Upload
andi-fakhrul-haq
View
274
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
1/37
PATOLOGI KLINIK
VETERINERDr. drh. Dwi Kesuma Sari
PROGRAM STUDI KEDOKTERAN HEWAN
FAKULTAS KEDOKTERAN
UNIVERSITAS HASANUDDIN
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
2/37
GANGGUAN FUNGSI
ENDOKRINAnalisa komposisi darah akibat
gangguan metabolisme mineral
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
3/37
Sasaran Pembelajaran 7 :
Mahasiswa dapat menjelaskan akibat kelainan
metabolisme mineral, analisis data serta interpretasinya
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
4/37
SISTEM ENDOKRIN???
suatu sistem yang menghasilkan
produk (hormon) yang menuju
organ target lewat pembuluh darah
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
5/37
SISTEM ENDOKRIN
berhubungan dg 4 fungsi utama metabolisme1. Memelihara homeostasis tubuh (elektrolit, metabolisme protein,
lipid, dll)
2. Sekresinya bersama sistem syaraf membantu reaksi tubuh thd
stres
3. Sebagai regulator utama dlm pertumbuhan dan perkembangan
tubuh
4. Mengontrol sexual development and reproduction
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
6/37
Hormon zat kimia pembawa pesan
dihasilkan oleh kelenjar endokrin.
Kelenjar endokrin tidak punya saluran
Mengeluarkan hasil sekresinya langsung ke sistem
peredaran darah pembawa hormon ke tubuh
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
7/37
PARATHYROID DISEASE PANEL
Serum alanine aminotransferase (ALT)
Primary Parathyroid Panel:Calcium, phosporus
Albumin
Alkaline phosphatase (ALP)
Secondary parathyroid panel:Blood Urea Nitrogen (BUN)
Creatinine
Urinalysis
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
8/37
PATOLOGI KLINIK KELENJAR PARATHYROID
Produk utama Parathyroid hormone (PTH)Regulasi konsentrasi serum kalsium ke tulang dan
ginjal
PTH mobilisasi kalsium dari tulang dengan stimulasi
resorbsi osteosit dan osteoklast tulang.Pada ginjal PTH stimulasi retensi (resorbsi)
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
9/37
PATOLOGI KLINIK KELENJAR PARATHYROID
Vitamin D
mobilisasi kalsium dari tulang danabsorbsi kalsium dari usus
PTH meningkatkan serum kalsium
Hypercalcemic efek dari PTH di counterbalance
oleh hypocalcemic effect dari hormon calcitonin inhibit resorbsi tulang disekresikan oleh sel
parafollicular kelenjar thyroid
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
10/37
PATOLOGI KLINIK KELENJAR PARATHYROID
Sindrom penyakit yang prinsip di kelenjar parathyroidadalah: hyperparathyroidism
Secara klinik hypercalcemia (PTH mediasi resorbsi
tulang)
Hyperparatyroidism->PTH naik->hypercalcemiaHyperparathyroidism : parathyroid hyperplasia atau neoplasia (primer)
renal disease atau gangguan nutrisi (sekunder)
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
11/37
PATOLOGI KLINIK KELENJAR PARATHYROID
Gangguan sekunder akibat nutrisi padahyperparathyroidism diakibatkan diet phosphor
tinggi/calcium rendah penyakit tulang
Paraneoplastic syndrome (humoral hypercalcemia ofmalignancy/HHM atau pseudohyperparathyroidism)
ditemukan di anjing dengan
neoplasia/lymphosarcoma
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
12/37
PATOLOGI KLINIK KELENJAR PARATHYROID
Hypoparathyroidism
gangguan metabolismekalsium dan phospor dan
fungsi primer dan sekunder
ginjal
Parathyroid panel: Ca, Albumin, Phospor, BUN,
creatinin, urinalisis harus ada
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
13/37
Panel Parathyroid Primer
Calcium, phosphorus, albumin
Hyperparathyroidism/HHM hypercalcemia
Bersamaan juga dengan hypophosphatemia
Awal penyakit: BUN dan creatinin normal, tapi renal
failure hypercalcemic nephrophathyHypercalcemic nephrophathy anjing mineralisasi
di tubular epitelium muncul dengan kondisi
hypercalcemia, polyuria, polydipsia dll
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
14/37
Panel Parathyroid Primer
Calcium, phosphorus, albumin
Renal hyperparathyroidism calcium normal-low,
phosphate tinggi (aktifitas glomeruslus berkurang
akibat renal failure)
Hypercalcemic di renal disease parathyroid gland hyperplasia produksi PTH
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
15/37
Panel Parathyroid Primer
Calcium, phosphorus, albumin
Secondary nutritional hyperparathyroidism akibat
diet Ca atau Phospor
Resorbsi tulang dan fibrous osteodystrophy
Renal test normal
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
16/37
Panel Parathyroid Primer
Calcium, phosphorus, albumin
Hypocalcemia dan hyperphosphatemia abnormal dengan
kondisi hypoparathyroidism
Hypocalcemia dengan normal atau phosphat turun anjing
laktasi dan eclampsia
Hypocalcemia assosiasi dengan hypoalbuminemia akibat
50% sirkulasi calcium berikatan dengan albumin
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
17/37
Panel Parathyroid Primer
ALP
Resorbsi tulang aktif peningkatan ALP sd 2
kali lipat
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
18/37
Patologi Klinik Thyroid
Kelenjar thyroid produksi thyroxine hormon untuk semuametabolisme sel
Hormon thyroid: tetraiodothyronine (T4), triiodothyronine (T3)
Diukur dengan metode IMMUNOASSAY
Penyakit Thyroid:
Hypothyroidism dan hyperthyroidism
Hypo anjing
Hyper kucing
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
19/37
Patologi Klinik Thyroid
