НИЙГМИЙН СОНИН САЙХАН УЛС ТӨР ЗГМ: ЗОЧИН ZGM … · гэж үзэж байгаа. -Удирдах зөвлөлийн гишүүд энэ хувилбарыг

Энэ дугаарт

2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) ^1000, 24 НҮҮР

НИЙГМИЙН СОНИН САЙХАН УЛС ТӨР ЗГМ: ЗОЧИН ZGM DAILY

Монгол дипломатчид Истанбулын хар тамхины мафийг задалж чадах уу

Ц.Хулан: Толгой баячуудын толгой ажиллахгүй байна

FULL ENGLISH PAGE INSIDE

3

14

4

20-21

Нийслэлийн авто зам ашигласны хураамжийг хэвээр үлдээв

~ ИРГЭН БАЯН БОЛ УЛС БАЯН ~

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ

0 1 2 6 7

Хэн нэгэн танд гайхалтай бизнес санал тавьж, боломж олговол хийж чадах эсэхдээ эргэлзэлгүй хүлээж ав. Харин дараа нь яаж хийхээ бодож ол.

#348 $5.61 тэрбумРичард Брэнсон, Virgin Group-ийн үүсгэн байгуулагч, Английн бизнес магнат

Интроверт хүн шинэ санаа олох, төвлөрөх чадвараараа экстравертүүдээс давуу байдаг

Монголын түүхэнд хар өдөр болсон 2008.07.01-ний үймээн сонгуулийн энэ хувилбараар явуулсан санал хураалтын үр дүнг хүлээн зөвшөөрөөгүйгээс үүдэлтэй.

Интроверт хүмүүс хамгийн өндөр EQ-тэй байдаг

МАН-д ашигтай, Монголд балагтай томсгосон мажоритар

13

5

М.Ариунзаяа: Өөрийн үнэ цэнийг бусдад ямагт ойлгуулж бай

17

Өнөөдөр Маргааш

-9°C -9°C

-18°C -19°C

9

Өрийн статистик үзүүлэлт шинэчлэгдэн гарлаа. Улсын нийт гадаад өр 29.9 тэрбум ам.доллар болжээ. 2019 оны есдүгээр сарын байдлаар Үндэсний статистикийн хороо тооцож гаргасан нь энэ. Жилийн дотор хоёр тэрбум ам.доллар буюу 7.3 хувиар ийнхүү гадаад өр цэвэр дүнгээрээ өсжээ. Салбараар нь авч үзвэл, компани хоорондын зээллэг 9.8 тэрбум ам.доллар буюу нийт гадаад өрийн 32.9 хувийг хувийн хэвшлийн өр

Б.Баяртогтох, ЗГМ сонин төлбөр эзэлж байна. Энэ нь хам гийн их хувийг эзэлж байгаа үзүүлэлт юм. Харин Засгийн газрын өр 7.4 тэрбум ам.дол-лараар удаалж байна. Төв банк наас бусад хадгаламжийн байгуул лагын өр төлбөр 2.2 тэрбум ам.доллар бол төв банкных 1.9 тэрбум ам.долларт хүрчээ.

Ирэх оны наймдугаар сард Хятадын Ардын банктай бай-гуулсан төв банкны үндэсний мөнгөн тэмдэгт солилцох 15 тэрбум юанийн своп хэлцлийн хугацаа дуусгавар болж буй.

2727.25 389.45 43.46 2.32

НЕФТЬ

59.850.37%

АМ.ДОЛЛАРХУРАЛДАЙ БОНД

113.090.12%

РУБЛЬТӨМРИЙН ХҮДЭР

650.001.61%

САМУРАЙ БОНД

103.360.60%

АЛТ

1,481.80 0.04%

ЧИНГИС БОНД

101.920.13%

ЮАНЬГЭРЭГЭ БОНД

103.520.12%

ВОНЗЭС

6,130.000.42%

Гэрэл зургийг С.Батсайхан

Бизнесийн орчин дордохын хэрээр хувийн хэвшлийн өр нэмэгдлээ

Улсын нийт гадаад өр, жил бүрийн эхний 9 сарын байдлаар(Сая ам.доллараар)

Эх сурвалж: Монголбанк

24,649.1

2016 2017 2018 2019

26,216.3 27,901.6 29,933.8

7

Талбай дээгүүр машинтайгаа “таанц эргэх”

боломжгүй боллоо

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ02 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

ЗГМ: ТОВЧХОН ПАРЛАМЕНТ

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар ТАЗ-ийн үйл ажиллагаатай танилцаж, Төрийн албаны ёс зүй, сахилга хариуцлагын тухай хуулийн төслийн хэлэлцүүлэгт оролцов. Тэрбээр энэ үеэр төрийн албан хаагчдын үйлдсэн гэмт хэргийн улмаас улсад хоёр тэрбум төгрөгийн хохирол учирсан гэж мэдээлэв.

НАМУУДУИХ дахь ШИНЭ намын зүгээс сонгуулийн саналын дүнг гараар тоолох санал дэвшүүлэв. Тэд УИХ-ын даргын захирамжаар байгуулсан УИХ-ын сонгуулийн хуулийн төслийн ажлын хэсэгт тус саналаа хүргүүлж, хуулийн төсөлд тусгах хүсэлтээ илэрхийлжээ.

ЯАМДипломат төлөөлөгчийн газрын тэргүүн нарын зөвлөгөөн ГХЯ-нд эхэллээ. Хоёр жил тутам зохион байгуулах ёстой тус зөвлөгөөн 2015 оноос хойш тасраад байсныг ГХ-ны сайд Д.Цогтбаатар сэргээсэн юм. Тэрбээр зөвлөгөөний үеэр Монгол Улс 2016-2019 онд гадаадын 14 улстай визгүй зорчих хэлэлцээр байгуулсныг онцолжээ.

ТОО

1116Хүн. Төрийн албаны шинэчилсэн хууль оны эхнээс хэрэгжсэнээс хойш төрийн албаны сонгон шалгаруулалтын цахим бүртгэлд 8894 хүн бүртгүүлсэн бөгөөд эцсийн шатны шалгаруулалтаар 1116 хүн тэнцэж, төрийн албаны нөөцөд багтсан байна.

УЛС ТӨР

ЗГМ: ТОДРУУЛГА

Д.Амарбаясгалан: Томсгосон тойрог иргэдэд

таалагдана гэж тооцоолсон

П.Батбөх, ЗГМ сонин

МАН-ын Удирдах зөвлөлөөс сонгуулийг томсгосон тойргоор явуулах тухай заалт оруулах чиглэл өгсөн

МАН сонгуулийн 50+26 хувил-бараас буцаж, т о м с г о с о н м а ж о р и т а р

буюу нэг тойрог олон мандаттай байх хувилбарыг дэвшүүллээ. Эл хувилбар мөнгө тараах, “царцааны нүүдэл” ашиглах боломж бага учраас иргэдэд таалагдана гэж тэд тооцоолжээ.

МАН-ын генсек Д.Амарбаяс-галангаас Удирдах зөвлөлийн шийдвэртэй холбогдуулан зарим зүйлийг тодрууллаа.

-МАН-ын удирдах зөвлөл сонгуулийн тогтолцоог ямар хувилбараар явуулахаар шийдвэрлэсэн бэ?

-МАН-ын Удирдах зөвлөлийн хурал 90 хувийн ирцтэй хуралдлаа. Гишүүн Л.Энх-Амгалан нарын өргөн барьсан УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийн төсөлд сонгуулийн тогтолцоог 50+26 хэлбэрээр явуулах санал гаргасан. Гэвч УИХ-ын гишүүд, улс төрийн нам, иргэд сонгогчдоос эсэргүүцэл үзүүлж байгаа. 50+26 гэсэн холимог хувилбар Үндсэн хуулийн зөрчилд хүргэнэ, намын нэрийн ард нуугдаж орж ирдэг улстөрчдөд зориулсан тогтолцоо гэх шүүмжлэл их гарсан. Мөн одоогийн мажоритар жижиг 76 тойргийн тогтолцоогоор гишүүн бүр тойрогтоо хөрөнгө оруулалт татахын тулд төсвийг тарамдуулж, томоохон бүтээн байгуулалт, хөгжлийн төсөл хөтөлбөрт саад болдог, аймаг орон нутгийн хөгжилд ч том бүтээн байгуулалт хийх боломж олгохгүй байна гэсэн шүүмжлэл бий. Тиймээс Удирдах зөвлөл иргэдийн санал хүсэлтийг харгалзан томсгосон тойргийн хувилбараар сонгууль явуулах нь зохимжтой гэж шийдэж УИХ дахь бүлэгт энэ хувилбараар сонгуулийн хуулийг өөрчил гэсэн чиглэл өгсөн.

-Томсгосон нэг тойрог гэхээр 2008 онд сонгууль явуулсан хувилбар гэж ойлгож болох уу?

- 2008 онд сонгууль зохион байгуулсан томсгосон мажоритар буюу нэг тойрог олон мандаттай байх хувилбар л даа.

Сонгуулийг аль болох томсгосон тойргийн хэлбэрээр зохион байгуулж, сонгогчид лидер болсон улстөрчдийг сонгох, сонгогдсон хүн нь иргэдээ бүрэн төлөөлөх боломжийг бүрдүүлэх нь чухал. Ер нь Монгол Улсын хөгжилд бүсчилсэн бодлого зохимжтой гэдгийг удаа дараа ярьдаг. Тиймээс ойрын хугацаанд бүсчилсэн тойргийн тогтолцоонд шилжих нь зүйтэй гэж үзэж байгаа.

-Удирдах зөвлөлийн гишүүд энэ хувилбарыг сонгох болсон гол шалтгаан нь юу вэ?

-Жижиг тойргоор сонгууль явуулахад мөнгөний хүчин зүйл нөлөөллөө гэдэг шүүмжлэл байнга гардаг. Тэгэхээр том тойрогт мөнгө тарааж сонгогдох магадлал алга болно. Мөн жижиг

тойрогт “царцааны нүүдэл” ашиглаж санал хураалтад нөлөөлдөг байдал даамжирлаа гэж шүүмжилдэг. Томсгосон тойрогт тийм боломж бага учраас энэ хувилбар иргэдэд таалагдана гэж тооцоолсон.

-Одоогийн сонгуулийн ман датын хуваарилалтад өөрчлөлт оруулах уу?

-2016 онд сонгуулийн жижиг 76 тойргийг тогтоохдоо алдаа, дутагдал их гаргасан. Аймгуудын мандатыг хассан, заримд нь нэмсэн зүйл бий. Үүнийг энэ удаад засна. Гэхдээ эхлээд тогтолцоогоо хуулиар шийдэх ёстой. Дараа нь тойргийн мандатын хуваарилалтыг Төрийн байгуулалтын байнгын хороонд санал гаргаад хэлэлцэн батлах байх. █

4


ТОМСГОСОН ТОЙРГИЙН ДАВУУ ТАЛ МӨНГӨ ТАРААХ, “ЦАРЦАА” ЗӨӨХ ЗӨРЧЛИЙГ БАГАСГАЖ БҮСЧИЛСЭН ХӨГЖИЛД ТҮЛХЭЦ БОЛНО.


ЗАСГИЙН ГАЗАР

У.Хүрэлсүх: Худалдаа үйлчилгээ, бизнес эрхлэгчдийг Засгийн газар ямагт дэмжинэТөрийн болон төрийн бус бай-

гууллага, олон улсын байгууллага, худалдаа, үйлдвэрлэл эрхлэгч, нийлүүлэгчдийн төлөөлөл оролцсон худалдаа эрхлэгчдийн “Их Хүрээ-2019” үндэсний чуулган Төрийн ордонд болов. Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх чуулганыг нээж хэлсэн үгэндээ “Хууль ёсоор

үйл ажиллагаа явуулж, татвараа төлөн, ажлын байр бий болгож, баялаг бүтээж байгаа худалдаа, үйлчилгээ, бизнес эрхлэгчдийг Засгийн газар ямагт дэмжинэ” хэмээв.

Мөн тэрбээр бизнес эрхлэхэд тулгарч байгаа хүндрэл бэрхшээл, төрийн байгууллага, албан

тушаалтантай холбоотой хүнд суртал, дарамт шахалт, авлига, хээл хахуулийг ил тод, нээлттэй ярьж, хэлж, мэдэгдэж байхыг хүсээд, худалдаа, үйлчилгээ эрхлэгчдэд хэрэглэгчийн эрх ашгийг дээдлэх, иргэдийн эрүүл мэнд, байгаль, хүрээлэн буй орчинд эрсдэл учруулахаас

зайлсхийхийг чухалчилсан юм. Тус чуулганаар худалдаа,

үйлчилгээний салбарын хөгжил, шинэчлэл, хандлага, хөрөнгө оруулалт, хүний нөөц, татварын шинэчлэл зэрэг сэдвээр хэлэлцүүлэг өрнүүлж, Монголын жижиглэн худалдаа эрхлэгчдийн холбоо, Монголын эмэгтэйчүүдийн

холбоо хамтран ажиллах санамж бичигт гарын үсэг зурлаа.

Мөн чуулганаас салбарын хөгжлийн бодлогыг боловсруулах, хууль эрх зүйн орчныг сайжруулах, ажлын байр бий болгох, хөдөлмөр эрхлэх нөхцөлийг баталгаажуулахтай холбоотой зөвлөмж гаргах юм. █

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | НИЙГМИЙН САЙН САЙХАН 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) 03

Өнгөрсөн тавдугаар сарын 3-ны өдөр Германы Дрезден хотноо Истанбул дахь Монгол

Улсын Ерөнхий консулын газрын ажилтан Б.Баттүшиг, жолооч С.Эрдэнэбаярын хамт 70 кг героин тусгай эрхтэй албаны машинаар тээвэрлэж яваад баригдсан ноцтой хэрэг гарсан. Гурван сая еврогийн үнэ хүрэх ийм хориотой барааг томоохон бүлэглэлийн наймаанд л борлуулагддаг аж. Тиймээс тэднийг шалгахдаа Туркийн мафиудын аль нэгний сүлжээг задална гэсэн хүлээлт байгаа юм. 1970-аад оноос эхтэй Туркийн мафиудаас Ойрх Дорнодод үйл ажиллагаа явуулдаг нь улс төрийн зорилготой, терроризмд чиглэдэг бол Баруун Европ дахь урсгал нь хар тамхины наймаа эрхэлдэг. Тэд ядуу буурай орнуудын дип-ломат ажилтнуудыг элсүүлэн, бохир наймаагаа хийдэг аж.

Дрезден хотын шүүх 11 дүгээр сарын 25-наас эхлэн Монголын дипломатчдын хэргийг хэ-лэл цэж байгаа бөгөөд энэ сарын 18-нд эцсийн шийдвэр

Хойд Америкийн хард-рок урс-га лын алдарт Revolver сэтгүүл 2019 оны шилдэг 10 клипээ нэр-лэ жээ. Шилдэг арвын тоонд ор-сон Chelsea Wolfe, Belzebubs, Rammstein, Ghostemane зэрэг хамтлаг, дуучидтай хамт Монголын The Hu хамтлагийн Great Chinggis Khaan дуу багтсан байна. Уг сэт-

Монгол дипломатчид Истанбулын хар тамхины мафийг задалж чадах уу

Б.Баттүшиг, С.Эрдэнэбаяр нарын мэдүүлгээс хамаарч, тэдний гэр бүлийг хамгаалалтад авах эсэхийг шийдэх гэж байна

Д.Хулан, ЗГМ сонин

гаргахыг тус хотын Прокурорын газраас мэдээлж байсан. Шүүх ажиллагааны явцад Б.Баттүшиг Монголын тагнуулын шугамаар хар тамхины сүлжээний гүнд орж ажиллаж, хэрэг мөрлдөж байсан гэх ойлголтыг төрүүлэхийг оролд-сон ч Дрездений шүүх итгээгүй юм. Урьдчилсан байдлаар тэдэнд есөн жилийн ял төлөвлөсөн юм.

Харин хэрэг гарсны дараа Монголын ТЕГ-ын Тамгын газрын дарга Э.Эрдэнэ ярихдаа “Ямар учраас дипломат дугаар олгосон, яагаад Туркэд үүрэг гүйцэтгэж

байсан ажилтнууд Германд явж байсан, хэн хар тамхи нийлүүлэв гэгчлэн тодруулах шаардлагатай зүйл нэлээд байна. Б.Баттүшиг өмнө нь тагнуулд ажиллаж байсан. ГХЯ-ны шугамаар хоёр ч удаа үүрэг гүйцэтгэж байсан, дипломат албаны шаардлага хангаж яамнаас томилогдсон ажилтан. Энэ бол маш хүнд гэмт хэрэгт тооцогдож байгаа. Тэр тусмаа хилээр хууль бусаар хар тамхи нэвтрүүлэх нь маш ноцтой хэрэг. Томилогдоод удаагүй байхдаа богино хугацаанд ийм

хүнд гэмт хэрэгт холбогдсон нь анхаарал татсан асуудал. Таг-нуулын байгууллагаас зохион байгуулалттай гэмт хэрэгт мон гол хүмүүс ямар байдлаар ашиглагдаж байгааг шалган тог-тоож, дахин ийм явдал гаргахгүй байх, урьдчилан сэргийлэх талаар ажиллаж байгаа” гэж байсан юм.

Яллагдагч хоёр манай улсын нэртэй хуульч, шүүх болон шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ал-банд ажиллаж байсан хүмүүсийн хүүхдүүд. Тэднийг ямар сэдлээр

дэлхийн хэмжээний томоохон хар тамхины сүлжээнд “зараг-дах” болсныг мэдэхгүй ч хэрэв зүтгэж буй мафийн бүлэглэлийн мэдээллүүдийг задруулбал энд байгаа гэр бүлийн гишүүдэд нь аюул учирч болзошгүй гэдгийг учир мэдэх дипломат албаны хүн анхааруулсан юм. Туркээс Монгол руу шууд нислэгтэй, хяналт сул өнөө үед хэдийд хэн ч нисэж ирээд гэмт хэрэг үйлдэх магадлалтай тул сэрэмжлэх хэрэгтэйг онцолсон. Хэдийгээр Монголын нэрийг муугаар гаргаж, дипломат албаны нэр хүндийг унагасан ч иргэний хувиар тэдний гэр бүлийг хамгаалалтад авах асуудал яригдаж байгаа бололтой.

Хэргийн явцын талаар ГХЯ-ны Консулын газрын захирал Л.Мөнхтүшиг “Уг хэргийн талаар бид Берлин дэх ЭСЯ-аар дамжуулан мэдээлэл авч байгаа. Хилийн чанадад монгол иргэд гэмт хэрэгт холбогдсон тохиолдолд Консулын харил-цааны тухай Венийн конвенцийн дагуу бидэнд мөн мэдэгддэг. ГХЯ консулын шугамаар Германы талтай дипломат сувгаар мэдээлэл ач ажиллаж байна” гэсэн юм. █

Өндөр уулын авиралтыг ЮНЕСКО-д бүртгүүлжээ

Great Chinggis Khaan Хойд Америкийн шилдэг 10 рок дууны нэг болов

Өндөр уулын авиралтыг (Альпинизм) хүн төрөлхтний “Биет бус соёлын өв”-д албан ёсоор бүртгүүлжээ. Энэ талаар Олон улсын уулчдын холбооны Залуучуудын комиссын гишүүн О.Батсайхан мэдээллээ. Тус мэдээг ОУУХ-ны ерөнхийлөгч Фриц Врижланд гишүүн

байгууллагын төлөөлөгч нарт албан захидлаар мэдэгдсэн байна. Өндөр уулын авиралт нь бие сэтгэлийн хүч, мэдлэг чадвар шаардсан ажиллагаатай төдийгүй дэлхий нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн үнэт зүйл, нэг ёсны урлаг болсныг уулчид онцоллоо. █

гүүлд Great Chinggis Khaan дуу нь Монголын эзэнт гүрнийг үүс гэн байгуулагч Чингис хааны ту хай өгүүлэх бөгөөд клипний зур гийг их хааны төрсөн нутаг Бурханхалдунд авсан аж. Хамт лагийнхан -30 хэмийн хүй тэнд зураг авалт хийсэн ч дайчин байд лаа алдаагүй” хэмээн бичжээ. Үүнээс гадна

тус хамтлагийнхан АНУ-ын рок хамтлаг “Папа Роач”-ийн дуу чин Жэйкоби Шаддиxтай хамтран Wolf Totem дуугаа шинэчлэн дуулсан бөгөөд тус бүтээлийн ши нэхэн клип өнгөрсөн бямба гара гаас цацагдсан. Клипийг Youtube сайтад байршуулахад 72 цагийн дотор 564,673 хандалт авчээ. █

bild.de

Компанийн нэр: “МИК Холдинг” ХКХаяг:Монгол улс, Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо 13 хороолол, Энхтайвны

өргөн чөлөө-19, 13-р давхар, Утас: 11328267Хурал хуралдах огноо, цаг, газар: 2020 оны 1 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 11:00 цагт Шангри-Ла зочид буудал, 1 давхар,

Парис-Бээжин хурлын танхимд (Монгол улс, Улаанбаатар 14241, Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо, Олимпийн гудамж-19)

Хувьцаа эзэмшигчдийн хуралд оролцох эрхтэй хувьцаа эзэмшигчдийн нэрсийн жагсаалт гаргах бүртгэлийн өдөр:

2019 оны 11 дүгээр сарын 22-ны өдөрХувьцаа эзэмшигчдийн хурлын хэлэлцэх асуудал:1. Компанийн дүрэмд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай.Хувьцаа эзэмшигчдийн ээлжит бус хурлаас гарах шийдвэрийн төсөл, түүнтэй

“МИК ХОЛДИНГ” ХК-ИЙН ХУВЬЦАА ЭЗЭМШИГЧДИЙН ЭЭЛЖИТ БУС ХУРЛЫН ЗАР

холбогдох баримт бичигтэй танилцах журам, газар, ажиллах цаг:• Хувьцаа эзэмшигчид 2019 оны 11 дугаар сарын 08-ны өдрөөс 2020 оны 1 дүгээр

сарын 13-ны өдрийн хооронд үйлчлүүлдэг үнэт цаасны компанидаа хандан, эсвэл компанийн байранд ирж хурал зохион байгуулах комиссын дарга (Г.Саруул)-д мэдэгдэн хурлын баримт бичигтэй танилцаж болно.

• Хурал зохион байгуулах комисс нь Даваа-Баасан гарагт 09:00-13:00, 14:00-18:00 цагийн хооронд ажиллана.

