Programa Za Obuka Na Profesorite Od Javnite Sredni Ucilist

1

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите од јавните средни

училишта во Република Македонија за ЕДУБУНТУ

2

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите од јавните средни училишта во Република

Македонија за ЕДУБУНТУ Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.

Содржина Метологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Цел на програмата: - да се оспособат професорите од средните училишта да ја

користат расположивата компјутерска опрема и инсталираните софтверски алатки во наставата

Задачи на програмата: - по завршување на обуката, секој професор за потребите на

наставата ќе може да ги користи: - Едубунту; - Интернет пребарувач; - пакетотот за канцелариско работење Open Office, - интернационален речник; - програма за креирање и поставување тестови; - програма за слепо куцање; - програма за преземање на веб страни.

- по завршување на обуката, професорите за потребите на наставата ќе може да ги користат софтверските алатки кои се дел од училишниот пакет

Обуки на основно ниво за користење на: - расположивата компјутерска опрема; - Интернет; - оперативниот систем Едубунту; - Open Office пакетот (Write, Calculate, Impression,

Evoluiton); - iTalk – менаџирање на компјутерската училница; - StartDict – интернационален речник и толковник; - Keduca Test – креирање и поставување на тестови; - StartDict – интернационален речник и толковник; - Ktouch – слепо куцање; - WebHTTrack – преземање и локално разгледување на веб

страни. Обуки за напредно ниво за користење на:

- расположивата компјутерска опрема, вклучувајќи отстранување на рутински проблеми;

- Интернет; - оперативниот систем Едубунту; - Open Office пакетот (Write, Calculate, Impression,

3

Evolution, Base, Draw); - образовните Едубунту апликации поделени по предмети); - iTalk – менаџирање на компјутерската училница; - StartDict – интернационален речник и толковник; - Ktouch – за слепо куцање; - Keduca Test – за креирање и поставување на тестови; - WebHTTrack – преземање и локално разгледување на веб

страни. Обуки за образовните Едубунту апликации по предмети:

- информатика (Inkscape, Scribus, GIMP, Qcad, Lazarus); - математика (KmPlot, Kig, Geogebra, Dr Geo) - физика (PhET + ); - хемија (Kalzium, Ghemical, J-mol, Chemtool 1.6.9., Xdraw,

Chem 1.9.9); - географија (Qgis); - музичка уметност (GNU Solfage); - латински (Klatin).

Програма за обука: - содржина - главни теми - поттеми - аспекти: а) теориски б) практични

Основна обука за општи познавања: - работа на Интернет (пребарување, читање и пишување на

пораки на форум, преземање на документи, работа со електронска пошта);

- Едубунту (работа со надворешни мемории, папки, датотеки (креирање, копирање, бришење, преименување, стартување на мултимедијални датотеки, услужни алатки));

- StartDict – интернационален речник и толковник; - Keduca Test – креирање и поставување на тестови; - StartDict – интернационален речник и толковник; - Ktouch – слепо куцање; - WebHTTrack – преземање и локално разгледување на веб

страни; - Open Office пакетот (Write, Calculate, Impression),

Evolution – отварање и зачувување на нов документ, уредување на постоечки документ, копирање и префрлување на дел од документ, форматирање на текст, креирање на табели и графички објекти, користење на едноставни математички формули и функции (sum, average, min, max), креирање на едноставни графици, креирање на едноставни презентации, печатење на документи;

- iTalk - менаџирање на компјутерската училница (вклучување/исклучување на компјутери, заклучување/отклучување на компјутери, вклучување/исклучување на презентациски мод, праќање текстуални пораки, доделување на презентациска улога на ученици, видови погледи).

4

Напредна обука за општи познавања: - примена на ИКТ во наставата; - Едубунту (работа со надворешни мемории, папки,

датотеки (креирање, копирање, бришење, преименување, стартување на мултимедијални датотеки, Sistem Preference, Sistem Administrator, преглед на училишната мрежа, подесување на мрежни параметри, услужни алатки, алатки за звук и видео, инсталирање хардвер и софтвер (антивирусни и услужни програми - скенер, камера, печатар и начини на печатење);

- StartDict – интернационален речник и толковник; - Keduca Test – креирање и поставување на тестови; - StartDict – интернационален речник и толковник; - Ktouch – слепо куцање; - WebHTTrack – преземање и локално разгледување на веб

страни; - Open Office пакетот (Writer, Calculate, Impression,

Evolution, Base, Draw) – отварање и зачувување на нов документ, уредување на постоечки документ, копирање и префрлување на дел од документ, форматирање на текст, поставување хиперврски во текст и презентација, креирање и уредување на табели и графички објекти, користење на математички формули и функции (sum, average, min, max), користење на графици, креирање на мултимедијални презентации, печатење на документи, изработка на веб содржини, работа со макроа, користење на формули и функции (Math модул), сортирање и филтрирање на податоци; работа со слики; креирање и толкување на пивот табели; додавање на анимации, звук и ефекти на презентација (да се кажат разликите меѓу верзииите);

- iTalk (вклучување/исклучување на компјутери, заклучување/отклучување на компјутери, вклучување/исклучување на презентациски мод, праќање текстуални пораки, доделување на презентациска улога на ученици, видови погледи, креирање и модифицирање на групи, додавање/бришење на членови на група, извршување на групни команди, далечинска контрола на компјутерот на ученикот и користење на мрежни алатки).

