REPUBLIKA SRBIJA

NARODNA SKUPŠTINA

Anketni odbor radi utvrđivanja činjenica

o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije

na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija

u periodu od 2000. do 2012. godine

01 Broj: 06-2/19-14

14. april 2014. godine

B e o g r a d

Na osnovu člana 68. stav 8. Poslovnika Narodne skupštine („Službeni glasnik RS

20/12 – Prečišćeni tekst“) i tačke 6. Odluke o obrazovanju Anketnog odbora radi utvrđivanja

činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne

pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do 2012. godine, Anketni odbor, na sednici

održanoj 14. aprila 2014. godine, većinom glasova je odlučio da Narodnoj skupštini podnese

sledeći

I Z V E Š T A J

O UTVRĐIVANjU ČINjENICA O NAČINU TROŠENjA SREDSTAVA BUDžETA

REPUBLIKE SRBIJE NA TERITORIJI AUTONOMNE POKRAJINE KOSOVO I

METOHIJA U PERIODU OD 2000. DO 2012. GODINE SA PREDLOGOM MERA

1. UVODNE NAPOMENE

Narodna skupština Republike Srbije, na Drugoj sednici Prvog redovnog zasedanja,

održanoj 8. aprila 2013. godine donela je Odluku o obrazovanju Anketnog odbora radi

utvrđivanja činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji

Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do 2012. godine.

Tačkom 1. Odluke predviđeno je: Anketni odbor se obrazuje radi utvrđivanja

činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne

pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do 2012. godine (u daljem tekstu: Anketni

odbor).

Tačkom 2. Odluke predviđeno je: Anketni odbor čine po jedan narodni poslanik iz

svake poslaničke grupe u Narodnoj skupštini, koga odredi predsednik poslaničke grupe.

2

Sastav Anketnog odbora čine sledeći narodni poslanici:

- Momir Stojanović – Poslanička grupa Srpska napredna stranka;

- Ivan Jovanović - Poslanička grupa Demokratska stranka;

- Dejan Radenković – Poslanička grupa Socijalistička partija Srbije;

- Marko Jakšić - Poslanička grupa Demokratska stranka Srbije – Vojislav

Koštunica;

- Slavica Saveljić – Poslanička grupa Ujedinjeni regioni Srbije;

- Zoran Ostojić – Poslanička grupa Liberalno demokratska partija;

- Vera Paunović – Poslanička grupa Partije ujedinjenih penzionera Srbije;

- Branko Gogić – Poslanička grupa Socijaldemokratska partija Srbije;

- Dejan Rajčić – Poslanička grupa Nova Srbija;

- Đorđe Kosanić – Poslanička grupa Jedinstvena Srbija;

- Miodrag Đidić – Poslanička grupa Zajedno za Srbiju;

- Dragan Andrić – Poslanička grupa Liga socijaldemokrata Vojvodine;

- Laslo Varga – Poslanička grupa Savez vojvođanskih Mađara;

- Aleksandar Čotrić – Poslanička grupa Srpski pokret obnove - Demohrišćanska

stranka Srbije.

Tačkom 4. Odluke predviđeno je: Anketni odbor ima zadatak da sagleda stanje u

oblasti trošenja sredstava budžeta Republike Srbije na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo

i Metohija u periodu od 2000. godine do 2012. godine i s tim u vezi utvrdi sledeće:

- Način trošenja sredstava budžeta Republike Srbije, uz poseban osvrt na podzakonske

akte i kriterijume za raspodelu tih sredstava u oblasti zdravstva, obrazovanja, socijalne

politike, kulture, infrastrukture, lokalne samouprave, telekomunikacija i drugih oblasti od

značaja za funkcionisanje institucija Republike Srbije na teritoriji AP Kosovo i Metohija;

- Da li su sredstva budžeta namenski trošena i da li su pod jednakim uslovima bila

dostupna svim korisnicima na teritoriji AP Kosovo i Metohija;

- Da li su sredstva budžeta za izgradnju saobraćajne, komunalne, poslovne i stambene

infrastrukture na teritoriji AP Kosovo i Metohija upotrebljena prema utvrđenim

planovima i prihvaćenim projektima;

- Način vršenja kontrole nad protokom robe koja na teritoriju AP Kosovo i Metohija

dolazi iz Republike Srbije, a oslobođena je poreza na dodatu vrednost (PDV);

3

- Da li je postupak javnih nabavki dobara i usluga i izvođenja radova na teritoriji AP

Kosovo i Metohija sprovođen u skladu sa zakonom i drugim propisima iz oblasti javnih

nabavki;

- Da li je državna imovina, koju su koristila preduzeća na teritoriji AP Kosovo i

Metohija, otuđivana, na koji način i po kojoj ceni;

- Koliko je sredstava iz budžeta Republike Srbije izdvajano za AP Kosovo i Metohija,

za svaku budžetsku godinu počev od 2000. godine do 2012. godine, za koje namene i na

čiji predlog su ta sredstva trošena, kome su sredstva dodeljivana i da li je vršena revizija,

odnosno kontrola trošenja tih sredstava.

2. RAD ANKETNOG ODBORA

Anketni odbor radi utvrđivanja činjenica o načinu trošenja sredstava budžeta

Republike Srbije na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija u periodu od 2000. do

2012. godine (u daljem tekstu: Anketni odbor) je konstituisan 21. maja 2013. godine i za

predsednika Anketnog odbora je izabran narodni poslanik Momir Stojanović, iz Poslaničke

grupe Srpska napredna stranka. Anketni odbor nije izabrao zamenika predsednika Anketnog

odbora.

Na drugoj sednici Anketnog odbora, održanoj 28. maja 2013. godine, jednoglasno je

usvojen Plan rada Anketnog odbora, na osnovu kojeg je Anketni odbor sprovodio i realizovao

aktivnosti.

Anketni odbor je održao ukupno devet sednica. Pet sednica održano je u sedištu

Narodne skupštine, van sedišta Narodne skupštine održane su četiri sednice a jedna sednica

zakazana ali nije održana.

Jedan deo aktivnosti Anketni odbor je realizovao u sedištu Narodne skupštine, kroz

analizu izveštaja o visini opredeljenih i načinu utrošenih budžetskih sredstava i finansiranju

projekata na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija, u periodu od 2000. do 2012.

godine, koja su dostavila ministarstava u Vladi Republike Srbije, Kancelarija za Kosovo i

Metohiju, Republička direkcija za imovinu Republike Srbije, Arhiv Jugoslavije, Kancelarija

UNMIK-a u Beogradu, Republički fond za zdravstveno osiguranje, Državna revizorska

institucija, Fond za razvoj Republike Srbije, Komeserijat za izbeglice i migracije, Crveni krst

4

i drugi državni organi i organizacije, a u sve u cilju neophodne i kvalitetne pripreme za rad

Anketnog odbora.

Deo aktivnosti Anketni odbor je sprovodio i realizovao i na teritoriji Autonomne

pokrajine Kosovo i Metohija, odnosno u Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu,

Kosovskom upravnom okrugu, Pećkom upravnom okrugu, Prizrenskom upravnom okrugu i

Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu, u trajanju od osam radnih nedelja, odnosno u

periodu od 24. juna do 16. avgusta 2013. godine.

U periodu rada, Anketni odbor, realizovao je i druge aktivnosti i to: održavanje radnih

sastanaka, izrada zahteva za dopunu dostavljenih podataka i obaveštenja, izrada zahteva za

dostavljanje podataka vezanih za zadatke predviđene Planom rada Anketnog odbora,

uzimanja izjava od pojedinaca neophodnih za izvršavanje zadataka, sumiranje izveštaja

predstavnika institucija koji su pružali stručnu pomoć u radu Anketnog odbora, kao i druge

aktivnosti.

Narodni poslanik Momir Stojanović, predsednik Anketnog odbora, kao i narodni

poslanik Dejan Rajčić, član Anketnog odbora, su sa stručnim timom bili neprekidno

angažovani u radu Anketnog odbora van sedišta Narodne skupštine, odnosno na teritoriji

Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija. Narodni poslanici Slavica Saveljić, Ivan

Jovanović, Vera Paunović, Dejan Radenković i Marko Jakšić, članovi Anketnog odbora, su

povremeno uzimali učešća u radu, dok ostali članovi Anketnog odbora nisu učestvovali u

radu Anketnog odbora na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohije.

Stručnu pomoć u radu Anketnog odbora su pružili predstavnici budžetske inspekcije i

poreske uprave Ministarstva finansija i privrede, kao i predstavnici inspekcijskih službi

sledećih ministarstava: Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja; Ministarstvo

saobraćaja; Ministarstvo građevinarstva i urbanizma; Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i

vodoprivrede; Ministarstvo pravde i državne uprave; Ministarstvo spoljne i unutrašnje

trgovine i telekomunikacija; Ministarstvo rada, zapošljavanja i socijalne politike;

Ministarstvo zdravlja, kao i Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje i Fonda za razvoj.

Napominjem da, Državna revizorska institucija i Uprava za javne nabavke, nisu

odredile predstavnike koji bi pružili stručnu pomoć u radu Anketnog odbora, što je bitno

otežalo funkcionisanje i rad Odbora.

5

3. NALAZI I OCENE ANKETNOG ODBORA

Polazeći od toga da je Anketni odbor u radu imao ograničen kadrovski potencijal i kratak

rok predviđen Poslovnikom Narodne skupštine i Odlukom o obrazovanju, opredelio se da u

kontrolisanom periodu izvrši kontrolu trošenja budžetskih sredstava na projektima, poslovima

i zadacima za koje su iz budžeta izdvajana veća novčana sredstva, kao i za kontrolu trošenja

budžetskih sredstava po stavkama iskazanim kroz predstavke građana sa Kosova i Metohije,

upućene u proteklih 12 godina nadležnim odborima Narodne skupštine Republike Srbije.

6

Analizom izveštaja ministarstava Vlade Republike Srbije i Kancelarije za Kosovo i

Metohiju, uočeno je da je najveći iznos budžetskih sredstava opredeljenih na Kosovu i

Metohiji u periodu od 2000. do 2012. godine utrošen na:

- sanaciju posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu (2002.

godine);

- otkup kuća i stanova za smeštaj kadrova i stambeno zbrinjavanje interno raseljenih

lica u Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu;

- izgradnju objekata infrastrukture;

- izgradnju objekata za povratak i održivi opstanak raseljenih lica;

-zdravstveno zbrinjavanje, obrazovanje i finansiranje potreba lokalnih samouprava i

delatnosti javnih preduzeća.

Anketni odbor je na osnovu dostavljenih podataka o budžetskim korisnicima utvrdio

da su na prostoru Kosova i Metohije u periodu od 2000. do 2012. godine, utrošena budžetska

sredstva u iznosu od 229.402.814.198,00 dinara ili 2.834.887.345,14 evra.

7

Procentualno iskazano, najveći iznos budžetskih sredstava u proteklih 12 godina

utrošen je preko Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja 25,61%, Ministarstva

zdravlja 21,16% i za otplatu javnog duga 17,59%.

8

9

10

Od ukupnog iznosa plasiranih budžetskih sredstava na Kosovu i Metohiji u periodu od

2000. do 2012. godine samo je 18,42% budžetskih sredstava plasirano preko Koordinacionog

centra za KiM i Ministarstva za Kosovo i Metohiju, dok su ostala sredstva plasirana preko

ostalih budžetskih korisnika.

Po osnovu javnog duga preko Uprave za javni dug Ministarstva finansija i privrede je

za Kosovo i Metohiju u proteklih 10 godina stranim poveriocima isplaćeno ukupno

463.716.344,00 evra. Za finansiranje potreba na Kosovu i Metohiji iz budžeta Republike

Srbije za proteklih 12 godina izdvojeno 229.402.814.192,00 dinara ili 2.834.887.345,14

evra, ili prosečno godišnje 19.116.901.182,67 dinara ili prosečno mesečno 1.593.075.098,56

dinara, ili prosečno dnevno 53.102.503,29 dinara.

***

Anketni odbor je ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava za

sanaciju posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu 24. aprila

2002. godine, kroz nerealne prekategorizacije oštećenja objekata, izgradnju novih

11

objekata građanima koji nisu pretrpeli štete, izgradnju objekata građanima koji ne žive

na teritoriji Kosova i Metohije, precenjivanje cena građevinskog materijala, povećanje

ugovorenih cena rekonstrukcija postojećih i izgradnje novih objekata po kvadratnom

metru površine, nerealno prikazivanje utroška radnih sati po objektu, kao i otuđenja

građevinskog materijala.

Za sanaciju posledica zemljotresa, koji je zadesio opštine u Kosovsko-pomoravskom

upravnom okrugu 24. aprila 2002. godine, iz budžeta Republike Srbije utrošeno je

934.000.000,00 dinara, a po osnovu tužbe izvođača radova preduzeća „Binačka Morava“ iz

Gnjilana, u postupku koji je u toku, a potražuje se na ime izvedenih a nenaplaćenih radova od

Vlade Republike Srbije još 612.000.000,00 dinara. Investitor projekta sanacije oštećenih

privatnih objekata za stanovanje i izgradnju novih za stanovništvo u opštinama Kosovskog-

pomoravskog upravnog okruga bio je Koordinacioni centar za Kosovo i Metohiju. Sredstva

su preko Kosovsko-pomoravskog upravnog okruga, kao posrednika, isplaćivana izvođaču

radova preduzeću „Binačka Morava“ iz Gnjilana, sa kojim je Okrug imao sklopljen ugovor o

izvođenju radova. Prvu procenu oštećenja na privatnim stambenim objektima izvršila je

stručna komisija Građevinskog fakulteta Univerziteta u Prištini, sa sedištem u Kosovskoj

Mitrovici, na čelu sa prof. dr Velimirom Dutinom, koji se indikativno pojavljuje kao nadzorni

organ u gotovo svim velikim infrastrukturnim projektima na Kosovu i Metohiji u poslednjih

12 godina. Na osnovu osnovnog projekta sanacija, rekonstrukcija i izgradnje novih objekata

obuhvaćeno je 220 domaćinstava. Na osnovu žalbi uspostavljenih seoskih odbora za procenu

štete, angažovana je drugostepena stručna komisija, koju su činili stručnjaci firme „Goša

Projmetal“ A.D. iz Beograda koja je izvršila novu kategorizaciju oštećenja objekata i donela

oko 1.900 rešenja za rekonstrukciju i izgradnju novih objekata u celom Okrugu. Navedenoj

komisiji je za taj posao isplaćeno više od 10.000.000,00 dinara. Pri radu Komisije učinjene su

ogromne nepravilnosti u postupku vršenja prekategorizacije oštećenja objekata tako da su

mnogi objekti ranije procenjeni sa I, II ili III stepenom oštećenja, prekategorizovani u VI

stepen oštećenja koji podrazumeva izgradnju sasvim novih objekata. Izvođač radova

„Binačka Morava“ je angažovala brojne podizvođače radova po orijentacionoj ceni od 220

DEM/m2 a od investitora je izvedene radove na novosagrađenim objektima naplaćivala po

ceni od 345 EUR/m2. Uvoz građevinskog materijala potrebnog za sanaciju i izgradnju

oštećenih objekata posredstvom kosovskih institucija bez carinjenja vršen je sa teritorije

Republike Srbije prvo posredstvom građevinske firme ZZ „Zubin Potok“ iz Zubinog Potoka,

a potom i preko firme „Vrba Promet“ iz Kraljeva. Anketnom odboru nije data na uvid

12

dokumentacija o formiranju komisija za procenu štete, niti njihovi izveštaji o izvršenim

procenama na terenu. Takođe, ni dokumentacija vezana za upućivanje zahteva za sanaciju

kuća od posledica zemljotresa niti odobrenje, kao ni zaključeni ugovor. Kancelarija za

Kosovo i Metohiju nije odgovorila na dopis Anketnog odbora za dostavu dokumentacije o

realizaciji projekata za sanaciju kuća od posledica zemljotresa u Kosovskom-pomoravlju, kao

i na dopis Upravi za zajedničke poslove u vezi sa pokretanjem disciplinskog postupka protiv

Milorada Stajića, administrativnog tehničkog sekretara u vreme realizacije navedenog

projekta. Prema informacijama do kojih je Odbor došao, celokupnu dokumentaciju vezanu za

sanaciju, rekonstrukciju i izgradnju objekata, tadašnji načelnik okruga Ivica Zlatanović je po

nalogu predsednika Koordinacionog centra za KiM Nebojše Čovića odneo i predao

Koordinacionom centru za KiM. Metodom slučajnog uzorka, Odbor je izvršio uvid na licu

mesta u petnaest domaćinstava u kojima su sanirani i izgrađeni novi objekti u selima Donja

Budriga, Pasjane, Glogovce, Donje Korminjane i Kusce. Utvrđen je izuzetno loš kvalitet

izvedenih radova koji se ogleda u plitkim trakastim temeljima fundiranim u zemlji u dubini

40 cm na kojima su izgrađeni objekti bez postavljenja armature u donjem delu temelja, zbog

čega je došlo do pucanja temelja i zidova objekata. Hidroizolacija u sanitarnim objektima

uopšte nije izvedena, zbog čega dolazi do konstantnog vlaženja zidova. Umesto projektom

predviđene izgradnje parketa u objektima je postavljen daščani-brodski pod lošeg kvaliteta. U

pojedinim objektima je umesto armirane betonske ploče iznad prizemlja postavljena krovna

lamperija bez bilo kakve termoizolacije. U nekim domaćinstvima gde je planirana izgradnja

novog objekta izvršeno je samo razmeravanje i raščišćavanje terena. U razgovorima sa

meštanima kojima je vršena sanacija i izgradnja novih objekata, Odbor je ustanovio da je od

istih izvođač radova zahtevao da potpišu priznanice da su primili veće količine građevinskog

materijala od one koja je stvarno ugrađena ili isporučena. Traženo je od meštana da unapred

potpišu da su radovi izvedeni kao uslov za otpočinjanje izgradnje, a da u većem broju

slučajeva ništa nije izgrađeno. Brojne su primedbe meštana da je jedna količina građevinskog

materijala, uvezenog iz Republike Srbije za potrebe sanacije i izgradnje novih objekata,

završila na privatnim stovarištima lokalnih Albanaca. Kao flagrantni primer nenamesnkog

trošenja budžetskih sredstava, Odbor navodi primer izgradnje nove kuće dr Jelici

Krčmarević, direktorki Zdravstvenog centra u Gnjilanu sa sedištem u selu Šilovo, na imanju

koje nije bilo zahvaćeno zemljotresom i na kome nije postojao stari oštećeni objekat, kao i

izgradnja novog objekta dr Trajku Mihajloviću, pedijatru u selu Domorovce u kome ne živi,

već ga koristi kao privatnu ordinaciju. Saznanja Odbora ukazuju da su pripadnici Policijske

uprave Gnjilane, izmeštene u Vranju, proteklih godina vršili istragu i pokrenuli krivične

13

prijave prema jednom broju lica koja su lišena slobode povodom zloupotreba u trošenju

budžetskih sredstava za sanaciju posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom

okrugu, ali nam ishod iste nije poznat. Prema podacima dobijenim od PU Gnjilane, zbog

političkih pritisaka i fiktivnog veštačenja, ove prijave su odbačene. Možda zbog činjenice da

je ujak Ivice Zlatanovića, tadašnjeg načelnika Kosovsko-pomoravskog upravnog okruga, bio

tužilac u ovom predmetu.

Zbog osnovane sumnje u brojne zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava,

Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije

predloži da nadležni državni organi sprovedu istragu o trošenju budžetskih sredstava

na sanaciji posledica zemljotresa u Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu 2002.

godine. Pored uvida u postojeću dokumentaciju, upoznavanja sa rezultatima istrage PU

Gnjilane, Anketni odbor predlaže nadležnim državnim organima da kroz istragu na

iznete okolnosti obave razgovor i prikupe potrebna obaveštenja od Borisava Tajića,

nekada načelnika Sektora za rekonstrukciju Koordinacionog centra za KiM, a sada

radnika Kancelarije za KiM, Ivice Zlatanovića, tadašnjeg načelnika Kosovsko-

pomoravskog upravnog okruga i tadašnjeg člana u Koordinacionom centru za KiM,

kao i da se istraži poreklo ogromne privatne imovine u Vranju Jovana Sentića,

nekadašnjeg zamenika generalnog direktora preduzeća „Binačka Morava“. Odbor

sugeriše istražnim organima da od podizvođača radova na navedenom projektu

prikupe potrebna obaveštenja u vezi sa informacijama o novčanim ucenama radi

dobijanja posla. Potrebno je istražiti i sudbinu 50.000.000,00 dinara budžetskih

sredstava plasiranih preko STR „Stil“ iz Bujanovca, za sanaciju i izgradnju kuća

porušenih u zemljotresu.

Anketni odbor je došao do podataka i saznanja koji ukazuju na osnovanu

sumnju u zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava namenjenih otkupu, dogradnji,

adaptaciji i renoviranju kuća i stanova u severnom delu Kosovske Mitrovice za smeštaj

kadrova i interno raseljenih lica od 2002. do 2012. godine.

Koordinacioni centar za Kosovo i Metohiju je u periodu od 09.06.2003. do

31.12.2004. godine, na osnovu ugovora o poslovno-tehničkoj saradnji, posredstvom

privatnog preduzeća za promet i usluge „Daki“ iz Kosovske Mitrovice i privatnog preduzeća

„Masters“ iz Prištine, uglavnom od lica albanske nacionalnosti, izvršio otkup 30 kuća i

stanova (u daljem tekstu nekretnina) u severnom delu Kosovske Mitrovice radi stambenog

14

zbrinjavanja kadrova i interno raseljenih lica. Za otkup navedenih nekretnina iz budžeta

Republike Srbije je utrošeno 281.596.702,80 dinara. Posredničkim preduzećima je na ime

provizije od 2% od isplaćenih cena nepokretnosti isplaćeno ukupno 3.622.111,58 dinara. Za

adaptaciju, rekonstrukciju i dogradnju kupljenih objekata utrošeno je 82.648.164,00 dinara.

Ukupno za ovaj projekat utrošeno je 370.426.224,00 dinara ili oko 5.000.000 evra.

Anketni odbor je ustanovio da su posrednička preduzeća „Daki“ i „Masters“ sa

prodavcima nepokretnosti isključivo zaključivala predugovore o kupovini nepokretnosti uz

avansno plaćanje od 25% ugovorene cene nepokretnosti. Koordinacioni centar za KiM je

navedenim firmama u gotovom novcu isplaćivao predugovorima o kupoprodaji utvrđene cene

nepokretnosti, a one su samostalno isplaćivale prodavce nepokretnosti. Ni za jednu

nepokretnost nisu sklopljeni zakonom propisani kupoprodajni ugovori.

U periodu od 2005. do 2012. godine Kosovsko-mitrovački upravni okrug je kao

kupac, sredstvima budžeta Republike Srbije, otkupio još 107 stambenih jedinica u severnom

delu Kosovske Mitrovice za smeštaj interno raseljenih lica. Za ovu namenu iz budžeta

Republike Srbije utrošeno je 9.930.772 evra. U većem broju slučajeva, po ovlašćenju

Kosovsko-mitrovačkog upravnog okruga, kao posrednik u kupoprodaji se pojavljuje privatna

advokatska kancelarija „Savić“ iz Kosovske Mitrovice, kojoj Okrug isplaćuje po 800 evra po

kupoprodajnom ugovoru. Kao kupci nepokretnosti se pojavljuje više fizičkih lica sa

prebivalištem u severnom delu Kosovske Mitrovice. Odbor je utvrdio indikativno

pojavljivanje više istih lica kao kupaca u kupoprodajnim ugovorima u ovom periodu. Fizička

lica bi nakon otkupa nepokretnosti, iste po ugovoru o poklonu poklanjala Kosovsko-

mitrovačkom upravnom okrugu. Navedena procedura je po izjavama nadležnih u Okrugu

primenjivana radi lakše uknjižbe nepokretnosti. Odbor je uvidom u kupoprodajne ugovore

utvrdio, u ne malom broju slučajeva, izuzetno visoke cene kvadratnog metra otkupljenih

nepokretnosti. Na primer, od Hasani Agima iz Kosovske Mitrovice, 2012. godine otkupljen je

plac površine 8 ari i 64m2 za iznos od 100.000 evra ili 11574 evra/m

2; od Zorana Žarkovića iz

Beograda otkupljen je plac površine, 6 ari i 75m2 (2011. godine) za iznos od 64.000 evra ili

9471 evra/m2; od Greku Mevljude iz Kosovske Mitrovice kupljen je 2005. godine plac

površine 13 ari i 84m2 sa kućicom površine 17m

2 za iznos 90.000 evra ili 6502 evra/m

2.

Ovakvih slučajeva precenjenih objekata je više.