Хурал зохион байгуулах комиссын мэдээлэл:Дарга: Г.Саруул, ТУЗ-ийн нарийн бичгийн дарга Email: [email protected] Утас: 11328267 ext 828Гишүүн: Х.Маралмаа, ТУЗ-ийн ажлын албаны хуульч Email: [email protected] Утас: 11328267 ext 825

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ04 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) УЛС ТӨР

РЕДАКЦ ЗАР СУРТАЛЧИЛГАА ХАЯГ ДУГААРЫН УДИРДАГЧ

ЦАХИМ ХУВИЛБАР

ТУЗ-ийн даргаЭрдэнэбаатарын ДОЛГИОН

Ерөнхий эрхлэгч Баатарын Дуламхорлоо

ЗөвлөхШатарбалын Даваадорж

Орлогч эрхлэгчЛхагважавын Сугармаа Утас: 99903584

Улс төр, нийгэм, эрэн сурвалжлах мэдээллийн албаЭдитор Б.ЭнхжаргалУтас: 99901621

Цахим контент, бүтээлч үйлдвэрлэлийн албаЭдитор Г.БаярсайханУтас: 99903574

Эдийн засаг, уул уурхайн мэдээллийн алба

Утас: 99903581

99903578

99907843

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг,

I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоот

Улсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас: 70103131,

Факс: 70106065

Г.Баярсайхан

zgm.mn

ubinfo.mn

“Засгийн газрын мэдээ” сонин нь ардчилсан, шударга ёс, хүний эрхийг

дээдэлж, чөлөөт сэтгүүл зүйн хэм хэмжээг бүрнээ сахин, олон ургальч

үзлийг илэрхийлэх мэдээллийн индэр байж, нийт Монгол үндэстний

ойлголцол, эв нэгдлийг бэхжүүлэхийг эрхэм зорилгоо болгоно.

ТОДРУУЛГА & ЗАЛРУУЛГА Уншигч та манай сонины мэдээ,

нийтлэл, сурвалжилгатай холбоотой тодруулж, залруулах шаардлагатай санал,

хүсэлт байвал› [email protected]

Утас: 99903584 хаягаар бидэнтэй холбогдоно уу.

ОФИССЫН ТАЛБАЙ ТҮРЭЭСЛҮҮЛНЭ

Энхтайвны гүүрний баруун урд талд, Дунд голын хойд эрэг дээр баригдсан 2020

оны I улиралд ашиглалтанд орох гаднаа 70 автомашины

зогсоолтой 13 давхар барилгын 8-12 давхрыг офиссын зориулалтаар

түрээслүүлнэ. 1 давхрын талбай – 500 мкв

Утас: 91188819, и-мэйл:

[email protected]

OFFICE SPACE FOR RENT

We are offering 500 sq. office spaces on the 8-12th floor in our new office building. It will be commissioned in the first quarter of 2020. Located just southwest side of the Peace Bridge (on the banks of the

“Dund gol” river), you can feel natural light and view during all day long through big windows. Outside parking is well enough

for workers and guests.

For further information contact at 91188819, [email protected]

Нийгмийн зүгээс авто зам ашигласны хураамжийг тав дахин нэмэгдүүлснийг эсэргүүцэж машинтай жагсаал зохион байгуулсан хийгээд Ерөнхий сайдын зүгээс иргэдийн хүсэлтийг харгалзан гаргасан шийдвэрээ буцаах үүрэг чиглэл өгсөнтэй холбогдуулж НИТХ ээлжит бусаар хуралдлаа. Улмаар нийслэлийн 2020 оны төсөв болон “Авто зам ашигласны төлбөрийн хувь хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай" тогтоолд өөрчлөлт оруулав.

НИТХ-ын ээлжит XXIX хурал-

даанаар авто зам ашигласны төлбөрийн хувь хэмжээг тав дахин нэмэгдүүлэн тогтоосноос үүдсэн шүүмжлэл газар авч, Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх үүрэг, чиглэл өгсөн. Үүний дагуу НИТХ-ын тэргүүлэгчид болон НЗДТГ-аас авто зам ашигласны төлбөрийн хувь хэмжээг хуучин буюу 2013 онд баталсан хэвээр үлдэхээр тооцоолол хийж, төсөвт өөрчлөлт оруулахаар төлөвлөн НИТХ-аар шийдвэрлэхээр өргөн барьсан юм. Улмаар “Нийслэлийн 2020 оны төсөв батлах тухай” 29/31 дүгээр тогтоолд өөрчлөлт оруулах асуудлыг НИТХ хэлэлцэж, ёсоор болгов. Ингэхдээ авто зам ашигласны төлбөр, хураамжийг орлуулахын тулд газрын дуудлага худалдаа, өмч хувьчлалаас олох орлогыг нэмэгдүүлж, зарим урсгал зардлыг хэмнэж тэнцвэржүүлэхээр тооцжээ. Харин үүнтэй холбогдуулан НИТХ дахь МАН-ын бүлгийн гишүүд бухимдлаа илэрхийлсэн юм.

Н И Т Х - ы н т ө л ө ө л ө г ч Ц.САНДАГ-ОЧИР:

- А в т о замын ху-раамжийг эсэргүүцсэн жагсаал улс төрийн зо-рил готой байсан. Жаг саалыг ман лайлагчид нь улс төрийн зорилготой АН-ын хүмүүс байсан. АН-ынхан байнга нийслэлийн ажлыг хорлож, хойш татаж байна. Өнөөдөр ч гэсэн асуудлыг шийдвэрлэхээр хуралдаа суух болов уу гтэл ажил гацаачихаад зугтаад гараад явчихлаа. Тэд төсөв энэ чигээрээ батлагдвал МАН-ынхан ажлаа хийж, улс төрийн оноо аваад сонгуульд ялна гэж айхдаа хорлоод явлаа гэдэг нь ойлгомжтой байна. АН-


С.Амарсайхан: Төрийн алба хаагчдыг цомхотгож, урсгал зардлаа танахаас аргагүй боллоо

Б.Гарьд, ЗГМ сонин

бүрдүүлэхээр төлөвлөж бай на. Шаардлагатай бол төрийн ал ба хаагчдыг цомхотгох, урсгал зард-лаа танахаас аргагүй гэсэн юм. █

ынхан хурал болгонд ард түмэнд хайртай болж жүжиглэдгийг олон нийт ялгана гэж бодож байна.

Н И Т Х - ы н төлөөлөгч Б.ЦОЛМОН:

- З а м ы н х у р а а м -жийн ор-логыг зөв -хөн замд з а р ц у у л -даг гэдгийг С.Амар сайхан дарга тодорхой тайлбарлалаа. Улаанбаатар хотод зам арчлалт гэдэг зүйл байхгүй болсон. Зам бариад арчлалтыг огт хийхгүй байсан. Хураамжийн хэмжээг хэвээр үлдээснээр зам арчлах зардал болон 40 гаруй км авто зам, 60 км дугуйн зам тавих ажил хийгдэхгүй боллоо. Улаанбаатар хот тэг зогсолт хийж, түргэний тэрэг, онцгой байдлын автомашин зорчих боломжгүй болсныг хэсэг бүлэг нөхөд төсөөлөхгүй байна. Хэсэг бүлэг хүмүүсийн хүслээр төлөвлөсөн ажлаа нураадаг буруу жишиг тогтох нь ээ. Би нийслэлийн Авто замын газрынханд дургүй хүрч байна. Хийж байгаа ажлаа иргэд, олон нийтэд зөв өнцгөөр ойлгуулж, тайлбарлаж чадаагүйгээс ийм байдалд орлоо. Үүнээс чинь болоод өөр хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалтын зардлыг авто замд ашиглах болж байна. Тиймээс авто замын газрынхан ажлаа хий, сурталчил, хүмүүст зөвөөр ойлгуулж сур.

Нийслэлийн Зам, тээврийн асуудал хариуцсан төслүүдийн у д и р д а г ч Б.ОТГОНСҮХ:

-Авто за-мын төл бө-рийг нэмнэ гэдэг нь ө д ө р т ө ө 276 төгрөг тө лөөд Улаан-баатар хотын замаар зорчиж болно гэсэн логик ойлголт. Энэ саналыг дэвшүүлсэн нь эрүүл үзэгдэл. Иргэд нэг жилийн настай зам тавимааргүй байна, явган болон дугуйн замыг нэмэгдүүлэх хэрэгтэй гэсэн санал, шүүмжлэл гаргадаг. Тиймээс 2020 оны төсөвт 100 км явган хүний зам, 100 км дугуйн зам барихаар төлөвлөж, орон сууцны хорооллын замыг засварлахаар замын хураамжийг тодорхой хэмжээгээр нэмэгдүүлсэн. Гэтэл сонгууль дөхсөнтэй холбоотойгоор буцах болж байна. Хэрэв өнгөрсөн жил энэ санал дэвшээд явсан бол хэн ч эсэргүүцэхгүй байсан. Энэ бол цэвэр улс төржилт юм.

НИТХ-ын тө лөөлөгч Д.БАТ-ТУЛГА:

-Хоёр долоо х о н о г и й н өм нө НИТХ ху ралдаж, ав то зам ашиг ласны төл бөрийг тав да хин нэмж, хотын

төсвийг 50 гаруй тэрбум төгрөгөөр өсгөх шийдвэрийг гаргасан. Нийслэлийн АН-ын бүлгээс 2020 оны төсвийг 14 хоногийн өмнө хэлэлцэхэд оролцоогүй. Үүний гол шалтгаан нь авто зам ашигласны хураамжийг тав дахин өсгөх байсан. Өөрөөр хэлбэл, өнөөдөр юмны үнэ өсөж, хүн амын бодит орлого буурсан энэ үед татвар нэмэх нь тохиромжгүй гэж үзээд хурлыг хаяж гарсан юм. Нийслэлээс иргэдийнхээ халаас руу гар дүрэхгүй байх боломж бий. Хотын удирдлага нийслэлийн төсвөөс 300 гаруй тэрбум төгрөг улсын төсөвт тушаахаар шийдсэн. Хотод бий болсон хөрөнгийг улсад тушаагаад, оронд нь иргэдээсээ татвараар нэмж мөнгө авна гэдэг шударга бус юм.

Ийн НИТХ-ын ээлжит хуралдаан нийслэлийн АН-ыг буруутгасан өнгө аястай өрнөж, авто замын хураамжийг буцаасны хариуд олон ажлыг хийх боломжгүй болсноо илэрхийлэв. Харин нийслэлийн Засаг дарга С.Амарсайхан өөрийн байр суурийг тайлбарлахдаа “Ав то зам ашигласны төлбөр, ху раамжийг зайлшгүй нэмэх ёс той учраас 2020 оны төсөвт оруулж тооцсон. Харамсалтай нь, улстөржилтөөс болж энэ шийд-вэрээ цуцлахад хүрлээ. Сургууль, цэцэрлэгийн засварын зардал, явган хүний замын тохижилт зэргийг хасаж 13 тэрбум төгрөг гаргахаар болсон. Мөн 45 тэрбум төгрөгийг өмч хувьчлал, газрын дуудлага худалдаа гэх мэ тээс

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) 05

Манайд сонгууль бүрийн дараа үр дүнг чамласан улстөрчид хамаг бурууг хуульдаа

тохож, шинээр сонгуулийн хууль бүтээх талаар дөрвөн жил үглэн дуулдаг нь хэвшил болсон үзэгдэл. Олонх болсон хэсэг нь энэ нөлөөгөө дахиж хадгалахын тулд өөрт ашигтай шинэ хувилбарын эрэлд гарна. Энэ жишгээр УИХ-д үнэмлэхүй олонх МАН санал болгосон, судалж тандсан хувилбаруудаасаа хамгийн ашигтайг нь томсгосон мажоритар тойрог гэж үзжээ. Өөрөөр хэлбэл, томсгосон 26 тойрог гэдэг нь нэг аймгийг нэг тойрог гэж үзээд, хүн амын нягтрашилтай газруудыг хуваах байдлаар 26 тойрог бий болгож байна гэсэн үг. Ялангуяа нийслэлийн Баянзүрх, Сонгинохайрхан зэрэг дүүргүүд хүн ам ихтэй учраас хоёр хуваах байдлаар тойргийн зохицуулалт хийхээр тохиролцжээ.

Энэ бол 1992, 2008 оны УИХ-ын сонгуульд хэрэглэсэн олон мандаттай мажоритар систем юм. МАН-ын бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн 2012 оны сонгуулийг энэ тогтолцоогоор хийсэн гэж мэдэгдсэн. Угтаа 2012 оны сонгуулийн хуулийн дэвшил нь пропорциональ системээр гарсан 26 суудалдаа байсныг дурдах хэрэгтэй.

Томсгосон тойрог бүхий мажо ритар систем ашигтай нь ашигтай, гэхдээ МАН-д. Харин Монголын түүхэнд хар өдөр гэгдэх 2008 оны долдугаар сарын 1-ний үймээн энэ хуулиар явуулсан сонгуулийн саналын луйвраас болсныг бас мартаж болохгүй.

Томсгосон мажоритар тойрог 2016 оны сонгуулийг зохион байгуулсан жижиг мажоритар тойргоос ямар ялгаатай вэ. Юуны түрүүнд нэг нэр дэвшигчид санал өгөх сонгогчдын тоо 3-4 дахин өсөх учир өртөг өндөртэй. Гэхдээ сонгогчдын саналыг худалдаж авдаг муу хувилбар хэвээрээ. Илүү их мөнгөтэй, эсвэл тодорсон нэр дэвшигчид сонгогдоно гэсэн үг. Намаас дэвшсэн нэр дэвшигчид хоорондоо үзэлцэх зайлшгүй шаардлага гардаг учир энд намын бодлого, нэгдсэн мөрийн хөтөлбөр түй ч хамаагүй.

Б.Энхжаргал, ЗГМ сонин

ЭНЭ НЬ ЖИЖИГ НАМУУДЫГ УЛС ТӨРИЙН ТАВЦАНГААС ШАХАХ ГОЛ ХҮЧИН ЗҮЙЛ БОЛДОГ БӨГӨӨД, ИЙМ БАЙДАЛ ДААМЖИРЧ ЦАГААНДАА ХҮРВЭЛ ИРГЭНИЙ ДАЙН Ч ДЭГДЭХЭД ХҮРЧ БАЙСАН ГАШУУН ТҮҮХ УЛС ОРНУУДАД БИЙ.

НИЙТЛЭЛЧИЙН БУЛАН

МАН-д ашигтай, Монголд балагтай томсгосон мажоритар

нөгөө намынхантай тохиролцон гарч ирэх хүмүүсээ урьдчилаад үгсчихдэг зэрэг сул тал манайд болсон сонгуулиудаар батлагдсан.

ГУРАВДАГЧ ХҮЧИН БАЯРТАЙ

Улс төрийн намын институцийг хөгжүүлэхээр зорьж буй улс орнууд МАН-ын сонгосон энэ хувилбараас хамгийн сүүлд татгалзсан орноор Филиппин, Тайландыг нэрлэж байна.

Монголын парламентын сонгуульд хэрэглэх гэж буй хувилбар ардчилалд шилжиж буй орны улс төрийн намын төлөвшилд сайнаар нөлөөлдөггүй гэж судлаачид үздэг. Энэ систем зөвхөн МАН болон АН-д ашигтай гэдэг нь өнгөрсөн хугацаанд болж өнгөрсөн сонгууль, түүний үр дүнгээр маш тодорхой нотлогдож ирсэн. Энэ нь жижиг намуудыг улс төрийн тавцангаас шахах гол

Монголын түүхэнд хар өдөр болсон 2008.07.01-ний үймээн сонгуулийн энэ хувилбараар явуулсан санал хураалтын үр дүнг хүлээн зөвшөөрөөгүйгээс үүдэлтэй

хүчин зүйл болдог бөгөөд ийм байдал даамжирч, цагаандаа хүрвэл иргэний дайн ч дэгдэхэд хүрч байсан гашуун түүх улс орнуудад бий. Харин манайд саналаа луйвардуулчихлаа гэж уурссан БНН-ын дарга Буянгийн Жагаа, Ногоон намын Д.Энхбат, Иргэний хөдөлгөөний намын Ж.Батзандан, О.Магнай нарын оролцоотой долдугаар сарын 1-ний үймээн болсон билээ.

Энэ үймээний бурууг сон-гуулийн тогтолцоо руу чихдэг эрх баригчид өнөөдөр уг хувилбараа дахин зүтгүүлж буй.

ГЭЭГДСЭН САНАЛАА ХЭНЭЭС НЭХЭХ ВЭ

1992 онд энэ хувилбараар сонгууль явуулахад ардчиллын тө лөөх намууд сонгогчдын 47, МАХН (одоогийн МАН) 53 ху вийн саналыг авч байжээ. Гэтэл пар ламентын суудлын хуваарилалт нь МАХН 70, ардчиллын төлөөх намууд

дөнгөж зургаан суудал. 2004 онд МАХН нийт сонгогчдын 52 хувийн саналаар л 76 суудлын 72-ыг авч, үлдсэн 47 хувийн санал парламентын гадна үлдэж байв. Парламентаас парламентад сонгогдох гишүүдийн чадвар муудаж, сонгууль мөнгөнд хөлбөрөх болсон нь ч мажоритар тогтолцооны л гажиг. Ийм сав-лагаагүй, сонгогчдын саналыг гээдэг тогтолцоог МАН-ын ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Амарбаясгалан “Ард түмэнд таалагдана гэж бодож байна” хэмээн хээв нэг ярьж зогсоно.

“Манай намын мөрийн хөтөлбөр ийм байна, гэхдээ би ингэж бодож байна…” гээд л хувийн тоглолт хийж, попорно. Орон нутгийн намын байгууллагууд нэр дэвшигчидтэйгээ хуйвал-дана, хуваагдана. 2012 онд Баянзүрх дүүрэгт болсон дахин сонгуулиар МАН-ын хороо нэр дэвшигч Д.Арвиныг дэмжихгүй, Б.Батзориг (тухай үед Баянзүрхийн Засаг дарга байсан)-т хүчээ өргөнө гэж мэдэгдээд бөөн дуулиан дэгдээж байв.

Мөн гишүүд өөрийн жалга руу төсөв чирэх үзэгдэл адилхан. Нэг намын доторх өвөр хоорондын өрсөлдөөн хүчтэй болдог учир намын мөрийн хөтөлбөрөө хэрэгсдэггүйг дээр хэлсэн. Үүнээс болоод ялангуяа голлох хоёр нам МАН, АН-ын хооронд хуйвалдаан үүсэх магадлал маш өндөр. Тойрог дээр нэр дэвшсэн нэг намын хүмүүс нэгнээ жийх, хоорондоо бас л хуваагдсан

Улс төрд мөнгө, танигдаж тодорсон байдлаас туршлага, чадвар нь илүү хэрэгтэй. Хэрвээ өнөөдөр ярьж буй мажоритар тогтолцоо батлагдвал ирэх сонгуулиар Н.Батсуурь, Ч.Санжаадамба, Э.Оюунболд нарын аваргууд, магадгүй Асашёорюү Д.Дагвадорж, зарим дуучин аймаг орон нутгаасаа сонгогдоод гараад ирэхийг үгүйсгэхгүй. Зарим нь нэр дэвших санаатай яваагаа үг хэлээрээ батлаагүй ч үйл хэргээрээ харуулаад явж байгаа. Тэдэн дээр одоо байгаа А.Сүхбат, Б.Бат-Эрдэнэ, Д.Сумъяабазар нарыг нэмбэл парламентад бараг бөхчүүдийн бүлэг бай-гуулагдана. Ийм жалгын үзэл өндөртэй алдартнуудыг тохиолдлын, гэнэтийн улстөрч болгох боломжийг мажоритар тогтолцоо бий болгодог. Үүгээрээ мажоритар тогтолцоо парламентын хөгжлийг хойш чирдэг муу талтай юм. █

хоорондын “Харилцан ойлголцох санамж бичиг”-т гарын үсэг зурснаар энэ харилцаа хөгжсөн. Шинэ түвшинд гарч, хамтын ажиллагааны чиглэл тэлсэн. Японы БХЯ-наас хэрэгжүүлж буй “Чадавхыг нэмэгдүүлэх хөтөлбөр”-ийн хүрээнд бид цэргийн инженер, цэргийн эмнэлэг гэсэн хоёр үндсэн чиглэлийг тодорхойлон, хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүллээ. 2014-2016 онд нэгдүгээр шат буюу цэргийн инженерийн чадав-хыг нэмэгдүүлж, 2017 оноос хоёрдугаар шат буюу хамтарсан сургалт, дадлагыг эхлүүлжээ. Цаашид цэргийн мэргэжлийн боловсон хүчин бэлтгэх, энхийг дэмжих ажиллагаанд туршлага суд лах зэрэг олон чиглэлээр хамт ран ажил лана.

Өнгөрөгч на мар Халхын голын дайны ялал тын 80 жилийн ойд ОХУ-ын Төрийн тэргүүн ирж оролц сонтой холбогдуулан манай улсын гадаад харилцаанд гарч буй өөрчлөлтийн та-лаар Yomiuri Shim-bun сонин ана литик өгүүлэл нийт лүүл-жээ. Түүний англи хувилбараас хөр-вүүлье. Би үүнийг Японы Засгийн газрын байр суурь гэж үзэхгүй, гэхдээ Track-II, Track-1.5 буюу хагас албан бус (хоёрдугаар суваг) байр суурь юм болов уу гэж үзлээ. “Монгол нь Орос, Хятадтай хэт ойртохоос сэр гийлж, АНУ-тай идэвхтэй ажиллаж байна” гэсэн гарчигтай. Манай гадаад бод-логыг төвийг са-хисан уламж лалт гадаад бодлого хэмээн шууд нэр-лэсэн байна. Төвийг сахисан Мон голыг талдаа татах, өөртөө татах чиглэлээр Хятад, ОХУ, мөн Япон, АНУ-ын үйл ажиллагаа эрчимжиж байна гэсэн мөрүүд нэгийг хэлэх шиг. Яг л шууд хоёр хөрш ба алсын стратегийн гуравдагч хөршүүдийг нэрлэчихэж.

Цаашаа үндсэн сэдэв рүү оръё. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин есдүгээр сарын 3-нд Монгол Улсад таван жилийн дараа айлчилж, хоёр улсын түүхэн уламжлалт харилцааны ач холбогдлыг өргөв гэжээ. Номунханы тулалдааны 80 жилийн ойн ёслолын арга хэмжээнд В.Путин Монголын нийслэл Улаанбаатар хотноо очиж оролцлоо хэмээн онцолжээ. Халхын голын байлдааныг Японд “Номунханы хэрэг явдал” хэмээн нэрлэдэг, тэгж ч ойлгуулдаг.