Обуки за специфични образовни Едубунту апликации по предмети – приложено е во Анекс

Ниво на обука:

- Обуки од основно ниво за пшти познавања; - Обуки од напредно ниво за општи познавања - Обуки за специфични образовни Едубунту апликации по

предмети. Целна група: - обуки за основно ниво - професорите од сите државни

5

средни училишта во Р Македонија; - обуки на напредно ниво – професорите кои предаваат

Информатика во средни училишта во РМ и други наставници кои сметаат дека имаат доволни предзнаења од основно ниво;

- обуки за образовните Едубунту апликации по предмети – професорите од средните училишта во РМ кои го предаваат соодветниот предмет или нему сродни предмети.

Наставна методологија: - методи - техники - средства - активности

Пред обуката: утврдување на степенот на предходните знаења и вештини на учесниците во обуката, врз база на предходно дистрибуиран инструмент до училиштата и анализа на истиот. За време на обуката: програмата е комбинација од фронтални презентации од страна на обучувачот проследени со индивидуална работа и вежби со конкретни примери што ќе се изготвуваат под менторство. Наставата треба да се одвива во компјутерска лабораторија во која има компјутер за секој учесник и да има по двајца обучувачи (1 предавач + 1 демонстратор). Наставна методологија - глобален осврт на структурата и содржината на апликацијата; - демонстрирање на примери соодветно поставените цели и користењето на секоја алатка соодветно; - самостојна практична работа: - активности по одделни цели и алатки; - изработка на труд со примена на повеќе алатки и операции (зачувување, принтање и презентирање на документот). - дискусија во однос на можностите за користење на определени алатки од апликацијата во различни наставни единици во функција на реализирање на определени цели. Средства Во обуката на професорите ќе се користат компјутери за секој професор, интерактивна табла, печатари, флип-чарт хартија. Секој слушател добива печатен материјал (прирачник, вежби...) кој ќе му користи во текот на обуката за подобро следење на истата. На крај на обуката секој учесник пополнува анонимен евалвациски лист. После обуката: изготвување на извештај за реализираната обука, анализа на евалвациските листи.

Време за реализација: - дневно часови и денови

Обуки за основно ниво 4 дена по 6 часови на ден (1 ден оперативен систем Едубунту, Интернет, StartDict, Ktouch, Keduca Test, WebHTTrack); 2 дена Open Office; 1 ден iTalk) Обуки за напредно ниво 4 дена по 6 часови на ден (1,5 ден оперативен систем Едубунту,

6

StartDict, Ktouch, Keduca Test, WebHTTrack; 1,5 ден Open Office; 1 ден iTalk)

Профил на наставен кадар којшто може да ја реализира предложената програма

За општи обуки (на основно и напредно ниво): - обучувачи кои имаат степен на образование од VII1, и

повисок степен на образование од соодветната област. За обуки за образовните Едубунту апликации по предмети:

- обучувачи кои имаат степен на образование од VII1, и повисок степен на образование од соодветната област по наведените предмети или

- информатичар со соодветни студии по информатика VII1 и повисок степен

7

АНЕКС

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА за специфични образовни Едубунту апликации по предмети

8

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите по информатика од средното образование

за ЕДУБУНТУ апликации: GIMP, INKSCAPE, SCRIBUS, LAZARUS и QCAD

АПЛИКАЦИЈА: GIMP КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Компјутерска графика НАСТАВНА ГОДИНА: II година Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма. Содржина Метологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Запознавање и оспособување за работа со програмата GIMP за креирање и обработка на цртежи и фотографии.

- употреба на алатките на програмата GIMP; - стекнување вештини за обработка на фотографии со

програмата GIMP; - изготвување примери за обработка на фотографии.

Примена на програмата во различни области Обработка на готови фотографии


- Запознавање со функционалноста на алатките и наредбите на програмата GIMP;

- Внесување, уредување, креирање и обработка на текстуални и графички објекти во програмата GIMP;

- Придружување на атрибути, извршување промена и доделување специјални ефекти на фотографии;

- Работа со layer; - Подготовка за печатење; - Имплементација на програмата во останатите предмети.


еден ден x 3 часа

9

АПЛИКАЦИЈА: INKSCAPE КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Компјутерска графика НАСТАВНА ГОДИНА: II година Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма. Содржина Метологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Запознавање и оспособување за работа со програмата INKSCAPE за креирање и обработка на цртежи и фотографии.

- употреба на алатките на програмата INKSCAPE; - стекнување вештини за изработка на цртежи и

фотографии со програмата INKSCAPE; - изготвување примери на цртежи и фотографии.

Примена на програмата во различни области. Обработка на цртежи и фотографии.


- Запознавање со функционалноста на алатките и наредбите на програмата INKSCAPE;

- Внесување, уредување, креирање и обработка на текстуални и графички објекти во програмата INKSCAPE;

- Придружување на атрибути и извршување промена на графички објекти;

- Креирање и обработка на цртежи и фотографии со графички објекти;

- Имплементација на програмата во останатите предмети. Време за реализација: -дневно часови и денови


АПЛИКАЦИЈА: SCRIBUS КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Програма за обработка на текст во персонално издаваштво НАСТАВНА ГОДИНА: II година Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма. Содржина Метологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи

Запознавање и оспособување за работа со програмата SCRIBUS за изготвување и подготовка на публикации.

