Przykładowa analiza finansowa - Meble ASTON finansowa.pdf · Przykładowa analiza finansowa Autor: Sławomir J ędrzejewski - 3 - Za wspomniane okresy zostały sporz ądzone dwa

ANALIZA FINANSOWA

Spółdzielni .......... „........”.

Przykładowa analiza finansowa Autor: Sławomir Jędrzejewski www.finansowe.biz - 1 -

INFORMACJA OGÓLNA O SPÓŁDZIELNI

Forma prawna, podstawa prawna i gospodarcza działalności

1. Spółdzielnia .......... „ ........ „ posiada swoją siedzibę w ..........owie przy ul. Powstańców

Wielkopolskich 31.

2. Działalność gospodarcza Spółdzielni prowadzona to:

- usługi medyczne w ramach umów zawartych z Narodowym Funduszem Zdrowia

- produkcja wyrobów gotowych w branŜy papierniczej i tworzyw sztucznych

- handel hurtowy i detaliczny wyrobami gotowymi własnej produkcji

- handel hurtowy i detaliczny innymi artykułami przemysłowymi

- wewnątrzwspólnotowa dostawa i nabycia towarów

- usługi transportowe

3. Spółdzielnia powstała 16.09.1950 r. na czas nieokreślony.

Zarejestrowana w Rejestrze Handlowym przez Sąd Okręgowy w ..........owie Wlkp. w dniu

28.11.1950 r. pod pozycją 345 Rejestru Spółdzielni na podstawie wniosku z 25.11.1950 r.

4. Spółdzielnia została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 20.12.2001r.

pod numerem KRS 0000075088 prowadzonym przez Sąd Rejonowy Wydział XXII

Gospodarczy w Poznaniu.

5. W okresie od 1.10.2002 r. do 16.09.2004 r Spółdzielnia znajdowała się w likwidacji

celem przekształcenia w Spółkę z o.o.

6. W dniu 16.08.2004 r. została podjęta uchwała Walnego Zgromadzenia celem

przywrócenia stanu pierwotnego i odstąpienia od prywatyzacji ( przekształcenia w

Spółkę z o.o.).

7. Postanowieniem Sądu Rejonowego w ..........u V wydział Gospodarczy w dniu 20.04.2005

r. ogłosił upadłość Spółdzielni z moŜliwością zawarcia układu na podstawie wniosku


Spółdzielni z dnia 26.01.2005 r. w dniu 24.05.2006 zostało zakończone postępowanie

upadłościowe.

Spółdzielnia posiada dokumentację opisującą przyjęte zasady (politykę) rachunkowości

opracowaną stosownie do postanowień art. 10 ustawy o rachunkowości z dnia 29 września

1994 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 76 poz. 694, z późniejszymi zmianami). Zasady rachunkowości

są stosowane w sposób ciągły. Bilans zamknięcia za 2004 rok został prawidłowo

wprowadzony do ksiąg rachunkowych jako bilans otwarcia na dzień 1 stycznia 2005 roku.

Księgi rachunkowe stanowią usystematyzowany zbiór kont syntetycznych i

analitycznych. Prowadzone są w siedzibie Spółdzielni techniką komputerową. Spółdzielnia

posiada wykaz stosowanych ksiąg rachunkowych, a takŜe dokumentację systemu

przetwarzania danych, zgodnie z ustawą o rachunkowości. Zbiory stanowiące księgi

rachunkowe na komputerowych nośnikach danych obejmują: dziennik, księgę główną, księgi

........nicze, zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg ........niczych.

Księgi rachunkowe odzwierciedlają przebieg udokumentowanych i rejestrowanych

operacji gospodarczych w wymagany sposób, z zachowaniem zasad określonych w ustawie z

dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

Sprawozdanie finansowe wynika z prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych.

Stosowane metody zabezpieczenia dostępu do danych i systemu ich przetwarzania za

pomocą komputera nie budzą istotnych zastrzeŜeń.

Dowody księgowe przed ich ujęciem w księgach rachunkowych poddawane są kontroli

formalnej i rachunkowej przez pracowników działu księgowości oraz merytorycznej przez

Prezesa Zarządu bądź upowaŜnionego pracownika, jak równieŜ zatwierdzane do ujęcia w

księgach przez Głównego Księgowego.

Sprawozdanie finansowe za rok 2005 zgodnie z Ustawą o rachunkowości zostało

sporządzone za dwa okresy obrachunkowe trwające odpowiednio:

1. Okres pierwszy 01.01.2005 – 19.04.2005 roku

2. Okres drugi 20.04.2005 – 31.12.2005 roku


Za wspomniane okresy zostały sporządzone dwa rozdzielne sprawozdania finansowe

mogące stanowić części sprawozdania za rok 2005, jak teŜ mogą podlegać analizie

rozdzielnie za kaŜdy z okresów. Celem porównywalności z innymi okresami działalności

jednostki przedmiotem tej analizy pozostanie:

1. rachunek zysków i strat za okres od 01.01.2005 do 31.12.2005 roku. Ze stratą

bilansową w wysokości 967.315,68 zł

2. bilans sporządzony na dzień 31.12.2005 roku ze sumą bilansową po stronie aktywów i

pasywów 5.052.088,30 zł.

Powodem podziału było ogłoszenie upadłości z moŜliwością zawarcia układu w dniu

20.04.2006 roku przez Sąd Rejonowy Wydział Gospodarczy sygn. Akt V GUp 5/05.

Sprawozdanie finansowe za rok 2006 zgodnie z Ustawą o rachunkowości zostało

sporządzone za dwa okresy obrachunkowe trwające odpowiednio:

3. Okres pierwszy 01.01.2006 – 07.04.2005 roku

4. Okres drugi 08.04.2006 – 31.12.2006 roku

Za wspomniane okresy zostały sporządzone dwa rozdzielne sprawozdania finansowe

mogące stanowić części sprawozdania za rok 2006, jak teŜ mogą podlegać analizie

rozdzielnie za kaŜdy z okresów. Celem porównywalności z innymi okresami działalności

jednostki przedmiotem tej analizy pozostanie:

3. rachunek zysków i strat za okres od 01.01.2006 do 31.12.2006 roku. Ze stratą

bilansową w wysokości 225.386,80 zł

4. bilans sporządzony na dzień 31.12.2006 roku ze sumą bilansową po stronie aktywów i

pasywów 3.661.051,00 zł.

Sprawozdanie z działalności Spółdzielni jest kompletne w rozumieniu art. 49 ust. 2 ustawy

o rachunkowości i są zgodne z informacjami zawartymi w zbadanym sprawozdaniu

finansowym.


Nie zgłaszając dalszych zastrzeŜeń do prawidłowości i rzetelności zbadanego

sprawozdania finansowego zwracam uwagę na następujące kwestie:

Sprawozdanie finansowe sporządzone zostało przy załoŜeniu kontynuacji działalności. W

Spółdzielni wystąpiły zdarzenia, które mogą stanowić zagroŜenie kontynuacji działalności. W

związku z pogarszającą się sytuacją ekonomiczno-finansową od wielu lat i ponoszeniem

przez Spółdzielnię .......... „........” strat, kapitał własny stanowił na koniec 2005 roku –12,89%

sumy pasywów, niekorzystnie kształtowały się wskaźniki ekonomiczne, a Spółdzielnia

utraciła zdolność terminowego regulowania zobowiązań i moŜliwość pozyskania kredytów

bankowych.

Uzasadnienie przyjęcia zasady kontynuacji działalności przy sporządzaniu sprawozdania

finansowego Spółdzielni za 2005 r. przedstawione zostało w planie naprawczym

sporządzonym przez biegłego sądowego w dziedzinie rachunkowości doradcę podatkowego

…………………………………... W ocenie sporządzającego analizę sprawozdania

finansowego sytuacja Spółdzielni jest trudna. Mimo tak trudnej sytuacji, szczególnie w

zakresie płynności, Spółdzielnia zdołała nieznacznie poprawić, w końcu 2005 r. marŜę brutto

na sprzedaŜy i obniŜyć znacząco koszty zarządu. Ogólny niŜszy wskaźnik rentowności brutto

za 2005 rok jest wynikiem złej kalkulacji wyrobów. W lutym 2005 roku Zarząd Spółdzielni

złoŜył wniosek do Sądu Rejonowego Wydział Gospodarczy w ..........u o ogłoszenie upadłości

z moŜliwością zawarcia układu. W dniu 20 kwietnia 2005 r. Sąd Rejonowy wydał

postanowienie o ogłoszeniu upadłości Spółdzielni z moŜliwością zawarcia układu. Sąd nie

odebrał dłuŜnikowi zarządu majątkiem w całości oraz wyznaczył sędziego komisarza w

osobie ……………………….. oraz Nadzorcę w osobie ……………………...

