Nr 04 9 oktober 2013

Onafhankelijk magazine van de vrije Universiteit — www.advalvas.vU.nl

9 oktober 2013 Nr 4

Studeren is pas leuk als het moeilijk is

Eredoctor Thelen maakt echte hervormingen mogelijk

UvA maakt meer lawaai dan VU

Ed Eringa wil over het IJ fietsen

Sta hem bijwant de VU is een dievenparadijs pag 16

De keuze van je eerste werkgever is heel belangrijk. Je wilt goed

beginnen en ambities kunnen waarmaken. Daarom is er geen

betere plek om je carrière te starten dan bij Deloitte. En dat heeft

alles te maken met de mogelijkheden die je krijgt aangereikt.

Je werkt al snel voor verschillende opdrachtgevers aan interessante

projecten. Dat maakt je werk afwisselend en inspirerend.

Met je eigen initiatieven en ideeën geef je richting aan je carrière.

Bij Deloitte is de ambitie letterlijk voelbaar en dat motiveert.

Je leert snel, je groeit snel en stijgt boven jezelf uit.

Lanceer je carrière en kijk op werkenbijdeloitte.nl

Overstijg jezelfLanceer je carrière bij Deloitte

© 2013 Deloitte The Netherlands

De keuze van je eerste werkgever is heel belangrijk. Je wilt goed

beginnen en ambities kunnen waarmaken. Daarom is er geen

betere plek om je carrière te starten dan bij Deloitte. En dat heeft

alles te maken met de mogelijkheden die je krijgt aangereikt.

Je werkt al snel voor verschillende opdrachtgevers aan interessante

projecten. Dat maakt je werk afwisselend en inspirerend.

Met je eigen initiatieven en ideeën geef je richting aan je carrière.

Bij Deloitte is de ambitie letterlijk voelbaar en dat motiveert.

Je leert snel, je groeit snel en stijgt boven jezelf uit.

Lanceer je carrière en kijk op werkenbijdeloitte.nl

Overstijg jezelfLanceer je carrière bij Deloitte

© 2013 Deloitte The Netherlands

ADVALVAS nr 4 — 9 oktober 2013

Donderdag 3 oktober 2013, 10.51»

Campusplein. Hovaardij, de eerste hoofdzonde door kunstenaar Peer Veneman. Voor Lust moet je

naar de foyer in het hoofdgebouw.Foto laUra Van haren/photograppers

InhoUD jaargang 61 — nr 4

3

VU nU

En verder Online 4

Opinie: leenstelsel 8 Column: Harmen Verbruggen 9

Societal Impact Award 13Onderzoeksnieuws 14

Opinie: tijdelijke contracten 24

Column: de eerste José 25 Campus: UvA vs VU 26

Brieven 27

OR 28

Cultuur: leesvoorstelling en restaurant 30

Sleutelgat 31

Griff 32

Het volgende nummer verschijnt op 23 oktober 2013

RedactieadresDe Boelelaan 1105kamer 1-D-401081 HV [email protected] SchilpRedactieFloor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Welmoed VisserEindredactieWin Castermans, Welmoed VisserSecretariaatBarbara Vazquez,(020) [email protected] OntwerpLuis Mendo - GOOD Inc. VormgevingRob Bömer, rbbmr.nl

MedewerkersDick Roodenburg (Griffioen), Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Bas van der Schot, Nienke Stumpel, José Verwaal, StudioVU (Riechelle van der Valk, Yvonne Compier), Peter ValckxCopyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, AmsterdamVU-advertentieszie secretariaat Commerciële advertentiesBureau Van Vliet, (023) 5714745 DrukSenefelder Misset, Doetinchem

ONAFHANkELIJk MAGAzINE VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT

Ed Eringa wil over het IJ fietsen 6

Eredoctor kathleen Thelen maakt echte hervormingen mogelijk 10

De VU is één groot dievenparadijs 16 Studeren: hoe moeilijker, hoe fijner 22

Op de cover Melvin kensmil van

beveiligingsbedrijf Trigion Foto Peter Valckx

Amerikanen en Duitser krijgen Nobelprijs geneeskundeTwee Amerikanen en een Duitser kregen op 7 oktober de Nobelprijs voor geneeskunde. Het zijn James Rothman, Randy Schekman en Thomas Südhof.

Demonstratie voor bevrijding Green-peace-activistenOp 5 oktober was er in Den Haag een demonstratie voor de bevrijding van 30 Greenpeace-activisten die in Moermansk vastzitten op verdenking van piraterij, onder wie VU-alumnus Faiza Oulahsen.

Prijsje erbij voor VUmc-onderzoekerOnderzoeker Frances de Man kreeg op 5 oktober de Nederlandse L’Oréal-Unesco-beurs For Women in Science. De beurs van 25.000 euro is bedoeld voor haar onderzoek naar een betere behandeling van pulmonale hypertensie, een ongeneeslijke longziekte. Eerder dit jaar ontving zij een Veni-beurs van 250.000 euro.

Wetenschapsfraude door ‘Griekse’ spookauteurs

Muziek bij beeldengroep: de 7 hoofdzonden

‘VU en UvA moeten fuseren tot Amsterdam Academic Alliance’

rSS feedabonneer je op het laatste nieuws online

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl

Begin december moet de ledenraad van de VU-Vereniging een opvolger aanwijzen. De ondernemings-raden en de universi-taire studentenraad

mogen hierover advies uitbren-gen. Het vertrek van oud-minister Veerman komt onverwacht. Hij is in 2012 aangetreden voor een periode van vier jaar, maar die tijd maakt hij niet vol. Veerman treedt af vanwege ‘persoonlijke omstan-digheden’. Bij zijn aantreden als voorzitter kwam vanuit de ondernemings-raad al de kritiek dat Veerman wel erg veel functies combineerde, hij had meer dan tien bestuursfunc-ties en toezichthoudende banen. Tijdens zijn regime kenden de VU en het VUmc roerige tijden. Bijna de voltallige raad van toezicht trad af naar aanleiding van de vele problemen in het VUmc. Inmid-dels is Wouter Bos aangesteld als nieuwe baas van het VUmc en krijgt de VU in december een

nieuwe collegevoorzitter in de persoon van Jaap Winter. Deze bestuurlijke wisselingen vormen voor Veerman een goed moment

terug te treden. Het aanstellen van bestuurders aan de VU en het VUmc is een belangrijke taak van de raad van toezicht. (DdH)

Aroosa khan (student gezondheidsweten-schappen) is de dupe geworden van racisme door luchtvaartmaat-

schappij El Al. Dat oordeelt het College voor de Rechten van de Mens. “Dit is erkenning”, zegt khan, “ik heb weer vertrouwen in mijn land en in het systeem.” Meer dan tweeënhalf jaar heeft ze geprobeerd aandacht te krijgen voor de vernederende behande-ling, die haar ten deel viel toen ze met veertien andere studen-

ten naar Israël wilde voor een studiereis. Alleen de vijf ‘getinte’ studenten werden apart genomen voor een stevige ondervraging. ze moesten vragen beantwoorden over hun afkomst en die van hun ouders. ze moesten hun kleding uittrekken en zich aan een grondi-ge fouillering onderwerpen.“Met een stok met daaraan een stukje stof werden mijn intieme delen gecontroleerd”, vertelt khan. De negen blanke studenten werden niet onderzocht. Het college oordeelt dat El Al ‘verboden

onderscheid’ heeft gemaakt op grond van ras en dat kahn bij het veiligheidsonderzoek is geïnti-mideerd op grond van racisme. khan zegt tientallen advocaten te hebben benaderd om haar te helpen een zaak tegen El Al aan te spannen. “Niemand had er zin in. De Nationale Ombudsman gaf evenmin gehoor. Door te googelen kwam ik op het College voor de Rechten van de Mens.” (PB)

Zie het uitgebreidere stuk op: advalvas.vu.nl>nieuws>3 oktober.

nr 4 — 9 oktober 2013 ADVALVAS4

Student krijgt gelijk in racismezaak El Al

De voorzitter van de raad van toezicht van de VU en het VUmc, Cees Veerman, maakt zijn termijn niet vol.

Pete

r Val

ckx

Veerman stapt op

Cees Veerman

(re)tweetseen selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen weken

nr 4 — 9 oktober 2013ADVALVAS 5

aDValVas_onlIne

Alles op papier

Zo dik is het dikste examenreglement van Nederland. Sommige opleidingen in het hoger onderwijs zijn zo bang om hun accreditatie te verliezen dat ze alles op papier zetten. Dat schiet zijn doel voorbij, vindt onderwijsminis-ter Jet Bussemaker. Ze werkt aan een zwarte lijst van hoe het niet moet. (WV)

Zie het meer uitgebreide bericht: Minister Bussemaker wil zwarte lijst opstellen op advalvas.vu.nl>nieuws>2 oktober.

@norbert19727-10_’Zijn de mensen op de VU leuk?’ Dat vroeg hockeymeisje vanochtend in de trein aan VU-student #duh @VUamsterdam @advalvas_vu

@opiniestukken 7-10_op Rep. Allochtonië Niet-westerse Amsterdammers worden meer gediscrimineerd en zijn zelf intoleranter: Jongere... http://bit.ly/1bPi5GrDat blijkt uit de Scorekaart burgerschap en

diversiteit 2009-2011, die afgelopen donderdag door de Amsterdamse wethouder Van Es werd gepresen-teerd.

@OR_VU 7-10_15 okt 15u #VU #Amsterdam: Debat over rol universiteit in maatschappij olv Felix Rottenberg http://www.vuconnected.nl/maatschappij-in-de-maak-de-universiteit … - #gratis @VUconnected

@JohannesEWH7-10_Vroeg me al af hoe @svhoorn zo goed geworden is: studeerde politicologie aan de Vrije Universiteit!

@RegvanSteen 6-10_Het #VU Medisch Centrum was erg bang dat zij de kwakzalverijprijs 2013 zouden krijgen http://bit.ly/17KbzjoVUmc heeft een boze brief geschreven naar

de Vereniging tegen de Kwakzalverij vanwege de nominatie voor de Meester Kackadorisprijs 2013. VUmc is genomineerd omdat er bij de opleiding huisartsengeneeskunde twee artsen zitten die tevens antroposoof zijn. De Vereniging tegen de Kwakzalverij is niet van plan de nominatie in te trekken.

@moeikje 5-10_@geurtsenjoost .. Zag nu de master schrijven en vertalen aan de VU maar dat kost meteen 3x zoveel en dat kan ik waarschijnlijk niet betalen.

