Ruồitrâu

EthelLilianVoynich

Pháthành:NguyễnKimVỹ.

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

MụclụcPhầnthứnhất-Chương1Chương2Chương3Chương4Chương5Chương6Chương7Phầnthứhai-Chương1Chương2Chương3Chương4Chương5Chương6Chương7Chương8Chương9Chương10Chương11Phầnthứba-Chương1Chương2Chương3Chương4Chương5Chương6Chương7Chương8ĐOẠNKẾT

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứnhất

Phầnthứnhất-Chương1

ÁctơngồitrongthưviệntrườngdòngthánhPidơ(1),đanglầngiởtừngtậpbảnthảonhữngbàigiảngđạo.Đólàmộtchiềuthángsáuoiả.Khungkínhcáccửasổđềumởtoang,cửachớpkhépnửachừng.Môngtaneli,chagiámđốctrường,ngừngviếtvàâuyếmnhìnmáitócđencặmcụitrênnhữngtranggiấy.-Khôngtìmthấyư,carino(2)?Khôngsao.Phảiviếtlạithôi.Chắcchaxétờấyđirồilàmconphảiphícôngngồilại.TiếngMôngtanelicất lênkhekhẽ,nhưngrất lắngsâuvàdudương.Giọngtrongnhưbạclàmchotiếngnóicómộtsứcquyếnrũlạthường.Đólàtiếngnóicủamộtnhàhùngbiệnbẩmsinh,mộtthứtiếngnóiuyểnchuyểngiàuâmđiệu.MỗikhichagiámđốcnóivớiÁctơthìlúcnàotiếngnóiấycũngđượmvẻtrìumến.-Không,thưacha(3),consẽtìmthấy.Conchắcchỉởđâuđâythôi.Nếuchacóviếtlạithìcũngchẳngđượcnhưcũđâu.Môngtanelilạitiếptụccôngviệcđangbỏdở.Mộtconbọdừavoveđộcđiệuởđâungoàicửasổ.Từngoàiđườngphốvọnglại tiếngraokéodàivànãonuộtcủamộtngườibánhoaquả:“Dâutâyđây!Dâutâyđây!”(4)-“Giảngvềchúavànhữngngườitậtphong”(5)đâyrồi.ÁctơtiếnlạigầnMôngtanelivớinhữngbướcđinhẹnhàng.NhữngbướcđiấylúcnàocũnglàmchongườinhàÁctơbựcbội.Dángngườimảnhkhảnhyếuớt,Áctơ giống nhưngườiÝvẽ trong tranh thế kỷmười sáu hơnmộtchàngtraitrẻcủanhữngnămbamươi(6)sinhtrưởngtrongmộtgiađìnhtưsảnAnh.Mọivẻởanhđềuhếtsứcxinhđẹpnhưtạcvậy.Đôihànglôngmàydàinhưhaimũi tên, đôimôimỏng, chân taynhỏnhắn.Khi anhngồiyênngườitacóthểchoanhlàmộtcôgáiyêukiềugiảtrai;nhữngcửchỉmềm

dẻocủaanhlạilàmchongườitanhớtớimộtconbáođãthuần,mộtconbáokhôngnanhvuốt.-Tìmthấythậtư?Áctơạ,khôngcóconthìchachẳngbiếtlàmthếnào.Cólẽrồilúcnàochacũngđánhmấtđồđạc...Thôichẳngviếtnữa.Điravườnđi,chasẽgiúpconhọcbài.Chỗnàokhônghiểu,hởcon?Họbướcvàomộtkhuvườnimả,đầybóngmátcủatrườngdòng.Ngàyxưa,ngôi trườngvốn làmột tuviện rất cổkínhcủadòngThánhĐôminích (7),nênhaitrămnămtrướcđâykhuvườnvuôngvắnnàyđượcchămbónrấtchuđáo.Đôibờhoàngdươngđềuđặnviềnlấykhuđấttrồngcỏthơmvàcắtxéngọnghẽ.Nhữngtusĩmặcáotrắngxưakiachămbónnhữngcâycỏnàyđãbịchônvùivàlãngquêntừlâurồi,nhưnggiờđâytrongnhữngbuổichiềuhèêmdịucỏthơmvẫncứngàongạtmặcdùkhôngcònailấycỏvềlàmthuốcnữa.NgàynaynhữngnhánhcầndạiHàLanvàrausamđãmọclởmchởmgiữanhữngkẽđátrênlốiđi.Giếngnướcgiữavườnmọcđầycỏlưỡimèo.Nhữnggốchồngbỏ thànhhoangdại; nhữngcànhhồngdài chằngchịt lantheomọi lốiđi.Nhữngđoámàogàđỏchoégiữanhữngbụihoàngdương.Nhữngnhánhmaođịahoàngcao lớnngọn loàxoà trên thảmcỏ.Còncâynhokhôngngườitỉabónvàcằncỗithìcũngrungrinhlảngọntrêncànhmộtcâysơntràđangbuồnbãgậtgùchiếcchỏmumtùm.Ởgócvườnsừngsữngmộtcâymộclanvớichòmláxumxuê,xanhthẫm,lơthơđiểmhoamàutrắngsữa.Cạnhthâncâymộclanlàmộtchiếcghếgỗthôsơ.Môngtanelingồixuốngchiếcghếấy.Áctơhọctriếthọcởtrườngđạihọc.Hômấygặpmộtđoạnkhótrongsách,anhđếnxinchagiảnggiúp.TuyÁctơkhônghọcởtrườngdòngsongđốivớianhMôngtanelilàcảmộtphotừđiểnbáchkhoa.Khinghechagiảngxongnhữngđoạnkhóhiểu,Áctơnói:-Thôi,xinphépcha,convềthôi.Chẳnghaychacòncóđiềugìcầnđếnconkhông?-Thôi,chakhônglàmviệcnữađâu.Nếuconcóthìgiờthìởlạivớichamộtchút.

-Tấtnhiênconcóthìgiờ!Áctơ tựa lung vào thân cây, và qua đám cành lá um tùm anh ngắm nhìnnhữngvìsaođầutiênrunrẩytrongbầutrờiyêntĩnhvàsâuthẳm.Dướihàngmiđen,đôimắtxanhbiếccủaanhmơmàngvàbíẩn.ĐôimắtấylàdisảncủabàmẹngườimiềnCoócuên(8).Môngtaneliquaymặtđiđể tránhphảinhìnđôimắtấy.Môngtanelinói:-Saoconcóvẻmệtmỏithế,carino?-Biếtlàmsaođược,thưacha.MôngtanelicảmthấyngayvẻmệtmỏichứachấttronggiọngnóicủaÁctơ.-Convộivàođạihọcnhưthếlàmgì,hởcon?Thờigianchămsócmẹconốmvànhữngđêmkhôngngủđã làmconkiệt sức.Lẽ rachaphảibắt connghỉngơiđầyđủrồimớirờikhỏiLivoócnô(9).-Nghỉlàmgìthưacha?Saukhimẹconmấtđi,conkhôngthểnàoởlạingôinhàthảmhạiđóđược.Giulilàmchoconphátđiênmất.Giuli là vợ người anh cả cùng bố khácmẹ và từ lâu đối vớiÁctơ làmộtchiếcgainhọn.Môngtanelinói:-Chacũngkhôngmuốnconởvớianhembàconđâu.Chabiếtđiềuđólàmconrấtđaulòng.NhưngsaoconkhôngnhậnlờimờicủangườibạnbácsĩngườiAnh,đếnđóchơimộtthángrồihãyvềhọc?-Không,thưacha!Concũngchẳngmuốnthế.GiađìnhnhàUarentuyđốixử tốt và thân tình, nhưng họ cũng không sao hiểu được con. Họ có vẻthươnghạicon.Trôngmặthọcũngđủbiết.Đếnđấyhọsẽlạikhuyêndỗ,lạinhắcđếnmẹ...Giêmathìchắcchắnkhôngthếđâu.Giêmabaogiờcũngcảmthấyđượcchuyệngìlàkhôngnênnhắctới.Ngaytừlúcchúngconcònbé,Giêma đã thế rồi. Còn những người khác thì không được như vậy đâu.Nhưngcũngchẳngphảivìthếmàthôi...-Vậycònvìsaonữa,concủacha?Áctơngắtmấybônghoatrêncànhmaođịahoànglảngọn,vàbựcbộivònát

trongtay.Saugiâylátyênlặng,Áctơnóitiếp:-Sống trong thànhphốđó,conkhôngsaochịunổinữa.Conkhôngmuốnnhìnthấynhữngcửahàngxưakiamẹconđãđếnmuađồchơichoconvàcảconđườngbờ sôngmà convẫnđưamẹ conđi chơi khimẹ con chưaốmnặng.Điđếnđâucũnggặpcảnhnhưvậy.Cáccôgáibánhoatrongchợlạicứmờiconmuahoanhưxưa...Họtưởngđâubâygiờconvẫncầnmuahoathìphải?Rồicảkhunghĩa trangnữa...Không,connhấtđịnhphảirờikhỏithànhphốđó!Nhìnthấycảnhcũconđaulònglắm.Áctơnínlặng.Anhngồi,tayxénhỏtừngchiếcchuôngnhỏtrênnhánhhoamaođịa hoàng.Phút im lặng kéo dài nặng trịch khiếnÁctơ phải đưamắtnhìn cha, không hiểu sao cha lại không trả lời. Bóng chiều dần tắt dướinhữngcànhmộclan.Mọivậtđềutrởnênuámmơhồ,nhưngánhsángvẫnchưađủđểtrôngthấybộmặttrắngbệchnhưdangườichếtcủaMôngtaneli.Môngtanelingồi,đầucúigục,tayphảinắmlấymépghế,Áctơquaymặtđi.Anhcảmthấylạlùngvàkinhhãi,dườngnhưđãvôtìnhlọtvàonơiđấtthánhvậy.Áctơthầmnghĩ:“Trờiơi!Saosovớichathì tabénhỏ,yếuhènvàíchkỷđếnthế!Nếunỗikhổcủatakhôngphảilànỗikhổcủachathìchađâuđếnnỗicảmthươngđếnnhưvây”.Môngtanelingẩngđầunhìnxungquanhrồiâuyếmnói:-Thôi,bâygiờchakhôngépconphảitrởvềđấynữa.Nhưngconphảihứavớicharằngdịpnghỉhènàyconsẽnghỉngơithựcsự,mànghỉởnơinàoxaLivoócnôthìtốthơn.Chakhôngmuốnđểconhaophísứckhoẻ.-Trườngdòngđóngcửanghỉthìchađiđâu,thưacha?-Cũngnhưmọilần,chasẽdẫnhọcsinhlênnghỉtrênnúi.Chaphógiámđốcđinghỉmátđếntrungtuầnthángtámsẽvề.LúcấychasẽđidungoạntrêndãynúiAnpơ.Ừnhỉ!Haylàconđivớicha?Chasẽđưaconđirongchơitrongnúisâuvàconsẽcódịp tìmhiểucác loàirêu trênnúiAnpơ.Nhưng

chachỉsợđivớichaconsẽchánthôi.-Thưacha!–Áctơnắmchặttay.ThóiquenấyGiuligọilà“cáilốikiểucáchcủangườingoạiquốc”–Concóthểtừbỏmọithứtrênđờinàyđểđivớicha!Nhưngconkhôngtinrằng...Áctơngưngbặt.-ConsợanhBớctơnkhôngchophépconđichăng?-Tấtnhiênanhsẽkhônghài lòngnhưnganhkhôngcảnđượcconvàcha.Conđãmườitámtuổiđầu,conmuốnlàmgìconlàm.Hơnnữaanhấyvớiconchỉlàanhemkhácmẹ,conkhôngnhấtthiếtphảiphụctùnganhta.Đốivớimẹcon,anhấybaogiờcũngtỏrakhôngtốt.-Nhưng dù sao nếu anhBớctơn không thuận thì cha thiết tưởng con nênnhịnlàhơn.Tìnhcảnhcủacontronggiađìnhcóthếkhóxửhơnnhiềunếu...-Khóxửhơnư?Chưachắc!–Áctơnóngnảyngắtlời–Họđãghétconthìdùconlàmgìđinữahọcũngvẫnghét.Vảlại,conđivớicha...làchalinhhồncủaconthìanhấyphảnđốisaođược?-ConnênnhớrằnganhấytheođạoTinlành!Cứnênviếtthưhỏianhấythìhơn.Xemanhấytrảlờirasao.Đừngnóngvộiconạ!Tháiđộcủatađốivớimọingườikhôngthểchỉvìrằngngườiyêutahoặcghétta.LờithuyếtphụcấythốtramộtcáchnhẹnhàngđếnnỗinghexongÁctơđỏmặt.Anhthởdàiđáp:-Vâng,conbiết.Nhưnglàmđượcnhưvậythậtlàkhó.-Cha rất tiếc là thứbavừaquaconđãkhôngđếnđược–Môngtaneliđộtnhiênlảngsangchuyệnkhác–ChađịnhđẻconbiếtmặtđứcgiámmụctừArétxô(10)đến.-Hômđóconđãtróthứađếnchơinhàmộtngườibạnhọc.Ởđấycócuộchọp,mọingườiđềuđợicon.-Họpgi?Áctơdưòngnhưluốngcuốngvìcâuhỏiđó.-Cólẽ...cólẽ,gọilàcuộchọpthìkhôngđúng–Áctơcóphầnlúngtúng–MộtsinhviênởGiênôva (11)đếndiễn thuyết.Gọi lànghenóichuyện thì

đúnghơn.-Nóichuyệnvềvấnđềgì?Áctơdodự:-Cha.chađừnghỏitênngườiđónhé!Vìconđãhứa...-Thôichacũngchẳnghỏigì thêm.Nếuconđãhứa làphảigiữbímật thìđừngnênnói.Nhưngchathiếttưởngđếnnayhầunhưconcóthểtincha.-Tấtnhiênlàcontin, thưacha.Ngưòiấynóivề...chúngconvànhiệmvụchúngcontrướcnhândân,nóivềnghĩavụcủachúngcontrướcnhândân...vàtrướcbảnthânmình.Vànóivềvấnđềchúngtaphảilàmgìđểphụngsự...-Phụngsựai?Choai?-Nhândân(12)và...-Và?-NướcÝ.Mộthồiimlặngkéodài.RồiMôngtaneliquaylạivềphíaÁctơvàhếtsứcnghiêmgiọnghỏi:-Áctơ,connóichochahay.Connghĩđếnđiềuđótừhồinào?-Từmùađôngvừaqua.-Trướckhimẹconmấtư?Vàmẹconcóbiếtkhông?-Không.Lúcđóconchưanghĩtới.-Thếbâygiờ?Áctơngắt thêmmộtnắmchuônghoamaođịahoàng.Mắtnhìnxuốngđấtanhbắtđầukể:-Thưacha, sựviệcxảy rađầuđuôinhư thếnày:Mùa thunămngoáiconchuẩnbịthivàođạihọc.Chắcchacònnhớlúcấyconcóquenvớinhiềubạnhọc.Trongbọnhọcómộtvàingườinóivớicontấtcảnhữngchuyệntrên...Họchoconmượncảsách.Nhưnglúcbấygiờconchưađểý.Conchỉvộivềđểtrôngmẹ.LúcấytìnhcảnhcủamẹởLivoócnôthậtlàcôđơn!Nhàynhưnhàtùvậy.ChỉmộtmiệnglưỡicủaGiulicũngđủgiếtchếtmẹconrồi.Kếđếnmùađôngkhimẹconbắtđầuốmnặngthìconcũngchẳngnhớgìđếnbạnbèvànhữngcuốnsáchhọđưachocon.Vàchắcchacũngbiết làcon

khônghềbướcchânvàothànhPidơnữa.Lúcấyconnghĩtớinhữngvấnđềtrênthìconđãkểchomẹngherồi.Nhưngquảthựclànóbiếnđiđâumấtcả.Sau,conbiếtlàmẹconsắpchết...Chắcchacũngbiếtlàconkhôngrờimẹconchotớiphútchót,lúcmẹconquađờiconcứthứcthâuđêmbêngiườngbệnh.TớisángGiêmađếnconmớiđingủ...Chínhtrongnhữngđêmtrườngđóconbắtđầusuynghĩtớinhữngđiềumìnhđãđọcvànhữngđiềubạnhọcnóivớicon.Concốgắngtìmxemhọnóicóđúngkhông...Connghĩ:ThếthìđốivớinhữngđiềuĐứcchúaGiêsusẽnóinhưthếnào?-ConcócầuxinChúakhông?–GiọngnóicủaMôngtanelicóphầnrunrẩy.-Thưacha,conluônluôncầuxinChúa.ConđãcầuxinChúachỉdẫnchoconhoặcchoconchếttheovớimẹ...nhưngconkhôngđượcChúaphánbảo.-Áctơ,vậymàconkhôngchochahay!Còncha thì chacứ tưởngcon tincha!- Thưa cha, chắc cha cũng biết là con tin cha.Nhưng có những điều conkhôngthểthổlộvớiaiđược.Concócảmtưởngrằngvềviệcnàycảchavàmẹconđềukhôngthểnàogiúpđỡconđược.Conmuốnđượcnghelờiphántruyền trực tiếpcủaChúa.Vìcả sinhmệnhcủacon,cả linhhồnconsốngthácđềulàởđó.Môngtaneliquaymặtđivàchămchúnhìnvàobóngtốidàyđặcbaotrùmlênrạngmộclan.HoànghônquáâmulàmchothânhìnhMôngtanelibiếnthànhmộtbóngmađenxịtgiữanhữngcànhlátốiom.Môngtanelichậmrãihỏi:-Rồisauthếnào?-Rồisau...mẹconchết.Chắcchacũngbiếtlàbađêmcuốicùngconkhônghềrờixamẹcon.ÁctơngừngnóinhưngMôngtanelivẫnngồiimkhôngnhúcnhích.-Haingàytrướckhiantángmẹcon,conkhôngnghĩđượcgìcả,–Áctơkhekhẽnói tiếp–Rồisaukhian tángxongconốm.Chấcchacònnhớ làconkhôngđếnxưngtộiđược!-Phải,chacònnhớ.

-Đêmhômấycontrởdậyvàvàobuồngmẹcon.Thậtlàtrốngtrải.Chỉcómộtcâythánhgiátotrênbànthờ.ConcócảmgiácrằngđêmnayChúasẽgiúp đỡ con.Con quỳ xuống và đợi thâu đêm.Đến sáng khi con hồi tỉnhthì...Không,thưacha!Nhữngđiềuđãthấyconcũngkhôngthểcắtnghĩamàcũng không thể kể cho cha nghe được. Chính con cũng không biết nữa.Nhưngconchỉbiết rằngChúađãphán truyềncho con.Vàconkhông thểlàmtráiýChúađược.Họngồimấyphútimlặngtrongđêmtối;sauđóMôngtaneliquaylạivềphíaÁctơvàđặttaylênvaianh:-Concủacha!ChakhôngđượcphépnóirằngChúakhôngphántruyềncholinhhồncon.Nhưngconphảinhớrõtâmtrạngcủaconlúcấythếnào,vàđừnglẫn lộnảo tưởngdođau thươngvàốmyếucủamìnhvới lờikêugọicaocảcủaChúa.NếuthựcsựlàChúađãphántruyềnthánhýcủangườichocontrongkhisựchếtđangđếnnhàcon,thìconhãynghĩđểkhỏihiểusailờiChúa.Tiếnggọicủalòngconxuiconđếnchỗnào?Áctơđứngdậyvàtrảlờimộtcáchnghiêmtrangnhưkhiđọckinhthánh:-HiếndângđờimìnhchonướcÝ,giảiphóngnướcÝkhỏicảnhnôlệlầmthan,đánhđuổingườiÁo, lậpnênmộtnướccộnghòa tựdomàkhôngkẻnàongựtrịđượcngoàiChúaGiêsu!-Áctơ,hãysuynghĩmộtchútnhữnglờiconnói!ConđâucóphảilàngườiÝ!-Điềuđókhôngcanhệgì.Dùsaoconcũngvẫnlàcon,conđãhiểurõsựnghiệpđó,vàđãlàmộtconngườicủasựnghiệpđó.Lạimộthồiimlặng.-ConvừanóirằngđứcChúaGiêsuđãdạy...–Môngtanelichậmrãinói.NhưngÁctơkhôngđểchoMôngtanelidứtlời:-ĐứcChúaGiêsuđãdạyrằng:“Kẻnàovìtahãyhysinhsựsốngcủamình,kẻấygiữđượcsựsốngđờiđời!”Môngtanelitựakhuỷutayvàocànhmộclan,bàntaychelấyđôimắt.Cuốicùng,ôngnói:

-Concủacha,hãyngồilạimộtchútđã.ÁctơngồixuốngghếdàivàMôngtanelinắmchặtlấyđôitayanh.Ôngnói:-Hômnaychachưacóthểtranhluậnvớiconđược.Sựviệcxảyrađộtngộtquá... chachưakịp suynghĩ.Saunàychúng ta sẽnói chuyệnvớinhau rõrànghơn.Nhưnglúcnàychachỉxinconghinhớmộtđiềulà:Nếucongặptainạn,nếucon...chếtđithìlòngchasẽtannát.-Cha!-Conđừngngắtlờicha,đểchanóichocạnđã,cólầnchađãnóivớiconlàngoàiconra trên thếgiannàychachẳngcòncóainữa.Chưachắcconđãhiểuhếtđượclờichanói.Điềuđóđốivớiconrấtkhóhiểu,concòntrẻlắm.Ví thử cha bằng tuổi con thì cha cũng không hiểu nổi.Áctơ, cha coi connhư...nhưconđẻcủacha.Hiểukhôngcon?Conlàhyvọngcủalòngcha!Cha sẵn sàng chết đểgiữ cho conkhỏi lạc bước, vì nếu lạc bước thì sinhmệnhcủaconsẽtanvỡ!Nhưngchakhônglàmgìđượccả.Chakhôngbắtconphảihứavớicha.Chachỉxincon:Hãynhớlờichavàphảithậntrọng.Trướckhiquyếtđịnhmộtviệcgìquantrọng,conhãyđắnđochokĩ.Hãyđểlinhhồnmẹconđượcyênvuitrênthiênđàngvàhãyvìcha.-Vâng,thưacha,consẽsuynghĩ...còncha…cha...hãycầunguyệnchoconvàchonướcÝ.Áctơlặnglẽquỳxuống.Môngtanelicũnglặnglẽđặttaylênmáiđầucúigục.Mộtlátsau,Áctơđứngdậy,hôntaylinhmụcvàêmáibướcđitrênthảmcỏđầy sương.Môngtaneli vò võ ngồi dưới gốcmộc lan, đăm đắm nhìn vàobóngtốitrướcmặt.Môngtanelinghĩ:“ĐólàChúađãtrừngphạttanhưđãtrừngphạtvuaĐa-vít(13).TađãlàmôdanhChúa,tađãlàmphépmìnhthánhbằngđôitayôuế.LòngnhẫnnạicủaĐứcChúaTrờirấtcaocả,nhưngđãđếnlúcChúakhôngnhẫnnạiđượcnữarồi.“Màyđãlàmđiềuđómộtcáchthầmvụng,còntaosẽlàmsựnàytrướctoàndânIsraelvàtrướcmặttrời.Vìthế,đứacontraisinhrachomàynhấtđịnhsẽchết”(14)”

Chúthích:(1)TrườngdòngthánhPidơ:trườngđàotạocáclinhmụcvàcácnhàtruyềnđạodoToàthánhLamãlậpraởPidơ,mộttrungtâmvănhoálớnởÝ.(2) Carino (tiếng Ý) nghĩa là “con thân yêu”. Tác giả muốn nhấn mạnhMôngtanelilàngườiÝ.(3)NguyênvăntiếngÝ:Padre,nghĩalàchacố.(4)NguyênvăntiếngÝ:“Fragola!Fragola!”(5)Mộtsự tích trongKinhThánhvềviệcchúaGiêsu làmphépchữabệnhhủi.(6)Ýnóinhữngnămbamươicủathếkỉmườichín(1830–1840).(7)DòngthánhĐôminích(Dominique,còngọilàthánhĐaminh)làdòngtulấytênthánhĐôminích,mộtdòngtucủaThiênchúagiáo,đượclậpranăm1215.(8)Coócuên:mộtquậnở tâynamnướcAnh,dânởđó thuộcgiốngngườiXentơ,thườnglàmắtxanhtócsẫm.(9)Livoócnô:mộthảicảnglớncủanướcÝ,gầnthànhPidơ.(10)Arétxô:mộtthịtrấnởTôxcan.(11)Giênôva:mộtthànhphốcảnglớnởbắcÝ,nằmtrênbờĐịaTrungHải.(12)NguyênvăntiếngÝ“contadini”,nghĩalànôngdân.(13)VuaĐavít,mộtnhânvậttrongkinhthánh,vuanướcIsrael,đãbịChúatrờiquởphạtvìđãphảnbộimột trongnhữngtướnglĩnhcủamình, lấyvợngườiđó.(14)MộtđoạntrongKinhThánh:lờicủaChúatrờiquởphạtĐavít.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Chương2

Ýcủa người em cùng cha khácmẹmuốn cùng vớiMôngtaneli “dạo chơiThuỵSĩ”chẳnglàmchoGiêmxơBớctơnhàilòngchútnào.Nhưngôngcấmđoánsaođượckhicuộcduchơiấylàmộtcuộcduchơivôhạimàbạnđườnglàmộtvịgiáosưthầnhọc,vảlạicònđểnghiêncứuvềvạnvậthọcnữa.Áctơsẽkhônghiểuđượcnhữngnguyênnhânsâuxavìsaoôngtừchốivàcóthểchoônglàđộcđoán,cựcđoan,choônglàthànhkiếnvềtôngiáohoặcchủngtộcmàhọhàngnhàBớctơnthìlạirấttựhàovềđứctínhrộnglượngtântiếncủamình.MọingườitronghọđềulàngườigốcđạoTinlànhvànhữngnhàBảothủtrungkiêntừhơnmộtthếkỉnay,kểtừkhicôngtythươngthuyền“Bớctơnvàcon,LuânĐôn–Livoócnô”rađời.NhưnghọhàngnhàBớctơnchủtrươngrằngngườiquýpháinướcAnhphảicótháiđộvôtưcảvớinhữngngườitheođạoThiênchúa,mộtgiáomẫuxinhđẹpcủanhữngđứaconnhỏcủamình,thìnhữngđứaconlớnnhưGiêmxơvàTômatxơcũngchỉđànhnuốtgiậnmàtuântheoýtrời,vìthựcrahọkhôngchịunổiviệcmẹkếcủahọchỉxấpxỉtuổihọ.Saukhingườichamất,vànhấtlàsaukhingườiconcảlấyvợthìkhôngkhínặngnềtronggiađìnhlạicàngrắcrốithêm.NhưngkhiGơlêđixơcònsốngthìcảhaingườianhcũngcốhếtsứcbênhvựcbà,chốnglạimiệnglưỡiđộcáccủaGiuli.HọcốgắnglàmtrònnhiệmvụcủahọđốivớiÁctơ.Họkhôngthíchcậubévàcũngkhônggiấuđiềuđó.Tấtcảtìnhcảmcủahọđốivớiemtraichỉlàđưanhiềutiềnchoemtiêuvặtvàđểchoemphóngkhoángtựdo.TrảlờibứcthưcủaÁctơlàmộtngânphiếuđểchitiềnđiđườngvàdămcâunóinhạtnhẽo,chophépÁctơmuốnđinghỉhèđâuthìđi.Áctơtríchmộtnửasốtiềnthừađểmuacácsáchvạnvậthọcvàmộtsốcặpbìađểđựngcácvậtmẫu,rồichẳngbaolâucùngcácvịlinhmụclênđườngbắtđầucuộcdulịchđầutiêntrêndãynúiAnpơ.

TừlâuÁctơchưabaogiờthấychanhẹnhõmnhưnhữngngàyấy.SaucâuchuyệnlàmchoMôngtanelixúcđộnglầnđầutiêntrongkhuvườnhômnọ,đếnnaysựthăngbằngđãdầndầntrởlạivàbâygiờMôngtaneliđãbìnhtĩnhtrướcchuyệnđó.MôngtanelichorằngÁctơcònnondạilắm.QuyếtđịnhcủaÁctơchắcchưaphảilàđãdứtkhoát.Cũngchưađếnnỗimuộn.VớinhữnglờikhuyênbảonhẹnhàngvànhữnglílẽđúngmứccòncóthểlàmchoÁctơquaylại,rờibỏconđườngmàÁctơvừamớibướcchânvào.HọđịnhởGiơnevơvàihôm.NhưngkhiÁctơvừatrôngthấynhữngđườngphốchóinắngvànhữngđámngườidulịchđứngđầytrêncácnẻođườngbụibặmvenhồ, thìanhnhănnhóngay.Môngtaneli theodõi tháiđộcủaÁctơvớimộtnụcườibìnhtĩnh.-Sao?Conkhôngthíchnơinàyư,carino?-Chínhconcũngkhôngbiếtnói thếnàonữa.Convẫnchờđợiđượcnhìnmộtkhungcảnhkháchẳnnhưthếnày,kểrathìcảnhhồrấtđẹpvàđồinúicũngxinhtươiđấy...–HọđứngtrênđảoRútxô(1),vàÁctơđưataychỉlênnhữngnétdàivàkhắckhổcủarặngnúiAnpơXavoa...–Nhưngthànhphốthìcâunệvàvuôngvắnquá,nhưđượmmộtvẻgì…củađạoTin lành.Nó có vẻ tựmãn.Không, con không ưa thành phố này, nógiônggiốngnhưGiulivậy.Môngtanelibậtcười:-Thậtkhôngmay,conđángthươngcủacha!Nhưngkhônghềgì, tađidulịchchỉđểtìmthúvuimàthôi,cũngchảcầnởđâylâu.Thôi,hômnaytahãydạothuyềnbuồmchơitrênhồ,vàsángmaitasẽlênnúi.-Nhưngthưacha,chắcchacònmuốnởđâychơi?-Conyêuquý,chađãtừngquađâyhàngchụclầnrồi.Chachỉcốtsaochoconđượcvuitrongcuộcđichơinàyvớicha.Thếconmuốnđichơiđâu?-Nếuchađiđâucũngđượcthìconvàchasẽđingượcdòngsông,đitớitậnnguồn!-ĐingượcdòngsôngRônấyư?-Không,ngượcsôngÁcvơ.Sôngấychảyxiếtlắm.

-ThếtađiSamônivậy.Suốtbuổichiềuhọlênhđênhtrênmộtchiếcthuyềnbuồmnhỏ.NhữngngườithanhniênvẫnthíchdòngsôngÁcvơxámđụchơnlàcảnhhồmĩlệ.ÁctơlớnlênbênbờĐịaTrungHảinênđãquennhìnnhữnglànsóngbiếcxanh.NhữngdòngsôngnướcchảyxiếtbaogiờcũnglôicuốntâmhồnÁctơvàvìthế,dòngnướccuồncuộncủasôngÁcvơtừvùngbănggiáchảyvềlàmanhsaymêhếtsức.Áctơnói:-Thếnàymớithậtlàsôngchứ.Chảynhưthếnàymớithậtsaymê!Sángsớmhômsau,họlênđườngđiSamôni.Conđườngchạyquamộtthunglũngphìnhiêu.Nhìncảnhvậtchungquanh,Áctơcảmthấylòngmìnhphơiphới.Nhưnggần tớiCờluydơ thìhọphảingoặtvàomộtquãngđườngnúiquanhco.Nhữngngọnnúilớnhìnhrăngcưavâychặtlấyhọ.Áctơtrởnênnghiêmnghịvà trầmngâm.TừXanhMáctanhhọchầmchậmleođèo.Họnghỉđêmtrongnhữngmáinhàgỗvenđườnghoặcởnhữngxómlàngnhỏbérồilạitiếptụclênđườn,khôngbómìnhtheomộthànhtrìnhnhấtđịnh.Cảnhthiên nhiên của vùng núiAnpơ để lạimột ấn tượng sâu sắc trong tâm tríÁctơ, và khi gặp con thác đầu tiên anh đã cảm thấy rộn ràng vui sướng.Nhưngcàngtớigầnnhữngngọnnúi tuyếtbaonhiêuthìÁctơcàngtrởnênsaysưamơmộngbấynhiêu.TâmtrạngnàycủaÁctơ,Môngtanelimớithấylầnnàylàlầnđầutiên.Hìnhnhưgiữachàngthanhniênvànhữngngọnnúinàycómộtsợidâyliênlạcthầnbínào.Áctơcóthểyênlặnghànggiờgiữatiếng âmvang của nhưng cây thông âmu, bí ẩn, đưamắt theo dõi nhữngthân cây cao thẳngmà nhìn vào thế giới chan hoà ánh nắng đang nhuộmvàngnhữngngọnnúisánglonglanhvànhữngváchđátrơtrụi.MôngtanelitheodõiÁctơmộtcáchbuồnrầu,thèmmuốn.MộthômÁctơđãnằmhơnmộttiếngđồnghồtrênmặtđấtđầyrêu,mởtomắtchămchúnhìnmãinhữngngọnnúi caoóngánhvàkhoảng trờixanhthămthẳm.Môngtanelibènrờitrangsách,nhìnÁctơmàhỏi:-Chamuốnbiếtcontrôngthấycáigìởđó,carino?

Họ định nghỉ đêm trong một xóm làng tĩnh mịch cách thác nước Điôdơkhôngxa,nênđếnchiềuhọkhôngđi theođường lớnmà leo lênmỏmnúimọcđầythôngđểngắmcảnhhoanghônbuôngdầntrênnhưngngọnnúilônhôvà trênđỉnhMôngBờlăng.Áctơngẩngđầu say sưanhìnkhung cảnhhuyềnảotrướcmặtvàtrảlờiMôngtaneli:-Contrôngthấygìư,thưacha?Contưởngnhưnhìnthấyquamộtbứcmànphalêsẫmmộtsinhlinhvĩđạimặcquầnáotrắngtrênkhoảngkhônggianxanhthẳmvôcùngtậnấy.Baothếkỉnay,sinhlinhấyđãchờđợiơnthiêngliêngcủaChúasoisángcho.Môngtanelithởdài.-Xưakiachacũngđãtừngthấynhữngcảnhtượngnhưconnói.-Thếhiệnnay?-Naythìkhông.Khôngbaogiờchacònthấynhữngcảnhtượngnhưthếnữa.Cha biết rằng những cảnh tượng ấy chưa biếnmất, nhưng đối với nhữngcảnhtượngấymắtchađãnhắmlạikhôngcònnhìnthấynữarồi.Bâygiờchanhìnthấynhữngcảnhtượngkháchẳn.-Vậychanhìnthấygì?-Nhìn thấygìư,carino?Trêncaochanhìn thấykhoảngtrờixanhvàđỉnhnúituyếttrắngxoá,nhưngởdướikiachanhìnthấymộtcảnhkháchẳnthế–Môngtanelichỉtayxuốngdướichânđèo.Áctơquỳgốicúingườitrênbờvựcnhìnxuốngnhữngcâythôngtolớnthumìnhdướiánhhoànghôn,đứngthẳngtắptrêncácbờsôngnhưnhữngngườilínhgác.Mộtlátsau,mặttrờiđỏnhưcụcthanhồngđãkhuấtmìnhsaumỏmđálônhôvàmọivậtnhưngừngđọnglạivàmờmịtcả.Mộtcáigìđentối,dữtợntrùmlênkhắpthunglũng.Nhữngmỏmđálônhôởphíatâymọcthẳnglêntrờinhưnhữngchiếcvuốtnhọncủamộthungthầnsắpsửanhảyxuốngvồmồimàđemxuốngcửamiếngháhốccủavựcthẳmnơirừngrúđươngrên rỉ tronggió.Nhữngngọn thôngcao lớnvươn lênnhưnhững lưỡidaonhọn, thầmthì trongtiếngreovivút:“Hãyrơixuốngđây!”Suốinướcréoầm ầm trong đêm tối, tuyệt vọng xômình vào những vách đá đứng sừng

sữngnhưváchnhàtù.-Cha!Áctơ nhỏm dậy rùngmình lui khỏi bờ vực thẳm –Thật giống địangục!-Không,conạ!–Môngtanelinhẹnhàngnói–Nógiốngnhưlinhhồnconngười.-Linhhồncủanhữngkẻđangchơivơitrongtămtốivàdướibóngđencủatửthầnư?-Linhhồncủanhữngkẻmàhàngngàyconvẫngặptrênđườngphố!Áctơcorúmmình,nhìnvàobóngđêmphíadưới.Sươngmùmờtrắngtrôigiữa rừng thông,dừng lại chầmchậm trêndòng suốiđanggiãy chết tuyệtvọng,thậtgiốngnhưmộtbóngmaủrũ,khôngđủsứcthốtramộtlờianủi.BỗngÁctơnói:-Trôngkìa!Nhữngkẻchơivơitrongtămtốiđãnhìnthấyánhsángmặttrờirồi!Đằngđôngánhhoànghônđốtcháynhữngđỉnhnúituyết.Nhưngrồi,ngaysaukhinhữngtianắngmờđótắtđi,thìMôngtaneliquaylạiđặttaylênvaiÁctơ:-Thôivềđi,carino.Trờiđãtối,khéolạcđường.-Mỏmđákiathậtgiốngnhưmộtngườiđãchết.–Áctơnóinhưvậy,mắtrờikhỏiđỉnhnúituyếtcònlónglánhởđằngxatrongánhhoànghôn.Họtừtừxuốngnúi,lenlỏigiữanhữnghàngcâyđentốivàtiếnvềphíanhàtrọ.Khibướcvàophòngăn,nơiÁctơđangngồiđợi,Môngtanelithấyrằngcậubéđãlãngquênnhữngcảnhđentốiảmđạmvừaquavàdườngnhưđãbiếnthànhmộtconngườikháchẳn.-Cha,mời cha lại đây!Chaxemcon chóngộnghĩnh chưanày!Nónhảynhótđượcbằnghaichânsauđấy!Cậubésaymêconchóvànhữngbướcnhảytungtăngcủanó,chẳngkhácgìmộtgiờtrướcđâycậuđãsaymêcảnhhoànghôntrênnúiAnpơ.Bà chủ nhà,một người đàn bàmá đỏmặc bộ cánh trắng, hai tay đẫy đà

chốngnganghông,mỉmcườinhìnÁctơđùavớiconchó.Bànóivớicongáibằngtiếngđịaphương:-Trôngcậuấynônghịchnhưthế thìchắcchắncậuấychẳngphải longhĩnhiều.Cậuấyxinhtraiquá.Áctơđỏmặtnhưmộtcôhọctrò,cònbàchủthấyanhhiểucâunóicủamìnhthìliềnbỏđi,buồncườivìnỗithẹnthòcủaanh.Trongbữacơmanhchỉbànvềchươngtrìnhđichơisắptới,bànchuyệnleonúi,chuyệntìmcâycỏ.Nhữnghìnhảnhhuyềnảovừaquadườngnhưchẳngcógìảnhhưởngđếntâmtìnhcũngnhưkhẩuvịcủaanhcả.Sángsớmhômsau,khi tỉnhdậyMôngtaneliđãkhông thấyÁctơđâunữa.Trướclúcrạngđông,Áctơđãlêntrênđồngcỏcaođể“giúpGátsparuchăndê”rồi.NhưngsắptớigiờănsángthìÁctơchạyxổvàobuồngđầukhôngmũ,vaicôngkênhmộtcôbéchừngbatuổivàtayômmộtbóhoadạilớn.MôngtanelinhìnÁctơmỉmcười.ThậthoàntoànkháchẳnvớiÁctơnghiêmnghịtrầmlặngtạiPidơvàLivoócnôtrướcđây.-Điđâuvềthế,quáicon?Chưaăngìcảmàđãchạykhắpnúirồi.-A,thưacha,trênấyhaylắm!Mặttrờimọctrênđỉnhnúi,tránglệbiếtbao!Sươngxuốngnhiềuquá.Này,chatrông!Áctơnhấcchângiơchiếcgiàyướtátvàlấmbùnlên.-Lúcđichúngconchỉmangtheomộtítbánhvàphomát,nhưngđếnđồngcỏchúngconđượcuốngsữadê...Khiếplắmcơ!Nhưngconlạiđãđóirồi.Vớilạiconcũngmuốnchocôbénàyănmột tígìnữacơ.Này,cómuốnuốngmậtkhông,Anét?Áctơngồixuống,đặtcôbévàolòngrồixếpgọnhoalạichonó.Môngtanelivộingăn:-Thôi,thôi!Thếrồilạicảmđấy.Đithayquầnáođi...Anét,lạiđâycháu...ConthấyconbénàyởđâuÁctơ?-Ởtậncuốilàngạ.Nólàcongáicủaôngthợgiàymàchúngtagặphômquađấy.Chatrôngnócóđôimắtxinhkháukhỉnhchưa!Trongtúinólạicómột

conrùatênlàCarôlina.SaukhiÁctơ thaybít tấtướtvàxuốngăn lótdạ, thì thấycôbéngồi tronglòngvị linhmục.Nó liến thoắngkể chuyện con rùa.Nóđặt con rùa nằmngửa trong lòng bàn taymũmmĩm để “monsieur” (2) thấy cẳng rùa ngọnguậy.Nónóivớigiọngngườilớn:-Monsieurtrôngnày!Carôlinanóđigiàyđâynày!Môngtaneli ngồi chơi với Anét, vuốt mái tóc của nó, xem con rùa ngộnghĩnhvàkểchonónghenhữngchuyệncổtíchthậthay.BàchủnhàvàodọnbànthấyAnétđangmóctúicủavịmặcquầnáocốđạonghiêmtrangthìrấtđỗingạcnhiên.Bànói:-Thậtlàtrờixuicontrẻnhậnrangườitốtbụng.Anéttínhhaysợngườilạ,thếmàbâygiờthấycha,nólạichẳngsợsệtgìcảkia.Kểcũngthậtlạlùng!Anét,cháuquỳxuốngxinchabanphéplànhcho.Chasẽbanphúcchocháuđấycháuạ...Mộtgiờsau,khihaingườiđitrênđồngcỏchóinắng,Áctơnói:-Thưacha,conthậtkhôngngờchalạikhéovuiđùavớicontrẻthế.Conbécứnhìnchachằmchặp.Thưacha,con...-Sao?-Conđịnhnóirằng...rấttiếctạisaoGiáohộilạicấmkhôngchocácchakếthôn.Conthậtkhônghiểuvìsao.Giáodụctrẻcon–đólàmộtviệcrấtquantrọnglắmchứ!Ngaytừlúclọtlòng,nếutrẻemđượcsốnggiữanhữngảnhhưởngtốt thìhaybiếtbao.Contưởngrằng,ngườinàosựnghiệpcàngcaoquýbaonhiêu,cuộcsốngcàngtrongsạchbaonhiêuthìngườiđócàngxứngđáng làm nhiệm vụ người cha bấy nhiêu. Thưa cha, con tin rằng nếu chakhôngbịràngbuộcbởilờithề,màchalậpgiađìnhthìconcáicủachachắcsẽrất...-Imđicon!Câunóiấythốtrabằngmộtgiọngthìthầmvộivãnêncànglàmsâusắcthêm

sựimlặng.ThấynétmặtMôngtanelisasầm,Áctơrấtbuồnvànóitiếp:-Thưacha,connóinhưthếcógìsaiđâu?Cũngcóthểconlầmnhưngconnghĩnhưthếnàothìnóinhưthếấy...Môngtanelidịudàngđáp:-Có lẽ conchưa thậthiểu rõnhững lời connói.Vàinămnữacon sẽbiếtnhiều.Bâygiờtahãynóichuyệnkhácthìhơn.Đólàvếtrạnnứtđầutiêntrongkhôngkhíthoảimáivàhoàhợphoàntoàngiữahaingườitừlúcnghỉhèđếnnay.TừSamôni,MôngtanelivàÁctơvượtquađỉnhTếttơnoa.ĐếnMáctinhithìhọtạmdừngchânvìthờitiếtrấtoiả.Saubữacơmtrưa,họbướclênsânthượngkhuấtnắngcủakháchsạn.Mộtcảnhnúirừngmĩlệmởratrướcmắt.ÁctơđemhộpmẫucâycỏravàsaysưanóichuyệnvớiMôngtanelivềthựcvậthọc.HọnóivớinhaubằngtiếngÝ.HaihọasĩngườiAnhcũngđangngồiởsânthượng.Mộtngườikhácthìpháchọaphongcảnh,cònngườikia thì tándóc.NgườinàykhôngngờrằnghaingườikiahiểuđượctiếngAnh.Hắnnói:- Thôi, Uyli, xếp cái trò vẽ phong cảnh lăng nhăng ấy đi! Vẽ anh chàngngườiÝđẹptraiđangngồimảimêvớimấycáilámèolườikiakìa!Màyhãytrôngđôilôngmàycủanó!Thaychiếckínhlúptrongtaynóbằngmộtcâythánhgiá,thaychiếcquầnsoócvàchiếcáongắnbằngmộtbộáoLaMãthìmàysẽvẽnênmộttínđồThiênchúagiáohếtsứcđiểnhìnhcủanhữngthếkỉđầutiên.-Thiênchúathiênchiếcgì!Khiăncơmtaongồicạnhnó.Nóthíchgàránnhưthíchđámcỏkiavậy.Cònnóigìnữa,thằngbékháulắm,nướcdamàuôliuthậttuyệt.Nhưngôngbốnócònđángvẽhơnnhiều.-Bốnóấyà,aithế?-Bốnóngồingaytrướcmặtmàyấy,màykhôngchúýà?Khuônmặtôngtathậtlàđẹp.

-Chàcáithằngmêtôđít(3)này,màyđầnthật!MàykhôngnhậnracảcốđạoThiênchúagiáoà!- Cố đạo ư!Ừ nhỉ! Chết chưa! Tao quênmất, họ thề không phá giới vàkhônggìgìnữacơmà...Thôi,thếthìtacũngcóthểthươnghạiôngtamộttí,chothằngbélàcháugọibằngbácvậy.ĐôimắttươicườiđungđưanhìnMôngtaneli,Áctơnóithầm:-Saohọnguthế!Dùsaohọcũngcòntốt lànhậnthấycongiốngchalắm.Concũngmuốnlàmcháuthựccủacha...Cha,saothế!Saomặtchatáiđi?Môngtaneliđứngdậy,lấytaysờtrán.Giọngkhànkhànvàyếuớt,ôngnói:-Chahơichóngmặt.Chắcsángnaychadãinắngnhiềuquá.Chađingảlưngmộttíđây,Carinoạ.Vìnóngquáđấythôi.

***

Sauhai tuầndungoạnbênbờhồLuyxécnơ,ÁctơvàMôngtanelivượtđèoXanhGôtatrởvềÝ.Tiếttrờilúcnàocũngthuậnlợinêncuộcchơinàocũngđềuthúvịcả.Nhưngniềmvuitronglònghọnhữngngàyđầutiênbâygiờđãbiếnmất.MôngtaneliluônluônbănkhoănnghĩcáchnóivớiÁctơcâuchuyệnnghiêmtrang màMôngtaneli tưởng rằng kì nghỉ hè này dễ nói hơn cả. Trên đồiÁcvơ,Môngtaneli cốý tránhnhắc tới câu chuyệnmàhọđãbànvới nhautrongvườn,dưới câymộc lan.Môngtaneli nghĩ rằngnếuđemcâuchuyệnnặngnềấylàmđentốinhữngnguồnvuiđầutiênmàthiênnhiênvùngAnpơđãđemlạichomộttâmhồnnghệsĩnhưÁctơthìthậttànnhẫnquá.NhưngtừngàyởMáctinhiđếnnay,cứmỗibuổisángMôngtanelitựnhủthầm:“Hômnay phải nói với nómới được”, nhưng cứ đến tối thì lại “Thôi, đểmai”.NghỉhèsắphếtmàMôngtanelivẫntựnhủthầm“Mai,mai”.ĐiềukìmhãmMôngtanelichính làmộtcảmnghĩmờmờ tê lạnh, thấyrằngquanhệgiữahaingườikhôngcònnhưcũnữa,màdườngnhưcómột tấmmànvôhìnhngăncáchhọ.MãiđếnbuổichiềucuốicùngcủavụhèMôngtanelimới

độtnhiênhiểurằngnếumuốnnóithìchỉcónóingàyhômnay.Họ ở lại Luganô để nghỉ đêm sáng hôm sau sẽ lên đường về Pidơ.MôngtaneliđịnhítnhấtcũngtìmxemđứaconyêucủamìnhđãsavàovũnglầytaihoạcủatìnhhìnhchínhtrịnướcÝtớimựcnào.Saukhimặttrờiđãkhuất,Môngtanelinói:-Tạnhmưarồi,carinoạ.Bâygiờlàlúcđingắmcảnhhồ.Điđi,chamuốnnóichuyệnvớicon.Họmentheobờhồ,tớimộtnơivắngvẻtĩnhmịch,rồingồilênbứctườngđáthấp,cạnhtườnglàmộtbụihồngdạichichítđầyquảđỏtía.Trêncànhcaocònrunrẩymộtvàiđoáhồngnhỏmuộnmàngmàutrắngsữađãphaitànvàđầmđìagiọtmưa,nhưđangrưngrưngkhóc.Lướttrênmặthồphẳnglặngvàxanhrờnlàmộtconthuyềnnhỏvớicánhbuồmtrắngnhẹnhàngrungrinhtronglànsươngấm.Conthuyềnmảnhkhảnhtrôngthậtgiốngcánhhoamàubạcbuông trênmặtnước.Caocao trênngọnMôngtơSanvato,cửasổmộtchiếcnhàcôquạnhcủadânmở rộng, trônggiốngnhưmột conmắtvàng.Nhữngđoáhồngcúiđầumơngủdướibầutrờiđầymâycủatiếtthángchín;nướchồrìràoxôtừngđợtlênnhữngviêncuộivenbờ.Môngtanelibắtđầunói:-Đãlâunay,chỉtớigiờphútnàychamớicóthểbìnhtĩnhnóichuyệnđượcvớicon.Rồiđâyconsẽtrởvềvớicôngviệcnhàtrường,vớichúngbạn,cònchathìcũngsẽrấtbậntrongsuốtmùađôngtới.Chamuốnbiếtrõ,rồiđâychavàconsẽănởrasao.Vànếucon...Môngtanelingừngmộtchútrồichậmrãinói:-Vànếuconcảmthấyrằngvẫncóthểtinchađượcnhưxưathìchamuốnconkhôngnênnóivớichanhưtrongvườntrườngdòngdạonọ,mànênnóithậtchochahayrằngconsẽđixatớimứcđộnào.Áctơnhìnmặtnướclăntăn,bìnhtĩnhlắngnghevàimlặng.Môngtanelitiếp:-Nếuconcóthểtrả lờiđượcthìconchocharõlàconđãràngbuộcmìnhbằngmộtlờithềhoặc...bằngmộtcáigìkhác.

-Chathânyêu,conchẳngcógìnóivớichacả,conchẳngràngbuộcgìmìnhcả,nhưngconvẫnbịràngbuộc.-Chakhônghiểu...-Nhữnglờithềcóýnghĩagì?Ràngbuộcconngườikhôngphảilàlờithề.Chỉcầnmìnhtựcảmthấythiếtthavớimộtđiềunàođó,thếlàđủrồi.Ngoàicáiđóra,chẳngcógìràngbuộcđượcmìnhcả.-Thếnghĩa làđiềuđó...điềuđókhông thể thayđổiđượcư?Áctơ,conđãnghĩkĩvềnhữnglờiconnóichưa?-Thưacha,chahỏiconcó tinchakhông.Vậythìchacũngcó thể tinconkhông?Bởivìnếucógìthìconđãnóichochanghe.Nhưngnhữngchuyệnấynói cũngchẳng íchgì.Convẫnkhôngquênvà sẽkhôngbaogiờquênnhữnglờichanóivớiconchiềuhômấy.Nhưngconphảiđitheoconđườngcủaconđi,tớiphíaánhsángđangbừnglêntrướcmặtcon.Môngtanelingắtmộtđoáhoanhỏkhỏibụihồng,bứttừngcánhhoavànémxuốngnước.-Conđãnóiđúng,carino.Thôiđủrồi,tađừngnóichuyệnấynữa.Mànóinhiềucũngchẳngíchgì...Thôi,tavềđi.Chúthích:(1)ĐảoRútxô:hònđảocódựngtượngcủanhàtưtưởngvànhàvănGiăngGiắcRútxô(1712–1778),ngườiPháp,sinhởGiơnevơ.(2)Monsieur:tiếngPhápnghĩalàông.TácgiảmuốnnhấnrõconbéAnétlàngườivùngAnpơ(vùngnóitiếngPháp).(3)Méthodiste:tínđồhộigiámlí–mộtmônpháicủađạoCơđốc,xuấthiệnhồithếkỉ18ởAnh.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Chương3

Thuvàđôngtrôiquakhôngcóviệcgìxảyra.Áctơhọcrấtchămnênchẳngmấy lúc rỗi.Tuyvậymỗi tuầnmột hoặchai lần, anhvẫnbớt thời giờ tớithămchaMôngtaneli.ĐôikhiÁctơmangsáchđếnnhờgiảngnhữngđoạnkhó,vànhữnglúcấycâuchuyệnchỉxoayquanhnộidungcủađoạnvănthôi.Cảmthấymộthàngràovôhìnhđãngăncáchhaingười,Môngtanelicốtránhmọicáigìtỏramìnhmuốngiữlạisựthânmậtxưakia.ViệcÁctơđếnthămbâygiờchỉđemlạichoMôngtanelinhiềuđắngcayhơnlàsungsướng.Chịuđựngtìnhtrạngluôncăngthẳng,làmravẻbìnhtĩnhvàđốixửynhưkhôngcóviệcgìxảyrathì thật làkhó.Áctơcũngnhậnthấylàsựthayđổitếnhịtrongcáchđốixửcủachavàphảngphấtcảmthấyrằngđiềuđócóliênquangì tới câu chuyện nặng nề về “những tư tưởngmới” củamình, nên cũngtránhnhắctớiđiềumìnhhằngsuynghĩấy.NhưngdùsaoÁctơvẫnchưabaogiờyêuMôngtanelimộtcách thắmthiếtnhưbâygiờ.Trướckia,khicảm thấyvướngmắcvà trống rỗng trong tâmhồnthìÁctơdốcsứcnghiêncứukhoahọcthầnhọc,làmđúnglẽđạodạyđểxuatannhữngcảmgiácấy.Nhưngtừkhitiếpxúcvới“nướcÝtrẻ”(1)thìcảmgiácấyđãtanđikhôngđểlạivếttíchnào.Tínhmơmộng ốm yếu do nỗi cô đơn và do những đêm săn sócmẹ bêngiườngbệnhcùngvớinhữngmốihoàinghitrướckia,Áctơdùngkhấncầuđểlẩntrốn,naycũngkhôngcònnữa.Cùngmộtlúcvớisựsaymêmới,vớimộtlítưởngmớivàrõhơnvềtôngiáo(vìtrongphongtràosinhviên,Áctơkhôngchỉ thấy cơ sở chính trịmàcòn thấynhiềuhơnvề cơ sở tôngiáo),Áctơcòncómộtcảmgiácbìnhtĩnh,thấylòngthoảimái,tâmhồnthảnhthơi,yêumếnmọingười.ĐốivớiÁctơtoànthếgiớichóiloàánhsángmới.Áctơđã tìmthấynhữngkhíacạnhmớirấtđángyêu trongconngười,ngaycảởnhữngngườimàtrướckiaÁctơlấylàmkhóchịu.Nămnămqua,Môngtaneli

đốivớiÁctơlàmộtngườianhhùnglítưởngthìngàynayÁctơcócảmtưởngrằngMôngtanelilàmộtnhàtiêntritươnglaicủatínngưỡngmới,đangmangtheomộtđạohàoquangmớitrênđầu.Áctơsaysưanghechagiảngđạo,cốtìm ramối quan hệ huyếtmạch của những câu giảng đạo ấy và những lítưởngcộnghoà.ÁctơcốgắngnghiêncứukinhthánhvàrấtvuisướngvớikhuynhhướngdânchủcủađạoCơđốcsơkì.Mộtngàythánggiêng,Áctơđếntrườngdòngđểtrảsách.Thấychagiámđốcđivắng,anhbènvàophòng làmviệc riêngcủaMôngtaneli.Áctơđặt sáchlêngiá,địnhbướcrathìbỗngthấymộtquyểnsáchnằmtrênbàngiấy.Đólàtuyểntập“DeMonarchia”(2)củaĐăngtơ.Áctơcầmlấyđọcvàphútchốcđãmêmảiđếnnỗicửamởrarồiđónglạimàanhvẫnkhônghay.ChỉmãitớikhisaulưngvanglêntiếngnóicủaMôngtanelithìÁctơmớingừngđọc.Chaliếcnhìntênsáchrồinói:-Khôngngờhômnayconlạiđến.Chavừađịnhchongườihỏixemtốinayconcóđếnđượckhông.-Cógìquantrọnghởcha?Tốinayconcóhẹnnhưngnếu...-Thôi,maicũngđược.Chamuốnđượcgặpcon.Thứbanàychađirồi.ChađượctriệuvềLaMã.-VềLaMãư?Cólâukhông?-Trongthưchỉnóilà“tớisaulễphụcsinh”thôi.ThưcủaVaticăng.Chađãđịnhchoconbiết,nhưnglúcthìchabận,lúcthìchuẩnbịđóngiámđốcmới.-Thưacha,conchắcchakhôngrờibỏtrườngnày?-Đànhphảiđithôi.NhưngchacònvềPidơnữa.Ítnhấtlàvềmộtthờigian.-Nhưngtạisaochalạibỏtrường?-Ấy...Bềtrênđịnhphongchalàmgiámmục,nhưnglệnhđócònchưađượccôngbốchínhthức!-Nhưngchađượcbổnhiệmởđâucơ?-ChínhvìthếmàphảivềLaMãmớibiếtđược.ChưaquyếtđịnhhẳnlàchasẽlàmgiámmụcởđịaphậnvùngnúiApenanhhaylàmgiámmụctạiđây.-Thưacha,chagiámđốcmớiđượcbổnhiệmchưa?

-Rồi,đólàchaCácđi.Maisẽđến.-Thậtlàđộtngộtquá!-Ừ...nhưngquyếtđịnhcủaVaticăngthườngđếnphútcuốicùngmớiđượccôngbố.-Chacóquenchagiámđốcmớikhông?-Cha không quen biết riêng, nhưng nghe người ta khen cha ấy lắm.ĐứcgiámmụcBelôniviếtthưchocha,nóichaCácđihọcvấnrấtuyênthâm.-Chađithìtrườngsẽthiệtthòinhiềulắm.-Chakhôngbiếttrườngsẽrathếnào,nhưngconthânyêu,chắcconsẽcảmthấythiếucha.Cólẽcũnggầnnhưchacảmthấythiếuconvậy.-Vâng.đúngthế.Nhưngdùsaoconcũngmừngchocha.-Mừngưcon?Cònchathìchakhôngbiếtchacómừngkhông.Môngtanelingồivàobàn,vẻmặtbơphờnhưthựcsựkhôngvuimừnggìvềchứctrọngquyềncaomàmìnhsắpđượcthụphong,bổnhiệm.Saugiâylátyênlặng.Môngtanelibắtđầunói:-Áctơ,chiềunayconcóbậngìkhông?Nếukhôngconhãyởlạivớicha,vìtối nay conkhôngđến thămchađược.Cha thấybứt rứt trongngười.Chamuốntrướckhiđicònđượcgầnconnhiềuhơn.-Đượcạ.Nhưngđến6giờconsẽphảiđi...-Đihọpphảikhông?Áctơgậtđầu,Môngtanelivộichuyểnngayđầuđềcâuchuyện:-Chamuốnnóiđếnviệccủacon.Khichakhôngởđâyconcầncómộtchalinhhồnchocon.-Khinàochatrởvềthìconsẽcóthểxinchagiảitộichocơmà?-Saoconlạinóithế,carino?Đâylàchachỉnóithờigianbathángbốnthángmàchađivắng.ConcóưngmộtchaởnhàthờĐứcbàCatarina(3)giảitộichoconkhông?-Xinvâng.Họnóichuyệnvớinhauchútítvềnhữngviệckhác.RồiÁctơđứngdậy:-Thưacha,conđiđây.Anhemhọđangđợicon.

MộtvẻthẫnthờlạihiệntrêngươngmặtMôngtaneli.-Đãđingayư?Thếmàvừarồichatưởngđãthoátkhỏinhữngýnghĩđentối.Thôiđượcconđi.-Kínhchàocha.Nhấtđịnhmaiconsẽđến.-Concóthểđếnsớmmộtchútđểchakịpgặpriêngcon.MaichaCácđitới...Áctơyêuquý,chaxinconhãythậntrọng,điềugìchưanghĩkĩthìchưanênlàm,ítnhấtlàchotớikhichatrởlại.Conchưarõlòngchalochoconbiếtchừngnàokhichakhôngởđây!-Thưacha,chađừnglo.Vạnsựđềubìnhyêncả,vàcònbìnhyênlâu.-Thôi,conđi.Môngtaneligiậtgiọngnóinhưvậyrồicúiđầutrênbànviết.

***

Bướcvàophònghọpcủasinhviên,ngườimàÁctơtrôngthấyđầutiênchínhlạilàcongáibácsĩUaren,bạngáicủaÁctơtừthờicònđểchỏm.Côngồibêncửasổtậngócphòng,đangchămchúnghemộtthanhniêncaolớnmặcbộquầnáocũkiểuLômbácđi,nóichuyện.Anhtalàmộttrong“nhữngngườikhởixướng”củaphongtrào.Mớiquamấythángmàcôbékháchẳntrước:lớnlênvàtrởthànhmộtthiếunữđếnthì.Chỉcònđôibímtóctovàđensaulưngcôlàgợilạihìnhảnhmộtnữsinhthuởbé.Côbậntoànđen,đầucũngquàngmộtchiếckhănđenvìgiólạnhlùamanhvàophònghọp.Trênngựccô đeo một cành bách nhỏ, huy hiệu của “Nước Ý trẻ”. Anh thanh niênngười Lômbácđi đang say sưa nói về những nỗi đói khổ của nông dânCalabơri(4).Còncôgáithìngồinghe,taychốngcằm,mắtnhìnxuốngsàn.Nhìncô,Áctơthấyhiệnratrướcmắtmộtcảnhđaubuồn.ThầnTựdođangkhócthannềncộnghoàđãmất.(VậymàGiulicứchêbainàolàmộtcôgáicaoquákhổ,nàomặttái,mũidô,nàochiếcáongoàiđãcũvàngắncũncỡn.)KhicóngườigọichàngthanhniênLômbácđirađầuphòngkia,Áctơlạigầncôgáinói:-Dim,cũngởđâyà?

Dim–đólàtênhồinhỏvàlàtêngọitắtcủaDiniphơ,tênđặtlúcrửatội.BạngáingườiÝthườnggọicôtalàGiêma.Dimngẩngđầuvàngạcnhiên:-Áctơ!Ồ,tôikhôngbiếtlàanhcũngởđây!-TôicũngkhôngngờlạigặpDimởđây.Dimạ!Từhồinào...Côvộingắtlời:-Không,anhạ.Tôichưaphảilàđảngviên.Tôimớilàmđượcvàibacôngtácnhỏthôi.TôicóquenvớiBini...AnhchắcbiếtCáclôBinichứ?-Tấtnhiêncó.BinilàngườilậprachibộLivoócnô,trong“nướcÝtrẻ”aicũngbiếtanhta.-Ấy,chínhBininóichuyệnvớitôivềviệcnày.TôiliềnyêucầuBinichodựcuộchộinghịsinhviên.SauBinicóviếtthưđếnPhơlorăngxơ(5)chotôi...tôicódựlễNôentạiPhơlorăngxơ,anhcóbiếtkhôngnhỉ?-Không,dạonàytôiítđượctinnhàlắm.-À,ừnhỉ...ThếlàtôiliềnđiPhơlorăngxơđểgặpchịemRaitơ(chịemRaitơlàbạnhọccũcủaGiêma).KhiđếnnơiBinilạiviếtthưchotôilúcvềthìghéquaPidơ,vìthếhômnaytôimớiđếnđây...Kìabắtđầurồi...BảnbáocáonóivềnềnCộnghoàlítưởngvànóirằngthanhniênphảisẵnsàngphấnđấuchonềncộnghoàÝ.BảnbáocáocũngcònđôichútmơhồnhưngÁctơvẫnnghevớimộtlòngcảmphụcchânthành.TrongthờikìnàyđiềugìÁctơcũngtintheo,vàbấtcứcáigìlàlítưởngluânlímới,anhcũngđềunốccạnmộthơi,khônghềnghĩngợi.Bảnbáocàovàphầnthảoluậndàitiếptheođãxong,cácsinhviênbắtđầugiảitánthìÁctơtrởlạichỗGiêmalúcnãyvẫnngồitronggócphòng.-TôiđưaDimvềnhé.Dimởvớiai?-TôiởnhàMarietta.-BàquảngiacũnhàDimđấyư?-Phải,cũngkháxađấy.Họđitrầmngâmmộthồilâu.Áctơbỗnghỏi:-Dimbaonhiêutuổirồi,mườibảyphảikhông?