- употреба на алатки; - стекнување вештини за изработка на публикации;

10

- концепти

- изготвување примери на публикации. Примена на програмата во различни области. Обработка на документи за персонално издаваштво.


- Запознавање со функционалноста на алатките и наредбите на програмата SCRIBUS;

- Внесување, уредување, креирање и обработка на текстуални и графички форми во програмата SCRIBUS;

- Креирање и обработка на постери, флаери, реклами, весници и извештаи со програмата SCRIBUS;

- Имплементација на програмата во останатите предмети кои се изучуваат.

Време за реализација: -дневно часови и денови


АПЛИКАЦИЈА: LAZARUS КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Компјутерска графика НАСТАВНА ГОДИНА: II година Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма. Содржина Метологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Запознавање и стекнување вештини за работа со апликацијата LAZARUS за програмирање.

- изглед на работен прозорец; - употреба на алатки; - изготвување примери.


- Користење на алатки за креирање алгоритми; - Подесување на работна околина; - Проверка на синтаксички грешки, компајлирање на

алгоритми и начини на подесување; - Работа со конзола; - Дебагирање и извршување на програми; - Користење на модули за графика, објекти и датотеки; - Изработка на конкретен пример.



11

АПЛИКАЦИЈА: QCAD КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Компјутерска графика НАСТАВНА ГОДИНА: II година Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма. Содржина Метологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Запознавање и стекнување вештини за работа со апликацијата QCAD за техничко цртање.

- изглед на работен прозорец; - употреба на алатки; - изготвување примери.


- Користење на алатки за креирањетехнички цртеж; - Користење на функции Osnap Setting (Node, Nearest,

Centar, Perpedicular, Tanngent); - Работа со Layer (додавање нов Layer, уредување и

доделување измени, доделување нивоа); - Изработка на цртеж во 2Д; - Подготовка за печатење; - Изработка на конкретен пример.



12

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите по математика од средното образование

за ЕДУБУНТУ апликации: KmPlot, Kig, Geogebra и Dr Geo

АПЛИКАЦИЈА: KMPLOT КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА (ПОДРАЧЈЕ): Алгебра, Тригонометрија и Основи на математичка анализа. НАСТАВНА ГОДИНА: (II), III, IV Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.


Цели и задачи Професорите да се оспособат:

- да исцртуваат графици на едноставни функции зададени експлицитно;

- да исцртуваат и да дискутираат графици на функции зададени параметарски;

- да комбинираат фукции и тоа да го прикажат графички; - да ја користат апликацијата Km Plot за практични

потреби во наставата при работа со функции. идеи Професорите треба да ја согледаат корисноста на оваа апликација во:

- рационализација на наставата, т.е. давање многу голем број корисни информации за кусо време;

- проширување и продлабочување на знаењата на учениците за изучуваните функциите.

концепти - професорите да создадат други форми на презентација и

обработка на наставните содржини (други концепти) во кои ќе бидат вклучувани и учениците

За постигнување на поставените цели, при обуката на професорите ќе се пристапи така што:

- ќе се презентира пример за секоја наставна цел; - ќе се осмислат активности за самостојна работа на

професорите (најмалку две активности за секоја цел) имајќи ги предвид обемот и сложеноста на проблемот.

Програма за обука: - содржина - главни теми - поттеми - аспекти:

За обуката на професорите треба да се презентираат делови од наставни програми од гимназиското и од средното стручно образование кои се однесуваат на функции со цел да се направи споредба меѓу класичната реализација и онаа која би одела со помош на апликацијата. На тој начин професорите ќе се

13

а) теориски б) практични

мотивираат да ја користат апликацијата. Апликацијата се користи во: • алгебра (цртање графици на рационални и дробни функции, логаритамски и експоненцијални функции и нивно испитување), • тригонометрија (цртање графици на тригонометриски функции, нивни комбинации и испитување на текот) • основи на математичка анализа (изводи и интеграли на функции) а) теориски аспекти: За наставата по математика оваа апликација нема позначајни теоретски аспекти, освен фактот што ќе биде уточнета претставата за графикот и за менувањето на соодветната функција б) практични аспекти Изучувањето на функциите е значаен сегмент од наставните програми по математика во средното образование, а особено во III и IV година. Во досегашната практика се одвојува многу време од наставата за обработка на овие сегменти и тоа за правење илустрации, анализа, објаснување итн. Но, со примена на оваа апликација истото тоа време ќе се намени за анализа и објаснување и тоа на илустрации кои многукратно се посодр-жајни, поточни и стручно-естетски поубедливи.



АПЛИКАЦИЈА: KIG КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Аналитичка геометрија и Геометрија НАСТАВНА ГОДИНА: II и III Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.



