การพฒนาขนสงผโดยสาร

Logistic กบการขนสงผโดยสารในอนาคต

1

จดมงหมายของการพฒนาขนสงผโดยสาร

มความรวดเรวในการขนสงผโดยสาร

มความประหยดในการขนสงผโดยสาร

มความปลอดภยในการขนสงผโดยสาร

มความสะดวกสบายในการขนสงผโดยสาร

มความแนนอนและตรงเวลาในการขนสงผโดยสาร

ปจจยในการพฒนาขนสงผโดยสาร ดานผประกอบการขนสงผโดยสาร มแนวโนมทจะพฒนาใหเสนทางการขนสงผโดยสารเปนทางตรงเพอยน

ระยะทางและลดคาใชจายในการเดนทาง มแนวโนมทจะพฒนาเสนทางบรการใหเปลยนไปตามการเปลยนแปลง

ของอตสาหกรรมและสภาพการขนสงผโดยสารในอนาคต มแนวโนมทแตละประเภทการขนสงจะพฒนาการปรบตวตามวฏจกร

ชวต

วฏจกรชวตของการขนสงผโดยสาร

ขนทดลอง (Experimental) ขนเรมขยายตว (Early Extension) ขนขยายตวอยางรวดเรว (Rapid Extension) ขนอมตว (Maturity) ขนเสอมโทรม (Decadence)

Business life cycle

ดานรฐบาล

จดสรางอปกรณพนฐานทางการขนสง

มอบสมปทาน

ก าหนดระเบยบขอบงคบตางๆและนโยบาย

ทกอยางตองค านงถงความตองการพฒนาทางเศรษฐกจและการจดสรรการขนสงดวย

WHAT IS LOGISTICS..??? ค านยามของ Logistics ตาม Council of Logistics Management (CLM) ในป ค.ศ.

1998 กลาวไววา

“Logistics management is that part of the supply chain process that plans, implements ,and controls the efficient , effective flow and storage of goods , services , and related information from the “point – of – origin to the point – of – consumption” in order to meet customers requirement”

“Logistics หมายถง กจกรรมหรอการกระท าใดๆ เพอใหไดมาซงสนคาและบรการ รวมถงการเคลอนยาย , จดเกบ และกระจายสนคา จากแหลงทผลต (Source of Origin) จนสนคาไดมการสงมอบไปถงแหลงทมความตองการ (Source of Consumption)

โดยกจกรรมดงกลาว จะตองมลกษณะเปนกระบวนการแบบบรณาการ โดยเนนประสทธภาพและประสทธผล โดยมเปาหมายในการสงมอบแบบทนเวลา (Just in Time) และเพอลดตนทน โดยมงใหเกดความพอใจแกลกคา (Customers Satisfaction) และสงเสรมเพอใหเกดมลคาเพมแกสนคาและบรการ ทงน กระบวนการตางๆของระบบ Logistics จะตองมลกษณะปฏสมพนธทสอดคลองประสานกน ในอนทจะบรรลวตถประสงครวมกน”

กระบวนการของ Logistics จะเนนทการปฏสมพนธในแบบทเปนองครวมหรอบรณาการ (Integration) หมายถง

กระบวนการในการจดการใหวตถดบ (Raw Material) , สนคา (Goods) และบรการ (Service) เคลอนยายจากตนทาง (Source of Origin) ไปยงผบรโภคปลายทาง (Consumers Origin) ไดอยางทนเวลา (Just In Time) และมประสทธภาพ โดย Logistics จะมความหมายซงเนนไปในกระบวนการเคลอนยายสนคา (Cargoes Moving) ซงมความหมายรวมไปถงการขนสงสนคา (Cargoes Carriage) , การเกบรกษาสนคา (Warehousing) และการกระจายสนคา (Cargoes Distribution) กระบวนการทเกยวของกบการจดซอ (Procurement) และกระบวนการทเกยวของกบการคาดคะเนของตลาด (Market Predict)

กจกรรมของลอจสตกส การขนสงและการเคลอนยายสนคา (Transportation & Moving) รวมทงทเกยวของกบบรรจ

ภณฑ (Packaging)

