23
1 Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Trong giai đoạn hiện nay hòa chung với xu thế phát triển của thế giới, nhu cầu hội nhập và phát triển là một nhu cầu tất yếu. Mỗi một con người luôn phải xác định cho mình mục tiêu học tập suốt đời. Đối với bất cứ trường THPT nào thì chất lượng dạy - học luôn là thước đo quan trọng về uy tín, thương hiệu của nhà trường đó. Vì vậy nhiệm vụ của người quản lý nhà trường nói chung và trường THPT nói riêng là tìm ra những giải pháp tốt nhất cho vấn đề nâng cao chất lượng dạy - học. Một trong những giải pháp đó là tăng cường công tác quản lý chuyên môn. Đội ngũ thực hiện công tác chuyên môn này không ai khác chính là đội ngũ giáo viên, họ là lực lượng chủ yếu và quan trọng nhất trong tập thể sư phạm. Để đạt được mục tiêu giáo dục phổ thông phải coi trọng công tác xây dựng đội ngũ giáo viên "Vừa hồng, vừa chuyên", đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, mạnh về chất lượng, có như vậy mới góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và đáp ứng được mục tiêu giáo dục mà Đảng ta đã đề ra trong giai đoạn hiện nay nhằm thực hiện mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”. Trường THPT Than Uyên trải qua 39 năm xây dựng và trưởng thành, đã có nhiều thành tích trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo, nhưng vì luôn có nhiều biến động trong đội ngũ cán bộ, giáo viên, nên chất lượng đội ngũ chưa đồng đều, giáo viên trẻ đông, chiếm 60.7%. Trong những năm gần đây bên cạnh những giáo viên có năng lực chuyên môn và có trách nhiệm vẫn còn một bộ phận giáo viên có năng lực chuyên môn nhưng lại chưa thực sự nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm chưa cao, đặc biệt là rất hạn chế trong công tác đổi mới phương pháp dạy học, cũng như yếu về kỹ năng thực hành thí nghiệm và thiếu kinh nghiệm trong công tác giáo dục học sinh. Công tác quản lý chưa có bước đổi mới, còn dập khuôn máy móc. Do đó hiệu quả chất lượng giáo dục chưa cao, chưa tương xứng với bề dày truyền thống của nhà trường. Là một cán bộ quản lý nhà trường, tôi thiết nghĩ cần phải có những giải pháp đổi mới công tác quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng dạy học trong trường THPT hiện nay nói chung và Trường THPT Than Uyên nói riêng. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và quá trình thực hiện nhiệm vụ của nhà trường, tôi quyết định lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm về “Một số giải pháp trong công tác quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường THPT Than Uyên” để áp dụng vào nhà trường.

Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

1

Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU

I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Trong giai đoạn hiện nay hòa chung với xu thế phát triển của thế giới, nhu

cầu hội nhập và phát triển là một nhu cầu tất yếu. Mỗi một con người luôn phải xác

định cho mình mục tiêu học tập suốt đời. Đối với bất cứ trường THPT nào thì chất

lượng dạy - học luôn là thước đo quan trọng về uy tín, thương hiệu của nhà trường

đó. Vì vậy nhiệm vụ của người quản lý nhà trường nói chung và trường THPT nói

riêng là tìm ra những giải pháp tốt nhất cho vấn đề nâng cao chất lượng dạy - học.

Một trong những giải pháp đó là tăng cường công tác quản lý chuyên môn. Đội ngũ

thực hiện công tác chuyên môn này không ai khác chính là đội ngũ giáo viên, họ là

lực lượng chủ yếu và quan trọng nhất trong tập thể sư phạm. Để đạt được mục tiêu giáo dục phổ thông phải coi trọng công tác xây

dựng đội ngũ giáo viên "Vừa hồng, vừa chuyên", đủ về số lượng, hợp lý về cơ

cấu, mạnh về chất lượng, có như vậy mới góp phần tích cực vào công cuộc xây

dựng và đáp ứng được mục tiêu giáo dục mà Đảng ta đã đề ra trong giai đoạn

hiện nay nhằm thực hiện mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công

bằng, văn minh”.

Trường THPT Than Uyên trải qua 39 năm xây dựng và trưởng thành, đã có

nhiều thành tích trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo, nhưng vì luôn có nhiều biến

động trong đội ngũ cán bộ, giáo viên, nên chất lượng đội ngũ chưa đồng đều, giáo viên

trẻ đông, chiếm 60.7%. Trong những năm gần đây bên cạnh những giáo viên có năng

lực chuyên môn và có trách nhiệm vẫn còn một bộ phận giáo viên có năng lực chuyên

môn nhưng lại chưa thực sự nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm chưa cao, đặc biệt là rất

hạn chế trong công tác đổi mới phương pháp dạy học, cũng như yếu về kỹ năng thực

hành thí nghiệm và thiếu kinh nghiệm trong công tác giáo dục học sinh. Công tác quản

lý chưa có bước đổi mới, còn dập khuôn máy móc. Do đó hiệu quả chất lượng giáo

dục chưa cao, chưa tương xứng với bề dày truyền thống của nhà trường.

Là một cán bộ quản lý nhà trường, tôi thiết nghĩ cần phải có những giải

pháp đổi mới công tác quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng dạy học trong

trường THPT hiện nay nói chung và Trường THPT Than Uyên nói riêng. Xuất phát

từ yêu cầu thực tiễn và quá trình thực hiện nhiệm vụ của nhà trường, tôi quyết định

lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm về “Một số giải pháp trong công tác quản lý

nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở trường THPT Than Uyên” để áp dụng

vào nhà trường.

Page 2: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

2

II. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

1. Phạm vi nghiên cứu: Tập trung đi sâu nghiên cứu những vấn đề về công

tác quản lý chuyên môn ở trường THPT Than Uyên.

2. Đối tượng nghiên cứu: Một số giải pháp trong công tác quản lý nhằm

nâng cao chất lượng dạy và học.

III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Tổng kết thực tiễn công tác giảng dạy và quản lý của bản thân trong gần

16 năm qua và kết hợp với việc nghiên cứu các lý luận khoa học về công tác

quản lý. Bản thân đã đúc kết, đưa ra các giải pháp, biện pháp trong công tác

quản lý chuyên môn, nhằm nâng cao chất lượng dạy - học của thầy và trò

Trường THPT Than Uyên.

IV. ĐIỂM MỚI TRONG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Điểm mới trong đề tài nghiên cứu là: phát huy nhân tố con người và đổi

mới cách thức tổ chức chỉ đạo quản lý để nâng cao chất lượng dạy và học.

Rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân và áp dụng vào thực tiễn nhà

trường để nâng cao hiệu quả quản lý chỉ đạo hoạt động dạy và học, từ đó có những

đóng góp thêm những giải pháp phù hợp của công tác quản lý chất lượng dạy và

học đối với khối trường THPT trong Cụm Than Uyên.

Page 3: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

3

Phần thứ hai: NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

1. Một số cơ sở lý luận

1.1. Trước hết ta hiểu Quản lý là gì? “Quản lý là sự tác động chỉ huy, điểu khiển,

hướng dẫn các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người nhằm đạt tới mục đích

đã đề ra. Sự tác động của quản lý phải bằng cách nào đó để người bị quản lý luôn luôn hồ

hởi, phấn khởi đem hết năng lực và trí tuệ để sáng tạo ra lợi ích cho bản thân, cho tổ chức và

cho cả xã hội”. Còn “Quản lý giáo dục (và nói riêng quản lý trường học) là những tác động

có hệ thống, có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý đến tất cả các mặt

xích của hệ thống giáo dục nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo

dục của Đảng, thực hiện được các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam, mà

tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học – giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ giáo dục tới mục tiêu dự

kiến, tiến lên trạng thái mới về chất” - (Trích trong tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý, công

chức nhà nước ngành Giáo dục và Đào tạo của Học viện quản lý giáo dục năm 2010).

