l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร2

การกลนแกลงบนโลกไซเบอร(Cyberbullying)

ในปจจบน สออนเทอรเนตและอปกรณดจทลท�ำใหควำมนยมในกำรใชสอออนไลนมมำกขน เดกๆ และเยำวชนทเตบโตมำกบสอเหลำนใชเวลำสวนใหญของพวกเขำในโลกไซเบอร ผลส�ำรวจจำกส�ำนกงำนพฒนำธรกรรมทำงอเลกทรอนกสพบวำ Gen Z คอ เยำวชนอำยต�ำกวำ 17 ป ใชอนเทอรเนตมำกทสดถง 7 ชม.ตอวนในวนหยด และเกอบ 6 ชวโมงตอวน ในวนเรยนหนงสอ อยำงไรกตำม เดกๆ และเยำวชนควรไดรบกำรศกษำและค�ำแนะน�ำใหรเทำทนสอ สำรสนเทศและดจทลใหมำกขน เพรำะกำรสอสำรในโลกไซเบอรมควำมแตกตำงจำกกำรมปฏสมพนธกบผอนในชวตจรง กำรใหค�ำแนะน�ำเกยวกบกำรใชเทคโนโลย ไมวำจะเปนดำนควำมปลอดภย ดำนสขภำพ กำรจดสรรเวลำหนำจอ กำรเหนอกเหนใจผอนในโลกออนไลน

กำรรเทำทนกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอร เปนอกเรองหนงทผมสวนเกยวของควรใหควำมส�ำคญและใสใจไมวำจะเปน เดกและเยำวชนทควรไดรบกำรปลกฝงใหรจกปองกนตวเอง พอแมและโรงเรยนควรจะเขำใจในกำรใหค�ำปรกษำ และภำคเอกชนผใหบรกำรอนเทอรเนต สอดจทล และสอสงคมออนไลน ควรจะมควำมรควำมเขำใจในเรองกฎหมำยและระเบยบกตกำกำรใชสอคอมพวเตอรและสอสงคมออนไลน เพอสำมำรถจดกำรปญหำเบองตนไดหำกพบวำมกำรกระท�ำดงกลำวเกดขน มรำยงำนส�ำรวจหลำยชนบงบอกวำ ตงแตป 2010 เปนตนมำ สถตของกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรมจ�ำนวนสงขนเรอยๆ

Cyberbullying l 3

การกลนแกลงบนโลกไซเบอรคออะไร

กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรคอ กำรกลนแกลง รงแก หรอคกคำมโดยเจตนำผำนสอดจทลหรอสอออนไลน เชน โทรศพทมอถอ คอมพวเตอร และแทบเลต ผทกลนแกลงจะสงขอควำมหรอรปภำพผำน SMS, กลองขอควำม และแอปพลเคชน หรอสงผำนออนไลนในโซเชยลมเดย, กระดำนสนทนำหรอเกมออนไลนทผใชสำมำรถเปดด มสวนรวมหรอแบงปนเนอหำได กำรกลนแกลงลกษณะนมกกระท�ำซ�ำๆ ไปยงเหยอหรอผทถกกลนแกลง โดยผรงแกจะเปดเผย หรอปดบงตวตนกได วธกำรคอ สง โพสต หรอแชรขอมลดำนลบ เปนเทจ หยำบคำย และท�ำรำยจตใจผอน บำงกรณกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรอำจรวมถงกำรแชรขอมลสวนตวของผอนโดยมเจตนำเพอทจะท�ำใหเจำตวอบอำยหรอท�ำลำยชอเสยง บำงครงกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรเลยไปถงระดบทผดกฎหมำยหรอเปนอำชญำกรรมได ประกำรส�ำคญ กำรปฏบตตอผอนโดยไมเจตนำ หรอไมสภำพ เพยงครงเดยว ไมอำจถอวำเปนกำรกลนแกลงได คณลกษณะประกำรส�ำคญของกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรคอ เปนกำรกระท�ำทจงใจ และกระท�ำตอผถกกระท�ำซ�ำๆ หลำยครง ขอมลจำก Office of the eSafety Commissionerของออสเตรเลย พบวำ ในป 2560 เดกถง 1 ใน 5 คน ไดรบผลกระทบจำกกลนแกลงบนโลกไซเบอร