Зөвлөлт Холбоот Улсын үеэс уламжлалтай хоёр улсын найрсаг харилцааг Путин дурдаж ярилаа. “Урт удаан хугацааны туршид бүтээн босгож ирсэн найрамдал, нөхөрлөл, хэлхээ холбооны суурь

нь хувиршгүй юм” хэмээн тэрбээр хоёр улсын бат бэх харилцааг онцлов гэжээ. Хоёр улсын Төрийн тэргүүн нар хоёр талын харилцааг гүнзгийрүүлэх тухай баримт бичигт гарын үсэг зурав. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга хоёр улсын харилцааг “шинэ түвшинд гарлаа” хэмээн дүгнэв гэсэн нь Иж бүрэн стратегийн түншлэлийн харилцаа тогтоосныг нь хэлсэн хэрэг байв.

Yomiuri Shimbun сонины удаах мөрүүд анхаарал татлаа. ОХУ-ын тухайд Монгол Улсыг ОХУ, БНХАУ-ын тэргүүлж буй ШХАБ-д жинхэнэ гишүүнээр элсүүлэхээр идэвхтэй ажиллаж буй. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөр 2017 онд сонгогдсон Х.Баттулгын хувьд дээрх байгууллагад албан ёсны гишүүнээр элсэхэд нааштай ханддаг. Уг байгууллагад гишүүнээр элсвэл гадаад бодлого хумигдана хэмээн болгоомжтой хандсан дуу хоолой Монголын дотоодод хүчтэй байгаа хэдий

ч Хятад, Оростой харилцаагаа бэх-жүүлэх аваас Мон-голын эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлнэ гэсэн найдлага байгаа юм гэжээ. “Х.Баттулга нааштай ханддаг” гэдэг дээр миний хувьд өөр өнцөг бий. Тэр тухай энэ удаа өгүүлэхгүй.

Цааш нь: Монгол нь 1990-ээд оны ард чиллынхаа дараа хоёр хөрш болох БНХАУ, ОХУ-тай “зай барингаа” АНУ, Япон зэрэг гуравдагч хөрш орнуудтай ха рилцаагаа хөг-жүүлэхэд ач хол-богдол өгч, хүч ний харьцааг “тэнц вэр-жүүлэх” гадаад бод-логыг чухалчилж ирсэн. АНУ-ын Батлан хамгаалахын сайд Эспер найм-д у г а а р с а р д

Монголд айл чилсан. Ерөн хий-лөгч Х.Баттулга дол дугаар сард АНУ-д айлчлах үеэр Монголтой эдийн засгийн хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэхэд чиглэсэн баримт бичиг байгуулсан. Түүнчлэн Японы Гадаад хэргийн сайд Т.Коно Гадаад хэргийн сайдын хувиар есөн жилийн дараа Монголд айлчилж, Японы зүгээс чухалчлан тавьж хөөцөлдөж буй “Чөлөөт, нээлттэй Энэтхэг-Номхон далай” үзэл санаандаа Монголын талаас дэмжлэг авч чадлаа.

Нөхцөл байдалтай холбогдуулан Монгол дахь Японы дипломат эх сурвалж “Монгол Улс нь Хятад, Орос төдийгүй АНУ, Япон улстай ч дээд, өндөр түвшинд айлчлал эрчимтэй хэрэгжүүлж буй. Тэд эх орноо хөгжүүлэхдээ Хятад, Орос гэсэн хөрш орнуудаар удирдуулж, нөлөөлөлд нь хялбар автахгүй нь бололтой” хэмээн Yomiuri Shim-bun сонинд бичжээ.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ06 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) СУДЛААЧИЙН ҮГ

Монгол-Японы хооронд дипломат харилцаа тогтоогоод 47 жил болжээ. Гуравдагч хөрш гэж нэрлэдэг орнуудаас хамгийн түрүүнд Японтой (2010 oн) Стратегийн түншлэлийн харилцаа тогтоосон бөгөөд энэ хөршүүд дотроос чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгуулсан анхны улс нь Япон болжээ.

Олхонуд Баярхүү, Профессор

Миний бие энэ цаг үед Японы ГХЯ-ны урилгаар тус улсад зо чилж, олон улсын

харилцааны чиглэлийн эр дэм-тэдтэй уулзаж, Токиогийн гадаад судлалын их сургуульд зочлох хөтөлбөртэй яваагийн хувьд энэ өгүүллээ толилуулж байна. Тиймдээ ч нийтлэлийнхээ хагасыг Японы Yomiuri Shimbun сонины хурцхан өгүүллээр дүүргэлээ.

Бяцхан оршил. Хөрш гэдэг газар зүйн талаасаа шууд хил залгаа улсуудыг хэлнэ. Монголын хувьд шууд хөрш нь Орос ба Хятад. Тэгвэл өргөтгөсөн хөрш гэх ойлголт геополитикт байна. Стратегийн чухал хөрш гэсэн бас нэг ойлголт байна. Сүүлчийн хоёрыг нь хамтатгаад бид гуравдагч хөрш гэж нэрлэдэг. Өнгөрөгч он үнэхээр гуравдагч

Тэд эх орноо хөгжүүлэхдээ Хятад, Орос гэсэнхөрш орнуудаар удирдуулж, нөлөөлөлд нь хялбар автахгүй нь бололтой”

хэмээн Yomiuri Shimbun сонинд бичжээ

Гуравдагчхөршийн бодлого

2019 онд

ба шууд хөрштэй тогтоосон стратегийн харилцаануудыг тэнцвэржүүлсэн жил болж түүхнээ үлдэнэ. Монгол-Америкийн харилцаа шинэ үе шатандаа гарсантай адилаар Монгол-Японы харилцаа агуулгаараа урагш үлэмж ахилаа.

Монгол, Японы улс төрийн дээд түвшний айлчлал, яриа хэлэлцээний давтамжийг хадгалах нь бүү хэл улам ойртуулах чиглэлээр ажиллалаа. Ерөнхийлөгч Х.Баттулга, Ерөнхий сайд Ш.Абэ нар дээд хэмжээний уулзалтуудыг тогтмол хийж байна. Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх Японд жилийн өмнө айлчилсан, энэ онд шинэ Эзэн хааныг залах ёслолд оролцлоо. Ёслолд оролцсоны сацуу Ерөнхий сайд Ш.Абэтэй уулзлаа. Жилийн өмнөх хамтарсан мэдэгдэлдээ ноён Абэгийндэвшүүлсэн “Чөлөөт, нээлттэй Энэтхэг, Номхон далай”-г цогцлоохоор ажиллаж байгаа Японы үйл ажиллагааг дэмжсэн. Манай улсад Японы Гадаад хэргийн сайд Т.Коно өнгөрсөн зун айлчиллаа.

Монгол-Японы хооронд дипломат харилцаа тогтоогоод 47 жил болжээ. Монгол нь ардчилсан нийгэмд шилжсэн 1990-ээд оноос

хойш хоёр орны харилцаа жил бүр улам өргөжин гүнзгийрлээ. Гуравдагч хөрш гэж нэрлэдэг орнуудаас хамгийн түрүүн Японтой (2010 oн) Стратегийн түншлэлийн харилцаа тогтоосон бөгөөд энэ хөршүүд дотроос чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгуулсан анхны улс нь Япон болжээ.

2019 оны хувьд хоёр улсын харилцаанд тэмдэглэгдэх нь батлан хамгаалахын хамтын ажиллагаа юм. Японы Өөрийгөө хамгаалах хүч ний Хуурай замын цэргийн ко мандлалын штабын орлогч дарга, дэслэгч генерал Т.Онозүка манай улсад айл чил-сан. 2012 онд хоёр улсын БХЯ-д

МОНГОЛ, ЯПОНЫ УЛС ТӨРИЙН ДЭЭД ТҮВШНИЙ АЙЛЧЛАЛ, ЯРИА ХЭЛЭЛЦЭЭНИЙ ДАВТАМЖИЙГ ХАДГАЛАХ НЬ БҮҮ ХЭЛ УЛАМ ОЙРТУУЛАХ ЧИГЛЭЛЭЭР АЖИЛЛАЛАА.


ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | НИЙГЭМ 07 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

Өчигдөр өглөөнөөс эхэлж иргэдийн дунд эргэлзээ тө рүүл сэн зүйл бол төв талбайн

“чимэг” боржин чулуун хаалтууд байлаа. Уг хаалтыг “булшны чулуу босгочихож” гэж гоочлох нэгэн байхад “аюулгүй байдлаа хангасан бат бөх тусгаарлагч болж” гэж өмгөөлөх нь ч байв. Харин хаанаас захиалж, хэн гүйцэтгэснийг хэвлэлийнхэн эрээд сураад олсонгүй гэв.

Тэгвэл уг хашлагыг Төрийн тусгай хамгаалалтын газраас захиалж, нийслэлээр гүйцэт-гүүлсэн юм байна. Гаднын зочид хүлээж авах, хүүхэд залуусыг хамарсан үйл ажиллагаа болох зэрэг талбайд болдог олон үйл явдлын үед хоёр талын авто замыг заагласан бордюр ч үгүй задгай талбайн аюулгүй байдал гологддог.

Олон улсын стандартад төв талбайдаа арга хэмжээ зохион байгуулах үед босгоод

хашчихдаг, бусад үед буулгаад эвхэгддэг никель хаалт байдаг. Төрийн ордны төв талбай тул тусгай хамгаалалтынханд энэ асуудал хамаатай. Тиймээс стандарт бүхий эвхэгддэг хаалт хийлгэх захиалга өгсөн ч халуун, хүйтэн ээлжилдэг уур амьсгалтай Монгол оронд зам руугаа эвхэгдэж хураагддаг хашлага тохиромжгүйн дээр төсөвт өртөг нь маш их гарсан байна. Тиймээс машин мөргөөд эвдчихгүй, хүн зөөвөрлөөд

хялбархан аваад явчихгүй шийдэл бол боржин чулуун хаалт байжээ.

Хөгжил бүхэн шүүмжлэл дагуулдаг хойно, элдвээр хэлүүлж, элэг доог болж байгаа ч аюулгүй байдалд оруулах хувь нэмрийг нь ойлгох цаг удахгүй ирнэ. Жагсаж тэмцэгчид, согтуу жолооч гээд хэн дуртай нь хэзээ ч хамаагүй талбай тээгүүр машинтайгаа “таанц эргэдэг” эрсдэлтэй нийгэмд энэ нь зөв шийдэл болжээ. █

Төрийн тусгай хамгаалалтын газраас захиалж, нийслэл гүйцэтгэсэн боржин чулуун хаалт аюулгүй байдлыг хангах чухал алхам болно

Бохирдуулах бодисын нэр

MNS 4585:2016

7 хоногийн дундаж

агууламж, мкг/м3

24 цагийн дунджаар

хамгийн их агууламж, мкг/м3

Стандартаас давсан

тохиолдлын тоо, хувиар

Стандартаас давсан,хамгийн их агууламж

илэрсэн харуулХүлцэх хэм хэмжээ

мкг/м32018 он 2019 он 2018 он 2019 он 2018 он 2019 он

Хүхэрлэг хий (SO2) 50 43 115▲ 159 409▲ 20% 63%▲12-р сарын 8-ны өдөр 1-р хороолол орчим АЧС-аас 8.2 дахин их

Азотын давхар исэл (NO2)

50 46 75▲ 118 162▲ 46% 68%▲12-р сарын 8-ны өдөр Баруун 4 зам орчим

АЧС-аас 3.2 дахин их

PM10 Тоосонцор 100 194 150▼ 747 318▼ 95% 74%▼12-р сарын 8-ны өдөр 1-р хороолол орчим АЧС-аас 3.2 дахин их

PM2.5 Тоосонцор 50 162 129▼ 629 274▼ 89% 97%▲12-р сарын 8-ны өдөр 1-р хороолол орчим АЧС-аас 5.5 дахин их

Нүүрстөрөгчийн дутуу исэл (CO) 10000 2012 3290▲ 9263 17344▲ 0% 5%◀►

12-р сарын 8-ны өдөр 1-р хороолол орчим АЧС-аас 1.7 дахин их

▼ бага ▲ их ◀► ойролцоо түвшинд /±5%/

Улаанбаатар хотын өнгөрсөн 7 хоногийн агаарын чанар, 2019 оны 12 дугаар сарын 2-8-ны өдөр(2018 оны мөн үетэй харьцуулснаар)

Эх сурвалж: Цаг уур, орчны шинжилгээний газар орчны шинжилгээний хэлтэс

Нүүрстөрөгчийн дутуу исэл (СО) агаарын чанарын индексээс 1.7 дахин ихэслээ

Шахмал түлшний түгээлт доголдож, түүхий нүүрс түлсэн зөрчил өнгөрсөн долоо хоногт гарсан. Үүнтэй холбоотой мэргэжлийн хяналт, цагдаа, онцгой байдлын албаныхан хамтран эргүүл хийж, зөвшөөрөлгүй болон зөрчилтэй 70 тонн түүхий нүүрс хураан авсан тухайгаа өчигдөр мэдээллээ.

Мөн ЦУОШГ-ын Цаг уур, орч-ны шинжилгээний хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Ш.Нямдаваа “Улаан-баатар хотод нийт 15 цэгт агаарын чанарын хяналт шинжилгээ хийдэг. Арваннэгдүгээр сарын нэгдсэн төлөв байдлаар хотын хэмжээнд агаар дахь PM2.5 тоосонцор 42 хувиар, PM10 тоосонцор 43 хувиар багассан үзүүлэлттэй байна” гэсэн юм.

Тэгвэл 12 дугаар сарын эхний долоо хоногийн агаарын чанарын тайланд өөр ноцтой мэдээллүүд байна. Мэргэжилтний хэлснээр утааны найрлага дахь нүдэнд үзэгдэх тоосонцрууд

Э.Батцэцэг, ЗГМ сонин өссөн үзүүлэлт зааж байна. Хүний эрүүл мэндэд хохиролгүй хүлцэж болох хэмжээ нь нэг шоо метрт 50 мкг агууламж байдаг ч энэ сар гарснаар тодорхой байршил дахь иргэд шоо метр тутамд 409 хүртэл мкг хүхэрлэг хий, 162 мкг азотын давхар исэл бүхий агаараар амьсгалсан гэсэн үг.

Хамгийн ноцтой нь дээрх тайланд угаарын хийн хэмжээ хамгийн их агууламж илэрсэн газар буюу I хороолол орчим агаарын чанарын индексээс 1.7 дахин ихэссэн гэж заажээ. СО-г хүлцэх хэмжээ 10 мянган мкг/м3 байдаг бол СХД-ийн иргэд 17,344 мкг/м3 угаарын хийгээр амьсгалсан байх нь.

Угаарын хийн хүнд хордлогын дуудлага багасч, иргэд галлагаандаа гарч болзошгүй бүх эрсдлийг мэддэг болсон нь сайшаалтай. Гэвч хот даяар тархаж буй хорт хийн агууламж хүлцэх хэмжээнээс хэтэрсэн найрлагатай утааг хэрхэн саармагжуулж, хамгаалах талаар арга хэмжээ авахыг хүлээж байна. █

өмнөх оны мөн үеийнхээс 33-44 мкг-аар буурсан сайн мэдээ байна. Харамсалтай нь нүдэнд үзэгдэхгүй хорт хий буюу хүхэрлэг хий (SO2), азотын

давхар исэл (NO2) ихэссээр байгааг уг тайлангаас харж болно. Тодруулбал, хүхэрлэг хий хамгийн их агууламж илэрсэн газраа хүлцэх хэмжээнээс

8.2 дахин их, (өмнөх долоо хоногуудын тайланд 6.6 болон 7.3 дахин их байсан, тасралтгүй өссөөр байна), азотын давхар исэл нь хамгийн ихдээ 3.2 дахин

ТАЛБАЙ ДЭЭГҮҮР МАШИНТАЙГАА “ТААНЦ ЭРГЭХ” БОЛОМЖГҮЙ БОЛЛОО

ЗГМ: ТОВЧХОН БОЛОВСРОЛ

Нийслэл дэх ерөнхий боловсролын сургуулиудын сурагчдын II улирлын амралт 12 дугаар сарын 23-наас эхэлж, 2020 оны нэгдүгээр сарын 10-ныг дуустал үргэлжилнэ. Ханиад томууны дэгдэлт ихсэж байгаа энэ үед сурагчдын амралтыг долоо хоногоор сунгаж өгөх санал Эрүүл мэндийн яамаас гаргасан ч БСШУСЯ татгалзжээ.

ЭРҮҮЛ МЭНДЭрүүл мэндийн байгууллагуудыг уртасгасан цагийн хуваарьт шилжүүлж, амралтын өдрүүдээр ажиллах шийдвэр гаргалаа. Шинэчилсэн хураариар өрхийн эрүүл мэндийн төвүүд ажлын өдрүүдэд орой 19:00 цаг хүртэл ажиллаж, ням гарагт 10:00-16:00 цаг хүртэл үзлэг хийх юм. Мөн дүүргийн эрүүл мэндийн төвийн хүүхдийн кабинет даваагаас баасан гарагт 16:00-22:00 цаг хүртэл, бямба гарагт 10:00-16:00 цаг хүртэл тус тус ажиллахаар болжээ.

ОБЕГОнгой байдлын ерөнхий газраас зөвшөөрөлгүйгээр салют, бенгалын гал зэрэг пиротехникийн хэрэгслийг иргэдийн гар дээрээс худалдаж авахгүй байх, эрх бүхий байгууллагаас худалдан авсан бол заавар санамжийг мөрдөхийг анхаарууллаа. Үүнд, оргилуурт гэрэл, тэсрэх бодис, динамитийг орон байр, сүлд модны ойролцоо хэрэглэхгүй байх, байгууллагууд сүлд модыг дүрмийн дагуу угсарч ашиглах, тухайн объектын харуул хамгаалалтын сонор сэрэмжийг сайжруулж, болзошгүй эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэхийг чухалчилжээ.

Гэр

эл з

урги

йг С

.Бат

сайх

ан

СЭРЭМЖЛҮҮЛЭГ

Ашигт малтмалын үнийн огцом өсөлт буурсны дараа ДНБ-ий өсөлт нь баялаггүй улсынхаас ч удааширсан тохиолдол цөөнгүй.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ8 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

ЗГМ: ТОВЧХОН АРИЛЖАА

Монголын хөрөнгийн бирж даваа гарагийн үнэт цаасны арилжаагаар 26 компанийн 1,040,474 ширхэг хувьцаа арилжлаа. Энэ өдөр есөн компанийн хувьцааны ханш өсөж, 12 компанийнх буурав.

ИНДЕКС

0.28 Хувь. ТОП 20 индекс 0.28 хувиар өсөж, зах зээлийн үнэлгээ 2.59 их наяд төгрөг боллоо.

ХӨРӨНГИЙН ЗАХ ЗЭЭЛ“Мандал даатгал” компанийн үнэт цаасны арилжааг нээлээ.

ХӨРШ

1.5 Хувь. ОХУ-ын төв банк өнгөрсөн баасан гарагт бодлогын хүүгээ 0.25 хувиар бууруулж, 6.25 хувь болголоо. Тус улсын төв банк бодлогын хүүгээ энэ онд таван удаагийн шийдвэрээр нийт 1.5 хувиар бууруулаад байна.

МӨНГӨНИЙ БОДЛОГО

78 Хувь. Монголбанкны Мөнгөний бодлогын хороо энэ долоо хоногт хуралдаж, 2019 оны мөнгөний бодлогын сүүлийн шийдвэрээ гаргах гэж байна. Урьдчилсан санал асуулгаар Bloomberg TV Mongolia-ийн дэргэдэх эдийн засагчдын клубын шинжээчдийн 78 хувь нь бодлогын хүүг хэвээр хадгална гэж таамаглажээ.

БАНК, САНХҮҮ

10.8 Тэрбум төгрөг. Банкны системийн хэмжээгээр чанаргүй зээл энэ оны 11 дүгээр сарын эцэст 1.9 их наяд төгрөг болж, өмнөх сараас 10.8 тэрбум төгрөгөөр буурчээ. Чанаргүй зээл нийт зээлийн өрийн үлдэгдлийн 10.6 хувийг эзэлж байна.

ЭДИЙН ЗАСАГ 9 10

11


Ж.Дэлгэрсайхан: 2020 онд гадаад зах зээлээс хамаарах эрсдэл бага байна

Төмрийн хүдрийн экспорт өсжээ

Үсрэнгүй баяжиж буй тэрбумтнууд буюу гахай үржүүлэгчид

Хэр их баялагтай нь бус хэр сайн засаглалтай нь хөгждөг

Б.Баяртогтох, ЗГМ сонин

Олон орон байгалийн баялгийн өгөөжөө бүрэн хүртэж чадаа гүй. Ашигт малт малын үнийн

огцом өсөлт буурсны дараа дотоо дын нийт бүтээгдэхүүний өсөлт нь баялаггүй улсынхаас ч удаашир сан тохиолдол цөөнгүй. Тэрчлэн уул уурхайн таваарын үнэ нэмэгд сэнээр эдийн засгийн бусад салбараа золиосонд гаргаж, зөвхөн нэг салбараас хэт хамааралтай болсон жишээ бас олон. Ийм орны тоонд өдгөө манай улс орж байна. Улсын нэгдсэн төсвийн орлого зөвхөн нүүрс, зэсийн баяжмалын орлогоос үлэмж хамааралтай. Ихэвчлэн ашигт малтмалаас олсон түр зуурын орлогоо бусад салбарт хөрөнгө оруулахын оронд буруу зарцуулах нийтлэг алдааг бид мөн давтсаар.

Эрдэс баялаг дангаараа эдийн засгийг амжилтад хүргэх баталгаа хэзээ ч болдоггүй гэд-гийг баялагтай атлаа баларсан орны гашуун түүхүүд сануулна. Ботсван, Зимбабве, Венесуэл, Конго, Нигери, Уганда зэрэг олон орон баялгийн хараалд өртжээ. Тэдний ижил тал гэвэл ашигт

Эрдэс баялаг дангаараа эдийн засгийг амжилтад хүргэх баталгаа хэзээ ч болдоггүй

малтмалын нөөцөөрөө дэлхийд тэргүүлэх боловч иргэд нь ядуугийн туйлд хүрч, амьдралын чанар эрс доройтсон. Тэгвэл уул уурхайг амжилттай хөгжүүлсэн орнууд юугаараа тэднээс бас биднээс илүү байна вэ.

