ဇြန၊၁၄၊၊၂၀၁၉ ၂၀၁၉ဇြနလ(၇)ရကေန႔တြင မြနျပညလ႔အခြငအေရးေဖာငေဒး ရငးက အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာတရားမတမႈေဖာေဆာငႏငရနအတြက လပငနးေကာမတတစရပက ေမာလၿမငၿမ႕ရာမညဟတယတြင ဖြ႕စညးခသည။

စာမကနာ(၄)သ႕>>>>>>>

mWnj\pvjlUÁaKWcj<aer,ef.cjed,RHcj,=lçd>nj,KrJ,

aqWcjkU,e\p.cj,er,Suicjr. tr.,mH[tmHU ef.jeS.cjrnj lupjcnj,ek.jmtJfWY²svj,

dukÉqvjm[.,×Hcj< \pvjtWcj,enrpjsWnj²KW.rqUm[.,

atWkj qkjSuicjr.k eS.cjRWkjep,rnj tuikjtWnj,

စာမကနာ( ၂) သ႕>>>

atitjk.l e\my.mtr.,ryUmékui \pnjlvje\f RHcj,ep,rnj edqK·m[.,k asui,rkui et.cj,Sui စာမကနာ( ၈) သ႕>>>

mWnjam[Õi,q.,ek[.cj,tWcj ae\KK·pv.XJ,sJ,#.nk Suicj,Butjl.er.kjsuikjTU

စာမကနာ( ၁၁) သ႕>>>

tUm\fsjqUa.,kuiyj0njrRHiqvjaTia]kimj]kijmjaDm?\pÕk[cj<KY<eq.j

xJ,el,\fsjqUa., eT.cjd$j (10) ×HsjK[mHtj

စာမကနာ( ၆) သ႕>>>

ၾသဂတ၊ ၂၀ ၊ ၂၀၁၉ မးသညးထနစြာ႐ြာသြနးမႈေၾကာင ေတာငကေရအဆမတနစးဆငးကာေရတက စားသျဖင မြနျပညနယေရးၿမ႕နယ ေရးေခာငးဖားေဒသ ကေလာင-ကကြးလမးေပၚရ မရမးေခာငးဝတတားပကစးခရာ အဆပါတတားကအသးျပၿပး သြားလာေနရသည ေကး႐ြာ(၁၆)႐ြာခန႔ လမးပနးဆကသြယေရးျပတေတာကျခငးႏင စားနပရကၡာမလ ေလာကျခငးမား ႀကေတြ႕ခရသည။

မြနျပညလ႔အခြငအေရးေဖာငေဒးရငးအေနျဖင အဆပါေဒသသ႔ သြားေရာကကာ ေကး႐ြာ (၇) ႐ြာမ အမေထာငစ (၃၀၀) ထသ႔ (၄) ျပညဝငဆနအတ (၄၅၀) အတ၊(1liter) ဆ (၃၅၀) ပလငး၊ ဖာ (၃၅၀) ခပႏင ေစာင (၃၅၀) ထညတ႔က ၂၀၁၉ ဩဂတလ (၁၇) ရကေန႔တြင ပပးကညခသည။

atWY (4) amHtj (4) ]qgutj 15´ 2019 mWnj\pvjlUÁaKWcj<aer,ef.cjed,RHcj,mH Tutje0qvj

rGefvlxktoH 2

ဇြန ၂၀၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငးအေရးေဖာငေဒးရငး

အမးသားဒမကေရစအဖြ႕ ခပဦးေဆာငေသာႏငင ေတာအစးရ၊ ႏငငတကာအစးရမား ႏင အျခားပါဝငပတသက သမားအေနျဖင ျမနမာႏငငမဒကၡသညမားႏင ျပညတြငး ေနရပစြန႔ခြာထြကေျပးတမးေရာင ေနရသမားအား ၎တ႔ ဆႏၵအေလာက ေနရပျပနႏငရနအတြက လၿခေရး၊ အး အမ၊ ေျမယာႏငပငဆငမႈျပနလညျဖည ဆညးေပးေရး၊ ပညာ ေရးႏင ကနးမာေရးအပါအဝင လေလာကေသာ လသား ခငး စာနာမႈအေထာကအပမား ေပးအပေရးႏင နယစပျဖတေကာ အကအညမား ဆကလကခြငျပ ေပးအပေရးတ႔က လပ ေဆာင ေပးသငေၾကာငး ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေနရပ စြန႔ခြာထြကေျပးတမး ေရာငေနရသမားအေရးက တစကတမတ လပေဆာငေနသည အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမားက ဇြနလ (၂၀)ရကေန႔ ယေန႔ကေရာကသည အျပညျပညဆငရာဒကၡ သညမားေန႔တြင ေတာငးဆလက သည။

အဆပါအဖြ႕အစညးမားအေနျဖင ဆယစႏစေပါငး မား စြာၾကာျမငေနေသာ လကနကကငတကပြမားႏင လနညးစ ဌာေနတငးရငးသားမားအေပၚ စနစတကဖႏပမႈတ႔ ၏အကးဆကျဖစေသာဆးဝါးလသည လ႔အခြငအေရးခး ေဖာကမႈမားကမတတမးတငခၿပး “အမမလြမးသဘယ သရမလ” ျမနမာႏငင၏ လကနကကငပဋပကၡႏင ဆက စပေနေသာ “ ကာလရညၾကာ ေနရပစြန႔ခြာထြကေျပး တမး ေရာငရမႈမား ” အမညရအစရငခစာက ထတျပနခ သည။ အဆပါအတတကာလာက ထခကနစနာမႈမားက မဝါဒလပ ငနးစဥမားခမတ ကာေျဖရငးျခငးမျပဘအတငး အဓမၼေနရပ ျပနေစေရးအစအစဥမားက လကသငခမည မဟတေၾကာငး ကာယကရငမားက အျမငသေဘာထား မားေဖာျပခသညဟ အစရငခစာကဆပါသည။

လတတေလာတြင လသားခငးစာနာမႈအေထာက အပႏင နယစပျဖတေကာ အကအညမားေလာကလာျခငး တ႔အပါအဝင ထြကေျပးတမးေရာငေနရသတ႔၏ အဓကစးရမ ပပနမႈမားႏင အေရးတႀကးလအပခကမားကအ ေစာတလင ျဖညဆညးေပးသငေၾကာငးက အစရငခစာက ေထာကျပထား သည။

“IDP (ဒကၡသည)န႔ စစေျပးဒကၡသညေတြ အေနန႔ အမျပနဖ ႔ခကေနတ အဓကအေၾကာငးေတြထက တစခ ကေတာ သတ႔ေနရငးရပ႐ြာေတြမာေျမယာ၊ အးအမန႔ပင ဆငမႈေတြ မရေတာတျပနာပါ။ ကြငးဆငးခတအခက အလကေတြအရ (၄၂)ရာခငႏႈနးေကာတ IDPေတြက ေျမမ ယာမျဖစခလ႔ ေနရငးရပ႐ြာက စြန႕ခြာခတယလ႕ဆပါတယ။

လကရ မာအဒေျမယာေတြဟာ စစတပပငနယေျမ ေတြေဒသဖြ႕ၿဖးေရးေခါငးစဥေအာကက စးပြားေရးလပ ကငေနတေျမေတြန႔ ေျမလြတ၊ ေျမလပ၊ ေျမ႐ငး ဥပေဒ ေၾကာငပငရင အသစေတြမာရေနတေျမယာေတြျဖစေန ၿပ။ ဒါေၾကာင နဂမလကဆးရႈးခတာေတြကျပနရဖ ႔ဆတာ အေတာကမလြယကတကစၥျဖစေနပါတယ။

“ထြကေျပးတမးေရာငေနရသမား အတြကအးအမ၊ ေျမယာႏင ပငဆငမႈဆငရာ အခြငအေရးေတြက “ဒကၡ သညန႔ IDP ေတြအတြက အးအမႏင ပငဆငမႈျပနလည ျဖညဆညး ေပးေရးအေျခခမ” ေတြထကအတငး ႏငငတ ကာဥပေဒဆငရာ ျပ႒ာနးခကေတြ လ႔အခြငအေရးစႏႈနး ေတြန႔အည ကငတြယေဆာင႐ြကႏငဖ ႔ အစးရအေနန႔ စစဥေဆာင႐ြကေပးႏငမ သတ႔ရ႕အမျပနေရးကစၥက စတင ဆးျဖတဖ ႔ျဖစလာမယ။ ဒါမလညးအသြငကးေျပာငးေရး ကာလတရားမတမႈေခါငးစဥေအာကက နစနာခရသကာယ ကရငအသငးအဝငးေတြအတြက ျပနလညျဖညဆညးေပး ေရး၊ ျပနလညကစားေပးေလာေရးက ေဆာင႐ြကရာေရာက မာပါ” ဟ မြနျပညလ႔အခြငအေရးေဖာငေဒးရငးမ လပငနး အစအစဥႀကးၾကပသ ႏငအမြနက ေျပာပါ သည။

IDP မားအပါအဝငစစေဘးေရာငဒကၡသညမား၏ ေနရငးရပ႐ြာသ႔ ျပနလညအေျခခေရးအစအစဥသည ၎တ႔၏ ဆႏၵအေလာကလြတလပစြာ ေ႐ြးခယဆးျဖတခြင သာျဖစၿပးျမနမာအစးရႏင အျခားပါဝငပတသကသမား အေနျဖင ထြကေျပးတမးေရာငေနရသမားအေပၚ သက

dukÉqvjm[.,×Hcj< \pvjtWcj,enrpjsWnj²KW.rqUm[.,atWkj qkjSuicjr.k

eS.cjRWkjep,rnj tuikjtWnj,

rGefvlxktoH 3ေရာကမႈရသည မဝါဒလပငနးစဥအားလးက ခမတဆးျဖတ သညအဆငတငးတြင ကာယကရငမားက ပါဝငဆးျဖတခြင ေပးသငေၾကာငး၊ ပဋပကၡႏငလ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈမား ေနာကထပတစဖန ျပနလညမျဖစပြားႏငရန အာမခေပးႏင သညအေနအထားမးအထျဖစမသာ ျပနလညအေျခခေရး အစအစဥက စတငသငေၾကာငး အစရငခစာက အထးတက တြနး ထားသည။

“ထြကေျပးတမးေရာငရသ လထအသငးအဝငး ေတြရ႕ အနာဂတဟာ သတ႔လကထမာပရသငတယ။ ေနျပညေတာ ဒါမမဟတ တစျခားတစေနရာရာမာဆးျဖတ တာမျဖစသငဘး။ အဒလဆးျဖတမယဆရင သတ႔အေနန႔ပါဝငႏငဖ ႔ခကတယ” ဟ ကရငန ဒကၡသညေကာမတမ ခးနရယက ေျပာပါသည။

“သတ႔က ျပငးျပငးထနထန ထခကေစခတကစၥေတြ ဆေတာ သတ႔န႔အျပညအဝ တငပငညႇႏႈငးရမယ” ဟ ၎က ဆကေျပာပါသည။

ဒကၡသညမားႏင ျပညတြငးေနရပစြန႔ခြာထြကေျပး တမးေရာငခရသမားအတြက ေနရပျပနေရးႏငျပနလည ေနရာခထားေရးဆငရာ ကစၥရပမားက (၂၁) ရာစၿငမးခမးေရး ညလာခမားႏင ၿငမးခမးေရးေဖာေဆာငသည လပငနး စဥမား၏ လမႈေရးေခါငးစဥေအာကတြငသာ က႑တစခ အေနျဖငထားရထားသည။ ၎ကစၥသည ႏငငေရးပဋ ပကၡအရငးခေၾကာင ျဖစေပၚလာခသည ဆးကးသကေရာက မႈမားျဖစေသာလညး ႏငငေရးေခါငးစဥေအာကတြင တကရက ထညသြငးေဆြးေႏြးျခငးမရသျဖင ေမးခြနးထတစရာ ျဖစေနေၾကာငး ကရငဒကၡသညေကာမတမ ေနာဘလးမငးႏက ကေထာကျပထားသည။