1.2. Chất lượng dạy - học phụ thuộc vào quá trình dạy học: “Quá trình dạy

học là một quá trình hoạt động thống nhất giữa giáo viên và học sinh trong đó dưới

tác động chủ đạo (tổ chức, điều khiển) của giáo viên, học sinh tự giác, tích cực, chủ

động tự tổ chức, tự điều khiển hoạt động học nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ dạy

học đã đặt ra” - (Trích trong tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý, công chức nhà nước

ngành Giáo dục và Đào tạo của Học viện quản lý giáo dục năm 2010).

- Mô hình dạy học hợp tác:

HỢP TÁC

GIÚP ĐỠ

THÔNG TIN

LIÊN HỆ NGƯỢC

Bài học - Tri thức - Kỹ năng - Thái độ

Thầy - Tổ chức - Điều khiển - Hướng dẫn - Truyền thụ

Trò - Tự tổ chức - Tự điều khiển - Tự lực - Cộng tác - Tự chiếm lĩnh

Kết quả học tập

Page 4: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

4

- Các thành tố cấu thành quá trình dạy học

1.3. Đội ngũ giáo viên là lực lượng chủ yếu, quan trọng nhất trong mỗi nhà

trường và là lực lượng quyết định cho sự thành công của quá trình dạy - học. Năng lực

chuyên môn - phương pháp sư phạm - uy tín cá nhân của mỗi giáo viên có ảnh hưởng

rất to lớn đến chất lượng đào tạo cũng như thương hiệu của nhà trường. Nghị quyết

Trung Ương 2 Khoá VIII của Đảng đã khẳng định: "Giáo viên là nhân tố quyết định

chất lượng của giáo dục và được xã hội tôn vinh. Giáo viên phải có đủ đức, đủ tài”.

1.4. Quản lý công tác chuyên môn trong nhà trường bao gồm:

- Quản lý thực hiện nội dung chương trình.

- Tổ chức và quản lý nền nếp dạy học.

- Tổ chức đổi mới phương pháp dạy học.

- Phát động phong trào thi đua dạy tốt, học tốt.

- Kiểm tra đánh giá các hoạt động trên.

- Quản lý việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.

1.5. Đặc điểm của quản lý quá trình dạy học

- Mang tính chất quản lý hành chính sư phạm: Quản lý theo pháp luật và

những nội quy, quy chế, quy định có tính chất bắt buột trong hoạt động dạy học.

- Mang tính đặc trưng của khoa học quản lý: Nó vận dụng một cách có hiệu

quả các chức năng của chu trình quản lý trong việc điều khiển quá trình dạy học.

Lập kế hoạch

Kiểm tra

Chỉ đạo

Tổ chức

Nội dung

Giáo viên

Kết quả dạy học

Học sinh

Phương pháp

Mục Đích

CSVC, TBDH

Page 5: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

5

Như vậy quản lý các hoạt động chuyên môn chính là điều khiển, chỉ đạo các

hoạt động dạy - học trong nhà trường làm cho nó đi theo một quĩ đạo, vận hành nó một

cách có khoa học, có kế hoạch, có tổ chức và luôn phải kiểm tra, giám sát, uốn nắn,

sửa chữa kịp thời các sai sót và phát huy cái tốt nhằm đạt mục tiêu đặt ra ban đầu.

Để tăng cường nâng cao hiệu quả phân cấp quản lý giáo dục và đào tạo; đẩy

mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, khắc phục các tiêu cực trong công tác giáo dục,

quan điểm của tỉnh Lai Châu là: “Tiếp tục đổi mới căn bản về tư duy, phương thức

quản lý giáo dục theo hướng nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, phân cấp mạnh mẽ

nhằm giải phóng và phát huy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo, tính chủ động tự chịu

trách nhiệm của các cấp giáo dục. Tăng cường đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra:

công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng nếp sống kỷ cương, văn minh trong

giáo dục và đào tạo…” – (Trích trong kế hoạch Thực hiện Kết luận số 51-KL/TW về

Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo… của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh

Lai Châu).

2. Một số cơ sở thực tiễn

- Đội ngũ giáo viên của các nhà trường trung học phổ thông trong tỉnh Lai

châu hiện nay hầu hết đều đạt chuẩn, trong đó trên chuẩn chiếm 4%. Trong công

tác đào tạo đội ngũ giáo viên trung học phổ thông đã có sự đổi mới phù hợp với yêu

cầu của thời đại, song chất lượng của đội ngũ giáo viên còn nhiều bất cập: chất

lượng chuyên môn, năng lực sư phạm còn chưa đáp ứng được yêu cầu. Nhiều giáo

viên năng lực chuyên môn còn yếu, tỷ lệ giáo viên chủ động vận dụng, phối hợp

các phương pháp dạy học trong thực hiện đổi mới phương pháp dạy học còn thấp, ý

thức tu dưỡng phẩm chất đạo đức, ý thức tự học tập, tự bồi dưỡng còn chưa cao.

- Vai trò quản lý còn hạn chế, đặc biệt chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học

chưa đồng bộ với đổi mới hình thức tổ chức dạy học và kiểm tra đánh giá.

- Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học mặc dù có sự quan tâm nhưng vẫn

chưa đáp ứng được yêu cầu. Thiết bị thí nghiệm chưa đầy đủ, các phòng máy vi

tính, phòng thí nghiệm, thực hành còn thiếu hoặc chưa đạt chuẩn. Điều này ảnh

hưởng nhiều đến việc nâng cao chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên và

tất nhiên ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng dạy và học trong nhà trường Trung

học phổ thông.

Từ thực tiễn đã trình bày ở trên đòi hỏi người cán bộ quản lý giáo dục phải

đặc biệt quan tâm nhiều hơn nữa đến các giải pháp quản lý công tác chuyên môn ở

trường nhằm nâng cao chất lượng dạy - học.

Page 6: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

6

Chương II: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ

1. Đặc điểm, tình hình nhà trường

Trường THPT Than Uyên được thành lập ngày 15/10/1973. Trường nằm ở

trung tâm Thị trấn huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu. Đây là huyện có điều kiện

kinh tế - xã hội phát triển năng động thuộc tốp đầu của tỉnh Lai Châu.

Năm học 2012-2013 trường có 536 học sinh với 19 lớp.

Tổng số cán bộ, giáo viên, nhân viên là 56. Trong đó: Ban Giám hiệu: 4;

Giáo viên: 44; Nhân viên: 08.

- Cơ cấu tổ chức:

* Ban Giám hiệu: 4 người, gồm:

+ Hiệu trưởng: phụ trách chỉ đạo chung mọi hoạt động của nhà trường.

+ 01 Phó hiệu trưởng: phụ trách công tác chuyên môn.

+ 01 Phó hiệu trưởng: phụ trách cơ sở vật chất, lao động, hoạt động ngoài

giờ lên lớp.

+ 01 Phó hiệu trưởng: phụ trách nền nếp, công tác thi đua.

* Tổ chuyên môn được chia làm 6 tổ gồm: tổ Toán - Tin; tổ Vật lý - Hóa học -

Công nghệ; tổ Sinh - Thể dục; tổ Ngữ Văn - GDCD; tổ Sử - Địa - Tiếng Anh; tổ

Văn phòng.

Với tổng số: 44 giáo viên, trong đó: Thạc sỹ: 02; Đại học: 40; Cao đẳng: 02.

* 01 tổ Hành chính - văn phòng.

* 01 Chi bộ Đảng gồm 20 đảng viên, trong đó có 12 nữ, 01 dân tộc.

* 01 Tổ chức Công đoàn: Gồm 54 người, Ban chấp hành: 5 người.

* 01 Tổ chức Đoàn: gồm 20 chi đoàn (19 chi đoàn học sinh và 01 chi đoàn

giáo viên).