Гадаадын шууд хөрөнгө оруу-лалт татах чадвар улс болгонд харилцан адилгүй. Сайн жи шээ гэвэл Перу улс болж байна. Тус улс хөрөнгө оруу лалт татсанаар уул уурхайн салбар эрч тэй хөгжиж, дэл-хийн хоёр дахь том зэс үйлдвэрлэгч бол жээ. 2009 оноос хойш гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт энэ улсад тасралтгүй нэмэгдсэн байна. Тэрбум ам.доллар хүрч байсан хөрөнгө оруулалт өнөөдөр хоёр тэрбум ам.доллар хол давжээ. Тэдний хөрөнгө оруулалт татаж чад сан нууц нь ердөө л тогтвортой бодлого, тууштай эрх зүйн орчин байв.

Дэлхийн уул уурхайн хөгжлийг тодорхойлж буй орнуудын нэг нь Канад. Уул уурхайн хөрөнгө оруулалтын судалгаагаар байнга тэргүүлэх Канад улс засаглал, бодлогын ойлгомжтой байдлын

индексээр АНУ, Австралийг ардаа орхисон. Ийм амжилт тогтмол үзүүлэхэд хүчтэй, тогтвортой тогтолцоо нөлөөлж иржээ. Баялаг шүтсэн олон орны даган дуурайх жишээ болсон Чили эдийн засгийн солонгорол буюу эдийн засгаа төрөлжүүлэхэд хам гийн онцгой

анхаар сан нь. Чилийн Зас гийн газар эдийн засгаа хөгжүүлэхийн тулд уул уурхайн салбараас орж ирсэн ашгаараа уул уурхайн бус салбарт үр дүнтэй хөрөнгө оруулалт хийсэн байдаг. Уул уурхайн салбарын огцом өсөлт нь эдийн зас-гийн эрүүл бүтцийг эвдэж, уул уурхайн

бус салбарын өрсөлдөх чадварыг сулруулдаг. Энэ алдааг давтахгүй байж чадсанаараа Чили бусдаас ялгардаг.

Газрын хэвлийгээсээ олсон орлогоо ирээдүй үеийнхэндээ хадгалж чадсан орны тоо тийм ч их биш. Норвегийн баялгийн сан газрын тосны орлогыг удирдан хойч үеийнхэндээ хүргэхээр хадгалж буй. Уг сангийн үнэлгээ хэдийн нэг их наяд ам.доллар давсан бөгөөд өнөөдөр хөрөнгө

оруулалтын хамгийн хүчирхэг санд тооцогдож байна. Манай улстай адил БНХАУ руу нүүрс борлуулж буй Австрали уул уурхайн салбарт яах аргагүй том тоглогчийн нэг. Дэлхий дээр уурхай хоорондын дундын сүлжээ байгуулах болон дэд бүтцэд хамгийн их хөрөнгө оруулсан улс бол Австрали. Түүний дотор баруун Австрали өнөөдөр жолоочгүй техникийг уурхайд өргөнөөр ашиглаж байна. Харин манай улс ирэх жил 42 сая тонн нүүрс өмнөд хөрш рүү нийлүүлэхээр төлөвлөсөн. Гэвч авто тээврээс өөр дэд бүтэц бидэнд алга. Төмөр зам бари хаар олон жил ноцолдож буй. Харам-салтай нь төмөр замын бүтээн байгуу лалт урагшилсангүй, гацсан хэвээр байна.

Баялгийг үнэ цэн болгох нь засаг-лалын чанартай шууд хамааралтай аж. Канад, Австрали, Чили тэргүүтэй орнууд эдийн засгаа солонгоруулах урт хугацааны стратеги хэрэгжүүлэхээс гадна баялгийн орлогоо зохистой удир-даж, зөв менежмент хийж ирсэн нь тэдний бусдаас тодрох амжилтын жор болжээ. Хэр их баялагтай нь бус хэр сайн засаглалтай нь хөгждөг гэдгийг дээрх орнууд харуулж байна. █

10


ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ЭДИЙН ЗАСАГ 09 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

“МИАТ” ТӨХК-ийн нислэгийн үйл ажиллагаагаа өргөжиж байгаатай холбогдуулан агаарын хөлгийн 2-р нисгэгч сонгон шалгаруулж авна.

Тавигдах шаардлага:● ИНЕГ –аас олгосон коммерын нисгэгчийн үнэмлэхтэй байх● Нислэгийн бодит 1500 цагтай байх● Англи хэлний түвшин ИКАО –ийн 4 дүгээр түвшин ба түүнээс дээш байх● Олон хөдөлгүүрт онгоцны зэрэглэлтэй байх● ИНЕГ –аас авдаг сэтгэл зүйн шалгалт өгсөн байх● Хэрэглэлийн нислэгийн зэрэгтэй байх● ИНЕГ –аас олгодог эрүүл мэндийн 1 ангиллын хүчин төгөлдөр гэрчилгээтэй байх● Аливаа осол зөрчилд холбогдоогүй байх● Ажлын ачаалал даах, харилцааны өндөр соёлтой, багаар ажиллах чадвартай,

хариуцлагатай, нягт нямбай зан чанартай байх

Бүрдүүлэх материал:● Сонгон шалгаруулалтын анкетыг бүрэн бөглөсөн байх ● (www.miat.com хаягнаас татаж авах)● Боловсролын гэрчилгээний хуулбар● Иргэний үнэмлэхний хуулбар● Нисгэгчийн үнэмлэх, гэрчилгээний хуулбарууд● 3.5*4.5 хэмжээтэй цээж зураг 2 хувьМатериалыг “МИАТ” ТӨХК-ийн Төв байр, Захиргаа, хүний нөөцийн хэлтсийн 105 тоотод

2019.12.15-2020.01.10-ны өдрүүдийн 09:00-16:00 цагийн хооронд хүлээн авна. Сонгон шалгаруулалтад оролцох хүсэлтэй хүмүүс дээрх материалыг гүйцэд бүрдүүлж, өөрийн биеэр дурьдсан хугацаанд авчирч өгнө үү.

Материалыг хүлээн авах хаяг: Монгол Улс, Улаанбаатар, Хан-Уул дүүрэг, Буянт-Ухаа 45, 17120Холбоо барих утас: 70049519,

“МИАТ” ТӨХК-ИЙН АГААРЫН ХӨЛГИЙН 2-Р НИСГЭГЧИЙН СОНГОН ШАЛГАРУУЛАЛТАД УРЬЖ БАЙНА

тэрбум ам.доллар

29.9

компани хоорондын зээллэг

9.8 | 32.9%

бусад салбарынх 8.6 | 28.6%

Засгийн газрынх 7.4 | 24.6%

хадгаламжийн байгууллагынх 2.2 | 7.4%

Төв банкных 1.9 | 6.5%

Улсын нийт гадаад өр2019 оны эхний 9 сард

Эх сурвалж: ҮСХ

1Энэ нь төгрөгт хөрвүүлэхэд

5.8 их наяд буюу манай улсын төсвийн талаас илүүтэй тэнцэх мөнгө. Төв банк Ардын банкнаас 1.5 тэрбум ам.доллартай тэнцэх юань авч хэрэглэсэн бөгөөд дээрх гэрээг дахин гурван жилээр сунгах асуудлыг манай талаас тавиад буй. Гэхдээ гэрээг сунгах хэлэлцээ эхэлсэн боловч хоёр тал эцсийн шийдэлд хараахан хүрээгүй байна.

Монголын үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхимын ерөн-хийлөгч О.Амартүвшинээс хувийн хэвшлийн өр төлбөр яагаад нэмэгдсэнийг тодруу-лахад, “Одоогийн байгаа өр төлбөрийн хэмжээг хэвийн гэж харж байна. Дотоодын санхүүгийн зах зээлийн эх үүсвэр хомс, хугацаа богино, хүү өндөр байгаа учраас хувийн хэвшлийнхэн яах аргагүй гаднын санхүүжилт авахад хүрч байна. Хэрэв дотоодод энэхүү нөөц боломж нь байсан бол заавал валютын зээл гаднаас авах гээд байх шаардлага байхгүй.


Гадаад өр жилийн хугацаанд хоёр тэрбум ам.доллар буюу 7.3 хувиар өсжээ

ханшийн өсөлт голлох нөлөө үзүүлсэн байна.

Төв банкны зарласан албан ханшаар ам.доллар даваа гарагт 2727 төгрөгтэй тэнцлээ. Ам.долларын ханшийн өсөлт тасралтгүй үргэлжилсээр байгаа нь энэ. Хэрэв ам.долларын ханш ийнхүү өссөөр байвал манай улсын олон улсад төлөх Засгийн газрын болон хувийн хэвшлийн өр төлбөр улам нэмэгдэхээр байгаа юм. Дийлэнх аж ахуйн нэгж орлогоо төгрөгөөр олж байгаа учраас хувийн хэвшилд ам.дол ларын ханш хамгийн том сорилт төдийгүй Засгийн газарт ч ялгаагүй дарамт болж байна.

Хувийн хэвшилд хамаарах өр төлбөр буюу ком пани хоорондын зээллэг энэ оны есдүгээр сарын байдлаар нийт гадаад өрийн 32.9 хувийг эзэлж буйг дээр дурдсан. Тэгвэл жилийн өмнөх үетэй харьцуулахад хувийн хэвшлийн өрийн хэмжээ ялимгүй буурсан боловч ам.долларын ханшийн

мөнгөн дүнгээр 22.7 их наяд төгрөг бөгөөд өмнөх оны мөн үеэс 1.3 их наяд төгрөг буюу 5.9 хувиар өсжээ. Үүнээс гадаад өр төлбөр 19.3 их наяд төгрөг буюу нийт өрийн 85.1 хувийг эзэлж байна. Үлдсэн нь дотоод өр аж. Задалж харвал, Засгийн газар 1.1 их наяд төгрөгийн өрийн баталгаа гаргажээ. Мөн барих-шилжүүлэх төрлийн концесст 0.9 их наяд төгрөгийн өр төлбөр байна. Гадаад өрийн хэмжээ мөнгөн дүнгээр нэмэгдэхэд төгрөгтэй харьцах ам.долларын

ТОМ ТӨСӨЛ ХӨТӨЛБӨРИЙГ УРТ ХУГАЦААНД САНХҮҮЖҮҮЛЭХ САНХҮҮГИЙН БАЙГУУЛЛАГА АЛГА БАЙНА.


Ам.долларын ханшийн өсөлт эргээд хувийн хэвшлийн өр төлбөрт эрсдэл дагуулж байгаа юу гэвэл тийм. Гэхдээ хувийн хэвшил томоохон дүнтэй төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэхэд үүнд шаардлагатай санхүүжилт дотоодоос босгох боломжгүй, үүнийг олгох хэмжээний санхүү-гийн боломжтой байгууллага манайд байхгүй байна” гэв.

Засгийн газрын нийт өр

өсөлт өр нэмэгдэхэд нөлөөлжээ. Мөн олон улсын зах зээлээс дахин санхүүжилт татах боломж бизнест улам хумигдсан байна.

Тодруулбал, Монгол Улсын бизнесийн орчин тогтворгүй болж, Дэлхийн банкны судал-гаагаар бизнесийн орчны индекс 2018 онтой харьцуулахад долоон байраар эрс ухарч, 190 орноос 81 дүгээрт жагссан нь хөрөнгө оруулагчдын болон олон улсын санхүүгийн байгууллагын дэмжлэг авахад хүнд болжээ. Засгийн газрын гадаад өр төлбөр өндөр, улсын зээлжих зэрэглэл сайжрахгүй байгаагаас гадна саарал жагсаалт руу манай улс орсон нь хувийн хэвшлийн гадаад санхүүжилтийн зардлыг нэмэг дүүлж байна. Хэдий хувийн хэвшил засаглал сайтай, хэрэгжүүлж буй төсөл нь эдийн засгийн үр ашигтай боловч ул-сынх нь зээлжих зэрэглэл, засаг лал тааруу, авлигын хэм-жээ өндөр байхын хэрээр гадаад сан хүүжилт үнэтэй болж байна. █

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ10 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) ЭДИЙН ЗАСАГ

Б.Ану, Шинжээч

Ж.Дэлгэрсайхан: 2020 онд гадаад зах зээлээс хамаарах

эрсдэл бага байна

ЭНЭ ЖИЛ АЛТ ХУДАЛДАН АВАЛТ, ТУШААЛТ ӨМНӨХ ОНЫХТОЙ ДҮЙЦЭХГҮЙ БАЙНА. 20 ОРЧИМ ХУВИАР БУУРЧЭЭ. ГЭТЭЛ МОНГОЛБАНКНЫ ХИЙЖ ЧАДАХ АЖИЛ БОЛ АЛТ ХУДАЛДАН АВАХ ЗАМААР ВАЛЮТЫН НӨӨЦ НЭМЭГДҮҮЛЭХ, МӨН ГАДААД АКТИВЫН ЗӨВ УДИРДЛАГААР ӨГӨӨЖ ХҮРТЭХ ГЭСЭН ХОЁР ЗҮЙЛ Л БАЙНА.

Санхүү эдийн засгийн их сургуулийн багш, профессор, эдийн засагч Ж.Дэлгэрсайхантай ярилцлаа.

-Монголбанкны мөнгөний бодлогын хороо хуралдаж, сүү-лийн шийдвэрээ танилцуулна. Уг хурлаас юу хүлээж байна вэ?

-Монгол Улсын эдийн засаг тоон үзүүлэлтээр нааштай байна. Улс төр болон валютын ханштай холбоотой эрсдэлийг эс тооцвол харьцангуй тогтвортой эдийн засгийн тоон үзүүлэлт бий. 2020 онд гадаад зах зээлээс хамаарах том эрсдэл харьцангуй гайгүй. Мөнгөний нийлүүлэлтийн сүүлийн үзүүлэлтүүд бага, инфляц унасан ийм үед буулгах болов уу гэсэн хүлээлт байна. Гэхдээ нөгөө талаас улс төрийн нөхцөл байдал, Валютын сангийн хөтөлбөр тодорхой хэмжээгээр буулгах байдлыг шахах магадлалтай. Би бол буулгана гэж хүлээж байгаа.

-Монголбанк валютын хан-шийг тогтвортой байлгах үүд-нээс аравдугаар сараас хойш багагүй хэмжээний нийлүү-лэлт хийлээ. Бодлогын хүүгээр үүнийг дэмжих боломж бий юү?

-Бодлогын хүүг буулгавал валютын ханшийг хязгаарлахын эсрэг үйлдэл болно. Нөгөө талаас төлбөрийн тэнцэл, инфляцын түвшин, эдийн засгийн идэвхжил зэргээ харвал валютын ханшийг өдөөх бусад хүчин зүйл хүчтэй биш байна. Гол нь төлбөрийн тэнцлийн урсгал болон хөрөнгө оруулалтын дансан дээр нэлээд алдагдалтай байгаа. Ялангуяа урсгал дансан дээр алдагдал их байгаа нь валютын ханшид нөлөөлөх сөрөг хүчин зүйл байх магадлалтай.

-Энэ онд 42 мянган тонн нүүрс гаргах байсан ч уг үзүүлэлтэд хүрч чадахааргүй боллоо. Ирэх онд ч 42 сая тонныг экспортолно гээд байгаа. Энэ хэр биелэх боломжтой зорилт вэ?

-Энэ жилийн төсвийн орлого, гүйцэтгэл, тэнцэл бол харьцангуй сайн байна. Сүүлийн хэдэн

жилийн хамгийн сайн төсөв байсан. Гэхдээ 2020 оныг яг ийм байдлаар харах ёстой гэсэн үг биш. Тэр утгаараа 2020 оныг хэт өөдрөг таамаглалаа. Зохиомол тоонууд гаргаж ирэх нь төсвийг эргээд эргэлзээтэй байдалд хүргэж байгаа юм. Үүнээс болж ирэх онд эрсдэлтэй тулгарахыг үгүйсгэхгүй. Учир нь, 2016 оноос хойш унаад байсан эдийн засаг 11 улирал дараалан харьцангуй өндөр хурдаар урагшилсан.

-Хятад, Америкийн худал-дааны маргааны эхний шатны хэлэлцээрт гарын үсэг зурж, баталгаажууллаа. Олон улсын энэ хөдөлгөөн Монголд хэзээ-нээс нөлөөгөө үзүүлж эхлэх бол?

-Хэд хэдэн удаагийн хэлэл цээ-рийн дараа харьцангуй нааштай үр дүн гарсан гэж ойлгосон. Энэ нь Монголд таатай нөлөө үзүүлэх болов уу. Мөн Брекситийн асуудал бараг тодорхой боллоо. Үүнийг дэлхийн бүхий л хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, судалгааны байгууллагууд 2020 оны гол хоёр эрсдэл гэж нэрлэсээр байсан. Тиймээс хоёр том гүрний худалдааны дайны талаарх эерэг зүйлс нь бидэнд сайнаар нөлөөлөх магадлалтай.

-Та бондын эргэн төлөлтийн асуудлыг нэлээд хөндсөн. Эдийн засагт учруулах хамгийн том эрсдэлийн нэг гэж хэлж байсан удаатай. Үүнийг санхүүжүүлэхийн тулд дахин бонд гаргах хэрэгтэй гэсэн. Таны энэ байр суурь өөрчлөгдсөн үү?

-Ингэж хэлснээс хойш харьцангуй эерэг мэдээнүүд гарлаа. Олон улсын байгууллагууд бидний түвшинг тогтвортой

Мөнгөний бодлогын хүүг бууруулж магадгүй

хадгалж байна. Монголын ойрын ирээдүйг олон улсын зарим агентлаг эерэг хүлээлтээр харж байгаа. Гэхдээ бидний хийж буй үйлдлийг харвал Монгол-банкны зүгээс валютын нөөцөө нэмэгдүүлэхийг оролдож байгаа ч өр төлбөрөө төлөх бодлого барьж чадахгүй байна. Учир нь, төсвийн хэт тэлэлт, зарцуулалт төсвийн үр ашиггүй байдал нь биднийг хойш чангаах шинжтэй.

Үүнтэй зэрэгцүүлээд зээлжих зэрэглэлээ алдаж болохгүй. 2020 онд Валютын сангийн хөтөлбөрөөс гарсны дараа бидний зээлжих зэрэглэл, гаднаас орж ирэх мөнгөн урсгал ямар болох вэ гэдэг нь эргэлзээтэй. Гэрэгэ, Хуралдай гэх мэт бонд гаргасан үйл явц нь Валютын сангийн хөтөлбөрт хамрагдсантай л холбоотой. Тиймээс 2021 онд тэр түвшиндээ гадаад санхүүжилт авах чадвартай байх эсэх нь зөвхөн биднээс хамаарна.

-Гадаад валютын нөөц бүрдүүлэлтийн талаар байр сууриа хуваалцаж болох уу?

-Сүүлийн үед төв банкуудын үйл явцыг харахад алт руу хандаж байна. Энэ нь дэлхийн эдийн засгийн 2009 оноос хойших тогтвортой бус байдалтай холбоотой. Эрсдэлийн түвшин өндөр байна. Ийм байхад төв банкууд ирээдүйд ирж болох эрсдэлээс хамгаалж алтны нөөцөө нэмэгдүүлэх, түүгээр дам-жуулж валютын зах зээл дээрх баталгаатай байдлаа хадгалах зорилго тавьж ажилладаг. Бид ч гэсэн энэ чиглэлд явах нь зөв. Харамсалтай нь, энэ жил алт худалдан авалт, тушаалт өмнөх оныхтой дүйцэхгүй байна. 20 орчим хувиар буурчээ. Гэтэл Монголбанкны хийж чадах ажил бол алт худалдан авах замаар валютын нөөц нэмэгдүүлэх, мөн гадаад активын зөв удирдлагаар өгөөж хүртэх гэсэн хоёр зүйл л байна. Уг нь валютын зах зээлийн гол тоглогч нь Засгийн газар юм.

-2019 онд дотоодын хөрөнгийн зах зээл ямар хөгжилд хүрсэн байх бол?

-Өнгөрсөн буюу 2018 онд хөрөнгийн зах зээл амжилт дүүрэн байлаа. Тэгвэл 2019 онд энэ нь бага зэрэг саарсан. Гэхдээ сөрөг үр дагавар авчрах хэмжээнд биш. Мөн топ 20 индексийг харахад харьцангуй суларсан байдалтай байна. Хөрөнгийн зах зээлийг хөгжүүлье гэвэл төрийн зөв бодлого хэрэгтэй. Түүнээс биш хүчтэй оролцоо хэрэггүй. Ялангуяа 1072 хувьцаагаа зөв амилуулж, иргэдийн итгэлийг сэргээх асуудал чухал. Цэнхэр, яагаан тасалбар, 1072 хувьцаа зэргээр иргэдийн хөрөнгийн зах зээлд итгэх итгэлийг нь нурааж чадсан. Хийвэл зохих зүйл нь хөрөнгийн зах зээл дээр байх сангийн хөрөнгө оруулалтын менежментийн институцийг хөгжүүлэх нь чухал юм.

Урсгал данс алдагдалтай гарав

Төлбөрийн тэнцлийн урсгал ба хөрөнгийн дансны тэнцэл оны эхний 11 сарын урьдчилсан гүйцэтгэлээр 1.1 тэрбум ам.долларын алдагдалтай гарч, өмнөх оны мөн үеэс 394.6 саяар буурчээ. Урсгал данс 1.2 тэрбум ам.долларын алдагдалтай гарахад үйлчилгээний тэнцэл 1.3 тэрбум, анхдагч орлогын данс 1.2 тэрбум ам.долларын алдагдалтай гарсан нь голлон нөлөөл сөн байна. 2019 оны эхний есөн сарын урьд чилсан гүйцэтгэлээр Төл бө рийн тэнцлийн урсгал ба хөрөнгийн дансны тэнцэл 858.3 сая ам.долларын алдаг дал тай гарч, өмнөх оны мөн үеэс 465.4 сая ам.дол лараар буурсан гэх мэдээл лийг Үндэсний статистикийн хорооноос өглөө.

Төмрийн хүдрийн экспорт өсжээ

БНХАУ-ын гангийн эрэлт 2020 онд бага зэрэг буурч, 881 сая тонн болохоор байна. БНХАУ-ын Ган үйлдвэрлэгчдийн судалгаа, төлөвлөлтийн институтийн тайланд энэ онд эрэлт оргилдоо хүрч, цаашдаа аажмаар буурна гэж тооцоолжээ. Ялангуяа, барилгын салбарт гангийн хэрэглээ 0.6 хувиар буурч, 475 сая тонн болох аж. Харин автын салбарын эрэлт 3.6 хувиар буурч, 48.2 сая тонн руу буух төлөвтэй. Энэ онд гангийн хэрэглээ өсөхөд үл хөдлөх, дэд бүтцийн салбарын хөрөнгө оруулалт нэмэгдсэн нь голлон нө-лөөл жээ. Түүнчлэн гэр ахуйн цахилгаан хэрэгсэл, машин тоног төхөөрөмжийн үйлд вэр лэл эрчимжсэн нь дэмжлэг болсон байна. Энэ онд эрэлт өсөхийг дагаад төм рийн хүдрийн үнэ 45 гаруй хувиар өсжээ. Үүний дүнд Мон голын төмрийн хүд рийн экспортын хэмжээ 12, үнийн дүн нь 68 хувиар өссөн байна. Ирэх онд эрэлтээ да гаад үнэ буурвал Монго лын төмрийн хүдрийн экспор тын орлого бага зэрэг буу рах магадлалтай байгаа аж.