Zbog zloupotreba u otkupu navedenih nepokretnosti organi PU u Kosovskoj Mitrovici

su Okružnom javnom tužilaštvu u Kosovskoj Mitrovici podneli 37 krivičnih prijava, koje je

15

tužilaštvo 2007. godine prosledilo Specijalnom tužilaštvu za organizovani kriminal. Nakon

godinu i po dana nepreduzimanja nikakvih mera, Specijalno tužilaštvo za organizovani

kriminal je krivične prijave vratilo Višem tužilaštu u Kosovskoj Mitrovici sa nalogom da

radnici PU Kosovska Mitrovica prikupe dodatna obaveštenja. Za tri nepokretnosti (kuće) Viši

sud u Kraljevu je podigao optužnicu protiv vlasnika firme „Daki“ , Šijak Idriza, zbog

osnovane sumnje da je počinio krivično dela prevare radi sticanja materijalne koristi time što

je od Koordinacionog centra naplatio veći iznos novčanih sredstava od iznosa u sklopljenom

predugovoru u kupoprodaji. Protiv istog lica se u Osnovnom sudu u Kosovskoj Mitrovici

vodi pretkrivični postupak zbog indicija da je počinio krivično delo prevare u postupku

otkupa sedam nepokretnosti u severnom delu Kosovske Mitrovice. U razgovoru sa

predstavnicima PU u Kosovskoj Mitrovici Odbor je došao do saznanja da 16 otkupljenih

nepokretnosti (kuća) ne postoje na terenu, te da su kupoprodajni ugovori fiktivni. Indikativna

je i činjenica da su za renoviranje i adaptaciju kupljenih nepokretnosti pored firmi „Eskos“,

„Ozring“ i „Markom“ angažovane i firme „Daki“ i „Masters“, koje su kao posrednici

učestvovale u otkupu nepokretnosti. Indikativna je i činjenica da je za kupovinu 107

nepokretnosti u periodu od 2005. do 2012. godine iz budžeta Republike Srbije utrošeno

9.930.772 evra a da je za kupovinu 30 nepokretnosti u periodu od 2002. do 2004. utrošeno

oko 5.000.000 evra.

Anketni odbor ukazuje i na zabrinjavajuću indolentost i neprofesionalnost pripadnika

Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije u proteklih 12 godina koji nisu uspeli da

prikupe izjave i potrebna obaveštenja, od aktera uključenih u kupoprodaje nepokretnosti,

korisne za krivično procesuiranje očigledno nezakonitog ponašanja. S tim u vezi potrebno je

preispitati i efikasnost rada u proteklih 12 godina policijskih uprava sa Kosova i

Metohije izmeštenih na teritoriju uže Srbije. Zabrinjavajuća je i neefikasnost nadležnih

sudskih organa u postupanju prema već podnetim krivičnim prijavama.

Zbog osnovane sumnje u zloupotrebu budžetskih sredstava utrošenih za otkup

nepokretnosti u severnom delu Kosovske Mitrovice za smeštaj kadrova i interno

raseljenih lica u periodu 2002. do 2012. godine u pogledu precenjivanja cena

nepokretnosti i iskazivanja jedne cene nepokretnosti u kupoprodajnom ugovoru a

isplatu druge mnogo niže cene prodavcu, Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini

Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži da nadležni državni organi

sprovedu hitnu istragu.

16

***

Anketni odbor je ustanovio nenamsko korišćenje i zloupotrebe u korišćenju

budžetski sredstava u zdravstvenim ustanovama na Kosovu i Metohiji, zabrinjavajućih

razmera. Preglomazna je i realnim potrebama neprilagođena mreža ustanova primarne

zdravstvene zaštite. Ne postoje kadrovski planovi kao osnova za zaključivanje ugovora

sa Republičkim fondom za zdravstveno osiguranje o broju i strukturi zaposlenih koji se

finansiraju iz sredstava RFZO. Daleko je veći broj zaposlenih u zdravstvenim

ustanovama nego što su realne potrebe. Opšte je rasprostranjena pojava nepotizma.

Nepoštovanje odredbi Zakona o radu ukazuje da se i po tom osnovu odlivaju sredstava

iz fonda RFZO na ime isplata šteta po sudskim presudama. Ne postoje akta o

sistematizaciji radnih mesta i organizaciji rada zaposlenih. Veliki je broj neugovorenih

radnika. Postoje duple isplate zarada zaposlenima iz budžeta Republike Srbije i iz

budžeta privremenih kosovskih institucija. Prijemi u radni odnos su bez konkursa i

odluke o potrebi prijema, kao i bez saglasnosti Ministarstva zdravlja i Ministarstva za

Kosovo i Metohiju. Ne postoje ugovori o radu kojima bi se uredili radno-pravni statusi

radnika. Ne poštuju se koeficijenti za obračun i isplatu zarada predviđenih Uredbom o

koeficijentima za obračun isplatu plata za zaposlene u javnim službama. Nenamenski se

troše sredstva za isplatu zarada zaposlenih. Sredstva dobijena za isplatu naknade za

porodilje, nenamenski se troše i duplo trebuju i od RFZO i od lokalnih samouprava.

Uočena je zloupotreba sredstava za sanaciju, dogradnju i izgradnju zdravstvenih

objekata kroz nepoštovanje odredbi Zakona o javnim nabavkama, kao i nesklad

između izvedenih radova i isplaćenih sredstava. Protivzakonita je isplata ličnih

dohodaka radnicima KBC Priština i Zdravstvenog centra Kosovska Mitrovica, koji su

angažovani kao predavači i saradnici u nastavi na Medicinskom fakultetu Univerziteta

u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici, kao i pojedinim radnicima navedenog

fakulteta koji lekarsku praksu obavljaju u navedene dve zdravstvene ustanove.

Mrežu zdravstvenih ustanova na Kosovu i Metohiji koje se oslanjaju na filijalu RFZO

u Gračanici, čine zdravstvene ustanove koje nemaju otvoreni žiro račun, zdravstvene

ustanove koje imaju otvoren žiro račun a ne obavljaju zdravstvu delatnost i zdravstvene

ustanove koje obavljaju zdravstvenu delatnost. U zdravstvene ustanove koje nemaju

otvoren žiro račun spadaju: Zavod za transfuziju krvi iz Prištine, Zavod za javno zdravlje iz

Prištine, Zavod za javno zdravlje iz Peći, Zavod za javno zdravlje iz Prizrena i Dom zdravlja

Orahovac. Radnici Zavoda za transfuziju krvi Priština i Zavoda za javno zdravlje Priština

17

nalaze se na platnom spisku i na spisku ugovorenih radnika Doma zdravlja Priština. Radnici

Zavoda za javno zdravlje Peć nalaze se na platnom spisku i spisku ugovorenih radnika

Zdravstvenog centra Peć. Radnici Doma zdravlja Orahovac i Zavoda za javno zdravlje

Prizren nalaze se na platnom spisku i spisku ugovorenih radnika u zdravstvenom centru

Prizren. U zdravstvene ustanove koje imaju otvoren žiro račun a koje ne obavljaju

zdravstvenu delatnost spadaju: Apotekarska ustanova Priština, Apotekarska ustanova Peć,

Zdravstveni centar Đakovica, Specijalna bolnica za plućne bolesti Peć, Specijalna bolnica za

rehabilitaciju Istok, Apotekarska ustanova Prizren i Dom zdravlja Dragaš. Navedene

zdravstvene ustanove imaju otvorene žiro račune počevši od maja meseca 2007. godine ali do

današnjeg dana ne obavljaju zdravstvenu delatnost. Za radnike ovih ustanova koji su

angažovani u drugim zdravstvenim ustanovama isplaćuju se zarade, a ostalim radnicama se

isplaćuje minimalna zarada. Karakterističan je Dom zdravlja Dragaš čiji radnici obavljaju

zdravstvenu delatnost u Dragašu, ugovoreni su i isplaćuju se u visini od 100% ličnog dohotka

RFZO a istovremeno su zaposleni pri tzv. Ministarstvu zdravlja u samoproglašenoj Republici

Kosovo. U zdravstvene ustanove koje obavljaju zdravstvenu delatnost spadaju: Kliničko

bolnički centar Priština sa sedištem u Gračanici, Dom zdravlja Priština sa sedištem u

Gračanici, Dom zdravlja Gračanica, Dom zdravlja Donja Gušterica, Dom zdravlja Kosovo

Polje sa sedištem u selu Ugljare, Dom zdravlja Obilić sa sedištem u selu Prilužje, Dom

zdravlja Štrpce, Dom zdravlja Istok sa sedištem u selu Osojane, Zdravstveni centar Peć sa

sedištem u selu Goraždevac i Zdravstveni centar Prizren sa sedištem u Orahovcu. Ukupan

broj angažovanih radnika u ovim zdravstvenim ustanovama je 2275. Od ovog broja 298

radnika je radno angažovano u drugim zdravstvenim ustanovama na teritoriji KiM i primaju

mesečne zarade u iznosu od 150%, dok je 727 radnika angažovano u drugim zdravstvenim

ustanovama na teritoriji uže Srbije. 1288 radnika nije radno angažovano, žive van teritorije

KiM i primaju minimalne zarade, dok je 100 radnika radno neangažovano, žive na teritoriji

KiM i primaju minimalne zarade uvećane za 30%. Generalni problem svih zdravstvenih

ustanova na Kosovu i Metohiji je taj što u proteklih 12 godina umesto zasnivanja radnog

odnosa prvenstveno sa svojim radnicima, koji su na ili van teritorije Kosova, radni odnos

zasnivaju sa drugim licima, tako da problem ovih radno neangažovanih radnika i dalje ostaje

nerešen i na teretu RFZO. Anketni odbor je mišljenja da navedene radnike koje nisu

radno angažovani i primaju minimalnu zaradu treba prebaciti na Nacionalnu službu za

zapošljavanje i da tako ostvaruju prava na naknadu, kao što to ostvaruju ostali radnici

koji su bili zaposleni u privredi KiM, čime bi se smanjila potrebna sredstva RFZO za

isplatu plata. Drugi generalni problem svih zdravstvenih ustanova na KiM je u tome što veći

18

broj zdravstvenih ustanova, zbog nedostatka poslovnog prostora svoje radnike angažuje

petnaestodnevno sa dvanaestočasovnim radnim vremenom (realno u praksi sa

sedmočasovnim radnim vremenom) što je fizički neizvodljivo, a zakonski nedopustivo. Treći

generalni problem zdravstvenih ustanova na KiM je u tome da je jedan broj nastavnika,

asistenata i saradnika sa Medicinskog fakulteta Univerziteta u Prištini sa sedištem u

Kosovskoj Mitrovici, radno angažovan po sedam dana u mesecu uz isplatu mesečnih zarada

od 112,5%. Isti ti radnici su u radnom odnosu sa punim fondom časova pri Medicinskom

fakultetu i primaju pune plate u iznosu od 150%. Ovim ispada da navedeni zdravstveni

radnici primaju mesečne zarade u iznosu 262,5% što je suprotno odredbama člana 73. stav 3.

Zakona o visokom obrazovanju. I pored naloga Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje

da do 30. jula. 2012. godine navedeni radnici svoja primanja usklade sa članom 73. stav 3.

Zakona o visokom obrazovanju, oni to do danas nisu učinili. Njihova ogromna primanja biće

iskazana kroz ovaj izveštaj u delu koji se odnosi na poslovanje Kliničkog bolničkog centra u

Prištini, Zdravstvenog centra u Kosovskoj Mitrovici i Medicinskog fakulteta u Kosovskoj

Mitrovici.

Kliničko bolnički centar Priština, se sedištem u Gračanici, ima u radnom odnosu

1091 radnika, od čega 440 radno angažovanih. 13 zaposlenih žive na prostoru centralne

Srbije, 211 su radno angažovani u centralnoj Srbiji a 307 zaposlenih žive u centralnoj Srbiji a

ne rade. Sa Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici, 122 nastavnika i stručnih saradnika

rade u KBC Priština. 11 radnika KBC žive na teritoriji KiM i nisu radno angažovani. I pored

postojanja ovolikog broja radno neangažovanih, KBC Priština je u periodu od 2000. do 2012.

godine zasnovao radni odnos sa još 343 lica, što je potpuno nerazumljivo i neprihvatljivo. Za

sva novoprimljena lica u navedenom periodu nema propisane saglasnosti Ministarstva

zdravlja niti Ministarstva za Kosovo i Metohiju niti javnog oglašavanja, kao obavezan način

zasnivanja radnog odnosa, što je suprotno Zakonu i odredbama posebnog kolektivnog

ugovora. Nastavnici koji predaju kliničke predmete na Medicinskom fakultetu u Kosovskoj

Mitrovici, njih 160 su radno angažovani i u Kliničko bolničkom centru Priština, gde su do

juna meseca 2012. godine primali pored punih plata i kosovski dodatak. Zbog nepoštovanja

Zakona o visokom obrazovanju ukupna mesečna primanja ovih radnika su neprihvatljivo

visoka, što je inače pojava i u drugim delovima Srbije. Na primer, dugogodišnji direktor

Kliničkog bolničkog centra Priština prof. dr Stojan Sekulić, primio je lični dohodak u mesecu

junu 2012. godine na Medicinskom fakultetu u Kosovskoj Mitrovici u iznosu od 127.870,80

dinara i u KBC Priština u iznosu od 202.439,00 dinara što ukupno iznosi 330.309,80

19

dinara. Pored prof. dr Sekulića, još 112 njegovih kolega sa KBC Priština su samo za mesec

juni 2012. primili lične dohotke u rasponu između 330.309,80 i 126.648,20 dinara. Po

osnovu primanja duplih ličnih dohodaka za navedena lica su uplaćivani dupli doprinosi za

PIO i od strane obrazovne ustanove i od strane KBC-a. Prilikom njihovog odlaska u penziju

doprinosi uplaćivani od strane KBC ne obračunavaju se u penzijski staž, već samo doprinosi

uplaćivani od strane Medicinskog fakulteta. Na kraju svake godine navedenim licima se vrši

povraćaj novčanih sredstava uplaćenih za doprinos za PIO preko KBC Priština, što je

svojevrsni bezobrazluk i nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Postavlja se pitanje da li

u normalnoj državi bilo ko iz preduzeća, ustanova i institucija koje se finansiraju iz državnog

budžeta, može imati veću platu od predsednika i premijera te zemlje. Članom 75. stav 3.

Zakona o visokom obrazovanju („Sl. glasnik RS“ br.76/2005) utvrđeno je da nastavnici i

saradnici koji izvode nastavu iz kliničkih predmeta ostvaruju radni odnos sa punim radnim

vremenom podelom radnog vremena između visokoškolske ustanove i odgovarajuće

zdravstvene ustanove, što znači jedinstven radni odnos sa punim radnim vremenom. Udeo

rada u visokoškolskoj ustanovi i zdravstvenoj ustanovi treba da prati i zarada u srazmernosti

rada do punog radnog vremena. Srazmeran rad u visokoškolskoj ustanovi i srazmeran rad u

zdravstvenoj ustanovi treba da prati i srazmerna plata, a ne puna plata i u visokoškolskoj

ustanovi i u zdravstvenoj ustanovi. U ovom slučaju, nevedeni radnici su mogli da primaju

lične dohotke i u jednoj i u drugoj ustanovi u ukupnom iznosu od 150% a ne 262,5%. Iz

svega navedenog proizilazi da su navedena lica nezakonito u proteklim godinama primali

lične dohotke uvećane za 112,5%, što je nenamensko trošenje budžetskih sredstava.

Interesatna je i pojava da je direktoru KBC Priština rešenje br.1882 od 19.11.2010. godine,

pored osnovnog koeficijenta i dopunskih koeficijenata za rukovođenje i stručno priznatih i

naučnih zvanja, dat i dopunski koeficijent od 1,63 na ime načelništva iako ne obavlja poslove

nijednog načelnika službe u KBC. Takođe, Odlukom Vlade Republike Srbije od 15. jula

2004. godine doc. dr Milan Lekić je imenovan za direktora KBC Priština, iako Statutom i

Pravilnikom o sistematizaciji poslova to radno mesto nije predviđeno. Tek je odlukom Vlade

Republike Srbije razrešen te funkcije 10. decembra 2009. godine. KBC Priština u proteklih

12 godine nije donosio kadrovski plan koji je uslov za sklapanje ugovora sa nadležnom

filijalom RFZO. U postupku kontrole ispravnosti primene koeficijenata za obračun zarada

zaposlenih utvrđeno je da kod 17 zaposlenih nije poštovana Uredba o koeficijentima za

obračun isplatu plata zaposlenih u javnim službama. S obzirom da ustanova nema akt o

sistematizaciji radnih mesta, uočeno je da postoji jedan načelnik više od ukupnog broja

odeljenja koje ustanova ima. Utvrđeno je da je KBC Priština trebovao sredstva za isplatu

20

naknade zarade porodiljama i od filijale RFZO u Gračanici i od opštine Gračanica. Iz

sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja koja se od strane RFZO prenose ustanovi za

isplatu plata ugovorenim radnicama, isplaćivane su zarade zaposlenima u sekundarnoj i

tercijalanoj zdravstvenoj zaštiti, nastavnicima i saradicima Medicinskog fakulteta i

porodiljama (zaključno sa junom 2012. godine). U KBC Priština obaveze prema

dobavljačima za lekove, sanitetski i medicinski potrošni materijal se ne vode odvojeno po

namena iz ugovora, tako da uvidom u finansijske kartice dobavljača nije bilo moguće

izdvojiti obaveze koje zdravstvena ustanova ima prema dobavljačima za isporučeni

sanitetsko-medicinski potrošni materijal. Ustanova je obaveze prema dobavljačima izmirivala

iz sredstava opštine Gračanica prenetih za porodilje, sredstava prenetih za ishranu,

materijalne troškove i iz sopstvenih sredstava. Kontrolom trošenja budžetskih sredstava za

izvođenje građevinsko-zanatskih radova na adaptaciji dva kontejnera u kabinetu za

mikrobiologiju (investitor KBC Priština, izvođač A.D. „Produkt-Inžinjering“ iz Gračanice,

vrednost investicije 1.456.367,00 dinara ili 16.714,74 evra) uočene su nepravilnosti u

sprovođenju postupka javne nabavke. Na kartici dobavljača prva privremena situacija je

proknjižena dana 13. februara 2006. godine (pre datuma zaključenja ugovora) u iznosu

882.564,00 dinara. U vrednost okončane situacije obračunati su i naknadni i nepredviđeni

radovi u iznosu od 327.500,00 dinara, što predstavlja 22,5% ugovorene vrednosti, a što je

više od uobičajnog odstupanja od 10% od ugovorene vrednosti. Po osnovu uvećanja

vrednosti radova u odnosu na osnovni ugovor za 42% bez sprovođenja posebnog postupka

javnih nabavki, na ovom projektu nenamenski nezakonito su utrošena budžetska sredstva u

iznosu od 2.045.680,00 dinara. Nijedna ispostavljena isplaćena situacija nije verifikovana od

strane vršioca stručnog nadzora jer isti nije ni postojao. Kontrolom trošenja budžetskih

sredstava za izvođenje građevinsko-zanatskih radova u hiruškoj i ginekološko-

akušerskoj bolnici u Gračanici i interno-pedijatriskoj bolnici u Lapnjem Selu (investitor

KBC Priština, izvođač A.D. „Produkt-Inžinjering“ iz Gračanice, vrednost investicije

9.995.250,00 dinara) utvrđeno je da nisu ispunjeni uslovi za pokretanje postupka javnih

nabavki i neispravnosti u sprovođenju postupka javnih nabavki. Ustanovljeno je da su

ispostavljene situacije za navedene radove u ukupnoj vrednosti od 125.582,23 evra u kojima

su jedinične cene uvećane za oko 20% od realno tržišnih. Odbor je utvrdio kao indikativnu

činjenicu da je Dragan Aritonović, radnik Gradske uprave u Prištini, sa sedištem u Gračanici,

pa nije jasno kako je mogao u svojstvu direktora A.D. „Produkt- Inžinjering“ iz Gračanice da

zaključuje ugovore o izgradnji.

21

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u Domu zdravlja Gračanica, Anketni

odbor je utvrdio da je Rešenjem Vlade Republike Srbije br.119-86/2003 od 10. marta 2002.

godine dr Rada Trajković izabrana za vršioca dužnosti direktora navedene ustanove. Od tada

pa sve do danas, nije bilo raspisivanja konkursa za izbor direktora. U Statutu Doma zdravlja

iz 1999. godine nema odredbi o načinu i postupku izbora direktora Doma zdravlja, a na

uređeni novi tekst Statuta nije data saglasnost od strane Ministarstva zdravlja. U ovoj

ustanovi je ukupno 641 zaposlenih. Od 2000. do 2012. godine u radni odnos je primljeno

novih 70 radnika, iako od 11 radno neangažovanih, tri radnika žive na teritoriji AP KiM. Ni

za jednog novoprimljenog radnika ne postoji saglasnost za prijem u radni odnos od strane

Ministarstva zdravlja, niti Ministarstva za Kosovo i Metohiju. Nije doneta odluka nadležnih

organa o potrebi zasnivanja radnog odnosa, niti je raspisivan konkurs za prijem u radni

odnos. Sa direktorkom Doma zdravlja nije zaključen Ugovor o radu, niti je predviđen

koeficijent kao element koji čini zaradu, za poslove koje obavlja, pa je iz platnih spiskova

zaposlenih utvrđeno da se plata direktorki Doma zdravlja obračunava po neverovatno

visokom koeficijentu od 29,32 i 12 meseca 2012. godine iznosila je 197.969,00 dinara. U

Domu zdravlja radi 12 neugovorenih radnika, koje RFZO ne priznaje i ne obezbeđuje im

sredstva za zarade. Ustanova nema kadrovski plan, pa je evidentno da je broj zaposlenih

nesumnjivo veći od realnih potreba. U Domu zdravlja se isplaćuju zarade za 26 stomatologa

u punom iznosu. Kontrolom je utvrđeno da je zaposlenom Milošu Dimitrijeviću izvršeno

usklađivanje koeficijenta sa stručnom spremom samo na osnovu molbe istog da mu se „uvaži

diploma više škole“, što je i učinjeno potpisom direktora Doma zdravlja na molbi. Većina

zaposlenih nema ugovor o radu i rešenje o koeficijentu. Mimo ustaljene prakse, u DZ

Gračanica zaposlene su dve glavne medicinske sestre i jedan glavni medicinski tehničar. Za

sedam administrativnih radnika kod obračuna plate primenjuje se nepostojeći koeficijent

12,24 umesto koeficijenta 10,20. Dom zdravlja Gračanica nema račun sopstvenih sredstava,

već se transferi budžetskih i sopstvenih sredstava vrše preko jednog računa. U postupku

kontrole utvrđeno je da su sredstva koja su DZ Gračanica preneta na ime naknade zaradama

porodiljama, a koja do 31. decembra 2010. godine iznose 21.309.544,26 dinara, utrošena u

celosti za razne druge namene. Utvrđeno je da je ukupan broj zaposlenih kojima je

obračunata i isplaćena zarada veći u odnosu na ugovoreni broj radnika, što ukazuje na to da

su se iz prenetih sredstava za zarade ugovorenih radnika finansirale i zarade neugovorenim

radnicima, što je u suprotnosti sa članom 13. Pravilnika o uslovima, kriterijumima i merilima

za zaključivanje ugovora sa davaocima zdravstvenih usluga. Zbog nepravilnosti u primeni

koeficijenata za obračun plata, nezakonite isplate neugovorenih radnika i nezakonitog

22

obračuna prekovremenog rada, Odbor je u ovoj ustanovi utvrdio nenamensko trošenje

budžetskih sredstava u iznosu od 13.736.880,81 dinara.

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u Domu zdravlja Priština sem već iznetih

primedbi koje se odnose na nepoštovanje Zakona o radu prilikom zasnivanja radnog odnosa i

isplate zarada neugovorenim radnicima, druge nepravilnosti nisu uočene. U ovoj ustanovi u

radnom odnosu je 559 zaposlenih, od čega je 134 radno angažovano na području AP KiM, 16

je radno neangažovano i žive na KiM, dok je 256 radno neangažovano i žive na prostoru

centralne Srbije.

Dom zdravlja u Donjoj Gušterici je eklatantan primer stanja u zdravstvenim

ustanovama na Kosovu i Metohiji. Anketni odbor je ustanovio grube propuste u radu

direktora Doma zdravlja, koji je ovu ustanovu potpunu privatizovao. Doktor Bogoljub

Stefanović je prvi put izabran za direktora ovog Doma zdravlja 9. aprila 2001. godine i sve do

Rešenja Vlade Republike Srbije broj 119-3380/2010. od 13. maja 2010. godine kada je

ponovo postavljen za direktora ove ustanove, nije vršen izbor i imenovanje rukovodstva ove

ustanove, iz čega proizilazi da je dr Stefanović direktor ove zdravstvene ustanove već 12

godina. U ovoj zdravstvenoj ustanovi, Anketni odbor je ustanovio opštu pojavu nepotizma.

