PHƯƠNG PHÁP

VIẾT ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

MEKONG DELTA DEVELOPMENT INSTITUTE (MDI)

VIẾT ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU

MANG TÍNH LOGIC VÀ KHOA HỌC

PGS. TS. Võ Thị Thanh Lộc

MỤC ĐÍCH

1. Giúp hệ thống hóa kiến thức để hoàn chỉnh một đề cương NC

2. Giúp viết một đề cương NC với tính 2. Giúp viết một đề cương NC với tính logic & khoa học cao

KẾT QUẢ MONG ĐỢI

1. Hiểu và tự tin để viết được một đề cương tốt;

2. Tự tin khi đóng vai trò là nhà NC, người 2. Tự tin khi đóng vai trò là nhà NC, người hướng dẫn luận văn, người xét duyệt đề cương, người xét duyệt & nghiệm thu đề tài, người phản biện và là người quản lý về NCKH.

TIẾN TRÌNH NGHIÊN CỨU

2. CHỌN TT & MẪU

3. THU THẬP DL

4. MÃ HÓA

1. ĐẶT VĐNC

4. MÃ HÓA DL

5. XỬ LÝ&PT DL

6. VIẾT BÁO CÁO7. PHẢN HỒI

8. XUẤT BẢN

HOÀN CHỈNH FORMAT ĐỀ CƯƠNG

• Thứ tự bao gồm:– Trang bìa: tên cơ sở giảng dạy/cơ quan, tên đề

tài, người hướng dẫn, người thực hiện, thời gian hoàn thành.

– Mục lục - Contents

– Danh mục hình/sơ đồ - List of figures

– Danh mục biểu bảng - List of tables

– Danh mục chữ viết tắt – Glossary acronyms

– Nội dung đề cương

NỘI DUNG CHÍNH ĐỀ CƯƠNG NC

Viết theo cấu trúc 5W2H What, Why, When, Where, Who, How & How much

Nội dung chính nghiên cứu bao gồm:1. Giới thiệu (Background/introduction) – What and Why2. Mục tiêu nghiên cứu (Research objective)3. Giả thuyết nghiên cứu/Câu hỏi NC (Research hypothesis/question)4. Lược khảo tài liệu (Literature review)4. Lược khảo tài liệu (Literature review)5. Nội dung nghiên cứu (Research content)6. Phương pháp nghiên cứu (Research methodology) - How7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu (Research limitation) – Where and when8. Kết quả mong đợi (Expected result)9. Đối tượng thụ hưởng - Who10. Dự trù kinh phí – How muchTài liệu tham khảoPhụ lục

TÊN ĐỀ TÀI

• Nội dung tên đề tài:Nghiên cứu điều gì?Ở đâu? Khi nào? (có hoặc không)

Ví dụ: Ví dụ: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập

nông hộ ĐBSCL giai đoạn 2010-2013.Giải pháp nâng cao giá trị giá tăng sản phẩm tôm

tỉnh Bạc liệu.Phân tích chuỗi giá trị thanh long tỉnh Tiền Giang

năm 2012.

1. PHẦN GIỚI THIỆU

• Đây là phần đặt vấn đề nghiên cứu

• Bao gồm “dẫn nhập và sự cần thiết phải nghiên cứu đề tài”.

• Nói cách khác, cần trả lời được nội dung dẫn • Nói cách khác, cần trả lời được nội dung dẫn nhập và 2 câu hỏi chính đó là nghiên cứu cái gì và tại sao phải nghiên cứu. (What and Why).

1a. Cách viết phần giới thiệu

Viết theo pp từ tổng quát đến cụ thể về mặt không gian:- Phần giới thiệu logic từ tên đề tài (thu nhập nông hộ)

+ Lược khảo về thu nhập nông hộ ở VN hiện nay ra sao?

+ Lược khảo tình hình thu nhập nông hộ ở ĐBSCL hiện + Lược khảo tình hình thu nhập nông hộ ở ĐBSCL hiện nay như thế nào?

+ (Nếu làm cho 1 tỉnh nào đó thì lược khảo tình hình thu nhập nông hộ tỉnh đó ra sao?)

+ Kết luận lại vấn đề liên quan đến thu nhập nông hộ mà từ đó cần nghiên cứu để đề xuất giải pháp…

2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

Mục tiêu chung (cách viết: tên đề tài + nhằm để …) - Nghiên cứu “giải pháp…” nhằm để … - Thực hiện đề tài “…” nhằm để… - Phân tích … nhằm để… - Phân tích … nhằm để…• Mục tiêu cụ thể

Cụ thể là làm những gì để đạt được mục tiêu chung

Cách viết mtct thường bắt đầu bằng động từ Một đề tài tối đa có không quá 5 mục tiêu cụ

thể, thông thường có từ 3-4 mtct.