Гэвч нэг зүйлийг тодруулах ёстой. Гадуур тархсан мэдээл-лээс харахад 14 тэрбум ам.долларын өр төлнө. Гэтэл энэ нь Монголбанкны одоо байгаа валютын нөөцөөс 3.5 дахин илүү байна. 14 тэрбум ам.долларыг бид нэг өдөр төлөхгүй, хэдэн жилийн асуудал яригдана. Уг нь одооноос бэлдвэл оройтоогүй. Бид хоёр зүйлд анхаарах ёстой. Нэгдүгээрт, төсвийн сахилга батаа сайжруулж, өөрийн орлогоор өрөө төлөхийг хичээх ёстой.


ТӨЛБӨРИЙН ТЭНЦЭЛ

УУЛ УУРХАЙ

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ЭДИЙН ЗАСАГ 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) 11

Үсрэнгүй баяжиж буй тэрбумтнууд буюу гахай үржүүлэгчид

АНУ-д байгуулах хуванцрын үйлдвэр эсэргүүцэлтэй

тулгарлаа

Австрали дахь нарны фермийн ирээдүй бүрхэг болжээ

Хятадын Наньнин дахь бөөний худалдааны захад борлуулахаар авчирсан гахайнууд.

Техасын байгаль орчин хамгалаагч идэвхтнүүдийн цуглуулсан хуванцар үрэл.

Хэрэглэгчдэд дарамт-тай гахайн махны хямрал БНХАУ-ын инфляцыг өнгөрсөн сард үнэмлэхүй

өсгөсөн ч хүнд бэрх цаг үеэс харин ч хожоо гаргасан захирлууд бий. Ийм захирлын нэг нь Чин Инлин.

Muyuan Foodstuff Co-гийн захирал тэрбээр компанийнх нь зах зээлийн үнэлгээ дөрөв дахин өсөж, 8.6 тэрбум ам.доллар хүрэхийг энэ жил үзэх хувьтай байжээ. Тэрбээр Bloomberg-ээс гаргадаг дэлхийн тэргүүн баян 500 эрхмийн жагсаалт доторх хамгийн шуурхай баяжсан тэрбумтнаар тодроод байна.

Хятадын Худалдааны яамны статистикаар, тус улсад энэ онд гахайн махны үнэ хоёр да хин өсжээ. Африк гахайн шүлхий өвчнөөр олон сая гахай хорогдсон нь тус улсад инфляц сүүлийн долоон жилийн үнэмлэхүй түвшинд өсөхөд хүргэсэн юм.

Muyuan-ы орлого энэ оны гуравдугаар улиралд жилийн

АНУ-ын Луизиана муж улсын Шинэ Орлеанаас өрнө зүгт нэг цаг давхиад хүрэх Гэгээн Жэймсийн тойрог бол чихрийн нишингийн талбай, үйлдвэрийн яндан, дамжуулах ган хоолойн хаягдал хөглөрсөн бохир газар. Тайванийн конгломерат Formosa Plastics Group энэ газарт нефтийн түүхий эдээр хүүхдийн тоглоомын талбайн тоглоом, ус дамжуулах хоолой, хиймэл зүлэг зэргийг үйлдвэрлэх аварга үйлдвэр 9.4 тэрбум ам.доллараар босгохоор төлөвлөжээ.

Цэлмэг хөх тэнгэр, өргөн уудам газар нутаг бүхий Австралид аварга цар хүрээтэй нарны ферм байгуулахад төвөггүй баймаар.

Хэрэг дээрээ тус улсын нар-ны фермийн эдийн засгийг сүйрүүлэгч нь айл өрхийн хэ рэг-лээний нарны панель. Үүн дээр дэлхийн цахилгаан түгээх сүлжээ өдөр шөнөгүй ажил ладаг эрчим хүчний үйлд вэр лэлээс харьцангуй эмзэг сэр гээгдэх эрчим хүчний үйлд вэрлэлд шилжиж буй хүнд үеийг харгалзах юм бол өргөн цар хүрээтэй нарны фермийн ирээдүй Австралид бүүдгэр.

Хүн ам нь 25 сая хүрэх гэж буй Австралийн дөрвөн айл тут мын нэг нь дээвэр дээрээ нар ны панельтай. Дээр нь

Блэйк Шмидт, Шинжээч

Брюс Айнхорн, Шинжээч

өмнөх үеэс 260 хувь нэмэгдсэн нь үндсэндээ гахайн махны үнийн өсөлтөөс шалтгаалжээ. Fitch Ratings-ын судалгаанаас үзвэл мөн хугацаанд алдагдлаа нөхөж дийлэхээ байсан жи жиг фермүүд зах зээлээс ша хаг-даж, Muyuan зэрэг том үйлд-вэрлэгчид зах зээлд байр сууриа бэхжүүллээ.

“Гахайнх нь тоо толгой хорогд-сон компаниудад л маш хүнд үе. Бусдынх нь хувьд орлого эрс өссөн сайхан цаг” хэмээн Fitch

Ratings-ын шинжээч Ли Чэнь тайлбарлав.

Хямралыг мөнгө болгосон хүн ганц Чин ч биш. Гахайн мах ны үйлдвэрлэлээр дэлхийд тэргүүлдэг, Хонконгийн хөрөн-гийн биржид бүртгэлтэй WH Group, гахай үржүүлэгч, малын тэжээл үйлдвэрлэгч New Hope Group ч асар их орлого олсон. New Hope-ын захирал Лю Юнхаогийн хөрөнгө өдгөө 11 тэрбум ам.дол-лараар хэмжигдэж байгаа нь 2018 оны сүүл үеийнхээс хоёр дахин нэмэгдсэн хэрэг юм.

Чин Инлиний хөрөнгө Muyuan-ы хувьцааны 60 хувь болдог. Анх 22 толгой гахайтай эхэлсэн түүний бизнес өдгөө жилдээ таван сая толгой нядалдаг аварга аж ахуй болон өргөжөөд байна.

Muyuan компани тээврийн ма шинуудыг бүрэн халдваргүй-жүүлж, гахайн тэжээлийг халааж ариутган, Африк гахайн шүлхий тархахаас сэргийлэн фермийн агаарыг байнга сэлгэдгийг Чин захирал South China Morning Post сонинд гуравдугаар сард ярилц-лага өгөхдөө тайлбарласан юм. █

Жэймс Торнхилл, Шинжээч шинээр панель суурилуулах айл нэмэгдсэнтэй уялдан тус улсын цахилгаан хангамж ихэс-сэний зэрэгцээ нар хурц шар-даг жин үдэд эрчим хүч түгээх сүлжээнээс цахилгаан хэрэглэх явдал багассаар байгаа юм. Тэр ч байтугай оргил цагаар зарим фермийг түр

зогсоох юм уу нарны фер-мүүд үйлдвэрлэж буй эрчим хүчнийхээ үнийг төлөх нөхцөл үүсээд байна.

“Дээврийн нарны панель илүү өргөн цар хүрээтэй нарны фер-мүүдэд улам бүр эрсдэл уч-

Тайвань компанийн шинэ төслийн нэр нь Sunshine Project. “Нарлаг” төсөл хэрэгжсэнээр агаар мандалд жил бүр 13.5 сая тонн хүлэмжийн хий ялгарах тооцоог АНУ-ын байгаль орчин хамгаалагчид гаргав. Энэ нь 2018 онд АНУ-ын ялгаруулсан нүүрстөрөгчийн давхар ислийн хэмжээ дахиад 10 хувиар ихэснэ гэсэн үг болж байна. Харин Formosa компани хүлэмжийн хийн ялгарал арай ч ийм их байхгүй хэмээн хариу тайлбарлаж байгаа.

Сүүлийн арван жилд Тай вань хүрээлэн буй орч ныг хамгаалах хуулийн зохи цуу лалтаа чангат га-сан нь Formosa компани үйлд-вэрлэлээ шилжүүлэх шалтгаан

бол жээ. Тус компани АНУ-ын Мек сикийн булангийн муж ул-суудад үйл ажиллагаагаа тэ-лэ хэд 14 тэрбум ам.доллар зар цуулаад байгаа юм. “Энэ ком пани Тайваньдаа ийм юм байгуулахгүй. Биднийг колонио гэж ойлгоод байгаа юм” хэмээн газрын тос нэрэх үйлдвэр, неф тийн бүтээгдэхүүн байгаль орчин бохирдуулж буй асуудлыг шийдвэрлэх зорилготой, Ши-нэ Орлеанд төвтэй ашгийн бус Loiusiana Bucket Brigade бай-гууллагыг үндэслэгч, захирал

Энн Рольфс

анхааруулав. Нефть-химийн компаниудын

үйл ажиллагаа байгаль орчны бохирдлыг эдийн засгийн хөгжлийн төлөө золигт гаргадаг засгийн газруудтай Азийн орнуудад чиглэдэг байсан үе өнгөрч үйлдвэрлэл дэмжигч улстөрчид, хямд түүхий эд бүхий АНУ-ын зүг эргэж эхэллээ. Ийм компаниуд 2025 он хүртэлх хугацаанд АНУ-д шинэ үйлдвэр байгуулахад 200 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулах тооцоог Америкийн Химийн Үйлдвэрлэлийн Зөвлөл (ACC – American Chemistry Council) гаргаад байна. █

АНУ Франц Их Британи Япон

15

10

5

0

20%

ХБНГУ Австрали

Австрали улсын дээвэртээ нарны панельтай айл өрхийн эзлэх хувь хэмжээ дэлхийд тэргүүлдэг

Сурвалж: BNEF, OECD (2018 оны статистик)

руу лах болсон”-ыг Сидней дэх BloombergNEF-ийн аналист Лара Панжков тайлбарлав. “Дээврийн нарны панель ажилладаг цагаар эр чим хүчний сүлжээний эрэлт ба гасан, цахилгааны бөөний үнэ буу рахаас аргагүй нөхцөл үүсэж байгаа”-г тэрбээр нэмж дурдсан юм.

Ирэх 2-3 жилд Австралийн то моохон нарны фермүүдийн

ор ло го эрс унах тооцоог BloombergNEF гаргаад байна. Зах зээлд нь Австралийн хоёр дахь том хот Мельбурн багт-даг Виктория муж улсын нар-ны фермийн үйлдвэрлэж буй цахилгааны дундаж үнэ энэ жил мегаватт/цаг нь 140 орчим австрали доллар байсан бол 2022 он гэхэд 41 австрали доллар болж буурах төлөвтэй. █

ТЭРБЭЭР BLOOMBERG-ЭЭС ГАРГАДАГ ДЭЛХИЙН ТЭРГҮҮН БАЯН 500 ЭРХМИЙН ЖАГСААЛТ ДОТОРХ ХАМГИЙН ШУУРХАЙ БАЯЖСАН ТЭРБУМТНААР ТОДРООД БАЙНА.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ12 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) БАЯЖИХ УХААН

Хүн хэзээ ч зүгээр суугаад мөнгөтэй болохгүй. Хөдөл-мөрлөж, хичээж, зүтгэж байж баян

сайхан амьдралтай болдогийг дэлхийн тэрбумтнууд, суутнууд хэлдэг. Хичээл зүтгэл хэнийг ч хоосон орхидоггүй гэсэн үг бий. Монголд жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэхэд амаргүй ч бизнесээ нэгэнт эхлүүлсэн байхад хэсэг хугацааны дараа боломж олддог. Гарааны бизнесээ эхлүүлж байгаа хүмүүст санхүүгээ хэрхэн удирдах талаар зөвлөгөө, мэдээлэл өгдөг, сургалтад үнэгүй хамруулдаг газар ч цөөнгүй болжээ. Бизнесээ эхлүүлээд ямар нэг төсөл хөтөлбөрөөс

Мөнгөө арвижуулахын

тулд өөрийн гэсэн бизнестэй байх

хэрэгтэйХэрэв таны төсөл сайн байвал санхүүжилт хаанаас ч олдоно

чухал. Ингээд үйлд вэрлэл, бизнесээ эх лүүлс ний дараа бор луу лалтын сувгаа олох хэрэгтэй.

Таны бизнес ам жилт тай байх эсэх нь зөвхөн өөрөөс

тань хамаарна. Бүх зүйлийг нарийн

төлөвлөж чад вал ам жилт олж, ашиг ор лого арвин

бай на гэ сэн үг. Хүс сэн зүйл -дээ хүрэ хэд саад болж буй

зүйл бол хувь хүн өөрөө бай даг. Хийж чадах эсэхдээ эргэл зэж, эр гэж буцаад байвал хэзээ ч эх-лүүлж, хийж чадахгүй. Зөвхөн бод соор яваад л энэ насыг элээх болно. Тиймээс зоригтой хөдлөх хэрэгтэй. Мэдээж бизнесээ анхлан эхлүүлэхэд

алдаж, онох зүйл байлгүй яахав. Саад бэрхшээлийг даван туулах зоригтой байвал бүх зүйл ард хо цорно. Харин амжилтад хүрс ний дараа эргээд харахад эхлүүлсэндээ баярлах болно гэдгийг алдартай бизнесмэнүүд хэлдэг. Түүнчлэн нэгэнт бизнес хийхээр шийдсэн бол бусдаас өөрөөр сэтгэ. Ингэж байж илүү ашиг орлого олох боломж бүрдэнэ.

Дийлэнх эмэгтэй бизнест төрөлхийн одтой байдаг бөгөөд амжилт олох магадлал тэр хэрээр нэмэгддэг. Гэхдээ бизнест зориулах мөнгөө өөр зүйлд хэрхэвч үрж болохгүй. Биз несээ өргөжүүлэхээр зэх-сэн мөнгөө зөвхөн түүндээ л ашиг лах хэ рэгтэй төслийн мене жерүүд байнга сануулдгийг маргаж болохгүй.

буцалтгүй тусламж авах аз ч тохиож мэднэ. Тиймээс бизнес эхлүүлэхээр зэхэж буй бол төслөө сайн бичиж, зээл олдох магадлалтай газарт хандах хэрэгтэй. Хэрэв таны төсөл сайн байвал санхүүжилт хаанаас ч олдоно. Жижиг бизнес эхлүүлж байгаа хүмүүс өөрийгөө дэмжих газраа заавал бүртгүүлсэн байх нь чухал. Монголын хувьд харьяа дүүргийнхээ бизнес хөгжлийн төв эсвэл Жижиг, дунд үйлдвэрийг дэмжих газарт, цаашлаад МҮХАҮТ-тай холбоотой байвал зүгээр.

Гэхдээ тухайн хүн эхлээд маш сайн төлөвлөгөө боловсруулах ёстой. Мөн зах зээлээ судлах нь

Б.Гантиг, ЗГМ сонин

ХЭР ИХИЙГ УНШИХ НЬ БУС ЮУГ СОНГОЖ

УНШИХ НЬ ЧУХАЛ

Улиралд 30,000^ ● Хагас жилд 60,000^ ● Жилд 120,000^

Та QR кодыг уншуулан гүйлгээний утга хэсэгт и-мэйл хаяг, утасны дугаараа бүртгүүлэн “Засгийн газрын мэдээ” сониныг өөрийн хүссэн хэлбэрээрээ захиалаарай.

I УЛИРЛЫН ЗАХИАЛГА ЯВАГДАЖ БАЙНА ТА ЯГ ОДОО ЗАХИАЛ

Засгийн газрын мэдээ сонин танд цоо шинэ өнгө төрхтэйгээр

хүрч эхэллээ

www.zgm.mn Утас: 70103131

НӨХӨРСӨГ ФОРМАТ | АЖИЛ ХЭРЭГЧ НИЙТЛЭЛИЙН БОДЛОГО | ОЛОН ТАЛЫН МЭДЭЭЛЭЛ

13ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ХУВЬ ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

Та өөрийгөө ху-вийн ямар зан тө-лөвтэй хүн гэдгээ мэдэх үү. Энэ нь тем пераментаас

өөр ойлголт гэдгийг хэлэх нь зөв байх. Швейцарын нэрт философич, сэтгэлзүйч К.Г.Юнг хувь хүний зан төлвийг онцлог шинжүүдээр нь гурав ангилсан байдаг. Тодруулбал, экстраверт хүмүүс гол төлөв гадагш чиглэсэн, яриасаг, эрч хүч ихтэй байхад интровертүүд зожиг, дотогш чиглэсэн зан үйлийн хэв маягтай байх нь олон. Зарим хүнд экстраверт болон интроверт шинж хоёулаа байдаг бөгөөд гагцхүү аль нэг шинж нь нөгөөгөөсөө давамгайлсан байдаг. Үүнийг амбиверт зан төлөв гэнэ.

Өнөөгийн нийгэм биднийг хүссэн хүсээгүй экстраверт байхыг шаарддаг. Тухайлбал, эцэг эх, багш нар хүүхдийг яриулах, олны өмнө үг хэлүүлэх, багаар ажиллуулахад маш их анхаардаг болсон. Энэ байдал интровертүүдэд ихээхэн дарамт болж хувирдаг нь хэн их ярьж байна тэр хүнийг сайн харилцагч гэж шууд ойлгох хандлага байдагтай холбоотой. Гэтэл интровертүүдийн дунд хамгийн өндөр EQ (Emotional intelligence)-тэй сайн харилцагчид байдаг аж.

ИНТРОВЕРТҮҮД САЙН УДИРДАГЧ БОЛЖ ЧАДДАГ Жинхэнэ удирдагч бол экст-

раверт байх ёстой гэсэн ойлголт бидний амьдралд давамгайлдаг. Харин АНУ-ын Уортоны бизне-сийн сургуулийн судлаач Адам Грант “Интровертүүд сайн

Г.Санжааханд , ЗГМ сонин

Интроверт хүмүүс хамгийн өндөр EQ-тэй байдаг

Интроверт хүн шинэ санаа олох, төвлөрөх чадвараараа экстравертүүдээс давуу байдаг

ИНТРОВЕРТ ХҮНИЙ ОНЦЛОГ:

ЭКСТРАВЕРТ ХҮНИЙ ОНЦЛОГ:

● Зан авир нь гаднаа тодорхой илэрдэг ● Эхлээд ярих, дараа нь бодох хандлагатай ● Олон найз нөхөд, дотны хүнтэй ● Чимээ шуугианд ч тайван амьдрах чадвартай ● Ойлгоход амар● Танихгүй хүнтэй ч яриа үүсгэж чаддаг ● Бусдыг сонсох чадвар муутай. █

● Зан авир нь гаднаа илэрдэггүй ● Дотоод ертөнцдөө бодол санаа нь төвлөрдөг ● Хэлэхээс өмнө сайтар боддог ● Чимээгүй тайван орчинд ганцаар байх дуртай ● Шуугиан ихтэй нөхцөлд анхаарлаа төвлөрүүлэх чадвар муутай ● Бусдыг сайн сонсдог ● Бодлогошронгуй дүр төрх-тэй

удирдагч болж чаддаг” гэжээ. Учир нь тэд ажилчдаа сайн сонсож, тэдний санал хүсэлтийг харгалзан үзэж, өөрийн төслийг бодит байдал дээр хэрэгжүүлэх боломж олгодог байна. Харин экстравертууд зөвхөн өөрийн бодол санааг л дэмждэг аж. Та Ньютон, Дарвин, Тесла, Закерберг, Гейтсгүй амьдралыг төсөөлөөд үз дээ. Тэд интроверт хэдий ч өөрийн авьяас чадварыг хөгжүүлж, дэлхийд танигдсан нэгэн болсон юм. Урлаг, уран зургийн тал дээр интровертүүд экстравертуудаас ч илүү ам-жилтад хүрч чадна. Гэхдээ уран зохиол, урлагийн интроверт нь “ганцаардал, меланхолик” гэсэн зан чанартай уялддаг бөгөөд энэ төрлийн хүмүүсийг хэн ч

ойлгохгүй байгаа мэт сэтгэгдэл төрдөг байна.

ИНТРОВЕРТ, ЭКСТРАВЕРТ ХЭВ ШИНЖҮҮД

ТӨРӨЛХИЙНХ БИШЭкстраверт болон интроверт

шинж нь хүний темпераментийн онцлогоос ихээхэн шалтгаалдаг ч төрөлхийн, өөрчлөгддөггүй хэв шинж биш юм. Тухайлбал, ажил мэргэжлийн онцлог ту-хайн хүнийг экстраверт эсвэл инт роверт байхад тодорхой хэм-жээгээр нөлөөлж болно. Мөн ме ланхолик эсвэл флегматик тем пераменттай хүмүүс инт ро-верт байх хандлагатай байхад сангивиник болон холерик тем-пераменттай хүмүүс экстра-верт хэв шинжтэй байх нь бий. Харин темперамент бол өөрч-лөгддөггүй, хүнийг эхийн хэвлийд байхад тодорхойлогддог хүчин зүйл. Тиймээс нэг талаас та экст раверт байх уу, эсвэл инт-роверт байх уу гэдгээ өөрөө ший дэж болох юм. Бага зэрэг хи чээхэд л хүссэн чиглэлээрээ өөрч лөгдөх боломжтой. Ихэвч-лэн хүний амьдралын хэв маяг, хобби, найзуудын онцлог

зэр гээс сэтгэл зүйн хувьд до тог шоо чиглэх үү, эсвэл га даг шаа чиглэх үү гэдэг нь шалт гаалсан байдаг. Тиймээс интровертүүд заавал ичимхий, айдастай байдаг гэсэн үг биш. Тэд өөрсдийн орон зайдаа байх дуртай, асуудал тохиолдсон үед

өөр төө төвлөрч, өөрийгөө чагнах дуртай, товчхондоо өөртэйгөө байхдаа уйддаггүй хүмүүс гэж ойлгох хэрэгтэй.