Zawarcie układu z wierzycielami i restrukturyzacji zobowiązań jest jedynie wstępem do

dalszej działalności Spółdzielni. Koniecznym warunkiem dalszej działalności jest zwiększenie

poziomu sprzedaŜy przy wyŜszej rentowności. Jednocześnie konieczne jest zachowanie

ścisłej dyscypliny polityki finansowej, czyli wprowadzone oszczędności na kaŜdym etapie

działalności. Niedopuszczalne jest, aby przez zaniedbania pracowników bezpośrednio

produkcyjnych i personelu kierownictwa średniego, członków Rady Nadzorczej mających

kontakt z działalnością jednostki na wszystkich odcinkach, wzrastały koszty produkcji między

innymi poprzez wytwarzanie produktów wadliwych oraz produkcja z surowców niskiej


jakości, co wpływa na niezadowolenie odbiorców a co za tym idzie zmniejszenie ich kręgu.

Tym samym za dalsze funkcjonowanie Spółdzielni stają się odpowiedzialne wszystkie słuŜby.

Tym samym wszystkie słuŜby są zobowiązane zgłaszać zauwaŜone nieprawidłowości,

poprzez bezpośrednich przełoŜonych, do Zarządu jednostki. W przypadku zauwaŜonych

raŜących nieprawidłowości wskazane jest ich zgłaszanie bezpośrednio Zarządowi.

Działanie takie jest warunkiem prawidłowego działania Spółdzielni, realizacji wdraŜanego

planu naprawczego oraz spłaty zobowiązań powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości a

co za tym idzie moŜliwość jej dalszego funkcjonowania.

W tej trudnej sytuacji Zarząd postanawia kontynuować działalność Spółdzielni przy

zachowaniu istniejącego profilu usług i wytwarzania i zachowania warunków opisanych

wyŜej.

W przypadku niedotrzymania warunków wymienionych powyŜej Zarząd zmuszony będzie

podjąć decyzję o likwidację jednostki.

WYJAŚNIENIE POWA śNYCH ZAGRO śEŃ DLA KONTYNUACJI DZIAŁALNO ŚCI

Podstawowym czynnikiem powodującym zagroŜenie kontynuacji działania przez

Spółdzielnię .......... „........” w ..........owie jest brak zdolności kredytowej, a tym samym brak

środków obrotowych na prowadzoną działalność, dodatkowo sytuację pogarsza konieczność

spłaty zobowiązań powstałych przed ogłoszeniem upadłości.

Planowana na 2006 r. wartość sprzedaŜy „........” SI. powinna kształtować się na poziomie

6.250 tys. zł. W rzeczywistości wyniosły one 3.457 tys. zł. Jednocześnie planowane koszty

działalności operacyjnej w 2006 roku zaplanowano na poziomie 6.309 tys. zł. Rzeczywiste

koszty pozostały na poziomie 4.253 tys. zł.

Główne zamierzenia Zarządu na 2007 rok to:

• PołoŜenie szczególnego nacisku na kalkulację produkcji.

• Wprowadzenie nowego systemu monitorowania realizacji poszczególnych zleceń.

• Negocjacje z odbiorcami na temat prac dodatkowych, kosztów związanych z ponad

przeciętnym wzrostem cen materiałów.

• Ograniczenie własnych obciąŜeń finansowych przy realizacji poszczególnych

kontraktów poprzez szerszy zakres zlecanych podwykonawcom prac.


• Doprowadzenie spraw sadowych do pozytywnego rozstrzygnięcia w 2007 r.

Jest szansa, Ŝe realizacja planowanych zamierzeń powinna pozwolić odbudować

kapitały własne Spółdzielni juŜ w 2008 r. a w przyszłości odzyskanie zdolności kredytowej.

Zrealizowanie powyŜszych załoŜeń daje szansę do kontynuowania działalności przez „SI

„........”.

Pomimo istniejących zagroŜeń sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy

załoŜeniu kontynuowania działalności gospodarczej pod warunkiem spełnienia załoŜeń

przyjętych w planie działań na 2007 r. tj.:

• osiągnięcie w 2007 r. zakładanego poziomu przychodów ze sprzedaŜy oraz dodatniej

marŜy na realizowanych kontraktach zapewniających łącznie pokrycie kosztów

zarządu i osiągnięcie zysku ze sprzedaŜy,

• nie wstrzymanie dostaw materiałów i usług sprzętowych wskutek opóźnień

płatniczych,

• zakończenie powodzeniem negocjacji z odbiorcami na temat zrealizowanych zleceń

dodatkowych i poniesionych kosztów związanych z ponad przeciętnym wzrostem cen

materiałów,

• nie wystąpienie wyŜszych niŜ przewidziane do poniesienia w planie na 2007 r.

kosztów napraw maszyn.

• jak najszybszym rozstrzygnięciem prowadzonych przez....„........” porozumień z

wierzycielami zabezpieczonymi hipotecznie.

Stąd sprawozdanie finansowe nie zawiera korekt związanych z występowaniem

niepewności, co do moŜliwości kontynuowania działalności.

Moim zdaniem, nie ma pewności czy podejmowane obecnie działania w zakresie poprawy

sytuacji ekonomiczno-finansowej zakończą się powodzeniem. Sprawozdanie finansowe nie

zawiera Ŝadnych korekt, jakie mogłyby być konieczne w przypadku, gdyby przyjęcie przez

Zarząd zasady kontynuacji działalności nie było zasadne.


Analiza bilansu. Stan na

AKTYWA 2006 rok 2005 rok 2004 rok

Wyszczególnienie w tys. zł struktura w %

w tys. zł struktura w %


A. Aktywa trwałe 2 454 67,02 2 787 52,63 3 011 67,51

I. Wartości niematerialne i prawne

0 0,00 0 0,00 0 0,00

II. Rzeczowe aktywa trwałe 2 448 66,87 2 781 52,53 3 006 67,38

III. NaleŜności długoterminowe 0 0,00 0 0,00 0 0,00

IV. Inwestycje długoterminowe 6 0,15 6 0,10 6 0,12

V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

0 0,00 0 0,00 0 0,00

B. Aktywa obrotowe 1 208 32,98 2 508 47,37 1 449 32,49

I. Zapasy 470 12,85 726 13,72 751 16,83

II. NaleŜności krótkoterminowe 706 19,28 1 771 33,46 649 14,54

III. Inwestycje krótkoterminowe 26 0,70 6 0,12 9 0,21

IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

5 0,15 4 0,08 41 0,91

SUMA AKTYWÓW 3 661 100,00 5 294 100,00 4 461 100,00

Zmiana

PASYWA 2006 rok 2005 rok 2004 rok

Wyszczególnienie w tys. zł struktura w %



A. Kapitał (fundusz) własny -465 -12,71 -564 -10,66 266 5,97

I. Kapitał (fundusz) podstawowy 6 0,15 6 0,11 137 3,07

VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe

0 0,00 0 0,00 0 0,00

VII Zysk/(strata) z lat ubiegłych -1 406 -38,41 -810 -15,30 -671 -15,04

VIII. Zysk/(strata) netto -225 -6,16 -920 -17,38 -444 -9,95

IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego

0 0,00 0 0,00 0 0,00

B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

4 126 112,71 5 858 110,66 4 194 94,03

I. Rezerwy na zobowiązania 0 0,00 0 0,00 0 0,00

II. Zobowiązania długoterminowe 227 6,20 273 5,16 273 6,12

III. Zobowiązania krótkoterminowe

3 865 105,56 5 505 103,97 3 896 87,35

IV. Rozliczenia międzyokresowe 35 0,95 81 1,53 25 0,56

SUMA PASYWÓW 3 661 100,00 5 294 100,00 4 461 100,00


AKTYWA dynamika

Wyszczególnienie 2005 rok 2006 rok

AKTYWA Nazwa według znowelizonanej ustawy

kwota kwota

A. Aktywa trwałe (art. 3 ust. 1 pkt 13) -224 755,02 -333 041,29

I. Wartości niematerialne i prawne 0,00 0,00

3. Inne wartości niematerialne i prawne 0,00 0,00

II. Rzeczowe aktywa trwałe -224 755,02 -333 041,29

1. Środki trwałe (art. 3 ust. 1 pkt 15) -224 755,02 -333 041,29

b) budynki, lokale i obiekty inŜynierii lądowej i wodnej 0,00 907 138,91

c) urządzenia techniczne i maszyny 0,00 1 409 519,94

B. Aktywa obrotowe (art. 3 ust. 1 pkt 18) 1 058 350,81 -1 300 218,25

I. Zapasy -24 472,69 -255 874,30

1. Materiały -24 472,69 -511 590,73

4. Towary 0,00 0,00

II. NaleŜności krótkoterminowe (art. 3 ust. 1 pkt. 18c) 1 122 621,54 -1 065 212,80

2. NaleŜności od pozostałych jednostek 1 122 621,54 -1 065 212,80

III. Inwestycje krótkoterminowe (art. 3 ust. 1 pkt 17 i 18b) -3 145,13 19 457,28

c) środki pienięŜne i inne aktywa pienięŜne -3 145,13 19 457,28

IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe -36 652,91 1 411,57

SUMA AKTYWÓW 833 595,79 -1 633 259,54

dynamika 2005 rok 2006 rok

PASYWA kwota kwota

A. Kapitał (fundusz) własny -830 521,86 98 750,48

VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe 0,00 0,00

VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych -138 912,79 -596 207,84

