RENAL FONKSİYON TESTLERİ

Klinikte yapılan testler• Glomerüler filtrasyon hızı• Kreatinin klerens• Plazma kreatinin• Plazma üre• İdrar hacmi• İdrarda protein• İdrarda glukoz• Hematüri

Renal plazma klerensi

Tanım - Bir maddenin bir dakikada meydana gelen idrarla çıkarılan miktarını taşıyan plazma hacmi.

CX = Px

Ux . V

Ux = maddenin (x) idrardaki konsantrasyonu

Px = maddenin plazmadaki konsantrasyonu

V = idrar miktarı

Bir maddenin plazma yoğunluğu 10 mg/dL, idrar yoğunluğu 100 mg/dL ve idrar akımı2 mL/dk iken bu maddenin klerensi ne kadardır ?

A. 2 mL/dkB. 10 mL/dkC. 20 mL/dkD. 100 mL/dkE. 200 mL/dk

Atılım yolları

• Filtrasyon

• Filtrasyon + Reabsorbsiyon

• Filtrasyon + Sekresyon

İnülin klerensi

Filtrasyon yükü = GFR . Pin

Reabsorbsiyon YOKSekresyon YOK

Filtre edilen miktar = Atılan miktarUin . V

Pin . RPF

İnulin klerensi

Uin = 35 mg/mL

Pin = 0.25 mg/mL

V = 0.9 mL/min

Cin = 126 mL/dk

Uin . VGFR . Pin = Uin . V GFR = = Cin

Pin

Klerensi GFR ölçülmesinde kullanılacak maddenin özellikleri

• Glomerülden serbestçe filtre edilmeli.• Nefronda reabsorbe ve sekrete edilmemeli.• Böbrekte üretilmemeli, metabolize edilmemeli ve depolanmamalı.• GFR’na etki etmemeli.• Toksik olmamalı.• İdrar ve plazmadaki miktarının ölçümü kolay olmalı.

Plazma kreatinin

• 0.6-1.2 mg/dL

• GFR azalırsa konsantrasyonu artar.

Kreatinin klerensi

CCr = PCr

UCr . V

UCr = 42 mg/mL

PCr = 0.4 mg/mL

V = 0.9 mL/min

CCr = 100 - 130 mL/dk

Kreatinin klerensi

• Sağlıklı kişilerde GFR’den %10-30 yüksek.

• Kronik renal hastalıklarda tubuler sekresyonu artar.

• Tubuler sekresyonu ilaçlarla (salisilat, simetidin gibi) inhibe edilir.

• Tam olmayan toplamalarda problemler var.

Plazma kreatinin

• 0.6-1.2 mg/dL

• Etli yemeklerden sonra hafifçe artar.

• Kas kitlesi

• GFR azalırsa konsantrasyonu artar.

• Analitik interferans

asetoasetat, biluribin, sefalosporin antibiyotikler

Cockcraft-Gault formülü

• GFR = ((140-yaş) x Vücut ağırlığı) / (Serum kreatinin x 72)

• Kadınlarda (x0,85)

Glukoz klerensi

Filtrasyon yükü = GFR . PG

125 mg/dk

Glukoz klerensi = 0 mL/dkUG .V= 0

PG = 1 mg/mL

PG . RPF 700 mg/dk

Reabsorbsiyon125 mg/dk

PG . RPF 700 mg/dk

Maksimum tubuler transport

Filtrasyon yükü = GFR . PG

625 mg/dk

Glukoz klerensi = 50 mL/dkUG .V= 250 mg/dk

PG = 5 mg/mL

Reabsorbsiyon375 mg/dk

Glukoz tutulması

0

100

200

300

400

500

600

100 200 300 400 500 600 700

Plazma glukoz (mg/100mL)

