161
Republika e Kosovës - Republika Kosova - Republic of Kosovo Qeveria - Vlada – Government Ministria e Administratës Publike Ministarstvo Javne Administracije - Ministry of Public Administration RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË KUVENDIT DHE ORGANEVE QENDRORE TË QEVERISË Dhjetor 2016

RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

Republika e Kosovës - Republika

Kosova - Republic of Kosovo

Qeveria - Vlada – Government

Ministria e Administratës Publike

Ministarstvo Javne Administracije - Ministry of Public Administration

RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE

TË PAVARURA TË KUVENDIT DHE ORGANEVE

QENDRORE TË QEVERISË

Dhjetor 2016

Page 2: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

1

Përmbajtja LISTA E SHKURTESAVE ................................................................................................................................... 5

PËRMBLEDHJE EZEKUTIVE ............................................................................................................................ 6

PJESA 1: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA DHE ORGANEVE QENDRORE TË

QEVERISË ....................................................................................................................................................... 8

1. HYRJE ................................................................................................................................................ 8

2. PËRVOJAT NDËRKOMBËTARE NË RREGULLIMIN DHE MENAXHIMIN E INSTITUCIONEVE

MBIKËQYRËSE DHE AGJENCIVE QEVERITARE ................................................................................ 10

2.1. Shpjegimi i krijimit së institucioneve (gjysmë) të pavarura mbikëqyrëse dhe agjencive

qeveritaredhe dhënia e një tipologjie për kategorizimin e tyre .................................................... 10

2.2. Autonomia dhe kontrolli - gjetja e baraspeshës së duhur për institucionet mbikëqyrëse dhe

agjencitë qeveritare ....................................................................................................................... 12

2.3. Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane ................................ 14

2.4. Koordinimi i themelimit dhe funksionimit të organeve të decentralizuara dhe ekzekutive të BE 17

2.5. Modelet kombëtare të agjencive dhe trendet .............................................................................. 22

3. ANALIZË KRAHASUESE E AGJENCIVE NË KOSOVË .......................................................................... 26

3.1. Llojet e agjencive, mandati dhe karakteristikat organizative ........................................................ 26

3.2. Menaxhimi i burimeve njerëzore, rekrutimi, klasifikimi i vendeve të punës dhe menaxhimi i

personelit ....................................................................................................................................... 34

3.3. Pagat dhe shtesat në pagë ............................................................................................................. 43

3.4. Llogaridhënia (raportimi financiar dhe jo-financiar) dhe transparenca ........................................ 47

4. PËRFUNDIMET DHE REKOMANDIMET ........................................................................................... 53

5. UDHËRRËFYESI PËR RACIONALIZIMIN E STRUKTURËS INSTITUCIONALE NË KOSOVË ................... 65

PJESA 2: PËRSHKRIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE ......................................................................... 70

Institucionet dhe agjencitë e pavarura të themeluara me Kushtetutë dhe Kuvendi i Kosovës ............ 70

1. Gjykata Kushtetuese e Kosovës ..................................................................................................... 70

2. Këshilli Prokurorial i Kosovës ......................................................................................................... 71

3. Këshilli Gjyqësor i Kosovës ............................................................................................................. 72

4. Agjencia e Kosovës për Inteligjencë ............................................................................................... 74

5. Këshilli i Sigurisë i Kosovës ............................................................................................................. 75

6. Institucioni i Avokatit të Popullit .................................................................................................... 76

7. Zyra Kombëtare e Auditimit ........................................................................................................... 78

8. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ..................................................................................................... 79

9. Banka Qendrore e Kosovës ............................................................................................................ 81

Page 3: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

2

10. Komisioni i Pavarur i Mediave ....................................................................................................... 82

11. Agjencia Kosovare e Pronës ........................................................................................................... 83

12. Agjencia Kosovare e Privatizimit .................................................................................................... 85

13. Agjencia Kundër Korrupsionit ........................................................................................................ 86

14. Agjencia për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale .................................................................. 88

15. Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e të Dhënave Personale......................................................... 89

16. Agjencia për Ndihmë Juridike Falas ............................................................................................... 90

17. Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës ............................................................................... 91

18. Autoriteti Kosovar i Konkurrencës ................................................................................................. 92

19. Instituti Gjyqësor i Kosovës ............................................................................................................ 93

20. Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Kulturore ................................................................................... 95

21. Këshilli i Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil ......................................................................... 96

22. Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve ........................................................................... 97

23. Organi Shqyrtues i Prokurimit ........................................................................................................ 98

24. Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa ................................................................................ 99

25. Radiotelevizioni i Kosovës ............................................................................................................ 100

26. Fondi i Kursimeve Pensionale të Kosovës .................................................................................... 102

27. Autoriteti i Aviacionit Civil ........................................................................................................... 103

28. Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike dhe Postare ................................................. 104

29. Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave ........................................................................................... 105

30. Autoriteti Rregullator për Shërbimet e Ujit ................................................................................. 106

31. Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik ..................................................................................... 108

32. Zyra e Rregullatorit për Energji .................................................................................................... 109

Agjencitë (organet qendrore dhe të pavarura) në kuadër të Qeverisë .................................................... 110

33. Agjencia Shtetërore e Arkivave .................................................................................................... 110

34. Agjencia e Statistikave e Kosovës ................................................................................................ 111

35. Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë.......................................................................................... 112

36. Agjencia për Barazi Gjinore .......................................................................................................... 113

37. Agjencia e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria Bërthamore ................................... 114

38. Agjencia për Shoqërinë e Informacionit ...................................................................................... 115

39. Instituti i Kosovës për Administratë Publike ................................................................................ 116

40. Avokatura Shtetërore .................................................................................................................. 117

Page 4: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

3

41. Agjencia për Administrimin e Pasurisë së Sekuestruar dhe të Konfiskuar .................................. 118

42. Instituti për Hulumtimin e Krimeve të Luftës .............................................................................. 119

43. Inspektorati i Minstrisë së Drejtësisë........................................................................................... 120

44. Instituti i Mjekësisë Ligjore .......................................................................................................... 121

45. Shërbimi Sprovues i Kosovës ....................................................................................................... 122

46. Shërbimi Korrektues i Kosovës .................................................................................................... 122

47. Administrata Tatimore e Kosovës ................................................................................................ 123

48. Agjencia Qendrore e Prokurimit .................................................................................................. 124

49. Thesari .......................................................................................................................................... 125

50. Dogana e Kosovës ........................................................................................................................ 127

51. Njësia për Inteligjencë Financiare ................................................................................................ 128

52. Agjencia e Regjistrimit Civil .......................................................................................................... 129

53. Akademia e Kosovës për Siguri Publike ....................................................................................... 130

54. Policia e Kosovës .......................................................................................................................... 131

55. Inspektorati Policor i Kosovës ...................................................................................................... 132

56. Agjencia e Menaxhimit Emergjent ............................................................................................... 133

57. Agjencia e Kosovës për Forenzikë ................................................................................................ 134

58. Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit e Kosovës .............................................................................. 135

59. Agjencia Kadastrale e Kosovës ..................................................................................................... 137

60. Agjencia e Kosovës për Produkte dhe Pajisje Medicinale ........................................................... 137

61. Agjencia e Financimit Shëndetësor .............................................................................................. 138

62. Inspektorati Shëndetësor............................................................................................................. 139

63. Inspektorati i Punës ..................................................................................................................... 140

64. Agjencia e Punësimit .................................................................................................................... 141

65. Agjencia për Investime dhe Përkrahje të Ndërmarrjeve në Kosovë ............................................ 142

66. Agjencia e Regjistrimit të Bizneseve në Kosovë ........................................................................... 143

67. Agjencia Kosovare e Standardizimit ............................................................................................. 144

68. Drejtoria e Akreditimit e Kosovës ................................................................................................ 145

69. Agjencia e Metrologjisë e Kosovës .............................................................................................. 145

70. Agjencia për Pronësi Industriale .................................................................................................. 146

71. Inspektorati i Tregut..................................................................................................................... 147

72. Agjencia e Kosovës për Akreditim ............................................................................................... 148

Page 5: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

4

73. Agjencia për Arsim dhe Aftësim Profesional ............................................................................... 149

74. Autoriteti Kombëtar i Kualifikimeve ............................................................................................ 150

75. Agjencia e Kosovës për Eficiencë të Energjisë ............................................................................. 151

76. Shërbimi Gjeologjik i Kosovës ...................................................................................................... 152

77. Agjencia Pyjore e Kosovës............................................................................................................ 153

78. Agjencia për Zhvillimin e Bujqësisë .............................................................................................. 154

79. Agjencia për Shërbimet e Navigacionit Ajror ............................................................................... 155

BURIMET ................................................................................................................................................... 157

Page 6: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

5

LISTA E SHKURTESAVE

AKP Agjencia Kosovare e Privatizimit

AKK Agjencia Kundër Korrupsionit

AMKMK Agjencia për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale

AMMK Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit e Kosovës

ANJF Agjencia për Ndihmë Juridike Falas

ASHMDHP Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e të Dhënave Personale

ASHAK Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosoves

ARKEP Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike dhe Postare

ARH Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave

AAC Autoriteti i Aviacionit Civil

AQP Agjencia Qendrore e Prokurimit

ARBK Agjencia e Regjistimit të Bizenseve e Kosovës

ARC Agjencia e Regjistrimit Civil

ASHI Agjencia për Shoqërinë e Informacionit

ASK Agjencia e Statistikave e Kosovës

ASHNA Agjencia për Shërbimet e Navigimit Ajror

AUV Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë

AZHB Agjencia për Zhvillimin e Bujqësisë

BQK Banka Qendrore e Kosoves

FKPK Fondi i Kursimeve Pensionale të Kosovës

IAP Institucioni i Avokatit të Popullit

IGJK Instituti Gjyqësor i Kosovës

IKAP Instituti i Kosovës për Administratë Publike

KGJK Këshilli Gjyqësor i Kosovës

KPK Këshilli Prokurorial i Kosoves

KKTK Këshilli i Kosovës për Trashegimi Kulturore

KPMSHC Këshilli i Pavarur Mbikqyrës për Shërbimin Civil të Kosovës

KPMM Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve

KQZ Komisioni Qendror i Zgjedhjeve

KRPP Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik

KPM Komisioni i Pavarur i Mediave

OSHP Organi Shqyrtues i Prokurimit

PZAP Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa

RTK Radio Televizioni i Kosovës

SHSK Shërbimi Sprovues i Kosovës

SHKK Shërbimi Korrketues i Kosovës

ZAP Zyra e Auditorit të Përgjithshëm

ZRrE Zyra e Rregullatorit për Energji

Page 7: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

6

PËRMBLEDHJE EZEKUTIVE Institucionet dhe agjencitë që funksiojnë në kuadër të Kuvendit dhe Qeverisë së Kosovës janë

themeluar ndër vite pa pasur një kornizë ligjore e cila do të vendoste disa rregulla dhe parime

bazë të cilat do të aplikoheshen për të gjitha këto institucione dhe agjenci. Pra, sot nuk ka

rregulla bazike kornizë sa i përket themelimit, organizimit, mbikëqyrjes, llogaridhënies,

mandatit, qeverisjes dhe reformimit apo përfundimit të mandatit të institucioneve dhe agjencive

të Kuvendit dhe Qeverisë së Kosovës. Si pasojë e kësaj, të gjitha institucionet dhe agjencitë janë

themeluar ndaras, rast pas rasti dhe kështu është krijuar një numër i madh i institucioneve dhe

agjencive. Kuvendi i Kosovës ka themeluar më shumë se 30 institucione dhe agjenci të pavarura,

rregullatore dhe ekzekutive derisa Qeveria ka themeluar 46 organe qendrore si pjesë të një numri

të ministrive të linjës. Neni 142 i Kushtetutës së Kosovës i ka dhënë kompetencë të gjërë

Kuvendit të Kosovës për të themeluar agjenci rregullatore dhe ekzekutive, praktikë e cila nuk

është në vijë me praktikat e vendeve të BE-së dhe OECD-së. Ky fakt e ka zvogëluar apo ulur

rëndësinë e ndarjes së pushteteve në Kosovë në mes të Kuvendit si organ legjislativ dhe Qeverisë

si organ ekzekutiv dhe ka bërë që mos te ketë një mbikëqyrje apo kontroll adekuat mbi

perfomancën e këtyre trupave. Si pasojë e kësaj, nuk ka tipologji të qarta të agjencive në Kosovë

dhe sot ekzistojnë më shumë se 20 koncepte me të cilat përshkruhet statusi i këtyre agjencive në

ligjet që i kanë themeluar ato. Po ashtu, ka munguar një koordinim në mes të Kuvendit dhe

Qeverisë sa i përket themelimit dhe kontrollit të agjencive që ka kontribuar në rritjen e numrit të

tyre.. Shumë nga agjencitë e Qeverisë sot kanë ekzistuar më herët si departamente të ministrive

kurse më vonë janë shndërruar në agjenci derisa disa agjenci dhe departamente ministrore sot

krijojnë duplifikim të roleve dhe përgjegjësive në mes tyre.

Shumica e institucioneve dhe agjencive të Kuvendit qeverisen nga organe kolegjiale dhe me

numër të ndryshëm të anëtarëve, nga tre më së paku deri në 13 anëtarë, me kushte të ndryshme

për të qenë anëtar dhe me mandate të ndryshme. Edhe institucionet dhe agjencitë e Kuvendit

quhen të pavarura, bordet në shumë prej tyre propozohen nga Qeveria dhe emërohen në Kuvend.

Ndërsa në rastet kur anëtarët e bordit zgjedhen me konkurs të hapur, në procesin e intervisimit

nuk sigurohet pjesëmarrje e personave nga jashtë si nga jeta akademike, shoqëria civile, ekspert

të jashtëm, etj. Sa i përket strukturës së organizimit të brendshëm në këto institucione dhe

agjenci, disa organizohen në dy, tri apo katër nivel por pa linja të qarta të llogaridhënies në mes

të niveleve. Statusi ligjor nuk është i definuar në shumë prej institucioneve dhe agjencive të

pavarura dhe nuk janë gjetur agjenci të cilat kanë mandat të përkohshëm të cilat janë themeluar

për të kryer një mandat të caktuar për një periudhë kohore të caktuar. Po ashtu, nuk ekziston një

analizë kost-benefit si para krijimit të institucionit apo agjencisë ashtu edhe gjatë mandatit të

agjencisë për të parë nëse agjencia apo institucioni në fjalë duhet të vazhdojë mandatin, të

reformohet apo edhe të shuhet. Institucionet dhe agjencitë e pavarura në kuadër të Kuvendit kanë

linjë të pavarur buxhetore derisa agjencitë apo organet qendrore në kuadër të ministrive e kanë

buxhetin në kuadër të buxhetit të ministrisë. Sidoqoftë, në disa prej institucioneve dhe agjencive

sidomos të atyre të pavarura nuk tregohet se kush e propozon buxhetin dhe cili është ligji i

aplikueshëm për ndarjen dhe shpenzimin e buxhetit.

Ligji për Shërbimin Civil nuk aplikohet në disa institucione dhe agjenci të pavarura të Kuvendit

derisa disa agjenci apo organe qendrore të Qeverisë nuk e aplikojnë ligjin në tërësinë e

institucionit. Në disa raste, drejtorët e përgjithshëm të këtyre trupave me një pjesë të nëpunësve

nuk i nënshtrohen Ligjit për Shërbimin Civil. Në përgjithësi në institucione dhe agjenci të

pavarura të Kuvendit por edhe agjencive të Qeverisë verëhet një tendencë për mos aplikim të

Ligjit për Shërbimin Civil në mënyrë që të ketë një pavarësi më të madhe në rekrutim të

Page 8: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

7

personelit dhe mundësi për rregullim të pagave. Bazuar në të dhënat aktuale për numrin e

punëtorëve, institucionet dhe agjencitë e Kuvendit të Kosovës kanë rreth 4,634 të punuësuar,

agjencitë apo organet qendrore ndaras nga ministritë kanë rreth 15,123 të punësuar (përfshirë

Policinë e Kosovës) derisa vetëm ministritë kanë rreth 11,937 të punësuar. Sa i përket aplikimit

të katalogut të vendeve të punës në shërbimin në institucionet dhe agjencitë e pavarura të

Kuvendit, rreth 14 të tilla nuk e zbatojnë atë, një numër prej 15 janë në proces të përshtatjes dhe

pjesërisht e zbatojnë katalogun derisa vetëm tri nga numri prej 32 e kanë zbatuar atë.

Institucionet dhe agjencitë e pavarura në kuadër të Kuvendit aplikojnë nivele të ndryshme të

pagave të cilat nuk kanë një bazë të duhur ligjore. Në disa raste, niveli i pagës së anëtarëve të

bordit është i përcaktuar me ligjin që e themelon institucionin e në disa raste niveli i pagës

propozohet nga Komisioni për Buxhet dhe Financa i Kuvendit të Kosovës dhe vendoset në

Kuvend të Kosovës. Në mungesë të ligjit apo ligjeve adekuate për paga për kategori të

nëpunësve, bordet në disa raste i kanë caktuar me akte nënligjore pagat e personelit civil në

institucionin apo agjencinë përkatëse. Në administratën publike ka raste kur një pozitë e njëjtë

paguhet ndryshe në Qeveri e ndryshe në institucion apo agjenci të pavarur dhe në përgjithësi nuk

vlenë parimi “punë e njejtë-pagë e njëjtë”. Pastaj, përveq pagave ekzistojnë edhe një numër i

madh i vendimeve pa bazë të qartë ligjore me anë të të cilave janë përcaktuar shtesa të ndryshme

mbi pagën bazë.

Sa i përket llogaridhënies dhe raportimit, nuk ka linja të qarta të llogaridhënies në institucionet

dhe agjencitë e pavarura dhe në disa organe qendrore apo agjenci në kuadër të Qeverisë. Disa

institucione dhe agjenci të pavarura të Kuvendit nuk e kanë të definuar me ligj raportimin në

Kuvend, disa prej tyre raportojnë praktikisht në Kuvend, disa e dërgojnë raportin vetëm për

njoftim derisa ka të tilla që e kanë të definuar raportimin por nuk raportojnë në Kuvend. Në

Kuvend të Kosovës nuk ka një dokument i cili tregon se cila agjenci raporton në cilin komision

por kjo është zhvilluar vetëm si praktikë dhe ekziston vetëm një person në Kuvend të Kosovës si

koordinator me institucione dhe agjenci të pavarura. Në Kuvend të Kosovës nuk ka rregulla të

përcaktuara që definojnë ndonjë masë apo sanksion për bordin të cilit nuk i miratohet raporti

vjetor. Si pasojë e kësaj, ka institucione dhe agjenci të pavarura, raporti vjetor i të cilave

miratohet në komision por jo në seancë, ka institucione dhe agjenci, raportet e të cilave nuk

miratohen në komision por miratohen në seancë dhe ka agjenci, raportet e të cilave nuk

miratohen as në komision dhe as në seancë. Sa i përket agjencive qeveritare, 13 nga 46 nuk e

kanë të definuar në ligj raportimin apo hartimin e raportit vjetor si rrjedhojë nuk dihet nëse

raportojnë te Ministri, në Qeveria apo asnjëren; 26 nga 46 nuk i kanë publike raportet vjetore

derisa 16 nga 46 nuk kanë faqe zyrtare.

Page 9: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

8

PJESA 1: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA

DHE ORGANEVE QENDRORE TË QEVERISË

1. HYRJE Qëllimi i këtij raporti i cili është përgatitur nga Ministria e Adminstratës Publike (MAP) me

mbështetje të SIGMA-s, është të paktën i dyfishtë:

Të shërbejë si një informacion i plotë mbi të gjitha institucionet dhe agjencitë nën

Kuvendin dhe Qeverinë duke analizuar elementë të themelimit, organizimit, pagave,

marrëdhënies së punës dhe llogaridhënies. Pastaj, ky rishikim mund t’i shërbejë Qeverisë

për të lansuar rishikimin funksional të agjenive të caktuara bazuar në analizë pasi që është

theksuar nga raporte të ndryshme se struktura administrative në Kosovë është e

fragmentuar dhe nuk ka linja të qarta të llogaridhënies. Raporti për Kosovën i vitit 2015 i

Komisionit Evropian ka theksuar nevojën e një rishikimi të të gjithë trupave të pavarur në

Kosovë dhe po ashtu takimi i Grupit të Veçantë për Reformën e Administratës Publike i

mbajtur në Nëntor 2015 kishte ri-theksuar nevojën që Qeveria të bëjrë një rishikim të të

gjithë trupave të pavarur në administratën publike në Kosovë.

Të gjeturat dhe rekomandimet e këtij rishikimi do të shërbejnë si informata gjatë draftimit

të koncept dokumenteve dhe tri ligjeve, Ligjit për Shërbimin Civil, Ligjit për Pagat që

realizohen nga Buxheti i Kosovës dhe Ligjit për Organizimin e Administratës Publike

Nevoja për një rishikim të tillë dhe për implementim të rekomandimeve të rishikimit është

përsëritur edhe në raportin e vitit 2016 të Komisionit Evropian për Kosovën.

Raporti është i strukturuar rreth dy pjesëve kryesore: pjesa analitike dhe pjesa përshkruese. Pjesa

analitike ofron një analizë krahasuese të institucioneve dhe agjencive në Kosovë dhe ofron

shembuj ndërkombëtar në aspekt të rregullimit dhe menaxhimit të institucioneve mbikëqyrës dhe

agjencive të Qeverisë. Pjesa analitike përfundon me të gjeturat apo përfundimet dhe

rekomandimet përcjellur nga një udhërrëfyes i cili trajtohen çështjen se si duhet të adresohen

rekomandimet e rishikimit për të dhënë efektet më të mira për një racionalizim të strukturës së

administratës publike në Kosovë. Pjesa përshkruese elaboron secilën agjenci të themeluar nga

Kuvendi apo Qeveria e Kosovës.

Raporti liston 32 institucione dhe agjenci të pavarura të Kuvendit dhe 46 organe qendrore dhe

trupa në kuadër të ministrive të linjës së Qeverisë së Kosovës. Sa i përket pjesës së institucioneve

dhe agjencive të Kuvendit, raporti nuk përfshinë disa organe (borde) të cilat nuk kanë edhe

pjesën e administratës, pra stafin, pagat, organizimin, por janë vetëm grup anëtarësh të emëruar

nga Kuvendi1. Po ashtu, raporti njeh faktin e transformimit të Agjencisë Kosovare të Pronës

(AKP) në Agjencinë për Verifikim dhe Krahasim të Pronës. Sipas Ligjit për këtë agjenci, stafi,

buxheti dhe elementë tjerë do të transferohen në agjencinë e re dhe me këtë ligj janë shfuqizuar

rregulloret e UNMIK-ut me të cilat është themeluar AKP dhe Ligji i Kuvendit për AKP-në. Në

aspektin e organeve qendrore apo trupave në kuadër të Qeverisë (si pjesë e disa ministrive të

linjës), raporti nuk përfshinë disa organe që ofrojnë shërbime publike si qendrat spitalore në

kuadër të Ministrisë së Shëndetësisë, një numër të instituteve në kuadër të Ministrisë së Arsimit,

1 Këto organe janë: Këshilli Kombëtar i Shkencës, Bordi Këshilldhënës për Mbrojtjen e Mjedisit dhe Komisioni për Dhënien e Provimit të Jurisprudencës.

Page 10: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

9

Shkencës dhe Teknologjisë dhe disa trupa apo organe të artit dhe muzikës në kuadër të

Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

Qendra Klinike Universitare e Kosovës dhe pjesët e saj në kuadër të Ministrisë së Shëndetësisë,

disa Institute si Institutin Albanologjik, atë të Pedagogjisë, etj në kuadër të Ministrisë së Arsimit,

Shkencës dhe Teknologjisë dhe si Teatri Kombëtar, Baleti, Ansambli Kombëtar dhe të tjera në

kuadër të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit.2

(Ky raport është hartuar me mbështetje të programit SIGMA 3)

2 Siq janë Qendra Klinike Universitare e Kosovës dhe njësitë tjera në kuadër të shërbimit, Instituti Pedagogjik, Instituti Albanologjik, Instituti i Historisë, Universitet publike, Teatri Kombëtar, Baleti, Ansambli Kombëtar, Galeria e Arteve, Filarmonia e Kosovës, Qendra Kinematografike, etj. 3 SIGMA është një iniciativë e përbashket e OECD dhe BE-së, kryesisht e financura nga BE.

Page 11: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

10

2. PËRVOJAT NDËRKOMBËTARE NË RREGULLIMIN DHE MENAXHIMIN

E INSTITUCIONEVE MBIKËQYRËSE DHE AGJENCIVE QEVERITARE

Kjo pjesë paraqet përvojat relevante ndërkombëtare për themelimin dhe qeverisjen e

institucioneve mbikëqyrëse dhe agjencive qeveritare, dhe jep një përshkrim të përgjithësuar të

trendeve të fundit në optimizmin e strukturave organizative dhe të menaxhimit në Bashkimin

Evropian (BE) dhe në nivel kombëtar në një pikëpamje krahasuese. Një dallim i rëndësishëm

është bërë në mes të institucioneve të pavarura mbikëqyrëse (ndonjëherë të quajtura organe

mbikëqyrëse) dhe agjencive qeveritare gjysmëautonome (rregullatore, ekzekutive apo

këshillimore) që mund të ndryshojnë në mënyrë të konsiderueshme në aspektin e dimensioneve

dhe nivelit të autonomisë së tyre, por të gjitha kanë si emërues të përbashkët atë se janë

drejtpërdrejt përgjegjës ndaj qeverisë.

2.1. Shpjegimi i krijimit së institucioneve (gjysmë) të pavarura

mbikëqyrëse dhe agjencive qeveritare dhe dhënia e një tipologjie për

kategorizimin e tyre

Ekziston një trend afatgjatë global në ngritjen e institucioneve të pavarura mbikëqyrëse për të

siguruar mbikëqyrje të jashtme të pushtetit politik apo administrativ dhe llogaridhënien e tij ndaj

legjislativit apo qytetarëve. Proceset e shtetndërtimit, modernizimit dhe aderimit në BE shpesh

përfshijnë krijimin dhe forcimin e organeve të tilla, për shembull, institucionet e kontrollit të

lartë, institucionet e avokatit të popullit, autoritetet e kundërkorrupsionit ose komisionet e të

drejtave të njeriut. Ato duhet të veprojnë si “roja” të qeverisjes së mirë ose “vrojtues” të interesit

publik brenda një sistemi të qeverisjes demokratike që funksionon mirë. Në mënyrë që të

zbatojnë mandatet e tyre, institucionet mbikëqyrëse zakonisht kanë kompetenca për të hetuar dhe

raportuar mbi çështje specifike, ato mund të adresojnë ankesat për sjellje të pahijshme në detyrë

publike apo shkeljeve të mundshme të akteve ligjore, si dhe të japin këshilla se si mund të

përmirësohet situata ekzistuese. Këto institucione mund të gjenden brenda degës legjislative apo

ekzekutive të pushtetit, duke gëzuar shkallë të ndryshme të pavarësisë dhe marrëdhënie të

ndryshme me institucionet e tjera shtetërore. Megjithatë, ka pak kërkime krahasuese mbi

themelimin dhe funksionimin e këtyre institucioneve.

Një tjetër trend i rëndësishëm që tërhoqi më shumë vëmendjen akademike ishte krijimi dhe

menaxhimi i agjencive qeveritare gjysmëautonome. Në vitet 1980 deri 2000 ka pasur një rritje të

konsiderueshme në numrin e këtyre agjencive në administratën publike evropiane. Meqenëse

veprojnë sipas parimit të barazisë dhe pavarësisë nga qeveria qendrore, ato mund të angazhohen

në detyra të ndryshme ekzekutive, rregullatore dhe këshillimore apo ofrim të shërbimeve

publike. Ato zakonisht veprojnë brenda degës ekzekutive të pushtetit dhe në kuadër të një

zinxhiri qeveritar të drejtimit dhe llogaridhënies, që u mundëson atyre për të kontribuuar në

realizimin e synimeve të politikave të qeverisë dhe t’i raportojnë ministrive amë në mënyrë që

ministrat e tyre të mund të japin llogari për performancën (financiare dhe jofinanciare) e

agjencisë në parlament në mënyrën e duhur.

Në shumicën e vendeve evropiane krijimi i agjencive ka ndodhur në njëfarë mënyre ad hoc, duke

ndjekur qasjen nga rasti në rast. 4 Prandaj, nuk ka asnjë model të vetëm për agjenci 4 S. van Thiel, K. Verhoest, G. Bouckaert and P. Lægreid (2011), Lessons and Recommendations for the Practice of

Agencification: a Policy Brief for Governments in Europe and Beyond. COST Office: http://bit.ly/2fNIizg

Page 12: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

11

gjysmëautonome në Evropë, pasi shumë lloje të ndryshme të agjencive janë ngritur në

administratat publike të ndryshme evropiane, në varësi të traditave të tyre juridiko-administrative

apo përzgjedhjeve politike. Pasi që ky trend i agjencifikimit është bazuar në doktrinën e

Menaxhimit të ri publik (MRP), është e mundur që të identifikohen veçoritë e mëposhtme të

përbashkëta të agjencive gjysmëautonome5:

Agjencitë janë organe të së drejtës publike të ngritura sipas një instrumenti të së drejtës

publike (Kushtetuta, legjislacioni apo akte të tjera ligjore) dhe jo organe të së drejtës

private të themeluara në bazë të një instrumenti të së drejtës private (p.sh. aktet ligjore

për shoqëritë aksionare);

Ato kanë njëfarë kapaciteti për vendimmarrje autonome rreth politikave ose

menaxhimit;

Ato për nga aspekti strukturor janë të ndara nga qeveria dhe organizatat e tjera

qendrore (kjo përjashton ministritë dhe departamentet qeveritare nga përkufizimi i

agjencisë);

Ato formalisht janë nën të paktën njëfarë kontrolli të anëtarëve të kabinetit (qeveria apo

ministritë e saj). Prandaj, institucionet e pavarura shtetërore që janë përgjegjëse vetëm

dhe drejtpërdrejt ndaj parlamentit ndonjëherë nuk quhen agjenci;

Ata kanë disa resurse (financiare dhe të personelit) të vetat.

Bazuar në tri veçoritë e këtyre agjencive (distanca e tyre nga qeveria qendrore, niveli i

autonomisë dhe statusi ligjor), është e mundur që të jepet një kategorizim në bazë të llojeve më të

zakonshme të agjencive. Tabela 1 më poshtë jep një klasifikim të agjencive gjysmëautonome me

disa shembuj në nivel kombëtar dhe të BE-së. Agjencitë “Hapat e radhës” në Mbretërinë e

Bashkuar (MB), të cilat janë pjesë e departamenteve qeveritare (shih pjesën 5 më poshtë), shpesh

perceptohen të përputhen më së miri me kategorinë 1 të definicionit të agjencisë. Agjencitë e

kategorisë 2 zakonisht veprojnë plotësisht jashtë sistemit hierarkik të qeverisë qendrore dhe

gëzojnë më shumë autonomi (p.sh. organet publike që nuk janë në kuadër të departamenteve në

Mbretërinë e Bashkuar). Organizatat e kategorisë 3 janë organe korporative (korporata apo

kompani), por themelimi dhe funksionimi i tyre është jashtë fushëveprimit të këtij raporti.

Megjithatë, nuk ka bashkërendim në mes të këtyre llojeve të agjencive dhe funksioneve të tyre -

organet e ndryshme mund të kryejnë funksione të ndryshme në praktikë.

Tabela 1. Kategorizimi i agjencive gjysmë-autonome

Kategoria Përkufizimi Shembuj

1 Organizatë, njësi apo organ

gjysmë-autonom (shpesh pa

pavarësi ligjore) me njëfarë

autonomie menaxheriale

Agjencitë “Hapat e radhës” (MB), agjencitë

qeveritare dhe agjencitë nën ministri

(Lituani), agjencitë ekzekutive të Komisionit

(BE)

2 Organizatë/organ ligjërisht i

pavarur (në bazë të statuteve) me

autonomi menaxheriale

Organet publike që nuk janë në kuadër të

departamenteve (MB), institucionet jo-

fitimprurëse publike të cilat ekzekutojnë

funksione të administratës publike (Lituani),

5 K. Verhoest, P. G. Roness, B. Verschuere, K. Rubecksen and M. MacCarthaigh (eds) (2010), Autonomy and Control of State Agencies: Comparing States and Agencies. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 17-18.

Page 13: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

12

agjencitë e decentralizuara të BE-së (BE)

3 Organizatë private apo e të drejtës

privatee themeluar nga apo në

emër të qeverisë (si një fondacion

apo korporatë, kompani apo

ndërmarrje)

Korporatat publike (MB), kompanitë

shtetërore apo fondacionet (Lituani),

partneritetet publike private (BE)

Burimi: kategorizimi bazuar në van Thiel dhe CRIPO team, ‘The rise of executive agencies:

comparing the agencification of 25 tasks in 21 countries”.

Një kategorizim tjetër është i mundur në qoftë se shikohen funksionet e kryera nga agjencitë.

Agjencitë qeveritare mund të ndahen në mënyrë të qartë në agjenci rregullatore, të cilat shpesh

rregullojnë veprimtaritë ekonomike në tregjet e liberalizuara, agjenci ekzekutive, të cilat zbatojnë

programet qeveritare dhe ofrojnë shërbime publike grupeve të ndryshme shënjestër, dhe agjenci

këshillimore/kërkimore, të cilat ofrojnë evidenca dhe këshilla për ministritë dhe hisetarët e tjerë

të politikave. Ka disa agjenci hibride ose shumëqëllimëshe, që kryejnë një miks të detyrave të

ndryshme dhe shpesh i raportojnë më shumë se një drejtuesi parësor. Megjithatë, është e vështirë

për të gjetur përkufizime të qarta të llojeve të ndryshme të agjencive dhe klasifikimeve të tyre

sipas detyrave të tyre parësore apo dytësore në shumicën e vendeve evropiane.

2.2. Autonomia dhe kontrolli - gjetja e baraspeshës së duhur për

institucionet mbikëqyrëse dhe agjencitë qeveritare

Autonomia është një koncept shumëdimensional dhe baraspesha e drejtë midis autonomisë së

plotë dhe kontrollit nga organi mbikëqyrës varet nga rasti specifik. Megjithatë, për institucionet

mbikëqyrëse argumenti themelor është ruajtja e sistemit të kontrollit dhe baraspeshimit: së

bashku me legjislativin, ekzekutivin dhe gjyqësorin, institucionet e pavarura mbikëqyrëse duhet

të kufizojnë ndikimet politike apo administrative pa vend, për të siguruar mbikëqyrje jo-partiake

të performancës së qeverisë dhe për të rritur llogaridhënien ndaj legjislaturës dhe shoqërisë.

Për agjencitë qeveritare, ka arsyeshmëri të shumta për njëfarë shkalle të autonomisë. Ato

kryesoret përfshijnë:

Nevoja për delegimin e detyrave rregullatore te agjencitë e pavarura rregullatore për të

shmangur ndikimin politik apo kapjen nga të rregulluarit (bizneset), dhe për të siguruar

besueshmërinë e vendimeve rregullatore me kalimin e kohës;

Ndarja e bërjes së politikave dhe zbatimit, që ia lejon ministrive dhe departamenteve

qeveritare të përqendrohen më mirë në detyrat e hartimit të politikave (duke përfshirë

monitorimin dhe vlerësimin e politikave qeveritare), ndërsa agjencitë (më së shpeshti

ekzekutive) specializohen për livrimin e politikave dhe shërbimeve të qeverisjes;

Fleksibiliteti më i madh menaxherial i operacioneve të agjencisë (ekzekutive ose

rregullatore). Futja e më shumë praktikave të ngjashme me ato të biznesit dhe të

menaxhimit të bazuar në rezultate (në krahasim me ato që aplikohen në burokracinë

tradicionale qeveritare) mund të sjellë efiçencë të rritur dhe përmirësim të cilësisë së

shërbimeve për klientët.

Page 14: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

13

Dimensionet e mëposhtme të autonomisë duhet të konsiderohen individualisht për secilin

institucion, për të siguruar që niveli i autonomisë i përgjigjet detyrave të cilat agjencia pritet t’i

kryejë.

Pavarësia ligjore, duke siguruar që institucionet shtetërore funksionojnë në bazë të

ligjeve statutore dhe, nëse është e nevojshme, u besohen kompetenca kuazi-gjyqësore

(sidomos në rastin e institucioneve të pavarura mbikëqyrëse dhe disa agjencive

rregullatore);

Pavarësia financiare, duke siguruar që këto institucione apo agjenci janë të pajisura

me fonde të mjaftueshme për të kryer funksionet e tyre në mënyrë adekuate;

Pavarësia e bartësve të institucioneve shtetërore, duke siguruar që kandidatët për

detyrë publike plotësojnë kualifikimet e caktuara dhe emërimet e tyre janë

transparente dhe meritore, si dhe se bartësit e detyrës publike janë të lirë të punojnë

pa frikën e shkarkimit për shkaqe politike dhe arbitrare;

Autonomia menaxheriale, e cila mund të ndahet në autonominë e menaxhimit të

resurseve njerëzore (aftësia e një agjencie, pa ndërhyrje nga juridiksioni i lartë, për të

marrë vendime në lidhje me rregullat e përgjithshme për përcaktimin e nivelit të

pagave, kushtet për promovimin, vlerësimin, emërimin dhe tkurrjen e personelit, si

dhe për të marrë vendime në mënyrë të pavarur në lidhje me nivelin e pagës,

promovimin, vlerësimin, emërimin dhe shkarkimin e punonjësve të caktuar) dhe

autonominë e menaxhimit financiar (në lidhje me aftësinë për të marrë kredi, për të

caktuar tarifat për shërbimet ose produktet e veta, ose për të zhvendosur resurset

financiare ndërmjet të linjave të ndryshme buxhetore);

Autonomia e politikave, e cila është shkalla në të cilën institucionet dhe agjencitë

(shpesh rregullatore) janë në gjendje për të vendosur rregulla të veçanta, për të

zgjedhur instrumentet e duhura për livrimin e politikave pa miratimin e drejtuesve

parësorë politikë dhe për të marrë vendime ligjërisht të detyrueshme për palët e treta

që duhet të respektohen dhe të mbështeten nga organet ekzekutive ose të rregulluarit.

Arsyeshmëria për dhënien e dimensioneve dhe niveleve të ndryshme të autonomisë ndryshon

nga një lloj i agjencisë institucionale në tjetrin, në varësi të traditave juridike-administrative. Për

shembull, për shkak të funksioneve të tyre mbikëqyrëse institucionet e pavarura mbikëqyrëse

zakonisht fitojnë pavarësi të një brezi të gjerë ligjor dhe menaxherial nga qeveria, por ende

mund t’i nënshtrohen, për shembull, rregullave kyçe të shërbimit civil që nuk pengojnë

përmbushjen e mandatit të tyre. Nga ana tjetër, agjencitë ekzekutive shpesh gëzojnë më pak

autonomi, duke vepruar si organe të kategorisë së parë.

Dizajni i kornizave të përgjithshme organizative duhet të arrijë një baraspeshë të shëndoshë

midis autonomisë dhe llogaridhënies politike dhe administrative. 6 Pasi agjencitë qeveritare

veprojnë sipas parimit të barazisë dhe pavarësisë nga politikanët dhe nuk janë më pjesë e

hierarkisë ministrore, ato shpesh drejtohen dhe të kontrollohen ex post nga ministritë amë me

vendosjen e synimeve dhe objektivave, monitorimin dhe vlerësimin e performancës së agjencisë

dhe madje edhe duke aplikuar disa sanksione dhe shpërblime lidhur me rezultatet e performancës

6 OECD (2007), “Organising the Central State Administration: Policies & Instruments”, SIGMA Papers, No. 43, OECD

Publishing: http://bit.ly/2gGeBCc

Page 15: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

14

së një agjencie. Për shembull, treguesit kyç të performancës mund të vendosen për menaxherët e

agjencive që mbahen llogaridhënës për arritjen e shënjestrave të caktuara në kuadër të kontrollit

të tyre (shih pjesën 4 më poshtë). Përveç kontrolleve ex post, kontrolli ex ante i orientuar drejt

inputeve dhe procedurave është ende i përhapur - veprime të ndryshme të agjencive duhet të

autorizohet nga ministritë amë apo autoritetet e tjera. Është me rëndësi që të zhvillohen dhe

aplikohen mekanizma të institucionalizuar për drejtim dhe kontroll, pasi në mungesë të këtyre

politikanët e tyre mund të jenë të prirë për t’u angazhuar në marrëdhënie të patronazhit dhe

ristrukturim të shpeshtë të agjencive që operojnë në fushat e tyre të politikave për të arritur

synimet e tyre politike.

Për më tepër, planet vjetore të punës dhe raportet si të institucioneve mbikëqyrëse ashtu edhe të

agjencive qeveritare janë zakonisht në dispozicion për publikun e gjerë dhe shoshiten nga

organet legjislative, ndërkohë që performanca e tyre financiare dhe jofinanciare është i

nënshtrohet auditimit financiar apo të performancës. Këto instrumente mund të mbajnë agjencitë

llogaridhënëse ndaj parlament dhe qytetarëve, duke rritur kështu legjitimitetin e tyre.

Llogaridhënia e disa prej këtyre institucioneve (sidomos organeve të pavarura mbikëqyrëse dhe

agjencive rregullatore), gjithashtu mund të sigurohet nëpërmjet ankesave ndaj vendimeve dhe

rregulloreve të tyre në gjykata. Në mënyrë që të parandalohet kapja rregullatore, është gjithashtu

e mundur që të krijohen organe të posaçme shtetërore të ngarkuara me mbikëqyrjen e gërshetuar

të të gjithë rregullatorëve (p.sh. roli i luajtur nga Zyra e Shteteve të Bashkuara për Çështje

Informative dhe Rregullatore), ose të zhvillohen marrëveshje të veçanta për shqyrtim.

Tutje, në mënyrë që të kompensohet humbja e kontrollit të drejtpërdrejtë mbi agjencitë autonome

dhe për të përmirësuar llogaridhënien e tyre ndaj shoqërisë, ka pasur një shtim të bordeve

menaxhuese në strukturat qeverisëse të agjencive të ndryshme (kombëtare apo të BE-së), ku

interesat politike mund të baraspeshohen me interesat e tjera të përfaqësuara nga ekspertët ose

konsumatorët. Ka ndryshime të mëdha në rolet e bordit, funksionet dhe përbërjen në Evropë

(duke filluar nga bordet njëshkallëshe te shumëshkallëshe ose nga bordet ekzekutive te ato

joekzekutive). 7 Nëse bordet janë krijuar, është e rëndësishme që t’i kushtohet vëmendje

substanciale rolit, madhësisë, përbërjes, procedurave dhe aftësive të anëtarëve të tyre për të

siguruar funksionimin efektiv të tyre duke mos ndërhyrë në menaxhimin e përditshëm të

agjencive individuale. Bordet zakonisht krijohen për autoritetet rregullatore, por ndonjëherë lloje

të tjera të agjencive qeveritare (agjenci ekzekutive apo këshillimore) kanë borde apo organe të

tjera drejtuese (p.sh. këshilla drejtues).

2.3. Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike

evropiane

Pavarësisht nga fakti se agjencitë gjysmëautonome qeveritare kanë disa karakteristika të

përbashkëta, vetëm disa vende evropiane kanë zhvilluar modele të veçanta të agjencive ose

praktika të përbashkëta të menaxhimit (shih pjesën 4 dhe 5 më poshtë). Mungesa e modeleve

apo praktikave të njëtrajtshme nganjëherë krijon huti në mesin e qytetarëve, bizneseve dhe

hisetarëve të tjerë rreth rolit të këtyre agjencive, dhe gjeneron pyetje se si ato duhet të krijohen

7 S. Van Thiel (2015), “Boards of public sector organizations: a typology ëith Dutch illustrations“, International Journal of Public Sector Management, May.

Page 16: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

15

apo të qeverisen më së miri. Prandaj, është e rëndësishme për të krijuar korniza të shëndosha

ligjore dhe administrative që rregullojnë funksionimin e agjencive të tilla.8

Gjithashtu, proceset e agjencifikimit ose eksternalizimi i detyrave tek agjencitë qeveritare

gjysmëautonome kanë prodhuar disa efekte negative, të tilla si një fragmentim në rritje të

administratës publike, sfida të bashkërendimit dhe linja të llogaridhënies në dobësim e sipër.9

Aftësia e ministrive për të zbatuar politikat e qeverisë varet nga aftësia e tyre për të drejtuar

agjencitë. Në Ballkanin Perëndimor, agjencitë nganjëherë gjithashtu përdoren për të anashkaluar

rregulloret ekzistuese administrative rreth, për shembull, procedurave të rekrutimit apo kufijve

të pagave. Përhapja e institucioneve të pavarura mbikëqyrëse gjithashtu mund të krijojë rreziqe

të mbikëqyrjes, mbivendosjes dhe barrës së tepërt të pajtueshmërisë për ministritë e qeverisë

dhe organet e tjera të sektorit publik, por ka shumë pak hulumtime rreth masës në të cilën këto

efekte janë materializuar. Këto probleme të koordinimit dhe fragmentimit në administratën

publike evropiane u theksuan sidomos gjatë krizës së fundit financiare dhe ekonomike. Si

reagim ndaj nevojës për konsolidim fiskal dhe reforma strukturore, shumë vende evropiane

(veçanërisht ato që janë prekur rëndë nga kriza) miratuan agjenda ambicioze për reforma. Ato jo

vetëm që kishin për synim uljen e shpenzimeve qeveritare, përqendrimin në produkte dhe

rezultate, shkurtimin e numrit të punonjësve të sektorit publik dhe përmirësimin e efikasitetit të

administratës publike, por po ashtu kanë pasur për qëllim racionalizimin e strukturave të

organizatave qeveritare të nivelit qendror. Nga institucionet dhe agjencitë u prit që të

performojnë në mënyrë më efektive dhe efikase në mënyrë që të kontribuojnë më mirë në

realizimin e politikave qeveritare apo synimeve legjislative.

Sipas anketës së vitit 2013 me përfaqësuesit e Rrjetit Evropian të Administratës Publike

(EUPAN), në mënyrë që të optimizohen strukturat e tyre institucionale qeveritë evropiane më së

shpeshti janë angazhuar në iniciativa të tilla si shkrirjet e organizatave qeveritare me organet e

sektorit publik, krijimi i qendrave të përbashkëta të shërbimeve ose bashkimi i strukturave dhe

funksioneve gjatë periudhës 2008-2013 (shih figurën 1). Vendet evropiane që u goditën më

rëndë nga kriza u përqendruan në shuarjen e organizatave qeveritare dhe organeve të sektorit

publik, si dhe në bashkimin e strukturave dhe funksioneve.10 Një analizë më specifike e kohëve

të fundit për reformat strukturore në administratën publike evropiane bëri të ditur se këto

ndryshime zakonisht kanë pasur për qëllim zvogëlimin e kostove operacionale, përmirësimin e

kënaqshmërisë së qytetarëve dhe bizneseve me shërbimet publike dhe bërjen e punës së

nëpunësve civilë më efikase. Në shumicën e anëtarëve të EUPAN (13 nga 23 vende), reformat

strukturore u nisën si pjesë e strategjive apo programeve kombëtare, ndërsa në tri vende (Italia,

Greqia dhe Letonia) ndryshimet e tilla organizative ishin të përcaktuara në dokumentet ligjore.11

Kjo tregon se reformat organizative ishin perceptuar si një mjet për zbatimin e strategjive

kombëtare apo agjendave politike dhe legjislative.

8 OECD (2007), “Organising the Central State Administration: Policies & Instruments”, SIGMA Papers, No. 43, OECD Publishing. 9 G. Hammerschmid, S. Van de Ëalle, R. Andreës, P. Bezes (eds) (2016), Public Administration Reforms in Europe: The Vieë from the Top, Edëard Elgar Publishing Limited. 10 Për shembull, në kombinim me masa të tjera, Italia prezantoi bashkimin e organeve me detyra të ngjashme. 11 EUPAN (2014), Structural Reforms ëithin Public Administration: http://bit.ly/2fNR40c

Page 17: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

16

Një anketë me zyrtarët ekzekutivë evropianë të sektorit publik, që u zbatua në vende të ndryshme

evropiane nga viti 2012 deri në vitin 2015, në masë të madhe ka konfirmuar opinionet e

përfaqësuesve të EUPAN-it. Në kontekstin e krizës, agjencifikimi (nota mesatare prej 2.9 në një

shkallë nga 1 deri në 7) ishte trendi i dytë më pak i rëndësishëm i reformave të administratës

publike (pas privatizimit) në Evropë në nivel organizativ. Të anketuarit sugjeruan se

transparenca dhe qeverisja e hapur (nota 5.3), bashkëpunimi dhe bashkëveprimi (5.3) ishin

nismat më të popullarizuara për reforma në organizatat e tyre. Shkrirjet e organizatave qeveritare

(4.0) janë gjetur të jenë të rëndësishme vetëm në disa vende evropiane, veçanërisht në Portugali

dhe Holandë.12

Grafi 1. Nismat për të optimizuar strukturat institucionale në administratat publike evropiane, 2008-2013

Burimi: një anketë me anë të internetit me pjesëmarrës të Rrjetit Evropian të Administratës Publike (EUPAN) nga

Shtetet Anëtare të BE-së dhe vendeve të tjera evropiane (vendet e asociuara, vendet kandidate dhe vendet e tjera të

Ballkanit Perëndimor), kryer nga presidenca lituaneze në fund të 2013, N = 35.

12 K. Huxley, R. Andreës, G. Hammerschmid and S. Van de Ëalle (2016), Public administration reforms and

outcomes across countries and policy areas, in G. Hammerschmid, S. Van de Ëalle, R. Andreës, P. Bezes (eds) Public

Administration Reforms in Europe: The Vieë from the Top, Edëard Elgar Publishing Limited, p. 263.

Page 18: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

17

Tabela 2. Trende të përzgjedhura të reformës së administratës publike në Evropë, 2012-2015 (në shkallën

prej 1 deri në 7, ku 7 nënkupton rëndësinë më të madhe)

Reforma Mesatarja e

mostrës (N =

17)

Mesatarja e

MB-së

Mesatarja e

Lituanisë

Transparenca dhe qeveria e hapur 5.3 5.5 4.4

Bashkëpunimi dhe bashkëveprimi 5.3 5.1 4.6

Qeverisja digjitale apo e-qeverisja 5.2 5.3 4.5

Përqendrimi në produkte dhe rezultate 5.2 5.7 5.1

Orientimi ndaj klientit 4.9 4.9 5.2

Tkurrja e sektorit public 4.8 5.7 5.2

Partneritetet dhe aleancat strategjike të

jashtme

4.5 5.1 3.3

Shkrirjet e organizatave qeveritare 4.0 4.1 3.8

Shtrirja e rregullimit shtetëror në fusha të

reja

3.5 2.7 4.1

Krijimi i agjencive autonome apo

korporatizimi

2.9 3.5 2.4

Privatizimi 2.5 3.1 1.7

Burimi: K. Huxley, R. Andreës, G. Hammerschmid and S. Van de Ëalle (2016), Public administration reforms and

outcomes across countries and policy areas, in G. Hammerschmid, S. Van de Ëalle, R. Andreës, P. Bezes (eds)

Public Administration Reforms in Europe: The Vieë from the Top, Edëard Elgar Publishing Limited, p. 262.

Pjesa tjetër e seksionit përshkruan më tej tendencat për optimizim në nivel të BE-së dhe në disa

vende të përzgjedhura evropiane (në MB dhe Lituani). Analiza tregon se gjersa institucionet e

BE-së dhe disa qeveri evropiane ishin të angazhuara në proceset e bashkimit strukturor,

Komisioni Evropian miratoi strategjinë për eksternalizim tek agjencitë ekzekutive (për dallim

nga qeveritë e MB-së dhe Lituanisë që ndoqën çagjencifikimin gjatë krizës financiare).

2.4. Koordinimi i themelimit dhe funksionimit të organeve të

decentralizuara dhe ekzekutive të BE

Ka disa lloje të ndryshme të agjencive në nivel të BE-së: Agjencitë e decentralizuara të BE-së,

agjencitë nën Politikën e përbashkët të sigurisë dhe mbrojtjes, agjencitë ekzekutive të Komisionit

Evropian dhe agjencitë dhe organet e EURATOM-it. Kjo pjesë merret vetëm me grupet më të

Page 19: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

18

përgjithshme të agjencive të decentralizuara dhe agjencive ekzekutive të BE-së që kanë pësuar

disa ndryshime të rëndësishme të qeverisjes në disa vitet e fundit.

Agjencitë e decentralizuara të BE-së

Agjencitë e decentralizuara të BE-së janë ngritur nga Parlamenti Evropian dhe Këshilli i

Bashkimit Evropian në bazë të statutet themeltare për të kryer detyra të veçanta ligjore, teknike

ose shkencore. Këto agjenci qeverisen nga bordet (ndonjëherë me një strukturë me dyshkallëshe,

për shembull, e përbërë nga një bord i madh drejtues dhe një bord i vogël ekzekutiv) dhe

drejtorët.

Shumica e këtyre agjencive janë agjenci për mbështetje të politikave apo agjenci vendim-marrëse

bazuar në evidenca që i ofrojnë këshilla dhe shërbime hisetarëve dhe përfituesve të ndryshëm të

politikave. Disa prej këtyre shërbimeve mund të trajtohen si agjenci të bazuara në integritet (p.sh.

Agjencia Evropiane për të Drejtat Themelore), ndërsa agjencitë e tjera janë agjencitë rregullatore

(p.sh. Agjencia Evropiane për Barna). Në mënyrë që të bëhet dallim më i mirë në radhët e llojeve

të ndryshme të agjencive të specializuara në nivel të BE-së, Komisioni Evropian paraqiti

emëruesit e përbashkët për agjencitë rregullatore evropiane (shih Kutinë 1 më poshtë).

Kutia 1. Veçoritë e përbashkëta të agjencive rregullatore evropiane

Ndonëse nuk ka ndonjë përkufizim të rënë dakord përgjithësisht për termin “Agjenci

Rregullatore Evropiane”, për këto agjenci janë vendosur veçoritë e mëposhtme:

një agjenci rregullatore evropiane është një organ që qeveriset nga e drejta evropiane;

ajo është ngritur me një akt të legjislacionit sekondar (rregullore/veprim i

përbashkët/vendim);

ajo ka personalitetin e vet juridik;

ajo ndonjëherë ndërmerr vendime individuale ligjërisht detyruese për palët e treta;

ajo më së shpeshti merr kontribute financiare nga buxheti i Komunitetit;

ajo më së shpeshti është një organ i përhershëm me seli në një prej Shteteve Anëtare

të Bashkimit Evropian;

ajo ka autonomi financiare dhe administrative dhe është e pavarur në kryerjen e

misionit/detyrave të përcaktuara.

Burimi: http://bit.ly/2ggmfA0

Një nga zhvillimet e fundit institucionale në nivel të BE-së ishte futja e një qasjeje të përbashkët

për agjencitë e decentralizuara të BE-së (bazuar në parimet e përbashkëta, një udhërrëfyes të

zbatimit dhe monitorim). Në mungesë të një modeli të njëtrajtshëm për agjenci, krijimi i këtyre

agjencive ishte bërë duke shkuar nga njëri rasti në tjetrin. Deri në vitin 2011, rreth 30 agjenci të

decentralizuara të BE-së kanë funksionuar duke ndjekur rregullime të ndryshme të qeverisjes.

Me qëllim të përmirësimit të koherencës, efektivitetit, llogaridhënies dhe transparencës së këtyre

agjencive, Parlamenti Evropian, Këshilli i BE-së dhe Komisioni Evropian zhvilluan Qasjen e

Page 20: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

19

Përbashkët për agjencitë e decentralizuara të BE-së në vitin 2012. Ndonëse ky dokument ka

status jodetyrues ligjor, institucionet e BE-së duhet të marrin parasysh dispozitat e këtij kuadri

institucional duke bërë analiza nga rasti në rast.13 Gjithashtu, dokumenti njohu specifikat e

agjencive individuale të decentralizuara dhe nevojën për të përshtatur dispozitat e këtij modeli

institucional bazuar në një analizë rast pas rasti.

Për shtrirjen e praktikave të ndryshme të menaxhimit nëpër agjenci të ndryshme të

decentralizuara, Qasja e Përbashkët ndaj agjencive të decentralizuara të BE-së përcakton një

numër faktorësh të qeverisjes nën titujt e mëposhtëm:

Roli dhe pozita e agjencive në arkitekturën institucionale të BE-së (përkufizimi dhe

klasifikimi i agjencive; krijimi dhe shuarja e agjencive; selia e agjencive dhe roli i vendit

nikoqir);

Struktura dhe menaxhimi i agjencive (bordi menaxhues, drejtori dhe organet tjera të

brendshme);

Veprimtaria e agjencive;

Programimi i aktiviteteve dhe resurseve;

Llogaridhënia, kontrollet dhe transparenca dhe marrëdhëniet me hisetarët.

Me qëllim të zbatimit të Qasjes së Përbashkët, Komisioni Evropian përgatiti një udhërrëfyes për

veprimet pasuese të Qasjes së Përbashkët me orare konkrete për nismat e planifikuara. Ky

dokument ka dhënë një inventar të të gjitha nismave (përfshirë veprimet prioritare dhe piketat) që

duhet të ndërmerren nga institucionet, agjencitë dhe shtetet e ndryshme anëtare të BE-së duke

vepruar në vijimësi të Qasjes së Përbashkët. Më konkretisht, ai theksoi pesë nisma prioritare: (i)

programin vjetor të punës; (ii) konfliktet e interesit; (iii) marrëveshjet e selisë; (iv) ABB/ABM

dhe treguesit kyç të performancës (shih Kutinë 2 më poshtë); dhe (v) udhëzimet/shabllonet për

vlerësime.14 Udhërrëfyes të ngjashëm mund të përvetësohen nga vendet e Ballkanit Perëndimor

duke racionalizuar strukturat e tyre institucionale dhe duke zbatuar kërkesat e reja ligjore.

Kutia 2. Udhëzimet e Komisionit për treguesit kyç të performancës

Për shembull, Udhëzimet e KE-së për treguesit kyç të performancës (TKP) për drejtorët e

agjencive të decentralizuara të BE-së kanë vendosur kërkesat për këta tregues. Sipas këtyre

udhëzimeve, TKP-të janë një tërësi e treguesve lidhur me performancën të cilët duhet të lejojnë

kryerjen e një vlerësimi efektiv të rezultateve të arritura kundrejt objektivave dhe që do të

përfshiheshin në punën e Parlamentit dhe Këshillit Evropian me qëllim të shkarkimit të agjencive.

Gjithashtu, këta TKP duhet të matin performancën e Drejtorit në arritjen e objektivave operative,

menaxhimin e resurseve njerëzore dhe financiare të alokuara për këtë qëllim, si dhe aspekte të

tjera të veçanta të performancës së tij/saj. Për nga përkufizimi ata duhet të trajtojnë faktorët që

janë kritikë për suksesin e një organizate dhe duhet ta matin performancën e saj drejt arritjes së

prioriteteve dhe objektivave.

Burimi: Komisioni Evropian (2015), dokument pune i stafit të Komisionit, Udhëzime mbi treguesit kyç të

performancës (TKP) për drejtorët e agjencive të decentralizuara të BE-së.

13 Shih në: http://bit.ly/2fNX6hh 14 Shih në: http://bit.ly/2fYT2Zs

Page 21: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

20

Agjencitë ekzekutive të Komisionit Evropian

Përveç agjencive të decentralizuara të BE-së, gjashtë agjenci ekzekutive të Komisionit

Evropian kohët e fundit kanë pësuar ndryshime të rëndësishme institucionale. Këto agjenci

ekzekutojnë programe të deleguara të BE-së, pjesë të programeve dhe menaxhojnë detyra të

tjera ekzekutive ose ndonjëherë edhe joekzekutive, gjersa detyrat që kanë të bëjnë me një masë

të madhe të diskrecionit dhe nënkuptojnë zgjedhje politike janë të rezervuara për Komisionin

Evropian. Shumica e agjencive ekzekutive të Komisionit Evropian janë shumëdepartamentëshe:

ato menaxhojnë detyra të deleguara nga më shumë se një Drejtori e Përgjithshme (DP) e

Komisionit Evropian (p.sh. Agjencia Ekzekutive për Çështje të Edukimit, Audiovizuale dhe

Kulturës aktualisht ka katër departamente amë). Edhe pse këto agjenci janë organe të pavarura

ligjore dhe kanë autonomi operative, autonomia e tyre në menaxhimin e resurseve financiare

dhe njerëzore është e kufizuar pasi ato funksionojnë në kuadër të rregullave të përcaktuara nga

Komisioni Evropian. Gjithashtu, DP-të dhe shërbimet e ndryshme të Komisionit Evropian

mbikëqyrin rregullisht performancën e tyre financiare dhe jofinanciare.

Me qëllim të zbatimit të gjeneratës së re të programeve të BE-së në mënyrë më efikase dhe

efektive, Komisioni Evropian ka eksternalizuar një pjesë të madhe të programeve të BE-së dhe i

ka deleguar detyra ekzekutive shtesë këtyre agjencive. Për shembull, rreth 50% e programit

Horizonti i BE-së 2020 (kërkimi dhe novacioni), i është eksternalizuar agjencive ekzekutive.

Gjithashtu, këto reforma synojnë që t’ia lejojnë DP-ve të Komisionit Evropian që të

përqendrohen më mirë në detyrat e tyre të politikëbërjes. Si rezultat i eksternalizimit të

vazhdueshëm, stafi i përgjithshëm i agjencive ekzekutive të Komisionit është vazhdimisht në

rritje, ndërkohë që Komisioni Evropian është duke tkurrur personelin e tij në mënyrë që të

përmbushë shënjestrën prej 5% për reduktim të stafit gjatë periudhës 2014-2020. Funksionimi i

agjencive ekzekutive të Komisionit Evropian bazohet në një kuadër të plotë institucional që

përcakton elementet e nevojshme për krijimin dhe drejtimin e këtyre organeve.15 Në mënyrë që

të bashkërendojë më mirë menaxhimin e këtyre agjencive në kuadër të eksternalizimit të

vazhdueshëm, Komisioni Evropian ka futur në përdorim mënyra të reja të menaxhimit për

menaxhimin e disa prej programeve të BE-së dhe për të vënë në vend Udhëzimet për krijimin

dhe funksionimin e agjencive ekzekutive të financuara nga buxheti i Bashkimit.16 Ky dokument

përvijon në mënyrë të qartë modelin e Komisionit për agjenci ekzekutive dhe lidhë elemente të

ndryshme të tilla si krijimi, autonomia, kontrolli dhe menaxhimi i këtyre agjencive në mënyrë të

integruar.

Udhëzimet përcaktojnë një varg faktorësh, të cilat duhet të vlerësohen para themelimit të një

agjencie apo zgjerimit të mandatit të saj (shih Kutinë 3 më poshtë).

15 OECD (2007), “Organising the Central State Administration: Policies & Instruments”, SIGMA Papers, No. 43, OECD Publishing. 16 Vendimi i Komisionit më 2/12/2012 që përcakton udhëzimet për themelimin dhe funksionimin e agjencive ekzekutive të financuara nga buxheti i Bashkimit. C(2014) 9109 final. Bruksel, 2/12/2014.

Page 22: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

21

Kutia 3. Faktorët për krijimin e një agjencie ekzekutive

nevoja për një nivel të lartë të ekspertizës teknike dhe financiare përgjatë të gjithë

programit dhe ciklit të menaxhimit të projektit

nevoja për efikasitet dhe fleksibilitet në zbatimin e detyrave të deleguara;

nevoja për thjeshtimin e procedurave të përdorura;

ndarja e qartë e detyrave të menaxhimit të programit ndërmjet Komisionit dhe

agjencive;

nevoja që Komisioni të përqendrohet në detyrat legjislative dhe strategjike në formimin

dhe monitorim të politikave, duke përfshirë ato që lidhen me programet e BE-së;

nevoja për të kryer aktivitete të caktuara me dukshmëri të rritur pa asnjë ndërhyrje nga

ana e palëve të treta si ndërmjetës;

afërsia e detyrave të deleguara me përfituesit përfundimtarë;

nevoja për të krijuar një pikë të vetme hyrëse për të gjithë përfituesit e mundshëm të

fondeve të Bashkimit në një fushë të caktuar;

mundësia e ekonomive të shkallës.

