Kürdistan'da Sosyalizmin Sorunları Üzerine Yazılar

7/29/2019 Krdistan'da Sosyalizmin Sorunlar zerine Yazlar

1/54


2/54

Krdistanda Sosyalist Hareketin

Ve

SosyalizminSorunlar zerine Yazlar

Yazan:

Demir Kkaydn

Bu kitapta yer alan yazlar daha nce eitli gazete ve internet sitelerinde

yaynlanmtr.

Derleme tarihi: 04.03.2006

Kxz Dijital Yaynlar

ndir Bas Dat

Bu kitap kxz sitesinin dijital yayndr.ndirmek, dijital olarak basmak ve datmak serbesttir.

Alntlarda kaynak gsterilmesi dilenir.


3/54

Krdistanda Sosyalizmin

veSosyalist Hareketin

Sorunlar zerine Yazlar

indekiler

Maralnn Tartamad: Krdistanda Solun Zor Dnemeci (1) 4Sunu 4

Maralnn Tartamad: Krdistanda Solun Zor Dnemeci (2) 8Krdistanl Sosyalist Nedir? 9

Maralnn Tartamad (3) 17Gerek Krdistanl Sosyalist Nedir? 17

Devrimci Demokrasnin Neden Sosyalist Olduu ve Sosyalizmle likinin Sorunlu

Nitelii 24Krdistanl Sosyalist Sitesi in Tantm ve ar 27

Bir sosyalist Olarak Tartrsak 34

ki izgi 42


4/54

Maralnn Tartamad: Krdistanda Solun Zor Dnemeci (1)

Sunu

Recep Maral, ksa bir sre nce, gerek kendi sayfasnda (http://www.gelawej.com/ ), gerek

sayfasna balKrdistan Tarih ve Demokrasi Forumunda ve baz e-mail gruplarnda,

tartlmas dileiyle, soru iaretlerini paylamak amacyla, Krdistanda Solun Zor

Dnemeci balkl blmlk bir yaz yaynlad.

Recep Maralnn yazs bir ok bakmlardan ok nemli ve ciddi bir tartmay hak ediyor.

ncelikle, Recep Maral, gerek Trk gerekse Krt solunda ok yaygn olan bir eilime, ciddi

sorunlar, elikileri, amazlar grmezden gelme, yok sayma, yokmu gibi davranma

eilimine prim vermiyor ve bu eilimin ve gelenein karsnda yer alyor. Bir kar rnek

sunuyor. Bizzat yaznn bal bile, Krdistanda solun zor ve ciddi sorunlar olduu ve

bunlar tartacan belirtiyor.

rnein, Trk sosyalistleri, Trkiyede Solun Zor Dnemeci balkl bir yaz yazmadlar.

Baln yle olup olmamas nemli deil, nk Krdistandaki solun sorunlar aynen

Trkiye solunda da var. Hibir Trkiyeli solcunun, sosyalistin, rnein son alt ay iinde

Trkiyedeki solun karlat amazlar aka ortaya koyan ve bunlar tartmak isteyen bir

yazsn grdnz m? Yok byle birey. Ya da imdiye kadar mumla aramamza ramen biz

rastlamadk.Hadi brakalm sosyalistleri bir kenara, onlar ou yeni bir dinamizm yaratamayacak, yeni

sorular soramayacak kadar hatalaryla btnlemi bir kuak. Onlar artk patlayacak bir tohum

deil, krlmas gereken bir kabuk. Peki u Sava Kart Hareketin karlat sorunlar

tartan, brakalm sosyalist olmasn, anarist veya pasifist veya baka bir eilimden veya

politikslamdan karlalan amazlar aka koyan, tartan bir yaz grdnz m? nk

Trkiyedeki Sava Kart hareketin, ilerde grlecei gibi, tpk Krdistan solu gibi yle

amazlar vard. ABDnin saldrsna kar kt takdirde, ABD ile pazarlklarnda Gney

Krdistanda etkisini arttrmak isteyen ve orann kaderinde daha azla sz sahibi olmak isteyen

ve bu sayede kendi anti-demokratik egemenliini srdrmek isteyen Genel Kurmayn fiyatykseltmesini salayan bir piyon durumuna dlyordu da. Byle bir sorun vard ve kimse

bunun adn anmyor ve tartmyordu. O ok vlen kitle hareketlenmesi ve byk mitingler

yaplmasnda bu paralelliin hi mi etkileri bulunmuyordu? Bu soruyu bile sorma cesareti

gsterilemiyordu. Bu gerek eliki hakknda nedense kimsenin azn bak amyor,

yokmu gibi davranlyordu.

Veya bir yanda ABDnin mdahalesine kar kmak dnya halklarnn yannda yer almay

salarken, dier yanda ABDnin Saddam rejimini ykmasnn kendi durumlarnda belli bir

rahatl

a yol aaca

n

uman ve bu beklentilerinde pek de haks

z olmayan Krtlerinkarsnda, onlarn aclarna ve beklentilerine ilgisiz olmaya yol at, byle bir eliki de

olduu bu elikiden nasl klabileceine ilikin bir tartmaya rastladnz m? Brakn


5/54

tartmay sorunu byle koyana rastladnz m? Hayr rastlayamazsnz. Onlar sanki bu

elikiler yokmu gibi, Krtlere emperyalizmin ne kadar kt olduunu anlatan bir tavr

iinde oldular.

Trkiye sosyalistlerinde ve Sava Kart Harekette, kar karya olunan sorunlar aka

ortaya koyacak cesaret ve entelektel drstlk bile bulunmamaktadr.

Krt ulusal hareketi veya Krdistan solunun durumu da Trkiye solundan daha iyi deildir.

Onlar iinde de, ABD emperyalizmine kar dier ezilen halklarla birlikte olma gerei ile

imdi bu emperyalizmle fiili bir kar ortakl iinde bulunmann getirdii sorunlar ve bu

amazdan nasl klabileceine dair yollar tartan bir yaz grdnz m? Maalesef yok.

Krdistan solu da tersi noktadan, aynen Trkiye Solu gibi, hi bu sorunlar yokmu gibi

yapyor, onlara gzlerini kapamay tercih ediyor.

Byle bir ortamda, ne Trkiye ne de Krdistan solunun, tartmak ve zm nerileri aramak

bir yana sorunlar aka ortaya koyma cesaretinden, bu kendine kar entelekteldrstlkten bile yoksun olduu bir ortamda, Recep Maralnn, bu elikileri aka, adn

koyarak ortaya koyma ve tartma abas, brakalm ieriini bir yana, sadece byle bir aba

olarak bile, devrimci bir ze sahiptir, var olan statkoya kar fiili bir tavrdr. Sanki bir ln

bulutsuz gnde akan birimek gibidir. Deeri bilinmelidir.

Krdistan sol hareketinde ve Trkiye sol hareketinde, bu sanki karlalan sorunlar yokmu

gibi yaplarn aynl, aslnda birbirine ok zt gibi grnen tavrlarn, temeldeki, ok

derinlerdeki zdeki yntemsel zdeliinin bir gstergesidir. Gerek elikilerin adn

anmamak ve onlar yokmu gibi davranmak, bu elikileri ortaya koyunlar ve tartanlar

karsnda zmni ve fiili bir cephe oluturmaktr. Bu durumda var olan eliki ve sorunlarnadn koymak bile, yokmu gibi davrananlar karsnda bir kar cephe oluturmak anlamna

gelir. Gerek blnme aslnda tam da buradadr.

Ama Maralnn yazs, sadece sorunun adn aka koyuuyla deil, sorunu koyu tarzyla

da iyice unutulmu bir gelenee balanyor. Maral, solun sorunlarn tartyor. Solun

Krdistandaki sorunlarn tartyor. Halbuki son yllarda, Krdistanda solun Sorunlarn

tartan kimse kalmad. Sa ya da sol, Krtlerin sorunlar tartlmaktadr ama Krdistandaki

solun sorunlarn tartan, en azndan sorunu byle koyan bir yazya rastlamak neredeyse

olanaks

zd

r. Yaz

bu bak

mdan da unutulmu bir gelenei canland

r

yor. Bu nedenle dezellikle, Krdistanda solun sorunlarn sorun edenlerce tartlmas gerekir.

Ama Maralnn yazs, Krt solunun deil, Krdistandaki solun karlat sorunlar

tartmak istiyor. En azndan formlasyonunu byle yapyor. Yani Krdistanda yaayan

solcu ama pek ala bir Zaza, bir Sryani., bir Nasturi, bir Arap, bir Fars veya bir Trk

olabilecek birinin, corafi olarak Krdistanl solun sorunlarn tartmak istediini belirtmi

oluyor. Bu da olduka unutulmu bir gelenei hatrlatmaktadr. nk son yllarda, Krdistan

kelimesi, daha ziyade, sadece Krtlerin yurdu olarak anlalr olmutu. Corafi anlamn

yitirmi, orada yaayan btn dier uluslar ve aznlklar yokmu ve onlarn sorunlar

olmayacakmasna bir ierik kazanmt. Bu nedenle, Krtler veya Krdistan birbirininyerine ok rahat olarak kullanlabiliyordu. Halbuki bu ikisi ok farkl iki kavramdr ve ok

farkl iki program hatta politik tavr al demektir. Kendini Krdistanl olarak tanmlayan biri,


6/54

Krdistanda ulusal baskya kardr. Ama o ulusal basknn yerine yenisini oluturmak iin

deil, btn ulusal basky ortadan kaldrmak iin. Dolaysyla milliyetler ve dinler karsnda

ntr olan, her trl dil ve dinin eit olduu bir Krdistan iin mcadele eder. Ama Krdistan

Krtlerin lkesi olarak anlayan ve bunlar birbiri yerine koyan bir tavr iin, demokrasinin

nemi yoktur. Baka dillere zgrlk bir politik hedef deil, politik kayg

lar veya dengelernedeniyle katlanlmas gereken bir sivilce gibi grlr rnein. Yani Krdistan szc, bir

corafi mekan olarak kullanldnda, devrimci demokratik bir ierie sahiptir, ama Krtler ya

da Krtlerin lkesi anlamnda kullanldnda, devletin demokratik karakteri sorununu,

oradaki btn uluslarn eitlii sorunu es geer. Devrimci ve Demokratik olmayan burjuva bir

karaktere sahiptir.

Bu bakmdan Recep Maralnn sorusunun Krt sosyalistlerinin veya Krt solunun deil de,

Krdistanda solun zor dnemeci olmas da yine artk son yllarda unutulmu bir gelenee

sahiplenme anlamn tayor.

Peki bu yaz ne gibi yanklar ald?

Bu yaz rnein Trkiye solunda, bir esin kayna olmad, yani bakn Krdistan solu kar

karya olduu amazlar aka ortaya koyarak k yollar aryor. Biz de byle bir tartma

yapalm diyen bir Trkiye solcusu kmad.

Peki Krdistanda solun sorunlarn tartmak iin, Krdistanl olmak gerekir mi? Gerekmez.

Dnyann her hangi bir lkesindeki solun sorunlarn dnyann dier lkelerindeki solcular

tartabilirler ve de tartmaldrlar. Yani pek ala bir Trkiyeli solcu olarak da, Krdistandaki

solcularn veya solun sorunlarnn tartmasna katlmak mmkndr ve mmkn olmaktan

te gereklidir de. Lenin Alman sosyal Demokrasinin sorunlarn Tartyor. Luxemburg, Rusve Alman Sosyal Demokrasisinin sorunlarnn tartmasna katlyor., Pavrus veya Kautsky

veya Mehring Rus solunun sorunlarnn tartlmasna katlyordu ve bir zamanlar hi kimse

dierine, yahu bu bizim sorunumuz sen bize karma demiyor aksine tartmann

olabildiince yaylmas iin aba gsteriliyordu.

Bu gzel geleneklerden birey kalmad. Krdistandaki Solun sorunlar ve k yollar

tartmasna bir Trkiye solcusunun katl var m? Yok. Bu yokluktan Recep Maralnn

yazs da nasibini alyor. Yani Trkiyeli solcular., Krdistanl solun sorunlarn tartmyorlar.

Peki Tersi var m? Yani Krdistanl solcular Trkiyeli solun sorunlarn tartyor mu?Maalesef o da yok.

Maralnn yazsn, Krdistanl solun sorunlar olarak, ne Trkiyeli, Ne Krdistanl ne de

Almanyal ne de baka bir yerli solcular tartmad.

Gelen birka yank oldu. Ama bunlar Krdistandaki solun sorunlarn deil, Krt

bamszlnn sorunlarn tartyorlard ve Recep Maralnn yazsn, Krdistandaki solun

sorunlarn deil, Krtlerin, Krt hareketinin sorunlarn tartan bir yaz olarak anlayp, yle

tartyorlard. Yani yaznn tartmak istediini tartmyorlard.

Bu nedenle Recep Maralnn yazs aslnda tartlmadan kald. Krdistanda solun ya dadaha dorusu sosyalistlerin bu gn kar karya olduu sorunlar aka ortaya koyulup

tartlm deil.


7/54

Bunun nedeni belki de, ne Trkiyede ne de Krdistanda artk sol ya da sosyalistler diye bir

eyin fiilen kalmam olmas olabilir. Elbet kendini yle tanmlayanlar vardr. Ama kimsenin

kendi hakkndaki yarglar gerein ifadesi gibi alnamaz. Hele Trk solcu ve sosyalistlerinde

bu gn hi. Neden? Kisaca ona deinelim.

