KAFAZI I KRAHARORITKAFAZI I KRAHARORITTHORAXTHORAX

PPërmbajtja e kafazit të krahroritërmbajtja e kafazit të krahrorit

Kafazi Kafazi i i karaharorit (karaharorit (thoraxthorax) është pjesa e ) është pjesa e sipërme e trupit të njeriutsipërme e trupit të njeriut ku ku janë të janë të vendosura organet me rëndësi jetike si:vendosura organet me rëndësi jetike si:

rrugët e frymëshkëmbimit dhe mushkritë, rrugët e frymëshkëmbimit dhe mushkritë, zemra dhe enët e mëdha të gjakut, zemra dhe enët e mëdha të gjakut, kapërckapërcaallllii (o (oesophagus) esophagus) nervat dhenervat dhe NyjetNyjet dhe en dhe enëëtt limfatike. limfatike.

KufijtKufijtëë e kafazit t e kafazit tëë kraharorit kraharorit

KufiriKufiri i i sipërm sipërm (ndaj qafes (ndaj qafes: : apertura thoracis superior,apertura thoracis superior,

Kufiri i sipërm anësorKufiri i sipërm anësor: : mesi i kularthit-mesi i plica axillaris mesi i kularthit-mesi i plica axillaris

anterioranterior Kufiri i poshtëm (ndaj barkutKufiri i poshtëm (ndaj barkut::

apertura thoracis inferior.apertura thoracis inferior.

KafaziKafazi i i kraharorit në kuptimin anatomik kraharorit në kuptimin anatomik ((campages thoraciscampages thoracis)) përbë përbëhet ngahet nga muret muret dhe zgavra dhe zgavra ((cavitas thoraciscavitas thoracis).).

Cavitas thoracisCavitas thoracis: :

-- kufiri i sipermkufiri i siperm: apertura thoracis superior: apertura thoracis superior,,

-- kkufiriufiri i i poshtëm: diafragma, poshtëm: diafragma, ee cila është e cila është e vendosur vendosur në rrafshin e pjerrët tënë rrafshin e pjerrët të apertura thoracis inferior. apertura thoracis inferior.

Forma e kafazit të kraharoritForma e kafazit të kraharorit

Te tTe tëë rriturit rriturit ka ka f formën e konit të shtypur në ormën e konit të shtypur në rrafshin sagjitalrrafshin sagjital,,

Te të porsalindurit është i shtypur lehtë në drejtim Te të porsalindurit është i shtypur lehtë në drejtim anash, anash,

Faqet e kafazit të kraharorit janë: Faqet e kafazit të kraharorit janë: -- faqja e përparme është më e vogël, lartësia e së faqja e përparme është më e vogël, lartësia e së cilës cilës silletsillet prej prej 16 –20 cm, 16 –20 cm, -- faqet anësore dhe faqet anësore dhe -- faqja e pasme e cila është më e gjatë 27-32 cm. faqja e pasme e cila është më e gjatë 27-32 cm.

.

Topografia e përgjithshme e kafazit Topografia e përgjithshme e kafazit të kraharorittë kraharorit

Për orientim të saktë në murPër orientim të saktë në muretet e kafazit të e kafazit të kraharorit, veçanërisht, për përcaktimin e kraharorit, veçanërisht, për përcaktimin e projektimeve të disa organeve janë projektimeve të disa organeve janë vërtetuar pikat orientuese, vijat orijentuese vërtetuar pikat orientuese, vijat orijentuese dhe janë përcaktuar regjionet topografike.dhe janë përcaktuar regjionet topografike.

Pikat dhe vijat orientuese janë natyrale Pikat dhe vijat orientuese janë natyrale ose të përcaktuara me marrëveshje. ose të përcaktuara me marrëveshje.

Pikat topografikePikat topografike

Pikat Pikat topografike topografike janë:janë:

incisura jugularis, art. sternoclavicularis, incisura jugularis, art. sternoclavicularis, angulus sterniangulus sterni, , nyjëtimet e brinjëve dhe nyjëtimet e brinjëve dhe aiai ksifisternalksifisternal, , majet e majet e processus spinossus processus spinossus vertebrae thoracales,vertebrae thoracales, angulus inferior angulus inferior scapulae i cili i përgjigjet brinjës së pestë scapulae i cili i përgjigjet brinjës së pestë kur krahu është i afruar (kur krahu është i afruar (adductioadductio)) si dhe si dhe puprria e gjirit (puprria e gjirit (papilla mammaepapilla mammae))..

Vijat topografikeVijat topografike

Vijat Vijat topografike topografike janëjanë::

buzët e ashtit parzmor, buzët e të gjitha buzët e ashtit parzmor, buzët e të gjitha brinjëve, kularthi, shtylla rruazorebrinjëve, kularthi, shtylla rruazore,, buzët e buzët e shpatullës dhe shpina e shpatullës (shpatullës dhe shpina e shpatullës (spina spina scapulaescapulae), rrudha e përparme sqetullore ), rrudha e përparme sqetullore ((plica axillaris anteriorplica axillaris anterior)) dhe rrudha e dhe rrudha e pasme sqetullore pasme sqetullore ((plica axillaris posteriorplica axillaris posterior))..

Vijat orientuese të kafazit të kraharoritVijat orientuese të kafazit të kraharorit

- linea mediana anterior- linea mediana anterior- linea sternalis- linea sternalis-- linea parasternalis linea parasternalis-- linea medioclavicularis linea medioclavicularis -- linea mammillaris linea mammillaris-- inea axillaris anterior inea axillaris anterior- linea axillaris- linea axillaris media media- linea axillaris posterior- linea axillaris posterior- linea scapullaris- linea scapullaris- linea paravertebralis- linea paravertebralis- linea mediana posterior- linea mediana posterior

Vijat orientuese

Regjionet topografikeRegjionet topografike

Regjionet topografike ndahen në të përparmë Regjionet topografike ndahen në të përparmë dhe të pasmë.dhe të pasmë.