@Molfers 27-9_Het wordt steeds heter in Qatar... Revealed: Qatar’s World Cup ‘slaves’ http://gu.com/p/3jvhz/tw via @guardianMarjan Olfers is hoogleraar sport en recht.

besluit fusie bètafaculteit uitgesteld

In Den HaagAltijd al willen weten wat een Eerste kamerlid doet? zahra Astitou liep enkele dagen mee met Ruard Ganzevoort, ook hoogleraar praktische theologie. advalvas.vu.nl>razende reporter

BètafusieMirte van Diepen, studenten-raadslid Exacte Wetenschap-pen, is ‘kritisch positief’ over de voorgenomen bètafusie. advalvas.vu.nl>opinie

StudiestressVeertig procent van de studen-ten zegt soms forse studie-stress te ervaren. advalvas.vu.nl>dossiers>de grote studiedruk enquête

HospiterenEindelijk vind je een kamer, maar eerst moet je hospiteren. 7 tips om erdoor te komen. advalvas.vu.nl>tips&trucs

De medezeggen-schapsraden hoeven nu nog geen ja of nee te zeggen tegen de fusie van de bèta-

faculteiten van de VU en de UvA. Dat hebben de colleges van bestuur en de medezeg-genschapsraden van beide universiteiten 2 oktober afge-sproken tijdens een crisisbe-raad. Oorspronkelijk moesten de ondernemings- en studen-

tenraden 11 oktober wel of niet instemmen met het voornemen een Amsterdam Faculty of Science te vormen. Dat moment is uitgesteld naar 5 december. Bij de mede-zeggenschapsraden leeft veel twijfel over de voorge-nomen fusie. In brieven zijn inmiddels meer dan honderd vragen aan de betrokken colleges gesteld. Een van de grootste bedenkingen is dat

de besturen veel te weinig informatie over de mogelijke gevolgen van de fusie willen of kunnen geven. Daarom was de dreiging groot dat de medezeggenschapsraden niet zouden instemmen. Dat zou tot een crisissituatie bij beide universiteiten hebben geleid. (DdH)

Meer hierover op pag. 26 en op advalvas.vu.nl>nieuws>2 oktober.

twitter/facebook/issuu

jam

es k

euni

ng_t

heno

unpr

ojec

t

320 pagina’s

6 nr 4 — 9 oktober 2013 ADVALVAS

‘ Ik wil een fietsbrug naar Noord’

docent Ed Eringa

nr 4 — 9 oktober 2013ADVALVAS 7

In actIe

Mensen uit Amsterdam-Noord fietsen te weinig. Een fietsbrug over het IJ kan dat veranderen, denkt docent vetzucht en hart- en vaatziekten Ed Eringa (39). Hij begon een campagne.

DOOR ZAHRA ASTITOU FOTO JORDI HUISMAN

U wilt dat er een fietsbrug komt tussen Amster-dam-Noord en het centrum. Waarom? “In Amsterdam is er geen makkelijkere en goedko-pere manier om te bewe-

gen dan fietsen. Op dit moment fietst maar twintig procent van de bevolking in Amsterdam-Noord, tegenover veertig procent in Oost en zestig procent in West. Als ik, samen met de lokale politiek, van die twintig procent dertig of veertig kan maken, dan heb ik een belangrijk eerste doel bereikt.”

Wat was de aanleiding voor u om in actie te komen? “Het begon eigenlijk als een kleine irritatie. Iedereen die met de fiets van Noord naar het centrum wil, krijgt te maken met de ergernis van het wachten op de pont, zo ook ik. Het is een reden waarom veel mensen voor de auto of de bus kiezen. En als je dan bedenkt dat mensen met vetzucht zes tot zeven jaar korter leven, meer kans hebben op hart- en vaatziekten en diabe-tes en bovendien eerder vatbaar zijn voor depressies, is dat erg jammer. In Amster-dam-Noord zijn de cijfers van mensen

on uit op het centrum, wat resulteert in een enorme drukte.”

Met het pontje gaan is toch lekker? Haalt die brug niet een deel van die charme weg? “Eén keertje met de pont is buitengewoon leuk. Maar als je het elke dag doet, is het een ander verhaal. Bruggen zijn een goede manier om water over te steken, binnen de ring telt Amsterdam al vierhonderd bruggen, en daarbuiten tweeduizend in totaal. Overigens blijft de pont ook gewoon bestaan.”

Ook in uw werk als onderzoeker en docent vetzucht en hart- en vaatziekten aan VUmc strijdt u tegen deze ziekten. Waarom is dat zo belangrijk voor u? “Toen ik aan mijn studie biologie begon, wilde ik marien bioloog worden, om vogels te kunnen observeren. Maar als tweede-jaars kwam ik erachter dat ik fysiolo-gie spannender vond, omdat dat veel meer een puzzelelement heeft. Insu-line bijvoorbeeld werkt zo complex. De manier waarop je lichaam heel precies het suikergehalte kan regelen, zoiets verveelt mij nooit. En ik vind het mooi om bij te dragen aan kennis over ziekten die een grote maatschap-pelijke impact hebben. Diabetes en hart- en vaatziekten zijn echt volks-ziekten.”

met diabetes al heel hoog en het is weten-schappelijk bewezen dat meer bewegen goed is tegen diabetes.”

Waarom zouden mensen uit Noord door zo’n brug in beweging komen? “De meeste mensen zijn onderweg naar het centrum. Als er een snelle verbinding komt, gaan ze die mogelijkheid benutten. Daarvan ben ik overtuigd. Veel mensen werken ten zuiden van het IJ. Als ze met de fiets naar hun werk kunnen, zullen ze dat doen. Je ziet ook dat de ponten nu vaak overbelast zijn, mensen ergeren zich daar kapot aan.”

Sommige mensen in Noord zijn aan hun scooter vastgegroeid, brommen die straks niet lekker over die fiets-brug heen? “Ja, dat kan, dat lijkt mij bijzonder prettig voor de mensen die op de pont staan. Scooters zijn van harte welkom op de brug. Als zij daardoor niet meer met de pont gaan, lijkt mij dat een gunstig effect voor de pontgangers.”

Die brug gaat niet direct naar het centraal station zelf, maar naar het Java-eiland. Is dat niet erg om? “Dat valt wel mee, de brug moet in de buurt van het Scheepvaartmuseum komen. Dat is aan de oostzijde van het centrum. Vervoertechnisch is het een goed idee om het fietsverkeer te spreiden. Nu komt alles via de trechter van het centraal stati-

Ed Eringa1998 Master medische biologie, groningen

1999-2004 Promotie op onderzoek naar insulineresistentie, bij fysiologie, VUmc

2004-2011 Postdoc VUmc, Veni-beurs in 2007 (200.000 euro)

2008 Postdoc University of Virginia, Charlottesville, VS

2013 Vidi-beurs (800.000 euro)

Geweven brugarchitect jolijn Valk maakte een ontwerp voor een fietsbrug naar noord. Haar brug is overkapt met materiaal dat lijkt op een losjes geweven kleed. Zie jolijnvalk.nl


Op 19 september schudden acht partijen elkaar gemoedelijk de hand. Na uitvoerig overleg was het nationaal onderwijsak-koord een feit. Maar een belangrijke stem ontbrak: die van de student! De plannen leggen weliswaar een goede fundering voor het begin van de onderwijsloopbaan,

maar deze route blijkt helaas een doodlopende weg. Want in het hoger onderwijs wordt níet geïnvesteerd, sterker nog, de studenten betalen om de investeringen in de andere sectoren te realiseren. Op Prinsjesdag riep minister Dijsselbloem vol trots: “Het onderwijs wordt ontzien.” Maar universitaire studenten worden helemaal niet ontzien.De cijfers uit het akkoord laten zien wat wij al lange tijd vreesden. In het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en mbo komen de nodige investeringen en er komt aandacht voor de kwaliteit en werkdruk voor leraren. Maar in het hoger onderwijs blijven investeringen uit. Erger nog, het leenstelsel haalt letterlijk geld bij de studenten weg. Studenten zullen de consequenties van het leenstel-sel voelen. zoals de plannen nu op tafel liggen, zullen studenten die in september 2014 aan een masteropleiding beginnen al hiermee te maken krijgen. zij moeten een schuld opbouwen omdat hun basisbeurs verdwijnt. Voor studenten uit een gezin met rijke ouders is dit misschien te overzien. Maar voor studenten uit een omgeving waar een universitaire opleiding minder vanzelfsprekend is, of wier ouders simpelweg niet de financiële middelen hebben, zal het leenstelsel minder sociaal uitpakken dan de plannen doen voorkomen. Door invoering van het leenstelsel vermindert de toegankelijkheid van het hoger onderwijs aanzienlijk. Het verdwijnen van de basisbeurs en het studentenreis-

Weg met het leenstelselStudentenbonden zijn niet blij met het nationaal onderwijsakkoord. Zij willen de plannen voor het leenstelsel definitief schrappen.

DOOR AyeshA sitARAm en JORieN JANsseN BEELD BAS VAN DER SCHOT

harmen Verbruggen decaan economische Wetenschappen en bedrijfskunde

9nr 4 — 9 oktober 2013ADVALVAS

opInIe wIsselcolUMn

Reageren? Mail naar [email protected]. foto

Stu

dioV

U/Yv

onne

Com

pier

Slingerbeweging

De centralisatie van onder-steunende diensten veroorzaakt veel treurnis aan onze universiteit. Ik ben niet zo van centrali-saties. Op momenten van vertwijfeling vraag ik mij

weleens af of mijn opvatting rationeel is. Dan ga ik te rade bij al die hoogleraren aan mijn faculteit die gespecialiseerd zijn in organisatiekunde, managementadvies, stra-tegie en veranderkunde. “Ach”, zeggen ze allemaal met een flauwe glimlach, “het is een slingerbewe-ging.” Altijd op zoek naar duidelijkheid vraag ik door. “Ondersteunend personeel op de eigen faculteit beschikt over veel meer informatie. zij weten voor wie ze werken, hun motivatie is groter en ze verbeteren de werksfeer. ze leveren maatwerk en werken harder. Dat is toch efficiënter?” Ik krijg dan te horen dat je dat wel zou zeggen, maar de diversiteit aan activitei-ten en oplossingen neemt dan al gauw te veel toe, vooral in financieel ruimere tijden. Centraal houdt daar niet van, volgens mijn adviseurs, en slaat terug in financieel krappe tijden met centralisa-ties, standaardisaties en bezuinigingen. Iedereen in het gareel. De slinger zwaait

weer terug als de centrale dienstverlening vastloopt in een hinderlijke bureau-cratie en decentraal ontwijkingsgedrag ontstaat. De cyclus schijnt twee maal vijf jaar te duren.Nog laat ik mij niet uit het veld slaan. “Met de nieuwe IT-ontwikkelingen worden de mogelijkheden om decentraal te opereren steeds groter.” “Maar de centrale grip ook”, kaatsen mijn advi-

seurs terug. Vertwijfeld denk ik aan het onder-steunend personeel dat om de vijf jaar heen en weer wordt geslingerd. Nu weer functioneel, dan weer operationeel wordt aangestuurd. En wie hun baas is, blijft ongewis. En sommigen worden er uitgeslingerd.Als econoom zou ik onder-zocht willen hebben wat de kosten en baten zijn van ingrijpende reorgani-

saties, voor het personeel, de organisatie en de maatschappij. En dan gaat het zeker niet alleen om direct in geld uit te drukken zaken. Mijn hypothese is dat het weleens flink zou kunnen tegenvallen. In afwachting van de resultaten opteer ik voor decentralisatie en een organisch proces van aanpassing en verandering. Dat slingert niet zo.