Ortada bir paradoks var. Krtlerde, Milliyetiliin ykselii aka sosyalizmden uzaklamave milliyetilie sahiplenme biimini ald. Maralnn yazsnn bir yerinde de dedii gibi, bu

talarn yerine oturmas anlamn tar ve olumludur da.

Ama Trklerde milliyetiliin ykselii, btn egemenlerde olduu gibi o egemenlii

gizleyecek bir biim iinde savunuldu. verenler iveren olduklarn syleseler kendilerini ele

vermi olurlar. Onun iin hepimiz Trkz, hepimiz Mslmanz, insanz derler. stte ve

egemen olma konumunun gizlenmesi her egemenliin temel kouludur. Uluslarda da byledir

bu. Trk solcusu ben Trkm derse, zaten kar ve durumunun farkl olduunu itiraf etmi

olur. Bu nedenle, rnein sosyalist olduunu syleyecektir ki, bu egemen konumunu

gizleyebilsin. Trkiyede bu gnk sosyalizmin altmlarn ya da yetmi ve seksenlerin

sosyalizmiyle ilgisi yoktur. Bu zel sava sosyalizmidir. Bu gn sosyalizm egemen ulus

konumunu gizleyen bir aratr. Dolaysyla, sosyalizm Trk milliyetiliinin kuzu postu oldu.

Bu gn Trk milliyetilii kendini solda, enternasyonalizm, sosyalizm veya anti emperyalizm

biiminde da vurmaktadr. Bu nedenle, kendini sosyalist olarak niteleyenlerin okluu,

sosyalistlerin deil, Krtler zerindeki egemenlii tartma yapmak istemeyen milliyetilerin

okluu anlamna gelir.

Tabii bu Krt ve Trk milliyetiliklerinin, biri sosyalizme veya anti emperyalizme ynelerek

dieri aka bunlardan uzaklaarak ykselii, birbirini beslemekte ve birbirine hakllkkazandrmaktadr. Trk milliyetiliinin Sosyalizm biiminde kendini da vuruu, Krt

milliyetiliinin, sosyalizm ve anti emperyalizmle son balarn koparmas iin ona harika bir

gereke sunar. te sosyalistler ezilen ulusa byle ilgisiz olduklarna gre bu sosyalizm denen

eyden hayr kmaz! Bu davran da Trk milliyetilerinin, milliyetiliklerini sosyalizm

savunusu olarak srdrmelerinin gerekesini sunar. te, Krtler ezilen ulustan bile olsalar

sosyalizmden uzaklap, emperyalizm ve kapitalizm saflarnda yer alyorlar. O halde bu

milliyetilikten bir sonu kmaz. Sosyalistlie daha fazla sahip kalm.

Hasl, her iki tarafta da birbirini besleyen, ama egemen ve ezilen ulusta tamamen zt

biimlerde ortaya kan milliyetilik, Krtlerde ezilen ulus milliyetilii olduu iin akmilliyeti grn iinde, en azndan nesnel sonularyla ilerici ve demokratik bir karaktere

sahiptir; ezen ulus milliyetilii ise, sosyalizm ve anti emperyalizm biiminde

grndnden, gerici ve anti demokratik karakterdedir.

Bu durumu, zlerin bu kendi ztlar biimindeki grnn kavramayan bu gnk Trkiyeyi

ve politikalar kavrayamaz.

Maralnn yanksz kalmasnn nedeni budur. Sosyalizm milliyetiliin rts olduundan

Trk sosyalistlerinin sosyalizm diye bir sorunlar olmad iin, Krdistan solunun sorunlarn

tartacak Trkiye solcusu yoktur. Krdistan solu da artk Krdistanll veya sosyalizmibrakp Krtle dnd iin Krdistan solcusu da yoktur. Dolaysyla Maralnn bu yazs

tartlmaz kalr.


8/54

Biz Recep Maralnn bu at tartmaya girmeye ve imdiye kadar eitli biimlerde

dank olarak yazdmz ve bu nedenle de ou kez anlalmayan veya yanl anlalan

grlerimizi, Recep Maralnn yazs ile polemik iinde ifade etmeye alacaz. Recep

Maralnn yazs, bir ok farkl konuyu, PKKnn karakteri, yeni politikasnn nitelii,

Krdistanda solun kar

lat

amazlar, ikilemler ve bunlardan

k

yolu gibi birbiriylebal bir ok temel sorunu tartma olana sunuyor. Yani strateji ve program sorunlarna

giriyor. ok verimli bir zemin salyor. Soruyu doru soruyor hereyden nce. Sorunun

doru sorulmas cevabn yarsdr.

Eletirimizi imkan ve zaman bulduka yapacamzdan ister istemez zamana yaylm

olacaktr. Ama bu bir olumsuzluk olarak grlmemeli. nk tartlan sorunlar yle hemen

aktalitesini yitirecek sorunlar deil, temel ve genel sorunlar. Kaderi belirleyen sorunlar.

Sindire sindire tartmak ok daha doru ve yararl olur.

Bu vesileyle, Recep Maral hakknda bir iki sz. Krtler elbette onu efsanelemi ismiyle

tanrlar. Ama Krt ve Trk solunun yollar birbirinden oktandr ayrldndan Trkiyeli

solcular pek tanmad iin biraz hatrlatalm.

Recep Maral, 12 Mart dneminde Diyarbakr cezaevinin en gen, ocuk yataki

mahkumudur. Yllarca Krt Ulusal Hareketi ve sosyalizm davasnda en ar grevleri

stlenmi, en ar ikenceler, hapisler, kovuturmalar, alk grevlerinden her zaman alnnn

akyla km, bunlarn fiziksel izlerini bedeninde tayan, insan olarak da saylmayacak kadar

ok olumlu zellikleri bulunan, son derece mtevazi bir insan, rnek bir devrimci ve bir sra

neferidir. Artk nesli tkenmiler taifesindendir.

Recep Maral ile Nide ceza evinde yattm yetmili yllarda. Beraberce Kvlcmlnn,htiyat Kuvvet Milliyet:arkkitabnn yeni Trkesinin son redaksiyonunu ve daktiloya

ekilmesini tamamlamtk yanl hatrlamyorsam.

Sonra, 12 Eyll gnlerinde, bir yerlerden bizleri unutmadn anlatan bir kart atard ara sra.

O gnlerde bunlar bizlere mthi moral verirdi. Hibir zaman cevaplayamadm ve sonra

onun hapisliinde deemediim bu kartlar nedeniyle hep kendimi borlu hissederim

Maralya.

Recep Maral kendisini tanm olmaktan onur duyduum ok sevdiim bir arkadamdr.

Bunlar belirtiyorum ki eletiri ve tartmalarmz yanl anlalmasn.

15 Mays 2003 Perembe

[email protected]

http://www.comlink.de/demir/

Maralnn Tartamad: Krdistanda Solun Zor Dnemeci (2)


9/54

Krdistanl Sosyalist Nedir?

Maralnn yazsnn bal Krdistanda Solun zor dnemecinden sz ediyor. Maralnn

bununla kastettii Krdistanda sosyalizm, sosyalist hareket veya dnce. Dier bir deyile de

Krdistanl Sosyalistler.

Elbette sol sosyalizmden ok daha geni bir kavram olmasna ramen, sosyalistler arasnda,

bazen baskya kar Ezop dili kullanma zorunluluu nedeniyle; bazen farkl sosyalizm

tanmlar var olduundan bunlara dalp esas tartlmak istenen konudan uzaklamamak iin,

bazen sosyalizm szc sol szcnden daha byk bir prestij kaybna uradndan n

yarglardan korunmak iin, sosyalistler tarafndan genellikle sosyalizm karl olarak

kullanlmaktadr.i

Maralnn yazsnda da sosyalizm ve sol ou kez birbiri yerine kullanlmaktadr. Bu

konuda bir ok rnek verilebilirii. rnein Bu tartmay Krdistanl Sosyalistler

balamnda yrtmemin bir nedeni de(...) diye yazarken, sol veya sosyalizm kavramlararasnda bu yazda bir fark gzetmediini de dolayl olarak ifade etmi olmaktadr.

Hatta sosyalizm de Trkiye ve Krdistanda genel olarak, Marksist gelenekle zdelemi

olduundan, Sosyalizm iinde de Marksizmle snrl olarak kullanlmaktadr sosyalizm ve sol

kavramlar. Bir rnek verelim: Krdistann bu srete Sosyalist dncenin prestijinin en

yksek olduu alanlardan biri olduunu sylemek abartl olmaz.. Dnn ki Marksist-

Leninist terminoloji yalnzca sol gruplar iin deil, muhafazakarlar iin bile bir referans

olmutu Krdistanda.. Grld gibi, sosyalizm ve Marksizm-Leninizm bile gerek

duruma ve gelenee uygun olarak birbirinin yerine geebilecekekilde kullanlmaktadr.

Btn bu kullanmlar, terminolojik saflk bakmndan pek doru olmayabilir, ama yaygn ve

anlalr, geleneksellemi kullanmlar olduu, meram anlatmay salad iin

kullanlmasnda bir mahzur yoktur.

Yani Recep Maral en azndan yazs boyunca Krdistanl bir Marksist, bir Sosyalist olarak

tartmaktadr Krdistandaki Sosyalizmin ya da Marksizmin sorunlarn. rnein u sorunlar,

moda deyimiyle paradigmalar, Marksistlerin paradigmalardr:

Burada tarttmz biimiyle Marksizmin, bir ii snf ideolojisi olmasna karlk snfa

dardan tanma zorunluluu, bu aktarc kltrel tabakaya kritik rol vermitir. Bu bilin

tayc kltrel tabakann sahip olduu rol, daha sonra profesyonel devrimciler olarak

snf ncleri haline gelmeleri ve son erimde de ynetim eliti -parti brokrasisi haline

dnmelerinde yaanan, snf iin, snfa ramen ve nihayet snfa kar yabanclama olgusu

yaratmtr.

Marksist gelenekten bir sosyalist olarak tartld yaznn btnne sinmi olan

problemlerde de grlmektedir. zetlersek, yaz boyunca sol, sosyalizm ve devrimci Marksist

gelenekten sosyalizm ayn anlamlarda kullanlmaktadr. Bundan yle bir sonu karlabilir:

Eer bu yaz, dnyada sosyalizmin veya Marksizmin itibarnn yksek olduu bir dnemde

yazlsayd, gerek ieriine ve znesine uygun olarak, yaznn bal muhtemelen


10/54

Krdistanda Marksizmin (ya da Sosyalizmin) Zor Dnemeciolabilirdi. Byle bir balk

da en azndan imdiki balk kadar hatta ondan daha da doru olurdu. iii

Peki Maral Krdistanda sosyalistlerin sorunlarn tartyor ama kim olarak, ne olarak

tartyor? Ksaca buna deinelim. nk tartmann izleyecei yntem bakmndan,

karlacak sonular ve zm nerileri bakmndan bunun hayati nemi bulunmaktadr. zneve ama arasnda belirli bir iliki vardr.

Farkl zneler farkl konumlar ve karlar demektir. Politik tartmalar, en azndan deklare

edilmi znelerin, dolaysyla konum ve karlarn zdelii durumunda yaplabilir. Yani

Krdistanda sosyalizmin veya solun sorunlarn tartmak, zorunlu olarak bu sorunlarn

sosyalistler veya solcular asndan tartld anlamna da gelmez. nk her hangi bir

znenin ya da toplumsal gcn sorunlar baka zneler, baka konum ve karlar asndan da

tartlabilir. rnein biz bir ok yazlarmzda, burjuvazinin, ABDnin veya Kemalist

brokrasinin kar karya kald amazlardan sz ederiz. Ama bu sz ediimizdeki ama, o

amaz ve sorunlara bir zm bulmak deil, aksine o amaz ve sorunlarn yol aaca

bunalmlardan yararlanarak onlarn anna ot tkamaktr.iv

Elbette Krdistanda Solun sorunlarn sola dman birileri de, hazr bu sorunlarla kar

karyayken u solun anna nasl ot tkarz kaygsyla da tartlabilir. Veya, sam solmu

beni ilgilendirmez, benim iin nemli olun bamsz bir Krt devletinin kurulmasdr diyen

biri de bu amac asndan, Krdistandaki solun sorunlarnn, kar karya kald

amazlarn kendisine ne gibi olanak veya engeller yaratt noktasndan tartabilir.

Ama Recep Maralnn kaygs byle bir kayg deildir. O, sol ne yapabilir de bu

amazlardan kurtulabilir, nasl bir politika izlemelidir ki Krdistanda kendisini tehdit edenyok olutan kurtulabilir diye tartmaktadr.

rnein yle yazyor: Sosyalistler kendi politik ve ahlaki tutumlarn net bir biimde ortaya

koymal, daha da nemlisi kendi alternatif politikalarn retmelidirler. Mevcut politik

tutumlardan birinin ya da brnn peine taklmak, hele hele suskun kalmak Krdistanda

solun lm ferman demektir. derken rnein bu kaygy ifade etmi oluyor.

Toparlarsak, Maral, sadece Krdistanda Sosyalist hareketin sorunlarn tartmyor bunlar

ayn zamanda sosyalist olarak tartyor. En azndan deklaresi byle. Buna uygun davranp

davranmad veya bunun ne gibi elikilerle malul olduu ayr bir sorun ve zaten bu yaznnesas konusu da bunlar. Ama imdilik henz orada deiliz.

Bunu belirtiyoruz, nk biz de tartmaya, ayn zne asndan, ayn kaygyla girmeye

alacaz. Yani Recep Maralnn ortaya koyduu sorunlar bir sosyalist olarak,

sosyalizmin karlar asndan tartmaya alacaz.