“တကယတမးက ဒစစေျပးဒကၡသညေတြန႔ ျပည တြငးေနရပစြန႔ခြာထြကေျပးတမးေရာငေနရသ တငးရငးသား ျပညသအားလးဟာ ႏငငေရးျပနာရ႕ ေနာကဆကတြကစၥ ျဖစတစစေရး ပဋပကၡေၾကာင ဆးကးခစားေနရတသေတြ ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင ဒကစၥကၿငမးခမးေရး လပငနးစဥန႔ ေဆြးေႏြးပြေတြမာ လမႈေရးေခါငးစဥ ေအာကကျပနလည ထေထာငေရး၊ ျပနလညေနရာခထားေရး က႑ေလးေလာက မာပ မထငမရားသြားထား,ထားတာဘယလမ မျဖစသငဘး။ ဒါကႏငငေရး ပဋပကၡေၾကာငျဖစလာတ ကစၥျဖစတအတြကႏငင ေရးက႑ေအာကမာထား ရေဆြးေႏြး အေျဖရာမသာ အဓပၸာယ ရမယ” ဟ ၎က ဆပါသည။

“ျမနမာအစးရန႔စစတပက ထြကေျပးတမးေရာငေနရ တလထေတြအေပၚမာ ခးေဖာကမႈေတြ ဆကလပေနတာ၊ သ တ႔ကစၥက ေခာငထးထားေနတာက ဖကဒရယဒမကေရစျမန မာႏငငျဖစဖ ႔ ေမာမနးခကေတြက အေလးမထားတာပ။ ၿငမးခမးသာယာၿပးအားလးပါဝငႏငတ လ႔ေဘာငက တညေဆာက

ပးေထာငေပးဖ ႔ဆတ ခယခကန႔ ႏငငေရးစတဆႏၵကငးမေနတာကျပတာပ” ဟ ေရ႕ေျပးအသအဖြ႕မ ဦးေအာငခငမငးက ေျပာပါသည။

“အမမလြမးသဘယသရမလ - ျမနမာႏငင၏ လကနက ကငပဋပကၡႏင ဆကစပေနေသာ ကာလရည ၾကာေနရပစြန႔ ခြာထြကေျပးတမးေရာငရမႈမား” အမညရ အစရငခစာတြင ျမနမာႏငင လကနကကငပဋပကၡႏင ၎ႏငဆကစပေန ေသာ လ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈမားေၾကာင ကာလရညၾကာ ေနရပစြန႔ခြာ ထြကေျပးတမးေရာငေနရသ ဒကၡသညမားႏင IDP မားအေရးက နယေျမေဒသအလက စနစတကကြငးဆငးၿပး အခကအလကမားက ေကာကခတငျပထားသည။

အစရငခစာျပစခန (၂) ႏစခြေကာၾကာခၿပး တစဦး ခငးေတြ႕ဆေမးျမနးမႈ (၃၃၈)ခႏင အစအဖြ႕ေဆြးေႏြးမႈ (၂၁)ခတ႔က အေျခခထားသည။ ၎ျပင တငးရငးသားလကနက ကငအဖြ႕အစညးမား၊ အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမား၊ အစးရ မဟတေသာ ႏငငတကာအဖြ႕အစညးမား (INGO)ႏင ကလသ မဂၢအဖြ႕အစညးမားႏငလညး ေတြ႕ဆေမးျမနးခသည။

အစရငခစာက ကရင၊ ကရငန၊ မြန၊ တအာငး၊ ပအ႔ဝ၊ ကခငႏင ရမးဒကၡသည အသငးအဝငးမားႏင အတ လပကငေဆာင႐ြကေနေသာ အဖြ႕အစညး(၁၅)ချဖစသည မြနျပညလ႔အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး၊ ကရင ေကာငးသား ကြနရကအဖြ႕၊ ကရငလ႔အခြငအေရးအဖြ႕၊ ကရငဒကၡသညေကာမတ၊ ကရငအမးသမး အစညးအ႐း၊ ကရငနဒကၡသညေကာမတ၊ ကရငနဥပေဒႏငလ႔အခြငအေရး ဌာန၊ ကရငနပညာေရးဌာန၊ ကရငနအမးသမးအစညး အ႐း၊ ကရငနလမႈဖလေရးႏင ဖြ႕ၿဖးေရးပငမအဖြ႕၊ ကနးေကာရမး ဒကၡသညစခနး၊ ကခငအမးသမးအစညးအ႐း (ထငးႏငင)ပအ႔ဝေဒသ ကနးမာေရးလပငနး ေဖာေဆာငေရးေကာမတ၊ ေရ႕ေျပးအသအဖြ႕ႏငတအာငး အမးသမးအဖြ႕အစညးတ႔က ပးေပါငးထတေဝချခငး ျဖစသည။

“ထြကေျပးတမးေရာငေနရသမား အတြက

အးအမ၊ ေျမယာႏင ပငဆငမႈဆငရာ

အခြငအေရးေတြက

“ဒကၡ သညန႔ IDP ေတြအတြက

အးအမႏင ပငဆငမႈျပနလည ျဖညဆညး

ေပးေရးအေျခခမ”

rGefvlxktoH 4aqWcjkU,e\p.cj,er,Suicjr. tr.,mH[tmé ef.jeS.cjrnj lupjcnj,ek.jmtJfWY²svj,

ဇြန ၁၄၊ ၂၀၁၉

မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

၂၀၁၉ ဇြနလ (၇)ရကေန႔တြင မြနျပညလ႔အခြငအေရး ေဖာငေဒးရငးက အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ တရားမတမႈ ေဖာေဆာငႏငရနအတြက လပငနးေကာမတ တစရပက ေမာလၿမငၿမ႕ ရာမညဟတယတြင ဖြ႕စညးခသည။ အဆပါ (၁၀)ဦးပါ ေကာမတတြင သျဖဇရပ၊ ေရးႏင ေရျဖၿမ႕နယမားမ ေဒသခ ကယစားလယမားပါဝငၿပး မြနျပညနယအတြငး ျဖစပြားခေသာ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈမားက ကငတြယေျဖရငး ႏငရနႏင အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ တရားမတမႈ အေၾကာငးက ေအာက ေျခ ျပညသလထမား သရနားလညလာႏငေစရနအတြက လပေဆာငရမည တစႏစတာ လပငနးစဥမားက ခမတခသည။ “လြနခတအႏစ (၂၀) ေကာကတညးက လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈက ခစားလာခရတ ေဒသချပညသေတြက အခထ ဘာမဖြငဟ ေျပာဆခြငမရဘ ႏႈတဆတေနရတနးပ။ အစးရအေနန႔ ဒဒဏရာဒဏခကေတြက ေပာကကငး ေအာင လပဖ႔တာဝန ရပါတယ။ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈေတြေၾကာင တစခ႕ေတြက ထငးႏငငဘကက ထြကေျပးခရတယ ဒလေတြကယရပ ႐ြာက ေဘးကငးလၿခစြာ ျပနလာႏင ဖ႔ကလညး အစးရလပေဆာငေပး ရမယ။ ေနာကၿပး လ႔အခြငအေရးခး ေဖာကခတ သေတြကလညး အေရးယရမယ ဒါေတြကေတာ အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ တရားမတမႈေဖာေဆာငရ ျခငးရ႕ရည႐ြယခကေတြပ” ဟ မြနျပညလ႔အခြငအေရး ေဖာငေဒးရငး၏ အမႈေဆာငဒါ႐ကတာ ႏငကေဆာမြနက ေျပာပါသည။ မြနျပညနယႏင ျမနမာႏငင ေတာငပငးတြင လြနခေသာ ႏစ(၂၀)အတြငး လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈမားစြာ ျဖစပြားခၿပး အမားစမာ တပမေတာက ေျမယာသမးယျခငး၊ အမးသမးႏင ကေလးမားအေပၚ လငအၾကမးဖကမႈ ကးလြနးျခငး၊ အတငး အဓမၼေ႐ႊ႕ ေျပာငးေစျခငးႏင လပအားေပးေစခငးျခငး တ႔ ျဖစသည။

လာမည ႏစအနညးငယအတြငး လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကခခရသမား၏ နာကညးမႈ၊ နစနာမႈ၊ ဆးရႈးမႈမားက ႏငငေတာက အသမတျပလာေစရန ၎ဆးရႈးနစနာမႈမားအတြက တရားမတမႈမား ျပနလညရရရန၊ အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ တရားမတမႈ ေဖာေဆာငျခငးျဖင ျမနမာႏငင၏အမးသား ျပနလညသငျမတေရးႏင ဒမကေရစကးေျပာငးေရးက အေထာက အကျပ ရနေကာမတက ႀကးစားလပေဆာငရ မညျဖစသည။ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈဆငရာ သတငးအခကအလက ေကာကခ စေဆာငးျခငးနယပယတြင အႏစ (၂၀) ေကာၾကာ ကငလည လပကငခေသာ အေတြ႕အႀကက အေျခခ၍ မြနျပည လ႔အခြငအေရးေဖာငေဒးရငးက အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ တရားမတမႈဆငရာ အျမငဖြငသငတနးမားက သျဖဇရပ၊ ေရးႏင ေရျဖၿမ႕နယမားတြင ယခႏစမစ၍ စတငပ႔ခခသည။ လာမယ ႏစကနပငးတြငလညး မြနျပညနယ ေျမာကပငးတြင ေဆြးေႏြးပြမား လပေဆာငသြားရန စစဥထားသည။

“အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ တရားမတမႈကေနတဆင လ႔အခြငအေရးခးေဖာကခခရတသေတြရ႕ ခစားခကေတြကနား လညလာတယ။ သတ႔အတြကအစးရက တစခခလပေပးႏငဖ႔ေမာ လငပါတယ ဒအျပစမျပညသေတြအေပၚ အခြငအေရးခးေဖာက ခတသေတြကလညး အျပစေပးအေရးယသငတယ။ ဒအသြငကးေျပာငးေရးဆငရာတရားမတမႈကစၥမာ လပစရာေတြအမားႀကးရ ေနတယလ႔ ကြၽနေတာထငပါတယ” ဟ ေရးၿမ႕နယမေကာမတဝင တစဦးျဖစသ ႏငဗညားမြန က ေျပာပါသည။

ေကာမတ၏ တစႏစတာလပငနးစဥတြင အျပညျပညဆင ရာလ႔အခြငအေရးေန႔က ကငးပျခငး၊ အဆပါအခမးအနားတြငအ တတကာလက လ႔အခြငအေရးခးေဖာကခခရသမားကဖတၾကာၿပး၄ငးတ႕ေတြ႕ႀကခရသညမားက မေဝျခငး၊ အတတကာလလ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈမတတမးမားက ေကာကခစေဆာငးျခငး၊ ေအာကေျချပညသလထမားက အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာတ ရားမတမႈအေၾကာငး အသပညာေပးျခငးႏင အသြငကးေျပာငးေရး ဆငရာတရားမတမႈအတြက လပကငေဆာင႐ြကေနသညအျခား ေသာအဖြ႕အစညးမားႏငဆကသြယၿပးအသြင ကးေျပာငးေရးဆင ရာတရားမတမႈကြနရကက ခ႕ထြငျခငး တ႔ပါဝငသည။