- Cơ sở vật chất:

Nhà trường có diện tích 12.807m2. Gồm 3 dãy nhà 3 tầng với 19 phòng học

(trong đó có 13 phòng học được gắn máy chiếu), 01 phòng chờ, 01 phòng Y tế, 01

phòng Đoàn, 01 phòng truyền thống, 02 phòng Tin học (có 42 máy trong đó có 21

máy được kết nối Internet, 02 phòng Ngoại ngữ (có 55 máy), 02 phòng học bộ môn

(phòng Lý - Kỹ công nghiệp, phòng Hóa – sinh), 01 phòng thư viện (sách GV: 124

đầu sách, sách tham khảo: 485 đầu sách, sách khác: 96 đầu sách), 01 phòng thiết bị

dùng chung, 01 khu hiệu bộ, 01 nhà thi đấu cầu lông, 01 nhà đa năng.

2. Thực trạng trong quản lý chuyên môn ở trường THPT Than Uyên

- Đánh giá, xếp loại chuyên môn giáo viên năm học 2010 - 2011, năm học

2011 - 2012 như sau:

Page 7: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

7

Xếp loại chuyên môn giáo viên

Năm học

Tổng số

GV được

đánh giá Giỏi Khá

Trung

bình Kém

Ghi chú

2010-2011 44 14 21 9 0

2011-2012 47 15 25 7

- Tỉ lệ học sinh giỏi toàn diện thấp, năm học 2010-2011: 07 học sinh, đạt

1.13%; năm học 2011-2012: 15 học sinh, đạt 2,5%. Trường chưa đạt chuẩn Quốc gia.

- Tỉ lệ học sinh giỏi văn hóa cấp Tỉnh năm học 2010-2011: 04 học sinh; năm

2011-2012: 05 học sinh, chưa có học sinh giỏi cấp Quốc gia.

- Tỉ lệ học sinh thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng còn ở mức độ thấp,

(theo tổng hợp của nhà trường tính đến thời điểm ngày 01/9 hàng năm): năm học

2010-2011 có 41 học sinh đỗ đại học, 53 học sinh đỗ cao đẳng; năm học 2011-2012

có 48 học sinh đỗ đại học, 52 học sinh đỗ cao đẳng.

- Nền nếp, kỉ cương dạy học chưa thực sự tốt, còn có một số giáo viên vi

phạm quy chế chuyên môn như: quên giờ, quên tiết. Sinh hoạt tổ chuyên môn chưa

có chiều sâu chuyên môn và chất lượng thấp, nặng về giải quyết hành chính.

- Việc chỉ đạo dạy học tự chọn có nhiều khó khăn, chưa đạt hiệu quả, chưa

có sự chỉ đạo thống nhất về nội dung chương trình tự chọn địa phương của một số

bộ môn. Đặc biệt các bộ môn khoa học thực nghiệm chưa đảm bảo thực hiện đủ các

bài thí nghiệm, thực hành theo quy định trong chương trình.

- Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học chưa đạt hiệu quả cao, một bộ phận

giáo viên chưa quan tâm đổi mới phương pháp dạy học, chủ yếu vẫn sử dụng

phương pháp dạy học truyền thống nặng về thuyết trình, ít tạo cơ hội cho học sinh

chủ động tiếp thu kiến thức trong giờ học.

- Tỉ lệ giáo viên trình độ trên chuẩn còn thấp đến năm học 2012-2013 chỉ có

2/44 đồng chí đạt 4,55%.

- Phong trào viết Sáng kiến kinh nghiệm đã có xong chưa nhiều, mới chỉ

dừng ở mức độ những ai đăng ký chiến sỹ thi đua mới tham gia viết sáng kiến

kinh nghiệm.

* Nguyên nhân:

- Ban giám hiệu nhà trường xây dựng kế hoạch năm học còn chung chung

chưa sát thực với thực tiễn của nhà trường và chưa phát huy được trí tuệ tập thể.

Công tác chỉ đạo các tổ chuyên môn trong việc xây dựng kế hoạch chưa tốt. Đặc

Page 8: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

8

biệt là khâu chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học, kế hoạch tổ chức bồi dưỡng học

sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém chưa hiệu quả.

- Việc tổ chức chỉ đạo thực hiện các nội dung cơ bản của quá trình dạy học

chưa được quan tâm đúng mức. Công tác chỉ đạo về bồi dưỡng và tự bồi dưỡng

chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên còn hạn chế.

- Việc xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ và tổ chức thực hiện công tác kiểm

tra nội bộ trường học còn nhiều hạn chế. Các buổi sinh hoạt chuyên môn của các tổ

chuyên môn còn mang nặng tính hành chính chưa thực sự đi vào chiều sâu. Việc

góp ý các giờ dạy của các giáo viên trong các đợt thao giảng, dự giờ còn mang tính

chất chiếu lệ chưa mạnh dạn chỉ ra những khuyết điểm của đồng nghiệp để khắc

phục do tâm lý e ngại, sợ mất lòng.

- Chưa có chế độ chính sách phù hợp để động viên, khuyến khích cán bộ,

giáo viên đi học nâng cao trình độ chuyên môn. Công tác tổ chức chỉ đạo phong

trào “thi đua dạy tốt, học tốt” còn mang tính hình thức.

Chương III: GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Phát huy nhân tố con người

1.1. Đối với người đứng đầu nhà trường: Chất lượng giáo dục của Trường

THPT Than Uyên nói riêng và ở tỉnh Lai Châu nói chung đạt ở mức nào chính là

tầm nhìn của những người lãnh đạo. Căn cứ vào thực tế của đơn vị để xác định mục

tiêu đạt được, xây dựng kế hoạch thực hiện, đề ra giải pháp có tính đột phá, linh

hoạt. Người đứng đầu có tầm nhìn sẽ có cách thức chỉ đạo hay, dẫn dắt tổ chức cơ

sở đúng hướng, có hiệu quả, tạo thương hiệu cho mình. Vì vậy, người đứng đầu cần

phải xây dựng kế hoạch cá nhân, các kế hoạch điều hành mọi hoạt động giáo dục

của nhà trường. Một số kế hoạch cơ bản như:

- Xây dựng kế hoạch năm học: Trên cơ sở kế hoạch dạy học của Bộ GD &

ĐT đã ban hành, cán bộ quản lý của nhà trường cụ thể hoá trong kế họach chung

nhằm thực hiện dạy đủ môn học, thời lượng cho các môn học ở từng lớp theo đúng

phân phối chương trình của Bộ Giáo dục & Đào tạo. Đảm bảo yêu cầu giảng dạy

các bộ môn. Chú ý xây dựng kế hoạch dạy học tự chọn của các bộ môn theo quy

định. Xây dựng kế hoạch trường chuẩn quốc gia. Xây dựng thời khoá biểu đảm bảo

tính khoa học và phù hợp với thực tiễn của nhà trường. Xây dựng kế hoạch ôn tập,

kiểm tra học kỳ, năm học.

- Xây dựng kế hoạch ôn thi đại học, cao đẳng; bồi dưỡng học sinh giỏi; giúp

đỡ học sinh yếu kém: Con người luôn là nhân tố quyết định sự phát triển của xã hội.

Page 9: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

9

Xã hội càng phát triển càng cần những con người có trình độ học vấn, am hiểu kỹ

thuật và năng lực chuyên môn. Việc đầu tư cho hoạt động ôn thi đại học, cao đẳng,

bồi dưỡng học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh yếu kém chính là quá trình đào tạo nhân

lực, bồi dưỡng nhân tài cho tương lai đất nước. Công việc này cần phải được chú

trọng thực hiện hàng năm và có tính chiến lược lâu dài.

- Xây dựng kế hoạch phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường, các tổ

chức ngoài nhà trường như chính quyền địa phương và Ban đại diện cha mẹ học

sinh nhằm nâng cao chất lượng dạy học: Với sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa nhà

trường và các tổ chức khác trong và ngoài nhà trường trong hoạt động dạy học sẽ

giúp các em học sinh được hưởng một nền giáo dục đầy đủ nhất, toàn diện nhất.

