerin, kendilerini ezen uluslarn emekilerini de
kurtarmay hedeflemelerinden geer.
Bamsz bir Krt Devleti program, ne ezen ulusun ii ve kyllerini ne de Krdistan'n
aznlklarn harekete geiremez. Buynlar, Enternasyonalist grevlerinin hatrlatlmasyla
seferber edilemez ve rgtlenemez. Bunun tek yolu, ezen ulusun ezilenlerine, onlarn canyakan sorunlarna cevap veren alternatif bir program gelitirmektir.
Krdistan'daki aznlklar kazanmann da tek yolu budur. Gerekten Demokratik Bir
Cumhuriyet, planl ekonomi, toprak reformu, tm bu gleri mcadeleye kazanabilir. Egemen
uluslarn burjuvazisi ancak byle tecrit edilebilir.
Krdistan'da burjuva ve proleter programlarn fark budur. Kk burjuvazi ise bamsz bir
program gelitiremiyor. Burjuvazinin programn benimsiyor ve sadece mcadele
biimlerinde radikal olarak ayrm izgisini ekmeye alyor.
17. 09. 1986
Celal Aydn
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
14/22
Krdistan Kurtuluunun Baz Sorunlar (2)
Krdistan Press'e daha yaynna balamadan, birbirini tamamlayan ama farkl sorunlar ele
alan bir seri makale yollamtm. Bunlardan yukardaki bal tayan biri de 2. sayda
yaynland. Bu makaleleri yazp yollamaktaki amacm, Krdistan Press'in sadece Krdistan ve
KrtUlusal Kurtulu Mcadelesindeki olay ve gelimelerin aktarld bir gazete olmakla
kalmayp, ayn zamanda Ulusal Kurtulu Mcadelesine ilikin temel programatik ve stratejik
sorunlarn tartld bir forum fonksiyonu da grmesine katkda bulunmakt.
Yazy yazarken, onun yanl anlalacan ve sylemedii eylerden tr epey eletiri
ekeceini tahmin ediyordum. Fakat, ancak, yanl da olsa, eletiriler geldii takdirde fiilen
bu forum gereklemi olur ve yanl anlamalar giderilebilirdi.
Beklenen oldu. Krdistan Press'in 9. saysnda, hem yaznn anlalmadn, hem de yaygn
nyarglar yanstan Lokman Polat imzal ve "Krdistan Kurtuluunun Sorunlar Metafizik
Mantkla zah Edilemez" balkl eletiri yaynland. Bu eletirinin yaynlanm olmasna
herhalde hi kimse eletiriye urayandan daha fazla memnun olmamtr. nk, umut
ediyoruz ki, bu vesileyle, Krdistan'n kurtuluunun temel sorunlar zerine bir program ve
strateji tartmas balar.
***
L. Polat'n eletirisinin ahsmla ilgili ve yanl bilgilerle dolu ksmlarna girmeyi gereksizgryorum. Bu tr ine batrlarndan rahatsz olmayacak derecede kaln bir derim var. Ama,
ahsm vesile edilerek H. Kvlcml ve "Trokizm" hakknda baz pein yarglar sralanyor
ki, esas konuya gemeden nce ksaca bunlara deinmek gerekiyor.
Kvlcml hakkndaki kmseyici ve hor grc ifadeler ancak onun hakkndaki tam bir
cehaletin rn olabilirler. Kvlcml'nn l93O'lu yllarda yazd "htiyat Kuvvet: Milliyet"
adl eseri yaynlanal yedi yldan fazla oluyor. Acaba L. Polat ya da baka bir yazar, aradan
yarm asr gemi olmasna ramen, ne Trkiyeli ne de Krdistanl sosyalistler arasnda bu
ayarda bir eser ortaya karlabilmi olduunu iddia edebilir mi?
