RajonalizimiI Sherbimevetë ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2015/12/Remzi-Llumnica.pdf · juridike në të cilin do të barten të gjitha asetet dhe detyrimet ekzistuese

Procesi i korporatizimit të ujësjellësve komunal në kompani regjionale - sfidat dhe efektet financiare- Studim Rasti KUR “Prishtina”sh,a

Tema:

Procesi i korporatizimit të ujësjellësve komunal në kompani regjionale - sfidat dhe efektet

financiare- Studim Rasti KUR “Prishtina”sh,a

Rajonalizimi I Sherbimeve të UK dhe Zbatimi I Marrëveshjeve për Sigurimin e Sherbimit

Konferencë dhe Ekspozitë e Përbashkët Ballkanike 2015 “Uji dhe Zhvillimi i Qëndrueshëm”

Remzi Llumnica mr.sc. Cand PhD

Ud Zyrtar Kryesor Financiar / Ujësjellësi Rajonal „Prishtina“sh,a

e-mail: [email protected]


PROCESI I KORPORATIZIMIT

Korporatizimi nënkupton krijimin e një kompanie ose subjekti të ri juridik. Kjo do të thotë që krijohet një kornizë

juridike në të cilin do të barten të gjitha asetet dhe detyrimet ekzistuese. Për këtë qëllim procesi i quajtur

"korporatizim" në praktikë bartë në vete më shumë veprime sesa krijimi i subjekteve të reja juridike.

Ndërmarrjet publike që kanë qenë të administruara nga AKM-ja dhe që kanë qenë në proces të korporatizimit po

ilistojmë më poshtë:

• Aeroporti i Prishtinës,

• Ndërmarrjet për ngrohje qendrore në Gjakovë dhe Prishtinë,

• KEK-u,

• PTK-ja,

• Hekurudhat e UNMIK-ut,

• Ndërmarrjet Rajonale për Ujë,

• Ndërmarrjet rajonale për Hedhurina dhe

• Ndërmarrjet rajonale për Ujitje.

Më 13 qershor 2002, Misioni i Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) lëshoi

Rregulloren nr.12, mbi themelimin e Agjencisë Kosovare të Mirëbesimit (AKM). Me këtë Rregullore, AKM-së iu besua të

administrojë me Ndërmarrjet Shoqërore dhe Publike në Kosovë. Autoriteti administrativ i AKM-së, siç është vendosur

në Rregulloren 2002/12, përfshin çfarëdo veprimi që AKM-ja e konsideron adekuat për të ruajtur dhe forcuar vlerën

dhe qeverisjen e ndërmarrjes. NP-të kosovare në atë kohë kishin të punësuar rreth 14,000 njerëz, ku vetëm Korporata

Energjetike e Kosovës sh.a. kishte të punësuar rreth 8,000 vetë.


Korporatizimi dhe ligji

Deri më tash AKM-ja ka korporatizuar të gjitha NP-të kryesore. Në bashkëpunim me IPVQ-të dhe institucionet e

UNMIK-ut, AKM-ja ka emëruar Bordet e Drejtorëve për NP-të, të cilët përbëhen prej anëtarëve të AKM-së, IPVQ-të dhe

UNMIK të cilët e mbikëqyrin menaxhimin e NP-ve, planifikimin strategjik dhe votojnë në çështjet kryesore në lidhje me

NP-të.

Qeverisja korporative

Pas korporatizimit, Bordet e rregullta të Drejtorëve janë ngritur si trupi më i lartë drejtues/qeverisës në të gjitha

NP-të e korporatizuara.

Pronësia e ndërmarrjeve – kalimi nga Agjensia Kosovare e Mirëbesimit te Institucionet vendore

Ndërmarrjet publike në Kosovë operojnë si biznese të cilat u ofrojnë shërbime apo produkte publikut dhe kanë për

aksionar kryesor, e deri tani edhe të vetëm, qeverinë e Kosovës. Para pavarësisë së Kosovës këto ndërmarrje janë

menaxhuar nga Agjencia Kosovare e Mirëbesimit (AKM), e cila operonte në kuadër të Misionit të OKB-së në Kosovë

(UNMIK). Në vitin 2004, AKM kishte filluar korporatizimin e këtyre ndërmarrjeve. Me këtë procedurë, AKM është bërë

pronare e ligjshme e të gjitha aksioneve të ndërmarrjeve publike qoftë lokale apo qendrore.

http://kta-kosovo.org/html_shqip/index.php?module=htmlpages&func=display&pid=73


Formimi I Kompanive të ujit në Shoqëri Aksionare

Si pjesë e procesit të korporatizimit të gjitha asetet eNdërmarrjeve Publike janë verifikuar dhe regjistruarpara se të transferohen si asete të Shoqërisë së reAksionare.Me korporatizim të gjitha strukturat ligjore tëNdërmarrjeve Publike do të jenë të qarta për tëgjithë të interesuarit. Korporatizimi përfshin krijimine objektivave, mandatit dhe qëllimit të qartë tëkompanisë ashtu siç është shënuar nëdokumentacionin e korporatizimit të ndërmarrjes.