Gia đình giúp các em dưỡng tâm, dưỡng sức, nhà trường giúp các em dưỡng trí,

dưỡng lực, xã hội giúp các em trưởng thành, có kỹ năng sống, có cơ hội để khẳng

định mình.

- Xây dựng nội quy của nhà trường: Để mọi hoạt động của nhà trường

được thực hiện một cách bài bản, nhuần nhuyễn, theo quy luật chung thì việc

xây dựng các tiêu chí, nội quy, quy chế hoạt động là vô cùng cần thiết. Trong đó

phải lượng hoá được các tiêu chí về thi đua trong năm học của cán bộ giáo viên,

nhân viên và các bộ phận trong nhà trường để đảm bảo tính kỉ luật, kỉ cương

trong lao động.

- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng và phát triển đội ngũ theo giai đoạn: Không

có thầy giỏi thì sẽ không có trò giỏi, “học sinh nào cũng có quyền được học những

thầy cô giáo tốt” vì vậy việc bồi dưỡng và phát triển đội ngũ giáo viên là điều quan

trọng. Chính các thầy cô là người quyết định chất lượng giảng dạy và vị trí, thương

hiệu của nhà trường. Tuy nhiên việc bồi dưỡng và phát triển đội ngũ phải có kế

hoạch, lộ trình cụ thể theo từng giai đoạn, tránh chồng chéo nhất là không được để

ảnh hưởng đến hoạt động dạy và học của nhà trường.

- Xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra nội bộ trường học: hoạt động thanh

kiểm tra là một hoạt động quan trọng, cần thiết nhằm đẩy mạnh tính tự giác, tích

cực, chủ động, sáng tạo của mỗi người cán bộ, giáo viên trong hoạt động giảng dạy.

Thanh kiểm tra cũng là quá trình thanh lọc, rút kinh nghiệm đối với những cán bộ

giáo viên chưa thật sự chú tâm trong công việc hoặc có năng lực chuyên môn còn

hạn chế.

1.2. Đối với người thầy: Thực tiễn giáo dục cho thấy chất lượng của một cơ sở

giáo dục trước hết phải là nhân tố người thầy giảng dạy. Không có thầy giỏi thì sẽ

không có trò giỏi, “học sinh nào cũng có quyền được học những thầy cô giáo tốt” vì

Page 10: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

10

vậy việc bồi dưỡng và phát triển đội ngũ giáo viên là điều quan trọng. Chính các thầy

cô là người quyết định chất lượng giảng dạy và vị trí, thương hiệu của nhà trường. Tuy

nhiên việc bồi dưỡng và phát triển đội ngũ phải có kế hoạch, lộ trình cụ thể theo từng

giai đoạn, tránh chồng chéo nhất là không được để ảnh hưởng đến hoạt động dạy và

học của nhà trường. Do vậy người quản lý phải có giải pháp về chiến lược con người:

Thứ nhất: Công tác quản lý nguồn lực con người, nhất là những người đã

được đào tạo bậc đại học không phải việc dễ dàng. Việc đầu tiên phải hiểu được

tâm tư, năng lực sở trường làm việc, điều kiện sống để phân công nhiệm vụ giảng

dạy cho hợp lý với từng cá nhân giáo viên. Nếu làm tốt công tác này người quản lý

sẽ có được một đội ngũ làm việc tích cực, tâm huyết với nghề chính họ sẽ làm nên

chất lượng và hiệu quả giáo dục.

Thứ hai: Cần xây dựng một bộ khung các đầu mối của công việc trong quá

trình quản lý điều hành việc dạy và học thật tốt, cụ thể:

Người đứng đầu nhà trường, Hiệu phó phụ trách các mảng công việc, cần

được phân công trách nhiệm cụ thể, rõ ràng, tin tưởng và chịu trách nhiệm về hiệu

quả công việc, có như vậy việc xây dựng kế hoạch và mục tiêu phấn đấu mới sát

thực tế đưa ra giải pháp thực hiện phù hợp.

Những người đầu mối tổ chuyên môn, các tổ chức đoàn thể, công việc cần lựa

chọn là những người có tinh thần trách nhiệm, có năng lực quản lý, nhất là chuyên

môn phải vững vàng mới có thể quyết đoán, đánh giá năng lực các thành viên trong

hoạt động công tác một cách chính xác. Người đầu mối công việc phải là người

tham mưu giúp việc sát sao cho lãnh đạo.

Thứ ba: Phải xây dựng được một khối thống nhất, đoàn kết chia sẻ trong công việc,

trao đổi phương pháp chuyên môn nghiệp vụ, học hỏi nhau, giúp đỡ, tạo điều kiện cho

nhau làm việc, chính là động lực phát triển nhân tố con người ở trường THPT Than Uyên.

Thứ tư: Công tác kiểm tra đánh giá cần rõ ràng, phân định đúng sự lao động,

cống hiến của giáo viên, tạo cơ hội cho giáo viên tự khẳng định mình, khơi dậy tính

cạnh tranh lành mạnh trong chuyên môn đó là giải pháp đặc biệt kéo theo việc

chuyên cần tự nghiên cứu, tự bồi dưỡng của mỗi cá nhân. Đi liền kiểm tra đánh giá

là thi đua khen thưởng phải kịp thời để thúc đẩy khả năng làm việc.

1.3. Đối với nhân tố học, tôi thấy rằng: Chất lượng giáo dục của một cơ sở

giáo dục còn ở nhân tố học.

- Thầy giáo học: Tự học để có chiều sâu kiến thức chuyên môn làm tốt công tác

nâng cao chất lượng mũi nhọn. Học về phương pháp để có cách dạy hay và hiệu quả

hướng dẫn học sinh học tập. Học để nâng cao uy tín làm việc, hoà nhịp yêu cầu giáo

Page 11: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

11

dục thời kỳ kinh tế tri thức. Muốn đạt hiệu quả bồi dưỡng chuyên môn, Ban giám

hiệu cần tuyên truyền thấm thía nhận thức nghề nghiệp cho giáo viên trẻ, nhân lên

điển hình tiên tiến của đơn vị, khơi sâu lòng tự trọng nghề trong mỗi người “mỗi thầy

cô giáo là tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”. Phải có kế hoạch bồi dưỡng

chuyên đề theo nhóm môn theo mỗi năm. Tập trung vào giải pháp phân đối tượng,

dạy theo đối tượng. Tạo điều kiện cho giáo viên đi học nâng cao trình độ.

- Học sinh học: Đây là nhân tố thứ 2 trong việc khẳng định chất lượng giáo

dục của nhà trường. Phải tuyên truyền giáo dục về tư tưởng đạo đức lối sống học

sinh, khơi dậy truyền thống hiếu học qua gương học tốt trong nhà trường.

Bám sát học sinh, hướng dẫn, tư vấn cho học sinh những gì học sinh yếu,

thiếu và cần. Dạy học sinh cách trình bày, cách làm bài thi theo cấu trúc đề.

Phát động phong trào thi đua học tập ở nhiều hình thức: câu lạc bộ, các cuộc

thi tìm hiểu kiến thức, phát bản tin…

Đặc biệt chú trọng việc hướng dẫn tự học và rèn luyện kĩ năng thực hành cho học sinh.

2. Tổ chức chỉ đạo thực hiện các nội dung cơ bản của quá trình dạy học

2.1. Hoàn thiện tổ chức chỉ đạo dạy học

- Phân công Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn giúp việc cho Hiệu

trưởng về công tác chuyên môn.

- Hoàn thiện các Tổ chuyên môn và bổ nhiệm Tổ trưởng, Tổ phó chuyên

môn. Tổ chuyên môn là cầu nối quan trọng giữa Ban giám hiệu và các giáo viên

nhằm triển khai tất cả các nhiệm vụ chuyên môn của nhà trường.

- Xây dựng ban chuyên môn của nhà trường với nòng cốt là các cốt cán về

chuyên môn.

- Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đoàn thể tạo ra cơ chế đồng bộ, hoạt

động nhịp nhàng để góp phần nâng cao chất lượng dạy học.

