27
Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 1 DOC022.53.90072 BODTrak™ II TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG Ấn bản lần 2, 02/2010 © Hach Company, 2008, 2010

Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 1

DOC022.53.90072

BODTrak™ II

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG

Ấn bản lần 2, 02/2010

© Hach Company, 2008, 2010

Page 2: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 2

MỤC LỤC Mục lục…………………………………………………………………………………..2

Chứng nhận…………………………………………………………………………….3

Phần 1 THÔNG SỐ KỸ THUẬT………………………………………………………4

Phần 2 THÔNG TIN CHUNG………………………………………………………….5 2.1. Thông tin an toàn ............................................................................................................................................. 6

2.1.1. Sử dụng thông tin nguy hại ..................................................................................................................... 6

2.1.2. Biển báo đề phòng .................................................................................................................................... 6

2.2. Lý thuyết vận hành ........................................................................................................................................... 6

2.2.1. Oxy chuyển sang mẫu .............................................................................................................................. 7

2.2.2. Chức năng cảm biến chênh lệch áp suất ............................................................................................... 7

2.2.3. Loại bỏ khí CO2 sinh ra ............................................................................................................................. 7

Phần 3 SỰ VẬN HÀNH………………………………………………………………..7 3.1. Tháo dỡ hàng .................................................................................................................................................... 8

3.2. Cấp nguồn điện ................................................................................................................................................ 8

Phần 4 HOẠT ĐỘNG…………………………………………………………………..8 4.1. Chức năng phím ............................................................................................................................................... 9

4.1.1. Các phím lựa chọn kênh ........................................................................................................................... 9

4.1.2. Các phím mũi tên ....................................................................................................................................... 9

4.1.3. Phím ON (Bật) .......................................................................................................................................... 10

4.1.4. Phím OFF (Tắt) ......................................................................................................................................... 10

4.2. Kết nối các bình chứa mẫu ........................................................................................................................... 10

4.3. Cài đặt đồng hồ .............................................................................................................................................. 10

4.4. Cổng giao tiếp RS232..................................................................................................................................... 10

4.5. Tải và in kết quả thí nghiệm .......................................................................................................................... 10

4.5.1. Nhập dữ liệu ............................................................................................................................................. 11

4.5.2. Định dạng dữ liệu .................................................................................................................................... 11

4.5.3. In kết quả thí nghiệm............................................................................................................................... 12

Phần 5 CÁC THÍ NGHIỆM BOATrak II…………………………………………….12 5.1. Thông tin chung ............................................................................................................................................. 13

5.2. Thí nghiệm đơn giản ...................................................................................................................................... 13

5.3. Thí nghiệm Hach GGA (glucose/glutamic acid) .......................................................................................... 14

5.4. Thí nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach ........................................................................................ 16

5.5. Các bước hoàn chỉnh cho tất cả thí nghiệm ............................................................................................... 17

5.5.1. Xác định kết quả ...................................................................................................................................... 19

5.5.1.1. Kết quả mẫu đơn giản ...................................................................................................................... 19

5.5.1.2. Kết quả Hach GGA (glucose/glutamic acid) .................................................................................. 19

5.5.1.3. Kết quả Phương pháp Tiêu chuẩn Hach ........................................................................................ 20

5.6. Đường cong điển hình ................................................................................................................................... 20

5.7. Một số lưu ý đặc biệt...................................................................................................................................... 21

5.7.1. Pha loãng mẫu ......................................................................................................................................... 21

5.7.2. Cấy mẫu .................................................................................................................................................... 21

5.7.3. Nhiệt độ mẫu ............................................................................................................................................ 22

5.7.4. Vật chất gây độc ...................................................................................................................................... 22

5.7.5. Chlorine .................................................................................................................................................... 22

5.7.6. Ảnh hưởng pH ......................................................................................................................................... 22

5.7.7. Sự quá bão hòa ....................................................................................................................................... 22

Phần 6 BẢO TRÌ………………………………………………………………………22 6.1. Làm sạch thiết bị BODTrak II ........................................................................................................................ 23

6.1.1. Chai chứa mẫu ......................................................................................................................................... 23

6.1.2. Thanh khuấy từ và bấc bịt kín chai ....................................................................................................... 23

Page 3: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 3

6.1.3. Hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu ............................................................................................................ 23

Phần 7 XỬ LÝ SỰ CỐ………………………………………………………………..23 7.1. Nhu cầu oxy cao ............................................................................................................................................. 24

7.2. Sự nitrat hóa ................................................................................................................................................... 25

7.3. Sự chậm trễ thời gian quá mức .................................................................................................................... 25

7.4. Nhiệt độ mẫu ................................................................................................................................................... 25

7.5. Sự rò rỉ từ các chai......................................................................................................................................... 25

Phần 8 BỘ PHẬN THAY THẾ VÀ PHỤ KIỆN……………………………………..25 8.1. Bộ phận thay thế ............................................................................................................................................ 26

8.2. Thuốc thử ........................................................................................................................................................ 26

8.3. Thuốc thử tùy chọn ........................................................................................................................................ 26

8.4. Phụ kiện ........................................................................................................................................................... 26

Page 4: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 4

Phần I THÔNG SỐ KỸ THUẬT Thông số kỹ thuật kỹ thuật có thể được thay đổi mà không báo trước

Bảng 1.Thông số kỹ thuật

Thông tin chung

Thang đo có thể lựa chọn, 0-35, 0-70, 0-350, và 0-700 mg/L

Kích thước 28.9 x 26 x 9.8 cm (11 3/8 x 10 1/4 x 3 7/8 inches)

Nguồn điện ngoài đầu vào – 110/240 VAC, 50/60 Hz, đầu ra – 24 V, UL CSA, và TUV chứng

nhận

Dung tích sáu chai 492-mL

Khối lượng vận chuyển 4 kg (8.8 lb)

Nhiệt độ vận hành 20°C (68°F)

Nhiệt độ bảo quản dưới 40°C (104°F)

Thông số hoạt động

Độ chính xác

Thực hiện với dung dịch chuẩn có chứa 150mg/L glucose và glutamic axit

(GGA), sử dụng thiết bị BODtrak II để phân tích cho 44 mẫu thu được giá trị

trung bình là 235mg/L BOD với 95% độ tin cậy trong khoảng phân phối

11mg/L hoặc trong khoảng từ 224 đến 246 mg/L

Độ trôi < 3 mg/L BOD5

Độ phân giải 1mg/L BOD

Bảng 2.Chứng nhận

Chứng nhận

Hãng Hach chứng nhận thiết bị này đã được kiểm tra toàn bộ, được xem xét và cho thấy các thông số kỹ thuật

đạt yêu cầu khi được xuất xưởng.

Nhãn hiệu BODTrak II đã được thí nghiệm và được chứng nhận theo các tiêu chuẩn thiết bị đo đạc liệt kê sau

đây:

FCC Part 15, Sub-Part B, Class A Limits: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi Intellistor, chứng nhận đạt yêu cầu

bởi Hach

Canadian Interference-Causing Equipment Regulation, ICES-003, Class A: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi

Intellistor, chứng nhận đạt yêu cầu bởi Hach

EN 55011/CISPR 11(EMI) “B” Limits per 89/336/EEC EMC: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi Intellistor, chứng

nhận đạt yêu cầu bởi Hach

EN 50082-1 (Immunity) per 89/336/EEC EMC: hỗ trợ thí nghiệm ghi nhận bởi Intellistor, chứng nhận đạt yêu

cầu bởi Hach. Các tiêu chuẩn gồm

IEC 801-2 và EN 61000-4-2 (ESD)

IEC 801-3 và EN V50140 (RF & EM Field)

IEC 801-4 và EN 61000-4-4 (Fast Transient)

EN 61000-4-5 (Surge)

Thời gian bảo hành: Mỹ là 1 năm, Châu Âu là 2 năm

Sự nhiễu tần số sóng radio

“Thiết bị số này không vượt Class A Limits đối với sự phát sóng radio từ các thiết bị số nằm ngoài điều luật về

Nhiễu Radio của Cơ quan Viễn Thông Canada quy định”

Thiết bị này đáp ứng Part 15 của FCC Rules. Sự vận hành tùy thuộc vào hai điều kiện sau:

(1) Thiết bị này có thể không gây nhiễu có tính nguy hại, và (2) thiết bị này phải được chấp nhận bất cứ sự gây

Page 5: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 5

nhiễu nhận được bao gồm cả sự nhiễu gây ra từ thao tác không mong muốn.

