ww

w.k

ullh

add.c

om

Il-Óadd 7 ta’ Diçembru, 2014Óar©a Nru 1,117 Prezz ›0.80

DR GODFREY FARRUGIA

DWAR IL-MEDIÇINA

TAL-KANNABIS

NITKELLMU MA’

Ara pa©na 7

Il-Gvern preΩenti nefaq iktar minn €1miljun f’manutenzjoni ta’ akkomodazzjonisoçjali minn mindu ©ie elett f’Marzu tas-sena l-o˙ra. L-ikbar investiment sar fit-tienidistrett, b’nefqa ta’ €293,495.28.

Din il-©img˙a l-Partit Nazzjonalista ppro-va jag˙ti l-impressjoni li l-Gvern kieng˙olla l-kera tal-akkomodazzjoni soçjali.

Madanakollu, il-Gvern kien qieg˙ed biss

jimplimenta emenda fil-kodiçi çivili li˙ar©et fl-2009 b’effett minn Jannar tal-2010.

G˙al xi ra©uni Gvern Nazzjonalista baqa’qatt ma implimenta din iΩ-Ωieda fil-prattika,u ˙allieha biss fuq il-karta. Dan irriΩulta fit-telf ta’ eluf kbar fi ˙lasijiet li qatt man©abru ming˙and madwar 3000 familja.

Ara pa©na 3

€1 MILJUN FIL-HOUSING

TONIO FENECH MHUX KREDIBBLI

L-OppoΩizzjoni, b’modpartikolari l-eks-Ministrutal-Finanzi TonioFenech mhumiex kred-ibbli meta jitkellmu fuql-amministrazzjoni tal-finanzi pubbliçi, speçjal-ment id-dejn tal-pajjiΩ.

Illum huwa evidenti lil-Gvern jinsab fuq rottafinanzjarja u ekonomikatajba, fejn mhux bissqed jil˙aq il-miri, iΩdaqieg˙ed ukoll jaqbeΩ l-aspettattivi.

Ara pa©na 5

JORÓSU L-PILLOLI TAL-KANÇER

Minn g˙ada l -pi l lol ital-kançer tas-sider sejaraw tra˙˙is sostanz-jali ta’ xejn inqas minn60%.

Ir-ro˙s fil-prezz ta’dawn i l -pi l lol i huwabiss wie˙ed minn sen-siela li se jkunu qedjid˙lu fis-se˙˙ matuldan ix-xahar, u l iminnhom se jibbene-fikaw pazjenti li humamilquta minn tipi dif-ferenti ta’ kançer.

Ara pa©na 4

MONUMENT F’ÌIEÓ DOM MINTOFF

Il-Monument li sar mill-Partit Laburista biexifakkar lill-eks-PrimMinistru u eks-Mexxejtal-Partit Laburista sejkun inawgurat nhar il-Óamis li ©ej f’Bormla.

Il-Partit i˙e©©e© lill-pubbliku biex jattendig˙al din l-attività, u lir-residenti tal-Kottonera lig˙andhom arblu fuq il-bejt biex jo˙olqu atmos-fera sabi˙a permezz tal-festuni.

Ara pa©na 2

lokalikÓkullhadd.com

Il-Partit Laburista, nhar il-Óamis 11 ta’ Dicembru fis-18.15pm, se jkun qed jorganiz-za çerimonja inawgurali fuqsfond spettakolari tal-monu-ment tal-eks-Prim Ministru ueks-Mexxej tal-Partit Laburistal-Perit Dom Mintoff. Il-monu-ment se jitpo©©a fi PjazzaPaolino Vassallo, Bormla.

L-attività se tkun imΩewqab’narrazzjonijiet, filmati, siltietmuΩikali mill-orkestra mmexxi-ja mis-Surmast SigmundMifsud, u Ωfin u animazzjonimiΩ-Ωeffiena ta’ Felix Busuttil.Iç-çerimonja se tkun wa˙dab’animazzjoni kontinwa u bl-uΩu tal-Baçir Nru 1 kollu b˙alal-post minn fejn se tittella’ l-attività. Il-pubbliku li se jatten-di huwa m˙e©©e© biex jasalfuq il-post min-na˙a tal-Fgura,ÓaΩ-Ûabbar u l-Birgu. Dawk lise ji©u min-na˙a tal-Isla xortase jkollhom iduru min-na˙atal-Birgu. L-entratura g˙all-attività se tkun biss min-na˙atal-kappella ta’ Santa TereΩa.

Se tkun attività unika u liwie˙ed m’g˙andux jitlef. Diniç-çerimonja se tkun qedtfakkar il-˙ajja ta’ Mintoff minnmindu kien tifel, studja u sarpolitiku. Se tag˙ti wkoll l-importanza xierqa tas-sbatax-ilsena li fihom g˙amel b˙alaPrim Ministru.

Dawk n-nies li jixtiequ jkunuparti min din l-attività u jie˙dusehem attiv minflok isegwubiss, nhar il-Óamis 11 ta’Diçembru fil-17.30pm, g˙and-hom ji©u ˙dejn il-bieb tal-BaçirNru 1 fejn se jkun hemm minjiggwidahom u jag˙tihom l-informazzjoni ta’ kif se jkunuqed jie˙du sehem fl-attività.

Il-monument, xog˙ol tal-artistNoel Galea Bason, intg˙aΩelminn 17-il sottomissjoni likienu saru. Il-monument sejitpo©©a Bormla min˙abba lihija l-lokalità li g˙andha rabtietkbar mal-Perit Dom Mintoff. Il-11 ta’ Dicembru kienet ukollmag˙Ωula apposta biex tkunviçin l-40 anniversarju ta’ Jumir-Repubblika. Data li kellhasinifikat kbir g˙all-PeritMintoff.

Is-Segretarju Organizzattiv tal-PL William Lewis ˙e©©e© lilkul˙add biex nhar il-Óamisjing˙aqad mal-Partit Laburistag˙al dan l-avveniment uniku lise ji©i organizzat f’Bormla, utalab lil dawk in-nies mill-Kottonera li g˙andhom arblubiex itellg˙u l-festun ˙allijkomplu jΩejnu l-akwati ujag˙tu ©ie˙ kif mist˙oqq lill-Perit Dom Mintoff.

Çerimonja inawgurali f’Bormla

L-akkomodazzjoni soçjali hija arma importanti fil-©lieda kontra l-faqar f’pajjiΩna, hekk kif persuni bid˙ul baxx ikollhom l-opportunità li jg˙ixu b’moddinjituΩ permezz ta’ kirjiet. G˙aldaqstant il-GvernpreΩenti nefaq ’il fuq minn miljun ewro f’xog˙lijietta’ manutenzjoni minn Marzu tal-sena l-o˙ra ’l hawnbiex tkun garantita akkomodazzjoni diçenti g˙aldawn il-membri vulnerabbli tas-soçjetà tag˙na.

Kif inhu mag˙ruf, din ir-responsabbiltà taqa’ ta˙t l-Awtorità tad-Djar, illi twettaq xog˙lijiet ta’ manuten-zjoni fi blokok tal-Gvern u tal-Awtorità fejn dawnhuma mikrija lill-inkwilini. Xog˙lijiet strutturali jin-kludu tibdil u tiswijiet fl-istruttura tas-soqfa u gallari-ji, kif ukoll xog˙ol ie˙or relatat.

Fil-komun tal-binja jsiru wkoll xog˙lijiet ta’ tiswijafis-sistemi ta’ drena©© u dawl, kontrabjut u opramor-ti, aperturi, po©©amani, madum u meter cupboard.Min˙abba ra©unijiet ta’ prijorità ta’ xog˙lijiet qieg˙dating˙ata aktar attenzjoni fuq tiswijiet relatati ma’struttura, bjut, drena©© u dawl.

KaΩijiet pendenti mill-2010

F’kummenti li kelliema g˙all-Ministeru g˙all-Familjau Solidarjetà Soçjali tat lil din il-gazzetta, hija spjegat

li hemm diversi kaΩijiet fejn it-talbiet g˙at-tiswijietkienu ilhom pendenti anke mis-sena 2010. EΩempjuta’ dawn huma l-blokki fi Triq is-Sur, l-Isla, fejn kienhemm ˙sarat strutturali kbar kemm fis-soqfa kifukoll fil-gallarijiet.

Il-pro©ett ta’ tiswija li b˙alissa g˙adu g˙addej mis-tenni li jiswa’ ’l fuq minn €300,000. Kien hemmukoll numru ta’ kaΩijiet li akkumulaw matul is-snin,partikolarment fil-lokalitajiet ta’ Bormla, l-Isla, StaLuçija, San Ìwann, Ta’ Xbiex u l-Belt Valletta, fejninstabu ˙sarat strutturali fis-soqfa ta’ appartamenti,torob u gallarijiet.

Ûieda fl-istokk tal-proprjetà

Sadanittant, fi Frar 2014, l-Awtorità tad-Djar ˙ar©etRequest for Proposals, fejn dawk interessati ©ewmistiedna jag˙mlu l-proposti tag˙hom kif jistg˙u jip-provdu postijiet abitabbli lill-istess Awtorità. B’hekk,l-Awtorità tad-Djar tkun tista’ ΩΩid l-istokk ta’ propr-jetà g˙ad-dispoΩizzjoni tag˙ha g˙all-uΩu ta’ akkom-modazzjoni soçjali.

Da˙lu 45 proposta li jinkludu offerti u ideat diversi.Dawn il-proposti ©ew shortlisted fejn ing˙ataw pref-erenza dawk il-proposti li jinvolvu l-anqas impatt

finanzjarju. Il-proçess jinsab f’faΩi avvanzata, fejnqed isir l-ist˙arri© u l-verifika neçessarja ta’ dawn il-proposti li ©ew shortlisted.

LOKALI KÓ 07|12|2014 03kullhadd.com

INVESTIMENT FL-AKKOMODAZZJONISOÇJALI

XOGÓLIJIET TA’ MANUTENZJONI MINN MARZU TAL-2013 ’IL HAWN:

Distrett Nru 1 € 223,179.10Distrett Nru 2 € 293,495.28Distrett Nru 3 € 17,965.80Distrett Nru 4 € 232,019.79Distrett Nru 5 € 15,491.16Distrett Nru 6 € 103,457.29Distrett Nru 7 € 33,619.45Distrett Nru 8 € 22,542.73Distrett Nru 9 € 51,633.15Distrett Nru 10 € 53,119.16Distrett Nru 11 € 20,196.36Distrett Nru 12 € 2,440.12Distrett Nru 13 € 12,434.31

“HEMM DIFFERENZA FUNDAMENTALI BEJNI U BEJN IL-KAP TAL-OPPOÛIZZJONI”

Il-PM Joseph Muscat“Hemm differenza fundamen-tali bejni u bejn il-Kap tal-OppoΩizzjoni.” Dan stqarru l-Prim Ministru Joseph Muscatilbiera˙, eΩattament wara kon-ferenza stampa dwar l-ispara-torja f’Tal-Qroqq, li fiha l-Kaptal-OppoΩizzjoni SimonBusuttil g˙aΩel li jag˙melakkuΩi fil-konfront tal-PrimMinistru ming˙ajr baΩi jew evi-denza.

Fir-risposta tieg˙u, Dr Muscatqal li l-Kap tal-OppoΩizzjoniqed jag˙Ωel li jkun selettiv ujo˙ro© biççiet tal-informazzjonili ja˙seb jaqblu lilu.

“Min-na˙a tieg˙i jien ˙tartinkjesta indipendenti lig˙andha aççess g˙all-infor-mazzjoni kollha li jinkludutranscripts, recordings u kullprova o˙ra,” sostna l-PrimMinistru.

“Jien nibqa’ ntenni dak lig˙edt mill-bidu nett, ji©ifieri linistenna l-eΩitu tal-inkjesta umbag˙ad nie˙u d-deçiΩjonijietkollha neçessarji kif dejjemg˙amilt skont il-fatti li j ir-riΩultaw,” temm jg˙id il-PrimMinistru.

Dan b’kuntrast ma’ SimonBusuttil, li kif irrimarkaw xiw˙ud, mhux biss qed jip-preΩenta lilu nnifsu b˙ala xiinvestigatur, iΩda jrid ukolljie˙u l-irwol tal-©udikatura.

Matul din il-©img˙a Busuttilinfexx f’attakk bla preçedentfuq wa˙da mill-og˙la istituz-zjonijiet tal-pajjiΩ; dik tal-©udikatura, meta qal lim’g˙andux fiduçja fl-inkjesta liqed issir b’rabta mal-isparator-ja.

Busuttil ma ddejjaqx jag˙meldan il-kumment minkejja likien huwa stess li rrifjuta lijag˙Ωel il-ma©istrat li jrid hubiex imexxi inkjesta indipen-denti b’rabta mal-inçident li fihkien involut il-xufier tal-Ministru Manuel Mallia.

Minflok ma j˙alli din l-inkjes-ta indipendenti tag˙melxog˙lha, il-Partit Nazzjonalistata’ Busuttil qed jippre©udika l-kaΩ kollu, anki dak li g˙addejb˙alissa fil-konfront tal-eksxufier Paul Sheehan, billi jip-pubblika partijiet li jaqbel liluminn recordings ta’ telefonatimiksuba illegalment.

04 07|12|2014 loKaliKÓkullhadd.com

Il-kritika li l-Kap tal-OppoΩizzjoni qed jag˙mel fuqil-kaΩ tal-bini tal-Parlament il-©did mhux biss hija ipokresija,iΩda l-istess Busuttil qieg˙edjikkritika pro©ett li l-partittieg˙u stess kien tant fta˙ar bihmeta kien fil-Gvern fl-a˙˙arle©iΩlatura li hu stess kienjag˙mel parti minnu.

L-a˙˙ar kontroversja fuq il-bini tal-Parlament il-©didqamet dwar il-Kamra tad-Deputati nnifisiha, il-post fejnse jsiru s-sessjonjiet plenarji,fejn kollox qed idur mal-fatt lima kienx hemm spazju biΩΩej-jed biex id-deputat ikun jista’jqum u jitkellem minn wara l-mejda tieg˙u.

Simon Busuttil, waqt li kienqieg˙ed jag˙ti r-reazzjonitieg˙u g˙all-ba©it imressaqminn Gvern Laburista, ©abeΩempju bid-Deputat tieg˙ustess George Pullicino biexjikkritika din is-sitwazzjoni uqal li l-istess Deputatm’g˙andux spazju biΩΩejjedfejn joqg˙od bilqieg˙da.

L-ipokresija politika ©ejjamill-fatt li d-deçiΩjonijiet kienudi©à me˙uda kollha minnGvern Nazzjonalista u xog˙oldan il-Gvern kien li jirran©adin is-sitwazzjoni. Minn fuq,illum il-Partit Nazzjonalistaqieg˙ed jikkritika dan, iΩdab˙alma g˙amel fil-kaΩ taΩ-Ωieda tal-COLA, meta bedajifta˙ar b’falliment tieg˙u stesshekk kif l-inflazzjoni kienetferm aktar g˙olja minn kemmhi preΩentament, illum qedjikkritikaw pro©ett li GvernNazzjonalista mexxa ’l qud-diem.

Storm in a teacup

Il-kumpanija tal-Perit Renzo

Piano, il-perit li tqabbad mill-istess Gvern Nazzjonalista,ming˙ajr l-içken dubju llumhi ja rrabbjata g˙al dak l intqal dwar l-imwejjed u s-si©©ijiet tal-kamra tad-depu-tati. Dan kien evidenti mill-kummenti li ta l-Perit AntonioBelvedere l i l l -©urnal TheTimes fil-˙ar©a ta’ nhar il-Óamis li g˙adda.

Busuttil ipprova jg˙abbi r-responsabbiltà tad-disinn tal-parlament fuq il-Ministerug˙at-Trasport u l -Infrastruttura jew uffiçjali tal-Grand Harbour RegenerationCorporation, meta evidente-ment id-disinn ta’ dan il-par-

lament kienet responsabbiltàtal-uffiççju ta’ Renzo Piano litqabbad mill-Gvern preçe-denti.

Aktar kemm jg˙addi Ω-Ωmien aktar qed to˙ro© fil-bera˙ il-politika negattiva liBusuttil qed ikompli jimbotta’l quddiem. Bin-negattivitàtieg˙u Busuttil lanqas qedjinduna li qieg˙ed jikkundanapro©etti li beda u tant fta˙arbihom Gvern Nazzjonalistastess.

Memorja qasira

Dwar dan is-su©©ett tkellimnamal-Ministru g˙at-Trasport u

l-Infrastruttura Joe Mizzi, illifakkar li din il-©img˙a rriΩultabiç-çar li l-konsulent ewlieni,mag˙ruf b˙ala wie˙ed mill-aqwa, jekk mhux l-aqwa,periti tad-dinja, t˙allas ’il fuqminn €7 miljun f’konsulenzadwar il-pro©ett tad-da˙la tal-Belt Valletta.

Mhux biss hekk, imma ankejirriΩulta li, b’kollox, intefqumad-€19-il miljun f’konsulen-zi b’mod global i f ’dan i l -pro©ett . “Id-dis inn t ieg˙ukien sa mill-bidu u g˙adu sal-lum, responsabbiltà ta’ RenzoPiano Building Workshop. Laa˙na b˙ala Gvern u lanqas il-GHRC qatt ma kienet involu-

ta,” spjegalna Mizzi.Il-Ministru g˙at-Trasport u l-

Infrastrut tura qal l i l -OppoΩizzjoni missha tkun tafsewwa dan il-fatt g˙ax kienethi li ˙alliet il-pro©ett f’idejndin i l -kumpani ja.Madankollu, l-OppoΩizzjoniqabΩet fuq i l -Gvern daqs-likieku kien hu li qabbad lill-kuntratturi u kien hu li qab-bad lill-periti.

“Minkej ja dan, kif feta˙˙alqu Simon Busutt i l i l -©img˙a l i g˙addiet , g˙ax˙aseb li skopra l-Amerika bil-problema tas-si©©ijiet, qabΩufuqu l-periti li suppost humal-aqwa tad-dinja u qalulu liqed jag˙mel ˙afna storbjug˙alxejn. Si twazzjoni i l l iddeskrivew b˙ala ‘A storm ina teacup’.”

Il-Ministru Mizzi spjegalna limhux xi a˙bar ©did li hemmnuqqasijiet serji fil-pro©ett.“Fil-fatt , a˙na wrejnieh samill-bidu nett tal-amminis-trazzjoni meta g˙edna li l-Kamra tad-Deputati se jkollhaproblema ta’ spazju. Ma sko-pra ebda sigr iet SimonBusuttil.”

“Però,” fakkar Mizzi, “minqabbadhom lill-aqwa perititad-dinja, l i issa ˙are© l it˙allsu miljuni kbar f’kon-sulenzi?” Barra minn hekk,huwa spjega li jekk perit ikunimqabbad minn xi ˙add udan jie˙u Ωball fid-disinn, majistax je˙el il-klijent, immajrid jie˙u r-responsabbiltà l-perit inniffsu, g˙ax g˙alhekkjit˙allas.

“Huwa g˙alhekk li l-GvernpreΩenti talab lill-uffiçju ta’Piano biex jara x’tip ta’ soluz-zjoni hemm biex wie˙ed jir-ran©a l-iΩball li ˙adu,” temmjg˙id il-Ministru Mizzi.

il-Pn JisKoPri l-ameriKa

Minn g˙ada t-Tnejn pilloli li jie˙du pazjenti lijkunu qed isofru minn kançer tas-sider se jor˙sub’60%. Il-pilloli kienu qed jinbieg˙u g˙all-prezz ta’€164 kull pakkett ta’ tmienja u g˙oxrin, iΩda minng˙ada l-prezz tag˙hom se jinΩel g˙al €66, ro˙s ta’€98.

Ir-ro˙s fil-prezz ta’ dawn il-pilloli huwa bisswie˙ed minn sensiela li se jkunu qed jid˙lu fis-se˙˙ matul dan ix-xahar. Fost o˙rajn, mija u

g˙oxrin pillola li jag˙mlu uΩu minnhom pazjenti lijkunu qed i˙abbtu wiççhom ma’ tipi differenti ta’kançer, ro˙su bi €360, minn €550 g˙al €190.

Pilloli o˙ra li jittie˙du minn pazjenti li jbatu bid-dijabete, minn nhar l-Erbg˙a se jkunu qed jor˙sub’10% g˙al kull pakkett ta’ tletin pillola. Mediçinao˙ra li tintuΩa minn persuni li jbatu minn problemifl-g˙adam, minn b˙al-lum gimg˙a, ukoll se tor˙osb’mod qawwi. Din il-mediçina se tor˙os minn €568

g˙al €425, tnaqqis ta’ €143.Sadanittant, matul din il-©img˙a li g˙adha kif

g˙addiet, da˙al ukoll fis-se˙˙ ro˙s fi tmien mediçi-ni o˙ra li jvarja minn 7% g˙al 22%. Fost o˙rajn,pilloli partikolari o˙ra li wkoll jittie˙du minn paz-jenti b’kundizzjoni fl-g˙adam ro˙su b’€4, minn €19g˙al €15. Pilloli uΩati g˙al kontra çerti infezzjoniji-et ro˙su b’€6, waqt li pilloli g˙al kontra l-attakkital-qalb ro˙su b’€2.

Pilloli tal-KanÇer JorÓsu Bi €98

lokalI kÓ 07|12|2014 05kullhadd.com

Wara l-kalkoli fantaxjentifiçifuq il-prezz taΩ-Ωejt, issa d-Deputat Nazzjonalista TonioFenech taha g˙al-log˙ob bin-numri fejn jid˙ol id-defiçit. Dang˙amlu matul id-dibattituba©itarju li se˙˙ fil-jiem lig˙addew fejn akkuΩa lill-Gvernli qieg˙ed ipo©©i l-finanzi pub-bliçi fil-periklu. Dan minkejja l-fatt li kienet it-traskura©nitieg˙u stess li wasslet lil pajjiΩ-na li jitlef il-kredibbiltà fejntid˙ol l-amministrazzjoni tal-kontijiet pubbliçi.

L-ironiji fl-attakki tal-PartitNazzjonalista f’dan ir-rigwardhuma ˙afna. Fi stqarrija li˙ar©u fl-a˙˙ar tal-©img˙a l-o˙ra, l-OppoΩizzjoni semmietilli l-Kummissjoni Ewropeaesprimiet id-dubji dwar kif il-Gvern kien se jag˙mel tajjebg˙all-ispejjeΩ involuti fil-ba©it liressaq.

Madankollu, il-Ministru g˙all-Finanzi Edward Sciclunakemm-il darba spjega b’modçar illi l-KE talbet biss iktar det-talji u fakkar li l-proçeduri ta’infrazzjoni miftu˙a kontrapajjiΩna kienu frott l-a˙˙arba©it imressaq minn GvernNazzjonalista, illi kiser il-limitiba©itarji imposti mill-UnjoniEwropea.

L-ipokresija tal-OppoΩizzjonima waqfitx hemm, hekk kif l-istess stqarrija kellha fiha attakkfuq il-pjan tal-Gvern g˙all-pen-sjonijiet, kwistjoni li PartitNazzjonalista kien wettaq fjaskikbar fiha. Fil-fatt, l-a˙˙ar rifor-ma, jekk tista’ ssej˙ilha tali, tal-PN f’dan ir-rigward kienet id-deçiΩjoni li tog˙la l-età tal-pen-sjoni.

Dan minkejja l-fatt li kienet il-Kummissjoni Ewropea stess illig˙al snin twal talbithomjag˙mlu tajjeb g˙all-weg˙datag˙hom illi jag˙mlu riformistrutturali neçessarji biex is-sis-

tema ssir iktar vijabbli. Fostdawn il-weg˙di kien hemm l-introduzzjoni tas-second pillaru third pillar pensions. Din tal-ewwel qatt ma saret, filwaqt lidin tal-a˙˙ar saret issa, minnGvern Laburista.

Il-miri qeg˙din jintla˙qu

Is-suççessi li qieg˙ed iwettaqil-Gvern preΩenti ˙ar©u çar fid-dibattitu ba©itarju ta’ din il-©img˙a, li fih il-MinistruScicluna spjega li l-Gvern jins-ab fiduçjuΩ li jil˙aq il-miratieg˙u fejn din is-sena qieg˙edjistenna li jnaqqas id-defiçit

g˙al 2.1%. Dan jidher b’mod aktar

konkret mill-istatistika fuq id-defiçit tal-fond konsolidat fuqil-perjodu Jannar sa Ottubru ta’din is-sena li ˙arget riçenta-ment, illi turi li l-Gvern naqqasid-defiçit bi €3 miljun metamqabbel mas-sena l-o˙ra; figurikonsistenti mal-estimati ba©itar-ji g˙al dan l-istess perjodu.

G˙as-sena d-die˙la d-defiçitmistenni jinΩel g˙al 1.6% fil-waqt li d-dejn se jinΩel g˙al69%. B’dan il-livell ta’ defiçit il-Gvern se jkun qed jil˙aqwa˙da mill-iktar miri ambiz-zjuΩi tieg˙u u dan l-g˙ax ikun

qed jil˙aq l-inqas livell ta’defiçit li ilu ma jintla˙aq mill-bidu li beda jitkejjel id-defiçitfuq baΩi ta’ accruals.

Il-Ministru Scicluna fakkarukoll li dan il-Gvern niedadiversi miΩuri li jikkonsolidawil-finanzi pubbliçi permezz ta’riformi fiskali u strutturali fejn,fost il-miΩuri nsibu l-Att dwarir-Responsabbiltà Fiskali.

Riforma o˙ra kienet iΩ-Ωiedafil-kontroll fuq l-ispiΩa permezztal-Comprehensive SpendingReviews fejn kull ministeru jin-talab jindika l-objettivi li qedjintla˙qu b’kull programm ufejn il-ministeri jintalbu j˙arsulejn prijoritajiet u jΩidu l-effiç-jenza fl-infiq tag˙hom. Ir-rifor-mi fis-sigurtà soçjali, fost l-o˙rajn, kienu parti mir-riΩultatta’ CSR li sar din is-sena.

Barra minn hekk, il-Gvern©ab u ser jer©a’ j©ib esperti bar-ranin li ja˙dmu f’istituzzjonijietinternazzjonali rinomati b˙alFond Monetarju Internazzjonalibiex jag˙tuh pariri fuq kif il-proçess ba©itarju jista’ ji©i rri-format ˙alli jkun aktar effiçjen-ti.

Qieg˙da ssir ˙idma wkollbiex jin˙oloq tax policy unitb˙al dak ta’ pajjiΩi o˙ra, biexb’hekk il-Gvern ikollu unità litipprovdilu su©©erimenti fuqdiversi miΩuri tad-d˙ul, kifukoll rakkomandozzjonijiet fuql-implimentazzjoni u l-impattekonomiku, fiskali u soçjali ta’dawn il-miΩuri.

Wirt ta’ djun kbar

Il-Gvern, spjega Scicluna,qieg˙ed ipo©©i enfasi kbira fuqil-kontroll tad-defiçit g˙axhuma l-kawΩa tad-djun li akku-mulaw matul dawn l-a˙˙ar 25sena. “F’daqqa wa˙da jidher lil-Onor. Fenech, flimkien ma’kelliema o˙ra tal-OppoΩizzjoni,

indunaw li jeΩisti d-dejn naz-zjonali. Issa ma g˙adux il-kaΩ lid-dejn jit˙allas minn uliedna uwlied uliedna.”

Il-Ministru g˙all-Finanzipo©©a dan l-argument f’per-spettiva hekk kif spjega li, fis-sena 2000, id-dejn kien jam-monta g˙al €2.6 biljun. Din il-figura, sal-a˙˙ar tal-2013teg˙let g˙al €5.2 biljun, ji©ifieriirdoppja. “Fuq dan il-wirt li˙allew warajhom gvernijietNazzjonalisti, din is-sena bissse n˙allsu €231 miljun f’interes-si. Dan ifisser iΩjed minn €40miljun li nonfqu fuq edukaz-zjoni kull sena.”

Hawnhekk Scicluna rreferag˙all-argument li qieg˙edjin©ieb min-na˙a tal-OppoΩizzjoni, li matul l-a˙˙arsena d-dejn Ωdied b’rata ikbarminn dak tad-defiçit. Huwaspjega li çaqliq minn xaharg˙all-ie˙or fid-dejn nazzjonalihu kawΩa ta’ çaqliq f’dak li jis-sejja˙ stock-flow adjustments.

Dan ix-xahar biss pajjiΩnakellu çaqliq poΩittiv fi stock-flow adjustment ta’ €130 miljunqtug˙ mid-dejn bil-˙las b’lurata’ sisa li n©abret mill-Enemaltau li issa, wara li waslu fi ftehimmaç-ÇiniΩi, ˙assewhom finanz-jament stabbli li jit˙allsu dawnil-flejjes, li fuq kollox kienun©abru.

“Il-kelliema tal-OppoΩizzjonix’se jg˙idu? Forsi jibdew isost-nu li dan ma jg˙oddx! U metaser jid˙lu fil-kaxxa ta’ Malta ’lfuq minn €20 miljun mill-AssetRegistration Scheme, li kienetsuççess rekord fejn il-feeskwaΩi waslu li jg˙addu dawk lin©abru fl-2001. Dawn mhux seriniΩΩlu d-dejn ukoll? U xing˙idu dwar l-IIP? SurPresident, m’g˙andniex biΩa’.Id-dejn ta’ pajjiΩna serinniΩΩluh Ωgur,” iddikkjaraScicluna.

“Id-dejn ta’ pajjIÛna ser InnIÛluh Ûgur”Il-Ministru g˙all-Finanzi Edward Scicluna

LOKALI KÓ 07|12|2014 07kullhadd.com

L-abbozz g˙ar-riforma fil-li©i litirrigwarda d-dipendenza fuqid-drogi jinkludi l-uΩu mediçi-nali tal-kannabis. Il-gazzettaKullÓadd tkellmet mat-Tabibu l-eks-Ministru tas-Sa˙˙aGodfrey Farrugia, li kien minntal-ewwel li tkellem dwar il-benefiççji mediçi li tista’ toffridin il-pjanta.

Kimika fil-kannabis ta’benefiççju g˙all-bniedem

It-Tabib Farrugia stqarrmag˙na mill-ewwel li “fl-a˙˙arsentejn ta’ ˙idmieti b˙alatabib, ˙idma ta’ aktar minn 29sena, iltqajt ma’ tliet pazjenti liuΩaw il-mediçina tal-kannabisbiex itaffu mis-sintomi li kell-hom. Dawn kienu da˙˙lu dinil-mediçina minn pajjiΩi o˙raEwropej u tnejn minnhomkellhom ukoll parir medikuminn speçjalisti barranin”.

G˙alkemm it-teknolo©ijaavvanzat immens, it-TabibFarrugia fisser kif it-tag˙rifdwar dan malajr jinstab fuq l-internet, g˙alkemm çerti sitimhux ta’ min jorbot fuqhom.

Ta’ min jg˙id li l-pjanta tal-kannabis g˙andha aktar minn483 kimika li 84 minnhomhuma mlaqqma b˙alacannabioids g˙ax g˙andhomxi forma ta’ benefiççju g˙all-bniedem. Ir-riçerka ppruvatb’mod konkret li tlieta minndawn il-cannabioids g˙and-hom benefiççji mediçinali ullum il-©urnata bdew jintuΩawb˙ala mediçina.

Il-morfina u l-eroina humaiktar perikoluΩi mill-kannabis

Dr Farrugia stqarr li l-eroina li©ejja mill-pjanta tal-opium hiwkoll droga tal-abbuΩ ug˙andha effetti ˙afna ag˙arminn dik tal-kannabis. Immanafu wkoll li mill-opium nip-produçu l-morfina, mediçinautli ˙afna biex ittaffi l-u©ig˙f’çertu kaΩi ta’ mard.

Ix-xjenza ppruvat li l-mediçi-

na tal-morfina hi fermperikoluΩa meta mqabbla ma’dik li hi mmanifatturata mill-kannabis, tant li jekk tintuΩab’mod eççessiv tista’ wkolltoqtol. Dan mhux il-kaΩ metajintuΩaw l-cannaboids g˙aluΩu mediçinali.

“Madankollu, kul˙add jaf lidin il-pjanta ilha tintuΩa g˙alg˙exieren ta’ snin b˙ala drogata’ abbuΩ u dan ta’ min jikkun-dannah,” stqarr Farrugia.

Indaga fuq l-uΩu mediçinalital-kannabis fl-IΩrael

It-Tabib Farrugia rrakkonta kiff’Jannar li g˙adda Ωar l-IΩrael,wara Ω-Ωjara tal-Prim Ministruaktar kmieni, ma’ delegazzjoniteknika bl-g˙an li jΩidu l-˙idma favur l-onkologija, ir-riabilitazzjoni u l-PjanNazzjonali ta’ Emer©enza.Waqt li kien hemm, fuq iniz-jattiva personali, tkixxef ust˙arre© il-fatti sew dwar l-uΩumediçinali tal-kannabis.

“Dan kont g˙amiltu g˙axkont naf li fl-IΩrael g˙al uΩumediçinali kienu juΩaw partiji-et minn çertu speçi ta’ din il-pjanta stess, li titkabbar b’modmeqjus u ting˙ata b’doΩaf’g˙amla ta’ qtar ta’ Ωejt jewg˙a©na ta’ xa˙am minflokg˙amla ta’ pillola mmanifat-turata b’mod sintetiku,” qal DrFarrugia.

Ta’ min jinnotta li g˙al uΩumediçinali l-kannabis qatt mating˙ata b’mod li ti©i mpejpa,g˙ax, barra li g˙andha l-istess˙sara b˙as-sigaretti minn kullaspett, id-doΩa li tittie˙ed matistax titkejjel b’mod xjentifikuu g˙alhekk l-effett ma jkunxikkalkulat kif mixtieq.

Il-Prim Ministru talabu jik-teb memo fuq is-su©©ett

“G˙alhekk, meta ©ejt luraminn din is-safra, barra li tajtrapport dettaljat fuq l-g˙anijietli kont mort g˙alihom, konttkellimt ukoll mal-PrimMinistru fuq dan l-ist˙arrig li

j ien g˙amilt dwar l-uΩumediçinali tal-kannabis.”Farrugia Ωvela u qal: “Hekk kifirriΩenjat mill-kariga ta’Ministru tas-Sa˙˙a f’Marzu lig˙adda, jien er©ajt fakkart lill-Prim Ministru fuq din ir-riçer-ka li kont g˙amilt u hu talabniniktiblu memo fuq is-su©©ett,u hekk g˙amilt.”

Dan huwa proprju eΩempjuçar ta’ kif MembruParlamentari g˙andu jkun ta’g˙ajnuna g˙all-Gvern. Fil-fatt,Farrugia sostna: “Dan g˙amiltuminn ˙ini u b’˙ilieti b˙alaMembru Parlamentari,intg˙o©ob u tkellimtf’a©©ornament dwar din il-kawΩa. Wara bdejt ˙idma mal-Ministru Owen Bonnici biexti©i implimentata b˙ala partimil-li©i li se ti©i ppreΩentatalill-Parlament.”

L-uΩu varjat tal-kannabis

It-Tabib Farrugia spjega kif “l-uΩu ta’ din il-mediçina huxjentifikament ittestjat f’paz-jenti li jkunu qed jirçievu l-kimoterapija, biex iΩidu l-aptitf’pazjenti li jbatu bl-AIDS, biexitaffu l-g˙ebusija u l-bug˙awwie© f’mard b˙alMultiple Slerosis u anke biexitaffu l-ugig˙”. Sintendi din il-mediçina trid tintuΩa fuq parirtat-tabib u me˙uda skont ir-riçetta.

Hu Ωied g˙id li “fil-propostassu©©erejt li anke waqt il-kon-sultazzjoni pubblika jien s˙aqtli mhux it-tobba kollha g˙and-hom ikollhom il- jedd lijo˙orgu riçetta g˙all-uΩu tal-kannabis iΩda dan l-eΩerçizzjug˙andu jit˙alla g˙al çertu kat-egoriji ta’ speçjalisti”. Fl-istess

nifs huwa sa˙aq li huwaimportanti l i g˙all-uΩutag˙hom ikun hemm skrutinjuu monitora©© kontinwu tal-kura.

Ta’ min jg˙id ukoll li hemmdiversi paj j iΩi Ewropej l if ’çertu çentri juΩaw din il-mediçina g˙all-effett sin-tomatiku tag˙ha, fosthom l-Ingilterra, l-Italja, il-Belju, il-Portugall, l-Olanda u l-Finlandja, fost o˙rajn.

Madankollu, Farrugia spjegali din il-mediçina ma tistax tin-tuΩa fiΩ-Ωg˙aΩag˙, nisa tqaljew li jkunu jreddg˙u, fuqpersuni b’mard mentali, nies lijkunu abbuΩaw mid-droga,mard tal-qalb, fwied u kliwi uepilessija.