ตวแทนการบรหารการจดสงและขนสง ทงภายในประเทศและระหวางประเทศ (Domestic & International Transportation)

กระบวนการ Clearing สนคา และพธการทางศลกากร (Customs Broker)

การบรหารจดการคลงสนคาภายใน(Inventory Management)และงานทเกยวของกบ Flowของสนคา,แรงงานและใหบรการอปกรณเครองมอทจ าเปนในการเกบรกษาสนคา

การบรการคลงสนคาสาธารณะ (Public Warehouse Provider) และ การกระจายสนคา (Distribution Center)

การบรหารทาเรอ ,การจดการสถานทบรรจสนคา , การจดการสถานขนสง ICD , การไดสมปทานทเกยวกบการขนสง

กจกรรมทเกยวของกบมลคาเพมทางการตลาดใหกบลกคา (Market Value Added) ไดแก การสงเสรมการตลาด , การเปนตวแทนในการจดจ าหนาย , การก าหนดความตองการของตลาดและจดการค าสงซอ (Market Ordering) การใหขอมลเพอคาดคะเนและพยากรณการขาย (Sale Forcasting) ,การแบงบรรจสนคาและ Packaging, การจดเรยงสนคาในหางสรรพสนคา ฯลฯ

การประสานงานกบฝายผลต (Cooperate with Production) เพอประโยชนในการจดการระบบลอจสตกสของกระบวนการผลตสนคา หรองานสนบสนนการผลตอนๆ เชน การปอนวตถดบ ,การบรการงานเกยวกบการ ควบคมคณภาพสนคาหรอ QC ฯลฯ

การจดการขอมลขาวสารและเทคโนโลยสารสนเทศ

แผนพฒนาการขนสงผโดยสาร

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทเกยวของกบการขนสงผโดยสาร จะประกอบดวยสาระทส าคญอย 5 เรอง คอ สรปสถานการณดานการพฒนาการขนสงผโดยสารในระยะทผานมา

ประมวลประเดนปญหาของการขนสงผโดยสาร

ก าหนดเปาหมายของการขนสงผโดยสาร

ก าหนดแนวทางการพฒนาขนสงผโดยสาร ก าหนดมาตรการและแผนงานการพฒนาขนสงผโดยสาร

การพฒนาศนยกลางโลจสตกส Development Logistic Hub

แนวคดในการพฒนา เพอสรางกจกรรมเศรษฐกจ ซงเปนปจจยในการสรางงาน

เพอเพมความสามารถในการแขงขน ลดตนทนโลจสตกส

ตอบสนองตลาดไดรวดเรว

ประหยดการลงทนสงอ านวยความสะดวกและคาจาง

ความส าคญศนยกลางโลจสตกส Objectives of Logistics Hub สนบสนนการผลตไปยงแหลงผลตตนทนต า

สนบสนนการจดซอผลตภณฑ/บรการมาตรฐาน

สนบสนนการเขาตลาดโลก

สนบสนนความสามารถในการแขงขนทเขมขนขน

โลจสตกสส าหรบการทองเทยว โดยโลจสตกสส าหรบการทองเทยวครอบคลมสามเรองใหญคอ การขนสงนกทองเทยวและวตถ

สงของ (Physical flow) การใหและรบขอมลขาวสาร (Information flow) และการรบจายเงน (Financial flow) ในขณะทเรองการขนสงส าหรบการทองเทยวจะครอบคลมเฉพาะเรองการขนสงนกทองเทยวและวตถสงของเทานน

กรอบแนวคดส าหรบโลจสตกสส าหรบการทองเทยว

โลจสตกสทองเทยวชวยเรองการจดการการทองเทยวไดอยางไร โลจสตกสทองเทยวเปนเครองมอหนงทชวยตอบค าถามทเฉพาะเจาะจงลงไปไดสองอยาง คอ

อะไรควรเพมเขามา เชน Linkages (ความเชอมโยงทตองเชอมกนใหตด) , Facilities (สงอ านวยความสะดวกทตองมให) และ Activities (กจกรรมทตองจดให)

