16
NEY METODU - (2) ASIL TUTUŞ POZİSYONU (DİZDE ÜFLEME POZİSYONU) Önemlidir: bilhassa bundan sonra önereceğim üfleme pozisyonlarına azami itinayı gösteriniz, çünkü oturuş, ney tutuş, parmak şekli, dudak şekli, vücut şekli, başın açısı gibi ilk üç ayda kazanacağımız alışkanlıklar bir daha ömür boyu değişmeyecektir. Şimdiye kadar yaptığımız ses çıkarma çalışmalarımızda neyimizin boyu önemli değildi fakat asıl tutuş pozisyonunda çok önemlidir. Neyzen ney üflemeye vücut yapısına en uygun neyle, daha doğrusu; üfleyebileceği en uzun neyle başlamalıdır. Neyin boyu uzadıkça ses çıkarmak zorlaşır. Mümkün olduğu kadar uzun neyle başlayan neyzen, ilerde küçük neyleri çok rahat üfleyeceği için, sazını yenmiş bir Neyzen olarak üstün başarı elde edecektir. Küçük neyle başlayanlar için de tam tersi ileride başarı azalacaktır. Yeni başlayan bir Genç Neyzen Adayı’nın boyuna göre üflemesi gereken neyleri aşağıda listeledim. Bu liste yapılırken; boyla orantılı olarak, eller normal büyüklükte, boğaz, kollar ve parmaklar normal uzunlukta düşünülerek yapılmıştır. (Mutlaka listedeki size denk gelen neyle üflemek zorunda değilsiniz. Bir iki ney küçüğü veya büyüğü olabileceği gibi, bazı toplu ney kurslarında Neyzenler, öğrencilerinin ses birliğini sağlamak amacı ile, genelde boy ortalamasına uygun gelen ve kullanımı çok yaygın olan Kız Ney ile üfletirler.) Boy cm. 145-150 : Bolâhenk Nısfiye (Ana âhenk) 150-155 : Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni (Ara âhenk) 155-160 : Sipürde (Ana âhenk) 160-165 : Müstahsen (Ara âhenk)

ney2

Embed Size (px)

DESCRIPTION

book

Citation preview

NEY METODU - (2)

NEY METODU - (2)

ASIL TUTU POZSYONU(DZDE FLEME POZSYONU)nemlidir: bilhassa bundan sonra nereceim fleme pozisyonlarna azami itinay gsteriniz, nk oturu, ney tutu, parmak ekli, dudak ekli, vcut ekli, ban as gibi ilk ayda kazanacamz alkanlklar bir daha mr boyu deimeyecektir.imdiye kadar yaptmz ses karma almalarmzda neyimizin boyu nemli deildi fakat asl tutu pozisyonunda ok nemlidir. Neyzen ney flemeye vcut yapsna en uygun neyle, daha dorusu; fleyebilecei en uzun neyle balamaldr. Neyin boyu uzadka ses karmak zorlar. Mmkn olduu kadar uzun neyle balayan neyzen, ilerde kk neyleri ok rahat fleyecei iin, sazn yenmi bir Neyzen olarak stn baar elde edecektir. Kk neyle balayanlar iin de tam tersi ileride baar azalacaktr.Yeni balayan bir Gen Neyzen Adaynn boyuna gre flemesi gereken neyleri aada listeledim. Bu liste yaplrken; boyla orantl olarak, eller normal byklkte, boaz, kollar ve parmaklar normal uzunlukta dnlerek yaplmtr. (Mutlaka listedeki size denk gelen neyle flemek zorunda deilsiniz. Bir iki ney k veya by olabilecei gibi, baz toplu ney kurslarnda Neyzenler, rencilerinin ses birliini salamak amac ile, genelde boy ortalamasna uygun gelen ve kullanm ok yaygn olan Kz Ney ile fletirler.) Boy cm.145-150 : Bolhenk Nsfiye (Ana henk)150-155 : Bolhenk-Siprde Mbeyni (Ara henk)155-160 : Siprde (Ana henk)160-165 : Mstahsen (Ara henk)165-170 : Yldz (Ana henk)170-175 : Kzney (Ana henk)175-180 : Kz-Mansur Mbeyni (Ara henk)180-185 : Mansur (Ana henk)185-190 : Mansur-ah Mbeyni (Ara henk)190-195 : ah (Ana henk)195-200 : Dvud (Ana henk)200-205 : Dvud-Bolhenk Mbeyni (Ara henk)205-210 : Bolhenk (Ana henk)