Regjionet e përparme (regiones pextoralis) Regjionet e përparme (regiones pextoralis) janjanëë: :

- - regio regio presternalispresternalis

-- fossa infraclavicularisfossa infraclavicularis

-- trigonum clavipectoraletrigonum clavipectorale

-- regio pectoralisregio pectoralis

-- regio mammariaregio mammaria

-- regio inframammariaregio inframammaria

-- regio axillarisregio axillaris

Regjionet e pasme (Regjionet e pasme (regiones dorsalesregiones dorsales) ) janjanëë::

• regio vertebralisregio vertebralis• regio scapularisregio scapularis• regio infrascapulariregio infrascapulari• regio lumbalisregio lumbalis• regio sacralisregio sacralis

MURET E KAFAZIT TË MURET E KAFAZIT TË KRAHARORITKRAHARORIT

MMuret e kafazit të kraharorit përbëhen prej tri uret e kafazit të kraharorit përbëhen prej tri shtresaveshtresave:: -- sshtresa sipërfaqësorehtresa sipërfaqësore::

lëkura, indi dhjamor nënlëkuror dhe lëkura, indi dhjamor nënlëkuror dhe muskujt muskujt sipërfaqësorë. sipërfaqësorë. -- sshtresa e mesmehtresa e mesme::

ashti parzmor, kërcat brinjore, brinjët dhe ashti parzmor, kërcat brinjore, brinjët dhe pjesa torakale e shtyllës kurrizore, pjesa torakale e shtyllës kurrizore,

nyjëtimet nyjëtimet e tyre, muskujt ndërbrinjorë dhe e tyre, muskujt ndërbrinjorë dhe muskujt tjerë muskujt tjerë fqinjë. fqinjë. -- sshtresa e thellëhtresa e thellë::

fascia endothoracica dhe pleura costalis.fascia endothoracica dhe pleura costalis.

Muskujt e kafazit të kraharoritMuskujt e kafazit të kraharorit

MMm. m. tthoracishoracis:: mm. intercostales externi et interni, mm. mm. intercostales externi et interni, mm.

levatores costarum, mm. subcostaleslevatores costarum, mm. subcostales dhe dhe m. m. transversus thoracistransversus thoracis..

MuskujtMuskujt të të tjer tjerë:ë: mm. scalenimm. scaleni,, m. pectoralis major et minor, m. pectoralis major et minor,

m. serratus anteriorm. serratus anterior, , m. obliquus abdominis m. obliquus abdominis externus et internus,externus et internus, m. transversus et rectus m. transversus et rectus abdominisabdominis..

Muskujt tjerMuskujt tjerëë t tëë mureve t mureve tëë kafazit t kafazit tëë kraharorit kraharorit ppër shkak të funksionit të cilin ata e kryejnë, ër shkak të funksionit të cilin ata e kryejnë, përshkruhen me pjesët fqinje: me qafën, muskujt përshkruhen me pjesët fqinje: me qafën, muskujt shshkkallor allor ( ( mm. scalenimm. scaleni),), me krahun, muskuli i me krahun, muskuli i madh dhe i vogël i kraharorit dhe muskuli i madh dhe i vogël i kraharorit dhe muskuli i dhëmbëzuar i përparmë dhëmbëzuar i përparmë ((m. pectoralis major et m. pectoralis major et minor, m. serratus anteriorminor, m. serratus anterior),), me barkun, muskuli me barkun, muskuli i pjerrët i jashtëm dhe i brendshëm, muskuli i pjerrët i jashtëm dhe i brendshëm, muskuli gjërësor dhe muskuli i drejtë i barkut gjërësor dhe muskuli i drejtë i barkut ((m. m. obliquus abdominis externus et internus,obliquus abdominis externus et internus, m. m. transversus et rectus abdoministransversus et rectus abdominis).).

Mm. thoracis

Mm. thoracis

Mm. thoracis

Mm.Intercostales externa

Spatium intercostale enët e gjakut dhe nervat

Mm. thoracisMm.intercostalesM.pectoralis minor

Spatium intercostaleSpatium intercostale Hapësira ndërbrinjoreHapësira ndërbrinjore ((spatium intercostalespatium intercostale))

gjendet ndërmjet dy brinjëve dhe kërcave gjendet ndërmjet dy brinjëve dhe kërcave përkatëse fqinje. Buza e sipërme e përkatëse fqinje. Buza e sipërme e sajsaj është e është e zgjëruar me hullinë (zgjëruar me hullinë (sulcus costaesulcus costae). ). Prapa ajo Prapa ajo kufizohet ngakufizohet nga lig. costotransversariumlig. costotransversarium..

Gjashtë hapësirat e para ndërbrinjoreGjashtë hapësirat e para ndërbrinjore, , përpara, shtrihen deri te buza anësore e ashtit përpara, shtrihen deri te buza anësore e ashtit parzmor. Katër hapësirat pasuese, përpara parzmor. Katër hapësirat pasuese, përpara përfundojnë me nyjëtimipërfundojnë me nyjëtiminn ndërkërcor ( ndërkërcor (art. art. interchondralisinterchondralis). Hapësira ndërbrinjore e fundit ). Hapësira ndërbrinjore e fundit nga përpara është e hapur dhe vazhdon me nga përpara është e hapur dhe vazhdon me hapësirën ndërmuskulare dhe ndërfashore të hapësirën ndërmuskulare dhe ndërfashore të murit të përparmë anësor të barkut.murit të përparmë anësor të barkut.

Mm. Intercostales externi

MMm. m. iintercostalesntercostales

Muskujt ndërbrinjorëMuskujt ndërbrinjorë (mm. intercostales)(mm. intercostales), , janë njëmbëdhjetë muskuj çiftë, të cilët janë njëmbëdhjetë muskuj çiftë, të cilët funksionalisht janë më të rëndësishëm. funksionalisht janë më të rëndësishëm.

Në çdo hapësirë ndërbrinjore gjenden dy Në çdo hapësirë ndërbrinjore gjenden dy muskuj ndërbrinjorë, muskuli ndërbrinjorë i muskuj ndërbrinjorë, muskuli ndërbrinjorë i jashtëm dhe i brendshëmjashtëm dhe i brendshëm (mm. intercostales interni et externi)(mm. intercostales interni et externi)..

Muskuli intercostales

M. intercostalis externusM. intercostalis externus

Ky muskul Ky muskul është i vendosur në 2/3 e pasme të është i vendosur në 2/3 e pasme të hapësirës ndërbrinjore, duke filluar nga hapësirës ndërbrinjore, duke filluar nga tuberculum costaetuberculum costae deri deri te te art. costochondralisart. costochondralis

Nga përpara vazhdojnë me Nga përpara vazhdojnë me membrana membrana intercostalis externaintercostalis externa e cila arrinë deri te buza e e cila arrinë deri te buza e përparme e hapësirës ndërbrinjore. përparme e hapësirës ndërbrinjore.

