Mastiti

Perkufizimi: INFLAMACION i gjirit per shkaqe infektive ose jo

infektive dhe qe tek femrat shtatezena

shkaktohet zakonisht nga akumulimi i qumeshtit

Epidemiologjia

Reth 10-30% e femrave qe ushqejne me gji mund te zhvillojne mastit.

InfektivJo infektiv

Mastiti Puerperal

Qumeshti i akumuluar jep direkt

inflamacion

Qumeshti i akumuluar infektohet me baktere

(staph. aureus) dhe pastaj kemi inflamacion

Absces

Faktoret e riskut

Defekte kongjenitale te

bebes qe veshtiresojne

thithjen e gjirit

Faktoret e riskut

Ulja e numrit te ushqyerjeve dhe kohezgjatjes se saj…

Faktoret e riskut

Presion mbi gjinjte: Si pasoje e rrubave te ngushta, rripit te makines apo fjetja ne pozicion barkas etj

Faktoret e riskut

Fisure e thithkave

Faktoret e riskut

Bllokim i duktuseve te qumeshtit tek gjiri…

Shenjat dhe simptomat

Mastiti diagnostikohen bazuar ne shenjat dhe simptomat klinike te inflamacionit – Dhimbje gjoksi se bashku me shenja te pergjithshme

Shenjat dhe simptomat

Simptomat:Dhimbja fillon > 1 jave pas lindjes zakonisht vetem ne njerin gji. Zona e prekur eshte e dhimbshme, e fryre, e skuqur dhe e nxehte. Simptomat sistemike jan: temperature, ethe, dhimbje muskujsh, letargji, nauzea dhe dhimbje koke.

Shenjat dhe simptomat

Shenjat:

-Ekzaminimi i gjirit zbulon edeme unilaterale e shoqeruar me eriteme dhe dhimbje ne prekje. -Zona e prekur eshte e forte dhe e nxehte . -Ne ispeksion dhe palpacion nuk eshte e mundur te diferencohet nje mastit infektiv nga ai jo infektiv. -Nqs eshte zhvilluar absces mund te dallohet nje fryrje fluktuante e rrethuar nga eritema

Shenjat dhe simptomat

Investigimi-Zakonisht eshte vetem klinik. -Ne rastet kur infeksioni eshte shume i rende ose rekurent, nuk qetesohet pas dy ditesh antibiotik ose eshte infeksion i marre ne spital, atehere mund te keshillohet nje kulture bakteriale e qumeshtit te gjirit.-Gjithashtu nese mastiti nuk largohet pas nje regjimi antibiotikesh ose kur dyshohet per absces keshillohet te behet nje eko per te pare grumbullimin e qelbit.

Menaxhimi

Inkurajohet femra qe te vazhdoje ushqyerjen me gji me “cdo kusht”. I duhet shpjeguar asaj qe kjo gje nuk sjell aspak deme per bebin .

Nqs eshte e dhimbshme duhet shtrydhur gjiri per te vazhduar ushqyerjen

MenaxhimiDuhet bere zbrazja e gjirit: - Duhen vleresuar teknikat e ushqyerjes si intervalet e ushqyerjes, pozicionet, lidhja me bebin, instiktet e thithjes etj me nje person te kualifikuar.-Zbrazja manuale e gjirit-Masazhimi i gjirit para ushqyerjes, ose vendosja e kompresave te ngrohta mbi te. -Rritja e frekuencave te ushqyerjes-Ushqyerja ne fillim nga ana e prekur, per sa kohe qe simptomat vazhdojne.

-Anagjezia: Duhet perdorur paracetamol ose ibubrofen per dhimbjet. -Keshillohet mos perdorimi i te brendshmeve gjate gjumit-Gjithashtu nuk duhet harruar kurresesi mbeshtjetja emocionale qe I duhet dhene femres qe gjendet ne nje situate te tille.

AntibiotiketDuhet mbajtur gruaja ne vezhgim per te pakten 24 ore perpara dhenies se antibiotikeve. Vetem nqs gjendja eshte teper e rende dhe ka demtim te thithkave. Zakonisht jepen flucloxacillin ose erythromycin.

Menaxhimi kirurgjik:-Nderhyja kirurgjikale behet kur ka absces. Duhet bere

incizion dhe drenazh i kavitetit si dhe te vendosen garza mbi plage nqs lekura nen te eshte e holle ose nekrotike

Keshillohet dhenia e terapive parenterale me antibiotik ne te njejten kohe me proceduren duke perfshire edhe antibiotik te sferes anaerobe. Gjithashtu merren nje pjese e lengut te absces-it dhe behet kultivimi I tij per te percaktuar antibiogramen

Mund te behet aspirimi me shiringe ne ditet ne vazhdim nqs qelbi vazhdon. Ndonjehere ushqimi me gji nderpritet por mund te vazhdoje normalisht me vone