H. Kvlcml, zellikle l96O-7O'li yllarda Ulusal Sorun konusunda zaman zaman susmutur
da. Ama bunun kayna, onun Sovyetlerin politikasnn sadk bir takipisi olmasndadr. Bu
vesileyle Krdistan Press sayfalarnda Trk Solunun hastal olarak ve de hakl olarak
belirtilen milliyetiliin, sadece Trk Solunun deil ama l926'dan sonra III. Enternasyonal ve
Sovyet izgisinin, dolaysyla uluslararas bir hastalk olduunun grmezden geliniine de
deinmek gerekir. Ayn hastalk Krt Solunda da vardr, ama Krt ulusunun Kurtulu Sava
verdii bugnk koullarda, milliyetiliin ilerici yan dolaysyla Trk Solu'nda olduu kadar
srtmamaktadr.
Gelelim "Trokizm"e. L. Polat "Trokist"lerin Lenin'i bir referans noktas olarak grmedikleri
gibi ok yanl bir nyargya sahip. Aynenyle yazyor: "Dedik ki, C. Aydn bir Trokistdir;
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
15/22
eer bir Leninist olsayd Lenin'in ezilen halklarn ulusal kurtulu savalaryla ve de ulusal
demokratik devrimlerle ilgili syledii bir ok szlerin ve nc Enternasyonal'in bu
konuyla ilgili bir okkararn buraya aktarrdk".
Bildiimiz kadaryla "Trokist"ler kendilerini' "Trokist" diye tanmlamazlar, "Devrimci
Marksist" ya da "Bolevik Leninist" olarak tanmlarlar ve onlar, Marks, Engels, Lenin'ingeleneinin en sadk, en Ortodoks ve en tutarl izleyicileri olduklar iddiasndadrlar ve / veya
en azndan byle olmaya alrlar. Byle olup olamadklar ayr bir sorun, ama L. Polat
arkadan sandnn aksine Marks-Engels-Lenin ve III. Enternasyonal'in ilk drt kongresinin
kararlarn referans alarak her zaman "Trokist'lerle tartmaya girebilirsiniz, nk onlar
zaten bu referans noktalarndan hareket etmektedirler.
Bu vesileyle L. Polat'n kartrd bir noktaya daha deinelim. Bir grn taraftar, taraftar
olduu gr her zaman hakkyla ve doru olarak savunamayabilir ve onu rezil edebilir. Bu
durumda, o toy savunucuya bakarak, o gr hakknda bir karar vermeye ya da o gr
eletirmeye kalkmak metodolojik olarak yanl, ahlaki olarak da bir kyl kurnazlnn
ifadesi olur. C. Aydn da, taraftan olduu grn toy ve onu rezil edici bir savunucusu
olabilir. Belki ileri srd neriler, savunduunu iddia ettii grlerle ilgisiz olabilir. Bu
durumda, C. Aydn'n yazdklarndan hareketle, onun kendisini taraftar kabul ettii izgiyi
mahkum etmeye kalkmak, en hafif bir ifadeyle bilimsel bir sorumsuzluu yanstr.
L. Polat arkadamz muhakkak ki Marksizm-Leninizm'e inanyor olsa gerek. Ama bu rnein
gsterdii gibi, bu inancn ok toyca ve inand fikri rezil ederek savunuyor. imdi birinin
kp da, L. Polat'n dediklerinden hareketle Marks veya Lenin'in dncesini rtmeye
kalkmas sama olur. Ayn samala dmemeyi, herhalde bakalarnn da L. Polat'tanbekleme hakk olsa gerek.
***
L. Polat'n eletirisine konu ettii yaznn temel tezi yle ifade edilebilir: "Krt Ulusu
bamszln elde edebilmek iin, bamszlktan daha fazla bir eyler iin savamaldr." ya
da baka bir ifadeyle: "Krt ulusu, kendini ulusal baskdan kurtarmak iin, kendini ezen
uluslarn ezilenlerini de kurtarmaya kalkmaldr.
Bu "Daha fazla bir ey" de yazda yle somutlanmaktadr:
"Krdistan sosyalistleri ve proletaryas. bamsz bir Krt devleti iin deil; ama demokratik
bir cumhuriyet, bir tek kyn bile kendi kaderini tayin hakknn engellenemeyecei gerekten
demokratik bir cumhuriyet iin" savamaldrlar. Yaznn dier blmleri bu fikrin
gerekelendirilii ve tad potansiyellerin sergileniidir.