De centrale dienstverlening gaat vastlopen in een hinderlijke bureaucratie

Reageren? Mail naar [email protected].

product vormen voor veel studenten een drempel om met een studie te beginnen of om verder te studeren. En als ze al gaan studeren, blijven ze na het afron-den van een studie achter met een grote schuld met alle gevolgen van dien.Wij erkennen dat het onderwijs een flinke opfrisbeurt verdient. Maar dan moet het hoger onderwijs wél toegankelijk blijven. En inderdaad, goed onderwijs heeft niet alleen een positief effect op het welzijn en de welvaart van het individu, maar ook op de samenleving als geheel. Juist daar-om zouden we in hoger onderwijs moeten investeren in plaats van daar het geld weg te halen. In Brussel hebben ze dit al lang geconcludeerd; daar maken ze extra geld vrij voor onderwijs. Nederland zou daar nog wat van kunnen leren. Alhoewel de meeste politici het erover eens zijn dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs het belangrijkste goed is dat we hebben, zien we er in de huidige plannen weinig van terug. Gelukkig zijn de plannen voor een leenstelsel nog niet definitief. Wij roepen dan ook op om deze te schrappen. Want alleen als studeren voor iedereen mogelijk is, kunnen we komen tot gewel-dig onderwijs!

Ayesha Sitaram, voorzitter SrVU Studentenbond en Jorien Janssen, voorzitter Landelijke Studen-ten Vakbond

DOOR DIRk De HOOg FOTO STUART DARSCH


Eredoctor

De nieuwe eredoctor legt zonder aarzeling de vinger op de zere plek van Neder-land. Op de 133ste verjaardag van de VU, maandag 21 oktober, krijgt kathleen Thelen, hoogleraar poli-

tical science in de Verenigde Staten, een eredoctoraat uit handen van Anton Hemerijck. De decaan Sociale Weten-schappen noemt haar een van de meest vooraanstaande sociale wetenschappers in de traditie van het historisch instituti-onalisme. Institutionalisme verwijst naar ‘institu-ties’, zoals politieke partijen, vakbonden, en onderwijsorganisaties, die Thelen heeft herontdekt voor haar studie naar beleid, economie en politiek.“zij kijkt niet alleen naar het functio-neren van het politieke systeem, zoals de traditionele politicologie nogal eens doet”, verduidelijkt Hemerijck. “Thelen bestudeert ook hoe het onderwijs, de gezondheidszorg, de sociale zekerheid, pensioenen en arbeidsverhoudingen zijn georganiseerd. Dat zijn allemaal terreinen die belangrijk zijn voor hoe een samenleving reilt en zeilt.”

Geroemd poldermodelEen voorbeeld van haar onderzoek is de vraag waarom het in de jaren negentig relatief goed ging met Nederland en nu een stuk minder. “Dat kwam vooral door het alom geroemde poldermodel. Allerlei maatschappelijke partijen, zoals vakbon-den en werkgevers, waren betrokken bij het beleid, waardoor een brede, stabiele consensus ontstond”, zegt Hemerijck. “In de politiek was het toen mogelijk regerin-gen te vormen op basis van een hechte

De Amerikaanse politicoloog Kathleen Thelen wordt eredoctor aan de VU. Zij herontdekt ‘instituties’ die de maatschappij veranderen.

kathleen thelen is hoogleraar political science aan het Massachusetts Institute of technology in Cambrigde (VS). Zij doet vergelijkend onderzoek naar sociaal-economische veranderingen in noordwest-europa, met name Duitsland, en in de Verenigde Staten en japan. Zij behoort tot de toonaangevende sociale wetenschappers van de historisch institutionele benadering. een van haar bekende boeken is How Institutions evolve: the Political economy of Skills in germany, britain, the Unites States and japan uit 2004. In haar nieuwste boek besteedt ze ook aandacht aan nederland.

Wie is thelen?

DIES NATALIS21 OKTOBER 2013

SPONTANITEIT EN REGULERINGMet diesredenaar prof.dr. Hans Boutellier, toekenning eredoctoraat aan prof.dr. Kathleen Thelen, improvisatie door Vrije Schrijver P.F. Thomése en uitreiking Societal Impact Awards.

WWW.VU.NL/DIES

22720_9_cm_dies_adv.indd 1 01-10-13 15:04

aDVertentIe

een eredoctoraat is een onderscheiding voor wetenschappelijke en maatschappelijke verdiensten. Voorafgaand aan de diesviering op 21 oktober verzorgt thelen een seminar dat aansluit bij het jaarthema van de VU: maatschappij in de maak.

net als de gezondheidszorg en het welzijnswerk. Ook zijn de inkomensverschillen sterk toegenomen. Nogal wat mensen leven onder de armoedegrens. Volgens haar heeft dat nadelen voor de economische ontwikke-ling van het land. Allerlei vormen van menselijk kapi-taal worden onvoldoende ontwikkeld. Daarom doen landen met meer sociaal-economische gelijkheid, zoals Denemarken, zweden en Nederland, het in haar ogen beter.Hemerijck: “Ik vind haar een beetje te positief over Nederland. We hebben een groot probleem doordat zich hier een enorme financiële sector heeft ontwikkeld. Maar die is nu wereldwijd diep in crisis geraakt. Dat heeft langdurige negatieve gevolgen voor Nederland.”Haar werk is niet alleen van belang voor de weten-schap, maar ook voor de politieke praktijk. “Thelens benadering geeft beleidsmakers handvatten om werk-zame, haalbare én aanvaardbare hervormingen door te voeren”, aldus Hemerijck.

wetenschap

kathleen thelen: expert in sociale verandering


coalitie. Dat is nu een van de redenen dat Rutte het zo moeilijk heeft. In de poli-tiek is sprake van opkomend populisme aan zowel de linker- (SP) als rechterzijde (PVV). Mede daardoor heeft de regering grote moeite maatschappelijk draagvlak te creëren.”Thelen onderzoekt de veranderingen in samenlevingen en de dynamiek daarach-ter. Een stabiel maatschappelijk systeem werkt in haar ogen niet altijd vooruit-gang in de hand. Het kan ook verstarring opleveren. Een voorbeeld is Duitsland, waar zij veel onderzoek heeft gedaan. Hemerijck: “Duitsland probeerde rond de eeuwwisseling de arbeidsverhoudin-gen meer naar Nederlands model in te richten. Onder meer om loonmatiging te bereiken. Maar dat lukte niet. De werk-gevers- en werknemersorganisaties staan op veel grotere afstand tot de overheid dan in Nederland.”Thelen zet zulke verschillen tussen landen in een historisch perspectief. Na de Tweede Wereldoorlog wilden de winnaars die Duitsland bezet hielden, voorkomen dat Duitsland weer een super-sterke overheid kreeg. Daarom is bewust gekozen om de vakbonden en werkgeversorganisaties een relatief onaf-hankelijke positie te geven. In Nederland was de situatie anders. De schouders moesten er gezamenlijk onder worden gezet om de wederopbouw mogelijk te maken. Dat is de basis van het poldermodel.

Doorgeslagen liberaliseringThelen werkt aan een nieuw boek dat begin 2014 uitkomt. Daarin besteedt ze ook uitgebreid aandacht aan Nederland. De titel is Varieties of Liberalization and the New Politics of Social Solidarity. Dat richt zich op de vraag hoe regeringen en andere actoren beleid aanpassen aan gewijzigde omstandigheden. zij bekriti-seert daarin onder meer de doorgeslagen liberalisering in de VS. Het onderwijs is grotendeels geprivatiseerd,

BACKPACKING AROUND

THE WORLD CHANGED MY LIFE– CARLIJN

WERELDTICKETS

VOOR STUDENTEN

AL VANAF

€ 1.395,-

av-kilroy 130906.indd 1 06-09-13 12:09

BACKPACKING AROUND

THE WORLD CHANGED MY LIFE– CARLIJN

WERELDTICKETS

VOOR STUDENTEN

AL VANAF

€ 1.395,-

av-kilroy 130906.indd 1 06-09-13 12:09

Hans Koster ruimtelijk econoom Ellen Driessen klinisch psycholoogHans de Moel geoloog

Koos Bosma hoogleraar architectuur- geschiedenis en erfgoedstudies

Piet rietveld hoogleraar vervoerseconomie Frank Biermann hoogleraar politicologie en milieubeleidswetenschappen

WIeWINt?

Gaat de Societal Impact Award dit jaar naar de vervoerseconoom, de milieubeleidsspecialist of de stedenbouwhistoricus?En wat is relevanter voor de maatschappij: onderzoek naar overstromingsrisico’s of depressietherapie?

Maak kennis met de junior en senior genomineerden voor de SIA op advalvas.vu.nl>razende reporter. Maandag 21 oktober worden tijdens de dies natalis de winnaars bekendgemaakt.

Foto’s: StudioVU/Yvonne Compier


wetenschapDe genomineerden

facebook.com/ advalvas


Veel meer mannen beginnen pas op latere leeftijd een criminele carri-ère dan tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit onder-

zoek waarop Vere van koppen 8 oktober promoveerde. zes van de tien veroordeelde mannen raakten pas als volwas-senen op het slechte pad. De onder-zochte 1600 mannen waren gemid-deld 24 jaar toen ze voor het eerst voor de rech-ter kwamen. De

oudere daders zitten vooral in de georganiseerde misdaad zoals drugs- en wapenhandel. Sommi-gen raken pas na hun veertigste in de criminaliteit verzeild. In de criminologie was tot nu toe de heersende gedachte dat de meeste criminelen al in hun jeugd problematisch gedrag vertoon-

den. Van koppen pleit ervoor bij misdaad-

preventie en reclassering

meer reke-ning te houden met de startende oudere daders.

(DdH)

Zie proefschrift

via tinyurl.com/crimineleouderen.

Laura Hollink, univer-sitair docent bij Exacte Wetenschappen, won in Genève de internatio-nale LinkedUp Challenge met het PoliMedia-project. Dat is een zoekma-chine die het onderzoek naar de mediabericht-geving van debatten in de Tweede Kamer eenvoudi-ger maakt. Zij ontving 2000 euro hiervoor.

De VU benoemde onlangs onder anderen deze bijzonder hoogleraren:

Aan de rechten-faculteit Louis Sicking. Hij doet onderzoek naar de geschie-denis van het volkenrecht en het interna-tionaal publiekrecht bij de afdeling Rechtstheorie en rechtsgeschiedenis.