-Thángmườinămquamườibảytuổitròn.-LúcnàotôicũngnghĩrằngkhilớnlênDimchẳngsaymênhảynhótnhưcác cô gái khác đâu.Dim thân yêu, tôi luôn tự hỏi không biếtDim sẽ cótronghàngngũcủachúngtakhôngnhỉ?-Tôicũngnghĩnhưthếđấy.-DimnóiBiniđãgiaocôngtácchoDim.VậymàtôikhônghềbiếtlàDimcóquencảBini.-CóphảitôilàmgiúpBiniđâu,làmgiúpngườikháckia.-Giúpai?-GiúpBôla,ngườinóichuyệnvớitôilúcnãy.-DimcóquenBôlalắmkhông?GiọngnóicủaÁctơcóchútghentị.Anhchẳngưangườiấy.Haingườiganhnhau làmmột công tác, nhưng sau ban chấp hành “nướcÝ trẻ” giao choBôlalàmvìchorằngÁctơcònquátrẻvàthiếukinhnghiệm.-Cũngkháthân.Tôimếnanhấylắm.AnhấycóởLivoócnô.-Tôibiết...AnhấyđếnLivoócnôvàokhoảngthángmột.-Phải,đếnđợitàu(6).Áctơ,chắcdùngchỗnhàanhởđểlàmviệcnàythìantoànhơn.Khôngainghingờmộtnhàchủhãngtàugiàucónhưnhàanh.Vớilạianhcònquenbiếtmọingườitrênbếnnữa.-Khẽchứ,đừngnóitothế,Dimthânyêu!ThếratàiliệutừMácxâytớivẫngiấuởnhàDimư?-Chỉđểởđấymộtngàythôi...Nhưngcólẽkhôngnênnóivớianhchuyệnnàythìphảinhỉ?-Saolạikhông?Dimcũngbiếttôilàngườicủađoànthểkiamà.Giêmathânyêu,nếuGiêmavà…đứcchacùngđitheochúngtôithìtôikhôngcógìsungsướnghơntrênđờinày!-Đứcchacủaanhấyà,chẳnglẽôngcũng...-Không,cáchnghĩcủađứcchakháchẳn.Nhưngđôikhitôivẫnnghĩ...Tôihivọngrằng…-Áctơ,ôngấylàcốđạokiamà!

-Thìđãsao?Trongtổchứccủachúngtacũngcócảcácchachứ.Cóhaichađangviếtbáochochúngta(7).Mànhưthếcósaođâu!Vìsứmệnhcủagiáosĩ làdẫn thếgian tớinhững lí tưởngvàmụcđíchcaocả.Xãhộichúng tachẳngnhằmtiếntớiđóhaysao?Rốtcuộcchínhlàvấnđềtôngiáovàluânlíhơnlàvấnđềchínhtrị.Vìnếungườitamuốntrởthànhcôngdântựdovàcótráchnhiệmthìkhôngaicóthểnôdịchhọđược.Giêmanhíumàylại:-Áctơ,tôicócảmtưởnglàluânlícủaanhcóchỗnàolầmlẫnđấy.Chacốcổđộnghọcthuyếttôngiáo.TôithấycáiđóchẳngdínhdánggìđếnviệcchúngtatựgiảiphóngmìnhkhỏiáchnướcÁocả.-CácchalàngườicổđộngchođạochúaGiêsu;màchúaGiêsulàngườivĩđạinhấttrongcácnhàcáchmạng.-Anhbiếtkhông,tôicónóichuyệnvớichatôivềvấnđềchacố,ngaycảchatôicũng...-NhưngchaGiêmatheođạoTinlànhkiamà.Saukhoảnhkhắcimlặng,cômạnhdạnnhìnthẳngvàomắtÁctơ:-Thôiđừngnóichuyệnấynữathìtốthơn.HễnóivềđạoTinlànhlàbaogiờanhcũngcóvẻkhóchịulắm.-Khôngphảithếđâu.ChínhngườitheođạoTinlànhkhóchịukhinghenóitớingườitheođạoThiênchúathìcó.-Thôithìcứcoilànhưthế.Nhưngchúngtađãtranhcãiquánhiềuvấnđềnày rồi, không cần trở lại nữa... Anh có thích buổi nói chuyện hôm naykhông?-Thích lắm, nhất là đoạn cuối.Hay nhất là lúc báo cáo viên nhấnmạnh:chúngtakhôngnênchỉmơướcmộtnềncộnghoà,màphảihiệnthựcnhữnglítưởngcộnghoà!ĐiềuđóđúngvớihọcthuyếtcủachúaGiêsu:“Thiênđànglàởtronglòngchúngta”.-Chínhđoạnấy tôi lạikhông thích.Báocáoviênnóiquánhiềuvềnhữngđiềukìdiệumàchúngtaphảicảmnghĩ,nhưngkhôngvạchracụthểnhữngcáimàchúngtaphảilàm.

-Khithờicơđếnchúngtasẽcókhốiviệcmàlàm.Chúngtaphảikiênnhẫn.Nhữngbiếncốvĩđạikhôngthểxảyrangaytrongmộtngàyđược.-Nhiệmvụcànglâudàicàngphứctạpthìcàngcólídođểbắtđầungaytừlúcnày.Anhnóicầnphảichuẩnbịmìnhđầyđủđểhưởngtựdo.Thếnhưngcóai làngườiđầyđủđểhưởng tựdohơnmẹanh?Bàchẳngphải làmộtngườihiềnhậubậcnhấtđósao?Nhưnglòngtốtcủabàđãđưabàđếnđâu?Bàchỉlàmộtngườinôlệchotớingàycuốicùngcủađờimình.VìvợchồnganhGiêmxơmàbàđãphảichịuđựngbaonhiêudằnvặt,đaynghiến.Nếubàkhôngdịudàng,khôngkiênnhẫnchịuđựngđếnthếthìchắcbàđãsốngdễchịuhơn,ngườitakhôngdámđốixửvớibàtệbạcđếnthế!ĐốivớinướcÝcũngvậy:khôngphảilànhẫnnhụcmàphảilàđứnglênbảovệquyềnlợicủamình.-Dimthânyêu,nếutứcgiậnvànhiệttìnhcóthểcứuvãnđượcnướcÝthìnướcÝđãtựdotừlâurồi.NướcÝkhôngcầnhậnthùmàcầntìnhyêu.Máubỗngbốcmạnhlênmặtanhrồilạilắngxuống,khianhnóilêncâucuốicùng.NhưngGiêmakhôngnhậnthấy.Nàngnhìnthẳngvềphíatrước,nhíumày,mímmôi.Saugiâylátimlặng,Giêmanói:-Áctơ,chắcanhcholà tôisai.Nhưngkhông, tôiđúngchứkhôngsaiđâu.Rồimộtngàykiaanhsẽrõ...TớinhàMariettarồi.Anhcóvàochơikhông?-Không,khuyarồi.Thôi,chàoDimthânyêu!Anhđứngởthềm,haitayanhnắmchặtlấytayGiêma.-“Vìthượngđếvànhândân...”VàGiêmacũngchậmrãivàtrịnhtrọngđọctiếpcâukhẩuhiệu:-“…trungthànhsuốtđời”.Rồinàngrúttayra,chạyvàonhà.Khicánhcửađãkhéplại,Áctơcúinhặtcànhbáchnhỏvừarơixuốngtừngựcnàng.Chúthích:(1)NướcÝtrẻ:tênmộtđảngcáchmạngcủatiểutưsản,dướisựlãnhđạocủaGiudéppêMátdinilậpranăm1831ởThuỵSĩđểđấutranhgiảiphóng

nướcÝkhỏiáchthốngtrịcủaÁo,thốngnhấtđấtnướcvàlậpranềncộnghoàÝ.(2) Luận về chính thể quân chủ: tác phẩm của nhà thơ người Ý AlighêriĐăngtơ(1265–1321),chủtrươngthủtiêutìnhtrạngphongkiếnphânquyềncủanướcÝ,bằngcáchlậpmộtnềnquânchủthốngnhất,vàcôngkíchGiáohoàngLaMãđịnhcanthiệpvàochínhquyềntrongxãhội.TrongthếkỉXIX,sáchnàybịGiáohoàngcấm.(3) Nhà thờĐức bà Catarina (tiếng Pháp: Sainte Catherine) Nhà thờ bàthánhCatơrinởPidơ.(4)Calabơri:VùngnúitrongvươngquốcNêapôn,miềnnamnướcÝ.(5) Phơlôrăngxơ: thủ đô của công quốc Tôxcan, thành phố đẹp nổi tiếngnướcÝ.(6)HồiấyMátdinixuấtbảntờbáo“NướcÝtrẻ”tạiMácxây(Pháp).Báonày và những tài liệu chính trị do tổ chức bímật xuất bản ngầm đưa từMácxâyvềLivoócnô.(7)Tứclàtờ“NướcÝtrẻ”.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Chương4

Lòng lâng lângnhẹnhàngnhưđôi cánhchim,Áctơ trởvềnhà.Áctơcảmthấy trànngậpmộtniềmvui trongsángkhônggợnmộtchútmây lobuồn.Tại hội nghị, người ta đã có ý nói tới chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa. VàGiêmagiờđâyđãlàđồngchícủaÁctơ,vàÁctơđãyêuGiêma.Haingườisẽcùngnhaucôngtácvàcólẽsẽcùngnhauhisinhtrongcuộcđấutranhchonềncộnghoàđangtiếntớinềncộnghoà,mùanởhoacủahivọngđãđếnkiarồi!Đứcchasẽthấyvàsẽtin.Nhưngsánghômsau,khiÁctơbừngtỉnhdậy,lònganhđãtỉnhtáohơn.AnhsựcnhớrằngGiêmasắpđiLivoócnôcònđứcchasẽđiLaMã.Giêng,hai,ba...cònbathángdàinữamớitớilễPhụcsinh!Giêmatrởvềvớigiađình, lỡ ra lại rơivàoảnhhưởngcủađạoTin lành thì sao? (trongngữvựng của Áctơ, “tín đồ Tin lành” và “Philistanh” (1) chỉ là một nghĩa)...Không,kháchẳn thế,Giêmasẽkhôngđuađòi thóimơn trớn, làmđỏmđểhòngquyếnrũcáctaydulịchvànhữngchủtàuhóitrán,nhưnhữngtiểuthưAnhkhácởLivoócnô.NhưngGiêmachắcsẽrấtkhổtâm.Tươitrẻnhưvậy,lại không có bạn bè, Giêma hẳn sẽ cảm thấy rất cô đơn giữa những connguờigỗđáấy...Ồ,giámẹmàcònsốngnhỉ!Đếnchiều,ÁctơvàotrườngdòngthấyMôngtaneliđangnóichuyệnvớichagiám đốc mới. Vẻ mặtMôngtaneli vừa mệt mỏi vừa cau có. Thấy Áctơ,Môngtanelikhôngtươivuilênnhưmọikhimàsasầmnétmặt.KhigiớithiệuÁctơvớichagiámđốcmới,Môngtanelinóibằngmộtgiọngkhôkhan:-Đâylàcậusinhviêntôivừanóivớicha.Chacứchocậuấydùngsáchcủathưviệnnhưtrướcthìtôirấtđộiơn.ChaCácđilàmộtgiáosĩcótuổi,vẻmặtphúchậu.ChanóichuyệnngayvớiÁctơvềtrườnghọc.Giọngnói tựnhiênthânmậtcủachachứngtỏcharất

hiểusinhhoạtcủasinhviên.Câuchuyệnchuyểnrấtmaulẹtớimộtvấnđềnónghổitrướcmắtbấygiờlànhữngchếđộquánghiêmngặtcủanhàtrườngđạihọc.ĐiềulàmÁctơhếtsứcvuimừnglàchagiámđốcmớiphêbìnhkịchliệtbangiámđốcnhàtrườngđãhạnchếsinhviênnhữngđìềuhếtsứcvôlíkhiếnchosinhviêncôngphẫn.Chanói:-Vềviệchướngdẫnthanhniên,tôicónhiềukinhnghiệm.Nguyêntắccủatôi làbấtcứviệcgìkhôngcólídoxácđángthìnhấtđịnhkhôngnêncấm.Nếuđốixửtốtvớithanhniên,tôntrọngnhâncáchcủahọ,thìsốthanhniênlàmchobềtrênphảiphiềnlòngcũngrấtítthôi.Congiunxéolắmcũngquằnnữalà.Áctơtrònxoemắt.Anhkhôngngờchagiámđốcmớilạibênhvựcquyềnlợicủasinhviênđếnthế.Môngtanelikhôngthamgiacâuchuyện,hìnhnhưôngkhôngquan tâmgìđếnvấnđềấy.TrôngôngphờphạcchánngánđếnnỗichaCácđiphảiđộtnhiênnói:-Thưađứccha,chắctôilàmđứcchamệtlắmnhỉ.Đứcchathứlỗicho,tínhtôihaynóinhiều,tôiquáchútâmvàovấnđềnàythànhthửkhôngđểýđếnviệcngườikháccóthểthấychán.-Tráilại,vấnđềấytôirấtquantâm.Môngtaneli chẳngbaogiờ tỏvẻkhách sáo cả, nêngiọngnói củaông làmÁctơkhóchịu.Khi chaCácđiđi khỏi,Môngtaneli quayvềphíaÁctơ, nhìn anhvớivẻ lolằngđămchiêusuốtbuổichiềuhômnay.Ôngchậmrãinói:-Áctơ,conthânyêu,chacóviệccầnnóivớicon.ÁctơlongạinhìnbộmặtđờđẫncủaMôngtaneli,ócvụtnghĩ:“Chắclạicótinchẳnglànhđây”.Imlặnghồilâu.Môngtanelibỗnghỏi:-Concóthíchchagiámđốcmớikhông?

CâuhỏiđộtnhiênđếnnỗiÁctơkhôngbiếttrảlờirasaocả.-Con...conrất thích...Connghĩ... ítnhất là...àkhôngconcũngchưabiếtchắclàconcóthíchchaấykhông.Nhưngmớigặplầnđầuthìcũngkhónói.Ngồigõtayvàoghế,mộtcửchỉrấtquenthuộcmỗikhicóđiềugìphải longhĩ,Môngtanelinóitiếp:-Cònvềviệcchađi,nếuconkhôngđồngý...Ờ...Áctơnếuconmuốn,thìchasẽviếtthưvềLaMãvànóirằngkhôngthểđiđược.-Thưacha!NhưngVaticăng...-Vaticăngsẽtìmngườikhác.Chasẽviếtthưxinlỗi.-Nhưngsaolạithế?Conkhônghiểuđược.Môngtaneliđưataylênvuốttrán.-Chalochoconlắm.Chakhôngthểkhôngnghĩrằng...Vảlạicũngchẳngcầnthiếtphảiđinữa...-Thếcònchứcgiámmụcthìsao?-Ồ,Áctơ!Cònsungsướngnỗigìnếuchađượcthăngchứcgiámmụcmàlạimấtmất...Môngtanelibỗngngừngbặt,Áctơthấybốirốivôcùng.ChưabaogiờÁctơthấychanhưvậycả.Anhluốngcuốngnói:-Conchẳnghiểu thếnàocả...Cha, chanói rõđi, chachoconbiết cha lolắngđiềugì?-Cógìđâu.Chabịmộtmốilokhủngkhiếpámảnh.Conchochahay,concógặpmộtmốinguyhiểmđặcbiệtnàokhông?Áctơnhớtớinhữnglờixìxàobàntánvềchuẩnbịkhởinghĩavànghĩthầm:“Chắcchanghethấyrồiđây?”Nhưngbiếtrằngkhôngthểlộbímật,Áctơchỉtrảlờibằngmộtcâuhỏi:-Cógìđặcbiệtđượcthưacha?-Đừnghỏi,hãytrảlờiđi–VìxúcđộngMôngtanelinóigầnnhưgaygắt.–Cógìđedọaconkhông?Chakhôngmuốnbiếtnhữngbímậtcủaconđâu.Conchỉtrảlờichochađiềuấythôi.

-Thưacha,tấtcảchúngtađềuởtrongtayChúacả.Điềugìcũngcóthểxảyra.Nhưngconthấyrằngkhôngcólígìconlạikhôngthểbìnhyênvôsựchođếnkhichatrởvề.-Chotớikhichatrởvề...hãyngheđây,carino.Chađểchoconquyếtđịnhlấy.Chakhôngcầncongiảithíchnhiều.Chỉcầnconnói:“Chahãyởlại”làchasẽtừchốikhôngđinữa.Điềuđóchẳngcóhạichoaivàcon,chatinrằngcóchaởđâythìconsẽbằngan.TâmtrạngkìquặccủaMôngtanelihômnaylàmÁctơnhìnôngvớimộtvẻhếtsứcloâu.-Cha,chaốmmấtrồi.ChaphảiđiLaMãmàtĩnhdưỡngchokhỏibệnhmấtngủvànhứcđầuđithôi...-Đượclắm.–Môngtanelicắtngangcâuchuyệnhìnhnhưđãchánngấyrồi.–Sángmaichasẽđichuyếnxengựachởkháchđầutiên.ÁctơngơngácnhìnMôngtaneli:-Hìnhnhưchacònđiềugìmuốnnóivớicon?-Không,không,khôngcógìnữa...Khôngcógìquantrọngnữacả.TrongđôimắtsữngsờcủaMôngtanelilàmộtvẻloâu,gầnnhưhoảngsợ.

***

VàingàysaukhiMôngtanelirađi,Áctơđếnthưviệntrườngdòngđểmượnsách,gặpchaCácđiởcầuthang.Chagiámđốckêu:-A,cậuBớctơn.Tôiđangcầncậuđây.Mờicậulênphòngtôi.Tôicóviệckhókhănđangđịnhnhờcậugiúp.Ôngmởcửaphònglàmviệc,vàÁctơbướctheoôngtavớimộtcảmgiáckhóchịungấmngầm.Nhìncănphònglàmviệcthânyêu,nơithánhthấtcủachaMôngtaneli nay bị người khác chiếmmất, Áctơ cảm thấy chua xót tronglòng.Chagiámđốcnói:-Tôilàmộtconmọtsáchđấy.Tôiđếnđây,việcđầutiênlàxemthưviện.Đólàmộtviệchứngthú,nhưngtôichẳnghiểubảnkêsáchsắpxếptheohệ

thốngnàocả.-Bảnthưmụcchưađượcđầyđủ,phầnlớncácsáchquýđềumớiđưađến.-Cậucóthểđểđộnửagiờgiảnggiúptôihệthốngthưmụckhông?Haingườibướcvàothưviện,vàÁctơtỉmỉnóirõ,mọiđiềucầnthiết.KhiÁctơcầmmũđịnhđirathìchagiámđốcngănlạivớimộtnụcười:-Không,không.Tôikhông thểchocậuvộivềnhư thếđâu.Hômnay thứbảy,đểđếnsángthứhaihọccũngđược.Cậuởlạiđây,ăncơmvớitôi,đằngnàocũngmuộnrồicòngì.Bâygiờtôichỉcómộtmìnhthôi,thêmcậutôivuilắm.TháiđộxởilởivàđonđảcủachalàmchoÁctơthấydễchịungaytừphútđầu.Saumấycâuchuyệnphiếm,chagiámđốchỏiÁctơbiếtMôngtanelitừlâuchưa.-Gầnbảynăm.NămđứcchaởTrungQuốcvề,conmớimườihaituổi.-Àphải.Bênấychanổitiếnglàmộtnhàtruyềnđạoxuấtsắc.Vàtừđótrởđichahướngdẫnchocậuhọcư?-Mộtnămsauđứcchamớidạyconhọc,vàokhoảngconbắtđầunhậnchalàcha linh hồn.Khi con vào đại họcXapiênđa thì cha tiếp tục bảo con họcnhữngmôn không có trong chương trình đại học.Cha đối xử với con tốtlắm!Tốtkhôngthểtưởngtượngđược!-Tôisẵnlòngtinlắm.Conngườiấyaimàchẳngmếnphục,thậtlàmộttâmhồnđẹpđẽcaoquýhếtsức.NhiềulầntôicódịpgặpcácnhàtruyềngiáođãtừnglàmviệcvớiđứcchatạiTrungQuốc.Họcũngtìmđủlờiđểkhenngợinghịlực,tinhthầndũngcảmtrongnhữnggiờphútkhókhănvàlòngthànhkhônggìlaychuyểnnổicủađứccha.Cậunêncảmơnsốmệnhđãchocậumộtngườinhư thếđểdìudắt cậu trong thờiniên thiếu.Ngheđứcchanóihìnhnhưcậumồcôitừsớm.-Thưavâng,chaconmấttừkhiconcònbé,mẹconquađờicáchđâymộtnăm.-Cậucóanhchịemgìkhông?-Không,chỉcóhaianhcùngchakhácmẹthôi...Nhưngkhiconcònphảiẵm

cácanhấyđãlậpnghiệpcảrồi.-ChắcrằngvìcậumồcôitừnhỏnêncậumớicàngthêmquýmếnlòngtốtcủađứcchaMôngtanelinhưvậy.ThếkhiđứcchaMôngtaneliđivắng thìcậucóchanàogiảitộikhông?-NếucácchaxứĐứcbàCatarinakhôngcónhiềungườiđếnxưngtộiquáthìconđịnhxinmộtchagiảitộicho.-Thếcậucómuốntôigiảitộichokhông?Áctơtrốmắtngạcnhiên:-Thưachakínhmến,tấtnhiên,con...conrấtsungsướng,nhưngchỉsợ...-Chỉsợchagiámđốctrườngdòngthườngkhônggiải tộichongườingoàiđờiphảikhông?Đúngthế,nhưngtôibiếtlàMôngtanelirấtchămsóccậuvànếutôikhônglầm,charấtlolắngchosựbằngancủacậuthìphải.Nếutôiphải xa học trò yêu của tôi thì tôi cũng lo lắng như vậy. Nếu đức chaMôngtaneli biết rằng có đồng nghiệp chăm sóc cho phần hồn của cậu thìchắcchavuilònglắm.Hơnnữa,concủacha,chanóithậtvớiconlàchaưaconlắm.Điềugìgiúpđượcconthìchavuilònggiúp.-Nếuvậythìtấtnhiênconrấtđộiơncha.-Thếđến tháng saucha sẽđợicon tớixưng tộinhé...?Tốt lắm!Ngoài rachiềunàorảnhrangconcứlạiđâyvớicha,concủachaạ!

***

Trước lễphụcsinhkhông lâu,có tinchính thứcMôngtanelibổnhiệmlàmgiám mục và đi cai quản địa phận Brixighêla, một khu nhỏ vùng núiApênanhÊtơrút(2).ĐọcnhữnglờilẽbìnhtĩnhvàphấnkhởitrongthưônggửichoÁctơtừLaMãcũngthấynỗiubuồncủaôngđãquarồi.Môngtaneliviết:“MỗikìnghỉhèconphảiđếnthămchavàchahứasẽluônđếnthànhPidơ. Thế nào cha cũng phải gặp con, dù không được gặp nhiều như chamongmuốncũngđược.”BácsĩUơrenmờiÁctơđếnănmừnglễPhụcsinhởnhàôngchứkhôngphảiở toà lâu đài cổ lỗ, âm u và đầy chuộtmàGiuli hiện nay đã độc chiếm.

Trongthưcókèmtheomộtmẩugiấyconvớinétchữviếtvội,nguệchngoạcnhưtrẻconcủaGiêma.Giêmakhẩnkhoảnrằngnếucóđiềukiện thìÁctơđếnchơivì“GiêmacóchuyệncầnnóivớiÁctơ”.Tinđồnđại trongđámsinhviêncànglàmchoÁctơphấnkhởi.MọingườiđềuchờđợinhữngbiếncốlớnsaulễPhụcsinh.TấtcảnhữngđiềuđóđemđếnchoÁctơmộttâmtrạnghânhoanchờđợi,vàÁctơtưởngchừngnhưtấtcảnhữngđiềuvôlíhếtsứckìlạmàsinhviênthìthàovớinhauđềurấttựnhiênvàsắptrởthànhhiệnthựcđếnnơitrongvònghaithángtới.ÁctơđịnhđếnthứnămtrongtuầnThánh(3)sẽvềnhànghỉngơimấyngàyđầuđểnỗivuigặpgỡGiêmakhỏiảnhhưởngtớitâmniệmnghiêmtrangmàgiáohộikhuyên rănbổnđạophảigiữ trongnhữngngày lễấy.Tối thứ tư,ÁctơviếtchoGiêmabáotinsẽtớivàongàythứhai,saungàylễPhụcsinhrồiÁctơđingủ,lòngrấtthưthái.ÁctơquỳtrướcThánhgiá.ChaCácđihứasángmaisẽgiải tộichonênlúcnàyÁctơphảiđemhếtlòngthànhcầunguyệnrấtlâuđểdọnmìnhănnănlầncuốicùng trước lễPhục sinh.Quỳgối, chắp tay,Áctơcúiđầuôn lại từngngàytrongthángqua,nhớlạitừngtộilỗinhỏnhặtđãlàmvẩnđụctâmhồntrongtrắngcủamìnhnhưsốtruột,cẩuthả,khôngcầmtrí.Ngoàinhữngđiềuấy,Áctơchẳngtìmthêmđượcgìcả: trongnhữngngàyhạnhphúcnhưthếlàmgìcónhiềutội lỗiđược?Áctơlàmdấuthánhgiáđứngdậyvàbắtđầucởiquầnáo.Khicởiáosơmimộtmảnhgiấytừtrongáorơira.ĐólàthưcủaGiêmamàÁctơấpủtrongngựcsuốttuầnlễnay.Áctơnhặtlên,mởra,hônnhữngdòngchữnguệchngoạcyêuquýrồigấplại,vàbỗngdưnglấylàmhổthẹnvìcửchỉbuồncườicủamình.Giởnhìnmặtsau,Áctơbỗngthấybứcthưcóthêmmấydòngtáibút,màanhchưahềđọctới:“Áctơ,thếnàocũngđếnnhé,càngsớmcànghay;GiêmasẽgiớithiệuÁctơvớiBôla.Bôlaởđây,ngàynàohaiđứachúngtôicũnglàmviệcvớinhau”.MộtlànmáunóngtràolênmặtkhiÁctơđọcnhữngdòngchữđó.

LạivẫnBôla:YcònđếnLivoócnôlàmgìnữa?MàtạisaoGiêmalạinghĩrachuyệncùnglàmviệcvớiy?YlạiđemnhữngsáchbáoriêngrađểmêhoặcGiêmachăng?NgaytrongbuổihọphồiđầuthánggiêngđãthấyngayđượclàBôlayêuGiêma.Chắcvìthếnênlúcấyymớinóihăngđếnthế!VàbâygiờylạitìmcáchởcạnhGiêma,hàngngàyởcạnhGiêma...Áctơgạtmạnhbứcthưramộtbênrồilạiquỳtrướcmặtthánhgiá.Vàđó lại làmột linhhồn sẵn sàngước aođượcgiải tội, sẵn sàng chịu lễtrongngàyPhụcsinh,sẵnsàngsốngbằnganvớiChúa,vớimìnhvàvớitoànthếgiới!Thếnghĩalàlinhhồnấyvẫncóthểghentuôngnghingờmộtcáchthấphèn,vẫncóthểkèncựavàtứcgiậnnhỏnhenvớicảđồngchícủamìnhnữa!Áctơtựtráchmìnhmộtcáchcayđắngvàđưahaibàntaybưnglấymặt.Vừacáchđâynămphútmơtưởngtớisựtuẫntiếtvìđạomàbâygiờanhlạiphạmtộivớinhữngýnghĩxấuxa,thấphènnhưvậy!Sángthứnăm,khibướcchântớinhànguyệncủatrườngdòngthìÁctơthấychaCácđiđangởđómộtmình.Đọcxongkinhănnăntội,Áctơkểngaytộilỗimìnhmớiphạmtốiqua.-Lạycha,conlàkẻcótội,concótộighentuông, tứcgiậnvàcónhữngýnghĩkhôngxứngđángđốivớimộtngườikhônglàmgìsaivớiconcả.Thừahiểumìnhđanggiảitộichoai,chaCácđidịudàngnói:-Nàycon,conchưacáomìnhcùngchahếtmọisự.-Lạy cha!Conđã có nhữngý nghĩ khôngCơđốc đối vớimột ngườimàđánglẽconphảiđặcbiệtyêumếnvàkínhtrọng.-Mộtngườimàconcóquanhệthânthiếtnhưruộtthịtư?-Hơncảruộtthịtnữa.-Hỡicon,vậythìsựgắnbócủaconvớingườiấy?-Tìnhđồngchí.-Tìnhđồngchíư?Đồngchívềviệcgì?-Tìnhđồngchítrongsựnghiệpvĩđạivàthiêngliêng.Mộtthoángimlặng.-Vàcontứcgiận...đồngchíđó,conghentịvìngườiđólàmviệccónhiều

thànhtíchhơnconư?-Vâng...mộtphầnnhưvậy.Con thèmmuốnkinhnghiệmvà tàinăngcủangườiấy...Vàrồi...connghĩ...consợrằngngườiấycướpmấttráitimmộtthiếunữ...màconyêu.-ThếngườiyêucủaconcóphảilàconcáiHộiThánhchúakhông?-Không,côtalàtínđồTinlành.-Kẻkhácđạoư?Áctơnắmchặthaitay,lúngtúngđếncựcđộ.Anhnhắclại:-Vâng,khácđạo.Chúngconcùnglớnlênvớinhau.Mẹchúngconlàbạncủanhauvàcon...conghenghétngườiấyvìconthấyrằngngườiấycũngyêucôtavàvì...vì...SaugiâylátyênlặngchaCácđibắtđầunói,từtốnvàtrangnghiêm:-Hỡicon,conchưaxưnghếtmọiđiều.Trong linhhồnconcònmộtsựgìnặngnềlàmvậy?-Thưacha,con...Áctơlúngtúngrồilạinínbặt.Ngườigiảitộiimlặngchờ.-Conghenghétngườiấylàvìđoànthể“NướcÝtrẻ”củachúngcon...-Vậyư?-...đãgiaochongườiấymộtviệcmàconmuốnđoànthểgiaochocon...Contựchomìnhđủsứclàmviệcđóhơn.-Việcđólàviệcgì?-Nhânsáchbáo,sáchbáochínhtrị,ởtrêntàuxuống,rồi...tìmchỗcấtgiấutrongthànhphố.-Việcấy,đảngđãgiaochokẻtìnhđịchcủaconư?-Vâng,giaochoBôla...vàconghentịvớianhta.-Vậyvềphíaanhấycólàmgìđểconkhóchịukhông?Concótráchanhấycoithườngnhiệmvụđãgiaophóchokhông?- Không, thưa cha. Bôla hoạt động rất dũng cảm và hi sinh. Anh là mộtngườiyêunướcchânchính,vàlẽraconphảiyêumếnkínhtrọng.

ChaCácđiđắnđosuynghĩ.-Hỡicon,nếuánhsángmớiđãchiếurọivào tâmhồncon,nếu trong tâmhồnconđãnảynởmộtkhátvọnglàmviệcvìhạnhphúccủađồngbào,nếuconcóướcmonggiảmnhẹgánhnặngchonhữngngườicùngkhổbịápbứcthìđólàmộtcủaquýĐứcChúaLờiđãbanchoconmàconphảisuynghĩmàsửdụngchonên.MọisựtốtlànhđềubởiChúabanra,việcsinhracontrongmộtcuộcđờimớicũnglànhờơnChúa,nếuconđãchọnconđườnghisinh,đãtìmđượclốiđitớihoàbình,nếutheocácđồngchíthânyêuđểgiảiphóngchonhữngkẻđangthankhócvàđauthươngâmthầm,thìconhãycốgắngđểlinhhồnconthoátkhỏithammuốnvàdụcvọng,đểlòngconlàmộtbànthờthánhmàngọnlửathiêngliêngsẽđờiđờikhôngtắt.Conhãynhớrằng đó làmột sự nghiệp cao cả và thiêng liêng, và trái tim nào đã thấmnhuầnsựnghiệpấythìphảitẩysạchmọitínhtoáníchkỉ.Sứmệnhđógiốngvớisứmệnhcácđấnggiảngđạo.Họkhôngthểphụthuộcvàotìnhyêuđốivớimột người đàn bà hoặc những dục vọng nhất thời. Sứmệnh đó là: vìThượngđếvàvìnhândân,là:trungthànhsuốtđời.-Ồ!–Áctơxiếtchặthaitaysửngsốt.Nghekhẩuhiệuquenthuộc,Áctơsuýtphátkhóc.-Thưacha,chađãbanchochúngconsựchuẩnycủaNhà thờ!ĐứcchúaGiêsulàởphíachúngta...ChaCácđitrịnhtrọngđáp:-Hỡicon,ĐứcchúaGiêsuđãđuổilũgianthươngrakhỏiĐềnthánhvìĐềnthánhlànơicầunguyện,màbọnchúngđãbiếnthànhhangkẻcướp!Saumộthồilâuimlặng,Áctơrunrunnóikhẽ:-VàkhiđuổiđượcbọnchúngđirồithìnướcÝsẽlàđềnthờcủaChúa...Áctơimlặng.Mộtgiọngtrảlờiêmruvọnglại:-ĐứcChúaLờiđãphántruyềnrằng:“MặtđấtnàyvàcủacảibởiđấtmàrađềuthuộcvềTacả”.Chúthích:(1) Philistanh: tênDo Thái cũ. Theo thiên kiến trước đây thì họ là hạng

người“phàmphutụctử”,trụclợi,nhỏnhen,thiếuvănhoá.(2)ApênanhÊtơrút:dãynúiphíađôngthànhphốPhơlôrăngxơ.(3)Tuầnthánh:tuầnlễkỉniệmchúaGiêsuchịunạn,ngàythứsáutuầnđóbịđóngđinhtrêncâythánhgiá.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Chương5

ChiềuhômấyÁctơcảmthấymuốnđichơimộtchuyếnxa.Anhgiaođồđạcchomộtngườibạnhọc,rồiđibộvềLivoócnô.Trờiẩmthấpđầymây,nhưngkhônglạnh.Áctơcảmthấymìnhđangđitrênmộtvùngđồngbằng tươiđẹphơnbaogiờhết.Cỏướtmịndưới chân;vànhìnnhữngbônghoadạimùaxuânmỉmcườithẹnthòmàduyêndángởbênđường,Áctơthấyvôcùngkhoankhoái.Mộtconchimđanglàmtổtrongbụigai xiêm vàng nơi ven rừng nhỏ hẹp. Thấy bóng Áctơ đi qua, chim hốthoảngkêu,bayvụtlênkhôngtrung,vỗđôicánhnhỏmàunâusẫm.Áctơcầm trí suynghĩnhữngýnghĩđạođức,đúngvớiýnghĩabướcsangngàythứsáuchịunạn(1).NhưnghìnhảnhMôngtanelivàGiêmaluônhiệnra,chonêncuốicùngÁctơđànhphảibỏýnghĩépmìnhlàmnhưthế.Tínhchấtkìdiệuvàquangvinhcủacuộckhởinghĩasắp tới,ýnghĩavềvai trògắnchohai thần tuợngcủamình trongcuộckhởinghĩa ậpđến rất nhanh.TrongtrítưởngtượngcủacủaÁctơ,đứcchasẽlàlãnhtụ,làthánhtôngđồ,làđấngtiêntrimàmọithếlựcđentốiphảichạytrốntrướcsựgiậndữthiêngliêngcủangười.DướichânNgười,nhữngvệsĩtrẻtuổicủatựdosẽphảihọclạiniềmtinvànhữngchânlícũtrongýnghĩamớimàtừtrướcđếnnaychưaaikhámphára.CònGiêma?Ồ,Giêma sẽ chiến đấu trên chiến lũy.Giêma sinh ra để trởthànhnữanhhùng.Đólàmộtđồngchítốthoàntoàn.Đósẽlàmộtthánhnữtrongsángvàdũngcảmmàbiếtbaothisĩhằngmơước.Giêmasẽđứngbênanh,vaikềvaicùnganhchiasẻniềmvuidướiđôicánhcủabãotápsinhtử.Vàhọsẽcùngnhauhisinh,hisinhtronggiờphútthắnglợivìhọkhôngnghingờgìrằngthắnglợinhấtđịnhsẽtới.ÁctơsẽkhôngthổlộchoGiêmabiếttìnhyêucủamình,sẽkhôngngỏmộtlờinào,đểkhỏiphácõilòngyêntĩnhvà tìnhcảmđồngchíêmđẹpcủaGiêma.ĐốivớiÁctơ,Giêma làmộtvật

linh thiêng,mộtcủa lễ thanhkhiếthiếndâng lênbàn thờđểsẵnsàngchịuhoảthiêuvìtựdocủanhândân.VậymàÁctơlạidámlenvàonơiđấtThánhtrong trắng củamột tâm hồn chưa biết tình yêu nào khác ngoài tình yêuThượngđếvànướcÝhaysao?ThượngđếvànướcÝ...Nhưnganhđãthốtnhiênrơixuốngtừchíntầngmâykhianhbướcvàongôinhàđồsộvàâmthầmở“phốCungđiện”.Ngayởcầuthanganhđã chạm tránvớiGhípbơn,ngườiquảngia củaGiuli.Yvẫnănmặchếtsứcsạchsẽ,tháiđộvẫnbìnhthản,vàvẫnkhinhkhỉnhmộtcáchlễphépnhưmọilần.-ChàobácGhípbơn,cácanhtôicónhàkhông?-ThưacậucóôngTômátxơởnhàvàbàBớctơnnữa.Haivịđangngồitrongphòngkhách.Áctơbướcvàophòngvớimộtcảmgiácnặngnềvàkhóthở.Saocănnhàảmđạm thế!Nóchẳngdínhdấpgìvới cuộc sống sôinổinhưmộtdòng sôngchảyxiếtbênngoài.Trongphòngkhônghề thayđổimảymay:vẫnnhữngconngườiấy,vẫnnhữngbứcảnhgiađìnhấy,vẫnnhữngđồđạcnặngtrịchvànhữngbộấmchénkhócoiấy,vẫnmộtvẻkhoecủakệchcỡmấy,vẫnmộttrạngtháikhôngsứcsốngnằmtrongtấtcảmọivật...Ngayđếnnhữngbônghoatươicắmtronglọđồngchạmbằngkimkhívàphủmộtlớpsơncũngynhưhoagiả.Cólẽtrongnhữngngàyxuânấmáp,nhựanoncũngchẳngbaogiờtràolênhoacả.Giuli ngồi trong phòng ấy, nơi trung tâm cuộc sống củamình, đương đợikháchđếnăncơm.Bộquầnáodựlễ,nụcườitrơtrẽn,nhữngbúptóchung,mộtconchónhỏnằmgọntrênđùi–đúnglàtranhvẽtrongtờbáoquảngcáomốtănmặc.-ChàochúÁctơ!Giulicấtgiọngkhôkhan,thòvộimấyngóntaychoÁctơbắtrồirụtngaylạiđểvuốtvebộlôngmượtcủaconchóchothíchthúhơn.-Chắcchúvẫnkhoẻvàhọcđượcđấychứ!Áctơ lầm rầmmấycâuquaquýtvừa thoángnghĩ ra rồi im lặngmột cách

gượnggạo.GãGiêmxơđãtớivớibộcánhsangtrọngvàvớimộtviênđạilíhàngtàuđãcótuổinhưngchảichuốtđicạnh.Nhưngsựcómặtcủahọcũngchẳnglàmchokhôngkhíđượckháhơn.MãiđếnkhiGhípbơnlênbáocơmchiềuđãsửasoạnxong,Áctơmớiđứngdậykhekhẽthởdàikhoankhoái.-ChịGiuli, hômnay emkhông ăn cơmchiều.Xin chị thứ lỗi cho emvềphòngđây.Tômátxơnói:-Chúgiữchayquámứcrồiđấy.Tôidámchắcrằngnhưvậychínhchúlạitựlàmốmmìnhđấythôi.-Ồ,khôngđâu!Xinchàoanhchị.Gặpngườiđầytớgáiởhànhlang,Áctơdặnsáugiờsángmaiđánhthứchộ.-Maicậuchủ(2)đilễnhàthờư?-Phải.Thôi,chàochịTêrêda.Áctơbướcvàobuồngcủamình.BuồngnàytrướckialàcủamẹÁctơ.Cửatòvòđốidiệnvớicửasổdùnglàmnơicầukinhkhibàđangốmliênmiên.Mộtcâythánhgiáđặttrênchiếcbệđenởgiữabànthờ.Trướccâythánhgiátreomột câyđènLaMãnhỏ (3).ChínhmẹÁctơđãquađời trongbuồngnày.Mộtbứcchândungcủabàtreotrêntườngởmộtbêngiường.Trênbàn,mộtdivậtkháccủabàlàchiếcbátsứ,trongcắmđầyhoalantím,mộtthứhoabàrấtưathích.BàGơlêđixơmấtđãtrònmộtnămnhưngnhữngngườiÝlàmtrongnhàvẫnchưaquênbà.Áctơlấytrongbọchànhlíramộtbứctranhđóngkhungbọccẩnthận.Đólàbức chân dung truyền thần củaMôngtaneli gửi từLaMãvề cách đây vàihôm.ÁctơvừađịnhgiởvậtquýấyrathìthấymộtngườihầunhỏcủaGiulibưngvàomộtchiếckhay.Trênkhay,bàởnấubếpgiàngườiÝ,ngườiđãphụcvụbàGơlêđixơmãi chođếnngàybàchủmớikhắcnghiệtxuấthiệntrongnhànày,đãdọnđầynhữngthứcănngonmàtheobàcậuchủquýmếncó thểăn,khôngphạmgiới răncủaHộiThánh.Áctơ từchốihết thảy,chỉnhónmộtchiếcbánhnhỏ.CậuhầunhỏlàcháuGhípbơn,mớiởAnhsang.Cậucườimộtcáchláulỉnh,bưngkhayrakhỏiphòng.Cậuđãgianhậpphe

Tinlànhdướibếp.Áctơbướcvàocửatòvò,quỳtrướcthánhgiá,cốsứcđịnhthầnđểcầukinhvàsuynghĩvềChúa.Nhưngquamộthồirất lâu,Áctơvẫnchưađịnhthầnđược.Đúng nhưTômátxơ nói,Áctơ thực quá khắc khổ.Những nỗi khamkhổmàanhtựgâychomìnhđãcótácdụngnhưrượumạnh.Áctơhơirùngmình,tựthấycâythánhgiánhưchơivơitrongsươngmù.Nguyệnkinhmộthồilâuanhmớicầmtríđượcđểănnăntội.Cuốicùng,sựmệtmỏicựcđộcủacơthểđãápđảosựcăngthăngcủathầnkinh.Áctơthiu thiungủ, tâmhồnyêntĩnh,thoátkhỏiđượcnhữngýnghĩxaoxuyếnvànặngnề.Áctơđươngngủsaythìcótiếngđậpcửaphòngrấtmạnhvàgấp.“LạiTêrêdachứai”,anhnghĩnhưvậyvàuểoảitrởmìnhthìlạicótiếngđậpcửa.Áctơgiậtthót,bừngtỉnh.MộtgiọngđànônggọibằngtiếngÝ:“Cậuơi!Cậu!Dậyngayđi,trờiơi!”Áctơnhảykhỏigiường:-Cáigìthế!Aiđấy?-Tôiđây,GianBatítstơđâyạ.LạyĐứcmẹđồngtrinhphùhộchocậu,xincậudậynhanhlên!Áctơvộivãmặcquầnáovàmởkhoácửa.Anhcònđangngơngácnhìnbộmặttáixanhtáixámcủangườixàíchthìđãnghethấytiếngbướcchânvàtiếngsắtloảngxoảngngoàihànhlangvàtứckhắcanhhiểuhếtmọiviệcxảyra.Áctơbìnhtĩnhhỏi:-Họđếntìmtôiphảikhông?-Họđến tìmcậuđấy!Nhanh lên, cậuơi!Cầncấtgiấugìkhông?Tôixingiúpcậu...-Tôichẳngcógìphảicấtgiấucả,cácanhtôiđãbiếtchưa?Ởđầuhànhlang,bộquầnáolínhsenđầmđầutiênđãhiệnra.-Ôngnhàđãbịgọidậy.Cảnhàđềudậycảrồi.Khổchưa,khổbiếtchừngnàolạinhằmvàongàythứsáutuầnThánhnữachứ.XincácThánhphùhộchochúngcon!

GianBatítstơ oà lên khóc.Áctơ tiến lênmấybướcvề phía những tên senđầmđanggươmgiáoloảngxoảngtiếnvàophòng.Theosauhọlàđámngườiở,quầnáoxộcxệch, run lẩybẩy.Lũsenđầmvây lấyÁctơ.Đicuốicùngđoànngườilạlùngấylàôngbàchủnhà.Ôngđidéplê,mặcáongủ,bàquấnchiếcáochoàngdài,đầuđầygiấyuốntóc.“Thậtynhưbầysúcvậtchạyđitìmthuyềnđểlánhnạnđạihồngthủythứhaivậy(4);kìa,lạithêmmộtđôivợchồngthúvậtngộnghĩnhđếnnữakia!”ÝnghĩấythoánghiệnkhiÁctơthấy những bộ mặt ngây ngô đó. Nhưng hiểu rằng cười trong giờ phútnghiêmtrọngnàylàkhôngđúnglúcnênanhcốbấmbụngnhịn.-“Ave,Maria,Regina,Coeli...”(5)ÁctơthầmcầunguyệnvàquaymặtđiđểkhỏitrôngthấyvàkhỏiphìcườivềnhữngmảnhgiấyuốntócđangphậpphồngtrênđầuGiuli.Bớctơntiếnlạigầnviênsĩquansenđầmnói:-Xinôngchobiếttạisaocácônglạidùngvũlựcxôngvàonhàriêngnhưthếnày?TôixinbáochocácôngbiếttrướclànếucácôngkhônggiảithíchđượcthoảđángthìtôibuộcđithưaôngđạisứAnh.Viênsĩquanlạnhlùngnói:-Tôichắc lờigiải thíchcủachúng tôi sẽ thoảmãnđượccảôngvàđại sứAnhnữa.HắnđưachoGiêmxơgiấyralệnhbắtchàngsinhviênkhoatriếthọctênlàÁctơBớctơn.-Nếuôngcầngiảithíchgìthêmthìtôikhuyênôngđếnhỏiôngchánhsenđầm.Giuligiậttờgiấytrongtaychồng,đọclướtquarồixỉaxóivàomặtÁctơvớimộtvẻthôbỉcủamộtmụquýpháilịchthiệplúcnổicơntambành.-Màylàmnhơnhuốcgiađìnhtao!–mụtatrutréo–Bâygiờhàngphốkẻchợphỉnhổvàomặtchúngtaonhưthếnào?Lòngngoanđạocủachúngmàydẫnmàytớiđâu?Vàotùà?KhôngngờconmẹđiđạoThiênchúalạiđẻracáigiốngconnhưmày...Viênsĩquancắtngang:

-Thưabà,bàkhôngđượcphépnóichuyệnbằngtiếngnướcngoàivớikẻbịbắt.NhưngcâunóicủaviênsĩquanbịátđibởinhữnglờikếttộimàGiulituônrahàngtràngtiếngAnh.-Taođãbiếttrướcmà!Ănchay,đọckinh,cầunguyện,rặtmộtthứcheđậy!Taobiếttỏngtừlâumà!CólầnbácsĩUơrenđãvíGiulinhưmộtmónxà láchđổnhiềudấm.ÁctơthấylợmgiọngvìgiọngnóithethécủaGiulivàchợtnhớđếnlờisosánhấy.Áctơnói:-Chịkhôngcầnphảinóithế.Chịkhôngviệcgìmàsợlôithôi.Aicũngbiếtanhchịchẳngdínhdánggìđếnviệcnàyđâu...Quayvềnhữngtênsenđầmanhnói:-Chắccácôngmuốnkhámđồđạccủatôi?Tôichẳngcógìgiấugiếmcả.Trongkhilínhsenđầmkhámphòng,lụcngănkéo,đọcthư,xemsổghibàiởtrườngđạihọc,thìÁctơngồiởmépgiường.Anhhơixúcđộngnhưngkhônglolắnggì.ViệckhámxétchẳnglàmchoÁctơlongại.Nhữngthưtừnàocóthểliênluỵđếnngườikhác,Áctơđềuđãđốtcả.Giờđây,ngoàimấybài thơchép taynửacáchmạng,nửathầnbívàhaibasố“nướcÝtrẻ”,línhsenđầmchẳngtìmthấycáigìcóthểthưởngcôngđượcchoviệclụcsoátcủachúngcả.SaumộthồikèonhèotrướcnhữnglờikhuyêncủaTômátxơ,Giulimớichịuđingủ.Vẻđàicáckhinhbỉ,GiulilướtquamặtÁctơ.Giêmxơngoanngoãntheosau.Từ nãy đến giờ Tômátxơ vẫn đi đi lại lại trong phòng cố làm ra vẻ thảnnhiên.KhivợchồngGiêmxơrarồi,Tômátxơ tiến lạichỗviênsĩquanxinphépnóichuyệnvớikẻbịbắt.Viênsĩquangậtđầuđồngý.TômátxơtớichỗÁctơ,khànkhànnói:-Chuyệnxảyrathậtlôithôiquá!Tôirấtlấylàmphiềnlòng.ÁctơngướcnhìnTômatxơvớiđôimắttrongnhưmộtbuổitrưahètươinắng.Anhnói:

-Lúcnàoanhcũngtốtvớiem.Anhkhôngcógìphảiphiềnlòng.Emchẳngsaođâu.Tômátxơgiậtmạnhriamépvàracáiđiềuquyếtđịnhnóithẳng:-ChúÁctơ,nghetôibảo!Việcnàycódínhdángđếntiềnnongkhông?Nếucóthìtôi...-Saolạicóthểtiềnnongđược?Tấtnhiên,không.-Vậythìchínhtrịphảikhông?Tôichắcthế.Thôithìbiết làmthếnàobâygiờ... Chú đừng thất vọng và cũng đừng chấp chịGiuli làm gì. Chắc chúcũngđãbiếtmiệnglưỡichịấyrồi.Nếucầntôigiúptiềnnonghoặcgìđó,thìchúcứchotôibiết.ÁctơchìataychoTômatxơbắt,vàTômatxơbướcrakhỏiphòng.Ycốlàmravẻphớtđờinênbộmặtylạicàngthêmthộnhơnlúcnàohết.Trongkhiđó,bọnsenđầmđãkhámxétxong.ViênsĩquanbảoÁctơmặcáokhoácngoài.Áctơđịnhbướcrakhỏiphòmgnhưngbỗngdừnglạivàngậpngừngởngưỡngcửa,anhthấykhổtâmphảitừgiãphòngcầukinhcủamẹtrướcmặtbọnsenđầm.Anhnói:-Cácôngcóthểraphòngngoàimộtchútkhông?Tôikhôngchạytrốnđược,màcũngchẳngcógìgiấugiếmcả.-Tiếcrằngchúngtôikhôngcóquyềnđểkẻbịbắtởlạimộtmình.-Thôithếcũngđược.Áctơbướcvàocửatòvò,quỳgối,hônchânthánhgiávàkhấncầu:-Lạychúahãychoconcóđủsứcđểtrungthànhđếncùng.ViênsĩquanđứngcạnhbànngắmnhìnbứcảnhcủaMôngtaneli,rồihấthàmhỏi:-Ngườithânthuộccủaanhđấyà?-Không,đólàchalinhhồncủatôi,đứcgiámmụcmớitạiBrixighêla.NhữngngườiÝlàmtrongnhàlosợvàbuồnrầuđứngđợiÁctơởthanggác.Cũngnhưmẹ,anhđượcmọingườitrongnhàyêumến.Giờđâynhữngngườilàm xúm lại quanhÁctơ, buồn thương hôn tay và áoÁctơ.GianBatítstơ

cũngđứngđó,nướcmắt trào ravà rỏ cảxuốngchòm râubạc.NgườinhàBớctơnchẳngcóairatiễncả.SựlãnhđạmđócànglàmnổibậtlòngtrungthựcvàtìnhyêuthươngcủanhữngngườiởkhiếnÁctơsuýtphảikhóctrongkhinắmlấybàntayđanggiơrachoanh.-ThôichàobácGianBatítstơ,nhờbáchôngiùmcáccháunhé!ChịTêrêdaởlạinhé!Hãycầunguyệnchotôi,vàmongChúaphùhộchomọingười!Thôichàotấtcả,tôiđiđây...Áctơchạynhanhxuốngcầuthang.Mộtlátsau,chiếcxengựachuyểnbánh,trênbậccửachỉcònlạimộtnhómđànôngthẫnthờvàđànbàkhócthútthitđứngtrôngtheo.Chúthích:(1)Ngàythứsáuchịunạn:ngàythứsáutrướcngàychủnhậtcủalễPhụcsinh,ngàyGiêsubịđóngđinhtrêncâythánhgiá.(2)NguyênvăntiếngÝ:signorio,tiếngđầytớgọiconcáichủnhà.(3)CâyđènkiểuLaMãxưa,thườngđặttrướcảnhthờ.(4)Một điều trích trongKinh Thánh.Khi có đại hồng thuỷ trên khắp thếgian,súcvậtdoNôêdẫnđầulênchiếcthuyềnđilánhnạn.(5)CâuđầutrongmộtkinhđạoThiênchúabằngtiếngLatinh:KínhmừngnữvươngMariatrêntrời.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Chương6

Áctơbịgiải tớimộtpháođài lớn thời trungcổ,ởngaycạnhbến tàu.Đờisốngtrongtùthếmàcũngchẳngđếnnỗi.Xàlimẩmthấpvàđentối,nhưngÁctơđãtừnglớnlêntrongtoànhàởphốCungđiện,nênngộtngạt,hôithốivàchuộtbọđốivớianhcũngchẳnglấygìlàmlạ.TrongtùchoănrấtítvàkémnhưngchẳngbaolâuGiêmxơđãxinphépđượcgửimọithứcầndùngđếnchocậuem.Áctơbịgiammộtmìnhtrongxàlim.Tuycanhgácchẳngnghiêmngặtlắmnhưnganhvẫnkhônghiểurõmìnhbịbắtvìcớgì.Dùsaotừkhivàotùđếnnaytâmhồnanhvẫnbìnhtĩnh.Trongtùkhôngđượcđọcsáchnênanhluônluôncầukinhvàsuynghĩvềđạo,kiênnhẫnchờđợimọiviệcxảyra.Mộthôm,línhgácmởcửaxàlimvànói:-Mờira!Áctơhỏilaihaibalầnnhưngchỉnghemộtcâutrảlời:“Khôngcóquyềnnóichuyện”.Anhđànhchịuphép,đi theongười línhđi vàomảnh sân,nhữnghànhlangvàthanggácngoắtngoéovàhôihám.Cuốicùnganhbịdẫnvàomộtcănphònglớnsángsủa,trongđócóbangườimặcbinhphụcđangngồitánchuyệnuểoảisaumộtchiếcbàndàichấtđầygiấy.ThấyÁctơbướcvàohọliềnravẻquantrọng.Ngườicaotuổinhấttrongbọnhọlàmộtviênđạitácótuổinhưngrấtbảnhbao,riamépđãbạc.Ychỉchoanhchiếcghếphíabênkiabànrôibắtđầuthẩmvấn.Áctơchắchọsẽdoạdẫm,rỉaróichửimắngnênđãsẵnsàngkiênnhẫnđốiphóchoxứngvớiphẩmchấtcủamình.Nhưngsựthậtthìngượclại,vàanhcảmthấydễchịu.Viênđại tá tỏrarấtđườngbệ, lạnhlùngmộtcáchquanliêunhưnglạivôcùnglễphép.Đầutiênlànhữngcâuhỏithườnglệ:têngì,baonhiêutuổi,quốctịchgì,địavịxãhộirasao:họghiđềuđềutừngcâutrảlờimột.

Áctơđãbắtđầuthấychánghétvàsốtruộtthìviênđạitáchợthỏi:-Nào,cậuBớctơn,thếcậubiếtgìvề“NướcÝtrẻ”?-Theochỗtôibiếtthìđólàmộtđoànthểchínhtrị,xuấtbảnbáotạiMácxây,pháthànhbáoởÝđểcổđộngnhândânkhởinghĩavàđánhđuổiquânđộiÁorakhỏibiêngiới.-Cậucóđọcbáoấychứ?-Phải,tôicóquantâmđếnvấnđềđó.-Vậykhiđọcbáocậucónghĩmìnhđãlàmđiềubấthợpphápkhông?-Tấtnhiêncó,-Mấytờbáothấytrongphòngcậulấyởđâura?-Tôikhôngthểnóivớiôngđược.-CậuBớctơn,đâykhôngphảichỗnói“tôikhôngthể”.Cậuphảitrảlờimọicâuhỏicủatôi.-Nếuchữ“tôikhôngthể”khôngvừaýôngthìtôinóilà“tôikhôngmuốn”vậy.-Nếucậucứnóikiểuđóvớitôithìcậusẽphảilấylàmhốitiếc.KhôngthấyÁctơtrảlời,ytiếp:-Tôicóthểnóithêmrằng,theotàiliệutrongtaychúngtôithìquanhệgiữacậuvớiđoànthểđógầnhơnnữachứkhôngchỉđọcsáchbáoquốccấmmàthôiđâu.Tốthơnlàcậucứthẳngthắnthúnhậncảđi.Đằngnàochúngtôicũngsẽbiếtsựthậtvàcậusẽthấyrằngdùchốngchếvàchốicãiđểẩnnúpthìkhôngcóíchgì.-Tôichẳngmuốnẩnnúp.Cácôngmuốnbiếtđiềugì?-Trướchết,cậuhãynóichotôibiết:cậulàngườinướcngoàithìcậuđãlàmcáchnàomàdínhdángvàochuyệnnày?-Tôinghĩnhiềuvềnhữngvấnđềấyvà tôiđãđiđếnnhữngkết luậnnhấtđịnh.-Aithuyếtphụccậuvàođoànthểnày?-Chẳngaithuyếtphụccả.Đólàdoýmuốncủacánhântôi.-Đừnggiởtròloanhquanhvớitôi–Viênđạitáxẵnggiọng.Chắcyđãbắt

đầumấtkiênnhẫn–Khôngcóaithamgiahộikiamàkhôngcóngườigiớithiệu.Anhnóivớiaiđểxinvàotổchứcđó?Imlặng.-Anhcósẵnlòngtrảlờikhông?-Nếuônghỏikiểuđóthìtôisẽkhôngtrảlời.GiọngÁctơcóvẻbựcbội.MộtcơngiậnkìlạxâmchiếmÁctơ.Lúcấyanhđãbiếtcónhiềuvụbắtbớ tạiLivoócnôvàPidơ,mặcdầuchưahìnhdungđượcphạmvicủataihoạđãthựcsựlêntớimứcnào.NhưngnhữngtinđếntaiÁctơcũngđủlàmanhbồnchồnlo lắngchosốphậncủaGiêmavàcácbạnkhác.Tháiđộlễphépgiảdốicủaviênsĩquan,cáchnóingoắtngoéo,lốihỏithâmđộctẻngắtvànhữngcâutrảlờiđánhtrốnglảnglàmchoÁctơnônnaobựctức.Thêmvàođó,tiếnggiàyđinhlộpcộpcủatênlínhgácngoàicửalạicànglàmchoanhthêmkhóchịu.Bỗngviênđạitáhỏi:-VậylầncuốicùnganhgặpGiôvaniBôlavàolúcnào?NgaytrướckhianhdờiPidơphảikhông?-Tôikhôngquenaicótênnhưvậycả.-Sao?KhôngquenGiôvaniBôlahả.Anhquenhắnlắmchứ!Người thanhniên,caolớn,râucạonhẵn,hắnlàbạnhọccủaanhmà.-Tôiquenlàmsaovớitấtcảsinhviênđược.-Ồ, nhưng nhất định là anh biếtBôla.Nhìn đây, chữ hắn viết đây. Thấykhông?Hắnquenanhlắm.VàviênđạitáhờhữngđưachoÁctơmộttờgiấutrênđề2chữ“Biênbản”,dướikí“GiôvaniBôla”.Áctơđưamắt lướtnhanh từ trênxuốngdưới–vàbắtgặptênmình.Anhngướcmắtnhìnmộtcáchngạcnhiên.-Ôngbắttôiphảiđọcư?-Lẽtấtnhiên.Việcđócódínhlíuđếnanh.Áctơbắtđầuđọc,cácviênsĩquanthìimlặngtheodõinétmặtcủaanh.Tàiliệuđólànhữnglờikhaitrảlờimộtloạtcâuhỏi.Rõràng,Bôlacũngđãbị

bắt!Những lờiđầu tiên rất thông thường.Tiếpđó làmột lờikhaingắnvềquan hệ giữa Bôla với đoàn thể, về việc phát hành sách báo cấm tạiLivoócnô và các cuộc họp sinh viên.Tiếp nữa,Áctơ đọc thấy: “Trong sốnhững người theo chúng tôi có cảmột thanh niên ngườiAnh tên làÁctơBớctơn,conmộtchủhãngtàugiàucóởLivoócnô”Máu trào lênmặtÁctơ.Thế làBôla đã cung khai anh!Chính gãBôla đãnhận trách nhiệm khởi xướng trọng yếu ấy, chính cái tay đã tổ chứcGiêma…vàđãyêuGiêmaấy!Áctơbuôngtờgiấyvàđămđămnhìnxuốngsànnhà.Viênđạitálễphépnói:-Tôimongtàiliệunhỏấycóthểlàmsángtrínhớanhra.Áctơlắcđầu.Anhlạnhlùngvàcứngcỏinhắclại:-Tôikhônghềbiếtngườinày.Chắcđâychỉlàmộtsựnhầmlẫn.-Lầmlẫnư?Láo!AnhBớctơn,anhnênhiểurằngphongđộhiệpsĩvàtinhthầnĐôngKisốt(1)làrấttốttheonghĩacủanónhưngnếuđiquámứcthìlạichẳngcó ích lợigì.Đó làmộtsai lầmmà thanhniêncácanh thườngmắcphải.Anhthửnghĩlạixem:cónênvìchuyệncỏnconấymàlàmliênluỵtớimìnhvàpháhoại tươnglaicủamìnhkhông?Anhthươnghạimộtkẻcungkhaianh.Anhthấychưa?Khiđãkhaithìnócókiêngnểgìanhđâu!Giọng viên đại tá nói như châm chọc.Một dự đoán chợt loé ra trong ócÁctơ,làmanhgiậtmình.Áctơthét:-Đólàsựdốitrá!Đólàmộtsựbịađặt!Trôngmặtcácngườitađủbiết!Cácngười hèn nhát…Các người định hãm hạimột trong những kẻ đã bị cácngườibắthoặclàcácngườiđịnhđưatavàotròng!Đồbịađặt,đồăngiannóidối,đồkhốnnạn…-Câmngay!–Viênđạitáđiêncuồngbậtkhỏighếhétlên.Cảbèlũhắncũngđứngphắtdậy.Viênđạitánóivớimộttêntrongbọn:-ĐạiuýTômaxi,gọilínhgácvàođây.Quẳngthằngnàyvàongụctối,giam

liềnmấyngày.Tôiphảichonómộtbàihọcđíchđáng,phảidạychonóbiếtđiềumớiđược.Ngụctốilàmộtchiếchầmnhỏâmu,ẩmướt,bẩnthỉu,ởsâudướiđất.ViênđạitáđịnhdạychoÁctơbiếtđiều,nhưngđiềuđólạilàmchoÁctơtứcgiậnđếncựcđộ.Sinhtrưởngtrongmộtgiađìnhgiàucó,Áctơquentínhsạchsẽtrongmọiviệc.Viênđại tábịxúcphạmkiahoàn toàncó thể thoảmãnvềcảmgiácđầutiênmànhữngbứctườngnhầynhụa,lúcnhúcròibọ,mặtđấtđầyrácrưởibẩnthỉu,mùirêumốc,mùinướccốngrãnhvàgỗmụchôithốiđemđếnchoÁctơ.ChúngđẩyÁctơvàohầmrồiđóngsậpcửalại.Áctơgiơhai tay lò dòbướcvềphía trước, anh rùngmìnhvì ghê tởmkhi ngón tayđụngphảibứctườngnhầynhụa.Trongbóngtối,anhlầnmòtìmchỗđỡbẩnnhấtđểngồi.SuốtngàyÁctơngồitrongngụctốiimlìmkhôngmộttiếngđộng;đêmtrôiquamà chẳng thấy biến chuyển gì. Cách biệt hẳn với thế giới bên ngoai,Áctơdầndầnmấtýniệmvềthờigian.Vàsánghômsau,khitiếngchìakhoátravàoổkêuláchcách,nhữngconchuộthốthoảngchạyrúcvàochân,thìÁctơbànghoàngnhỏmdậy.Timanhđậprộnràng,taiùlênnhưđãxarờiánhsángvàtiếngđộnghàngmấythángròng.Cửamở,mộtánhđènyếuớtlelóirọivàohầmcũngđủlàmchoÁctơchóimắt.Caingụcđemvàomộtmẩubánhvàmộtbátnước.Áctơtiếnlênchắcmẩm thế nào cũng được ra khỏi nơi này.Nhưng anh chưa kịp nói gì, thìngườicaingụcđãgiúi choanhmẩubánhmìvớibátnước rồiquayngườilặnglẽbướcravàkhoáchặtcửalại.Áctơdậmchân.Lầnđầutiêntrongđờianhcảmthấymìnhđiêntiết.Giờphútcàngtrôiqua,ýniệmcủaanhvềkhônggianvàthờigiancàngthêmmờmịt.Đốivớianh,bóngtốilàvôcùngvôtận,cuộcsốngnhưngừnghẳnlại.Chiều thứ ba cai ngục lại vào lần này có thêmmột tên lính.Đầu choángváng,mắthoa,Áctơnhìn lên, anhphải che lấymắtđể tránh làn ánh sángkhông quen thuộc ấy.Anh cố tình xemmình đã ở trong nhàmồ này baonhiêutuầnlễ,nhưngcảmthấymờmịt,khôngsaotínhđược.

