Upload
osman-berat-celebi
View
225
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
1/89
11
1. Program Nasl Balatlr?
Balat -->Tm Programlar-->Matlabveya
Command Window: Matlab
2. Program Nasl Sonlandrlr?
MATLAB Programlama dilini sonlandrmak
iin
>> quit
yada
>> exit
komutlar kullanlr.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
2/89
12
MASA ST KOMUT PENCERES
alma Dizini
alma Alan
KomutGemii
Komut Sat
r
MATLAB programn ilk altrdnzda karnza kacak ekran aadaki gibidir.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
3/89
13
Matlab alstrdmzda, karsmza ana pencere gelir.Bu pencerede
File,Edit,Debug,Parallel,Desktop,
Window veHelp
ana baslklar vardr.
Bu baslklar altndan, dier Windows programlarnda alslagelmis benzerislemler
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
4/89
14
Burada DesktopDesktop Layout ile Matlabn masast yerlesimini
dzenleyebilirsiniz.
rnein; Default ile varsaylan grnmn,
Command Window Only ile sadece klasik komut penceresini
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
5/89
15
Command Window: Bu pencere komut penceresidir
Bu pencereden Matlab ile ilgili komutlar klavyeden girer, komutun
islemesini salamak iin de Enter tusuna baslr.
Komutlar girdiimiz satr>> ile baslar ki bu satra komut satr denir
Eg.Yarap 3.6 olanbir daire alanhesaplayalm
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
6/89
16
Bu pencere o ana kadar komut satrndan girilen komutlar gsterir.
stersek bunlarn birini fareyle seer, ya da bir kan veya tmn fare veasa-yukar yn tuslar yardmyla seer ve delete tusuna basarak silebiliriz
Command History
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
7/89
17
oKomut satrndan ya da alstrlan bir dosya ya da fonksiyon ile hafzada
olusturulan deiskenlerin adlarnn, tiplerinin ve zelliklerinin grntlendii
penceredir.
oalma Alan MATLABda iletilen fonksyonlarn veya komutlarn oluturduu
deikenlerin depoland bir merkezdir.
oBylelikle tm deikenlere belli bir kaynaktan ulalabilmektedir, bu da
programlama srasnda deikenlerin yerini, belirtmeden, bu deikenleri kullanma
imkan salamaktadr.
Workspace
stne sa tu yapp
zellikler eklenebilir
eg.size
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
8/89
18
Workspace
rnein:
cdeiskeni 1x1 boyutunda birmatris yani say,
b deiskeninin ise 3x2 boyutunda bir matris, yani satr ve 2 stundanolusan bir matris,
naslsn adl deisken de 6 karakterden olusan birkarakter zinciri (string)
olduu grlr.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
rnek :Command Windowaalttaki deerleri yazp
inceleyin:a = 4; b = 5; c = a*bnaslsn=iyidir
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
9/89
19
Matlab Dizi Editr
oA deikenine ift tklandnda Matlab Dizi Editr alr.
oBurda deikenlerin ierikleri grntlenir ve deitirilebilir.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
10/89
20
who : alma alannda hangi deikenler olduu
whos: bu deikenlerin yaplar grlmektedir.
what; komutu kullanc diskinin halihazr dizininde mevcut M-
dosyalar listesini verir.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
11/89
21
clc: Komut penceresindeki satrlar silmeye yarar
clear: Hafzadaki deikenler silinir
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
12/89
22
Matlab alma Dizini penceresindeki aa ok baslarak alma diziniseilebilir.
Current Folderda almak istenilern directory ynlendirilerek hzl ulamsalanr.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
13/89
23
Current Folder: Matlab dosyalarnn kaydedildii, yklendii dosyalarn bulunduu
klasr (dizin), varsaylan klasr olarak belirlemeye yarar.
Aksi belirtilmedike bu klasrC:\Matlab6p5\work gibi bir klasrdr.
Yada :
save F:\MATLAB_UYG\katsayilar a
katsayilar.mat olarak kaydedilen a matrisininmatlab kapatlp aldktan sonraherhangi bir zamanda geri arlmasiin;
load F:\MATLAB_UYG\katsayilar komut dizisi kullan
l
r.
Command Windowa : saveyazlrsa deikenlermatlab.mat veridosyasna kaydedilmi
olur.