စာ(၇)သ႕ >>>>>

rGefvlxktoH 5

ဇြန ၁၄၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

၂၀၁၉ ဇြနလ(၅)ရကေန႔တြင မြနျပညနယသျဖဇရပၿမ႕ နယကကခမၿမ႕ေအာငသခရပကြကမ အသက(၄)ႏစအ႐ြယမနး ကေလးငယတစဦး မဒမးကငသတျဖတခရၿပး အေလာငးကအနး အနားရ အမားသးေရကနတြငစြန႔ပစခသည။ ကးလြနသအသက (၂၈)ႏစအ႐ြယေ႐ႊ႕ေျပာငးလပသားျဖစသက ကကခမရစခနးက ဖမးဆးအေရးယထား ေၾကာငးသရသည။

မကျမငသကေသမား၏ ေျပာၾကားခကအရမနးကေလး ငယျဖစသေဆာကစားေနခနတြင ကးလြနသကခဥးကပလာၿပး မန႔ဝယေကြၽးမညဟဆကာ မနးကေလးငယက ဇြနလ(၅)ရကေန႔ ညေန(၄)နာရခန႔တြငေပြ႕ခေခၚေဆာင သြားခသည။

ည(၇)နာရေရာကသညတငေအာင သမးျဖစသျပနလာ ျခငးမရသျဖင မခငျဖစသက ရပကြကအပခပေရးမႉးျဖစသဦးသာေဗာထတြင လေပာကတငၾကားခသည အပခပေရးမႉးႏင႐ြာ သ႐ြာသားမားက ညတြငးခငး ရာေဖြေသာလညးမေတြ႕ရခေခ။ ၎ေနာကအမးသမး(၂)ဦးကမနးကေလးငယက လတစေယာကကေခၚေဆာငသြားေၾကာငးမကျမင သကေသအျဖစထြကဆေျပာ ျပခသည။ အပခပေရးမႉးႏငအဖြ႕က သသယရသအမသ႔သြားေရာကၿပးစစမးေမးျမနးရာ ၎ကမကးလြနေၾကာငး ျငငးဆခ သည။

“႐ြာသားေတြေရ႕မာပ သ႔ကေမးတယသဘာမမသဘးလ႔ ျငငးတယ။ အမာမကျမငသကေသေတြက ဒေကာငပကေလး ကေခၚသြားတယေျပာေတာ လေတြကေဒါသထြကၿပး ႐ကမယျပ မယျဖစလာတယ။ သတ႔ကထနးၿပးအေကာငက ကြၽနေတာကရစ ခနးပ႔လကတယ။ စခနးမာရေတြေမးေတာမ မနးကေလးငယကမဒမးကငသတျဖတၿပးအေလာငးက ေရကနထစြန႔ပစခတအေၾကာငး ဝနခခတယ” ဟ အပခပေရးမႉးဦးသာေဗာက ေျပာပါသည။

“သကဝနခလကေတာ ကြၽနေတာတ႔အားလးေရကနကသြားၿပးရာၾကတယ။ဒါေပမယဘာမမေတြ႕ဘးည(၁၀)နာရေလာကမမနးကေလးငယရ႕အေလာငးကေပၚလာတာ။ အေလာငးကေဆး႐သ႕ပ႔လကတယ ေဆးစစခကအရမနးကေလးငယကမဒမးကင ခခရတယလ႔ ဆရာဝနက ဇြနလ(၆)ရကေန႔မာ ေျပာပါတယ” ဟ ၎ကဆကေျပာပါသည။

ကးလြနသက ရာဇသတႀကးပဒမ (၂၀၁) သကေသ ေဖာက ဖကမႈ၊ ပဒမ(၃၀၂)လသတမႈႏင ပဒမ(၃၇၆)မဒမးမႈတ႔ျဖငကကခမရစခနးက အမႈဖြငအေရးယထားသညဟ သရသည။

ယချဖစစဥသည ၂၀၁၉ ဇနနဝါရလမစတင၍မြနျပည

လ႔အခြငအေရးေဖာငေဒးရငးက မတတမးတငခသညလငအၾကမး ဖကမႈျဖစစဥမားထမ ပၪၥမေျမာကျဖစစဥျဖစၿပး ပထမဆးေသာ မဒမးကငၿပး လမဆနစြာသတျဖတခမႈျဖစသည။ ၂၀၁၇တြငသက ငယမဒမးမႈ(၄၄)မႈျဖစပြားခၿပး ၂၀၁၈ တြငမ(၅၇)မႈအထတးလာခ သည။ တစႏစအၾကာတြင သကငယမဒမးမႈ(၂၉.၅)ရာခငႏႈနးအထတးျမငလာျခငးျဖစသည။ ၎ျပငလြနခေသာ(၅)ႏစတာကာလအတြငး ျမနမာႏငငတစဝနးလးတြင သကဆငရာအာဏာပငမားသ႔ လငအၾကမးမႈတငၾကားမႈမားႏစစဥတးျမငလာေၾကာငးသရ သည။

“ လ႔အခြငအေရးခးေဖာကမႈဆငရာ

သတငးအခကအလက ေကာကခ

စေဆာငးျခငးနယပယတြင အႏစ (၂၀)

ေကာၾကာကငလည လပကငခေသာ

အေတြ႕အႀကက အေျခခ၍

မြနျပညလ႔အခြငအေရးေဖာငေဒးရငးက

အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ

တရားမတမႈဆငရာ

အျမငဖြငသငတနးမားက သျဖဇရပ၊

ေရးႏင ေရျဖၿမ႕ နယမားတြငယခႏစမစ၍

စတငပ႔ခခသည။

လာမယ ႏစကနပငးတြငလညး

မြနျပညနယ ေျမာကပငးတြင

ေဆြးေႏြးပြမား လပေဆာငသြားရန

စစဥထားသည။

aqkj (4) ×HsjaRWyj minj,kel,cyjkui mudimj,k[cj<\pJ, qtj\ftjKY<qUkui fmj,SJ,aer,yU

rGefvlxktoH 6tUm\fsjqUa.,kuiyj0njrRHiqvjaTi

a]kimj]kijaDm?\pÕk[cj<KY<eq.jxJ,el,\fsjqUa., eT.cjd$j (10) ×HsjK[mHtj

ဇြန ၁၈၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

ေမတာဆဆညးအရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမ ဦးသကထြနး၏ေျပာၾကားခကအရတမျဖစသအား ကယဝနရရသညအထအႀကမႀကမအဓမၼျပကငခေသာ ဦးေလးျဖစသကေထာင ဒဏ(၁၀)ႏစကခေစရန ေမာလၿမငတရား႐းက၂၀၁၉ ေမလ (၃၀) ရကေန႔တြငအမန႔ခမတခေၾကာငး သရသည။ ၂၀၁၇ ခႏစတြငဖခငျဖစသ ကြယလြနခသညအျပငမ ခငျဖစသကလညး ေနာကအမေထာငျပခသညအတြက ကး လြနခရသမနးကေလးျဖစသသည ၎၏ေမာငေလးႏငအတမြန ျပညနယေမာလၿမငၿမ႕ေဇယာသရရပကြကရ အဖြားျဖစသ၏ ေနအမတြငေနထငခရသည။ထသ ႔ေနထငေနစဥအတြငးဦး ေလးျဖစသ၏ အဓမၼျပကငမႈကအႀကမႀကမခစားခရသည။

“သကငယမဒမးက ေထာင(၁၀)ႏစပခတယဆေတာ ကြၽနေတာတ႔အယခတငသြားမာပါ။ သကငယမဒမးဆေထာငအ ႏစ(၂၀)ခသငတာေလ။ အယခဝငမယဆငရင(၁၅)ႏစျဖစသြား ႏငတယ။ အခဆမနးကေလးက(၉)တနးေအာငၿပး ဒႏစ(၁၀)တနးေျဖဖ႔လပေနတယ”ဟ ဦးသကထြနးကေျပာပါသည။

၂၀၁၈ေဖေဖာဝါရလ နဝမတနးစာေမးပြ ေျဖဆၿပးခန တြင၎၌ ကယဝန(၆)လရေနၿပျဖစေၾကာငးမနးကေလးျဖစသက သတထားမခသည။ ကးလြနသဦးေလးျဖစသ၏ရာဇဝတ မႈကဖးကြယရနႏင ၎အားျပစဒဏမကငးလြတေစရနအတြကအဖြားျဖစသက မနးကေလးျဖစသအား ေဇယာသရရပကြကတြင ေနထငေသာ အသက(၁၉)ႏစအ႐ြယ လငယေလးတစဦးအား ျဖားေယာငးေသြးေဆာငကာ လကထပယေစခသည။

မနးကေလးငယ၏ ရငနာစရာအျဖစအပကက သရခ သညေမတာဆဆညးအဖြ႕မ ဥက႒ျဖစသ ေဒၚသသႏြယက မနးကေလးမးဖြားရာေဆး႐သ႔ သြားေရာကၿပး ကညပပးမႈမားျပ လပခသည။ မနးကေလးငယ၏သေဘာတညမႈျဖငဦးေလးျဖစသႏငခငပြနးျဖစသက အမႈဖြငခသည။ ၎တ႔ႏစဦးကအာဏာပငမားက၂၀၁၈ ဇလငလတြငေမာလၿမင၌ဖမးဆးထနးသမးခသည။

မနးကေလးငယ၏ ခငပြနးျဖစသအားအဘယေၾကာင မဒမးမႈျဖငစြခကတငခသညကမ အတကမသရရေသးေခ။ “တရားရငဆငတာ (၁)ႏစေလာကၾကာခတယ သ႔ဦးေလးက ေတာေထာငထေရာကသြားၿပ။ သ႔ေယာကားန႔ပတသကၿပး ေတာတရား႐းကအမန႔မခေသးဘး။ သ႔ကလႊတေပးဖ႔ကြၽနေတာ

တ႔ေတာငးဆသြားမာပါ”ဟ ဦးသကထြနးက ေျပာပါသည။

“ဒႏစသမး(၁၀)တနးေျဖရမာမ႔ ဇြနလ(၃)ရကေန႔က ကေလးက လမႈဝနထမး႐းသ႕ ပ႔လကတယ။ သမးပညာတတ တစေယာကျဖစခငတယ။ သမးကေလးကလညး ဆရာဝနတစ ေယာကျဖစေစခငတယ”ဟ မနးကေလးငယက ေျပာပါသည။

ေမတာဆဆညးအဖြ႕အေနျဖင ၂၀၁၈ ခႏစတြငမဒမးမႈ ေပါငး(၁၆)မႈက ကညေဆာင႐ြကေပးခရေၾကာငးသရသည။၂၀၁၉ ဇနနဝါရလမစ၍ သကငယမဒမးမႈ(၁၈)မႈျဖစပြားခေၾကာငး ၎အ ဖြ႕အစညးကေျပာပါသည။

အမးသမးႏင ကေလးမားအတြက စးရမဖြယအေန အထားျဖစေနသညအတြက အမးသမးႏင ကေလးကာကြယ ေစာငေရာကေရးဥပေဒက ျပ႒ာနးေပးရန မြနျပညသ႔အခြငအေရး ေဖာငေဒးရငးက လႊတေတာက ထပမတကတြနးသည။ မြနျပညနယအပါအဝင ျမနမာတစႏငငလးတြင ျဖစပြားေန ေသာလငအၾကမးဖကမႈႏင လငခြျခားဖႏပမႈမားႏင ပတသက ေသာဥပေဒဆငရာ အကအညမားကလညး နစနာသအမးသမး မား အားေပးအပရန ေတာငးဆလကသည။