Il-poplu Malti u G˙awdxilest jag˙mel din il-qabΩag˙all-a˙jar ta’ sa˙˙tu

Mistoqsi jekk il-poplu g˙aduxiqis l-uΩu tal-kannabis fi l-mediçina b˙ala tabù, Farrugiaminnufih we©ibna li “perswaΩli l-poplu Malti hu konxju li l-abbuΩ ta’ droga hu ˙aΩing˙as-sa˙˙a tal-bniedem, usa˙ansitra anke jekk il-mediçi-na konvenzjonali li tintuΩabiex tfejjaqna tintuΩa ˙aΩin,din tista’ t ikka©una ˙afna˙sara f’©isimna. PerswaΩ ukollli l-poplu fehem sew u espri-ma ru˙u mhux biss waqt il-faΩi ta’ konsultazzjoni li saretmill-Ministeru tal-Ìustizzja,imma anke fuq il-medja soç-jali”.

Dan l-abbozz li se j i©ippreΩentat fil-Parlament huwie˙ed li j˙ares u jifhem it-tibdil soçjali li l-poplu Malti uG˙awdxi g˙adda minnuf’dawn l-a˙˙ar snin u jifhem lid-dritt tal-˙arsien tas-sa˙˙a husagrosant. Fl-a˙˙ar nett, it-Tabib Farrugia kkonkluda billistqarr li “ma narax li g˙andujkun hemm xi diffikultà jewreΩistenza biex ti©i attwata dinil-parti tal-li©i meta fl-a˙˙armill-a˙˙ar se jiggwadanja l-pazjent”.

“ILTQAJT MA’ TLIET PAZJENTI LI UÛAW IL-MEDIÇINA TAL-KANNABIS”

DR GODFREY FARRUGIA

• Prosekuzzjonijiet g˙all-pussess g˙all-uΩupersonali ta’ kwantitajiet Ωg˙ar ta’ drogi (massimuta’ 2 grammi jew ta’ 2 pilloli ecstasy jew ekwivalen-ti) se jitwettqu mill-Pulizija skont l-Att dwar il-Kummissarji g˙all-Ìustizzja u dak il-pussess sejkun su©©ett g˙al pieni li jvarjaw minn €75 g˙al€125. Pussess g˙all-uΩu personali tal-kannabis jewta’ raΩa tal-kannabis se tkun su©©etta g˙al firxaiΩg˙ar ta’ pieni (minn €50 sa €100).• Fuq it-t ieni kundanna quddiem il-Kummissarju g˙all-Ìustizzja, jew it-tieni ˙lasvolontarju tal-piena, persuna g˙andha ti©i riferitalill-Bord g˙ar-Riabilitazzjoni li qed ji©i propost fil-li©i u li se jie˙u passi biex jassisti g˙ar-riabilitaz-zjoni ta’ dik il-persuna. Persuna ˙atja g˙at-tieni reatjew reat sussegwenti ta’ pussess ta’ kannabis jewta’ raΩa tal-kannabis se tkun riferita biss lil dan il-Bord jekk il-Kummissarju g˙all-Ìustizzja huwasodisfatt li l-˙ati x’aktarx se jabbuΩa minn drogio˙ra jew jekk il-˙ati ma jidhirx quddiem il-Kummissarju anke jekk il-piena tkun ©iet im˙allsavolontarjament.• Il-Qorti tal-Ma©istrati li tkun qed tisma’ l-kawΩa dwar offiΩi tad-droga li, skont il-linji gwidappubblikati riçentament, m’g˙andhomx ji©u riferiti

lill-Qorti Kriminali jew li jinvolvu reati o˙ra li mhu-miex su©©etti g˙al aktar minn seba’ snin pri©uneri-ja u li ma jkunux jikkonsistu f’reati volontarji fuq il-persuna, reati mwettqin bl-uΩu ta’ arma jew ir-reatili jinvolvu l-uΩu ta’ nar jew splussivi, tista’, jekktkun sodisfatta li l-kawΩa tar-reat hija d-dipendenzafuq id-droga, tikkonverti ru˙ha f’Qorti tad-Drogi utirreferi l-akkuΩat lill-Bord g˙ar-Riabilitazzjoni g˙at-trattament. Jekk l-akkuΩat ma jikkooperax mal-Bord, il-kaΩ ji©i riferut lura lill-Qorti u jkompli jin-stema’ b˙allikieku riferenza lill-Bord qatt ma saret.• Jekk f’perjodu ta’ 18-il xahar il-Bord jirrap-porta lill-Qorti li r-riabilitazzjoni kienet ta’ suççess,il-Qorti se tkun intitolata li ssejja˙ il-prosekuzzjoni-jiet kriminali pendenti kontra l-akkuΩat quddiem il-Qrati kollha u li jaqg˙u ta˙t il-kompetenza ori©inalitag˙ha jew ta˙t il-kompetenza estiΩa (10 sninpri©unerija) biex jinstemg˙u quddiemha u se tkunintitolata wkoll li ma tapplikax perjodu obbligatorjuta’ pri©unerija stabbilit bil-li©i jew li tapplika ordnita’ probation jew sentenza sospiΩa.• Matul iΩ-Ωmien meta l-akkuΩat ikun ©ieriferut lill-Bord g˙ar-Riabilitazzjoni (Drug OffendersRehabilitation Board), il-kaΩ g˙andu jkompli jin-stema’ quddiem il-Qorti iΩda ma jistax ji©i deçiΩ.

• Il-kultivazzjoni ta’ pjanta tal-kannabis litipproduçi kwantità Ωg˙ira g˙all-uΩu personalimhux se jibqa’ jkun su©©ett g˙al perjodu obbliga-torju ta’ pri©unerija jew g˙all-eskluΩjoni tal-app-likazzjoni g˙al probation jew sentenza sospiΩa.• Preparazzjonijiet mediçinali tal-pjanti tal-kannabis jistg˙u jkunu preskritti minn tabib speç-jalista jekk m’hemmx alternattivi vijabbli. • Se ji©i stabbilit Bord g˙all-Pariri dwar il-Politika fl-G˙oti tal-Pieni (Sentencing PolicyAdvisory Board) bl-iskop li jabbozza sentencingpolicies fir-rigward ta’ reati tad-droga sabiex jippro-va jiΩgura konsistenza bejn il-pieni mog˙tija mill-Qrati differenti. Il-Ministru jista’ jestendi l-mandattal-Bord g˙al reati o˙ra.• Il-pussess ta’ drogi pprojbiti xorta se jibqa’so©©ett g˙al arrest, speçjalment sabiex jippermettilill-pulizija biex tinvestiga reati relatati aktar serji.• Il-benefiççji tal-Att ma japplikawx g˙alpersuni li jbig˙u drogi fil-viçinanza ta’ skejjel,klabbs taΩ-Ωg˙aΩag˙ jew istituzzjonijiet simili; g˙alreati tad-droga relatati mal-façilitajiet korrettivi;g˙al persuni li jbig˙u drogi lill-minuri, lin-nisa tqaljew lill-persuni li jkunu qed jag˙mlu l-programmta’ riabilitazzjoni mill-vizzju tad-droga.

X’JGÓID DAN L-ABBOZZ?

08 07|12|2014 LOkALIkÓkullhadd.com

Il-Ìimg˙a filg˙axija fil-BeltValletta kien inawgurat l-ewwel NGO Hub g˙all-orga-nizzazzjonijiet volontarji mill-Ministru g˙ad-Djalogu Soçjali,Affarijiet tal-Konsumatur uLibertajiet Çivili Helena Dalli.

Dan iç-çentru tal-volontarjathuwa l-ewwel wie˙ed tax-xorta tieg˙u f’pajjiΩna u sejkun qed joffri spazju fejnorganizzazzjonijiet volontarjijkunu jistg˙u jiltaqg˙u u ankejaqsmu l-esperjenzi tag˙homflimkien.

Allokazzjoni ta’ €260,000

Permezz ta’ dan il-pro©ett il-Gvern qed iwettaq weg˙daelettorali o˙ra li joffri spazjug˙a l l - o rgan i z zazz j on i j i e tvolontarji u jassistihom fil-˙idma tag˙hom b’risq is-soç-jetà çivili u l-volontarjat.

F’diskors li g˙amlet, i l-Ministru Helena Dalli fissretkif, bit-tnedija ta’ dan iç-çen-tru, il-Gvern qed jikkonfermal-impenn tieg˙u g˙at-tis˙i˙tas-settur tal-volontarjat.Semmiet kif, g˙at-tieni senakonsekuttiva, il-Gvern sostnal-vot lill-Kunsill tal-Volontarjatu qed jalloka €260,000 g˙as-sena li ©ejja.

Skema ta’ xog˙ol volontar-ju g˙aΩ-Ωg˙aΩag˙

Il-Ministru Dalli ˙abbret ukollit-tnedija tal-iskema ta’ xog˙olvolontarju g˙aΩ-Ωg˙aΩag˙b’allokazzjoni ta’ €200,000.Din l-iskema, li se tkunamministrata mill-Kunsill Maltig˙as-Settur tal-Volontarjat, setoffri opportunità ©dida liΩ-

Ωg˙aΩag˙ biex jiskopru l-valurtas-servizz volontarju kif ukollse tg˙in biex trawwem sensta’ komunità u çittadinanzaattiva. IΩ-Ωg˙aΩag˙ se jkunumeg˙juna wkoll biex itejbu l-˙iliet tag˙hom u l-prospetti ta’impjieg.

Dr Dalli qalet li mill-iskemase jibbenefikaw ukoll l-orga-nizzazzjonijiet volontarjinfushom. Se nkunu qedni©bdu liΩ-Ωg˙aΩag˙ lejn il-volontarjat u b’hekktitrawwem ©enerazzjoniΩag˙Ωug˙a fil-qasam volontra-ju b’ideat ©odda.

Iç-Çentru ta’ Volontarjat fil-Belt huwa l-ewwel wie˙edminn tlieta

Fid-dawl ta’ din it-tnedija, il-gazzetta KullÓadd tkellmetma’ Mauro Pace Parascandalo,is-Segretarju EΩekuttiv li kieninkarigat minn dan il-pro©ett.“Iç-Çentru ta’ Volontarjat li

tnieda fil-Belt Valletta huwa l-ewwel wie˙ed minn tlieta u sejservi primarjament biexjitrawwem u jiΩviluppa l-volontarjat fil-komunità kifukoll biex ikun ta’ appo©©g˙a l l - o rgan i z zazz j on i j i e tvolontarji fl-operat tag˙hom,speçjalment dawk ta’ daqsΩg˙ir u medju,” sostna PaceParascandolo.

B’mod ©enerali dan iç-çentruse jiffoka fuq erba’ oqsmaewlenin: il-promozzjoni u r-riçerka tal-volontarjat, il-binital-kapaçitajiet g˙all-volontar-jat lokali, jipprovdi tmexxijafuq kwistjonijiet relatati mal-volontarjat u biex iservu ta’baΩi li minnha organizzaz-

zjonijiet volontarji Ωg˙ar umedji jistg˙u joperaw.

Uffiççju tal-Kunsill Maltig˙as-Settur tal-Volontarjat

Is-Segretarju EΩekuttiv qalilnawkoll li ç-çentru tal-BeltValletta se jservi b˙ala l-uffiççju tal-Kunsill Malti g˙as-Settur tal-Volontarjat (MCVS),minn fejn se titmexxa l-koor-dinazzjoni amministrattiva kifukoll fejn se jkunu organizzatiattivitajiet u ta˙ri© g˙as-settur.

Huwa Ωied jg˙id li ç-çentruse jservi wkoll biex organiz-zazzjonijiet volontarji l im’g˙anhomx baΩi minn fejnjoperaw ikunu jistg˙u juΩawspazji dedikati g˙alihom minnfejn jistg˙u jag˙mlu dan.Dawn l-organizzazzjonijietikunu jistg˙u juΩaw iç-Çentrukemm g˙al-laqg˙at tal-kumi-tati kif ukoll tal-membri biexb’hekk jiffurmaw çentru g˙all-organizzazzjonijiet volontarji.

Minn xiex jikkonsisti ç-çen-tru tal-Belt Valletta?

• Uffiççji g˙all-ammin-istrazzjoni u l-laqg˙at tal-MCVS• Erba’ uffiççjiddedikati g˙all-uΩu mill-orga-nizzazzjonijiet, liema uffiççji sejkunu mg˙ammra g˙al-laqg˙attal-kumitati kif ukoll kom-pjuter b’aççess g˙all-internet ucabinets fejn jistg˙u j˙allumaterjal tal-organizzazzjoni.• L-organizzazzjonijiet lijuΩaw iç-çentru se jkunu prov-duti b’kaxxa postali fejnjistg˙u juΩaw l-istess çentrub˙ala l-indirizz postali

tag˙hom. • Sala g˙al-laqg˙at uta˙ri© li g˙andha kapaçità lit i lqa’ madwar 50 persunabilqieg˙da b’façilitajiet ta’preΩentazzjoni u projezzjoni.• Aktar ’il quddiem setkun imwaqqfa librerija fejnwie˙ed jista’ jaççessa kemmpubblikazzjonijiet b’modfiΩiku kif ukoll online li jirrig-wardaw is-settur.• Lejn l-ewwel nofs tas-sena d-die˙la l-bini se jkollu s-servizz ta’ lift biex is-servizzipprovduti miç-çentru jkunuaktar aççessibbli g˙al kul˙add.

L-organizzazzjonijiet volon-tarji kollha jistg˙u jag˙mluuΩu tal-façilitajiet

Pace Parascandolo Ωvela wkollkif “dawk l-organizzazzjonijietli huma re©istrati mal-Kummissarju tal-Volontarjatjistg˙u juΩaw il-façilitajiet bla˙las, fi lwaqt li dawk lig˙adhom mhumiex re©istratijkunu jridu j˙allsu ˙las nomi-nal”.

Organizzazzjoni tista’ tip-prenota l-ispazju g˙al ˙in lijkollha bΩonn billi tikkuntattjalill-Uffiççju tal-MCVS fil-˙inijiettal-uffiççju. L-applikazzjoni ul-linji gwida dwar l-uΩu u l-prenotazzjoni tal-façilitajiettaç-çentri wie˙ed jista’ jsibhomfuq is-sit elettroniku tal-Kunsillwww.maltacvs.org

Binja o˙ra fil-Qawra sal-a˙˙ar ta’ Jannar li ©ej

Sal-a˙˙ar ta’ Jannar 2015, il-Kunsill se jkun nieda wkoll iç-Çentru ta’ Volontarjat tat-

Tramuntana fil-Qawra. Daniç-çentru huwa lokalizzatbiswit iç-çentru Leap minnfejn jing˙ataw bosta servizzifi l-komunità. F’dan ir-rigaward Pace Parascandolofisser kif kien g˙al dan il-g˙anli ntg˙aΩlet din il-binja biex iç-çentru ta’ volontarjatjikkumplimenta dan is-servizz,filwaqt li jit˙addem b’kollabo-razzjoni maç-çentru Leap.

Iç-Çentru ta’ Volontarjat tat-Tramuntana se jikkonsistif’kamra g˙al-laqg˙at tal-orga-nizzazzjonijiet kif ukolluffiççju mg˙ammar b’kom-pjuter u aççess g˙all-internetukoll g˙all-uΩu tal-organizzaz-zjonijiet.

“G˙alkemm dan iç-çentrum’g˙andux sala g˙al-laqg˙attal-membri, permezz tal-kol-laborazzjoni maç-çentru Leap,l-organizzazzjonijiet re©istratimal-Kunsill sabiex juΩaw iç-çentru tal-Qawra se jkunujistg˙u jag˙mlu uΩu mis-sala lihemm f’dan il-kumpless,” fiss-er is-Segretarju EΩekuttiv.

Çentru tal-Volontarjatf’Marsaxlokk

Fl-a˙˙ar nett, PaceParascandolo Ωvela kif “it-tieletÇentru tal-Volontarjat, dak tan-Nofsinhar ta’ Malta ser jit-waqqaf lejn l-in˙awi ta’Marsaxlokk”. Huwa ssokktabilli qalilna li dan iç-çentrug˙adu fil-faΩi ta’ ppjanar uhuwa ma˙sub li jkun qedjopera fuq l-istess linji taç-çen-tri l-o˙ra fejn se jkollu uffiççjutal-Kunsill, tliet uffiççji g˙all-organizzazzjonijiet u sala g˙al-laqg˙at u t-ta˙ri©.

L-EWWEL NGO HUB FIL-BELT VALLETTA

Qabel Qabel

Wara Wara

LOKALI KÓ 07|12|2014 09kullhadd.com

MILL-PARLAMENT EWROPEW…

ALFRED SANT B’INTERVENT DWAR

IL-LVANT NOFSANI

Alfred Sant qal lill-Parlament Ewropew li l-IΩrael u l-Palestinjanibiss jistg˙u j©ibu l-paçi fil-Lvant Nofsani u li l-Ewropej, l-Amerikani, ir-Russi u n-nies tal-jihad ma jistg˙ux i©ibu l-paçi bejnl-IΩrael u l-Palestina. Madankollu, dak li qed ji©ri f’dik iΩ-Ωonaqed ikollu impatt qawwi fuq id-dinja u r-realtajiet tag˙na. Dr Santsa˙aq li, minn na˙a wa˙da nsibu disprament u rabja kbira u mill-o˙ra nsibu rieda biex jinΩamm kontroll s˙i˙ fuq il-Palestinaakkost ta’ kollox.

L-Ewroparlamentari Malti qal li, jekk qatt se tinkiseb il-paçi, l-unika triq hi dik li biha n-na˙a dominanti tag˙mel konçessjonijietdwar kwistjonijiet fundamentali. Waqt li tag˙mel hekk trid turirieda tajba. Sant qal li dawk fostna li j˙ossuhom ˙bieb kemm tal-Lhud u kemm tal-Palestinjani, illum ji˙ti©ilhom mill-©did jikkun-dannaw l-attakki riçenti fuq l-IΩraeljani li kienu qed jitolbu fis-sin-agoga, u jibbilançjaw dan billi jistqarru d-diΩapprovazzjoni lejn il-politika IΩraeljana mmirata g˙all-Palestinjani.

Alfred Sant kien qed jikkummenta waqt diskussjoni dwar il-Lvant Nofsani fejn il-partiti politiçi qed jippruvaw jaqblu dwar il-mod kif se jirrikonoxxu l-Palestina b˙ala stat. Fis-27 ta’Novembru kellu jittie˙ed vot dwar din il-kwistjoni. Minkejja li l-Grupp tas-Soçjalisti u d-Demokratiçi kien favur ˙afna li jittie˙edil-vot, dan ©ie pospost g˙al Diçembru fuq talba ta’ partiti politiçio˙ra.

MARLENE MIZZI MAÓTURA BÓALA

RAPPORTEUR

Marlene Mizzi ©iet ma˙tura b˙ala rapporteur fuq ir-rapport kon-troversjali mil-Kumitat g˙as-suq intern u l-˙arsien tal-konsumatur(IMCO), fuq l-armonizzazzjoni tar-regoli Ewropej g˙all-intrapriΩi,sabiex tkun aktar façli biex kumpaniji jaqsmu l-fruntiera fi statimembri o˙ra – pro©ett imsejja˙ Societas Unius Personae (SUP).

L-MEP Mizzi, laqg˙et l-isforzi tal-Kummissjoni sabiex tipprovassib mod biex tiffaçilita l-attivitajiet transkonfinali g˙all-kumpani-ja, b’mod partikolari g˙all-SMEs. “Il-potenzjal ta’ suq uniku g˙adumhux sfruttat u hemm bΩonn li nsa˙˙u aktar l-ispirtu intraprendi-torjali fl-Ewropa, biex jiffaçilita l-˙ajja u l-˙olqien tal-SMEs speç-jalment fil-˙in ta’ krizi ekonomika u l-qg˙ad fl-Ewropa.”

Madankollu, Marlene Mizzi wissiet li l-proposta tal-Kummissjonikif inhi, jista’ jkun li mhix l-istrument xieraq, g˙ax tinvolvi riskjipotenzjali g˙all-funzjonament tajjeb tas-suq intern u g˙all-interesstal-kredituri, il-konsumaturi u l-impjegati. Trade Unions madwar l-Ewropa qed jinkwetaw li l-proposta tal-

kummissjoni ser ti©©enera t˙assib fuq evaΩjoni fiskali, drittijiet tal-˙addiema u l-governanza korporattiva sostenibbli.

MIRIAM DALLI F’KONFERENZA

DWAR IT-TIBDIL FIL-KLIMA

Miriam Dalli appellat biex il-Konferenza ta’ Pari©i s-sena d-die˙latkun opportunità g˙all-Ewropa biex verament nindirizzaw it-tib-dil fil-klima. Sa˙qet li hemm bΩonn li l-Unjoni Ewropea u l-IstatiMembri kollha jkunu minn ta’ quddiem biex ikun iffirmat ftehimglobali f’Pari©i biex innaqqsu l-emissjonijiet u nikkontrollaw it-tibdil fil-klima.

Dalli g˙amlet dan l-appell waqt konferenza organizzata minnEuropean Voice u Euronews intitolata ‘The Road to Paris: chal-lenges and chances for EU Climate and Energy Policy’. Il-kon-ferenza kienet indirizzata wkoll mill-Kummissarju Ewropewg˙all-Azzjoni Klimatika u l-Ener©ija Miguel Arias Cañete, JurisŠtalmeistars mill-presidenza Latvjana tal-Kunsill tal-UnjoniEwropea u Johannes Meier, CEO tal-European ClimateFoundation. Dalli qalet li huwa poΩittiv li wara Ωmien ta’ riçessjoni ekonomi-

ka fl-Unjoni Ewropea fejn l-ambjent kien ing˙ata l-©enb, issa l-Ewropa qieg˙da ter©a’ tag˙ti importanza xierqa lil dan il-qasam.Sostniet li g˙andhom isiru l-isforzi kollha me˙tie©a biex jintla˙aqftehim li jkun ambizzjuz, ©ust u li jorbot legalment lill-pajjiΩi koll-ha. Miriam Dalli qalet li f’dan il-kuntest l-Ewropa g˙andha bΩonn

mudell tal-ener©ija li jil˙aq il-miri ambjentali u tat-tibdil fil-klimafilwaqt li jassigura ener©ija sigura u affordabbli g˙aç-çittadinikollha. Enfassizat fuq il-˙tie©a ta’ energy union li tippromovi l-kompetittività tal-industrija filwaqt li toffri benefiççji ambjentali usoçjoekonomiçi.

10 07|12|2014 opinjonikÓkullhadd.com

Patri Mario Attard

MINNSALVUCANALE

Kemm ma nifil˙ux, u kemmiqqabbadni tferfir kif narah.Dan l-a˙˙ar iΩ-Ωg˙aΩag˙qeg˙din jg˙idu g˙al xi ˙addb˙alu: kemm i˙ossha. Jekkdan quddiem it-TiVi joqg˙odbilqieg˙da b’dak il-mod a˙sebu ara kif jintefa’ bilqieg˙dakemm-il darba jkun id-dar.

Insomma, qabel xejn bon©u,imma dalg˙odu qomt irrankatg˙alih u g˙edt ˙a nibda billinsemmih. Mela qieg˙ed nir-referi g˙al tal-lemin, Daniel(W)Right. Mela dal-proxxmuvera jqabbadni d-da˙k, sa ftitilu kont narah fuq l-F Livingjitkellem b’dik il-kalma kollhau ming˙alih li kien jie˙dok f’xivja©© fantasija. Mela dil-©img˙a kont qieg˙ed insegwil-One u rajtu tfaçça quddiemi.Ommi ma x’qatg˙a tani, melas-Sur (W)Right skoprejt limatul din l-iskeda g˙anduprogramm mill-aktar eçitanti,Samsara semmieh. Óang˙idilkhom, kif narah tg˙idxkif jaqtag˙li nifsi bl-eçitament.Fuq kollox dan fuq xiexjitkellem u x’inhu s-su©©ettproprju?

Ikla ta’ Ωmien il-gwerra

Niftakar lil nannti, Allaja˙frilha, tirrakkuntali l-g˙aksli kienu fih fi Ωmien il-gwerra.Kont nismag˙ha tg˙idli likienu jieklu mill-fdalijiet tas-suldati, u kienu jg˙idulu‘gaxin’. Mela wara 70 sena danil-gaxin re©a’ tfaçça u ttrasfor-ma ru˙u fi programm g˙and l-istazzjon tal-One. Nhar il-Óaddfilg˙odu irnexxieli niskoprix’inhu dal-programm. Huwatip ta’ programm b’forma ta’kuiΩΩ. Hemm xi partijiet

minnu li jda˙˙kuni ftit, l-aktarmeta l-parteçipanti jilbsu l-fardal u jibdew iwie©bu l-mis-toqsijiet, flok il-baΩer jisparawil-mayonnaise jew mustardalejn xulxin. Skoprejt ukoll li,fl-a˙˙ar, minn Ωew© parteçi-panti jibqa’ wie˙ed, u lil danil-miskin jitfug˙ ©o doçça ukull mistoqsija ˙aΩina jis-parawlu kull tip ta’ ingredjent.

IΩda b˙al kull programmie˙or fuq it-TiVi lokali waqtdan il-Gaxin ikollna r-roknatat-tisjir. Ix-chef residenti li

jismu Charlie jipprepara iklatal-beati pawli li nibda nxom-ma tfu˙ minn wara t-TiViwkoll. TippreΩentah dik l-ikkultivata li kienet tidherwaqt id-Deçeduti. Dik li trid xiΩew© trombi biex tifliha sew.Il-mod kif tilbes aktar huwaideali g˙al xi lejla mimlija fwaru du˙˙an milli programm fuqit-TiVi f’dak il-˙in mimli ©u˙.Insomma, il-Gaxin mhux pro-gramm li jqabbdek il-qtug˙ ta’nifs b˙al o˙rajn u meta rajtuma dejjaqnix!

Made in Malta

Kull meta jirnexxili nara dan il-programm nikkonferma kemma˙na poplu kbir u kapaçi, avol-ja darba kien hemm wie˙eddilettant tal-arlo©©i u qal li a˙naçwieç.

Fl-iskeda tas-sena l-o˙ra kienjintwera l-programm Pellikola;issa minn Ottubru dan tkom-pla, u kull meta ninzertah ikunl-g˙ors tieg˙i li nkompli nseg-wih. L-a˙˙ar li rajtu kien dwaril-film mi©bud MaltaChristopher Colombus. G˙adniniftakarni Ωg˙ir l-iskola ukul˙add jiddiskuti dan il-film.Kellu bosta atturi Maltin ling˙ataw rwol importanti.Programmi o˙ra ta’ Pellikolatrattaw films o˙rajn b˙alKontiki, Open Sea u nzertajtukoll meta trattaw il-film ta’Disney Trench Coat. Prosit tal-programm, vera bis-sens.

Kif naraha nibΩa’

Fis-snin disg˙in l-a˙wa Bonacikienu pproduçew l-ewwel opratas-sapun Maltija, kienu sem-mewha Ipokriti. Karattru par-tikulari kien ta’ Nancy. Dinkul˙add kien jibΩa’ minnha, tat-twerwir. Kienet tinterpretahMarika Mizzi, li issa qieg˙datippreΩenta programm fuq in-Net jismu Klinika. M’g˙andniexxi ng˙idu li s-su©©ett huwa s-sa˙˙a, ftit snin ilu kienming˙alija li anke fuq l-anni-mali tifhem is-Sinjura Mizzi.

Allura f’dan il-pajjiΩ mhuxkul˙add hekk jew, nafunkantaw, niΩfnu, nippreΩentawu nifhmu kwaΩi f’kollox. Mhuxta’ b’xejn il-Kings tal-Ewropa.Ara tlaqt!

Viva l-Kunçizzjoni ! Hekkg˙aj jatna nhar i t -Tnejn l ig˙adda. Mhux biss ˙utna l-BormliΩi li, bir-ra©un kollu,g˙andhom g˙alfejn ikunu fis-seba’ sema. Imma kull minhu Nisrani tassew! Kull ming˙andu g˙al qalbu lil Ommu.Hu x’inhu t-titlu li l-parroççatag˙na jsellmilha, fer˙anabih.

Min hi Marija? Qatt kellnaesperjenza tag˙ha? Qrajt biΩi-bilju fuqha. Smajt ma nafxkemm il-pani©ierku dwarha.M’g˙andniex xi ng˙idu!Kollha kienu sbie˙! U˙udaktar sbie˙ minn o˙rajn.Imma ilkoll kellhom dak il-messa©© partikulari li we˙elf’mo˙˙i. Nimma©ina li intom©ralkom b˙ali. Min isemmidak i l-pani©erista g˙axtg˙idx kemm dam ifa˙˙ar il-vir tuj iet tal-Omm. U minse˙˙lu jΩewwaq l-opri tal-Knisja mas-sbu˙ija tal-qalbta’ Omm il-Feddej. U mintant kemm intilef fl-im˙abbatbaqbaq g˙al Ommna tas-Sema li qatta’ l-isba˙ sag˙tejnifa˙˙arha u jwassalhielnab˙ala eΩempju ˙aj tal-qdusi-ja. Wara sag˙tejn nisma’ x’manikkonkludix li Marija hija‘mera tal-qdusija’!

Jg˙idu x’jg˙idu dawk li ma

jaqblux mag˙na l-Kattoliçi,Mari ja hija mara tal-©enn!IΩda biex tikkonkludi hekktrid l-ewwel nett tesperjenza-ha. B˙alma ©rali xi xhur ilu.Fil-fatt, f’Lulju li g˙adda kellix-xorti niltaqa’ mag˙ha fid-dar ta’ Mari ja Pavlovic-Lunetti, wa˙da mill-viΩjunarjif’Medjugorje. Dar Marija tins-ab daqs tefg˙a ta’ ©ebla ’lbog˙od mill-g˙olja Podbrdo,l-g˙olja fejn fuqha Mari jag˙adha tidher biex twassal il-messa©© ta’ konverΩjoni libag˙atha xxandar binhaÌesù.

Wara li d˙alt id-dar ma’g˙add imdaqqas ta’ pellegriniTaljani l-ushers ˙aduna fil-basement. Mas-sitta u g˙axrabumm bdejna nitolbu r-RuΩarju. Il-pellegrini li kienumi©bura hemm isfel ilkollbdew jitolbu bil-˙erqa. Mas-sitta u nofs u ˙amsa infeta˙bieb abjad u minnu ˙ar©etMarija. Hekk kif ˙ar©et dlonkmarret inxte˙tet fuq il-©inok-jatur li kien hemm im˙ejjiapposta quddiem l-istatwa˙elwa tal-Madonna biex tit-lob hemm.

Wara it-t ielet Missierna,Mari ja waqfet u ff issat˙arsitha lejn ix-xbieha tal-Madonna. Óarsi tha mil l-

ewwel kienet tag˙tikx’tifhem li kienet iffukata fuqxi ˙a©a lil hinn mill-istatwa likellha quddiemha. Mari jakienet qieg˙da t˙ares lejnrealtà ’l bog˙od ˙afna mid-dinja tag˙na. Is-skiet li bedajsaltan kien speçjali g˙all-a˙˙ar. Ma kienx biss dak is-skiet l i taqtg˙u b’sikkina.Anzi! Kien ˙afna iΩjed minnhekk. Kien dak l-g˙amla ta’skiet l i j˙al l ik kemm blakliem u kif ukoll jifta˙lekqalbek g˙al xi ˙a©a li d-dinjatal- ispazju u l-˙in mhixkapaçi tag˙tik. Kien skietfejn stajna n˙ossu kemm il-Mulej g˙andu ji©i ma˙bub urispettat bil-qabda. Kemm il-biΩa’ ta’ Alla g˙andha tkun il-mod ta’ kif g˙andna n©iburu˙na mieg˙u! Mhux dak il-biΩa’ l i jkexkixna minnu!Imma dik l-im˙abba rispet-tuΩa l i ta˙sibha fuq l ita˙sibha qabel tfattarha utwe©©ag˙lu qalbu! Jekkin˙obb lil Alla mhux nidnebdaqslikieku qed nixrob tazzailma u frisk b˙al ˙assa bl-iskuΩa li Alla wara jnaddafni!Imma l i nitqatel biexin˙obbu minn qalbi!

Fil-mument li Marija dehret,g˙alkemm ma raj thiex,˙assejtni bla sa˙˙a. Mhux

g˙ax fil-verità kont, immag˙ax ©ismi u ru˙i, limitati kifinhuma g˙ax bniedem, mafel˙ux jassorbu dik il-preΩen-za qawwija. Barra minn hekkil-preΩenza tag˙ha kienet˙elwa manna! Minn hemmintba˙t x’qawwa g˙andhaMarija quddiem Alla. Hijakollha qdusija! Hija l-unika˙lejqa li s-safa tag˙ha jiΩboqlil dak tal-˙olqien kollu!

Fil-preΩenza tag˙ha doqtqawwet ˙lewwietha. Mhuxdik i l -˙lewwa qarrieqa l itmieg˙kek fi l -˙aΩen bieximbag˙ad tarmik g˙ax matafekx. Imma l-˙lewwa l itressqek lejn il-qalb ˙aninata’ binha Ìesù. U dan Marija,g˙ax hija Omm il-Feddej, hijatant esperta fih! F’dak il-waqtstajt nifhem li xog˙ol l-ommtag˙na tas-sema huwa dak litistieden lili u lilek ˙a nersqulejn binha Ìesù billi nirçievum˙abbtu u hekk insalvaw.

Il-qawwa ˙elwa li ˙allietfija g˙adha tmexxini sal-lumf’˙ajti. Sie˙bi! Aqbad dik il-kuruna u Ωebbe© ir-RuΩarjumieg˙i kuljum! G˙ax b’din it-talba l-paçi li ˙assejt f’qalbit˙ossha int ukoll! U mhuxg˙alhekk li Marija qaltilnaf’Medjugorje: “Jiena s-Sultanatal-Paçi”?

X’QAwwA ÓELwA!

TiVi AwArds

OpinjOni KÓ 07|12|2014 11kullhadd.com

Mario Fava

President tas-SezzjoniKunsilliera tal-PL

email: keaneo@onvol.net

Ku

nsi

lli

lOK

ali

Waqt laqg˙a tal-KumitatAmministrattiv ta’ Paceville ftittal-©img˙at ilu, membru f’isemil-Partit Laburista ssu©©erixxa lil-laqg˙a annwali li ssir g˙ar-residenti, issir fil-MilleniumChapel biex tkun eqreb tar-residenti u tkun iktar façlig˙alihom li jattendu. Dan warali g˙al-laqg˙a annwali tas-snin2012 u 2013 ˙add mir-residentima attenda.

Ìara li meta ©ie biexjittie˙ed il-vot, il-membriNazzjonalisti tal-KumitatAmministrattiv ivvutaw kontradin il-proposta. Huma qalu liiktar ma ji©u nies iktar se jkoll-hom kritika; xi ˙a©a lidonnhom beΩg˙u minnha.Dan juri biç-çar li l-membriNazzjonalisti fuq dan il-Kumitat mhux talli ma jriduxjiddiskutu l-problemi kbar ta’dan il-lokal, imma lanqas bissiridu jiffaççjaw lir-residentitag˙hom stess li ftit tax-xhurilu marru jitkarrbu g˙andhomg˙all-vot tag˙hom.

Il-problemi f’Paceville humakbar. Minkejja li hemm ming˙andu l-intenzjoni li jipprovajag˙ti l-impressjoni li dawn il-problemi bdew issa, kul˙addjaf, partikolarment ir-residenti,li l-istess problemi tal-lumkienu wkoll il-problemi tal-biera˙. Problemi li l-KunsillLokali ta’ San Ìiljan ma jridxjiffaççja bl-iskuΩa li issam’g˙andux flus biex jag˙meldan.

Dan nista’ nikkonfermah jienstess g˙ax ilment li ressaqtpersonalment iktar minn tmien©img˙at irçivejt twe©iba g˙alihdarba, u meta bqajt nibg˙attfakkira wa˙da wara l-o˙ra,lanqas biss konferma mawaslet a˙seb u ara kemm tawkas l-ilment tieg˙i. Dan kienbiex servizzi li kien hemm fuqΩew© arbli ftit çentimetri bissbog˙od minn xulxin, isiru fuqarblu wie˙ed biex ma jkunxhemm Ωgombru fuq il-bankina.

Joe Olivia, rappreΩentant tal-Partit Laburista fuq dan il-kumitat, ilu xhur u snin itam-bar fuq l-istess problemi b˙al©bir ta’ skart, bozoz maqtug˙a,˙ofor fit-toroq, poles mhuximwa˙˙lin tajjeb, sinjali ta’traffiku li ma jitwa˙˙lux tajjeb,sinjali ta’ traffiku tal-art li waraftit jiem josfru u ˙afna o˙rajn.Minkejja dan, l-iskuΩa dejjemtkun li m’hemmx flus jew li l-awtoritajiet ikkonçernati mhuxiwie©bu. Façli wie˙ed ifarfarfuq ˙addie˙or u j©ib skuΩisimili. Imma dan huwara©unat ladarba issa m’hemmxfil-Gvern il-partit li g˙andu l-ma©©oranza f’dan il-Kunsill.