2.2. Tổ chức, chỉ đạo xây dựng nề nếp dạy học

- Tổ chức nghiên cứu và chỉ đạo thực hiện các văn bản pháp quy, quy chế

của Bộ, sở GD&ĐT về nề nếp dạy học.

- Tổ chức chỉ đạo xây dựng và thực hiện các nội quy của nhà trường về nền

nếp dạy học.

- Tổ chức, chỉ đạo thực hiện các loại kế hoạch về dạy học đã được xây dựng,

đặc biệt quan tâm đến các loại kế hoạch về: Thực hiện chương trình kế hoạch các

môn học; thời khoá biểu lên lớp; nề nếp ra vào lớp của thầy trò.

- Tổ chức tốt các hoạt động giảng dạy trên lớp nhằm chuyển tải tất cả những nội dung

mà chuẩn kiến thức kỹ năng yêu cầu. Thực hiện tốt chương trình kế hoạch các môn học.

Page 12: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

12

- Tổ chức tốt các hoạt động giảng dạy phụ đạo cho học sinh yếu kém, dạy

bồi dưỡng cho học sinh khá giỏi để tham dự và đạt kết quả cao hơn nữa trong các

kỳ thi học sinh giỏi các cấp, kỳ thi đại học, cao đẳng. Tăng cường quản lý nề nếp và

chất lượng của hoạt động học thêm trong nhà trường theo quy định.

- Thông qua Ban chấp hành Đoàn trường mà nòng cốt là chi đoàn giáo viên tổ

chức các sân chơi trí tuệ cho học sinh như cuộc thi: “Rung Chuông vàng”, tổ chức

cuộc thi: “Tri thức trẻ” một hình thức tương tự như “Đường lên đỉnh Olympia” để

tăng cường kiểm tra kiến thức, kỹ năng cho học sinh trong nhà trường…

2.3. Tăng cường công tác chỉ đạo của Ban giám hiệu đối với tổ chuyên môn

- Hàng tuần tổ chức họp giao ban giữa Ban giám hiệu với các Tổ trưởng

chuyên môn, Bí thư Đoàn trường và Chủ tịch Công đoàn. Thông qua các báo cáo

của tổ trưởng, Ban giám hiệu nắm rõ tình hình hoạt động của từng cá nhân và của

các tổ chuyên môn.

- Quán triệt tinh thần, chủ trương, chính sách và chuyển các công văn về hoạt

động chuyên môn đến các tổ trưởng. Từ đó, tổ trưởng chủ động triển khai đến các

thành viên trong tổ sao cho phù hợp với kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn.

- Tham gia dự các buổi sinh hoạt tổ chuyên môn theo kế hoạch định kỳ hoặc

đột xuất tuỳ theo diễn biến tình hình trong nhà trường để trực tiếp lắng nghe tâm tư

nguyện vọng của giáo viên và có ý kiến chỉ đạo, uốn nắn kịp thời hoặc khuyến

khích phát huy các hoạt động của tổ chuyên môn.

- Tăng cường chỉ đạo trực tiếp và cụ thể đối với các tổ chuyên môn những

vấn đề trọng điểm như vấn đề đổi mới phương pháp dạy học, bồi dưỡng học sinh

giỏi, chỉ đạo phong trào thi đua “dạy tốt, học tốt”…

2.4. Tăng cường công tác chỉ đạo dự giờ, thăm lớp

- Ngoài quy định chung về việc dự giờ của Bộ GD&ĐT, thì mỗi giáo viên

chưa hết tập sự hoặc giáo viên còn yếu về chuyên môn, nghiệp vụ phải dự giờ 2

tiết/tuần. Tổ chuyên môn cũng như Ban Giám hiệu phải có biện pháp sao cho mỗi

giáo viên thấy được việc dự giờ này như một nhiệm vụ bắt buộc và cũng là cơ hội

để người giáo viên học hỏi hoàn thiện bản thân mình trong giảng dạy.

- Qua việc dự giờ thăm lớp Ban Giám hiệu sẽ đánh giá được năng lực thực sự

của từng giáo viên, từ đó có những biện pháp chỉ đạo đúng đắn đến tổ trưởng và

phân công nhiệm vụ hợp lý đến từng giáo viên: phân công giảng dạy, phân công bồi

dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém, phân công giúp đỡ về chuyên môn,

phân công thực hiện các chuyên đề ngoại khoá, từ đó Ban Giám hiệu có kế hoạch

kiểm tra hồ sơ chuyên môn, kiểm tra chuyên đề và kiểm tra nội bộ trường học.

Page 13: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

13

- Tham gia họp rút kinh nghiệm giờ dạy của giáo viên, đóng góp ý kiến một

cách chân thành, tích cực nhằm mục đích phát huy tối đa những ưu điểm và khắc

phục những hạn chế của mỗi giáo viên, tránh gây tâm lý ức chế đối với giáo viên.

2.5. Tăng cường chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học

- Tổ chức, chỉ đạo thường xuyên các hoạt động thực hành đổi mới phương

pháp dạy học trong năm học.

a. Xác định trọng tâm chỉ đạo:

Một là: Đổi mới cách xác định mục tiêu bài học: cần phải đảm bảo 2 yêu cầu:

- Định lượng được mức độ, chuẩn mực kiến thức, kỹ năng và thái độ học

sinh phải đạt được sau bài học, đồng thời lấy đó làm căn cứ để đánh giá kết quả bài

học một cách khách quan.

- Chú trọng mục tiêu xây dựng phương pháp học tập, đặc biệt là phương

pháp tự học.

Hai là: Đổi mới cách soạn giáo án trên cơ sở 3 định hướng sau:

- Chuyển trọng tâm từ thiết kế các hoạt động của thầy sang hoạt động của trò.

- Giáo án phải thực sự là một bản kế hoạch lên lớp trong đó mọi hoạt động

đều được tính đến theo một quy trình hợp lý và có sự phối hợp chặt chẽ với các

nguồn lực: người dạy, người học, sách giáo khoa, thiết bị dạy học...

- Cần dự tính các phương án và cách thức có thể tiến hành để kiểm soát chất

lượng làm việc của học sinh.

Ba là: Tăng cường tổ chức cho học sinh hoạt động với hai hình thức, hoặc

làm việc độc lập theo nhịp độ phân hoá cá nhân, hoặc làm việc theo nhóm; sử dụng

triệt để các phiếu hoạt động học tập; tăng cường giao tiếp thầy trò kết hợp mở rộng

giao tiếp trò - trò.

Bốn là: Nâng cao chất lượng các câu hỏi trong tiết học và đề kiểm tra.

Những hoạt động đổi mới trên cần được Hiệu trưởng quán triệt đồng bộ đối

với tất cả các giáo viên, ở tất cả các bộ môn. Tinh thần chỉ đạo chung là: trong mỗi

tiết học bình thường, học sinh được hoạt động nhiều hơn, thực hành nhiều hơn, thảo

luận nhiều hơn, suy nghĩ nhiều hơn trong quá trình lĩnh hội nội dung bài học.

b. Lập kế hoạch tổ chức các hoạt động thực hành đổi mới phương pháp

trong từng thời gian: Tuần, tháng, học kỳ, năm học (trên cơ sở kế hoạch chuyên

môn của các tổ, nhóm chuyên môn và của nhà trường).

c. Tổ chức thực hiện:

- Chỉ đạo tổ nhóm chuyên môn chú trọng tất cả các khâu trong quy trình

hoạt động.

Page 14: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

14

- Chỉ đạo điểm những giờ dạy học sinh phương pháp học tập, chú trọng

hướng dẫn học sinh tự học trên lớp và ở nhà dưới sự hướng dẫn của giáo viên.

- Tổ chức học tập, nghiên cứu, cải tiến cách thức kiểm tra kết quả học tập

của học sinh theo định hướng đổi mới, sử dụng hợp lý hai hình thức kiểm tra tự

luận và trắc nghiệm.