FUQITË DOBËSITË/MANGËSITË

Pasuria natyrore e ujit,liqenet,

Kualtet I lartë,

Kapacitete ekzistuese kualitative,

Staf me përvojë shumë vjeqare,

Posedim I Çertifikatave të operimit,

Posedim I makinerisë Brenda në fabrikë

dhe ato të operimit,

Burimet njerëzore kualitative në kuadër

të kapaciteteve ekzistuese

Rritje e kohës së furnizimit me ujë,

Kontroll I rregullt I kualitetit të ujit,

laboratori brenda kompanisë,

Zvogëlimi I humbjeve si një staf I

përbashkët, grumbullim I kapaciteteve

njerëzore,

Uji I kronit me I lire me standarde tënjëjta me ato të ambalazhit

Infrastruktura shumë e vjetruar ne fabrikë,

Të gjitha NJOU-të kanë humbjen më të madhe

nga ajo që kemi në total,

Pjesa dermuesee NJOU-ve nuk I mbulojnë

shpenzimet operative,

Ndërprerja e energjisë, alternativat tjera,

Aktivitetet jo adekuate të marketingut, për

procesin e ujit në fabrike dhe tutje deri te

konsumatori,

Rrjeti shumë I vjetëruar dhe humbja e ujit e

madhe,

Kostoja e lartë e mirëmbajtjes,

Matësit e ujit të strërvjeteruar-mos saktësia e

matjes së ujit

Lidhjet ilegale-rritja e ujit të humbur,

Marrje e kredive me kushte të pa favorshme , që

e rrezikon operimin dhe likuiditetin e ndërmarrjes,

Shpenzimet e medha nga njesite lokale dhe tëhyrat e vogla,

MUNDËSITË KËRCENIMET/RREZIQET

Përkrahja financiare nga investitorët

potencial,

Intensifikimi I bashkëpunimit më

komunat, shoqatat tjera joqeveritare

dhe me ato qeveritare,

Bashkëpunim me Monitoruesit e sektorit

të ujit ZRRUK-un,

Bashkëpunim me ujësjellësit tjerë

regjional direct dhe indirect përmes

shoqatës se ujërave SHUKOS,

Investime shtesë në përmirësimin e

infrastrukturës,

Bashkëpunim potencial me kompani të

ngjajshme vendore dhe rajonale ,

Bërja e planit të biznesit në qender nga

profesionistet në bashkëpunim me tëgjitha NJOU-te qe ne I mbulojmë,

Ndikimi I politikës në këtë sektor primar,

Praktika të pa favorshme nga shteti për investime

duke e trajtuar sektorin eujit njësojë sikurse

bizneset fitim prurëse,

Deklarimi dhe pagesa e TVSH se per ujin e

faturuar e të pa arkëtuar,

Interesim i vogël i qeverisë për ndihmë në sferen

financiare,

Ngritja e tarifave të energjisë destabilizon

financiarisht kompaninë ,

Rritja e shpenzimeve dhe mos arritja e arketimeve

të planifikuara ndikon në eliminimin e mundësive

për investimë në të gjitha fushat Brenda

kompanisë,

Mundësia e uljes së tarifës për ujin ndikon direktnë likuiditetin e kompanisë,


Ndërlikueshmëria dhe organizimi i ndërmarrjeve publike rast tipik Ujësjellësi “Prishtina”.

Ndërmarrja Publike funksionon si një subjekt juridik dhe nuk ka marrëdhënie tregtare ndërmjet subjekteve që e

përbëjnë atë. Marrja dhe prodhimi i ujit për pije pastaj dergimi deri te konsumatori, financiarisht varet nga efekti që ka

shpërndarja në arkëtimin e parave për ujin, që shet. Ndërkaq, ekspertë mendojnë se subjektet duhet të kenë marrëdhënie

tregtare, më saktësisht që kompanitë e ujit të paguajnë për ujin që e marrin, kurse ujin e përpunuar t ia shesin

shpërndarjes, e ai le të kujdeset se sa para po arkëton. E drejta e pronësisë së qeverisë në pikëpyetje.