Dan kollu b’dannu g˙ar-resi-denti ta’ Paceville li l-ilmentitag˙hom kienu u g˙adhomjaqg˙u fuq widnejn torox.

Il-Kunsill Lokali ta’ Óal Lijaming˙ajr polza ta’ sigurtà

Il-Kunsill Lokali ta’ Óal Lijag˙amel xhur s˙a˙ ming˙ajrpolza tal-assigurazzjoni fil-lokalità. Polza li suppost tkoprilill-Kunsill minn kull incident lijista’ jinqala’ fil-lokalità, b’modspeçjali fejn jid˙lu tfal, persunib’diΩabbiltà, anzjani u fuq kol-lox il-playingfields.

Dan huwa nuqqas serju u xi˙add irid jag˙ti spjega tieg˙u.Xi ˙add irid jerfa’ responsab-biltà.

Jidher li kienet is-SegretarjuEΩekuttiv preΩenti li indunat

b’dan meta fl-14 ta’ Novembrubg˙atet email lill-kunsillierikollha tal-kunsill tag˙ha fejninfurmathom li, u nikkwota:“Il-biera˙ kelli nkun naf li l-Kunsill mhux kopert b’polzatal-assigurazzjoni.”

Dan ˙are© wara li l-awditurtalab lill-Kunsill biex jip-prepara xi dokumenti g˙alawditu interim peress li danirid isir skont il-li©i wara lijkun hemm tibdil fil-kariga ta’segretarju eΩekuttiv. Is-Segretarju EΩekuttiv preΩentitkompli tg˙id fl-email tag˙ha lihi çemplet lill-A©ent Segretarjuli kien hemm qabel, is-Sinjorina Gabriella Agius (li hiwkoll is-Segretarju tal-KunsillLokali tal-Belt Valletta), biextistaqsiha x’kien ©ara wara ligie a©©udikat it-tender tal-assigurazzjoni iktar qabel fl-ist-

ess sena. Skont GeorgetteBorg, is-Segretarju preΩenti,Gabriella Agius qaltlilha li per-ess li kien hemm ˙afna affariji-et g˙addejjin fil-Kunsill, hi˙asbet u rat li ma tag˙mel xejndwar din il-materja. Dan ifisserli l-A©ent Segretarja GabriellaAgius iddeçidiet minn jeddhau bla konsultazzjoni jewapprovazzjoni tal-kunsillieri (liwkoll huma responsabbli), li l-Kunsill Lokali ta’ Óal Lija majkollux polza tas-sigurtà.

Dan huwa kollu kkonfermatmill-©did f’email separata li s-Segretarju EΩekuttiv, GeorgetteBorg bag˙tet lid-Direttur tal-Gvern Lokali, fejn talbet direz-zjoni dwar x’g˙andha tag˙melfiç-çirkostanzi. F’din l-email is-Segretarju tinforma lid-Diretturtal-Gvern Lokali li l-Kunsill ta’Óal Lija kien ilu g˙al kwaΩi

sena s˙i˙a ming˙ajr polza tal-assigurazzjoni fejn spjegat li t-tender kien ˙are© f’Diçembru2013 u g˙alaq f’Jannar 2014.Minkejja li l-Kunsill kieniddeçieda li jag˙ti t-tender lilMIB Insurance Brokers, in-notifika tal-a©©udikazzjoni gietpreΩentata f’Mejju 2014 minke-jja li l-kuntratt ©ie a©©udikat fiFrar 2014, tliet xhur qabel.

Fl-istess email, is-Segretarjatkompli tinforma lid-Dipartiment li kienet deçiΩjonital-A©ent Segretarju we˙idha lima tkomplix bil-proçess u maji©ix iffirmat it-tender.

Çertament li g˙andi nifhem lid-Dipartiment se jkun qed jid-diskuti din il-materja li hija ta’natura ur©enti ˙afna. Mhuxbiss, iΩda nistenna li ssir inves-tigazzjoni biex ji©i deçiΩ minhuwa responsabbli g˙al danin-nuqqas gravi, x’inhuma r-ra©unijiet vera wara dan kollu,x’responsabbiltà se tintrefa’ uminn min. Nistaqsi wkoll jekkid-Dipartiment bag˙atx g˙all-A©ent Segretarju EΩekuttivbiex tirrispondi g˙al din l-allegazzjoni li hemm f’dawnid-dokumenti g˙ax, jekk jir-riΩulta li dan hu minnu, alluratassew li hemm responsabbiltàkbira x’tin©arr minn min ˙adeçiΩjoni totalment Ωbaljata utraskurata b˙al din!

Nistennew u naraw.Sadanittant ir-residenti tal-lokalta’ Óal Lija g˙adhom mhuxassigurati b’polza legali jekk xi˙add minnhom jew xi çittadinie˙or ikollu inçident serjuf’dan il-lokal, sakemm majag˙milx tajjeb g˙all-ispejjeΩ il-Kunsill. Id-domanda hi: lil minse jfittex g˙ad-danni l-Kunsillf’din l-eventwalità? Nittama lim’hemmx sitwazzjoni simili fil-Kunsill Lokali tal-Belt Vallettau nistenna li l-Monitoring Unittad-Dipartiment jara li danmhux il-kaΩ.

ma ridux jiffaÇÇjaw lir-residenti

(/6<(("$"6<#6-/.6 &"* "6*!6" %*<(<$4!)&*&./-/&<*60&(!&*$66&*6)+0.6

<--!&*<6&((6<(66986 89666 896966 /"*!"-.) ./"!0)/

"!!$!$!

+"-/&<*(6-<$-))"6656<%".&<*6<(& 46889

-<'" /6+-/7** "!646/%"60-<+"*6*&<*60-<+"*6< &(60*!6

<7** &*$6-/"6:=660*!. 6:=6/&<*(60*!.

$$%$$# #$$####$$$#$##$$$ ##$$#"*!"-6!< 0)"*/.6)46"6-",0"./"!646")&(6<*6/%"6")&(6!!-"..6"(<26<-6 <((" /"!#-<)6/%"60- %.&*$6;"+-/)"*/6/6/%"66!)&*&./-/&1"60&(!&*$6/6/%"6!!-".."(<26#-<)6<*!46/<6-&!46#-<)69%-.6/<68%-.6*!6#-<)6%-.6/<6%-.

"*!"-.6.%<0(!6"6+( "!6&*6/%"6+-"!!-".."!6"*1"(<+"6*!6!"+<.&/"!6&*6/%"6++-<+-&/"/"*!"-6<36/6/%"66!)&*&./-/&<*60&(!&*$6/6/%"6!!-"..6"(<2646*<6(/"-6/%*-&!46/%6;" ")"-686/6%-.

%"6-&* &+(6<#6/%"6(/6<(("$"6<#6-/.6 &"* "6*!6" %*<(<$4*</&7".6/%/6<##"-.6#-<)6&*/"-"./"!6+-/&".62&((6"6-" "&1"!6#<-

12 07|12|2014 OPINJONIkÓkullhadd.com

Josef Azzopardi

Deputat Segretarju FÛL

AZZJONI U MHUX PAROLIFl-1950, l-10 ta’ Diçembru ©ieddikjarat b˙ala l- jumiddedikat g˙ad-Drittijiet tal-Bniedem. Li wie˙ed jiftakarf’din il-©urnata u jibqa’ jiskan-ta ming˙ajr ma jie˙u azzjonifejn hu me˙tie© ma jkunjiswa xejn. Is-silenzju ta’˙afna individwi li jinsabu fil-poter u li g˙andhom din is-sa˙˙a li jbiddlu iΩda majag˙mlu xejn ikun il-kundan-na tal-istess politiçi.

Madwar ©imag˙tejn ilu, il-Papa Fran©isku indirizza l-Parlament Ewropew fiStraΩburgu fejn sejja˙ lill-poli-tiçi Ewropej biex jing˙aqduflimkien u ma j˙allux il-ba˙arMediterran isir çimiterju tal-vittmi li jippruvaw ja˙arbu l-mo˙qrija u l-miΩerja li l-pajjiΩitag˙hom ikunu fiha. Din ir-responsabbiltà hija tal-pajjiΩikollha u mhux ta’ ftit li jins-abu fil-konfini.

F’Ottubru li g˙adda kontmistieden g˙al konferenzaf’Napli, l-Italja, u hemmhekkkelli l-opportunità li nsemma’le˙en Malta u anke le˙en in-nies tal-Marsa. Huwa ˙afif ufaçli li kul˙add jg˙id bil-kliemx’hemm bΩonn isir, però metani©u biex niddiskutu min sejerfa l-piΩ malajr tinduna li ftitjew xejn huma dawk li jkunulesti li jg˙inu.

Is-sitwazzjoni globali

Dak li ji©ri fil-Mediterran, dakli ji©ri fl-Ewropa u dak li ji©rimadwar id-dinja dejjem i˙alliimpatt negattiv jew poΩittivfuq il-kumplament tal-bned-min. Fil-fatt, ir-rebbieg˙a fil-pajjiΩi G˙arab u l-instabbiltà lihemm b˙alissa fil-pajjiΩi tal-Afrika ta’ Fuq, il-kwistjonibejn l-IΩrael u l-Palestina, is-sitwazzjoni fl-Ukraina, i l-gwerra çivili fis-Sirja u l-kriΩi

fl-Iraq kollha qed i˙alluimpatt fuq ir-re©jun tal-Mediterran. Il-progress fir-re©jun tal-Mediterran u ankefl-Unjoni Ewropea jista’ ji©ibiss billi jkun hawn il-paçi fir-re©jun Mediterranju.

Fl-a˙˙ar ˙ames snin, bejn l-2009 u l-2013, Malta rçeviet l-og˙la rata ta’ persuni li qedifittxu kenn meta mqabbelmad-daqs tal-art. PajjiΩi kbar˙afna li huma mog˙nijab’arti j iet vasti mhux qedjg˙inu biΩΩejjed, bil-konseg-wenza tkun li ftit pajjiΩi qedjerfg˙u piΩ li huwa akbarminnhom.

Il-poΩizzjoni strate©ika ta’Malta f ’nofs il-Mediterranspiççat biex illum hija fiç-çen-tru ta’ rotta mnejn ja˙arbu r-refu©jati mix-xtajtiet tal-Afrikata’ Fuq biex jaslu fl-ib˙ra tal-kontinent Ewropew. L-istessba˙ar li fih fis-sajf nie˙dugost ng˙umu qed jispiççaçimiterju g˙all-vittmi li jip-provaw isibu tama f’art o˙ra.

Ma nistg˙ux ninsew it-tra©edja li se˙˙et fit-3 ta’Ottubru tas-sena l-o˙ra fejnmietu 366 immigrant qribLampedusa. Dawn il-vittmijippruvaw ja˙arbu l-mewt fuql-art u sfortunatament kultantissibhom fuq il-ba˙ar wkoll.X’˙asra!

It-theddida lejn artna u lejnl-Ewropa mhix ©ejja mir-refu©jati iΩda minn dawk il-kriminali l i j isirqulhomflushom u d-dinjità tag˙homu, filwaqt li huma jistag˙newbi flus imçappsin bid-demm,i˙allu l-vittmi jitilfu ˙ajjithomfil-ba˙ar Mediterran. Is-sit-wazzjoni ta’ konfuΩjoni li tins-ab g˙addejja minnha b˙alissal-Libja u l-kumplament tan-na˙a ta’ fuq tal-Afrikatag˙milha art ferti l i biexdawn il-kriminali jkompluja˙dmu bla xkiel ta’ xejn.

It-theddida tal-Istat IΩlamikuhija wa˙da reali u perikoluΩa.Li tg˙in lil min hu fil-bΩonnhuwa dmir tag˙na u fuq danm’hemmx argumenti. Il-biΩa’l i forsi wie˙ed jinkwietafuqha llum hija li ma’ dawnil-vittmi li qed ja˙arbu g˙ar-refu©ju jista’ jkun li mag˙homjid˙lu wkoll terroristi lejn l-Ewropa. Hija dilemma g˙ax,filwaqt li tkun qed tg˙in bnie-dem, jista’ jkun li l-istess indi-vidwu jdur kontrik ’il qud-diem. Filwaqt li l-pajjiΩ iridja˙dem biex isalva kull ˙ajja

umana, fl-istess ˙in irid ikunvi©ilanti u g˙aqli biex ma jir-riskjax is-sigurtà tal-pajjiΩ.

Il-qg˙ad fl-Unjoni Ewropeahuwa problema kbira. IΩ-Ωieda regolari ta’ refu©jati fl-Ewropa Ωgur li qed tkomplitag˙mel is-sitwazzjoni diffiçli.Xi w˙ud ming˙ajr skruplu ta’xejn, anke f’pajjiΩna, jinqdewb’dawn in-nies uj˙addmuhom illegalment u bi˙las baxx. Fl-istess ˙in, metar-refu©jati jie˙du dawn ix-xog˙lijiet, ikunu qed jie˙duxog˙lijiet li setg˙u tqassmuman-nies tal-lokal. L-immi-granti awtomatikament qedikomplu jΩidu l-istress fuq il-problema tan-nuqqas ta’xog˙ol.

Iç-çentru miftu˙ tal-Marsa

Minkejja ir-rwol tieg˙i ta’Deputat Segretarju fi ˙dan il-Forum Ûg˙aΩag˙ Laburisti,jiena wkoll nokkupa l-karigata’ Viçi Sindku tal-Marsa. Il-Marsa hija ra˙al ta’ madwar4,700 resident, b’popolazzjonili qed tixjie˙. Il-Marsa b˙alalokalità wkoll qed jerfa’ ˙afnamill-piΩ tas-sitwazzjoniflimkien ma’ ftit ir˙ula o˙ra.

Iç-çentru miftu˙ tal-Marsajilqa’ fih madwar 500 refu©jatli fil-ma©©oranza tag˙hom©ejjin mill-Afrika tal-Lvant,b˙al mis-Somalja, l-Etjopja, l-Eritrea u s-Sudan.Prattikament il-gvernij ietpreçedenti ˙olqu ghetto fil-Marsa, u uΩaw skola abban-dunata biex ipo©©u fiha lir-refu©jati. Dawn ir-refu©jati, lil-età medja tag˙hom hija 24sena, jispiççaw g˙al ˙afna ˙intal-©urnata m’g˙andhomxx’jag˙mlu. Xi w˙ud jimlewdan il-˙in bill i sa minnkmieni jintefg˙u jixorbu l-alko˙ol bil-konsegwenzi koll-ha li j©ib mieg˙u.

Hawnhekk jien ma nikkun-dannax lir-refu©jat li ˙olom˙ajja a˙jar u spiçça ©o çentrumiftu˙ jew mag˙luq, imma l-kundanna tmur lejn il-politiçil i ˙olqu din is-sistema ta’ghettos u nikkundanna lildawk il-polit içi l i mhuxjisimg˙u l-karba tan-nies tal-lokal, u anke fl-isferaEwropea.

Ir-ra˙al li jien twelidt fihillum huwa differenti ˙afna.In-nies tal-lokal qatt ma kienuppreparati biex jilqg˙u l-mul-tikulturaliΩmu, u llum ninsabu

f’sitwazzjoni inkwetanti. Fejnqabel il-©irien kienu jkunufamilji Maltin, illum insibunumru ta’ djar u garaxxijietb’ammont ta’ madwar ˙amestir©iel jew aktar jg˙ixu fihom.Minkejja l i m’hemm xejn˙aΩin li jkollok ©irien bar-ranin jg˙ixu ˙dejk, wie˙edirid jifhem li s-sitwazzjoninbidlet u jista’ jkun li daniwassal g˙al nuqqas ta’ sig-urtà, b’mod speçjali fejng˙andek popolazzjoni anz-jana.

InraΩΩnu r-razziΩmu

Ir-razziΩmu fl-Ewropa qed jik-ber u l-partiti estremisti lemi-nin qed ikomplu jxewxu l-popli kontra r-refu©jati. L-Unjoni Ewropea trid tiççaqlaqu tag˙mel xi ˙a©a. Hija kun-dannabbli li l-Frontex, li hijamag˙mula mill-istess UnjoniEwropea, g˙andha daqs terzta’ riΩorsi li uΩat l-operazzjoniMare Nostrum tal-Ital ja!Hemm bΩonn inkissru l-mibeg˙da. Hemm bΩonn linwaqqfu lil dawk il-movi-menti li huma estremisti uja˙dmu kontra d-dritt i j ietumani.

L-elezzjoni tal-ParlamentEwropew uriet biç-çar f’liematriq perikoluΩa miexja l-Ewropa u, jekk ma na˙dmuxbis-serjetà biex inbiddlu r-rotta, allura l-politiçi Ewropejikunu fallew b’effetti li jistg˙ujkunu diΩastruΩi g˙all-Ewropa. Óadd ma jixtieq lijesperjenza sitwazzjoni similitas-snin tletin fl-Ewropa fejnil-partiti Faxxisti u NaΩistisabu art fertili min˙abba l-kriΩijiet li kienet g˙addejjaminnhom id-dinja.

Iç-çerimonji u l-konferenzistampi fl-okkaΩjoni tal-JumDinji tad-Drittijiet tal-Bniedemma jkunu jiswew xejn jekkikun biss paroli ming˙ajr fatti.Inutli nakkuΩaw lin-nies razz-isti meta l-politiçi m’g˙enuxbiex f’Malta jkollna emançi-pazzjoni u integrazzjoni vera.Inutli nikkundannaw lir-resi-denti jekk il-politiçi ˙olqughettos f’Malta. Il-politikuveru qieg˙ed hemm biex i©ibil-bidla u mhux biex jibkis-sitwazzjoni li jkun sab. Is-solidarjetà u l-ippjanar a˙jarbiex inkunu lesti nilqg˙ug˙all-kriΩi j iet b˙al dawnhuwa l-punt li minnu rridunibdew.

Mhux façli dak lidda˙˙al ter©a’ to˙or©u.IΩda jekk dak li

dda˙˙al ma jkunx sarbis-sewwa, allura trid tag˙tihlura. F’sitwazzjoni b˙al din, l-ir©ulija hija kollox. Fil-fatt, din il-kwistjoni dwar is-€600 Ωieda fil-©img˙a li kienu ˙adu dawk likien hemm ta˙t l-amministraz-zjoni l-o˙ra, ˙a©a tal-g˙a©eb kifkul˙add kien ta˙t l-impressjoni liΩ-Ωieda kollha kienet intraddetlura. Tant huwa minnu dan, likull meta dawk li ˙adu din iΩ-Ωieda ji©u akkuΩati li mag˙amlux sewwa ˙aduha minnwara dahar il-poplu, dejjemkienu jsa˙˙u din l-impressjonikull darba li jwie©bu. Dejjemwie©bu li dak li kellhom jag˙turaddewh lura.

Jista’ jkun li meta ntqal li seriroddu lura dak li ˙adu, l-impressjoni kienet li raddew kol-lox lura, anke jekk fil-fatt maqalux hekk. Tant kienet ug˙adha l-fehma soda ta’ kul˙addli kollox kellu jintradd lura, li˙add ma g˙addielu minn mo˙˙uli fil-fatt raddew 20% biss. Ankejekk l-Awditur çanfarhom likulma ˙adu b˙ala Ωieda kieneΩempju çar u tajjeb ta’ kif mag˙andekx tmexxi pajjiΩ.

Biex isa˙˙u dak li qeg˙dinjg˙idu, is-Segretraju ÌeneraliChris Said l-ewwel wie˙ed, dej-jem jinsisti li f’Jannar tal-2011 fil-Parlament, il-Prim Ministru ta’dak iΩ-Ωmien kien wieg˙ed lijrodd lura 20% biss tal-onorarja li˙adu. Anzi, Chris Said jifta˙ar lidik kienet il-weg˙da li g˙ameldakinhar u kien ra©el biΩΩejjed lihekk sar. Jekk hu hekk kienetwa˙da mill-ftit weg˙diet liΩammew il-mexxejja tal-PN: lijΩommu dak li ˙adu…dikweg˙da!

Il-kwistjoni hija wa˙da tal-ir©ulija. Il-flus li Ωammew, jekkmoralment kellhom irodduhomlura, huma flus tal-mist˙ija. A˙nang˙idulhom Ωommuhom u gaw-duhom, iΩda hija fuq il-kuxjenzatag˙kom jekk jibqg˙u fi bwi-etkom! Il-poplu jaf ji©©udika lilmin ma jroddlux lura dak lihuwa tieg˙u! Dawn huma flustal-mist˙ija u mhux onorabbli.

Dejjem ikunu minn tal-ewwelbiex jiddettaw lill-Partit Laburistabiex, pereΩempju, irodd lura ç-çentri politiçi, li wara kolloxittie˙du bis-sewwa u skont il-li©i.IΩda meta tg˙idilhom iroddu luradak li ˙adu minn wara dahar il-poplu, malajr ikunu prontijwie©bu li dak li weg˙du kien lijroddu biss parti Ωg˙ira minnsomma ikbar. Minn na˙a lanqastag˙tihom tort bil-poΩizzjoni li˙adu g˙ax hemm min fosthom litant kien dera li kulma jie˙u jewjag˙ti ma jsirx bis-sewwa, li biΩ-Ωmien sar vizzju u wiççu qatt makien ji˙mar. Kienet xi ˙a©a ta’kuljum li l-affarijiet ma jsirux bis-sewwa.

Kull meta tissemma din tal-onorarja, il-Kap tal-OppoΩizzjonidejjem ikun pront jo˙ro© il-friskatur u xugaman ta’ Pilatu ukomodament jipprova jin˙asel

mid-dnub tan-nisel billi jg˙id lima kienx qabel ma dak li sar,jew li ma kienx hemm metattie˙det id-deçiΩjoni, g˙alkemma˙na nemmnu li l-affarijiet kienuxorta o˙ra. Issa g˙andu opportu-nità o˙ra biex jiddikjara jekk l-onorarja li ttie˙det kellhiex,skont hu, tintradd kollha jewparti minnha biss.

Jekk il-Kap tal-OppoΩizzjonitassew ma kienx jemmen li diniΩ-Ωieda ttie˙det minn wara

dahar in-nies, allura jrid juri lihuwa konsistenti u g˙adu fil-˙inbiex jg˙id jaqbilx mal-poΩizzjonili qieg˙ed jie˙u, fost o˙rajn is-Segretarju Ìenerali tal-partittieg˙u. Issa huwa l-mument lijuri s-sinsla u jordna lil dawk ta’madwaru jrodduha kollha luraming˙ajr ˙afna tnikkir u skuΩi!

IΩda nafu li mhux ser jag˙melhekk. Mhux talli mhux serjag˙mel hekk, talli min segwa d-diskors tieg˙u fil-Parlament fuq

il-ba©it seta’ josserva li, biexjikkritika lill-Gvern, spiçça ankeji©©ustifika Ω-Ωieda tal-onorarja!Daqstant kien kontra meta maqabilx mag˙ha, u llum bilkemmma jkollniex naslu g˙all-konkluΩjoni li qieg˙ed ji©©usti-fikaha. F’dawn is-sitwazzjonijietin-nies jibdew jitilfu l-fiduçjag˙ax iddejqu jarawlill-politiçi juΩawΩew© kejliet u Ωew©qisien.

EDITORJAL kÓ 07|12|2014 13kullhadd.com

ÌuRNALIsTI Ritianne Agius 2090 1410 ritianne@kullhadd.com u Liam Gauci 2090 1413 liam@kullhadd.com REkLAmI Alan Saliba 2090 1520 sales@kullhadd.com ImPAÌNAR u DIsINN Leanne Grech 2090 1411 editorial@kullhadd.com

www.kullhadd.comÇNL, Triq Mile End, IL-Óamrun

DITORJALE L-ONORABBLI ONORARJA

14 07|12|2014 ittriKÓkullhadd.com

l-ilMEnt taS-SinDKu ÌuStifiKatSur Editur,

Fil-fehma tieg˙i, u na˙seb ta’˙afna, l-ilment tas-Sindku ta’ÓaΩ-Ûebbu© kien wie˙ed ©usti-fikat. Is-sur Grixti na˙seb li lis-sen l-g˙adab ta’ ˙afna dwar l-g˙armar tas-swieq fil-bera˙, il-monti fil-qalba tal-lokalità li,milli jidher, g˙alihom ma japp-likax il-prinçipju li mini˙amme© irid i˙allas. Dan l-ilment is-Sur Grixti g˙amlu fitmiem il-laqg˙a ta’ konsultaz-zjoni li saret quddiem il-Palazzil-Belt indirizzata mis-SegretarjuParlamentari ˙abrieki l-Onor.Dr Michael Falzon responsabblimid-dekasteru fi ˙dan l-Uffiççjutal-Prim Ministru, tal-Proprjetàtal-Gvern, nhar it-Tnejn l-1 ta’Diçembru.

Fl-intervent tieg˙u s-Sindkulmenta li tal-monti j˙allsu bissliçenzja ta’ darba fis-sena lid-Dipartiment tal-Kummerç uLiçenzjar. Liçenzja, jekk m’iniexsejjer Ωball, daqs nofs mejda li

j˙allas g˙aliha ristorant bi mwe-jjed barra, li però t-tilar tal-bejjieg˙ tal-monti jo˙loq fermiΩjed inkonvenjent minn ‘nofsmejda’ fuq bankina. U lanqas il-prinçipju l-ie˙or li waqt lig˙andek dritt taqla’ ˙obΩok,dan m’g˙andekx tag˙mlu billitnaqqas id-dritt tar-residenti lijkollhom aççess liberu g˙aldarhom, speçjalment f’kaΩijietta’ emer©enza. Dan kien ilmentli sar minn konoxxent antiktieg˙i fl-ewwel rawnd ta’ kon-sultazzjoni mal-pubbliku f’dinil-le©iΩlatura dwar is-suq ta’Birkirkara, f’laqg˙a li kienetsaret f’Kastilja. B’dispjaçir nin-nota li ftit li xejn jidher linbidel.

Kif qal tant tajjeb Dr MichaelFalzon, ma tistax problemi liilhom deçennji ta’ snin isolvi-hom fi Ωmien qasir. Però, il-pubbliku kif jara li qed ji©u ind-irizzati l-ilmenti ta’ lobbiesb’sa˙˙ithom b˙al dawk tal-iΩviluppaturi u tal-gays, jistenna

wkoll li l-ilmenti ©ustifikatitieg˙u jing˙ataw widen u ssir xi˙a©a. Il-pubbliku in©enerali huferm iΩjed im˙asseb dwar il-virtwalment ‘arrest’ f’darhom ta’anzjani meta jarma l-montibarra l-bieb. Il-pubbliku jaf li˙add mhuwa perfett iΩda li l-importanti hu li jkun hemmmin lest li jikkonsulta mieg˙u,u wara anke jie˙u azzjoni. L-attenzjoni pubblika m’g˙and-hiex ti©i devjata fuq inçidentiΩolat biex ji©i ostakolat it-titjiebli qed naraw isir. Kif il-BeltValletta ˙adet ir-ru˙ li nhar ta’Óadd il-monti ma jarmax fil-qalba, hekk il-lokalitajiet l-o˙rab˙al ÓaΩ-Ûebbu© u B’karag˙andhom jing˙ataw nifs li mang˙atawx f’le©iΩlaturi o˙ra, ug˙al dan ˙aqqu kull appo©© is-Segretarju Parlamentari DrMichael Falzon li dejjem qistb˙ala persuna valida.

GODFREY BORG,ÓAÛ-ÛEBBUÌ

gÓanDHOM KuXJEnZa?Sur Editur,

Ara veru li fid-dinja min hu mejjet g˙al naqra u min hu mejjetfis-sakra. Hawn min iqaxxar qamla g˙al ewro u hawn minjag˙ti 5 ewro tips kull darba li jmur jie˙u kafè. Iççassajtmhux ftit meta sirt naf kemm kellu paga l-Prim Ministru,€80,000, erbat ijiem wara l-elezzjoni.

X’kuxjenza kellu jara poplu jitkarrab min˙abba l-g˙oli tal-kontijiet tad-dawl u ilma u l-maestà tieg˙u jie˙u dik is-somma fenomenali. Mhux talli hekk, talli l-ministri u s-segre-tarji parlamentari bdew jie˙du s-somma ta’ €75,000 fis-sena.X’ma jsifrux, x’ma jixxalawx minn fuq dar il-poplu. Kif tista’torqod sewwa billejl b’kuxjenza b˙al dik? Imma nsejt ta,dawn in-nies m’g˙andhomx kuxjenza.

Kieku kellhom ma kinux jiΩvinaw lill-poplu mill-flus g˙axdawn il-flus li ˙adu huma tieg˙ek u tieg˙i u riduhom b˙alaspending money u s-Sur Lawrence Gonzi jilg˙abha tal-qad-dis! Ma nafx liema qaddis approva dak li g˙amel. Ministri litaw flus lilhom infushom hemm bosta, ˙afna minnhom mastennejthiex minnhom.

Ma stennejthiex minn Mario Demarco, ˙sibtu ©entlom b˙almissieru; ma stennejthiex min Joe Cassar, kien jid˙ol MaterDei qisu tieg˙u meta kien Ministru tas-Sa˙˙a iΩda dejjem˙sibtu ra©el tal-affari tieg˙u li j˙obb is-sewwa; ma sten-nejthiex minn Mario Galea, l-aktar wie˙ed li nqis kwiet fil-Parlament iΩda, sewwa jg˙idu, il-kwiet jag˙milhielek. Il-kwietideffes denbu fil-korruzzjoni u ji©i jaqa’ u jqum minn dak liser iwe©©a’. Dawn in-nies, inkluΩ Chris Said, Clyde Puli uo˙rajn, Ωammew mal-€100,000 Ωidiet g˙alihom, taw lilhominfushom jekk jog˙©bok.

Imma xi ˙niΩrija hi din hux? Dawn in-nies li mexxew lilMalta g˙al 25 sena huma l-aktar nies korrotti li kelli l-isfortu-na li niltaqa’ mag˙hom. Ma nafx kif juru wiççhom quddiemin-nies. Ma nafx kif ma jmorrux jin˙bew f’xi rokna bil-mist˙ija. Ma nafx kif tara Nazzjonalisti jxejru l-bandieratag˙hom, g˙ax kieku jien lanqas nittawwal fil-gallarija manoqg˙od biex Ωgur ma jarani ˙add

VALERIE BORG,BL-EMAIL

KaWÛa ÌuStaSur Editur,

Bl-insistenza tal-General Workers Union, minn ˙afnaqabel l-a˙˙ar elezzjoni ©enerali, fl-2014 l-Gvern ˙a l-inizjattiva li jwissi lil dawk il-kumpaniji li jie˙du kuntrattimid-dipartimenti governattivi li jkunu black listed jekkma j˙allsux l-impjegati tag˙hom skont il-li©i, f’kelmawa˙da ma jkomplux i˙addmu l-impjegati bix-xog˙olprekarju. Dan il-pass ©ie proçessat u anke kkonfermatmill-qrati tag˙na. Infakkar li l-Gvern preçedenti kienjg˙id li l-prekarjat huwa perçezzjoni.

It-tieni pass il-Gvern ˙adu fl-estimi tal-2015, fejn qedjimponi fuq il-kuntratturi li j˙allsu l-impjegati tag˙homfl-istess grad skont l-iskala baΩika tal-pagi tal-˙addiematal-Gvern.

Il-pass li jmiss, u nispera li jkun fl-2016, li kumpaniji lijie˙du kuntratti ming˙and kumpaniji privati jibdew ukolli˙allsu bl-istess rata ta’ paga tal-˙addiema tal-kumpanijali tag˙ti l-kuntratt. Dan qed ng˙idu g˙ax dawk il-kumpaniji li jie˙du l-kuntratt, xorta jit˙allsu bl-og˙la ratatal-paga tal-kumpanija ori©inali, waqt li l-˙addiematag˙hom i˙allsuhom bil-paga minima.

Nispera li l-General Workers Union tkompli ti©©ieleddin il-kawΩa ©usta favur il-˙addiem, biex b’hekk jintemmdan l-isfruttament u fl-istess ˙in ikompli jiΩdied il-©id.

ILLUM 64+,BL-EMAIL

3,000 tip ta’ fungi f’MaltaSur Editur,

Persuna ferm iΩjed intiΩa minnifis-su©©ett dan l-a˙˙ar ©abetkitba li fiha sostniet li f’Malta jik-bru 3,000 fungi differenti (P.Portelli, The Times, 20/11/2014).Issa ng˙id jien, possibbli li metatitla’ xi binja xi fungi minn dawnma jinqerdux? IΩda waqt li n-natura qieg˙da biex twiΩinna, ug˙andna nibΩg˙u g˙aliha, hiferm iΩjed resiljenti milli çertiambjentalisti, li ja˙sbu li l-a˙˙arkelma g˙andha tkun tag˙hom,jammettu.

Qed nikteb dan g˙ax jidher lihawn u˙ud li huma kontra li ssirriklamazzjoni tal-art. Tassew likien hawn iΩjed minn kaΩwie˙ed ta’ trabijiet imxerrda fl-ib˙ra ta’ madwarna minn Ωviluppmhux regolat biΩejjed (A.Deidun, The Sunday Times,30/11/2014) iΩda je˙tie© li waqt lil-infurzar intejbuh, naraw ukoll lir-riΩorsi limitati li g˙andna nkab-bruhom kemm nistg˙u ankeg˙all-©enerazzjonijiet li telg˙in.

Meta tqis kemm sar Ωviluppf’Malta li ©©enera x-xog˙ol, ukemm kien skars l-iΩviluppf’G˙awdex meta tqabblu ma’dan, u g˙alhekk kien hemmiΩjed qg˙ad u iΩjed nies, speçjal-ment Ωg˙aΩag˙ li telqu minnhemm, wa˙edha ti©i l-kon-kluΩjoni li xi ˙a©a drastika tridissir. Issa jiena nifhem li l-finanzital-Istat mhumiex bir bla qieg˙.U l-infiq tag˙hom g˙andu jkun

©ustifikat u j˙alli l-a˙jar ritorn.Hu g˙alhekk li ntenni li g˙andhassir riklamazzjoni tal-art bejn il-fliegi biex tqarreb x-xtajtiet lejnxulxin u mbag˙ad isiru Ωew©pontijiet Ωg˙ar biex jaqdu l-gΩej-jer, biex iΩjed Ωvilupp ikun possi-bli fuq G˙awdex u tonqos il-pressjoni fuq Malta. Pro©ett b˙aldan g˙andi nifhem li jista’ jkunfinanzjat b’bonds fit-tul, li g˙and-hom jattiraw fondi kbar, fosthomtal-pensjonijiet b˙al ta’ Kalifornja,tal-Kanada u forsi anke xisoverign wealth funds barranin lijfittxu li jinvestu b’din il-manjiera.Pro©ett li nifhem tajjeb li jsir bis˙ab bejn l-Istat u l-privat g˙axit-tnejn ikollhom x’jiggwadanjaw.Nafu li l-art hi riΩorsa mfittxija˙afna u g˙alhekk il-privat

m’g˙andux ma jit˙ajjarx li jag˙tisehmu fi pro©ett b˙al dan g˙alkumpens ©ust anke bi tpartit ta’xog˙ol ma’ art. X’jaqbel, li l-©ganti tal-kostruzzjoni jtellg˙ubinjiet li kwaΩi jwasslu sas-s˙abjew li jbattlu l-Mag˙tab mit-ter-rapin u jestendu x-xtajtiet tat-tlietgΩejjer g˙al land bridge, b’çertakostruzzjoni ssir fuq tali art rikla-mata flok ©o widien u g˙oljietpittoreski? Óolma? B’kosta akbarbejn il-fliegi u l-kosta ri©enerataminn Ba˙ar iç-Çag˙aq sas-Salinimhux gwadann kbir jag˙melpajjiΩna barra li jkun qed jindiriz-za darba g˙al dejjem id-doppjainsularità ta’ G˙awdex?

RIXA ÌUÛ,IL-MARSA

ITTRI KÓ 07|12|2014 15kullhadd.com

B˙alma kul˙add jaf l-aspettedukattiv huwa wie˙edimportanti g˙ax huwa l-peda-ment ta’ kollox, g˙axdaqskemm huwa importanti l-pedament g˙all-bini huwa -mportanti dan l-aspett.

Jekk nag˙tu ˙arsa luranaraw li, f’din l-a˙˙ar sena unofs Gvern Laburista g˙araf l-importanza ta’ dan kollu udan g˙amlu billi nieda bostainizjattivi g˙all-istudenti u l-familji tag˙hom, nibda bit-tnedija tal-˙arsien g˙at-tfalb’xejn li tat çans lil bosta nisa

jo˙or©u fid-dinja tax-xog˙ol,ir-ro˙s tal-uniformijiet lig˙enet lil bosta familji, iç-chil-dren’s allowance fil-bidu tas-sena skolastika, il-garanzijag˙aΩ-Ωg˙aΩag˙ li tg˙in lilbosta studenti biex jit˙arr©u ujaqbdu karriera, façilitajiet©odda fl-iskejjel u xog˙lijietta’ manutenzjoni biex fil-biduta’ din is-sena skolastikajilqg˙u fihom bniet u subien.

