မဂၤလာပါခငဗာ။      မေခါင-­လနခနးပးေပါငးေဆာငရြကေရးမဒယာထပသးအစညးအေ၀းက   တကေရာက  လာၾကတ႔   ဧည႔သညေတာၾကးမား၊မေခါငႏငငမားမ   ထပတနးေခါငးေဆာငမား၊   မဒယာ  အဖြ႕အစညးအသးသးမ   ေခါငးေဆာငမား၊   လပေဖာ   ကငဖကမတေဆြမား   အားလးက  မဂၤလာေန႔လညခငးပါလ႔  ႏႈတခြနးဆကလကပါတယ။  အခအစညးအေ၀းမာ  ကၽြ နေတာ႔က  အမာစကား  ေျပာၾကားခြင႔ေပးတ႔  အတြကလ  ေကးဇး  တငပါတယ။    ဧည႔သညေတာၾကးမားန႔  မဒယာမတေဆြမားခငဗား    ဒကေန႔ပြမာ   အငမတနကကသေရမဂၤလာအေပါငးန႔ျပည႔စလပါတယ။   အခလမေခါင  ေဆြမးသားခငးေတြက   စစညညေတြ႕လကရတ႔အခါမာ   ကၽြ နေတာတ႔   ျမနမာ႔ဆ႐းစကား  တစခကသတရမလကပါတယ။  “  တစေျမတညးေန၊တေရတညးေသာက၊တစအတဆငး၊ေမာငႏမအရငး”  ဆတ႔  စကားပ  ျဖစပါတယ။   ကၽြ နေတာတ႔ဟာ   တကယ႔ကမေခါငျမစေရက   တေရတညးေသာကေနၾက  သေတြျဖစတ႔   အတြက   ဒါဟာ   တစအတဆငး   ေမာငႏမအရငးလ႔ေတာင  တငစားရေလာကေအာင  ကၽြ နေတာတ႔ရ႕ခစခငမႈဟာ  နက႐ႈငးေနၾကမာျဖစပါတယ။    “   ျမစတစစငးဟာ  သာယာလပမႈတစခထကပတ႔  ရတနာသကတစချဖစတယ  A   river   is  more   than   an   amenity,   it   is   a   treasure.”   ဆတ႔   ျမစန႔ပတသကတ႔  အဆအမန႔တစခက   ကၽြ နေတာၾကားဖးပါတယ။မနပါတယ။   လသားေတြဟာ   ျမစေတြန႔  ေနထငၾကတယ။ျမစေတြရ႕အလအပသာယာမႈေတြကထေတြ႕ခစားခြင႔ရ႐မမကဘ  ျမစေတြကေပးအပတ႔   အရငးအျမစေတြန႔   လသားေတြရ႕ေနထငမႈဘ၀ေတြတးတက  လာၾကရပါတယ။    ကၽြ နေတာတ႔ဟာ  မေခါငျမစဆတ႔  ရတနာတစပါးက  ပငဆငခြင႔ရရထားၾကပါတယ။မ   ေ၀  သးစြခြင႔က  သဘာ၀တရားၾကးက    ကၽြ နေတာတ႔ကေပးအပထားပါတယ။မေခါင-­လနခနး  ပးေပါငးေဆာငရြကမႈဆတ႔   အဓပၺါယဟာ   မေခါငမခငၾကးရ႕တစအတဆငး   ေမာငႏမမား  အၾကား  နက႐ႈငးတ႔ခစၾကညရငးႏးမႈ၊ခငၿမတ႔သေယာဇဥေတြက  ၫႊနးဆျပသေနပါတယ။  ကၽြ နေတာတ႔ေတြဟာ   တစေရတညးေသာကေနၾကသေတြျဖစလ႔   ေျမာျမငမႈေတြန႔   အနာ  ဂတကအတတကြပငဆငေနၾကပါတယ။ဒါဟာ   တစနညးအားျဖင႔ဆရမယဆရင   We  share  vision,  we  share  future   ျဖစပါတယ။ကၽြ နေတာတ႔ရ႕ေျမာျမငမႈေတြန ႔  အနာဂတ  ေတြကတညေဆာကၾကရမာ   ကၽြ နေတာတ႔မေခါငႏငငမားအားလးရ႕   အနာဂတေတြဟာ  ၿငမးခမးျခငး၊ၾကြယ၀ခမးသာျခငးေတြန႔ျပည႔စေအာင  တညေဆာကၾကရမာျဖစပါတယ။    မေခါင-­လနးခနးပးေပါငးေဆာငရြကမႈရ႕ျမစဖားခခ႔တ႔ေနရာဟာ   ျမနမာႏငငျဖစေနခ႔တ႔  အတြကလ   ၀မးသာဂဏယပါတယ။   ျမနမာႏငငက   အာဆယအလည႔ကဥက႒အျဖစ  တာ၀နယခန၊   ၁၇ၾကမေျမာက   အာဆယ-­တ႐တထပသးအစညးအေ၀းက   ၂၀၁၄ခႏစ  