Okuduunu biraz anlayan herkes iin, yukardaki nermelerden, L. Polat'n iddia ettii trden,
Krtlerin ayrlma hakkn ya da Krt ulusal kurtulu savan inkar etmek ya da kmsemek
gibi bir anlam kmaz. Aksine, yukardaki nermeler, Krt Ulusal Kurtulu Hareketinin hangi
strateji ve programla baarya ulaabilecei sorununu tartmaktadr. Yukardaki nermeler,
Krt Ulusal Kurtulu Hareketinin kmsedii asndan deil, ama belki, bu harekete,potansiyellerinin ve limitlerinin stnde devasa grevler ykledii, Kylln ya da Ulusal
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
16/22
Kurtulu Hareketlerinin devrimci potansiyelini abartt iin eletirilebilir. Yazy yazarken,
okuduunu anlayan bir okuyucunun, tezleri bu adan tartmas gerektiini dnmtm.
Bu yaklam olduka yenidir ve ne Trk ne de Krt solunda ortaya atlp tartlmamtr. Yeni
olan yann gze batrmak iin bir ka rnek verelim.
Bugn Krt Ulusal Kurtulu Hareketi, Trk Sol hareketini eletirirken hakl olarak,
burjuvazinin kuyruuna taklmakla ve Krt Ulusal Kurtulu hareketinin devrimci
potansiyelini grmemekle eletiriyor. Ama tam da bu eletiriyi yaparken, kendini, ezen
uluslarn proletaryasnn mcadelesinin bir nesnesi ve yedei olarak grm oluyor. Getirilen
ve tartlmak istenen teze gre ise, Krtleri ezen uluslarn proletaryas ve kylleri, Krt
Ulusal Kurtulu Sava iindeki proleter ve sosyalist kanadn, ve bu kanadn nclk yapmas
halinde, Ulusal Kurtulu Hareketinin yedei ve nesnesi olarak getiriliyor.
Birbirini tamamlayan bu ztl daha da gze batrmak iin yle diyelim. Krtleri ezen
uluslarn sosyalistleri, Ulusal sorunu, Proletaryann yedek gc olarak grr. rnein Dr. H.Kvlcml'nn kitab, yeni Trke'yle "Yedek G: UlusalSorun" balntar, byle bir
kitabn muhatab: Trkiye Proletaryasdr. Ama Krdistan Proletaryas iin, Krdistan'n
Kurtulu Savanda, sosyalist bir kanadn baars iin yazan bir sosyalist, kitabna yle bir
balk koymaldr: "Yedek G: Ezen Uluslarn Ezilenleri".
Krt Ulusal Kurtulu Hareketini yedek g olarak gren Trkiye Proletaryas, nasl bu yedek
olarak grd gc kazanmak iin somut bir program ortaya koymak zorundaysa, ayn
ekilde, tersinden, kendini ezen uluslarn ezilenlerini yedek g olarak gren, Krdistan
Proletaryas da, bunlar kazanmak iin somut bir program ortaya koymak zorundadr. Yazda
bu programn ne olaca tartlmaktadr.
Anlalrl salamak iin yaplan bu ksa aklamadan sonra, gelelim L. Polat'n
eletirilerine:
l) "Toplumsal kurtulu adna Ulusal Kurtuluu reddeden. kyll inkar eden saf proleter bir
devrim Krdistan'n iinde bulunduu bugnk koullarda uygulanamaz ve en nemlisi bugn
Krdistan'da gndemde olan sosyalist bir devrim deil, ulusal demokratik bir devrimdir.
Yazmzn hi bir yerinde ve yukarda daha da aklanan temel fikirlerinde "toplumsal
kurtulu" ya da "saf proleterbir devrim" den sz edilmi deildir. Sylediim sadece
"demokratik cumhuriyet"tir. Sylemediim eylerden hareketle eletirilmi olmuyor muyum?