Ma nistax ma nsemmix l-inizjattiva tal-klassijiet ta’reviΩjoni li nieda l-Gvern danis-sajf u li jiena kont wa˙da

mill-istudeni li ˙adt dan iç-çans li f ’xahar ©ejnappreparati biex ner©g˙u g˙aldarb’o˙ra npo©©u g˙all-eΩamijiet tas-SEC, fejn tul danix-xahar ˙dimna id f’id mal-g˙alliema tag˙na biex f’dawkis-sag˙tejn kien isir ix-xog˙olme˙tie©. Tul dawn is-sessjoni-jiet ©ew ukoll provduti l-pastpapers tal-O-levels b’xejn lilnal-istudenti.

Nammeti li kien sajf difficlig˙ax, b˙al kull Ωag˙Ωug˙ao˙ra, kont nippreferi lino˙ro© u mmur il-ba˙ar.Anke f’Santa Marija, lezzjoni litl ifna kienet saret ©urnatao˙ra, g˙ax mhux çajta lif’xahar isiru s-su©©etti li a˙nat˙arri©na g˙alihom fi tlietsnin, iΩda dan kollu kiensuççess g˙ax il-©ranet kienumqassmin sew.

Biss, illum il-©urnata metan˙ares lura ma jiddispjaçinixg˙ax minn dan kollu rajt il-frott. G˙andna nag˙tu pri-jorità l-aspett edukattiv mill-bidu nett, u mhux meta jkuntard wisq, u g˙alhekk naqbelperfettament mal-inizjattivib’rabta mal-assenteiΩmu, g˙axpermezz ta’ hekk l-istudentjibqa’ jistudja u jit˙arre© biexg˙ada pitg˙ada, meta jo˙ro©mill-bank tal-iskola, ikun jista’jsib dak ix-xog˙ol lijist˙oqqlu.

JOSLYN SALIBA,IÛ-ÛEJTUN

IBBENEFIKAJT MILL-KLASSIJIETTA’ REVIÛJONI

Sur Editur,

KaΩ ie˙or li ˙afna Mostin jiftakru hu dak li ©ara ftit snin ilu,meta segretarju fil-Ministeru tal-eks-Ministru NazzjonalistaLawrence Gatt, waqt li kien qed iqassam rigali f’isem il-Ministeru, tilef il-kontroll tal-karozza u tajjar xebba li kienetmixja fuq bankina u li kienet g˙adha kif spiççat mix-xog˙oltag˙ha. Din ix-xebba kienet mietet ftit wara l-isptar. Is-segre-tarju involut kien tressaq il-Qorti u ©ie liberat minn qtil volon-tarju g˙ax il-kaΩ kien meqjus b˙ala inçident sfortunat. Ankef’dan il-kaΩ l-eks-Ministru Nazzjonalista Lawrence Gatt makienx mitlub mill-Prim Ministru Eddie Fenech Adami jew mill-PN li jerfa’ r-responsabbiltà politika u jirriΩenja. L-ebda gazzettali kienet tag˙ti l-appo©© tag˙ha lill-PN ma talbet li l-MinistruNazzjonalista g˙andu jerfa’ r-responsabbiltà politika f’dan il-kaΩ u jirriΩenja. Lanqas dawk li llum qed jitolbu li jag˙melhekk il-Ministru Laburista li, la direttament u lanqas indiretta-ment, ma kellu x’jaqsam xejn mal-kaΩ tal-ekssewwieq tieg˙u.

PINNA ÓAJJA,RAÓAL ÌDID

L-EBDA MINISTRU QATT MA RRIÛENJA

16 07|12|2014 ta’ barrakÓkullhadd.com

MaDWar

1

tintErviEni l-WhitE housE

Ir-rabja li rriΩultat wara l-kaΩ tal-qtil ta’ Michael Brown, iç-çittadinAmerikan diΩarmat ta’ karna©©jon skura li nqatel minn uffiçjal tal-pulizija abjad, din il-©img˙a Ωdiedet hekk kif fe©© kaΩ simili fiNew York.

Din id-darba uffiçjal tal-Forzi tal-Ordni abjad qatel lil EricGarner, ra©el ta’ karna©©jon skura, li rreΩista l-arrest meta l-pulizi-ja pprovaw je˙duh l-g˙assa b’akkuΩa li kien qed ibig˙ is-sigarettiming˙ajr permess.

FiΩ-Ωew© kaΩijiet, l-uffiçjali tal-pulizija ma nstabux ˙atja mill-Grand Juries rispettivi tag˙hom, minkejja li Ω-Ωew© vittmi ma kell-homx armi fuqhom. Dan it-tip ta’ ©urijiet jinstemg˙u wara bibienmag˙luqa bid-dettalji jo˙or©u biss meta tinqata’ s-sentenza; fatt li˙oloq suspetti kbar ta’ pressjoni politika jew diskriminazzjoni.

Il-verdett li ta l-libertà lill-uffiçjal li qatel lil Garner wassal g˙alintervent mill-President Barack Obama, li talab lill-Avukat Ìener-ali Eric Holder biex jinvestiga dawn il-kaΩijiet.

1

approvata l-arianE 6

L-istati membri tal-a©enzija spazjali Ewropea din il-©img˙aapprovaw l-iΩvilupp ta’ rocket ©dida li se jkollha l-isem ta’ Ariane6. Dan kien deçiΩ hekk kif l-Ariane 5, minkejja s-suççess kbir likisbet, qieg˙da tiffaççja kompetizzjoni iebsa min˙abba l-ispejjeΩli tinvolvi.

F’din il-laqg˙a, li saret fil-Lussemburgu, l-istati membri tal-a©enzija spazjali Ewropea, f’kunsill speçjali approva wkoll ftehimbiex jing˙ataw finanzjamenti ©odda g˙all-istazzjon spazjali inter-nazzjonali u Rover li se jintbag˙at fuq Mars.

Il-ba©it maqbul, dak ta’ €5.924 biljun, kien fiç-çentru ta’ negoz-jati twal fejn diversi pajjiΩi xtaqu li jaraw l-ispiΩa tinqasam b’modiktar ugwali bejn il-gvernijiet involuti.

B’hekk, minkejja l-fatt li Franza se tkopri ˙afna mill-ispejjeΩ kifkien ma˙sub ori©inarjament, il-Ìermanja, l-Italja u r-Renju Unitaççettaw li jΩidu l-kontribut tag˙hom bit-tama li l-Ariane 6 tkuntista’ tibda tintuΩa mill-2020.

2

ElEzzjoni bikrija

3

Il-Prim Ministru Socjal-Demokratiku tal-IΩvezja Stefan Lofven kellu jsejja˙ elez-zjoni ©enerali bikrija g˙at-22 ta’ Marzu,tliet xhur biss wara li ©ie elett. Dan warali l-Gvern minoritarju tieg˙u naqas millijikseb l-appo©© parlamentarju li kellubΩonn biex jg˙addi l-ba©it.

Is-sitwazzjoni mill-ewwel dehret diffiçlig˙al Lofven illi bata ferm biex isib l-alleati wara li l-partit tieg˙u kiseb biss31% tal-vot fl-elezzjoni ta’ Settembru lig˙adda. Wara diversi ©img˙at ta’ negoz-jati, huwa g˙aΩel li jipprova jiggvernamal-Óodor, illi kisbu 6.9% tal-votif’Settembru.

Madankollu, il-miΩuri ekonomiçi li l-koalizzjoni tieg˙u pproponiet biex tiΩdietil-pressjoni fiskali ˙alli tag˙mel tajjeb g˙alΩieda fin-nefqa pubblika sabet l-oppoΩiz-zjoni ta’ diversi mill-partiti tal-lemin.

ta’ barra kÓ 07|12|2014 17kullhadd.com

id-dinJa Se JÇedu?

Fil-jiem li g˙addew il-mexxejja tal-gruppi li organizzaw il-protestif’Óong Kong kontra l-miΩuri antidemokratiçi tal-awtoritajiet ÇiniΩikienu qeg˙din jikkunsidraw ikomplux bil-manifestazzjonijiettag˙hom.

Dan g˙ax, riçentement, il-livell ta’ parteçipazzjoni naqset mhux˙aΩin, filwaqt li l-awtoritajiet taw x’jifhmu li mhumiex se jibqg˙ujittolleraw l-azzjonijiet tag˙hom fit-tul.

Bosta mill-gruppi kienu ˙ar©u fit-toroq fil-©img˙at li g˙addewbiex juru d-diΩapprovazzjoni tag˙hom g˙all-ind˙il tal-GvernÇiniΩ fl-elezzjoni tal-amministraturi l-©odda ta’ Óong Kong illimistennija sse˙˙ fl-2017. Madankollu, il-falliment tan-negozjatibejn il-manifestanti u l-Gvern taç-Çina ddemoralizza lill-persuni li˙ar©u fit-toroq u wassal biex ˙afna minnhom jabbandunaw l-attiviΩmu tag˙hom.

Id-deçiΩjoni finali tal-mexxejja tal-protesti mistennija li tittie˙edmatul il-©img˙a li ©ejja. Però, f’dan l-istadju jidher çar li l-awtori-tajiet ÇiniΩi rnexxielhom jimponu r-rieda tag˙hom fuq l-ekskolonja Brittanika.

6

3

2

5

4

6

tiÛÛarma l-koalizzJoni

Il-Prim Ministru IΩraeljan Benjamin Netanyahu g˙aΩel li jsejja˙elezzjoni ©enerali bikrija f’Marzu tal-2015, hekk kif il-koalizzjonitieg˙u sfaxxat b’konsegwenza ta’ diversi battibekki interni bejn l-elementi çentristi u lemini fil-gvern.

St˙arri© pubbliku li sar riçentament wera li l-Likud, il-partit ta’Netanyahu, b˙alissa qieg˙ed igawdi minn popolarità kbira fost l-elettorat. Madankollu, dan l-appo©© ma jidhirx li huwa biΩΩejjedbiex jag˙ti ma©©oranza assoluta lil dak li g˙ad baqa’ mill-koaliz-zjoni tieg˙u.

Fix-xhur li g˙addew, Netanyahu kien fil-mira ta’ attakki kbarmill-elementi moderati tal-Gvern, li kkritikaw il-prijoritajietba©itarji tieg˙u kif ukoll il-politika iebsa li ˙addan fil-konfront tal-minorità Musulmana ta’ pajjiΩu.

5

Jabbanduna l-proÌett

4

Il-President Russu Vladimir Putin ˙abbar li pajjiΩuabbanduna l-pro©ett tas-South Stream Pipeline. Dan il-pro©ett, illi huwa smat li jiswa madwar €30 biljun, kiense joffri rotta ©dida li taqbeΩ lill-Ukraina g˙all-provvistatal-gass mir-Russja g˙an-Nofsinhar tal-Ewropa.

Putin wa˙˙al fl-Unjoni Ewropea g˙al din il-bidla fil-pjanijiet hekk kif qal li l-o©©ezzjonijiet kontinwitag˙ha, min˙abba ksur tal-li©ijiet tal-kompetizzjoni,kienu qeg˙din iwasslu g˙al wisq dewmien. G˙aldaqs-tant, huwa ressaq pro©ett alternattiv biex tinbena kon-nessjoni simili b’kollaborazzjoni mat-Turkija.

Is-South Stream Pipeline esponiet differenzi kbar fil-prijoritajiet tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea fejnpajjiΩi, fosthom l-Ungerija, l-Awstrija u l-Bulgarija, rawdan il-pro©ett b˙ala soluzzjoni g˙ar-riskju ta’ ripetiz-zjoni tal-interruzzjonijiet tal-provvista tal-gass li se˙˙ewmeta fe©© il-konflitt çivili Ukrain. Madankollu, StatiMembri o˙ra u l-Istati Uniti opponew dan il-pro©etthekk kif ˙assew li ˙a jΩid d-dipendenza tal-Ewropafuq l-ener©ija Russa.

18 07|12|2014 PeRsOnaLitÀkÓkullhadd.com

www.ramonaportelli.com

ramonaportelli@hotmail.com

RamOna PORteLLitintervista lil WARREN BONELLO

Meta passjoni ssir xi ˙a©a li ma tg˙addix ming˙ajrha, hemm proprju tinbet çertu rabta bejn il-persunau l-istess passjoni. G˙al din l-intervista tkellimt ma’ Ωag˙Ωug˙ li l-passjoni ta’ ˙ajtu huwa Ω-Ωfin.Warren Bonello ilu jiΩfen g˙al dawn l-a˙˙ar g˙oxrin sena, u biΩ-Ωfin tg˙allem, kiber u skopra aktar.“Ûifna g˙alija hija l-mod kif jien nesprimi ru˙i, jew kif g˙andi nwassal storja. IΩ-Ωfin g˙alija huwakollox g˙ax, apparti minn xog˙ol, iΩ-Ωfin huwa l-passjoni tieg˙i wkoll,” beda jg˙idli Warren hekk kifbdejna din l-intervista.

Óajtu mÛewqa biÛ-Ûfin

Warren ser jag˙laq ˙amsa ug˙oxrin sena f’Settembru li©ej, huwa single u jg˙ix in-Naxxar. Il-l inja tax-xog˙olt ieg˙u hi ja Ω-Ωf in u b˙alapassatempi j˙obb il-futbol, il-˙ru© u j issoçjal izza.Jiddeskrivi lilu nnifsu b˙alapersuna ambizzjuza. I˙obbjo˙lom kbir biex xi darbajasal. “Nipprova ng˙ix ˙ajjamimli ja : work hard, playhard, in˙obb immur man-niesu n˙obb niççaj ta . Nie˙uxog˙li bis-serjetà, u dejjemnipprova nag˙ti xog˙ol pro-fessjonali.”

J is tqarr l i Ω-Ωf in g˙enuf’diversi aspetti, kemm minn©ewwa u kemm minn barra.IΩ-Ωf in g˙enu jkun aktarkunfidenti, kif g˙andu jmurf is-soçjetà, u ki f g˙andujΩomm dieta biex ikunb’sa˙˙tu u jidher tajjeb.

Ilu jinteressa ru˙u fiΩ-Ωfinminn mindu kel lu ˙amessnin. Dak iΩ-Ωmien kien bedabil-Latin u ballroom fl-Imsida.Baqa’ jiΩfen Latin u ballroomsa ma kel lu xi ˙mistax- i lsena. “Waqt li kont niΩfenLatin u ballroom, kont niΩfenukoll f’postijiet o˙ra. Fil-fatt,kont niΩfen wheelchair danc-ing ma’ tfajla, Kira Muscat,b’diΩabbiltà. Kont ukoll nip-prova nid˙ol f’kull post fejnstajt niΩfen b˙al musicals uproduzzjoni j iet o˙ra.Imbag˙ad, meta kelli sbatax-il sena, tlaqt nistudja barra.”

Bil -bal let wie˙edjitg˙allem il-baΩi u t-toqoltaΩ-Ωfin

Peress li naf li l-ballet huwal-baΩi essenzjali g˙al kull tipta ’ Ωf in ie˙or, s taqsej t l i lWarren x’ja˙seb minn dan il-fatt. “Il-ballet huwa ©eneruta ’ Ωf in tekniku ˙afna.Jg˙allmek il-baΩi u toqol taΩ-Ωf in, ki f g˙andek iΩΩommdarek b˙ala posture, il-bilançu kif ukoll is-sa˙˙a. Jienan˙oss li bdejt il-ballet ta’ etàkbira. Bdejt nistudja l-arti tal-ballet ta’ tmintax-il sena. Kifbdejt nistudja l-ballet bdejtniΩviluppa f’Ωeffien a˙jar. Il-ballet jg˙allmek id-dixxiplina,l-etikett taΩ-Ωfin u affarijieto˙ra important i g˙aΩ-Ωeffien.”

B˙ala Ωeffien professjonali,Warren beda l-karriera tieg˙umeta kellu g˙oxrin sena. Fil-fatt, jg˙allem xi klassijiet uanke kien jg˙allem tfal ta’ etàΩg˙ira fis-summer schools.Wara li ggradwa barra minnMalta, beda ja˙dem mal-ewwel. Dwar kemm hi façlijew diffiçli biex jg˙ix b˙alaΩeffien hawn Malta, sostna lidin kienet domanda pjuttost

iebsa. “Mhux g˙ax ma hawnxxog˙ol, imma l-arti g˙adhaqed tiΩviluppa hawn Malta,g˙adha qed tikber. Jien per-sonalment g˙andi karrierasoda hawn Malta, mhux g˙axhawn biΩΩejjed xog˙ol, immag˙ax no˙loq ix-xog˙ol u l-pro©ett i j ien stess . Mhuxfaçli, imma trid ta˙dem ˙afnabiex ikollok paga tajba. IΩ-Ωfin g˙adu qed jikber hawnMalta, kif ukoll hemm bΩonnnippruvaw nissapportjaw l-arti hawn Malta biex tibqa’b’sa˙˙itha.”

IΩ-Ωfin wasslu fuq palkijietinternazzjonali

Ta’ min jg˙id li , matul is-snin, Warren biΩ-Ωfin tieg˙urnexxielu j ie˙u sehemf’diversi festivals, b˙all-JuniorEurovis ion u anke l -Eurovision fost kompetiz-z joni j iet u produzzjoni j ieto˙ra kbar. Óadt il-kummentitieg˙u dwar kif ja˙sibha llumli minn klassijiet normali taΩ-Ωfin kellu jispiçça fuq palkspresti©©juΩi. “Iva, meta kellitlettax-il sena kelli l-opportu-nità nirrappreΩenta lil Maltafl-ewwel Junior Eurovision likien sar fid-Danimarka ma’Sarah Harrison bid-diska LikeA Star. Kienet l-ewwel esper-jenza kbira tieg˙i fejn kontfuq stej© enormi b’miljuni ta’nies isegwu kemm fl-istadi-um, kif ukoll it-televiΩjoni.Imbag˙ad kelli opportunitào˙ra fejn irrappreΩentajt lilMalta fuq pjattaforma ikbar likienet ma’ Kurt Calleja bid-

diska This is the Night, tlietsnin ilu. Mhux li kont naf liser inkun hemm imma,ng˙idlek il-verità, ˙dimt biexinkun fejn kont, ˙lomt kbir,˙dimt u wasalt, g˙alhekk il-motto tieg˙i huwa: believeand achieve. Kel l i ˙afnaopportunitajiet fejn kont fuqpalkijiet presti©©juΩi, kemmMalta kif ukoll internazzjon-ali. Qatt ma kont naf li serinkun hemm, imma dejjemkelli l-idea li nixtieq immurf’postijiet ta’ unur kbir.”

B’determinazzjoni li jkomplijsa˙˙a˙ iΩ-Ωfin tieg˙u hija limeta kellu sbatax-il sena kienmar jistudja u eventwalmentkiseb diploma fil-performingarts f’Cambridge, l-Ingilterra.Il-kors kien ta’ tliet snin. Fikliemu stess, ma kienx kors˙afif. “Tlaqt ta’ età kemmxejnΩg˙ira, imma g˙enitni nikber.Bla familja, ˙bieb ©odda, uf’post ©did, qisek qed tibda˙ajja ©dida, allura sakemmtaqbad tkun f t i t di f f iç l i .Na˙seb kienet l-a˙jar g˙aΩlali qatt g˙amilt f’˙ajti s’issa,g˙ax wassl i tni fe jn xtaqtnasal.”

Kien jiΩfen fuq cruiseliner

Mhux hekk biss , Warrenirnexxielu ja˙dem ukoll mad-war id-dinja, fosthom l-Ingi l terra, l - I r landa u fuqcruiseliner. “Iva, kelli oppor-tunità li na˙dem f’postijietsbie˙ madwar id-dinja. Fuqil-cruiseliner domt sitt xhur ukont Ωeff ien, kel lna t l ietshows kbar u t l ieta o˙ra

Ωg˙ar. Il-kuntratt tieg˙i kienspiçça ©img˙atejn qabel ma©ejt lura Malta u dak iΩ-Ωmien˙dimt ma’ Kurt fuq This isthe night g˙all-Eurovision ta’hawn Malta,” tbissem jg˙idli.

B’kollox Warren kien dam˙ames snin jg˙ix, ja˙dem uj is tudja barra minn Malta.Mit lub j ispjega l -˙aj ja ta ’barra kkomparata ma’ Malta,Warren we©ibni: “G˙adni sal-lum ©ej u sejjer barra bix-xog˙ol taΩ-Ωf in. M’hemmx˙afna fejn tista’ tikkompara,g˙ax l - industr i ja ta l -ar t if ’Malta g˙adha qed tikber,allura ma tistax tg˙id li a˙jarbarra. B˙ala xog˙ol barrakelli paga a˙jar, g˙ax g˙alpro©ett wie˙ed barra jkollinag˙mel tnejn jew t l ietahawn Malta. Imma kburi˙afna bl-iΩvilupp u x-xog˙olli qed isir fl-arti.”

Warren ilu li ©ie lura Maltat l iet snin, u kif j iggradwahawn Malta g˙andu pjan g˙alxi pro©etti o˙ra barra minnxtutna. Fi l - fat t , b˙al issaWarren qed jag˙mel b’korsfl-Università ta’ Malta fejnqed jitg˙allem aktar dwar iΩ-Ωfin. G˙adu kif spiçça t-tienisena tieg˙u u tiela’ g˙all-a˙˙ar sena. “Dejjem hemmx’titg˙allem, mhux biss fl-aspett fiΩiku taΩ-Ωfin, immaukoll f i t - teori ja taΩ-Ωf in.Titg˙allem kif g˙andek tikko-reografa Ωifna, kif g˙andektikteb madwar iΩ-Ωfin, jewfuq l-arti. Il-kors huwa tajjebg˙al kul˙add, mhux g˙al minjixtieq jiΩfen biss, imma g˙almin jixtieq jiΩviluppa fl-arti,

jirriçerka u jikteb fuq iΩ-Ωfinu fuq Ωeff iena,” sostnaWarren.

L-ewwel produzzjonitieg˙u tal-ballet f’Malta

Riçentament Warren ˙asehem fi produzzjoni tal-bal-let imtellg˙a minn CentralAcademy of Bal let . Dinkienet l-ewwel darba g˙alihhawn Malta u kellu l-parti ta’‘Puck’. “Kienet esperjenza lima ninsa qatt. Din kienet l-ewwel darba li ˙adt sehem fiproduzzjoni tal-ballet hawnMalta u kont eçi tat ˙afnamin˙abba li, kemm ilni li ©ejtlura, ˙dimt ˙afna fid-dipart-ment taΩ-Ωfin kummerçjali ukontemporanju, imma mhuxΩfin klassiku. Kienet opportu-nità o˙ra fuq palk fejn kelliç-çans nesprimi ru˙i bi l -passjoni tieg˙i. Nixtieq nir-r ingrazzja l i l CentralAcademy tal-opportunità litawni b’parti b˙al dik f’ballettant sabi˙, kif ukoll lin-nieskollha li attendew u ©ew jiss-apportjaw talent lokali.”

Kont naf ukoll li fl-istessproduzzjoni kellu parti Ωg˙irama’ ballerina çkejkna fejnkellu jg˙olliha – ovvjamentkienet part i miΩ-Ωi fnatag˙hom. InΩertat li din il-ballerina çkejkna kienet in-neputija tieg˙i Almikaya. Mastajtx ma ni˙ux il-kummentita’ Warren stess dwar kemmhi façl i jew iebsa l i waqtrehearsels jiffaççja Ωeffienao˙ra li ma jkunux daqstantimrawma professjonalmentdaqsu min˙abba l i jkunug˙adhom fil-bidu tal-karrieratag˙hom. “Trid tkun ta ’eΩempju g˙al ihom, mhuxg˙ax int a˙jar jew ikbar jewid-differenza bejn professjon-ali jew amateur, imma g˙axhemm l-esper jenza.Tg˙inhom u tedukahom kifjimxu l-affarjiet fl-aspetti taΩ-Ωf in. J ien ukoll , personal-ment, nipprova nag˙t i l i lΩeffiena o˙ra l-ispirazzjoni lihuma wkoll jistg˙u jag˙mludak li tixtieq qalbhom,” kom-pla jg˙id Warren.

Fl-a˙˙ar net t Warreng˙adda messa©© lill-qarrejjatal-KullÓadd fejn ˙e©©e© lilmin j ixt ieq j iΩfen l im’g˙andux j ibΩa’ jewjoqg˙od lura milli jikseb dakli jixtieq. “A˙dem g˙aliha usib kull mod biex jirnexxilek.Illum il-©urnata l-arti qed tik-ber u hawn ˙afna postijietfejn wie˙ed jista’ jitg˙allemjiΩfen. Anke jekk tixtieq tmurbarra biex t istudja, mur ustudja. Kollox possibbli jekkint i temmen,” temm jg˙idWarren b’determinazzjoni.

Ritratt: BERNARD POLIDANO

Karozzi Presidenzjali fl-ameriKaL-EWWEL PARTI

Li tkun President tal-Amerikahija kariga ferm importanti,mhux g˙all-pajjiΩ biss, iΩdag˙ad-dinja kollha. G˙alhekk,il-President dejjem ikollu l-iprem affar i j ie t u l - iΩ jedmaterjal rikk. Ma jistax jon-qos l i l -mezzi ta ’ t rasportikunu wkoll tal-aqwa klassi.Sa mill-qedem, kull presidentfittex li jkollu l-aqwa mezz ta’trasport, li jkun jakkomodali lu u l i l l - famil jar i t ieg˙u,b’mod speçjali fl-inawguraz-zjoni tieg˙u.

Kien George Washington lif l -1771 introduça l -PennCoach, karozzella misjuqaminn sitt Ωwiemel. Din kellhadehra wisq ar is tokrat ikag˙as-suççessur tieg˙u JohnAdams. Dan ordna l-ewwelkarozzel la mis juqa minnΩew© Ωwiemel, meqjusab˙ala state carriage. Din il-karozzella swiet xejn inqasminn $1,500 f l imkien ma’$1,000 ie˙or biex ji©u mant-nut i Ω-Ωew© Ωwiemel l ijsuquha, Caesar u Cleopatra.

Thomas Jefferson kellu dikl-imsej˙a phaeton carriage.James Madison, kellu Ωew©karozzelli mibnija, iΩda sforzl - i lmenti l i kel lu minn ta ’madwaru min˙abba l-kwalitàtag˙hom, dan malajr kellu jir-ritorna wa˙da minnom lill-manifat tur . I l -PresidentAndrew Jackson kel lukarozzel la mibni ja minninjam ta’ ‘Old Ironsides’ iΩdabaqa’ qatt ma uΩaha.

Karozzella famuΩa ˙afnakienet dik uΩata minnAbraham Lincoln. Din kienetuΩata meta Ωar Ford’s Theatreu kienet mixtrija mill-a˙waStudebaker. Illum il-©urnatadin il-karozzella tinsab fil-muΩew tag˙hom flimkien ma’dik ta ’ Grant , Harr ison uMcKinley. Il-President Grant(Hiram Ulysses Grant), kienl-unik president arrestat metakien f l -uff içç ju. Dan kienimwaqqaf minn uffiçjal tal-pul iz i ja g˙al sewqanb’veloçità biΩ-Ωwiemel fi t-toroq ta’ Washington. Huwafa˙˙ar lill-uffiçjal g˙all-qadita’ dmirijietu, ˙allas il-multa

u ©ie m©ieg˙el jimxi lura lejnil-White House.

Karozzi li ja˙dmu b’magna

Kien fl-1899 meta l-Presidentta ’ dak iΩ-Ωmien, Wil l iamMcKinley, r ikeb l -ewwelkarozza b’magna, steam car-riage mag˙mula minn F.O.Stanley. Minkejja li GroverCleveland kien President ,meta Frank Duryea g˙amel l-ewwel karozza li ta˙dem bil-fjuwil, huwa baqa’ qatt marikeb fiha, u kien Warren G.Harding l i r ikeb f ’din i l -karozza waqt l-inawguraz-zjoni tieg˙u. Harding kien ta’spiss imur ˙ar©iet pr ivat ib’karozzi personalizzati ma’s˙abu, fostom Henry Ford.

Wil l iam Howard Taftittrasforma l-istalel tal-WhiteHouse f ’garaxx u al loka$25,000 g˙al xiri ta’ vetturi©odda u kif ukoll inga©©a l-

ewwel xufier, li kien GeorgeH. Robbinson. Kien l-ewwelPresident li kellu karozza fil-White House. Huwa bedabill i xtara flotta kompostaminn White Steamer, Ωew©Pierce Arrows u BakerElectric Runabout, li kienetil-favorita ta’ Mrs WoodrowWilson.

Wilson uΩat i l-karozzi l i˙alla Taft u, wara li ˙alla l-uffiççju, ing˙ata Rolls Roycekompluta bil-kuluri Priceton(oran©jo u iswed) kif ukolltapp tar-radjatur bis-simboluta’ Priceton Tiger.

Calvin Cool idge kel lu˙ames karozzi, kollha PierceArrows, li l-ebda wa˙da makienet ti©ri iΩjed minn 16-ilmil f is -s ieg˙a. HerbertHoover, fl-1932 kellu CadillacV16 Fleetwood Imperial .Frankl in Roosvel t kel lu l -ewwel karozza presidenzjalimeqjusa b˙ala limousine li

n˙admet f l -1939, b’magnaV12, minn Brunn Companyta’ Buffalo fi New York, bl-isem ta’ Sunshine Special. Is-servizzi sigrieti jesi©u li l-vet-turi jkunu kollha armati, waral-attentat ta’ qtil fuq ˙ajjetRoosvelt f l -1933. Roosveltkel lu divers i PackardLimousines armati u Ωew©Cadillac V16 Limousines.

Is-suççessur ta’ Roosvelt,Harry S Truman, ma tantxkienu jog˙©buh karozzi ta’General Motors, u metawasal iΩ-Ωmien li jbiddel is-Sunshine Special, qaleb g˙alFord. Dan kien fl-1950 metaFord immanifatturaw g˙axarLincoln Cosmopolitans g˙all-White House, kollha armati,b’wa˙da minnhom convert-ible, u kollha b’saqaf g˙oli lijakkomodaw it-tomna (kap-pell g˙oli u çatt minn fuq).G˙al din ir-ra©uni din kienetimlaqqma ‘Bubbletop’. Il-post

tal-passi©©ieri kien kumpli-mentat b’ fat tur i ta l -metal lindurat bid-deheb, u armatab’magna 152 hp, b’total ta’piΩ ta’ tliet tunnellati u nofs.Din kienet tintuΩa wkoll mir-Re©ina EliΩabetta II.

I l -President Dwight D.Eisenhower kabbar il-garaxxtal-White House g˙al 37karozza u mmodif ika l -Lincoln g˙al karozza convert-ible billi Ωied saqaf tal-plastikfuq wara tal -karozza.Eisenhower kien l -unikapresident li kien isuq ajru-plan privat g˙ax kien pilota,l-ewwel wie˙ed li vvja©©af ’˙el ikopter u l -ewwelwie˙ed li nizel ©o submarine.

L-era moderna bdiet propr-ju minn John F. Kennedy biChrysler Imperial, limousineli kienet tintuza g˙all-parati.

Aktar informazzjoni fuq il-karozzi presidenzjali tkomplifil-˙ar©a tal-4 ta’ Jannar.

Wa˙da mill-Pierce Arrows li kellu Calvin Coolidge

I l-Chrysler Imper ial likellu John F. Kennedy

20 07|12|2014 KÓkullhadd.com Karozzi

KSU u Michael Debono Ltd bi pjaçir i˙abbru li bejn iΩ-Ωew© enti-tajiet in˙olqot s˙ubija korporattiva, u Toyota se tkun sponsorkorporattiv tal-KSU. Toyota huma leaders fl-industrija awtomo-bilistika kif ukoll hija pijuniera fit-teknolo©ija ta’ hybrid.G˙aldaqstant, din is-s˙ubija tikkumplimenta sew mal-viΩjoni˙olistika tal-KSU, li tindirizza s-sistemi tat-trasport u l-impatt lijkollhom fuq l-ambjent.

Il-karozzi li nsuqu u l-fjuwil li jikkunsmaw jiddefinixxu d-dinjali ng˙ixu fiha u, g˙aldaqstant, kumpaniji li juru impenn biex jind-irizzaw dan, iΩommu l-kelma. KSU jinsabu ˙erqana g˙al kollabo-razzjoni produttiva u kuntatt mil-viçin ma’ Toyota b˙ala sie˙eb©did.

Michael Debono Ltd, id-diviΩjoni awtomobilistika ta’ DebonoGroup, toffri firxa s˙i˙a ta’ servizzi f’din l-industrija, mid-dittanumru wie˙ed fid-dinja Toyota, g˙ad-ditta premium Lexus. Barraminn hekk in˙oloq negozju ta’ vetturi uΩati iΩda ta’ kwalità li jip-provdi servizz ˙olistiku g˙all-bΩonnijiet differenti g˙all-popolaz-zjoni Maltija f’dan is-settur. Il-firxa ta’ Toyota toffri disinni inno-vattivi, teknolo©ija avvanzata fil-magni u spiΩa g˙as-sid li hi fiklassi g˙aliha. Il-karozzi Toyota ji©u f’kull qies u g˙amla b’firxawiesg˙a ta’ karatteristiçi. Il-firxa ta’ karozzi tinkludi vetturi Ωg˙ar,ta’ daqs medju u anke vetturi g˙all-familja, li jiffukaw l-aktar fuql-ekonomija tal-fjuwil, stil, kumdità u prestazzjoni. Minnkwalunkwe mudell compact, city cars b˙all-mudell tant popolariNew Aygo u Yaris, g˙al vetturi offroad u dawk b’teknolo©ijahybrid.

G˙al iΩjed informazzjoni dwar l-All New Aygo u l-line-up tat-Toyota, Ωuru x-showroom ta’ Michael Debono Ltd li tinsab fi Triql-Imdina, ÓaΩ-Ûebbu©, Ωur il-pa©na ta’ Toyota fuq Facebook jewçempel 2269 4000.

ToyoTa u KSu iSSa huma mSieÓba

Jonathan u Godfrey Debono b˙ala rappreΩentanti ta’Toyota u membri mill-amministrazzjoni tal-KSU,flimkien mal-a˙˙ar mudell ta’ Toyota Aygo

karozzi kÓ 07|12|2014 21kullhadd.com

Inbieg˙u s’issa 160,000 mudellmis-Citroën C4 Picasso l-©did.Aktar minn 100,000 minnmindu bdiet din is-sena. B’danis-suççess fis-suq dan il-mudelljinsab fuq fomm kul˙add, tantli hu n-numru 1 fis-segmentMPV Ewropew.

Dan il-mudell li ©ie mniedif’Ìunju tas-sena l-o˙ra b˙ala 5-seater u iktar tard f’Settembrutal-istess sena b˙ala 7-seater(Grand C4 Picasso) biexb’hekk qed jikkonferma li dinil-karozza tappella g˙alkul˙add, xahar wara xahar,permezz ta’: • Suççess kemm g˙all-5kif ukoll g˙as-7-seater: iktarminn 49% tal-bejg˙ mar fuq il-5-seater filwaqt li kwaΩi 51%mar fuq is-7-seater.• Preferenza g˙al iktarmudelli mg˙ammra: kwaΩitnejn minn kull tlieta tal-bejg˙bl-og˙la livelli ta’ attrezzar.• Fir-raba’ post tal-klas-sifika tal-iktar flotot popolari fiFranza: (fir-raba’ post fis-suqtotali imma l-ewwel fl-MPVs),primarjament min˙abba l-poΩizzjoni ta’ dan il-mudell fil-klassifika tal-emissjonijiet tal-CO2 (minn 96 g/km).

Fi kliem is-CEO tas-CitroënLinda Jackson, wara sena bissmit-tnedija ta’ dan il-mudelltas-C4 Picasso, di©à qed jinbe-na momentum eççellenti fis-suq. Dan huwa rifless ukollmill-ammont ta’ attenzjoni lidan il-mudell irçieva ming˙andl-istampa kif ukoll in-numru ta’premjijiet li rnexxielu jikseb,fosthom il-Golden SteeringWheel.

Dan il-mudell jinkorpora fih l-aqwa disinn MPV kif ukoll l-aqwa ditta li tispeçjalizza fid-disinn, il-kumdità kif ukoll it-teknolo©ija. Apparti minnhekk, dawn il-karatteristiçijg˙inu biex l-aspettattivi tal-kli-jenti jintla˙qu.

