Embed Size (px)
DESCRIPTION
nnn
Citation preview
OSNOVNE INFORMACIJE
dr Vojin Vidanović
ponedeljak, 14. oktobar 2013
Lična karta predmeta
Studijski program: Socijalna politika i socijalni rad Vrsta i nivo studija: osnovne akademske studije Nastavnici:prof.dr Kočović R. Dragoslav Broj ESPB: 8 Status predmeta: Obavezan Broj časova aktivne nastave predavanja: 4 vežbe: 1 Metode izvođenja nastave: Predavanja i vežbe
Jedinice:
Teorijska nastava: Osnovne kategorije i pojmovi; Polititka i politički procesi kao
faktor socijalne politike Srbije; Stanovništvo kao faktor socijalne politike Srbije; Nauka, ideologija, običaji i tradicija kao faktori socijalne politike Srbije; Istorija socijalne politike- Srednjovekovna Srbija; Socijalna politika između dva rata; Socijalno-politički aspekt siromaštva u Srbiji; Socijalno-politička dimenzija nezaposlenosti u Srbiji; Socijalne nejednakosti u Srbiji; Socijalna politika i tržišna politika u Srbiji; Principi socijalne politike Srbije; Socijalni dijalog u sistemu socijalne politike Srbije; Savremena socijalna politika;
Praktična nastava: Vežbe, Drugi oblici nastave, Studijski istraživački rad
Cilj predmeta
Izučavanjem razvoja socijalne politike naših naroda studenti se upoznaju sa shvatanjem i poimanjem čoveka i društva, relacije čovek-čovek, i čovek-društvo.
Kroz nastanak i razvoj naših naroda od roda kao društvenog oblika i forme života do savremene države.U tom pogledu stiču znanja o ulozi pojedinca i njegovoj odgovornosti za sebe i njegove porodice, pomoći društva u opstanku sopstvenog naroda i ugroženih kategorija.
Upoznaje se sa tradicijom, običajem, religijom i ulogom države u delu životnih uslova ljudi kao što su stanovanje, obrazovanje, lečenja, rad i dr.Kao i ostvarivanje socijalne sigurnosti od rizika bolesti, invalidnosti, povreda, materinstva, nezaposlenosti,
siromaštva i bede.
Ishod
Student stiče znanja o toku socijalno-ekonomsko-kulturnog razvoja naroda kome pripada kao i odnosa naše države (u ovom delu) prema drugim državama kroz nacionalno zakonodavstvo, bilateralne, regionalne multilateralne odnose sa drugim zemljama.
Na osnovu stečenog znanja i teorijsko-metedoloških sposobnosti pomaže društvenoj praksi, prosvetiteljski deluje u sredini života i rada kroz oblikovanje društvenog života (običaj i pravna norma) u cilju prosperiteta, saradnje i blagostanja na osnovama ličnog rada i odgovornosti kao i odgovornosti društva za svoje članove na osnovama rada, solidarnosti, socijalne pravde, humanizma i slobode kao trajnih vrednosti.
Ocena znanja
usmeni ispit 50; kolokvijumi 30; (2x15) aktivnost u toku predavanja:
20 Pisani rad – prezentacija: 10 (+ max10)
Stil rada
Kratak kviz kao rekapitulacija na početku narednih vežbi
Prezentacija i diskusija za aktivnost Diskusija za aktivnost Min prezentacija: 10 bodova Max prezentacija: 20 bodova
Za max broj bodova:
10 bodova – materijal iz ubžbenika
5 bodova – kreativnost u prezentovanju
5 bodova – proširenje znanja / multimedija
Datumi vežbi
14.10 / 21.10 – Uvodno predavanje asistenta Dogovor o radu, predstavljanje studenata
28.10 / 04.11 – Rekapitulacija 1.1.,1.2,1.3. (3 studenta) + Prezentacije:Sloveni na Balkanskoj poluostrvu 1.1,1.2.,1.3,1.4 (4 studenta)
11.11/18.11 – Rekapitulacija osnovno+Sloveni, Prezentacije: Srednjovekovna Srbija (2.1-2.7) – 7 studenata
25.11 / 02.12 – Rekapitulacija: srednji vek Prezentacije: YU pre ujedinjenja (8 studenata) radnički pokret, KRJ, KPJ (4-6 3 studenata)
09.12/16.12 – rekapitulacija: Yu pre ujedinjenja Teorijsko idejne osnove SP SFRJ (3 studenata) 8,9 (5 studenata)
23.12/30.12 – rekapitulacija: prethodno, Prezentacije 10,11,12 (10 studenata)
Zaključno predavanje, upis bodova
Nastanak i razvoj
Teško je utvrditi šta se pre javlja – misao ili praksa SP
Ipak postoji saglasnost da se začeci SP misli javljaju u Staroj Jevrejskoj državi, a da se razvija u Grčkoj, Rimu, Egiptu (antički period)
Prva praksa je socijalno staranje u rodovskoj zajednici (“meh. solidarnost”)
Važno: u pitanju je traganje za početcima, moderna praksa i teorija se razvijaju od 19. veka
Razvoj SP misli
SP se dakle kroz istoriju razvijala neujednačeno u vremenu i prostoru, javljali su se veliki prekidi i zastoji što je uticalo na bogatstvo/siromaštvo sadržaja, ciljeve, mesto i ulogu SP u društvu. Neujednačenost se kretala od epohe do epohe i između zemalja u istom periodu: primer na dnu strane 17
SP se razvijala u okviru širih misaonih celina i trpi uticaj filozofije, politikologije, ekonomije, sociologije.