- да исцртуваат геометриски фигури - да исцртуваат криви од втор ред (конусни пресеци) - да ја користат апликацијата Kig за практични потреби во

наставата по геометрија и по аналитичка геометрија идеи Професорите треба да ја согледаат корисноста на оваа

14

апликација во - рационализација на наставата, т.е. давање многу голем

број корисни информации за кусо време, - проширување и продлабочување на знаењата на

учениците за изучуваните криви од втор ред концепти

- професорите да создадат други форми на презентација и обработка на наставните содржини (други концепти) во кои ќе бидат вклучувани и учениците





За обуката на професорите треба да се презентираат делови од наставни програми од гимназиското и од средното стручно образование кои се однесуваат криви од втор ред со цел да се направи споредба меѓу класичната реализација и онаа која би одела со помош на апликацијата. На тој начин професорите ќе се мотивираат да ја користат апликацијата. Апликацијата се користи во: • аналитичка геометрија • геометрија а) теориски аспекти: За наставата по математика оваа апликација нема позначајни теоретски аспекти, освен фактот што ќе биде уточнета претставата за кривите од втор ред б) практични аспекти Изучувањето на кривите од втор ред е многу значаен дел од аналитичката геометрија. Во досегашната практика се одвојува многу време за правење илустрации, анализа, објаснување итн. Но, со примена на оваа апликација истото тоа време ќе се намени за анализа и објаснување и тоа на илустрации кои многукратно се посодржајни, поточни и стручно-естетски поубедливи.



15

АПЛИКАЦИЈА: GEOGEBRA КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Алгебра, Геометрија и Тригонометрија НАСТАВНА ГОДИНА: I, II, III и IV година Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.



- да ги согледаат можностите на апликацијата - да претставуваат на цртеж и да анализираат разни

прашања за триаголник (значајни линии, значајни точки, агли,…)

- да претставуваат на цртеж и да анализираат разни прашања за четириаголник (дијагонали, агли, оски,…)

- да претставуваат на цртеж и да анализираат разни прашања за кружница и круг (дијаметар, радиус, тетива, тангента, лак, исечок…)

- да вршат некои видови пресликувања (симетрии, симетрали, ротација, транслација (вектор),

- да одредуваат геометриски места на точки, - да ја користат апликацијата во посложени ситуации во

наставата по геометрија - да цртаат и да анализираат разни видови функции и да

решаваат равенки - да ја користат апликацијата за објаснување на сите поими

од геометрија и алгебра. идеи Професорите треба да ја согледаат корисноста на оваа апликација во

- рационализација на наставата, т.е. давање многу голем број корисни информации за кусо време,

- проширување и продлабочување на знаењата на учениците за изучуваните поими и постапки од алгебра, геометрија и тригонометрија

концепти - професорите да создадат други форми на презентација и

обработка на наставните содржини (други концепти) во кои ќе бидат вклучувани и учениците



професорите (најмалку две активности за секоја цел)

16

имајќи ги предвид обемот и сложеноста на проблемот. Исто така ќе се осмислат активности и за оние делови од апликацијата кои не содржани непосредно во поставените цели, но се значајни за нивно постигнување.


За обуката на професорите треба да се презентираат делови од наставни програми од гимназиското и од средното стручно образование од геометрија, алгебра и тригонометрија со цел да се направи споредба меѓу класичната реализација и онаа која би одела со помош на апликацијата. На тој начин професорите ќе се мотивираат да ја користат апликацијата. Апликацијата се користи во:

- алгебра (цртање графици на функции и нивно испитување, Булови операции, аритметички операции, ...)

- тригонометрија (објаснување на тригонометриските функции и на нивните инверзни функции, графици и менување)

- геометрија (основни и изведени поими – рамнински фигури, криви од втор ред, цртање, објаснување,...)

а) теориски аспекти: За наставата по математика оваа апликација нема позначајни теоретски аспекти, освен фактот што ќе биде уточнета претставата за голем број постапки и поими во алгебра, геометрија, тригонометрија и тн.

б) практични аспекти Од професорите ќе биде прифатено изучувањето на голем број содржини од геометрија, алгебра, тригонометрија и анализа да се врши преку користење на оваа апликација затоа што во досе-гашната практика се одвојува многу време за правење илустрации, анализа, објаснување итн. Но, со примена на оваа апликација истото тоа време ќе се намени за анализа и објаснување


два дена x 8 часа

17

АПЛИКАЦИЈА: DRGЕО

КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Геометрија НАСТАВНА ГОДИНА: I, II, III и IV Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.



- да исцртуваат геометриски фигури - да ја користат апликацијата DrGeo за практични потреби

во наставата по геометрија. идеи Професорите треба да ја согледаат корисноста на оваа апликација во:

- рационализација на наставата, т.е. давање многу голем број корисни информации за кусо време,

- проширување и продлабочување на знаењата на учениците за изучуваните содржини од геометрија

концепти - професорите да создадат и други форми на презентација

и обработка на наставните содржини (други концепти) во кои ќе бидат вклучувани и учениците





За обуката на професорите треба да се презентираат делови од геометрија од наставни програми од гимназиското и од средното стручно образование со цел да се направи споредба меѓу класичната реализација и онаа која би одела со помош на апликацијата. На тој начин професорите ќе се мотивираат да ја користат апликацијата. Апликацијата се користи во геометрија а) теориски аспекти: За наставата по математика оваа апликација нема позначајни теоретски аспекти, освен фактот што ќе биде уточнета претставата за кривите од втор ред б) практични аспекти Изучувањето на кривите од втор ред е многу значаен дел од аналитичката геометрија. Во досегашната практика се одвојува

18

многу време за правење илустрации, анализа, објаснување итн. Но, со примена на оваа апликација истото тоа време ќе се намени за анализа и објаснување и тоа на илустрации кои многукратно се посодржајни, поточни и стручно-естетски поубедливи.



