Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 1
DOC022.53.90072
BODTrak™ II
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG
Ấn bản lần 2, 02/2010
© Hach Company, 2008, 2010
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 2
MỤC LỤC Mục lục…………………………………………………………………………………..2
Chứng nhận…………………………………………………………………………….3
Phần 1 THÔNG SỐ KỸ THUẬT………………………………………………………4
Phần 2 THÔNG TIN CHUNG………………………………………………………….5 2.1. Thông tin an toàn ............................................................................................................................................. 6
2.1.1. Sử dụng thông tin nguy hại ..................................................................................................................... 6
2.1.2. Biển báo đề phòng .................................................................................................................................... 6
2.2. Lý thuyết vận hành ........................................................................................................................................... 6
2.2.1. Oxy chuyển sang mẫu .............................................................................................................................. 7
2.2.2. Chức năng cảm biến chênh lệch áp suất ............................................................................................... 7
2.2.3. Loại bỏ khí CO2 sinh ra ............................................................................................................................. 7
Phần 3 SỰ VẬN HÀNH………………………………………………………………..7 3.1. Tháo dỡ hàng .................................................................................................................................................... 8
3.2. Cấp nguồn điện ................................................................................................................................................ 8
Phần 4 HOẠT ĐỘNG…………………………………………………………………..8 4.1. Chức năng phím ............................................................................................................................................... 9
4.1.1. Các phím lựa chọn kênh ........................................................................................................................... 9
4.1.2. Các phím mũi tên ....................................................................................................................................... 9
4.1.3. Phím ON (Bật) .......................................................................................................................................... 10
4.1.4. Phím OFF (Tắt) ......................................................................................................................................... 10
4.2. Kết nối các bình chứa mẫu ........................................................................................................................... 10
4.3. Cài đặt đồng hồ .............................................................................................................................................. 10
4.4. Cổng giao tiếp RS232..................................................................................................................................... 10
4.5. Tải và in kết quả thí nghiệm .......................................................................................................................... 10
4.5.1. Nhập dữ liệu ............................................................................................................................................. 11
4.5.2. Định dạng dữ liệu .................................................................................................................................... 11
4.5.3. In kết quả thí nghiệm............................................................................................................................... 12
Phần 5 CÁC THÍ NGHIỆM BOATrak II…………………………………………….12 5.1. Thông tin chung ............................................................................................................................................. 13
5.2. Thí nghiệm đơn giản ...................................................................................................................................... 13
5.3. Thí nghiệm Hach GGA (glucose/glutamic acid) .......................................................................................... 14
5.4. Thí nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach ........................................................................................ 16
5.5. Các bước hoàn chỉnh cho tất cả thí nghiệm ............................................................................................... 17
5.5.1. Xác định kết quả ...................................................................................................................................... 19
5.5.1.1. Kết quả mẫu đơn giản ...................................................................................................................... 19
5.5.1.2. Kết quả Hach GGA (glucose/glutamic acid) .................................................................................. 19
5.5.1.3. Kết quả Phương pháp Tiêu chuẩn Hach ........................................................................................ 20
5.6. Đường cong điển hình ................................................................................................................................... 20
5.7. Một số lưu ý đặc biệt...................................................................................................................................... 21
5.7.1. Pha loãng mẫu ......................................................................................................................................... 21
5.7.2. Cấy mẫu .................................................................................................................................................... 21
5.7.3. Nhiệt độ mẫu ............................................................................................................................................ 22
5.7.4. Vật chất gây độc ...................................................................................................................................... 22
5.7.5. Chlorine .................................................................................................................................................... 22
5.7.6. Ảnh hưởng pH ......................................................................................................................................... 22
5.7.7. Sự quá bão hòa ....................................................................................................................................... 22
Phần 6 BẢO TRÌ………………………………………………………………………22 6.1. Làm sạch thiết bị BODTrak II ........................................................................................................................ 23
6.1.1. Chai chứa mẫu ......................................................................................................................................... 23
6.1.2. Thanh khuấy từ và bấc bịt kín chai ....................................................................................................... 23
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 3
6.1.3. Hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu ............................................................................................................ 23
Phần 7 XỬ LÝ SỰ CỐ………………………………………………………………..23 7.1. Nhu cầu oxy cao ............................................................................................................................................. 24
7.2. Sự nitrat hóa ................................................................................................................................................... 25
7.3. Sự chậm trễ thời gian quá mức .................................................................................................................... 25
7.4. Nhiệt độ mẫu ................................................................................................................................................... 25
7.5. Sự rò rỉ từ các chai......................................................................................................................................... 25
Phần 8 BỘ PHẬN THAY THẾ VÀ PHỤ KIỆN……………………………………..25 8.1. Bộ phận thay thế ............................................................................................................................................ 26
8.2. Thuốc thử ........................................................................................................................................................ 26
8.3. Thuốc thử tùy chọn ........................................................................................................................................ 26
8.4. Phụ kiện ........................................................................................................................................................... 26
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 4
Phần I THÔNG SỐ KỸ THUẬT Thông số kỹ thuật kỹ thuật có thể được thay đổi mà không báo trước
Bảng 1.Thông số kỹ thuật
Thông tin chung
Thang đo có thể lựa chọn, 0-35, 0-70, 0-350, và 0-700 mg/L
Kích thước 28.9 x 26 x 9.8 cm (11 3/8 x 10 1/4 x 3 7/8 inches)
Nguồn điện ngoài đầu vào – 110/240 VAC, 50/60 Hz, đầu ra – 24 V, UL CSA, và TUV chứng
nhận
Dung tích sáu chai 492-mL
Khối lượng vận chuyển 4 kg (8.8 lb)
Nhiệt độ vận hành 20°C (68°F)
Nhiệt độ bảo quản dưới 40°C (104°F)
Thông số hoạt động
Độ chính xác
Thực hiện với dung dịch chuẩn có chứa 150mg/L glucose và glutamic axit
(GGA), sử dụng thiết bị BODtrak II để phân tích cho 44 mẫu thu được giá trị
trung bình là 235mg/L BOD với 95% độ tin cậy trong khoảng phân phối
11mg/L hoặc trong khoảng từ 224 đến 246 mg/L
Độ trôi < 3 mg/L BOD5
Độ phân giải 1mg/L BOD
Bảng 2.Chứng nhận
Chứng nhận
Hãng Hach chứng nhận thiết bị này đã được kiểm tra toàn bộ, được xem xét và cho thấy các thông số kỹ thuật
đạt yêu cầu khi được xuất xưởng.
Nhãn hiệu BODTrak II đã được thí nghiệm và được chứng nhận theo các tiêu chuẩn thiết bị đo đạc liệt kê sau
đây:
FCC Part 15, Sub-Part B, Class A Limits: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi Intellistor, chứng nhận đạt yêu cầu
bởi Hach
Canadian Interference-Causing Equipment Regulation, ICES-003, Class A: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi
Intellistor, chứng nhận đạt yêu cầu bởi Hach
EN 55011/CISPR 11(EMI) “B” Limits per 89/336/EEC EMC: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi Intellistor, chứng
nhận đạt yêu cầu bởi Hach
EN 50082-1 (Immunity) per 89/336/EEC EMC: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi Intellistor, chứng nhận đạt yêu
cầu bởi Hach. Các tiêu chuẩn gồm
IEC 801-2 và EN 61000-4-2 (ESD)
IEC 801-3 và EN V50140 (RF & EM Field)
IEC 801-4 và EN 61000-4-4 (Fast Transient)
EN 61000-4-5 (Surge)
Thời gian bảo hành: Mỹ là 1 năm, Châu Âu là 2 năm
Sự nhiễu tần số sóng radio
“Thiết bị số này không vượt Class A Limits đối với sự phát sóng radio từ các thiết bị số nằm ngoài điều luật về
Nhiễu Radio của Cơ quan Viễn Thông Canada quy định”
Thiết bị này đáp ứng Part 15 của FCC Rules. Sự vận hành tùy thuộc vào hai điều kiện sau:
(1) Thiết bị này có thể không gây nhiễu có tính nguy hại, và (2) thiết bị này phải được chấp nhận bất cứ sự gây
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 5
nhiễu nhận được bao gồm cả sự nhiễu gây ra từ thao tác không mong muốn.