CẢNH BÁO Thay thế hay sửa đổi bộ phận nào của thiết bị cũng đều không được xác nhận bởi bên chịu

trách nhiệm, có thể làm mất quyền được bảo hành của người sử dụng thiết bị.

Chú ý: Thiết bị đã được kiểm tra và cho thấy hoàn toàn đáp ứng với giới hạn Class A cho thiết bị số, theo đúng

quy định tại Part 15 của FCC. Những giới hạn được thiết kế để có lý do bảo vệ chống lại việc làm nhiễu gây nguy

hại khi thiết bị được vận hành trong môi trường thương mại. Thiết bị này tạo ra, sử dụng và có thể phát ra năng

lượng tần số radio và nếu không cài đặt và được sử dụng hợp lý theo hướng dẫn, có thể gây ra nhiễu truyền

sóng radio. Việc vận hành thiết bị này trong khu vực dân cư có thể gây nhiễu, trong trường hợp này người sử

dụng cần biết rõ nguồn gây nhiễu để tự điều chỉnh. Dây cáp có bọc bảo vệ bên ngoài phải được dùng với thiết bị

này để đáp ứng với những hạn chế theo Class A FCC. Vì thiết bị hoạt động và tạo ra năng lượng sóng radio nên

có thể làm nhiễu sóng truyền hình. Nếu xảy ra điều này, người sử dụng nên thực hiện các bước cần thiết để điều

chỉnh lại sự nhiễu. Các kĩ thuật sau đây có thể làm giảm vấn đề nhiễu sóng có thể áp dụng dễ dàng.

•Ngắt nguồn khỏi BODTrak

II để kiểm định thiết bị có phải là nguồn gây nhiễu không.

•Nếu BODTrak II được cắm vào cùng đầu ra với thiết bị đang gây nhiễu, thử với đầu cắm khác.

•Chuyển BODTrak II ra xa thiết bị bị nhận tín hiệu nhiễu.

•Định lại vị trí cho ăng-ten nhận sóng của thiết bị nhận tín hiệu nhiễu.

•Thử kết hợp các cách ở trên.

Page 6: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 6

Phần 2 THÔNG TIN CHUNG

2.1. Thông tin an toàn

Vui lòng đọc toàn bộ phần hướng dẫn này trước khi tháo dỡ thiết bị ra khỏi thùng, cài đặt hay vận hành thiết bị.

Chú ý đặc biệt tới tất cả phần nhắc nhở nguy hiểm, cảnh báo và các tình trạng cần lưu ý. Những thao tác sai có

thể dẫn đến hư hại máy và nguy hiểm cho người vận hành.

Đảm bảo các phần bảo vệ cấp kèm theo thiết bị không bị hư hỏng, không được sử dụng hay cài đặt thiết bị theo

cách không được nêu trong tài liệu này.

2.1.1. Sử dụng thông tin nguy hại

DANGER

Chỉ thị tình trạng nguy cơ tiềm ẩn hay nguy hại tức thì mà nếu không tránh được thì sẽ gây thương vong hoặc

thương tích nghiêm trọng.

WARNING

Chỉ thị tình trạng nguy cơ tiềm ẩn có thể gây thương vong hay thương tật nghiêm trọng hoặc làm hư hại máy.

CAUTION

Chỉ thị tình trạng nguy cơ gây hại tiềm ẩn mà có thể gây thương tích nhẹ hoặc trung bình.

Important note

Chỉ thị tình huống không thể tránh khỏi, có thể gây thiệt hại cho thiết bị. Thông tin này yêu cầu được nhấn mạnh

quan trọng.

Note

Thông tin bổ sung cho tài liệu hướng dẫn chính

2.1.2. Nhãn cảnh báo

Đọc tất cả các biển báo và thông tin đi kèm của thiết bị. Thương tích cá nhân hoặc thiệt hại cho thiết bị có thể

xảy xa nếu không đọc kỹ hướng dẫn. Một biểu tượng xuất hiện trên thiết bị sẽ bao gồm mối nguy hiểm và lời

cảnh báo được ghi trong tài liệu hướng dẫn sử dụng.

Nếu biểu tượng này xuất hiện trên thiết bị, hãy tham khảo tài liệu hướng dẫn sử dụng về

thông tin hoạt động và an toàn của thiết bị

Thiết bị điện tử có đánh dấu biểu tượng này có thể không được phát thải vào hệ thống rác

thải công cộng ở Châu Âu sau 12/08/2005. Tuân theo quy định quốc gia và địa phương của

Châu Âu (Chỉ thị EU 2002/96/EC), những người sử dụng thiết bị điện tử ở Châu Âu phải thu

hồi thiết bị cũ hoặc hết sử dụng cho nhà sản xuất

Lưu ý: nhằm mục đích thu hồi để tái chế, hãy liên hệ với nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp

thiết bị để được hướng dẫn làm thế nào để thu hồi thiết bị hết sử dụng. Phụ kiện đi kèm

được xử lý riêng.

2.2. Nguyên lý vận hành

Nhu cầu oxy sinh hóa (BOD) là thí nghiệm được thực hiện ở 20°C (68°F) trong môi trường được kiểm soát. Thời

gian thí nghiệm có thể là 5 ngày, 7 ngày hoặc lên đến 90 ngày tùy thuộc vào sự phân tích hay quy trình dự thảo.

Thí nghiệm tiến hành đo lượng oxy được tiêu thụ bởi sinh vật có thể oxy hóa chất hữu cơ trong mẫu nước. Thí

Page 7: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 7

nghiệm dùng để đo tải lượng thải tại nhà máy xử lý nước thải và để đánh giá hiệu suất xử lý của nhà máy.

Kết quả thí nghiệm BOD giúp xác định lượng oxy bị lấy đi. Điều này cho phép người vận hành ước lượng hiệu

suất hoạt động và xác định quy trình xử lý thích hợp.

Ưu điểm khi sử dụng phương pháp BODTrak

TM II so với phương pháp pha loãng là:

Giảm thiểu thời gian chuẩn bị mẫu.

Giảm tổng thời gian thực hiện thí nghiệm (chuẩn độ và pha loãng đều không cần làm).

Phương pháp BODTrak II cho kết quả so sánh với phương pháp pha loãng (BOD5) trong 2 tới 3 ngày

Việc hiệu chỉnh và đo nồng độ oxy hòa tan là không cần thiết

BODTrak II test dễ theo dõi.

Mẫu được khuấy ổn định và duy trì dưới điều kiện như tự nhiên. BODTrak II có chừa khoảng trống trong

chai 21% oxy phía trên mẫu nước. Khuấy liên tục bổ sung oxy hòa tan vào mẫu. Giúp kết quả BODTrak

II tương tự với quá trình xảy ra trong tự nhiên. Phương pháp pha loãng không cung cấp oxy bổ sung cho

mẫu, do đó có thể phần trăm oxy sụt giảm cao hơn, thỉnh thoảng đến 89%.

Tốc độ BOD có thể được quan sát bất cứ lúc nào mà không đụng đến mẫu bởi vì thiết bị hiển thị kết quả

BOD liên tục. Áp suất thay đổi trong hệ thống kín BODTrak II được hiển thị dạng đồ thị theo đơn vị mg/L

trên màn hình LCD. Hệ thống cung cấp 360 điểm dữ liệu theo thời gian thí nghiệm được chọn (5.25, 7,

hay 10.5 ngày).