Caingụclạnhlùngkhôkhannoi:-Mờira…Áctơđứngdậybướctheonhưmộtcáimáy.Anhchoángvángmộtcáchkìlạ,chânnamđáchânchiêunhưngườisayrượu.CaingụcđịnhdìuÁctơleolêncầuthangnhỏvàdốcngượcđểchuirakhỏihầm.Áctơgạttayyra.Nhưng,đến bậc cuối cùng thì Áctơ bỗng thấy chóngmặt, lảo đảo. Nếu cai ngụckhôngnắmvộilấyvaianhthìanhđãngãlộnxuống.***Mộtgiọngvuivẻcấtlên:-Khôngsao,khỏingaythôi.Anhnàochuiracũngđềuthếcả.Khiđượcténướcvàomặtlầnthứhai,Áctơcũngvẫnphảicốvùngvẫyrấtkhónhọcmớithởđược.Đêmtốihìnhnhưđãbịrũsạchkhỏimìnhanh,vỡloảngxoảngratừngmảnhmột.Áctơ tỉnhngay.Anhgạtcaingục ra,bướcvữngvàngrahành langvàcầuthang.Họdừnglạigiâyláttrướcmộtcánhcửa.Khicánhcửamởra,Áctơbịdẫnvàocănphòngđènđuốcsángchoang,nơianhđãbịhỏicunglầnđầu.NhưngÁctơchưanhậnrangay.Anhbỡngỡnhìnchiếcbàngiấytờđầyngộnvànhữngviênsĩquanvẫnngồiởchỗcũ.Viênđạitánói:-A, cậuBớctơn.Chắc lầnnày chúng ta nói chuyệnvới nhaudễhơnnhỉ!Sao,cậucóthíchngụctốikhông?Chắcchẳngđượcsangtrọngnhưphòngkháchcủaônganhcậunhỉ?Nhìnbộmặttươicườicủay,mộtýmuốnđiênrồxuigiụcÁctơnhảyxổvàolãoriabạcchảichuốtấymàcắnvàocổy.ChắcviênđạitáthấyđượcđiềuđótrênnétmặtÁctơnênyđổigiọngngay:-AnhBớctơn,ngồixuốngvàuốngnướcđi.Anhđangxúcđộnglắm,tôibiết.Áctơđẩycốcnướcmàngườitađưachoanh,tựakhuỷutayvàobàn,taybóptrán,anhcốđịnh thần.Viênđại táchămchúnhìnÁctơ.Cặpmắt từng trảicủalãotanhìnthấytayanhrunlẩybẩy,môirunrẩy,máitócướtsũngvàđôi

mắtlờđờ.Tấtcảnhữngcáiđóchứngtỏthểlựcanhđãsuynhược,nãocânanhđãrốiloạnrồi.Saumấyphútimlặng,viênđạitálạiôntồn:-AnhBớctơn,bâygiờchúngtatrởlạivấnđềhômtrước.Lầnấygiữachúngtađãxảyramộtvàichuyệnkhôngvui.Nhưngbâygiờtôiphảinóingayvớianhtrướcrằngnguyệnvọngduynhấtcủatôilàkhoanhồng.Nếuanhtỏrathoảđángvàbiếtđiềuthìtôicamđoanlàsẽkhôngcógìquákhắcnghiệtvớianhcả.-Cácôngmuốngìtôi?Áctơnóivớigiọngcụccằn,uấtứckháchẳnngàythường.-Tôichỉmuốnanhnói thẳng,nói thậtnhữngđiềuanhbiếtvềđảngấyvànhữngđảngviêncủađảngấy.Trướchết,anhquenvớiBôlatừbaogiờ?-Tôichưabaogiờgặpngườiấytrongđời.Tôihoàntoànkhôngbiếtmộttígìvềanhta.-Thậtchứ?Thôiđược,tatrởlạivấnđềnàysau.VậyanhcóbiếtngườithanhniênnàolàCáclôBinikhông?-Chưabaogiờtôinghenóitớingườiấy.-Thếthìlạthật.CònPhơransetscôNeri,anhcóbiếtkhông?-Lầnđầutiêntôinghenóiđếntênấy.-Nhưngchẳngphảibứcthưchínhtayanhviếtgửichohắnlàgìđây!NhìnxemÁctơngóquabứcthưrồigạtquamộtbên.-Bứcthưấyanhbiếtchứ?-Không.-Anhchốikhôngnhậnlàchữcủaanhà?-Tôichẳngchốigìcả.Tôikhôngnhớbứcthưấylàgì.-Vậyanhcónhớbứcthưnàykhông?Chúngđưabứcthưthứhai,Áctơnhậnrađấylàthưmìnhviếtchomộtngườibạnhọcdạomùathuvừarôi.-Không.

-Vàanhcũngkhôngbiếtngườinhậnthưlàainữaà?-Khôngbiết.-Trínhớanhkémlạ!-Tôimắctậtấytừlâurồi.-Thếà!Nhưngcóhômtôinghemộtgiáosưđạihọcnóianhchẳngcókémgìđâu,tráilại,thôngminhnữalàkhác.-Chắctạicácôngxéttríthôngminhcủangườitabằngconmắtmậtthám.Cácgiáosưđạihọcdùngchữnóitrêntheomộtnghĩakhác.GiọngbựctứcmỗilúcmộttăngrõrêttrongnhữngcâutrảlờicủaÁctơ.Đói,khôngkhíngộtngạtvànhữngđêmmấtngủđãhútkiệt sứckhỏecủaanh.Anhđau rời rã từngkhớpxươngmộtmà lờinóicủaviênđại tá thìkhôngngừngchàxátcânnãoanh,khiếnhaihàmrănganhsiểtchặt lạinhưphấncứngxiếtvàobảngđen.Viênđạitángảlưngvàoghếnghiêmnghịnói:- Bớctơn, anh lại quẫn rồi. Tôi cảnh cáo anhmột lần nữa là kiểu nói ấykhôngtốtlànhgìđâu.Anhđãnếmmùingụctối,chắckhôngmuốnnếmlầnthứhainữa.Tôinói thẳngchoanhbiết:nếuxửnhũnkhôngăn thua thì tôiphảixửtệ.Anhnênnóirằngtôicóđủchứngcớvàchắcchắnrằngmộtvàithanhniêntrongsốnhữngngườimàtôiđọctênđãbímậtđưasáchbáocấmquahảicảngnày.Anhcóliênlạcvớibọnchúng.Vậyanhcótựkhaihếtrakhông?Áctơ càng cúi gục đầu xuống.Một nỗi uất ức điên cuồng,mù quáng cựaquậytrongngườianhnhưmộtsinhvật.VàÁctơsợmìnhmấtbìnhtĩnhhơnlàsợnhữngsựhămdoạ.LầnđầutiênÁctơcảmthấyrõrằngsựthậntrọngtheo lốiquân tửvàsựnhịnnhụckiểuđạoThiênchúacó thểphản lạianh,nênanhđâmraghêsợcảbảnthânmình.Viênđạitánói:-Tôiđợianhtrảlời.-Tôichẳngcógìtrảlờiôngcả.-Vậyanhnhấtđịnhkhôngchịutrảlờichứ?

-Tôichẳngnóigìhết.-Nếuthếthìtôilạiphảibuộclòngralệnhnhốtanhvàohầmtốichotớikhinàoanhtỉnhngộmớithôi.Nếuanhcàngkhôngchịubiếtđiềuthìtôisẽhạlệnhcùmanhlại.Áctơngẩngđầu,toànthânrunlên,vàchậmchạpnói:-CácôngmuốnlàmgìthìlàmnhưngđốixửvớimộtkiềudânAnhnhưvậylạikhôngcóchứngcứgìvềtộilỗicủangườitathìliệuvịđạisứAnhcóđểchocácôngyênkhông?Saucùng,Áctơbịdẫnvềxàlimcũvàanhlănragiườngngủngaymộtmạchđếnsánghômsau.ChúngkhôngcùmmàcũngchẳngnhốtÁctơvàocáilỗngụctốiđángsợấy,nhưngquamỗilầnthẩmvấnthìmốithùgiữaanhvàtênđạitángàymộtsâuthêm.MặcdùÁctơluôncầuxinChúachoanhđủsứctựchiếnthắngsựgiậndữtronglòng,mặcdùÁctơsuynghĩthâuđêmvềđứcnhẫnnhụcvàtínhkhiêmnhườngcủaĐứcchúaGiêsunhưngđềuvôhiệuquả.MỗikhingườitadẫnÁctơ vào căn phòng dài và trống trải nơi cái bàn phủ dạ xanh vẫn đứngnguyênchỗcũ,mỗikhiÁctơ trông thấybộ rianhuộmcủaviênđại tá, thìtinh thầnphicơđốc lạixâmchiếmlòngÁctơ, thúcđẩyanh thốt ranhữngcâu trả lờihiểmhócvàkhinhmạn.Áctơngồi tùchưađượcmột thángmàanhvàviênđạitácămthùnhauđếnnỗicứtrôngthấynhaulànổigiận.CuộcchiếntranhnhỏnhưngluônluôngaygắtấyđãảnhhưởngsâusắcđếnthầnkinhÁctơ.Áctơbiếtchúngtheodõianhrấtchặt.Áctơnhớlạinhữngcâuchuyệnghêgớmkểrằngngườitathườngchongầmnhữngkẻbịbắtăncàđộcdược(2)đểnghehọnóimênênÁctơhầunhưkhôngănngủgìcả.Đêmđến,hễnghetiếngchuộtchạybênmình,Áctơlạitoátmồhôivùngdậytưởngchừngcókẻmanhtâmnàonúptrongphòngđểnghengóngxemanhcónóimêgìkhông.RõràngbọnsenđầmcốbắtnọnÁctơđểkếttộiBôla.Áctơrấtlohớhênhbịmắclừachúngđếnnỗithầnkinhquácăngthẳng,làmanhrấtcóthểlạithựcsựrơivàonguycơđó.TêncủaBôlavanglênvăngvẳngtrongtaiÁctơsuốt

ngàyđêm;ÁctơđọcratênBôlangaycảlúccầukinh.Đánglẽđọc“Maria”thìanhlại thốtra“Bôla”.Nhưngnguyhơncảlàđứctintôngiáocùngvớithếgiớibênngoàimỗingàymộtxarờianh.Anhcầunguyệnsuytưởnghàngmấytiếngđồnghồliềnđểgắnghếtsứcbấuvíu lấychỗdựacuốicùngấy.NhưngýnghĩcủaanhlạicàngluônluôntrởvềvớiBôlavàanhchỉnhaiđinhailạicáccâukinhmộtcáchmáymóc.NgườicaingụcgiàlànguồnanủilớnnhấtcủaÁctơ.Lúcđầu,ônglãongườinhỏbé,hơibéovàhói tránấycốlàmravẻnghiêmkhắc.Nhưngtínhhiềnlành toả ra từmỗinét trênbộmặtđầyđặncủacụđãdầndần lấnátcảsựchămlovềchứcvụ.Chẳngbaolâucụđãchuyểngiúpthưtừphònggiamnọsangphònggiamkia.Mộtbuổichiềugiữathángnăm,caingụcbướcvàophòngvớivẻâmthầm,buồnbựclàmchoÁctơphảingạcnhiên.Áctơhỏi:-CụEnricô,cáigìthế?Hômnaycụlàmsaothế?-Chẳngsaocả.CụEnricôcáukỉnhtrảlờirồitớibêngiườngÁctơlậtđệmlên.-Saocụlạilấyđệmcủacháuđi?Chúngbắtcháusangphòngkhácà?-Không,họsắpthảcậura.-Thảra?Hômnayà?Thảtấtcảchứ?...CụEnricô?Áctơcảmđộngníulấytaycụ,nhưngcụgiậndữgạttayra.-CụEnricô,cụlàmsaothế?Saocụkhôngtrảlờicháu?Cụchobíết,chúngcháucóđượcthảracảkhông?CụEnricôchỉđáplạimộttiếng“sì”khinhbỉ.Áctơcười,nắmlấytaycụ.-Cụnghecháu,cụđừngtrêucháu.Cháuchẳngtứcđâu,cụcứnóichocháubiết,cácanhemkhácthếnào?CụEnricôđanggấpáochoÁctơbỗngđặtxuốngbànlẩmbẩm:-Anhemnàokhác?Bôlaấyư?-Vâng,Bôlavàcácanhemkhácnữa.CụEnricô,cụlàmsaothế?

-À,mộtđồngchíđãphảnanhtathìlàmsaoanhtađượcthảsớmthếđược,thậtđángthương,hừ!VàcụEnricôbựcdọclạicầmchiếcáolên.Áctơtrợntrònmắt:-Mộtđồngchílàmphảnanhấyư?Ồ,thậtkinhkhủng!CụEnricôquayngoắtlạiphíaÁctơ:-Thế,khôngphảianhphảnbộià?-Cháuư?CụEnricô,cụtỉnhđấychứ?Cháumàphảnbộiư?-Hômquakhihỏi cung,người tanóivớiBôlanhư thếđấy.Nếu thật anhkhôngphảnbộithìtôirấthàilòng.Xưanaytôivẫnchoanhlàngườithanhniêntốt.Thôi,chúngtađi!CụEnricôbướcrahànhlang,Áctơtheosau.Bỗngmộttiasángloélêntrongócanh:-ChúngnóbảoBôlalàcháukhaianhấy!Lẽtấtnhiênlànhưthế,cụEnricôơi!VớicháuthìchúnglạinóilàBôlakhaicháura.NhưngBôlachẳngđếnnỗikhờdạimàtinlờichúngđâu.CụEnricôdừngbướcbêncầuthang,nhìnÁctơbằngconmắtthửthách:-Thậtkhôngphảinhưthếchứ?Áctơnhúnvai:-Tấtnhiên,đóchẳngquachỉlànóiláo!-Vậyà!Thếthìlãovuilònglắm,conạ.LãonhấtđịnhsẽtinchoBôlanhưngconnênbiếtchúngnóivớiBôla...rằnglà...conkhaiBôlavìconghen.Hìnhnhưhaiđứachúngmàycùngyêumộtngườicongáithìphải.Áctơgấpgáp,khẽnhắclại:-Chúngnónóiláo!Cùngyêumộtngườicongái!...Ghen!Tạisaochúngnóbiết?Tạisaochúngnóbiếthởcụ?- Con đợi lãomột chút! –Cụ Enricô dừng chân ở đầu hành lang dẫn tớiphòngthẩmvấnvàthìthào:–Lãotincon,nhưnghãycholãohaymộtđiềunàynữa.LãobiếtcontheođạoThiênchúa.Vậylúcxưngtộiconcónóigìkhông?

-Chúngnónói láo!–LầnnàygiọngÁctơnhưrít lênthànhmộttiếngnứcnở.CụEnricônhúnvairồilạitiếnbước.-Dĩnhiênlàconhiểurõhơnlão.Nhưngchẳngphảimộtmìnhconlàngườithanhniêndạidộtănphảibảcủachúngnóđâu.GiờđâyngườitađangđồnđạirấtnhiềuvềmộttêncốđạonàođóởPidơ.Anhembạnconđangvạchmặtnó.Họlạicònrảitruyềnđơnbáochomọingườibiếtrằngđólàmộttênmậtthám.Cụmởcửaphòngthẩmvấn.ThấyÁctơcứđứnglặng,sữngsờnhìnvềphíatrước,cụkhẽđẩyanhbướcquacửa.Viênđạitánhoẻnmiệngcườinhecảhaihàmrăngra,nói:-ChàocậuBớctơn.Tôirấtvuilòngchúcmừngcậu.Phơlôrăngxơđãralệnhthảcậura.Mờicậukívàotờgiấynày.Áctơtiếnlạigầnviênđạitá.Anhcấtgiọngtrầmtrầm,khôkhan:-Tôimuốnbiếtkẻnàođãkhaitôira.Viênđạitánhướnmày,nhănnhởcười:-Cậukhôngđoánđượcà,thửnghĩxem.Áctơlắcđầu.Viênđạitágiơhaitaytỏvẻngạcnhiênmộtcáchlễphép:-Cậumàkhôngđoánrathậtà?Chínhcậuđấy,cậuBớctơnạ!Cònaimàbiếtđượcchuyệnyêuđươngcủacậu?Áctơ lặng lẽquaymặtđi.Một cây thánhgiábằnggỗ lớn treo trên tường.ÁctơtừtừngướcnhìnmặtGiêsu.Nhưngđôimắtanhchẳngtỏvẻkhẩncầu,màchỉmờmờngạcnhiêntạisaoĐấngnhânlànhvàvôtưnàykhôngcósấmsétđểquậtchếttênthầycảđãtiếtlộcảbímậtcủaphépgiảitộiấyđi.Viênđạitánhãnhặnnói:-Xincậukínhậngiấytờcho,chúngtôisẽkhônggiữcậulàmgìnữa.Chắccậumuốnvềnhàchonhanh,màtôithìcũngrấtbận.Cảngàyphảiđánhvậtvớivụ thằngBôlađiên rồnày.Chínhhắnđã làmcho lòngdạkhoandungcủangườingoanđạonhưcậuphảiquamộtcơnthửtháchtànnhẫn.Chắchắnsẽbịkếtánnặng...Thôi,chàocậu!

Áctơkínhậntờgiấyrồibướcrakhôngnóinửalời.AnhlẳnglặngđitheocụEnricôratớichiếccổngtolớnvànặngnềđó.Rồicũngkhôngcảmộtlờitừbiệtcụ,anhbướcxuốngphíakênhđàocóngườiláiđòđãchờsẵn.KhiÁctơđangbướclênbậcđáđểraphốthìmộtthiếunữmặcbộđồvải,độimũrơm,chìataylạiđónanh:-Áctơ!Ôi,sungsướngquá,sungsướngquá!Áctơrunbắnlên,rụttaylại.Mãisauanhmớicấttiếnggọi,giọnglạchẳnđi:-Dim!Dim!!-Emđợiởđâyđãnửatiếngrồi.Nghenóiđếnbốngiờthìchúngthảanhra.Áctơ,saocứnhìnemchằmchặpthế?Cóđiềugìchăng?Làmsaothế?Kìa,anhhãykhoanđichứ!Áctơ quay lưng, chầm chậm bước trên đường phố. Thấy vậy, Giêma hốthoảngchạytheonắmlấytayanh:-Áctơ!Áctơdừngbước,ngướcđôimắtkinhhoàngnhìnGiêma.Nàngkhoáctayanhvàhaingườisánhbướccùngđi,khôngnóimộtlời.Giêmadịudàngbắtchuyện:-Áctơthânmến,ngheDimnhé.Việcgìmàcứphảikhổtâmvềchuyệnhiểulầmvớvẩnấy?Dimbiếtanhđaulònglắm,nhưngmọingườiđềuhiểucả...Áctơvẫngiọngtrầmtrầmkhôkhan:-Chuyệnhiểulầmnào?-Ấy,DimnóibứcthưcủaBôlaấymà.HaitiếngBôlalàmchogươngmặtÁctơquắtlạiđauđớn.Giêmanóitiếp:-Chắclàanhchưađượcđọcbứcthưấy?Nhưngcólẽhọđãnóivớianhrồi.NếuBôlatưởngtượngranhữngchuyệnđóthìthậtđiênrồ.-Chuyệngìthế?-Thếanhkhôngbiếtthậtà?BôlaviếtthưnóirằngÁctơđãlộrachuyệntàubèlàmBôlabịbắt.Thậtlàbậy!Điềuđóaimàchẳngrõ.Chỉcóngườinào

khôngbiếtÁctơthìmớitin.ChínhvìthếmàDimđếnđây.DimmuốnnóiđểanhbiếtrằngtrongnhómcủaDimchẳngaitinbứcthưấymộttínàocả.-Giêma!Nhưngviệcđó...việcđócóthậtđấy!GiêmatừtừlùixaÁctơvàđứnglặngngười;đôimắtnàngtrợntrònvàtốisầmlạivìsợhãi.Mặtnàngtrắngbệchnhưchiếckhănquàngởcổ.Mộtlànkhôngkhíimlặnglạnhbuốtbủavâylấyhọnhưmộtbứctườngbítkínkhôngchohọnghetiếngồnàovànhìnthấycảnhnhộnnhịptrênđườngphốnữa.CuốicùngÁctơkhẽnói:-Phải.Tàubè...TôicónóivềtàubèvàcảtênBôlanữa...Ôi!Trờiơi!Trờiơi!Làmthếnàobâygiờ?NhưngÁctơchợttỉnhvàhiểurằngngườiđangđứngchếtlặngsữngsờnhìnanhlàngườinào.DĩnhiênlàGiêmađangnghĩrằng...Áctơbướclạiphíanàng,kêulên:-Giêma!Giêmachưahiểutôi!Nànglùilại,hét:-Đừngcóchạmvàongườitôi!Vớimộtsứcmạnhđộtngột,Áctơnắmlấytaynàng:-Trờiơi,Giêmahãynghetôi,vìchúa!Khôngphảitạitôi!Tôi...-Buôngra!Buôngtaytôira!Buôngra!NànggiậttayrakhỏitayÁctơrồitátvàomặtanh.MộtmànsươngbaophủlấymắtÁctơ.Tronggiâylát,anhchỉcònnhìnthấybộmặttáixám,đaubuồnvôhạncủaGiêmavàthấynàngchùitayphảivàováyáo.Rồimànsươngtanđi…Áctơngướcnhìnchungquanhvàchỉthấycómìnhđangđứngtrơrađó.Chúthích:(1)Nhânvậtchínhtrongtácphẩmnổitiếng“ĐôngKisốt”củanhàvănTâyBanNhaXécvăngtét(1547–1616)(2)Càđộcdược:mộtthứthuốcđộc,nuốtvàothìthầnkinhsẽrốiloạn,đồngtửtrươngto.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứnhất

Chương7

Trờiđãtốitừlâu,khiÁc-tơbấmchuônggọicửatòanhàởVi-aBô-ra.Anhnhớmìnhđãlêchânkhắpđườngphốnhưngchẳngbiếtđãđiđâu,tạisaolạiđivàđi trongbaolâunữa.TênhầunhỏcủaGiu-li ramởcửangápdàirồinhănrăngracườihómhỉnh,khithấyvẻmặtbơphờlặngngắtcủaanh:ngộnghĩnhnhỉ,cậuchủnhàởtùratrôngchẳngkhácgìmộtgãhànhkhâtsaybitỉ,sốngvớiáothếkia!Ác-tơ bước lên cầu thang. Đến tầng thứ nhất anh gặp Gip-bơn đang đixuống, vẻ chê trách trang nghiêm và khinh khỉnh. Anh lẩm bẩm :" Chàobác".Rồi định lướt tránhqua.Nhưngngười nhưGíp-bơnđâu códễđể aichạmmặtmàđiluônđược.Hắnsoimóinhìntừmáitócbùxùđếnbộquầnáolếchthếchcủaanhvànói:-Thưacậu,cácôngchủkhôngcónhà.Cácôngđãđidựdạhộivớibàchủ,chắcphảiquãngnửađêmmớivề.Ác-tơnhìnđồnghồ:mớichíngiờ.À,được!Còngiờ...đủchán...-Thưacậu,bàchủdặntôihỏicậucómuốndùngbữatốikhông.Bàcòndặnnhắclạicậulàhãychờbàvề,bàcóchuyệncầnnóivớicậutốinay.-Cámơn, tôikhôngăn.Báccứnóivớibàấylà tôicònthức.Ác-tơđi lênphòngmình.Khôngcógìthayđổi.Từngàyanhbịbắt,chândungMông-ta-ne-lianhđểtrênbànhômấyvẫnynguyên,thánhgiávẫndựngtrênbànthờ.Anhngừnggiâyláttạingưỡngcửanghengóng:ngôinhàhoàntoànimắng,hiểnnhiênsẽchẳngcóaiđếnquấyrầyanh.Anhnhẹnhàngbướcvàophòng,khóatráicửalại.Thôi, thếlàxong.Sẽchẳngcógìphải loâusuynghĩ .Chỉcầnlàmsaorũsạchcáiýthứcphiềnnhiễuvàvôdụngkiađilàxong.Dùsaoviệcnàycũngcóvẻvômụcđíchvàxuẩnngốcthật!

Tựtử:ócanhchưahìnhthànhmộtquyếtđịnhnào,màcũngchẳngcầnphảisuynghĩnhiều,sựviệcđãquáhiểnnhiênvàtấtyếurồi.Anhcũngchưaxácquyếtxemphảichọncáchchếtnào,miễnlàtấtcảkếtthúcnhanhchóng...choxongrồiquênđi.Trongphòngchẳngcómộtthứvũkhí,đếnmộtlưỡidaocũng không. Nhưng không cần gì, một tấm khăn hoặc một tấm vải trảigiườngxénhỏcũngđủ.Ngaytrêncửasổcómôhtchiếcđinhlớn.Đượcđấy,nhưngphảithậtvữngchắc, nhỡmìnhnặngquá.Anh leo lên ghế thử lại : cũng chưađược chắcchắnlắm.Anhlạibướcxuốnglụcngănkéolấybúarađóngđinhlại.Sắplôivải trảigiườngraanhsựcnhớmìnhchưađọckinh.Dĩnhiên,ngườiCônggiáoaicũngphảicầukinhtrướckhichếtchứ!Cócảnhữngkinhdọnlinhhồnchịuchếtmà!Anhbướcđếnbànthờ,quỳtrướcthánhgiá:-LạyChúatoànnăngvàlònglành...ANhđọcto,thếrôingưngbặt.Thậtra,trầnthếđãquáêchề,còngìđểcầukhẩnchođượchoặc tránhđượcnữa.Vả lại,Giê-su làmsaobiếtđượcnỗiniềmnày...Giê-suđãphảichịuđựngthếđâu?CũngnhưBô-la,anhlàkẻbịphảnbộichứcóphảianhtabịmắclỡmmàđiphảnbộiđồngchímìnhđâu!Ác-tơđứngdậy,làmcâythánhgiátheothóiquentừbé.Đếngầnbàn,anhthấymộtláthưcủaMông-ta-ne-liviếtbằngbútchì:"ConthânyêucủaCha,Cha rất buồnvìkhôngđượcgặp conngàyconđược tha.Chaphảiđi làmphúcchomộtngườiđanghấphối.Chắckhuya lắmchamớivề.Sángmaiconđếngặpchasớmvậy.Gấplắm.LM"Anhđặtthưxuốngthởdài:chắcPadrekhổtâmvìchuyệnnàylắm.Dướiđườngphốthiênhạvẫncườiđùarộnrã!Chẳngcógìthayđổitừgiâyphút anh thấymình còn sống. Cuộc sống tủnmủn quanh anh khôngmảymaythayđổi,chodùđãcólinhhồnmộtconngườiđangsốngbịđánhchếtgục.Tấtcảvẫnnhưcũ.Nhữngvòinướcvẫnphunđều,bầychimsẻvẫnríu

rítdướimáihiên.Hômquađãvậyvàngàymaisẽvẫnthế.Vềphầnanh,anhđãchết...chếthẳnrồi.Ác-tơngồixuốngmépgiường,taykhoanhlênthànhgiườngrồigụcđầulêntay.Cònchánthìgiờ.Đầuanhnhứcnhưbúabổ,nhứctậncùngtrungtâmnãobộ.Mọicáisaomàmùmịt,xuẩnngốc...saomàvônghĩađếnthế...Chuôngtrướccửareolênđinhtai,Ác-tơvùngdậyhoảngsợđếnnghẹtthở,nhóiđau,anhđưahaitaysờcổhọngHọđãvề...thếmànãygiờanhvẫnngồiđónghĩngợivớvẩnđểthìgiờquýbáuvụtqua...Giờđâyanhlạiphảigiápmặt, nghegiọngnói độcđịa củahọ...nhữnghằnhọc, xỉa xói...anh chỉ cầnmộtlưỡidaothôimà...Ác-tơtuyệtvọngđảomắtquanhphòng.Giỏđồkhâucủamẹcòntrêntủnhỏ,trong ấy ắt phải có kéo, anh có thể rạch đứt mạch máu. Không, vải trảigiườngvàchiếcđinhantoànhơn,giáanhcóđủthìgiờ...Anhgiật tấmvải trảigiườngcốxé lấymộtđoạndài.Đãcótiếngchânlêncầuthang.Khôngđược,đoạnvảirộngquá,khóthắtchặtđược,phảilàmnútthòng lọngcơmà.Anhxénhỏ thêm.Tiếngbướcchâncànggần,anhcàngthêm luýnh quýnh.Mạchmáu giần giật hai bên thái dương, tai anh ù đi.Nhanhlên...nhanhnữalên!Chúaơi!Nămphútnữatrôithôi!Tiếnggõcửađãvanglên.Đoạnvảirờikhỏitayanh.Anhngồilặngngười,nínthởlắngnghe.Nắmcửaxoayxoay,rồitiếngGiu-liréo:-Ác-tơ!-Ác-tơ,mởcửanào!Chúngtaođợiđây!Anhvovộimiếngvải trảigiường ráchnémvàongănkéo,hấp tấp sửa lạigiường.-Ác-tơ!-ĐólàtiếngGiêm-xơ.Hắnsốtruộtgiậtquảnắm-Chúngủà?Ác-tơthấycănphòngđãngănnắp,mớimởkhóacửara.Giu-lilồnglộnnhảyxổvàobuồnghétvánglên:-Ác-tơ, taotưởngmàyítnhấtcũngphảinghelời tao,đợichúngtaovềđãchứ!Màylàmchúngtaophảiđợihàngnửatiếngđồnghồthếà?Giêm-xơbướctheođuôiváysatanhhồngcủavợ,vộinhẹnhàngchữalời:-Mớibốnphútthôi,mìnhạ!Ác-tơ,anhthấylẽrachúphảinên...

Ác-tơngắtlời:-Anhchịmuốngì?Ác-tơ đứng tỳ tay vào nắm cửa. Và nhưmột con thú dữmắc bẫy, Ác-tơgườmgườmtráonhìnGiêm-xơrồinhìnGiu-li.NhưngGiêm-xơthìquáđầnđộnmàGiu-lithìđãđiêntiếtlênrồinênchẳngainhậnthấycáinhìnấycủaÁc-tơ.Giêm-xơđưaghếchovợngồi.Rồiôngcũngtựkiếmghếngồi,kéolạicẩnthậnđôiốngquầnmới.Ôngtagiáođầu:-AnhvàchịGiu-lithấycótráchnhiệmphảinóichuyệnđứngđắnvớichú...-Tốinaytôichưangheđược.Tôi...tôimệt.Tôinhứcđầu...Anhchịhãyđợibữakhác.Ác-tơnóivớimộtgiọnglàlạ,nghelínhí,rờirạcvàlộnxộn.Giêm-xơngạcnhiênđảomắtnhìnbốnxungquanh.Sựcnhớ làÁc-tơmới chuiởhangđầybệnh truyềnnhiễm ra,Giêm-xơ lolắnghỏi:-Chúlàmsaothế?Khôngốmchứ?Trôngchúnhưsốtrétấy.Giu-liđanhđángắtlời:-Chẳngsaocả!Cứgiở tròhềmãi.Chắc thấyngười ta thì sướngmặtđấythôi...Ác-tơlạingồiđây.Ác-tơtừtừđisangphíabênkiangồixuốngmépgiường,rôiuểoảinói:-Anhchịbảogì?Giêm-xơđằnghắng,vuốtbộrâuvốnđãmượt,vàlêngiọngđọcmộtbàidiễnvănđãchuẩnbịkỹcàngtừtrước:-Anhthấycótráchnhiệm...cótrọngtráchphảinóichuyệnnghiêmchỉnhvớichúvềhạnhkiểmkỳquặccủachúvàvềviệcchúđãliênlạcvớinhữngkẻthànhtíchbấthảo.Anhchắcchúdạidộtquáchứkhôngphảihưhỏng...Ôngngừnglời.-Saonữaạ!Thấyvẻthẫnthờ,mệtmỏihiệnratrongmỗicửchỉcủaÁc-tơ,Giêm-xơtựnhiênphảidịugiọnghơn:

-Vì thế anh cũng khôngmuốn quá nghiêm khắc với chú.Anh chắc rằngnhữngbạnbèhưhỏngđãlôikéochú,chứanhthìanhbiết làchúcònnontrẻ, thiếuchínchắnvànôngnổi,vàcólẽđólànhữngtínhmàchúđãphảichịuảnhhưởngcủamẹchútrướckia...Ác-tơtừtừngướcmắtnhìnảnhmẹrồilạinhìnxuống,nhưngvẫnnínlặng.Giêm-xơlạitiếp:-Nhưngchắcchúcũnghiểurằnganhkhôngthểchứamãitrongnhàmộtkẻđãlàmnhơnhuốcthanhdanhcủamộtgiađìnhnhưgiađìnhtađược.Ác-tơlạinóigọnlỏn:-Saonữaạ?Giu-ligấpcáiquạtđánhphạch,đặtngangđầugốirồigâncổhét:-Ôhay!Màykhôngbiếtnóigìnữahaysaomàcứ"saonữaạ"mãithế?Ác-tơkhôngnhúcnhíchđủngđỉnhtrảlời:-Anhchịmuốngìthìcứlàm.Tôithìthếnàocũngđược.-Thếnàocũngđượcà?-Giêm-xơsửngsốtvềcâutrảlờicủaAc-tơ,cònvợhắnthìđứngdậycườigằn:-Thếnàocũngđượcphảikhông?...Thôi,anhGiêm-xơ,chắcbâygiờanhđãhiểulàchúngtađừnghòngnóbiếtơnchúngtanữarồi.Tôiđãbảomà,làmphúcđứcmãivớinhữngkẻgianghồcônggiáoấyvàvớicáiđứamàchúng...-Chớ,chớ!Mìnhchớnóicáiđó..-Chớchớcáigìnữa?Chúngtađãcóquáđủcáithứtìnhcảmhờấyrồi.Màđểthươngyêuai?Đểthươngyêumộtđứaconhoanglộnsòngvàogiađìnhtaư?Cầnphảibảochonóbiếtmẹnólàairồi!Tạisaochúngtalạicứphảihầuhạthằngconriêngcủalãocốđạothiênchúagiáo?Này,đọcxem!Giu-lirútmộtmảnhgiấynhàunáttrongtúira,quẳngquabànchoÁc-tơ.Mởra,Ác-tơnhậnrachữcủamẹ.TheonhưngàythángđềtronggiấythìmẹÁc-tơđãviếtgiấynày trướckhi sinhÁc-tơbốn tháng.Đó làmột tờgiấy thúnhậnvớichồng.Bêndướicóhaichữký.Ác-tơđưamắt lầnđọc từngdòng,cuốicùng thấy tiếpsaunétchữrun runcủamẹchữkýchắcnét, quen thuộc "Lô-ren-xôMông-ta-ne-li".Anhdán

mắtvàochữkýấytớimấyphútđồnghồ.Khôngnóimộtlời,anhgậptờgiấylạivàđặtlênbàn.Giêm-xơđứngdậy,cầmtayvợ:-Thôi,Giu-li, thếlàđủ,đixuốngđi.Khuyarồi.AnhcầnnóichuyệncôngviệcvớiÁc-tơ.Mìnhởlạiđâynghechẳnglíthúgìđâu.Giu-lilườmchồngrồilườmÁc-tơ.Ác-tơlặnglẽngồinhìnxuốngsàn,Giu-lilầmbầm:-Nhưthằngmấthồnấy.SaukhiGiu-licuốnváybướcrakhỏiphòng.Giêm-xơđóngchặtcửalạirồingồivàocạnhbàn.Ác-tơvẫnngỗiyênnhưphotượng,khônghérăngnóinửalời.Giêm-xơlạibắtđầunói,giọngdịudànghơnvìbâygiờkhôngcònsợGiu-linghelỏmnữa.- Ác-tơ, chuyện vỡ lở ra thật đáng tiếc. Lẽ ra chú cũng không nên biết.Nhưngthôichuyệnđãquarồi!Tôirấtvuilòngthấychútỏrađiềmtĩnhnhưthế.ChịGiu-lihơiquáxúcđộng.Đànbàthườnghaythế...Dùsaotôicũngkhôngmuốnxửtệvớichú....HắnngừngnóiđểthămdòxemnhữnglờilẽngọtnhạtđãtácđộngđếnÁc-tơnhưthếnào,nhưngÁc-tơvẫnkhôngnhúcnhích.Mộtlátimlặng,Giêm-xơtiếp:-Chúạ,tấtnhiêncâuchuyệnấyđángbuồnlắm,đừngnhắctớinữathìhơn.Chatôicũngthậtrộnglượng.Khimẹchúđãthúnhậntội lỗicủamìnhthìchatôikhôngđòilydịmàchỉđòikẻquyếnrũmẹchúphảirờibỏngaynướcÝ.Như chú đã biết, người ấy đã đi sangTrung quốc để truyền giáo.Khingười ấy về, tôi phản đối việc để chú gặp người ấy.Nhưng tới phút lâmchung,chatôilạithuậnđểngườiấygiúpchúhọctậpvớiđiềukiệnduynhấtlàngườiấykhôngđượctìmcáchgặpmẹchú.Cũngphảinhậnrằngcảhaingườiđềuđãtheođúngđiềukiệnấyđếncùng.Tấtcảnhữngviệcấythậtđaulòng,nhưng...Ác-tơngẩngđầu,gươngmặtanhkhôngcònmộtnétsốngmộtbiểu lộnào

màchỉcònnhưmộtchiếcmặtnạbằngsáp.Anhnóikhẽvàkhônghiểusaolạihơilắpbắp:-Theoa..anhthìch..chắclàcâuch..chuyệnấyb..buồncườilắmnhỉ!-Buồncườià?Giêm-xơđẩylùichiếcghếrakhỏibàn.Hắnquêncảgiậndữ,sửngsốtnhìnAc-tơchòngchọc:-Buồncườiư?Ác-tơ!Chúđiênrồià!Ác-tơbỗngngửamặtlêntrờicườisằngsặc.Ôngchủhãngtàubệvệđứngdậy,kêulên:-Ác-tơ!Tôirấtlấylàmlạvềsựnhẹdạcủachú.Một chuỗi cười lại vang lên. Tiếng cười sặc sụa làm Giêm-xơ ngờ ngợkhôngbiếtđấycóphảichỉvìnhẹdạhaylàvìmộtcớgìkhácnhiềuhơnthế.Hắnkhinhbỉnhúnvai,sốtruộtđibáchbộtrongphòngvàlẩmbẩm:-Nhưmộtconđiênvậy.Ác-tơ,chú thậtcòn tồihơncảGiu-li.Đừngcườinữa!Tôihơisứcđâumàngồiđâysuốtđêmđược!NóinhưthếmàănthuathìcólẽGiêm-xơđãmờiđượctượnggỗbướcxuốngđất.Ác-tơ chẳng nghe thấy những lời khuyên nhủ và dạy dỗ ấy.Anh chỉcười,cườimãikhôngthôi.Cuốicùng,Giêm-xơdừngbướcnói:-Thậtlàđiênrồ.Chắcchúxúcđộngquánênđãmấtcảlýtrílànhmạnh.Thếthì tôichẳngthểnóivớichúnữa.Sángmaiănsángxongchúđếnchỗtôi.Bâygiờchúđingủthìhơn.Chàochú!Giêm-xơ đi ra, đóng sầm cửa lại, vừa nện chân xuống cầu thang hăn vừahậmhực:-Bâygiờlạiđếncảnhđiênởnhàdướiđây.Chắclạicócảnướcmắt.ChuỗicườiđiêndạibỗngngừngbặttrênmôiÁc-tơ.Anhgiậtlấychiếcbúacontrênbànvànhảyxổtớicâythánhgiá.Sau nhát búa đầu tiên, anh tỉnh ngay.Nằm trơ trướcmặt anh là chiếc bệtrốngkhông.Tayanhcòngiữchặtbúa.Nhữngmảnhthánhgiávỡtantànhvăngtrênsàn.Ác-tơquẳngbúasangmộtbên.Dễdàngthếthôiư?-anhlầu

bầumộtmìnhvàquayđi-Saotalạingốcđếnthế!Ác-tơthởhổnhển,ngồithụpxuốngghế,haitaybưngchặtlấytháidương.Rồianhđứngdậy,bướctớibồnrửamặt,lấymộtbìnhnướclạnhdộilênđầu.Thấyđãbìnhtĩnhhơn,anhtrởvềchỗcũ,ngồitrầmngâmsuynghĩ.Chínhvìnhữngconngườigiảdốivànô lệ ấy, chínhvìnhững thần thánhkhônghồnvàcâmnhưhếnấymàanhđãphảichịumọigiàyvòcủanhụcnhã,giậndữvàđaubuồn,chínhtạichúngmàanhđãsửasoạndâychuẩnbịtreocổtựtửchỉvìrằngcómộtcốđạođãăngiannóidối.Làmnhưkhôngphảitấtcảbọnhọđềuđãăngiannóidốiấy!Nhưngthôi,thếlàđượcrồi!Từnayanhsẽkhônhơn.Chỉcầnrũsạchròibọkhỏimìnhvàbắtđầulàmlạicuộcđời.Cónhiềutàubuôncậpbến,trốnlêntrênmộtchiếctàuấyvàđibiệttăm,đitớibấtcứnơinàođónhưCanada,Úc,hoặcNamPhithìkhógì!Điđâu,điềuđókhôngquantrọng,chỉcốt lánhxachốnnày.Cònnhưsinhsốngthếnàothìcáiđótuỳtìnhhình,nơinàykhôngthíchhợpthìlạiđinơikhác.Anhmócví.Chỉcònbamươipa-ô-li.Nhưngcònmộtchiếcđồnghồđánggiánữa.Nócóthểgiúpíchkhôngít.Vàdùsaocũngchẳngcógìquảnngại,thếnàoanhcũngsốngquangàyđoạnthángđược.Nhưngcònlũngườiđó,họsẽđi tìmanh,sẽrabếnhỏidò.Không,phảiđánhlạchướngmớiđược.Làmchohọtưởngrằnganhđãchết.Vàlúcđóanhsẽđượctựdo,hoàntoàntựdo.Tưởng tượng tới lúcnhàBớc-tơnđi tìmxác anh,Ác-tơ cười thầm.Thậtlàmộttròcười!Anhlấymảnhgiấynhỏvàviếtngayýnghĩcủamình."TôiđãtinôngnhưđãtinĐứcchúaLời.NhưngĐứcchúaLờichỉlàmộttượngđất,đậpmộtbúalàtan,cònôngthìôngđãlừadốitôisuốtđời".Ác-tơgậpmảnhgiấy lạiđề tênMông-ta-ne-li,và lấymộtmảnhgiấykhácviết:"TìmxáctôiởbếnĐác-xen-na"Rồianhđộimũ,bướckhỏiphòng.Quanứcảnhmẹ,anhlướtnhìn,nhúnvai

cườikhẩy.Chínhmẹcũnglừadốianhkiamà!Anhbướcnhẹnhàngquahànhlang,đẩychốtcửavàrađếncầu thanggáclớnvàtốitămlátbằngđáhoamàcứmỗikhicótiếngsộtsoạtlạiâmvanglên.Thanggáchárộngmiệngdướichânanhnhưmộtvựcthẳmđensì.Ác-tơrónrénbướcquasânđểkhỏiđánhthứcônggiàGianBa-tit-stơđangngủởnhàdưới.Trongkhocủiởcuốivườncómộtchiếccửa sổchấnsongnhỏ.Cửasổtrôngrakênhđàovàởcáchmặtđấtchừngmộtthướchai.Ác-tơchợtnhớrằngchấnsongcửasổhangỉđãgãymấtmộtbên,chỉcầnlaynhẹlàcóthểpháđượcmộtlỗvừalọtngườichui.Nhưngchấnsonglạichắchơnlàanhtưởng.Anhlayđếnsướtdavàráchcảtayáo.Nhưngcóhềchi.Anhnhìnraphố,khôngmộtbóngngười.Kênhđàođen ngòm và lặng ngắt trông nhưmột cái hang khủng khiếp chạy ngoằnngoèogiữahaibứctườngtrơndựngđứng.Thếgiớitrướcmắtmàanhchưabướcchântớicóthểlà1hốsâumùmịt ,nhưngtrongthếgiớiấychưachắcđãnhiềuđêtiệnvànhơnhốcnhưởsaulưnganh.Kothươngtiếcgìnữa,konhìnlạilàmgìnữa.Đólà1thếgiớinhỏnhen,ôndịch,thốinát,đầylừalọcđêhènvàlườnggạtbỉổi-đólà1vũngbùn lầynướcđọng thối tha , nông cạnđếnnỗi 1 người cũngko thểtrẫmmìnhởđóđược.Áctơmen theobờkênh , rồi rẽvềphíaquảng trườngnhỏcạnhcungđiệnMêđitri.ChínhnơiđấyGiêmađãchạyđếnđónanhvàhớnhởchìa2taychoanh.Nhữngbậcđáướtnốidàixuốngtậnmặtnướccònđó.Toàpháođàicaucónhìnxuốngdòngnướcbẩnthỉucònđây.Chođếnnayanhvẫnkongờnóthấplùn,titiệnnhưvậy.Dọc theonhữngđườngphốchậthẹp ,Áctơđi tớibến tàuĐácxenna.Anhnémmũxuốngnước.Khihọmòtìmxácắtsẽthấychiếcmũ.Anhmentheobờbiển,vàsuynghĩlungtungkobiếtnênlàmgìnữa.Bâygiờphảitótlênchiếc tầunàođó.Nhưngkodễ.Chỉcòncáchduynhất là rẽvềphíaconđêchắnsóngMêđitricaolớnvàlâuđờikia.Ởtậncuốichânđêcó1quánrượutồitàn.Mayravớđược1gãthuỷthủnàomìnhcóthểđútlótđược.

Nhưngcửabếntàukhoámấtrồi.Làmthếnàoquađược,màlạithoátkhỏitaylínhđoannữa?Vớisốtiềnítỏikothểnghĩtớichuyệnhốilộđểtráoquacửabếnlúcbanđêmđược,nhấtlàlạikocóhộchiếu.Hơnnữalínhđoancũngcóthểnhậnraanh.KhiÁctơđảoquatrướcmặttượngđài"BốnngườiMôrơ"bằngđồngđen,phíabênkiađường , từ1ngôinhàcổ lỗ ,1ngườimởcửa lù lùbướcra .Ngườiấyđivềphíacầu.Áctơvộilẩnvàobóngtối,népmìnhvàobệtượngđenngòm,lenlénnhìnra.Đólà1đêmxuânấmáp,trờiđầysao.Sóngvỗvàokèđávàxôtớigầncácbậcđá thànhnhữngxoáynướcxinhxinhvớimột tiếng rì ràoêmáigiốngnhư1tiếngcười.Đâuđây,1đoạnxíchsắttừtừđưavõng,kêukẽokẹt.Mộtchiếccầntrụclớnbuồnrầuđứngsữngtrongđêmtối.Dướibầutrờiđầysaolấplánhinbóngnhữnglànmâynhưnhữngvònghạttrânchâu,là4ngườinô lệbị gôngcùmđangvật lộnvàvươn lênphảnđối sốphận tànnhẫn1cáchkịchliệtnhưngtuyệtvọng.Ngườiấybướcloạngchoạngtrênbờbiển,vừađivừanghêungao1bàihátAnhrẻtiền .Chắclà1taythuỷthủvừanhậunhẹtởquánrượuvề.Chungquangchẳngcó1ai .Khingườiđó tớigần ,Áctơ rađứngởgiữađường.Ngườithuỷthủngừnghát,chửiđổng1câurồiđứnglại.ÁctơnóitiếngÝ:-Tôimuốnnóichuyệnvớianh.Anhcóhiểuko?Ngườikialắcđầu:-Đằngấynóiyayô,đâychẳnghiểugìhết.-RồihắnquaylạivànóiấmớtiếngPháp,hỏibằng1giọngbựctức:-Đằngấymuốngì?Tạisaođằngấylạichắnlốitớđi?-Anhvàochỗtốikia1lúc,Tôicầnnóichuyệnvớianh.-Úichao!Vàochỗtốià!Đằngấycóthủdaogămkođấy?0Ko,koaithủdaogămlàmgì!Anhkothấytôiđangcầngiúpđỡđâyư?Tôisẽbiếuanhtiền.-Sao?Cáigì?Ừmàđằngấydiệnkẻngnhỉ!-Ngườithuỷthủnóinhưvậy

bằngtiếngAnh,rồibướcvàobóngtối,tựalưngvàohàngràochắnquanhtượngđài.-Nào!-HắnlạinóibằngthứtiếngPhápchốitaiấy-Đằngấymuốngì?-Tôimuốnđikhỏinơinày.-Àrathế!Chuồnhả?Đằngấymuốntớchởlậuchứgì?Giởtrògìrồihả?Mổbụngthằngnàorồi?Ôngbạnngoạiquốcđếchnàoởđâycũngvậy.Thếđằngấyđịnhtẩuđiđâu?Chắcchảđivàobốtcảnhsátnhỉ?HắncườihềchhệchvànháyÁctơ:-Anhởtàunào?-TàuCáclốtta.TừLIvoócnođiBuênốtAirét.Chởdathúvềbênnàyvàchởdầuănsangbênkia.Tàukiakìa!-Vàhắntrỏtayvềphíađêchắnsóng-Tàucàlàkhổhếtsức.-BuênốtAirétà!Vậyanhgiấutôitrêntàuanhnhé.-Đằngấychobaonhiêu?-Konhiềuđâu.Chỉcònvẻnvẹnmấyđồngpaôlôthôi.-Kođược.Dưới5chịchlàđâykomàng.Diệnkẻngnhưđằngấythếlàđãhờirồi.-Anhnóidiệnkẻngnghĩalàlàmsao?Nếuanhthíchbộquànáocủatôi,tôicó thểđổichoanh.Nhưng tiền thì tôichỉcó thế ,ko thểnàobiếuanhhơnđược.-Đằngấycócáiđồnghồkia.Đưađây!Áctơrútrachiếcđồnghồbỏtúivàngkiểuphụnữ,chạmtrổvàtrángmenrấttinhvi,có2chữtắt"G.B"ởnắpsau.Đấylàđồnghồcủamẹanh,nhưngbâugiờđiềuđócũngcònnghĩalýgìnữađâu!Ngườithuỷthủliếcnhìn,kêulên:-A!Xoáyđượcchứgì?Đưaxemnào!Áctơrụttaylại:-Không.Chưabướcxuốngtàuthìchưathểtraođược.-Téracũnglõiđờinhỉ?Nhưngđánhcuộcnày:chắcđằngấylầnđầutiênphảibađàonhỉ?Đúngko?

-Đólàchuyệncủatôi.Kìa,línhgácđãđến!Haingườinồinúpsautượngđài,chờcholínhgácđiqua.Rồingườithuỷthủđứngdậy,bảoÁctơđitheovừabướcvừacườihềnhhệchmộtmình.Áctơimlặngvàtheosau.NgườithuỷthủdẫnanhtrởlạiquảngtrườngnhỏbévàméomócạnhcungđiệnMêđitrivàdừnglạitrongxótối.Hắnnóiồồ,vàtưởngchừngnhưthếlàkhẽlắm.-Đằngấyđợiđâykẻolínhnótrôngthấy.-Anhđịnhlàmgì?-Đitìmchođằngấy1bộcánhkhác.Tayáovấymáuthếkiathìđưađằngấyxuốngtàulàmsaođược.Áctơnhìn tayáibịchấnsongxérách ,cánhtaybịsướt ,máuthấmra tayáo.Chắcvìthếngườithuỷthủnọchoanhlà1kẻgiếtngười.Cũngchẳngsao!Hắnchomình làngươid thếnào ,điềuđóbâygiờcũngchẳngcanhệgìnữa!Phútchốcngườithuỷthủđãtrởlại.Hắntỏvẻđắcý,náchcắp1góinhỏ.Hắnthìthào:-Thayđi,nhanhlên.ĐãđếngiờxuốngtàurồimàlãoDoTháibánđồcũcứbắtmặccảmãiđếnnửatiếngđồnghồ.Áctơthayquầnáo.Anhbấtgiácrùngmìnhghêsợkhichạmtayphảichiếcáocũ.Nhưngmaysao,chiếcáotuythôcứngnhưngcũngcònkhásạchsẽ.Khianhbướcrachỗsáng,ngườithuỷthủnhìnanhvớibộđiệunghiêmtrangcủangườisayrượuvàgậtđầuưngý.Hắnnói:-Đượcđấy!Đithôi!Khekhẽchứnhé!Áctơnhặtlấychiếcáovừathayra.Anhbướctheongườithuỷthủquanhữngkênh đào ngoắt ngoéo , những ngỏ hẻmkhúc khuỷu , đen tối giữa nhữngxóm nhà lụp sụp thời Trung cổ , nơimà những người Livóocnô gọi là "Vênêtxia mới ".Giữa những căn nhà điêu tàn và những mảnh sân nhếchnhac,giữa2đườnghàosâuhôithối,đâyđó1toàlâuđàicũkĩvàâmthầm

còn ngạo nghễ vươn lên 1 cách cô độc , hoài công phí sức giữ lấy vẻ uynghiemcổkínxaxưa.Mấyngõhẻmnàylàsàohuyệtcủatrộmcướp,giếtngườivàbuônlậu;mấyngõhẻmkháclàthếgiớicủakhốnkhổvàbầncùng.Người thuỷ thủdừngbướccạnhchâncầunhỏ.Hắnđảomắtnhìnquanh rồbướcxuốngbậcđá,đivềphíabến thuyềnchậthẹp.Dướicầu ,dậpdềnh1chiếc thuyềnnát ,bẩn thỉu.Hắnsỗsàngra lệnhchoÁctơnhảyxuốngnằmtậnđáythuyền,rồitựcầmlấymáichèo,bơivềphíacửabến.Áctơnằmimthinthíttrênvánthuyềntrơnướt.Giấumìnhdướimớquầnáocũngườithuỷthủvừaquẳnglênngườianh,Áctơlétnhìnnhữngmáinhàvànhữngđườngphốquenthuộc.Thuyềnbơiquacầu tớiphầnkênhđàonằmdưới1pháođàiđồsộ.Nhữngbứctườngthành,dướirộngtrênthótlạithànhnhữngthápcanhchậthẹpvàâmthầm,sừngsữngnhôlênmặtnước.Cáchđâymấytiếngđồnghồ,đốivớianh , những bức tường ấy kiên cố và đáng sợ biết bao ! Nhưng giờđây...Nằmdướiđáythuyềnanhcườilênkhekhẽ.Ngườithuỷthủthìthào:-Imđi!Cheđầulạichokín.Nhàđoanởngaycạnhđâynày.Áctơkéomớquầnáocũlênchekínđầu.Chiếcthuyềndừnglạitrướchàngcộtcóxíchsắtgiằnglạivớinhau,chắnngangmặtkênhnhỏhẹpgiữanhàđoanvớipháođài.Mộtgãviêcchứcnhàđoanđangngáingủ,cầmđènbướcrakhỏinhà,vừangápvừanóichõxuốngnước:-Choxemhộchiếu.Ngườithuỷthủđưagiấytờlênchoyxem.Áctơcốgắngnínthởlắngnghe.Gãviênchứcnhàđoancàunhàu:-Vềtàulúcnửađêmgàgáynàymớithậtđúnggiờchứnhỉ!Lạiđibêthatráctángvềphảiko?Cáigìtrongthuyềnkia?-Quầnáocũ.Vừađimiarẻvềđấymà.VừanóingườithuỷthủvừagiơchiếcgilêcủaÁctơlênchogãviênchứcnhàđoanxem.Yhạthấpđèn,cúixuốngcăngmắtnhìn.-Thôiđược.Chođi.

Ycấtgiónggỗlênvàchiếcthuyềnnhènhẹbậpbềnhtrôiquamặtnướcđenngòmvàđangdânglên.Diđược1quãngngắnÁctơngồidậy,tungmớquầnáocũra.Ngườithuỷthủthìthào:-Đây,tàutớđâyrồi.Cứtheotớ,nhưngcốtnhấtphảingậmtămkođượcnóigì.Hắnleolênboongcủaconquáivậtkhổnglồđensìấy.VừaleohắnvừakhẽmắngÁctơ"kẻtrêncạnhậuđậu",mặcdùÁctơkođángtráchnhưvậyhơnaihết,vìxưanayanhrấtkhéoléovànhanhnhẹn.Haingườilòròláchgiữanhữngđốngdâycápvànhữngmáymóctốithuirồilầnmãiđến1cửahầmtàu.Ngườithuỷthủkhẽmởnắphầm.HắnrỉtaiÁctơ:-Bòxuống!Tớlạingaybâygiờ.Hầmtàuẩmướt,vừatối,lạivừangộtngạtkochịuđược.Áctơthốtnhiênlùilại,nghẹnhọngvìmùidatươivàdầuthối.Nhưngnhớngaytớihầmngụctối,anhnhúnvai,bướcxuốngbậcthang.Cólẽcuộcsốngđâuđâucũngnhưvậy:thốitha,ghêtởm,lúcnhúcgiòibọ,đầybíhiểmnhơnhuốcvàngoắtngoéotốităm.Nhưngcuộcsốnglàcuộcsống-vàvẫnphảitìmlấyởcuộcsốngtấtcảnhữnggìcònlàcóthêcóíchhơncả.Mấyphútsau,ngườithuỷthủtrởlại,taymang1vậtgìmàÁctơkonhìnrõvìtrờitối.-Nào!Bâygiờđằngấyđưatiềnvàđồnghồđây.Nhanhlên!LợidụnghầmtốiÁctơbớtlạimấyđồngtiền.Anhnói:-Cógìmangchotôiănvới.Tôiđóilắmrồi.-Mangtớirồi.Đây,cầmlấy.Ngườithuỷthủtraochoanhmộtbìnhnước,mấymiếngbánhquyrắnnhưđávà1mẩuthịtlợnmuối.-Thếnàynhé.Sángmailínhđoansẽlênkhámtàu.Chuivàocáithùngrỗngnàymànúp.Nằmimnhưchuộtấy,rakhơihẵnghay.Khinàobòrađược,

đâysẽbáochobiết.Đểchochúa tàunó trông thấy thìđừngcó trách.Thếthôi!Chưalàmđổbìnhnướcchứ!Chàođằngấynhé!Nắphầmđóngsậplại.Áctơtìmchỗchắcchắnđặtbìnhnướcquýgiá.Leolên1chiếcthùngrỗng,anhmởthịtmuốivàbánhquyraăn.Rồianhnằmcuộntròntrênsànbẩn;và,từthuởnhỏđếngiờ,lầnđầutiênanhđingủkođọckinh.Chuộtchạyquanhmìnhanhtrongđêmtối.Nhưngdùtiếngchuộtrúcríchthâuđêm,dùcontàungảnghiêngtrênmặtsóng,dùlàmùidầulợmmửa ,dù làngàymainhữngcơnsaysóngđangchờđợi ,anhvẫnsaysưatrong giấc ngủ ngon lành. Tất cả những cái đó càng ko làm cho anh xaoxuyến,cũngnhưnhữngthầntượnguynghiêmmàhômquaanhcòncúilạytôn thờ, thìnaychúngđãbịvứtbỏ,bịđậpvỡ tan tànhvàkocòn làmcholònganhrạorựcnữa.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Phầnthứhai-Chương1

Một chiều tháng 7 năm 1846 ở Phôlơrăngxơ , 1 số người quen biết cùngnhau nhóm họp tại nhà giáo sư Phabơritxi để bàn bạc kế hoạch công tácchínhtrịsắptới.MộtvàingườithuộcĐảngMátdininhấtđịnhđòiítnhấtfảithànhlập1nướcCộng hoà dân chủ và fải thống nhất nướcÝ.Còn những nguêòi khác thìthuộcpháiquânchủlậphiếnvàpháitựdonhiềumàusắckhácnhau.Nhưngtất cả đèu giống nhau ở 1 điểm là bất mãn với cơ quan kiển duyệt củaTôxcan .Vị giáo sư nổi tiếngPhabơritxi triệu tập cuộc họngvới hy vọngrằng,khithảoluậnvấnđềnàymayrasẽkonảysinhcãilộngiữađạidiệncácphephái.TừkhiGiáohoàngPiôIXlênngôi,tuyênbốđạixáchotùchínhtrịtạicáclãnhđịacủaGiáohoàngtớinaymớiđược2tuầnlễ,màlànsóngtựdochủnghĩadosựkiếnvangdộiấygây rađã lan trànkhắpnướcÝ.ỞTôxcan ,lênhk đại xá của Giáo hoàng đã tác động đến cả chính phủ. Giáo sưPhabơritxivà1sốlãnhtụcácchínhđảngởPhơlôrăngxơchorằngđólàcơhộithuậnlợihơncảđẻđòicảicáchluậtbáochí.Khinghenóithế,nhàsoạnkịchLêgaphátbiểu:-Lẽdĩnhiên,chừngnàochưasửađổiluậtbáochíhiệnhànhthìchưathểxuấtbảnbáođược.Phảihoãnsốbáođầutiênlại.Nhưngcólẽchúngtacũngcócơhộikhiếncho1sốcácbàichâmbiếmcóthẻlọtlướikiểmduyệtđược.Chúngtacànglàmsớmđượcđiềuđóbaonhiêithìcàngchóngsửađổiđượcluậtbáochíbấynhiêu.NgồitrongphòngđọcsáchcủagiáosưPhabơritxi,nhàsoạnkịchLêgatrìnhbàyquanđiểm lập trườngcủamìnhmà theoýông ,nhữngnhàvăn tựdo

phảitheotronglúcnày.Mộtngườithamdựbuổihọp,nhàluậtsưtócbạc,bắtđầuphátbiểuvới1giọngkéolêthê:-Hiểnnhiênlàchúngtafảicướpngaythờicơ.Saunàykothểcónhữngđiềukiệnthuậnlợinhưthếđểtiếnhànhnhữngcảicáchratròđược.Nhưngchắcgìnhữngbàichâmbiếmđãlàmnênchuyện.Nóchỉcóthểchọctứcvàlàmchochínhphủhoảngsợthôichứkothểgiúptatranhthủđượcchínhphủ.Màtranhthủđượcchínhphủmớichínhlàđiềuchúngtađịnhđạttới.Nếunhàđương cục có cảm tưởng chúng ta là những kẻ phiến động nguy hiểm thìchúngtakothểnàocóđượcsựhiệptrợcủahọ.-Vậyôngđịnhthếnào?-Phảiđềrayêusách.-YêusáchĐạicôngtướcư?-Phải,yêusáchmởrộngquyềntựdobáochí.Mộtngườinướcdasẫm,vẻmặtsắcsảo,ngồicạnhcửasổ,nhìnnhàluậtsư,cườikhẩyvànói:- Ông đi yêu sách chắc được nhiều kết quả lắm nhỉ ! Tôi tưởng rằng vụRentxiđãchữachoôngthoátkhỏinhữngảotưởngấyrồi.-Thưangài!VềchuyệnchúngtakongăncảnđượcviệcRenxtibịbắtgiaochoGiáohoàng,tôicũngrấtlấylàmtiếckokémgìngài.Tôikomuốnlàmmếchlòngcácquývịcómặtởđây,nhưngdùsaotôivẫnnghĩrằngsởdĩchúngtathấtbạitrongviệcnày,chủyếulàdo1sốngườitrongchúngtađãsốtruộtvànóngnảy,mànếuởcươngvịtôi,tôiđãkovộiquyếtđịnh...Ngườidasẫmcắtngang1cáchsỗsàng:-NghĩalàôngsẽdodựnhưdânPiêmôntêchứgì?Tôikohiểuôngthấysốtruộtvànóngnảyởchỗnào.Cóphảinhữngyêusáchrụtrèmàchúngtacứrahếtcáinàyđếncáikháchayko?CólẽởTôxcanhoặcPiêmôntêngười tamớichocáiđólànóngnảy,chứởNapôlithìkoainghĩnhưthếcả.NgườimiếnPiêmôntêcũngchẳngchịulép:-Maythay,chỉNapôlimớicóthứnóngnảycủaNapôlimàthôi.