อะไรควรเอาออกไป เชน ความไมมประสทธภาพ ความนาเบอหนาย ความไมพงประสงคตาง ๆ ตนทนทไมควรตองจาย เปนตน

กรอบของการใหบรการแกนกทองเทยว ก. การเคลอนททางกายภาพ (Physical Flow) หมายรวมถง การเดนทางของนกทองเทยว การขนสงนกทองเทยว การล าเลยงสมภาระ

ของนกทองเทยว และความสะดวกสบายในการเดนทาง เปนตน ข. การเคลอนทของขอมลขาวสาร (Information flow) หมายรวมถง การใหขอมลขาวสารแกนกทองเทยว ปายบอกทาง ปายแนะน าสถานท

ค าแนะน าเรองขอควรปฏบตในสถานท และค าเตอนใหระวงภย เปนตน ค. การเคลอนทดานการเงน (Financial Flow) หมายรวมถง การอ านวยความสะดวกเรองการจายช าระคาสนคาหรอบรการทองเทยว

และการซอตวเดนทางตาง ๆ

โลจสตกสทองเทยว ตางจาก การขนสงนกทองเทยว อยางไร การขนสงนกทองเทยวเปนเพยงกจกรรมหนงในโลจสตกสทองเทยว การขนสงเกดขน ณ

ชวงหนงเทานน ไมใชตลอดทงเสนทาง เชน กจกรรมการขนสงดวยรถบส กจกรรมการขนสงดวยเรอ แตไมมกจกรรมการขนสงอกเมออยในทพก แตโลจสตกสทองเทยวเปนตวประสานกจกรรมการขนสงเหลานเขาดวยกน และยงจดการ ณ จดทไมมการขนสงดวย

ความเหมอนกนระหวางโลจสตกสทองเทยว กบโลจสตกสการผลต 1. การทองเทยวเปนกจกรรมการผลตเหมอนกน เพยงแตผลตสงทเรยกวาบรการ

ทองเทยว ดงนนจงมหนวยผลต มกจกรรมการจดหา มกจกรรมการผลต และมกจกรรมการสงมอบผลผลต 2. การทองเทยวไดรบการสนบสนนจากภาคการผลตอน เชนเดยวกบกจกรรมการผลตทวไปเหมอนกน

3. มเรองการเคลอนท (flow) เปนเรองหลกในการแกปญหาเหมอนกน เพราะการทองเทยวเกยวของกบการเคลอนท (flow) สามอยาง เรมจากนกทองเทยวทตองเคลอนเขาหาแหลงทองเทยว (Physical flow) ขอมลขาวสารทวงเขาหานกทองเทยว (Information flow) และเงนซงวงจากนกทองเทยวไปสผใหบรการ (Financial flow) 4. มเปาหมายทความพอใจของลกคาเหมอนกน 5. คณภาพขนอยกบความยนดทจะจายของลกคาทกมหลายเกรดเชนกน

ความแตกตางของโลจสตกสทองเทยว จากโลจสตกสการผลต 1. นกทองเทยวตางจากสงของตรงทเปนคนมชวตจตใจและมอารมณ ท าใหการ เคลอนทนนตอง

จดการไมใหตดขด ตองรวดเรว ประหยด ปลอดภย แถมยงตองสบาย ดงนนกระบวนการขนสง และการจดเกบ (ทพกคางคน ทพกระหวางทาง ทพกรบประทานอาหาร) จงตางจากเรองสงของตรงทตองค านงถงจตใจของคน จะตม ๆ ตาม ๆ หรอเครงครดเรงรบเกนไปกไมได

2. นกทองเทยวซงเปนผบรโภคเคลอนเขามาหาบรการ ไมใชบรการเคลอนไปหาผบรโภค เชน แหลงทองเทยวเคลอนไปหานกทองเทยวไมได แตนกทองเทยวเปนคนเขามายงแหลงทองเทยวเอง การขนสงจงไมใชขนสงสนคาจากแหลงผลตไปสตลาด แตเปนการขนสงตลาดมาหาแหลงผลต 3. มประเดนเรองคน เชน การเขาเมองอยางผดกฎหมาย การเจบปวยและการรกษาพยาบาลระหวางการเดนทางทองเทยว อาหารการกน หองน า และคนทไมถกกนอยดวยกนกมกเปนเรอง เปนตน