ႏ၀ငဘာ  ၁၃ရကေန႔မာ  ေနျပညေတာမာကငးပခ ႔ပါတယ။အဒအစညးအေ၀းမာ  လနခနး-­  မေခါင   ေဒသငယႏငငမားအၾကား   ပးေပါငးေဆာငရြကေရးဆငရာ   ယႏယားတစရပ  တညေထာငဖ႔   သေဘာတခ႔ၾကပါတယ။ဒါဟာ   မေခါင-­လနခနးပးေပါငးေဆာငရြကမႈ   ရ႕  သမငး၀ငေျခလမးတစချဖစခ႔ပါတယ။ဒပးေပါငးေဆာငရြကမႈရ႕အဓကရညမနးခကေတြ  က   ဒေဒသငယအတြငး   လမႈစးပြားဖြ႕ၿဖးတးတကေရးက   ေဆာငၾကဥးဖ႔ျဖစပါတယ။  လေတြရ႕ေနထငမႈဘ၀ေတြျမႇင႔တငဖ႔၊ႏငငေတြအၾကားဖြြ႕ၿဖးတးတကမႈကြာဟခကေတြ  ကဥးေျမာငးသြားေစဖ႔လျဖစပါတယ။ဒကေန႔ကငးပတ႔   မဒယာထပသးအစညးအေ၀းဟာ  အဒပးေပါငးေဆာငရြကမႈရ႕အေရးပါတ႕  အစတအပငးတစခလ႔ဆရမာျဖစပါတယ။  အခဆအဒပးေပါငးေဆာငရြကမႈဟာ   အရနရေနပါၿပ။ကနးမာသနစြမးေနပါၿပ။ၿပးေတာ႔  ပးေပါငးေဆာငရြကမႈရ႕အသးအပြင႔ေတြကလ   မေခါငေျခာကႏငငအေနန႔   စတငခစားေန  ရၿပလျဖစပါတယ။    ဧည႔သညေတာၾကးမားန႕  မဒယာမတေဆြမားခငဗား။    ကၽြ နေတာတ႔မဒယာေတြဟာ   ေခတသစတစခဆဥးတညေရြ႕လားေနပါတယ။   နယမဒ  ယာဆတ႔   လႈငးအသစတစခအရနျပငးျပငးန႔႐ကခတေနပါတယ။အေျပာငးအလေတြဟာ  သပကျမနျမနဆနဆနၾကးျဖစထြနးေနပါတယ။အဒအတြကစနေခၚမႈေတြၾကးမားလာေနသလ  စြန႔စားရမႈေတြကလ  မလႊမေရာငသာ  ၾကေတြ႕ေနၾကရပါတယ။    မဒယာေခတသစမာ   ဒဂစတယန႔ဆရယမဒယာေတြဟာ   သမား႐းကအစဥအလာမဒယာ  ေတြကကန႔သတလာပါတယ။ေမးမနလာေစပါတယ။နယးမဒယာမာ   အေတြးအေခၚသစ၊  ခညးကပမႈအသစေတြန႕   ကယျပန႔တ႕အသေတြက   ထတေဖာခြင႔ရလာတာဟာ   ေကာငး  မြနပါတယ။အငတာနကနညးပညာရ႕အ႕မခနးတးတကမႈေတြကလ   နယးမဒယာအတြက  အငအားၾကးမားလတ႔  ေမာငးႏငအားတစချဖစေနပါတယ။  အေကာငးန႔အဆးဒြနတြေနတတတာဟာ   ေလာကရ႕သဘာ၀တစချဖစတ႔အတြက   နယး  မဒယာရ႕ေဘးထြကဆးကးေတြကလ   ကၽြ နေတာတ႔သတျပၾကရမာျဖစပါတယ။   ျမနမာ  ႏငငမာ   ေျပာငးလပြင႔လငးလာတ႔   ႏငငေရးစနစန႔အတ   သမား႐းကမဒယာေတြထက  ဆရယမဒယာေတြဟာ   ျမနမာ႔လမႈပတ၀နးကငထ   နကနက႐ႈငး႐ႈငးစမ႔၀ငေနၿပျဖစပါ  တယ။သမား႐းကမဒယာ၊အထးသျဖင ႔   ပႏပမဒယာေတြဟာ  ျမနမာႏငငမာ  တျဖညးျဖညး  ခငးကေန  အခဆခပျမနျမနက  