- Tổ chức các đợt thao giảng, hội thi giáo viên giỏi các cấp theo tinh thần đổi mới

phương pháp dạy học, thường xuyên mời các giáo viên giỏi trong cụm hoặc chuyên gia

về dự giờ, trao đổi về phương pháp dạy học tích cực và nhất là kỹ thuật dạy học tích cực.

- Đổi mới hoạt động của thư viện nhà trường và thiết bị dạy học, chú trọng

chỉ đạo việc làm và sử dụng đồ dùng dạy học, tăng cường các tiết học sử dụng bài

giảng điện tử.

- Tổ chức cho giáo viên tham quan, học tập các đơn vị có chất lượng dạy học

tốt ở trong và ngoài tỉnh.

- Nâng cao vai trò gương mẫu và năng lực chỉ đạo chuyên môn của hiệu

trưỏng và đội ngũ cán bộ quản lý trong nhà trường.

- Cải tiến công tác đánh giá thi đua, khen thưởng.

- Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá các hoạt động đổi mới phương

pháp dạy học.

2.6. Tăng cường chỉ đạo công tác bồi dưỡng giáo viên

2.6.1. Bồi dưỡng chuyên môn

a. Bồi dưỡng thường xuyên:

- Nhà trường có biện pháp tạo điều kiện để tất cả giáo viên tham gia đầy đủ

các chương trình tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên do Bộ GD&ĐT và Sở GD&ĐT

tỉnh Lai Châu tổ chức.

- Các tổ chuyên môn tham mưu để Ban giám hiệu chỉ đạo bộ phận thư viện

nhà trường đặt mua các loại sách báo, tạp chí, tập san, sách tham khảo chuyên môn

thuộc các bộ môn để giáo viên tham khảo.

- Tổ chức các lớp học nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học cho giáo viên. Giao

cho tổ Toán-Tin tập huấn cho giáo viên áp dụng công nghệ thông tin trong soạn giáo

án điện tử và giảng dạy giáo án điện tử phục vụ cho đổi mới phương pháp dạy học.

b. Bồi dưỡng theo chương trình học tập trung:

- Nhà trường cần tạo mọi điều kiện thuận lợi để giáo viên tham gia các

chương trình học nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ như học chương trình

đào tạo Thạc sĩ.

Page 15: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

15

- Bên cạnh những chính sách ưu đãi khuyến khích người đi học của Nhà

nước, nhà trường cần xây dựng trong qui chế chi tiêu nội bộ các khoản hỗ trợ thêm

người đi học sao cho thiết thực, hợp lý góp phần động viên khuyến khích giáo viên

tham gia các chương trình học nâng cao nói trên.

- Ban giám hiệu cần làm gương là người tiên phong trong phong trào học bồi

dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.

2.6.2. Bồi dưỡng nhận thức về tư tưởng chính trị, đạo đức nhà giáo

- Bên cạnh việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp thì việc bồi dưỡng lý luận

chính trị cho giáo viên cũng rất cần phải quan tâm, chú trọng nhằm tạo ra sự

nhận thức đúng đắn và khả năng thích ứng về mặt xã hội trong công cuộc đổi

mới đất nước hiện nay. Những phẩm chất đó sẽ tạo nên sức mạnh, niềm tin, lý

tưởng cho người giáo viên để từ đó thấm sâu vào từng bài giảng và truyền thụ

đến từng học sinh.

- Nhà trường tổ chức cho 100% giáo viên trong trường sinh hoạt chính trị

theo chủ đề nhân các ngày lễ. Tổ chức cho cán bộ giáo viên, nhân viên tham gia các

lớp học bồi dưỡng chính trị; tổ chức thực hiện tốt các cuộc vận động: “Học tập và

làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương

đạo đức, tự học và sáng tạo”…

2.7. Tăng cường chỉ đạo thực hiện phong trào thi đua “Dạy tốt- Học tốt”

- Đối với giáo viên: Thi đua thực hiện nền nếp giảng dạy, thực hiện các đợt

thao giảng và tham gia thi giáo viên giỏi các cấp.

- Đối với học sinh: Thực hiện nền nếp học tập, sinh hoạt tập thể, thi đua xây

dựng các tập thể học sinh tiên tiến, xuất sắc. Thi đua học tập đạt các danh hiệu học

sinh giỏi các cấp hay các danh hiệu khác của đoàn thể trong nhà trường.

Việc tổ chức phong trào thi đua “Dạy tốt - Học tốt” phải được tiến hành một

cách có tổ chức, có kế hoạch, xác định mục đích yêu cầu, chỉ đạo phải sát sao và

phải có sự kiểm tra đánh giá chống hình thức chủ nghĩa, bệnh thành tích.

2.8. Tăng cường đầu tư và sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất thiết bị dạy học

Làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục để huy động nguồn lực đầu tư cho nhà

trường. Tập trung đầu tư thiết bị dạy học, củng cố và xây dựng phòng thí nghiệm,

thực hành, ứng dụng các phần mềm quản lý nhà trường, phần mềm hỗ trợ dạy học.

Thực hiện quản lý tốt thiết bị dạy học theo quy định.

3. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá giáo viên, học sinh và các tổ

chuyên môn

3.1. Lập kế hoạch kiểm tra

Page 16: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

16

- Ban Giám hiệu lập kế hoạch kiểm tra và công bố công khai các kế hoạch

này ngay từ đầu năm học bao gồm: kế hoạch kiểm tra toàn năm học, từng học kỳ,

hàng tháng và hàng tuần. Kế hoạch kiểm tra nội bộ, kiểm tra chuyên đề, kiểm tra

toàn diện.

- Hiệu trưởng ra quyết định thành lập Ban kiểm tra gồm tổ trưởng chuyên

môn, những giáo viên có uy tín và nghiệp vụ chuyên môn, đại diện cho các tổ chức

trong nhà trường. Sau đó có sự phân công và phân cấp kiểm tra một cách cụ thể.

3.2 Nội dung kiểm tra

a. Kiểm tra việc thực hiện qui chế chuyên môn của giáo viên:

Kiểm tra hoạt động giảng dạy trên lớp của giáo viên:

- Kiểm tra hồ sơ của giáo viên.

- Kiểm tra giờ lên lớp của giáo viên:

+ Chuẩn bị lên lớp của giáo viên: Đồ dùng dạy học, các thiết bị thực hành thí

nghiệm, phương tiện hỗ trợ giảng dạy nếu nội dung bài giảng cần thiết.

+ Giáo án tiết giảng mà giáo viên sẽ thực hiện trên lớp.

+ Kiểm tra nhanh kết quả tiếp thu bài học của học sinh trên lớp sau giờ giảng

của giáo viên.

b. Kiểm tra toàn diện một giáo viên:

- Kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn như soạn giảng, dự giờ, chấm

trả bài, việc tham dự các buổi sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn...

- Kiểm tra kết quả giảng dạy, giáo dục học sinh.

- Kiểm tra việc tham gia các hoạt động giáo dục khác như hoạt động hướng

nghiệp, hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoạt động tuyên truyền phòng chống ma tuý, an

toàn giao thông...về mặt ý thức, tác phong, thái độ của người giáo viên khi tham gia.

Việc kiểm tra giáo viên nên tiến hành bằng nhiều hình thức phong phú như:

Kiểm tra định kỳ; Kiểm tra đột xuất và nên diễn ra thường xuyên, liên tục để nâng

cao ý thức chấp hành công tác chuyên môn của giáo viên.

c. Kiểm tra hoạt động của các tổ chuyên môn:

- Kiểm tra công tác quản lý của các tổ chuyên môn.

- Kiểm tra hồ sơ chuyên môn của Tổ.

- Kiểm tra chất lượng dạy học của các tổ chuyên môn thông qua kiểm tra

kết quả dạy học đạt được của bộ môn theo từng học kỳ, so sánh, đối chiếu với

kết quả chất lượng học sinh đựơc Ban giám hiệu giao cho tổ chuyên môn đầu

học kỳ, có so sánh với các bộ môn trong nhà trường, so sánh các trường bạn, so

sánh tỷ lệ chung của tỉnh.

