METODA PROJEKTU

Opracowanie: Marta Madura

 

Metoda projektu

W tradycyjnym rozumieniu metoda projektu to jedna z metod nauczania.

Zaliczana jest do metod praktycznych, aktywizujących, problemowych.

Polega na samodzielnym realizowaniu przez uczniów zadania przygotowanego przez nauczyciela lub

w porozumieniu z uczniami na podstawie wcześniej ustalonych założeń.

 

Metoda projektu Metoda projektu w rozumieniu innowacyjnym

to jedna z metod nauczania oparta na PBL

(problem based learning – uczenie się na bazie problemu / uczenie się w oparciu o problem).

Jest to strategia edukacyjna, która cechuje się tym, że uczniowie uczą się przez rozwiązywanie problemu.

Metoda projektu jest więc ściśle związana z nauczaniem problemowym (jest metodą problemową), uczniowie realizują projekt

edukacyjny nie dla uzyskania określonego produktu, ale

dla rozwiązania problemu, a poszukiwanie tego rozwiązania pozwoli im nabyć określone umiejętności i poszerzyć wiedzę z danego

obszaru.

 

Metoda projektu

Aby rozwiązać problem, uczniowie muszą sobie odpowiedzieć na pytania:

- Co wiemy? ---- Czego musimy się dowiedzieć?- Co umiemy? ----- Czego musimy się nauczyć?

Uczeń -

badacz poszukujący rozwiązania

 

Metoda projektu

Wyznaczniki projektu jako metody nauczaniama określone cele,efektem działań uczniów jest rozwiązanie problemu,

zdobycie nowych umiejętności i poszerzenie wiedzy,ma wyznaczone terminy realizacji poszczególnych

zadań i całości przedsięwzięcia,ma określonych realizatorów poszczególnych zadań rezultaty prezentowane są publicznie

 

Projekt edukacyjny Jest to zadanie problemowe z określonymi celami, długoterminowe, realizowane indywidualnie lub w zespole pod nadzorem

nauczyciela, w ściśle określonym czasie, polega na samodzielnym i dogłębnym zbadaniu danego

problemu i zaprezentowaniu rozwiązania, może być powiązany z realizacją programu nauczania

jednego lub wielu przedmiotów, może też wykraczać poza program.

 

Temat projektu powinien mieć formę

pytania problemowego o szerokim zakresie, tak, by można go rozpisać na szereg problemów szczegółowych, nad którymi będą pracować uczniowie indywidualnie lub grupowo w oparciu o wcześniej ustalone zasady i plan

realizacji zadania.

 

Zasady formułowania tematu projektu

Przy formułowaniu tematów projektów należy pamiętać o zasadach wynikających ze strategii PBL i zasad

nauczania problemowego : temat stanowi problem do rozwiązania (niekoniecznie z jednym

rozwiązaniem), sformułowany w formie pytania problemowego;

ma szeroki zakres, co umożliwia różne podejście do rozwiązania problemu i można go rozpisać na szereg pytań problemowych szczegółowych, nad którymi będą pracować uczniowie w grupach lub indywidualnie;

 

Zasady formułowania tematu projektu

problem powinien odnosić się do rzeczywistości –

„rozwiązuje problem świata”uwzględnia przyszłość ma odniesienia społecznebliski uczniowi, umożliwia wywołanie związku emocjonalnego, a

więc motywuje do działaniaskupia się na poszukiwaniu, co pozwala na generowanie wiedzy

(poszukiwanie – to istota metody projektu)wymaga integrowania wiedzy nie treści.

 

Etapy realizacji projektu

1. Przygotowanie uczniów do pracy metodą projektu.

Uczniowie muszą mieć świadomość, na czym polega specyfika tej metody, wskazane jest także przygotowanie uczniów do pracy w grupach.

2. Wprowadzenie uczniów w problematykę projektu.

Ten etap często wymaga pewnego przygotowania teoretycznego.

 

Etapy realizacji projektu

3. Sformułowanie lub wybór tematu / tematów oraz podział na grupy.

Możliwości w tym zakresie są różne : tematy mogą być sformułowane przez nauczyciela, a

grupy dokonują wyboru, grupy mogą same ustalać tematy projektów (wskazane

jest, aby nauczyciel pomógł w odpowiedni sposób sformułować problem),

wszystkie grupy mogą realizować jeden problem określony przez nauczyciela.

 

Etapy realizacji projektu

4. Przygotowanie do realizacji projektu.

Punktem wyjścia jest zaplanowanie zadań szczegółowych dla poszczególnych grup lub uczniów, które wynikają z rozpisania tematu projektu na problemy szczegółowe.

Ważne jest, aby nauczyciel miał świadomość, jaką wiedzę i umiejętności będą uczniowie nabywali przy rozwiązywaniu zadań szczegółowych, gdyż to jest zakres merytoryczny planowany przez nauczyciela, który może być poszerzony przez uczniów.

Kolejnym elementem przygotowania jest zawarcie kontraktu z uczniami na wykonanie projektu.