Ama L. Polat'n byle eletirmesinin anlalmayacak bir yan yoktur. O bir yerlerden
duymutur ki "Trokistler kyll reddeder" ve "saf bir proleter devrim" iin urar. Eh,
C. Aydn da "Trokist" olduundan, ancak bunu savunuyor olabilir diye karsamay hemen
yapmtr. Ne yazk ki, L. Polat byle yaparak D. Perincek gibi burjuva sosyalistlerinin
yarglarn tekrarlam olmakta, hatta D. Perincek'in "bir iktidarszlk doktrini olan trokizm"
gibi yarglarn benimsemekte bir mahzur grmemektedir. Dorusu ilgin bir yaknlama.
2) L. Polat, "Demokratik Cumhuriyet" derken neyi dediimi anlamamtr. Eletirisinin bir
yerinde, yukarda da aktardm Demokratik Cumhuriyet ile ilgili satrlarm aktaryor, ama,benim "demokratik cumhuriyet" szcklerinden sonra virgl koyarak, bu konuda ok yaygn
yanl anlamalara olanak vermemek iin eklediim cmleyi kararak. L. Polat'n aktarrken
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
17/22
kard cmlecik udur: "bir tek kyn bile kendi kaderini' tayin hakknn
engellenemeyecei gerekten demokratik bir cumhuriyet.
Niin byle bir cmlecie gerek grdk? nk bu fikir, gerek Krt gerek Trk soluna son
derece yabanc ve Marks-Engels-Lenin'in hemen hi anlalamam bir yann ortaya koyuyor.
nk, bu fikirden hareketle, bamsz bir devletten te bir eyler iin savamak gerektiikarsamasn yapyorum.
Krt ve Trk solunda Kendi Kaderini Tayin Hakk, ancak ulus olunca sahip olunabilecek bir
ey olarak anlalm ve Krtlerin bamsz devlet kurma hakkm savunmak iin hep Krtlerin
bir ulus olduu kantlanmaya allmtr. (Burada kastl arptmalara imkan vermemek iin
Krtlerin bir ulus olduunu aka belirtelim. ) Ama sorunun bu ekilde koyuluu tersinden,
ulus olmayan, tarihsel, corafi, sosyolojik ya da psikolojik olarak kendine ulus olduuna dair
bir sertifika bulamayan bir topluluun ayrlma ve bamsz bir devlet kurma hakkndan sz
edilemeyecei varsaymn ierir.
Tartmay yeniden balatmak, ama bir st dzeyde balatmak ve ilerde ok gerici sonular
douracak bu varsaymn yanllm gstermek iin, iddia ediyoruz ki: ayrlma hakk iin
ulus, milliyet vs. olmak gibi birnkoul yoktur ve olmamaldr. Bu, Marks-Engels-Lenin'in
Demokratik Cumhuriyeti ve Ayrlma Hakk anlaydr. Gerek demokratik cumhuriyette,
isteyen ky, mahalle, ya da blge halk, istedii takdirde derhal ayrlabilmeli ve bunu
engelleyecek ne hukuki, ne idari bir mekanizma olmamaldr.
rnein Lenin, Devlet ve htilal'de Engels'ten alnt yapyor:
"O halde, merkezi cumhuriyet. Ama, l798'de kurulmu, imparatorsuz imparatorluktan baka
bir ey olmayan bugnk Fransz Cumhuriyeti anlamnda deil. l792'den l798'e kadar, her
Fransz ili, her komn (Gemeinde), Amerikan modeline gre, tam idari zerkliine sahipti;
bizim de aynen sahip olmamz gereken ey budur. Bu zerkliin nasl rgtlenebileceini ve
brokrasiden nasl vazgeilebileceini, Amerika ve Birinci Fransz Cumhuriyeti bize
gstermi bulunuyor. (s. 95)
Ve Lenin'in konuya ilikin yorumu:
"Engels bakmndan, merkeziyetilik, 'komnler' ve blgelerin devlet birliini tamamen kendi
arzularyla (a. b. . ) savunmalar artyla, her trl brokratizm ve her trl yukardan
'buyurma'y sz gtrmez biimde ortadan kaldran geni bir mahalli idari zerklii asla
bertaraf etmez" (s. 95)
Ne yazk ki, ne Krt ne de Trk sosyalistleri, bugne kadar, kendi kaderini tayin hakknn
ulus olma kouluna balanamayaca seklindeki bu anlaya hi deinmemilerdir. Trkler
asndan byle bir program, otomatikman Krtlerin bamsz devlet kurma hakk demektir,
Krtler iin de ayndr. Ve byle bir programn, bamsz bir Krt devletine kar olmas diye
bir ey sz konusu deildir. Otomatikman bunu da ierir.