GiáosưPhabơritxixenlời:-Thôi,thôi,xincácông.TậpquáncủangườiNapôlivàPiêmôntêđềucócáihayriêng.NhưnghiệnnaychúngtađangởTôxcanmàtậpquánTôxcanlànắmchắccôngviệctrướcmắt.ÔngGơrátxinitánthànhyêusách,màôngGalithìfảnđối.VậyýkiếnbácsĩRicácđôthếnào?-TôithấyyêusáchcũngchẳngcógìhạicảvànếuôngGơrátxinithảorayêusáchthìtôirấtvuilòngkýtênngay.Tuynhiêntôicũngnghĩrằng,nếuchỉyêusáchkothôithìchẳngkếtquảbaonhiêu.Tạisaochúngtalạikocóthểvừađềrayêusáchlạivừachoxuấtbảncảcácbàichâmbiếmngắn?Gơratxininói:-Dễhiểuthôi,làvìcácbàichâmbiếmngắnấysẽlàmchochínhphủhẳnhọcchúngtavàkochấpnhậnyêusáchcủachúngta.NgườimiềnNapôliđứngbậtdậy,tiếntớicạnhbàn:-Cócácbàibáoấyhayko ,chínhphủcũngkođếmxỉa tớiyêusáchđâu.Thưacácvị,cácvịđãđilầmđườngrồi!Thoảhiệpvớichínhphủlàvôích.Chúngtaphảikêugọinhândânvùngdậy.-Việcấynóithìdễ,nhưnglàmthìkhó.Ôngđịnhlàmgìđểkêugọinhândân?-HỏiôngGaliđiềuấythìthậtvớvẩn.Tấtnhiênlàtrướchếtôngấysẽđánhvỡđầuviênkiểmduyệtra!Galivữngvàngđáplại:-Khôngphảithếđâu.CácôngcứtưởngrằngngườimiềnNamchúngtôithìchẳngcólýlẽgìkhácngoàidaogămhaysao?-Vậyôngbảonênlàmthếnào?Thưacácvị,hãyimlặng1chútđểngheongGalitrìnhbày1kiếnnghị.Mọi người từ nãy tới giờ túm 5 tụm 3 ở các góc phòng bây giờ quây lạiquanhbànđểngheGalinói.Nhưngôngtagiơ2taytỏvẻmuốnthanhminh:-Không,thưacácvị,kophảilàkiếnnghịmàchỉlà1ýkiếnthôi.TôichorằngsựhânhoanhiệnnayvềviệcGiáohoàngmớitấnphongcóchứađựng1nguycơthựctế.Giáohoàngtheo1đườnglốichínhtrịmới,banralệnh

đạixávàdođó,làmchonhiềungườikếtluậnrằngmọingườidânnướcÝchúngta ,aiaicũngfảiđổxôvàolònggiáohoàngđểđượcngàidẫntới"miềnđấthứa".BảnthântôicũngthánphụcGiáohoàngkokémngườikhác.Đạixá-đólà1nướccờcao!Gơrátxinikhinhbỉtiếpluon:-ĐượctántụngnhưthếchắcĐứcThánhChacũngmátruộtlắm....ĐếnlượtRicácđôngắtlời:-Thôiđi,ôngGơrátxini!Đểôngấynóihếtđã!Lạthật,saoôngvớiôngGali lúcnàocũngcứcàocắnnhaunhưchóvớimèoấy!...Nào,ôngGali ,ôngcứnóitiếpđi.ÔngngườiNapôlilạinói:-Ýkiến là tôinhư thếnày.Tôichắc rằngĐứcThánhCha làmnhư thế làxuấtpháttừnhữngýđịnhtốtđẹp.CònnhưĐứcThánhChacóthểcảicáchrộngrãiđếnmứcnào-đólạilàvấnđềkhác.Bâygiờthìmọiviệcđềuđangthuậnbuồmxuôigiócả.Vìthế ,bọnphảnđộngtrênkhắpnướcÝsẽngồiyênchừngmộthaitháng,chờchocơnsốthânhoannguộidầnđisaukhiânxá.Nhưngchưachắcchúngđãchịuđểmấtquyềnlựcmàkocó1phảnứngnào.Theotôithì:đếngiữamùađông,nhữngbọnGiêduýt,Grêgoariêng,Xanphêđíchvàcảbèlũchúngsẽbàyramọimưumachướcquỷmới,rồitấtcảnhữngngườikochịumuachuộcsẽbịchúngđưavàotrònghết.-Rấtcóthểlànhưthế.-Tốtlắm!Vậythìchúngtacónêncứgửihếtđơnyêusáchnàyđếnđơnyêusáchkhác,vàđợiđếnlúcLambruxkinivàphelũthuyếtphụcđạicôngtướcbắtchúng tagiaochochínhquyềnpháiGiêduýthoặckéokỵbinhÁođếntuầntiễutrêncácđườngphốvàbắtchúngtaphảinằmyên,haylàchúngtanênđánhphủđầu,lợidụngchúngđangtạmthờithấtthếmàtấncôngtrước?-Trướchếtmongônghãynóirõ"tấncôngtrước"làthếnào?-TôiđềnghịtrướchếtchúngtatuyêntruyềnvàcổđộngcótổchứcđểchốnglạipháiGiêduýt-Thếnghĩalàtuyênchiếnbằngcácbàivănchâmbiếmchứgì!

-Phải,chúngtasẽvạchtrầnmưumachướcquỷcủabọnchúng,vàkêugọinhândânđoànkếtđấutranhchốngpháiGiêduýt.-NhưngởđâycókẻGiêduýtnàođâumàvạchtrần?-Kocóà?Thửđợichừng3tháng,rồicácngàisẽthấy.Lúcấyerằngkolàmgìnổibọnchúngđâu.-Phải . Nhưng chắc ông cũng hiểu rằng , nếu muốn động viên nhân dânchốngpháiGiêduýt thì chúng ta phải nói toạcmóngheo ra.Vậyông làmcáchnàođểtránhkiểmduyệt?-Tôichẳngcầntránhgìcả.Tôitháchthứccảsựkiểmduyệtnữa.-Nghĩa là ông sẽ cho xuất bản những bài châm biếm ngắn nặc danh ư ?Chuyệnấynghethìhayđấy,nhưngchúngtôicũngđãtừnginsáchbáobímất,chúngtôibiếtrằng...-Ko!Tôiđềnghịincácbàichâmbiếmngắnấy1cáchcôngkhai,cóđềtênvàđềrõđịachỉcủachúngtahẳnhoi.Nếuhọcóđủcanđảmthìhọcứviệctruytố.Gơrátxinikêulên:-Thật là1chủtrươnghếtsứcđiênrồ.Thếcónghĩalàcảganlaođầuvàohàmsưtử.Galigắtngay:-Ồ,ôngviệcgìphảisợ.Chúngtôicũngchẳngmongôngngồitùchuộctộichochúngtôikiamà!Ricácđônói:-Thôiđừngnóiquálờinữa,ôngGali!Đâuphảivấnđềsợhaykosợ.Chúngtôicũngnhưông,sẵnsàngngồitùnếucólợichosựnghiệpcủachúngta.Nhưngnếuvìnhữngchuyệnkođâumàdấnthânvàochỗhiểmnghèothìlạithậtquángâythơ.Tôimuốnbổsungvàokiếnnghịvừarồi.-Bổsunggì?-TôitưởngcóthểnghĩcáchđấutrangvớipháiGiêduýtmàkhoitđụngchạmđếncơquankiểmduyệt.-Tôikohiểuôngđịnhlàmthếnào?

-Cóthểtìmcáchnguỵtrangnhữngýkiếnmàchúngtaphátbiểu,dùngcáchnóiquanhcođể...-....Đểviênkiểmduyệtkohiểuđượcchăng?Nhưngôngtưởngrằngbấtcứngườithợthủcônghoặc1côngnhânnghèokhổvàtrìnhđộhọcthứcthấpnàocũngđoánhiểuđượcđúngýnghĩacủanhữngbàiôngviếthaysao?Nhưthếlàkosátthựctếlắmđâu.GiáosưPhabơritxiquaysang1ngườivairộng,râurậmmàunâu,ngồicạnhông,hỏi:-ÔngMáctini,ýkiếnôngthếnào?-Chotớikhichưacónhiềusựviệcthựctếthìtôichưamuốnphátbiểuvội.Phảithínghiệmđộvàilầnxemkếtquảrasaodã.-Cònông,ôngSáccôni?-TôimuốnnghexemýkiếnbàBôlathếnào,vìýkiếncủabàthườngrấtcógiátrị.Mọingườiđềudồnmắtvềphía1ngườiđànbàduynhất trongphòng.Bàngồitrênghếxôpha,taychốngcằm,imlặngnghetranhluận.Cặpmắtvốnđen,sâuthẳmvànghiêmnghịcủabàbâygiờđangánhlên1tiagiễucợt.Bànói:-Tôierằngýkiếncủatôikháchẳnýkiếncácông/Ricácđôxenlời:-Thườnglàthếđấy,nhưngkhốnnỗi,ýkiếncủabàlạithườnglàđúng.-TôihoàntoànđồngýrằngchúngtaphảiđấutranhvớipháiGiêduýtbằngcáchnàyhaycáchkhác.Thứvũkhínàykodùngđược tadùng thứkhác .Nhưng,tháchthứcbọnchúngthìchưađủ,màlẩntránhkiểmduyệtlạicũngrấtkhókhăn...Cònyêusáchthìchỉlà1tròtrẻcon.Vẻmặthếtsứctrịnhtrọng,Gơratxininói:-Thưabà,tôimongrằngbàkođềnghịnhữngthủđoạnchémgiếtchứ?Nghecâuấy,Máctiniphảiđưataylênrứtbộrâurậm,cònGalithìphálêncười.Ngaycảngườithiếuphụnghiêmtrangkiacũngphảitủmtỉmcười.Bànói:

-Cácônghãytinrằng,nếutôilàkẻhunghãnđếnnhưthế,thìchắchẳntôikođếnnỗiấutrĩmàđemranóicôngkhaiởđây.Thứvũkhílợihạinhấtmàtôibiết làsựgiễucợt.Nếuchúng tađả líchđượcpháiGiêduýt1cáchsâucay,làmchonhândânchêcườibọnchúngcùngvớinhữngthamvọngcủabọnchúng,thìchúngtasẽthằngmàkofảiđổmáu.Phabơritxitiếplời:-Tôithấybànóiđúng.Nhưngtôikohiểubàsẽthựchiệnbằngcáchnào.Máctinihỏi:-Tạisaochúngtalạikothựchiệnđượcviệcđó?Mộtbàibáochâmbiếmdễlọtlướikiểmduyệthơnlà1bàibáonghiêmtrang.Nếucóphảinóibónggióxa xôi thì ngay trongnhững câu hái hước có vẻ ngớngẩn ấy , người đọcthông thườngvẫn có thể tìm ranghĩakép1 cáchdễdànghơn làhiểunộidung1bàiluậnvănkhoahọchoặckinhtế?-Thưabà,nhưvậyýkiếncủabàlàchúngtaphảixuấtbảnnhữngsáchchâmbiếmnhỏhoặcra1tờbáohàihướcchứgì?Tôidámchắcrằngrốtcụccơquankiểmduyệtcũngchẳngbỏquađâu.-Ýcủatôikohẳnphảilàmộtloạinàotrong2loạiấy.Nếuchúngtainvàbánrẻhoặcphátkonhữngtờtruyềnđơnchâmbiếmbằngthơhoặcbằngvănxuôithìrấtcólợi.Nếuchúngtalạitìmđược1hoạsĩgiỏinàohiểuđượcýchúngtathìchúngtacóthểcòninnhữngtờtruyềnđơncóminhhoạnữa.-Nếuýđóđượcthựchiệnthìthậttuyệtdiệu.Nhưngđãchủtrươnglàmthìphải làmcho ra trò.Chúng tacầncó1nhàchâmbiếmhạngnhất.Vậy tìmđâura?NhàsoạnkịchLêganóithêm:-Cácvị thừahiểurằngsốđôngchúngtađềulànhữngnhàvăncừkhôicả.Tôihếtsứctôntrọngcửtoạởđây.Nhưngtôierằngchúngtamàđóngvaikhôihàithìchẳngkhácgìconvoinhayđiệutanrantenlacảthôi.-Tôikohềnóirằngtấtcảchúngtađềuphảiđilàm1việckohợpvớikhảnăngcủamình.Tôichỉnóirằngchúngtaphảicốtìmchođược1nhàchâmbiếmthậtsựcótài ,màởÝchắccó.Vàphảichuẩnbịđầyđủquỹđàithọ

choôngta.Dĩnhiên,chúngtaphảihiểungườiđóvàphảichắcchắnrằngngườiđótheođúnghướngcủachúngta.-Nhưng tìmđâu ra ?Tôi có thể đếmđầungón tay tất cả nhữngnhà tràophúngítnhiềucótài,nhưngđómàkiếmđượcngườithíchhợp.Giútxichắcchẳng thuận đâu , ông ta cũng quá bận việc rồi . Có 1 hoặc 2 nhà vănLômbácđiacóthểlàmđược,nhưnghọlạiviếtbằngphươngngữMilan.Gơrátxininói:-Hơnnữa,chỉdùngnhữngbiệnphápcaosiêuhơnthìmớicótácdụngđốivới dân Tôxcan. Nếu dùng hình thức bông đùa mà đề cập tới 1 vấn đềnghiêmtrangnhưvấnđềtựdochínhtrịvàtựdotôngiáothìerằngítnhấtngườitacũngcholàchúngtathiếu"savoirfaire"vềchínhtrị.Phơlôrăngxơkophảilà1thànhphốmởxưởngkiếmlờinhưLuânĐôn,màcũngkophảilàổxahoađàngđiếmnhưPari.Nólàthànhphốcólịchsửvĩđại...BàBôlamỉmcười,ngắtlời:-ThìthànhphốAtencũngthế.Nhưngthànhphốnày"đãtrởthànhquálớnvàtrởthànhquálườinhácmấtrồi,cầnphảicó1conruồitrâunóđốtchothìmớithứctỉnhđượchọ"....BácsĩRicácđôđậptayxuốngbàn:-Ruồitrâu!Thếmàchúngtaquênkhuấyđimất!Đóchínhlàngườichúngtađangcần!-Làaithế?- Ruồi trâu - Phêlitrê Rivarét. Các vị ko nhớ ư ? Ông ta thuộc nhómMuratôri.Banămtrước,nhómấyđãtừngtràntừtrennúixuốngđây.-Ôngbiếtnhómấyư?Phảirồi,tôicònnhớlàôngđãtiễnhọđiPari!-Phải, tôicùngRivarétđếnLivóocnô,rồiởđótôi tiễnôngtađiMácxây.ÔngtakomuốnởlạiTôxcan.Ôngtanóirằngkhờinghĩathấtbạirồithìchỉcònbiếtcườinữamàthôi,vìvậytốtnhấtlàđiPari.ChắcôngtacũngđồngývớiôngGơrátxini rằngTôxcankofải làchỗđểcười.Nhưngnếuchúng tamờiRivarétvànếuôngtabiếtđượchiệnđãcóđiềukiệnhoạtđộngởÝthìchắcôngtasẽtrởvề.Điềuđótôicóthểtinchắc.

-Ôngvừanóitênlàgìnhỉ?-Ri-va-rét.HìnhnhưngườiBơ-rê-dinthìphải.NóichunglàđãtừngsốngởBơ-rê-din.Cólẽtôichưathấyngườinàosắcsảonhưthế.LúcbấygiờởLi-voóc-nôchúngtôibuồnlắm!CứnghĩđếnLam-béc-ti-niđãhysinh,cũngđủđaulòngrồi!...NhưngmỗikhiRi-va-rétbướcvàophòngthìkhôngainhinđượccười!Dườngnhưlúcnàoôngtacũngcóthểkểmãiđượcnhữngcâuchuyệndídỏm!Tôinhớnhất là trênmặtông tacómộtvếtdaochémrấtđángsợ.Ôngtalàngườirấtkỳquặc...Nhưngtôitinrằngnhữngcâuchuyệnkhôi hài của ông ta đã giúp rất nhiều người đau thương lúc đó khỏi tuyệtvọng.-CóphảiôngtađãviếtnhữngbàitiểuluậnchínhtrịtrongcácbáoPhápkýtênlàLetaon(Letaon:ruồitrâu)không?- Phải, phần lớn những bài báo ngắn và những bài tiểu luận châm biếm.Nhữngkẻbuôn lậuvùngA-pe-nanhgọiông ta làRuồi trâuvìmiệng lưỡiôngtacayđộclắm.Vàtừđóôngtalấycáitênấylàmbiệthiệu.Vẫnvớigiọngtrangtrọngvàchậmrãi,Gơ-rát-xi-nithamgiabànluận:-Tôicũngcóbiếtquangườiấy.NhưngtôikhôngthểnóirằngmọiđiềutôinghethấyvềRi-va-rétđềulànhữnglờikhenngợicả.TấtnhiênRi-va-rétcómộttrísắcsảohấpdẫnbềngoàinàođó,nhưngtôicócảmtưởngrằngngườitađãthổiphồngtàicáncủaôngta.Rấtcóthểôngtakhôngthiếudũngcảm.NhưngthanhdanhôngtaởPa-rivàViênchưaphảiđãlàtòanvẹn.Cólẽôngtacómộtcuộcđờiđầyphongbachìmnổinhưngngườitakhônghiểuthânthếôngtarasaocả.NghenóihìnhnhưđộithámhiểmĐuy-pơ-rêđãthươnghạivàthâunạpôngtavàođộiởđâuvùngxíchđạoNamMỹhoangvu.Lúcấyôngtathậtlàthântànmadại.Theochỗtôibiếtthìôngtachưabaogiờgiảithíchđượcrõrằngtạisaoôngtalưulạcđếnbướcấy.CònvềvụA-pe-nanh,thìcólẽkhôngcònailàngườikhôngbiếtrằngcóđủmọihạngngườiphứctạpthamgiacuộckhởinghĩathấtbạiđó.Mọingườiđềubiết,nhữngkẻbịxửtửởBô-lô-nhơđềulànhữngkẻbấtlương.chínhcốngcả.Cònnhữngkẻđangbỏtrốnthìphẩmchấtcủanhiềutêntrongbọnđócólẽcũngchẳng

cầnnóitớilàmgì.Dĩnhiên,vẫncóvàingườithậtlàcóphẩmchấtcaoquý...Ri-các-đôngắtlờiGrat-xi-ni,giọngđãcóvẻbựcdọc:-Vànhữngngườiấylạirấtthânvớinhiềungườicómặttạiđâynữa!ÔngGrat-xi-niạ,phânbiệttỉmỉkhôngvơđũacảnắmlànhữngđứctínhrấtđángkhen,nhưngôngkhôngnênquênrằngnhữngkẻ"kẻbấtlươngchínhcống"ấyđãhysinhvìnhững lý tưởngcủamình, thếcũngđủhơnnhữngcáimàônghoặctôichưalàmđược.Ga-lichêmvào:-LầnsauhễcókẻnàođemnhữngchuyệnnhảmnhíởPa-rikểlạivớiôngthìxinôngnóihộtôirằnghọhiểulầmrấtnhiềuvềđộithámhiểmĐuy-pơ-rê.TôicóquenngườiphụtácủaĐuy-pơ-rêtêngọilàMác-ten.Ôngtakểchotôinghetìnhđầu,bảorằngđộithámhiểmđãgặpRi-va-rétlưulạcởnơinóitrên,điềuđóđúng.Ri-va-rétđãchiếnđấuchonướccộnghòaÁc-giăng-tin,bịbắtlàmtùbinhnhưngđãtrốnthoát.Sauôngtacảitrang,bônbakhắpnơivàtìmmọicáchtrởvềBuênôtAirét.Cònchuyệnđộithámhiểmthấythươnghạimàmộôngvàođội chỉ làmột điềuhoàn toànbịa đặt.Thực ra lúc ấyngườithôngngôncủađộithámhiểmbịốmphảitrởvềnước;nhữngngườiPháp thìkhônghiểuđược tiếngđịaphươngnênhọđềnghịRi-va-rétgiúplàm thông ngôn. Ông ta theo đội thám hiểm đi điều tra các nhánh sôngAmadônsuốtbanămtrời.TheolờiMac-ten,nếulúcấykhôngcóRi-va-rétthìhọkhôngsaohoànthànhđượccuộcthámhiểm.Pha-bơ-ri-xicũngphalửng:-MặcdùôngtalàngườithếnàonhưngđếnnhữngnhàthámhiểmtừngtrảinhưMac-tenvàĐuy-pơ-rêcũngphảicảmphục thìconngườiấychắchẳnphảicócáigìxuấtsắc.Bànghĩthếnàothưabà?-Tôikhôngbiếttígìvềôngtacả.KhihọchạytrốnquaTôs-canthìtôicàngđangởbênAnh.NhưngnếunhữngngườibônbakhắpnơivớiRi-va-rétsuốtbanămtrờivàcảnhữngđồngchíđãthamgiakhởinghĩacũngđềunhậnthấyôngtatốtthìtôithiếttưởngthếlàđủ,cầngìphảiđếmxỉatớinhữngxóchợđầuđường.

Ri-cac-đônói:-Vềýkiếncácđồngchícủaôngtathìchẳngphảibànnữa.TừMu-ra-tô-riđếnDăm-béc-ca-ri chochínhữngdânmiềnnúi thô lỗnhất, ai ai cũnghếtlòngkínhphụcôngta.NgoàiraôngtacònlàbạnthâncủaOoc-xi-ni(Ooc-xi-niPhê-li-trê(1819-1858)-MộtnhàhoạtđộngcủaphongtràogiảiphóngdântộcởÝ,saukhiámsáthụtvuaNapôlêôngIIIcủaPhápthìbịxửtửtạiPari).Mặtkhác,cũngđúnglàởParingườitabàntánnhảmnhíđủđiềuvềôngta,nhữngkẻnàothùhằncánhânthìsaoviếtđượcvănchâmbiếmvềchínhtrị.Lê-ganói:-Tôikhôngnhớrõlắm,nhưnghìnhnhưkhinhữngngườilánhnạnchínhtrịchạyquađâyđãcó lần thấyông ta.Có lẽông tahơigù,hơikhậpkhiễnghoặclàcómộttậtgìđó.Nhàgiáosưliềnrútôkéobànviếtlấyramộttậpgiấy,lậthếttờnọđếntờkiarồinói:-Hìnhnhưtôicógiữmộttờcáothịtruynãcủasởcảnhsáttảnhậndạngôngta.Chắccácôngcònnhớlàkhihọchạytrốnlênnúithìđâuđâucũngdánđầycáothịtảnhậndạnghọ.Cònlãogiáochủ...tênthằngchakhốnnạnấylàgìnhỉ?...À,lãoSpi-lô-na!(Spi-lô-na-Hồngygiáochủ,mộttrongnhữngtaychânđắclựccủagiáohoàngđànáprấtdãmannhữngngườithamgiacáccuộc khởi nghĩa 1830-1840 )Chính lão đã treo giải thưởng lấy đầu nghĩaquân. Về việc này, người ta kể một câu chuyện rất lý thú về Ri-va-rét.ChuyệnkểrằngRi-va-rétmặcmộtbộđồlínhcũđilangthangkhắpnơi,vờnhưlàmmộtkỵbinhbịthươngđitìmđồngđội.Đangđithìđụngngayphảimộtđội línhmàSpi-nô-lapháiđi lùngbắtông.Ôngtangồisuốtngàyvớibọnlínhtrênmộtchiếcxe,kểchochúngnghenhữngchuyệnkhiếpvía,nàolàbọnphiếnloạnbắtônglàmtùbinh,nàolàchúngđưaônglênsàohuyệtởtrênnúivàtratấnôngghêgớm.Bọnlínhcóthịtảnhândạngchoôngxem,thếmà ông cứ điềm nhiên kể cho chúng nghe đủmọi thứ chuyện hoangđườngvềtênquỷsứruồitrâumãi.Đếnđêm,khibọnlínhđingủcảrồi,Ri-

va-rétđổmộtthùngnướclớnvàotúithuốcđạncủachúng,nhétđầylươngthựcvàđạnvàotúimìnhrồitẩuthoát...À,tờcáothịấyđâyrồi!Pha-bơ-ri-xingừngchuyện-"Phê-li-trêRi-va-rét,biệthiệuRuồitrâu.Tuổigầnbamươi.Nguyên quán và gia đình : Không rõ, nhưng có thể là ởNamMỹ.Nghềnghiệp:Làmbáo.Ngườithấp.Tócđen,râuđen,dangămngăm,mắtxanh.Tráncaovàvuông.Mũi,mồm,cằm.."Àcònnữa:"Đặcđiểmchânphảiđikhậpkhiễng,cánh tay tráikhòngkhoèo,bàn tay tráimấthaingón.Cóvếtdaochémtrênmặt.Nóilắp".Chỗnàycóchúthíchthêm:Bắnrấtgiỏi-khibắtphảicoichừng".-Kểcũngthậtlạlùng!Nhândạngtảkỹnhưthếmàlàmsaoôngtavẫnbịpđượccảmộtđộilính?-Dĩnhiênôngtaphảilàngườigandạphithườngnênmớithoátđược.Chỉcầnbọnchúngtìnhnghimộtchútlàchếtngay.Sởdĩôngtathoátđượcmọihiểmnghèolàvìôngta làmravẻngờinghệchhếtsứckhéo...Thưacácvị,vậycácvịnghĩsao?TéranhiềungườichúngtabiếtrõRi-va-rétcảnhỉ?Thếthìtaviếtthưmờiôngtađếngiúpchứ?Pha-bơ-ri-xinói:-Tôinghĩtrướchếtcũngvẫnnênchoôngtabiếtkếhoạchcủachúngtavàthămdòxemôngtacótánthànhkhông.-Cònphảixemđiềugìnữa,cứnóiđếnvấnđềđấu tranhchốngpháiGiê-dúyt làRi-va-rét tán thànhngay.Tôi chưa thấyngườinàochốngphágiáohộikịchliệtnhưvậy.Vềphươngdiệnấyôngtathậthăngmáu.-VậyôngRi-cac-đôviếtthưnhé?-Được,tôisẽviết.Nhưngđểtôinhớxembâygiờôngtaởđâuđã.HìnhnhưởThụysĩthìphải.Thậtlàmộtconngườihamhoạtđộng:suốtđờibônbađâyđó.À,thếcònvấnđềcácbàibáochâmbiếm...Cuộctranhluậnkéodàivàsôinổi.Khimọingườisắpsửagiảitán,Mác-ti-nitiếnlạigầnngườithiếuphụtrầmmặcđó.-Giê-ma,tôiđưaGiê-mavềnhé.-CámơnMac-ti-ni.Tôicũngcóviệcmuốnbànvớianh.

Mác-ti-nikhẽhỏi:-Vấnđềđịachỉlạicógìlôithôiphảikhông?-Khôngcógìnghiêmtrọnglắm.Nhưngtôithấyđãđếnlúccầnthayđổiđiđôichút.Tuầnnàybưuđiệncógiữlạihaibứcthư.Cảhaiđềukhôngcógìcả,vàcó lẽngẫunhiênhọgiữ lại thôi.Nhưngkhông thểmạohiểmđược.Nếucảnhsáttìnhnghimộttrongnhữngđịachỉcủachúngtalàlậptứcphảiđổingaytấtcảmọiđịachỉkhác.-SángmaitôisẽđếnchỗGiê-ma.Bâygiờkhôngnênbànviệcnữa.TrôngGiê-macóvẻmệtmỏirồi.-Tôikhôngmệtđâu.-Thếchắclạilonghĩgìrồi?-Ồ,khôngcógìđâu.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương2

-Kê-ti,bàBô-lacónhàkhông?-Dạ thưaôngcó,bàconđangmặcáo,mờiôngvàophòngkhách,bàconxuốngbâygiờ.Kê-tiđónkháchvớitháiđộthântìnhniềmnởđặtbiệtcủacáccôgáivùngĐi-vô-sơ.Mac-ti-nilàmộttrongnhữngngườiđượcKê-tiđặcbiệtquýmến.Mác-ti-ninóitiếngAnhlẽdĩnhiênlànhưngườiởnướcngoàinóitiếngAnh,nhưngnóirấtgiỏi-khácvớimọingườikhách,ôngkhôngbaogiờngồitớimộtgiờđêm,bànchínhtrịoangoang,chẳngkểgìđếnsựmệtnhọccủabàchủ.Hơnthếnữa,trongkhibàBô-lađươnggặplúcđaukhổnhấtlàconchết,chồnghấphốithìMac-ti-niđãtớiĐi-vôn-sơđểgiúpđỡbà.Từđótrởđiconngườicaolớn,vụngvềvàítnóiđóđốivớiKê-tiđãtrởthành"ngườinhà"giốngnhưconPát-conmèođenlườibiếngđangnằmphụctrênlòngôngta.Còn con Pát thì cũng xemMac-ti-ni nhưmột thứ đồ đạc gì đó rất có íchtrongnhànày.Ôngkháchnàykhôngbaogiờdẫmvàođuôinó,không thởkhóithuốcvàomắtnóvànóichunglàmộtgiốngvậtđihaichânrấtdễdãi.Ôngcưxửđúngnhưmộtconngười:ôngchophépnótựdonằmrùrùtrênlòngông;khingồivàobànăn,ôngluônnhớrằngmèokhôngchỉthíchngồinhìnngườitaăncá.Tìnhbạngiữamèovàôngđãcótừlâu.KhiPátcònlàmèocon,thìMac-ti-niđãchămsócnó,bỏnóvàogiỏmangtừAnhsangÝvìlúcđóbàchủđangốmkhôngthểchămnomnóđược.Vàtừđótrởđi,Pátđãcónhiềudịpđểthấyrằngcongấungườivụngvềấylàmộtngườibạnchítìnhcủanó.Giê-mabướcvàophòngvừanói:-Cảmèolẫnngườicùngngồiấmcúnggớmnhỉ!Dễthườngđịnhngồinhư

thếsuốtbuổichiềuđấychắc?Mac-ti-ninângniumèorakhỏilòng.Ôngnói:-Tôiđếnsớmxinmộtcốcnướctràtrướckhilênđường.ChỗGrát-xi-nihômnaychắcđôngngườivàănkémlắm.Nhữngnhàkiểucáchnhưthếthườngchoănuốngchẳngralàmsao.Giê-mabậtphìcười:-Úichà!MiệnganhcũngácchẳngkémgìGa-li.Rõkhổ,baonhiêutộivạđổlênđầuGrát-xi-nichưađủhaysaomàcònbắtôngtachịutộithaychobàvợkémđảmđangnữa!Tràcóngaybâygiờ.Kê-tiđặcbiệtlàmchoanhmộtítbánhga-tôĐi-vôn-sođấy.-CôKê-tihẳn là tốt rồi,phảikhôngPátnhỉ?Với lại,cảGiê-macũngtốtnữa,Giê-maạ!Giê-mađãmặcchiếcáođẹpmàtôithích.ThếmàtôicứloGiê-maquênmấtđấy!-Chiềunựcthếnàymặcnóhơinóng,nhưngđãhứavớianhrồithìphảimặc.Chảsaođâu,đếnPhê-dô-lêsẽmáthơnnhiều.Giê-mamặcthứvảicasơmiatrắngấyđẹplắm.Tôimangmấybônghoađếnchohợpvớibộquầnáođấy.-Thíchquá!Nhữngbônghồngtuyệtđẹp!Nhưngđểcắmlọthìtốthơn.Tôikhôngthíchcàihoavàoáođâu.-Lạimêtínrồi!-Khôngphảithếđâu.Tôichỉsợmìnhvôduyênthếnàymàcàihoavàothìchỉlàmchohoabuồnuổngcôngsuốttốinaythôi.-Tôicũnglotấtcảchúngtađềubuồnuổngsuốtcảtốinay,vàerằngnhữngcâuchuyệntốinaythếnàocũngsẽvôduyênkhôngchịunổi.-Saothế?-MộtphầnlàbởihễGrát-xi-nimótớiđâulàvôduyêntớiđấy,vôduyênnhưbảnthânhắnvậy.-Chớnênghétbỏngườitanhưthế!Đếnthămngườitalạinóixấungườitanhưthếmàkhôngbiếtthẹnà!-Thưabàchị,bàchịnóibaogiờcũngđúng.Vậynóithếnàynhé:vôduyênlàvìđasốnhữngngườinóichuyệnthúvịchiềunaylạikhôngđếnđược.

-Tạisao?-Ngườithìđivắng,ngườithìốm,ngườithìbậngìđótôikhôngrõnữ.Chắcchỉ còn hai ba vị sứ thần, vài học giảĐức,mấy vương tướcNga là đámngườiđủmàusắctathườngthấy.NgoàiracònmộthaingườitronggiớivănhọcvàvàivănvõquanngườiPháp.Theochỗtôibiếtthìchẳngcònainữangoàimộtnhàvănchâmbiếmmớitới.Cólẽôngtasẽđóngvaitròchính.-Nhàvănchâmbiếmmớià?Sao?Ri-va-rétấyư?NhưnghìnhnhưGrat-xi-nicũngmuốnmọingườigặpvịdanhnhânấyởnhàmìnhtrướctiên.ChắcRi-va-rétchưangờtớiGrat-xi-niđốivớiôngtanhưthếnào.Nhưngrồicũngđoánravìôngtacũngtinhlắm.-Ôngấyđãđếnđâyrồimàtôikhôngbiếtnhỉ!-Mớiđếnhômqua...Tràđây rồi.Không,chịđừngđứngdậy, tôi sẽ tự lấubìnhtràđến.Mac-ti-nicảmthấykhôngđâudễchịubằngtrongphòngkháchnhỏnày.Giê-mađốivớianhrấtthânmật,chịhoàntoànkhôngbiếtrằngđốivớianh,chịcómộtsứchấpdẫnrấtlớn,chịlạigiảndịvàchânthànhtrongtìnhđồngchí-tấtcảnhữngđiềuđóchiếusángcuộcđờikhônglấylàmvuivẻgìcủaMac-ti-ni.MỗilầnMac-ti-nithấybuồntẻkhácthườngthìanhlạiđếnđâyngồisaugiờ làmviệc , thường thường làđể im lặngnhìnGiê-macămcụikhâuváhoặcchuyệntrò.Giê-makhônghỏigìMac-ti-ni,màcũngkhôngbiểulộmộtcảmtìnhnàoqualờinóicả.Tuyvậy,mỗikhigiãtừGiê-ma,Mac-ti-nivẫnthấymìnhhăngháihơn,yêntâmhơnvàcảmthấy,nhưlờianhnói,"còncóthểsốngquamộthaituầnlễnữa".Giê-macótàianủihiếmcó,mặcdùchịkhông biết rằngmình có tài ấy.Hai năm trước đây, khi các bạn thân củaMac-ti-nibịphảnbộiởCa-la-bơ-rivàbịbắnchếtnhưmộtbầychósói,thìlúcấychỉcólòngtinvữngmạnhkhônggìlaychuyểnnổicủaGiê-mamớicứuđượcMac-ti-nithoátkhỏituyệtvọng.Nhữngngàychủnhật, thỉnhthoảngMac-ti-ni lạiđếnnhàGiê-mavàobuổisángđể"bànviệc",nghĩalà,đểbàncôngtáccủaĐảngMat-di-nimàcảhaiđều lànhữngĐảngviênđắc lựcvà trung thành.Trongnhữnggiờphútấy,

Giê-mabiếnđổihẳn,chịtrởnênsắcbén,trầmtĩnh,lậpluậnvữngchắc,rấtchínhxácvàcôngbằng.NhữngngườichỉbiếtGiê-maquacôngtácchínhtrịđềuchorằngchịlàmộtnhàcáchmạngbímậtdàydặnkinhnghiệm,cókỷluật, đáng tin cậy, dũng cảm, làmột đảng viên đáng quý vềmọi phươngdiện,nhưngcóphầnnàoíthiểubiếtvềcuộcsốngvàthiếucátínhrõrệt.Ga-linói:"Chịtalàmộtnhàcáchmạngbímậtbẩmsinh,đánggiábằnghàngchụcnhữngngườinhưchúngta,nhưngngoàinhữngđiềuđóchịtachẳngcógìkháccả".Mac-ti-nirấthiểuGiê-ma.Nhưngđốivớinhiềungườikhácthìconngườicủachịvẫncònrấtkhóhiểu.Vừamởtủ,Giê-mavừangoáinhìnMác-ti-nivàhỏi:-VậynhàXê-daạ,cókẹomạchnhavàmứthộpchoanhđây.Tạisaonhữngngườicáchmạngđềuthíchcủangọtcảthếnhỉ-Ngườikháccũngthíchđấychứ,nhưngvìthểdiệnnênhọkhôngdámđấythôi...Cònnhàchâmbiếmmớiư?Đó làmộtkiểungườimànhữngngườiphụnữbìnhthườngrấtdễưathích,nhưngchắcGiê-mathìchẳngưađâu.Đólàmộtconngườichuyênsốngvềnghềnóinhữngcâuchâmchọc,bôn tẩukhắpnơivớimộtvẻkhổđauvàvớimộtcôvũnữbalêxinhđẹpđitheosau.-Cóvũnữthậtkhông,hayvìkhôngbằnglòngnênanhlạimuốnbắtchướcnhữnglờichâmchọcđấy?-Lạytrờiphùhộ!Vũnữcóthậtlắmchứ,vàcũngthậtxinhđẹpnữachứ!Nhữngngườinàothíchvẻđẹpcayđộcthìchắcưacôtalắm.Nhưngsởthíchcủatôithìlạikhác.TheolờiRi-cac-đôthìđâucôtalàngườitsi-ganHungarithìphải.Ri-va-rétxinđượccôtarakhỏigánhháttỉnhnhỏởGa-la-xi.ChàngRuồitrâucủachúngtathậtlàtrơtráo,điđâucũnggiớithiệungườivũnữấynhưmộtbàcôvậy.-Thìđãsao.Đưađượccôấyrakhỏicảnhsốngtốitămlàmộtcửchỉrấtđẹpcủaôngta.-Nhưngvớichuyệnấy,xãhộingườitaquanniệmkhác,chứcónhưGiê-mađâu.Chắctrênđờinàyítaichorằnglàmquenvớicôtalàmộtvinhdựlớnkhibiếtrõđólàtìnhnhâncủaôngta.

-Tạisaohọbiếtcôtalàtìnnhânhaykhôngtìnhnhân?Cóphảiôngtanóithếkhông?-Cònnghingờgìnữa,thoángtrôngcôtacũngđủrõ.NhưngtôicứchorằngRi-va-retkhôngdámcảganđưacôtađếnnhàGrat-xi-niđâu.-Màcũngchưachắchọđãtiếpcôấy.BàGrat-xi-nikhôngphảilàngườiphụnữ dễ chịu để cho những chuyện phá giới như thế trong nhà mình đâu.Nhưng tôimuốnbiếtRi-va-retvề tàichâmbiếmhơn làđời tưcủaông ta.Pha-bơ-ri-xinóiđãnhậnđượcthưcủaRi-va-retvàôngtađãđồngýtớiđâygâyphong tràochốngpháiGiê-duýt.Ngoài ra tôikhôngđượcbiếtgihơn.Tuầnquacôngviệcbềbộnquá....-Tôi cũng chẳngbiết gì hơn.Vềvấnđề tiềnnong thì khôngđếnnỗi khókhănnhư trướcđâyđã tưởng.Hìnhnhưông takhông túng thiếugìvàsẵnsànglàmviệckhônglấytiền.-Thếcónghĩalàôngtacótàisảnriêngchứgì?-Chắcthế.Kểrathìcũnglạthật.ChắcGiê-macònnhớtốihômđókhihọpởnhàgiáosưPha-bơ-ri-xicóngườikểchuyệnlàkhiđộithámhiểmĐuy-pơ-rêmờiôngtavàolàmgì thìôngta tangthươnglắm.Nhưnggiờ lạinghenóiôngtacócổphầnởvùngmỏBơ-rê-din,ngoàiraôngta lại thànhcôngrấtlớntrongnghềđoảnvănởPa-ri,ViênvàLuânđôn.Hìnhnhưôngtathôngthạotớinămsáuthứtiếng.Chonên,mặcdùởđây,ôngtavẫncóthểtiếptụcliên lạc được với báo chí nước ngoài như thường.Chửi bới bọnGiê-duýtcũngchẳngmấthếtthờigiờcủaôngta.-Đúngđấy...nhưngđếngiờđirồi,Xê-daạ.Tôicàimấybônghồngđãnhé.Anhchờtôimộtlát.Giê-malêngácvàphútchốctrởxuống,mấybônghồngcàitrướcngực,đầuquấnmộtchiếckhănthêuđendàikiểuTâyBanNha.Mác-ti-ninhìnchịvớiconmắthoạsĩvànói:-Giê-mathậtlàmộtbàchúa,Giê-maạ,bàchúaSibavĩđạivàsángsuốt.Giê-macười,chốinguyâynguẩy:-Saolạinóinăngtệbạcthế,nhấtlàanhbiếtrằngtôiđãtốnbaonhiêucông

phumớilàmđượcravẻmộtbàlịchthiệpđấychứ.LàmcáchmạngbímậtmàgiốngnhưbàchúaSibathìhoạtđộngsaođược.Chỉtổchomậtthámchúýmàthôi!-Giê-ma làm thếnàocũngchẳng thểgiốngmấymụquen thóixãgiaoănkhông ngồi rồi được đâu.Nhưng không can chi. Giê-ma rất đẹp nênmậtthámtrôngthấycũngchẳngngờtớichínhkiếncủaGiê-machodùGiê-makhôngbiếtbắtchướcbàGrat-xi-niđiđâucũnglấyquạtchemiệngcườikhúckhíchđinữa.-Thôi,Xê-da,anhđừnglàmtộingườiđànbàđángthươngấynữa.Đểmiệnglưỡiấymànếmkẹomạchnhachodịubớtđộcácđi...Xongchưa?Nào,giờtađithôi.Mác-ti-ni đoán rất đúng. Buổi gặp mặt tối hôm ấy vừa đông lại vừa vôduyên.Mấynhàvăntánhươutánvượnmộtcáchrấtkháchsáo,xemchừngrấtngánngẩm.Cònđámngườidu lichvàvươngtướcNgađủmàusắc thìhếtmòhếtphòngnọsangphòngkiagặpaicũnghỏithămcácdanhnhânđểcốnóichođượcnhữngcâuchuyệnvănhoa.Grat-xi-nitiếpkháchvớimộtthứlễđộcũngtrơnbóngnhưđôigiàycủaôngtavậy.Nhưngkhi trôngthấyGiê-mathìbộmặt lạnhlùngcủaôngtasánghẳn lên.Thật raGrat-xi-ni khôngưagìGiê-mavà trong thâm tâmcòncóphần e sợnàngnữa là khác.Nhưngông ta hiểu rằngnếukhông cóngườithiếuphụấythìphòngkháchcủaôngsẽmấtsứchấpdẫnđinhiềulắm.Grat-xi-nilàmănpháttài,phấtrấtnhanhtrongnghềnênbâygiờđâmragiàucóvànổidanh.Ôngđịnhbiếnnhàriêngthànhnơitrungtâmcủagiớitríthứctựdo.Nhiềulầnôngcayđắngthừanhậnrằngngườivợmàôngtrótlấythờitrẻchỉlàmộtngườiđànbàthấpbédiêmdúavàvôvị,ănnóivôduyênmàsắcđẹpđãphaitàn,khôngthểlàmchủmộtphòngkháchvănhọclớnnhưthế.Khi được tinGiê-ma đến ông rất yên tâm tin rằng buổi gặpmặt sẽ thànhcông rực rỡ.Nhữngcửchỉkhoan thaivà thanh tú củangười thiếuphụấyđemđếnchomọingườicảmgiácnhẹnhàngthoảimáivàchỉriêngsựcómặtcủa nàng cũng xua tan được bầu không khí dung tụcmà theo ông tưởng

tượngvẫnlẩnquấttrongcănnhànày.BàGrat-xi-niđóntiếpGiê-marấtthântình:-Trôngbàhômnayxinhquá!BàvừabôbônóithầmvớiGiê-manhưthếvừanhìnbộáobằngvảicasơmiacủachịvớiconmắtxoimóighentị.BàGrat-xi-nighétcayghétđắngGiê-machínhlàởnhữngnétMac-ti-nilạiyêumến:từtínhđiềmđạm,thẳngthắnchođếntâmtrílànhmạnhvàcảnétmặtcủachịnữa.NhưngkhibàGrat-xi-nicămghétmộtphụnữthì tháiđộcủabàtalạitỏraquámứcniềmnở.Giê-mathừahiểugiátrịnhữnglờikhensởilởiấyvàkhôngvìthếmàbậntâm.Đốivớichị,việcđivàoxãhộinhưthếlàmộtnhiệmvụnhọcnhằn,khônglấygìlàmthíchthú,màngườicáchmạnngbímậtphải làmtrònmộtcáchcóýthứcđểtránhsựchúýcủamậtthám.Chị cho công tácđómệtóckhôngkémgì công tácmậtmãvàbiếtrằngmuốnkhỏibị tìnhnghi thìđiềuđócógiá trị thực tế làphải làmchomìnhnổitiếngnhưmộtngườiđànbàkhéoănmặc.Vìthếchịđãphảinghiêncứucácbáoquảngcáomốtănmặctỉmỉkhôngkhácgìviệcnghiêncứucáchđọcmậtmãcả.NghetinGiê-matới,mặtcácdanhsĩđangtẻngánbỗngsángsủahẳnlênvìGiê-mavốnrấtnổidanhtronggiớinày.Cácnhàbáocấptiếnxôcảlạiphíachị.NhưngGiê-ma là nhà hoạt động bímật kinh nghiệm có thừa nên chịkhông chịu để chomình bị họ độc chiếm. Phe cấp tiến thì ngày nào màchẳnggặpđượchọ!Vìthếchịnhẹnhàngbảohọnênđilàmnhiệmvụtrướcmắtcủahọ,mỉmcườinhắchọkhôngnênuổngphíthờigianđituyêntruyềngiácngộchochịmànênđinóichuyệnvớibiếtbaokháchdulịchtớithăm.CònchịthìtìmđếnnóichuyệnvớimộtnghịsĩnướcAnhvìsựđồngtìnhcủaôngnàylàrấtcầnthiếtchođảngCộnghoà.Biếtôngtachuyênvềvấnđềtàichính,nênđầutiênGiê-mahỏiýkiếnôngtavềmộtvầnđềchuyênmôncóliênquanđếntiềntệnướcÁo,rồisauđókhéoléoláicâuchuyệnsangvấnđềngânsáchcủavùngLôm-bac-đivàvùngVơ-ni-dơ.Nhànghị sĩnướcAnhvốnchờđợimộtcâuchuyệnxãgiao thông thườngvà tẻngắtnhìnGiê-ma

mộtcáchlongại,dángchừngsợmắcphảicạmbẫycủamộtnhàvănkiêukỳ.Nhưng sau khi bắt chuyện với người thiếu phụ ấy, ông ta thấy hứng thúchẳngkémgìngắmchịnênđànhchịuhàngphụchoàntoànvàbànbạcrấtsâuvềtìnhhìnhtàichínhnướcÝ,chẳngkhácgìngườiđangtiếpchuyệnôngchínhlàMet-te-nichvậyvàkhi-Tôicũngchẳngbiếtgìhơn.Vềvấnđềtiềnnongthìkhôngđếnnỗikhókhănnhưtrướcđâyđãtưởng.Hìnhnhưôngtakhôngtúngthiếugìvàsẵnsànglàmviệckhônglấytiền.-Thếcónghĩalàôngtacótàisảnriêngchứgì?-Chắcthế.Kểrathìcũnglạthật.ChắcGiê-macònnhớtốihômđókhihọpởnhàgiáosưPha-bơ-ri-xicóngườikểchuyệnlàkhiđộithámhiểmĐuy-pơ-rêmờiôngtavàolàmgì thìôngta tangthươnglắm.Nhưnggiờ lạinghenóiôngtacócổphầnởvùngmỏBơ-rê-din,ngoàiraôngta lại thànhcôngrấtlớntrongnghềđoảnvănởPa-ri,ViênvàLuânđôn.Hìnhnhưôngtathôngthạotớinămsáuthứtiếng.Chonên,mặcdùởđây,ôngtavẫncóthểtiếptụcliên lạc được với báo chí nước ngoài như thường.Chửi bới bọnGiê-duýtcũngchẳngmấthếtthờigiờcủaôngta.-Đúngđấy...nhưngđếngiờđirồi,Xê-daạ.Tôicàimấybônghồngđãnhé.Anhchờtôimộtlát.Giê-malêngácvàphútchốctrởxuống,mấybônghồngcàitrướcngực,đầuquấnmộtchiếckhănthêuđendàikiểuTâyBanNha.Mác-ti-ninhìnchịvớiconmắthoạsĩvànói:-Giê-mathậtlàmộtbàchúa,Giê-maạ,bàchúaSibavĩđạivàsángsuốt.Giê-macười,chốinguyâynguẩy:-Saolạinóinăngtệbạcthế,nhấtlàanhbiếtrằngtôiđãtốnbaonhiêucôngphumớilàmđượcravẻmộtbàlịchthiệpđấychứ.LàmcáchmạngbímậtmàgiốngnhưbàchúaSibathìhoạtđộngsaođược.Chỉtổchomậtthámchúýmàthôi!-Giê-ma làm thếnàocũngchẳng thểgiốngmấymụquen thóixãgiaoănkhông ngồi rồi được đâu.Nhưng không can chi. Giê-ma rất đẹp nênmậtthámtrôngthấycũngchẳngngờtớichínhkiếncủaGiê-machodùGiê-ma

khôngbiếtbắtchướcbàGrat-xi-niđiđâucũnglấyquạtchemiệngcườikhúckhíchđinữa.-Thôi,Xê-da,anhđừnglàmtộingườiđànbàđángthươngấynữa.Đểmiệnglưỡiấymànếmkẹomạchnhachodịubớtđộcácđi...Xongchưa?Nào,giờtađithôi.Mác-ti-ni đoán rất đúng. Buổi gặp mặt tối hôm ấy vừa đông lại vừa vôduyên.Mấynhàvăntánhươutánvượnmộtcáchrấtkháchsáo,xemchừngrấtngánngẩm.Cònđámngườidu lichvàvươngtướcNgađủmàusắc thìhếtmòhếtphòngnọsangphòngkiagặpaicũnghỏithămcácdanhnhânđểcốnóichođượcnhữngcâuchuyệnvănhoa.Grat-xi-nitiếpkháchvớimộtthứlễđộcũngtrơnbóngnhưđôigiàycủaôngtavậy.Nhưngkhi trôngthấyGiê-mathìbộmặt lạnhlùngcủaôngtasánghẳn lên.Thật raGrat-xi-ni khôngưagìGiê-mavà trong thâm tâmcòncóphần e sợnàngnữa là khác.Nhưngông ta hiểu rằngnếukhông cóngườithiếuphụấythìphòngkháchcủaôngsẽmấtsứchấpdẫnđinhiềulắm.Grat-xi-nilàmănpháttài,phấtrấtnhanhtrongnghềnênbâygiờđâmragiàucóvànổidanh.Ôngđịnhbiếnnhàriêngthànhnơitrungtâmcủagiớitríthứctựdo.Nhiềulầnôngcayđắngthừanhậnrằngngườivợmàôngtrótlấythờitrẻchỉlàmộtngườiđànbàthấpbédiêmdúavàvôvị,ănnóivôduyênmàsắcđẹpđãphaitàn,khôngthểlàmchủmộtphòngkháchvănhọclớnnhưthế.Khi được tinGiê-ma đến ông rất yên tâm tin rằng buổi gặpmặt sẽ thànhcông rực rỡ.Nhữngcửchỉkhoan thaivà thanh tú củangười thiếuphụấyđemđếnchomọingườicảmgiácnhẹnhàngthoảimáivàchỉriêngsựcómặtcủa nàng cũng xua tan được bầu không khí dung tụcmà theo ông tưởngtượngvẫnlẩnquấttrongcănnhànày.BàGrat-xi-niđóntiếpGiê-marấtthântình:-Trôngbàhômnayxinhquá!BàvừabôbônóithầmvớiGiê-manhưthếvừanhìnbộáobằngvảicasơmiacủachịvớiconmắtxoimóighentị.BàGrat-xi-nighétcayghétđắngGiê-machínhlàởnhữngnétMac-ti-nilại

yêumến:từtínhđiềmđạm,thẳngthắnchođếntâmtrílànhmạnhvàcảnétmặtcủachịnữa.NhưngkhibàGrat-xi-nicămghétmộtphụnữthì tháiđộcủabàtalạitỏraquámứcniềmnở.Giê-mathừahiểugiátrịnhữnglờikhensởilởiấyvàkhôngvìthếmàbậntâm.Đốivớichị,việcđivàoxãhộinhưthếlàmộtnhiệmvụnhọcnhằn,khônglấygìlàmthíchthú,màngườicáchmạnngbímậtphải làmtrònmộtcáchcóýthứcđểtránhsựchúýcủamậtthám.Chị cho công tácđómệtóckhôngkémgì công tácmậtmãvàbiếtrằngmuốnkhỏibị tìnhnghi thìđiềuđócógiá trị thực tế làphải làmchomìnhnổitiếngnhưmộtngườiđànbàkhéoănmặc.Vìthếchịđãphảinghiêncứucácbáoquảngcáomốtănmặctỉmỉkhôngkhácgìviệcnghiêncứucáchđọcmậtmãcả.NghetinGiê-matới,mặtcácdanhsĩđangtẻngánbỗngsángsủahẳnlênvìGiê-mavốnrấtnổidanhtronggiớinày.Cácnhàbáocấptiếnxôcảlạiphíachị.NhưngGiê-ma là nhà hoạt động bímật kinh nghiệm có thừa nên chịkhông chịu để chomình bị họ độc chiếm. Phe cấp tiến thì ngày nào màchẳnggặpđượchọ!Vìthếchịnhẹnhàngbảohọnênđilàmnhiệmvụtrướcmắtcủahọ,mỉmcườinhắchọkhôngnênuổngphíthờigianđituyêntruyềngiácngộchochịmànênđinóichuyệnvớibiếtbaokháchdulịchtớithăm.CònchịthìtìmđếnnóichuyệnvớimộtnghịsĩnướcAnhvìsựđồngtìnhcủaôngnàylàrấtcầnthiếtchođảngCộnghoà.Biếtôngtachuyênvềvấnđềtàichính,nênđầutiênGiê-mahỏiýkiếnôngtavềmộtvầnđềchuyênmôncóliênquanđếntiềntệnướcÁo,rồisauđókhéoléoláicâuchuyệnsangvấnđềngânsáchcủavùngLôm-bac-đivàvùngVơ-ni-dơ.NhànghịsĩngườiAnhvốnchờđợimộtcâuchuyệnxãgiaothôngthườngvàtẻngắt,nhìnGiê-mamộtcáchlongại,dángchừngsợmắcphảicạmbẫycủamộtnhàvănkiêukỳ.Nhưngsaukhibắtchuyệnvớingườithiếuphụấy,ôngtathấyhứngthúchẳngkémgìngắmchịnênđànhchịuhàngphụchoàntoànvàbànbạcrấtsâuvề tìnhhìnhtàichínhcủanướcÝ,chẳngkhácgìngườiđangtiếpchuyệnvớiônglàMét-to-nichvậy(Met-tô-nich(1773-1859: tể tướng"sắtvàmáu"nướcÁo,ngườiđạidiện

tiêu biểu nhất của liênminh phong kiến phản động châuÂu, ngườiÝ rấtcămthùvìhắnđã ra lệnh thihànhmộtchínhsáchkhủngbốvàđànápdãman những năm 1815-1848) Và khi Grat-xi-ni dẫn tới chỗ Giê-ma mộtngườiPhápmuốntìmhiểuthànhlậpĐảngnướcÝtrẻthìviênnghịsĩAnhđứngdậy,vớimộtcảmgiáchầunhưtintưởngrằngngườiÝcóđủlýdođểbấtmãnhơnlàôngtưởngtrướcđây.Khibuổigặpmặtsắpkếtthúc,Giê-manhẹnhàngrờiphòngkháchlẩnrasânngoài.Chịmuốnngồimộtmìnhtronggiâylátdướirặngtràhoavàtrúcđàocaolớn..Khôngkhíngộtngạtvàdòngngườitấpnậplàmchochịnhứcđầu,choángváng.Ởcuốisânngoài làmộtdãy thùnggỗ trồngcâydừavàcây lưỡimèocao.Chung quanh dãy thùng lại làmôjt hàng hoa bách hợp và những cây hoakhác.Tấtcảnhữngcáiđókếtthànhmộttấmbìnhphongdàyđặc.Sautấmbìnhphongấylàmộtkhoảngtrốngnhìnrakhungcảnhtuyệtvờicủavùngthunglũngphủđầyhoacuốimùarủxuốnglốiđihẹpgiữahairặngcây.Giê-ma len lỏi vào tronggóc ấyđể cho chẳng ai tìmđượcmìnhnữa.Chịmuốnnghỉngơiyêntĩnhmộtmìnhđểđỡnhứcđầu.Đêmấyrấtấmáp,tĩnhmịchvàdịuđẹpnhưngGiê-mavừaởtrongphòngtiếpkháchranênchịcảmthấytrờicóvẻlạnh.Chịlấykhănmangtheoquấnlênđầu.Chịđangthiuthiuchợpmắtthìbỗngtiếngngườinóivàtiếngchânlạigầnlàmchịbừngtỉnh.Chịluinữavàobóngtốiđểkhỏibịngườitatrôngthấyvàđểgiànhthêmmấyphútyêntĩnhquýgiátrướckhitrởvàophòngkháchvớinhữngcâuchuyện làmcăng thẳngcânnãođãmệtmỏi.Nhưngkhốn thay,nhữngbướcchânđãdừng lạingaycạnh tấmbìnhphongcây lá.Tiếngnóinhỏnhẻ thanh thanhđang tuôn ranhư suối củabàGrat-xi-ni chợt imbặt.Tiếpđólàmộttiếngngườiđànôngngheêmáivàdudương;nhưngngườiđócóthóinóikéodàinênđôichútkhónghe.Tạisaolạinóikéodàithế?Phảichăngđólàvìkiểucáchhoặclàvìphảicốgắngthườngxuyênđểchegiấumộttậtgìtronggiọngnói?Nhưngdùsaongườinghevẫncómộtcảmgiácrấtkhóchịu