ӨӨРИЙН ОНЦЛОГТОО ТОХИРУУЛАН АЖИЛ МЭРГЭЖЛЭЭ СОНГО

Экстраверт, интроверт аль нэгийг илүүд үзэхээсээ илүү энэ хоёр хэв маяг нь арга, билиг хоёр шиг ялгаатай гэдгийг ойл-гох хэрэгтэй. Аль аль нь өөрс-дийн давуу болон сул тал тай. Тухайлбал, интроверт хүн шинэ санаа олох, төвлөрөх зэрэг чад-вараараа давуу байхад экст ра-вертууд сайн ярьдаг, эрч хүч

ихтэй байх нь олон. Түүнчлэн экст раверт, интроверт шинжийг тэнцүү агуулсан амбивалент хэв маягтай хүмүүс ч байдаг. Тэ-гэхээр та өөрийн төрх байдлыг то дорхойлох хамгийн амархан арга бол эрч хүчээр дутагдсан үедээ гол төлөв хэрхэн эрч хү-чээ сэлбэдэг вэ гэдгээ бодоо-рой. Гадаад нөлөөнөөс буюу бу садтай байхыг сонгож бай-вал та эсктраверт байх магад-лалтай. Харин ном унших, бясалгах гэх мэт ганцаараа байхыг сонговол эсрэгээрээ интроверт байх магадлалтай юм. Товчхондоо, интровертүүд бол бодогч, гүйцэтгэгч нар бай-даг бол экстравертууд “харил-цааны” хүмүүс байдаг. Өөрийн бие хүний энэхүү онцлогтоо тохируулан ажил мэргэжлээ сонгож ч болох аж. █

ТЕМПЕРАМЕНТ БОЛ ӨӨРЧЛӨГДДӨГГҮЙ, ХҮНИЙГ ЭХИЙН ХЭВЛИЙД БАЙХАД ТОДОРХОЙЛОГДДОГ ХҮЧИН ЗҮЙЛ. ГЭХДЭЭ ТА ЭКСТРАВЕРТ БАЙХ УУ, ЭСВЭЛ ИНТРОВЕРТ БАЙХ УУ ГЭДГЭЭ ӨӨРӨӨ ШИЙДЭЖ БОЛНО.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ14 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) ЗГМ: ЗОЧИН

Толгой баячуудын толгой ажиллахгүй байна

Монгол Улсын Ерөнхийлөг-чийн Соёл, шашны бодлогын зөвлөх Цоодолын Хулантай ярилцлаа

-Саарал ордонд ороод таг чиг алга болсон хүн гэж хэлбэл гомдох уу?

-Үгүй дээ. Цөөн хэлбэл билиг гэдгийг хэсэгтээ чимээгүй бай-сан нь дээр ээ.

-Яагаад?-Үнэн үгнээс сонин гаж зүй-

лийг илүүтэй сонсдог, дэвэр-гэдэг болсон цагт хэд гурван үг минь үнэ цэнээ барчихаас айдаг ч болж. Мөн миний байр суурийг Ерөнхийлөгчийнх гэж ойлгох тул хувь хүний тэвчээр зааж байна, бас. Зөвлөхийн хувьд ярихын төдий амьтан бужигнуулаад өнгөрөх биш, төрийн бодлогод тусгах, нийгэмд нөлөөлүүлж, үр дүнг нь хүртээхэд анхаарлаа хандуулах ёстойг ч мэднэ. Тэсээд л байна, элдэв юм ярихгүй. Харин тэсч байгааг минь сэтгэл хангалуун яваад байна гэж ойлгож огт болохгүй.

-Монгол ялна гэж Ерөнхий-лөгчийн баг уриалж гарч ирсэн цагаас хойш улс орны байдалд ер нь ямар өөрчлөлт гарсан бэ. Бид ялсан уу?

-Төрийн гурван өндөрлөг сүүлийн 30 шахам жилд анх удаа нэгэн зүгт хардаг болсон нь хамгийн олзуурхмаар өөрчлөлт юм. Улс орны хөгжлийн асуудалд нам институци, лидер бүхэн санаснаар зүтгүүлэх биш, нэгдмэл алсын хараатай болох нь чухал байсан. Тогтолцоог өөрчлөх ярвигтай замаар биш, хүн хоорондын зөвшилцлөөр үүнд хүрсэн нь яах аргагүй Ерөнхийлөгчийн хийсэн ажил. Хамтарч ажиллах хугацаанд газрын тосны шинэ үйлдвэрийн болон говийн төмөр замын төсөл нэлээд ахицтай явж байна. Шинэ төмөр замаар экспортын ашиг орлого ард иргэдийн халаасанд ороод ирэх цагт үр дүн нь гарна байх. Улс төрд намчирхан талцах нь арай багассан зэрэг яривал чамлахааргүй өөрчлөлт олон байна.

-МАНАН гэдэг нэр томьёог Та анх хэлсэн шүү дээ. Энэ үг улс төрд бат суурилсан ойлголт болоод явж байна. Түүн шиг Х.Баттулга, У.Хү-рэл сүх нарын нэгдэл нэгэн зүйл манан болох вий гэх болгоомжлол байдаг уу?

-Аливаа нүглээс хэн ч даатгуу-

Ш.Даваадорж, ЗГМ сонин

лаагүй. Хүний зөв үйлдлийг дэм жихээс бус, өмнөөс нь амлалт авч хаацайлах, магтах зусардлаас хол явах минь! Хүрэлсүх намаасаа харьяат хэдий ч Монгол Улсын бодит хэцүү байдлыг мэдэж мэдрэх суудалд байгаа болохоор том эрх ашгийг умартаж, намын болон бусад өчүүхэн эрх ашгаар дөрлөгдөөд явчихгүй байлгүй дээ, сонгуулиар! МАНАН гэдэг томьёоны тухайд, энэ хоёр нам эрх ашгаараа нийлээд МАНАН боллоо. Уг нь байрыг нь солиод улс орны төлөө Ана Мана үзэлцдэг сэн бол гэж “Өнөөдөр” сонинд өгсөн ярианаас анх гарсан. Баабар дараа нь “Борооны дараах мананд мөөг ургадаг шиг, манан бас ашигтай байж болноо” гэх мэтээр түгээд явчихсан байдаг. Иргэд олон жил хуршсан улс төрийн хямрал завхралын горыг амссан хэвээрээ 2020 оны сонгуульд л найдаж эхэллээ.Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн уг шаг дээр байж баталгаажуулсан Ерөнхийлөгч тус хуулийн биелэлт амьдралд хэр буухыг үзэж үнэмших, засч залруулах цаг хугацаа бага үлдэж байна. Тогтолцоог өөрчилж болдог, харин хүний

хүчин зүйл гэдэг сонин томъёо үйлчлээд л байх юм биш биз? Уут уут мөнгөөр улсаа худалдсан сайдууд дахиад л сонгуульд сойгоод эхэлчихлээ. Сонгуульд нам намаас нэр дэвших эрхийн ханш зарлагдаад, хураагдаад эхэл-чихсэн. Их ч бай, бага ч бай, мөнгөний гараа-тай сонгуульд би хувьдаа итгэдэггүй. Ингэж мөнгөөр босдог сонгуу-лиудад та бидний “энэ л нэг сонгуульд гараасай” гэж санадаг шударга, мэдлэг боловс-ролтой хүмүүс оролцож чадалгүй хоцорсон байдаг. Харин оронд нь худалч, хулгайч, эрээ цээргүйчүүл Төрийн ордныг “Найрамдал” зус-лан болгосоор ир-сэн. Тэнд хүүх дүүд амардаг бол, энд хулгайч голдуу улс ээлжээр нэгэндээ найр тавьдаг газар болсон гэхэд нэг их хатуу-дахгүй.

УИХ-д эрх мэдэл, мөнгөний нууц сүлжээг атгадаг нь гарын арван хуруунд багтана. Бусад нь хувь хүртэж чимээгүй аялдан дагагсад. Олон түмэнд өөрийгөө их хурлын гишүүн гэж нүүрээ таниулж явах нь л дээдийн заяа хүн ч байдаг. Олонх нь танхимд ч, амьдралд ч хэлд оролгүй өтөлж хугацаа нь дууслаа. Мөнгөнд орооцолдоогүй нэг нь нөгөө хэдээ болиоч гэж илчлэх зориггүйдээ л УИХ-д олон жил хулгай нүүрлэсэн. Үзэл бодлын зөрөлдөөнгүй, амьдралд наалдаж, хүмүүст хүрэх зөв хандлагагүй УИХ нэг ээлжээ авлаа даа. Олон түмний шахалт, цаг үеийн захиалгаар Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт хийсэн нь л арай шинэлэг. Гэвч хуулийг хэрхэн хөсөрдүүлж, өөрсдөд ашигтайгаар эргүүлдгийг нь мэддэг учраас нэг их баясах юм одоогоор алга даа.

-Тэгвэл Засгийн газрын үйл ажиллагааг Та хэрхэн харж байна вэ?

-Төрийн алба, яамдын үйл ажиллагаа тэнд олон жил тогтвортой сайн ажилласаар ирсэн эгэл албан хаагчдын нуруун дээр тогтдог юм шүү. Ямар ч төр засаг, сайд, дарга

нар ирэхэд халагдчихгүй л бол ажлаа сайдаас ч сайн хийгээд явдаг нэг давхарга бий. Тэдэнд л бид баярлах ёстой юм. Орхон мөрний дагуу газрын хөрс эргүүлж, хүн малыг

олон жил хордуулж байсан уул уурхайн к о м п а н и у д ы г хаасан явдал нь Хүрэлсүхийн Засагт гэгээ оруулж байна. Сайжруулсан түлш хэрэглэж эхэлсэн нь дангаараа энэ Засгийн газрын гавьяа биш ч, эрсдэл хохирол үүрч байж нэвтрүүлсэн, хотын агаар цэнгэгшсэн нь мөн хоёр дахь нэмэх. Бас алдаа-тай, гоомой юм ч гар-даг нь хүний хувьд бо лох ч Ерөнхий сайдын хувьд байж болохгүй.

-Жишээ нь? -Хүмүүс ичиглээд

байгаа нь зөв шүү дээ. Ус шуурганд автаад, өөрсдөө яая гэж байгаа япон-чуудаас хөрөнгө

мөнгө гуйж амаа алгадуулах нь бүдүүлэг ч гэх үү, улс төрийн мэдрэмжгүй ч гэмээр юм уу? Мотоцикльтой зургаа авахуулж, пиар хөөцөлдсөн нь, Путин далайд шумбаж цэргийнхэндээ таалагдах гэсэн эхэн үеийнх нь үйлдлийг санагдуулах…Монгол сэтгэл сэтгэлгээнд буух төрийн ёс, ёс зүй, хэм хэмжээг эд нар л тодорхойлохоо мэддэг ч болоосой. Энэ ч яахав, нэг их хорон зүйл биш гэе. Аливаа үйлдвэрийн нээлтэд очиж тууз хайчлаад, сүр сүндэртэй үг хэлж салбар яамныхан нь гүйлдээд л, зурагтаар гарна. Явсных нь дараачаас л мөнөөх үйлдвэр гацаанд ордог. Ялангуяа, монгол эзэнтэй үйлдвэр! Нэг жишээ хэлье. Эмээлтэд мал нядлаад, гэдэс дотор, арьс ширийг нь олон жил жалга сайр болгон руу хаяж дүүргэсээр, Төв аймгийн Аргалант сум хүртэл хогийн өмхий цэг болгосон байна лээ. Хятад голдуу эзэдтэй энэ газарт монгол хүн, мал хоёр хэцүү л байна. Бизнес эрхэлдэг жирийн нэг монгол айл зээл авч, итали технологиор ямар ч үлдэгдэл, хаягдалгүйгээр малаас ашиг шимийг нь авах европ стандартын төсөрхөн цэмцгэр үйлдвэр барьсан. Гэдэс дотор, толгой шийрийг хүртэл

СААРАЛ ЖАГСААЛТАД ОРУУЛЛАА ГЭЖ БАНК САНХҮҮГИЙН ДАРГА НАРАА ОГЦРУУЛАХ БИШ, ТӨРИЙН ХУЛГАЙЧ НАРЫГ ОЛОН ЖИЛ ӨӨГШҮҮЛСЭЭР ИРСЭН ХЗДХ-ИЙН САЙД Ц.НЯМДОРЖИЙГ ОГЦРУУЛААЧ! ҮЙЛДЭЛ БА ЭС ҮЙЛДЭЛД ДАДСАН ХУУРАМЧ БАГТАЙ САЙД ДАРГА НАР ЦААГУУРАА АМЬ НЭГТЭЙ ,ТҮРИЙВЧ НЭГТЭЙ ШҮҮ ДЭЭ. ПАРИСЫН ШИЙДВЭР ИРГЭДИЙГ ДАХИН ИХ ӨРӨНД УНАГААХ ЗАМЫГ ХААСАН ХЭРЭГТЭЙ ЗҮЙЛ ГЭЖ ХҮМҮҮС ХАРЖ БАЙГАА БАЙЛГҮЙ ДЭЭ. ГЭХДЭЭ ЭНЭ СЭДЭВ МИНИЙХ БИШ, ЯРИХ ЁСТОЙ УЛС НЬ ЯРИХГҮЙ БОЛОХООР Л ТЭСЭЛГҮЙ ЯРЬЧИХЛАА.

Олон түмэнд өөрийгөө их хурлын гишүүн гэж нүүрээ таниулж явах нь л дээдийн заяа хүн ч байдаг. Олонхи нь танхимд ч, амьдралд ч хэлд оролгүй өтөлж хугацаа нь дууслаа. Мөнгөнд орооцолдоогүй нэг нь нөгөө хэдээ болиоч гэж илчлэх зориггүйдээ л УИХ-д олон жил хулгай нүүрлэсэн.

Уут уут мөнгөөр улсаа худалдсан сайдууд дахиад л сонгуульд сойгоод эхэлчихлээ

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ЗГМ: ЗОЧИН 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) 15

үйлдвэрийн дамжлагад оруулж боловсруулаад шувуу, гэрийн тэжээмэл амьтад, хөрсний нэг номерын органик бордоо, гоо сайхны бүтээгдхүүний түүхий эд болгож, өдөрт 100 тонныг гаргах хүчин чадалтай. Гэтэл яав? Хүнс хөдөө аж ахуйн сайд Ч.Улааныг хүртэл гүйгээд үйлдвэр өнөө ч сул зогсч, зээлийн хүүнд баригдсаар байна. Учир нь Эмээлт, Налайхад байдаг өнөө л хятад эзэдтэй, яг ижил үйл ажиллагаатай хэрнээ орчноо балиар завааны туйл, хогийн өмхий цэг болгодог үйлдвэрүүд улсаасаа татаас хөнгөлөлт эдлэхийн сацуу, манай сайд дарга нартай ажиллаад сурчихсан бололтой юм. Хятад руу бүтээгдхүүн гаргах зөвшөөрөл хятад хүндээ нэг номероор гардаг давуу эрх Монголд үйлчилсээр байна. Бодлогоор ганц ч атугай, ийм орчин үеийн дэвшилтэт үйлдвэрээ ашиглалтад оруулчихаж чадахгүй бүхэл бүтэн яамаар яана. Засгийн газруудын тогтворгүй байдал хариуцлага үүрдэг яам, түшмэдийг байхгүй болгосны нэг жишээ юм даа.

-Монгол хөгжлийг мөрөө-дөөд байгаа атлаа хэн ч хөдөлмөрлөхийг хүсэхгүй байгаа юм биш үү. Тэр тусмаа эрх баригчид?

-Зүгээр суугаад баяжих дон нийгэмд халдварласаар байна. Үндэсний аж үйлдвэрээ сэргээе гэж хий ярьсаар, үүнд зориулсан гадны тусламж хөрөнгийг дээгүүрээ хувааж идчихээд байна. Гобсек буюу мөнгө хүүлэгч бирдийн тухай Бальзакийн зохиол ямар зөнч юм бэ? Монголд боссон энэ олон хоосон шахам шилэн барилгууд, хадгаламж зээлийн хоршоо, ломбардуудын мөлжлөг, уул уурхайн далд дээрэм… Мөнгийг хамгийн амар олох энэ аргууд л амь бөхтэй байна! Түрээс, түрээс ,түрээс …Юу ч хийхгүй байхад л өглөө сэрэхэд дансанд нь өчнөөн саяар ороод ирэх болохоор түрээслэх, мөнгө хүүлэх дамлан худалдаалах л ашигтай байна.

Төрийн алба тушаалыг ч түрээслэнэ! 60 тэрбумын асуудал энэ биш юм уу? Оюуны болон нийгмийн баялаг

үйлдвэр хийвэл ард түмэн, газар ус баярлана даа! Ер нь ганц энэ ч биш, толгой баячуудын толгой ажиллахгүй байна. Жижиг, дунд үйлдвэрүүдийг дэмжихийн оронд бизнесийг нь булааж залгихаа зогсоомоор юм. Ард түмнээ шулах биш, улсын хөгжлийг нөхцөлдүүлэх бүтээн байгуулалт хийгээч ээ.

-Ерөнхийлөгчийн хатуу тэм цэнэ гэсэн оффшорчдын хэрэг, тэрчлэн өдөр бүхэн шахам мэдээллийн хэрэгс-лүүдээр гарч байгаа төмөр замын асууд лыг асуумаар байна. Ерөн хийлөгчтэй хол-боотой байн га яригддаг боло-хоор тэр л дээ?

-Яг ямар асуудал? Төмөр зам гэвэл зөндөө л асуудал байдаг шүү дээ.

-Төмөр замын салбар нь биш өнөөгийн удирдлагууд нь л манай Ерөнхийлөгчийн ивээлд байдаг юм биш үү?

-Үгүй дээ! Төмөр замын сэд-вээр Ерөнхийлөгчид буруу ташаа мэдээлэл өгдөг улс олон байдаг юм байна гээд орхиё. Ёстой нөгөө, цааш нь ярих уу болих уу? (инээв). Ганц байгууллагын хулгайг цэгцэлж чадахгүй бол төр засаг маань улс орон дахь шударга ёсны төлөө тэмцэж чадах уу? Төмөр замын асуудлаар ноцтой баримтууд үнэхээр бий. Мөнгөөр аргалж, хулгайгаа хуульчилсан хүн эрт орой нэгэн цагт нүглээ үүрч л таарна. УБТЗ, ОХУ-ын РЖД хоёрын хооронд улс төр, бизнесийн бүлэглэл зуучлал хийгээд удаж байна. Төмөр зам монголчуудын стратегийн чухал салбар атлаа энэ мэт бүлэглэлээс болж гацаанд орсон хэвээр л байгаа. Ганцхан Ерөнхийлөгч хичээгээд бүтэх ажил биш. Авлига, хулгайн гинжин хэлхээг таслах Ерөнхийлөгчийн зорилго хэвээрээ ч, өнөөг болтол яагаад энэ төрлийн ганц ч хэрэг шүүхээр эцэслэн шийдэг-дэхгүй байна гээд харахаар хачирхалтай санагдана л даа. Яс юман дээр Ерөнхийлөгчийг ганцаардаад байна гэж би хардаг.

-Төрийн томчуудын авлига, хулгай олон улсын хэмжээнд зарлагдлаа шүү дээ! Саарал жагсаалт үүний тод жишээ

мөн үү?-Ер нь энэ зах хязгааргүй

зээл тусламжийн гуйлгын визийг олон нийт нь мэдэж зөвшөөрдөг, зээл тусламж авах хууль журам мөрддөг болбол яасан юм. Саарал жагсаалтад орууллаа гэж банк санхүүгийн дарга нараа огцруулах биш, төрийн хулгайч нарыг олон жил өөгшүүлсээр ирсэн ХЗДХ-н сайд Ц.Нямдоржийг огцруулаач! Үйлдэл ба эс үйлдэлд дадсан хуурамч багтай сайд дарга нар цаагуураа амь нэгтэй, түрийвч нэгтэй шүү дээ. Парисын шийдвэр иргэдийг дахин их өрөнд унагаах замыг хаасан хэрэгтэй зүйл гэж хүмүүс харж байгаа байлгүй дээ. Гэхдээ энэ сэдэв минийх биш, ярих ёстой улс нь ярихгүй боло-хоор л тэсэлгүй ярьчихлаа. Миний сэдэв рүү одоо орвол яасан юм?

-Энэ талаар тэр тусмаа шашны ту-хай ярих гэ хээр “соёл урлаг бол чихний ээмэгэр-хүү юм уу” гэж анхны Ерөн хий-лөгч маань хэлж байж шүүмж-лүүл сэн шиг л юм болох байх даа?

-Соёлыг хүн төрөлхтний болон үндэсний өргөн утга агуулгаар нь авч үзэх, хууль эрх зүйг нь амьдрал цаг үеийн шаардлагад нийцдэг болгоход м э р г э ж л и й н төдийгүй, бусад орчны мэдлэг хэрэгтэй. Ерөнхийлөгчийн эрх үүргийн хүрээнд тус салбарт май гэж өгөх мөнгө хөрөнгө байхгүй. Засгийн газар, яам руу үүрэг чиглэл болгоод ч соёлд зарцуулдаг хэд нь чамлахаар, төсвийн үлдэгдэл шахуу юм байдаг. 2020 онд хэдэн музей, театрын барилгад өгч байгаа 3-4 тэрбумыг эс тооцвол дорвитой хөрөнгө оруулалт байхгүй. Соёл гэж юу болохыг илүү өргөн энтэй авч үзэх төрийн бодлого дутагдаж байна.

Театрын улаан хөшгийг

шинэчлэхэд, орон нутагт түгжээтэй голдуу байдаг болсон сумын нэг соёлын төв, спортын ордонг барьж байгуулахад ч бус, монгол хүний өдөр тутмын аж амьдралын хэв маяг, хэдэн зуу мянган жилээр бүрэлдэн буй болсон соёлыг хэвээр хадгалахад, хөгжүүлэхэд чиглүүлэх нь зүйтэй. Төсвийн хөрөнгө соёлын нэрээр тарамдаж байна. Хархоринд буддын шашны нэг бага дунд сургууль барьсан нь одоо арав гаруйхан хүүхэдтэй, тэр тооны багштай, бөөн зардал үрэгдэлтэй байж байх. Энэ сургуулийг Мэргэжлийн сур-галт үйлдвэрлэлийн болгож, нүүдэлчин соёл иргэншлийн

боловсрол олгож яагаад болдоггүй юм? Хотыг чиглэсэн энэ их нүүдэл бол малдаа гологдоод ирж байгаа нүүдэл шүү дээ, овоохон хэлчихвэл. Араг савар, тэрэг чарга, чөдөр ногт, дээвэр цаваг, сүү цагаа, айраг хөхүүрээ хэн хийж, яаж уламж-луулах юм? Зах зээлээрээ болно гээд хаячихаж болохгүй. Соёлд хамаагүй юм гэж үгүй. Ярих өгүүлэх , бичих туурвих, идэж уух, өмсөж зүүх, анагаах сувилах, байгаль орчинтой харилцах гээд, амьсгал авах агшнаас амьсгаа х у р а а х х о р о м хүртэлх өч төчнөөн соёлын сүлжээсэнд

бид амьдарч байгаа ч үнэ цэнийг нь тэр бүр мэддэггүй. Энэ соёл бол монгол хүн Монголоороо оршин тогтнох эх суурь соёл, соёлын дархлаа мөн. Үндэсний энэ дархлаагаа авч үлдэхэд онцгой анхаарах ёстой. Эс тэгвээс харийн соёл монголчуудыг нэрвэж, монгол соёл уламжлал, зан заншлаа устгаж мартагнаснаас хүн амын өвчлөл хүртэл ихэссэнийг тоо баримт хэлэл гүй гээр харж болох шүү дээ.