Eveneens aan de rechten-faculteit Roan Lamp. Hij onderzoekt de strafrech-telijke handhaving van financieel recht, meer in het bijzonder de onregelmatig-heden binnen de financiële sector. Lamp participeert in het Zuidas Instituut voor financieel recht en onder-nemingsrecht.

Aan de faculteit Aard- en Levenswetenschappen Ronald van Balen. Hij onderzoekt de kwartairgeologie van Nederland en werkt bij het cluster Earth and Climate van Aardwetenschappen. De benoeming vindt plaats vanwege de Stichting Lorentz van Itersonfonds TNO.

VIPs

Handen tegen hoofdpijn

Manuele therapie is een bruikbare behande-ling voor patiënten met een bepaalde

chronische hoofdpijn, namelijk spierspanningshoofdpijn. De nadruk bij deze behandeling ligt op het versterken van de spieren in de nek. zo’n drie procent van de bevolking lijdt aan deze kwaal. Andere behandelingen, zoals medi-catie, stressmanagement en acupunctuur, hebben door-gaans geen positief effect. Bij manuele therapie neemt de frequentie van de hoofdpijn af en verbetert het dagelijks functioneren van de patiënten, concludeert René Castien in zijn proefschrift. (DdH)

Zie proefschrift via tinyurl.com/hoofdpijnhanden.

Oudere boeven

Immigranten kunnen een posi-tieve invloed hebben op de innovatiekracht en de produc-tiviteit van bedrijven en regio’s.

Dat blijkt uit onderzoek van econoom Ceren Ozgen, die hierop 25 september is gepromoveerd. Migranten brengen ‘talent en een

unieke combinatie van verschil-lende achtergronden’ mee, en dat komt de innovatie ten goede. Voorwaarde is wel dat de groep immigranten heterogeen is. ze moeten dus niet allemaal uit hetzelfde gebied komen. Ook is de kans op innovatie het grootst

in kapitaalintensieve sectoren als de mijnbouw, research & develop-ment en ict, vooral als de bedrij-ven in niet-stedelijke gebieden liggen. (PB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/bedrijfmigranten.

Migranten goed voor bedrijf

Irene

Hof

fman

_the

noun

proj

ect.c

om, r

bbm

r.nl

nir n

ussb

aum

ebon

y.com


onDerZoeksnIeUws

Het efficiënt verwer-ken van informatie is nog volop in ontwikkeling in het puberbrein. Vijftienjarigen verwerken infor-

matie sneller dan dertienjarigen, ontdekte promovendus Sanne Dekker. ze publiceerde hierover samen met haar promotor Jelle Jolles een artikel in vakblad Fron-tiers in Psychology. Dekker liet de jongeren combina-ties van cijfers en letters onthou-den, waarna ze zo snel mogelijk de juiste cijfers bij de letters moesten zetten. De vijftienjarigen konden dit beter dan de dertienja-rigen. Meisjes scoorden beter dan jongens, en vwo-leerlingen beter dan havo-scholieren, ontdekte Dekker ook. Maar schoolcijfers maakten overigens geen verschil. Scholen zouden er in hun benade-ring van leerlingen rekening mee moeten houden dat hun brein nog niet uitontwikkeld is en op de juiste manier gestimuleerd moet worden, vinden Jolles en Dekker. (WV)

Dik door frisdrank

“Hoe kan het delen van kennis in online communities nuttig zijn voor bedrijven? Daar-voor onder-zocht ik een Nederlands forum van taarten-bakkers dat zich vooral met decoreren bezighoudt. Toen ik begon was het een kleine groep, nu hebben ze 22.000 leden. Dat zijn mensen die bakken als hobby hebben, maar ook profes-sionele bakkers. Deelname aan een online community bleek ook effect op hun zaken te hebben. Als bijvoor-beeld een bekend lid een workshop gaf, was ze verzekerd van deelne-mers.

Het delen van kennis verbeterde hun zaken. Er zitten veel zzp’ers in de taartenbusiness. Zij krijgen hier op een laagdrempelige manier informatie van collega’s. Andere leden kunnen je vertellen hoe je het beste taart voor duizend mensen kunt bakken of die formulieren van de Kamer van Koophandel kunt invullen. Een banketbakker die de website niet kent, heeft een nadeel ten opzichte van de mensen die wel online lid zijn.

Stel dat iemand zich afvraagt hoe je glazuur zo glad en strak mogelijk krijgt. Tientallen mensen denken dan na over een oplossing. De één heeft daar een tip zien staan, een ander heeft weer andere informa-tie. Zo kom je tot innovatie, kennis waarvoor andere bedrijven moeten betalen.” (FB)

Christine Moser promoveert 10 oktober. Zie proefschrift via tinyurl.com/taartendelen.

Het online delen van taartrecepten leidt tot zakelijk succes. Dat toont promovendus Christine Moser aan.

Online taart delen

Dat je dik wordt van frisdrank wisten we toch al? Promovendus Janne de Ruyter bewijst het definitief in het proefschrift dat ze op 3 oktober verdedigde. Het blikje frisdrank kwam in plaats van het suiker-houdende drinken dat de kinderen toch al mee naar school namen, dus ze kregen

niet méér suiker binnen dan voorheen. En het lag niet aan andere dingen als chips of snoep dat de kinderen dikker werden, dat bewees De Ruyter ook. (WV)

Zie proefschrift via tinyurl.com/dikdoorfrisdrank.

Wie duurzaamheid wil bevorderen, moet wereldbeelden begrijpen. Want een spiritueel mens die zich verbonden voelt met de natuur, zal vatbaarder zijn voor duurzaamheid dan een atheïstische gadgetfreak. Aard- en levenswetenschapper

Annick Hedlund-de Witt, die zich specialiseert in mili-eubeleid, ontwikkelde het Integrative Worldview Frame-work om uiteenlopende wereldbeelden in het heden-daagse Westen te analyseren. Belangrijk, want wie de wereld duurzamer wil maken, krijgt te maken met cultu-reel ingebedde gedragspatronen, zoals vleesconsumptie, stemgedrag en de houding jegens milieuorganisaties. Hedlund-de Witt is op 30 september gepromoveerd. (PB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/duurzamewereld.

Duurzame wereld

300 kinderen die anderhalf jaar lang elke dag een blikje suikerhoudende limonade dronken, kwamen gemiddeld 1 kilo meer aan dan 300

kinderen die suikervrije limonade kregen.St

udio

VU/Y

vonn

e Com

pier

Puberbrein moet efficiëntie leren

rbbm

r.nl e

n th

enou

npro

ject

.com

ADVALVASnr 3 — 25 SePteMber 201316

Het dievenparadijs

Veiligheid

Een walhalla voor dieven, dat is de VU. Zo wist een mystery guest op klaarlichte dag giftige stoffen weg te slepen.

DOOR flOOR bAl FOTO’S STUDIOVU/YVONNE COMPIER

Het is een onopvallende man die op een doordeweekse dag door de gangen van het Wis- en Natuurkundegebouw loopt. Hij draagt het soort pak waaraan een vertegenwoordiger zijn betrouwbare uitstraling ontleent. Alleen verkoopt deze man niets. zijn haar is kortgeknipt en

lichtgrijs. Hij heeft het type gezicht waarvan getuigen zich later geen opvallende kenmerken kunnen herinne-ren. Heeft hij een spijkerbroek aan of draagt hij een labo-ratoriumjas, dan kan hij doorgaan voor de onderzoeker die hij niet is. Samen met zijn handlanger loopt hij naar de gesloten deuren van een beveiligde afdeling. Hij drukt op de bel. Op sommige dagen wordt de deur op afstand openge-maakt. Soms niet. Dan wacht hij even. Er is altijd wel iemand met wie hij kan meelopen. Iedereen is altijd aardig, iedereen is altijd beleefd. Hij staat nooit langer dan vijf minuten te wachten. En dat is jammer. Want Arjen Appelman is een dief.

GifkastVandaag loopt hij bij een laboratorium naar binnen. Hier heeft elke medewerker een veiligheidsinstructie gehad. Draag je haar nooit los. Draag dichte schoenen. Spreek onbekenden aan. Dat gebeurt ook. De zeven medewer-kers zeggen hem vriendelijk gedag. Hij vraagt een werk-nemer of hij even opzij wil gaan. Dat is geen probleem. Appelman loopt naar de gifkast en maakt die open. Hij


caMpUs


Veiligheid

In de cockpit van de VU: big brother ziet veel, maar niet alles

een onderdeel van. Net als de start van een bewustwordingscampagne.

Te veiligEn dat is nodig. Universiteitsmedewer-kers en studenten voelen zich veilig tussen de grijze betonnen muren van de VU. Dus plaatsen ze een wig die voor-komt dat de veiligheidsdeur van hun afdeling telkens op slot valt. En laten ze hun laptops en gsm gewoon slingeren. Op het klaptafeltje in de collegezaal, op hun bureau in hun werkkamer. zelf zijn ze even weg. koffie halen. Naar de wc. De deur hoeft niet op slot. Die consequente onderschatting van de risico’s komt Appelman in alle instellin-gen waar hij werkt tegen. Net als de angst om iemand aan te spreken. En het idee dat als er iets fout zit, collega’s wel ingrij-pen. Hoe meer mensen er in een kamer aan het werk zijn, hoe makkelijker hij ongevraagd iets kan meenemen. Het zal wel goed zijn, het zal wel veilig zijn.

Jammer alleen, dat dit gevoel van veiligheid onterecht is. De VU heeft gebouwen die openbaar zijn. Waar legi-timatie bij binnenkomst niet verplicht is. En dieven die vorig jaar 170 keer toesloegen. Bij een inbraak in het Initium (rechtenfaculteit) vorige maand werden 23 laptops meegenomen. De inbreker wist waar hij moest zijn. ’s Ochtends was hij al op verkenningstocht geweest. Dat het een afgesloten afdeling is, was geen probleem. Een wetenschapster hield de deur voor hem open.


Dieven sloegen vorig jaar 170 keer toe

Bij een inbraak bij Rechten zijn 23 laptops meegenomen

Wat doe je als je vermoedt dat iemand criminele plannen heeft? “gewoon vriendelijk vragen of je iemand kunt helpen”, zegt hoofd beveiliging rob Pel. “als je dieven aanspreekt, willen ze zo snel mogelijk weg. Ze verzinnen een smoes en worden niet agressief.” Daarmee zouden ze namelijk de aandacht naar zichzelf trekken en de kans vergroten dat de politie gebeld wordt. Dat is juist niet hun bedoeling.

Loopt iemand met je mee naar een afgesloten afdeling? Zorg dan dat diegene bij de persoon belandt met wie hij of zij een afspraak zegt te hebben. “als je iemand binnenlaat, valt diegene onder jouw verantwoordelijkheid”, vindt Pel.