Byle bir program savunmakla, sadece Krtlerin ayr devlet kurma hakk deil, ama ayn
zamanda, Krt Kurtulu Savana, kendilerini ezen uluslarn emekilerini de kurtarma greviyklenmi olur. Ama byle bir program, bamsz bir devlet kurma hedefinden farkl bir
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
18/22
eydir. Bamsz bir devlet kurma program, bu devletin alabilecei somut biimleri ele
almaz. Ama sadece bu da deil, bamsz bir devleti de gletirir.
Bir kyn bile isterse ayrlabilecei ve hertrl topluluun kendi zgr iradeleriyle
birletikleri bir Demokratik Cumhuriyet ne gibi devrimci potansiyeller tamaktadr?
Ezen Uluslar Asndan: Krt Ulusal Kurtulu Hareketi, byle bir program savunan bir
ncle sahip olduu takdirde, ezen ulusun ezilenlerini aktif olarak yanna kazanabilir ve
program uruna mcadele iin rgtleyebilir. nk byle bir program, ayn zamanda, ezen
uluslarn brokratik, militer devlet cihazlarnn paralanmasyla gerekletirilebilir.
Byle bir program, ezen uluslar tarafndan ezilen dier uluslar da yanna kazanabilir. rnein
ran'da Azeriler de ezilen bir ulusturlar. Ama bamsz bir Krt devleti hedefi, Azerileri, Krt
Devleti uruna mcadeleye sevk etmez, ama Demokratik Cumhuriyet, onlarn mcadelesini
de ateleyip, ivmelendirebilir.
Byle bir program, Krdistan'daki aznlklar da aktif olarak mcadeleye eker. Unutmayalm,Krdistan'daki Krt olmayan aznlklar, nfusun neredeyse yarya yaknn kapsamaktadr.
Sadece bamsz bir Krt Devleti program, bu aznlklarn mcadeleye girmesi iin ekici
deildir, nk ayrlmay ulus olmaya balamaktadr. Ama yukardaki gibi bir program
Krdistan'daki aznlklara unu demi olur: "Sizler, Sryaniler, Keldaniler, Nasturiler,
Yezidiler, Araplar, Azeriler, Trkler vb., bizim programmza gre, eer istediiniz takdirde,
bir tek ky bile olsanz ve ayrlmay istiyorsanz ayrlabilirsiniz.
Ama Krt burjuvazisi ve milliyetilii byle bir program iin savamad ve savamyor.
Bundan dolay da, Krt ulusunu son derece geni potansiyel mttefiklerinden yoksun
brakyor. Ve tam da bu nedenle, sadece bamsz bir Krt devleti iin savatndan dolay,
bamsz bir Krt Devletini kuramyor.
Krt Ulusal Kurtulu Savann, kendini ezen uluslarn emekilerini de kurtarmakgibi bir
program olmazsa, baarya ulamas zordur. ("Olanakszdr" demiyorum. Belli dengeler
ortamnda olabilir. Ama bu fiilen yeni bir Yalta demektir). Paradoksal bir ifadeyle, Krtler,
kendilerini ezen uluslarn emekilerini kurtarmaya kalkarlarsa kendilerini de kurtarabilirler.