Burimi: Vendimi i Komisionit më 2/12/2012 që përcakton udhëzimet për themelimin dhe funksionimin e agjencive

ekzekutive të financuara nga buxheti i Bashkimit. C(2014) 9109 final. Bruksel, 2/12/2014.

Sipas Udhëzimeve, vlerësimi i këtyre faktorëve duhet të adresohet në një analizë të detyrueshme

kosto-përfitim dhe duhet të analizohet në hollësi. Këto agjenci kanë një mandat me afat kohore,

që zakonisht kufizohet për periudhën e caktuar të programimit. Para se të zgjerohen mandatet e

tyre, duhet të kryhet edhe një analizë tjetër e detyrueshme kosto-përfitim për të treguar se skenari

i agjencisë ekzekutive është më i leverdishëm në krahasim me alternativat e tjera (sidomos

skenari i Komisionit ose i brendshëm).

Përveç kësaj, këto udhëzime përcaktojnë instrumentet e mëposhtme për të siguruar njëtrajtësi

dhe efikasitet në qeverisjen e tyre:

emërimi i anëtarëve të komitetit drejtues dhe drejtorit të agjencisë;

korniza operacionale dhe marrëveshjet financiare;

rregullimet buxhetore;

resurset njerëzore;

shërbimet mbështetëse dhe infrastruktura e përbashkët.

Për shembull, pasi që kursimet e skenarit të agjencisë ekzekutive duhet të rezultojnë në radhë të

parë nga një pjesë më e madhe e personelit të jashtëm me kosto më të ulët (në krahasim me

zyrtarët e Komisionit) të punësuar në kuadër të agjencive ekzekutive, udhëzimet kanë specifikuar

Page 23: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

22

procedurat për menaxhimin e agjentëve të kontratës. Udhëzime të ngjashme mund të zhvillohet

në agjencitë qeveritare të Ballkanit Perëndimor, në qoftë se disa nga punonjësit e tyre nuk

mbulohen nga legjislacioni i shërbimit civil.

2.5. Modelet kombëtare të agjencive dhe trendet

Rasti i Mbretërisë së Bashkuar (me fokus në agjencitë ekzekutive)

Ka shumë agjenci qeveritare gjysmëautonome në MB. Një rishikim më 2008 numëroi 1148

organe publike gjysmëautonome të lidhura me qeverinë qendrore të MB-së apo me institucionet

administrative të bartura në Skoci, Uells dhe Irlandën e Veriut.17 Aktualisht, ekzistojnë tre lloje

kryesore të organeve të sektorit publik në MB (të llojeve të ndryshme formale institucionale me

shkallë të ndryshme të autonomisë):

Departamente joministrore, të cilat zakonisht kryejnë funksione rregullatore ose të

inspektimit;

Agjenci ekzekutive, të cilat janë pjesë e departamenteve qeveritare dhe zakonisht

ekzekutojnë politika apo ofrojnë shërbime qeveritare. Ato janë njësi biznesi të

kryesuara nga kryeshefi ekzekutiv;

4 llojet e organeve publike pa departament (OPPD), të cilat përfshijnë OPPD

ekzekutive që punojnë për qeverinë në fusha të veçanta, OPPD këshillimore që japin

këshilla të ekspertëve të pavarur për ministrat, OPPD tribunale të cilat janë pjesë e

sistemit të drejtësisë dhe bordet e pavarura monitoruese përgjegjëse për drejtimin e disa

shërbimeve qeveritare.

Është e rëndësishme të theksohet se disa dekada më parë, MB-ja ka zhvilluar një model të qartë

të agjencive ekzekutive, të cilat shpesh quhen agjenci “Hapat e radhës”, të emërtuara sipas titullit

të raportit nga viti 1987. Zbatimi i kësaj reforme u bë me shkëputjen e një pjesë të madhe të

shërbimit civil në këto agjenci. Ky model ka mbetur i paprekur me kalimin e kohës përkundër

shumë ndryshimeve institucionale në këtë vend. Në fillim të vitit 2015, në bazë të regjistrit të

organeve të sektorit publik në MB kanë qenë 42 agjenci ekzekutive. Veçoritë kryesore të

agjencive të modelit “Hapat e radhës” janë si më poshtë:

Ato janë themeluar për ofrimin e shërbimeve të qeverisë qendrore;

Në shumicën e rasteve, ato janë ligjërisht pjesë e departamenteve ministrore;

Ato drejtohen nga kryeshefat ekzekutivë;

Ato gëzojnë liri të konsiderueshme operacionale;

Por ato janë të kontrolluara në bazë të objektivave dhe shënjestrave të përcaktuara nga

departamentet e tyre amë;

Disa prej tyre kanë borde këshillimore ministrore dhe/ose borde të menaxhimit.

17 B. Farrugia and J. O’Connell (2008), ACA to YJB: A guide to the UK’s semi-autonomous public bodies, 2007-08. London: The Taxpayers Alliance cited in O. James, A. Moseley, N. Petrovsky and G. Boyne (2011), The Executive Agency Revolution in the United Kingdom, in G. Bouckaert, P. Laegreid, S. van Thiel and K. Verhoest (eds), Government Agencies: Practices and Lessons from 30 Countries, Palgrave Macmillan.

Page 24: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

23

Mund të argumentohet se futja e këtij modeli të agjencisë ndihmoi për të përqendruar vëmendjen

në punën thelbësore të organizatave, duke i lejuar ato që të veprojnë në një mënyrë të ngjashme

me atë të biznesit dhe të menaxhimit të bazuar në rezultate. Megjithatë, efiçencat e

gjithmbarshme të agjencifikimit nuk janë të qarta, dhe ky proces ka përkeqësuar më tej

problemet e bashkërendimit në qeverinë qendrore dhe nuk ka përmirësuar llogaridhënien ndaj

klientëve.18 Koalicioni qeveritar konservator-liberal demokrat që erdhi në pushtet në vitin 2010 u

përqendrua në realizimin e shkurtimeve në shpenzimet e qeverisë dhe reformimin e sektorit

publik. Një Program i reformave të organeve publike i shkallës së gjerë, që përfshiu agjencitë

ekzekutive, organet publike pa departamente, departamentet joministrore dhe organet e tjera, u

zbatua nga viti 2010 deri në vitin 2015. Programi u bazua në supozimin se një organ duhet të

ekzistojë vetëm si i barabartë dhe i pavarur nga qeveria nëse ai plotëson një nga tre testet e

mëposhtme (pa përmendur kriterin e fleksibilitetit apo efikasitetit):

ai kryen një funksion teknik,

aktivitetet e tij kërkojnë paanshmëri politike, dhe

ai duhet të veprojë në mënyrë të pavarur për të përcaktuar faktet.

Akti i Organeve Publike nga viti 2011 ia mundësoi qeverisë së MB-së implementimin e

reformave strukturore. Mbi 900 organe të sektorit publik i janë nënshtruar rishikimeve

funksionale apo të përshtatura enkas të ndërmarra nga të gjitha departamentet në vitin 2010. Deri

në fund të vitit 2015, më shumë se 190 organe u abroguan dhe më shumë se 165 organe u shkrinë

në më pak se 70. Mbi 130 organe të sektorit publik u reformuan në mënyrë substanciale. Të

gjitha këto nisma prodhuan një peizazh më të pakët dhe më të thjeshtuar të agjencive. Është

vlerësuar se shpenzimet e qeverisë u reduktuan me rreth £3 miliardë për kohëzgjatjen e

programit. Gjithashtu, funksionet e kryera nga më shumë se 75 organe të sektorit publik u

zhvendosën më afër përfaqësuesve të zgjedhur (departamenteve qendrore/agjencive ekzekutive

ose vendimmarrësve lokalë) për të rritur llogaridhënien e tyre.19

Sipas një studimi të vitit 2015, 87% e nëpunësve civilë në MB besonin se përqendrimi në

produkte dhe rezultate është një nga reformat më të rëndësishme në fushat e politikave të tyre,

ndërsa 84% e tyre besonin se tkurrja e sektorit publik ishte një tjetër trend i rëndësishëm i

reformës gjatë periudhës së krizës. Kur krahasohet me rezultatet mesatare prej mostrës së

përgjithshme (shih pjesën 3 më sipër), nëpunësit civilë në MB besonin se partneritetet/aleancat e

jashtme ishin të rëndësishme në një masë më të madhe se homologët e tyre evropianë.20 Kjo

mund të jetë e lidhur me faktin se si pjesë e agjendës së shërbimeve të hapura, qeveria e MB-së

lansoi disa rrjete, p.sh. Rrjeti për Transformimin e Shërbimeve Publike, për të qenë flamurtar i

një qasjeje të “tërësishme”, nga shumë agjenci për reformën e shërbimit publik.21 Ky shembull

ilustron trendin për partneritet dhe bashkëpunim ndërmjet agjencive të ndryshme qeveritare dhe

organeve të tjera të sektorit publik në MB pas MRP-së.

18 O. James, A. Moseley, N. Petrovsky and G. Boyne (2011), The Executive Agency Revolution in the United

Kingdom, in G. Bouckaert, P. Laegreid, S. van Thiel and K. Verhoest (eds), Government Agencies: Practices and

Lessons from 30 Countries, Palgrave Macmillan: http://bit.ly/2fYOnGS

19 Aneksi 1, Përditësim i programit për reform të organeve publike, 1 dhjetor 2015: http://bit.ly/2gGlQua 20 R. Andreës, J. Doëne and V. Guarneros-Meza (2013), Public Sector Reform in the UK: Vieës and Experiences from Senior Executives, May: http://bit.ly/1ëëFRSË 21 HM Government (2014), Open Public Services 2014, London: HM Government.

Page 25: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

24

Rasti i Lituanisë (me fokus në agjencitë rregullatore)

Si një ekonomi e vogël dhe e hapur, Lituania u godit veçanërisht rëndë nga kriza globale

financiare. Në përgjigje të kësaj sfide, qeveria lituaneze më 2008-2012 inicioi reforma të gjera

organizative që prekën të gjitha llojet e institucioneve të nivelit qendror. Të gjitha ministritë

lituaneze u ristrukturuan, disa agjenci qeveritare dhe shumë agjenci ministrore u abroguan ose

riorganizuan më 2009-2011, edhe pse një ministri e re (Ministria e Energjisë) u krijua për t’u

përqendruar në reforma strukturore të energjisë. Kjo u konfirmua nga një anketë nga viti 2013, e

cila tregoi se tkurrja e sektorit publik, orientimi kah klienti dhe përqendrimi në rezultate

konsideroheshin të jenë trendet më të rëndësishme të reformës në Lituani. Nga ana tjetër,

rezultatet e studimit treguan gjithashtu se krijimi i agjencive dhe korporatave autonome

(agjencifikimi), si dhe privatizimi nuk ishin vënë në agjendën e autoriteteve lituaneze gjatë krizës

financiare.22 Si rezultat i këtyre ndryshimeve institucionale, numri i institucioneve të nivelit

qendror (duke përfshirë njësitë territoriale) u ul nga 1190 në vitin 2008 në 855 në vitin 2011.

Gjatë viteve 2012-2016 qeveria lituaneze u përqendrua në reformën e agjencive rregullatore

(shih më poshtë) dhe riorganizimin e institucioneve të vogla buxhetore që punësojnë staf në

numër deri në 20. Për shembull, në vitin 2014 u vendos që të riorganizohen 55 institucione të

vogla, nga të cilat 13 institucione u abroguan ose u shkrinë deri në fund të 2015. Në përgjithësi,

ka pasur një ndryshim thelbësor në peizazhin organizativ në periudhën 2008-2015, por numri i

organizatave dhe agjencive të ndryshme u reduktua kryesisht nëpërmjet abrogimit ose

riorganizimit të njësive territoriale (shumica e të cilave kanë vepruar si organe ligjore para

reformës) dhe institucionet e vogla.23

Nga viti 2009, reformat organizative janë udhëhequr nga koncept dokumenti për përmirësimin e

rregullimit institucional brenda sistemit ekzekutiv. Ky dokument qeveritar ka specifikuar parimet

(duke përfshirë ndarjen e hartimit të politikave dhe zbatimit) dhe drejtimet e reformave

strukturore, si dhe ka përcaktuar një numër masash konkrete për zbatim. Për më tepër, qeveria

lituaneze ka ri-themeluar Komisionin për shuarje (‘Sunset’), i cili i ka dhënë këshilla Zyrës së

Qeverisë (Zyrës së Kryeministrit) rreth optimizimit të strukturës së administratës publike dhe

rishikimit të funksioneve të institucioneve shtetërore dhe agjencive të ndryshme. Zyra e Qeverisë

ka ngritur një numër të grupeve punuese për të shqyrtuar performancën e disa agjencive

qeveritare, ndërkohë që Ministria e Brendshme ka zhvilluar një metodologji mbi rishikimet

funksionale dhe ka lansuar programin për shqyrtim funksional.

Një nga nismat kryesore të reformës horizontale gjatë periudhës 2008-2016 pati të bënte me

strukturën dhe performancën e agjencive rregullatore. Shumica e këtyre agjencive janë agjenci

qeveritare që i raportojnë Zyrës së Qeverisë apo ministrive sektoriale. Disa prej tyre gëzojnë

pavarësi nga ekzekutivi (p.sh. Komisioni Kombëtar për Kontrollin dhe Çmimet e Energjisë,

llogaridhënës ndaj Parlamentit lituanez dhe me diskrecion të gjerë për të përvetësuar rregulla dhe

për të përzgjedhur instrumente rregullatore). Të gjitha këto agjenci mbajnë statusin e

institucioneve buxhetore, ndërkohë që pothuajse të gjitha veprojnë si autoritete të shërbimit civil

në kuadër të fushëveprimit të Ligjit për Shërbimin Civil.

22 R. Rauleckas, V. Nakrošis, R. Šnapštienė and L. Šarkutė (2016), „The impact of public management reforms in Lithuania: systemic managerial changes and persisting organizational differences“, in G. Hammerschmid, S. Van de Ëalle, R. Andreës, P. Bezes (eds) Public Administration Reforms in Europe: The Vieë from the Top, Edëard Elgar Publishing Limited. 23 V. Nakrošis and Ž. Martinaitis (eds) (2011), Lithuanian Agencies and Other Public Sector Organisations:

Organisation, Autonomy, Control and Performance, Vilnius: Vilnius University.

Page 26: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

25

Në fund të vitit 2008, ka pasur rreth 150 agjenci të tilla, funksionet e të cilave mbivendoseshin

deri në një farë mase. Kultura e tyre e performancës perceptohej të jetë e bazuar shpesh në

mosbesim dhe kontroll burokratik, në vend se në besim dhe ofrim të këshillave dhe ndihmesës

për të promovuar pajtueshmërinë. Reforma pati për qëllim të bëjë reduktimin e barrës

administrative për bizneset dhe krijimin e një klime më të favorshme të biznesit në vend. Për hir

të bashkërendimit më të mirë të aktiviteteve rregullatore, u propozua që të gjitha agjencitë

rregullatore të grumbullohen në përputhje me tetë fushat e politikave (mjedisi; rregullimi i tregut;

rregullimi financiar; kultura dhe arsimi; tatimet, dogana dhe kontabiliteti; shëndetësia; siguria e

produkteve dhe procesit). Në kuadër të këtyre politikave u zbatua shkrirja e disa agjencive

rregullatore. Për shembull, qeveria e viteve 2008-2012 absorboi Komisionin e Letrave me Vlerë

dhe Komisionin Mbikëqyrës të Sigurimeve në Bankën e Lituanisë, ndërkohë që qeveria e viteve

2012-2016 integroi Inspektoratin Shtetëror të Produkteve Joushqimore dhe Inspektoratin

Metrologjik në Autoritetin Shtetëror për Mbrojtjen e të Drejtave të Konsumatorit.

Përveç kësaj, Ministria e Ekonomisë promovoi aplikimin e instrumenteve të përbashkëta në

agjencitë rregullatore që përfshinin, ndër të tjera, sistemet e menaxhimit të rrezikut, listat

kontrolluese të inspektimit, shërbimet këshillimore të njëtrajtshme dhe cilësore, deklarimet për

vitin e parë të biznesit dhe matjen dhe vlerësimin e performancës. Për shembull, vlerësimi i

rrezikut është përcaktuar si baza për aktivitetet e inspektimit të biznesit, duke lënë të kuptohet se

në aktivitetet e tyre agjencitë rregullatore duhet të fokusohen në rastet me rrezik të lartë.

Gjithashtu, u vendos që inspektimet e biznesit të kryera nga agjencitë rregullatore do të bazohen

në lista të qarta kontrolluese të inspektimit që përmbajnë informacion për çdo hap të procesit të

inspektimit. Si rezultat i kësaj nisme u raportua një rritje në zbatimin e këtyre instrumenteve në

agjencitë rregullatore lituaneze, me disa dallime nëpër agjencitë rregullatore (ku agjencitë e

mëdha rregullatore ishin më të përparuara në krahasim me ato më të vogla). Gjithashtu, është

vlerësuar se numri i vizitave të inspektimit për bizneset e inspektuara shënoi rënie nga viti 2011

deri në vitin 2012, por u rimëkëmb në vitin 2014, me ngadalësimin e ritmit të kësaj reforme.24

24 OECD (2015), Regulatory Policy in Lithuania: Focusing on the Delivery Side: http://bit.ly/2f2A2fG

Page 27: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

26

3. ANALIZË KRAHASUESE E AGJENCIVE NË KOSOVË

3.1. Llojet e agjencive, mandati dhe karakteristikat organizative

Ekzistojnë dy grupe të mëdha të agjencive të cilat njihen sot në administratën publike në Kosovë.

Grupi i parë janë agjencitë e themeluara në kuadër të Kuvendit të Kosovës dhe grupi i dytë janë

agjencitë e themeluara në kuadër të Qeverisë së Kosovës. Grupi i parë numëron 32 agjenci dhe

grupi i dytë 47 agjenci. Ekziston një pranueshmëri në shkallë të gjerë që numri i këtyre

strukturave është i madh. Por, si ka ardhur deri te ky numër dhe cili është trendi i rritjes së këtij

numri gjatë viteve?

Institucionet dhe agjencitë në kuadër të Kuvendit të Kosovës

Kushtetuta e Kosovës është referenca e parë ku duhet kërkuar bazën e themelimit të tyre. Në

pjesë të ndryshme të Kushtetutës së Kosovës përmenden pesë institucione 25 që nuk janë

Kuvendi, Qeveria apo Presidenti, por janë institucione tjera të pavarura dhe kushtetuese. Pastaj,

Kushtetuta i ka kushtuar edhe një kapitull tjetër të ndarë institucioneve të pavarura, Kapitulli XII

i cili liston pesë institucione tjera që quhen institucionet e pavarura26. Vetëm duke përmendur

me emër këto institucione është krijuar një kërkesë “kushtetuese” për themelimin e tyre me ligje

të ndara më vonë. Deri këtu fjala është për dhjetë institucione të pavarura që dalin nga

Kushtetuta. Por, problemi i vërtetë me agjencifikimin apo krijimin e agjencive nga Kuvendi

është Neni 142 i Kushtetutës së Kosovës mbi agjencitë e pavarura. Sipas këtij neni:

“agjencitë e pavarura janë institucione të krijuara nga Kuvendi i Kosovës, në bazë të

ligjeve përkatëse të cilat rregullojnë themelimin, funksionimin dhe kompetencat e tyre.

Agjencitë e pavarura funksionet e tyre i kryejnë në mënyrë të pavarur nga çdo organ ose

autoritet tjetër në Republikën e Kosovës. Agjencitë e pavarura kanë buxhetin e tyre i cili

administrohet në mënyrë të pavarur, në pajtim me ligj....”.

Ky nen është shumë i përgjithshëm sepse nuk ka përcaktuar kritere dhe në çfarë fusha mund të

themelohen këto agjenci duke i dhënë diskrecion të plotë Kuvendit të Kosovës në themelimin e

agjencive të pavarura duke i’u përcaktuar agjencive një pavarësi tepër të madhe që nga

themelimi, funksioni, kompetencat dhe buxheti që kryesisht janë përcaktuar me ligjet e

themelimit. Marrë parasyh se ky nen gjendet në kapitullin XII të Kushtetutës, i cili rregullon

institucionet e pavarura të cilat kanë karakter mbikëqyrës e ka bërë edhe më diskutabile krijimin

e ktyre agjencive të cilat bazohen në këtë nen. Bazuar në funksionet që kanë, shumë parlamente

por edhe Kuvendi i Kosovës ushtron funksionin: mbikëqyrës, legjislativ dhe zgjedhës, prandaj

disa nga agjencionet të themeluara sipas nenit 142 nuk ushtrojnë këto funksione por kryesisht ato

ekzekutive e që janë kompetencë e degës së ekzekutivit. Duke u bazuar në këtë nen, Kuvendi i

Kosovës ka krijuar edhe 22 agjenci të pavarura të cilat së bashku me institucionet e krijuara si

kërkesë nga Kushtetuta, përbëjnë numrin e 32 institucioneve dhe agjencive të pavarura.

Përveq nenit cituar më lartë të Kushtetutës për agjencitë e pavarura, nuk ekziston një ligj për

institucionet apo agjencitë e pavarura që vendos disa parime të përgjithshme se çfarë strukture

duhet të kenë, çfarë kriteresh duhet të ketë për emërimin e anëtarëve në borde, a duhet të

25 Gjykata Kushtetuese, Këshilli Prokurorial i Kosovës, Këshilli Gjyqësor i Kosovës, Këshilli i Sigurisë i Kosovës dhe Agjencia e Kosovës për Inteligjencë. 26 Avokati i Popullit, Auditori i Përgjithshëm, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, Banka Qendrore e Kosovës dhe Komisioni i Pavarur për Media.

Page 28: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

27

qeverisen nga organe kolegjiale apo individuale, cila është pavarësia e tyre në vendimmarrje,

organizim, financa dhe rekrutim dhe çështje tjera me rëndësi për organizimin e agjencive. Për

pasojë, secili ligj përkatës ka përcaktuar formë të ndryshme të pavarësisë që nga organizimi,

bordi, anëtarët, buxheti dhe ikja nga aplikimi i rregullave të aplikueshme në tërë administratën

publike. Për shembull: me ligje është krijuar mundësia për të caktuar paga me vendim të bordit,

mundësi për t’iu shmangur aplikimit të ligjit për shërbimin civil, linjë të pavarur buxhetore dhe

pavarësi në shpenzim të parasë publike. Arsyet për themelimin e tyre nuk janë efiçienca në punë

dhe as ndarja e funksioneve në poltikbërje dhe zbatim, por arsyet lidhen me kërkesëm e

Kushtetutës, mundësisë për të pasur një pavarësi buxhetore për shkak të linjës së pavarur

buxhetore dhe shmang’ja nga rregullat e aplikueshme për rekrutimin dhe pagesën e stafit. Si

pasojë e kësaj, të 32 agjencitë kanë linjë të pavarur buxhetore, disa prej tyre nuk aplikojnë ligjin

për shërbimin civil, pagat e anëtarëve të bordit caktohen nga Kuvendi pa bazë ligjore, në disa

raste pagat edhe të nëpunësve civil dhe publik caktohen nga bordi, shtesat në paga, etj.

Plotësim ndryshimi i ligjit për administratën shtetërore duhet të caktojë kritere dhe masa të cilat

duhet të i’u përmbahen të gjitha agjencitë e pavarura të themeluara nga Kuvendi. Pra, duhet të

ekzistojë një ligj i cili unifikon këto çështje në nivel horizontal për të gjitha agjencitë. Situata sot

me agjencitë e pavarura në Kosovë është e kundërta e unifikimit të disa elementëve sepse secila

agjenci është rregulluar me ligj të veçantë. Përveq agjencive si trupa rregullator që mbulojnë

sektorë të tregut në Kosovë dhe që ekzistenca e të cilave mund të arsyetohet, ligjet që i kanë

themeluar agjencitë tjera të pavarura nuk përcaktojnë arsyet e themelimit të tyre. Ligjet në fjalë

janë miratuar duke u nisur nga kompetenca e Kuvendit për të miratuar ligje (Neni 65, pika 1 e

Kushtetutës) por nuk janë të bazuara në arsye të efiçiencës dhe efikasitetit apo në ndonjë arsye

tjetër që e bënë legjitim themelimin dhe ekzistencën e një agjencie të pavarur.

Agjencitë në kuadër të Qeverisë së Kosovës

Grupi i dytë i agjencive janë organet qendrore dhe të pavarura në kuadër të Qeverisë si pjesë e

ministrive të linjës. Nga 19 ministri sa ka Qeveria aktualisht, 12 nga këto ministri kanë themeluar

organe qendrore të cilat njihen me emra si agjenci, agjenci ekzekutive dhe organe qendrore të

administratës shtetërore. Baza ligjore për themelimin e tyre është Ligji për administratën

shtetërore sipas të cilit:

“organet qendrore të administratës shtetërore ushtrojnë kompetenca të cilat shtrihen në

tërë territorin e Kosovës. Ato janë vartëse të një ministrie të caktuar, ose në raste të

veçanta të zyrës së Kryeministrit. Organet qendrore të administratës shtetërore ushtrojnë

detyra ministrore dhe administrative me qëllim të lirimit të ministrisë përkatëse nga

detyrat rutinore dhe për të cilat kërkohet shkallë e lartë e specializimit”27.

Duke marr për bazë këtë dispozitë ligjore, ministritë kanë krijuar organe qendrore të cilat në të

shumtën e rasteve kanë qenë departamente në kuadër të ministrive para se ato të shndërroheshin

në agjenci. Për shembull: Agjencia e Arkivave e Kosovës nën zyrën e Kryeministrit ka qenë

drejtori e arkivave të Kosovës nën Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit dhe më vonë është

shndërruar në agjenci, pastaj Instituti i Mjekësisië Ligjore nën Ministrinë e Drejtësisë ka qenë

departament e më vonë është shndërruar në agjenci. Arsyet e krijimit të tyre mund të

përmblidhen në: pavarësi menaxheriale dhe jashtë varësisë së Sekretarit të Përgjithshëm,

pavarësi më e madhe buxhetore se sa në nivel departamenti, mundësi për punësim dhe emërimi i

27 Ligji Nr. 03/L-189 për administratën shtetërore, neni 23: http://bit.ly/1fpUvqM

Page 29: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

28

një drejtori të përgjithshëm apo kryeshefi ekzekutiv në krye të organit qendror (agjencisë) në

nivel të njejtë dhe pagë të njejtë me Sekretarin e Përgjithshëm të ministrisë. Në këtë mënyrë janë

krijuar 47 organe qendrore të administratës shtetërore të cilat mund të kenë emra të ndryshëm

por që në përgjithësi janë struktura të ndara administrative nga divizioni dhe departamenti, jashtë

mbikëqyrjes nga Sekretari i Përgjithshëm por nën varësi të ministrit. Në mënyrë grafike trendi i

rritjes ndër vite të agjencive të Kuvendit, të Qeverisë duket kështu.

Grafi 2: trendi i rritjes ndër vite të agjencive të Kuvendit, Qeverisë dhe totali

Tipologjitë dhe terminologjia mbi agjencitë e Kuvendit dhe Qeverisë

Dy grupet e mëdha të agjencive si më lartë kanë për bazë kriterin se në kuadër të kujt

funksionojnë, Kuvendit apo Qeverisë, por nëse i ndajmë në bazë të tipologjisë, këto agjenci në

ndahen në katër tipologji: 1) instucionet e themeluara me Kushtetutë, 2) institucionet e pavarura

nga Kapitulli XII i Kushtetutës, 3) agjenci të pavarura nga Neni 142 i Kushtetutës dhe 4)

agjencitë (organet qendrore dhe të pavarura) në kuadër të Qeverisë. Megjithatë, këto agjenci apo

struktura organizative kanë emërtime të ndryshme në legjislacionin që i ka themeluar ato dhe

krijojnë konfuzion se të çfarë natyre janë ato. Pas një analizimi të emërtimeve të tyre në ligjet që

i themelojnë këto agjenci, situata duket kështu.

Tabela 3: emërtimet e agjencive të Kuvendit dhe Qeverisë në legjislacion

Nr. Agjencitë në kuadër të Kuvendit Nr.

1. Agjenci e pavarur 2

2. Organ i pavarur 8

3. Institucion i pavarur 6

4. Institucion i pavarur rregullator 2

5. Organ i pavarur rregullator 1

6. Agjenci e pavarur rregullatore 2

7. Institucion i pavarur kushtetues 9

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

19

99

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

20

14

20

15

20

16

Kuvendi

Qeveria

Total

Page 30: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

29

8. Agjenci e pavarur kushtetuese 1

9. Organ i pavarur profesional 1

10 Autoritet publik 1

Total 32

Agjencitë në kuadër të Qeverisë Nr.

1. Organ qeveritar 1

2. Organ profesional dhe i pavarur 1

3. Agjenci ekzekutive 5

4. Organ qendror 23

5. Strukturë e veçantë organizative 1

6. Organ qendror i pavarur 1

7. Agjenci e pavarur ekzekutive 2

8. Shërbim publik 1

9. Institucion i pavarur ekzekutiv 1

10. Autoritet i pavarur ekzekutiv 1

11. Organ i pavarur 3

12. Organ i pavarur ekzekutiv 1

13 Organ qendror ekzekutiv 2

14. Organ administrativ 1

15. Institucion publik hulumtues 1

16. Organ publik i pavarur 1

Total 47

Totali i përgjithshëm 79

Siç shihet nga emërtimet në tabelën 1 më sipër, ekzistojnë 10 emërtime të ndryshme për

agjencitë në kuadër të Kuvendit dhe 16 emërtime tjera për agjencitë në kuadër të Qeverisë. Në

përgjithësi, janë përdorur gjithsej 26 emërtime të ndryshme për të përshkruar statusin e 79

agjencive. Një karakteristikë tjetër është ekzistimi i agjencive të “pavarura” edhe në kuadër të

Qeverisë përderisa kryesohen nga drejtor dhe janë nën përgjegjësi të ministrit. Këto shtatë

agjenci të pavarura dhe në disa vende edhe ekzekutive krijojnë huti se a janë në kuadër të

Kuvendit apo në kuadër të ministrisë së linjës dhe nën përgjegjësinë e ministrit.

Struktura dhe organizimi i brendshëm i institucioneve dhe agjencive

Struktura dhe organizimi i brendshëm i agjencive të Kuvendit është shumë më i ndryshëm në

krahasim me agjencitë në kuadër të Qeverisë. Megjithëse edhe brenda këtyre dy grupeve ka

dallime të mëdha, pjesa më poshtë analizon këtë çështje duke e ndjekur ndarjen e dy grupeve të

mëdha.

Institucionet dhe agjencitë në kuadër të Kuvendit të Kosovës

Institucionet dhe agjencitë e pavarura në kuadër të Kuvendit kanë dy lloje të organeve

vendimmarrëse, kanë numër të ndryshëm të anëtarëve në organet kolegjiale, mandate të

ndryshme, kritere të ndryshme për të qenë anëtar i bordit, mënyra të ndryshme të zgjedhjes së

bordeve dhe në fund role të ndryshme të bordeve, mbikëqyrëse, ekzekutive dhe disa raste të

dyjat.

Page 31: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

30

Sa i përket strukturës të organit vendimmarrës të agjencisë, kolegjial apo individual, shumica e

agjencive kanë borde si organe kolegjiale dhe një numër i vogël kanë organe individuale apo

drejtor.

Tabela 4: numri i agjencive me organe kolegjiale dhe individuale në kuadër të Kuvendit

Organi vendimmarrës Nr. i agjencive

Kolegjial 27

Individual 6

Në bazë të ligjeve që i kanë themeluar këto agjenci, nuk mund të kuptohet se pse është ndjekur

njëri model apo tjetër, për shembull: pse Agjencia për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale

udhëhiqet nga Drejtori e në anën tjetër Agjencia Kosovare e Pronës udhëhiqet nga Bordi.

Organet kolegjiale dhe individuale kanë përparësitë dhe mangësitë e tyre, për shembull një

agjenci që udhëhiqet nga një person dhe vendimet merren nga një person, mund të shpien në një

koncentrim të pushtetit në një person, por përparësi mund të jetë racionalizimi i shpenzimeve për

pagë dhe beneficione tjera. Në anën tjetër, agjencitë që udhëhiqen nga borde kanë një

shpërndarje të pushtetit vendimmarrës në disa persona dhe vendimi merret me shumicë votash,

por këto mund të jenë më të kushtueshme për buxhetin e Kosovës duke filluar nga pagat dhe

shpenzimet për beneficionet tjera.

Sa i përket numrit të anëtarëve të bordeve, nuk ka një rregull se cili është minimumi dhe

maksimumi i anëtarëve të bordeve të agjencive. Si rezultat i kësaj, ka agjenci me tre anëtar të

bordit, për shembull: Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik ka tre anëtar dhe ka agjenci me

13 anëtar të bordit si Instituti Gjyqësor i Kosovës ose Këshilli Gjyqësor i Kosovës. Një tjetër

aspekt është edhe roli i organeve vendimmarrëse, rol mbikëqyrës, ekzekutiv apo të dy rolet. Për

shembull, Agjencia për Ndihmë Juridike Falas udhëhiqet nga drejtori i cili ka rol ekzekutiv

derisa bordi i agjencisë ka rol mbikëqyrës, ose Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave, Autoriteti i

Aviacionit Civil ku bordet në të dy rastet kanë rol mbikëqyrës kurse kompetencat ekzekutive i

janë lënë drejtorit të përgjithshëm. Agjencitë në kuadër të Kuvendit (me përjashtim të

rregullatorëve) me kompetenca ekzekutive bien ndesh me vetë parimin e ndarjes së pushteteve

në mes të Kuvendit si legjislativ dhe Qeverisë si ekzekutiv. Numri më i madh i agjencive,

sidomos ato që janë krijuar nga Neni 142 i Kushtetutës (përjashto gjashtë rregullatorët) mund të

funksionojnë edhe në kuadër të Qeverisë. Për shembull: pse duhet të ketë një Këshill për

Trashigimi Kulturore në kuadër të Kuvendit me shtatë anëtar të bordit dhe shtatë nëpunës kur

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit ka një departament të veçantë për trashëgimi kulturore?

Ose, pse në kuadër të Kuvendit duhet të ketë një Agjenci për Menaxhimin e Komplekseve

Memoriale kur një detyrë e tillë mund të kryhet nga Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit

Hapësinor ose nga Ministria e Kulturës. Ose, pse duhet të jetë e ndarë si agjenci në kuadër të

Kuvendit, Agjencia për Ndihmë Juridike Falas kur në kuadër të Qeverisë ekziston Ministria e

Drejtësisë, etj,

Një tjetër problem i hasur tek organet vendimmarrëse (qofshin kolegjiale apo individuale) është

mënyra e zgjedhjes së tyre. Kjo pikë është me rëndësi për shkak se vënë në pikëpyetje pavarësinë

e agjencive të pavarura të Kuvendit kur anëtarët e bordit të saj propozohen nga Qeveria dhe

vetëm formalisht aprovohen në Kuvend. Nga 32 institucione dhe agjenci të tilla, dy mënyra janë

kryesore: 1) propozimi nga Qeveria dhe emërimi në Kuvend apo 2) zgjedhja me konkurs nga

Kuvendi dhe emërimi në Kuvend. Meqenëse kjo është me rëndësi për pavarësinë e agjencive, më

poshtë janë listuar agjencitë, bordet e të cilave propozohen nga Qeveria. Për më keq, ka raste kur

Page 32: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

31

nuk dihet se kush i propozon apo si zgjedhen anëtarët e një bordi, për shembull të Këshillit të

Kosovës për Trashëgimi Kulturore. Në Ligjin për trashëgiminë kultutore vetëm ceket që këshilli

përbëhet nga shtatë anëtarë të cilët zgjedhen për një mandat tre vjeçar nga Kuvendi i Kosovës,

por nuk përcaktohet se në çfarë mënyre bëhet zgjedhja, a janë të propozuar nga Qeveria, a janë të

zgjedhur me konkurs nga Qeveria apo Kuvendi, apo ndonjë mënryrë tjetër.

Tabela 5: agjencitë, bordet e të cilave propozohen nga Qeveria

Institucioni/Agjencia Propozimi nga Qeveria dhe emërimi në Kuvend

Agjencia Kosovare e Prones 5 anëtarë, të zgjedhur nga Kuvendi pas propozimit të Kryeministrit

Agjencia Kosovare e Privatizimit 8 drejtorë, të zgjedhur nga Kuvendi pas propozimit të Qeverisë

Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e

të Dhënave Personale 5 anëtarë, të emëruar nga Kuvendi me propozim të Qeverisë

Fondi i Kursimeve Pensionale të

Kosoves

7 anëtarë, përzgjedhen me konkurs, aprovohen nga Qeveria dhe dërgohen

për votim në Kuvend

Organi Shqyrtues i Prokurimit

5 anëtarë të emëruar nga Kuvendi me propozim të Qeverisë bazuar në

rekomandimin e organit përzgjedhës të pavarur të themeluar nga Kuvendi

Autoriteti Kosovar i Konkurrencës 5 anëtar, propozohen në pako nga Qeveria dhe emërohen në Kuvend

Autoriteti Rregullativ i

Komunikimeve Elektronike dhe

Postare 5 anëtarë, propozohen nga Qeveria dhe emërohen nga Kuvendi

Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave 4 anëtarë, propozohen nga Qeveria dhe emërohen nga Kuvendi

Komisioni Rregullativ i Prokurimit

Publik 3 anëtarë, emërohen në Kuvend pas propozimit të Qeverisë

Autoriteti i Aviacionit Civil 5 anëtarë, emërohen nga Qeveria pas propozimit të Ministrit

Keshilli i Kosoves per Trashigimi

Kulturore 7 anëtarë, zgjedhen nga Kuvendi

Zyra e Rregullatorit për Energji

5 anëtarë, propozohen sipas konkursit nga Qeveria dhe emërohen nga

Kuvendi

Fakti që bordet e këtyre agjencive dhe institucioneve propozohen nga Qeveria sepse kështu është

përcaktuar në ligjet e këtyre strukturave, e vë në pikëpyetje pavarësinë e këtyre strukturave nga

Qeveria dhe e vënë në pikëpyetje nevojën që këto të ekzistojnë në kuadër të Kuvendit. Mënyra e

tillë e zgjedhjes përmes propozimit e rritë mundësinë që në borde të propozohen kandidatë

politik dhe jo profesional. Pastaj, një çështje tjetër është që komisionet të cilat krijohen ad hoc

për vlerësimin e kompetencës së kandidatëve që kanë aplikuar, përbëhen nga anëtar të partive

politike të cilët si deputëtë janë të përfaqësuar në Kuvend. Në këto komisione nuk marrin pjesë

përfaqësues të jetës akademike apo të shoqërisë civile të cilët do të mund të siguronin një proces

më fer, transparent dhe një vlerësim më korrekt të bazuar në meritë dhe profesionalizëm. Mënyra

që sot aplikohet fare lehtë mund të kuptohet si ndarje apo marrëveshje në mes të partive politike

për të përkrahur një kandidatë apo tjetër dhe kështu të votojnë njëra tjetrën për kandidatët e

preferuar të tyre.

Sa i përket se kush është udhëheqësi më i lartë administativ në institucionet dhe agjencitë e

pavarura, në tri institucione kjo pozitë ushtrohet nga të emëruarit dhe jo nga një pozitë e cila do

të shërbente si memorie institucionale pavarësisht ndërrimit të bordeve apo kalimit të mandatit të

tyre. Për shembull, udhëheqësi më i lartë administrativ në Autoritetin Rregullativ për

Komunikime Elektronike dhe Postare është kryetari i bordit, në Autoritetin Rregullativ për

Page 33: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

32

Shërbimet e Ujit është Drejtori i cili e udhëheqë autoritetin dhe udhëheqësi më i lartë

administativ në Komisionin Rregullativ të Prokurimit Publik është kryetari i bordit.

Agjencitë në kuadër të Qeverisë së Kosovës

Për dallim nga agjencitë në kuadër të Kuvendit të cilat kanë organe vendimmarrëse (kolegjiale

apo individuale) që emërohen në Kuvend, agjencitë në kuadër të Qeverisë udhëhiqen nga drejtor

të përgjithshëm e në disa raste quhen edhe kryeshef ekzekutiv. Tek rastet e inspektorateve, si

inspektorati i tregut apo inspektorati i Ministrisë së Drejtësisë, udhëheqësi i institucionit quhet

kryeinspektor. Në shumicën e rasteve, drejtori i përgjithshëm është përgjegjës para ministrit

përkatës por ka edhe raste kur në këtë strukturë hynë edhe një bord apo këshill i cili shërben si

një trup mbikëqyrëse ndaj drejtorit të agjencisë apo organit qendror. Për shëmbull, Njësia e

Inteligjencës Financiare në kuadër të Ministrisë së Financave udhëhiqet nga Drejtori i cili

emërohet dhe shkarkohet nga bordi por kryetar i bordit është Ministri i Financave. Sa i përket

rregulloreve për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës, disa agjenci

kanë rregullore të ndara për organizim nga ministria e disa janë pjesë e rregullorës së ministrisë.

Për shembull, Agjencia për Barazi Gjinore apo Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë kanë

rregullore të ndara nga rregullorja e zyrës së Kryeministrit, kurse Agjencia për Standardizim apo

Agjencia e Metrologjisë në kuadër të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë janë pjesë e

rregullorës për organizim të brendshëm dhe sistematizim të vendeve të punës në MTI. Më shumë

ka informata kur ka rregullore të ndara për agjencitë nga ministria se sa kur një rregullore

shërben për organizimin e ministrisë dhe të agjencive apo organeve qendrore brenda saj. Ligji

për organizimin e administratës publike në Kosovë duhet të përmbajë rregulla edhe sa i përket

kësaj çështje. Pastaj, në disa ligje thuhet që organizimi i brendshëm i agjencisë bëhet përmes

aktit nënligjor, por një organizim i tillë nuk është as pjesë e rregullorës së ministrisë dhe as nuk

ka një rregullore të ndarë për atë agjenci. Për shembull, Ligji për Agjencinë e Kosovës për

Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria Bërthamore (neni 11) përcakton që kryeshefi i agjencisë

nxjerrë akt nënligjor për organizimin dhe funksionimin e brendshëm të agjencisë, por në praktikë

nuk ka një akt nënligjor të tillë ose një i tillë është shkruar por nuk është publik.

Në bazë të analizës së teksteve të ligjeve që i kanë themeluar këto agjenci apo organe qendrore

(pavarësisht emrit), shihet se nuk ka një statut apo dokument i cili përcakton në pika të shkurtëra

se çfarë elementesh duhet të përmbajë struktura/organizimi i një agjencie. Për shembull, a duhet

të përcaktohet organizimi i brendshëm në ligj apo duhet të përcaktohet me akt nënligjor, detyrat

dhe përgjegjësitë e drejtorit duhet të përcaktohen me ligj apo me akt nënligjor, etj. Të gjitha ligjet

që i kanë themeluar këto agjenci kanë një përmbajtje të ndryshme nga njëra tjetra. Për shembull,

disa agjenci kanë statusin e personit juridik të përcaktuar në ligj e disa nuk e kanë këtë status,

disa i kanë përcaktuar detyrat e drejtorit në ligj e disa në akte nënligjore. Në ligjet të cilat kanë

themeluar vetëm agjencinë dhe ligji nuk trajton çështje tjera, i është dhënë hapësirë më e madhe

organizimit të agjencisë, detyrave, drejtorit, detyrave të drejtorit, buxheti, etj. Për shembull,

Agjencia për Akreditim në kuadër të Ministrisë së Arsimit është krijuar me Ligjin për arsimin e

lartë dhe vetëm një pjesë e vogël në ligj flet për agjencinë, kurse Agjencia e Menaxhimit

Emergjent është themeluar me ligj të ndarë dhe i tërë ligji përcakton çështje të organizimit të

agjencisë.

Ligji për administratën shtetërore tek struktura organizative e organeve qendrore të administratës

shtetërore përcakton që organet qendrore organizohen në dy nivele: drejtoratet dhe sektorët, ku

Page 34: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

33

sektori është komponenti themelor28. Sipas analizimit të strukturës organizative të organeve

qendrore, një numër i tyre kanë strukturë të ndryshme të organizimit nga kjo e përcaktuar me

ligjin në fjalë. Për shembull, Agjencia për Barazi Gjinore është e organizuar në divizione,

Agjencia e Menaxhimit Emergjent është e organizuar në departamente dhe divizione dhe një

numër i konsiderushëm i organeve qendore e kanë po këtë organizim.

Sipas një publikimi të OECD mbi organizimin e administratës qendrore shtetërore29, në nivel të

BE-së ekziston një Rregullore30 e cila e vendos një rregull në formë të dokumentit për agjencitë

ekzekutive të cilat merren me menaxhimin e programeve në nivel të BE-së. Sipas këtij publikimi,

edhe pse struktura për një agjenci ekzekutive e paraqitur në këtë rregullore nuk do të thotë të

shërbejë dhe të ndjeket si model, kjo rregullore ka përparësinë që është e plotë dhe shërben si një

referencë për shtetet anëtarë të BE-së. Për shembull, disa pika me rëndësi të kësaj rregullorje e që

kryesisht mungojnë në agjencitë ekzekutive në Kosovë janë: lokacioni, buxheti, ligjet që vlejnë

në propozimin dhe shpenzimin e buxhetit, personeli, themelimi dhe korniza kohore që përcakton

kohëzgjatjen e agjencisë, etj. Me përjashtim të Akademisë për Siguri Publike që në ligj për

themelimin e saj ceket që akademia e ka selinë në Vushtrri, në asnjë agjenci tjetër nuk

përcaktohet me ligj se ku është selia e agjencisë. Nga ligji përkatës kuptohet vetëm në kuadër të

kujt është agjencia, mirëpo nuk tregohet selia e agjencisë. Pastaj, në asnjë agjenci nuk ceket

buxheti i një agjencie, për shembull se sa buxhet i është ndarë një agjencie për realizimin e

detyrave dhe që ky buxhet pastaj ndryshon nga viti në vit varësisht prej propozimit të buxhetit

dhe miratimit të tij. Në disa agjenci tregohet se kush e propozon dhe miraton buxhetin dhe që

buxheti përgatitet dhe shpenzonet në përputhje me Ligjin për menaxhimin e financave publike

dhe përgjegjësitë, por shumica e agjencive nuk kanë informata për buxhetin, propozimin dhe

miratimin e tij. Pastaj, ligjet që i themelojnë këto agjenci nuk tregojnë ndonjë kornizë kohore se

kur mund të shuhet agjencia apo që do të bëhet një analizë kost-benefit gjatë veprimtarisë së saj

dhe në bazë të kësaj, agjencia edhe mund të shuhet.

Është shumë legjitime që një agjencie të i bëhet një analizë për t’u siguruar nëse agjencia është

ende relevante karshi mandatit dhe detyrave që ka pasur në fillim dhe pas kësaj të mund të bëhet

një reformim apo edhe shuarje e saj. Pavarësisht tendencës së agjencisë që ajo të mbijetojë dhe

bile të rritet gjatë viteve, një vlerësim periodik i jashtëm dhe i pavarur duhet të jetë i

pashmangshëm dhe nga ky vlerësim të dalin rekomandime për ndryshime, kufizime apo edhe

shuarje e agjencisë. Për këtë arsye, është me rëndësi që baza ligjore e cila e themelon një agjenci

të ketë edhe një dispozitë që përcakton çështjen e vlerësimit periodik të agjencisë dhe

kohëzgjatjes së saj varësisht nga rekomandimet e vlerësimit. Agjencitë dhe organet qendrore në

Kosovë nuk kanë dispozita të tilla, as të vlerësimit periodik dhe mundësisë së shuarjes nëse

vlerësimi është negativ, dhe as dispozita të cilat përcaktojnë kohëzgjatjen e një agjenci

pavarësisht nga vlerësimi. Është vështirë të ketë vetëm agjenci apo organe të cilat janë

përhershme apo që të paktën një pjesë e mandatit të agjencisë të mos ekzistojë më. Duhet të ketë

agjenci që janë të përkohshme dhe jo të gjitha të përhershme, të ketë vlerësime të tyre ne baza

periodike dhe të ketë reformim dhe shuarje të tyre.

28 Ligji Nr. 03/L-189 për administratën shtetërore, neni 42: http://bit.ly/1fpUvqM 29 OECD (2007) , “Organizing the Central State Administration: Policies and Instruments:, Sigma papers, no. 43, page 6, OECD publishing: http://bit.ly/2e3RXh2 30 Council Regulation (EC) 58/2003 of 19 December 2003: http://bit.ly/2dtvqdR

Page 35: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

34

3.2. Menaxhimi i burimeve njerëzore, rekrutimi, klasifikimi i vendeve të

punës dhe menaxhimi i personelit

Marrëdhënia e punës për të punësuarit në dy grupet e agjencive krijohet me Ligjin për shërbimin

civil, Ligjin e punës dhe Ligjin përkatës i cili e ka themeluar një agjenci të caktuar. Me Ligjin për

shërbimin civil krijohet marrëdhënia e punës së nëpunësve me status të nëpunësit civil, me Ligjin

e punës është krijuar marrëdhënia e punës së personelit mbështetës të cilët nuk janë nëpunës civil

sipas Ligjit për shërbimin civil. Të punësuarit në organe kolegjiale apo individuale të agjencive

të pavarura në kuadër të Kuvendit, marrëdhënia e tyre e punës është krijuar me Ligjin për

themelimin e agjencisë përkatëse. Në bazë të këtyre tri bazave ligjore janë krijuar edhe tri statuse

për të punësuarit në përgjithësi në Kosovë: nëpunës civil (ligji për shërbimin civil), nëpunës

publik (ligji i punës) dhe funksionar publik (ligjet përkatëse). Termi funksionar publik ende nuk

është mirë i definuar por kryesisht nënkupton zyrtarët e zgjedhur dhe të emëruarit nga të

zgedhurit.

Marrëdhënia e punës në institucionet dhe agjencitë në kuadër të Kuvendit të Kosovës

Në grupin e 32 institucioneve dhe agjencive të pavarura të cilat funksionojnë në kuadër të

Kuvendit të Kosovës, pesë prej tyre nuk aplikojnë Ligjin për shërbimin civil pasi të punësuarit në

këto institucione nuk janë nëpunës civil. Për shembull, neni 73, pika 2 e Ligjit për Bankën

Qendrore të Kosovës (BQK) përcakton që BQK nuk i nënshtrohet Ligjit për shërbimin civil31.

Institucionet tjera që nuk aplikojnë Ligjin për shërbimin civil janë: Radio Televizioni i Kosovës,

Fondi i Kursimeve Pensionale të Kosovës, Zyra e Rregullatorit për Energji dhe Agjencia e

Kosovës për Intelegjencë. Kjo e fundit nuk është agjenci në kuadër të Kuvendit por raporton në

komision të veçantë të Kuvendit. Marrëdhënia e punës në këto institucione rregullohet me Ligjin

e punës dhe Ligjin për themelimin e institucionit përkatës. Në këtë aspekt, një çështje është e

paqartë nëse të punësuarit në Agjencinë e Kosovës për Shërbimet e Navigacionit Ajor (ASHNA)

janë apo nuk janë nëpunës civil. Sipas nenit 9 të Ligjit për themelimin e kësaj agjencie, drejtori

me akt nënligjor rregullon funksionimin dhe pozitat e personelit32 . Kjo çështje nuk është e

rregulluar me akt nënligjor dhe tani ASHNA i është drejtuar MAP-it për rregullimin e kësaj

çështje.

Në numrin prej 32 institucioneve dhe agjencive të pavarura në kuadër të Kuvendit, marrëdhënia

e punës për anëtarët në organet kolegjiale apo drejtorit (në rastet e organeve individuale)

rregullohet me ligjin specifik i cili e ka themeluar institucionin apo agjencinë. Megjithatë, ka

raste kur një ligj rregullon marrëdhënien e punës në më shumë se një institucion, për shembull:

Ligji për prokurimin publik shërben si bazë ligjore për krijimin e marrëdhënies së punës për

bordin në Komisionin Rregullativ të Prokurimit Publik (KRPP) dhe në bordin e Organit

Shqyrtues të Prokurimit (OSHP). Pastaj, ka raste kur në një institucion aplikohet më shumë së

një ligj përkatës, për shembull: në rastin e Këshillit Gjyqësor të Kosovës (KGJK), marrëdhënia e

punës krijohet edhe me Ligjin për Gjykatat (përveq Ligjit për KGJK), pastaj në rastin e Këshillit

Prokurorial të Kosovës (KPK), përveq ligjit për KPK, hyn dhe Ligji për Prokurorin e Shtetit,

pastaj në rastin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), përveq Ligjit për zgjedhjet e

përgjithshme që shërben si bazë ligjore për anëtarët e KQZ-së, ky ligj shërben si bazë ligjore

edhe për anëtarët e Panelit Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa. Një shembull tjetër është edhe

kur një ligj që paraprakisht ka vlejtur si bazë për marrëdhënien e punës për organin individual,

31 Ligji Nr. 03/L-209 për Bankën Qendrore: http://bit.ly/1qYBSQu 32 Ligji Nr. 04/L-250 për Agjencinë e Shërbimit të Navigacionit Ajror: http://bit.ly/2dnGlHE

Page 36: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

35

tani përfshinë më shumë pozita që më herët kanë qenë nëpunës civil. Për shembull: me ligjin

paraprak për Auditorin e Përgjithshëm, auditorët kanë qenë nëpunës civil sipas Ligjit për

shërbimin civil, kurse me ligjin aktual, auditori, zv. auditori, ndihmës auditorët dhe auditorët janë

nëpunës publik dhe marrëdhënia e tyre e punës krijohet me Ligjin për Auditorin e Përgjithshëm

dhe Ligjin e punës. Për të bërë qartë një ndarje në mes të agjencive të cilat përveq ligjeve me të

cilat janë themeluar, aplikojnë apo nuk aplikojnë Ligjin për shërbimin civil, shikoni tabelën më

poshtë.

Tabela 6: numri i agjencive në kuadër të Kuvendit të Kosovës që aplikojnë dhe nuk aplikojnë Ligjin për shërbimin

civil

Aplikimi i Ligjit për Shërbimin Civil Numri i agjencive

Agjencitë që aplikojnë Ligjin për shërbimin civil 27

Agjencitë të cilat nuk aplikojnë Ligjin për shërbimin civil 5

Agjencitë që statusin e punëtorëve e kanë të paqartë 1

Marrëdhënia e punës në agjencitë në kuadër të Qeverisë së Kosovës

Agjencitë në kuadër të Qeverisë nuk kanë borde apo organe kolegjiale, anëtarët e të cilave

emërohen në Kuvend dhe për të cilët vlenë Ligji përkatës. Duke marr parasysh këtë, Ligji për

shërbimin civil është ligji kryesor për krijimin e marrëdhënies së punës sepse drejtorët e

përgjithshëm (apo kryeshefët ekzekutiv) janë nëpunës civil të nivelit të lartë drejtues. Në ndonjë

agjenci që ka të punësuar personel mbështetës vije në shprehje edhe Ligji i punës. Megjithatë,

është karakteristikë kur në disa raste vjen në shprehje ndonjë ligj tjetër apo akt nënligjor i nxjerrë

nga ministri dhe që shërben si bazë për krijimin e marrëdhënies së punës në një agjenci. Pjesa më

poshtë analizon këto raste.

Instituti për Hulumtimin e Krimeve të Luftës është organ në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë

dhe ka tetë persona të punësuar të cilët janë të emëruar nga Ministri i Drejtësisë. Instituti është

themeluar me vendim të Qeverisë33 dhe në këtë vendim nuk ceket për procedurat e zgjedhjes dhe

nëse të punësuarit i nënshtrohen Ligjit për shërbimin civil. Meqënëse nuk ka procedura të

përshkruara dhe emërohen me vendim të Ministrit, atëherë këta tetë persona nuk janë nëpunës

civil. Pastaj, Shërbimi Korrektues i Kosovës (SHKK) është organ qendror i Ministrisë së

Drejtësisë ku marrëdhënia e punës në këtë organ krijohet me Ligjin e shërbimit civil sa i përket

personelit civil dhe me Ligjin e punës dhe Ligjin për ekzekutimin e sanksioneve penale sa i

përket zyrtarëve të shërbimit korrektues. Dogana e Kosovës është një organ qendror në kuadër të

Ministrisë së Financave ku marrëdhënia e punës në këtë organ krijohet me Ligjin e punës, Ligjin

për shërbimin civil sa i përket personelit civil dhe me Kodin doganor dhe të akcizave sa i përket

zyrtarëve doganorë. Thesari, një organ tjetër në kuadër të Ministrisë së Financave, drejtori i këtij

organi emërohet nga Ministri i Financave me mandat pesë vjeçar dhe statusi i tij nuk është i

nëpunësit civil. Një tjetër rast në kuadër të Ministrisë së Financave kur nuk aplikohet Ligji për

shërbimin civil në tërësinë e organit qendror është Njësia e Inteligjencës Financiare (NJiF). NJiF

është organ qendror dhe ka 18 të punësuar nga të cilët 15 janë staf profesional dhe tre janë

nëpunës civil. Në parim stafi profesional janë nëpunës civil sipas Ligjit për shërbimin civil por

33 Vendimi 10/19 i datës 15.06.2011 për themelimin e Institutit për Hulumtimin e Krimeve të Luftës: http://bit.ly/2d45iKH

Page 37: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

36

në rastin e NJiF, sipas nenit 4, pika 3 të Ligjit që e themelon NJiF-in, stafi profesional nuk janë

nëpunës civil34.

Në kuadër të Ministrisë së Punë të Brendshme janë tri organe qendrore të cilat nuk e aplikojnë

Ligjin për shërbimin civil në tërë institucionin. Për shembull, Policia e Kosovës ka një ndarje në

mes të zyrtarëve policor dhe personelit civil ku të parët nuk janë nëpunës civil kurse personeli

civil janë nëpunës civil. Inspektorati Policor i Kosovës është organ tjetër qendror në kuadër të

MPB dhe marrëdhënia e punës së të punësuarve në inspektorat rregullohet me Udhëzim

Administrativ i cili si bazë ligjore ka Ligjin për Inspektoratin Policor të Kosovës 35 . Pastaj,

drejtori i inspektoratit zgjedhet, propozohet dhe emërohet ndryshe nga rregullat e shërbimit civil

për pozitat e nivelit të lartë drejtues. Pas një aplikimi të hapur, drejtori i inspektoratit propozohet

nga një komision i krijuar me vendim të Ministrit dhe emërohet nga Ministri. Agjencia e

Menaxhimit Emergjent është një organ tjetër qëndror në kuadër të MPB-së i cili nuk aplikon

Ligjin për shërbimin civil në tërësinë e institucionit. Drejtori i agjencisë zgjedhet, propozohet

dhe emërohet në të njëjtën procedurë sikurse drejtori i Inspektoratit policor dhe që të dy kanë

mandat pesë vjeçar me të drejtë ri-emërimi pas çdo pesë vjet. Përveq drejtorit, agjencia punëson

edhe dy kategori të stafit: zyrtar me detyra operative dhe profesionale dhe stafi për shërbime

mbështetëse dhe administrative36. Një tjetër rast në MPB është edhe Agjencia e Forenzikës e cila

punëson tre kategori të stafit: personeli i specializuar shkencor, personeli mbështetës dhe pozitat

ekzekutive37. Në këto kategori të të punësuarve, kategori të caktuara nuk aplikojnë Ligjin për

shërbimin civil. Sikurse në dy rastet më lartë në MPB, drejtori i përgjithshëm në agjencinë e

forenzikës propozohet nga komisioni dhe emërohet nga ministri me mandat pesë vjeçar. Rast

tjetër është edhe Agjencia e Kosovës për Akreditim në kuadër të Ministrisë së Arsimit, Shkencës

dhe Teknologjisë (MASHT). Sipas nenit 7, agjencia qeveriset nga një bord i përbërë nga jo më

pak se pesë dhe jo më shumë se nëntë persona të emëruar nga Ministria për një mandat të

caktuar. Bordi përbëhet nga persona aktivë në jetën akademike brenda dhe jashtë Kosovës dhe i

cili duhet të ketë të paktën tre persona ‘ekspertë ndërkombëtar’. Bordi i tillë quhet Këshill

Shtetëror i Cilësisë dhe anëtarët e tij ratifikohen nga Kuvendi i Kosovës38. Për të pasur më të

qartë se cilat agjenci aplikojnë vetëm Ligjin për shërbimin dhe cilat aplikojnë edhe ligje apo akte

tjera nënligjore për krijimin e marrëdhënies së punës në agjenci, shikoni tabelën më poshtë.

Tabela 7: baza ligjore për krijimin e marrëdhënies së punës në agjenci (organe qendrore dhe të pavarura) në kuadër

të Qeverisë

Baza ligjore për krijimin e marrëdheniës së punës Nr. i agjencive

Agjencitë të cilat apikojnë vetëm Ligjin për shërbimin civil 36

Agjencitë të cilat aplikojnë edhe ligje tjera përveq Ligjit për shërbimin civil 10

34 Ligji Nr. 05/L-096 për parandalimin e pastrimit të parave dhe luftimin e financimit të terrorizmi: http://bit.ly/2d3EZDj 35 Udhëzim Administrativ 15/2015 për marrëdhënien e punës në IPK: http://bit.ly/2dhXuBI 36 Ligji Nr. 04/L-230 për Agjencinë e Menaxhimit Emergjent: http://bit.ly/1Y1z6DU 37 Ligji Nr. 04/L-064 për Agjencinë e Kosovës për Forenzikë: http://bit.ly/2ddsGUk 38 Ligji Nr. 04/L-037 për arsimin e lartë në Republikën e Kosovës: http://bit.ly/2cHO02x

Page 38: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

37

Numri i të punësuarve në institucione/agjenci të Kuvendit, agjenci të Qeverisë dhe Ministri

(përfshirë zyrën e Kryeministrit)

Numri i të punësuarve në institucione dhe agjenci të Kuvendit është marrë nga secili

institucion/agjenci se sa ka të punësuar aktualisht. Numri i të punësuarve në këto

institucione/agjenci fillon nga 11 (më i ulti) në Agjencinë për Menaxhimin e Komplekseve

Memoriale (AMKM) deri te 1,792 (më i larti) i përfaqësuar nga Këshilli Gjyqësor i Kosovës.

Numri total i të punësuarve në institucionet dhe agjencitë e Kuvendit është 4,634. Një numër i

konsiderueshëm i agjencive të Kuvendit dhe Qeverisë janë të vogla dhe punësojnë më pak se 50

punëtorë.

Numri i të punësuarve në agjenci të Qeverisë (si pjesë të ministrive dhe zyrës së Kryeministrit)

është i llogaritur ndaras nga numri të punësuarve në Ministri. Nëse në numrin e përgjithshëm të

të punësuarve në agjenci të Qeverisë e llogarisim edhe numrin e pjesëtarëve të Policisë së

Kosovës si organ në kuadër të Ministrisë së Punëve të Brendshme (MPB), numër më të madh të

të punësuarve kanë agjencitë në kuadër të ministrive se sa vetë Ministritë, përkatësisht 15,123 të

punësuar në agjenci të Qeverisë dhe 11,937 në Ministri. Tabela në vazhdim tregon numrin e

agjencive të Kuvendit dhe Qeverisë që kanë më pak se 10, 25 dhe 50 punëtorë.

Tabela 8: Agjencitë e Kuvendit dhe Qeverisë me më pak se 10, 25 dhe 50 punëtorë

Numri i të punësuarve Agjenci të Kuvendit Agjenci të Qeverisë Total

Nën 10 / 9 9

Nën 25 10 22 32

Nën 50 20 24 44

Grafet më poshtë paraqesin numrin e të punësuarve institucionet dhe agjencitë Kuvendit, në

agjenci të Qeverisë duke mos llogaritur 8,951 pjesëtarë të Policisë së Kosovës dhe numrin e të

punësuarve në 19 ministri.