Matlab kapatp aalm vematlab.mat aralm.(Fileopenmatlab.mat)
.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
rnek:>> a=[1,2,3; 5,7,9]
a =1 2 3 5 7 9
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
14/89
24
MATLAB Yardm
1. Komut satrna help yazlr. Bu yardm sunulabilecek konularn listesinisunar.
2. help fonksyon-ad fonksyon iin yardm metnini grntler.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
15/89
25
Matlab Masast
Yeni M-Dosyas
Dosya A Help Desk
Kaytl MatlabFonksyonu,kaytdosyas(mat),modeli, figrve GUIarayzlfonksyonlaraar
Veri dosyalarnaar
almaortamnkaydeder
FarklalmadizininiMatlabatantr
Matlab arayznayarlar
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
16/89
26
Balat Dmesi
Matlab ara kutular , Matlab
uygulamalarna eklenti olarak
hazrlanan ve hazr fonksyonlar
ieren paketlerdir.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
17/89
27
Balat Dmesi
Start Dmesi tm matlab uygulamalarna alan ksayollar iermektedir.
MatlabUygulamalariin ksa yol
Arakutular
SimulinkUygulamas
Demolar
Veri Sihirbaz
GUI Hazrlayc
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
18/89
28
Matlaba Veri Alma
Programa dardan resim, film, veri, ses dosyalarn matris formatnaevirerek bir deiken olarak atamada kullanlr
FileImport Data
rnek: Exel dosyas alma
Exelde bir matrix oluturup matlabdan import ile alnz.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
19/89
29
Matlab'da Temel Kavramlar:
Tm programlama dillerinde olduu gibi (Fortran, C, Pascal, Basic vs..)
Matlab'n da zel anlam tasyan baz kelimeleri vardr ki, bu kelimeler deisken
olarak kullanlamazlar.
Bu tr kelimelere anahtar kelime (keywords) denir.
Bu kelimelerin bir listesini almak iin komut satrna;
iskeyword komutunu yazarak elde edebiliriz.
Bu kelimeler;
'break 'case' 'catch' 'continue' 'else' 'elseif' 'end 'for' 'function' 'global'
'if' 'otherwise 'persistent' 'return' 'switch' 'try' 'while.
1. Matlab'n Genel Yaps
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
20/89
30
Programn dili ve yardm bilgileri tamamen ingilizcedir.
Kk-byk harf ayrm vardr.
rnein dscrite, DSCRITE ve Dscrite atamalar farkl ekilde
alglanr
Eer istenirse casesen offkomutu ile bu durum sona
erdirilebilir.
iareti komut promptudur.
KomutlarEnterile yrtlr.
2. Matlab Kullanmnda Temel Kurallar:
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
21/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
22/89
32
2. Matlab Kullanmnda Temel Kurallar:
MATLAB
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
23/89
33
2. Matlab Kullanmnda Temel Kurallar:
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
24/89
34
2. Matlab Kullanmnda Temel Kurallar:
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
25/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
26/89
36
o Birden fazla ifade tek satrda aralarna , ya da ; koyarak
yazlabilir.
o Yazmda boluk says etkisizdir.
o Sadece ilgili deiken adn yazarak o deikeniarabilirsiniz.
MATRSLER
3.1. FADELER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
27/89
37
o MATLABda, herhangi bir tip tanmlamas veya boyut ifadesine gerek yoktur.
o MATLAB, yeni bir deiken ismi ile karlatnda, otomatik olarak ans isminde
bir deiken oluturur ve uygun bir bellek miktar ayrr.oEer deiken zaten varsa, MATLAB gerekli bir bellek ayrdnda ierii deiir.
rnein,
o ogrenci_say=51
3.2. Deilenler
Matlab
Deisken: deeri deisebilen bellek alanna isaret eden deerlere,
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
28/89
38
MATLAB deiken girileri iin eitli kurallara sahiptir.
Her deiken bir harfle balamak zorundadr.
Program byk kk harf duyarldr. X ve x farkl deikenleri ifade eder.
Program 31 basamaa kadar duyarldr. Bu basamaktan sonrasn yok sayar.
Dolaysyla 31 basamaktan uzun deiken isimleri karklk yaratabilir.
3.2. Deilenler
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
29/89
39
Deiskenlere Deer Atama:
Her hangi bir programlama dilinde olduu gibi, Matlabda da bir deiskene
deer verme islemine deer atamak denir.