19

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите по физика од средното образование

НАСТАВНА ГОДИНА_I и II и изборна за матура Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна


Оспособување на наставниците во користење на апликации со отворен код во наставта по физика Да се проучат приложените апликации Развивање на способности преку примена на нови стратегии во наставата кои го помагат индивидуалниот развој на секој ученик, што пак ке допринесе кон развој на вештини и знаења на учениците. Апликациите по физика се независни една од друга и треба да се разработат поединачно како што се групирани по теми

Програма за обука: - содржина - главни теми - поттеми Апликациите се користат во теми: - Механика, кинематика, динамика и заемно дејство на телата

1 energy-skate-park 2 forces-1d 3 maze-game 4 motion-2d 5 moving-man 6 rotation 7 the-ramp 8 mass-spring-lab 9 my-solar-system

10 projectile-motion 11 AirTrack 12 Animation 13 BallCNTower 14 CatOnItsFeet 15 ConstantAccel 16 CrossProduct 17 Curling 18 DisplaceDistance 19 Foucault

Содржина на обуката ке биде 120 апликации по физика што можат да се користат во наставата по физика во средното образование. Во зависност од програмата што се реализира во гимназиското образование и средно стручното образование во средните училишта во Македонија потребно е да се разработат сите 120 апликации со сите наставници по физика. Апликациите се даени во форма на презентации, опити, експримент, прикажани физички законитости, истражувања и др. Дел од презентациите се интегрирани со други области како математика, музика, медицина, хемија, географија. Ангажираноста на учениците во учењето преку апликацијата зависи од целта на наставната единица и обучноста на наставникот во примена нови стратегии на учење. Зато е потребно од страна на убучувачот да се проучи секоја апликација посебно и да предложи како таа да се примени во постигнување на планираните цели. Потребно е дасе дадат примери на планирање на наставта со примена на ново наученото. Со разработување на овие апликации наставниците ке бидат мотивирани да го сменат начинот на работа, а голем дел од потребните експерименти ќе може учениците да ги реализират на час со работа на компјутер.

20

20 FullAnimation 21 MichelsonMorley 22 MicSimulation 23 MonkeyHunter 24 MotionDiagram 25 PendulumForces 26 Projectile 27 ProjKinematics 28 RacingBalls 29 RacingSkiers 30 Relativity 31 RightHandRule 32 RollingDisc 33 RotateWithOmega 34 RTZCoordSystem 35 Scattering 36 ThreeBody 37 TwoBallsGravity 38 TwoSHM 39 UnitVectors 40 ViscousMotion 41 NewtonsCradle 42 piston

- Електричество и магнетизам (електростатика, права и наизменична струја, електромагнетизам)

1 balloons 2 battery-voltage 3 circuit-construction-kit 4 conductivity 5 discharge-lamps 6 efield 7 electric-hockey 8 faraday 9 microwaves

10 mri 11 photoelectric 12 quantum-tunneling 13 radio-waves 14 semiconductor 15 soluble-salts 16 travoltage 17 charges-and-fields 18 faraday

21

19 resistance-in-a-wire 20 stern-gerlach 21 veqir 22 Coulomb 23 electricfieldwaves2 24 EMWave 25 FieldLines 26 Histogram 27 hookes law 28 SG3Magnets 29 SGClassicalCharge 30 WaterAnalogy 31 Wave

- Бранови двишења и светлина (механички бранови, звучни бранови, електромагнетни бранови и светлински бранови)

1 color-vision 2 fourier 3 lasers 4 ohm-1d 5 optical-quantum-control 6 quantum-wave-interference 7 sound 8 wave-interference 9 lens

10 string-wave 11 black-body-radiation 12 Beats 13 Bunimovic Stadium 14 CircPol 15 Circular2SHM 16 ContractInvisible 17 DampedSHM 18 DopplerEffect 19 DrivenSHM 20 Focus 21 long_wave 22 Lorenz Attractor 23 ObjImage 24 reflect 25 Reflection 26 Refraction 27 sta1fix

22

28 sta2fix 29 standwave 30 Temperament 31 TravelWaves 32 TrigDiff 33 tunefork

- Топлински појави 1 ideal-gas 2 reactions-and-rates 3 friction

-Релативност 1 LengthContract 2 Lou 3 Precession 4 Simultaneity 5 Sue 6 SueLou 7 TimeDilation 8 TwinParadox

-Атомска и нуклеарна физика 1 bound-states 2 hydrogen-atom 3 nuclear-physics 4 rutherford-scattering-mk

- аспекти: а) теориски Апликациите да се поврзат со теоретските аспекти во физиката б) практични Време за реализација: - дневно часови и денови

четири дена x 6 часа

23

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите по хемија од средното образование

за ЕДУБУНТУ апликации: KALZIUM, CHEMTOOL 1.6.9., HDRAW CHEM 1.9.9, GHEMICAL и J-MOL

АПЛИКАЦИЈА: KALZIUM

КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Структура на материјата (атоми, молекули, јони, хемиски врски); Метали; Неметали; Неоргански соединенија НАСТАВНА ГОДИНА: во одделни струки и гимназиско образование различно, согласно соодветните наставни програми. Поголема примена во подрачјето Периоден систем и Систематиката на елементите по групи, односно класификација на s,p,d,f – елементи. Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.