Muskuli ndërbrinjor i jashtëm ngjitet në buzën e Muskuli ndërbrinjor i jashtëm ngjitet në buzën e poshtme të brinjës së sipërmeposhtme të brinjës së sipërme dhe dhe në buzën e në buzën e sipërme të brinjës së poshtme fqinje. sipërme të brinjës së poshtme fqinje.

Mm. intercostales externi

MMmm. intercostal. intercostalees interns internii Ky muskul Ky muskul gjendet në 2/3 e përparme të hapësirës gjendet në 2/3 e përparme të hapësirës

ndërbrinjore deri te këndi brinjor (ndërbrinjore deri te këndi brinjor (angulus costaeangulus costae),), Prej ku vazhdon me cipën ndërbrinjore të Prej ku vazhdon me cipën ndërbrinjore të

brendshme brendshme ((membrana intercostalis internamembrana intercostalis interna)) e cila e cila arrinë deri te gunga brinjore (arrinë deri te gunga brinjore (tuberculum costaetuberculum costae). ).

Ky muskul ngjitet në buzën e poshtme të kërcës Ky muskul ngjitet në buzën e poshtme të kërcës brinjorebrinjore dhe dhe në buzën e sipërme të kërcës brinjore në buzën e sipërme të kërcës brinjore dhe brinjës përkatëse të poshtme fqinje. dhe brinjës përkatëse të poshtme fqinje.

Në pjesën e mesme të hapësirës ndërbrinjore Në pjesën e mesme të hapësirës ndërbrinjore gjendet edhe m. intercostalis intimus.gjendet edhe m. intercostalis intimus.

.

.

.M.seratus anterior/M.pectoralis minor

Mm. levatores costarumMm. levatores costarum Keta muskujKeta muskuj kanë formë të trekëndshit kanë formë të trekëndshit,, ngjiten në faqen ngjiten në faqen

e pasme të majeve të zgjatimeve gjërësoree pasme të majeve të zgjatimeve gjërësore (C VII-ThXI) (C VII-ThXI). . Poshtë ngjiten në faqen e pasme të brinjës fqinje të Poshtë ngjiten në faqen e pasme të brinjës fqinje të

poshtme, anash gungës brinjore, poshtme, anash gungës brinjore, Këta janë muskuj të shkurtër (Këta janë muskuj të shkurtër (mm. levatores costarum mm. levatores costarum

brevesbreves). ). Katër muskujt e fundit, kanë nga dy tufa, ajo e shkurtër Katër muskujt e fundit, kanë nga dy tufa, ajo e shkurtër

përfundon në brinjën e parë të poshtme, ndërsa tufa e përfundon në brinjën e parë të poshtme, ndërsa tufa e gjatë e tejkalon këtë brinjë dhe përfundon në brinjën e gjatë e tejkalon këtë brinjë dhe përfundon në brinjën e dytë të poshtme, dytë të poshtme,

Këto tufa paraqesin në realitet muskujt ngritës të gjatë të Këto tufa paraqesin në realitet muskujt ngritës të gjatë të brinjëve (brinjëve (mm. levatores costarum longimm. levatores costarum longi).).

Mm. levatores costarum

Mm. subcostalesMm. subcostales

Muskujt nënbrinjor janë muskuj të shkurtër Muskujt nënbrinjor janë muskuj të shkurtër dhe paraqesin tufa të ndara të muskujve dhe paraqesin tufa të ndara të muskujve ndërbrinjorë të brendshëm. ndërbrinjorë të brendshëm.

Këta muskuj zbresin nga faqja e pasme e Këta muskuj zbresin nga faqja e pasme e brinjës, prapa këndit brinjor, dhe brinjës, prapa këndit brinjor, dhe përfundojnë në brinjën fqinje të poshtme.përfundojnë në brinjën fqinje të poshtme.

Kanali osteomuskular ndKanali osteomuskular ndëërbrinjorrbrinjorëë

Tufat e muskulit ndërbrinjorë të jashtëm Tufat e muskulit ndërbrinjorë të jashtëm dhe të brendshëm të cilat ngjiten në buzët dhe të brendshëm të cilat ngjiten në buzët e hullisë brinjore (e hullisë brinjore (sulcus costaesulcus costae) formojnë ) formojnë me te një kanal me te një kanal osteomuskularosteomuskular në të cilin në të cilin janë të vendosura elementet janë të vendosura elementet neurovaskulare, në raport konstant, nga neurovaskulare, në raport konstant, nga lart poshtë, vena, arteria dhe nervi lart poshtë, vena, arteria dhe nervi ((V.A.N.V.A.N.))

Spatium intercostale

Mm.intercostales externi/interni

M. transversus thoracisM. transversus thoracis Ky muskulKy muskul gjendet në faqen e pasme të pjesës gjendet në faqen e pasme të pjesës

parzmokërcoreparzmokërcore.. TTufat e tij ufat e tij muskularemuskulare ngjiten në pjesën e ngjiten në pjesën e

poshtme të faqes së pasme të trupit të ashtit poshtme të faqes së pasme të trupit të ashtit parzmor (parzmor (corpus sternicorpus sterni) dhe pastaj shpërndahen ) dhe pastaj shpërndahen në faqet e pasme të kërcave brinjore II-VI. në faqet e pasme të kërcave brinjore II-VI.

Të gjithë muskujt ndërbrinjorë, muskujt ngritës të Të gjithë muskujt ndërbrinjorë, muskujt ngritës të brinjëvebrinjëve, , muskujt nënbrinjorëmuskujt nënbrinjorë dhe muskulin dhe muskulin gjeresor tgjeresor tëë kafazit te krahjarorit kafazit te krahjarorit i nervëzojnë i nervëzojnë dëgët e përparme të nervave spinalë torakalë dëgët e përparme të nervave spinalë torakalë apo nervat ndërbrinjorë apo nervat ndërbrinjorë ((nn. intercostalesnn. intercostales).).

M. transversus thoracis

M. transversus thoracis

M.transversus thoracis

M.transversus thoracis

DDiaphragmaiaphragma DiafragmaDiafragma është një është një pllakpllakë muskuloteë muskulotendinorendinore i gjërë dhe i gjërë dhe

i hollëi hollë e cila e mbylle cila e mbyll apertura thoracis inferior. apertura thoracis inferior. Pjesa qendrorePjesa qendrore e tij e tij ëështshtëë pak e thelluar kurse pjes pak e thelluar kurse pjesëët t

ananëësore paraqesin kupolat e diafragmes ose sore paraqesin kupolat e diafragmes ose hemidiaphragmat.hemidiaphragmat.