Me procesin e korporatizimit bëhet evidentimi i pasurisë së ndërmarrjeve publike, qartësohet baza ligjore e organizimit të ndërmarrjeve dhe ato shndërrohen në shoqëri aksionere.

Procesi i korporatizimit të ujësjellësve komunal në kompani regjionale-sfidat dhe efektet financiare- Studim Rasti KUR“Prishtina”sh,a

Agjensioni Kosovar I Mirëbesimit (AKM) në kompetencat që kishte sipas Rregullores së UNMIK-ut 2005/18 eplotësuar me rregulloren e UNMIK-ut 2002/12 mbi themelimin e Agjensisë Kosovare të Mirëbesimit me datën 07 prill2007 propozon për të bërë korporatizimin e ndërmarrjeve të përshkruara më poshtë , të cilat momentalisht sigurojnësherbime të ujit të pijshëm dhe ujërave të zeza në Kosovë.

Në fazën e parë ndërmarrjet janë shëndërruar në Shoqëri Aksionare me emra relevant të dhënë si vijon secila meHolding Sh,a . Pas dorëzimit të planit të transformimit të Zyra për Regjistrimin e Bizneseve të Kosovës në pajtim meUdhëzimin Administrativ të UNMIK-ut 2005/6.Në fazën e dytë secila ndërmarrje Holding SH,A kishte kontribuar me disa asete dhe përgjegjësi tëk Shoqëria Aksionarenëndegë, që është tërësisht nën pronësinë e saj me emra relevant


Akti i Themelimit të Kompanisë Ujësjellësi Rajonal "PRISHTINA" SH.A.

Regional ëater Company "PRISHTINA" J.S.C.Kompania Ujësjellësi Rajonal "PRISHTINA" SH.A.Regionalna Kompanija za Vodosnabdevanje "PRISHTINA" D.D.

KY AKT I THEMELIMIT është ekzekutuar nga Agjericia Kosovare e Mirebesimit, Rr. Ilir Konushevci nr.8, Prishtine, Kosovo ("Themeluesi"), ne kapacitetin e tij themelues i , Kompania Ujësjellësi Rajonal "PRISHTINA" SH.A("Korporata").1.1 Korporata është krijuar si shoqeri aksionare ne perputhje me Rregulloren e UNM1K-ut Nr. 2001/6 te dates 8 shkurt2001 mbi Ndermarrjet Afariste .1.2 Korporta ka fituar të drejtat dhe statusin e një shoqerie aksionare prej momentit te regjistrimit të saj në pajtim meLigjin e Zbatueshëm të Kosoves.1.3. Korporata ishte themeluar për një periudhe te pacaktuar kohore .1.4 Emri zyrtar i korporatës është: Kompania Ujësjellësi Rajonal "PR1SHTINA" SH.A prej emrave ka mbetur emer valid.1.5 Adresa fillestare e regjistruar e Korporates ka qenë Rr. Tahir Zajmi p.n., 10000 Prishtine, Kosovo:

Kapitali Aksionar i Autorizuar i Korporates ka qenë €25,000 (njëzet e'pesë mijë euro) të ndara nëpër aksione tërëndomta të një vlere nominale prej €1.00 (nje euro) secila. Të gjitha këto aksione do t'i gëzojnë të drejtat të garantuaranga Korporata në pajtim me Rregulloren dhe Ligjin e Zbatueshëm të Kosovës. .

Kompani Holdingu është quajtur kompania e formuar pas Korporatizimit me emrin:Kompania Ujësjellësi Rajonal “ PRISHTINA “ Holding SH,A

Kompani operuese është quajtur kompania e formuar pas Korporatizimit me emrin:Kompania Ujësjellësi Rajonal “ PRISHTINA “SH,A


Kompanitë lokale të cilat kanë rrjedhë nga ky proces për korporatizim kanë pasur statutin me entitete pararëndëse e qënë vijim do të I specifikojmë detalisht:Prishtina:

Ndërmarrja për Ujësjellës dhe Kanalizim “Graqanka”Organizata punonjëse e ndërmarrjës për ujësjellës dhe kanalizim “ Graqanka”Organizata Punonjëse e Ujësjellësit “Batllava” – PrishtinëNdërmarrja publike ujësjellësi Rajonal “ Batllava”

Lipjani:Organizata Punonjëse për mirëmbajtjen e Objeketeve Komunale – LipjanNdërmarrja Publike për mirëmbajtjen e Objekteve Komunale – Lipjan “Vllazerimi”