CẢNH BÁO Thay thế hay sửa đổi bộ phận nào của thiết bị cũng đều không được xác nhận bởi bên chịu
trách nhiệm, có thể làm mất quyền được bảo hành của người sử dụng thiết bị.
Chú ý: Thiết bị đã được kiểm tra và cho thấy hoàn toàn đáp ứng với giới hạn Class A cho thiết bị số, theo đúng
quy định tại Part 15 của FCC. Những giới hạn được thiết kế để có lý do bảo vệ chống lại việc làm nhiễu gây nguy
hại khi thiết bị được vận hành trong môi trường thương mại. Thiết bị này tạo ra, sử dụng và có thể phát ra năng
lượng tần số radio và nếu không cài đặt và được sử dụng hợp lý theo hướng dẫn, có thể gây ra nhiễu truyền
sóng radio. Việc vận hành thiết bị này trong khu vực dân cư có thể gây nhiễu, trong trường hợp này người sử
dụng cần biết rõ nguồn gây nhiễu để tự điều chỉnh. Dây cáp có bọc bảo vệ bên ngoài phải được dùng với thiết bị
này để đáp ứng với những hạn chế theo Class A FCC. Vì thiết bị hoạt động và tạo ra năng lượng sóng radio nên
có thể làm nhiễu sóng truyền hình. Nếu xảy ra điều này, người sử dụng nên thực hiện các bước cần thiết để điều
chỉnh lại sự nhiễu. Các kĩ thuật sau đây có thể làm giảm vấn đề nhiễu sóng có thể áp dụng dễ dàng.
•Ngắt nguồn khỏi BODTrak
II để kiểm định thiết bị có phải là nguồn gây nhiễu không.
•Nếu BODTrak II được cắm vào cùng đầu ra với thiết bị đang gây nhiễu, thử với đầu cắm khác.
•Chuyển BODTrak II ra xa thiết bị bị nhận tín hiệu nhiễu.
•Định lại vị trí cho ăng-ten nhận sóng của thiết bị nhận tín hiệu nhiễu.
•Thử kết hợp các cách ở trên.
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 6
Phần 2 THÔNG TIN CHUNG
2.1. Thông tin an toàn
Vui lòng đọc toàn bộ phần hướng dẫn này trước khi tháo dỡ thiết bị ra khỏi thùng, cài đặt hay vận hành thiết bị.
Chú ý đặc biệt tới tất cả phần nhắc nhở nguy hiểm, cảnh báo và các tình trạng cần lưu ý. Những thao tác sai có
thể dẫn đến hư hại máy và nguy hiểm cho người vận hành.
Đảm bảo các phần bảo vệ cấp kèm theo thiết bị không bị hư hỏng, không được sử dụng hay cài đặt thiết bị theo
cách không được nêu trong tài liệu này.
2.1.1. Sử dụng thông tin nguy hại
DANGER
Chỉ thị tình trạng nguy cơ tiềm ẩn hay nguy hại tức thì mà nếu không tránh được thì sẽ gây thương vong hoặc
thương tích nghiêm trọng.
WARNING
Chỉ thị tình trạng nguy cơ tiềm ẩn có thể gây thương vong hay thương tật nghiêm trọng hoặc làm hư hại máy.
CAUTION
Chỉ thị tình trạng nguy cơ gây hại tiềm ẩn mà có thể gây thương tích nhẹ hoặc trung bình.
Important note
Chỉ thị tình huống không thể tránh khỏi, có thể gây thiệt hại cho thiết bị. Thông tin này yêu cầu được nhấn mạnh
quan trọng.
Note
Thông tin bổ sung cho tài liệu hướng dẫn chính
2.1.2. Nhãn cảnh báo
Đọc tất cả các biển báo và thông tin đi kèm của thiết bị. Thương tích cá nhân hoặc thiệt hại cho thiết bị có thể
xảy xa nếu không đọc kỹ hướng dẫn. Một biểu tượng xuất hiện trên thiết bị sẽ bao gồm mối nguy hiểm và lời
cảnh báo được ghi trong tài liệu hướng dẫn sử dụng.
Nếu biểu tượng này xuất hiện trên thiết bị, hãy tham khảo tài liệu hướng dẫn sử dụng về
thông tin hoạt động và an toàn của thiết bị
Thiết bị điện tử có đánh dấu biểu tượng này có thể không được phát thải vào hệ thống rác
thải công cộng ở Châu Âu sau 12/08/2005. Tuân theo quy định quốc gia và địa phương của
Châu Âu (Chỉ thị EU 2002/96/EC), những người sử dụng thiết bị điện tử ở Châu Âu phải thu
hồi thiết bị cũ hoặc hết sử dụng cho nhà sản xuất
Lưu ý: nhằm mục đích thu hồi để tái chế, hãy liên hệ với nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp
thiết bị để được hướng dẫn làm thế nào để thu hồi thiết bị hết sử dụng. Phụ kiện đi kèm
được xử lý riêng.
2.2. Nguyên lý vận hành
Nhu cầu oxy sinh hóa (BOD) là thí nghiệm được thực hiện ở 20°C (68°F) trong môi trường được kiểm soát. Thời
gian thí nghiệm có thể là 5 ngày, 7 ngày hoặc lên đến 90 ngày tùy thuộc vào sự phân tích hay quy trình dự thảo.
Thí nghiệm tiến hành đo lượng oxy được tiêu thụ bởi sinh vật có thể oxy hóa chất hữu cơ trong mẫu nước. Thí
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 7
nghiệm dùng để đo tải lượng thải tại nhà máy xử lý nước thải và để đánh giá hiệu suất xử lý của nhà máy.
Kết quả thí nghiệm BOD giúp xác định lượng oxy bị lấy đi. Điều này cho phép người vận hành ước lượng hiệu
suất hoạt động và xác định quy trình xử lý thích hợp.
Ưu điểm khi sử dụng phương pháp BODTrak
TM II so với phương pháp pha loãng là:
Giảm thiểu thời gian chuẩn bị mẫu.
Giảm tổng thời gian thực hiện thí nghiệm (chuẩn độ và pha loãng đều không cần làm).
Phương pháp BODTrak II cho kết quả so sánh với phương pháp pha loãng (BOD5) trong 2 tới 3 ngày
Việc hiệu chỉnh và đo nồng độ oxy hòa tan là không cần thiết
BODTrak II test dễ theo dõi.
Mẫu được khuấy ổn định và duy trì dưới điều kiện như tự nhiên. BODTrak II có chừa khoảng trống trong
chai 21% oxy phía trên mẫu nước. Khuấy liên tục bổ sung oxy hòa tan vào mẫu. Giúp kết quả BODTrak
II tương tự với quá trình xảy ra trong tự nhiên. Phương pháp pha loãng không cung cấp oxy bổ sung cho
mẫu, do đó có thể phần trăm oxy sụt giảm cao hơn, thỉnh thoảng đến 89%.
Tốc độ BOD có thể được quan sát bất cứ lúc nào mà không đụng đến mẫu bởi vì thiết bị hiển thị kết quả
BOD liên tục. Áp suất thay đổi trong hệ thống kín BODTrak II được hiển thị dạng đồ thị theo đơn vị mg/L
trên màn hình LCD. Hệ thống cung cấp 360 điểm dữ liệu theo thời gian thí nghiệm được chọn (5.25, 7,
hay 10.5 ngày).