Chú ý: Bạn có thể tự chỉnh ngừng thí nghiệm sau 5 hay 10 ngày, hoặc kéo lùi (dùng phím mũi tên) đến thời điểm

5 hay 10 ngày trên màn hình để biết giá trị BOD sau cùng. Nếu tải xuống, bạn cũng có thể bỏ đi các điểm số liệu

cuối cùng để lấy chính xác tại 5 hay 10 ngày (ví dụ, bỏ đi 23 điểm khi thời gian thí nghiệm là 5.25 ngày)

Phương pháp BODTrak II loại bỏ liên tục cacbon dioxide (CO2) sinh ra từ hệ thống để áp suất thay đổi

được khảo sát tỉ lệ với lượng oxy được sử dụng.

Bọt khí sinh ra do khử khí có thể gây sai số khi mẫu được làm ấm đúng nhiệt độ thí nghiệm. BODTrak II

bù trừ sự xuất hiện này bằng cách chỉ khởi động sau khi nhiệt độ đạt tới trạng thái cân bằng.

2.2.1. Oxy chuyển sang mẫu

Mẫu nước cần đo được cho vào mỗi chai trong tổng cộng sáu chai chứa mẫu màu hổ phách. Các chai này được

đặt trên thiết bị và nối nắp đậy miệng chai với ống dẫn tới cảm biến áp suất của thiết bị. Vi khuẩn có trong mẫu

sử dụng oxy (O2) để oxy hóa chất hữu cơ trong chai chứa mẫu. Phần khí bên trên mẫu chứa 21% oxy và bị giảm

đi do vi khuẩn sử dụng. Trong thời gian test, cá từ quay liên tục trong mỗi chai. Việc khuấy giúp chuyển oxy từ

không khí vào mẫu và giúp mô phỏng giống điều kiện tự nhiên.

2.2.2. Chức năng cảm biến chênh lệch áp suất

BODTrak II được niêm kín để ngăn chặn áp suất khí quyển bên ngoài làm ảnh hưởng đến kết quả đo BOD. Cảm

biến áp suất quan trắc áp suất khí bên trong chai và khi áp suất sụt giảm, phần áp suất thay đổi được tính toán

để chuyển đổi thành mg/L BOD.

2.2.3. Loại bỏ khí CO2 sinh ra

Carbon dioxide (CO2) được sinh ra khi vi sinh vật oxy hóa chất hữu cơ trong mẫu. Khí CO2 phải được loại bỏ từ

hệ thống để sự thay đổi áp suất tỉ lệ thuận với lượng oxy được sử dụng. Các tinh thể Lithium

hydroxide/potassium hydroxide đặt trong cốc bịt kín ở mỗi chai trước khi thực hiện thí nghiệm để lấy đi carbon

dioxide.

Không dùng bất kì hợp chất nào khác để thay cho lithium hydroxide/potassium hydroxide. Các chất khác có thể

hấp thụ độ ẩm hay hấp thụ CO2 kém hơn trong quá trình thí nghiệm.

Page 8: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 8

Phần 3 SỰ VẬN HÀNH

Hãy đọc toàn bộ phần hướng dẫn này trước khi tháo hàng, cài đặt hay vận hành BODTrak II. Đọc tất cả nhãn

hay giấy tờ được đi kèm thiết bị và chú ý các thông tin cần nhấn mạnh đặc biệt khi được dán nhãn CHÚ Ý (ghi

chú) và WARNING (cảnh báo)

Hach chứng nhận thiết bị này đã được kiểm tra toàn bộ, được xem xét và cho thấy các thông số kỹ thuật đạt yêu

cầu khi được xuất xưởng.

3.1. Tháo dỡ hàng

Khi lấy BODTrak II và các phụ kiện từ thùng chứa hàng, kiểm kê từng món hàng xem có bị hư hỏng trong quá

trình vận chuyển hay không. Thùng chứa BODTrak II sẽ bao gồm các phần sau:

Thiết bị BODTrakTM

II

Dây nối nguồn 115 Vac được UL/CSA chứng nhận với đầu cắm NEMA 5 – 15P

Dây nối hợp với nguồn 230 VAC với đầu cắm kiểu Châu Âu sử dụng

Nguồn cấp điện, có thể chuyển đổi 115V hay 230V

6 nút bấc bịt kín chai (seal cups)

6 bình đựng mẫu BODTrak II màu hổ phách

6 thanh cá từ BODTrak II

Thìa múc hóa chất miệng tròn (spatula scoop)

Một túi đựng các gói bột chứa dung dịch đệm dinh dưỡng (nutrient buffer solution)

Một túi đựng các viên nén potassium hydroxide (KOH)

3.2. Cấp nguồn điện

Đầu cắm cấp nguồn AC đến đầu tiếp nối chuẩn IEC (xem hình)

Hình 1 Kết nối ngoài

1. Công tắc nguồn 3, Đầu nối RS232

2. Đầu tiếp nối chuẩn IEC

Page 9: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 9

Phần 4 HOẠT ĐỘNG

4.1. Chức năng phím

Các phím điều khiển của BODTrak II được minh họa trong hình 2:

Hình 2 Các phím điều khiển

1. Màn hình 4. Phím Bật/Tắt (ON/OFF) 1

2. Các phím chọn kênh 5. Chỉ thị khởi động

3. Các phím mũi tên 1 Phím này khởi động và dừng test chứ không phải khởi động hoặc ngừng hoạt động của thiết bị.

4.1.1. Các phím lựa chọn kênh

Dữ liệu cho bất kì sáu chai có thể được hiển thị bằng cách nhấn chọn theo thứ tự của chai đó. Phím chọn kênh

được đánh số từ 1 đến 6 và nằm ở bên phải màn hình hiển thị.

Các phím lựa chọn kênh cũng được sử dụng để cài đặt menu lựa chọn thông số cần chỉnh sửa.

Bảng.Các phím lựa chọn kênh và cài đặt thông số

Kênh Thông số

1 Năm (0 - 99)

2 Tháng (1 – 12)

3 Ngày (1 – 31)

4 Giờ (0 – 24)

5 Phút (0 – 59)

6 Thời gian test (5, 7, hoặc 10 ngày)

4.1.2. Các phím mũi tên

Màn hình hiển thị đồ thị giá trị BOD trên trục thẳng đứng và thời gian trên trục nằm ngang. Trong thời gian vận

hành, màn hình hiển thị ngày tháng bắt đầu test, tình trạng thực hiện và số kênh. Nhấn phím di chuyển sang trái

và sang phải để di chuyển con trỏ dọc theo đường BOD nhằm xem tọa độ (thời gian, BOD) của điểm dữ liệu

được chọn.

Khoảng thời gian và giá trị BOD của điểm được chọn hiện ra phía dưới bên phải của màn hình. Con trỏ được tự

động định vị trí tại điểm dữ liệu gần nhất trong kênh hiển thị.

Bấm và giữ 2 phím mũi tên cùng một lúc sẽ hiện ra menu cài đặt thiết bị. Hai phím mũi tên cũng được dùng để

Page 10: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 10

thay đổi thời gian, ngày tháng, khoảng test và thời gian test.

4.1.3. Phím ON (Bật)

Để truy cập vào menu chọn khoảng thì nhần phím ON trên màn hình hiển thị kênh. Sau đó nhấn và giữ nút ON

để bắt đầu test ở kênh được chọn.

4.1.4. Phím OFF (Tắt)

Khi test đang ở chức năng TRÌ HOÃN (DELAY) hoặc ĐANG CHẠY (RUN), nhấn và giữ nút OFF để kết thúc

test. Thiết bị sẽ hiển thị KẾT THÚC (END). Phím OFF cũng được dùng để thoát khỏi menu cài đặt thiết bị và

menu chọn khoảng test. Bất kỳ thay đổi nào trước khi thoát đều sẽ được lưu lại.