ตวอยางของ การกลนแกลงบนโลกไซเบอร

สงขอควำมขมขหรอหยำบคำยทำงอเมลหรอ SMS หรอ

กลองขอควำม

ใชอบำยใหผอนเปดเผยขอมลสวนตวหรอควำมลบทนำอำย แลวน�ำไปเผยแพรตอในสงคมออนไลน

แอบเขำใชงำนบญชสอออนไลนของผอน แลวแกลงโพสตขอควำม

หรอรปภำพทนำอบอำยลงในสอออนไลน

สรำงเวบไซตหรอเพจตอตำนหรอลอเลยนเพอนทชนเรยน

สรำงแฟนเพจเพอเปรยบเทยบวำใครสวยสด/หนำตำแยทสด

ในโรงเรยน

โพสตขอควำมหรอรปภำพเพอกลนแกลงผำนโซเชยลมเดยอยำง Facebook YouTube Twitter

และ LINE

l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร4

การกลนแกลงบนโลกไซเบอรกบการกลนแกลงทางกายภาพ

กำรเขำใจควำมเหมอนและควำมแตกตำงของกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรและกำรกลนแกลงทำงกำยภำพชวยท�ำใหเขำใจลกษณะของกำรกลนแกลงทำงไซเบอรไดชดเจนยงขน

การกลนแกลง (Bullying)

• เกดขนไดเมอคกรณเผชญหนำกน• เหยอหลบหลกได• มผรวมรบรในวงจ�ำกด• ระบตวตนผกลนแกลงได• รบรถงผลกระทบทเหยอไดรบ• แกลงไดในสถำนทกำยภำพ

ผกลนแกลงและเหยออยในพนทและเวลาเดยวกน

• เกดขนไดตลอดเวลำ• เหยอหลบหลกไมได• มผรวมรบรในวงกวำงผำนโลกออนไลน • ผกลนแกลงปกปดตวตนทแทจรง• ผลกระทบทเหยอไดรบไมอำจรได• ไมขอจ�ำกดเงอนไขเชงพนท

คนถกแกลงเปนเปาหมายของการรงแกไดงาย

ทางกายภาพ (Physical Term) โลกไซเบอร (Cyber Term)

• เปนการกระท�า

ในเชงกาวราวรนแรง

• เปนการกระท�าท

ท�าซ�า ๆ หลายครง

• มความสมพนธ

เชงอ�านาจ

Cyberbullying l 5

การกลนแกลงบนโลกไซเบอร การกลนแกลงทางกายภาพVS

ความเหมอน ความตาง1. เปนการกระท�าในเชงกาวราวรนแรงโดยมเจตนำท�ำรำยผถกกระท�ำใหรสกเจบปวดซงกำรกลนแกลงทงสองแบบสงผลใหผถกกระท�ำโดดเดยว กงวล และซมเศรำ อนจะสงผลไปยงพฤตกรรมอนๆ เชน นอนไมหลบไมอยำกทำนอำหำร ไมอยำกมปฏสมพนธกบคนใกลชด

2. เปนการกระท�าทท�าซ�าๆ หลายครงผกลนแกลงจะคกคำมเหยอไมใชเพยงครงเดยว

3. มความสมพนธเชงอ�านาจ ในกำรกระท�ำ ผกลนแกลงมกจะคกคำมเหยอทออนแอและปกปองตวเองไมได ดงนนผกลนแกลงจงมกไมเกรงกลวกำรตอบโตหรอแกแคนจำกเหยอ ผกลนแกลงจะไมกระท�ำนอกเสยจำกวำ เขำรสกวำตวเองมอ�ำนำจทเหนอกวำ

1. ตวตนทถกปกปด ผถกกลนแกลงบนโลกไซเบอรไมสำมำรถลวงรตวตนของผกลนแกลงท�ำใหผกลนแกลงมกรสกยำมใจในกำรกระท�ำ เนองดวยลกษณะของสอใหมทท�ำใหผรงแกสำมำรถปกปดตวตนได ดงนนผกลนแกลงจงมกไมเปดเผยตวตนทแทจรงของตนเอง ผำนกำรสรำงชอบญชปลอมหรอกำรสวมรอยบญชผอน ซงท�ำใหผถกกลนแกลงรสกไมปลอดภย และกงวลเนองจำกเหยอไมรวำจะไวใจใครได

