Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2012
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası
Bilgi Hizmetleri ve Proje Müdürlüğü
İNEGÖL EKONOMİ RAPORU
2
Yeni Türkiye’mizi lâyık olduğ u yüceliğ e
ulaş tırabilmek için mutlaka iktisadiyatımıza birinci derecede
ve en çok ehemmiyet vermek mecburiyetindeyiz. Zamanımız
tamamen bir iktisat devrinden baş ka bir ş ey değ ildir.
3
ÖNSÖZ
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası, faaliyette olan üç bin beş yüzü aşkın üyesinden
aldığı güçle büyümekte ve geleceğe emin adımlarla ilerlemektedir.
80’li yıllarla birlikte sanayisine ve 220.000’in üstünde nüfusuna paralel değişen
İnegöl’ümüzde; gelişim ve değişikliklerin etkilerini zamanla hem iş yaşantımızda hem de
günlük yaşantımızda gördük.
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası bu güne kadar olduğu gibi bundan sonra da
İnegöl’ün tüm değişim ve gelişim süreçlerinde yer alacaktır.
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın daha güçlü bir yapıya ulaşması İnegöl’ün
gelişimi açısından en önemli faktörlerin başında yer almaktadır. Bu bağlamda, İnegöl Ticaret
ve Sanayi Odası’nın daha da güçlenmesinin, İnegöl’ün ekonomik, sosyal ve kültürel
gelişiminde katkı sağlayacağı düşüncesinin ışığında, İnegöl’ün fotoğrafını çekmeyi temel alan
Ekonomi Raporunu hazırladık.
İnegöl’ün ekonomik yapısını, güçlü yanlarını ve fırsatlarını bir araya getirerek; zayıf
yönlerinin ve tehditlerin güçlüye ve fırsata dönüştürülmesi temennisiyle hazırlanan İnegöl
Ekonomi Raporu, “Sürekli gelişme konusunda daima öncü olma” vizyonumuza ulaşmamızda
rehberimiz olacaktır.
Ekonomi Raporu çalışmalarımıza katkılarından dolayı tüm dış paydaşlarımıza,
üyelerimize, Meclisimize, Yönetim Kurulumuza ve çalışanlarımıza teşekkürlerimi sunarım.
Saygılarımla,
İnegöl, 2012 Metin ANIL
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası
Yönetim Kurulu Başkanı
4
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ............................................................................................................................. 3
1. GİRİŞ ............................................................................................................................ 5
2. DURUM ANALİZİ ..................................................................................................... 5
2.1. Tarihsel Gelişim Süreci ......................................................................................... 5 2.1.1. İnegöl’ün Tarihçesi ................................................................................... 5
2.1.2. İnegöl’de Sanayi ve Ticaretin Tarihçesi ................................................... 6 2.1.3. İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın Tarihçesi ........................................... 7
3. EKONOMİK VE SOSYAL ANALİZ ....................................................................... 8
3.1. İklim ve Coğrafi Konum........................................................................................ 8 3.2. Ulaşım .................................................................................................................... 9 3.3. Turizm ................................................................................................................. 11
Konaklama ........................................................................................................ 11
Oylat Kaplıcaları ............................................................................................... 11 3.4. Nüfus ................................................................................................................... 12 3.5. Organize Sanayi Bölgeleri ................................................................................... 16
İnegöl Organize Sanayi Bölgesi ........................................................................ 16
Atık Su Arıtma Tesisi ....................................................................................... 16 Doğalgaz ........................................................................................................... 16
İnegöl Mobilya Ağaç İşleri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi ........................... 17
3.6. İnegöl Mobilyacılar ve Marangozlar Odası ......................................................... 17
3.7. Sağlık ................................................................................................................... 18 İnegöl Devlet Hastanesi .................................................................................... 18 Aile Sağlık Merkezleri ...................................................................................... 19
Sağlık EvIeri...................................................................................................... 20 3.8. Elektrik Enerjisi Tüketimi ................................................................................... 20
3.9. Eğitim .................................................................................................................. 21 3.10. Dış Ticaret İstatistikleri ve İnegöl Mobilya Sektörü ......................................... 27
Türk Mobilya Sektörü ....................................................................................... 36 İnegöl Mobilya Sektörü..................................................................................... 40
3.11. Binek Araç ve Tescil İstatistikleri ..................................................................... 43 3.12. Tarım ve Hayvancılık ........................................................................................ 44
3.13. İşsizlik Rakamları .............................................................................................. 50
4. İNEGÖL TİCARET VE SANAYİ ODASI ............................................................. 52
4.1. Üye İlişkileri ........................................................................................................ 52 4.1.1. İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası Üye Profili ............................................ 52
4.2. Firma Açılış ve Kapanışları ................................................................................. 54
4.3. SWOT (GZTF) Analizi ..................................................................................... 599 4.4. PEST Analizi ....................................................................................................... 60
SONUÇ ........................................................................................................................... 63
KAYNAKÇA ................................................................................................................. 64
PAYDAŞLAR ................................................................................................................ 64
5
1. GİRİŞ
“Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardım edemez.”
Montaigne
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın geleceğini kendi lehine yönlendirmesine olanak
tanımak, kurum kültürünün ve kimliğinin oluşumuna, gelişimine, güçlendirilmesine destek
olacak, kaynaklarımızın stratejik önceliklere göre dağıtılmasını sağlamak, kaynaklarımızın
etkin kullanılıp kullanılmadığını izlememizi sağlamak, belirsizliklerle başa çıkma konusunda
bize sistematik bir yaklaşım sunacak ve mali yönetimimize etkinlik kazandıracak İnegöl
Ekonomi Raporu yalnızca kurumumuza değil, tüm paydaşlarımıza ve İnegöl’e yarar
sağlayacaktır.
2. DURUM ANALİZİ
2.1. Tarihsel Gelişim Süreci
2.1.1. İnegöl’ün Tarihçesi
İnegöl’ün tarihi, 1847 ve 1942 yıllarında yapılan arkeolojik kazılardan elde edilen
bulgulara göre M.Ö. 3.000 yıllarına kadar uzanmaktadır. 5.000 yıllık bir geçmişe sahip
İnegöl’de sırasıyla Hititler (M.Ö.2.000), Bitinyalılar (M.Ö.7.yy.), Lidyalılar (M.Ö.6.yy.),
Persler (M.Ö.5.yy.), Makedonyalılar (M.Ö.5.yy.) hüküm sürmüşlerdir. M.Ö. 2. yüzyılın
sonlarında Bergama Krallığı ile beraber Roma İmparatorluğu hâkimiyeti altına giren İnegöl,
M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu’nun bölünmesinden sonra, Bizans İmparatorluğu
egemenliğine geçmiştir. Uzun süre Bizans İmparatorluğu egemenliğinde kalan İnegöl, 1071
Malazgirt Zaferi’nden sonra kısa bir süre içinde Anadolu’nun Türkler tarafından fethiyle
birlikte Selçuklu hâkimiyeti altına girdi (1078). Ancak Haçlıların İznik’i geri almak için
yaptıkları Haçlı Seferi sonucunda 1097 yılında tekrar Bizans egemenliğine bırakıldı. Bu
tarihten sonra birkaç kez daha Türkler ve Bizans İmparatorluğu arasında el değiştiren İnegöl,
Osmanlı Beyliği’nin kuruluşuna kadar Bizans hâkimiyeti altında kalmaya devam etti.
Osmanlı Beyliği’nin kuruluş yıllarına denk gelen dönemde (1299-1300) Osman
Bey’in yakın dostu ve komutanlarından biri olan Turgut Alp, İnegöl’ün fethini gerçekleştirdi.
(Bugün ilçemizin bir mahallesi ve bir köyüne Turgut Alp’in adı verilmiştir.)
6
2.1.2. İnegöl’de Sanayi ve Ticaretin Tarihçesi
İnegöl’ün ticaret hayatı 1904’te Hocaköy’de Ömer Bey ve arkadaşlarının kurduğu
dokuma fabrikası ile başlar diyebiliriz. Daha sonra ise Cuma Mahallesi’nde Kasapzade Emin,
Yenice Mahallesi’nde Ayazzade Efendiye ait tahin imalathanesi yanında Kemalpaşa
Mahallesi’nde İsmail Zühtü Efendi’nin sandık imalathanesi ve Orhaniye Mahallesi’nde İlyas
Usta’nın araba tekerleği başlığı imalathaneleri ile ticaret ve zanaat faaliyetleri devam eder.
1927 yılında ise üç dokuma fabrikası, iki tahıl fabrikası, bir kereste fabrikası, iki tereyağı,
yoğurt ve peynir imalathanesi, Romanya göçmeni Salih Anıl’ın mısır kırma makineleri ve yün
tarakları ile bir de çorap ve fanila imalathaneleri kurularak gelişme devam eder. 1927 yılında
Ticaret Odası’nda 10 adet birinci sınıf, 15 adet ikinci sınıf, 60 adet üçüncü sınıf ve 285 adet
dördüncü sınıf esnaf olmak üzere 370 üye kayıtlıdır. Ayrıca 102 adet de küçük esnaf ve
zanaatkâr da tescil edilmiştir.
İnegöl ve yakın çevresi zengin orman varlığına sahip olduğundan, başlangıçtan
itibaren ağaç ve kereste işletmeciliği üzerine faaliyet ön planda olmuştur. 1922 yılında
İbrahim Bosnalı, Şakir Lakşe ve Zihni Efendi gibi ortaklar tarafından Kemalpaşa
Mahallesi’nde kurulan Uludağ ve Karabel Ormanları Kereste İşletmesi adlı şirket uzun yıllar
varlığını sürdürmüştür. Yine Hasan Mutlu ve çocuklarının Cerrah’ta, Cafer ve Abdülselam
Cumhur kardeşlerin Paşabey Çıkmazı’ndaki fabrikalarında dönemin en sağlam
sandalyelerinin üretildiği rivayet edilir. O yıllarda ayrıca makineli tarım öncesinde çiftçinin en
önemli araçlarından biri olan döğen imalatı da yapılmaktaydı. İnegöl’de üretilen döğenlerin
büyük bir kısmı ülkenin değişik yörelerine gönderilmekteydi. İlyas Usta’nın ürettiği araba
başlıkları, Şamlı Hasan Usta ve diğer birçok araba imalatçısının Ankara Caddesi’ndeki
imalathanelerinde yaptıkları at arabaları da ülkenin her yerinde beğeni ile alıcı bulmaktaydı.
Hasan Mutlu’nun 1943’ten sonra yaptığı girişimle İnegöl’de artık mobilya imalatına
geçilmiş oldu. O yıllara kadar at arabası, tahta kaşık, sandalye ve sandık imal eden
İnegöl’deki zanaatkârlar artık mobilya imal etmeye başladılar. 1945 yılında ise Mehmet
Güryıldız kendi tasarımı olan ilk mobilyayı üretti. O yıllarda İnegöl’de üretilen ve ilçe dışına
satışı yapılan başlıca ürünler tütün, tahıl, kereste, koza, yaş sebze ve kuru meyveden
oluşmaktaydı.
İlçemizde fabrika olarak adlandırabileceğimiz ilk tesis 150 girişimcinin bir araya
gelerek kurdukları ve 4 Ağustos 1957’de günlük 24 bin kapasiteyle üretime başlayan tuğla
7
fabrikasıdır. O tarihten sonra hızlı bir kalkınma süreci içine giren İnegöl’de irili ufaklı özel
sanayi yatırımları yapılmaya başlanmıştır.
1967 yılında İnegöl ve çevresinin tütün üreticisinin elindeki tütünü işlemek amacıyla
Gümrük ve Tekel Bakanlığı bünyesinde Tekel Yaprak Tütün ve İşletme atölyesi kurulmuş,
Cerrah yolu üzerindeki Tekel’e ait tütün depolarının olduğu yerde 90’lı yılların başında
Tekel’e bağlı Kibrit Fabrikası faaliyete geçirilmiştir. Tütün İşletme Atölyesi, Kibrit Fabrikası
birlikte faaliyetini sürdürdükten sonra, önce tütün işletme atölyesi ardından da 2001 yılında
Kibrit Fabrikası faaliyetine son verilmiştir. Kibrit fabrikasının bulunduğu yerde Uludağ
Üniversitesi’ne tahsis edilmiş ve bu bina İnegöl Meslek Yüksek Okulu olaral hizmet
vermektedir.
Bugün 4000 dönüme yakın kurulu alan üzerinde 3000 civarında iş yerinde üretilen
mobilyaların çeşitleri ve modelleri oldukça zengindir. Mobilya sanayisi; her zevk ve bütçeye
uygun mobilya imalatı ile ülke ve dünya insanına hizmet vermektedir. Özellikle 2000 yılından
sonra mobilyada büyük bir ihracat faaliyeti göze çarpmaktadır. İhracata bağlı olarak üretimde
teknolojide yenilikler, kalitede ve hedeflerde yükseliş, tasarımda ise modüler sistemler
kendini hissettirmektedir. Yine 2000’li yıllardan itibaren mobilya sektöründe fabrikalaşma ve
markalaşma faaliyetleri hız kazanmıştır.
2.1.3. İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın Tarihçesi
Osmanlı salnamelerindeki kayıtlara göre 1890 yılında Başkanlığı’nı Hatip Hoca
Mustafa Efendi’nin yaptığı, Dağıstani Hacı Mehmet Efendi, Bosnalı Hacı Yunus Ağa ve
Benzarskikors Efendi’nin oluşturduğu 4 kişilik heyet tarafından Ticaret ve Ziraat Odası
kurulmuştur. 1890 yılında Amerika’nın Chicago (Şikago) şehrinde yapılacak “Chicago
Ticaret ve Endüstri Fuarı” için davetiye gönderilen 15 odadan biri, İnegöl Ticaret ve Sanayi
Odası’dır.
1889 yılında İnegöl’de şehir merkezi ve köylerinde ipek kozası işleyen 60 mancınık
ve 5 ipek fabrikası olduğu tespit edilmiştir.
XIX. Yüzyıl sonunda İnegöl’de 13 han, 89 kahvehane, 574 dükkân, 16 fırın, 15
debbağhane, 16 yağhane, 16 kiremithane, 13 böcekhane, 8 ipek fabrikası, 74 değirmen, 11
mağaza ve bir otel bulunmaktadır. O dönemde İnegöl kasaba merkezi, iki nahiyesi ve 80
köyünde yaşayan nüfus 50.000 dolaylarındadır.
8
1905 yılında; Ticaret, Zanaat ve Ziraat Odası olarak adı geçen Ticaret ve Sanayi
Odası, 1940’lı yıllarda da İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası adını almıştır.
İnegöl’ün ekonomik hayatında önemli bir yeri olan Ticaret ve Sanayi Odası’nın üye
sayısı İnegöl’ün gelişmesine paralel olarak her geçen gün artmaktadır.
3. EKONOMİK VE SOSYAL ANALİZ
3.1. İklim ve Coğrafi Konum
İnegöl’ün iklimi Karadeniz ile Akdeniz iklimi arasında geçiş karakteri
göstermektedir. Bölgede ılıman Marmara iklimi görülür. Yaz ayları daha çok Akdeniz
iklimine benzer. Sıcak ve az yağışlıdır. Kış ayları ise soğuk ve bol yağışlıdır. Kar yağışları
normal, don olayları fazladır. Yıllık ortalama sıcaklık 12,4 oC’dir. Yaz sıcaklık ortalaması
21,9 oC, Kış sıcaklık ortalaması ise 2,3
oC’dir. Bu güne kadar ölçülen en yüksek sıcaklık 41,2
oC ile Ağustos ayına aittir. En düşük sıcaklık ise -22,7
oC olarak ölçülmüştür.
İnegöl, Anadolu Yarımadası’nın kuzeybatısında, Marmara Bölgesi’nin
güneydoğusunda yer alır. 40o 09’ derece kuzey enlemi 29° 49’ doğu boylamı arasındadır.
İnegöl’ün tamamı Marmara Bölgesi sınırları içinde olup konumu itibariyle de
Marmara Bölgesi güney sınırlarını belirler. Bursa’nın güneydoğusundaki İnegöl’ün kuzeyinde
Yenişehir ilçesi, güneyinde Kütahya ili, güneybatısında Keles ilçesi ve güneydoğusunda
Bilecik bulunmaktadır. Bu sınırlar içindeki İnegöl’ün yüzölçümü 1031 km²’dir. İnegöl’ün
güneybatısından başlayan dağlar güneydoğusuna, doğudan başlayan dağlar da kuzeybatısına
kadar ulaşmaktadır. Çevresindeki dağların belirlediği sınırlar içinde bulunan İnegöl Ovası’nın
uzunluğu, Akıncılar Yöresi Kurşunlu Kasabası arasında 24 km’yi bulmaktadır. Batıdaki
Yenice Kasabası yakınlarına 3-4 km olan genişliği, Hocaköy yakınlarında 9 km’dir. Doğuya
doğru 4 km, Çitli Köyü’nde 2,5 km, Kurşunlu Kasabası çevresinde ise 1 km’ye düşer. Etrafı
çevreleyen dağların ortasında, denizden yüksekliği 300-350 metreyi bulan, 142 km’lik bir ova
mevcuttur. İnegöl Ovası kuzeyde Küpeli Tepe (558 m.) ve Karadoğu Tepesi (534 m.) ile
Yenişehir Ovası’ndan ayrılmaktadır. Doğusunda Ağı Dağı (1030 m.), batısında Uludağ ve
güneyinde ise Uludağ uzantısı olan Domaniç Dağı (1794 m.) ile çevrelenmiştir. İnegöl’ü
çevreleyen dağ ve platolar içinde en yüksek yer, 2470 m. ile Uludağ üzerinde bulunan
Kuzyatağı Tepesi’dir.
9
İnegöl’ün güneyindeki Uludağ’ın eteklerinden, batıdaki Mezit Köyü’ne kadar çam
ormanları ile kaplı birçok yayla bulunmaktadır. Bunlar; Taraklı, Bataklı, Arap Oturağı,
Alaçam, Eğrelti, Yanaklı, Paşa Çayırı, Boğazova, Çiçek, Ardıçlı, Paşaalan, Gökgeliş,
Sarıçayır ve Arpalık yaylalarıdır. İnegöl toprakları, çevre dağların yüksek kesimlerinde doğan
irili ufaklı birçok akarsu ile bölünmektedir. En önemlileri Kocadere, Karadere, Hocaköy
Deresi, Bedre Deresi, Akçasu Deresi, Çandır Deresi, Mezit Deresi’dir ve bu dereler çeşitli
yerlerde şelaleler oluşturmaktadır. Bu akarsuların önlerine baraj ve göletler yapılarak sulama
alanında yararlanılmaktadır. Bursa Ovası sularını Marmara Denizi’ne gönderirken, İnegöl
Ovası’nın suları Karadeniz’e dökülür.