Содржина Методологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Цели и задачи Корисниците на апликацијата (професорите да) се оспособат да:

- ги согледаат можностите кои што ги нуди апликацијата; - ја познаваат содржината на: работниот прозорец; мениа;

функцијата на одделни алатки; - користат соодветни алатки за добивање на конкретни

информации за елементи од периоден систем; - ја користат апликацијата за практични потреби во

наставата соодветно потребите на конкретни наставни единици.

Идеи: Професорите треба да ја согледаат потребата и можностите кои што ги нуди апликацијата во однос на:

- проширување и продлабочување на знаењата; - добивање на голем број корисни информации за кусо

време, зголемена ефективност; - ученикот да се заинтересира и мотивира за изучувањето

на хемијата. Концепти:

- структурата на материјата и периодниот систем на елементите.

За постигнување на наведените цели погодно е обуката да се реализира преку семинар – работилница кој ќе опфати комбинација од различни форми и методи на работа, со акцент на индивидуални практични активности. Ученикот е активно вклучен во откривањето на нови знаења,

24

мотивиран, истражува, селектира и применува. Програма за обука: - содржина - главни теми - поттеми - аспекти: а) теориски б) практични

Изборот на примери за демонстрирање како и примери за самостојна работа на професорите треба да се врши од конкретни и соодветни наставни подрачја или наставни единици од гимназиско и стручно образование зависно видот на училиштата во кои реализираат настава присутните наставници. Теми: - Хемиски елементи (имиња, класификација, физички својства, константи, занимливости, слика, структура и др.) - Периоден систем на елементите (структура, следење на својства по групи и периоди). - Својства на конкретни елементи (s, p, d, f) - Структура на материјата (електронска конфигурација, хемиски врски, состојби на материјата) - Хемиски соединенија (пишување на хемиски формули- читање на хемиски состав и процентуална застапеност) - Проектни активности (продлабочени знаења за одделни елементи - Стручна терминологија(дефинирање или опис на значење на конкретни поими, лабораториски прибор и др. Мени: Преглед: - Основни информации за одделни елементи (хемиски симбол, име, својства, структура на атомот, оксидациони броеви) Апликацијата се користи во: - Слика - Боров атомски модел - Хемиски податоци (електронска конфигурација, густина, ковалентен, јонски и атомски радиус, маса, изотопи) - Енергии - Разно Нумерирање – согледување на можности за класификација, (без нумерирање, по старо и по IUPAC) - Поделба на елементите по групи (различни можности за класификацијач користење на бои) Алатки - Податоци за цртање на графици за определена група на елементи и интервалч - Странична лента (временска линија, пресметај, состојби на материјата - Речник - Информации за прибор а) теориски аспекти: Периодниот систем е можност за највисоко ниво на корелативно согледување за структурата на елементите и својствата на нивните елементарни супстанци условени од законитостите кои владеат во хемијата.

25

б) практични аспекти

Таблицата на периодниот систем е основна алатка за логичко изучување на хемијата. Можностите за примена се од исполнување на цели наставни часови, до пронаоѓање само на определена информација за време од неколку минути.



АПЛИКАЦИИ CHEMTOOL 1.6.9. и HDRAW CHEM 1.9.9

КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Структура на соединенијата (неоргански и органски); Хемиски формули. НАСТАВНА ГОДИНА: По потреба во гимназиското и во стручното образование каде што хемијата има третман на редовен или изборен предмет. Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.



- да пишуваат хемиски формули на соединенија и хемиски равенки со користење на соодветни алатки;

- да претставуваат структурни формули (со примена на разлчни видови хемиски врски, типови на хибридизација, изомерни структури и др.);

- да претставуваат механизми на хемиски реакции; шеми на процеси и сл.

- да ги користат апликациит за визуелно прикажување на структурата на соединенијата и упатување во законитостите на градбата на соединенијата и определени специфичности и појави кај нив.

идеи Професорите треба да ја согледаат корисноста од овие апликации во однос на:

- креативниот пристап во пишувањето на хемиските формули на соединенија (посебно соединенија со посложена структура ),

- проширување и продлабочување на знаењата на учениците за структурата на соединенијата, (со акцент на органските).

концепти

26

Хемиската структура на соединенијата претставена преку хемиската формула е можност да се согледа законитоста која владее во светот на хемијата. За постигнување на поставените цели, при обуката на професорите потребно е да:

- да се презентират алатките со кои може да се изведуваат различни технички операции;

- да се изберат карактеристични примери постигнување на поставените цели;

- да се осмислат активности за самостојна работа на професорите.


- За обуката на професорите треба да се посочат подрачја – теми од наставни програми од гимназиското и од средното стручно образование за кои посебно е погодна подршката од апликацијата;

- изборот на примерите да се направи од наставните програми кои што ги реализираат наставниците( со посебен акцент на соединенија од органска хемија и од биохемија).