2. ขอบเขตของการกลนแกลง ในขณะทกำรกลนแกลงทำงกำยภำพเกดขนในสถำนทจ�ำกดเชน ในสนำมเดกเลน หรอในหองเรยน ทๆ ผกลนแกลงและเหยออยดวยกน หรอแคบำงชวงเวลำของวน แตกำรกลนแกลงทำงไซเบอรสำมำรถเกดขนไดในทกท ทกเวลำ จงท�ำใหผถกกลนแกลงยำกทจะหลบเลยงหรอซอนตวได ยงไปกวำนน กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรกกระท�ำโดยผถกกลนแกลงไมรตว ผกลนแกลงสำมำรถโพสตขอควำมหรอรปภำพเพอสรำงควำมอบอำยใหแกเหยอลงบนโลกออนไลน ไดทกเวลำทเขำตองกำร

3. ขอบเขตการรบร กำรกลนแกลงผำนโลกไซเบอรนนสำมำรถแพรกระจำยไดอยำงรวดเรวจง อำจมผรบรเปนจ�ำนวนมำก ในขณะทกำรกลนแกลงทำงกำยภำพมจ�ำนวนผรบรจ�ำกด แตกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรมจ�ำนวนคนรบรในระดบทมำกกวำ ในบำงกรณอำจมถงลำนคน กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรจงสรำงควำมอบอำยใหแกผถกกระท�ำในระดบทมำกกวำ ยงไปกวำนน บอยครงทผรบรไมไดมบทบำทเพยงแคกำรดหรอชม แตอำจจะมสวนรวมในกำรกลนแกลงโดยกำรสงตอ หรอแชรเรองทอบอำยนนไปสวงกวำงยงขนไปอก

4. การรายงาน ผทถกกลนแกลงบนโลกไซเบอรมกจะไมบอกผปกครอง หรอคร เพรำะกลวกำรถกต�ำหนหรอลงโทษ หรอกลววำ พอแมจะลวงรควำมลบสวนตวทนำอบอำยของตวเองทถกสงตอทำงโลกออนไลน ยงไปกวำนน ในบำงครง ผทถกกลนแกลงยงเกรงวำ ถำบอกผใหญทเกยวของแลวอปกรณกำรสอสำรของตนเอง เชน คอมพวเตอรหรอโทรศพทจะถกรบไปในสวนของกำรรำยงำนตอผใหบรกำรสอออนไลนหรออนเทอรเนตกอำจใชเวลำนำนในกำรตดตำมผล

l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร6

ประเภทของการกลนแกลงบนโลกไซเบอร

การกลนแกลงบนโลกไซเบอรนน มรปแบบแบงเปนประเภทตางๆ ไดแก

การแกลงแหย (Trolling) ผกลนแกลงจะรงแกผอนดวยกำรใชถอยค�ำดถกเหยยดหยำมในหองสนทนำ หรอในสงคมออนไลน โดยมเจตนำแหยใหเหยอตอบโตกลบมำดวยถอยค�ำรนแรง

1 6การแอบอางชอ หรอตวตนของ ผอน (Impersonation/Fraping) ผกลนแกลงจะแอบเขำใชงำนบญชสอออนไลนของผอนแลวแกลงโพสตขอควำมหรอรปภำพทนำอบอำยลงในสอออนไลน

การใสความ (Denigration/Dissing)ผกลนแกลงเผยแพรขอมลเทจ ท�ำใหผอนไดรบควำมเสยหำย อบอำย หรอกลำยเปนตวตลก

2 7การสรางบญชใชงานปลอมเพอรงแกผอน(Fake profiles) ผกลนแกลงจะซอนตวตนทแทจรงของตวเองโดยกำรสรำงบญชสอสงคมออนไลนปลอมขนมำ แลวสงรปภำพหรอขอควำมเพอกลนแกลงผอน

การกดกนผอนออกจากกลม (Exclusion) ผกลนแกลง ลบ บลอกผอนไมใหเขำกลมในสงคมออนไลน โดยสรำงควำมหมำงเมนหรออคตผำนขอควำม หรอกจกรรมกลมออนไลน เพอกดกนเหยอออกจำกกลม

3 8การขโมยอตลกษณดจทล (Catfish)ผกลนแกลงจะขโมยรปภำพของผอนแลวน�ำไปสรำงตวตนใหม เพอหวงผลในกำรหลอกลวง

การแพรความลบ (Outing) ผกลนแกลงลวงรแลวน�ำขอมลสวนตว หรอควำมลบของผอนไปเผยแพรในโลกออนไลน โดยมเจตนำเพอใหอบอำย

4 9การกอกวน คกคาม (Harassment)ผกลนแกลงจะคกคำมผ อนซ�ำๆ หลำยครงโดยสงขอควำมเชง คกคำม หรอขมขใหหวำดกลว