Page 39: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

38

Grafi 3: numri i të punësuarve në institucione dhe agjenci të Kuvendit

11

15

16

17

17

19

19

22

23

24

25

26

28

29

29

33

34

37

37

40

51

70

74

83

90

152

214

215

249

442

701

1792

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000

Agjencia per Menaxhimin e Komplekseve Memoriale

Agjencia Shtetërore per Mbrojtjen e të Dhënave…

Keshilli i Kosoves per Trashegimi Kulturore

Autoriteti Kosovar i Konkurrences

Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave

Autoriteti Rregullator per Sherbimet e Ujit

Paneli Zgjedhor per Ankesa dhe Parashtresa

Agjencia per Ndihme Juridike Falas

Organi Shqyrtues i Prokurimit

Keshilli Sigurise i Kosoves

Instituti Gjyqesor i Kosoves

Keshilli i Pavarur Mbikeqyres per Sherbimin Civil

Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik

Autoriteti i Aviacionit Civil

Komisioni i Pavarur per Media

Zyra e Rregullatorit per Energji

Fondi i Kursimeve Pensionale te Kosoves

Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike…

Akademia e Arteve dhe Shkencave e Kosoves

Agjencia Kunder Korrupsionit

Institucioni i Avokatit te Popullit

Gjykata Kushtetuese e Kosoves

Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve

Agjencia e Kosoves per Inteligjence

Zyra e Auditorit te Pergjithshem

Agjencia Kosovare e Prones

Banka Qendore e Kosoves

Agjencia Kosovare e Privatizimit

Keshilli Prokurorial i Kosoves

Radio Televizioni i Kosoves

Keshilli Gjyqesor i Kosoves

Page 40: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

39

Grafi 4: numri i të punësuarve në agjenci të Qeverisë (pa llogaritur Policinë e Kosovës)

46677777810111215161718202122222424354752576363707579828399

149152160161171185213

288587608

7891613

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800

Agjencia e Kosovës për Eficiencë të EnergjisëAgjencia e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe…

Autoriteti Kombëtar i KualifikimeveInstituti për Hulumtimin e Krimeve të Luftës

Inspektorati i Ministrisë së DrejtësisëAgjencia Kosovare e Standardizimit

Drejtoria e Akreditimit e KosovësAgjencia e Kosovës për Akreditim

Agjencia e Arsimit dhe Aftësimit ProfesionalAgjencia për Pronësi Industriale

Avokatura ShtetëroreInspektorati Shëndetësor

Agjencia Qendore e ProkurimitInstituti i Kosovës për Administratë Publike

Agjencia për Barazi GjinoreNjësia e Inteligjencës Financiare

Agjencia e Metrologjisë e KosovësAgjencia për Investime dhe Përkrahje të…

Agjencia e Regjistrimit të Bizneseve në KosovëShërbimi Gjeologjik i Kosovës

Agjencia për Administrimin e Pasurisë së…Agjencia e Financimit ShëndetësorAgjencia për Zhvillimin e Bujqësisë

Agjencia për Produkte dhe Pajisje MedicinaleAgjencia e Forenzikës e Kosovës

Agjencia Kadastrale e KosovësAgjencia për Shoqërinë e Informacionit

Instituti i Mjekësisë LigjoreInspektorati i Punës

Inspektorati Policor i KosovësThesari

Inspektorati i TregutAgjencia për Mbrojtjen e Mjedisit e Kosovës

Agjencioni Shtetëror i Arkivave të KosovësAgjencia e Statistikave e Kosovës

Agjencia Pyjore e KosovësAgjencia per Sherbimet e Navigacionit Ajror

Akademia për Siguri PublikeAgjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë

Agjencia e Menaxhimit EmergjentAgjencia e Punësimit

Shërbimi Sprovues i KosovësDogana e Kosovës

Agjencia e Regjistrimit CivilAdministrata Tatimore e Kosovës

Shërbimi Korrektues i Kosovës

Page 41: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

40

Grafi 5: numri i të punësuarve në Ministri përfshirë zyrën e Kryeministrit

Grafi 7: të punësuarit në agjenci të Kuvëndit, Qeverisë dhe Ministri (përfshirë zyrën e Kryeministrit)

237

62

66

86

114

136

147

151

167

191

195

275

314

332

567

674

1,022

1833

2,044

3,324

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

Zyra e Kryeministrit

Minsitria e Tregtise dhe Industrise

Ministria e Diaspores

Minisria e Integrimit Evropian

Ministria per Kthim dhe Komunitete

Ministria e Infrastruktures

Ministria e Zhvillimit Ekonomik

Ministria e Administrimit te Pushtetit Lokal

Ministria e Bujqesise, Pylltarise dhe Zhvillimit…

Ministria e Administrates Publike

Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapesinor

Ministria e Puneve te Jashtme

Ministria e Financave

Ministria e Puneve te Brendshme

Ministria e Punes dhe Mireqenies Sociale

Ministria e Kultures, Rinise dhe Sportit

Ministria e Shendetesise

Ministria e Drejtesise

Ministria e Arsimit, Shkences dhe Teknologjise

Ministria per Forces e Sigurise se Kosoves

4,634

15,123

11,937

Stafi i punësuar (2016)

Agjenci te Kuvendit

Agjenci te Qeverise

Ministri

Page 42: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

41

Grafi 6: numri i të punësuarve në agjencitë e Kuvendit dhe Qeverisë dhe Ministri

Zbatimi i katalogut të vendeve të punës në shërbimin civil

Me qëllim të unifikimit të pozitave përmes titujve dhe gradave për aplikim në tërë shërbimin

civil, Qeveria e Kosovës ka miratuar Katalogun e vendeve të punës në shërbimin civil në shkurt

201539. Katalogu i shërben një unifikimi të pozitave përmes titujve të vendit të punës, gradës,

përshkrimit të vendit të punës dhe çfarë përgatitje profesionale dhe përvoje të punës duhet të ketë

një kandidat për të arritur pozitën dhe gradën sipas katalogut. Duke pasur parasysh rolin e MAP

në administratën publike, Ministria është përgjegjëse për të dhënë pëlqimin e secilit institucion

nëse Rregullorja për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës është në

përputhje me katalogun e vendeve të punës. Një aspekt tjetër pozitiv i katalogut është edhe hapja

ndaj një numri të pozitave të caktuara që të bëhen pjesë e katalogut, pozita të cilat nuk kanë

mundur të parashihen në katalog e të cilat janë përfshirë me azhurinimin e katalogut në 2016.

Si pjesë edhe e Strategjisë për Modernizimin e Administratës Publike në Kosovë, MAP ka

caktuar si objektivë zbatimin e katalogut në sa më shumë institucione të administratës publike në

Kosovë. Logjikisht, institucionet të cilat zbatojnë Ligjin për shërbimin civil duhet të aplikojnë

katalogun e vendeve të punës për të pasur një uniformitet të pozitave dhe titujve të vendeve të

punës në administratën publike. Megjithatë, aplikimi i katalogut në institucione dhe agjenci të

pavarura në kuadër të Kuvendit të Kosovës është në gjysmë derisa vetëm një numër i vogël e

kanë aplikuar atë. Grafi më poshtë paraqet ndarjen në përqindje të 32 institucioneve dhe

agjencive në kuadër të Kuvendit të cilat e aplikojnë, nuk e aplikojnë apo e aplikojnë kryesisht

dhe pjesërisht katalogun e vendeve të punës në shërbimin civil.

39 Vendimi Nr. 05/2015 i datës 05 shkurt 2015: http://bit.ly/1c0n5fU

11,937

19,757

0

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

Ministritë Agjencitë

Page 43: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

42

Grafi 8: aplikimi i katalogut të vendeve të punës në shërbimin civil në agjenci të Kuvendit të Kosovës

Në nivel të Qeverisë së Kosovës, përfshirë agjencitë si organe qendrore dhe të pavarura në

kuadër të Qeverisë, nuk ka ndonjë kundërshtim sa i përket aplikimit të këtij katalogu.

Kundërshtimi i tij mbetet në nivel të institucioneve dhe agjencive të pavarura sidomos të atyre

nga Kapitulli XII i Kushtetutës. Aplikimi i katalogut të vendeve të punës nga disa institucione të

pavarura nga Kapitulli XII i Kushtetutës është marr si cenim i pavarësisë kushtetutese të këtyre

institucioneve. Duke u nisur nga kjo, Institucioni i Avokatit të Popullit ka dorëzuar një kërkesë

në Gjykatën Kushtetuese në prill 2016 për vlerësimin e kushtetutshmërisë së

veprimeve/kërkesave të akit administrativ Qarkore Administrative nr. 01/2016 të datës 21 janar

2016 të Qeverisë së Republikës së Kosovës për zbatimin e Rregullorës 05/2012 për Klasifikimin

e Vendeve të Punës në Shërbimin Civil dhe Katalogut të Vendeve të Punës në Shërbimin Civil.

Sipas Ligjit për Avokatin e Popullit, neni 3, pika 3:

“Institucioni i Avokatit të Popullit gëzon pavarësi organizative, administrative e

financiare për realizimin e detyrave të përcaktura me Kushtetutë dhe me këtë ligj”.

Pastaj, sipas nenit 32 të po të njëjtit ligj:

”ndaj të punësuarve në Institucionin e Avokatit të Popullit zbatohen dispozitat e Ligjit për

shërbimin civil, për aq sa nuk cenohet pavarësia kushtetuese e institucionit”.40

Bazuar në pretendimin e këtij institucioni se kërkesa për zbatimin e Rregullorës në fjalë dhe

katalogut, Qeveria, përkatësisht MAP, po cenon pavarësinë kushtetuese të Institucionit të

Avokatit të Popullit, ky i fundit ka dorëzuar kërkesën për interpretim të kësaj çështje në Gjykatën

Kushtetuese.

Rekrutimi

Rekrutimi në agjencitë në kuadër të Kuvendit dhe Qeverisë së Kosovës bëhet varësisht nga

aplikimi i Ligjit për shërbimin civil apo të ndonjë ligji tjetër. Për shembull, rekrutimi në një

agjenci që aplikon Ligjin për shërbimin civil për personelin civil, rekrutimi bëhet sipas

40 Ligji Nr. 05/L-019 për Avokatin e Popullit: http://bit.ly/2eeK1KV

0 2 4 6 8 10 12 14 16

Aplikohet

Nuk aplikohet

Aplikohet kryesisht dhe pjesërisht

Page 44: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

43

procedurave dhe rregullave të përcaktuara me këtë ligj. Pastaj, nëse fjala është për një kategori të

nëpunësve me status të nëpunësit publik, rregullat dhe procedurat janë të përcaktuara me Ligjin e

punës. Nëse rekrutimi bëhet për anëtarët e organeve kolegjiale të agjencive të Kuvendit të

Kosovës, atëherë këto procedura janë të përcaktuara në ligjin përkatës që e ka themeluar

agjencinë përkatëse. Për shembull, nëse në pyetje është rekrutimi i anëtarëve të bordit në

Agjencinë Kosovare të Privatizimit, rekrutimi, kushtet e aplkimit dhe procedurat tjera janë të

përcaktuara me Ligjin për Agjencinë Kosovare të Privatizimit. Nuk ka raste kur një agjenci

aplikon Ligjin për shërbimin civil kurse rekrutimi i stafit/personelit bëhet duke aplikuar rregulla

tjera nga rregullat e Ligjit për shërbimin civil.

Burimet njerëzore, komisionet disiplinore dhe komisionet për zgjidhjen e kontesteve dhe

ankesave

Agjencitë në kuadër të Kuvendit të Kosovës menaxhojnë individualisht me burimet njerëzore

dhe kanë të themeluara njësi në kuadër të administratës për menaxhimin e personelit. Sa i përket

agjencive në kuadër të Qeverisë, ekziston një konfuzion sa i përket çështjes se kush duhet të ketë

njësi të personelit që merret me menaxhimin e burimeve njerëzore. Sipas Ligjit për shërbimin

civil, “çdo institucion që punëson nëpunës civil ka njësi për menaxhimin dhe zhvillimin e

personelit dhe të burimeve njërëzore”41. Fjala institucion nuk është e qartë në praktikë në mes të

agjencive në kuptimin se kush përfaqëson institucion, a është organi qendror institucion, apo

vetëm Ministria apo as ministritë por vetëm Qeveria, etj. Në këtë kuptim, disa organe qendrore

kanë themeluar njësi të personelit ndaras nga ministria e linjës ku bënë pjesë organi qendror.

Në këtë kuptim mund të analizohet edhe çështja e themelimit të komisioneve disiplinore dhe

komisioneve për ankesa dhe zgjidhjen e kontesteve në shërbimin civil. Sipas Ligjit për shërbimin

civil, “çdo institucion i administratës publike i cili punëson nëpunës civil themelon një komision

disiplinor për marrjen e masave disiplinore në rast të shkeljes së rëndë të Ligjit për shërbimin

civil apo akteve nënligjore”42. Edhe në këtë rast konfuzioni lind nga fjala institucion sa i përket

agjencive në kuadër të Qeverisë si organe qendrore si pjesë e disa ministrive të linjës. Nga

praktika në këto agjenci, nuk është e qartë se kush duhet të ketë këtë komision, vetëm Ministria

apo edhe organi qendror? Sipas Ligjit për shërbimin civil, kryesuesi i komisionit dhe anëtarët e

tij emërohen nga Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë. Kjo është një pikë tjetër që ka bërë që disa

organe qendrore të kenë komisione të ndara disiplinore nga ato të ministrisë për shkak se drejtori

i përgjithshëm i organit qendror është në nivel të njejtë me Sekretarin e Përgjithshëm. Në rastin e

institucioneve dhe agjencive të pavarura në kuadër të Kuvendit të Kosovës kjo çështje është e

qartë. Ato agjenci që aplikojnë Ligjin për shërbimin civil, kanë themeluar këto komisione sipas

kërkesave të Ligjit për shërbimin civil dhe procedurave të përcaktuara me akt nënligjor, kurse ato

që nuk kanë nëpunës civil, çështjen e procedurës disiplinore e kanë të adresuar ndaras dhe në

kuadër të ligjit të punës apo ligjit që e themelon agjencinë.

3.3. Pagat dhe shtesat në pagë Institucionet dhe agjencitë në kuadër të Kuvendit dhe ato në kuadër të Qeverisë nuk kanë një

bazë ligjore unike për përcaktimin e pagës së anëtarëve në borde dhe personelit tjetër si nëpunës

civil apo publik. Përveq agjencive, as në nivel të vendit nuk ka një ligj të vetëm apo ligje për

kategori të punëtorëve për pagat dhe të cilat janë në zbatim në Kosovë. Ekziston Ligji për pagat e

41 Ligji Nr. 03/L-149 për Shërbimi civil, Neni 7: http://bit.ly/1D2CvaË 42 Ligji Nr. 03/L-149 për Shërbimi civil, Neni 70

Page 45: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

44

nëpunësve civil43 i cili është miratuar në vitin 2010 por nuk është në zbatim, pastaj në vitin 2012

është bërë një draft i Ligjit për pagat e funksionarëve publik44 por nuk është miratuar në Kuvend.

Me programin legjislativ në fillim të 2016, Qeveria e Kosovës, përkatësisht Ministria e

Administratës Publike kishte planifikuar nxjerrjen e Ligjit për pagat e funksionarëve publik,

Ligjit për pagat e nëpunësve publik dhe plotësim ndryshimin e Ligjit për pagat e nëpunësve civil.

Kjo nismë ishte ndryshuar nga Qeveria duke bërë një fuzionim të tri projektligjeve në një

Projektligj për pagat që realizohen nga buxheti i Republikës së Kosovës45.

Institucionet dhe agjencitë në kuadër të Kuvendit të Kosovës

Ekzistojnë shumë mënyra që sot praktikohen nga agjencitë për pagesën e anëtarëve në borde dhe

për nëpunësit qoftë civil apo publik. Si rezultat i pavarësisë në menaxhimin dhe shpenzimin e

buxhetit dhe linjës së pavarur buxhetore, institucionet e pavarura dhe agjencitë në kuadër të

Kuvendit në disa raste i kanë përcaktuar vetë pagat për tërë agjencinë, në disa raste pagat e

anëtarëve në borde janë përcaktuar me ligjin që e ka themeluar agjencinë, në disa raste me

vendim të Kuvendit të Kosovës për anëtarët e bordeve dhe në disa raste është një formë e përzier

dhe e ndryshme nga tri të parat. Në bazë të këtij fleksibiliteti për përcaktimin e pagave, përveq

pagave të anëtarëve të bordeve, edhe nëpunësit qoftë nëpunës civil apo publik kanë paga më të

larta se sa nëpunësit civil në ministri. Për shembull: një zyrtar me titull të njejtë të vendit të

punës paguhet më pak në ministri se sa në një agjenci derisa puna e tij është e njejtë. Pra nuk ka

pagë të njejtë për punë të njejtë. Por edhe më keq ka raste kur puna në ministri është më e madhe

se sa ajo në agjenci por përkundrazi, paga është më e vogël në ministri se sa në agjenci. Për

shembull: një zyrtar për prokurim apo certifikm në një ministri që menaxhon buxhet më të madh

dhe certifikon lëndë më shumë në ministri, ka pagë më të vogël se sa pozita e njëjtë në agjenci të

caktuar e cila ka edhe buxhet më të vogël dhe rrjedhimisht punë më pak.

Paga e nëpunësve civil në të gjitha institucionet matet kryesisht me koeficientë nga numri 6 deri

në 10 dhe vlera e koeficentit është 58.20. Përjashtim nga kjo bënë pozita e Sekretarit të

Përgjithshëm e cila ka koeficientin 20, pa llogaritur shtesën prej 30 euro për tërë shërbimin civil.

Për të kalkuluar pagën bazë, koeficienti përkatës shumëzohet me vlerën e tij dhe llogaritet paga

bazë. Për shembull, drejtori në një minsitri të caktuar ka koeficientë 10 dhe shumëzëimi me

58.20 rezulton në 580 euro pagë bazë, pa llogaritur shtesën prej 30 euro. Kjo normalisht duhet të

aplikohet edhe në agjencitë e pavarura të Kuvendit, por duke pasur parasysh pavarësinë në

menaxhimin dhe shpenzimin e buxhetit, bordet vendimmarrëse për këto agjenci kanë caktuar

koeficientë më të lartë dhe rrjedhimisht paga më të larta. Për shembull në shumë agjenci

ekzistojnë koeficentë që janë shumë të rrallë nëpër ministri, koeficient 12, 13, 16, 18, 18.3 e të

ndryshëm. Përveq kësaj, janë caktuar edhe shtesa në pagë dhe me këtë është arritur një pagë

dukshëm më e lartë e nëpunësve në agjenci në krahasim me ata në ministri. Tabela më poshtë

ofron dy shembuj të dallimeve në paga në mes të tri institucioneve, ministrisë, institucionit dhe

agjencisë së pavarur.

43 Ligji Nr. 03/L-137 për pagat e nëpunësve civil: http://bit.ly/1D2Cëf3 44 Projekligji për pagat e funksionarëve publik: http://bit.ly/2ealj33 45 Programi legjislativ 2016: http://bit.ly/2ekVavh

Page 46: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

45

Tabela 9: paga për pozitë të njejtë në Ministri, institucion dhe agjenci të pavarur

Paga bazë (bruto)46

Ministria e Administratës

Publike

Institucioni i Avokatit të

Popullit dhe Gjykata

Kushtetuese

Agjencia Kosovare e

Privatizimit

Zyrtar i lartë ligjor 464.75 863.36 1,046.25

Zyrtar i lartë i prokurimit 464.75 756 1,157

Sa i përket pagave të bordeve, forma e cila dominon është ajo e përcaktimit të pagës me vendim

të Kuvendit të Kosovës propozuar nga Komisioni për Buxhet dhe Financa i Kuvendit të

Kosovës. Kjo formë është aktuale në 16 institucione dhe agjenci të ndryshme në kuadër të

Kuvendit. Për shembull: paga e anëtarëve të Këshillit (bordit) në Agjencinë për Mbrojtjen e të

Dhënave Personale është e caktuar nga Kuvendi. Në ligjin që e themelon agjencinë nuk

definohet çështja e pagës së anëtarëve të Këshillit apo të stafit. Pastaj, në disa ligje përkatëse për

agjencitë, ceket që paga e anëtarëve të bordeve përcaktohet me ligjin për pagat e funksionarëve

të lartë publik (rasti i Agjencisë për Menaxhimin e Kompleksemve Memoriale) ose me ligjin e

pagave (rasti me Avokatin e Popullit) por në mungesë të ligjit përkatës, paga është caktuar me

vendim të Kuvendit.

Disa institucione dhe agjenci e kanë një formë tjetër të përcaktimit të pagës dhe që ka lënë pak

mundësi për interferime nga Komisione për Buxhet dhe Financa i Kuvendit të Kosovës. Për

shembull, sipas Ligjit për Agjencinë Kundër Korrupsionit, paga e drejtorit të agjencisë është e

barabartë me pagën e një kryetari të Komisionit në Kuvend. Në bazë të kësaj është caktuar edhe

paga e kryetarit të agjencisë në fjalë. Pagat e nëpunësve civil në këtë agjenci nuk janë të caktuara

me këtë ligj, por me rregullorën për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të

punës, janë përcaktuar koeficientë mbi 10 për pozita të ndryshme. Pastaj, bordi i Agjencisë

Kosovare të Privatizimit ka nxjerrë një akt nënligjor (rregullore) për përcaktimin e pagave në

këtë agjenci (për tërë agjencinë) dhe nuk i nënshtrohet ndonjë praktike të ministrive tjera dhe

rrjedhimisht ka një skemë unike të pagave. Banka Qendrore e Kosovës (BQK) i ka përcaktuar

pagat kryesisht me Politikën e Kompensimeve, Radio Televizioni i Kosovës (RTK) me

Metodologjinë për përcaktimin e ndërlikueshmërisë së vendeve të punës kurse Agjencia

Kosovare e Inteligjencës me një Rregullore të ndarë për paga. Fjala këtu është vetëm për pagën

bazë pa llogaritur shtesat.

Disa institucione dhe agjenci të tjera në kuadër të Kuvendit kanë një formë tjetër të përcaktimit të

pagave. Pagat e anëtarëve në bord dhe drejtorit të përgjithshëm në Autoritetin e Aviacionit Civil

(AAC) përcaktohen nga Qeveria e pastaj drejtori i përgjithshëm përcakton një skemë të pagave

për personelin e AAC-së. E njëjta situatë është edhe me Agjencinë për Shërbimet e Navigacionit

Ajror ku Ministri i Infrastrukturës propozon formën e kompensimit dhe Qeveria e përcakton këtë

kompensim përmes aktit nënligjor. Disa shembuj tjerë janë Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe

Parashtresa (PZAP), Këshilli Prokurorial i Kosovës (KPK) dhe Komisioni Qendror i Zgjedhjeve

(KQZ). Në PZAP, anëtarët e panelit kanë një pagë sekondare të përcaktuar me vendim të

Qeverisë kurse pagën primare e kanë të caktuar në gjykatat prej nga delegohen në panel. KPK ka

përcaktuar kompensime mbi pagën bazë në vlerën prej 25% dhe kjo është përcaktuar nga vetë

këshilli duke e bërë pagën e barabartë për kryesuesin e KGJK-se më pagën e Kryeministrit.

Pastaj, kryesuesi i KQZ-së ka pagë të njejtë me Avokatin e Popullit kurse anëtarët e KQZ-së

46 Në kalkulim të pagës nuk është llogaritur shtesa në vlerë prej 30 euro për të gjitha nëpunësit civil në çdo institucion.

Page 47: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

46

kanë pagë të njejtë me zvëvendëit e Avokatit të Popullit. Bazuar në këtë shumëllojshmëri për

përcaktimin e pagave, logjikisht edhe anëtarët e një bordi me një bord tjetër kanë paga të

ndryshme dhe po ashtu brenda vetë institucioneve të pavarura nga Kapitulli XII i Kushtetutës ka

dallime në paga dhe në pavarësi qoftë financiare apo organizative.

Agjencitë në kuadër të Qeverisë së Kosovës

Agjencitë në kuadër të Qeverisë nuk kanë linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tyre është i

përfshirë në buxhetin e ministrive ku bëjnë pjesë ato agjenci. Si rrjedhojë, ekziston një situatë më

pak problematike sa i përket pagave dhe shtesave në agjencitë dhe organet qendrore në kuadër të

Qeverisë krahasuar me institucionet dhe agjencitë e pavarura në kuadër të Kuvendit. Megjithatë,

duke pasur parasysh që nuk ka një ligj të përgjithshëm për paga apo ligje për kategori të

nëpunësve, edhe në agjencitë në kuadër të Qeverisë ka dallime në rregullimin e pagave. Dallime

ekzistojnë sidomos në Institutin për Hulumtimin e Krimeve të Luftës, Shërbimin Korrektues të

Kosovës (SHKK) dhe Shërbimin Sprovues të Kosovës (SHSK), Administratën Tatimore të

Kosovës (ATK), Doganë, Polici, Inspektorat Policor, Akademi për Siguri Publike dhe Agjencinë

e Arsimit dhe Aftësimit Profesional.

Instituti për Hulumtimin e Krimeve të Luftës është organ në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë, i

themeluar me vendim të Qeverisë dhe të punësuarit nuk janë nëpunës civil. Paga e tyre caktohet

me vendim të Ministrit apo Qeverisë. Po ashtu, Shërbimi Korrektues dhe Shërbimi Sprovues

kanë të punësuar nëpunës publik dhe për shkak të rrezikshmërisë në punë dhe kushteve të

veçanta të punës, Ministri i Drejtësisë bënë një kategorizim të këtyre nëpunësve dhe përcakton

beneficionet e tyre përmes një akti nënligjor. ATK si organ qendror në kuadër të Ministrisë së

Financave, edhe pse nëpunësit janë nëpunës civil, ATK ka nxjerrë një Udhëzim Administrativ

për vendosjen e sistemit të pagave për personelin e ATK-së. Njejtë me këtë është Inspektorati

Policor i Kosovës i cili po ashtu ka nxjerrë një Udhëzim Administrativ për pagat, shtesat dhe

dobitë tjera për nëpunësit e inspektoratit. Pastaj, Agjencia për Arsim dhe Aftësim Profesional ka

rregulluar pagat e personelit me një Udhëzim Administrativ dhe vendimit të Ministrit.

Në agjencitë (organet qendrore dhe të pavarura) në kuadër të Qeverisë, theks i vecantë janë

drejtorët e përgjithshëm apo kryeshefët ekzekutiv të cilët janë të nivelit të njejtë me koeficient

dhe pagë me sekretarin e përgjithshëm të ministrisë. Për shembull, kryeshefi ekzekutiv i

Inspektoratit të punës në kuadër të Ministrisë së Punë dhe Mirëqenies Sociale ka koeficientë dhe

pagë të njejtë me sekretarin e përgjithshëm në këtë ministri, apo drejtori i përgjithshëm në

Agjencinë për Shoqërinë e Informacionit ka koeficientë dhe pagë të njejtë me sekretarin e

përgjithshëm të Ministrisë. Një prej arsyeve që një numër i konsiderueshëm i departameve të

ministrise janë shndërruar në agjenci ka qenë pozita e drejtorit të përgjithshëm, pavarësi në

shpenzimin e buxhetit për shkak se shpenzimi nuk shkon përmes sekretarit të përgjithshëm dhe

mundësia për punësim të stafit me rastin e shndërrimit të departamentit në agjenci.

Shtesat mbi pagën bazë

Pjesa në vazhdim trajton çështjen e shtesave në të dy grupet e agjencive, të Kuvendit dhe

Qeverisë. Sikurse në rastin e mungesës së një kornize unike ligjore për pagat, edhe çështja e

shtesave mbi pagën bazë është e bazuar në vendime të veçanta të institucioneve të ndryshme. Në

shtator 2015, Qeveria e Kosovës ka marr një vendim47 për rishikimin e ndarjes së shtesave të

47 Vendimi Nr. 08/48 i datës 09 shtator 2015 për rishikimin e ndarjes së shtesave të cilat realizohen nga Buxheti i Republikës së Kosovës: http://bit.ly/1SNR88X

Page 48: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

47

cilat realizohen nga buxheti i Kosovës duke dhënë një afat një mujor për rishqyrtim të ndarjes së

shtesave. Me këtë vendim, institucionet brenda ekzekutivit do të duhej të bënin kërkesë për

ndryshimin, plotësimin dhe vazhdimin e tyre derisa institucionet tjera do të duhej të paraqitnin

kërkesë në MAP e cila do të bëjë vlerësimin e kërkesave dhe do t’i propozon Qeverisë aprovimin

e shtesave mbi pagën bazë. Me këtë vendim janë ndaluar llojet tjera të shtesave me përjashtim të

13 llojeve të shtesave të cilat nuk do t’i nënshtroheshin rishikimit të parashikuar me vendim.

Mirëpo, derisa nuk ka një ligj për të gjitha pagat që realizohen nga buxheti i Kosovës dhe një akt

nënligjor i cili përcakton një numër të shtesave bazuar në kritere objektive mbi kushtet e tregut të

punës dhe kushteve të veçanta të punës, numri i madh i shtesave është prezent si në institucionet

dhe agjencitë e pavarura ashtu edhe në agjencitë në kuadër të Qeverisë. Ministria e Administratës

Publike ka të regjistruara një numër të madh të shtesave të cilat i realizojnë institucionet dhe në

në këtë kuadër edhe agjencitë e ndryshme. Për shembull: një numër i institucioneve dhe

agjencive në kuadër të Kuvendit të Kosovës, për katëgori të caktuara të punëtorëve, realizojnë

shtesën në emër të rrezikshmërisë në punë: Autoriteti Kosovar i Konkurrencës realizon shtesën e

rrezikshmërisë për drejtorin dhe pesë inspektorë në departamentin e mbikëqyrjes së tregut,

Agjencia Kundër Korrupsionit realizon shtesën për rrezikshmëri për të gjithë stafin në agjencion,

dy zyrtar të transportit në Institucionin e Avokatit të Popullit po ashtu realizojnë shtesën në emër

të rrezikshmërisë në punë. Po ashtu, shtesa në emër të rrezikshmërisë në punë realizon edhe

Komisioni i Pavarur për Miniera dhe Minerale dhe Zyra e Auditorit të Përgjithshëm.

Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave ka katër anëtar të bordit dhe paga e tyre përcaktohet me

vendim të Kuvendit. Megjithatë, kryesusesi dhe zvëvendës kryesusi kanë edhe një shtesë në pagë

dhe drejtori i përgjithshëm i cili shërben si anëtar i pestë i bordit ka edhe 50% të vlerës së pagës

së anëtatëve të bordit si shtesë mbi pagën bazë. Banka Qendrore e Kosovës (BQK), Zyra e

Auditorit të Përgjithshëm (ZAP) dhe Radio Televizioni i Kosovës kanë nga një numër të

shtesave. Në BQK ipen shtesa jubilare, shtesa për ndonjë kontribut të veçanta në punë, shtesa për

vit të suksseshëm dhe shtesa me rast të pensionimit. Përveq shtesës për rrezikshmëri, ZAP ka

edhe një numër të shtesave: shtesën për auditorë, shtesën për personelin auditor të cilësisë,

shtesën për udhëheqës të ekipit të auditimit, shtesën për punë specifike të personelit mbështetës

dhe shtesën për personelin e IT-së. RTK paguan kompensime në pagë për punën jashtë orarit të

rregullt të punës, ndërrimin e natës, shujtën dhe implementon kontratën kolektive. Pak ka

institucione në Kosovë që pagujanë ndërrimin e natës (përvëq sektorit të shëndetësisë), shujtën

apo edhe kontratën kolektive. Shtesa tjera që aplikohen nëpër institucione por edhe në agjenci

janë: shtesa për IT, shtesa për përvojën e punës, shtesa e shërbimit civil, shtesa në 25% mbi

pagën bazë dhe shtesa nga 5-40% mbi pagën bazë.

3.4. Llogaridhënia (raportimi financiar dhe jo-financiar) dhe

transparenca

Llogaridhënia e agjencive në kuadër të Kuvendit dhe Qeverisë është e analizuar në aspektin e

raportimit të tyre në Kuvend dhe Qeveri të Kosovës. Llogaridhënia është një aspekt kyq për

funksionimin e mirë të institucioneve dhe administratës publike dhe është zhvilluar si një prej

gjashtë parimeve të administratës publike. Sipas këtij parimi:

Page 49: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

48

“kushti kryesor është që të ketë mekanizma adekuat për të siguruar llogaridhënien e

institucioneve dhe trupave të administratës publike duke përfshirë obligimet ligjore dhe

transparencën”48.

Ekziston një situatë shumë e ndryshme sa i përket raportimit dhe llogaridhënies së agjencive në

Kuvend të Kosovës dhe të atyre në Qeveri të Kosovës.

Institucionet dhe agjencitë në kuadër të Kuvendit të Kosovës

Sa i përket raportimit të institucioneve dhe agjencive të Kuvendit të Kosovës, ato mund të

ndahen në katër grupe: 1) institucione/agjenci të cilat nuk e kanë të definuar me ligj raportimin

por raportojnë në Kuvend, 2) institucione/agjenci të cilat as nuk e kanë të definuar dhe as nuk

raportojnë në Kuvend 3) institucione/agjenci që dërgojnë raportin vetëm për njoftim dhe 4)

institucione/agjenci të cilat e kanë të definuar raportimin me ligj por nuk raportojnë në Kuvend.

Grafi 9: definimi dhe raportimi i institucioneve/agjencive në Kuvend

Sa i përket grupit të parë, Agjencia Kosovare e Pronës dhe Këshilli i Kosovës për Trashëgimi

Kulturore nuk e kanë të definuar raportimin por që të dyja raportojnë në Kuvend përmes dy

komisioneve përkatëse funksionale. Sa i përket grupit të dytë, Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe

Parashtresa dhe Akademia e Arteve dhe Shkencave e Kosovës nuk e kanë të definuar raportimin

dhe nuk raportojnë në Kuvend të Kosovës. Në grupin e tretë hynë Gjykata Kushtetuese e cila

dërgon raport në Kuvend të Kosovës por vetëm sa për njoftim por kjo nuk merret si raportim. Sa

i përket grupit të katërt, Këshilli i Sigurisë i Kosovës i kryesuar nga Kryeministri i Kosovës e ka

të definuar me ligj raportimin në Kuvend përmes Komisionit për Siguri, por nuk raporton.

Çështja se përmes cilave komisione funksionale të Kuvendit raportojnë këto agjenci dhe

institucione (cila agjenci në cilin komision) është bërë praktikë në Kuvend por nuk ka një

dokument të shkruar që tregon se cila agjenci apo institucion raporton në cilin komision.

Raportet e institucioneve dhe agjencive dërgohen nga këto të fundit për kabinetin e Kryetarit dhe

kabineti i përcjellë këto raporte tek koordinatori i Kuvendit me këto institucione dhe agjenci të

pavarura. Ky i fundit i shpërndan këto raporte nëpër komisione funksionale të cilat i mbikëqyrin

këto agjenci. Raporti është narrativ dhe financiar dhe kryesisht ndjekë një format të përcaktuar

48 SIGMA, Parimet e Administratës Publike, tek Kapitulli 4 – Llogaridhënia, f. 65: http://bit.ly/2dYqZMl

6

2

1

1

0 1 2 3 4 5 6 7

Raportimi i pa definuar me ligj por nëpraktikë raportohet

Raportimi i pa definuar dhe nukraportohet

Raporte për njoftim

Raportimi i definuar por nuk raportohet

Page 50: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

49

nga Kuvendi i Kosovës. Pjesa narrative e raportit dërgohet në komisionin funksional përkatës

kurse pjesa financiare e raportit dërgohet në Komisionin për Buxhet dhe Financa. Për shqyrtimin

e raporteve, komisionet ftojnë bordin për të prezentuar raportin në komision dhe pas prezentimit,

raporti votohet në Komision dhe me këtë draftohet një rekomandim (nga të dy komisionet

ndarazi) për seancën e Kuvendit ku do të paraqitet raporti.

Sa i përket miratimit apo jo të raporteve të institucioneve dhe agjencive që dërgojnë raport,

agjencitë ndahen në tri grupe: 1) agjenci, raportet e të cilave miratohen në komision, por nuk

miratohen në seancë plenare të Kuvendit. Për shembull, raportet vjetore 2015 të Zyrës së

Rregullatorit për Energji, Autoritetit Rregullativ për Shërbimet e Ujit dhe Radio Televizionit të

Kosovës janë miratuar në komisione por nuk janë miratuar në seancë plenare; 2) agjenci, raportet

e të cilave nuk miratohen në komisione por miratohen në seancë plenare, për shembull, raporti

vjetor 2013 i Agjencisë për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale nuk ishte miratuar në

Komisionin funksional, dhe përkundër rekomandimit të komisionit, raporti ishte miratuar në

seancë të Kuvendit; 3) agjenci, raportet e të cilave nuk miratohen as në komision dhe as në

seancë plenare, për shembull, raporti i vitit 2015 i Agjencisë Kosovare të Privatizimit nuk është

miratuar as në komision as në seancë plenare.

Grafi 10: miratimi i raporteve të institucioneve/agjencivë në komisione dhe seancë

Në aspektin e miratimit apo jo të raportit në seancë plenare, vlenë të theksohet se nuk ka asnjë

rregull nëse bordi, raporti i të cilit nuk miratohet, duhet të vazhdojë apo të përfundojë mandatin.

Për shembull, Radio Televizioni i Kosovës, Agjencia Kosovare e Privatizimit, Zyra e

Rregullatorit për Energji nuk i kanë të miratuara raportet vjetore në seancë dhe bordet e njëjta

vazhdojnë të funksionojnë. Për më tepër, edhe pse raporti i Autoritetit Rregullator për Shërbimet

e Ujit nuk është miratuar më 2016, Drejtorit të këtij autoriteti i është vazhduar mandati edhe për

një periudhë të përcaktuar me ligj. Pastaj, në rastet kur një agjenci nuk e ka të zgjedhur bordin

për shkak se ka kaluar mandati i bordit aktual, raporti vetëm dërgohet nga administrata e

agjencisë në Kuvend, por në mungesë të bordit, një raport i tillë nuk shqyrtohet as në komision

as në seancë. Raporte të tilla mbesin pa u shqyrtuar në komisione dhe seancë edhe kur bordi i ri

merr mandatin sepse ky bord nuk merr përgjegjësinë për të prezentuar raportet e hartuara në

kohën kur nuk ka pasur bord. Një çështje tjetër rreth mënyrës së zgjedhjes së anëtarëve të

bordeve është po ashtu me rëndësi të theksohet. Pavarësisht nëse një anëtar i bordit apo komplet

anëtarët e bordit nuk votohen në seancë të Kuvendit, të njëjtit anëtar vazhdojnë të propozohen

derisa këta anëtarë të marrin votën/pëlqimin në Kuvend. Nuk është përcaktuar që nëse bordi i

0 1 2 3 4

Raporti miratohet në komision por jo nëseancë të Kuvendit

Raporti nuk miratohet në komision pormiratohet në seancë

Raporti nuk miratohet as në komision asnë seancë

Page 51: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

50

propozuar nuk merr herën e parë shumicën e mjaftueshme për t’u zgjedhur, procedura fillon nga

e para dhe realisht propozohen emra tjerë për bord.

Auditori i përgjithshëm bënë auditimin e të gjitha institucioneve dhe agjencive të pavarura,

përfshirë vetë Kuvendin, me përjashtim të Bankës Qendrore të Kosovës. Kompani të jashtme

kontraktohen për të bërë auditimin e BQK-së dhe të vetë zyrës së Auditorit të përgjithshëm. Sado

që fakti i auditimit të tyre nga Auditori i përgjithshëm është pozitiv, raporti i Auditorit të

përgjithshëm me të gjeturat e auditimit në të gjitha agjencitë dërgohet në Kuvend rreth muajit

gusht. Pastaj, Auditori i përgjithshëm ftohet për prezentim të të gjeturave të raportit në

Komisionin për Mbikëqyrjen e Financave Publike rreth muajve shtator dhe tetor. Kjo kohë

vlerësohet të jetë e vonë pasi që gjatë pranverës Kuvendi dhe Komisionet shqyrtojnë raportet

vjetore të agjencive derisa gjatë vjeshtës Auditori dërgon raportin me të gjeturat në këto agjenci.

Tabela në vazhdim paraqet ndarjen e institucioneve dhe agjencive për raportim në komisione të

caktuara të Kuvendit.

Tabela 10: ndarja e raportimit të institucioneve dhe agjencive të pavarura në komisione të Kuvendit

Nr. Institucioni / agjencia Komisioni

1.

2

3.

4.

5.

6

Agjencia Kosovare e Pronës

Agjencia Kundër Korrupsionit

Agjencia për Ndihmë Juridike Falas

Instituti Gjyqësor i Kosovës

Këshilli Gjyqësor i Kosovës

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve

Komisioni për Legjislacion, Mandate, Imunitete,

Rregulloren e Kuvendit dhe Mbikëqyrjen e Agjencisë

Kundër Korrupsionit

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

Agjencia Kosovare e Privatizimit

Autoriteti Kosovar i Konkurrencës

Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike

dhe Postare

Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave

Autoriteti i Aviacionit Civil

Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve

Zyra e Rregullatorit per Energji

Komisioni për Zhvillim Ekonomik, Infrastrukturë,

Tregti dhe Industri

15.

16.

17.

18.

Banka Qendrore e Kosovës

Organi Shqyrtues i Prokurimit

Fondi i Kursimeve Pensionale te Kosoves

Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik

Komisioni për Buxhet dhe Financa

19.

20.

21.

Radio Televizioni i Kosovës

Keshilli i Pavarur Mbikeqyres per Sherbimin Civil

Komisioni i Pavarur per Media

Komisioni për Administratë Publike, Qeverisje Lokale

dhe Media

22.

23.

Agjencia per Menaxhimin e Komplekseve

Memoriale

Autoriteti Rregullator per Sherbimet e Ujit

Komisioni për Bujqësi, Pylltari dhe Mjedis e

Planifikim Hapësinor

24. Agjencia Shtetërore per Mbrojtjen e te Dhenave

Personale

Komisioni për Siguri, Punë të Brendshme dhe

Mbikëqyrjen e FSK-së

25. Agjencia e Kosovës për Inteligjencë Komisioni për Mbikëqyrjen e Agjenisë së Kosovës

për Inteligjencë

26. Avokati i Popullit Komisioni për të Drejtat e Njeriut, Barazi Gjinore, për

Page 52: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

51

Persona të Pagjetur dhe Peticione

27. Keshilli i Kosoves per Trashegimi Kulturore Komisioni për Arsim, Shkencë, Teknologji, Sport dhe

Kulturë

28. Zyra e Auditorit të Përgjithshëm Komisioni për Mbikëqyrjen e Financave Publike

Agjencitë në kuadër të Qeverisë së Kosovës

Situata me raportimin e agjencive të Qeverisë është më e dobët në krahasim me agjencitë e

Kuvendit të Kosovës. Disa agjenci të Qeverisë nuk e kanë të definuar raportimin dhe nuk dihet

nëse në praktikë raportojnë apo jo, disa tjera i raportojnë vetëm ministrit dhe nuk dihet nëse

raporti shkon për raportim edhe në Qeveri, disa i raportojnë drejtpërdrejtë Kryeministrit, disa

Ministrit dhe Qeverisë e disa të tjera edhe në Kuvend. Për shembull, nga 47 agjenci në kuadër të

Qeverisë, 13 prej tyre nuk e kanë të definuar raportimin në Ministri apo Qeveri, si Agjencia

Shtetërore e Arkivave e Kosovës, Agjencia për Shoqërinë e Informacionit, Agjencia Qendrore e

Prokurimit, etj. Disa agjenci e kanë të definuar raportimin vetëm te Ministri, si Avokatura

Shtetërore në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë, Agjencia e Regjistrimit Civil në kuadër të MPB-

së, etj. Agjencia e Statistikave e Kosovës dhe Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë raportojnë

drejtpërdrejtë te Kryeministrit. Agjenci e Qeverisë që i raporton Kuvendit përmes Qeverisë është

vetëm Agjencia e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria Bërthamore.

Shembuj të mirë të raportimit të agjencive janë: Administrata Tatimore e Kosovës i dërgon

raporte periodike Ministrit kurse raportin vjetor Qeverisë, Thesari i dërgon raporte tre mujore

Ministrit kurse raportin vjetor i dërgon Qeverisë, komunave dhe Kuvendit, Agjencia për

Zhvillimin e Bujqësisë i dërgon raport Ministrit dhe pastaj Ministri me këtë raporton në Qeveri

për gjendjen në zhvillimin e bujqësisë në Kosovë.

Transparenca ndaj publikut

Sa i përket institucioneve dhe agjencive të Kuvendit, me përjashtim të Këshillit të Sigurisë së

Kosovës dhe Agjencisë Kosovare për Inteligjencë, të gjitha institucionet dhe agjencitë në kuadër

të Kuvendit kanë faqe zyrtare ku mund të publikohet raporti vjetor. Këto tri institucione nuk kanë

faqe zyrtare dhe natyrisht raportet e tyre vjetore nuk janë publike. Megjithatë, edhe në grupin e

institucioneve dhe agjencive që kanë faqe zyrtare, rregullsia e publikimit të raporteve vjetore

është e ndryshme. Për shembull, Agjencia për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale (AMKM)

ka të publikuar vetëm raportin e vitit 2014, pastaj Autoriteti Kosovar i Konkurrencës ka të

publikuar raportet për vitet 2008 dhe 2009 por nuk janë të klikueshme (të qasshme), Agjencia

Kosovare e Privatizimit nuk i ka të klikueshme (të qasshme) raportet për vitet 2014 dhe 2015.

Sa i përket 47 agjencive të Qeverisë, përveq 13 agjenci që nuk e kanë të definuar raportimin me

ligj, 16 prej tyre nuk kanë faqe zyrtare derisa 26 nuk publikojnë raportin vjetor. Grafi më poshtë

paraqet një ndarje të agjencive të Qeverisë në aspekt të mungesës së kërkesës ligjore për

raportim, agjencitë të cilat nuk kanë faqe zyrtare dhe agjencitë të cilat nuk publikojnë raportin

vjetor. Agjencitë që publikojnë raportin vjetor, pjesa financiare është shumë e përgjithësuar dhe

tregon shpenzimin vetëm në katër kategoritë ekonomike dhe nuk ka të dhëna tjera më të

detajuara të shpenzimit të buxhetit. Ky shembull ndjeket edhe nga agjencitë të cilat raportojnë në

Kuvend të Kosovës.

Grafi 11: agjencitë e Qeverisë që nuk e kanë të definuar raportimin, që nuk kanë faqe zyrtare dhe agjencitë që nuk

publikojnë raportet vjetore

Page 53: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

52

13

16

26

0 5 10 15 20 25 30

Raportimi i pa definuar me ligj

Mungesa e faqes zyrtare

Raporti nuk është publik

Page 54: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

53

4. PËRFUNDIMET DHE REKOMANDIMET

Në këtë pjesë janë përmbledhur të gjeturat apo përfundimet kryesore nga rishikimi i

institucioneve dhe agjencive dhe pjesës së analizës krahasuese. Së pari do të ipen përfundimet e

pastaj në pjesën tabelare janë listuar prap përfundimet dhe lidhja e tyre me rekomandimet dhe

veprimet që duhet ndërmarrë dhe institucionet përgjegjëse konform rekomandimeve:

Përfundimet:

1. Mungesa e kornizës rregullatore funksionale: në mungesë të ligjeve dhe rregulloreve

që përcaktojnë rregulla të qarta për themelimin, qeverisjen, mbikëqyrjen dhe shuarjen e

agjencive, themelimi dhe menaxhimi i institucioneve dhe agjencive (gjysmë-) të pavarura

ka ndodhur në mënyrë të veçantë sipas rastit. Shumimi i shpejtë i këtyre agjencive ka

sjellë deri te një organizim i fragmentarizuar i qeverisë qendrore, humbje të

llogaridhënies dhe zvogëlim të efektivitetit në zbatimin e politikave publike. Në vitin

2016, kanë ekzistuar më shumë se 70 agjenci pa tipologji apo parime organizative të

qarta (aktualisht ekzistojnë më shumë se 20 koncepte të ndryshme të agjencive që

përdoren në Kosovë).

2. Mungesa e koordinimit dhe kontrollit të themelimit, menaxhimit dhe shuarjes së

agjencive: koordinimi dhe kontrolli ministror dhe parlamentar i themelimit dhe

funksionimit të institucioneve dhe agjencive (gjysmë-) të pavarura në Kosovë ka

munguar, gjë që i ka kontribuar shumimit të këtyre trupave dhe mospërputhjeve në

aranzhimet për rregullimin e tyre.

3. Shkallë e pazakontë e autoritetit dhe përgjegjësisë menaxhuese pa ia dhënë

kapacitetet Kuvendit: autoriteti i gjerë i Kuvendit të Kosovës për të themeluar

institucione dhe agjenci (gjysmë-) të pavarura në bazë të Nenit 142 të Kushtetutës, që ka

sjellë deri te krijimi i disa agjencive rregullatore dhe agjencive ekzekutive që i raportojnë

Kuvendit (nuk është në përputhje me praktikat e BE/OECD-së). Kjo e minon parimin e

ndarjes së pushteteve ndërmjet degëve legjislative dhe ekzekutive të pushtetit Në Kosovë

dhe nuk siguron kontroll adekuat të performancës së këtyre trupave.

4. Mungesa e kapaciteteve për drejtimin dhe zbatimin e politikave nga niveli

ministror, dhe mbikëqyrjes parlamentare: qëllimet strategjike dhe objektivat e

Qeverisë së Kosovës nuk janë të zbërthyera në mënyrë adekuate deri në nivelin e

agjencisë; kontributi i institucioneve dhe agjencive të ndryshme në arritjen e qëllimeve

strategjike dhe objektivave të Qeverisë së Kosovës është i kufizuar.

5. Mospërputhja dhe rregullimi i dobët i aranzhimeve për udhëheqjen e agjencive:

zgjedhja ndërmjet përdorimit të Bordeve dhe Drejtorëve (Ekzekutivë) të agjencive në

Kosovë nuk duket të jetë rregull. Duhet të ndërtohen kritere të qarta për t’i zgjedhur

strukturat më të larta drejtuese (Bordet normalisht përdoren për agjencitë rregullatore

ndërsa Drejtorët në agjencitë ekzekutive). Mungesa e përputhshmërisë në aranzhimet

institucionale që e rregullojnë emërimin dhe shkarkimin e anëtarëve të bordeve dhe

drejtorëve. Kapacitete të dobëta të Bordeve për ta mbikëqyrë menaxhimin e këtyre

trupave.

6. Mungesa e rregullimit të një laramanie të gjerë të praktikave të menaxhimit të

burimeve njerëzore dhe niveleve të pagave ndërmjet agjencive: fushëveprimi i Ligjit

aktual për Shërbimin Civil nuk është i qartë dhe institucione dhe agjenciteë (gjysëm-) të

pavarura i anashkalojnë dispozitat lidhur me MBNJ. Aplikimi me mospërputhje i

dispozitave për MBNJ ka rezultuar me një sistem kryesisht të parregulluar të rekrutimit

Page 55: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

54

dhe pushimit të personelit të agjencive dhe me dallime të konsiderueshme të nivelit të

pagave, në përgjithësi duke i favorizuar agjencitë krahasuar me ministritë (që nuk është

në përuthje me praktikat e BE/OECD-së).

7. Mungesa e menaxhimit adekuat të performancës së agjencive: kriteret për

programimin, monitorimin dhe raportimin nuk janë të përkufizuara në legjislacion;

autonomia e institucioneve dhe agjencive (gjysëm-) të pavarura nuk është e ekuilibruar si

duhet me kontrollin e tyre; qëllimet strategjike dhe objektivat e Qeverisë së Kosovës nuk

janë të zbërthyera në mënyrë adekuate deri në nivelin e agjencisë; ekziston mungesë e

treguesve (kryesorë) të performancës për agjencitë dhe krerët e tyre; edhe atëherë kur

përgatiten raportet ato nuk shkoqiten në lidhje me rezultatet financiare apo jofinanciare të

performancës; instrumentet e llogaridhënies ndaj opinionit të gjerë dhe aktorëve kryesorë

nuk janë të zhvilluara sa duhet (p.sh. faqet e internetit nuk janë funksionale dhe raportet

nuk janë në dispozicion).

Page 56: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

55

Rekomandimet, institucioni përgjegjës dhe afatet kohore:

Nr. Përfundimet Rekomandimet Institucioni

përgjegjës

Afatet

1. Mungesa e kornizës

rregullatore

funksionale

Në mënyrë që të zhvillohet një kornizë e qartë ligjore dhe e politikave

që e rregullon themelimin, funksionimin dhe shuarjen e agjencive

(gjysmë-) të pavarura, Qeveria duhet që në:

Afat të shkurtë:

Ta finalizojë projekt-Ligjin për Organizimin e Administratës

Publike dhe ligjeve tjera (Ligjit për Shërbimin Civil dhe Ligjin për

Pagat)

Ta kufizojë në ligj laramaninë organizative dhe numrin e llojeve të

agjencive (trupat mbikëqyrëse, agjencitë rregullatore, agjencitë

ekzekutive, ofruesit e shërbimeve, etj.) deri në atë nivel i cili është i

menaxhueshëm dhe transparent për politikanët dhe shoqërinë, duke

lënë hapësirë të mjaftueshme për bërjen e vendimeve të menduara

mirë lidhur me formën specifike të trupave individuale;

Të konsiderojë futjen në ligj të klauzolës për shuarje dhe kontratat e

mundshme të performancës për agjencitë, implementimi i të cilave

do të vlerësohej në baza periodike, duke dhënë edhe rekomandime

për veprime të mundshme (si përfundim i agjencisë, ndryshim i saj

apo vazhdim i mandatit);

Aftat mesëm:

Të përgatisë një grup udhëzuesish (legjislacioni sekondar) duke e

përcaktuar më hollësisht mënyrën e themelimit, menaxhimit dhe

shuarjes së institucioneve dhe agjencive (gjysmë-) të pavarura

(duke përfshirë kriteret dhe modelet e caktuara për aspektet e

ndryshme të rregullimit të institucioneve dhe agjencive (gjysmë-) të

Grupi punues

ndërministror i

kryesuar nga

Ministria e

Administratës

Publike

Ligji për organizimin e

administratës publike:

Koncept

dokumenti i

përfunduar: TM1,

2017

Projekt-ligji i

dorëzuar në

Kuvend: TM3,

2017

Miratimi nga

Kuvendi: 2018

Aktet nënligjore dhe

udhëzuesit:

Drafti i parë: TM4,

2017

Versioni

përfundimtar:

2018

Page 57: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

56

pavarura.

Në këta udhëzues:

Të zhvillojë kritere dhe lista kontrolluese të qarta për vendim-

marrje lidhur me themelimin, menaxhimin dhe shuarjen e këtyre

institucioneve dhe agjencive duke përfituar nga shembujt e

praktikave të mira nga vendet e përzgjedhura evropiane apo anëtare

të OECD-së. Kjo kornizë duhet të përcaktojë se këto trupa

themelohen në bazë të vlerësimeve objektive “ex ante” të gjitha

opsioneve të mundshme (me klauzolën e mundshme për shuarje

nëse konsiderohet e nevojshme), ndërsa performanca e tyre t’i

nënshtrohet shqyrtimeve të orientuara të agjencive individuale dhe

grupeve të tyre (duke ndjekur një qasje mbarë qeveritare) të

ndërmarra në kuadër të strukturës së themeluar rishtazi. Këto masa

(provizione) duhet të futën në kornizën e RIA-s si një prej

modaliteteve të rëndësishme të këtij vlerësimi.

2. Mungesa e

koordinimit dhe

kontrollit të

themelimit,

menaxhimit dhe

shuarjes së

agjencive

Në mënyrë që të sigurohet themelimi, mbikëqyrja dhe shuarjen e

agjencive, si dhe racionalizimi i numrit aktual të agjencive (rritja e

llogaridhënies, efikasitetit dhe efektivitetit), Qeveria duhet që në:

Afat të shkurtë:

T’ia jep mandatin një organ të nivelit të lartë për ta racionalizuar

qeverinë qendrore dhe agjencitë. Kjo mund të jetë në formën e një

Këshilli ndërministror të kryesuar nga Kryeministri me mandat për

ta racionalizuar organizimin e qeverisë qendrore dhe të agjencive.

Mund të shfrytëzohet Këshilli ekzistues për RAP apo të krijohet një

Këshill i ri;

Ta caktojë një organ (sekretariat) të zotin për koordinim që ta

mbështesë këtë Këshill, përgjegjës për të bërë propozime të

politikave dhe monitorimin e zbatimit të tyre (MAP). Ky organ

Këshilli

ndërministror

(Zyra e

Kryeministrit,

Ministria e

Administratës

Publike)

Këshilli ndërministror:

Me mandat për t’i

racionalizuar

agjencitë e

themeluara: TM1,

2017

Periudha e

rishqyrtimeve të

synuara: TM3,

2017 – 2019

Vendimet e marra

për shuarjen,

bashkimin, ose

ndryshimin e

Page 58: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

57

duhet të ketë burime të mjaftueshmë njerëzore dhe financiare për

kryerjen e punëve sipas mandatit të tij.

Ta krijojë një regjistër qendror të gjitha institucioneve dhe

agjencive (gjysmë-) të pavarura në Kosovë, të mbajë

dokumentacionin kryesor dhe të dhënat për performancën e tyre, të

bëjë publike informatat e nevojshme për publikun, të shqyrtojë

përgatitjen e raporteve vjetore të shkurta për gjendjen e mjedisit të

agjencive për Qeverinë e Kosovës dhe për Kuvendin e Kosovës.

Afat të mesëm deri afatgjatë:

T’i fillojë rishikimet e agjencive individuale apo grupeve të

agjencive të ngjashme (veçanërisht agjencive rregullatore dhe

agjencive ekzekutive) në mënyrë që të përgatisë propozime të

shëndosha sipas rasteve lidhur me atë se si duhet të përshtatet

funksionimi i këtyre agjencive me kriteret e përcaktuara nga

korniza e re rregullative për organizimin e shtetit, si dhe se si duhet

të reformohet funksionimi i tyre në mënyrë që të arrihen objektivat

e reformimit të institucioneve dhe agjencive (realizim më i mirë i

politikave, përfitimet nga efikasiteti dhe llogaridhënia ndaj

shoqërisë). Kjo duhet të bëhet duke u thirrur në praktika të mira

vendeve të caktuara të OECD-së dhe vendeve evropiane sa i përket

rishikimeve dhe metodologjisë së këtyre rishikimeve;

Gjatë procesit të rishikimit duhet të ketë një fokus se cilat janë

agjencitë me prioritet më të lartë, të mesëm dhe të ulët për rishikim;

Për secilën agjenci apo grup të agjencive, ky Këshill duhet t’i

identifikojë të gjitha opsionet e mundshme të reformës (përkitazi

me kalimin e disa agjencive rregullatore dhe ekzekutive prej pjesës

ligjvënëse në atë ekzekutive, bashkimet dhe shuarjet, shfrytëzimin e

shërbimeve të përbashkëta nga ana e disa agjencive, krijimin e

rrjeteve të agjencive dhe kornizave për bashkëpunim, etj.). Të

diskutohen këto propozime në Këshillin ndërministror si dhe

statusit apo

mënyrave të

qeverisjes së

agjencive (pas

miratimit të LOAP

në Kuvend): 2018-

2019

Sekretaria:

E themeluar

TM1- TM2,

2017

Page 59: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

58

hartimi i vendimeve për Qeverinë e Kosovës dhe Kuvendin e

Kosovës për miratimin e vendimeve për reformën.

Të maten rezultatet e racionalizimit duke u bazuar në një seri të

indikatorëve dhe të raportohet për ndikimin e reformës në baza të

rregullta në Qeveri dhe Kuvend të Kosovës;

3. Shkallë e pazakontë

e autoritetit dhe

përgjegjësisë

menaxhuese pa ia

dhënë kapacitetet

Kuvendit

Për t’i racionalizuar kompetencat legjislative dhe funksionet e

mbikëqyrjes së Kuvendit, Qeveria duhet të propozojë që në:

Afat të shkurtë:

Ta hartojë dhe përgatisë për nënshkrim një Memorandum të

Mirëkuptimit ndërmjet Kuvendit të Kosovës dhe Qeverisë së

Kosovës lidhur me zbatimin e Nenit 142 në lidhje me agjencitë

rregullatorë dhe agjencitë ekzekutive. Ky dokument do të paraqet

vetëm përkushtimin politike jo ndonjë garanci ligjore. Ai duhet të

përfshijë këto pika (bazuar në koncept dokumentin dhe ligjin a

ardhshëm):

- (i) kriteret për themelimin e institucioneve dhe agjencive

(gjysmë-) të pavarura të ndryshme, p.sh. ku Qeveria e Kosovës

do ta merrte përgjegjësinë kryesore për themelimin e agjencive

rregullatore dhe agjencive ekzekutive, Kuvendi i Kosovës nuk

do të inicionte themelimin e ndonjë prej këtyre agjencive

(përveç institucioneve mbikëqyrëse të pavarura);

- (ii) modalitetet e bashkëpunimit ndërmjet Kuvendit të Kosovës

dhe Qeverisë së Kosovës lidhur me themelimin e llojeve të

ndryshme të institucioneve dhe agjencive (gjysmë-) të

pavarura.

Të organizojë takime të përbashkëta të Këshillit ndërministror (që

funksionon në kuadër të Qeverisë së Kosovës) dhe Komisionit të

Kuvendit të Kosovës për Administratë Publike, Qeverisje Lokale

për të diskutuar bashkërisht çështjet e RAP-it që ndërlidhen me

Kuvendi i

Kosovës, Zyra

e

Kryeministrit,

Ministria e

Administratës

Publike

Memorandumi i

mirëkuptimit lidhur

me nenin 142:

I nënshkruar nga

Kuvendi dhe

Qeveria TM1,

2017

Takimet e përbashkëta

të Këshillit

ndërministror:

TM1, 2017 - 2019

Page 60: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

59

menaxhimin e agjencive dhe për të formuluar qëndrime të

përbashkëta.

4. Mungesa e

kapaciteteve për

drejtimin dhe

zbatimin e

politikave nga niveli

ministror, dhe

mbikëqyrjes

parlamentare

Për ta përmirësuar mundësinë e ministrive për të siguruar që politikat

qeveritare të zbatohen në mënyrë efikase dhe efektive duhet bërë si më

poshtë në:

Afat të shkurtë:

Në MiM ndërmjet Qeverisë dhe Kuvendit (shih më sipër) të

shqyrtohet mundësia e bartjes së disa institucioneve dhe agjencive

(gjysmë-) të pavarura, të cilat përmbushin detyra rregullatorë dhe

ekzekutive (krahasuar me funksionet e mbikëqyrjes që zakonisht

kërkojnë më shumë pavarësi), nga Kuvendi i Kosovës në Qeverinë

e Kosovës, si dhe, ngarkimi i këtyre institucioneve me fusha të

caktuara të politikave që u delegohen ministrive të Qeverisë së

Kosovës në mënyrë që të krijohen parakushtet për zbatim më të

mirë të qëllimeve/objektivave të qeverisë si dhe shfrytëzimin më

efektiv të mbështetjes së buxheteve sektoriale nga ana e BE-së.

Afat të mesëm:

Të përmirësohen kapacitetet e Kuvendit të Kosovës dhe të

ministrive të Qeverisë së Kosovës për ta kontrolluar dhe drejtuar në

mënyrë aktive performancën e institucioneve dhe agjencive

(gjysmë-) të pavarura që i japin llogari kuvendit ose qeverisë.

Përmirësimi i kapaciteteve mbikëqyrëse dhe drejtuese kërkon më

shumë personel me aftësi analitike dhe ekspertizë relevante (duke

përfshirë indentifikimin e komisionit përgjegjës për mbikëqyrje dhe

masa apo mundësi adekuate për mbikëqyrje, si për shembull:

dëgjime të rregullta, inspektike, auditime dhe raporte të veçanta).

Qeveria e

Kosovës,

Kuvendi i

Kosovës

Bartja e vijave

kryesore të raportimit

nga Kuvendi tek

ministritë:

Vendimet e marra:

TM1-TM4, 2017.