Shtime:Ndërmarrja Publike Komunale – Sherbyese – Shtime

Podujevë:Organizata komunale sherbyese – Podujeve,Ndërmarrja Publike komunale sherbyese – Podujevë,

Obiliq:Organizata komunale sherbyese –Obiliq,Ndërmarrja Publike komunale sherbyese – Obiliq,

Gllogovc:Organizata komunale sherbyese – Gllogovc,Ndërmarrja Publike komunale sherbyese – Gllogovc,

Fushë Kosovë:Organizata komunale sherbyese – Fushë Kosovë,Ndërmarrja Publike komunale sherbyese – Fushë Kosovë,


Rast krahasimi do të I marrim 3 Kompani Lokale te Ujësjellësit- Podujevën- Lipjanin dhe- Drenasin.


PODUJEVA

Pas procesit të korporatizimit është bërë procesverbal për :- transferimin e resurseve humane- Pronës se pa luajtshme- Pronës së luajtshme- Kërkesave dhe detyrimeve- Llogarive të arkëtueshme dhe të pagueshme- Parasë së gatshme.

Borxhet e pa realizuara – inkasuara nga ana e konsumatorëve për shpenzimet e ujit dhe kanalizimit ndaj Ndërmarrjës komunale Publikesherbyese në Podujevë kanë qenë:

NR Kategoria e Konsumatorit Numri IKonsumatorëve-2006

Vlera e Llogarive tëArkëtueshme

1 Amviseritë 3,485 564,601.482 Bizneset- Lokalet Afariste 999 225,693.903 Institucionet 57 78,621.19

Totali I Borxheve 4,541 868,916.57

Obligimet e Ndërmarrjës komunale Publike sherbyese në Podujevë kanë qenë:Nr Llogaritë e Pagueshme Vlerat1 Ujesjellësit Regjional Prishtina 1,468,905.692 Tatimi në pronë 6,420.00

3 Kosova Petroll- Derivate 25,350.004 KEK- Energji elektrike 17,300.005 SHUKOS 1,400.006 AKM- Per Mbeturina në Deponi 36,614.007 Obligimet për TVSH 226,349.778 Furnitorëve 15,400.009 Totali 1,797,739.46


Njësia e Podujevës - Pas korporatizimit -2015

Të ardhurat e faturuara, Nga ajo që kjo nësi operative ka operuar para korporatizimit shifet se ka një ndryshim

shumë të madh në vleren e faturimit e sidomos në faturim me matje. Tani faturimi bëhet po thuajse mbi 98% me matje .

Nese e shikojmë faturimin mujor para korporatizimit ka qenë 17,579 € ndersa tani sillet diku 58,478 euro. Gjithashtu ka

rritje te faturimit në m3 .

Të ardhurat e inkasuara, shkalla e realizimit të të ardhurave është e mirë dhe mund të themi se nga vlerat që kanë

qenë të inkasuara para korporatizimit e që janë prezentuar sillen me vlera minimale ndersa tani ne vitin aktual kemi

arketim për të gjitha kategoritë rreth 18,723 € gjithnjë pa tvsh. Prap nuk mund të themi se është në nivelin e kënaqshëm

por në rritje e sipër.

Shpenzimet: Sa i përket shpenzimeve ne kemi më tepër problem në këtë fushë sepse po thuajse asnjë Njësi

Operative e bashkuar pas korporatizimit e që të njëjten e kan pasur edhe para korporatizimit nuk mund të i mbulon

shpenzimet me pjesen e arkëtuar. Disa NJOU shpenzimet i kan më të mëdha se sa te hyrat e inkasuara andaj kjo ka qenë

edhe është sifidë dhe barrë shumë e madhe për kompaninë qendrore tani pas korporatizimit. Se sa kanë qenë

shpenzimet para korporatizimit nuk kemi informacion me vlera të sakta por se sa janë tani dhe se qfarë raporti kanë me

të hyrat në vazhdim të i shofim:


KUR"PRISHTINA"