Neyinizin arn perdesindeki band karnz nk; asl tutu pozisyonunda arn perdesini baparmanzla kapatacaksnz.Aadaki 0013 numaral resmi inceleyerek, neyinizin perdelerini parmaklarnzn neresi ile kapatmanz gerektiini reniniz.Resim no:0013

Yzk parmanzn birinci boumunun orta ksm ile.Orta parmanzn ikinci boumunun birinci boum izgisine yakn blm ile.aret parmanzn ikinci boumunun ikinci boum izgisine yakn blm ile.Not: Sa ve sol fleyen iin ayr ayr aklamyorum nk; perdeleri kapatrken iki elin de ayn yerleri kullanlr. Bak resim 0013Boyunuza uygun bir ney flyorsanz, Normal ykseklikte bir sandalyeye oturunuz; bacanz (kala ile diz arasndaki ksm) yere paralel duruyorsa oturduunuz sandalye sizin iin normal ykseklikte demektir. Bak resim 0014Resim no:0014

Byk bir ney flyorsanz sandalyenin u ksmna oturunuz. Ne kadar u ksmna oturacanz tespit etmek iin, dizinizi 20-30 cm. kadar aaya indirip kaldrnz, bu hareketi rahat yapabiliyorsanz yeteri kadar u ksma oturmusunuz demektir.

Sandalyenin u ksmna oturtmaktaki amacm; boyunuza uygun olan neyden daha byk neyleri flerken alacanz pozisyonda, dizinizin aaya hareket etmesi gerektii iindir. Bak resim 0015Resim no:0015

boyunuza uygun olan neyden daha kk neyleri flerken ayanzn altna rahat edeceiniz ykseklikte bir ayaklk koymanz uygun olur. Bak resim 0016Resim no:0016

Sandalyede otururken elinizi yan tarafa serbest braknz. Aadaki 0017 numaral resimde de grdnz gibi elinizde tatl bir kvrm oluacaktr. Bu kvrm iki el iin de geerlidir.Resim no:0017

Sa flyorsanz sol elinizi sol dizinize, sol flyorsanz sa elinizi sa dizinize elinizin kvrmn bozmadan koyunuz. Bak resim 0018

Resim no:0018

Neyinizi, dier elinize alp, dizinizdeki elinizin yzk parma ile neyinizin dgh perdesini kapatacak ekilde elinizin iine yerletiriniz. Orta parmanzla krd perdesini, iaret parmanzla da segh perdesini, kapatnz. Bak resim 0019

Resim no:0019

Dizinizdeki elinizin baparma, segh perdesinin tam arkasndaki noktadan yukarya doru 2cm. lik aralk iinde, size rahat gelen bir yerde olmaldr, sere parmanz estetik grnm asndan dier parmaklarnza uygun olarak 0017 numaral resimdeki duruunu korumaldr.Neyinizin dgh ve segh perdelerini anz. Baparmanza ve dizinize yaslanm olan neyinizin sadece orta parmanzla krd perdesi kapal halde iken, neyiniz rahat bir ekilde durabilmelidir. Bak resim 0020 ve 0020/A. Bu tutu neyinize destek verecei iin ileride nev, nm hicz ve rgh perdelerini eitli pozisyonlarda ap kapatrken neyinizi, rahat bir ekilde tutmanzda faydas olacaktr.

Resim no:0020

Resim no:0020/A

0013 numaral resimdeki perde yerlerine dikkat ederek ve 0017 numaral resimdeki elinizin tatl kvrmn muhafaza ederek, yukardaki elinizin, yzk parma ile rgh perdesini, orta parma ile nm hicz perdesini, iaret parma ile nev perdesini, baparma ile de arn perdelerini kapatnz. Sere parmanzn da daha nce bahsettiim gibi estetik olmasna zen gsteriniz. Aadaki dgh ve segh perdelerini de kapatnz. 0021 numaral resimde grld gibi elinizin kvrmlarnn estetik grnp grnmediini, karnzda bir sandalyenin zerine yerletireceiniz ayna ile kontrol ediniz.