Се очекува да се пројави интерес за користење на апликацијата од професорите и учениците, а со тоа да се подобри работната атмосфера и ефективноста на часот. Апликациите се користат повремено, по потреба, во различни подрачја од хемијата за прикажување на:

- хемиски формули (молекулски, структурни, соединенија со различни видови на хемиски врски, функционални групи, типови на хибридизација, различни видови на изомерија и др).

- споредување на состав и структури на соединенија од хомологни низи;

- прикажување на хемиски реакции со хемиски равенки и механизми на реакции.

а) теориски аспекти: За наставата по хемија апликациите се помошни алатки кои се во прилог на полесно и поприфатливо учење на хемиските формули и соединенија.

б) практични аспекти - Бројот на соединенијата, односно хемиски формули е бескрајно голем. Вклученоста на ученикот во нивното обликување ( пишување, цртање, моделирање) е основа на поинтересен начин да се совлада наставна содржина за која кај учениците постои мислење дека е нешто “многу тешко“.


еден ден x 8 часа (4 + 4)

27

АПЛИКАЦИИ: GHEMICAL и J-MOL КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Структура на материјата НАСТАВНА ГОДИНА: По потреба во гимназиското и во стручното образование од I – IV година каде што хемијата има третман на редовен или изборен предмет. Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.


Цели и задачи Професорите:

- да ја познаваат содржината и функционрањето на апликациите; содршината на одделни мениа, алатките и начинот на користење;

- да претставуваат структура на елементи и соединенија со помош на дводимензионални модели (примена на разлчни видови хемиски врски, типови на хибридизација; изомерни структури и др.);

- креирање на модел, внесување на промени во модел како и примена на операции од типот (одбери елемент - атом, боја, додај/отстрани врска, смени врска, припој атом/атомска група, ротирај за агол од..., пресликај и сл. );

- зачувување на моделот, внесување во нов документ, правење на тврда копија, искористување во нова ситуација:

- превземање готови модели од интернет, вметнување во апликацијата и работа со нив (J-mol).

идеи Професорите треба да ја согледаат корисноста од овие апликации во однос на: - зголемена визуелна претстава, можности моделот да се менува;

концепти Хемиската структура на соединенијата претставена преку модел е можност да се добие појасна претстава за законитостите што владеат во микро светот на хемијата. За постигнување на поставените цели, при обуката на професорите потребно е да:

- се презентира: прозорецот за работа од одделните апликации и алатките со кои може да се изведуваат различни технички операции;

- да се изберат карактеристични примери за демонстрирање, во функција на појасно претставување на алатките;

28

- да се осмислат активности за самостојна работа на професорите

- и изберат поадекватни примери кои ќе може да се имплементираат директно во наставата


- За обуката на професорите треба да се посочат подрачја – теми од наставни програми од гимназиското и од средното стручно образование за кои посебно е погодна подршката од апликацијата;

- За да се согледаат предностите на одделни апликации, добро е дел од поедноставните примери да бидат исти со примерите во апликациите Chemtool 1.6.9. и Hdrawchem1.9.9

- изборот на примерите да се направи од наставните програми кои што ги реализираат наставниците( со посебен акцент на соединенија од органска хемија и од биохемија).

Се очекува да се пројави интерес за користење на апликацијата од професорите и учениците, а со тоа да се подобри работната атмосфера и ефективноста на часот.


еден ден x 8 часа (4 + 4)

29

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите по географија од средното образование

за ЕДУБУНТУ апликација: Qgis КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Претставување на земјината површина на карта; Природно - географски карактеристики на Р. Македонија; Природно – географски одлики и влијанието врз животот на Земјата; Сообраќајна географија; Туристичка географија НАСТАВНИ ГОДИНИ - I, II и III година гимназиско образование и I година средно стручно образование (сообраќајна и туристичка струка) Апликацијата Qgis може да има примена како мултимедијално нагледно средство во:

- прва година гимназиско образование во наставната тема Претставување на земјината површина на карта; - втора година во наставната тема Природно –географски карактеристики на Р. Македонија; - трета година во наставната тема Природно – географски одлики и влијанието врз животот на Земјата; - прва година средно стручно образование Сообраќајна географија и

туристичка географија Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.

Содржина Методологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Цели и задачи - да ги осознаат линиите, односно правците за

ориентација преку понудената програма и алатки; - да ги препознаваат објектите и топонимите на карта; - да умеат да го користат размерот; - да можат да ја дефинираат и менуваат содржината на

картата; - да ги определуваат координатите и надморската

височина на објектите. Идеи

- професорите треба да ги согледаат - можностите дека оваа апликација овозможува брзо и

точно поврзување на објектите во просторот, односно нуди елементи за брзо ориентирање во просторот и на карта;

- рационализција на наставата со употребата на апликацијата во изработка и креирање на разни видови карти;

- стекнување на повисоки знаења преку користење на голема база на податоци.

30

Концепти - Професорите да конструираат и да применат современи

форми на работа за реализација на наставните теми кои се во корелација со понудената апликација.

- Обучувачот треба да обезбеди соодветен стручен кадар за реализација на обуката за понудената апликација.