VIII. Zysk (strata) netto -476 418,81 694 958,32

B. ZOBOWI ĄZNIA (art. 3 ust. 1 pkt 20) i rezerwy na zobowiązania (art. 3 ust. 1 pkt 21, art. 35d i 37)

1 664 117,65 -1 732 010,02

II. Zobowiązania długoterminowe 0,00 -45 932,12

III. Zobowi ązania krótkoterminowe (art. 3 ust. 1 pkt 22) 1 608 011,63 -1 639 953,41

2. Wobec pozostałych jednostek 1 608 011,63 -1 788 428,42

a) kredyty i poŜyczki 0,00 1 250 527,55

d) z tyt. dostaw i usług, o okresie wymagalności: 1 608 011,63 -3 813 096,70

- do 12 m-cy 1 608 011,63 -3 813 096,70

e) zaliczki otrzymane na dostawy 0,00 46 661,11

g) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń 0,00 539 749,66

h) z tytułu wynagrodzeń 0,00 132 968,92

SUMA PASYWÓW 833 595,79 -1 633 259,54

Źródła finansowania.... "........" w ..........owie

rok 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 kapitał własny w tys. zł. 1 889,00 1 987,00 1 388,00 717,00 266,00 -564,00 -465,00 kapitał obcy w tys. zł. 5 062,00 4 141,00 3 732,00 3 774,00 4 194,00 5 858,00 4 127,00


W badanym okresie nastąpił cykliczny spadek kapitału własnego, Spółdzielni, tak w ujęciu

bezwzględnym (1.888.745,71 zł. W 2000 roku do –465.422,82 zł koniec 2006 roku), jak i

względnym (27,17% w 2000 roku do poziomu –12,71% na koniec 2006 roku). Było to

spowodowane trudną sytuacją na rynku w badanym okresie oraz straty poniesione w wyniku

złej kalkulacji wyrobów produkowanych na potrzeby .......... – TEAM. Spowodowało to

zmniejszenie stabilności i niezaleŜności finansowej jednostki. Finansowanie bieŜącej

działalnoci Spółdzielni w latach 2000 – 2004 odbywało się w znacznej części na bazie

kapitału obcego, przy czym w duŜej części kapitałem obcym krótkoterminowym zostały

sfinansowane równieŜ aktywa trwałe. W roku 2006 wartość sumy bilansowej jest wyŜsza

niŜ kapitał obcy. Ponadto naleŜy mieć na uwadze, Ŝe w roku 2006 decyzją Sądu

zredukowano zobowiązania Spółdzielni na kwotę 1.276.822,34 zł. Redukcja ta wpłynęła

dodatnio na wynik finansowy, „sztucznie” zawyŜając kapitał własny.

Firma nie zanotowała Ŝadnych nietypowych zmian w dynamice czy strukturze aktywów

i pasywów. Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, Ŝe majątek trwały sfinansowany został

sfinansowany przez zobowiązania. Nie jest to tendencja korzystna, szczególnie w przypadku,

gdy stopa oprocentowania kredytów i poŜyczek jest wyŜsza od stopy rentowności majątku.

W samych zobowiązaniach większą dynamiką charakteryzują się zobowiązania

krótkoterminowe, co powoduje spadek bezpieczeństwa, ale takŜe spadek kosztu kapitału.

NaleŜy jednak zauwaŜyć, Ŝe zobowiązania z tytułu dostaw i usług mają bardzo krótki termin

wymagalności, a nie spłacenie ich w terminie pociąga za sobą konieczność zapłaty odsetek za

zwłokę oraz pokrycie kosztów sądowych. Z tego względu, nawet, jeśli uznaje się niŜszy koszt

kapitału krótkoterminowego niŜ długo terminowego to w tym konkretnym przypadku

następuje sytuacja zupełnie odwrotna. Zestaw wskaźników firmy wskazuje na ogólny upadek

przedsiębiorstwa, spadek dotyczący naleŜności jest najczęściej zjawiskiem pozytywnym,

gdyŜ świadczy o wzroście ściągalności naleŜności, w tym przypadku spowodowany jest

odpisem aktualizującym naleŜności i przeprowadzenia kompensaty naleŜności i zobowiązań,

na koniec roku obrotowego, z głównym kontrahentem przedsiębiorstwa, będącego dostawcą

materiałów na odbierane przez siebie wyroby. Przeprowadzona kompensata ma równieŜ

wpływ na spadek poziomu zobowiązań. Spadek naleŜności spowodowany jest równieŜ

niŜszym poziomem sprzedaŜy dla innych odbiorców i nie nosi znamion poprawy ściągalności

naleŜności. Wykazany spadek jest wyłącznie zabiegiem księgowym, dopuszczalnym przez

ustawę o rachunkowości.


Złota Reguła Bilansowa

W latach 2005 - 2006 nie została zachowana złota reguła bilansowania. Oznacza ona, Ŝe

majątek trwały nie został w pełni pokryty kapitałem własnym. Stopień tego pokrycia w roku

2005 wynosi –10,40%, w roku 2006 9,7% w poprzednich latach, reguła była zachowywana, a

kapitał własny był dodatni. Analizując kapitały długoterminowe składające się ze zobowiązań

długoterminowych oraz kapitału własnego stopień pokrycia aktywów trwałych kapitałem

długoterminowym na koniec 2005 roku wynosił –12,11%. Na tej podstawie moŜna

stwierdzić, Ŝe przedsiębiorstwo nie posiada niezaleŜności finansowej. Do dyspozycji

przedsiębiorstwa nie pozostał kapitał pracujący, który zmniejsza ryzyko wynikające z

unieruchomienia części środków obrotowych. Sytuacja taka nie ułatwia to zachowania

płynności finansowej.

Analiza udziału majątku trwałego w majątku ogółem....„........”

rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok

udział majątku trwałego w majątku ogółem w % 67,51 52,63 67,02 majątek trwały w tys. zł. 3 011 2 787 2 454 majątek ogółem w tys. zł. 4 461 5 294 3 661

Udział majątku trwałego w aktywach zmniejszył się na przestrzeni dwóch lat ’04,’06 z

67,51% do 52,63% w roku 2005 oraz wzrostem w stosunku do roku poprzedniego do

poziomu 67,02% w 2006 roku. Spowodowane to było spadkiem udziału majątku trwałego w

aktywach ogółem, czyli cyklicznym umorzeniem ich wartości i brak nakładów na aktywa

trwałe. Wzrost poziomu stosunku, w roku 2006 był spowodowany spadkiem wartości

aktywów ogółem. DuŜy udział środków trwałych w sumie bilansowej w większości

przedsiębiorstw nie jest korzystny, poniewaŜ przedsiębiorstwo ma większą zdolność do

wypracowania przychodu. Jednak w przypadku przetwórstwa tworzyw stanowi to swego

rodzaju specyfikę. Dodatkowo stosunek ten w 2005 roku zmienił się na bardziej korzystny.

Wzrost naleŜności nie jest zbyt korzystny, poniewaŜ w ten sposób firma zamraŜa swoje środki

pienięŜne, które mogłaby w inny bardziej efektywny sposób wykorzystać. Gwałtowny ich

wzrost w 2005 był bardzo niepokojący, stąd konieczność wprowadzenia bardziej

restrykcyjnej polityki ściągania naleŜności, co wprowadzono w 2006 roku. Dodatkowo w tym

teŜ roku stworzono odpisy aktualizacyjne naleŜności w wysokości 446 tys. zł. Korekta ta w


zdecydowany sposób zmniejszyła ich poziom. Przedsiębiorstwo nie inwestuje na rynku

kapitałowym. Oznaką tego jest brak papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu.

Wynika to z polityki prowadzonej przez Zarząd i moŜe być spowodowane brakiem wolnych

środków pienięŜnych, które mogłyby zostać zainwestowane.