เมตรกซหวใจของการขนสงนกทองเทยว และโลจสตกสทองเทยว

ประเภทนกเดนทาง

การขนสงนกทองเทยว โลจสตกสทองเทยว

1. คนทองถนลวน ๆ ไมใชนกทองเทยว

หวใจอยทสามารถวางแผนการเดนทาง

ไดทกขนตอน และมเครอขายการคมนาคม

ครอบคลมทกพนท

-

2. นกทองเทยวทใชพาหนะ

รวมกบคนทองถน

หวใจอยทสามารถวางแผนการเดนทาง

"เพอการทองเทยว" ไดทกขนตอน

และไมหลงทาง

หวใจของโลจสตกสทองเทยว

ส าหรบนกทองเทยวกลมนประกอบดวย

หวใจของการขนสงนกทองเทยวฯ

บวกกบ

มการเชอมตอของยานพาหนะ

ไปจนถงทหมาย โดยไมมการสะดด

ประเภทนกเดนทาง

การขนสงนกทองเทยว โลจสตกสทองเทยว

3. เฉพาะนกทองเทยวลวน ๆ ไมมคนทองถน

หวใจอยทการจดรปแบบการเดนทาง ใหนกทองเทยวรสกผอนคลาย สนก

ปลอดภย และเตมอม

หวใจของโลจสตกสทองเทยว ส าหรบนกทองเทยวกลมนประกอบดวย

หวใจของการขนสงนกทองเทยวฯ

บวกกบ

การประสานงานระหวางกจกรรมตาง ๆ เพอสรางประสบการณทนาประทบใจ

ใหกบนกทองเทยว

บทบาทของโลจสตกสการทองเทยว 1. แผนการตลาดทการทองเทยวแหงประเทศไทยก าลงท าขนนนควรมโครงการอะไรมารองรบ

บาง หมายถงโครงการในทางปฎบต เพอใหด าเนนการไดจรงตามแผน ไมใชโครงการวาจะไปโรดโชวทไหนหรอประชาสมพนธอยางไร แตหมายถงวาโครงการทจะท าใหค าวา Amazing Thailand, Amazing Value เปนจรงขนมา

2. แตละโครงการ ตองการการจดการทางโลจสตกสอยางไร เขยนออกมาในรปของการบรหารโครงการ เชน ตองมเรอง Physical flow, information flow, และ financial flow ในประเดนส าคญอะไรบาง เขยนออกมาใหไดชดเจน

3. จากนนจงมาระบวา Flow แตละดานตองท าอยางไร ท าเมอไร ใครท า ใครสนบสนน มจดส าคญทตองเนนใหมคณภาพ เปนตน (อาจจะประยกตใชกรอบแนวคดในการศกษาโลจสตกสการทองเทยวของ มงสรรพ และ คมสน, 2551)

4. ในการวเคราะหไมจ าเปนตองท าทกโครงการและทก Flow อาจจะเนนไปทสกเรองหนง เชน Physical flow ของโครงการใดโครงการหนง แลววเคราะหแบบเจาะลกลงไปในรายละเอยด

โดยสรปกคอ จากการตลาดใหแปลงเปนการปฎบตการโครงการ โดยมองใหเปนการบรหารโครงการดานโลจสตกสตามแผนการตลาดทวางไว

