Lekcja… Niczego sobie

Lekcja… Niczego sobie

www.muzeum.gliwice.pl


scenariusz i rysunki Marek Turek

Pożar kinaCapitol









Co się wydarzyło:

24 marca 1919 roku w gliwickim kinie „Capitol” dzieci oglądały sztukę „Święta Jadwiga patronka Śląska” przygotowaną przez Katolicką Misję Dworcową. Sala była wypełniona po brzegi, kiedy nagle, prawdopodobnie od pękniętej żarówki, zapaliła się kotara. Spanikowane dzieci próbowały uciekać, nie reagując na nawoływania aktorów, próbujących je uspokajać. Drzwi do sali były niestety zamknięte od zewnątrz. Zamknęli je sami organizatorzy, którzy nie chcieli wpuszczać na przepełnioną już salę większej ilości osób. Mali widzowie wpadali na siebie, przewracali się i nawzajem tratowali. Niewielki pożar szybko ugaszono, ale w wyniku paniki i zaczadzenia śmierć poniosło 76 dzieci. Ofiary pochowano na Cmentarzu Lipowym we wspólnej mogile, a ceremonia pogrzebowa zgromadziła setki Gliwiczan. Skromny w swym wyrazie pomnik nagrobny autorstwa Paula Ondruscha przedstawia Chrystusa błogosławiącego dwoje dzieci. Pierwotnie na nagrobku widniały jeszcze dwa napisy w języku niemieckim: „Przybywajcie do mnie dzieci” i „Na pamiątkę tragicznie zmarłych 24 marca 1919 roku 76 dzieci miasta Gliwice”. Inskrypcje te zostały jednak zdjęte po II wojnie światowej w wyniku akcji odniemczania. Dziś niepozorny pomnik owiewa mgła tajemnicy i tylko nielicznym mieszkańcom miasta kojarzy się z tragedią z marca 1919 roku.


Kwestia do rozstrzygnięcia:

Czy historię można bezkarnie zmieniać?

Po 1945 roku niemiecki napis na pomniku upamiętniającym dzieci, które zginęły podczas pożaru kina Capitol, został usunięty. Czy słusznie?


Trochę historii:

Od 1740 do 1945 roku Gliwice znajdowały się pod rządami pruskimi i niemieckimi. Okres ten zadecydował o rozwoju miasta, które z dosyć zapóźnionego cywilizacyjnie miasteczka rozrosło się w nowoczesną, stutysięczną metropolię. Wokół dawnego, jeszcze średniowiecznego centrum, powstały zakłady przemysłowe i dzielnice robotnicze. Przyłączano nowe dzielnice, a w architekturze zaczęła dominować nowoczesna stylistyka, będąca odzwierciedleniem tendencji modernistycznych.

Pytania dla zainteresowanych:

1. Co zadecydowało o rozwoju Gliwic w XIX wieku?

2. Czy znasz ciekawe miejsca/budynki w Gliwicach i historie z nimi związane?


Prezentacja przygotowana w oparciu o antologię „Niczego sobie. Komiksy o mieście Gliwice”. Wydawnictwo: Muzeum w Gliwicach

Oprac. prezentacji E. Chudyba


Documents

Lekcja… Niczego sobie