Analiza Rachunku Zysków i Strat

Struktura Rachunku Zysków i Strat w stosunku do prz ychodów ze sprzeda Ŝy Stan za okres Stan za okres Stan za okres

Wyszczególnienie 2004 rok 2005 rok 2006 rok

kwota % kwota % kwota % A. Przychody ze sprzedaŜy i zrównane z nimi 5 602 451,21 100,00 5 137 479,96 100,00 5 021 018,99 100,00

B. Koszty działalności operacyjnej 6 301 020,40 112,47 6 212 728,03 120,93 5 352 372,02 106,60

C. ZYSK ZE SPRZEDAśY -698 569,19 -12,47 -1 075 248,07 -20,93 -331 353,03 -6,60

D. Pozostałe przychody operacyjne 601 625,06 10,74 481 157,05 9,37 1 343 302,96 26,75

E. Pozostałe koszty operacyjne 192 787,65 3,44 213 878,86 4,16 795 889,17 15,85

F. Saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych 408 837,41 7,30 267 278,19 5,20 547 413,79 10,90

G. ZYSK OPERACYJNY -289 731,78 -5,17 -807 969,88 -15,73 216 060,76 4,30

H. Przychody finansowe 901,47 0,02 281,57 0,01 53 423,64 1,06

I. Koszty finansowe 155 096,00 2,77 112 656,81 2,19 124 273,36 2,48 J. ZYSK NA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ -443 926,31 -7,92 -920 345,12 -17,91 145 211,04 2,89

N. ZYSK BRUTTO -443 926,31 -7,92 -920 345,12 -17,91 145 211,04 2,89

O. Podatek dochodowy 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

P. ZYSK NETTO -443 926,31 -7,92 -920 345,12 -17,91 145 211,04 2,89

Porównawczy rachunek wyników - dynamika

Wyszczególnienie 2005 rok 2006 rok

kwota kwota

A. Przychody netto ze sprzedaŜy i zrównane z nimi, w tym -464 971,25 -116 460,97

B. Koszty działalności operacyjnej -88 292,37 -860 356,01

C. ZYSK (STRATA) ZE SPRZEDAśY (A-B) -376 678,88 743 895,04

D. Pozostałe przychody operacyjne -120 468,01 862 145,91

E. Pozostałe koszty operacyjne 21 091,21 582 010,31

F. Zysk/Strata z działalności operacyjnej (C+D-E) -518 238,10 1 024 030,64

G. Przychody finansowe -619,90 53 142,07

H. Koszty finansowe -42 439,19 11 616,55

I. ZYSK/STRATA Z DZIAŁALNO ŚCI GOSPODARCZEJ (F+G-H) -476 418,81 1 065 556,16

K. Zysk/Strata brutto (I+/-J) -476 418,81 1 065 556,16

N. Zysk (strata) netto (K-L-M) -476 418,81 1 065 556,16

Z analizy dynamiki rachunku zysków i strat wynika, Ŝe w latach 2004 – 2006

przedsiębiorstwo zanotowało porównywalny poziom, z niewielką tendencją spadkową,


przychodów ze sprzedaŜy. Przychód ze sprzedaŜy spadł nieznacznie z 5.602 tys. zł do 5.021

tys. zł. Stanowi to spadek o 10,37 %. Natomiast koszt sprzedanych towarów i produktów w

duŜym stopniu zmalał z 6.301 tys. zł. Do 5.352 tys. zł. Czyli o kwotę 949 tys. zł. czyli o

15%. Tym sposobem wzrósł zysk brutto na sprzedaŜy, bo 367 tys. zł. Czyli o 90%. Pozostałe

koszty operacyjne wzrastały w stosunku do roku poprzedniego odpowiednio w roku 2005 o

21 tys. zł i 582 tys. zł. W roku 2006. Stanowi to odpowiednio wzrost 11% w roku 2005 i

270% w roku 2006. Wysoki poziom pozostałych kosztów operacyjnych w roku 2006

spowodowany był głównie kosztami przeprowadzenia postępowania układowego. Przychody

finansowe w roku 2005 spadły w stosunku do roku przedniego o 619,90 zł. Co stanowi

spadek o 0,4% w stosunku do poziomu przychodów roku poprzedniego, w roku 2006

przychody finansowe zdecydowanie wzrosły o kwotę 53.142,07 zł. Co stanowi wzrost niemal

19 krotny w stosunku do przychodów finansowych roku 2005. Spowodowane to było

umorzeniem odsetek naliczonych w postępowaniu układowym. W badanym okresie

przedsiębiorstwo nie zanotowało zdarzeń nadzwyczajnych, nie płaciło równieŜ podatku

dochodowego, w związku z poniesioną stratą podatkową. Na dodatni wynik bilansowy w

roku 2006 miała, w duŜej mierze, wpływ redukcja zobowiązań przedstawionych do

głosowania nad układem z wierzycielami w zdecydowanej większości o 40%, z podatku

dochodowego od osób prawnych.

Podstawowe wskaźniki oceny ekonomicznej przedsiębiorstwa.

Analiza wskaźnikowa jest działem analizy ekonomicznej zwanym analizą finansową.

Analiza finansowa jest to dział analizy ekonomicznej zajmujący się metodami, procedurami i

technikami postępowania badawczego oraz tworzeniem zasad posługiwania się nimi w

badaniach strukturalnych i przyczynowych zjawisk naleŜących do gospodarki finansowej w

przedsiębiorstwie1.

Dane do analizy wskaźnikowej uzyskuje się z tych samych źródeł, co do wyceny

przedsiębiorstwa. Są to, zatem bilanse, rachunki wyników, przepływy. Obliczone na

podstawie tych danych wskaźniki stają się przydatne dopiero wtedy, gdy moŜna je z czymś

porównać. W praktyce moŜliwe jest porównanie wskaźników w czasie i w przestrzeni.

1 Tarczyński W., Hozer J., Gazińska M., Wawrzyniak K.: Analiza fundamentalna na Giełdzie Papierów Wartościowych, PTE, Szczecin 1995, s. 49


WSKAŹNIKI EKONOMICZNE

Działalność gospodarczą Spółki i jej wynik oraz sytuację majątkową i finansową za okres objęty badaniem w porównaniu z okresami poprzednim charakteryzują przedstawione węzłowe wskaźniki:

Lp. Wyszczególnienie 2006 rok 2005 rok 2004 rok

Rentowność / Deficytowość majątku (w %)

wynik finansowy netto

1.

suma aktywów

3,97 -17,38 -9,95

Deficytowość kapitału własnego (w %)


2.

kapitał własny

-31,20 163,13 -166,67

Rentowność / Deficytowość sprzedaŜy netto (w %)


3.

przychody ze sprzedaŜy

2,89 -17,91 -7,92

Wskaźnik płynności finansowej - I

majątek obrotowy ogółem

4.

zobowiązania krótkoterminowe

0,31 0,46 0,37

Wskaźnik płynności finansowej - II

majątek obrotowy ogółem - zapasy

5.


0,19 0,32 0,18

Wskaźnik płynności finansowej - III środki pien. + papiery wart. do obrotu

6.


0,01 0,00 0,00

Szybkość obrotu naleŜności (w dniach)

naleŜności z tytułu dostaw i usług x 365 dni

7.

przychody netto ze sprzedaŜy

41 126 42

Szybkość obrotu zobowiązań (w dniach) zobowiązania z tytułu dostaw i usług x 365 dni

8.

koszty działalności operacyjnej

115 323 226

Szybkość obrotu zapasami (w dniach) zapasy x 365 dni

9.

koszty działalności operacyjnej

32 43 43

Unieruchomienie środków (w %) majątek trwały

10.

wartość aktywów

67,02 52,63 67,51

Stopa zadłuŜenia (w %)

zobowiązania ogółem

11.

wartość aktywów

112,71 110,66 94,03

Pokrycie majątku trwałego kapitałem własnym (%) kapitały własne

12.

majątek trwały

-18,97 -20,25 8,84

Wskaźnik "złotej reguły bilansowej" (w %)

kapitały stałe

13.

majątek trwały

-9,71 -10,45 17,91


Graficzne ujęcie wybranych wskaźników ekonomicznych

Wskaźniki deficytowości /pkt. 1, 2, 3/

Wskaźniki płynno ści finansowej /pkt. 4, 5, 6/

Wskaźniki obrotowości /pkt. 7, 8, 9/


Analiza rentowności

Rentowność jest podstawowym czynnikiem warunkującym rozwój przedsiębiorstwa,

choć nie gwarantuje jego istnienia, w dłuŜszym okresie.

Analiza rentowności odpowiada na pytanie, jaka jest szybkość zwrotu

zaangaŜowanych w przedsiębiorstwo kapitałów.

Wskaźniki rentowności wyraŜają stosunek zysku osiągniętego z działalności

gospodarczej do róŜnych podstaw porównań. SłuŜą one nie tylko do oceny przedsiębiorstwa,

ale takŜe zdolności kierownictwa firmy do generowania zysku z posiadanych środków. W

praktyce moŜna wyróŜnić trzy płaszczyzny badania rentowności:

� rentowność sprzedaŜy;

� rentowność aktywów (majątku);

� rentowność finansową.

Do badania rentowności sprzedaŜy stosowane są następujące wskaźniki:

= %100×nettoSprzedaŜ

niemopodatkowaprzedZysk

= %100×nettoSprzedaŜ

nettoZysk

Wskaźnik rentowności sprzedaŜy brutto ukazuje efektywność osiąganą przez

przedsiębiorstwo na zrealizowanej produkcji wyrobu czy usług. Wielkość jego jest niezaleŜna

od stopy opodatkowania zysku; odzwierciedla politykę cenową podmiotu gospodarczego i

zysk uzyskany ze sprzedaŜy. Oczywiście, im wyŜszy jego poziom, tym lepsza ocena firmy.

Podstawą są tu porównania z innymi firmami branŜy oraz ze średnią branŜową i analiza

kształtowania się wskaźnika w badanej firmie w czasie.