Chú ý: Bạn có thể tự chỉnh ngừng thí nghiệm sau 5 hay 10 ngày, hoặc kéo lùi (dùng phím mũi tên) đến thời điểm
5 hay 10 ngày trên màn hình để biết giá trị BOD sau cùng. Nếu tải xuống, bạn cũng có thể bỏ đi các điểm số liệu
cuối cùng để lấy chính xác tại 5 hay 10 ngày (ví dụ, bỏ đi 23 điểm khi thời gian thí nghiệm là 5.25 ngày)
Phương pháp BODTrak II loại bỏ liên tục cacbon dioxide (CO2) sinh ra từ hệ thống để áp suất thay đổi
được khảo sát tỉ lệ với lượng oxy được sử dụng.
Bọt khí sinh ra do khử khí có thể gây sai số khi mẫu được làm ấm đúng nhiệt độ thí nghiệm. BODTrak II
bù trừ sự xuất hiện này bằng cách chỉ khởi động sau khi nhiệt độ đạt tới trạng thái cân bằng.
2.2.1. Oxy chuyển sang mẫu
Mẫu nước cần đo được cho vào mỗi chai trong tổng cộng sáu chai chứa mẫu màu hổ phách. Các chai này được
đặt trên thiết bị và nối nắp đậy miệng chai với ống dẫn tới cảm biến áp suất của thiết bị. Vi khuẩn có trong mẫu
sử dụng oxy (O2) để oxy hóa chất hữu cơ trong chai chứa mẫu. Phần khí bên trên mẫu chứa 21% oxy và bị giảm
đi do vi khuẩn sử dụng. Trong thời gian test, cá từ quay liên tục trong mỗi chai. Việc khuấy giúp chuyển oxy từ
không khí vào mẫu và giúp mô phỏng giống điều kiện tự nhiên.
2.2.2. Chức năng cảm biến chênh lệch áp suất
BODTrak II được niêm kín để ngăn chặn áp suất khí quyển bên ngoài làm ảnh hưởng đến kết quả đo BOD. Cảm
biến áp suất quan trắc áp suất khí bên trong chai và khi áp suất sụt giảm, phần áp suất thay đổi được tính toán
để chuyển đổi thành mg/L BOD.
2.2.3. Loại bỏ khí CO2 sinh ra
Carbon dioxide (CO2) được sinh ra khi vi sinh vật oxy hóa chất hữu cơ trong mẫu. Khí CO2 phải được loại bỏ từ
hệ thống để sự thay đổi áp suất tỉ lệ thuận với lượng oxy được sử dụng. Các tinh thể Lithium
hydroxide/potassium hydroxide đặt trong cốc bịt kín ở mỗi chai trước khi thực hiện thí nghiệm để lấy đi carbon
dioxide.
Không dùng bất kì hợp chất nào khác để thay cho lithium hydroxide/potassium hydroxide. Các chất khác có thể
hấp thụ độ ẩm hay hấp thụ CO2 kém hơn trong quá trình thí nghiệm.
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 8
Phần 3 SỰ VẬN HÀNH
Hãy đọc toàn bộ phần hướng dẫn này trước khi tháo hàng, cài đặt hay vận hành BODTrak II. Đọc tất cả nhãn
hay giấy tờ được đi kèm thiết bị và chú ý các thông tin cần nhấn mạnh đặc biệt khi được dán nhãn CHÚ Ý (ghi
chú) và WARNING (cảnh báo)
Hach chứng nhận thiết bị này đã được kiểm tra toàn bộ, được xem xét và cho thấy các thông số kỹ thuật đạt yêu
cầu khi được xuất xưởng.
3.1. Tháo dỡ hàng
Khi lấy BODTrak II và các phụ kiện từ thùng chứa hàng, kiểm kê từng món hàng xem có bị hư hỏng trong quá
trình vận chuyển hay không. Thùng chứa BODTrak II sẽ bao gồm các phần sau:
Thiết bị BODTrakTM
II
Dây nối nguồn 115 Vac được UL/CSA chứng nhận với đầu cắm NEMA 5 – 15P
Dây nối hợp với nguồn 230 VAC với đầu cắm kiểu Châu Âu sử dụng
Nguồn cấp điện, có thể chuyển đổi 115V hay 230V
6 nút bấc bịt kín chai (seal cups)
6 bình đựng mẫu BODTrak II màu hổ phách
6 thanh cá từ BODTrak II
Thìa múc hóa chất miệng tròn (spatula scoop)
Một túi đựng các gói bột chứa dung dịch đệm dinh dưỡng (nutrient buffer solution)
Một túi đựng các viên nén potassium hydroxide (KOH)
3.2. Cấp nguồn điện
Đầu cắm cấp nguồn AC đến đầu tiếp nối chuẩn IEC (xem hình)
Hình 1 Kết nối ngoài
1. Công tắc nguồn 3, Đầu nối RS232
2. Đầu tiếp nối chuẩn IEC
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 9
Phần 4 HOẠT ĐỘNG
4.1. Chức năng phím
Các phím điều khiển của BODTrak II được minh họa trong hình 2:
Hình 2 Các phím điều khiển
1. Màn hình 4. Phím Bật/Tắt (ON/OFF) 1
2. Các phím chọn kênh 5. Chỉ thị khởi động
3. Các phím mũi tên 1 Phím này khởi động và dừng test chứ không phải khởi động hoặc ngừng hoạt động của thiết bị.
4.1.1. Các phím lựa chọn kênh
Dữ liệu cho bất kì sáu chai có thể được hiển thị bằng cách nhấn chọn theo thứ tự của chai đó. Phím chọn kênh
được đánh số từ 1 đến 6 và nằm ở bên phải màn hình hiển thị.
Các phím lựa chọn kênh cũng được sử dụng để cài đặt menu lựa chọn thông số cần chỉnh sửa.
Bảng.Các phím lựa chọn kênh và cài đặt thông số
Kênh Thông số
1 Năm (0 - 99)
2 Tháng (1 – 12)
3 Ngày (1 – 31)
4 Giờ (0 – 24)
5 Phút (0 – 59)
6 Thời gian test (5, 7, hoặc 10 ngày)
4.1.2. Các phím mũi tên
Màn hình hiển thị đồ thị giá trị BOD trên trục thẳng đứng và thời gian trên trục nằm ngang. Trong thời gian vận
hành, màn hình hiển thị ngày tháng bắt đầu test, tình trạng thực hiện và số kênh. Nhấn phím di chuyển sang trái
và sang phải để di chuyển con trỏ dọc theo đường BOD nhằm xem tọa độ (thời gian, BOD) của điểm dữ liệu
được chọn.
Khoảng thời gian và giá trị BOD của điểm được chọn hiện ra phía dưới bên phải của màn hình. Con trỏ được tự
động định vị trí tại điểm dữ liệu gần nhất trong kênh hiển thị.
Bấm và giữ 2 phím mũi tên cùng một lúc sẽ hiện ra menu cài đặt thiết bị. Hai phím mũi tên cũng được dùng để
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 10
thay đổi thời gian, ngày tháng, khoảng test và thời gian test.
4.1.3. Phím ON (Bật)
Để truy cập vào menu chọn khoảng thì nhần phím ON trên màn hình hiển thị kênh. Sau đó nhấn và giữ nút ON
để bắt đầu test ở kênh được chọn.
4.1.4. Phím OFF (Tắt)
Khi test đang ở chức năng TRÌ HOÃN (DELAY) hoặc ĐANG CHẠY (RUN), nhấn và giữ nút OFF để kết thúc
test. Thiết bị sẽ hiển thị KẾT THÚC (END). Phím OFF cũng được dùng để thoát khỏi menu cài đặt thiết bị và
menu chọn khoảng test. Bất kỳ thay đổi nào trước khi thoát đều sẽ được lưu lại.