Tên đề tài + mục tiêu (logic)

Tên đề tài:

Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập nông hộ ĐBSCL giai đoạn 2010-2013.

Mục tiêu chung: Có mấy cách viết như sau

. Tên đề tài + nhằm để đề xuất các giải pháp nâng cao thu . Tên đề tài + nhằm để đề xuất các giải pháp nâng cao thu nhập nông hộ, cải thiện đời sống.

Hoặc Nghiên cứu/đề tài được thực hiện nhằm để đề xuất cácgiải pháp…

Mục tiêu cụ thể:

- Đánh giá thực trạng thu nhập nông hộ…

- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến TNNH

- Đề xuất các giải pháp nâng cao thu nhập nông hộ

3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU

• Một đề tài Chỉ có hoặc là giả thuyết nghiên cứu, hoặc là câu hỏi nghiên cứu hoặc cả hai.

• Dựa vào mục tiêu cụ thể để viết câu hỏi. • Dựa vào mục tiêu cụ thể để viết câu hỏi. • Thông thường đề tài có bao nhiêu mục

tiêu cụ thể thì có bấy nhiêu câu hỏi NC lớn.

• Không nên có quá nhiều câu hỏi nhỏ cho 1 mục tiêu cụ thể

GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU

• Giả thuyết là sự suy đoán khoa học để trả lời cho câu hỏi hay “vấn đề” nghiên cứu.

• Giả thuyết được kiểm chứng bằng các cơ sở lý luận hoặc kiểm định (test). lý luận hoặc kiểm định (test).

Một giả thuyết thường phải thỏa mãn các yêu cầu:

• Có lược khảo tài liệu (literature review), thu thập thông tin

• Có mối quan hệ nhân - quả (cause – effect)

• Có thể kiểm định (test) để kiểm chứng

ĐẶC TÍNH CỦA GIẢ THUYẾT

• Tuân thủ một nguyên lý chung và không thay đổi trong suốt quá trình nghiên cứu,

• Phù hợp với cơ sở lý thuyết và điều kiện thực tế thực tế

• Đơn giản càng tốt,

• Có thể được kiểm nghiệm và mang tính khả thi,

Thí dụ đặt giả thuyết

• Thu nhập nông hộ có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây

• Độc canh lúa có thu nhập thấp hơn đa canh lúa kết hợp nuôi tôm và rau màu.canh lúa kết hợp nuôi tôm và rau màu.

Chú ý:- Giả thuyết viết có tính chất “so sánh” hoặc

viết theo “nguyên nhân – kết quả”- Đặt giả thuyết phải có pp kiểm định và số

liệu để kiểm định.

4. CÁCH VIẾT PHẦN LƯỢC KHẢO TL

Nội dung lược khảo:• Phương pháp nghiên cứu, kết quả nghiên cứu hoặc cả hai

điều này.Nguồn lược khảo:• Tạp chí khoa học (trong và ngoài nước), sách, tài liệu nghiên • Tạp chí khoa học (trong và ngoài nước), sách, tài liệu nghiên

cứu khoa học thuộc các trường/viện, các nguồn website chính thức, các báo cáo của các cơ quan chính phủ…

Chú dẫn TLTK bằng 2 cách:– Chú dẫn trực tiếp: Nguyễn Tần (2009) cho rằng “ ….”

hoặc – Chú dẫn được tóm lược bởi tác giả: Theo Nguyễn Tần (2009) …Hoặc ………………… (Nguyễn Tần, 2009).

Cách trích dẫn tài liệu trong đề cương

+ Tài liệu 1 và 2 tác giả - viết cả họ và tên và năm (tác giả, năm):

……….. (Võ Nguyên Giáp, 2009)

+ Tài liệu từ 3 tác giả trở lên, viết một tác giả đầu tiên (chủ biên) & ctv (hoặc et al. cho tài liệu tiếng tiên (chủ biên) & ctv (hoặc et al. cho tài liệu tiếng anh) + năm:

….. (Võ Thị Thanh Lộc & ctv, 2012).

….. (Loc V.T.T. et al., 2012)

Chú ý: Trong trang TLTK phải viết hết tên của nhóm nghiên cứu.

Thí dụ

• Trích dẫn để đầu câu: + Dựa trên khung tiếp cận năng lực của DFID (2010), Brownie et al. (2011), OCSC (2004) và Kwon (2009)…+ Theo Võ Thị Thanh Lộc và ctv (2010) thì hiệu quả tài chính của hộ trồng lúa ở ĐBSCL theo qui mô diện tích có chênh lệch rất lớn giữa hai vụ sản xuất. có chênh lệch rất lớn giữa hai vụ sản xuất.