Krijimi i rutinave

dhe procedurave të

reja për raportim:

TM2, 2017 - 2018

5. Mospërputhja dhe Për t’i racionalizuar strukturat menaxhuese dhe udhëheqëse të agjencive Ministria e Ligji për Shërbimin

Page 61: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

60

rregullimi i dobët i

aranzhimeve për

udhëheqjen e

agjencive

(gjysmë-) të pavarura, Qeveia duhet që në:

Afat të shkurtë:

T’i menaxhojë Drejtorët (Ekzekutivë) të agjencive të cilat dalin

jashtë fushëveprimit të Ligjit për Shërbimin Civil në bazë të

dispozitave të ligjeve specifike (Ligji i ri për Pagat dispozitat e të

cilit do të vlejnë për zyrtarët shtetëror dhe për nëpunësit civilë) dhe

Ligji i Punës.

Ta rishqyrtojë rolin e Bordeve në Kosovë për mbikëqyrjen e

performancës administrative, buxhetore dhe funksionale të

institucioneve dhe agjencive (gjysmë-) të pavarura, drejtimin e

menaxhmetit të tyre dhe sigurimin e llogaridhënies së tyre përpara

opinionit të gjerë dhe palëve të ndryshme me interes kundrejt

roleve të krerëve të këtyre institucioneve;

Afat të mesëm:

Të përgatisë aranzhime të shëndosha për rregullimin e bordeve për

llojet e caktuara të institucioneve dhe agjencive (gjysmë-) të

pavarura (në veçanti trupat mbikëqyrëse të pavarura dhe agjencitë

rregullatore), duke përfshirë mandatin e tyre (jo-ekzekutive dhe

ekzekutive) dhe llojin e bordeve, përbërjen e tyre dhe anëtarësinë,

si dhe të procedurave të tyre për vendim-marrje. Nëse është me

rëndësi, të bëhet dallimi i këtyre aranzhimeve për rregullimin e

këtyre bordeve për lloje të ndryshme të institucioneve dhe

agjencive (gjysmë-) të pavarura. Të përgatiten kriteret minimale të

kompetencës për anëtarët e bordeve dhe të bëhet trajnimi i tyre për

menaxhimin financiar, buxhetor dhe funksional të këtyre trupave;

Emërimi dhe shkarkimi i Drejtorëve të agjencive (gjysmë-) të

pavarura sipas dispozitave të Ligjit për Shërbimin Civil për

institucionet dhe agjencitë që bëjnë pjesë në kuadër të

fushëveprimit të legjislacionit për shërbimin civil. Shqyrtoni me

Administratës

Publike

Civil dhe Ligji për

Pagat:

Koncept

dokumenti i

përfunduar: TM1,

2017

Projekt-ligji i

dorëzuar në

Kuvend: TM3,

2017

Miratimi nga

Kuvendi: 2018

Aktet nënligjore dhe

udhëzuesit:

Drafti i parë: TM4,

2017

Versioni

përfundimtar:

2018

Page 62: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

61

kujdes nevojën për fleksibilitet në Ligjin për Shërbimin Civil në

veçanti për funksionimin e agjencive (duke i përfshirë opsionet për

kontratat për kohë të caktuar, mandatin dhe kohëzgjatjen e detyrës

si dhe treguesit e performancës) për ta ekuilibruar nevojën për

procedura të veçanta për menaxhimin e krerëve të institucioneve

dhe agjencive (emërimin e tyre, menaxhimin e karrierës dhe

shkarkimin) kundrejt një strukture të unifikuar.

6. Mungesa e

rregullimit të një

laramanie të gjerë të

praktikave të

menaxhimit të

burimeve njerëzore

dhe niveleve të

pagave ndërmjet

agjencive

Për të siguruar rekrutim sa më të mirë dhe largim nga puna të personelit

të agjencive, si dhe pagave të drejta, Qeveria duhet që në:

Afat të shkurtë:

Ta përgatisë projekt-Ligjin për Shërbimin Civil për të vendosur

lidhur me fushëveprimin/shtrirjen e shërbimit civil dhe zbatimin e

tij për institucionet dhe agjencitë (gjysmë-) të pavarura të ndryshme

(cilat organizime specifike do të bëjnë pjesë në kuadër të

fushëveprimit të këtij ligji e cilat jo).

Afat të mesëm:

Ta zbatojë katalogun e vendeve të punës në të gjitha agjencitë

(gjysmë-) të pavarura të cilat e zbatojnë Ligjin për Shërbimin Civil,

duke mundësuar që edhe ato të jenë në përputhje ligjore me këtë

instrument të MBNJ, për ta siguruar racionalitetin dhe

transparencën e pagave në tërë ministritë, agjencitë dhe

institucionet tjera të qeverisë, si dhe në të gjitha pozitat e llojeve të

ndryshme në kuadër të organizatave të ngjashme. Pavarësia e disa

trupave kushtetues duhet të respektohet gjatë zbatimit të këtij

rekomandimi;

Ta menaxhojë personelin e institucioneve dhe agjencive jashtë

fushëveprimit të Ligjit për Shërbimin Civil në bazë të dispozitave të

ligjeve specifike (Ligji i ri për Pagat dispozitat e të cilit do të

Ministria e

Administratës

Publike,

Kuvendi

Ligji për Shërbimin

Civil dhe Ligji për

Pagat:

Koncept

dokumenti i

përfunduar: TM1,

2017

Projekt-ligji i

dorëzuar në

Kuvend: TM3,

2017

Miratimi nga

Kuvendi: 2018

Aktet nënligjore dhe

udhëzuesit:

Drafti i parë: TM4,

2017

Versioni

përfundimtar:

2018

Page 63: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

62

zbatohen për zyrtarët shtetëror dhe nëpunësit civilë) dhe Ligji i

Punës;

Të sigurojë përputhshmërinë duke i kompletuar modulet e sistemit

SIMBNJ për MBNJ dhe fuqizimin e kapaciteteve të MAP-it për

monitorim dhe ndëshkim në rast të mospërputhshmërisë.

7. Mungesa e

menaxhimit adekuat

të performancës së

agjencive

Për ta promovuar performancën më të mirë të agjencive, si dhe të

kapaciteteve ministrore për drejtim dhe zbatim të politikave, Qeveria

duhet që në:

Afat të shkurtë:

T’i përkufizojë dispozitat e përgjithshme për programimin,

monitorimin dhe raportimin në projektin e propozuar të Ligjit të ri

për Organizimin e Administratës Publike, duke i ndërtuar kriteret

minimale për numrin dhe rregullsinë e raporteve, si dhe

disponueshmërinë publike të tyre. Harmonizimi i kritereve për

planifikim dhe raportim në të gjitha agjencitë në bazë të rregullit

bazik se në shumicën e rasteve duhet të përgatitet vetëm një plan

vjetor dhe vetëm një raport vjetor (me disa përjashtime të

mundshme);

Secila ministri që ka agjenci apo organe qendrore në kuadër të saj,

duhet të ketë një njësi e cila merret ekskluzivisht me mbikëqyrjen e

performancës së këtyre organeve. Kjo përgjegjësi duhet të ceket në

rregulloret për organizim të brendshëm të secilës ministri;

Edhe pa u miratuar legjislacioni ende, ministritë mund të punojnë

bashkë me agjencitë të funksionojnë në kuadër të fushave të

politikave të tyre në mënyrë që t’i shndërrojnë qëllimet përkatëse të

politikave në agjenci funksionale dhe të përgatisin tregues të

shëndoshë (kryesorë) të performancës për matjen e tyre. Të

diskutohet mundësia e inicimit të kontratave të performancës me

agjencitë në afat të shkurtë.

Këshilli

ndërministror,

Ministria e

Administratës

Publike. Zyra

e

Kryeministrit,

Kuvendi

Ligji për organizimin e

administratës publike:

Koncept

dokumenti i

përfunduar: TM1,

2017

Projekt-ligji i

dorëzuar në

Kuvend: TM3,

2017

Miratimi nga

Kuvendi: 2018

Aktet nënligjore dhe

udhëzuesit:

Drafti i parë: TM4,

2017

Versioni përfundimtar:

2018

Kontratat e

performancës ndërmjet

Page 64: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

63

Afat të mesëm:

T’i krijojë kornizat për menaxhimin e performancës dhe kontratave

që i rregullojnë marrëdhëniet ndërmjet ministrive dhe agjencive,

duke përfshirë objektivat funksionale dhe treguesit e performancës

për agjencitë, si dhe treguesit kryesorë të performancës për krerët e

këtyre trupave/bordeve në mënyrë që të mundësohet një vlerësim

më efektiv në nivelin e udhëheqjes;

Të përgatisë procedura dhe modele specifike në legjislacionin

sekondar/udhëzues për monitorim dhe raportim nga agjencitë

(gjysmë-) të pavarura. Të njoftohen këto trupa lidhur me zbatimin e

tyre dhe të trajnohet personeli i Kuvendit të Kosovës dhe ministrive

të qeverisë për mënyrën se si duhet shkoqitur raportet në mënyrë që

të kontrollohet më mirë performanca e këtyre trupave;

Agjencitë (gjysmë-) të pavarura që i japin llogari Kuvendit duhet t’i

mbajnë Qeverinë e Kosovës dhe ministritë të informuara për planet

vjetore të performancës dhe për rezultatet e përmbushjes së tyre në

mënyrë që të mundësohet një koordinim më i mirë i të gjitha

trupave që punojnë në fushat e politikave që u janë ngarkuar

ministrave të caktuar të kabinetit;

Institucionet dhe agjencitë (gjysmë-) të pavarura duhet t’i ofrojnë

informatat e nevojshme për ta siguruar transparencën (financiare

dhe jo-financiare) (duke përfshirë raportet vjetore) në faqet e tyre të

internetit dhe faqet e internetit të ministrive amë /Kuvendit;

Ta hulumtojë mundësinë e futjes të instrumenteve tjera të

llogaridhënies, duke përfshirë raporte dhe auditime të veçanta, dhe

përmirësimin e mekanizmave ekzistues të llogaridhënies, në

mënyrë që agjencitë (gjysmë-) të pavarura të japin llogari për

vendimet e tyre.

agjencive dhe

ministrive:

Kontratat e para të

nënshkruara: TM3,

2017

Kontratat e

nënshkruara për të

gjitha agjencitë

rregullatore dhe

ekzekutive: 2018

Page 65: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

64

Page 66: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

65

5. UDHËRRËFYESI PËR RACIONALIZIMIN E STRUKTURËS

INSTITUCIONALE NË KOSOVË

Qëllimi i këtij udhërrëfyesi progresiv është që të ofrojë një përshkrim të ndryshimeve të

propozuara në strukturën aktuale të institucioneve dhe agjencive (gjysmë) të pavarura dhe në

performancën e tyre në Kosovë. Për të adresuar problemet dhe sfidat kryesore të identifikuara në

raport, udhërrëfyesi së pari përcakton qëllimet e kësaj reforme e pastaj elaboron se si duhet të

zbatohet ky program i reformës përmes veprimeve ligjore, organizative dhe menaxheriale

(drejtuese), duke filluar nga miratimi i paketës së re legjislative.

Qëllimet e reformimit të strukturës së institucioneve dhe agjencive (gjysmë) të pavarura

dhe funksionimi i tyre

Qëllimet kryesore të kësaj reforme janë që të promovohet qeverisja më e mirë, të përmirësohet

efikasiteti dhe të rritet llogaridhënia e institucioneve dhe agjencive (gjysmë) të pavarura në

Kosovë. Këto qëllime duhet të adresojnë problemet e identifikuara në ketë raport, përfshirë edhe

peizazhin e fragmentuar të agjencive që është krijuar për shkak të praktikës së shpeshtë të

anashkalimit të rregulloreve ekzistuese në mungesë të një kornize institucionale koherente.

Arritja e këtyre qëllimeve po ashtu është shumë me rëndësi për përmbushjen më efektive të

kushteve për anëtarësim në BE, si dhe për përgatitjen për shfrytëzimin më efikas dhe më

transparent të mbështetjes buxhetore sektoriale nga BE për autoritetet kosovare.

Në mënyrë më specifike, ndryshimet në organizimin dhe funksionimin e institucioneve dhe

agjencive (gjysmë) të pavarura duhet të sjellin këto përfitime:

- Zbatim më të mirë të qëllimeve strategjike (afatshkurtra dhe afatmesme) të Qeverisë duke

zhvilluar një kornizë institucionale më koherente, një shkallëzim më të mirë të qëllimeve

të Qeverisë në nivel të agjencive (duke i përkthyer ato në objektiva operacionale të

institucioneve dhe agjencive individuale dhe duke përcaktuar tregues të shëndoshë të

performancës), drejtim dhe kontroll më të mirë të performancës së këtyre organizatave

gjatë procesit të zbatimit;

- Arritja e përfitimeve në efikasitet në funksionimin e institucioneve dhe agjencive

(gjysmë) të pavarura, si dhe kursimet në buxhetin e shtetit përmes ndryshimeve të tjera

organizative (jo vetëm bashkimet dhe shuarjet e organizatave, por edhe përmes

mundësisë së shërbimeve të përbashkëta në mënyrë që të arrihen rezultate me të mira me

kosto më të ulët (ekonomia e shkallës));

- Përmirësimi i llogaridhënies së këtyre organeve ndaj publikut të përgjithshëm dhe ndaj

palëve specifike të interesit duke i vënë në dispozicion të publikut planet vjetore të punës

dhe raportet e performancës, duke angazhuar përfaqësues të shoqërisë në përbërjen e

bordeve dhe duke përdorur mjete të tjera të duhura (p.sh., avokatin e popullit, auditimet

ose mekanizmat e ankesës).

Autoritetet kosovare mund të përcaktojnë tregues adekuat të nivelit të produktit dhe rezultatit për

këto objektiva të politikave në mënyrë që të matet arritja e tyre gjatë procesit të zbatimit. Për

shembull, efektiviteti më i mirë mund të matet përmes përqindjes së përfundimit të aktiviteteve

të planit vjetor të punës së institucioneve dhe agjencive (gjysmë) të pavarura dhe shkallës së

realizimit të shumave të caktuara buxhetore që u janë ndarë këtyre organizatave. Për të matur

Page 67: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

66

kursimet buxhetore ose fitimet në efikasitet, duhet të përcaktohen synimet për frenimin e kostove

financiare dhe administrative, p.sh., kërkimi i zvogëlimit të buxhetit për një përqindje të caktuar

ose zvogëlimit të stafit në institucione të ndryshme shtetërore ose në agjenci qeveritare.

Llogaridhënia më e madhe e këtyre organizatave mund të matet përmes përmirësimeve në

treguesin e SIGMA-s “Llogaridhënia dhe organizimi i qeverisë qendrore.”49

Veprimet kryesore për zbatimin e rekomandimeve

Në mënyrë që të arrihen këto synime, rekomandimet e këtij raporti duhet të përkthehen në

program të dedikuar të reformës. Programi duhet të përfshijë grupe të veprimeve legjislative,

organizative dhe menaxhuese të cilat duhet të realizohen në periudhën afatshkurtër dhe

afatmesme. Ky udhërrëfyes identifikon iniciativat kryesore për racionalizimin e strukturës

institucionale në Kosovë, përderisa të gjitha grupet e veprimeve afatshkurtra dhe afatmesme janë

paraqitur në tabelën e rekomandimeve.

Korniza legjislative

Iniciativa kryesore legjislative lidhet me miratimin e paketës së re legjislative, e cila përbëhet

nga Ligji për Organizimin e Administratës Publike, Ligji për Shërbimin Civil dhe Ligjin për

Pagat. Ky legjislacion do të qeverisë themelimin dhe funksionimin e institucioneve dhe

agjencive (gjysmë) të pavarura, si dhe menaxhimin e burimeve njerëzore të tyre (përfshirë pagat

e nëpunësve civilë, nëpunësve publikë dhe stafit tjetër të punësuar në këto organizata).

Ligji për Organizimin e Administratës Publike duhet të krijojë një kornizë të përbashkët

institucionale për të gjitha këto institucione dhe agjenci. Ai duhet të kufizojë shumëllojshmërinë

organizative dhe numrin e llojeve të agjencive (organe të pavarura mbikëqyrëse, agjenci

rregullative, agjenci ekzekutive, dhe agjenci këshilluese) në një nivel të menaxhueshëm i cili

eliminon konfuzionin dhe që është transparent për politikanët dhe shoqërinë, duke lënë hapësirë

të mjaftueshme për të marrë vendime për secilin rast veç e veç mbi dizajnin specifik të organeve

individuale. Përveç rregullimit të themelimit, mbikëqyrjes dhe kufizimit të institucioneve dhe

agjencive të reja, ky Ligj do të përmbaj dispozita se si të racionalizohet stoku ekzistues i

organizatave (shih pjesën në vazhdim të udhërrëfyesit).

Miratimi i akteve të tjera ligjore po ashtu do të kontribuoj në zbatimin e programit të reformës.

Për shembull, Ligji i propozuar për Shërbimin Civil do të prek fushëveprimin e institucioneve

dhe agjencive (gjysmë) të pavarura të cilat do t’i aplikojnë dispozitat e tij. Ligji i propozuar për

Pagat do të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në nivelin e pagave në institucionet shtetërore dhe në

agjencitë qeveritare. Po ashtu, dispozitat e ligjeve individuale brenda paketës legjislative do të

harmonizohen në mënyrë që, për shembull, të vendoset për fushëveprimin e shërbimit civil dhe

zbatimin e tij për institucionet dhe agjencitë e ndryshme (gjysmë) të pavarura ose të përcaktohen

parakushtet për fillimin e kontratave të performancës me agjencitë/udhëheqësit e agjencive.

Pasi të miratohet ky Ligj, do të ketë nevojë për harmonizimin e akteve specifike ligjore me të

cilët janë themeluar organizata të ndryshme dhe përcaktimin e menaxhimit të tyre me dispozita të

Ligjit të ri gjatë një periudhe të caktuar kalimtare. Po ashtu, një zbatim i mirë i këtij Ligji do të

kërkoj përpilimin e udhëzimeve (legjislacionit sekondar) duke detajuar më tej themelimin,

menaxhimin dhe shuarjen e institucioneve dhe agjencive (gjysmë) të pavarura. Për shembull, kjo

mund të përfshijë përgatitjen e kritereve të qarta dhe listave kontrolluese për vendimmarrje në

49 Ky tregues përbëhet nga 10 nën-tregues dhe mat shkallën në të cilën është përmbushur Parimi 1 i titulluar

titullin “Llogaridhënia” në Parimet e Administratës Publike.

Page 68: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

67

bordet e agjencive mbikëqyrëse ose ekzekutive duke u bazuar në shembujt e praktikave të mira

nga vendet e zgjedhura të OECD-së ose ato evropiane.

Struktura institucionale dhe raportet ndërmjet ekzekutivit dhe ligjvënësit

Duhet të theksohet se derisa disa dispozita të paketës së re legjislative do të aplikohen për të

gjitha institucionet dhe agjencitë e Kosovës, zbatimi i programit të reformës do të kërkojë që të

bëhet një analizë specifike për secilin rast veç e veç nga një strukturë e aftë dhe e duhur

koordinuese. Prandaj, duhet ë krijohet një strukturë koordinuese në mënyrë që të zbatohen

dispozitat e paketës së re legjislative dhe programi i reformës. Kjo do të arrihet përmes këtyre

veprimeve afatshkurtra:

Besimi i mandatit një organi të nivelit të lartë me detyrën që të racionalizojë qeverinë

qendrore dhe agjencitë. Kjo mund të jetë në formë të një këshilli ndërqeveritar të kryesuar

nga Kryeministri (duke përdorur Këshillin e RAP-së ose duke krijuar një këshill të ri);

Caktimi i një organi të aftë koordinues (sekretariati) për të mbështetur Këshillin. Ky organ do

të jetë përgjegjës për të bërë propozime të politikave, për të përgatitur projekt aktet ligjore

dhe për monitorimin e zbatimit të tyre. Këtij organi duhet t’i ndahen resurset adekuate

financiare dhe njerëzore për të zbatuar në mënyrë efektive funksionet lidhur me reformën.

Duhet të caktohet përgjegjësia e qartë menaxhuese për këto detyra brenda këtij organi

koordinues. Organi mund të vendoset në kuadër të MAP-së.

Instrumenti kryesor i reformës organizative do të jenë shqyrtimet e shënjestruara të organizatave

individuale dhe grupeve të organizatave. MAP dhe Këshilli i RAP-së do të përdorin këtë

instrument për të gjitha organet sipas nivelit të prioritetit (të shprehura me ngjyrë të kuqe, qelibar

dhe të gjelbër) të caktuar në këtë raport. Njësitë kryesore të analizës për këto shqyrtime do të

jenë institucionet e pavarura mbikëqyrëse dhe agjencitë qeveritare, mandatet dhe funksionet e

tyre. Po ashtu është me rëndësi të ndiqet një qasje mbarë-qeveritare për këto shqyrtime, duke

marrë parasysh funksionet e ministrive dhe subjekteve të tjera të administratës publike, si dhe

krahasimi i grupeve të ngjashme të institucioneve dhe agjencive (sa i përket organeve të pavarura

mbikëqyrëse, agjencive rregullative, agjencive ekzekutive dhe organeve këshilluese, si dhe sa i

përket fushave të politikave që u janë caktuar anëtarëve të ndryshëm të Qeverisë së Kosovës).

Ekipet e shqyrtimeve të shënjestruara do të skanojnë peizazhin ekzistues të agjencive duke i

krahasuar me kriteret e përcaktuara në Ligjin për Organizimin e Administratës Publike ose

legjislacionin sekondar (nëse një institucion ose agjenci ka mandat politik ose teknik, nëse ai i

takon degës ekzekutive të pushtetit sipas detyrave të tij, nëse aktivitetet e tyre kërkojnë

paanshmëri dhe objektivitet, etj.) dhe të bëj një vlerësim objektiv të të gjitha opsioneve

institucionale (shkrirja, shuarja, integrimi në ministri, transferimi në degën ekzekutive të

pushtetit, shërbimet e përbashkëta, etj). Rezultatet e këtyre shqyrtimeve të shënjestruara të cilat

do të përmbajnë propozime specifike për ndryshimin organizativ do t’i parashtrohen Këshillit

ndërqeveritar për diskutim dhe aprovim. Pas miratimit të disa ndryshimeve organizative, MAP

do të iniciojë modifikimet në ligjet ekzistuese që themelojnë institucionet dhe agjencitë specifike

duke ndjekur procedurat e duhura ligjore, si dhe do të monitoroj procesin legjislativ për të

përcjell progresin e reformës së agjencive.

Një iniciativë tjetër e rëndësishme e programit të reformës do të ndërlidhet me racionalizimin e

kompetencave legjislative dhe funksioneve mbikëqyrëse të Kuvendit. Prandaj sugjerohet që të

Page 69: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

68

hartohet dhe të përgatitet për nënshkrim Memorandumi i Mirëkuptimit ndërmjet Kuvendit të

Kosovës dhe Qeverisë së Kosovës për aplikimin e nenit 142 në lidhje me agjencitë rregullative

dhe agjencitë ekzekutive. Ky dokument politik do të përcaktonte kriteret për themelimin e

institucioneve të ndryshme (gjysmë) të pavarura dhe agjencive qeveritare (p.sh., me të cilin

Qeveria e Kosovës do të marr përgjegjësinë kryesore për themelimin e agjencive rregullative dhe

agjencive ekzekutive, përderisa Kuvendi i Kosovës nuk do të inicionte themelimin e këtyre

agjencive) dhe do të arrihej pajtimi për modalitetet e bashkëpunimit ndërmjet Kuvendit të

Kosovës dhe Qeverisë së Kosovës lidhur me themelimin e llojeve të ndryshme të institucioneve

dhe agjencive (gjysmë) të pavarura.

MiM ndërmjet Qeverisë dhe Kuvendit mund të konsiderohet si bartje e disa institucioneve dhe

agjencive (gjysmë) të pavarura, të cilat kryejnë detyra rregullative dhe ekzekutive (për dallim

nga funksionet mbikëqyrëse që zakonisht kërkojnë më shumë pavarësi), nga Kuvendi i Kosovës

te Qeveria e Kosovës, si dhe caktimi i këtyre institucioneve në fusha specifike të politikave që u

janë deleguar ministrive të Qeverisë së Kosovës. Kjo do të krijonte parakushtet për themelimin e

një kornize më uniforme (njëtrajtshme) institucionale, zbatim më të mirë të

synimeve/objektivave të Qeverisë dhe shfrytëzim më efektiv të mbështetjes buxhetore sektoriale

nga BE.

Veprimet jo-legjislative ose menaxheriale

Programi i reformës po ashtu përfshin shumë veprime jo-legjislative ose menaxheriale (grupe të

shablloneve, shqyrtime të shënjestruara, memorandume të mirëkuptimit, trajnime, etj.). Këto

veprime menaxheriale mund të ndahen në dy grupime kryesore:

- veprimet që kanë të bëjnë me menaxhimin e programit të përgjithshëm të reformës që në

mënyrë adekuate bën shqyrtimet e shënjestruara, duke bërë propozime të mira për reformën dhe

duke përcjell në mënyrë të rregullt zbatimin e vendimeve të miratuara. Po ashtu, autoritetet

kosovare mund të themelojnë një regjistër qendror të të gjitha institucioneve dhe agjencive

(gjysmë) të pavarura në Kosovë ku mund të merret dokumentacioni themelor dhe ku mund të

mirëmbahen të dhënat mbi performancën e tyre;

- veprimet që kanë të bëjnë me elementet specifike të qeverisjes së agjencive që duhet të

adresohen në kuadër të kornizës së përgjithshme institucionale. Përveç krijimit të detyrimeve

ligjore për aspektet kryesore të qeverisjes së agjencive në Ligjin për Organizimin e

Administratës Publike dhe në ligjet e tjera, është me rëndësi të përmirësohen funksionet specifike

të qeverisjes së agjencive (si autonomia, drejtimi, kontrolli, MBNJ dhe llogaridhënia) duke

ndjekur logjikën funksionale. Për shembull, për të promovuar një performancë dhe llogaridhënie

më të mirë të institucioneve dhe agjencive, si dhe drejtimin ministror dhe aftësinë e realizimit të

politikave, Qeveria e Kosovës duhet të harmonizojë kërkesat e planifikimit dhe raportimit në

grupet e ndryshme të institucioneve dhe agjencive në një periudhë afatshkurtër ose të filloj

zbatimin e kornizave dhe kontratave për menaxhimin e performancës për rregullimin

(qeverisjen) e marrëdhënieve ndërmjet ministrive dhe agjencive në një periudhë afatmesme.

Mund të zhvillohet një kornizë e thjeshtë ku secila organizatë duhet të hartojë një plan të vetëm

vjetor të punës dhe një raport të vetëm vjetor të perfromancës në shumicën e rasteve e cila

ndërkohë mundëson të bëhen disa përjashtime individuale kur është e nevojshme.

Sugjerime më të detajuara për elementet specifike të qeverisjes së agjencive (lidhur me bordet,

MBNJ, menaxhimin e performancës dhe llogaridhënien ndaj publikut të gjerë) janë dhënë në

Page 70: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

69

tabelën e rekomandimeve ku veprimet e propozuara janë ndarë në dy grupe sipas afateve kohore

të tyre (veprime afatshkurtra dhe afatmesme). Disa prej këtyre veprimeve janë të kushtëzuara me

miratimin e paketës legjislative, përderisa veprimet e tjera mund të kryhen paralelisht me këto

zhvillime ligjore.

Dispozitat përfundimtare

Racionalizimi i strukturës institucionale në vend duhet të zbatohet në kuadër të një kornize më të

gjerë të Strategjisë për Modernizimin e Administratës Publike në Kosovë, duke kontribuar drejt

qëllimeve të nivelit më të lartë të këtij dokumenti strategjik. Qeveria e Kosovës duhet të hartojë

dhe miratojë një plan veprimi për zbatimin e rekomandimeve të dhëna në këtë raport. Ky plan

duhet të përmbaj një varg veprimesh afatshkurtra dhe afatmesme, përfshirë propozimet specifike

të dhëna në këtë raport. Autoritetet kosovare mund të formulojnë veprime të tjera plotësuese nëse

konsiderohen të nevojshme për arritjen e qëllimeve të reformës dhe për zbatimin e Ligjit për

Organizimin e Administratës Publike. Organizatave të shoqërisë civile duhet tu kërkohet të japin

mendimet (inputet) e tyre gjatë përgatitjes së planit të veprimit.

Përderisa fillimi i disa veprimeve do të varet nga miratimi i legjislacionit të ri, realizimi i disa

veprimeve mund të filloj menjëherë pas miratimit të programit të reformës dhe planit të veprimit.

Është me rëndësi që rregullisht të monitorohet dhe raportohet mbi zbatimin e agjendës së

reformës duke e krahasuar me objektivat dhe synimet e caktuara në mënyrë që të vlerësohet se si

veprimet legjislative dhe jo-legjislative kontribuojnë në arritjen e qëllimeve të reformës (sa i

përket efektivitetit, efikasitetit dhe transparencës më të madhe) dhe ndikimi i tyre në strukturën

shtetërore të Kosovës. Këto informacione duhet t’i jepen Qeverisë së Kosovës, Parlamentit të

Kosovës, Zyrës së BE-së në Kosovë, institucioneve të tjera përgjegjëse dhe palëve të përfshira në

politika (përfshirë organizatat e shoqërisë civile përfaqësuesit e të cilave mund të angazhohen në

faza të ndryshme të procesit të monitorimit).

Page 71: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

70

PJESA 2: PËRSHKRIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE

Institucionet dhe agjencitë e pavarura të themeluara me Kushtetutë dhe

Kuvendi i Kosovës

1. Gjykata Kushtetuese e Kosovës Gjykata Kushtetuese e Kosovës (GJKK) është institucion i pavarur kushtetues i themeluar me

ligj të veçantë, Ligjin për Gjykatën Kushtetuese50 në bazë të Kapitullit VIII (nenet 112-118) të

Kushtetës së Kosovës. Me ligjin për GJKK nuk është përcaktuar nëse ka statusin e personit

juridik por bazuar në nenin 20, pikat 4 dhe 5, GjKK shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare.

Nuk ka ndonjë nen në Ligjin për GJKK i cili përcakton që GJKK raporton në Kuvendin e

Kosovës. Gjykata Kushtetuese harton raport vjetor por vetëm dërgohet për njoftim/informim tek

palët përfshirë dhe Kuvendin e Kosovës. Raportet vjetore të GJKK janë publike në faqen zyrtare

të institucionit.51

GJKK ka nëntë gjyqtarë dhe 12 këshilltarët juridik (duke përfshirë tre gjyqtarët dhe dy

këshilltarët ndërkombëtar të cilët nuk përfshihen në listën e pagave). Bazuar në nenin 6 të Ligjit

për GJKK, procedura e zgjedhjes së gjyqarëve fillon me Komisionin për shqyrtimin e

kandidatëve për emërim në GJKK të cilin e përbëjnë: Kryetari i Kuvendit të Kosovës,

udhëheqësit e secili grup parlamentar, Kryetari i Këshillit Gjyqësor të Kosovës, Avokati i

Popullit, një përfaqësues i Këshillit Konsultativ për Komunitete dhe një përfaqësues i Gjykatës

Kushtetuese. Komisioni bën njoftimin/thirrjen për zgjedhjen e një apo më shumë kandidatëve për

gjyqtarë dhe pas një afati të caktuar për paraqitje të kandidaturave, Komisioni interviston të

gjithë kandidatët nëse plotësojnë kushtetet e parapara me ligj për t’u zgjedhur gjyqtarë i GJKK.

Listën e ngushtë e bën Komisioni në fjalë dhe për një pozitë nuk propozohen më shumë se pesë

kandidatë të cilët i dërgohen Kuvendit të Kosovës e pastaj me propozim të Kuvendit të Kosovës i

dërgohen Presidentit të Kosovës për emërim. Mandati i gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese është

nëntë vite.

Gjykata Kushtetuese ka Kryetarin dhe zëvendëskryetarin dhe pozitën e Sekretarit të përgjithshëm

i cili emëron dhe shkarkon të punësuarit e Sekretarisë në pajtim me ligjin në fuqi për shërbimin

civil. Kryetari dhe zëvendëskryetari kanë mandat tre vjeçar. Sipas nenit 12, pika 5, ndaj të

punësuarve të Sekretarisë zbatohen dispozitat ligjore për shërbimin civil. Sekretari i përgjithshëm

është udhëheqësi më i lartë adminitrativ. Mandati i Sekretarit të përgjithshëm të Gjykatës

Kushtetuese është për një periudhë të pacaktuar. Gjykata Kushtetutuese ka Rregulloren e Punës52

e cila miratohet me shumicën e votave të të gjithë gjyqtarëve që janë të pranishëm dhe që

votojnë. Sipas nenit 2 të ligjit, Gjykata Kushtetuese gëzon pavarësi organizative, administrative e

financiare për realizimin e detyrave të përcaktuara me Kushtetutë.

Gjykata Kushtetuese ka linjë të pavarur buxhetore miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Sipas nenit

14 të ligjit, Gjykata Kushtetuese financohet nga buxheti i Kosovës dhe përgatitë propozimin për

buxhetin e vet vjetor dhe e dërgon për miratim në Kuvend të Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

50 Ligji Nr. 03/L-121 për Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës: http://bit.ly/25labmM 51 Raportet vjetore të Gjykatës Kushtetuese të Kosovës: http://bit.ly/2bIXOtz 52 Rregullorja e Punës e Gjykatës Kushtetuese: http://bit.ly/1TëXb2I

Page 72: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

71

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,566,741 1,552,741 1,470,170 1,501,013

Numri i punëtorëve53 42 41 39 39

Numri i nëpunësve civil x54 x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Sipas nenit 15 të Ligjit për GJKK, paga e gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese është 1.3 herë sa

ajo e gjyqtarëve të Gjykatës Supreme të Kosovës derisa sipas nenit 13 të këtij ligji, paga e

këshilltarëve juridik caktohet në pajtim me legjislacionin në fuqi. Sistemi i pagave në Gjykatën

Kushtetuese është i përzier, por që dominojnë elementet e sistemit të pagave fikse, bazuar në

Ligjin për Gjykatën Kushtetuese, Rregulloren e punës, aktet nënligjore dhe vendimet e posaqme

të Gjykatës. Punëtorët kanë paga fikse derisa aplikohen shtesa mbi pagën bazë në lartësinë nga 5-

40% e pagës bazë derisa shtesa e mëhershme e këshilltarëve juridik prej 20% është përfshirë në

pagën bazë.

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në GJKK vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda GJKK-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda GJKK-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil

mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

2. Këshilli Prokurorial i Kosovës Këshilli Prokurorial i Kosovës (KPK) është institucion i pavarur kushtetues i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për Këshillin Prokurorial të Kosovës55 bazuar në

nenin 110 të Kushtetutës së Kosovës. Në ligjin për KPK dhe plotësim ndryshimin e tij nuk

përcaktohet nëse KPK ka statusin e personit juridik dhe nëse KPK shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare. Bazuar në nenin 1.11 të Ligjit për KPK, Këshilli Prokurorial i Kosovës

raporton tek Kuvendi i Kosovës, Presidenti dhe publiku mbi punën e Këshillit dhe të Prokurorisë

së Shtetit. Raporti i KPK dërgohet në Kuvend edhe tek Komisioni për Mandate, Imunitete,

Rregullore të Kuvendit dhe Mbikëqyrjen e Agjencisë Kundër Korrupsionit Raportet e KPK

bëhen publike përmes faqes zyrtare të institucionit56.

Bazuar në nenin 3 të Ligjit për plotësim ndryshimin e Ligjit për KPK, Këshilli Prokurorial i

Kosovës përbëhet nga 13 anëtarë me mandat pesë vjeçar. Dhjetë nga anëtarët janë nga radhët e

prokurorëve dhe tre të zgjedhur nga Kuvendi i Kosovës: një anëtar avokat nga Oda e Avokatëve

të Kosovës, një anëtar profesor universitar i drejtësisë dhe një anëtar nga shoqëria civile.

Anëtarët e zgjedhur nga Kuvendi zgjedhen me votim të fshehtë me shumicën e votave të të gjithë

deputetëve nga një listë prej tre personave për secilën pozitë propozuar nga institucioni prej nga

vijnë. Kryesuesi dhe zëvendëskryesuesi zgjedhen nga radhët e anëtarëve prokurorë të KPK me 53 Këto shifra janë dhënë pa llogaritur numrin e këshilltarëve juridik 54 Dmth të dhënat nuk kanë qenë në dispozicion. 55 Ligji Nr. 03/L-224 për Këshillin Prokurorial të Kosovës: http://bit.ly/288pePL ndryshuar dhe plotësuar me Ligjin Nr.05/L-035: http://bit.ly/1TSIpbX 56 Raportet vjetore të KPK-së: http://bit.ly/2bFoxGH

Page 73: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

72

një mandat tre vjeçar pa të drejtë rizgjedhjeje. Detyrat dhe kompetencat e KPK janë definuar në

nenin 4 të Ligjit për KPK. Rolin e udhëheqësit më të lartë administrativ e ushtron Drejtori i

Sekretariatit të KPK i cili zgjedhet dhe shkarkohet në përputhje me procedurat, kriteret që

zhvillohen dhe miratohen nga KPK. Sekretariati e ndihmon punën e KPK dhe udhëhiqet nga

Drejtori i Sekretariatit. Në kuadër të KPK-së funksionojnë Njësiti për Shqyrtimin e Performancës

së Prokurorive i cili udhëhiqet nga Drejtori i cili zgjedhet dhe shkarkohet nga KPK dhe Zyra e

Prokurorit Disiplinor e cila po ashtu udhëhiqet nga Drejtori i cili zgjedhet dhe sharkohet nga

KPK. Organizimi i KPK është i përcaktuar me Ligjin për KPK dhe plotësim ndryshimin e këtij

ligji dhe aktet tjera nënligjore të miratuara nga Këshilli.57

KPK ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 6,175,534 6,872,000 7,188,086 8,327,478

Numri i punëtorëve 386 431 427 442

Numri i nëpunësve civil 313 354 351 362

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 1

Numri i stafit professional 208 254 250 262

Numri i stafit administrativ 105 100 101 100

Numri i stafit mbështetës 73 77 76 79

Sipas nenit 3, pika 6 e Ligjit për plotësim ndryshimin e Ligjit për KPK, anëtarët e KPK kanë të

drejtën e kompensimit dhe skemën e tillë e miraton KPK, mirëpo kompensimi nuk do të kalojë

25% të pagës bazë përjashtuar kryesuesin dhe zëvendëskryesuesin derisa paga e përfaqësuesit të

Odës së Avokatëve të Kosovës caktohet dhe paguhet nga Oda e Avokatëve të Kosovës. KPK

përgatitë propozimin për buxhetin vjetor të tij dhe këtë e dërgon në Kuvend të Kosovës për

miratim. KPK ka pavarësi në menaxhimin e buxhetit vjetor. Sistemi i pagave në KPK është me

koeficient dhe pagë fikse dhe për stafin që nuk janë nëpunës civil aplikohet Udhëzimi

Administrativ 2000/2. Paga e nëpunësve civil përcaktohet me koeficient në bazë të rregullave në

shërbimin civil të Kosovës.

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në KPK vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda KPK-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda KPK-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund

të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

3. Këshilli Gjyqësor i Kosovës Këshilli Gjyqësor i Kosovës (KGJK) është institucion i pavarur kushtetues i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për Këshillin Gjyqësor të Kosovës58 në bazë të

nenit 108 të Kushtetutës së Kosovës. KGJK ka statusin e personit juridik mirëpo në ligjin e

themelimit nuk përcaktohet nëse KGJK shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Bazuar në

nenin 108, pika 8 të Kushtetutës së Kosovës dhe nenit 6, pika 4 të Ligjit për KGJK, Kryesuesi i

57 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 49: http://bit.ly/2c1E1bv 58 Ligji Nr. 03/L-223 për Këshillin Gjyqësor të Kosovës: http://bit.ly/1NzËnNu

Page 74: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

73

KGJK i drejtohet Kuvendit të Kosovës së paku një herë në vit lidhur me gjendjen në sistemin

gjyqësor. KGJK harton raporte vjetore dhe publikohen përmes faqes zyrtare të KGJK59. Raporti

nuk dërgohet në Kuvend për miratim por vetëm për informim në Kuvend të Kosovës përmes

Komisionit për Mandate, Imunitete, Rregullore të Kuvendit dhe Mbikëqyrjen e Agjencisë

Kundër Korrupsionit.

Sipas nenit 108, pika 6 të Kushtetutës së Kosovës dhe nenit 5 të Ligjit për KGJK, Këshilli

Gjyqësor i Kosovës përbëhet prej 13 anëtarëve. Shtatë anëtarë janë gjyqtarë të zgjedhur nga

anëtarët e gjyqësorit derisa gjashtë të tjerë zgjedhen nga Kuvendi i Kosovës. KGJK ka

Kryesuesin dhe zëvendëskryesuesin të cilët zgjedhen nga anëtarët e KGJK me mandat tre vjeçar.

Mandati i anëtarëve tjerë të KGJK është pesë vjeçar por një anëtar mund të zgjidhet edhe për një

mandat jo vijues pesë vjeçar. Anëtarët e KGJK nuk punojnë me orar të plotë përveç kryesuesit të

KGJK. Rolin e udhëheqësit më të lartë administrativ në KGJK e ka Drejtori i Sekretariatit të

KGJK-së. Drejtori i Sekretariatit zgjidhet me konkurs publik të hapur nga Këshilli edhe pse ligjet

në fuqi krijojnë dilema për procedurat e përzgjedhjes. Organizimi i brendshëm i KGJK-së:

Drejtori i Sekretariatit ka dy zyra dhe një njësi me zyrtarë të cilët janë në varësi të drejtpërdrejtë

të tij: zyra për mbështetje për përkthim, zyra e prokurimit dhe njësia ku bënë pjesë zyrtari

çertifikues, për komunikim publik, informim dhe monitorim të mediave, integrimeve evropiane

(dy pozita) dhe zyrtar administrativ. Në varësi të Drejtorit të KGJK-së janë edhe dy njësi në

kuadër të të cilave ka njësi që udhëhiqen nga koordinator dhe brenda njësive ka zyrtar por jo

struktura tjera si divizione apo sektor. 60 Organizimi i brendshëm i KGJK-së nuk është i

përcaktuar me Ligjin për themelimin e KGJK me përjashtim të Këshillit. Në KGJK ekziston

Rregullorja për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Sekretariatin

e KGJK.61 Rregullorja miratohet nga Këshilli i KGJK-së.62

KGJK ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 19,910,467 20,933,483 21,288,771 20,745,490

Numri i punëtorëve 1,851 1,843 1,827 1,792

Numri i nëpunësve civil 1,063 1,083 1,081 1,019

Numri i të emëruarve politik 348 329 325 340

Numri i stafit professional 605 630 630 563

Numri i stafit administrative 458 453 451 452

Numri i stafit mbështetës 440 431 431 433

Sipas nenit 15 të Ligjit për KGJK, në konsultim me Kryetarët e Gjykatave, KGJK propozon

buxhetin vjetor dhe i dërgon këtë propozim Qeverisë. Numri i nëpunësve me status të nëpunësit

civil sipas Ligjit për shërbimin civil është 1,019. Sistemi i pagave në KGJK është me koeficient.

Në KGJK ka koeficient nga 5 deri 10 (recepcionisti me koeficient 5, drejtori i departamentit me

koeficient 10) dhe disa koeficient si 17.3 që i kanë zyra e prokurorit disiplinor dhe 13.3 njësia

59 Raportet vjetore të KGJK-së: http://bit.ly/27DifxS 60 Organogrami i KGJK-së http://bit.ly/209SAY9 61 Nuk është në ueb të KGJK-së. 62 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 47: http://bit.ly/2c1E1bv

Page 75: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

74

për shqyrtimin e performancës gjyqësore. Stafi mbështetës dhe i mirëmbajtjës së KGJK-së që

nuk janë shërbyes civil dhe kanë paga me koeficient 4.5. Drejtori i Sekretariatit të KGJK,

Drejtori i Zyrës së Prokurorit Disiplinor dhe Drejtori i Njësisë për Shqyrtimin e Përformancës

Gjyqësore marrin pagë 90% të pagës së Kryesuesit të KGJK-së. Kryesuesi ka nivel të njëjtë të

pagës me Kryeministrin derisa zëvendës kryesuesi ka nivel të njejtë të pagës me një Ministër.

Kryesuesi dhe zëvendëskryesuesi paguhen nga KGJK derisa anëtarët paguhen nga gjykatat prej

nga vijnë anëtarët e KGJK.63 Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në KGJK

vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda KGJK-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda KGJK-së.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

4. Agjencia e Kosovës për Inteligjencë Agjencia e Kosovës për Inteligjencë (AKI) është agjenci e pavarur kushtetuese për siguri dhe

inteligjencë e themeluar me ligj të vecantë, Ligjin për Agjencinë e Kosovës për Inteligjencë64 në

bazë të nenit 129 të Kushtetutës së Kosovës. AKI ka statusin e personit juridik, nuk shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas kreut VII të Ligjit, AKI raporton dhe mbikëqyret dhe

Komisioni për Mbikëqyrjen e AKI-së i Kuvendit të Kosovës i themeluar me Ligjin për

Agjencinë Kosovare të Inteligjencës. Përbërja e Komisionit është përcaktuar me Rregulloren e

punës së Kuvendi të Kosovës. AKI nuk ka faqe zyrtare dhe raportet vjetore të institucionit nuk

janë publike.

AKI udhëhiqet nga Drejtori i cili sipas nenit 5, pika 3 e Ligjit për AKI, emërohet në këtë pozitë

nga Presidenti së bashku me Kryeministrin për një mandat pesë vjecar i cili mund të vazhdohet

edhe për një mandat. Drejtori i AKI ndihmohet nga zëvendësdrejtori i cil emërohet në mënyrë të

njejtë me Drejtorin e AKI, Presidenti së bashku me Kryeministrin emërojnë zëvenësdrejtorin e

AKI-së për një mandat pesë vjecar i cili mund të emërohet në këtë pozitë edhe për një mandat.

Po ashtu, President së bashku me Kryeministrin emërojnë edhe Inspektorin e Përgjithshëm për

një mandat katër vjecar me mundësi të vazhdimit edhe për një mandat. Drejtori i AKI-së dhe

Inspektori i përgjithshëm i raportojnë drejtpërdrejt Kryministrit. Sipas nenit 7 të Ligjit për AKI,

organizimi i brendshëm i AKI-së përcaktohet me Rregulloren për organizimin e brendshëm.

Rregullorja nuk është publike dhe sipas nenit 32 të Ligjit, AKI do të jetë e përjashtuar nga

dispozitat e cilado ligjeve që kërkojnë shpalosjen e organizimit, funksioneve, emrave dhe titujve

zyrtarë. Bazuar në këtë, nuk dihet se kush është udhëheqësi më i lartë administrativ, cilat janë

nivelet strukturore dhe hierarkia e raportimit.

AKI ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Numri i të punësuarve

është 90 dhe sipas nenit 12, pika 1 e Ligjit për AKI, punonjësit e AKI-së nuk janë shërbyes civil.

Sipas nenit 40 të Ligjit për AKI, Drejtori i AKI-së harton projekt buxhetin vjetor për AKI dhe i

paraqet Kryeministrit për aprovim dhe dorëzim te Komisioni Mbikëqyrës parlamentar, detajet e

të cilit konsiderohen informacion i klasifikuar. Kuvendi i Kosovës i vë në dispozicion AKI-së

buxhetin vjetor të mjaftueshëm për të kryer detyrat dhe përgjegjësitë për të mbrojtur sigurinë e

63 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 46: http://bit.ly/2c1E1bv 64 Ligji Nr. 03/L-063 për Agjencinë e Kosovës për Inteligjencë: http://bit.ly/2bVyAG1

Page 76: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

75

Kosovës. Buxheti 2013-2016 dhe numri total i punëtorëve është është paraqitur në tabelën në

vijim.

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 5,920,000 5,930,000 6,783,000 6,648,282

Numri i punëtorëve 90 90 90 90

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit professional x x x x

Numri i stafit administrative x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Sipas nenit 7 të Ligjit për AKI, Drejtori i AKI-së do të nxjerrë edhe Rregullore për paga. Sipas

nenit 19 mbi pagat dhe kompensimin për punonjësit e AKI, krijimi i një pakoje kompensimi për

punonjësit e AKI-së njeh kushtet e veçanta nën të cilat ata kryejnë detyrat e veta. Rroga bazë e

punonjësve të AKI-së ndryshon bazuar në faktorët që përfshijnë, por nuk kufizohen në, gradën

dhe kohëzgjatjen e shërbimit. Meqenëse Rregullorja për organizimin nuk është publike dhe

punonjësit nuk janë shërbyes civil, nuk dihet nëse AKI ka të themeluar Komisionet e brendshme,

atë disiplinor dhe atë për ankesa dhe konteste. Pasi të punësuarit nuk janë shërbyes civil, ata nuk

e kanë të drejtën e ankesës në KPMSHC, por vetëm në gjykatë.

5. Këshilli i Sigurisë i Kosovës Këshilli i Sigurisë i Kosovës (KSK) është institucion i pavarur kushtetues i themeluar me ligj të

vecantë, Ligjin për themelimin e Këshillit të Sigurisë së Kosovës65 duke u bazuar në nenin 127 të

Kushtetutës së Kosovës. KSK funksionon në kuadër të zyrës së Kryeministrit. Me ligjin e

themelimit të KSK nuk është e përcaktuar nëse KSK ka statusin e personit juridik dhe nëse KSK

shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. KSK kryesohet nga Kryeministri i Kosovës derisa në

gjendje të jashtëzakonshme kryesohet nga Presidenti. Sipas nenit 9 të ligjit përkatës, KSK

mbikëqyret nga Kuvendi i Kosovës, përkatësisht nga Komisioni për Punë të Brendshme, Siguri

dhe Mbikëqyrje të Forcës së Sigurisë së Kosovës. Sipas nenit 9, pika 9.1. Kryesuesi i KSK

dorëzon raportin vjetor të aktiviteteve të vitit të kaluar për diskutim dhe miratim nga komisioni

përkatës i Kuvendit të Kosovës jo më vonë se muaji mars i vitit aktual. KSK nuk ka faqe zyrtare

dhe nuk publikon raportet vjetore të aktiviteteve.

Sipas nenit 4, pika 4.1 KSK punon nën përgjegjësinë e Kryeministrit i cili edhe kryeson takimet

e tij. Roli i KSK është këshilldhënës për të gjitha cështjet që lidhen me sigurinë e Kosovës dhe i

rekomandon Qeverisë politika dhe strategji në fushën e sigurisë. KSK përbëhet prej anëtarëve të

përhershëm të cilët kanë rol ekzekutiv dhe anëtarëve jo të përhershëm me rol këshilldhënës.

Mandati i anëtarëve të KSK-së nuk është i caktuar në ligj dhe mandati i ministrave si anëtar

ekzekutiv lidhet me mandatin e Qeverisë derisa mandati i anëtarëve këshilldhënës lidhet me

mandatin e pozitave prej nga vijnë. Mandati i udhëheqësit më të lartë administrativ është tre

vjecar. Neni 3 i ligji për themelimin e KSK-së liston përbërjen e tij. KSK mblidhet cdo tre muaj

apo katër herë në vit. Organet mbështetëse të KSK-së janë Sekretariati dhe Qendra e Situatave.

Sekretariati kryesohet nga Sekretari i KSK-së i cili është nëpunës civil dhe është udhëheqësi më i

lartë administrativ. Në kuadër të Sekretariatit ekzistojnë dy departamente të cilat kryesohen nga

65 Ligji Nr. 03/L-050 për themelimin e Këshillit të Sigurisë së Kosovës: http://bit.ly/2ceGcEa

Page 77: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

76

drejtor të cilët për punën e tyre përgjigjen tek Sekretari. Nuk ka divizione tjera në kuadër të

këtyre departamenteve. Organi tjetër mbështetës është Qendra e Situatave e cila po ashtu

udhëhiqet nga Drejtori i cili i përgjigjet Sekretarit të KSK-së. Nivelet e raportimit janë tre:

drejtorët e departamenteve raportojnë tek Sekretari i KSK-së i cili është edhe Sekretari i

Sekretariatit dhe ky i fundit raporton tek Kryeministri.66 Ministria e Administratës Publike jep

pëlqimin për rregulloren për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në

KSK e më pas miratohet në Qeveri.67

KSK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i KSK-së është i përfshirë në buxhetin e

zyrës së Kryeministrit. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 334,595 334,595 350,365 277,863

Numri i punëtorëve 26 24 24 24

Numri i nëpunësve civil 26 24 24 24

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit professional 24 22 22 22

Numri i stafit administrativ 2 2 2 2

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Numri i të punësuarve në KSK me statusin e nëpunësit civil është 24 dhe paga e tyre është e

përcaktuar me koeficientë të njejtë me nëpunësit tjerë civil. Zyrtarët varësisht nga pozitat i kanë

koeficientët e miratuar nga Ministria e Financave dhe Ministria e Administratës Publike,

Drejtorët me koeficientë 10 dhe Sekretari i KSK-së ka pozitën e njejtë me një sekretar të

ministrisë dhe ka koeficient 20. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në KSK

vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda KSK-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda KSK-së.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

6. Institucioni i Avokatit të Popullit Institucioni i Avokatit të Popullit (IAP) është institucion i pavarur kushtetues i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës. IAP ka statusin e personit juridik dhe shpallë akte nënligjore në Gazetën

Zyrtare. IAP është i themeluar me ligj të veçantë, Ligji për Avokatin e Popullit68 në bazë të

Kapitullit XII, neneve 132-135 të Kushtetutës së Kosovës.69 Në bazë të nenit 135 të Kushtetutës

së Kosovës dhe nenit 29 të Ligjit për Avokatin e Popullit, Avokati i Popullit paraqet raport vjetor

para Kuvendit të Kosovës. Në praktikë, Avokati i Popullit raporton në Kuvend përmes

66 Rregullore Nr. 43/2013 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Sekretariatin dhe Qendrën e Situatave të Këshillit të Sigurisë së Kosovës: http://bit.ly/2chzdLR 67 Rregullore Nr. 12/2015 për ndryshimin dhe plotësimin e Rregullores Nr. 43/2013 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Sekretariatin dhe Qendrën e Situatave të Këshillit të Sigurisë së Kosovës: http://bit.ly/2cAËEAe 68 Ligji Nr. 05/L-019 për Avokatin e Popullit: http://bit.ly/1QExxJG 69 Institucioni i Avokatit të Popullit është themeluar së pari në vitin 2000 përmes Rregullorës së UNMIK-ut 2000/38.

Page 78: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

77

Komisionit për të Drejtat, Interesat e Komuniteteve dhe për Kthim. Avokati i Popullit publikon

raportet vjetore të faqen zyrtare të institucionit.70

Bazuar në nenet 8 dhe 9 të Ligjit për Avokatin e Popullit, Kuvendi i Kosovës shpallë konkursin

për zgjedhjen e Avokatit të Popullit sipas kushteve të përcaktuara me Kushtetutë dhe këtë ligj.

Komisioni përkatës i Kuvendit e formon një Panel përzgjedhës i cili vlerëson kandidatët të cilët

kanë aplikuar sipas konkursit të shpallur nga Kuvendi i Kosovës. Paneli interviston të gjithë

kandidatët që kanë plotësuar kushtet dhe harton një listë të ngushtë të kandidatëve e cila i

dërgohet Komisionit. Lista e ngushtë përmban tre kandidatë dhe propozimin për Avokat të

Popullit e bën Komisioni i Kuvendit. Avokati i Popullit zgjedhet me shumicë të votave nga

Kuvendi i Kosovës me mandat pesë vjeçar, pa të drejtë rizgjedhjeje. Avokati i Popullit ka pesë

zëvendës të cilët po ashtu zgjedhen nga Kuvendi i Kosovës. Konkursin për zgjedhjen e

zëvendësve të Avokatit e shpallë Institucioni i Avokatit të Popullit i cili edhe i propozon nga dy

kandidatë për një pozitë për zëvendës të Avokatit. Pesë kandidatë zgjedhen nga Kuvendi i

Kosovës si zëvendës të Avokatit të Popullit me një mandat tre vjeçar dhe me mundësi

rizgjedhjeje. Në përgjithësi, Institucioni i Avokatit të Popullit përbëhet nga zyra e Avokatit të

Popullit, pesë zëvendësit dhe personeli i IAP-së. Duke u bazuar në nenin 37 të Ligjit për

Avokatin e Popullit, Avokati nxjerrë Rregulloren e punës, Rregulloren për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës71, proceset e vendimmarrjes dhe për çështje

organizative në pajtim me ligjin. Rregulloren për organizim të brendshëm e miraton Avokati i

Popullit dhe në bazë të kësaj Rregullore, IAP ka këtë organizim: Avokati i Popullit (zëvndësit,

kabineti, zyra për komunikim me mediat dhe publikun, zyra për marrëdhënie ndërkombëtare,

auditimi i brendshëm), pastaj shërbimet profesionale të përbëra nga sektoret dhe departamentet

në kuadër të sektorëve dhe zyrave; shërbimet administrative të përbëra nga zyra, sektor,

departamente dhe divizione.

IAP ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Sipas nenit 35 të Ligjit për

Avokatin e Popullit, IAP financohet nga buxheti i Kosovës. Buxheti propozohet nga IAP dhe

dërgohet për miratim në Kuvend të Kosovës. Buxheti i IAP nuk guxon të jetë më i vogël se

buxheti i vitit paraprak dhe buxheti mund të shkurtohet vetëm me miratimin e Avokatit të

Popullit. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në

tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 968,039 1,095,610 1,091,323 1,402,219

Numri i punëtorëve 45 47 51 51

Numri i nëpunësve civil x x x 45

Numri i të emëruarve politik 6 6 6 6

Numri i stafit profesional x x x 32

Numri i stafit administrativ x x x 8

Numri i stafit mbështetës x x x x

Numri i nëpunësve me status të nëpunësit civil sipas Ligjit për shërbimin civil është 45. Sipas

nenit 34 të Ligjit për Avokatin e Popullit, pagat në këtë institucion rregullohen sipas ligjit për

70 Raportet vjetore të IAP: http://bit.ly/2bYUËdQ 71 Rregullore 01/2016 për Organizimin e Brendshëm dhe Sistematizimin e Vendeve të Punës në Institucionin e Avokatit të Popullit: http://bit.ly/21gzMHQ

Page 79: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

78

pagat nga buxheti i Kosovës. Mirëpo, meqë nuk ekziston ende një ligj i tillë, pagat e Avokatit të

Popullit dhe zëvendës avokatëve janë propozuar nga Komisioni për Buxhet dhe Financa dhe

miratuar nga Kryesia e Kuvendit derisa baza e pagave të nëpunësve civil është trashëguar nga

periudha e themelimit të Ombudspersonit në vitin 2000. Masat e mundshme disiplinore ndaj të

punësuarve në IAP vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda IAP-së, derisa kontestet dhe

ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve

brenda IAP-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur

Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

7. Zyra Kombëtare e Auditimit Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) është institucion i pavarur kushtetues i themeluar me

Kushtetutë të Kosovës dhe me ligj të veçantë, Ligjin për auditorin e përgjithshëm dhe zyrën

kombëtare72 të auditimit sipas nenit 136 të Kushtetutës së Kosovës. Në ligjin për auditorin e

përgjithshëm nuk është përcaktuar nëse institucioni ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë

akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 4 të ligjit, auditori i jep llogari Kuvendit për

ushtrimin e detyrave të përcaktuar me Kushteutë dhe ligj derisa sipas nenit 14, brenda katër

muajve pas përfundimit të vitit buxhetor, auditori i përgjithshëm i dorëzon Kuvendit të Kosovës

raportin vjetor të performancës rreth aktiviteteve të zyrës kombëtare të auditimit. Në praktikë,

ZKA raporton në Kuvend të Kosovës përmes Komisionit për Mbikëqyrjen e Financave Publike i

Kuvendit të Kosovës. Raportet e zyrës kombëtare të auditimit publikohen përmes faqes zyrtare të

institucionit.73

Sipas nenit 4, pika 4 e Ligjit për auditorin e përgjithshëm dhe zyrën kombëtare të auditimit,

auditori i përgjithshëm zgjedhet me shumicë të votave nga Kuvendi me propozim të Presidentit.

Mandati i auditorit të përgjithshëm është pesë vjeçar. Procesi për zgjedhjen e auditorit të

përgjithshëm bëhet përmes konkursit të hapur nga zyra e Presidentit dhe intervistimit nga një

komision përzgjedhës i caktuar nga Presidenti i Kosovës. Përveç auditorit të përgjithshëm, zyra

kombëtare e auditimit ka edhe një zëvendës auditor të përgjithshëm, ndihmës auditorët e

përgjithshëm, drejtorin e përgjithshëm, auditorët dhe stafin administrativ/mbështetës. Zëvendës

auditori i përgjithshëm, ndihmësit e auditorit të përgjithshëm dhe drejtori i përgjithshëm

zgjedhen nga auditori i përgjithshëm përmes një konkursi të hapur nga zyra kombëtare e

auditimit dhe kanë mandat 5 vjeçar. Sipas nenit 10 të ligjit në fjalë, auditori i përgjithshëm

përcakton me rregullore të brendshme organizimin dhe menaxhimin e zyrës kombëtare të

auditimit. Udhëheqësi i zyrës kombëtare të auditimit është auditori i përgjithshëm derisa

udhëheqësi më i lartë administrativ është drejtori i përgjithshëm. Pas miratimit të Ligjit për

auditorin e përgjithshëm dhe zyrën kombëtare të auditimit në maj 2016, ende nuk është nxjerrë

ndonjë rregullore për organizimin e brendshëm që tregon hierarkinë e raportimit brenda zyrës.