Projektimi:Projektimi: përpara, në vijën medioklavikulare, djathtas përpara, në vijën medioklavikulare, djathtas në brinjën e katërt, ndërsa majtas në brinjën e pestë. në brinjën e katërt, ndërsa majtas në brinjën e pestë.

Pjesa qëndore përpara i përgjigjet Pjesa qëndore përpara i përgjigjet synchondrosis synchondrosis xiphysternalisxiphysternalis..

PrapaPrapa,, në vijën shpatullore djatht në vijën shpatullore djathtasas në brinjën e tetë në brinjën e tetë, , majtas majtas në brinjën e nëntënë brinjën e nëntë kurse kurse pjesa qëndrore në nivel pjesa qëndrore në nivel të të Th XTh X. .

Diafragma përbëhet nga pjesa periferike, muskulare Diafragma përbëhet nga pjesa periferike, muskulare ((pars muscularispars muscularis) dhe pjesa qëndrore, tetivore () dhe pjesa qëndrore, tetivore (centrum centrum tendineumtendineum).).

Diaphragma

Diaphragma

Diaphragma

Pars muscularis diaphragmatisPars muscularis diaphragmatis

Pjesa muskulare është pjesa periferike Pjesa muskulare është pjesa periferike e diafragmes e diafragmes Ajo ndahet në tri pjesë themelore: Ajo ndahet në tri pjesë themelore: pars sternalis, pars pars sternalis, pars

costaliscostalis dhe dhe pars lumbalispars lumbalis. . Pjesa parzmore e diafragmës Pjesa parzmore e diafragmës ((pars sternalispars sternalis)) është është

pjesa më e vogël e përbërë nga dy gjuhëza muskularepjesa më e vogël e përbërë nga dy gjuhëza muskulare te te cilat cilat ngjiten në nivel të nyjëtimit xiphisternal.ngjiten në nivel të nyjëtimit xiphisternal.

Pjesa brinjore e diafragmës Pjesa brinjore e diafragmës ((pars costalispars costalis)) është pjesa është pjesa më e madhemë e madhe e saj e cila ngjitet e saj e cila ngjitet në faqet e pasme të në faqet e pasme të kërcave të brinjëve VII-IX dhe në faqen e brendshme të kërcave të brinjëve VII-IX dhe në faqen e brendshme të pjesës ashtrore të brinjës së X, XI dhe XIIpjesës ashtrore të brinjës së X, XI dhe XII dhe dhe tufat tufat muskulare të cilat fillojnë nga lig. arcuatum laterale et lig. muskulare të cilat fillojnë nga lig. arcuatum laterale et lig. arcuatum mediale.arcuatum mediale.

Diaphragma:pars costalis/sternalis/lumbalis

Pars lumbalis

Pars sternalis

Pars costalis

Pars lumbalis diaphragmaePars lumbalis diaphragmae

Pjesën belore Pjesën belore perbehet nga:perbehet nga:crus dextrumcrus dextrum dhe dhe crus crus sinistrumsinistrum, të cilat kanë pjesën e pasme, tetivore dhe , të cilat kanë pjesën e pasme, tetivore dhe pjesën e përparme të sipërme, muskulare.pjesën e përparme të sipërme, muskulare.

Shtylla e djathtëShtylla e djathtë ((crus dextrumcrus dextrum)) ngjitet në faqen e ngjitet në faqen e përparme të katër rruazave të para lumbale, në rrasat përparme të katër rruazave të para lumbale, në rrasat ndërruazore (ndërruazore (discus intervertebralisdiscus intervertebralis) përkatëse dhe ) përkatëse dhe pjesën e lidhësës së përparme gjatësore (pjesën e lidhësës së përparme gjatësore (lig. lig. longitudinale anteriuslongitudinale anterius).).

Shtylla e majtëShtylla e majtë ((crus sinistrumcrus sinistrum)) nngjitet në faqen e gjitet në faqen e përparme të trupit të rruazës së II dhe III lumbale dhe përparme të trupit të rruazës së II dhe III lumbale dhe rrasës ndërruazore të tyre.rrasës ndërruazore të tyre.

Shtyllat e diafragmes perkufizojne dy hapje Shtyllat e diafragmes perkufizojne dy hapje (hiatus (hiatus aorticus et hiatus oesophageus).aorticus et hiatus oesophageus).

Hapjet e diafragmës

Diaphragma - pars lumbalis

Qendra tendinore Qendra tendinore ((centrum tendineumcentrum tendineum))

Centrum tendineumCentrum tendineum është formacion lapëror, i është formacion lapëror, i nndërtdërtuaruar nga tetiv nga tetivat nderbarkore te fijeve at nderbarkore te fijeve muskularemuskulare të diafragmës. të diafragmës.

Qendra tendinore e ka formën e tërfojës Qendra tendinore e ka formën e tërfojës trifletëshetrifletëshe të shtrirë në mënyrë gjërësore. të shtrirë në mënyrë gjërësore.

Perbehet nga tri flete: folium anterius, folium Perbehet nga tri flete: folium anterius, folium dextrum dhe folium sinistrum.dextrum dhe folium sinistrum.

Në nivel të bazës së fletës së djathtë dhe të Në nivel të bazës së fletës së djathtë dhe të përparme gjendet përparme gjendet foramen venae cavaeforamen venae cavae..

Hiatus aorticusHiatus aorticus

• Hapja e aortës Hapja e aortës ((hiatus aorticushiatus aorticus-Th XII-L I-Th XII-L I)) gjendet prapa në pjesën belore të diafragmës. gjendet prapa në pjesën belore të diafragmës.

• BBuzëuzënn e e pasme te saj e pasme te saj e formon formon lig. longitudinale lig. longitudinale anteriusanterius. .

• Buzët anësore i formojnë pjesëBuzët anësore i formojnë pjesëtt tetivore të tetivore të crus crus dextrum e t crus sinistrumdextrum e t crus sinistrum. .

Nëpër vrimën e aortësNëpër vrimën e aortës kalojne: kalojne: aorta, ductus aorta, ductus thoracicus, pjesa fillestare e v. azygos dhe thoracicus, pjesa fillestare e v. azygos dhe hemiazygos dhe n. splanchnicus majorhemiazygos dhe n. splanchnicus major..

Hapja e kapërcallit Hapja e kapërcallit ((hiatus esophageushiatus esophageus- TH X- TH X)) gjendet në pjesën muskulare lumbale të gjendet në pjesën muskulare lumbale të diafragmësdiafragmës..