“သကငယမဒမးက ေထာင (၁၀) ႏစပ ခတယဆေတာ

ကြၽနေတာတ႔ အယခတငသြားမာပါ။

သကငယမဒမးဆ ေထာငအႏစ (၂၀) ခသငတာေလ။

အယခဝငမယဆငရင (၁၅) ႏစ ျဖစသြားႏငတယ။

အခဆ မနးကေလးက (၉) တနးေအာငၿပး

ဒႏစ (၁၀) တနးေျဖဖ႔ လပေနတယ”

rGefvlxktoH 7

စာ (၄) အဆက <<<< အသြငကးေျပာငးေရးဆငရာ တရားမတမႈ အေၾကာငးက ပမသရလပါက မြနျပညလ႔အခြငအေရး ေဖာငေဒးရငးက ၂၀၁၇ ခႏစတြင ထတေဝခသည “ထငကနေနဆ” ျမနမာႏငငေတာငပငးရ မြနေဒသ မားအတြငး အတတကျဖစပြားခေသာ လ႔အခြငအေရး ခးေဖာကမႈမားအတြက အသအမတျပ ေပးေစလမႈႏင တရားမတမႈ ျပနလညရာေဖြေပးေစလမႈ အစရငခစာက ဖတရႈႏငပါသည။

erep,e0mésnsj a.,nvj,K[kje]k.cj<

lyje\mÄkqu·,eq.cj,ek[.j ernsj\mÕpjk.

lyjqm.,m[.,Su·,RHÕ·,mé×Hcj< }kÕ·etW²KY<r

ဇြန ၂၉၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

မြနျပညနယ စကပးေရးေမြးျမေရးႏင ဆညေျမာငး ဝနႀကးဌာန၏ ေရေပးေဝမႈစနစတြင အားနညးခကမား ရ ေနျခငးေၾကာင မးရာသတြငေပါငၿမ႕နယ ရလယယာေျမ ဧကသးေသာငးခန႔ ေရနစျမပကာေကး႐ြာ (၁၁) ႐ြာမ လယသမား(၂,၀၀၀)ခန႔ ႀကးမားေသာ ဆးရႈးမႈႏငႀကေတြ႕ ခရေၾကာငးသရသည။ ေႏြစပါးက ပမတးခ႕စကပးရန ျပညနယအစးရက ဆးျဖတခၿပးေနာက အဆပါတးခ႕စကပးမႈ က ေရအလအေလာက ေပးေဝႏငရနအတြက ေရေပးေဝမႈ စနစက ေျပာငးလခရာ ယခကသ႔ ပကစးဆးရႈးမႈႏင ႀကေတြ႕ခရေၾကာငး လယသမားမားက ေျပာပါသည။

၂၀၀၇ မ ၂၀၁၅ခႏစအထ ရငးၿငမေတာင၊ ႐ြာတနးရည၊ျဖဘႏင ကတြနေကး႐ြာမားတြငေႏြပါး ဧက(၁၀,၀၀၀)က ႏစစဥစကပးခသည။ သ႔ေသာ ျပညနယအစးရက ၂၀၁၆-၁၇ ဘ႑ာေရးႏစမစ၍ ေႏြစပါးက တစႏစလင (၁၆,၉၇၃) ဧကအထ တးခ႕စကပးရနဆးျဖတခသည။ တးခ႕ဧကမားက ေရေပးေဝႏငရနအတြက အနးအနားရ စမးေခာငးမားက ပတဆ႔ကာ ေရစေဆာငးခသညအျပင ကဒက ဆညမတဆငလညး ေရေပးေဝရန စစဥခသည။

“လြနခတ သးႏစကတညးက ေႏြစပါးစမကနး အစညး အေဝးတငးမာ အရငေရေပးေဝေရးစနစကပ ျပနကငသးဖ႔ ကြၽနေတာတ႔အၿမတမး ေတာငးဆခတယ။ စကမယဧကန႔ ေရပမာဏ လေလာကမတဖ႔အတြကအစးရ အေနန႔စစဥ ေဆာင႐ြကထားသငတယ” ဟ ရငးၿငမေတာငေကး႐ြာမ ေဒသခ လယသမားျဖစသ ဦးခငေဇာက ေျပာပါသည။

၂၀၁၆ ခႏစ မ ၂၀၁၈ ခႏစအတြငး ေရႀကးမႈေၾကာင မးစပါး(၇၀)ရာခငႏႈနးခန႔ ႏစစဥဆးရႈးခရသညအျပင ယခ

ႏစတြင လညး(၉၅)ရာခငႏႈနးအထ ဆးရႈးမႈျဖစေပၚႏငသည ဟ ေပါငၿမ႕နယ လယသမားမားက ေျပာဆခသည။

“ဒလမာမးစပါး (၁၀)တငးေလာက စကခတယ။ ဒါေပမယ မးႀကးေတာ မးပငေတြအကနလး ေရျမပကနတယ။ မးစပါးအတြကေငြ (၁၅) သနးေလာက ရငးထားခရတယ။ ဒါေတာင ေျမဩဇာဖးန႔ ခ႐သတေဆးဖး မပါေသးဘး။ အရငႏစေတြတနးက ေရျမပတယဆေပမယ မးပငေတြ အနညးအကဥး ျပနရေသးတယ။ ဒႏစေတာ အားလး ဆးကနတာပ။ ေရႀကးေရျမပလ႔ လယသမားေတြ ေတာ ေတာေလး အခကအချဖစေနတယ။ အစးရအေနန႔ မးပငန႔ ေျမဩဇာေတြက ေထာကပေပးသငတယလ႔ ျမငတယ” ဟ ေဒသခလယသမားတစဦးျဖစသ ေဒၚဖြားသနးက ေျပာပါသည။

၂၀၁၈ ခႏစ ဇနနာဝါရလကတညးက ေပါငေဒသခ လယသမားမားက ျဖစႏငဖြယရသည ေရႀကးမႈႏင ပကစးဆးရႈး မႈအေၾကာငးက မြနျပညနယ စကပးေရးေမြးျမေရးႏင ဆည ေျမာငးဝနႀကးဌာနႏင ေရအသးခမႈ စမခန႔ခြေရးဌာနတ႔က တငျပခေသာလညး တ႔ျပနေျဖရငးေပးမႈ တစစတရာမရရခေခ။

“မးႀကးေတာ မးပငေတြ ေရျမပကနတယ။ အေတာ ကြၽနေတာတ႔က ထပၿပးျပနစကရတယ။ အလစကေတာ အထြက ႏႈနးလညးကသြားတယ။ ၿပးေတာေရန႔ အတဖကပး ေတြလညး အမားႀကးပါလာတယ” ဟ မးစပါး (၁၅) တငး ပကစးဆးရႈးခရသ ဦးခငေဇာက ေျပာပါသည။

ေရေပးေဝမႈစနစက ျပနလညသးသပ ျပငဆငေပးရန ေႏြစပါးစကပးရာတြင ယခငစနစအတငး လပကငေဆာင႐ြက ႏငရနႏင စကပးေရးပညာရငမားက သငတနးပ႔ခေပးရန ေဒသခလယသမားမားက ျပညနယအစးရက ေတာငးဆခ ၾကသည။

rGefvlxktoH 8

ဇလင ၁၆၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

မြနျပညနယ ကကမေရာၿမ႕နယ ပား ေတာငေဒသမ ေဒသခေတာငသလယ သမားမားက ၂၀၁၁ ခႏစတြင ဇြနကမၸဏ (June Cement Industry Ltd)က လယယာေျမမား မတရားရယခမႈက ျပနလည စစစၿပးေျဖရငးမႈ တစစတရာ ျပလပေပးရန အစးရက ေတာငးဆခသည။ အဆပါ ေျမယာမတရား ရယမႈတြင ေတာငသ လယသမားမား အေနျဖင နညးပါးေသာ ေလာေၾကးေငြမားကသာ လကခရရခသျဖင ျပနလညေျဖရငး ေပးရန ေတာငးဆရျခငး ျဖစေၾကာငး သရသည။

၂၀၁၁ ခႏစတြင ကကမေရာ ၿမ႕နယအတြငးရ မဂ႐း၊ ေကာဒြနးႏင ေကာပေနာေကး႐ြာမားမ လယသမား အေယာက(၁၀၀) နးပါးတ႔၏ လယယာ ေျမမားက ဇြနကမၸဏက မတရားရယ ခရာတြင ေလာေၾကးေငြအျဖစ တစဧက လင ကပသးေသာငးမ ငါးေသာငး အတြငးသာ ရရခေၾကာငး သရသည။

ယခအခနတြင ဇြနကမၸဏအ ေနျဖင၎တ႔၏ စမကနးက ျပနလည စတငရန ႀကးပမးလာသျဖင ေဒသခလယ သမားမားက မြနျပညနယတငၾကားစာႏင အသနားခစာ စစစေရး ေကာမတဥက႒ ဦးေအာငေကာသအား ေျမယာမတရား ရယခမႈက တငျပၿပးတရားမတမႈ ျပနလည ရာေဖြေပးရန ေတာငးဆ ခၾကသည။

“ေျမသမးတအခနတနးက ဆ တစခ႕ လယသမားေတြက သတ႔႐ြာမာ မရၾကဘး။ ကမၸဏက ေျမေတြကသတ႔ ဘာသာ အမးအစား သတမတၿပး ေကာငးတေျမဆ တစဧက ငါးေသာငး သပမေကာငးတေျမက တစဧကသး ေသာငး အလေလာေၾကး သတမတၿပး ေပးခတယ အခလကရ ေပါကေဈးန႔ဆ တစဧကသနး (၇၀) ေလာကတနတေျမ ေတြပါ။ စမကနးက မလပပါန႔ ေျပာေနတာ မဟတဘး ဇြနကမၸဏ အေနန႔ဒေျမ ျပနာေတြ ကေျဖရငးေပးဖ႔ ေတာငးဆ

တာပါ” ဟ ပားေတာငေဒသလမႈဖြ႕ၿဖးေရးအဖြ႕မ ႏငေ႐ႊဝငးက ေျပာပါသည။

ဆပခတတား တညေဆာကျခငး၊ တးေျမာငး ေဖာကလပျခငး ႏင ဂဝ ေကာက ထတလပျခငးတ႔အတြက ဇြန ကမၸဏအေနျဖင လယေျမဧကမညမ လအပသညက အစးရအေနျဖင အတ အက သတမတေပးသငေၾကာငး၊ စမ ကနးအတြက သးစြျခငးမျပသည ပလ လယေျမမားက ေဒသခလယသမားမား ထ ျပနလညေပးအပ သငေၾကာငး ႏငေ႐ႊဝငး က ဆကေျပာပါသည။

“ဇြနကမၸဏအေနန႔ စမကနး လပဖ႔ လြနခတ (၉) ႏစကတညးက ခြငျပ ခကရခတယ အလႏစအၾကာႀကး ကတညးက ခြငျပခကရထားေပမယ စမကနးက မစႏငေသးဘး။ ခြငျပခက က မြနျပညနယ လႊတေတာက ေပးတာ မဟတဘး၊ ျမနမာရငးႏးျမႇပႏမႈ ေကာ မရငက ခေပးထားတာ။ လႊတေတာကယ စားလယတစေယာကအေနန႔ ဒပားေတာင ေဒသခလယသမားေတြ ႀကေတြ႕ေနရ တျပနာက ျပညနယအစးရဆက တငျပ ေပးႏငတာပရတယ” ဟ ဦးေအာငေကာသက ေျပာပါသည။

၂၀၁၉ ဇြနလ (၁၅)ရကေန႔ တြင ဇြနကမၸဏက အဆပါေကး႐ြာ (၃)႐ြာမ ေဒသခမားႏင လထေတြ႕ဆ ေဆြးေႏြးပြတစရပ ျပလပခၿပး ကမၸဏ၏ စမကနး အေၾကာငးက ရငးျပကာ ေဒသခမား၏ အျမငက ေမးျမနးခသည။ ထေဆြးေႏြးပြသ႔ သကဆငရာ အာဏာပငမားလညး ပါဝငတကေရာကလကရရာ (အဆးျမင

