Pojam države.

Legitimizirajući i delegitimizirajući

koncepti države. Pravna država i

vladavina prava.

Klasifikacija određenja politike i

političkog

� Normativno-ontološka

� Realnopolitička

� Totalitaristička (diferencijalna)

� Marksistička

� Empirijsko-analitička

Realnopolitička određenja

politike: instrumentarijum politike

� Moć

� Vlast

� Sila

� Nasilje

...čak i oni koji definišu politiku kao nauku o vlasti uopšte, priznaju

da ona dostiže u državi svoj najsavršeniji oblik. (Diverže)

...pod politikom se podrazumevala ona sfera njene realnosti koja se svodila na aktivnost državne organizacije, aparata nasilja, u rešavanju raznih problema i opštih poslova te društvene zajednice. (Marjanović)

Etatistička shvatanja traže ne samo

suštinu nego i domen politike u državi,

njenim funkcijama i akcijama. (Đorđević)

Istorijski entitet?

Filozofska ideja?

Trajni oblik ljudskezajednice?

Specifično

moderna pojava?

Određenja države

� Filozofsko određenje države: svrsishodnost na planu postizanja opšteg dobra i pravde

� Pravno određenje države: nužnost organizovanja (na temelju društvenog ugovora) kako bi se izbeglo neprekidno sukobljavanje i stanje opšte nesigurnosti

� Politikološko određenje države:◦ Država je moderna forma vlasti čoveka nad čovekom (Ljubomir Tadić)

◦ Država je forma organizovanja društva u političku zajednicu (Jovan Marjanović)

Država = politička zajednica?

Prve političke tvorevine

Grad-država Carstvo

Politička zajednica bez države?

Moderna država

Moderna država

Nastanak moderne države

� Vestfalski mir 1648.

� Principi:◦ princip suvereniteta država i fundamentalno

pravo samoopredeljenja

◦ princip pravne jednakosti među državama

◦ princip obavezujućih međunarodnih ugovorameđu državama

◦ princip nemešanja jedne države u unutrašnjapitanja druge države

� Prvim savremenim oblikom države smatra se apsolutna monarhija

Obeležja i elementi moderne države

� Teritorija

� Narod

� Suverenitet� Legitimitet

� Javno dobro

� Dominacija

Legitimizirajući i nelegitimizirajući

koncepti države

� Legitimizirajući koncepti države:

◦ Pravna država

◦ Nacionalna država

◦ Demokratska država

◦ Socijalna država/država blagostanja

� Nelegitimizirajući koncept države:

◦ Totalitarna država

Georg Jellinek

• Subjektivna javna

prava (posse)

• Objektivna privatna

prava (licere)

Pravna država vs. vladavina prava

Pravna država

� Nemački koncept

� Državna

suverenost

� Prevlast izvršne

vlasti

Vladavina prava

� Anglosaksonski

koncept

� Narodna

suverenost

� Prevlast

zakonodavne vlasti

Antipodi pravne države

� Policijska država

� Politička država

� Partijska država

Politička država

� Kapital

ideologije/politike

(znakovni kapital)

� Kapital prava

� Kapital nasilja