Μια αφορµή για προβληµατισµόΜΑΡΙΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣΦιλόλογος, M.Ed.

Ο όρος μοναδικότητα δηλώνει το ξεχωριστό, το εξαιρετικό, τοασύγκριτο. Είναι όρος ταυτόσημος με το πρωτότυπο και επομένωςεμπεριέχει στοιχεία τέτοια που όμοιά τους δεν μπορεί να υπάρξουν.Γι’ αυτό και η μοναδικότητα, οτιδήποτε και αν προσδιορίζει, υπάρχειως ένα είδος αρχέτυπου μέσα στον συμπαντικό κόσμο.

Εντελώς ιδιαίτερο περιεχόμενο αποκτά ο όρος όταν χρησι-μοποιείται για να περιγράψει, με την περιεκτικότητά του, ένασύνολο ποικίλων ψυχοσωματικών και πνευματικών ιδιοτήτων,βουλήσεων και αντιδράσεων, που συνιστούν το ασύγκριτο καιανεπανάληπτο, το οποίο σφραγίζει την ταυτότητα του καθενόςανθρώπου ξεχωριστά.

Στην παιδαγωγική επιστήμη η μοναδικότητα, ως προσδιορι -στικό του παιδιού της προσχολικής, της σχολικής και της εφηβικήςηλικίας, αποτελεί κολοσσιαίο όρο, πάνω στον οποίο οικοδομείταιτο σύνολο των επιστημών που εστιάζουν στο παιδί, ως φυσικό,ψυχικό, πνευματικό και κοινωνικό γεγονός, καθώς επίσης όλα τασυστήματα παιδείας και αγωγής.

–119–

26

DOUKAS_2015_001_176 10/12/2014 4:45 μ.μ. Page 119

Επομένως, το διαρκές ζητούμενο των ανθρώπων που διακονούντην παιδεία πρέπει να είναι ο εντοπισμός και η αποκάλυψη αυτήςτης μοναδικότητας. Και αυτό, όχι μόνο στις άμεσες, ορατές καιευανάγνωστες εκφράσεις της, αλλά κυρίως στις έμμεσες, υποδη-λούμενες και δυσανάγνωστες εκδηλώσεις της.

Το δύσκολο και συνάμα γοητευτικό έργο για τον δάσκαλο-παιδαγωγό είναι ανάλογο –συγχωρήστε το τόλμημα– με εκείνοτου χρυσοθήρα. Μόνο που ο δάσκαλος καλείται να φέρει στοφως τον χρυσό της ψυχής. Γιατί οι χρυσοφόρες φλέβες συχνά βρί-σκονται όχι στην επιφάνεια, αλλά στα έγκατα της ψυχής τουπαιδιού. Τότε είναι που οι σκαπανείς-παιδαγωγοί εργάζονται μευπομονή και πίστη από το χρέος μηδέποτε κινούντες, μέχρι ναχτυπήσουν την πρώτη φλέβα. Από το σημείο αυτό θα ανοίξουνγια το κάθε παιδί οι ποταμοί για το ταξίδι της γνώσης και της αυ-τογνωσίας. Σ’ αυτό το ταξίδι ο παιδαγωγός μεταβάλλεται σεπλοηγό, μέχρι το παιδί-ταξιδευτής να μάθει να ανοίγει τους δικούςτου χάρτες και να χαράζει τις δικές του πορείες...

–120–

Tο µοναδικό µου αποτύπωµα

2015

DOUKAS_2015_001_176 10/12/2014 4:45 μ.μ. Page 120