Bir deiskene atanan deer, deistirilmedii srece ayn
kal
r.Deer atamann genel kullanm asadaki biiminde olur:
=;
3.2. Deilenler
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
30/89
40
rnek 2:
A=6i-7; %A: deikenine skaler bir deer atar
B=A /7; %B deikenine A deikeninin 1/7 si atanmtr
C=[3 4 5 6]; % 4 elemanl bir satr vektr atanmtr
NOT:
Dizi giriinde herhangi bir satra ait elemanlar aralarna boluk veyavirgl , konularak ayrlr
Dizinin dier bir satrna balamak iin biten satr sonuna ; konulur.
3.2. Deilenler
Matlab
MATRSLER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
31/89
41
oMATLABda saylar yaygn olarak kullanlan onluk tabanda ifade edilirler.
o Bunun yansra onluk tabanda stel olarak veya i veya j olarak kompleks say
biimlerinde de ifade edilebilirler.
ornek olarak,
3.3. Saylar
Matlab da i vej baka trl tanmlanmamsa kompleks i saysn gsterir.3e5 saysda 3*105 anlamndadr
MATRSLER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
32/89
M tl b
MATRSLER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
33/89
43
Say Formatlar:
3.3. Saylar
MatlabMATRSLER
MATRSLER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
34/89
44
oMatlab'da bir ok eylem, drt islem ve matematiksel baz islemler
yaptrabiliriz.
oBunun iin, ya ilgili komutlar komut penceresinden teker teker girerek veya
ilgili komutlar bir dosyaya yazp, o dosyay ararak alstrabiliriz.
olemleri yaptrrken, saylar reel say ya da karmask say olarak alabiliriz.
3.4 Operatrler(saysal ilemciler):
MATRSLER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
35/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
36/89
MATRSLER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
37/89
47
Aritmetiksel lemlerde ncelik Durumu:
oTek bir aritmetiksel durum iinde birden fazla durum bir arada bulunabildiine gre
hangi ilemin ncelik hakkna sahip olunduunun bilinmelidir.
oMATLABda kullanlan ilemlerde ilemlerin ncelik listesi:
3.4 Operatrler(saysal ilemciler):
MATRSLER
baz temel matematiksel fonksiyonlarn aklamalar
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
38/89
MATRSLER
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
39/89
49
3.5. Fonksyonlar
MATRSLER
o MATLABn ok gl ve ok kapsaml bir fonksiyon yaps vardr.
oMATLABda baz fonksiyonlar daha nceden yerletirilmi bazlar ise sonradan
dardan yerletirilmi M-dosyalarndan oluan MATLAB ktphanelerinde
tanmlanmlardr.
oBunun yannda zel uygulamalar iin kullanclarn kendi fonksiyonlarn yazarak
kendi ktphanelerini oluturmas mmkndr.
MATLABda mevcut analitik fonksiyonlar genel olarak aadaki kategorilere ayrabiliriz.oTemel matematiksel fonksiyonlarozel fonksiyonlaroTemel matrisler ve matris ilemlerioMatrisleri arpanlarna ayrmaoVeri analizlerioPolinomlaroDiferansiyel denklem zmlerioLineer olmayan denklemler ve optimizasyonoSaysal integral hesaplamalar
oSinyal ileme
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
40/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
41/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
42/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
43/89
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
44/89
54
oVektrler tek boyutlu say dizileridir.
oElemanlarnn sralanma ynlerine gre stun veya satr vektr adlarn
alrlar.
ovektrler [ ] keli parantezleri ile tanmlanr
ofarkl yolla tanmlanabilirler
4. Vektrler
A = [4, 12, -8, 6];A = [4 12 -8 6];
B = [1; 2; 4; 6];
Satr Vektr
Stun Vektr>> b=[1 2 4 6 ]
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
45/89
55
4. Vektrler
ovektr boyutlar bydke, manuel olarak tantm ilemi olduka zorlamaktadr.
ozellikle belli bir artma sahip vektrlerin oluturulmasnda (:) operatrkullanlmaktadr.
C = [-1:0.5:150];
Son deerBalang deeri Art miktar
D = [30:-10:-30]
Stun Vektr
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
46/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
47/89
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
48/89
58
Bir diziye dzenli arts (veya azals) kuralyla deerler atanmak isteniyorsa
bunu;ilk_deer:arts:son deer veya ilk_deer:arts:son deer
biiminde yapabiliriz.
Ancak arts 1 ise belirtilmeyebilir.rnek:ortalama adl bir diziye 0 dan 5 e kadar 0.5 er artsla elde edilen say
dizisini atayan;ortalama=[0:0.5:5];
Siz: 1. satr 7 den den 17 ye kadar olan tam saylar, 2. satr 99 dan 89 akadar azalan tam saylardan olusan 2 boyutlu m dizisine atayan islemleriyaznz??