ZKA ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Sipas nenit 13, pika 4 të

ligjit përkatës, nëse Qeveria ndryshon ose në ndonjë mënyrë modifikon propozimin buxhetor të

ZKA-së, ajo duhet të informojë Kuvendin për propozimin buxhetor ZKA-së në të njëjten kohë

kur kur projektbuxheti dërgohet në Kuvend. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe

kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

72 Ligji Nr. 05/L-055 për auditorin e përgjithshëm dhe zyrën kombëtare të auditimit: http://bit.ly/2c1a4EU 73 Raportet vjetore të ZKA-së: http://bit.ly/2bVcEgM

Page 80: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

79

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 2,120,453 2,130,753 2,212,515 2,287,193

Numri i punëtorëve 148 147 150 152

Numri i nëpunësve civil x x x 141

Numri i të emëruarve politik x x x 1

Numri i stafit profesional x x x 124

Numri i stafit administrativ x x x 6

Numri i stafit mbështetës x x x x

Deri me miratimin e Ligjit të fundit për auditorin e përgjithshëm dhe zyrën kombëtare të

auditimit, auditorët kanë qenë nëpunës civil. Sipas ligjit përkatës, neni 15, pikës 1, legjislacioni

përkatës për shërbimin civil nuk zbatohet vetëm për auditorin e përgjithshëm, zëvendës auditorin

e përgjithshëm, ndihmës auditorët dhe auditorët, derisa stafi tjetër trajtohet në bazë të ligjit për

shërbimin civil. Në bazë të kësaj, drejtori i përgjithshëm është nëpunës civil dhe pjesa tjetër e

administratës. Sipas pikës 2 të të njëjtit nen, në hartimin e rregulloreve dhe trajtimin e çështjeve

lidhur me burimet njerëzore, do të merren parasyshë vlerat dhe parimet në ligjin për shërbimin

civil dhe ligjin e punës. Sipas ligjit, nenit 4, pika 7, paga e auditorit të përgjithshëm caktohet nga

Kuvendi deri në miratimin e Ligjit për paga. Nëpunësit civil e kanë të caktuar pagën me

koeficientë derisa për pjesën e nëpunësve publik vlenë Udhëzimi Administrativ 2000/2. Sa i

përket shtesave, ZAP ka një skemë të miratuar të shtesave nga Qeveria, që përfshijnë: 1) Shtesën

për rrezikshmëri në punë për të gjithë punonjësit, 2) shtesën për auditorë, 3) shtesën për

personelin auditor të cilësisë, 4) shtesën për udhëheqës të ekipit të auditimit, 5) shtesën për punë

specifike të personelit mbështetës, 6) shtesën për personelin e TI-së. Të gjitha këto shtesa

mbulohen me vendime të veçanta nga Qeveria dhe qëllimi i këtyre shtesave ka të bëjë me

funksione të përcaktuara që kontribuojnë drejtpërdrejte në zbatimin e prioriteteve të Zyrës së

Auditorit të Përgjithshëm, strategjive të saj dhe planeve të veprimit. Lartësia e shtesave në të

shumtën e rasteve nuk e kalon 40% të pagës bazë, mirëpo për disa funksione strategjike dhe

menagjeriale kjo arrin edhe 50% e pagës bazë.74

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ZKA vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda ZKA-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda ZKA-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund

të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

8. Komisioni Qendror i Zgjedhjeve Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) është organ i pavarur kushtetues i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me Ligjin për zgjedhjet e përgjithshme në Kosovë75 në bazë të nenit 139 të

Kushtetutës së Kosovës. Në ligjin në fjalë nuk është përcaktuar nëse KQZ ka statusin e personit

juridik derisa KQZ shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 63, pika 10 e Ligjit

për zgjedhjet e përgjithshme, KQZ i përgatitë Kuvendit të Kosovës një raport vjetor dhe atë në

muajin prill. Raporti përmban informata lidhur me aktivitetet e KQZ-së dhe rekomandimet që

KQZ-ja i sheh si të përshtatshme që të trajtohen në Kuvend. Në praktikë KQZ dërgon një raport

74 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 85: http://bit.ly/2c1E1bv 75 Ligji Nr. 03/L-073 për Zgjedhjet e Përgjithshme në Republikën e Kosovës: http://bit.ly/1Ue4PmJ

Page 81: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

80

vjetor në Kuvend të Kosovës përmes Komisionit për Legjislacion, Mandate, Imunitete,

Rregulloren e Kuvendit dhe Mbikëqyrjen e Agjencisë Kundër Korrupsionit. 76 KQZ harton

raporte vjetore të punës të cilat bëhen publike përmes publikimit në faqen zyrtare të

institucionit.77

Sipas nenit 60 të Ligjit për zgjedhjet e përgjithshme, KQZ përbëhet prej 11 anëtarëve në pajtim

më Kushtetutën. Kryesuesi i KQZ-së emërohet sipas nenit 139, paragrafi 3 i Kushtetutës së

Kosovës. Kryesuesin e emëron Presidenti i Kosovës nga radhët e gjytarëve të Gjykatës Supreme

dhe të Gjykatave me juridiksion apeli me mandat shtatë vjecar, derisa anëtarët zgjedhën nga

grupet parlamentare që përfaqësohen në Kuvend. Një anëtar zgjidhet nga radhët e komunitetit

serb në Kosovë, tre zgjedhën nga tri komunitetet tjera pakicë në Kosovë derisa gjashtë të tjerë

zgjedhen nga grupet parlamentare të përfaqësuara në Kuvend. Kryesuesi i KQZ-së nuk shërben

më shumë se dy mandate të njëpasnjëshme derisa anëtarët e KQZ-së nuk shërbejnë më shumë se

tri mandate të njëpasnjëshme. Sipas nenit 65, KQZ ndihmohet nga Sekretariati i cili vepron në

pajtim me Ligjin për zgjedhjet e përgjithshme. Sekretariati udhëhiqet nga Kryeshefi Ekzekutiv i

cili zgjidhet nga KQZ dhe raporton në KQZ. Në kuadër të Sekretariatit funksionon edhe Zyra për

Regjistrimin e Partive Politike e cila udhëhiqet nga Drejtor i cili zgjidhet dhe raporton po ashtu

në KQZ. Sekretariati ka hartuar Udhëzimin Administrativ për funksionimin, komunikimin dhe

raportimin brenda tij78. Udhëheqësi më i lartë administrativ është Kryeshefi Ekzekutiv. Sipas

strukturës organizative në Sekretariat, në nivel të njësive, komunikimi bëhet sipas kësaj renditje:

zyrtar – zyrtar i lartë – udhëheqës i divizionit – drejtori – Kryeshef Ekzekutiv dhe Komision. Në

kuadër të Sekretariatit, KQZ themelon Zyrën për Regjistrimin e Partive Politike dhe Certifikim e

cila udhëhiqet nga Drejtori Ekzekutiv dhe raporton drejtpërdrejtë në KQZ. Në kuadër të SKQZ

ekzistojnë: departamenti për çështje ligjore, departamenti për operacione zgjedhore,

departamenti i administratës dhe përkrahjes dhe departamenti i IT. Në kuadër të departamenteve

ka divizione dhe udhëheqës të divizioneve.

KQZ ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 11,538,660 11,534,930 5,329,718 5,428,652

Numri i punëtorëve 82 83 83 83

Numri i nëpunësve civil x x x X

Numri i të emëruarve politik 11 11 11 11

Numri i stafit profesional 66 67 67 67

Numri i stafit administrativ 5 5 5 5

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Sistemi i pagave që aplikohet në SKQZ është me koeficient. Kryeshefi Ekzekutiv dhe SKQZ

kanë koeficient 19/20, Auditori i Brendshëm (pozita Drejtor) ka të njëjtin koeficient, drejtorët e

departamenteve kanë koeficientin 10, udhëheqësit e divizioneve 9, zyrtari i lartë 8, zyrtari me 7

76 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 65: http://bit.ly/2c1E1bv 77 Raportet vjetore të KQZ-së: http://bit.ly/2bXNsUQ 78 Udhëzim Administrativ 03/2015 për funksionimin, komunikimin dhe raportimin brenda SKQZ: http://bit.ly/1T1qfyf

Page 82: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

81

dhe vozitësi me koeficient 6. Ndërsa paga e Kryesuesit të KQZ është e barabartë me pagën e

Avokatit të Popullit, derisa anëtarët e KQZ kanë pagë të barabartë me zëvendësit të Avokatit të

Popullit. Sa i përket shtesave në paga, vetëm gjatë procesit zgjedhor, KQZ përfshirë SKQZ

marrin shtesa për shkak të punës jashtë orarit dhe vëllimit të punëve79. Për nëpunësit publik

aplikohet Udhëzimi Administrativ 2000/2. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në

KQZ vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda KQZ-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda KQZ-së.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

9. Banka Qendrore e Kosovës Banka Qendrore e Kosovës (BQK) është institucion i pavarur kushtetues i cili i përgjigjet vetëm

Kuvendit të Kosovës. BQK është institucion me statusin e personit juridik derisa nuk është e

përcaktuar me ligj nëse BQK shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. BQK është e themeluar

me ligj të veçantë, Ligjin për Bankën Qendrore të Kosovës80 bazuar në nenin 140 të Kushtetutës

së Kosovës. Bazuar në nenet 28 dhe 29 të ligjit, BQK raporton të paktën një herë ne vit në

Kuvend të Kosovës. Sipas nenit 28, pika 2, brenda gjashtë muajve pas mbylljes së vitit financiar,

BQK do t’i dorëzojë zyrtarisht një apo më shumë raporte Kuvendit të Kosovës dhe Ministrit mbi

gjendjen e ekonomisë gjatë vitit financiar të sapo përfunduar. Sipas nenit 29, Guvernatori i BQK,

me kërkesë të Kuvendit të Kosovës ose me nismën e vet, së paku një herë në vit dëgjohet nga

Kuvendi i Kosovës dhe komisionet e tij për objektivat e BQK-së. Në bazë të këtyre neneve, BQK

raporton në Kuvend të Kosovës dhe Ministrit të Financave të Qeverisë së Kosovës. Raportimi në

Kuvend të Kosovës është i përcaktuar edhe me nenin 59 të Ligjit për BQK. Raportet vjetore të

BQK-së janë të publikuar në faqen zyrtare të institucionit81.

Bazuar në kreun XII mbi qeverisjen dhe organizimin të ligjit për BQK, organet vendimmarrëse

të BQK janë Bordi i BQK, Bordi ekzekutiv dhe Guvernatori. Në bazë të nenit 34, pika 2, Bordi i

BQK përbëhet nga Guvernatori, Drejtori i përgjithshëm i thesarit, dhe tre anëtarë jo-ekzekutivë

të cilët kanë mandat pesë vjeçar dhe bazuar në nenin 38 të Ligjit për BQK, asnjë anëtar i Bordit

të BQK apo i Bordit ekzekutiv (përfshirë Guvernatorin) nuk do të shërbejë më shumë së dhjetë

(10) vite në pozitat përkatëse. Bordi ekzekutiv përbëhet nga Guvernatori i cili do të jetë kryesues

i Bordit dhe nga zëvendësguvernatorët, për numrin e të cilëve vendos Bordi i BQK në bazë të

propozimit të Guvernatorit. Guvernatori do të shërbejë si Kryeshef Ekzekutiv i BQK-së dhe i

ngarkuar me operacionet e përditshme të BQK-së dhe është përgjegjes përpara Bordit të BQK-së

të raportojë jo më pak se dhjetë herë në vit. Sipas rekomandimit të Bordit Ekzekutiv, struktura

organizative e BQK përcaktohet nga Bordi i BQK-së. Guvernatori është udhëheqësi më i lartë

administrativ dhe BQK është e organizuar në departamente (të ndara në divizione) mbi të cilat

janë pozitat e zëvendësguvernatorëve të ndarë në tri kategori të funksioneve: për mbikëqyrje të

financave, për operacione bankare dhe për funksione të përgjithshme82. Divizionet janë njësi e

departamtenteve derisa departamentet janë nën zëvendësguvernatorët të cilëve i’u janë deleguar

punë nga Guvernatori.

79 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 64: http://bit.ly/2c1E1bv 80 Ligji Nr. 03/L-209 për Bankën Qendrore: http://bit.ly/1qYBSQu 81 Raportet vjetore të BQK-së: http://bit.ly/2bInVkb 82 Organogrami i BQK-së: http://bit.ly/1SeS3Sj

Page 83: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

82

BQK ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Bordi i BQK-së dhe Kuvendi i Kosovës.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti83 4,411,000 5,375,000 5,300,000 X

Numri i punëtorëve 193 201 215 215

Numri i nëpunësve civil 0 0 0 0

Numri i të emëruarve politik x x X x

Numri i stafit profesional x x X x

Numri i stafit administrativ x x X x

Numri i stafit mbështetës x x X x

Sipas nenit 64 të Ligjit për BQK, Banka Qendrore e Kosovës e përgatitë vetë buxhetin e saj

vjetor i cili miratohet nga Bordi i BQK dhe ky buxhet vetëm dërgohet për qëllime të informimit

Ministrit të Financave. Pagat në BQK përcaktohen me Politikën e Kompensimeve (dokument i

BQK-së) dhe ato përcaktohen sipas sistemit të gradimeve, ku gjithsej janë 13 grada. Sipas nenit

73 të Ligjit për BQK, Banka Qendrore e Kosovë nuk i nënshtrohet disa ligjeve duke përfshirë

edhe Ligjin për shërbimin civil. Bazuar në këtë, të punësuarit (personeli civil) në BQK nuk janë

nëpunës civil por janë nëpunës publik. Marrëdhënia e tyre e punës dhe pagat përcaktohen në

bazë të Ligjit të BQK-së, Ligjit të punës dhe dokumenteteve tjera relevantë në kuadër të BQK.

Meqënëse personeli i BQK nuk janë nëpunës civil, në Ligjin për BQK nuk theksohet nëse BQK

ka themeluar ndonjë komision disiplinor apo komision për zgjedhjen e kontesteve dhe ankesave

sipas shembullit të institucioneve që zbatojnë ligjin për shërbimin civil. Sipas BQK, të punësuarit

në BQK nuk kanë të drejtën e ankesës në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil

(KPMSHC) por vetëm në organet brenda BQK dhe në Gjykatën përkatëse.

10. Komisioni i Pavarur i Mediave Komisioni i Pavarur i Mediave (KPM) është organ i pavarur kushtetues dhe rregullator i

themeluar nga Kuvendi me ligj të vecantë, ligjin për Këshillin e Pavarur të Mediave84 bazuar në

nenin 141 të Kushtetutës së Kosovës. Me ligjin e themelimit nuk është përcaktuar nëse KPM ka

statusin e personit juridik derisa KPM shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 3,

pika 2.8 e Ligjit për KPM, Komisioni i Pavarur i Mediave i paraqet Kuvendit të Kosovës një

raport vjetor i cili bëhet publik pas miratimit nga ana e Kuvendit të Kosovës. Në praktikë, KPM

raporton në Kuvend të Kosovës përmes Komisionit për Administratë Publike, Qeverisje Lokale

dhe Media. Raportet vjetore të KPM janë publike në faqen zyrtare të institucionit.85

Në kuadër të KPM funksionojnë Komisioni i përbërë prej shtatë anëtarëve (kryesuesi,

zëvendëskryesuesi dhe pesë anëtarë), zyra ekzekutive me nëpunës civil duke përfshirë

Kryeshefin Ekzekutiv i cili e udhëheq zyrën dhe Bordi i ankesave i cili sipas ligjit është i pavarur

në ushtrimin e funksioneve të tij. Bordi i Ankesave përbëhet prej tre anëtarëve. Anëtarët e

Komisionit të KPM dhe Bordit të Ankesave emërohen nga Kuvendi përmes një konkursi të hapur

të shpallur nga KPM për Komisonin, ndërsa konkursin dhe të gjitha procedurat tjera të emërimit

83 Këto shifra tregojnë shpenzimet administrative (operative) të BQK-së nga pasqyrat financiare të BQK-së por jo edhe buxhetin i cili nuk figuron në tabela të buxhetit. 84 Ligji Nr. 04/L-44 për Komisionin e Pavarur të Mediave: http://bit.ly/25t0kYV 85 Raportet vjetore të KPM-së http://bit.ly/2bLKnMv

Page 84: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

83

për anëtarët e Bordit të KPM i kryen Kuvendi i Kosovës. Të gjitha aplikacionet e dorëzuara në

KPM dërgohen në Kuvend (Komisioni për Administratë Publike, Qeverisje Lokale dhe Media)

dhe përmes një komisioni ad-hoc bëhet intervistimi i kandidatëve dhe nga dy kandidatë për

secilën pozitë dërgohen për votim në seancë të Kuvendit86 . Dy anëtarë të Komisionit kanë

mandat dy vjecar, tre kanë mandat tre vjecar dhe dy të tjerë kanë mandat katër vjecar, dhe

kohëzgjatja e mandatit të anëtarëve bëhet me short. Mandati i kryetarit dhe nënkryetarit të KPM

zgjatë dy vite me mundësi të vazhdimit edhe për dy vjet. Kryeshefi Ekzekutiv i cili udhëheq

zyrën ekzekutive zgjedhet me konkurs sipas rregullave në shërbimin civil sipas nivelit të lartë

drejtues i cili i përgjigjet KPM-së dhe kryetarit.

Në kuadër të zyrës ekzekutive janë: kryeshefi ekzekutiv, departamenti i menaxhimit frekuencor,

departamenti i licencimit, departamenti i monitorimit dhe analizave, drejtori ligjor, departamenti

i administratës, departamenti i prokurimit, departamenti i auditimit, asistenti ekzekutiv dhe

zyrtari për marrëdhënie me publikun. Me përjashtim të departamentit të administratës, të katër

departamentet tjera ndahen në divizione dhe zyrtar në kuadër të divizioneve. Udhëheqësi më i

lartë administrativ është kryeshefi ekzekutiv.

KPM ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 789,539 1,483,539 794,342 1,046,477

Numri i punëtorëve 31 31 31 29

Numri i nëpunësve civil 31 31 31 29

Numri i të emëruarve politik 7 7 7 7

Numri i stafit profesional 29 29 29 27

Numri i stafit administrativ 2 2 2 2

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Sipas ligjit për KPM, niveli i kompensimit të kryetarit dhe anëtarëve të KPM-së dhe anëtarëve të

Bordit për ankesa, caktohet në pajtim me Ligjin për pagat e zyrtarëve të lartë. Meqenëse një ligj i

tillë nuk ekziston, pagat e anëtarëve të KPM dhe Bordit janë përcaktuar nga Kuvendi i Kosovës

derisa për pjesën e nëpunësve civil pagat janë të përcaktuara me koeficientë nga 6 deri në 20.

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në KPM vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda KPM-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda KPM-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund

të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

11. Agjencia Kosovare e Pronës87 Agjencia Kosovare e Pronës është agjenci e pavaruar e cila është themeluar nga Kuvendi i

Kosovës. Agjencia Kosovare e Pronës ka statusin e personit juridik, nuk është agjenci apo trup

rregullator dhe nuk ka autoritetin për të shpallur rregullore apo akte tjera nënligjore në Gazetën

86 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 69: http://bit.ly/2c1E1bv 87 Kjo agjenci është transformuar në Agjencinë për Krahasim dhe Verifikim të Pronës me Ligjin Nr. 05/L-010 i cili ka hyrë në fuqi në nëntor 2016: http://bit.ly/2gbNoCë

Page 85: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

84

Zyrtare. Agjencia Kosovare e Pronës është themeluar në fillim me Rregullore të UNMIK-ut

2006/10 e cila pastaj është pezulluar me Rregulloren 2006/5088 dhe kjo rregullore është plotësuar

dhe ndryshuar me anë të dy ligjeve nga Kuvendi i Kosovës.89 Në bazë të ligjeve të Kuvendit të

Kosovës, Agjencia Kosovare e Pronës funksionon si agjenci e pavarur në përputhje me Nenin

142 të Kushtetutës së Kosovës. 90 Agjencia Kosovare e Pronës përbëhet prej Sekretarisë

Ekzekutive, Komisionit për Kërkesa Pronësore dhe Bordit Mbikëqyrës. Agjencia Kosovare e

Pronës përmes Sekretarisë Ekzekutive ka kompetenca për të pranuar dhe regjistruar dhe, përmes

Komisionit për kërkesa pronësore ka kompetenca për t’i zgjidhur kërkesat që janë të lidhura me

luftën, duke përfshirë, duke përfshirë rrethanat që drejtpërdrejt janë të ndërldhura me to ose janë

pasojë e luftës së armatosur që ndodhi në periudhën ndërmjet 27 shkurtit 1998 dhe 20 qershorit

1999.91

Nuk ka ndonjë nen specifik që definon raportimin e agjencisë në Kuvend të Kosovës me

përjashtim të neneve që përcaktojnë përbërjen e Bordit dhe emërimin e anëtarëve të Bordit dhe

organve tjera nga Kuvendi i Kosovës. Në praktikë, Drejtori i Agjencisë Kosovare të Pronës

raporton në Bord derisa Bordi përgatitë një raport vjetor të cilin e dërgon në Kuvend dhe

raporton përmes Komisionit për Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe Mbikëqyrjen e

Agjencisë Kundër Korrupsionit. Agjencia Kosovare e Pronës ka të publikuar raportet vjetore nga

2006 deri në 2015.92 Në bazë të Nenit 5, Bordi i Agjencisë Kosovare të Pronës përbëhet nga pesë

(5) anëtarë të cilët emërohen nga Kuvendi pas propozimit nga Kryeministri; Sekretaria

Ekzekutive ka drejtorin dhe zëvendësdrejtorin të cilët po ashtu emërohen nga Kuvendi pas

propozimit të Kryeministrit; Komisioni për Kërkesa Pronësore përbëhet prej tre (3) anëtarëve të

cilët emërohen nga Kuvendi pas propozimit të Kryetarit të Gjykatës Supreme të Kosovës.93 Rolin

e udhëheqësit më të lartë administrativ e ushtron Drejtori Ekzekutiv i Sekretarisë Ekzekutive të

Agjencisë Kosovare të Pronës. Përveç Rregullorës 2006/50 e cila përcakton mandat një vjeçar

për anëtarët e Bordit, por që mund të ripërtërihen, legjislacioni në fuqi i cili ka plotësuar dhe

ndryshuar këte rregullore, nuk ka specifikuar mandatin e anëtarëve të Bordit, të Sekretarisë

Ekzekutive dhe të Komisionit për Kërkesa Pronësore. Nivelet strukturore në Agjencinë Kosovare

të Pronës janë të ndryshme dhe me emërtime si: ekip, njësi, zyra dhe me linja komplekse të

llogaridhënies brenda strukturës së agjencisë94. Agjencia Kosovare e Pronës ka hartuar edhe

rregullore për organizimin dhe funksionimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës

dhe është përcjellur tek MAP për aprovim në vitin 2012 por nuk është kthyer ende përgjigje nga

MAP95.

88 Rregullore e UNMIK-ut 2006/10: http://bit.ly/2bjGxdb dhe 2006/50: http://bit.ly/2aMnP83 89 Ligji Nr. 03/L-079: http://bit.ly/2aMnT7K për ndryshimin e Rregullorës së UNMIK-ut 2006/50 dhe Ligjin Nr. 04/L-115 për ndryshimin dhe plotësimin e ligjeve që kanë të bëjnë me përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës: http://bit.ly/2b83fA8 90 Neni 3 i Ligjit Nr. 03/L-079 për ndryshimin e Rregullorës së UNMIK-ut 2006/50. 91 Rregullore 2006/50, Neni 3, Përgjegjësitë e Agjencisë Kosovare të Pronës. 92 Raportet vjetore: http://bit.ly/23RJ1zX 93 Ligji Nr. 04/L-115 për plotësimin dhe ndryshimin e Ligjeve që kanë të bëjnë me përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës. 94 Organogrami i Agjencisë Kosovare të Pronës: http://bit.ly/1VcQ3h5 95 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 8: http://bit.ly/2c1E1bv

Page 86: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

85

Agjencia Kosovare e Pronës ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës.

Buxheti i agjencisë, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në

tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,782,771 1,782,000 1,970,477 2,000,682

Numri i punëtorëve 235 223 214 214

Numri i nëpunësve civil 220 210 201 201

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit professional 92 87 83 83

Numri i stafit administrative 128 123 118 118

Numri i stafit mbështetës 11 11 11 11

Numri i të punësuarve si nëpunës civil sipas Ligjit për Shërbimin Civil është 201 derisa rekrutimi

dhe shkarkimi i nëpunësve tjerë bëhet në bazë të rregullave të përcaktuara me Ligjin e Punës.

Rregullat të cilat zbatohen për paga rrjedhin nga Ligji për pagat e nëpunësve civil sa i përket

nëpunësve civil, vendimit të Kuvendit për bordin dhe Ligji i punës për stafin mbështetës. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve vendosen nga Komisioni Disiplinor në kuadër të AKP

derisa jashtë institucionit, të punësuarit e AKP mund të ankohen në Këshillin e Pavarur

Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) dhe Gjykatën përkatëse.

12. Agjencia Kosovare e Privatizimit Agjencia Kosovare e Privatizimit (AKP) është organ i pavarur i cili i themeluar nga Kuvendi i

Kosovës. AKP ka statusin e personit juridik dhe nuk ka autoritetin për të shpallur rregullore apo

akte tjera nënligjore në Gazetën Zyrtare. AKP është e themeluar me ligj të veçantë96 bazuar në

Nenin 142 të Kushtetutës së Kosovës i cili përcakton parimet bazë për themelimin e agjencive të

pavarura. Në pajtim me kushtet e përcaktuara në ligj, AKP është e autorizuar për administrimin,

duke përfshirë autorizimin për shitjen, transferimin dhe/ose likuidimin e ndërmarrjeve dhe

aseteve të përkufizuara në ligjin për AKP-në. Neni 20 i ligjit për AKP përcakton raportimin e

AKP në Kuvend të Kosovës dhe që raporti vjetor bëhet publik përmes faqes zyrtare të AKP dhe

raportet vjetore (2008-2015) janë bërë publike në faqen zyrtare të institucionit.97 Sipas Nenit 20

të ligjit themelues të AKP, Bordi i dorëzon Kuvendit të Kosovës një raport vjetor dhe përcakton

disa pika se çka duhet të përfshijë raporti, pastaj i njëjti nen në pikën 2 përcakton detyrat e

Drejtorit Menaxhues në përgatitjen e buxhetit vjetor të të hyrave dhe shpenzimeve si dhe një plan

të punës i cili përfshinë të gjitha aktivitetet e agjencisë dhe dërgohet për miratim nga Bordi. AKP

raporton në Kuvend përmes Komisionit për Zhvillim Ekonomik, Infrastrukturë, Tregti dhe

Industri.

AKP ka Bordin e Drejtorëve, Drejtorin Menaxhues dhe dy zëvendësdrejtor menaxhues, Drejtorin

e Sekretarisë Ekzekutive si dhe personelin profesional dhe teknik. Neni 12 i ligjit për AKP dhe

plotësim ndryshimet e ligjit bazik përcaktojnë përbërjen e Bordit të AKP-së dhe organeve tjera

vendimmarrëse. Bordi përbëhet nga tetë (8) drejtorë, të cilët emërohen nga Kuvendi i Kosovës

96 Ligji Nr. 04/L-034: http://bit.ly/2baeiNx i plotësuar dhe ndryshuar me Ligjin Nr. 04/L-115 për përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës: http://bit.ly/2aM3BLn dhe Ligjit Nr. 05/L-080: http://bit.ly/2aNxJcG 97 Raportet vjetore të AKP: http://bit.ly/2aNFKRB

Page 87: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

86

pas propozimit të Qeverisë, duke përfshirë një përfaqësues nga komunitetet joshumicë dhe një

përfaqësues nga sindikatat e punëtorëve. Kuvendi po ashtu me propozim të Qeverisë cakton

Kryesuesin e Bordit nga radhët e drejtorëve të bordit. Bordi i bartë të gjitha kompetencat e AKP-

së i cili e emëron dhe shkarkon një zëvendëskryesues nga anëtarët e Bordit, dhe emëron dhe

shkarkon Drejtorin Menaxhues, dy zëvendësdrejtorët menaxhues (të cilët nuk janë anëtarë të

Bordit) dhe Drejtorin e Sekretarisë Ekzekutive të Bordit, i cili po ashtu nuk është anëtar i Bordit.

Kryesuesi, zëvendëskryesuesi dhe Drejtori i Sekretarisë Ekzekutive kanë mandat tre (3) vjeçar

derisa anëtarët tjerë kanë mandat dy (2) vjeçar. Drejtori Menaxhues është udhëheqësi më i lartë

administrativ në AKP. Bordi i Drejtorëve duke u bazuar në Ligjin për AKP ka nxjerrë

Rregulloren për procedurat e rekrutimit, nominimit dhe emërimit të menaxhmentit dhe drejtorit

të sekretarisë ekzekutive të bordit të drejtorëve të AKP98. Struktura e brendshme e AKP është e

organizuar në departamente por nuk ka ndonjë Rregullore për organizim të brendshëm dhe

sistematizim të vendeve të punës që tregon organizimin dhe vijat e llogaridhënies brenda AKP-

së.

AKP ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti i AKP-së dhe

numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 8,048,000 11,345,873 10,211,283 8,965,168

Numri i punëtorëve 261 249 250 249

Numri i nëpunësve civil 241 230 228 225

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 235 224 230 229

Numri i stafit administrativ 10 9 0 0

Numri i stafit mbështetës 16 16 20 20

Numri i të punësuarve si nëpunës civil sipas Ligjit për Shërbimin Civil është 225 derisa

rektrutimi dhe shkarkimi i nëpunësve të tjerë bëhet në bazë të rregullave të përcaktuara me Ligjin

e Punës. Rregullat të cilat zbatohen për paga rrjedhin nga Ligji për pagat, Rregullorja për paga e

miratuar nga bordi dhe Rregullorja për klasifikimin e vendeve të punës. Kompensimet për punën

jashtë orarit realizohen duke u bazuar në Ligjin për Shërbimin Civil dhe Ligjin për Pagat e

Nëpunësve Civil. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve vendosen nga Komisioni

Disiplinor në kuadër të AKP derisa jashtë institucionit, të punësuarit e AKP mund të ankohen në

Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) dhe Gjykatën përkatëse.

13. Agjencia Kundër Korrupsionit Agjencia Kundër Korrupsionit (AKK) është organ i pavarur i është themeluar nga Kuvendi i

Kosovës. Në ligj të themelimit të agjencisë nuk është e specifikuar nëse agjencia ka statusin e

personit juridik dhe nëse ka autoritetin e shpalljes së akteve nënligjore në Gazetën Zyrtare. AKK

është e themeluar me ligj të veçantë99 bazuar në Nenin 142 të Kushtetutës së Kosovës. Agjencia

inicion dhe zhvillon procedurën e zbulimit dhe hetimit paraprak të korrupsionit dhe përcjellë

kallëzime penale për rastet e dyshimit për korrupsion në prokurorinë publike kompetente, nëse

98 Rregullore Nr. 01/2006 mbi procedurat e rekrutimit, nominimit dhe emërimit të menaxhmentit dhe drejtorit të sekretarisë ekzekutive të bordit të drejtorëve: http://bit.ly/23NMses 99 Ligji Nr. 03/L-159 për Agjencinë Kundër Korrupsionit: http://bit.ly/2bbetqI

Page 88: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

87

për të njëjtin rast nuk zhvillohet procedurë penale. Agjencia harton edhe strategjinë dhe planin e

veprimit kundër korrupsionit dhe monitoron zbatimin e tyre. Neni 12 i ligjit për themelimin e

AKK definon raportimin e agjencisë përmes një raporti vjetor në Kuvend të Kosovës dhe në

praktikë AKK raporton në Kuvend përmes Komisionit për Mandate, Imunitete, Rregulloren e

Kuvendit dhe Mbikëqyrjen e Agjencisë Kundër Korrupsionit. AKK ka të publikuar raportet

vjetore nga 2007 deri në 2015 në faqen zyrtare të agjencisë.100 AKK është një prej pak agjencive

të pavarura që nuk kanë bord dhe AKK udhëhiqet nga Drejtori i cili zgjedhet përmes konkursit

nga Kuvendi i Kosovës. Kandidatët që kanë hyrë në listën e ngushtë pas aplikimit intervistohen

nga Komisioni përkatës dhe dy emra me numrin më të lartë të pikëve dërgohen nga Komisioni në

seancë për votim. Kuvendi me votim të fshehtë dhe më shumicë votash emëron njërin nga

kandidatët për Drejtor të AKK-së. Neni 8 i Ligjit për themelimin e AKK definon procedurën e

zgjedhjes së Drejtorit i cili zgjedhet për një mandat pesë vjeçar dhe mund të zgjidhet vetëm edhe

për një mandat tjetër. Kompetencat e Komisionit për mbikëqyrjen e AKK definohen edhe me

Ligjin për themelimin e AKK dhe në bazë të nenit 14, Komisioni ka këto kompetenca: a)

shqyrton raportet e AKK, 2) mbikëqyrë dhe vlerëson në mënyrë periodike punën e Drejtorit të

agjencisë, c) inicon procedurën për zgjedhjen dhe shkarkimin e Drejtorit.

Sipas Nenit 4 të Ligjit për AKK, agjencia propozon buxhetin dhe ka një linjë të pavarur

buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës.

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 483,565 485,000 503,074 501,666

Numri i punëtorëve 40 40 40 40

Numri i nëpunësve civil 39 39 39 39

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 35 35 35 35

Numri i stafit administrativ 5 5 5 5

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Numri i të punësuarve si nëpunës civil sipas Ligjit për Shërbimin Civil është 39. Rregullat të

cilat zbatohen për paga rrjedhin nga Ligji për AKK 101 dhe Rregullorja për Organizimin e

Brendshëm dhe Sistematizimin e Vendeve të Punës në AKK102 . Me ligjin për AKK është

përcaktuar paga e Drejtorit të AKK derisa me Rregullore është përcaktuar koeficienti i

nëpunësve civil në AKK. Drejtori i AKK është udhëheqësi më i lartë administrativ dhe AKK

është e organizuar në zyrën e drejtorit, departamente, divizione dhe zyra për mbështetje,

bashkëpunim dhe informim. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve vendosen nga

Komisioni Disiplinor në kuadër të AKP derisa jashtë institucionit, të punësuarit e AKP mund të

ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) dhe Gjykatën

përkatëse.

100 Raportet vjetore: http://bit.ly/2aRs4Be 101 Neni 9 i Ligjit për për AKK. 102 Rregullore Nr. 01/2013 për Organizimin e Brendshëm dhe Sistematizimin e Vendeve të Punës në Agjencinë Kundër Korrupsionit: http://bit.ly/25PaYu3

Page 89: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

88

14. Agjencia për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale Agjencia për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale (AMKM) është organ i pavarur i

themeluar nga Kuvendi i Kosovës. AMKM është e themeluar me ligj të veçantë103 bazuar në

Nenin 142 të Kushtetutës mbi Agjencitë e pavarura, ka statusin e personit juridik dhe shpallë

akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Agjencia është përgjegjëse për menaxhimin e komplekseve

memoriale të shpallura me vendim të Kuvendit si zona me interes të vecantë kombëtar dhe me

karakter historik. Në bazë të nenit 3 të ligjit të AMKM, agjencia i raporton me shkrim një herë ne

vit Kuvendit të Kosovës, por raportet e punës së AMKM nuk janë publikuar në faqen zyrtare të

AMKM. Raporti i AMKM në Kuvend të Kosovës bëhet përmes Komisionit për Bujqësi, Pylltari,

Mjedis e Planifikim Hapësinor. Në bazë të nenit 5 të ligjit për AMKM, Agjencia udhëhiqet nga

Drejtori i cili zgjedhet nga Kuvendi i Kosovës. Procedura për zgjedhjen e Drejtorit është e

përshkruar në nenin 6 të ligjit për AMKM. Sipas tij, Drejtori i AMKM zgjedhet me konkurs të

hapur nga Komisioni për Bujqësi, Pylltari, Mjedis e Planifikim Hapësinor i cili fillon procedurat

gjashtë muaj para skadimit të mandatit të Drejtorit aktual. Përmes konkursit, Komisioni në fjalë

përzgjedhë kandidatët në listën e ngushtë (kandidatët që kanë plotësuar kriteret e përcaktuara me

ligj) dhe interviston të gjithë kandidatët në këtë listë. Dy nga kandidatët pas rezultateve të

intervistës dërgohen në Kuvend për miratim me shumicë votash. Kandidati i cili ka fituar

shumicën e votave të deputetëve zgjedhet Drejtor i AMKM për një mandat pesë vjeçar pa të

drejtë të rizgjedhjes. Organizimi i brendshëm i AMKM është i përcaktuar me Rregulloren për

Organizimin e Brendshëm dhe Sistematizimin e Vendeve të Punës104. Drejtori i AMKM është

edhe Udhëheqësi më i lartë administrativ dhe AMKM ka dy departamente: atë për planifikim dhe

projekte dhe atë për financa dhe shërbime të përgjithshme. Departamentet ndahen në divizione.

Organizimi i brendshëm është i përcaktuar me Ligjin për AMKM sa i përket pozitës së drejtorit

derisa për tërë agjencinë është rregulluar me Rregulloren për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës në AMKM105.

AMKM ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti i agjencisë

dhe numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti X106 1,167,068 2,393,308 2,438,257

Numri i punëtorëve 1 9 11 11

Numri i nëpunësve civil X 8 10 10

Numri i të emëruarve politik 1 1 1 1

Numri i stafit professional 1 7 9 9

Numri i stafit administrative X 2 2 2

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

103 Ligji Nr. 04/l-146 për Agjencinë për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale: http://bit.ly/1r9iyA4 104 Rregullore 02/2014 për Organizimin e Brendshëm dhe Sistematizimin e Vendeve të Punës në Agjencinë për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale: http://bit.ly/1U1KPUh 105 Rregullore 02/2014 për organizimin e brendshëm dhe sistamatizimin e vendeve të punës në Agjencinë për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale: http://bit.ly/1OrEU4H 106 Nuk është e përfshirë në buxhet për shkak se AMKM është themeluar në këtë vit.

Page 90: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

89

Numri i të punësuarve me statusin e nëpunësve civil sipas Ligjit për shërbimin civil është 10

derisa statusi i të emëruarit politik është i definuar me Ligjin për themelimin e AMKM. Paga e

Drejtorit të AMKM është e përcaktuar nga Kuvendi me propozim të Komisionit për Buxhet dhe

Financa derisa pjesa tjetër e stafit paguhen sipas koeficientëve në shërbimin civil duke u bazuar

në Ligjin për pagat e nëpunësve civil. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve mund të

vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda agjencisë, derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda agjencisë.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

15. Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e të Dhënave Personale Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e të Dhënave Personale (ASHMDHP) është agjenci e pavarur

e themeluar nga Kuvendi i Kosovës bazuar në nenin 142 të Kushtetutës së Kosovës mbi

agjencitë e pavarura. ASHMDHP është e themeluar me Ligjin për mbrojtjen e të dhënave

personale107 dhe në të nuk është specifikuar nëse agjencia ka statusin e personit juridik dhe po

ashtu nuk është përcaktuar nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Agjencia në veçanti

jep këshilla organeve publike dhe private për cështjet lidhur me mbrojtjen e të dhënave

personale, vendos lidhur me ankesat e subjektit të të dhënave, bënë inspektim dhe kontrolle dhe

informon publikun për cështjet dhe zhvillimet në fushën e mbrojtjes së të dhënave. Sipas nenit 29

të Ligjit për mbrojtjen e të dhënave personale, ASHMDHP i përgjigjet Kuvendit të Kosovës

derisa me nenin 44 përcaktohet që agjencia i paraqet Kuvendit raport vjetor të punës dhe duhet

t’a publikojë atë. ASHMDHP ka publikuar raportet vjetore për periudhën 2012-2015 në faqen

zyrtare të agjencisë. ASHMDHP raporton në Kuvend të Kosovës përmes Komisionit për Punë të

Brendshme, Siguri dhe Mbikëqyrje të Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK).

Sipas nenit 30 të ligjit për mbrojtjen e të dhënave personale, ASHMDHP kryesohet nga Këshilli i

cili përbëhet nga Mbikëqyrësi Kryesor Shtetëror dhe katër Mbikëqyrësit Shtetëror. Mbikëqyrësi

Kryesor Shtetëror përfaqëson agjencinë, organizon dhe koordinon punën e saj. Në bazë të neneve

31 dhe 32 të po të njëjtit ligj, Mbikëqyrësi Kryesor Shtetëror dhe Mbikëqyrësit Shtetëror

emërohen nga Kuvendi i Kosovës me propozim të Qeverisë për një mandat pesë vjeçar me

mundësi të vazhdimit edhe për një mandat. ASHMDHP ka edhe zëvendësin e saj i cili caktohet

nga Mbikëqyrës Kryesor Shtetëror nga radhët e Mbikëqyrësve Shtetëror. Përveç ligjit për

mbrojtjen e të dhënave personale që përcakton përbërjen dhe mandatin e Këshillit të

ASHMDHP, Rregullorja për Organizimin e Brendshëm dhe Sistematizimin e Vendeve të Punës

në ASHMDHP108 përcakton detyrat e agjencisë, këshillit dhe përcakton organizimin e brendshëm

dhe sistematizimin e vendeve të punës. Përveç kësaj rregulloreje, ASHMDHP ka edhe

Rregulloren e Punës109 me të cilën përcakton detyrat e agjencisë dhe të organeve të saj. Struktura

organizative në ASHMDHP përbëhet nga departamente të cilat ndahen në divizione. Rregulloren

për organizimin e brendshëm e propozon Mbikëqyrësi Kryesor Shtetëror dhe miratohet nga

këshilli i agjencisë. Udhëheqësi më i lartë administrativ është drejtori i përgjithshëm. Divizionet

107 Ligji Nr. 03/L-172 për Mbrojtjen e të Dhënave Personale: http://bit.ly/1TVIfzc 108 Rregullore 01/2013 për Organizimin e Brendshëm dhe Sistematizimin e Vendeve të Punës në Agjencinë Shtetërore për Mbrojtjen e të Dhënave Personale: http://bit.ly/24UbS7e 109 Rregullore e Punës 20/2011 e Agjencisë Shtetërore për Mbrojtjen e të Dhënave Personale: http://bit.ly/2bbK47C

Page 91: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

90

raportojnë në departamente dhe këto të fundit tek Drejtori i përgjithshëm i cili mbahet përgjegjës

nga Mbikëqyrës Kryesor Shtetëror110.

ASHMDHP ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti i

agjencisë dhe numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në

tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 372,000 396,000 349,000 354,058

Numri i punëtorëve 19 23 23 15

Numri i nëpunësve civil 14 18 18 15

Numri i të emëruarve politik 5 5 5 5

Numri i stafit professional 13 17 17 14

Numri i stafit administrative 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Numri i të punësuarve si nëpunës civil në bazë të Ligjit për Shërbimin Civil është 15 derisa të

emëruarit politik janë pesë (5) marrëdhënia e punës të të cilëve rregullohet me ligjin për

mbrojtjen e të dhënave personale. Paga e anëtarëve të Këshillit caktohet nga Kuvendi derisa paga

e nëpunësve civil është e përcaktuar me koeficientë. Masat e mundshme disiplinore ndaj të

punësuarve mund të vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda agjencisë, derisa kontestet dhe

ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve

brenda agjencisë. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur

Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

16. Agjencia për Ndihmë Juridike Falas Agjencia për Ndihmë Juridike Falas (ANJF) është institucion i pavarur i cili i përgjigjet Këshillit

për Ndihmë Juridike Falas i cili është themeluar nga Kuvendi i Kosovës. ANJF ka statusin e

personit juridik dhe shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Me ligjin për ndihmën juridike

falas111 duke u bazuar në Nenin 142 të Kushtetutës së Kosovës është themeluar Këshilli për

Ndihmë Juridike Falas dhe Agjencia për Ndihmë Juridike Falas (ANJF). Këshilli përbëhet prej

shtatë anëtarëve dhe në bazë të nenit 13, pika 4, i raporton Kuvendit të Kosovës dhe në praktikë

raporton përmes Komisionit për Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe Mbikëqyrjen e

Agjencisë Kundër Korrupsionit. Agjencia është përgjegjëse për organizimin dhe ofrimin e

ndihmës juridike falas në Kosovë. Sipas nenit 11, pika 3, anëtarët e Këshillit zgjedhen nga

Kuvendi i Kosovës pas propozimit të shtatë institucioneve në Kosovë të përcaktuara me ligjin

për ndihmen juridike falas: Ministrisë së Drejtësisë, Ministrisë së Punës dhe Mirëqenies Sociale,

Ministrisë për Kthim dhe Komunitete, Ministrisë së Financave, Odës së Avokatëve të Kosovës,

Gjykatës Supreme dhe tre anëtarëve nga Organizat Jo-Qeveritare të cilët propozohen nga

Këshilli për miratim pas një thirrje publike për propozim të anëtarëve të OJQ-ve në Kosovë.

Secili nga shtatë institucionet i propozon nga tre kandidatë të cilët dërgohen në Komision të

Kuvendit dhe në fund zgjedhen në Kuvend. Sipas nenit 15 të ligjit për ndihmë juridike falas,

anëtarët e Këshillit zgjedhen me një mandat tre vjeçar pa të drejtë të rizgjedhjes. Këshilli ka një

Kryesues i cili zgjedhet nga radhët e anëtarëve të Këshillit me mandat një vit e gjysmë.

110 Organogrami: http://bit.ly/1qmPZxO 111 Ligji Nr. 04/L-017 për Ndihmë Juidike Falas: http://bit.ly/2bëEgLi

Page 92: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

91

ANJF përbëhet nga Drejtori Ekzekutiv dhe zyrat rajonale në Kosovë. Sipas nenit 21 të Ligjit për

ndihmë juridike falas, Drejtori zgjedhet nga Këshilli për Ndihmë Juridike Falas sipas rregullave

dhe procedurave të përcaktura me Ligjin për shërbimin civil dhe për punën e tij i përgjigjet

Këshillit. ANJF përgatitë raportet vjetore me kërkesë të Këshillit dhe sipas nenit 13, pika 4,

Këshilli i raporton Kuvendit të Kosovës një herë në vit për punën e agjencisë dhe publikon

raportin në faqen zyrtare të agjencisë. ANJF ka publikuar raportet vjetore nga 2008 deri më

2015. Drejtori Ekzekutiv është Udhëheqësi më i lartë administrativ në ANJF.

Në bazë të nenit 36 të Ligjit për ndihmë juridike falas, ANJF ka një linjë të pavarur buxhetore,

financohet nga buxheti i Kosovës në pajtim me Ligjin për menaxhimin e financave publike dhe

përgjegjësitë. Buxheti i agjencisë dhe numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve

janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 292,345 303,211 306,358 300,825

Numri i punëtorëve 22 22 22 22

Numri i nëpunësve civil 22 22 22 22

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 17 17 17 17

Numri i stafit administrativ 5 5 5 5

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Sipas nenit 18 të Ligjit për ndihmë juridike falas, anëtarët e Këshillit gëzojnë meditje për

mbeldhjet e rregullta mujore, por nuk përcaktohet lartësia e meditjes. Numri i nëpunësve civil

është 22 dhe sistemi i pagave për nëpunësit civil në ANJF është e përcaktuar me koeficient sikur

në shërbimin civil. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve mund të vendosen nga

Komisioni Disiplinor brenda agjencisë, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu

nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda agjencisë. Jashtë institucionit,

nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil

(KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

17. Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës (ASHAK) është institucion i cili është themeluar

nga Kuvendi i Kosovës. ASHAK ka statusin e personit juridik dhe nuk shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare. ASHAK është e themeluar me ligj të veçantë112 nga Kuvendi i Kosovës por në

praktikë nuk raporton në Kuvend të Kosovës. Në ligjin për ASHAK nuk ka ndonjë nen me të

cilin ASHAK obligohet të raportoj në Kuvend të Kosovës. ASHAK harton raport vjetor të cilin e

publikon në kuadër të revistës “Vjetari” dhe vihet në dispozicion për publikun113.

Në bazë të nenit 12 të Ligjit për ASHAK, organet e këtij institucioni janë: Kuvendi, Kryesia dhe

Kryetari. Kuvendi i Akademisë është organi më i lartë vendimmarrës i ASHAK të cilin e

përbëjnë të gjithë anëtarët e rregulltë dhe korrespondentë të akademisë, në punët e të cilit marrin

pjesë edhe anëtarët e jashtëm por pa të drejtë vote. Kryesia e Akademisë përbëhet nga Kryetari,

Nënkryetari, Sekretari shkencor dhe sekretarët e seksioneve të akademisë. Kryesia e akademisë i

112 Ligji Nr. 05/L-038 për Akademinë e Shkencave dhe Arteve të Kosovës: http://bit.ly/23xrDUd 113 Vjetarët e ASHAK: http://bit.ly/2bpSKLh

Page 93: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

92

përgjigjet Kuvendit të akademisë dhe zgjidhet për një periudhë pesë vjeçare me të drejtë

rizgjedhjeje edhe për një mandat tjetër. Kryetari i Akademisë e udhëheq punën e akademisë,

prezenton atë dhe zgjedhet nga Kuvendi i akademisë për një mandat katër vjeçar me të drejtë

rizgjedhjeje edhe për një mandat tjetër. Sekretari i Akademisë është Udhëheqësi më i lartë

administrativ në ASHAK. ASHAK ka 19 anëtarë të rregullt dhe 11 anëtar korrespondent. Të

qenit anëtar i rregullt i akademisë është i përjetshëm derisa anëtar korrespondent mund të

zgjidhet punonjësi i shkencës ose i artit i cili ka krijuar vepra shkencore të një rëndësie të

veçantë.

ASHAK ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti i ASHAK dhe

numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,064,017 1,126,000 1,209,375 1,194,851

Numri i punëtorëve 16 18 18 18

Numri i nëpunësve civil 16 18 18 16

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit professional 13 15 14 14

Numri i stafit administrative 3 3 2 2

Numri i stafit mbështetës 0 0 2 2

Anëtarët e rregullt dhe korrespondentë të ASHAK kanë një shpërblim të përhershëm mujor të

përcaktuar me vendimin e Qeverisë Nr. 02/2011 të vitit 2006114. Me këtë vendim rregullohet

edhe paga e Sekretarit të Akademisë i cili njëherit shërben edhe si zyrtari kryesor administrativ

në ASHAK. Pagat e nëpunësve civil përcaktohen me koeficientë në kuadër të rregullave të

shërbimit civil. Numri i të punësurave me statusin e nëpunësit civil është 16. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve mund të vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda agjencisë,

derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda agjencisë. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

18. Autoriteti Kosovar i Konkurrencës Autoriteti Kosovar i Konkurrencës (AKK) është institucion i pavarur i themeluar nga Kuvendi i

Kosovës. AKK ka statusin e personit juridik dhe shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare.

AKK është e themeluar me ligj të veçantë, Ligjin për mbrojtjen e konkurrencës115 bazuar në

Nenin 142 i cili përcakton parimet bazë për themelimin e agjencive të pavarura. Bazuar në nenin

24, pika 1 dhe nenit 28, pika 1.13, AKK i përgjigjet Kuvendit të Kosovës derisa në praktikë

AKK raporton në Kuvend përmes Komisionit për Zhvillim Ekonomik, Infrastrukturë, Tregti dhe

Industri. Raportimi në emër të AKK bëhet nga Komisioni për Mbrojtjen e Konkurrencës i cili

menaxhon punën e AKK. Raportet vjetore të AKK për Kuvendin e Kosovës nuk janë publike në

faqen zyrtare të agjencisë.

114 Nuk gjendet ne ëeb të ZKM pasi vendimet në kete faqë janë prej 2008 e tutje. 115 Ligji Nr. 03/L-229 për Mbrojtjen e Konkurrencës: http://bit.ly/23ABf0y

Page 94: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

93

Komisioni për Mbrojtjen e Konkurrencës është organi kolegjial i cili e menaxhon punën e AKK-

së. Në bazë të nenit 25 të Ligjit për mbrojtjen e konkurrencës, komisioni përbëhet prej pesë

anëtarëve të cilët zgjedhen nga Qeveria përmes konkursit të hapur dhe dërgohen në Kuvend për

miratim. Komisioni kryesohet nga Kryetari dhe në mungesë të tij nga zëvendëskryetari të cilët

janë pjesë e pesë anëtarëve të komisionit. Në bazë të nenit 26, pika 2 të ligjit për mbrojtjen e

konkurrencës, anëtarët e komisionit kanë mandat pesë vjeçar dhe mund të riemërohen edhe për

një mandat pas propozimit të Qeverisë. AKK ka edhe Sekretarin i cili është nëpunës civil dhe

zgjedhet sipas rregullave të përcaktuar me Ligjin për shërbimin civil për zgjedhjen e Sekretarëve

të ministrive. Sekretari është udhëheqësi më i lartë administrativ. AKK ka dy departamente të

udhëhequra nga drejtor, një divizion të ndihmës shtetërore të udhëhequr nga shefi i divizionit dhe

njësinë e personelit të udhëhequr nga menaxheri i njësisë të cilët janë në nivel të njejtë me

departamentet116. Në kuadër të departamenteve ka zyrtarë të punësuar por nuk ka ndarje në

divizione. Rregulloren për organizim të brendshëm e propozon Sekretari dhe miratohet nga

Komisioni i AKK-së. Rregullorja për organizim nuk është publike në faqen zyrtare të AKK-së.

AKK ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti i agjencisë dhe

numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 255,043 255,043 266,350 224,810

Numri i punëtorëve 15 13 12 17

Numri i nëpunësve civil 11 11 11 11

Numri i të emëruarve politik 3 1 0 5

Numri i stafit profesional 10 11 11 11

Numri i stafit administrativ 1 0 0 0

Numri i stafit mbështetës 1 1 1 1

Të punësuar në AKK si nëpunës civil sipas Ligjit për shërbimin civil janë 11 dhe paga e tyre

përcaktohet me koeficientë sipas rregullave në shërbimin civil. Paga e anëtarëve të Komisionit

përcaktohet nga Kuvendi i Kosovës me propozim të Komisionit për Buxhet dhe Financa i

Kuvendit të Kosovës. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve mund të vendosen nga

Komisioni Disiplinor brenda AKK, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga

Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda AKK. Jashtë institucionit, nëpunësit

civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e

pastaj në gjykatën përkatëse.

19. Instituti Gjyqësor i Kosovës Instituti Gjyqësor i Kosovës (IGJK) është organ i pavarur profesional i themeluar nga Kuvendi i

Kosovës. IGJK ka statusin e personit juridik mirëpo nuk është përcaktuar në ligj nëse IGJK

shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. IGJK është i themeluar me ligj të veçantë, Ligji për

themelimin e Institutit Gjyqësor të Kosovës117. IGJK është përgjegjës për aftësimin e bartësve

dhe bartësve potencial të funksionit në gjyqësi (gjyqtarëve dhe prokurorëve), bënë vlerësimin

dhe organizimin e provimit përgatitor për gjyqtarë dhe prokurorë. Duke u bazuar në këtë ligj,

raportimi i IGJK-së në Kuvend të Kosovës nuk është i rregulluar. Nuk ka ndonjë nen i cili

116 Organogrami i AKK: http://bit.ly/1U53nmQ 117 Ligji Nr. 02/L-25 për themelimin e Institutit Gjyqësor të Kosovës: http://bit.ly/1Tjpcjq

Page 95: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

94

përcakton raportimin e IGJK në Kuvend. Megjithatë, në praktikë, IGJK raporton në baza vjetore

përmes raportit me shkrim në Komisionin për Mandate, Imunitete, Rregulloren e Kuvendit dhe

Mbikëqyrjen e Agjencisë Kundër Korrupsionit. IGJ harton raporte vjetore të cilat janë publike në

faqen zyrtare të IGJK-së.118

Sipas nenit 1 të Ligjit për IGJK-në, Instituti Gjyqësor i Kosovës përbëhet prej dy organeve:

Këshillit drejtues dhe Drejtorit të IGJK-së. Sipas nenit 3 të po të njëjtit ligj, Këshilli drejtues

përbëhet prej 13 anëtarëve, prej të cilëve tre janë mandatorë dhe nëntë emërohen nga Kuvendi i

Kosovës. Anëtarët mandatorë janë Kryetari i Këshillit Gjyqësor, Kryetari i Këshillit Prokurorial

dhe Drejtori i departamentit të administratës gjyqësore. Anëtarët që emërohen nga Kuvendi

propozohen nga institucionet si në vijim: një nga Qeveria e Kosovës, dy nga Gjykata Supreme e

Kosovës, një nga Prokuroria e Kosovës, një nga Fakulteti Juridik i Universitetit të Prishtinës, një

nga Shoqata e Gjyqtarëve të Kosovës, një nga Shoqata e Prokurorëve të Kosovës, një nga Oda e

Avokatëve e Kosovës dhe një anëtar nga Shoqata e Juristëve të Kosovës. Anëtarët e Këshillit

drejtues kanë mandat dy vjeçar me të drejtë rizgjedhjeje edhe për një mandat (por jo më shumë

së dy mandate). Drejtori i IGJK-së emërohet, raporton dhe shkarkohet nga Këshilli drejtues.

Këshilli drejtues miraton statutin për organizimin e IGJK-së. Udhëheqësi më i lartë administrativ

është Drejtori i IGJK-së i cili sipas statutit zgjedhet sipas rregullave në shërbimin civil nga

Këshilli Drejtues 119 . IGJK është i organizuar me Këshillin drejtues, Këshillin programor,

Drejtorin, koordinatorin e programit i cili udhëheq programet e trajnimeve dhe drejtori i

administratës dhe financave i cili udhëheq logjistikën, prokurimin, personelin, teknologjinë

informative, buxhetin dhe financat.120

IGJK ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 526,089 652,922 602,608 570,384

Numri i punëtorëve 25 25 25 25121

Numri i nëpunësve civil 24 24 24 24

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit professional 22 22 22 22

Numri i stafit administrative 2 2 2 2

Numri i stafit mbështetës 1 1 1 1

Në bazë të nenit 6 të Ligjit për IGJK, Instituti Gjyqësor i Kosovës financohet nga buxheti i

Kosovës. Sistemi i pagave për shërbyesit civil në IGJK përcaktohet me koeficientë për shërbimin

civil. Ka koeficientë prej 4-10 dhe mbi 10 për disa pozita specifike. Drejtori e ka koeficientin e

barazvlefshëm me atë të Sekretarit në Ministri. Masat e mundshme disiplinore ndaj të

punësuarve në IGJK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda IGJK-së, derisa kontestet dhe

ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve

118 Raportet vjetore të IGJK-së: http://bit.ly/2bFNG7o 119 Statuti i IGJK-së, neni 11: http://bit.ly/1Ë6cKEf 120 Organogrami i IGJK-së http://bit.ly/1ËQ624k 121 Pa llogaritur 13 anëtarët e Bordit drejtues të cilët punën e në IGJK e kanë punë sekondare

Page 96: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

95

brenda IGJK-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur

Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

20. Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Kulturore Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Kulturore (KKTK) është organ i pavarur i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për trashëgiminë kulturore122 bazuar në nenin 142

të Kushtetutës së Kosovës i cili vendos parimet bazë për themelimin e agjencive të pavarura.

Ligji në fjalë nuk përcakton nëse KKTK ka statusin e personit juridik apo nëse ka të drejtën e

shpalljes së akteve nënligjore në Gazetën Zyrtare. Detyrë e KKTK-së është identifikimi i masave

të domosdoshme për të mbështetjes financiare për trashëgimi kulturore për secilin vit nga

Kuvendi i Kosovës. Raportimi i KKTK në Kuvend të Kosovës nuk është i rregulluar me ligjin në

fjalë. Megjithatë, në bazë të statutit, neni 9, pika 9.9123 dhe Rregullorës së punës së KKTK, neni

10, pika 10.3124, Kryetari i KKTK për punën e tij i përgjigjet Kuvendit të Kosovës. Për më

shumë, sipas nenit 13, pika 13.1 të statutit të KKTK, Këshilli paraqet raporte vjetore para

Kuvendit të Kosovës ose kurdoherë që kërkohet prej tij. Statuti dhe Rregullorja e punës

miratohen nga Bordi i KKTK. Raportet e fundit që janë publikuar në faqen zyrtare të KKTK janë

për 2009-2010 dhe 2011, dhe në Kuvend të Kosovës raporton përmes Komisionit për Arsim,

Shkencë, Teknologji, Kulturë, Rini dhe Sport.

Sipas nenit 4, pika 4.8 të Ligjit për KKTK, Këshilli i Kosovës për Trashëgimi Kulturore përbëhet

nga shtatë anëtarë të cilët zgjedhen nga Kuvendi i Kosovës me mandat tre vjeçar. Në ligj, në

statut dhe në rregullore nuk përcaktohet se kush i propozon shtatë anëtarët që zgjedhen si anëtarë

të Bordit të KKTK. Bordi i KKTK ka Kryetarin i cili zgjedhet nga Bordi me mandat tre vjeçar i

cili për punën e tij i përgjigjet Kuvendit të Kosovës dhe dy zëvendëskryetar të cilët po ashtu

zgjedhen dhe shkarkohen nga Bordi i KKTK dhe kanë mandat një vjeçar. Përveç Bordit, KKTK

ka edhe Sekretariatin si organ mbështetës dhe profesional i cili udhëhiqet nga Udhëheqësi

ekzekutiv i cili emërohet dhe shkarkohet nga Bordi i KKTK, ka mandat tre vjeçar me mundësi

vazhdimi edhe për një mandat. Udhëheqësi më i lartë administativ në KKTK është Udhëheqësi

ekzekutiv i Sekretariatit dhe të punësuarit në Sekretariat janë nëpunës civil. Në Rregulloren e

punës, neni 18 përcaktohet mundësia e KKTK-së të themelojë Komisione të pavarura dhe grupe

punues për çështje të veçanta por nuk përcaktohet se cila është struktura organizative e

Sekretariatit të KKTK.

KKTK ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 161,718 161,200 198,851 196,592

Numri i punëtorëve 8 7 7 16

Numri i nëpunësve civil x x x 7

Numri i të emëruarve politik x x x 7

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

122 Ligji Nr. 02/L-88 për trashëgiminë kulturore: http://bit.ly/25dËuCT 123 Statuti i KKTK: http://bit.ly/245OIbC 124 Rregullore e punës 01/2016 e KKTK: http://bit.ly/2c5hBC5

Page 97: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

96

Numri i stafit mbështetës X x X X

Numri i të punësuarve në KKTK me statusin e nëpunësit civil sipas Ligjit për shërbimin civil

është shtatë dhe paga e tyre përcaktohet me koeficient sipas rregullave në shërbimin civil.

Anëtarët e Bordit e kanë të caktuar pagën nga Kuvendi i Kosovës. Për stafin i cili nuk është në

ndonjëren prej kategorive nëpunës civil apo i emëruar politik, vlenë Udhëzimi administrativ

2000/2 për përcaktimin e pagës së nëpunësve publik. Masat e mundshme disiplinore ndaj të

punësuarve në KKTK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda KKTK-së, derisa kontestet dhe

ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve

brenda KKTK-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur

Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

21. Këshilli i Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil Këshilli i Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) është organ i pavarur i themeluar

nga Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil125. Kushtetuta e Kosovës në nenin 101 i referohet shërbimit civil dhe në pikën 2

të këtij neni përcakton funksionimin e një Këshilli të Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil.

Me ligjin e themelimit të KPMSHC nuk është definuar nëse Këshilli ka statusin e personit juridik

apo nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Megjithatë, sipas nenit 19, pika 2 e Ligjit

për KPMSHC, raporti vjetor publikohet në Gazetën Zyrtare të Kosovës. KPMSHC ka këto

funksione: 1) shqyrton dhe merr vendime për ankesat e nëpunësve civilë kundër vendimeve të

organit të punësimit në të gjitha institucionet e shërbimit civil, 2) vendos nëse emërimet e

nëpunësve civil të nivelit të lartë drejtues janë bërë në përputhje me Ligjin për shërbimin civil

dhe 3) mbikëqyr zbatimin e Ligjit për shërbimin civil. Sipas nenit 19, pika 1, KPMSHC i paraqet

raport vjetor Kuvendit të Kosovës dhe një kopje të raportit i’a përcjellë për informim

Kryeministrit të Kosovës. Në praktikë, KPMSHC raporton në Kuvend përmes Komisionit për

Administratë Publike, Qeverisje Lokale dhe Media. Raportet e KPMSHC janë të publikuara në

faqen zyrtare të institucionit126.

Sipas nenit 4 të Ligjit për KPMSHC, Këshilli përbëhet prej shtatë anëtarëve të cilët emërohen

nga Kuvendi i Kosovës në bazë të procedurave të hapura dhe transparente. Anëtarët e Këshillit

zgjedhen me konkurs të shpallur nga Kuvendi i Kosovës dhe kandidatët që kanë aplikuar dhe

plotësojnë kushtet sipas kritereve të përcaktuara me ligj, intervistohen nga një komisioni ad-hoc i

Kuvendit të Kosovës. Pas intervistimit, komisioni i rekomandon për votim nga dy kandidatë për

çdo pozitë për votim në Kuvend të cilët zgjedhen me shumicën e votave të të gjithë dëputetëve të

Kuvendit të Kosovës. Anëtarët e Këshillit zgjedhen me një mandat pesë vjeçar me mundësi të

rizgjedhjes vetëm edhe për një mandat tjetër. Kryetari i Këshillit zgjedhet nga radhët e anëtarëve

të Këshillit me mandat dy vjeçar. Sipas nenit 20 të Ligjit për KPMSCH, në kuadër të Këshillit

funksionon Sekretariati i cili udhëhiqet nga Drejtori ekzekutiv i cili për punën e tij i përgjigjet

Kryetarit të KPMSHC. Drejtori dhe nëpunësit e Sekretariatit janë nëpunës civil. Këshilli miraton

Rregulloren e punës dhe Kodin e Etikës. Udhëheqësi më i lartë administativ është Drejtori

ekzekutiv. Sekretariati i KPMSHC është i organizuar në zyrën e drejtorit e cila në përbërje ka

pesë nëpunës, departamentin për financa dhe shërbime të përgjithshme që përbëhet nga

udhëheqësi i departamentit dhe gjashtë zyrtarë dhe divizioni për mbështetje profesionale që

125 Ligji Nr. 03/L-192 për Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil: http://bit.ly/1RYvtOT 126 Raportet vjetore të KPMSHC: http://bit.ly/2cozëbo

Page 98: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

97

përbëhet nga udhëheqësi i divizionit dhe gjashtë zyrtarë të lartë për bashkëpunim profesional.