4.2. Kết nối các bình chứa mẫu

Mỗi vị trí hoặc kênh của bình chứa mẫu có 1 ống dẫn thích hợp được đánh số với vỏ nhựa. Vị trí các bình chứa

mẫu được đánh số từ 1 đến 6 với phím 1 nằm ở phía góc trái phía sau của khung gầm. Sử dụng các phím lựa

chọn kênh như 1 chỉ dẫn.

4.3. Cài đặt đồng hồ

Tất cả các kênh được hiển thị là END hoặc CLEAR trước khi đồng hồ được cài đặt. Để điều chỉnh ngày tháng

hay thời gian thí nghiệm, nhấn và giữ đồng thời 2 phím mũi tên đến khi menu cài đặt thiết bị xuất hiện. Chọn

thông số đồng hồ cần điều chỉnh bằng cách nhấn các phím chọn kênh thích hợp (bảng ở trang 8, mục 4.1.1). Sử

dụng các phím mũi tên để chỉnh sửa thông số đã chọn. Lặp lại quy trình cho mỗi tham số phải điều chỉnh. Khi đã

chọn xong thời gian, nhấn phím OFF để quay trở lại chế độ bình thường.

4.4. Cổng giao tiếp RS232

Tất cả cổng giao tiếp RS232 làm việc thông qua cổng Serial I/O. Kết nối cổng giao tiếp 9-pin của cáp máy tính

với cổng Serial I/O trên thiết bị. Nối đầu ngược lại của cáp với cổng Serial I/O của máy tính (Com 1 hoặc Com 2).

Thiết bị BODTrak II được trang bị tương tự như Thiết bị truyền dữ liệu (DCE – Data Communication Equipment).

BODTrak II hoạt động với 9600 baud và 8 bit, no parity và one stop bit. Máy tính hoặc máy in sẽ không nhận

được sự truyền tin hoàn chỉnh nếu thiết bị không thể nhận một cách liên tục tại 9600 baud.

Chú ý: Sử dụng dây cáp đặc biệt hoặc cáp có vỏ bọc chống nhiễu tương đương là bắt buộc để đáp ứng các yêu

cầu về Sự nhiễu sóng radio phát ra.

4.5. Tải kết quả thí nghiệm

Để chuyển kết quả phân tích vào máy tính, thực hiện theo các bước:

1. Chọn PROGRAMS, ACCESSORIES, COMMUNICATIONS, HYPERTERMINAL

2. Trong cửa sổ Connection Description, gõ tên của kết nối và chọn biểu tượng đại diện. Nhấp chọn OK.

3. Trong cửa sổ Connect To, sử dụng menu thanh rớt xuống để chọn cổng COM đã kết nối với thiết bị

BODTrak II. Nhấp OK.

4. Chọn cấu hình cho cổng COM gồm: BPS = 9600, Data Bits = 8, Parity = None, Stop Bits = 1, Flow

Control = None

5. Nhấp OK. Chỉ thị kết nối sẽ được hiển thị.

6. Chọn TRANSFER, CAPTURE TEXT

7. Trong cửa sổ Capture Text, nhấp BROWSE để chọn vị trí lưu dữ liệu cụ thể. Đặt tên cho tập tin và nhấp

SAVE.

Page 11: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 11

8. Trong cửa sổ Capture Text, nhấp START.

9. Bật BODTrak II. Nhấn phím chọn kênh cần tải dữ liệu.

10. Gõ GA trong cửa sổ HyperTerminal, và nhấn ENTER. Việc chuyển dữ liệu sẽ hoàn thành khi màn hình

ngừng nhập thêm dữ liệu mới.

11. Chọn TRANSFER, CAPTURE TEXT, STOP

12. Chọn CALL, DISCONNECT. Chỉ thị ngắt kết nối sẽ được hiển thị.

13. Để kết thúc quá trình HyperTerminal, chọn FILE, EXIT.

14. Chọn YES để lưu quá trình và toàn bộ cài đặt cho thiết bị hoặc cổng kết nối

4.5.1. Nhập dữ liệu

Để nhập dữ liệu từ tập tin text thu được:

1. Mở 1 bảng tính mới hoặc đang có. Chọn DATA, IMPORT EXTERNAL DATA, IMPORT DATA.

2. Chọn tập tin text được thu trong HyperTerminal. Nhấp IMPORT.

3. Trong Text Import Wizard, chọn Delimited là định dạng tập tin, hàng bắt đầu ở trong bảng tính. Và

Windows (ANSI) là tập tin gốc. Nhấp NEXT.

4. Chọn khoảng trắng Space và nhấp chọn Treat consecutive delimiters as one. Nhấp NEXT.

5. Chọn General trong Cột định dạng dữ liệu và sau đó nhấp FINISH.

6. Trong cửa sổ Import Data, chọn worksheet Existing. Chọn ô bắt đầu và nhấp OK. Dữ liệu sẽ xuất hiện

trong bảng tính của bạn.

7. Chọn File, Save as để lưu bảng tính

Dữ liệu bảng tính không thể được chỉnh sửa hoặc định dạng trong HyperTerminal hoặc với BODTrak II.

4.5.2. Định dạng dữ liệu

Khi sắp xếp kết quả được tải về HyperTerminal, tất cả dữ liệu test được gửi qua không ngừng. Dòng dữ liệu

không thể bị ngừng hoặc tạm ngưng.

Hình 3 chỉ ra số kênh, ngày bắt đầu, thời gian bắt đầu và định dạng của dữ liệu tải về. BOD tải về có đơn vị

mg/L. Chỉ có những điểm dữ liệu đầu tiên của tối đa 360 điểm khoảng cách cân bằng được ghi trong ví dụ này.

Kết thúc của dòng dữ liệu được ghi 1 dòng nhắn “Test Run to Completion” và ký hiệu dollar ($).

Hình 3 Dữ liệu test được tải về

BOD Log for Ch 1

Status: END

Full Scale: 700 mg/L

Tst length: 7 days

Start Date: 3/3/08

Time: 13:04

Days, Reading (mg/L)

0.00, 0

0.05, 10

0.11, 12

0.16, 12

0.22, 14

0.27, 14

0.33, 12

0.38, 8

0.44, 10

0.50, 12

0.55, 12

Page 12: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 12

0.61, 14

---

Test Run to Completion

$

Nếu giá trị BOD âm nhỏ được thấy khi bắt đầu test, hãy xem phần Xử lý sự cố.

4.5.3. In kết quả thí nghiệm

BODTrak II tương thích với máy in Citizen PD-24, loại máy có thể tùy chọn linh kiện (Phần 8). Kết nối cáp máy in

với cổng serial trên BODTrak II sử dụng adapter được cung cấp cùng với máy in. Phải chắc rằng giao diện tùy

chỉnh máy in là chính xác (Phần 4.4)

Khởi động thiết bị BODTrak II. Nhấn và giữ số kênh thích hợp trong khoảng 5 giây ở bất cứ thời điểm nào trong

quá trình test. Khi đó kết quả từ BODTrak II sẽ được chuyển sang máy in. Thiết bị sẽ gửi 1 bản copy hiển thị

biểu đồ và dòng dữ liệu đã được cắt gọn (127 điểm dữ liệu).

Page 13: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 13

Phần 5 CÁC THÍ NGHIỆM BODTrak II

5.1. Thông tin chung

Có 3 thí nghiệm BODTrak II khác nhau. Chọn thí nghiệm thỏa mãn yêu cầu ứng dụng.

Thí nghiệm đơn giản (Phần 5.2) sử dụng khi cấy mẫu, chất dinh dưỡng bên ngoài và dung dịch đệm là không

cần thiết. Phần này cũng được sử dụng khi yêu cầu về độ chính xác không quá nghiêm ngặt.

Thí nghiệm Hach GGA (glucose/glutamic acid) (Phần 5.3) được khuyến khích sử dụng cho những kiểm nghiệm

mang tính chính xác, dùng để cấy GGA. Phần này cũng được yêu cầu sử dụng khi mức độ chính xác của test là

quan trọng.