Dizilerin Deerlerinin Deistirilmesi ve Dzenlenmesi:
4. Vektrler
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
49/89
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
50/89
60
Saylardan olusan satr ve stun yapsna matris (dizi) denir.
rnein;
d1=[5] 1x1 lik,
d2=[ 2 -7] 1x2 lik,
d3= [1 0 -3 ]
[ 5 3 1 ]
2x3 lk bir dizidir.
rnek:x=[1; 7; 18; 5]
Ya da x=[ 1
7185 ]
Biimlerinde girilebilir.
5. Matlab'da Dizi (Matris) lemleri:
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
51/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
52/89
Matlab
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
53/89
63
Matris elemanlar rasgele rakamlardan oluabilecei gibi MATLABn deyimlerindende oluabilir.
5.1. Matrislerde Elemanlar
rnein.
a=[-1.3 sqrt(3) (1+2+3)*475]
a= -1.3000 1.7321 4.8000
Kk matrisleri eleman olarak kullanp daha byk matrisler oluturmakmmkndr.
rnein,M=[1 3 5 7 8 9] matrisineaada gsterildii ekilde birsatr eklemesi yapabilir.
M=[M;[10 13 15]]
Bu durumda M matrisiM=[1 3 5
7 8 910 13 15]
durumunu alr.
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
54/89
5.2. Genel Matrisler:
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
55/89
65
MATLABda kullanc verileri kendi oluturaca matrisler ile tanmlayabilecei gibiMATLABn kendi zel matrislerinden de istifade edilebilir.
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
56/89
5.2. Genel Matrisler:
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
57/89
67
b) 1 lerden Olusan Matris:
Her eleman 1 olan mxn boyutunda bir matrisi olusturmak iin ones
fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matria_ad=ones(m,n); biimindedir.
rnek:
2x3 boyutunda b adl tm elemanlar 1 olan matrisi olusturalm.
b=ones(2,3);
zel Dizi (Matris) Olusturan Baz Fonksiyonlar:
zel Dizi (Matris) Olusturan Baz Fonksiyonlar:
5.2. Genel Matrisler:
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
58/89
68
c) Birim Matrisi Olusturan Fonksiyon:
Esas ksegeni 1 lerden dier elemanlar 0 lardan olusan kare matrise (satr
ve stun says esit olan ) birim matrisi,
kare olmayan matrise de diyagonal matris denir.
Byle matrisleri olusturmak iin eye fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matris_ad=eye(m,n); biimindedir.
rnek:
a) 3x3 lk birim matris;
b) 4x3 llk diyagonal matris olusturalm.
zm:a) i=eye(3,3); b) d=eye(4,3);
zel Dizi (Matris) Olusturan Baz Fonksiyonlar:
zel Dizi (Matris) Olusturan Baz Fonksiyonlar:
5.2. Genel Matrisler:
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
59/89
69
d) Rastgele Saylardan Olusan Matris ve Fonksiyonu:
Elemanlar 0 ile 1 arasndaki rastgele saylardan olusan bir matris iinrand fonksiyonu kullanlr.
Kullanm; matris_ad=rand(m,n); biimindedir.(m:satr,n:stun)
Not 1) retilen matrisin tm elemanlar
n
k gibi bir say
ile arparak,saylar 0 ile k arasna ekebiliriz.
Not 2) Ondalkl saylardan olusmus bir matrisin elemanlarn
yuvarlayp tam say yapmak iin round fonksiyonunu kullanrz.
( ) y
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
60/89
5.2. Genel Matrisler:
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
61/89
71
zm:
a) a=rand(1,10);
b) b=10+rand(5,3)*40;
c) c=round(50+rand(3,4)*250);
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
62/89
5.2. Genel Matrisler:
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
63/89
73
f) Lineer Aralkl (Aritmetik) Dizi ve Fonksiyonu:
Baslang ve biis deerleri ve ka elemandan olusaca belirlenen diziyiolusturmak iin linspace fonksiyonu kullanlr.
Kullanm;
dizi_ad=linspace(ilk_deer,son_deer,eleman_says);biimindedir.