Mimo zakona, direktor je u ovu zdravstvenu ustanovu primio svog bratanca Bojana

Stefanovića kao radnika obezbeđenja, a potom i na nepostojeće radno mesto savetnika

direktora za ekonomska pitanja. Pored imenovanog po principu „ti meni ja tebi“ , direktor je

nezakonito u radni odnos primio i ćerku direktora Doma zdravlja Kosovo Polje dr Jordana

Petrovića, Tijanu Petrović koja se ne pojavljuje na poslu, već je redovni student Medicinskog

fakulteta Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici. Pored imenovane, direktor je u radni odnos

primio i svog bratanca Vanju Stefanovića, snaju Miljanu Jovanović, Draganu Rašić, suprugu

direktora RFZO u Gračanici, Ivanu Vasić, suprugu predsednika opštinskog odbora DS

Kosovo Polje, Dejana Nedeljkovića dok je snaju njegove supruge dr Mirjanu Milosavljević

postavio za šefa ambulante u Lipljanu. Sva ova lica se ne pojavljuju na poslu, ne izvršavaju

svoje radne obaveze, a uredno primaju lične dohotke. U ovoj zdravstvenoj ustanovi je 390

zaposlenih, od čega je 176 nemedicinskog osoblja, od toga 60 spremačica. S obzirom da

Dom zdravlja sa nadležnom filijalom RFZO ima sklopljen ugovor za 378 radnika, preostalih

18 radnika direktor nezakonito isplaćuje iz sredstava koja po osnovu novčane naknade

porodiljama dobija od lokalne samouprave. Po izjavama zaposlenih, 43 radnika ovog Doma

zdravlja se uopšte ne pojavljuju na poslu i ne obavljaju svoje radne zadatke a redovno

primaju lične dohotke. Na osnovu neisplaćenih ličnih dohodaka, radnici su tužili Dom

23

zdravlja, uz predhodnu uplatu na ime „sudskih troškova“ po 50 eura šefu obezbeđenja ove

ustanove Momčilu Laziću. Navedene krivične prijave su zbog činjenice da je supruga

referenta za suzbijanje privrednog kriminala nadležne Policijske uprave u Niškoj Banji

Siniše Mitrovića, radnica Doma zdravlja Donja Gušterica radno angažovana u Nišu, kao i

činjenice da je bratanica predsednika suda u Kosovskoj Mitrovici Nikolić Silvana kao lekar i

neugovoreni radnik angažovana u ovom Domu zdravlja, redovno odbacivane. S obzirom da

je stalno nastanjen u Beogradu i činjenice da su pripadnici KPS-a, zbog saobraćajnog

prekršaja, zaplenili službeni auto ovog Doma zdravlja, direktor za odlazak i povratak na

posao i vikendom za prevoz koristi vozilo hitne pomoći Doma zdravlja. Zbog propusta u radu

i neažuriranja spiskova radnika sa nadležnom filijalom RFZO, za devet lica koja više ne rade

u ovoj ustanovi i dalje se na ime isplate ličnih dohodaka prebacuju sredstva. Dom Zdravlja

nema statut kao ni akt o sistematizaciji i organizaciji zaposlenih, niti Pravilnik kojim se bliže

određuju prava i obaveze zaposlenih. Za 12 radnika je rešenjem nezakonito utvrđen veći

koeficijent za isplatu ličnih dohodaka. Za jednog radnika je utvrđeno da ima dva ugovora o

radu, odnosno da je promena radnog mesta vršena Ugovorom a ne Aneksom kako je

propisano čl.171. stav 1. tačka 1. Zakona o radu. U pravnoj službi je dato usmeno

obrazloženje da je „direktor insistirao da mu se dostave blanko ugovori kojima je kasnije

izvršena promena radnog mesta“. U postupku kontrole utvrđeno je da su sredstva DZ Donja

Gušterica preneta na ime naknada zarada porodiljama u iznosu od 57.355.291,00 dinara do

31. decembra 2010. godine utrošena u ukupnom iznosu od 34.820.600,00 dinara za različite

namene. Najveći izvor sredstava je utrošen za izmirivanje obaveza prema dobavljačima za

energente, za medicinski laboratorijski materijal, medicinsku laboratorijsku opremu, lekove

na recept, za troškove zakupa imovine i prostora, tekuće troškove zaposlenih (stipendija) kao

i za sponzorstvo fudbalskog kluba. Utvrđeno je da su sredstva preneta od Sindikata za

zdravstvenu i socijalnu zaštitu opštine Lipljan na račun Doma zdravlja u 2011. godini na ime

isplate naknada porodiljama u iznosu do 11.494.498,00 dinara nenamenski utrošena za

investiranje i izgradnju novog objekta za koji ne postoji nikakva validna dokumentacija, a

iznos od 1.366.014,00 dinara je utrošen za otpremnine. Pored prijema novih radnika,

suprotno instrukciji Ministarstva zdravlja, uočeno je da je DZ Donja Gušterica u okviru

ugovorenog broja radnika vršio promenu radnih mesta. Nedostajuća sredstva za isplatu plata

neugovorenim radnicima nadoknađivana su iz priliva sredstava filijale RFZO iz Gračanice.

DZ Donja Gušterica je iz prenetih sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja za plate, u

kontrolisanom periodu, vršio isplatu plata neugovorenim radnicima u ukupnom iznosu od

16.189.690, 00 dinara, što je u suprotnosti čl. 17. Ugovora o pružanju i finansiranju

24

zdravstvene zaštite iz obaveznog zdravstvenog osiguranja i predstavlja nenamensko trošenje

sredstava. Trebovanje sredstava za isplatu naknada zaradama porodiljama i od filijale RFZO

Gračanica i od opštine Lipljan predstavlja grubu zloupotrebu. Samo u 2012. godini DZ Donja

Gušterica je po ovom osnovu isplaćeno 12.713.529,00 dinara. Okvirni iznosi nenamenski

utrošenih budžetskih sredstava po osnovu uočenih nepravilnosti u ovoj zdravstvenoj ustanovi

su za nepravilnu primenu koeficijenta o platama 2.277.579,69 dinara, za isplatu

neugovorenih radnika u iznosu od 20.592.634,00 dinara a za nezakonitu isplatu

prekovremenog rada u iznosu od 2.651.607,47 dinara. Sistemom uzorka kod devet

zaposlenih u 2012. godini utvrđeno je da je vršen obračun i isplata sati prekovremnog rada u

ukupnom iznosu od 873.527,09 dinara. Od odgovornih lica zatražene su odluke direktora

zdravstvene ustanove o razlozima i neophodnosti uvođenja prekovremenog rada i prisutnosti

na radu za vreme prekovremenog rada. Tražena dokumentacija nije data na uvid, jer po

usmenoj izjavi odgovornih lica ista ne postoji u DZ Donja Gušterica. Anketni odbor je

ustanovio grube propuste i zloupotrebe u trošenju finansijskih sredstava namenjenih za

refundaciju naknada porodiljama, a utrošenih za izgradnju novog objekta Doma zdravlja u

Donjoj Gušterici. Uočeni propusti se odnose na nepravilnosti u postupku sprovođenja javne

nabavke, u pogledu neispunjenja uslova za početak postupka javne nabavke, nesprovedenog

otvorenog postupka javne nabavke, radova za kompletnu investiciju i sprovođenja više

pojedinačnih postupaka javnih nabavki male vrednosti, iako se svi radovi odnose na isti

objekat. Indikativno je da je izvođač radova na ovom projektu firma d.o.o „Gora-Farm“ iz

Prizrena, koja je u dužem periodu bila i snabdevač Doma zdravlja sa sanitetskim i

medicinskim materijalom i lekovima, u kojoj je Dom zdravlja u kratkom periodu po različito

ispostavljenim cenama isplaćivao usluge. Vrednost ove investicije, finansirane od DZ Donja

Gušterica iznosi 37.558.096,45 dinara ili 361.920,76 evra. Ugovor o vršenju stručnog

nadzora zaključen je pet meseci nakon otpočinjanja radova. Odgovorni izvođač radova nije

posedovao zakonom propisanu licencu, a nejasno je i po kom osnovu su nakon okončanja

radova (12. septembra 2011. godine) ispostavljene dve privremene situacije u ukupnom

iznosu od 70.000 evra. Neposrednim uvidom ustanovljeno je da radovi na objektu nisu

okončani i da je objekat završen u procentu od 60%. Opšti zaključak je da je postupak javnih

nabavki samo formalno vršen, da se ispoštuje zakonska procedura, a da je unapred bilo

dogovoreno ko će izvoditi radove. Evidentno je da su pojedinačne cene i količine izvedenih

radova znatno uvećane, tako da se može izvesti zaključak da je od ukupne vrednosti do sada

izvedenih radova u iznosu od 360.000 evra, više plaćeno za oko 120.000 evra. Brojne

predstavke zaposlenih u ovom zdravstvenom centru, koje se odnose na zloupotrebe i

25

nezakonito ponašanje direktora dr Bogoljuba Stefanovića, upućene Ministarstvu za Kosovo i

Metohiju, prema izjavama istih, nisu uzete u razmatranje zbog bliskosti direktora sa bivšim

načelnikom Kosovskog upravnog okruga Goranom Arsićem, inače kumom nekadašnjeg

ministra Gorana Bogdanovića a preko direktora Doma zdravlja u Kosovom Polju Jordana

Petrovića i sa sadašnjim sekretarom Vlade Republike Srbije Veljkom Odalovićem.

Anketni odbor predlaže smenu v.d. direktora Doma zdravlja u Donjoj Gušterici

dr Bogoljuba Stefanovića zbog grubih zloupotreba i propusta u radu i pokretanje

istražnog postupka radi utvrđivanja njegove krivične odgovornosti.

Dom zdravlja Kosovo Polje sa sedištem u selu Ugljare ima ukupno 170 zaposlenih

radnika, od čega radno angažovanih 153, 13 radno neangažovanih koji žive na prostoru AP

KiM i četiri radno angažovanih na prostoru centralne Srbije. I pored postojanja 13 radno

neangažovanih radnika koji žive na prostoru KiM, u ovom Domu zdravlja je u periodu od

2000. do 2012. godine bez odobrenja Ministarstva zdravlja i Ministarstva za Kosovo i

Metohiju, kao i bez odluke o potrebu prijema, u radni odnos primljeno 16 novih radnika.

Direktor Doma zdravlja je dr Jordan Petrović koji se na ovoj dužnosti nalazi od 2010. godine,

a u vreme izrade ovog izveštaja ponovo je Rešenjem Vlade Republike Srbije imenovan za

v.d. direktora ove zdravstvene ustanove. Zbog uočenih grubih propusta i nezakonitosti u radu,

Anketni odbor smatra da je i imenovanje dr Jordana Petrovića za v.d. direktora Doma

zdravlja Kosovo Polje ili posledica elementarnog nepoznavanja stanja u zdravstvenim

institucijama na Kosovu i Metohiji od strane Ministarstva zdravlja, ili je ovo imenovanje u

funkciji zadovoljavanja interesa nekih interesnih grupa. I pored konstatovanih grubih

propusta u poslovanju ove institucije od strane tima nadzornika osiguranja RFZO 2011.

godine, u Zapisniku o izvršenoj kontroli, Anketni odbor je ustanovio da navedena ustanova ni

do dana današnjeg nije usvojila preporuke niti otklonila uočene propuste u poslovanju. Odbor

je kod 12 zaposlenih ustanovio nezakonito utvrđivanje višeg koeficijenta za isplatu zarada,

dok je kod četiri zaposlena utvrđeno da koeficijenti nisu usklađeni sa stručnom spremom.

Dom zdravlja je sa pet lica zaključio ugovore o privremenim i povremenim poslovima uz

mesečnu naknadu u iznosu od 20.000 dinara. Bez odluke o prekovremenom radu i sa

naknadno napisanim i u delovodniku zavedenim rešenjima o prekovremenom radu, u Domu

zdravlja su nezakonito prilikom obračuna zarada isplaćivani časovi noćnog rada sa 126%

umesto 26% i časovi prazničnog rada sa 210% umesto 110%. Utvrđeno je da je DZ po

osnovu nepravilne primene koeficijenta, nepravilnog obračuna minulog rada i

prekovremenog rada, nenamenski utrošio budžetska sredstva u iznosu od 6.194.906,15

26

dinara. U ovoj zdravstvenoj ustanovi je ustanovljena opšta pojava nepotizma. U DZ je kao

neugovoreni radnik zaposlena ćerka direktora Aleksandra Petrović, koja je inače redovni

student Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici a ne pojavljuje se na radnom mestu.

Pored ćerke u Domu zdravlja je kao radnik DZ Priština radno angažovana i supruga direktora

Mira Petrović, sestrić direktora Raša Mladenović koji živi u Beogradu i ne izvršava svoje

radne obaveze, kao i sestrić direktora Ivan Petrović koji je odmah po završetku Medicinskog

fakulteta bez i jednog radnog dana u DZ Kosovo Polje poslat prvo na pripravnički staž, a

potom na specijalističke studije na VMA u Beogradu. Interesantno je da je u ovoj

zdravstvenoj ustanovi od juna meseca 2010. godine zaposlena i supruga aktuelnog sekretara

Vlade Republike Srbije Bosiljka Odalović, čije se prisustvo na poslu redovno evidentira,

uredno prima lične dohotke a koja se prema izjavama zaposlenih ne pojavljuje na radnom

mestu niti izvršava radne zadatke. Pažnju zaslužuje i činjenica da je sestričina direktora dr

Violeta Nešić na platnom spisku Doma zdravlja jer je kao radnik KBC Priština angažovana u

DZ Kosovo Polje u koji ne dolazi na posao i živi na teritoriji uže Srbije i redovno prima

platu. Medicinska sestra Jordana Milošević, koja je prodala celokupno imanje i odselila se za

Beograd, ne dolazi na posao ali redovno prima lični dohodak uvećan za kosovski dodatak i to

sa koeficijentom glavne sestre stomatologije. Zbog skučenog prostora odlukom direktora DZ

50% radnika je angažovano petnastodnevno po 12 časova dnevno, mada u praksi imaju

sedmočasovno radno vreme. Za objekat u kome je smešten Dom zdravlja, privatnom licu se

na ime zakupnine isplaćuje naknada od 1.000 evra mesečno, iako u neposrednoj blizini od

2010. godine postoji nov i nedovršeni objekat ambulante, čija izgradnja je finansirana

sredstvima Ministarstva zdravlja. Anketni odbor je utvrdio da je u periodu od 2007. do 2010.

godine sredstvima Ministarstva zdravlja finansirana izgradnja višenamenskog objekta u kome

je planiran i smeštaj ambulante u selu Ugljare. Objekat je, kako je istaknuto, višenamenski i u

istom objektu, je pored ambulante, predviđen i smeštaj opštinske uprave Kosovo Polje, Doma

kulture i predškolske ustanove „Naša radost“. Izvođač radova na navedeom objektu je

privatno preduzeće „Taša-Termoinžinjering“ iz Gračanice, a vrednost investicije je

39.466.052,60 dinara ili 500.000 evra. Uvidom na licu mesta konstatovano je da je objekat

izgrađen u grubim radovima i stavljen pod krov. Postavljena je PVC stolarija, unutrašnji deo

objekta je omalterisan, izvedene su instalacije vodovoda i kanalizacije, elektro i TT

instalacije. Objekat je izveden u stepenu gotovosti 80% pa je nejasno zašto i pored plaćanja

velike zakupnine za DZ Kosovo Polje, isti u protekle dve i po godine nije završen. Procena je

Odbora da se samo za iznos plaćanja zakupnine isti mogao završiti. Odbor je utvrdio da su

pojedinačne cene i izvedeni radovi na navedenom objektu znatno uvećane do te mere da je

27

cena kvadratnog metra objekta isplaćivana po ceni 560 evra/m2. Imajući u vidu da su realne

tržišne cene grubih radova oko 260-290 evra/m2, Odbor smatra da je na izgradnju ovog

objekta nenamenski utrošeno oko 200.000 evra budžetskih sredstava.

Anketni odbor predlaže da se zbog grubih propusta u radu i opšte pojave

nepotizma sa dužnosti v.d. direktora DZ Kosovo Polje smeni dr Jordan Petrović, te da

se prema istom sprovedu istražne radnje radi utvrđivanja krivične odgovornosti.

U Domu zdravlja Štrpce u Štrpcu, nisu utvrđeni grubi propusti u trošenju budžetskih

sredstava. U DZ radi 280 radnika od kojih je 277 ugovorenih. U Domu zdravlja se leči 15000

ljudi iz Sredačke župe i još oko 15000 ljudi sa prostora Gore. Odbor je utvrdio da je u ovoj

ustanovi zaposlena Jelana Milosavljević, diplomirani ekonomista, koja je radno angažovana u

DZ Donja Gušterica. Radi se o zaposlenoj koja je primljena kao „protivusluga“ direktora DZ

Štrpce, direktoru DZ Donja Gušterica, koji je primio diplomiranog farmaceuta Anđeliju

Savić, inače ćerku direktora DZ Štrpce koja je radno angažovana u Ministarstvu zdravlja.

Ova ustanova ima problem zaplene lekova od strane UNMIK carine 11. aprila 2008. godine u

vrednosti od 566.687,50 dinara koja je, od strane dobavljača evidentirana kao obaveza na

osnovu koje se izračunava kamata. I u ovoj ustanovi, kao i u drugim zdravstenim ustanovama

na Kosovu i Metohiji, potrebno je doneti kadrovski plan, statut i pravilnik o radu i uskladiti

isplate novčanih primanja po osnovu pripravnosti, radu po pozivu i prekovremenom radu sa

Zakonom o zdravstvenoj zaštiti i Zakonom o zdravstvenom osiguranju.

U Domu zdravlja Obilić je radno angažovano 207 ugovorenih i dva neugovorena

radnika. Dom zdravlja sredstva za ispaltu naknada porodiljama trebuje od RFZO a iste

nerefundira opština Obilić. Dom zdravlja je u 2010. godini platio dobavljaču „Gora farm“

stolarske radove u iznosu od 1.267.455,00 dinara iz sredstava RFZO, iako ugovorom sa

RFZO nisu opredeljena sredstva za ovu namenu.

Zdravstveni centar Gnjilane sa sedištem u selu Šilovu, u svom sastavu ima četiri

Doma zdravlja i to: Dom zdravlja Vitina sa dve zdravstvene stanice (Vrbovac i Klokot) i

zdravstvena ambulanta u Vitini, Dom zdravlja Gnjilane sa šest zdrvasvtenih stanica (Parteš,

Pasjane, Budriga, Koretište, Kusce i Šilovo) i osam zdravstvenih ambulanti (Straža,

Kmetovce, Paralovo, Poneš, Makreš, Gnjilane, Cernica i Stanišor), Dom zdravlja Novo

Brdo sa jednom zdravstvenom stanicom u selu Prekovac i jednom zdravstvenom

ambulantom u selu Jasenovik i Dom zdravlja Kosovska Kamenica sa tri zdravstvene

stanice (Ranilug, Kosovska Kamenica i Korminjane) i osam zdravstvenih ambulanti

28

(Ropotovo, Domorovce, Rajanovce, Kololeč, Ajinovce, Bosce, Bušince i Srezovce).

Zdravstveni centar upošljava ukupno 404 radnika od čega četiri radnika na određeno vreme.

Nimalo slučajno i ovde je, kao i u slučaju Doma zdravlja Donja Gušterica i Doma Zdravlja

Kosovo Polje, u vreme pisanja ovog izveštaja Rešenjem Vlade Republike Srbije ponovo za

v.d. direktora zdravstvenog centra Gnjilane imenovana dr Jelica Krčmarević koja, ne

ispunjava osnovne profesionalne i zakonske kriterijume. Naime, dr Krčmarević je

pravosnažnom presudom nadležnog suda zbog nezakonitog raskida radnog odnosa sa

radnikom centra, medicinskom sestrom Natašom Cvetković, osuđena na šest meseci zatvora,

uslovno na dve godine. Osnovni sud u Vranju je protiv iste pokrenuo istragu zbog osnovane

sumnje da je počinila krivično delo zloupotrebe službenog položaja iz člana 359. stav 2. u

vezi stava 1. Krivičnog zakonika. Zbog neodazivanja sudskom pozivu Osnovno javno

tužilaštvo u Vranju je za istom raspisalo poternicu. Ovaj postupak Osnovnog javnog

tužilaštva je začuđujuć, obzirom da je za sve vreme trajanja poternice, dr Krčmarević

napuštala teritoriju KiM, boravila na teritoriji uže Srbije gde je inače član Lekarske komore

Srbije, pa je samim tim i bila dostupna pravosudnim organima. Zbog ispoljenog uticaja na

pravosudne organe u Vranju za imenovanom je skinuta poternica i još uvek se vodi sudski

postupak. Zbog nepoštovanja rešenja Inspekcije rada o vraćanju na posao pomoćnika

direktora Zdravstvenog centra za pravna pitanja Vladimira Denića, koga je dr Krčmarević

nezakonito otpustila sa posla, Zdravstveni centar Gnjilane je kažnjen sa 800.000 dinara, a

doktorka Krčmarević sa 40.000 dinara. Zbog samovolje dr Krčmarević i nezakonitog raskida

radnog odnosa sa jednim brojem radnika, po osnovi sudskih presuda na ime odštete RFZO

plaća milionske štete (dr Đorđe Andrejević- odšteta 2.000.000 dinara, dipl. pravnik Vladimir

Denić odšteta oko 4.000.000 dinara, med. sestra Nataša Cvetković 1.9 miliona dinara i dr

Zoran Šarac- postupak pri kraju). Po odluci direktora RFZO, donetoj na osnovu Zapisnika o

izvršenoj kontroli 05 broj 54-209/11-1 od 8. februara 2011. godine, ZC Gnjilane zbog

nenamenskog trošenja za isplatu zarada zaposlenih izvršeno je umanjenje sredstava za plate u

iznosu od 13.327.549,50 dinara. Zbog ovoga ustanova zaposlenima i danas duguje pola

mesečne zarade. Po osnovu prinudne naplate po sudskim presudama i drugim rešenjima od

2004. do 2012. godine sa budžetskog računa je skinuto 3.478.525 dinara. Doktorka

Krčmarević je, prema podacima do kojih je došao Anketni odbor, preko računa Komercijalne

banke po osnovu zarade i drugih prihoda u aprilu mesecu 2011. godine primila ukupno

220.753,40 dinara, u februaru mesecu 2012. godine 214.388,49 dinara a u martu mesecu

2012. godine 209.169,91 dinara. Pored ovog iznosa preko računa KAS banke u Vitini, dr

Krčmarević su isplaćivana primanja i iz budžeta privremenih kosovskih institucija u

29

mesečnim iznosima od 275,66 evra do 283,26 evra. I u ovoj ustanovi je prisutna pojava

prijema radnika u radni odnos bez saglasnosti Ministarstva zdravlja i Ministarstva za KiM.

Neophodno je da inspekcija RFZO utvrdi zakonitost nabavke ampuliranih lekova u

ovoj zdravstvenoj ustanovi u pogledu upoređenja nabavne cene istih i cena prikazanih u

otpremnicama Zdravstvenog centra, kao i enormno trošenje budžetskih sredstava za

isplatu goriva za službeni auto koji koristi direktorka, a koje je kupljeno na tržištu bez

tendera.

Anketni odbor predlaže da se zbog grubih propusta u radu i neispunjavanja

propisanih zakonskih uslova, dr Jelica Krčmarević smeni sa dužnosti direktora

Zdravstvenog centra Gnjilane, a da se radnici sa kojima je nezakonito raskinut radni

odnos, od koji neki spadaju u deficitarni kadar, vrate na posao.

U filijali Fonda RFZO u Ranilugu, Anketni odbor je ustanovio opštu pojavu

nepotizma. Za direktora filijale 2010. godine postavljen je Dragiša Bojković, šurak

nekadašnjeg pomoćnika ministra za Kosovo i Metohiju Dragana Petkovića. Bojković

poseduje uverenje o stečenom visokom obrazovanju na diplomskim akademskim studijama

Univerziteta Edukone u Sremskoj Kamenici. Isti je po raznim osnovama nezakonito uvećao

svoj koeficijent za isplatu plate čak na 41,98. Zbog odsutnosti direktora filijale po osnovu

korišćenja godišnjih odmora, Odbor nije mogao steći uvid u platne spiskove filijale. Po

izjavama građana u filijali, sem Bojkovića kao šuraka, rade i supruga nekadašnjeg

pomoćnika ministra za Kosovo i Metohiju Dragana Petkovića, svastika i šurak.