»

pakt een jerrycan met een vloeistof die hij niet mag hebben, bedankt de personeels-leden en loopt de afdeling af. Op andere dagen is zijn missie anders. Dan loopt hij een werkkamer binnen en stopt hij mappen vol onderzoeksinfor-matie in zijn tas. kopieert hij computer-bestanden. Altijd maakt hij foto’s van de dure spullen die voor het grijpen liggen. De iPads van het personeel. Hun laptops. Een gsm die op een bureau ligt. Arjen Appelman is een man die altijd zijn opdrachtgevers teleurstelt. Als hij vooraf afspreekt wat hij zal meenemen, denken ze dat het hem niet zal lukken. De uitkomst is bitter. Want waarom kon hij eigenlijk die beveiligde afdeling oplopen? En waarom stopte niemand hem toen hij onderzoeksresultaten in zijn tas stopte?Die ingehouden irritatie van de leiding-gevenden vindt hij niet erg. Sterker nog: dat is zijn doel. Appelman is namelijk geen crimineel. Hij is veiligheidsconsul-tant. Dus geeft hij de buit altijd terug. En sluit hij zijn rooftocht af met een powerpointpresenta-tie. zodat personeelsleden leren waar het misging. En vooral: hoe ze in de toekomst echte diefstallen kunnen voorkomen.

1 miljoen euroVan een gestolen iPad ligt de Nederlandse regering niet wakker. Van ontvreemde gevaarlijke stoffen wel. Tot nu toe is het nog niet misgegaan. Wat er een enkele keer uit de laboratoria gestolen wordt, gebruikt een dief met verstand van zaken vermoedelijk voor de productie van drugs. Om misbruik door terroristen te voorkomen, stelde de overheid een subsidie van 1 miljoen aan enkele universiteiten beschikbaar.De VU bijt het spits af. Er komen extra camera’s en bete-re deurbeveiliging. Het alert maken van werknemers en studenten is het allerbelangrijkste wapen. Mystery visits door veiligheidsexperts als Arjen Appelman zijn daar

Help! een crimineel

‘ Waarom waren zoveel vrouwen in de 19e eeuw vertaalster?’

Nina Kuin, alumna Cultuurgeschiedenis en Boekwetenschap & Handschriftenkunde

UVA MASTERWEEK28 OKTOBER T/M 4 NOVEMBERKies jouw master

MELD JE AAN OP WWW.UVA.NL/MASTERWEEK

@ B

iblio

thee

k B

ijzo

nd

ere

Co

llect

ies

aldi genBent u veeleisend? Zoekt u een werkgever met het DNA van een sterkmerk? Heeft u ondernemersgenen? Wilt u een functie met overtuigingen passie invullen? Dan beschikt u in ieder geval al over de belangrijksteeigenschappen voor ons toekomstig management.

Naast een behoorlijke dosis initiatief en prestatiedrang, waarderen wij vooral de persoonlijke eigenschappen sympathiek, communicatiefvaardig, empathisch vermogend en sociaal.U past het beste bij ons als u beschikt over een pragmatische instelling,een natuurlijke georganiseerdheid, u in staat bent een team te ent-housiasmeren en positief te motiveren.Dan heeft u aldi genen!

Voor ons verkoopbedrijf te Zaandam zijn wij op zoek naar een

Ondernemend toptalentmet een succesvol afgeronde studie.

Wij kijken uit naar uw sollicitatie!

ALDI Zaandam B.V.T.a.v. de heer R.I.F. Mulder,DirecteurPostbus 15041500 AM ZaandamOf via: [email protected]

HOE VER KIJK JIJ?We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op:

WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES

Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geïnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op:

WWW.WERKENBIJDEVU.NL

een iPhone en een laptop. Populair onder gauwdieven en hoofddoelwit van mijn crimine-le activiteiten van vandaag. Om medewerkers en studenten erop te wijzen dat ze beter op hun spullen moeten passen, start de

VU een speciale campagne. Om te kijken of het echt zo erg is, ga ik op dievenpad. Mijn regels zijn simpel. Als ik spullen onbeheerd zie liggen, maak ik een foto met mijn telefoon. Vervolgens kijk ik of iemand mij op mijn rare gedrag aanspreekt. Iets aanraken doe ik niet, ik heb geen enkele behoefte om door hoofd beveiliging Rob Pel en zijn bewakers opgebracht te worden.Ik begin bij de studieruimte op de begane grond van het hoofdgebouw. Hier zie ik meteen twee onbeheerde tassen staan. De ene is een gratis rugzakje waarin ongetwijfeld alleen een paraplu en muffe boterhammen met kaas zitten. De tweede, een prachtige rugtas met vogel-motief, ziet er veelbelovend uit. Niemand reageert als ik de spullen fotografeer.

Mijn eerste grote slagIk ben een slechte dief. Sluipen kan ik niet. Hoewel ik klein ben, kun je mij op mijn hakken drie gebouwen verderop al aan horen stampen. Toch kijken studen-ten niet op als ik een studieruimte na studieruimte binnenmarcheer, naar lege werkplekken loop en foto’s maak. In de MediaXperience sla ik mijn eerste grote slag. Twee laptops kan ik op de foto zetten. Het is de vraag of het iemand

een laptop stelen is zo makkelijk

opgevallen zou zijn als ik die op mijn gemak in een tas geschoven had. Ongetwijfeld hebben echte criminelen hier hun trucjes voor. Op de zuidas besteelt een in pak gestoken crimineel werknemers van grote financiële instel-lingen. Hij ziet eruit alsof hij in dat pand werkt, dus niemand houdt hem tegen.Bij het audiovisueel centrum van Medi-aXperience gaat het mis. Ik maak een foto van een kast vol beamers als ik door een werknemer aangesproken word. Wat ik aan het doen ben? Na mijn verklaring beaamt hij dat studenten die naast zijn kantoor aan het werk zijn, niet goed op hun spullen letten. “ze zijn hartstikke gek.”Op naar de bibliotheek. Daar had ik een mooie leren tas en simpele rekenmachine kunnen meenemen. Een paar verdiepin-gen hoger, bij de bibliotheek van Sociale Wetenschappen, zie ik een iPhone liggen. Als ik bijna met mijn neus erop gedrukt lig om een scherpe foto te maken, word ik aangesproken door de studente die aan de tafel ernaast zit. ze heeft met een studiegenote afgesproken dat ze op elkaars spullen letten. Een afspraak die

duidelijk werkt. Al met al is mijn score voor een stampende dief zonder lef binnen twintig minuten bijzonder hoog. Vijftien keer kon ik rustig een foto maken zonder dat iemand iets zei. Mijn buit? Twee laptops, negen tassen, een usb-stick, een zonnebril en een rekenmachine.

Letten studenten echt zo slecht op hun spullen? Redacteur Floor Bal probeerde het uit.


Voor een stampende dief zonder lef is mijn score bijzonder hoog

Veiligheid

Yes! Eindelijk loodzware opdrachtenHoogleraar Herbert Bos zet goede studenten hard aan het werk. Eerstejaars computer science zijn enthousiast over hun ‘excellence track’.


Excellentieprogramma

DOOR flOOR bAl FOTO PETER GERRITSEN

Al vier dagen lang is eerste-jaars computer science Arthur de Fluiter aan het werk. Hij is bezig met de opdracht voor de zogeheten excellence track van zijn studie. Van

een botnet, een verzameling gehackte computers, moet hij onder meer achter-halen hoe informatie naar de hackers verstuurd wordt. Vier weken is hij pas bezig met zijn studie en nu al wordt hij volledig in het diepe gegooid.“Toen we de opdracht bedachten, vroegen we ons af of we dit de studen-ten wel kunnen aandoen. Voor vrijwel alle studenten is dit nieuwe stof”, zegt hoogleraar systems and network secu-rity Herbert Bos. “ze kunnen nog niet

‘Ik ben bang dat goede studenten zich het eerste studiejaar vervelen’

‘Studenten zitten helemaal niet op makkelijke vakken te wachten’


onDerwIjs

programmeren en moeten alles uitzoeken. Dat kost ontzettend veel tijd en inzet.”

Heel veel lerenDit excellentieprogramma van de bachelor computer science zal naast inspiratie en plezier ook frustratie opleveren. Toen vorig jaar de nieuwe bacheloroplei-ding opgezet werd, bedacht Bos dit programma dat goede studenten hard aan het werk zet. Daarmee wil hij de studie interessant houden voor deze groep. Nu de bachelor Engelstalig is, komt een groot deel van de studenten uit het buitenland. “We hebben nog geen idee wat hun vooropleiding is. Daarom willen we diversiteit in de opleiding bieden.” Wat levert het goede studenten op? De studenten die zich opgegeven hebben, moeten in de eerste en tweede periode bij een vak extra opdrachten maken. Wie alle opdrachten goed uitgevoerd heeft, krijgt maximaal twee punten bij het tentamencijfer. Later in het studiejaar mogen ze een eigen onderzoek uitvoeren, waarbij een promovendus of docent hen persoonlijk begeleidt. “We willen ze opdrachten geven waarbij ze hun creativiteit en vaardigheden kunnen inzetten. ze leren er heel veel van.”

Tegen de vervelingWaarom zette Bos dit programma op voor eerstejaars? “Ik ben bang dat goede studenten zich het eerste studie-jaar vervelen. In het tweede jaar kunnen ze zich aanmel-den voor het honoursprogramma. Maar dat komt voor hen te laat. Als ze het saai vinden, zijn ze minder gemo-tiveerd om hard te werken. Terwijl je met onderwijs mensen juist moet inspireren.”Tijdens zijn eigen studie informatica aan de Universiteit Twente verveelde Bos zich. “Ik ging niet naar college omdat ik de vakken toch wel haalde. Ik klooide maar wat aan en hing veel in de kroeg.”Dat het anders kon, zag Bos in Cambridge waar hij promotieonderzoek deed. “De druk was heel hoog. Gewone studenten moeten daar altijd op hun tenen lopen.”Een stimulerende omgeving, vond hij. Daarom bood Bos al op het eerste college van zijn vak de excellence track aan. Geïnteresseerden krijgen na zijn weke-lijks college een half uur extra instructies. Verder moeten ze in hun vrije tijd aan de opdrachten werken. Tot zijn grote verba-zing meldde een derde van de studenten zich aan. “Terwijl we het helemaal niet aantrekkelijk brachten. We zeiden dat je je alleen moet aanmelden als je weet dat je goed bent en bereid bent om hard te werken.”

VlammenDirk Hoekstra vindt zichzelf helemaal geen topstudent. Toch doet hij nu ook aan het programma mee. “Op de middelbare school was ik niet gemotiveerd om te leren. Ik haalde overal zesjes voor omdat ik het nut van vakken als biologie en natuurkunde niet inzag. Alleen voor wiskunde deed ik mijn best.” Nu hij een studie doet die helemaal bij hem past, is hij heel gemotiveerd. “Ik wil vlammen en me er helemaal ingooien.”

Ook De Fluiter noemt zichzelf “niet algeheel briljant”. Omdat hij bang was dat de projecten te zwaar zouden zijn, overlegde hij eerst met de studieadviseur. “Maar deelname is vrijblijvend. Als het echt niet lukt, kan ik altijd stoppen.”Waarom hij toch meedoet? Simpel. Hij vindt de opdrach-ten gewoon heel erg leuk. “Ik heb juist voor de VU gekozen omdat ik beveiligingsspecialist wil worden. Dit levert me kennis op in de gebieden waarin ik interesse heb.” Al met al vindt hij de opdracht niet te moeilijk. Ook Hoekstra houdt tijd voor andere zwaarwegende zaken over. “Ik ben ook lid geworden van een studenten-vereniging en ga naar leuke feestjes.”

TrotsHoewel hij verbaasd is over de vele aanmeldingen, verwachtte Bos wel dat studenten bereid zouden zijn om meteen aan het begin van hun studie flink aan het werk te gaan. “Studenten zitten helemaal niet op makkelijke vakken te wachten”, zegt hij. Dat blijkt volgens hem uit de evaluaties van de andere vakken die hij geeft. Al is de studielast volgens zijn studenten extreem hoog, toch zijn zijn beoordelingen altijd erg goed. “ze willen uitge-

daagd worden.”Hij hoopt dat de excellence track een positieve sfeer in de groep brengt. “Hope-lijk ontstaat er een stemming waarbij mensen trots zijn op wat ze gedaan hebben. Dat ze het bijzonder vinden wat ze doen en thuis vertellen dat ze de goede studie gekozen hebben.”Hij is niet bang dat er een tweedeling met de gewone studenten ontstaat. “zij krijgen het gewone onderwijs en merken verder niets van het project. En wie het normale programma volgt, kan nog steeds een tien halen.”

Niet alleen de studenten maar ook de docenten moeten flink aan de bak. Dat is geen probleem volgens Bos. “De afdeling is er enthousiast over. Je leidt zo betere studen-ten op. Uiteindelijk krijg je daardoor ook weer promo-vendi met meer vaardigheden binnen. En de maatschap-pij krijgt werknemers die meer kunnen.”Hij gaat nog een stapje verder. “Ik denk dat de hele universiteit naar het idee van excellentietrajecten toe moet. Als we al het onderwijs op deze manier verbe-teren, gaat de tevredenheid en de kwaliteit van alle studenten omhoog.”


Arie van Dalen vakbondsmedewerker Vawo opInIe

onderwijs. Voor de kwaliteit is het niet goed als er telkens nieuwe mensen zijn die zich moeten inwerken in een vak.”

Moet de universiteit dan meteen na iemands promotie besluiten of ze die persoon wil houden? “Het is logisch dat iemand eerst een postdoc-contract krijgt voor bijvoorbeeld vier jaar, maar daarna moet de universiteit wel besluiten of ze iemand als wetenschapper wil houden en dan ook een vaste baan aanbieden. Nu zie je dat mensen na een twee contracten eerst een half jaar uit dienst moeten en dan weer verder gaan met hun onderzoek.”

Dat gebeurt? “Best vaak, helaas.”

Percentueel hebben meer vrouwen dan mannen een tijdelijk contract. Hebben jullie daar een verklaring voor? “Vrouwen hebben de afgelopen jaren een inhaal-slag gemaakt in de wetenschap. Er zijn meer vrouwelijke wetenschappers, maar die groei komt bijna geheel voor rekening van wetenschappers met tijdelijke contracten. Vrouwen groeien blijkbaar nog steeds minder gemak-kelijk door naar de hogere posities met vaste contracten: hoofddocent of hoogleraar.”


Houd wetenschappers niet eindeloos aan het lijntjeUniversiteiten moeten meer wetenschappers in vaste dienst nemen, vindt wetenschapsvakbond Vawo.

tijdelijke contracten40,7% van de wetenschap-pers aan nederlandse universiteiten (promovendi niet meegerekend) had in 2012 een tijdelijk contract. In 1995 was dit 22,8%.

Van de vrouwelijke weten-schappers had 52,9% een tijdelijke aanstelling, van de mannen was dat 34,7%.

aan de VU was 42,2% van het wetenschappelijk personeel in 2012 in tijdelijke dienst (promo-vendi niet meegerekend).

bron: Vawo, vakbond voor de wetenschap.

Maar dan is het risico voor de univer-siteit groter. “Het is echt niet zo dat je nooit meer van iemand afkomt als iemand een vaste baan heeft. En er zitten ook voordelen aan voor de universi-teit: meer continuïteit in het onderwijs bijvoorbeeld. Deze mensen geven een behoorlijk deel van het universitaire

arie van Dalen

DOOR WElMOED VISSER

Het aantal gepromoveerde wetenschappers met tijdelijke arbeidscon-tracten is de afgelopen jaren sterk toegenomen. U vindt dat een slechte ontwikkeling. Waarom?

“Het gaat om wetenschappers van rond de veertig die al hun zoveelste contract als postdoc hebben. ze hebben geen baanzekerheid, kunnen moeilijk een hypotheek krijgen, worden soms na al die jaren alsnog ontslagen en vinden dan heel moeilijk ander werk omdat ze te gespecialiseerd zijn. Universiteiten laten deze groep te lang bungelen.”

Veel onderzoeken worden per project gefinancierd. Is het dan niet logisch om onderzoekers ook per project aan te stellen? “Wij vinden dat universiteiten het risico te veel afschuiven. Bij geld uit de tweede en derde geldstroom weet je van tevoren niet precies wat je binnen-haalt, maar over het geheel genomen is de stroom aan inkomsten redelijk constant. En op grond daarvan kun je meer wetenschappers een vaste aanstel-ling geven dan nu gebeurt.”


colUMn

De fraude stapelt zich op in academisch Nederland. Mart Bax, hoogleraar poli-tieke antropologie, heeft meer dan zestig publi-caties naar eigen inzicht verdraaid. Van het niet

bestaande Brabantse dorp Neerdonk tot het Bosnische bergdorp Medjugorje. Het verhaal gaat dat in Medjugorje een medium elke maand een boodschap van de maagd Maria ontvangt. In 1995 publiceerde Bax een onderzoek over dit dorp. Daar is het waarschijnlijk misgegaan. Ik denk dat Bax een ontmoe-ting had die zijn carrière in een nieuw perspectief plaatste. Hij zag een beeld waar de VU als een betonblok aan zijn been bungelde, Maria die hem bevrijdde van deze last. Sindsdien is zijn werk geïn-spireerd door visioenen. Op een terrasje hoor ik twee mannen gniffelen om deze visionair! “Hoe heeft hij het kunnen verzinnen.” Verbeeld ik het me, of klinkt er jaloezie in hun woorden? Misschien had ik ook bewon-dering geoogst als ik mijn onderzoek over ruilseks wat had aangedikt. Sommige respondenten hadden liever gehad dat ik aan hun pik zoog dan uit mijn duim,

Op kamp met Mart Bax

maar mij had een fictieve orgie wel gezellig geleken. Het ego en de geslachtsdelen van de informanten hadden centimeters kunnen groeien. De realiteit was minder pikant. Onder het genot van een kop koffie vertelde een 60-jarige hoe hij zo af en toe tuinhekjes repareert in ruil voor bedpret. De vrouwen waren geen Pamela Anderson maar dames met geldgebrek of een overspelige ex. ze huil-den uit bij de klusjesman, die hen maar al te graag troostte. Van deze snotterende dames, van wie de man één zelfs beschreef als een olifant, had ik graag pornosterren gemaakt. Maar dan zou ik een reprimande hebben gekregen van mijn hoogleraar. Hij wil wetenschap fantasievrij houden en drukt ons op het hart om nooit alleen op veldwerk te gaan. Samen krijg je een betere indruk van een onbestaand dorp. Ik denk dat wetenschappers hun frauduleuze neigingen niet moeten onderdrukken. Integendeel, creativiteit moet gevierd worden. Stuur de hoogleraren op school-kamp. Bij voorkeur een kamp in het Brabantse Neer-donk. Als de gps de bestemming niet herkent, hebben ze direct een speurtocht. Laat ze knippen, plakken en buiten de lijntjes kleuren. ze mogen elkaars werk versie-

ren met snorretjes en signeren met hun eigen handtekening. Het zal zo roman-tisch zijn, dichtbij elkaar rond het kamp-vuur. De professor raakt de gevoelige snaar met zijn vertolking van Guus Meeu-wis’ Brabant: “En ik loop hier alleen, in een fictieve stad. Ik heb eigenlijk nooit last van heimwee gehad.” En ten slotte slapen ze allemaal zoet, de duimzuiger naast de diepslapers. Het liefste zou ik zelf meegaan. Maar wel met de godfather van de antrofan-tasie erbij. Daarom, meneer Bax, nodig ik u hierbij uit voor een kampvuurses-sie waarbij u nog één keer uw verhalen vertelt aan het antropologische nage-slacht. Het zal er als zoete koek ingaan.

Mij had een fictieve orgie wel gezellig geleken

josé Verwaal derdejaars antropologie


josé ontrafeltDit is de eerste column van josé Verwaal (26, derdejaars antropologie). als antropoloog houdt ze zich bezig met de rafelranden van de maatschappij: zo deed ze onderzoek naar mensen die eten uit de vuilnisbak. en ze houdt van mannen en daten, ook daarover gaat ze schrijven. en natuurlijk over haar observaties in die vreemde gemeenschap die zich VU noemt.


Bètafusie

UvA maakt meer lawaai dan VUAls het over de voorgenomen bètafusie gaat, is de UvA aanzienlijk negatiever dan de VU. Hoe komt dat?