3.2. Ulaşım
İnegöl’ü çevre il ve ilçelere bağlayan üç farklı düzeyde karayolu ulaşım şebekesi
bulunmaktadır.
TCK Devlet Karayolları Ağı: (Toplam 112 km)
1. Bursa-İnegöl-Ankara TCK Devlet Karayolları
2. İnegöl-Yenişehir-İznik TCK Devlet Karayolları
3. İnegöl-Tahtaköprü-Domaniç TCK Devlet Karayolları
İl ve Köy Yolları Ağı: (Toplam 280 km)
1. İnegöl-Hasanpaşa-Kurşunlu-Pazarcık yolları
2. İnegöl-Gündüzlü-Oylat yolları
3. İnegöl-Tekke Köyü-Bilecik yolu
Değişik Özellikli Yollar: (Stabilize 280 km)
Tesviye 69 km ve ham 73 km, köy yollarının toplamı 222 km’dir.
Türkiye’de tarım ve sanayinin birlikte gelişme gösterdiği önemli şehirlerden biri olan
Bursa’ya 45 km uzaklıkta bulunan İnegöl ekonomik gelişme bakımından Bursa’ya benzer
özellikler göstermektedir. Güney Marmara’dan İç ve Batı Anadolu’ya ulaşım İnegöl
üzerinden yapılmaktadır. Bu durum İnegöl’ün gelişmesinde en önemli etkendir. Karayolu
ulaşımının yeterli seviyede olması ve son dönemde yapılan yol çalışmalarıyla ulaşımın daha
da rahatlamasıyla ekonomik gelişim hızlanacaktır. Özellikle Gemlik ve Mudanya Limanlarına
1-1,5 saatte karayolu ile ulaşmak mümkündür. Yenişehir Uluslararası Havaalanı ise yarım
10
saatlik mesafededir. İnegöl-Yenişehir arasındaki yolun genişletilmesiyle havaalanına ulaşım
daha da kolaylaşacaktır. Devlet karayolları ağına dahil yol uzunluğu toplam 112 km’dir. Bu
yollardan Yenişehir, Bozüyük ve Domaniç’e ulaşım yapılmaktadır.
Köy yolları ağı ise toplam 280 km’dir. Ara yollarda kalan birkaç köy dışında köy
yolları ağının tamamına yakını asfalttır. Bursa-İnegöl-Bozüyük yolu üzerinden İstanbul,
Eskişehir ve Ankara’ya ulaşım sağlanırken, İnegöl-Yenişehir yolu üzerinden İznik ve
Bilecik’e gidilebilmektedir. Bu yol aynı zamanda İstanbul’a ulaşım için alternatif bir yol
olarak da tercih edilmektedir. İnegöl-Tahtaköprü-Domaniç yolu üzerinden ise Kütahya ve İç
Batı Anadolu’ya ulaşım yapılabilmektedir. İnegöl-Kurşunlu-Pazaryeri yolu ise Mezit yolu
açılmadan önce Bilecik ve Bozüyük’e ulaşımı sağlamaktayken, dik ve virajlı oluşu nedeniyle
artık tercih edilmemektedir.
Tablo 1. Bursa ve İlçelerinin Birbirlerine Uzaklıkları
Bursa
45 İnegöl
34 75 Gemlik
87 49 48 İznik
65 113 98 175 K.Bey
67 112 97 146 135 Keles
30 75 60 109 98 97 Mudanya
87 131 116 165 18 153 126 M.K.Paşa
65 105 90 139 128 86 96 146 Orhaneli
48 90 118 30 116 115 78 134 108 O.Gazi
55 27 80 30 123 122 85 141 82 60 Y.Şehir
İnegöl’ü Bursa ve Ankara’ya bağlayan devlet karayolu şehrin en önemli ulaşım
yoludur. Bu yol İnegöl’e canlılık vermektedir. İnegöl-Yenişehir-İznik üzerinden Yalova
yoluna çıkılmaktadır Bu yol da, İstanbul’a gerek deniz, gerekse karayolu ile gitmek
isteyenlerin tercih ettiği ve iyi durumda asfaltı olan ikinci önemli devlet karayoludur. İnegöl-
Kurşunlu-Pazarcık il karayolu, Mezit Boğazı’ndan İnegöl-Bozüyük yolu açılmadan önce
kullanılan önemli bir karayoluydu. Eski tarihlerde İpek Yolu olarak kullanılan İnegöl-Bilecik
il yolu, uzun süredir stabilize olarak kullanılmaktaydı. Tamir ve bakımı yapılan yolun önemli
bir bölümü asfaltlanarak 1998 yılında hizmete sunulmuştur. Bilecik’e en kısa yoldan İnegöl-
Tekke Köyü-Bilecik yolu ile gidilmektedir.
Bir bölümü asfalt olan bu yolun daha da iyileştirilmesi için çalışmalar devam
etmektedir. İnegöl-Keles yolu 45 km’dir. İnegöl’ün kuzeybatısındaki İsaören Köyü ve
11
Çayyaka Köyü’nden Boğazova’ya ulaşılır. 20 km’lik bu bölümün yarısı asfalttır. Diğer
bölümler halen stabilize olmasına rağmen çok kısa zamanda asfaltlanacaktır. Bu yol Keles ve
Orhaneli’nin İnegöl-Ankara yoluna en kısa çıkış yoludur. Domaniç Dağları’nı aşan ikinci
karayoludur.
3.3. Turizm
Bursa’nın 45 km güneydoğusunda yer alan İnegöl’ün antik dönemdeki adı
Ankedoma’dır. İlçedeki önemli tarihi eserler Osmanlı döneminden kalmıştır. İnegöl tarihi
eserler ve kültürel değerler bakımından zengin bir yer olmasına rağmen, bu güne kadar sadece
1942 yılında İnegöl Höyüğü’nde resmi bir kazı yapılabilmiştir. Bu nedenle toprak altı kültür
değerlerinin özellikleri tam olarak bilinmemektedir.
1481’de Sadrazam İshak Paşa tarafından yaptırılan İshak Paşa Camii ve Külliyesi,
Hamza Bey Camii, Yıldırım Camii (Cuma Camii), Kurşunlu Camii, Kurşunlu Han ve Ortaköy
Kervansarayı İnegöl’deki tarihi eserlerdir. İnegöl’ün 13 km batısında Sultan Köyü’nde XIV.
yüzyılda yaşamış Germiyanoğlu Geyik Baba ile Balım Sultan adına Orhan Bey tarafından
yaptırılmış Geyikli Baba Türbesi önemli bir ziyaret yeridir. Boğazova Yaylası, Arabaoturağı
Yaylası, Alaçam Yaylası ve tarihi çınarlar İnegöl’ün tabii güzellikleridir.
Konaklama
Şehir merkezinde iki tane 4 yıldızlı, bir tane 2 yıldızlı, bir tane 1. sınıf ve bir tane de
2. sınıf otel vardır. İnegöl’e 27 km uzaklıkdaki termal sıcak su merkezi Oylat’ta beş adet otel
bulunmaktadır.
Oylat Kaplıcaları
Oylat kaplıcası, Hilmiye Köyü hudutları içinde, İnegöl Belediyesi mücavir sahasında
İnegöl ilçe merkezine 27 km uzaklıkta, 700 rakımda, orman içinde, eskiden beri şifalı suyu ve
doğal güzelliği ile bilinen bir kaplıcadır.
Kaplıcanın suyu 40 oC derece sıcaklığa ve saniyede 50 litre debiye sahiptir. PH
değeri ise 7,26’dır. Suyun, 10 bin üzerinde yatak kapasiteli termal tesislerin ihtiyacını
karşılayabileceği hesaplanmaktadır.
Kaplıca normalde 927 sayılı kanunun ek 5. maddesi gereği İl Özel İdaresinin
tasarrufunda bulunması gerekirken, yine aynı kanunun ek 5. maddesi 2. fıkrası dikkate
12
alınarak kıymetli ve ehemmiyetli görüldüğünden devletçe imtiyaz suretiyle işletilmesi
kararlaştırılmış ve 30.3.1945 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Ekonomi Bakanlığı
Maadin Umum Müdürlüğünce Oylat Kaplıcaları İşletme Limited Ortaklığına 60 yıl süre ile
işletilmek üzere imtiyaz tesis edilmiştir. Daha sonra kaplıca tesislerinin üzerinde bulunduğu
orman alanı yine 4/2248 sayı ve 25.01.1954 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile aynı
şirkete 60 yıl süreyle irtifak hakkı tesisi suretiyle tahsis edilmiştir.
Kaplıca suyunun tahsis süresi 30.03.2005 tarihinde dolmuş, ormanın tahsisi ise
25.02.2014 tarihinde dolacaktır. Sıcak suyun yeniden tahsis edilebilmesi için 26.05.2004 gün
ve 5177 sayılı kanuna eklenen ek geçici 5. madde ile ilgili kanun gereğince ılıca ve
kaplıcalara daha önce verilen işletme imtiyazı sürelerinin imtiyaz sahiplerine müracaatları
halinde Maden İşleri Genel Müdürlüğünce 20 yıla kadar uzatılma imkânı getirilmiştir.
Hâlihazırda Oylat Kaplıcası, Oylat A.Ş. diye bilinen çok ortaklı, İnegöl
Belediyesi’nin de % 18,36 oranında ortaklığının bulunduğu, yönetim kurulu başkanlığını
İnegöl Belediye Başkanı’nın yaptığı şirket tarafından işletilmektedir. Oylat İnegöl
Belediyesi’nin mücavir alanı içerisine alınmıştır. Tamamına yakını Orman arazisi üzerine
kurulmuştur. Toplam yatak kapasitesi 2012 Mart ayı itibari ile 650 civarındadır.
Sıcak su düzensiz dağıtıldığı için mevcut tesislere bile yetmemekte, özellikle İstanbul
ağırlıklı konaklama talebi kapasite azlığı nedeniyle karşılanamamakta, tesisler arası
çekişmeler yaşanmakta, kaplıcaya ulaşan 11 km uzunluğundaki yolun yetersiz kalması, bu
haliyle kaplıcanın nitelikli tesisler ile gerçek kapasitesine kavuşması mümkün olamamaktadır.
Bu nedenle de kaplıcanın yöreye sağlayabileceği ekonomik katkıya ulaşılamamaktadır.
3.4. Nüfus
İnegöl ilçesi ile ilgili ilk nüfus bilgileri, ciddi anlamda, 1893 yılı itibariyle
başlamaktadır. XVI. yüzyıla ait “Hüdavendigâr Livası Tahrir Defterleri”ndeki 1521 ve 1573
yıllarına ve İnegöl kazasına ait tahrirler, İnegöl şehrinin şehirleşme süreçIeri açısından da
büyük önem taşımaktadır. Söz konusu bilgiler ışığında, 1521 ve 1573 yıllarına ait yazılmış
hane sayılarına bakarak İnegöl kazasındaki şehirsel ve kırsal yerleşmelerin nüfus miktarları ve
nüfus artış hızı tahminleri yapılabilmektedir. 1521 ve 1573 yılı tahrirleri incelendiğinde,
İnegöl ilçesinde kırsal ve şehirsel nüfus oranlarının özellikle günümüze göre ilginç sonuçlar
ortaya koyduğu anlaşılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nda nüfusun yaklaşık %90’ının
köylülerden ve göçerlerden oluştuğu görülmektedir.
13
İnegöl ilçesi XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Kırım, Kafkasya ve
Balkanlar’dan ülkemize yönelen göçIerden önemli paylar elde etmiştir. İnegöl’e doğru
yaşanan göç olayları, kırsal kesimde yeni yerleşmelerin ortaya çıkışını, İnegöl’ün de küçük bir
kasaba olma niteliğinden kurtularak büyük bir kasaba olma sürecine girmesini sağlamıştır.
Nitekim 1893 yılı itibariyle şehirli nüfus oranı, 1573 yılına oranla iki kat artarak %18.68’e
çıkmıştır.
İnegöl’ün nüfusu, 1893-1940 yılları arasında ancak 1,6 kat artış göstermiştir.
Şehirleşmenin bu devrede oldukça yavaş geliştiği, buna karşın kırsal nüfus oranının %74-81
arasında cereyan ettiği görülmektedir.
1960 yılından itibaren nüfusu 25 binlere ulaşan İnegöl, şehir kategorisine geçiş
yapmıştır. 1960’tan beri düzenli ve yoğun nüfus artış hızı ve büyüme temposu gösteren İnegöl
şehri, eskiden beri uzmanlaştığı mobilya endüstrisine katılan karma endüstri (Organize Sanayi
Bölgesi) sayesinde, ciddi bir şekilde göç almış ve nüfus artış hızı 5 yılda (1985-1990) 1,5 kat
artan bir seyir izlemiştir.
Hem nüfus bakımından büyüyen, hem de alansal genişlik kazanan İnegöl’ün,
endüstrileşmenin getirdiği ivme ile 1985-1990 döneminde yıllık ortalama nüfus artış hızı bir
önceki beş yıla göre epeyce artmıştır. Aynı dönemde, nüfusunun büyüme oranı 1980-1985
dönemine göre 1,5 kat artmış ve %30’a ulaşmıştır. Bundan da önemlisi, 1960-1980 yılları
arasında ülkemizdeki 25.000-50.000 nüfuslu şehirler grubuna dahil olan İnegöl, 1985-1997
döneminde 50.000 ile 100.000 nüfuslu şehirler grubuna çıkmıştır. 1990 yılında 50.000 ile
100.000 nüfuslu şehirler grubunda 18. sırada bulunan İnegöl, 1997 yılında 6. sıraya
yükselmiştir.
2000 yılı itibari ile İnegöl, bir üst basamağa geçerek, nüfusu 100.000 ile 500.000
arasında olan şehirler, arasında yerini almıştır. 2000 yılında yapılan genel nüfus sayımı
sonuçlarına göre ilçenin 186.558 nüfusu olup, bu nüfusun 105.959’u ilçe merkezinde,
47.821’i köylerde, 32.778’i ise beldelerde ikamet etmektedir.
Adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına göre İnegöl’ün nüfusu 2009 yılında 215.375,
2010 yılında 221.116 ve 2011 yılında 225.472 olarak belirlenmiştir. İnegöl merkez nüfusu
2009 yılında 161.541, 2010 yılında 167.419 ve 2011 yılında 172.406 olarak sayılmıştır.
İnegöl’ün belde ve köylerine baktığımızda ise nüfusun 2009 yılında 53.834, 2010 yılında
53.697 ve 2011 yılında 53.066 olduğunu görmekteyiz.
14
2009 yılında ilçe merkezi nüfusunun 80.871’ini erkekler ve 80.670’ini kadınlar
oluşturmaktadır. 2010 yılında ilçe merkezinde 83.936 erkek nüfus ve 83.483 kadın nüfus
vardır. 2011 yılında ise İnegöl merkezindeki erkek nüfus 86.586, kadın nüfus 85.820’dir.
2009 yılında İnegöl belde ve köylerinin erkek nüfusu 26.797, kadın nüfusu 27.037’dir. 2010
yılında İnegöl belde ve köylerinin erkek nüfusu 26.887, kadın nüfusu 26.810’dur. 2011
yılında ise İnegöl belde ve köylerinin erkek nüfusu 26.580, kadın nüfusu 26.486 olarak
belirlenmiştir.
Tablo 2. İnegöl’ün Nüfusu (TÜİK)
2009 2010 2011
Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam
İnegöl (İlçe Merkezi) 80.871 80.670 161.541 83.936 83.483 167.419 86.586 85.820 172.406
İnegöl (Belde ve Köyler) 26.797 27.037 53.834 26.887 26.810 53.697 26.580 26.486 53.066
İnegöl Toplam 215.375 221.116
225.472
Nüfus rakamlarını incelediğimizde 2009 yılında nüfusun %75’inin şehir merkezinde
yaşadığını söylemek mümkündür. Bu oran 2010 yılında %76’ya yükselmiş olup, 2011 yılında
ise aynı oranda kaldığı görülmektedir. 2009-2011 yılları arasında kentleşme artışının %7
olduğu yapılan değerlendirmede ortaya çıkmıştır.
Gelişen ve sürekli büyüyen ekonomisi ile göç alma potansiyeli bir hayli fazla olan
İnegöl’de, Türkiye’nin yedi ayrı bölgesinden gelen vatandaşlarımız yaşamaktadır. Doğu
Anadolu Bölgesi’nden 36.769, Karadeniz Bölgesi’nden 23.614, İç Anadolu’dan 10.793,
Ege’den 8.577, Marmara’dan 4.703, Akdeniz’den 2.715, Güneydoğu’dan 2.746 kişi İnegöl’de
yaşamaktadır.
İnegöl’e en çok göç veren Doğu Anadolu Bölgesi’nden Ardahan 9.515 kişiyle ilk
sırada bulunmaktadır. Ardından sırasıyla Erzurum 8.010, Muş 7.333, Bitlis 4.525, Kars 1.946,
Van 1.882, Ağrı 1.734, Malatya 473, Erzincan 409, Elazığ 375, Şırnak 292, Bingöl 107, Iğdır
62, Tunceli 61, Hakkari 45 kişi ile yer almaktadır.
İnegöl’e göç veren ikinci büyük bölge konumundaki Karadeniz Bölgesi’nden Artvin
6.250 kişi ile ilk sırada yer almaktadır. Ardından Çorum 4.903, Trabzon 4.692, Bayburt 2.185,
Samsun 1.327, Gümüşhane 723, Zonguldak 644, Giresun 453, Ordu 417, Rize 350, Tokat
15
348, Amasya 333, Kastamonu 255, Düzce 250, Karabük 175, Sinop 120, Bolu 102, Bartın 87
kişi ile yer almaktadır.