Mrežu zdravstvenih ustanova u Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu čine

Zdravstveni centar Kosovska Mitrovica sa domovima zdravlja u Zvečanu, Zubinom Potoku i

Leposaviću, Zavod za javno zdravlje Kosovska Mitrovica i Apotekarska ustanova Kosovska

Mitrovica. Zdravstveni centar u Kosovskoj Mitrovici je ključna Zdravstvena ustanova

sekundarnog zdravstva na Kosovu i Metohiji. Ima 1380 ugovorenih i 143 neugovorena

radnika. Po rečima doktora Milana Ivanovića, direktora Zdravstvenog centra, u ovoj

zdravstvenoj ustanovi se u dužem vremenskom periodu solidarno, a uz saglasnost načelnika

odeljenja i kolegijuma Zdravstvenog centra kao i uz saglasnost svih sindikata, ustanova

ugovorenim radnicima za vreme korišćenja godišnjih odmora ne isplaćuje kosovski dodatak,

već se od tog novca isplaćuju plate neugovorenim radnicima. Od njegovog imenovanja, uz

navodnu saglasnost svih sindikata ustanove, odlučeno je da se svakom ugovorenom radniku u

toku meseca odbije po jedna dnevnica i od tog novca isplate neugovoreni radnici, što je po

30

mišljenju Anketnog odbora nezakonito. Iz više izjava neugovorenih radnika može se

zaključiti da su isti primoravani da potpisuju izjave da se odriču jednog ili više ličnih

dohodaka kako bi u Zdravstvenom centru ostali na spisku neugovorenih radnika. S obzirom

da ne poseduju primerak izjava, Odbor smatra da ZC na ovaj način manipuliše neugovorenim

radnicima, a nejasno je i u koje svrhe se koristi novac koga su se oni odrekli. S obzirom da

ustanova ne poseduje kadrovski plan, evidentno je da je broj ljudi zaposlenih u njoj

nesumnjivo veći od njenih potreba, što čini nenamensko trošenje budžetskih sredstava.

Isplatu plata neugovorenim radnicima ZC je vršio iz sredstava obaveznog zdravstvenog

osiguranja, što predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Samo za drugu

polovinu 2012. godine ukupan dug Zdravstvenog centra Kosovska Mitorvica za neisplaćene

zarade neugovorenim radnicima iznosi 35.225.722,17 dinara. Kontrolom je utvrđeno da su

časovi prekovremenog rada obračunavani na osnovu Odluke direktora ZC Kosovska

Mitrovica, kojima je uvođeno radno vreme duže od punog radnog vremena kako za

medicinske, tako i za nemedicinske službe, što je u suprotnosti sa Zakonom o zdravstvenoj

zaštiti i predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Odbor je ustanovio da su

pojedini lekari imali obračunatu naknadu i za preko 80 časova produženog rada. Primetno je

da je broj angažovanih zdravstvenih radnika iz drugih zdravstvenih ustanova sa prostora KiM

u ovaj Zdravstveni centar sa četiri od 2000. godine porastao na 23 u 2012. godini.

Zdravstveni centar je u 2011. i 2012. godini zaključio više ugovora o dopunskom radu, što je

u suprotnosti sa čl 199-202. Zakona o zdravstvenoj zaštiti koji jasno propisuje uslove i način

zaključivanja Ugovora o dopunskom radu sa zdravstvenim radnicima. Karakterističan slučaj

zloupotreba u ovom ZC je slučaj dr Milana Jakovljevića koji je Odlukom Vlade 2009. godine

imenovan, a 2013. godine razrešen sa funkcije direktora Zdravstvenog centra. U navedenom

periodu imenovani je na neodređeno vreme zaposlio ukupno 157 radnika koji nikada nisu

radili u sistemu zdravstva, a 23 radnika preveo iz statusa na neodređeno vreme u radni odnos

na određeno vreme. Utvrđeno je nenamensko trošenje budžetskih sredstava po osnovu

obračuna stimulacije dr Jakovljeviću koja je u 2010. godini iznosila i 30%. Tipičan primer

bahatosti i nezakonitog trošenja budžetskih sredstava predstavlja protivzakonita odluka dr

Jakovljevića da za svog savetnika angažuje penzionisanog dr Radoslava Orlovića za velika

mesečnih primanja, koja su isplaćivana iz sredstava obaveznog zdravstvenog osiguranja, što

predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava u ukupnom iznosu od 15.123.553,65

dinara. Koliki je upliv politike i interesa u zdravstvenim institucijama na Kosovu i Metohiji

vidi se i iz činjenice da je državni sekretar u Ministarstvu zdravlja dr Periša Simonović, koji

već 12 godina ima presudni uticaj na zdravstvene ustanove na Kosovu i Metohiji, član Saveta

31

Medicinskog fakulteta u Kosovskoj Mitrovici, dok je dr Branko Mihajlović, savetnik ministra

prosvete za visoko obrazovanje na KiM, inače kum sekretara Vlade Republike Srbije Veljka

Odalovića, član Upravnog odbora Studentskog centra u Kosovskoj Mitrovici i predsednik

Upravnog odbora ZC u Kosovskoj Mitrovici. U ovoj zdravstvenoj ustanovi u proteklih 12

godina iz budžeta Republike Srbije finansirane su brojne investicije. Sredstvima ZC 2003.

godine finansirana je izgradnja zgrade infektivne klinike. Izvođač radova bilo je privatno

preduzeće „Mab Kompanija Miljković“ iz sela Žitkovac kod Zvečana, koja je po oceni

Odbora imala povlašćenu poziciju u izgradnji i rekonstrukciji objekata u ZC u proteklih 12

godina. Vrednost navedene investicije je 31.987.291,53 dinara. Kontrolom postupka javne

nabavke Anketni odbor je uočio da su ponude ponuđača dostavljene u istovetnim kovertama,

da su podaci na kovertama upisani na isti način i da je rukopis na kovertama istovetan, iz

čega se može pretpostaviti da je popunjavanje podataka vršila ista osoba. ZC je zaključio

Aneks Ugovora br. 1841 od 29. septembra 2003. godine suprotno odredbama Zakona o

javnim nabavkama i suprotno odredbama Zakono o budžetskom sistemu. Isplaćen iznos

izvođaču radova po navedenom Aneksu od 4.238.476,00 dinara predstavlja nezakonito

trošenje budžetskih sredstava. Za navedeni projekat ne postoji građevinska dozvola,

građevinski dnevnik niti obračunska lista građevinske knjige. I pored ugovorene jedne cene,

protivzakonito je aneksima ugovorima uvećana cena izvedenih radova i ona je u ukupnom

iznosu 477.795,55 evra (ili 31.987.291,53 dinara). Jedinačne cene radova za izgradnju ovog

objekta, po osnovnom ugovoru, uvećane su u odnosu na realne tržišne cene za oko 200

evra/m2. Tako je cena kvadratnog metra objekta po osnovnom Ugovoru isplaćena po 605

evra/m2 iako je realna tržišna cena izgradnje od 270 do 290 evra/m

2 dok je cena pretvaranja

tavanskog prostora u poslovni navedenog objekta plaćena po uvećanim cenama od 525,47

evra/m2. I pored velikog prekoračenja roka izgradnje, vrednost celokupne investicije

nerealno je uvećana za oko 160.000,00 evra i predstavlja nenamensko trošenje budžetskih

sredstava. Interesantno je da je iste godine ZC budžetskim sredstvima finansirao

rekonstrukciju i adaptaciju novosagrađene zgrade infektivnog odeljenja koja menja namenu u

stacionar pedijatrije i službe za transfuziju krvi. I u ovom slučaju izvođač radova je „Mab

Kompanija Miljković“ iz Zvečana, a vrednost investicija je 65.367.388,00 dinara (ili

974.291,79 evra). Vrednost radova po osnovnom Ugovoru iznosila je 358,98 evra/m2 a po

Aneksu Ugovora 288,55 evra/m2. Vrednost celokupne investicije nerealno je uvećana za

oko 260.000,00 evra i predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Na ovoj

investiciji utvrđeno je prekoračenje roka izgradnje od 27 meseci. Privremene situacije

investicije nisu date na uvid Odboru, kao ni građevinski dnevnik. Objekat nema građevinsku

32

dozvolu. Projekat rekonstrukcije zgrade bolnice- interni blok sproveden je 2008. godine.

Investitor radova je Ministarstvo za Kosovo i Metohiju, a izvođač radova „Pgp Kolašin“, iz

Zubinog Potoka. Vrednost investicije je 27.907.373,00 dinara. Ugovor o izvođenju radova

zaključen je 16. decembra 2008. godine. Ugovorena je ukupna vrednost radova u iznosu

27.907.373,00 dinara sa 0% avansa. U dokumentaciji koja je data na uvid nalazi se avansna

situacija broj 12/04/09 od 19. oktobra 2009. godine na vrednost od 5.000.000,00 dinara.

Nejasno je zašto je ispostavljena avansna situacija kada nije predviđena osnovnim

Ugovorom, odnosno može se reći da je nezakonito izvršena uplata od 5.000.000,00 dinara. Iz

budžetskih sredstava Ministarstva za Kosovo i Metohiju izvršen je prenos sredstava izvođaču

radova u ukupnom iznosu od 18.460.251,60 dinara. Po datom obrazloženju Ugovor je

raskinut, ali u spisima predmeta ne postoji raskid ugovora. Ne postoji građevinska dozvola

niti građevinski dnevnik, tako da se ne može utvrditi u kom periodu su radovi izvođeni i

koliko su dugo trajali. Ne može se odrediti vrsta i obim radova niti građevinski materijal.

Pregledom objekta utvrđene su pozicije koje su plaćene a nisu urađene, kao što su obrada

fasade i zamena prozora. Radovi su prekinuti i trenutno se ne izvode. I projekat

rekonstrukcije zgrade bolnice- hiruški blok je prekinut, iako je izvođaču radova „d.o.o.

Ekskos“ iz Zubinog Potoka do sada izvršena uplata od 15.646.238,20 dinara. Na osnovu

Odluke o pokretanju postupka sa pogađanjem bez prethodnog objavljivanja, donete 1. januara

2006. godine „Mab Kompanija Miljković“ je angažovana za nabavku i ugradnju

toplovodnog kotla i izgradnju postrojenja za centralno snabdevanje toplom vodom u zgradi

internog bloka ZC Kosovska Mitrovica. Za realizaciju nabavke i ugradnju toplovodnog kotla

utrošena su budžetska sredstva u iznosu 6.995.043,00 dinara. Zbog neblagovremenog

izmirenja osnovnog duga prema kompaniji „Mab Miljković“ po izvršnom rešenju Privrednog

suda u Nišu, navedenoj kompaniji je isplaćen dug, kamata u iznosu od 15.231.485,18 dinara,

kao i troškovi advokatskih usluga od 1.185.494,74 dinara i sudski troškovi od 42.878,08

dinara, što je neopravdano uvećalo troškove investitora, odnosno budžeta Republike Srbije

za 110,50% u odnosu na ugovorenu cenu.

Zavod za javno zdravlje u Kosovskoj Mitrovici ukupno ima 96 uposlenih radnika,

od čega 81 ugovorenih i 15 neugovorenih radnika. Zbog nepravilno obračunatog koeficijenta,

do donedavni direktor zavoda dr Bojan Ilić je redovno primao platu u iznosu od 200.000,00

dinara mesečno. Zavod je 2003. godine na zemljištu ZC Kosovska Mitrovica sredstvima

Koordinacionog centra finansirao izgradnju nove poslovne zgrade. I na ovom projektu

izvođač radova je bila „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca. Ugovorena vrednost

33

radova je 21.514.834,82 dinara, a ukupno isplaćena vrednost iznosi 36.362.912,00 dinara, iz

čega se vidi da su i na ovom projektu, kao i na ostalima na kojima je radove izvodila „Mab

Kompanija Miljković,“ cene drastično uvećavane. Isplaćena cena po metru kvadratnom na

ovom projektu je 365 evra/m2,

iako je realna tržišna cena od 260 do 290 evra/m2.

Na adaptaciji objekta Apotekarske ustanove u Kosovskoj Mitrovici 2010. godine sa

preduzećem Sztr „Tri brata“ i Sztr „Marko“, sklopljeni su ugovori u ukupnoj vrednosti od

3.997.345,00 dinara, od čega je Sztr „Tri brata“ pored ugovorenih 2.298.000,00 dinara

isplaćeno naknadnim računom za koji nema pravdanja dodatnih 275.800,00 dinara, što je

nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Ukupna isplaćena vrednost radova oba preduzeća

iznosi 4.273.145,00 dinara ili 320 evra/m2,

što predstavlja uvećanje cena u odnosu na realno

tržišne.

Na adaptaciji Apoteke u Zubinom Potoku 2010. godine i pored zakonski

sprovedenog postupka javne nabavke, preduzeću Sztr „Marko“ iz Žerovnice, je prihvaćena i

isplaćena neverovatna cena skidanja laminata i starih pločica od 1.700,00 dinara/m2 iako je

nabavna cena istih oko 800,00 dinara/m2. I u ovom slučaju izvođaču radova za dodatne i

neugovorene radove izvršena je dodatna uplata u iznosu 793.200,00 dinara što predstavlja

nenamensko trošenje budžetskih sredstava.

Anketni odbor je ustanovio i nenamensko trošenje budžetskih sredstava za

finansiranje Izgradnje fabrike infuzionih rastvora u Leposaviću 2003. i 2004. godine.

Prosečna vrednost izgradnje po metru kvadratnom za veličinu objekta od 771.21m2 isplaćene

izvođaču radova JKP „24. novembar“ iz Leposavića iznosi neverovatnih 578 evra/m2.

Fabrika infuzionih rastvora od završetka radova sve do avgusta 2012. godine nije otpočela sa

radom, iako je dva puta zvanično otvarana, čime se postavlja pitanje opravdanosti

ekonomskog investicionog ulaganja od 29.900.000,00 dinara. Ministarstvo zdravlja-

inspektorat za lekove dana 14. jula 2008. godine uputilo je Zavodu za javno zdravlje u

Kosovskoj Mitrovici obaveštenje da po odredbama Zakona o zdravstvenoj zaštiti navedeni

Zavod ne može obavljati delatnost proizvodnje lekova. Ovaj skup i opremljen objekat Zavod

za javno zdravlje iz Kosovske Mitrovice izdao je u zakup preduzećima „Media Farm“ iz

Leposavića i „Unilek“ iz Beograda, uz mesečnu naknadu od 1.000,00 evra u dinarskoj

protivvrednosti, počev od 1. septembra 2012. godine. Proverom stanja u knjigovodstvenoj

evidenciji do momenta kontrole nije primljena nijedna uplata na ime zakupnine. Zavod za

javno zdravlje se nije obratio niti dobio zakonom propisanu saglasnost Direkcije za imovinu

34

Republike Srbije za izdavanje u zakup navedenog objekta, iako je pribavio saglasnost

Ministarstva za Kosovo i Metohiju od 17. novembra 2012. godine.

Za izgradnju zgrade ambulante u selu Žitkovac kod Zvečana, Ministarstvo za

Kosovo i Metohiju je 2008. godine izdvojilo 3.730.000,00 dinara. U ovom slučaju izvođač

radova je bila kompanija „Mba Miljković“ koja je sestrinska firma kompanije „Mab

Miljković“ iz Žitkovca. I u ovom slučaju cena izgradnje kvadratnog metra objekta isplaćena

385 evra/m2 uvećana je u odnosu na realne tržišne cene, a objekat nije završen i nije

priveden nameni.

Mrežu zdravstenih ustanova u Pećkom i Prizrenskom (Metohijskom) upravnom

okrugu čine Zdravstveni centar Peć sa sedištem u Goraždevcu i Dom zdravlja Istok sa

sedištem u Osojanu. Sem nepostojanja kadrovskog plana i prijema u radni odnos bez

odobrenja Ministarstva zdravlja i Ministarstva za Kosovo i Metohiju, Anketni odbor nije

ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava u ovim zdravstvenim ustanovama.

Anketni odbor predlaže Nardnoj Skupštini Republike Srbije da Vladi Republike

Srbije predloži da usvoji predložene smene direktora Zdravstvenih institucija na

Kosovu i Metohiji i preko nadležnih organa sprovede istragu za nenamensko trošenje

budžetskih sredstava. Takođe, da Državna revizorska institucija izvrši reviziju trošenja

budžetskih sredstava na izgradnji, dogradnji i adaptaciji zdravstvenih ustanova u

Kosovsko-mitrovačkom upravnom okrugu; da se mreža zdravstvenih ustanova i broj

zaposlenih u njima upodobi sa realnim potrebama stanovništva na Kosovu i Metohiji;

da se radnicima u zdravstvenim ustanovama koji primaju mesečne naknade, i iz

budžeta privremenih kosovskih institucija, isplaćuje lični dohodak u iznosu od 100% a

da se preostalih 50% uplaćuje u jedinstveni fond iz koga bi se linearno mesečno

isplaćivala socijalna pomoć porodicama koje nemaju radno angažovanih članova a žive

na teritoriji Kosova i Metohije; da mešovita komisija sastavljena od predstavnika

Kancelarije za Kosovo i Metohiju, Ministarstva zdravlja, Republičkog Fonda za

zdravstveno osiguranje i Ministarstva za rad zapošljavanje i socijalnu politiku izvrše

obilazak zdravstvenih ustanovana na teritoriji Kosova i Metohije, reše problem viška

zaposlenih i neugovorenih radnika, kao i da radno-pravnu dokumentaciju usklade sa

važećim propisima; da inspekcija za visoko obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i

tehnološkog razvoja utvrdi nezakonitu isplatu duplih ličnih dohodaka i kosovskih

dodataka zdravstvenim radnika istovremeno angažovanim u zdravstvenim ustanovama

35

i na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, i prema istima primeni

zakonom propisane mere.

* * *

Anketni odbor je ustanovio da svi zaposleni u prosvetnim institucijama

Republike Srbije na teritoriji AP KiM, sem zaposlenih u visokoškolskim ustanovama,

primaju duple lične dohotke iz budžeta Republike Srbije i iz budžeta privremenih

kosovskih institucija. Odbor je ustanovio nezakonit prijem u radni odnos nenastavnog

osoblja na visokoškolskim ustanovama bez saglasnosti Ministarstva prosvete i

Ministarstva za KiM. Uočena je pojava nezakonitog uvećanja cena rada a time i zarada,

kao i nezakonito povećanje koeficijenata za obračun zarada rukovodiocima nekih na

visokoškolskim ustanovama. Krši se član 75. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju, u

pogledu angažovanja u visokoškolskoj i zdravstvenoj ustanovi, i po tom osnovu vrši

nezakonita isplata ličnih dohodaka velikih iznosa. Prisutna je pojava nepotizma u

nekim visokoškolskim ustanovama. Angažovanjem velikog broja predavača i stručnih

saradnika na nekim visokoškolskim ustanovama sa drugih ustanova po ugovoru o delu,

otvara sumnju da neke visokoškolske ustanove nemaju elementarne kadrovske

potencijale za obavljanje nastave. Postoje zloupotrebe i u pogledu trošenja budžetskih

sredstava za izgradnju, rekonstrukciju i renoviranje prosvetnih ustanova.

Anketni odbor je ustanovio da na celoj teritoriji Kosova i Metohije svi zaposleni u

predškolskim ustanovama, ustanovama osnovnog i srednjeg obrazovanja, pored ličnih

dohodaka iz budžeta Republike Srbije u iznosu od 150%, imaju i mesečna primenja iz

privremenih kosovskih institucija u iznosu od 200,10 evra do 280,45 evra. Odbor je

ustanovio zloupotrebe i nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji i renoviranju

pojedinih predškolskih objekata, kao i objekata osnovnog i srednjeg obrazovanja. Utvrđeno je

nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji, uređenju i opremanju dečijeg

vrtića „Car Konstantin i Carica Jelena“ u selu Prilužju kod Vučitrna. Vrednost ove

investicije koje je 2009. godine preko opštine Vučitrn finansiralo Ministarstvo za KiM je

16.341.802,41 dinar ili 170.465 evra odnosno 402.05 evra/m2 sagrađenog objekta. Ovako

visoka cena objekta koje je gradila firma „Jid Big“ d.o.o iz Prilužja je neralna i višestruko

uvećana s obzirom da nije plaćena cena radne snage, jer su na izgradnji istog učestvovali

neangažovani radnici JP „Elektroprivrede Srbije“ koji žive u Prilužju, dok je građevinski

materijal nabavljan sa privatnih stovarišta po daleko nižim cenama od tržišnih. Naime, na

36

izgradnji navedenog objekta, po dogovoru između tadašnjeg predsednika opštine Zorana

Rakić i njegovog zeta, direktora JP „Elektokosmet Srbija“ Srđana Kovačevića, angažovani

su bez novčane naknade neangažovani radnici navedenog javnog preduzeća koji žive u

Prilužju. Građevinski materijal za navedeni objekat je nabavljan preko supruga predsednice

Školskog odbora Violete Spasić sa privatnih albanskih stovarišta po daleko nižim cenama od

tržišnih. Odbor je utvrdio i nenamensko trošenje budžetskih sredstava na rekonstrukciji i

adaptaciji OŠ „Vuk Karadžić“ u Prilužju 2009. godine. Iako je navedena škola sredstvima

UNHCR-a renovirana 2000. godine po ovlašćenju tadašnjeg Ministra za KiM Gorana

Bogdanovića, broj 260-br.404-02-13/09-02 od 2.7.2009. godine, opština Vučitrn sprovodi

postupak javne nabavke za rekonstrukciju i adaptaciju navedene škole. Kako bi se stvorile

neophodne pretpostavke za renoviranje već renovirane škole, Ministarstvo za KiM dana 2.

jula 2009. godine preko Ministarstva zdravlja šalje inspekciju za sanitarni nadzor da izvrši

nadzor i sačini zapisnik o lošim uslovima rada navedene škole, čime su stvoreni uslovi za

pravdanje navedene investicije. Indikativna je i činjenica da istog dana tadašnji predsednik

opštine Vučitrn, Zoran Rakić, donosi odluku pod brojem 1/541/1 o pokretanju postupka javne

nabavke. Anketni odbor nije mogao da utvrdi da procena vrednosti radova za tender iznosi

28.000.000,00 dinara, kao i šta sve ona podrazumeva. Nejasno je ko je i kada i na osnovu

čega sačinio konkursnu dokumentaciju, kada su već 10. jula 2009. godine ponuđačima

dostavljeni pozivi za podnošenje ponuda u kojima nije navedeno da im se dostavlja i

konkursna dokumentacija. Sanitarna inspekcija je izvršila nadzor objekta 9. jula 2009.

godine, a predsednik opštine već sutradan 10. jula 2009. godine, raspisao poziv za javnu

nabavku. Navedeno ukazuje da je postupak javne nabavke i izbor najpovoljnijeg

ponuđača unapred bio dogovoren. Ugovor o rekonstrukciji i adaptaciji škole zaključen je

dana 20. jula 2009. između opštine Vučitrn, kao naručioca, i firme „Dinamik Trejd“ iz

Zvečana, kao izvođača radova. Radovi su okončani 31. avgusta 2009. godine. Uvidom na licu

mesta Odbor je utvrdio da nije vršena nikakva adaptacija postojećeg objekta u građevinskom

i arhitektonskom smislu. Konstatovano je da je kvalitet izvedenih radova ispod svakog nivoa,

kao i da je ugrađeni materijal poslednje klase, što ukazuje da je cena za rekonstrukciju

školske zgrade znatno veća od realnog stanja sagledanog na terenu, a da bi za utvrđivanje

realne cene izvedenih radova i ugrađenog materijala bilo potrebno veštačenje nezavisne

stručne komisije na licu mesta. Ukupna vrednost izvedenih radova iznosi 26.111.360,70

dinara ili 280.000 evra što iznosi 2/3 cene izgradnje novog objekta. Anketni odbor je

utvrdio i zloupotrebe i nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji balon sale u

OŠ „Vuk Karadžić“ u Prilužju. Izgradnja balon sale je inicirana od strane opštine

37

Obrenovac sa njenim sredstvima iz budžeta, a u vidu donacije po Ugovoru broj 401-176 od

19.09.2008. godine po kome je bratska opština Obrenovac za izgradnju navedene sale

donirala 10.000.000,00 dinara, dok je 14.906.538,60 dinara obezbedilo Ministarstvo za

KiM. Ugovor o izgradnji sklopljen je sa firmom „Dinamik Trejd“ iz Zvečana na ukupan

iznos od 24.906.538,60 dinara. Uvidom na licu mesta utvrđeno je da podna obloga nije

postavljena kako je definisano u poglavlju 12 okončane situacije, odnosno nije postavljena

PVC podna obloga „Grabo sport elit 60“, po ceni koja je 3.040.290,00 dinara, pa nije jasno

gde je ovaj novac završio. Neposrednim uvidom utvrđeno je da je podni beton premazan sa

nekoliko slojeva nepoznatog premaza, koji je vrlo grub i svaki pad deteta izaziva povredu.

Podna betonska ploča sale je na više mesta ispucala, a na pukotinama se jasno vidi da nema

PVC sloja. Objekat nema obezbeđenu ventilaciju i ne postoje uslovi za korišćenje u letnjem

periodu. Krovni pokrivač je u nekoliko navrata popravljan, što ukazuje na sumnju da nije

ugrađen nov krov ili je ugrađen neodgovarajućeg kvaliteta. Radovi na kanalizaciji i odvodu

su nesolidno odrađeni te se u delovima svlačionice oseća miris fekalija.

Zbog osnovane sumnje u zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava na

rekonstrukciji i adaptaciji OŠ „Vuk Karadžić“; izgradnji, uređenju i opremanju

dečijeg vrtića „Car Konstatin i Carica Jelena“ i izgradnji balon sale u selu Prilužje u

opštini Vučitrn, Anketni odbor predlaže da nadležni državni organi sprovedu hitnu

istragu. Neophodno je istražiti odgovornost i poreklo imovine tadašnjeg predsednika

opštine Vučitrn Zorana Rakića (u naselju Jajinci u Beogradu poseduje kuću

orijentacione vrednosti oko 600.000 evra), kao i odgovornost nadležnih u Ministarstvu

za Kosovo i Metohiju.