Checklist โลจสตกสการทองเทยวชมชน 1. คนทจะขบรถไปหมบานของทาน หลงทางไหม

2. ไปถงแลวมทจอดรถไหม

3. จอดรถไวแลวปลอดภยไหม

4. ถารถเสย รถน ามนหมด รถโดนตะป มบรการชวยเหลอไหม

5. ขากลบ หากกลบตอนค ามด จะหลงไหม

6. โคงอนตรายควรบอกดวย

7. ทางอนตรายไมควรใหนกทองเทยวขบรถเขาไป

จ าแนกระหวางค าวา การจดการหวงโซอปทาน กบ โลจสตกสทองเทยว ไวดงน

กระบวนการจดหา ผลต และจ าหนาย มองเปนเรอง การจดการหวงโซอปทานของการทองเทยว เพราะ เปนเรองใหญทครอบคลมหลายฝายไมใชเฉพาะสงทนกทองเทยวสมผส กบผใหบรการทองเทยวเทานน แตยงรวมไปถงวาผใหบรการทองเทยวซออะไรจากใคร และไดรบความสะดวกในการด าเนนธรกจหรอไม อกตอหนง กระบวนการจดการใหนกทองเทยวเดนทางมาถงแหลงทองเทยวไดอยางดและมความสขสนกสนาน มองเปนเรอง โลจสตกสทองเทยว เพราะเปนเรองจ าเพาะทมงความสนใจไปยงความพอใจของนกทองเทยวโดยตรงและเกยวของกบกจกรรมทนกทองเทยวสมผสไดโดยตรง

ปจจยแหงความส าเรจของการทองเทยว ระดบเบองตน (ท าใหเกดขนได)

การทองเทยวจะเกดขนมาไมไดหาก ปราศจากสามสวน คอ แหลงทองเทยว นกทองเทยว และระบบโลจสตกสทองเทยวทเชอมโยงระหวางนกทองเทยวกบแหลงทอง เทยว (โลจสตกสของการทองเทยว คอ การจดการเรอง Physical flow, information flow และ financial flow ในการใหบรการทองเทยว)

ระดบกลาง (ท าใหไดก าไร)

การทองเทยวจะท าใหไดก าไร จะเกดขนเมอนกทองเทยวใชจายเปนเงนมากกวาตนทนของการจดการทองเทยว

ในสวนนจงมเรองทตองคดอยสองสวน คอ การกระตนใหนกทองเทยวใชจาย และการควบคมตนทน

ระดบสง (ท าใหอยเหนอการแขงขน)

การทองเทยวจะท าใหไดก าไร มหาศาล ขนอยกบการจดประสบการณใหกบนกทองเทยว เพมมลคาใหกบกจกรรมการทองเทยว การสรางสรรคสงแปลก ๆ ใหม ๆ ทเหนอกวาผใหบรการรายอน

ระดบสดยอด (ท าใหยงยน)

การทองเทยวทยงยนและไมกอมล ภาวะตอสงคมและสงแวดลอม ขนอยกบการรกษาภาพลกษณของประเทศ การรกษาสภาพแหลงทองเทยว รกษาอธยาศยไมตรของคนทองถนทมตอนกทองเทยว การสรางความคมคาตอเงนทนกทองเทยวจาย การสรรหาจดขายใหม ๆ มาเรอย ๆ เพอใหนกทองเทยวไมเบอ ความรบผดชอบตอสงคม เชน การกระจายรายไดไปสคนยากจนและคนทไมไดรบผลประโยชนจากการทอง เทยวโดยตรง ความรบผดชอบตอสงแวดลอม เชน การเลอกใชพลงงานสะอาดในการทอง เทยว เปนตน

อางอง คมสน สรยะ. 2551. กรอบแนวคดโลจสตกสส าหรบการทองเทยว. [online] www.tourismlogistics.com

มงสรรพ ขาวสอาด และคมสน สรยะ. 2551. การวเคราะหโลจสตกสดานการทองเทยวในเมองทองเทยว.

ใน มงสรรพ ขาวสอาด และคณะ. 2551. การพฒนาการทองเทยวเชงบรณาการทยงยนในลมแมน าโขง 3:

การเปรยบเทยบเชงโลจสตกส. เชยงใหม: สถาบนวจยสงคม มหาวทยาลยเชยงใหม.

Lumsdon, Les and Stephen Page. 2004. ?Progress in Transport and Tourism Research: Reformulating the

Transport-Tourism Interface and Future Research Agendas?. In Les Lumsdon and Stephan Page (eds.).

2004. Tourism and Transport: Issues and Agenda for the New Millennium. London: Elsevier.

ธนต โสรตน. nd. ความรเกยวกบลอจสตกสเบองตน Basic of Logistics. [online] www2.diw.go.th/logistics/doc.../Tanit_LogisticsBook.doc