Rentowność sprzedaŜy brutto

Rentowność sprzedaŜy

netto


Wskaźnik rentowności sprzedaŜy netto róŜni się od poprzedniego licznikiem, w

którym zamiast zysku przed opodatkowaniem uwzględnia się zysk netto. Informuje on o tym,

jaką marŜę zysku przynosi dana wielkość sprzedaŜy. Niska wartość tego wskaźnika oznacza,

Ŝe naleŜy więcej sprzedać, aby uzyskać określoną kwotę zysku. Wysoka wartość wskaźnika

jest, zatem informacją o korzystnej sytuacji finansowej firmy.

rok 2004 2005 2006 rentowność sprzedaŜy brutto -7,92% -17,91% 2,89% rentowność sprzedaŜy netto -7,92% -17,91% 2,89%

rentownośc sprzedaŜy brutto

-20,00%

-15,00%

-10,00%

-5,00%

0,00%

5,00%

2004 2005 2006

war

tośc

w % rentownośc

sprzedaŜybrutto

Przedstawiona sytuacja powoduje, Ŝe przedsiębiorstwo nie moŜe się rozwijać a w związku z

tym strata bilansowa w latach 2004 – 2005 jest bardzo niekorzystnym zjawiskiem. Wykazany

zysk w roku, choć jest zjawiskiem pozytywnym to wykazany jest w pozostałej działalności, a

w związku z tym nie nosi znamion cykliczności.

W ramach analizy rentowności aktywów badany jest wskaźnik rentowności aktywów,

często zwany wskaźnikiem zwrotu z majątku (ROA – return on assets). WyraŜa się on

wzorem:

Zysk netto Rentowność majątku =

Aktywa ogółem x 100%

Lp. Wyszczególnienie 2006 rok 2005 rok 2004 rok 1. Rentowność / Deficytowość majątku (w %) 3,97 -17,38 -9,95


Wskaźnik rentowności majątku określa ogólną zdolność aktywów do generowania

zysku netto2. Pokazuje jak efektywnie przedsiębiorstwo zarządza swoimi aktywami. Im

efektywniej firma zarządza swoimi aktywami, tym wyŜsza jest jego wartość.

Kolejnym aspektem analizy rentowności firmy jest rentowność finansowa. O sytuacji

w tej dziedzinie informuje wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE – return on equity).

WyraŜony w procentach zwrot z zaangaŜowanego kapitału, to inaczej wskaźnik ROE. Im

wyŜsza wartość tego wskaźnika tym wyŜsza efektywność kapitału własnego, co oznacza

korzystniejszą sytuację finansową jednostki, większe moŜliwości dalszego rozwoju firmy,

wyŜszą moŜliwość dywidend dla udziałowców. Gospodarka rynkowa daje róŜnorodne

moŜliwości zainwestowania kapitału Ocena efektywności zainwestowania kapitału własnego

ma dla właściciela znaczenie podstawowe. Z tego względu, wskaźnik stopy zwrotu kapitału

własnego naleŜy do najwaŜniejszych miar w gospodarce rynkowej. Wskaźnik ten określa

zdolność do generowania wyniku finansowego, określa ile groszy wyniku finansowego

przynosi kaŜda złotówka kapitału. W tym przypadku mianownik wskaźnika jest bardziej

constans od licznika chyba, Ŝe miała miejsce w przedsiębiorstwie emisja akcji lub duŜa część

zysku została zatrzymana w przedsiębiorstwie. Wielkość tego wskaźnika porównywana jest z

rocznym zwrotem z innych inwestycji. Nie moŜna równieŜ zapomnieć o tym, Ŝe wielkość

tego wskaźnika powinna być, co najmniej równa stopie inflacji, aby nie następowała

dekapitalizacja w przedsiębiorstwie. Wyznacza się go według następującego wzoru:

Zysk netto Rentowność kapitału własnego =

Kapitał własny x

100%

Deficytowość kapitału własnego (w %) -31,20 163,13 -166,67

W przypadku badanej jednostki interpretację tego wskaźnika naleŜy pominąć, poniewaŜ z

powodu ujemnego kapitału własnego i działania przeprowadzonego na dwóch liczbach

ujemnych dają wyniki odmienne od rzeczywistych.

2 Sierpińska M., Jachna T.: Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN, Warszawa 1994, s. 105.


Wskaźnik rentowności aktywów = Zysk netto / Aktywa

Wskaźnik ten mówi nam jak efektywnie wykorzystane są aktywa firmy, poniewaŜ informuje

o wielkości zysku netto generowanego przez jednostkę majątku zaangaŜowanego w

przedsiębiorstwie. Dlatego teŜ inaczej nazywany jest zwrotem z majątku. JeŜeli wysokość

wskaźnika wyrazimy w procentach, to oczywistym jest, Ŝe im większa jest otrzymana

wartość, tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa firmy. Jest uznawany za najlepszy

indywidualny wskaźnik kompetencji kierownictwa w zarządzaniu jednostką. Ocenia on

zdolność aktywów do generowania wyniku finansowego, czyli informuje ile groszy wyniku

finansowego przynosi złotówka zaangaŜowana w aktywa jednostki.


Rentowność / Deficytowość majątku (w %) 3,97 -17,38 -9,95

Przedsiębiorstwo wykazuje w całym badanym okresie zbyt niski wskaźnik rentowności

aktywów.

Analiza płynności.

Płynność finansowa, tj. zdolność do terminowej spłaty zobowiązań w normalnych

warunkach, wymaga dysponowania środkami płatniczymi w niezbędnej wysokości. Do oceny

płynności finansowej wykorzystuje się wskaźniki oparte na relacji majątku obrotowego lub

jego części do zobowiązań bieŜących: wskaźnik bieŜącej płynności i wskaźnik szybki.

Wskaźniki te informują o moŜliwościach płatniczych przedsiębiorstwa.

Wskaźnik bieŜącej płynności = ceąbieŜązaniaiZobow

obrotowyektMaj ą

Majątek obrotowy przyjmowany w liczniku wskaźnika obejmuje zapasy, naleŜności,

krótkoterminowe papiery wartościowe i środki pienięŜne.

PowyŜszy wskaźnik odpowiada na pytanie, czy przedsiębiorstwo byłoby w stanie

spłacić zaciągnięte zobowiązania w przypadku ich natychmiastowej wymagalności,

zamieniając posiadany majątek obrotowy na gotówkę bez znacznych strat. Przedsiębiorstwa


są zdolne do szybkiego uregulowania swoich zobowiązań wtedy, gdy wartość wskaźnika jest

wyŜsza od 1. NaleŜy jednak zauwaŜyć, Ŝe na majątek obrotowy składają się aktywa o róŜnym

stopniu płynności. Niektóre z nich mogą się okazać trudno zbywalne (np. część zapasów

materiałowych lub wyrobów gotowych). Dlatego teŜ, im wyŜsza od jedności jest wartość tego

wskaźnika, tym zdolność podmiotu gospodarczego do szybkiego wywiązywania się z

zobowiązań krótkoterminowych jest wyŜsza. Nie oznacza to jednak, Ŝe wskaźnik ten

powinien być wysoki. Wysoka wartość wskaźnika moŜe być rezultatem nadmiernego

zaangaŜowania kapitału w środkach obrotowych, co powoduje niską jego rotację i tym

samym negatywnie wpływa na poziom jego rentowności. Trudno jednak jest określić

jednoznacznie wzorcową wartość tego wskaźnika. Często w literaturze, szczególnie starszej,

jego wartość idealna jest wskazywana jako przedział <1,2 - 2,0>,3 tzn. jest optymalnie, gdy

majątek obrotowy jest 1,2 do 2 razy większy niŜ zobowiązania krótkoterminowe. Gdy

wskaźnik spada poniŜej 1 występują najczęściej kłopoty z płynnością, gdy wskaźnik

przekracza 3, oznacza nadpłynność, czyli zbyt małe wykorzystanie środków obrotowych, np.

zaleganie w magazynie niesprzedane towary, niespłacone naleŜności lub krótkoterminowe

papiery wartościowe, których nie moŜna sprzedać. Tendencja taka ma uzasadnienie, np. w

sytuacji, gdy wynika z duŜego poziomu gotówki okresowo ulokowanej w krótkoterminowych

papierach wartościowych przynoszących określone dochody. MoŜe równieŜ wystąpić w

przypadku emisji duŜej ilości nowych akcji, czyli wpływu gotówki ze sprzedaŜy do czasu

zainwestowania środków ze zbycia w aktywach trwałych. Zbyt wysoka wartość tego

wskaźnika moŜe sugerować równieŜ kłopoty przedsiębiorstwa ze zbywaniem aktywów

obrotowych i być moŜe nierzetelnej ich wyceny. Inne wersje idealnych wartości wskaźnika:

wartość wskaźnika powinna mieścić się w przedziale 1,6-1,9. WyŜsza wartość wskaźnika

świadczy o nadmiernym zamroŜeniu w majątku obrotowym środków, które mogłyby być

zainwestowane w alternatywne przedsięwzięcia.4 L. Bednarski przyjmuje, Ŝe optymalny

poziom wskaźników płynności mieści się w granicach 1,5 do 2,0, zaś wskaźnik wyŜszy od 2,0

świadczy o realnym zabezpieczeniu zobowiązań bieŜących.5


Wskaźnik płynności finansowej - I 0,31 0,46 0,37

3 Olszewski D. „Podstawy Analizy Finansowej Przedsiębiorstwa”, Olympus Warszawa 1992, s.47 4 J. Ostaszewski, Ocena efektywności przedsiębiorstwa według standardów EWG, CIM, Warszawa 1991, s. 54 55. 5 L. Bednarski, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1994, s. 66 - 80


W przypadku....„........” wartość wskaźnika pokazuje ogromne kłopoty z płynnością finansową

i powstawanie zatorów płatniczych, co związane jest z nieterminowym płaceniem

zobowiązań.