Anketni odbor je utvrdio da direktor tehničke škole „Nikola Tesla“ u selu Prilužje

opštine Vučitrn, svakog meseca od plata zaposlenih odbija određeni iznos radi navodnog

stipendiranja romske dece da bi išla u školu. Zaposleni kojima se odbija od plate nisu

upoznati u koje svrhe se navedeni novac troši. Neophodno je da nadležna inspekcijska služba

za osnovno i srednje obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja

sankcioniše ovakvo ponašanje.

Anketni odbor je utvrdio nenamenesko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji

sportske sale u OŠ „Vuk Karadžić“ u Sočanici kod Leposavića. Izgradnja navedene

sportske sale trajala je čitavih 13 godina (započeta 1998. a završena 2011. godine). Investitor

je Koordinacioni centar za KiM, a kasnije i Ministarstvo za KiM, izvođač radova „Mab

38

Kompanija Miljković“ iz Žitkovca, a vrednost investicije je 31.343.851,79 dinara. Odbor

zbog nepružanja dokaza o uplati nije uspeo da utvrdi sudbinu novčanog iznosa od

6.564.195,59 dinara koji je razlika između ugovorene cene od 24.779.656,20 i isplaćene

cene od 31.343.851,79 dinara, a koji se pravda isplatom poreza kosovskim institucijama.

Uvidom na licu mesta utvrđeno je da su izvedeni radovi lošeg kvaliteta, krov mestimično

prokišnjava, a parket je postavljen bez potrebne hidroizolacije pa je izbila vlaga usled čega je

podloga na više mesta istrulela a parket se podigao te je hala postala nebezbedna za korisnike

zbog mogućih povreda. Iako je objekat završen 2007. godine kada je komisija za prijem

objekta konstatovala 26 raznih nedostataka, drugi tehnički pregled je izvršen tek 3. novembra

2011. godine tj. četiri godine nakon završetka objekta, a upotrebna dozvola izdata 9.

novembra 2011. godine, odnosno osam godina posle ugovorenog roka za završetak radova.

Napred navedeno govori o tome kako je nadzorni organ „Pmc Inžinjering“ obavljao poslove

nadzora koji je mimo svih propisa i ekonomske logike tu uslugu naplatio 1.105.172,66

dinara.

Utvrđeno je nenamensko trošenje budžetskih sredstava na izgradnji i opremanju

poljoprivredne škole u Lešku. Ova investicija, započeta 2003. a završena 2008. godine,

preko Nacionalnog investicionog plana, plaćena je 50.882.113,52 dinara. Nakon isplate

ugovorene sume od 44.000.000,00 dinara izvođaču radova „Metal Invest“ d.o.o. iz

Smedereva, ukazala se potreba za dodatnim novčanim sredstvima radi završetka objekta.

Nejasno je zašto je opština Leposavić, preko koje su išla sredstva iz NIP-a, prihvatila ponudu

firme „Metal Robne kuće“ d.o.o. iz Zvečana u iznosu od 12.882.113,52 dinara za

završetak radova, a nije prihvatila mnogo nižu ponudu firme „Metal Invest“ iz Smedereva

od 10.970.000,00 dinara, što smatramo nenamenskim trošenjem budžetskih sredstava.

Anketni odbor je utvrdio i zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava na izgradnji

fiskulturne sale u OŠ „Stana Bačanin“ u Lešku. Ugovorena cena od 35.000.000,00 dinara

sa izvođačem radova firmom „Ozring“ d.o.o. iz Zvečana je zbog nezakonitog proširenja

projekta i dodatno izvedenih radova znatno premašena. Nejasno je po kom osnovu je opština

Leposavić preko koje su uplaćivana novčana sredstava Ministarstva za KiM namenjena za

ovu investiciju, bez saglasnosti investitora, od izvođača zahtevala dodatne neugovorene

radove za koje nije sačinjen aneks ugovora. Izvođač radova sa opštinom Leposavić vodi

sudski spor u vezi sa ovom investicijom. Cena izvedenih radova je 292 evra/m2 i uvećana je

u odnosu na realne tržišne vrednosti.

39

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava na renoviranju i adaptaciji školskih

učionica u OŠ „Sveti Sava“ u Kosovskoj Mitrovici, Anketni odbor je utvrdio da je

investitor OŠ „Sveti Sava“, izvođaču radova Sztr „Halon“ iz Kosovske Mitrovice isplatio

deo ugovorenih a neizvedenih radova u iznosu od 235.260,00 dinara, što je nenamensko

trošenje budžetskih sredstava.

Zbog manjkavosti Zakona o visokom obrazovanju, Anketni odbor je utvrdio da su

rukovodioci-dekani na jednom broju fakulteta Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj

Mitrovici, suprotno odredbama člana 54. Zakona, dugi niz godina rukovodioci navedenih

ustanova. Dekan Fakulteta za sport i fizičko vaspitanje u Leposaviću je prof. dr Dragan

Popović, na ovoj dužnosti se u prvom mandatu nalazi od 2004. do 2006. godine, u drugom

mandatu od 2006. do 2009. godine, u trećem mandatu od 2009. do 2012. godine, a pošto je

Fakultet zbog manjkavosti Zakona o visokom obrazovanju promenio naziv iz Fakulteta za

fizičku kulturu u Fakultet za sport i fizičko vaspitanje, imenovani je stekao uslove za ponovni

izbor za dekana navedene ustanove tako da je 2012. godine ponovo izabran za dekana

navedenog fakulteta na trogodišnji mandat. Ova pojava promene naziva fakulteta radi

ispunjenja uslova da pojedini dekani ostanu što duže na čelu tih ustanova, je široko

rasprostranjena gotovo u celoj Srbiji i po oceni Anketnog odbora stvara uslove za nepotizam i

negativno utiče na kadrovsku politiku u tim ustanovama kao i na kvalitet obrazovanja, a

otvara i mogućnosti političkog uticaja na rukovodioce visokoškolskih ustanova. Na ovom

fakultetu je uočena opšta pojava nepotizma. Na fakultetu je u stalnom radnom odnosu od

2011. godine sin dekana Miloš Popović, u svojstvu asistenta na katedri za sportske igre-

odbojka. U radnom odnosu je i ćerka dekana Jasna Popović, na radnom mestu docenta za užu

naučnu oblast aktivnosti u prirodi, kao i supruga dekana prof. dr Evagelija Boli kao nastavnik

za naučnu oblast Primenjena kineziologija- nastavni predmet plesovi. U ovoj visokoškolskoj

ustanovi uočena su izuzetno visoka novčana primanja koja za dekana prof. dr Dragana

Popovića iznose od 222.802,20 do 322.462,91 dinara za period od 2000. do 2012. godine.

Uočeni su i visoki lični dohoci kod dr Hosek Ankice 215.555,95 dinara zatim prof. dr

Petrovića 257.065,59 dinara zatim prof. dr Evagelije Boli 253.932,80 dinara i drugih. Samo

porodica prof. dr Dragana Popović na mesečnom nivou, za isplatu ličnih dohodaka, košta

budžet Republike Srbije 852.640,75 dinara (prof. dr Dragan Popović 322.462,91 dinara;

supruga prof. dr Evagelija Boli 253.932,80 dinara; sin Miloš Popović 139.078,52 dinara i

ćerka doc. dr Jasna Popović 137.166,52 dinara). Fakultet je za izgradnju sportske hale u

Kosovskoj Mitrovici sa kompanijom „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca 2004.

40

godine sklopio ugovor u vrednosti od 160.035.014,20 dinara za izgradnju sportske hale u

Kosovskoj Mitrovici. Prvobitni ugovor o regulisanju međusobnih prava i obaveza zaključen

je 21. decembra 2004. između Tehničke škole „Mika Petrović- Alas“ iz Kosovske Mitrovice i

Fakulteta za fizičku kulturu iz Leposavića o izgradnji hale u dvorištu navedene škole. Kako je

došlo do promene lokacije objekta, 2006. godine zaključen je novi ugovor o regulisanju

međusobnih prava i obaveza između Srpske pravoslavne crkvene opštine kao vlasnika

parcele, Fakulteta za fizičku kulturu koji će finansirati projekat, Skupštine Opštine Kosovska

Mitrovica koja je bila u obavezi da obezbedi građevinsku i upotrebnu dozvolu, i izvođača

radova „Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca. Neposrednim uvidom na licu mesta,

utvrđeno je da je objekat izgrađen u stepenu od 30% a što je bio uslov iz javnog poziva da

ponuđač mora dostaviti dokaz da je u mogućnosti da može da finansira 30% od ukupne

investicione vrednosti. Nije jasno po kom osnovu su izvedeni dosadašnji radovi s obzirom da

izvođač zvanično nije uveden u posao, a usmeno je pojašnjeno da je izvođač radove izveo iz

sopstvenih sredstava. Zbog realnih potreba građana severnog dela Kosovske Mitrovice,

Anketni odbor predlaže da se nastavi sa daljom izgradnjom objekta uz prethodno sprovođenje

zakonske procedure i odabira najpovoljnijeg izvođača radova, kao i izrade potrebne tehničke

dokumentacije i izdavanja lokacijske i građevinske dozvole.

I pored Uredbe Vlade Republike Srbije o isplati ličnih dohodaka u iznosu od 150%,

licima koje žive i rade na teritoriji AP Kosovo i Metohija, Anketni odbor je ustanovio da su

organi upravljanja na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Prištini sa sedištem u Kosovskoj

Mitrovici, u toku 2012. godine odlukama, nezakonito u više navrata, povećavali cene rada a

time i zarade zaposlenih. Zbog ovih uvećanja zaposleni u ovoj ustanovi imaju enormno

visoka mesečna primanja.

Namerno kršenje odredbi člana 54. Zakona o visokom obrazovanju Anketni odbor je

ustanovio i u Visokoj ekonomskoj školi strukovnih studija u Leposaviću. Namernom i

smišljenom promenom naziva škole iz Više ekonomske škole u Peći u Visoku ekonomsku

školu strukovnih studija u Leposaviću, stvoreni su uslovi da prof. dr Slobodan Jokić bude

dekan navedene ustanove od 2001. do 2012. godine kada je, i pored ispunjavanja uslova za

odlazak u penziju ponovo imenovan za dekana visokoškolske ustanove. Nije jasno po kom

osnovu je doneta odluka o njegovom imenovanju u julu mesecu 2012. godine kada je ranije

još, u aprilu mesecu iste godine, ispunjavao zakonske uslove za odlazak u penziju. Evidentna

je nepreciznost u članu 78. stav 1. i članu 21. Zakona o izmena i dopuna Zakona o visokom

obrazovanju u pogledu utvrđivanja da li se radni odnos radniku u visokoškolskoj ustanovi,

41

nakon ispunjenja uslova za penzionisanje, može produžiti u nastavi ili u rukovođenju

ustanovom. Odbor je utvrdio da je rektor Univerziteta u Prištini prof. dr Zdravko Vitošević

2010. godine nezakonito predložio, a Narodna skupština Republike Srbije svojom odlukom

broj 45 od 29.12.2010. godine izabrala prof. dr Slobodana Jokića za člana Nacionalnog

prosvetnog saveta. Jasno je da rukovodioci visokoškolskih ustanova, u skladu sa Zakonom,

ne mogu biti članovi Nacionalnog prosvetnog saveta. Objašnjenje ovakve odluke jedino leži

u političkim razlozima i zabrinjavajućem uticaju politike na obrazovanje. Odbor je i u ovoj

ustanovi uočio pojavu nepotizma. U ustanovi je u stalnom radnom odnosu sin dekana prof.

dr Bojan Jokić; supruga prof. dr Mihajla Dedovića, Nedeljka Dedović; sin prof. dr Nebojše

Milanovića, Miloš Milanović; sin prof. dr Ljubiše Mitrovića, Nenad Mitrović i ćerka

sekretara škole Milica Petković.

Anketni odbor je ustanovio, izuzetno veliki broj po Ugovoru o delu, angažovanih

predavača sa drugih visokoškolskih ustanova na Učiteljskom fakultetu u Leposaviću.

Navedeni fakultet je uz mesečnu nadoknadu od 20.000,00 dinara angažovao osam predavača

sa drugih visokoškolskih ustanova.

Na Medicinskom fakultetu Univerziteta Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitorvici,

u radnom odnosu je 255 lica, od čega 181 nastavnika i saradnika i 74 nenastavnog osoblja.

Od angažovanih nastavnika i saradnika njih 122 je u radnom odnosu KBC Priština, troje u

Specijalnoj bolnici „Laza Lazarević“ u Beogradu, dok 63 sem predmetne nastave nemaju

zdravstvenu delatnost. Ustanovljeno je da do jula meseca 2012. godine i izborom novog

dekana fakulteta, 122 nastavnika i saradnika iz KBC Priština su suprotno odredbama člana

75. stav 3. Zakona o visokom obrazovanju nezakonito primali duple iznose mesečnih zarada,

uvećane za kosovske dodatke i u KBC Priština i na Medicinskom fakultetu. Članom 75. stav

3. Zakona o visokom obrazovanju („Sl. glasnik RS" 76/2005), utvrđeno je da nastavnici i

saradnici koji izvode nastavu iz kliničkih predmeta ostvaruju radni odnos sa punim radim

vremenom, podelom radnog vremena između visokoškolske ustanove i odgovarajuće

zdravstvene ustanove odnosno imaju jedinstven radni odnos sa punim radnim vremenom.

Udeo rada u visokoškolskoj ustanovi i zdravstvenoj ustanovi treba da prati i zarada u

srazmeri rada do punog radnog vremena. Srazmeran rad u visokoškolskoj ustanovi i

srazmeran rad u zdravstvenoj ustanovi treba da prati i srazmerna plata, a ne puna plata u

visokoškolskoj ustanovi i u zdravstvenoj ustanovi. I pored instrukcije Ministarstva zdravlja iz

jula meseca 2012. godine, zbog nerada i neefikasnosti Inspekcijske službe za visoko

obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, ova pojava je široko

42

rasprostranjena u čitavoj Srbiji, a štete nanete budžetu Republike Srbije su do sada

neprocenjene. Odbor je utvrdio nezakonito trošenje budžetskih sredstava po osnovu

nezakonitog povećanja koeficijenta za obračun i isplatu plata zaposlenima od strane bivših

dekana i prodekana ovog fakulteta. O ovome, kao i o brojnim drugim malverzacijama na

teritoriji Kosova i Metohije, upoznati su organi Ministarstva unutrašnjih poslova Srbije, ali

nažalost, ni u ovom, kao ni u brojnim drugim slučajevima, zbog evidentnog političkog

uticaja, isti nisu do kraja istraženi i krivično procesuirani. Dekanat Medicinskog fakulteta je

do prošle godine uz neverovatnu kiriju od 3.200 evra mesečno bio smešten u tržnom centru

„Nort siti“ u Kosovskoj Mitrovici. Za renoviranje navedenih prostorija fakultet je utrošio

1.200.000,00 dinara za koje ne postoji dokumentacija a trenutno za korišćenje jednog sprata

u navedenom centru plaća kiriju od 1.700 evra mesečno. Zbog nerealne i izuzetno visoke

kirije, kao i brojnih saznanja Odbora o kriminalnim aktivnostima, neopohodno je sprovesti

istragu u vezi sa zakupom navedenog prostora i u tom kontekstu prikupiti obaveštenja od

bivših dekana fakulteta prof. dr Zdravka Vitoševića i prof. dr Nebojše Mitića. Odbor je

utvrdio da je u periodu od 2003. do 2005. godine, sredstvima Univerziteta u ukupnom iznosu

od 12.863.568,06 dinara, finansirana zamena spoljašnje stolarije na fasadi Fakulteta

tehničkih nauka. Iako je Ugovorom sa izvođačem radova, preduzećem „Vujić Valjevo“ iz

Valjeva, ugovorena cena od 10.301.405,00 dinara, nejasno je zašto je izvođaču radova na

ime kursne razlike isplaćeno dodatnih 2.654.387,06 dinara, kada to Ugovorom nije bilo

predviđeno.

Anketni odbor je utvrdio brojne zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava kroz

ugovore koje u periodu od 2002. do 2004. godine Univerzitet sklapao sa firmom „Masters“

iz Prištine na ime kupovine, izgradnje i adaptacije objekata Studentskog centra u Kosovskoj

Mitrovici. Svi projekti na Kosovu i Metohiji realizovani sa firmom „Masters“ u periodu od

2002. do 2004. godine, su krajnje problematični i diskutabilni. Univerzitet u Prištini sa

sedištem u Kosovskoj Mitrovici je sa firmom „Masters“ d.o.o sklopio Ugovor broj 15/11 od

17.5.2002. godine o kupovini zgrade po ceni od 20.100.000,00 dinara. Po istom Ugovoru za

izvođenje radova na potpunom završetku objekta, Univerzitet je sklopio ugovor da navedenoj

firmi isplati 47.900.000,00 dinara tako da je ukupna ugovorena cena kupovine i završetka

objekta iznosila 68.000.000,00 dinara. Aneksom ugovora od 11. novembra 2002. godine

predviđeno je plaćanje naknadnih radova za završetak objekta i uređenje kruga (bez projektne

dokumentacije u iznosu od 7.960.414,00 dinara). Neposredno pre zaključivanja Ugovora sa

Univerzitetom u Prištini firma „Masters“ je navedeni objekat po mnogo nižoj ceni kupila od

43

kompanije „Kablar“ iz Kraljeva. Univerzitet je firmi „Masters“ po osnovnom Ugovoru i

Aneksu ugovora isplatio ukupno 79.377.736,00 dinara. Cena izvedenih radova od 447,4

evra/m2 daleko je viša od realne tržišne cene. Nabavka opreme za potrebe navedenog

Studentskog doma izvrešena je po posebnom navedenom pozivu od 15. septembra 2002.

godine, po kome nije definisan kriterijum za izbor najpovoljnije ponude. Od četiri pristigle

ponude nije izabrana jedna najpovoljnija već istovremeno dve, među kojima „Dinamik

trejd“ iz Zvečana u vrednosti od 5.574.239,20 dinara. Univerzitet je pored ovog iznosa za

opremanje navedenog Studentskog doma platio i iznos od 2.826.995,00 dinara, iako

navedeni iznos nije bio predviđen tenderskom dokumentacijom. Zajedno sa ulaganjem u

izgradnju Studentskog doma broj 1, Univerzitet je sa preduzećem „Masters“ u periodu od

2002. do 2004. godine zaključio pet ugovora za izgradnju i adaptaciju objekata u vrednosti od

292.102.987,74 dinara, dok je sa firmom „Dinamik Trejd“ zaključio ukupno 15 ugovora u

vrednosti od 95.010.158,82 dinara. Po ugovoru broj 8/23-10 od 18.4.2002. godine za

izvođenje građevinskih, građevinsko-zanatskih i instalaterskih radova na stambenom bloku

28, zgrada 28/2 u Zvečanu, Univerzitet je po privremenim situacijama firmi „Masters“

isplatio iznos od 48.829.840,00 dinara pri čemu za iznos od 6.767.636,00 dinara radovi nisu

izvedeni, što predstavlja nenamensko trošenje budžetskih sredstava. Rektorat je po Ugovoru

za nabavku i izvođenje radova za objekat u Gračanici preduzeću „Masters“ preneo ukupna

sredsta u iznosu od 37.238.667,14 dinara, iako je po ugovoru predviđeno plaćanje u

ukupnom iznosu od 34.802.489,14 dinara te iznos od 2.426.178,00 dinara, koji nije

pokriven zaključivanjem Aneksa ugovora predstavlja nenamensko trošenje budžetskih

sredstava. Za izgradnju Studentskog doma broj 5, Univerzitet je potpuno kršeći propisanu

proceduru zakonom o javnim nabavkama sa firmom „Masters“ sklopio ugovor i po

okončanoj situaciji broj 08-17/4 od 12.3.2008. godine isplatio 131.716.359,10 dinara ili

uvećanje od 7.512.326,10 dinara u odnosu na osnovni ugovor. Cena izgradnje kvadratnog

metra navedenog objekta iznosila je fantastičnih 601,5 evra. Po sporazumu sa opštinom

Zvečan, Univerzitet je 2002. godine za građevinske, građevinsko-zanatske i instalaterske

radove za zgradu u stambenom bloku 28. u Zvečanu, sa firmom „Dinamik Trejd“ kao

izvođačem radova sklopio ugovor u vrednosti od 47.478.033,00 dinara. Po ispostavljenim

situacijama, isplaćena je vrednost od 45.555.045,00 dinara, pri čemu za iznos od

6.983.508,00 dinara radovi nisu izvedeni. Bez sprovođenja postupka javne nabavke,

Univerzitet je firmi GKHK „Kongrap- Kijevo“ po okončanoj situaciji 28. novembra 2002.

godine isplatio 7.620.962,70 dinara pri čemu je konstatovano neopravdano uvećanje iznosa

plaćanja po osnovu uvećanja cene isporuke i troškova nadzornog organa u iznosu od

44

8.850.668,40 dinara. Za instalaterske radove u navedenom objektu angažovana je fimra

„Dinamik Trejd“ sa kojom je ugovorena cena od 1.578.982,00 dinara a isplaćena u iznosu

od 1.953.980,00 dinara, što je više za iznos od 374.998,00 dinara. Izgradnju ovog

montažnog objekta Univerzitet je isplatio po neverovatnoj ceni od 271,90 evra/m2. Za

izgradnju zgrade Rektorata 2003. godine Univerzitet je preduzeću „Grad“ iz Kosjerića

isplatio iznos od 6.752.519,50 dinara i firmi „Dinamik Trejd“ iz Zvečana 9.400.425,00

dinara. Ukupno ulaganje u zgradu Rektorata, koja je objekat montažnog tipa, iznosi

17.144.727,58 dinara ili neverovatnih 531,70 evra/m2.

U cilju utvrđivanja i dokumentovanja kriminalne delatnosti na planu otuđenja i

nenamenskog trošenja budžetskih sredstava, Anketni odbor predlaže da nadležni

državni organi sprovedu kompletnu istragu svih investicija koje je Univerzitet u Prištini

sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici realizovao preko firmi „Masters“ i „Dinamik Trejd“.

U predškolskoj ustanovi „Đurđevak“ u Gračanici, Anketni odbor je ustanovio da

je organu upravljanja – Upravnom odboru istekao mandat, a da drugi organ upravljanja nije

imenovan. Uvidom u zapisnike sa održanih sednica Upravnog odbora utvrđeno je da isti nije

donosio odluke za koje je po zakonu bio obavezan, nije raspisao konkurs i izabrao direktora

ustanove, nije usvojio godišnji plan rada ustanove a davao je saglasnosti na izmene i dopune

akata o sistematizaciji radnih mesta a da prethodno nije utvrdio zakonitost predloga.

Direktorka ustanove Verica Arsić je Sporazumom o preuzimanju između ESO Prištine i PU

„Đurđevak“ nezakonito postavljena na tu funkciju. S obzirom da je imenovana profesor

srpsko-hrvatskog jezika, ne ispunjava ni uslove za rad u predškolskoj ustanovi. Ista se nalazi

na ovoj funkciji i pored činjenice da je Više javno tužilaštvo u Kosovskoj Mitrovici protiv nje

pokrenulo optužnicu zbog osnovane sumnje da je počinila krivično delo zloupotrebe

službenog položaja. Odbor je utvrdio i da su četiri lica u navedenoj ustanovi zasnovala radni

odnos na radnom mestu vaspitača na neodređeno vreme, bez odgovarajuće stručne spreme.

Broj administrativnih radnika je veći od normativom propisanog broja. Rešenja o strukturi i

rasporedu obaveza vaspitača i stručnih saradnika u okviru radne nedelje nisu doneta, iako je

to zakonska obaveza direktora. U ovoj ustanovi lični dohodak prima i supruga bivšeg

državnog sekretara za Kosovo i Metohiju Zvonimira Stevića, mada se ne pojavljuje na

radnom mestu niti izvršava radne obaveze, što izaziva ogorčenje zaposlenih i šire javnosti u

Gračanici. Sredstvima Fonda dijaspore za maticu u iznosu od 11.929.878,00 dinara izgrađen

je nov objekat predškolske ustanove PU „Đurđevak“ u selu Donja Brnjica kod Prištine, ali

isti od 2011. godine nije stavljen u funkciju jer nisu obezbeđena sredstava za prijem radnika.

45

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u ostalim obrazovnim ustanovama na

teritoriji Kosova i Metohije nisu uočene bitne nezakonitosti. Uslovi izvođenja nastave u OŠ

„Branko Radičević“ u selu Cernica, opština Gnjilane, izuzetno su teški. Nastava se odvija u

tri napuštene srpske kuće u potpuno neprijateljskom albanskom okruženju. Nastavu pohađa

svega šest đaka. Nastava u osnovnim školama „Svetozar Marković“ u Velikoj Hoči i

„Dositej Obradović“ u Orahovcu, kao i u gimnaziji u Orahovcu, odvija se u vrlo teškim

uslovima, u privatnim stambenim objektima. Objekti u kojima su smeštene navedene

obrazovne ustanove u poslednjih 12 godina nisu imali nikakvo investiciono održavanje.