သမားဟ အာဏာပငမားက လြမား စြာထငျမင ယဆသြားမညက မလလား သျဖင) ေဒသခမားက စမကနးကဆန႔ ကငသည အရပအေယာငက ျပသခ ျခငး မရေၾကာငးသရသည။ သ႔ေသာ စမကနးႏင ပတသကေသာ ေဒသခမား၏ စးရမပပနမႈမာရေနဆျဖစသည။

“ဇြနကမၸဏ ဒက စစဝငလာခငး တနးက စမကနးက အလမရဘးလ႔ ျပည နယ အစးရက ကြၽနေတာတ႔ တငျပခၿပး ၿပ။ ေမာလၿမငမာလညး သတငးစာရငး လငးပြ လပခတယ။ ဆႏၵေဖာထတပြေတြ လညးလပခတယ။ ဒါေပမယ ဒါေတြက အစးရက တစခမဂ႐မစကဘး။ MCL (ေမာလၿမင ဘလပေျမစက႐) ဆရင လညး ေတြ႕ဆပြေတြမာ ကတေတြ အမားႀကး ေပးခတာပ။ ဒါေပမယတကယ တမး စမကနးစလပေတာ ဘာကတမ တညတာမရဘး” ဟ ပားေတာငေဒသ ရငးႏးျမႇပႏမႈမားက ေစာငၾကညေလ လာသ ႏငထြနးၾကညက ေျပာပါသည။

ဇြနကမၸဏ အေနျဖင ၂၀၁၁ ခႏစ ေျမယာ မတရား ရယမႈက ယခလကရ အခနတြင ထတေဖာေျပာဆချခငးမရေခ။

ဇြ နကမ ၸဏကစမကနးအတြက အေမရကနေဒၚလာ (၄၇၁)သနး ရငးႏး ျမႇပႏမညျဖစၿပး စက႐လညပတပါက တစရကလင ဘလပေျမ တနခန (၅,၀၀၀) ထတလပမည ျဖစသည။ ယခစမကနးက ျမနမာရငးႏးျမႇပႏမႈ ေကာမရငက ၂၀၁၅ မတလတြင ခြငျပခက ခေပးချခငး ျဖစသည။

atitjk.l e\my.mtr.,ryUmékui \pnjlvje\fRHcj,ep,rnj edqK·m[.,k asui,rkui et.cj,Sui

kumP$Jk e\metWkiuqUtiu² B.q.

am[iÕ,as.,qtjmHtj|pJ, ek.cj,tY<e\mSiu

tsjÄkc>,eq.cj, qipjmek.cj,tY<e\mkuii

tsjÄkqu·,eq.cj, aYliuel[.je]k,

qtjmHtj |pJ,ep,KY<tyj

rGefvlxktoH 9

ဇလင ၅၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

၂၀၁၉ ခႏစဇလငလ (၁)ရက ေန႔တြင မြနျပညနယေပါငၿမ႕နယ မတမ ၿမ႕မ တကကြလႈပရားသ ဦးေအာငဆနးဦး အား ဆကသြယေရး ပဒမ၆၆(ဃ)အား ခးေဖာကသညဟဆကာ ေပါငၿမ႕နယ တရား႐းက အလပၾကမးႏငေထာငဒဏ (၂)ႏစ ခမတလကသည။ စားကကေျမ ကစၥႏင ပတသက၍ ဦးေအာငဆနးဦး က လႊတေတာကယစားလယ တစဦး ျဖစသ ဦးေဇာေဇာထးအား “ အရကသမား အ႐းဘေျမာက လပမေနန႔ ” ဟ လမႈကြနရကတြင ျပစတငေရးသားခရာ ဦးေဇာေဇာထးက ၎အားအသေရဖက သညဟဆကာ ဦးေအာငဆနးဦးကတရားစြ ဆချခငးျဖစသည။

“ျပညသလထေတြ မဒယာေတြက ေဝဖနပငးျခားခြင မေပးေတာတအတြက ဒမကေရစ စနစမကဘးလ႔ ကြၽနေတာျမင တယ။ ဒမကေရစဆတာလြတလပစြာေျပာ ဆပငခြင ေဝဖနပငခြငရရမယဆတ မဝါဒ ပါၿပးသားပ။ လ႔အခြငအေရးအရဆရင လညး လသားအားလးဟာ သ႔ အခြငအေရး န႔ သလြတလပစြာ ေျပာဆပငခြငရရမယ”ဟ ဦးေအာငဆနးဦးက ေထာငဒဏမကခမ ဧၿပလ (၂၁) ရကေန႔ တြင ေျပာဆခသည။

ေထာငဒဏ(၂)ႏစ ကခရသည အထ အျပစႀကးခေသာ ေဝဖနျပစတငမႈ ကဦးေအာငဆနးဦးက ၂၀၁၇ ေအာကတ ဘာလတြင လမႈကြနရက တစချဖစေသာ facebook တြငေရးသားချခငး ျဖစၿပး အဆပါ ျပနာသညေပါငၿမ႕ နယမးႏငး ရပကြကမ စားကကေျမေပၚ ေနထငသ မားအား ဖယရားျခငးကစၥႏင ပတသက ၍ နယေျမခ လႊတေတာကယစားလယ ျဖစသ ဦးေဇာေဇာထးကြငး ဆငးစစေဆး သည ျဖစစဥအေပၚ အေျခခ၍ ျဖစပြားခ ျခငးျဖစသည။ လႊတေတာကယစားလယ တစဦး အေနျဖင ေဒသခမားအတြက တကသည ေဆာင႐ြကမႈမးက လပေဆာငေပးႏင ျခငးမရဟ ဦးေအာငဆနးဦးက ဦးေဇာ ေဇာထးက ေဝဖနခၿပး ဦးေဇာေဇာထး

ကလညး ဦးေအာငဆနးဦး အေနျဖင အမေျခ (၂၈၆) အမမ တစအမ လင ေငြႏစေသာငးကပႏႈနး ေကာကခကာ ကယကးရာခသည ဟ တနျပနစြပစြခ သည။

အဆပါ စြပစြခကကေျဖရငး ရနအတြက ဦးေအာငဆနးဦးကဦးေဇာ ေဇာထးက ႀကမႀကမဆကသြယ ခေသာ လညး အဆကအသြယ မရရသျဖငတ႔ျပန မႈရရရန လမႈ ကြနရကေပၚတြင၎ ကသ႔ ေဝဖန ျပစတငေရးသားချခငး ျဖစသည။

၎အားဂဏသကၡာ ကဆငး ေအာင ျပလပသညဟဆကာ ဦးေဇာေဇာ ထးက ဦးေအာငဆနးဦးက ၂၀၁၇ ဒဇင ဘာလတြင ေပါငၿမ႕နယ ရစခနးတြင ဆကသြယေရး ဥပေဒပဒမ ၆၆(ဃ)ျဖင တရားစြဆခသည။

“ကြၽနေတာေဝဖနခတ စြပစြ ခကကေတာ ဖးကြယထားတယ။ ကြၽန ေတာ ေရးထားတစာကေတာ ဂဏသကၡာ ထပါးတယ၊ ျပငးထနတယဆတ အခါက ေတာ ျမနမာႏငငမာ လကရအပခပေန တအစးရက ကြၽနေတာကေမး ၾကညခင တယ။ ႏငငေတာရ႕ ဥပေဒက ျပညသလ ထေတြက ကာကြယေပးဖ႔လား၊ ဥပေဒ နားမလညတ ျပညသေတြက ႏပကြပဖ႔ လား ျပညသ႔အကးျပလပ ငနးလပကင ေနတ သေတြက ဥပေဒေၾကာငးအရ အႏငကငေနတာက ဒအတငး ပၾကညေန မာလား”ဟ ဦးေအာငဆနးဦးက ေျပာ ဆခသည။

ဦးေအာငဆနးဦးက ၎အေန ျဖင အႏငကငခ ျပညသမားက ဆကလက ကညသြားမညျဖစေၾကာငးႏင အမနတရား ေပၚေပါကလာေအာင ဆကလက ေဆာင ႐ြကသြားမည ျဖစေၾကာငး ေျပာၾကားခ သည။

အလားတပင ၂၀၁၈ စကတငဘာ လ(၂၇) ရကေန႔တြငလညး မြနျပညနယ ဝနႀကးခပ ေဒါကတာေအးဇအား လမ ကြနရကေပၚတြင ေဝဖနေရးသားခသ ဦးေအာငက ကလြငအား သထၿမ႕နယ တရား႐းက အလပႏငေထာငဒဏ (၁) ႏစ

ခမတခသည။

“ကြၽနေတာတ႔က အမနေတြေျပာ တယ။ အစးရက ေထာကျပတယ။ ေစာငၾကညတယ။ ကြၽနေတာတ႔လ အ စးရက ေစာငၾကညတသေတြက တရားစြ ခလကရတယ၊ ေထာငခ ခလကရတယဆ တအခါက ေတာေနာကလေတြ ဘယသမ မလပရေတာဘး။ အခဆ သထမာ ဘယ သမ မတငျပရေတာဘး လပရင ကြၽနေတာလ ေထာငကမယဆၿပးေၾကာက ေနၾကတယ။ အဒလဆ အမနတရား ဆတာ ရပါဦးမလား ျပညသေတြက အေၾကာကတရားန႔ ေန,ေနရတယ” ဟ ႏငငသားမား၏ ပဂၢလဆငရာ လြတလပမႈႏင ပဂၢလဆငရာ လၿခမႈက ကာကြယေပးေရး ဥပေဒပဒမ(၈) (စ) ျဖင တရားစြဆခခရသ ဦးေအာငကကလြငက ေျပာပါသည။

အစးရႏင အာဏာပငမား အေန ျဖင ျပညသလထ၏ ေဝဖနျပစတငမႈ အေပၚ ေဒါသထြကကာ တရားစြဆေနမညအစား ျပညသ႔အသက နားေထာငကာ ၎တ႔၏ လအပခကမားႏင ျပနာမားကေျဖရငး ေဆာင႐ြကေပးသငေၾကာငး ဦးေအာင ကကလြငက ေျပာပါသည။

အစးရႏင တပမေတာက ေဝဖန သ သတငးသမားမားႏင သာမနျပညသ မားက အသေရဖကမႈျဖင တရားစြဆ ကာေထာငခရာတြင ၂၀၁၇ ႏငငသား မား၏ ပဂၢလဆငရာ လြတလပမႈႏင ပဂၢလဆငရာ လၿခမႈက ကာကြယေပးေရး ဥပေဒႏင ဆကသြယေရးဥပေဒ ၆၆(ဃ)တ႔က အသးျပလကရသည။ လြတလပစြာထတေဖာေျပာဆခြငက တားဆးေနသည အဆပါဥပေဒမားက စာ(၁၀)သ႕>>>>

lätjet.jkuiyjs.,lHyjkui lUmékWnjrkjmH e0fnj\psjtcjqU eT.cjd$j (2) ×Hsj K[mHtjK·r

rGefvlxktoH 10lH[pjssjD.tja.,Km[., \mcj<tkjl.\pJ,

en.kjpuicj, kunjk[sritjpuimuim[., \p.,l.mvjkui

\pvjqUm[.,sui,rimj

ဇလင ၂၇၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

၂၀၁၉ ခႏစ ဇြနလ (၂၅)ရကေန႔တြင ျမနမာႏငင လပ စစႏငစြမးအငဝနႀကးဌာနက ၂၀၁၉ ဇလငလမ စတင၍လပ စစဓာတအားခမားက တစႏငငလး အတငးအတာျဖငတးျမႇင ေကာကခမည ျဖစေၾကာငးေၾကညာခသည။ တးျမႇင ေကာကခမည ႏႈနးထားမားအရ ယခငသးစြေနသည ကနကစရတထက(၃) ဆနးပါး ပမေပးေခရမည ျဖစသျဖင ျပညသမားအၾကား ေဝဖနမႈျမငတကလာခသည။