Thí nghiệm theo Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach (Phần 5.4) sử dụng khi mẫu đã được cấy, hoặc chất dinh

dưỡng bên ngoài hay thuốc thử đã được thêm vào. Sử dụng thí nghiệm này theo Phương pháp chuẩn cho Kiểm

nghiệm Nước và Nước thải (SMEWW), ấn bản thứ 21, Phương pháp hô hấp 5210 D.

Tất cả những thí nghiệm khác nhau đều thực hiện theo các bước hoàn chỉnh cho tất cả các thí nghiệm. Cũng có

thể kết hợp những thí nghiệm này trong cùng một thiết bị, nhưng ở các chai chứa mẫu khác nhau. Chỉ được

chọn 1 thời gian test nhất định.

Trước khi bắt đầu test:

Sử dụng bảng thể tích mẫu phù hợp cho từng thí nghiệm

Nếu khởi động bị ngắt khi thiết bị đang ở trạng thái DELAY, việc test sẽ ngừng và sẽ chuyển sang trạng thái

CLEAR khi khởi động trở lại. Bắt đầu việc test lại lần nữa.

Giữ nước khử ion qua đêm trong tủ ủ ở 200C. Lắc nước khử ion để bão hòa với không khí.

Bố trí mẫu cấy qua đêm trong lò ủ BOD ở nhiệt độ 200C. Cẩn thận không làm xáo trộn môi trường cấy. Hút môi

trường cấy từ trên xuống.

Pha loãng nếu mẫu có giá trị BOD > 700 mg/L (xem phần 5.7)

Ở độ cao > 5000 feet so với mặt nước biển, từ 0 đến 35 mg/L BOD sẽ giảm còn từ 0 đến 25 mg/L BOD. Việc

điều chỉnh là không cần thiết đối với thang đo khác.

Xem Mục 5.7 có các lưu ý đặc biệt cho việc cấy mẫu và tiến xử lý mẫu

Chỉ sử dụng thanh cá từ và chai chứa mẫu BODTrak II. Chúng được thiết kế đặc biệt để sử dụng cho thiết bị

BODTrak II.

5.2. Thí nghiệm đơn giản

Bộ dung cụ yêu cầu

Chai BODTrak II

Nhiệt kế

Thiết bị khuấy trộn (tùy chọn)

Ống đong

Thuốc thử yêu cầu: 1 gói bột đệm dinh dưỡng

Bảng 4.Thể tích mẫu

Khoảng BOD (mg/L) Thể tích mẫu (mL)

0 đến 35 420

0 đến 70 355

0 đến 350 160

Page 14: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 14

0 đến 700 95

1. Làm nóng hoặc làm nguội mẫu

đến khoảng 19- 210C (66 đến 70

0F)

2. Đồng nhất mẫu trong một thiết bị

khuấy trộn nếu mẫu có cặn to hoặc

chất rắn lơ lửng

3. Chọn kích thước mẫu (thể tích)

thích hợp với khoảng đo (Bảng 4).

Đo lường mẫu trong ống đong

4. Cho 1 gói bột đệm dinh dưỡng

vào ống đong

5. Chuyển dung dịch trong ống

đong sang chai BODTrak II

6. Tiếp tục các bước hoàn tất thí

nghiệm (Phần 5.5)

5.3. Thí nghiệm Hach GGA (glucose/glutamic acid)

Bộ dụng cụ yêu cầu

Chai BODTrak II

Ống đong

Pipet có vạch và pipet hút

Pipet Tensette và bóp cao su

Bình tia

Dụng cụ bẻ ống Ampule

Thuốc thử yêu cầu

Nước khử ion

Dung dịch Hach GGA

1 Gói bột đệm dinh dưỡng

Page 15: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 15

Trước khi bắt đầu test

Sử dụng ống Ampule chứa dung dịch tiêu chuẩn của Hach cho Phương pháp đo áp (3000 mg/L glucose, 3000

mg/L acid glutamic)

Lấy 150 mg/L gồm glucose và acid glutamic, nhà phân tích độc lập sử dụng 6 chai BODTrak II và test 44 mẫu,

thu được giá trị trung bình của 235 mg/L BOD với giới hạn tin cậy 95% của phân bố 11 mg/L hoặc khoảng giá trị

từ 224 đến 246 mg/L sau 5 ngày.

Luôn luôn chuẩn bị 1 mẫu cấy trắng trước khi sử dụng mẫu GGA. Sử dụng lượng mẫu cấy như nhau cho mẫu

GGA và mẫu cấy trắng.

Xem thêm Phần 5.7 có các các lưu ý đặc biệt

Chuẩn bị mẫu cấy trắng: Sử dụng Bước 1, Bước 3 đến Bước 7

Chuẩn bị mẫu: Sử dụng Bước 1 đến Bước 7

Bảng 5.Thế tích mẫu GGA

Khoảng BOD (mg/L) Thể tích GGA (mL) Thể tích cấy (mL) Thể tích cuối cùng (mL)

0 đến 350 8.0 10 đến 35 160

Lưu ý: nếu không biết khả năng cấy thì sử dụng 20 mL. Khi cần thiết thì phải điều chỉnh thể tích cấy để tạo điều

kiện thu được kết quả GGA tốt nhất. Sử dụng lượng mẫu cấy như nhau cho mẫu GGA và mẫu cấy trắng.

1. Cho xấp xỉ 30 mL nước khử ion

vào ống đong 200 mL

2. Sử dụng pipet chia vạch để

chuyển 8.0 mL dung dịch GGA của

Hach vào ống đong

Lưu ý: bỏ qua bước này khi chuẩn

bị mẫu cấy trắng

3. Cho 1 gói bột đệm dinh dưỡng

vào ống đong

4. Sử dụng pipet Tensette để thêm

chính xác lượng mẫu cần cấy vào

ống đong (Bảng 5)

5. Hòa tan mẫu đến 160 mL bằng

bình tia chứa nước khử ion

6. Chuyển mẫu đã chuẩn bị từ ống

đong vào chai BODTrak II

Lưu ý: đối với mẫu GGA bổ sung,

lặp lại từ Bước 1 đến Bước 6

7. Tiếp tục các bước hoàn chỉnh cho

Page 16: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 16

tất cả thí nghiệm (Mục 5.5)

5.4. Thí nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach

Bộ dụng cụ yêu cầu

Nhiệt kế

Chai BODTrak II

Thiết bị khuấy trộn (tùy chọn)

Ống đong

Pipet Tensette và bóp cao su

Bình tia

Thuốc thử yêu cầu

1 Gói bột đệm dinh dưỡng

Chất dinh dưỡng phụ gia hoặc dung dịch đệm (phụ)

Nước khử ion

Trước khi bắt đầu test

Sử dụng bảng thể tích mẫu để chọn kích thước mẫu phù hợp (Bảng 6)

Nếu là mẫu cấy, chuẩn bị sẵn mẫu cấy trắng trước khi pha mẫu. Xử lý mẫu cấy trắng giống như những mẫu

khác và bỏ qua Bước 5.

Xem Phần 5.7 có các lưu ý đặc biệt

Bảng 6.Thể tích mẫu Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach

Khoảng BOD

(mg/L)

Thể tích mẫu

(mL)

Thể tích cấy

(mL)

Thể tích cuối cùng

(mL)

Tỉ lệ pha loãng

0 đến 35 370 10 đến 35 420 1.14

0 đến 70 305 10 đến 35 355 1.16

0 đến 350 110 10 đến 35 160 1.45

0 đến 700 45 10 đến 35 95 2.11

Lưu ý: nếu không biết khả năng cấy thì sử dụng 20 mL. Khi cần thiết thì phải điều chỉnh thể tích cấy để tạo điều

kiện thu được kết quả tốt nhất.

