UVOD

Globalizacija je termin koji se u dananjem svijetu sve ee koristi kao objanjenje ukupnih tokova na naoj planeti, bilo da se radi o politici, tehnologiji, kulturi, modi, ekonomiji ili nekom drugom segmentu ivota. Razvijeni svijet nosilac je procesa globalizacije i upravo je on najbolje iskoristio aktualne globalne okolnosti. Globalizacija je u svojoj orijentaciji maksimiziranje globalnih profita i prijetnja kvalitetu ivota na planeti, posebno zemalja u tranziciji. Bez obzira na negativne aspekte globalizacije, njenu pojavu bi trebalo prihvatiti kao izazov za mogunosti koje ona nudi u ekonomskom razvoju i rastu. Ako se moe dokazati da je proces globalizacije zapoeo prije vie stotina godina ili da njegov poetak korespondira sa poetkom razvoja civilizacije, onda se opravdano postavlja pitanje nije li znaaj koji je posveen pitanju globalizacije u savremenim raspravama preuvelian. Ako se, s druge strane, poetak procesa globalizacije smjesti u relativno skoranji period, poetak osme ili devete decenije XX vijeka, na primjer, ima osnova za pretpostavku da je rije o fenomenu kojim se stvara odreeni diskontinuitet u historiji. Dok je nekada, za veliki broj poslovnih aktivnosti bilo dovoljno poznavati samo lokalne prilike, afirmacijom procesa globalizacije trita javlja se spoznaja da bez uvida u kompleksne razvojne tendencije, gotovo svako lokalno djelovanje postaje u velikoj mjeri problematino. Drugim rijeima, globalizacija trita, kao rastua korelacija njegovih pojedinih segmenata, daje nove pretpostavke poslovanja u meunarodnim okvirima. Od uesnika na svjetskom tritu zahtjeva se novi kvalitet u pogledu izbora modaliteta za ukljuivanje na globalizovano svjetsko trite. Naputanje starih paradigmi, tradicionalnih koncepata i definisanje novih pristupa meunarodnom poslovanju, podvlai potrebu da se svi akteri ukljue na globalno trite u kompleksnijem obliku kako bi se izvrila njihova potpunija integracija u meunarodne ekonomske tokove. Promjene u globalnom okruenju dovele su do poveane slobode odvijanja meunarodnog poslovanja, ali i promenjenih uslova za ostvarivanje konkurentnosti. Ekonomske, politike, tehnoloke, kulturne, demografske, ekoloke i druge tendencije u okruenju imaju znaajne uticaje na sam razvoj makro trita. Unutar ove teme data je i refleksija globalizacije na ekonomske tokove u Bosni i Hercegovini, a vezano za trite rada i temu odljeva mozgova iz drave. Koritenjem Biblioteke Amerikog Kongresa objanjeni su glavni elementi globalizacije sa ekonomskog aspekta.