4.2. Kết nối các bình chứa mẫu
Mỗi vị trí hoặc kênh của bình chứa mẫu có 1 ống dẫn thích hợp được đánh số với vỏ nhựa. Vị trí các bình chứa
mẫu được đánh số từ 1 đến 6 với phím 1 nằm ở phía góc trái phía sau của khung gầm. Sử dụng các phím lựa
chọn kênh như 1 chỉ dẫn.
4.3. Cài đặt đồng hồ
Tất cả các kênh được hiển thị là END hoặc CLEAR trước khi đồng hồ được cài đặt. Để điều chỉnh ngày tháng
hay thời gian thí nghiệm, nhấn và giữ đồng thời 2 phím mũi tên đến khi menu cài đặt thiết bị xuất hiện. Chọn
thông số đồng hồ cần điều chỉnh bằng cách nhấn các phím chọn kênh thích hợp (bảng ở trang 8, mục 4.1.1). Sử
dụng các phím mũi tên để chỉnh sửa thông số đã chọn. Lặp lại quy trình cho mỗi tham số phải điều chỉnh. Khi đã
chọn xong thời gian, nhấn phím OFF để quay trở lại chế độ bình thường.
4.4. Cổng giao tiếp RS232
Tất cả cổng giao tiếp RS232 làm việc thông qua cổng Serial I/O. Kết nối cổng giao tiếp 9-pin của cáp máy tính
với cổng Serial I/O trên thiết bị. Nối đầu ngược lại của cáp với cổng Serial I/O của máy tính (Com 1 hoặc Com 2).
Thiết bị BODTrak II được trang bị tương tự như Thiết bị truyền dữ liệu (DCE – Data Communication Equipment).
BODTrak II hoạt động với 9600 baud và 8 bit, no parity và one stop bit. Máy tính hoặc máy in sẽ không nhận
được sự truyền tin hoàn chỉnh nếu thiết bị không thể nhận một cách liên tục tại 9600 baud.
Chú ý: Sử dụng dây cáp đặc biệt hoặc cáp có vỏ bọc chống nhiễu tương đương là bắt buộc để đáp ứng các yêu
cầu về Sự nhiễu sóng radio phát ra.
4.5. Tải kết quả thí nghiệm
Để chuyển kết quả phân tích vào máy tính, thực hiện theo các bước:
1. Chọn PROGRAMS, ACCESSORIES, COMMUNICATIONS, HYPERTERMINAL
2. Trong cửa sổ Connection Description, gõ tên của kết nối và chọn biểu tượng đại diện. Nhấp chọn OK.
3. Trong cửa sổ Connect To, sử dụng menu thanh rớt xuống để chọn cổng COM đã kết nối với thiết bị
BODTrak II. Nhấp OK.
4. Chọn cấu hình cho cổng COM gồm: BPS = 9600, Data Bits = 8, Parity = None, Stop Bits = 1, Flow
Control = None
5. Nhấp OK. Chỉ thị kết nối sẽ được hiển thị.
6. Chọn TRANSFER, CAPTURE TEXT
7. Trong cửa sổ Capture Text, nhấp BROWSE để chọn vị trí lưu dữ liệu cụ thể. Đặt tên cho tập tin và nhấp
SAVE.
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 11
8. Trong cửa sổ Capture Text, nhấp START.
9. Bật BODTrak II. Nhấn phím chọn kênh cần tải dữ liệu.
10. Gõ GA trong cửa sổ HyperTerminal, và nhấn ENTER. Việc chuyển dữ liệu sẽ hoàn thành khi màn hình
ngừng nhập thêm dữ liệu mới.
11. Chọn TRANSFER, CAPTURE TEXT, STOP
12. Chọn CALL, DISCONNECT. Chỉ thị ngắt kết nối sẽ được hiển thị.
13. Để kết thúc quá trình HyperTerminal, chọn FILE, EXIT.
14. Chọn YES để lưu quá trình và toàn bộ cài đặt cho thiết bị hoặc cổng kết nối
4.5.1. Nhập dữ liệu
Để nhập dữ liệu từ tập tin text thu được:
1. Mở 1 bảng tính mới hoặc đang có. Chọn DATA, IMPORT EXTERNAL DATA, IMPORT DATA.
2. Chọn tập tin text được thu trong HyperTerminal. Nhấp IMPORT.
3. Trong Text Import Wizard, chọn Delimited là định dạng tập tin, hàng bắt đầu ở trong bảng tính. Và
Windows (ANSI) là tập tin gốc. Nhấp NEXT.
4. Chọn khoảng trắng Space và nhấp chọn Treat consecutive delimiters as one. Nhấp NEXT.
5. Chọn General trong Cột định dạng dữ liệu và sau đó nhấp FINISH.
6. Trong cửa sổ Import Data, chọn worksheet Existing. Chọn ô bắt đầu và nhấp OK. Dữ liệu sẽ xuất hiện
trong bảng tính của bạn.
7. Chọn File, Save as để lưu bảng tính
Dữ liệu bảng tính không thể được chỉnh sửa hoặc định dạng trong HyperTerminal hoặc với BODTrak II.
4.5.2. Định dạng dữ liệu
Khi sắp xếp kết quả được tải về HyperTerminal, tất cả dữ liệu test được gửi qua không ngừng. Dòng dữ liệu
không thể bị ngừng hoặc tạm ngưng.
Hình 3 chỉ ra số kênh, ngày bắt đầu, thời gian bắt đầu và định dạng của dữ liệu tải về. BOD tải về có đơn vị
mg/L. Chỉ có những điểm dữ liệu đầu tiên của tối đa 360 điểm khoảng cách cân bằng được ghi trong ví dụ này.
Kết thúc của dòng dữ liệu được ghi 1 dòng nhắn “Test Run to Completion” và ký hiệu dollar ($).
Hình 3 Dữ liệu test được tải về
BOD Log for Ch 1
Status: END
Full Scale: 700 mg/L
Tst length: 7 days
Start Date: 3/3/08
Time: 13:04
Days, Reading (mg/L)
0.00, 0
0.05, 10
0.11, 12
0.16, 12
0.22, 14
0.27, 14
0.33, 12
0.38, 8
0.44, 10
0.50, 12
0.55, 12
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 12
0.61, 14
---
Test Run to Completion
$
Nếu giá trị BOD âm nhỏ được thấy khi bắt đầu test, hãy xem phần Xử lý sự cố.
4.5.3. In kết quả thí nghiệm
BODTrak II tương thích với máy in Citizen PD-24, loại máy có thể tùy chọn linh kiện (Phần 8). Kết nối cáp máy in
với cổng serial trên BODTrak II sử dụng adapter được cung cấp cùng với máy in. Phải chắc rằng giao diện tùy
chỉnh máy in là chính xác (Phần 4.4)
Khởi động thiết bị BODTrak II. Nhấn và giữ số kênh thích hợp trong khoảng 5 giây ở bất cứ thời điểm nào trong
quá trình test. Khi đó kết quả từ BODTrak II sẽ được chuyển sang máy in. Thiết bị sẽ gửi 1 bản copy hiển thị
biểu đồ và dòng dữ liệu đã được cắt gọn (127 điểm dữ liệu).
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 13
Phần 5 CÁC THÍ NGHIỆM BODTrak II
5.1. Thông tin chung
Có 3 thí nghiệm BODTrak II khác nhau. Chọn thí nghiệm thỏa mãn yêu cầu ứng dụng.
Thí nghiệm đơn giản (Phần 5.2) sử dụng khi cấy mẫu, chất dinh dưỡng bên ngoài và dung dịch đệm là không
cần thiết. Phần này cũng được sử dụng khi yêu cầu về độ chính xác không quá nghiêm ngặt.
Thí nghiệm Hach GGA (glucose/glutamic acid) (Phần 5.3) được khuyến khích sử dụng cho những kiểm nghiệm
mang tính chính xác, dùng để cấy GGA. Phần này cũng được yêu cầu sử dụng khi mức độ chính xác của test là
quan trọng.