1. Làm nóng hoặc làm nguội mẫu

đến khoảng 19- 210C (66 đến 70

0F)

2. Đồng nhất mẫu trong một thiết bị

khuấy trộn nếu mẫu có cặn to hoặc

chất rắn lơ lửng

3. Chọn kích thước mẫu (thể tích)

thích hợp với khoảng đo (Bảng 6).

Đo lường mẫu trong ống đong

Page 17: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 17

4. Cho 1 gói bột đệm dinh dưỡng

vào ống đong

5. Nếu cấy mẫu, sử dụng pipet

Tensette để thêm chính xác lượng

mẫu cần cấy vào ống đong (Bảng 6)

6. Nếu cần thiết, thêm chất dinh

dưỡng hoặc dung dịch đệm.

Không thêm vượt quá tổng thể

tích 50 mL (gồm mẫu cấy, chất

dinh dưỡng, dung dịch đệm)

7. Thêm nước đến vạch thể tích

trong ống đong, nếu cần thiết, sử

dụng bình tia nước khử ion (Bảng 6)

8. Chuyển mẫu đã chuẩn bị từ ống

đong vào chai BODTrak II

Lưu ý: lặp lại từ Bước 1 đến Bước 8

khi thêm mẫu

9. Tiếp tục các bước hoàn chỉnh

cho tất cả thí nghiệm (Mục 5.5)

5.5. Các bước hoàn chỉnh cho tất cả thí nghiệm

Bộ dụng cụ yêu cầu

BODTrak II

Thìa múc hóa chất

Tủ ủ BOD

Bấc bịt kín chai

Thanh khuấy từ

Thuốc thử yêu cầu: 2 viên nén potassium hydroxide

Page 18: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 18

1. Bỏ thanh cá từ BODTrak II vào

chai

2. Đặt nút bấc bịt kín chai vào cổ

chai

3. Dùng thìa để thêm 2 viên nén

potassium hydroxide vào bấc đặt

trên cổ chai. Lặp lại từ Bước 1 đến

Bước 3 cho mỗi chai.

4. Đặt các chai lên giá đỡ

BODTrak II. Nối ống dẫn thích hợp

vào mỗi chai mẫu và thắt chặt

5. Đặt thiết bị vào tủ ủ. Nhiệt độ tủ ủ

phải là 20 ± 10C (68 ± 10F).

Lưu ý: Thiết bị sẽ hiển thị không thể

test nếu ở nhiệt độ khác.

6. Cắm điện và khởi động thiết bị.

Phải chắc là thanh cá từ đang quay.

Nếu không, phải nâng các chai lên

và ấn xuống lần nữa.

7. Nhấn và giữ phím mũi tên trái

phải cùng lúc để truy cập vào

menu cài đặt thiết bị

8. Nhấn Kênh 6 để cài đặt thông số

thời gian test. Sử dụng các phím

mũi tên để chọn thời gian test 5

ngày, 7 ngày, hoặc 10 ngày

9. Nhấn phím OFF để lưu các điều

chỉnh và thoát khỏi menu

Page 19: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 19

10. Để bắt đầu test, nhấn số kênh

phù hợp với từng chai

11. Nhấn phím ON. Menu tùy chỉnh

khoảng đo hiện ra.

12. Sử dụng các phím mũi tên để

chọn khoảng test

Lưu ý: sử dụng phím mũi tên bên trái

cho khoảng 0-35 mg/L và 0-70 mg/L.

Sử dụng phím mũi tên bên phải cho

khoảng 0-350 mg/L và 0-700 mg/L

13. Nhấn và giữ phím ON để bắt

đầu test. Đồ thị sẽ được hiện ra.

Lưu ý: để hủy việc test, nhấn và

giữ phím OFF

14. Thực hiện Bước 10 đến Bước

13 lần nữa để cài đặt khoảng test

và chạy từng kênh. Không cần thiết

phải hoạt động 6 kênh nếu có ít

hơn 6 mẫu.

Lưu ý: có 1 giai đoạn cân bằng 1 giờ

đồng hồ trước khi thu dữ liệu. Màn

hình sẽ hiển thị DELAY suốt giai

đoạn này.

5.5.1. Xác định kết quả

Sau khi kết thúc việc chọn thời gian test (5, 7, hoặc 10 ngày), END sẽ hiện ra trên màn hình hiển thị. Thí nghiệm

nào xong thì sẽ truyền lệnh xác định kết quả. Kết quả được xác định dựa trên thí nghiệm được chọn: thí nghiệm

đơn giản, thí nghiệm Hach GGA, hoặc thí nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach.

5.5.1.1. Kết quả mẫu đơn giản

Kết quả của Thí nghiệm đơn giản hiện ra trên màn hình của BODTrak II. Nhấn phím chọn kênh thích hợp để hiển

thị kết quả.

Lưu ý: Nếu mẫu đã được pha loãng trước đó, ghi nhận tỉ lệ pha loãng cho việc đọc kết quả của thiết bị (Mục

5.7.1)

5.5.1.2. Kết quả Hach GGA (glucose/glutamic acid)

Kết quả của mẫu cấy trắng và mẫu GGA đã được cấy là cần thiết cho kết quả thí nghiệm Hach GGA.

Page 20: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 20

1. Nhấn phím chọn kênh cho chai mẫu trắng. Kết quả sẽ được hiển thị.

2. Nhấn phím chọn kênh cho chai mẫu GGA đã cấy. Kết quả sẽ được hiển thị.

3. Tính toán kết quả

BOD mg/L = kết quả mẫu GGA đã cấy – kết quả mẫu trắng

5.5.1.3. Kết quả Phương pháp Tiêu chuẩn Hach

1. Nhấn phím chọn kênh cho chai mẫu Phương pháp Tiêu chuẩn Hach. Kết quả sẽ được hiển thị.

Lưu ý: xử lý mẫu trắng cũng giống như các mẫu khác

Lưu ý: Nếu mẫu đã được pha loãng trước đó, ghi nhận tỉ lệ pha loãng cho việc đọc kết quả của thiết bị (Mục

5.7.1)

2. Tìm yếu tố pha loãng dựa trên khoảng đã chọn (Bảng 6)

Ví dụ: nếu khoảng mẫu đã chọn là từ 0 đến 350 mg/L BOD, thì tỉ lệ pha loãng là 1.45

3. Tính toán kết quả hiệu chỉnh:

BOD mg/L = BOD mg/L (thiết bị đọc được) x tỉ lệ pha loãng

Ví dụ: Thiết bị đọc được = 200 mg/L, tỉ lệ pha loãng BOD = 1.45

Kết quả hiệu chỉnh = 200 mg/L x 1.45 = 290 mg/L BOD

4. Khi mẫu được cấy, tính toán kết quả sử dụng phương trình này và kết quả hiệu chỉnh:

Với: A = BOD hiệu chỉnh của mẫu đã cấy

B = BOD hiệu chỉnh của mẫu cấy trắng

SA = thể tích cấy trong mẫu (mẫu cũng có thể là GGA)

SB = thể tích cấy trong mẫu cấy trắng

Ví dụ: A = 290 mg/L BOD

B = 120 mg/L BOD

SA = 20 mL

SB = 110 mL

BOD mg/L = 268 mg/L

5.6. Đường cong điển hình

Đường cong điển hình cho thời gian test 10 ngày được minh họa trong Hình 4. Đường cong không hiệu chỉnh

được minh họa ở Hình 5.

1 Điển hình cho sự biến thiên của chất nền

2 Đường cong điển hình

3 Điển hình cho thời gian chậm trễ

Page 21: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 21

Hình 4.Đường cong điển hình

5.7. Một số lưu ý đặc biệt

5.7.1. Pha loãng mẫu

Mẫu chưa xác định được BOD của dòng ra thường trong khoảng 0 đến 70 mg/L. Mẫu chưa xác định được BOD

của dòng vào thường từ 0 đến 700 mg/L. Khi nhu cầu oxy trong mẫu > 700 mg/L, pha loãng mẫu bằng nước cất

chất lượng cao hoặc nước khử ion.