အငအားခန႔လာေနပါတယ။တစဖကမာလ  ဆရယမဒယာ  ကေန   ခငမာတ႔၀ငေငြရဖ႕ဆတာကလ   အခကအခတစချဖစေနပါတယ။အဒအျပင  မဒယာတစခရ႕စႏႈနးေတြန႕ကင႔၀တဆတာေတြက   ဆရယဆတ႔စကားလးန႕တြဖက  လကတ႔အတြက  ယယြငးသြားခ႔တာ၊ကင႔၀တစႏႈနးေတြက  ဆရယမဒယာေတြကလစလ  ႐ႈလကတာေတြဟာ   လ႔အဖြ႕အစညးအတြက   ဆးကးကျဖစေပၚေစပါတယ။ဒေနရာမာ  ဆရယမဒယာတညေထာငၾကတ႔   စးပြားေရးအဖြ႕အစညးေတြဟာ   လႈမႈတာ၀နသတတမႈ  ဘယေလာကရၾကသလ၊ပြင႔လငးျမငသာမႈဆတ႔   နားေထာငလ႕ေကာငးလတ႔   ေ၀ါဟာရ  က   ဗနးျပၿပး   အဒစကားလးရ႕   ေနာကကြယမာ   စးပြားေရးအကးအျမတတစခတညးသာ  ၾကည႔ေနၾကၿပလားဆတာကလ  ေမးခြနးထတရေတာ႔မာျဖစပါတယ။    

သမား႐းကမဒယာေတြ၊တစနညးပငမေရစးမဒယာေတြ   (Traditional   media   or  mainstream   media)ေတြဟာ   ဆရယမဒယာပလကေဖာငးေတြေပၚေနရာယလကၾကရ  ပါတယ။  တစဖကမာသမား႐းကမဒယာကေန၀ငေငြေတြကဆငးေနခနမာ  ဆရယမဒယာ  ပလကေဖာငးေပၚကေနၿပးေတာ႔လ  ၀ငေငြမရျဖစေနပါတယ။  ဒါဟာ  လကရျမနမာမဒယာ  ေတြရငဆငေနရတ႕  ၾကးမားတ႔  စနေခၚမႈေတြျဖစပါတယ။    ဧည႔သညေတာၾကးမားန႔  မဒယာမတေဆြမားခငဗား    မေခါငျမစဟာ  တ႐တျပညကျမစဖားခၿပး  စတငစးဆငးခ႔ပါတယ။အဒေနာကျမနမာ၊ထငး  ၊လာအ၊ကေမၻာဒးယား၊ကျဖတသနးစးဆငးၿပး   ဗယကနမကတစဆင႔ပငလယထစး၀င  ပါတယ။၄၈၀၀ကလမတာရညလားၿပး   မေခါငျပညသ၃၂၆သနးရ႕ျမစမဟာျဖစပါတယ။  ဒျမစၾကးတစေလာကေနထငၾကတ႔  ကၽြ နေတာတ႔တေတြဟာ  ယဥေကးမႈခငး၊သမငးခငး  အေတာနးစပၾကပါတယ။တစနညးအားျဖင႔ဆရမယဆရငရငခနသခငးနးစပၾကသေတြ  လ႔ေတာငတငစားရမာျဖစပါတယ။  မေခါငေဒသငယတစခလးဖြ႕ၿဖးတးတကဖ႕အတြက   မေခါင-­လနခနးပးေပါငးေဆာငရြက  မႈရ႕အစတအပငးျဖစတ႔   မဒယာေတြရ႕ပးေပါငးေဆာငရြကမ ႈကျမႇင႔တငၾကရပါလမ႔ယ။  ကၽြ နေတာတ႔မဒယာေတြမာ   ပးေပါငးေဆာငရြကရမယ႔   နယပယသးခရပါတယ။အဒါက  ေတာ႔   ပႏပမဒယာမား၊႐ပသမဒယာမားန႔   ဒဂစတယမဒယာမားဆၿပး   သတမတရမာ  ျဖစပါတယ။      ကၽြ နေတာတ႔ဟာ   မဒယာအခငးခငး   သတငးဖလယျခငးဆတ႔   အဆင႔ကေန  စးပြားေရးအရပးေပါငးေဆာငရြကမႈအဆင႔က   ျမႇင႔တငသင႔ပါတယ။အေတြ႕အၾကရတ႔  သက   အေတြ႕အၾကနညးတ႔သက၊ေငြေၾကးအငအားေတာင႔တငးသက   ေငြေၾကးအငအား  နညးပါးသက   လကတြေခၚၿပး   ကၽြ နေတာတ႔ရ႕ပးေပါငးေဆာငရြကမႈက   စာမကႏာအသစ  တစခဖြင႔လစရမာျဖစပါတယ။   ကၽြ နေတာတ႔ဟာ   