• Trích dẫn để cuối câu:+ Hiệu quả tài chính của hộ trồng lúa ở ĐBSCL theo qui mô diện tích có chênh lệch rất lớn giữa hai vụ sản xuất (Võ Thị Thanh Lộc & ctv, 2010).

5. CÁCH VIẾT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

• Dựa vào mục tiêu cụ thể để viết

• Những nội dung nghiên cứu nào để đáp ứng mục tiêu cụ thể thứ nhất

• Những nội dung nghiên cứu nào để đáp • Những nội dung nghiên cứu nào để đáp ứng mục tiêu cụ thể thứ hai …

Cách viết nội dung Nghiên cứu

• MTCT:MT1: Đánh giá thực trạng thu nhập nông hộ

+ Loại nông hộ+ Nguồn thu nhập+ Cơ cấu thu nhập NH+ …

MT2: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến TNNH- Nhân tố nên trong:- Nhân tố nên trong:

+ Loại hình sản xuất+ Số lao động chính+ Tình hình sản xuất+ Diện tích….

- Nhân tố bên ngoài:+ Giá cả đầu vào đầu ra+ Thị trường…

MT3: Đề xuất các giải pháp nâng cao thu nhập nông hộ+ Giải pháp đối với các nhân tố nội lực+ Giải pháp đối với nhân tố bên ngoài

6. CÁCH VIẾT PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Viết pp NC bao gồm 5 ndung:1. Phương pháp tiếp cận (mô hình lý thuyết chính sử

dụng để giải quyết vấn đề của đề tài) – xem mục tiêu cụ thể 2.

2. Phương Pháp luận (trình bày chi tiết mô hình lý thuyết trên và các khái niệm/định nghĩa riêng vận dụng trong đề tài)trên và các khái niệm/định nghĩa riêng vận dụng trong đề tài)

3. Phương pháp vùng (dùng tiêu chí chọn vùng NC) và cỡ mẫu NC (theo qui luật thống kê) – đưa ra % đại diện của vùng được chọn

4. Phương pháp thu thập dữ liệu (nguồn dữ liệu thứ cấp và sơ cấp)

5. Phương pháp phân tích (theo mục tiêu cụ thể)

Thí dụ

1. PP tiếp cận:

Mô hình hồi qui tuyến tính (hay mô hình phân tích nhân tố được ứng dụng trong nghiên cứu này cùng với sự tham gia nghiên cứu này cùng với sự tham gia của 100 nông hộ.

2. PP luận: giới thiệu mô hình trên có liên quan đến thực tế của đề tài

DT: 460.710haNS: 4,69t/haSL: 2.158.673t

DT: 557.290haNS: 6,07t/haSL: 3.380.000t

Vai trò ĐBSCL12% DTTN31,6% DTNN52,5% SL lúa QG>90% SL gạo XK

PHƯƠNG PHÁP CHỌN vùng NC

DT: 622.182haNS: 5,64t/haSL: 3.397.650t

DT: 334.628haNS: 5,34t/haSL: 1.780.400tấn

>90% SL gạo XK

Đại diện:

- 51% DT

- 52% SL

1. Nhà CC đầu vào

2. Nông dân

3. Thương lái + Cò

24

161 + PRA: 10 nhóm

21 + 2

SỐ QUAN SÁT MẪU

4. Nhà xay xát + L. bóng

6. Nhà bán sỉ và lẻ

9. Chuyên gia

16 + 18

45

57 + 33

Tổng 545 + 10 nhóm

5. Công ty

7. Người tiêu dùng

8. Người hỗ trợ

26 + 82

45

15

Pp chọn quan sát mẫu là chọn mẫu phi ngẫu nhiên.

7. GIỚI HẠN PHẠM VI NGHIÊN CỨU

Phần này gồm có 3 nội dung:

1. Giới hạn nội dung nghiên cứu

2. Giới hạn không gian nghiên cứu

3. Giới hạn thời gian nghiên cứu

- T,gian làm đề tài

- Độ dài thời gian thu thập dữ liệu

- Sơ đồ Gantt chart

No Activities 2008

J F M A M J J A S O ND

1 Hoàn chỉnh đề cương & ký hợp đồng (nếu có)Completing the proposal and making the contract

2 Thu thập số liệu thứ cấpCollecting secondary data

3 Thiết kế bản câu hỏiDesigning questionnaires

4 Thu thập số liệu sơ cấpCollecting of primary data

SƠ ĐỒ GANTT CHART

5 Mã hóa, nhập và phân tích dữ liệuCoding, entering and analyzing primary data

6 Các phân tích khácOther analyses (SWOT, Functional and Financial flow analysis, cost-benefit analysis)

7 Viết bản nháp đầu tiênWriting the first draft

8 Tổ chức hội thảoWorkshop and comments

9 Viết bản nháp lần 2Writing the second draft

10 Hoàn chỉnh và nộp báo cáoFinalization and submission of the report

8. KẾT QUẢ MONG ĐỢI

Cách viết phần này dựa vào mục tiêu cụ thểChú ý: Bạn hay sai lầm là lập lại mục tiêu cụ

thể ở đây – mà phải là kết quả của mục tiêu cụ thể của bạn là gì?cụ thể của bạn là gì?