Wskaźnik szybki = ceąbieŜaniazZobowią

czynneRMK-zapasy-obrotowyektMaj ą

Płynność finansowa przedsiębiorstw i tym samym ich zdolność do terminowego

wywiązywania się z zobowiązań bieŜących jest zachowana, jeŜeli wartość tego wskaźnika

oscyluje wokół jedności. Wartość znacznie niŜsza od 1 wskazuje na trudności płatnicze.

NaleŜy jednak zauwaŜyć, iŜ równieŜ w tym przypadku wartość 1 moŜe być traktowana

jedynie jako wielkość orientacyjna, bowiem w przedsiębiorstwach mogą być zróŜnicowane

warunki płatności przy zakupach towarów, materiałów, surowców itp. (warunki realizacji

zobowiązań) oraz warunki zapłaty za sprzedane towary, wyroby i usługi (warunki realizacji

naleŜności). Generalnie, wartość wskaźników płynności finansowej (bieŜącego i szybkiego) w

firmach produkcyjnych powinna być wyŜsza niŜ w firmach handlowych. Według J.

Ostaszewskiego wartość wskaźnika naleŜącego do przedziału 0,9-1,0 jest najwłaściwsza6.


Wskaźnik płynności finansowej - II 0,19 0,32 0,18

RównieŜ w przypadku szybkiej płynności jest zbyt niski, aby stwierdzić, ze Spółdzielnia jest

w stanie terminowo regulować swoje zobowiązania.

Wskaźnik natychmiastowej wymagalności = (aktywa bieŜące – zapasy i naleŜności) /

zobowiązania bieŜące

Inaczej nazywany wskaźnikiem płynności gotówkowej lub testem kwasowym, (acid-test

ratio) mówi, jaką część zobowiązań firma moŜe spłacić posiadaną gotówką. Spadek wartości

pienięŜnej moŜe sugerować racjonalizację gospodarki środkami pienięŜnymi.

W liczniku tej relacji uwzględnione się tylko te aktywa, których zdolność do regulowania

zobowiązań jest natychmiastowa. Określa ona, w jakiej części mogą być regulowane

zobowiązania, gdyby stały się one natychmiast wymagalne. Brak środków pienięŜnych na

rachunku nie znaczy, Ŝe przedsiębiorstwo utraciło płynność finansową szczególni, gdy ma

ono zagwarantowany przypływ środków pienięŜnych z regularnie inkasowanych naleŜności.


Zupełny brak środków pienięŜnych w firmie moŜe prowadzić do strat wynikających z braku

moŜliwości zawierania szybkich korzystnych transakcji czy skorzystania z nadarzających się

na rynku „okazji". Powoduje to często brak moŜliwości zarobku jednak nie jest powodem

upadłości, poniewaŜ upadłość to trwała a nie chwilowa utrata płynności finansowej.


Wskaźnik płynności finansowej - III 0,01 0,00 0,00

Jak wcześniej stwierdzono, na podstawie tego wskaźnika nie moŜna ocenić, czy badany

podmiot kwalifikuje się do upadłości, moŜna jedynie stwierdzić, Ŝe Spółdzielnia nie posiada

wolnych środków finansowych o najwyŜszej płynności.

Analiza obrotowości.

Do pomiaru sprawności działania podmiotu gospodarczego w zakresie zarządzania

aktywami słuŜą wskaźniki sprawności działania. MoŜna wyróŜnić trzy grupy wskaźników:

a) wskaźniki oparte na kosztach wytwarzania;

b) wskaźniki rotacji;

c) wskaźniki gospodarowania zasobami.

Wśród wskaźników opartych na kosztach wytwarzania moŜna wyróŜnić:

� wskaźnik operacyjności;

� wskaźnik kontroli kosztów administracyjnych;

� poziom zobowiązań w koszcie własnym sprzedaŜy;

� wskaźnik pokrycia kosztów kapitałem obrotowym;

� wskaźnik kosztów finansowych.

Najbardziej ogólnym wskaźnikiem charakteryzującym aktywność firmy w

wykorzystaniu zasobów jest wskaźnik operacyjności. Wyznacza się go jako udział kosztów

własnych sprzedaŜy w sprzedaŜy netto, co zapisuje się wzorem:

6 J. Ostaszewski, Ocena efektywności przedsiębiorstwa według standardów EWG, CIM, Warszawa 1991, s. 60 62.


Koszt własny sprzedaŜy Wskaźnik operacyjności =

SprzedaŜ netto x 100%

Analiza wskaźnika w czasie umoŜliwia odpowiedź na pytanie: jak efektywnie działa

firma na rzecz obniŜenia kosztów. ZaleŜy on od rodzaju działalności przedsiębiorstwa. WaŜne

są porównania wskaźnika ze wskaźnikami wyznaczonymi dla innych firm z branŜy.

Przyjmuje się, Ŝe poziom wskaźnika powinien zawierać się w przedziale 50-90%. Wartość

mniejsza niŜ 50% świadczy o wysokiej zyskowności i jest to dla inwestora giełdowego bardzo

korzystne. Z kolei wartość wskaźnika większa niŜ 90% oznacza, Ŝe firma ma powaŜne

kłopoty z uzyskaniem zwrotu poniesionych nakładów.

Wskaźnik operacyjności

rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok wartość 112,47% 120,93% 106,60%

W przypadku badanej jednostki wskaźnik ten jest wyŜszy od 100% i oznacza powaŜne

kłopoty z uzyskaniem zwrotu poniesionych nakładów. Wskaźnik ten zawsze koresponduje ze

wskaźnikiem rentowności i równieŜ w tym przypadku oznacza stratę na sprzedaŜy. Uzyskane

wyniki oznaczają, Ŝe jednostka ponosiła stratę na podstawowej działalności, w całym

badanym okresie.

Na kosztach wytwarzania oparty jest ostatni z tej grupy wskaźnik – wskaźnik poziomu

kosztów finansowych. Oblicza się go jako relację kosztów finansowych do kapitału obcego:

Koszty finansowe Wskaźnik poziomu kosztów finansowych =

Zobowiązania ogółem x 100%

Wskaźnik wyznacza się dla porównania poziomu kosztów finansowych z

zyskownością zaangaŜowanych w firmie kapitałów. Trudno jest ustalić normę dla tej miary,

poniewaŜ jej wysoka wartość źle świadczy o zaciągniętych przez firmę kredytach, a zbyt


niska o złej polityce w dziedzinie spłaty zobowiązań, co w dłuŜszej perspektywie moŜe

doprowadzić do powaŜnych kłopotów w zakresie płynności finansowej firmy.

Wskaźnik poziomu kosztów finansowych

rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok wartość 3,70% 1,92% 3,01%

W przypadku Spółdzielni rok 2005 posiada niski poziom tego wskaźnika a

spowodowane jest to nie naliczaniem odsetek przez instytucje kredytowe z powodu trwania

procesu upadłościowego. Jego stosunkowa, niska wartość w całym badanym okresie

spowodowana jest wysokim poziomem zobowiązań z tytułu dostaw i usług, od których nie

naliczono odsetek.

Wskaźniki rotacji mogą dotyczyć majątku ogółem lub wybranych jego elementów. W

grupie tej wyróŜnia się następujące miary:

� wskaźnik globalnego obrotu aktywami;

� wskaźnik rotacji środków trwałych;

� wskaźnik rotacji majątku obrotowego;

� wskaźnik rotacji naleŜności;

� wskaźnik rotacji zobowiązań;

� wskaźnik rotacji zapasów.

Najbardziej ogólny wskaźnik globalnego obrotu aktywami określa, ile razy sprzedaŜ

netto jest większa od aktywów posiadanych przez przedsiębiorstwo. Wskaźnik ten wyznacza

się według następującego wzoru:

SprzedaŜ netto Wskaźnik globalnego obrotu aktywami =

Aktywa ogółem

Ujmuje on sumarycznie wszystkie składniki majątkowe. Jest ilorazem sprzedaŜy netto i

aktywów ogółem. Pozwala określać efektywność wykorzystania wszystkich zasobów

majątkowych jednostki w relacji do osiągniętej sprzedaŜy w danym okresie. Jego wielkość nie


powinna być definiowana i podobnie jak w przypadku innych wskaźników jego poziom

zaleŜy od konkretnego przedsiębiorstwa jednak jako zadowalający najczęściej przyjmuje się,

jeśli przekroczy poziom 1,7. Niski poziom charakteryzuje firmy przemysłowe o wysokiej

kapitałochłonności. Wysoki spotyka się zaś w przemysłach o duŜym udziale pracy ludzkiej w

procesach produkcyjnych i o niskim zaangaŜowaniu kapitałów. Wskaźnik ten jest szczególnie

........ny przy porównaniach aktywności gospodarczej firm z tej samej branŜy.

