/

II

Bakterie ColiBakterie Coli

rodzaje pewnego pochodzenia kałowego (+) rodzaje naturalnych siedlisk wodnych (+++)

BAKTERIE KOLI KAŁOWE

BAKTERIE COLI WYTRZYMAŁE NA TEMPERATURĘ

BAKTERIE COLI TERMOTROFICZNE35

Haslay and Leclerc, 1989; Leclerc et al., 2001Haslay and Leclerc, 1989; Leclerc et al., 2001

Bakterie Coli poznanego pochodzenia Bakterie Coli poznanego pochodzenia kałowego kałowego C (termotrofiC (termotroficzne lubczne lub

odporne na temperaturęodporne na temperaturę))

Klebsiella oxytocaKlebsiella oxytocaKlebsiella pneumoniaeKlebsiella pneumoniaeEscherichia coliEscherichia coliEnterobacter cloacaeEnterobacter cloacaeEnterobacter aerogenesEnterobacter aerogenesCitrobacter freundiiCitrobacter freundiiCitrobacter diversusCitrobacter diversusCitrobacter amalonaticusCitrobacter amalonaticus

36

Haslay and Leclerc, 1989; Leclerc et al., 2001Haslay and Leclerc, 1989; Leclerc et al., 2001

Bakterie Coli pochodzenia wodnego Bakterie Coli pochodzenia wodnego lub tellurowegolub tellurowego (ps (psychychrotrofrotrofyy lublub

prychroodporneprychroodporne))

Klebsiella terrigenaKlebsiella terrigena

Klebsiella planticolaKlebsiella planticola

Enterobacter nimipressuralisEnterobacter nimipressuralis

Enterobacter intermediumEnterobacter intermedium

Enterobacter dissolvensEnterobacter dissolvens

Enterobacter amnigenusEnterobacter amnigenus

Buttiauxella agrestisButtiauxella agrestis

Budvicia aquaticaBudvicia aquatica

Serratia plymuthicaSerratia plymuthica

Serratia liquefaciensSerratia liquefaciens

Serratia grimesiiSerratia grimesii

Serratia fonticolaSerratia fonticola

Serratia ficariaSerratia ficaria

Rahnella aquatilisRahnella aquatilis

Leclercia adecarboxylataLeclercia adecarboxylata

Kluyvera cryocrescensKluyvera cryocrescens

37

Haslay and Leclerc, 1989; Leclerc et al., 2001Haslay and Leclerc, 1989; Leclerc et al., 2001

Bakterie Coli prawdopodobnego Bakterie Coli prawdopodobnego pochodzenia nie kałowegopochodzenia nie kałowego (me (mezzofilofilne ne lub termofilne lub psychrotroficznelub termofilne lub psychrotroficzne))

Serratia odoriferaSerratia odorifera

Serratia marinorubrsSerratia marinorubrs

Serratia marcescensSerratia marcescens

Klebsiella trevisaniiKlebsiella trevisanii

Hafnia alveiHafnia alvei

Escherichia hermanniiEscherichia hermannii

Enterobacter sakazakiiEnterobacter sakazakii

Enterobacter gergoviaeEnterobacter gergoviae

Enterobacter agglomeransEnterobacter agglomerans

38

Bakterie ColiBakterie Coliwartość, jako wskaźnik : wskaźnik nie nadaje się do sygnalizacji obecności

patogenów jelitowych

przydatny,ale ograniczony wskaźnik skuteczności

uzdtaniania, do weryfikacji integralności systemu

dystrybucji i możliwej obecności błony biologicznej

(lepsze jest naliczanie kolonii)

nie nadaje się, jako wskaźnik dezynfekcji (szybszy jest

pomiar pozostałości środka odkażającego)