Tiếngnóiđóhỏi:-NgườiAnhà?NhưngtênbàấylạilàtênÝ.BànóitênlàBô-laphảikhông?-Phải.Bà ta làvợgoácủaôngGiôvaniBôlađãbấthạnh từ trầnđấymà.Ôngcònnhớkhông,ôngtachếtởAnhcáchđâykhoảngbốnnăm.Phảirồi,thếmàtôicứquên:ôngsốngnayđâymaiđóthìlàmsaonhớhếtđượctênnhữngliệtsĩmàTổquốcbấthạnhcủachúngtôi.Hàngbaonhiêungườiấychứ.BàGrat-ci-nithởdài.Hễcứnóichuyệnvớingườinướcngoàilàbàấygiởcáigiọngấyra.BàđóngvaimộtngườiyêunướcđaubuồnvìcảnhngộnướcÝ.Bàkhéophốihợpvaitròấytrongnhữngđiệubộnữsinhvàvớivẻmặtbuồnsịutheolốitrẻconcủamình.Tiếngngườiđànôngnhắclại:-ChếtởAnh...Vậyraôngtalàngườilưuvongà?Tôicónghenóitênấy.CóphảiBôlađãgianhậpđảngnướcÝtrẻngaytừnămmớithànhlậpkhông?-Phải,Bôlavàmộttrongnhữngngườithanhniênbấthạnhkhácbịbắtnăm1833.Ôngchắccònnhớvụánbithảmấychứ?MấythángsauđóBôlađượcthả,nhưngrồiquahaibanămlạicólệnhbắtnênôngtaphảibỏtrốnsangAnh.Sauđócótinđồnlàôngtakếthônbênđó.Thậtlàmộtcâuchuyệnlãngmạnhếtsức,nhưngđượccáilàôngBôlatộinghiệpcủachúngtalạicũnglàmộtngườithíchlãngmạn.-BànóilàrồisauđóôngấychếtởAnhư?-Phải,chếtvìlao.ÔngtachịukhôngnổikhíhậunghiệtngãởAnh.Khiôngtasắptắtthởthìbàtalạimấtđứaconmột.Thằngbéchếtvìbệnhđậu.Câuchuyệnkể cũng thật đángbuồnôngnhỉ.Nhưng chúng tôi ai nấy đều quýGiê-ma lắm.Tội nghiệp chobà ấy !Bà ta phải cái hơi cứng rắnnhưmọingườidânnướcAnhvậy.Màlạiphảichịubaođiềubấthạnh!Thànhthửcứrầurĩvà...Giê-mađứngdậy,rẽcànhthạchlựu.Khôngthểngôiyênnghengườitanói

chuyệnphiếmmàthócmáchtớinhữngnỗiđaukhổtrongđờitưcủamình,chịbướcrachỗsáng,mặtkhônggiấunổivẻbựctức.BàGrát-xi-nikêulênmộttiếnggiọngthảnnhiênnhưkhôngcóviệcgìxảyra:-Ôkìa,bàấyđâyrồi!BàGiê-mathânyêuơi,thếmàtôicứlấylàmlạchẳngbiết bàbiếnđâumất.ÔngPhi-lê-trêRiva-retmuốnđược làmquenvớibàđấy.Giê-manhìnRivảetvớiconmắthiếukỳvànghĩbụng:"À,Ruồitrâuđâyrồi"Ri-va-ret lễphépnghiêngmình,nhưngchămchúnhìnGiê-mavớiđôimắtmàGiê-macảmthấysắcsảo,ngạomạnvànhưdòhỏiđiềugì.Ri-va-retliếcnhìntấmbìnhphongcảnhláxanhrờn,nói:-Vâng,chỗtốtlắm.Tôirađâyđểhítthởkhôngkhítronglành.-Đêmđẹpthếnàymàngồitrongphòngthìthậtphụlòngnhântừcủachúabancho!-Bàchủnhàvừanóivừangướcmắtnhìnlênnhữngngôisao.(Bàtacóđôihànglôngmiđẹpnênthườngthíchkhoe)-Kìa,ôngthửnhìnxem,nướcÝ thânyêucủa tôi chẳngphải làmột thiênđườnghay sao?Ướcgìnước tôiđược tựdo !Đấtnướccónhữngđoáhoavớinhữngbầu trờiđẹpnhườngnàymàlạilàmộtđấtnướcnôlệ!Ruồitrâukéodàigiọngmộtcáchuểoải,khẽnói:-Vàlạicónhữngngườiphụnữyêunướcnhườngnàynữa!GiêmagiậtmìnhnhìnRi-va-ret:ănnóisỗsàngnhưvậyaimàchẳngnhậnthấy !Nhưngquả là chị cònđánhgiá quá thấp tínhưaphỉnhnịnh củabàGrat-xi-ni.Ngườiđànbàđángthươngấyhạlànmixuốngthởdài:-Chaoôi,phụnữchúngtôithậtlàmđượcítviệcquáôngạ!NhưngbiếtđâumộtngàykiatôilạichẳngcóthểlàmchomọingườithấyrằngtôicóquyềnlàmmộtngườiphụnữÝ...Tuythếbâygiờtôihãytrởlạinhiệmvụcủatôiđã.ÔngđạisứPhápmớinhờtôigiớithiệucongáinuôicủaôngtavớicácbậcdanhtiếngởđây.Ôngvàbàcũngnêngặpcôtamộtchút.Thậtlàmộtcôgáiyêu kiều...BàGiêma thân yêu ạ, tôi dẫn ông Ri-va-ret đến đây để ông ta

ngắmphongcảnhmĩlệnơinày.Tôigiaoôngấychobànhé.Tôichắcbàsẽhếtsứcgiúpđỡôngta,giớithiệuôngtavớimọingười...KìavịvươngtướcđángmếnngườiNgađãtớikiarồi!Ôngvàbàđãgặpôngtachưa?NghenóiôngtalàsủngthầncủaSahoàngNi-cô-laiđấy.Ôngtachỉhuyđồnbinhở một thành phố Balan, tên là gì khó gọi chết đi được ấy. Quelle nuitmagnifique ! N est ce pas, mon prince ? (Đêm tuyệt quá, fải không ônghoàngcủatôi?)Bàtanhúnnhẩytiếnlạinóichuyệnliếnthoắngvớimộtngườiđànôngcổtonhưcổbò,cằmbạnhđầymềđaytrênbộquânphục.Rồinhữnglờithanvãnrằng tổ quốc bất hạnh chốc chốc lại chen lấn trong những tiếng khen "charmant"(đángyêu)và"monprince"tắtdầnởđằngxa.Giêmalặnglẽđứngdướicâythạchlựu.ChịcảmthấykhóchịuvìsựsỗsàngcủaRuồi trâuvà thấy thươnghạingườiđànbàngungốcđáng thươngấy.RuồitrâunhìntheobàGrat-xi-nivàvịvươngtướcngườiNgavớimộtconmắtlàmGiêmarấtbựcbội;ngườitađángthươngnhưthếmànhìnvớiconmắtnhạobángnhưvậythìbụngdạthậthẹphòi.Ruồitrâuquaylạiphíachị,mỉmcườinói:-Đấybàxem,đólàlòngyêunướccủangườiÝvàngườiNgađấy.Khoáctaynhauđihểhảlắm!Giữahailòngyêunướcấybàưalốinàohơn?Giêmahơicaumày,nínlặng.Ri-va-retnóitiếp:-Tấtnhiên,tuỳsởthíchtừngngười.NhưngtheotôithìtôithíchcáilốiyêunướccủangườiNgahơn,vìnó thựcsự làmđếnnơiđếnchốn!NếunướcNgakhôngdựavào thuốcsúngvàđạibácmàdựavàohoavàbầu trời thì"ônghoàngcủatôi"ngồiyêntrongpháođàiBalanđượcmấynả!Giêmalạnhnhạtnói:-Ôngcóthểphátbiểuquanđiểmcủamìnhnhưngtạisaolạinhânđómàchếnhạobàchủnhànhưthế!-Ồphải!ỞÝngườitarấtmếnkhách,thếmàtôikhôngnhớ!NgườiÝthậtlàmộtdân tộcmếnkhách tuyệt trần !Tôi chắcngườiÁocũngnhận thấy

thế...Mờibàngồinhé!Ruồitrâukhậpkhễnhbướcquasân,mangghếlạichoGiê-mangồi,rồiđứngtrướcmặtchị,tìkhủyutayvàolancan.Ánhsángtừcửasổchiếurarọithẳngvàomặtanh.BâygiờGiêmamớingắmnhìnRuồitrâuđượccẩnthận.Giêmarấtthấtvọng.Chịtưởngrằngdiệnmạocủangườiấy,nếukhôngdễưathìcũngphảicógìđángghinhớvàgânguốc.Nhưngtráilạiđiểmnổibậtnhấttrongconngườiấylạilàkhuynhhướngdiệnsangvàmộtsựngạomạnchegiấunhưngrõnéttrongtháođộvàcửchỉ.DaôngtangămngămvànhưdangườiMuy-lat(ngườilaidobốdatrắngvàmẹdađensinhra).Vàmặcdùkhậpkhễnhnhưngôngtavẫnnhanhnhẹnnhưmộtconmèo.TòanbộdángđiệucủaônglàmchongườitarấtdễliêntưởngđếnmộtconbáođenvùngchâuPhi.Tránvàmábêntráisâuhoắmmộtvếtsẹodàihìnhmóccâucủanhátgươmchémlàmchobộmặtméomóđimộtcáchđángsợ.Giêmanhậnthấy,cứmỗikhiôngtanóilắpbắpthìđườnggânlạogiầngiậtkhắpnửamặtbêntrái.Nếukhôngcónhữngkhiếmkhuyếtấythìcólẽôngtacũnglàmộtconngườiđẹpđẽđấy,nhưngbâygiờthìdiệnmạocủaôngtachẳngcógìlàhấpdẫncả.Ruồitrâulạicấttiếng,giọngêmái,nhỏnhẹvàmơhồ(Giêmacàngthấybựcbội,nghĩthầm:"Thậtgiốngnhưmộtconbáobiếtnóivàđangnóigiữalúcnóhiềnlànhnhất".)-Tôicónghebànóirấtquantâmđếnbáochícấptiếnvàcũngcóbàiviếtchocácbáoấynữa.-Thỉnhthoảngtôicóviết.Phảicáitôiítthìgiờrỗilắm.-À, vâng !Điềuđó tôi cóbiết : bàGrat-xi-ni nói rằngbàbậnnhiềuviệcquantrọngkhác.Giêmangướcmắtnhìn.ChắccáibàGrat-xi-ningờnghệchấylạidạidộtbahoavớiconngườikhôngđángtincậynàyrồi,mộtngườimàhiệnnaychịthấybắtđầuthựcsựkhôngưa.Chịtrảlờibằngmộtgiọngkhôkhan:-Vâng,bậnthìquảcóbận.NhưngbàGrat-xi-niđãquáquantrọnghóacông

việctôilàm.Thựcranhữngviệcấyphầnlớnlànhữngviệcrấtnhỏmọn.-Thưabà,nếutấtcảchúngtachỉbiếtcóthankhócnướcÝthìthếgiớinàysẽthậtnguyhiểm.Tôithiếttưởngtiếpxúcnhiềuvớicáixãhộicủaôngbàchủnhànàydễlàmchongườitatrởthànhphùphiếm,dùchỉlàphùphiếmđểtựvệ.Phải,phải.Tôibiếtýcủabàlắm.Đúng,đúng!Nhưnglốiyêunướccủahọlàmchotôikhôngnhịncườiđược!...Bàmuốntrởvềphòngư?Vềlàmgì?Ởđâydễchịuthếkiamà?-Không,tôiphảivề.À,chiếckhănquàngcủatôi..Cảmơnông.Rivaretnhặtchiếckhăn,đứngthẳngdậy,nhìnGiêmavớicặpmắtvôtộivàxanhbiếcnhưnhữngđóahoalưulybênbờsuối.Anhnóivớigiọnghốilỗi:-Tôibiếtbàgiậntôivìtôiđãcườinhữngconrốisặcsỡđó.Nhưnglàmthếnàomàkhôngcườichođược?-Ôngđãhỏithìtôixinthưa:Theoýtôi,chếnhạosựtàntậtvềtinhthầncủangườikháclàthiếuđộlượng,thậmchílàhènnhát,cũngnhưchếnhạomộtngười què quặt hoặc...Rivaret đột nhiên nín thở , vẻ đau đớn hiện lên nétmặt.Anhlùibước,đưamắtnhìncáichânkhậpkhễnhvàcánhtaytàntậtcủamình.Nhưnganhtrấntĩnhngayđượcvàcườivang:-Thưabà, sosánhnhư thế thìkhôngđượcsát lắm:nhữngngườiquèquặtchúngtôichẳnghềkhoekhoangsựtàntậtcủamìnhnhưbàchủnhàvẫnhaykhoekhoangsựngungốccuảbàấy!Vảlại,chúngtôicũngcôngnhậnrằngbị méo mó về vật chất cũng khổ sở chẳng kém gì bị méo mó về tinhthần...Đâycóbậcthang,bàhãyvịnvàotaytôi.Giêma lặng lẽ bước cạnhRivaret, sự nhạy cảmđột nhiên của anh đã làmGiêma lúng túng, ngượngngiụ.Rivaret vừamở rộng cánh cửavàophòngkháchlớn,Giêmaliềnhiểungayrằngmộtsựgìkhôngbìnhthườngđãxảyrakhichịkhôngcómặtởđây.Cácôngthìlộvẻvừabựctứcvừabốirối,còncácbàthìxúmlạibêncửaravào,mặtđỏgay,tuycốlàmravẻbìnhthản.Ôngchủchốcchốclạisửalạicặpkínhcốgiấuvẻgiậndữ,cònnhómngườidulịchlạitòmònhìnvềphíacuốiphòng.Rõrànglàởđóđãcóviệcgìxảy

ralàmcácnhàdulịchcảmthấybuồncười,cònnhữngngườikhácthìcảmthấybịlăngnhục.ChỉcómỗibàGrat-xi-nilàhìnhnhưkhônghaybiếtgìcả.Vừaphephẩychiếcquạt ,bàvừa tángẫuvớimộtviênbí thưsứquánHàLan.Ôngnàyvừanghevừatóetmiệngcười.Giêma dừng bước giây lát ở ngưỡng cửa.Chị liếc nhìn xemRuồi trâu cónhậnthấysựxônxaotrongphòngkhông.Thấyôngtađảomắtnhìntừphíabàchủnhàsangchiếcđivăngởcuốiphòngvớimộtvẻđắc thắngácđộc,Giêmađoánbiếtngay:ôngtađãđưatìnhnhâncủamìnhđếnvớidanhnghĩagiảdốivàchỉđánhlừađượcbàGrat-xi-nimàthôi.Côgáitsi-ganngồingảlưngvàochiếcđivăng.Chungquanhchịtalàmộtđámthanhniênvàsĩquankịbinh.Họtiếpchuyệnchịtanhưngvẫnkhônggiấunhữngnụcườinhạobáng.Bộcánhđắt tiềnmàuvàngđỏsặcsỡ theokiểuphươngĐôngvànhữngđồ trangsứcđeođầyngườinổibật lên trongcảnh xalông văn học này củaPhơ-lô răng - xơ, chị ta giống nhưmột conchimvùngnhiệt đới lạc vào giữa đàn chim sẻ vậy.Chắc chị ta cũng cảmthấymìnhkhônghợpvớicảnhnàynênluônluôncaumàymộtcáchkhinhbỉvàdữdộinhìnvàocácbàđangkhóchịuvìsựcómặtcủachị.ThấyRuồitrâuđangcùngvớiGiêmabướcvàophòng, chịđứngbậtdậy, chạy tới vàtuônramộttràngtiếngPhápvănphạmsaibét:-Rivaret, tôi tìmôngkhắpnơikhắpchốn.BátướcXantưcốphỏi tốimaiôngcóđếnđằngbiệtthựkhông?Hìnhnhưcókhiêuvũđấy.-Rấttiếcrằngtôikhôngđiđược.Hơnnữa,dùcóđiđượcthìtôilạikhôngthểnhảyđược...BàBôla,chophéptôigiớithiệuvớibàđâylàDi-taRê-ni.Côgái tsigannémmộtcáinhìnhầunhưmuốnkhiêukhíchGiêmavà lạnhnhạtnghiêngmình.Mac-ti-ninóirấtđúng:cô tađẹpthật,nhưngtrongvẻđẹpđócómộtcáigìđấysốngsượng,thôlỗvàmuôngthú.Côtacónhữngcửchỉ rấtnhịpnhàng tựnhiên, trông rấtvuimắt,nhưng trán thì thấphẹp,mũithìnhỏmộtcáchvôduyênvàtrôngcóvẻdữtợn.SựngượngngiụvừaquacủaGiêmakhinóichuyệnvớiruồitrâunaylạicàngtăngkhichịđứngtrướcmặtcôgáitsigannày;vìthếkhiôngchủnhàđếnmờichịsangphòng

bênkianóichuyệnvớicácnhàdulịchthìcảmthấynhẹnhõmlạthường.Đếntậnkhuya,Giê-mavàMac-ti-nitrởvềPhơ-lô-răng-xơ,Mác-ti-nihỏi:-SaochịthấyRuồitrâuthếnào?Anhchàngtrângtráoquá!AingờanhtalạiđánhlừabàGrat-xi-niđángthươngnhưthếbaogiờ!-Anhnóivềcôvũnữbalêấyư?-Còngìnữa!!Vậymàanhta lạicònkhoerằngcôấysẽlàngôisaocủamùabiểudiễnnàyđấy!CònbàGrat-xi-nithìthậthếtlòngđốivớicácbậctàidanh.-Làmnhưvậythậtchẳngđẹpmàcũngchẳngtốt tínàocả.Ôngtađãđưachủnhânvàothếbịhớ,vàhơnnữa,lạilàmtộicảngườicongáiấy.Tôichắccôtacũngchẳngthoảimáigì.-Hìnhnhưchịnóichuyệnvớiôngtathìphải.Cảmtưởngchịthếnào?-Xê-daạ,khôngcócảmtưởnggìkhácngoàinỗivuimừngkhi thoátkhỏinóichuyệnvớiông ta !Lầnđầu tiên trongđời tôigặpmộtngười làmchomìnhmệtócmộtcáchđángsợnhư thế.Mớinóichuyệnchừngmươiphútmàđãnhứccảđầu.Ôngtathựcgiốngquỷsứkhôngbiếtyêntĩnhlàgì.-Tôichắcchịcũngkhôngưaôngtađược.Ngườiđâumàgiảohoạt,trơnnhưlươnvậy.Tôikhôngtinđượcconngườiấy.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương3

Ruồi trâu thuêmộtngôinhàởngoàicửaLamã,cáchnhàDi-takhôngxa.Anhtahẳnlàmộtngườihàohoa.Thậtracănphòngcủaanhtacũngkhôngcógìlàquáxaxỉnhưngtrongmọichitiếtđềuthấynổibậtlênmộtkhuynhhướngthíchlộnglẫy,môtkhiếuthẩmmỹtếnhịlàmchoGa-livàRi-cac-đôrấtđỗingạcnhiên.Họ tưởngconngườiđã sống lâunămởvùngAmadônhoangdạiấychắcsẽcónhữngsở thíchđơngiản lắmvì thếkhinhìn thấynhữngchiếccavatsạchbongvànhữnggiàydépđủkiểucủaRuồitrâu,trênbànviết lại luôn luôncắmnhiềuhoa tươi thìhọcàng thêmngơngác.Nóichung,sựtiếpxúccủahọvớiRuồitrâulàrấttốtđẹp.Đốivớiai,Ruồitrâucũngđềutỏraniềmnởvàthânmật,nhấtlàđốivớinhữngđảngviênđảngbộđịaphươngcủađảngMat-di-ni.Tuyvậy,hìnhnhưGiêmalạibịgạtrangoàiquy luậtđó; từ lầngặpđầu tiênRuồi trâuđãcóvẻkhôngưachị,cố tránhmặtchịvàđãhaibalầntỏtháiđộcụccằnđốivớichịlàmchoMac-ti-nihếtsứcphảnđối.NgaytừlúcđầuRuồitrâuvàMac-ti-niđãkhôngưanhauvìtínhtìnhcủahọkháchẳnnhauđếnmứcđộkhôngthôngcảmđượcvớinhaumột chút nào.Nhưng ởMac-ti-ni thì chẳng bao lâu sự không ưa đó biếnthànhthùghétramặt.Mộthôm,Mac-ti-nicáukỉnhnóivớiGiêma:-Ôngtakhôngưatôi thếnàođiềuđótôikhôngquantâmlắm.Chínhthôicũngkhôngthíchôngta,nênchẳngaimếchlòngcả.Nhưngtháiđộcủaôngtađốivớichịthìtôithậtkhôngthểchịuđược.Tôiđãđịnhcùngôngtatínhmón nợ đó, buộc ông ta phải giải thích việc này nhưng lại sợ thành tochuyện,mangtiếngrằngtựmìnhmờingườitarồilạicãicọvớingườita.-Xê-da,kệôngta.Chẳngcógìquantrọngcảđâu.Hơnnữachínhtôicũng

cólỗikhôngkémôngta.-Chịcólỗigì?-Tôicólỗiởchỗlàmôngtakhôngưatôiđếnthế.KhitôigặpôngtalầnđầutạinhàGrat-xi-nitốihômđó,tôiđãtrótnặnglờivớiôngta.-Chịnặnglờià!Tôikhôngtin.-Chuyệnđóxảyracũnglàvôtìnhthôivàlúcđótôiđãlấylàmhốihận.Lúcđótôicónóirằngchếnhakpngườitàntậtlàkhôngtốtvàôngtatưởngtôiámchỉôngta.Thậttôikhônghềcóýnghĩchoôngtalàngườitàntật,ôngtacũngchẳngđếnnỗiđuiquèmẻsứt.-Dĩnhiênlàkhôngđếnnỗi.Chỉcóvaibênnọcaohơnvaibênkia,taytráibịtậtnặngthôichứcònôngtakhônggùmàcũngkhôngquè.Ôngtahơikhậpkhiễngnhưngđiềuđócũngkhôngcógìđángnói.-Tôicònnhớlúcấyôngtarunbắnngườivàtáimặtđi.Tấtnhiênlúcấytôinóimộtcâurấthớ,nhưngcũngrấtlạlàtạisaoôngtanhạycảmđếnthế.Cólẽôngtađãnhiềulầnđaukhổvìnhữnglờinhạobángđộcđịanhưvậy.-Nhưngrấtcóthểbảnthânôngtacũngđãtừngchếnhạongườikhácđộcácnhưvậy.Ôngtacónhữngcửchỉlịchthiệp,nhưngbảnchấtthìlạitànnhẫnthànhthửcànglàmchotôihếtsứckhóchịu.-Xê-da, anh nói như thế không hay đâu. Tôi cũng không ưaRivarét đâunhưngthổiphồngkhuyếtđiểmcủaôngtađểlàmgì.Đãđànhôngtacóthóikênhkiệulàmchongườikhácbựcmình.Điềuđócóthểlàdođượcngườitatán tụng quá gây nên. Và thói châm chọc ấy quả thật hết sức khó chịu.Nhưngtôivẫnkhôngchorằngôngtakhôngcóýđịnhxấuđâu.-Tôichẳngbiếtôngtacóýđịnhgìnhưngmộtconngườicáigìcũngnhạobáng thì tâmđịa cũngchẳng trong sạchgì.Một lần trongcuộchọpởnhàPha-bơ-ri-xitôiđãchốitaivềnhữnglờinhạobángcủaôngtađốivớinhữngsựcảicáchvừaquatạiLamã.Cáigìôngtacũngcốtìmchoranhữngđộngcơxấuxa,đêtiện.Giêmathởdài:-TôierằngvềđiểmnàytôilạiđồngývớiRivarethơnlàđồngývớianh.Là

những người tốt bụng, đầu óc các anh lúc nào cũng chứa chan những hyvọngvàchờđónêmđẹp.LúcnàocácanhcũngsẵnsàngchorằngnếumộtvịnàotrạctrungtuầnlòngđầythiệnýmàlênngôiGiáohoàngthìmọiviệcđều ổn cả, vị đó sẽmở cửa nhà tù ban phước lành chomọi người chungquanh,vàđộvàiba thángsau là thờiđạihoàngkimcủachúaGiê-suđến.Hìnhnhưcácanhkhônghiểu rằngdùGiáohoàngkiacómuốnhết sứcđinữa,ôngtacũngkhôngthểlậpnênchínhnghĩatrêntrầngiannàyđược.Vấnđề lànguyên tắcsaichứkhôngphải làở tháiđộcủamộtcánhânnàyhaymộtcánhânkhác.-Cáigìlànguyêntắcsai?Quyềnlựccủagiáohoàngđốivớicuộcsốngthếtụccủacáctínđồlànguyêntắcsaià?-Đâuphảichỉcóthế?Đóchỉlàmộtphầntrongsailầmchungmàthôi.Chủyếu là ở chỗ để chomột người có quyền sinh sát đối với tínhmạng conngười.Trêncơsởsailầmđókhôngthểxâydựngđượcnhữngquanhệtốtđẹpgiữangườivớingười.Mac-ti-nigiơhaitaylên.Anhvừacườivừanói:-Thôi,xinchịthacho,cáithuyết"đạođứcngoạitrừ"(mộtthuyếttôngiáochủtrươngchỉcầntinvàoPhúcâmlàđủ,khôngcầnnóigìtớiđạođứcluânlýnữa)ấytôikhôngsaokhamnổi.Tôichắcrằngcáccụnhàtaxưahẳnlànhữngngườitheochủnghĩabìnhđẳngxãhội(mộtthuyếtcủapháicấptiếntrongthờikỳcáchmạngtưsảnAnh)ởAnhtrongthếkỷ17.Hơnnữatôiđếnđâykhôngphảiđểtranhluận,màđểđưachịxembảnthảonày.Mac-ti-nirúttrongtúiramấytờgiấy.-Lạimộtbàivănchâmbiếmmớinữaà?-Vâng, lạimột chuyệndại dộtnữamàRivaretmớiđưa raphiênhọpbanchấphànhhômqua.Tôicảmthấyrằngchẳngbaolâuchúngtasẽđitớiđếnchỗđánhnhauvớihắntamất.-Chuyệngìthế?Xê-da,anhthànhkiếnvớingườitarồi.Rivaretcóthểlàmộtngườikhógầnnhưngôngtakhôngdạidộtgìđâu.-Tôicũngkhônghềphủnhậnrằngbàinàyviếtkhá,nhưngchịcứđọcqua

thìđủrõ.BàivănđảkíchsựhânhoanrầmrộdovịGiáohoàngmớilênngôihiệncòntiếpdiễnởÝ.CũngnhưmọitácphẩmkháccủaRuồitrâu,bàinàyviếtbằnggiọngvănhằn thù cayđộc.Nhưngmặcdù lối văn củaRuồi trâu làmchoGiêmakhóchịuđếnthếnàochăngnữa,tựtrongthâmtâm,chịvẫnkhôngthểkhôngnhậnrằngsựphêpháncủaRuồitrâulàxácđáng.Chịđặtbảnthảolênbànvànói:-Tôirấtđồngývớianhrằnglờivănbàibáocáonàycayđộcmộtcáchđángghét.Nhưng,khốnthay,nộidunglạiđềulàđúngsựthậtcả.-Giêma!-Phải,đúngnhưthếđấy.AnhcóthểgọiRivaretmộtconlươnmáulạnhhaylàgìgìđinữa tuỳ thích,nhưngsự thậtvẫnởphíaông ta.Cốchứngminhrằngbàivănnàykhôngđánhtrúngđíchlàvôích,nóđánhrấttrúngđích.-Vậychắcýkiếncủachịlànêninbàiấy?-Đấy lại làvấnđềkhác.Tôikhôngcho rằngcứđem inngaynguyênvănnhưthế.Đểthếthìnhấtđịnhnósẽlàmmấtlòngngườiđẩymọingườixarờichúng ta chứ chẳng đem lại lợi ích gì cả.Nhưng nếuRivaret sửa lạimộtchút,vứtbỏnhữnglờiđảkíchcánhânthìbàibáosẽlàmộttácphẩmcógiátrịthậtsự.Cònvềphầnphêphánchínhtrịthìbàivănviếtrấthay.TôikhôngngờRivaret viết giỏi đến thế.Ông ta nói đúngnhữngđiều cầnnói vànóinhữngđiềuchúngtachưaaidámnói.Chẳnghạn,RivaretvínướcÝnhưmộtngườisayrượukhóclócvanxinmộtthằngăncắp,đểchohắnthahồnắntúi.Chỗấythậtlàhaytuyệt.-Giê-ma!Nhưngchínhchỗấylại làchỗdởnhất trongtoànbàivăn!Tôikhôngsaochịunổitháiđộcắncàntấtcảmọingườivàtấtcảmọiviệcnhưthế!-Tôicũngvậy.Nhưngvấnđềkhôngphảiởđó.LốivăncủaRivaretrấtkhóchịuvàbảnthânôngtacủngrấtkhógần.NhưngkhiRivaretbảorằngchúngtaquásaysưavớinhữngđámrướctôngiáovớinhữngcửchỉtrìumếnvớinhữnglờikêugọivềtìnhyêuvàhoàgiảiđểchopháiGiêduýtvàpháiXan

phê đích tha hồ lợi dụng thì ông ta đãmột ngàn lần đúng. Tiếc rằng tôikhông dự buổi họpmặt ban chấp hành hôm qua. Thế cuối cùng các anhquyếtđịnhrasao?-Chínhvìthếnênhômnaytôiđếngặpchị,BanchấphànhyêucầuchịđếngặpRivaretđểthuyếtphụcôngtasửalạilờivănchonhẹbớt.-Tôiđếnư?Nhưngtôigầnnhưhoàntoànkhôngquenbiếtgìôngta.Hơnnữahiệnnayôngtalạiđangghéttôi.Tạisaocứphảitôiđi,ngườikhácđikhôngđượchaysao?-Chỉvìhômnayaicũngbậncả.Hơnnữa,trongbọnchúngtachỉcóchịlàngườiănnóicólýlẽhơncả:chịbiếttránhnhữnglậpluậnkhôngcầnthiếtvàsẽkhôngmấtthờigiờcãivãvớiôngtanhưchúngtôi.-Tấtnhiêntôichẳngcãivãvớiôngấylàmgì.Thôiđược,nếucácanhmuốnthìtôisẽđi.Nhưngtôinóitrướclàíthyvọnglắmđấy!-Tôitinrằngnếuchịcốgắngthìnhấtđịnhsẽtrịđượcôngta.VàchịnênnóichoRivaretbiếtrằng,đứngvềquanđiểmvănhọc,banchấphànhrấthoannghênhbàivănchâmbiếmcủaôngấy.Chắcnóithếôngtarấtthích,màđiềuđócũnghoàntoànđúngthôi.Ruồi trâu ngồi cạnh bàn viết cắmđầy hoa và cỏ phượng vĩ, lơ đãng nhìnxuốngsân.Trênlònganhlàmộtbứcthưngỏ.Mộtconchóthuộcgiốngchóchăn cừu Scot-len xù lông nằm cuộn tròn trên thảm, cạnh chân anh. KhiGiêmagõvàocánhcửacònbỏngỏthìnócấtđầulênsủa.Ruồitrâuvộivãđứng dậy, nghiêngmình chào kháchmột cách cứng nhắc và trang trọng.Gươngmặtbỗngnhiênsắtlạivàphớttỉnhnhưkhông,anhhếtsứclạnhlùngnói:-Bàrấtcónhãý.Nếubàchobiếttrướclàmuốnnóichuyệngìvớitôithìtôixinlạinhàngay.Ruồi trâu lạinghiêngmìnhvàđẩychiếcghế lại.ThấyRuồi trâu tỏýđuổimìnhmộtcáchtếnhịnhưthếGiêmaliềnđingayvàocâuchuyện:-Tôiđếnđâytheosựuỷtháccủabanchấphành.Trongbanchấphànhcónhữngýkiếnkhácnhauvềbàivănchâmbiếmcủaông.

-Tôicũngnghĩthế.RuồitrâumỉmcườingồixuốngtrướcmặtGiêmavàđẩylọhoacúclớntrênbànchechoánhsángkhổchiếuvàomặt-Phảinói rằngđứngvềquanđiểmvănhọcđa sốuỷviên trongban chấphành rất hoan nghênh bài ấy, nhưngmọi ngưòi đều nhận thấy nếu cứ đểnguyênnhưthếmàinthìkhônglợi.Giọngvănquákịchliệtcóthểlàmmấtlòngvàđẩyxanhữngngườimàlúcnàusựgiúpđỡvàủnghộcủahọđốivớiđảngrấtquantrọng.Ruồitrâurútmộtbôngcúcrakhỏilọ,ngắtdầntừngcánhhoatrắng.ĐôimắtGiêmangẫunhiêndừnglại trênbàntayphảinhỏnhắncủaRuồi trâuđangbứttừngcánhhoamột.Chịthấyrạorực.Hìnhnhưngàyxưachịđãnhìnthấynhữngcửchỉấyởđâurồi.Ruồitrâulạinói,giọngkhẽkhàngvàlạnhlùng:-Đứngvềmặt vănhọc thì bài văn của tôi chẳng cógiá trị gì.Chỉ nhữngngườikhônghiểugìvềvănhọcthìmớihoannghênhnóvềphươngdiệnấy.Cònnóilàlàmmấtlòngngườithìchínhlàtôimuốnnhưthế.-Điềuđótôirấthiểu.Nhưngvấnđềlàởchỗôngđảkíchkhôngtrúngnhữngkẻmàchúngtacầnđảkích.Ruồitrâunhúnvainhấmnhápcánhhoavừabứtkhỏiđài.-Theotôithìbàlầmrồi.Vấnđềlàthếnày:Banchấphànhcủacácôngcácbàmờitôiđếnđâylàmgì?TôihiểulàđểlộtmặtnạvàphảnkíchGiêduýt.Tôihiệnđangdốchếtkhảnăngđểchấphànhnhiệmvụđó.-Tôicó thểcamđoanvớiôngrằngkhôngmộtainghingờvề tàinăngvàthiệnýcủaông.NhưngbanchấphànherằngbàivănsẽlàmmấtlòngđảngTựdovàlàmchochúngtamấtsựủnghộvềtinhthầncủacôngnhânviênchứctrongthànhphốnày.BàivăncủaôngnhằmchốngpháXanphêđích,nhưngnhiềubạnđọccóthểsẽchorằngôngmuốnđảkíchcảgiáohội lẫngiáohoàngmới.Điềuđóvềmặtsáchlượcthìbanchấphànhcholàkhôngnên.-Bâygiờtôimớihơihiểu.Khitôicôngkíchcácgiáosĩcóquanhệxấuvới

đảng thìngười ta chophép tôi thahồnói thẳng thừng.Nhưngkhi tôivừachạmvàocácgiáosĩmàbanchấphànhvìnểthìhoáralà"chânlýgiốngnhưmộtconchó,nónhấtđịnhphảibịnhốtvàocũi.Nhưngnócóthểbịroiquấtđuổi ra ngoài nếu nhưĐức thánh cha đứng bên cạnh lửa và..."(lời vai hềtrongbikịchcủaShakespeare"VuaLia"-KingLearmàn1cảnh4).Phải,vaihềnóithếmàđúng.Nhưngthàlàmcáigìcònhơnlàmvaihề.Tấtnhiêntôiphảiphụctùngquyếtđịnhcủabanchấphành,nhưngtôivẫnchorằngbanchấphành chỉ chúýđếnnhững tên línhhầumàbỏquavao chủyếunhấttrongđólàđức...đức...giám...giám...mụcMông...Mông-ta-ne-li.Giê-manhắclại:-Mông-ta-ne-li ư ?Tôi không hiểu ý ông thế nào cả....Ôngmuốn nói tớigiámmụcđịaphậnBơ-ri-xi-ghê-laấyư?-Phải,vịtângiáohoàngvừamớicửôngtalàmHồngygiáochủ.Đâylàmộtbứcthưnóivềôngta.Thưcủamộtanhbạnởvùngbênkiabiêngiớiviếtchotôi.Bàcómuốnnghekhông?-Biêngiớilãnhđịacủagiáohoàngấyư?-Phải.Anhtaviếtnhưsau.RuồitrâuvớilấybứcthưmàanhcầmtrongtaylúcGiêmabướcvàonhàvàcấttiếngđọcto,líucảlưỡi:- " Anh....anh sắp...sắp được hân hạnh đương ...đương đầu vớimột trongnhữngkẻthùđộcácnhấtcủachúngtalàHồng...HồngygiáochủLô...Lô-ren-xôMông-ta-ne-li,tứclàgiámmụcđịaphậnBờ-ri-xi-ghê-la.Hắn..."Rivaretngừngbặtvàimlặngtronggiâylát.Rồianhlạiđọctiếp,rấtchậmchạpvàhếtsứckéodài,nhưngkhônglíugiọngnữa:-"HắnđịnhtớikinhlýTô-scantrongthángsauvớimộtsứmệnhđặcbiệtquantrọnglà"hoàgiải".Trướctiên,hắnsẽgiảngđạotạiPhơ-lô-răng-xơ,ởđóđộbatuầnrồiđiXi-ê-na,Phi-dơ,vàcuốicùngquaPi-stôi-ađểtrởvềRô-ma-nha.BềngoàihắnthuộcpháiTựdotronggiáohội,nhưnghắntalàbạnthâncủagiáohoàngvàHồngygiáochủPhê-rét-ti.Trong thờigiáohoàngGơ-rê-goahắnlàkẻthấtsủngnênbịđổiđếnmộtvùnghẻolánhnàođótại

A-pe-nanh.HiệnnayMông-ta-ne-liđộtnhiên thăngchứcrấtmau.Vềthựcchất,tấtnhiênhắncũngbịpháiGiêduýtgiậtdâynhưmọitênXanphêđíchkhác.SứmệnhmàhắnđangchấphànhlàdoýkiếncủacácchacốGiêduýtxúigiục.HắnlàmộttrongnhữngtaytruyềngiáoxuấtsắcnhấtcủaGiáohộivàthủđoạncũngthâmđộckhôngkémgìLam-bơ-ru-tri-ni.Nhiệmvụhiệnnaycủahắnlàduytrìcànglâucàngtốtlònghânhoancủamọingườiđốivớigiáohoàngmới,dùngcáchđóđểđánh lạchướngdư luậnchođếnkhiđạicôngtướckítênvàomộtđạodụdobèlũtaysaicủapháoGiêduýtthảora.Tôichưatìmđượccáchgìđểdòbiếtnộidungcủađạodụđó".Rồibứcthưviếttiếp:"HiệnnaytôicũngchưarõMông-ta-ne-licóbiếtlýdovìsaohắnđượcpháiđếnTô-scankhônghayhắnchỉlàcôngcụtrongtaybọnGiêduýt.Hắncóthểlàmộttênvôcùnggiảohoạthoặclàmộtconlừanguxuẩnnhất.NhưngcómộtđiềuhếtsứckỳlạlàtheochỗtôibiếtthìMông-ta-ne-likhôngănhốilộvàkhôngcótìnhnhân.Thậtlàmộttrườnghợphiếmcó!"Ruồitrâuđặtbứcthưxuốngmắtlimdim,ngồinhìnGiêmađợixemchịnóigì:Saumộtlátimlặng,Giêmahỏi:-Ôngtinchắcrằngngườibạnviếtthưchoôngnóiđúngsựthậtchứ?-NóivềđờitưtrongsạchcủangàiMông-ta-ne-liấyư?Không,chínhanhtacũngkhôngtinchắcđiềuđó.Bàcònnhớlàanhtađãviếtmộtcáchdèdặt"Theochỗtôibiết"chứ?Giêmalạnhlùngngắtlời:-Khôngphảivấnđềđờitư.ĐiềutôimuốnbiếtlàvấnđềsứmệnhcủaMông-ta-ne-li.-Vấnđềđóthìtôicóthểhoàntoàntincậyanhta.Anhtalàbạncũcủatôi,mộttrongnhữngđồngchínăm1843.Hiệnnaycôngtácmàanhtaphụtráchcónhiềuthuậnlợiđặcbiệtchophépanhtatìmhiểunhữngvấnđềđó.Giê-masựcnghĩ"ChắclàmộtviênquanlạinàoởVa-ti-căngđây",vàchịnói:-Ôngcónhiềuđầumốiliênlạcbímậtnhưthếư?Tôicũngđãđoánchừng

lànhưvậy.Ruồitrâunóitiếp:-Tấtnhiênbứcthưđóchỉcótínhchấtriêngmàthôi.Chắcbàcũnghiểurằngkhôngnênchomộtngườinàobiếtnộidungcủanóngoàicácủyviêntrongbanchấphànhcủabà-Điềuđókhỏiphảinói.Nhưngchúngtahãytrởlạivấnđềbàivăn.Liệutôicóthểnóivớicácđồngchítrongbanchấphànhrằngôngđãvuilòngsửađổiđôichút,làmcholờilẽđượcdịunhẹhơn,haylà...-Thếbàkhông thấy rằngnếu sửa thìkhôngnhững sẽ có thể làmyếu sứcchâmbiếmđimàcòncóthểlàmmấtcảcáiđẹpcủa"tácphẩmvănhọc"haysao?-Đấylàônghỏiýkiếnriêngtôi.Còntôiđếnđâynóichuyệnvớiônglànhândanhbanchấphành.-Nhưvậycónênkếtluậnrằngcá...cánhânbàkhôngđồngývớiý...ýkiếncủabanchấphànhkhông?Ruồi trâu nhét bức thư vào túi, hơi cúimình và nhìnGiê-ma với đôimắtchămchú,khẩnthiếtlàmchonétmặtanhbỗngdưngđổikhác.-Bàchorằng...-Nếuôngmuốnbiếtýkiếncánhân tôi, thì tôi cũngxinvâng : tôikhôngđồngývớisốđôngvềcảhaiđiểm.Tôihoàn toànkhônghoannghênhbàivănvềquanđiểmvănhọc,nhưngtôithấybàivănấychânthựcvềtrìnhbàysựviệcvàkhônkhéovềthểhiệnsáchlược.-Thếnghĩalà...-Tôihoàn toànđồngý rằngnướcÝđangbị lóamắtbởinhữngánh sánghuyễnhoặcvàtấtcảnhữngniềmhânhoanvuisướnghiệnnaysẽdẫnnótớimộtvũnglầyghêgớm.Tôisẽrấtsungsướngnếuđiềuđóđượcnóiramộtcáchcôngkhaivàmạnhdạndùchonhư thếcó làmmất lònghoặcđẩyxamộtvàibạnhiệnđangủnghộchúngtađinữa.Nhưnglàmộtthànhviêncủađoàn thể tôikhông thểkiên trìýkiếncánhâncủamình trongkhisốđôngđangcóýkiếnđốilập.Và,lẽdĩnhiên,tôicũngchorằngnếuđãnói,thìphải

nóichoônhòavàbìnhtĩnhchứkhôngnênnóinhưgiọngbàivănnày.-Xinbàchờmộtphútchotôixemlạibảnthảo.Ruồitrâucầmlấybàivănđọclướttừđầuđếncuối,rồicaumàytỏvẻkhôngvừaý:-Phải,thậtvậy,bàhoàntoànđúng.Thậtlàmộtbàiđoảnvănkêumàrẻtiền,chứkhôngphảilàmộtbàivănchâmbiếmchínhtrị.Nhưnglàmthếnàođược?Nếukhôngviếtchotaonhãthìcôngchúngsẽkhônghiểuđược.Nếukhôngviếtchocayđộcthìbàivănsẽtẻngán.-Thếôngkhôngthấyrằngnếucayđộcquámứcthìcũnglàmchobàivăntẻngánhaysao?Ruồitrâunhìnchịmộtcáchsắcbénvàlanhlợirồiphálêncười:-Thưabà,cólẽbàthuộcvềmộthạngngườirấtđángsợlàlúcnàonóicũngđúng.Nhưng nếu tôi không đứng vững trước sự quyến rũ, không nói chothâmđộc thì có lẽ tôi cũng sẽ thànhmộtngườibuồn tẻnhưbàGrat-xi-nimất. Trời ! Nếu số kiếp đưa mình đến bước ấy thì khổ biết bao nhiêu !Không,xinbàchớcaumày!Tôibiếtrằngbàkhôngưatôinêntôixintrởlạivấnđề.Tìnhhìnhhiệnnaynhưsau:Nếutôivứtbỏmọichỗđảkíchcánhânmàgiữnguyênphầnchủyếucủabàivănthìbanchấphànhsẽtỏýtiếcrằngkhôngthểchịutráchnhiệminbàivănđược;nhưngnếutôihysinhchânlýchínhtrịvàdốctoànlựccôngkíchmộtvàikẻcábiệtcủađảng,thìbanchấphànhsẽtângbốcbàivănlêntậnmâyxanh,còntôivớibàthìsẽlạithấyrằngbàivănđókhôngđángin.Vấnđềthậthoàntoànsiêuhình.Inmàkhôngcầnbiếttớigiátrịhaylàgiữnguyêngiátrịmàkhôngin,đằngnàohơn?ThưabàBô-la?-Theotôithìvấnđềkhôngnhấtthiếtphảiđặtnhưvậy.Nếuôngbỏnhữngđọannóivềcánhân thìbanchấphànhsẽđồngý indùsẽcónhiềungườiphảnđối.Vàtôitưởngnhưvậysẽrấtcóích.Nhưngôngphảilàmdịulờivănđimớiđược.Nếuđãmuốnchongườiđọcuốngmộtliềuthuốcnặngnhưthếthìngaylúcđầukhôngnêndùnghìnhthứcquyếtliệtlàmngườitasợkhôngdámuống.

Ruồitrâunhúnvaivàthởdàikhuấtphục:-Thưabà, tôixinphục tùngýkiếncủabà,nhưngphục tùngvớimộtđiềukiện.Hiệnnaybàcóthểtướcquyềncườicủatôi,nhưngtrongtươnglaigầnđâyphảiđểcho tôisửdụngquyềnđó.KhinàođứcngàiHồngygiáochủtrongsạchấylómặtraởPhơ-lo-răng-xơthìcảbàlẫnbanchấphànhkhôngđượcngăntôi,tôimuốnnóicayđộcbaonhiêuthìnói!Đólàquyềncủatôi!Anhbuôngthõngvớimộtgiọnghếtsứclạnhlùng,chốcchốclạirútnhữngbôngcúcrakhỏibình,giơlêncaođểngắmnhìnánhsángxuyênquanhữngcánhhoatrắngmuốt.Thấynhữngbônghoarungrinhxiêuvẹo,Giê-manghĩ:-Saoôngtarunrẩythế?Chắckhôngphảilàôngtasayrượu!"Chịvừađứngdậyvừanói:-Vấn đề ấy ông nên bàn với các ủy viên khác trong ban chấp hành. Tôikhôngthểđoántrướcđượcýkiếncủahọ.Ruồitrâucũngđứngdậy,tìtaylênbànvàápnhữngđóahoavàomặt:-Cònbà,ýkiếncủabàthếnào?Giê-mangậpngừng.Vấnđềấy làmchochịđaukhổvàgợi lênnhữngkỷniệmcayđắngxưakia.Cuốicùngchịnói:-Thậttôicũngkhôngrõ.CáchđâynhiềunămtôicóđượcbiếtphầnnàovềôngMông-ta-ne-li.Lúcấyôngtalàcốđạovàlàgiámđốctrườngdòngtrongtỉnhmàtôisốngthủanhỏ.MộtngườirấtgầnMông-ta-ne-likểchotôinghenhiềuchuyệnvềôngta.Tôichưahềnghenóiđiềugìxấuvềôngtacảvàtôitin rằng ítnhất là lúcbấygiờông ta thựcsự làmộtnhânvật rấtđáng tônkính.Nhưngđãlâulắmrồivàtừđóđếnnayôngtacóthểthayđổi.Quyềnhànhvôtộivạđãlàmhỏngbiếtbaoconngười!Ruồitrâungẩngđầu,nétmặtkiênquyết,nhìnthẳngvàomắtchịvànói:-Dùsaođinữa,nếubảnthânôngMông-ta-ne-likhôngphảilàmộtkẻkhốnnạnthìôngtacũnglàmộtcôngcụtrongtaybèlũkhốnnạn.Nhưngđốivớitôivàcácbạnhữucủatôiởbênkiabiêngiớithìkhốnnạnhaycôngcụcủakẻkhốnnạncũngchỉ làmột.Tảngđánằm trênđườngcó thểcónhữngý

địnhhếtsứctốtđẹpnhưngthếnàongườitacũngphảihấtnóđi...Thưabà,xinbàchophép...AnhbấmchuôngrồikhậpkhiễngbướcramởcửachoGiê-ma.-Thưabà,bàđãrấtcónhãýđếnthămtôi.Xinbàđểchongườiđigọixengựa nhé?...Bà không cần ư? Vậy xin chào bà...Bi-an-ca, chị làm ơn mởgiùmcửangoài.Giê-mabướcrađườngphốvớibaonhiêuýnghĩxaoxuyến."Cácbạnhữucủatôiởbênkiabiêngiới".Họlànhữngngườinào?Vàôngấyđịnhhất tảngđá ra khỏi đườngbằng cáchnào ?Nếu cóphải chỉ bằngchâmbiếmkhôngthôi,thìtạisaomắtôngtalạilóelênmộtcáchdữdộinhưvậy?

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương4

HồngygiáochủMông-ta-ne-litớiPhơ-li-răng-xơvàotuầnđầuthángmười.Việcôngđếnđãgâynênmộtlànsóngdưluậnsôinổitrongthànhphố.Ônglàmộtnhàtruyềnđạonổidanhvàlàđạidiệncủatriềuđạigiáohoàngmớicách tân.Mọingườikhaokhátmongmỏiông trìnhbày"học thuyếtmới",nói lênnhững tình thươngvàhòagiảiđặngđiều trịnhữngnỗiđau thươngcủanướcÝ.ViệcbổnhiệmHôngygiáochủGi-tsilàmQuốcvụkhanhTòathánhLamãđểthayLam-bơ-ru-tri-nimàmọingườiđềucămghét,đãnângsựhânhoanlênđếncựcđiểm.VàMông-ta-ne-lichínhlàngườicónănglựcduytrìtâmtrạnghânhoanđó.ĐờitưliêmkhiếtcủaôngtalàmộthiệntượngítcótronghànggiáophẩmcaocấpcủagiáohộiLamã.Dodó,Mông-ta-ne-liđãthuhútđượcnhiềucảmtìnhcủadânchúngvìxưanaydânchúngvẫnchorằnggianlận,thamnhũngvàdâmôđentốilànhữngđặcđiểmhầunhưkhôngthểthiếuđượccủacácgiáosĩcaocấp.Hơnthế,ôngtathậtcótàibacủamộtnhàtruyềnđạo.Giọngnóiuyển chuyểnvàphongcáchdễ thuhút lòngngườinhưđánamchâm,đólànhữngđiềuthườnglàmchoôngthànhcôngởbấtkỳnơinàpvàvàolúcnào.Cũngnhưmọilần,lầnnàyGrat-xi-mihếtsứcxoayxởđểmờiđượcbậctàidanhmới tới ấy.Nhưngđiềuđókhôngphải dễ : đối vớimọi lờimời củaGrat-xi-ni,Mông-ta-ne-litừchốirấtlichthiệpmàkiênquyết,lấycớkémsứckhỏevàbậnviệc.Mộtbuổisớmchủnhậtlạnhtrờivàchóinắng,Mac-ti-nicùngGiêmađiquaquảngtrườngXi-nhô-ri-a.Mac-ti-nikhinhmiệtnói:-VợchồnglãoGrat-xi-nithậtlànhữngconvậttạpthực,bạcáigìcũngnuốt.

ChịcóthấyhọcúirạpđầutrướcxengựacủaHồngygiáochủkhông?Bấtkểaihọcũngvơcả,miễnlàkẻđónổitiếng.Từthủabéđếngiờthậttôichưathấy ai hámdanhnhư thế.Mớidạo tháng támđónRuồi trâunay lại rướcMông-ta-ne-li.Chắclàđứcchaphổngmũilắmvềsựquantâmđó.Màtấtcảbèlũđầucơcũngchiangọtsẻbùivớiđứcchavềsựquantâmnày.Mác-ti-ni vàGiêmavừađi ngheMông-ta-ne-li giảngđạoởnhà thờ.NgôinhàthờlớnnàychậtníchnhữngngườiháohứcđượcnghenhàtruyềnđạonổitiếnggiảngthuyếtđếnnỗiMac-ti-nisợGiêmanhứcđầuphảikhuyênchịbỏbuổi lễ ravề trướckhikết thúc.Saumột tuần lễmưa rả rích,hômnaymớicómộtbuổisángnắngđẹp.Mac-ti-nibènrủGiêmađiXanhNi-cô-lôdạochơitrênnhữngsườngđồixanhtốt.-Không.Chị trả lời.Nếuanhcó thìgiờ thì tôixinđi,nhưngkhôngđivềphíaấyđượcđâu.TađitheođườngbờsôngÁc-nôđivìkhiMông-ta-ne-litrởvềôngtasẽquađó.CũngnhưGrat-xi-nitôimuốnchiêmngưỡngbậctàidanhấy.-NhưngchịvừatrôngthấyMông-ta-ne-likiamà!-Mớiđằngxathôi.Trongnhàthờđôngquá...màlúcôngtađếnthìchúngtalại đứng phía sau ông ta.Bây giờ ta tới đứng gần cầu chắc thấy rõ được.ChắcanhbiếtlàôngtatạmnghỉởbờsôngÁc-nô.-Nhưng tại saobỗngdưngchị lạimuốnnhìnmặtMông-ta-ne-li?Cóbaogiờchịchúýđếnnhữngnhàtruyềnđạonổitiếngđâu?-Giờđâytôicũngvẫnkhôngđểýđếnnhữngnhàtruyềnđạo,màchỉchúýtớibảnthânconngười.Tôimuốnxemtừlầngặpcuốicùngđếnnayôngtacókhácđinhiềukhông?-Lầnđầuấylàbaogiờ?-SaukhiAc-tơchếthaingày.Mac-ti-nibànghoàngnhìnGiê-ma.Haingườiđãratớiđườngbờsông.ĐôimắtGiê-mathẫnthờnhìnxuốngnước.VẻmặtchịlàmMac-ti-nihoảnghốt.Mộtlátsauanhnói:-Giê-ma,Giê-mathânyêu!Cólẽnàocâuchuyệnthêthảmấyvẫncứsuốt

đờiámảnhGiê-ma?Tuổimườibảyaimàchẳnglỡlầm.Tayvịnvàocầuthang,mắtnhìnxuốngdòngsông,chịmệtmỏiđáp:-Nhưngkhôngphảiaimườibảytuổicũngđềugiếtchếtngườibạntốtnhấtcủamình.Mac-ti-ninín lặng.Mỗi lầnnỗiniềm tâmsựấyđếnvớiGiêma thìanh rấtngạichuyệntrò.-Hễbaogiờnhìnthấymặtnướclàtôilạinhớtớichuyệnxưa.Giêmatừtừngướcmắtnhìnanhrồirunrunnóitiếp:-Thôi,Xê-da,tađinữađi.Đứngđâylạnhlắm.Họlẳnglặngbướcquacầuvàrẽsangtheobờsông.VàiphútsauGiêmalạinói:-Saoconngườiấycógiọngnóiêmđẹpđếnthế!Tronggiọngnóicủaôngtacómộtcáigìđómàtôichưatừngnghethấytronggiọngnóicủamộtai.Tôichorằngôngtacósứctruyềncảmmạnhnhưvậyquánửalànhờbíquyếtấy.CholàđãđếnlúccóthểlàmGiêmaquênđượcnhữngkỷniệmkhủngkhiếpquadòngsônggợilên,Mac-ti-niliềnnóitiếp:-Phải,giọngnóithậttuyệttrần!Ngoàigiọngnóiấy,ôngtacònlàmộtnhàtruyềnđạogiỏi nhất trong số cácnhà truyềnđạomà tôi đượcnghegiảng.Nhưngtôinghĩbóquyếthấpdẫncủaôngấycònsâuxahơnnữa.Lốisốngcủaôngtakháchẳnmọigiáosĩcaocấpkhác.Cólẽ trừGiáohoàngra thìtrongtoànGiáohộiÝkhólòngtìmđượcmộtGiáosĩcaocấpnàocóthanhdanhnhưvậy.CònnhớdạonămngoáikhiđiRô-ma-nha,tôiđãcódịpquađịaphậncủaMông-ta-ne-li.Trờimưatầmtãmànhữngngườidânmiềnnúivẫncứkiêntrìchầutrựcđểđượcthấymặtôngtahoặcsờvàoáoôngta.HọtônthờMông-ta-ne-linhưthánh.VàđiềuđókhôngphảichuyệnthườnglàvìởRô-ma-nhacứthấyaimặcáochứcgiáosĩlàngườitaghétthậmtệ.Tôicóhỏimộtbácnôngdângià,mộtngườibuônlậuđiểnhìnhmàtôichưatừngthấy trong đời rằng hình như dânở đây hình như rất trung thành với đứcgiámmụcthìngườiấytrảlời:"Chúngtôikhôngưachacốđâuvìhọđềulànhữngkẻgiandối.NhưngchúngtôiyêungàiMông-ta-ne-livìngàikhông

lừadốichúngtôibaogiờvàngàirấtcôngminhchínhtrực".GiêmalêntiếnghầunhưđểnhủmìnhchứkhôngphảiđểnóivớiMac-ti-ni:-Lạthật!Khôngbiếtôngtacóbiếtdânchúngnghĩgìvềôngtakhông.-Chắclàbiết.Sao?Chịcholàkhôngphảinhưthếư?-Vâng,khôngphảithế.-Tạisaochịbiết?-Chínhôngtanóivớitôi.-Ôngta?Mông-ta-ne-liấyư?Giêma,chịnóisao?ChịvuốtmớtóclòaxòatrêntránvàngoảnhlạiphíaMac-ti-ni.Họlạidừngbước.Mac-ti-nitìtayvàolancancònGiêmathìlấydùchậmrãivẽhìnhlêntrênnềnđường.-Xê-da, tôi với anh quen nhau đã bao năm ròngmà tôi chưa bao giờ kểchuyệnAc-tơchoanhbiếtcả.Mac-ti-nivộivãngắtlời:-Màcũngkhôngcầnkểnữa.Giêmathânyêu.Tôibiếtcảrồi.-Giô-va-nikểchoanhngheư?-Phải.Lúcanhấyhấphối.MộtđêmkhônglâutrướckhiGiôvanichết,tôingồibêngiườnganhcókểchotôinghevềActơ...Giêmathânyêu,đãtrótrồithì tôiphảinóihết sự thậtđểGiêma rõ...Anhấybảo tôi rằngchị luônâmthầmvấnvươngvềcâuchuyệnbithảmấy.Anhấynhờtôiđếnvớichịnhưmộtngườibạnđểgiúpchịtránhkhỏinhữngýnghĩnặngnề.Tôiđãhếtsứccốgắngmặcdùcôngviệccủatôihìnhnhưkhôngcóhiệuquả.NgướcnhìnMactinitronggiâylát,chịêmáitrảlời:- Tôi biết. Nếu khong có tình bạn của anh thì tôi còn đau khổ biết baonhiêu...CònvềgiáochủMông-ta-ne-lithìlúcấyGiô-va-nikhôngnóigìvớianhư?-Không.Lúcấy tôicũngkhôngbiếtMông-ta-ne-li lạicó liênquangìđếncâuchuyệnấy.Anhấychỉnóivới tôi toànbộcâuchuyệnvềmột tênmậtthámvà...-Vàvềchuyện tôi tátAc-tơđếnnỗiAc-tơphảinhảyxuốngbiển tự tửcó

phảikhông?Được,vậybâygiờtôikểchoanhnghechuyệnMông-ta-ne-li.HọquaytrởlạichiếccầumàlátnữaxecủaHồngygiáochủsẽđiqua.MắtkhôngrờikhỏimặtnướcGiêmabắtđầukể:- Lúc ấyMông-ta-ne-li còn làmột cha cố và là giám đốc trường dòng ởthànhPi-dơ.ÔngtathườngdạytriếthọcchoAc-tơvàkhiAc-tơvàođạihọcông tavẫn tiếp tụcgiúpđỡ.Haingườiyêu thươngnhaunhưmộtcặp tìnhnhânchứkhôngphảilàthầytrònữa.Ac-tơsùngbáicảbấtcứnơinàoMông-ta-ne-liđiqua.TôicònnhớmộthômAc-tơnóivớitôirằngnếumấtđipadrethìAc-tơ sẽ nhảy xuống biểnmà chết.Ac-tơ thường gọiMông-ta-ne-li làpadre.Cònchuyệntênmậtthámanhbiếtrồi...ĐếnngàyhômsauchatôivàhọhàngnhàBớc-tơntứclàmấyngườianhcùngchakhácmẹhếtsứcđángghétcủaÁc-tơđều racửabiểnĐac-xen-nađểmò tìmxác.Còn tôi thì tôingồimộtmìnhtrongphòngnghĩnhữngviệcdochínhtaymìnhgâyra...Giê-maimlặngmộtlátrồikểtiếp:-Đếntậnkhuyachatôivàonóivớitôi:"Giê-maconxuốngnhàdướiđi,cóngườiđếntìmgặpcon".Chúngtôixuốngphòngkhách.Mộtanhbạnhọcvàlàngười trongtổ tôi,ngồiđợiởđó.Mặt táimét,anhtarunrunkểchotôinghebứcthưthứhaicủaGiô-va-ni,trongđókểlạitấtcảnhữnggìmàônggià coingụcđãnóivới anhemphạmnhânvề têncốđạoCác-đi làngườitrướckiadụdỗÁc-tơxưng tội.Tôicònnhớngườibạnhọcấynóivới tôirằng:"Dùsaochúngtacũngcònđượcmộtchútanủilà:bâygiờchúngtabiếtrằngAc-tơkhôngcólỗigìcả".Chatôinắmlấytaytôi,hếtlòngkhuyênnhủ.LúcấychatôivẫnchưabiếtchuyệntôitátAc-tơ.Tôitrởvềphòngsuốtđêmkhôngngủ.Đếnsángcha tôivàhọhàngnhàBớc-tơn lại rabến.Mọingười vẫn còn hy vọng tìm xácAc-tơ. -Nhưng hình như không tìm thấyphảikhông?- Không tìm thấy. Chắc sóng cuốn ra khơi mất rồi. Tôi đang ngồi trongphòngbỗngcóchịngườilàmvàobáochobiếtvừarồicómộtvịcốđạotớinhà,thấychanóitôirabếnthìôngđithẳng.ĐoánlàMông-ta-ne-li,tôiliềnchạytheolốisau,đuổikịpôngngayởcổngvườn.Khitôigọi:"ChaMông-

ta-ne-liconmuốnnóichuyệnvớicha"thìôngtađứnglại,lặnglẽnhìntôi.Trờiơi,Xê-da,nếuanhtrôngthấymặtôngtalúcấy!Nétmặtấycứhiệnratrướcmắttôimấythángròng!TôinóivớiMông-ta-ne-li:"ConlàconbácsĩUơ-ren.ConđếnđểnóivớicharằngchínhconđãgiếtchếtAc-tơ".Tôithúnhậntấtcảmọiđiềucònôngtathìcứđứngtrơtrơnhưtượngđámànghetôinói.Khitôidứtlờiôngtaanủi:"Cứyêntâm,conạ!KhôngphảicongiếtAc-tơđâumàchínhlàchađây.ChađãlừadốiAc-tơvàđiềuđóAc-tơđãbiết".Nóixongôngtaquaygótbướcnhanhrakhỏivườn,khôngnóithêmmộtlờinàonữa.-Rồisauthếnàohởchị?-Sautôicũngkhôngbiếtôngtarasaonữa.Chỉnghenóingaytốihômđóôngngấtđiởngoàiphốcáchbếnkhôngxarồingườitađưaôngtavàomộtcănnhàgầnđấy.Ngoàiratôikhôngbiếtgìthêm.Chatôithậthếtlòngđốivớitôi.KhitôikểlạimọiviệcthìchatôiliềnbỏcảcôngviệcđưatôivềAnhđểkhỏivươngvấntớichuyệnxưa.Chatôisợtôicũngnhảyxuốngbiểntựtửnốtvàhìnhnhưđãcólầntôixuýtnhảyxuốngbiểnthật.Nhưngsaukhibiếtchatôimắcbệnhungthưthìtôiphảitrấntĩnhlạivìngoàitôirakhôngcònaisănsócchatôi.Saukhichatôimấtđi,chỉcònlạitôivớimấyđứaemtrainhỏ.Trong lúc anh cả tôi chưađưa chúngvềnuôi được thìmình tôi phảicángđáng.SauGiô-va-nitới,Xê-daạ.Buổiđầuchúngtôithậtrấtngạigặpnhaubởivìgiữachúngtôilàcảmộtkỷniệmghêgớm.Giô-va-nithườngânhậncayđắngrằngchínhanhcũngcólỗinặngvìanhđãviếtbứcthưtrongtùgửira.Nhưngtôinghĩchínhnỗiđaukhổchungđãlàmchúngtôigầnnhau.Mac-ti-nimỉmcười,lắcđầunói:-Có lẽvềphíachị thìnhư thếđấy,nhưngcònGiô-va-ni thìđãquyết tâmngaytừbuổiđầugặpgỡvớichịrồi.TôicònnhớsauchuyếnđầutiênđiLi-voóc-nôtrởvềMilan,suốtngàyanhấynhắcđếnchị,nóirấtnhiềuvềmộtthiếunữngườiAnhtênlàGiê-malàmchotôinhứccảđầu.Tôicònnhớhìnhnhưlúcấytôighétchịlắm....Kìa,Hồngygiáochủđếnrồi!Chiếcxengựaruổiquacầuvàdừngbánhtrướcmộtngôinhàlớnvensông.