C4 Picasso l-©did qed ikomplijibni fuq il-punti b’sa˙˙ithom lidi©à g˙andu biex b’hekk ikuniktar effiçjenti. Apparti l-qabΩali kien hemm fid-disinn tal-

MPV, il-mudell il-©did joffrikaratteristiçi ©odda lis-Citroënb˙alma huma:• Iktar disinn: stil pur uespressiv

• Iktar kumdità: dash-board komdu u spazjuΩ, partiji-et kbar li huma glazed, wind-screen b’veduta panoramika kifukoll is-seat tal-passi©©ier

g˙andu fejn isserra˙ il-pexxul• Iktar teknolo©ija utli:l-g˙an tat-teknolo©iji ©odda huli tiffaçilita l-˙ajja g˙as-sewwieq permezz ta’ touch

drive interface, g˙ajnuna biextipparkja, 360 vision, fost ˙afnakaratteristiçi o˙ra.

Dan kollu akkumpanjat minnspeçjalizzazzjonijiet o˙ra, fos-thom il-fatt li l-karozza tiΩeninqas (-140kg meta mqabblamal-mudell ta’ qabel) umg˙ammra b’magni ©odda ueffiçjenti biex b’hekk jitnaqqasil-konsum tal-fjuwil u l-emis-sjonijiet tas-CO2 (l-aqwa klassi:minn 3.71/100km u 96g ta’CO2/km g˙all-Blue Hdi magna120 b’gearbox ta’ 6-speed man-ual – Euro 6).

Citroën C4 Picasso hija rif-lessjoni ©dida tal-kunçett tal-MPV biex b’hekk titkompla l-moda mibdija mill-predeçessurita’ dan il-mudell u tinfeta˙pa©na ©dida fl-istorja ta’suççess tas-Citroën MPVs bil-firma tal-Picasso (XsaraPicasso, C4 Picasso, C3Picasso), mibjug˙a iktar minn3.3 miljun sal-lum. Din il-figurafiha nfisha turi l-kredibbiltà ta’Citroën f’dan is-suq.

C4 piCasso Ìdid: BejGÓ ta’ 160,000 mudeLL

Is-suççess tal-urban crossover tal-2008 ma jistax ji©i injo-rat: l-impjant Mulhouse g˙adu kif ipproduça l-200,000mudell tal-Peugeot 2008. Dan il-mudell huwa ççertifikatOrigine France Garantie minn mindu ©ie inawgurat fl-2013. Il-momentum tal-Peugeot 2008 huwa wkollrikonoxxut barra minn Malta b’mod partikolari fi swieqÇiniΩi.

Bil-mudell tal-2008, il-Peugeot ikkapitalizza fuq l-esperjenza tal-3008 crossover biex tin˙oloq karozzaori©inali f’B segment biex b’hekk jintreb˙u klijenti©odda. Kunçett innovattiv, il-crossover 2008 jg˙aqqadstil b’sa˙˙tu flimkien ma’ esperjenza ta’ sewqan unika.Is-suççess veloçi tal-Peugeot 2008 jikkonferma kemmdin id-ditta kienet korretta meta bdiet iΩΩid il-produz-zjoni biex tilqa’ g˙ad-domanda tal-klijenti. Il-produz-zjoni ta’ kuljum, fl-impjant Mulhouse, inizjalment bedabi 310 karozzi, tela’ g˙al 460 karozza fl-a˙˙ar ta’ Mejjutas-sena l-o˙ra, sa ma wasal g˙al 680 karozza fl-a˙˙arta’ Jannar ta’ din is-sena.

Dan is-suççess ippermetta li l-impjant Mulhouse jkunjista’ jiççelebra l-200,000 produzzjoni ta’ dan il-mudell.Fl-istess ˙in, ir-rata tal-produzzjoni Ωdiedet g˙aldarb’o˙ra g˙al 860 karozza kuljum, b’Ωew© shifts ta’jumejn u nofs shift billejl. Il-karozzi kollha Peugeot 2008pproduçuti f’Mulhouse huma ççertifikati Origine FranceGarantie, premju li ng˙ata lill-karozzi g˙all-assembleafinali li tittella’ fi Franza, b’iktar minn 50% tal-valur ukollipproduçut fi Franza. G˙al Peugeot 2008, il-valur tal-kontenut ipproduçut fi Franza huwa 73%.

Is-suççess tal-Peugeot 2008 huwa wkoll akkumpanjat

b’ta˙lita ta’ trim ta’ livell g˙oli li kien miΩmum mill-©urnata tat-tnedija, evidenza tal-ingranar tas-suq tal-Peugeot: tnejn minn kull tliet klijenti jag˙Ωlu upper trimlevels (Allure and Feline). Il-©enerazzjoni l-©dida ta’ tlietçilindri tal-magni tal-petrol, irrappreΩentati mill-Purtech1.2 litru 82, kien mag˙Ωul minn aktar minn 20% tal-kli-jenti. Fir-rigward tas-swieq ta’ dan il-mudell minn mindun˙are©, fi Franza qieg˙ed fil-quççata permezz ta’ bejg˙ta’ 62,000, segwit mill-Italja, ir-Renju Unit, il-Ìermanja uSpanja.

Il-Peugeot 2008 reb˙et ukoll madwar g˙axar unuri fl-Irlanda, l-Italja, Spanja, Franza, il-Polonja kif ukoll it-Turkija. Iççertifikati b’˙ames stilel mill-organizzazzjoniEuroNCAP, l-urban crossover tal-2008 huwa l-unikamudell f’dan is-segment li joffri ˙ames modi ta’ traz-zjoni, permezz tat-teknolo©ija grip control. Din is-sis-tema ta’ kontroll g˙as-sewqan tassoçja l-kontroll tat-traz-zjoni mat-tyres mud & snow ma˙suba g˙ax-xitwa(3PMSF: 3 Peaks Mountain Snow Flake).

Id-dimensjoni internazzjonali kienet inkluΩa g˙all-ispeçifikazzjoni g˙all-2008 mill-bidu: din hija l-ewwelkarozza tad-ditta li se tkun iddisinjata fl-istess ˙in minnu g˙al g˙add ta’ Ωoni ©eografiçi. Prodotta wkollf’Wuhan fiç-Çina u riçentament imnedija f’dan il-pajjiΩ,il-Peugeot 2008 rrekordjat ukoll iktar minn 22,000 ordni.Dan il-momentum internazzjonali se jkun lest fl-2015mill-produzzjoni tal-Peugeot 2008 fl-impjant f’Porto Realfil-BraΩil, filwaqt li o˙tha l-kbira, il-Peugeot 2008 DKR setkun qed tikkompeti fid-Dakar Rally f’Jannar b˙ala partimit-tim Peugeot Total.

L-impjant muLhouse pproduÇa 200,000 peuGeot 2008

22 07|12|2014 KÓkullhadd.com KARozzI

B˙alissa fl-Easysell Showroom, fi Triq l-Imdina, Óal Qormi, qed tittella’ wirja ta’ mudelli ta’ vetturi,mill-G˙aqda Die Cast & Scale Model Society.

Din hija l-g˙axar wirja annwali li qed tittella’ f’din ix-showroom minn din l-g˙aqda li twaqqfet fis-sena 2001. Esibiti hemm madwar 1,500 vettura, kollha differenti. Fost il-bosta mudelli li nsibuhemm kollezzjoni ta’ mudelli u affarijiet b’konnessjoni mal-films ta’ James Bond. Hemm ukolldiversi kollezzjonijiet uniçi ta’ mudelli antiki Ewropej u moderni. Hemm g˙all-wiri wkoll mudellita’ ajruplani militari, vetturi tal-kostruzzjoni, karozzi antiki, moderni, sportivi u o˙rajn, kollha fuqskali diversi.

Fost l-attrazzjonijiet uniçi li wie˙ed isib f’din il-wirja, hemm mudelli ta’ xarabanks ma˙duma bl-idejn u miΩbug˙in bil-kuluri tar-rotot kif kienu fl-img˙oddi. Attrazzjoni o˙ra, li ti©bed l-attenzjonita’ bosta, huwa mudell uniku ta’ Park9 tal-Arjuport Internazzjonali ta’ Malta fuq skala 1:200. Danhuwa komplut b’kollox, bit-terminal, ajruplani ta’ diversi kumpaniji, vetturi u nies, kollox fuq skala1:200.

B˙al kull sena, l-attrazzjoni ewlenija, tibqa’ l-mudell ta’ çirklu tradizzjonali, uniku wkoll f’pajjiΩ-na, li huwa komplut minn kollox. Il-mudelli ta’ çirklu huma popolari ˙afna fl-Ingilterra, iΩda mhuxl-istess f’pajjiΩna. Dan huwa komplut b’vetturi relatati, figuri, annimali, dwal, fun park u ˙afnaaktar, kollox fuq skala 1:50, flimkien mat-tinda ewlenija.

Esibita g˙all-ewwel darba nsibu vettura reali, unika f’pajjiΩna. Din hija Mini Van li ©ie restawratriçenti minn wie˙ed mill-membri tal-istess g˙aqda, vann replika tal-AA Road Service, kumpanijapopolari ferm fir-Renju Unit, il-post minn fejn ori©inat il-Mini klassika.

G˙al din il-wirja hemm mat-30 parteçipant, kollha membri tal-istess g˙aqda msemmija, fost il-45membru msie˙ba mal-g˙aqda.

Din il-wirja nfet˙et nhar il-Hamis li g˙adda u preΩenti kien hemm l-Onorevoli Chris Agius,Segretarju Parlamentari g˙ar-Riçerka, Innovazzjoni, Ûg˙aΩag˙ u Sport, u tkun miftu˙a llum mid-9am sat-8pm u g˙ada, festa pubblika, tifta˙ mid-9am sas-6pm.

L-G˙aqda Die Cast & Scale Model Society tixtieq tirringrazzja lil kull min Ωar din il-wirja unikas’issa. Ringrazzjament speçjali jmur g˙all-familja ta’ Tumas Group tal-g˙ajnuna li din l-g˙aqda ssibming˙andhom is-sena kollha. Óajr speçjali jmur ukoll g˙all-isponsors kollha.

Kull min jixtieq jag˙mel kuntatt mal-g˙aqda huwa m˙e©©e© biex iΩur il-wirja li qed tittella’ b˙alis-sa, kif ukoll iΩur il-pagna ta’ Facebook, inkella jibg˙at email fuq diecastandscalemodel@gmail.com

WIRjA TA’ MINjATuRI

Il-karozza tar-rally l-AudiQuattro S1

Din is-sena l-attrazzjoni ewlenijase tkun il-karozza tar-rally l-AudiQuattro S1 mibnija minnProspeed Motorsport u misjuqamiç-champion tal-2014 tal-FIAEuropean Hillclimb Cup NikolayZlatkov, mill-Bulgarija, li se jkunqed joffri divertimenti lill-fololmi©bura waqt l-edizzjoni ta’ dinis-sena ta’ Paqpaqli G˙al L-Istrina. Matul il-©urnata Zlatkovse jkun qed iwettaq ir-rallytieg˙u fuq iç-çirkwit erba’ darbi-et.L-Audi Quattro S1 kienet karoz-

za tar-rally popolari ˙afna li fit-tmeninijiet ikkompetiet fil-kam-pjonati tal-WRC. Tinbieg˙ ukollb˙ala karozza tal-produzzjonif’g˙add limitat. Fil-formamag˙mula g˙at-triq, il-magnakienet kapaçi tipproduçi 302bhp fejn inizjalment il-karozzital-kompetizzjoni kienu kapaçijipproduçu biss madwar 444bhp. Il-Prospeed Audi S1 kienettipproduçi 770bhp.

It-Toyota TS030 Hybrid LeMans

Attrazzjoni o˙ra se tkun is-super-car minn Le Mans, it-ToyotaTS030. Fl-2012 il-karozzapparteçipat fit-24 Hours tal-LeMans, fejn fil-kategorija tal-LMP1kienu pparteçipaw Ωew© karozzi,u saret l-ewwel karozza ibridam˙addma mill-petrol li pparteçi-pat fl-FIA World EnduranceChampionship. Is-supercarreb˙et g˙add ta’ avvenimentifosthom is-6hours ta’ Sao Paolo,Fuji, Shanghai, Fuji u l-Ba˙rejnb’sewwieqa rinomati tal-F1 b˙alSebastien Buemi, AlexanderWurz u Kazuki Nakajima.

It-Toyota TS030 hijamg˙ammra b’magna V8 ta’ 3.4-litri b’530bhp b’aspirazzjoni nor-mali flimkien ma’ mutur elettrikub’baΩi ta’ superkapaçitatur ta’300bhp.

Spettakli live

Wie˙ed mis-suççessi ewlenin tal-avveniment kien l-ispettaklu live

li jittella’ g˙all-eluf ta’ persuni lijin©abru g˙all-avveniment. L-ispettaklu prinçipali ta’ din is-sena, li se jsir darbtejn, se jinklu-di stunt show bil-kollaborazzjonikon©unta tal-Pulizija, id-Dipartiment tal-Protezzjoni Çivilikif ukoll il-Forzi Armati ta’ Maltafejn, b’mod drammatiku ˙afna,Ωew© karozzi tal-pulizija se ji©ruwara karozza ma˙ruba, u dan sejinkludi g˙add ta’ sorpriΩi.

Is-sezzjoni tal-ispettakli se tin-kludi wkoll it-Team MaximumLock minn Malta, b’g˙add ta’wirjiet ta’ drifting u stunts. It-Team Maximum Lock g˙amelshows barra minn Malta, fir-Renju Unit u fil-Ba˙rejn, fostpajjiΩi o˙ra. Matul ix-showstag˙hom it-tim qed jaççetta lijtella’ passi©©ieri g˙al rikbietb’g˙otja ta’ donazzjoni g˙al L-Istrina.Il-live show se jinkludi wkoll il-

Maltese Stunt Bikers bil-parteçi-pazzjoni ta’ erba’ muturi kif ukolll-Audi Quattro S1 rally perfor-mance msemmija qabel.

Esperjenza ta’ sewqan fuqPorsche, Nissan u Radical

Element importanti ta’ PaqpaqliG˙al L-Istrina huwa l-opportu-nità li l-pubbliku jing˙ata biexisuq u˙ud mill-aktar supercarsveloçi, kif ukoll l-opportunità lijirkeb f’karozzi b˙al dawn. Din

is-sena, id-dilettanti tal-karozzi sejkollhom l-opportunità lijsuqu/jirkbu f’firxa ta’ karozziPorsche, Nissan u Radical,b’g˙otja ta’ donazzjoni.

L-aktar karozza riçenti tat-triq/tal-korsa tal-Porsche, in-991GT3 kif ukoll l-aktar Carrera 4Sriçenti u l-aktar Macanb’sa˙˙itha, il-Macan Turbo sejkunu disponibbli biex il-viΩita-turi jsuquhom, b’g˙otja ta’ don-azzjoni. G˙alliem professjonalital-Porsche se jittajjar minnPorsche g˙al Paqpaqli g˙al L-Istrina biex jag˙ti pariri lin-nieskif jesperjenzaw il-potenzjal s˙i˙tal-prestazzjoni tal-GT3. Is-sidienlokali tal-Porsche huma mistied-na jie˙du vanta©© u jirçievustruzzjonijiet dwar is-sewqan fuqil-vetturi tag˙hom stess il-©urnataqabel l-avveniment fil-post fejnse jsir Paqpaqli. Din is-sena sejkun hemm wa˙da mill-akbarkongregazzjonijiet ta’ karozziPorsche, b’aktar minn 60Porsche g˙all-wiri u Porscheso˙ra disponibbli biex jinstaqujew jintrikbu.

Se jkun hemm ukoll Ωew©Nissan GT-Rs li l-persuni interes-sati jistg˙u jirkbu fihom.Il-Porsches u n-Nissans se jinstaqufuq çirkwit li se jinkludi sprintfuq it-taxiway kif ukoll chicanesbiex tinkiseb l-aqwa prestazzjonital-vetturi.

Minbarra l-isport awtomobilis-

tiku lokali, il-familja Camilleri, biHubert u t-tfal tieg˙u Kurt uKeith – li dan tal-a˙˙ar jag˙melparti mill-Malta Formula Racing –se jkunu qed isuqu Ω-Ωew©karozzi Radical Prosport u sejkunu qed jaççettaw ukoll lijtellg˙u passi©©ieri mag˙hom.

Attrazzjonijiet g˙all-familji u t-tfal

L-avveniment huwa wkoll ©urna-ta ta’ divertimenti g˙all-familji ut-tfal b’divertiment il-©urnatakollha u attivitajiet g˙at-tfal.Spettaklu bil-klieb tal-Pulizija, iΩ-Ωona g˙at-tfal fejn se jkun hemmil-fun bus u animaturi huma bissftit mill-attrazzjonijiet li ©ewinkluΩi fil-programm ta’ din is-sena. Se jkun hemm spazjubiΩΩejjed disponibbli g˙all-parke©© u l-viΩitaturi se jkunujistg˙u juΩaw servizz ta’ shuttlebus mill-façilitajiet tal-park andride.Id-dettalji tal-edizzjoni ta’ din is-

sena ng˙ataw waqt tnedija g˙all-©urnalisti preseduta mill-President ta’ Malta Marie-LouiseColeiro Preca u t-tim organizzat-tiv. Hija qalet li, mas-snin, l-avveniment kiseb suççess kbir u©ibed eluf ta’ nies, filwaqt lijin©abru l-fondi g˙al L-Istrina.

“Paqpaqli G˙al L-Istrina huwaavveniment kbir li jlaqqa’flimkien familji, dilettanti u fans

tal-karozzi, u l-pubbliku in©ener-ali biex jimmiraw il-karozzi tal-˙olm tag˙hom f’post wie˙ed.Minn qalbi nixtieq nirringrazzjalit-tim organizzattiv kif ukoll id-diversi parteçipanti li g˙amludan l-avveniment possibbli.Ninsab ˙erqana li nkun hemmfis-7 ta’ Diçembru,flimkien mal-eluf ta’ viΩitaturi li se jkunu qediΩuru l-avveniment dakinhar,”qalet il-President ta’ Malta Marie-Louise Coleiro Preca.

L-organizzatur, TonioDarmanin, qal: “Ixeg˙lu l-magnitag˙kom! Paqpaqli G˙al L-Istrinasaret wa˙da mill-attrazzjonijietfil-kalendarju motoristiku Malti ukontributur ewlieni g˙al fondig˙al L-Istrina u l-MaltaCommunity Chest Fund. Mill-ori©ini umli tag˙ha disa’ snin ilu,saret avveniment massiv bil-parteçipazzjoni ta’ mijiet ta’ dilet-tanti tal-karozzi u g˙aqdietlokali, u eluf ta’ Maltin li jattendubiex ji©bru fondi g˙al din il-kawΩa nobbli.”

Paqpaqli G˙al L-Istrina saretwa˙da mill-avvenimenti ewleninfil-kalendarju motoristiku Malti ukontributur ewlieni lejn fondig˙al L-Istrina u l-MaltaCommunity Chest Fund. L-avveniment popolari annwaliMalti tal-karozzi huwa organizzatminn tim ta’ voluntiera g˙an-nom tal-Malta Community ChestFund.

Aktar tag˙rif dwar l-avveni-ment, ir-rikbiet tal-˙olm, l-isprints fuq it-taxi way u ç-çirk-wit tal-isfida tal-˙in jista’ jinkisebbilli tibg˙at email fuq: paq-paqli2014@gmail.com u ssegwi l-pa©na ta’ Facebook ta’ PaqpaqliG˙al L-Istrina’ g˙all-a˙˙ara©©ornamenti.

Paqpaqli G˙al L-Istrina se ssirfis-7 ta’ Diçembru bejn id-09.00am u t-15.30pm. Id-d˙ulg˙ax-show se jkun bi prezznominali ta’ €10 g˙all-adulti u €2g˙at-tfal ta˙t it-12-il sena u d-d˙ul kollu se jmur g˙all-kam-panja ta’ L-Istrina u l-MaltaCommunity Chest Fund.

Il-biljetti jistg˙u jinxtraw mill-uffiççji tal-Malta CommunityChest Fund fil-Palazz ta’ Sant’Anton, jew mal-bieb fil-©urnata.

PAQPAQLI GÓAL L-ISTRINA 2014

kuLturA kÓ 07|12|2014 23kullhadd.com

Is-sitt edizzjoni ta’ Bethlehem f’G˙ajnsielem se tkun inawgurata nhar is-Sibt, 6 ta’ Dicembru u g˙aldarb’o˙ra se ter©a’ toffri l-esperjenza unika tal-©rajja tat-twelid ta’ Gesù Bambin.

Il-President tar-Repubblika Marie-Louise Coleiro Preca se tinawgura din l-edizzjoni.Il-Kumitat Organizzattiv mag˙mul mill-Kunsill Lokali ta’ G˙ajnsielem, il-Ministeru ta’ G˙awdex, il-

parroçça Madonna ta’ Loretu u l-g˙aqdiet mhux governattivi ta’ G˙ajnsielem ilu g˙al dawn l-a˙˙arxhur jiltaqa’ u jipprepara g˙al dan l-avveniment li ta’ kull sena ji©bed eluf ta’ persuni.

Din is-sena dan il-Kumitat ˙adem id f’id mal-Kumitat Milied f’G˙awdex li twaqqaf mill-Ministrug˙al Ghawdex Anton Refalo.

Tul l-a˙˙ar ©img˙at, numru ta’ voluntiera flimkien ma’ impjegati tal-Kunsill Lokali ta’ G˙ajnsielemu l-Ministeru ta’ G˙awdex, ittrasformaw Ta’ Passi f’villa©© s˙i˙ simili g˙al Bethlehem ta’ elfejn senailu.

L-attrazzjonijiet prinçipali f’dan il-villa©© tan-Natività jinkludu l-˙anut tal-mastrudaxxa, il-˙addied,il-furnar, it-taverna u s-suq tal-˙xejjex, dawk li jag˙mlu l-˙wejje© mis-suf, is-suq tal-arti©©janat, il-qieg˙a u d-diversi g˙elieqi bir-rag˙ajja u l-annimali.

Din is-sena, Forti Chambray se tinbidel f’villa©© tar-Rumani filwaqt li wie˙ed se jkollu wkollopportunità li jitla’ fuq dg˙ajsa li se tkun mixja tul ix-xmara. Se tirritorna wkoll il-lukanda li se jkoll-ha tliet kmamar g˙all-kiri fejn wie˙ed jista’ jg˙ix l-esperjenza tal-˙ajja ta’ elfejn sena ilu. Çertament li l-qofol ta’ Bethlehem f’G˙ajnsielem hija l-grotta tal-Bambin Ìesù.Ta’ min jg˙id li f’dan il-presepju jie˙du sehem aktar minn 150 attur. Bethlehem f’G˙ajnsielem ikun

animat kull nhar ta’ Sibt, Óadd u festi pubbliçi, bil-qofol tieg˙u jkun nhar il-Óadd 4 ta’ Jannar bil-mi©ja tas-Slaten Ma©i.

Aktar informazzjoni fuq www.ghajnsielem.com/bethlehem

BethLehem f’GÓAjnSieLem B’AttrAzzjOnijiet ÌOddA

L-G˙aqda Wirjiet San ÌuΩepp Óaddiem ta’Birkirkara, ser tkun qed torganizza, g˙at-12-il senakonsekuttiva, il-wirja annwali tal-presepji.

F’din il-wirja wie˙ed jista’ jsib g˙add ©mielu ta’presepji ta’ kull daqs u g˙amla, kif ukoll Bambini,kwadri u o©©etti o˙ra relatati mal-Milied. Fil-biçça l-kbira tag˙hom l-o©©etti esibiti huma mag˙mulin bl-idejn mill-esibituri nfushom. Barra minn hekk, serikun hemm esibiti wkoll xi presepji, Bambini ukwadri antiki li ser ikunu qed jintwerew fil-pubbliku

g˙all-ewwel darba.Waqt il-©ranet tal-wirja ser isir ukoll bejg˙ ta’ pon-

sjetti, pjanti u ˙elu tal-Milied. Ikun hemm ukoll barΩg˙ir fejn wie˙ed jista’ jie˙u xi ˙a©a mal-familja jew˙bieb.

Il-wirja ser tittella’ fiç-çentru parrokkjali SanÌuΩepp Óaddiem, Nru 71, Triq Bwieraq, Birkirkara.Tifta˙ nhar it-Tnejn 8 ta’ Diçembru u tibqa’ miftu˙asal-Óadd 28 ta’ Diçembru. Il-˙inijiet tal-ftu˙ ikunukuljum mid-9am sa 12pm u mill-4pm sat-8pm.

Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb minn fuq il-pow-ster uffiçjali jew inkella mis-sit elettroniku tal-G˙aqda Wirjiet San ÌuΩepp Óaddiem:wirjasgh.webs.com, u mill-pa©na tal-g˙aqda fuqFacebook. Id-d˙ul g˙al din il-wirja huwa kompleta-ment b'xejn.

Din il-wirja hija wa˙da li mhux ta’ min jitlifha,speçjalment g˙al min huwa dilettant tal-presepju, kifukoll g˙al kull min jixtieq jid˙ol fl-ispirtu tal-©ranetsbie˙ tal-Milied.

WirjA tA’ preSepji f’BirkirkArA

“Mela darba, u forsi aktar minn darbtejn fil-˙sieb, jew inkella meladarba fuq xi tila safja…” L-arti ta’ Seyran Gasparyan t˙addan dak lihu g˙adda minnu, dak li jag˙raf, jew li kien jag˙raf jiddistingwif’˙ajtu.

L-espressjoni artistika tieg˙u tisvol©i f’xeni ta’ stejjer folkloristiçi, ta’le©©endi u ta’ mitolo©ijja, jew timra˙ fil-˙ajja ta’ kuljum tal-bdiewajew tal-bennejja.

L-atmosfera hija l-uniku fatt mehmuΩ fiss b’mod regolari fix-xog˙lijiet ta’ Seyran, filwaqt li l-ilwien u l-forom jixhdu ru˙hom f’fig-uri mdendla fiΩ-Ωmien, f’dinja tag˙hom. Filwaqt li wie˙ed jista’ josser-vahom fil-vja©© orbitali tag˙hom, dawn qatt ma jiffissaw ˙arsithomlejk.Artist b’perspettiva unika u universali, imqanqla mill-valuri li ssawret

fihom, mag˙mula minn forma ta’ kultura b’idea çara ta’ dak kollu lihu tajjeb jew ˙aΩin – il-kultura Armena.

Fix-xog˙ol kreattiv tieg˙u wie˙ed ma jarax bidwi, iΩda lill-bidwi,ma jarax omm b’tarbija mwieΩna f’˙o©orha, iΩda lill-omm li ©©orr lilbinha b˙allikieku f’din l-imma©ni l-artist ipin©i l-qofol ta’ xi jfisser litkun omm – it-tifsira tieg˙u stess.Tvarja minn opra g˙al o˙ra t-teknika li jesprimi ru˙u biha – ma hija

qatt persistenti. Kif wie˙ed jieqaf josserva xog˙ol Seyran jilma˙ traççita’ kubiΩmu, tad-daqqa tal-id Fawvista, u fil-pjanuri li jo˙loq jara l-modi u manjieri tal-impressjonisti. L-artist qatt ma taqbdu jaqbeΩfavur xi tip ta’ stil fuq ie˙or; anzi, minflok, jg˙addi minn wie˙ed g˙alie˙or u jag˙mel uΩu minnhom b’˙ila straordinarja.

Nikkunsidra l-g˙amla tal-opri tieg˙u daqslikieku kienu dawk ta’bennej. Waqt li jibni l-˙in biex jevolvi l-kapaçità kreattiva, ikunqieg˙ed jibni wkoll spazji fil-qalba tal-arti tieg˙u ©ebla b’©ebla, linjab’linja u b’daqqa wara l-o˙ra tal-pinzell. Huwa çert, g˙al min josserval-arti ta’ Seyran, li fil-kuluri u fl-g˙amla, ma huwiex ser jiltaqa’ ma’Ωoni impreçiΩi, la f’partijiet mimlija u lanqas f’dawk riflessi b’xe˙tamneΩΩa fil-kompoΩizzjonijiet ekwilibrati tieg˙u…“Mela darba, u forsi aktar minn darbtejn fil-˙sieb, u wara, bla dubju,

mibnija fuq tila safja…”Tamar Hayduke

L-Arti tA’ SeyrAn GASpAryAn f’SO GALerie

24 07|12|2014 kÓkullhadd.com kalejdoskopju

KALEJDOSKOPJU: FATTI MIÌBURA MINN CHARLES B. SPITERI

1842: L-Orkestra Filarmonika ta’ New York tag˙ti l-ewwel wirjatag˙ha.

1888: John Boyd Dunlop jikseb il-patent g˙all-invenzjoni tieg˙utat-tyre tal-lastiku pnewmatiku, g˙alkemm aktar tard instab li l-prinçipju g˙at-tyre pnewmatiku kien di©à re©istrat fl-1846.

1941: Pearl Harbor. Data li titqies b’infamja min-Navy Amerikanafil-Hawajj, hekk kif Pearl Harbor safa attakkat mill-ÌappuniΩi, liqatlu 2,402 min-nies, g˙errqu erba’ bastimenti tal-gwerraAmerikani u qerdu 188 ajruplan Amerikan.

1992: Membri tal-Università ta’ Texas inqabdu jisirqu b’kemmjiswew $22,000 f’affarijiet ming˙and merkanti ÌappuniΩi. Humakienu l-Ìappun, g˙ax il-jum ta’ qabel lag˙bu log˙ba ballun tal-NCAA.

1993: Il-kirurga Joycelyn Elders issostni li l-le©iΩlazzjoni fuq id-drogi titlob aktar studju u tista’ tnaqqas ir-rata tal-akkuΩi. Binhata’ 28 sena safa arrestat ˙mistax wara, talli fis-sajf ta’ qabelinqabad ibig˙ il-kokaina lil pulizija travestit.

1995: Il-vettura spazjali Galileo kienet skedata biex tasal fi Jupiterillum.

2000: Uffiçjali Amerikani ˙abbru li hemm xhieda suffiçjenti fis-suspetti tal-ibbumbardjar tad-destroyer Amerikan USS Cole fil-Jemen. Huma sostnew li wara l-ibbumbardjar kien hemm l-orga-nizzazzjoni ta’ Osama bin Laden.

Ìraw bÓal-lum

Pearl Harbor

it-‘terminator’ russu

Suldat Russu jidher li qarraq bil-mewt, wara li filmat tieg˙u deherfil-pubbliku, b’˙abib jaqlag˙lu l-bullet li kellu f’mo˙˙u, bi tnalja.

Is-suldat, li tlaqqam ‘it-Terminator Russu’, inqabad fl-ispararbejn il-militanti Russi u Çeçeni. Fil-vidjow, is-suldat jidher blabiΩa’ u kalm g˙all-a˙˙ar fil-proçeduri li sarulu.

Il-bullet da˙litlu bejn g˙ajnejh u ˙abibu ma kellux triq o˙rag˙ajr li jaqlag˙hielu bi tnalja g˙ax ma kellhom ebda tag˙mirmediku. Din l-operazzjoni ˙adet ftit minuti biex tlestiet, g˙ax makienx façli tinqala’.

G˙alkemm il-kaΩ se˙˙ fis-sena 2000, kien issa li l-vidjow kisebil-popolarità, wara li xi ˙add tefg˙u fuq l-internet.

Min˙abba l-kura©©, il-kalma u l-mod xejn emozzjonali li wera s-suldat tqabbel ma’ Arnold Schwarzenegger, fil-parti tieg˙u ta’ TheTerminator.

mill-istatistika maltijaMir-rapporti tal-Uff iççjuNazzjonali tal-Istatistika, jid-her çar l i paj j iΩna g˙adujgawdi popolarità qawwijaman-nies ta’ çerta età. IΩdadawk iΩg˙ar fl-età, ukoll qedifittxu biex jesperjenzaw x’tof-fri din il-gΩira Mediterranja.

Hu stabbilit li mit-turisti li©ew fostna f’Lulju li g˙adda,l-aktar li kellna kienu dawkfl-età ta’ bejn i l -25 u l-44sena. Dawn la˙˙qu g˙al

67,131 ru˙. Imbag˙ad kien hemm iΩ-

Ωg˙aΩag˙ sa 24 sena, li t-totaltag˙hom la˙˙aq g˙al 60,983.Warajhom it-turisti ta’ bejn l-45 u l-64 sena. B’kollox,f ’Lul ju ©ew b˙ala turist i55,819. Ix-xju˙ ta’ bejn il-65sena u aktar – li la˙qu l-gwer-ra u jaf qattg˙u xi Ωmien fost-na, ammontaw g˙al 13,457.Fost l-istess turisti kien hemm141,885 li ©ew g˙all-ewwel

darba; 55,504 turisti li ji©usikwit; 41,307 turisti li ©ewg˙all-inqas darba fis-sena u14,197 l i ©ew mill- inqasdarbtejn fis-sena.

Meta wie˙ed ikompli jistud-ja r-rapport tal-Uff iççjuNazzjonali tal-Istatistika jsib li,mit-turisti kollha li ©ew fost-na, kien hemm 102,440 ra©elu 94,949 mara. Minn dawn,192,627 waslu bl-ajru waqt li4,762 ©ew bil-ba˙ar.

studju fuq l-eqdem statwa kbira fid-dinjaXjentisti fil-Ìermanja jinsabuqrib li jsibu d-data ta’ statwaantika tal-injam li, skonthuma, fiha marki g˙al kodiçisigrieti miktuba madwar 9,500sena ilu – aktarx l-eqdemo©©ett tax-xorti t ieg˙u, linsibu fuq il-pjaneta.

L-idolu tal-biΩa’ Shigir hudarbtejn eqdem mill-piramidital-E©ittu u kien im˙aresb˙allikieku kien f’kapsula taΩ-Ωmien, fit-truf tal-Punent tas-Siberja.

Issa, esperti Russi jg˙idu lidan l-o©©ett qadim fih kodi-fikazzjoni fuq il-˙olqien tad-dinja – li qed jitqies b˙alamessa©© g˙all-bniedem mod-ern minn dawk tal-eraMesolitika ta’ Ûmien il-Óa©ar.

Ix-xjentisti ÌermaniΩi issajinsabu qrib li jag˙tu d-datapreçiΩa ta’ din l-istatwa, li hi

artefatt mill-aqwa, u r-riΩultatise jkunu mag˙rufa bejn Frar uMarzu li ©ej.

Minn dak li ˙are© s’issajing˙ad li l- istatwa ©ietimnaqqxa b’mg˙arfa tal-©ebelfuq si©ra konifera. Illum fihatul ta’ 2.8 metri (disa’ piedi uΩew© pulzieri), iΩda ori©inarja-ment kienet ta’ 5.3 metri (17-ilpied u tliet pulzieri) g˙oli ta’dar b’Ωew© sulari.

G˙alkemm kienet skolpitamadwar 7,500 Qabel Kristu,instabet fl-1890 f’Kirovgrad,fir-re©jun ta’ Sverdlovsk, fil-Muntanji Urali.

It-tul nieqes tag˙ha, madwarΩew© metri (sitt piedi u ˙amespulzieri), intilfu waqt it-taqlibpolitiku fir-Russja fis-seklug˙oxrin, g˙alkemm l-arkeo-logu Siberjan VladimirTolmachev kien la˙aq pin©a l-

imma©ni kollha, u l-espertijsostnu li l-messa©©i mnaqqxafl-ornament g˙adhom misterjug˙all-bniedem modern.

Min skolpa l-istatwa g˙amelfiha sebat uçu˙, li wie˙edminnhom biss hu tridimen-sjonali.

Qed jing˙ad li l-uçu˙ jistg˙ujkunu ta’ spirti li g˙exu fid-dinja, fl-antik.

Il-Professur Mikhail Zhilin,fittiex ewlieni mill-AkkademjaRussa tax-Xjenza u l-Istitut tal-Arkeolo©ija, kien rappurtat liqal: “Qed nistudjaw dan l-idolu b’rispett im˙allat mal-biΩa’, g˙ax in˙ossu li hu xi˙a©a ˙ajja u fl-istess waqtkumplikat g˙all-a˙˙ar.Permezz ta’ dan l-idolu n-nieskienu qed jg˙addu l-g˙arfientag˙hom lin-nies ta’ wara-jhom.”

KUN AF KÓ 07|12|2014 25kullhadd.com

KURÛITAJIET MINN HAWN U MINN HEMMKITBA TA’SAVIOUR MAMO

Fti t aktar minn seklu i lu,sewwasew f is-26 ta ’Awwissu 1883 fuq il-gΩiravulkanika ta ’ Krakatau(Krakatoa) f l - IndoneΩja,gΩira li qatt ma n˙ass theΩΩiΩhekk kbir fuqha, splodavulkan li qered kollox fil-madwar. L-iΩbroff ta’ dan il-vulkan kien deskritt b˙ala l-akbar diΩastru natural i ukatastrof iku kemm i lhateΩisti d-dinja. L-effett ta’ dinl-ispluΩjoni n˙ass mad-dinjakollha. Trab iswed kien ittaj-jar fl-atmosfera u bir-ri˙ kienin©arr sa New York. Il-˙osskien instema’ 3,000 mil ’ilbog˙od. Dan l- istess trabaffettwa r-ra©©i tax-xemx ukka©una t ibdi l f l - is ta©unig˙al ˙afna snin.