Glu

koz

tra

nspo

rtu

(mg/

dk)

filtre edilen

reabsorbe edilenekskrete edilen

TM

Plazma eşiği

• 180 mg/dL

Glukoz reabsorpsiyonu

Na+

Na+

glukoz

glukoz glukoz

PAH klerensi

Filtrasyon yükü = GFR . PPAH

12.5 mg/dk

Gelen miktar = Atılan miktar

UPAH . V = 70 mg/dk

PPAH . RPF70 mg/dk

Sekresyon 57.5 mg/dk

PPAH . RPF0 mg/dk

PPAH = 0.1 mg/mL

PAH klerensi = 700 mL/dk

PAH klerensi

RPF =PPAH

UPAH . V

UPAH = 300 mg/mL

PPAH = 0.6 mg/mL

V = 0.9 mL/min

CPAH = 700 mL/dk

PPAH . RPF = UPAH . V ise;

= CPAH

PAH klerensi

Filtrasyon yükü = GFR . PPAH

25 mg/dk

UPAH . V = 105 mg/dk

PPAH . RPF140 mg/dk

Sekresyon 80 mg/dk

PPAH . RPF35 mg/dk

PPAH = 0.2 mg/mL

PAH klerensi = 525 mL/dk

Bir maddenin

• Klerensi = inülin klerensi Filtre ediliyor

• Klerensi < inülin klerensi Filtre ediliyor +

Reabsorbe ediliyor

• Klerensi > inülin klerensi Filtre ediliyor +

Sekrete ediliyor

Glomerüllerden serbestce süzülen bir maddenin klerensi inülin klerensinden daha az ise;

A. Bu maddenin tubüllerde net geri emilimi vardır.B. Bu maddenin tubüllerde net salgılanması vardır.C. Bu madde tubüllerde ne geri emilmekte, ne de salgılanmaktadır.D. Bu madde tubülllerde proteine bağlı hale gelmektedir.E. Bu madde distal tubüle göre proksimal tubülde daha büyük miktarda salgılanmaktadır.

Plazma kreatinin düzeyi 4 mg/dL, idrar kreatinin konsantrasyonu 44 mg/dL ve 24 saatlik idrar miktarı 2880 mL ise kreatinin klerensi nedir? (Nisan 92)

A. 44B. 32C. 34D. 22E. 38

Çözüm: Ccr= (idrar cr X idrar vol.) / (Plazma Cr X 1440)’ dır. (44 X 2880) / (4 X 1440) = 22 cc/dk24 saat = 1440 dk’dır.

Plazma kreatinin düzeyi 5 mg/dL, idrar kreatinin konsantrasyonu 144 mg/dL ve 24 saatlik idrar miktarı 1000 mL ise kreatinin klerensi nedir? (Nisan 94)

A. 20B. 29C. 100D. 10E. 5

Çözüm: Ccr= (idrar cr X idrar vol.) / (Plazma Cr X 1440)’ dır. (144 X 1000) / (5 X 1440) = 20 cc/dk24 saat = 1440 dk’dır.

Kan kreatinini 1 mg/dL, 24 saatlik idrar miktarı 1440 mL, idrar kreatinin 120 mg/dL olan bir kişide kreatinin klerensi nedir? (Eylül 97)

A. 54B. 76C. 100D. 120E. 150

Çözüm: Ccr= (idrar cr X idrar vol.) / (Plazma Cr X 1440)’ dır. ( 120 X 1440) / (1 X 1440) = 120 cc/dk24 saat = 1440 dk’dır.

Kreatinin klerensi nedir? (Eylül 87 - Nisan 93)

A. Bir dakikada idrarla atılan kreatinin miktarı.B. Bir dakikada kreatininden temizlenen plazma hacmi.C. İdrardaki kreatinin konsantrasyonuyla plazmadaki kreatinin konsantrasyonu arasındaki fark.D. Bir günde idrarla çıkarılan kreatinin miktarı.E. Bir dakikada tubuluslardan reabsorbe edilen kreatinin miktarı.

Filtrasyon fraksiyonu

FF =GFR

RPF

RPF - renal plazma akımı

FF =125 mL/dk

700 mL/dk= %20

CPAH

Cİn=

Renal kan akımı

RPF 700 RBF = = = 1273 mL/dk 1 - Hct 1 - (0.45)

Sorular?