GVHD : TS. Nguyn Vn BanSVTH : Nguyn Th o Phan nh ng

1

Nh vy h tr sinh sn l mt quy trnh cng ngh, nhm to ra c th mi vi nhiu k thut h tr ph hp cho tng giai on trong tin trnh sinh sn.

K thut h tr sinh sn v c bn c xp thnh cc nhm:K thut thu nhn giao t. K thut h tr th tinh.

K thut nui phi.K thut cy truyn phi.

GII THIU:

ng vt c v,sinh sn t nhin l mt qu trnh sinh l phc tp,tri qua 3 giai on c bn :hnh thnh giao t,th tinh v mang thai. S phi hp cht ch v ng b 3 giai on trn s hnh thnh mt c th mi. cho ra i nhng c th con bnh thng phi cn s tr gip ca cc k thut h tr sinh sn nhm gip cho c th sinh con bnh thng gi l k thut h tr sinh sn.

III.K THUT H TR TH TINH.Dn tinh nhn to.Th tinh in vitro GIFT

K THUT H TR TH TINH

Vi th tinh

1.Dn tinh nhn to( artificial isemination _AI): Dn tinh nhn to con gi l gieo tinh l k thut a tinh trng vo c quan con ci.

Dn tinh nhn to ra i nhm tng nhanh tc ci to di truyn ca loi.1933, k thut thu nhn tinh v dn tinh nga, bo,cu, heoa ph bin. Ngy nay k thut AI a c thng mi ha.

1790, k thut AI ng dng thnh cng ngi v cho n nay AI c s dng ph bin trong h tr sinh sn. C th iu tri cc bnh v sinh nam hay gim hoc mt kh nng th tinh n. Ngoi ra AI con c s dng lm tng hiu qu th tinh v hn ch cc bnh ly qua ng sinh dc.

1.1.Phn loi AI:Ty vo vi tri a tinh trng vo c quan sinh dc con ci AI c phn thnh 4 hnh thc k thut:ITI: bm tinh trng vo ng dn trng

AI

IFI:bm tinh trng vo voi trng.

ICI: bm tinh trng vo c t cung.IUI: bm tinh trng vo c t cung.

Trong cc k thut dn tinh nhn to thi IUI c s dng nhiu nht v c chun ha. tin hnh IUI th tinh trng thu nhn phi c kim tra s lng v cht lng.

ng thi con ci s c theo di thi k ng dc sn sng nhn tinh.Nhm ch ng cc con ci nhn tinh phi c gy rng nhiu trng bng hormone.

1.2.Thun li v kh khn khi thc hin k thut AI Thun li : Ci to c di truyn ca loi khi s dng tinh trng ging tt. Pht huy kh nng s dung tinh trng.

Sau khi con c cht,tinh trng c th c thu nhn v s dng.Gim c bnh ly lan qua ng giao phi. Tin li v hiu qu kinh t cao.

Kh khn: Phi pht hin chnh xc thi k ng dc ca con ci. Phi tp hun cho ngi thao tc. Cn mt s k thut ph tr khc nh ng lnh tinh,cc k thut kim tra,nh gi tinh trng,nh gi con vt nhn,theo di sau dn tinh

Lu : K thut IUI thc hin trn ngi d c nguy c a thai. Do gy siu bi non nn chn hn mt trng nn ngi m c th sinh i ,sinh ba Nguy c nhim trng khi thc hin IUI cao nu bnh vin khng c trang b hin i.

2.Th tinh IN VITRO (IVF) : 2.1.Gii thiu: Th tinh l qu trnh kt hp t bo tinh trng vi t bo trng to ra mt t bo mi gi l " hp t ", hp t s pht trin thnh c th mi. Qu trnh kt hp ny thng xy ra trong c th m v ti 1/3 pha trn ca ng dn trng. IVF l qu trnh kt hp gia tinh trng vi trng to ra hp t, c thc hin bn ngoi c th m, ti phng th nghim (trong hp lng, hp petri). Tuy xy ra ngoi c th, nhng cc iu kin cho qu trnh IVF nh mi trng, nhit , m, nht .v.v... cng cc ch tiu sinh hc khc phi ging nh trong c th m.

ngha ca IVF: Khai thc c tim nng sinh sn nhng gia sc ci cao sn, c bit vi nhng con cao sn nhng v l do no b loi thi. Cung cp vt liu v lm c s cho nhng nghin cu, lai ghp phi, chuyn cy gen, ct phi nhn phi .v.v . . . Gip cho vic nh gi con vt sm hn (rt ngn c khong cch th h).

