Upload
ngokien
View
230
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
2018-09-26
1
Opracował:mgr inż. Marcin Wieczorek
www.marwie.net.pl
6/
2018-09-26
2
3. Budowa rezystorów ich właściwości i oznaczenia.
• rezystory stałe
6/
• wartość rezystancji wraz z dopuszczalnymi odchyłkami (tolerancją) przedstawić w postaci:
Ø nadruku, np. 100Ω ± 1%Ø kodu kolorowegoØ kodu liczbowego, np. 100 R
• kod liczbowy stosowany jest stosowany przy elementach o dużych rozmiarach, a szczególnie do rezystorów o dużej mocy
6/
2018-09-26
3
• paskowy kod kolorów
Ø stosowane są kody cztero- i pięciopaskoweØ stosuje się także szósty pasek określający współczynnik
temperaturowy rezystancji
6/
• pierwszy pasek znajduje się w pobliżu jednego z wyprowadzeń
• ostatni pasek często jest szerszy od pozostałych
• rezystory zmienne
Ø dają możliwość ciągłej (bezstopniowej) zmiany wartości rezystancji
Ø mają trzy wyprowadzenia
6/
2018-09-26
4
• rezystory nieliniowe
Ø elementy, których rezystancja nie jest wielkością stałą i zależy od różnych wielkości fizycznych np. temperatury
6/
• termistory NTC
Ø ze wzrostem temperatury rezystancja termistora NTC zmniejsza się
• termistory PTC
Ø ze wzrostem temperatury rezystancja termistora PTC zwiększa się
6/
2018-09-26
5
• warystory (rezystory VDR)
Ø rezystancja warystorów zmniejsza się, gdy napięcie rośnie
6/
Połączenie szeregowe rezystorów
Ø przez wszystkie rezystory płynie ten sam prąd
Ø suma napięć na poszczególnych rezystorach jest równa napięciu źródła
2018-09-26
6
Połączenie równoległe rezystorów
Ø przez wszystkie rezystory płynie to samo napięcie
Ø suma prądów płynących przez poszczególne rezystory jest równa prądowi wypadkowemu
2018-09-26
7
Połączenie równoległe rezystorów
Ø gdy wszystkie rezystory mają taką samą wartość to wtedy rezystancję zastępczą wyliczamy ze wzoru:
gdzie:R – wartość jednego z rezystorówn – liczba rezystorów połączonych równolegle
2018-09-26
8
Połączenie równoległe dwóch rezystorów
Ø w przypadku dwóch rezystorów połączonych równolegle
Ø po przekształceniu
Ø PUŁAPKA: wzorując się na ostatniej zależności część uczniów zapisze dla trzech rezystorów NIEPOPRAWNIE
21
111RRR
+=
21
21
RRRRR
+=
R1 R2
321
321
RRRRRRR++
=
Szeregowo RównolegleRezystancja zastępcza
jest większa od każdej jest mniejsza od każdej z wartości R1, R2, …, Rn z wartości R1, R2, …, Rn
Konduktancja zastępcza
Rezystancja w przypadku n jednakowych rezystorów R1
nRRRR +++= Λ21nRRRR
1111
21+++= Λ
nGGGG1111
21+++= Λ nGGGG +++= Λ21
1nRR =nRR 1=
2018-09-26
9
Połączenie mieszane rezystorów
Połączenie mieszane rezystorów – redukcja obwodu
A B
A B A B
A BA B
1
2 3
4 5
2018-09-26
10
Połączenie mieszane rezystorów – przykład
Wyznaczyć rezystancję zastępczą względem zacisków ABoraz AC. Wartości rezystancji w omach.
A B
C
11
2
3
1
Rezystancja RAB
A B
C
112
3
1 A B2
2
3
1
A B1
3
1 A B2
3
A BRAB
Ω2,156
32323||2 ==
+⋅
==ABR
211 =+
122222||2 =
+⋅
=
211 =+
2018-09-26
11
Rezystancja RAC
A B
C
112
3
1
A C1
4
A CRAC
Ω8,054
41414||1 ==
+⋅
==ACR
211 =+
122222||2 =
+⋅
=
A2
2
3
1
C
413 =+
Zadanie 1
Oblicz rezystancję zastępczą poniższego układu
2018-09-26
12
Zadanie 2
Dane są rezystory: R1 = 10 Ω, R2 = 10 Ω, R3 = 10 Ω, R4 = 10 Ω, R5 = 10 Ω.
Oblicz rezystancję zastępczą tych rezystorów połączonych równolegle.
Połączenia specjalne
Istnieją układy rezystorów, w którym brak jest połączeń szeregowych i równoległych, czyli nie da się ich zredukować za pomocą poznanych dotychczas wzorów.
Wtedy stosuje się tzw. zamianę „trójkąt-gwiazda” lub „gwiazda-trójkąt”.
2018-09-26
13
Połączenie w gwiazdę i trójkąt
Równoważność obydwu połączeń wymaga, aby ich rezystancja zastępcza względem każdej pary zacisków AB, BC i CA była jednakowa.Stąd mamy układ równań
A
r1
r2 r3
B
C
R1
R2R3
A B
C
Trójkąt (r)
Gwiazda (Y)
21321
213
13321
132
32321
321
)(:
)(:
)(:
rrRRR
RRRR
rrRRR
RRRR
rrRRR
RRRR
CA
BC
AB
+=++
+
+=++
+
+=++
+
Zamiana trójkąt - gwiazda
A
r1
r2 r3
B
C
R1
R2R3
A B
CRozwiązując powyższy układ równań ze względu na r1, r2 i r3, dostajemy wzory na zamianę r-Y
Jeżeli R1 = R2 = R3 = Rr, to
321
213
321
132
321
321
RRRRRr
RRRRRr
RRRRRr
++=
++=
++=
3Δ
321Rrrrr ==== Y
2018-09-26
14
Zamiana gwiazda - trójkąt
A
r1
r2 r3
B
C
R1
R2R3
A B
C
Rozwiązując wcześniejszy układ równań ze względu na R1, R2 i R3, dostajemy wzory na zamianę Y-r
Jeżeli r1 = r2 = r3 = rY, to
3
21213
2
13132
1
32321
rrrrrR
rrrrrR
rrrrrR
++=
++=
++=
YrRRRR 3Δ321 ====
PRZYKŁADObliczyć rezystancję zastępczą RAB. Wartości rezystancji w omach.
40
10
2550
16
A B
20105040
5040=
++⋅ 5
1050401050
=++
⋅
4105040
4010=
++⋅
40
10
2550
16
A B4
25
20
16
A B
5
Ω3212203020302020
30||2020)255(||)164(20
=+=+⋅
+=
=+=+++=ABR
r→Y
2018-09-26
15