Page 17: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

17

- Ban Giám Hiệu dự một số cuộc họp của tổ chuyên môn, xem xét cách điều

hành hoạt động của tổ từ đó đóng góp ý kiến và chỉ đạo để công tác sinh hoạt

chuyên môn có hiệu quả thiết thực, tránh mang nặng tính hình thức.

3.3. Đánh giá việc thực hiện quy chế chuyên môn

- Đánh giá là khâu cuối cùng của công tác kiểm tra, do đó công tác kiểm tra

và đánh giá phải được thực hiện đồng thời, là khâu đặc biệt quan trọng của chu

trình quản lý.

- Bảo đảm tính khách quan, toàn diện, trung thực.

- Dựa vào chuẩn giáo viên để đánh giá dựa trên nguồn minh chứng có được

trong cả năm học.

- Chú ý phối hợp đánh giá thường xuyên và đánh giá định kỳ.

3.4. Kiểm tra đánh giá học sinh: Chỉ đạo các tổ chuyên môn thực hiện

đánh giá học sinh theo Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT, ngày 12/12/2011 của Bộ

Giáo dục và Đào tạo.

- Hình thức kiểm tra:

+ Thông qua kiểm tra học kỳ và năm học.

+ Qua các đợt khảo sát chất lượng.

+ Qua các kỳ thi học sinh giỏi.

- Chỉ đạo các tổ chuyên môn thực hiện tốt khâu kiểm tra, đánh giá kết quả

học tập của học sinh theo chuẩn kiến thức kĩ năng.

- Chỉ đạo đổi mới ra đề kiểm tra theo hướng thiết kế ma trận đề.

4. Tăng cường công tác thi đua, khen thưởng, khuyến học, khuyến tài

Bất cứ một nhà trường nào, để quản lý tốt, bên cạnh những biện pháp quản

lý hành chính chặt Ban Giám hiệu còn cần phải chú trọng đến công tác thi đua khen

thưởng để động viên kịp thời, đúng người, đúng việc, đúng lúc kết hợp với các giải

pháp tâm lý đối với giáo viên.

Tùy vào điều kiện kinh phí của nhà trường mà có chế độ khen thưởng

thích hợp. Các thành tích của giáo viên trong công tác chuyên môn cần được

khen thưởng là: đạt kết quả cao trong các đợt thi giáo viên giỏi cấp trường, cấp

tỉnh, giáo viên có học sinh dự thi và đạt học sinh giỏi cấp Tỉnh, cấp Quốc gia,

giáo viên đạt giải trong các kỳ thi soạn giáo án điện tử, thi viết sáng kiến kinh

nghiệm do Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức, giáo viên áp dụng công nghệ thông

tin trong giảng dạy có hiệu quả, giáo viên có phương pháp giảng dạy tốt. Công

việc này cần phải thực hiện công khai trước tập thể sư phạm nhằm kích thích sự

nỗ lực của các cá nhân khác.

Page 18: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

18

Bên cạnh việc khen thưởng các giáo viên có thành tích cao trong việc nâng

cao chất lượng chuyên môn, Ban Giám hiệu còn phải có những hình thức xử lý

phù hợp đối với những giáo viên chưa đạt yêu cầu về chuyên môn cũng như chấp

hành chưa tốt các nội quy, quy chế hoạt động của nhà trường…Đối với cán bộ,

giáo viên vi phạm lần đầu người cán bộ quản lý nên gặp riêng người đó để tìm

hiểu nguyên nhân, tâm tư nguyện vọng từ đó động viên khích lệ họ vượt qua

những khó khăn vướng mắc nhất thời để vượt lên. Trong trường hợp bắt buộc

phải xử lý thì việc xử lý các giáo viên vi phạm quy chế chuyên môn phải nghiêm

minh, công bằng và luôn tạo ra cơ hội cho họ khắc phục những nhược điểm để

vươn lên tốt hơn. Đối với những giáo viên có trình độ chuyên môn cũng như

phương pháp giảng dạy còn yếu thì giao cho tổ chuyên môn có trách nhiệm theo

dõi, giúp đỡ để cùng tiến bộ.

Một trong những giải pháp để làm tốt công tác khen thưởng và kỷ luật trong

nhà trường là phải tổ chức thực hiện sao cho thật khoa học, công bằng, dân chủ và

chính xác.

Ngoài ra, Ban giám hiệu còn cần phải quan tâm đến việc xây dựng quỹ khuyến

học, khuyến tài thông qua huy động các nguồn lực ủng hộ từ xã hội hoá giáo dục.

Mỗi học kỳ hoặc cuối năm học tổ chức trao quỹ học bổng cho học sinh nghèo vượt

khó, học sinh mồ côi hoặc có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn…đạt thành tích cao

trong học tập. Đây cũng chính là giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy - học của

thầy và trò trong nhà trường.

Bên cạnh đó, Ban giám hiệu cũng cần phải động viên tinh thần chủ động tích

cực, tự giác của mọi cán bộ giáo viên trong trường, tạo ra bầu không khí cởi mở,

đoàn kết, tin cậy lẫn nhau, cùng giúp đỡ nhau hoàn thành nhiệm vụ. Theo tôi có thể

tiến hành một số hình thức như sau:

- Tổ chức tốt các ngày kỷ niệm, ngày lễ trong năm.

- Xây dựng quỹ phúc lợi của nhà trường nhằm tổ chức những hoạt động vui

chơi, giải trí như đi du lịch, nghỉ mát vào các ngày lễ, hè nhằm gắn kết hơn nữa tình

đồng nghiệp giữa các giáo viên trong tập thể sư phạm.

- Thực hiện tốt chương trình phối hợp với Công đoàn; Tìm hiểu tâm tư

nguyện vọng của cán bộ giáo viên, lắng nghe ý kiến, tin tưởng vào khả năng của họ

và giao việc phù hợp nhằm khơi dậy tiềm năng của giáo viên; Quan tâm động viên,

giúp đỡ cán bộ, giáo viên, nhân viên có hoàn cảnh gia đình khó khăn hoặc éo le.

- Tạo môi trường làm việc dân chủ, thoải mái, vui vẻ trong tập thể sư phạm là

việc rất quan trọng để người giáo viên phát huy hết tinh thần trách nhiệm, không e

Page 19: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

19

dè trong việc trao đổi học tập kinh nghiệm lẫn nhau, sẵn sàng đem hết tài năng của

mình cống hiến cho sự nghiệp giáo dục và như vậy họ sẽ góp phần đưa chất lượng

dạy học của nhà trường được nâng lên.

Chương IV: HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

Qua việc nghiên cứu về công tác quản lý trong hoạt động chuyên môn nhằm

nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường. Sau gần một năm áp dụng, tôi thấy:

- Tập thể sư phạm của nhà trường hầu hết có tinh thần tự giác chấp hành tốt

các qui định chuyên môn của trường, của ngành đề ra.

- Về chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo viên đạt kết quả nhất định: có phẩm

chất đạo đức tốt, đa số có tinh thần trách nhiệm trong dạy học và giáo dục học sinh.

- Công tác quản lý chuyên môn đã có những chuyển biến nhất định nên chất

lượng dạy học và giáo dục học sinh có kết quả cao hơn so với những năm học

trước. Đội ngũ giáo viên của nhà trường đã chú ý tham gia vào việc đổi mới

phương pháp giảng dạy theo hướng phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động, sáng

tạo của học sinh.

- Nền nếp dạy học có sự tiến bộ: Công tác sinh hoạt chuyên môn của các tổ

chuyên môn được duy trì theo định kỳ nhằm triển khai kịp thời các nhiệm vụ

chuyên môn của cấp trên và nhà trường.

