8/8/2019 Monografija Bugojanskih Dzamija - Karadze

1/5

DAMIJA U KARADAMAMR. HFZ. ELVIR DURANOVI

MONOGRAFIJA BUGOJANSKIH DAMIJA I MESDIDA

8/8/2019 Monografija Bugojanskih Dzamija - Karadze

2/5

Mekteb na Meri

Krajolik lijeve strane Skopaljske doline na putu od Bugojna prema Donjem Vakufu

ukraava vitka munara damije u Karadama, jedina munara s tri erefe na podruju naeg

grada. Damija u Karadama nedavno je dovrena i sveano otvorena. Ipak, stoljeima prijenego to je sagraena damija u Karadama, muslimani ovog kraja svoje vjerske propise i

obrede izvravali su u mesdidu ili mektebu na Meri.

Mekteb u Karadama i imami koji su u njemu djelovali spominju se ve krajem XIX

i poetkom XX vijeka kroz razliite dokumente arhiva Vakufsko-mearifskog povjerenstva u

Bugojnu.

Godine 1900. dematlije Karada su preko Vakufsko-mearifskog povjerenstva

traile da tadanji reisul-ulema izda dekret njihovom imamu Muharem ef. Mriu. Dekret je

izdan 07.11.1900. godine i uruen imamu.U popisu vakufske imovine iz 1917. godine, spominje se vakufsko dobro pod

imenom Mekteb u Karadama. Ovi podaci nedvosmisleno upuuju na zakljuak da je u

Karadama krajem XIX i poetkom XX stoljea postojao mekteb u kojem se intenzivno

radilo na vjerskom odgoju i obrazovanju muslimana ovog kraja.

Dematu Karade su u to doba pripadala naselja: Kotezi, Milanovii i Udurlije. To je

vidljivo iz dekreta o postavljenju hfz. Mahmuda Grude koji je za imamski posao u ovim

mjestima primao platu od 850 kg penice i istu koliinu jema.

Mekteb na Meri

8/8/2019 Monografija Bugojanskih Dzamija - Karadze

3/5

Nema pouzdanih podataka o

tome kada je sagraen mekteb na Meri.

Ne zna se ni ko je uvakufio zemlju za

izgradnju mekteba. Dimenzije mekteba2

su 7 x 8 m to obuhvata oko 50 mkorisnog prostora podijeljenog na

uionicu i glavnu prostoriju za

obavljanje namaza. Tokom ramazana i za

vrijeme Bajrama uionica je takoer

sluila za izvraavanje vjerskih propisa.

Krov mekteba na dvije vode pokriven je

crijepom.

J ugo i s ton i z id mek teba

usmjeren prema Ka'bi u Meki, oznaen je

jednostavnim, bijelim mihrabom.

Poetkom agresije na nau

zemlju 1992. godine, mekteb na Meri

esto su posjeivali borci Armije BiH

koji su tu obavljali duma-namaz. U tu

svrhu Zekir Tali je napravio

jednostavan minber s tri stepenice za

odravanje hutbe.

Unutranjost mekteba na Meri

prekrivena je ilimima koje su donirale

dematlije. Dematlije Karada veoma

su vezane za mekteb na Meri. Premda je

nedaleko od mekteba napravljena lijepa i

komforna damija mjetani koji stanuju

u blizini mekteba insistiraju da se tokom

mjeseca ramazana u mektebu klanjateravih-namaz i izvravaju ostale vjerske

dunosti. U mektebu na Meri djelovali su

mnogi imami od kojih su u narodu ostali

upameni: Smail Karada, Alija Tupo,

Mahmud Gruda, Muharem Karada,

Purievi Avdo, Buatli Bajro, osi

Omer i oi Vehbija, u ije vrijeme je

napravljena damija u Karadama.

Unutranjost mekteba na Meri

Imamska kua napravljena uz mekteb na Meri

8/8/2019 Monografija Bugojanskih Dzamija - Karadze

4/5

Damija u Karadama

Tokom mjeseca ramazana 1990. godine

dematski odbor u Karadama donio je odluku o

izgradnji damije. Parcelu za damiju veliine tri i podunuma uvakufio je, u centru naselja, Jusuf ef.