Buzët e vrimës së kapërcallës i formojnë kryesisht Buzët e vrimës së kapërcallës i formojnë kryesisht tufat muskulare të shtylltufat muskulare të shtyllaveave ttë diafragmësë diafragmës..

NNëpër ëpër hiatus oesophageus kalojne: hiatus oesophageus kalojne: oesophagus, oesophagus, nn. vagii.nn. vagii.

OOstium venae cavaestium venae cavae gjendetgjendet në qendrën tetivore në qendrën tetivore të diafragmës të diafragmës ndermjet folium dextrum dhe folium ndermjet folium dextrum dhe folium anterius (Th VIII)anterius (Th VIII). .

Buzët e kësaj vrime janë të ngjitura fortë për Buzët e kësaj vrime janë të ngjitura fortë për mbështjellësin e jashtëm të mbështjellësin e jashtëm të v. cava inferior.v. cava inferior.

Hiatus oesophageus/ostium v.cavae

Vrimat e vogla të diafragmës ndodhen në pjesën Vrimat e vogla të diafragmës ndodhen në pjesën belore dhe brinjore të saj. belore dhe brinjore të saj.

Në shtyllat e diafragmës dhe në pjesët brinjore Në shtyllat e diafragmës dhe në pjesët brinjore fqinje të cilat ngjiten në lidhëset harkore (fqinje të cilat ngjiten në lidhëset harkore ( ligg. ligg. arcuataarcuata), gjenden disa vrima të vogla jo të ), gjenden disa vrima të vogla jo të përherëshme nëpër të cilat kalojnë: pjesët përherëshme nëpër të cilat kalojnë: pjesët fillestare të venave azygos, trungu simpatetik, fillestare të venave azygos, trungu simpatetik, nervat splanhnik dhe enët limfatike. nervat splanhnik dhe enët limfatike.

Në pjesën brinjore gjenden vrimat e vogla për Në pjesën brinjore gjenden vrimat e vogla për kalimin e nervave ndërbrinjorë dhe enëve të kalimin e nervave ndërbrinjorë dhe enëve të gjakut.gjakut.

Vrimat e vogla të diafragmës

Pikat e dobëta të diafragmësPikat e dobëta të diafragmës

Pikat e dobëta të diafragmës janëPikat e dobëta të diafragmës janë::

-spatium retrosternale -spatium retrosternale

-spatium sternocostale-spatium sternocostale

-trigonum lumbocostale Bochdaleki.-trigonum lumbocostale Bochdaleki.

Enët e gjakut dhe nervat e Enët e gjakut dhe nervat e diafragmësdiafragmës

Arteriet e diafragmës degëzohen nëpër faqen e Arteriet e diafragmës degëzohen nëpër faqen e sipërme dhe të poshtme të saj.sipërme dhe të poshtme të saj.

Në faqen e sipërme degëzohen: Në faqen e sipërme degëzohen: a. a. pericardipericardiacoacophrenicaphrenica et a. musculophrenica et a. musculophrenica dege te a. thoracica interna dege te a. thoracica interna dhe dhe aa. phrenicae aa. phrenicae superioressuperiores degë të aortës torakale. degë të aortës torakale.

Nëpër faqen e poshtme të diafragmës Nëpër faqen e poshtme të diafragmës degëzohet degëzohet a. phrenica inferiora. phrenica inferior dege dege e aortës e aortës abdominaleabdominale..

Venat e diafragmës i përcjellin arteriet dhe degët Venat e diafragmës i përcjellin arteriet dhe degët e tyre. e tyre.

Enët limfatikeEnët limfatike te diaphragmes te diaphragmes

Enët limfatike të gërshetimit të sipërm shkojnë Enët limfatike të gërshetimit të sipërm shkojnë kah nyjet limfatike të përparme, të mesme dhe të kah nyjet limfatike të përparme, të mesme dhe të pasme të diafragmës. pasme të diafragmës.

Enët limfatike të faqes së poshtme kryesisht Enët limfatike të faqes së poshtme kryesisht shpojnë diafragmën dhe derdhen në gërshetimin shpojnë diafragmën dhe derdhen në gërshetimin limfatik të sipërm. limfatik të sipërm.

Enët limfatike të pjesës së pasme të faqes së Enët limfatike të pjesës së pasme të faqes së poshtme derdhen nga të dy anët në nyjet poshtme derdhen nga të dy anët në nyjet limfatike belore të sipërme dhe ato retroaortike.limfatike belore të sipërme dhe ato retroaortike.

Nervi i diafragmes (n. phrenicus)Nervi i diafragmes (n. phrenicus)

Nervi i diafragmës Nervi i diafragmës ((n. phrenicusn. phrenicus)) është nervi është nervi kryesor motorik i diafragmës, por përmban edhe kryesor motorik i diafragmës, por përmban edhe fije sensitive për pjesën qendrore, tetivore të saj. fije sensitive për pjesën qendrore, tetivore të saj.

Është degë anësore e gërshetimit nervor të Është degë anësore e gërshetimit nervor të qafës (qafës (plexus cervicalisplexus cervicalis). ).

Nervat ndërbrinjorë (Nervat ndërbrinjorë (nn. intercostales IX-XInn. intercostales IX-XI) me ) me degët e tyre marrin pjesë në nervëzimin vetëm degët e tyre marrin pjesë në nervëzimin vetëm të pjesës së përparme ngjitëse të diafragmës.të pjesës së përparme ngjitëse të diafragmës.

Funksioni i diafragmësFunksioni i diafragmës

Te kontraksioni i përnjëhershëm i fijeve Te kontraksioni i përnjëhershëm i fijeve muskulare periferike dhe pjesës më të madhe të muskulare periferike dhe pjesës më të madhe të fijeve muskulare ngjitëse, vjen deri te lëshimi i fijeve muskulare ngjitëse, vjen deri te lëshimi i qendrës tetivore joelastike dhe ngritjes së qendrës tetivore joelastike dhe ngritjes së gjashtë brinjëve të fundit. Kështu rriten të gjithë gjashtë brinjëve të fundit. Kështu rriten të gjithë diametrat e kafazit të kraharoritdiametrat e kafazit të kraharorit..

Gjatë relaksimit të pjesës muskulare të Gjatë relaksimit të pjesës muskulare të diafragmës organet e barkut ngrisin qendrën diafragmës organet e barkut ngrisin qendrën tetivore, brinjët lëshohen dhe zvoglohen të gjithë tetivore, brinjët lëshohen dhe zvoglohen të gjithë diametrat dhe vëllimi i zgavrës së kafazit të diametrat dhe vëllimi i zgavrës së kafazit të kraharorit, gjatë së cilës rritet presioni kraharorit, gjatë së cilës rritet presioni intratorakal. intratorakal.