VITI/YEAR / MUAJI/MONTH 2015/6

OP-NJESIA PODUJEVE/OP-UNIT 5 Realizuar 2014 Realizuar 2015 Indexi-

Realizim

i

2014/15

TE ARDHURAT E FATURUARA/REVENUES BILLED

AMVISERIT/HOUSEHOLDS 209,203 258,944 24%

BISNESET E VOGLA/SMALL BUSINESSES 44,714 22,730 -49%

BISNESET E MEDHA/ LARGE BUSINESSES 8,551 53,659 527%

INSTITUCIONET / INSTITUTIONS 17,542 15,536 -11%

TOTALI I TE ARDHURAVE TE FATURUARA/TOTAL REVENUES BILLED 280,012 350,870 25%

TE ARDHURAT E INKASUARA/REVENUES COLLECTED

AMVISERIT/HOUSEHOLDS 87,527 109,203 25%


BISNESET E MEDHA/LARGE BUSINESSES 6,074 2,228 -63%

INSTITUCIONET /INSTITUTIONS 15,251 14,988 -2%

TOTALI I TE ARDHURAVE TE INKASUARA /TOTAL REVENUE COLLECTED 134,445 149,789 11%

TE ARDHURAT TJERA/OTHER REVENUE

TOTALI I TE ARDHURAVE/TOTAL REVENUE 134,445 149,789 11%

SHPENZIMET /EXPENDITURE 149,807 139,358 -7%

SASIA E UJIT TE FATURUAR M3 975,661 793,749

NUMRI I FATURAVE 7,081 7,208


Faturimi, Inkasimi, Kubikazha

Measures

Viti Komuna Muaji Grupimi

Kategorive

Faturimi pa TVSH Inkasimi pa TVSH Sasia m3 Numri Faturave Total

2015 Podujeva Total 350,870 149,789 586,849.06 7,208

-

20,000.00

40,000.00

60,000.00

80,000.00

100,000.00

120,000.00

A B C D Total A B C D Total A B C D Total A B C D Total A B C D Total A B C D Total

1 2 3 4 5 6

Podujeva

2015

Podujeva- Forme grafike levizjet janar-qershor 2015


Podujeva-Përpara

Podujeva-Tash


LIPJANI

Agjencioni Kosovar i Mirëbesimit (shkurt AKM) i themeluar me Rregulloren e UNMIK-ut nr.1602/12 është autoritetii vetëm i autorizuar për menagjimin e pronës publike dhe shoqërore në Kosove. AKM përmes Bordit Mbikqyrës tëKompanisë Ujësjellësi Rajonal "Prishtina" në Prishtinë (shkurt KUR "Prishtina") ka vendosur përfundimin e procesit tëkonsolidimit të Ndërmarrjës publike komunale —(sektori i ujit dhe ujërave të ndotura) "Vellazerimi" në Lipjan me KUR"Prishtina" përfundimisht me datën 01.10.2005.

- Gjitha këto kanë qenë të domosdoshme të kompletohen para se të fillojë inkorporimi i ndërmarrjes degënë ndërmarrjen amë.

- Bilanci i arkës dhe i bankës në fund te vitit 2006 ka qenë rreth 10.000 Euro.- Borgjet e papaguara kanë qenë vetem ndaj AQF dhe atë si tatim të paragjykuar si dhe pagesë për TVSH

në faturim ku pagesa është bërë vetëm në inkasim .- Borgjet më të mëdha të painkasuara kanë qenë prej amviserive pasi që shumica e qytetit ka qenë e

banuar me popullsi serbe dhe rome në atë kohë.- Gjendja në modulin e faturimit në këtë përiudhë ka qenë si vijon:


Kategoria e konsumatoreve Faturimi vjetor TVSH vjetore Faturimi Total Vjetor

Numri I

Konsumatorëve-2006

Euro Euro Euro

Lipjan

Lokalet 31.100 3.660 34.76 150Amvisnia - shtepia 87.800 5.870 93.67 2237Amv. - banesat 154.500 13.725 168.225Nderm. shoserore 30.750 4.613 35.363Organiz. e huaja (KFOR, UNMEK, Policia) 3.000 0 3

Institucionet shtetrore 25.900 3.885 29.785 29Sudoholl / Lagja e Re 28.050 1.748 29.798Janjeve - amvisnia 5.000 750 755Janjeve - lokalet 900 600 1500Llogaxhi - Bujari - Jeta e re 3.900 500 503.9Total 374.250 35.351 409.601 4,541

Nr Emertimi Vlera e Shpenzimit

1 Pagat e personelit 106.908

2 Ushqim te punetorëve 38.280

3 Pune jasht orarit 5.000

4 Kontribut nga paga e realizuar 20% 21.336

5 Pjesa stimulative 30.360

6 Shpenzimet e udhetimit 7.000

7 Furnizimet tjera 121.312

Totali 330.196

Raport gjithpërfshirës për shpenzimet operative totale vjetore:


Njësia e Lipjanit Pas korporatizimit -2015

Të ardhurat e faturuara, Nga ajo që kjo nësi operative ka operuar para korporatizimit shifet se ka një ndryshim

shumë të madh në vleren e faturimit e sidomos në faturim me matje. Tani faturimi bëhet po thuajse mbi 98% me matje .