O halde, sosyalist olmayan bir insann Maralnn tartmasnn ieriine girmesi, sanki

rnein Maralnn Bamsz bir Krt devletinin sorunlarn sorunlarn tartyor gibi

tartmas, Maralnn neyi tarttnn hi anlalmadn gsterir. Zaten Bizim yazmzn

bal

n

n, Maral

n

n Tart

amad

olmas

n

n nedeni tam da bu durumdur.Sadece Maralnn Sosyalist olarak tartt anlalmam deil, bu sosyalist ile ayrlmaz

biimde bal olan, Krdistanl sz de anlalmam bulunmaktadr. Krdistanlkavram


11/54

Krt gibi anlalmaktadr. Bir ok tartmac tarafndan, Krdistanda yaayan, hi de Krt

olmasart olmayan bir sosyalistin deil, Krtlerin ya da Krt Ulusal Hareketinin sorunlar

tartlmaktadr.v

Maralnn yazs zerine yaplan tartmalarda, kimse, yazy Maralnn yazsnn

balnda ve iinde deklare edilmi amac asndan tartmamaktadr. Yazy tartanlar,Krt Ulusal Hareketinin veya Krt ulusunun karlarnn nerede olduu asndan

tartmaktadrlar. Halbuki Maral tam da, bir sosyalist olarak, imdiye kadar pek problem

olmayan, Krt ulusal hareketiyle Krdistanl sosyalistlerin konumlar arasnda oluan gerilimi

tartmaktadr. En azndan eski uyumun eskisi kadar kolay kurulamad izlenimi ona bu

yazy yazdrmaktadr. Krt ulusunun karlar asndan tartan bir Krt milliyetisi

asndan ise, byle bir gerilimin varl ve bu gerilimin nasl alaca bir sorun olmaz. Ya da

bu gerilimin sosyalist hareketin tamamen nasl silinerek alabilecei bir sorun olabilir

rnein.

O halde, Recep Maralnn tartmaya at ve tartmak istedii konular, ancak

sosyalistlerin tartabilecei konular olabilir. ster Trk, ister Krt, ister baka bir ulustan

olsun, o ulusun karlar asndan olaya yaklaanlarca tartlamaz. Bu nedenle kendimizi

at tartmann bir muhatab olarak gryoruz.

Aslnda yaznn gerek muhataplar sosyalistlerdir. Ama o muhataplar tartmamaktadr.

Tartmamak bir yana sorunlarn adn azlarna bile almamaktadrlar. Bu nedenle bu yaznn

bal Maralnn Tartamaddr. Tartan kimileri Maralyla ayn amalar

tartyormu gibi tartmaktadrlar onun amalarn tartacak yerde. Bu da tam bir kafa

karklna yol amakta ve bunun da bir yansmas olmaktadr.*

Bu ksa giriten sonra, u soruyu soralm: Krdistanl Sosyalist Nedir? nk bu noktada bir

berraklk olmadan, Krdistanl sosyalistten farkleylerin anlald bir durumda yine ayn

problem ortaya kar, ayn szckle ama bilince kmam farkl amalar ve zneler ifade

edilmi olur.

Bu sorunun cevabn ararken, elbette Maral ile ortak bir referans sistemi olmas

gerekmektedir. Maralnn kendisini sosyalizm erevesinde ama rnein topik bir sosyalist

veya anarist olarak veya sosyal demokrat veya Maoist olarak grmediini biliyoruz. YaniMaral Marksist gelenektendir ve en azndan Marks, Engels, Leninin retisini referans

kabul etmektedir. Tabii Marks, Engels, Lenin olunca da, bunlarn adyla o reti ok

tahrifatlara uradndan, en azndan otantik biimleri bir referans olarak alnabilir. Yani

Birinci Enternasyonal ve nc Enternasyonalin Leninin henz sa olduu ilk drt

kongresi.

O halde, Krdistanl Sosyalistin ne olduu sorusuna bu referans noktalarna gre cevap

aramak gerekiyor. Biz de byle yapacaz. ncelikle sorunu kategorik dzeyde ele almak

gerekiyor.


12/54

Krdistanl Sosyalist Sosyalist bir Krdistan veya Bamsz bir Krt devleti veya btn

uluslarn eit olduu, ABD gibi, Avrupa Birlii gibi bir Ortadou Demokratik Federasyonu

iin mcadele eden, Krdistanl deildir ve olamaz.

Krdistanl Sosyalist dnya prolateryasnn zaferine Krdistan denen blgede azami katkda

bulunmaya alan insandr. Dier bir deyile, Krdistanda ve Krdistan iileri iinde,dnya proletaryasnn genel ve tarihsel karlarn savunan insandr.

Niin byledir? nk nc Enternasyonalin de aynen benimsedii, Birinci

Enternasyonalin tz ii snfnn kurtuluunun ne yerel ne de ulusal bir sorun

olamayacanermesinden hareket eder. Bunun ardnda da kapitalizm sonunda bir dnya

pazar ve dnya ekonomisinin ortaya kmas, dolaysyla ii snfnn kendisinin birdnya

tarihsel snfolduu nermeleri vardr. Yani her hangi bir lkenin iileri bile ii snf

deildir. Onlar dnya proletaryasnn oralardaki zmreleridir. Zmre karn savunmak

genelin karn savunmak anlamna gelmez. Yani her hangi bir lkedeki iilerin

karlarn savunmak, ii snfnn karlarn savunma anlamna gelmez. i snfnn

karlar ancak dnya leinde tanmlanabilir. Bun nedenledir ki, manifestoda Komnist, ii

snfnn genel ve tarihsel karlarn savunan olarak tanmlanr.

Ve tam da bu mantn rn olarak, Birinci ve nc Enternasyonaller, ulusal ii

partilerinin basit bir toplam deil, cebirsel bir toplamdr. Yani parann btne tabi olduu,

teorik ve biimsel olarak merkezin, dnya proletaryasnn genel karlarn savunduunun var

sayld ve tek tek rgtlerin kendilerini bu iradeye tabi kld organizmalardr. Bu nedenle

her hangi bir lkedeki parti, nc Enternasyonalin birubesidir. Tpk bir lkedeki

partinin bir il rgt gibidir. Bir lkedeki partide nasl birehirden dierine giden ye oradakirgtn bir yesi olursa, ayn yaklam tm dnya iin geerlidir. Yani Krdistanl sosyalist,

kelimenin gerek anlamyla Krdistanl bile deildir. Her hangi bir lke veya ulustanlk,

rastlantsal, kltrel bir zelliktir, siyaseti etkilememesi gereken bir zelliktir.

Bir lkede birehirden dierine tandnzda muhtemelen byk kltrel ve dil

problemleriyle karlamazsnz ama bir lkeden dierine gittiinizde bunlar ou kez siyasi

bir pratik iin almaz kltrel engeller olarak karnza kar. Bu anlamda rastlantsal ve

kltreldir ve politikann ieriini belirlemez ve belirlememelidir.

Marks retisinin zn anlat

rken, s

n

f mcadelesinin burjuvazinin dnrlerince debulunduunu, kendi katksnn burada deil, kapitalizmden sosyalizme giden yolda, proletarya

diktatrl denen bir gei dneminin gerekliliini ngrmek konusunda olduunu belirtir.

Benzer olarak, enternasyonalizm de, tek tek lkelerin proleterlerinin dayanmas veya

halklarn dayanmas deildir. Bu anlamda Enternasyonalizm, burjuvazinin veya kk

burjuva demokrasisinin de kabul edebilecei bireydir. Tpk snflarn ve snf mcadelesinin

varlnn burjuva dncesi tarafndan kabul edilebilecei gibi. Karlkl karlar temelinde

bir anlaytr bu. Ksa vadeli ile uzun vadeli kar, parann kar ile btnn kar arasnda

hibir eliki ve gerilim olmad gibi bir varsayma dayanr veya bunlar var olduunda saym

suyum yok demeyi meru grr. Proletarya enternasyonalizmi ise, aralar

nda eliki vegerilim olduunda, ksa vadeliyi uzun vadeliye, paray btne tabi klan, ona feda eden

enternasyonalizmdir. Tpk karmak bir organizma gibidir. Basit bir simbiyoz veya yaam


13/54

ortaklndan te bireydir. rnein insan vcudu, byk tehlike anlarnda, rnein bir

dolam bozukluu veya kalp krizinde, daha az hayati organlar feda eder. rnein nce

bacaklar, bbrekleri feda eder, beyni ve yrei koruyabilmek iin. Proletarya

enternasyonalizmi byledir. Parann btne feda edildii bir enternasyonalizmdir proletarya

enternasyonalizmi. Ve siz o s

rada, feda edilecek parada bulunuyorsan

z, bunu gnllolarak yapmaya hazrsnz demektir.

Lenin de, Proletarya enternasyonalizmini, tam tamna byle tanmlar:

Proletarya enternasyonalizmiunlar gerektirir: 1- Bir lkedeki proletarya mcadelesinin

karlarnn, bu mcadelenin dnya leindeki karlarna tabi klnmas; 2- Burjuvaziyi

yenmekte olan uluslarn, uluslar aras sermayenin devrilmesi amacyla ulusal planda en

byk fedakarlklar kabul etmeye elverili ve hazr olmas.

Tabii, Enternasyonalizmin tanmn gelenee, retinin temellerine uygun olarak byle

yaptmzda, her hangi bir lkeli sosyalistin brakalm lkesinin bamszln falan bir yanalkesinde burjuvaziyi ykacak bir devrimi bile, bulunduu lkede sosyalizmi kurmak (ki o da

mmkn deildir ama ayr konu) veya o lkeyi kalkndrmak iin deil, dnya proletaryasnn

zaferine azami katk iin yapmaya alr. Yani bulunulan lkede burjuvaziyi ykacak bir

devrim bile kendi bana bir ama deil, dnya proletaryasnn zaferine daha fazla katk

sunmay salayan bir aratr.

te imdi oktan unutulmu, Marks, Leninlerin sosyalizm ve enternasyonalizm anlay

byleydi ve onlar byle davranyorlard. Leninler, Rusyada sosyalizmi kurmak iin deil,

Avrupa gericiliinin kalesi olan arl ykarak, Avrupa ii snfnn mcadelesine bir hz

vermek ve sonra onlar tarafndan sosyalizme gtrlmek iin Devrim yapp mcadeleediyorlard. Onlar iin kendi lkelerinde devrim, sosyalizm vs. hibir zaman kendi bana

bir hedef deildi. Btn bunlar, esas hedefe hizmetin aralaryd. An Rus Sosyal Demokrat

i Partisinin programn okuyun. Sorun aynen byle koyulur.

Lenin, ayaklanma iin gerekelerini sunarken, Rusyada sosyalizmi kuralm demiyordu.

Alman bahriyelileri ayakland, onlara yardm iin biz de ayaklanalm diyordu. Bu artk

unutulmu ok baka bir yaklamdr. Brest Litovsk da veya baka tartmalarda ayrlklar,

Rusyada derimin nasl yaatlaca noktasndan yaplmyordu, Alman ve Avrupa

proletaryas

n

n zaferine, devrimi kurtararak m

yoksa feda ederek mi daha ok katk

dabulunuruz noktasndan yaplyordu.

Bir de imdiki sorunu koyulara bakn. Dnebiliyor musunuz, bir Trkiyeli veya

Krdistanl sosyalistin, sorunu byle koyabileceini? Somut olarak yanl bir durum

yarglamasna da dayanabilir ve yanl sonular da olabilir. Ama sorunu byle koymak

dorudur. Sorunu byle koymayan sosyalizm adna yaplm her karsama, temelden

yanltr. O halde yle bir sonuca ulaabiliriz. Sosyalistler asndan sorunu byle koymayan

her karsama ve tartma temelinden yanltr. Yntemsel olarak yanltr.

Savata, ordunun genelinin zaferi iin gereinde tek tek birlikler nasl feda edilirse, proletarya

ordusunun zaferi iin de ayney geerlidir. Orduda bunu mutlak itaat, uymayann kuruna


14/54

dizilmesi salar, proleter dnya ordusunda, bu gnll olarak dnya proletaryasnn karn

ne alma bilinci.

O halde, byle, retinin unutulmu otantik kategorileriyle baktmzda, Krdistanl

sosyalistlerin grevi, Krdistanda Dnya Proletaryasnn zaferine azami katky nasl

salayaca noktasnda toplanr.

Elbette bu gn, o genel e tarihsel kar ifade ve temsil edecei dnlen bir merkez yoktur.

Dnya apnda bir ii hareketi da yoktur. Ama Krdistanl veya her hangi bir yerli sosyalist,

byle bir merkez olsayd bana burada nasl bir grev verirdi, veya u an hangi politika dnya

proletaryasnn genel karna azami katkda bulunabilir diye dnen insandr veya gruptur

veya rgttr.

Byle bir yaklamda, bulunulan yerdeki kitlelerden veya hareketten tecrit olup olmamak

deil, dnya proletaryasnn genel ve tarihsel karlarndan tecrit olmak, ona uzak dmek bir

tehlike olarak koyulur.Biz rnein sava karsnda tamamen byle davrandk. Saddamn bir zaferinin Krtler iin

bir felaket olaca, keza Trkiyedeki Demokrasi hareketi iin de bir felaket olaca gereini

hi rtmeye almadk. nk Krtlerin ezilmesi, ayn zamanda Trkiyedeki Genel kurmay

rejiminin glenmesi anlamna gelirdi.