Mông-ta-ne-lingồi,ngảlưngvàogốitựa.Chắchẳnôngtarấtmệtvàkhôngđểý tớiđámđôngđanghớnhởxúmxítcạnhcửađểngóngnhìnmặtông.Niềmxúcđộngngờilêntrênbộmặtđótrongnhàthờ,nayđãtắtđivàgiờđây,dướiánhmặttrờivẻloâuvàmệtmỏihiệnrarõnét.KhiMông-ta-ne-libướcrakhỏixevàbướclênbậccửavớidángđinặngnhọc,lờđờcủatuổigiàmệtmỏilạiđautim,thìGiê-matrởgót,từtừđiracầu.Cáinhìnmờmịtvà tuyệtvọngcủaMông-ta-ne-lidườngnhư thoángphảnánh trênmặtchị.Mac-ti-nilặnglẽđibêncạnh.Giê-malạiphânvânsaugiâylátimlặng:-TôinghĩmãikhôngbiếtôngtalừadốiÁc-tơđiềugì?Vàđôilúctôinghĩ...-Nghĩsaohởchị?-Phải, thật làmộtđiềuhết sứckỳ lạ...Tại saohaingười trônggiốngnhaumộtcáchlạlùng...-Haingườinàonhỉ?-Ác-tơvàMông-ta-ne-li.Màcũngkhôngchỉ riêng tôinhận thấyđiềuđó.Hơnnữa, nhữngngười tronggia đìnhnhà ấy cómột cái gì bí ẩn lắm.BàBớc-tơn,mẹÁc-tơ, làmột trongnhữngngườiđànbàhiềndịunhấtmà tôitừngquenbiết.CũngmộtkhuônmặtthanhtúnhưÁc-tơvàcólẽcảtínhnếtcũngkhôngkhácgìnhau.Nhưnglúcnàobàcũngcóvẻsợsệtnhưmộtkẻtộiphạmbịbắtquảtang.Đứacondâucủangườivợtrướcđốivớibàthậtcòntệhơncảngườiđốivớichó.CònchínhÁc-tơthìcũngchẳnggiốngnhưnhữngngườianhhènnhátcủamìnhchútnào...Lúcnhỏ thìdĩnhiênnhiềucáichỉthoángqua,nhưngsaukhinghĩlạitôiluônluônngờrằngÁc-tơkhôngphảilàngườihọBớc-tơn.CốnghĩralờianủiGiê-ma,Mac-ti-ninói:-CũngcóthểlàÁc-tơbiếtchuyệngìcủamẹnênđitớiquyếtđịnhtựtửchứkhôngphảivìcâuchuyệnlừagạtcủaCác-đi.NhưngGiê-malắcđầu:- Xê-da, nếu anh nhìn thấy vẻmặtÁc-tơ sau khi tôi tát Ác-tơ thì anh sẽchẳngnóinhưvậy.SựphỏngđoánvềMông-ta-ne-licólẽđúng,cóthểnhư

thếlắm...Nhưngcáigìtôiđãlàmthìtrótlàmmấtrồi.Họimlặngbướctrongmấyphút.Cuốicùng,Mac-ti-ninói:-Giê-mathânyêu,nếunhưtrênthếgiannàychúngtacómộtphéplạnàocóthểxóabỏđượccáiđãtrótlàmthìmớinênvấnvươngvềsailầmcũ.Nhưngnếukhông thì thôi, cứ để chongười chết chônvùi nhữnggì đã chết.Câuchuyệnấythậtkhủngkhiếp.Nhưng,dùsaongườibạntrẻđángthươngấyđãđượcgiảithoátrồivàcólẽlạimaymắnhơnbaokẻhiệnnaycònngồitrongtùhoặcđangrênsiếtnơiđầyảixaxăm.Đấy,chínhđómớilànhữngngườichúngtanênnghĩtới.Chúngtakhôngcóquyềnđểcholòngmìnhtannátchỉvìxótthươngchonhữngngườiđãchết.ChắcchịnhớcâunóicủathisĩSê-limàchịhằngưathích:"Cáigìđãqualàthuộcvềcáichết,còntươnglailàcủata".Chịhãynắmlấytươnglai.Trongkhitươnglaicònthuộcvềchịthìchịkhôngnêntậptrungsuynghĩvềnhữngcáixaxưađểgâyhạichomình,mànênnghĩtớicáigìhiệnnaymìnhcóthểlàmđượcđểgiúpchotươnglai.Say sưa với câu nói củamình,Mac-ti-ni nắm lấy tayGiê-ma.Nhưng khinghethấymộtgiọngnóimềmmại,lạnhlùngvàuốnéoởđằngsauthìanhvộibuôngtayra.Giọngnóiđókéodàivàsesẽnhưlờinóithầm-HồngygiáochủMông-ta...ta-ne-lihiểnnhiêncóđủtấtcảnhữngđứctínhnhưôngvừanói,thưaôngbácsĩrấtđángkínhcủatôiơi!Thựcrađốivớithếgiớinày,ôngấythậtquátốtnữaấychứ!Vìvậycầnphảitốngtiễnôngấysangthếgiớikhácmộtcáchcungkínhhơn.Tôitinrằngởnơiđóôngtacũngsẽoanhliệtchẳngkémgìởđây.Ởthếgiớiđóchắc làchẳng...chẳngthiếugìnhữngconmacũchưa...chưahềtrôngthấynhữngcủahiếmnhưvịHồngygiáochủcólươngtâmcủachúngta.Màmaquỷlạirấtưasựmớilạ.LiềnđóvanglêngiọngnóicủabácsĩRi-cac-đô.Tronggiọngấylộramộtvẻbựctứckhôngnénnổi:-Saoôngbiếtđiềuđó?-DạthưaôngtôiđọcởKinhthánhraạ.NếutinvàosáchPhúcâmthìđến

conmađángkínhnhấtcũngthíchlàmnhữngchuyệngánghépcừkhôi.MàlươngtâmvàHồngygiáo...giáochủtheotôi,thìđólàmộtsựgánghéprấtkỳkhôiđếnkhómànuốtchotrôi,chẳngkhácgìđemtômtrộnvớimật.À!ÔngMac-ti-nivàbàBô-la!Hômnaytrờiđẹpsautrậnmưa,cóphảikhôngạ?CácvịcũngcóngheXa-vô-ra-nô-lamớigiảngđạođấychứ?(Xa-vô-ra-nô-laGi-rô-la-mô (1452-1498) :mộtnhà truyềnđạonổi tiếngởPhơ-lô-răng-xơ.ÔngthườngvạchtộinhữnghànhvixấuxacủaGiáohộivànhàcầmquyềnnênđãbịxửtửvìtộitheotàgiáo)Mac-ti-niquayngoắt lại.Ruồi trâumiệngngậmxìgà,veáocàimộtbônghoa tươiđanggiơbàn taygầygònhưngđeogăng rất lịchsựchoanhbắt.Giờđây,khiánhdươngnhảynhóttrênđôigiàybónglộnvàtừmặtnướcánhlênbộmặt tươicườicủaRuồi trâu thìMac-ti-ni thấyRuồi trâukhôngđếnnỗiquèquặt,màlạichữngchạchơnbaogiờhết.Họbắttaynhau:ngườithìvồnvã,kẻthìlầmlì.GiữalúcấyRi-cac-đôbỗngkêulên:-BàBô-la,bàmệthaysao!MặtGiê-malấplánhdướivànhmũnênđãtáilạicàngthêmtáinhợtđi,dảimũbuộcdướicổ rõ ràngphậpphồngcùngmộtnhịpvới trái timđập thonthót.Chịnóimộtcáchyếuớt:-Xinphépcácôngtôimuốnvềnhà.Họgọimộtchiếcxeđến,Mac-ti-nitheoxeđưachịlạinhà.KhiRuồitrâucúixuốnggỡ chiếc áo choàng củaGiê-mavướngvào bánhxe, anh đột nhiênngướcmắtnhìnchị.VàMacti-ni thấychịcorúmngườilại,nétmặtkhủngkhiếp.Xevừachuyểnbánh,Mac-ti-niliềndùngtiếngAnhhỏichị:-Saothế,Giê-ma?Thằngkhốnkiếpấynóigìvớichịthế?-Không,cónóigìđâu.Khôngphảitạiôngấyđâu.Tôi..tôisợđấythôi!-Chịsợgì?-Phải!...Hìnhnhưtôithấy...Giê-malấytaychemắt,vàMac-ti-nilặnglẽđợichịhồitỉnhlại.Cuốicùng

nétmặtGiê-mađãtrởlạitựnhiên.QuayvềphíaMac-ti-ni,chịnóivớimộtgiọngbìnhthường:-Ýanhnóirấtđúng.Nhìnvềquákhứthêthảmthậtkhôngíchgì.Nólàmchocânnãosuynhượcvàđưađếnnhữngảotưởnghếtsứckỳdị.ThôitừnayđừngnhắctớichuyệnấynữaXê-daạ,kẻocứgặpaitôicũnglạithấygiốngnhưÁc-tơ.Thậtđúnglàmộtảotưởng,mộtcơnácmộnggiữabanngày.Anhcóbiếtkhông,lúcnãykhiconngườiđángghétấytớitôitưởngchừngnhưtrôngthấyÁc-tơ.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương5

Ruồitrâuquảlàngườisởtrườngvềmôntựgâychomìnhcónhiềukẻđịch.Thángtám,anhtamớiđếnPhơ-lô-răng-xơmàcuốithángmườiđãcóđếnbaphầntưủyviêntrongbanchấphànhtrướckiađãmờianhđến,thìnaytấnthànhýkiếnMac-ti-ni.NgaycảnhữngngườikhâmphụcanhnhấtcũngbấtmãnvềnhữngsựcôngkíchđiêncuồngcủaanhđốivớiMông-ta-ne-li.VàchínhGa-lilúcđầulàngườibaogiờcũngsẵnsàngbênhvựcmọilờinóivàviệclàmcủanhàchâmbiếmsắcsảoấythìnaycũngbắtđầutỏralolắngbănkhoănrằngcólẽkhôngnênđộngđếnMông-ta-ne-li."NhữngHồngygiáochủcólươngtâmrấthiếm,đốivớihọtanêntửtếmộtchút".Mông-ta-ne-lilạichínhlàngườiduynhấtrấtthảnnhiêntrướchàngloạtbàichâmbiếmvàbàibáobôinhọmình.Mac-ti-ninhiềulầnnóirằngkhôngcầnphảitấncôngchếgiễumãimộtngườicótháiđộtốtđốivớinhữngsựchâmbiếm.NgườitađồnrằngmộthômMông-ta-ne-liđangăncơmvớitổnggiámmụcPhơ-li-răng-xơtrongphòngmìnhbỗngthấymộttrongbàibôinhọcayđộcnhấtcủaRuồi trâu.Mông-ta-ne-liđọchết từđầuđếncuối rồiđưachotổnggiámmụcxemvànóirằng:"Viếtcũnggiỏiđấynhỉ?"CómộthômtrongthànhphốxuấthiệnmộttờtruyềnđơnnhanđềlàSựbímậtcủaLễtruyềntin(GiáohộiThiênchúacóngàylễkỷniệmthiênthầntruyền tin chobàMariamang thai chúaGiê-su ).Chodùdướibàivănđókhôngvẽmộtconruồitrâuđanggiươngcánh,"chữký"quenthuộcđốivớibạnđọcthìsốlớnnhữngngườiđọcvẫncóthểcăncứvàogiọngvăncayđộcvàsắcbénmàđoánbiếttácgiảlàai.BàivănviếttheothểđốithoạigiữaĐứcbàđồng trinhMaria tượng trưngchocôngquốcTô-scanvàMông-ta-ne-litượngtrưngchovịthiênthầntruyềntínpháiGiê-duýtđãgiánglâm.Mông-

ta-ne-liđầuquấncànhô liuhòabình, taycầmcànhhuệ trắngmuốt tượngtrưngchosựtrongsạch.Trongbàivănchỗnàocũngđầyrẫynhữnglờibónggióchuacayvàámchỉliềulĩnh.ToànthànhPhơ-lo-răng-xơcảmthấytínhchấtbấtcôngvàđộcáccủatácphẩmchâmbiếmấy.Tuynhiên,mỗikhiđọcnóhọđãcườiđếnvỡbụng.Nhữngchuyệnhoangđườngđãđượcnóirabằngmộtgiọng rất khôihàimà trangnghiêmđếnnỗinhữngkẻđịchnhất cũngnhưnhữngngườihếtsứckhâmphụcRuồitrâuđềuphảilănracười.Vàmặcdùgiọngđiệucủabàivănấyrấtkhóchịunhưngphầnchâmbiếmcủanóđãcóảnhhưởngnhấtđịnhtớitâmtrạngnhândânthànhphố.DanhtiếngMông-ta-ne-liquácao, tưởngchừngbấtcứmộttácphẩmbôinhọnàodùsắcsảođếnđâucũngkhônglaychuyểnnổi.ThếmàcólúcdưluậncôngchúngđãquaylạiphảnđốiMông-ta-ne-li.Ruồitrâurấtbiếtđánhvàochỗyếu.VìthếmặcdùquầnchúngvẫnxúmxítđónchàovàtiễnđưacỗxengựacủaHồngygiáo chủ như cũ, nhưng qua những tiếng hoan hô và câu chúc, thườngthườngvẫnvanglênnhữngtiếnghôácđộc"ĐồGiê-duýt!""ĐồdothámXan-phê-đích".NhưngMông-ta-ne-likhôngthiếugìngườiủnghộ,haingàysaukhibàivănrađời,tờTínđồ,cơquanngônluậncóuytíncủagiáohộiđãđăngmộtbàibáolờilẽrấtsắcsảođầuđềlàTrảlờibài"Sựbímậtcủalễtruyềntin",dướikýMộtconchiên.BàibáohếtsứcbênhvựcMông-ta-ne-litrướcnhữnglờicôngkíchtốcáocủaRuồitrâu.Tácgiảnặcdanhđãsaysưatrìnhbàymộtcáchhùngbiệnthuyết"Hòabìnhtrêntráiđấtvàthiệnývớiconngười"màGiáohoàngmới lênngôi truyềnbá.Tácgiả tháchRuồi trâudẫnchứngđểxácminhbấtcứmộtđiềugìbuộctộinàocủachínhmìnhvàcuốicùngtácgiảkhuyênbạnđọckhôngnêntinkẻvukhốngđángkhinhấy.Vềphươngdiệnlậpluậnđanhthépcũngnhưvềgiátrịvănhọc,bàibáonàyhơnhẳnmọibàibáohàngngàynên rấtđược toàn thànhPhơ-lo-răng-xơchúý.Mặcdùngaycảngườichủbút tờbáoTínđồcũngkhôngbiếtmộtconchiên làai.SauđóbàibáođượcxuấtbảnthànhsáchnhỏvàtừđótrongcácquáncàphêngườitaluônnhắctớikẻnặcdanhbênhvựcMông-ta-ne-li

ĐếnlượtRuồitrâuthìanhlạikịchliệtcôngkíchGiáohoàngmớivànhữngngườiủnghộgiáohoàng,nhất làđốivớiMông-ta-ne-li thì anh lại ámchỉmộtcáchkhéoléorằngkẻviếtbàitántụngMông-ta-ne-lilàdoMông-ta-ne-lisaikhiến.NgườiviếtbáonặcdanhbiệnhộchoMông-ta-ne-liliềntrảlời,phủnhậnmột cách rất cămphẫn trên tờbáoTínđồ.Trong suốt thờigianMông-ta-ne-licònlưulạiởPhơ-lo-răng-xơcuộctranhluậnkịchliệtgiữahainhàvănđóđượcsựchúýcủacôngchúngnhiềuhơnlàbảnthânnhàtruyềnđạonổidanhđó.MộtvàiđảngviênđảngtựdotìmcáchchứngminhchoRuồitrâuthấyrằngdùng lời nói cay độc đối vớiMông-ta-ne-li là không cần thiết.Nhưng họchẳngđiđếnkếtquảgì.Nghehọnói,Ruồitrâuchỉnhãnhặnmỉmcườivàngượngnghịulắpbắptrảlời:-Thưa các ngài, các ngài thật...thật là không côngbằng chút nào.Khi tôinhượngbộbàBô-la,tôiđãđặcbiếtđưarađiềukiệnlàkhinàoMông-ta-ne-litớithìtôicóquyềncườichothỏachí.Điềuđóđãđượcghitrongvăntựrồicơmà!Đếnthángmười,Mông-ta-ne-li trởvềRô-ma-nha, trongbuổigiảngđạo từbiệt trước khi rời Phơ-lo-răng-xơ,Mông-ta-ne-li đã đề cập tới cuộc tranhluậnầmĩvừaqua.Mông-ta-ne-li tỏý tiếcrằngcảhai tácgiảđãquánóngnảyvàyêu cầukẻnặcdanhbênhvựcmìnhnên làmgươngđộ lượng chongườikhácnoitheo,nghĩalàchủđộngđìnhchỉcuộcluậnchiếnvôbổvàvôlốiấy.Hômsau, trên tờ tínđồxuấthiệnmộtmẩucáobạchnói rằng : thểtheoýmuốncuaHồngygiáochủMông-ta-ne-liđãđượcbày tỏmộtcáchcôngkhai,từnayMộtconchiênsẽthôikhôngtranhluậnnữa.Ruồitrâuđượcnóitiếngcuốicùng.Trongtờtruyềnđơnnhỏtiếptheoanhtuyên bố rằng thái độ ôn hòa theo tinh thầnCơ đốc củaMông-ta-ne-li đãthuyếtphụcđượcanh.AnhsẵnsàngnhỏnướcmắtvàbácổngườiXan-phê-đíchđầutiênnàomàanhgặp.Cuốicùng,anhnói:"Tôisẵnsàngômhôncảđốithủnặcdanhcủatôi!Nếubạnđọccủatôihiểutạisaotôiphảilàmnhưthếvà tại saođối thủcủa tôiphảigiữkín tên tuổi củamìnhnhư là tôivà

Hồngy giáo chủhiểu, thì chắc bạn đọc sẽ tin tưởngvào sự hối tiếc chânthànhcủatôi".Cuốithángmườimột,Ruồitrâunóivớibanchấphànhrằnganhmuốnđirabiểnnghỉchừnghaituầnlễ.DưluậnchungquanhbảorằngcólẽanhđiLi-voóc-nô.Nhưngsauđóítlâu,bácsĩRi-cac-đôcũngtớiLi-voóc-nôđịnhtìmgặpruồi trâumàkhôngsaotìmthấy.ĐếnmùngnămthángchạpmộtcuộcbiểutìnhchínhtrịhếtsứcgaygắtnổrasuốtdọcnúiA-pa-nanhtronglãnhđịaGiáo hoàng.Lúc ấy nhiều ngườimới đoánbiết tại saoRuồi trâu có ýđịnhkỳdị làđinghỉmátgiữamùađông thánggiánhưvậy.Khicuộcbạođộngđãtạmyên,RuồitrâutrởvềPhơ-lo-răng-xơ.GặpRi-cac-đôngoàiphố,anhnhãnhặnnói:-TôinghenóiôngcóđếnLi-voóc-nôtìmtôinhưnglúcấytôiđangởPi-dơ.Thànhphốthậtsựcổkínhvàđẹptuyệtvời!ỞđócóthểtưởngtượngđếnÁc-ca-đi-a.(Ác-ca-đi-a:mộtmiềnởHylạpchungquanhcónúibaobọc,dâncưnơiđóchuyênchăncừuvàthíchhátnhữngbàidâncatrữtình,đượccácnhàthơcangợilàthiênđườngởtrầngian)Mộtbuổichiều trong tuần lễNô-en,anhđếndựhộinghịcủa tiểubanvănhọchọpởnhàriêngbácsĩRi-cac-đô.Cuộchọprấtđông.KhiRuồitrâubướcvàonghiêngmìnhmỉmcườixinlỗivìđếnmuộnthìđãkhôngcònmộtghếnàotrống.Ri-cac-đôđịnhsangphòngbênlấyghếthìRuồitrâungănlại:-Xinôngchớphiền,tôisẽtìmđượcchỗngay.Anhbướcquaphòng,tiếntớiphíacửasổcạnhchỗGiê-mavàngồilênthànhcửa,lơđãngngảđầuvàocửachớp.Giê-macảm thấyRuồi trâuđangmỉmcườivà limdimđôimắtnhìnmìnhvớicáinhìntếnhịcủatượngNhânsư.CáinhìnấycũnggiốngnhưcáinhìnvẽtrongmộtbứchọacủaLê-ô-naĐơvanhxi.Sựnghingờtheobảnnăngcủachịđốivớiconngườiấymỗilúcmộttăngvàbiếnthànhmộtnỗiloâukhóhiểu.HộinghịbànvấnđềramộtbảntuyênbốvềnạnđóiđangđedọaTô-scan.Banchấphànhcần tỏ tháiđộvàvạch ranhữngbiệnphápđểứngphóvới

tìnhhìnhđó.Đitớimộtnghịquyếtcụthểthậtlàgaygovìýkiếnlạivẫncứkhácnhau.NhómtiếnbộnhấttrongbanchấphànhgồmcóGiêma,Mac-ti-ni,Ri-cac-đôvànhữngngườikháctánthànhkiênquyếtkêugọichínhphủvàcôngchúnglậptứccứutếngaychonôngdân.Nhữngkẻônhòatấtnhiêntrong đó có Grat-xi-ni thì lại sợ rằng nếu lời kêu gọi mà gay gắt quá sẽkhôngcósứcthuyếtphụclạichỉlàmchochínhphủnónggáy.Vẻmặtbìnhtĩnhvàthươnghại,Grat-xi-ninhìnvềphíanhữngphầntửcấptiếnđangphồngmangtrợnmắtnói:-Thưacácvị,aicũnghiểurằngcứutếcàngsớmcàngtốt.Phầnlớnchúngtađềumuốnlàmnhiềuthứmàchúngtakhólòngđạtđược.Nhưngnếuchúngtakêugọitheogiọngmàcácvịđềnghịthìtừgiờchotớikhinạnđóithựcsựxảyrarấtcóthểchínhphủsẽkhôngchịulàmgìcả.Bắtchínhphủđiềutramùamàng,tôithiếttưởngđólàmộtbướctiếnrồi.Ga-lingồitronggóccạnhlòsưởilậptứcnhảyxổvàođịchthủcủamình.-Mộtbướctiếnư?Phải,thưangàitônkính,nhưngkhinạnđóixảytớithựcsự,thửhỏibướctiếnấycóhãmđượcnạnđóikhông?Nếuchúngtacứtiếnbướctheokiểuđóthìchưakịpcứutếnhândânđãchếtđóinhănrăngracảrồi.Sác-cô-nilêntiếng:-Tôimuốnbiếtlà...Nhưngnhiềutiếngnóiđãcắtđứtlờianh:-Nóitolên,khôngnghethấygìhết!Ga-licáukỉnh:-Quáilạ,saongoàiphốcũngầmĩthế?CửasổđóngchưaRi-cac-đô?Tôikhôngnghethấycảtiếngtôinóinữa!Giê-mangoáinhìn:-Phải,cửađóngrồi.Ngoàiấyhìnhnhưcóđámxiếcronggìđóđangdiễnqua.Ngoàiphốvang lên tiếnghòhét, tiếngcười tiếngchuôngrung, tiếngchânbướcrậmrịchxenlẫncảtiếngkènđồngcủamộtđộinhạchạngbétvàtiếng

trốngkhuainhỏivôtộivạ.Ri-cac-đôlẩmbẩm:-Ngàylễthìchịuvậythôichứlàmthếnào,Nô-enbaogiờchảầmĩ..NàoôngSac-cô-ni,ôngvừađịnhnóigì?-Tôinói :Tôimuốnbiếtdư luậnPi-dơvàLi-voóc-nôđốivớicuộcchốngđóinàynhưthếnào.CólẽôngRi-va-rétcóthểchochúngtabiếtvìôngtamớiởđóvề.Ruồi trâukhôngđáp.Anhchămchúnhìn racửasổ,hìnhnhưkhôngnghethấynhữnglờibàntántrongphòng.Giê-malàngườiduynhấtngồigầnđấygọi:-ÔngRi-va-rét!ThấyRuồitrâuvẫnkhôngthưa,Giêmacúimìnhhướngvềphíatrướcsờvàotayanh.RuồitrâutừtừquaylạinhìnGiêmavàchịgiậtmìnhhoảngsợthấygươngmặtanhđờđẫnmộtcáchlạlùng.Tronggiâylát,Giêmatưởngchừngđólàgươngmặtcủangườiđãchết.Rồiđôimôianhmấpmáymộtcáchkỳdịkhôngsứcsống.Anhthầmnói:-Vâng,đólàmộtgánhxiếcrong...Chưahiểusao,nhưngGiêmađoánrằngcảtâmhồnvàthểxácRuồitrâuphútchốcbịmộtảoảnhghêrợnnàochiphối.BảnnăngđầutiêncủachịlàchelấyRuồitrâuđểtránhnhữngcặpmắttòmòkhỏinhìnvàoanh.Chịvộivàngđứngdậyđứngchắnlấyanh,rồimởcửasổlàmravẻnhìnxuốngđườngphố.Ngoàichịra,khôngaitrôngthấybộmặtcủaRuồitrâulúcđó.Gánhxiếcrongđangriễutrênđườngphố.Nhữngvaihềcưỡitrênmìnhlừa,những vai Ac-lơ-canhmặc quần áo hoa hoét. Đám rước đeomặt nạ, vừacườivừaxôđẩybôngđùanémnhữngcuộngiấynhỏhìnhconrắnchocácvaihềvànhữngtúikẹochovaiCô-lum-bi-a.Côgáiđóngvainàyngồingấtngưởngtrênchiếcxengựa,mặcquầnáolónglánhsặcsỡdắtđầylôngchim,đầuđeotócgiảnụcườigượnggạocònđọnglạitrênđôimôiđỏchoét.Sauxelàmộtđoànngười:lưumanh,ănxin,mấyvaihềvừađivừanhàolộnvàcảmột đámhàng rongbán các đồ chơi lặt vặt và kẹo bánh.Cả bọn cùng

chenvai thích cánh, thi nhaunémnhưmưavàvỗ tayhoanhômột ngườiđứnggiữađámđôngxôđẩynhaulộnxộn,nhưnglúcđầuGiêmachẳngtrôngrõngườiđólàai.Látsauchịmớinhậnralàhọnémvàhoanhômộtchúlùnxấuxílưnggùmặcquầnáohề,độimũcaobằnggiấy,đeonhạcchungquanhmình.Chắclàchúởgánhxiếcrongđó.Chúvừađivừanhănnhó,quằnquạimộtcáchgớmghiếcđểlàmvuichođámđông.Ri-cac-đôtiếnlạigầncửasổhỏi:-Cáigìthế?Ôngvàbàxemcáigìhaythế?Ông tahơi lấy làm lạ rằngRuồi trâuvàGiêmamảixemhềđểbắt cảbanchấphànhngồiđợi.GiêmaquaylạiphíaRi-cac-đônói:-Cógìhayđâu,gánhxiếc rongđấymà.Nhưnghọ làmhuyênnáo, tôicứtưởngcóchuyệngìxảyra.Chịcònđangđứng,mộttayđặttrênbậccửasổvàthìnhlìnhchịcảmthấynhữngngóntaylạnhlẽocủaRuồitrâunhiệttìnhxiếtlấytaychị.Ruồitrâunóikhẽvàdịudàng:-Cámơnbà!Anhđóngcửarồilạingồilênthànhcửa.Vẫnvớivẻnhẹnhàngthanhthoát,anhnói:-Xin lỗiđã làm trởngại cácvị.Tôimảixemgánhxiếc.Thật...thật làvuimắt.Mac-ti-nigiậtgiọngnói:-ÔngSac-cô-niđanghỏiôngđấy!Mac-ti-nithấytháiđộcủaRuồitrâucóvẻnhưchốngchếmộtcáchhếtsứcvụngvề.AnhlạicảmthấybựcbộivìGiêmađãhớhênhbắtchướcRuồitrâu.Thậtlàmộtcửchỉanhchưahềthấyởchị.RuồitrâutuyênbốrằnganhkhôngbiếtgìvềtâmtrạngnhândânthànhphốPi-dơbởivìanh"chỉđếnđóđểnghỉ" thôi.Rồianhquay lạiphátbiểuýkiếnmộtcáchsôinổi.Trướchết,anhnóivềtriểnvọngcủamùamàng,tiếpđónóivềbảntuyênbố,rồicuốicùnganhlàmchomọingườikhổtạivìhàng

tràng lý luận thao thao bất tuyệt và vì giọng nói lắp của anh.Họ có cảmtưởngrằnghìnhnhưanhđãtìmthấymộtthúvuiốmyếunàotrongbảnthântiếngnóicủachínhmình.Khibuổihọpkếtthúc,cácủyviênbắtđầugiảitánthìRi-cac-đôtiếnlạichỗMac-ti-ni:-Ôngởlạiăncơmvớitôinhé.Pha-bơ-ri-xivàSac-cô-nicũngởlạiđấy.-Cảmơnông.NhưngtôiphảitiễnchịBô-lavềnhà.Giêmađứngdậy,choàngkhănlênđầunói:-Anhsợtôikhôngvềtớinhàđượcmộtmìnhhaysao?Đượcrồi,anhMac-ti-ni sẽ ở lại đấy, bác sĩ Ri-cac-đô ạ, anh ấy cần thay đổi không khímớiđược,ngồinhànhiềuquárồi.Ruồitrâuxenlời:-Nếubàchophép,tôixinđượcđưabàvềphíađó.-Nếutiệnđườngthì...Ri-cac-đôvừamởcửavừahỏi:-CònôngRi-va-ret,nếuôngcóthìgiờthìmờiôngchiềunayởlạichơi?Ruồitrâucười,ngoáilạinói:-Tôiấyư,ôngbạn?Không,tôiđangmuốnđixemxiếc.Trởvềphòng,Ri-cac-đônói:-Anhchàngkỳquặcthật!Tạisaoôngtalạimêhềđếnthế?Mac-ti-ninói:-Chắclàcùngtâmtrạngvớinhauchứgì!Chínhhắncũnghềđặc.Pha-bơ-ri-xinghiêmtrangnói:-Tôimongrằngôngtachỉlàhềthôi,khônglàcáigìkhác.Nhưngôngtadùlàhềđinữathìcũnglàmộtvaihềcựckỳnguyhiểm.-Nguyhiểmư?Vềphươngdiệnnào?-Tôikhôngưanhữngchuyếnđinghỉngắnhạnđầybíẩnvàliêntiếpcủaôngtanhưvậy.Chuyếnnàylàchuyếnthứbarồiđấy,vàtôikhôngtinlàvừaquaôngtađiPi-dơđâu.Sac-cô-ninói:

-TheotôithìrõrànglàRi-va-retbímậtđivàovùngnúi.Ôngtacũngcốýgiấulàvẫncóquanhệvớibọnbuônlậu.Ôngtacóquanhệvớichúnglâurồi,từhồicóvụbạođộngởXi-va-nhôkia.VàlẽtựnhiênlàRi-va-retnhờtay bọn chúng để chuyển những truyền đơn qua biên giới lãnh địa giáohoàng.Ri-cac-đônói:-Chínhđólàvấnđềtôimuốnbànvớicácông.Tôinảyramộtýkiến:tốthơnlàyêucầuRi-va-rétphụtráchquảnlýviệcchuyêntrởbímậtchochúngta.TheotôithìnhàinởPi-stôi-alàmviệcrấtkémvàcứdũngmãicáchnhéttruyềnđơnvàoxìgàmàchuyênchởthìthôsơquá.Mac-ti-nibướngbỉnhcãi:-Từtrướcđếngiờxìgàvẫnlàmđượcviệcrấttốt.Ga-livàRi-cac-đô lúcnàocũngđưaRuồi trâu ra làmmẫumựckhiếnchoMac-ti-ni phát ngấy lên. Anh nghiêng về phía cho rằng nếu "ông tướngcướp"ấykhôngchuivàođâyđểlênmặtdạyđờithìcôngviệcđãcóthểtiếnhànhtốtbiếtbaonhiêu.Ri-cac-đôlạinói:-Phải, từ trướctớigiờphươngphápấyvẫnlàmchochúngta thỏamãnvìchúngtakhôngcócáchnàotốthơn.Nhưngcácanhcũngbiếtthờigianquađãxảyraquánhiềuvụbắtbớvàtịchthu.Theotôinghĩ,nếuRi-va-retphụtráchviệcđóthìnhữngvụnhưthếsẽítxảyrahơn.-Tạisaoôngnghĩthế?-Vìmộtlànhữngkẻbuônlậucoichúngtalàngườingoài,hoặccóthểchỉcoichúngtanhưconbòđểvắtsữa;cònRi-va-retthìítnhấtôngtacũnglàbạncủachúng,nếukhôngphải là lãnh tụ.Chúngnghevà tinông ta.Mộtngườiđã từngthamgiakhởinghĩa tạiXi-va-nhôthìbọnbuônlậuởA-pe-nanhvuilònggiúpnhiềuhơnaihết.Hailà,trongchúngtachắckhôngthểtìmđượcngườinàoquenbiếtmiềnnúinhưRi-va-retđược.Cácanhcầnnhớrằngôngtatừnglẩntrốnởđó,thuộclòngtừngđườnghầmtrênnúi.KhôngmộtkẻbuônlậunàodámbịpRi-va-retnếucóthìcũngchỉthấtbại.

Mac-ti-nilạihỏi:-Vậyôngđịnhđềnghịgiaochoôngấytoànbộđưatàiliệucủachúngtavàolãnhđịa củaGiáohoàng,phụ tráchhết thảy từviệcphânphối cho tới địađiểm,kho tàngbímậtv.v...haychỉgiaochoông taviệcchuyểnquabiêngiớithôi?-Khôngnhữngôngtachỉbiếtcácđịađiểmvàkhotàngbímậtcủachúngtamàcònbiếtnhiềuđịađiểmvàkhotàngkhácnữamàchúngtakhôngcó.Vậykhôngcầnlênlớpgìchoôngấy.Thếcònvấnđềphânphốithìtùycácanhđịnh.Theotôi,điềuquantrọngnhấtlàchuyểnquabiêngiới;mộtkhitàiliệuđãvàotớiBô-lô-nharòithìphânphốikhôngkhónữa.Mac-ti-ninói:-Vềphầntôithì...tôiphảnđốikếhoạchđó.Vì,trướchếtnếubảorằngôngtakhéoléonhưthếnhưngnàođãaithấyđâumàchỉlàphỏngđoánthôi.Chúngtachưathậtmắttrôngthấyôngtalàmcôngtácbiêngiới,nênchưathểtinrằngđếngiờphútnghiêmtrọngấyôngtacóthểgiữđượcbìnhtĩnh.Ri-cac-đôngắtlời:-Ồ,điềuđóôngkhôngcầnnghingờgìnữa.Ôngtacóthểgiữnổibìnhtĩnh.CuộcbạođộngởXi-va-nhôlàmộtchứngminhcụthểnhất.Mac-ti-nitiếptục:-Hơnnữa,docòníthiểuRi-va-retnêntôihoàntoànkhôngtánthànhđemmọibímậtcủađảnggiaophóchoôngta.Theotôi,Ri-ve-retlàmộtkẻnhẹdạvàhayđóngkịchlắm.Phóthácviệcchuyểntài liệubímậtvàotaymộtngườikhôngphảilàchuyệnchơi.ÔngPha-bơ-ri-xi,ôngnghĩthếnào?-Mac-ti-ni,nếuchỉcónhữngýkiếnphảnđốinhưôngnóithìtôicóthểgạtphắtngaylàvìRuồitrâuthựcsựvàrõràngcóđủmọiđứctínhmàRi-cac-đônói.TôitinchắcRi-va-retrấtdũngcảm,thànhthựcvàbìnhtĩnh.Ôngtarấthiểuđịahìnhvàdâncưmiềnnúi.Chúngtacórấtnhiềuchứngcứvềtấtcảnhữngcáiđó.Nhưngtôicómộtlýdophảnđốikhác.TôikhôngtinRi-va-retđivềrừngnúichỉđểbímậtchuyểncácbàivănchâmbiếmcủaôngta,màcòn có thể cómục đích khác. Tất nhiên, điều này chỉ nên nói riêng giữa

chúngtavìchỉmớilànghingờthôi.Tôicócảmtưởngôngtaliênlạcchặtchẽvớimộtnhómbímậtnàoởvùngnúivàcólẽlànhómnguyhiểmnhất.-Nhómnào?Nhóm"Thắtlưngđỏ"cóphảikhông?-Không,nhóm"Daogăm"-Nhóm"Daogăm"?Nhưngnhómấychỉ làmộtnhúmngườiđứngngoàivòngphápluậtphầnlớnlànôngdândốtnátvàkhôngcókinhnghiệmchínhtrịgì.Pha-bơ-ri-xinói:-NhữngkẻbạođộngởXi-va-nhô thì cũng thế.Nhưng trongbọnhọcócảnhữngngười trí thứcvàhọđượcnhữngngườiđó lãnhđạo.Có lẽnhóm"Daogăm"nàycũngvậy.NgoàiraaicũngbiếtrằngsốlớnthànhviêmnhữngnhómquákhíchnhấtởRô-ma-nhahiệnnaychínhlànhữngkẻđãtừngsốngsót trong cuộc bạo động tại Xa-vi-nhô. Họ hiểu rằng nếu khởi nghĩacôngkhaithìkhôngthểđèbẹpđượcGiáohộinênhọđãbướcvàoconđườngkhủngbố.Chưađủsứcdùngsúnghọđànhphảidùngdaogămvậy.-TạisaoônglạichorằngRi-va-retliênlạcvớinhómnày?-Đâylàtôimớichỉnghingờthôi.Vìdùsaotrướckhigiaochoôngtavậnchuyểntàiliệuthìcũngcầnphảiđiềutrachorõđầuđuôi.NếuRi-va-retđịnhnhấtcửlưỡngtiệnthìôngtasẽlàmhạiđảngtanhiều.ÔngtasẽchỉlàmtanrãthanhdanhcủaĐảngchứkhônggiúpíchđượcgì.Nhưngchuyệnđósautasẽbàn.BâygiờtôibáođểcácanhbiếtmấytintứcLamã.CótìnđồnrằngLamãđịnhcửramộttiểubandựthảođềánthànhphốtựtrị...

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương6

Giêma cùngRuồi trâu lặng lẽ đi theo bờ sôngLângAc-nô.Hứng thú nóithaothaobấttuyệtcủaRuồitrâudườngnhưđãcạnrồi.TừlúcbướcrakhỏinhàRi-cac-đôđếngiờ,Ruồitrâuhầunhưkhôngnóimộtlời.SựimlặngcủaanhlàmchoGiêmathựcsựvuisướng.BaogiờgặpRuồitrâulàGiêmacũngcảmthấylúngtúng.NhấtlàtrongngàyhômnaychịlạicảmthấylúngtúngbởivìtháiđộkỳdịcủaRuồitrâuởnhàRi-cac-đôlàmchochịhếtsứcbốirối.ĐếncạnhcungđiệnUp-phi-tsi,Ruồitrâuthìnhlìnhdừnglại,quaysanghỏichị:-Bàcómệtkhông?-Không.Sao?-Vàchiềunaybàkhôngbậnlắmphảikhông?-Không.-Vậyxinbàmộtvinhdựđặcbiếtmờibàcùngdạochơivớitôi.-Tađiđâu?-Điđâucũngđược.Xintùybà.-Nhưngđểlàmgì?Ruồitrâudodự,khôngtrảlờingày.-Tôikhôngthểnóiđược,ítnhấtđólàđiềurấtkhónói...nhưngtôirấtmongbàđồngýnếucóthể.Ruồitrâubỗngngướcmắtnhìnchị.ÝtứcủađôimắtlàmGiêmarấtngạcnhiên.Chịdịudangnói:-Hìnhnhưôngcómộttâmsựgì.Ruồitrâubứtmộtchiếclákhỏicànhhoatrênveáorồixénhỏnórathành

từngmảnh.Cửchỉnàygợichochịchạnhnhớtớiai?Cũngnhữngngóntayrunruncửđộngmộtcáchhấptấpđó..Mắtkhôngrờitay.Ruồitrâunóinhưbằngmộthơithở:-Tôithấytronglòngphiềnmuộnlắm.Chiềunaytôikhôngmuốncôđơn.Bàđichơivớitôinhé?-Vâng,tađi.Nhưngtốtnhấtlàmờiôngvềnhàtôi.-Không,mờibàđiăncơmvớitôiởhiệuăn,hiệuăncáchđâykhôngxa,ởquảngtrườngXi-nhô-ri-a.Bàđãhứathìxinchớtừchối.Họđivàohiệuăn.Ruồitrâugọithứcănnhưnganhkhôngđụngtớimộttígì.Anhcứđămchiêu,lặnglẽnghiềnnátmộtmẩubánhmỳtrênmặtbànvàvânvêmépkhănbàn.GiêmacảmthấyrấtkhóxửvàbắtđầuhốihậnlàđãtrótnhậnlờiđivớiRuồitrâu.Sựimlặngmỗilúcmộttrởnênnặngnềnhưngchịvẫnkhôngmuốnmởđầucâuchuyệnvớingườimàchịvảmthấyngườiđóhầunhưđãquênbẵngrằngcómìnhđangngồitrướcmặt.CuốicùngRuồitrâungướcmắtnhìnchịvàđộtnhiênnói:-Bàcómuốnđixemxiếckhông?Giêmakinhngạcnhìnanh.Saolạinghĩtớichuyệnxemxiếc?ChịchưakịptrảlờithìRi-va-retlạihỏi:-Cóbaogiờbàđixemxiếckhông?-Chưa,tôichưaxembaogiờ.Tôikhôngthấyxiếccógìlàhaylắm.-Xiếcrấthay.Tôinghĩnếukhôngxemxiếcthìkhôngthểnàonghiêncứuđượcsinhhoạtcủanhândân.TaquaylạicửaCơ-rô-trêđi.Đámxiếcrongđãcắmxonglềuởcạnhcổngthành.KhiRuồitrâuvàGiêmatớinơithìtiếngvĩcầmđãrítlênlanhlảnh,tiếngtrốngrộnràng,báohiệubuổibiểudiễnđãbắtđầu.Buổibiểudiễnhômấyhếtsứcđơnsơ.CảgánhxiếcchỉcómấyvaihềmấyvaiAc-lơ-canhvàmấy tài tửnhào lộnmộtngườiđi ngựanhảyquavòng,mộtvaiCô-lôm-bi-nađỏmdángvàmộtvaigùmúamaymộtcáchnhạtnhẽovà ngớ ngẩn để làm vui cho công chúng. Nói chung, những câu pha trò

khôngđếnnỗiquáchướngtai thôbỉ,nhưngđềurất tầmthườngvàhủlậu.Mọicáiđềuđầymộtvẻdungtục.CôngchúngcườivàvỗtayvớivẻnhãđặcbiệtcủadânTô-scan.Tiếtmụcduynhấtlàmchokhángiảthựcsựvuicườicólẽlàtiếtmụccủavaigù.NhưngGiêmathấyởvaigùnàycũngchẳngcógìlàláulỉnhvàkhéoléocả,màchỉtoànlàmúamayquaycuồngmộtcáchvụngvề,gớmghiếc.Ngườixemthìluônluônnhạivaigù,chotrẻconngồitrênvaiđểchochúngthấy"thằnggù"Ruồi trâuđứngcạnhGiêma,một tayvịnvàocột lều.Giêmaquay lạiphíaanhhỏi:-ÔngRi-va-ret,chảlẽônglạithựcsựchonhữngtrònàylàhay,haysao?Theorôithì...Giêmakhôngnóihếtvàlặnglẽnhìnanh.SuốtđờicólẽchỉcólầnđứngvớiMông-ta-ne-li cạnh cổng vườnởLi-voóc-nô là chịmới nhìn thấy nỗi đaukhổ không bờ bến và tuyệt vọng như thế này trên khuônmặt con người.NhìnRuồitrâuGiêmasựcnghĩtớicảnh"Địangục"củaĐăng-tê.Ởsânkhấungườigùđangbịmộtvaihềđá.Anhtalộnnhàovàgieomìnhrangoàivòngsânvớimộttưthếhếtsứckỳcục.KhihaivaihềbắtđầuđốiđápthìRuồitrâubỗngdườngnhưbìnhtỉnhkhỏimộtgiấcmơ.Anhhỏi:-Tađichứ?Haybàmuốnởlạixemnữa?-Không,điđithôi.Họbướcrakhỏilều,vượtquadặmcỏđentốimàtiếnvềphíabờsông.Cảhaiđềuimlặngtrongmấyphút.Ruồitrâucấttiếnghỏi:-Sao,bàthấyxiếcthếnào?-Tôithấykhiếpquá,vàcótiếtmụcthấyhếtsứckhóchịu-Tiếtmụcnàokhóchịu?-Nhữngcáitrònhănnhó,quằnquạiấylàhếtsứckhóchịu.Thậtlàlốbich,khôngcógìlàkhônkhéocả.-Bànóitiếtmụccủangườigùcóphảikhông?NhớrằngRuồitrâuđặcbiệtnhạycảmvềsựtàntậtcủamình,Giêmahếtsức

tránhkhôngnóitớitiếtmụcấy.NhưngchínhRuồitrâulạinhắcđếnvaigùnênchịđànhphảitrảlời:-Vâng,tôikhôngthíchtiếtmụcấymộtchútnào.-Nhưngđólạilàtiếtmụcmuavuichocôngchúngnhiềunhất.-Tôidámcảquyếtrằngcáitệlàởđó.-Tạisaocơ?Cóphảitạitiếtmụccủaanhtakhôngcóchútnghệthuậtnàochăng?-Tiếtmụcnàocũngphinghệthuậtcả.Nhưngtôimuốnnóirằng:tạivìnótànnhẫn...Ruồitrâumỉmcười.-Tànnhẫn?Đốivớingườigùcóphảikhông?-Tôimuốnnóilà...Dĩnhiên,chínhanhtathìrấtbìnhthảntrướcsựtànnhẫnđó.Đốivớianhta,đóchínhlàmộtcáchkiếmăn,khôngkhácgìngườiđingựaphảinhảyvà côgáiphảiđóngvaiCô-lôm-bi-na.Nhưngnó làmchotâmhồnngườitathấynặngnề.Đóthậtlànhụcnhã.Đólàmộtsựsasútcủaconngười.-Trướckhibắtđầuđilàmtrò,chưachắcanhtađãsasútđếnthế.Sốđôngchúngtađềucósasútcáchnàyhaycáchkhác.- Phải, nhưng ở đây... Có lẽ ông thì ông cho đó làmột thành kiến vô lýnhưngtôithìtôicảquyếtrằngthểxácconngườilàrấtthiêngliêng.Khithấyngườitagiàyxéovàbôinhọthểxácconngườitôikhôngsaochịunổi.-Thếcònlinhhồnconngười?Ruồitrâuđứngsữnglại,mộttaytựavàolancanbênbờsông,nhìnthẳngvàomặtGiêma.-Linhhồnư?Chị nhắc lại và cũng dừng bước, ngạc nhiên quay lại nhìn anh.Ruồi trâuvunghaitay,độtnhiêntrởnênsôinổi:-Vậybàchưahềnghĩrằngvaihềkhốnkhổấycóthểcómộtlinhhồn,mộtlinhhồnsống,mộtlinhhồnchiếnđấucủaconngười,mộtlinhhồnbịtróichặtvàomộtthểxácméomóvàbịbuộcphảiphụcvụchovaihềấynhưmột

kẻnôlệhaysao?Bàlàmộtngườiđacảmbiếtxótthươngthểxáctrongtấmáolốlăngtreođầynhạcngựacủavaihềấy.Vậycóbaogiờbànghĩtớimộtlinhhồnbấthạnhkhôngcólấymộtmanháosặcsỡấyđểchelấpcáitrầntrụighêgớmcủanókhông ?Bà thửnghĩ xem,khi linhhồnđó run rảyvì rétmướtkhilinhhồnđóđaukhổvìnghèohènvàhổthẹntrướcmặtmọingười,khinhữnglờinhạobángquấtvàolinhhồnđónhưmộtngọnroida,khitiếngcườiđốtcháylinhhồnđónhưmộtmũidùinungđỏxiênvàodathịt?Bàthửnghĩxemlúcấylinhhồnđótuyệtvọngnhìnbốnxungquanh,nhìnlênnúicao nhưng núi cao không muốn sụp xuống, nhìn vào vách đá nhưng đákhông lăn lạiđểchechởchomình; linhhồnđóướcaocảkiếp làmchuộtnhắtvìchuộtnhắtcòncóthểchuivàotổmàlẩntránh.Vàbànênnhớrằnglinhhồnvốncâmlặngkhôngbiếtnói,nókhôngkêulađược.Linhhồnphảichịuđựngvàchịuđựngmãi...Ồ!Cólẽtôilạinóinhảmrồi...Tạisaobàlạikhôngcườinhỉ?Bàthậtthiếutínhcườiđùa.Giêmachậmrãiquayđivàlặnglẽbước.Suốtbuổichiềunay,chịkhônghềnghĩrằngnỗilòngphiềnmuộncủaRuồitrâulạicóliênquantớigánhxiếcrong.Vàgiờđây,khichịđãthấyđượcmộtcảnhtượngmờmờtrongnộitâmcủaRuồitrâulộraquatháiđộsôinổibấtngờấy,thìchịkhôngbiếtlấygìmàanủianh,mặcdùlòngchịdạtdàoxótthương.Ruồitrâubướcbêncạnhchị,mặtquayđi,nhìnxuốngnước.Bỗngnhiên,anhquaylạinhìnGiêmađầyvẻtháchthức:-Mongbàhiểuchonhữngđiềutôivừanóichỉthuầntúylàtưởngtượng.Tôirất ưa tưởng tượng nhưng lại không thích người ta cho những điều tưởngtượngcủatôilàthật.Giêmakhôngđáp.Haingườicứlặnglẽcấtbước.KhiđiquacổnglớncạnhcungđiệnUp-phi-tsibỗngRuồitrâurảobướcquađường.Anhcúinhìnmộtvậtgìđenđennằmbêncạnhhàngràosắt.-Làmsaothếhởcháu?Ruồi trâuhỏibằngmộtgiọng rất dịudàngmàGiêmachưanghe thấybaogiờ.

-Tạisaocháukhôngvềnhà.Vậtđenấyđộngđậy.Mộttiếngrênkhekhẽ.Giêmalạigầnvàthấymộtembéchừngsáutuổi,ráchrưới,bẩnthỉunằmnépvàohàngràonhưmộtconthúnhỏđangkhiếpsợ.Ruồitrâuđứngbêncúixuốngvuốtmáitócrốitungcủanó.-Saothếhởcháu?Ruồitrâunhắclạivàcúithấphơnđểngherõtiếngtrảlờiyếuớt.-Cháuphảivềđingủthôi.Đêm,trẻconkhôngnênrađường.Ởđâythìchếtrétmất.Đưatayđâychochú,đứngdậynhưngườilớnấynào!Nhàcháuởđâu?Ruồitrâunắmlấytayembéđểnângnódậy,nhưngnóhétlênrồilạinằmphụcxuốngđất.-Sao,cháulàmsaothế?Ruồitrâuquỳxuốngsátcạnhđứabé.-Trời,bànhìnxem!Vaiembévàchiếcáongắncủanóđầymáu.Ruồitrâulạiâuyếmhỏi:-Cháulàmsaothế,nóiđi!Cháungãcóphảikhông?...Khôngphảià?...Aiđánhcháuchứgì?...Chắclàthế.Aiđánhcháuthế?-Báccháuđánh.-Àrathế!Đánhbaogiờ?-Bansáng.Bácấysayrượu,cháu,cháu...-Cháulạiđứnggầnbácấyphảikhông?Chớđứnggầnngườisayrượucháuạ !Người sayhọkhông thích thếđâu...Bàxem làm thếnàobâygiờnhỉ ?Nàocháuđi rachỗsángchochúxemvaicháunào.Ôm lấycổchú,đừngsợ...Thế,đượcrồi.Ruồitrâuẵmembéquaphố,đặtnóngồilênmộtlancanbằngđárộng.Anhrút dao díp khỏi túi, lanh lẹ cắt ống tay áo rách, ghì đầu embé vào ngựcmình;Giêma nâng cánh tay bị thương của em.Vai em bị đánh thâm tím,sưngvù.Trêncánhtaycòncómộtvếtthươngkhásâu.

-Nhócconthếnàymàbịđánhtệthế!Ruồitrâuvừanóivừalấykhăncủamìnhquấnchoáokhỏichàsátvàovếtthương.-Bácấyđánhcháubằnggì?-Bằngxẻng.Cháuhỏixinbácấymộtxuđểmuaquàthếmàbácấylấyxẻngđánhcháu.Ruồitrâurùngmình.Anhêmáinói:-Ừ,cháubịđánhđauquáđấy,cháunhỉ?-Bácấylấyxẻngđánhcháu,cháu...cháuchạymấtvìbácấyđánhcháu.-Suốtngàycháuphảinhịnđóilangthangkhắpphốà?Emnhỉchỉkhócnứcnở,khôngtrảlời.Ruồitrâuẵmnókhỏilancanbằngđá:-Thôi,cháuđừngkhóc,đừngkhócnữa!Khôngsaođâu.Làmthếnàogọiđượcxebâygiờ?Rạpháthômnaycóbiểudiễnlớnchắcđôngngườixem,xeởđócả.Xinlỗibà,tôiđãlôibàđihếtchỗnọđếnchỗkia,nhưng...-Tôisẵnlòngđivớiông.Chắcôngcũngcầntôigiúp.Ôngcóbếđượcnóđếnnơikhông?Cónặngkhông?-Khôngsao,tôibếđược,bàcứyêntâm.Trướccửarạphátchỉcònmấychiếcxenhưngngườitathuêcảrồi.Buổihátđãtan,phầnlớnngườixemđãravề.TêncủaDi-tađượcinbằngchữlớntrêncáctờiquảngcáocạnhlốiravào.Di-tabiểudiễnvởbalêtốinay.RuồitrâubảoGiêmachờmộtchútrồitiếntớilốiravàocủanghệsĩvàhỏingườiphụcvụ:-BàRê-nivềchưa?Ngườiđógiươngmắtnhìncảnhtượngmộtvịănmặcsangtrọngtayẵmmộtđứatrẻlangthangráchrưới,trảlời:-Thưaông,chưaạ!Bàấysắpra.Xecònđangđợi...Kìabàấyđãrakiarồi.Di-takhoáctaymộtvịsĩquankịbinhtrẻtuổi,bướcxuốngbậcthang.Trôngnàngthậtlộnglẫytrongchiếcmăngtônhungđỏkhóactrênbộyphụcdạhộivớimộtchiếcquạtlôngđàđiểutogiắtbênmình.

Côgáitsi-gandừngbướcởcửa.Nàngrúttayrakhỏicánhtayviênsĩquanrấtngạcnhiênrảobướctớichỗruồitrâu.Nàngkhẽmói:-Phi-lê-trê!Ôngômcáigìthế?-Tôibắtgặpembénàyngoàiphố.Nóbịđánhđaulắmvàđóinữa.Tôiphảiđưa nó ngayvề nhà càng sớmcànghay.Không còn chiếc xe nào cả.Chịnhườngxechotôinhé!-Phi-lê-trê!Ôngđịnhmangthằngbéănmàykinhtởmnàyvềnhàđấyà?Nêngọicảnhsát tớichohọmangnóvàonhàtếbầnhoặcmangđiđauthìmang.Ngườiănxinđầythànhphốthìlàmsaorướcvềnhàchohếtđược...-Embébịthươngđaulắm.Nếucầnthìsángmaiđưanóvàonhàtếbầncũngđược.Nhưngbâygiờphảibăngbóvàchonóănđã.Di-tanhănmặtvớimộtvẻkhinhghét:-Ôngtrôngkìa!Nógụcđầuvàongườiôngmàsaoôngchịuđểyên?Bẩnthếkiakìa!Ruồi trâu ngẩngđầu nhìnRi-ta đôimắt tóemột tia lửa giận dữ.Anhgiậtgiọng:-Thằngbéđangđói!Chịkhônghiểuđóilàgìhaysao?Giêmatiếnlạixenlời:-ÔngRi-va-ret!Nhàtôirấtgầnđây.Đưaembévềnhàtôi.Nếuchưakiếmđượcxethìđểnóngủởnhàtôimộtđêm...Ruồitrâuquayngoắtlạiphíachị:-Bàkhôngkhinhnóư?-Tấtnhiênlàkhông...XinchàobàRê-ni!Vũnữtsi-ganlạnhlùnggậtđầunhúnvai.Nànglạikhoáctayviênsĩquan,cuốntàváy,lòaxòatiếnlạicỗxengựamàngườitađịnhcuỗmmất.Nàngngoáicổlạiởbậcxe:-ÔngRi-va-rétnếuôngcầnthìtôisẽchoxelạiđónôngvàđứabé.-Được.Tôisẽbảochỗchoxeđến.AnhrabờđườngbàochongườixàíchbiếtđịachỉrồitrởlạivớiGiêma,tay

vẫnômđứabé.Kê-tiđợichủởnhà.Ngherõđầuđuôicâuchuyên,côliềnchạyđilấynướcnóngvàlấycácđồbăngbó.Ruồitrâuđặtembéngồilênghế,quỳxuốngbêncạnhvàlẹlàngcởibỏbộquầnáo ráchcủaemra.Anhnhẹnhàngkhéo léo rửavàbăngvết thương.KhiGiêmamangkhaythứcănvàophòngthìanhvừatắmrửaxongchoembévàlấychănấmbọcchonó.-Sao?Cóthểchobệnhnhâncủaôngănđượcrồichứ?-Chịcấttiếnghỏirồimỉmcườivớichúbé-Tôiđãlàmcơmchoembérồiđây.Ruồitrâuđứngdậy,thunhặtcácmảnhgiẻráchtrênsàn.-Bàtrôngchúngtôibàybừahếtrađâyrôi!Phảiđemđốtsạchnhưnggiẻráchnàyrồimaimuachonómộtbộđồmới.Bàcórượumạnhkhông?Chochúbétộinghiệpnàymộtngụmthìtốtquá.Còntôithìxinphépbàđirửatay.Ănxong,đứabéngủthiếpngaytrênlòngRuồitrâu,gụcđầumáitócrốibùvàochiếcáosơmi trắngmuốtcủaanh.GiêmagiúpKê-tidọndẹpsạchsẽtrongphòngrồilạingồivàobàn.-ÔngRi-va-ret,ôngphảiănchútgìrồihãyvề.Lúcnãyôngchưaănđượcgìmàbâygiờthìkhuyalắmrồi.-Tôisẵnlòngxinuốngmộtchéntrà.Đãkhuyamàcònphiềnbàquá!-Khônghềgì!Ôngđặtembéxuốngđivăngmộttí,bếmãinặng.Nhưngôngchờchomộtláttôilấytấmchănphủđệmđã...Ôngđịnhngàymaisẽthếnào?-Maià?Mai tôixemngoàiconmamenấyemcònngười thân thíchnàokhông,nếukhôngthìcólẽphảitheolờikhuyêncủabàRê-niđưanóvàonhàtế bần.Kể ra, đúng hơn cả là buộc cho nómột hòn đá vào cổ rồi quẳngxuống sông. Nhưng làm thế thì tôi sẽ phải chịu những hậu quả khônghay...Ngủsaychưanày!Thậtkhổthânchothằngbéxấusố!Màyyếulomnhomnhưmộtchúmèoconthìchốngcựsaonổi!KhiKê-tibưngtràlênthìchúbévừamởmắt,ngồinhỏmdậy,ngơngácnhìn

bốnphía.TrôngthấyRuồitrâunayđãtrởthànhngườichechởtựnhiênđốivớinó,nóbòkhỏiđivănglúngtúngtrongtấmchăn,đếnnépchặtvàoRuồitrâu.Chúbéđãtươitỉnhvàđủsứchỏinhữngcâutòmò.EmchỉvàobàntaytráiméomóđangcầmchiếcbánhngọtcủaRuồitrâumàhỏi:-Cáigìđâyhảchú?-Cáinàyư?Bánhngọtđây.Cháucómuốnănkhông?Thôi,hômnayănthếlàđủrồi.Maihãyăn,cháuạ!-Không,cáinàycơ!ChúđưataysờvàomấyngóntaycụtvàvếtsẹolớnởcổtayRuồitrâu.Ruồitrâubènđặtmiếngbánhlênbàn.-Àcáinàyấyà!Nócũnggiốngnhưcáiởvaicháuấymà.Mộtngườikhỏehơnchúđãđánhchúthànhsẹonhưthếđấy.-Thếchúcóđaulắmkhông?-Chúkhôngnhớ.Nhưngcónhiềucáicònđauhơn,cháuạ.Thôibâygiờđingủđikhônghỏilôithôinữa,khuyarồi.Khixetới,embéđãngủsay.Ruồitrâucốtránhchoemkhỏithứcgiấc,nhẹnhàngbếemxuốngdướinhà.Dừngbướcởcửa,anhnóivớiGiêma:-Hômnaybàlàthiênthầnphùhộchotôi.Nhưngtấtnhiênđiềuđóchưalàmchobàvàtôisaunàyhếtthahồcãinhauđâu.-Tôichẳngmuốncãicọvớiaicả.-Nhưng tôi lạicứmuốncãinhaucơ.Đờimàkhôngcóchuyệncãicọvớinhauthìkhôngsaochịunổi.Cãinhaumộtcáchlànhmạnhlàđiềukhôngthểthiếutrênđờinày.Nócònhayhơncảxiếcnữakia!Ruồi trâukhẽcườimộtmình rồiđixuống thanggác.Chúbévẫnngủsaytrongtayanh.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương7

Mộtngàyvào thượng tuần thánggiêng,Mac-ti-nigửigiấymờimọingườitớihọpphiên thườngkỳhàng thángcủa tiểubanvănhọc.Thư trả lời củaRuồitrâulàmộtmẩugiấycómấychữvắntắtbằngbútchì:"Rấtlấylàmtiếc. Tôi không đến được". Thái độ khinhmạn đó củaRuồi trâu làm choMac-ti-niphát cáu,vì tronggiấymờighi rõ là "rấtquan trọng".Hơnnữa,trongngàyhômấyMac-ti-nicònnhậnđượcbabứcthưkháctoànbáonhữngtin không hay.Lại thêm trời nổi gió đông. (ỞÝ nổi gió đông thì rất khóchịu,khôvànhiềucátbụi).TấtcảnhữngcáiđólàmchoMac-ti-nicảmthấytrongngườivừakhóchịuvừakhôngvui.VìvậykhibácsĩRi-cac-đôhỏiRi-va-retcóđếnhaykhôngthìMac-ti-nibựctứctrảlời:-Không.Chắcôngtađãtìmđượcmộttròthúvịhơnrồi.Ôngtakhôngđếnđượchoặcnóiđúnghơnlàkhôngmuốnđến.Ga-ligắt:-Mac-ti-ni,cảPhơ-lô-răng-xơnàycólẽchẳngai thànhkiếnnhưanh.Anhkhôngưaailàynhưngườiấylàmgìcũngxấucả.Ri-va-retốmthìđếnlàmsaođược?-Aibảoanhthế?-Anhkhôngbiếtà?Ôngtanằmliệtgiườngbốnngàyhômnayrồi.-Ôngtalàmsao?-Khôngrõ.Đánglẽthứnămôngtagặptôinhưngvìốmnênphảihoãn.Tốihômquatôiđếnthăm,ngườinhànóirằngôngtarấtmệtkhôngthểtiếpaiđược.TôitưởnglàRi-cac-đôcóđếnthămbệnhchoôngta.-Tôichẳngbiếtgìsấtcả.Tốinaytôiđếnxemôngtacócầngìkhông.SánghômsauRi-cac-đôcóvẻbơphờ,mệtmỏibướcvàocănphòngnhỏcủa

Giêma.Chịđangngồicạnhbàn,đềugiọngđọcnhữngconsốchoMac-ti-ni,cònMac-ti-ni thìmột taycầmkínhlúp,một taycầmbútchìnhọnviếtcácconsốấythànhchữnhỏlitilênmộttrangsách.Giêmagiơtayrahiệu.Ri-cac-đôhiểurằngkhôngnênquấyrầyngườiviếtmậtmãbènngồixuốngđivăngđằngsauGiêma.Ri-cac-đôngápdài,cốgiữchokhỏingủgật.-2,4;3,7;6,1;3,5;4,1;-Giêmatiếptụcđọcđềuđặnnhưmáy-8,4;7,2;5,1.ThôiXê-dađếnđâylàhếtcâuđấy.ChịlấykimgămđánhdấuđoạnđãđọcxongvàquaylạiphíaRi-cac-đô.-Chàobácsĩ.Saotrônganhphờphạcthế?Anhcóđượckhỏekhông?-Không,tôivẫnkhỏenhưngmệtlắm.TôivừaquamộtđêmkhủngkhiếpvớiRi-va-ret-VớiRi-va-ret?-Phải.Tôingồibênông ta thâuđêmsuốt sáng,bâygiờ lạiphảivàobệnhviệnlàmviệc.Tôirẽquachịđểhỏixemcóaitrôngnomđượcôngtatrongvài ngày không, bệnh ông ta nặng lắm. Tất nhiên tôi hết sức chữa chạynhưngkhôngđủthờigiờ,màôngtathìcứkhăngkhăngkhôngchịuchocácchịhộlýđếntrôngnom.-Ôngtalàmsaothế?-Chứngbệnhcủaôngtarấtphứctạp.Trướchếtlà...-Trướchếtlàanhđãănsángchưa?-Rồi,cảmơnchị.ĐểtôinóinốtvềRi-va-ret...Chứngbệnhcủaôngtaphứctạpchắcchắnlàdothầnkinhbịrối loạn.Nhưngnguyênnhânchínhlàvếtthươngcũkhôngbăngbókỹlúcđầu,naytấylên.Tómlạisứckhỏecủaôngtarấtđángngại.ChắcôngtabịthươngtừhồichiếntranhởNamMỹ.Bấygiờkhôngchữacẩnthận,chỉbăngbóqualoanênmớiđếnnỗinhưthế.Cònsống sót được như thế thì kể cũng thậtmaymắn. Vết thương biến thànhviêmkinhniênvàthỉnhthoảnglạitấylênnênhơibịkíchthíchmộttýlàlạitáiphát.-Cónguyhiểmkhông?-Không...không...Trongnhữngtrườnghợpnhưvậychỉnguyhiểmởchỗcon

bệnhđauquákhôngchịunổivàcóthểuốngthuốcđộctựtử.-Nghĩalàôngtađaulắmcóphảikhông?-Đaudữdội!Tôi lấylàmlạ tạisaoôngtachịuđựngnổi.Tốiqua, tôiđãphảichouốngthuốcphiện.Tôi thườngrấtkhôngmuốnchoconbệnhthầnkinhdùngthuốcphiệnnhưngcũngđànhphảichouốngđểbớtđau.-Chắcôngtacònbịrốiloạnthầnkinhnữa?-Tấtnhiên.Nhưngconngườiấyquảcómộtnghịlựcphithường.Chừngnàoôngtachưabịngấtlịmđithìaicũngphảikinhngạcvềsứcchịuđựngcủaôngta.Nhưngchínhvìthếmàtôiphảiởliềnsuốtđêmvớiôngta!Cácanhcácchịcóbiếtôngtaốmtừbaogiờkhông?Nămhômrồi.Mànhàôngtachẳngcóaitrừmộtmụchủnhàngungốc,ngủsayđếnđổnhàcũngchẳngbiết.Ngữấycótỉnhthìcũngchẳnggiúpđượcviệcgì.-Thếcòncôvũnữđâu?-Ấythếmớilàkỳquặc!Ôngtakhôngđểchocôtađến.Hìnhnhưđốivớicô ấy, Ri-va-ret có điều gì như ghê sợ thì phải. Ông ta quả làmột trongnhữngngườikhóhiểunhấtmàtôitừngthấy,thậtlàmộtđốngmâuthuẫn!Ri-cac-đôrútđồnghồchămchúnhìnvớivẻloâu,rồitiếp:-Thếnày thì tôiđếnbệnhviệnchắcsẽbịchậm,nhưngđànhvậychứbiếtlàmsao.Chắcbácsĩgiúpviệcsẽphảibắtđầukhámbệnhmộtmình.Tiếcrằngtôikhôngđượcbiếtsớm.Bệnhnàylẽrakhôngnênđểkéodàiđêmnàyquađêmkhác.Mac-ti-nixenlời:-Nhưngtạisaoôngấykhôngchongườiđếnbáotinốm?ChínhRi-va-retcũngphảihiểurằngkhôngailạivứtbỏôngtamộtmìnhnhưthếchứ?Giêmanói:-Màcảbácsĩnữa,tạisaođêmquakhôngchongườiđếngọichúngtôimàcứngồitrôngnommộtmìnhnhưthếchomệt.-Thưabàchị,tôiđãđịnhchongườiđitìmGa-linhưngvừaướmlờithìRi-va-retđãlàmầmlênnêntôiphảithôingay.Khitôihỏiôngtamuốnchoaiđếnthìôngtasợhãinhìntôi,taychemặtnói:"Ôngđừngnóichohọbiết,

họsẽcười tôi".Hìnhnhưông ta luôn luônbịámảnhbởiýnghĩchorằngngười ta cườimình chuyện gì. Tôi cũng chẳng hiểu ai cười ông ta cái gìđược.LúcnàoRi-va-retcũngnóitiếngTâybannha.Ngườibệnhthìbaogiờchẳngnóilăngnhăngđủthứ.-Bâygiờcóaivớiôngtakhông?-Chỉcómụchủnhàvớiđứaởgáicủamụấy.Mac-ti-ninói:-Đểtôiđicho.-Cámơnanh.Chiềunay tôi sẽ tới thăm lại.Anh tìmđơn thuốccủa tôiởngănkéobàncạnhcửasổvàthuốcphiệnđểtrêngiáphòngbên.Nếulạiđauthìchoôngtauốngmộtliềuvàchỉmộtliềuthôi.NhưngnhấtthiếtđừngđểRi-va-rettrôngthấylọthuốckẻoôngtalạiđòiuốngnhiềuhơn...KhiMac-ti-nibướcvàocănphòngtranhtốitranhsáng.Ruồitrâuquayngoắtđầuđi.Anhchìabàntaynóngbỏngvàcốgiữvẻngạomạnthườngngàymàkhôngsaogiữnổi.-À,Mac-ti-ni !Chắcôngđếnđểgiục tôivềchuyệnsửabàichứgì?Ôngđừngtráchtôiđãbỏphiênhọpcủatiểubanhômquanhé!Tôikhôngkhỏelắmvà...-Thôi,nóitớichuyệntiểubanlàmgì!TôivừagặpRi-cac-đônênđếnxemcógiúpđượcônggìkhông.MặtRuồitrâusắtlạinhưmộtviênđálửa.-Ồ,vậyà?Ôngthậtcónhãý.Nhưngxinôngđừnglo.Tôichỉhơikhóchịuthôi.- Ri-cac-đô cũng bảo tôi thế. Có phải ông ấy đã ở đây với ông suốt đêmkhông?Ruồitrâucắnchặtlấymôi:-Cámơnông.Bâygiờtôidễchịunhiềurồi,khôngcầngìcả.-Tốtlắm!Vậytôisangngồitạmởphòngbên.Cólẽđểôngnằmmộtmìnhthìtốthơn.Tôiđểhécửađểôngcóthểgọitôi.-Xinôngchớphiền.Thậttôikhôngcầnchútgìcả.Tôikhôngdámlàmông

phíthờigiờvôích.Mac-ti-niliềnxẵnggiọngngắtlời:-Ôngđừngnóinhảmnữa!Chemắttôimàlàmgì?Ôngtưởngtôimùhaysao?Thôi,ôngnằmimmàcốngủđi.Mac-ti-ni sangphòngbên,bỏngỏcửangồixuốngghếvớimộtcuốnsách.ChẳngbaolâuanhđãtháyRuồitrâulănlộntrêngiườnghaibalầnliền.Anhbỏsách,lắngnghe.Trongphòngimlặngmộtlátnhưngrồilạicótiếnglănlộn,tiếngthởhổnhển,gấpgápnặngnhọcdườngnhưRi-va-retnghiếnchặtrăngđểnénnhữngtiếngrên.Mac-ti-nitrởvàophòng.-Ri-va-ret,ôngcócầntôigiúpgìkhông?Khôngthấytiếntrảlời,Mac-ti-nibèntiếnđếnbêngiường.Mặttáinhợtnhưconma,Ruồitrâunhìnanhmộtlátrồilặnglẽlắcđầu.-Lấythuốcphiệnchoônguốngnữanhé?Ri-cac-đôbàonếuđauquáthìcóthểuống.-Không,cámơnông.Tôicònchịuđược.Chốcnữacóthểcònđauhơn....Mac-ti-ninhúnvaingồixuốngcạnhgiường.Mộttiếngđồnhồtrôiquađốivớianhdườngnhưdàivôtận.Anhlẳnglặngxemxétngườibệnhrồiđứngdậymangthuốcphiệnđến:-Ri-va-ret!Tôikhôngthểđểôngcứnhưthếđượcnữa.Dùôngcóchịunổiđinữa,nhưngtôikhôngchịuđược.Ônguốngđithôi.Khôngnóimột lời,Ruồi trâuuống thuốc.Rồi anhquayđi, nhắmmắt lại.Mac-ti-nilạingồi.Hơithởcủangườibệnhdầndầntrởnêndàivàđềuhơn.Ruồitrâumệtquáthiếpđi,ngủlibì.Hếtgiờnọquagiờkiaanhvẫnkhônghềnhúcnhích.Trưa rồi lại chiều,Mac-ti-ni nhiều lần lại bêngiườngnhìnvào thânhìnhkhôngđộngđậyđó.Ngoàihơi thởanhnhận thấycơ thểấykhôngcómộtdấuhiệugìcủasựsốngcả.GươngmặtcủaRuồitrâulàmchoMac-ti-nibỗngdưnghoảngsợ.Haylàmìnhchoôngtauốngthuốcphiệnquáliềurồichăng?CánhtaytráitàntậtcủaRuồitrâuđặttrênchăn,Mac-ti-ninhẹnhànglắccánhtayấy,địnhđánhthứcRuồitrâu.Ốngtayáotụtxuốngđểlộrõnhữngvếtsẹosâuhoắmkhủngkhiếp,chằngchịtsuốttừcổtaytới

tậnbảvai.BỗngđằngsautiếngRi-cac-đôvanglên:-Khinhữngvếtthươngnàycònmớithìchắccánhtaynàytrônghayđáođểđấy.-À,anhđãđếnđấyà?Ri-cac-đô,anhxem,ôngtacứngủmãithếnàyà?Cáchđâychừngmườitiếngtôichoôngấyuốngthuốcphiện.Vàtừđóôngấychẳngnhúcnhíchtínào.Ri-cac-đôcúixuốnglắngnghetronggiâylát:-Khôngsao,thởđềulắm,chỉvìtốiquabịkiệtsứcđóthôi,saumộtđêmnhưthếcòngìnữa.Đếngầnsángcóthểcònlêncơnnữa.Chắcsẽcóngườilạingồitrôngôngấynữachứ?-Ga-lisẽđếntúctrực.Anhấychongườiđếnbáokhoảngmườigiờsẽtới.-Bâygiờgầnmườigiờrồi...À,ôngấytỉnhrồi!Anhbảonhàbếpcóđưaxúplênthìphảichothậtnóngnhé...Bìnhtĩnh,bìnhtĩnh,Ri-va-ret!Chớ,chớ!Ôngchớcóđậpphá,tôikhôngphảilàmộtvịgiámmụcđâu.Ruồitrâubỗngnhiênnhỏmdậy,đôimắtkinhhoàngnhìnthằngphíatrước.AnhgấpgápnóibằngtiếnTâyBanNha:-Đếnlượt tôiracóphảikhông?Cứđểcôngchúngvuichơimộtchútđã.Tôi...À!Tôikhôngnhậnraôngnữa,Ri-cac-đô.Anhngóquanhphòngrồilấytaysờtrán,dườngnhưkhônghiểucóchuyệngìxảyra.-Mac-ti-ni!Tôitưởngôngđitừlâurồi!Chắclàtôingủsayquá...-Chứcòngìnữa!NhưHằngNgangủtrongrừngvậy!Mườitiếngđồnghồliền!Bâygiờôngănxúprồilạingủnữađi.-Mườitiếngà?Mac-ti-ni,ôngvẫnởđâysuốtmườitiếngđấyà?-Phải,tôiđãsợrằngchoônguốngthuốcphiệnquáliều.RuồitrâuhómhỉnhnhìnMac-ti-ni:-Tôichưađượccáimaymắnđó!Dùcónhưvậychăngnữathìkhôngcótôi,cácbuổihọptiểubancủacácôngsẽbìnhanvôsựbiếtbaonhiêu!...Ri-cac-đô,ôngcứbámlấytôilàmquáigìmãithế?Thôilàmphúcđểchotôiyên

thânđi!Tôirấtghétđểchocácthầythuốcgiàyvò.-Được,uốngcáinàyđirồitôiđểchoôngyênthân.Nhưngmộthaingàynữatôilạiđếnkiểmtraôngcẩnthậnđấy.Chắcphútnguykịchnhấtđãquarồi.:Bâygiờtrôngôngkhônggiốngthầnchếtnữarồi.-Tôikhỏengaybâygiờđâymà,cảmơnông...Aiđây?Ga-lihả?Trời,hômnaythậtlàgặphộimưarào,kháchquýđếntớitấp.-Tôiởlạitrôngnomôngđêmnay.-Bậynào!Tôichẳngcầnaitrông.Cảlũcácôngvềđi.Nếucònlêncơnnữathìcácôngcũngchẳnglàmgìđược.Tôichẳnguốngthuốcphiệnnữađâu.Thuốcphiệnchỉuốngmộtlầnlàtốtthôi.Ri-cac-đônói:-Phải,ôngnóiđúng.Nhưngkiênquyếtnhưthếkhôngphảilàdễ.Ruồitrâunhìnlên,mỉmcười:-Ôngđừngsợ.Nếutôitthíchthuốcphiệnthìtôinghiệntừlâurồi.Ri-cac-đôtrảlờikhôkhan:- Nhưng dù sao chúng tôi cũng chẳng để ông một mình đâu. Ga-li sangphòngbêncạnhmộtphút,tôimuốnnóichuyệnvớianh.Ri-va-ret,chúcôngngủngonnhé!Maitôilạiđếnthăm.Mac-ti-niđãđịnhbướctheoRi-cac-đônhưngRuồitrâukhẽgọianhlại,chìataynói:-Cámơnông.-Thôi,nóinhảmmãi!Ngủđi.Ri-cac-đôravềcònMac-ti-ninán lạinóichuyệnvớiGa-liởphòngngoài.Mấyphútsau,Mac-ti-niramởcửathìmộtcỗxengựatiếnđếncổngvườnrồibóngmộtthiếuphụbướcra,đivàonhà.TéralàDi-ta.Hẳnlànàngvừadựmộtbuổidạhộinàovề.Mac-ti-ninângmũ,đứngsangmộtbênnhườnglối.Rồianhquavườnrẽvàomộtngõtối,đảovềphíanúiĐếquốc.Vừađiđượcmấybướcthìbỗngnghethấyđằngsaucótiếngcánhcổnglạchcạchvàtiếngbướcvộivàngtrongngõhẻm..Di-tagọi:

-Ôngchừtôimộtphút.Mac-ti-nivừaquaylạithìnàngcũngdừngbướcrồitừtừtiếnđến,mộttayđểsaulưng,mentheohàngrào.ÁnhsángyếuớtcủangọnđènđộcnhấtởgócphốvẫnđủđểMac-ti-ni thấyngườivũnữcúiđầubước tớinhư lúng túnghoặcngượngngiụđiềugì.Mặtcúigằm,nànghỏi:-Ôngấythếnào?-Kháhơnbuổisángnhiều.Ôngấyngủđượcsuốtngàyhômnaynêntrôngđãtươitỉnhhơntrước.Chắccơnđauđãquađirồi.Nàngvẫnnhìnxuốngđất.-Ôngấycóđaulắmkhông?-Đaulắm.Theotôithìkhôngcógìđâuhơnthếnữa.-Tôicũngnghĩ thế.Nếuôngấykhôngđể tôivào thìnghĩa làôngấyđaulắm.-Bệnhôngấycóthườnghayphátranhưthếkhông?-Mỗi lúcmộtkhác...HènămngoáiởThụysĩ,ôngấychẳngốmchútnào,nhưngmùađôngtrước,khichúngtôiởViênthìthậtkinhkhủng.Mấyngàyliền ông ấy không cho tôi lại gần.Khi ông ấy ốm, cómặt tôi thì ông ấykhôngchịuđược.Di-tangướcnhìnMac-ti-nirồilạicúixuốngngay.-Khiôngấythấymệtthìôngấytìmđủcớđểbảotôiđinhảy,đinghehòanhạc,hoặcđiđâuđócònôngtathìđóngcửanằmkhoèo.Nhưngrồitôilầnvề,ngồiởtrướccửaphòngvàcứngồinhưthếmãi.Ôngấymàbiếtđượcthìnguyto.Conchórềnrĩngoàicửaôngấycònchovàochứtôithìkhôngđượcvào.Chắcôngấyquýchóhơn...Tấtcảnhữngchuyệnđónàngkểvớimộtgiọng lạ lùnggiậndỗimàkhinhbạc.Mac-ti-nidịudàngnói:-Tôi tin làôngấykhôngđaunữađâu.BácsĩRi-cac-đôchămsóc rấtcẩnthận.Cólẽchẳngbaolâunữathìôngấysẽkhỏehẳnthôi.