Tek u XX veku se SP izdavaja u samostalnu naučnu disciplinu i izučava na akademskog nivou
Uticaj filosofije
Filozofi: Platon, Aristotel, Sokrat, Seneka, Zenon, Diogen, Solon, Hesiod. Stoici se protive razlikama među ljudima.
Doprinos filozofije antičkog doba: traganje za suštinom stvari, klasna struktura, podela rada
Pitanja dužnosti, socijalne pravde, jednakosti Jasno se razlikuju humanistička i utilitaristička
filozofija Pored njih je značajan uticaj filozofije religije –
starojevrejske religije (pravne i religijske norme jedno)
Praksa u Antici
Judaizam: SP mere zasnovane na religijskim obavezama (“svi smo braća po Bogu”)
Pored milorsđa i javni radovi (Perikle, Solomonov hram)
Stari Rim: klasa plebejaca (agrarne reforme, brisanje dugova, zabrana zelenašenja, komunalna higijena)
Bogata SP praksa Hrišćanstva Odlika: SP mere u starom veku se odnosi
samo na slobodne a siromašne
Srednji vek
Srušeno robovlasništvo, uspostavlja se feudalizam Feudalna piramida na dnu ima kmetove, kolone,
siromašne seljake i trgovce Ruše se dostignuća Zapadnog R.carstva, opstaje
Vizantija Ruši se Vizantija, prodor Osmanlija Iako se kulture mešaju dolazi do velikih soc.
problema: glad, siromaštvo, beda, smrtnost Istaknuta uloga Hrišćanske crkve: staranje o ubogim i
nemoćnim, doktrina papstva do 1891.
Manufaktura i zanatstvo
Razvijena faza feudalizma nastupa od XII do XV veka Razvoj proizvodnih snaga i zanatstva uslovljava
pojavu ESNAFA i GILDI. Esnafi su novčani fondovi – bratimske blagajne zanatlija – preteča savremenog soc. Osiguranja a GILDE (guild) strukovne organizacije
Razvijaju se gradovi države koji se brinu o snabdevanju, komunalnoj higijeni i zdravlju
Manufakturni način proizvodnje je stvorio uslove za uvećanje proizvodnje i zapošljavanje ali nije apsorbovao armiju nezaposlenih, te su posledice beda, siromaštvo, glad, skitničenje
Krvavo zakonodavstvo
SP probleme država nije rešavala konstruktivnim već represivnim merama – nisu dale očekivane rezultate, pa se pristupilo delimično konstruktivnim merama
Od Henrika VII 1530, primer kažnjavanje sposobnih za rad koji prose
Primer delimično konstruktivnih mera je Elizaveta 1601. sa “sirotinjskim porezom” (od bogatih preko opština redistribucija)
Organizovani sistem zaštite Zakon o sirotinji 1834, a Zaštite na radu 1802 (V. Britanija)
Doba otkrića i građanska država
Otkrića u XVI i XVII veku, i prelazak na industrijski način proizvodnje omogućili su masovnu i jevtinu proizvodnju – bolje zadovoljavanje ljudskih potreba, ali ne i otklanjanje socijalnih problema
Povećava se klasno raslojavanje, beda i siromaštvo zahvataju radnike, seljake, trgovce i zanatlije
Sa podelom vlasti na sudsku, izvršnu i zakonodavnu država postaje “noćni čuvar” sa zadatkom da obezbedi mir i bezbednost
Ka SP koja je više od staranja
Narastanje radničke klase prinudilo je državu da rešava probleme konstruktivnim SP merama, čime SP postaje posebna grana državne delatnosti
Bogatstvom sadržaja se prevazilazi doktrina staranja, odnosno samo socijalna zaštita siromašnih i lica bez porodičnog staranja
SP pitanja postaju centar sukoba interesovanja u filozofiji i političkoj sociologiji
Racionalna SP misao
Razvijaju se tri koncepcije SP: spontanizam (Maltus), harmonizam (Smit, Rikardo), Solidarizam (Dirkem)
Crkva 1891 javno priznaje da država treba da ostvaruje socijalnu zaštitu građana, odričući se vekovne doktrine da ona treba “da pomaže i vlada”
Sadržajnu SP su zagovarali Mor, Simon, Furije i Oven. Zalagali su se za SP na osnovama rada, solidarnosti kritikujući privatnu svojinu - UTOPIZAM
Doktrine i praksa 20. veka
Doktrina interventne politike države 30-ih godina 20 veka, namesto korektivne funkcije (Nju Dil 1932, Atlanska Povelja 1941, plan Beveridža 1942)
Posle II svetskog rata sve zemlje Zapadne Evrope vode sadržajnu SP u uslovima doktrine države blagostanja sve do EU
Socijalističke zemlje razvijaju nov originalan pristup SP
Reforma SP na Zapadu delom od straha od prodora socijalizma (humanizacija društva)
HVALA NA PAŽNJI