Үргэлжлэл дараагийн дугаарт.

үйлдвэрлэхгүй баяжицгаах санаатай, бүгдээрээ. И-Март сүлжээ дэлгүүр барьж, хуванцар сав, кимчи зараад ард түмний хамаг мөнгийг гадагш нь гаргахаас өөрийг сэтгэж чадахгүй байгаа юм уу? Ийм улсаас болж үндэсний худалдааны салбар хумигдаж, хоногийн хоолоо олдог жижиг дэлгүүрүүд бүгд дампуурах нь тодорхой. Оффшорын мөнгөө гадаадад тансаг хаус, усан онгоц худалдаж авахад биш, яагаад эх орондоо ганц ч гэсэн үйлдвэр барихад зориулж болохгүй байгаа юм, энэ олон баячууд? Улаанбаатар хот, улс орон даяараа малын сэг зэм, ахуйн хог хаягдал, уул уурхайн хорт ялгадсаар дүүрч, цэвэр байгаль, ус ундаргагүй боллоо. Дахин ялгаж, боловсруулах

ТЕАТРЫН УЛААН ХӨШГИЙГ ШИНЭЧЛЭХЭД, ОРОН НУТАГТ ТҮГЖЭЭТЭЙ ГОЛДУУ БАЙДАГ БОЛСОН СУМЫН НЭГ СОЁЛЫН ТӨВ, СПОРТЫН ОРДОНГ БАРЬЖ БАЙГУУЛАХАД Ч БУС, МОНГОЛ ХҮНИЙ ӨДӨР ТУТМЫН АЖ АМЬДРАЛЫН ХЭВ МАЯГ, ХЭДЭН ЗУУ МЯНГАН ЖИЛЭЭР БҮРЭЛДЭН БУЙ БОЛСОН СОЁЛЫГ ХЭВЭЭР ХАДГАЛАХАД, ХӨГЖҮҮЛЭХЭД ЧИГЛҮҮЛЭХ НЬ ЗҮЙТЭЙ. ТӨСВИЙН ХӨРӨНГӨ СОЁЛЫН НЭРЭЭР ТАРАМДАЖ БАЙНА. ХАРХОРИНД БУДДЫН ШАШНЫ НЭГ БАГА ДУНД СУРГУУЛЬ БАРЬСАН НЬ ОДОО АРАВ ГАРУЙХАН ХҮҮХЭДТЭЙ, ТЭР ТООНЫ БАГШТАЙ, БӨӨН ЗАРДАЛ ҮРЭГДЭЛТЭЙ БАЙЖ БАЙХ.

Ганц байгууллагын хулгайг цэгцэлж чадахгүй бол төр засаг маань улс орон дахь шударга ёсны төлөө тэмцэж чадах уу? Төмөр замын асуудлаар ноцтой баримтууд үнэхээр бий. Мөнгөөр аргалж, хулгайгаа хуульчилсан хүн эрт орой нэгэн цагт нүглээ үүрч л таарна.


| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ16 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) СУРТАЛЧИЛГАА

● Эрхэм та үнэт цагаа хэмнэж нислэгийн тийзээ онлайнаар буюу www.miat.com эсвэл MIAT Application-ээр худалдан авч нислэгийн тийз болон онгоцны моделийн эзэн болоорой.

● Энэхүү сугалаат аяны шалгаруулалтыг МИАТ компанийн албан ёсны facebook хуудсаар шууд дамжуулах бөгөөд гурван удаа явагдана. Шалгаруулалт тус бүр шагналтай.

МИАТ ТӨХК-ИЙН СУГАЛААТ АЯН ҮРГЭЛЖИЛЖ БАЙНА

СУГАЛААНД ХАМРАГДАХ ХУГАЦАА2019 оны 12-р сараас 2020 оны 2-р сарыг дуустал зөвхөн онлайнаар буюу www.miat.com эсвэл MIAT application ашиглан худалдан авалт хийсэн тохиолдолд та сугалаанд оролцох эрхтэй болно.

Та бүхэн дэлгэрэнгүй мэдээллийг МИАТ-ын лавлах11 333 999 дугаараас авна уу.

Шинэ оноо аз хийморьтой угтахыг хүсье....

ҮНДЭСНИЙ АГААРЫН ТЭЭВЭРЛЭГЧ МИАТ ТӨХК

1-Р ШАЛГАРУУЛАЛТ: 2020 ОНЫ 1-Р САРЫН 3(Шагнал: 1ш нислэгийн тийз, 2ш онгоцны модель)



ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ГОО САЙХАН 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) 17

Биеийн жин: 50кг Биеийн өндөр: 168см Биеийн харьцаа: 88:59:89 Биеийн хамгийн дуртай

хэсэг: Бэлхүүс, мөр Орд: Үхэр

Төрсөн он, сар, өдөр: Нууц Үсний өнгө: Хар Нүдний өнгө: Бор Төгссөн сургууль:

МУИС Ажил: Hermosa beauty

гоо сайхны компанийн үүсгэн байгуулагч, фото модел Мэргэжил:

Бизнесийн эрх зүйч Идэх дуртай хоол:

Далайн гаралтай хоол Дуртай сүрчиг:

Сүрчиг хэрэглэдэггүй Дуртай өнгө:

Цагаан, цэнхэр Хобби: Спортоор

хичээллэх, эрүүл зөв хооллолтын талаар судлах

Зорилго: Хүний эрүүл мэнд, гоо сайханд тустай бизнес өргөжүүлэх Баримталдаг зарчим:

Цаг барих, тэвчээртэй байх Багын хоч: Буржаак Үзэх дуртай кино:

Аймшгийн кино Хэлэх дуртай үг:

Ирээдүйдээ тэмүүл. Учир нь өнгөрсөн цаг хугацаа өөрийг тань бүрэн тодорхойлохгүй. Өөрийнхөө үнэ цэнийг бусдад ямагт ойлгуулж бай Өглөөг хэрхэн эхлүүлдэг

вэ: Дуртай дуугаа сонсож, дасгал хийдэг Instagram:

Hermosa_beauty_1111

М.АРИУНЗАЯА:ӨӨРИЙН ҮНЭ ЦЭНИЙГ БУСДАД ЯМАГТ ОЙЛГУУЛЖ БАЙ

О.Даваасүрэн, ЗГМ сонин

Буржгар үс, тормогор нүдээрээ бусдын харцыг булаасан, даруухан төрхтэй ялдам бүсгүй М.Ариунзаяаг “Гоо сайхан” буландаа онцолж байна. Бүсгүй хүний гоо шинжийг цогцлоогч тэрбээр Hermosa beauty гоо сайхны компанийн үүсгэн байгуулагч бөгөөд гадаад, дотоо-дын олон брэндийн нүүр царай болсон турш лагатай модел юм.

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ18 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) АВТО

Катарын Хөрөнгө оруулалт удир-дах газар (QIA - Qatar Investment Authority), ХБНГУ-ын Volkswagen AG концернтэй бай-гуулсан хэлэл цээ -рээр хэ рэг жүү лэх төсөлд Volkswagen Group-ийн харьяа Volkswagen Commercial Vehicles, Scania, MOIA старт-ап, Audi AG-ын харьяа Autonomous Intelligent Driving (AID) компаниуд орол-цохоор боллоо.

Хэлэлцээрийн дагуу Volkswagen групп Катарын нийс лэл Доха хотын тээв-рийн сүлжээнд ро ботжсон шу га мын такси үйл чилгээ нэгтгэхэд шаард лагатай дижитал плат форм, дэд бү тэц

Калифорнийн Купертинод төвтэй Plus.ai старт-апын автомат жолоодлогот ачаа-ны машин АНУ-ын замаар ачаа тээвэрлэх ажилд 4.5 мянган километр зай туулсан нь компанийн түүхэнд шинэ дээд амжилт боллоо. Ачааны машин хүн амын нягтрал ихтэй газраар өдөртөө гур-ван удаа дайрч өнгөрдөг

Volkswagen цахилгаан машиндаа оруулах дуу авиаг сонирхуулав

О. Мишээл, ЗГМ сонин

Дотоод шаталтын хөдөлгүүрт автомашинтай харьцуулахад дан цахилгаан хөдөлгүүрт автомашин чимээ багатай тул явган зорчигчдын аюулгүй байдлын үүднээс хөдөлгүүрийн хиймэл дуу нэмэх, хурд багатай удаан явах, ухрах, эргэх үедээ тусгай дуут дохио өгөх системээр тоноглодог.

Европын Холбооны улсуудад энэ оны долдугаар сараас хүчин төгөлдөр үйлчилж эхэлсэн хуу-

лийн зохицуулалтаар цахилгаан автомашин 20 км/цагаас үл хэтрэх хурдтай зорчих нөхцөлд явган зорчигч болон хөдөлгөөнд оролцогч бусад тээврийн хэрэгсэлд анхааруулах үүднээс 56 дБА (акустик децибель) хиймэл авиа гаргаж байх ёстой.

Уг зохицуулалтад нийцүүлэн Volkswagen (VW) компани ирэх оноос худалдаанд гаргах ID3 цахилгаан хөдөлгүүрт машинаасаа гарах ёстой дуу авианы аудио файлыг нийтэд нээлттэй болголоо. Хөгжмийн зохиолч Лесли Ман доки бичсэн, Star Wars киноны оддын хөлгөөс

гардаг тай төстэй дуу авиа нь VW компанийн цахилгаан хөдөлгүүрт машины салшгүй бүрдэл юм.

VW AVAS буюу тээврийн хэрэгслийн анхааруулах акустик систем нь цахилгаан машин 31 километр хүртэл хурдтай зорчих, ухрах үед хиймэл дуу гаргах үүрэгтэй. Машины хурд, хаазны дөрөөн дээр гишгэх хүчдэлээс шалтгаалан өөрчлөгдөж байх уг хиймэл дуу

нь бүхээгийн гадна төдийгүй дотор талд ч сонсогдох болно.

“Гаргах дуу авиа нь цахилгаан машины индивидуал онцлогийг илэрхийлдэг. Ийм дуу авиа итгэл төгс, чихэнд таатай байх ёстой. Дээр нь өвөрмөц сонин байдлаараа хүмүүсийг гайхшируулсан, футурист байж ч болно” хэмээн VW-ы Удирдах зөвлөлийн техник хөгжүүлэлт эрхэлсэн захирал Фрэнк Вэлш (Frank Welsch) тайлбарлав. █

Honda Motor ирэх жил дан цахилгаан хөдөлгүүрт загвар гаргана

Дохад жолоочгүй цахилгаан машин зорчигч тээвэрлэнэ

Автомат жолоодлоготой ачааны машин

АНУ-д 4500 км зам тууллаа

STAR WARS КИНОНЫ ОДДЫН ХӨЛГӨӨС ГАРДАГ-ТАЙ ТӨСТЭЙ ДУУ АВИА НЬ VW КОМПАНИЙН ЦАХИЛГААН ХӨДӨЛГҮҮРТ МАШИНЫ САЛШГҮЙ БҮРДЭЛ ЮМ.

Honda Motor компани жолооч нь жолооны хүрднээс барьж ур дах замаа анхаарахгүй байж бо лох автомат жолоодлоготой ав то машины анхны загвараа ирэх зун нийтэд сонирхуулах гэж байгааг Nikkea Asian Review мэдээлэв.

Япон үйлдвэрлэгч хагас авто-

мат жолоодлогын технологийг люкс зэрэг лэлийн Legend заг вартаа нэвтрүүлэх юм. Автомат жолоодлоготой Legend-ийг 10 сая иен буюу 91 мянган ам.дол лараар бор-луулахаар төлөвлөсөн нь ер-дийн стандарт хувил бартай харьцуулахад 40 хувиар

үнэтэй. Автомат жолоодлогын гурав-

дагч түвшинд (Level-3) хамаарах Legend загвар замын хөдөлгөөнд оролцох ихэнх хугацаанд хүний оролцоогүй бие даан зорчиж, шаардлагатай цөөн тохиолдолд жолооны хүрдийг гартаа авахыг жолоочид сануулна. █

байгуулж өгнө. MOIA, AID компани жо лооч гүй такси ү й л ч и л г э э н и й прог рамм хан гамж хөг жүүлэх аж лыг хариуцах юм.

Автомат жо-лоод логотой так -си парк 35 ширхэг

Volkswagen ID. BUZZ шуга-мын машины зэрэгцээ олон хүнтэй групп зорчигч тээ-вэрлэхэд зориулсан автомат жолоодлогот Scania автобус ашиглана. Шугамын фургон, автобусны хаалттай туршилт ирэх жилээс эхэлж, 2021 оноос туршилтын жур маар зорчигч тээвэрлэн, 2022 он гэхэд автомат шугамын тээврийн үйлчилгээ хэрэглээнд бүрэн нэвтрэх юм. █

байв. Уг туршилт нь авто тээв-

рийн түүхэнд автомат жо-лоод логотой машин анх удаа жинхэнэ ачаа эргэлтийн рейс хийсэн хэрэг хэмээн тус старт-ап тайлбарлав. Ачааны машин Калифорни муж улсын Тулара хотоос Пенсилвани муж улсын Квокертаунд 18.1 тонн цөцгийн тос хүргэжээ. █

Шугамын фургон, автобусны туршилт ирэх жил эхэлж, 2022 он гэхэд хэрэглээнд нэвтэрнэ.

Тод өнгийн даашинз өмссөн бол уруулаа

бүдэг будаарай

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ЗГМ: ЗӨВЛӨЖ БАЙНА 19 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

О.Даваасүрэн, ЗГМ сонин

СҮҮЛИЙН ҮЕД ЭМЭГТЭЙЧҮҮД ҮСЭЭ ТОМ ДОЛГИОН ГАРГАЖ ОРООХ ХАНДЛАГАТАЙ БОЛСОН. ЭНЭ ТӨРЛИЙН ҮСЭНД ЯМАР Ч НҮҮР БУДАЛТ ЗОХИДОГ ОНЦЛОГТОЙ. ХАРИН ҮСЭЭ АРЗГАР, ШИГҮҮ ОРООСОН БОЛ НҮДЭЭ ТОД БУДАЖ, КОНТУР ТАВИХ НЬ ТОХИРОМЖТОЙ БОЛ ҮСЭЭ ШУУСАН ОХИД УРУУЛАА ТОД ӨНГӨӨР БУДАХ НЬ ЗӨВ.

Шинэ жилийн б а я р ы н үдэшлэгтээ үзэсгэлэнт т ө р х и й г

цогцлоох нь бүсгүй хүн бүрийн хүсэл. Тиймээс үдэшлэгийн нүүр будалтыг хэрхэн хийх талаар Lunica beauty bar-н make up artist Г.Ариунтуяатай ярилцлаа.

ягаан, цагаан гэх мэт хөнгөн өнгийн хувцас өмсөх гэж буй бол нүд, уруул аль аль нь тод байвал зохимжтой харагдана. Мөн гэрэл сүүдрээ нүүрнийхээ онцлогт тохируулж тавиарай. Олон нийтийн сүлжээгээр дамжуулж үзсэн бичлэг, зургийг хараад гэрэл, сүүдэр тавих тохиолдол олон. Хүн бүрийн нүүрний хэлбэр харилцан адилгүй учраас бусдад зохиж буй будалт танд зохихгүй байх нь элбэг. Шинэ жилийн будалтын хамгийн чухал хэрэгсэл бол гялалзуулагч, хацар өнгөлөгч, сормуус юм.

Зарим хүн хацар өнгөлөгч тавьж сураагүй байдаг. Тиймээс “надад зохихгүй” гэж хандах нь бий. Энэ нь өрөөсгөл ойлголт. Хацар өнгөлөгч будалтад амь оруулж, эрүүл, гэгээлэг, залуу харагдуулдаг. Хэрэв хацар тань хэт ягаан харагдаад байвал араас нь хуурай пудр нимгэн түрхээрэй.

-Нүүр будалтад нөлөөлдөг чухал хүчин зүйлийн нэг бол үс засалт. Ямар үсэнд ямар төрлийн будалт илүү тохиромжтой байдаг вэ?

-Сүүлийн үед эмэгтэйчүүд

үсээ том долгион гаргаж ороох хандлагатай болсон. Энэ төрлийн үсэнд ямар ч нүүр будалт зохидог онцлогтой. Харин үсээ арзгар, шигүү ороосон бол нүдээ тод будаж, контур тавих нь тохиромжтой бол халимаг үстэй болон үсээ шуусан охид уруулаа тод өнгөөр будах нь зөв. Гэхдээ будалт болон үс засалт хийхдээ нүүрнийхээ онцлогт тохируулан янзлах нь чухал. Тухайлбал, нүүрний талбай томтой бол үсээ шуухгүй, толгойнтой ороох эсвэл шулуун индүүдэх нь зохимжтой харагддаг.

Нас тогтсон хүмүүс нүдний зовхи хэсэгтээ саа бага хэрэглэх хэрэгтэй

Г.Ариунтуяа:

-Хувцас загварын трэнд жил бүр өөрчлөгддөг шиг нүүр будалтын чиг хандлага ч хувьсдаг бололтой. Нэг үе тод, хурц будалт мода болж, охид ягаан, цэнхэр өнгөөр нүдээ буддаг байсан бол сүүлийн үед бор өнгөөр гангардаг болсон нь анзаарагдаж байна?

-Жил ирэх тусам бүсгүйчүүд будаагүй мэт будалт хийх сонирхолтой болж байна. Энэ жилийн хувьд гялалзуулагчтай, натурал будалт трэнд болж байна. Гэхдээ нүүр будалтын чиг хандлагад улирал, хувцаслалт, үс засалт болон баярууд чухал нөлөө үзүүлдэг. Тухайлбал, зун өнгөлөг будалт трэнд болдог бол өвөл контуртай будалт хийх нь түгээмэл. Харин хавар, намрын улиралд бор өнгө зохимжтой харагддаг. Мөн хүмүүс баяраар нүүрээ хэрхэн будаж буй нь тухайн үеийн нүүр будалтын чиг хандлагыг тодорхойлох тохиолдол бий.

-Нүүр будалтад насны онцлог ач холбогдолтой юу?

-Нас, нүүрний хэлбэр, арьсны онцлог зэрэгт тохирсон будалт хийх нь чухал. Тухайлбал, нас тогтсон хүмүүс нүдний зовхи хэсэгтээ саа бага хэрэглэх хэрэгтэй. Мөн нүдийг өргөж, залуу харагдуулах зорилгоор нүдний арын хэсэгт хар өнгийн тенийг уусгаж будах нь тохиромжтой. Харин залуу охид хүнд өнгөнөөс татгалзаж, саа ашиглах нь зохимжтой.

-Шинэ жилийн үдэшлэгтээ үзэсгэлэнтэй харагдах нь бүсгүй хүн бүрийн хүсэл байх. Тиймээс өөрт тохирсон, гоёмсог нүүр будалтыг хэрхэн хийх талаар зөвлөгөө өгнө үү?

-Юун түрүүнд үдэшлэгт өмсөх хувцастайгаа нүүр будалтаа уялдуулж, зохицуулах нь хамгийн зөв сонголт. Тухайлбал, улаан, хар өнгийн даашинз өмсөх бол уруул, нүднийхээ аль нэгийг бүдэг будах нь тохиромжтой. Учир нь хүнд өнгийн хувцас өмсөөд, хүнд будалт хийчихвэл хэтэрхий хиймэл, хурц харагдана. Харин

-Гоёлын будалтын салшгүй нэг хэсэг нь дэрвэгэр сормуус байх. Гэхдээ өөрт зохихгүй сормуус хэрэглэх нь нүдний хэлбэрийг өөрчилж, зохимжгүй харагддаг?

-Сормуус бол гоёлын будалтын үндсэн элемэнт бөгөөд нүдний зовхийг өргөдөг онцлогтой. Тиймээс эмэгтэйчүүд баярын үеэр сормуус суулгах нь элбэг. Гэхдээ салон болон артистаа сайн судлаагүйгээс болж сормуус хэт доошилсон, өөрийн сормууснаас салангид болсон байдаг. Энэ нь будалт болон нүдний хэлбэрийг онцгүй харагдуулдаг. Харин наадаг сормуус хэрэглэх гэж байгаа бол нүднийхээ онцлогт тохирсныг сонгох нь чухал. Том давхраатай, зовхи нь гадагш түрсэн нүдтэй бол шингэн үстэй сормуус зүгээр.Харин давхраагүй нүдтэй бол ар хэсэг нь өтгөн бол зохимжтой. Дундын давхраатай, нимгэн зовхитой хүнд ямар ч төрлийн сормуус зохидог бол урт нүдтэй эмэгтэйд бүтэн дэрвэгэр, нүд нь бөөрөнхий хэлбэртэй бол арагш дэрвэгэр сормуус зохимжтой.

-Бүсгүйчүүдийн хувьд нүднийхээ онцлогт тохирсон будалт хийх амаргүй байдаг. Тиймээс нүднийхээ онцлогт тохирсон будалтыг хэрхэн хийх талаар зөвлөнө үү?

-Давхраагүй болон дундын давхраатай хүнд ямар ч будалт зохимжтой харагддаг. Харин зузаан зовхитой, давхраатай нүдэнд урд хэсэгтээ саатай тень тавиад, урт, тод контур тавих нь нүдийг урт харагдуулдаг онцлогтой. Жижиг нүдтэй охид сормуусны дотор хэсэгтээ цагаан тень түрхээд, давхраатай мэт будалт хийх нь гоё харагдана. Харин зовхины арьс суларсан бол нүдний арын хэсэгт хар өнгийн тень тавих нь зөв. █

Foreign debt of Mongolia mounts 7.3 percent yoy

GoM will pay 10% of the state budget to interest payments of debt in 2020

Image by Batsaikhan.S

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ20 2019.12.17, TUESDAY~№218 (1270)

In the first nine months of 2019, the gross external debt of Mongolia reached USD 29.9 billion, increased by USD 2 billion or 7.3 percent from the previous year, National Statistics Office (NSO) reported. The Government of Mongolia is scheduled to pay MNT 959.8 billion for loan interest in 2020. In other words, the country will have to spend more than 10 percent of the state budget revenue to an interest payment of the external debt.