Nese e shikojme faturimin mujor para korporatizimit ka qenë 24,133 € ndersa tani sillet diku 33,601 euro. Gjithashtu ka

rritje te faturimit në m3 .


qenë të inkasuara para korporatizimit e që janë prezentuar sillen me vlera minimale ndërsa tani në vitin aktual kemi

arkëtim për të gjitha kategoritë rreth 19,913 € gjithnjë pa tvsh. Prap nuk mund të themi se është në nivelin e kënaqshëm

por në rritje e sipër.

Numri i Konsumatoreve para bashkimit ka qenë 4,541 ndërsa tani kemi një numër prej 8,101 që do të thotë kemi

dyfishim të konsumatorëve duke mbuluar shumë lokalitete që nuk kanë pasur qasje në ujësjellës.


Operative e bashkuar nuk ka operuar me stabilitet financiar pas korporatizimit e që të njëjten e kan pasur edhe para

korporatizimit. Disa NJOU shpenzimet i kan më të mëdha se sa te hyrat e inkasuara andaj kjo ka qenë edhe është sifidë

dhe barrë shumë e madhe për kompaninë qendrore tani pas korporatizimit. Shpenzimet në kohën e korporatizimit për

këtë NJOU kanë qenë 27,274 € ndersa tani kjo vlerë sillet 28,506 € në vazhdim të i shofim:


KUR"PRISHTINA"

VITI/YEAR / MUAJI/MONTH 2015/6

OP-NJESIA LIPJAN/OP-UNIT 4 Realizuar 2014 Realizuar 2015 Indexi-Realizimi

2014/15


AMVISERIT/HOUSEHOLDS 187,955.69 184,634.67 -2%

BISNESET E VOGLA/SMALL BUSINESSES 26,199.02 16,001.14 -39%

BISNESET E MEDHA/ LARGE BUSINESSES 37,215.83 55,786.00 50%

INSTITUCIONET / INSTITUTIONS 38,428.57 12,390.00 -68%

TOTALI I TE ARDHURAVE TE FATURUARA/TOTAL REVENUES BILLED 289,799 268,812 -7%


AMVISERIT/HOUSEHOLDS 128,949 110,622 -14%




TOTALI I TE ARDHURAVE TE INKASUARA /TOTAL REVENUE COLLECTED 199,751 159,305 -20%

TOTALI I TE ARDHURAVE/TOTAL REVENUE 199,751 159,305 -20%

SHPENZIMET /EXPENDITURE 270,146 230,449 -15%

SASIA E UJIT TE FATURUAR M3 833,025 527,212 N/A

NUMRI I FATURAVE 7,931 8,101 N/A


Faturimi, Inkasimi, Kubikazha

Measures

Viti Komuna 01/06 Grupimi

Kategorive


2015 Lipjan Total 268,812.33 159,305.18 393,338.28 8,101

-

10,000.00

20,000.00

30,000.00

40,000.00

50,000.00

60,000.00

70,000.00

80,000.00


1 2 3 4 5 6

Lipjan

2015

Lipjan-Forme grafike levizjet janar-qershor 2015



DRENASI

Ndërmarrja ekzistuese për ujë dhe mbeturina në Drenas ka pasur të punesuar 46 punetor. Fillimisht stafimenaxhues i ndërmarrjes ka bërë një parapërcaktim-ndarje të stafit në sektorin e ujit dhe sektorin e mbeturinave. Kriteriper ndarjen e stafit ka qenë angazhimi momental në detyrat e punës sipas sektoreve përkates.

• Në sektorin e ujit kanë mbetur të punojnë 28 punetorë.• Aktuatisht në rrjetin e ujësjellësit janë të lidhur rreth 2200 konsumatorë nga të gjithë sektorët.• Bazat e të dhënave për konsumatorët kanë qenë të ndara sipas sektorit të ujit dhe sektorit të mbeturinave.• Ndërmarrja nuk ka pasur licencë për ofrimin e sherbimit,• Faturimi mujor për sherbimet e ujit ka qenë në vlerë mesatare prej 8.000,00 €• Ndërmarrja nuk ka qenë likuide, prandaj edhe nuk ka paguar me kohe detyrimet ndaj furnitoreve.• Shpenzimet mesatare mujore për energji elektrike arrijnë deri në 7.000,00 €. Ndërmarrja ka pasur borxhe të

papaguara ndaj KEK-ut• Nuk ka pasur obligime ndaj tatimeve dhe taksave individuale.• Nuk ka paguar TVSH-në për përiudhën kur në mënyrë të njëanshme nuk e ka përllogaritur -TVSH-në.