Hypothyroidism:Obesitas, lethargy, anemia, infertil, alopecia
Sering kali hypercholesterolemia assosiasi dengan hypo-
Creatinin kinase naik
Hyperthyroidism:
Sindrom di kucing (umur menengah sd tua)
BB turun, polyphagia, vomit, polydipsia/polyuria, depresi
Lab: stress leukogram, erytrositosis, ALT, ALP
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
20/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Kelenjar adrenal, produksi hormon steroid:1. Glucocorticoid
2. Mineralocorticoids
3. Sex steroid
Mineralocorticoids dan glucocorticoids secara klinik
anjing dan kucing
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
21/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
2 Sindrom penyakit yang umum:1. Hyperadrenocorticism (Cushing’s disease/syndrome)
2. Hypoadrenocorticism (Addison’s disease)
Hyperadrenocorticism glucocorticoids naikHypoadrenocorticism defisiensi mineralocorticoids
aldosteron
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
22/37
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
23/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Panel Adrenal Primer
ALP
Glucocorticoids level naik produksi ALP di anjing
Peningkatan sd 4 kali ALP cholestasis atau induksi
glucocorticoids naik
Kesimpulan:Kalau ALP naik, tapi tidak ada gangguan hati di anjing,
tapi ada stress leukogram, gejala klinik Cushing’s
syndrome muncul (alopecia dll) suspect
Hyperadrenocorticism
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
24/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Panel Adrenal Primer
ALP
Cushing syndrome
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
25/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Panel Adrenal Primer
Sodium, Potassium
Hyperadrenocorticism assosiasi dengan
hypernatremia dan hypokalemia
Ditemukan di 50% dengan kasus Cushing’s syndrome,
walaupun lebih sering normal
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
26/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Panel Adrenal Primer
Sodium, Potassium
Adrenal mineralocorticoids aldosterone:
menyebabkan tubulus renalis reabsorbsi sodium dan
eksresikan potassium
Aldosterone rendah (hypoadrenocorticism) tubulus
eksresikan sodium dan menyimpan potassium
menyebabkan hyponatremia dan hyperkalemia
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
27/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Panel Adrenal Primer
Sodium, Potassium
Kejadian hyponatremia dan hyperkalemia Addison’s
disease
Test yang harus dilakukan:
Perubahan elektrolit
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
28/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Panel Adrenal Primer
BUN
Hyperadrenocorticism menginduksi kejadian
polydipsia dan polyuria
Glucocorticoids menempel pada ADH reseptor atau
epitel tubulus renalis memblokade efek ADH
Tapi meningkatkan glomerular filtration rate (GFR)
Jika Cushing’s syndrome komplikasi dengan diabetes
melitus
osmotik diuresis akan muncul
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
29/37
Patologi Klinik Kelenjar Adrenal
Panel Adrenal PrimerBUN
Hypoadrenocorticism (Addison’s disease)
BUN dan creatinin naik
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
30/37
Patologi Klinik Endokrin Pankreas
Panel Endokrin Pankreas
Primer: Glukosa, urinalysis
Sekunder:
ALT, ALP, Amylase, BUN, Triglycerides, Elektrolit
(Potassium, phospor) dll
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
31/37
Patologi Klinik Endokrin Pankreas
Pulau-pulau di pankreas menghasilkan hormon insulin
dan glukagon
Insulin dari sel beta pulau pankreas untuk
mengantarkan glukosa, potassium dari darah
ke jaringan stimulasi glikolisis, lipogenesis, sintesa
protein, sintesa asam nukleat
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
32/37
Patologi Klinik Endokrin Pankreas
Hypoinsulinism (diabetes melitus) dan hyperinsulinism
hewan
Diabetes akibat kerusakan pulau, sekresi insulin tdk
fungsional
Hyperinsulin neoplasia sel beta, atau
adenoma.adenocarcinoma
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
33/37
Patologi Klinik Endokrin Pankreas
Glukosa
Paling penting untuk tes lab diagnosa hypo- dan hyperinsulin glukosa puasa
Glukosa puasa lebih akurat digunakan
Diabetes selalu berassosiasi dengan hyperglicemia
Hyperinsulin tumor sel beta normal atau level
turun glukosa
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
34/37
Patologi Klinik Endokrin Pankreas
Urinalysis
Glycosuria diabetes melitus dicek dengansemikuantitatif regent dip strip
Glycosuria tanpa hyperglicemia NOT diabetes
Kucing glycosuria dengan hematuria dan stress
Keton di urin meningkatkan metabolisme lemak
Ketonuria + glycosuria + hyperglicemia
diabetes
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
35/37
Patologi Klinik Endokrin Pankreas
Panel Sekunder
ALP, ALTMobilisasi lemak dari tubuh hepatic fatty change
sel hepatoselular rusak atau ada kolestasis
Amylase, BUN
30-40% kasus diabetes di anjing assosiasi dengan
pankreatitis
Akut pankreatitis
hyperglycemia
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
36/37
Patologi Klinik Endokrin Pankreas
Panel Sekunder
TriglyceridesMobilisasi lemak pada diabetes melitus TGL naik
cholesterol naik
Elektrolit
Pasien dengan diabetes gangguan elektrolit
8/19/2019 Patologi Klinik Gangguan Endokrin.pdf
37/37
SELAMAT BELAJAR