Thí nghiệm theo Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach (Phần 5.4) sử dụng khi mẫu đã được cấy, hoặc chất dinh
dưỡng bên ngoài hay thuốc thử đã được thêm vào. Sử dụng thí nghiệm này theo Phương pháp chuẩn cho Kiểm
nghiệm Nước và Nước thải (SMEWW), ấn bản thứ 21, Phương pháp hô hấp 5210 D.
Tất cả những thí nghiệm khác nhau đều thực hiện theo các bước hoàn chỉnh cho tất cả các thí nghiệm. Cũng có
thể kết hợp những thí nghiệm này trong cùng một thiết bị, nhưng ở các chai chứa mẫu khác nhau. Chỉ được
chọn 1 thời gian test nhất định.
Trước khi bắt đầu test:
Sử dụng bảng thể tích mẫu phù hợp cho từng thí nghiệm
Nếu khởi động bị ngắt khi thiết bị đang ở trạng thái DELAY, việc test sẽ ngừng và sẽ chuyển sang trạng thái
CLEAR khi khởi động trở lại. Bắt đầu việc test lại lần nữa.
Giữ nước khử ion qua đêm trong tủ ủ ở 200C. Lắc nước khử ion để bão hòa với không khí.
Bố trí mẫu cấy qua đêm trong lò ủ BOD ở nhiệt độ 200C. Cẩn thận không làm xáo trộn môi trường cấy. Hút môi
trường cấy từ trên xuống.
Pha loãng nếu mẫu có giá trị BOD > 700 mg/L (xem phần 5.7)
Ở độ cao > 5000 feet so với mặt nước biển, từ 0 đến 35 mg/L BOD sẽ giảm còn từ 0 đến 25 mg/L BOD. Việc
điều chỉnh là không cần thiết đối với thang đo khác.
Xem Mục 5.7 có các lưu ý đặc biệt cho việc cấy mẫu và tiến xử lý mẫu
Chỉ sử dụng thanh cá từ và chai chứa mẫu BODTrak II. Chúng được thiết kế đặc biệt để sử dụng cho thiết bị
BODTrak II.
5.2. Thí nghiệm đơn giản
Bộ dung cụ yêu cầu
Chai BODTrak II
Nhiệt kế
Thiết bị khuấy trộn (tùy chọn)
Ống đong
Thuốc thử yêu cầu: 1 gói bột đệm dinh dưỡng
Bảng 4.Thể tích mẫu
Khoảng BOD (mg/L) Thể tích mẫu (mL)
0 đến 35 420
0 đến 70 355
0 đến 350 160
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 14
0 đến 700 95
1. Làm nóng hoặc làm nguội mẫu
đến khoảng 19- 210C (66 đến 70
0F)
2. Đồng nhất mẫu trong một thiết bị
khuấy trộn nếu mẫu có cặn to hoặc
chất rắn lơ lửng
3. Chọn kích thước mẫu (thể tích)
thích hợp với khoảng đo (Bảng 4).
Đo lường mẫu trong ống đong
4. Cho 1 gói bột đệm dinh dưỡng
vào ống đong
5. Chuyển dung dịch trong ống
đong sang chai BODTrak II
6. Tiếp tục các bước hoàn tất thí
nghiệm (Phần 5.5)
5.3. Thí nghiệm Hach GGA (glucose/glutamic acid)
Bộ dụng cụ yêu cầu
Chai BODTrak II
Ống đong
Pipet có vạch và pipet hút
Pipet Tensette và bóp cao su
Bình tia
Dụng cụ bẻ ống Ampule
Thuốc thử yêu cầu
Nước khử ion
Dung dịch Hach GGA
1 Gói bột đệm dinh dưỡng
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 15
Trước khi bắt đầu test
Sử dụng ống Ampule chứa dung dịch tiêu chuẩn của Hach cho Phương pháp đo áp (3000 mg/L glucose, 3000
mg/L acid glutamic)
Lấy 150 mg/L gồm glucose và acid glutamic, nhà phân tích độc lập sử dụng 6 chai BODTrak II và test 44 mẫu,
thu được giá trị trung bình của 235 mg/L BOD với giới hạn tin cậy 95% của phân bố 11 mg/L hoặc khoảng giá trị
từ 224 đến 246 mg/L sau 5 ngày.
Luôn luôn chuẩn bị 1 mẫu cấy trắng trước khi sử dụng mẫu GGA. Sử dụng lượng mẫu cấy như nhau cho mẫu
GGA và mẫu cấy trắng.
Xem thêm Phần 5.7 có các các lưu ý đặc biệt
Chuẩn bị mẫu cấy trắng: Sử dụng Bước 1, Bước 3 đến Bước 7
Chuẩn bị mẫu: Sử dụng Bước 1 đến Bước 7
Bảng 5.Thế tích mẫu GGA
Khoảng BOD (mg/L) Thể tích GGA (mL) Thể tích cấy (mL) Thể tích cuối cùng (mL)
0 đến 350 8.0 10 đến 35 160
Lưu ý: nếu không biết khả năng cấy thì sử dụng 20 mL. Khi cần thiết thì phải điều chỉnh thể tích cấy để tạo điều
kiện thu được kết quả GGA tốt nhất. Sử dụng lượng mẫu cấy như nhau cho mẫu GGA và mẫu cấy trắng.
1. Cho xấp xỉ 30 mL nước khử ion
vào ống đong 200 mL
2. Sử dụng pipet chia vạch để
chuyển 8.0 mL dung dịch GGA của
Hach vào ống đong
Lưu ý: bỏ qua bước này khi chuẩn
bị mẫu cấy trắng
3. Cho 1 gói bột đệm dinh dưỡng
vào ống đong
4. Sử dụng pipet Tensette để thêm
chính xác lượng mẫu cần cấy vào
ống đong (Bảng 5)
5. Hòa tan mẫu đến 160 mL bằng
bình tia chứa nước khử ion
6. Chuyển mẫu đã chuẩn bị từ ống
đong vào chai BODTrak II
Lưu ý: đối với mẫu GGA bổ sung,
lặp lại từ Bước 1 đến Bước 6
7. Tiếp tục các bước hoàn chỉnh cho
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 16
tất cả thí nghiệm (Mục 5.5)
5.4. Thí nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach
Bộ dụng cụ yêu cầu
Nhiệt kế
Chai BODTrak II
Thiết bị khuấy trộn (tùy chọn)
Ống đong
Pipet Tensette và bóp cao su
Bình tia
Thuốc thử yêu cầu
1 Gói bột đệm dinh dưỡng
Chất dinh dưỡng phụ gia hoặc dung dịch đệm (phụ)
Nước khử ion
Trước khi bắt đầu test
Sử dụng bảng thể tích mẫu để chọn kích thước mẫu phù hợp (Bảng 6)
Nếu là mẫu cấy, chuẩn bị sẵn mẫu cấy trắng trước khi pha mẫu. Xử lý mẫu cấy trắng giống như những mẫu
khác và bỏ qua Bước 5.
Xem Phần 5.7 có các lưu ý đặc biệt
Bảng 6.Thể tích mẫu Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach
Khoảng BOD
(mg/L)
Thể tích mẫu
(mL)
Thể tích cấy
(mL)
Thể tích cuối cùng
(mL)
Tỉ lệ pha loãng
0 đến 35 370 10 đến 35 420 1.14
0 đến 70 305 10 đến 35 355 1.16
0 đến 350 110 10 đến 35 160 1.45
0 đến 700 45 10 đến 35 95 2.11
Lưu ý: nếu không biết khả năng cấy thì sử dụng 20 mL. Khi cần thiết thì phải điều chỉnh thể tích cấy để tạo điều
kiện thu được kết quả tốt nhất.