Btn sol yukarda tanmladmz trden bir enternasyonalizm perspektifine; sorunu

kategorik olarak koyma ve tavr alma cesaretine sahip olmadndan, ABDnin baarszl

ile blge gericiliklerinin de zayflayaca gibi karsamalarla durumu idare etmeye altlar.

Biz ise aka, para btne tabidir. ABDnin bir yenilgisi, Trkiye ve Krtler, hatta belki

Irakllar iin bir felaket anlamna gelebilir, ama byle bir yenilgi, Dnya ii ve ezilen

halklarnn mcadelesine muazzam bir atlm verir, bu nedenle ABDnin yenilgisinden yana

tavr almalyz, onu salamaya almalyz dedik.

ti Krdistanl sosyalistin de tavr byle olmaldr. Kategorik olarak, onun kaygs, byle bir

tavr ald iin Krt ulusal hareketinden tecrit olmak deil, Dnya Proletaryasnn genel ve

tarihsel karlarndan tecrit olmak tehlikesi asndan koyulmaldr. Bir lkedeki mcadele ve

dnya proletaryasnn genel karlar e dzeyde, aralarnda bir denge aranacak hedefler

deildir. Biri dierine tabidir. Burada kategorik olarak bir tavr sz konusudur. Elbette

diyebilirsiniz ki, rnein, ABDnin zaferi, Dnya Proletaryasnn genel ve tarihsel karnadaha byk hizmet eder, biz bunun iin savamalyz. Burada tartan, Proletarya

enternasyonalizmi asndan tartmaktadr kategorik olarak. Trkiyede demokrasi

mcadelesini glendirir onun iin ABDnin yenilgisinden yana olalm diyerek, ABDnin

zaferine kar durandan ve d grn itibariyle bizimle ayn pozisyonda bulunandan, bin kat

daha enternasyonalisttir ve bize yakndr.

Burada tartma, yntemsel olarak deil olgusal dzeyde yanl olabilir. Ama ilke dzeyinde

sorunun koyuluu dorudur. Sorunu byle tartan bulunmamaktadr. Sorun Krt Ulusal

Hareketinin veya Trkiyedeki demokrasi mcadelesinin veya Trkiyenin veya Krtlerin

karlar asndan tartlmaktadr. Btn bu tartmalarda liberallere veya ulusal


15/54

kurtuluulara syleyecek bir szmz olamaz. Ama kendini sosyalist olarak niteleyenler,

sorunu byle koyarak sosyalizmle hibir ilgilerinin olmadn kantlamaktadrlar.

imdi bu uzun aklamadan sonra, Recep Maralnn, sorunu nasl koyduuna bakalm.

Maraldan uzun bir alnt yapalm:

Sosyalist hareketin ABDnin dnya hegemonyas iin balatt emperyalist savaa kar

tavr almas gereklilii ile, bu savan blgede yarataca statko deiikliinden kalc bir

Krt federal devleti gibi, Krdistanl sosyalistlerin siyasal hedefleriyle de rten bir srecin

ortaya kmas, sosyalistler asndan nemli bir gerilim noktas oluturuyor.

Krdistanl sosyalistlerin amaz, sanyorum, bugn baka herhangi bir noktadan bakan

sosyalistlere gre ok daha derin. nk hem lke zglndeki son derece kritik ulusal

kurtulu sorununda doru bir tutum taknmak, hem de dnya leinde emperyalizmin

saldrganlk politikasna kar somut bir tutum almak durumundalar. Sorunimdiye dek

genellikle hep birbirine kout giden bu ilikinin, bugn ters kutuplara savrulmuolmasndadr. Basmakalp sylemler bu durumu aklayc olmaktan uzak.

Recep Maralnn nerede takld bu alntda aka grlmektedir. Recep Maral, ABDnin

zaferinin, dnya haklarnn aleyhine olacan kabul etmektedir. Burada Enternasyonalist bir

Krdistanl Sosyalist olarak yapmas gereken karsama, para btne tabi olacandan,

ABDnin yenilgisinden yana tavr almak olabilir. Bu kategorik olarak nce alnmas gereken

tavrdr. Ama Recep Maral bu kategorik tavr alamyor. Niin alamadn gryoruz.

Krdistanl Sosyalistlerin Siyasal Hedefleri olarak tanmladKalc bir Krt federal

devleti tanmlamasnda bulunuyor sorunun can alc noktas. Kalc Bir Krt Federal

devleti veya daha ileri gidelim, bir Krt Sosyalist Cumhuriyeti dahi Krdistanl sosyalistin

hedefi deildir ve olamaz. Btn bunlar, kendi bana hedef deildir, ancak, dnya

proletaryasnn zaferine azami bir katk salyorlarsa bir ara, bir yoldurlar. Bu amala

elitikleri an Krdistanl sosyalist gereinde Krt kitlelerinden, Krt iilerinden, ya da Krt

iileri Krt ulusundan tecrit olma bahasna dnya proletaryasnn tarihsel ve genel karndan

yana olmak zorundadr. Sorun ve cevab kategoriktir. Bu cevaba gre tavr almak gerekir.

Eitlikler arasnda denge bulmak olarak koyulamaz sorun.

Recep Maralnn yapamad budur. O btn Trk ve Krt solunun dier yazarlarndan

farkl olarak, bu gerilimi ve elikiyi inkar etmiyor. Aka koyuyor. Ama tam anlamyla,klasik enternasyonalist gelenee dayanan bir Krdistanl sosyalist gibi deil, Krdistann

sosyalizmle kalknacana inanan veya bamszln sosyalistlerin salayacan dnen bir

Krdistanl olarak dnyor. Krdistanl sosyalist, Krdistan iin sosyalizmin en iyi

bamszlk veya zgrlk salayacan dnen deildir. Recepin anlad anlamda

Krdistan, dnya apndaki mcadeleye oradan azami katkda bulunmaya alt bir sava

alan deil, bir zgrlemesi veya bamsz olmas gereken bir hedeftir. Savan amacdr

azami katk yaplacak bir alan deil.

Elbette sorun bir kere byle koyulup temelde kategorik olarak bir doru tavr alndktan sonra,

bu tavrn uygulamasnda, bir yn hareket alan aranabilir.


16/54

Bunu yle anlatalm. Diyelim ki, bir ordunun geri ekiliini emniyete almak iin bir birlii

belli bir alan tutmakla ve gereinde yok olmak ama oray olabildiince uzun sre elde

bulundurmakla grevlendirdiniz. Bu birlik, yok olma bahasna buray tutmakta kararldr.

Ama bunu yaparken, dmana postu pahalya satmak iin, bin bir trl taktik manevra

yapabilir. Bunun gereklilii ve zorunluluu inkar edilemez.Bunun gibi, elbette, Krt ulusunun tarihsel bir frsat yakalad bir anda, byle dnya

proletaryasnn karna deyip aka ABDnin yenilgisinden yana tavr almak, sizi tecrit

edecek hatta belki tmyle imhanza yol aacaktr. Enternasyonalizm zaten buna hazr

olmaktr. Ama tpk o feda edilmi birlik gibi, postu pahalya satmann yollarn, tecrit ve

imha olmaktan kurtulmann veya bunu uzatmann yollarn aramanza engel olmaz bu. Zaten

byle yaptnz lde daha fazla katkda bulunabilirsiniz.

te Recep Maral, ilkesel bir tavr altan sonra yaplmas gerekenleri, ilkesel tavrn yerine

koymaktadr. Yanl buradadr.

Bu yanl nasl ifade ettiini grelim:

Aslnda mevcut paradoksal duruma baktmzda bunun zor bir durum olduunu teslim

etmek gerekiyor.ster ABD-ngiliz koalisyonunda yer alarak dnya sosyalist hareketi ve

kresel muhaliflerle kar karya gelmek, isterse br bloka dahil olarak Saddam gibi bir

cellatla bir anda mttefik hale gelip Gney Krdistandaki zgrlk istemlerinden vazgeerek

ulusun karsna gemek..

Daha nce birka kez belirttiim gibi, dayatlan bu ikilemin, son derece haksz ve

konjonktrel bir yanl

olduunu dnyor ve bizi ne kadar gerilimin oda

nda tutsa biledoru tutumun bamsz bir hat izmek olduunu dnmekteyim.

kilemler renk krdr ve eni sonu yaamn gerekteki ok renkliliine arparak krlmaktan

kurtulamazlar. rnein daha savan ilk gnlerinde frsattan istifade Gney Krdistan igal

etmeye alan Trkiyeye kar Krt gruplarnn aldklar topyekn tavr, ABD-TC

ilikilerinin gerilmesi ve krize yuvarlanmas, nemsenmez gibi grnen ve tali kabul edilen bu

alimelerin blge asndan nasl baat bir karekter tadn gstermi oldu. Bu sava

teknolojisi, sermaye ve siyasi gcne gvenerek paldr kldr, krp-dkerek ilerleyen ABD-

ngiliz koalisyonu iin de sorunun uzaktan hesapland gibi olmadn, olamayacan

yeterince anlatt sanyorum.

Recep sorunu ikilem olarak koyuyor. Bizim tanmladmz anlamyla Krdistanl Sosyalist

asndan bir ikilem yoktur. Eit dzeyde bir eliki ya da karlkl karlara dayanan bir

enternasyonalizm sz konusu deildir. Maralnn enternasyonalizm anlay, birini dierine

tabi klan deil, ortalama, her iki tarafn da karna zmler arayan bir enternasyonalizmdir.

Yani devrimci demokrasinin enternasyonalizmi. Proletaryannki bu deildir.

Bu anlamda, Recep Maral, henz klasik Marksist gelenekten bir Krdistanl bir Sosyalist

olarak sorunu tartmamaktadr. Sosyalizmin iyi birey olduunu dnen bir Krdistanl

olarak tart

maktad

r.Bizim birinci itirazmz bu.


17/54

Tabii bir yaklamn yanl olduunu aklamak yetmez. Onun tarihsel ve sosyolojik anlamn

da aklamak gerekir ki onun ne olduu anlalabilsin. Bundan sonra, yine bizzat Recep

Maralnn yardmyla, Recep Maralnn sorunu niye byle koyduu, bunun tarihsel ve

sosyolojik anlam zerinde duralm. nk bu yaklam ok yaygndr ve hatta btn

sosyalistlere egemendir. Niye byledir? Bunun bir a

klamas

, Maral

n

n bu tavr

n

nsosyolojik ip ularn verir.

Ondan sonra, bizzat Maralnn n kabullerinin mant iinde ifade ettii kmazdan k

iin yapt nerilerin ne gibi elikiler barndrdna geilebilir.

21 Mays 2003 aramba

[email protected]

http://www.comlink.de/demir/

*

Maralnn Tartamad (3)

Gerek Krdistanl Sosyalist Nedir?

Yaznn birinci blmnde, Maralnn da kendisinin dayandn varsaydmz teorik

gelenek veya varsaymlar asndan Krdistanl Sosyalistin tanmn yaptk. Ve byle bir

tanm erevesinde soruna nasl baklmas gerektiini ele aldk. Maralnn tartmasnn bu

tan

ma uymad

n

gstermeye al

t

k. Burada t

pk

matematikte olduu gibi, kabul edildiivar saylan ncllere gre tmden gelen karsamalarla bir sonuca ulamaya altk.

Bu ortak kabuller iinde o kabullere gre doru tavrn ne olacana ilikin bir tartmadr.

Dorudan doruya, Maralnn yazsnda ve bizim bu yazda tartmaya altmz

sosyalistlerin kar karya olduu amazlar ve sorunlarla henz ilgisi yoktur. Bu balamda

sava karsndaki tavrlar aslnda sadece somut bir rnek ilevi grmektedir farkl Marksizm,

dolaysyla farkl Krdistanl Sosyalist anlaylar bakmndan. Krdistanl sosyalist nedir?

balkl ilk blmdeki tartma, sosyalizm ya da Marksizm ya da enternasyonalizmden, ne bu

iddiada bulunan insanlar olarak ne anlamamz gerektiine ilikin bir tartmadr. 1 Klasik

Marksist teori ve gelenek asndan Krdistanl Sosyalistin normatifbir tanm szkonusuydu bir anlamda

Bu fark gstermi olmak ve Klasik Marksizme gre Krdistanl Sosyalistin hedefinin ve

dolaysyla almas gereken tavrn ne olduunu gstermi olmak, Maralnn Krdistanl

Sosyalisti ile bizim Tanmladmz Krdistanl Soyalistin farkl olduunu, dolaysyla

bunlarn farkl hedefleri olduunu, hatta bunlardan birinin klasik retiye uygun olmayan bir

1lgintir. Bu yazya hibir cevap gelmemi bulunuyor. Bu aslnda piyasada sorunu bu adan tartan kimse

kalmadnn da bir gstergesidir.


18/54

Krdistanl sosyalist olduunu gsterir ama gerek Krdistanl Sosyalistin bir sosyolojik

kategori olarakne olduu hakknda bize bir fikir vermez. 2

Gerek ve Normatif Krdistanl sosyalistler arasndaki iliki, ralite ile verite, gerek ve doru

arasndaki iliki gibidir. Bireyin doru olmas onun gerekte bir karl olduu anlamna

gelmez ve bireyin gerek olmas da onun doru olduu anlamna gelmez. Ama dorubilinmeden gerein ne olduu anlalamaz. Gerek devrimcidir sz, aslnda doru (hakikat)

devrimcidir anlamndadr. Tabii buradaki doru kategorisi de ahlaki bir kategori olarak

doruluk deildir, gerein zn kavrayan kavramlar, yasalar, onun grnmez ilikileridir.