Ama byle bir program da ancak, Krdistan Proletaryas ortaya koyabilir. Bunun imdiye
kadar ortaya koyulamamas, Krt Ulusal Kurtulu Hareketi'nin ran, Irak, Trkiye arasndaki
gene, yani ayn zamanda Krdistan'n en geri,Proletaryann en zayf olduu yere skmolmasndandr. Krt Ulusal Kurtulu Hareketi bu elikinin iinde bunalyor. Buralarda gl
olan akmlar, yukardaki gibi bir program gelitiremedii, kendini ezenlerin ezilenlerini de
kurtarma mcadelesine girmedii iin, daima devletler aras elikilere dayanmak zorunda
kalyorlar. Ve tam da bu nedenle, daima ihanete uruyorlar ve Krt Ulusu binlerce evladn
yitirip aclar iinde kvranmaya devam ediyor. Tarihten karlacak ders budur.
L. Polat da, Krt ulusunu yenilgilere mahkum eden bu anlay, bizi eletirirken en ak
biimde yle ifade ediyor:
"Krt sosyalistleri bamsz bir devlet kurmadan demokratik cumhuriyeti nasl olutururlar? "Kymetli eletirmen, bizi metafizik mantkla suluyor ama, tam da metafizik yaklam
kendisi ifade etmi oluyor. Tarih ve sosyoloji bunun tersinin doru olduunu gstermitir.
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
19/22
Yani "Krt sosyalistleri, demokratik bir cumhuriyet program ve bunun rn olan bir
ittifaklar manzumesi kurup Ulusal Kurtulu hareketine nclk etmeden, Krtler'in bamsz
bir devlet kurmaz ok zordur.
te ortada iki ayr stratejinin iki zl ifadesi. Her ikisi de Krtlerin Ulusal Kurtulu Savann
baarsn amalyor ama ayr program ve stratejiler neriyor. Burada, kolaycla kamadantartlmas gereken bu iki ayr program ve stratejidir. Krdistan Press, ayn zamanda bu can
alc konunun tartld bir forum olmaldr.
L. Polat, yukarda aktarlan satrlaryla, bizi eletirirken farkna varmadan iddiamz da
dorulam olmaktadr. Yani kendisi bir sosyalist olarak, Krdistan'da egemen olan tm
akmlarla ayn gr paylam oluyor: "nce bamsz bir devlet". Bizim iddiamz da,
imdiye kadar mcadelenin bu ama iin yrtldyd.
L. Polat, ne demek istediimi anlamak iin kafayormadndan, sylemediimiz eylerden
dolay bizi eletiriyor. Bir iki rnek verelim:"Krt, Arap, Fars ya da Trk hangi devrimci kurtarlm blgelere gitmi de oradan
kovulmutur? " diye soruyor. Yazmn hi bir yerinde kimsenin kovulduundan sz etmedim.
Kurtarlm blgelerin bir ekim merkezi olmadndan sz ettim. Yani oraya gitmiyorlar ki
kovulsunlar. Bu gitmeyi de o insanlarn niyetleriyle, mcadeleden kamalaryla vs.
aklanamaz. Gerekte bu insanlar ancak nerdiimiz trden bir programiin oraya gidip
savarlar. Ancak yle bir program, bu insanlarda cokunun zirvelerini ve sabrn derinliklerini
harekete geirebilir.
Eri oturup doru konualm. Bugn Krdistan'n kurtarlm blgelerinde bir demokrasiden
deil ama belki paternalist bir hogrden sz edilebilir. Elbette bunun nesnel temelleri
vardr. Ama gerek de budur. Ve bu gerek, rnein bir spanya Savana btn dnya
ilerici entelijansiyasnn akmas gibi bir cokunun harekete geiinin nnde bir engel
olmaktadr.
Ayn ey Krdistan'daki aznlklar iin de geerli. Bu insanlarn da Egemen devletlerin basks
karsnda Krdistan'n kurtarlm blgelerine deil de Avrupa'ya gittiini ya da Ezen
uluslarn ibirliine yneldiini grmezden gelemeyiz. Onlar, "Krtler savat iin
Avrupa'ya kayorlar" demedim. Sorarm L. Polat'a, Hangi Krt partisi Krdistan'daki
aznlklara, kendi kaderini tayin hakkn garanti eden bir program sunuyor? Yok byle birparti. Krt bamszlk hareketi, Krdistan'daki aznlklara da paternalist bir hogryle
yaklamaktadr. Ama byle bir yaklam, o glerin enerjisini ve fedakarln harekete
geiremez.