Bl-ispluΩjoni, il-©ebel u t-terrapin li waqa’ fil-ba˙arikka©una mew© kbir (tsuna-mi) ta’ 40 metru (120 pied).Dan il-mew© kien qatel mas-36,000 ru˙ li kienu jg˙ixumal-kosta fl-Istrett ta’ Sundaf’Java u l-GΩejjer Sumatra.Dan il-mew© kolossali nfirexmal-Oçean Indjan, f i l -Paçifiku, il-kosta tal-Punenttal-Amerika t’Isfel u sa˙ansi-tra wasal sal-Kanal IngliΩ.Ta’ min jg˙id l i tant tarmaterjal minn dan il-vulkanl i n˙olqot gΩira ta ’ 2,600

pied g˙oli (790 metru). Fuql-istess art kien sar Ωbroffie˙or f is -sena 416 WaraKristu li qered g˙al kolloxwa˙da mit-tl iet gΩejjer ta’erba’ mili kwadri. IΩ-Ωew©gΩej jer l -o˙ra, Verlaten uLang, baqg˙u jeΩistu.

Beda ji©ma’

Wara 200 sena li l-vulkankien r ieqed g˙al kol lox,bdew jer©g˙u j in˙assu xitheΩΩiΩ ta˙t l-art u deher xidu˙˙an abjad minn xi toqba’l hemm u ’l hawn. Kienet is-sena 1883 fe jn, nis tg˙ung˙idu, beda jidher xi sinjalta’ xi attività fil-vulkan. Fil-21 ta’ Mejju 1883 kien sarterremot qawwi u dan i l -vulkan tajjar ˙afna lava fejninstema’ mal-160km ’ lbog˙od. Waqt l-iΩbroff, bedajtir ˙afna fwar u rmied iswedakkumpanjat bi spluzzjoniji-et frekwenti u lava ttir sa 11-il kilometru ’l fuq fis-sema.Fil-11 ta’ Awwissu nfet˙utliet bokok o˙ra u bdew ita-jru kwantità ta’ lava u ©ebelkbir imdewweb. Ft i t f t i tinfet˙u 11-il bokka o˙ra, ita-j ru fwar u kul l xorta ta ’materjal ie˙or. Kienet qishawaslet l -a˙˙ar tad-dinja .Xeni tal-biΩa’. Dan ma kienx

biΩΩejjed g˙ax fis-1pm tas-26ta ’ Awwissu 1883, l -ispluΩjoniet Ωdiedu bi l -qawwi. Vapuri l i kienujba˙˙ru 120 ki lometrubog˙od kienu rrapurtaw liraw du˙˙an iswed ˙iere©minn vulkan. Xjentisti qalu lit - toqba ta l -vulkan kienet1,000 metru minn na˙ag˙all-o˙ra b’50 metru fond.Ma kellhiex sfog biΩΩejjedg˙ax fil-parti ta’ fuq kienhemm ˙afna lava mag˙qudau b’hekk in˙olqot pressjonikbira li kka©unat spluΩjoniqawwija.

SpluΩjoni li rieg˙det id-dinja

Fis-26 u s-27 ta’ Awwissu1883, saru erba’ spluΩjonijietkbar. Wa˙da fil-5.07pm fejnta j ret kwanti tà ta ’ rmiediswed. L-g˙ada filg˙odu, fis-27 tax-xahar, se˙˙ew tlietspluΩjonijiet o˙ra fejn farrkug˙al kollox l-istess gΩira. Dinkienet meqjusa b˙ala l-akbarspluΩjoni l i qatt saret fuqwiçç id-dinja . Bl- is tessspluΩjoni nfet˙u ˙afna xquqkbar tul il-muntanja. Minndawn ix-xquq ˙ar©et kwan-tità ta’ lava li çarçret ’l isfelle jn i l -ba˙ar. Mal l i l - lavamdewba bdiet tmiss mal-

ba˙ar, in˙oloq fwar intens lig˙atta g˙al kollox il-vulkanu l-madwar. Bit-theΩΩiΩa u©ebel kbir li waqa’ fil-ba˙arin˙oloq mew© kbir l ig˙erreq ˙afna dg˙aj jes ukisser numru kbir ta’ djar.Kien ikkalkulat minn espertili dawk l-erba’ spluΩjonijietkienu ekwivalenti g˙al 200miljun tunnellata ta’ TNT. Fiftit kliem, 10,000 darba aktarmill-bomba atomika li kienetinxte˙tet fuq Hiroshima.

Wara l-ispluΩjoni terz bisskien fadal mil l -gΩira fuqwiçç il-ba˙ar. Il-bqija saret©ebel kbir mifrux mad-dawra kollha. In˙olqot ukollgΩira Ωg˙ira l i ssemmietAnak Krakatau u li hija attivasal-lum, bil-probbabbiltà li xidarba din tit˙ajjar b˙al ta’qabi lha. Vapuri l i kienujba˙˙ru f ’dawk l- in˙awikienu rraportaw li fuq i l-gverta tal-bast iment niΩelammont sostanzjali ta’ trabiswed t let t i j iem wara l -isbroff.

Distanza ta’ 257 mil mad-war i l -vulkan kienetwaqg˙et dalma totali g˙altlett ijiem s˙a˙. Il-˙ajja bdiet©ej ja g˙an-normal wara˙ames snin min˙abba li l-ista©uni t˙arbtu. La kien jitla’˙axix u lanqas annimali ma

kien fadal. G˙al g˙axar xhurs˙a˙ l-ebda qoxra tal-ba˙arma setg˙et tba˙˙ar qrib il-gΩira min˙abba l-kwantità ta’debri u ˙uffief li kien hemmf’wiçç il-ba˙ar. Bl-ispluΩjonin˙olqot press joni f l -ar ja(shock wave) li daret mad-dinja seba’ darbiet f’˙amestijiem. Is-s˙ab iswed infirexlejn in-na˙a ta’ fuq tad-dinjau dam g˙al-13-il jum s˙a˙jg˙at t i r - ra©©i tax-xemx.G˙al t l ie t xhur, kul lfilg˙axija, is-sema kienet tid-her ˙adrani ja u bi ˙muramhux tas-soltu. Fl-Ewropa ul-Amerika wkoll kienu rawdifferenza fid-dawl tax-xemxg˙al tliet snin.

TheΩΩiΩ riçenti

Fil-25 ta’ Jannar 1935 tfaççatbokka o˙ra mill-ba˙ar. Danil-vulkan ma jridx joqg˙odkwiet . F ’Diçembru 1959donnu kien se j is tenba˙g˙ax tajjar xi lava b’mod ftitallarmanti.

Ta’ spiss jin˙assu theΩΩiΩli j˙assbuk ˙aΩin. L-a˙˙arΩbroff ta’ dan il-vulkan kienf’Marzu 1994 u baqa’ jkarwatkwaΩi sena. Ta’ min jg˙id lidan il-vulkan qieg˙ed dejjemjikber bil-mod il-mod. Tg˙idg˙ad jer©a’ jag˙milha?

L-AKBAR KATASTROFI LI QATT SARET FID-DINJA

26 07|12|2014 MADWARNAKÓkullhadd.com

Il-prospett li negozju lokali jikberf’kumpanija globali Ωdied bil-kbirg˙al 17-il kumpanija Maltija warali ntg˙aΩlu mill-programm GoGlobal (Mur Globali) – inizjattivammexxija minn Malta Enterpriseu li g˙andha l-appo©© ta’ HSBCBank Malta.

Is-sidien u rappreΩentanti tan-negozji mag˙Ωula ˙adu sehemf’çerimonja li saret biex ikunimmarkat l-ewwel g˙oti ta’g˙ajnuna. Go Global tniedaf’Mejju tal-2014 bl-intenzjoni lijg˙in lil dawk li jesportaw jewintrapriΩi li g˙andhom anqasminn 20% tad-d˙ul ©ej mill-esportazzjoni.

Michel Cordina, Kap tal-

Commercial Banking ta’ HSBCMalta, qal: “Dawn id-ditti jistg˙ujiggwadanjaw mill-esperjenzaglobali u konnettività tal-HSBChekk kif jippjanaw l-espansjonitag˙hom lil hinn minn Malta.”

Go Global g˙andu l-appo©©tal-fond ta’ HSBC Malta, mag˙rufb˙ala Malta Trade for GrowthFund. Din l-inizjattiva g˙andha l-g˙an li tg˙in negozji Maltin imor-ru tajjeb billi tift˙ilhom opportu-nitajiet internazzjonali.

Karatteristika importanti tal-pro-gramm Go Global hu studjub’xejn ta’ kemm kumpanija tkunlesta g˙all-esportazzjoni, masterclass dwar kif ta˙dem l-esportaz-zjoni, kif ukoll g˙ajnuna g˙al

inizjattivi biex tin˙oloq kapaçitàinterna jew biex tkun kummis-sjonata riçerka tas-suq.

Permezz tat-Trade for GrowthFund ta’ HSBC Malta, negozji lijikkwalifikaw jistg˙u jkollhomskont fil-prezz jekk minn over-draft tradizzjonali jaqilbu g˙alprodott strutturat ta’ finanzjamenttal-kummerç, b˙alma humaExport Loans jew InvoiceFinance.

Aktar tag˙rif dwar il-fond ta’HSBC jinsab fuqwww.hsbc.com.mt/50million, fil-waqt li tag˙rif dwar il-programmta’ tkabbir tal-esportazzjoni ta’Malta Enterprise jinsab:http://export.maltaenterprise.com

HSbC JAPPOÌÌJA KUMPANIJI lOKAlI

(mix-xellug) Il-Kap ta’ Marketing, Commercial Banking ta’ HSBC Malta, Nathalie Camilleri Sultana; ul-Kap ta’ Commercial Banking, Michel Cordina; il-Kap EΩekuttiv ta’ Magro Brothers John Magro; il-Kap EΩekuttiv ta’ Malta Enterprise, Marika Tonna; id-Direttur Mani©erjali ta’ 6pm, Ivan Bartolo; u ç-Chief Officer ta’ Export Support & Clusters ta’ Malta Enterprise, Joe Schembri waqt il-laqg˙a tal-pro-gramm Go Global.

Matul din is-sena l-Building Industry Consultative Council(BICC) g˙amel Ωew© konferenzi dwar ir-restawr. L-ewwel kon-ferenza kienet saret f’April li g˙adda bl-isem: Restoration ofFortifications. Din ittrattat ir-restawr tas-swar li jdawru l-BeltValletta, l-Imdina, iç-Çittadella ta’ G˙awdex, il-Forti Sant’Iermu,il-Forti Sant’An©lu, il-Fortress Builders u ç-Çittadella ta’ Padovafl-Italja.

Il-BICC ippubblikat ktieb g˙aliha bl-isem Restoration ofFortifications, Din il-pubblikazzjoni qieg˙da ti©bor fiha l-pro©etti kollha li fuqhom sar ir-restawr u toffri informazzjoniinteressanti kif ukoll rittratti tax-xog˙lijiet li saru.

Konferenza o˙ra saret riçenti dwar l-uΩu tal-˙adid fir-restawrtal-bini: Innovation in Consolidation and Restoration with Steel.G˙al din il-konferenza n©ieb Malta l-espert Taljan il-ProfessurMassino Mariani, li ta spjegazzjoni dettaljat tax-xog˙ol tieg˙u ul-mod kif uΩa l-˙adid fir-restawr li g˙amel fl-Italja.

Fil-futur qarib ser jo˙ro© it-tieni ktieb dwar ir-restawr u l-uΩutal-˙adid li jittratta l-konferenza Innovation in Consolidationand Restoration with Steel.

Kull min hu interessat f’din il-pubblikazzjoni jista’ jçempel2247 9300/9.

PUbblIKAzzJONI ÌDIDA MIll-bICC

L-Awtorità ta’ Malta dwar l-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA)tista’ tikkonferma li s-si©ar fit-Tokk, G˙awdex, qatt makienufil-periklu li ji©u mne˙˙ija. Danmin˙abba l-fatt li l-Awtoritàsekwenzjalment irrifjutat l-app-likazzjonijiet u appelli li sot-tomettew il-Kunsill Lokali tar-Rabat.

Matul l-a˙˙ar sena, il-MEPA

rçeviet Ωew© talbiet formali upetizzjoni mir-residenti taΩ-Ωona sabiex jitne˙˙ew is-si©arb˙ala parti mix-xog˙lijiet ta’titjib u tisbi˙ tal-pjazza. Fil-11ta’ April, 2014 u fit-2 ta’Ottubru 2014, l-Awtorità infur-mat lill-Kunsill Lokali li s-si©arma setg˙ux jitne˙˙ew g˙axdawn isa˙˙u u jikkontribwixxug˙all-kwalità u l-bijodiversità

tal-qalba urbana. L-Awtoritàkkonfermat din l-istess poΩiz-zjoni fl-14 ta’ Novembru 2014meta wie©bet g˙al petizzjonig˙at-tne˙˙ija tal-istess si©ar.

Is-si©ar se jibqg˙u fil-Pjazzatat-Tokk mhux min˙abba xiazzjoni tal-Qorti iΩda min˙abbali l-Awtorità sekwenzjalmentirrifjutat it-talba tal-KunsillLokali tar-Rabat.

IRRIFJUTAT PERMESS GÓAT-TNEÓÓIJA TA’ SIÌAR FIT-TOKK, GÓAWDEX

Skeda kÓ 07|12|2014 27kullhadd.com

06.30 One News07.00 Snajja’ Maltin07.15 Pink Panther (R)08.00 Flimkien ma’ Nancy (R)08.30 Paper Scan10.00 Tlaqna sal-Belt10.30 Aroma Kitchen (R) 11.30 Gaxin12.30 One News12.40 Telebejg˙13.00 In D House (R)14.00 Dchange (R)14.30 Arani Issa (R)16.55 Top Model17.30 One News17.40 On D Road 18.15 Esperti18.45 Joe’s Kitchen19.30 One News20.20 It-Tfal Ep 1021.30 L-Argument22.55 Fresh & Funky (R)23.30 One News

07.00 Net News08.15 The Client (R)09.00 G˙alkul˙add10.00 Quddiesa Mis-Santwarju

Tal-Madonna Ta’ Pinu10.45 Se Ni ew©u12.00 Misra˙ Il-Milied – Maratona Ìbir

Ta’ Fondi Pn18.00 Net News18.05 Misra˙ Il-Milied – Maratona Ìbir

Ta’ Fondi Pn19.30 Net News20.00 Misra˙ Il-Milied – Maratona Ìbir

Ta’ Fondi Pn23.00 Net News

06.00 A˙barijiet07.30 Sports Science08.30 Madwarna09.00 Il-Gwerra l-Kbira09.30 Gadgets10.00 House Hunt10.30 Malta U Lil Hinn Minnha12.00 A˙barijiet 12.10 Óadd G˙alik15.00 A˙barijiet15.05 Óbieb U G˙edewwa18.00 A˙barijiet18.15 G˙awdex Illum18.40 PaqPaq On Test18.55 L-Irkant20.00 A˙barijiet20.50 X-Factor UK23.00 A˙barijiet

08.30 Treasure Island09.00 Quddiesa tal-Óadd09.45 Vatican Magazine10.15 Kurrenti11.15 Luxdesign12.30 Valletta13.00 Househunt13.30 Gadgets14.00 Ti©rijiet Biss14.30 3 Pointer15.00 Super Ships16.00 Madwarna16.30 Il-Gwerra L-Kbira17.00 GFA Roundup17.30 Pellikola18.00 Treasure Island18.30 Venere19.00 G˙awdex Illum19.30 Kultema19.55 A˙barijiet g˙al Persuni

b’Nuqqas ta’ Smig˙20.00 MOC Awards21.30 Kontrattakk

06.00 Parlamento Punto Europa 06.30 Unomattina In Famiglia 09.45 Dreams Road 201410.30 A Sua Immagine 10.55 Santa Messa11.50 A Sua Immagine 12.00 Recita Dell'angelus12.10 A Sua Immagine 12.20 Linea Verde Fragile Italia 13.30 Telegiornale 14.00 L’Arena 16.30 TG116.35 Domenica In 18.50 L’Eredità 20.00 Telegiornale 20.35 Affari Tuoi 21.25 Carosello Reloaded 21.30 Il Ritorno di Ulisse23.33 TG1 60 Secondi 23.35 Speciale TG1

06.00 Film: Chi Nasce Tondo… 06.30 Nautilus 07.00 Jake E I Pirati Dell'isola08.15 Avengers Assemble08.35 Il Nostro Amico Charly09.14 Un Compagno Per La Vita 10.00 Lo Squalo Leuca 10.45 Cronache Animali 11.30 Mezzogiorno In Famiglia 13.00 TG2 Giorno 13.30 TG2 Motori 13.45 Quelli Che Aspettano 15.30 Quelli Che Il Calcio 17.10 Stadio Sprint 18.10 90° Minuto 19.35 Squadra Speciale Cobra 1120.30 TG2 21.00 N.C.I.S.22.40 La Domenica Sportiva

06.00 Fuori Orario 07.10 Ai Confini Dell'arizona Il Meticcio 08.00 La Signora Del West La Tempesta 08.45 Film. Una Ragazza, Un Maggior

Dome E Una Lady 10.25 Community11.10 TGR12.25 Ritratti Gino Bramieri 13.05 Radici, L'altra Faccia Dell'immi

Grazione Burkina Faso 14.00 TG15.05 Kilimangiaro 15.45 Camila Raznovich Conduce

Kilimangiaro Ci Divertiremo Un Mondo

19.00 TG3 20.00 Blob 20.10 Che Tempo Che Fa 21.45 Report 23.30 TG3 23.45 Gazebo

06.20 I Maghi Di Waverly07.00 Super Partes07.35 Super Car08.35 A-Team10.30 Merry Christmas, Drake & Josh12.25 Studio Aperto13.00 Sport Mediaset XXL14.00 L' Isola Misteriosa16.40 Il Mistero Della Pietra Magica18.30 Studio Aperto19.00 Love Bugs19.30 The Time Machine (Di S. Wells)21.30 Adam Kadmon

06.00 Prima Pagina TG507.55 Traffico08.00 TG508.46 TGcom2408.50 Le Frontiere Dello Spirito10.10 The Chef11.10 Le Storie Di Melaverde12.00 Melaverde13.00 TG513.40 L’Arca Di Noè14.00 Come Un Delfino16.25 Domenica Live Rewind18.45 Avanti Un Altro19.57 TG5 Prima Pagina20.00 TG520.40 Paperissima Sprint Domenica21.10 Riassunto21.11 Il Segreto23.30 X-Style Motori 2014

06.30 TG4 Night News06.50 Televendita Media Shopping07.20 Super Partes08.00 Il Meraviglioso Volo Degli Uccelli09.00 Terra!10.00 Santa Messa10.50 I Grandi Della Fede11.30 TG412.00 I Grandi Della Fede13.00 Pianeta Mare14.00 Donnavventura14.38 Inviati Molto Speciali16.59 Sceriffo Senza Pistola18.55 TG419.35 Comandante Florent21.30 Mission Impossible 2

07.00 Omnibus07.30 TG LA707.50 Omnibus09.45 L’Aria Che Tira10.45 Otto E Mezzo Sabato (R)11.30 Bersaglio Mobile (R)13.30 TG LA714.40 Gilda17.00 Le Strade Di San Francisco18.00 L’Ispettore Barnaby19.55 Meteo LA720.00 TG LA720.30 Domenica Nel Paese Delle

Meraviglie21.10 La Gabbia

07.05 Garth And Bev 07.15 Me Too! 07.35 Mr Bloom’s Nursery 07.55 Nuzzle And Scratch08.15 The Weakest Link 09.00 Rev. 09.30 Doctor Who 10.15 Lorna Doone 11.10 Outcasts 12.05 The Weakest Link 12.55 Tough Guy Or Chicken? 13.45 Rev. 14.15 Doctor Who 15.00 Doctors 17.30 Outcasts 18.25 Doctor Who 19.10 Lorna Doone 20.00 Rev. 20.30 Hebburn 21.00 The Town 21.50 Hustle 22.40 Life On Mars

06.15 Food Network Challenge 07.05 Siba’s Table 07.30 Have Cake Will Travel 08.20 Barefoot Contessa 09.10 Siba’s Table 10.00 Guy’s Big Bite 10.25 Unique Eats 11.15 Hungry Girl 12.05 Diners, Drive-Ins And Dives 13.45 Barefoot Contessa 14.35 Siba’s Table 15.25 Diners, Drive-Ins And Dives 16.40 Barefoot Contessa 17.30 Siba’s Table 18.20 Diners, Drive-Ins And Dives S 19.10 Barefoot Contessa 20.50 Diners, Drive-Ins And Dives 21.00 Chopped 21.15 Diners, Drive-Ins And Dives 22.05 Barefoot Contessa 22.55 Siba’s Table

07.15 Selling New York 07.40 Healthy Appetite With Ellie Krieger 08.05 Suggs’ Italian Job 08.30 Extreme Cuisine With Jeff Corwin 09.25 Kitchen Cousins 09.50 Desperate Landscapes 10.15 10 Grand In Your Hand 10.40 Selling New York 11.10 Keasha’s Perfect Dress 11.35 Eating Art 12.00 Chef Abroad 12.25 Vintage Hunter 13.15 Desperate Landscapes 13.45 Million Dollar Rooms 14.35 House Hunters 15.00 Selling New York 15.25 10 Grand In Your Hand 15.50 Suggs’ Italian Job 16.15 Kitchen Cousins 16.40 House Hunters 17.05 Healthy Appetite With Ellie Krieger17.30 Platinum Babies 18.00 Extreme Homes

06.00 Toddlers & Tiaras 08.30 Cake Boss 10.35 Little People, Big World 12.15 My 600-Lb. Life 13.05 Curvy Brides 13.55 Long Island Medium 14.45 Cake Boss. Next Great Baker 15.35 Little People, Big World 16.25 Buying Naked 17.15 Your Style In His Hands 18.05 Something Borrowed, Something

New 20.10 My Big Fat American Gypsy

Wedding 21.00 90 Days To Wed 21.50 Gypsy Sisters 22.40 Your Style In His Hands

06.00 Tori Spelling 07.00 Extreme Close-Up07.30 Style Star08.00 Ths. Reality Ex-Wives 09.00 Giuliana & Bill11.00 E! News 11.30 Party On12.00 House Of Dvf14.00 Ryan Seacrest With The

Kardashians 16.00 E! News 17.00 House Of Dvf19.00 Keeping Up With The

Kardashians20.00 Kourtney & Khloé Take The

Hamptons21.00 House Of Dvf22.00 E! News 22.30 The Soup 23.00 E! News

06.25 Overhaulin’07.15 Mega Builders08.10 Mythbusters 09.05 Human Body09.55 The Liquidator10.50 Flip Men11.40 Salvage Hunters 12.35 Auction Hunters13.30 Dynamo Top Ten Greatest

Moments 14.25 Close-Up Kings 15.20 Troy16.15 Superhuman Showdown 17.10 Magic Of Science18.05 Extreme Engineering19.00 Chasing Classic Cars20.00 Chrome Underground21.00 Survive That!22.00 Bear Grylls’ Wild Weekend23.00 Deadliest Catch

08.30 WATTS08.45 FIS World Cup Nordic Combined

Skiing09.45 FIS World Cup Cross-Country

Skiing11.00 IBU World Cup Biathlon11.45 FIS World Cup Cross-Country

Skiing12.45 IBU World Cup Biathlon14.15 FIS World Cup Ski Jumping16.00 UK Championship Snooker17.30 FIS World Cup Alpine Skiing21.45 UK Championship Snooker23.45 FIS World Cup Ski Jumping

06.00 Animal Airport 06.25 The Wild Life Of Tim Faulkner 07.15 Meet The Sloths 08.10 Panda Adventures With Nigel

Marven 09.05 Treehouse Masters 10.00 America’s Cutest Pets 10.55 Jurassica 11.50 Wildest Indochina 16.25 Wild Hawaii 17.20 Tanked 18.15 Gangland Killers 19.10 Elephants In The Room20.05 How Sharks Hunt 21.00 Gangland Killers 21.55 Elephants In The Room 22.50 I’m Alive 23.45 How Sharks Hunt

06.00 Echoes Of A Summer 07.40 Baby Boom 09.30 Livin’ Large! 11.10 The Great Escape 14.00 Nobody’s Fool 15.45 Yours, Mine And Ours 17.15 Impromptu 19.00 Sirens 20.40 Art School Confidential 22.20 Down The Drain

07.05 Bubble Guppies 07.55 Go, Diego, Go! 08.20 Winx Club 08.45 The Fairly Oddparents 09.10 Sanjay And Craig 09.35 Kung Fu Panda10.00 The Legend Of Korra 10.25 Turtles 10.50 T.U.F.F. Puppy 11.15 Winx Club 11.40 iCarly 12.05 Sam & Cat 12.30 Victorious 12.55 The Penguins Of Madagascar16.45 Victorious 17.10 Life With Boys 17.35 SpongeBob SquarePants 18.00 Turtles 18.25 The Penguins Of Madagascar18.50 Sanjay And Craig 19.15 The Thundermans 19.40 The Haunted Hathaways 20.05 Sam & Cat

IT-TFAL, illum fit-20.25 fuq One

Filwaqt li Matthew jiffaççja r-riperkussjonijiet ta’ ‘bravura’ o˙ra li wet-taq sie˙bu Keith, min˙abba f’koinçidenza, Angela tibda tg˙aqqadflimkien biççiet Ωg˙ar mill-passat tag˙ha.

Josette ter©a’ tpo©©i lil Salvu f’sitwazzjoni antipatika g˙all-a˙˙ar ug˙alhekk m’g˙andux sa˙˙a mal-mara u jrid ikompli jidher sabi˙mas-Sur George. Amanda tifta˙ qalbha ma’ Chris li, min-na˙a tieg˙u, maqsum bejn l-

im©ieba ta’ Johnny mieg˙u fuq il-post tax-xog˙ol u l-inkwiet li jidherli g˙addejja minnu Angela. Bl-iskuza tas-safra ta’ George, Pauline ter©a’ tirrifjuta li tirrikonoxxi l-

wirt ta’ ˙uha, filwaqt li Matthew jer©a’ jispiçça f’iktar inkwiet. Sadanittant, Johnny jirrealizza li l-arrest ta’ Roger jista’ ja˙dem g˙all-

vanta©© tieg˙u u jg˙inu jissi©illa l-vendetta li tant ilu jo˙lom biha. It-Tfal g˙andu produzzjoni eΩekuttiva ta’ 26th Frame u direzzjoni ta’

Bryan Muscat.

28 07|12|2014 ÇINEMAKÓkullhadd.com

MIÇ-ÇINEMA jikteb CARMELO BONNICI

NATIvITY 3: DUDE, WHERE’S MY DONKEY?! DIVERTENTI

Atturi Ewlenin: Marc Wootton, Martin Clunes, Catherine Tate,Celia Imrie, Adam Garcia, Jason Watkins

Direttriçi: Debbie Isitt Óin : 105 min.Distributur: E-One FilmsMa˙ru© minn KRS Releasing Ltd Çert. U

IT-TFAL IÛ-ÛGÓAR TAL-ISKOLA FI NEW YORK

Kif jindika l-isem, Nativity 3:Dude, Where’s My Donkey?!hi produzzjoni g˙al Ωmien il-Milied. G˙at-tielet sena infila,se ner©g˙u niltaqg˙u mat-tfalΩg˙ar u ˙elwin tal-iskola StBernardette u ma’ Mr Poppy(Wootton), l-g˙alliem ba˙bu˙u ©enjali li kapaçi jinΩel g˙al-livell ta’ dawn iç-çkejknin;anzi jag˙mel praspar aktarminnhom.

Kull sena, fi Ωmien il-Milied,din i l -klassi f l imkien mal-g˙all iem spiss jat tag˙hom

jg˙addu minn avventuri li majinsewhomx. F’Nativity humaorganizzaw presepju ˙aj˙dejn kastell antik f’Coventry;f’Nativity 2: Danger In TheManger, Mr Poppy ˙a t-tfal,kontra x-xewqa tas-Sinjora,f’festival ta’ kanzunetti tal-Milied f’Wales.

F’dan ix-xog˙ol ©did, humase jmorru Londra, g˙aldarb’o˙ra biex ikantawhemm, u wara lejn id-dwalqawwija ta’ New York. Is-Sinjora ©dida tal- iskola

Atturi Ewlenin: Jason Bateman, Charlie Day, Jason Sudeikis, ChrisPine, Jennifer Aniston, Jamie Foxx, Christoph Waltz

Direttur: Sean Anders. Óin :108 min.Distributur: Warner Bros./New Line CinemaMa˙ru© minn KRS Releasing Ltd Çert. 15

ANDAMENT PATETIKU F’KUMMIEDJA BATUTAIl-kummiedja b’ton oskur,Horrible Bosses tal-2011, min-barra li g˙amlet suççess finanz-jarju fl-Istati Uniti, kien fihadawk l-ingredjenti speçjali, fos-thom partijiet sodisfaçenti mis-sidien tiranni li po©©ew lil danix-xog˙ol fuq livell a˙jar min-normal.

Nick, Dale u Kurt, ta˙t il-madmad ta’ dawn l-img˙allminta’ qilla, batew ˙afna u waslubiex ˙ejjew pjan, li natural-ment ma rnexxiex, biex jippru-vaw je˙ilsu minnhom. Fis-sik-wel Horrible Bosses 2, Nick(Bateman), Dale (Day) u Kurt(Sudeikis) imxebbg˙in minnsuperviΩjoni insapportabbli,jiddeçiedu li jift˙u n-negozjutag˙hom stess, fejn huma bissikunu s-sidien. Billi dawn it-tliet imprendituri ta’ nofskedda mhumiex maqtug˙ing˙al responsabbiltà b˙al din,malajr isibu minn jingannahom˙elu ˙elu.

B’idejhom fuq Ωaqqhom g˙aldarb’o˙ra, jippreparaw pjanbiex ja˙tfu lil Rex Hanson

(Pine), it-tifel adult ta’ BurtHanson (Waltz), l-investitur littradiehom, u jitolbu rahantieg˙u bit-tama li jer©g˙ujakkwistaw il-kumpanija li tilfu.IΩda l-affarijiet ma jiΩvol©ux kifippjanaw u l-ineffiçjenza grassatag˙hom ter©a’ tispikka mill-©did.

F’Horrible Bosses 2 tin˙ass il-preΩenza qawwija ta’ atturib˙al Kevin Spacey, hawng˙andu parti Ωg˙ira, JenniferAniston u Jamie Foxx ukoll rel-egati fi rwoli limitati. Minkejjaparti sodisfaçenti ta’ ChristophWaltz, avversarju malinn g˙at-tliet i˙bieb. Horrible Bosses 2kwaΩi ma joffri xejn ©did lijista’ jirranka l-andament. MetaNick, Dale u Kurt iΩuru lill eks-boss tag˙hom fil-˙abs (Spacey)g˙al xi parir siewi biex jer©g˙ujakkwistaw dak li hu bi dritttag˙hom, hu jçanfarhom ujg˙idilhom: You’re a bunch ofmorons. You have no balls.Din l-a˙˙ar fraΩi tappartieni lildin il-produzzjoni ta’ ftit inter-ess.

HORRIBLE BOSSES 2 IMQANÛAÓ

(Imrie) ©©ib lil Mr Shepherd(Clunes) biex jie˙u kontrolltal-klassi minflok Mr Poppy.Imma t-tfal iriduh lura akkostta’ kollox u, bis-sewwa jewbid-dnewwa, hu jer©a’ jinfiltrama’ dawn l-g˙eziez tieg˙u.

Meta Mr Shepherd jaqla’daqqa kbira fuq mo˙˙uming˙and Archie, il-˙mar lihu tant g˙al qalb Mr Poppy,j i t lef i l -memorja. Poppyjakkumpanja l i lu u l i t - t falf’festival ta’ kant f’Londra uwara lejn New York, fejn MrShepherd g˙andu l-ma˙bubatieg˙u, Sophie (Tate) qed tis-tennieh u, minn˙abba l-inçi-dent, issa nsieha.

F’din il-belt kbira, dawnkollha jg˙addu minn avven-turi divertenti u jer©g˙u jsibuma’ wiççhom li l Gordon

Shakespeare (Watkins),g˙alliem bit-tfal, ir-rival antikta’ skola o˙ra aktar sofistika-ta.

Minkejja li Nativity 3: Dude,Where’s My Donkey?! fih xisekwenzi pwerili li g˙and-hom jog˙©bu ˙afna lit-tfal,dan hu aktar b˙ala stravagan-za muΩikal i , b’diversikanzunetti tal-Milied u o˙rajn,esegwit i b’mod ta’ Ωf inener©etiku minn gruppi ta’tfal. Wie˙ed g˙andu japprez-za ˙afna s-sehem utl i ta ’dawn iç-çkejknin, speçjal-ment dik it-tifla li tag˙mel il-parti ta’ bint Mr Shepherd, lit r id tara l i l missierhajing˙aqad fi Ωwie© wara li til-fet lil ommha. Xog˙ol diver-tenti ie˙or li g˙andu jferra˙il-qlub f’dan iΩ-Ωmien sabi˙!

ÇINEmA KÓ 07|12|2014 29kullhadd.com

Bejn is-26 u t-30 ta’ Novembru 2014

L-AQWA ÓAmES FILmS

1. The Hunger Games: Mockingjay – Pt 1

2. Paddington

3. Interstellar

4. The Imitation Game

5. Annabelle

Mistoqsija g˙al din il-©img˙a: Fil-film Nativity 3: Dude, Where’s My Donkey?! f’liema beltimorru l-klassi tat-tfal iΩ-Ωg˙ar sabiex ikantaw?

Ibg˙at it-twe©iba tieg˙ek lil:Kompetizzjoni Films, KullÓadd, ÇNL, Triq Mile End, il-Óamrun.Ir-rebbie˙ jirba˙ Ωew© biljetti ming˙and l-Empire Cinema ta’ Bu©ibba.

Rebbie˙ tal-©img˙a li g˙addiet: A.Attard, 1, Triq l-G˙aqdiet tal-Óaddiema, Ra˙al Ìdid.

KomPETIZZJoNIEmPIrE cINEmA

PENGUINS oF mAdAGAScAr (3d) PJAÇEVOLI

Vuçijiet Ewlenin: Tom McGrath, Chris Miller, Conrad Vernon,Christopher Knig˙ts, Benedict Cumberbatch, John Malkovich

Direttur: Simon J. Smith. Óin : 92 min.Distributur: 2Oth Century Fox/Dreamworks SKG Ma˙ru© minn KRS Releasing Ltd Çert. U

IL-PENGWINI FL-ISPJUNAÌÌ

Skipper, Kowalski, Rico uPrivate huma erba’ pengwinili kellhom parti sekondarjafis-serje ta’ films animati ta’DreamWorks SKGMadagascar. Dawn l-imqarbindejjem ©abu inkwiet lil dawkl-annimali li ˙arbu miz-zoo ta’New York u sabu ru˙hom fuqil-gΩira ta’ Madagascar, ubnadi o˙ra wara.

Billi l-films animati (u ankedokumentarju) dwar dawn l-g˙asafar dejjem marru tajjebfid-d˙ul tal-flus, kien imiss lidawn issa jkunu l-protagonistita’ Penguins Of Madagascar,avventura mill-aktar umoristi-ka bit-3D di©itali.

F’dan ix-xog˙ol divertenti,speçjalment g˙aΩ-Ωg˙ar, l-erbat i˙bieb pengwini l iqishom a˙wa jg˙inu u jaqbΩug˙al xulxin, jazzardaw fl-ispjuna©© globali mal-organiz-zazzjoni The North Wind.Ta˙t i l-gwida ta’ AgentClassif ied (vuçi ta’Cumberbatch), lupu griΩ,a©ent attraenti li jaf xog˙lusewwa, Skipper (McGrath),Kowlaski (Mil ler), Rico(Vernon) u Private (Knights)se jiffaççjaw lil Dr OctaviusBrine (Malkovich), viljakk lijrid jeqred id-dinja.

L-avventuri mexxej jatag˙hom je˙duhom madwarid-dinja, minn Antartika, l-kontinent mimli si l© fejnkienu twieldu, g˙al Venezja,fid-deΩert, f’Shanghai, iç-Çina,f i l -belt ta’ New York saKentucky. F’dawn il-vja©©i jid-deffsu sewwa fix-xog˙ol ta’spjuna©©, ©ieli jakkwistawglorja, iwaqqfu pjan malinn

ta’ xjentist/qarnita u fi l-proçess jiffangaw f’bukkunimimlija ©obon.