“အခေလာေလာဆယ ကနေဈးႏႈနးကတကေန ၿပးသားပ။ အခမတာခပါ တကမယဆေတာ ကြၽနေတာတ႔ဝင ေငြန႔ ထြကေငြမမမတ ျဖစလာမာက စးရမတယ။ လပစစ သးစြေနတသေတြအတြက ေတာတကယ ဝန ထပဝနပးပါပ” ဟ ေမာလၿမင ေဒသခတစဦးျဖစသ ႏငေ႐ႊဝငးက ေျပာပါသည။

လပစစဓာတအားခမား တးျမႇငေကာကချခငးသည အျမတအစြနးရာေဖြရန မဟတဘ လပစစဓာတအားပမျဖန႔

ျဖးေပးႏငရနႏင လပစစက႑ ပမေကာငးမြနတးတကလာ ေစရန ရည႐ြယေၾကာငး ဝနႀကးဌာနက ထတျပနခသည။

၂၀၁၉ ဇလငလမတငမ အမသးလပစစ ဓာတအားခ မားက(၁၀၀) ယနစေအာကက တစယနစလင (၃၅) ကပ (၁၀၁ ႏင (၂၀၀) ယနစၾကားက တစယနစလင (၄၀) ကပႏင (၂၀၀) ယနစအထကက တစယနစလင (၅၀) ကပ ေကာကခခသည။ တးျမႇငေကာကခမည ႏႈနးထားမားအရ (၁) ယနစမ (၃၀) ယနစက တစယနစလင (၃၅) ကပ၊ (၃၁) ယနစမ (၅၀) ယနစက တစယနစလင (၅၀) ကပ၊ (၅၁) ယနစမ (၇၅) ယနစက တစယနစလင (၇၀) ကပ၊ (၇၆) ယနစမ (၁၀၀) ယနစက တစယနစလင (၉၀) ကပ၊ (၁၀၁) ယနစမ (၁၅၀) ယနစက တစယနစလင (၁၁၀) ကပ၊ (၁၅၁) ယနစမ (၂၀၀) ယနစက တစယနစလင (၁၂၀) ကပႏင (၂၀၁) ယနစႏငအထကက တစယနစလင (၁၂၅) ကပေကာက ခသြားမညျဖစသည။ “အရငတနးက ကြၽနေတာအမမာယနစ (၈၀) (၉၀) ေလာကသးေတာ မတာခ (၃,၀၀၀) ကပေလာက ေပးရတယ။ အခႏႈနးန႔ဆ (၈,၀၀၀)ကပေလာက ေပးရေတာမယ။ သးဆ ေလာကက တကသြားတယ။ ဒါေတာငကြၽနေတာက ႐း႐းအမ သးပ။ ေဈးဆငရတအမဆ အရငကတစလက (၁၀,၀၀၀) ေလာက ေပးေနရတယဆရင အခ(၃၀,၀၀၀) ေလာကေပး ရေတာမယ” ဟ မဒၿမ႕နယ ဖယဒေကး႐ြာမ ကကဦးက ေျပာပါသည။ “ေကး႐ြာမးလငးေရး ေကာမတဆက မးသးေနရတသေတြဆတစယနစက (၇၀)(၇၅)ကပေလာက ေပးေနရတာ။ ေကာမတကလညး အစးရလပ မတာခတးေကာကမယဆရင တစယနစက (၂၀၀)ေလာကျဖစလာမယ။ အဒလဆတစလ တစလမတာခန႔ပ မနညးကနမယ” ဟ ၎ကဆကေျပာပါသည။ လပစစႏငစြမးအင ဝနႀကးဌာနအေနျဖင ၂၀၁၄ ခႏစလပစစ ဥပေဒပဒမ (၄၁)ႏငအည လပစစဓာတအားခ ႏႈနးထားျပငဆင သတမတရနကစၥက ျပညေထာငစအစးရ အဖြ႕သ႔တငျပခရာ ၂၀၁၉ ခႏစ ဧၿပလ(၁၁)ရကေန႔တြင ကငး ပျပလပသည ျပညေထာငစအစးရအဖြ႕အစညးအေဝးအမတ စဥ (၇/၂၀၁၉) ၏ သေဘာတညခကအရ ၂၀၁၉ ခႏစ ဇလငလ (၁)ရကေန႔မစတင၍ လပစစဓာတအားႏႈနးထားမားက ျပင ဆငသတမတျခငးျဖစေၾကာငး ထတျပနထားသည။

စာ(၉)မ <<< <

ႏငငတကာ လ႔အခြငအေရး စႏႈနးမားႏငအည ျပငဆင ဖကသမးရမည ျဖစၿပးထကသ႔ မလပေဆာငႏငပါကျမနမာ ႏငငအေနျဖင ၿပးျပညစေသာ ဒမကေရစ အသြငကးေျပာငးေရးက လပေဆာငႏငမညမဟတေခ။

rGefvlxktoH 11

ဇြန ၁၇၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငေရးေဖာငေဒးရငး

မြနအမးသားပညာေရး ေကာမတအား ႀကတငအသေပး အေၾကာငးၾကားျခငးမရဘ ၂၀၁၉ ခႏစ ဇြနလ(၆) ရကေန႔ တြင ပညာေရးဝနႀကးဌာန လကေအာကရအေျခခပညာ ဦးစးဌာနက တနသၤာရတငး ေရျဖၿမ႕နယ ေရငနႀကးေကး ႐ြာရ မြနအမးသားေကာငးက အစးရေကာငးအျဖစ ဆငးဘတ လာေရာက စကထခသည။ ေကာငးသေကာငးသားအေယာက (၅၀)ခန႔ ပညာသငယေနေသာ အဆပါမြန အမးသားေကာငး က အေျခခပညာဦးစးဌာနက ၎တ႔လက ေအာကခေကာငးအျဖစ သတမတကာ ဆငးဘတလာေရာက စကထျခငး ျဖစသည။

အေျခခပညာ ဦးစးဌာနသည ျပညေထာငစအဆင ပညာေရး ဝနႀကးဌာနတြငတညရၿပး ျမနမာ(ဗမာ)ဘာသာ အေျချပ ပညာေရးစနစက ေဖာေဆာငလကရေသာပညာေရး ဌာနတစချဖစသည။

ယခကသ႔ႀကတင အေၾကာငးၾကားျခငးမရဘ ဆငးဘတ လာေရာက စကထျခငးသည ပညာေရးဌာန(၂) ခ အၾကား ပဋပကၡျဖစပြားေစႏငေၾကာငး မြနအမးသားပညာေရး ေကာမတမဆရာမငးေအာငေဇ(ႏငေရာကေကာငး)က ေျပာပါသည။

အဆပါဆငးဘတ စကထရာတြင ေရျဖၿမ႕နယ လႊတ ေတာ ကယစားလယ ဦးၾကညစး၊ မငးသားေကး႐ြာအပစ အပခပေရးမႉး၊ မးႀကးေကး႐ြာမ ေကာငးဆရာတစဦးႏင မးႀကး အပခပေရးမႉးတ႔ ပါဝငေၾကာငးသရသည။

“သတ႔ေကာငးေရ႕မာ ဆငးဘတ လာစကမယဆတာ ကြၽနေတာတ႔မသဘး။ သတ႔လညး ႀကတငအေၾကာငး မၾကားဘး။ ဒေကာငးက ကြၽနေတာတ႔ တတႏငသေလာက အေကာငးဆး ပပးေပးထားပါတယ။ ေကာငးအေဆာကအဦး ေတြေရာ ဆရာ/ဆရာမေတြပါ အရညအေသြးျပညမဖ႕ ျပျပငသငတာက ျပျပငေပးေနတယ။ ကြၽနေတာတ႔ ဒလႀကးစားေနတ အခနမာ အစးရဖကက အခလသမးယ လကတာဟာလးဝ မျဖစသငဘး။ အခလလပတာဟာ ပဋပကၡျဖစေစခငတသေဘာပ” ဟ ဆရာ မငးေအာငေဇက ေျပာပါသည။

မြနအမးသားပညာေရး ေကာမတဗဟသာမက ဆပါ ေကာငးရ ဆရာ/ဆရာမမားႏငၿမ႕နယ မြနအမးသားပညာေရး ေကာမတကလညး အေျခခပညာဦးစးဌာနက ဆငးဘတလာ ေရာက စကထျခငးက သရခၾကျခငးမရေခ။

“ဒလမး မျဖစသငဘးေပါေနာ (ဘာျဖစျဖစ) အျပန အလနေလးစားမႈေတာ ရသငတယ။ အဓက,က ဘာမမဟတဘး၊ ကြၽနေတာတ႔က အသအမတမျပ အေရးမလပတာပ ဒါက ကြၽနေတာတ႔ သညးမခႏငဘး။ အခဟာက သမးယလယတာ န႔အတတပ။ တငးရငးသားေတြက လႊမးမးလကတသေဘာ ပ”ဟ ၎ကဆကေျပာပါသည။

သ႔ေသာ ထသ႔ဆငးဘတ စကထျခငးအည ေကး႐ြာအပ စႏင ေကး႐ြာအပခပေရးမႉးတ႕က အေျခခပညာဦးစးဌာနအား ေတာငးဆခသျဖင လပေဆာငချခငးျဖစေၾကာငး တနသၤာရတငး ပညာေရးမႉးက ေျပာပါသည။

“ကြၽနေတာတ႔ ေကး႐ြာျပညသေတြက အဒေကာငးက အစးရေကာငး ျဖစဖ႔အစးရန႔ သေဘာတလကမတေရးထး ထားတာရတယ။ လကမတထး ခတာကေတာၾကာၿပ။ လ အေယာက(၄၀)ေလာကရတယ။ အခက (အဒ)စာလညးကလာ ပါၿပ” ဟ ေရငနႀကးေကး႐ြာအပခပေရးမႉး ႏငအင ကေျပာပါသည။

မြနအမးသားေကာငးက အစးရေကာငးအျဖစ႐ြာသား မားက အဘယေၾကာင ေျပာငးလလသနညးဟ ေမးျမနးရာတြင ႐ြာသားမား၏ သေဘာထားဆႏၵက ၎အေနျဖငမသ ရေၾကာငး ျပနလညေျပာၾကားခသည။

“ဒေကာငးက အစးရေကာငး ျဖစေစခငတယလ႔ အပခပေရးမႉးန႔ ႐ြာသားေတြက ကြၽနမကေျပာဖးပါတယ ဒါကေတာ သတ႔အျမငကဥးလ႔ ေျပာတာပလ႔ ကြၽနမထငတယ အစးရေကာငးဆရင စရတေတြမကနဘးလ႔ သတ႔ထငေန တာ။ ဒါေပမယ အစးရေကာငးမာလညး ေငြေၾကးေကာကခ ေနတာက သတ႔မသဘး။ မြနအမးသားေကာငးကေတာ ေထာက ပေၾကးက အစလေလာကမႈ မရဘးေပါ။ ေနာကၿပး စာေရးကရယာေတြ ေကာငးအေဆာကအဦးေတြက လညးမျပညစေတာကနကစရတ ေတြနညးနညးေတာရမာေပါ။ အဒါက႐ြာသားေတြက အစးရ ေကာငး ျဖစသြားရင ေငြကနစ ရာမလေတာထငလ႔ (ဒေကာငးက) အစးရေကာငးျဖစ ေစခငေနတာ” ဟ ထားဝယခ႐င မြနအမး သားပညာေရးဌာနမ ေရျဖၿမ႕နယ တာဝနခ မြနအမးသားေကာငး ဆရာမ မမာခက ေျပာပါသည။