1. Làm nóng hoặc làm nguội mẫu
đến khoảng 19- 210C (66 đến 70
0F)
2. Đồng nhất mẫu trong một thiết bị
khuấy trộn nếu mẫu có cặn to hoặc
chất rắn lơ lửng
3. Chọn kích thước mẫu (thể tích)
thích hợp với khoảng đo (Bảng 6).
Đo lường mẫu trong ống đong
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 17
4. Cho 1 gói bột đệm dinh dưỡng
vào ống đong
5. Nếu cấy mẫu, sử dụng pipet
Tensette để thêm chính xác lượng
mẫu cần cấy vào ống đong (Bảng 6)
6. Nếu cần thiết, thêm chất dinh
dưỡng hoặc dung dịch đệm.
Không thêm vượt quá tổng thể
tích 50 mL (gồm mẫu cấy, chất
dinh dưỡng, dung dịch đệm)
7. Thêm nước đến vạch thể tích
trong ống đong, nếu cần thiết, sử
dụng bình tia nước khử ion (Bảng 6)
8. Chuyển mẫu đã chuẩn bị từ ống
đong vào chai BODTrak II
Lưu ý: lặp lại từ Bước 1 đến Bước 8
khi thêm mẫu
9. Tiếp tục các bước hoàn chỉnh
cho tất cả thí nghiệm (Mục 5.5)
5.5. Các bước hoàn chỉnh cho tất cả thí nghiệm
Bộ dụng cụ yêu cầu
BODTrak II
Thìa múc hóa chất
Tủ ủ BOD
Bấc bịt kín chai
Thanh khuấy từ
Thuốc thử yêu cầu: 2 viên nén potassium hydroxide
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 18
1. Bỏ thanh cá từ BODTrak II vào
chai
2. Đặt nút bấc bịt kín chai vào cổ
chai
3. Dùng thìa để thêm 2 viên nén
potassium hydroxide vào bấc đặt
trên cổ chai. Lặp lại từ Bước 1 đến
Bước 3 cho mỗi chai.
4. Đặt các chai lên giá đỡ
BODTrak II. Nối ống dẫn thích hợp
vào mỗi chai mẫu và thắt chặt
5. Đặt thiết bị vào tủ ủ. Nhiệt độ tủ ủ
phải là 20 ± 10C (68 ± 10F).
Lưu ý: Thiết bị sẽ hiển thị không thể
test nếu ở nhiệt độ khác.
6. Cắm điện và khởi động thiết bị.
Phải chắc là thanh cá từ đang quay.
Nếu không, phải nâng các chai lên
và ấn xuống lần nữa.
7. Nhấn và giữ phím mũi tên trái
phải cùng lúc để truy cập vào
menu cài đặt thiết bị
8. Nhấn Kênh 6 để cài đặt thông số
thời gian test. Sử dụng các phím
mũi tên để chọn thời gian test 5
ngày, 7 ngày, hoặc 10 ngày
9. Nhấn phím OFF để lưu các điều
chỉnh và thoát khỏi menu
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 19
10. Để bắt đầu test, nhấn số kênh
phù hợp với từng chai
11. Nhấn phím ON. Menu tùy chỉnh
khoảng đo hiện ra.
12. Sử dụng các phím mũi tên để
chọn khoảng test
Lưu ý: sử dụng phím mũi tên bên trái
cho khoảng 0-35 mg/L và 0-70 mg/L.
Sử dụng phím mũi tên bên phải cho
khoảng 0-350 mg/L và 0-700 mg/L
13. Nhấn và giữ phím ON để bắt
đầu test. Đồ thị sẽ được hiện ra.
Lưu ý: để hủy việc test, nhấn và
giữ phím OFF
14. Thực hiện Bước 10 đến Bước
13 lần nữa để cài đặt khoảng test
và chạy từng kênh. Không cần thiết
phải hoạt động 6 kênh nếu có ít
hơn 6 mẫu.
Lưu ý: có 1 giai đoạn cân bằng 1 giờ
đồng hồ trước khi thu dữ liệu. Màn
hình sẽ hiển thị DELAY suốt giai
đoạn này.
5.5.1. Xác định kết quả
Sau khi kết thúc việc chọn thời gian test (5, 7, hoặc 10 ngày), END sẽ hiện ra trên màn hình hiển thị. Thí nghiệm
nào xong thì sẽ truyền lệnh xác định kết quả. Kết quả được xác định dựa trên thí nghiệm được chọn: thí nghiệm
đơn giản, thí nghiệm Hach GGA, hoặc thí nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach.
5.5.1.1. Kết quả mẫu đơn giản
Kết quả của Thí nghiệm đơn giản hiện ra trên màn hình của BODTrak II. Nhấn phím chọn kênh thích hợp để hiển
thị kết quả.
Lưu ý: Nếu mẫu đã được pha loãng trước đó, ghi nhận tỉ lệ pha loãng cho việc đọc kết quả của thiết bị (Mục
5.7.1)
5.5.1.2. Kết quả Hach GGA (glucose/glutamic acid)
Kết quả của mẫu cấy trắng và mẫu GGA đã được cấy là cần thiết cho kết quả thí nghiệm Hach GGA.
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 20
1. Nhấn phím chọn kênh cho chai mẫu trắng. Kết quả sẽ được hiển thị.
2. Nhấn phím chọn kênh cho chai mẫu GGA đã cấy. Kết quả sẽ được hiển thị.
3. Tính toán kết quả
BOD mg/L = kết quả mẫu GGA đã cấy – kết quả mẫu trắng
5.5.1.3. Kết quả Phương pháp Tiêu chuẩn Hach
1. Nhấn phím chọn kênh cho chai mẫu Phương pháp Tiêu chuẩn Hach. Kết quả sẽ được hiển thị.
Lưu ý: xử lý mẫu trắng cũng giống như các mẫu khác
Lưu ý: Nếu mẫu đã được pha loãng trước đó, ghi nhận tỉ lệ pha loãng cho việc đọc kết quả của thiết bị (Mục
5.7.1)
2. Tìm yếu tố pha loãng dựa trên khoảng đã chọn (Bảng 6)
Ví dụ: nếu khoảng mẫu đã chọn là từ 0 đến 350 mg/L BOD, thì tỉ lệ pha loãng là 1.45
3. Tính toán kết quả hiệu chỉnh:
BOD mg/L = BOD mg/L (thiết bị đọc được) x tỉ lệ pha loãng
Ví dụ: Thiết bị đọc được = 200 mg/L, tỉ lệ pha loãng BOD = 1.45
Kết quả hiệu chỉnh = 200 mg/L x 1.45 = 290 mg/L BOD
4. Khi mẫu được cấy, tính toán kết quả sử dụng phương trình này và kết quả hiệu chỉnh:
Với: A = BOD hiệu chỉnh của mẫu đã cấy
B = BOD hiệu chỉnh của mẫu cấy trắng
SA = thể tích cấy trong mẫu (mẫu cũng có thể là GGA)
SB = thể tích cấy trong mẫu cấy trắng
Ví dụ: A = 290 mg/L BOD
B = 120 mg/L BOD
SA = 20 mL
SB = 110 mL
BOD mg/L = 268 mg/L
5.6. Đường cong điển hình
Đường cong điển hình cho thời gian test 10 ngày được minh họa trong Hình 4. Đường cong không hiệu chỉnh
được minh họa ở Hình 5.
1 Điển hình cho sự biến thiên của chất nền
2 Đường cong điển hình
3 Điển hình cho thời gian chậm trễ
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 21
Hình 4.Đường cong điển hình
5.7. Một số lưu ý đặc biệt
5.7.1. Pha loãng mẫu
Mẫu chưa xác định được BOD của dòng ra thường trong khoảng 0 đến 70 mg/L. Mẫu chưa xác định được BOD
của dòng vào thường từ 0 đến 700 mg/L. Khi nhu cầu oxy trong mẫu > 700 mg/L, pha loãng mẫu bằng nước cất
chất lượng cao hoặc nước khử ion.