5.2. Genel Matrisler:
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
64/89
74
rnek: 10 ile 30 arasna 9 tane daha say koyarak aadnda bir aritmetik dizi olusturalm.
f) Lineer Aralkl (Aritmetik) Dizi ve Fonksiyonu:
Cevap:a=linspace(10,30,11);
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
65/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
66/89
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
67/89
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
68/89
78
ki nokta st ste (:) kullan
larak belirli aral
kta deien matrisleryaratlabilir. x=[1:2:7; 3:-1:0; -1:2]x =
1 3 5 7
3 2 1 0-1 0 1 2Bir matrisin herhangi bir blmn semek iin ise aadaki gsterim
kullanlr; z=x(2:3, 1:2)
z =3 2-1 0
Bu durumda z matris x matrisinin 2 ve 3 no lu satrlarndan 1 ve 2 no lustunlarn alm oluyor.
Herhangi bir satr veya stunu tamamen silmek istersek o satr ve stunuseip [] ifadesine eitleriz. z(:,2)=[ ]z =
3
-1
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
69/89
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
70/89
80
a) Toplama-
karma Bir Say
ile arpma lemi:
ki matrisi toplamak (veya karmak) demek, matrislerin ayn
mertebedeki elemanlar teker teker toplayp (veya karp ) ayn
mertebeye yazmak demektir.
Bu durumda iki matrisin de ayn mertebeden olmas gerei aktr.
Bir matrisi sabit bir sayyla ile toplamak (veya karmak) demek,
matrisin elemanlarnnn tmn teker teker o sayyla toplamak (veya
karmak )demektir.
Bir matrisi sabit bir sayyla ile arpmak demek ise, matrisin
elemanlarnnn tmn teker teker o sayyla arpmak demektir.
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
71/89
81
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
72/89
82
rnek:
a=[1 2 3; 4 5 6]; b=[7 8 9; 10 11 12];
a ve b toplam: sum=a+bsum =
8 10 1214 16 18
a y b den karmak;
diff=a-b
diff =-6 -6 -6-6 -6 -6
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
73/89
83
rnek: a=[-1 3 5;2 1 7] ve b=[3 -3 -4;1 1 5] matrisleri
veriliyor.
a) c=a+b toplam matrisini
b) d=a-b matrisini
c) amatrisinin her elemannnn 5 eksiine karslk gelen e
matrisini
d) f=2a-3b matrisini bulduran islemleri yazalm.
zm:
a) c=a+b b) d=a-b c) e=a-5 d) f=a+a-b-b-b veya
f=2*a-3*b
b) ki M t i i Bi M t i i K tl i
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
74/89
84
ki matrisin arpm islemi iki biimde anlaslr.
1) Ayn
mertebeden iki matrisin elemanlar
n
teker teker , arp
p, ayn
mertebeyeyazmak demektir. Bunu .* islemi ile gereklestiririz.
2) Matematiksel anlamda iki matrisi arpmak istediimizde; birinci matris mxn
trnde ve ikinci matris mutlaka nxp trnde olmaldr; yani birinci matrisin
stun says ikinci matrisin satr saysna eit olmaldr.
Bu durumda birinci matrisin i. stun elemanlar ile, ikinci matrisin j. satrndaki
elemanlar karlkl olarak arplr ve sonular toplanr ve bu toplam arpm
matrisinin (i,j) inci mertebeye yazlr.
Matrisler aras arpma isleminin sembol de * dr.
b) ki Matrisin arpm, Bir Matrisin Kuvvetleri vearpma slemi:
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
75/89
85
3) Bir a matrisinin her bir elemannn n. Kuvvetlerinden olusan matrisi
bulmak iin a.^n islemi kullanlr.
4) Satr ve stun saylar esit bir kare matrisi ardsk olarak n defa
kendisiyle arparak, a matrisinin n. kuvvetini bulabiliriz.rnein a matrisinin
karesi iin a*a veya a^2, kbn buldurmak iin a*a*a veya a^3,
drdnc kuvvetini buldurmak iin a*a*a*a veya a^4
Not) Bir a matrisinin eleman -elemana arpma islemine benzer mantkla, bir matrisintm elemanlarnn kareleri, kbleri, sinsleri, kosinsleri, logaritmalarndan olusanmatris bulunmak istenirse;
bunu s
rayla a.*a (veya a.^2), a.*a.*a, (veya a.^3), sin(a), cos(a), etabannda logaritmas iin log(a), 10 tabannda logaritmalar iin log10(a) ...Biiminde gereklestirebiliriz.