Sugjerimi i menaxhmentit (pjesa që ka qenë e përcaktuar në sektorin e ujit) ka të bëjë me këmbenguljen e KUR"Prishtina" që të mos merret në menaxhim Stacioni i pompave në Bivolak. Shpenzimet e energjisë elektrike janë tëpapërballueshme.


Ujesjellesi Drenas - Komunalija Historike

2005

Buxhetuar

2006

Q1 Q2 Q3 Q4

Plan Q1 Aktuale

Q1

Plan Q2 Aktuale

Q2

Plan Q3 Aktuale

Q3

Plan Q4 Aktuale

Q4

2006

Te ardhurat 205,176

201,870

34,298 46,120 49,400 43,061 51,600 46,401 54,750 45,201

Faturimi 205,176

201,870

34,298 46,120 49,400 43,061 51,600 46,401 54,750 45,201

Te hyrat e inkasuara 139,144

129,718

22,837 27,625 36,975 38,048 40,045 38,101 24,000 37,411

Inkasimi 94,315

119,309

22,837 22,125 36,975 33,139 40,045 38,101 24,000 37,411

Te hyrat tjera 44,829

10,409 -

5,500

-

4,909

- - - -

Shpenzimet 232,978

Rrogat 101,319

86,340

15,600 18,512 30,563 24,925 29,218 24,688 18,215 21,450

Shpenzimet operative 131,659

114,942

25,480 5,570 47,235 12,034 63,714 52,318 17,785 31,459

Borxhi KEK-ut

- 186,786

3,000

-

6,000 3,000 6,000

-

177,786

-

Lipjani-Përpara


Njësia në Drenas - Pas korporatizimit -2015

Të ardhurat e faturuara, Faturimi te kjo NJOU - nësi operative ka operuar para korporatizimit me sfida dhe shifet

se ka një ndryshim shumë të madh në vlerën e faturimit e sidomos në faturim me matje. Tani faturimi behet po

thuajse mbi 98% me matje . Nese e shikojmë faturimin mujor para korporatizimit ka qenë 15,067 € ndersa tani sillet

diku 19,893 euro. Gjithashtu ka rritje te faturimit në m3


qenë të inkasuara para korporatizimit e që janë prezentuar sillen me vlera minimale rreth 12,230 € ndersa tani ne vitin

aktual kemi arketim per te gjitha kategoritë rreth 17,931 € gjithnjë pa tvsh. Prap nuk mund të themi se është në nivelin

e kënaqshëm por në rritje e sipër.

Numri i Konsumatoreve para bashkimit ka qenë 2,200 ndersa tani kemi një numër prej 4,091 që do të thotë kemi

dyfishim të konsumatorëve duke mbuluar shumë lokalitete që nuk kanë pasur qasje në ujësjellës.


Operative e bashkuar pas korporatizimit e që të njëjten e kan pasur edhe para korporatizimit nuk ka qenë likuide. Disa

NJOU shpenzimet i kan më të mëdha se sa te hyrat e inkasuara andaj kjo ka qenë edhe është sifidë dhe barrë shumë e

madhe për kompaninë qendrore tani pas korporatizimit. Shpenzimet në kohën e korporatizimit për këtë NJOU kanë

qenë 20,274 € ndersa tani kjo vlerë sillet 49,197 € në vazhdim të i shofim:


EMRI I KOMPANISË / COMPANY NAME KUR"PRISHTINA"