To nhiu phi, gi r t gim gi thnh cng ngh phi, thnh lp ngn hng phi, trng v lm c s cho vic bo tn, lu gi phc hi li cc ging gia sc v cc ngvt qu him nhng t c gi tr v kinh t.

Khc phc tnh trng v sinh cc con ci tt, c bung trng hot ng bnh thng nhng b tc ng dn trng hoc do iu kin no m trng v tinh trng khng gp nhau c trong c th.

C s khoa hc caIVF C s khoa hc ca IVF c xc lp khi mt ng vt th tinh trong ng nghim u tin ra i(1959).Hng lot cc quy trnh hot ha tinh trng trong ng nghim kt hp vi IVF thnh cng trn chut ng(1963) chut nht trng (1968),ngi (1969). Sau IVF c hon chnh hn bng cc quy trnh thu nhn v nui chn trng trong ng nghim.

1982, Brackett v cs s dcungj trng chn invivo vo k thut IVF,khi hp t pht trin n giai on thch hp c cy truyn thnh cng.

Phi ca nhiu loi c sn xut bng IVF nh b,d,heo,tru. c nhiu phi c thng mi ha.

2.2. Vt liu cho th tinh in vitro a.Giao t Trng : thng c th 3 dng

Trng non

Trng thnh

Hu trng thnh Tinh trng : ty tng i tng m ta chun b tinh trng theo cc phng php sau: Phng php swim up chun.

To vn cc kt hp swim up.Li tm vi gradient nng khng lin tc.

Lng hay t trn paraffin lng. Li tm tc cao v ra. Phng php di chuyn v lng. Tuy trong qu trnh th tinh ch c mt tinh trng xm nhp vo trng nhng cn phi c hng chc tinh trng xung quanh. Nng tinh trng c th c quyt nh do s lng tinh trng v dung tch ca vi git mi trng th tinh. Trng thng c th tinh vi nng 100000ttbt/ml

Nng tinh trng cao qu hay thp qu u cho kt qu khng tt. Mc d cn c nhiu tranh ci v nhiu kin cho rng vic s dng nng tinh trng cao cho kt qu kh quan v cc phi c c hi bm vo t cung tt hn.

b.Mi trng th tinh in vitro Trong cc mi trng cho th tinh in vitro ,cc cht cn thit cho s hot ng ca tinh trng thuc 3 nhm: Mui C cht nng lng. Ngun protein.

Ion Ca++ cn thit cho phn ng cc u,ng thi thc y cho cc c ch sinh hc khc tin trin. Glucose v lactat l ngun nng lng cho tinh trng.

Protein c bit l albumin thc y kh nng vn chuyn v tng cng hot ha. pH mi trng : 7,4 v gn ging vi pH mu thch hp cho s th tinh v qu trnh pht trin ca phi.

H m bicarbonat kt hp vi co2 (5%) trong bung kh s gip n nh pH cho t bo. Khi th tinh in vitro hoc nui phi,cn thit phi ph ln trn b mt ca mi trng nui mt lp du khong lm gim qu trnh to ht ngng t trong mi trng,cng nh lm thay i nng cc cht. Lp du khong cn c tc dng nh l hang ro ngn cn cc ht bi,vsv xm nhp. Mt bt li ca s dng du khong l ngn cn s khuch tn ca CO2 xm nhp vo mi trng.

c.Thi gian th tinh : cc ng vt nu nh th tinh mun,trng thng c cc u to v phi pht trin khng bnh thng. Trng ngi c th th tinh trong vi gi nhng nu cho tinh trng vo th tinh qu mun,kh nng phi bt thng s tng ln.

2.3.Cc h thng th tinh in vitro :

Th tinh trong ng nghim 5ml Bao gm Th tinh trong a mt ging hay bn ging. Th tinh trong ng mao qun hay cng r. Th tinh trong vi git.

Th tinh trong ng nghim 5ml:Thch hp nht l ng li tm nha 5ml, np m c vn lng. Kim sot tt pH v p sut thm thu. T l th tinh IVF ti u vi mt OCC/ng nghim trong 0,5ml mi trng v 50000 tinh trng di ng. Kh khn duy nht ca KT ny l mun kim tra s th tinh cn chuyn sang mt a khc.

Th tinh trong a mt hay bn ging: Th tch huyn ph tinh trng c o trc vi nng 100000tt di ng tin/ging.Cc trng c th tinh s c qua m trong s hin din ca tinh trng chun b. S gn ca tinh trng vo mang zona xy ra t mt n 3h th tinh v do trng c th c ra loi b cc tinh trng tha sau 3h .

Hn ch :Nng tinh trng s dng cho mt trng t nht l 50 000 tt/trng Th tch mi trng trong 1 ging l