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
76/89
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
77/89
87
zm:a) iki matrisin karslkl elemanlarnn arpmndan olusan matrisin tanml
olabilmesi iin ayn mertebeli olmas gerekir.Bu durumda c1 matrisi tanmldr
ve bunu c1=a.*b islemi ile gereklestirebiliriz.
b) iki matrisin arplabilmesi iin birinci matrisin stun says ikinci matrisinsatr saysna esit olmaldr.Halbuki a matrisi 2x3 b matrisi de 2x3 olduundan
bu iki matris arplamaz.
c) ki matrisin karslkl elemanlarnn arpmndan olusan matrisin tanml
olabilmesi iin ayn
mertebeli olmas
gerekir.Halbuki bu matrisler ayn
mertebeden olmadndan bu iki matris eleman-elemana arpma islemi
gereklemez.
d) ki matrisin arplabilmesi iin birinci matrisin stun says ikinci matrisin
satr saysna esit olmaldr.a matrisi 2x3 lk, c matrisi de 3x2 lik olduundan
bu iki matris arplabilir ve c4 arpm matrisi 2x2 lik bir matris olur.c4 arpm
matrisini c4=a*c islemi ile buluruz.
e) a.^2+cos(b)
f) i) x^2 ii) x^3 iii) x^10
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
78/89
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
79/89
89
rnek:
b=[7 8 9; 10 11 12]; matrisinin transpozesini bulabilirmisiniz?
zm:
c=b'c =
7 108 119 12
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
80/89
90
SORU:
a=[1 2 3; 4 5 6];
c= [7,10;8,11;9,12];
ise a ve cnin arpm matrisi katr?
ZM:
arpma ilemi: k=a*ck=
50 68122 167
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
81/89
91
SORU :
a=[1 2 3; 4 5 6]; b=[7 8 9; 10 11 12];
ise a matrisinin elemanlar ile b matrisinin elemanlarn karslkl
arpmlarndan olusan x matrisini bulalm?
ZM:
x=a.*bx =
7 16 2740 55 72
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
82/89
92
d) ki Matrisin Blm, Birim Matris ve Bir Matrisin Tersi :
Ayn
mertebeden iki matrisin elemanlar
n
teker teker, blerek, ayn
mertebeye yazlmasna iki matrisin sol blmesi denir ve bu ./ islemi ile
yaplr.
a, b ve c ayn mertebeden kare matrisler olmak zere;
c=a*b ise a matrisine c nin b matrisine blm denir.
c blm matrisi/ islemi ile yaplr.
d) ki Matrisin Blm, Birim Matris ve Bir Matrisin Tersi :
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
83/89
93
HATIRLATMA:
2x2 lik i2 adl birim matrisi i2=eye(2,2);
3x lk i3 adl birim matrisi i2=eye(3,3); islemi ile olusturabiiriz.
Ayn mertebeden a ve b kare matrisleri iin a ile b nin arpm birim matris ise
b matrisi a matrisinin (ayn biimde a matrisi de b matrisinin) ters matrisidir.
rnek:
3x3 lk bir a kare matrisinin tersini bulmak iin:
) ,
eye(3,3)/a veya inv(a)islemini kullanrz.
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
84/89
94
Bir Matrisin Determinant
Determinant, kare matrisleri bir sayya eleyen fonksiyondur.
Determinant fonksiyonunun, kare matrisi eledii o sayya matrisin
determinant denir.
A matrisinin determinant, detA veya |A| biiminde gsterilir.
|A|, matrislerde mutlak deer anlamna gelmez. |A| sfr veya
negatif de olabilir.
det(x)
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
85/89
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
86/89
96
rnek:
Verilen bir x matrisi iin:
x=[ 2 -1; 5 8]
Determinant:
deter=det(x)deter =
21
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
87/89
97
rnek Inverse ilemi:
Verilen bir x matrisi iin:
x=[ 2 -1; 5 8]
Detx=det(x)=21 ise;
y=inv(x)y =
8/21 1/21-5/21 2/21
SO
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
88/89
98
SORU:
a=[2 -10 0;1 2 4;3 0 1] matrisi ile b=[1 5 4;1 -1 2;0 1 -1] matrisleri veriliyor.
a) a matrisinin elemanlarn srasyla b matrisinin elemanlarna blerek elde
edilen matrisi b1 matrisine atayalm.
b) a matrisinin ta ters matrisini bulalm.
c) a ile ta matrisinin arpmnn 3x3 lk birim matris olduunu gsterelim.
d) a matrisinin b matrisine blmn b2 matrisine atayalm.
6. MATRSLER VE LEMLER
a a
7/31/2019 Matlab Sunum, Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi
89/89
99
zm:
a) b1=a./b
b) ta1=eye(3,3)/a veya ta2=inv(a)
c) a*ta ==eye(3,3)
d) b2=a/b