Dawn il-pengwini dejjemurew li g˙andhom personalitàdistinta u qawwija, avolja fis-serje Madagascar ma kell-homx partijiet kbar. Hawn, il-kapaçità rispettiva tag˙homto˙ro© fiç-çar: Skipper (ismumieg˙u) hu l-mexxej, dejjemdeçiΩ u bla biΩa’ ta’ xejn waqtli jistenna mill-o˙rajn lealtà udedikazzjoni; Kowalski hu l-mo˙˙ tat-tim li jippjana kol-lox; Rico, forsi l-aktar wie˙ednervuΩ hu kapaçi fl-isplussiviu Private, l-iΩg˙ar wie˙ed (lifil-bidu jkun g˙adu bajda lititgerbeb fuq is-sil© b’movi-menti tassew eΩileranti) hu l-aktar wie˙ed li jag˙ti qalbug˙all-grupp, g˙alkemm kul-tant iwarrbuh fil-missjonijiettag˙hom. Film tassew adattatg˙all-familji.

30 07|12|2014 AVVIÛIKÓkullhadd.com

ISEM, KUNJOM U INDIRIZZ

IKTEB L-AVVIÛ F’DAN L-ISPAZJU

Kupun AvviΩi Klassifikati

ÓLAS B’CHEQUE JEW CASH LIL: Sound Vision Print Ltd,

KullÓadd, AvviΩi Klassifikati, Çentru Nazzjonali Laburista,

Triq Milend, il-Óamrun,ÓMR 1717.

Offerta 1:

©img˙atejn €5

Offerta 3:

2 avviΩi g˙al 5 ©img˙at €15

Offerta 4:

13-il ©img˙a €30

Offerta 5:

26 ©img˙a €56

Offerta 6:

52 ©img˙a €93

Offerta 2:

5 ©img˙at €10NOTA IMPORTANTI: Çekkijiet g˙andhom ji©u indirizzati lil SOUND VISION PRINT LTD

AVVIÛI KLASSIFIKATI PR OPRJETÀ GÓALL-BEJGÓ

Appartament ©did f’ÓaΩ-Ûabbar fit-tieni sular bi 3kmamar tas-sodda. Lest bil-kçina, kamra tal-banju,main bedroom bl-ensuite u bibien ta’ barra u ©ewwalesti. Prezz €118,000. Çempel 9987 1967

Garaxx ta’ 5 karozzi livell mat-triq, b’kantina ta˙tudaqs il-garaxx stess. Dan jinsab fil-GΩira. Prezz ta’€80,000. Çempel 9982 5810.

TANAYA’S Dev. Ltd: G˙aΩla kbira ta’ appartamentif’kull Ωona ta’ Malta. Jinbieg˙u ming˙ajr depoΩitu un˙allsulek il-kuntratt. Offerta speçjali. G˙al aktar det-talji çempel 9992 4999. Ming˙ajr a©enti jekkjog˙©bok.

AFFARIJIET GÓALL-BEJGÓ

Ìugarelli: Mutur ja˙dem bil-batteriji, karozza Jeepkbira, rota ta’ bi tnejn u scooter. Kollha kwaΩi©odda. Çempel 2169 2182.

Treadmill li tifla˙ sa 100kg. Kundizzjoni tajba u ©ietserviced is-sena l-o˙ra. Ma tantx intuΩat. Prezz ta’€160 jew viçin. Çempel 7930 0261.

Sander, kalibratur, Ωew© piedi wisa’, kundizzjonimill-aqwa. Çineg grit 60 u 120 biex imorru mag˙ha.G˙al aktar informazzjoni çempel 7961 7945.

Inbig˙u kull tip ta’ arlo©©i. Selezzjoni kbira ta’arlo©©i tal-idejn Casio u Citizen, kemm digital jewanalogs, varjetà kbira ta’ alarm clocks, kemm Citizen,Seiko Dugena tal-marka Pierre Cardin. Varjetà sabi˙ata’ cuckoos li ja˙dmu kemm bil-˙abel u bil-batterija.Prezzijiet tajbin. Nag˙mlu wkoll tiswijiet ta’ arlo©©ital-idejn, tal-˙ajt u grandfather clocks. Nag˙mluwkoll testing bil-pressure test machine, sistema ta’testing g˙al kull tip ta’ arlo©©i biex jintuΩaw g˙all-ilma (vacuum test u pressurised test) waqt li qieg˙edtistenna g˙alih. Tiswija bil-garanzija. Irrikorru 110,Triq il-Kungress Ewkaristiku, il-Mosta. Çempel g˙alaktar informazzjoni fuq 2141 7253 jew 9982 5389.

AFFARIJIET GÓALL-KIRI

Furniture lifter jil˙aq sa 8 sulari. Ideali g˙al kull tipta’ materjal. Itella’ gypsum boards, madum, twieqi ubibien, g˙amara, appliances, eçç. Nipprovdu wkolltrakkijiet g˙all-©arr, kemm kbar kif ukoll Ωg˙ar, bl-or˙os prezzijiet. Çempel fuq 9987 0193.

SERVIZZI

G˙all kull tip ta’ Ωbir ta’ sigar u tindif ta’ ©onna çem-

plu lil C&S Gardening fuq 9903 0066 jew 79326737.

Korsijiet f’livell Ordinarju f’diversi su©©etti b˙all-Matematika, IngliΩ, Malti, FrançiΩ, FiΩika u o˙rajn.Noffru wkoll korsijiet tal-ECDL. Prezz €35 kullmodule. Noffru wkoll korsijiet baΩiçi fil-kompjuter,€50. Çempel 2166 2241 jew 7766 2241 jew Ωur is-sitelettroniku www.tudorinstitute.com

Tewmi Group g˙al lezzjonijiet tal-karozzi kemmmanual u kif ukoll automatic. Cab service u karozzig˙al l -kir i bi prezzi j iet ra©onevol i . Ûur is-s i twww.tewmi.com jew çempel 9942 2422.

Lezzjonijiet taΩ-Ωfin fuq stili ballroom jew Latin-Amerikan. Lezzjonijiet taΩ-Ωfin g˙all- beginners ukompetizzjonijiet minn Imperial Qualified DanceTeacher (ISTD) Ibg˙at SMS fuq 7925 3015 jewçempel 2138 6818 sa 12.00pm.

Medina Home for The Elderly, 106 Labour Ave, ir-Rabat. Dar g˙all-anzjani mg˙ammra bil-ku mditajietkollha. Staff ikkwalifikat. Nur ses u care wor kers 24sieg˙a. Prez zi jiet ra©onevoli li jibdew minn €25kull persuna. Naç çettaw respite u bed ridden.Çempel fuq dawn in-numri: 2145 4908, 2145 4858jew 7945 4908.

Care and Cure Group Ltd: infermiera m˙arr©a, car-ing assistants, nannies, nies im˙arr©in biex iΩommukumpanija, g˙ajnuna fid-djar u night sitters. Servizzta’ 24 sieg˙a, G˙andna wkoll g˙all-kiri: wheel-chairs, hoists, commodes, walking frames u hospi-tal beds. G˙al aktar informazzjoni çempel fuqdawn in-numri: 2137 6946/9947 0178

Ûwi©ijiet, g˙erusija u relazzjonijiet o˙ra. DNA testi-jiet forensiçi, tfal ma˙tufa minn Malta, kaΩijietçivili, kaΩijiet o˙ra fil-qorti. Problemi ta’ kumpanijijew negozju. Nag˙tu xhieda fil-Qorti. Na˙dmu f’Malta u kif ukoll barra. Çempel 7959

0000 jew info@privateinvestigationmalta.com

XOGÓOL TA’ MANUTENZJONI

G˙al kull tip ta’ kisi bil-©ibs, ramel u siment, graf-fiato, Ωebg˙a, xog˙ol fuq l-antik, xog˙ol fuq il-pond, madum, membrane, dawl u ilma. Çempelfuq 7928 5444.

Tiswija u installazzjoni fuq estensjonijiet tat-tele-fowns g˙al kull tip ta’ linji fissi. Çempel fuq 79930419.

Varjetà ta’ ˙wat, ˙oroΩ, kanali tal-ilma, çangaturaqadima jew ©dida, kantun qadim, lavur ta’ kull tip.

Çempel lil Jason fuq in-numru 2143 2352 jew 99477167.

Jason Gatt g˙al kull xog˙ol ta’ tibjid u tik˙il, kisinormali, fuq il-fil, fuq xog˙ol antik u bil-pont, kisibil-©ibs u graffiato. Kiri ta’ cherry picker (towerladder). Çempel fuq 9945 4235 jew 2180 5811.

WP Ltd ta’ Triq ix-Xitwa, Óal Qormi, jispeçjaliz-zaw fuq xog˙ol ta’ waterproof membrane, dampproofing u rubberised paint. 25 sena esperjenza.Stimi b’xejn u prezz moderat. Çempel 2148 8972,2143 8326, 9944 5527 jew 9949 3840 jew Ωur is-sitwww.wpmalta.com

G˙al kull tip ta’ xog˙ol fuq faççata, bjut, appo©©i,gallarijiet, eçç. Membrane jew liquid membrane.Mela pprote©i l-proprjetà tieg˙ek mill-ilma tax-xita u çempel issa g˙al stima b’xejn bin-numru7905 8883 jew id˙ol fuq is-s i twww.darrendoitall.com

Il-bejt tieg˙ek jag˙mel l-ilma? G˙andek problema ta’ moffa? Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispeçjalizzawfuq xog˙ol ta’ waterproofing u membrane b’10snin garanzija. Xog˙ol professjonali bl-aqwa mater-jal ISO pool. G˙al stima bla obbligu çemplu 79729967 jew Ωur is-sit www.kendawaterproofing.com

AVVIÛI OÓRA

MUSIC LINK Iss ibi lna kul l t ip ta ’ s t rumentimuΩikali, fosthom drums kemm akustiçi u elettriçi,cymbals, percussion, pjanijiet di©itali, baby grandpianos, sound mixers u sound cards. Apparat ta’ DJsound systems, kitarri klassiçi u akustiçi, bass gui-tars, strumenti tar-ram, wood winds, vjolini, spareparts u aççessorji o˙ra. G˙andna ssib ukoll kotbatal-muΩika tat-tag˙lim. Mur Music Link, 262, TriqFleur-de-Lys, B’Kara. Çempel 2148 2796.

AGR AUTO JAPANESE PARTS GÓALL-KAROZZIInbig˙u kull tip ta’ parts ta’ karozzi ÌappuniΩi uKoreani, fosthom Kia, Toyota, Isuzu, Daewoo,Mitsubishi, Honda, Subaru. Huma wkoll importaturita’ Ωjut u air filters, shock absorbers, brake pads,clutches, eçç. Parts ©enwini. G˙al aktar informaz-zjoni çempel 2144 6839 jew 9947 4504. Fax: 21470295. Email: alex@agrautoparts.com

Klieb g˙all-bejg˙: Ìriewi tal-Ìerman Shepherd,©enituri ta’ barra. G˙andhom 8 ©img˙at. Çempel7949 1077.

Óanut g˙at-twellija: Grocer f’Ra˙al Ìdid armat biklijentela tajba, bil-permessi me˙tie©a. Çempel7989 4867.

AVVIÛI kÓ kullhadd.com

AVVIÛIÌENERALIKunçert mit-12th May Youth Band

Nhar il-Ìimg˙a 12 ta’ Dicembru se jittella’ ghall darb’o˙ra t-12th May Youth Band. Dan il-kunçert se jsir fil-Sala A©ira tal-kaΩin tas-Soçjetà MuΩikali 12th May u se jibda fis-7.30pm.

Fl-ewwel parti diversi aljievi u bandisti Ωg˙aΩag˙ se jdoqqusolos f’ensambles filwaqt illi fit-tieni parti se jsir kunçert mit-12th May Youth Band ta˙t id-direzzjoni tas-surmastrijietWilliam Debattista u Daniel Vella.

Dan il-kunçert huwa mtella’ mill-Kummissjoni Banda fi˙dan is-Soçjetà MuΩikali 12th May.

Kunçert muΩikali mill-Banda Sagra Familja

Fl-okkaΩjoni ta’ Jum il-Kalkara, il-Banda Sagra Familja serittella’ kunçert muΩikali nhar il-Óadd 14 ta’ Diçembru 2014fis-7pm fis-Sala tal-Iskola Primarja Patri Wistin Born tal-Kalkara.

F’dan il-kunçert, imtella’ mill-Kunsill Lokali, il-banda sertkun ta˙t id-direzzjoni tas-Surmast Direttur Mro Twanny BorgA.L.C.M., A.(Mus) V.C.M.

Ser jie˙du sehem ukoll is-sopran Gabrielle Portelli flimkienmall-kantanta Gloriana Arpa Belli. Kul˙add huwa mistiedenjattendi, u d-d˙ul huwa b’xejn.

Attività fiç-çelebrazzjonijiet tal-festi nazzjonali

Is-Soçjetà MuΩikali Madonna tal-Ìilju tal-Imqabba ser tie˙usehem waqt l-attività li ser tfakkar l-anniversarji tal-festi naz-zjonali li ser ti©i organizzata mill-G˙aqda KaΩini tal-Bandab’kollaborazzjoni mal-Fondazzjoni ÇelebrazzjonijietNazzjonali bejn l-Erbg˙a 17 u t-Tlieta 23 ta’ Diçembru 2014.

Din l-attività ser tkun tikkonsisti f’wirja fejn is-SoçjetàMuΩikali Madonna tal-Ìilju ser teΩibixxi selezzjoni ta’ o©©ettita’ valur storiku fis-Sala tat-Tron tal-Palazz tal-President, il-Belt Valletta. Nhar is-Sibt 20 ta’ Diçembru fl-10.30am, selez-zjoni mill-Banda Madonna tal-Ìilju ta˙t id-direzzjoni tas-Surmast Andrew Calleja ser teΩegwixxi g˙aΩla ta’ bçejjeçmuΩikali b˙ala sfond u akkumpanjament g˙al din il-wirja liser tkun miftu˙a g˙all-pubbliku l-©urnata kollha tul dawn il-jiem.

Kul˙add huwa mistieden jattendi u d-d˙ul huwa ming˙ajr˙las. Aktar informazzjoni tinkiseb bin-numru 7985 3044 jewims-sit elettroniku uffiçjali tas-Soçjetà MuΩikali Madonna tal-Ìilju www.talgilju.com

Christmas buffet dinner

L-G˙aqda Veterani Laburisti sezzjoni San Giljan tixtieqtavΩa li ser torganizza Christmas buffet dinner fil-PlazaHotel Tas-Sliema, nhar il-Ìimg˙a 19 ta’ Diçembru 2014,fit-7.30pm. Prezz g˙all-kbar huwa €16, u tfal bejn il-5 u t-12-il sena €8.50. L-ewwel drink b’xejn. G˙all-biljetti uaktar dettalji çemplu 9987 0008, 7931 1734 jew 9986 1331

Get together tal-Milied

Il-Kumitat Lokali PL Santa Luçija jixtieq javΩa li nhar it-12ta’ Diçembru se jorganizza get together fil-kaΩin, mis-7.30pm ’il quddiem. Mistiedna speçjali se jkunu l-amminis-trazzjoni tal-Partit Laburista. Prezz ta’ €5.00. riservazzjoniji-et isiru ming˙and is-segretarju u l-kaxxier sal-10 ta’Diçembru 2014. Kul˙add huwa mistieden.

AvviΩi mill-Kumitat Lokali PL GΩira

Party g˙at-tfal: Età bejn l-4 snin u t-12-il sena, fit-TeatruOrpheum il-GΩira, nhar id-29 ta’ Diçembru 2014, mis-2pmsal-4pm. Prezz: €8

Ser jitqassmu rigali lil kull tifel u tifla li jattendu.Riservazzjonijiet jibqghu jintlaqghu sas-27 ta’ Dicembru 2014.

Lunch party g˙all-veterani: In-Nigret Night Club ir-Rabat,nhar is-16 ta’ Jannar 2015. Tluq fil-11.00am minn ˙dejn iç-Çentru Laburista tal-GΩira. Prezz: €18.

Riservazzjonijiet jibqghu jintlaqghu sat-3 ta’ Jannar 2015.

Dinner dance: Nhar is-27 ta’ Dicembru 2014, tluq fis-7.30pmminn ˙dejn iç-Çentru Laburista tal-GΩira. Prezz: €20.

Il-post jixxandar iktar ’il quddiem. Riservazzjonijiet jibqg˙ujintlaqg˙u sat-23 ta’ Dicembru 2014.

Fir-rigward tar-riservazzjonijiet nitolbukom sabiex jewiçemplu fuq in-numru 2133 8300 jew tirrikorru fil-fondnumru 108, Triq Sir Charles Cameron, il-GΩira, ma©enb iç-Çentru Laburista, mag˙ruf b˙ala terran.

Filwaqt li nirringrazzjawkom tal-˙in tag˙kom sabiex qrajtudin iç-çirkolari nappellawlkom u n˙e©©u aktar nies sabiexjid˙lu membri fil-lokalità tag˙na ˙alli nkomplu nsa˙˙u l-Partit.

32 07|12|2014 almaNaKKKÓkullhadd.com

diN il-ÌimgÓa mill-iStorja

ritratt mill-aNtiK

Nemnebus – Trasport fi Ωmien il-gwerra

08.12.1980John Lenon jinqatel minn Mark David Chapmanm fi NewYork.

it-tnejn it-tlieta l-erbg˙a

il-Óamis il-Ìimg˙a is-Sibt

HI 18°C

LO 12°C

UV 03

17°C

11°C

02

16°C

12°C

02

HI 18°C

LO 12°C

UV 02

17°C

12°C

03

18°C

14°C

02

IT-TEMP GÓAL-LUM

TWISSIJIET: Xejn

L-OGÓLA TEMPERATURA: 17°C

L-INQAS TEMPERATURA: 13°C

INDIÇI UV: 2

TEMP: Pjuttost imsa˙˙ab li jsir imsa˙˙abb’˙albiet tax-xita li jistg˙u jkunu bir-rag˙ad aktar tard mal-jum

VIÛIBBILTÀ: Tajba lokalment moderatafil-˙albiet tax-xita

RIÓ: Óafif g˙al moderat mill-Punent lijsir ˙afif mill-Majjistral u bil-buffuri viçinil-maltempati

BAÓAR: Moderat

IMBATT: Baxx mill-Majjistral

TEMPERATURA TAL-BAÓAR: 21°C

SUPER 5

Numri reBBieÓa

LOTTU

GRAND LOTTERY

49 33 19 79 06 50 75 80

36 35 20 44 09

06 06 00 08 09 06 02

Ritr

att:

cultu

ralm

alta

.org

10.12.1968Issir l-ikbar serqa fil-Ìappun ta’ 300 miljun Yen. Is-serqasaret f’Tokjo. Dan il-kaΩ g˙adu mhux solvut.

Vilhena Pharmacy, 3, Triq Sant’Anna, il-FurjanaThomas’ Pharmacy, 796, Triq il-Kbira SanÌuΩepp, il-ÓamrunEvans Pharmacy, 96/98, Triq San Bastjan, Óal QormiMarrit Pharmacy, Triq l-1 ta’ Mejju, Fleur-de-LysBirkirkaraD’Argen’s Pharmacy, 330, Triq D’Argens, il-GΩiraSan Ìwann Pharmacy, 11, Triq Feliç Bor©, San ÌwannVictor’s Pharmacy, 9, Triq it-Torri, Tas-Sliema M4 Pharmacy, Triq il-Linja, Ó’AttardGrognet Pharmacy, 41, Triq il-Kostituzzjoni, il-MostaEuro Chemist, Triq il-Kurazza, il-QawraSonren Pharmacy, Triq iΩ-Ûejtun, Óal TarxienMilia’s Pharmacy, Triq il-Kottonera, il-BirguPolymer, Triq ix-Xag˙jra, ÓaΩ-ÛabbarGerada Pharmacy, 146, Triq Mater BoniCosniglii, iΩ-ÛejtunQrendi Pharmacy, 6, Triq il-Kbira, il-QrendiMenelo Pharmacy, Triq it-Tabib Nikol Zammit.is-Si©©iewiImtarfa Pharmacy, 207 St David Road, l-ImtarfaAbela Pharmacy, 42, Triq G.P.F. Agius DeSoldanis, ir-Rabat, G˙awdexLauretana Pharmacy, 36, Triq l-Im©arr, G˙ajnsielem, G˙awdex

SpiÛeriji li jiftÓu llum il-Óadd

SpiÛeriji li Se jiftÓugÓada

Chemimart Ltd, 14, Triq Sant’Anna, il-FurjanaVivien Pharmacy, Triq Patri Magri, il-MarsaSta Venera Pharmacy, 532, Triq il-Kbira SanÌuΩepp, Santa VeneraSt Helen Pharmacy, Triq Tumas Fenech,BirkirkaraBrown’s Pharmacy, Shop 10, Yacht MarinaApartments, Triq il-Marina, l-ImsidaKrypton Chemists, Triq l-Ibra©©, Tal-Ibra©©Edward’s Pharmacy, 115, Triq ManwelDimech, Tas-Sliema Il-MehrieΩ Pharmacy, 31, Triq Giovani Curmi, l-IklinGrognet Pharmacy, 41, Triq il-Kostituzzjoni,il-MostaMellie˙a Pharmacy, 111, Triq George BorgOlivier, il-Mellie˙aBrown’s Paola Square Pharmacy, 64/65,Pjazza Antoine De Paule, Ra˙al ÌdidKalkara Pharmacy, 8, Misra˙ l-Arçisqof Gonzi,il-KalkaraFgura Pharmacy, Triq il-Koppla, il-FguraGudja Pharmacy, 9, Triq San Çiru, il-GudjaKirkop Pharmacy, 9, Triq il-Parroçça, Óal KirkopSanta Marija Pharmacy, 40, Triq l-G˙asfura,ÓaΩ-Ûebbu©Nova Pharmacy, 142, Triq il-Kulle©©, ir-Rabat, MaltaTaç-Çawla Pharmacy, Triq 7 ta’ Ìunju 1919, ir-Rabat, G˙awdexJoyce’s Pharmacy, Vjal it-8 ta’ Settembru, ix-Xag˙ra, G˙awdex

KomPetiZZjoni Ktieb KÓ 07|12|2014 33kullhadd.com

KomPetiZZjoni Ktieb

Ibag˙tu r-risposta tag˙kom lil: Kompetizzjoni Ktieb, KullÓadd, ÇNL, Triq Mile End,

il-Óamrun, u tid˙lu biç-çans li tirb˙u l-ktieb …MAQFUL FIL-ÓABS TA’ ÌBINI… ©entilment ipprovdut minn Horizons

Ir-rebbie˙ jit˙abbar nhar il-Óadd 14 ta’ Diçembru.

Ir-rebbie˙a huma mitluba ji©bru l-ktieb miç-Çentru Nazzjonali Laburista fil-Óamrun billi jippreΩentaw il-karta tal-identità

mit-Tlieta sal-Ìimg˙a bejn id-09.00 u t-15.00, u s-Sibt bejn l-10.00 u l-16.00, eskluΩ festi pubbliçi.

Intant, ir-rebbie˙a tal-ktieb MILL-PRASPAR TA’ FREDU L-FRA huwa:

C.DIMECH, 19, Triq Indri Borg, ir-Rabat.

Mistoqsija: Dwar min jittratta dan il-ktieb?

…maqful fil-˙abs ta’ ©bini… hurakkont miktub minn Paul P. Borgb’pubblikazzjoni ta’ Horizons. Danir-rakkont jittratta l-˙ajja tal-Poetatat-Tbatija Carmel Attard, li mietmadwar 21 sena ilu. Barra li kienujoqog˙du qrib xulxin, il-lehmapoet ika u l -©ibda le jn i l -ki tbaressqithom aktar lejn xulxin saminn çkunithom, u baqg˙u mid˙lata’ xulxin sakemm Carmel miet fl-1994.

F’din il-©rajja Borg jirrakkonta l-˙ajja tal-poeta mil-lenti ta’ bnie-dem li g˙ex mieg˙u ˙afna mit-tribulazzjonijiet tal-˙ajja li bnie-dem bi l -karat t ru sensi t t iv ta ’Carmel jista’ j©arrab. Borg qasammieg˙u mhux biss episodji ta’ fer˙u ta’ niket meta kienu jiltaqg˙u d-dar jew waqt mixjiet fit-tul li maqatg˙u qatt matul is-snin, immawkoll dawk o˙rajn l i se˙˙ewf’ambjenti o˙rajn. Borg isemmi©rajjiet li ma jitwemmnux, u majistax ma jiktibx biex ikun wettaqkemm ˙siebu u l-aspirazzjonijiettieg˙u b˙ala kittieb, kif ukoll biexissir ©ustizzja ma’ sie˙bu l-poetaAttard. Il-kittieb juri kemm kienhemm bnadi mo˙bijin fil-qalb ufil-mo˙˙ ta’ Attard u li jinkixfu fit-ta˙dita tieg˙u mal-poeΩija.

Meta John, ˙u Carmel Attard,g˙adda x-xog˙ol mhux ippubb-likat ta’ ˙uh, Borg inteba˙ li danix-xog˙ol kellu ta’ bilfors jag˙mlug˙ax hu dmiru b˙ala ki t t ieb,mhux biss biex nibdew nir-rikonoxxu a˙jar lil Carmel Attardb˙ala l-Poeta tat-Tbatija u nag˙tuhil-post li j ixraqlu fil-letteraturatag˙na, imma aktar minn hekk, ufuq kollox, biex iwettaq is-sehemuniversali tal-letteratura b˙ala l-kuxjenza u l-mera tas-soçjetà li˙ar©et minnha hi stess. Il-˙ajjamimli ja tbati ja mental i l i g˙exAttard min˙abba sa˙˙tu, u

min˙abba stigma soçjali kiefra, hir i f lessa f i l -poeΩi ja u ma t is taxtibqa’ g˙addejja b˙allikieku masar xejn. Ma tistax is-soçjetà matkunx taf it-tbatija u t-tiftixa g˙at-tama u g˙all-fara© imqar ta’ bnie-dem wie˙ed l i kien i˙ossuemar©inat u iΩolat fost il-bqija.

Borg jiddikkjara mill-ewwel illiqieg˙ed jikteb dwar bniedem liwera li r-relazzjoni bejn l-individ-wu u s-soçjetà mhix dak il-©mielmimli ward u Ωahar, li ˙afna jiktbuli hi. Juri illi soçjetà li tippreΩentaru˙ha Nisranija, ˙anina u edukatag˙andha mnejn tkun kollox barrahekk. Sie˙bu Karmenu ˙are©minn soçjetà Nisranija, imma sajur ina l i soçjetà bi t - tabel la‘Nisranija’ u ‘˙anina’ tista’ tkunsoçjetà kattiva li kapaçi twe©©a’ lil˙addie˙or. Soçjetà bi t - tabel la‘edukata’ g˙andha mnejn tkunsoçjetà mimlija stigma kiefra kon-tra d-divers i tà ta ’ w˙ud f iha.G˙andha mnejn tkun soçjetà litwarrab bla ˙niena ta’ xejn lil mini˙oss il-˙tie©a ta’ xi kura l-isptarMonte Carmeli. G˙andha mnejnukoll issawwat lil min irid ikun˙ieles fl-g˙aΩliet intimi li jag˙mel,anke dawk marbutin mas-sesswal-ità, g˙ax b˙ala ˙olqien g˙andudri t t ikun dif ferent i minn˙addie˙or. Bil-poeΩija u bit-ti©ribta’ sie˙bu Karmenu, Borg irid jurili xi w˙ud f’istituzzjonijiet soçjalital-img˙oddi mhux bilfors dejjemkienu dak l i suppost kel lhomikunu jew dak l i ˙afna kienuja˙sbu li kienu.

Dan ir - rakkont jur i l i dik l -im˙abba li dejjem fittex Attard,b˙alma jag˙mel kull bniedem, liluddeludietu tant l i , meta sab l-im˙abba, ma ˙al lewhx ˙ielesi˙obb kif irid u kemm irid. Anzisab min ikkundannah u maqdru.Il-protesta tal-poeta hi qawwija l-

aktar meta jirribella min˙abba t-tbatija u n-nuqqas ta’ ˙elsien lijsib madwaru.

F’din il-pubblikazzjoni hemmg˙aΩla kbira ta’ poeΩiji u novelli liAttard kiteb wara Ta˙t Qillet ix-Xemx (1972) u Lampara (1980) uli g˙adhom ma ©ewx ippubblikatiqatt qabel. Borg sikwit jinse© fir-rakkont tieg˙u l-poeΩija awtobijo-grafika ta’ Attard li ried jg˙ix hienif’soçjetà li m’aççettatux dejjem kifkien. B˙ala ˙bieb mit-tfulija, PaulP. Borg jimxi mieg˙u sa mit-tfulijatag˙hom fil-bit˙a tal-MuΩew, ujikxef g˙all-ewwel darba rakkonti

mimlijin umanità fid-dramm tal-˙ajja f’Sant’Anton, jew f’tifel ta’tmien snin, jew fil-kampanja, jewsa˙ansitra f is-salott id-dar, f i t-toroq tal-Qawra u ta’ Óal Balzan,kif ukoll fl-Isptar Monte Carmeli…

…maqful fil-˙abs ta’ ©bini… hurakkont li bih Paul P. Borg juri kifsie˙bu l-poeta Carmel Attard kienkull waqt u kull pass ta’ ˙ajtu jid-dibatti mal-poeΩija u jitfarra© biha,tant li Attard il-poeΩija mhux kitib-ha, imma g˙exha.

Il-ktieb jinsab g˙all-bejg˙ minnHorizons, BDL u ˙wienet tal-kotbaewlenin.

il-Poeta tat-tbatija: Carmel attard

…maqful fil-Óabs ta’ Ìbini…

34 07|12|2014 logÓoBKÓkullhadd.com

TISLIBA BIN-NUMRI

KOMPETIZZJONI WELLA,KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista,

Triq Mile End, il-Óamrun.

Irba˙ xampù u conditioner Wella

Aqta’ din il-log˙ba u ibg˙atha:

Isem: ..........................................................................................

Indirizz:.........................................................................................

.....................................................................................................

Ìemma’ s-sitt kupuni u ibg˙athom f’daqqa lil: KullÓadd, Kompetizzjoni Centro Casalinga, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun, ÓMR 1717.

Kompetizzjoni Centro Casalinga

SUDOKU SPONSORJATA MINN WELLA

104120124214303343414478529552561669839876900919

Po©©i n-numri f’posthom

Isem:...................................................................................................................................................................

Indirizz:..............................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................

Nru tal-karta tal-identità:............................................. Nru tat-telefown:........................................................

1

B’4 numriBi 3 numri B’6 numriB’5 numri

03360385047504850542088612241887190419992099243824522469260026012953320136064352507151385318535055285733605863346870709383988545

855886738695912493489534

00970048411072217681186702302523032342323475143694459544744948269489526182268333794138525085808901859661296995

228950598082601992964839

Bi 8 numri

31562520588978717611378583655911

Ir-rebbie˙a tal-magna tax-xag˙ar hija RITA MIFSUD, 24, Sagra Cour, Triq Indri Calleja, Birkirkara.

Rebbie˙ tal-©img˙a l-o˙ra:A.BUHAGIAR, La Vida Court – Bonita, Triq tal-Gallu, il-Fgura.

lOGÓOB kÓ 07|12|2014 35kullhadd.com

Mimdudin:

1. Tibni bih (5)4. Mart ir-ra©el (4)7. Ara 59. Roland Agius

Laganà (1,1,1)10. Tipprova taqbad il-

˙ut (6)12. B’sa˙˙tu bl-IngliΩ(6)16. M’hemmx bΩonn

tg˙idli (3)18,19. Fuq ru˙ek bl-IngliΩ

(5)19. Ara 1820. Ieqaf (5) 21. Professjonali (3)23. Fil-kappell jew fil-

beritta (4)24. A˙seb minn qabel

(5)

Weqfin

1. PajjiΩ G˙arbi (6)2,3. Si©ar li dari kienu

komuni f’Malta (6)3. Ara 25,7. Il-hanky tilef rasu

bil-Malti! (5)6,11. Tost (5)8. Opra (9)11. Ara 612,22. Attentat (5)13. Lem˙et (3)14. Annimal (6)15. L-g˙axar xahar bla

sieq (6)17. Arja IngliΩa (3)21. Popolari (3)22. Ara 12 wieqfa

TIslIBA

48

Isem:

Indirizz:

Nru tat-Telefown:

SOLUZZJONI TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

IBGÓAT DAWN IÛ-ÛEWÌ KOMPETIZZJONIJIET FLIMKIEN U IDÓOL BIÇ-ÇANS LI TIRBAÓ €25

QED TAGÓRAfHOM?

fir-ritratt hemm Ωew© uçu˙ f ’wiçç wie˙ed. Qed tag˙rafhom?

Ójiel: s˙a˙ar IngliΩi u li huma ˙bieb tal-qalb.

Attur 1:

REBBIEÓ TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA:

RIÛULTAT TAL-ÌIMGÓA L-OÓRA

Joseph Muscat Simon Busuttil

J.SAMMUT, F/4 Maryod Court B, Triq Agostino Matrenza, San Ìwann, STG 3533.

IRBAÓ €25 fI flusL-indirizz huwa: Irba˙ €25 fi flus, KullÓadd, Çentru Nazzjonali Laburista, Triq Mile End, il-Óamrun.

Mimdudin:

1. Karru,4. Óalq,7,23. Sor©ut,9,24. Argument,10. Attent,12. Nirien,16. Ski,18. AM,19. ENE,20. Mwies,21. Tub

Weqfin:

1. Krafes,2,3. Ragusa,5,11. Areni,6,21W. Qattar,8. OttimiΩmu,12,22. Nibnu,13. Raw,14,12. Nessieni,15. Çedejt,17. Kju

Attur 2:

forMuLa 1KÓkullhadd.com36 07|12|2014

MiÌbura Minn LiaM Gauci

Fost id-dilettanti tal-Formula 1 jidher li hemm qbil ©enerali li dan l-ista©un kien wie˙ed mill-aktar interessanti fis-snin riçenti.Barra l-introduzzjoni tal-magni ibridi u s-sistema tal-punti doppji fl-a˙˙ar tellieqa, kien hemm ukoll ©lieda g˙all-kampjonattas-sewwieqa li damet sal-a˙˙ar Gran Premju u Ωammet lil kul˙add fuq ix-xwiek.

Issa li l-ista©un spiçça, nistg˙u nag˙tu ˙arsa lura lejn l-iktar episodji interessanti li se˙˙ew fuq iç-çirkwiti illi, fost l-o˙rajn,jinkludu battalji, inçidenti u kontroversji. Minn din il-lista huma eskluΩi episodji ta’ xe˙ta politika u finanzjarja li, minkejjal-importanza tag˙hom, kienu wisq kumplessi biex ikunu trattati f’dan l-ispazju limitat.

Óarsa Lejn L-istaÌun 2014

BATTALJA INTERNA – GP TAL-BAÓREJN

Minkejja li fil-Gran Premju tal-Ba˙rejn il-kontroversji ma naqsux, sa dan l-istadju bikri tal-kampjonat is-sewwieqa kienu g˙adhom qeg˙din isibu bilanç tajjeb bejn ir-rispettreçiproku u l-ambizzjonijiet tag˙hom. Dan il-bilanç offra livell ta’ spettaklu u rivalitajiet likienu ilhom ma jidhru f’dan l-isport.

Fost dawn ir-rivalitajiet kien hemm dik bejn Hamilton u Rosberg li fil-Ba˙rejn urewdeterminazzjoni kbira biex jippruvaw jitilg˙u fuq l-og˙la tar©a tal-podju.

Kien jidher çar minn kmieni fit-tellieqa li s-sewwieq ÌermaniΩ kellu karozza aktar veloçiminn tal-kollega tieg˙u. Madankollu, Hamilton kien kapaçi jirrispondi tajjeb ferm g˙all-attakki ta’ Rosberg.

It-taqtig˙a ta’ bejniethom, minkejja li kienet iebsa, qatt ma kellha aggressività Ωejda u Ω-Ωew© sewwieqa waslu sa tmiem it-tellieqa ming˙ajr ˙sarat fil-vetturi tag˙hom.

Ir-relazzjoni ta’ rispett bejn dawn iΩ-Ωew© sewwieqa kompliet tippersisti sal-Gran Premjuta’ Monaco fejn inçident li se˙˙ matul il-kwalifiki wassal g˙al tensjonijiet kbar li baqg˙ujippersistu sal-a˙˙ar tal-ista©un. Però, dan l-inçident se nelaboraw iktar dwaru iktar ’lisfel.

ÛBALL? – GP TA’ MONACO

Il-kisba tal-pole position hija importanti ferm fil-Gran Premju ta’ Monaco. L-importanza ta’dan ir-riΩultat ˙are© b’mod çar hekk kif Rosberg kellu tbissima kbira fuq wiççu fit-tmiemtal-kwalifiki.