Funksioni i diafragmësFunksioni i diafragmës

Kontrakcioni i pjesës muskulare të Kontrakcioni i pjesës muskulare të diafragmës është veprim themelor aktiv në diafragmës është veprim themelor aktiv në fazën e frymëmarrjes (fazën e frymëmarrjes (inspiratioinspiratio), ndërsa ), ndërsa relaksimi i tyre është kusht për nxerrjen e relaksimi i tyre është kusht për nxerrjen e ajrit (ajrit (expiratioexpiratio). ).

Lemza (Lemza (singultussingultus) është kontrakcion i ) është kontrakcion i shpejtë dhe i shkurtër i tërë diafragmës, shpejtë dhe i shkurtër i tërë diafragmës, kontrakcioni klonik i saj.kontrakcioni klonik i saj.

MMuskujt e kraharorituskujt e kraharorit (mm.(mm. thoracis thoracis))

M.pectoralis majorM.pectoralis major M.pectoralis minorM.pectoralis minor M.subclaviusM.subclavius M.serratus anteriorM.serratus anterior Mm.intercostalesMm.intercostales

externi/interniexterni/interni Mm.subcostalesMm.subcostales M.transversus thoracis M.transversus thoracis

M.pectoralis major

M. pectoralismajor

M.pectoralis minor

M.pectoralis minor

M.subclsvius

M.serratus anterior

M.serratus anterior

M.transversus thoracis

M.transversus thoracis

Muskuli intercostales

mm.intercostales: arteriet dhe nervat inerkostal

Mm.intercostales externi/interni

Diaphragma:pars costalis/sternalis/lumbalis

Pars lumbalis

Pars sternalis

Pars costalis

MUSKUJT E SHPINËSMUSKUJT E SHPINËS(M(MMM. DORSI). DORSI)

Muskujt e shpinës ndahen në grupin e Muskujt e shpinës ndahen në grupin e sipërfaqëshëm dhe të thellë.sipërfaqëshëm dhe të thellë.

Grupin sipërfaqësorë e përbëjnë muskujt Grupin sipërfaqësorë e përbëjnë muskujt të cilët gjenden të cilët gjenden kryesisht kryesisht në regjionin e në regjionin e shpinës, nga ku kalojnë, anatomikisht dhe shpinës, nga ku kalojnë, anatomikisht dhe topografikisht, në regjionin e qafës, topografikisht, në regjionin e qafës, ekstremitetit të ekstremitetit të sipermsiperm apo pjesën belore apo pjesën belore të trupit.të trupit.

Mm. dorsiMm. dorsi Grupin e thellë të muskujve të shpinës e Grupin e thellë të muskujve të shpinës e

përbëjnë një numër i madh i muskujve të përbëjnë një numër i madh i muskujve të shkurtër, të cilët ngjiten në zgjatimet dhe shkurtër, të cilët ngjiten në zgjatimet dhe harqet harqet ee rruazave të shtyllës rruazore dhe rruazave të shtyllës rruazore dhe nnë pjesën e pasme të brinjëve. ë pjesën e pasme të brinjëve.

Këta muskuj ndërtojnë muskujt e gjatë dhe Këta muskuj ndërtojnë muskujt e gjatë dhe të komplikuar, të cilët mbushin hulliun çiftë të komplikuar, të cilët mbushin hulliun çiftë të shtyllës rruazore të shtyllës rruazore ((sulcus dorsisulcus dorsi)) përgjatë përgjatë tërë gjatësisë së tyre që nga ljuspa tërë gjatësisë së tyre që nga ljuspa zverkore e deri te pjesa zverkore e deri te pjesa kërbishtorobishtore.kërbishtorobishtore.

Mm.dorsi – prerje gjerësore

Muskujt sipërfaqësorë të shpinësMuskujt sipërfaqësorë të shpinës

Shstresa siperfaqesore:Shstresa siperfaqesore:- - m. trapeziusm. trapezius dhe dhe m. latissimus dorsi.m. latissimus dorsi.

SShtreshtresaa e dytë apo e dytë apo ee mesme mesme:: --m. levator scapulaem. levator scapulae dhe dhe mm. rhomboideimm. rhomboidei,,

SShtreshtresaa e tretë më të thellë e tretë më të thellë::-- m. serratus posterior superior et m. m. serratus posterior superior et m.

serratus posterior inferiorserratus posterior inferior.. Këtij grupi i takon edhe muskuli mbështjellës (Këtij grupi i takon edhe muskuli mbështjellës (m. m.

spleniussplenius) edhepse topografikisht dhe ) edhepse topografikisht dhe funksionalisht i takon qafësfunksionalisht i takon qafës. .

MMm.m. dorsi dorsi Shtresa sipërfaqësore:Shtresa sipërfaqësore:

E parëE parë:: M.trapeziusM.trapezius M.latissimus dorsiM.latissimus dorsi

E dytë:E dytë: M.levator scapulaeM.levator scapulae M.rhomboideusM.rhomboideus

E tretëE tretë:: M.serratus posterior superior/inferiorM.serratus posterior superior/inferior

Shtresa e thellëShtresa e thellë M.erector spinaeM.erector spinae

M.spinalisM.spinalis M.longissimusM.longissimus M.iliocostalisM.iliocostalis

M.spleniusM.splenius M.transversospinalisM.transversospinalis Mm.interspinalesMm.interspinales Mm.intertransversariiMm.intertransversarii

Musculi dorsi - shtresa sipërfaqësore 1.

M.Latissimusdorsi

M.trapezius

Musculi dorsi-shtresa sipërfaqësore 2.

m.rhomboideusm.levator scapulae

m.serratus posterior sup

m.serratus posterior inf

M.erector spinae

M.erector spinae

M.iliocostalis

M.longisimus

M.spinalis

M.erector spinae

M.iliocostalis

M.longisimus

M.spinalis

ENËT E GJAKUT TË KAFAZIT TË ENËT E GJAKUT TË KAFAZIT TË KRAHARORITKRAHARORIT

Enët e gjakut të mureve të kafazit të Enët e gjakut të mureve të kafazit të kraharoritkraharorit..

Arteriet e mureve të kafazit të Arteriet e mureve të kafazit të kraharoritkraharorit..

Arteriet e dedikuara për vaskularizimin e Arteriet e dedikuara për vaskularizimin e mureve të kafazit të kraharorit janë degë mureve të kafazit të kraharorit janë degë anësore të aortës, të arteries anësore të aortës, të arteries nënkularthore dhe të arteries sqetullore.nënkularthore dhe të arteries sqetullore.