Neyinizi fleyecekmi gibi aznza gtrdnzde, boyunuza uygun bir ney ile flyorsanz, vcudunuz rahatsz olmayacaktr.

Byk ney flyorsanz, Resim no: 0015 deki gibi dizinizi aaya doru rahatlayncaya kadar indiriniz.

Kk ney flyorsanz Resim no: 0016 daki gibi ayanzn altna sizi rahatlatacak ykseklikte bir destek koyunuz.ki dizinizin arasndaki aklk ortalama birbirinden 15cm. uzaklkta, yaklak 30 derecelik bir a yapacak ekilde olmaldr.ki bacanzn arasndaki a 30 derece olsun; neyinizi flerken, sa flyorsanz sa dizinize, sol flyorsanz sol dizinize bakacak ekilde banz dndrnz. Bu durumda neyinizi yaklak 30 derecelik bir a ile flemi olacaksnz. Bak resim 0021Resim no:0021

Arn perdesini kapattnz, yukardaki elinizin dirseini, dizinize yaslamamanz neriyorum. Daha nceden byle bir dirsek dayama alkanl kazandysanz ve mutlaka dirseinizi dizinize koyma ihtiyac duyuyorsanz, aadaki 0022 numaral resimdeki gibi flerseniz; vcudunuz yamuk duraca iin uzun sreli flemelerde omurganz rahatsz olacaktr.Resim no:0022

Byle bir durumda aadaki 0023 numaral resimdeki gibi ayanzn altna bir destek koymanz uygun olur.Resim no:0023

Doru pozisyonlar aldktan sonra, Arn, nm hicz ve krd perdeleri kapal kalsn, dier perdeleri anz. Yani iki elinizin orta parmaklar ve yukardaki elinizin baparmann kapatt perdelerin dndaki perdeleri anz. Bu ekilde 2. devre lk nefesle fleyiniz.

Arn, nm hicz ve krd perdeleri kapal, dier perdeler tam ak ve 2. Devre lk nefes fleyerek bulduunuz bu ses; aada rneklerini dinleyeciniz, portenin 4. izgisindeki RE (NEV) sesidir. Bak resim 0024.

KIZ NEY den "NEV" dinle MANSUR NEY den "NEV" dinle Resim no:0024

Dikkat: Yukardaki 0024 numaral resimde sizin perdeleri grebilmeniz iin parmaklar abartl olarak zellikle kaldrlmtr. Parmaklarnz byle ok kaldrrsanz icra esnasnda perdeleri ap kapatrken zaman kaybettiiniz gibi, ok yukardan, perdeyi acele ile kapatmak iin gelen parmak, sert bir ses deiimine da sebep olacaktr. Ak perdelerle parmaklarnzn arasndaki mesafe 5 milimetreden az olursa da sesi pestletirecektir. Bu mesafenin 10 15 milimetre arasnda olmas uygundur. Bak resim 0027nceki derslerimizde neyden ses karma almalar blmnde, neyinizin arn perdesi bantla kapatlm, nndeki tm perdeler ak ve 2. Devre lk nefes fleyerek bulduunuz ses de portenin 4. izgisindeki RE (NEV) sesi idi.Burada orta parmaklarnzla neye destek vererek neyinizin dmesini engellemi olursunuz. Aadaki elinizin orta parmann kapatt perde yani krd perdesinin kapanmas NEV sesini etkilemez. Krd perdesini ap kapatarak NEV sesinin etkilenmediini kendiniz de kontrol ediniz.Yukardaki elinizin orta parmann kapatt perde yani nm hicz perdesinin kapanmas NEV sesini biraz pestletirir fakat bu pestlik ok az olduu iin neyzen icra esnasnda bunu telafi eder. Nm hicz perdesini ap kapatarak NEVnn etkilendiini kendiniz de kontrol ediniz. Neyzenler cra esnasnda NEVy bu ekilde kullanmay, kolayl sebebi ile tercih ederler.NEYde perdeler oluurken, bapreye en yakn olan. ilk ak perde, sesi verendir. Konuyu aacak olursak; neyinizin arn perdesi kapal olsun ve ndeki tm perdeler ak olsun, bu ekilde 2. devre lk nefes fleyiniz. Bu durumda bapreye en yakn ak perde ndeki en yukardaki perde olaca iin flediiniz ses portenin 4. izgisindeki RE (NEV) sesidir ve Ney metodu (1) / Resim no:0001 de grld gibi bu perdenin ismi NEV perdesidir. Bak resim 0025 Resim no:0025