During the same period, general government debt reached MNT 22.7 trillion, increased by MNT 1.3 trillion or 5.9 percent year-over-year. In general government debt, foreign debt was MNT 19.3 trillion or 85.1 percent, domestic debt was MNT 1.4 trillion or 6.2 percent, government debt guarantee was MNT 1.1 trillion or 4.7 percent and concessions was MNT 0.9 billion or 4 percent.

In total external debt, direct investment (intercompany lending)

Aminaa.U, ZGM Daily was USD 9.8 billion or 32.9 percent, other sectors external debt was USD 8.6 billion or 28.6 percent, general government external debt was USD 7.4 billion or 24.6 percent, deposit taking corporations

According to the World Bank report, Mongolia’s GDP reached USD 13 billion in 2018, showing that the foreign debt has doubled its GDP.

As experts warn, high-yield foreign debt is expected to be a major challenge for the Government and the Bank of Mongolia (BoM) in 2020-2024. Specifically, the Government and the private sector will pay a total debt of USD 14.4 billion in the next four years. █

ZGM: HIGHLIGHTS POLITICS

A meeting of the heads of Mongolian diplomatic missions abroad is taking place on December 12-19. The participants of the meeting got acquainted with railroad construction works in Zuunbayan and called on the President and Prime Minister of Mongolia.

ECONOMYMandal Daatgal JSC, which has suspended its trading due to the split of its shares, resumes trading of stock yesterday after the completion of the split.

Top 20 index goes up 0.28 percent, to 19,104.8 points. MSE A index decreases 0.59 percent, to 9,121.68 points. MSE B index declines 0.04 percent, to 7,754.42 points. Market cap stands at MNT 2,59 trillion.

SOCIETYAn official in charge of road and transport projects at the Ulaanbaatar City Government meets with James Anderson, World Bank’s Country Representative for Mongolia. The sides discussed and exchanged views on numerous issues concerning roads in Ulaanbaatar, especially the Mapillary street-level imagery platform introduced in the capital city last year.

Mongolian delegates led by Minister of Education, Culture, Science and Sports Baatarbileg Yondonperenlei visited Harvard University and held a meeting with the university representatives, including University Marshal Dr. Margot N. Gill, Administrative Dean for International Affairs in the Faculty of Arts and Sciences at Harvard University.

Top 20 index(by units)

19,104.810k

15k

20k

25k

30k

ACCORDING TO THE WORLD BANK REPORT, MONGOLIA’S GDP REACHED USD 13 BILLION IN 2018, SHOWING THAT THE FOREIGN DEBT HAS DOUBLED ITS GDP. THE GOVERNMENT AND THE PRIVATE SECTOR WILL PAY A TOTAL DEBT OF

external debt (central bank is not included) was USD 2.2 billion or 7.4 percent and central bank external debt was USD 1.9 billion or 6.5 percent.

Mongolia’s external debt totaled USD 29.7 billion in the second quarter of 2019, increasing 9.5 times over the same period in 2010. It is a dramatic rise nearly in a decade. GoM paid MNT 702 billion to the debt over the reporting period.

Gross external debt of Mongolia (USD million, as of first nine months)

Source: NSO

24,649.1

2016 2017 2018 2019

26,216.3 27,901.6 29,933.8

ZGM DAILY 21 21Road tax not be increased in Ulaanbaatar

The Citizens’ Representative Council of Ulaanbaatar held its meeting yesterday and took back its decision to increase road tax with 79.17 percent of the members’ vote.

TRQ’s stock hits five-months highest

Turquoise Hill Resources Ltd. (TRQ), listed on Toronto Stock Exchange, closed last week at CAD 1.0.

SOCIETY POLITICS

MARKETS

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ZGM DAILY 21 2019.12.17, TUESDAY~№218 (1270)

Road tax not be increased in Ulaanbaatar

Parliament enacts Broadcasting Law

TRQ’s stock hits five-months highest

STOCK MARKET

Ard Credit NBFI JSC(one month to date)

Gobi JSC(one month to date)

LendMN NBFI JSC(one month to date)

80787674

80787674

80787674

XI/13 XI/13 XI/13XI/22 XI/22 XI/22XII XII XIIXII/13 XII/13XII/13Dec 13 ^75.59 Dec 13 ^256.34 Dec 13 ^44.41

Company name: “MIK Holding” JSCAddress:HQ Building of the TDB, 13th Floor, Peace Avenue 19, 1st Khoroo, Sukhbaatar District,

Ulaanbaatar City 14210, Mongolia. Phone: 976-11-328267.Date, time and venue of Shareholders’ Meeting: January 17th, 2020, at 11:00 AM at the Paris-Beijing Hall, level 1, “Shangri La” Hotel,

Olympic Street-19, Sukhbaatar district-1, Ulaanbaatar City, Mongolia.Shareholder eligibility cut-off date to attend the shareholders meeting:November 22nd, 2019Shareholders’ Meeting agenda:1. Making amendments to the company charter.The procedure, location and working hours to familiarize shareholders with the

resolution drafts and supporting documents:• Shareholders may familiarize themselves with the meeting materials between November

8th, 2019 and January 13th, 2020, at the Company’s office upon notifying the head of the meeting organizer (G.Saruul) or through their servicing securities company.

• The meeting organizers work between 09:00-13:00 and 14:00-18:00 from Monday to Friday.Information of the members of the meeting organizers: Head: G.Saruul, Mrs., Secretary of the Board of Directors of “MIK Holding” JSC Email: [email protected] Phone: 976-11-328267, ext#828

Member: Kh.Maralmaa, Ms., Lawyer of the Board secretariat Email: [email protected] Phone: 976-11-328267 ext#825

NOTICE OF SHAREHOLDERS IRREGULAR MEETING OF “MIK HOLDING JSC”

The Citizens’ Representative Council of Ulaanbaatar held its meeting yesterday and took back its decision to increase road tax with 79.17 percent of the members’ vote. On December 2, it convened and decided to raise the annual road tax in Ulaanbaatar city by five times.

According to the new regulation which was about to start on January 1, 2020, owners of vehicles in Ulaanbaatar city were required to pay road tax from MNT 100,000 to MNT 250,000 depending on the type of vehicle each year, which

approximately equals to MNT 8,300 a month.

The road tax payment collected a total of about MNT 11.4 billion in 2016, MNT 11 billion in 2017, MNT 12,5 billion in 2018 and MNT 12,7 billion in 2019 to the Ulaanbaatar city budget. According to the ulaanbaatar.mn, around 30-40 percent of the total budget of the capital city spent on repairs and maintenance of auto roads. However, this is not sufficient to cover all the roads in Ulaanbaatar, with more than 500,000 daily average vehicle flow. █

At the Plenary Session of the Parliament, MPs convened the final draft on Broadcasting Law and approved it with 84.1 percent of vote.

In addition to the cost of road maintenance, the collected fees spent on other pressing transportation issues of Ulaanbaatar city, namely increasing the number of school buses, road widening. █

Turquoise Hill Resources Ltd. (TRQ), listed on Toronto Stock Exchange, closed last week at CAD 1.0.

Starting from February 2, 2019, the stock of the company has been dropping steadily from

CAD 2.79 to CAD 0.530 and has stabilized between 0.530 to 0.630 in the last three months. It reached CAD 1.0, the highest rate for the last five months.

Rio Tinto unanimously accepted the Parliament Resolution on

the Oyu Tolgoi agreement last week. International financial analysts and investors are looking positively at events such as completion of Shaft 2 of the world-class OT underground project. █

Image by Batsaikhan.S

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ22 СУРТАЛЧИЛГАА2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ | ӨДРИЙН ХЭМНЭЛ 23 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270)

ЗГМ: ҮГИЙН СҮЛЖЭЭ

ЭНЭ ӨДРИЙН ЗУРХАЙ ДОРНЫН ЗУРХАЙ

ЗГМ: СҮДОКҮ

8

9

79

1

3582

9

3

5

1

4

28

7

37

6

1

5

38

481735269

712358694

567921438

658294713

293846571

934617825

176483952

349562187

825179346

Өмнөх дугаарын хариу

Матрын ордынхон худалдаа наймаанд эрсдэл гаргах магадлалтай

Наран ургах, шингэх: 08:35-17:01 Үс засуулбал: Өвчин ирнэБарилдлага: АрвидахШүтэн барилдлага: СэрэхүйСуудал: Ус

Аргын тооллын арванхоёрдугаар сарын 17, Ангараг гараг. Билгийн тооллын 21, Их морь одтой, шар хулгана өдөр. Өдрийн наран 08:35 цагт мандан, 17:01 цагт жаргана. Тухайн өдөр луу жилтнээ аливаа үйл хийхэд эерэг сайн ба бич, тахиа жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр худалдаа арилжаа хийх, бизнес эхлэх, хүү сангийн эх хатгах, эд агуурс авах, зээл авах, арвижуулах, дэлгэрүүлэх үйлийг эхлэх, угаал үйлдэх, хүүхэд үрчлэн авах, улааны үйл, хур оруулах, дарханы үйлд сайн. Төлөг тавих, морь уралдуулахад муу. Өдрийн сайн цаг нь хулгана, үхэр, туулай, морь, бич, тахиа болой. Хол газар яваар одогсод зүүн зүгт мөрөө гаргавал зохистой. Үс шинээр үргээлгэх буюу засуулахад тохиромжгүй.

Хүүхэд үрчлэн авахад сайн

БОСООГООР:

3. Цахилгаан цэнэг агуулж буй нэг эсвэл олон атомт бөөм

4. Мал амьтны дал, бугалга, богтос хавиргануудын хамт

6. 3-5 настай хүүхдийн үс7. Сүрэл түрүүт амуу тариа

2. Уулсын хүндэтгэлийн нэр

8. Чингис хааны одонт дуурийн дуучин, МУГЖ

12. Улсын арслан М.Мөнгөн зохиолыг нь бичсэн эмэгтэй бөхийн тухай кино

17. Америкийн эрос од

1. Ургамлаас гарган авдаг унд

5. Чингис хааны ач хүү. Европод алдаршсан хаан

13. Том, сүрхий, мундаг16. Хол

9. Австралийн ан амьтдад байдаг нэгэн содон зүйл

10. Мал нядалгааны газар11. Шимийн архийг дахин

нэрж гаргасан архи14. Мал амьтны шилбэний

арьс15. Японы мөнгөний нэгж

ХӨНДЛӨНГӨӨР: ТАШУУГААР:

Өмнөх дугаарын хариу 12.16

Хонь /III.21-IV.19/ Мэлхий /VI.22-VII.22/ Жинлүүр /IX.23-X.22/ Матар /XII.22-I.19/

Үхэр /IV.20-V.20/ Арслан /VII.23-VIII.22/ Хилэнц /X.23-XI.22/ Хумх /I.20-II.18/

Хамтатгах /V.21-VI.21/ Охин /VIII.23-IX.22/ Нум /XI.22-XII.21/ Загас /II.19-III.20/

Өнөөдөр танд ядарсан, будилсан юм шиг мэдрэмж төрнө. Шийдвэр гаргахаасаа өмнө сайн бодох цаг өөртөө гарга. Одоо та юмсыг нэг бүрчлэн нарийн бодох хэрэгтэй. Та ямар нэгэн зүйлийг мартаж болохоор байгаа тул санахын тулд жагсаалт ашиглах хэрэгтэй. Таамаглаагүй учрал танд сэтгэл хангалуун байдлыг авчирч болох юм.

Өнөөдөр бүтээлч хүмүүсийн хувьд сайн өдөр. Хэрэв та авъяастай бол уран сэтгэмж, зориг золбоогоор давуу талаа ил гарга. Үйл хэргийг тогтсон хэв журмаас гажууд эсэх болон орчлонгийн мөн чанартай нийцсэн эсэхээр нь ялга. Янз бүрийн зугаа цэнгэл анхаарал муутай зарим хүнийг бодит байдлаас холбоо тасрахад хүргэнэ.

Бага зэргийн ундууцал төрөх ч харьцангуй тайван өдөр. Хувийн амьдралаа цэгцлэх цаг зав гарга. Мөнгө, санхүү болон бичиг цаастай холбоотой бүхий л асуудлаа шийд. Гэрийн дотоод тавилгаа өөрчлөн байрлуулах нь сэтгэл санааг эмчлэх ач тустай. Өнөөдөр хэд хэдэн ашигтай арилжаа наймаа хийж магадгүй.

Алдаа эндэгдэл авчрах яаруу сандруу үйлдэл учирч болзошгүй байна. Таны эрүүл мэндийн асуудал сайжирна. Ажилладаг салбартаа өөрийн онцгой чадвараа хүлээн зөвшөөрүүлэх болно. Жилийн эцсээрх таны байр суурь өөрийгөө хүндлэх, бахархах урам зориг өгөх бололтой. Амжилттай ажлаа үргэлжлүүлэн хий.

Зорилгодоо хүрэх, төслөө дуусгахад төгс өдөр. Завгүй байх нь олон зүйлд хүргэж чадна. Гэхдээ та таагүй зүйлд оролцоод байвал хуримтлагдсан их ажил ундарч магадгүй. Шаргуу байдал болон үнэнч шударга байдлын төлөөх нэр хүнд хүндлэгдэнэ. Гэхдээ та санаа нийлэхгүй хүмүүстэй харилцах бололтой. Хүн бүрийг өөрийнхөө талд гэж битгий найд.

Та эрүүл мэнд болон дотно харилцаандаа чухал шийдвэр гаргах үе дээр байна. Илүү хол явахаасаа өмнө одоогийн нөхцөл байдлыг шийдэх нь маш чухал. Бүгдийг зөнд нь тавьж, өөрөөсөө хол байлгах гэлээ ч сонголт тань руу л чиглэнэ. Оюун санааны амар тайван байдлыг бий болгохын тулд бусдад шүүмжлэлтэй байдлаа орхи.

Танд сайнаар хандаж буй хүмүүсээс нүүр буруулах хэрэггүй болов уу. Шийдвэр гаргахдаа хэтрүүлэх хэрэггүй. Одоогийн үйлдэлдээ хяналт тавих нь ухаалаг хэрэг болно. Баяр цэнгүүнээс гадна амьд тоглолт үзэхэд зүгээр тул театрт оч. Таны бүтээлч чанарт тохирно. Таны сонирхол, хобби амьдралд тань үнэтэй тусах тул өр төлбөрт орохоос сэргийл.

Бага зэргийн шалихгүй зүйл ч таны ажлыг тасалдуулна. Найз нөхдөдөө цаг зав гаргахаасаа өмнө ажлаа аль болох амжуулахыг хичээ. Аливаа худалдаа наймаа эрсдэлтэй байх магадлалтай тул шийдвэр гаргахдаа яарах хэрэггүй. Судалгааны ажилд цаг гаргаарай. Та хүнд хөдөлмөрөөр олж авсан зүйлээ юунд зориулж байгаагаа эргэцүүл.

Өнөөдөр өөрийгөө юу хийх талаар итгэлгүй байвал ухаалаг зөвлөгөө өгөх чадвартай мэргэжлийн хүнд ханд. Тэр танд итгэл өгөх бололтой. Харин уйтгартай хэвээр байвал ердийнхөөсөө илүү ажилдаа дарагдаж, даргаасаа зэмлэл сонсох болно. Бусдын зөвөлгөө болон шүүмжлэлийг өөртөө зөвөөр тусгаж ав.

Олон янзын зүйл тохиолдох өдөр. Таны эрч хүчний түвшин өмнөхөөс хүчтэй байна. Одоо та хувийн зорилгодоо хүрэхийн тулд урагшлах хэрэгтэй болно. Гэхдээ хайр дурлалын харилцааны хэцүү байдал таны сэтгэлийг түгшээж, хамаг баяр баяслыг тань бүүдийлгэж орхино. Өөрийн бодол мэдрэмжээ бичиж, энэ асуудлыг шийдэхэд анхаар.

Аяллаар явж газар үзэх эсвэл тайван газарт очин тайвшрахад хамгийн тохиромжтой цаг үе. Хайр сэтгэлд романтик харилцаа таатайгаар өрнөн та өөрийнхөө ертөнцөд байгаагаа мэдрэх болно. Хоёулхнаа оройн хоол идэхээр төлөвлөж, үдшийг тааламжтай өнгөрөө.

Та өөрийн байр суурины төлөө санаа тавьж, чухал хэрэгцээгээ хангахыг хүснэ. Энэ үед та гэр орноо тав тухтай байлгах шаардлага үүснэ. Аливаа сонирхолтой зүйлийг судлан гэртээ өөрчлөлт хийх нь тохиромжтой. Хайрын адал явдал олон эерэг, сөрөг асуудлыг авч ирнэ. Хүний үгэнд автаж ямарваа нэг буруу үйлдэл хийхийг өөртөө бүү зөвшөөр.

Г

О

С

У

М

Е

Л

Р

Ө

Я

Э

С

К

Ө

А

О

О

И

М

О

У

У

Н

О

Л

С

Т

Н

Ь

У

У

У

О

О

Ш

Т

У

Н

О

Р

К

П

Я

Ө

Б

Ү

А

Т

С

А

А

О

К

Р

И

Н

Я

Г

А

У

Б

1 2 3 4 5

6 7

8 9 10 11

12 13 14 15 16

17

| ЗАСГИЙН ГАЗРЫН МЭДЭЭ24 2019.12.17, МЯГМАР~№218 (1270) АМРАЛТ

Ази даяараа цацагдах өдрийг нь хүлээсэн Өмнөд Солонгосын “Хайрын ослын буулт” гэх телеви-

зийн цуврал энэ сарын 14-ний өдөр үзэгчдийн хүртээл болжээ. Тус киноны уран бүтээлчид зураг авалтынхаа зарим хэсгийг Монголд хийсэн нь олны анхаарлыг татсан байна. Тодруулбал, өнгөрсөн есдүгээр сард жүжигчин Хён Бин болон Сун Ей Жин нар Зайсанд байрладаг River Gar-den хотхонд хэд хоног байрлаж кино зураг авахуулжээ. Киноны

Г.Санжааханд, ЗГМ сонин

Kyocera M2640idw40 õóóäàñ/ìèíóò

Õàð öàãààí À4 õ¿ðòýë

10BASE-T/100BASE-TX/1000BASE-T UBS 2.0 TIFF, JPEG, PDF, OPEN XPS

250 õóóäàñ + 100

Kyocera TA4125IDN25 õóóäàñ/ìèíóò


10BASE-T/100BASE-TX/1000BASE-T UBS 2.0 TIFF, JPEG, PDF, XPS

600 õóóäàñ + 600 M4125idn

ÑÊÀÍÍÅÐ

ÕÓÂÈËÀÕ

3ш ++ +

ÁÝËÝÃÒÝÉ ÕÓÄÀËÄÀÀ

ßÀÃÀÀÄ

KYOCERAÃÝÆ?

Kyocera áðýíäèéí õýâëýx áîëîí õóâèëàõ òºõººðºìæ¿¿äèéí ¿íäñýí äàâóó òàë íü ECOSYS òåõíîëîãè þì.Ýíýõ¿¿ äýâøèëòýò ECOSYS òåõíîëîãè íü áàéãàëü îð÷èíä ýýëòýé, ýäèéí çàñàãò õýìíýëòòýé ãýäãýýðýý áóñàä òºõººðºìæ¿¿äýýñ ÿëãàðäàã. ªºðººð õýëáýë KYOCERA-í ä¿ðñíèé áóë íü èæèë òºðëèéí áóñàä õóâèëàõ òºõººðºìæ¿¿äýýñ 2-4 äàõèí îëîí õóóäàñ õýâëýäýã. Õîð áîëîí ä¿ðñíèé áóë íü òóñ òóñäàà áàéäàã òóë õàÿãäàë áàãà áºãººä õîð äóóññàí ¿åä ÷ òà õóó÷èí ä¿ðñíèé áóëàà öààøèä àøèãëàõ áîëîìæòîé þì.

Kyocera M2040dn40 õóóäàñ/ìèíóò


10BASE-T/100BASE-TX/1000BASE-T UBS 2.0 TIFF, JPEG, PDF, OPEN XPS

250 õóóäàñ + 100

ÑÊÀÍÍÅÐ

ÕÓÂÈËÀÕ

ÑÊÀÍÍÅÐ

ÕÓÂÈËÀÕ

5ш 5ш принтерийн хор 2ш принтерийн

хор 2ш

Байгальорчиндээлтэй

77220272/BSBServiceOfficial

#1 Жожо Мойес “Тэр л би” #2 Д.Төрбат “Хаан төрийн нууц” #3 Хэл Элрод “Өглөөний гайхамшиг” #4 Д.Бүжинлхам “Цойлогсод” #5 Болор судар хэвлэлийн газар “Монголын нууц товчоо”

#6 Пауло Коэльо “Алхимич” #7 Г.Мөнгөн “Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ”#8 Р.Эмүжин “Хөх сарны явдал” #9 Б.Дулам “Амьдралд бэлэн үү? охин үр минь” #10 Сайшо Хироши “Өглөөний хүн”

үйл явдалд Сун Ей Жин бол амжилттай бизнес эмэгтэйн дүрийг бүтээдэг бөгөөд түүний амьдралыг Өмнөд Солонгосын жирийн иргэдийн мөрөөдөж л чадах элит хэв маягийг дүрслэн харуулах аж. Харин Хён Бин бол хилийн тагнуулчдын эсрэг тусгай үүрэг гүйцэтгэдэг Хойд Солонгосын цэргийн дүрийг бүтээжээ. Киноны зураг авалтыг Өмнөд Солонгосын Чэжү, Чонжү арлууд болон Швейцарь, Монгол Улсад хийжээ. Тус цуврал Ази, Латин Америк болон англи хэлтэй орнуудад хэдийн цацагдаж эхэлсэн ч Европ болон Японд ирэх оны хоёрдугаар сараас гарч эхлэх аж. █

Монголд зураг авалтаа хийсэн солонгос кино

үзэгчдийн хүртээл боллоо

Өмнөд Солонгосын “Хайрын ослын буулт” гэх телеви зийн цуврал энэ сарын 14-ний өдөр үзэгчдийн хүртээл болжээ.

BEST

SELL

ER

TOP10 “Аз хур” номын их дэлгүүрийн нийтийн номын өмнөх долоо хоногийн шилдэг борлуулалттай номыг танилцуулж байна.

Documents

НИЙГМИЙН СОНИН САЙХАН УЛС ТӨР ЗГМ: ЗОЧИН ZGM … · гэж үзэж байгаа. -Удирдах зөвлөлийн гишүүд энэ хувилбарыг