İnegöl’e göç veren üçüncü büyük bölge konumundaki İç Anadolu Bölgesi’nden
Yozgat 4.281 kişi ile ilk sırada yer almaktadır. Ardından Ankara 1.090, Kırşehir 1.076,
Eskişehir 1.008, Konya 861, Sivas 636, Niğde 428, Aksaray 345, Kayseri 333, Kırıkkale 212,
Çankırı 171, Nevşehir 169, Kırklareli 122, Karaman 61 kişi ile yer almaktadır.
İnegöl’e göç veren dördüncü büyük bölge konumundaki Ege Bölgesi’nden Kütahya
6.475 kişi ile ilk sırada yer almaktadır. Ardından Afyon 529, Manisa 492, İzmir 433, Aydın
252, Denizli 153, Uşak 130, Muğla 113 kişi ile yer almaktadır.
İnegöl’e göç veren beşinci büyük bölge konumundaki Marmara Bölgesi’nden Bilecik
1.661 kişi ile ilk sırada yer almaktadır. Ardından İstanbul 1.092, Balıkesir 761, Sakarya 336,
Kocaeli 267, Çanakkale 247, Edirne 132, Yalova 114, Tekirdağ 93 kişi ile yer almaktadır.
İnegöl’e göç veren altıncı büyük bölge konumundaki Akdeniz Bölgesi’nden
Kahramanmaraş 1.008 kişi ile ilk sırada yer almaktadır. Ardından Adana 468, Hatay 419,
Mersin 306, Isparta 137, Osmaniye 127, Kilis 119, Antalya 77, Burdur 54 kişi ile yer
almaktadır.
İnegöl’e göç veren yedinci ve son büyük bölge konumundaki Güneydoğu Anadolu
Bölgesi’nden Diyarbakır 534 kişi ile ilk sırada yer almaktadır. Ardından Mardin 524,
Şanlıurfa 413, Siirt 358, Gaziantep 338, Batman 172, Adıyaman 107 kişi ile yer almaktadır.
İnegöl’e göç veren şehirleri büyükten küçüğe doğru sıralarsak birinci sırada Ardahan
olmak üzere hemen arkasından sırasıyla Erzurum, Muş, Kütahya, Artvin, Çorum, Trabzon,
Bitlis, Yozgat, Bayburt, Kars, Van, Ağrı, Bilecik, Samsun, İstanbul, Ankara, Kırşehir,
Eskişehir, K.Maraş, Konya, Balıkesir, Gümüşhane, Zonguldak, Sivas, Diyarbakır, Afyon,
Mardin, Manisa, Malatya, Adana, Giresun, İzmir, Niğde, Hatay, Ordu, Ş.Urfa, Erzincan,
Elazığ, Siirt, Rize, Tokat, Aksaray, Gaziantep, Sakarya, Kayseri, Amasya, Mersin, Şırnak,
Kocaeli, Kastamonu, Aydın, Düzce, Çanakkale, Kırıkkale, Karabük, Batman, Çankırı,
Nevşehir, Denizli, Isparta, Edirne, Uşak, Osmaniye, Kırklareli, Sinop, Kilis, Yalova, Muğla,
Bingöl, Adıyaman, Bolu, Tekirdağ, Bartın, Antalya, Iğdır, Tunceli, Karaman, Burdur,
Hakkari şehirleri yer almaktadır.
16
İlçede çocukluk ve okul çağı şeklinde değerlendirebileceğimiz 0-19 yaş grubu nüfus,
toplam nüfusun %34’ünü oluşturmaktadır. Çalışma çağına gelmiş yetişkin grup şeklinde
nitelendirebileceğimiz 20-59 yaş grubundaki nüfüs ise toplam nüfusun %56 gibi büyük bir
çoğunluğunu oluşturmaktadır. 59 yaş ve üzeri nüfus ise toplam nüfusun %10’u kadardır.
3.5. Organize Sanayi Bölgeleri
İnegöl Organize Sanayi Bölgesi
1976 yılında kurulan İnegöl Organize Sanayi Bölgesi, Türkiye’nin ilk ilçe organize
sanayi bölgesidir. İnegöl Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 90 parselde bulunan 79 tesis faaliyet
halindedir ve 13 bin civarında istihdam sağlamaktadır.
Tablo 3. Organize Sanayi Bölgesindeki Firmaların Sektörlere Göre Dağılımı
SEKTÖR FİRMA SAYISI DAĞILIM (%)
TEKSTİL-KONFEKSİYON 27 34
MOBİLYA VE ORMAN ÜR. 28 36
GIDA SANAYİ 5 6
DİĞER 19 24
TOPLAM 79 100
Atık Su Arıtma Tesisi
Organize sanayi bölgesinde 110 bin m2 alanda 1997 yılında inşaatına başlanan atık
su arıtma tesisi yaklaşık 10 milyon dolara mal olmuş ve 2001 yılında faaliyete geçmiştir.
130.000 m3/gün kapasiteli tesiste günde 55 bin m
3 evsel atık ve 35 bin m
3 endüstriyel atık
olmak üzere toplam 90 bin m³ atık su arıtılmaktadır. Arıtma işlemi esnasında, günlük 70 ton
yaş çamur termal tesislerde kurutularak 17 ton kurutulmuş çamur elde edilmekte ve bu çamur
yakıt olarak kullanılmaktadır.
Doğalgaz
İnegöl Organize Sanayi Bölgesi’nde 1995 yılında başlanan doğalgaz dağıtım hattı
projesi 1996 yılında tamamlanarak, Haziran 1997’den itibaren fabrikalarda kullanılmaya
başlanmıştır. Ayrıca, iki sanayi kuruluşu da doğalgazdan elektrik enerjisi elde etmek amacıyla
doğalgaz dönüşüm santrali kurmuştur.
17
İnegöl’de iki adet doğalgaz şehir giriş istasyonu ve on adet bölge regülatörü
mevcuttur. Doğalgaz hattı için toplamda imalatı yapılan çelik hat uzunluğu 24 km, polietilen
hat uzunluğu 272 km’dir. Alınan abonelik sayısı 44.750 BBS olmasına karşılık, 70.000 BBS
abone potansiyeli vardır. 2011 yılı içerisinde doğalgaz kullanımı 43.000.000 Sm³’tür.
İnegöl Mobilya Ağaç İşleri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi
İnegöl Mobilya Ağaç İşleri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi`ne ait kuruluş protokolü
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca onaylanmıştır.
İnegöl Mobilya Ağaç İşleri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi olarak planlanan İnegöl
2. OSB’de kamulaştırma çalışmaları ve yer tahsisleri hızla sürmektedir. Yol çalışmalarının
%64’ü bitirilmiş olup kalan yolların tamamının keşif ve ihale çalışmaları başlatılmıştır.
İlk etapta 4.000 dönüm arazi kamulaştırılmıştır. Bir yandan kamulaştırma çalışmaları
devam ederken, diğer taraftan da talep eden sanayicilerimize yer tahsisi sağlanmaktadır. Mart
2012 itibariyle, 78 firmaya yer tahsis edilmiştir. 6 firma üretime başlamış, iki firmanın binası
bitmek üzeredir ve 8 firma binasının da yapım çalışmaları devam etmektedir.
3.6. İnegöl Mobilyacılar ve Marangozlar Odası
İnegöl Mobilyacılar ve Marangozlar Odası’nda alınan verilere göre İNMOB’ un üye
sayısı 2008’den başlayarak 2011’e kadar her yıl azalış göstermiştir. 2008’de 1362 üyesi
bulunan İNMOB’ un üye sayısı toplamda yaklaşık %36 azalarak 2011’de 869’a düşmüştür.
Tablo 4. Yıllara Göre Açılan ve Kapanan Firma Sayıları
2008 2009 2010 2011
Üye Sayısı 1362 1178 1143 869
Açılan Firma Sayısı 46 19 28 37
Kapanan Firma Sayısı 230 142 63 208
Mesleki Eğit. Mer. Öğrenci Kayıt Sayısı 28 11 14 13
Açılan firma sayılarına bakıldığında, 2008’den 2011’e dalgalı bir trend seyrettiği
görülmektedir. Açılan firma sayısı 2008’den 2009’a yaklaşık %59 azalarak 46’dan 19’a
gerilemiştir. 2010’da ise açılan firma sayısı yaklaşık %32 artarak 28’a ulaşmış ve 2011
yılında ise yine yaklaşık %32 artarak 37’e ulaşmıştır.
18
Şekil 1. Yıllara Göre Açılan ve Kapanan Firma Sayıları Grafiği
Kapanan firma sayıları da 2008’den 2011’e dalgalı bir trend seyretmiştir. 2008’de
230 olan kapanan firma sayısı 2009’da %38 azalarak 142’ye düşmüştür. 2010’da ise yaklaşık
%56 bir azalışla 63 ve 2011 yılında da yaklaşık %230 artarak 208 olmuştur.
Mesleki Eğitim Merkezi’ne kayıt olan öğrenci sayısı 2008’de 28 iken, 2009 yılında
yaklaşık %60 azalarak 11 olmuştur. 2010’da yaklaşık %27 oranında artış göstererek 14 olan
kayıt öğrenci sayısı, 2011 yılında sadece bir kişi farkla 13 kişi olarak belirlenmiştir.
3.7. Sağlık
İnegöl’de, 1 devlet hastanesi (320 yatak kapasiteli), 1 özel hastane, 2 tıp merkezi, 1
Verem Savaş Dispanseri mevcuttur. 01.10.2009 tarihi itibariyle Aile Hekimliği Uygulamasına
geçilmiş olup, Sağılık Grup Başkanlığı Toplum Sağlığı Merkezi oluşturulmuş ve Sağlık
Ocakları Aile Sağlığı Merkezine dönüştürülmüştür. Böylelikle, 14 tane de Aile Sağlığı
Merkezi bulunmaktadır. Ayrıca bölgede İnegöl ilçesinde hizmet veren 50 eczane ve 1 tane
hastanede görev yapan kamu eczacısı bulunmaktadır (İnegöl Belediyesi 2012 Yılı Performans
Programı, 2012; Bursa Eczacılar Odası).
İnegöl Devlet Hastanesi
İnegöl ilçesinde Nisan 2005’e kadar Devlet Hastanesi ve SSK Hastanesi adıyla iki
hastane mevcutken, bu tarihten sonra sağlık hizmetlerinin birleştirilmesiyle SSK Hastanesi
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
2008 2009 2010 2011
Firm
a Sa
yısı
Yıllar
Yıllara Göre Açılan ve Kapanan Firma Sayıları
Üye Sayısı
Açılan Firma Sayısı
Kapanan Firma Sayısı
Mesleki Eğitim Merkezi Öğrenci Kayıt Sayısı
19
Devlet Hastanesi bünyesine katılmıştır. Bu birleşmeden sonra oluşan 320 yataklı İnegöl
Devlet Hastanesi’nde dâhiliye hizmetleri eski SSK Hastanesi binasında, cerrahi hizmetleri de
devlet hastanesi binasında verilmeye başlanmıştır.
İnegöl Devlet Hastanesi’nde 2012 yılı itibari ile 61’i uzman ve 13’ü pratisyen olmak
üzere toplam 74 doktor görev yapmaktadır. Bununla birlikte ayrıca hastanede, 176 hemşire,
25 sağlık memuru ve 48 ebe bulunmaktadır. Hastanenin toplam 469 personeli bulunmaktadır.
İnegöl Devlet Hastanesi’nde toplam 308 adet hasta yatağı bulunmaktadır. İnegöl’de
10.000 nüfusa düşen yatak sayısı 13,66 ile oldukça düşüktür.
Aile Sağlığı Merkezleri
İnegöl Sağlık Grup Başkanlığı ve Toplum Sağlığı Merkezi’ne bağlı 11’i merkezde
olmak üzere toplam 14 adet aile sağlığı merkezi, 1 verem savaş dispanseri mevcuttur.
İnegöl Sağlık Grup Başkanlığı kiralık binada, 1 No’lu Turgutalp Aile Sağlığı
Merkezi Sağlık Bakanlığı’na ait binada, 2 No’lu Orhaniye Aile Sağlığı Merkezi Sağlık
Bakanlığı’na ait binada, 3 No’lu Hamidiye Aile Sağlığı Merkezi İnegöl Belediyesi’ne ait
binada, 4 No’lu Hanife-Selçuk Teşik Aile Sağlığı Merkezi İnegöl Belediyesi’ne ait binada, 5
No’lu Şükrü Özdilek Aile Sağlığı Merkezi İnegöl Belediyesi’ne ait binada, 6 No’lu Cuma
Aile Sağlığı Merkezi Hazine’ye ait binada, 7 No’lu Alanyurt Aile Sağlığı Merkezi Sağlık
Bakanlığı’na ait binada, 8 No’lu Akhisar Aile Sağlığı Merkezi Sağlık Bakanlığı’na ait
binada, 9 No’lu Huzur Aile Sağlığı Merkezi İnegöl Belediyesi’ne ait binada, 13 No’lu 6
Eylül Aile Sağlığı Merkezi İnegöl Belediyesi’ne ait binada, 14 No’lu Mesudiye Aile Sağlığı
Merkezi İnegöl Belediyesi’ne ait binada faaliyetini sürdürmektedir.
Beldelerde bulunan 10 No’lu Yenice Aile Sağlığı Merkezi İnegöl Belediyesi’ne ait
binada, 11 No’lu Kurşunlu Aile Sağlığı Merkezi Sağlık Bakanlığı’na ait binada, 12 No’lu
Cerrah Aile Sağlığı Merkezi Sağlık Bakanlığı’na ait binada faaliyetini sürdürmektedir.
1 No’lu Turgutalp Aile Sağlığı Merkezi’nde 8 Aile Hekimi, 2 No’lu Orhaniye Aile
Sağlığı Merkezi’nde 10 Aile Hekimi, 3 No’lu Hamidiye Aile Sağlığı Merkezi’nde 6 Aile
Hekimi, 4 No’lu Hanife – Selçuk Teşik Aile Sağlığı Merkezi’nde 4 Aile Hekimi, 5 No’lu
Şükrü Özdilek Aile Sağlığı Merkezi’nde 6 Aile Hekimi, 6 No’lu Cuma Aile Sağlığı
Merkezi’nde 2 Aile Hekimi, 7 No’lu Alanyurt Aile Sağlığı Merkezi’nde 7 Aile Hekimi, 8
No’lu Akhisar Aile Sağlığı Merkezi’nde 2 Aile Hekimi, 9 No’lu Huzur Aile Sağlığı
20
Merkezi’nde 2 Aile Hekimi, 10 No’lu Yenice Aile Sağlığı Merkezi’nde 4 Aile Hekimi, 11
No’lu Kurşunlu Aile Sağlığı Merkezi’nde 2 Aile Hekimi, 12 No’lu Cerrah Aile Sağlığı
Merkezi’nde 1 Aile Hekimi, 13 No’lu 6 Eylül Aile Sağlığı Merkezi’nde 2 Aile Hekimi, 14
No’lu Mesudiye Aile Sağlığı Merkezi’nde 2 Aile Hekimi hizmet vermektedir.
İnegöl Sağlık Grup Başkanlığı ile bağlı kurumlara hizmet veren 2 hizmet aracı ve 1
özel şirket aracı mevcuttur.
Sağlık EvIeri
İlçemizde Aile Sağlığı Merkezleri’ne bağlı Tekke, Hayriye, Hamzabey, Sungurpaşa,
Mezit, Gündüzlü, Çayyaka, Maden, Şehitler, Tahtaköprü, Çavuşköy, Kulaca, Şipali
köylerinde sağlık evleri bulunmaktadır. Sayılan sağlık evlerinde ebe personeli görev
yapmaktadır.
Ayrıca beldelerde bulunan Aile Sağlığı Merkezleri’ne bağlı Kayapınar, Küçükyenice
köylerinde sağlık evleri vardır. Sayılan sağlık evlerinde de ebe personeli görev yapmaktadır.
Tekke, Hayriye, Sungurpaşa, Mezit, Gündüzlü, Çayyaka, Maden, Şehitler, Şipali,
Kayapınar, Küçükyenice köylerindeki sağlık evleri muhtarlığa ait binalarda, Hamzabey,
Tahtaköprü, Çavuşköy, Kulaca köylerindeki sağlık evleri ise Sağlık Bakanlığı’na ait
binalarda faaliyetlerini sürdürmektedirler.
3.8. Elektrik Enerjisi Tüketimi
Sanayi sektöründe elektrik tüketimi 2008, 2009 ve 2010 yıllarında yaklaşık 69.000
MW/h olarak gözükmektedir. UEDAŞ İnegöl İşletme Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre,
2011 yılında 2008 yılına göre %66 artarak 112.934,5 MW/h enerji tüketilmiştir.
21
Şekil 2. Yıllara ve Kullanıcılarına Göre Elektrik Tüketimi Grafiği
Ticarethane elektrik tüketiminin 2008 yılından başlayarak 2011 yılı sonuna kadar
düştüğü görülmektedir. 2008-2009 arasındaki düşüş yaklaşık %2 gibi düşük bir değer
olmasına rağmen toplamda 2008’den 2011’e kadar düşüş yaklaşık %30 olmuştur.
Mesken elektrik tüketiminde 2008’den 2011’e yaklaşık %10 artış yaşanmıştır. 2009
yılı ve 2008 yılı mesken elektrik tüketimi birbirine yakın bir değer almıştır. Bu sınıflamalar
dışında kalan diğer alanlardaki elektrik tüketimi ise 2008’den itibaren bir düşüş trendi
içerisindedir. Diğer alanlardaki elektrik tüketimi 2011 yılında 2008 yılına göre yaklaşık %85
düşmüştür.
Toplam elektrik tüketimi verilerini incelediğimizde ise benzer düşüş trendinin
yaşandığı görülmektedir. 2011 yılı toplam elektrik tüketimi 2008 yılına göre yaklaşık %54
düşmüştür.
3.9. Eğitim
2011 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre İnegöl’de yaşayan
vatandaşların okuma yazma durumu ve eğitim düzeylerine ilişkin veriler aşağıdaki grafiklerde
verilmektedir. İlçe merkezinde yaşayan 6 yaş üzeri nüfus dikkate alınarak derlenmiştir.
İlçenin 2011 yılında 6 yaş üzeri nüfusu 152.918’dir.
0
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
600.000
700.000
800.000
Elektrik Tüketimi (MW/h)
2008
2009
2010
2011
22
Şekil 3. Okul Türleri Dağılımı Grafiği
2011’de, okul türleri dağılım grafiğine göre İnegöl’deki okul türlerinin en çok
ilköğretim okulunda yoğunlaştığı görülmektedir. Buna göre toplam okul sayısının %77’sini
oluşturan ilköğretim okullarının sayısı 68’dir. Bunun dışında kalan okul türlerinin dağılımı
ise; 5 Anaokulu, 7 Meslek Lisesi, 3 Anadolu Lisesi, 1 Anadolu Öğretmen Lisesi, 1 Fen Lisesi,
1 Özel Lise, 1 Düz Lise, 1 İmam Hatip Lisesi şeklinde olmak üzere toplam 88 adet okul
bulunmaktadır. Bu okullarda görev yapmakta olan kadrolu, ücretli ve sözleşmeli toplam 2364
öğretmenin 1666’sı ilköğretim okullarında, 676’sı ortaöğretim okullarında ve 22’si de
anaokullarında görev yapmaktadır.
Ayrıca ilçede, Uludağ Üniversitesi’ne bağlı İnegöl Meslek Yüksek Okulu
bulunmaktadır. İnegöl Meslek Yüksek Okulu, Elektrik, İnşaat Teknolojisi, Makine, Mobilya
ve Dekorasyon, Tekstil, Çocuk Gelişimi, Dış Ticaret, Pazarlama, İşletme Yönetimi ve
Muhasebe olmak üzere 10 bölümü ile 16 öğretim görevlisi ve bir de uzman akademisyen
kadrosuyla hizmet vermektedir.
77%
6%
8%
4% 1% 1% 1% 1% 1%
Okul Türleri Dağılımı
İlköğretim Okulu
Anaokulu
Meslek Lisesi
Anadolu Lisesi
Anadolu Öğretmen Lisesi
Fen Lisesi
Düz Lise
Özel Lise
İmam Hatip Lisesi
23
Şekil 4. Okul Türlerine Göre Öğrenci Dağılımı Grafiği
Okul türlerine göre öğrenci dağılımına baktığımızda toplam öğrenci sayısı olan
45.948’in %73’ünü ilköğretim okulu öğrencileri oluşturmaktadır ve ilköğretim okulunda
öğrenim gören toplam öğrenci sayısı 33.592’dir. Diğer okul türlerinde ise; 6.141 öğrenci
meslek lisesinde, 2.110 öğrenci anadolu lisesinde, 543 öğrenci anadolu öğretmen lisesinde,
362 öğrenci öğrenci fen lisesinde, 1.421 öğrenci imam hatip lisesinde, 1.224 öğrenci düz
lisede, 134 öğrenci özel lisede, 422 öğrenci ise anaokulunda öğrenim görmektedir. Bunların
dışında İnegöl Meslek Yüksek Okulu’nda öğrenim gören 2.010 öğrenci bulunmaktadır.
Şekil 5. Okul Türlerine Göre Derslik Sayısı Dağılımı Grafiği
73%
13%
5% 1%
1% 3% 3% 0% 1%
Okul Türlerine Göre Öğrenci Dağılımı
İlköğretim Okulu
Meslek Lisesi
Anadolu Lisesi
Anadolu Öğretmen Lisesi
Fen Lisesi
İmam Hatip Lisesi
Lise
Özel Lise
Anaokulu
74%
6%
2% 1%
1%
8%
4% 2% 2%
Okul Türlerine Göre Derslik Dağılımı
İlköğretim Okulu
Anadolu Lisesi
Anadolu Öğretmen Lisesi
Fen Lisesi
Özel Lise
Meslek Lisesi
İmam Hatip Lisesi
Düz Lise
Anaokulu
24
İnegöl’de bulunan okullardaki toplam derslik sayısı 1.354 olup, bunların %74’ünü
oluşturan 1.007 derslik ilköğretim okullarında bulunmaktadır. Bunun dışında kalan 347
dersliğin ise, 78’i anadolu liselerinde, 24’ü anadolu öğretmen lisesinde, 16’sı fen lisesinde, 8’i
özel lisede, 113’ü meslek liselerinde, 50’si imam hatip lisesinde, 34’ü düz lisede ve 24’ü
anaokullarında yer almaktadır.
Şekil 6. Türlerine Göre Kurumların Dağılım Grafiği
İnegöl’de bulunan çeşitli diğer eğitim kurumlarının toplam sayısı 27’dir. Bu
kurumların %44’ünü oluşturan dersanelerin toplam sayısı 12’dir. Bunun dışında 7 sürücü
kursu, 2 yabancı dil kursu ve 1 etüt merkezi, 1 açıköğretim kursu, 4 özel eğitim ve
rehabilitasyon merkezi bulunmaktadır.
44%
26%
7%
4%
4% 15%
Türlerine Göre Kurumların Dağılımı
Dersane
Sürücü Kursu
Yabancı Dil Kursu
Etüt Merkezi
Özel Açıköğretim Kursu
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
25
Şekil 7. Kurumlara Göre Öğretmen Dağılımı Grafiği
Yukarıda belirttiğimiz çeşitli eğitim kurumlarında toplam 333 öğretmen
çalışmaktadır. Toplam öğretmen sayısının %52’sini oluşturan 174 öğretmen dersanelerde
çalışırken, bunun dışında kalan öğretmenlerin 104’ü sürücü kurslarında, 4’ü yabancı dil
kurslarında, 47’si özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, 3’ü özel açıköğretim kursunda
ve 1’i de etüt merkezinde çalışmaktadır.
52%
31%
1% 14%
1% 1%
Kurumlara Göre Öğretmen Dağılımı
Dersane
Sürücü Kursu
Yabancı Dil Kursu
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Özel Açıköğretim Kursu
Etüt Merkezi
81%
3% 2%
13%
1% 0%
Kurum Bazında Kız Öğrenci Dağılımı
Dersane
Sürücü Kursu
Yabancı Dil Kursu
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Özel Açıköğretim Kursu
Etüt Merkezi
26
Şekil 8. Kurum Bazında Kız Öğrenci Dağılımı
Yabancı dil kursları, sürücü kursları, dersaneler, açıköğretim kursu, özel eğitim ve
rehabilitasyon merkezleri ve etüt merkezinden oluşan çeşitli eğitim kurumlarından toplamda
2.149 kız öğrenci yararlanmaktadır. Bu sayının %81’i olan 1.743 kız öğrenci dershanelerde
eğitim alırken, 69’u sürücü kurslarında, 34’ü yabancı dil kurslarında, 287’si özel eğitim ve
rehabilitasyon merkezlerinde, 12’si açıköğretim kurslarında, 4’ü de etüt merkezinde eğitim
almaktadır.
Şekil 9. Kurum Bazında Erkek Öğrenci Dağılımı Grafiği
Yabancı dil kursları, sürücü kursları, dersaneler, açıköğretim kursu, özel eğitim ve
rehabilitasyon merkezleri ve etüt merkezinden oluşan çeşitli eğitim kurumlarından toplamda
2.714 erkek öğrenci yararlanmaktadır. Bu sayının %70’i olan 1.897 erkek öğrenci
dersanelerde eğitim alırken, 235’i sürücü kurslarında, 38’i yabancı dil kurslarında, 519’u özel
eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde, 22’si açıköğretim kurslarında, 3’ü de etüt merkezinde
eğitim almaktadır.
70%
9%
1% 19%
1% 0%
Kurum Bazında Erkek Öğrenci Dağılımı
Dersane
Sürücü Kursu
Yabancı Dil Kursu
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi
Özel Açıköğretim Kursu
Etüt Merkezi
27
3.10. Dış Ticaret İstatistikleri ve İnegöl Mobilya Sektörü
İnegöl, 2011 yılında 443 firma ile 676.127.625,63 dolar ihracat gerçekleştirmiştir. 72
firma ile de 347.056.818,25 dolar ithalat gerçekleştirip, 329.070.807,38 dolar dış ticaret
fazlası vererek ülkemiz için model ekonomi şehri olma geleneğini sürdürmüştür. Toplam dış
ticaret hacmi ise 1.023.184.443,88 dolar olarak gerçekleşmiştir.
Sektörel bazda incelediğimizde, 2011 yılında en fazla ihracatın tekstil sektöründe
olduğunu görüyoruz.
Şekil 10. 2011 Yılı İhracatının Sektörel Dağılımı
SEKTÖR TUTAR USD
TEKSTİL $361.057.930,20
MOBİLYA $176.553.018,60
ORMAN ÜRÜNLERİ $47.074.933,89
GIDA $41.302.304,87
KİMYA $12.256.789,50
OTOMOTİV YAN SANAYİ $12.163.392,22
MAKİNE & METAL $3.453.306,76
DİĞER SEKTÖRLER $22.265.949,59
GENEL TOPLAM $676.127.625,63
Tablo 5. 2011 Yılı İhracatının Sektörel Dağılımı
$0,00
$50.000.000,00
$100.000.000,00
$150.000.000,00
$200.000.000,00
$250.000.000,00
$300.000.000,00
$350.000.000,00
2011 YILI İHRACATININ SEKTÖREL DAĞILIMI
28
Şekil 11. 2011 Yılı İthalatının Sektörel Dağılımı
Tablo 6. 2011 Yılı İthalatının Sektörel Dağılımı
İnegöl 2011 yılında 72 firma ile 347.056.818,25 dolar ithalat gerçekleştirmiştir. İthalat
rakamları içerisinde en yüksek ithalat oranına tekstil sektörü sahiptir. Toplam ithalatın
yaklaşık olarak %50,5’i bu sektör tarafından gerçekleştirilirken; orman ürünleri, kimya ve
otomotiv yan sanayi sektörleri, toplam ithalatın sırasıyla %21,8 %10 ve %7,6’sını
gerçekleştirmişlerdir.
İnegöl Organize Sanayi Bölgesi ise, 59 firma ile 462,6 milyon dolar ihracat 218,8
milyon dolar ithalat gerçekleştirmiştir.
$0,00 $20.000.000,00 $40.000.000,00 $60.000.000,00 $80.000.000,00
$100.000.000,00 $120.000.000,00 $140.000.000,00 $160.000.000,00 $180.000.000,00
2011 YILI İTHALATININ SEKTÖREL DAĞILIMI
SEKTÖR TUTAR USD
TEKSTİL $175.274.717,78
ORMAN ÜRÜNLERİ $75.770.160,38
KİMYA $35.095.872,01
OTOMOTİV YAN SANAYİ $26.701.658,55
GIDA $11.545.655,18
MOBİLYA $8.022.775,10
MAKİNE & METAL $1.441.558,17
DİĞER SEKTÖRLER $13.204.421,08
GENEL TOPLAM $347.056.818,25
29
İNEGÖL’ÜN Sektörlere Göre İhracatı 2007-2011 Yılları Arası
İHRACAT 2011 2010 2009 2008 2007
Sektör Yılı Toplamı Yılı Toplamı Yılı Toplamı Yılı Toplamı Yılı Toplamı
$676.127.625,63 $556.946.536,00 $521.638.781,06 $549.515.886,87 $700.365.263,98
Tekstil $361.057.930,20 $291.024.527,00 $294.517.338,19 $304.464.273,48 $329.619.074,84
Mobilya $176.553.018,60 $143.466.738,00 $114.661.993,36 $104.269.261,67 $82.181.976,82
Orman Ürünleri $47.074.933,89 $38.109.120,00 $43.289.416,23 $73.922.109,97 $64.873.960,84
Gıda $41.302.304,87 $36.092.090,00 $29.935.034,69 $25.307.675,18 $21.591.001,04
Kimya $12.256.789,50 $13.709.898,00 $19.329.506,72 $17.865.479,71 $19.025.644,74
Otomotiv Yan Sanayi $12.163.392,22 $15.654.942,00 $8.774.735,40 $17.556.572,85 $16.685.664,78
Makine & Metal $3.453.306,76 $2.233.497,00 $1.863.958,53 $1.981.696,61 $3.883.054,98
Diğer Sektörler $22.265.949,59 $15.404.574,00 $9.266.797,94 $4.148.817,40 $162.504.885,94
Tablo 7. İnegöl’ün 2007 – 2011 Yılları Arası Sektörlere Göre İhracatı
Tekstil sektörü 2010 yılında toplam ihracatın %52,3 ünü gerçekleştirirken 2011'da bu
oran küçük bir artışla % 53,4 olmuştur.
Mobilya sektörü son 5 yıldır yakalamış olduğu trendi korumaya devam ederken 2010
yılında ihracattan aldığı %25,8’lik payını 2011 yılında %26,1’e taşımayı başarmıştır.
Orman ürünleri sektörünün toplam ihracat içerisindeki %6,8’lik payı 2011 yılında
küçük bir artışla %6,9 olmuştur.
Gıda sektörünün ihracattan aldığı pay %6,5’ten %6,1’e gerilerken kimya sektöründe
de %2,5 ten %1,8'e düşüş yaşanmıştır.
Makine metal sektörü konumunu korurken otomotiv yan sanayi sektörünün payı
%2,8’den %1,8’e düşmüştür.
30
2011 YILI İLLERİN DIŞ TİCARET HACİMLERİ
SIRA NO
İLLER İHRACAT $ İTHALAT $ DIŞ TİCARET HACMİ $
1 İSTANBUL 61.433.893.973,00 123.904.225.021,00 185.338.118.994,00
2 KOCAELİ 12.341.768.903,00 12.702.618.954,00 25.044.387.857,00
3 BURSA 11.691.975.631,00 11.911.992.914,00 23.603.968.545,00
4 İZMİR 8.068.157.372,00 10.617.330.247,00 18.685.487.619,00
5 ANKARA 6.600.823.894,00 11.909.401.629,00 18.510.225.523,00
6 GAZİANTEP 4.759.584.995,00 4.722.622.976,00 9.482.207.971,00
7 MANİSA 4.178.541.878,00 3.632.679.873,00 7.811.221.751,00
8 HATAY 2.051.285.498,00 4.594.288.779,00 6.645.574.277,00
9 DENİZLİ 2.639.605.033,00 2.262.460.549,00 4.902.065.582,00
10 ADANA 1.756.595.537,00 2.973.742.545,00 4.730.338.082,00
11 SAKARYA 2.011.691.011,00 1.368.286.546,00 3.379.977.557,00
12 KAYSERİ 1.468.769.530,00 1.723.363.418,00 3.192.132.948,00
13 MERSİN 1.338.096.936,00 1.233.356.102,00 2.571.453.038,00
14 KONYA 1.168.154.048,00 1.170.218.588,00 2.338.372.636,00
15 ZONGULDAK 435.877.376,00 1.538.002.963,00 1.973.880.339,00
16 KAHRAMANMARAŞ 711.926.573,00 1.188.069.908,00 1.899.996.481,00
17 ANTALYA 960.587.369,00 688.389.926,00 1.648.977.295,00
18 TEKİRDAĞ 655.085.910,00 779.232.040,00 1.434.317.950,00
19 ESKİŞEHİR 767.129.371,00 627.099.919,00 1.394.229.290,00
20 SAMSUN 441.012.156,00 946.015.445,00 1.387.027.601,00
21 TRABZON 1.088.722.413,00 122.207.473,00 1.210.929.886,00
* İNEGÖL İLÇESİ 676.127.625,63 347.056.818,25 1.023.184.443,88 22 AYDIN 706.125.169,00 312.530.260,00 1.018.655.429,00
23 OSMANİYE 131.480.681,00 836.644.109,00 968.124.790,00
24 MARDİN 803.854.438,00 134.080.977,00 937.935.415,00
25 ŞIRNAK 910.169.800,00 9.803.315,00 919.973.115,00
26 BALIKESİR 409.302.278,00 440.964.003,00 850.266.281,00
27 KARABÜK 224.082.425,00 417.966.911,00 642.049.336,00
28 KIRŞEHİR 202.541.105,00 266.807.822,00 469.348.927,00
29 ORDU 366.474.835,00 79.098.036,00 445.572.871,00
30 ŞANLIURFA 146.702.776,00 288.722.040,00 435.424.816,00
31 RİZE 389.542.808,00 22.098.555,00 411.641.363,00
32 MALATYA 280.381.246,00 105.929.896,00 386.311.142,00
33 AFYONKARAHİSAR 291.446.064,00 91.190.444,00 382.636.508,00
34 HAKKARİ 339.080.861,00 32.976.046,00 372.056.907,00
35 KARAMAN 231.719.087,00 120.666.264,00 352.385.351,00
Tablo 8. 2011 Yılı İllerin Dış Ticaret Hacimleri
31
2011 YILI İLLERİN DIŞ TİCARET FAZLALARI
SIRA NO
İLLER İHRACAT $ İTHALAT $ CARİ FAZLA $
1 TRABZON 1.088.722.413,00 122.207.473,00 966.514.940,00
2 ŞIRNAK 910.169.800,00 9.803.315,00 900.366.485,00
3 MARDİN 803.854.438,00 134.080.977,00 669.773.461,00
4 SAKARYA 2.011.691.011,00 1.368.286.546,00 643.404.465,00
5 MANİSA 4.178.541.878,00 3.632.679.873,00 545.862.005,00
6 AYDIN 706.125.169,00 312.530.260,00 393.594.909,00
7 DENİZLİ 2.639.605.033,00 2.262.460.549,00 377.144.484,00
8 RİZE 389.542.808,00 22.098.555,00 367.444.253,00
* İNEGÖL İLÇESİ 676.127.625,63 347.056.818,25 329.070.807,38 9 HAKKARİ 339.080.861,00 32.976.046,00 306.104.815,00
10 ORDU 366.474.835,00 79.098.036,00 287.376.799,00
11 ANTALYA 960.587.369,00 688.389.926,00 272.197.443,00
12 AFYONKARAHİSAR 291.446.064,00 91.190.444,00 200.255.620,00
13 MALATYA 280.381.246,00 105.929.896,00 174.451.350,00
14 GİRESUN 153.736.143,00 6.677.718,00 147.058.425,00
15 BURDUR 167.000.316,00 22.981.251,00 144.019.065,00
16 ESKİŞEHİR 767.129.371,00 627.099.919,00 140.029.452,00
17 MUĞLA 236.604.806,00 109.349.702,00 127.255.104,00
18 KARAMAN 231.719.087,00 120.666.264,00 111.052.823,00
19 DİYARBAKIR 169.397.547,00 62.678.654,00 106.718.893,00
20 MERSİN 1.338.096.936,00 1.233.356.102,00 104.740.834,00
21 IĞDIR 98.088.607,00 8.328.561,00 89.760.046,00
22 NEVŞEHİR 79.579.194,00 29.371.220,00 50.207.974,00
23 GAZİANTEP 4.759.584.995,00 4.722.622.976,00 36.962.019,00
24 NİĞDE 58.599.512,00 30.020.142,00 28.579.370,00
25 ÇORUM 141.831.886,00 115.162.957,00 26.668.929,00
26 ISPARTA 141.808.104,00 120.078.412,00 21.729.692,00
27 SİNOP 25.436.004,00 4.308.329,00 21.127.675,00
28 TOKAT 39.864.511,00 20.723.831,00 19.140.680,00
29 AKSARAY 83.618.104,00 66.833.774,00 16.784.330,00
30 ARTVİN 62.067.269,00 52.362.915,00 9.704.354,00
31 ÇANKIRI 38.945.991,00 31.955.991,00 6.990.000,00
32 AĞRI 77.611.374,00 70.994.814,00 6.616.560,00
33 BARTIN 20.274.288,00 14.799.982,00 5.474.306,00
34 MUŞ 7.873.443,00 2.714.752,00 5.158.691,00
35 BİNGÖL 4.917.181,00 932.822,00 3.984.359,00
Tablo 9. 2011 Yılı İllerin Dış Ticaret Fazlaları
32
2011 YILI İLLERE GÖRE İHRACAT SIRALAMASI VE İNEGÖL’ÜN YERİ
SIRA NO İLLER İHRACAT $
1 İSTANBUL 61.433.893.973
2 KOCAELİ 12.341.768.903
3 BURSA 11.691.975.631
4 İZMİR 8.068.157.372
5 ANKARA 6.600.823.894
6 GAZİANTEP 4.759.584.995
7 MANİSA 4.178.541.878
8 DENİZLİ 2.639.605.033
9 HATAY 2.051.285.498
10 SAKARYA 2.011.691.011
11 ADANA 1.756.595.537
12 KAYSERİ 1.468.769.530
13 MERSİN 1.338.096.936
14 KONYA 1.168.154.048
15 TRABZON 1.088.722.413
16 ANTALYA 960.587.369
17 ŞIRNAK 910.169.800
18 MARDİN 803.854.438
19 ESKİŞEHİR 767.129.371
20 KAHRAMANMARAŞ 711.926.573
21 AYDIN 706.125.169
* İNEGÖL İLÇESİ 676.127.625 22 TEKİRDAĞ 655.085.910
23 SAMSUN 441.012.156
24 ZONGULDAK 435.877.376
25 BALIKESİR 409.302.278
26 RİZE 389.542.808
27 ORDU 366.474.835
28 HAKKARİ 339.080.861
29 AFYONKARAHİSAR 291.446.064
30 MALATYA 280.381.246
31 MUĞLA 236.604.806
32 KARAMAN 231.719.087
33 KARABÜK 224.082.425
34 KIRŞEHİR 202.541.105
35 DİYARBAKIR 169.397.547
Tablo 10. 2011 Yılı İllere Göre İhracat Sıralaması ve İnegöl’ün Yeri
33
2011 YILI İLLERE GÖRE İTHALAT SIRALAMASI VE İNEGÖL’ÜN YERİ
SIRA NO İLLER İTHALAT $
1 İSTANBUL 123.904.225.021
2 KOCAELİ 12.702.618.954
3 BURSA 11.911.992.914
4 ANKARA 11.909.401.629
5 İZMİR 10.617.330.247
6 GAZİANTEP 4.722.622.976
7 HATAY 4.594.288.779
8 MANİSA 3.632.679.873
9 ADANA 2.973.742.545
10 DENİZLİ 2.262.460.549
11 KAYSERİ 1.723.363.418
12 ZONGULDAK 1.538.002.963
13 SAKARYA 1.368.286.546
14 MERSİN 1.233.356.102
15 KAHRAMANMARAŞ 1.188.069.908
16 KONYA 1.170.218.588
17 SAMSUN 946.015.445
18 OSMANİYE 836.644.109
19 TEKİRDAĞ 779.232.040
20 ANTALYA 688.389.926
21 ESKİŞEHİR 627.099.919
22 BALIKESİR 440.964.003
23 KARABÜK 417.966.911
* İNEGÖL İLÇESİ 347.056.818 24 AYDIN 312.530.260
25 ŞANLIURFA 288.722.040
26 KIRŞEHİR 266.807.822
27 EDİRNE 213.118.066
28 UŞAK 184.338.220
29 BİLECİK 165.927.791
30 ÇANAKKALE 160.067.599
31 KÜTAHYA 151.690.175
32 BOLU 144.019.220
33 KIRKLARELİ 139.962.981
34 MARDİN 134.080.977
35 TRABZON 122.207.473
Tablo 11. 2011 Yılı İllere Göre İthalat Sıralaması ve İnegöl’ün Yeri
34
İNEGÖL’ÜN Sektörlere Göre İhracatı 2007-2011 Yıllara Arası
İHRACAT 2011 Genel 2010 Genel 2009 Genel 2008 Genel 2007 Genel
Sektör Yılı Toplamı İhr. Yılı Toplamı İhr. Yılı Toplamı İhr. Yılı Toplamı İhr. Yılı Toplamı İhr.
$676.127.625,63 Payı $555.695.385,00 Payı $521.638.781,06 Payı $549.515.886,87 Payı $700.365.263,98 Payı
Tekstil
$361.057.930,20 53,40% $291.024.527,0 52,37% $294.517.338,1 56,46% $304.464.273,4 55,41% $329.619.074,8 47,06%
Mobilya $176.553.018,60 26,11% $143.466.738,0 25,82% $114.661.993,3 21,98% $104.269.261,6 18,97% $82.181.976,82 11,73%
Orman Ürünleri
$47.074.933,89 6,96% $38.109.120,00 6,86% $43.289.416,23 8,30% $73.922.109,97 13,45% $64.873.960,84 9,26%
Gıda $41.302.304,87 6,10% $36.092.090,00 6,49% $29.935.034,69 5,74% $25.307.675,18 4,61% $21.591.001,04 3,08%
Kimya
$12.256.789,50 1,81% $13.709.898,00 2,47% $19.329.506,72 3,71% $17.865.479,71 3,25% $19.025.644,74 2,72%
Otomotiv Yan Sanayi
$12.163.392,22 1,79% $15.654.942,00 2,82% $8.774.735,40 1,68% $17.556.572,85 3,19% $16.685.664,78 2,38%
Makine & Metal
$3.453.306,76 0,51% $2.233.497,00 0,40% $1.863.958,53 0,36% $1.981.696,61 0,36% $3.883.054,98 0,55%
Diğer Sektörler
$22.265.949,59 3,29% $15.404.574,00 2,77% $9.266.797,94 1,78% $4.148.817,40 0,75% $162.504.885,9 23,20%
35
Tablo 12. İnegöl’ün 2007 – 2011 Yılları Arası Sektörlere Göre İhracatı
İNEGÖL’ÜN Sektörlere Göre İthalatı 2007-2011 Yıllara Arası
İTHALAT
2011 Genel 2010 Genel 2009 Genel 2008 Genel 2007 Genel
Sektör
Yılı Toplamı İthalat Yılı Toplamı İthalat Yılı Toplamı İthalat Yılı Toplamı İthalat Yılı Toplamı İthalat
$347.056.818,25 Payı $367.520.516,00 Payı $298.019.143,23 Payı $312.886.603,32 Payı $457.480.482,21 Payı
Tekstil
$175.274.717,78 50,50% $142.242.444,0 38,70% $125.730.387,2 42,19% $158.488.568,7 50,65% $178.375.369,1 38,99%
Mobilya $8.022.775,10 2,31% $3.569.011,00 0,97% $2.779.741,33 0,93% $3.773.169,08 1,21% $1.544.273,62 0,34%
Orman Ürünleri
$75.770.160,38 21,83% $57.487.863,00 15,64% $49.753.699,85 16,69% $115.319.730,9 36,86% $64.938.125,32 14,19%
Gıda $11.545.655,18 3,32% $15.256.365,00 4,15% $3.208.233,77 1,08% $3.416.876,31 1,09% $14.073.633,91 3,08%
Kimya
$35.095.872,01 10,11% $99.447.469,00 27,06% $84.003.357,57 28,19% $13.538.404,68 4,33% $44.094.352,91 9,64%
Otomotiv Yan Sanayi
$26.701.658,55 7,69% $16.331.945,00 4,44% $12.355.649,21 4,15% $17.487.870,19 5,59% $38.476.194,48 8,41%
Makine & Metal
$1.441.558,17 0,41% $759.825,00 0,21% $3.952.270,20 1,33% $493.914,37 0,16% $276.057,65 0,06%
Diğer Sektörler
$13.204.421,08 3,80% $32.425.594,00 8,82% $16.235.804,03 5,45% $368.069,00 0,12% $115.702.475,1 25,29%
Tablo 13. İnegöl’ün 2007 – 2011 Yılları Arası Sektörlere Göre İthalatı
36
37
Tablo 14. İhracat Onay Tablosu (Serbest Dolaşım ve Menşe ispat belgeleri)
(Yıllar İtibariyle, Adet)
Yıllar 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Onay Sayısı 5160 5989 6151 7474 8108 9129 9307 9890
Şekil 12. İhracat Onay Sayısı
Türk Mobilya Sektörü
Türk mobilya endüstrisi çoğu geleneksel yöntemlerle çalışan küçük ölçekli
işletmelerin çoğunlukta olduğu bir yapıya sahiptir. Ancak son 10-15 yıl dikkate alındığında
orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısında da gözle görülür bir artış mevcuttur.
2007-2013 yılları arasındaki 6 yıllık periyotta mobilya sektörünün üretimi yılda %13
gibi bir artışla 2013 yılı sonunda 19 milyar dolar düzeyine ulaşacağı tahmin edilmektedir.
Tablo 15. Türk Mobilya Sektörü Üretim Projeksiyonu (2007-2013) (Milyon $)
YILLAR Ortalama Yıllık
Artış
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007-2013
7.800 9.000 10.200 12.500 14.000 16.300 19.000 (%)13
5160 5989 6151
7474 8108
9129 9307 9890
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
İhracat Onay Sayısı
İhracat Onay Sayısı
38
Türkiye mobilya sektörü, pazarın yoğunlaştığı veya orman ürünlerinin yoğun olduğu
belirli bölgelerde toplanmıştır. Türkiye'nin neredeyse her ilinde mobilya üretimi yapan
işletmelere rastlanmakla birlikte, Kayseri, Bursa (İnegöl), İzmir, Ankara, İstanbul ve
Adana'da üretim tesislerinin sıklaştığı görülmektedir. Bursa İnegöl bölgesi tarihi İpek Yolu
üzerinde olması ve hammadde kaynaklarına yakın olması nedeniyle mobilyacılıkta önemli bir rol
oynamaktadır.
İzmir bölgesi, TÜİK verilerindeki belirtilen istihdam düzeyine göre, Bursa’dan sonra
gelmektedir. İstihdam düzeyi sıralamasında İstanbul’u sırası ile Ankara, Kayseri, Bursa ve İzmir
takip etmektedir.
Mobilya sektörü, özellikle son yıllarda büyük gelişme göstermiş ve ihracat 2011
yılında 1,58 milyar dolara ulaşmıştır. 2008 yılında 1,31 milyar dolar olan mobilya
ihracatımız 2009 yılında genelde düşme eğilimi göstererek 1,14 milyar dolara gerilemiştir.
2010 yılında ise 2009 yılına göre %18 artarak 1,34 milyar dolar olmuştur.
İhracat yapılan başlıca ülke grupları içerisinde Irak, Almanya, Azerbaycan, İran ve
Fransa ilk 5 sırayı paylaşmaktadır. İlk 10 ülkeye gerçekleştirilen ihracatın %60’ını mobilya
ihracatımız oluşturmaktadır. Ayrıca, mobilya ihracatımızda dikkat çeken bir diğer özellik ise
Irak, Libya ve Türkmenistan gibi Türk müteahhitlik hizmetlerinin yoğun olduğu ülkelerdeki
ihracat artışının yükselmesidir. Libya’da 2009 yılında %102, Türkmenistan’da %62 oranında
bir artış gerçekleşmiştir.
Mobilya sektöründe yapılan ithalatın ise yıllar içinde artış göstermekte olmasıyla
beraber, ihracat artışımızın ithalat artışının önünde gerçekleşmiş olup, Türkiye mobilya
sektöründe net ihracatçı bir ülke konumunda bulunmaktadır. Mobilya sektöründe ithalat
yapılan ülkeler içinde en büyük payı %35 ile Çin almaktadır. Bu ülkeyi, İtalya ve Almanya
takip etmektedir. Ülkemizin mobilya ithalatında ilk 10 ülkenin payı %80 civarında olup,
mobilya ithalatı 2011 yılı itibariyle ülkemiz genel ithalatının %0,34’ünü oluşturmaktadır.
2008 sonu itibariyle uluslararası piyasalardaki etkileri bütün sektörlerde yaşanan
ekonomik krizin etkisiyle ülkemiz mobilya sektöründe, hem yatırımlarda hem talepte bir
daralma yaşanmıştır. 2009 yılında ihracatımızda görülen düşüş, 2010 yılı başı itibariyle yerini
yükselmeye bırakmış, 2011 yılsonu itibariyle 2010 yılına göre %17,9 oranında bir artış
gerçekleşmiştir.
39
Türk Mobilya Sektörünün Güçlü Yönleri
Sektörün dinamik yapısı ve gelişmeye açık bir potansiyele sahip olması
Ürün çeşitliliği
El işçiliğinin gelişmiş düzeyde olması
Tasarıma verilen önem
Hedef pazarlara coğrafi yakınlık
Sektörün işbirliğine ve yatırıma açık yapısı
Türk Mobilya Sektörünün Zayıf Yönleri
Hammadde temininde yaşanan sıkıntılar
Enerji fiyatlarının yüksekliği
Kalifiye işgücü yetersizliği
Tanıtım ve pazarlamadaki dağınıklık
Markalaşmaya gereken önemin verilmemesi
AR-GE ve teknoloji konusunda zayıf kalınması
Türk Mobilya Sektörü İle İlgili Görüş ve Öneriler
Mobilya sektöründe, ABD ve AB ülkeleri gibi ileri teknolojiye yönelmiş ülkelerin
yanı sıra Çin ve Uzakdoğu gibi ucuz ama nispeten düşük kalite imalat yapan ülkeler dikkat
çekmektedir. Bu itibarla, ülkemizin Çin kadar ucuz bir imalat yapması, maliyetlerdeki yükler
nedeniyle kısa ve orta vadede mümkün olmadığı için, Türk mobilya sektörünün teknoloji,
tasarım ve markalaşmaya önem vermesi gerekmektedir.
Ülkemizde mobilya sektörü özellikle ev ve ofis mobilyaları grubunda
yoğunlaşmaktadır. Türk mobilya sanayisinin dünya ticaretindeki payı nispeten düşük olup,
ithalatta %0,7, ihracatta %1,5 oranında bir pay almaktadır. Söz konusu payın arttırılabilmesi
için, hali hazırda devlet desteklerinden sektörün daha fazla yararlanması mümkündür. İhracata
yönelik destekler kapsamında;
AR-GE Yardımı
40
Pazar Araştırması ve Pazarlama Desteği
Eğitim ve Danışmanlık Yardımı
Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi
İstihdam Yardımı
Yurtdışı Ofis-Mağaza Açma, İşletme ve Marka Tanıtım Desteği
Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi
ve Turquality’nin Desteklenmesi
Uluslararası Nitelikteki Yurtiçi İhtisas Fuarlarının Desteklenmesi
Yurtdışı Fuar Katılımlarının Desteklenmesi
Tasarım Desteği
olmak üzere sağlanan desteklerden mobilya sektörünün yeterince faydalanamadığı
görülmektedir.
Pazar Araştırması ve Pazarlama Desteğinden, 2009 yılında yararlanan toplam
794 firmanın 25’i,
Çevre Maliyetlerinin Desteklenmesi çerçevesinde 2009 yılında yararlanan toplam
1289 firmanın 4’ü,
Yurtdışı Ofis-Mağaza Açma, İşletme Yardımı’ndan 2009 yılında yararlanan
toplam 203 firmanın 9’u,
Turquality programı kapsamında desteklenen 75 markadan 6 tanesi,
mobilya sektöründe yer alan firmalardan oluşmaktadır.
Sektörde çok dağınık bir yapının olduğu görülmektedir. Öte yandan, sektörün
kurumsal dokusunda çok fazla sayıda kuruluşun varlığı sebebiyle, ihracat artışında bir sinerji
yaratılabilmesinde zorluklar yaşanmaktadır. Bu itibarla;
Ana ve Yan Sektörlerde Etkin Koordinasyon Sağlanması
Sektör ile ilgili Politikaların Oluşturulması ve Uygulanmasında Aktif Katılım
AB Entegrasyon Sürecinde Sektörün Geliştirilmesi
Küresel Rekabet Şartlarına Uygun Olarak Sektörün Güçlendirilmesi
İlgili Dernek, Birlik, Oda ve OSB’lerin Bir Araya Getirilmesi
Sektörde Üst Kurumsal Birlikteliğin Oluşturulması
41
için bir mobilya sektör platformunun oluşturulması faydalı olabilecektir. Mobilya
Sektör Platformu’nun ve Mobilya İhracatçı Birliği’nin oluşturulması hususu sektörün dış
pazarlardaki payının ve etkinliğinin arttırılabilmesi açısından önem arz etmektedir.
Ülkemiz mobilya sektörünün kalite ve tasarım üzerinde yoğunlaşması, ihracattaki
payının arttırılabilmesi ve süreklilik kazanması açısından da büyük önem taşımaktadır. Bu
gerekçeyle, uluslararası ölçekte kabul görecek bir kalite işaretinin oluşturulması
gerekmektedir.
Sektörde maliyetlerin düşürülmesinin önemli bir yolu olarak, ‘Ortak Satın Alma
Organizasyonu’ kurulması ise en azından denenebilecek finansal araçlardan biri olarak
karşımıza çıkmaktadır. Ortak Satın Alma Organizasyonlarının kurulmasının, özellikle ucuz
girdi temini ve ucuz hizmet alımı açısından maliyet avantajı yaratabilmesi mümkün
bulunmaktadır.
Sektörde yaşanan en önemli sorunlardan biri ise, kalifiye işgücündeki
yetersizliklerdir. Bunun için eğitim imkânlarının arttırılması ve geliştirilmesi gerekmektedir.
Tanıtım gruplarının faaliyetlerine bilimsel metodlarla yeni bir vizyon kazandırılması
gerekmektedir. Yurtdışındaki Türk Ticaret Merkezleri’nde mobilya tanıtım ofislerinin
açılması da sektörün ihracatına yeni bir ivme kazandırılabilecek konular arasında
sayılmaktadır.
Kalite olgusunun, değişen ve gelişen tüketici tercihleri nedeniyle özellikle ihracatta
çok önemli olması, mobilya sektöründe bir kalite işaretinin geliştirilmesi ve bunun için bir
Mobilya Teknoloji ve Tasarım Kurulu’nun oluşturulması ve oluşturulacak kurul aracılığıyla
mobilya kalite işaretinin geliştirilmesi ve uygulamaya konulması büyük önem arz etmektedir.
İnegöl Mobilya Sektörü
Cumhuriyet dönemiyle birlikte İnegöl’de ekonomi; özellikle coğrafi pozisyonu
gereği önemli gelişmeler göstermiştir. 1927 yılında üç dokuma fabrikası, iki tahıl fabrikası,
bir kereste fabrikası, iki tereyağı, yoğurt ve peynir imalathanesi, Romanya göçmeni Salih
Anıl’ın mısır kırma makineleri ve yün tarakları ile çorap ve fanila imalathaneleri kurularak
İnegöl ekonomisi gelişimini sürdürmüştür.
42
Çevresindeki ormanlar nedeniyle 1980’lere kadar orman ürünleri alanında imalat
sanayi gelişmiş, ağaç ve kereste işletmeciliği üzerine faaliyet ön planda olmuştur. O yıllarda
ayrıca makineli tarım öncesinde çiftçinin en önemli araçlarından biri olan döğen imalatı da
yapılmıştır. 1943’ten sonra İnegöl’de mobilya imalatına başlanmıştır. Aslında şehrin şu anki
ekonomik aktivitesini belirleyen önemli kilometre taşlarından biri de bu olmuştur.
İnegöl’de fabrika olarak nitelendirilebilecek ilk tesis 150 girişimcinin bir araya
gelerek kurdukları ve 4 Ağustos 1957’de günlük 24 bin kapasiteyle üretime başlayan tuğla
fabrikasıdır. İnegöl’de üretilen ve ilçe dışına satışı yapılan başlıca ürünler tütün, tahıl, kereste,
koza, yaş sebze ve kuru meyveden oluşmaktadır.
Köylülerin geçim kaynağını orman ürünleri ve tarım oluşturmaktadır. Tarla
tarımında patates, lahana, domates, pancar ön sıralarda gelmektedir. Yörede meyvecilik de bir
hayli gelişmiştir. Özellikle şeftali, armut, erik, elma ve çilek meyvecilikle uğraşan yöre
halkının başlıca geçim kaynağını oluşturmaktadır. Son yıllarda ilçede meyve fidancılığı da
büyük bir ivme kazanmıştır.
İstihdam açısından incelendiğinde, İnegöl’de en yüksek istihdamın sanayi sektöründe
olduğu görülmektedir. Toplam işgücünün %47’si sanayi sektöründe çalışmaktadır. Ayrıca,
ilçe dışından da sanayi sektörü önemli miktarda işgücü çekmektedir.
1976 yılında İnegöl Belediyesi ile İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası`nın teşebbüsüyle
kurulan İnegöl Organize Sanayi Bölgesi (İOSB) Türkiye’nin ilk organize sanayi bölgeleri
arasında yer alır. 1980 sonrasında ise İOSB’nin kurulması ile birlikte orman ürünlerinin
yanında tekstil, otomotiv yan sanayi ve diğer sanayi kolları da gelişmiştir. Bölgede ağırlıklı
olarak tekstil ve konfeksiyon işletmeleri göze çarpmakla birlikte, sünger üretimi, sunta ve
kontra plak üretimi, gıda üretimi, yem üretimi, ambalaj, cam, orman ürünleri-mobilya, kimya,
gıda, döküm ile otomotiv yan sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren işletmeler vardır. İlçede
faaliyet gösteren fabrikaların il içindeki katma değere katılma oranı %84, il dışına ise %16
oranındadır. Türkiye toplam ihracatının %1’ini, mobilya ihracatının %10’unu, yurt içi
mobilya talebinin ise %40’ını bu şehir karşılamaktadır.
İnegöl’de mobilyacılığın geçmişi, yüzyıl öncesine, 1900’lü yılların başına dayanır. O
yıllarda İnegöl’ün etrafının ormanlarla kaplı oluşu, ağacın kereste atölyelerinde işlenip kalas
halini alarak yurt içinde ihtiyacı olan yerlere nakli ile başlamış, Cumhuriyet’in kurulduğu
43
yıllarda da kerestecilik, yumurta sandığı, at arabası imalatı, daha sonra sandalyecilik ve koltuk
imalatları yerini günümüzde son teknolojik imkânların, makinelerin kullanıldığı bir döneme
bırakmıştır.
Ağaçlarla uğraşmak zamanla ana kaynağımız haline gelmiştir. İnegöl coğrafi konum
itibariyle Ankara-Bursa karayolu üzerinde bulunması nedeniyle mobilya sanayi bölgemize her
gün ziyaretçi ve müşteri olarak gelen halkımızın ilgisini çekmektedir.
Sektördeki çeşitlerden modern ve klasik koltuk takımları, yatak odası ve yemek odası
takımları, oturma grupları, çekyat, kanepe, çocuk ve genç odası mobilyaları, mutfak ve
mobilya aksesuarları büyük beğeni toplamaktadır.
İnegöl mobilyacılığın bugünkü ekonomiye katkısı azımsanmayacak kadar büyüktür.
Kurulduğu yıllarda parmakla sayılabilecek kadar az olan mobilyacı işyerleri bugün yerini
yüzlercesine bırakmıştır. Bu iş yerlerinde üretilen mobilyaların çeşitleri ve modelleri oldukça
zengindir.
Sektördeki firmalarımız, İnegöl’de her yıl organize edilen mobilya dekorasyon
fuarları ile hem ulusal hem de uluslar arası düzeyde işadamları ve tüketicileri misafir etmekte
ve onlara İnegöl mobilyasını tanıtma fırsatı sunmaktadır.
Tablo 16. İnegöl’ün 2007-2011 Yılları Arası Sektörlere Göre İhracatı (Milyon $)
İHRACAT
2011 2010 2009 2008 2007
Mobilya 176,55 143,46 114,6 104,2 82,1
Orman Ürünleri 47 38,1 43,2 73,9 64,8
İnegöl’de Mobilya Test Laboratuarının Kurulması
Fikir öncülüğünü İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın yaptığı ve projesini koordine ettiği
Mobilya Test Laboratuarı, TUV Rheinland tarafından Ekim 2011’de İnegöl’de faaliyete
geçirilmiştir. TUV Rheinland Mobilya Test Laboratuarı, 25 ayrı mobilya dayanıklılık ve
kalite testi sağlamaktadır. Yaklaşık 2.000.000 Avro’ya mal olan laboratuar Türkiye’ye hizmet
vermenin yanı sıra yakın coğrafyada bulunan ülkelere de hizmet verebilmektedir. Dünyada
sadece dokuz örneği bulunan mobilya test laboratuarı ülkemizde tektir. Mobilya başkenti
44
olmayı kendine misyon edinmiş İnegöl kenti için bu amaca ulaşmada büyük ölçüde katkı
sağlayabilecek kapasitede bir laboratuardır.
Mobilya Test Laboratuarı uzun vadede ve geniş alanda toplumsal fayda sağlayacaktır.
Türkiye’de daha önce mobilya test laboratuarı olmadığından kalite sertifikalı ürün almak
isteyen bilinçli tüketicilerin daha fazla ücret verme mağduriyeti ortadan kalkmıştır. Üreticiler
için nakliye giderleri ortadan kalktığından sertifikayı daha ucuza almaktalar ve böylece daha
fazla üretici kalite sertifikası temin edebilmektedir. Bu durum da rekabeti artırmakta ve
tüketiciler, kalite sertifikalı ürünü daha ucuza elde edebilmektedir. Estetik ve fonksiyonellik
gibi özellikler için mobilya alan tüketiciler kalite sertifikalı ürün aldıklarında güvenilirlik,
dayanıklılık, emniyet ve işçilik kalitesi konularında beklenmedik sorunlarla
karşılaşmayacaklardır. Ayrıca daha önce test yaptıramayan ve kalite belgesi alamadığı için
pazarda sıkıntı yaşayan mobilya firmaları ürünlerine uygulanan testler sayesinde kalitesini
artırıp pazar paylarını genişletebilmektedirler.
3.11. Binek Araç ve Tescil İstatistikleri
İnegöl İlçe Emniyet Müdürlüğü’nden alınan verilere göre 2008 yılından başlayarak
2011 yılı sonuna kadar hem tescilli araç sayısında hem de sürücü belgesi sayısında her yıl bir
artış yaşandığı görülmektedir.
Şekil 10. Yıllara Göre Tescilli Araç ve Sürücü Belgesi Sayısı Grafiği
0 5.000
10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000 40.000 45.000 50.000 55.000 60.000
2008 2009 2010 2011
38
.22
7
39
.38
5
40
.84
0
44
.09
3
41
.46
8
44
.04
6
46
.70
4
51
.20
8
Yıllara Göre Tescilli Araç ve Sürücü Belgesi Sayısı
Tescilli Araç Sayısı
Sürücü Belgesi Sayısı
45
Tescilli araç aayıları açısından bakıldığında 2008’de 38.227 olan tescilli araç sayısı,
2009’da yaklaşık %3 artarak 39.385’e çıkmıştır. 2010’da ise bu sayı yine bir önceki yıla göre
yaklaşık %4 artarak 40.840 olmuştur. 2011 yılı itibariyle ise 44.093’e ulaşan tescilli araç
sayısında 2010’a göre yaklaşık %8’lik bir artış görülmüştür.
Tablo 17. Yıllara Göre Tescilli Araç ve Sürücü Belgesi Sayısı
YILLAR
2008 2009 2010 2011
Tescilli Araç Sayısı 38.227 39.385 40.840 44.093
Sürücü Belgesi Sayısı 41.468 44.046 46.704 51.208
Sürücü belgesi sayıları açısından bakıldığında ise 2008 yılından 2011 yılı sonuna
kadar sürekli bir artış görülmektedir. 2008’de 41.468 olan bu sayı 2009’da yaklaşık %6
artarak 44.046’ya, 2009’da yaklaşık yine %6 artarak 46.704’e ve nihayet 2010’da da yaklaşık
%10 artarak 51.208’e ulaşmıştır.
3.12. Tarım ve Hayvancılık
İnegöl İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden alınan verilere göre
İnegöl’ün toplam kültür arazisi 29.723 ha, orman arazisi 42.422 ha, çayır-mera arazisi 18.042
ha, göl-bataklık-kayalık ve meskun yerler 9.817 ha alana sahiptir.
İlçemizde toplam 273.430 dekar tarım alanı bulunmaktadır. Tarım alanının yaklaşık
%66’sı tarla alanı, %5’i sebze bahçeleri alanı ve %29’u meyve alanı olarak kullanılmaktadır.
Ortalama 5.000 dekarlık tarım alanı ise nadasa bırakılmıştır.
Tablo 18. Hayvansal ve Bitkisel Üretim Değerleri (TL)
ÜRÜN ADI ÜRETİM DEĞERİ (TL)
Bitkisel Üretim 213.749.467,63
Hayvansal Üretim 47.156.675,00
TOPLAM 260.906.142,63
46
Şekil 14. Hayvansal ve Bitkisel Üretim Değerleri Grafiği (TL)
İnegöl İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden alınan verilere göre
İnegöl’deki tarımsal üretimin toplam değerinin %82’sini 213.749.467,63 TL değeriyle bitkisel
üretim oluştururken, geri kalan %18’lik kısmını 47.156.675,00 TL değeriyle hayvansal üretim
oluşturur. İnegöl’de gerçekleşen toplam tarımsal ve hayvansal üretimin toplam değeri ise
260.906.142,63 TL dir.
Tablo 19. Meyvelerin Üretim Alanları ve Miktarları
ÜRÜN ADI ÜRETİM ALANI (Da) ÜRETİM (ton)
Armut 18.931 41.648
Şeftali 12.768 22.343
Kiraz 11.235 5.618
Elma 9.130 20.087
Ceviz 5.195 3.117
Erik 3.940 6.895
Kestane 3.048 1.219
Üzüm (sofralık) 2.120 2.755
Nektarin 593 1.038
82%
18%
ÜRETİM DEĞERİ (TL)
Bitkisel Üretim Hayvansal Üretim
47
Şekil 15. Meyvelerin Üretim Alanları ve Miktarları Grafiği
İnegöl’de üretilen çeşitli meyveleri üretim (ton) ve üretim alanı (Da) açısından
karşılaştırdığımızda armut, şeftali, kiraz, elma, ceviz, erik, kestane, üzüm, nektarin arasında
armudun 41.648 ton üretimle ilk sırada olduğu görülmektedir. Üretim alanı açısından yapılan
kıyaslamada da armut 18.931 dekar üretim alanı ile yine birinciliğini korumaktadır.
Üretim miktarı açısından ikinci sırada 22.343 ton üretim ile şeftali gelirken, üçüncü
sırada 20.087 ton üretim ile elma, dördüncü sırada 6.895 ton üretim ile erik, beşinci sırada
5.618 ton üretim ile kiraz, altıncı sırada 3.117 ton üretim ile ceviz, yedinci sırada 2.755 ton
üretim ile üzüm, sekizinci sırada 1.219 ton üretim ile kestane, dokuzuncu ve son sırada ise
1.038 ton üretim ile nektarin yer almaktadır.
Üretim alanları açısından ise ikinci sırada 12.768 dekar üretim alanı ile şeftali
gelirken, üçüncü sırada 11.235 dekar üretim alanı ile kiraz, dördüncü sırada 9.130 dekar
üretim alanı ile elma, beşinci sırada 5.195 dekar üretim alanı ile ceviz, altıncı sırada 3.940
dekar üretim alanı ile erik, yedinci sırada 3.048 dekar üretim alanı ile kestane, sekizinci sırada
2.120 dekar üretim alanı ile üzüm (sofralık), dokuzuncu ve son sırada ise 593 dekar üretim
alanı ile nektarin yer almaktadır.
0 5.000
10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000 40.000 45.000
18
.93
1
12
.76
8
11
.23
5
9.1
30
5.1
95
3.9
40
3.0
48
2.1
20
59
3
41.648
22
.34
3
5.6
18
20
.08
7
3.1
17
6.8
95
1.2
19
2.7
55
1.0
38
Meyvelerin Üretim Alanları ve Miktarları
ÜRETİM ALANI (Da)
ÜRETİM (Ton)
48
Tablo 20. Sebzelerin Üretim Alanları ve Miktarı
ÜRETİM ALANI (Da) ÜRETİM (Ton)
Patates 7.500 18.750
Domates (sanayi) 1.700 6.800
Domates (sofralık) 900 2.475
Karpuz 343 600
Soğan (kuru) 234 410
Lahana (beyaz) 131 392
Biber (sivri, çarliston) 221 387
Bal kabağı 106 106
Şekil 16. Sebzelerin Üretim Alanları ve Miktarı
İnegöl’de üretilen çeşitli sebzeleri üretim (ton) ve üretim alanı (Da) açısından
karşılaştırdığımızda patates, karpuz, soğan (kuru), biber (sivri, çarliston), lahana (beyaz),
domates (sofralık), domates (sanayi), bal kabağı arasında 18.750 ton üretimle patatesin ilk
sırada olduğu görülmektedir. Üretim alanı açısından yapılan kıyaslamada da patates 7.500
dekar üretim alanı ile yine birinciliğini korumaktadır.
Üretim miktarı açısından ikinci sırada 6.800 ton üretimle domates (sanayi), üçüncü
sırada 2.475 ton üretimle domates (sofralık), dördüncü sırada 600 ton üretimle karpuz, beşinci
sırada 410 ton üretimle soğan (kuru), altıncı sırada 392 ton üretimle lahana (beyaz), yedinci
sırada 387 ton üretimle biber, sekizinci sırada 106 ton üretimle bal kabağı yer almaktadır.
0 2.000 4.000 6.000 8.000
10.000 12.000 14.000 16.000 18.000 20.000
7.5
00
1.7
00
90
0
34
3
23
4
13
1
22
1
10
6
18.750
6.8
00
2.4
75
60
0
41
0
39
2
38
7
10
6
Sebzelerin Üretim Alanları ve Miktarları
ÜRETİM ALANI (Da)
ÜRETİM (Ton)
49
Üretim alanı açısından ise ikinci sırada 1.700 dekar üretim alanı ile domates (sanayi)
gelirken, üçüncü sırada 900 dekar üretim alanı ile domates (sofralık), dördüncü sırada 343
dekar üretim alanı ile karpuz, beşinci sırada 234 dekar üretim alanı soğan (kuru), altıncı sırada
131 dekar üretim alanı ile lahana (beyaz), yedinci sırada 221 dekar üretim alanı ile biber,
sekizinci ve son sırada 106 dekar üretim alanı ile bal kabağı yer almaktadır.
Tablo 10. Tahıl Üretim Alanları ve Üretim Miktarı
ÜRÜN ADI EKİM ALANI (Da) ÜRETİM (Ton)
Buğday (Ekmeklik) 95.000 42.750
Mısır (Silaj) 9.129 36.514
Ayçiçeği (Yağlık) 19.800 5.940
Şekerpancarı 555 3.330
Yonca 7.132 2.853
Fiğ 7.926 2.378
Arpa 4.947 1.979
Ayçiçeği (Çerezlik) 4.194 1.363
Yulaf (Yeşil ot) 3.319 664
Şekil 117. Tahıl Üretim Alanları ve Üretim Miktarı Grafiği
0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 80.000 90.000
100.000 95.000
9.1
29
19
.80
0
55
5
7.1
32
7.9
26
4.9
47
4.1
94
3.3
19
42
.75
0
36
.51
4
5.9
40
3.3
30
2.8
53
2.3
78
1.9
79
1.3
63
66
4
Tahıl Üretim Alanları ve Üretim Miktarı
EKİM ALANI (Da)
ÜRETİM (Ton)
50
İnegöl’de üretilen çeşitli tahılları üretim (ton) ve ekim alanı (Da) açısından
karşılaştırdığımızda buğday (ekmeklik), ayçiçeği (yağlık), mısır (silaj), fiğ, yonca, ayçiçeği
(çerezlik), yulaf (yeşil ot), arpa, şekerpancarı arasında buğdayın 42.750 ton üretimle ilk sırada
olduğu görülmektedir. Ekim alanı açısından yapılan kıyaslamada 95.000 dekar ekim alanı ile
buğday yine birinciliğini korumaktadır.