မဒယာပးေပါငးေဆာငရြကမႈကေန  မေခါငေဒသတြငးခရးသြားလပငနးဖြ႕ၿဖးတးတကေရးက   အကအညေပးႏငပါတယ။ယဥ  ေကးမႈဖလယေရး၊ေဒသတြငးလျခေရး၊ပတ၀နးကငထနးသမးေရး၊   ရငးႏးျမႇပႏမႈျမႇင႔  တငေရးစတာေတြကလ  ကၽြ နေတာတ႔မဒယာေတြပးေပါငးေဆာငရြကမႈကေန  လပေဆာင  ႏငၾကပါတယ။    မဒယာပးေပါငးေဆာငရြကမႈ   အကးရထေရာကဖ႔န႕ေရရညထနးသမးႏငဖ႔   မေခါငမဒယာ  မားအၾကား   ကြနယကတစခ   ဒါမမဟတယႏယားတစခ   (Network   or   Machanism)  တညေဆာကသင႔ပါေၾကာငး   အၾကျပလပါတယ။အလငျမနဆးလပႏငတာတစခက  ေတာ႔   မေခါငမဒယာအသငးမားဖကဒေရးရငး   (   Federation   of   Mekong   Media  Associations   :   FMMA   )   တညေထာငျခငးျဖစပါတယ။အဒဖကဒေရးရငးမာ   မေခါင  ေဒသေျခာကႏငငက   မဒယာအသငးမားက   ကယစားလယေတြန႔ပါ၀ငဖြ႕စညးၾကဖ႔ျဖစပါ  တယ။   ဖကဒေရးရငးရ႕   ဥက႒တာ၀နက   အဖြ႕၀ငႏငငမားအလက   အလည႔က   တာ၀န  ယၾကေစျခငးျဖင႔  ပးေပါငး  ေဆာငရြကမႈန႔ညၫြတမႈက  ျပသႏငမာျဖစပါတယ။    

မေခါငမဒယာအသငးမားဖကဒေရးရငးမာ   ကၽြ နေတာတ႕တေတြဟာ   အတတကြရေနၾက  ျခငးျဖင႔   မဒယာအခငးခငးပးေပါငးေဆာငရြကမႈေတြက   စဥဆကမျပတထနးသမႏငမာ  ျဖစပါတယ။ဒါဟာ   ကၽြ နေတာ႔ရ႕စတကးတစချဖစပါတယ။   လကေတြ႕ျဖစႏငမျဖစႏငဆ  တာကေတာ႔   တကေရာကလာၾကတ႔   ကၽြ နေတာတ႔ရ႕မဒယာမတေဆြမား၀ငး၀နးစဥးစား  ေပးၾကပါလ႔တကတြနးအပပါတယ။    ဧည႔သညေတာၾကးမားန႔မဒယာမတေဆြမားခငဗား။    ယခအစညးအေ၀းရ႕ဒတယေန႔မာ   ကၽြ နေတာတ႔ဟာ   မဒယာေတြရငဆငေနၾကရတ႔  အခကအခေတြက   ၀ငး၀နးေဆြးေႏြးၾကမာျဖစသလ   မဒယာပးေပါငးေဆာငရြကမႈေတြ  အတြကလညး   က႑သစေတြကလ   ေဆြးေႏြးပြေတြကတစဆင႔   ရာေဖြႏငၾကမယလ႔  ေမ  ာလင႔ပါတယ။  သာယာလပတ႔   အမနးခငးလာအႏငငရ႕   ၿမ႕ေတာဗယနကငးက   လာေရာကလညပတ  ခြင႔ရတ႔အတြက   အငမတန၀မးသာၾကညႏးရပါတယ။ဒပြကဖတၾကားေပးတ႔   တ႐တျပည  သ႔သမၼတႏငငက   People   Daily   သတငးစာကလ   အထးေကးဇးတငပါတယ။ပြေတာ  ကငးပေပးတ႔   လာအႏငင   ျပနၾကားေရး၀နၾကးဌာနန႕   အစးရတာ၀နရသမားကလ   ေကး  ဇးတငရပါတယ။    ကၽြ နေတာတ႔   မေခါငမဒယာမတေဆြညအစကေမာငႏမေတြ   မၾကာခဏဆေတြ႕ၾကပါစ႔  လ႔ဆေတာငးရငး  ကၽြ နေတာ႔ရ႕ေျပာစကားက  နဂးခပအပပါတယ။    xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx