20
ISO/TS 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг хангах хөтөлбөр. 6-р хэсэг: Тэжээлийн үйлдвэрлэл MNS ISO 22002-6 : 2020 Албан хэвлэл СТАНДАРТ, ХЭМЖИЛ ЗҮЙН ГАЗАР Улаанбаатар хот 2020 он

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

  • Upload
    others

  • View
    22

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ

Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг хангах хөтөлбөр.

6-р хэсэг: Тэжээлийн үйлдвэрлэл

MNS ISO 22002-6 : 2020

Албан хэвлэл

СТАНДАРТ, ХЭМЖИЛ ЗҮЙН ГАЗАР

Улаанбаатар хот

2020 он

Page 2: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

ХУВИЛАН ОЛШРУУЛАХ ЭРХ НЬ ХАМГААЛАГДСАН.

Олон улсын стандартчиллын байгууллага (ISO)-ын нийт стандарт болон

тэдгээрийг үндэсний болгон баталсан хувилбарыг хуулбарлан олшруулах эрх нь

хамгаалагдсан. Иймд өөрөөр тусгайлан зааснаас бусад тохиолдолд

Стандартчиллын төв байгууллагаас бичгээр олгосон зөвшөөрөлгүйгээр ISO

стандартын болон тэдгээрийг үндэсний болгон баталсан хувилбарын аливаа

хэсгийг электрон, механик, дүрс буулгах зэрэг аливаа аргаар хуулбарлан

олшруулах, ашиглахыг хориглоно. Зөвшөөрөл хүссэн хүсэлтийг

Стандартчилал, хэмжил зүйн газар

Энхтайваны өргөн чөлөө 46А

Улаанбаатар, 13343, Монгол Улс

Э-шуудан: [email protected]

Вэб хуудас: www.estandard.gov.mn

хаягаар эсхүл Олон улсын стандартчиллын байгууллага (ISO)-ын дараах хаягаар

хүлээн авна:

ISO copyright office

Case postale 56

CH-1211 Geneva 20

Tel: + 41 22 749 01 11

Fax: + 41 22 749 09 47

E-mail: [email protected]

Web: www.iso.org

Page 3: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

Гарчиг Танилцуулга ......................................................................................................................................... 6

1 Хамрах хүрээ ............................................................................................................................................. 7

2 Норматив эшлэл ....................................................................................................................................... 7

3 Нэр томьёо, тодорхойлолт ....................................................................................................................... 7

4 Угтвар нөхцлийг хангах ерөнхий шаардлага .......................................................................................... 9

4.1 Үйлдвэрй ............................................................................................................................................ 9

4.1.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................... 9

4.1.2 Орчин ........................................................................................................................................... 9

4.2 Ажлын байрны орчин, зохион байгуулалт .................................................................................... 10

4.2.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................. 10

4.2.2 Дотоод зохион байгуулалт ....................................................................................................... 10

4.2.3 Дотоод бүтээц, тоноглол .......................................................................................................... 10

4.2.4 Тоног төхөөрөмж ...................................................................................................................... 10

4.2.5 Хөдөлгөөнт бүтээц ба тоног төхөөрөмж ................................................................................. 10

4.2.6 Агуулах ....................................................................................................................................... 10

4.3 Инженерийн байгууламж ............................................................................................................... 11

4.3.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................. 11

4.3.2 Усан хангамж............................................................................................................................. 11

4.3.3 Агааржуулалт ............................................................................................................................ 11

4.3.4 Агаар ба бусад хий .................................................................................................................... 11

4.3.5 Гэрэлтүүлэг ................................................................................................................................ 12

4.4 Хог хаягдлыг зайлуулах ................................................................................................................... 12

4.4.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................. 12

4.4.2 Хог хаягдалтай харьцах ............................................................................................................ 12

4.4.3 Бохир ус зайлуулах хоолой ...................................................................................................... 12

4.5 Тоног төхөөрөмжийн шаардлага хангасан байдал, цэвэрлэгээ, засвар үйлчилгээ ................... 12

4.5.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................. 12

4.5.2 Эрүүл ахуйн шаардлага хангасан бүтээц, загвар .................................................................... 13

4.5.3 Хэмжих болон тунлах багаж хэрэгсэл ..................................................................................... 13

4.5.4 Засвар үйлчилгээ................................................................................................................ 13

4.6 Бараа, материал, үйлчилгээний худалдан авалтын менежмент ................................................. 14

4.6.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................. 14

4.6.2 Нийлүүлэгчийг сонгох, удирдах ............................................................................................... 14

Page 4: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.6.3 Бараа, материал хүлээн авах ................................................................................................... 14

4.7 Дам бохирдлоос сэргийлэх арга хэмжээ ....................................................................................... 15

4.8 Цэвэрлэгээ ба ариутгал ................................................................................................................... 15

4.8.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................. 15

4.8.2 Цэвэрлэгээ, ариутгалын хөтөлбөр ........................................................................................... 15

4.8.3 Цэвэрлэгээ, ариутгалын бодис, хэрэгсэл ................................................................................ 16

4.9 Хортон шавьжтай тэмцэх ажиллагаа ............................................................................................. 16

4.9.1 Ерөнхий шаардлага .................................................................................................................. 16

4.9.2 Хортон шавьжтай тэмцэх хөтөлбөр ......................................................................................... 16

4.9.3 Нэвтрэхээс урьдчилан сэргийлэх ............................................................................................. 16

4.9.4 Хортон шавьж үүрлэх, тархах ................................................................................................... 16

4.9.5 Мониторинг ба мэдрэгч ........................................................................................................... 16

4.9.6 Хортон шавьжийг хянах, устгах ................................................................................................ 17

4.10 Хувийн эрүүл ахуй .......................................................................................................................... 17

4.10.1 Ерөнхий шаардлага ................................................................................................................ 17

4.10.2 Хувийн сахилга бат/зан үйл ................................................................................................... 17

4.10.3 Хувийн эрүүл ахуйн хамгаалах хэрэгсэл, ариун цэврийн өрөө ........................................... 18

4.10.4 Хооллох зориулалтын газар ................................................................................................... 18

4.10.5 Ажлын хувцас ба хамгаалах хэрэгсэл .................................................................................... 18

4.10.6 Хувийн ариун цэвэр ................................................................................................................ 18

4.11 Дахин боловсруулалт .................................................................................................................... 18

4.11.1 Ерөнхий шаардлага ................................................................................................................ 18

4.11.2 Хадгалалт, таних тэмдэг ба мөшгөлт ..................................................................................... 18

4.11.3 Дахин боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг хэрэглэх ................................................................. 18

4.12 Эргүүлэн татах журам .................................................................................................................... 19

4.13 Хадгалалт, тээвэрлэлт ................................................................................................................... 19

4.13.1 Ерөнхий шаардлага ................................................................................................................ 19

4.13.2 Агуулахад тавих шаардлага ................................................................................................... 19

4.13.3 Тээврийн хэрэгсэл, ачих буулгах хэрэгсэл, чингэлэг ............................................................ 20

4.14 Сав баглаа боодлын мэдээлэл, үйлчлүүлэгчийн мэдлэг ............................................................ 20

Ном зүй ....................................................................................................................................................... 20

Page 5: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

Өмнөх үг

ISO (Олон улсын стандартчиллын байгууллага) нь дэлхийн улс орны стандартын

байгууллагуудын (ISO-ийн гишүүн байгууллага) нэгдсэн холбоо юм. Олон улсын

стандартыг боловсруулах ажлыг ихэвчлэн ISO-ийн техникийн хороод гүйцэтгэдэг.

Тодорхой техникийн хороонд хамаарах асуудлыг сонирхож байгаа гишүүн

байгууллага бүр энэ хороонд төлөөллөө оролцуулах эрхтэй. Энэ ажилд олон

улсын байгууллагууд, ISO-той хамтран ажилладаг төрийн болон төрийн бус

байгууллагууд мөн оролцдог. ISO нь цахилгаан-техникийн стандартчиллын бүхий

л асуудлаар Олон улсын цахилгаан-техникийн хороотой (IEC) нягт хамтран

ажилладаг.

Энэхүү баримт бичгийг боловсруулах, цаашид нэмэлт өөрчлөлт, засвар оруулахад

ISO/IEC удирдамж, 1-р хэсэгт тусгасан журам, аргачлалыг баримталсан болно.

Ялангуяа олон төрлийн ISO баримт бичгийг батлахад өөр өөр шалгуур үзүүлэлт

баримталдгийг дурдах нь зүйтэй. Энэхүү баримт бичгийг ISO/IEC удирдамж, 2-р

хэсгийн редакци хийхэд баримталдаг дүрмийн дагуу боловсруулсан

(www.iso.org/directives-ийг үзнэ үү).

Энэхүү баримт бичгийн зарим бүрэлдэхүүн хэсэг нь зохиогчийн эрхэд хамаарч

болзошгүйг анхаарах хэрэгтэй. ISO нь аливаа нэг зохиогчийн эрхийг тодорхойлох

хариуцлага хүлээхгүй. Баримт бичгийг боловсруулах явцад тодорхойлсон аливаа

зохиогчийн эрхийн талаарх дэлгэрэнгүй танилцуулга нь өмнөх үг ба / эсхүл

ISO-ийн хүлээн авсан патентын мэдүүлгийн жагсаалтад тусгагдсан болно

(www.iso.org/patents үзнэ үү).

Энэхүү баримт бичигт ашигласан аливаа худалдааны нэршил нь хэрэглэгчдэд

ойлгомжтой байх зорилгоор өгөгдсөн мэдээлэл бөгөөд ямар нэгэн баталгаа өгөх

зорилгогүй юм.

ОУСБ-ын тохирлын үнэлгээнд хамаарах холбогдох нэр томьѐо, мэдэгдлийн утга,

мөн ОУСБ нь ДХБ-ын Худалдаан дахь техникийн саад тотгор (TBT)-ын зарчмыг

дагаж мөрддөг талаарх тайлбарыг дараах холбоосноос үзнэ үү.

http://www.iso.org/iso/home/standards_development/resources-for-technical-

work/foreword.htm

Энэхүү баримт бичгийг ISO / TC 34 Хүнсний бүтээгдэхүүн, SC 17 Хүнсний аюулгүй

бйдлын менежментийн тогтолцооны дэд хороо боловсруулсан.

ISO / TS 22002 нь хүнсний аюулгүй байдлыг хангах угтвар нөхцөл гэсэн ерөнхий

нэршлийн дор дараах бүрэлдэхүүн хэсгүүдээс бүрдэнэ. Үүнд:

- 1-р хэсэг: Хүнс боловсруулах үйлдвэрлэл

- 2-р хэсэг: Хоол үйлдвэрлэл

- 3-р хэсэг: Хөдөө аж ахуйн анхан шатны үйлдвэрлэл

Page 6: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

- 4-р хэсэг: Хүнсний сав баглаа боодлын үйлдвэрлэл

- 6-р хэсэг: Тэжээлийн үйлдвэрлэл

Танилцуулга

ISO 22000 стандарт нь хүнсний сүлжээн дэх аливаа байгууллагад тавих хүнсний

аюулгүй байдлын тодорхой шаардлагуудыг тогтоодог.

Эдгээр шаардлагын нэг бол хүнсний эрсдэл, аюулыг хянахад шаардлагатай угтвар

нөхцлийг бүрдүүлэх хөтөлбөр (PRP)-ийг байгууллагын зүгээс боловсруулах,

батлах, хэрэгжүүлэх, хэвшүүлэх явдал юм.

ISO / TS 22002-ийн энэ хэсэг нь ISO 22000-д заасан шаардлагатай давхцахгүй

бөгөөд угтвар нөхцлийг боловсруулах, нэвтрүүлэхэд ISO 22000 стандарттай хамт

ашиглахад зориулагдсан.

ISO / TC 34 / SC 17 нь энэхүү техникийн нөхцлийг боловсруулахад PAS 222: 2011

стандартыг суурь болгосон.

Page 7: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Ангилалтын код: 67.020

Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг хангах хөтөлбөр. 6-р хэсэг: Тэжээлийн үйлдвэрлэл

MNS ISO TS 22002-6 : 2020

Prerequisite programmes on food safety – Part 6: Feed and animal food production

ISO TS 22002-6 : 2016-ын оронд

Стандарт, хэмжил зүйн газрын даргын 2020 оны …… дугаар сарын ……-ний өдрийн …… дугаар тогтоолоор батлав.

1 Хамрах хүрээ

Энэхүү стандарт нь малын тэжээл, амьтны хоолыг үйлдвэрлэхэд хэрэглэх түүхий эд, материалын аюулгүй байдалтай холбоотой угтвар нөхцлийг хангах хөтөлбөрийг боловсруулах, нэвтрүүлэх, хэрэгжилтийг хангах шаардлагыг тогтооно. Малын тэжээлийн аюулгүй байдал нь хүн, малын эрүүл мэндэд шууд нөлөө үзүүлнэ. Угтвар нөхцлийг хангах хөтөлбөр нь байгууллагын хүрээнд үүсч болох тэжээлийн аюулгүй байдлыг хамгаалах, бохирдол, тэр дундаа дам бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх, илрүүлэх, хянахад чиглэнэ. Энэхүү стандарт нь байгууллагын хүчин чадал, байршил, үйлдвэрлэлийн төвөгшлөөс үл хамааран угтвар нөхцлийн гүйцэтгэлийг хангахыг зорьж байгаа малын тэжээлийн үйлдвэрлэл болон нийлүүлэгч бүх байгууллагад хамаарна. Малын тэжээлийн үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаа нь өөр өөрийн өвөрмөц шинжтэй, олон төрөл байдаг ба тодорхой байгууллага болон үйл ажиллагаанд энэхүү стандартад дурдсан бүх шаардлага бүхэлдээ хамаарах боломжгүй. Зарим шаардлагыг орхих эсхүл өөр төрлийн арга хэмжээг хэрэглэх тохиолдолд тэдгээрт аюулын дүн шинжилгээ хийж үр дүнтэй байх үндэслэлийг тодорхойлсон байна. Аливаа орхилт эсхүл хэрэглэх өөр төрлийн арга хэмжээ нь энэхүү стандартад заасан бусад шаардлагыг хэрэгжүүлэх байгууллагын чадварт нөлөөлөхгүй байна.

2 Норматив эшлэл

Дор дурдсан баримт бичгийг бүхэлд нь болон хэсэгчлэн эш татсан бөгөөд заавал хэрэглэх баримт бичгүүд юм. Огноотой эшлэлийн хувьд тухайн стандартыг, огноогүй эшлэлийн хувьд хамгийн сүүлийн хэвлэлт (нэмэлтийг оруулаад)-ийг ашиглана. ISO 22000, Хүнсний аюулгүй байдлын менежментийн тогтолцоо - Хүнсний сүлжээнд оролцож буй аливаа байгууллагад тавигдах шаардлага

3 Нэр томьѐо, тодорхойлолт

Энэхүү стандартад ISO 22000 стандартад заасан нэр томьѐо болон дараах нэр томьѐог ашиглана.

Page 8: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

3.1 малын тэжээл хүнсэнд хэрэглэдэг мал амьтан идэх зориулалттай, дурын нэг болон хэд хэдэн орцтой түүхий, хагас боловсруулсан, боловсруулсан бүтээгдэхүүн [CAC GL 81-2013] 3.2 амьтны хоол хүнсэнд хэрэглэдэггүй мал амьтан идэх зориулалттай, дурын нэг болон хэд хэдэн орцтой түүхий, хагас боловсруулсан, боловсруулсан бүтээгдэхүүн [CAC GL 81-2013] 3.3 тэжээлийн аюулгүй байдал малын тэжээл (3.1) ба амьтны хоол (3.2) нь малын эрүүл мэндэд хохирол учруулахгүй, хүнсний бүтээгдэхүүн (3.5)-ийг бохирдуулахгүй байх тухай ойлголт 3.4 тэжээлийн аюулгүй байдалд үүсэх аюул малын тэжээл (3.1) ба амьтны хоол (3.2)-д агуулагдах хүн ба малын эрүүл мэндэд сөрөг нөлөө үзүүлэхүйц биологи, хими, физикийн бодис 3.5 бохирдол малын тэжээл (3.1) ба амьтны хоол (3.2) болон үйлдвэрлэлийн орчинд бохирдуулагч (3.6) илрэх ба тархах байдал [CAC RCP 1-1969] 3.6 бохирдуулагч үйлдвэрлэх, боловсруулах, савлах, тээвэрлэх, хадгалах явцад эсхүл үйлдвэрлэлийн орчин бохирдсон (3.5)-оос малын тэжээл (3.1) ба амьтны хоол (3.2)-д орсон зориудаар нэмээгүй аливаа бодис [CAC GL 81-2013] 3.7 дам бохирдол нэг төрлийн, нэг хэсгийн эсхүл нэг цувралын малын тэжээл (3.1) ба амьтны хоол (3.2)-оос нөгөөг бохирдуулах (3.5) 3.9 материал малын тэжээл (3.1) ба амьтны хоол (3.2) болон савлагааны материалыг бүрдүүлэгч аливаа хэсэг 3.10 төлөөлөх дээж цуврал эсвэл хэсгээс авсан, тэдгээрийн өвөрмөц шинж чанарыг хадгалсан дээж, тухайлбал, энгийн санамсаргүй түүврийн хувьд, тухайн түүвэр эсвэл багцын элемент бүрийн дээжинд агуулагдах магадлал ижил 3.11 дахин боловсруулалт

Page 9: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

дахин ашиглахад тохирох, стандартын шаардлагад нийцээгүй ба/эсвэл буцаагдсан бүтээгдэхүүн ЖИШЭЭ: Малын тэжээлийн ширхэгийн хэмжээ, харагдах байдал, чанарын гологдол, хэрэглэгч буцаасан. 3.12 эм бэлдмэл эмчилгээ, сувилгаа, оношлогоо, эсхүл физиологийн үүргийг өөрчлөх эсхүл нөлөөлөх зорилгоор малын тэжээл (3.1) ба амьтны хоол (3.2), тэдгээрийн холимгоор дамжуулан мал, амьтанд хэрэглэсэн бодис [Хүнсний хууль эрх зүйн хорооны гарын авлага, 23:2015] 3.13 бүсчлэл тусгай үйл ажиллагаа, эрүүл ахуйн эсхүл өөр дадлыг хэрэглэн байгууллагын дотор бохирдлыг хамгийн бага хэмжээнд барихаар тогтоосон бүс 4 Угтвар нөхцлийг хангах ерөнхий шаардлага

4.1 Үйлдвэрийн газар

4.1.1 Ерөнхий шаардлага

Үйлдвэрийг дор дурдсан нөхцлийг хангахаар төлөвлөж, барьсан байна. Үүнд: a) бүх үйл явцыг хангалттай гүйцэтгэх боломжтой байх; b) үйл явцтай уялдан тэжээлийн аюулгүй байдалд аюул учрах боломжийг багасгах, арилгах; c) гадаад орчны бохирдлыг арилгах. Байгууламжийг зохих түвшинд ажиллуулна. Ургамлыг хамгаалах эсхүл устгах эсхүл өөр аргаар тэжээлийн аюулгүй байдалд үүсэх аюулыг арилгана. Үйлдвэрийг бохирдлоос сэргийлэх, цэвэрлэгээ хийх боломжтой ус зайлуулах хоолойтойгоор төлөвлөж, барьсан байна. Үйлдвэрийн хил хязгаарыг тогтоож баримтжуулсан байна. Үйлдвэрт нэвтрэхэд малын тэжээлийн аюулгүй байдалд үүсэх аюулыг тооцсон байна. Тэжээлийн аюулгүй байдалд чиглэсэн байгууламжид нэвтрэх хяналтыг хэрэгжүүлнэ. Гадны хүн байгууламжид нэвтрэх хяналтыг тэжээлийн аюулгүй байдлын эрсдэлтэй уялдуулан хийнэ. Байгууламжид нэвтрэх хяналтыг хэрэгжүүлэх боломжгүй тохиолдолд бохирдлоос сэргийлэх арга хэмжээ авсан байна. Бараа, материал хүлээн авах цэг нь тодорхой, тэмдэглэгээтэй байх ба санамсаргүй хэрэглээ болон бохирдлоос хамгаалсан байна.

4.1.2 Орчин

Дотоод орчноос бохирдох эх үүсвэрийг тооцсон байна. Бохирдлын эх үүсвэрийн эсрэг хамгаалах арга хэмжээ авч баримтжуулах ба үр нөлөөтэй байдлыг хянана.

Page 10: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.2 Ажлын байрны орчин, зохион байгуулалт

4.2.1 Ерөнхий шаардлага

Тэжээлийн аюулгүй байдалд үүсэх аюулыг хянах боломжтой байхаар үйлдвэрийн дотоод зохион байгуулалт ба ажлын байр, талбайг төлөвлөж, барьж, засвар үйлчилгээ хийнэ.

4.2.2 Дотоод зохион байгуулалт

Үйлдвэр нь түүхий эд материал, бэлэн бүтээгдэхүүн, үйлдвэрийн ажиллагсдын хөдөлгөөн, урсгалыг бохирдол үүсгэхгүй байхаар төлөвлөсөн байна. Лаборатори, сорилтын хэсгийг бараа, материал болон бэлэн бүтээгдэхүүний талбай бохирдохоос сэргийлэх нөхцөлтэйгээр төлөвлөн байршуулсан байна.

4.2.3 Дотоод бүтээц, тоноглол

Хана, шал, хана-шалны уулзвар хэсгүүд нь угаах боломжтой, угаалгад тэсвэртэй байна. Ус тогтохоос сэргийлэх ба / эсхүл зайлуулна. Хаалгыг хур тунадас, хортон шавьж зэрэг гадны биет орохгүй байхаар төлөвлөж хийсэн байна. Энэ нь материал хүлээн авах гадаад хаалганд мөн хамаарна. Үйлдвэрлэлийн хэсэг болон агуулахын дээвэр нь ус чийг нэвтрэхгүй, өөрөө хатдаг байна. Тааз болон таазны гэрэлтүүлгийг эвдрэл болон шороо, чийг хуримтлагдахаас сэргийлэн, үзлэг, цэвэрлэгээг тогтмол хийх боломжтой байхаар төлөвлөсөн байна.

4.2.4 Тоног төхөөрөмж

Тоног төхөөрөмжийг ашиглах, цэвэрлэх, засвар үйлчилгээ хийхэд тохиромжтой байдлаар суурилуулсан байна. Малын тэжээл, амьтны хоол үйлдвэрлэх, боловсруулахад хэрэглэх бүх тоног төхөөрөмжийг зөвхөн өөрийнх нь зориулалтын дагуу хэрэглэнэ.

4.2.5 Хөдөлгөөнт бүтээц ба тоног төхөөрөмж

Түр зуурын байгууламжийг төлөвлөж, барьж, ашиглахдаа хортон шавьж үүрлэх, бохирдол үүсэхээс сэргийлсэн байна.

4.2.6 Агуулах

Агуулах нь шороо тоос, усны уур, чийг, хог хаягдал, хортон шавьж болон бохирдлын бусад эх үүсвэрээс хамгаалагдсан байна. Хадгалалтын нөхцөл нь хадгалж буй бараа, материалын шинж чанарт тохирсон байна. Шаардлагатай тохиолдолд агаарын температур, чийгийг хянана. Хуурай бараа, материал хадгалах агуулах нь хуурай байх ба агааржуулалт сайн хийгддэг байна.

Page 11: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

Бараа, материалыг шууд шалан дээр тавьж хадгалах тохиолдолд бохирдлоос сэргийлэх арга хэмжээ авсан байна. Савласан бараа, материал болон хананы хооронд хортон шавьжийг хянах үйл ажиллагааг явуулахад хангалттай зайтай байна. Савлалт нь зориулалтдаа нийцсэн байна. Малын тэжээл, амьтны хоолонд хэрэглэх зориулалтгүй аюултай бодис, нэгдлийг тусад нь хамгаалагдсан бүсэд хадгална. Тодорхой хязгаартайгаар хэрэглэдэг бараа, материалыг зориулалтын бусаар хэрэглэх, дам бохирдлоос сэргийлэхийн тулд тусад нь хадгална.

4.3 Инженерийн байгууламж

4.3.1 Ерөнхий шаардлага

Үйлдвэрлэлийн байр, агуулахын бараа, материал, бүтээгдэхүүнийг хүлээн авах, түгээх орц гарцыг бохирдлын эх үүсвэр болохгүй байхаар төлөвлөсөн байна.

4.3.2 Усан хангамж

Малын тэжээл, амьтны хоолны орцод орж байгаа эсхүл гадаргууд хүрэлцэх ус нь малын тэжээлийн аюулгүй байдалд аюул учруулахааргүй байна. Аль болох ундны ус хэрэглэнэ. Эрсдлийн үнэлгээ хийсний үндсэн дээр ундны зориулалтын бус эсвэл дахин боловсруулсан бохир усыг хэрэглэнэ. Ундны зориулалтын бус эсхүл дахин боловсруулсан бохир усны шугам нь ундны усны шугамаас тусдаа, тусгай тэмдэглэгээтэй байна. Ус хадгалах болон түгээх байгууламж нь усны чанарын шаардлагыг хангахуйц байдлаар төлөвлөгдсөн байна.

4.3.3 Агааржуулалт

Үйлдвэрлэлийн болон агуулах хэсэг нь бохирдлоос сэргийлэхийн тулд зохих шаардлагын дагуу агааржуулалттай байна. Тодорхой төрлийн тоног төхөөрөмжийн ажиллагаанаас үүдсэн илүүдэл чийгийг арилгах арга хэмжээг авч хэрэгжүүлнэ. Агааржуулалтын системийг оролт, шүүлтийн хэсгийн хамт үзлэг, засвар үйлчилгээнд хамруулдаг байна.

4.3.4 Агаар ба бусад хий

Малын тэжээл, амьтны хоолтой хүртэлцдэг, тээвэрлэх, үлээх, хатаахад хэрэглэдэг агаар ба бусад хий нь тэжээлийн аюулгүй байдлыг алдагдуулж болохгүй. Малын тэжээл, амьтны хоолтой хүрэлцэх, шаталтаас үүсдэг хий нь тэжээлийн аюулгүй байдлыг алдагдуулж болохгүй. Шаталтын эх үүсвэр болох түлш нь зориулалтдаа тохирсон байна.

Page 12: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.3.5 Гэрэлтүүлэг

Гэрэлтүүлэг нь тэжээлийн аюулгүй байдлыг хангахад ажилтны үүрэгт ажлаа гүйцэтгэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Гэрэлтүүлгийн төхөөрөмж нь гэрлийн шил хагарах, эвдрэх тохиолдолд тэжээлийг бохирдуулахгүй байхаар төлөвлөгдсөн байна.

4.4 Хог хаягдлыг зайлуулах

4.4.1 Ерөнхий шаардлага

Бохирдлоос сэргийлэх зорилгоор хог хаягдлыг тодорхойлох, цуглуулах, устгах, зайлуулах системийг төлөвлөж, барьж, ашиглана. Хог хаягдлыг хортон шавьж татах, үүрлэх нөхцлийг бүрдүүлэхгүй байхаар зохион байгуулна.

4.4.2 Хог хаягдалтай харьцах

Хогийн сав нь дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд: a) хэрэглээний зориулалтад нийцсэн байх; b) заасан байршилд байршсан байх; c) сайтар цэвэрлэж болох хийцтэй байх. Хог хаягдлыг тусгаарлах, хадгалах, зайлуулах боломжтой байна. Үйлдвэрлэлийн хэсэгт хог хуримтлагдахаас сэргийлж хог зайлуулах давтамжийг хянана. Хог хаягдлыг зөвхөн тогтоосон газарт цуглуулна. Хог хаягдал гэж үзсэн бараа материалыг зөвшөөрөлгүйгээр хэрэглэхээс сэргийлж зайлуулна.

4.4.3 Бохир ус зайлуулах хоолой

Бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх нөхцөл, шаардлагын дагуу бохир ус зайлуулах хоолойг төлөвлөж, байршуулна. Бохир ус зайлуулах хоолой нь урсгалын ачааллыг даах хүчин чадалтай байна. Бохир ус гоожих, дусах тохиолдолд бараа, материалыг бохирдуулахгүй байхаар бохир ус зайлуулах хоолойг байршуулсан байна. Бохир ус зайлуулах нээлттэй шугам нь бохир бүсээс цэвэр бүс рүү чиглэхийг хориглоно. Бохир ус зайлуулах далд шугам нь бохир бүсээс цэвэр бүс рүү чиглэж болохгүй.

4.5 Тоног төхөөрөмжийн шаардлага хангасан байдал, цэвэрлэгээ, засвар үйлчилгээ

4.5.1 Ерөнхий шаардлага

Тоног төхөөрөмжийг зориулалтын дагуу хэрэглэх, засвар үйлчилгээ болон цэвэрлэгээ хийх боломжтой байдлаар суурилуулсан байна.

Page 13: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.5.2 Эрүүл ахуйн шаардлага хангасан бүтээц, загвар

Бүтээгдэхүүнтэй хүрэлцэх гадаргуу ба тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгслийг олон дахин цэвэрлэгээ, ариутгал хийхэд тохиромжтой материалаар хийсэн байна.

4.5.3 Хэмжих болон тунлах багаж хэрэгсэл

Малын тэжээл, амьтны хоол үйлдвэрлэхэд хэрэглэж байгаа хэмжих болон тунлах багажийг зориулалтын дагуу хэрэглэнэ. Тэжээлийн аюулгүй байдлыг хангахад зайлшгүй шаардлагатай хэмжих болон тунлах багаж, хэрэгсэлийг тодорхойлсон байх ба дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд: a) олон улсын болон үндэсний эталонтой харьцуулан анх удаа хэрэглэхийн өмнө шалгалт тохируулгад, тогтоосон хугацааны интервалд дахин шалгалт тохируулгад хамруулсан байх; эталон байхгүй тохиолдолд шалгалт тохируулга хийсэн үндэслэлийг баримтжуулах; b) шаардлагатай тохиолдолд тохиргоо эсвэл, дахин тохиргоо хийсэн байх; c) шалгалт тохируулгын төлөв байдлыг тодорхойлох боломжтой тэмдэглэгээ хийсэн байх; d) хэмжлийн үр дүнг хүчингүй болгох тохиргоо хийгдэхээс хамгаалсан байх; e) шаардлагатай бол гэмтэх, эвдрэхээс хамгаалсан байх.

4.5.4 Засвар үйлчилгээ

Тэжээлийн аюулгүй байдлыг хянах, шалгахад хэрэглэдэг бүх тоног төхөөрөмжид урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээ хийх хөтөлбөртэй байна. Засвар үйлчилгээний хэсэг болон үйл ажиллагаанд эрүүл ахуйн шаардлагыг мөрдөнө. Тэжээлийн аюулгүй байдалд нөлөөлөх хэсгийн засвар үйлчилгээг тэргүүн ээлжинд гүйцэтгэнэ. Засвар үйлчилгээг бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх байдлаар зохион байгуулна. Үйлдвэрлэлийн байранд хийсэн засвар үйлчилгээний талаар тэмдэглэл хөтөлнө. Түр зуурын засвар нь тэжээлийн аюулгүй байдлыг алдагдуулахгүй байна. Тогтмол хийх засвар үйлчилгээ хийх төлөвлөгөөтэй байна. Засвар үйлчилгээ хийсэн тоног төхөөрөмжийг үйлдвэрлэлд эрүүлэн ашиглахад ариун цэвэр, эрүүл ахуйн хяналтын арга хэмжээний журмыг баримтална. Материалтай шууд болон шууд бусаар хүрэлцэх боломжтой бол тосолгооны материал ба дулаан дамжуулагч шингэнийг зориулалтын дагуу хэрэглэнэ.

Page 14: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.6 Бараа, материал, үйлчилгээний худалдан авалтын менежмент

4.6.1 Ерөнхий шаардлага

Худалдан авах бараа, материал, үйлчилгээг нийлүүлэгч тал тэжээлийн аюулгүй байдлыг шаардлагыг хангасан байна. Худалдан авч байгаа бараа, материал, үйлчилгээг шаардлагад нийцэж байгаа эсэхийг шалгаж авна

4.6.2 Нийлүүлэгчийг сонгох, удирдах

Нийлүүлэгч шаардлагад нийцэж буйг үнэлэх, сонгох, баталгаажуулах эрсдэлд суурилсан үйл явцыг баримтжуулсан байна. Энэ үйл явц нь дараах зүйлийг агуулна. Үүнд: a) тэжээлийн аюулгүй байдлын үзүүлэлт ба шаардлагад нийцсэн бараа, материал нийлүүлэх хангах нийлүүлэгчийн чадамжийн үнэлгээ; ЖИШЭЭ: Нийлүүлэгчийн үнэлгээнд дараах зүйлс хамаарна. Үүнд: - үйлдвэрлэлд хүлээн авахаас өмнө нийлүүлэгчид хийх аудит/үнэлгээ; - холбогдох хөндлөнгийн баталгаа; - шаардлагатай зөвшөөрөл, бүртгэл;

b) байнгын ханган нийлүүлэгчийн төлөв байдлыг хадгалах зорилготой

нийлүүлэгчийн гүйцэтгэлд хийх мониторинг.

ЖИШЭЭ: Дараах зүйлс хамаарна. Үүнд: – материал эсвэл бүтээгдэхүүний техникийн тодорхойлолтод нийцсэн байдал; - сорилтын дүнгийн шаардлагын биелэлт; - аудитын үр дүн. Онцгой, яаралтай нөхцөлд баталгаажаагүй нийлүүлэгчийн урьдчилсан шалгаруулалтын үйл явцыг тодорхойлсон байна. Урьдчилсан шалгаруулалтад тэнцсэн нийлүүлэгчийг бараа, материал байнга нийлүүлэхийн өмнө албан ѐсоор баталгаажуулсан байна.

4.6.3 Бараа, материал хүлээн авах

Шаардлага хангаж байгаа эсэхийг шалгах зорилгоор буулгахаас өмнө бараа, материалыг дагалдах бичиг баримтын хамт шалгана. Бүртгэл хөтөлж тогтоосон хугацаанд хадгална. Бараа, материалын бүрэн бүтэн байдлыг тогтоохын тулд буулгахаас өмнө тээрийн хэрэгсэл, бараа, материалыг шалгана. Нийлүүлж байгаа цуврал, хэсэг бүрийг төлөөлөх дээжийг тогтоосон хугацаанд хадгална. Бөөнөөр тээвэрлэж байгаа тохиолдолд түрүүлж ачаалсан бараа материал тэжээлийн аюулгүй байдалд нөлөөлөх байдлыг шалгаж, бүртгэл хөтөлнө. Нийлүүлсэн бараа, материалыг шинжлүүлсэн гэрчилгээ байгаа тохиолдолд шинжилгээний гэрчилгээ шалгах хөтөлбөр байх ба шинжилгээний аргыг баримтжуулсан байна.

Page 15: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

Холбогдох техникийн нөхцөл, шаардлагад нийцээгүй бараа, материалыг зохисгүй ашиглахаас урьдчилан сэргийлэх асуудлыг баримтжуулсан журмаар зохицуулна.

4.7 Дам бохирдлоос сэргийлэх арга хэмжээ

Дам бохирдлоос сэргийлэх, хянах, илрүүлэх хөтөлбөртэй байна. Эрсдлийн үнэлгээнд суурилсан дам бохирдлоос сэргийлэх журмыг нэвтрүүлсэн байна. Шаардлагатай бол бүсчлэл хийх төлөвлөгөөг тодорхойлж, хэрэгжүүлнэ. Эм бэлдмэлээс үүдэлтэй дам бохирдлоос сэргийлэх эсвэл хянах зорилгоор зориулалтын шугам ашиглах, холбогдох цэвэрлэгээ хийх, бүтээгдэхүүний шугам ба/эсхүл дараалал өөрчлөх зэрэг арга хэрэглэнэ. Журмын үр нөлөөг баталгаажуулж, баримтжуулна. Шалгалтын ажиллагаанд мониторинг хийж, бүртгэнэ. ЖИШЭЭ дам бохирдлоос сэргийлэх бие даасан эсхүл хосолмол арга: - физик цэвэрлэгээ; - угаалт; - бүтээгдэхүүний дараалал.

4.8 Цэвэрлэгээ ба ариутгал

4.8.1 Ерөнхий шаардлага

Эрүүл ахуйн нөхцлийг хангахын тулд цэвэрлэгээний хөтөлбөрийг боловсруулж, баримтжуулна. Эрсдлийн үнэлгээгээр эрсдэлтэйд тодорхойлогдсон хэсэгт ариутгалын хөтөлбөрийг боловсруулж баримтжуулна. Хөтөлбөрт мониторинг хийж, шалгаж, шаардлагатай тохиолдолд үр дүнтэй, үргэлжлэх боломжтой эсэхийг баталгаажуулна. Тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгслийг нойтон эсхүл хуурайгаар цэвэрлэх ба/эсхүл ариутгана. Үйлдвэрлэлийн хуурай үйл явцын талбарыг нойтон цэвэрлэгээ эсвэл ариутгал хийсний дараа хуурай байлгана.

4.8.2 Цэвэрлэгээ, ариутгалын хөтөлбөр

Цэвэрлэгээ, ариутгалын хөтөлбөрт наад зах нь дараах асуудлыг тусгасан байна. Үүнд: а) цэвэрлэх талбай, тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгсэл, тэдгээрийн эд анги; b) заасан цэвэрлэгээг хийж гүйцэтгэх ажлын хуваарь, хариуцах эзэн; c) цэвэрлэгээ, ариутгалын арга, давтамж Гадны биетийг зайлуулах зорилгоор даралттай хийгээр үлээлгэн бохирдлоос сэргийлэх арга хэмжээг авсан байна.

Page 16: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.8.3 Цэвэрлэгээ, ариутгалын бодис, хэрэгсэл

Цэвэрлэгээ, ариутгалын бодис нь зориулалтдаа тохирсон байх ба тусад нь хадгалах бөгөөд зөвхөн баримтжуулсан зааврын дагуу ашиглана. Цэвэрлэгээ, ариутгалын багаж, хэрэгсэл нь зориулалтдаа тохирсон байх ба бохирдол үүсгэхгүй байхаар хэрэглэж, хадгална.

4.9 Хортон шавьжтай тэмцэх ажиллагаа

4.9.1 Ерөнхий шаардлага

Хортон шавьж өсч үржих таатай орчин үүсэхээс сэргийлсэн эрүүл ахуй, цэвэрлэгээ, орж ирж буй материалын мониторинг, хяналтын журмыг хэрэгжүүлнэ.

4.9.2 Хортон шавьжтай тэмцэх хөтөлбөр

Хортон шавьжтай тэмцэх хөтөлбөрт тэмцэх шаардлагатай хортон шавьжны тодорхойлолт, сэргийлэх төлөвлөгөө, хянах журам зэргийг тусгах ба хөтөлбөрийн үр дүнг үнэлдэг байна. Байгууллага нь хортон шавьжтай тэмцэх ажлыг удирдан зохион байгуулах ажилтныг томилох ба эсвэл мэргэжлийн гэрээт байгууллага ажиллуулна. Хөтөлбөрт байгууламжийн тодорхой хэсэгт ашиглахаар батлагдсан пестицидийн жагсаалтыг оруулна. Аюултай бараа, материалын хадгалалттай холбоотой шаардлага нь үйлдвэрлэлд хэрэглэж байгаа бүх пестицидэд хамаарна.

4.9.3 Нэвтрэхээс урьдчилан сэргийлэх

Малын тэжээл, амьтны хоол үйлдвэрлэлийн ба агуулах байр нь хортон шавьж нэвтрэхгүй байхаар төлөвлөгдсөн байна.

4.9.4 Хортон шавьж үүрлэх, тархах

Бараа, материал хадгалах, харьцахдаа хортон шавьжинд хоол хүнс, ус бэлдэж өгөхгүй байхад чиглэсэн дадлыг хэрэгжүүлнэ. Асгарсан бараа, материал болон хог хаягдлыг хортон шавьж үүрлэхээс сэргийлж хянана. Хортон шавьжаар бохирдсон бараа, материалтай бусад үйлдвэр, бүтээгдэхүүн, бараа, материал бохирдохоос сэргийлж зохицуулна. Хортон шавьж үүрлэж болзошгүй газруудыг устгана. ЖИШЭЭ: Нүх, хонхор газар, булан тохой, хадгалж байгаа хэрэгцээгүй зүйлс

4.9.5 Мониторинг ба мэдрэгч

Хортон шавьжийн идэвхийг тодорхойлох зорилгоор үүрлэж, тархаж болзошгүй гол цэгүүдэд илрүүлэгч эсхүл урхи, занга, хавх байрлуулах асуудлыг хортон шавьжтай тэмцэх хөтөлбөрт тусгаж, хэрэгжүүлж ажиллана. Илрүүлэгч ба хавх, урхийг байршуулсан газрыг тэмдэглэж, зургийг хадгална.

Page 17: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

Илрүүлэгч, занга, хавхыг байрлуулахдаа материал, бүтээгдэхүүн, тоног төхөөрөмжийг бохирдуулахаас сэргийлэх зарчмыг баримтлана. Илрүүлэгч, занга, хавх, урхи нь тодорхой төрлийн хортон шавьжинд үр дүнтэй байна. Мэдрэгч ба хавхыг шинэ хортон шавьжийн идэвхжилийг илрүүлэх зорилгоор тодорхой давтамжтайгаар тогтмол шалгана. Хөтөлбөрийн үр нөлөөтэй байдлыг хангах зорилгоор хяналтын бүртгэл хөтөлж, үнэлгээ хийнэ.

4.9.6 Хортон шавьжийг хянах, устгах

Хортон шавьж үүрлэж, тархсан болохыг илрүүлсэн даруйд устгах арга хэмжээг хэрэгжүүлнэ. Зөвхөн бэлтгэгдсэн эрх бүхий ажилтан пестицидийг ашиглан устгалыг гүйцэтгэх ба тэжээлийн аюулгүй байдалд учирч болзошгүй эрсдлээс сэргийлэх зорилгоор тогтмол хяналт тавьж, ажиллана. Хэрэглэсэн пестицидийн төрөл, хэмжээ, концентрацийг тэмдэглэж бүртгэлжүүлсэн байна. Тэмцэх шаардлагатай хортон шавьж болон устгах аргыг тодорхойлсон байна.

4.10 Хувийн эрүүл ахуй

4.10.1 Ерөнхий шаардлага

Ажилтан бүрийн ажлын чиг үүрэгт хамаарах эрүүл ахуй, зан үйлийн шаардлагыг тогтоож, баримтжуулсан байна. Байгууллагын бүх ажилтан, зочид, гэрээт ажилтнууд тогтоосон шаардлагыг дагаж мөрдөнө.

4.10.2 Хувийн сахилга бат/зан үйл

Баримтжуулсан бодлогод хувийн сахилга бат/зан үйлд тавих шаардлагыг тогтоосон байна. Энэхүү шаардлага нь наад зах нь дараах шаардлагыг агуулна. Үүнд: a) тодорхой заасан байршилд хоол идэх, тамхи татах, бохь зажлахыг зөвшөөрөх; b) ажилтны өөрийн биед байгаа аюул үүсгэж болзошгүй гоѐл болон хувийн хэрэглээний бусад зүйлийг хянах; c) хувийн эд зүйлс, тамхи, эм зэргийг зөвхөн тогтоосон байршилд хадгалахыг зөвшөөрөх; d) ажилтны хувийн шүүгээ нь бохирдоогүй цэвэр байх; e) малын тэжээл, амьтны хоолны үйлдвэрлэл болон агуулахын байранд шүлсээ хаях, нулимахгүй байх.

Page 18: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.10.3 Хувийн эрүүл ахуйн хамгаалах хэрэгсэл, ариун цэврийн өрөө

Ажилтны хувийн эрүүл ахуйг хангах хэрэгсэл болон ариун цэврийн өрөө нь бохирдлоос сэргийлсэн, байршлыг тодорхой заасан, ашиглалтын шаардлага хангасан байна.

4.10.4 Хооллох зориулалтын газар

Ажилчид хоол хүнсээ зөвхөн зориулалтын дагуу хадгалж, хэрэглэнэ.

4.10.5 Ажлын хувцас ба хамгаалах хэрэгсэл

Малын тэжээл, амьтны хоол үйлдвэрлэлийн ажилчид эсхүл үйлдвэрлэл, агуулахад орох хүмүүс тэжээлийн аюулгүй байдалд эрсдэл учруулахгүй ажлын хувцас, хамгаалах хэрэгсэл өмсөнө.

4.10.6 Хувийн ариун цэвэр

Үйлдвэрлэл, агуулах хэсэгт ажиллагсад нь бохирдлоос сэргийлэн хувийн ариун цэврийг сахина. Ажил эхлэхээс өмнө, ариун цэврийн өрөөг ашигласны дараа бүр ба бохирдолтой хүрэлцсэн тохиолдолд тэжээлийн аюулгүй байдалд эрсдэл учруулахгүй байх зорилгоор нэн даруй гараа угаана.

4.11 Дахин боловсруулалт

4.11.1 Ерөнхий шаардлага

Дахин боловсруулалтыг тэжээлийн аюулгүй байдлыг алдагдуулахгүй байхаар мөшгөлтийг ханган зохион байгуулна. Дахин боловсруулалт нь хүлээн авах, хадгалах, тодорхойлох, мөшгөх, үйлдвэрлэхэд тодорхой нөхцөл, шаардлагаар зохицуулагдана. Түгээлтээс буцсан бүтээгдэхүүнийг тэжээлийн аюулгүй байдлын хувьд үнэлж дахин боловсруулна. Гологдол бүтээгдэхүүнийг зориулалтын бусаар ашиглахаас сэргийлж тусдаа агуулахад хадгална.

4.11.2 Хадгалалт, таних тэмдэг ба мөшгөлт

Дахин боловсруулсан бүтээгдэхүүний хадгалалт нь хортон шавьж үүрлэж, үржих, бохирдохоос хамгаалагдсан байна. Дахин боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг тусгаарлах шаардлагыг боловсруулж баримтжуулсан байна. Дахин боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг мөшгөхийн тулд бүртгэл хөтлөнө.

4.11.3 Дахин боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг хэрэглэх

Дахин боловсруулалт хийх бүтээгдэхүүнийг бүтээгдэхүүнд нэмэх тохиолдолд ямар төрлийн, ямар хэмжээгээр, хэрхэн нэмэх нөхцлийг тодорхойлсон байна. Үйлдвэрлэлийн бүх үе шат болон арга нь тодорхой болсон байна. Бүтээгдэхүүний

дахин боловсруулалтын үед сав, баглаа боодлоос салгах бол сав баглаа боодлыг

зайлуулах, тусгаарлах, түүнчлэн бүтээгдэхүүнийг гадны биетээр бохирдуулахгүй

байх арга хэмжээ авна.

Page 19: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

Эм бэлдмэл агуулсан бүтээгдэхүүнийг дахин боловсруулахдаа тэжээлийн аюулгүй байдлыг алдагдуулахгүй байхаар зохион байгуулна.

4.12 Эргүүлэн татах журам

Тэжээлийн аюулгүй байдлын шаардлага хангаагүй бүтээгдэхүүнийг түгээлтийн сүлжээний холбогдох шатанд таних, эргүүлэн татах тогтолцоог бүрдүүлсэн байна. Дотоод болон гадаад гол харьцагчийн жагсаалтыг багтаасан бүтээгдэхүүнийг эргүүлэн татах баримтжуулсан хөтөлбөртэй байна. Тэжээлийн аюулгүй байдал алдагдсан шалтгаанаар эргүүлэн татах бол ижил нөхцөлд үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнд үнэлгээ хийнэ. Харилцагч, холбогдох байгууллага болон олон нийтэд анхааруулга, мэдэгдэл хүргэх асуудлыг авч үзсэн байна. Эргүүлэн татах хөтөлбөрийн үр дүнтэй байдлыг хангах зорилгоор хөтөлбөрийг тогтмол үнэлнэ. Бүртгэлийг тогтоосон хугацаанд хадгална.

4.13 Хадгалалт, тээвэрлэлт

4.13.1 Ерөнхий шаардлага

Хадгалах үйлчилгээг өөрөө болон гэрээгээр гүйцэтгүүлж байгаа бүх тохиолдолд хяналттай зохион байгуулна. Хадгалалтыг хянах арга хэмжээг хэрэгжүүлэх боломжтой төлөвлөх ба баримтжуулсан байна. Эм бэлдмэлийг тусдаа зориулан гаргасан өрөө, бүсэд хадгална. Эм бэлдмэлтэй зөвхөн эрх бүхий ажилтан харьцана.

4.13.2 Агуулахад тавих шаардлага

Хадгалалтыг зохион байгуулах хөтөлбөртэй байна. Агуулахад орж байгаа болон гарч байгаа бүтээгдэхүүний бүртгэлийг хөтлөнө. Агуулахын температур, чийг, орчны бусад нөхцлийг үр дүнтэй хянах тогтолцоог бүрдүүлсэн байна. Шаардлага хангахгүй материалыг тодорхойлж зориулалтын бусаар хэрэглэхээс сэргийлж тусад нь хадгална. Барааны нөөцийг эргэлтэд оруулах тогтолцоог бүрдүүлнэ. ЖИШЭЭ: Түрүүлж хадгалсныг түрүүлж гаргана. Хугацаа дуусах гэж байгаа нь түрүүлж гарна. Агуулахыг тодорхой төлөвлөсөн хугацааны үечлэлээр суллаж цэвэрлэн цуврал, бүлгийг тусдаа хадгалах нөхцлийг хангана. Нэг төрлөөс илүү малын тэжээл, амьтны хоолыг их хэмжээгээр/бөөнөөр хадгалах агуулахад хадгалах талбайг бүсчилэн төлөвлөж, ялгаж баримтжуулна.

Page 20: МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ€¦ · iso/ts 22002-6 МОНГОЛ УЛСЫН СТАНДАРТ Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг

ISO/TS 22002-6

4.13.3 Тээврийн хэрэгсэл, ачих буулгах хэрэгсэл, чингэлэг

Тээврийн хэрэгсэл, ачих, буулгах хэрэгсэл, чингэлэг нь бараа, материал, бүтээгдэхүүний шаардлагад нийцэж, цэвэр байх нөхцлийг хангасан байна. Тээврийн хэрэгсэл, ачих, буулгах хэрэгсэл, чингэлэг нь бараа, материал, бүтээгдэхүүнийг гэмтэх, бохирдуулахаас сэргийлсэн хамгаалалттай байна. Шаардлагатай тохиолдолд температур болон чийг хэмжигчийг хэрэглэн тэмдэглэл хөтөлнө. Цэвэрлэгээний журамтай байх ба ачилт хоорондын цэвэрлэгээг бүртгэнэ.

4.14 Сав баглаа боодлын мэдээлэл, үйлчлүүлэгчийн мэдлэг

Малын тэжээл, амьтны хоолны орцын талаар үйлчлүүлэгч мэдэж зөв, аюулгүй хэрэглэх хэрэглээг хангах зорилгоор сав баглаа нь шошготой байна. Бүтээгдэхүүнийг үнэн зөв шошголох журамтай байна. Шаардлага хангахгүй болон, хугацаа хэтэрсэн шошгыг зөвшөөрөлгүй хэрэглэхээс сэргийлнэ. ЖИШЭЭ: Шошго дээр малын тэжээл, амьтны хоолны орц, хэрэглэх зааврыг бичсэн байна. Малын тэжээл, амьтны хоолны орцод орсон эм бэлдмэлийн талаар шошго ба/эсхүл дагалдах хуудаст бичсэн байна.

Ном зүй

[1] ISO/TS 22002-1, Хүнсний аюулгүй байдлын угтвар нөхцлийг хангах хөтөлбөр. 1-

р хэсэг: Хүнс боловсруулах үйлдвэрлэл

[2] ISO 22004, Хүнсний аюулгүй байдлын менежментийн тогтолцоо — ISO 22000

нэвтрүүлэх удирдамж

[3] CAC/RCP 1-1969, Rev. 3 (1997), Amended 1999: Хүнсний эрүүл ахуйн ерөнхий

зарчим (Олон улсын зөвлөмж )

[4] GAC RCP/GL 81-2013: Тэжээлийн хор хөнөөлийг эрэмбэлэх талаар засгийн

газарт өгөх удирдамж

[5] Хүнсний хууль эрх зүйн хорооны үйл ажиллагааны гарын авлага, 23. Хэвлэл

2015

[6] PAS 222:2011’Хүнс, малын тэжээлийн үйлдвэрлэлд Хүнсний аюулгүй байдлын

угтвар нөхцлийг хангах хөтөлбөр, BSI 2011