Krt Ulusal Kurtulu Hareketi, her yaptn alklayanlarn deil, bir yandan kendisiyle
dayanrken, dier yandan kendisine en ar eletirileri yneltenlerin gerek dostlar
olduunu anlamaldr. Krt yoldalarmza: onlarda yanl grdklerimizi sylemeyerekten,
onlarn sempatisini kazanmak istemiyoruz ve gerek Krt sosyalistlerinin de eletirenleri
dman gibi grmeyecek bir olgunluk iinde olduuna inanyor ve bizlerden bunu beklediini
sanyoruz.
l8. 02. l987
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
20/22
C. Aydn
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
21/22
Orhan Kotana Mektup (1)
Sevgili Orhan,
Postada gecikme olaslna kar, hazrladm bir iki yazy hemen yolluyorum. Yarn bir
yaz daha yollayabileceimi umuyorum.
Yazlar istediim gibi olmad. 1) Elimde doru drst kaynak yok, 2)Uzun sredir yaz
yazmadmdan zorlandm, 3) Konuya konsantre olamadm, 4) Zamannda yetitirememekten
korktuum iin acele ettim, acele ettike de elim ayama dolat.
Beenmezsen hi birini basmayabilirsin. Bu konuda son derece rahat ol. Ancak basmasan da,
bu yazlarda gelitirmeye altm baz tezleri gerekten tartmak isterim ve eletirilerinibeklerim.
Krdistan Tarihi ile ilgili yaznn iki ayr versiyonunu yazdm. Hangisi daha iyi karar
veremedim. Eer zaman olsayd, ikisinden, daha zl bir nc versiyon karlabilirdi.
stersen sen dene.
Yollandn sylediin rnek nsha hala elime gemi deil, bu nedenle gazetenin nasl bir
ey olaca hakknda somut bir tasavvurum olmamas nedeniyle de, nasl bir slup tutturmak
gerektiine karar veremedim.
Demir Kkaydn
Selamlar ve baarlar
17. 09. 1986
7/29/2019 Krdistan Press'e Yazlar
22/22
Orhan Kotana Mektup (2)
Merhaba Orhan,
Epeydir haberleemiyoruz. Dilerim ileriniz iyi gidiyordur. liikte, L. Polat'n eletirisine
cevabm var. Biraz uzun oldu. Ama kanmca uzunluk nemli deil. Bu vesileyle Krdistan'n
kurtulu sorunlar zerine bir tartma balatlabilirse. gazetenin daha canl ve etkili olaca
kansndaym.
Sana ilk yazlarla birlikte iki yaz daha yollamtm. Onlar o zaman alm mydn? Biri
Krdistan tarihilii zerine idi, dieri de Evrensel Tarih Balamnda Kurtulu Savalar diyebir yazyd. Alp almadn unun iin soruyorum: Yazlarmn merakls bir ok kii, artk
Krdistan Press'e niye yazmadm soruyor. Ben de, yazdm, yazlar yolladm ama her
halde yer olmadndan yaynlanmadn sylyorum. Yalanc duruma dmemek iin bir
kere daha soraym dedim. O sralar posta grevi vard galiba. Belki bu nedenle eline gememi
olabilir diye dndm. Eer eline gememise, bildir, fotokopi yapp yollayaym.
Burada Recep ve smai1 Beiki ile ilgili bir kampanya var. Elimden geldiince tandklarma
iletmeye alyorum. Ama yle pek tandm da yok. ou kez onlar da bakalar
araclyla katlm oluyorlar.
Baka ne yazaym. imdi1ik bu kadar. ok selamlar.
Hoa kal.
DemirKk aydn
18. 02. 1987, Hamburg