การลอลวง (Trickery) กำรใชอบำยใหผอนเปดเผยขอมลสวนตวหรอควำมลบทนำอำย แลวน�ำไปเผยแพรตอในสงคมออนไลน

5 10การคกคามขมข อยางจรงจง และรนแรงผานสอดจทล (Cyberstalking)ผกลนแกลงขมขวำจะท�ำใหเหยอเสยชอเสยงหรอจะท�ำรำยรำงกำย รวมถงกำรทผใหญสงขอควำมตดตอเยำวชนผำนสอออนไลนเพอหวงทจะท�ำอนำจำร

Cyberbullying l 7

“การปรกษาแบบกลมดวยเทคนคการสรางความมนคงทางจตใจเพอเสรมสรางทกษะการเผชญปญหา ส�าหรบเยาวชนทถกรงแกผานโลกไซเบอร”

ผลการส�ารวจเรอง

นนทา ดาทอลอเลยน

ไดรบขอความกอกวนหรอ

ขมข

กดกนหรอบลอกออกจากกลม

เผยแพรขอมลลบ

ตดตอภาพหรอวดโอแลวเผยแพรตอสาธารณะ

แอบอางชอไปโพสตหรอ

เผยแพรขอมลใหราย

73.2%

35.6% 24.3% 22.2% 21.3%

11%

l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร8

ควำมเปนนรนำมของพนทไซเบอร ซงมลกษณะทปลอมแปลงตวตนได โดยไมรวำใครท�ำ

พนทไซเบอรเปนพนทส�ำหรบระบำยควำมรสก เยำวชนใชพนทนในกำรระบำยอำรมณจนกอใหเกดกำรท�ำรำยผอน

ควำมงำยและสะดวกในกำรรงแกกน เพยงแคพมพขอควำมกท�ำรำยกนไดแลว

พนทไซเบอรสำมำรถเรยกรองควำมสนใจจำกผคนไดมำก

กำรรงแกกนในพนทไซเบอรเปนผลมำจำกกำรกระท�ำในชวตจรง เชน กำรหมนไสสวนบคคล จงใชพนทออนไลนในกำรแกแคน

12345

สาเหตของปญหาการกลนแกลงบนโลกไซเบอร

Cyberbullying l 9

ผลกระทบทเกดจากการกลนแกลงบนโลกไซเบอร

กำรกลนแกลงไมวำจะในโลกแหงควำมจรงหรอบนโลกไซเบอรลวนมผลกระทบทงทำงรำงกำยและจตใจตอผถกกระท�ำ หำกแตวำกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรมผลทำงสภำพทำงอำรมณและจตใจมำกกวำทหลำยคนคำดคด อนเนองมำจำกคณลกษณะทแตกตำงของกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรทไมไดจบลงแคครงเดยว แตเกดขนซ�ำๆ กนในลกษณะทตอเนองและเปนวงกวำง ขำวสำรแพรกระจำยไปอยำงรวดเรว ยกตวอยำงเชน หำกผกลนแกลงโพสตรปหรอควำมลบสวนตวทนำอบอำยของเหยอลงในสอสงคมออนไลนทเปดสำธำรณะ ถงแมวำผกลนแกลงจะกระท�ำกำรเพยงครงเดยว แตคนอนๆ สำมำรถท�ำกำรแชรซ�ำๆ หรอเซฟขอควำมหรอรปภำพจำกหนำจอน�ำไปโพสตใหมไดอกเรอยๆ ถงแมลงกตนทำงจะไดลบไปแลวกตำม นอกจำกนน คนอนๆยงโพสตควำมเหนในแงลบลงในชองทำงสำธำรณะทคนอนจะมำอำนหรอตอบกลบไดเรอยๆ ซงท�ำใหควำมอบอำยและควำมเจบปวดเกดขนกบผถกกลนแกลงซ�ำไปซ�ำมำ กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรจงมควำมเชอมโยงกบชวตจรง ซงหำกปลอยใหปญหำดงกลำวลกลำม อำจกอใหเกดผลกระทบในแงตำงๆ ผลกระทบจำกกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรม 2 ดำนหลก คอ

1. ผลกระทบในระดบบคคล โดยจะสงผลกระทบดำนอำรมณและจตใจ ท�ำใหรสกแย เกดควำมเครยดและอำจหำทำงออกโดยกำรฆำตวตำย

กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรสำมำรถลกล�ำเขำมำในทปลอดภยทสดผำนคอมพวเตอรหรอโทรศพทไดตลอดเวลำ ไมสำมำรถหลกหนได ยงไมสำมำรถ

ระบตวตนผกระท�ำไดยงเพมควำมหวำดกลว

ไมปลอดภย

อบอายและรสกถก

ลวงล�า

โกรธและอยากแกแคน

กงวลและซมเศรา

เกดจำกถกกระท�ำซ�ำแลวซ�ำเลำ ผำนกำรแชร

ยงขอควำมหรอรปภำพทน�ำมำกลนแกลงถกท�ำใหเหนมำกเทำไร ยงเพมควำมรสก

เจบปวดและอบอำย

อำจจะเรมจนตนำกำรถงกำรแกแคนคนทมำกลนแกลง และนนเปนสญญำณอนตรำยของวงจรกำรกลนแกลง

ตกอยในภำวะเครยดกงวลและซมเศรำ เพรำะวำกำรกลนแกลงนนไดกดกรอนควำมเชอมนและกำรนบถอตวเอง และอำจท�ำใหเกด

ภำวะเจบปวยทำงกำยตำมมำ

l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร10

2. ระดบปฏสมพนธทางสงคม กำรรงแกในพนทไซเบอร ท�ำใหเหยอดไมดในสำยตำคนอน และอำจท�ำใหพวกเขำไมกลำออกไปเจอผคน

โดดเดยวและแยกตวออกหาง ไมอยากไปโรงเรยน

อยากฆาตวตาย

กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรอำจสงผลท�ำใหเดกแยกตวออกหำงจำกเพอน

และคนทรจก ซงสงผลเสยตอพฒนำกำรในวยน เนองจำกเพอนเปนกลมทม

อทธพลมำกทสดตอเดกวยรนตอนตน โดยเฉพำะเดกนกเรยนชน ม.ตน ทตองกำรกำรยอมรบจำกกลมเพอน

และเรมออกหำงจำกพอแม เมอขำดเพอนเสยแลว เดกกมโอกำสมำกขนทจะโดนคนอนกลนแกลงมำกขนอก

เดกทถกกลนแกลงมแนวโนมทจะหยดเรยนมำกกวำเดกปกต กำรทเดกไมอยำกไปโรงเรยนอำจมสำเหตมำ

จำกพวกเขำไมอยำกเจอหนำคนทแกลงพวกเขำในโลกไซเบอรหรอเดกรสกอบอำยเพรำะขอควำมและ

รปภำพทถกสงตอในโลกออนไลน

กำรถกกระท�ำซ�ำๆ และตอเนองจำกกำรโพสตและแชรขอควำมหรอรปภำพในสงคมออนไลนท�ำใหเดกรสกสนหวง หำกไมสำมำรถจดกำรกบควำมรสกได

เดกจะรสกวำหนทำงเดยวทจะหลดพนจำกควำมเจบปวดนคอ กำรฆำตวตำย

Cyberbullying l 11

การกลนแกลงบนโลกไซเบอรมกเกดขนทไหน

ในประเทศไทย สอสงคมออนไลนคอชองทำงทเหยอไดรบกำรกลนแกลงมำกทสด ขอมลจำกหนงสอพมพหอขำว พบวำมกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรผำน Facebook มำกทสด รองลงมำคอ Line, Instagramและ Twitter โดยมรำยละเอยดดงน

• ในชนประถมศกษำตอนปลำยทเปนเพศหญง พบในเฟซบก 60% ไลน 28% และ อนสตำแกรม 12% • ชนประถมศกษำตอนปลำยทเปนเพศชำย พบในเฟซบก 50% ไลน 27% ทวตเตอร 19% และอนสตำแกรม 4% • ชนมธยมศกษำตอนตนทเปนเพศหญง พบในเฟซบก 75% ไลน 20% และทวตเตอร 5% • ชนมธยมศกษำตอนตนทเปนเพศชำย พบในเฟซบก 70% ไลน 20% และอนสตำแกรม 10%