Tính toán kết quả bao gồm cả tỉ lệ pha loãng. Ví dụ: nếu BOD của mẫu là 1000 mg/L, pha loãng mẫu tỉ lệ 1:1 với

nước cất hoặc nước khử ion. BOD được ước tính bây giờ là 500 mg/L. Sử dụng thể tích mẫu cụ thể trong bảng

cho khoảng 0 đến 700 mg/L của thí nghiệm được chọn. Nhân kết quả thiết bị đọc được cho 2. Nếu sử dụng thí

nghiệm Phương pháp Tiêu chuẩn của Hach thì tiếp tục thực hiện các tính toán sau đó.

5.7.2. Cấy mẫu

Một vài loại mẫu BOD không chứa đủ vi khuẩn để oxy hóa các chất hữu cơ trong mẫu. Rất nhiều nước thải công

nghiệp thuộc dạng này. Một số nhà máy xử lý nước thải còn thải ra nước khử trùng clo hoặc và phải vô trùng

nước trước khi xả thải. Thí nghiệm BOD không thể thực hiện nếu vắng mặt sự tồn tại của vi khuẩn. Để test mẫu,

ta cấy vào mẫu 1 lượng đã biết nguồn gốc có chứa một lượng vi khuẩn.

Nhà máy xử lý nước thải sinh hoạt cố định thải ra hoặc nước thải xử lý sơ cấp là những nguồn phù hợp cho việc

cấy mẫu. Nước xáo trộn hoặc không diệt khuẩn ở đầu ra cũng có thể dùng để cấy, nhưng nó cũng chứa chất ức

chế quá trình nitrat hóa. Nguồn chất cấy thương mại đôi khi cũng thích hợp. Để chuẩn bị cấy mẫu, xem hướng

Page 22: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 22

dẫn của nhà sản xuất.

5.7.3. Nhiệt độ mẫu

SMEWW, ấn bản thứ 21, phương pháp 5210 D đề nghị nhiệt độ trong tủ ủ vào khoảng 20 ± 10C (68

0F) cho thí

nghiệm BOD. Đặt thiết bị BODTrak II vào tủ ủ khi đã chỉnh nhiệt độ 20 ± 10C. Hach có tủ ủ BOD phù hợp để đặt

hàng (Phần 8.1). Làm ấm hoặc nguội mẫu đến 20 ± 10C.

Lưu ý: Thiết bị sẽ không hoạt động ở nhiệt độ khác 200C.

5.7.4. Các chất gây độc

Mẫu có nguồn gốc công nghiệp và khử trùng bằng clo thường chứa vật chất gây độc nên cần lưu ý đặc biệt khi

chạy test BOD. Các chất gây độc trong mẫu sẽ làm giảm giá trị BOD. Pha loãng mẫu để giảm chất gây độc và hệ

quả của nó. Tham khảo SMEWW, ấn bản thứ 21, phương pháp 5210 D.

5.7.5. Chlorine

Bất cứ chlorine nào trong mẫu cũng được ưu tiên loại bỏ trước khi test. Giữ mẫu ở nhiệt độ phòng trong khoảng

1 đến 2 giờ trước khi test để hòa tan bớt nồng độ chlorine. Nếu sau 2 giờ mà nồng độ chlorine vẫn còn hoặc

nồng độ chlorine quá cao, thêm sodium thiosulfate để loại bỏ chlorine:

1. Trong bình erlen 250 mL, thêm 100 mL mẫu

2. Thêm 10 mL của 100 g/L môi trường potassium iodide và 10 mL của 0.02 N môi trường tiêu chuẩn

sulfuric acid vào erlen

3. Thêm 3 giọt chỉ thị hồ tinh bột và khuấy trộn

4. Chuẩn độ từ màu xanh đậm thành không màu với 0.025 N môi trường tiêu chuẩn sodium thiosulfate

5. Tính toán lượng sodium thiosulfate cần để dechlorine trong mẫu còn lại:

Sodium thiosulfate (mL) = [(mL lượng đã dùng) x (mL mẫu cần dechlorine)] / 100

6. Thêm lượng cần thiết của 0.025 N môi trường tiêu chuẩn sodium thiosulfate vào mẫu và hòa trộn hoàn

toàn. Sau 10 đến 20 phút, thực hiện BOD test.

5.7.6. Ảnh hưởng pH

Kết quả BOD test thấp khi pH của mẫu vượt ngoài khoảng 6 đến 8. Giữ pH này để tái tạo điều kiện mẫu ban đầu

hoặc điều chỉnh pH về trung tính (pH = 7). Sử dụng 1.0 N (hoặc ít hơn) sulfuric acid để trung hòa mẫu có tính

kiềm. Sử dụng 1.0 N (hoặc ít hơn) sodium hydroxide để trung hòa mẫu có tính acid. Khi mẫu đã được điều chỉnh

pH thì chúng cũng nên được cấy.

5.7.7. Sự quá bão hòa

Cân bằng mẫu lạnh quá bão hòa (chứa trên 9 mg/L oxy hòa tan ở 200C) thành bão hòa bằng các bước:

1. Làm nóng hoặc nguội nhiệt độ mẫu xấp xỉ 200C

2. Đổ đầy mẫu vào nửa chai mẫu

3. Lắc trong 2 phút hoặc thông gió bằng khí nén đã được lọc trong 2 giờ

Page 23: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 23

Phần 6 BẢO TRÌ DANGER

Chỉ những cá nhân có đủ điều kiện mới nên hướng dẫn nhiệm vụ được mô tả trong mục này của Hướng

dẫn sử dụng

6.1. Làm sạch thiết bị BODTrak II

Làm sạch lượng đổ tràn trên thiết bị BODTrakTM

II bằng vải mềm thấm nước khử ion và nước cất.

6.1.1. Chai chứa mẫu

Sau mỗi lần thí nghiệm, đổ bỏ mẫu và rửa chai nhiều lần bằng nước nóng. Dùng cọ, nước nóng, và xà phòng để

loại bỏ cặn bám. Cặn bám có thể làm tăng giá trị BOD. Rửa chai nhiều lần bằng nước máy, và cuối cùng rửa lại

bằng nước cất hoặc nước khử ion nhằm loại bỏ hết vết bẩn.

6.1.2. Thanh cá từ và bấc bịt kín chai

Rửa sạch thanh cá từ bằng nước nóng và xà phòng. Dùng cọ để rửa hết cặn lắng. Rửa bằng nước máy và cuối

cùng rửa bằng nước cất hoặc nước khử ion nhằm loại bỏ hết vết bẩn. Cẩn thận khi làm thoáng và cọ rửa bấc bịt

kín chai bằng nước. Úp ngược để ráo.

6.1.3. Hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu

Hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu ngăn việc trượt chai và để quản lý hệ thống ống dẫn trong quá trình bảo quản.

Để bảo quản, đặt ống vào miệng hở trong hàng rào bảo vệ chai chứa mẫu. Quấn ống ngược chiều kim đồng hồ

và bảo vệ nắp chai đặt phía trong hàng rào.

Page 24: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 24

Phần 7 XỬ LÝ SỰ CỐ Đường cong BOD không bình thường trong 10 ngày test được minh họa trong Hình 5. Tham khảo đường biến

thiên thông thường ở hình 4.