W przypadku większych projektów, o dużej zawartości merytorycznej, rozłożonych w czasie, konieczne jest opracowanie planu realizacji całego projektu z uwzględnieniem zadań dla poszczególnych grup czy uczniów.

 

Etapy realizacji projektu

5. Realizacja projektu.To planowa realizacja zadań cząstkowych, która wymaga od uczniów

zbierania i opracowywania materiałów, zdobywania nowej wiedzy i umiejętności ,badania problemu w całości lub etapami.

6. Prezentacja projektu. Prezentacja może mieć różne formy w zależności od pomysłowości i

możliwości uczniów. Mogą to być wytwory działalności uczniów, sprawozdania, prezentacje multimedialne, sprawozdanie z działań i zaprezentowanie efektów.

 

Etapy realizacji projektu

7. Ocena projektu według przyjętych kryteriówPrzedmiotem oceny w metodzie projektu powinien być nie tyle produkt

końcowy, choć on także podlega ocenie, co jakość działania uczniów w trakcie rozwiązywania problemu.

Zadaniem nauczyciela jest szczegółowe opracowanie kryteriów oceny poszczególnych etapów pracy i rodzajów aktywności uczniów. Ocenie powinno podlegać to, co jest ważne, a nie to, co łatwo ocenić.

Uczestnicy projektu muszą od początku wiedzieć, co będzie podlegać ocenie i według jakich kryteriów. Nauczyciel może sporządzić i prowadzić arkusz oceny dla każdej grupy czy ucznia, ale bardzo ważnym elementem procesu oceniania powinna stać się samoocena i wzajemna ocena uczniów, ale ten element wymaga także od nauczyciela opracowania konkretnych propozycji.

 

Kontrakt z uczniami

Ważnym elementem gwarantującym sprawne przeprowadzenie projektu edukacyjnego jest

kontrakt zawierany z uczniami.

Jest to swoista umowa określająca najistotniejsze elementy przedsięwzięcia oraz zasady obowiązujące

nauczyciela i uczniów w czasie jego realizacji.

.

 

Kontrakt z uczniami

Najczęściej kontrakt zawiera: temat projektucele projektu formy realizacji poszczególnych zadań i całości;zadania do wykonania z określeniem osób odpowiedzialnych i

terminów realizacji oraz terminy konsultacji z nauczycielem (jeżeli nie tworzymy planu realizacji projektu)

źródła informacji, które powinny zostać wykorzystanemożliwe sposoby prezentacji projektu (do wyboru przez

uczniów) termin prezentacjikryteria oceny projektu..

 

Zasady realizacji projektu edukacyjnego

Zasady realizacji projektu edukacyjnego wynikają ze strategii PBL i nauczania problemowego:

stosowanie projektu edukacyjnego wymaga wcześniejszego zaplanowania przez nauczyciela (już na etapie planowania dydaktycznego);

projekt edukacyjny wymaga zastosowania określonej procedury tak w zakresie planowania jak i realizacji;

punktem wyjścia w realizacji projektu jest określenie celów zaakceptowanych przez uczniów;

uczeń zdobywa wiedzę potrzebną do rozwiązania problemu poprzez rozumowanie, a nie pamięciowe przyswajanie wiedzy podanej przez nauczyciela;

 

Zasady realizacji projektu edukacyjnego

głównym celem projektu edukacyjnego jest rozwiązanie problemu, a nie końcowy efekt (prezentacja, sprawozdanie), bo ten stanowi tylko element rozwiązania;

w czasie szukania rozwiązania uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności i może w dużej mierze samodzielnie decydować o ich zakresie, bo zagadnienia pojawiają się i są rozwiązywane w miarę zagłębienia się w temat;

teoria wprowadzana jest wtedy, gdy jest potrzebna do rozwiązania zadania;

temat projektu stanowi problem do rozwiązania (niekoniecznie z jednym rozwiązaniem), sformułowany w formie pytania problemowego (driving question);

 

Walory projektu edukacyjnego

Projekt edukacyjny zapewni uczniowi:odmienny sposób pracy

poznawanie trudniejszego materiału wykraczającego poza program szkolny

samodzielne, oryginalne opracowanie zagadnienia

poznanie metod samodzielnego poszerzania i zdobywania wiedzy

 

 

Walory projektu edukacyjnego

możliwości badawcze - stawiania pytań i hipotez badawczych

poznanie różnych sposobów prezentowania wyników

możliwość uczenia innych, co jest najbardziej efektywnym sposobem uczenia się

myślenie twórcze, da możliwość wykazania się płynnością, giętkością i oryginalnością myślenia

dobór materiału i źródeł informacji zgodnych z jego potrzebami.

ĆWICZENIE

Praca w grupach przedmiotowych - projekty przedmiotowe

Praca w grupach na tym samym poziomie edukacyjnym – projekty interdyscyplinarne, projekty międzyprzedmiotowe

Utwórz instrukcję do projektu