Üretim miktarı açısından ikinci sırada 36.514 ton üretimle mısır (silaj), üçüncü sırada
5.940 ton üretimle ayçiçeği (yağlık), dördüncü sırada 3.330 ton üretimle şekerpancarı, beşinci
sırada ise 2.853 ton üretimle yonca, altıncı sırada 2.378 ton üretim ile fiğ, yedinci sırada 1.979
ton üretim ile arpa, sekizinci sırada, 1.363 ton üretim ile ayçiçeği (çerezlik), dokuzuncu ve
son sırada ise 664 ton üretim ile yulaf (yeşil ot) yer almaktadır.
Ekim alanı açısından ise ikinci sırada 19.800 dekar ekim alanı ile ayçekirdeği
(yağlık), üçüncü sırada 9.129 dekar ekim alanı ile mısır (silaj), dördüncü sırada 7.929 dekar
ekim alanı ile fiğ, beşinci sırada 7.132 dekar ekim alanı ile yonca, altıncı sırada 4.947 dekar
ekim alanı ile arpa, yedinci sırada 4.194 dekar ekim alanı ile ayçiçeği (çerezlik), sekizinci
sırada 3.319 dekar ekim alanı ile yulaf (yeşil ot), dokuzuncu ve son sırada 555 dekar ekim
alanı ile şeker pancarı yer almaktadır.
Tablo 22. Hayvansal Üretim Miktarı
HAYVANSAL ÜRÜNLER ÜRETİM MİKTARI
Kırmızı Et 1.025.345 kg
Süt 18.250.000 lt.
Bal 66.000 kg
Deri 6.500 adet
Bal Mumu 1.300 kg
Gübre 135.000 ton
Yumurta 47.450.000 adet
51
Şekil 128. Hayvansal Üretim Miktarı Grafiği
İnegöl’de üretilen çeşitli hayvansal ürünlere bakıldığında kırmızı et, süt, bal, deri, bal
mumu, gübre ve yumurta görülmektedir. Kırmızı et 2011 yılında 1.025.345 kg, süt
18.250.000 lt, bal 66.000 kg, deri 6.500 adet, bal mumu 1.300 kg, gübre 135.000 ton, yumurta
47.450.000 adet üretilmiştir.
3.13. İşsizlik Rakamları
Şekil 19. İnegöl’ün 2008 – 2011 Yılları Arası İşkur Verileri
0 20.000 40.000 60.000 80.000
100.000 120.000 140.000
Kırmızı Et (ton)
Süt (bin lt.)
Bal (kg.) Deri (adet)
Bal Mumu
(kg.)
Gübre (ton)
Yumurta (bin adet)
1.025 18.250
66.000
6.500 1.300
135.000
47.450
Hayvansal Üretim Miktarı
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
4.000
4.500
5.000
5.500
6.000
İşsiz Sayısı Özel Sektör İşe
Yerleştirme
İşsizlik Maaşı Bağlanan Kişi Sayısı
Kısa Çalışma Ödeneği Bağlanan
Düzenlenen Kurs Sayısı
Kurs Eğitimi Alan Kişi
Sayısı
3.3
65
68
1
2.6
59
0
0
0
5.5
90
33
8
2.8
25
1.3
08
18
32
3
4.8
12
82
0
1.4
83
0 18
33
3
3.6
65
2.2
32
1.4
40
0 8 12
5
2008 - 2011 İşsizlik Rakamları
2008
2009
2010
2011
52
2008 2009 2010 2011
İşsiz Sayısı 3.365 5.590 4.812 3.665
Özel Sektör İşe Yerleştirme 681 338 820 2.232
İşsizlik Maaşı Bağlanan Kişi
Sayısı 2.659 2.825 1.483 1.440
Kısa Çalışma Ödeneği
Bağlanan - 1.308 - -
Düzenlenen Kurs Sayısı - 18 18 8
Kurs Eğitimi Alan Kişi Sayısı - 323 333 125
Tablo 23. İnegöl’ün 2008-2011 Yılları Arası İşkur Verileri
Türkiye İş Kurumu’ndan alınan verilere gore, işsiz sayısında 2008’den 2009 sonuna
kadar ciddi bir artış gözlenmiştir. İşsizliğin bu denli artmasının nedeni ise 2008 yılında
ABD’de patlak veren Mortgage Krizi ve devamında bunun bir finansal krize dönüşerek tüm
dünyaya yayılmasıdır. Krizin etkisiyle tüm dünyada bir talep daralması yaşanmış ve bunun
sonucu olarak firmalar üretimlerini azaltma kararı almışlar, dolayısıyla işgücü taleplerini
azaltmışlardır. Bunun yanında firmalar kriz ortamında ayakta kalabilmek için maliyetlerini
düşürmeye çalışmışlar ve bu amaçla da bir kısım çalışanlarını işten çıkarmışlardır. İşte bu iki
nedenin birleşmesi sonucu olarak krizle birlikte işsiz sayısında ciddi bir artış yaşanmıştır.
2009’da işsiz sayısı yaklaşık %66 artarak 5.590’a, 2010’da ise bir önceki yıla göre yaklaşık
%14 azalarak 4.812’ye gerilemiştir. 2011 yılında işsiz sayısı yaklaşık %24 azalarak 3.665’e
düşmüştür.
İlçede işsizlik yok denecek kadar azdır. Çevre ilçeler ve bölgelerden servis
taşımacılığı yoluyla çok sayıda kişi ilçede faaliyet gösteren firmalara çalışma maksatlı olarak
gelip gitmektedir. Hatta mevcut durumda, bölgede nitelikli personel sıkıntısı sürmektedir.
İşsizlikle doğru orantılı olarak işsizlik maaşı bağlanan kişi sayısı 2008’den 2009
sonuna kadar artmıştır. 2008’de 2.659 kişiye işsizlik maaşı bağlanmışken 2009’da bu sayı
yaklaşık %6 artarak 2.825’e, 2010’da ise bir önceki yıla göre yaklaşık %48 azalarak 1.483
olmuştur. 2011 yılında işsizlik maaşı bağlanan kişi sayısında yaklaşık %3’lük bir azalma
gözlenmiş ve bu sayı 1.440’a düşmüştür. Kısa çalışma ödeneği ise yalnızca 2009 yılında,
1.308 kişiye bağlanmıştır. Bunun dışındaki yıllarda herhangi bir kişiye kısa çalışma ödeneği
bağlanmamıştır.
53
2008’de 681 kişi özel sektörde işe yerleşmişken 2009’da bu sayı yaklaşık %50
azalarak 338’e, 2010’da bir önceki yıla göre yaklaşık %143 artarak 820’e ulaşmıştır. 2011’de
ise 2010’a göre yaklaşık %172 artarak 2.232 kişi özel sektörde işe yerleşmiştir.
İş-Kur tarafından 2008 yılında herhangi bir kurs düzenlenmemiştir. 2009 ve 2010
yıllarında, İş-Kur tarafından 18’er adet, 2011 yılında ise 8 adet kurs düzenlenmiştir.
Düzenlenen bu kurslara katılım sayısı da 2009’da 323 ve 2010’da 333, 2011’de 125’tir.
4. İNEGÖL TİCARET VE SANAYİ ODASI
4.1. Üye İlişkileri
4.1.1. İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası Üye Profili
2011 Aralık ayı itibariyle Oda’ya kayıtlı üye sayısı 3.512’dir. Kayıtlı üyelerin 2.872
tanesi faal durumdadır. Faal üye oranı %81,8’dir. Üye profili; üye sayısı, şirket tipine göre
aşağıda yer alan tablolarda belirtilmiştir.
Tablo 24. İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası Üye Profili
Şirket Tipi Adet
Anonim Şirket 282
Kollektif Şirket 15
Kooperatif 218
Limited Şirket 1.605
Şahıs İşletmesi 1.392
TOPLAM 3.512
2011 Aralık ayı itibariyle NACE kodları şeklinde belirlenmiş meslek gruplarına göre
üye sayısı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
54
Tablo 25. 2011 Aralık ayı itibariyle NACE kodları şeklinde belirlenmiş
meslek gruplarına göre üye sayısı
GRUP MESLEK GRUBU AÇIKLAMASI ÜYE SAYISI
1 TARIM, HAYVANCILIK, ORMANCILIK VE TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFLERİ MESLEK GRUBU
145
2 GIDA ÜRÜNLERİN, İÇECEKLERİN İMALATÇILARI, TOPTAN VE PERAKENDE SATICILARI MESLEK GRUBU
267
3 TAH.ÜR.NİŞ.VE NİŞ.ÜR.BİT. VE HAY.YAĞ,HAZ.HAY.YEM.,BAH. VE TÜT.ÜR. İML.VE TOP.SAT. İLE B.B.M.T.EDL.MAĞ.TÜT.TOH.GÜB.VE EV HAY.YEM.ÜR.PER.SAT.MES.GRB
56
4 TEKSTİL ÜRÜNLERİ, GİYİM EŞYALARI, DERİ İLE İLGİLİ ÜRÜNLERİN İMALATÇILARI VE TOPTAN SATICILARI MESLEK GRUBU
143
5 AĞAÇ, AĞAÇ ÜRN. VE MANTAR ÜRN. (MOBİLYA HARİÇ), KAĞIT VE KAĞIT ÜRN. İML., TOP. VE PER. SAT. İLE KAYITLI MEDYANIN BASILMASI VE ÇOĞ. MESLEK GRUBU
245
6 RAFİNE EDL. PET. ÜRN., KİMYASALLARIN VE KİM. ÜRN., KAUÇUK VE PLASTİK ÜRN. İMLT. TOP. VE PER. SAT. İLE ATIĞIN TOP., ISLAHI VE BERTARAFI FAA. MESLEK GRB
191
7 ANA MET.SAN, FAB.M.Ü, MAK. VE TEÇ, M.K.TAŞ. T. VE YARI TRY, DİĞ. UL.ARÇ.İM.TOP.VE PER.ST.İLE E.G,BUH.VE HA.SİS.ÜRT. VE DAĞ, MK.VE DN.KR.VE ON.MES.GRB
155
8 ELEKTRİK, ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT, ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ İMALATÇILARI, TOPTAN VE PERAKENDE SATICILARI MESLEK GRUBU
66
9 MOBİLYA İMALATÇILARI, TOPTAN VE PERAKENDE SATICILARI MESLEK GRUBU 847
10 İNŞAAT, İNŞ.MLZ.İMLT. TOP. VE PER. SAT. MADENCİLİK VE TAŞ OCAKÇILIĞI, DİĞ. MET.OL. MİNERAL ÜRN. İML. TOP. VE PER. SAT. İLE GAY.FAA. MESLEK GRUBU
421
11 MOTORLU TAŞITLAR VE MOTORSİKLETLERİN TOPTAN VE PERAKENDE SATIŞI, BAKIM VE ONARIMI MESLEK GRUBU
76
12 BEL.BİR MALA TAH. EDİL. MAĞ. TEKSTİL ÜR, HALI KİLİM, GİYİM EŞYALARI, AYAKKABI VE DERİ EŞYALARIN PERAKENDE SATICILARI MESLEK GRUBU
119
13 BEL.BİR MALA TAH. EDİL. MAĞ. SAAT VE MÜCEVHER İLE DİĞER YENİ MALLARIN PERAKENDE SATICILARI MESLEK GRUBU
68
14 ÇEŞİTLİ MALLARIN SATIŞI İLE İLGİLİ ARACILAR MESLEK GRUBU 86
15 ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA MESLEK GRUBU 164
16 KONAKLAMA VE YİYECEK HİZMETİ FAALİYETLERİ MESLEK GRUBU 103
17 BİLGİ VE İLETİŞİM İLE BEL. BİR. MALA TAH.EDİL.MAĞ. BİLGİ VE İLETİŞİM TEK. (ICT) TEÇ. TOPTAN VE PERAKENDE SATICILARI MESLEK GRUBU
57
18 FİNANS VE SİGORTA FAALİYETLERİ MESLEK GRUBU 68
19 MESLEKİ, BİL. VE TEK.FAAL. EĞT. İD. VE DES. HİZ. İNSAN SAĞ. VE SOS. HİZ. FAAL. KÜLTÜR, SANAT, EĞL. DİN. VE SPOR DİĞ. HİZ. FAALİYETLERİ MESLEK GRUBU
157
20 MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAALİYETLERİ VE İLGİLİ TEKNİK DANIŞMANLIK İLE TEST VE ANALİZ FAALİYETLERİ MESLEK GRUBU
78
TOPLAM SAYI 3.512
55
4.2. Firma Açılış ve Kapanışları
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası Ticaret Sicil Memurluğu tarafından 2011 Yılında;
Anonim Şirket statüsünde 43
Limited Şirket statüsünde 188
Şahıs Firması statüsünde 299
Kooperatif statüsünde 3
olmak üzere toplam 533 firma kayıt işlemi gerçekleştirilmiştir.
Ayrıca 2011 yılında;
Anonim Şirket statüsünde 11
Limited Şirket statüsünde 38
Şahıs Firması statüsünde 156
Kooperatif statüsünde 7
olmak üzere toplam 212 firma kayıt silme işlemi gerçekleştirilmiştir.
2011 yılında ticaret siciline kuruluş sermayesi 50.000-100.000 TL arasında olan 2 ve
kuruluş sermayesi 100.001-500.000 TL arasında olan 2 şirket olmak üzere toplam 4 Anonim
Şirket kayıt olmuştur. Buna göre 2011 yılında ticaret siciline kayıt olan anonim şirketlerin
%50‘sinin sermayesi 50.000-100.000 TL arasında ve diğer %50’sinin sermayesi 100.001-
500.000 TL arasındadır.
56
Şekil 20. Ticaret Siciline Kayıt Olan Limited Şirketlerin Kuruluş Sermayelerine Göre
Dağılımı
2011 yılında ticaret siciline kuruluş sermayesi 5.000-10.000 TL arasında olan 6,
kuruluş sermayesi 10.001-20.000 TL arasında olan 4, kuruluş sermayesi 20.001-30.000 TL
arasında olan 8, kuruluş sermayesi 30.001-50.000 TL arasında olan 17, kuruluş sermayesi
50.001-75.000 TL arasında olan 5, kuruluş sermayesi 75.001-100.000 TL arasında olan 32,
kuruluş sermayesi 100.001-125.000 TL arasında olan 3, kuruluş sermayesi 125.001-150.000
TL arasında olan 7, kuruluş sermayesi 150.001-200.000 TL arasında olan 14, kuruluş
sermayesi 200.001-250.000 TL arasında olan 2, kuruluş sermayesi 250.001-300.000 TL
arasında olan 9, kuruluş sermayesi 300.001-400.000 TL arasında olan 1, kuruluş sermayesi
400.001-500.000 TL arasında olan 10, kuruluş sermayesi 500.001-600.000 TL arasında olan
4, kuruluş sermayesi 700.001-800.000 TL arasında olan 4, kuruluş sermayesi 800.001-
1.000.000 TL arasında olan 1 ve kuruluş sermayesi 1.000.000 TL üzeri olan 4 şirket olmak
üzere toplam 131 yeni kurulmuş limited şirket kaydı yapılmıştır.
Bu şirketlerden kuruluş sermayesi 5.000-10.000 TL arasında olan 6 şirket yeni
kurulup ticaret sicile kayıt olmuş limited şirketlerin %5’ini, kuruluş sermayesi 10.001-20.000
TL arasında olan 4 şirket %3’ünü, kuruluş sermayesi 20.001-30.000 TL arasında olan 8 şirket
%6’sını, kuruluş sermayesi 30.001-50.000 TL arasında olan 17 şirket %13’ünü, kuruluş
sermayesi 50.001-75.000 TL arasında olan 5 şirket %4’ünü, kuruluş sermayesi 75.001-
0
5
10
15
20
25
30
35
Ticaret Siciline Kayıt Olan Limited Şirketlerin Kuruluş Sermayelerine Göre Dağılımı
57
100.000 TL arasında olan 32 şirket %24’ünü, kuruluş sermayesi 100.001-125.000 TL
arasında olan 3 şirket %2’sini, kuruluş sermayesi 125.000-150.000 TL arasında olan 7 şirket
%5’ini, kuruluş sermayesi 150.001-200.000 TL arasında olan 14 şirket %11’ini, kuruluş
sermayesi 200.001-250.000 TL arasında olan 2 şirket %2’sini, kuruluş sermayesi 250.001-
300.000 TL arasında olan 9 şirket %7’sini, kuruluş sermayesi 300.001-400.000 TL arasında
olan 1 şirket %1’ini, kuruluş sermayesi 400.001-500.000 TL arasında olan 10 şirket %8’ini,
kuruluş sermayesi 500.001-600.000 TL arasında olan 4 şirket %3’ünü, kuruluş sermayesi
700.001-800.000 TL arasında olan 4 şirket %3’ünü, kuruluş sermayesi 800.001-1.000.000 TL
arasında olan 1 şirket de %1’sini ve kuruluş sermayesi 1.000.000 TL üzeri 4 şirket %3’ünü
oluşturmaktadır. Özetle Ticaret Sicil Memurluğu’ndan alınan veriler doğrultusunda 2011 yılı
içerisinde kurulmuş limited şirketlerin kuruluş sermayelerinin 75.001-100.000 TL arasında
yoğunlaştığı söylenebilir.
Şekil 21. Ortak Sayılarına Göre Anonim Şirketler
2011 yılında Ticaret Sicil Memurluğu’na 4 anonim şirket kayıt olmuştur. Bu anonim
şirketleri ortak sayıları açısından incelediğimizde; ortak sayısı 5 olan 2 anonim şirketin
bütünün %50’sini, ortak sayısı 6 olan 1 anonim şirketin bütünün %25’ini ve ortak sayısı 7
olan 1 anonim şirketin bütünün yine %25’ini oluşturduğu tespit edilmiştir.