Nev'y bu ekilde flemek neyi tutmay zorlatrd iin orta parmakla destek verme ihtiyac duyulur.Nevy etkilemeden destekli flemek isterseniz; nev perdesinden hemen sonraki nm hicz perdesini de ak braknz. Aadaki 0026 numaral resimdeki gibi rgh perdesi yukardaki elinizin yzk parma ile kapal halde 2. devre lk nefes fleyiniz, bu ekilde de kan ses, portenin 4. izgisindeki RE (NEV) sesidir.Resim no:0026

Ney alrken, sesi veren perdenin aasndaki tm perdeler ak olarak akortlanr. Sesi veren perde, kendinden bir aadaki perdeden de hava alr. Perdelerin (deliklerin) yerlerinin ok nemli olduu gibi aplar da ok nemlidir. rnein kz neyde delik ap 9,8 milimetredir, deliin apn 15 milimetre civarnda yapsak flediimiz perde, kendinden sonraki perde kapatlsa bile etkilenmeyecekti, fakat bu mmkn olmad iin, flediimiz perdenin bir aasndaki perdeyi de ak brakarak 0026 numaral resimdeki gibi sesin etkilenmesini nleriz. Daha nceki dersimizde neyinizi mikrofon tutar gibi tutarak Re (nev) sesini almtnz. imdi dizinizdeki asl tutu pozisyonunda, 0027 numaral resimde grld gibi yukardaki 3 perdeden nev ve nm hicz perdeleri ak, rgh perdesi kapal olsun. rgh perdesinin kapatmamzn amac sadece neye destek verip rahat tutabilmek iindir. 0028 numaral resimde grld gibi, aadaki 3 perdeden segh ve dgh perdeleri ak, krd perdesi kapal olsun. Krd perdesinin kapatmamzn amac da sadece neye destek verip rahat tutabilmek iindir. Bu ekilde Re (nev) sesini oluturduktan sonra bu sesi ortalama bir hafta srekli fleyerek altrma yapnz. Bu almalar yaparken, nefes aln, dudanza bapreyi koyup nefesiniz bitene kadar re (nev) fleyin, tekrar neyi dudanzdan ekip nefes aln, ve tekrar koyarak nefesiniz bitene kadar fleyin. Bu ilemi defalarca tekrarlaynz. Net, berrak ve ok rahat bir nev sesi elde ettikten sonra, neyinizi 10-15 kere dudanzdan ekip geri koyarak nev fleyiniz, her fleyiinizde sesi hi aramadan, fler flemez annda nevy karabiliyorsanz, artk dier perdeleri de renebiliriz.

Resim no:0027

Resim no:0028

nemlidir: Tabiidir ki bir an nce dier perdeleri de fleyerek eser icra etmek isteyeceksiniz. Fakat bunu hi tavsiye etmiyorum. nemli olan: nevy alrken, srekli ayna karsnda fleyerek, oturuunuzu, vcudunuzun eik olup olmadn, yznzn neyinizle yapaca 30 derecelik ay, parmaklarnzn duruunu, dizlerinizin akln ve yukarda teferruatlca anlattm tm pozisyonlar, beyninizin ezberlemesidir.

Daha nce de sylediim gibi ilk ayda kazandnz iyi ve kt alkanlklar bir daha mr boyu deitiremeyeceksiniz veya deitirmek istediinizde, ay alarak kazanabileceiniz doru pozisyonlar iin yl uramanz gerekebilir.