- Kết quả cụ thể của nhà trường trong năm học 2012-2013 như sau:

+ Về giáo viên:

Kết quả đánh giá, xếp loại giáo viên cụ thể như sau:

Đạo đức Chuyên môn

nghiệp vụ Xếp loại giáo viên

Năm học

Tốt Khá TB Kém Tốt Khá TB Kém XS Khá TB Kém

2010-2011 39 5 14 21 9 14 21 9

2011-2012 41 6 15 25 7 15 25 7

2012-2013 43 17 26 17 26

100% giáo viên được xếp loại đạo đức khá tốt, tăng 12.77%; 100% giáo viên

được xếp loại hoàn thành tốt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tăng 12.2% so với năm

học 2011-2012.

Số lượng giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường: 23 đ/c, tăng 05 đ/c so

với năm học 2011-2012.

Số lượng giáo viên đi học thạc sỹ: 01; đi học nâng cao trình độ chuyên môn

nghiệp vụ, lý luận Chính trị trong năm 2013: 02 đ/c.

Page 20: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

20

Phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm đã được nhiều giáo viên quan tâm kể

cả những đồng chí không đăng ký danh hiệu chiến sỹ thi đua, cụ thể: trong năm học

2012-2013 có 21 đồng chí tham gia viết sáng kiến kinh nghiệm, tăng 12 đồng chí

so với năm học 2011-2012.

+ Về học sinh:

Kết quả xếp loại về Học lực của học sinh cụ thể như sau:

Năm học Giỏi Khá TB Yếu Kém Ghi

chú

2010-2011 7=1.1% 104=16.8% 343=55.5% 147=23.8% 17=2.8%

2011-2012 15=2.6% 199=34.3% 323=55.7% 42=7.3% 1=0.1%

2012-2013 17=3.2% 211=40.2% 278=53% 19=3.6% 0%

- Tỉ lệ học sinh có học lực khá giỏi tăng 6.5%, học sinh có học lực yếu giảm

3.8% (không có học sinh có học lực kém) so với năm học 2011-2012. Trường đủ điều

kiện được công nhận trường đạt chuẩn Quốc gia.

Tỷ lệ học sinh giỏi cấp Tỉnh năm 2012-2013 là: 07 học sinh, tăng cả về số

lượng (01 học sinh) và chất lượng tăng 02 giải 3 so với năm học 2011-2012.

Page 21: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

21

Phần thứ ba: KẾT LUẬN

1. Bài học kinh nghiệm

Để đưa đất nước ta tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc trên con đường công

nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đến năm 2020 cơ bản trở thành một nước công nghiệp.

Đảng ta đã nêu ra phương châm cho sự phát triển giáo dục: “Giáo dục là quốc sách hàng

đầu” nhằm đào tạo ra những con người giàu tri thức, giàu tiềm năng, nhiệt huyết có đủ khả

năng gánh vác trọng trách quốc gia đưa nước ta có thể sánh vai với các cường quốc năm

châu theo như mong ước của Bác Hồ kính yêu. Để góp phần đào tạo ra những con người

như thế mỗi nhà trường phải coi trách nhiệm: nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ

giáo viên là một nhiệm vụ trọng yếu, mà việc nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên phụ

thuộc khá nhiều vào công tác quản lý chuyên môn của lãnh đạo nhà trường.

Người cán bộ quản lý phải biết tổ chức lao động một cách khoa học, biết phân

tích việc sử dụng thời gian làm việc; xác lập thời gian hợp lý, thực hiện tốt phân

công, giao trách nhiệm cho cán bộ dưới quyền, biết xây dựng phong cách quản lý cụ

thể thích hợp. Biết áp dụng các phương pháp khoa học trong quản lý và không ngừng

nâng cao trình độ chuyên môn. Ngoài ra, người cán bộ quản lý còn cần phải đổi mới

tư duy lãnh đạo, phối kết hợp và vận dụng có hiệu quả các phương pháp quản lý tổ

chức hành chính, phưong pháp tâm lý và kể cả phương pháp kinh tế trong quá trình

quản lý. Nhà quản lý cần tăng cường xây dựng nền nếp, kỉ cương, tinh thần trách

nhiệm trong quản lý. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhân sự,

quản lý chuyên môn để góp phần nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường.

2. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm

Giúp cho người quản lý có những định hướng và giải pháp đúng đắn, sâu

sắc, triệt để trong việc nâng cao chất lượng dạy và học trong các nhà trường THPT.

Phát huy được tinh thần hăng say, sáng tạo của người giáo viên trong công

tác giảng dạy và tinh thần chủ động, tích cực của học sinh trong quá trình học tập.

Qua đó tăng cường sự thân thiện và hiểu biết lẫn nhau giữa thầy và trò nhằm khơi

gợi phát huy được sở trường, năng khiếu học tập của mỗi học sinh đồng thời nâng

cao tinh thần trách nhiệm và lòng yêu nghề đối với mỗi thầy cô giáo.

Đề tài còn góp phần thiết thực trong phong trào “Xây dựng trường học thân

thiện học sinh tích cực” trong mỗi nhà trường.

3. Khả năng ứng dụng, triển khai kết quả của SKKN

Kết quả sáng kiến kinh nghiệm của tôi mới chỉ tiến hành trong phạm vi nhỏ

hẹp là ở nhà trường THPT Than Uyên nên những vấn đề đã nêu chưa thể đầy đủ

Page 22: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

22

toàn diện. Nhưng với Lai Châu chúng ta, tôi cho rằng sáng kiến kinh nghiệm nhỏ

này có thể áp dụng được ở một số đơn vị trong cụm trường Than Uyên. Tuy nhiên

trong quá trình thực hiện đòi hỏi người dùng phải có sự điều chỉnh hợp lí sao cho

phù hợp với đặc điểm của từng địa phương, từng đơn vị.

4. Kiến nghị, đề xuất với Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Lai Châu

- Hàng năm nên mở các đợt tập huấn về công tác quản lý chuyên môn.

- Tăng cường trang bị cơ sở vật chất tốt nhất để góp phần tạo điều kiện thuận

lợi nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy, đặc biệt các giờ thực hành.

- Tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra các hoạt động chuyên môn để giúp

đỡ tư vấn cho các nhà trường.

Than Uyên, ngày 25 tháng 5 năm 2013

Người viết

Tạ Thị Thanh Huyền

Page 23: Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU I. LÝ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH …laichau.gov.vn/Files/sogddt/2014/11/14141_1374657213_thpt_than_uyen.pdf · Chương I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA

23

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Báo cáo tổng kết năm học 2010 - 2011, năm học 2011 - 2012 và kế hoạch

nhiệm vụ và kết quả thực hiện trong năm học 2012-2013 trường THPT Than Uyên.

2. Chiến lược phát triển giáo dục 2009 - 2020.

3. Chỉ thị số 2737/CT-BGDĐT, của Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ

trọng tâm của giáo dục - đào tạo năm học 2012-2013.

4. Chỉ thị số 40 -CT/TW của ban bí thư về việc xây dựng, nâng cao chất

lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục.

5. Điều lệ Trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường

phổ thông có nhiều cấp học (Ban hành kèm theo Thông tư số: 12/2011/TT-

BGDĐT ngày 28/3 /2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo).

6. Hiến pháp Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.

7. Hướng dẫn số 607/SGDĐT-GDTrH, của Sở Giáo dục và Đào tạo Lai

Châu về hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2012 - 2013.

8. Luật Giáo dục. NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2005 và Luật số

44/2009/QH12 của Quốc hội về Luật sửa, đổi bổ sung một số điều của Luật

Giáo dục.

9. Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý, công chức nhà nước ngành

GD&ĐT của Học viện Quản lý Giáo dục năm 2010.

10. Thông tư số 58/2011/TT-BGDĐT, ngày 12/12/2011 của Bộ Giáo dục

và Đào tạo về Hướng dẫn đánh giá, xếp loại học sinh THCS và THPT.

11. Văn kiện Hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung Ương khóa VIII.

Đảng Cộng sản Việt Nam - Chính trị quốc gia 1997.