50%
25%
25%
Ortak Sayılarına Göre Anonim Şirketler
5 6 7 8 9 10 10 +
58
Şekil 22. Ortak Sayılarına Göre Limited Şirketler
2011 yılında Ticaret Sicil Memurluğu’na 131 yeni kurulmuş limited şirket kayıt
olmuştur. Bu limited şirketleri ortak sayıları açısından incelediğimizde, ortak sayısı 2 olan 86
şirketin bütünün %66’sını, ortak sayısı 3 olan 32 şirketin bütünün %24’ünü, ortak sayısı 4
olan 8 şirketin bütünün %6’sını, ortak sayısı 6 olan 1 şirketin bütünün %1’ini, ortak sayısı 8
olan 1 şirketin bütünün %1’sini, ortak sayısı 10 olan 1 şirketin bütünün %1’ini, ortak sayısı 12
olan 1 şirketin bütünün %1’ini ve ortak sayısı 16 olan 1 şirketin bütünün %1’ini oluşturduğu
tespit edilmişir.
65%
24%
6%
1% 1% 1% 2%
Ortak Sayılarına Göre Limited Şirketler
2 3 4 5 6 7 8 9 10 10 +
59
Şekil 23. 2011 Yılında Açılan ve Kapanan Şube Sayıları
Ticaret Sicil Memurluğu’ndan alınan verilere göre 2011 yılında, Ocak ayında 12,
Şubat ayında 6, Mart ayında 2, Nisan ayında 8, Mayıs ayında 9, Haziran ayında 27, Temmuz
ayında 5, Ağustos ayında 5, Eylül ayında 3, Ekim ayında 10, Kasım ayında 4 ve Aralık ayında
6 olmak üzere toplam 97 şube açılış kaydı yapılmıştır. En çok şube açılış kaydının yapıldığı
ay ise Haziran ayıdır.
Ticaret Sicil Memurluğu’ndan alınan verilere göre 2011 yılında, Ocak ayında 7,
Şubat ayında 3, Mart ayında 2, Nisan ayında 3, Mayıs ayında 1, Haziran ayında 4, Temmuz
ayında 2, Ağustos ayında 4, Eylül ayında 2, Ekim ayında 3, Kasım ayında 1 ve Aralık ayında
2 olmak üzere toplam 34 şube kapanış kaydı yapılmıştır. En çok şube kapanış kaydının
yapıldığı ay ise Ocak ayıdır.
Ayrıca bunların dışında 2011 yılı Ocak ayında 1 banka şube açılış ve Aralık ayında
ise 1 banka şube kapanış kaydı yapılmıştır.
0
5
10
15
20
25
30
35
2011 Yılında Açılan ve Kapanan Şube Sayıları
Banka Şube Kapanışı
Banka Şube Açılışı
Şube Kapanışı
Şube Açılışı
60
4.3. SWOT (GZTF) Analizi
SWOT (GZFT) Analizi, incelenen kurumun, güçlü ve zayıf yönlerini belirlemekte,
dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri saptamakta kullanılan bir tekniktir. Bu analiz
genel olarak kurumu, bulunduğu çevrenin içinde sistematik olarak inceler. Strateji belirleme
sürecinin ilk adımını oluşturan SWOT (GZTF) analizi, takip eden aşamalar için kaynak
oluşturması ve rehberlik etmesi açısından büyük önem taşır.
SWOT (GZTF) analizinde, kurumun iç bünyesinden kaynaklanan ve kontrol
edebildiği “Güçlü Yönleri” ve “ Zayıf Yönleri” ile dış çevrede oluşan ve kurumun kontrolü
dışında gerçekleşen “Fırsatlar” ve “Tehditler” belirlenir ve değerlendirilir.
Güçlü yönler kurumun amaçlarına ulaşması için yararlanabileceği olumlu hususlar,
zayıf yönler ise kurumun başarılı olmasına engel teşkil edebilecek eksiklikler, diğer bir
ifadeyle aşılması gereken olumsuz hususlardır. Güçlü ve zayıf yönler belirlenirken kurumun
organizasyon yapısı, birimlerin görev ve yetkileri, personel durumu, kurum kültürü, fiziksel
kaynaklar, teknolojik altyapı ve mali durum gibi konular dikkate alınır.
Fırsatlar, kurumun kontrolü dışında dış çevrede meydana gelen değişiklik ve
gelişmelerden kuruma avantaj sağlaması muhtemel olan durumlardır. Tehditler ise yine
kurumun kontrolü dışında, dış çevrede gerçekleşen ve kurumun çalışmalarını sekteye
uğratabilecek dış faktörlerdir. SWOT (GZFT) analizi özet olarak, bir kurumun kendini tanıma
çabası olup, gelişim için çıkılan yolda “Şu anda neredeyiz?” sorusunun cevabını verir.
Bu düşünceden hareketle, İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası “ Kurumsal SWOT
Analizi” çalışması Bilgi Hizmetleri ve Proje Müdürlüğü tarafından oda organ üyeleri ile
yapılan görüşmeler neticesinde gerçekleştirilmiştir.
Bu çalışmada katılımcıların ortak aklını kullanarak, değişen çevresel trendler
doğrultusunda yaratıcı ve yenilikçi bir anlayışla, İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın
geleceğini şekillendirecek stratejik amaç ve hedeflerine veri teşkil edecek “İnegöl Ticaret ve
Sanayi Odası Kurumsal SWOT (GZTF) Analizi” yapılmıştır. Ayrıca çalışma kapsamında,
katılımcılardan, kurumsal SWOT analizinden elde edilen bilgiler ışığında, odanın kurumsal
gelişimine yönelik görüş ve öneriler alınmıştır. Çalışmalar sonucunda hazırlanan İnegöl
Ticaret ve Sanayi Odası SWOT (GZFT) Analizi aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
61
Tablo 26. SWOT Analizi
GÜÇLÜ YÖNLER ZAYIF YÖNLER
1-Avrupa’ya yakın olması
2-Bölgenin en büyük ilçesi olması
3-Demokratik yapının en iyi uygulandığı
kayıtlı sivil toplum örgütlerine sahip olması
4-KOSGEB Temsilciliği’nin bulunması
5-Bölgenin en güçlü sanayilerinden birine
sahip olması
6-DEİK Temsilciliği’nin bulunması
7-Kamuoyunda prestij sahibi olması
8-Jeopolitik konumu
9-Donanımlı ve konuya vakıf personel ve
yöneticiler
10-Fuar ve organizasyonlardaki aktif katılım
ve tanıtım yapısının olması
11-Bölgenin en önemli sanayi yatırımlarına
imza atması
1-Organize Sanayi Bölgeleri’nin gerçek
anlamda yapılamaması
2-Bölgedeki hızlı gelişme sonucunda ortaya
çıkan düzensizlikler
3-Üyelerimizin değişen iletişim bilgilerini
iletmemeleri
4-Üye şirket merkezlerinin İstanbul’da
olması
5-Üye sayılarının hızlı artışı nedeniyle
üyeye yeterli hizmet verememek
6-Yeteri kadar proje üretilmemesi
7-ISO Kalite Yönetim Sistemi’ne sahip
akredite bir oda olunmaması
FIRSATLAR
TEHDİTLER
1-Bölgemizin ticari ve organize sanayi üssü
şeklinde olması
2-İnegöl’ün büyükşehirlere eşit uzaklıkta
olması
3-Yenişehir Havaalanı’na ve limanlara
yakınlığı
4-İnegöl’ün sanayi kenti olması
5-İşletme Fakültesinin açılmış olması (Uzun
dönemde sanayi-üniversite işbirliği
imkanları)
6-Avrupa ve Balkanlara yakın bir bölge oluşu
7-Ayçiçeği üretiminin fazla olması
8-Oylat’ın Turizm Bölgesi ilan edilmesi
1-Bölgenin ciddi anlamda göç alması
2-Nüfus artışına bağlı güvenlik yetersizliği
3-Yer altı kaynaklarının hızla tüketilmesi
4-Dağınık sanayileşme
5-Bölgemizin almış olduğu göç neticesinde
oluşan çarpık kentleşme
6-Sanayinin çoğalması ile tarım arazilerinin
azalması
7-Ülkedeki işsizlik ortamı
8-Ekonomik kriz
9-Çevre kirliği ve kirliliğin olumsuz etkileri
4.4. PEST Analizi
Çevre analizi kapsamında dünyada ve Türkiye’de yaşanan ekonomik ve sosyal
değişimler ışığında İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası “PEST Analizi” oluşturulmuştur. Bu
bağlamda, dünyada ve Türkiye’de meydana gelen, odayı etkileyen ve etkileme olasılığı
bulunan politik, ekonomik, sosyo-kültürel ve teknolojik dış çevre unsurları ele alınarak
aşağıda sunulan PEST Analizi hazırlanmıştır.
62
Tablo 27. PEST Analizi
OLUMLU AKIMLAR OLUMSUZ AKIMLAR
EEKK
OONN
OOMM
İİ KK
- Türk bankacılık sektörünün, mali ve
kurumsal yapı itibariyle güçlü seviyede
bulunması
- Sınır komşularımızla ekonomik
birleşme, serbest ticaret ve işbirliği
ilişkilerinin pekiştirilmesi yönünde
atılan adımlar
- İnegöl ve çevresindeki üretim
tesislerinin mal ve hizmet talep edene
kolay ulaşım imkânı vermesi
- Enflasyon düzeyinin ve yatay seyrinin
işgücü piyasalarında yapısal sorunlara
yol açmaması
- Finansal hizmetlerin gelişiminin
bölgemizdeki yatırımcılara
sürdürülebilir büyüme imkânları
yaratması
- KOBİ’lerin düşük faiz avantajlarından
yararlanıp, kaynak ihtiyaçlarını
karşılayabilmeleri
- Uygulanan mali disiplin sebebiyle
işletmelerin uzun ölçekli planlarını
gerçekleştirebilmeleri
- Enerji ve yalıtım sektöründe devletin
önemli adımlar atması, işletmelerin
bundan pozitif fayda sağlamaları.
- İşletme sermayelerinin oluşturulmasında
sağlam olmayan, kısa süreli geçici
çözümler üretilmesi
- Firmaların kâr oranlarının düşmesi ve bu
durumun uzun vadede işletmelerin
gelişmesini etkilemesi
- İşsizlik oranlarının yüksek olmasının
nitelikli işgücünde sıkıntı yaratması
- Yüksek enerji maliyetinin üretimi pahalı
kılarken, Türk sanayisinin uluslararası
piyasalarda rekabet gücünü de olumsuz
yönde etkiliyor olması
- İhracat yaptığımız ülkelerdeki yavaş
büyüme ve duraklama
- Markalaşma açısından istenilen düzeye
gelinememesi
- Kayıt dışı ekonominin varlığının haksız
rekabete yol açması
TTEE
KKNN
OOLL
OOJJİİ KK
- Bilgi teknolojilerinin gelişimiyle birlikte
küresel pazarda iş yapılabilmesi
- Şirketlerin değişen müşteri ihtiyaçlarına
ve teknolojik yeniliklere cevap
verebilmek için insan kaynaklarına
yatırım yapması
- Türkiye’nin biyokütle, hidrolik, güneş,
rüzgâr ve jeotermal enerji açısından
önemli bir potansiyele sahip olması
- Firmaların çözüm odaklı teknoloji
entegrasyonu için inovasyon
çalışmalarına yönelmeleri
- Çevresel ve ekolojik faktörlerin gittikçe
önem kazanması, firmaların yeşil işletme
kavramına önem vermelerinin
sağlanması
- İşletmelerin, teknolojinin transfer ve
uygulama aşamalarında daha dikkatli bir
şekilde planlama yapmaları ve
uygulamalarda titizlik göstermeleri
- Bilişim ve tasarım suçlarıyla etkin
mücadele için yasal mevzuatta yaşanan
boşluklar
- Ülkemizdeki mevcut enerji kapasitesinin
değerlendirilmesinde devlet ve özel
sektörün işbirliğinin hızlı gerçekleşmemesi
- Firmalarımızın bilgi ekonomisine dayalı
rekabette gelişmiş ülkelerdeki rakiplerinin
gerisinde kalmaları
Karmaşık teknolojilerin belirlenmesi ve
satınalınması sürecinde bazı firmaların bu
aktivitelerin gerisinde kalması
- Uluslararası kargo taşımacılığı da dâhil
olmak üzere yeterli havaalanının
bulunmaması
- KOBİ’lere bilgi ve danışmanlık
sağlanarak, yenilikçi faaliyetleri
destekleyen kaynak ve enstrümanlara
erişimlerinin kolaylaştırılmasına yönelik
AR-GE faaliyetlerinin henüz yeterli
düzeyde olmaması
63
OLUMLU AKIMLAR OLUMSUZ AKIMLAR
SSOO
SSYY
OO-- KK
ÜÜLL
TTÜÜ
RREE
LL
- Kamuoyunda artan çevresel
hassasiyetin işletmelerin çevreye bakışı
üzerinde etki oluşturması
- Küresel krizin tüketici eğilimlerinde
yarattığı, tasarrufa yönelik değişimler
- Toplumun ihtiyaç ve isteklerini
optimum seviyede karşılamak amacıyla
işletmelerde ürün kalitesinin
artırılmasına yönelik çalışmaların önem
kazanması
- Kaynakların etkin bir şekilde
kullanılmasının sağlanması ile birlikte
bu bölgelerde ekonomiyi canlandırmak
ve ekonomik faaliyetlerin çeşitliliğini
artırmak üzere girişimciliğin teşvik
edilmesi ve desteklenmesi
- Ülkenin gelişmesine bağlı olarak,
bölgemizde hastane, okul, konut
imkânının fazlalaşması ve sağlık,
eğitim, barınma şartlarında düzelmeler
görülmesi
- Yoğun göçün getirdiği kentleşme ve
güvenlik sorunları
- Firmaların mevcut rekabet ortamında
ayakta kalabilmek adına, çalışan kesimin
sosyal haklarını kesintiye uğratması
- Bölgeler ve iller arasında gelişmişlik
farklılığından kaynaklanan eğitim düzeyi
farklılığının yaşanması
- Gelir dağılımında bölgelere göre adaletsiz
bir paylaşımın olması
- Tarımsal nüfus ve dolayısıyla kır
nüfusunun her geçen gün azalması
- İnegöl’de hava kirliliği probleminin
çözülememesi
PPOO
LLİİ TT
İİ KK-- HH
UUKK
UUKK
İİ
- Yeni Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe
girmesinin birçok düzenlemeyi de
beraberinde getirmesi
- 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun
sektöre ivme kazandırması
- Sanayi envanter sistemini esas alan yeni
yatırım-teşvik sistemi üzerinde çalışma
yapılıyor olması
- Sermayeyi destekleyen ve girişimciliği
teşvik eden kümelenme çalışmalarının
bir politika olarak uygulamaya
geçirilmesi
- KOSGEB kanununda yapılan
değişiklikle, hizmet ve ticaret
sektörlerindeki KOBİ’lerin de KOSGEB
tarafından desteklenmesinin yolunun
açılması
- DPT, KOSGEB ve Kalkınma Ajansları
arasında yapılan işbirliği protokolü ile
bölgesel kalkınmaya ve KOBİ’lerin
rekabet güçlerini artırmaya yönelik
çalışmaların daha hızlı, etkin ve verimli
gerçekleştirilmesi
- KOSGEB kredilerinden yararlanmada,
vergi ve SSK borcu olan işletmelerin
sıkıntı yaşamaları
- Kredi Garanti Fonunun işlevinin
beklentilere cevap vermemesi
- İnegöl’ün il olmaması sebebiyle yaşanan
hukuki ve iktisadi handikaplar
- Kentsel dönüşüm projelerinin sahada
uygulanmaması nedeniyle alternatif şehir
merkezlerinin kurulamaması
- AB fonlarından yararlanmak üzere yeterli
sayıda proje üretilememesi
64
SONUÇ
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın Ekonomi Raporu çalışmaları üst yönetimin yanı
sıra iç ve dış paydaşlarımızın görüş ve önerileri dikkate alınarak yürütülmüş ve
sonuçlandırılmıştır.
İnegöl Ticaret ve Sanayi Odası’nın daha güçlü bir kurumsal yapıya kavuşmasına
katkı sağlayacak, yönetim ve uygulama kapasitemizi geliştirecek Ekonomi Raporu
kapsamında ulaşmak istediğimiz nihai amacımız, ülkesinde ve bulunduğu bölgede sanayi ve
ticaretin gelişmesine, sosyal, kültürel, eğitim ve çevre alanlarındaki faaliyetlerin artmasına
katkıda bulunmak ve İnegöl’ün hak ettiği gibi bir marka şehir olmasını sağlamaktır.
65
KAYNAKÇA
Yüceşahin, M.Murat, (2003); Şehirleşme Süreci Bakımından İnegöl İlçesi Şehirsel
Yerleşmeleri, Coğrafi Bilimler Dergisi, s.75-95
Gürpınar, Koray, (2007); Stratejik Yönetim Perspektifinden Mobilya Sektörünün Rekabet
Durumunun Analizi ve Değerlendirilmesi
Cebelioğlu, Cengiz, (2006); SWOT Analizi ve Bir İşletme Üzerinde Uygulaması
İnegöl Belediyesi, “2012 Yılı Performans Programı”
T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, “ Mobilya Sektörü Raporu”
OAİB (2011), “ Mobilya Sektörü Raporu”
DPT; 9. Kalkınma Raporu, Mobilya Sektörü Özel İhtisas Komisyon Raporu
www.tuik.gov.tr
www.inegol.gov.tr
www.inegol.bel.tr
inegol.meb.gov.tr
www.inmob.org.tr
www.inegol.pol.tr
www.e-inegol.org
PAYDAŞLAR
İnegöl Belediyesi
İnegöl İlçe Emniyet Müdürlüğü
İnegöl İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İnegöl İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
İnegöl Devlet Hastanesi
İnegöl Toplum Sağlığı Merkezi
İşkur İnegöl Şube Müdürlüğü
İnegöl Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü
İnegöl Marangozlar ve Mobilyacılar Odası
Uludağ Elektrik Dağıtım A.Ş.
İngaz A.Ş.