39

bakterie Colibakterie Coli

znaczenie w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi :

powinny być nieobecne natychmiast po dezynfekcji

ich obecność sygnalizuje :

w wodzie w sieci nieodpowiednie

uzdatnienie w systemach dystrybucji oraz w wodach w

cysternach i w osadach

sygnał rozwoju mikrobiologicznego

działanie błony biologicznej

zanieczyszczenie zewnętrzne (gleba/rośliny)40

bakterie Colibakterie Colidziałania kontrolne i procedury w przypadku

obecności

w wodzie w sieci :

kontrola systemu dezynfekcji

kontrola zmniejszenia ciśnienia

(zanieczyszczenie z zewnątrz)

w systemach dystrybucji i w wodzie w cysternach/

osadach kontrola warunków przechowywania

wody i dead-end tworzenie się błon biologicznych (inne

organizmy?) 41

(HPC) (HPC) liczenie koloniiliczenie kolonii Koch, 1883Koch, 1883

Wartość, jako wskaźnik/ znaczenie

lepszy wskaźnik bakterii Coli dla określenia integralności systemu i skuteczności uzdatniania, ponieważ obejmuje bakterie o odmiennych cechach wrażliwości

wskaźnik zmiany jakości wody :

wzrost ilości organizmów mikrobiologicznych wzrost aktywności błon biologicznych długie okresy retencji lub stania wody zerwanie integralności systemu

42

(HPC) (HPC) liczenie kolonii liczenie kolonii

Główne czynniki ułatwiające rozwój lub rozrost (regrowth) w sieci

temperatura dostępność pożywek (AOC) brak pozostałości środka dezynfekującego stanie wody

43

(HPC) (HPC) liczenie koloniiliczenie kolonii

Zachowanie wody w sieci Procesy uzdatniania

REDUKCJA liczenia: koagulacja gromadzenie osadów

chlorowanie

jonizacja

UV

ZWIĘKSZENIE liczenia:

filtracja węglem aktywnym

filtracja piaskowa 44

(HPC) (HPC) liczenie koloniiliczenie kolonii

po dezynfekcji stężenie jest znacznie zmniejszone

stosowanie parametru do kontroli integralności systemu i skuteczności uzdatniania musi brać pod uwagę, w większym stopniu niż rzeczywistą wartość liczbową, wzrost tej wartości w odniesieniu do poszczególnych miejsc w urządzeniu i w sieci dystrybucji

45

(HPC) (HPC) liczenie koloniiliczenie kolonii

parametr kontroli zarządzania urządzeniami

nie ma pewności, która wskazywałaby, że liczenie

jest skorelowane z ryzykiem dla zdrowia

(także dla wartości granicznych metody analitycznej)

46

(HPC) (HPC) liczenie koloniiliczenie kolonii

Działania kontrolne i procedury w przypadku obecności

w wodzie w sieci :

sprawdzenie skuteczności

uzdatniania

sprawdzenie pozostałości środka

dezynfekującego, temperatury,

pożywek

w wodzie w cysternie i w zbiornikach :

warunki przechowywania obecność błon biologicznych

47

Clostridium perfringensClostridium perfringens

DWD: należy oznaczać w wodzie pochodzenia powierzchniowego, a jeśli jest obecne należy sprawdzić, czy nie ma potencjalnego ryzyka wynikającego z obecności patogenów (np., Cryptosporidium)

sporigenum, stanowi 13-35% flory jelitowej ludzi i zwierząt

nie namnaża się

48

Clostridium perfringensClostridium perfringens

Wartość, jako wskaźnik :został zaproponowany, jako wskaźnik obecności

wirusa i pierwotniaków (badania kontrastowe)

nie jest zalecany, jako parametr rutynowy, ponieważ spory żyją znacznie dłużej, niż wirusy i pierwotniaki

wskaźnik skuteczności uzdatniania, przede wszystkim procesów filtracji (spory mniejsze, niż oocysty/ cysty)