Udhëheqësi i departamentit dhe udhëheqësi i divizionit raportojnë tek Drejtori ekzekutiv.127

KPMSHC ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 251,716 259,500 282,303 307,734

Numri i punëtorëve 18 18 18 26

Numri i nëpunësve civil 18 18 18 19

Numri i të emëruarve politik 7 7 7 7

Numri i stafit profesional 12 13 13 13

Numri i stafit administrativ 5 5 5 5

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Numri i përgjithshëm i të punësuarve në KPMSHC është 26 të ndarë në nëpunës civil (19) dhe të

zgjedhur nga Kuvendi (7). Sistemi i pagave në KPMSHC përcaktohet me koeficientë për

nëpunësit civil. Koeficienti më i ulët është gjashtë ndërsa më i larti është 20 (i drejtorit). Pagat e

anëtarëve të Këshillit janë përcaktuar me vendim të Kuvendit në mungesë të Ligjit për pagat e

funksionarëve publik. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në KPMSHC vendosen

nga Komisioni Disiplinor brenda KPMSHC-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen

po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda KPMSHC-së. Jashtë

institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin

Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

22. Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve Komisioni i Pavarur i Minierave dhe Mineraleve (KPMM) është organ i pavarur i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për miniera dhe minerale128, në përputhje me nenin

119, paragrafi 5 dhe 142 të Kushtetutës së Kosovës. Me ligjin e themelimit nuk është specifikuar

nëse KPMM ka statusin e personit juridik apo nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare.

KPMM ka autoritet dhe përgjegjësinë për të siguruar: 1) hulumtimin dhe shfrytëzimin e rregullt

të resurseve minerale në Kosovë dhe 2) përputhjen e përgjithshme të veprimtarive minerale me

këtë ligj dhe kushtet e licencave dhe lejeve të lëshuara nga KPMM. Sipas nenit 58 të Ligjit për

miniera dhe minerale, KPMM përgatitë dhe i dorëzon Kuvendit një raport vjetor të punës.

Raportet vjetore nuk janë publikuar në faqen zyrtare të KPMM.

Sipas nenit 59 të Ligjit për miniera dhe minerale, KPMM udhëhiqet nga Bordi i cili përbëhet prej

pesë anëtarëve të cilët zgjedhen mbi bazën e një konkursi publik. Me vendim të Qeverisë, zyra e

Kryeministrit shpallë konkursin për anëtar të bordit të KPMM dhe krijon një komision ad-hoc

për shqyrtimin e kandidaturav për anëtar të KPMM. Komisioni në fjalë zgjedh nga dy kandidatë

për secilën pozitë të lirë dhe i dërgon Qeverisë, dhe Qeveria i dërgon për emërin në Kuvend.

Mandati i anëtarëve është katër vjeçar me të drejtë rizgjedhjeje edhe për një mandat. Bordi ka

kryesuesin i cili organizon punën e Bordit. KPMM ka edhe Drejtorin i cili zgjedhet nga Bordi i

KPMM në bazë të rezultateve të një konkurimi të hapur nga KPMM dhe ka mandat tre vjeçar.

127 Rregullore 01/2016 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në KPMSHC: http://bit.ly/2bR9Ovo 128 Ligji Nr. 03/L-163 për minierat dhe mineralet: http://bit.ly/1IMZv2c

Page 99: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

98

Drejtori është udhëheqësi më i lartë administrativ dhe zgjedhet sipas procedurave të Ligjit për

shërbimin civil për pozitat e nivelit të lartë drejtues.

KPMM ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,805,064 1,835,064 1,275,717 1,306,628

Numri i punëtorëve 71 72 73 74

Numri i nëpunësve civil 66 71 68 69

Numri i të emëruarve politik 5 1 4 5

Numri i stafit professional 44 50 49 50

Numri i stafit administrativ 22 21 19 19

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Pagat vendosen me koeficientë, që variojnë prej gjashtë deri në dhjetë, dhe 20 për drejtorin dhe

kryeinspektorin. Këta koeficientë janë të barazvlefshëm me koeficientët nëpër ministri. Ndërsa

për bordin, pagat vendosen me vendim të Kuvendit.129 Masat e mundshme disiplinore ndaj të

punësuarve në KPMM vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda KPMM-së, derisa kontestet

dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe

Kontesteve brenda KPMM-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin

e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

23. Organi Shqyrtues i Prokurimit Organi Shqyrtues i Prokurimit (OSHP) është organ i pavarur i themeluar nga Kuvendi i Kosovës

me Ligjin për prokurimin publik. OSHP ka statusin e personit juridik dhe nuk shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. OSHP është përgjegjës për zbatimin e procedurave për shqyrtimin

e prokurimit sipas Ligjit për prokurimin publik. OSHP ka autoritetin që në bazë të një kërkese

me shkrim nga autoriteti kontraktues në lidhje me paraqitjen e të dhënave të rreme ose të një

dokumenti të falsifikuar nga operatori ekonomik, OSHP është e obliguar dhe ka autoritetin që të

shqyrtojë dhe të diskualifikojë operatorin ekonomik nga pjesëmarrja në prokurimin publik për

një periudhë deri një vjeçare. Sipas nenit 120, OSHP i raporton cdo vit Kuvendit të Kosovës.

Raporti vjetor në Kuvend të Kosovës dërgohet përmes Komisioni për Buxhet dhe Financa i

Kuvendit të Kosovës. Raportet vjetor të OSHP-së bëhen publike përmes faqes zyrtare të

institucionit.130

Sipas nenit 100 të Ligjit 05/L-092 për plotësimin dhe ndryshimin e Ligjit për prokurimin publik,

Bordi i OSHP-së përbëhet prej pesë anëtarëve të emëruar për një periudhë pesë vjeçare, pa të

drejtë riemërimi. Qeveria i propozon Kuvendit dy kandidatë për pozitën e Kryetarit të Bordit dhe

së paku dy kanidatë për secilën pozitë të lirë të anëtarit të OSHP-së. Kandidatët e propozuar

intervistohen nga një organ përzgjedhës i pavarur i cili bën përzgjedhjen e kandidatëve në bazë të

pikëve dhe bazuar në meritë. Organi përzgjedhës i pavarur themelohet nga Kuvendi i Kosovës

dhe përbëhet prej tre gjyqtarëve të Këshillit Gjyqësor të Kosovës. Në bazë të rregullores për

129 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 62: http://bit.ly/2c1E1bv 130 Raportet vjetore të OSHP-së: http://bit.ly/2c3Cj7t

Page 100: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

99

organizimin e brendshëm131, OSHP ka Sekretariatin i cili përbëhet nga tri divizione, një sektor

dhe udhëheqësi i personelit. Sekretariati udhëhiqet nga Kryesuesi i Sekretariatit i cili zgjedhet

sipas procedurave të përcaktuara me Ligjin për shërbimin civil për zgjedhjen e zyrtarëve të lartë

të nivelit drejtues dhe emërohet nga Bordi i OSHP-së. Udhëheqësi i OSHP-së është Kryetari i

Bordit të OSHP-së derisa udhëheqësi më i lartë administrativ është Kryesuesi i Sekretariatit.

Hierarkia e raportimit është nga zyrtari tek udhëheqësi i divizionit tek Kryesuesi i Sekretaritit

dhe nga ky i fundit në Bord dhe Kryetari i OSHP-së.

OSHP ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 304,375 314,400 319,071 329,883

Numri i punëtorëve 16 23 22 23

Numri i nëpunësve civil 16 18 18 18

Numri i të emëruarve politik 0 5 4 5

Numri i stafit professional 16 18 16 15

Numri i stafit administrative 0 0 2 3

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Nëpunësit civil paguhen me koeficientë sipas rregullave në shërbimin civil derisa kryesuesi i

Sekretariatit ka nivel të njejtë të pagës me një Sekretar të Ministrisë. Paga e kryetarit dhe

anëtarëve të bordit është përcaktuar nga Bordi. Në rastet e nëpuënsve që nuk janë nëpunës civil

aplikohet edhe Udhëzimi Administrativ 2000/2. Masat e mundshme disiplinore ndaj të

punësuarve në OSHP vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda OSHP-së, derisa kontestet dhe

ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve

brenda OSHP-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur

Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

24. Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa Paneli Zgjedhor për Ankesa dhe Parashtresa (PZAP) është organ i pavarur i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me Ligjin për zgjedhjet e përgjithshme në Kosovë. PZAP ka statusin e

personit juridik dhe në Ligjin për zgjedhjet e përgjithshme nuk përcaktohet nëse PZAP shpallë

akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. PZAP është organ i përhershëm i pavarur kompetent për të

vendosur në lidhje me ankesat dhe apelet e lejuara që kanë të bëjnë me procesin zgjedhor sic

është caktuar me ligj dhe rregullat zgjedhore. Në Ligjin për zgjedhjet e përgjithshme nuk ka

ndonjë nen i cili përcakton raportimin e PZAP-së në Kuvend të Kosovës. PZAP së bashku me

Sekretariatin në kuadër të tij hartojnë raport vjetor i cili miratohet në Panel dhe publikohet në

faqen zyrtare të institucionit.132

Sipas nenit 9 të Ligjit për plotësimin dhe ndryshimin e Ligjit për zgjedhjet e përgjithshme133,

Kryetari i Gjykatës Supreme emëron kryesuesin e PZAP-it nga mesi i gjyqtarëve të Gjykatës

131 Rregullore Nr. 01/2015 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Organin Shqyrtues të Prokurimit: http://bit.ly/1TtF5xO 132 Raportet vjetore të PZAP-së: http://bit.ly/2bREF98 133 Ligji Nr. 03/L-256 për plotësimin dhe ndryshimin e Ligjit Nr. 03/L-073 për zgjedhjet e përgjithshme në Kosovë: http://bit.ly/2bYkOnt

Page 101: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

100

Supreme dhe emëron anëtarët nga mesi i gjykatësve të gjykatave së qarkut. PZAP përbëhet prej

10 anëtarëve përfshirë edhe kryesuesin të cilët kanë mandat katër vjeçar. PZAP ka Sekretariatin i

cili përgatitë punën e PZAP dhe drejtohet nga një udhëheqës nën drejtimin e kryesuesit të PZAP.

Udhëheqësi më i lartë administrativ është kryesuesi i sekretariatit derisa institucioni udhëhiqet

nga kryesuesi i panelit. PZAP ka Rregullorën e punës 134 e cila miratohet nga Paneli dhe

kryesuesi i PZAP. Sekretariati i PZAP-it, përbëhet nga zyra e kryesuesit të sekretariatit e cila

përfshinë kryesuesin dhe asistenten ekzekutive, departamentin për financa dhe shërbime të

përgjithshme i cili përbëhet prej katër nëpunësve civil përfshirë drejtorin e departamentit,

departamentin ligjor i cili përbëhet prej katër nëpunësve civil, drejtori i departamentit bashkë me

tre zyrtarë të lartë ligjor. 135 Hierarkia e raportimit është nga departamentit në kryesues të

sekretariatit dhe ky i fundit tek kryesuesi i panelit. Meqenëne paneli dhe kryesuesi i tij emërohen

nga Kryetari i Gjykatës Supreme, paneli dhe kryesuesi janë përgjegjës para Kryetarit të Gjykatës

Supreme.

PZAP ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Sipas nenit 123 të Ligjit

për zgjedhjet e përgjithshme, Sekretariati i PZAP ka buxhetin vjetor të ndarë nga buxheti i

Kosovës, duke u bazuar në propozim buxhetin e dorëzuar nga Kryetari i Gjykatës Supreme.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 268,986 269,000 266,413 210,299

Numri i punëtorëve 20 20 19 19

Numri i nëpunësve civil 10 10 9 9

Numri i të emëruarve politik 10 10 10 10

Numri i stafit professional 4 4 4 5

Numri i stafit administrative 3 3 3 2

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Numri i të punësuarve me statusin e nëpunësit civil është nëntë dhe paguhen në bazë të

rregullave të përcaktuara në shërbimin civil. Anëtarët e panelit punën që e kryejnë në PZAP e

kanë punë sekondare dhe me vendim të Qeverisë, Kryesuesi i panelit dhe nëntë anëtarët e tjerë

marrin pagë sekondare në PZAP ndërsa pagën primare e marrin nga gjykatat prej nga vijnë.

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në PZAP vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda PZAP-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda PZAP-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund

të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

25. Radiotelevizioni i Kosovës Radiotelevizioni i Kosovës (RTK) është transmetues publik me status të institucionit të pavarur

publik i themeluar nga Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për Radiotelevizionin e

134 Rregullore e punës e PZAP-së: http://bit.ly/2bQQUËd 135 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 75: http://bit.ly/2c1E1bv

Page 102: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

101

Kosovës136. RTK ka statusin e personit juridik dhe nuk është përcaktuar me ligj nëse RTK

shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 21, pika 6.1 të Ligjit për RTK-në, RTK-ja

i’a dorëzon Kuvendit raportin e saj vjetor të aktiviteteve jo më vonë se 31 mars dhe propozimin e

saj për buxhetin e vitit vijues jo më vonë se me 30 tetor. Pastaj, sipas nenit 38, pika 4, RTK do

t’ia dërgojë raportin vjetor për qëllime orientuese Kuvendit të Kosovës. RTK publikon raportin

vjetor të punës përmes faqes zyrtare të institucionit137. Në praktikë, RTK raporton në Kuvend

përmes Komisionit për Administratë Publike, Qeverisje Lokale dhe Media.

Sipas neneve 24 dhe 25 të Ligjit për RTK-në, organet drejtuese dhe orientuese të RTK-së janë

bordi dhe Drejtori i përgjithshëm. Bordi është organi kolegjial drejtues dhe përbëhet nga 11

anëtar. Sipas nenit 26, anëtarët e bordit emërohen nga Kuvendi i Kosovës me anë të një konkursi

i cili shpallet nga RTK. Pesë ditë pas mbylljes së konkursit, të gjitha aplikacionet dërgohen në

Kuvend për komisionin e krijuar ad-hoc për shqyrtimin e tyre. Komisioni në fjalë interviston

kandidatët në periudhën e caktuar me ligj dhe propozon nga dy kandidatë për secilën pozitë për

votim në Kuvend. Katër anëtarë të bordit kanë mandat dy vjeçar, katër anëtar tjerë me mandat tre

vjeçar dhe tre anëtarë tjerë me mandat katër vjeçar. Bordi ka kryetarin dhe nënkryetarin me

mandat dy vjeçar derisa anëtarët e bordit kanë mandat tre vjeçar me mundësi të riemërimit edhe

për një mandat. Sipas nenit 32, Drejtori i përgjithshëm emërohet nga bordi i cili zgjedhet në këtë

pozitë më konkurs publik. Zëvendësdrejtori po ashtu emërohet nga bordi sipas konkursit publik

dhe me rekomandim të Drejtorit të përgjithshëm. RTK drejtohet nga Bordi derisa udhëheqësi më

i lartë administrativ është Drejtori i përgjithshëm. RTK ka nxjerrë Rregulloren për organizimin e

brendshëm138 dhe Rregulloren për sistematizimin e vendeve139 të punës të miratura nga bordi i

RTK-së.

Sipas nenit 21 të Ligjit për RTK, burimet e financimit të RTK janë: parapagimi, themeluesi, nga

vetëfinancimi përmes veprimtarisë së vet ekonomike dhe burime tjera të përcaktuar me ligj.

Meqenëse RTK ende nuk ka gjetur një mekanizëm për mbledhjen e parapagimit, Kuvendi i

Kosovës është financuesi kryesor i RTK-së. Buxheti dhe numri i punëtorëve 2013-2016 janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 8,561,000 8,848,000 9,768,500 9,600,000

Numri i punëtorëve x x x 701

Numri i nëpunësve civil 0 0 0 0

Numri i të emëruarve politik 11 11 11 11

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Statusi i punëtorëve është nëpunës publik dhe marrëdhënia e tyre e punës rregullohet me Ligjin e

punës dhe rregulloret tjera të brendshme të RTK-së. Për rregullimin e pagave në RTK vlenë

Metodologjia e përcaktimit të ndërlikueshmërisë së vendeve të punës140. Nuk dihet se nga kush

136 Ligji Nr. 04/L-046 për Radiotelevizionin e Kosovës: http://bit.ly/1YcYlUY 137 Raportet vjetore të RTK-së: http://bit.ly/2c9g95M 138 Rregullore për organizim të brendshëm: http://bit.ly/1S50roG 139 Rregullore për sistematizimin e vendeve të punës: http://bit.ly/1paJfCr 140 Metodologjia e përcaktimit të ndërlikueshmerisë së vendeve të punës: http://bit.ly/1ËaUh7K

Page 103: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

102

vendosen masat e mundshme disiplinore brenda RTK-së por jashtë institcucionit, nëpunësit

publik në RTK mund të drejtohen në Inspektoratin e punës dhe gjykatën përkatëse.

26. Fondi i Kursimeve Pensionale të Kosovës Fondi i Kursimeve Pensionale i Kosovës (FKPK) është institucion i pavarur i themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për Fondet Pensionale të Kosovës141. FKPK ka

statusin e personit juridik dhe nuk është përcaktuar në ligj nëse FKPK shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare. FKKP është person juridik i pavarur nën mbikëqyrjen e Bankës Qendrore të

Kosovës i themeluar me qëllim të administrimit dhe menaxhimit të llogarive individuale për

pensionet e bazuara në kursime, në investim të kujdesshëm dhe në ruajtjen e mjeteve pensionale.

Sipas nenit 4, pika 4.18 e Ligjit për fondet pensionale, Bordi drejtues paraqet raport vjetor në

Kuvend të Kosovës jo më vonë se pesë muaj pas përfundimit të vitit kalendarik. Në praktikë,

FKPK raporton në Kuvend të Kosovës përmes dy komisioneve, Komisionit për Buxhet dhe

Financa dhe Komisionit për Mbikëqyrjen e Financave Publike. FKPK publikon raportet vjetore

në faqen zyrtare të institucionit.142

Sipas nenit 4, pika 4.3, FKPK udhëhiqet nga një Bord drejtues i përbërë nga tetë persona.

Anëtarët e Bordit propozohen në Kuvend nga një komision për përzgjedhje i përbërë nga

Guvernatori i BQK-së, Auditori i Përgjithshëm dhe Ministri i Financave. Kuvendi i emëron

anëtarët e Bordit për një mandat tre vjeçar, përfshirë edhe kryesuesin, bazuar në rekomandimet e

komisionit për përzgjedhje dhe pas konsultimit me Qeverinë. FKPK është i organizuar në këto

struktura: bordi drejtues nën të cilin janë katër komisione, drejtori menaxhues dhe dy

zëvendësdrejtor. Nën drejtorin dhe zëvendësdrejtorin janë një numër i njësive të ndarë në dy

kategori: financa dhe IT dhe operacione. Çështjet ligjore, prokurimi dhe marrëdhëniet me

publikun janë në varësi të drejtpërdrejt të Drejtorit menaxhues 143 . Udhëheqësi më i lartë

adminitrativ është Drejtori menaxhues i cili rekrutohet sipas konkursit publik.

Sipas ligjit për fondet pensionale të Kosovës, neni 4, pika 4.15, krysuesi i bordit e drejton

përgatitjen e buxhetit vjetor të Fondit dhe i’a paraqet bordit për miratim. Buxheti i FKPK nuk

është pjesë e buxhetit të përgjithshëm dhe nuk dihet ndarja e buxhetit për çdo vit e FKPK-së. Në

bazë të raporteve paraprake, FKPK në vitin 2016 ka tetë të emëruar politik nga Kuvendi i

Kosovës dhe 26 nëpunës publik.

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti x x x x

Numri i punëtorëve x x x 34

Numri i nëpunësve civil 0 0 0 0

Numri i të emëruarve politik 8 8 8 8

Numri i stafit professional x x x x

Numri i stafit administrative x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Të punësuarit në FKPK nuk janë nëpunës civil por nëpunës publik (26) dhe tetë anëtarë të Bordit

drejtues. Pagat në FKPK përcaktohen me grada dhe shkallë sipas organizimit, politikave dhe

141 Ligji Nr. 04/L-101 për fondet pensionale të Kosovës: http://bit.ly/1Uj0Oxt 142 Raportet vjetore të FKPK: http://bit.ly/1NCDU2o 143 Organogrami i FKPK: http://bit.ly/2cdkPr5

Page 104: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

103

procedurave të brendshme të FKPK-së. Gradat dhe shkallët dallojnë nga koeficientet që

aplikohen në shërbimin civil. Shkallët fillojnë nga 1 deri në 46. Baza ligjore për këtë rregullim

është Ligj për fondet pensionale të Kosovës.144 FKPK ka themeluar Komisionin e brendshëm për

ankesa i cili përbëhet nga anëtarët e Bordit dhe menaxhmentit të FKPK-së. Meqenëse të

punësuarit në FKPK nuk janë nëpunës civil, atëherë të punësuarit nuk e kanë të drejtën e ankesës

në KPMSHC por vetëm në Inspektoratin e punës dhe gjykatën përkatëse.

27. Autoriteti i Aviacionit Civil Autoriteti i Aviacionit Civil (AAC) është agjenci e pavarur kushtetuese dhe rregullatore e

themeluar nga Kuvendi i Kosovës. Nuk është e përcaktuar me ligjin për themelimin e AAC nëse

kjo agjenci ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare.

AAC është e themeluar me ligj të veçantë, Ligjin për aviacionin civil145 në bazë të nenit 130 të

Kushtetutës së Kosovës. AAC është përgjegjës për rregullimin e sigurisë së aviacionit civil dhe

rregullimin ekonomik të aeroporteve dhe shërbimeve të navigimit ajror në Kosovë. Në bazë të

nenit 14, pika 2 të Ligjit për aviacionin civil, AAC udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm i cili

emërohet nga Qeveria (neni 20, pika 3). Ne bazë të nenit 16 të po të njëjtit ligj, AAC ka edhe

Bordin i cili ka rol mbikëqyrës i cili nuk punon me orar të plotë dhe takohet një herë në tre muaj.

Pastaj, bazuar në nenin 26, Drejtori i përgjithshëm përgjigjet para Kuvendit të Kosovës. Sipas

nenit 15, pika 2, jo më vonë se me 31 mars të çdo viti kalendarik, Drejtori i përgjithshëm duhet

t’i sigurojë Bordit, Ministrisë, Qeverisë dhe Kuvendit një raport gjithëpërfshirës vjetor i cili

duhet të përmbajë informata të hollësishme lidhur me aktivitetet gjatë vitit të shkuar kalendarik.

AAC raporton në Kuvend të Kosovës përmes Komisionit për Zhvillim Ekonomik, Infrastruturë,

Tregti dhe Industri. Raportet vjetore të AAC janë publikuar në faqen zyrtare të institucionit146.

Zgjedhja e Drejtorit të përgjithshëm dhe Bordit të AAC bëhet në këtë mënyrë. Ministri i

Infrastukturës bën një selektim të CV-ve të personave të cilët dëshirojnë të zgjedhën ne pozitën e

Drejtorit të përgjithshëm dhe i dërgon Qeverisë propozimet e kandidatëve me rekomandimet për

secilin kandidat. Qeveria pas rekomandimit nga Ministri, bën emërimin e njërit nga kandidatët

për Drejtor të përgjithshëm të AAC i cili emërohet për një mandat pesë vjeçar por mund të

riemërohet edhe për mandate tjera me kohëzgjatje të njejtë. Bordi i AAC përbëhet prej pesë

anëtarëve dhe emërohen nga Qeveria pas propozimeve dhe këshillave nga Ministri i

Infrastrutkurës. Kryesuesi dhe anëtari i parë i Bordit kanë mandat dy vjeçar derisa tre anëtaret e

tjerë kanë mandat katër vjeçar. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë administrativ

dhe AAC është e organizuar në departamente të cilat janë përcaktuar me Rregulloren për

organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AAC e miratuar nga Drejtori

i përgjithshëm147. Në bazë të strukturës organizave të AAC, departamentet udhëhiqen nga drejtor

të cilët i përgjigjen Drejtorit të përgjithshëm dhe brenda departamenteve ka zyrtar, por jo edhe

ndarje në divizione. Në kuadër të zyrës së Drejtorit të Përgjithshëm ekziston zyra për cilësi dhe

siguri dhe zyra për çështje ligjore të aviacionit148.

144 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 79: http://bit.ly/2c1E1bv 145 Ligji Nr.03/L-051 për aviacionin civil: http://bit.ly/1qBfUSO 146 Raportet vjetore: http://bit.ly/1SgeKTX 147 Rregullore për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AAC: http://bit.ly/1NëZ50E 148 Organogrami http://bit.ly/1U1ZAGC

Page 105: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

104

AAC ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 782,881 783,000 924,836 925,274

Numri i punëtorëve 26 26 29 29

Numri i nëpunësve civil x x x 27

Numri i të emëruarve politik x x x 5

Numri i stafit profesional x x x 21

Numri i stafit administrativ x x x 1

Numri i stafit mbështetës x x x 0

Numri i nëpunësve me status të nëpunësit civil sipas Ligjit për shërbimin civil në AAC është 27.

Bazuar në nenin 16.8 të Ligjit për aviacionin civil, anëtarët e bordit të AAC do të kompensohen

për shërbimet e tyre. Shuma e këtij kompensimi do të përcaktohet nga Qeveria në përputhje me

aktet nënligjore të Qeverisë të cilat e rregullojnë çështjen e kompensimit dhe ky kompensim do

të paguhet nga të ardhurat e dedikuara të AAC-së. Bazuar në nenin 20.2 të po të njëjtit ligj,

Qeveria përcakton kompensimin i cili i paguhet Drejtorit të përgjithshëm dhe kjo bëhet me

vendim të Qeverisë me emërimin e Drejtoritë përgjithshëm nga Qeveria. Pastaj, bazuar në nenin

24.2, Drejtori i përgjithshëm përcakton nivel të pagave për anëtarët e personelit profesional të

AAC. Sistemi i pagave në AAC është me koeficientë të ndryshëm të cilët janë vetëm për AAC.

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AAC vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda AAC-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda AAC-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund

të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

28. Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike dhe Postare Autoriteti Rregullativ i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (ARKEP) është institucion

rregullator në Kosovë i themeluar nga Kuvendi i Kosovës. ARKEP ka statusin e personit juridik

dhe shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. ARKEP është i themeluar me Ligjin për

komunikimet elektronike149 bazuar në nenin 142 të Kushtetutës së Kosovës i cili vendos parimet

bazë për themelimin e agjencive të pavarura. ARKEP është autoriteti rregullator kombëtar në

fushën e shërbimeve të komunikimeve elektronike dhe atyre postare si dhe zbaton politikat dhe

strategjitë kombëtare të sektorit të komunikimeve elektronike të përcaktura nga Ministria. Bazuar

në nenin 11 të Ligjit për komunikimet elektronike, ARKEP raporton në baza vjetore dhe i

përgjigjet Kuvendit të Kosovës. ARKEP publikon raportet vjetore dhe në faqen zyrtare janë të

publikuara raportet për vitet 2006-2014.150 Në praktikë ARKEP raporton në Kuvend të Kosovës

përmes Komisionit për Zhvillim Ekonomik, Infrastrukturë, Tregti dhe Industri.

Bazuar në nenin 78 të Ligjit për komunikimet elektronike, ARKEP drejtohet nga Bordi i cili

përbëhet prej pesë anëtarëve, njëri prej të cilëve është kryetar, zgjedhen nga Qeveria me

propozim të Ministrit dhe emërohen nga Kuvendi i Kosovës. Mandati i anëtarëve të Bordit është

149 Ligji Nr. 04/L-109 për komunikimet elektronike: http://bit.ly/1TfqtrG 150 Raportet vjetore të ARKEP: http://bit.ly/1TgMRRt

Page 106: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

105

pesë vjeçar me të drejtë riemërimi edhe për një mandat. Kryetari i Bordit është udhëheqësi më i

lartë administrativ derisa përveç bordit, ARKEP është i organizuar në zyrën e kryetarit dhe tri

kategori të funksioneve: funksione ligjore dhe rregullatore (katër departamente dhe një sektor),

funksionet mbështetëse administrative (një departament dhe dy zyra) dhe funksionet mbështetëse

teknike (dy njësi dhe një qendër) 151 . ARKEP-i nuk ka rregullore për organizimin dhe

sistematizimin e vendeve të punës, mirëpo ka një rregullore të brendshme që e përcakton

organizimin e këtij autoriteti. Kjo rregullore miratohet vetëm prej bordit dhe nuk dërgohet në

MAP për aprovim.

ARKEP ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,090,188 1,209,200 756,301 796,568

Numri i punëtorëve 33 35 37 37

Numri i nëpunësve civil 28 30 32 32

Numri i të emëruarve politik 5 5 5 5

Numri i stafit profesional 27 28 31 31

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 1

Sipas Ligjit për komunikimet elektronike, anëtarët e Bordit paguhen në bazë të skemës së pagave

dhe mëditjeve për anëtarët e bordeve të pavaura dhe miratohet nga Kuvendi i Kosovës, derisa

statusi i stafit profesional trajtohet sipas Ligjit për shërbimin civil dhe paguhen sipas Ligjit për

pagat e nëpunësve civil. Por, meqë nuk ka një skemë të pagave për anëtarët e bordeve të

pavarura, skema e pagave për anëtarët e bordit në ARKEP është përcakatuar e njejtë me pagën

bazë të deputetëve nga Komisioni për Buxhet dhe Financa. Ndërkaq, pasi Ligji për pagat e

nëpunësve civil nuk ëshë duke u zbatuar, nëpunësit civil paguhen me një sistem të veçantë të

pagave, që është i bazuar në koeficientë të ndryshëm prej nëpunësve civil në ekzekutiv. Këta

koeficientë përcaktohen në bazë të përshkrimit të detyrës së punës dhe miratohen nga bordi.152

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

ARKEP, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda ARKEP. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

29. Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave Autoriteti Rregullativ i Hekurudhave (ARH) është organ i pavarur rregullator i cili është

themeluar nga Kuvendi i Kosovës. ARH ka statusin e personit juridik dhe shpallë aktë nënligjore

në Gazetën Zyrtare. ARH është i themeluar me ligj të veçantë, Ligjin për hekurudhat e

Kosovës153 në bazë të nenit 142 të Kushtetutës së Kosovës i cili përcakton parimet bazë për

themelimin e agjencive të pavarura. Bazuar në nenin 38, pika 4, ARH sipas kërkesës dhe së paku

151 Organogrami: http://bit.ly/1qvJXuU 152 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 27: http://bit.ly/2c1E1bv 153 Ligji Nr.04/L-063 për hekurudhat: http://bit.ly/29DC1Cf

Page 107: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

106

një herë në vit raporton në Kuvend të Kosovës derisa në praktikë raportimi bëhet përmes

Komisionit për Zhvillim Ekonomik, Infrastrukturë, Tregti dhe Industri. ARH publikon raportet

vjetore dhe në faqen zyrtare janë të publikuara raportet për vitet 2010-2015.154

Bazuar në nenin 38, pika 6.1 e Ligjit për hekurudhat e Kosovës, ARH mbikëqyret nga një Bord i

cili nuk ka kompetenca ekzekutive. Bordi përbëhet prej pesë anëtarëve, njëri prej të cilëve

emërohet kryesuesi i bordit, katër prej të cilëve propozohen nga Qeveria me rekomandim të

Ministrisë dhe emërohen në Kuvend. Anëtarët e Bordit kanë mandat pesë vjeçar me mundësi të

riemërimit edhe për një mandat. Anëtari i pestë i Bordit është Drejtori i përgjithshëm i cili është

Kryeshef Ekzekutiv i ARH-së. Drejtori i përgjithshëm zgjedhet dhe shkarkohet nga Bordi në

përputhje me legjislacionin në fuqi për shërbimin civil dhe është udhëheqësi më i lartë

administrativ. ARH është e organizuar në katër departamente profesionale si dhe dy

administrative: i administratës dhe i financave dhe ka një divizion të prokurimit. Departamentet

dhe divizioni i përgjigjen Drejtorit të përgjithshëm derisa ky i fundit i përgjigjet Bordit të ARH-

së.

ARH ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 354,164 264,200 325,421 293,623

Numri i punëtorëve 17 17 17 17

Numri i nëpunësve civil 17 17 17 17

Numri i të emëruarve politik 3 3 0 0

Numri i stafit professional 16 16 16 16

Numri i stafit administrative 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Numri i nëpunëse civil sipas Ligjit për shërbimin civil në ARH është 17. Pagat për nëpunësit

civil rregullohen me koeficientë që janë ekuivalentë me koeficientët e ekzekutivit. Për anëtarët e

bordit, kompensimin e përcakton Komisioni për Buxhet dhe Financa dhe e dërgon në Kuvend

për aprovim. Drejtori i përgjithshëm, që në bazë të Ligjit për hekurudhat është edhe anëtari i

pestë i bordit, e merr edhe 50% të kompensimit të anëtarëve tjerë përpos pagës bazë të tij/saj që

merret sipas Ligjit për shërbimin civil.155 Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve

vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda ARH-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda ARH-së.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

30. Autoriteti Rregullator për Shërbimet e Ujit Autoriteti Rregullator për Shërbimet e Ujit (ARRU) është institucion i pavarur rregullator i

themeluar nga Kuvendi i Kosovës. Nuk është e përcaktuar me ligj nëse ARRU ka statusin e

personit juridik. ARRU nuk shpallë akt nënligjore në Gazetën Zyrtare. ARRU është i themeluar

154 Raportet vjetore të ARH-së: http://bit.ly/2bdMcid 155 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 29: http://bit.ly/2c1E1bv

Page 108: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

107

me ligj të veçantë, Ligjin për rregullimin e shërbimeve të ujit 156 bazuar në nenin 142 të

Kushtetutës së Kosovës i cili përcakton parimet bazë për themelimin e agjencive të pavarura në

Kosovë. ARRU është përgjegjës për rregullimin e veprimtarive të të gjithë ofruesve të

shërbimeve të ujit përmes licencimit, përcaktimin e tarifave të shërbimit, vendosjen e

standardeve të shërbimit, mbikëqyrjen e atyre standardeve, etj. Bazuar në nenin 10 të Ligjit për

rregullimin e shërbimeve të ujit, ARRU i përgjigjet Kuvendit të Kosovës dhe raporton në

Kuvend të paktën një herë në vit Në praktikë, raportimi i ARRU në Kuvend të Kosovës bëhet

përmes Komisionit për Bujqësi, Pylltari, Mjedis e Planifikim Hapësinor. ARRU publikon

raportet vjetore dhe në faqen zyrtare të tij janë publikuar raportet për vitet 2008-2015157.

Bazuar në nenin 5 të Ligjit për rregullimin e shërbimeve të ujit, ARRU ka drejtorin,

zëvendësdrejtorin, kuadrin profesional dhe nëpunësit. Sipas nenit 6, ARRU udhëhiqet nga

Drejtori dhe në mungesë të tij, udhëhiqet nga zëvendësdrejtori. Sipas nenit 7, Drejtori dhe

zëvendësdrejtori zgjidhen me konkurs të hapur dhe procedura për zgjedhjen e tyre fillon gjashtë

muaj para skadimit të mandatit të drejtorit dhe zëvendrejtorit aktual. Konkursi shpallet nga

Komisioni përkatës i Kuvendit i cili pas përfundimit të fazës së parë, interviston kandidatët të

cilët kanë plotësuar kriteret e përcaktuara me ligj. Për të dy pozitat, Komisioni propozon nga dy

kandidatë nga të cilët Kuvendi i Kosovës me shumicë votash i zgjedh dy nga kandidatët e

propozuar, drejtorin dhe zëvendësdrejtorin. Të dy pozitat kanë mandat pesë vjeçar me mundësi të

rizgjedhjes vetëm edhe për një mandat. ARRU është e orgnizuar në katër departamente të cilat

drejtohen nga kryesues dhe brenda tyre ka vetëm zyrtar por jo edhe divizione. Drejtori është

udhëheqësi më i lartë administrativ në ARRU.158

ARRU ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 328,619 359,000 382,280 358,734

Numri i punëtorëve 19 19 19 19

Numri i nëpunësve civil 17 17 17 17

Numri i të emëruarve politik 2 2 2 2

Numri i stafit professional 14 14 14 14

Numri i stafit administrative 3 3 3 3

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Pagat në ARRU janë fikse dhe kjo çështje është përcaktuar me një vendim të Komisionit për

Buxhet dhe Financa në Kuvend të Kosovës në vitin 2009. Pagat fikse vlejnë për të gjithë

nëpunësit përfshirë edhe Drejtorin dhe zëvendës Drejtorin e ARRU. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda ARRU-së, derisa

kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe

Kontesteve brenda ARRU-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e

Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

156 Ligji 05/L-042 për rregullimin e shërbimeve të ujit: http://bit.ly/1sOBBQr 157 Raportet vjetore të ARRU: http://bit.ly/1XkczGi 158 Organogrami i ARRU-së: http://bit.ly/1sOG8Cs

Page 109: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

108

31. Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik (KRPP) është një agjenci e pavarur rregullatore e

themeluar nga Kuvendi i Kosovës me Ligjin për prokurimin publik159 bazuar në nenin 142 të

Kushtetutës së Kosovës mbi agjencitë e pavarura. KRPP ka statusin e autoritetit publik dhe

organizatë buxhetore dhe nuk shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. KRPP është përgjegjës

për zhvillimin, funksionimin dhe mbikëqyrjen e përgjithshme të sistemit të prokurimit publik në

Kosovë. Sipas nenit 87, pika 2.13 të Ligjit për prokurimin publik, KRPP për cdo vit kalendarik

përgatitë dhe dorëzon në Qeveri dhe Kuvend një raport vjetor i cili analizon aktivitetet e

prokurimit publik së bashku me një numër të rekomandimeve për përmirësimin e sistemit të

prokurimit publik në Kosovë. Raportet vjetore të KRPP-së janë publike në faqen zyrtare të

institucionit.160

Sipas nenit 89 të Ligjit për prokurimin publik, KRPP udhëhiqet nga Komisioni i cili përbëhet

prej tre anëtarëve të cilët propozohen nga Qeveria dhe emërohen në Kuvend me një mandat pesë

vjecar të cilët mund të emërohen edhe njëherë. Njëri prej anëtarëve të KRPP është Kryetar i

KRPP-së i cili udhëheq, përfaqëson, organizon punën dhe është zyrtari më i lartë administrativ

në KRPP. Kryetari i bordit autorizon dy anëtarët e tjerë të bordit që të jenë kryesues të

departamenteve në KRPP përderisa këto departamente kanë edhe koordinator. Organizimi i

brendshëm i KRPP-së është i rregulluar në departamente. KRPP ka gjithsej katër departamente:

departamenti për rregulla, departamenti informativ, departamenti i trajnimeve dhe departamenti

për mbikëqyrje dhe monitori161. Departamentet nuk kanë drejtor por kryesohen nga koordinatorët

dhe dy anëtarët e bordit të cilët caktohen me ketë punë nga Kryetari i KRPP-së.

KRPP ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Buxheti, numri i

punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 327,365 1,426,037 913,363 775,466

Numri i punëtorëve 26 26 26 28

Numri i nëpunësve civil x x x 25

Numri i të emëruarve politik x x x 3

Numri i stafit professional x x x 20

Numri i stafit administrative x x x 3

Numri i stafit mbështetës x x x X

Pas themelimit të KRPP-së në vitin 2005, Bordi i është drejtuar Kuvendit për rregullimin e

pagave në këtë institucion. KRPP është njëra ndër institucionet e pakta ku koeficienti më i lartë

është 9. Bordi i KRPP-së i është drejtuar Komisionit për Buxhet dhe Financa të Kuvendit për

rritje të koeficientit mirëpo një gjë e tillë nuk ka ndodhur. Zyrtarët kanë koeficient 7, ekspertët e

prokurimit dhe zyrtari i lartë kanë koeficient 8, ndërsa koordinatorët e departamenteve kanë

koeficientin më të lartë 9. Edhe paga e anëtarëve të Bordit është e përcaktuar nga Kuvendi i

Kosovës. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në KRPP vendosen nga Komisioni

159 Ligji Nr. 04/L-042 për prokurimin publik: http://bit.ly/1sH3IAË 160 Raportet vjetore të KRPP: http://bit.ly/2bMËg1Y 161 Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia, f. 67: http://bit.ly/2c1E1bv

Page 110: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

109

Disiplinor brenda KRPP-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga

Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda KRPP-së. Jashtë institucionit,

nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil

(KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

32. Zyra e Rregullatorit për Energji Zyra e Rregullotarit për Energji (ZRRE) është agjenci e pavarur rregullatore e themeluar nga

Kuvendi i Kosovës me ligj të veçantë, Ligjin për rregullatorin e energjisë162 që mund të ketë për

bazë nenin 119 paragrafi 5 dhe nenin 142 të Kushtetutës së Kosovës. Në ligjin përkatës nuk është

përcaktuar nëse ZRRE ka statusin e personit jurudik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën

Zyrtare. Sipas nenit 10 të ligjit përkatës, kryesuesi i bordit të ZRRE-së i’a dërgon Kuvendit të

Kosovës çdo vit raportin vjetor, jo më vonë se tre muaj pas mbylljes së vitit kalendarik. Po ashtu,

sipas pikës 2 të të njëjtit nen, Kuvendi i Kosovës përmes komisionit përgjegjës funksional sa

herë që e sheh të nevojshme mund të kërkojë që kryesuesi i bordit të raportojë para tij. Në

praktikë, ZRRE raporton në Kuvend të Kosovës përmes Komisionit për Zhvillim Ekonomik,

Infrastrukturë, Tregti dhe Industri. Raportet vjetore të ZRRE publikohen përmes faqes zyrtare të

institucionit.163

Sipas nenit 5 të ligjit përkatës, ZRRE udhëhiqet nga bordi i përbërë prej pesë anëtarësh, njëri prej

të cilëve zgjedhet kryesues. Zgjedhja e anëtarëve të bordit të ZRRE-së bëhet përmes konkursit të

shpallur nga Ministria e Zhvillimit Ekonomik dhe pas përpilimit të listës së ngushtë, Qeveria i

dërgon Kuvendit të Kosovës së paku nga dy kandidatë për një pozitë për votim në Kuvend.

Mandati i anëtarëve të bordit është pesë vjeçar me mundësi të emërimit edhe për një mandat.

Kryesuesi i bordit është udhëheqësi më i lartë administrativ si dhe përfaqëson ZRRE-në para

palëve të treta. Organizimi i ZRRE-së është në tri nivele: bordi, drejtori menaxhues dhe pesë

departamente. Në nivel me departamentet ekziston njësia e administratës së përgjithshme.

Departamentet nuk janë të ndara në divizione por vetëm përbëhen nga pozita individuale brenda

tyre.164

ZRRE ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Sipas nenit 19 të ligjit

për ZRRE-në, taksat e inkasuara nga ZRRE në lidhje me licencimin dhe aktivitetet tjera do të

jenë të hyra të dedikuara të ZRRE-së. Sipas nenit 22, pika 2, ZRRE do të propozojë dhe do të

dërgojë buxhetin vjetor në pajtim me Ligjin për menaxhimin e financave publike dhe

përgjegjësitë. Buxheti dhe numri i punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 684,456 674,456 682,206 743,516

Numri i punëtorëve 33 33 33 33

Numri i nëpunësve civil 0 0 0 0

Numri i të emëruarve politik 5 5 5 5

Numri i stafit professional x x x x

Numri i stafit administrative x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

162 Ligji Nr. 05/L-084 për Rregullatorin e Energjisë: http://bit.ly/2bHUpZ9 163 Raportet vjetore të ZRRE-së: http://ëëë.ero-ks.org/ 164 Organogrami i ZRRE-së: http://bit.ly/285fi9G

Page 111: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

110

Të punësuarit në ZRRE nuk janë nëpunës civil dhe sipas buxhetit të punësuar në përgjithësi janë

33, prej të cilëve 28 janë nëpunës publik dhe pesë janë të emëruar si anëtar dhe kryesuesi i bordit

të ZRRE nga Kuvendi i Kosovës. Sipas Ligjit për ZRRE, neni 8, paga e kryesuesit dhe anëtarëve

të bordit përcaktohet nga Kuvendi deri në nxjerrjen e Ligjit përkatës për pagat e funksionarëve të

lartë publik derisa pagat dhe shtesat e personelit të ZRRE-së i rregullon Bordi duke pas parasysh

nivelin e pagave në sektorin që e rregullon. Nuk përmendet ndonjë akt nënligjor me të cilin

përcaktohet paga dhe shtesat e personelit të ZRRE-së. Meqenëse të punësuarit në ZRRE nuk janë

nëpunës civil, ZRRE nuk ka themeluar Komisionin disiplinor dhe Komisionin për Ankesa dhe

Zgjidhjen e Kontesteve. Jashtë ZRRE-së, të punësuarit mund të drejtohen në Inspektoratin e

Punës dhe në Gjykatën përkatëse.

Agjencitë (organet qendrore dhe të pavarura) në kuadër të Qeverisë

33. Agjencia Shtetërore e Arkivave Agjencia Shtetërore e Arkivave (ASHA) është organ qeveritar e cila në praktikë funksionon në

kuadër të zyrës së Kryeministrit165. ASHA është e themeluar me Ligjin për arkivat shtetërore166 e

cila organizon, drejton dhe kontrollon veprimtarinë në të gjithë rrjetin arkivor të vendit. Me ligjin

përkatës nuk është përcaktuar nëse ASHA ka statusin e personit juridik. ASHA nuk shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 4 të ligjit përkatës, ASHA udhëhiqet nga kryeshefi

ekzekutiv i cili është përgjegjës për administrimin, funksionimin dhe menaxhimin e agjencisë.

Në ligjin përkatës nuk është definuar raportimi i ASHA-s dhe përgatitja e raportit periodik

mirëpo bazuar në funksionimin e saj në kuadër të zyrës së Kryeminsitrit, kryeshefi ekzekutiv

është përgjegjës tek Kryeministri i Qeverisë së Republikës së Kosovës.

ASHA ka faqe zyrtare mirëpo nuk ka publikuar raportet vjetore për publikun. Kryeshefi

ekzekutiv është udhëheqësi më i lartë administrativ i cili emërohet nga Qeveria sipas rregullave

dhe procedurave për pozitat e nivelit të lartë drejtues në shërbimin civil. Me ligjin aktual nuk

është përcaktuar kohëzgjatja e mandatit të kryeshefit ekzekutiv mirëpo duke marr parasysh

pozitën e barabartë me një sekretar të ministrisë, mandati i pozitës duhet të jetë tre vjecar. Sipas

nenit 4, pika 4 e ligjit përkatës, struktura dhe organizimi i agjencisë rregullohet me akt nënligjor

të cilin e propozon agjencia dhe e miraton Qeveria. Deri më tani nuk është miratuar ndonjë akt

nënligjor i cili tregon strukturën e organizimit dhe hierarkinë e raportimit në ASHA.

ASHA nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i ASHA-s është i përfshirë në buxhetin e

zyrës së Kryeministrit. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 577,896 612,861 678,914 723,662

Numri i punëtorëve 90 90 90 99

Numri i nëpunësve civil 88 88 88 97

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 88 88 88 97

165 Me ligj nuk është përcaktuar nëse ASHA funksionon në kuadër të zyrës së Kryeministrit 166 Ligji Nr. 04/L-088 për arkivat shtetërore: http://bit.ly/2cmehBK

Page 112: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

111

Numri i stafit administrativ 0 0 0 0

Numri i stafit mbështetës 2 2 2 2

Baza ligjore për përcaktimin e pagave është Ligji për pagat e nëpunësve civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ASHA vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

ASHA, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda ASHA. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në

Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

34. Agjencia e Statistikave e Kosovës Agjencia e Statistikave e Kosovës (ASK) është institucion profesional dhe i pavarur në kuadër të

zyrës së Kryeministrit e themeluar me ligjin për statistikat zyrtare të Republikës së Kosovës167.

Me këtë ligj nuk është përcaktuar nëse ASK ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 7, pika 2.8, ASK i paraqet përmes Kryeminsitrit, për

miratim Qeverisë dhe Kuvendit raportin mbi zbatimin e planit, programit dhe shfrytëzimin e

mjeteve buxhetore, dhe pas miratimit raporti bëhet publik. Sipas nenit 8 të ligjit përkatës,

kryeshefi ekzekutiv për punën e vet i përgjigjet Kryeminsitrit. ASK ka faqen zyrtare në të cilën

janë publikuar raportet vjetore të ASK-së.168

Sipas nenit 8 të ligjit përkatës, kryeshefi ekzekutiv është udhëheqës i ASK-së, emërohet sipas

Ligjit për shërbimin civil, sipas rregullave dhe procedurave për emërimin në pozitat e nivelit të

lartë drejtues për një mandat tre vjeçar. Kryeshefi propozon strukturën organizative të ASK-së e

cila miratohet nga Kryeministri. Të punësuarit në ASK dhe rekrutimi i tyre bëhet sipas rregullave

të përcaktuara me Ligjin për shërbimin civil. Sipas rregullores për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës, ASK përbëhet nga shtatë departamente të ndarë në divizione

të cilat kryesohen nga shefa të divizioneve. Shefi i divizionit raporton tek drejtori i

departamentit, ky i fundit tek kryeshefi ekzekutiv. Rregullorja për organizimin e brendshëm

miratohet nga MAP dhe më pas nga Kryeminstri në mbledhje të Qeverisë. Kryeshefi ekzekutiv

është udhëheqësi më i lartë administrativ në ASK.

ASK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e zyrës së

Kryeministrit. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 948,298 1,023,299 1,187,154 1,166,851

Numri i punëtorëve x x x x

Numri i nëpunësve civil 131 134 136 142

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 128 131 133 140

Numri i stafit administrativ 2 2 3 2

Numri i stafit mbështetës 1 1 0 0

ASK nuk ka definuar se cila është baza ligjor për përcaktimin e pagave të të punësuarvë në ASK.

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ASK vendosen nga Komisioni Disiplinor

167 Ligji Nr. 04/L-036 për statistikat zyrtare të Republikës së Kosovës: http://bit.ly/2ctCUSV 168 Raportet vjetorë të ASK-së: http://bit.ly/2cOtGNz

Page 113: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

112

brenda zyrës së Kryeministrit, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga

Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda zyrës së Kryeministrit. Jashtë

institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin

Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

35. Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë Agjencia e Ushqimit dhe Veterinarisë (AUV) është agjenci ekzekutive e cila funksionon në

kuadër të zyrës së Kryeministrit. AUV është themeluar me Ligjin për ushqimin169 dhe ka për

detyrë të mbrojë jetën dhe shëndetin e njërëzve duke siguruar nivel të lartë të ushqimit të sigurt,

përfshirë edhe ushqimin e kafshëve, shëndetin e kafshëve, përkujdesjen ndaj kafshëve si dhe

cilësinë dhe sigurinë e ushqimit me prejardhje bimore dhe shtazore. AUV ka statusin e personit

juridik dhe nuk është përcaktuar me ligjin përkatëse nëse AUV shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare. Organet drejtuese, mbikëqyrëse dhe këshilldhënëse të agjencië janë Kryeshefi

Ekzekutiv, Bordi Drejtues170 dhe Këshilli Shkenco171. AUV drejtohet nga Kryeshefi, mbikëqyret

nga bordi dhe këshillohet nga këshilli shkencor. Sipas nenit 41, pika 3 e ligjit përkatës, Kryeshefi

i AUV i përgjigjet Kryeministrit të Kosovës, emërohet nga Qeveria për mandat tre vjecar sipas

rregullave dhe procedurave për pozitat e nivelit të lartë drejtues në shërbimin civil. Sipas të

njëjtin nen, pikat 6 dhe 7, Kryeshefi i dërgon bordit për miratim raportin vjetor të punës dhe

raportin financiar. AUV ka faqen zyrtare mirëpo raportet vjetorë të AUV nuk janë publikuar në

faqen zyrtare të agjencisë. Anëtarët e bordit kanë mandat tre vjecar dhe përbëhet nga shtatë

anëtarë duke përfshirë edhe Kryeshefin e agjencisë. Anëtarët tjerë propozohen nga: Ministria e

Bujqësisë, Ministria e Shëndetësisë, Instituti i Shëndetit Publik, Shoqata për Mbrojtjen e

Konsumatorëve dhe Oda Ekonomike e Kosovës. Fushë veprimtaria dhe numri i anëtarëve të

këshillit shkencor përcaktohet me akt nënligjore të miratuar nga Qeveria e Republikës së

Kosovës.

Kryeshefi i AUV është udhëheqësi më i lartë administrativ dhe në bashkëpunim me bordin

drejtues, drejton punën e agjencisë. AUV ka tri drejtori, inspektoratin, laboratorin e ushqimit dhe

veterinarisë dhe gjashtë zyrave rajonale. Hierakia e raportimit në AUV ka këto nivele: zyrat

rajonale udhqihen nga koordinator të cilët janë përgjegjës tek Kryeshefi i AUV, drejtoritë,

inspektorati dhe laboratori udhëhiqen nga drejtor të cilët po ashtu janë përgjegjës tek Kryeshefi i

AUV172.

AUV nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i AUV është i përfshirë në buxhetin e zyrës

së Kryeministrit. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 5,174,335 5,240,079 5,224,313 4,829,116

Numri i punëtorëve 150 158 165 171

Numri i nëpunësve civil 150 158 165 171

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

169 Ligji Nr. 03/L-016 për ushqimin: http://bit.ly/2c3pN9n 170 Rregullore Nr. 04/2010 për organizimin dhe fushëveprimtarinë e bordit drejtues të AUV: http://bit.ly/2cvBpCL 171 Rregullore 05/2010 për organizimin dhe fushëveprimtarinë e këshillit shkencor të AUV: http://bit.ly/2cB9lLx 172 Rregullore 03/2010 për organizimin e AUV: http://bit.ly/2c7IDuk

Page 114: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

113

Numri i stafit profesional 137 145 152 158

Numri i stafit administrativ 13 13 13 13

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

AUV nuk ka definuar se cila është baza ligjore për përcaktimin e pagës së të punësuarve në këtë

organ. Sipas Ligjit për ushqimin që themelon AUV, kompensimi i anëtarëve të bordit drejtues

dhe këshillit shkencor rregullohet me akt ligjor të veçantë të nxjerrë nga Qeveria e Republikës së

Kosovës. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AUV vendosen nga Komisioni

Disiplinor brenda zyrës së Kryeministrit, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po

ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda zyrës së Kryeministrit.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

36. Agjencia për Barazi Gjinore Agjencia për Barazi Gjinore (ABGJ) është agjenci ekzekutive e cila funksionon në kuadër të

zyrës së Kryeministrit. ABGJ është e themeluar me Ligjin për barazi gjinore173 dhe promovon,

mbështetë, koordinon dhe bën zbatimin e dispozitave të këtij ligji dhe akteve nënligjore të

nxjerra në pajtim me këtë ligj. Me ligjin përkatës nuk është e përcaktuar nëse ABGJ ka statusin e

personit juridik apo nëse ABGJ shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 8, pika

1.12, ABGJ raporton në Qeveri për zbatimin e këtij ligji për vitin e shkuar jo më vonë se fundi i

marsit dhe raporti pas miratimit nga Qeveria bëhet publik. ABGJ ka të publikuar raportet vjetor

në formën e buletineve informative në faqen zyrtare të saj.174

Sipas nenit 9 të ligjit përkatës, ABGJ udhëhiqet nga Kryeshefi Ekzekutiv i cili është përgjegjës

për administrimin, funksionimin dhe menaxhimin e agjencisë. Kryeshefi Ekzekutiv është

udhëheqësi më i lartë administrativ dhe emërohet nga Qeveria sipas rregullave dhe procedurave

për pozitat e nivelit të lartë drejtues në shërbimin civil. Mandati i Kryeshefit Ekzekutiv është tre

vjecar. Organizimi dhe funksionimi i agjencisë rregullohet me akt nënligjor të cilin e propozon

agjencia dhe e miraton Qeveria. Sipas rregullores për organizimin dhe funksionimin e

agjencisë175, ABGJ është e organizuar në katër divizione të cilat udhëhiqen nga shefi i divizionit

dhe janë përgjegjës tek Kryeshefi Ekzekutiv176. Hierarkia e raportimi është e organizuar në tri

nivele: shefi i divizionit tek Kryeshefi Ekzekutiv dhe ky i fundit tek Qeveria apo Kryeministrit

meqë ABGJ funksionon në kuadër të zyrës së Kryeministrit.

ABGJ nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i ABGJ-së është i përfshirë në buxhetin e

zyrës së Kryeministrit. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 185,770 612,861 678,914 191,425

Numri i punëtorëve 18 18 17 17

Numri i nëpunësve civil 18 18 17 17

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

173 Ligji Nr. 05/L-020 për barazi gjinore: http://bit.ly/1RCËnO8 174 Buletinet dhe raporet tjera të ABGJ-së: http://bit.ly/2cbpUkB 175 Rregullore 01/2007 për organizimin dhe funksionimin e ABGJ-së: http://bit.ly/2cvKOZH 176 Organogrami i ABGJ-së: http://bit.ly/2cvvrBZ

Page 115: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

114

Numri i stafit profesional 17 17 16 16

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Baza ligjore për përcaktimin e pagave është Ligji për barazi gjinore dhe Rregullorja për

organizimin e brendshëm në agjenci. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ABGJ

vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda zyrës së Kryeministrit, derisa kontestet dhe ankesat

mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda

zyrës së Kryeministrit. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e

Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

37. Agjencia e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria

Bërthamore Agjencia e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria Bërthamore është agjenci ekzekutive

e Qeverisë në kuadër të zyrës së Kryeministrit e themeluar me ligj të veçantë, Ligjin për

Agjencinë e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria Bërthamore177. Sipas nenit 3 të

ligjit përkatës, agjencia është organ i pavarur dhe i specializuar për zbatimin e politikave dhe

standardeve kombëtare dhe ndërkombëtare në fushën e mbrojtjes nga rrezatimi dhe siguria

bërthamore. Agjencia ka statusin e personit juridik dhe nuk është përcaktuar në ligj nëse agjencia

shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Agjencia është e përcaktuar më ligj si organ në

kuadër të zyrës së Kryeminstrit, por e njëjta agjenci figuron edhe në faqen zyrtare të Ministrisë

së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor (MMPH)178.

Sipas nenit 12 të ligjit përkatës, agjencia, përmes Qeverisë paraqet raport vjetor të punës për vitin

paraprak në Kuvendin e Kosovës, më së voni deri më 31 mars. Agjencia nuk ka faqe zyrtare dhe

raportet vjetore të agjencisë nuk janë publike. Sipas nenit 7 të ligjit në fjalë, agjencia udhëhiqet

nga kryeshefi i agjencisë, detyrat dhe përgjegjësitë e të cilit përcaktohen me akt nënligjor, mirëpo

nuk ka ndonjë akt nënligjor i cili është publik dhe tregon detyrat dhe përgjegjësitë e kryeshefit të

agjencisë. Kryeshefi i agjencisë emërohet sipas ligjit për shërbimin civil për pozitat e larta

drejtuese në shërbimin civil, me mandat tre vjeçar. Sipas nenit 11 të ligjit përkatës, kryeshefi

nxjerr akt nënligjor për organizimin dhe funksionimin e brendshëm të agjencisë, mirëpo nuk ka

ndonjë akt nënligjor të publikuar që tregon organizimin dhe sistematizimin e vendeve të punës në

agjenci. Si pasojë e kësaj, nuk dihet se cilat janë nivelit e raportimi brenda agjencisë. Udhëheqësi

më i lartë adminsitrativ në agjenci është kryeshefi ekzekutiv.

Agjencia nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e zyrës

së Kryeministrit. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 28,800 67,800 70,938 64,102

Numri i punëtorëve 3 6 6 6

Numri i nëpunësve civil 3 6 6 6

177 Ligji Nr. 04/L-067 për Agjencinë e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria Bërthamore: http://bit.ly/2d34BxH 178 Agjencia e njejtë në faqën zyrtare të MMPH: http://bit.ly/2crXRIv

Page 116: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

115

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 3 6 6 6

Numri i stafit administrativ 0 0 0 0

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në agjenci është Ligji për shërbimin civil dhe rregulloret

tjera. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në agjenci vendosen nga Komisioni

Disiplinor brenda zyrës së Kryeministrit, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po

ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda zyrës së Kryeministrit.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

38. Agjencia për Shoqërinë e Informacionit Agjencia për Shoqërinë e Informacionit (ASHI) është organ qendror i administratës shtetërore e

cila funksionon në kuadër të Ministrisë së Administratës Publike (MAP). ASHI është e

themeluar me Ligjin për organet e shoqërisë së informacionit179, ka rol ekzekutiv dhe është

përgjegjëse për zhvillimin dhe zbatimin e teknologjisë së informacionit dhe të komunikimit për

institucionet e Republikës së Kosovës. Me Ligjin e themelimit nuk është përcaktuar nëse ASHI

ka statusin e personit juridik. ASHI nuk shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Me Ligjin e

themelimit nuk është definuar raportimi i ASHI në Qeveri por në praktikë, Drejtori i

përgjithshëm i ASHI është përgjegjës para Ministrit të Administratës Publike. Në ligjin përkatës

po ashtu nuk definohet cështja e përgatitjes së raportit vjetor nga ASHI për Minsitrin apo

Qeverinë. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë administrativ, drejton punën e

ASHI dhe emërohet nga Qeveria për një mandat tre vjecar sipas rregullave për pozitat e nivelit të

lartë drejtues në shërbimin civil.

ASHI është e organizuar në drejtorate dhe sektore sipas organizimit të organeve qendrore të

administratës shtetërore përcaktuar me Ligjin për administratën shtetërore. ASHI përbëhet nga

pesë drejtorate dhe sektore brenda tyre. Hierarkia e raportimit është nga udhëheqesi i sektorit tek

udhëheqësi i drejtoratit përkatës dhe ky i fundit tek Drejtori i përgjithshëm i ASHI. Rregullorja

për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës së ASHI së pari miratohet

nga MAP e pastaj miratohet në Qeveri. Megjithatë, ASHI nuk ka ende një Rregullore të tillë dhe

nuk ka faqe zyrtare ku edhe mund të publikohen raportet periodike të saj.

ASHI nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i ASHI-së është i përfshirë në buxhetin e

MAP-it. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në

tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 5,453,852 5,536,255 4,619,741 3,923,323

Numri i punëtorëve x x x x

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

179 Ligji Nr. 04/L-145 për organet qeveritare për shoqërinë e informacionit: http://bit.ly/2cQrLKg

Page 117: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

116

Numri i stafit mbështetës x x x x

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në ASHI është Ligji për pagat e nëpunësve civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ASHI vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MAP-it, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MAP. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në

Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

39. Instituti i Kosovës për Administratë Publike Instituti i Kosovës për Administratë Publike (IKAP) është organ qendror i administratës

shtetërore i cili funksionon në kuadër të Ministrisë së Administratës Publike (MAP). IKAP

funksionin në bazë të Ligjit për Institutin e Kosovës për Administë Publike180 mirëpo IKAP është

themeluar në vitin 2003 me anë të Urdhëresës Administrative të UNMIK-ut 2003/25. Me ligjin e

themelimit të IKAP nuk është e përcaktuar nëse IKAP ka statusin e personit juridik dhe nëse

IKAP shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 7 të Ligjit përkatës, IKAP drejtohet

nga Drejtori i përgjithshëm i cili emërohet në pajtim me Ligjin për shërbimin civil dhe i

përgjigjet drejtpërdrejt Ministrit të Administratës Publike. Sipas pikës 3 të nenit 7 të ligjit

përkatës, jo më vonë se 31 mars të cdo viti kalendarik, Drejtori i përgjithshëm i dorëzon një

raport vjetor Ministrit të Administratës Publike në të cilin paraqet rezultatet e arritura gjatë vitit

të kaluar. IKAP publikon raportin vjetoër përmes faqes zyrtare mirëpo në faqen zyrtare nuk janë

publikuar ende raportet e viteve 2014 dhe 2015.181

Drejtori i përgjithshëm e udhëheq IKAP-in dhe është udhëheqësi më i lartë administrativ i i cili

emërohet nga Qeveria me mandat tre vjecar pas procedurave të hapura sipas Ligjit për shërbimin

civil. Sipas nenit 6 të ligjit për IKAP, struktura organizative përbëhet nga: Drejtori i

përgjithshëm, drejtoratet dhe sektorët. Organizimi i brendshëm dhe sistematizimi i vendeve të

punës në IKAP bëhet sipas Ligjit për administratën shtetërore, pjesa për organet qendrore të

administratës shtetërore të cilat organizohen në sektore dhe drejtorate. Sektori drejtohet nga

udhëheqësi i cili raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i fundit tek Drejtori i përgjithshëm.

