Prawa człowieka

Każdy człowiek, niezależnie od tego jaki ma kolor skóry, w jakim jest wieku, w jakiego wierzy boga, podlega prawom człowieka, które go chronią a także

nakazują pewne zachowania pozwalające innym osobom żyć godnie.Przede wszystkim każdy z nas ma prawo do życia i szczęścia, a także do pracy, swobody myśli i wyznań, prawo do sprawiedliwego sądu i obrony własnego mienia. Mamy również możliwość zrzeszania się w organizacje,

prawo wyborcze a nawet zagwarantowane prawo do rozrywki.Kodeks ten obowiązuje na całym świecie, niezależnie od aktualnie panujących władz, są one bowiem niezbywalne, nie możemy ich się zrzec a żadna władza

nie może w nie ingerować i próbować modyfikować zgodnie z własnym zdaniem. Obowiązują one jako całość, są zatem niepodzielne, co oznacza, że

obowiązują jako pakiet, bez możliwości wybrania niektórych przepisów.Oznacza to, że każdy człowiek posiada równe prawa, nie ma ludzi

ważniejszych i mniej ważnych – każdy z nas niezależnie od stanu posiadania czy wyglądu,

powinien być traktowany z należytą godnością odpowiadającą osobie ludzkiej.

Jeszcze na początku XX wieku uznawanie praw człowieka leżało w gestii poszczególnych państw. Nie istniał żaden uniwersalny i prawnie wiążący katalog praw człowieka.

Dopiero II wojna światowa skłoniła zwycięzców do podjęcia próby

utworzenia międzynarodowego forum rozmów, aby wspólnymi siłami

sprostać wyzwaniom powojennej rzeczywistości, ale przede wszystkim,

aby nie dopuścić do powtórzenia błędów historii w przyszłości.

PRAWA CZŁOWIEKA MAJĄ CHARAKTER:

• Przyrodzony – przysługuje każdej osobie z racji urodzenia, a nie nadania

• Niezbywalny – człowiek nie może zrzec się swoich praw

• Powszechny – przysługuje każdemu człowiekowi, niezależnie od wyznania, koloru skóry, płci czy przynależności państwowej

RODZAJE PRAW CZŁOWIEKA

PRAWA CZŁOWIEKA

OSOBISTE

OBYWATELSKIE

POLITYCZNE

SPOŁECZNE

SOCJALNE

EKONOMICZNEKULTULARNE

RELIGIJNE

OSOBISTE PRAWA CZŁOWIEKAZapewniają jednostce prawo do życia, posiadania własnych poglądów i religii.

POLITYCZNE PRAWA CZŁOWIEKA

Gwarantują jednostce prawo do udziału w głosowaniu, wyrażania swoich poglądów poprzez manifestacje i wiece oraz składania petycji, skarg i wniosków.

SOCJALNE PRAWA CZŁOWIEKA

Zapewniają prawo do nauki, ochrony zdrowia, pomocy socjalnej, zabezpieczenia zdrowia i życia.

EKONOMICZNE PRAWA CZŁOWIEKA

Gwarantują jednostce prawo do posiadania

własności, dziedziczenia oraz prawo do pracy.

KULTURALNE PRAWA CZŁOWIEKA

Zapewniają prawo do korzystania z

dóbr kultury, wolność

twórczości artystycznej i jej prezentowania.

Francuski prawnik Karel Vasak zaproponował podział praw człowieka na

trzy generacje

I Generacja Praw Człowieka

Prawa człowieka I generacji zostały zdefiniowane i zapisane przez ONZ w Międzynarodowym Pakcie

Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966 r. Są to tzw. prawa podstawowe (fundamentalne).

Przysługują każdemu człowiekowi i są niezależne od ustroju politycznego obowiązującego w państwie

Do praw I generacji zalicza się· prawo do życia,

· wolność osobista,· wolność od niewoli i poddaństwa,

· wolność od tortur i innego nieludzkiego albo poniżającego traktowania,

· wolność wypowiedzi,· wolność sumienia i wyznania,

· prawo do poszanowania życia prywatnego,· prawo do własności,

· prawo do obywatelstwa,· prawo do sądu,

· prawo do wolnych wyborów,· wolność zrzeszania się,

· prawo petycji do władz publicznych.