မြနအမးသားေကာငးမ အစးရေကာငး အျဖစသ႔ ေျပာငးလလကပါက ယခစာသငေကာငးတြင မြနစာေပမားက သငယခြငရေတာမည မဟတေၾကာငး မြနအမးသားပညာ ေရးေကာမတက ေျပာဆသည။

စာ(၁၃)သ႕>>>>

mWnjam[Õi,q.,ek[.cj,tWcj ae\KK·pv.XJ,sJ,#.nk Suicj,Butjl.er.kjsuikjTU

rGefvlxktoH 12

ဇြန ၁၉၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငေရးေဖာငေဒးရငး

၂၀၁၉ ဇြနလ (၆) ရကေန႔တြင ကရငျပညနယ ၾကာအငးဆပႀကးၿမ႕နယ မငဝါးကနးေကး႐ြာတြင ေနထငသည အသက(၁၇)ႏစအ႐ြယ မနးကေလးငယတစဦးသည အဓမၼ ျပကငခရမႈမ လြတေျမာကရန ႀကးပမးစဥဦးေခါငးတြင ဓား ခတ ဒဏရာ(၂)ခကရရခသည။ အဆပါမနးကေလးငယ သည ဒသမတနးစာေမးပြ ေအာငစာရငးေစာငဆငးေနခန အတြငးမဘမား၏ လယသ႔သြားေရာကကာ လယယာလပငနး မားက ကညေဆာင႐ြကေနခနတြင လစမးတစဦးက ၎ေနထငရာတထသ႔ ဝငေရာကလာၿပး ေရတစခြကမေသာက လေၾကာငး ေျပာဆခသည။ ၎ေနာကတစျခား လမရသညက သတျပမေသာ လစမးက မနးကေလးငယအား နမးရႈပလေၾကာငး ေျပာဆခသည။

“အလက ဘယသလဆတာ သမးလညးမသဘး သတထက ဝငလာၿပးေတာ ေရတစခြကေတာငးေသာက တယ။ ေဘးဘကၾကညၿပးေတာ သမးကနမးခငတယ လ႔ေျပာတယ။ အစကားက ၾကားေတာသမးလညး ေၾကာကလာၿပး တအျပင ဘကကထြကၿပး အေဖရတဘကကေျပး သြားခတယ။ သက ေနာကကလကလာၿပးေတာ ဓားန႔လကခတတယ။ ေခါငးက တစခကခတလကတာေတာ မတမတယ။ ေနာကေတာ ဘာမ မမတမေတာဘး။ ေသြးထြကလြနၿပး ေမသြားေတာ ဘာျဖစမနးက မသေတာဘး” ဟ မနးကေလးငယက ေျပာပါသည။

အခငးျဖစပြားသညေန႔တြင ပငမနးကေလးငယ၏ မဘမားက ျဖစစဥက မြနျပညသစပါတသ႔ တငၾကားခၿပးမင ဝါးကနး အပခပေရးမႉးႏင ႐ြာသ႐ြာသားမားက တရားခဖမးမ အေရးတစ႐ြာဝင တစ႐ြာထြက လကလရာေဖြေသာလညး ကး လြန သက ဖမးဆးရမျခငးမရေခ။

“အလကဖမးမဖ႔ တစ႐ြာဝငတစ႐ြာထြကလကရာ ေနတယ။သသယရတသေတြက ဓာတပ႐ကၿပးမနးကေလး ကျပၾကညတယ။ ကေလးမက အဒလပလ႔ေျပာတာန႔သ႔ ကဖမးၿပးမြနျပညသစပါတဆကပ႔မယ” ဟ မငဝါးကနး အပခပေရးမႉး ဦးေမာငဦးက ေျပာပါသည။

အခငးျဖစပြားၿပးလငၿပးခငး ဒဏရာရမနးကေလး ငယက ေမာလၿမငၿမ႕ရ နာမညႀကးပဂၢလက ေဆး႐တစခသ႔ ပ႔ေဆာငခေသာလညး ရာဇဝတမႈႏငဆကႏြယေသာ ဒဏရာဟ ဆကာေနာကဆကတြ ကစၥရပမားက ေျဖရငးရမညစး ရမသျဖင ကသမႈေပးရနျငငးဆခသည။ ေမာလၿမငျပည သ႔ေဆး႐ႀကးတြင တကေရာကကသရန အႀကေပးခသျဖင မနးကေလးငယက

ေမာလၿမငေဆး႐ႀကးသ႔ ပ႔ေဆာငခ သည။ “ဒေဆး႐ကမလာခင ---- ေဆး႐ကအရငသြား တယ။ ဟက လကမခလ႔ ျပညသ႔ေဆး႐က ေရာကလာတယ။ ဆရာမေတြက ဒဒဏရာဟာ ခတမႈဒဏရာျဖစတအတြက ျပနာတစခချဖစရငသတ႔ေဆး႐က မေျဖရငးေပးႏငဘး ေျပာတယ။ အဒါေၾကာင ဒေဆး႐ကလာခငးလကတယ။ ညဘက(၉)နာရေလာက ဒေဆး႐က ေရာကလာတယ” ဟ မနးကေလးငယ၏ အေဒၚျဖစသက ေျပာပါသည။

“ဒတစခါ ျပညသ႔ေဆး႐ကေရာကရင ကြၽနမတ႔က အျဖစမနက မေျပာဘန႔ အမေပၚကေန ျပတကၿပးဓားထ သြားတယလ႔လမေျပာမယဆၿပး ကြၽနမတ႔အခငးခငးစဥး စားထားတယ။ ဘာလ႔လဆေတာ ---- ကလ လနာက လကမခမာစးလ႔။ ဒါေပမယ ကြၽနမတ႔ အသျဖစတဆရာ ေတာတစပါးက အျဖစမနကပေျပာျပလကပါ၊ ဆရာဝနက လမညာေနမနးသသြားရင ပဆးမယေျပာေတာ ကြၽနမတ႔က မ လမဘအမနက ေျပာျပလကတယ” ဟ ၎ကဆက ေျပာပါသည။

မႈခငးႏင သကဆငေသာ ထခကဒဏရာ တစစတစ ရာျဖစပြားပါက ျပညသ႔ေဆး႐ကသာ ဦးစားေပးသြားေရာက ကသေစလေၾကာငး၊ ျပငပေဆး႐တြင ကသမညဆပါကက သခြငရေသာလညး တစခ႕ေဆး႐မားက မလလားသည ျပနာမား ျဖစလာမညက စးရမသညအတြက လနာက လကချခငးမရသညလညး ျဖစႏငေၾကာငး ေမာလၿမငၿမ႕ ရာမညကြနရက ေရ႕ေနမားအသငးမ ေရ႕ေနတစဦးက မြနျပည လ႔အခြငအေရးေဖာငေဒးရငးက ေျပာပါသည။

လကရ တြငမနးကေလးငယသည ေမာလၿမငၿမ႕ ျပညသ႔ေဆး႐ႀကးတြင ေဆးကသမႈခယလကရၿပး ကနးမာေရး အေျခအေန တးတကေကာငးမြနလာၿပျဖစေၾကာငး မသားစ ဝငမားထမသရသည။

ကးလြနသဟ ယဆရေသာ အမးသား(၃၀)ဦး၏ ဓာတပမားက ဇြနလ(၁၀)ရကေန႔က ေဆး႐တြငေဆးကသ ေနေသာ မနးကေလးငယအား ျပသခေသာလညး အဆပါ ဓာတပမားတြင ကးလြနသ၏ပ မပါရေၾကာငး မနးကေလး ငယက အတညျပခသညဟ မသားစဝငမားက ေျပာပါသည။

သျဖဇရပၿမ႕နယတြင အသက(၄)ႏစ အ႐ြယမနး ကေလးငယတစဦးက မဒမးကငသတျဖတၿပး အေလာငး ေဖာကခေသာ ျဖစစဥျဖစပြားၿပး (၁) ရကအၾကာတြငယခ ျဖစရပျဖစပြားချခငး ျဖစသည။

Syjek[.jqkjminj,kel,kuiaDm?k[cj<rnj ]kÕi,pmj,\pJ, D.,\fcj<KutjKY<qU tr.,K· lWtje\m.kjenSY

rGefvlxktoH 13 စာ(၁၁)အဆက <<<<

“တကယလ႔႐ြာသားေတြရ႕ဆႏၵက ဒလျဖစေစခငတယဆရငေတာ ကြၽနေတာတ႔လညးမတတႏငဘး။ ဒါေပမယ႐ြာ သားေတြနားလညေအာငေတာ ကြၽနေတာတ႔ကရငးျပခြငေပးပါ။ ကြၽနေတာတ႔ မြနလမးေတြကအနညးစပ ကနေတာတယ။ ကယလမးကဆကလကထနးသမးဖ႔က ဒမြနေကာငးေတြဒမြနစာေပေတြပ ရေတာတယ။ ဒါကသတ႔နားလညေအာငကြၽန ေတာတ႔ ရငးျပခငတယ” ဟ ဆရာမငးေအာငေဇက ေျပာပါသည။

သ႔ေသာဇြနလ(၆)ရကေန႔က စကထခေသာအဆပါဆငးဘတက(၇)ရကေန႔တြင ျပနလညဖယရားခသည။ မြနအမး သားပညာေရးေကာမတမတာဝနရသမားက တနသၤာရတငးပညာေရးမႉးအား ယခလအတြငးသြားေရာကေတြ႕ဆၿပး ေဆြး ေႏြးမႈျပလပသြားမညျဖစေၾကာငး ဆရာမငးေအာငေဇက အတညျပပါသည။

မြနအမးသားပညာေရးေကာမတအေနျဖင ယခစာသငႏစတြင စာသငေကာငးအေျမာကအျမားက ျပနလညျပ ျပငျခငး၊ အသစတညေဆာကျခငးမားျပလပရမညအျပင ျပ႒ာနးစာအပေထာကပေနျခငးကလညး မြနျပညနယအစးရက ရပဆငးလကသညအတြက အခကအခမား ျဖစေပၚေနလကရသည။

တနသၤာရတငး ေရျဖၿမ႕နယတြင မြနအမးသားစာသငေကာငး(၁၂)ေကာငးခန႔ရသညဟ သရသည။

rGefvlxktoH 14

ဇလင ၁၇၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

ၿခေျမ အသမးခခရသညမာ (၁၁) ႏစေကာၾကာျမငခၿပျဖစေသာလညး ျဖစ ႏငသညနညးလမးရပါက ၎ၿခေျမကျပန လညရယလေနဆျဖစေၾကာငး ႏင ---- က မြနျပညလ႔အခြင အေရးေဖာငေဒးရငး သ႔ေျပာဆခသည။ ၎၏ၿခေျမကမြနျပည နယသျဖဇရပၿမ႕နယ ဝကလအေနာက ပငးအေျခစက အမတ (၃၁၅) အေျမာက တပရငးကသမး ယခသညဟဆသည။

၂၀၀၈ ခႏစတြငအမတ(၃၁၅)အ ေျမာကတပရငးမ ဒတယဗလမႉးႀကးတငႏင က သျဖဇရပၿမ႕နယပငေကး႐ြာအနးမးရထားလမးတစေလာကရ ရာဘာၿခမားက သမးယခရာတြင ႏင-----၏ ရာဘာပင (၇၅၀)ပငစကပးထားေသာၿခလညး ပါဝင ခသည။

“အေစးျခ စတာသပမ ၾကာဘး ၊ တပကသမးလကတယ။ သမးၿပးေတာသး စားျပနခပး ဆကလပခြငေပးတယ။အအ ခနကစၿပးခကခလာတယ။ သးစားခၿပး(၃) ႏစၾကာေတာ အၿပးအပငသမးလကတယ။ ၿခေျမမာ စစစခနးေဆာကဖ႔ေျပာေပမယ တကယတမးကေတာ တစျခားသကျပန ေရာငးစားလကတယ။ ကြၽနေတာမကစ