Rregullorja për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës miratohet nga

MAP dhe Qeveria.

IKAP nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i IKAP është i përfshirë në buxhetin e MAP-

it. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën

në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 209,245 171,245 200,918 214,352

Numri i punëtorëve 16 16 16 16

Numri i nëpunësve civil 16 16 16 16

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 12 12 12 12

Numri i stafit administrativ 4 4 4 4

Numri i stafit mbështetës 0 0 2 2

180 Ligji Nr. 04/L-221 për Institutin e Kosovës për Administratë Publike: http://bit.ly/2cNVH9P 181 Raportet vjetore të IKAP: http://bit.ly/2clzËgA

Page 118: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

117

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në IKAP është Ligji për IKAP-in dhe Ligji për shërbimin

civil. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në IKAP vendosen nga Komisioni

Disiplinor brenda MAP-it, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga

Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MAP. Jashtë institucionit, nëpunësit

civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e

pastaj në gjykatën përkatëse.

40. Avokatura Shtetërore Avokatura Shtetërore është organ qendror në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë e themeluar me

Ligjin për avokaturën shtetërore182. Avokatura shtetërore ka statusin e personit juridik dhe në ligj

nuk është përcaktuar nëse avokatura shtetërore shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas

nenit 8 të ligjit përkatës, avokatura shtetërore përfaqëson, jep këshilla dhe mbron autoritetet

publike të Republikës së Kosovës në procedurën gjyqësore, të arbitrazhit dhe në procedurën

administrative në pajtim me ligjin. Sipas nenit 9 të ligjit përkatës, Avokati i përgjithshëm

shtetëror i cili udhëheq avokaturën shtetërore për punën e tij i përgjigjet Ministrit të Drejtësisë.

Sipas nenit 4, puna e avokaturës shtetërore është publike por avokatura shtetërore nuk ka faqe

zyrtare dhe nuk ka të publikuar ndonjë raport vjetor. Në ligj nuk përcaktohet hartimi i ndonjë

raporti vjetor për raportim tek Ministri i Drejtësisë apo në Qeveri.

Avokatura shtetërore përbëhet prej avokatit të përgjithshëm shtetëror dhe avokatëve shtetëror.

Sipas ligjit, organizimi i avokaturës shtetërore rregullohet me akt nënligjor por deri më tani nuk

është nxjerrë ndonjë akt nënligjor për organizimin e tillë. Sipas Rregullorës për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Ministrinë e Drejtësisë, numri i të

punësuarve në avokaturën shtetërore është 11. Sipas nenit 16 të ligjit për avokaturën shtetërore,

avokati i përgjithshëm shtetëror dhe avokatët shtetëror zgjedhen përmes konkursit të hapur sipas

rregullave të përcaktuara në Ligjin për shërbimin civil për pozitat e nivelit të lartë drejtues.

Avokatin e përgjithshëm shtetëror e emëron Qeveria me propozim të Ministrit të Drejtësisë. Ky i

fundit ka mandat tre vjeçar derisa avokatët shtetëror nuk kanë kufizim të mandatit.

Sipas nenit 24 të ligjit për avokaturën shtetërore, personeli civil në avokaturën shtetërore janë

nëpunës civil dhe do të kryejnë punë profesionale dhe teknike-administrative. Meqenëse nuk ka

një Rregullore të ndarë për avokaturën shtetërore, nuk dihet numri i stafit profesional dhe numrit

teknik-administrativ. Rregullorën e tillë e propozon avokati i përgjithshëm shtetëror dhe e

miraton Minstri i Drejtësisë.

Avokatura shtetërore nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në

buxhetin e Ministrisë së Drejtësisë. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e

punëtorëve janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti x 77,525 85,490 147,175

Numri i punëtorëve x 10 11 11

Numri i nëpunësve civil x 10 11 11

Numri i të emëruarve politik x 0 0 0

Numri i stafit profesional x 9 10 10

182 Ligji Nr. 04/L-157 për avokaturën shtetërore: http://bit.ly/2cQGËAJ

Page 119: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

118

Numri i stafit administrativ x 1 1 1

Numri i stafit mbështetës x 0 0 0

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në Avokaturën shtetërore janë: Ligji për avokaturën

shtetorë dhe Ligji për pagat e nëpunëse civil, për pozitat e nivelit të lartë drejtues. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në avokaturën shtetërore vendosen nga Komisioni

Disiplinor brenda Ministrisë së Drejtësise derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po

ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda Ministrisë së Drejtësisë.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

41. Agjencia për Administrimin e Pasurisë së Sekuestruar dhe të

Konfiskuar Agjencia për Administrimin e Pasurisë se Sekuestruar dhe të Konfiskuar është organ qendror në

kuadër të Ministrisë së Drejtësisë e themeluar me Ligjin për administrimin e pasurisë së

sekuestruar dhe të konfiskuar 183 . Agjencia administron me pasurinë e sekuestruar dhe të

konfiskuar të përdorura për, apo të përfituara nga vepra penale, përfshirë pasurinë e terrorizmit,

me përjashtim të pasurisë së konfiskuar për realizimin dhe mbledhjen e detyrimeve tatimore.

Agjencia ka statusin e personit juridik por me ligjin e themelimit nuk është përcaktuar nëse

agjencia shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 11 të ligjit përkatës, agjencia

është e detyruar që raportin e punës një herë në vit t’ia dërgojë Ministrit të Drejtësisë. Agjencia

nuk ka faqe të vetën zyrtare dhe nuk ka të publikuara raportet vjetore.

Agjencia udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili emërohet nga Qeveria për një mandat tre

vjecar dhe i zgjedhur sipas procedurës së paraparë me dispozitat për emërimin në pozita të larta

drejtuesë në shërbimin civil të Kosovës. Ligji i cili themelon agjencinë është shpalluar në

Gazetën Zyrtare në prill 2016 dhe ende nuk është nxjerrë ndonjë akt nënligjor i cili përcakton

organzimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në agjenci. Megjithatë, sipas

nenit 9, agjencia do të organizohet në drejtorate dhe sektore. Udhëheqësi më i lartë administrativ

është drejtori i përgjithshëm i agjencisë.

Agjencia nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e

Ministrisë së Drejtësisë. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 373,778 409,195 369,407 348,302

Numri i punëtorëve x x x x

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

183 Ligji Nr. 05/L-048 për administrimin e pasurisë se sekuestruar dhe të konfiskuar: http://bit.ly/2ckxyTR

Page 120: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

119

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në agjenci është Ligji për shërbimin civil dhe Ligji për

pagat e nëpunëve civil. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në agjenci vendosen

nga Komisioni Disiplinor brenda Ministrisë së Drejtësisë derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda Ministrisë.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

42. Instituti për Hulumtimin e Krimeve të Luftës Instituti për Hulumtimin e Krimeve të Luftë është institucion publik hulumtues i cili funksionin

në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë dhe është themeluar me vendim të Qeverisë në vitin

2011184. Qëllimi i institutit është mbledhja, sistematizimi, përpunimi dhe publikimi i të dhënave

për krime kundër paqes, krime të luftës, krime kundër njerëzimit dhe akteve të gjenocidit të

kryera në Kosovë gjatë vitit 1998 deri në qershor të vitit 1999. Instituti nuk ka faqe zyrtare por

disa informacione për të gjenden në faqen zyrtare të Ministrisë së Drejtësisë.

Sipas vendimit të Qeverisë, Instituti udhëhiqet nga Këshilli i cili përbëhet prej shtatë anëtarëve

dhe emërohen me vendim të Minsitrit të Drejësisë. Ndërsa sipas Rregullorës për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Ministrinë e Drejtësisë, instituti udhëhiqet

nga drejtori i cili për punën e tij i përgjigjet Ministrit të Drejtësisë. Sipas kësaj rregullorje, numri

i të punësuarve në instituti është tetë.

Instituti nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e

Ministrisë së Drejtësisë. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 240,724 240,724 174,916 117,697

Numri i punëtorëve 8 8 8 7

Numri i nëpunësve civil 0 0 0 0

Numri i të emëruarve politik 8185 8 8 7

Numri i stafit profesional 6 6 6 5

Numri i stafit administrativ 2 2 2 2

Numri i stafit mbështetës X X x x

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në Instituti janë: neni 145 (2) i Kushtetutës së Republikës

së Kosovës, në pajtim me nenin 1, paragrafi 1.3 (ç) të Rregullores së UNMIK-ut 2001/19 mbi

Degën e Ekzekutivit të Institucioneve të Përkohshme të Vetëqeverisjes, Rregullores nr.02/2011

për fushat e përgjegjësisë administrative të Zyrës së Kryeministrit dhe Ministrive (22.03.2011) si

dhe Vendimit të Qeverisë së Kosovës Nr. 10/19 të datës 15 Qershor 2011. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në institut vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda Ministrisë

së Drejtësisë derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda Ministrisë së Drejtësisë. Jashtë institucionit,

184 Vendimi 10/19 i datës 15.06.2011 për themelimin e Institutit për Hulumtimin e Krimeve të Luftës: http://bit.ly/2d45iKH 185 Sipas institutit për hulumtimin e krimeve të luftës, të punësuarit në këtë institut janë të emëruar nga Ministri por nuk janë të emëruar politik

Page 121: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

120

nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil

(KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

43. Inspektorati i Minstrisë së Drejtësisë Inspektorati i Ministrisë së Drejtësisë është strukturë e veçantë organizative në kuadër të

Ministrisë së Drejtësisë i themeluar me vendim të Ministrit. Përgjegjësitë e inspektoratit janë

paraparë me Ligjin për ekzekutimin e sanksioneve penale186. Sipas nenit 242 të ligjit përkatës,

ministri themelon inspektoratin për mbikëqyrjen e punës së institucioneve korrektuese. Në ligj

nuk përcaktohet nëse inspektorati ka statusin e personit juridik apo nëse inspektorati shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 243, pika 4.3, inspektori harton raporte të rregullta për

sekretarin e përgjithshëm dhe të paktën një herë në tre muaj për Ministrinë e Drejtësisë lidhur

me të gjeturat e tij. Sipas Rregullorës për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve

të punës në Ministrinë e Drejtësisë, kryeinspektori raporton tek Ministri i Drejtësisë dhe sekretari

i përgjithshëm.

Inspektorati udhëhiet nga kryeinspektori i cili emërohet dhe shkarkohet sipas rregullave dhe

procedurave për emërimet në pozita të lartë të nivelit drejtues. Nuk ka një rregullore të

brendshme që tregon organizimin e brendshëm të inspektoratit. Sipas Rregullorës për

organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Ministrinë e Drejtësisë,

numri i të punësuarve në inspektorat është pesë.

Inspektorati nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e

Ministrisë së Drejtësisë. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 68,641 67,085 62,684 73,230

Numri i punëtorëve 5 6 6 7

Numri i nëpunësve civil 5 6 6 7

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në Inspektorat është Ligji për shërbimin civil. Për shkak të

rrezikshmërisë, rëndësisë si dhe kushteve të veçanta të punës, Ministri me vendim përcakton

shumën shtesë në të ardhura personale për inspektorët. Masat e mundshme disiplinore ndaj të

punësuarve në inspektoratin e drejtësisë vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda Ministrisë së

Drejtësisë derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen

e Ankesave dhe Kontesteve brenda Ministrisë së Drejtësisë. Jashtë institucionit, nëpunësit civil

mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

186 Ligji Nr. 04/L-149 për ekzekutimin e sanksioneve penale: http://bit.ly/2cQnLsr

Page 122: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

121

44. Instituti i Mjekësisë Ligjore Instituti i Mjekësisë Ligjore është organ qendror i administratës shtetërore në kuadër të

Ministrisë së Drejtësisë i themeluar me Ligjin për mjekësinë ligjore187. Instituti ka statusin e

personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar nëse Instituti shpallë akte nënligjore në Gazetën

Zyrtare. Sipas nenit 15, pika 3, Instituti harton raport vjetor që përshkruan punën e tij, duke

përfshirë mes tjerash numrin e ekzaminimeve të realizuara dhe të dhëna tjera përkatëse, ne

pajtim me Ligjin për mbrojtjen e të dhënave personale, më së largu deri në muajin mars. Instituti

është përgjegjës për kryerjen e një numri të detyrave përfshirë autopsinë mjeko ligjore dhe

ekzaminimin teknik mjeko ligjor. Sipas ligjit për mjekësinë ligjore, instituti është trashëgues

juridik i departamentit të mjekësisë ligjore në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë. Si rezultat i

kësaj, të punësuarit në departamentin e mjekësisë ligjore do të transferohën në institutin e

mjekësisë ligjore. Me përjashtim të faqes zyrtare të departamentit të mjekësisë ligjore, instituti

nuk ka faqe zyrtare dhe raportet vjetore nuk janë publike.

Instituti udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm i cili zgjedhet sipas procedurave dhe rregullave në

shërbimin civil për pozitat e nivelit të lartë drejtues dhe i përgjigjet Ministrit të Drejtësisë.

Drejtori i përgjithshëm emërohet nga Qeveria për një mandat tre vjeçar dhe shërben si

udhëheqësi më i lartë administrativ në institut. Struktura organizative e institutit duhet të

përcaktohet me një akt të veçantë ligjor të cilin e miraton Ministri i Drejtësisë, por duke marr

parasysh kohën e miratimit të Ligjit për mjekësinë ligjore (shpallur në Gazetën Zyrtarë në prill

2016), ende nuk është nxjerrë ndonjë akt nënligjor apo rregullore që përcakton organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në institut.

Instituti i Mjekësisë Ligjore nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë

në buxhetin e Ministrisë së Drejtësisë. Meqenëse instituti është trashëgues juridik i departamentit

të mjekësisë ligjore, të dhënat për buxhetin dhe numrin e punëtorëve 2013-2016 janë të

departamentit të mjekësisë ligjore sipas ligjeve të buxhetit.

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti x x 805,150 765,952

Numri i punëtorëve x x 63 63

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në Instituti është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në avokaturën shtetërore vendosen nga Komisioni

Disiplinor brenda Ministrisë së Drejtësisë derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po

ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda Ministrisë së Drejtësisë.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

187 Ligji Nr. 05/L-060 për mjekësinë ligjore: http://bit.ly/2cQKXp1

Page 123: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

122

45. Shërbimi Sprovues i Kosovës Shërbimi Sprovues i Kosovës (SHSK) është organ qendror i administratës shtetërore në kuadër të

Ministrisë së Drejtësisë i themeluar me Ligjin për ekzekutimin e sanksioneve penale. SHSK ka

statusin e personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar nëse SHSK shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 236, pika 4 e ligjit përkatës, Drejtori i përgjithshëm i SHSK-së i

përgjigjet Ministrit të Drejtësisë. SHSK nuk ka faqe zyrtare dhe raportet vjetore nuk janë

publike. SHSK udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm i cili emërohet në bazë të rregullave dhe

procedurave për emërimin në pozita të larta të nivelit drejtues në shërbimin civil, me mandat

pesë vjeçar dhe me mundësi rizgjedhje.

SHSK është i organizuar në zyrën e drejtorit të përgjithshëm, drejtoratet dhe sektorët. Organizimi

i SHKK-së është pjesë e Rregullorës për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve

të punës në Ministri të Drejtësisë. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit

derisa ky i fundit raporton tek drejtori i përgjithshëm i SHSK-së. Udhëheqësi më i lartë

administrativ është drejtori i përgjithshëm. Për dallim nga SHKK ku është bërë dallimi në mes të

personelit civil si nëpunës civil dhe zyrtarëve korrektues, në SHSK nuk është bërë një ndarje e

tillë.

SHSK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e

Ministrisë së Drejtësisë. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 384,751 539,421 648,181

Numri i punëtorëve 252 279 285 288

Numri i nëpunësve civil 252 166 167 171

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 123 129 128 131

Numri i stafit administrativ 129 37 39 40

Numri i stafit mbështetës 0 113 118 117

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në SHSK është Ligji për shërbimin civil, Ligji për pagat e

nëpunësve civil dhe Ligji i punës. Për shkak të rrezikshmërisë së punës, rëndësisë dhe kushteve

të veçanta të punës, për çdo 12 muaj pune, zyrtarit korrektues i llogaritet 16 muaj stazh i

siguruar, kurse në llogaritjen e pagave sigurohet një shtesë e të ardhurave. Kategorizimi i

zyrtarëve korrektues të cilët realizojnë beneficionet e parapara këtu rregullohet me akt nënligjor

të nxjerrë nga Ministri i Drejtësisë. Në ligjin për ekzekutimin e sanksioneve penale, nuk ka

dispozita që tregojnë procedurën disiplinore të personelit sprovues sikurse në rastin e personelit

dhe zyrtarëve të shërbimit korrektues.

46. Shërbimi Korrektues i Kosovës Shërbimi Korrektues i Kosovës (SHKK) është organ qendror i administratës shtetërore,

profesional i pavarur i cili funksionon në kuadër të Ministrisë së Drejtësisë i themeluar me Ligjin

për ekzekutimin e sanksioneve penale. SHKK ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është

përcaktuar nëse SHKK shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 215, pika 5 e ligjit

përkatës, Drejtori i përgjithshëm i SHKK-së për punën e tij i përgjigjet Ministrit të Drejtësisë.

SHKK ka faqen zyrtare mirëpo nuk ka të publikuara raportet vjetore. SHKK udhëhiqet nga

Page 124: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

123

Drejtori i përgjithshëm i cili emërohet në bazë të rregullave dhe procedurave për emërimin në

pozita të larta të nivelit drejtues në shërbimin civil, me mandat pesë vjeçar dhe me mundësi

rizgjedhje.

SHKK është i organizuar në zyrën e drejtorit të përgjithshëm, drejtoratet dhe sektorët.

Organizimi i SHKK-së është pjesë e Rregullorës për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës në Ministri të Drejtësisë. Udhëheqësi i sektorit raporton tek

udhëheqësi i drejtoratit derisa ky i fundit raporton tek drejtori i përgjithshëm i SHKK-së.

Udhëheqësi më i lartë administrativ është drejtori i përgjithshëm. Sa i përket personelit të

shërbimit korrektues, sipas nenit 219 të ligjit për ekzekutimin e sanksioneve penale, personelin e

shërbimin korrektues dhe të institucioneve korrektuese e përbëjnë nëpunësit civil në pajtim me

dispozitat për shërbimin civil dhe zyrtarët korrektues të shërbimit korrektues të dhe

institucioneve korrektuese në pajtim me këtë ligj. Marrëdhëni a punës për zyrtarët korrektues

rregullohet me akt nënligjor të cilin e nxjerrë Ministri i Drejtësisë.

SHKK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e

Ministrisë së Drejtësisë. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë

paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 15,232,236 14,581,313 15,597,933 15,413,607

Numri i punëtorëve 1605 1602 1614 1613

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në SHKK është Ligji për ekzekutimin e sanksioneve

penale, Ligji për pagat e nëpunësve civil dhe Ligji i punës. Për shkak të rrezikshmërisë së punës,

rëndësisë dhe kushteve të veçanta të punës, për çdo 12 muaj pune, zyrtarit korrektues i llogaritet

16 muaj stazh i siguruar, kurse në llogaritjen e pagave sigurohet një shtesë e të ardhurave.

Kategorizimi i zyrtarëve korrektues të cilët realizojnë beneficionet e parapara këtu rregullohet

me akt nënligjor të nxjerrë nga Ministri i Drejtësisë. Procedurën disiplinore të të punësuarve

(personelit civil dhe zyrtarëve korrektues) brenda institucionit korrektues e udhëheq komisioni

disiplinor të cilin e emëron drejtori i institucionit korrektues, dhe për përgjegjësinë disiplinore

vendos drejtori i institucionit korrektues me propozimin e komisionit disiplinor. Në rast të

procedurës disiplinore ndaj drejtorit të institucionit korrektues, drejtori i përgjithshëm emëron

komisionin disiplinor dhe vendos për përgjegjësinë disiplinore me propozim të komisionit

disiplinor. Në rast të ankesës, Drejtori i përgjithshëm formon komision për ankesa.

47. Administrata Tatimore e Kosovës188 Administrata Tatimore e Kosovës (ATK) është organ qendror i administratës shtetërore në

kuadër të Ministrisë së Financave e themeluar me Ligjin për administratën tatimore dhe

188 Sipas programit legjislativ të Qeverisë për vitin 2016, Ministria e Financave do të hartojë një projektligj për themelimin e Agjencisë së të Hyrave e cila pritet të fuzionojë/integroj ATK-në dhe Doganat e Kosovës.

Page 125: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

124

procedurat189. Me ligj nuk është përcaktuar nëse ATK ka statusin e personit juridik dhe nëse

shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 8 të ligjit përkatës, Drejtori i përgjithshëm

i ATK-së do të paraqesë raporte periodike mbi veprimtarinë dhe rezultatet e ATK tek Ministri i

Financave, derisa një raport vjetor do të dorëzojë te Ministri i Financave dhe Qeveria e Kosovës

tre muaj pas përfundimit të vitit kalendarik. ATK ka faqen zyrtare dhe ka publikuar raportet

vjetore të punës190.

ATK udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm i emëruar nga Kryeministri i Qeverisë së Kosovës

bazuar në rekomandimin e Ministrit të Financave. Një rekomandim i tillë bëhet pas një

procedure të aplikimit të inicuar nga Ministria e Financave sipas rregullave të ligjit dhe

rregullave që lidhen më shërbimin civil në Kosovë. Në ligj nuk ceket koha e zgjatjes së mandatit.

Drejtori i përgjithshëm ndihmohet në punë edhe nga katër zëvendësdrejtor të cilët zgjedhen me

konkurs të hapur bazuar në Ligjin për shërbimin civil dhe emërohen nga Drejtori i përgjithshëm.

Bazuar në strukturën organizative, ATK është e ndarë në katër fusha nën përgjegjësinë e katër

zëvendës drejtorëve të përgjithshëm. Udhëheqësi më i lartë administrativ është Drejtori i

përgjithshëm. ATK është e organizuar edhe në zyra qendore dhe regjionale të cilat udhëhiqen

nga menaxherë të cilët emërohen nga Drejtori i përgjithshëm pas një konkursi të hapur në pajtim

me rregullat dhe procedurat e përcaktuara me Ligjin për shërbimin civil.

ATK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e Ministrisë

së Financave. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 7,904,298 9,138,417 7,619,697 8,424,403

Numri i punëtorëve 759 785 785 789

Numri i nëpunësve civil 759 785 785 X

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 134 144 139 X

Numri i stafit administrativ 548 575 578 X

Numri i stafit mbështetës 77 66 68 X

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në ATK është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ATK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

ATK-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen Departamenti për Ankesa dhe

Kontesteve brenda ATK-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e

Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

48. Agjencia Qendrore e Prokurimit Agjencia Qendrore e Prokurimit (AQP) është organ qendror i administratës shtetërore në kuadër

të Ministrisë së Financave e themeluar me Ligjin për prokurimin publik191. Sipas Rregullorës së

punës së AQP-së, agjencia qendrore e prokurimit është agjenci ekzekutive dhe e pavarur. Në ligj

nuk është përcaktuar nëse AQP ka statusin e personit juridik apo nëse shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare. Në ligj dhe as në Rregullore të punës nuk përcaktohet raportimi i AQP-së në

189 Ligji Nr. 03/L-222 për Administratën Tatimore dhe Procedurat: http://bit.ly/2cJsL1l 190 Raportet vjetore të ATK-së: http://bit.ly/2d2sjëg 191 Ligji Nr. 04/L-042 për prokurimin publik në Republikën e Kosovës, neni 94: http://bit.ly/2cYGHlr

Page 126: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

125

Ministri, Qeveri apo Kuvend. AQP ka faqen zyrtare dhe ka të publikuara raportet vjetore për

periudhën 2009-2013192. Edhe në raporte nuk specifikohet se kujt i drejtohen apo dërgohen këto

raporte. Funksioni kryesor i AQP-së është zhvillimi i procedurave të centralizuara të prokurimit

qoftë në nivel qendror apo lokal. Me qëllim të efektivitetit në kosto, ekspertizës profesionale,

Ministri i Financave cakton AQP-në të udhëheq procedura të prokurimit në emër të autoriteteve

kontraktuese në Kosovë.

Sipas Rregullorës për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në

Ministrinë e Financave, AQP udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm dhe përbëhet nga drejtoratet

dhe sektorët. Të punësuarit në AQP përfshirë edhe Drejtorin e përgjithshëm janë nëpunës civil.

Drejtori i përgjithshëm zgjedhet dhe emërohet sipas procedurave dhe rregullave për emërimin në

pozita të larta të nivelit drejtues në shërbimin civil, emërohet me mandat tre vjeçar dhe është i

barabartë me sekretarin e përgjithshëm në ministri. Udhëheqësi më i lartë administrativ është

drejtori i përgjithshëm. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i fundit

tek drejtori i përgjithshëm. AQK ka Rregullorën e punës në faqen e saj zyrtare derisa organizimi

i AQP-së është pjesë e Rregullorë për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të

punës në Ministrinë e Financave.

AQP nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e Ministrisë

së Financave. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 161,617 281,617 138,720 133,184

Numri i punëtorëve 15 15 15 15

Numri i nëpunësve civil 15 15 15 15

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AQP është Ligji për pagat e nëpunësve civil dhe

përcaktimi i pagës me koeficient. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AQP

vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda Ministrisë së Financave derisa kontestet dhe ankesat

mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda

Ministrisë së Financave. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e

Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

49. Thesari Thesari është i themeluar në kuadër të Ministrisë së Financave fillimisht si departament i thesarit

me anë të Ligjit për menaxhimin e financave publike dhe përgjegjësitë193. Në rregulloren për

organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës së Ministrisë së Financave,

thesari nuk është i listuar si organ qendror në kuadër të Ministrisë së Financave. Megjithatë,

192 Raportet vjetore të AQP-së: http://bit.ly/2cFqaDk 193 Ligji Nr. 03/L-048 për menaxhimin e financave publike dhe përgjegjësitë: http://bit.ly/1IfPjh0

Page 127: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

126

thesari ka një rregullore të ndarë 194 nga Ministria për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës në Thesar dhe si bazë ligjore për këtë rregullore është cekur

Ligji për administratën shtetërore. Thesari është përgjegjës për menaxhimin e fondit të

konsoliduar të Kosovës si dhe në përmbushjen e të gjitha përgjegjësive që dalin nga ligji për

menaxhimin e financave publike dhe përgjegjësitë. Me këtë ligj nuk është përcaktuar nëse

Thesari ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas

nenit 4, pika 4.3, Thesari përgatitë raporte të hollësishme tre mujore lidhur me veprimarinë e tij

për Ministrin e Financave. Thesari është pjesë e faqës zyrtare të Ministrisë dhe ka të publikuar

raportet të ndryshme nga fusha e punës së tij. Për më shumë, sipas nenit 4, pika 4.9 është i

detyruar që në baza vjetore, t’i dorëzojë Ministrit, Kuvendit, Qeverisë dhe komunave një raport

vjetor mbi të gjitha çështjet që ndërlidhen me veprimtarinë e Thesarit. Thesari vepron në

autonomi substanciale dhe është përgjegjës për organizimin dhe personelin e vet duke përfshirë

punësimin e zyrtarëve të vet financiar.

Thesari udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili emërohet nga Ministri i Financave me mandat

pesë vjeçar cili mund të përsëritet edhe për më shumë mandate pesë vjeçare. Thesari përbëhet

nga këto njësi 1) zyra e drejtorit të përgjithshëm, 2) njësia e auditimit të brendshëm, 3)

menaxhimi i parasë së gatshme dhe borxheve, 4) operimet, 5) kontabiliteti, monitorimi dhe

raportimet financiare dhe 6) administrata e thesarit dhe teknologjia informative. Funksionet e

njësive nga 3 deri në 6 mbulohen nga katër zëvendësdrejtor të përgjithshëm të thesarit.

Udhëheqësit e divizionit raportojnë tek zëvendësdrejtori i përgjithshëm e ky i fundit raporton tek

drejtori i përgjithshëm. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë administrativ dhe

raporton tek Ministri i Financave.

Thesari nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e

Ministrisë së Financave. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve

janë paraqitur në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 2,321,333 3,117,833 6,925,144 3,750,162

Numri i punëtorëve 65 65 71 79

Numri i nëpunësve civil x x x 76

Numri i të emëruarve politik x x x X

Numri i stafit profesional x x x 37

Numri i stafit administrativ x x x 6

Numri i stafit mbështetës x x x X

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në Thesar është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në Thesar vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

Ministrisë së Financave derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen Komisioni për Zgjidhjen

e Kontesteve dhe Ankesave në Ministri të Financave. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të

ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

194 Rregullore 06/2014 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Thesarin e Kosovës: http://bit.ly/2dKPSLH

Page 128: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

127

50. Dogana e Kosovës Dogana e Kosovës është organ qendror i administratës shtetërore në kuadër të Ministrisë së

Financave dhe e themeluar me Kodin Doganor dhe të Akcizave195.Dogana e Kosovës ka statusin

e personit juridik dhe shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 5 të këtij kodi,

drejtori i përgjithshëm propozohet nga Minstri i Financave dhe emërohet nga Kryeministri i

Qeverisë së Kosovës. Për propozimin e kandidatit për drejtor të përgjithshëm nga Ministri i

Financave shpallet konkurs i hapur nga Ministria e Financave dhe selektimi i kandidatëve bëhet

nga një komision përzgjedhës i cili merr për bazë ligjet në fuqi dhe praktikat më të mira për

shërbyesit publik/të uniformuar. Dogana e Kosovës përbëhet prej nëpunësve civil ndaj të cilëve

vlenë Ligji për shërbimin civil dhe oficerëve doganor të cilët nuk janë nëpunës civil dhe janë të

punëusuar sipas kodit doganor dhe të akcizave. Dogana e Kosovës ka faqen zyrtare dhe publikon

raportet vjetore196. Përveq raportimit të Drejtorit të përgjithshëm tek Ministri i Financave, në

kodin doganor nuk është përcaktuar hartimi i ndonjë raporti në baza periodike për Qeverinë,

Kryeminsitrin apo edhe Kuvendin e Kosovës.

Dogana e Kosovës udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm i cili i raporton Ministrit të Financave.

Sipas nenit 5, pika 2 e kodit doganor dhe të akcizave, Qeveria e Kosovës ka të drejtën e

shkarkimit, suspendimit dhe kthimit në detyrë të Drejtorit të përgjithshëm. Për shkak të natyrës

së punës, organizimi i doganës, nivelet strukturore janë të ndryshme në krahasim më shumë

organe qendore të administratës shtetërore. Nën drejtorin e përgjithshëm janë pesë drejtori dhë në

nivel të njejtë është edhe departamenti për mbikëqyrjen e procedurave dhe akcizave. Në kuadër

të drejtorive ka kryesisht sektor por ka edhe departament dhe një numër të zyreve në mes të

drejtorive dhe drejtorit të përgjithshëm. Drejtorët e drejtori raportojnë tek drejtori i përgjithshëm

dhe emërohen dhe shkarkohen prej tij.

ATK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e Ministrisë

së Financave. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 8,980,176 9,781,070 8,903,538 8,052,640

Numri i punëtorëve 578 566 574 587

Numri i nëpunësve civil 76 76 76 73

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 49 49 49 48

Numri i stafit administrativ 19 17 17 16

Numri i stafit mbështetës 8 7 7 9

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në Doganën e Kosovës është një numër i dokumenteve:

Kodi doganor për stafin doganor dhe ligji për shërbimin civil, Ligji për pagat e nëpunësve civil,

Vendimi i komisionit nr.144 i datës 08.06.2012, Rregullorja Nr.05/2012, Shkresa Nr. 3170 e

datës 28.06.2016 nga MAP për zbatimin e klasifikimit të vendeve të punës të miratuar nga

Qeveria (Vendimi Nr.04/89 i dates 25.05.2016). Masat e mundshme disiplinore dhe për konteste

e ankesa janë të ndarë në mes të personelit civil si nëpunës civil dhe zyrtarëve doganor të

195 Kodi Nr. 03/L-109 për Kodin doganor dhe të akcizave në Kosovë: http://bit.ly/2cJBUGY 196 Raportet vjetore të Doganës së Kosovës: http://bit.ly/2dmq3kj

Page 129: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

128

punësuar si shërbyes publik sipas kodit doganor. Jashtë Doganës së Kosovës, nëpunësit civil

mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatë, derisa zyrtarët doganor në Inspektoratin e punës dhe në gjykatë.

51. Njësia për Inteligjencë Financiare Njësia për Inteligjencë Financiare (NjIF) është institucion qendror i pavarur në kuadër të

Ministrisë së Financave e themeluar me Ligjin për parandalimin e pastrimit të parave dhe

luftimin e financimit të terrorizmit197. NjIF është përgjegjëse për kërkimin, marrjen, analizimin

dhe shpërndarjen tek autoritetet kompetente dhe bëjren publike të informacionit në lidhje me

pastrimin potencial të parave dhe financimin e terrorizmit. NjIF nuk shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare derisa me ligjin përkatës nuk është përcaktuar nëse NjIF ka statusin e personit

juridik. Po ashtu në ligjin përkatës nuk përcaktohet nëse NjIF raporton në Ministri të Financave

apo Qeveri. Sipas nenit 10, drejtori i NjIF i siguron një herë në vit cdo anëtari të bordit një raport

të azhurnuar ku përmblidhen vendimet dhe aktivitetet administrative, ekzekutive dhe rregullatore

të NjIF dhe të gjitha aspektet e shpenzimit financiar, të hyrat dhe shpenzimet e NjIF. NjIF ka

faqen zyrtare dhe publikon raportet vjetore198.

NjIF udhëhiqet nga drejtori i cili zgjedhet dhe shkarkohet nga bordi mbikëqyrës i NjIF. Bordi ka

rol mbikëqyrës dhe siguron pavarësinë e NjIF. Bordi përbëhet nga Ministri i Finanave i cili është

edhe kryetar i bordit, Ministri i Punëve të Brendshme, Kryeprokurori i Kosovës, Drejtori i

përgjithshëm i Policisë, Drejtori i Administratës Tatimore të Kosovës, Drejtori i përgjithshëm i

Doganave të Kosovës dhe Guvernatori i BQK-së. Bordi mblidhet në takime sipas nevojës por jo

më pak se dy herë në vit. Një anëtar tjëtër nga Ministria e Financave shërben si sekretari bordit.

Zgjedhja e Drejtorit të NjIF bëhet përmes konkursit të hapur, proces ky i cili zhvillohet nga

Ministria e Financave. Në bazë të konkursit dhe kritereve të paraqitura në konkurs, Ministria e

Financave në koordinim me sekretarin e bordit bëjnë përzgjedhjen e dy kandidatëve që do të

hyjnë në listën e ngushtë dhe i dorëzohen bordit. Bordi pas votimit me shumicë votash zgjedhë

njërin nga kandidatët për drejtor të NjIF për një mandat tre vjecar. Drejtori është përgjegjes për

të gjitha cështjet e menaxhimit të NjIF. Stafi profesional i NjIF nuk janë nëpunës civil,

megjithatë legjislacioni që rregullon cështjet e shërbimit civil zbatohet ndaj stafit të NjIF.

Sipas nenit 4, pika 4, aktet e brendshme nënligjore për organizimin e brendshëm të NjIF

propozohen nga drejtori dhe miratohen nga bordi i NjIF. NjIF ka një pavarësi të madhe në

shpenzimit e buxhetit dhe për shpenzimin e tij vendos në mënyrë të pavarur në pajtim me Ligjin

për menaxhimin financave publike dhe përgjegjësitë. Meqenëse ligji i cili themelon NjIF është

shpallë në Gazetën Zyrtarë në qershor 2016, ende nuk është nxjerrë ndonjë rregullore e

brendshme për organizimin e NjIF. Si pasojë e kësaj, nuk dihet se cfarë strukture të brendshme

ka NjIF, nivelit e organizimit dhe raportimit, etj.

NjIF nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e Ministrisë

së Financave. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

197 Ligji Nr. 05/L-096 për parandalimin e pastrimit të parave dhe luftimin e financimit të terrorizmi: http://bit.ly/2d3EZDj 198 Raportet vjetore të NjIF: http://bit.ly/2dnnpul

Page 130: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

129

Buxheti 334,250 351,250 351,296 316,469

Numri i punëtorëve 17 18 18 18

Numri i nëpunësve civil 17 18 18 3

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x 15

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në NjIF janë Ligji për shërbimin civil dhe Ligji për

parandalimin e pastrimit të parave dhe luftimin e financimit të terrorizmit i cili e themelon NjIF-

in. Cështja e masave disiplinore nuk është e adresuar në Ligjin i cili e themelon NjIF. Stafi

profesional nuk janë nëpunës civil dhe përbëjnë numrin më të madhtë të nëpunësve në NjiF (15

nga 18) derisa vetëm tre janë nëpunës civil. Jashtë institucionet, nëpunësit me statusin e

nëpunësit civil kanë të drejtën e ankesës në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës në Shërbimin Civil

(KPMSHC) derisa të punsuarit me statusin e nëounësit publik, jashtë institucionit mund të

drejtohen në Inspektoratin e punës dhe gjykatën përkatëse.

52. Agjencia e Regjistrimit Civil199 Agjencia e Regjistrimit Civil (ARC) është organ qendror në kuadër të MPB-së dhe është

themeluar me Ligjin për Agjencinë e Regjistrimit Civil200. ARC ka statusin e personit juridik por

në ligj nuk është përcaktuar nëse ARC shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. ARC ka për

detyrë dhe është përgjegjëse për të gjitha proceset në lidhje me aplikimin, personalizimin dhe

lëshimin e dokumenteve për shtetasit e Republikës së Kosovës dhe shtetasit e huaj. ARC

udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili është përgjegjës për përgatitjen e raporteve periodike

dhe vjetore mbi punën e agjencisë, të cilat raporte i dorëzohen ministrit. ARC nuk ka faqe zyrtare

dhe raportet e saj nuk janë të publikuara.

ARC udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili zgjedhet dhe emërohet për një mandat tre vjecar

sipas procedurave dhe rregullave për pozitat e nivelit të lartë drejtues sipas ligjit për shërbimin

civil. Sipas nenit 9, personeli i ARC-së kanë statusin e nëpunësit civil. Organizimi i brendshëm

dhe sistematizimi i vendeve të punës në ARC është pjesë e rregullores për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në MPB. ARC është e organizuar në drejtorate

dhe sektore. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit derisa ky i fundit tek

drejtori i përgjithshëm. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë administrativ.

ARC nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MPB-së.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

199 Sipas Rregullorës 36/2013 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në MPB, organet e pavarura të MPB janë: Policia e Kosovës, Akademia e Kosovës për Siguri Publike, Agjencia e Kosovës për Forenzikë, Inspektorati Policor i Kosovës, Agjencia e Menaxhimit Emergjent. Sipas kësaj rregullorje, organ qendror i MPB-së është vetëm Agjencia e Regjistrimit Civil 200 Ligji Nr. 04/L-160 për Agjencinë e Regjistrimit Civil: http://bit.ly/2dobQTp

Page 131: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

130

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në ARC janë Ligji për pagat e nëpunësve civil dhe

Rregulorja për shtesat në pagë dhe kompensimet tjera të nëpunësve civil201. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në ARC vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MPB-së

derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MPB-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

53. Akademia e Kosovës për Siguri Publike Akademia e Kosovës për Siguri Publike (AKSP) është agjenci e pavarur ekzekutive në kuadër të

MPB-së sipas Ligjit për Akademinë e Kosovës për Siguri Publike202. Akademia është themeluar

në vitin 2008 me anë të urdhëresës administrative të UNMIK-ut kurse ligji për AKSP është

miratuar në 2011. AKSP është trashëgimtare e Shkollës së Shërbimit Policor të Kosovës krijuar

në shtator 1999. AKSP është institucion përgjegjës për ofrimin e trajnimeve dhe arsimit të lartë,

zbatimin e politikave dhe strategjive të trajnimit, arsimimit të lartë si dhe zhvillimin e

kapaciteteve në fushën e sigurisë publike. AKSP ofron trajnime për institucionet e sigurisë

publike në Kosovë. Me ligjin për AKSP nuk është përcaktuar nëse AKSP ka statusin e personit

juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Drejtori i përgjithshëm i AKSP i

përgjigjet drejtpërdrejt Ministrit dhe përgatitë raporte periodike dhe vjetore mbi punën e

akademisë, të cilat raporte i dorëzohen Ministrit dhe bordit. AKSP ka faqe zyrtare mirëpo

raportet vjetore të akademisë nuk janë të publikuara në këtë faqe.

AKSP udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili zgjedhet dhe emërohet sipas procedurave dhe

rregullave për pozitat e nivelit të lartë drejtues në shërbimin civil. Përvec drejtorit, AKSP ka

edhe bordin i cili përbëhet nga përfaqësues të ministrive përkatëse apo agjencitë të cilat janë të

autorizuara nga Qeveria e Kosovës për të ofruar siguri publike. AKSP është e organizuar në

departamente dhe divizione brenda tyre dhe Fakultetit të Sigurisë Publike i vendosur në nivel të

njejtë me departamentet. Drejtori i përgjithshëm ka në varësi të drejtpërdrejtë edhe disa

divizione, si i auditimit të brendshëm, prokurimit, marrëdhënie me jashtë dhe divizioni për

sigurinë e cilësinë së arsimit në akademi. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë

administrativ dhe emërohet nga Qeveria për një mandat tre vjecar.

AKSP nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MPB-së.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

201 Rregullore 33/2012 për shtesat në pagë dhe kompensimet tjera të nëpunësve civil: http://bit.ly/2cZqf4S 202 Ligji Nr. 04/L-053 për Akademinë e Kosovës për Siguri Publike: http://bit.ly/2dLxscR

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 10,807,644 11,490,345 11,128,265 9,201,481

Numri i punëtorëve 616 614 599 608

Numri i nëpunësve civil 616 614 599 608

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 191 195 189 424

Numri i stafit administrativ 425 419 410 184

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Page 132: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

131

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AKSP janë akt emërimet për nëpunësit civil dhe

kontratat e punës për një pjesë të stafit të cilët nuk janë nëpunës civil. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në AKSP vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MPB-së

derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MPB-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

54. Policia e Kosovës Policia e Kosovës (PK) është shërbim publik në kuadër të MPB-së e themeluar me Ligjin për

Policinë203. PK ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar nëse PK shpallë

akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Policia e Kosovës është trashëguese e Shërbimit Policor të

Kosovës të krijuar në vitin 1999 me fillimin e trajnimeve të para në Shkollën e Shërbimit

Policor. PK funksionon nën autoritetin e Ministrit të MPB-së dhe nën kontrollin dhe mbikëqyrjen

e drejtorit të përgjithshëm të policisë. Ky i fundit i raporton dhe i përgjigjet drejtpërdrejt ministrit

për administrimin dhe menaxhimin e policisë. PK ka faqen zyrtare dhe publikon raportet

vjetore204.

PK udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili emërohet nga Kryeministri. Procedura e zgjedhjes

së drejtorit të përgjithshëm fillon në komisionin i cili themelohet me vendim të Ministrit dhe i

propozon këtij kandidaturat e mundshme për pozitën e drejtorit të përgjithshëm. Ministri i

propozon Qeverisë kandidatin për drejtor të përgjithshëm derisa emërimi bëhet nga Kryeministri.

Zëvendësdrejtorët po ashtu propozohen nga komisioni përkatës i cili i propozon drejtorit të

përgjithshëm kandidatët e mundshëm për zëvendësdrejtor të policisë dhe një prej tyre

rekomandohet nga drejtori i përgjithshëm. Zëvendësdrejtorët emërohen nga Ministri. Drejtori i

përgjithshëm dhe zëvendëdrejtorët emërohen për mandat pesë vjecar me mundësi të vazhdimit

pas cdo pesë vite. PK është e organizuar në nivel qendror dhe lokal; drejtoria e përgjithshme

është niveli përgjegjës për tërë Republikën e Kosovës derisa niveli lokal përfshinë drejtoritë

rajonale të policisë. Organizimi i brendshëm i PK-së propozohet nga drejtori i përgjithshëm dhe

aprovohet nga Ministri. Drejtorët rajonal të policisë dhe komandantët e stacioneve policore

caktohen nga drejtori i përgjithshëm bazuar në procedurat e brendshme në polici. Drejtori i

përgjithshme është e organizuar në departamente dhe divizione brenda tyre.

Marrëdhënia e punës në PK është e definuar me kreun V të ligjit të policisë. PK punëson tri

kategori të personelit policor: 1) zyrtarët policor që bëjnë betimin dhe kanë autoritet të i

203 Ligji Nr. 04/L-076 për Policinë e Kosovës: http://bit.ly/2dkBËVq 204 Raportet vjetore të PK-së: http://bit.ly/2d4fBtD

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 3,452,762 3,329,762 2,894,008 2,189,384

Numri i punëtorëve 168 163 174 161

Numri i nëpunësve civil 121 120 123 119

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 86 85 90 87

Numri i stafit administrativ 37 35 35 32

Numri i stafit mbështetës 45 43 49 42

Page 133: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

132

ushtrojnë dhe kryejnë autorizimet dhe detyrat policore, 2) staf civil që punësohet për të kryer

shërbime mbështetëse dhe administrative, 3) kadet policor. Ligji për shërbimin civil të Kosovës

përjashton nga zyrtarët policor nga kategoria e nëpunësve civil. Marrëdhënia e punës për

personelin policor rregullohet me akt nënligjor.

PK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MPB-së.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

Sipas nenit 47 të ligjit të policisë, kompensimi për zyrtarët policor ka parasysh kushtet e veçanta

nën të cilat ata i kryejnë detyrat e tyre. Paga themelore e zyrtarëve policor ndryshon duke u

bazuar në faktorët përfshirës, por jo duke u kufizuar vetëm në gradën dhe kohëzgjatjen e

shërbimit. Zyrtarët policor kanë lloje të shtesave, kompensimeve dhe beneficioneve si shtesë e

pagës themelore. Të gjithë këto elementë janë të definuar me legjislacion sekondar brenda

policisë së kosovës. Në ligjin për policinë nuk definohet përcaktimi i pagës së stafit civil të cilët

sipas ligjit për shërbimin civil janë nëpunës civil. Sa i përket procedurave disiplinore, neni 43 i

ligjit përkatës definon procedurën disiplinore për personelin policor. Të gjiths shkeljet disiplinore

ku përfshihet punonjësi i policisë, përveq rasteve të parapara me Ligjin për inspektoratin policor,

hetohen dhe vendosen nga policia e Kosovës. Procedura disiplinore, shkeljet dhe masat janë

definuar me akt nënligjor.

55. Inspektorati Policor i Kosovës Inspektorati Policor i Kosovës (IPK) është institucion i pavarur ekzekutiv në kuadër të MPB-së i

themeluar me Ligjin për Inspektoratin Policor të Kosovës205. Në ligj nuk është përcaktuar nëse

IPK ka statusin e personit juridik apo nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. IPK është

përgjegjës për parandalimin, zbulimin, dokumentimin dhe hetimin e veprave penale të kryera nga

punonjësit e Policisë së Kosovës, pa dallim grade dhe pozitë gjatë ushtrimit të detyrës ose jashtë

saj. Kryeshefi i IPK-së raporton dhe i përgjigjet Ministrit dhe i ofron atij raportet e nevojshme

mbi funksionimin dhe aktivitetet e IPK-së. Autoriteti i Ministrit nuk përfshinë menaxhimin

operacional të IPK-së. IPK ka faqen zyrtare dhe ka publikuar raporet vjetore206.

IPK udhëhiqet nga kreshefi ekzekutiv i cili zgjedhet nga një komision i cili krijohet me vendim

të Ministrit. Komisioni në fjalë i propozon Ministrit tre kandidatë dhe Ministri e zgjedhë një nga

tre kandidatët e propozuar nga komisioni. Kryeshefi ekzekutiv zgjedhet për një mandat pesë

vjecar me mundësi vazhdimi pas cdo pesë vite. Ministri me akt nënligjor ka përcaktuar krijimin e

205 Ligji Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës: http://bit.ly/2ddRkXë 206 Raportet vjetore të IPK-së: http://bit.ly/2djHz6z

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 74,312,292 80,936,928 89,905,831 85,479,000

Numri i punëtorëve 8427 8661 8690 8951

Numri i nëpunësve civil X x x 1050

Numri i të emëruarve politik X x x X

Numri i stafit profesional X x x 607

Numri i stafit administrativ X x x 443

Numri i stafit mbështetës X x x X

Page 134: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

133

marrëdhënies së punës për të gjithë punonjësit në IPK207. Sipas rregullores për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës 208 , IPK është i organizuar në zyrën e

kryeshefit ekzekutiv, departamente dhe divizione. Udhëheqësi i divizionit i përgjigjet

udhëheqësit të departamentit dhe ky i fundit drejtorit të përgjithshëm. Personeli i IPK-së është i

ndarë në tri kategori: hetues, inspektorë, personel mbështetës dhe të punësuar me kontratë me

kohë të caktuar.

IPK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e MPB-së.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në IKP janë Ligji për IPK-në dhe Udhëzimi Administrativ

për pagat, shtesat dhe dobitë tjera të punonjësve në IPK209. Sipas nenit 30 të ligjit përkatës,

shkeljet dhe masat disiplinore, suspendimi me pagesë dhe procedura disiplinore për punonjësit e

IPK-së rregullohet me akt nënligjor nga Ministri. Në bazë të kësaj, Ministri ka nxjerrë një

Udhëzim Administrativ për përcaktimin e shkeljeve, masave disiplinore dhe procedurës së tillë

ndaj punonjësve të IPK-së210.

56. Agjencia e Menaxhimit Emergjent Agjencia e Menaxhimit Emergjent (AME) është organ i pavarur i themeluar në kuadër të

Ministrisë së Punëve të Brendshme (MPB) i themeluar me Ligjin për Agjencinë e Menaxhimit

Emergjent211. AME ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar nëse AME

shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. AME ka për detyrë të kryejë detyra menaxheriale dhe

teknike të mbrojtjes nga fatkeqësitë natyrore dhe fatkeqësitë tjera. Sipas nenit 10, pika 1.5,

drejtori i përgjithshëm i agjencisë përgatitë raporte ad hoc, periodike dhe vjetore mbi punën e

agjencisë të cilat raporte i dorëzohen Ministrit të MPB-së. Drejtori i AME i përgjigjet Ministrit të

MBP-së. AME ka faqe zyrtare por raportet vjetore nuk janë të publikuara në këtë faqe.

AME udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili vepron nën autoritetin e ministrit, zgjedhet nga

një komision i themeluar nga ministri. Komisioni i propozon ministrit kandidatët për të u

207 Udhëzim Administrativ 15/2015 për marrëdhënien e punës në IPK: http://bit.ly/2dhXuBI 208 Rregullore 03/2013 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në IPK: http://bit.ly/2cGYvpK 209 Udhëzim Administrativ Nr. 23/2013 për pagat, shtesat dhe dobitë tjera të punonjësve në IPK: http://bit.ly/2dr9rav 210 Rregullore Nr. 16/2015 për përcaktimin e shkeljeve, masave disiplinore dhe procedurës disiplinore në IPK: http://bit.ly/2dgmëTt 211 Ligji Nr. 04/L-230 për Agjencinë e Menaxhimit Emergjent: http://bit.ly/1Y1z6DU

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,112,227 1,140,677 1,249,007 1,092,401

Numri i punëtorëve 71 71 73 75

Numri i nëpunësve civil 15 15 15 16

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 7 17 17 18

Numri i stafit administrativ 4 4 4 4

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Page 135: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

134

zgjedhur drejtor i AME-së dhe ministri në mbledhje të Qeverië propozon një kandidat për të u

zgjedhur drejtor i përgjithshëm i AME-së. Drejtori i përgjithshëm i AME-së emërohet nga

Kryeministri për një mandat pesë vjecar, me mundësi të vazhdimit pas cdo pesë vitesh nga

autoriteti qe e ka emëruar. Drejtori i përgjithshëm ndihmohet nga dy zëvendësdrejtor. Komisioni

në fjalë i propozon disa kandidatë drejtorit të përgjithshëm për zëvendësdrejtori, dhe pastaj

drejtori i përgjithshëm i rekomandon ministrit kandidatët për të u zgjedhur zëvendësdrejtor.

Zëvendësdrejtorët emërohen nga ministri për një mandat pesë vjecar me të drejtë vazhdimi pas

cdo pesë vitesh nga autoriteti që i ka emëruar. AME është e organizuar në nivel qendror dhe

lokal dhe organizimi i brendshëm dhe sistematizimi i vendeve të punës në AME është i

rregulluar me akt nënligjor212. AME është e organizuar në zyrën e drejtorit të përgjithshëm,

departamente, divizione dhe njësi (njësitë e zjarrëfikësve në komuna janë nën autoritetin e AME-

së). Udhëheqësi i divizionit i përgjigjet udhëheqësit të departamentit dhe ky i fundit i përgjigjet

drejtorit të përgjithshëm. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë administrativ. Sipas

nenit 12, AME punëson dy kategori të personelit: 1) zyrtarë të agjencisë që kryejnë detyra

operative dhe profesionale në fushën e menaxhimit të emergjencave dhe 2) staf civil që kryejnë

shërbime mbështetëse dhe administrative.

AME nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MPB-së.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

Sipas nenit 13 të ligjit për AME-në, paga bazë, rritjet në pagë, shtesat dhe dobitë tjera do të

përcaktohet me akt nënligjor nga Ministri dhe do të përfshijnë shtesat, por nuk kufizohen në

pagesa për rrezikshmëri në punë, pagesa për punë jashtë orarit dhe gjatë festave, pagesa për

shujtë ditore dhe pagesa për veshmbathje. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në

AME vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MPB-së derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MPB-së.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

57. Agjencia e Kosovës për Forenzikë Agjencia e Kosovës për Forenzikë (AKF) është agjenci e pavarur ekzekutive në kuadër të MPB-

së e themeluar me Ligjin 04/L-064 për Agjencinë e Kosovës për Forenzikë213. AKF ka statusin e

person juridik por në ligj nuk është përcaktuar nëse AKF ka statusin e personit juridik. AKF

212 Rregullore Nr. 03/2016 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Agjencinë e Menaxhimit Emergjent: http://bit.ly/2ddmf3A 213 Ligji Nr. 04/L-064 për Agjencinë e Kosovës për Forenzikë: http://bit.ly/2ddsGUk

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 3,247,843 4,022,843 4,359,874 3,078,642

Numri i punëtorëve x x x 185

Numri i nëpunësve civil x x x X

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x X

Numri i stafit administrativ x x x X

Numri i stafit mbështetës x x x X

Page 136: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

135

është përgjegjëse për kryerjen e ekspertimeve të dëshmive sipas kodit të procedurës penale dhe

legjislacionit në fuqi. Sipas nenit 11 të ligjit përkatës, drejtori i përgjithshëm i AKF-së raporton

dhe i përgjigjet Ministrit të MPB-së dhe i ofron atij informatat dhe raportet e nevojshme për

administrimin dhe menaxhimin e AKF-së. AKF nuk ka faqe zyrtare dhe raportet vjetore të saj

nuk janë publike.

AKF udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili propozohet nga një komision i vecantë i

themeluar nga Ministri. Komisioni i propozon Ministrit tre kandidatë të mundshëm dhe Ministri

e emëron një kandidatë për drejtor të përgjithshëm të AKF-së për një mandat pesë vjecar me

mundësi të vazhdimit pas cdo pesë vjetësh. Në ligj nuk përcaktohet nëse drejtori i përgjithshëm

zgjedhet duke respektuar rregullat dhe procedurat e ligjit për shërbimin civil. Personali i AKF-së

ndahet në tri kategori të gradimit dhe funksioneve: 1) personeli i specializuar-shkencor, 2)

personeli mbështetës dhe 3) pozitat ekzekutive. Procedurat dhe kushtet e gradimit për punonjësit

e AKF-së janë rregulluar me rregullore të vecantë, të nxjerrë nga ministri dhe propozuar nga

drejtori i përgjithshëm214. Rregullorja për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve

të punës në AKF nuk është publike me për këtë shkak nuk dihet organizimi i brendshëm dhe

nivelet e raportimit brenda strukturës organizative të AKF-së. Udhëheqësi më i lartë

administrativ në AKF është drejtori i përgjithshëm.

AKF nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MPB-së.

Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën në

vijim:

Sipas nenit 20 të ligjit për AKF-në, punonjësit e AKF-së kanë të drejtë të punësimit të

përhershëm deri në plotësimin e kushteve për pensionim. Paga bazë, rritjet në paga, shtesat dhe

dobitë e tjera përfshirë edhe skemën e pensionmit dhe sigurimin e punonjësit të AKF-së do të

përcaktohen me udhëzim administrativ nga ministri. Kjo do të përfshijë shtesat por nuk do të

kufizohen vetëm në pagesat për rrezikshmëri në punë, pagesa për punë jashtë orarit dhe gjatë

festave, pagesa për shujtë ditore, pagesa për veshmbathje, pagesa për detyrat speciale dhe

shkathtësitë speciale. Sipas nenit 22, masat, shkeljet disiplinore, suspendimi si dhe procedura

disiplinore për punonjësit e AKF-së rregullohen me udhëzim administrativ nga Ministri.

58. Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit e Kosovës Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit e Kosovës (AMMK) është organ qendror në kuadër të

Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor (MMPH) e cila është themeluar sipas Ligjit për

214 Udhëzim Administrativ 02/2016 për procedurat dhe kushtet e gradimit për punonjësit e AKF-së: http://bit.ly/2dq2YZE

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,078,741 1,128,741 1,228,695 1,619,116

Numri i punëtorëve x 52 52 52

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Page 137: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

136

mbrojtjen e mjedisit.215 AMMK është thëmëluar nga MMPH me qëllim të monitorimit të cilësisë

dhe vetive të mjedisit. Me ligjin përkatës nuk është përcaktuar nëse AMMK ka statusin e

personit juridik apo nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 60 të ligjit,

detyrë e AMMK është informimi i Qeverisë dhe Kuvendit të Kosovës për zbatimin e politikave

për mbrojtjen e mjedisit. AMMK ka faqe zyrtare dhe ka të publikuar raporte të ndryshme mbi

gjendjen e mjedisit në Kosovë të ndarë në sektor216. Me ligjin për mbrojtjen e mjedisit, neni 62

themelohet edhe Bordi Këshilldhënës për Mbrojtjen e Mjedisit. Bordi ka shtatë anëtarë dhe

emërohen nga Kuvendi i Kosovës për një mandat pesë vjeçar. Detyrë e bordit është të këshillojë

Qeverinë dhe Kuvendin për çështje të mbrojtjes së mjedisit.

Në ligjin përkatës nuk përcaktohet se kush e udhëheq AMMK-në por në Rregulloren për

organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AMMK 217 , Drejtori i

përgjithshëm e udhëheq agjencinë. Sipas kësaj rregullorje, drejtori raporton tek Ministri i MMPH

i cili emërohet nga Qeveria për një mandat tre vjeçar sipas rregullave dhe procedurave për

emërime në pozita të larta drejtuese sipas ligjit për shërbimin civil. AMMK përbëhet nga tri

drejtori dhe tri institute të cilat janë të ndara në sektore. Udhëheqësi i sektorit raporton tek

drejtori i departamentit apo udhëheqësi i institutit. Drejtorët e drejtorive dhe udhëheqësit e

instituteve raportojnë tek drejtori i përgjithshëm derisa ky i fundit raporton tek Ministri.

Udhëheqësi më i lartë administrativ është drejtori i përgjithshëm.

AMMK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i AMMK është i përfshirë në buxhetin e

MMPH. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në

tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 568,060 875,758 1,020,690 966,154

Numri i punëtorëve x x x x

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në AMMK është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AMMK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MMPH-it, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen

e Ankesave dhe Kontesteve brenda MMPH. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

215 Ligji Nr. 03/L-025 për mbrojtjen e mjedisit: http://bit.ly/2cCeVOL 216 Raportet e AMMK-së: http://bit.ly/2cë6OT3 217 Rregullore 03/2014 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AMMK: http://bit.ly/2cOLë5G

Page 138: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

137

59. Agjencia Kadastrale e Kosovës Agjencia Kadastrale e Kosovës (AKK) është agjenci ekzekutive e Qeverisë në kuadër të

Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësior (MMPH), e themeluar me ligjin për kadastër.218

Në këtë ligj nuk është përcaktuar nëse AKK ka statusin e personit juridik dhe nëse AKK shpallë

akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Në nenin 4 të ligji për kadastër me të cilin nën themelohet

AKK nuk përcaktohet hartimi i raporteve vjetore për raportim në Qeveri, vetëm se sipas nenit 4,

pika 4.5, kryeshefi ekzekutiv i agjencisë i përgjigjet e ministri të MMPH-së. AKK-ja është

përgjegjëse për kadastër dhe ka kompetenca për nxjerrjen e udhëzuesve lidhur me të gjitha

veprimtaritë kadastrale. AKK ka faqe zyrtare por raportet vjetore nuk janë të publikuara në këtë

faqe. Sipas nenit 4, pika 4.3, kryeshefi ekzekutiv e udhëheq AKK-në dhe emërohet sipas

rregullave dhe procedurave për emërimin në pozitat e nivelit të lartë drejtues sipas Ligjit për

shërbimin civil. Sipas Rregullores për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të

punës në AKK, kryeshef ekzekutiv është drejtori i përgjithshëm.219 AKK përbëhet prej zyrës së

drejtorit të përgjithshëm, 5 drejtorateve me sektore brenda tyre dhe sektorit të prokurimit.

Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i fundit tek drejtori i

përgjithshëm. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë administrativ dhe emërohet në

këtë pozitë nga Qeveria për një mandat tre vjecar.

AKK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i AKK është i përfshirë në buxhetin e

MMPH. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në

tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,034,085 2,478,585 2,256,331 1,459,273

Numri i punëtorëve 49 51 50 57

Numri i nëpunësve civil 49 51 50 57

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 43 45 44 51

Numri i stafit administrativ 6 6 6 6

Numri i stafit mbështetës 14 22 22 23

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AKK janë akt emërimet për nëpunësit civil sipas Ligjit

për shërbimin civil derisa për personelin mbështetës janë kontratat. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në AMMK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MMPH-së,

derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MMPH. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

60. Agjencia e Kosovës për Produkte dhe Pajisje Medicinale Agjencia e Kosovës për Produkte dhe Pajisje Medicinale (AKPPM) është organ i pavarur

ekzekutiv në kuadër të Ministrisë së Shëndetësisë (MSH) e themeluar me Ligjin për produktet

218 Ligji Nr. 04/L-013 për kadastër: http://bit.ly/2cVbKDS 219 Rregullore Nr. 20/2014 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AKK: http://bit.ly/2cHhU8A

Page 139: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

138

dhe pajisjet medicinale220 AKPPM ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar

nëse AKPPM shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. AKPPM është autoriteti kompetent në

Kosovë për produktet dhe pajisjet medicinale për përdorim të njeriut. Në ligjin përkatës nuk

përcaktohet raportimi i AKPPM në MSH. Sipas nenit 3, organizimin, autorizimet dhe

fushëveprimi i organeve të AKPPM përcaktohen me akt nënligjor të miratuar nga Qeveria.

Megjithatë, nuk ekziston një akt i tillë nënligjor që tregon organizimin, zgjedhjen e kryeshefit

ekzekutiv të AKPPM, personelin, rekrutimin dhe pagat në AKPPM.

AKPPM nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MSH-

së. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën

në vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AKPPM është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AKPPM vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda MSH-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MSH-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund

të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

61. Agjencia e Financimit Shëndetësor Agjencia e Financimit Shëndetësor (AFSH) është agjenci ekzekutive në kuadër të MSH-së e

themeluar me Ligjin për shëndetësi221. AFSH ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është

përcaktuar nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. AFSH propozon dhe zbaton politika

dhe ligje relevante për sistemin shëndetësor të lidhura me sigurimin e shërbimeve shëndetësore

sipas nenit 56 të Ligjit për shëndetësi. Kryeshefi ekzekutiv i AFSH-së raporton drejtpërdrejt tek

Ministri i Shëndetësisë. Në ligjin për shëndetësi dhe në rregullore për organizimin e brendshëm

dhe sistematizimin e vendeve të punës në AFSH222, nuk përcaktohet përgatitja e ndonjë raporti

periodik të AFSH-së për Ministrin apo Qeverinë. AFSH nuk ka faqe zyrtare dhe nuk publikon

raportet vjetore.