Nóichung làbâygiờđỡnhiềurồi.Nhưng lầnsau thìchịphải lập tứcchongườiđigọichúng tôingay.Nếuchúng tôiđượcbiếtsớmthìđâuđếnnỗiđaulòngnhưthế.Thôi,xinchàochị.Mac-ti-nichìataychoDi-tanhưngnànglùilại,lắcđầu:-TôikhônghiểutạisaoônglạimuốnbắttaytìnhnhâncủaRi-va-ret!Mac-ti-niluốngcuốngnói:-Cáiđóthìtấtnhiênlàtùychị.Di-tadậmchân:-Tôighétcácônglắm!Nàngthétlên,mắtsángquắcnhưhaihònthanrựcđỏ:-Tôighétcảlũcácông!Cácôngcứđếnnóichuyệnchínhtrịvớiôngấymãi!Ôngấyđểcácôngngồibêngiườngsuốtđêm,đểcácôngđổthuốcchocòntôithìchỉđếnnhìnôngấyquakhecửacũngkhôngdám!Ôngấylàgìđốivớicácông?AichocácôngcóquyềncướpRi-va-retcủatôiđi?Tôicămghétcácông!...Ghét!Ghétlắm!Di-taòalênkhócnứcnở,quaymìnhchạyvàotrongvườnđóngsầmcửalạitrướcmặtMac-ti-ni."Trời!Ảnàythậtsựyêuôngtarồi!Thậtlànhữngcâuchuyệnhếtsứclạlùng..."Mac-ti-nivừanghĩthầmnhưthếvừabướcvàongõtối.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương8

Ruồi trâukhỏibệnhrấtchóng.Mộthômđến thămRuồi trâuvào tuần tiếptheoRi-cac-đôđãgặpanhmặcbộquầnáongủkiểuThổnhĩkỳnằmởđivăngnóichuyệnvớiMac-ti-nivàGa-li,Ruồi trâu lạicònđòi rangoài trờinhưngRi-cac-đôchỉcườivàhỏiđùa rằngRuồi trâucó thíchvượtquađồinúimàđichơiPhê-dô-lêngaylúcấykhông?Ri-cac-đôtaiquáinóithêm:-ÔngcòncóthểđếnthămôngbàGrat-xi-ninữaấychứ.Tôichắcbàtasẽrấtmừngnhấtlàlúcnày,mặtôngtáinhợt,trôngthúvịlắm.Ruồitrâuchắphaitaylạinhưđóngmộtbikịch:-Trời!Thếmàtôikhôngnghĩtới!ChắcbàtasẽchotôilàmộtkẻtửvìđạongườiÝvàsẽthuyếttôihàngtràngvềlòngyêunướcđấy.Tôisẽphảiđóngvaikịchấyvàsẽkểchobàtangherằngtôisẽbịxératừngmảnhởmộtngụctốidướiđấtvàchỉmớiđượcghéplạiqualoathôi.Chắcbàtacũngsẽhỏirõcảmgiácthậtcủatôilúcđórasao.Ri-cac-đô,ôngcholàbàtasẽkhôngtinà?Tôiđánhcuộclàbàtatinđượccảnhữngsựdốitráthôsơnhấtmàtôicóthểbịađặt ra.Tôiđặt cượccondaogămẤnđộcủa tôi lấycon sánngâmrượutrongphòngôngnày.Lợiđấy,ôngcượcđi.-Cảmơnông,tôikhônghamthíchvũkhígiếtngườinhưông.-Ồ,mộtngàynàođóconsáncũnggiếtnguwoifnhưcondaogămvậy,chỉtộinókhôngđẹpthôi.-Nhưng,ôngbạnthânmếntôikhôngcầndaogămmàtôicầnconsánkia!Mac-ti-ni,tôiphảiđiđây.Anhđủsứctrôngnomconbệnhngổngáonàychứ?-Được,nhưngchỉđếnbagiờthôi.TừbagiờtrởđibàBô-lasẽđếnthayvì

tôiphảiđiXanMi-ni-a-tôvớiGa-li.-BàBô-laà?-Ruồitrâuhoảnghốtnhắclại-Không,Mac-ti-ni,khôngthểđược!Tôikhôngthểđểchophụnữsănsóctôivàbệnhtậtcủatôi.Màđếnđâybàấyngồivàođâuđược?Nhấtđịnhbàấykhôngchịuvàođâyđâu!Ri-cac-đôcườihỏi:-Ôngkhưkhưgiữthóilịchsựấytừbaogiờ?BàBô-lalàngườihộlýcốtcáncủachúngtôiđấy.Bàấysănsócngườiốmtừthủacònmặcváyngắn.Tôichưa thấyngườihộ lýnào tốthơnnhư thế.Nhấtđịnhkhôngchịuvàobuồngcủaôngà?ÔngđịnhnóivớibàGrat-xi-nihaynóivớiaithế?Mac-ti-ni,nếubàBô-la tới thìkhôngphảidặngìbàấynhé...Chếtchửa,haigiờrưỡirồi.Tôiphảiđiđây.Ga-lilạigầnđivăngvớimộtchénthuốctrongtay:-Nào,Ri-va-ret,trướckhibàấyđếnôngphảiuốngthuốcđã.-Cứthuốcvớimenmãi!Như tất cả những người bệnh đang bình phục khác, Ruồi trâu hay cáugắt,làmchonhữngngườihộlýtậntìnhcủaôngphảibậntâm.-Khôngđaunữarồimàsao...saocácôngcứbắttôi...tôinuốtnhữngcủagớmghiếcnày?-Chínhlàđểkhỏiđautrởlại.HaylàônglạimuốnđauđểbàBô-laphảichoônguốngthuốcphiện?-Thưa...thưaông!Nếucơnđautrởlạithìcólàmgìđinữanócũngcứtrởlạinhư thường. Có phải như đau răng đâu mà có...có thể dùng những thứthuốc...thuốccaođanhoàntáncủacácôngthìbớtđauđược.Nhưthếkhôngkhácgìđemcáibơmnướccủatrẻconmàchữacháy.Nhưngthôi,việccủacácônglàbắttôikhônguôngkhôngđươcthìtôiđànhphảiuống.Anhđưataytráilấycốc.NhữngvếtsẹoghêgớmtrêncánhtaylàmGa-lisựcnhớđếncâuchuyệnvừarồi.Ga-lihỏi:-À,này,ôngbịnhữngvếtthươngnàyởđâuđấynhỉ?Chắclàtrongchiếntranh?

-Thìtôivừamớibảorằngtôibịnémxuốngngụctốidướiđấtvà...- Tôi biết.Nhưng đấy chỉ là cách ông nói với bàGrat-xi-ni thôi...Không,chắclàôngbịthươngtrongcuộcchiếntranhởBơ-rê-dinchứgì?-Phải,phầnvìchiếntranhởBơ-rê-dinphầnthìvìtrongkhiđisănởnhữngnơimanrợ.Lýdonàocũngcócả.-À!Trongkhiđithámhiểmphảikhông?...Ôngcóthểgàicúcáolạiđược.Xongrồi...Chắclúcấycuộcđờiôngsónggiólắmnhỉ?Ruồitrâunhẹnhàngnói:- Tất nhiên, sống ở những nơi man rợ thì không thể không mạo hiểm ítnhiều.Vả lạicũngphảinói rằngkhôngphảicuộcmạohiểmnàocũngđềuvuithúcả.-Nhưngtôivẫnkhônghiểutạisaoônglạibịthươngnhiềuđếnthế...trừkhigặpnguyhiểmvớibàythúdữ.Vídụnhưnhữngsẹoởtaytráichẳnghạn.-À,sẹonàytôibịlúcđisănbắnởChâuMỹ.Ôngbiếtkhônglúcấytôimớibắnmộtphát...Cótiếnggõcửa.-Mac-ti-ni,ôngtrôngtrongphòngngănnắpcảrồichứ?Đượcrồià?Thếôngramởcửahộ-Nóirồi,Ruồitrâungoảnhraphíacửa-Thưabà,bàthậtcólòngtốt.Xinlỗibàtôikhôngđứngdậyđược.-Tấtnhiênlàôngkhôngnênđứngdậylàmgì.Tôicóphảilàkháchđâu.-RồiGiêmanhìnMac-ti-ni-Xê-da,tôiđếnsớmmộtchút,chắclàanhvộivề?-Không,cònmười lămphútnữa.Chịđể tôicấthộáochoàngsangphòngbên.Cảcáilàncũngđưasangbênấynhé?-Nhẹtaychứ,trứngđấy.Trứngtươilắm,Kê-timớimuaởnúiO-li-vec-tôsángnayđấy...CònđâylànhữngđóahồngNô-en.ÔngRi-va-retạ,tôibiếtôngyêuhoa.Chịngồixuốngcạnhbàn,cắtcuốnghoarồicắmvàolọ.Ga-lilạinói:-Ri-va-ret,ôngđangkểdởchuyệnsănbáobênMỹ.Chuyệnấysauthếnàonữa?

-À,phải !Thưabà,ôngGa-livừahỏi tôivềquãngđờicũcủa tôiởNamMỹ.Tôivừabắtđầukểtạisaotaytráitôibịtậtthếnày.HồiđótôiởPê-ru.Muốnsănbáochúngtôiphảilộiquasông.Khitôibắnphátđầutiênthìsúngkhôngnổ.Térathuốcsúngbịướt.Tấtnhiênbáokhôngđợichotôikịptrởtayvàkếtquảlàthếnàyđây.-Thậtlàmộtphenmạohiểmthúvị.-Không, không đến nỗi ghê gớmnhưmọi người tưởng đâu.Tất nhiên làngọtbùicayđắngđủmùi,nhưngnóichungcuộcsốngrấthùngtráng.Vídụnhưđisănrắnchẳnghạn...Ruồi trâukểhếtchuyệnnọđếnchuyệnkia,nàolàchuyệnchiếntranhÁc-giăng-tin,chuyệnthámhiểmởBơ-rê-din,nàolàchuyệntiếpxúcvớigiốngngườimanrợ,chuyệnsăn thúdữ.Ga-li saymênhưmộtđứa trẻconnghetheochuyệnthầnthoại,chốcchốclạiđiểmmộtvàicâuhỏi.VốngiàucảmxúcnhưmọingườidânNê-a-pônkhác,Galiưa thích tấtcảnhữnggìkhácthường,nổibật.Giêma lấyđồđan trong làn rađanvàcũng im lặngnghe.Chị thoăn thoắtđưanhữngmũikim,mắtkhông rờichiếcáođangđandở.Mac-ti-ni thì caumày lạivà trởmìnhkhôngyên trênchiếcghế.Anhcảmthấycócáigìkhoekhoangtựmãntrongnhữngcâuchuyệnấy.Mặcdùvậy,bất giác anh cũngkhâmphục conngười ấy, thấy con người ấy chịu đượcnhữngsựđauđớnkinhkhủngvềthểxácvớimộtnghịlựcphithườngnhưchínhmắtanhđãđượcthấymộttuầnnay.NhưnganhvẫnmộtmựckhôngưaRuồitrâu,khôngưanhữngviệclàmvàtháiđộcủaRuồitrâu.Ga-lithởdàitỏvẻthèmmuốnmộtcáchngâythơ:-Thậtlàmộtcuộcsốnghuyhoàng!TôilấylàmlạtạisaosauđóônglạirờiBơ-rê-din.SaukhisốngởBơ-rê-dinthìsốngởcácnướckhácchăcsẽbuồntẻvôcùng!Ruồitrâutiếp:-CólẽthúnhấtlàquãngđờiởPê-ruvàởÊ-qua-tơ.Đấymớithậtlànhữngnơiđẹptuyệttrần!KểrathìởđórấtnóngnhưvùngbiểnởÊ-qua-tơchẳnghạnvàđiềukiệnsốngởđórấtgaygo.Nhưngcảnhthiênnhiênthìđẹpkhông

thểtưởngtượngđược.Ga-linói:-Cólẽtôithíchcuộcđờihoàntoànphóngkhoángởnhữngnơihoangvuấyhơnlàthíchcảnhđẹp.Ởđóconngườicóthểgiữgìnđượcnhâncáchvàcátínhcủamìnhchứkhôngnhưởchốnphồnhoađôhội.Ruồitrâugậtđầu:-Phải,đólà...Giêmangẩngđầunhìnanh.Anhbỗngđỏbừngmặtthôikhôngnóinữa.Mộtlátimlặngtrôiqua.Ga-lilolắnghỏi:-Ônglạilêncơnđấyà?-Không,khôngsao.Tuytôinguyềnrủanhữngliềuthuốccủaông,nhưngnólạirấtcônghiệu...Ôngđiđấyà,ôngMac-ti-ni?-Phải...Ga-li,điđithôikẻomuộnmất.Giêmatiễnhaingườiracửa:Mộtlátsauchịtrởvàovớimộtcốcsữatrứngtrongtay.-Mờiônguốngđi.Chịnóivớigiọngralệnhnhưnghếtsứcdịudàngrồilạitiếptụcngồiđan.Ruồitrâungoanngoãnnghetheo.Haingườiimlặngtớinửagiờ.BỗngRuồitrâucấttiếngnóirấtkhẽ:-BàBô-la.Giêmanhìnanh.Ruồitrâumânmênhữngtuakhăntrảiđivăngmắtkhôngnhìnlên.-Chắcbàkhôngtinnhữngchuyệntôivừakể,phảikhôngnhỉ?Giêmabìnhtĩnhtrảlời:-Nhữngchuyệnôngkểtôikhôngtinmộtchútnàocả.-Bànóiđúnglắm.Tôitoànnóidối.-Cảchuyệnchiếntranhcũngthếcóphảikhông?-Nóichunglàdốicả.Tôikhônghềthamgiamộtcuộcchiếntranhnào.Cònnhưchuyệnđithámhiểmthìtôicũngcótrảiquanhữngphenmạohiểmthật

đấyvàphần lớnnhữngchuyện tôi kểđều là sự thật cả.Nhưngnhữngvếtthươngcủatôithìhoàntoàndonguyênnhânkhác.Bàđãbắtđượcmộtđiềunóidốicủatôirồithìnaytôixinthúnhậnmọiđiềukhác.Giêmahỏi:-Tạisaolạiphảimấtcôngbịachuyệnnhưthếlàmgì?Theotôithìkhôngcầnthiết.- Làm thế nào được ?Chắc bà nhớ câu phương ngôn nướcAnh của bà "Đừnghòithìkhỏinghelờinóidối".Xỏxiênngườikháctôichẳngthíchthúgì.Nhưngkhingườitahỏitạisaotôibịtàntậtthìtôiphảikiếmcáchtrảlời.Mànếuđãkiếmcáchtrảlờithìlạiphảibịaracáigìchohaymộtchút.Ga-livuilònglắm,chắcbàđãthấy.-VậyôngthíchnóiđùachoGa-livuihơnlànóithậtư?-Vâng!Ruồitrâuchămchúnhìnchị,taynắmchặttuakhănđãrứtđứt.-Bàmuốntôinóisựthậtvớinhữngngườiấyhaysao?Thàtôitựcắtlưỡiđitrướccònhơn!Rồibằngmộtgiọngđộtngộtvàhơibẽnlẽn,ngượngngùnganhnóithêm:-Tôichưabaogiờkểchuyệnthậtvớiaicảnhưngđốivớibànếubàmuốnthìtôixinnói.Giêmalặnglẽđặtđồđanvàolòng.Cómộtcáigìcảmđộngthốngthiết.Cảmđộngthốngthiếtởchỗngườiđànôngcứngrắnbíẩnvàkhôngđángyêunàybỗngnhiênlạiphảicúimìnhthổlộtâmsựvớimộtngườiđànbàkhôngquenbiếtvàlạilàngườimàcólẽanhtakhônghềưathích.Saumộthồiimlặng,Giêmanhìnanh.Ruồitrâungảngườitrênđivăngtựakhuỷatayvàochiếcbànconbêncạnh.Bàntaytàntậtchelấymắt.Nhữngngóntayấyrunrun,mạchmáuđậpmạnhởvếtsẹotrêncổtay.Giêmanhíchlạigầnđivăngkhẽgọitênanh.Ruồitrâugiậtmìnhnhỏmdậy.Anhnóibằngmộtgiọngxinlỗi:-Tôiquên...quênkhuấyđimất.Tôiđịnh...địnhkểchobànghevề...-Về tai nạnhoặcmột cái gì đó làmchochânôngbị khậpkhiễngchứgì.

Nhưngnếuôngcảmthấykhổtâmkhihồitưởnglạichuyệncũthì...-Tainạnà?Khôngphảiđâu!Tôichỉbịngườitacầmthanhsắtđốtlòđánhđấythôi.Giêmangơngácnhìnanh.Tayanhrunrun,Ruồitrâuvuốtmớtóclòaxòatrêntránvàmỉmcười:-Bàngồixuốngnhé?Mờibàkéoghếlạigầnđây.Rấttiếctôikhôngtựtaykéoghếlạiđược.GiátôiđượcôngRi-cac-đôchạychữangaylúcbấygiờthìcólẽtrườnghợpgãyxươngcủatôisẽlàmộtcarấtquýbáuchoôngta.Ôngấylàmộtnhàmổxẻyêunghềthìchắclàthíchxươnggãylắm.Màlúcđóchỗnàoxươngthìđãgãytấtcả,trừcáicổ.Giêmaêmáixenlời:-Và trừ lòng dũng cảm của ông nữa.Nhưng có lẽ lòng dũng cảm ấy thìkhôngcógìbẻgãynổinhỉ?Ruồitrâulắcđầu:-Không.Mãisaunàytôimớilấylạiđượcítnhiềudũngcảmcùngvớinhữngcáigì cònsót lại.Chứ lúcđó thìnócũngbị tanvỡnhưmộtchén trà.Cáithảmhạinhátchínhlàởđấy.Vâng,tôixinbắtđầukểchuyệnthanhsắtđốtlò trước.Bàđể tôinhớ lạixem...Đó làvàokhoảng...mườibanămtrước,ởLi-ma(thủđôcủaPê-ru).LúcnãytôinóiPê-rulàmộtnướcđẹptuyệttrầnnhưngthựcranóchẳngđẹpgìcholắmđốivớinhữngngườikhôngcómộtđồngxudínhtúinhưtôilúcấychẳnghạn.TôiđếnAc-giăng-tinrồisangSi-li. Tôi lang thang khắp Si-li suýt chết đói. Sau tôi làm lao công trênmộtchiếc tàuchởsúcvật.Tôiđi từVan-pa-rai-đô(hảicảngởSi-li) tớiLi-ma.Ngaytrongthànhphốtôicũngkhôngtìmđượcviệclàm.TôilầnđếnCa-lao(hảicảngcủathủđôLi-ma),rabếntàuvớihyvọngmayratìmđượcmộtcôngviệcnàochăng.Phải,nhưbàđãbiết,ởcáchảicảngthườngcónhữngtúpnhàtồitàn.Nhữngngườilàmnghềbiểnthườngsốngởđó.Saumộtthờigiantôikiếmđượcviệclàmtrongmộtsòngbạc.Tôilàmnghềđầubếp,hầubàn bi-a, bưng rượu cho khách và nhiều việc đại loại như thế.Công việckhôngcógìdễchịunhưngtôicũnglấylàmmừngvìởđóítnhấtlàtôicóăn,

được tiếpxúcvớibộmặtvà tiếngnói củaconngười.Chắcbàcó thểbảorằngcáiđócógìđángmừngđâu,nhưngtrướcđókhônglâutôibịbệnhsốtrétvàngmộtthânmộtmìnhnằmliệttrongmộtchiếcquánxiêuvẹovàcảmthấyrấtsầuthảm.RồimộtđêmngườitabắttôiphảiđiđuổimộtgãLasca(thủy thùởmiềnquầnđảoĐôngẤn)say rượurakhỏiquánđểykhỏi làmhuyênnáo.Hômấygãthủythủnàylênbờđánhbạcthuanhẵntúinênrấtcaycú.Tôiphải nghe lời, vì nếukhông thì sẽmấtviệcvà chết đói; nhưnggãthủythủđókhỏegấpđôitôi:lúcấytôichỉmớichưađầyhaimươimốttuổi,saucơnsốtréttôilạiyếunhưmộtconmèocom.Hơnnữatrongtaygãcòncómộtthanhsắtđốtlò...Ruồitrâungừnglời,liếcnhìnGiêma.Rồianhnóitiếp:-Chắcgãđịnhđánhchotôichếthẳn.Nhưnggãđánhkhôngthẳngtaylắmnênsauđómặcdùthânthểbịnátnhừtôivẫncóthểsốnglạiđược.-Thếnhữngngườikháchọlàmgì?Tấtcảmọingườiđềusợmộtgãthủythủsayrượuhaysao?Ruồitrâunhìnchịvàcườiphálên:-Nhữngngườikhácà?Bọnconbạcvàbọnchủsòngấyà?Bàkhôngbiếthaysao!Tôilàđầytớ,làcủariêngcủahọ.Họxúmxítlạivàtấtnhiênlàhọkhoáitránhìncảnhđánhnhauđó.Nhữngchuyệnnhưvậyởđấyhọcoinhưlàtròđùa.Dĩnhiêntròđùatrongtrườnghợpmàngườibiểudiễnkhôngphảilàhọ.Giêmarùngmình:-Saurồisaonữahảông?-Điềuđótôikhôngthểnóiđược.Saunhữngcảnhấythườngchẳngainhớđượcnhữngngàyđầurasao.Gầnđấycómộtngườithầythuốcngànhhànghải.Khinhữngngườixemthấytôichưachếtthìchođigọiôngtađến.Ôngtachạychữachoqualoachotôi.Ri-cac-đôthìcholốichữanhưthếlàcóhại,nhưngcólẽđóchỉlàsựganhtịnghềnghiệpcủaôngtathôi.Saurồitôicũngtỉnhdậy.Mộtbà cụngườiđịaphương theoĐạo thiên chúavốngiàu lòngnhântừ,thươngtìnhđemtôivềnuôi.Chuyệnấynghecũngthậtlạtaiphải

khôngbà?Tôicònnhớbàcụngồithumìnhtronggócnhàtranh,hútthuốc,khạcnhổxuốngđất,ngâmngamộtđiệuhátgìkhôngrõ.Bàcụrất tốt,cứluônbảotôirằngởđâytôicóthểyêntrímàchết,khôngbịaingăncảngìđâu.Nhưngýchíphảnkhángvẫnvùnglêntrongngườitôivàtôiquyếttâmsống.Trởlạicuộcsống-đấymới thật làkhó;vàngàynaycólúctôinghĩrằngcốmàsốngnhưthếthậtkhôngbõcông.Bàcụkiênnhẫnlạlùng.Tôiởnhàbàcụ...Đểtôinhớlạixem...chừngbốntháng,suốtbốnthánglúcthìtôinóimê,lúcthìlàmầmĩchẳngkhácnàomộtcontrâuđiên.Thúthậtlàđâuđiếngngười,màtôivốnlạiđượcnuôngchiềutừthủanhỏ.-Sauđórồithếnào?-Sauđó...tôicóphầnđỡvàbòđinơikhác.Bàđừngtưởngtôiđilàvìtronglòng áy náy sợ phiền lòng tốt của bà cụ đáng thương ấy đâu. Không, tôikhôngnghĩthế.Tôiđichỉlàvìởnhàbàcụtôikhôngsaochịunổi...Bàvừanóitớisựdũngcảmcủatôiư?Lúcấygiámàbànhìnthấytìnhcảnhcủatôi.Chiềuchiềumỗikhihoànghônbuôngxuốnglàcơnđaulạinổilên.Cứmỗibuổi chiều tôi thường nằmmộtmình dõi nhìn ánhmặt trời dần tắt...Ồ bàkhông thểhiểuđượcđâu!Ngaycảbâygiờ tôivẫn thấykhóchịumỗikhinhìncảnhmặttrờilặn....Mộthồilâuimlặng.-Rồitôilạitiếptụcđilangthangkhắpnước,hyvọngkiếmđượcviệclàm.KhôngthểsốngởLi-mađượcnữa.Tôitưởngchừngphátđiênmất...TôilặnlộiởCút-scô(mộtthànhphốcổởPê-ruvàlàthủđôcũcủangườiIncatrướckhingườichâuÂuđếnchiếmchâuMỹla tinh)..Nhưngchuyệncổxưaấychẳngcóýgìlýthúnóirachỉlàmkhổtaibà.Giêmangẩngđầunghiêmnghịnhìnanhvớiđôimắtsâuthẳm:-Xinôngđừngnóithế.Ruồitrâucắnmôi,bứtrờithêmmộttuakhănkhác.Mộtlúcsauanhhỏi:-Tôitiếptụckểnhé?-Nếu.....nếuôngmuốn.Tôisợbắtôngnhớlại,nhớlạinhữngchuyệnấythìkhủngkhiếpquá.

-Bà tưởng....cứ im lặng là tôi quên được sao?Như thế còn tệ hơnnhiều.Nhưngbàđừngnghĩrằngnhữngchuyệnấycònámảnhtôi.Ámảnhlàchỗtôimấttựchủkia!-Tôi...tôichưahiểurõlắm.-Tôimuốnnóilúcsựcanđảmcủatôiđãcạn,lúctôithấymìnhlà1thằnghèn.-Dĩnhiên,sứcchịuđựngcủaconngườicũngcóhạn.-Phải ,mộtkhiđãbướcđếngiớihạnấy ,conngườiko tàinàobiếtđượcmìnhsẽchịuđựngđượcđếnthếnữa.Giêm-madodự:-Ôngcó thểcho tôibiết....tại saomớihaimươi tuổi ,ôngđã fải1 thân1mìnhlưulạcđếnnhữngnơiấy?-Dễhiểulắm:quãngđờithơấucủatôinơiquênhàđẹpquánêntôifảichạyxanó.-Saothế?Ruồitrâulạicườikhẩy:-Sao à ?Bởi vì lúc ấy tôi làmột gã trẻ tuổi khờkhạo , nhưng lại ngôngcuồng,chắcvậy.Tôilớnlêntrongmộtgiađìnhcựckỳsangtrọng,được"nângnhưnângtrứng,hứngnhưhứnghoa",đếnnỗitôicứtưởngthếgiớilàmtoànbằngtơlụahồngvàhạnhnhânbọcđường.Rồi1ngàykiatôikhámfárarằngngườitôihằngtinyêunhấtđãlừadốitôi.Kìa,bàgiậtmìnhà,chuyệngìthế?-Không.Ôngcứtiếptụcđi!-Tôibiếtđượcmìnhbịphỉnhphờ,đitin1lờinóidối.Tấtnhiênđócũngchỉlà1chútkinhnghiệm thông thường.Nhưng ,như tôivốnnói ,còn trẻ lạingôngcuồng,tôichỉnghĩrằngkẻnóidốisẽsahoảngục.Vìthế,tôibỏnhà,laosangNamMỹđểvùngvẫychothoảchí , trongtúikocólấy1xu ,sờbụngcũngchẳngcó1chữTâyBanNhanào,nóichungchẳngcóthứgì ,ngoàiđôibàntaytrắngvàthóiquenphungphí,ănsẵn.Vàkếtquảtấtyếulàtôichìmsâuvào1hoảngụcthậtsự,nhưngcũngnhờđómàthoátkhỏisự

mêtínvàocáihoảngụcgiảtưởngtrướckia.Đắmchìmhoàntoàn,đếntậnđáyđúng5năm,chotớikhiđoànthámhiểmĐuy-prêđếnkéotôilên.-Nămnămtrời!Kinhkhủngquá!Nhưngôngkocóbạnsao?-Bạn?Tôi...-anhquaynhìnchị,giọngđộtnhiêndữtợn...-Tôichưatừngcóngườibạnnào.Sauđóanhcảmthấyhơithẹnvìphúttháiquácủamình,nênvộitiếplời:-Bàđừngđểtâmnhữngđiềutôinói.Vừarồitôikểhơiquá,thựcramộtnămrưỡiđầutôisốngkođếnnỗinào:tôicòntrẻvàkhoẻ,trướckhitênLa-xcađếnghidấuvếtlênđờitôi,tôivẫncóthểxoaysởtựgiànhlấymiếngănkhádễdàng.Nhưngsauđótôikokiếmđượcviệclàmnữa.Lạthật,1thanhsắtcờithan,nếudùngđúngchỗ,thìcũnghữuíchlắmchứ,nhưng1kẻđãtàntậtthìaicònthuêmướnđểlàmgì?-Thếlúcbấygiờônglàmgì?-Vớđượcviệcgì tôicũnglàm.Cómộtthờigiantôi làmlaocôngsaivặtchonhữngngườinôlệtrongmộtđồnđiềntrồngmía.Nhưngchẳngănthuagì ,bọncaicứxua tôiđi : chân tôikhậpkhiễngquá ,kođinhanhvàvácnặngđược,lạicònhaytrởchứngviêmhoặcnhữnggìquáigởnữa.Mộtthờigiansautôilạixuốngvùngmỏbạc,cạycụcxinviệc,nhưngtôicũngchẳngđượcgì.Cứnghĩđếnchuyệnthunhậntôilàmấytênquảnlýbậtcười,cònngườilàmởđấythìxúmlạitrêughẹo.-Saohọlàmthế?-Ồ !Bản tính conngườimà , tôi nghĩvậy , họ thấy tôi chỉ còn1 tayđểchốngcự.Saucùng,kochịunổinữa,tôilạibỏđi, langthangkhắpnơi,langthangmãi,chỉmongkiếmđượcviệclàm.-Langthang?Vớichânkhậpkhiễngnhưvậyư?Anhngướclên,hơithởbỗnghẫnghụt1cáchđángthương:-Hồiấytôi....tôiđói.Giêm-mahơingoảnhmặtđi,đưataylênđỡcằm.Sau1lúcimlặng,Ruồitrâulạinói,giọngmỗilúc1trầmhẳn:-Tôilangthang,langthangmãiđếngầnnhưfátđiênlên,màkokiếmđược

việc.TôiđếnvùngÊ-cu-a-đo,ởđấylạicòntẹhơn.Đôilúctôiđihànxoongchảorong-tôihàncũngcừlắm-hoặcchạyviệcvặtvãnh,cọrửachuồnglợn.Thỉnhthoảnglại...Ồkhómànhớhếtđược.Thếrồisaucùng,mộthôm...Bàntaynhỏnhắn,dangămngămcủaanhđangđặttrênbànbỗngnắmchặtlại,Giêm-mangẩngđầu,lolắngnhìnanh....Mộtnửamặtanhquayvềphíachị,nênchịthấyđượcmạchmáuởtháidươnganhđậpmạnh,dồndậptừnghồi,chịnghiêngngườiđếndặttaylêncánhtayanh:-Đừngkểtiếpnữa,nóiđếnchuyệnấykhủngkhiếplắm,ôngạ!RuồitrâunghingạinhìnbàntaycủaGiêm-ma,rồilắcđầubìnhtĩnhkểtiếp:-Rồi1ngàykiatôigặp1gánhxiếcrong.Chắcbàcònnhớgánhxiếctốinọ.Gánhnàycũngthế,nhưngcòntồitệhơn,thôkệchhơn,cócảmụcđấubònữa.Gánh xiếc cắm lều nghỉ ven đường , tôimò đến lều xin ăn.Trời thìnóng,màbụngthìđóilả,nêntôingấtđiởcửalều.Thờigianấy,tôihaybịcáitậtngấtđiđộtngột,như1cônữsinhnộitrúbịnényếmquáchặtấymà.Thấyvậy,họđemtôivàolều,chouốngrượumạnhvàchoăn....Rồisánghômsauhọbảotôi....Imlặng-Họcần1vaigù,hoặc1vaihìnhthùquáidịnàođó,đểbọnconnítnémvỏcamvỏchuốivào.Bàđãthấyvaihèhômấychứ-đấy,tôiđãđóngvaiấy2năm...Tôibắtđầuhọclàmtrò.Tôichưađếnnỗidịdạnglắm,họfảilàmchotôi1cáibướugiả,lợidụnghếtsứccáichânvớicáitaynày...Khángiảởđấycũngkokhótínhlắm,họcũngdẽdànghàilòngkhicó1sinhvậttrongtayđểhànhhạ ,bộquầnáohềcũnglàmđượcnhiều tròđáođể.Trởngạiduynhấtkàtôihayđauốmluôn,kobiểudiễnđược.Thỉnhthoảng,gặplúcđangbựcmình,ngườichủgánhxiếcvẫnlôitôirasânkhấu,bấtkểtôiđanglêncơn,nhữngbuổinhưvậycôngchúnglạithíchnhất.Tôicònnhớ,mộthômtôiđauquángấtđigiữabuổibiẻudiễn....Khitỉnhlại,tôithấykhángiảxúmxítxungquanh,laó,hòhét,némvàongườitôinhữngthứ....-Đừngkểnữa!Tôikochịuđượcnữa!Thôiđi,trờiơi!Giêm-mađứngdậy,bịttailại.Ruồitrâungưngbặt,ngướcmắtlênvàthấy

nướcmắtchịđãchựctràora.Anhhổnhển:-Đángnguyềnrủathật!Saotôinguxuẩnthế!Giêm-mabướcđếnđứngbêncửasổ,nhìnrangoài1lúc.Khichịquaylại,Ruồitrâuđãlạitựavàobàn,đưataychemắt.Rõrànganhđãquênbẵngmấtchịđangởđấy.Giêm-malẳnglặngngồixuốngcạnhanh.Mộtlúcsau,chịchậmrãinói:-Tôimuốnhỏiông1điều.-Vâng-Ruồitrâukonhúcnhích-Saolúcấyôngkocắtcổtựtử?Anhngướclênhếtsứcngạcnhiên:-Tôikongờmàbàlạihỏitôinhưthế.Còncôngviệccủatôi?Aisẽhoàntấtthaytôi?-Côngviệccủaông?À,rathế!Tựnãygiờôngcứchomìnhlà1kẻhènnhát.Chao,nếuôngđãchịuđựngtấtcảđẻgiữđượcmụcđíchcủamình,phảinóiônglàngườidũngcảmnhấttôichưatừnggặp?Ruồitrâuđưataychemắt,taykianồngnànsiếtchặttaychị.Imlặngtrùmlênhọ,tưởngnhưbấttận.....Độtnhiêndướivườnvọnglên1giọngnữcaotrongtrẻo,đanghát1đoạntrong1bàicatiếngPhápdởtệ:

"Eh,Pierrôt!Danse.Pierrôt!Dáneunpeu,monpauvreJeannôtViveladanseetlallégresse!Hoissonsdenotrebelljeunesse!SimoijepleureoumoijesoupireSimoijefaislatristefigureMonsieur,cenestquepourriveHa!Ha!ha,ha!Monsieur,cenestquepourrive!"VừanghecâuđầuRuồi trâuđã rụt tayvề , congười lại , rên rỉhổnhển .

Giêm-mađưa2 taysiết lấycánhtayanh ,ấnchặtxuống ,nhưấn taymộtngườiđangchịumổxẻ.Bàicadứt,nhiềugiọngcườivàtiếngvỗtayvanglên.Ruồi trâungướcnhìn lênvớiánhmắtcủa1con thúbịhànhhạ , anhchậmrãinói:-Phải,Ditavớimấyôngbạnsĩquancủacôtađấy.Đêmnọ,trướckhiRi-các-đôđến,côtatìmcáchvàođâythămtôi .Côấymàchạmvàongười,chắctôifátđiênlênmất!Giêm-madịudàngphảnđối:-Nhưng....Chịấycóbiếtđâu.Chịấyđâungờlàmôngphậtý.Dướivườn1trậncườikháclạirộlên.Giêm-mađứngdậymởcửasổ,Di-ta,đầuđỏmdángvấn1chiếckhănthêusợivàng,đangđứnggiữalốiđitrongvườn,giươngcao1bóhoatimcho3sĩquantrẻtuổiđangtranhnhauvớilấy.Giêm-magọi:-BàRê-ni!Di-tasasầmnétmặt.Côtaquaylạinhìnlên,ánhmắtkhiêukhích:-Thưabà?-Xincácôngbạncủabàvui lòngnóikhẽ1chút .ÔngRivarexđangmệtlắm.Côgáidumụcvứttungbóhoaxuốngđất,quayphắtlạinóivớimấyviênsĩquanđangsửngsốt:-Allez-vous-en!Vousmembetezz,messieurs!Vàcôtừtừđirađường.Giêm-mađóngcửasổquayvềphíaRuồitrâu:-Họđirồi!-Cámơnbà.Tôi....rấttiếcđãlàmphiềnbà.-Cógìmàphiền...Ruồitrâunhậnrangaychỗngậpngừngtrongcâunóicủachị:- "Nhưng" câunói củabàchưahết , thưabàcòn1chứ"nhưng" sót lạitrongýnghĩcủabà.-Nếuôngthấyđượcphầncònlạicủaýnghĩngườikhác,xinôngchớfậtý

vì những gì ông đọc được ở đó.Dĩ nhiên, đây ko fải là chuyện của tôi ,nhưngtôikohiểuđược....-ÁccảmcủatôivớiRê-ni?Điềuđóchỉcókhi....-Ko,tôikohiểuđượcsaocómốiáccảmđómàôngvẫnsốngđượcvớichịấy.Đốivớitôiđólà1sựxúcphạmđếnchịấyvềphươngdiệnlà1phụnữvàvềphươngdiện...-Phụnữ!Ruồitrâuphálêncườithậtchóitai-Bàcũnggọiđólà1phụnữà?"Madame,cenestquepourrive"Giêm-makêulên:-Nhưvậylàkophảilẽ!Ôngkocóquyềnnóivềchịấynhưthế,nhấtlàlạinóivới1phụnữkhác.Ruồi trâu quay đi , nằmmở tomắt nhìnmặt trời đang lặn ngoài cửa sổ.Giêm-mađóngluôncánhcửagỗlại,buôngrèmxuốngđểanhkhỏithấymặttrờilặnnữa,rồichịngồisangchiếcbàncạnhcửasổkhác.Mộtlúcsauchịhỏi:-Ôngđểtôithắpđènlênnhé?Ruồitrâulắcđầu.Khiko thể thấymũiđannữa ,Giêm-maxếpđồvàogiỏ .Chịkhoanh tayngồiimlặngmộtlúc,nhìnthânhìnhbấtđộngcủaRuồitrâu.Ánhsángmờtốiphủlênmặtanhlàmdịubớtnétkhắckhổ,giễucợt,kiênquyết,nhưnglạihằnsâuthêmnétbiđátcủalànmôi.Do1sựliêntưởngkìlạ,Giêm-mavụtnhớđếncâythánhgiábằngđáchachịđãdựngđểtưởngnhớA-thơ,vớihàngchữkhắctrênđó:"Mọisónggióbãotápcủaanhcònxômãilênđờitôi"Mộtgiờtrôiqua,chìmđắmtrongimlặng.Saucùng,Giêm-mađứngdậy,nhẹchânbướckhỏiphòng.Trởlạivớichiếcđèntrêntay,chịđứnglại1lúc,tưởngRuồitrâuđãngủ.Nhưngánhđènvừahắtđếnmặt,anhđãquaylại.Giêm-mađặtđènxuống.-Tôiđãphacà-phêchoôngđây.-Đểxuốngđấyđã.Bàvuilòngđếngầnđâyđượcko?

Anhnắmdôibàntaychị:-Tôiđãsuynghĩ....thấybànóirấtđúng .Đời tôiquảđãsa lầy.Nhưngbàcũngnênnhớrằngkofảingàynàongườitacũngtìmđược1ngườiphụnữmìnhcóthể.....yêu.Còntôi....tôicũngdãtừngngụplặntrongvũngtốikhôncùng.Tôisợ...-Ôngsợ....-Sợbóngtối.Đôikhi,banđêmphảinóilàtôikodámở1mình,tôicầncó1cáigìsốngđộng,1cáigìvữngchãibênmình.Bóngtốitôivừanóiđếnlàbóngtốiởbênngoài,ởđó...Không,không!Kophảihoảngục,hoảngụcchỉlàthứđồchơibaxuđểdoạtrẻcon.Bóngtốiởbêntrongkia!Ởđókocókhóclócnghiếnrăng,chỉcóimlặng...imlặng...Mắtanhmởto.Giêm-malặngthinh,nínthởchờđợi.-Chắcđiềuđóquáhuyễnhoặcvớibàfảiko?Bàkohiểuđược-thậtmaymắn cho bà. Tôi muốn nói là nếu thử sống 1 mình , hẳn tôi phát điênngay...Nếuxétthấyđược,xinbàđừngquánghiêmkhắcvớitôi.Tôikođếnnỗihungtànhưhòngnhư,cólẽ,bàvẫntưởngtượngvềtôiđâu.Giêm-mađáp:- Tôi ko tìm ra cách nào fán đoán thay ông được,Tôi chưa từng trải quanhữngkhổđaunhưcủaông.Nhưng....cóthểnóitôicũngchìmsâutrongsựkhồncùng,hiểutheonghĩakhác.Vàtôinghĩ,tôiđoánchắc,nếuôngđểsựsợhãihoặcđiềugìđóđưamìnhđếnmộthànhvithựcsựtànnhẫnhoặcbấtcônghoặcthiếuđộlượngthìrồiôngsẽhốihận.Còn....nếutrướcsựviệcnhưvậy,màôngchịuthấtbại,thìtôitinrằngởhoàncảnhcủaông,chắctôiđãbuôngtrôitấtcả,kêutrờioánđấtmàchếttừlâurồi!Ruồitrâuvẫngiữtaychịtrongtaymình,anhnóithậtnhẹ:-Cho tôibiếtđi , trongđờiđãbaogiờbà làmmộtviệc thatạ sự tànnhẫnchưa?Giêm-makotrảlời,nhưngđầuchịgụcxuống,vàhaigiọtnướcmặtrơiấmtayanh.Ruồitrâusiếtchặttaychịthêm,giọnganhchỉcònlà1hơithởthiếttha:

-Nóiđi!Bànóiđi!Tôiđãkểchobànghetấtcảnỗithốngkhổcủatôi...-Vâng...cómộtlần....lâulắmrồi.Tôiđãtrótlàmviếcấyvớingườitôiyêunhấttrênđờinày.Đôitayđangsiếtchặttaychịrunlẩybẩy,nhưngkobuônglơi.Giêm-manóitiếp:-Anhấylà1đồngchí.Tôitróttinlờingườitavukhốnganhấy-chỉlà1sựbịađặtthôngthườngcủabọncảnhsátthôi,thếlàtôikonhậnra.Tôitátanhấynhư1tênphảnbội.Anhấybỏđi,vànhảyxuốngsôngtựvẫn.Thếrồi2ngàysau, tôiđượcbiếtanhtahoàntoànvôtội.Cólẽkỷniệmấycòncayđắnghơnbấtcứkỷniệmnàocủaông.Giáchặtcụtbàntayfảinàymàxoáđượcđiềunóđãtrótphạmphải,tôicũngsẵnlòng.MắtRuồitrâuchợtloélên1tiasắcsảovànguyhiểmmàtrướcđâyGiêm-machưatừngthấy.Anhcúixuống,vụngtrộmbấtthầnhônlêntaychị.Giêm-magiậtlùi,hoảnghốt,chịkêulênthậtđángthương"-Đừng!Xinôngđừngbaogiờlàmnhưthếnữa.Ônglàmtôiđaulòng.-Thếbàtưởngbàkolàmchongườibàđãgiếtđaulòngsao?-Ngườimàtôi.....đãgiét....A!Trê-da-rêđếncổngrồikia!Tôi...Tôiphảiđiđây.*Bướcvàophòng,Mac-ti-nithấybêncạnhtáchcà-phêvẫncònnguyên,Ruồitrâunằmđó1mình,đờđẫn,thấtthần,đanglầmrầmnguyềnrủanhưthểkohàilòngvớitáchcà-phêấy.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương9

Vàihômsau,vẫncònxanhmétvàkhậpkhiễnghơnthườngngày,Ruồitrâuvào thư viện mượn xem những bài thuyết giáo của Hồng y Giáo chủMôntaneli.Ricácđôđangđọcsáchở1bàngầnđó,nhìnlên:tuyrấtthíchRuồitrâu,nhưnganhkhôngtàinàochấpnhậnnổi1điểmduynhấtlàcáiácýcánhânkỳdịnơiconngườiấy.-ÔnglạiđịnhtấncôngvịHồngytộinghiệpnàynữa?-Ricácđôhỏi,gầnnhưbựctúc.-Ôngbạnthânmếnạ,saoôngcư.....mãigiaotiếngo...oanchotôithế?Phicơđốcgiáođấynhé,tôiđangchuẩnbị1bàitiểuluậnvềkhoathầnhọchiệnđạichomộttờbáom...m...mớiđây!-Báonàovậy?-RicácđôhoàinghigiươngmắtnhìnRuồitrâu:đãcónguồntinnửabímậtnửacôngkhainóirằngluậtbáochímớiđãđượcdựthảo,vàpheĐốilậpđangchuẩnbịchoramắt1tờbáocấptiếnlàmchấnđộngthànhphố,nhưngvềmặthìnhthức,đóvẫnlàbímật.-Nhậtbáo"Kẻlừađảo",dĩnhiên,haytờ"LịchGiáohội"cũngvậy.-S....suỵt!Rivarex,chúngtađanglàmồnngườikhácđấy!-Được,vậyhãyvùiđầuvàokhoagiảiphẫucủaôngđi,đólàviệccủaôngvàđ...đểtôiyênvớikhoath....thầnhọc....củatôi.Tôisẽkh....khôngcanthiệpvàoviệctrịliệucácxươnggãycủaôngđâu,dùtôibiếtnhiềucagãyxươngq...q...quýgiáhơncáccacủaôngnhiều.Ruồitrâungồixuốngvớituyểntậpcủanhữngbàithuyếtgiáo,vẻmặtcàngcăngthẳng,đămchiêu.Mộttrongnhữngnhânviênthưviệnđếnbênanh:-ÔngRivarex !Hìnhnhưôngcóở trongđoàn thámhiểmcủaĐuy-prêđikhámphácácphụlưucủasôngAmadônphảikhông?Mongôngvui lòng

giúpđỡhộchúng tôikhókhănnày :mộtbàmuốnmượnbản tường thuậtcuộcthámhiểmđó,nhưngbảntườngthuậtđãđemđiđóngrồi.-Bàấymuốnbiếtnhữnggì?-Chỉhỏinămnàocuộcthámhiểmbắtđầu,vàkhinàothìbăngquaÊ-cu-a-đothôiạ?-CuộcthámhiẻmcuấtfáttừPa-ri,mùathu1837băngquaQui-tôvàotháng4năm1838.ChúngtôiởBraxin3năm,sauđóxuốngRi-ôvàtrởlạiPa-rihènăm1841.Bàấycómuốnbiếtngàycủatừngcuộckhámphákhông?-Không,cámơnông,chỉbấynhiêuthôi.Tôiđãghiđượccảvàođâyrồiạ.Bep-pô , đưa hộ tờ giấy này cho bà Bôla. Cám ơn ông rất nhiều , ôngRivarexạ,vàchotôixinlỗiđãlàmphiềnông.Ruồitrâungảngườiraghếnhíumáynghĩngợi.Giêm-mamuốnbiếtnhữngngàyấyđểlàmgìcơchứ?SaolạichỉcầnbiếtthờigianhọđiquaÊ-đu-a-đocơnhỉ?...Giêm-matrởvềnhàvớimảnhgiấytrongtay.Thángtư,1838...vàAthơchếtthángnăm,1833...Nămnăm....Chịchầmchậmđi tớiđi lui trongphòng ,quamấyngàymấtngủ ,nhữngquầngthâmđãxuấthiệndướimắtchị.Nămnăm...và"mộtgiađìnhcựckỳsangtrọng"...và"ngườimàanhtahằngtinyêunhấtđãlừadốianhta..."đãlừadốianhta....vàanhtađãtìmra....Chịdừngbước,haitaybưnglấyđầu.Không,nghĩthếhoàntoànlàđiênrồ!Không thể thếđược...Thế thực làhoangđường ...Mà lúcđóđãmò tìmkỹkhắpbếntàurồi!Nămnăm....Vàlúcbịgãthuỷthủđánhthìôngấymới"chưađầyhaimươimốttuổi"...Nghĩalàôngấybỏnhàrađinămmườichíntuổi.Chínhôngấynói"mộtnămrưỡi".Cònđôimắtxanhbiếcvànhữngngóntayhấptấpấy?Và tại sao ông ấy lại căm ghét Mông-ta-ne-li ghê gớm đến thế ? Nămnăm...Nămnăm...NếubiếtchắcchắnrằngAc-tơđãchếtđuối,nếuchínhmắtchịđượctrôngthấythihàiAc-tơ...thìvếtthươngxưacũấysẽcóngàylànhlặnvàkỷniệmđauđớnsẽthôikhôngdàyvòchịvàchừnghaimươinămsau

chịcóthểquaynhìnlạiquákhứmàkhôngchútkinhhoàng.Cảmộtthờithanhxuânchịđãbịýnghĩấyđầuđộc.Ngàylạingày,nămlạinăm,chịđãkiênquyếtđấutranhchốnglạisựcắnrứtlươngtâm.Chịkhôngngừngnhủthầmrằngmìnhsẽphụngsựchotươnglai,khôngngừngbưngtainhắmmắt,cốtránhnhữngbóngmaâmthầmcủadĩvãng.Nhưngngàyquathánglại,hìnhảnhngườigieomìnhxuốngbiểntựtửbịcuốnrabiểncảvẫncứ ám ảnh chị, trong lòng chị vẫn vang lên tiếng sóng dạt dào, tiếng kêuchuaxótmàchịkhôngsaodậptắtnổi:"tađãgiếtAc-tơ!Ac-tơchếtrồi!".Đôilúcchịcócảmgiácrằnggánhnợấyđãquánặngđốivớichị.Tuythế,nếubâygiờdùcóphảihysinhnửacuộcđờicònlạiđểmangđượcgánhnặngấy thìchịsẵnsànghysinh.ÝnghĩcayđắngrằngmìnhđãgiếtAc-tơđãtrởnênquenthuộcđốivớichịrồi;tâmhồnchịđãrênxiếtquálâudướigánhnặngấynênbâygiờkhôngcólýgìđểgụcxuốngnữa.NhưngnếuchịkhôngđẩyAc-tơxuốngnướcmàdẩyxuống...Giêmagieomìnhxuốngghế,haitaybưnglấymặtvànghĩrằng"tấtcảcuộcđờimìnhđãbịcáichếtcủaAc-tơámảnhnhưmộtbóngma!ỒmongsaomìnhchỉđẩyAc-tơxuốngchỗchếtthôi,chứchưađẩyAc-tơtớimộtcáigìđấyđaukhổhơncáichết!"Kiênquyết,khôngoánthán,GiêmahồitưởnglạitoànbộcảnhđịangụccủacuộcđờicũcủaAc-tơ,từngđoạn,từngđoạnmột.Cảnhđịangụcấyhiệnramồnmộttrongtrítưởngtượngcủachị,ynhưchínhchịđãtừngtrôngthấyvàsốngngaytrongcảnhđó;nàolàmộtlinhhồntrơtrọiđangrunrẩy,nàolànhữngnỗikinhhoàngcủacôđơn,nàolànhữngsuynghĩnhạobángchuaxóthơncảcáichết,nàolànhữngcơnhấphốichầmchậm,mònmỏivàtànnhẫn.Nócũngmồnmộtynhưchínhchịđãtừngngồicạnhanhtrongtúpnhàtranhbẩn thỉu đó, y như chị đã từng ngồi cùng anh chịu đựng khổ nhục trongnhữngmỏbạc trongnhữngđồnđiền càphêvà tronggánhxiếc ronggớmghiếcđó.Gánh xiếc rong...Thôi, ít nhất hãy xua đuổi hình ảnh ấy đi vì nó làm chongườitacóthểphátđiênlênđược.Giêmarútôkéobànviết,ngắmnhìnmộtsốvậtkỷniệmmàkhôngbaogiờ

chịmuốnhuỷbỏ.Chịkhônghaythugópcáckỷniệmnhớnhungnhỏnhặtnhưngdùsaochịvẫngiữlạimộtvàithứ:đólàmộtsựnhượngbộđốivớimộtnhượcđiểmmàGiêmavẫnkiênquyếtđènéntrongngười.Rấtítkhichịchophépmìnhngótớiôkéoấy.Đâylànhữngvậtchịgìngiữ :bức thưđầucủaGiô-va-ninhữngbônghoanằmtrongbàntayđãchếtcủaGiô-va-ni,mớtóccủađứaconchị,mộtchiếclàkhôtrênmồchachị.ỞđáyôkéolàtấmảnhđộcnhấtcủaAc-tơ-tấmảnhlúcAc-tơlênmười.Giêmangồisụpxuốngghếvàngắmmãimái tómơnmởnxinhxắn,ngắmmãichotớikhihìnhảnhchàngtraiAc-tơhiệnratrướcmắtchịmớithôi.GiờđâybộmặtAc-tơhiệnranétquá!Đôimôinhạycảm,mắttovàchânthànhgươngmặttrongsángvôngần-tấtcảnhữngcáiđókhắcvàotrínhớcủachịsâuđếnnỗichịtưởngchừngnhưAc-tơchỉmớichếthômqua.Vànhữnggiọtlệrưngrưngđãtừtừchemờbứcảnhtrướcmắtchị.Tạisaochịlạicóýnghĩnhưthế?GiamcầmlinhhồnsánglángvàsiêuthoátâytrongbùnlầyvàđaukhổcủacuộcsốngthìchẳngphảiđãxúcphạmtớithánhthầnquýmếnAc-tơnênmớichoanhtachếtsớm,thàbiếnthànhhưhỏngkhôngcẫnsướnggấpngànlầnđượcsốngsótvàtrởthànhRuồitrâu,trở thành anh chàng Ruồi trâu với những chiếc ca-vat lịch sự, những lờichâmchọcđángngờ,vớimộtmiệnglưỡicayđộcvàvớicôvũnữcủaanhta...Không,không!Đólàkếtquảghêgớmmàvônghĩacủatrítưởngtượngcủa chị.Chị đã làm thương tổn trái timmình bằng những ảo tưởng trốngrỗng-Ac-tơchếtrồi!Cóngườikhẽgọingoàikhungcửa.-Tôicóthểvàođượckhông?Giêmagiậtmìnhđếnnỗiđánhrơitấmảnhxuốngđất.Ruồitrâukhậpkhiễngbướcvàophòng,nhặtlấytấmảnhđưachochị.Chịnói:-Ônglàmtôisợquá!-Xin...xinbàthalỗi.Cólẽtôilàmphiềnbà?