II Generacja praw człowieka

Do praw człowieka II generacji zalicza się prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Gwarantują one jednostce bezpieczeństwo

socjalne. Zostały zapisane w Międzynarodowym Pakcie Praw

Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych z 1966 r.

Do praw II generacji zalicza się

• prawo do pracy,• prawo do nauki,• prawo do ochrony zdrowia,• prawo do zabezpieczenia społecznego,• prawo do urlopu i wypoczynku,• prawo do korzystania z dóbr kultury.

III Generacja praw człowieka

Prawa człowieka III generacji stanowią prawa solidarnościowe. Odnoszą się do zasad i praw

przysługujących całym zbiorowością, a nie tylko pojedynczym jednostkom.

Do praw człowieka III generacji należą

• prawo do życia w pokoju,• prawo do rozwoju,• prawo do zdrowego środowiska naturalnego,• prawo dostępu do informacji,• prawo do wspólnego dziedzictwa ludzkości,• prawo do pomocy humanitarnej.

FUNKCJE PRAW CZŁOWIEKA• Stwarzają warunki dla rozwoju i samorealizacji każdej

jednostki,• Chronią podstawowe interesy jednostki i uniemożliwiają

ingerencję, która naruszyłaby dobra szczególnie dla niej cenne,• Poddają pod ochronę prawną określone wartości o największym

znaczeniu dla jednostki i społeczeństwa,• Zapewniają integrację społeczeństwa wokół wartości dla niego

najcenniejszych,• Zapewniają określony ład społeczny i kształtują życie

społeczne,• Determinują mechanizmy sprawowania władzy w państwie,• Określają podstawowe zasady funkcjonowania gospodarki w

państwie i podziału dochodu narodowego.

Międzynarodowe organizacje

gwarantujące i chroniące prawa

człowieka

ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

Oficjalnie została powołana do życia po ratyfikacji Karty Narodów Zjednoczonych (podpisanej 25 czerwca 1945 roku, weszła w życie 26 października 1945 roku.) Jej głównym celem jest utrzymanie pokoju i ładu na świecie. Wypełnia swoje cele poprzez główne organy: Zgromadzenie Ogólne, Radę bezpieczeństwa, Radę Gospodarczą i Społeczną, Radę Powierniczą, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości oraz Sekretariat.

Rada Europy z siedzibą w Strasburgu

Międzynarodowa organizacja skupiająca prawie wszystkie kraje Europy, zajmująca się przede wszystkim: ochroną praw człowieka, ochroną demokracji współpracą z krajami członkowskimi na rzecz ochrony europejskiego dziedzictwa kulturowego. Powstała 5 mają 1949 roku w wyniku podpisania przez 10 krajów (Belgię, Danie, Francję, Holandię, Irlandię, Luksemburg, Norwegię, Szwecję, Wielką Brytanię i Włochy) Traktatu Londyńskiego. Obecnie liczy około 47 państw.

Europejski Trybunał Praw Człowieka z siedzibą w Strasburgu

Jest organem sądownictwa międzynarodowego właściwym do orzekania w sprawach dotyczących skarg na naruszenie praw zawartych w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Został utworzony w 1959r. W skład Trybunału wchodzą sędziowie w liczbie równej liczbie

państw członkowskich Rady Europy

Amnesty International

Jest to największa, pozarządowa i całkowicie apolityczna organizacja powstała w 1961 roku. Główna siedziba mieści się w Londynie. Jej celami statutowymi jest kontrolowanie przestrzegania przez wszystkie kraje świata praw człowieka, a w szczególności przestrzegania humanitarnego odbywania kar penitencjarnych, walka o zniesienie kar śmierci i tortur, zabieganie o uwolnienie więźniów politycznych i osób bezprawnie przetrzymywanych. W Polsce filia Amnesty International działa od roku 1990.

Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Jest jedną z najdłużej działających w Europie organizacji pozarządowych walczących o respektowanie praw człowieka.

Prowadzi szeroki program edukacji w zakresie ochrony praw człowieka. Monitoruje działalność rozmaitych instytucji, od których zależy poziom praworządności w Polsce

Akty prawne gwarantujące

i chroniące współcześnie prawa

człowieka

Karta Narodów Zjednoczonych z 26 czerwca 1945 roku (weszła w życie 24 października 1946 roku)

Podstawowy dokument Organizacji Narodów Zjednoczonych, opracowana przez Konferencję NZ w San Francisco, podpisana 25 czerwca 1945, weszła w życie dnia 24 października 1945, którego rocznica obchodzona jest odtąd jako Dzień ONZ. Składa się z 11 artykułów ujętych w 19 rozdziałów.

Karta Narodów Zjednoczonych określa cele i zasady ONZ, członkostwo w organizacji i funkcjonowanie jej organów. Kładzie podstawy pod system bezpieczeństwa i pokoju światowego, określając zasady pokojowego załatwiania sporów, działania w chwili agresji, międzynarodowej współpracy gospodarczej i społecznej

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 10 grudnia 1948

roku „Wszyscy ludzie rodzą

się wolni i równi w swojej godności i w swych prawach. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.”

Konwencja o Ochronie podstawowych Praw Człowieka i

Podstawowych WolnościDokument sporządzony przez Radę Europy wRzymie dnia 4 listopada 1950 roku. Określa prawa i wolności przysługujące każdemuczłowiekowi. Wśród nich najważniejsze są: prawodo życia, zakaz tortur, zakaz pracy niewolnictwa ipracy przymusowej, prawo do wolności ibezpieczeństwa osobistego, prawo do wolnościmyśli sumienia i wyznania, zakaz dyskryminacji. NaPodstawie protokołu nr 11 do tego dokumentu w1998 roku powołano Europejski Trybunał Praw Człowieka z siedzibą w Strasburgu, mający kontrolować przestrzeganie

praw człowieka.

Konwencja Praw Dziecka z 1989 roku

Przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 listopada 1989 roku, weszła w życie 2 września 1990 roku. Została ratyfikowana przez niemal wszystkie kraje świata (z wyjątkiem m. in. USA), zyskując tym samym najwięcej ratyfikacji spomiędzy aktów mówiących o prawach człowieka. W Polsce konwencja zaczęła obowiązywać od 7 lipca 1991 roku. Była ona podstawą do tworzenia elementarnych Praw Dziecka. Ponieważ po raz pierwszy, w tym dokumencie uznano prawnie, że dzieckiem nazywamy „istotę ludzką w wieku poniżej 18 lat.” Potwierdzono również prawo dziecka do otrzymania aktu urodzenia, imienia i obywatelstwa; prawo do otrzymywania informacji; prawo do posiadania i wyrażania własnego poglądu. Nad przestrzeganiem tych praw w Polsce, czuwa od 2000 roku Rzecznik Praw Dziecka.

Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej z 2000 roku

Jest to zbiór fundamentalnych Praw Człowieka uchwalony i podpisany 7 grudnia 2000 roku podczas szczytu Unii Europejskiej w Nicei w imieniu trzech najważniejszych organów Unii: Parlamentu Europejskiego, Rady Unii Europejskiej oraz Komisji Europejskiej. Z pewnymi poprawkami została ponownie podpisana w Lizbonie podczas szczytu Unii Europejskiej 12 grudnia 2007 roku. Jednak moc wiążącą nada mu dopiero ratyfikowanie przez wszystkie kraje Unii Traktatu Lizbońskiego. Do tego czasu dokument pozostaje nieobowiązujący.

GIMNAZJUM NR 1Jaworzno, Polska

Dziękujemy za uwagę