Tính toán kết quả bao gồm cả tỉ lệ pha loãng. Ví dụ: nếu BOD của mẫu là 1000 mg/L, pha loãng mẫu tỉ lệ 1:1 với
nước cất hoặc nước khử ion. BOD được ước tính bây giờ là 500 mg/L. Sử dụng thể tích mẫu cụ thể trong bảng
cho khoảng 0 đến 700 mg/L của thí nghiệm được chọn. Nhân kết quả thiết bị đọc được cho 2. Nếu sử dụng thí
nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach thì tiếp tục thực hiện các tính toán sau đó.
5.7.2. Cấy mẫu
Một vài loại mẫu BOD không chứa đủ vi khuẩn để oxy hóa các chất hữu cơ trong mẫu. Rất nhiều nước thải công
nghiệp thuộc dạng này. Một số nhà máy xử lý nước thải còn thải ra nước khử trùng clo hoặc và phải vô trùng
nước trước khi xả thải. Thí nghiệm BOD không thể thực hiện nếu vắng mặt sự tồn tại của vi khuẩn. Để test mẫu,
ta cấy vào mẫu 1 lượng đã biết nguồn gốc có chứa một lượng vi khuẩn.
Nhà máy xử lý nước thải sinh hoạt cố định thải ra hoặc nước thải xử lý sơ cấp là những nguồn phù hợp cho việc
cấy mẫu. Nước xáo trộn hoặc không diệt khuẩn ở đầu ra cũng có thể dùng để cấy, nhưng nó cũng chứa chất ức
chế quá trình nitrat hóa. Nguồn chất cấy thương mại đôi khi cũng thích hợp. Để chuẩn bị cấy mẫu, xem hướng
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 22
dẫn của nhà sản xuất.
5.7.3. Nhiệt độ mẫu
SMEWW, ấn bản thứ 21, phương pháp 5210 D đề nghị nhiệt độ trong tủ ủ vào khoảng 20 ± 10C (68
0F) cho thí
nghiệm BOD. Đặt thiết bị BODTrak II vào tủ ủ khi đã chỉnh nhiệt độ 20 ± 10C. Hach có tủ ủ BOD phù hợp để đặt
hàng (Phần 8.1). Làm ấm hoặc nguội mẫu đến 20 ± 10C.
Lưu ý: Thiết bị sẽ không hoạt động ở nhiệt độ khác 200C.
5.7.4. Các chất gây độc
Mẫu có nguồn gốc công nghiệp và khử trùng bằng clo thường chứa vật chất gây độc nên cần lưu ý đặc biệt khi
chạy test BOD. Các chất gây độc trong mẫu sẽ làm giảm giá trị BOD. Pha loãng mẫu để giảm chất gây độc và hệ
quả của nó. Tham khảo SMEWW, ấn bản thứ 21, phương pháp 5210 D.
5.7.5. Chlorine
Bất cứ chlorine nào trong mẫu cũng được ưu tiên loại bỏ trước khi test. Giữ mẫu ở nhiệt độ phòng trong khoảng
1 đến 2 giờ trước khi test để hòa tan bớt nồng độ chlorine. Nếu sau 2 giờ mà nồng độ chlorine vẫn còn hoặc
nồng độ chlorine quá cao, thêm sodium thiosulfate để loại bỏ chlorine:
1. Trong bình erlen 250 mL, thêm 100 mL mẫu
2. Thêm 10 mL của 100 g/L môi trường potassium iodide và 10 mL của 0.02 N môi trường tiêu chuẩn
sulfuric acid vào erlen
3. Thêm 3 giọt chỉ thị hồ tinh bột và khuấy trộn
4. Chuẩn độ từ màu xanh đậm thành không màu với 0.025 N môi trường tiêu chuẩn sodium thiosulfate
5. Tính toán lượng sodium thiosulfate cần để dechlorine trong mẫu còn lại:
Sodium thiosulfate (mL) = [(mL lượng đã dùng) x (mL mẫu cần dechlorine)] / 100
6. Thêm lượng cần thiết của 0.025 N môi trường tiêu chuẩn sodium thiosulfate vào mẫu và hòa trộn hoàn
toàn. Sau 10 đến 20 phút, thực hiện BOD test.
5.7.6. Ảnh hưởng pH
Kết quả BOD test thấp khi pH của mẫu vượt ngoài khoảng 6 đến 8. Giữ pH này để tái tạo điều kiện mẫu ban đầu
hoặc điều chỉnh pH về trung tính (pH = 7). Sử dụng 1.0 N (hoặc ít hơn) sulfuric acid để trung hòa mẫu có tính
kiềm. Sử dụng 1.0 N (hoặc ít hơn) sodium hydroxide để trung hòa mẫu có tính acid. Khi mẫu đã được điều chỉnh
pH thì chúng cũng nên được cấy.
5.7.7. Sự quá bão hòa
Cân bằng mẫu lạnh quá bão hòa (chứa trên 9 mg/L oxy hòa tan ở 200C) thành bão hòa bằng các bước:
1. Làm nóng hoặc nguội nhiệt độ mẫu xấp xỉ 200C
2. Đổ đầy mẫu vào nửa chai mẫu
3. Lắc trong 2 phút hoặc thông gió bằng khí nén đã được lọc trong 2 giờ
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 23
Phần 6 BẢO TRÌ DANGER
Chỉ những cá nhân có đủ điều kiện mới nên hướng dẫn nhiệm vụ được mô tả trong mục này của Hướng
dẫn sử dụng
6.1. Làm sạch thiết bị BODTrak II
Làm sạch lượng đổ tràn trên thiết bị BODTrakTM
II bằng vải mềm thấm nước khử ion và nước cất.
6.1.1. Chai chứa mẫu
Sau mỗi lần thí nghiệm, đổ bỏ mẫu và rửa chai nhiều lần bằng nước nóng. Dùng cọ, nước nóng, và xà phòng để
loại bỏ cặn bám. Cặn bám có thể làm tăng giá trị BOD. Rửa chai nhiều lần bằng nước máy, và cuối cùng rửa lại
bằng nước cất hoặc nước khử ion nhằm loại bỏ hết vết bẩn.
6.1.2. Thanh cá từ và bấc bịt kín chai
Rửa sạch thanh cá từ bằng nước nóng và xà phòng. Dùng cọ để rửa hết cặn lắng. Rửa bằng nước máy và cuối
cùng rửa bằng nước cất hoặc nước khử ion nhằm loại bỏ hết vết bẩn. Cẩn thận khi làm thoáng và cọ rửa bấc bịt
kín chai bằng nước. Úp ngược để ráo.
6.1.3. Hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu
Hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu ngăn việc trượt chai và để quản lý hệ thống ống dẫn trong quá trình bảo quản.
Để bảo quản, đặt ống vào miệng hở trong hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu. Quấn ống ngược chiều kim đồng hồ
và bảo vệ nắp chai đặt phía trong hàng rào.
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 24
Phần 7 XỬ LÝ SỰ CỐ Đường cong BOD không bình thường trong 10 ngày test được minh họa trong Hình 5. Tham khảo đường biến
thiên thông thường ở hình 4.
