Менаџмент на квалитет

Доц.д-р Валентина Муцунска Палевска Тел. 075/214-932 E-mail: v.p.mucunska@utms.edu.mk

Универзитет за туризам и менаџмент-Скопје

Тема 8

Етиката и медиумите

Наставни теми

• Дефинирање на масовните медиуми • Информација и вест-основи на масовните

комуникации • Медиумите и моќта на убедување • Медиумите и рекламирањето • Карактеристики на масовните медиуми • Регулација и цензура на масовните медиуми • Аудиториумот и неговите филтри • Етиката и медиумите

Дефинирање на етиката

• Филозофска дисциплина чиј предмет на проучување

е моралот и основните критериуми на човековото дејствување

Етиката на јавниот говор

Етички прашања: • До кое ниво новинарите треба длабински да се

внесат во приказната и репортажата што ја прават?

• Дали новинарите треба да се вмешаат во настаните кои ги снимаат?

• Што се случува кога вредностите и критериумите на добро известување се контрадикторни со елементарните принципи на хуманоста и етичноста?

Етиката во масовните комуникации / медиуми

• Расправи за слободата на печатените медиуми

• Прв пат се спомнува во 18 век во филозофијата на либерализмот

• Печатените медиуми би требало да ја контролираат власта, со цел власта да им служи на интресесите на народот

• Современите медиуми ја афирмираат филозофијата на слобода на печатот во комбинација со филозофијата на општествената одговорност

• Печатените медиуми мора да бидат слободни и одговорни

слободата и овозможува да биде одговорна

одговорноста и овозможува да остане

слободна

Општествена одговорност на медиумите

• Прашањето на одговорноста е централно етичко прашање

• Современ тренд во светот е намалување на медиумската законска регулатива, особено во електронските медиуми, што ја наметнува се поизразената потреба за етичка и морална одговорност на медиумите

• Објективноста и дистанцата се темели на новинарската професија

• И да постојат цврсти правила за тоа како медиумите треба да се одесува во одредени ситуации,чувството на одговорност е тоа кое одлучува

Правила на однесување

Инстутуционална етика

Професионлана етика Лична етика

Инстутуционална етика

• Институционалниот етички систем е поврзан со

цензури и цензори, што ги опфаќа личните и професионалните вредности

Професионална етика

• Меѓународна федерација на новинари. Членовите се потписници на Декларација за начелата на однесување на новинарите (1954)

• Декларацијата ги афирмира основните етички принципи на новинарството. Единствен глобален етички кодекс на новинарите

• 1999 Меѓународна конференција на тема: ,, Етиката и саморегулацијата ,,

Саморегулација

• Нормите ги дефинираат и спроведуваат оние чие однесување со тие норми се уредува

• Основа на саморегулацијата е принципот на доброволно прифаќање на стандардите со цел јакнење и развој на угледот и довербата кон медиумите

• Дефинирање на стандарди кои се однесуваат на индивидуално и институционално ниво

• Развивање на постапки и механизми за спроведување на стандардите

• Целта е да се подобри објективноста и одговорноста во информирањето на јавноста

Саморегулацијата зависи од:

• Взаемното разбирање и согласноста на медиумските претставници за етичките стандарди на однесување

• Системот на професионални вредности

Одговорноста и саморегулацијата:

• Кој е одговорен • Кому му е одговорен • Која е целта на одговорноста • Како и со каков исход тоа треба да се изведе

Саморегулација

Модели на саморегулација

• Западно европски земји: Совет на новинари

• Во западно европските медиуми стандардите се кодифицирани и објавени како

„ Стилски препораки“ или „ Правила за емитување“

• Мега медиумските куќи имаат сектор за стандарди за емитување на програми

Професионална етика

Одговорност

Слобода на печатот

Точност

Објективност

Чесност

Заклетва

Етички проблеми во практиката

Плагијат и лажна информација Судир на интереси

Прикривање на информации /

вистина и точност • (веродостојност)

Извори на информирање

Подмитување, подароци и

притисок Напад на

приватноста

Социјална правда и одговорност