Dobar deo nastavnika, zbog nedostatka kadra, radi u više škola. Za sve tri škole u

Goraždevcu kod Peći, OŠ „Janko Jovićević“, srednja ekonomsko-trgovinska škola „Danica

Vuković“ i Gimanazija „Sveti Sava,“ imenovan je jedan direktor i jedan organ upravljanja.

Svi platni prometi se overavaju jednim pečatom i isplaćuju preko jednog računa, računa

Gimnazije „Sveti Sava“. S obzirom da je Zakonom o osnovama sistema obrazovanja i

vaspitanja, ovakvo stanje neodrživo, Anketni odbor predlaže da Vlada Republike Srbije,

shodno svojim ovlašćenjima, ukine postojeće škole i formira jednu srednju školu sa tri smera

i jednu osnovnu školu. U OŠ „Radoš Tošić“ u Osojanu dva lica imenovana u organ

upravljanja ispred ESO Istok, su u sukobu interesa.

Anketni odbor predlaže da Narodna skupština Republike Srbije predloži Vladi

Republike Srbije da nadležni organi istraže zloupotrebe u trošenju budžetskih

sredstava kroz ugovore o izgradnji, adaptaciji i renoviranju objekata fakulteta i

Studentskog centra koje je Univerzitet u Prištini sa sedištem u Kosovskoj Mitrovici

sklapao sa firmama „Masters“ iz Prištine i „Dinamik Trejd“ d.o.o iz Zvečana; da

inspekcija za visoko obrazovanje Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja

utvrdi propuste u nepoštovanju odredbi Zakona o visokom obrazovanju i Zakona o

radu na visokoškolskim ustanovama Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici i prema

odgovornim licima predloži mere; da Vlada Republike Srbije, s obzirom na duplo

finansiranje prosvetnih radnika u ustanovama predškolskog, osnovnog i srednjeg

obrazovanja na teritoriji Kosova i Metohije, i iz budžeta Republike Srbije i iz budžeta

privremenih kosovskih institucija, donese uredbu da se plate navedenim zaposlenima

isplaćuju umesto dosadašnjih 150% u iznosu od 100% a da se preostala sredstva u

iznosu od 50% njihovih plata usmeravaju u jedinstven fond iz koga bi se isplaćivala

socijalna pomoć porodicama na teritoriji Kosova i Metohije, koje nemaju nijednog

zaposlenog člana.

46

* * *

Anketni odbor je utvrdio ogromne propuste i zloupotrebe u trošenju budžetskih

sredstava na izgradnji infrastrukturnih objekata na Kosovu i Metohiji. Za izgradnju

Gerontološkog centra u Kosovskoj Mitrovici, međuopštinski centar za socijalni rad u

Kosovskoj Mitrovici je 2003. godine kao investitor sklopio ugovor sa izvođačem radova

firmom „Masters“ d.o.o iz Prištine. Vrednost ugovorenih radova je 282.143.017,00 dinara.

Pažnju zaslužuje činjenica da je građevinska dozvola firmi „Masters“ za navedenu lokaciju

izdata još 14. maja 1999. godine, a da je tek krajem 2003. godine sproveden postupak javne

nabavke od strane investitora i da se u tom postupku posao dodeljuje baš preduzeću

„Masters“. Ugovorom o izvođenju radova 01/964 od 25.12.2003. godine, ugovorena je

uplata bez kamatnog avansa u visini od 40% vrednosti investicije, odnosno u iznosu od

112.857.206,80 dinara i ovaj iznos je uplaćen izvođaču radova. Nakon izvedenih zemljanih

radova, izvođač radova ispostavlja prvu privremenu situaciji u iznosu od 23.506.467,19

dinara koju investitor odbija da uplati, zbog čega izvođač radova obustavlja radove i podnosi

tužbu Trgovinskom sudu u Beogradu protiv Ministarstva rada, zapošljavanja i socijalne

politike- međuopštinski centar za socijalni rad u Kosovskoj Mitrovici. Od Ministarstva rada i

socijalne politike obavešteni smo dopisom broj 401-00-020236/2004-09 od 3. jula 2013.

godine o ishodu parnice po tužbi „Masters“ d.o.o iz Prištine, sada USA-Euro BUILDING

d.o.o iz Beograda. Presudom Privrednog suda u Beogradu 10/P3245/2010 od 28.6.2010.

godine utvrđena je ništavnost ugovora o izgradnji. Međutim, protiv dužnika je otvoren

postupak stečaja, a Republičko Javno pravobranilaštvo je 28. septembra 2011. godine

podnelo prijavu potraživanja na iznos od 89.495.532,81 dinara kod Privrednog suda u Nišu.

Potraživanje Republike Srbije još uvek nije realizovano. Uvidom na licu mesta uočeno je

da su izvedeni samo određeni zemljani radovi koji su daleko manji od iznosa od

23.363.673,99 dinara kolika je razlika između avansno uplaćenih sredstava i potraživanja

Republike Srbije. Anketni odbor je ustanovio da je na ovom projektu budžet Republike

Srbije oštećen za oko 90.000.000,00 dinara.

Drskost, bahatost i neodgovornost koja se graniči sa bezobrazlukom u trošenju

budžetskih sredstava Republike Srbije ogleda se i na projektu izgradnje četiri stambene

lamele u Kosovskoj Mitrovici. Građevinska direkcija Srbije je 29. januara 2004. godine, sa

preduzećem za promet i usluge „Daki“ iz Kosovske Mitrovice zaključila ugovor za izgradnju

stambeno-poslovnog objekta (četiri lamele) u Kosovskoj Mitrovici ukupne vrednosti

458.970.282,40 dinara, uz avansno plaćanje 45% i rokom realizacije od 12 meseci. Potpuno

47

je nejasno kako je izvođač radova firma „Daki“ tri meseca (20. oktobra 2003. godine) pre

zaključenja ovog ugovora, zaključila ugovor sa firmom „Masters“ kao podizvođačem radova

na ovom projektu. S obzirom da je Građevinska direkcija Srbije dopisom broj 2526565 od

16.8.2004. godine preduzeću „Daki“ vratila prvu privremenu situaciju na ispravku, ovo

preduzeće tuži Direkciju a Trgovinski i Viši trgovinski sud u Beogradu usvajaju ovakvu

tužbu. Na osnovu ovako usvojene tužbe, potpuno neverovatnim rešenjem o izvršenju nalaže

se Građevinskoj direkciji da firmi „Daki“ isplati iznos od 267.787.712,00 kao i iznos od

532.250,00 dinara. Rešenjem Vrhovnog suda Srbije od 8. marta 2006. godine, ovakva

presuda se ukida. Iako je uvidom na licu mesta utvrđeno da objekata nema već, da je samo

izgrađena „mrtva ploča“ debljine sedam santimetara, nejasno je kako je opština Kosovska

Mitrovica svojim rešenjem broj 351-29 od 14.5.1999. godine izdala građevinsku dozvolu za

ovaj objekat. Po obrazloženju višeg tužioca u Kosovskoj Mitrovici preduzeću „Daki“ je

nezakonito na ovom projektu uplaćeno oko 330.000.000,00 dinara što je nenamensko

trošenje budžetskih sredstava. U vezi sa ovom investicijom predmet je kompletno obrađen od

strane višeg tužioca iz Zvečana i dopisom od 3. novembra 2011. godine i krivičnom prijavom

broj KU4/11 od 2.11.2011. godine prosleđen Tužilaštvu za organizovani kriminal.

Tipičan primer megalomanskih projekata i promašenih investicija na Kosovu i

Metohiji je i slučaj izgradnje objekata Centra za zbrinjavanje osoba sa posebnim

potrebama u naselju Žaže kod Zvečana. Objekat površine 5.056,90 m2 i investicione

vrednosti 242.869.867,20 dinara, započet je 2003. godine a do današnjeg dana nije završen

niti stavljen u funkciju. U navedenom objektu je prema prvobitnoj nameni bio planiran

smeštaj lica sa posebnim potrebama iz ranijeg Centra u Štimlju, da bi 2007. godine bila

izvršena prenamena objekta u objekat Studentskog doma, Studetnskog centra Univerziteta u

Kosovskoj Mitrovici. Investitor radova Ministarstvo za rad, zapošljavanje i socijalnu politiku

i naručilac radova opština Zvečan, su za izgradnju ovog objekata izvođaču radova firmi

„Mab Kompanija Miljković“ iz Žitkovca do sada isplatili 560.230.830,70 dinara ili po

srednjem kursu 7.732.571 evra. Prosečna isplaćena cena po kvadratnom metru ovog objekta

iznosi neverovatnih 1.365 evra a sa preplaćenom sanacijom klizišta terena 1.529 evra.

Uvidom na licu mesta utvrđeno je da je objekat oštećen, sa delimičnom pokradenom

opremom, bez urađenog spoljašnjeg uređenja, pristupnog puta, sportskih terena, zaštitne

ograde i dr.

Anketni odbor predlaže da nadležni državni organi sprovedu hitnu istragu

zloupotreba u trošenju budžetskih sredstava na izgradnji Centra za zbrinjavanje lica sa

48

posebnim potrebama u opštini Zvečan. Kroz istragu je neophodno prikupiti

obaveštenja od tadašnjeg državnog sekretara u Ministarstvu za rad, zapošljavanje i

socijalnu politiku Vladimir Ilića koji je sada direktor Fondacije solidarnosti Republike

Srbije, tadašnjeg pomoćnika za finansije u navedenom ministarstvu a sada člana

Državne revizorske institucije Ljubice Janković i tadašnjeg sekretara ministarstva

Slađane Slavnić, a koji se pojavljuju kao ključne ličnosti u transferu sredstava za ovaj

projekat. Neophodno je da Kancelarija za Kosovo i Metohiju u saradnji sa opštinom

Zvečan spreči dalje propadanje ovog objekta i privede ga nameni.

Izgradnju lokalnog puta s. Doljanje (SO Zvečan) - s. Zubče (SO Zubin Potok) je

iznosom od 137.493.055,00 dinara finansirala Direkcija za puteve Republike Srbije. Anketni

odbor je utvrdio da je četvrta deonica navedenog puta koju je radilo preduzeće „Novi Pazar-

put“ 2004. godine za iznos od 6.743.475,00 dinara nekvalitetno urađena pa je na istoj deonici

2010. godine preduzeće „MBA Miljković“ izvelo radove na iskopu, tamponiranju i

asfaltiranju u vrednosti od 28.400.000,00 dinara. Zbog neusaglašenih jediničnih cena za

poziciju izrade asfaltnog sloja iz ponude u odnosu na cene iz ispostavljene situacije

omogućeno je sticanje protivpravne dobiti od oko 36.000,00 evra. Naime, za deonicu II

navedenog puta ugovorena jedinačna cena izrade asfaltnog sloja je 664,30 dinara a

obračunata i isplaćena 754,68 dinara a za deonicu III ugovorena jedinačna cena je 693,70

dinara a obračunata i isplaćena 754,68 dinara. Priznavanjem računa za nabavku tamponskog

materijala po ugovoru za deonicu II, a na osnovu ugovorenih i priznatih vrednosti više je

isplaćeno oko 40.000 evra. Nejasan je razlog priznavanja računa za radove na deonici III

preduzeću PP „Brest“ od strane Instituta za puteve Beograd, što predstavlja neopravdano

utrošena sredstva od oko 63.000 evra. Odbor je utvrdio neopravdan utrošak budžetskih

sredstava za izgradnju ove deonice puta u ukupnom iznosu od oko 140.000 evra.

Za održavanje lokalnih i regionalnih puteva na prostoru Kosova i Metohije Direkcija

za puteve Ministarstva saobraćaja i veza je 1992. godine sklopila ugovore sa DP „Kosmet

put- inžinjering“ iz Leposavića, za puteve severno od reke Ibar i sa AD „Magistrala“ iz

Gračanice za puteve južno od reke Ibar. Kasnije je pod nerazjašnjenim okolnostima i

očiglednim političkim uticajem, Ugovor za održavanje lokalnih i regionalnih puteva sklopljen

i sa privatnom kompanijom „MBA Miljković“ iz Zvečana. U proteklih 12 godina Direkcija

za puteve, a kasnije JP Putevi Srbije, nisu raspisivali tendere za održavanje i izgradnju putne

infrastrukture na prostoru Kosova i Metohije već je direktor Direkcije za puteve odnosno

„Puteva Srbije“ preko ispostave u Kosovskoj Mitrovici sam odlučivao kojoj firmi će

49

dodeljivati poslove oko održavanja i izgradnje puteva. Za izgradnju I deonice lokalnog puta

Leposavić-Borance-Brus do sela Zrnosek, Direkcija za puteve Srbije je sklopila ugovor sa

preduzećem P.P. „AS“ iz Leposavića sa kojim inače nije imala ugovor o održavanju i

izgradnji lokalnih puteva. Iako je glavnim projektom predviđena dužina navedene deonice od

2.816,01 metara nejasno je zašto je Direkcija ugovorila dužinu od 4.100 metara. Uvidom na

licu mesta utvrđeno je da je asfaltiranje izvršeno preko postojeće turske kaldrme sa

nadogradnjom tucaničkog sloja. Širina kolovoza od 4m je mimo standarda i nezadovoljava

uslove za odvijanje dvosmernog saobraćaja. Ova deonica puta je mestimično oštećena i u

dužini od 20 metara došlo je do kidanja polovine kolovoza. Na navedenoj deonici puta u

dužini od 200 metara nema uopšte asfalta već je izveden samo tucanički kolovozni zastor.

Nejasno je zašto je zaključno sa 2005. godinom, mimo ugovorene cene od 43.062.215,12

dinara, izvođaču radova isplaćeno 65.352.397,92 dinara, što je u odnosu na ugovoreni iznos

više za 22.290.182,80 dinara ili po srednjem zvaničnom kursu NBS više za oko 310.000 evra.

Anketni odbor smatra da je ovaj iznos budžetskih sredstava neopravdano utrošen. Sa istom

firmom, Republička Direkcija za puteve je 2005. godine sklopila ugovor o izgradnji II

deonice navedenog puta za iznos od 83.796.253,46 dinara, a 2008. godine i III deonice puta

za iznos od 73.660.923,10 dinara. Aneksom dva ugovora od 19.9.2005. godine o udruživanju

sredstava za finansiranje radova na popravci lokalnog puta puta Leposavić-Borance-Brus

ukupne dužine 4.519,56 metara Direkcija je preduzeću P.P. „AS“ iz Leposavića isplatila

11.308.104,76 dinara. Kako je navedeni Aneks zaključen neposredeno pre početka izvođenja

zemljanih radova na drugoj deonici puta, nejasno je o kakvoj vrsti popravke lokalnog puta se

radi. Navedena novčana sredstva u iznosu od 133.000,00 evra se ne mogu ničim opravdati i

Odbor smatra da su ista nenamenski utrošena. Zbog promene cenovnika JP „Putevi Srbije“

preduzeću „AS“ iz Leposavića je priznata i razlika u iznosu od 1.635.971,39 dinara ili oko

23.000 evra, o čemu nije sačinjen Aneks Ugovora i ne postoji pisani dokument na osnovu

koga je korisnik budžetskih sredstava preuzeo obaveze, što je u suprotnosti odredbama člana

56. Zakona o budžetskom sistemu i predstavlja prekršaj iz člana 103. istog zakona. Izvođaču

radova je priznata razlika u ceni nastaloj zbog promene cenovnika u JP „Putevi Srbije“ i za

IV deonicu navedenog puta u iznosu od 12.263.673,74 dinara ili oko 108.000 evra. Anketni

odbor smatra da su za izgradnju navedenog lokalnog puta nenamenski utrošena

budžetska sredstava u iznosu od oko 610.000 evra, te predlaže pokretanje istrage i

utvrđivanje krivične odgovornosti.

50

Sredstvima Ministarstva za Kosovo i Metohiju u iznosu od 5.518.815,00 dinara 2010.

godine finansirana je rekonstrukcija lokalnog puta Kuzmin-Ugljare-Kosovo Polje. Na

osnovu uvida na licu mesta i dokumentacije, Anketni odbor je ustanovio da je izvođaču

radova preduzeću d.o.o „Moment plus“ iz Gračanice po osnovu ispostavljenih i naplaćenih

situacija bez dokaza o količini izvedenih radova i po osnovu isplaćenih a neizvedenih radova,

na ime sanacije oštećenja asfaltnog puta u selu Kuzmin, nezakonito isplaćeno 1.800.000,00

dinara ili 18.000 evra, a za čišćenje i produbljivanje kanala uz regionalni put Ugljare-Preoci u

iznosu od 1.830.000,00 dinara ili 18.300 evra.

Anketni odbor je ustanovio da su budžetskim sredstvima preko Ministarstva za KiM,

usmeravanim preko opštine Lipljan, za radove na sanaciji lokalnog puta u selu Staro

Gracko kod Lipljana 2011. godine, preduzeću d.o.o „Moment Plus“ iz Gračanice

neopravdano isplaćena sredstva u iznosu od 2.934.100,00 dinara. Anketnom odboru nisu date

na uvid situacije na izvedene radove, a uvidom i merenjem na licu mesta utvrđeno je da su

izvedeni radovi u obimu od 30% od ugovorene površine, da je debljina asfalta 5,5 cm iako je

ugovorena debljina 8 cm. Utvrđen je nepotpun poziv za dostavu javnih ponuda, sumnjiva je i

podudarnost ponuda sa identičnim rukopisom, radovi su izvedeni nekvalitetno a ugovoreni

radovi na bankini nisu ni izvedeni.

Zloupotrebe u trošenju budžetskih sredstava, Anketni odbor je ustanovio i u slučaju

izgradnje lokalnih puteva u opštini Novo brdo. Za izgradnju 13 putnih pravaca na teritoriji

opštine Novo Brdo, Koordinacioni centar za Kosovo i Metohiju je opredelio budžetska

sredstva u iznosu od 94.696.959,00 dinara. Navedena sredstava su preko opštine Novo Brdo

usmerena izvođaču radova, firmi „Feliks Trade“ d.o.o iz Uroševca. Okončanom situacijom

broj 02/05 od 23.11.2005. godine, koja je potpisana od strane investitora i nadzornog organa

Saobraćajnog instituta „CIP“ iz Beograda, priznati su ukupni radovi i uznosu od

94.698.956,00 dinara, pri čemu je utvrđeno da je za isplatu izvođaču preostalo još

60.730.156,00 dinara. Potpuno je nejasno kako je i pored odbijanja prvobitnog nadzornog

organa, Fakulteta tehničkih nauka iz Prištine, da zbog spornog izbora izvođača radova i

neizvedenih radova potpiše konačnu situaciju, institut „CIP“ kao novi nadzorni organ tu

situaciju potpisuje i priznaje da su radovi izvedeni kvalitetno i u potpunosti. Anketni odbor je

uvidom na licu mesta utvrdio da je prosečna širina izgrađenih puteva 3 metra, iako je

predmerom i predračunom predviđena širina puta od 4,5 metra. Iz ovoga proizilazi da je

izvođač radova utrošio za 1/3 manje materijala od predviđenog a time i manje izvršio svoje

obaveze predviđene ugovorom. Izvođač radova „Feliks Trade“ je 13. februara 2008. godine

51

Privrednom sudu u Beogradu podneo tužbu protiv Ministarstva za Kosovo i Metohiju i

opštine Novo Brdo kao naručilaca radova zbog neisplaćenog duga u iznosu od 60.730.156,00

dinara. Presudom Privrednog suda u Beogradu broj. 1P 689/2010. od 23.03.2011. godine

odbačen je deo tužbenog zahteva koji se odnosi na Ministarstvo za Kosovo i Metohiju, kao

prvooptuženog, dok je istom presudom utvrđena obaveza opštine Novo Brdo, kao

drugooptuženog, da uplati navedeni dug u iznosu od 60.730.156,00 dinara i pripadajuću

zateznu kamatu počev od 3. decembra 2005. godine pa do isplate. Uvidom u stanje na

blokiranom računu budžeta opštine Novo Brdo na dan 8. avgust 2013. godine, utvrđeno je da

ukupno stanje duga, po osnovu izvršenih radova na izgradnji puteva iznosi 132.527.121.07

dinara, od čega je osnovni dug 60.886.381,39 dinara a zakonska zatezna kamata čak veća

nego osnovni dug i iznosi neverovovatnih 71.640.739,68 dinara. Anketni odbor smatra da

je neophodno ispitati odgovornost lica u Institutu „CIP“ koja su bila u nadzornom

organu na navedenom projektu i njihovu spregu sa izvođačem radova.

JP „ Putevi Srbije“ su dana 1. aprila 2010. godine, u skladu se predračunima radova

broj 953-4221 i 953-4221/10-1 od 29.3.2010. godine izdalo nalog preduzeću „MBA

Miljković“ iz Beograda pod brojem 953-4221/10-2 da izvrši radove na poboljšanju

državnog puta drugog reda Belo brdo- Suvo rudište u ukupnoj dužini od 5,50 kilometara,

a u ukupnoj vrednosti od 80.000.000,00 dinara. Izvođač radova privatno preduzeće „MBA

Miljković“ angažovano je za izvođenje radova u skladu sa Aneksom broj 11 od 6.7.2009.

godine kojim je navedeni izvođač ovlašćen od strane JP „Puteva Srbije“ za održavanje puteva

na teritoriji KiM. Kako je osnovnim Ugovorom iz 1992. godine za održavanje puteva na KiM

bilo ovlašćeno preduzeće „Magistrala“ iz Prištine čiji pravni sledbenik nije preduzeće „MBA

Miljković“, nejasno je kako je JP „Putevi Srbije“ sa navedenim preduzećem sklopilo ugovor

bez sprovođenja tenderske procedure. Za izgradnju navedenog puta investitor nije obezbedio

tehničku dokumentaciju niti glavni projekat. Izradu glavnog projekta za navedenu deonicu

puta povereno je preduzeću „Mladenović“ iz Lapova kome je na ime ugovorenog iznosa od

1.130.937,60 dinara od strane JP „Putevi Srbije“ isplaćeno 585.468,80 dinara iako ne postoji

dokaz da je navedeni projekat završen i predat investitoru. Ne postoji zapisnik da je izvršena

primopredaja završenih radova na održavanju puta, odnosno da je vršen tehnički prijem

izvršenih radova od strane investitora. Uvidom na licu mesta Anketni odbor je utvrdio da na

prvoj deonici puta dužine 2,69 kilometara kolovoz je u izuzetno lošem stanju, da je došlo do

pojave mrežastih naprslina i probijanja posteljice, da je prosečna debljina tampona 15 cm što

je 50% predviđeno predračunom. Podloga na putu je izuzetno lošeg kvaliteta. Na ovoj

52

deonici puta Anketni odbor je utvrdio da je izvođaču isplaćeno više u odnosu na izvedene

radove 7.000.000,00 dinara, samo po osnovu loše izrađene podloge i tamponskog sloja puta.

Po osnovu manje debljine asfaltnog sloja (6 do 7 cm) u odnosu na ugovorenu debljinu

asfaltnog sloja (8 cm), Anketni odbor je ustanovio da je izvođaču radova neopravdano

isplaćen dodatni iznos od 4.727.350,00 dinara. Na drugoj deonici navedenog puta u dužiniod

5,50 kilometara Odbor je utvrdio da je za izradu tamponskog sloja izvođaču radova preplaće

iznos od 9.360.000,00 dinara. Za radove na ovom objektu više je fakturisano 21.087.350,00

dinara ili 270.000,00 eura što Anketni odbor smatra nenamenskim trošenjem budžetskih

sredstava.

Izgradnju puta Zvečan selo Izvore po osnovu ugovora sa opštinom Zvečan

realizovalo je preduzeće „MAB Miljković“. Republička Direkcija za puteve a potom i JP

„Putevi Srbije“ su izvođaču radova u periodu od 2004. do 2010. godine ukupno isplatili

558.693.311,33 dinara. Prema evidenciji u područnoj jedinici JP „Putevi Srbije“ u Kosovskoj

Mitrovici, po nalogu broj 953-1025/09-1 od 25.9.2009. godine isplaćen je u iznos od

152.002.564,90 dinara, a za isplaćeni iznos od 125.081.870,00 dinara ne postoji nikakva

evidencija. Utvrđeno je da su jedinačne cene po osnovnom ugovoru kao i po Aneksu 1 i

Aneksu 2 za pozicije izrade posteljice, tampona, tucanika, AB zidova, propusta i ivičnjaka

uvećane za više od 100%. Kako su ove pozicije obračunate i naplaćene u iznosu od

233.100.000,00 dinara a realni iznos radova je 50% niži, Anketni odbor smatra da je iznos od

116.500.000,00 dinara više isplaćen od realne vrednosti izvedenih radova, ili po srednjem

kursu eura od 74 dinara za 1 evra, više je isplaćeno 1.500.000,00 eura što Anketni odbor

smatra nenamenski trošenjem budžetskih sredstava. Pregledom stanja izvršenih radova ne

celokupnom putnom pravcu utvrđeno je da na dužini od 7,2 kilometara postoji solidan asfalt,

na dužini od 7,6 kilometara asfalt je zbog slabog urađenog pripremnog sloja ispucao sa

velikim oštećenjima, dok deonica u dužini od 5,1 kilometar je samo tamponirana i ne sadrži

asfaltni sloj. S obzirom na strateški značaj navedenog puta koji predstavlja jedan od tri

pravaca povezivanja severnog dela Kosova i Metohije sa teritorijom uže Srbije, Anketni

odbor predlaže da nakon utvrđivanja odgovornosti za nenamensko trošenje budžetskih

sredstava, Kancelarija za Kosovo i Metohiju u saradnji sa JP „Putevi Srbije“ nađe mogućnosti

da se navedeni putni pravac revitalizuje i dogradi u skladu sa važećim standardima.