Degët anësore të aortës torakaleDegët anësore të aortës torakale

Degët anësore të aortës torakale për Degët anësore të aortës torakale për vaskularizimin e mureve të kafazit të vaskularizimin e mureve të kafazit të kraharorit janë arteriet ndërbrinjore të kraharorit janë arteriet ndërbrinjore të pasme dhe arteriet diafragmale.pasme dhe arteriet diafragmale.

Aa. intercostales posterioresAa. intercostales posteriores jane 11 jane 11 ççifte. ifte. Tri deri kater te parat jane dege te a. Tri deri kater te parat jane dege te a. subclavia kurse te tjerat jane dege te artes subclavia kurse te tjerat jane dege te artes torakale.torakale.

.

Deget anesore te aDeget anesore te aaa. intercostal. intercostalees s posteriorposterioreses

RR. . dorsalisdorsalis ndahet nga a. intercostalis posterior ndahet nga a. intercostalis posterior para se ajo te hyje ne sulcus costae, ajo ndahet para se ajo te hyje ne sulcus costae, ajo ndahet ne:ne:

-r. spinalis-r. spinalis-r. muscularis-r. muscularis,, e cila ne sulcus dorsi ndahet e cila ne sulcus dorsi ndahet

ne r. cutaneus medialis et lateralis.ne r. cutaneus medialis et lateralis. R. collateralisR. collateralis ndahet nga a. intercostalis ndahet nga a. intercostalis

menjehere pas angulus costae e cila e shpon m. menjehere pas angulus costae e cila e shpon m. intercostalis externus dhe vazhdon kah perpara si intercostalis externus dhe vazhdon kah perpara si r. cutaneus lateralis.r. cutaneus lateralis.

Rr. musculares, pleurales et cutaneiRr. musculares, pleurales et cutanei

Aa. intercostalesAa. intercostales Arteriet e hapësirave ndërbrinjore të III, IV dhe Arteriet e hapësirave ndërbrinjore të III, IV dhe

V japin degë për gjirin V japin degë për gjirin ((rr. mammarii lateralisrr. mammarii lateralis).). Arteriet e hapësirës ndërbrinjore të VII, VIII dhe Arteriet e hapësirës ndërbrinjore të VII, VIII dhe

IX anastomozohen me degët e arteries IX anastomozohen me degët e arteries muskulodiafragmatike (muskulodiafragmatike (a. musculophrenicaa. musculophrenica). ).

Të tjerat, X, XI dhe a. subcostalis përfundojnë Të tjerat, X, XI dhe a. subcostalis përfundojnë në murin e barkut duke u anastomozuar me në murin e barkut duke u anastomozuar me degët e arteries nënlukthore të sipërme (degët e arteries nënlukthore të sipërme (a. a. epigastrica superiorepigastrica superior).).

A. subcostalisA. subcostalis

Arteria nënbrinjore (Arteria nënbrinjore (a. subcostalisa. subcostalis) me të ) me të gjitha karakteristikat e saj i përgjigjet gjitha karakteristikat e saj i përgjigjet arterieve ndërbrinjore të fundit, por arterieve ndërbrinjore të fundit, por ndonjëherë nuk e ka degën anësore ndonjëherë nuk e ka degën anësore ((r. collateralisr. collateralis).).

Mm.intercostales: arteriet dhe nervat inerkostalë

Degët anësore të arteries Degët anësore të arteries nënkularthorenënkularthore

A. thoracica interna:A. thoracica interna:-- a. pericardiacophrenica, a. epigastrica a. pericardiacophrenica, a. epigastrica superior, a. musculophrenica.superior, a. musculophrenica.

Deget anesore: rr. sternales, rr. Deget anesore: rr. sternales, rr. mediastinales, rr. intercostales anteriores mediastinales, rr. intercostales anteriores dhe rr. perforantes.dhe rr. perforantes.

tr. costocervicalis:tr. costocervicalis:- a. intercosatalis suprema,- a. intercosatalis suprema,- a. cervicalis profunda- a. cervicalis profunda

.a.v.n. intercostales

Degët anësore të arteries Degët anësore të arteries sqetulloresqetullore

A. axillaris:A. axillaris: A. thoracica superior,A. thoracica superior, A. thoracoacromialis,A. thoracoacromialis, A. thoracica lateralis,A. thoracica lateralis, A. subscapularisA. subscapularis

.A. axillaris

.A. axillaris

.Fossa axillarisa. axillaris

.

.

Venat e mureve te thoraxitVenat e mureve te thoraxit

Venat ndahen ne siperfaqesore dhe te Venat ndahen ne siperfaqesore dhe te thella.thella.

Venat siperfaqesore me te rendesishme Venat siperfaqesore me te rendesishme jane: plexus venosus areolaris, v. jane: plexus venosus areolaris, v. thoracica lateralis.thoracica lateralis.

Venat e thella jane: vv. Intercostales Venat e thella jane: vv. Intercostales posteriores, v. thoracica interna posteriores, v. thoracica interna

Nyjet limfatike dhe enët limfatike të Nyjet limfatike dhe enët limfatike të mureve të kfazitë kraharoritmureve të kfazitë kraharorit

Nyjet limfatike të mureve të kafazit të Nyjet limfatike të mureve të kafazit të kaharorit ndahen në grupin parzmor, kaharorit ndahen në grupin parzmor, ndërbrinjor dhe diafragmal.ndërbrinjor dhe diafragmal.

Nodi lymphatici sternalesNodi lymphatici sternales

Gjenden pergjate buzes se sternumit pranojne Gjenden pergjate buzes se sternumit pranojne limfen nga gjiri, pjesa e thelle e mureve te limfen nga gjiri, pjesa e thelle e mureve te thoraxit dhe gjysma e siperme e mureve te thoraxit dhe gjysma e siperme e mureve te abdomenit dhe facies diaphragmatica hepatis abdomenit dhe facies diaphragmatica hepatis enet limfatike eferente e cojne limfen ne tr. enet limfatike eferente e cojne limfen ne tr. bronchomediastinalis ose tr. jugularis ose direkt bronchomediastinalis ose tr. jugularis ose direkt ne ductus lymphaticus dexter.ne ductus lymphaticus dexter.

Nodi lymphatici paramammarii lateralisht nga Nodi lymphatici paramammarii lateralisht nga gjiri.gjiri.