Toplum bilimleri ve politika alannda, bu kavramlar olmadan gerein znn kavranmas

olanakszlar. Yani kendisi de aslnda son durumada bizzat tarihin ve toplumun materyelist

bir aklamasndan km, rnein normatif bir Krdistanl Sosyalist, kavramnz yoksa,

gerek Krdistanl Sosyalistin ne olduunu anlamanz olanakszdr. Bu her alanda byledir.

deal bir kapitalizmin ifadesi olan soyut bir kapitalizm kavramnz yoksa, var olan

kapitalizmin ne olduunu hibir zaman anlayamazsnz. Ayney Sosyalizmden

Enternasyonalizme veya tm toplumsal kategorilere kadar geniletilebilir. Engelsin insann

anatomisi maymunun anatomisinin anahtardr sz bu ilikiyi aklayabilmek iindir.

Bu kavramlar, tpk fizikte matematiin grd ilevi grrler sosyoloji ve politika alannda.

Bu ok soyut gibi grnen, gerek hayatta belik hibir karl bulunmayan kavramlar

olmadan toplumsal srelerin gerek anlamn kavramak olanakszdr. Ya da metafizik, vlger

burjuva sosyolojisinden, tasviri bir sosyolojiden teye gidemezsiniz.

lk bakta bu kavramlarn gerekle hibir ilikisi yokmu gibi grnr, kimileri bunu bir

yeryz cenneti olarak anlayp nasl olsa byle birey olmaz veya olsa bile kim bilir nezaman diye dnp, bu kavramlarn ieriine kafa yorma gerei bile grmez. Bir hayal,

kimilerinin kendini avutmas gibi grlr. Ama bu hayal gibi grnen, saf kavram olmadan,

tpk fizikteki birs, bir enerji, bir ktle, bir hz kavramlar olmadan hibir derinlie

ulaamayacanz gibi, aynen sosyoloji ve politika alannda da hibir derinlie ulaamazsnz.

rnein Dou Avrupadaki gerekte var olan sosyalist lkelerin sosyalist olup olmadn

anlamak iin, sosyalizmin, gerekte hibir zaman karl olmam ve belki hibir zaman da

olmayacak otantik, saf, normatif kavramna ihtiyacnz vardr.

Sosyalizm kavramnn bu ieriine gre sosyalizmde snflar olmaz. Snflar olmad iinsnf mcadelesi arac olarak devlet yoktur, dolaysyla devlet artk sadece burjuva hak

eitliini salayan bir kalnt olarak vardr henz tam bir bolluk olmad iin. Onu

komnizmden ayran tek fark grl grl akan bir bolluk bulunmamas dolaysyla eitlik iin

2 Bu anlamda tartmann skolastik bir karakteri de vardr. Skolastiin yntemi de tmden gelimdir. Daha yksek

bir uygarlk ve kltr dzeyinin sonular onda tartlmaz veriler olarak alndndan, bu kabul edilmi

verilerden hareketle karsamalar yaplr. Bu anlamda, bu Krdistanl Sosyalistin ne olduu ve nasl davranmas

gerektii tartmas skolastik bir tartmadr da ayn zamanda. Bunun bilincindeyiz. Ama kavramsal aklk iin

bu skolastik benzeri tmden gelim kanlmazdr. Leninin Devlet ve Devrimi onun en skolastik eseridir. Teorik

tahrifata ve revizyonizme kar teorik mcadele daima tmden gelimci nitelii dolaysyla skolastik bir karakter

tar.


19/54

yaptrm gereklilii ve dolaysyla demokrasinin olmas ve hala i blmnn dolaysyla belli

bir yabanclamann varldr. Komnizmde ise ne iblm olur ne de demokrasi, nk

olaanst bolluk yaptrma ve eitlie gerek brakmaz. zgrlk vardr demokrasi yoktur.

imdi bu sosyalizm tanmyla o real sosyalist lkelere baktmzda btn bunlarn hi biri,

o gerek sosyalist lkelerde olmad grlr. O zaman ortaya iki yol kar: ya bunlarsosyalizm deildir ya da b. u sefer durumu kurtarmak iin sosyalizm kavramnn ieriini

tahrif etmek zorundasnzdr. O zaman sizin sosyalizm kavramnzn, veya dou Avrupada

dendii gibi gerekte var olan sosyalizm kavramnzn ieriinde, devlet, gelir farkllklar, i

blm, hasl sosyalizm tanmnn kendisine gre olmamas gereken herey vardr. Bu

durumda sosyalizm kavramnz veya Gerekte Var Olan Sosyalizm kavramndaki,

gerekte var olan btn bunlar ierdiinden, bu eer bir iindeki yntemsel ve mantksal

elikiyi gstermek iin bir benzetme yapmak gerekirse, snflarn ya da meta retiminin

olmad kapitalizm gibi bir samalktr teorik olarak. Kendi iinde bir elikidir.

Ancak saf sosyalizm kavramyla onlarn sosyalist olmadn anlayabilirsiniz. Sadece bunu da

deil, niin olmadn ve niin gerekte var olan sosyalizm gibi bir kavramn yaratldn

da.

Ayney, Krdistanl Sosyalist iin de geerlidir. Gerekte var olan Krdistanl Sosyalistin

zellikleri, tpk gerekte var olan sosyalizm gibidir. Aslnda gerekte var olan Krdistanl

Sosyalist, imdi artk gerekte de var olamayan bir zamanlarn gerekte var olan

sosyalizminin bir rndr ve paralelidir. Onun sosyalizmle ilikisi, gerekte var olan

sosyalizmin Sosyalizmle ilikisi gibidir3.

Sosyalistin, dolaysyla Krdistanl Sosyalistin de vatan olmaz, ulusu olmaz, onun esaskaygs kendisinin mcadele alan olarak tanmlad lkeye veya ulusa deil, dnya ii

snfna ters dmemektir vs. , vs. . Btn bunlar oaltlabilir. Ama gerekte var olan

Krdistanl Sosyalistin vatan da vardr, ulusu da vardr, Bizi hep halkdr veya o lkenin

ii snfdr en iyi durumda. Dnya proletaryasnn genel karna paray feda etme veya ona

azami katkda bulunma gibi bir kaygs yoktur. Enternasyonalizmi yurtseverliin derini

olduu, derin yurtseverliin enternasyonalizme gtrd anlayndadr. Btn derdi en iyi

durumda lkesinde sosyalizm kurmaktr. Hasl ierii gerekte var olan Krdistanl Sosyalist

olan Krdistanl Sosyalist de, teorik olarak tpk, cretli iilerin, kapitalistlerin olmad ve

meta retimine dayanmayan kapitalizm gibi batan aa elikidir.

Tabii Krdistanl sosyalist kavramnn arkasndaki kavramlar ve varsaymlar, sizin bunu veri

kabul ederek baka karsamalar yapmanza, baka ilikileri tanmlamanz da salar.

Bunlar tpk matematikte matematikiler iin aksiyon durumundaki eitlikler gibidir.

Matematikiler rnein bir forml alrlar, bu forml yle de yazabiliriz derler, eitlii

3 Tabii burada Maralnn yazsyla tarttmz iin hep Krdistanl Sosyalist deyip duruyoruz. Aslnda

Trkiyeli Sosyalist veya Trk Sosyalisti de tam byle bireydir. Hatta dnyann btn lkelerindeki

sosyalistlerin yzde doksan dokuz virgl doksan dokuzu da byledir. Yani okuyucu aslnda btn bu

Krdistanl Sosyalist szlerini Trkiyeli veya baka bir lkeli sosyalist diye de okuyabilir ve hangi lkedeyse

o lkedeki sosyalist diye okumas daha doru olur.


20/54

koruyarak denklemde yerlerini deitirirler, ya da onlar deiik bir balamda, rnein bir

geometrikekil gibi yorumlarlar. Bazen de, karmak bir forml basit bileenlerine ayrp bu

bileenleri farkl formlasyonlarla ifade edip, daha nce grlmemi balantlar ortaya

karrlar. Bylece o zamana kadar aklanamam baz olaylar aklama olana bulurlar.

rnein, nce olgulara bakarak, kapitalizmin bir dnya pazar ve ekonomisi yarattn,proletaryann bir dnya tarihsel snf olduu sonularna ulayorsunuz olgulardan yola

karak. Bu sonuca ulatnz m, tpk matematikteki eitlikler gibi, dnya tarihsel snf olmak

vatan olmamak demektir, dnya tarihsel snf bir lkedeki iilerin ii snf deil, ii

snfnn bir zmresi olmas demektir. O halde bir lkedeki iilerin karn ne almak, zmre

karn snfn genel ve tarihsel karnn nne almak anlamna geleceinden revizyonizm

oportunizm demektir. Yani rnein Trkiye ii snfnn karlar iin mcadele etmek

oportunizmdir.

Ya da baka bir uslamlama zinciri ve sonu. i snf dnya tarihsel ve vatansz olduuna

gre, iilerin partisi ancak dnya apnda bir parti olarak var olabilir demektir. Byle bir

parti yoksa bile her sosyalistin byle bir partiymi gibi dnp davranmas ve byle bir parti

yaratmak iin almas demektir. Byle bir parti olmadan belli ulusal sava alanlarnda

mcadele edecek partiler olamaz. O halde ne Trkiyede ne de Krdistanda ya da dnyann

her hangi bir lkesinde bu gn devrimci bir ii partisi yok demektir.

Bylece bir yn sonu ve eitlik retilebilir. Aslnda btn bunlarn hepsi, ii snfnn

dnya tarihsel bir snf olduu nermesinin farkl formlasyonlardr.

Konumuza balarsak, retinin otantik biimindeki bir Krdistanl Marksist kavramnz

olmadan gerekte var olan Krdistanl Marksistin ne olduunu anlayamazsnz. Hatta bugerekte var olyan Krdistanl Marksisti, Krdistanl Marksist kavramnn yerine koyma

sonucuna yol aar. Bu ise, aslnda, gerekliin zn kavramak iin tm kavramsal aralar

yitirmi olmak anlamna gelir.

*

Maralnn Krdistanl Sosyalistler dediinde, dnya ii snfnn Krdistan mfrezesini

kastetmediin grdk ama onun gerekte neyi kastettiini henz tam netletirmi deiliz.

Maralnn gerekte hangi zne asndan sorunu tarttn, yine bizzat kendi ifadelerini

analiz ederek zmlemeye ve Krndistanl Sosyalistin gerekte ne olduunu anlamayaalalm.

Maralnn Bizi formel olarak, dnya ii snf deildir, Krdistan ii snf da deildir.

Yani sosyolojik bir kategorinin politik ifadesi deildir, daha ziyade kendini yle tanmlynlar

anlamnda, olduka znellikle ykl bir kavramdr Krdistanl sosyalistler. Ama bu

kastettii anlamyla Krdistanl Sosyalistlerin Bizi kimdir?

Bunu birka alntyla anlamaya alalm:

Krdistann smrge statsn tarttmz 70li yllarda, bizim Krdistanl mellalarmz

ok hakl olarakyle yaknrlard. Biz Krtler aslnda smrge bile deiliz. Keke smrgeolsaydk. . nk smrgenin de birekliemaili olur. . Biz de o da yok! Beikinin zaman


21/54

zaman yapt Krdistan smrge bile deildir, bir smrgenin sahip olduu asgari

kstaslar Krdistana uygulanmamtr vurgusu da byledir.

imdi bu alntdaki Bize baktmzda, ilk cmlecikteki biz, Krdistanl sosyalistlerdir,

ama ikinci cmlecikteki biz, o Krdistanl Sosyalistlerin Bizidir. Bu biz Bizim Krdistanl

Mellelerimizn Bizi, Krdistanllar, hatta Krtlerdir. nk Mellalar aka znenin BizKrtler olduun sylyor. Mella zaten sosyalistlerin Bizine ait olamaz. Krtlere aittir. Hatta

Krtlerin bile snnilerine aittir. Bir sosyalist iin bir tek biz olabilir: dnya ii snf. Bir

sosyalistin Krdistann mellalar ya da Krtlerin Mellalar diye belli bir mesafeyle

yazmas gerekeni bizim diye yazmaktadr Maral. Burada Mellann dedii ierik olarak

yanl deildir. Bir gerei ifade etmektedir. Ama bu geree, Krdistann mellalarnn

syledii ve dnya sosyalistlerinin ya da Krdistanl Sosyalistlerin de kabul etmesi gerektii

gibi bir noktadan deildir sahiplenme. Sadece sylenenin ieriine deil, syleyen zneye

sahiplenilmekte ve biz denmektedir.

rnein, Marksn Goetheden bizim bykairimiz diye bahsetmesi veya Leninin

Tolstoydan bizim Romancmz gibi bahsetmesi gibi olur bu. Bunlar sosyalist

olmadklarndan bu sahiplenme Rusluu veya Almanl ifade eder. Eer onlar bir zamanlar

Bizi byle kullansalard, dnyann eitli uluslarndaki milyonlarca ii ve aydn sosyalist

olmazd. Lenine gra, Tolstoy Rus Kylsnn veya Rusyann aynasdr ama bizim deil.

Goethe Alman burjuvazisinin airidir, bizim deil.

Bir baka rnek: Yine o zaman Mellalarmzdanyle veciz bir ifade daha duyardm

Buradaki Trkenin son eki biiminde ifade edilen bizde, Krtln biz olduu ok aktr.