Wskaźnik globalnego obrotu aktywami

rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok wartość 1,26 0,97 1,37

Biorąc pod uwagę, Ŝe Spółdzielnia do swojej produkcji wykorzystuje sprzęt stary, w duŜej

części zamortyzowany, nie naleŜy do grupy przedsiębiorstw o wysokiej kapitałochłonności, w

związku z tym niski poziom wskaźnika oznacza niską aktywność gospodarczą.

SprzedaŜ netto Wskaźnik globalnego obrotu aktywami

trwałymi =

Aktywa trwałe

Wskaźnik globalnego obrotu aktywami trwałymi


ZaleŜność ta informuje, ile razy sprzedaŜ netto jest większa od środków trwałych

zaangaŜowanych w firmie, lub o wartości produkcji sprzedanej uzyskiwanej z jednej złotówki

wartości środków trwałych. Konstrukcja wskaźnika sprawia, Ŝe przedsiębiorstwo mające stary

majątek, w znacznym stopniu zamortyzowany, wykaŜe wyŜszą rotację niŜ firma posiadająca

nowy, mniej zamortyzowany majątek. W celu wyeliminowania tej niedogodności często

stosuje się przeszacowania środków trwałych.

Wskaźnik rotacji środków trwałych pokazuje efektywność wykorzystania środków

trwałych uczestniczących w tworzeniu wartości sprzedaŜy. W tym przypadku, podobnie jak w

poprzednim wskaźniku jego poziom jest bardzo niski. Stąd wniosek, Ŝe w przypadku badanej

jednostki występuje niska efektywność wykorzystania majątku trwałego.


Wskaźnik rotacji majątku obrotowego ukazuje, ile razy w ciągu roku następuje

odtworzenie majątku przez sprzedaŜ; jest obliczany następująco:

= obrotowytekMaj ą

nettoSprzedaŜ

Im wyŜsza wartość tego wskaźnika, tym lepsza sytuacja przedsiębiorstwa. Firma,

która uzyskuje wysoki wskaźnik nie moŜe utrzymywać takiego stanu przez długi okres,

poniewaŜ będzie to oznaczać zamroŜenie kapitału obrotowego, czego nie moŜna uznać za

korzystną sytuację. Z kolei zbyt niska wartość moŜe doprowadzić do zachwiania rytmiczności

produkcji (sprzedaŜy) i pogorszenia wykorzystania posiadanego przez firmę potencjału

produkcyjnego.

Wskaźnik rotacji maj ątku obrotowego


W sytuacji,....„........” na podstawie tego wskaźnika, nie widać zagroŜenia dalszej działalności.

W praktyce bardzo istotny jest wskaźnik rotacji naleŜności w dniach. Wyznaczany jest

on według następującej relacji:

= dni365×nettoSprzedaŜciośnNaleŜ

Miara ta określa liczbę dni, w ciągu, których następuje uregulowanie naleŜności. Jest

to, zatem informacja o stopniu, w jakim firma kredytuje swoich odbiorców, i długości

zamroŜenia środków pienięŜnych w naleŜnościach. Zbyt długi (w porównaniu z branŜą) okres

regulowania naleŜności świadczy o nieskutecznej polityce ściągania naleŜności prowadzonej

w przedsiębiorstwie. PoŜądany jest oczywiście jak najmniejszy poziom tej miary. NaleŜy przy

tym pamiętać, Ŝe zbyt niski poziom tego wskaźnika (w odniesieniu do przedsiębiorstw

działających w tej samej branŜy) moŜe oznaczać zbyt surową politykę kredytową w stosunku

do odbiorców, która w krótkim czasie ogranicza naleŜności, ale w dłuŜszej perspektywie

Wskaźnik rotacji maj ątku obrotowego

Wskaźnik cyklu naleŜności


prowadzi do hamowania sprzedaŜy. Na niski poziom tego wskaźnika mogą sobie pozwolić

jedynie monopoliści.

Wskaźnik cyklu naleŜności


W badanym okresie wyraźnie wyróŜnia się rok 2005. W tym roku wskaźnik ten posiada

szczególnie wysoki poziom. Spowodowane jest to głównie brakiem kompensat, wcześniej

opisanych. Biorąc pod uwagę opisane wcześniej odpisy aktualizacyjne i kompensaty na

koniec roku 2006 naleŜy jednoznacznie stwierdzić, ze Spółdzielnia ma rosnące problemy ze

ściąganiem swoich naleŜności.

Inną moŜliwością analizy rotacji naleŜności jest wyznaczenie następującej relacji:

= ścionNaleŜnettoSprzedaŜ

Określa on, ile razy w ciągu roku przedsiębiorstwo odtwarza stan swoich naleŜności.

Przyjmuje się, Ŝe poziom tej miary powinien zawierać się w przedziale od 7 do 10. Wartość

mniejsza niŜ 7 oznacza, Ŝe firma zbyt długo kredytuje swoich odbiorców i środki są zbyt

długo zamroŜone w naleŜnościach.

Wskaźnik rotacji naleŜności


W przypadku....„........” wskaźnik ten nie posiada alarmującego poziomu, z wyjątkiem roku

2005. W latach 2004 i 2006 poziom tego wskaźnika, w badanej jednostce jest na stosunkowo

niskim poziomie. Podobnie jak przy poprzednim wskaźniku wpływ na jego wahanie ma

sytuacja z kompensatami opisanymi wcześniej.

Z analizą rotacji jest ściśle związana analiza zobowiązań. Niepisana zasada mówi, Ŝe

zobowiązania są regulowane po uzyskaniu naleŜności. Opóźnienie w czasie płacenia

zobowiązań określane jest poniŜszą proporcją:

= dni365×nettoSprzedaŜ

zaniaZobowią

Wskaźnik rotacji naleŜności

Okres płacenia zobowiązań w dniach


Wskaźnik ten ma duŜe znaczenie dla kredytodawców. Porównanie z warunkami

sprzedaŜy dla odbiorców umoŜliwia ocenę, czy przedsiębiorstwo będzie w stanie uregulować

swoje zobowiązania, gdy nadejdzie termin ich płatności. Im dłuŜszy czas regulowania

zobowiązań w firmie, tym mniejsze są potrzeby w zakresie kapitału obrotowego. Normę dla

tego wskaźnika moŜna wyznaczyć korzystając z informacji, Ŝe relacja naleŜności do

zobowiązań powinna oscylować w okolicach jedności.

Okres płacenia zobowiązań w dniach


Na podstawie tego wskaźnika moŜna jednoznacznie powiedzieć, Ŝe badana jednostka

nie spłaca terminowo swoich zobowiązań. Zdecydowanie, jego, wyŜszy poziom w roku 2005

miało wpływ zamroŜenia spłat zobowiązań powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości do

czasu na ponad półtora roku. W roku, 2006 pomimo przeprowadzenia kompensat i umorzenia

40%, duŜej części zobowiązań odznacza się nadal bardzo wysokim poziomem. Oznacza to, Ŝe

pomimo spadku w stosunku do roku 2005 sytuacja w dalszym ciągu ulega pogorszeniu.

Wskaźnik rotacji zapasów w dniach określa, co ile dni firma odnawia swoje zapasy dla

osiągnięcia sprzedaŜy na określonym poziomie.

= dni365×nettoSprzedaŜ

Zapasy

Wysoka wartość tej miary informuje o wolnym obrocie zapasów i jest to sytuacja

niekorzystna, moŜe, bowiem zakłócić płynność produkcji, a ponadto świadczy o znacznej

wartości środków pienięŜnych zamroŜonych w zapasach. Niska wartość wskaźnika jest

zawsze poŜądana i sprzyja zwiększeniu zysku firmy. Poziom zapasów powinien być

utrzymywany na poziomie niezbędnym do zapewnienia ciągłości produkcji.

Wskaźnik rotacji zapasów w dniach


W badanej jednostce następuje niekorzystne zjawisko wzrostu tego wskaźnika w latach 2004

– 2005. Rok 2006 przynosi jego spadek, lecz jest to głównie spowodowane odpisami

aktualizującymi zapasy na kwotę, powyŜej 300 tys. zł. Dlatego rok ten nie jest porównywalny

z poprzednimi latami.