Nodi lymphatici intercostalesNodi lymphatici intercostales

Gjenden ne nivel te caput costae (1-2) e Gjenden ne nivel te caput costae (1-2) e pranojne limfen nga pjesa e jashtme dhe e pranojne limfen nga pjesa e jashtme dhe e pasme e murit te thoraxit, pleura costalis. Enet pasme e murit te thoraxit, pleura costalis. Enet limfatike nga 5-6 nyjet e fundit derdhen direkt ne limfatike nga 5-6 nyjet e fundit derdhen direkt ne ductus thoracicus. Nga nyjet e siperme enet ductus thoracicus. Nga nyjet e siperme enet limfatike shkojne ne tr. Subclavius ose tr. limfatike shkojne ne tr. Subclavius ose tr. Jugularis. Ne anen e djathte dderdhen ne ductus Jugularis. Ne anen e djathte dderdhen ne ductus lymphaticus dexter.lymphaticus dexter.

Nodi lymphatici prevertebrales perpara trupave Nodi lymphatici prevertebrales perpara trupave te vertebrave Th 6-7 te funditte vertebrave Th 6-7 te fundit

Nodi lymphatici phreniciNodi lymphatici phrenici

Nodi lymphatici phrenici superiores:Nodi lymphatici phrenici superiores:

-anteriores-anteriores

-medii et-medii et

-posteriores.-posteriores. Nodi lymphatici phrenici inferiores gjenden Nodi lymphatici phrenici inferiores gjenden

perpara prs lumbalis diaphragmae.perpara prs lumbalis diaphragmae.

Nervat e mureve të kafazit të Nervat e mureve të kafazit të kraharoritkraharorit

Nervat e kraharorit Nervat e kraharorit ((nn. thoracicinn. thoracici)) jane 12 jane 12 qifte te cilet dalin nga pars thoracica qifte te cilet dalin nga pars thoracica medullae spinalis.medullae spinalis.

n. intercostalisn. intercostalis eshte dega e perparme e n. eshte dega e perparme e n. spinalis thoracicus.spinalis thoracicus.

Degët e nervit ndërbrinjor janë muskulare, Degët e nervit ndërbrinjor janë muskulare, pleurale dhe lëkurore.pleurale dhe lëkurore.

Nn. thoraciciNn. thoracici Rr. muscularesRr. musculares nervezojne: m. nervezojne: m.

intercostalis externus et internus, m. intercostalis externus et internus, m. transversus thoracis, mm. subcostales, m. transversus thoracis, mm. subcostales, m. serratus anterior.serratus anterior.

Rr. pleurales (3-5)Rr. pleurales (3-5) jane senzitive dhe jane senzitive dhe nervezojne pleura costalis.nervezojne pleura costalis.

Rr. cutaneiRr. cutanei jane dy: r. cutaneus lateralis jane dy: r. cutaneus lateralis dhe r. cutaneus anteriordhe r. cutaneus anterior

Nn. thoraciciNn. thoracici R. cutaneus lateralis ne nivel te fossa axillaris R. cutaneus lateralis ne nivel te fossa axillaris

ajo e shperthen m. intercostalis externus dhe ajo e shperthen m. intercostalis externus dhe dahen ne degezen e perparme dhe te pasme. dahen ne degezen e perparme dhe te pasme. Nga degeza e perpame dalin rr. mammarii Nga degeza e perpame dalin rr. mammarii laterales.laterales.

N. intercostobrachialis eshte dege e jashtme N. intercostobrachialis eshte dege e jashtme lekurore e n. intercostalis II-III e cila shperhten lekurore e n. intercostalis II-III e cila shperhten murin e poshtem te fossa axillaris dhe murin e poshtem te fossa axillaris dhe anastomozohet me n. cutaneus brachi medialis.anastomozohet me n. cutaneus brachi medialis.

R. cutaneus anterior eshte dege fundore e n. R. cutaneus anterior eshte dege fundore e n. intercostalis shkon deri te sternumi dhe jep rr. intercostalis shkon deri te sternumi dhe jep rr. mammarii mediales.mammarii mediales.

Gjini Gjini (mamma)(mamma)

..

Forma,pozita,dimenForma,pozita,dimenssionetionet

Forma: variabile (më së Forma: variabile (më së shpeshti gjysëmsfere)shpeshti gjysëmsfere)

Regio mammariaRegio mammaria VertikalishtVertikalisht

Nga brinja II,III-VI,VIINga brinja II,III-VI,VII HorizontalishtHorizontalisht

Nga buzët e sternumit deri te linea Nga buzët e sternumit deri te linea axilaris anterioraxilaris anterior

Diametri: 10-12 cmDiametri: 10-12 cm Konsistenca: e fortë dhe e Konsistenca: e fortë dhe e

lëvizshme në raport me murin lëvizshme në raport me murin e toraksite toraksit

Pamja e jashtme (morfologjia)

Norma anterior Norma lateralis

Pamja e jashtme dhe ndërtimi

Pjesët e gjinitPjesët e gjinit

Corpus mammaeCorpus mammae Gl.mammariaGl.mammaria Ductus lactiferi (12-20)Ductus lactiferi (12-20)

Sinus lactifer (4-5 X10 mm)Sinus lactifer (4-5 X10 mm)

Stratum fibrosumStratum fibrosum Septa interlobulariaSepta interlobularia Ligg.suspensoria mommariaLigg.suspensoria mommaria

Stratum adiposumStratum adiposum Papilla mammariaPapilla mammaria Areola mamaeAreola mamae

Glandula mammariaGlandula mammaria

Lobi glandulae mammariae (12-20)Lobi glandulae mammariae (12-20)

Lobuli glandulae mammariaeLobuli glandulae mammariae

Alveolus glandulae mammariae Alveolus glandulae mammariae

Ductus alveolaris lactiferDuctus alveolaris lactifer

Prerje e gl.mammariae

1. Alveolus gl.mammariae2. Ductus alveolaris lactifer

Papilla mammaria

Norma anterior Norma lateralis

Papilla mammaria, ductus lactifer

Papilla mammaria

Ductus lactifer

Areola mammae et gll.areolares

Vaskularizimi i gjirit

Vaskularizimi i gjirit

Enët dhe nyjet limfatike

Vasa lymphatica et nodi lymphatici phrenici et hepaticiVasa lymphatica et nodi lymphatici phrenici et hepatici

Enët dhe nyjet limfatike

Drenimi i limfës

Lokalizimi i kancerit të gjirir

Mamogrami

Vetpalpimi i gjirit dhe sqetullës