Anketni odbor predlaže da Narodna Skupština Republike Srbije obaveže Vladu

Republike Srbije da nadležni državni organi sprovedu hitnu istragu o zloupotrebi u

trošenju budžetskih sredstava plasiranih preko Direkcije za puteve Republike Srbije i

53

JP „Putevi Srbije“ za izgradnju i revitalizaciju putne infrastrukture na Kosovu i

Metohiji, sa težištem na onim projektima na kojima se kao izvođači radova pojavljuju

preduzeća „MBA Miljković“ i „MAB Miljković“.

Sredstvima privremenih kosovskih institucija u iznosu od 43.570,23 evra, 2008.

godine izvršena je izgradnja kanalizacione mreže u selu Skulanovo kod Lipljana. Na istoj

deonici iz potpuno nerazumljivih razloga, u dužini od 500 metara, sredstvima Ministarstva za

Kosovo i Metohiju u iznosu od 2.961.030,00 dinara preko opštine Lipljan finansira se

izgradnja nove kanalizacione mreže. Radovi koje je izvodila firma d.o.o. „Moment Plus“ iz

Gračanice izvedeni su nestručno i bez predviđene dokumentacije. Na ovu novu kanalizacionu

mrežu priključeni su samo škola i dva porodična objekta. Uvidom u dokumentaciju utvrđeno

je da je po jednom metru dužnom kanalizacione mreže isplaćivana cena u iznosu od 58,32

evra a da su prethodno privremene kosovske institucije tu istu mrežu gradile po ceni od 18,30

evra po metru dužnom. Pored naduvavanja cena, evidentno je rasipanje budžetskih sredstava,

bespotrebnom izgradnjom nove kanalizacione mreže, što ukazuje na indicije u pokušaj

nezakonitog sticanja novčanih sredstava od strane rukovodstva opštine Lipljan.

Sredstvima iz budžeta Republike Srbije u iznosu od 11.499.851,00 dinara, 2006.

godine finansirano je čišćenje i uređenje korita reke Gračanke u Gračanici, Lapljem Selu i

Preocu. Investitor Kosovski upravni okrug je bez projektno-tehničke dokumentacije

angažovao stručni nadzor i komisiju za izvršenje tehničkog pregleda izvedenih radova. S

obzirom da su privremene kosovske institucije 2008. godine ponovo vršile uređenje i

popločavanje korita reke Gračanke, Anketni odbor nije mogao utvrditi svrhu utrošenih

sredstava na ovom projektu u iznosu od 147.000 evra.

Sredstvima budžeta Republike Srbije finansirana je nadgradnja i pokrivanje

Omladinskog doma u selu Drsnik u opštini Klina. Izvođaču radova SZR „Osojane“ iz

Zubinog Potoka, 2009. godine isplaćeni su radovi u vrednosti od 2.014.000,00 dinara. Za

ovaj projekat ne postoji verodostojna knjigovodstvena dokumentacija iz koje bi se mogla

videti količina utrošenog građevinskog materijala niti vrsta i obim izvedenih radova. Na

objektu je sazidan jedan sprat sa grubim građevinskim radovima. Objekat nije završen i preti

mu propadanje. Odbor predlaže da se obezbede dopunska sredstva za završetak objekata kako

bi se sprečilo propadanje istog i priveo nameni.

Proširenje pešačke staze i asfaltiranje platoa u centru Gračanice 2007. i 2008.

godine finansirano je sredstvima Ministarstva za infrastrukturu Republike Srbije u iznosu od

54

5.376.303,00 dinara. Za ovaj projekat Skupština grada Prištine nije izradila finansijski plan za

2007. i 2008. godinu. Postupak javne nabavke nije sproveden u skladu sa Zakonom o javnim

nabavkama. Ne postoji tehnička dokumentacija, građevinska knjiga niti ispostavljena

finansijska situacija za izvedene radove. Nije moguće utvrditi da li su radovi izvedeni, jer su

kasnije preko tih površina izvođeni drugi radovi od strane privremenih institucija Kosova i

Metohije.

Sredstvima Fonda za zaštitu životne sredine u iznosu od 19.757.468,00 dinara preko

opštine Štrpce 2010. i 2011. godine finansirana je izgradnja sanitarne deponije u opštini

Štrpce. Iako je izvođaču radova, firmi „Dinamik Trejd“ iz Zvečana uplaćen avans od

3.600.000,00 dinara radovi na predmetnoj deponiji još uvek nisu započeti pa je nejasno ko je

i u koje svrhe izvođaču radova avansno isplatio navedeni iznos budžetskih sredstava.

Anketni odbor predlaže da Ministarstvo energetike, razvoja i zaštitne životne sredine

kao pravni sledbenik Fonda za zaštitu životne sredine preko rukovodstva opštine Štrpce

i javnog komunalnog preduzeća u toj opštini, utvrdi sudbinu isplaćenih budžetskih

sredstava za ovaj projekat.

Anketni odbor je utvrdio i povlašćen položaj firme „Izmornik“ d.o.o iz Velikog

Ropotova kod Kosovske Kamenice prilikom izbora izvođača radova na infrastrukturnim

objektima finansiranim iz budžeta Republike Srbije u Kosovsko-pomoravskom upravnom

okrugu. Na osnovu nezakonito sprovedenog postupka javne nabavke navedena firma je 2009.

godine izvodila radove na izgradnji teniskog terena u selu Koretište i izgradnji mosta i

puta u selu Gornje Kusce u opštini Gnjilane. Iako navedena firma ne poseduje opremu za

izvođenje građevinskih radova već angažuje podizvođače, utvrđeno je da je njen promet sa

opštinom Gnjilane iznosio u 2009. godini 8.839.012,80 dinara. Sve investicije u navedenoj

godini su realizovane bez projektne i predviđene građevinske dokumentacije sa grubim

kršenjem Zakona o javnim nabavkama, kroz postupke u pravcu nameštanja poslova i

favorizovanja firme „Izmornik“. Nejasno je zašto Policijska uprava Gnjilane izmeštena u

Vranju, proteklih godina nije istražila karakter veze predsednika opštine Gnjilane i vlasnika

firme „Izmornik“ u svetlu korupcije i zloupotrebe budžetskih sredstava.

Anketni odbor je utvrdio nenamensko trošenje budžetskih sredstava usmerenih

na stvaranje uslova za povratak i održivi opstanak srpskog stanovništva na Kosovu i

Metohiji.

55

Za sprečavanje iseljavanja interno raseljenih lica u selu Novi Badovac kod Gračanice

sredstvima Ministarstva za infrastrukturu finansirana je izgradnja 70 kuća. Prvobitna

ugovorena vrednost radova od 104.801.956,00 dinara sa izvođačem radova firmom „Dinamik

Trejd“ d.o.o. iz Zvečana iz 2007. godine je u 2008. godini uvećana na iznos od

131.001.959,00 dinara. Skupština grada Prištine je sprovela postupak javne nabavke sa

pogađanjem bez prethodnog objavljivanja. Izvođač radova je izvedene radove naplatio u

vrednosti od 386 evra/m2 iako je brojne podizvođače angažovao po ceni od 130 evra/m

2. S

obzirom da je sproveden postupak javne nabavke bez prethodnog objavljivanja, da je

direktno sklopljen ugovor sa firmom „Dinamik Trejd“ kao i na očiglednu razliku između

cene izvedenih i naplaćenih radova i u ovom infrastrukturnom projektu evidentno je da je

ovaj posao namešten firmi „Dinamik Trejd“. Zbog neodgovornosti nadležnih u Ministarstvu

za Kosovo i Metohiju i gradskoj upravi grada Priština, nedopustivo se kasnilo sa postupkom

raspodele izgrađenih kuća pa su iste nezakonito nasilno useljene od jednog broja lica koja su

već bila stambeno obezbeđena i čija su mesečna novčana primanja na zavidnom nivou pa je

svrha izgradnje ovih objekata devalvirana u pogledu socijalnog zbrinjavanja stambeno

nezbrinutih lica. I pored podnetnih krivičnih prijava protiv lica koja su se nasilno uselila, do

danas ništa nije urađeno da se bespravno useljena lica isele i objekti dodele socijalno

ugroženim porodicama.

Opštinska uprava grada Prištine sa sedištem u Gračanici je smeštena u privatnom

zakupljenom stambenom objektu uz mesečnu zakupninu od 1.900 evra. Zbog nemara i

neodgovornosti nadležnih u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju i Gradske uprave grada

Priština do danas ništa nije urađeno za iznalaženje trajnog rešenja za smeštaj i rad radnika

navedene Uprave. Samo za period od 1. decembra 2009. do 31. decembra 2012. godine na

ime zakupnine iz sredstava Ministarstva za KiM, odnosno iz budžeta Republike Srbije je

isplaćeno 70.300,00 evra što je dovoljan iznos za izgradnju potpuno novog objekta.

Iz sredstava Fonda za izgradnju stanova solidarnosti finansirana je izgradnja stambene

zgrade solidarnosti „Opstanak“ sa 14 stanova na lokacije Jalovište kod Gračanice. Ukupna

vrednosti investicije 25.129.843,00 dinara. I kod ove investicije je uočena pojava

naduvavanja cena, jer je izvođaču radova d.o.o. „Piramida“ iz Kosovske Mitrovice

isplaćivana cena radova u iznosu od 430 evra/m2 što je daleko veća cena od realno tržišne.

Ministarstvo za Kosovo i Metohiju je 2008. godine za izgradnju pet kuća za

povratnike u selima u opštini Klina izdvojilo 2.000.000,00 dinara. Navedena sredstva su od

56

strane Ministarstva za KiM preneta na račun opštine Klina ali je Anketni odbor uvidom na

licu mesta u selu Biča (dve kuće), selu Drsniku (dve kuće) i selu Vidanje (jedna kuća)

ustanovio da objekti uopšte nisu sagrađeni. Anketni odbor predlaže pokretanje istražnog

postupka protiv tadašnjih koordinatora opštinske uprave Klina Stojana Dončića i

Milivoja Ribaća u cilju utvrđivanja odgovornosti za nenamensko trošenje budžetskih

sredstava. U okviru istrage neophodno je utvrditi i sudbinu novčanih sredstava u iznosu

od 1.822.940,00 dinara namenjenih za izgradnju prostorija predškolske ustanove u

Klini koje je Ministarstvo za Kosovo i Metohiju 29. decembra 2006. godine prenelo na

račun SO Klina. Prema izjavama meštana opštine Klina, tadašnji koordinator opštinske

uprave Stojan Dončić je navedena sredstva podigao sa žiro računa. Potrebno je preko Uprave

za trezor izvršiti proveru prometa novčanih sredstava na podračunu opštine Klina u decembru

2006. i januaru 2007. godine.

Za izgradnju šest i rekonstrukciju jedne kuće za povratnike u selu Goraždevac u

opštini Peć, Ministarstvo za Kosovo i Metohiju je 2010. godine izvođaču radova firmi

„Dinamik Trejd“ iz Zvečana isplatila iznos od 13.000.000,00 dinara. Kontrolom je

ustanovljeno da je postupak javne nabavke sproveden suprotno odredbama člana 21. Zakona

o javnim nabavkama, jer je investitor svojim postupanjem sprečio druga lica da podnesu

ponude u skladu sa uslovima utvrđenim konkursnom dokumentacijom. Iako je ugovorena

cena radova od 12.600.000,00 dinara, utvrđeno je da je opština Peć izvođaču radova pre

zaključenja ugovora dana 21. decembra 2010. godine isplatila iznos od 13.000.000,00 dinara

koji je veći od ugovorenog. Takođe je utvrđeno da je investitor na ime dodatnih radova za

koje ne postoji nikakvo opravdanje isplatio iznos od 357.555,00 dinara. Ne postoji projektna

dokumentacija niti zapisnik o izvršenom tehničkom pregledu. Iz okončane situacije utvrđeno

je da su iskazane cene znatno uvećane u odnosu na realno tržišne. Takođe, za izgradnju,

adaptaciju, rekonstrukciju kuća u Goraždevcu, Ministarstvo za Kosovo i Metohiju je 2010.

godine izdvojilo novčana sredsta u iznosu od 3.692.100,00 dinara. U članu 7. Ugovora koji je

SO Peć sklopila sa firmom NTN „Eksim-Kosova“ iz Vitomirice, precizirano je da se zbog

nepostojanja regularnih tokova kretanja novčanih sredstava na teritoriji Kosova i Mohije i

nepostojanja platnog prometa, navedeni iznos novčanih sredstava uplati preko trećeg lica

firme „Jorgos Trejd“ iz Zubinog Potoka, koja će izvršiti potreban transfer novca. Na

fakturama koje je dobavljač građevinskog materijala firma NTN „Eksim-Kosova“ isporučila

nema količina isporučenog materijala, nema jedinačnih cena po vrstama materijala i nema

pečata firme pa se dokumenti ne mogu smatrati validnim. Na fakturama se ne može utvrditi

57

sa sigurnošću da su potpisi autentični niti da količine koje su na paragon blokovima

odgovaraju zaista isporučenim količinama. Jedinačne cene za pojedine vrste građevinskog

materijala su višestruko uvećane od tržišnih (crep, laminat, sobna vrata, oprema za kupatilo).

Ugovorom je predviđena isplata avansa dobavljaču građevinskog materijala u iznosu od

100% ugovorene vrednosti pa se postavlja pitanje zašto rukovodstvo opštine Peć sa sedištem

u Goraždevcu nije preduzelo mere da samo nabavi građevinski materijal na tržištu.

U cilju sprečavanja pojava zloupotrebe i nenamenskog trošenja budžetskih

sredstava kroz izgradnju infrastrukturnih objekata i finansiranje drugih zadataka na

Kosovu i Metohiji, Anketni odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da

Vladi Republike Srbije predloži da transfer novčanih sredstava namenjenih Kosovu i

Metohiji isključivo ide preko Kancelarija za Kosovo i Metohiju u vezi sa čime je

neophodno organizaciono i kadrovski ojačati Kancelariju.

Anketni odbor nije ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava opredeljenih

za podsticaj i razvoj poljoprivredne proizvodnje na Kosovu i Metohiji kroz pomoć i

subvencije za kupovinu poljoprivrednih mašina i snabdevanje sa semenskim i sadnim

materijalom kao i veštačkim đubrivom. Odbor je prikupio brojne informacije koje ukazuju na

moguću zloupotrebu i nenamensko trošenje budžetskih sredstava namenjenih za subvencije u

cilju stimulisanja proizvodnje kod vlasnika registrovanog poljoprivrednog zemljišta. Naime,

Vlada Republike Srbije preko Uprave za trezor Ministarstva finansija izdvaja značajna

sredstva za subvenciju poljoprivredne proizvodnje. Jedan, ne mali broj građana srpske

nacionalnosti je prodao svoje obradivo zemljište i odselilo se na teritoriju uže Srbije. Zbog

poznatih problema u funkcionisanju katastra nepokretnosti ta ista lica se u zemljišnim

knjigama izmeštenim na teritoriji uže Srbije i dalje vode kao vlasnici prodatih nepokretnosti i

po tom osnovu nezakonito koriste sredstva iz subvencija za razvoj poljoprivrede. Anketni

odbor predlaže sravnjivanje podataka u katastru nepokretnosti koje vode kosovske

institucije sa evidencijom katastra nepokretnosti koji je izmešten na teritoriji uže Srbije

i po tom osnovu izradu nove liste korisnika subvencija za poljoprivredu na teritoriji

Kosova i Metohije.

Odbor je utvrdio da firma „Ibar Invest“ iz Zubinog Potoka poseduje ekskluzivno

pravo snadbevanja artiklima hrane restorana Društvene ishrane u studentskom centru u

Kosovskoj Mitrovici koji obezbeđuje ishranu 10 000 studenata i restorana u zdravstvenom

centru u Kosovskoj Mitrovici kao i snadbevanje kancelarijskim i potrošnim materijalom svih

58

opštinskih uprava na severu Kosova. Uočene su izuzetno visoke marže koje za pojedine

artikle hrane iznose od 41 do 68% iako se na tržištu Srbije marže kreću do 25%. Primera radi

firma „Ibar Invest“, za isporuku pilećih bataka i karabataka Studentskom centru, zaračunava

maržu od 68% a za svinjsko meso sa francuskom obradom 64%. Kliničko bolnički centar

Prištine sa sedištem u Gračanici i predškolska ustanova „Đurđevak“ iz Gračanice ne sprovode

svake godine postupak javne nabavke za nabavku namernica za njihove restorane već se

nabavka istih vrši na pijaci direktnom kupovinom u gotovom novcu, što stvara uslove za

brojne malverzacije. Neshvatljivo je da ove ustanove artikle hrane preko posredničkih firmi

po dalekoj većoj ceni nabavljaju na tržištu, a da poljoprivredne proizvode srpskog

stanovništva u Kosovskom i Kosovsko-pomoravskom upravnom okrugu nema ko da otkupi

već po bagatelnim cenama prodaju lokalnim Albancima.

Anketni odbor predlaže da nadležne službe Kancelarije za Kosovo i Metohiju

preduzmu mere da institucije Republike Srbije na Kosovu i Metohiji artikle hrane

otkupljuju od poljoprivrenih proizvođača iz srpskih enklava.

Kontrolom trošenja budžetskih sredstava u nekoliko većih javnih preduzeća na

prostoru Kosova i Metohije, Anketni odbor je uočio zloupotrebe i nenamensko trošenje

navedenih sredstava. Utvrđeno je da JP „Šar planina“ sa sedištem u Štrpcu u proteklih 12

godina nije sprovodilo postupke javnih nabavki. Iznos od 60.700.000,00 dinara je utrošen

kroz plaćanja dobavljačima u gotovom novcu iako je moguć platni promet. Uočena je

nepotpuna i neverodostojna dokumentacija. Veliki iznosi od nekoliko stotina hiljada dinara

pravdaju se samo paragon blokovima na kojima stoji da je plaćanje gotovinsko. Na

blokovima nedostaju količine isporučenih dobara ili jedinačne mere za usluge. Nedostaju

otpremnice za dobra koja su fakturisana, podaci ko je isporučio robu, registarski broj vozila,

potpis lica koji je robu primilo. Za fakturisane usluge nedostaju zapisnici o primopredaji

izvršenih radova, ili bilo kakav drugi dokaz da su fakturisane usluge izvršene. Kosovska

agencija za privatizaciju je 29. januara 2010. godine obavestila ovo preduzeće da je isto

uvršteno u 42 preduzeća planiranih za privatizaciju. JP „Ski centar Brezovica“ d.o.o u svom

sastavu ima tri hotela, tri restorana, pet žičara, pet ski liftova, uređeno skijalište na preko 230

hektara, zapošljavalo je 190 radnika i bilo je oslonac ekonomskog razvoja i održivog

opstanka srpskog stanovništva u opštini Štrpce. Odlukom Vlade Republike Srbije od 27.

decembra 2007. godine ovo preduzeće je formirano kao deoničarsko društvo. Društvo je

formirano Ugovorom o osnivanju između JP „Skijališta Srbije“ iz Beograda i HK „Fond

Ineks-Intereksport“ iz Beograda. Ekonomski značaj ovog preduzeća, pored proizvodnje

59

maline, je od presudnog značaja za opstanak Srpskog stanovništva u opštini Štrpce. Rad ovog

društva direktno ili indirektno uslovljava niz privrednih aktivnosti u opštini Štrpce kao što su

plasman poljoprivrednih proizvoda, razvoj stočarstva, trgovine, domaće radinosti i

ugostiteljstva. Zbog neodgovornosti rukovodstva JP „Skijališta Srbije“ ovo društvo je

konstantno od 2000. godine uništavano, a od 2010. godine i potpuno prepušteno samom sebi,

bez ikakve pomoći države osuđeno na propast. Procena je da bez rada ugostiteljskih objekata,

samo na prodaji karata ovo preduzeće u sezoni može da ostvari prihod veći od 100.000 evra.

Zbog kriminalnih aktivnosti u pogledu prisvajanja novca od karata prodatih za korišćenje

žičare, nezakonite rasprodaje i otuđivanja nepokretnosti preduzeća i otvorenog šurovanja sa

kosovskom agencijom za privatizaciju, rukovodilac ove poslovne jedinice Aleksandar

Janićijević je zajedno sa upravnikom žičara Srboljubom Spasićem ovo preduzeće doveo do

ruba propasti. Začuđujuća neodgovornost rukovodstva JP „Skijališta Srbije“, na čelu sa

direktorom Vladom Radonjićem, koje se na sve primedbe i dokaze o zloupotrebama i

nezakonitom otuđivanju imovine u JP „Ski centar Brezovica“ proteklih godina oglušivalo.

Direktor preduzeća Aleksandar Janićijević je inače predsednik borda direktora RTV Kosovo,

a jedno vreme je i bio zamenik predsednika opštine Štrpce koja radi u sistemu kosovskih

institucija. Kada se ovome pridoda i činjenica da je zet upravnika žičara Srboljuba Spasića,

Dalibor Jeftić, ministar za povratak u tzv. Kosovskoj vladi, onda nije teško zaključiti da će,

ukoliko Vlada Republike Srbije nešto ne preduzme, ovo preduzeće u perspektivi na

nedopustiv način biti privatizovano. Tri ugostiteljska dragulja ovog preduzeća su potpuno

ruinirana. U hotelu „Breza“ je nakon boravka ukrajinskog kontingenta KFOR-a potpuno

uništena sva instalacija i inventar. Hotel „Narcis“ je do 2008. godine radio u značajnom

kapacitetu, od tada ovaj hotel koji u svom sastavu ima sportsku halu, restoran sa 800 sedišta,

kongresnu dvoranu za preko 300 osoba, bazen, kuglanu, teretanu i saunu je zatvoren,

zapušten i u njemu se povremeno održavaju samo svadbena veselja. Hotel „Molika“ radi

samo u periodu januar-mart mesec. Od pet žičara kojima raspolaže ovo preduzeće u funkciju

su samo dva, a sa minimalnim sredstvima (30.000 evra) mogu se osposobiti i još dve žičare.

Ugostiteljski objekat „Brvnara“ je nezakonito prodat od strane Kosovske privatizacione

agencije. Bez ikakve reakcije rukovodstva „Skijališta Srbije“, opština Štrpce koja radi u

kosovskom sistemu lokalnih samouprava je ski centru „Brezovica“, bez naknade oduzela 17

ari placa na ekskluzivnoj lokaciji u centru Štrpca. Upravnik ski centra je u hotelu „Molika“

kao i neposrednoj blizini hotela samovoljno izdao lokale i poslovni prostor raznim privatnim

licima.

60

Zbog strateške važnosti „Ski centra Brezovica“ za opstanak srpskog

stanovništva i ekonomski razvoj opštine Štrpce, Anketni odbor Narodnoj skupštini

Republike Srbije preporučuje da Vlada Republike Srbije u pregovorima između Vlade

Republike Srbije i privremenih kosovskih institucija koji se odvijaju posredstvom

međunarodne zajednice, spreči planiranu privatizaciju navedenog preduzeća od strane

kosovskih institucija. Neophodno je da Kancelarija za Kosovo i Metohiju i oficir Vlade

Srbije za vezu u Prištini sagledaju stanje u preduzeću i Vladi predlože mere

revitalizacije i oporavka. Anketni odbor predlaže sastanak sa predstavnicima sindikata

radnika i hitnu smenu upravnika i direktora žičara ovog preduzeća.