DOOR PeTeR bReeDVelD

Afgelopen zomer was Advalvas op een bijeen-komst van de organisatie Animo, die zich kritisch opstelt ten aanzien van de Amsterdam Faculty of Science, zoals de fusiefa-

culteit van de bèta’s moet gaan heten. Deze laat trouwens nog wel op zich wach-ten. Want de medezeggenschapsraden van VU en UvA zouden al op 11 oktober wel of niet instemmen hiermee, maar dat moment is uitgesteld naar 5 december. Er zijn nog te veel vragen en twijfels. En de colleges willen maar weinig prijsgeven over de gevolgen van de fusie.Terug naar de bijeenkomst van Animo. Daar werden harde noten gekraakt, met name ten aanzien van de VU: “De VU is de laatste waarmee je wilt fuseren”, “de VU scoort nog lager op de rankings dan wij, dus van een fusie worden we alleen maar slechter”, “de situatie aan de VU is bagger en boos”, “we hebben niet voor niks voor de UvA gekozen”.Jim Jansen, hoofdredacteur van Folia, het weekblad van de UvA en de Hoge-school van Amsterdam, ziet dat cultuur-verschil ook. “De UvA is kritischer, acti-vistischer, argwanender, kom eerst maar met goede bewijzen voordat we akkoord gaan met die fusie, zeggen de studenten hier.” VU-studenten vindt hij veel te stil: “Die zijn wat timide, braver, volgzamer.”Toch kiest Folia geen partij, vindt Jansen. Ik zou het fout vinden als we in Folia zeggen: ‘Je moet niet fuseren.’ Behalve in columns, opiniestukken en redactione-len. Daar mag dat wel.”Toch hebben we sterk de indruk dat in Folia vooral de tegenstanders van de fusie een podium krijgen, met koppen als ‘Studenten in actie tegen bètafusie’,

‘Studentenpartij zet vraagtekens bij bèta-fusie’, ‘Liever extra studieadviseurs dan bètafusie’, ‘Stop samenwerking met de VU’ en ‘Ook VU-studenten bezorgd over bètasamenwerking’.

ActivistischEerlijk is eerlijk, de decaan van de UvA-faculteit Natuurwetenschappen, Wiskun-de en Informatica, kareljan Schoutens, mag in Folia ook uitleggen waarom de fusie beter is voor iedereen, maar daarbij wordt er dan wel meteen op gewezen dat studenten ‘er hun twijfels bij hebben’. Folia lijkt, kortom, een activistischer standpunt in te nemen dan Advalvas.“Grappig dat je dat zegt”, aldus Jansen. “Ik hoop niet dat het echt zo is. Ik denk wel dat het logisch is dat de sfeer aan de UvA doorwerkt in het blad van de UvA. Folia is ook kritisch, maar wel vanuit een puur journalistieke functie. En misschien is het zo dat de neezeggers eerder naar ons toekomen. Behalve als het om een gedegen analyse gaat, gaan we dan het verhaal niet meteen kapotchecken bij de tegenpartij. Op de website kun je dan later een follow-up schrijven, dat wel.”zo prikkelt Folia haar lezers een beetje, vindt Jansen. “Ik vind ook dat ik daarvoor word betaald, om op een beschaafde manier, volgens journalistieke principes, de gemoederen een beetje in beweging te krijgen, en natuurlijk ook traffic te genereren naar Foliaweb.nl.”

Poot op tafelJansen las in Het Parool een interview met de voorzitster van de universitaire studentenraad van de VU, Poey Lam, en vond haar erg genuanceerd. “Die zou met haar poot op tafel moeten slaan, rot op, wij willen dat niet!”“Tja, als je echt neutraal bent, ga je als hoofdredacteur toch de VU-studenten niet voorschrijven dat ze tegen moeten zijn?” reageert Marieke Schilp, hoofd-redacteur van Advalvas. ze heeft niets tegen prikkelen, “maar dat betekent niet dat je dan maar geen hoor- en wederhoor pleegt, omdat anders je verhaal wordt kapotgecheckt. En als de woordvoerders van de tegenpartij niet uit zichzelf naar je toekomen, moet je ze maar opzoeken.”Van VU-student Yussef al Tamimi, tevens lid van de universitaire studentenraad, mag het aan de VU ook best wat harder. “Studenten hier zijn net zo kritisch als aan de UvA. Wij stellen dezelfde inhou-

delijke vragen over de financiën, het administratieve systeem aan de nieuwe fusiefaculteit en de opleidingen. Maar op principiële punten zijn studenten én medewerkers aan de VU een stuk stiller.Aan de UvA vliegen studenten nog weleens uit de bocht. UvA-studenten zijn trots op hun UvA-identiteit, dat heb je aan de VU niet. Dat is op zich iets heel moois. Die identiteit kun je uiten door te zeggen wie je bent en waarvoor je staat. Maar aan de UvA bestaat de neiging om die identiteit op een negatieve manier uit te drukken, namelijk door anderen buiten te sluiten. Als je daar te ver in doorgaat, gaat het op een soort irrationele intrusie-angst van de UvA lijken.”

Veel stroeverAl Tamimi: “Als je soms hoort hoe er over de VU wordt gesproken, zó elitair. Dan worden we weggezet als het kleine chris-telijke universiteitje in Amstelveen, het zusje van de UvA. Ik vind dat de bericht-geving in Folia daar ook aan meedoet. Die is heel vaak populistisch. Maar ik moet ook zeggen dat veel mensen aan de UvA

die op niveau mee discus-siëren over de samenwer-king met de VU, daar wel boven staan.” Haat en nijd tussen de beide Amsterdamse universiteiten horen er een beetje bij, vindt Jansen. “Dat is historisch zo gegroeid.” zelf heeft hij aan de UvA gestudeerd, orthopedagogiek, en hoewel er voordelen aan

zaten om dezelfde studie aan de VU te doen, heeft hij dat indertijd “geen secon-de overwogen”.Hij heeft regelmatig met de VU te maken, en dan valt hem op dat het daar allemaal veel stroever gaat dan aan de UvA. “Als we bijvoorbeeld een foto nodig hebben van de voorzitter van het college van bestuur. zulke foto’s zet ik aan de UvA de hele dag uit, dat is geen enkel probleem. Maar aan de VU is het altijd moeilijk, kost het me enorm veel tijd en energie. Géén idee waarom. We hebben een rubriek waarin wetenschappers hun collega’s een vraag stellen, en zodra we daarvoor aan de VU moeten zijn, stokt het daar altijd, al moet ik zeggen dat afgelopen week een VU-hoogleraar wel meteen heeft gerea-geerd, dus het kán wel.”


caMpUs


‘Als je soms hoort hoe er over de VU wordt gesproken, zó elitair’

Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op [email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

MaIl

In het verder interessante artikel ‘Cold cases voor geologen’ in de vorige Advalvas staat op pagina 13 in de tweede zin een storende fout: ‘zuurstof komt voor met 16, 17 of 18 neutro-nen.’ Dat klopt niet, zoals een vwo-4 leerling al leert. Ieder zuurstofatoom heeft 8 proto-nen in de kern - dat maakt een atoom een zuurstofatoom. De 3 verschillende zuurstof-isotopen hebben een massagetal van 16, 17 of 18. Dit betekent dat er in hun kernen óf 8, óf 9 óf 10 neutronen zitten.

Marinus Kool, docent scheikunde VASVU (Voorbereidend jaar anderstalige studenten)

Jammer hoor dat Roos van Rijswijk stopt. Ik heb altijd erg genoten van haar columns!

Floor Zwartbol, masterstudent wijsbegeerte en politicologie

Yolande Jansen is bijzonder hoogleraar humanisme in relatie tot religie en secula-riteit aan de VU, en niet aan de UvA, zoals de vorige Advalvas berichtte bij het onder-zoeksnieuws, pag. 17.

Aantal neutronen

Jammer

Correctie

E-MAIL: [email protected] | WWW.INTRANET.VU.NL/OR | WWW.VU.NL/OR | 9 OKTOBER 2013

MEDEZEGGENSCHAP EN DE ‘AMSTERDAM FACULTY OF SCIENCES’: AFSWoensdag 25 september beraadden de medezeggenschapsraden van de VU en VUmc, de USR, en OR, ODC’s en FSR’en, zich over de gevolgen van de fusie tussen de bètafaculteiten van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit. In een volle en zeer betrokken zaal lag de focus op menings- en standpuntvorming en de strategie die de medezeggenschap de komende tijd moet volgen in hun overleg met het bestuur. De medezeggenschap heeft instemmingsrecht op de voorgenomen fusie en daarom had de OR van de VU besloten tot een draagvlakconferentie om te peilen of de richting waarin de medezeggenschap nu denkt, gehoor vindt bij de directe achterban.

INTRODUCTIEDe voorzitter van de Ondernemingsraad, Ottho Heldring, verzorgde de introductie waarin hij de recente geschiedenis van alle grote gebeurte-nissen op de VU nog eens op een rijtje zette. In het nu vigerende Instellingsplan 2011-2015 wordt, naast speerpunten als H2LS, internatio-nalisering, verbreding van BA-opleidingen en inperking van de academische kern, al gespro-ken over een nauwere samenwerking met de UvA. De gezamenlijke raden hebben destijds met dit instellingsplan ingestemd. In de periode na die instemming werden echter verregaande beslissingen genomen die afweken van dit instellingsplan. Zoals met de reorganisatie bedrijfsvoering VU, de instellingsaccreditatie en

de fusie tussen de bètafaculteiten (en de ontwikkeling van eventuele andere samenwer-kingsverbanden tussen VU en UvA). De trend dat alles groter moet, omdat het efficiënter (en goedkoper) is, zet zich ook in het hoger onderwijs onverminderd voort. Dat fusies niet altijd het verwachte resultaat opleveren en zeker grote onderwijsorganisaties niet altijd de oplossing bieden voor problemen (denk aan Amarantis) lijkt men over het hoofd te zien. De plannen spiegelen immers een internationale aanzuigende werking voor van wetenschappelijk talent en investeer-ders, zodat de AFS een “hub” wordt voor hoogtechnische wetenschap dat zich internatio-naal met de beste universiteiten kan meten.

IDENTITEIT IN ONTWIKKELINGDe vicevoorzitter van de OR, Jelly Reinders, bracht de discussie bij de identiteit van de VU en UvA en de cultuurverschillen tussen beide instellingen, of het nu om de universiteiten of om de ziekenhuizen gaat, die ook al met elkaar in tango zijn. De VU komt voort uit een vereniging, met directe invloed van de leden (het VU collectebusje) en mede daardoor ontstond de emanciperende missie van de VU. De UvA heeft als reputatie dat ze losser en vrijer zijn georgani-seerd. Moet je als VU vasthouden aan je oude waarden en identiteit? Die zijn toch dynamisch? Neem jezelf mee dan komt die identiteit er vanzelf wel, is de gedachte. Daarnaast: het Instellingsplan is vijf jaar oud. Misschien zijn 5-jaren plannen uit de tijd geraakt en vragen de ontwikkelingen in de maatschappij om een meer flexibele aanpak? Moet je als medezeggenschap tegenwerken of meewerken als je geconfron-teerd wordt met onverwachte ontwikkelingen? De discussie was geanimeerd en de meningen gevarieerd.

STANDPUNTEN EN DILEMMA’sWat moet het standpunt van USR en OR zijn ten aanzien van de AFS? De bètafaculteiten, inclusief personeel, zien een fusie wel zitten. Wellicht zijn ze te klein om zelfstandig te blijven bestaan, en is dat in een groter geheel wel haalbaar. Moet de medezeggenschap daar dan voor gaan liggen? Dat is een echt dilemma, want de vorming van een AFS heeft voor de rest van de VU verstrek-kende gevolgen. Immers, Bèta maakt 40% van de VU uit. Zou de vorming van een combi UvA-VU niet veel geld wegtrekken uit de VU? Heeft het bestuur na de totstandkoming van de ASF nog wel invloed op het daar gevoerde beleid? Blijven de VU en UvA zeggenschap delen bij een alliantie, of wordt dit in een paar jaar uitgebouwd tot een zelfstandige organisatie, los van de universiteiten? Wat gebeurt er met het personeel dat mee is verhuisd? Hoe zit met de medezeg-genschap bij AFS? Heel veel vragen, die door het CvB vooralsnog niet beantwoord kunnen worden.