Vd: Mtct: Đánh giá thực trạngKqmđ: Báo cáo kết quả đánh giá thực trạng..Hoặc Thấy được thực trạng …

9. ĐỐI TƯỢNG THỤ HƯỞNG

• Ai là người thụ hưởng kết quả nghiên cứu

Nhóm nghiên cứu bao gồm những ai (dùng cho đề tài xin kinh phí từ nước ngoài + CV)

10. DỰ TRÙ KINH PHÍ

• Tùy theo từng loại đề tài mà có kinh phí hay không• Nội dung chính của dự trù KP dựa vào pp NC• Theo format qui định của từng cấp quản lý• Các nội dung chính cần có trong bảng DTKP:

- Tiền lương (đề tài xin kinh phí nước ngoài)- Trang thiết bị- Trang thiết bị- Thu thập số liệu thứ cấp- Thu thập số liệu sơ cấp (thuê khoán chuyên môn)- Văn phòng phẩm- Tổ chức hội thảo- Báo cáo nghiệm thu- Quản lý phí

CÁCH VIẾT TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Kiểu trích dẫn APA: APA (American Psychological Association) - được sử dụng rất phổ biến để trích dẫn các nguồn tham khảo trong các ngành thuộc về khoa học xã hội

Nguyễn Hồng Tín, Nguyễn Ngọc Sơn và Nguyễn Văn Sánh (2012). Báo cáo kết quả khảo sát dự án VLCRP ở An Giang và Kiên Giang về thực trạng ứng dụng một phải năm giảm và Kiên Giang về thực trạng ứng dụng một phải năm giảm trong sản xuất lúa. Báo cáo dự án VLCRP. Viện Nghiên cứu phát triển ĐBSCL-ĐHCT.

Nguyễn Phú Son và Võ Thị Thanh Lộc (2013). Thực trạng hoạt động và đóng góp của doanh nghiệp nhỏ và vừa trong phát triển kinh tế nông nghiệp và nông thôn tỉnh Sóc Trăng. Tạp chí NN & PTNT Số 8/2013, p.3-13.

Plath, S. (2000). The unabridged journals (K.V. Kukil, Ed.). New York: Anchor.

CÁCH VIẾT TÀI LIỆU THAM KHẢO tt.

2. Kiểu trích dẫn MLA: MLA (Modern Language Association) –dùng để viết báo hoặc trích dẫn các nguồn thuộc các ngành nghệ thuật tự do và khoa học nhân văn.

Gleick, James. Chaos: Making a New Science. New York: Penguin Books, 1987.York: Penguin Books, 1987.

Gillespie, Paula, and Neal Lerner. The Allyn and Bacon Guide to Peer Tutoring. Boston: Allyn, 2000.

Hai websites hướng dẫn cụ thể:http://owl.english.purdue.edu/owl/resource/557/01/

http://owl.english.purdue.edu/owl/resource/560/01/

CÁCH VIẾT TÀI LIỆU THAM KHẢO tt.

3. Trích dẫn từ Website (không có tác giả):

Tên bài trong website: Nguồn website, ngày truy cập.

Viết sai:Viện NCPT-ĐBSCL: http://www.ctu.edu.vn/institutes/mdi/extension/PRA,

truy cập ngày 2/4/2009

Viết đúng:Giới thiệu phương pháp PRA: ttp://www.ctu.edu.vn/institutes/mdi/extension/PRA,

truy cập ngày 2/4/2009

NGUYÊN TẮC SOẠN BÁO CÁO TRÊN POWER POINT

• Dùng hình ảnh, sơ đồ, biểu đồ, biểu bảng thay thế phần viết chữ.

• Nếu viết chữ thì chỉ dùng “key words”, theo qui định chuẩn thì mỗi dòng chỉ được phép từ 6-12 từ.

• Format PP tùy theo tổ chức qui định (nếu có), nếu • Format PP tùy theo tổ chức qui định (nếu có), nếu không thì hoàn toàn do sự sáng tạo của tác giả hoặc dùng các Format PP đã thiết kế sẳn (vào PP chọn menu “design” phía trên bên phải).

• Khi trình bày tác giả sẽ tự giải thích chi tiết các slide để bảo đảm nội dung và thời gian được qui định cho một báo cáo. Vì vậy, tác giả luôn luôn cần báo cáo thử vài lần trước khi báo cáo chính thức.