Sipas rregullores për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës, AFSH

është e organizuar në zyrën e kryeshefit ekzekutiv, departamente dhe divizione. Udhëheqësi i

divizionit raporton tek udhëheqësi i departamentit dhe ky i fundit tek kryeshefi ekzekutiv. Në

ligjin dhe rregulloren përkatëse nuk përcaktohet se si zgjedhet dhe emërohet kryeshefi ekzekutiv

220 Ligji Nr. 04/L-190 për produkte dhe pajisje medicinale: http://bit.ly/2dëBIc2 221 Ligji Nr. 04/L-125 për shëndetësi: http://bit.ly/2dgZefI 222 Rregullore 11/2015 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AFSH: http://bit.ly/2diëEuT

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,298,967 1,328,574 1,371,636 X

Numri i punëtorëve 47 47 46 47

Numri i nëpunësve civil X x X 28

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional X x X 21

Numri i stafit administrativ X x X 7

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Page 140: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

139

i AFSH-së, cili është statusi dhe kategoritë e nëpunësve në AFSH. Udhëheqësi më i lartë

administrativ në AFSH është kryeshefi ekzekutiv. Sipas rregullores për organizimin e brendshëm

në AFSh, numri i të punësuarve në AFSH është 24.

AFSH nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MSH-së.

Buxheti 2013-2016 dhe numri i përgjithshëm i punëtorëve në AFSH është paraqitur në tabelën në

vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AKPPM është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AFSH vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MSH-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MSH-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

62. Inspektorati Shëndetësor Inspektorati Shëndetësor (ISH) është organ administrativ në kuadër të MSH-së i themeluar me

Ligjin për inspektoratin shëndetësor223. ISH mbikëqyrë zbatimin e Ligjit të shëndetësisë dhe

ofron këshilla teknike dhe profesionale për veprimatarinë shëndetësore me qëllim te zbatimit të

ligjit të shëndetësisë. Me ligjin e themelimit nuk është përcaktuar në ISH ka statusin e personit

juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 4, kryeinspektori i

përgjigjet Ministrit të Shëndetësië dhe për punën e tij përpilon raporte mujore dhe vjetore për

Ministrin e Shëndetësisë. ISH nuk ka faqe zyrtare dhe nuk ka të publikuara raportet vjetore.

ISH udhëhiqet nga kryeinspektori i cili së bashku me inspektorët zgjedhet dhe emërohet sipas

rregullave dhe procedurave të Ligjit për shërbimin civil. Udhëheqësi më i lartë administrativ

është kryeinspektori. Rregullorja për organizimin e brendshëm dhe sistematizim e vendeve të

punës në ISH nuk është publike dhe për pasojë nuk dihet organzimi i brendshëm, zgjedhja dhe

emërimi i kryeinspektorit dhe inspektorëve.

ISH nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e MSH-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 në ISH është paraqitur në tabelën në

vijim:

223 Ligji Nr. 02/L-038 për inspektoratin shëndetësor: http://bit.ly/2dIiZvD

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 4,739,560 302,999 211,269 22,935,565

Numri i punëtorëve x x x 24

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Page 141: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

140

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në ISH është Ligji për pagat e nëpunësve civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ISH vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MSH-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MSH-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

63. Inspektorati i Punës Inspektorati i Punës (IP) është autoritet i pavarur ekzekutiv në kuadër të MPMS-së i themeluar

me Ligjin për Inspektoratin e Punës224. Në ligj nuk është përcaktuar nësë IP ka statusin e personit

juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. IP mbikëqyrë zbatimin e ligjit të

punës, kushtet e punës dhe mbrojtjen në punë. Kryeinspektori i punës raporton tek Ministri i

MPMS-së derisa sipas nenit 4, pika 4.5 të ligjit përkatës, kryeinspektori paraqet raport vjetor të

punës në MPMS. IP nuk ka faqe zyrtare dhe raporet vjetore nuk bëhen publike.

IP udhëhiqet nga kryeinspektori i cili emërohet nga Qeveria me propozim të MPMS-së dhe është

udhëheqësi më i lartë administrativ në IP. Nuk përcaktohet kohëzgjatja e mandatit dhe në bazë të

cilave rregulla zgjedhet dhe propozohet kryeinspektori. Në bazë të rregullores për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës, IP përbëhet nga zyra e kryeinspektorit të

punës, departamentet dhe divizionet225. Zyra e kryeinspektorit përbëhet nga kryeinspektori, tre

zëvendës kryeinspketor dhe personeli mbështetës. Zëvendës kryeinspektorët raportojnë tek

kryeinspektori. Sipas kësaj rregullorje, detyrat dhe përgjegjësitë e kryeinspektorit dhe zëvendës

kryeinspektorëve përcaktohen sipas legjislacionit në fuqi (nuk përcaktohet cili legjislacion)

derisa detyrat dhe përgjegjësitë e personelit mbështetës në zyrën e kryeinspektorit caktohen me

legjislacionin në fuqi për shërbimin civil. Udhëheqësi i divizionit raporton tek udhëheqësi i

departamentit derisa ky i fundit tek kryeinspektori.

IP nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e MPMS-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

224 Ligji Nr. 2002/9 për Inspektoratin e Punës: http://bit.ly/2dRbPry 225 Rregullore 15/2015 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në IP: http://bit.ly/2dvOnjb

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 98,353 130,273 133,492 218,024

Numri i punëtorëve 11 15 10 12

Numri i nëpunësve civil 10 15 9 11

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 10 15 9 11

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 511,572 x 567,952 566,583

Numri i punëtorëve 65 x 65 70

Numri i nëpunësve civil x x x X

Page 142: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

141

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në IP është Ligji për shërbimin civil. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në IP vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MPMS-së derisa

kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe

Kontesteve brenda MPMS-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin

e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

64. Agjencia e Punësimit Agjencia e Punësimit (AP) është organ i pavarur në kuadër të Ministrisë së Punës dhe

Mirëqenies Sociale (MPMS) e themeluar me Ligjin për agjencinë e punësimit të Kosovës226. AP

ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar nëse AP shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zyrtare. Detyrat dhe përgjegjësitë e AP-së janë: zbatimi i politikave të MPMS-së në

fushën e punësimit, aftësimit dhe riaftësimit profesional përshtatur për personat e papunë,

punëkërkuesit, punëdhënësit të punësuarit dhe shtetasit e huaj të cilët kanë për qëllim punësimin

në Kosovë. Sipas nenit 11 të ligjit përkatës, drejtori i përgjithshëm i AP-së cdo gjashtë muaj

paraqet raportin mbi implementimin e aktiviteteve të agjencisë tek Ministri i MPMS-së. Agjencia

nuk ka faqe zyrtare por raportet lidhur me punën dhe punësimin janë të publikuara në faqen

zyrtare të MPMS-së227.

AP udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili ka statusin e nëpunësit civil. Zgjedhja e tij bëhet

në pajtim me dispozitat për emërimin e zyrtarëve të lartë drejtues sipas Ligjit për shërbimin civil.

Drejtori i përgjithshëm ka mandat tre vjecar dhe është udhëheqësi më i lartë administrativ. Sipas

rregullores për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës, AP ka këtë

strukturë: zyra qendrore e agjencisë, zyrat e punësimit dhe qendrat e aftësimit profesional228.

Zyra qendrore e agjencisë është e organizuar në zyrën e drejtorit të përgjithshëm, departamentet

dhe divizionet. Udhëheqësi i divizionit raporton tek udhëheqësi i departamentit derisa ky i fundit

raporton tek drejtori i përgjithshëm. Përveq strukturës më lartë, ekziston edhe bordi

këshilldhënës i cili është i themeluar për të dhënë këshëilla për AP-së në përgatitjen dhe zbatimin

e politikave të punësimit dhe aftësimit profesional dhe në zhvillimin e përgjithshëm të agjencisë.

Bordi këshilldhënës përbëhet prej nëntë anëtarëve të cilët caktohen nga nëntë institucione të

ndryshme për të qenë anëtarë të bordit. Bordi mblidhet së paku gjashtë herë në vit dhe mandati i

anëtarëve është tre vjecar. Mënyra e funksionimit të bordit është caktuar me rregullore të punës e

cila miratohet nga Ministri i MPMS-së.

AP nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MPMS-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

226 Ligji Nr. 04/L-205 për Agjencinë e Punësimit të Republikës së Kosovës: http://bit.ly/2dn7xËG 227 Raportet vjetore të MPMS-së: http://bit.ly/2cVl0pp 228 Rregullore 13/2015 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AP: http://bit.ly/2dvJd6B

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Page 143: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

142

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AP është Ligji për shërbimin civil. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në AP vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MPMS-së

derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MPMS-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të

ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

65. Agjencia për Investime dhe Përkrahje të Ndërmarrjeve në Kosovë Agjencia për Investime dhe Përkrahje të Investimeve në Kosovë (KIESA) është organ qendror në

kuadër të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë (MTI) e themeluar me Ligjin për investimet e

huaja229. Me ligj nuk është përcaktuar nëse KIESA ka statusin e personit juridik apo nëse shpallë

akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. KIESA është përgjegjëse për mbrojtjen dhe promovimin e

investimeve dhe ofron mbështetje në zbatimin e politikave dhe programeve në fushën e

zhvillimit të ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme. KIESA po ashtu politika lidhur me themelimin

dhe zhvillimin e zonave ekonomike. Në ligjin përkatës nuk përcaktohet raportimi i drejtorit të

përgjithshëm të KIESA në MTI apo në Qeveri. KIESA ka faqe zyrtare por nuk publikon raportet

vjetore.

KIESA udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili emërohet në pajtim me procedurat dhe

rregullat për pozitat e nivelit të lartë drejtues sipas Ligjit për shërbimin civil. Mandati i drejtorit

të përgjithshëm është tre vjecar. Po ashtu rekrutimi i zytarëve të agjencisë bëhet sipas kushteve

dhe kritereve të përcaktuara me Ligjin për shërbimin civil. KIESA është e organizuar në

drejtorate dhe sektore. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i fundit

tek drejtori i përgjithshëm. Ky i fundit është udhëheqësi më i lartë administrativ. Struktura

organizative e KIESA-s është e rregulluar me rregulloren për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës në MTI230.

KIESA nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MTI-

së. Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë të paqarta për shkak se KIESA

është një bashkim i dy agjencive që kanë ekzistuar më herët nën MTI, Agjencisë së Promovimit

dhe Investimeve dhe Agjencisë për Mbështetjen e Ndërmarrjeve të Vogla dhe të Mesme.

229 Ligji Nr. 04/L-220 për investimet e huaja: http://bit.ly/2dzm144 230 Rregullore 29/2012 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Ministrinë e Tregtisë dhe Industrisë: http://bit.ly/2cVDE0b

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti x x X x

Numri i punëtorëve x x X x

Numri i nëpunësve civil x x X x

Numri i të emëruarve politik x x X x

Numri i stafit profesional x x X x

Numri i stafit administrativ x x X x

Numri i stafit mbështetës x x X x

Page 144: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

143

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në KIESA është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në KIESA vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MTI-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MTI-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

66. Agjencia e Regjistrimit të Bizneseve në Kosovë Agjencia e Regjistrimit të Bizneseve në Kosovë (ARBK) është organ qendror në kuadër të MTI-

së e themeluar me Ligjin për shoqëritë tregtare231. ARBK bënë regjistrimin e shoqërive tregtare

dhe shoqërive të huaja tregtare në pajtim me dispozitat e ligjit për shoqëritë tregtare. Në ligjin

përkatës nuk është përcaktuar nëse ARBK ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. Po ashtu në ligj nuk përcaktohet përgatitja e ndonjë raporti vjetore

nga agjencia për Ministrin ose Qeverisë. ARBK ka faqe zyrtare por nuk ka publikuar raportet

vjetore.

ARBK udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili është i emëruar sipas procedurave dhe

rregullave të Ligjit për shërbimin civil për pozitat e nivelit të lartë drejtues. Struktura dhe

organizimi i ARBK janë përcaktuar me rregulloren për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës në MTI. ARBK është e organizuar në zyrën e drejtorit të

përgjithshëm, drejtorate dhe sektore. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtorarit

derisa ky i fundit tek drejtori i përgjithshëm. Ky i fundit është udhëheqësi më i lartë

administrativ. Sipas rregullores cekur më lartë, numri i të punësuarve në ARBK është 16.

ARBK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MTI-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

231 Ligji Nr. 02/L-123 për shoqëritë tregtare: http://bit.ly/2djSZb0

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 1,698,042 2,782,632 2,496,048 x

Numri i punëtorëve x x x x

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 209,658 156,188 144,801 194,008

Numri i punëtorëve x x x 22

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Page 145: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

144

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në ARBK është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në ARBK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MTI-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MTI-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

67. Agjencia Kosovare e Standardizimit Agjencia Kosovare për Standardizim (AKS) është organ qendror në kuadër të MTI-së e

themeluar me Ligjin për standardizimin232. Me ligj nuk është përcaktuar nëse AKS ka statusin e

personit juridik apo nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. AKS miraton dhe

haromozion standarde dhe si rezultat stimulon një zhvillim të qëndrueshëm ekonomik duke

krijuar bazë për konkurueshmëri në rajon dhe më gjerë. Në ligjin përkatës nuk përcaktohet

përgatitja e raporteve vjetore dhe raportimi në Ministri apo Qeveri. AKS ka faqe zyrtare por nuk

ka te publikuar raportet vjetore.

AKS udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili emërohet sipas procedurave dhe rregullave të

Ligjit për shërbimin civil për pozitat e nivelit të lartë drejtues. Struktura dhe organizimi i AKS-së

është i definuar me rregulloren për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të

punës në MTI. Sipas kësaj, AKS është e organizuar në zyrën e drejtorit të përgjithshëm,

drejtoratet dhe sektoret. Numri i të punësuarve në AKS është shtatë derisa udhëheqësi më i lartë

administrativ është drejtori i përgjithshëm. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i

drejtoratit dhe ky i fundit tek drejtori i përgjithshëm.

AKS nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MTI-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në ARBK është një rregullore e brendshme e MTI-së dhe

akt emërimet. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AKS vendosen nga

Komisioni Disiplinor brenda MTI-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu

nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MTI-së. Jashtë institucionit,

nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil

(KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

232 Ligji Nr.03/L-144 për standardizimin: http://bit.ly/2diRSv4

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 76,557 85,555 94,718

Numri i punëtorëve 7 7 7 7

Numri i nëpunësve civil 7 7 7 7

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 1 1 1 1

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Page 146: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

145

68. Drejtoria e Akreditimit e Kosovës Drejtoria e Akreditimit e Kosovës (DAK) është organ qendror në kuadër të MTI-së e themeluar

me Ligjin për akreditim233. Sipas nenit 4 të ligjit përkatës, drejtoria e akreditimit është i vetmi

subjekt kombëtar i pavarur akreditues në Kosovë. DAK është përgjegjës për orfrimin e

ekspertizës për institucionet shtetërore në cështjet që lidhen me akreditimin dhe vlerësime të tjera

të kompetencës teknike, për kryerjen e procedurave të vlerësimit të konformitetit me standardet

dhe rregullat teknike. Me ligjin përkatës nuk është përcaktuar nëse DAK ka statusin e personit

juridik apo nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 3, pika 4 të ligjit për

plotësim ndryshimin e ligjit për akreditimin234, drejtoria e akreditimit përgatitë raport vjetor dhë

bënë publike shpenzimet e buxhetit dhe auditimin. DAK ka faqen zyrtare dhe ka të publikuara

raportet vjetore235.

DAK udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili është nëpunës civil, por në ligj nuk përcakohet

mënyra e zgjedhjes, emërimit dhe mandati i drejtorit të përgjithshëm. DAK përbëhet nga zyra e

drejtorit të përgjithshëm, një drejtorati dhe dy sektorë brenda drejtoratit. Numri i të punësuarve

në DAK është shtatë. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i fundit

tek drejtori i përgjithshëm. Ky i fundit është udhëheqësi më i lartë administrativ. Rregullimi i

brendshëm i DAK është pjesë e rregullores për organizimin dhe sistematizimin e vendeve të

punës në MTI.

DAK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MTI-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në API është Ligji për pagat e nëpunësve civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në DAK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MTI-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MTI-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

69. Agjencia e Metrologjisë e Kosovës Agjencia e Metrologjisë e Kosovës (AMK) e definuar sipas rregullores për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në MTI, është organ qendror në kuadër të

233 Ligji Nr. 03/L-069 për akreditim: http://bit.ly/2cMKeD0 234 Ligji Nr. 04/L-007 për plotësimin dhe ndryshimin e ligjit për akreditim: http://bit.ly/2cMKeD0 235 Raportet vjetore të DAK: http://bit.ly/2dlHvDA

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 49,018 62,438 73,923 78,140

Numri i punëtorëve 7 7 7 7

Numri i nëpunësve civil 7 7 7 7

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 6 6 6 6

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Page 147: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

146

MTI-së. Megjithatë, në ligjin për metrologjinë236, AMK është e themeluar si departament e pastaj

me plotësim ndryshimin e këtij ligji237, departamenti është quajtur drejtorat. AMK figuron edhe

në faqen zyrtare të MTI-së si një prej agjencive në kuadër të MTI-së. Në ligj nuk është

përcaktuar nëse AMK ka statusin e personit juridik apo nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën

Zyrtare. AMK është përgjegjëse për vendosjen, zhvillimin dhe mbikëqyrjen e sistemit të

metrologjisë, përfshirë edhe fushën e metaleve të çmuara. Në ligj nuk përcaktohet përgatitja e

raporteve periodike të AMK-së për MTI apo Qeverinë. AMK nuk ka faqe zyrtare dhe nuk ka të

publikuar raportet vjetore.

AMK udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm i cili emërohet sipas procedurave dhe rregullave të

Ligjit për shërbimin civil për pozitat e nivelit të lartë drejtues. Po ashtu zyrtarët e AMK-së

rekrutohen sipas kushteve dhe procedurave për nëpunësit civil të definuara me Ligjin për

shërbimin civil. AMK është e organizuar në zyrën e drejtorit të përgjithshëm, drejtoratet dhe

sektorët. Numri i të punësuarve në AMK është 20 derisa udhëheqësi më i lartë administrativ

është drejtori i përgjithshëm. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i

fundit tek drejtori i përgjithshëm.

AMK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MTI-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AMK është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AMK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MTI-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e

Ankesave dhe Kontesteve brenda MTI-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen

në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

70. Agjencia për Pronësi Industriale Agjencia e Pronësisë Industriale (API) është organ qendror në kuadër të MTI-së e cila është

themeluar me Ligjin për patenta238. Në fakt me ligjin për patenta është themeluar zyra për

pronësi industriale por me plotësim ndryshimin e ligjit, zyra për patenta shndërrohet në agjencinë

për pronësi industriale. API është përgjegjëse për mbrojtjen ligjore të shpikjes, markës tregtare,

dizajnit industrial, emërtimit të origjinës, treguesve gjeografik dhe topografive të qarqeve të

integruara si dhe cështjet e tjera që dalin nga marrëveshjet ndërkombëtare nënëshkruese e të

236 Ligji Nr. 03/L-203 për metrologji: http://bit.ly/2dzx796 237 Ligji Nr. 04/L-124 për plotësim ndryshimin e Ligjit për metrologji: http://bit.ly/2dzx796 238 Ligji Nr. 04/L-029 për patenta: http://bit.ly/2dLv0jS dhe Ligji Nr. 05/L-039 per plotesim ndryshimi i ligjit per patenta: http://bit.ly/2dLv0jS

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 300,464 545,318 340,508 304,843

Numri i punëtorëve x x x 20

Numri i nëpunësve civil x x x X

Numri i të emëruarve politik x x x X

Numri i stafit profesional x x x X

Numri i stafit administrativ x x x X

Numri i stafit mbështetës x x x X

Page 148: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

147

cilave është Republika e Kosovës. Me ligjin përkatës nuk ështër përcaktuar nëse API ka statusin

e personit juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Në ligj po ashtu nuk është

përcaktuar raportimi i drejtorit të përgjithshëm në MTI apo Qeveri. API ka faqe zyrtare por nuk

ka të publikuar raportet vjetore.

Sipas rregullorës për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në MTI,

API udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm por në ligj nuk përcaktohet se kush e udhëheqë

agjencinë dhe cila është mënryra e zgjedhjes dhe emërimit të drejtorit të përgjithshëm dhe

mandati i tij. Sipas rregullorës në fjalë, API ka 10 punëtorë dhe është e organizuar në një

drejtorat dhe disa sektore. Udhëheqësi i sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i

fundit tek drejtori i përgjithshëm. Ky i fundit është udhëheqësi më i lartë administrativ.

API nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MTI-së.

Buxheti, numri dhe kategoritë e punëtorëve 2013-2016 janë paraqitur në tabelën në vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në API është Ligji për shërbimin civil. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në API vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MTI-së derisa

kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe

Kontesteve brenda MTI-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e

Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

71. Inspektorati i Tregut Inspektorati i Tregut (IT) është organ qendror ekzekutiv në kuadër të MTI-së i themeluar me

Ligjin për inspektoratin dhe mbikëqyrjen e tregut 239 . IT inspekton standardet e tregtimit të

mallrave dhe të cilësisë së shërbimeve që ofrojnë subjektet ekonomike në territorin e Republikës

së Kosovës. Në ligjin përkatës nuk është përcaktuar nësë IT ka statusin e personit juridik dhe

nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 10, pika 3, kryeinspektori përgatitë

raportin vjetor për punën e inspektoratit për vitin paraprak më së voni deri në fund të muajit janar

dhe të njëjtin i’a dërgon Sekretarit të Përgjithshëm të MTI-së. IT nuk ka faqe zyrtare dhe nuk ka

të publikuara raportet vjetore.

IT udhëhiqet nga kryeinspektori i cili është nëpunës civil dhe zgjedhet sipas procedurave dhe

rregullave të Ligjit për shërbimin civil. Në ligj nuk përcaktohet nëse këto rregulla dhe procedura

janë për pozitat e nivelit të lartë drejtues apo tjetër, dhe mandati i kryeinspektorit. Inspektorët

janë nëpunës civil. IT ka rregullore për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve

239 Ligji Nr. 03/L-181 për inspektoratin dhe mbikëqyrjen e tregut: http://bit.ly/1ËTZ1NG

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 84,218 108,826 102,792 95,750

Numri i punëtorëve 10 10 10 10

Numri i nëpunësve civil 10 10 10 10

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Page 149: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

148

të punës240 të ndarë nga rregullorja për organizm në MTI. Sipas kësaj, IT është i organizuar në

zyrën e kryeinspektorit, sektorët dhe ka 82 të punësuar. Udhëheqësi më i lartë administrativ është

kryeinspektori. Udhëheqësi i sektorit raporton tek kryeinspektori.

IT nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e MTI-së.

Buxheti dhe numri i punëtorëve 2013-2016 është paraqitur në tabelën në vijim. Numri i

punëtorëve është sipas rregullorës për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të

punës në IT. Sipas buxhetit, numri i punëtorëve në IT është 26. Kjo është për shkak se një numër

i inspektorëve që janë në nivel lokal paguhen nga komunat dhe jo nga niveli qendror (MTI).

Ekziston një konflikt në përgjegjësi në mes të inspektoratit të nivel qendror dhe drejtorive të

inspecionit në nivel lokal sa i përket inspektorëve të tregut.

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në IT është Ligji për shërbimin civil. Masat e mundshme

disiplinore ndaj të punësuarve në IT vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MTI-së derisa

kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe

Kontesteve brenda MTI-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e

Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

72. Agjencia e Kosovës për Akreditim Agjencia e Kosovës për Akreditim është agjenci e pavarur në kuadër të Ministrisë së Arsimit,

Shkencës dhe Teknologjisë (MASHT) e themeluar me Ligjin për arsimin e lartë241. Me ligjin

përkatës nuk është përcaktuar nëse agjencia ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. Agjencia është përgjegjëse për vlerësimin dhe promovimin e

cilësisë së arsimit të lartë në Kosovë. Sipas nenit 7, pika 3, agjencia harton raport vjetor por nuk

ceket nëse raporti bëhet publik dhe nëse i dërgohet Ministrit për raportim apo Kuvendit.

Agjencia ka faqe zyrtare por nuk ka të publikuar ndonjë raport vjetor.

Sipas nenit 7, pika 4, agjencia qeveriset nga një bord i përbërë nga jo më pak se pesë dhe jo më

shumë se nëntë persona të emëruar nga Ministria për një mandat të caktuar. Bordi përbëhet nga

persona aktivë në jetën akademike brenda dhe jashtë Kosovës dhe i cili duhet të ketë të paktën

tre persona ‘ekspertë ndërkombëtar’. Bordi i tillë quhet Këshill Shtetëror i Cilësisë dhe anëtarët e

tij ratifikohen nga Kuvendi i Kosovës. Sipas këtij neni, Këshilli i raporton cdo vit Ministrisë dhe

Kuvendit lidhur me aktivitetet e veta të akreditimit. Sipas faqes zyrtare, agjencia ka edhe

strukturën e përhershme administrative dhe udhëhiqet nga një u.d. drejtor. Sipas Rregullorës për

organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në MASHT, organet qendore të

240 Rregullore 10/2013 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Inspektoratin e Tregut: http://bit.ly/1FCH1ëz 241 Ligji Nr. 04/L-037 për Arsimin e lartë në Republikën e Kosovës: http://bit.ly/2cHO02x

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 347,699 138,030 153,524 326,176

Numri i punëtorëve 82 82 82 82

Numri i nëpunësve civil 82 82 82 82

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Page 150: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

149

kësaj ministrie kanë rregullore të vecanta për organizim të brendshëm dhe sistematizim të

vendeve të punës. Mirëpo, nuk ekziston ndonjë rregullore për organizim të agjencisë së Kosovës

për akreditim dhe nuk dihet përbërja e institucionit, hierakia e raportimit, udhëheqja, etj. Në ligj

nuk përcaktohet se me cfarë mandati emërohen anëtarët e Këshillit dhe po ashtu u.d. drejtori i

agjencisë dhe nuk përcaktohet raportimi i agjencisë në ministri. Po ashtu linjat e raportimit të

agjencisë në Qeveri dhe Kuvend janë të paqarta.

Agjencia nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e

MASHT-it. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 533,055 528,055 536,539 560,366

Numri i punëtorëve x x x x

Numri i nëpunësve civil x x x 7

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Nuk dihet se cila është baza ligjore për përcaktimin e pagës së anëtarëve të këshillit shtetëror të

cilësisë dhe nëpunësve civil. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në agjenci

vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MASHT-it, derisa kontestet dhe ankesat mund të

adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MASHT-it.

Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

73. Agjencia për Arsim dhe Aftësim Profesional Agjencia për Arsim dhe Aftësim Profesional dhe për të Rritur është e themeluar në bazë të Ligjit

për arsimin dhe aftësimin profesional242 dhe funksionon si organ qendror në kuadër të Ministrisë

së Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë (MASHT). Sipas nenit 13 të ligjit përkatës, me propozim

të MASHT, Qeveria themelon këtë agjenci në kuadër të MASHT si përgjegjëse për administrim

dhe udhëheqje të institucioneve të arsimit dhe aftësimit profesional dhe për të rritur. Në ligj nuk

është përcaktuar nëse agjencia ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në

Gazetën Zytare. Po ashtu në ligj nuk është përcaktuar raportimi i agjencisë në Qeveri apo

Kuvend apo tek Ministri i MASHT, mirëpo Udhëzimi Administrativ243 i cili përcakton objektivat

e agjencisë përcakton që drejtori agjencisë raporton tek këshilli drejtues dhe Ministri i MASHT.

Agjencia ka faqen zyrtare dhe ka të publikuar raportet vjetore244.

Sipas Rregullores për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në

MASHT, agjencia do të funksionojë si pilot program deri në gusht të vitit 2016. Sipas nenit 13,

pika 4 e ligjit përkatës, agjencia udhëhiqet nga Këshilli drejtues i cili përbëhet prej 15 anëtarëve

duke përfshirë edhe kryetarin. Në ligj dhe as në udhëzimin administrativ nuk ceket në ndonjë

dispozitë raportimi i këshillit drejtues në Ministri, Qeveri apo Kuvend. Sipas strukturës

242 Ligji Nr. 04/L-137 për arsimin dhe aftësimin profesional: http://bit.ly/2cËx5d3 243 Udhëzimi administrativ 14/2014 (MASHT): http://bit.ly/2cYzCpQ 244 Raportet vjetore: http://bit.ly/2d2dYNE

Page 151: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

150

organizative të agjencisë në faqen zyrtare të saj, agjencia udhëhiqet nga drejtori i

përgjithshëm245. Të 15 anëtarët e këshillit drejtues emërohen me kërkesë të MASHT-it në pozitat

në këshill nga institucionet prej nga vijnë: Ministrisë së Arsimit, Ministrisë së Punës dhe

partnerëve tjerë relevantë. Kryesuesin e këshillit e propozon këshilli dhe emërohet nga

Kryeministri. Mandati i Këshillit dhe kryesusesit të këshillit është tre vjeçar. Udhëheqësi më i

lartë administrativ në agjenci është Drejtori i përgjithshëm. Agjencia nuk ka rregullore të

brendshme për organizimin dhe sistematizimin e vendeve të punës dhe si pasojë nuk dihet

hierarkia e raportimit të brenda agjencisë dhe nivelet strukturore të saj.

Agjencia nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e

MASHT-it. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 50,400 49,400 3,062,847 3,281,145

Numri i punëtorëve 0 6 6 8

Numri i nëpunësve civil 0 6 0 6

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 0 5 5 5

Numri i stafit administrativ 0 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 2

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në agjenci janë: ligji për arsimin dhe aftësimin

profesional, udhëzimi administrativ 14/2014 dhe vendimi 118/01B246 i datës 27.09.2013. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AMMK vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MMPH-së, derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MMPH. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund

të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

74. Autoriteti Kombëtar i Kualifikimeve Autoriteti Kombëtar i Kualifikimeve është organ publik i pavarur i themeluar me Ligjin për

kualifikimet kombëtare 247 dhe funksionon në kuadër të MASHT-it. Sipas nenit 7 të ligjit

përkatës, agjencia vepron në marrëveshje me zyrën e Kryeministrit, ministrive relevante dhe

partnerëve social. Agjencia ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar nëse

agjencia shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 12, agjencia harton raporte

gjashtë mujore dhe vjetore. Raporti gjashtë mujor paraqitet në MASHT, zyra e Kryeminsitrit dhe

ministritë relevante derisa raporti vjetor paraqitet në Qeveri, i cili më pas bëhet publik. Agjencia

ka faqen zyrtare dhe ka të publikuar raportet vjetore (me përjashtim të raportit për vitin 2015)248.

Agjencia është përgjegjëse për të zhvilluar kornizën kombëtare të kualifikimeve dhe për të

rregulluar sistemin kombëtar të kualifikimeve.

245 Struktura organizative e agjencisë: http://bit.ly/2cCGvhm 246 Vendimi nuk është publikuar në listën e vendimeve të MASHT 247 Ligji Nr. 03/L-060 për kualifikimet kombëtare: http://bit.ly/2cqUvrE 248 Raportet vjetore: http://bit.ly/2d19DOG

Page 152: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

151

Agjencia ka këshillin drejtues i cili përbëhet prej 13 anëtarëve derisa udhëhiqet nga drejtori.

Anëtarët e këshilli drejtues janë përfaqësues të një numri të institucioneve (neni 8 i ligjit

përkatës) dhe emërohen nga institucionet përkatëse. MASHT përmes një akti nënligjor rregullon

procedurën e zgjedhjes dhe shkarkimit të anëtarëve të këshillit drejtues. Kryetari dhe nënkryetari

i këshillit drejtues zgjedhen nga përbërja e anëtarëve të këshillit. Drejtori i agjencisë është

nëpunës civil dhe zgjedhet sipas rregullave dhe procedurave për emërimin e pozitave të nivelit të

lartë drejtues dhe është në nivel të njejtë me sekretarin e ministrisë. Emërohet nga Qeveria me

mandat tre vjeçar. Drejtori është përgjegjës të udhëheq agjencinë, ofron mbështetje profesionale

ndaj këshillit drejtues dhe raporton në këshillin drejtues. Sipas nenit 11, pika 1, drejtori në

konsultim me këshillin drejtues e zgjedhë personelin e agjencisë.

Këshilli drejtues ka rregulloren e punës mirëpo agjencia nuk ka një rregullore për organizimin e

brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës. Sipas faqes zyrtare të agjencisë, ky organ

është i organizuar në tre sektore: sektori për standarde, sektori për sigurimin e cilësisë dhe sektori

për kualifikime. Nuk ka organizim të agjencisë në drejtorate dhe nuk dihet struktura tjetër e

agjencisë. Udhëheqësi më i lartë administrativ është drejtori i agjencisë.

Agjencia nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e

MASHT-it. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 283,884 276,884 257,189 195,296

Numri i punëtorëve 6 6 6 6

Numri i nëpunësve civil 6 6 6 6

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 5 5 5 5

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në agjenci ligji për kualifikimet kombëtare dhe akt

emërimet. Në ligjin për kualfikimet kombëtare nuk përcaktohet ndonjë mënyrë e pagesë apo

komensimit tjetër nga nëpunësit civil. Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në

agjenci vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda MASHT-it derisa kontestet dhe ankesat mund

të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MASHT-

it. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për

Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën përkatëse.

75. Agjencia e Kosovës për Eficiencë të Energjisë Agjencia e Kosovës për Eficiencë të Energjisë (AKEE) është organ qendror ekzekutiv në kuadër

të MZHE-së e themeluar me Ligjin për eficiencën e energjisë249. Në ligj nuk është përcaktuar

nëse AKEE ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore në Gazetën Zyrtare.

AKEE ka për detyrë të i propozojë Ministrit politikat për promovimin e eficiencës së energjisë,

të i propozojë Ministrit një plan të tillë, të i udhëzojë dhe mbështesë komunat në hartimin e

planeve komunale për eficiencë të energjisë, etj. Sipas nenit 5, pika 1.9 AKEE përgatitë raport

249 Ligji Nr. 04/L-016 për eficiencën e energjisë: http://bit.ly/1RK2j1C

Page 153: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

152

vjetor për Ministrin sa i përket aktiviteteve sipas planit për promovimin e eficiencës së energjisë

në Kosovë. AKEE nuk ka faqe zyrtare dhe raportet vjetore nuk janë publike.

AKKE udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm i cili zgjedhet për një mandat tre vjecar sipas

procedurave dhe rregullave për nëpunësit e nivelit të lartë drejtues sipas Ligjit për shërbimin

civil. AKKE është pjesë e Rregullorës së MZHE-së për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës. Sipas kësaj rregulloreje, AKEE është e organizuar në zyrën e

drejtorit të përgjithshëm dhe tri sektorëve. Sektorët udhëhiqen nga udhëheqes të cilët përgjigjen

tek drejtori i përgjithshëm. Nivelet e llogaridhënies janë sektor, drejtor i përgjithshëm dhe

ministër.

AKEE nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e MZHE-

së. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën

në vijim:

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në AKEE është Ligji për pagat e nëpunësve civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AKEE vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MZHE-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për Zgjidhjen

e Ankesave dhe Kontesteve brenda MZHE-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil mund të

ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në gjykatën

përkatëse.

76. Shërbimi Gjeologjik i Kosovës Shërbimi Gjeologjik i Kosovës (SHGJK) është organ qendror në kuadër të Ministrisë së

Zhvillimit Ekonomik i themeluar me Ligjin për shërbimin gjeologjik të Kosovës250. Me këtë ligj

nuk është përcaktuar nëse SHGJK ka statusin e personit juridik dhe nëse shpallë akte nënligjore

në Gazetën Zyrtare. SHGJK ka këto detyra dhe përgjegjësi: hulumtimet gjeologjike me interes

për Republikën e Kosovës, studimet gjeologjike dhe gjeokimike, përpilimin e hartave gjeologjike

në shkallë të ndryshme, bënë hulumtime dhe vlerësime të rezurseve minerare, ujërave

nëntokësor, mineral dhe gjeotermal. Sipas ligjit përkatës, neni 10, pika 1.13, SHGJK i paraqet

ministrit raport vjetor për veprimtarinë hulumtuese të zhvilluar , raport ky i cili pas aprovimit,

bëhet publik. Po ashtu, sipas nenit 7, pika 6, drejtori i SHGJK-së përgatitë dhe i dorëzon ministrit

raport të hollësishëm vjetor lidhur me veprimtarinë e SHGJK-së. Megjithatë, SHGJK nuk ka

faqe zyrtare dhe raportet vjetore nuk janë publike.

SHGJK udhëhiqet nga drejtori i cili për menaxhimin e SHGJK-së i përgjigjet Ministrit të

Zhvillimit Ekonomik. Drejtori zgjedhet me konkurs të hapur sipas rregullave dhe procedurave

250 Ligji Nr. 04/L-232 për shërbimin gjeologjik të Kosovës: http://bit.ly/2d3oe9V

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 51,789 1,053,448 1,320,939 4,117,103

Numri i punëtorëve 4 4 4 4

Numri i nëpunësve civil 4 4 4 4

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 3 3 3 3

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 0 0 0 0

Page 154: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

153

për zgjedhjen dhe emërimin në pozita të larta të nivelit drejtues sipas ligji për shërbimin civil.

Sipas ligjit përkatës, Drejtori i SHGJK propozon rregulloren për organizimin e brendshëm të

SHGJK-së dhe miratohet nga Ministri. Megjithatë, SHGJK nuk ka një rregullore të ndarë nga

rregullorja për organizimin e brendshëm të MZHE-së. Sipas kësaj të fundit, SHGJK është i

organizuar në zyrën e drejtorit të përgjithshëm, në drejtorate dhe sektor. Udhëheqësi i sektorit

raporton tek udhëheqësi i drejtoratit dhe ky i fundit tek drejtori i përgjithshëm. Udhëheqësi më i

lartë administrativ në SHGJK është drejtori i përgjithshëm dhe emërohet nga Qeveria.

Megjithatë, në ligj nuk përcaktohet kohëzgjatja e mandat të drejtorit të përgjithshëm. Nëpunësit e

SHGJK-së janë nëpunës civil.

SHGJK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i tij është i përfshirë në buxhetin e MZHE-

së. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur në tabelën

në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 556,209 861,965 735,277

Numri i punëtorëve 15 15 17 22

Numri i nëpunësve civil 11 11 13 18

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 14 14 16 21

Numri i stafit administrativ 1 1 1 1

Numri i stafit mbështetës 4 4 4 4

Bazë ligjore për përcaktimin e pagave në SHGJK është Ligji për pagat e nëpunësve civil. Masat

e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në SHGJK vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda MZHE-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MZHE-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil

mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

77. Agjencia Pyjore e Kosovës Agjencia Pyjore e Kosovës (AKP) është organ qendror ekzekutiv në kuadër të Ministrisë së

Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural (MBPZHR) e themeluar fillimisht me Urdhëresën

Administrative 2000/23 të UNMIK-ut. APK është definuar më vonë me Ligjin për pyjet251 e

Kosovës në vitin 2004 dhe me plotësim ndryshimin e këtij ligji në vitin 2010. APK ka statusin e

personit juridik dhe në ligj nuk është përcaktuar nëse agjencia shpallë akte nënligjore në Gazetën

Zyrtare. APK është përgjegjëse për çështjet e ndërlidhura me rregullimin e pyjeve, tokave pyjore

private, menaxhimin dhe administrimin e pyjeve, tokave pyjore publike si dhe pyjeve në parqet

nacionale në Kosovë. Sipas nenit 4, pika 2.8 e Rregullores për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës në APK252 , Drejtori i përgjithshëm i APK-së koordinon

raportin e APK-së me MBPZHR dhe me organet tjera vartëse administrative. Përveq kësaj

disposite, në ligjin për pyjet e Kosovës dhe ligjin për plotësimin dhe ndryshimin e këtij ligji, nuk

përcaktohet qartë hartimi i raportit vjetor nga APK dhe raportimi i APK-se (drejtorit) në

251 Ligji Nr. 2000/23 për pyjet e Kosovës: http://bit.ly/2cZj5z9 252 Rregullore Nr. 16/2014 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në Agjencinë Pyjore të Kosovës: http://bit.ly/2cQJT2r

Page 155: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

154

MBPZHR. Mirëpo, meqenëse APK është përcaktuar si organ qendror i MPBZHR atëherë në

praktikë drejtori i APK-së përgjigjet tek Ministri i MBPZHR. APK nuk ka faqe zyrtare të saj dhe

raportet e agjencisë nuk janë publike as në faqen zyrtare të MBPZHR. Në faqen zyrtare të

MPBZHR ipet një shpjegim i shkurtër për APK mirëpo nuk ka informata sa i përket organizimit,

bazës ligjore dhe të tjera elementë.

APK udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm dhe përbëhet nga drejtorate dhe sektore brenda

drejtorateve. Udhëheqësi i sektori i përgjigjijet udhëheqësit të drejtoratit dhe ky i fundit drejtorit

të përgjithshëm të APK. Drejtori i përgjithshëm është nëpunës civil i zgjedhur sipas procedurave

dhe rregullave për emërimin në pozita të lartë drejtuese në shërbimin civil, i emëruar nga Qeveria

për një mandat tre vjeçar. Drejtori i përgjithshëm është udhëheqësi më i lartë administrativ në

APK.

APK nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e

MBPZHR-së. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti 2,341,683 2,341,683 2,292,062 2,158,142

Numri i punëtorëve 133 131 135 152

Numri i nëpunësve civil 103 104 107 116

Numri i të emëruarve politik 0 0 0 0

Numri i stafit profesional 58 60 61 65

Numri i stafit administrativ 45 44 46 51

Numri i stafit mbështetës 30 27 28 36

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në APK janë: Ligji pë shërbimin civil, Ligji për pagat e

nëpunës civil, Rregullorja Nr.33/2012 për shtesat në pagë dhe kompensimet e nëpunëse civil dhe

Rregullorja Nr. 07/2010 për emërimin e nëpunës civil (pagesa caktohet në bazë të koeficientëve).

Masat e mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në APK vendosen nga Komisioni Disiplinor

brenda MPBZHR-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MBPZHR-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil

mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

78. Agjencia për Zhvillimin e Bujqësisë Agjencia për Zhvillimin e Bujqësisë (AZHB) është organ qendror në kuadër të MBPZHR e cila

është themeluar me Ligjin 253 i cili e ka plotësuar dhe ndryshuar Ligjin për bujqësinë dhe

zhvillimin rural. Sipas nenit 11.A të ligjit përkatës, AZBH është themeluar nga Ministria,

udhëhiqet nga Drejtori i përgjithshëm nën autoritetin e Ministrisë dhe është përgjegjëse për

zbatimin e politikës bujqësore dhe zhvillimit rural. Agjencia ka karakter ekzekutiv. Me ligjin

përkatës nuk është përcaktuar nëse AZHB ka statusin e personit juridik. AZHB shpallë akte

nënligjore në Gazetën Zyrtare. Sipas nenit 6 të ligjit përkatës, Ministri i prezanton Qeverisë, jo

253 Ligji Nr. 04/L-090 për plotësimin dhe ndryshimin e Ligjit Nr.03/L-098 për bujqësinë dhe zhvillimin rural: http://bit.ly/2deHct5

Page 156: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

155

më vonë se deri më 30 shtator, raportin për zhvillimin dhe gjendjen ekonomike të bujqësisë për

vitin paraprak. AZHB po ashtu ka faqen zyrtare dhe publikon raportet vjetore254.

Sipas Rregullores për organizimin dhe sistematizimin e vendeve të punës në AZHB255 të nxjerrë

nga Ministri i MBPZHR, AZHB përbëhet nga drejtorate dhe sektore brenda tyre, udhëhiqet nga

drejtori i përgjithshëm i cili për punën e tij i përgjigjet Ministrit të MBPZHR. Udhëheqësi i

sektorit raporton tek udhëheqësi i drejtoratit derisa ky i fundit i përgjigjet drejtorit të

përgjithshëm. Nivelet e organizimit janë sektor dhe drejtorate derisa udhëheqësi më i lartë

administrativ është drejtori i përgjithshëm. Ky i fundit emërohet nga Qeveria për një mandat tre

vjecar sipas rregullave dhe procedurave për emërimin në pozita të nivelit të lartë drejtues në

përputhje me Ligjin për shërbimin civil.

AZHB nuk ka linjë të pavarur buxhetore dhe buxheti i saj është i përfshirë në buxhetin e

MBPZHR-së. Buxheti, numri i punëtorëve 2013-2016 dhe kategoritë e punëtorëve janë paraqitur

në tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti x 371,871 408,925 1,233,726

Numri i punëtorëve x x x x

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x x

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x

Baza ligjore për përcaktimin e pagave në AZHB është Ligji për shërbimin civil. Masat e

mundshme disiplinore ndaj të punësuarve në AZHB vendosen nga Komisioni Disiplinor brenda

MPBZHR-së derisa kontestet dhe ankesat mund të adresohen po ashtu nga Komisioni për

Zgjidhjen e Ankesave dhe Kontesteve brenda MBPZHR-së. Jashtë institucionit, nëpunësit civil

mund të ankohen në Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil (KPMSHC) e pastaj në

gjykatën përkatëse.

79. Agjencia për Shërbimet e Navigacionit Ajror Agjencia për Shërbimet e Navigacionit Ajror (ASHNA) është organizatë e pavarur dhe autoritet

publik e cila është themeluar me ligj të vecantë, Ligjin për Agjencinë e Shërbimit të Navigacionit

Ajror256 në bazë të nenit 142 të Kushtetutës së Kosovës i cili vendos parimet bazë për themelimin

e agjencive të pavarura. ASHNA ka statusin e personit juridik por në ligj nuk është përcaktuar

nëse ASHNA publikon akte nënligjore në Gazetën Zyrtare. ASHNA është përgjegjëse për

ofrimin e shërbimeve të kontrollit të trafikut ajror, menaxhimin e qarkullimit të trafikut ajror dhe

të hapësirës ajrore (në bashkëpunim me NATO-n), shërbimet e informimit aeronautik, shërbimin

meteorologjik aeronautik dhe cështje tjera që lidhen me navigacionin dhe hapësirën ajrore sic

janë përcaktuar më Ligjin për themelimin e ASHNA. Drejtori i ASHNA-s i përgjigjet dhe i

raporton Qeverisë së Kosovës ku edhe dorëzon raportin vjetor për miratim, i cili pas miratimit

254 Raportet vjetore: http://bit.ly/2cHhQYZ 255 Rregullore Nr.01/2010 për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e vendeve të punës në AZHB: http://bit.ly/2cHk4rx 256 Ligji Nr. 04/L-250 për Agjencinë e Shërbimit të Navigacionit Ajror: http://bit.ly/2dnGlHE

Page 157: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

156

bëhet publik në faqen zyrtare të ASHNA. Megjithatë, ASHNA nuk ka faqe zyrtare dhe nuk ka të

publikuara raportet vjetore.

ASHNA udhëhiqet nga drejtori i cili emërohet nga Qeveria pas rekomandimit të Ministrit të

Infrastrukturës. Para rekomandimit, Ministri formon një komision vlerësues për kandidatët të

cilët kanë aplikuar në bazë të një konkursi të hapur për të zgjedhur kandidatin të bazuar në merita

dhe kualifikim dhe që përmbushë kërkesat e parapara me ligj. Mandati i drejtorit është pesë

vjecar por me rekomandim të Ministrit, drejtori i ASHNA mund të ri-emërohet. Drejtori i

ASHNA-s punon me orar të plotë dhe është udhëheqësi më i lartë administrativ. Drejtori

ndihmohet nga dy zevendëdrejtor dhe procedura e zgjedhjes së tyre është përcaktuar me akt

nënligjor nga Qeveria. ASHNA nuk ka të publikuar rregulloren për organizimin e brendshëm dhe

sistematizimin e vendeve të punës. Si pasojë e kësaj, nuk dihet organizimi i brendshëm dhe në

ASHNA dhe hierarkia e raportimit. Edhe pse ASHNA definohet si organizatë e pavarur,

ASHNA nuk raporton në Kuvend të Kosovës.

ASHNA ka linjë të pavarur buxhetore të miratuar nga Kuvendi i Kosovës. Drejtori i ASHNA

përgatitë përgatitë propozim kërkesën për buxhet dhe alokime për ASHNA-n dhe i dorëzon

Ministrit të Financave. Buxheti dhe numri i punëtorëve 2013-2016 të ASHNA janë paraqitur në

tabelën në vijim:

Subjekti 2013 2014 2015 2016

Buxheti x x x 2,810,000

Numri i punëtorëve x x x 160

Numri i nëpunësve civil x x x x

Numri i të emëruarve politik x x x 3

Numri i stafit profesional x x x x

Numri i stafit administrativ x x x x

Numri i stafit mbështetës x x x x

Funksionimi dhe pozitat e personelit janë të rregulluara me akt nënligjor të lëshuar nga Drejtori.

Në ligj nuk ceket nëse personeli në ASHNA janë nëpunës civil. Me propozim të Ministrit,

Qeveria me akt nënligjor cakton formën e kompensimit dhe përfitimet tjera të cilat i paguhen

drejtorit dhe zëvendësdrejtorëve. Në ligj po ashtu nuk ceket procedura disiplinore dhe kush është

organi brenda Qeverisë dhe jashtë i cili mund të vendosë për procedurat disiplinore ndaj

punëtorëve të ASHNA apo ndonjë organi tjetër ku mund të ankohen punëtorët e ASHNA-s.

Jashtë institucionit, punëtorët mund të drejtohen në Inspektoratin e punës dhe në gjykatën

përkatëse.

Page 158: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

157

BURIMET 1. B. Farrugia and J. O’Connell (2008), ACA to YJB: A guide to the UK’s semi-autonomous

public bodies, 2007-08. London: The Taxpayers Alliance cited in O. James, A. Moseley,

N. Petrovsky and G. Boyne (2011), The Executive Agency Revolution in the United

Kingdom, in G. Bouckaert, P. Laegreid, S. van Thiel and K. Verhoest (eds), Government

Agencies: Practices and Lessons from 30 Countries, Palgrave Macmillan.

2. Council Regulation (EC) 58/2003 of 19 December 2003: http://bit.ly/2dtvqdR

3. G. Hammerschmid, S. Van de Ëalle, R. Andreës, P. Bezes (eds) (2016), Public

Administration Reforms in Europe: The Vieë from the Top, Edëard Elgar Publishing

Limited.

4. HM Government (2014), Open Public Services 2014, London: HM Government.

5. OECD (2007), “Organising the Central State Administration: Policies & Instruments”,

SIGMA Papers, No. 43, OECD Publishing: http://bit.ly/2gGeBCc

6. OECD (2015), Regulatory Policy in Lithuania: Focusing on the Delivery Side:

http://bit.ly/2f2A2fG

7. O. James, A. Moseley, N. Petrovsky and G. Boyne (2011), The Executive Agency

Revolution in the United Kingdom, in G. Bouckaert, P. Laegreid, S. van Thiel and K.

Verhoest (eds), Government Agencies: Practices and Lessons from 30 Countries,

Palgrave Macmillan: http://bit.ly/2fYOnGS

8. Instituti GAP, Institucionet dhe Agjencitë e Pavarura: marrëdhënia e punës, sistemi i

pagave, organizimi i brendshëm dhe llogaridhënia: http://bit.ly/2c1E1bv

9. K. Verhoest, P. G. Roness, B. Verschuere, K. Rubecksen and M. MacCarthaigh (eds)

(2010), Autonomy and Control of State Agencies: Comparing States and Agencies.

Basingstoke: Palgrave Macmillan, 17-18.

10. Kodi Nr. 03/L-109 për Kodin doganor dhe të akcizave në Kosovë: http://bit.ly/2cJBUGY

11. Ligji Nr. 05/L-096 për Parandalimin e Pastrimit të Parave dhe Luftimin e Financimit të

Terrorizmi: http://bit.ly/2d3EZDj

12. Ligji Nr. 03/L-189 për Administratën Shtetërore, neni 23: http://bit.ly/1fpUvqM

13. Ligji Nr. 03/L-209 për Bankën Qendrore: http://bit.ly/1qYBSQu

14. Ligji Nr. 04/L-250 për Agjencinë e Shërbimit të Navigacionit Ajror:

http://bit.ly/2dnGlHE

15. Ligji Nr. 04/L-230 për Agjencinë e Menaxhimit Emergjent: http://bit.ly/1Y1z6DU

16. Ligji Nr. 04/L-064 për Agjencinë e Kosovës për Forenzikë: http://bit.ly/2ddsGUk

17. Ligji Nr. 04/L-160 për Agjencinë e Regjistrimit Civil: http://bit.ly/2dobQTp

18. Ligji Nr. 04/L-037 për Arsimin e Lartë në Republikën e Kosovës: http://bit.ly/2cHO02x

19. Ligji Nr. 05/L-019 për Avokatin e Popullit: http://bit.ly/2eeK1KV

20. Ligji Nr. 03/L-149 për Shërbimi civil, Neni 7: http://bit.ly/1D2CvaË

21. Ligji Nr. 03/L-137 për pagat e nëpunësve civil: http://bit.ly/1D2Cëf3

22. Ligji Nr. 03/L-121 për Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Kosovës:

http://bit.ly/25labmM

Page 159: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

158

23. Ligji Nr. 03/L-224 për Këshillin Prokurorial të Kosovës: http://bit.ly/288pePL ndryshuar

dhe plotësuar me

24. Ligjin Nr.05/L-035: http://bit.ly/1TSIpbX

25. Ligji Nr. 03/L-223 për Këshillin Gjyqësor të Kosovës: http://bit.ly/1NzËnNu

26. Ligji Nr. 03/L-063 për Agjencinë e Kosovës për Inteligjencë: http://bit.ly/2bVyAG1

27. Ligji Nr. 03/L-050 për themelimin e Këshillit të Sigurisë së Kosovës:

http://bit.ly/2ceGcEa

28. Ligji Nr. 05/L-055 për auditorin e përgjithshëm dhe zyrën kombëtare të auditimit:

http://bit.ly/2c1a4EU

29. Ligji Nr. 03/L-073 për Zgjedhjet e Përgjithshme në Republikën e Kosovës:

http://bit.ly/1Ue4PmJ

30. Ligji Nr. 04/L-44 për Komisionin e Pavarur të Mediave: http://bit.ly/25t0kYV

31. Ligji Nr. 03/L-079: http://bit.ly/2aMnT7K për ndryshimin e Rregullorës së UNMIK-ut

2006/50 dhe Ligjin Nr. 04/L-115 për ndryshimin dhe plotësimin e ligjeve që kanë të

bëjnë me përfundimin e mbikëqyrjes ndërkombëtare të pavarësisë së Kosovës:

http://bit.ly/2b83fA8

32. Ligji Nr. 03/L-159 për Agjencinë Kundër Korrupsionit: http://bit.ly/2bbetqI

33. Ligji Nr. 04/l-146 për Agjencinë për Menaxhimin e Komplekseve Memoriale:

http://bit.ly/1r9iyA4

34. Ligji Nr. 03/L-172 për Mbrojtjen e të Dhënave Personale: http://bit.ly/1TVIfzc

35. Ligji Nr. 04/L-017 për Ndihmë Juidike Falas: http://bit.ly/2bëEgLi

36. Ligji Nr. 05/L-038 për Akademinë e Shkencave dhe Arteve të Kosovës:

http://bit.ly/23xrDUd

37. Ligji Nr. 03/L-229 për Mbrojtjen e Konkurrencës: http://bit.ly/23ABf0y

38. Ligji Nr. 02/L-25 për themelimin e Institutit Gjyqësor të Kosovës: http://bit.ly/1Tjpcjq

39. Ligji Nr. 02/L-88 për Trashëgiminë Kulturore: http://bit.ly/25dËuCT

40. Ligji Nr. 03/L-192 për Këshillin e Pavarur Mbikëqyrës për Shërbimin Civil:

http://bit.ly/1RYvtOT

41. Ligji Nr. 03/L-163 për Minierat dhe Mineralet: http://bit.ly/1IMZv2c

42. Ligji Nr. 04/L-046 për Radiotelevizionin e Kosovës: http://bit.ly/1YcYlUY

43. Ligji Nr. 04/L-101 për Fondet Pensionale të Kosovës: http://bit.ly/1Uj0Oxt

44. Ligji Nr.03/L-051 për Aviacionin Civil: http://bit.ly/1qBfUSO

45. Ligji Nr. 04/L-109 për Komunikimet Elektronike: http://bit.ly/1TfqtrG

46. Ligji Nr.04/L-063 për Hekurudhat: http://bit.ly/29DC1Cf

47. Ligji 05/L-042 për Rregullimin e Shërbimeve të Ujit: http://bit.ly/1sOBBQr

48. Ligji Nr. 04/L-042 për Prokurimin Publik: http://bit.ly/1sH3IAË

49. Ligji Nr. 05/L-084 për Rregullatorin e Energjisë: http://bit.ly/2bHUpZ9

50. Ligji Nr. 04/L-088 për Arkivat Shtetërore: http://bit.ly/2cmehBK

51. Ligji Nr. 03/L-016 për Ushqimin: http://bit.ly/2c3pN9n

52. Ligji Nr. 05/L-020 për Barazi Gjinore: http://bit.ly/1RCËnO8

Page 160: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

159

53. Ligji Nr. 04/L-067 për Agjencinë e Kosovës për Mbrojtje nga Rrezatimi dhe Siguria

Bërthamore: http://bit.ly/2d34BxH

54. Ligji Nr. 04/L-145 për Organet Qeveritare për Shoqërinë e Informacionit:

http://bit.ly/2cQrLKg

55. Ligji Nr. 04/L-221 për Institutin e Kosovës për Administratë Publike:

http://bit.ly/2cNVH9P

56. Ligji Nr. 04/L-157 për Avokaturën Shtetërore: http://bit.ly/2cQGËAJ

57. Ligji Nr. 05/L-048 për Administrimin e Pasurisë se Sekuestruar dhe të Konfiskuar:

http://bit.ly/2ckxyTR

58. Ligji Nr. 05/L-060 për Mjekësinë Ligjore: http://bit.ly/2cQKXp1

59. Ligji Nr. 03/L-222 për Administratën Tatimore dhe Procedurat: http://bit.ly/2cJsL1l

60. Ligji Nr. 03/L-048 për Menaxhimin e Financave Publike dhe Përgjegjësitë:

http://bit.ly/1IfPjh0

61. Ligji Nr. 04/L-053 për Akademinë e Kosovës për Siguri Publike: http://bit.ly/2dLxscR

62. Ligji Nr. 03/L-231 për Inspektoratin Policor të Kosovës: http://bit.ly/2ddRkXë

63. Ligji Nr. 04/L-064 për Agjencinë e Kosovës për Forenzikë: http://bit.ly/2ddsGUk

64. Ligji Nr. 03/L-025 për Mbrojtjen e Mjedisit: http://bit.ly/2cCeVOL

65. Ligji Nr. 04/L-013 për Kadastër: http://bit.ly/2cVbKDS

66. Ligji Nr. 04/L-190 për Produkte dhe Pajisje Medicinale: http://bit.ly/2dëBIc2

67. Ligji Nr. 04/L-125 për Shëndetësi: http://bit.ly/2dgZefI

68. Ligji Nr. 2002/9 për Inspektoratin e Punës: http://bit.ly/2dRbPry

69. Ligji Nr. 04/L-205 për Agjencinë e Punësimit të Republikës së Kosovës:

http://bit.ly/2dn7xËG

70. Ligji Nr. 04/L-220 për Investimet e Huaja: http://bit.ly/2dzm144

71. Ligji Nr. 02/L-123 për Shoqëritë Tregtare: http://bit.ly/2djSZb0

72. Ligji Nr. 03/L-069 për Akreditim: http://bit.ly/2cMKeD0

73. Ligji Nr. 03/L-203 për Metrologji: http://bit.ly/2dzx796

74. Ligji Nr. 04/L-029 për Patenta: http://bit.ly/2dLv0jS dhe Ligji Nr. 05/L-039 per plotesim

ndryshimi i ligjit per patenta: http://bit.ly/2dLv0jS

75. Ligji Nr. 2000/23 për pyjet e Kosovës: http://bit.ly/2cZj5z9

76. Ligji Nr. 03/L-060 për Kualifikimet Kombëtare: http://bit.ly/2cqUvrE

77. Ligji Nr. 04/L-016 për Eficiencën e Energjisë: http://bit.ly/1RK2j1C

78. Ligji Nr. 03/L-181 për Inspektoratin dhe Mbikëqyrjen e Tregut: http://bit.ly/1ËTZ1NG

79. Ligji Nr. 04/L-137 për arsimin dhe aftësimin profesional: http://bit.ly/2cËx5d3

80. Ligji Nr. 02/L-038 për Inspektoratin Shëndetësor: http://bit.ly/2dIiZvD

81. Projekligji për Pagat e Funksionarëve Publik: http://bit.ly/2ealj33

82. Programi legjislativ 2016: http://bit.ly/2ekVavh

83. Rregullore e UNMIK-ut 2006/10: http://bit.ly/2bjGxdb dhe 2006/50:

http://bit.ly/2aMnP83

Page 161: RISHIKIMI I INSTITUCIONEVE DHE AGJENCIVE TË PAVARURA TË ... · Optimizimi i strukturave institucionale në administratat publike evropiane..... 14 2.4. Koordinimi i themelimit dhe

160

84. Rregullore Nr. 01/2006 mbi procedurat e rekrutimit, nominimit dhe emërimit të

menaxhmentit dhe drejtorit të sekretarisë ekzekutive të bordit të drejtorëve:

http://bit.ly/23NMses

85. Rregullore Nr. 16/2015 për përcaktimin e shkeljeve, masave disiplinore dhe procedurës

disiplinore në IPK: http://bit.ly/2dgmëTt

86. Rregullore 33/2012 për shtesat në pagë dhe kompensimet tjera të nëpunësve civil:

http://bit.ly/2cZqf4S

87. R. Andreës, J. Doëne and V. Guarneros-Meza (2013), Public Sector Reform in the UK:

Vieës and Experiences from Senior Executives, May: http://bit.ly/1ëëFRSË

88. R. Rauleckas, V. Nakrošis, R. Šnapštienė and L. Šarkutė (2016), „The impact of public

management reforms in Lithuania: systemic managerial changes and persisting

organizational differences“, in G. Hammerschmid, S. Van de Ëalle, R. Andreës, P. Bezes

(eds) Public Administration Reforms in Europe: The Vieë from the Top, Edëard Elgar

Publishing Limited.

89. S. van Thiel, K. Verhoest, G. Bouckaert and P. Lægreid (2011), Lessons and

Recommendations for the Practice of Agencification: a Policy Brief for Governments in

Europe and Beyond. COST Office: http://bit.ly/2fNIizg

90. S. Van Thiel (2015), “Boards of public sector organizations: a typology ëith Dutch

illustrations“, International Journal of Public Sector Management, May.

91. SIGMA, Parimet e Administratës Publike, tek Kapitulli 4 – Llogaridhënia, f. 65:

http://bit.ly/2dYqZMl

92. Udhëzim Administrativ Nr. 23/2013 për pagat, shtesat dhe dobitë tjera të punonjësve në

IPK: http://bit.ly/2dr9rav

93. Udhëzim Administrativ 15/2015 për marrëdhënien e punës në IPK: http://bit.ly/2dhXuBI

94. Vendimi 10/19 i datës 15.06.2011 për themelimin e Institutit për Hulumtimin e Krimeve

të Luftës: http://bit.ly/2d45iKH

95. Vendimi Nr. 05/2015 i datës 05 shkurt 2015: http://bit.ly/1c0n5fU

96. Vendimi Nr. 08/48 i datës 09 shtator 2015 për rishikimin e ndarjes së shtesave të cilat

realizohen nga Buxheti i Republikës së Kosovës: http://bit.ly/1SNR88X

97. V. Nakrošis and Ž. Martinaitis (eds) (2011), Lithuanian Agencies and Other Public

Sector Organisations: Organisation, Autonomy, Control and Performance, Vilnius:

Vilnius University.