l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร12

ท�าไมตองใหความส�าคญตอการกลนแกลงบนโลกไซเบอร

มความชกของการกลนแกลงทมากขน กำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรท�ำไดงำย และไมตองใชทกษะและเวลำมำก กำรกลนแกลงรปแบบใหมจงมควำมแตกตำงจำกเดม ผกลนแกลงสำมำรถกำรสงขอควำมหรอรปภำพผำนสอดจทลในสถำนทไดเวลำใดกได ดวยควำมกำวหนำของเทคโนโลย ท�ำใหกำรตดตอภำพถำยท�ำไดงำยและมควำมสมจรงมำกขน กำรทผกลนแกลงสำมำรถปกปดตวตน ยงท�ำใหไมตองเกรงกลวกำรตอบโตหรอสถำนภำพในชวตจรงของคกรณยากแกการปองกน กำรทผกลนแกลงและเหยอไมตองอยในสถำนทหรอเวลำเดยวกน ทงผกลนแกลงยงปกปดตวตนทแทจรง กำรกระท�ำจงไมตองเลอกเวลำหรอสถำนท เหยอไมสำมำรถหลบเลยงกำรกลนแกลงได แมแตทปลอดภยทสด เชน ในบำนหรอในหองนอนกถกคกคำมได นอกจำกนกำรไมตองเผชญหนำกนระหวำงคกรณ ท�ำใหกำรกลนแกลงผำนโลกไซเบอรยำกแกกำรปองกน เพรำะผกลนแกลงอำจจะมำกจำกสวนไหนของมมโลกกไดมผลกระทบตอกระบวนการเรยนรและเตบโต กำรถกรงแกผำนโลกไซเบอรมผลกระทบดำนลบตอควำมรสกและสภำพจตใจของเดก ท�ำใหรสกอบอำย เครยดและกงวลใจ ท�ำใหสงผลกระทบตอกำรเรยนมสมำธสนและขำดสมพนธภำพระหวำงบคคล เดกๆ อำจจะไมอยำกไปโรงเรยนและขำดเพอน ท�ำใหมผลตอกำรเรยนรและเตบโต เทคโนโลยสมยใหมเขาถงไดงาย สมำชกในครอบครวเกอบทกคนรวมทงเดกมอปกรณดจทลและสำมำรถเขำถงสอออนไลนไดงำย กำรตดตอภำพถำยท�ำไดงำยและเหมอนจรงขน ท�ำใหเดกและเยำวชนมโอกำสอำจตกเปนเหยอของกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรทมำกขน การใหความรความเขาใจชวยปองกนและแกไขปญหา ปญหำสวนหนงของกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรคอ กำรขำดควำมรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล เดกๆ ขำดทกษะในกำรใชสออยำงสรำงสรรค และไมรจกปองกนภยคกคำมจำกโลกไซเบอร ผปกครองและโรงเรยนจงควรมบทบำทสนบสนนใหเดกสำมำรถใชสอสงคมออนไลนไดอยำงเหมำะสม ไมกอพฤตกรรมในทำงลบ เหนอกเหนใจผอนเมอใชสอออนไลน มวจำรณญำนไตรตรองขอเทจจรง มทกษะรเทำทนสอ และมทกษะควำมฉลำดทำงดจทล (DQ: Digital Intelligence) เพอทจะบรหำรจดกำรปองกนตวเองไมวำจำกกำรเปนผกระท�ำหรอเปนเหยอของกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอร

Cyberbullying l 13

ผมบทบาทในการชวยเหลอเดกจากกลนแกลงบนโลกไซเบอร

จำกผลกำรส�ำรวจพบวำเดกและเยำวชนไทยยงมทกษะในกำรจดกำรกบกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรในระดบทต�ำอย และเมอถกกลนแกลงมกจะเขำปรกษำเพอนมำกกวำแจงใหผใหญทรำบ ดงนนทกภำคสวนควรมบทบำทในกำรหยดยงและปองกนกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรดงน

บทบาทของพอแมพอแมควรมสวนรวมและแนะน�ำเนอหำและวธกำรใชสอบนโลกออนไลนใหเดก เพอทเดกจะไดไมซมซบควำมรนแรงหรอมโอกำสถกกลนแกลงบนโลกไซเบอรได สมพนธภำพระหวำงผใหญกบเดกเปนสวนหนงทมบทบำทส�ำคญ หำกท�ำใหเดกรสกสนทใจมอะไรบอกไดเสมอ เดกยอมม

ควำมเชอใจและกลำบอก กำรพดคยกบลกจะชวยใหพอแมเขำใจวำเดกใชสอออนไลนอยำงไร สงทส�ำคญทสดคอ พอแมควรใหลกเชอใจวำ หำกถกกลนแกลงบนโลกออนไลน เดกจะไมถกต�ำหน และจะไดรบค�ำปรกษำและควำมชวยเหลอทด จำกกำรวจยพบวำเยำวชนไทยมกไมบอกพอแมเพรำะกลวกำรถกจ�ำกดสทธในกำรใชอปกรณสอสำรและอนเทอรเนต และกลววำผใหญจะแนะน�ำวำไมตองสนใจเหตกำรณหรอปญหำทเกดขน

บทบาทของครถงแมวำกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรจะไมไดเกดขนในโรงเรยนโดยตรง แตผลกกระทบทเกดกบเดกทถกกลนแกลงอำจสงผลตอพฤตกรรมในโรงเรยนไดเชน เครยดกงวล สมำธสน ไมสงสงกบเพอนหรอไมอยำกไปโรงเรยน ยงไปกวำนนกำรรบรกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรโดยปรำศจำกควำมเขำใจทถกตอง อำจท�ำใหเดกเหนเปนเรองปกตธรรมดำจนอำจซมซบควำมรนแรงมำใชในชวตจรงได ครและโรงเรยนควรมสวนรวมในลกษณะตำงๆเชน คอยสงเกตพฤตกรรมทผดปกตของเดก จดกำรอบรมหรอสอนเรองกำรรเทำทนสอและกำรรงแกผำนโลกไซเบอร โดยสอดแทรกในเนอหำของรำยวชำหรอหลกสตร เพอปองกนไมใหเยำวชนใชอปกรณสอสำรในทำงทไมสรำงสรรคครแนะแนวควรมบทบำทในดำนกำรใหค�ำปรกษำและชวยเหลอเมอนกเรยนถกกลนแกลงผำนโลกไซเบอร และคอยประสำนระหวำงบำนกบโรงเรยน

l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร14

บทบาทของภาคสวนตางๆผทมสวนเกยวของในสงคมทกภำคสวนควรสรำงควำมรควำมเขำใจใหกบสงคมดำนกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล และทกษะในกำรใชสออยำงสรำงสรรค รวมถงกฎหมำยทเกยวของ เชน พ.ร.บ.กำรกระท�ำควำมผดทำงคอมพวเตอร มกำรรณรงคหรอสรำงแคมเปญใหควำมรเรองนอยำงจรงจงทงแก ผปกครองโรงเรยน แอดมนเพจในสงคมออนไลน สอมวลชน และแกเยำวชน เดกควรรวำกำรกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรคออะไร ควรใชเทคโนโลยและสออยำงไรควรปองกนตวเองจำกภยบนโลกไซเบอรอยำงไร

บทบาทของเดกเดกๆ อำจจะเปนไดทงเหยอและเปนผทกลนแกลงเสยเอง เมอเกดปญหำกำรรงแกผำนโลกไซเบอรพบวำเดกมกเลอกทจะแกไขปญหำดวยดำนวธกำร 4 วธ

การจดการกบความคดของ

ตวเอง โดยกำรมสตและเงยบเฉยจนเรองหำยไปเอง

การจดการกบเทคโนโลยโดยกำรลบขอควำมทง

หยดเลน หรอรำยงำนระบบ

การจดการกบผทรงแก คอกำรรงแกกลบ

การจดการโดยปรกษาเพอน

เพอใหไดก�ำลงใจท�ำใหสบำยใจขน

Cyberbullying l 15

เยำวชนควรไดรบกำรฝกทกษะเพอรบมอกบกำรกลนแกลงในโลกออนไลนอยำงถกตอง ทกษะอยำงควำมฉลำดทำงดจทล (DQ) หรอทกษะกำรรเทำทนสอ สำรสนเทศ และดจทล (MIDL) ซงจะชวยใหเดกไดเรยนรกำรใชเทคโนโลยอยำงสรำงสรรค เชน กำรรกษำขอมลควำมเปนสวนตว กำรเหนอกเหนใจผอนในสงคมออนไลน กำรรบมอภยคกคำมบนโลกไซเบอร และกำรจดกำรกำรกลนแกลงบนโลกไซเบอรได

1จ�าไววาไมใชความผด

ของเรา อยำต�ำหนตวเองเมอถกผอนกลนแกลง

บนโลกไซเบอร

2อยาคดตอบโตหรอแกแคนกำรตอบโตจะท�ำใหเกดควำมรนแรงมำกยงขน

3เกบบนทกหลกฐาน บนทกหนำจอหรอ

ขอควำมไวเปนหลกฐำน

4บอกผกลนแกลงใหหยดการกระท�า แสดงเจตนำใหผกลนแกลงทรำบวำ เรำไมยนดทจะอยในสถำนกำรณทถกแกลง