Hình 5.Đường cong BOD không bình thường

1 Nhu cầu oxy cao

2 Nitrat hóa

3 Sự chậm trễ thời gian quá mức

4 Nhiệt độ mẫu ban đầu thấp hơn 200C hoặc quá bão hòa với oxy

5 Sự rò rỉ từ các chai

7.1. Nhu cầu oxy cao

Khi mẫu vượt quá khoảng cho phép (ví dụ: BOD > 350 mg/L khi lấy 160 mL mẫu) thì kết quả đồ thị sẽ được vẽ

ra như Đường cong 1 (Hình 5). Pha loãng mẫu (Phần 5.7) hoặc sử dụng khoảng BOD cao hơn và 1 thể tích

mẫu khác nhau (Bảng 4, Bảng 5, Bảng 6)

Khi khoảng BOD của mẫu không được biết thì:

Sử dụng kết quả từ test COD (Nhu cầu oxy hóa học). Giá trị BOD ước lượng có thể thu được bằng cách

nhân giá trị COD với 0.68

Sử dụng kết quả từ hàng loạt test BOD sử dụng lượng mẫu như nhau với thể tích khác nhau

Hoặc dùng tỉ lệ pha loãng để chọn khoảng BOD thích hợp

Page 25: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 25

Ví dụ như, lượng thải ra nằm trong khoảng 0-70 mg/L trong khi lượng thu vào nằm trong khoảng 0-700 mg/L.

Lúc này BOD của mẫu > 700 mg/L, chuẩn bị pha loãng mẫu (Phần 5.7)

7.2. Sự nitrat hóa

Điều kiện chỉ ra trong Đường cong 2 là một ví dụ cho sự nitrat hóa (Hình 5). Sự chênh lệch so với đường cong

điển hình (được thể hiện bằng các đường đứt nét) rõ ràng nhận thấy nhờ vệt lõm càng sâu ở thời điểm gần kết

thúc việc test.

Oxy hóa sinh học nitơ hữu cơ xuất hiện sau 5 ngày đối với chất thải sinh hoạt điển hình. Vi khuẩn tiêu thụ nitơ

phát triển chậm hơn những loại vi khuẩn khác.

Tuy nhiên, một số mẫu chứa nồng độ cao vi khuẩn tiêu thụ nitơ và kết quả nitrat hóa có thể xuất hiện sớm hơn.

Kiểm soát vấn đề nitrat hóa bằng Chất ức chế Nitrat hóa của Hach. Pha bột chất ức chế vào 1 chai chứa mẫu

rỗng rồi sau đó thêm mẫu vào. Với phiễu pha của Hach, pha 6 lần (xấp xỉ 0.48 g) vào chai chứa mẫu rỗng.Xem

thêm các bộ phận và phụ kiện thay thế (Phần 8)

7.3. Sự chậm trễ thời gian quá mức

Đường cong 3 (Hình 5) chỉ ra việc test không thể bắt đầu với đủ lượng vi khuẩn cần thiết trong suốt giai đoạn ủ.

Để thực hiện việc test khi mẫu không đủ lượng vi khuẩn thì phải cấy mẫu.

Sự thích nghi của vi khuẩn cũng là nguyên nhân gây nên Đường cong 3. Điều này thỉnh thoảng xuất hiện ở mẫu

chuẩn và mẫu đã cấy. Thêm mẫu cấy hoặc chọn nguồn cấy khác.

7.4. Nhiệt độ mẫu

Kết quả âm ban đầu của Đường cong 4 (Hình 5) chỉ thị cho biết nhiệt độ mẫu ban đầu thấp hơn 20 ± 10C. Mẫu

quá bão hóa oxy cũng sẽ xuất hiện dạng đường cong này (Phần 5.7.3 và 5.7.7)

7.5. Sự rò rỉ từ các chai

Đường cong 5 (Hình 5) chỉ ra sự rò rỉ của chai. Sự rò rỉ của chai cũng có thể không ảnh hưởng gì đến hệ thống.

Nếu có ảnh hưởng xuất hiện, kiểm tra lại bấc bịt kín chai và phễu chai xem có nhiễm bẩn hay hư hỏng gì không.

Page 26: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 26

Phần 8 BỘ PHẬN THAY THẾ VÀ PHỤ KIỆN

8.1. Bộ phận thay thế

Mô tả Số lượng Mã hàng

Thiết bị BODTrakTM

II, 115/230 VAC 1 2952400

Chai BODTrak II màu hổ phách dùng để chứa mẫu (6x) 1 714421

Dây nguồn, 18/3 SVT 7.5’, 10A – 125 cho Bắc Mỹ sử dụng 115

VAC

1 2959200

Dây nguồn, 8’, và đầu cắm tiêu chuẩn Châu Âu cho 230 VAC 1 2959100

Bộ nguồn 1 2952500

Cáp máy tính để chuyển dữ liệu cho PC 1 2959300

Bấc bịt kín chai 1 2959500

Thìa múc hóa chất 1 1225700

Thanh khuấy từ BODTrak II 1 2959400

8.2. Thuốc thử

Mô tả Số lượng Mã hàng

Bột đệm dinh dưỡng cho BOD theo phương pháp hô hấp 1 2962266

Viên nén potassium hydroxide 1 31425

8.3. Thuốc thử tùy chọn

Mô tả Số lượng Mã hàng

Chất ức chế sự nitrat hóa, 35 g 1 253335

Phễu pha dùng cho chai 35 g (sử dụng với chất ức chế 35 g) 1 45901

Ống tiêm cấy mẫu (50x) 1 2918700

Dung dịch chuẩn potassium iodide, 100 g/L, 500 mL 1 1228949

Dung dịch chuẩn sodium hydroxide, 1.0 N, 900 mL 1 104553

Dung dịch chuẩn sodium thiosulfate, 0.025 N, 1000 mL 1 35253

Dung dịch chỉ thị hồ tinh bột, ống nhỏ giọt, 100 mL MDB 1 34932

Sulfuric acid, ACS, 500 mL 1 97949

Sulfuric acid, Dung dịch chuẩn 0.02 N, 1000 mL 1 20353

Sulfuric acid, Dung dịch chuẩn 1.0 N, 1000 mL 1 127053

Ống tiêm thể tích tiêu chuẩn cho BOD, 3000 mg/L cho việc đo áp,

10 mL/1 lần tiêm, tiêm 16 lần

1 1486610

8.4. Phụ kiện

Mô tả Số lượng Mã hàng

Dụng cụ bẻ ống ampule 1 2196800

Chai, chổi cọ rửa, 500 mL 1 62011

Chai, polyethylene, có đầu nối, 4L 1 1486817

Chổi cọ, ống đong, size 2 1 68700

Buret van khóa thẳng, đầu nối Teflon, 25 mL 1 1405940

Thanh kẹp, buret, double 1 32800

Ống đong 10 mL 1 50838

Ống đong 25 mL 1 50840

Ống đong 50 mL 1 50841

Ống đong 100 mL 1 50842

Page 27: Ấn bản lần 2, 02/2010 · Ấn bản lần 2, 02/2010

Tài liệu hướng dẫn sử dụng BODTrak II, bản dịch lần 1 Trang 27

Ống đong 250 mL 1 50846

Ống đong 500 mL 1 58049

Ống đong 1000 mL 1 50853

Bình định mức, erlen 1 50546

Tủ ủ BOD, Model 205, 110 V 1 2616200

Tủ ủ BOD, Model 205, 220/240 mL 1 2616202

Pipet Tensette® 0.1 đến 1.0 mL 1 1970001

Pipet Tensette, 1 đến 10 mL 1 1970010

Pipet tips, 0.1 đến 1.0 mL (50x) 1 2185696

Pipet tips, 0,1 đến 1.0 mL (1000x) 1 2185628

Pipet tips, 1 đến 10 mL (50x) 1 2199796

Pipet tips, 1 đến 10 mL (250x) 1 2199725

Pipet filler, 3 valve 1 1218900

Pipet, serological, thủy tinh, 10 mL 1 53238

Máy in, Citizen PD-24 và cáp 1 2960100

Phương pháp Tiêu chuẩn cho Kiểm nghiệm nước và nước thải 1 2270800

Giá đỡ buret 1 32900

Nhiệt kế thủy ngân, -20 đến 1100C 1 56601

Nhiệt kế phi thủy ngân, -20 đến 1100C 1 2635702

Water Still, 120V 1 2615900

Water Still, 220V 1 2615902

Thiết bị lọc nước tinh khiết, Millipore Direct –Q 3 1 2512100

Gói lọc DQ3 1 2512201