Wskaźnik rotacji zapasów w dniach


W praktyce badając rotację zapasów, często wyznacza się wskaźnik wykorzystania

zapasów:

= Zapasy

nettoSprzedaŜ

Określa ile razy w ciągu roku firma odnawia swoje zapasy. Powstaje w wyniku

podzielenia wartości sprzedaŜy netto lub kosztu wytworzenia sprzedanych produktów przez

przeciętny stan zapasów. Niski poziom wskaźnika wskazuje zbyt wysoki najczęściej

zbędnych zapasów utrzymywanych przez przedsiębiorstwo. Wzrost tego wskaźnika oznacza,

Ŝe zapasy wystarczają na coraz mniejszą liczbę dni sprzedaŜy. Konstrukcja wskaźnika zaleŜy,

zatem m.in. od rodzaju analizowanego przedsiębiorstwa (produkcyjne czy usługowe). W

odniesieniu do przedsiębiorstw leasingowych wskaźnik ten nie powinien być natomiast ani

liczony, ani interpretowany7. Wskaźnik rotacji zapasów liczony jest w liczbie razy. Nie

posiada on uniwersalnej normy z uwagi na fakt, róŜnego charakteru zapasów. Przykładowo

zapasami mogą być artykuły spoŜywcze (w tym świeŜe wędliny - krótki okres

przechowywania i wyroby mięsne konserwowane - dłuŜszy okres magazynowania), a z

drugiej strony wyroby przemysłu odzieŜowego. Ponadto przy ocenie wysokości wskaźnika

rotacji zapasów pamiętać naleŜy o kwestii sezonowości, zarówno w aspekcie podaŜy (np.

skup owoców związany jest z porą roku), jak i popytu (np. zmniejszenie stanu zapasów ozdób

choinkowych w okresie przedświątecznym). Badaniu powinna zostać poddana równieŜ struk-

tura zapasów, istotne jest, bowiem czy ewentualne problemy w zakresie, zapasów dotyczą

materiałów czy wyrobów gotowych. Ponadto w analizie powinny zostać uwzględnione

rezerwy na zapasy, jeŜeli takowe występują w przedsiębiorstwie. Niemniej jednak

pozytywnie oceniany jest wzrost wielkości wskaźnika rotacji zapasów. WyŜsza wartość

oznacza szybszy obrót, zmniejszenie zamroŜenia środków w zapasach, spadek kosztów ich

utrzymywania.

Wskaźnik wykorzystania zapasów


7 M. Klemke-Pitek Propozycja uporządkowania zakresu i metodyki oceny zdolności kredytowej stosowanej przez banki w Zarządzanie finansami. Współczesne tendencje w teorii i praktyce., praca zbiorowa pod redakcją D. Zarzeckiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2000, s. 663

Wskaźnik wykorzystania zapasów


W badanej jednostce rok 2004 i 2005 charakteryzuje się podobnym poziomem wskaźnika i

jest to raczej niski poziom. Rok 2006 pomimo pozornej poprawy nie podlega interpretacji z

powodu odpisów aktualizacyjnych.

Analiza zdolności do obsługi zadłuŜenia.

Wskaźniki do oceny zadłuŜenia przedsiębiorstwa dzieli się na dwie grupy:

� wskaźniki opisujące poziom zadłuŜenia;

� wskaźniki pokazujące zdolność do obsługi długu.

Ocena poziomu zadłuŜenia firmy ma na celu ustalenie, kto dostarczył

przedsiębiorstwu środków: właściciele czy zewnętrzni kredytodawcy. Wśród wskaźników

opisujących stopień zadłuŜenia firmy wyróŜnia się:

� wskaźnik ogólnego zadłuŜenia;

� wskaźnik zadłuŜenia kapitału własnego;

� wskaźnik zadłuŜenia długoterminowego;

� wskaźnik zadłuŜenia środków trwałych.

Wskaźnik ogólnego zadłuŜenia oblicza się jako stosunek ogółu zobowiązań jednostki

gospodarczej do całości jej majątku, według wzoru:

Zobowiązania ogółem Wskaźnik ogólnego zadłuŜenia =

Aktywa ogółem

Ocena poziomu wskaźnika zaleŜy od rodzaju powiązań oceniającego z firmą. Dla

kredytodawców i inwestorów giełdowych poŜądany jest niski wskaźnik zadłuŜenia, gdyŜ

oznacza to mniejsze ryzyko i lepsze zabezpieczenie powierzonych pieniędzy. Właściciele

firmy często jednak dąŜą do wysokiego wskaźnika zadłuŜenia, bowiem zwiększenie dochodu

kosztem kapitału obcego zwiększa ich zyski. Według standardów zachodnich w


przedsiębiorstwie, w którym niezachwiana została równowaga między kapitałem własnym a

kapitałem obcym, wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 0,57-0,678.

Wskaźnik ogólnego zadłuŜenia


Zdecydowanie zbyt wysoki poziom zadłuŜenia aktywów. W latach 2005 i 2006 poziom

wyŜszy od 1 oznacza ujemny kapitał własny.

Wskaźnik zadłuŜenia kapitału własnego, który jest uzupełnieniem wskaźnika

ogólnego zadłuŜenia, wyznacza się według wzoru:

Zobowiązania ogółem Wskaźnik zadłuŜenia kapitału własnego =

Kapitał własny

Określa on stopień zaangaŜowania kapitału obcego w stosunku do kapitału własnego.

Za normę tego wskaźnika w małych firmach uznaje się poziom 3,0. Poziom wskaźnika

zadłuŜenia kapitału własnego jest jedną z waŜniejszych miar siły finansowej firmy. W

praktyce dość często stosuje się odwrotność tego wskaźnika. Miara będąca odwrotnością

informuje o tym, ile kapitału własnego przypada na jedną jednostkę pienięŜną zobowiązań.

Wskaźnik zadłuŜenia kapitału własnego

rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok wartość 15,75 -10,38 -8,87

Z powodu ujemnego kapitału własnego w badanej jednostce wskaźnik ten nie

powinien być interpretowany.

Kolejnym wskaźnikiem opisującym poziom zadłuŜenia firmy jest wskaźnik zadłuŜenia

długoterminowego:

Zobowiązania długoterminowe Wskaźnik zadłuŜenia długoterminowego =

Kapitał własny

Często określany jest teŜ jako wskaźnik długu bądź wskaźnik ryzyka. Odnosi się do

zobowiązań długoterminowych, a więc tych, które są spłacane w okresach dłuŜszych niŜ

roczne. Za zadowalający poziom tego wskaźnika przyjmuje się 0,5. Górną racjonalną granicą

8 Ostaszewski J.: Analiza finansowa i wycena firmy według standardów, CIM, Warszawa 1992, s. 53.


jest 1,00 czyli sytuacja, gdy zobowiązania długoterminowe są równe kapitałowi własnemu.

Firmy posiadające wyŜszą proporcję długoterminowych zobowiązań do kapitału własnego są

uwaŜane za powaŜnie zadłuŜone.

Wskaźnik zadłuŜenia długoterminowego

rok 2004 rok 2005 rok 2006 rok wartość 1,03 -0,48 -0,49

W roku 2004 wartość tego wskaźnika posiada zbyt wysoki poziom, zaś wartość

wskaźnika nie podlega interpretacji z powodu ujemnego kapitału własnego.

Ocena zdolności kontynuowania działalności na podstawie Modelu Altmana.

Wskaźniki oceny zdolności kontynuacji działalności 2004 rok 2005 rok 2006 rok

kapitał pracujący / aktywa ogółem * 1,2 -0,7 -0,7 -0,9

wynik finansowy netto / aktywa ogółem * 1,4 -0,1 -0,2 -0,1

wynik finansowy brutto / aktywa ogółem * 3,3 -0,3 -0,6 0,1 kapitał własny / zobowiązania krótko i długoterminowe * 0,6 0,0 -0,1 -0,1

przychody ze sprzedaŜy / aktywa ogółem * 1,0 1,3 1,0 1,4 R A Z E M 0,2 -0,6 0,5

WNIOSKOWANIE

X>2,99 - zagroŜenie nie występuje NIE NIE NIE

3,000>X>1,800 - sytuacja firmy nie jest jednoznaczna TAK TAK TAK

1,801>X - zagroŜenie bankructwem istnieje TAK TAK TAK

Na podstawie badania modelem Altmana moŜna stwierdzić, ze badana jednostka jest

zagroŜona upadłością w całym badanym okresie.


PODSUMOWANIE

Podsumowując naleŜy podkreślić, Ŝe Spółdzielnia .......... „........” znajduje się w bardzo

trudnej sytuacji finansowej, w chwili obecnej nie posiada płynności finansowej, istnieje

zagroŜenie, Ŝe jest to trwała utrata płynności. Jedynym realnym sposobem odzyskania

płynności jest szybkie zwiększenie sprzedaŜy przy wyŜszej rentowności. Z optymistycznych

informacji płynących z działu handlowego na posiedzeniach zarządu wynika, Ŝe jest to bardzo

prawdopodobne. Konieczne jest równieŜ przestrzeganie opisanej wcześniej restrykcyjnej

polityki finansowej przedsiębiorstwa. Jest to zadanie całej załogi. Utrzymanie

dotychczasowych tendencji z całą pewnością doprowadzi jednostkę do upadłości

likwidacyjnej z powodu trwałej utraty płynności finansowej.

Documents

Przykładowa analiza finansowa - Meble ASTON finansowa.pdf · Przykładowa analiza finansowa Autor: Sławomir J ędrzejewski - 3 - Za wspomniane okresy zostały sporz ądzone dwa