5ขอความชวยเหลอ

ปรกษำเพอนสนทหรอคนทไวใจ เพอเลำเหตกำรณทเกดขน

6ไมบอกรหสผานใหกบใครเพอปองกนกำรแอบอำง

ตวตน ไมควรบอกรหสผำนแกใคร

7บลอกผกลนแกลง เพอไมใหถกกระท�ำซ�ำๆ ควรบลอกบคคลท

สงขอควำมกลนแกลงและรำยงำนผใหบรกำรสอสงคม

ออนไลน

8บอกผปกครองหรอคร

หำกไดรบกำรขมขคกคำมดวยควำมรนแรงควรแจง

ใหผมหนำทเกยวของจดกำร

CYBERBULLYING

ควรท�าอยางไรเมอถกกลนแกลงบนโลกไซเบอร

l การกลนแกลงบนโลกไซเบอร16

เอกสารอางอง

จตตพนธ ควำมคนง, มฤษฎ แกวจนดำ. การปรกษาแบบกลมดวยเทคนคการสรางความมนคงทางจตใจเพอเสรมสรางทกษะการเผชญปญหา ส�าหรบเยาวชนทถกรงแกผานโลกไซเบอร [Online]. แหลงทมำhttp://grad.vru.ac.th/pdf-journal/Journal%2010_2/ 4%20จตตพนธ%20ควำมค�ำนง%2040-52.pdf [22 ธนวำคม 2560]

นภำวรรณ อำชำเพชร. การรงแกผานโลกไซเบอรความรนแรงทตองแกไข และนวตกรรม การจดการปญหา [Online]. แหลงทมำ https://www.tci-thaijo.org/index.php/jcosci/article/view/94972/74203 [21 ธนวำคม 2560]

พลน เสรมสนสร (2561). ขอมลและงานวจยเกยวกบการกลนแกลงบนโลกไซเบอร. สถำบนสอเดกและเยำวชน

Cyberbullying Information You Need To Know [Online]. แหลงทมำ http://www.amazinginfographics.com/cyberbullying-information-you-need-to-know/ [19 ธนวำคม 2560]

Cyberbullying Triples According to New McAfee “2014 Teens and the Screen study” [Online]. แหลงทมำ https://www.mcafee.com/us/about/news/2014/q2/20140603-01.aspx [24 ธนวำคม 2560]

Dr. Mana. กลนแกลงออนไลนวอนอนเตอรเนต จตแพทยแนะสอนรเทาทนสอเดกเลก [On-line].แหลงทมำ https://drmana.wordpress.com/2017/02/09/กลนแกลงออนไลนวอนอ/ [12 ธนวำคม 2560]

dtac Parent Guide คมอพอแมยคดจทล - Unicef [Online]. แหลงทมำ https://www.unicef.org/thailand/tha/Parent_Guide_Book_Full_version.pdf [24 ธนวำคม 2560]

ETDA เผยผลส�ารวจพฤตกรรมใชอนเทอรเนตและมลคาอคอมเมรซ โชวความพรอมไทยกาวขนเปนเจาอคอมเมรซอาเซยน [Online]. แหลงทมำ https://www.etda.or.th/content/thailand-internet-user-profile-2017-and-value-of-e-commerce-survey-in-thailand-2017l-press-conference.html [14 ธนวำคม 2560]

Cyberbullying l 17

การกลนแกลงบนโลกไซเบอร(Cyberbullying)

พมพครงท 1 : สงหำคม 2561จ�านวนการพมพ : 500 เลมเขยนและเรยบเรยง : ดร.สรำนนท อนทนนทบรรณาธการ : เขมพร วรณรำพนธ, ลกษม คงลำภ ฝายศลป/ออกแบบรปเลม : อรสมน ศำนตวงศสกลจดพมพและเผยแพร : มลนธสงเสรมสอเดกและเยำวชน (สสย.)6/5 ซอยอำรย 5 พหลโยธน แขวงสำมเสนใน เขตพญำไท กรงเทพฯโทรศพท 02-617-1919E-mail : childmedia2017@gmail.comWebsite : www.childmedia.netพมพท : บรษท นชชำวตน จ�ำกด42/19 หม 5 ต.คคต อ.ล�ำลกกำ จ.ปทมธำน 12130โทรศพท 02-193-2549 แฟกซ 02-193-2550E-mail : natchawat.print@gmail.comWebsite : www.natchawatprinting.com