Hình 5.Đường cong BOD không bình thường
1 Nhu cầu oxy cao
2 Nitrat hóa
3 Sự chậm trễ thời gian quá mức
4 Nhiệt độ mẫu ban đầu thấp hơn 200C hoặc quá bão hòa với oxy
5 Sự rò rỉ từ các chai
7.1. Nhu cầu oxy cao
Khi mẫu vượt quá khoảng cho phép (ví dụ: BOD > 350 mg/L khi lấy 160 mL mẫu) thì kết quả đồ thị sẽ được vẽ
ra như Đường cong 1 (Hình 5). Pha loãng mẫu (Phần 5.7) hoặc sử dụng khoảng BOD cao hơn và 1 thể tích
mẫu khác nhau (Bảng 4, Bảng 5, Bảng 6)
Khi khoảng BOD của mẫu không được biết thì:
Sử dụng kết quả từ test COD (Nhu cầu oxy hóa học). Giá trị BOD ước lượng có thể thu được bằng cách
nhân giá trị COD với 0.68
Sử dụng kết quả từ hàng loạt test BOD sử dụng lượng mẫu như nhau với thể tích khác nhau
Hoặc dùng tỉ lệ pha loãng để chọn khoảng BOD thích hợp
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 25
Ví dụ như, lượng thải ra nằm trong khoảng 0-70 mg/L trong khi lượng thu vào nằm trong khoảng 0-700 mg/L.
Lúc này BOD của mẫu > 700 mg/L, chuẩn bị pha loãng mẫu (Phần 5.7)
7.2. Sự nitrat hóa
Điều kiện chỉ ra trong Đường cong 2 là một ví dụ cho sự nitrat hóa (Hình 5). Sự chênh lệch so với đường cong
điển hình (được thể hiện bằng các đường đứt nét) rõ ràng nhận thấy nhờ vệt lõm càng sâu ở thời điểm gần kết
thúc việc test.
Oxy hóa sinh học nitơ hữu cơ xuất hiện sau 5 ngày đối với chất thải sinh hoạt điển hình. Vi khuẩn tiêu thụ nitơ
phát triển chậm hơn những loại vi khuẩn khác.
Tuy nhiên, một số mẫu chứa nồng độ cao vi khuẩn tiêu thụ nitơ và kết quả nitrat hóa có thể xuất hiện sớm hơn.
Kiểm soát vấn đề nitrat hóa bằng Chất ức chế Nitrat hóa của Hach. Pha bột chất ức chế vào 1 chai chứa mẫu
rỗng rồi sau đó thêm mẫu vào. Với phiễu pha của Hach, pha 6 lần (xấp xỉ 0.48 g) vào chai chứa mẫu rỗng.Xem
thêm các bộ phận và phụ kiện thay thế (Phần 8)
7.3. Sự chậm trễ thời gian quá mức
Đường cong 3 (Hình 5) chỉ ra việc test không thể bắt đầu với đủ lượng vi khuẩn cần thiết trong suốt giai đoạn ủ.
Để thực hiện việc test khi mẫu không đủ lượng vi khuẩn thì phải cấy mẫu.
Sự thích nghi của vi khuẩn cũng là nguyên nhân gây nên Đường cong 3. Điều này thỉnh thoảng xuất hiện ở mẫu
chuẩn và mẫu đã cấy. Thêm mẫu cấy hoặc chọn nguồn cấy khác.
7.4. Nhiệt độ mẫu
Kết quả âm ban đầu của Đường cong 4 (Hình 5) chỉ thị cho biết nhiệt độ mẫu ban đầu thấp hơn 20 ± 10C. Mẫu
quá bão hóa oxy cũng sẽ xuất hiện dạng đường cong này (Phần 5.7.3 và 5.7.7)
7.5. Sự rò rỉ từ các chai
Đường cong 5 (Hình 5) chỉ ra sự rò rỉ của chai. Sự rò rỉ của chai cũng có thể không ảnh hưởng gì đến hệ thống.
Nếu có ảnh hưởng xuất hiện, kiểm tra lại bấc bịt kín chai và phễu chai xem có nhiễm bẩn hay hư hỏng gì không.
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 26
Phần 8 BỘ PHẬN THAY THẾ VÀ PHỤ KIỆN
8.1. Bộ phận thay thế
Mô tả Số lượng Mã hàng
Thiết bị BODTrakTM
II, 115/230 VAC 1 2952400
Chai BODTrak II màu hổ phách dùng để chứa mẫu (6x) 1 714421
Dây nguồn, 18/3 SVT 7.5’, 10A – 125 cho Bắc Mỹ sử dụng 115
VAC
1 2959200
Dây nguồn, 8’, và đầu cắm tiêu chuẩn Châu Âu cho 230 VAC 1 2959100
Bộ nguồn 1 2952500
Cáp máy tính để chuyển dữ liệu cho PC 1 2959300
Bấc bịt kín chai 1 2959500
Thìa múc hóa chất 1 1225700
Thanh khuấy từ BODTrak II 1 2959400
8.2. Thuốc thử
Mô tả Số lượng Mã hàng
Bột đệm dinh dưỡng cho BOD theo phương pháp hô hấp 1 2962266
Viên nén potassium hydroxide 1 31425
8.3. Thuốc thử tùy chọn
Mô tả Số lượng Mã hàng
Chất ức chế sự nitrat hóa, 35 g 1 253335
Phễu pha dùng cho chai 35 g (sử dụng với chất ức chế 35 g) 1 45901
Ống tiêm cấy mẫu (50x) 1 2918700
Dung dịch chuẩn potassium iodide, 100 g/L, 500 mL 1 1228949
Dung dịch chuẩn sodium hydroxide, 1.0 N, 900 mL 1 104553
Dung dịch chuẩn sodium thiosulfate, 0.025 N, 1000 mL 1 35253
Dung dịch chỉ thị hồ tinh bột, ống nhỏ giọt, 100 mL MDB 1 34932
Sulfuric acid, ACS, 500 mL 1 97949
Sulfuric acid, Dung dịch chuẩn 0.02 N, 1000 mL 1 20353
Sulfuric acid, Dung dịch chuẩn 1.0 N, 1000 mL 1 127053
Ống tiêm thể tích tiêu chuẩn cho BOD, 3000 mg/L cho việc đo áp,
10 mL/1 lần tiêm, tiêm 16 lần
1 1486610
8.4. Phụ kiện
Mô tả Số lượng Mã hàng
Dụng cụ bẻ ống ampule 1 2196800
Chai, chổi cọ rửa, 500 mL 1 62011
Chai, polyethylene, có đầu nối, 4L 1 1486817
Chổi cọ, ống đong, size 2 1 68700
Buret van khóa thẳng, đầu nối Teflon, 25 mL 1 1405940
Thanh kẹp, buret, double 1 32800
Ống đong 10 mL 1 50838
Ống đong 25 mL 1 50840
Ống đong 50 mL 1 50841
Ống đong 100 mL 1 50842
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 27
Ống đong 250 mL 1 50846
Ống đong 500 mL 1 58049
Ống đong 1000 mL 1 50853
Bình định mức, erlen 1 50546
Tủ ủ BOD, Model 205, 110 V 1 2616200
Tủ ủ BOD, Model 205, 220/240 mL 1 2616202
Pipet Tensette® 0.1 đến 1.0 mL 1 1970001
Pipet Tensette, 1 đến 10 mL 1 1970010
Pipet tips, 0.1 đến 1.0 mL (50x) 1 2185696
Pipet tips, 0,1 đến 1.0 mL (1000x) 1 2185628
Pipet tips, 1 đến 10 mL (50x) 1 2199796
Pipet tips, 1 đến 10 mL (250x) 1 2199725
Pipet filler, 3 valve 1 1218900
Pipet, serological, thủy tinh, 10 mL 1 53238
Máy in, Citizen PD-24 và cáp 1 2960100
Phương pháp Tiêu chuẩn cho Kiểm nghiệm nước và nước thải 1 2270800
Giá đỡ buret 1 32900
Nhiệt kế thủy ngân, -20 đến 1100C 1 56601
Nhiệt kế phi thủy ngân, -20 đến 1100C 1 2635702
Water Still, 120V 1 2615900
Water Still, 220V 1 2615902
Thiết bị lọc nước tinh khiết, Millipore Direct –Q 3 1 2512100
Gói lọc DQ3 1 2512201