Mellalar dnya proletaryasnn deil Krtlerin Mellalardr.*

Elbette, bir sosyalistin, zaman zaman, belli bir znenin iindenmi gibi yapmas ve bu

anlamda kimi zaman rnein pedagojik bir kaygyla, bizi o baka zne balamnda

kullanmas anlalabilir. Genellikle, iinde faaliyet gsterdikleri uluslarn olumsuz tarihsel

zelliklerine vurgu yaparken, sosyalistlerde biz kullanma sk grlr. Biz de zaman zaman,

Trklere veya Trkiyelilere bazen, bir demokrat kimliiyle ve genellikle onlarn ilkel

milliyetiliklerine kar yazdmz zamanlarda, byle hitap ediyoruz. Burada adeta

tiyatrodaki yabanc

lat

rma etkisi gibi bir etkiyi amal

yoruz. Asl

nda o bize ait olmad

m

z

,ama yleymi gibi yaptmz gizlemiyoruz. Hatta bunu anlamayan kimi okuyucular sk sk

bizim Krt veya ermeni olduumuzu olduumuzu dnyorlar. Ama bu durumlarda

pedagojik kayglarla, m gibi yapma tarznda bir kullanm vardr.

(Burada unu tekrar belirtelim, bizim Maralnn sosyalist inanlarndan ve niyetinden en

kk bir kukumuz yok. Biz onun bu inanlar ile gerek konumu arasndaki eliik durumu

ncelikle tespit etmeye alyoruz. Ve bunu ok berbat bir zamanda yapyoruz, hi kimsenin

birbirini yeterince doru sosyalist olmad iin eletirmedii, herkesin diyelim ki yeterince

bir Krt gibi davranmad iin eletirdii bir zamanda yapyoruz ve daha da kts, Trk

sosyalistlerinin egemen ulus konumlarn korumak ve gizlemek iin, Krtleri sreklimilliyetilikle sulayp eletirdikleri, aslnda sosyalizmin egemen ulusun konum ve

karlarnn korumann bir arac olduu, bu yaklamlar tm Trkiye sosyalistlerine egemen


22/54

olduu bir durumda yapyoruz. Biraz dikkatsiz bir okuyucunun bizi kaba bir izlenimle onlarn

arasna atmas mmkndr. Ama biz btn bu dediklerimizi aynen ve daha katmerlisiyle

srekli Trk veya Trkiyeli sol iin de srekli yazyoruz. Trkiye solunda maalesef Maral

gibi aka sorunlar ortaya koyan bir sosyalist kmad iin Maral ile tartma biiminde

bu biz farkl

l

klar

n

koymak zorunda kal

yoruz. Yoksa a

n Mihriden Ya

nere, solda kimvarsa, hatta zgr politikada yazan Trk solcu ve sosyalistlerinde, Maralda konu ettiiniz

eyler aynen ve fazlasyla geerlidir. Yani burada Maralnn eletirisi gibi grnen ey,

aslnda Trk sosyalistlerinin eletirisidir. Ve arada ok temel bir fark vardr. Maralnn bizi

ezilen ulusun bizidir. Trk sosyalistlerininki ezen ulusun. Maralnn bizinin nesnel

demokratik bir karakteri vardr, Trkiyeli sosyalistlerinki ise gerecidir. )

Bir baka rnek verelim:

Krdistann zgrlemesi mi, Blge Gericiliklerinin Demokratiklemesi mi? balkl

blmn hemen banda, bu tartmay niin Krdistanl Sosyalistler balamnda yrttn

yle aklyor:

Bu tartmay Krdistanl Sosyalistler balamnda yrtmemin bir nedeni de Sosyalist

akmlarn, rgtlenme ve anlaylarn Krdistan ulusal mcadelesinin son 40 ylna

damgasn vurduu, olumlu veya olumsuz onun kaderinde arlkl olarak yaam

olmasndandr.

Yani sosyalist akmlar Krdistandaki mcadelenin son krk ylna damgasn vurmasa,

sosyalistler olarak tartmayacaktr. Denebilir ki, bu nedenlerden biri. Ama bu Krt ya da

Krdistanl olarak nedenlerden biri. nk bununla balantl ve devam olan alttaki

paragrafn banda, Sosyalist ve kapitalist kltrn toplumumuza girii derken, birinciparagrafn gizli znesini, ya da o birinci paragrafta ben olarak ifade edilenin ait olduu zne

ifade edilmektedir. Toplumumuzdaki toplum, lkemiz, ulusumuz anlamndadr. Yani

Krdistanmza, lkemize, Krt Toplumumuza anlamndadr ve bu zne asndan

tartlmaktadr.

Yani Yukardaki paragrafn gerek ierii udur: Bu tartmay Krdistanl Sosyalistler

balamnda yrtmemin bir nedeni de sosyalist akmlarn, rgtlenme ve anlaylarn

Krdistanmzn, ulusumuzun kurtulu mcadelesinin son krk ylna damgasn vurmasdr

Bu ifadede gerek znenin ne olduu, kimin asndan tartld ok aka grlmektedir.Maral bir sosyalist olarak Krdistanl sosyalistlerle veya bir Krdistanl sosyalist olarak

dnya sosyalistleriyle deil, bir Krt ya da Krdistanl olarak, dier Krt ve Krdistanllarla

tartmakta, onlara niin bir sosyalist olarak tarttn aklamaktadr.

Yani Recep Maralnn sadece znesi deil, Muhatab da Krtlerdir ya da Krt ulusal

hareketidir. Krdistandaki sosyalistlerin sorunlarn, Krdistann veya dnyann

sosyalistleriyle deil, Krtlerle ya da krt Uulsal Hareketiyle tartmaktadr. Krtler

geleneksel olarak kendilerine yllardr sosyalist dedii ve Krdistanda sosyalizm hala bir

prestije sahip olduu iin, Krdistanl sosyalistler balamndadr bu tartma. Yani znesi,

(bizzat kendi ifadelerinden kan sonuca gre, ki bu btn yaznn ieriine de sinmi olarak

yledir) kendine sosyalist diyen Krtler ve Krdistan Ulusal kurtuluulardr. Onlarn


23/54

iinden onlarla tartmaktadr aslnda. Ve tam da bu nedenle tartamamaktadr. nk ulusal

Kurtuluular ve Krtler karsnda Sosyalist, sosyalistler karsnda ise Krttr.

Sanrz bunca rnek yeter. Maralnn Krdistanl sosyalistinin, Marks ve Leninlerin

Krdistanl sosyalistiyle bir ilgisi yoktur. Maralnn Krdistanl sosyalisti Krttr, ncelii

ulusunu baskdan kurtarmaktr, ama bunu dnyann dier uluslaryla kar karya gelmedendaha adil ve eitliki bir dzen hedefi balamnda yapmak istemektedir. Snflar reddetmez,

bunlarn atmasn ve elikilerini bilir ve bu atmada da altta olanlardan yanadr.

Ama dediimiz gibi btn bunlar burjuva ufkunun snrlarn amayan bir sosyalizmdir. Snf

mcadelesini kabul etmek ve bu mcadelede ezilenlerden yana tavr almak, dier ezilenlerle

dayanma iinde bulunmak, burjuva dnyasyla elimez. Bizzat Marks, snf mcadelesini

daha nce burjuva dnrlerin bulduunu ve onlarn bunu kabul edebileceini syler.

Peki bu tavr kendisini nitelemesilyle deil de, bu analizden kan zyle sosyolojik bir

kategori olarak nasl tanmlayabiliriz. Bu tavr znde, tipik devrimci demokrasi tavrdr.Kendini sosyalist olarak tanmlayan b. ir devrimci demokrasidir bu.

Bu noktada bizim nmze iki yol kar. Artk, recep Maralnn yazsnda tartt

sorunlar, Krdistanl Sosyalistlerin deil, kendini sosyalist bir terminolojiyle ifade eden

krdistanl devrimci demokrasinin tartt sorunlar olarak ele alp, bu znenin kendi

amalarn tartma konusu yapmadan onlar veri olarak ele alp, bu verili ama iinde

nerdii zmlerin tutarllk iinde bulunup bulunmad, ne derece doru ya da gereki

olduu bakmndan tartmak. Burada tartma artk, Krdistanl sosyalistlerin, u Krdistan

denen sava alannda dnya devrimine nasl azami katkda bulunuruz tartmas deil,

Krdistann devrimci demokratlarnn, dnyann ezilenleriyle ters dmeden, onlarla karkarya gelmeden nasl Krdistann kurtuluunu baarrz tartmasdr. Bu tartma sosyalist

ve Marksist bir terminolojiyle ve kendilerinin Marksist ve sosyalist olduuna inananlarca

yaplmaktadr. Bu tartmaya, bu nesnel konum ve gerek amalar asndan elikileri

gstermek iin girilebilir. nk Maralnn nerdii zmler, bu gerek znenin

amalaryla da rtmemekte, Maral savunmas gerekeni savunmamakta ve mantk

sonularna ulaamamaktadr. Burada bizim eletirimiz, ancak dardan bir mdahale, eer

byle isen byle yapman gerekir tarznda, eletirileni bir i tutarlla davet bunun eksiklii

bakmndan bir eletiri olabilir.

Dier yol, Maral kendini Krdistanl sosyalist olarak ifade ettiine gre, tartmay,

sosyalistlerin dnyada ve Krdistanda ne gibi sorunlar ve amazlarla kar karya bulunduu

ve bunlarn nasl zlebilecei asndan tartmay ve eletiriyi srdrmektir. Ama bu

takdirde eletiri konusu olan, yazdan bambaka bir dnyada tartmak gerekecektir. Tartma

ister istemez Maralnn sosyalizminin gerek sosyalizm olup olmad yolunda bir tartma

olarak kalabilir. Biz bunu buraya kadar yeterince uzun olarak durduumuzdan burada kesmek

istiyoruz. Ama ayn zamanda Dnya sosyalistlerinin de, tpk Krdistanl devrimci

demokratlarn problemleri gibi problemleri var ve aslnda Krdistanl devrimci demokratlarn

problemleri bunlarla yak

ndan ilgili olduundan, bunlar

n tart

mas

na girmek. Bu takdirde,tartmann bal, Maralnn Tartamadklar deil, Bizim Tartamadklarmz olmas

gerekir. Nasl Maral bir sosyalist olarak tartmaya kalktnda, aslnda artk kimsenin


24/54

sosyalizm diye biimsel bir problemi bile olmadndan tartamyor tartmaya kalkanlar da

sosyalist olarak deil Krt milliyetisi olarak tartyorsa ve biz de Maralnn Tartamad

diye balk koymak zorunda kalyorsak; biz de yllardr tanmladmz tarzdan bir sosyalist

olarak sorunlar koyup tartmaya kalktmzda ayn akibete uruyoruz. Sosyalist olduunu

dnen devrimci demokratlar bizi Trkiyenin sosyalizmi veya demokratiklemesi iinmcadele eden bir sosyalistmi gibi yani kendileri gibi sanp, kendileri gibi anlayp yle

eletirmeye kalkyorlar. Maralnn yazs ve o yazya yank veren Krtler arasndaki

iletiimsizlik, bizimle dier sosyalistler arasnda aynen yaanyor. Zaten Maralnn yazsna

byle mal bulmu Maribi gibi sarlmamzn nedeni de bu. (Yine politik korrekt olmayan,

rk bir laf ettik, Magripliler affede. )

Biz bu iki yolu paralel gtrmeye alacaz. Bu bize her birinin sorunlarn daha iyi ve

birbiriyle kyaslama olana sunar. Yani bir yandan, Maralnn znesini ve amalarn veri

kabul edip onun sorunlar tartmasna, bu amalarla uyumlu olup olmad asndan

gireceiz, dier yandan bizim dediimiz anlamda Krdistanl Sosyalist asndan. Bu bizimtavrmzn anlalmas iin bir olanak da sunar.

24 Mays 2003 Cumartesi

demir@comlink. de

http: //www. comlink. de/demir/

*

Devrimci Demokrasnin Neden Sosyalist Olduu ve Sosyalizmle likinin Sorunlu Nitelii

Ama buna gemeden nce, devrimci demokrasinin kendini niin sosyalizm olarak tanmlad

sorununa ve onun bu gnk durumuna gelelim. nk bu sorun, hem Trkiye Solu denenin

ne olduunu hem de Krdistandaki devrimci demokrasinin ne olduunu kavramamz

salayacaktr.

*

Maral, o aktardmz blmde, Krt aalarn bile nasl Marksist Leninist terminolojiylekonutuunu anlatrken, bunu sadece aalarn veya ar esnafnn pratik pragmatik kayglarla

yaptn gzel aklyor. Ancak bu aklamann eksik bir yan var. Bu sre tek tarafl

deildi, tabiri caiz ise, sosyalistler de ayn pragmatizmle onlara yaklayor, sivri ularn

trplyor onlarn kabul edecekleri biime getiriliyordu.

Ama bu sadece Krdistanda deil, btn dnyada oldu. Dnyadaki sreci kavramadan,

Krdistandaki bu sre anlalamaz. Yani sosyalizm milliyetiletii iin milliyetilerin de

kabul edebilecei hale gelmiti.

Stalinizmin, yani Ekim devriminin, bat Avrupa proletaryas devrim yapp yardma gelmedii

iin tecrit olma ve muazzam bir kyl denizinde zaten kk bir aznlk olan ve i sava ve

ykmla fiilen yok olmu bir proletaryann koullarnda, bir brokratik kastn kar devrimiyle


25/54

tasfiye edilmesinin, bu tasfiyenin dnya Komnist ve ii hareketinde yapt korkun, hala

aclar hissedilen byk tahribat zerine ok yazlmtr ve epey bilinir ama Stalinizmin ayn

zamanda dnyadaki devrimci demokrasi, yani yoksullarn, kyllerin, pleplerin devrimcilii

ve radikalizmi zerinde, jakobenizm zerinde (Trkiyede bu da Bonapartizm ile

kar

t

r

l

yor, Bonapartizmin tepedenciliine Jakobenizm deniyor. Jakobenizm demokratt

rBonapartizm modernlemeci) yapt tahribat pek bilinmez ve zerine pek birey

yazlmamtr.

Bu brokratik kast, modern bir snf olmad iin iiler gibi bamsz bir ideoloji

gelitiremezdi, ykt devrimi tamamen tasfiye etmeye kalkt takdirde ise burjuvazinin

iktidar ortaya kar egemenlik elinden giderdi. Bu nedenle, ykt devrimin bayran kendi

bayra yapmaya devam etti ama bu bayra kendi karlarna uygun bir hale de getirdi.

Enternasyonalizm parann btne tabi olmas myd, Sovyet brokrasisinin karlar dnya

proletaryasnn karlar olarak tanmlanyor ve btn lkelerin iileri ve sosyalist partileri bu

brokrasinin d politika manevralarnn bir aracna dnyordu. Onlarca yl boyunca byle

oldu, Ekim devriminin prestijine dayanarak, nice kuak sosyalistlerin diergaml,

enternasyonalizmi bylece kullanld. Bu kullanm bu gn artk, o politikann dnya

proletaryasnn tarihsel ve genel deil bir kastn karlarnn politikas olduu gereine hi

kafa yormadan, parann btne tabi olmas anlaynn tmyle olumsuzlanmasna ve

reddine gidiyor. Uluslar aras bir merkeze kategorik olarak kar kmann veya bunun

gerekliliini reddetmenin nasl bir milliyetilik anlamna gelecei zerine kimse kafa bile

yormuyor artk.

Bu rnekler oaltlabilir. nemli olan, bu kastn sosyalizm diye savunduu ve fiilenuygulad, artk sosyalizmle ilikisi olmayan., tpk Krdistann pragmatik toprak aalar

gibi, btnyle pragmatik amalarla kullanlan bir terminolojiydi sosyalizm. Ve byle

olmasayd ne Krdistann toprak aalar ne de Devrimci demokrasi o sosyalist terminolojiyi

kullanmaz veya kullansalar bile, bunun eklektik ve pragmatik kayglardan kaynaklanan bir

terminoloji kullanm olduu bilinirdi.

Yani sosyalizmin Marksizmin z, Stalinizmin elinde devrimci demokrasinin kabul

edebilecei mevzilere ekilmitir.

yle bir dnya durumu var sayal

m. Ekim devrimi tecrit olmutur, yay

lamam

t

r,emperyalist lkeler de onu ykacak gte deillerdir ve kendi aralarndaki elikiler

engellemektedir, i savata muazzam bir tahribat olmamtr proletaryann. Bu sayede,

brokrasinin iktidar alma tehlikesinin veya kapitalist dnya tarafndan tasfiye edilme

tehlikesi altnda bulunan ama bu tehlikelere ramen brokrasinin iktidar ele geiremedii,

Paris komn tipi tedbirlerle srekli zayf tutulduu. ktidarn tam demokratik bir ortamda,

snf olarak proletaryann ve yoksul kyllerin elinde bulunduu bir durum var saylabilir. Bu

koullarda rnein, devrim, tek lkede sosyalizm olur gibi, milliyetilikle uyuan bir teoriye

sahip olmayacaktr. O proletarya, biz sosyalizme ulaamayz, buna ancak dnyann ileri

lkelerinde devrim olursa ula

labilir. Bizim grevimiz buna azami katk

d

r, bu katk

y

yapabilmek iin de buradaki iktidar korumak ve ezilenlere iyi bir demokrasi rnei sunmak

temel grevimizdir tarzndan bir yaklam iindedir.


26/54

Byle bir dnyada, tek lkede sosyalizm nedeniyle sosyalist olan, bir lkede sosyalizmin

olabileceini dnen, sosyalizmi bir tr hzl sanayileme ve kalknma olarak anlad iin,

tamamen ulusal kayglarla sosyalizmi benimseyenler olmazd. Byle bir sosyalizm anlay ne

ezilen haklarn, ne devrimci demokrasinin ne de burjuvazinin ruhunda titreim yaratmazd.

T

pk

imdi bizim kas

tl

olarak Trkiyeli veya Krtdistanl

sosyalist Trkiye veyaKrdistanda dnya devriminin zaferine azami katky amalayan, enternasyonalizm uluslar

aras dayanma deildir paray btne tabi klmaktr tarzndaki formlasyonlarmzn ne

Krt ne de Trk sosyalistlerinin ruhunda zerrece titreim yaratmamas, bu nermeleri

grmezden gelmeleri ve suskunlukla geitirmeleri gibi.

Bylece ift ynl bir deiim oldu. Bir yardan devrimci ii snfnn ideolojisi ve nderleri,

beyni ve hafzas fiziki olarak yok edildi, teori ve politika giderek milliyeti bir ierikle doldu

ve bu sosyalizmi kurabilecek biricik g olan ileri lke iilerinin giderek sosyalizmden

uzaklamas ve sadece kendi z savunmalar iin, yani burjuva milliyeti bir ufuk ereveinde

srf kendilerinin karlarna ynelik politikalara hapsolmalarna yol at.

i snfnn sosyalizmden uzaklamas ve tipik komnist sosyal demokrat partiler sendikalar

brokrasisinin kontrolne geiine paralel olarak, sosyalizm daha milliyeti bir anlayla ifade

edildiinden, bu sefer smrgelerdeki kyller ve ulusal baskya kar aslnda sosyalizmle hi

ilikisi olmayan hareketler ve bunlarn kitleleri kendilerini sosyalist olarak tanmlamaya

baladlar. Ne hedefleriyle ne toplumsal yaplaryla bunlar sosyalist olamazd.

Bylece dnyada azlnda, yirmili yllarn sonuna gelindiinde, devrimci ve sosyalist bir ii

hareketi kalmamt. Bunun son kalntlarspanya i savanda tasfiye edilmiti. Buna

karlk, dnyadaki btn ulusal kurtulu ve kyl hareketleri sosyalist olmutu. Yani tencereyuvarlanm kapan bulmutur. Halbuki kyller sosyalist yaplamaz. Kylleri sosyalist

yapmak, kyllerin sosyalistlemesiyle deil, sosyalizmin kyllemesiyle sonulanr.

Sosyalizm, gerek proleter sosyalizmi ve enternasyonalizmi, kendisine ideolojik yaklam

gsteren kylle ve kaak burjuvaziye itici davranmaldr. Onunla pek ala mesafeli ve

saygl bir iliki de kurulabilir. Bunun nasl olabileceini, Rus devrimi tarihinde, Kyl

partileri ile Boleviklerin veya nc Enternasyonalin ilk yllarnda Ulusal Kurtulu

hareketleriyle ilikilerde grlebilir.

Ama bu etkilenme, sadece sosyalizmin kk burjuvalamas, kyllemesi milliyetilemesi

biiminde deildir. Bu devrimci demokrasinin ideolojisi zerinde, sosyalizmin prestijizerinden ok daha korkun bir tahribat yaplmtr.

Var sayalm ki, brokratik dejenerasyona uramam Ekim devrimi koullarnda, geri lkenin

birinde, rnein inde, bu kyl denizinde, sosyalist terminoloji kullanan veya kullanmayan

bir kyl ayaklanmasyla kyller iktidara geldi. Byle bir lkede, devrimin en byk

tehlikesi, brokratlama tehlikesidir. Bu devrimle ittifak yapm, ona her trl destei vermi

bir ii iktidar, hem kendi rneiyle hem bu ilikinin prestijiyle, hem ideolojik olarak, bu

lkede, tpk Paris komn gibi bir demokratik cumhuriyetin brokrasiye ve kar devrime

kar

en byk gvence olabileceini tavsiye edebilir. Oradaki brokratiklemeyiengelleyebilir veya azaltc etkide bulunabilirdi. Yani devrimci demokrasinin devrimci

demokrasi olarak kalmasn salayabilirdi. Ama tam tersi olmutur. Hem rnekle, hem


27/54

dekmtekle, devrimci demokrasi adeta brokratlamaya tevik edilmitir. Tek partiler, her trl

zgrln yok edilii, bir kastn imtiyazlar. Bylece dnyada sadece proleter sosyalizmi

yok olmad, devrimci demokrasi de yok oldu. Demokratik cumhuriyet dnyann hibir

yerinde savunulmaz oldu. Sosyalizm deniyordu ve bu sosyalizmle ilgisi olmayan bir

brokratik kast

n iktidar

oluyordu zerrece demokrasiyle ilgisi bulunmayan ya da burjuvaziyletamamen milliyeti dzeyde, demokrasiyi zerrece sz konusu etmeyen ittifaklar yaplyordu.

Bu bize unu gsterir, bu gn btn dnya sosyalist hareketi aslnda, kendini sosyalist sanan

devrimci demokrasiden baka birey deildir. zellikle nc dnyada byledir bu.

Gelimi lkelerdeki de, aslnda bir ii brokrasinin, o lkelerdeki iilerin zmre karlarn

savunan, yine burjuva bir harekettir. Yani dnyada aslnda ok uzun zamandr, aa yukar

otuzlardan beri devrimci ve enternasyonalist bir ii hareketi yoktur. Evet nc dnyadaki

sosyalist hareket aslnda devrimci demokrasidir ama, devrimci demokrasi de artk devrimci

demokrasi deil, bir tr bonapartizmdir. Devrimci demokrasinin burjuva anlamda btn

devrimci ve ilerici program ve miras unutulmutur.

imdi tpk Maralnn dedii gibi, talarn yerine oturma dnemine yava yava giriyoruz.

Ama bu talarn yerine oturmas, olaanst zordur. nk arada geen zamanda, geri ve ileri

lkeler arasndaki zenginlik fark ylesine byk bir noktalara varm ve bir snr am

bulunuyor ki, ileri lkelerin iisi artk yeryz lsnde eitlikli bin dzem isteyemez

durumdadr.

*

Krdistanl Sosyalist Sitesi in Tantm ve ar

Krdistanl Sosyalist isimli yeni bir site ayoruz. Buna niye gerek duyuldu? Bu siteden

beklenen ilevler nelerdir? Sitenin nasl bir alma sistemi olacaktr. Bu konular ksaca

aklayalm.

imdiye kadar, Krt ulusal hareketine desteimizi, egemen ulusun ve onun sosyalistlerinin

iinden vermeye altk, bundan sonra da bunu aynen srdrmeye devam edeceiz.

Ne var ki, egemen ulusun iinden verilen bir destek btn enerjisini, dikkatini ve

eletirilerinin sivri ucunu kendi ait olduu ulusa yneltmek zorundadr.

Bu tavr ister istemez ezilen ulus iindeki snfsal ve ideolojik ayrlk ve atmalar, ezilen

ulus iindeki sosyalistlere havale eder. Doru tavr da budur. Egemen ulus iindeki sosyalist,

btn vuru ynn, egemen ulusun milliyetiliine, bunun sosyalist hareket iindeki

etkilerine, ezilen ulusun mcadelesine dmanlk, kk grme ve ilgisizlie yneltmelidir. O

bunu yaparken ezilen ulus iindeki sosyalist de; ezilen ulus iindeki milliyetilie, burjuva

ideolojisine, bunun programatik, stratejik, taktik grnmlerine sivri ucunu yneltmelidir. Bu

iki tavr birbirini tamamlarlar ve glendirirler.

Krdistanda ve Krtler arasnda calan ve PKK-KADEK bandan beri bu grevi bir ldeyapmaktadr. Ama bunu kendi karakterine uygun olarak devrimci demokrasi erevesinde

yapmtr ve yapmaya devam etmektedir. Bu devrimci demokrasinin ideolojik erevesinin


28/54

calann grleri ve eserleri olduu sylenebilir, yani bir bakma Apoculuk, bu devrimci

demokrasinin ideolojik erevesini oluturmaktadr.

Ama olann hepsi budur. Ne yazk ki, Krdistanda ve Krtler arasnda Devrimci Marksist bir

akm bulunmamaktadr. Byle bir akmn, bir evrenin, bir hareketin, bir rgtn yokluu

asimetrik bir duruma, tek ayakla yrmeye yol amaktadr.

Ne var ki bu tek ayakla yrme sadece teori alannda deil, politik alanda da vardr ama

tamamen ters tarafta. deolojik ve teorik bakmdan Krdistanda Devrimci Marksist bir

karlk yoktur; politik bakmdan ise Trkiyede devrimci demokratik bir karlk yoktur.

Yani Krt Ulusal Hareketi, Demokratik Cumhuriyet programyla, dil ve etniye dayanan bir

ulusuluktan, demokratik ve cumhuriyeti bir ulusulua geen programyla, Trk

ezilenlerine, demokrat ve sosyalistlerine ynelmekte, ama orada hibir yank bulamad iin,

tek aya zerinde yrmek zorunda kalmakta, dolaysyla yryememekte, bin bir

meakkatle ok kk mesafeler kat edebilmekte, bu yankszln yol at baarszlklaronun Krt ulusal hareketi iindeki pozisyonlarn zayflatmakta ve bu zayflam

pozisyonlarda Trk ezilenlerinin, demokrat ve sosyalistlerinin desteini almas

glemektedir. Sadece calann prestiji ve KADEKin rgtsel arl bu gidiin bir kar

topu gibi byyerek gelimesini engellemektedir.

Bu politik asimetrinin, tek ayak zerinde kaln, tam tersi ideolojik planda ortaya

kmaktadr. rnein biz Devrimci Marksist bir adan Trk milliyetiliiyle, Trk

sosyalistleriyle bir ideolojik mcadele yrtyoruz ama bunu Krtler iinde ya da

Krdistanda yapan yok. Dolaysyla bu da tek ayakl oluyor. Ve bu yokluk ok ilgin bir

sonuca yol ayor. Krtler iinde bunu yapann olmamas, burjuvazinin sosyalizme ideolojiksaldrsna Krtler iinden ya da Krdistandan kimsenin cevap vermemesi, ezilen ulus

burjuvazisinin, sosyalizmi egemen ulusun karlarn savunmann aracym gibi

gsterebilmelerine dolaysyla g ve konumlarn pekitirebilmelerine yol amaktadr. Ayn

zamanda Krt burjuvazisinin bu konumunun glenmesi, Trk milliyeti sosyalistlerine, Krt

ulusal hareketini, sosyalizm dman ve emperyalizm ibirlikisiymi gibi gsterme olana

sunmaktadr.

Bylece politik ve ideolojik tek ayakllk, Krtler ve Trkler iinde burjuvazinin ve

milliyetiliin gcn ve politik a

rl

n

pekitirmekte; bunlar birbirini beslemektedir.Ezen ve ezilen ulusun sosyalistleri ve burjuvalarnn olas kar karya geliinin drt farkl

kombinasyonu mmkndr. 1) Ezen ulus iinden Krt hareketinin destekleyen sosyalistler ve

yine ezen ulus iinden milliyetiler ve burjuvalar. 2) Ezilen ulus iindeki milliyeti ve

sosyalistler. 3) Ezilen ulusun sosyalistleriyle egemen ulusun milliyetileri ve burjuvalar. 4)

Egemen ulusun sosyalistleriyle ezilen ulusun milliyeti ve burjuvalar.

Bu drt konumlantan sadece birincisi ve ikincisi bizzat konumlan olarak ideolojik olarak

sosyalizmi ve enternasyonalizmi besler; nc ve drdncs bizzat konumlan olarak

milliyetilii ve burjuvaziyi besler. Yani henz hibir sz bile edilmeden, diyelim ki ezen

ulusun sosyalisti ile ezilen ulusun milliyetisi kar karya getirildiinde, sosyalizm daha

batan yeniktir. Ayn durum tersi iin de geerlidir. Ezen veya ezilen ulusun iinden


29/54

sosyalistler ve milliyetiler kar karya geldiinde, milliyetilik ya da burjuvazi, bizzat bu

konumlan nedeniyle daha batan yeniktir.

Ne var ki, bu drt farkl kombinasyon olaslna ramen, bugn Krdistanda hemen hemen

sadece bir tek kombinasyon grlmektedir. Egemen ulusun sosyalistleriyle ezilen ulusun

milliyetilerinin kar karya geldii kombinasyon.

ster zgr Politikann sayfalarna baklsn, ister Medya TVnin ak oturum benzeri

programlarna. yle bir grnm ortaya kmaktadr: Amerikan Emperyalizmine kar szler

edenler, sosyalizmi savunanlar hemen hemen sadece zaten bir avu olan Krt Ulusal

Hareketini destekleyen Sosyalistler Trklerdir, buna karlk ABDnin veya globalizmin

faziletlerinden sz edip sosyalizme saldranlar Milliyetiler Krtlerdir. Bunlarn sosyalizme

saldrlarna kar Trk sosyalistlerinin sosyalizmi savunmak zorunda kalmalar; yani

milliyetiler ve enternasyonalistler; sosyalistler ve liberaller arasndaki ideolojik mcadele,

sanki egemen ulus ile ezilen ulus arasndaki bir mcadele gibi grnmekte ve bu da ezilen

ulus burjuvzisinin iine gelmektedir. Hem de sadece bu kombinasyon nedeniyle. Yoksa Krt

milleyitileri ve burjuvalarnn karsna Krt sosyalistleri, veya Trk sosyalistlerinin

karsna sadece Trk milliyetileri ve liberalleri karlsa bu olanak var olamaz.

Bu drt olas kombinasyondan Trk sosyalistleriyle Krt milliyetilerinin kar karya

getirildii kombinasyon, Krt burjuvazisine, egemen ulusa duyulan krgnl ve ezilen ulus

tepkisini sosyalizme yneltme olana; ideolojik bir atmay ulusal bir atmaym gibi

gsterme olana salar. te yandan Krt sosyalistleriyle Trk liberal ve milliyetilerinin

kar karya gelmesi, ayn olana Trk burjuvazisine salar; yani enternasyonalistler ile

milliyetiler arasndaki bir atmay, ulusal bir atmaym gibi gsterme.Dier iki kombinasyonda ise bizzat kombinasyonun kendisi daha batan burjuvazi ve

milliyetiler iin bir yenilgidir. nk o uluslarn iinden kar klmaktadr onlarn

ideolojilerine ve bu kar kn var oluu bile burjuvazinin ve milliyetiliin batan yenilgisi

anlamna gelir.

Ama ne Krt basnnda ne de televizyonunda bu burjuvaziyi ve milliyetileri daha batan

yenilgiye uratan kombinasyon grlmemektedir. Yani Krt milliyetileriyle Krt

sosyalistlerinin ya da Trk milliyetileriyle Trk sosyalistlerinin kar karya gelii

grlmemektedir. Sadece, daha batan Krt milliyetilerinin ve burjuvazisinin iine gelen;egemen ulus sosyalisti ile ezilen ulus milliyetisinin kar karya geldii kombinasyon

grlmektedir.

Sosyalistin, sosyalist olarak milliyetilik karsnda ideolojik mcadele erevesinde

getirdikleri; egemen ulusun ezilen ulusa kar pozisyonlarym gibi sunulmaktadr. Bunun

tersi de Krtler iin, sanki Krtler sadece milliyeti burjuvalardan oluuyormu izlenime yol

amakta, bu da Krtleri destekleyen Trk sosyalistlerini, Milliyeti Trk sosyalistleri

karsnda zayf duruma drmekte, egemen ulusun milliyeti sosyalistlerinin konumunu

glendirmektedir.


30/54

Bylece milliyeti Trk sosyalistleri, bakn, bu Krtlerin hepsi Amerikanc oldu, hepsi

globalizmi, kapitalizmi vyor. Bunlar emperyalizmin ajan oldu deyip, Trkiyenin

egemeni Genel Kurmay destekisi politikalara destek salamaktadr.

Ayney tersinden de olmakta. Krt milliyetileri, bu sefer, Trk sosyalistlerinin hepsi,

Genel Kurmay desteklemekte, bunlar kazanmaya almann anlam yok, Trklerden bireykmaz, onlar bizim en byk dmanmzdr deyip, kendi politikalarna destek

salamaktadr.

Bu kombinasyonlarn byle kurulmasnda elbette o moderatrlerin ya da programclarn ya da

yayn yneticilerinin ideolojik ve snfsal eilimlerinin de bir pay vardr.

Ama dier yandan, byle kombinasyonlar, KADEKe de, yani devrimci demokrasiye de bir

hareket alan salamaktadr. Bir yandan bu iki farkl grup, birbirine kar koyularak bir denge

kurulmaktadr, dier yandan da genellikle her iki grubun da en gerileri kar karya

getirilerek, Krt kitlesine, bakn byle dogmatik sosyalistler de yanl, bu gnk dnyayanlamyorlar; dier ilkel milliyetiler de yanl ABDye ve kapitalizme fazla bel balayp

halklarn kardeliine deer vermiyorlar diyerek kendi konumunu ve politikasn meru

gsterme, glendirme ve rasyonalize etme olana bulmaktadr. Yani bu tr konumlanlar

her ne kadar uzun vadede kendi bindii dal kesme gibi bir anlama sahipse de ksa vadede bu

gn iinde bulunulan ok skk durumda pozisyonu salamlatrma ve hareket alann

geniletme olana salamaktadr KADEKe.

(Bu arada unu belirtelim bir yanl anlamaya meydan vermemek iin. Gerek zgr politika,

gerek Medya TVde Milliyeti, kapitalizm ya da globalizm hayran, Avrupa veya ABD ile bu

ilerin gideceini dnen yazarlarn veya konumaclarn bulunmas yanl deildir. Elbetteo bir ulusal hareket olarak, ezilen ulusun tm snflarn bir araya getirmeye alacaktr. Hele

bu gn ok riskli durumlarn ve tecrit olma dolaysyla imha tehlikesinin srekli bulunduu

bir durumda bunun gerei her zamandan fazladr. Ama bu politik ve sosyolojik ittifak ayn

zamanda ideolojik bir savala bir arada gitmelidir. Ne kadar yakn bir i birlii varsa o kadar

sert bir ideolojik mcadele gerekir. Sorun kombinasyonlardadr. Yani bunlara kar Krt

sosyalistleri birey sylememekte ya da syleyenler o gazete ve yaynlarda grlmemektedir.

Bylece ideolojik mcadele yaplmak bir yana, kendilerine kar ideolojik mcadele

yaplmas gerekenlerin konumu glendirilmektedir.)

Ama sadece KADEKin yayn organlarnda m bu kompozisyonlar var? Hayr, her yerde. ster

nternet forumlarna bakn, ister btn Krt ve Krdistan basnn tarayn. Ayn

kombinasyonun oralarda da olduunu grrsnz. Yani Medya TVnin programlarna veya

zgr politika sayfalarna yansyan aslanda genel bir zelliin de oralarda yansmasdr ayn

zamanda. Yani hibir yerde, Krt sosyalistleri yok. Var olanlar, milliyetiliin bu ykselii

karsnda hibir ses karamyorlar. Varlklar ve yokluklar farkl deil.

Yani bu pozisyonun olumasnda hi de grmezden gelemeyeceimiz bir neden daha var.

Maalesef bizim egemen ulus ve egemen ulus sosyalistleri iinde yaptmz ar eletirileri,

ezilen ulus iindeki milliyetilie yapan ezilen ulus sosyalisti yok. Yani Krdistanda veKrtler arasnda devrimci Marksist bir akm yok. Bir yandan, politik dzeyde, KADEK-

PKKnn Demokratik Cumhuriyet, yani etniye ya da dile dayanan milliyetilik karsnda


31/54

topraa dayanan demokratik ve cumhuriyeti milliyetilik ile ittifak ederken, ayn zamanda

ideolojik ve teorik olarak Devrimci Marksist teoriyi, en azndan ideolojik mevzileri savunacak

bir akm, bir yayn vs. yok. Elbette tek tek, dank kii ve eilimler muhtemelen vardr ama

bunlar danktr bir teorik ve ideolojik etkileri olmadndan varlklar ve yokluklar arasnda

bir fark bulunmamaktad

r.O halde, bu sitenin iki temel ilevi daha yukarda anlatlan tanmlarda ortaya kyor.

Birincisi, milliyetiliin ve burjuvazinin iine gelen kombinasyonlar olanaksz klmak. Yani

Krdistanl sosyalistlerin, Krdistandaki burjuvaziye ve milliyetilie ideolojik sava

cephesini amak.

Dier yandan dank ve sesi kmayan Krdistanl Devrimci Marksistlerin bir araya gelip bir

kar arlk oluturabilmeleri iin bir olanak bir platform olmak. Elbette bu gnk dnya

durumunda politik bir kar arlk henz dnlemez, ama en azndan ideolojik ve teorik

mevzileri glendirmek ve savunmak, teorik bir kar arlk oluturmak dnlebilir ve

yaplabilir.

Kar arlktan sz ettik. Byle bir kar arlk, Krt Ulusal Hareketinin Devrimci

Demokratik kandna, yani PKK-KADEK izgisine, imdiye kadar rakipsiz hkm sren san

ve milliyetiliin basks karsnda soldan bir denge salar. Bylece onun daha az hata

yapmasnn koullarnn ortaya kmasna katkda da bulunur. Bu anlamda dolayl olarak

politik bir arlk da kazanr ve politik bir ilev de grebilir.

Yani sosyalizmin ve enternasyonalizmin Krdistan cephesinde ideolojik dzeyde hibir g

ya da direni grlmyor bu gn. Bu durumda nasl bir ordu, direniin hi olmad bo

alanlar baka yerlerdeki birliklerden oraya takviyeler yollayarak glendirirse; aynekildeKrdistandaki cepheye g verecek bir kaydrma yapma gerei ortaya kyor. Bu durumda,

gcmzn ve enerjimizin belli bir blmn, Krdistandaki sosyalist mcadeleye

aktarmamz gerekiyor. Nasl fiziksel olarak Almanyada yaamamza ramen, virtel olarak

Trkiyede yayor gibi, Trkiyedeki sosyalist mcadeleye katk iin, bir Trkiyeli sosyalist

gibi, bir Trk sosyalist gibi yazyorsak, bundan sonra gcmzn belli bir oran da, virtel

olarak Krdistanda yaayan bir sosyalist gibi yazmaya ayracaz.

*

Elbette zorla gzellik olmaz ve tama suyla deirmen dnmez. Dardan bir destek en fazlabir ilk hareket salayabilir,

Documents

Kürdistan'da Sosyalizmin Sorunları Üzerine Yazılar