Madankollu, iç-çirkostanzi suspettuΩi li fihom inkisbet din il-poΩizzjoni ©ieg˙let lil xiw˙ud jiddeskrivu ç-çelebrazzjoni b˙ala çinika iktar milli ta’ fer˙ sinçier.

Il-kwistjoni nqalg˙et fl-a˙˙ar dawra ta’ Q3 meta kemm Rosberg, kif ukoll Hamilton,kienu qeg˙din jippruvaw itejbu l-˙inijiet tag˙hom. Rosberg, li f’dak il-punt kien fuq qud-diem fil-klassifika, tilef il-kontroll fil-kurva Mirabeau u ˙are© minn fuq it-traççat. Dan l-iΩball wassal g˙all-˙ru© tal-bnadar is-sofor illi ©ieg˙lu lil Hamilton inaqqas il-veloçità ub’hekk jitlef l-a˙˙ar çans li kellu biex jibda t-tellieqa mill-ewwel post.Dan l-inçident ˙oloq spekulazzjoni kbira li l-ÌermaniΩ g˙amel din il-mossa apposta biex

iΩomm il-poΩizzjoni tieg˙u. Hamilton qag˙ad lura milli jakkuΩa lill-kollega tieg˙u b’moddirett, imma ta diversi intervisti li fihom ta x’jifhem li ma jemminx li kien Ωball onest.

Mill-filmati kien diffiçli biex wie˙ed jag˙mel ©udizzju definittiv, imma l-istewards g˙aΩluli jemmnu lil Rosberg u ma ˙adux passi kontrih.

INÇIDENT SPETTAKOLARI – GP TAL-BAÓREJN

Maldonado Ωgur li ma g˙enx ir-reputazzjoni ˙aΩina tieg˙u fil-Ba˙rejn hekk kif da˙alb’mod goff ©os-Sauber ta’ Gutierrez meta kien ˙iere© mill-pits f’dawra 41. Minkejja l-fatt lis-sewwieq VeneΩwelan ipprova jpo©©i t-tort fuq il-Messikan, l-istewards tat-tellieqa kienutal-opinjoni li kien Maldonado li kellu jçedi l-poΩizzjoni f’dik l-okkaΩjoni.

In-nuqqas ta’ ˙sieb ta’ Maldonado wassal biex huwa jibqa’ die˙el fil-©enb ta’ Gutierrezb’tant sa˙˙a illi qata’ l-karozza tal-Messikan minn mal-art. Fortunatament, wara li l-karoz-za g˙amlet dawra fl-ajru, din niΩlet perfettament fuq ir-roti fil-©enb taç-çirkwit u Gutierrezirnexxielu jo˙ro© mis-Sauber tieg˙u ming˙ajr problemi fiΩiçi.

G˙al din id-da˙la goffa, Maldonado ng˙ata stop/go penalty ta’ g˙axar sekondi waqt l-istess tellieqa. Barra minn hekk, huwa ng˙ata penalità ta’ ˙ames poΩizzjonijiet fit-tluq tal-Gran Premju taç-Çina. Huwa tilef ukoll tliet punti fuq is-superlicence tieg˙u. Din il-liçenz-ja hija essenzjali g˙al dawn is-sewwieqa professjonisti li ma jkunux jistg˙u jikkompetu fil-Formula 1 jekk jitilfu ˙afna punti.

Kisba storiKa – GP ta’ Monaco

Jules Bianchi, probabbilment kien l-iktar sewwieq li ˙are© fer˙an minn Monaco waraRosberg. Bid-disa’ post li kiseb, huwa la˙aq tragward storiku, kemm g˙alih, kif ukoll g˙all-Marussia g˙ax kienu l-ewwel punti li qatt ©abru fil-Formula 1.

Dan is-sewwieq FrançiΩ kien ilu juri potenzjal kbir g˙ax, minkejja li qatt ma kiseb punti,huwa dejjem wera çertu kura©© u kapaçità li tawh riΩultati poΩittivi meta wie˙ed jikkunsidrakemm hi batuta l-vettura tieg˙u. Madankollu, dan il-kura©© mhux dejjem kien ikkumpli-mentat bl-intelli©enza, u g˙alhekk il-FrançiΩ ta’ spiss ikkawΩa inçidenti li ppenalizzawh.F’Monaco, Bianchi ©ralu minn kollox. L-ewwel kellu jçedi d-dsatax-il post li kiseb fil-kwal-

ifiki min˙abba li biddel il-gear box iktar tard dakinhar, imbag˙ad laqqat penalità g˙ax makienx qieg˙ed f’postu matul it-tluq tat-tellieqa. Biex tkompli tg˙axxaq, huwa da˙al jiskontadin il-penalità meta ˙ar©et is-safety car, mossa illegali li wasslet g˙al sanzjoni o˙ra.

Minkejja dan kollu, huwa wera maturità kbira fis-sewqan tieg˙u, li sarrfitlu f’Ωew© punti lipo©©ew lill-Marussia f’poΩizzjoni tajba biex ikunu quddiem il-Caterham fil-klassifika finalital-kostrutturi.

formula 1 kÓ kullhadd.com 3707|12|2014

INÇIDENT IEÓOR – GP TAL-BELÌJU

It-tensjonijiet li kienu di©à tilg˙in fil-wiçç fil-Gran Premju ta’ Monaco,re©g˙u tfaççaw bil-kbir f’dak tal-Bel©ju. Dan hekk kif Rosberg, wara likiseb il-pole position, kellu tluq ˙aΩin li wasslu biex jitlef Ωew© poΩiz-zjonijiet kmieni fit-tellieqa hekk kif qabΩuh Hamilton u Vettel.

Dan l-iΩball ©ieg˙el lill-ÌermaniΩ tal-Mercedes illi jag˙fas b’aggressiv-ità kbira biex jil˙aq lill-avversarji tieg˙u. L-attakk fuq Vettel sar ming˙ajrinkwiet hekk kif il-kampjun renjanti g˙amel Ωball li feta˙ passa©© lilRosberg biex jg˙addu b’kumdità.

Differenti kienet is-sitwazzjoni meta ©ie biex jikkonfronta lil Hamilton,illi kien qieg˙ed isuq b’mod ikkonçentrat sa dak l-istadju. Rosberg, fil-kurva Les Combes, iddeçieda li kien hemm spazju fejn jattakka u ppro-va jid˙ol ma©enb il-kollega tieg˙u minkejja l-fatt li deher çar li dan tal-a˙˙ar kellu jing˙ata preçedenza min˙abba li kien ’il quddiem mhux˙aΩin.

L-attakk ta’ Rosberg wassal g˙al impatt li g˙amel ˙sara liΩ-Ωew© vet-turi. Il-GermaniΩ irnexxielu jbiddel il-front wing biex ikompli t-tellieqa,però Hamilton ©arrab wisq ˙sarat u, wara xi dawriet imqanΩ˙a, kellujabbanduna t-traççat.

X’KIEN GÓADDEJ MINN MOÓÓHOM? – GPTAL-ITALJA

Il-Gran Premju tal-Italja ra l-bidu tar-rimonta ta’ Lewis Hamilton, li reba˙˙ames tlielaq konsekuttivi biex la˙aq u qabeΩ lil Rosberg fil-klassifika ©ener-ali tas-sewwieqa. Madankollu, ˙afna nies probabbilment se jiftakru din it-tel-lieqa b˙ala wa˙da mill-iktar li kienet imdawra b’kontroversji, kemm fuq it-traççat u anke lil hinn minnu.Ewlenija fosthom kienet dik marbuta ma’ Rosberg, illi wara diversi dawriet

fuq quddiem tilef il-kontroll tal-vettura tieg˙u u ta çans lil Hamilton jaqbΩu.Wara dan l-inçident kienu diversi l-persuni li akkuΩaw lill-ÌermaniΩ illi kienwarrab apposta biex ipatti g˙all-attakk goff li g˙amel il-Bel©ju. Minkejja l-akkuΩi, Rosberg ma nstabx ˙ati.

Monza rat ukoll il-bidu uffiçjali tas-saga marbuta mat-tluq, jew le, ta’Alonso minn mal-Ferrari. F’din it-tellieqa huwa kellu jitfa’ l-vettura tieg˙umal-©enb wara li esperjenzat problemi elettriçi. Madankollu, minflok matelaq direttament lejn il-garaxx, huwa tela’ fuq il-barrieri biex ixejjer lid-dilet-tanti Taljani li kienu hemm biex jaraw lis-sewwieqa tal-Cavallino Rampante.

Din il-mossa ©iet interpretata minn bosta b˙ala l-addio ta’ Alonso lit-timTaljan. Iktar çert, però, kien it-tluq tat-team principal tal-Ferrari, LucaCordero di Montezemolo, li l-g˙ada stess tal-fjask tat-tim f’Monza sab ru˙ubla xog˙ol.

SPIRTU SPORTIV – GP TA’ ABU DABI

Hamilton u Rosberg it-tnejn waslu fil-Yas Marina Circuit b’çans tajjeb lijie˙du l-kampjonat hekk kif ir-regola tal-punti doppji offriet ˙amsin puntlir-rebbie˙ ta’ din it-tellieqa. Bosta dilettanti kienu qeg˙din jistennew tel-lieqa missielta hekk kif l-ebda minn dawn is-sewwieqa ma seta’ jie˙u r-riskju li jitlef dawn il-punti prezzjuΩi.

Madankollu, Rosberg, bi tluq indeçiΩ, feta˙ il-bieb g˙al Hamilton illi ˙al-ewwel post fl-ewwel ftit metri. Il-ÌermaniΩ ma ˙alliex l-iΩball i˙arbtu uΩamm qrib tal-kollega tieg˙u g˙al diversi dawriet bil-˙sieb li jistenna l-a˙jar mument biex jer©a’ ja˙taf l-ewwel post.

Sfortunatament, l-ebda konfront ma kien iddestinat li jse˙˙. F’dawra 25l-affarijiet marru l-ba˙ar g˙all-ÌermaniΩ, illi beda jesperjenza problemibl-Energy Recovery System (ERS) tal-Mercedes tieg˙u. Fi Ωmien qasir, il-problemi tal-ERS bdew jinxterdu mal-vettura kollha u, min˙abba l-grav-ità tag˙hom, il-mekkaniki ma setg˙u jag˙mlu xejn biex jg˙inuh mill-garaxx.

Min˙abba f’hekk, Rosberg tilef diversi poΩizzjonijiet u witta t-triq g˙ar-reb˙ tal-kampjonat g˙al Lewis Hamilton. Madankollu, il-ÌermaniΩ weraspirtu sportiv mill-aqwa. Minkejja d-disfatta li sofra, huwa kien minn tal-ewwel li fera˙ lill-kollega tieg˙u, fatt li ©ibed ir-rispett ta’ ˙afna dilettan-ti.

ÓABTA KERHA – GP TAL-ÌAPPUN

It-tmien reb˙a tal-ista©un ta’ Lewis Hamilton kellha tkun okkaΩjoniferri˙ija g˙as-sewwieq Brittaniku, li kien ilu jixtieq jitla’ fuq l-og˙latar©a tal-podju f’dan iç-çirkwit. Madankollu, ˙add ma kellu aptit jiççele-bra dakinhar hekk kif inçident ikrah ta’ Jules Bianchi fil-41 dawra was-sal biex it-tellieqa tintemm ˙esrem.

L-inçident ta’ Bianchi kien ippreçedut minn dak ta’ Sutil li fid-dawrata’ qabel tilef il-kontroll fl-istess punt, ji©ifieri l-kurva Dunlop. Filwaqt liSutil kellu l-appo©© tal-barrieri ta’ sigurtà li taffewlu ˙afna mill-impatt,Bianchi sab ma’ wiççu l-vettura ta’ sokkors li kienet qieg˙da tne˙˙i s-Sauber tal-ÌermaniΩ mill-©enb tat-traççat.

Il-FrançiΩ kien sfortunat ˙afna f’din l-okkaΩjoni g˙ax ftit kienu l-posti-jiet li setg˙u jag˙mlulu daqshekk ˙sara mal-impatt. Kieku l-impatt kiendirettament mal-krejn tas-sokkors, ˙afna mid-daqqa kienet tie˙du l-vet-turi tieg˙u. Però, il-Marussia tieg˙u ddiri©iet ru˙ha lejn in-na˙a ta’ waratal-krejn, li kien g˙oli biΩΩejjed biex karozza tal-F1 tg˙addi minn ta˙tu.

Bianchi g˙amel diversi ©img˙at f’koma b’konsegwenza ta’ dan l-inçi-dent u mistenni jibqa’ g˙addej bit-terapija ta’ riabilitazzjoni matul ix-xhur li ©ejjin.

38 07|12|2014 SPORTSKÓkullhadd.com

RIÛULTATI

LOGÓOB GÓAL-LUM

KLASSIFIKA

Newcastle United v Chelsea

Hull City v West Brom

Liverpool v Sunderland

QPR v Burnley

Stoke City v Arsenal

Tottenham v Crystal Palace

Manchester City v Everton

2 - 1

0 - 0

0 - 0

2 - 0

3 - 2

0 - 0

1 - 0

TIM L R D T F K P

Chelsea 15 11 3 1 34 13 36

Manchester City 15 10 3 2 32 14 33

Southampton 14 8 2 4 24 10 26

Man Utd 14 7 4 3 24 16 25

West Ham 14 7 3 4 23 17 24

Arsenal 15 6 5 4 24 18 23

Newcastle United 15 6 5 4 17 18 23

Swansea City 14 6 4 4 19 14 22

Liverpool 15 6 3 6 19 19 21

Tottenham 15 6 3 6 18 21 21

Everton 15 4 6 5 24 23 18

Stoke City 15 5 3 7 17 20 18

Aston Villa 14 4 4 6 8 18 16

Sunderland 15 2 9 4 13 23 15

Crystal Palace 15 3 5 7 18 23 14

West Brom 15 3 5 7 14 20 14

QPR 15 4 2 9 16 27 14

Hull City 15 2 7 6 15 21 13

Burnley 15 2 6 7 10 24 12

Leicester City 14 2 4 8 14 24 10

RIÛULTATI

LOGÓOB GÓAL-LUM

KLASSIFIKA

Roma v Sassuolo

Torino v Palermo

2 - 2

Tard

SSC Napoli v Empoli

Atalanta v Cesena

Genoa v AC Milan

Parma v Lazio

Inter v Udinese

12.30

15.00

15.00

15.00

20.45

TIM L R D T F K P

Juventus 14 11 2 1 30 5 35Roma 14 10 2 2 27 11 32SSC Napoli 13 6 5 2 24 16 23Genoa 13 6 5 2 19 12 23Sampdoria 13 5 7 1 16 10 22AC Milan 13 5 6 2 23 17 21Lazio 13 6 2 5 21 16 20Fiorentina 14 5 5 4 16 11 20Sassuolo 14 4 7 3 15 18 19Udinese 13 5 3 5 15 17 18Inter 13 4 5 4 20 19 17Palermo 13 4 5 4 15 20 17Empoli 13 3 5 5 14 19 14Hellas Verona 13 3 5 5 15 22 14Torino 13 3 3 7 8 15 12Cagliari 13 2 5 6 20 24 11Atalanta 13 2 5 6 5 13 11ChievoVerona 13 2 4 7 9 17 10Cesena 13 1 5 7 9 22 8Parma 13 2 0 11 15 32 6

PREMIER INGLIÛ

SERIE A PUNTI OÓRAVAN GAAL IDDIÛGUSTAT BIX-XNIGÓAT

Il-Mani©er ta’ Manchester United Louis van Gaal ˙adhaqatta ta’ ˙abel kontra x-xnig˙at li l-klabb re©a’ aççetta lijonfoq mitt miljun o˙ra fis-sajf li ©ej fuq plejers ©odda.I l-United nefqu madwar £211 mil jun minn mindu SirAlex Ferguson irtira minn kowç tal-istess tim dsatax-il xaharilu.

F’kummenti li ta lill-medja, van Gaal fisser kif dawn ir-rap-porti huma diΩgustanti u esa©erati meta la hu u wisq inqasiç-Chairman EΩekuttiv Ed Woodward ma tkellmu rigwarddawn iç-çifri. Dan g˙ax, skont van Gaal stess, dan jaf ikollueffett negattiv fuq il-finanzi tal-klabb g˙ax, ©aladarba l-klabb li jrid ibig˙ ikun jaf li l-United iridu jixtru, jog˙la l-prezz apposta biex dak li jkun jag˙mel iktar qlig˙.

L-EWWEL DRAW TA’ 0-0 F’SENTEJN

Il-leaders tas-Serie A Juventus ma rnexxilhomx jirb˙u lilFiorentina biex b’hekk re©g˙u taw çans lir-Roma jirkuprawl-iΩvanta©© li hemm bejn iΩ-Ωew© timijiet. Iç-çansijiet f’dinil-partita kienu skarsi ˙afna u b’hekk ma tantx offriet spet-taklu g˙all-ispettaturi kif jista’ jixhed l-iskor finali.

Fil-fatt dan id-draw ta’ 0-0 kien l-ewwel wie˙ed b’dan l-iskor g˙all-Juventus f’sentejn. Kien proprju l-eksdifensur ta’Manchester United Patrice Evra li l-iktar li mar viçin li jifta˙l-iskor. Din kienet biss it-tielet darba li Juventus waqqg˙u l-punti f’21 partita. F’dan ir-rigward, it-tim ta’ Roma jista’jnaqqas id-distakk g˙al punt biss jekk jirb˙u llum kontraSassuolo.

BALOTELLI AKKUÛAT FUQ STAMPA LI TEFA’ FUQ INSTAGRAM

L-attakkant Taljan ta’ Liverpool Mario Balotelli kien akkuΩatmill-Assoçjazzjoni tal-Football IngliΩa (FA) g˙al stampa litefa’ fuq il-medja soçjali li kienet timplika kummenti u ref-erenza kontra l-Lhud.

Dan il-plejer ta’ 24 sena ppowstja ritratt tal-log˙ba famuΩatal-karattru Super Mario fuq Instagram li kienet tinkludi fihal-kliem ‘jaqbeΩ b˙al ra©el iswed u jisraq il-flus b˙al-Lhud’.Wara li g˙amel dan, Balotelli mill-ewwel ça˙ad li dak likien ippowstja kien offensiv u skuΩa ru˙u xorta wa˙da.

Kel l iem min-na˙a ta ’ L iverpool sostna l i huma j i r -rikonoxxu d-deçiΩjoni tal-FA u l-plejer se jkun qed jg˙addimill-proçess li jwie©eb g˙al dak li kien akkuΩat g˙alih. Danil-kelliem Ωied jg˙id li Liverpool mhux se jikkummentawiktar sakemm jg˙addi dan il-proçess.

NAPOLI V EMPOLI

Fl-ewwel log˙ba li hemm illum kmieni waranofsinhar,it-tim ta’ Napli se jkun qed ifittex reb˙a li taf tkunimportanti ˙afna hekk kif dawn jilqg˙u tim determinatta’ Empoli fis-San Paolo.

Il-Partenopei rre©istraw tliet draws fl-a˙˙ar log˙biettag˙hom f’kull kompetizzjoni u, minkejja li b˙alissajinsabu fit-tielet post tal-klassifika, di©à hemm ammontsostanzjali ta’ punti bejnhom u bejn it-timijiet ta’Juventus u Roma, xenarju li mhuwiex ©did g˙alNapoli.

Min-na˙a tag˙hom it-tim ta’ Empoli, li qed jie˙dusehem fil-league Taljan g˙all-ewwel darba mill-ista©un2007-2008, jinsabu erba’ punti ’l bog˙od miΩ-Ωona ta’relegazzjoni u g˙alhekk huma determinati li jirb˙u dinil-log˙ba biex jitilg˙u ’l fuq fil-klassifika.

GENOA V AC MILAN

It-tim ta’ Genoa jinsab g˙addej minn forma tajba immama jistg˙ux i˙allu dan is-suççess jitla’ g˙al rashom. It-tim ta’ Milan jista’ jtellef dan ir-ritmu.

Dan it-tim fin-Nofsinhar tal-Italja jinsab fit-tielet posttal-klassifika, bl-istess punti daqs Napoli, imma b’Ωew©punti fuq l-istess Milan. Immexxi minn Gasperini iludisa’ log˙biet ming˙ajr telfa, l-ewwel darba minn Frartal-2009.

Min-na˙a l-o˙ra t-tim ta’ Pippo Inzaghi jidher li qeditejjeb il-prestazzjonijiet tieg˙u wara li ma reba˙xlog˙ba wa˙da f’˙ames log˙biet f’Novembru, immag˙alqu dan ix-xahar b’reb˙a fuq Udinese.

INTER V UDINESE

Fil-partitissima ta’ din il-©img˙a, it-tim ta’ RobertoMancini jilqa’ f’San Siro lit-tim ta’ Udinese. Din setkun l-ewwel darba li l-ekskowç ta’ Inter AndreaStramaccioni se jilg˙ab kontra l-istess Inter.

Dan il-kowç ma tantx g˙amel suççess mat-tim ta’Inter imma issa jidher li sab saqajh fi klabb fejn jista’jwettaq il-filosofija tieg˙u billi jippromovi t-talentΩag˙Ωug˙.

Min-na˙a l-o˙ra, Mancini kellu bidu m˙allat b˙alakowç ta’ Inter u bi˙siebu jkompli jesperimenta b’for-mazzjonijiet differenti sakemm i©ib lil Inter fejn jixtieqjarahom hu bil-mod tieg˙u.

NEWCASTLE V CHELSEA

Is-sorpriΩa tal-futbol IngliΩ waslet kmienilbiera˙ waranofsinhar meta t-tim ta’Newcastle reba˙ kontra Chelsea ug˙alhekk ta l-ewwel telfa g˙at-tim ta’Jose Mourinho dan l-ista©un.

Minkejja li Chelsea ddominaw il-partitamill-ewwel sal-a˙˙ar sekonda, it-tim ta’Newcastle beda jopera bil-kontrattakki uspiççaw biex reb˙u. Wara taqsimaming˙ajr gowls, Papiss Cisse feta˙ l-iskorfit-58 minuta meta d-difensur ta’ ChelseaCahill naqas milli jtajjar il-ballun biexb’hekk tal-ewwel ikkonkluda mill-viçin.

Minkejja l-pressjoni tat-tim minnLondra, Newcastle skurjaw ie˙or bl-istessPapiss Cisse jer©a’ jitfa’ fix-xibka mill-viçin. Chelsea ©abu gowl lura meta minnfree-kick Drogba tefa’ bir-ras g˙al©ewwa iΩda dan kien kollu ta’ xejn biexb’hekk Chelsea rre©istraw l-ewwel telfadan l-ista©un.

STOKE V ARSENAL

Wara li kienu sfortunati li ma ˙adux puntkontra Manchester United fost il-©img˙a,it-tim ta’ Stoke mmexxi minn MarkHughes ˙olqu sorpriΩa o˙ra meta g˙elbu

lit-tim inkonsistenti ta’ Arsene Wenger bl-iskor ta’ 3-0.

It-tim ta’ Stoke mill-ewwel beda fuq l-offensiva fl-ewwel sekondi tal-partita usforz dawn it-tentattivi huma marru fil-vanta©© proprju mal-ewwel azzjoni tal-log˙ba. EΩattament kien proprju warabiss 19-il sekonda li Stoke marru fil-vanta©© meta l-attakkant Peter Crouchikkonkluda mill-viçiin.

Fil-35 minuta Stoke Ωiedu l-vanta©©tag˙hom, din id-darba minn azzjoni bril-lanti meta minn cross min-na˙a tal-leminda˙al Bojan li kkonkluda fix-xibka.Proprju qabel spiççat l-ewwel taqsima,Stoke skurjaw gowl ie˙or, din id-darbaminn daqqa ta’ ras ta’ Walters minn cor-ner b’Arsenal ixxukjati. Arsenal issieltu bil-kbir u skurjaw darbte-jn fit-tieni taqsima minn penalty ta’Cazorla u xutt b’sa˙˙tu ta’ Ramsey, immadan kienu kollu g˙alxejn g˙ax marnexxilhomx i©ibu l-gowl ta’ draw.

WEST HAM V SWANSEA

F’log˙ba mistennija li hemm illumkmieni waranofsinhar it-tim minn Londrata’ West Ham jiltaqa’ mat-tim minn Walesta’ Swansea – Ωew© timijiet li ssorpren-dew lil ˙afna dan l-ista©un bil-konsisten-za tag˙hom.

Fil-fatt, huma biss Ωew© punti u Ωew©postijiet fil-klassifika li jisseparaw lildawn iΩ-Ωew© timijiet li wkoll g˙adhomfriski minn reb˙iet fost il-©img˙a kontraWest Brom u QPR rispettivament.

It-tim ta’ West Ham reba˙ l-a˙˙ardisg˙a u ma tilef l-ebda log˙ba kontraSwansea meta lag˙ab home f’kull kom-petizzjoni. Min-na˙a l-o˙ra, it-tim ta’Swansea ma rnexxilux jiskurja darbakontra West Ham fl-a˙˙ar tliet konfrontifil-Premier League.

Il-plejers ta’ Stoke jifir˙u hekk kif qabel il-half time kienu bi tliet gowls minn fuq

LOGÓOB GÓAL GÓADA

LOGÓOB GÓAL GÓADA

West Hamv Swansea City

Aston Villa v Leicester City

14.30

17.00

Southampton v Man Utd

Cagliari v ChievoVerona

Hellas Verona v Sampdoria

19.00

21.00

21.00

SPORTS kÓ 07|12|2014 39kullhadd.com

BOV PREMIER LEAGuE

IL-P

RE

MIE

R L

EA

Gu

E

MA

LTI

kLASSIFIkA

LOGÓOB GÓAL-LuM

Naxxar L v Birkirkara 14.00Balzan v Qormi 16.00

L R D T F K +/- Pti

Hibernians 14 13 1 0 45 7 +38 40

Valletta 14 9 1 4 34 8 +26 28

Birkirkara 13 8 0 5 24 15 +9 24

Mosta 13 6 1 6 14 26 -12 19

Floriana 14 4 5 5 20 29 -9 17

Balzan 13 4 5 4 17 20 -3 17

Sliema Wanderers 14 4 4 6 13 17 -4 16

Qormi 13 4 4 5 14 20 -6 16

Naxxar Lions 13 3 5 5 17 19 -2 14

Tarxien Rainbows 13 2 6 5 14 22 -8 12

Pietà Hotspurs 13 3 3 7 12 23 -11 12

Ûebbug Rangers 13 0 5 8 14 32 -18 5

Fl-Istadium tal-Hibs

VALLETTA 4FLORIANA 1

SLIEMA W 1HIBERNIANS 2

Ûebbu© R v Mosta 14.00Pietà H v Tarxien R 16.15

Fl-Istadium Victor Tedesco

L-istess b˙al Hibernians, it-tim ta’Valletta g˙adu frisk mir-reb˙akontra Tarxien bl-iskor ta’ 6-0 ujidher li dan it-tim kompla bix-xalata ta’ gowls meta din id-darbag˙elbu lir-rivali eterni Floriana biskor kbir ie˙or ta’ 4-1.

Valletta bdew mal-ewwel fuq l-attakk, tant li wara Ωew© minutilog˙ob huma marru fil-vanta©©.Kien minn cross ta’ Sean Bajadalejn Latif Elford Aliyu li bir-rasqabbeΩ il-ballun minn fuq il-gowler ta’ Floriana Tyrone Gauci.Valletta komplew jattakkaw, tantli fis-26 minuta, g˙al darb’o˙raminn cross ta’ Bajada, il-ballunwasal g˙and Nafti li mill-viçin uminn qag˙da perfetta laqat il-bal-lun ˙aΩin bil-konsegwenza li

spiçça ferm bog˙od mil-lastaFurjaniΩa.

Azzjoni o˙ra Beltija fil-31 metaminn pass ta’ Hamza Barry lejnRoderick Briffa, b’dan tal-a˙˙jaridur mad-difiΩa FurjaniΩa immawa˙du quddiem Gauci tefa’ fermg˙oli. Erba’ minuti qabel l-ewweltaqsima, proprju fil-41 minuta,Valletta rduppjaw. Cross ta’ Barryfejn re©a’ da˙al tajjeb ElfordAlliyu li minn qag˙da angolatatefa’ fix-xibka bir-ras. Qabelspiççat l-ewwel taqsima, Vallettaskurjaw it-tielet gowl minn Nafti,g˙al darb’o˙ra wara azzjoni per-sonali ta’ Barry.

Wara taqsima ineΩistenti,Floriana ˙olqu l-ewwel azzjonitag˙hom fis-56 minuta hekk kif

free-kick li nkariga ru˙u minnuSteve Pisani tefa’ lejn AmadouSamba li bir-ras tefa’ lejn SteveBonnici li r-rovexxata tieg˙u ©ietsalvata, bil-ballun jispiçça f’cor-ner. Man-nofs sieg˙a log˙ob,Valletta skurjaw it-tielet gowl.Dan wara li r-referee ordnapenalty li g˙al darb’o˙raElford Aliyu tefa’ fix-xibka g˙at-tielet gowl personali f’din il-log˙ba.

L-unika risposta minn Florianawaslet fis-77 minuta meta l-plejerVito Plut sab lill-gowler BeltiNicholas Vella barra minn postuu qabbeΩ il-ballun minn fuq l-ist-ess Vella biex skurja l-gowl tal-bandiera g˙at-tim FurjaniΩ.Referee: Philip Farrugia

Wara r-reb˙a stupenda li kellhomis-Sibt li g˙adda kontra ÓalQormi bl-iskor ta’ 6-0, it-tim ta’Hibernians kompla bis-sensielatieg˙u ta’ reb˙ meta din id-darbareba˙ lil Sliema bl-iskor ta’ 2-1b’dos Santos Tarabai deçiΩiv g˙at-tim tal-Hibs.

Kien proprju t-tim ta’ Ra˙alÌdid li beda bl-offiΩa meta fit-3minuta kien hemm pass fit-tullejn Edison Luis dos Santos liwa˙du quddiem il-gowler SlimiΩnaqas milli jikkonkludi fix-xibka.IΩda g˙al dan iç-çans patta bissg˙axar minuti wara, meta fit-13-ilminuta Hibs marru fil-vanta©©mill-istess dos Santos. Minn free-

kick ta’ Clayton Failla, tefa’ fin-nofs bil-ballun ja˙bat mad-difen-sur SlimiΩ bil-gowler Zammit isal-va parzjalment biss sab pront lildos Santos quddiemu li tefa’ l-ballun fis-saqaf tax-xibka.

Bi Sliema joffru ftit li xejn fuq l-attakk, kienu proprju Hibs lire©g˙u ˙olqu azzjoni perikoluΩa,din id-darba fit-38 minuta minncross ta’ Mbong lejn Tarabai,b’dan tal-a˙˙ar naqas millijikkonkludi biex tispiçça l-ewweltaqsima b’vanta©© minimu g˙all-istess Hibs.

Wara bidu kemxejn kwiet fit-tieni taqsima, kienu proprju Hibsli Ωiedu l-vanta©© fil-61 minuta.

Dan meta minn free-kick dirett, linkariga ru˙u minnu dos Santos,Tarabai tefa’ l-ballun fir-roknatax-xibka bil-gowler ta’ Sliemameg˙lub g˙alkollox. Tentattivbiex jer©g˙u jid˙lu fil-partita,Sliema rnexxielhom jiskurjawwie˙ed fit-68 minuta. Humanaqqsu d-distakk meta PeterXuereb reba˙ il-ballun ming˙andGomez biex mattar saqajh u tefa’wara l-gowler ta’ Hibs biexg˙amel l-iskor 2-1.

Sliema ma rnexxilhomx ikom-plu jibnu fuq dan il-gowl biexb’hekk Hibs komplew jissodawil-poΩizzjoni tag˙hom fil-klassifikab’Valletta u Birkirkara fit-tieni u t-

tielet post rispettivament b’log˙bainqas. Din kienet it-tieni telfa ta’Sliema f’©imag˙tejn meta s-Sibt li

g˙adda tilfu kontra Floriana bl-iskor ta’ 2-0.Referee: Clayton Pisani

HAT-TRIck TA’ ALIyu jwITTI TRIq GÓAL REBÓA BELTIjA

TARABAI DEÇISIV GÓAL HIBS

Ritr

atti:

STEPH

EN

GA

TT

Il-goalkeeper tal-Hibs, Henry Bonella jilqa’ballun mog˙ti minn Trevir Cilia ta’ Sliema

Ian Azzopardi (V) u Emaniel Briffa (F) f’taqtig˙a g˙all-ballun.

40 07|12|2014 LokALIkÓkullhadd.com

Fi stqarrija ma˙ru©a mill-Gvernkmieni lbiera˙, huwa sostna li l-OppoΩizzjoni qieg˙da tipprovatgiddeb lill-KummissjoniEwropea fuq il-prezz tal-petrolu d-diΩil permezz ta’ statistikiminn sorsi li mhux ta’ minwie˙ed joqg˙od fuqhom.

Dan g˙al darb’o˙ra wassalg˙al kalkoli ˙Ωiena li bihom l-OppoΩizzjoni tg˙awwe© il-fattibiex tipprova ttappan ix-xog˙olli qieg˙ed isir mill-Gvern biexi˙alli iktar flus fil-bwiet taç-çitta-dini Maltin u G˙awdxin.Madankollu, huma ç-çifri tal-Kummisjoni Ewropea stess illijikkonfermaw li l-prezz medjutal-petrol li j˙allsu l-konsuma-turi madwar l-Ewropa huwa€1.45 filwaqt li tad-diΩil huwa€1.32, ikkumparat mal-prezzijietrispettivi ta’ €1.42 u €1.35f’pajjiΩna.

“Fit-tentattiv li jipprova jsib©ustifikazzjoni g˙all-kalkoliΩbaljati tieg˙u, il-PartitNazzjonalista qed juΩa infor-mazzjoni mi©bura minn sitmhux uffiçjali u li ma taqbilxmaç-çifri xjentifiçi tal-Kummissjoni Ewropea. Ikun taj-jeb li l-OppoΩizzjoni tispjegag˙alfejn qed tinjora l-kalkoli tal-Kummisjoni Ewropea u minfloktuΩa figuri mi©bura minn fuq l-internet u mhux ibbaΩati fuqstatistika uffiçjali,” qal il-Gvernfl-istqarrija.

Paraguni

“La l-OppoΩizzjoni issa sarettemmen li l-prezz tal-petrol u

diΩil bla taxxa f’Malta g˙andujkun g˙al dak fl-IΩvezja,” kom-pliet l-istqarrija, “ikun tajjeb litispjega kif fil-bidu ta’ Marzu2013, skont l-istatistika tal-Unjoni Ewropea, il-prezzming˙ajr taxxa tal-petrol fl-IΩvezja kien 7% anqas minndak f’Malta.”

Il-Gvern stqarr ukoll li, filwaqtli l-prezz tal-petrol u diΩilf’Malta kienu €1.09 u €1.02rispettivament fil-bidu ta’ Marzu

2008, sal-bidu ta’ Marzu 2013,kawΩa tad-deçiΩjonijiet ˙Ωienamill-eks-Ministru Tonio Fenech,dawn il-prezzijiet kienu telg˙ug˙al €1.48 u €1.38.

“Din iΩ-Ωieda ta’ 39 çenteΩmufil-prezz tal-petrol u 36 çenteΩ-mu fil-prezz tad-diΩil tfisser lifamilja medja b’Ωew© karozzi,b’konsum ta’ 30 litru fil-©img˙ag˙al kull karozza, spiççat ton-foq mal-€1200 aktar fis-sena fuqpetrol u diΩil.

L-istess familja, grazzi g˙all-politika ta’ stabbiltà fil-prezzijiettal-Gvern preΩenti, illum t˙allas€100 anqas. L-ebda kalkoluΩbaljat tal-OppoΩizzjoni mhuwase jbiddel din ir-realtà.”

L-istatistiki kkwotati mill-Gvern huma aççessibbli g˙all-pubbliku fuq:http://ec.europa.eu/energy/observatory/oil/doc/prices/bul-letin_with_taxes/2014_12_01_with_taxes_1731.pdf

JIppruvAW JGÓAWÌu r-reALTÀ WAQGÓAFATALI

I lbiera˙, t fa j la ta ’ 18- i lsena tilfet ˙ajjitha wara liwaqg˙et minn gal lar i jaf’Wied il-G˙ajn.

Il-Pulizija qalet li t-tfajla,l i hi ja ta ’ nazzjonal i tàSomala u residenti Wiedil-G˙ajn stess, waqg˙etminn g˙ol i ta ’ ˙amessulari.

L-inçident se˙˙ g˙all-˙abta tal-3.45 ta’ waranof-sinhar fi Triq il-Óamrija.

Il-Pulizija qalet li t-tfajlattie˙det immedjatament l-Isptar Mater Dei fejn ©ietiççertifikata li tinsab fil-periklu tal-mewt.

Fi stqarrija o˙ra ftit wara,il-Pulizija ˙abbret li sfortu-natament it-tfajla kienettilfet ˙ajjitha.