VITI/YEAR / MUAJI/MONTH 2015

OP-NJESIA GLLOGOVC/OP-UNIT 6 Realizuar 2014 Realizuar 2015 Indexi-Realizimi

2014/15


AMVISERIT/HOUSEHOLDS 122,600.67 109,848.89 -10%

BISNESET E VOGLA/SMALL BUSINESSES 22,044.50 8,918.18 -60%

BISNESET E MEDHA/ LARGE BUSINESSES 4,846.41 30,054.00 520%

INSTITUCIONET / INSTITUTIONS 14,273.02 10,329.00 -28%

TOTALI I TE ARDHURAVE TE FATURUARA/TOTAL REVENUES BILLED 163,765 159,150 -3%


AMVISERIT/HOUSEHOLDS 84,252 68,964 -18%

BISNESET E VOGLA/SMALL BUSINESSES 13,525 22,303 65%



TOTALI I TE ARDHURAVE TE INKASUARA /TOTAL REVENUE COLLECTED 122,225 103,450 -15%

TE ARDHURAT TJERA/OTHER REVENUE

TOTALI I TE ARDHURAVE/TOTAL REVENUE 122,225 103,450 -15%

SHPENZIMET /EXPENDITURE 277,789 295,183 6%

SASIA E UJIT TE FATURUAR M3 526,324 327,530 N/A

NUMRI I FATURAVE 3,910 4,091 N/A


FATURIMI, INKASIMI, KUBIKAZHA

Measures

VITI Komuna Muaji Grupimi

Kategorive


2015 Drenas 01/06 Total 159,150.59 103,450.73 245,167.27 4,091

-

5,000.00

10,000.00

15,000.00

20,000.00

25,000.00

30,000.00

35,000.00

40,000.00

45,000.00

50,000.00


1 2 3 4 5 6

Drenas

2015

Drenas - Lipjan-Forme grafike levizjet janar-qershor 2015



PËRFUNDIM (KONKLUZION)

Më 13 qershor 2008, Kuvendi i Republikës së Kosovës miratoi Ligjin për Ndërmarrjet Publike (ligji Nr.03/L-087), dhe në bazë të dispozitave të nenit 3 të këtij ligji, ndërmarrjet qendrore në pronësi publike, duke përfshirë KUR“Prishtina”sh,a, janë deklaruar si pasuri e Republikës së Kosovës. Qeveria e Republikës së Kosovës, nëpërmjetMinistrisë së Ekonomisë dhe Financave ka të drejtën ekskluzive për të ushtruar të drejtat e aksionarëve mbiNdërmarrjet Publike e konkretisht për rastin në fjalë Kompaninë Ujësjellësi Rajonal “Prishtina”sh,a.

Studimi i ketij procesi ka për qellim vlerësimin e këtyre kompanive para dhe pas korporatizimit , efektet e tyrepozitive apo negative e që veq u prezentuan andaj, mund të themi se ndermarrjet Komunale për Ujësjellës, kanalizimkanë qenë në një gjendje jo të mirë të punës dhe financiarisht kanë operuar me veshtërësi duke qendruarshpeshherë edhe në kriza financiare. Pas Korporatizimit janë bërë investime qofshin ato nga donatorët apo nga vetkapitali I Korporatës në sistemin e mirembajtjes për trajtimin e ujit, rrjetit te ujit dhe kanalizimit te cilat garantojnëgatishmerinë teknike të pajimeve, zvogelimin e humbjeve teknike në rrjete dhe zvogelimin e humbjeve administrativetë cilat janë mjaft shqetësuese.

Situata jo e mirë qoftë para apo pas korporatizimit ka qenë sfida me zvogëlimin e humbjeve, rritjen e sasisë sëujit të faturuar dhe rritjen e shkallës së inkasimit.Këta parametra kryesor që e matin likuiditetin e kompanisë nuk kanë qenë dhe nuk janë mirë sepse po thuajse tëgjitha kompanitë pas korporatizimit kanë më shumë shpenzime se sa që arkëtojnë mjete nga uji I shitur.Në këtë drejtim duhet të fokusohet kompania në mënyrë që të zvogëlon humbjet, rritë shkallën e inkasimit pastaj tëketë mundësi për investimë të reja dhe sherbim sa më të mirë për qytetarët.


Me konsolidimin e ndërmarrjeve komunale të ujit në KUR Prishtina si kompani e licencuar rrjedhimishtpërfitimet e bashkimit do të shifen dhe shkonin në drejtim të qytetarëve të secilës Komunë me qka umundësohen përmiresime të shërbimeve të ujit dhe ujërave të zeza ,qëndrushmëri afatëgjate ,mundësi përinvestime nga vetë kompania , investim nga donatorët ndërsa pas korporatizimit janë hapur mundësi përinvestime kapitale siq kanë qenë dhe mund të jenë ato mbi:

mbrojtjen e burimeve te uji,rritjen e kapaciteteve prodhuese,trajtimin e ujrave te zeza etj, vetem që të kemi sherbim sa më cilësor dhe sasior për konsumatorët.

Documents

RajonalizimiI Sherbimevetë ...balkansjointconference.org/wp-content/uploads/2015/12/Remzi-Llumnica.pdf · juridike në të cilin do të barten të gjitha asetet dhe detyrimet ekzistuese