POSITIEF EN NEGATIEFIn een derde sessie werd getracht positieve en negatieve aspecten van de fusie in kaart te brengen, maar ook de problemen die niet instemmen met zich meebrengen. Positieve punten die zijn genoemd zijn financiële voordelen van samenwerking, de mogelijkheid een breed aanbod van opleidingen te handhaven, en de wervingskracht onder nieuwe studenten, maar ook de tweede en derde geldstroom. Negatieve punten die zijn genoemd zijn het mogelijk volledig losraken van de AFS van de VU, het verdwijnen van de academische kern, en risico’s dat de AFS de VU financieel leegzuigt vanwege mogelijk onbeheersbare kosten, dat de AFS onbestuurbaar blijkt , dat het overgebleven deel van de VU wegkwijnt, en mogelijke admini-stratieve en IT-gerelateerde chaos.Niet instemmen kan ertoe leiden dat de bestaande samenwerking in zijn geheel wordt opgeblazen en dat de bèta faculteiten van de VU uiteindelijk wellicht niet te financieren zijn, met alle personele gevolgen van dien. Vervolgens discussieerden de deelnemers over deze punten. Een in het oog springende conclu-sie luidde dat het bestuur een duidelijke visie moet ontwikkelen op het overblijvende deel van de VU en dit VU-breed en met de medezeggen-schap te bespreken. Daarnaast is een duidelijke bestuursstructuur voor AFS onontbeerlijk voor het slagen ervan.

TOEKOMST VAN DE MEDEZEGGENSCHAPAls laatste werd de toekomst van de medezeg-genschap besproken. Vorm, structuur, organisa-tie. Wat moet en wil je ermee? De raden van VU en UvA zijn verschillend georganiseerd. De VU heeft een OR en onderdeelcommissies, de UvA heeft een COR (centrale ondernemingsraad) en daaronder ondernemingsraden per dienst en faculteit. Studentenmedezeggenschap volgt eenzelfde patroon: de VU heeft een USR en facultaire FSR’en. De UvA heeft een centrale studentenraad (CSR) met daarin een vertegen-

woordiging uit de FSR’en. Als de AFS doorgaat zal men dus moeten kiezen. Wanneer de AFS een aparte OR krijgt zal het moeilijk zijn een band te behouden met de OR van de VU. Om die band wel te behouden ligt het voor de hand de structuur van de UvA over te nemen, met een COR. Deze structuur kent echter één groot nadeel: omdat de diensten een eigen OR krijgen, met 1 persoon in de COR, raakt het OBP ondervertegenwoordigd in vergelijking met de huidige OR van de VU. De USR heeft een duidelijke voorkeur voor een structuur zoals die op de UvA bestaat, met daarin getrapte verkiezingen (elke FSR kiest een vertegenwoordigend lid voor de CSR naast de helft direct gekozen leden). Wellicht dat gezamenlijk vergaderen van OR en COR een idee is. De colleges van besturen gaan dit ook doen en medezeggenschap volgt tenslotte zeggenschap.

Aan het eind van een volle en inspirerende dag is de conclusie dat er spannende tijden aankomen.

Ondernemingsraad

COLOFON

WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU

@OR_VU

AMBTELIJK SECRETARIS ONDERNEMINGSRAAD KITTY JONG, DE BOELELAAN 1105, K 1D-30, 1081 HV AMSTERDAM, TEL. 020 59 85312, DAGELIJKS BESTUUR OTTHO HELDRING, (VOORZITTER),JELLY REINDERS, (VICEVOORZITTER), HENK OLIJHOEK COMMISSIE COMMUNICATIE JANNEKE EPPINGA, DICK VAN GILDER, HENK OLIJHOEK, MATTHIJS PONTIER, RICK VERMUNT, PETER VERSTEEG TEKST KITTY JONG, DICK VAN GILDER, RICK VERMUNT FOTO’S JELLY REINDERS VORMGEVING STUDIOVU











Ondernemingsraad

COLOFON


@OR_VU












Ondernemingsraad

COLOFON


@OR_VU



cUltUUr

Op Volle Toeren, The Voice, de T-Mobile-reclame: was er ooit tv zonder Ali B? Het zou wat minder mogen, maar zeg nou zelf: een Marokkaan die Nederlands erfgoed als Ria Valk en Ronnie Tober aan de verge-telheid ontrukt, dat had zelfs Wilders niet kunnen dromen.Naast rapper en presentator is Ali B ook cabaretier. Vorig jaar won hij met zijn debuut verrassend de Neer-lands Hoop. Eerdere winnaars waren Wim Helsen, Eric van Sauers, Sara kroos, Ronald Goedemondt en Paulien Cornelisse. Om even een indruk te krijgen. ‘Multitalent geeft zonder gêne een inkijkje in zijn leven’, schreef de jury. Blijkbaar zijn nog niet alle verhalen verteld: Ali B komt naar Uilenstede met de leesvoorstelling van zijn tweede programma Ali B beken(d)t. Beetje geforceerd, die titel. Niets voor ongeletterden, of juist wel?

Dick Roodenburg,publiciteitsmedewerker Griffioen

Buuf CONCEPT Een huiselijk restaurant in de sfeer van de jaren zestig, zeventig. Je bestelt als gast via je smartphone of gewoon aan de balie. klanten moeten zelf de drankjes en het eten halen. Je kunt alleen voor de lunch reserveren.SFEER Je merkt het meteen: dit is een gelegenheid zonder poespas. De keukenrol ligt gewoon op tafel; een ongedwongen huiskamer-sfeer. Het is er een beetje donker en de stoelen zijn allemaal verschil-lend.ETEN Elke dag kun je hier een vis-, vlees-, of een vegamaaltijd eten. Wij bestellen de Mexicaanse taart en courgettetaart. Wij halen een broodje tapenade vooraf. Wanneer de pieper op onze tafel afgaat, halen we onze taarten op. Wat een royale porties! Mijn tafelgenoot krijgt haar Mexicaanse taart met gehakt, nachos, mais en bonen niet eens op. Mijn courgettetaart smaakt heerlijk. Er zitten ook aardap-peltjes in. De rucola erbij is een beetje te veel voor mij. Alles wordt zelf gemaakt hier. We nemen een brownie als toetje, echt goddelijk.BEDIENING Ha, je moet dus alles zelf halen. Achter de balie staat wel een heel aardige dame. Wel jammer dat je soms in de rij moet staan om iets te bestellen en dan lang van tafel bent.TIP Neem die huisgemaakte desserts.AANRADER Volmondig ja voor uit eten met vrienden of een jong gezin. Maar het is geen plek voor een romantisch diner met je lover. PRIJS Spotgoedkoop. Elke maaltijd kost 8,80 euro. En ons broodje tapenade vooraf is 1,75 euro. Waar vind je dat nog?WAARDERING

Ongedwongen met de keukenrol op tafel

Cultuurcentrum griffioen Uilenstede

Ali B beken(d)tZaterdag 26 oktober aanvang 20.30 uur

Studenten € 11,50 Medewerkers VU € 14,-

griffioen.vu.nl

Ali B

BUUFOvertoom 495 huisbuufeten.nl

Kim de Jong, derdejaars sociologie

leesvoorstelling Restaurant

om de week gaat een student op kosten van

advalvas uit eten en beoordeelt het restaurant.

foto

Ste

phan

ie P

istel

ook gratIs UIt eten voor advalvas? Mail naar [email protected].


stUDenten

Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook? VU-studenten gluren in de kamer van BIAncA kOk.

“Wow, ik heb nog nooit zo’n opgeruimde kamer gezien”, zegt student bewegingswe-

tenschappen Jelle de Jong (22) verbaasd. “Hier woont een heel net meisje dat trou-wens van thee én van koffie houdt. ze is ook heel modebewust, dat zie je aan de shoptasjes en de kaart van Parijs. Dat is natuurlijk dé modestad, ze is daar vast speciaal naartoe gegaan om lekker uitge-breid te shoppen met vriendinnen.”

“Hier woont een rustig persoon, niet echt een feestbeest”, gokt geneeskun-destudent Jisce Puik (18). “De kamer is heel wit, maar toch evenwichtig met dat rood, helemaal zen. Als ze wel veel zou feesten, zou ze absoluut geen tijd hebben om haar kamer zo netjes te houden. ze heeft vast wel rommel, maar dat heeft ze

keurig onder haar bed weggestopt. Toch is ze niet echt materialistisch, daar is de tv te oud en dik voor. Had ik al gezegd dat hier een meisje woont? Dat lijkt me duidelijk, een jongen zou nooit zo’n leuke theepot hebben, maar gewoon een simpele van de Hema, zonder bloemetjes.”

“Die mooie kroonluchter en de schilderijen; nee, hier woont beslist geen bètastudente, maar een creatieve meid”, zegt student gezondheid en leven Denise Austen (20). “Ik denk niet dat ze heel actief is in het studentenle-ven, waar zou ze anders alle foto’s van haar wilde feestjes verstopt hebben? ze is geen lid van een studentenvereniging, anders zou ze daar heel trots en prominent een vaandel van hebben hangen. ze is vast al masterstudent, ze is niet meer heel jong, want ik zie nergens onnodige frutsels. En ze houdt ook niet van uitbundige versieringen.”

bianca kok 22

Studeert information knowledge management

betaalt 340 euro voor haar kamer in Uilenstede

Door student-reporter Nienke StumpelFoto’s Peter Valckx

Wil je ook in Sleutelgat? Mail naar [email protected].

“Dat mijn kamer netjes is, zegt iedereen die hier voor het eerst komt”, lacht masterstudent information knowledge management Bianca Kok (22). “Ik kan gewoon niet tegen rommel. Die stop ik inderdaad in bakken onder mijn bed. En ik ben wel dol op thee, níet op koffie. Het koffiezetapparaat is er alleen voor visite. Het was een krijgertje, net als de tv. Ik geef niet om hippe, ultradunne tv’s. Als ik iets wil kijken, doe ik het meestal op mijn laptop. Grappig dat ze denken dat ik een saaie huismus ben. Maar ik hou juist wél van een feestje! En Parijs, daar heb ik een half jaar gewoond als exchange-student. Parijs is echt mijn stad, ik wil daar nog héél vaak heen.”

Sleutelgat 04

griffdoor Merlijn Draisma


Documents

Nr 04 9 oktober 2013