- Да се понуди програма за активности пред почетокот од реализацијата на обуката.

- Да се обезбедат соодветни простории со најмалку 20 – 25 компјутери или да има компјутер или лаптоп за секој учесник на обуката.

- Да се реализираат сите посочени конкретизирани цели преку практични примери.

- Да се запознаат систематски професорите како да ги користат алатките за креирање на нови објекти поврзани со картите.


Пред реализација на поставените цели, во воведниот дел да се презентираат целите и активностите од посочените теми во наставните програми. Апликацијата ќе може да се применува во:

- Претставување на земјината површина на карта; - Природно – географски карактеристики - на Р. Македонија; - Природно – географски одлики и влијанието врз

животот на Земјата; - Основни поими во сообраќајната географија (линии,

центри и мрежа), сообраќајна подлога и теорија на графови;

- Туристички движења и региони Теориски аспект Апликацијата ќе има голема примена во наведените теми и поттеми, но ќе има помала примена и во други теми кои се во корелација со веќе посочените. Практичен аспект Оваа апликација ќе има голема практична примена во наставата бидејќи нуди подобрување на картографската писменост која е основа за стекнување на повисоки знаења во географијата.



31

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите по музичка уметност од средното образование

за ЕДУБУНТУ апликација: GNU Solfrge

АПЛИКАЦИЈА: GNU Solfrge НАСТАВНА ГОДИНА препорачливо е да се користи во наставата по музичка уметност во I, II и IV година и во средно стручно образование во I година. Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма.


Цели Професорот/ професорката да:

- се запознае со работен прозорец; - открие содржини во мени и наредби кои ги содржат; - се оспособи за имплементирање на GNU Solfege

апликација на час по музичка уметност. Задачи Ученикот/ ученичката да:

- препознава соодветен ритам; - креира лесни ритмички и мелодиски вежби (примена на

соодветни ритмички елементи); - демонстрира (солефежира) креирани ритмички и

мелодиски вежби; - пее тонови по случаен избор; - пее тонови со примена на соодветен ритам; - препознава ноти на клавијатура (визуелно и звучно); - следи веќе запишани мелодии (нагоре-надолу); - препознава и пее интервали; - препознава предзнаци во скалите и мелодиски вежби

(диез, бемол, бекар); - анализира скали со два и повеќе предзнаци; - се запознава со звучноста на скалите.


- ќе се презентира пример за секоја наставна цел, - ќе се осмислат активности за самостојна работа на


Идеи Професорите треба да ја согледаат корисноста на оваа апликација во:

- рационализација на наставата, т.е. давање многу голем број корисни информации за кусо време;

32

- проширување и продлабочување на знаењата на учениците за изучуваните функции.

Концепти - имплементирање на GNU Solfege апликација во наставата

по музичка уметност во рамки на наставна тема: музичка теорија;

- создавање други форми на презентација и обработка на наставните содржини (други концепти) во кои ќе бидат вклучувани и учениците (пр. во наставната тема историја на музика, музички фолклор и др.)


За обуката на професорите треба да се презентираат делови од наставни програми од гимназиското и од средното стручно образование кои се однесуваат на функции со цел да се направи споредба меѓу класичната реализација и онаа која би одела со помош на апликацијата. На тој начин професорите ќе се мотивираат да ја користат апликацијата. Апликацијата се користи во тема:

- музичка теорија - музичка писменост поттеми

- изразни средства на музиката; - тонска скала-род; - паралелен тонски род (скали со два предзнаци); - откривање на квинтен круг нагоре и надолу со бемоли и

диези; - дурски и молски скали до три предзнака; - анализа на теорија на музика.

а) теориски аспекти: За наставата по музичка уметност оваа апликација има значајни теоретски аспекти, каде ученикот може да добие поголема прегледност во насока на музичка теорија (I, II година) и музичка писменост (IV година). б) практични аспекти Изучувањето на елементите од музичка теорија (I, II година) и музичка писменост (IV година) има големо значење, каде учениците ќе можат практично да ги применат своите знаења. Во досегашната практика се одвојува многу време од наставата за обработка на овие сегменти но со доста тешки методи се објаснувани овие содржини. Преку звучно-визуелна презентација на учениците ќе им се овозможи многу полесно да ги совладаат овие теми.



33

ПРОГРАМА ЗА ОБУКА на професорите по латински јазик од средното образование

за ЕДУБУНТУ апликации: KLatin АПЛИКАЦИЈА: KLatin КОРЕЛАЦИЈА СО ТЕМА: Компјутерска графика НАСТАВНА ГОДИНА: II, III година (почетно изучување) Содржина, методологија и очекувани резултати од апликацијата којашто има корелативни врски со соодветната наставна програма. Содржина Метологија и други информации Програма за обука: - цели - задачи - идеи - концепти

Запознавање и оспособување за работа со програмата KLatin за проверување на знаењата по латински јазик (почетно изучување).

- употреба на алатките на програмата KLatin


- Запознавање со функционалноста на алатките и наредбите на програмата KLatin

- Работа со програмата KLatin - Можности за употреба на Klatin при реализација на наставната

програма



Documents

Programa Za Obuka Na Profesorite Od Javnite Sredni Ucilist