JP „Elektrokosmet“ ima ukupno 677 zaposlenih radnika od kojih je radno

angažovano 578 radnika a od ovog broja je 185 radno angažovano u sedištu preduzeća u

Beogradu. U okviru ovog preduzeća kao poseban privredni subjekat posluje i JP „Ibar“ koji

je vezan za JP „Elektrokosmet“ samo u delu da su radnici na platnom spisku JP

„Elektrokosmet“ i u delu da se bavi proizvodnjom električne energije za potrebe JP

„Elektrokosmet“, te da za isporučenu električnu energiju od JP „Elektrokosmet“ do 2012.

godine dobija 25% naplaćene realizacije a od tada 40% naplaćene realizacije. U periodu od

2000. do 2012. godine JP „Elektrokosmet“ je iz sopstvenih sredstava finansirao izgradnju

četiri poslovna objekta. Prisutne su velike poteškoće u poslovanju ovog preduzeća u pogledu

naplate dugovanja za isporučenu električnu energiju gde je procenat naplate spao na svega

10%. Na prostoru južno od Ibra Kosovska energetska korporacija je preuzela kompletnu

naplatu i kontrolu isporučene električne energije. Na ovom prostoru deo radnika

„Elektrokosmeta“ radi na održavanju instalacija izlažući se problemu da od kosovskih

institucija bude krivično proganjan za podrivanje ustavnog poretka. Zaposleni u JP

„Elektrokosmet“ ne primaju zarade iz ostvarenih sopstvenih prihoda, već isključivo iz

sredstava EPS-a. Zaposleni i angažovani radnici sa mestom boravišta na teritoriji AP KiM

imaju zarade uvećane za 50%, a zaposleni i neangažovani radnici kako na teritoriji AP KiM

tako i na teritoriji uže Srbije primaju zarade u iznosu 60% od osnovne zarade. Anketni odbor

je ustanovio nenamensko trošenje budžetskih sredstava u ovom javnom preduzeću u pogledu

korišćenja ugostiteljskih usluga. Samo u 2010. godini na osnovu fakturisanih dokumenata na

ime korišćenja usluga ugostiteljskih objekata ovo preduzeće je isplatilo 398.950,00 dinara,

2011. godine 741.360,00 dinara a 2012. godine 858.090,00 dinara. Pored troškova

ugostiteljskih usluga, utvrđeno je da ovo preduzeće ima izuzetno visoke troškove

reprezentacije koji u 2010. godini iznose 2.707.732,00 dinara, 2011. godini 2.316.512,00

61

dinara, a u 2012. 1.213.336,00 dinara. Samo na ime proslave dočeka novih godina za svoje

radnike ovo preduzeće je u 2009. godini potrošilo 168.800,00 dinara. Evidentni su i brojni

računi na ime isplate noćenja radnika preduzeća u raznim ugostiteljskim objektima. Za

razliku od 2010. i 2011. godine, kada nije bilo troškova za reklamni materijal, 2011. godine je

sa računa ED „Kosovska Mitrovica“ na ime reklamnog materijala (kalendari,

rokovnici,olovke, novčanici, torbice, futrole itd.) plaćeno 1.433.906,28 dinara, što Anketni

odbor smatra nenamenskim trošenjem budžetskih sredstava. Kontrolom centralnog magacina

ovog preduzeća ustanovljen je manjak od 1.981.198,69 dinara. Od odgovornog lica koje vodi

finansijski i robni magacin dobijeno je obrazloženje da je ustanovljeni manjak nastao zato što

prethodni magacioner nije hteo da izvrši primopredaju magacina iz razloga nezakonite

smene. JP „Ibar“ kao samostalno preduzeće izdvojeno je iz sistema „Ibar-Lepenac“ 2004.

godine. U okviru ovog preduzeća je i HE „Gazivode“ kod Zubinog Potoka. Anketni odbor je

došao u posed računa koji ukazuju na zloupotrebu materijalnih troškova koje HE „Gazivode“

dobija od kosovskih institucija od strane direktora preduzeća Predraga Božovića. Takođe je

utvrđeno da direktor preduzeća, pored ličnog dohotka u visini preko 100.000,00 dinara koji

prima od Elektroprivrede Srbije prima i lični dohodak od privremenih kosovskih institucija

koji na mesečnom nivou iznosi 1.115,40 evra. Takođe je utvrđeno da radnici HE „Gazivode“

pored ličnih dohodaka od Elektroprivrede Srbije primaju i lične dohotke od privremenih

kosovskih institucija u rasponu od 350 do 1.000 evra. Neophodno je utvrditi istinitost

tvrdnji da je od iznosa novca za remont HE „Gazivode“, 2008. godine, isplaćenom

vlasniku firme iz Beograda izvesnom Gojku Vrtikapi posredstvom bivšeg direktora

„Elektrokosmeta“ Radoja Krečkovića, jednom Ministru za Kosovo i Metohiju kupljen

stan u Beogradu.

Anketni odbor predlaže da Narodna skupština Republike Srbije Vladi

Republike Srbije predloži da nadležni državni organi izvrše detaljnu kontrolu

poslovanja JP „Elektrokosmet“ i JP „Ibar“, posebno u pogledu nenamenskog trošenja

budžetskih sredstava za prezentaciju i reklamni materijal, obračunavanja i plaćanja

javnih prihoda, kao i ustanovljenog manjka u centralnom magacinu.

Zemljoradnička zadruga „Ratar“ u Lapljem Selu je sa stotinak zaposlenih do 1999.

godine obrađivala 1.200 hektara zemlje na prostoru centralnog Kosova i posedovala nekoliko

pijačnih mesta u urbanom području grada Prištine, kao i vrlo solidan par poljoprivrednih

mašina za obradu zemljišta. Nakon ovog perioda, Kosovska agencija za privatizaciju, a pre

nje i njen pravni prethodnik Kosovska poverilačka agencija, u nekoliko su navrata

62

započinjale proces privatizacije ove zadruge da bi se konkretne radnje na planu indifikacije

najpovoljnijeg ponuđača i najpovoljnijeg finansijskog transfera preduzele polovinom 2012.

godine. Grupa radnika ove zadruge je krajem 2012. godine nezakonito sebe proglasila novim

rukovodstvom zadruge, promenila vlasničku sturkturu i formirala mešovito deoničarsko

društvo, obrativši se Kosovskoj agenciji za privatizaciju sa zahtevom za svojinsku

transformaciju ovog preduzeća. Kosovska agencija za imovinu je donela odluku o otvaranju

postupka privatizacije koji je sada u toku. Do sada su prodata sva osnovna sredstva zadruge,

poslovni prostor i oko 70 hektara zemljišta koje se nalazi u najužem delu poteza Gračanica-

Laplje Selo-Preoce, odnosno u centralnom delu Kosova i Metohije koji je isključivo naseljen

srpskim i drugim nealbanskim življem. S obzirom da se sadašnje rukovodstvo ZZ „Ratar“

nije mnogo dvoumilo da izvrši potrebnu preregistraciju pri kosovskim organima i omogući

Agenciji za privatizaciju da pokrene postupak prodaje, veća grupa mahom penzionisanih

radnika navedene zadruge se obratilo Skupštini grada Prištine, a ona Kancelariji za Kosovo i

Metohiju, da se spreči malverzacija i prodaja oko hiljadu hektara obradive zemlje i

katastrofalne posledice izmene demografske strukture stanovništva.

Zbog strateškog značaja zemljišta ZZ „Ratar“ iz Lapljeg Sela za očuvanje

kompaktne teritorije na kome živi srpsko i drugo nealbansko stanovništvo, Anketni

odbor predlaže Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije

predloži hitno preuzimanje neophodnih mera na planu sprečavanja rasprodaje državne

svojine. U tom pogledu neophodno je u pregovorima između Vlade Republike Srbije i

privremenih kosovskih institucija prioritetno staviti pitanje ZZ „Ratar“ u Lapljem Selu

sa apekta pokušaja razbijanja kompaktne srpske teritorije i pritisaka za iseljavanje

nealbanskog stanovništva. Takođe, neophodno je daleko veće angažovanje po ovom

pitanju oficira za vezu Vlade Republike Srbije u Prištini. Anketni odbor predlaže i

utvrđivanje krivične odgovornosti u pogledu zloupotreba pri otuđivanju društvene

imovine i protivpravnog sticanja imovinske koristi prema samoproglašenom

rukovodstvu ZZ „Ratar“.

JP „Površinski kopovi Obilić“ ima ukupno 2852 zaposlenih od čega radno

angažovanih 1077 dok se 1775 nalazi na plaćenom odsustvu. JP „TE Kosovo Obilić“ ima

1042 zaposlenih od čega je radno angažovanih na Kosovu 377 a radno angažovanih na

teritoriji uže Srbije 665. D.o.o. „Feronikl“ sa procenjenim rezervom rude od 13 miliona tona

je posredstvom Kosovske agencije za privatizaciju prodato za 47 miliona evra, 2006. godine,

američko-austrijsko-azerbejdžanskoj kompaniji i pored bezuspešnih pokušaja da se preko

63

predstavnika međunarodnih institucija na KiM utvrdi struktura i većinsko vlasništvo Srbije

nad tim preduzećem.

Zbog prisutnih informacija da su brojni pogoni Elektronske industrije iz Niša u

mnogim gradovima na Kosovu i Metohiji nezakonito prodati, Anketni odbor predlaže

Narodnoj skupštini Republike Srbije da Vladi Republike Srbije predloži da preko

sadašnjeg i bivšeg rukovodstva navedene kompanije utvrdi istinitost ovakvih tvrdnji i

prema odgovornim licima preduzme odgovarajuće zakonske mere.

U brojnim javnim preduzećima čiji su osnivači lokalne samouprave, Anketni odbor je

ustanovio nepravilnosti u pogledu poštovanja Uredbe o koeficijentima za obračun i isplatu

plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima, nepostojanja

zaključenih ugovora o radu shodno Zakonu o radu, nepostojanja akata o sistematizaciji i

organizaciji, kao i nepostojanje odluka o potrebi zasnivanja radnog odnosa za novoprimljena

lica. S toga je neophodno da mešovita inspekcijska služba Ministarstva za rad,

zapošljavanje i socijalnu politiku, Ministarstva pravde i državne uprave i Ministarstva

za regionalni razvoj i lokalnu samoupravu, izvrši kontrolu navedenih preduzeća i

naloži otklanjanje uočeneh nedostatka i propusta.

Anketni odbor je sistemom uzorka izvršio kontrolu trošenja budžetskih sredstava kod

22 korisnika kojima su preko Fonda za razvoj Republike Srbije odobreni krediti za razvoj

malih i srednjih preduzeća. Utvrđeno je da su zbog slabe kontrole nadležnih stručnih službi

Fonda za razvoj odobrena kreditna sredstva nenamenski trošena, a da brojni korisnici

kreditnih sredstava nisu izmirili svoje obaveze po osnovu duga. Mnogi korisnici sredstava

Fonda, su se iselili sa prostora Kosova i Metohije. Plasirana kreditna sredstva preko Fonda za

razvoj Republike Srbije nisu ispunila svrhu podsticaja razvoja malih i srednjih preduzeća, te

Anketni odbor smatra da Fond mora pooštriti uslove za dodelu navedenih sredstava, učiniti

više napora nad kontrolom trošenja odobrenih sredstava kao i na utuženju korisnika koji nisu

izmirili svoje obaveze. Promet dobara sa teritorije Republike Srbije na teritoriju AP KiM

propisan je Uredbom Vlade Republike Srbije o izvršavanju Zakona o porezu na dodatnu

vrednost na teritoriji AP KiM za vreme važenja Rezolucije Saveta bezbednosti OUN-a broj.

1244. Članom 10. st. 1. i 2. ove Uredbe propisano je da se na promet domaćih dobara koji

izvrše obveznici sa teritorije Republike Srbije van AP KiM na teritoriju AP KiM, PDV ne

plaća a obveznici PDV imaju pravo na dobitak predhodnog poreza u skladu sa zakonom, pod

uslovom da su dobra otpremljena na teritoriji AP KiM uz obrazac EL- Evidencionalni list,

64

koje popunjava posebno odeljenje Poreske Uprave. Pre popunjavanja Evidencionog lista,

obveznik PDV je dužan da posebnom odeljenju dostavi račun, odnosno drugi dokument o

prometu dobara koji sadrži naziv, adresu i PIB obveznika, mesto i datum izdavanja, redni

broj računa, naziv i adresu primaoca računa kao i vrstu, količinu, cenu po jedinici mere i

vrednost dobara. Prisutan je problem s obzirom da je Ministarstvo finansija i privrede dalo

mišljenje u vezi sa izmenama i dopunama Uredbe da se kod prometa motornih vozila sa

teritorije AP KiM na teritoriju Republike Srbije plaća PDV, bez obzira kada je vozilo na

teritoriji AP KiM registrovano i da li je na to vozilo prilikom prethodne kupovine plaćen

PDV, i na taj način je praktično izjednačen promet kao između dve države. Ovaj postupak je

ne samo nezakonit, već i protivustavan jer neosnovano dovodi u neravnopravan položaj

građane i poreske obveznike sa teritorije AP KiM, u odnosu na obveznike sa teritorije uže

Srbije. Kontrolom poslovanja privrednih subjekata na severu Kosova od strane tržišne

inspekcije ustanovljeno je da se roba široke potrošnje nabavlja i prodaje bez obračuna PDV.

Uvidom u knjigovodstvenu evidenciju utvrđeno je da se ne vodi sva evidencija propisana

zakonom i iz nadležnosti tržišne inspekcije. Utvrđivanje pojave nelojalne konkurencije i

povlašćenog položaja na tržištu otežan je zbog činjenice da je 20% privrednih subjekata koji

su registrovani po zakonima Republike Srbije, registrovani i kod institucija Kosova i da robu

prodaju kroz iste maloprodajne objekte. Takođe uočen je problem da 40% privrednih

subjekata koji obavljaju trgovinske delatnosti nisu registrovani ni kod Republike Srbije, ni

kod kosovskih institucija. Kontrolu i preduzimanje mera iz nadležnosti tržišne inspekcije nije

moguće vršiti zbog ukupne bezbednosne situacije i nefunkcionisanja organa MUP-a Srbije i

Ministarstva pravde na AP KiM. Kontrola privrednih subjekata u opštinama južno od Ibra iz

domena tržišne inspekcije nije mogla da se izvrši jer svi privredni subjekti su registrovani i

vode evidenciju po zakonima kosovskih institucija koje ih i kontrolišu.

Anketni odbor je utvrdio da Ministarsvo kulture i informisanja transferiše budžetska

sredstva za 14 ustanova kulture za teritoriju AP KiM od kojih njih šest imaju sedište na

teritoriji AP KiM, a ostale na teritoriji uže Srbije. Jedan broj ovih ustanova ne obavlja

nikakvu delatnost a zapošljava pozamašan broj radnika. Neke od njih imaju samo direktora sa

zavidnim novčanim primanjima i poslovnog sekretara. Anketni odbor smatra da je

potrebno da Ministarsvo kulture i informisanja zajedno sa Kancelarijom za Kosovo i

Metohiju izvrši analizu svrhe postojanja pojednih ustanova kulture, kao i mogućnost

njihovog objedinjavanja na jednom mestu sa daleko manjim brojem zaposlenih.

Neophodno je izvršiti i procenu koje ustanove kulture mogu da egzistiraju i obavljaju

65

delatnost na teritoriji AP KiM a koje se mogu pripojiti već postojećim ustanovama

kulture na teritoriji uže Srbije. Neophodno je istorijske arhive pojedinih gradova sa

Kosova i Metohije koji se nalaze na različitim lokacijama na teritoriji uže Srbije

pripojiti Arhivu Kosova i Metohije i time smanjiti broj bespotrebno zaposlenih i

rasipanje budžetskih sredstava. Treba preispitati i svrhu postojanja ustanova poput

Galerije savremene umetnosti, Pokrajinskog kulturnog centra, Univerzitetske

biblioteke „Ivo Andrić“ i Kulturno prosvetne zajednice Kosova i Metohije. U cilju

uštede budžetskih sredstava neophodno je da Ministarsvo kulture i informisanja i

Kancelarija za Kosovo i Metohiju izvrše sveobuhvatnu analizu potrebe finansiranja

rada brojnih lokalnih radio i televizijskih stanica na Kosovu i Metohiji, kao i izuzetno

veliki broj kulturno-umetničkih manifestacija finasiranih preko Sektora za savremeno

stvaralašto i kreativnu industriju Ministarstva kulture i informisanja. Rešenja moraju

ići u pravcu finansiranja nekoliko radio i televizijskih stanica koje će pokriti prostor

Kosova i Metohije, kao i na smanjenju nekih manje važnih kulturno-umetničkih

manifestacija.

Anketni odbor je utvrdio nenamensko trošenje budžetskih sredstava u iznosu od

38.868.665,00 dinara opredeljenih za informatičko opremanje i modernizaciju rada lokalnih

samouprava na Kosovu i Metohiji. Projektom umrežavanja opština na teritoriji Kosova i

Metohije radi lakše korespodencije i izdavanja ličnih dokumenata kojim je rukovodio

sadašnji radnik Kancelarije za Kosovo i Metohiju Sanjin Pejčinović, 2007. godine utrošena su

sredstva u iznosu od 10.482.665,00 dinara, 2008. godine u iznosu od 17.838.000,00 dinara,

2009. godine u iznosu od 9.048.000,00 dinara, a 2010. godine u iznosu od 1.500.000,00

dinara. Navedeni projekat zbog nedostatka softvera nikada nije zaživeo, a uvidom na licu

mesta Odbor je ustanovio da u organima lokalne samouprave postoji samo po jedan uređaj za

skeniranje dokumenata i jedan personalni računar prenosnog tipa, pa je nejasno na šta su

navedena sredstva utrošena. Anketni odbor predlaže da nadležni državni organi preko

odgovornih lica u Kancelariji za Kosovo i Metohiju i odgovornih lica u jedinicama

lokalne samouprave na teritoriji Kosova i Metohije, utvrde sudbinu utrošenih novčanih

sredstava. Postojanje i finansiranje privremenih izvršnih organa u opštinama na Kosovu i

Metohiji u kojima nema srpskog stanovništva (Kačanik, Srbica, Glogovac, Đakovica, Suva

Reka, Dečani, Štimlje) Anketni odbor smatra nenamenskim trošenje budžetskih sredstava.

Naime, nejasna je uloga i svrha finansiranja ovih organa u kojima u proseku ima po šest

stalno zaposlenih koji primaju lične dohotke iz budžeta Republike Srbije. Anketni odbor

66

smatra da je neophodno ukinuti ove organe a sistematizacijom radnih mesta, u cilju jačanja

kapaciteta opštinskih uprava, za toliki broj povećati broj zaposlenih u opštinama gde živi

srpsko stanovništvo. U mnogim opštinama na Kosovu i Metohiji za proteklih 12 godina

prisutna je pojava stalnog porasta broja zaposlenih. Prilikom zasnivanja radnog odnosa,

lokalne samouprave ne traže propisanu saglasnost Kancelarije za Kosovo i Metohiju, ne

zasnivaju radni odnos prioritetno sa svojim neangažovanim radnicima, već u radni odnos

primaju nova lica što budžet Republike Srbije opterećuje dodatno jer se pored isplate

minimalnih zarada neangažovanih radnicima dodatno moraju izdvojiti sredstva

novoprimljenih radnika. Karakterističan je slučaj da je opštinska uprava Gnjilana u jednom

istom danu (14. avgusta 2012. godine) primila u radni odnos 17 lica i angažovala ih za

čišćenje groblja i crkvenih dvorišta. Za prijem novih lica u radni odnos ne raspisuje se

konkurs, ne konsultuje se Nacionalna služba za zapošljavanje niti se traži saglasnost

Kancelkarije za Kosovo i Metohiju. Za brojna zaposlena lica, gotovo u svim opštinskim

upravama obračunava se veći koeficijent za isplatu plata od predviđenog koeficijenta

Uredbom o keficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica u organima

opštinske uprave. Sva neangažovana lica opštinskih uprava sa Kosova i Metohije koja žive na

teritoriji Kosova i Metohije primaju minimalne zarade u iznosu od 11.083,00 dinara a ona

koja žive na teritoriji uže Srbije 8.526,00 dinara. Svi zaposleni u opštinskim upravama na

Kosovu i Metohiji koji su u radnom odnosu bili i pre 2006. godine primaju lične dohotke u

iznosu od 150% iz budžeta Republike Srbije i lične dohotke od privremenih kosovskih

institucija koje se na mesečnom nivou kreću u rasponu od 215,9 do 930,9 evra. Rukovodioci

pojedinih opštinskih uprava na Kosovu i Metohiji su od zaposlenih prikupili izjave u kojima

isti tvrde da ne primaju mesečne lične dohotke od privremenih kosovskih institucija, ali

prema saznanjima Anketnog odbora i delimično prikupljenoj dokumentaciji, isti su samo

ugasili svoje žiro račune u jednim bankarskim ustanovama a otvorili račune u drugim

bankarskim ustanovama koje posluju na teritoriji Kosova i Metohije. Prema platnim

spiskovima kosovskih institucija do kojih je Anketni odbor došao u posed, evidentno je da i

članovi porodica i bliski rođaci pojedinih istaknutih funkcionera i predsednika opštinskih

uprava na Kosovu i Metohiji imaju mesečna novčana primanja od privremenih kosovskih

institucija. Anketni odbor je došao u posed dokumenata po kojima su opštini Zubin Potok od

privremenih kosovskih institucija doznačena budžetska sredstva za 2011. godinu u iznosu od

2.182.896,00 evra. Odbor nije mogao sa sigurnošću da utvrdi da li se i ostalim opštinama na

Kosovu i Metohiji pored sredstava iz budžeta Republike Srbije na godišnjem nivou uplaćuju i

sredstva i iz budžeta privremenih kosovskih institucija. Prema izjavi predsednika opštine

67

Zubin Potok, opština nema uvid na šta se navedena sredstva troše, ista nisu na raspolaganju

opštini a pretpostavlja se da su ista utrošena na finansiranje potreba albanskog sela Čabra,

koje se nalazi na teritoriji opštine. Anketni odbor smatra da je neophodno da Kancelarija

za Kosovo i Metohiju preko oficira za vezu Vlade Republike Srbije u Prištini, preko

kosovskih institucija utvrdi da li su za proteklih 12 godina srpskim opštinama na

Kosovu i Metohiji budžetirana sredstva od privremenih kosovskih institucija, koji je

iznos istih i za koje potrebe su utrošena.

Anketni odbor smatra da je potrebno sprovesti kompletnu istragu o radu opštinske

uprave u Klini i hitno sprečiti uticaj na finansijske tokove i poslove koji se iz budžeta

Republike Srbije finansiraju na teritoriji te opštine bivših i sadašnjih rukovodilaca te uprave

Stojana Dončića, Milivoje Ribaća i Svete Dabižljevića. Radi se o licima za koje brojni

meštani tvrde da su umešani u mnoge kriminalne radnje. Na platnom spisku ove opštine se

nalaze mnoga lica koja nikada nisu bili radnici ove uprave, među kojima je i Nenad Vasić,

šurak Zvonka Stevića, bivšeg državnog sekretara u Ministarstvu za Kosovo i Metohiju.

Obračun plata za jedan broj zaposlenih lica se vrši kao da imaju visoku i višu stručnu spremu

a oni to u stvari nemaju. Potrebno je naknadno izvršiti inspekcijski nadzor u ovoj opštinskoj

upravi od strane Upravne inspekcije, utvrditi činjenično stanje, naložiti da se nepravilnosti

otklone i protiv odgovornih lica pokrenuti odgovarajuće postupke. Rad privremenog organa u

opštini Orahovac je blokiran jer Vlada nakon ostavke starog nije izabrala novog predsednika

privremenog organa. U opštinskoj upravi Istok sa sedištem u Osojanu je utvrđeno da je do 1.

februara 2010. godine na platnom spisku navedene Uprave i mesečnim primanjima u iznosu

od 150% vođen i Čedomir Repanović, koji živi u Norveškoj i nikada nije kročio u prostorije

uprave.

Anketni odbor predlaže Narodnoj Skupštini Republike Srbije da Vlada

Republike Srbije nađe sistemsko rešenje za isplatu plata i zarada na prostoru Kosova i

Metohije.

Povodom pokrenute inicijative nekih članova Anketnog odbora da se utvrdi trošenje

budžetskih sredstava za kupovinu opreme za video nadzor, kao i opreme i vozila za

pripadnike civilne zaštite na severu Kosova Aktom iz Kancelarije za Kosovo i Metohiju

Odbor je dopisom Kancelarije za Kosovo i Metohiju, 261 broj: 401-00-327/13-02/5 od 2. jula

2013. godine, obavešten da je ova nabavka proglašena službenom tajnom.

68

4. ZAKLjUČAK

4.1 Narodna skupština Republike Srbije obavezuje Vladu Republike Srbije da nadležni

državni organi ispitaju navode iz Izveštaja o nenemanskom trošenju budžetskih sredstava na

teritoriji Kosovo i Metohije i preduzme neophodne mere krivične i disciplinske odgovornosti,

kao i neophodne organizacione i kadrovske mere na planu sprečavanja nenamenskog

trošenja budžetskih sredstava.

4.2 U cilju ispitivanja navedenih okolnosti iz Izveštaja Anketnog odbora, Narodna skupština

će dostaviti svu raspoloživu dokumentaciju, koju je u svom radu prikupio Anketni odbor.

4.3 Vlada Republike Srbije i nadležni državni organi se obavezuju da obaveste Narodnu

skupštinu o preduzetim merama, u roku od godinu dana od dana usvajanja Izveštaja

Anketnog odbora na sednici Narodne skupštine.