ေရ႕မာတင အလလပလကတာ။ ဘာမမ လပႏငဘး။ သကဆငရာကအႀကမႀကမ တငၾကားစာပ႔ေပမယ ဘာမထးျခားမလာ ဘး။ ၿခမရေတာတစမသားစလး႐နးကနခရတယ။ အလပလညးမရေတာဘး။ ၿခ ေျမျပနရႏငမယ နညးလမးရမယဆရငအ ကနလပမယ။ ကယၿခကအခထျပနလ ခငေနတနးပ” ဟ ႏင----- က ေျပာပါသည။

၂၀၁၉ခႏစဧၿပလ(၄)ရကေန႔တြင ႏငငေတာ၏ အတငပငခပဂၢလေဒၚေအာင ဆနးစၾကညက ေမာလၿမငသ႔လာေရာက စဥ ေျမယာအသမးခရသမားႏငေတြ႕ဆခ ရာတြင ေအာကပါအတငးေျပာဆခသည။

“တရားမတမႈန ႔စးပြားေရးရႈေထာင ကေနၾကညရင သမးခတေျမေတြကမလပင ရငဆ ျပနလညေပးဖ႔ဆတာမနကနတ ကစၥပျဖစပါတယ။ အလလညးလပႏငမယ လ႔ထငတယသမး ထားတေျမေတြကအျမန ဆးျ ပနေပးႏ င ဖ ႔အစး ရန ႔လႊတေတာက ႀကး စားေနပါတယ။ ဒါေပမယအလႀကးစားရာမာအခကအခေတြရေနတယဆတာက ကြၽနမဒကေန ပြငပြငလငးလငးပေျပာလပါတယ” ဟ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေျပာဆခပါသည။

“ၿခအသမးခလကရၿပးေနာကပငး သမားၿခမာ ေန႔စားအျဖစကြၽနေတာအလပ လပခရတယ။ အအခနကစၿပးတစေန႔လပ တစေန႔စားဘဝန႔ ေနခရတယ။ သပခကခ တအခနပါပ။ မသားစကၿခရ႕ဝငေငြကပမခ ေနရတာေလ။ ကြၽနေတာမနးမလညး အမ အတြကအကအညျဖစဖ႔ ဆငေလးတစဆင ဖြငခတယ။ ၿခမရေတာကတညးက အလပ အကငေရာ ဝငေငြေရာ ပမနမရေတာ ဘး” ဟ ႏင-----က ေျပာပါသည။

လြနခေသာ(၆)ႏစခန႔၂၀၁၃ ဩဂတ လ(၅)ရကေန႔တြင လယယာေျမႏငအျခား ေျမမား သမးဆညးျခငးခရမႈမားျပနလညစစစေရးဗဟေကာမတထ တငျပခသည။သ႔ ေသာေကာမတက သျဖဇရပသ႔လာေရာက သညအခါတြင မလပငရငမားအေနျဖင ေကာမတႏင ေတြ႕ဆခြငမရဘ တပမေတာ

ကျပနလညေရာငး ခေပးခေသာပငရငအ သစမားက ေတြ႕ဆခြငရရခသည။

မြနျပညလ႔အခြငအေရးေဖာငေဒး ရငး၏ အခကအလကမားအရ ၂၀၀၁ခႏစ မ၂၀၀၄ ခႏစအတြငးသျဖဇရပၿမ႕နယစ ခနးႀကးေကး႐ြာအနးရ ၿခေျမဧက(၁,၅၀၀) ေကာကလညးေကာငး၊ ဝကလတပရငး အနးတစဝကရ ၿခေျမဧက (၁,၀၀၀)နးပါး ကလညးေကာငး၊ အမတ (၃၁၅) အေျမာက တပရငးအနးရၿခေျမဧက (၄၀၀) မ (၆၀၀) ၾကားကလညးေကာငး တပမေတာကသမး ယခသည။

(11) ×Hsjek[.j ]k.\mcj<KY<eq.jlvj, Su·,RHÕ·,KY<qvj<\K·e\mm[.,kui mUlpuicjRHcjm[.,k \pnjlvjryUluienSY\fsj

aes,\Ksjt.qipjm]k.BU,´ tpjkqimj,liukjtyjâ

qimj,|pJ,et.<qJ,s.,\pnjK[pJ, SkjlupjKWcj <ep,tyjâ

aYaK[injks|pJ,KkjKYl.tyjâ qJ,s.,K[|pJ,(3)×Hsj]k.et.< a|pJ,apiucjqimj,liukjtyjâ

|K·e\mmH.ssjsKnj,eS.kjfiu²e\p.epmyj< tkyjtmj,k[et.<

tsj\K.,qUkiu\pnjer.cj,s.,liukjtyjâကြၽနေတာမကစ ေရ႕မာတင

အလလပလကတာ။

ဘာမမ လပႏငဘး။

သကဆငရာကအႀကမႀကမ

တငၾကားစာပ႔ေပမယ

ဘာမထးျခားမလာ ဘး

rGefvlxktoH 15

rGefvlxktoH 16

ဩဂတ ၅၊ ၂၀၁၉မြနျပညလ႕အခြငအေရးေဖာငေဒးရငး

မြနျပညနယ သျဖဇရပၿမ႕နယ ဝကဝါေကး႐ြာအနးရ မနဗလာေတာငတြင(Royal Eagle Myanmar De velopment Group Co.,Ltd)က ဒတယကမာၻစစအတြငးက ဂပနစစသားမားျမႇပႏထားခသညဟဆေသာ ရတနာပစၥညးမားက ရာေဖြရန တးေဖာမႈမားျပလပေနသျဖင အဆပါတးဖာမႈမားေၾကာင ေျမၿပမႈ မားျဖစပြားကာ ရာဘာၿခမားပကစးမညက ေဒသခၿခရငမားက စးရမပပနေနေၾကာငး သရသည။

“ကမၸဏက ခြငျပခကရထားတယ မရထားဘးဆတာကြၽန ေတာတ႔မသဘး။ သတ႔ကစညးမရကမးမရတးေနေတာေျမၿပတာ ေတြဘာေတြျဖစလာမာစးတယ။ ေျမၿပရငျခ ေတြလညးပကစးမယ။ အခါကဘယသက တာဝနယမလဆတာလညးမသဘး။ (ဒတး ေဖာမႈန႔ပတသကၿပး) ကြၽနေတာတ႔ကလာေဆြးေႏြးညႇႏႈငးတာမး လညးမရဘး” ဟ သျဖဇရပၿမ႕နယဝကဝါေကး႐ြာမ ရာဘာၿခပင ရငတစဦးျဖစသ ႏငခနးမြနက ေျပာပါသည။

၎ျပင မြနျပညနယသဘာဝသယဇာတႏင ပတဝနးကင ထနးသမးေရးဝနႀကး ေဒါကတာမငးၾကညဝငးကလညး အဆပါတး ေဖာမႈႏငပတသကၿပး ၎အေနျဖင သရထားျခငးမရေၾကာငးေျပာဆခသည။

“ျပညေထာငစအစးရက တစခခလပမယဆရင မြနျပည နယအစးရဆကမတခကလတယ။ အမတခကကၾကညၿပးေတာ မ (လပသငမလပသငဆးျဖတလ႔ရမယ)။ အခေတာ(ဒတးေဖာ မႈန႔ပတသကၿပး)ကြၽနေတာတ႔ဘာမမသထားဘး။ မတခကလညး မေပးဘးဘး။ ဒတးေဖာမႈအေၾကာငးကသထားတာ မရဘး” ဟ ဝနႀကးကေျပာပါသည။

ကမၸဏအေနျဖငလညး တးေဖာမႈႏငပတသကၿပး အနး အနားရရာဘာၿခပငရငမားႏငလညးေကာငး၊ ဝကဝါေကး႐ြာအပခပေရးမႉးႏငလညးေကာငး ႀကတငညႇႏႈငးေဆြးေႏြးျခငးမရေခ။

“ကမၸဏကတစခခတးလ႔ရသြားရငလညး ကြၽနေတာတ႔ က ဘာမေျပာစရာမရဘး။ ဒါေပမယကြၽနေတာတ႔ စတပေန ရတာရတယ။ အစးရန႔ကမၸဏကပြငလငးျမငသာမႈရေနရငကြၽန ေတာတ႔ဘာမစးရမေနစရာမလဘး အခေတာ တးေနတာန႔ပတ သကၿပးဘာမမသဘးျဖစေနတယ” ဟ ဝကဝါအပခပေရးမႉး ဦးမးသနးက ေျပာပါသည။

တးေဖာမႈျပလပသညေနရာသည မြနျပညနယစကမႈဝန ႀကးဌာနပင ရာဘာၿခေနရာျဖစေနေသာလညး တးေဖာမႈႏငပတ သကၿပးတစစတရာသရထားျခငးမရေၾကာငး မြနျပညနယစကမႈ

ဝနႀကးဌာနဝနႀကးက ေျပာပါသည။

“ဒကစၥက အေပၚကၫႊနၾကားတာဆေတာ ကြၽနေတာ တ႔က ဘာမေသေသခာခာမသဘး။ ဒါေပမယစကမႈဝနႀကးဌာန ကခြငျပခကမရရင ကမၸဏက(စမကနးေနရာက)ၿခစညး႐းခတရ မာမဟတဘး။ စမကနးေနရာက စကမႈဝနႀကးဌာနန႔အစးရပင ေျမေနရာျဖစတအတြကခြငျပခက မရဘတးေဖာဖ႔ဆတာမျဖစႏင ဘး” ဟ အလပသမားေခါငး ေဆာင ဦးရနမးေနာငက ေျပာပါသည။

၂၀၁၈ခႏစ အေစာပငးကာလတြငလညး ရနကနအေျခ စက (Golden Geo Myanmar Co.,Ltd )က အလားတ တးေဖာမႈျပ လပခေသာလညးခြငျပခကမတး ေဖာသညဟဆကာ မြနျပညနယ အစးရကတားျမစခသည။

“အရငႏစကလညး လာတးတယ။ ကြၽနေတာတ႔က ေျမၿပမာကစးရမတယ။ ေျမၿပရင ရာဘာၿခေတြ သစသးၿခေတြ ထခကမာပ။ အလထခကဆးရႈးမႈျဖစလာရင ဘယသတာဝနယ

မလလ႔ ကြၽနေတာတ႔ကေမးတယ။ မႏစကရပထားတာ အခႏစ ျပနတးတယ။ မးတြငးဆေတာ ေျမၿပမာစးရမတယ” ဟ ေဒသခ ၿခရငတစဦးျဖစသ ႏငၾကညဝငးက ေျပာပါသည။

၂၀၁၈ အေစာပငးတြင ရနကနအေျခစက (Golden Geo Myanmar Co.,Ltd)၏ တးေဖာမႈကတားျမစၿပး ရကသတပ တအနညးငယအၾကာတြင ( Royal Eagle Myanmar Development Group Co.,Ltd)ကမၸဏက စမးသပတးေဖာမႈ(၃)လထပလပရန မြနျပညနယအစးရက ခြငျပခသည။ ကမၸဏဘကက(၃)လအတြငး ရာေဖြေတြ႕ရမႈတစစတရာတငျပႏငျခငး မရသျဖငတး ေဖာမႈကရပဆငးခေသာလညး ယခႏစတြငကမၸဏက တးေဖာမႈက ျပနလညလပေဆာငလာျခငး ျဖစသည။

minjbl.et.cjtWcj rtn.psËvj,RH.efWenmée]k.cj< e\m\pÕimé\fsjpW.,mvjkui edqK·m[.,sui,rimj