49

Clostridium perfringensClostridium perfringensZnaczenie

w wodzie do picia wskaźnik (indicator) zanieczyszczenia kałowego nieregularnego wskaźnik (index) uzdatniania poprzez filtrowanie

w wodach podziemnych –przy braku obecności E. Coli i enterokoków

wskaźnik (indicator) zanieczyszczenia nieregularnego 50

Clostridium perfringensClostridium perfringens

Działania kontrolne i procedury w przypadku obecności

w wodzie w sieci :

kontrola skuteczności systemu

filtracji

kontrola ewentualnego źródła

zanieczyszczenia kałowego (ścieki w wodach

powierzchniowych – wymywanie gruntów

rolnych : zwierzęta / muły – częste opady)

51

Pseudomonas aeruginosaPseudomonas aeruginosa

mikroorganizmy znajdujące się w środowisku zmienność wielu czynników (degradacja) namnaża się w środowisku patogen o działaniu oportunistycznym wobec jednostek

immunodepresyjnych

zazwyczaj w zbyt małych stężeniach, aby stwarzał ryzyko

dla zdrowia dla osób zdrowych często stwierdzany za pośrednictwem HPC, typowy dla

błon biologicznych

obecny w artykułach spożywczych w stężeniach wyższych,

niż w wodzie

52

Znaczenie w wodzie przeznaczonej do spożycia w sieci

obliczenia nieskorelowane z E. coli wysokie stężenia – zwłaszcza w wodzie konfekcjonowanej i

w słodzikach – mogą zmieniać charakterystykę organoleptyczną (smak, zapach, mętność)

problemy w uzdatnianiu poprzez dezynfekcję obecność błon bilogiczny w miejscu użytkowania (krany,

miejsca wytrysku, itp.)

w wodach konfekcjonowanych brak podczas produkcji i butelkowania narażenie na sprzyjające warunki środowiskowe

(temperatura) przedłużony czas konfekcjonowania

Pseudomonas aeruginosaPseudomonas aeruginosa

53

Pseudomonas aeruginosaPseudomonas aeruginosa

Działania kontrolne i procedury w przypadku obecności

w wodzie w sieci :

kontrola systemu dezynfekcji

kontrola warunków zalegania kontrola obecności błon biologicznych :

optymalizacja uzdatniania w celu usunięcia organicznego węgla, redukcja czasu pozostawania wody w sieci, zachowanie pozostałości substancji dezynfekujących

54

ZNACZENIE PARAMETRÓW ZNACZENIE PARAMETRÓW MIKROBIOLOGICZNYCH MIKROBIOLOGICZNYCH włączonych włączonych

dodo DWD 98/83/EC DWD 98/83/EC

wskaźniki fekalizacji

wskaźnik (index) patogenów o podobnych cechach

Escherichia coliEnterococchi

55

EnteroEnterokokikoki

Wartość, jako wskaźnik/ znaczenie

właściwe dla zanieczyszczenia kałowego, chociaż niektóre typy wyizolowane z wody są obecne w sytuacji braku zanieczyszczenia (z gleby, roślin)

mają tendencję do życia dłużej, niż E. coli są bardziej odporne na suszenie i chlorowanie

wskaźnik (index) patogenów pochodzenia jelitowego w wodach surowych

wzmacnia testy na E. coli w wodach uzdatnianych

56

EnteroEnterokokikoki

Działania kontrolne i procedury w przypadku obecności

w wodzie w sieci :

kontrola możliwych żrodeł zanieczyszczenia fekaliami : przerwanie integralności systemu dystrybucji

kontrola skuteczności uzdatniania kontrola prowadzenia prac konserwatorskich

urządzeń i sieci

57

E. coliE. coli

Wartość, jako wskaźnik/ znaczenie

lepszy jest wskaźnik (index) zanieczyszczenia kałowego niedawno zaistniałego

fekalizacja

temperatura wody i trofie obecne w sieci nie wspierają wzrostu nawet na błonach biologicznych

58

E. coliE. coli

Działania kontrolne i procedury w przypadku obecności

w wodzie w sieci :

kontrola możliwych żródeł zanieczyszczenia fekaliami : przerwanie zintegrowanych systemów dystrybucji

kontrola skuteczności uzdatniania kontrola prowadzenia prac konserwatorskich

urządzeń i sieci59