Velagi, vakif i dobrotvor. Formiran je graevinski

odbor koji su sainjavali: Malik Mehi, Izet Velagi,

Husein Musi, Akif Tupo, Alija Pidro, Sejid Filan,

Husein Jusi i Jusuf Velagi. Iste godine damija je

sagraena i posuena.

Dinamiku radova oko izgradnje damije

zaustavila je agresija na nau zemlju u periodu od

1992-1995. godine. Poslovi oko unutranjeg ureenja

damije prekinuti su za vrijeme agresije. Meutim,

nakon okonanja rata 1996. godine, damija je

ureena i proklanjana.

Damija u Karadama je potkupolna s velikom

kupolom koja nadsvouje centralni molitveni prostor i

tri manje kupole iznad hodnika. Pedeset i etiri

prozora smjetena su u dva reda na svim zidovima tako

da je damija tokom dana veoma osvjetljena.

Dimenzije damije su 16 x 14 m to obezbjeuje

dovoljno prostora za obavljanje svih vjerskih

dunosti.

Ispred ulaznih vrata je iroki hodnik, 10 x 5 m,

s drvenim policama za obuu. S lijeve strane hodnika

je kancelarija dematskog odbora, desno su stepenice

za mahfil, a ispred hodnika je centralni molitveni

prostor prekriven prikladnim tepisima to su ihdarovale dematlije iz Karada.

Pravac kible odreen je mihrabom rad

majstora Ramiza Musia. Mihrab je visok 5 m, s

trouglastim ukrasima zelene boje postavljenih u tri

reda na smeoj pozadini. Iznad nie mihraba nalazi se

levha uraena u drvetu s kaligrafskim slovima

ispisanim ajetom u kojem se nareuje okretanje prema

Kibli za vrijeme obavljanja namaza. Levhu iznad niemihraba i na ulazu u minber izradio je Alija ef. Keko.

Damija u Karadama 1997. godine

Prozori i kupole damijeu Karadama

Mihrab s trouglastimukrasima zelene boje

8/8/2019 Monografija Bugojanskih Dzamija - Karadze

5/5

Desno od mihraba je drveni minber

smee bo je . Minber , jednos tavne

konstrukcije, s alemom na vrhu i ogradu na

mahfilu uradio je Kapetan Azam.

Na spratu damije smjeteni suuionica za mektebsku nastavu i mahfil.

Uionica dimenzija 8 x 5 m sa deset

klupa, tablom i raunarom sasvim

zadovoljava potrebe demata.2Mahfil obuhvata 35 m . Ograen je

drvenom ogradom smee boje. Na sredini

mahfila nalazi se istak za mujezina.

Uz desni zid damije nalazi se munarasa tri erefe, jedinstvena na podruju naeg

grada. Munaru je 1997. godine napravilo

Graevinsko preduzee Gorica iz Bugojna.

Crveni polumjesec iz Ujedinjenih

Arapskih Emirata je, s iznosom od 25 000

KM, bio glavni donator za izgradnju munare.

U blizini damije nalazi se imamska

kua u ijem sklopu su: enska i muka

abdesthana, kafe ajinica, gasulhana i

kotlovnica.

Damija u Karaama sveano je

otvorena 01.09.2007. godine uz prisustvo

brojnih uglednih gosta, zvanica i dematlija.

Damiju je otvorila hadinica Halima

Mandara, koja je uz Jusufa Velagia i Huseina

Jahia bila glavni donator za izgradnju

damije.Od 2006. godine do 2009. godine

imam damije u Karadama bio je Amel ef.

Muminovi. Amel ef. je rodom iz Maglaja.

Nakon Gazi Husrev-begove medrese

diplomirao je na Fakultetu islamskih nauka u

Sarajevu. Duanost imama u Karadama od

2009. godine vri Adnan ef Jusufspahi iz

Zanasovia kod Bugojna. Adnan ef.Jusufspahi je diplomirao u Kairu.

Unutranjost damije u Karadamas mihrabom i minberom

Na munari damije u Karadama nalazise ploa s imenom donatorice iz U.A.E.

To je Zabija Al-Mas Al-Kubejsy

Levha iz damije u Karadama