-Không,tôiđangsoạnlạinhữngđồvậtcũ.Giêmangậpngừngmộtlátrồiđưachoanhtấmảnh:-Ôngthấycậubénàythếnào?VàtronglúcRuồitrâungắmtấmảnh,Giêmatheodõianh,cânnãohếtsứccăng thẳng, dường như tất cả cuộc đời chị là do vẻ mặt anh quyết định.NhưngRuồitrâuchỉcaumàycóvẻphêphánvànói:-Bàđãrachotôimộtbàitoánkhó,tấmảnhđãphaimàuvànóichungthìkhuônmặttrẻconthìrấtkhóphánđoán.Nhưngtôitưỏngrằngcậubénàysẽtrởthànhmộtkẻbấthạnh.Vàđiềukhônngoannhấtchocậuấylàcứnêntrẻconnhưthếnàymãi,đừngthànhngườilớnnữa.-Tạisaothếông?Bàthửnhìnxemđườngmôidướiđây.Cóthểthấyđượctínhcáchcủacậuta:cáigìđaukhổ,cáigìdốitrálàdốitrá.Trongthếgiớicủachúngta,nhữngngườinhưthế.khôngsốngđược.Thếgiớinàycầncónhữngngườichỉbiếtnghĩđếncôngviệccủamình.-Bứcảnhkhônggợichoôngnhớtớiaiư?Ruồitrâunhìnkỹbứcảnh:-Phải.Lạthật!...Phải!Tấtnhiênlàgiống..-Giốngaithếông?-GiôngHồng...HồngygiáochủMông-ta-ne-li.CólẽđứcHồngygiáochủthanhliêmnàycócháugọibằngbácchăng?Xinbàchohỏi,đâylàai?-Đâylàtấmảnhthủanhỏcủamộtngườibạnmàtôinóivớiônghômnào...-Ngườimàbàđãgiếtcóphảikhông?Giêmabấtgiác rùngmình.Ông ta thốt racâunóighê rợnấymộtcáchdễdàngvàtànnhẫnquá!-Phải,người...tôiđãgiết...nếuanhtachếtthật.-Nếuư?GiêmadánmắtvàogươngmặtRuồitrâu:-Đôilúctôivẫncònhoàinghi.Ngườitakhôngtìmthấyxácanhấy.CólẽanhấycũngbỏtrốnsangNamMỹgiốngnhưông.

-Cóthểtinlàkhông.Nếunghĩnhưthếbàsẽvẫnrấtkhổtâm.Trongđờitôi,tôiđãtừngđưabiếtbaonhiêungườixuốngđịangục,nhưngxinbàhãytinrằngnếutôibiếtdolỗitạitôimàcómộtsinhlinhnàođượcsangNamMỹthìtôisẽkhôngsaongủyên...Giêmanắmchặttay,tiếnlạigầnvàngắtlờianh:- Nghĩa là ông cho rằng nếu người đó không chết đuối...mà lại trải quanhững cảnhngộnhưông thì người đó vĩnh viễn khôngbao giờ trở lại vàkhông sao quên được chuyện cũ có phải không ?Ông cho rằng người đókhôngthểnàocólòngthathứhaysao?Ôngnênbiếtrằngchínhtôicũngđãphảitrảmộtgiánàođó!Ôngthửnhìnxem!Giêmalậtmáitócdàylênkhỏitrán.Giữanhữngmớtócđennhánhlộramộtmớtócbạclớn.Saumộthồiimlặng,Ruồitrâuchậmrãinói:-Tôinghĩrằngnhữngngườiđãchếtthìcứnênvẫnlànhữngngườiđãchết.Khómàquênđiđượcdĩvãngvànếutôiởđịavịngườibạnđãchếtcủabàthìtôicứtiếptụclàmmộtngườiđãchết.Dùlàquỷcóhoànhồnthìcũngchỉlàmộtbóngmaghêrợn.Chịcấttấmchândungtrởlạivàoôkéo,màkhoálại.-Chủthuyếtđócủaôngkhắcnghiệtquá.Thôi,bâygiờtanóichuyệnkhácđi.-Tôiđếnđểbànvớibàmộtviệcnhỏ,vànếubàchophép,thìtaxemđólàmộtcâuchuyệnriêng.Tôimớinghĩramộtkếhoạchcôngtác.Giêmakéoghếlạigầnbàn,ngồixuống.Ruồitrâubắtđầunóibằnmộtgiọngtrơntru,khôngchútnóilắp:-Bàcóýkiềngìvềbảndựthảoluậtbáochỉ?-Ýkiếntôià?Tôinghĩđạoluậtđócórấtítgiátrị,nhưngthàcónửachiếcbánhcònhơnkhôngcótíbánhnào.-Lẽdĩnhiên.VẬynghĩa làbàđịnh làmviệcchomột trongnhững tờbáomớimàmấyvịtốtbụngởđâyđangchuậnbịxuấtbảntạiđây?-Phải , tôi tínhlàmviệcđó.Khisắpramột tờbáothườngsẽcórấtnhiềucôngviệccụthểnhư:tìmnhàin,bốtrílưuhànhbáovà...

-Bàđịnhcứtiếptụcphaophínhữngnăngkhiếutríutuệcủamìnhnhưthếđếnbaogiờ?-Tạisaolại"phaophí"?-Vìnólàphaophí.Hẳnbàcũngthừahiểurằngbàcònthôngminhơncảsốlớnnhữngngườiđànôngđangcùnglàmviệcvớibà.Vậymàbàcứđểchohọbiếnbàthànhmộtngườilaocôngtạpvụ,mộtngườiđầusai.Vềmặttrítuệ,sovớibàthìGơratxinivàGalikémxavàchỉlàhọctrò.Vậymàbàcứchịungồisửacácbảninthửnhữngbàiviếtcủahọnhưmộtchânthưkýsửabàiởnhàin.-Trướchết,khôngphảitôichỉtoànlàmcôngviệcsửabảninthử,vàthứnữa,tôicócảmtưởnglàôngquákhennănglựccủatôi.Tôichẳngcónănglựcgìlỗilạcnhưôngtưởng.Ruồitrâubìnhtĩnhtrảlời:-Nào tôicóbảo là lỗi lạcđâu.Điềuquan tronghơnnhiều làbàcónhữngnăng lực vữngvàngvà chắc chắn .TRong các phiên họp tẻ ngắt của banchấphành,chínhbàluônluônlàngườivạchrõđượcnhữngchỗyếutronglậpluậncủatừngngười.-Đốivớinhữngngườikhác,ôngchưacôngbằng.ChẳnghạnnhưMactinicóđầuócrấtlogic.PhabơritxivàLegađềurấtcónănglực,điềuđókhôngcònnghingờgìữa.CồnnhưGơratxinithìcólẽôngtahiểutìnhhìnhthốngkêkinhtếcủanướcÝsâusắchơnbấtcứmộtquanchứcnàotrongnước.-Nhưthếcũngchưalấygìlàmnhiềulắm.Nhưngthôi,tađừngbànđếnhọvànănglựccủahọnữa.Sựthựcvẫnlà:vớitàinăngcủabà,bàcóthểlàmđượcnhữngviệcquantrọnghơnvàởcươngvịcótráchnhiệmlơnhơnhiệnnay.-Tôi rấtbăng lòngvềvị trí của tôi; tuycôngviệc tôiđang làmkhôngcónhiềugiátrịlắm,cólẽvâyk,nhưngtấtcảchúgntôiailàmđượcgìthìđềucốgắnglàm.-BàBôla,chúngtakhôngnênkhennhauvànhúnnhườngvớinhaumãilàmgì.Xinbàcứthậtthàtrảlờichotôibiết:bàcóthừanhậnrằnghiệnnhững

việcmàbàđang tậndụng trí não củamìnhđể làm, lẽ ra có thểdành chonhữngngườikhémhơnbàlàmđượckhông?-Nếuôngcứéptôitrảlời,thìtôibảrằng:có,ởmứcnhấtđịnh.-Vậytạisaobàlạicứđểyêntìnhtrạngnhưvậy?Khôngcótiếngtrảlời.-Tạisaobàlạicứđểyên?-Vì...tôikhôngcócáchnàokhác.-Tạisaovậy?ChịnhìnRuồitrâubằngconmắttráchmóc:-Ôngchẳngtếnhịchútnào...tạisaolạicứéptôiphảitrảlời.-Nhưngdùsaobàvâncứphảichotôibiếtvìlẽgìchứ-ĐÃ thế thì tôixin trả lời rằng: tại vìđời tôiđã tannát rồi.Hiệnnay tôikhôngcònđủnghịlựclàmmộtviệcgìrahồnnữa.Tôichỉcònxứngđánglàmconbòkéoxecáchmạngvà làmnhững tác laocông tạpvụchođảngđượcthôi. Ítnhất tôicũngđã tận tâmlàmtrònnhiệmvụấy,vàchodù tôikhônglàmnữathìcũngphảicóngườinàokháclàm.-Vâng,tấtnhiêncũngphảicóngừơinàokháclàm,nhưngkhôngnhấtthiếtmộtngườicưslàmmãiviệcấy.-Đạithểtôichỉlàmđượccóthếthôi.Ruồitrâulimdimmắtnhìnchịmộtcáchkhóhiểu.Giêmangẩngđầu.-Taquaylạiđềtàicũmấtrồi,lẽratacầnbàncôngviệcgìmớikìama.Tôibảođảmvớiôngrằngnếucứbànrằngtôicóthểlàmđượcviệcnàyviệcnọ,thìsẽchỉvôíchthôi.Tôisẽchẳntlàmđượcđâu.Nhưngtôicóthểgiúpôngsuynghĩvềkếhoạch.VẬykếhoạchcủaônglàgì?-Đầutiênbàbảonếutôicógợiýgiaoviệcgìchobàthìcũngchỉlàvôich,thếrồibàlạihỏitôiđịnhgợiýcôngtácgì.Khôngnhữngtôicầbànghĩkếhoạchgiúptôimfatôicòncầnbàgiúpthựchiệnkếhoạchnữakìa.-ôngcứnóixemviệcgìđã,rồisautasẽbàn.-Trướchết tôimuốnhỏi xembà có nghe tin gì về nhữngmưu toan khởinghĩaởvùngVenexiakhông?

-Từkhicóđạixáđếnnay,tôichỉnghenóitớihaichuyện:mộtlàchuyệnchủan bị khởi nghĩa nói chung, và hai là về những âm mưu của pháiXanphêdich.Nhưngerằngtôihoàinghicảhaichuyệnđó.-Trongsốlớntrườnghợp,tôicũngnghĩnhưbà,nhưnggiờđâytôiđangnóiđếnmột tình hình là trong toàn bộmột tỉnh thực sự đang có việc nghiêmchỉnhchủânbịkhởinghĩađểchốnglạingườiÁo.TrongnhữngnướcthuộcGiáohoàng-đặcbiệtlàtrongBốnĐẶckhu,rấtnhiềubạnthanhniênđangbímậtchủânbịvượtbiêngiớiđểtìnhnguyệngianhậpnghĩaquân.BạnbècủatôiởRômânhbáochobiếtrằng...Chịngắtlời:-Xinôngchobiết,liêuôngcóhoàntoànchắcchắnlànhữngbạnbècủaôngcóthểtincậyđượckhông?-Hoàntoànchắcchắn.Tôicóquenbiếtriêngvớihọvàđãtừnglàmviệcvớihọ.-Nghĩa là,họcũngcùngmột"nhómbímật"vớiôngchứ?Mongôngthathứchosựhoàinghicủatôi,nhưngthườngtôivẫcóchútnghingờiđốivớitínhchínhxác trongnhững thông tincủacácđoàn thểbímật.Tôicócảmtưởngrằngcáithóiquenmà...Anhcắtngang:-Aibảobàrằngtôilàngườicủamột"nhómbímật"?-Khôngaibảo,tựtôiđoánthế-ÀAnhngảlưngvàoghế,caumàynhìnchị.Mộtlátsauanhnói:-BÀcóluônluônđoánmònhữngviệcriêngcủangươifkháckhôngđấy?-Tôirấthaysuyđoán.Tôicóđôichútđầuócquansátvàcũngcóthóiquentìmramốiliênhệgiữacácsựviệc.Nóinhưvậyđểkhiôngmuốngiấutôimộtđiềugìđó,thìxinônghãycoichừngtôi.-Việcbàbiếtcôngciệccủatôi,điềuđókhôngcanhệgìlắm,miễnlàkhôngđiquáxa.Tôihivọnglàchuyệnấycònchưađếnnỗi...Chịngẩngcaođầu,vớivẻnửangạcnhiênnửagiậndỗi:

-Vấnđèấydứtkháotlàthừa.-Tấtnhiêntôibiếtbàkhôngđinóivớingườingoài,nhưngcóthểbànóivớinhữngngườitrongđảngcủabà...-ĐẢngcăncứvàosựthựcchứkhôngcăncứvàonhữngsựphỏngđoánvàtưởngtượngcủacánhântôi.Lẽdĩnhiêntôichưahềbaogiờnóichuyệnnfyvớimộtai-CẢmơnbà,vạycóbaogiờbàđoántôithuộcnhómbímậtnàokhông?-Tôimongrằng...-màôngkhôngđượcmếchlòngvềtínhthẳngthắncủatôiđâunhé,bởivìchuyệnnàylàdochínhôngtựkhơira,phảikhôngạ..-tôirấtmongrằngôngkhôngthuộcnhóm"Daogăm"-Saobàlạimongthế?-Bởivìôngthíchhợpvớinhữgnviệctốiđẹphơn-Tấtcảchúngtađềuthíchhợpnhữngviệctốtđẹphơnbấtkểđãtừnglàmviêcgì.Câubànóicũngchínhlàđểtrảlờichobà.NhưngtôikhôngthuọcnhómDaogămmàllạithuộcnhóm"Thắtlưngđỏ.Nhómnàyvữngvànghơnnhiềuvàtiếnhànhcôngviệccũngnghiêmchỉnhhơn.-Ýôngmuốnnóicôngviệcđâmchémchắng?-Phải,cảcôngviệcđónữa.Daogămlàmộtvậtrấtcóíchtheokiểucủanó,nhưngchỉcóíchnếuđằngsaunócómộtbộmáytuyêntruyệntốtvàcótổchưc.Chínhlàởchỗấytôikhôngthíchcácnhómkhác.Họtưởngrằngdaogămcóthểgiảiquyếtđượcmọikhókhăntrênthêgiớinày,vàđoslàmộtsailầm.Daogămcóthểgiảiquyếtđượckhánhiềuchuyện,nhưngkhôngphảilàtấtcả.-ôngcóthậtlòngtinrằngdaogămcóthểgiảiquyếtđượcvấnđềgìkhông?Anhngạcnhiênnhìnchị.Chịnóitiếp:-Tấtnhiên,nhấtthờidùngđaogămcóthểlaọitrừđượcmộtkhókhăncụthểnàođódomộttênmậtthámlợihạihoặcmộtviênquanlạigianácnàođógâyra.Nhưngtrừxongđượctrởngạinàythìliêujcótạoranhiềutrởngạikháctệhạihơnkhông?đólạilàvấnđềkhác.Tôithiêtstưởngchuyệnấycó

thểgiốngnhưcâuchuyệnngụngônchưaquétdọnsạchnhàthìbầymàđãđến.Bởivìcứmỗimộtlầnámsátlạicànglàmchocảnhsátthêmhunghãnvàcàg làmchoquầnchúngquennhờnvớihung tànvàbạo lực, trạng tháicuóicùngcủacộngđồngcóthểlạitệhơnlúcbanđầu.-Vậytheobàkhicáchmạngxảytớithìđiềugìsẽđiễnra?Bàcóchorằnglúcấynhândânchẳngcầnphảilàmquenvớibạolưcukhông?Chiếntranhlàchiếtranhchứ-Đúng thế,nhưngmộtcuộccáchmạngcôngkhai lại làmộtchuyệnkhác.Cáchmạngchỉlàmộtsựkiệnnhấtthờitrongsinhhoạtcủanhânđânvàđoslàcáigiáchúngtaphảitrảchomọibướctiếnbộ.Dĩnhiên,trongmọicuộccáchmạng,nhữnghuyệnhaichùnglàkhôngsaotránhkhỏi,nhưngđócũngchỉlànhữngsựviệccábiệt,nhữnghiệntượngđặcbiệttrongmộtthờiđiểmđặcbiệtmàthôi.Điềukinhkhủngnhấtlàđểchoviệcđamchémbừabãitrởthành thóiquen.Dânchúngquen thấychuyệnấydiễnranhưcơmbữa,vàlàmchongườitakhôngthấysinhmệnhconngườilàthiêngliêngnữa.Tôikhông được đếnRômanha nhiều, nhưng đoi chút gì tôi thấy được ở dânchúngnơiđosvẫnhotôimộtấntượnglàhọđãcóhoặcđangsắpcómộtthóquenmáymócvềbạolực.-Dùthóiquenđóvẫncònhơnlàthóiquenmáymócbảosaonghevậyvàcúiđầukhuấtphuc.-Tôikhôngnghĩthế.Mọithóiquenmáymócđềucómặtxấu,mặtnôlệcủanó,riêngthóiquennàylạicònhungtànnữa.Dĩnhiên,nếuôngcoicôngviệccủanhfhoạtđộngcáchmạgnchỉthuầntuýnhằmgiànhgiậtvàisựnhượngbộnhấtđịnhtừphíachínhphủ,thìtấtnhiên,ôngsẽchonhómbímậtvàsaogămlànhữngvũkhítốtnhất,bởivìcácchínhphủkhôngsợcáigìbằnghaithứnày.Nhưng , nếuônnghĩ theo cách tôi nghĩ, rằng épbuộc chínhphủkhôngphải làcứucánh ,màchỉ làphươngtiệnđểđạtmụcđích,cònđiềuchúngtathựcsựcầncảitạolàmốiquanhệgiữangườivớingười,thìôngsẽtiếnhànhcôngviệctheocáchkháchẳn.Nếutậpchonhữngngườikhôngcóhọcthứcquennhìncảnhđổmáu,thìđókhôngphảilàcáchlàmchongườita

biếtnângcaogiátrịsinhmệnhconngười.-Thếcònvấnđềnângcaogiátrịcủatôngiáo.-Tôikhônghiểu.Ruồitrâumỉmcười:-Tôivớibàbấtđồngýkiếnởchõnhìnnhậncănnguyênmọitaihoạxảyra.Theoýkiếnbàthìcănnguyênlàởchỗthiếucoitrọnggiátrịsinhmệnhconngười...- Nói đúng hơn là thiếu coi trọng cái thiêng liêng về nhân tính của conngười.-Cáiđótuỳbà.Còntheoýkiêntôi,nguyênnhânchủyếucủamọirốiloạnvàsai lẩmcủachúngta làmộtcănhbệnhtinh thầnmàngười tagọi là tôngiáo.-ôngcóđịnhnóicụthểmộttôngiáonàokhông?-Ồkhông,đóchỉ làvấnđềtriệuchứngbênngoàimàthôi.Cònchínhbảnthâncănbệnhlàcáimàngườitagọilàtháiđộtôngiáocủanhậnthức,làmộtnhucầubệnhhoạncủaconngườimuốntìmmộtcáigìđểthờphụng,đểthầnthánhhoávàđểcúiđầubáilạy.Cáiđólàcáigì,làGiêsu,làphậthaylàthứtôtemmôngmuội,sựkhácnhauđókhôngquantrọnglắm.Dĩnhiênbàsẽkhôngđồngývới tôi.Bàcóthể làngườivôthần, làngười theothuyếtbấtkhảtrihaylàgìgìđinữa,nhưngđứngcáchbànămbướctôivẫncóthểthấytâm tính tôn giáo của bà. Nếu ta tranh luận vấn đề này thì cũng vô bổ .Nhưngnếbàtưởngrằgtôichỉcoisửdụngdaogămlàmộtphươngphápđểthanhtoánnhữngtênquanlạigianácthìbàđãrấtailầ.không,đóTrướchếtlàmộtphươngtiện,và,theotôi,làmôộphươngtiệntốtnhất,đểđánhđổuytíncủaGiáohộivàđểlàmchodânchúngcóthóiquencoinhữngkẻđạibiểucủagiớigiáosĩchỉlàmộtlũgiòibọ.-Nhưngkhôngđạttớiđíchđó,khiôngthứctỉnhđượcconthúdữđangthiuthiungủtrongmỗiconngườivàthúcnóxổvàgiáohội,thìlúcấy...-Thìlúcấytôicóthểnóirằngtôiđãlàmxongmộtcôngviệclàmnêngiátrịcuộcđờitôi.

-Vậytéracôngviệcmàôngnóihômấytứclàcôngviệcnàyđóư?-Phải,đúngthế.Chịrùngmình,quayđi.Ruồitrâungướcnhìnchịvớimộtnụccườivànói:-Bàđãthấtvọngvềtôirồihaysao?-không,khôngchínhxácnhưvậy.Tôinghĩlà...tôi..hơisợông.Mộtlátsau,Giêmaquaylạinhìnanhvànóivớimộtgiọngbànbạccôngviệcnhưbìnhthường.-Phải,tranhluậnlàmgì,vôcíh.Quanđiểmcủachúgntakhácnhauxaquá.Chẳnghạnnhư tôi thì tin tưởngvào tuyên truyền, tuyên truyềnnữa, tuyêntruyềnmãi,vàtintưởngvàomộtcuộckhởinghĩacôngkhai,khicóthểtiếnhànhđược.-Vậyhãyquaylạikếhoạchcủatôi.Kêshoachđóchỉ liênquanphầnnàođếntuyêntruyềnnhưngvớikhởinghìathìnócosliênquannhìêuhơn.-Vậyư?- Như tôi đã nói với bà là có rất nhiều người tình nguyện hiện đang từRômanhakéosangthamgiavớidânVenêixia.Chúngtôichưabiếtbaogiờcuộckhởinghĩasẽnổra.Cólẽsauthuhoặcđôngnày.Nhưngcầnphảivũtrangchocácđộitìnhnguyệnđểhômộttiếnglàhọlậptứcđổxuốngđồngbằngngay.Tôiphụ tráchviệcbímậtchuyênchởvũkhívàđạndượcvàolãnhđịaGiáohoàngchohọ...- Khoan đã.Xin ông cho biết làm thế nào ông lại cộng tác được với họ.NhữngngườihoạtđộngcáchmạcởLômbacdiavàVenêxiahiệnđềuđangtánthànhGiáohoàngmới.Họủnghộnhữngcuộccảicáchtựdo,cùngkêfvaisátcánhvớiphongtràotiếnbộtrongGiáohội.Mộtngườichốnggiáosĩkhôngkhoannhượngnhưônglàmsaohoàjhợpvớihọđược.Ruồitrâunhúnvai:-Miễnhọlàmđượcviệclàđủrồi.Cònhọmuốnchơiconbúpbêgiẻráchnào,cáiđócócanhệgìđếntôi?Lẽdĩnhiên,họsẽdùngGiáohoànglàmbụnhìn giữ dưa.Nhưngmột khi cuộc khơở nghĩa vẫn cứ tiến hành được thì

điềuđócólogì?ĐÁnhchóthìgậynàomàchẳngđánhđược,vàbấtcứlờihohàonàkêugọiđượcnhândânnôổdậychốngÁothìcũngđềtốtcả.-Vậyôngmuốntôigiúpviệcgì?-Chủyếulàbàgiúptôichuyênchởvũkhíquabiêngiới.-Nhưngtôilàmsaođượcviệcấy?-Bàchínhlàngườicóthểlàmviệcvấytôthơnaihết.TôiđịnhmuavũkhíbênAnh,nhưngkhi tínhchuyệnmangvề thì thấyrấtgiannan.Không thểchởquađượcbấtkỳmộthảicảngnàotronglãnhđịaGiáohoàng,vìtếphảichởquaTôxcan,rồitừđóxuyênquadãynúiApenanh.-Nhưngnhưvậythìôngsẽphảivượtquabiêngiớiđếnhailần.-Phảinhưngkhôngcònconđgnàokhác.Mộtmónhànglậutonhưthếphảichởđếnmộtbếncóthươngmạithìmớiđược.CòncảngTrivitaVêchkiathì,nhưbàđãbiết,ởđóravàocảngnhiềunhấtcũngchỉcóbathuyềnbuồmvàmột thuyềnđánhcá.NếuđưađượchàngđếnTôxcanthì tôisẽđảmnhiệmchuyểnquabiêngiới lánhđịaGiáohoàng.Cácđồngchícủa tôi thuộ lòngtừngconđgđọcđạo trênnúi,vàchúng tôicónhiềuchỗcấtgiấuđượcvũkhí.KhókhănchínhlàlàmsaođưahnàgtheođgbiểnđênsLivoócno.Tôikhôngcsoliênlạcvớinhữngngườibuônlậuởđo.Cácvịhìnhnhưcóliênlạcvớihọthìphải.-ôngchotôinghĩnămphút.ChịcúimìnhvềphíaTrước,khuỷutaychốnglênđầugốiđểtỳcằm.Imlặngmộtlát,chịngướcnhìnanh:-Cóthểlàtôigiúpôngđượcphầnnàotrongcôngviệcấy.NhưngTrướckhiđivàocụthể,xinôngtrả lờichomộtcâuhỏi:ôngcóthểhứavới tôirằngviệcnàysẽkhôngliênquantớigiếtchóchoặcbấtkỳloạibạolựcbímậtnào,haykhông?-Lẽtựnhiên.Tôkhôngbaogiờyêucầubàthamgiavàviệcgìmàbàkhôngtánthành,điềuđóthìkhỏinóirôi.-Baogiờôngcầntôitrảlờidứtkhoát.?-Thờigiờgấprồi,nhưngtôicóthểđợivàingày

-Chiềuthứ7nàyôngcórỗikhông?-Đểtoitínhthửxem...hômnaylàthứnăm...vâng,đếnthứbảythìtôirỗi.-Vậymờiôngcứđếnđây.Tôisuynghĩkỹrồisẽtrảlờidứtkhoátvớiông.Chủnhậtsau,GiêmagửichobanchấphànhchibộđảngMatdiniởPhơlôrăngxơmộtbứcthưbáotinrằngchịđịnhđảmnhiệmmộtcôngtácchínhtrịđặcbiệt,nêntrongmấythángtớichịkhôngthểtiếnhànhđượccôngtácmàtrừTrướcđếnnaychịvẫnphụtráchtrướcđảng.Bức thư của Giêma có gây ra ít nhiều ngạc nhiên trong ban chấp hạnh,nhưngkhôngmộtaiphảnđốicả.HọđềutinchắcnếubàBôlađãlàmmộtviệcđộtngộtnhưthếthìhẳnlàcólýdorấtchínhđáng,vìquanhiềunămcácđảngviêntrongđảngđềurấtbiếtGiêmalàngườiđángtincậy.VớiMactinithìGiêmanóithẳngthắnrằngchịnhậngiúpđỡRuồitrâutrongmột"côngtácbiêngiới".ChịđãnóiTrướcvớiRuồitrâurằngchịcóquyềnthànhthậtđếnmộtchừngmựcnhấtđịnhvớingườibạncũnày.Chịkhôngmuốngiữahaingưòicósựhiểulầmhoặccónhữngcảmgiácđauxótdonghingờvagiấugiếmgâyra.ChịchorằngchịcónhiệmvụphảichứngtỏđượcchoMactinithấylàmìnhtíncẩnanhấy.TuyMáctinikhôngbìnhluậngìcảkhiđượcchịchobiết,nhưngGiêmathấyrõ,mặcdùkhôngbiếtvìđâu,rằngkhinghetinanhđãrấtđaulòng.HaingườingồitrongsânhiênnhàGiêma,đangnhìnranhữngmáinhàđỏlôxôđếntậnPhiêdôlê.Saumộthồilâuimlặng,Máctiniđứngdậyđibáchbộtrongsân.Anh thọchai tayvào túi,vừađivừahuýtsaomiệng, -mộtdấuhiệuchắcchắnchothấylònganhđangxaoxuyến.GiemangồinhìnMáctinimộtlát.Cuốicùngchịbảo:-Trêdarê,chắcanhlolắngvềviệcnày.Anhkhôngvuinhưthếlàmtôicũngrấtphiềnlòng.Nhưngtôichỉquyếtđịnhkhinàotôithấylàđúng.Vẻủdột,Máctiniđáp:- tôi không lo về công việc chị làm đâu.Việc đó tôi chẳng biết tý gì cả,nhưngtôinghĩnếuchịđãthuậnýthamgiathìchắclàviệcđósẽổncảthôi.Tôichỉkhôngtincậyconngườiấythôi.

-Tôithấyanhvẫnhiểulầmôngấy.Trướckiatôicũngthế,chotớikhihiểuđượcôngấynhiềuhơn.Tuychưaphảilàmộtngườihoàntoàn,nhưngôngấytốthơnanhtưởngnhiều.-Cóthểnhưthếlắm.Anhlặnglẽđiđilạilạitrênsân.Mộtphútsauanhbỗngđứngdừnglạibêncạnhchị.-Giêma,chịhãythôiđi.Chịthôiđikẻomuộn.Chịđừngđểchoconngườiấylôikéovàonhữngcôngviệcmàsaunàylạiphảihốihận.Chịdịudàngđáp:-Trêdarê,saoanhlainóithế.khôngailôikéođượctôivàbấtkỳchuyệngì.Tự tôi suynghĩkỹvàquyếtđịnhviệcnày theoýnguyệncủachínhmình.AnhkhôngưaRivarét, tôibiết , nhưngđây làvấnđềchính trị chứkhôngphảilàvấnđềcánhân.-madonna,bàhãythôiđi.Đólàmộtconngườinguyhiểm.Hắngiấugiếm,độcácvàbấtnhẫn...vàhắnđãyêubà.Chịcongườilại.-TRêdarê,saoanhtưởngtượngrađượcnhữngchuyệnkỳquặcthế.Máctininhắclại:-Hắnđãyêubà.Bàđuổihắnđithôi,madonna.-Máctinithânmến,tôikhôngthểđuổiđượcôngấy,màcũngkhôngthểcắtnghĩađểanhhiểurõvìsao.Sốphậnđãràngbuộcchúngtôilạivớinhaumàkhôngphàidoýmuốnhayhànhđộngnàocủachúngtôi.Mactinimệtmỏitrảlời:-Nếuđãràngbuộcvớinhau,thìtôikhôngthểnóithêmgìnữa.Mactinilấycớbậnviệcđểravề,vàanhđilangthangcảmấytiếngđồnghồtrêncácđườngphố lầy lội.Chiềuhômấy, thếgiớivớianh thật làđen tối.Anhchỉcómộtvậtbáunhỏnhoiduynhất,vậymàconngườigiảohoạtấytừđâuđếnđãlẻnvàđoạttrộmmấtrồi.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương10

Vàokhoảnggiữatháng2,RuồitrâuđiLivoocnô.TạiđâyGiêmagiơithiệuRuồitrâuvớimộtthanhniênngườiAnhcóxuhướngtựdo,làmđạilýhãngtầu,mà trướcđâyhồiởAnhhaivợchồngchịcóquenbiết.NgườinàyđãnhiềulầngiúpđỡcácđangrviêncấptiếnởPhơlôrăngxơtrongnhữngviệccụ thể,nhưchovay tiền trongnhữnglúccấpbách,chomượnđịachỉkinhdoanhđểsửdụngvàviệcthôngtinnộibộcủađảng,v.v...TấtcảnhữngviệcđóđềuquatayGiêmavàvớitínhchấtlàmộtngườibạnthâncủachị.Vìvậy,theothớiquentrongđảngchịcóthểtuỳýsửdụngsựquenbiếtấymàlaànhữngviệcmàchịcholàcólợichođảng.Thếnhưngnaylàmnhưthếcókếtquảgìkhôngthìđólạilàvấnđềkháchẳn.TrướcđâyvấnđềhcỉlàyêucầungườiAnhcócảm tìnhnàychomượnđịachỉnhận thư từXixilơ tớihoặcgiấunhờmộtíttạiliêujtrongtủsắtphồngkếttoảncủaôngta.Nayđếnđểnhờôngtachởlậusúngốngchomộtcuộcnổidậykhởinghĩa,thìlạilàvấnđềrấtkhác,Giêmathấyrấtíthivọnglàôngtasẽnhậnlơi.ChịnóivớiRuồitrâu:-Tấtnhiêntacứthửhỏixemsao,nhưngtôichưachắccóănthuagìkhông.Nếuôngmangtheothưgiớithiệuđểxinôngtanămtrămxcuđôthìtôidámchắcôngtalậptứcbiếungay,vìôngtahếtsứchàophóng.Vàcólẽkhicấpbáchôngtacóthểchoôngmượnccảhộchiếucủaôngtahoặcgiấungươờlaánhnạn trong hầm kho nhà ông ta cũng được . Nhưng nếu ông nêu rachuyệnchởsúngốngthìôngtatrònxoamắtvàchocảhaichúngtalàđiênrồngaytứckhắc.Ruồitrâuđáp:-Nhưngrấtcóthểôngtachomộtvàigợiýgìhoặcgiớithiệutôivớimộthai

ngươờithuỷthủthânthiệnnàođó.Dùsao,việccũngđángđểchúngtathửxem.Mộtngàyvàokhoảngcuốitháng,Ruồitrâutới,Anhănmặcgiảndịhơnmọingayvàthoángtrôngnétmặtanh,chịbiếtngaylàanhđãcótinvui.-À,chờôngmãi.Tôiđãsợxảyrachuyệngìkhôngmaychoông.-Tôi thấygửi thư thì không an toànvà tôi cũngmuốnvề sớmmàkhôngđược.-ôngvừavềđếnthànhphốđấyư?-Vâng,tôivừaxuốngxengựatrạmthìvàođâyngay.Tôitạtquađểbáochobàbiếtrằngmọiviệcđãxongxuôi.-ôngmuốnnóirằngBâyliđãchịunhậngiúpư?-Hơncảgiúpnữalàđằngkhác.Ôngtađảmđươngtấtcả,góighém,chuyênchở ,việcgìcũngnhậnhết.Súngốngsẽgiấu trongcáckiệnhàngvàchởthẳng từAnh sang.Đồng nghiệp và bạn chí thiết của ông ta làUyliamxơđồngýthânhànhcoisócviệcbốchànglêntàuởXaodêmtơn,cònBâylithìtìm cách lọt lưới hải quan vào Livoocno. Uyliamxơ vừa khởi hành điXaodêmtơn, tôi phải đi tiễn ông ta đến tậnGiênôva cho nênmới lâu nhưvậy.-Đitiễnđểdọcđườngbạnthemvềchitiếtphảikhôngông?-Phải.Nóichuyệnchotớilúctôiquásaysóngmớithôi.SựcnhớcólầnbachịdẫnchịvàÁctơđichơithuyềntrênbiển,Áctơbịsaysónglảođảo,Giêmaliềnhỏi:-ôngcótậtsaysóngư?-Mặcdùđãđibiểnnhiềulầnmàtôivẫnlàanhthủythủrấttồi...NhưngkhitàubốcxonghàngởGiênôvathìcũgnđãkịpnóixongchuyệnrồi.ChắcbàbiếtUyliamxơchứ?Quảlàmộtanhchàngcựctốt,rấtđángtincậyvàrấttếnhị.Vềmặtấy,Bâylicũngchẳngkém,vàcảhaingườiđềubiếtgiữmômgiữmiệng.cả-DùsaoBâylichịunhậnlàmnhưthếcũgnđãlàmạohiểmlắmrồiđấy.-Tôicũngbảoôngấynhưvậy,nhưngôngtachỉsasầmmàtrả lời :"Thế

cònviệccủacácôngthìsao?"Điềuchúngtamongôngtrảlờicũngchỉthếlàcùng.NếutôigặpôngtaởmộtnơinàođótạiTimbuctuthìlậptứctôisẽtiếnlạinóingay:"Chàoông,ngườincAnh".-Tuyvậytôivẫnkhônghiểuônglàmthếnàomàhọlạinhậnlờiđược.NhấtlàUyliamxơthìthậttôicàngkhôngngờtớiđược.-Phải,lúcđầuôngtacũngchốithẳngthừng.khôngphảiôngtasợđâu,màvị ông ta cho toàn bộ chuyện này "không có tính chất kinh doanh gì cả".Nhưngtôitìmcáchthuyếtphụcmãimớitranhthủđượcôngta...Bâygiờbànchitiếtđi.KhiRuồitrâuravềthìmặttrờiđãlặn.Trêntườngbaoquanhvườn,nhữngđoáhoađườnglêđãinhìnhthànhnhữngđốmsẫmtrongbóngchiềudầntối.Ruồitrâungắtmấycànhhoa,đemvàonhà.Mởcửara,anhđãthấyDitangồitronggócphònglàmviệccủaanh.Nàngbướclạigần,đonđảnói:-Phê-li-trê,emtưởnganhkhôngvềnữa?Ruồitrâuđịnhvặnhỏingayxemnàngvàophònglàmviệccủaanhlàmgì,nhưngchợtnhớrằngmìnhvắngmặtđãbatuần,nênanhđànhlạnhnhạtchìatayvànói:-ChàoDita!Sao,côcókhoẻkhông?NàngchìamáđểRuồitrâuhôn,nhưnganhlàmravẻkhônghaybiết,lướttớicầmlấylọhoatrênbàn.Vừalúcđó,cánhcửađằngsaubậttungra,conchóSaitannhảyxổvàobuồng,quaycuồmhquanhchủ,vừasủa,vửarítầmĩ,tỏvẻvuimừng.Ruồitrâubỏhoa,cúixuốngvỗvềnó:-ChàobốgiàSaitannhé!Ừ,ừ,taođây!Nào,đưachânđâynào!MặtDitalộrõvẻuám,khóchịu.Nànglạnhlùnghỏi:-Chúngtađiăncơmchứ?Tôiđãbảodọncơmđằngnhàrồi.Vìanhbiênthưnóichiềunayanhvề.Ruồitrâunhanhnhẹnquaylại:-Ồ,rất...rấtxinlỗicô!Chờtôilàmgì!Tôirửaráymộtlátrồisẽquaylạingay.Lấyhộnướcvàobìnhhoanhé!

KhiRuồi trâubướcvàophòngăncủaDita thì thấynàngđangđứng trướcgươngcắmmộtcànhhoavàongực.Cólẽđãđổigiậnlàmlành,nênnàngtiếnlạigầnđưachoRuồitrâumộtcànhhoaxinhxắnvàđỏthắm:-Cànhhoanàyđểanhđeovàoveáo.Anhđểemcàicho.SuốtbữaănRuồitrâucốlàmravẻnhãnhặn,nóinhiềuchuyệnvui.Ditatrảlờibằngnhữngnụcười tươi tắn .NỗimừngrõrệtcủanànglàmchoRuồitrâucóphầnlúngtúng.AnhđãquenvớiýnghĩchorằngDitacócuộcsốngcủamình,cóbạnbèvàngườithânkẻthuộccủamình,chonênanhchưalúcnàonghĩrằngnàngcóthểnhớtớianh.Gặpanhnàngđãxúcđộngđếnthế,thìlúcxavắngchắcnàngcònbuồnđếnđâu.Ditarủanh:-Tarasânuốngcàphêanhnhé!Tốinaytrờiấmquá!-Được lắm!Mangcảđànguitarnhé !Côsẽhátcho tôinghemộtvàibàiđượcchứ!Ditatươivuihẳnlên.Ruồitrâukhôngkhibảonànghát,bởianhvốnlàmộtnhàphêbìnhâmnhạckhekhắt.Dọcdãy tườngbaoquanhsânkêmộtchiếcghế rộng .Ruồi trâungồivàomộtgócđểcóthểnhìnracảnhnúiđồihùngvĩ.Ditathìngồilênbậctườnghoa ,tựa lưngvào cột nhà và buông chân trên ghế.Nàng thích ngắmnhìnRuồitrâuhơnlàchúýđếncảnhthiênnhiênmỹlệ.Nàngnói:-Anhchoemxinmộtđiếuthuốclá.Từhômanhđiđếnnayemchẳnghútđiếunàocả.-Ýnghĩhayđấy!Phảicóthuốclánữathìmớithậthoàntoànđầy...đầyđủ!Ditacúixuốngchămchúnhìnanh:-Cóthậtgiờđâyanhthấyvuivẻtronglòngkhông?Ruồitrâugiươngcaođôimày:-Cònphảinóinữa?Ănnorồingắmcảnhđẹp,mộtcảnhđẹpnhấtchâuÂu,bâygiờlạiđượcuốngcàphê,nghedâncaHungary.Tâmhồnthưthái,tiêuhoálạibìnhthường.Ngườitacònướcmonggìhơnnữa?

-Embiếtcònthiếumộtthứ!-Thứgì?-Thiếucáinày,anhbắtlấy?Nàngnémvàolònganhmộtchiếchộpgiấyxinhxắn.-À!Hạnh ...hạnhnhânrán!Saocôkhôngnói trướckhi tôihút thuốc?-anhtráchvậy.-Anhtrẻconquá!Hútthuốcxongăncũngngonchứsao?Càphêđâyrồi!Ruồitrâungonlanhgnhaihạnhnhânvànhấmnháptừngngụmcàphê,vớimộtkhoáicảmchămchúcủamộtconmèoliếmsữa.Anhxuýtxoanói:-Vềnhàuốngcàphêngontuyệt!Càphênàymớithậtlàcàphê,chứnhưởLivornothìtồiquá.-Thếthìanhcàngnênởnhàthôi.đừngđinữa.-Khôngởlâuđượcđâu.Maitôilạiđirồi.NụcườivụttắttrênmôiDita:-Maià?...Đilàmgì?Anhđiđâu?-Ồ...đihai,banơi.Đicóviệc.AnhvàGiêmađãcùngnhauquyếtđịnhlàanhphảiđíchthânđếnvùngnúiApenanhđểthươnglượnvớinhữngngườibuônlậuvềvấnđềchuyênchởvũkhí.VượtquabiêngiớilãnhđịaGiáoHoàngthìtínhmạnganhcoinhưngàncântreosợitóc.NhưngchuyếnđinàycủaRuồitrâulạiquyếtđịnhsựthànhbạicủatoànbộcôngtác.-Lúcnàocũngcôngviệc!Ditakhẽthởdài,rồicấtcaogiọnghỏi:-Đicólâukhônganh?-Khônglâu,cólẽđộhai,batuầnthôi.Nànglạihỏigiật:-Cũnglạinhữngviệcấyà?-"Nhữngviệcấy"lànhữngviệcgì?-Nhữngviệcđãcó lúc làmanhsuýtbỏmạngchớcònnhữngviệcgìnữa .

Suốtđờichỉchínhtrị.-Phải,việccóliênquanítnhiềutớichính...chínhtrị.Ditaquẳngđiếuthuốcravườn,vàdằngiọng:-Anhcòngiấuem.Chuyếnđinàynguyhiểmlắm,embiết.Ruồitrâuuểoảikéodàigiọngnói:-Phải, tôisẽđi thẳngvào . ..vàovùngâmtyđịangục.Côcócầngửimộtcànhhoa thiên lý tặngbạnbènàodướiđókhông?Miẽnsaođừngvặthếthoaởđâylàđược.Ditađãbựctứcngắtmộtnắmhoathiênlýởcột,giậndỗinémxuốngđất.Nànglạinói:-Chuyếnđinàyrấtnguyhiểmmàanhvẫnkhôngmuốnnóithậtchoembiết.anhchoemlàkẻchỉđángđểlừadốivàbôngđùathôihaysao?Mộtngàynàođóanhcó thểbị treocổmàanhvẫnkhôngnóivớiemđượcmộtcâunhiềuhơnlàcâutạmbiệt!Lúcnàocũngchínhtrịvớichínhtrị...Emnhứcđầuvìchínhtrịlắmrồi.Ruồitrâuvừauểoảingápvừanói:-Tôi...tôicũngthế.Vìvậytanóichuyệnkhácđithôi.HaylàDitahátmộtbàinhé?-Vângđưađànguitarchoem.Hátanhnghebàigìnào?-BàicaNhớngựa.Bàiấyrấthợpvớigiọngcủacô.DitacấtgiọnghátbàidâncaxưacũcủaHungary.Bàiháttảmộtngười,đầutiênmấtngựa,rồimấtđếnmáinhàtrênđầumình,saucùngmấtcảngườiyêu.Nhưnganhtatựanủirằng"chưađaukhổbằngtrậnthấtbạiMô-hát(1)".Ruồitrâurấtthíchbàihátđó.Điệunhạcmạnhmẽ,lờicabitrángvàtínhchấtkhắckhổchuaxótcủađoạnđiệpkhúc,đãrungđộnglònganhhơnbấtcứloạinhạcêmdịunào.HômấygiọngcủaDitarấttốt.Tiếnghátcủanàngmạnhmàtrong,rạtràolòngkhátkhaocuộcsống.Rõ ràng lànhữngbàidâncaHungarynàngháthayhơnnhữngbàidâncaÝvàXlavơ,nhấtlàdâncaĐứcthìnànghátcàngkém.

Ruồitrâuhámồm,trốmắtlắngnghe.AnhchưabaogiờngheDitaháthayđếnthế.Vàtớicâucuốicùng"Nhưngcóhềchi!ChưađaukhổbằngtrậnthấtbạiMô-hát",thìgiọngnàngbỗngdưngrunlênrồiđứtđoạnnửachừng.Nàngthổnthức,gụcđầuvàogiànhoathiênlý.RuồiTrâuđứngdậy,đỡlấycâyđàn.-Di-ta,côlàmsaothế?Nhưngnàngchỉbưngmặtkhócnứcnởhơn.AnhđặttaylênvaiDi-ta,giọngdỗdành:-Sao,làmsaothế?Cônóiđi!Nàngđẩytayranóitrongnướcmắt:-Bỏtôira!Anhbỏtôira!Ruồitrâuliềntrởvềchỗcũ,kiênnhẫnđợichonhữngtiếngnứcnởtắtdần.BỗngdưngDi-taômchặtlấycổanhquỳsụpbênanh:-Phi-lê-trê!Anhđừngđinữa!Đừngđinữaanhơi!Ruồitrâunhẹnhànggỡtaynàngta.-Chuyệnấyrồitasẽnóisau.Giờđâytôimuốnbiếtvìsaocôkhổtâm,côđangsợhãiđiềugì?Di-talặnglẽlắcđầu.-Tôicógìlàmcôkhôngvừalòngchăng?-Không.Nàngđưataylênchặnlấycổanh.-Thếthìtạisao?Cuốicùngnàngkhẽnói:-Ngườitasẽgiếtanh.Anhsẽbịnguymất...hômnọcóngườiđếnđâynóivớiemnhưthế...Vậymàlúcnãyemhỏianhlạicườiem!Ruồitrâusữngsờtronggiâylát,rồinói:-Di-taquýmến!Saocôtưởngtượngquámứcthế!Rấtcóthểmộtngàykiangườitasẽgiếttôi,đốivớinhữngngườicáchmạngthìđólàlẽthườngtình.Nhưngtạisao,tạisaolầnnàytôicóthểbịgiếtđược?Biếtbaongườicònxôngphamạohiểmhơntôi?

-Biếtbaongười!Biếtbaongườiđócóquanhệgìtớiemđâu!Nếuanhyêuemthìanhđãkhôngbỏđinhưthế,đểbaođêmròngemtrằntrọckhôngngủđược, lúcnàoemcũngnghĩkhôngbiết anhđãbịbắthaychưa?Mỗikhithiếpđithìemlạimơthấyhìnhnhưngườitađãgiếtmấtanh.Anhquantâmđếnconchókiacònhơncảem!Ruồitrâuđứngdậy,chậmrãiđivềphíacuốisân.CảnhtượngnàyđếnvớianhmộtcáchbấtngờvàanhchưasẵnsàngtrảlờicâuhỏiđónênkhôngbiếtnóigìhơnvớiDi-ta.Phải,Giê-manóirấtđúng.Đờianhđãrơivàotìnhthếrồiren,phảikhổcônglắmmớihònggỡranổi.Saugiâylát,anhquaylạinóivớiDi-ta:-Chúngtahãyngồinóichuyệnchobìnhtĩnh.Cólẽchúngtachưahiểuđượcnhau.Nếutôibiếtthậtlàcôcóđiềugìđólolấngthìtôichẳngnóiđùa.Côcứnóirõtạisaocôlolắngthìmọichuyệnsẽrõngay.-Cógìmàrõvớikhôngrõ.Thếcũngđủthấyanhkhôngđểtâmđếnemmộtmảymaynàorồi.-Di-tathânmến,tacứnóithẳngvớinhauđi.Tôibaogiờcũnghếtsứcthậtthàvớicô,vàtheochỗtôihiểuthìchưalầnnàotôilừadốiDi-tatrong...-Ồ,phải!Anhthậtthàhếtsức,khôngbaogiờanhchegiấuýnghĩchoemchỉlàmộtgáigianghồ,từngquataynhiềungười...-ImđiDi-ta!Tôikhôngbaogiờcóýnghĩnhưvậyđốivớibấtkỳai!Nàngcayđắngnhắclại:-Anhkhônghềbaogiờyêuemcả.-Phải,tôikhônghềbaogiờyêuDi-tacả.Nhưngcôhãylắngnghevàhãycốtránhnghĩxấuvềtôi.-Aibảoanhlàemnghĩxấuvềanh,emchỉ...-Khoanđã.Điềumà tôimuốnnóivớiDi-ta là : tôi khôngbaogiờ tinvàcũngchẳngbaogiờcoitrọngkhuônsáoluânlýcổtruyền.Tôichorằngmốiquanhệđànôngvàđànbàchẳngqualàvấnđềsởthíchcánhânmàthôi...DI-tacườimát,cướplời:-Vàlàvấnđềtiềntàinữa.

Ruồitrâucaumàytỏvẻkhóchịuvàngầnngạitronggiâylát.-Dĩnhiênđólàmặtxấucủavấnđề.NhưngtôiquảquyếtvớiDi-tarằngnếutôinghĩlàDi-takhôngthíchtôivàchánghétmốiquanhệđóthìkhôngbaogiờtôigợiýhoặclợidụnghoàncảnhcủaDi-tađểquyếnrũDi-ta.Trongđờitôitôikhôngbaogiờđốivớiphụnữnhưthế,vàkhôngbaogiờtôilừadốitìnhcảmcủahọ.Tôinóithật,mongDi-tahãytinlờitôi...AnhngừngtronggiâylátnhưngDi-takhôngtrảlời.Ruồitrâulạinói:-Tôinghĩnếumộtngườiđànôngsốngcôđơntrênđờinàyvàcảmthấycầncómộtngườiđànbàbêncạnhmìnhvànếuanhtaưathíchmộtngườiđànbàvànếungườiấycũngkhôngghétanhta,thìanhtacóquyềnnhậnlấymọiniềmvuimàngườiđànbàấycóthểchoanhtavớimộttâmtìnhbiếtơnvàthânái,màkhôngcầnphảibướcvàomốiquanhệmật thiếthơn.Tôi thấyquanhệnhưthếchẳngcógìxấucả,miễnlàlươngthiệnthậtthàvàkhôngmấtlòngnhau.Cònnhưtrướcđâycôliênhệvớinhữngngườiđànôngkhácnhưthếnàođiềuđótôikhônghềnghĩtới.Tôitưởngmốiquanhệnhưthếsẽlàtươivuivàvôhạichocảhaibênvàmỗibênđềucóthểtựdocắtđứtkhinào nó đã trở nên quá nặng nề.Nếu tôi đã làm... nếu bây giờDi-ta có gìkhác,thì...Ruồitrâulạingừnglời.Di-takhôngnhìnanh,khẽnói:-Thìsaohởanh?-ThìcólẽtôiđãcóphầnnàokhôngtốtđốivớiDi-tavàtôirấtlấylàmtiếc.Nhưngđiềuđókhôngphảitựtôimuốn.-Anh"rất lấy làm tiếc,điềuđókhôngphải tự anhmuốn"cóphảikhông?Phi-lê-trê!Tráitimanhlàtráitimđáhaysao?Cólẽnàotrongđờianhchưatừngyêungườiđànbànàovàdođóanhkhôngnhậnraemđãyêuanhhaysao?Ruồitrâuthốtnhiênrùngmìnhtrướcnhữngcâuhỏiấy.Lâunayanhchưahềngheainói"emyêuanh".NhưngDi-tađãvùngdậyôm

chầmlấyanh,nhắclại:-Phi-lê-trê!Chúngmìnhhãyđiđithôi!Hãyrờibỏđấtnướcđángsợnày,rờibỏnhữngconngườilúcnàocũngvùiđầuvàochínhtrị!Tacầngìhọ?TahãyđisangNamMỹnơianhđãquensốnghồixưa.Ởđóchúngmìnhsẽsốngtronghạnhphúc!Những kỷ niệmhãi hùng domấy lời nói đó gợi lại đã làm choRuồi trâubừngtỉnh.AnhgỡtayDi-tavànắmchặtlấyđôitaynàng:-Di-ta!Hãycốtìmhiểulờitôinói.Tôikhôngyêucô.Vàdùcóyêutôicũngkhôngthểrờibỏchốnnàyđược.TôicócôngviệcphảilàmởnướcÝnày,cùngvớicácđồngchícủatôi...Di-takêulênmộtcáchdữtợn:-Vàcũngvớimộtngườimàanhyêuhơnaihếtnữa!Tôimuốngiếtanh!...Chẳngcóđồngchínàogiữanhcả!Tôibiếtaiđãgiưaanhởlạiđâyrồi.Ruồitrâubìnhtĩnhnói:-Di-taimđi!Côquáxúcđộngvàđãtưởngtượngquánhiều.-AnhtưởngtôinóibàBô-lacóphảikhông?Không,tôikhôngdễbịlừanhưanhtưởngđâu!Vớichịấy,anhchỉcónóichínhtrịmàthôi.Đốivớianhchịấycũngchẳnghơngìtôi...KẻgiữanhởlạiđâychínhlàHồngygiáochủ!Ruồitrâubànghoàngnhưbịtrúngđạn.Anhnhắclạinhưmộtcáimáy:-Hồngygiáochủ?-Phải,chínhHồngygiáochủMông-ta-ne-li,ngườiđãgiảngdạyởđâymùathuvừarồi.Làmnhưtôikhôngnhậnthấyanhnhìntheoxecủaôngtanhưthếnàohaysao?Lúcđómặtanhtáiđichẳngkhácgìchiếckhăntaynày.Cảđếnbâygiờnghenhắcđếntênôngtaanhcũngđangrunrẩynhưmộtchiếclácơmà!Ruồitrâuđứngdậy.Ạnhnóirấtchậmvànhỏnhẹ:-Côkhônghiểunhữnglờicônói.Tôi...tôicămthùHồngygiáochủ.Hồngygiáochủlàkẻthùkhôngđộitrờichungcủatôi.-Kẻthùhaykhôngtôikhôngbiết,nhưnganhyêuôngtahơnaihếttrênthếgian này.Anh thử nhìn thẳng vàomắt tôi và nói với tôi rằng anh đã nói

khôngđúngsựthậtđi!Ruồitrâungoảnhmặtđi,nhìnraphíavườn.Di-talấmlétnhìnanh,hoảngsợvềviệcmìnhvừalàm.Trongtháiđộtrầmlặngcủaanhcómộtcáigìđángkhủngkhiếp.Cuốicùng,khôngthểchịuđượcnữa,nànglenléntớisátbênanhnhưmộtđứatrẻconsợhãi,vàbẽnlẽnkéotayáoanh.Ruồitrâuquaylạinói.Anhnói:-Phải,đúngthế.Chúthích:1.Mô-hát----mộtđịaphươngởHungary.Tạiđâynăm1526quânHungarythuaquânThổNhĩKì.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứhai.MƯỜIBANĂMSAU

Chương11

Vậy tôikhông...thểgặpmặtông ta trongvùngnúiđượcư?GặpởBơ-xi-ghê-lathìnguyhiểmquá.-ChỗnàoởRô-ma-nhacũngđềunguyhiểmchoanhcả.ChínhlúcnàychỉcóBơ-xi-ghê-lalànơiantoànnhất.-Tạisao?-Tạisaoà?...Anhchớđểcholãoáoxanhkiatrôngthấymặt:Hắnlàmộtđốitượngrấtnguyhiểm...Phải,trậnbãovừaquathậtkhủngkhiếp.Tôichưabaogiờthấynhobịhuỷhoạinhiềunhưthế!Ruồitrâuđặthaitaylênbàn,đầugụchẳnxuống,trôngnhưmộtngườihoặcđãkiệtsứchoặcđãquásay."Đối tượngrấtnguyhiểm"mặcáoxanhliếcnhìngianphòng.Hắnchỉnhìnthấyhaingườinôngdânđangnóichuyệnvềmùamàngcạnhmộtbình rượuvangvàmộtngườidânmiềnnúingáingủgụcđầu xuốngbàn.Những cảnhnhư thế thườngxảy ra luôn trong nhữngquánrượuởnơihẻolánhnhưvùngMa-ra-đinày.Gãmặcáoxanhhìnhnhưchorằngởđâychẳngcógìlạbènnốcmộthơicạnchénrượurồilắclưbướcraphòngngoài.Hắntỳtayvàoquầyhàng,uểoảinóichuyệnvớichủquán,thỉnh thoảng lại liếc qua khung cửa bỏ ngỏ, nhìn về phía ba người ngồiquanhchiếcbàn.Haingườinôngdânvẫncứnghiễmnhiênnhắmrượu,tánchuyệnthờitiếtbằngtiếngđịaphương;cònRuồitrâungáyầmầmnhưmộtkẻvôtưlự.Cuốicùng,tênmậtthámchắcmẩmrằngtrongquánrượuchẳngcógìđángđểhắnmất thời giờhơnnữa.Hắn trả tiền, uểoải ra khỏi quán, rồi lắc lưbướctrênđườngphố.Ruồitrâungẩngđầulên,ngápdài,vươnvaivàlấytayáodadụimắt.

Anhnói:-Đóngcáitrònàycũngkhôngpahỉlàđễ.Rồianhrúttrongtúiracondaonhíp,cắtlấymộtchiếcbánhmỳtrênbàn.-Mi-kê-lê,gầnđâyhọlàmrầyràcácanhlắmphảikhông?-Tệhơncảmuỗithángtám.Họkhôngđểchomộtphútyênthân.Điđếnđâucũngthấymậtthámtheosaulưng.Đếncảtrênnúicaotrướcmậtthámkhôngdámthòmặtđếnnhưngnaychốcchốclạithấytừngnhómbabốnđứamột...PhảikhôngnhỉGi-nô?...ChínhvìthếnênchúngtôibốtríđểanhgặpĐô-mi-ni-kôtrongthànhphố.-Phải,nhưngtạisaolạiởBơ-ri-xi-ghê-la?Cácthànhphốbiêngiớithìbaogiờchằngđầymậtthám?-Anhkhông tìmđượcnơinào tốthơnBơ-ri-xi-ghê-lađâu.BâygiờkháchthậpphươngtrêntoànnướcÝđềuđổxôđếnđócả.-NhưngBơ-ri-xi-ghê-lakhôngphảilàchỗtiệnđườngchohọtới.-Bơ-ri-xi-ghê-laởcáchđườngvềLamãkhôngxa lắm.Nhiềukhách thậpphươngtạtvàođóđểnghegiảngđạo.-TôikhônghềngheainóiởBơ-ri-xi-ghê-lacódanh...danhlamthắngcảnhgì.-CóHồngygiáochủchứ?AnhcónhớôngtađãtớiPhơ-lô-răng-xơgiảngđạohổithángmườinămngoáikhông?ChínhHồngygiáochủMông-ta-ne-liđấy.NghenóilúcđóôngtađãlàmchấnđôngdưluậnPhơ-lô-răng-xơ-Chắcthế.Nhưngtôiđinghegiảngđạolàmgì.-ThiênhạngườitacoiHồngygiáochủMông-ta-ne-linhưôngthánh.-Tạisaoôngtanổitiếngthếnhỉ?-Tôikhôngbiết.Cólẽbởivìôngtanhậnđượcbaonhiêuthìđembốthícả.Cònriêngbảnthânmìnhôngtachỉsốngnhưmộtlinhmụccoixứ,mỗinămchỉtiêuphabốnnămtrămđồngscu-đôthôi.NgườitênlàGi-nôcũnggópchuyện:-À!Cònhơnthếnữachứ.Hồngygiáochủkhôngchỉkhácmọingườiởchỗbốthítiềnmàôngtacònsuốtđờichúýđếnngườinghèo.Ôngtachămlođể

ngườiốmđượcsănsócchuđáo.Suốtngàytừsángđếntốiôngtalắngnghedân chúng than thở và kêu cầu.Mi-kê-lê, tôi không thích cha cố hơn anhđâu,nhưngngàiMông-ta-ne-likhônggiốngnhưcácHồngygiáochủkhác.Mi-kê-lênói:-Phải,tôithìchorằngMông-ta-ne-lilàmộtngườigàndởchứkhôngphảilàmộttaybịpbợm.Nhưngdùsaothiênhạcũngsùngbáiôngtanhưđiêndạivậy.GầnđâykháchthậpphươngcólệđiBơ-ri-xi-ghê-lađểđượcôngtabanphướclành.Đô-mi-ni-kôđịnhgiảtrangmộtngườibánhàngrong,mangmộtgiỏthánhgiávàmộttrànghạtloạirẻtiềnđếnbán.MọingườiđilễsẵnsàngmuanhữngcủađóđểxinHồngygiáochủgiơ tay làmphép, rồimangvềđeochotrẻconlấykhước.-Khoanđã,..Vậytôiđibằngcáchnào?Giảlàmkháchthậpphươngà?Tôithíchbộquầnáođangmặctrongngườilắm,nhưngbộđồnàytới...Bơ-ri-xi-ghê-lathìkhôngthểđược.Vìnếuhọbắtđượctôithìsẽ..sẽđủtangchứngđểbắtcácanh.-Chẳngđứanàobắtanhđâu.Chúngtôiđãloliệuchoanhđủquầnáo,hộchiếuvàmọithứcầnthiết.-Bộquầnáogìthế?-AnhsẽhoátranglàmmộtkháchthậpphươnggiàtừTâyBanNhađếnđểănnănvềtộicướpgiếtngười.NămngoáilãogiànàybịốmdởởAn-cô-na.Mộtđồngchícủachúngta thươngtìnhcholêntàuởrồiđưavềVơ-ni-dơ,nơilãotacónhiềubạnbè.Lãochochúngtôihếtmọigiấytờđểtỏlòngcảmơn.Bâygiờgiấytờấyhợpvớianhlắm.-Một...mộtkẻcướpgiếtngườiănnăntộilỗiư?Thếđốivớicảnh..cảnhsátthìlàmthếnào?-Vềmặtđócũngổncảrồi.Lãogiàđãmãnhạntùkhổsaitừmấynămtrước,bây giờ chỉ đi viếngGiê-ru-xa-lem và các đất thánh để cầu cho linh hồnđược sạch tội. Lẽ ra lão ta định giết kẻ khác nhưng lại giết lầm phải conmìnhvàđếntựnộpmìnhchocảnhsát.-Lãotagiàlắmkhông?

-Vâng,giàlắm.Nhưngkhôngsao,anhcứđeotócvàrâugiảvàolàđược.Cònnhữngđặcđiểmkháccủa lão ta thìanhgiốngnhưhệt.Lão ta làmộtlínhphụcviênchânkhậpkhiễng,mặtcũngcóvếtsẹonhưanh,quốctịchTâyBanNhanếuanhgặpngườiTâyBanNha thìanhcũngcó thểnóichuyệnđược.-VậytôisẽgặpĐô-mi-ki-nôởchỗnào?-Chúng tôi sẽchỉchoanhmộtngã tưđường trênbảnđồ.Tớiđâyanhcứnhậpvàođoànkháchthậpphươngnóivớihọrằnganhbịlạctrongnúi.Khitớithànhphốthìanhcứnhậpbọnđitheotớikhuhọpchợtrướccửalâuđàicủahồngygiáochủ.-Thếnghĩalàmặc..mặcdùôngtalàthánhôngtavẫnởtrong...tronglâuđàiư?-Ôngtaởmộtchái,chỗcònlạithìlàmnhàthương...AnhđợitớikhiHồngygiáochủbướcrabanphéplànhchokháchthậpphươngthìĐô-mi-ni-ki-nôcũngsẽmanggiỏtới,anhtahỏi"Thưabố,bốcóphảilàkháchthậpphươngkhông?"Anhsẽtrảlời"lãolàmộtkẻkhôngmaycótội."Khianhtađặtgiỏxuốngđấtvà lấyốngtayáochùimặt thìanh tađưasáuđồngscu-đôramuamộttrànghạt.-Vàsẽbànngayvớianhtavềđịađiểmgặpnhauđểnóichuyệnà?-Phải,trongkhimọingườiđangdồnmắtcảvềphíaHôngygiáochủthìanhtasẽcóthừathờigiờđểbảochoanhbiếtchỗgặp.Kếhoạchcủachúngtôinhưthếđấy,nhưngnếuanhkhôngđồngýthìchúngtôicóthểbáotrướcchoĐô-mi-ni-ki-nôbiếtvàđổikếhoạchkhác.-Không,kếhoạchấyhaylắm.Nhưngcácanhphảilàmsaoxoayđượcbộrâutócgiảchothậtgiốngthìmớiđược.-Thưabố,bốcóphảilàkháchthậpphươngkhông?LúcấyRuồitrâuđangngồitrênbậcthềmlâuđàicủaHồngygiáochủ.Anhngẩngđầulênvớimáitócbạcbùxù,giảgiọngkhànkhànrunrunvàlơlớnóilênmậthiệuđịnhtrước.Đô-mi-ni-ki-nôtrậtchiếcdâydarakhỏivai,đặt

giỏtrànghạtvàthánhgiáxuốngbậcthềm.Đámđôngnhữngngườinôngdânvàkháchthậpphươngngồikíncảbậcthềmvàđứngđầykhuhọpchợkhôngaiđểýcả,nhưnghaingườivẫncứthậntrọng,thỉnhthoảngmớinóimộtvàicâu.Đô-mi-ni-ki-nônóitiếngđịaphương,cònRuồitrâuthìnóitiếngÝphatiếngTâyBanNha.Bỗngnhữngngườiđứngởcửalâuđàikêulên:-ĐứcHồngyđến!ĐứcHồngyđến!Tránhrachongườiđi!RuồitrâuvàĐô-mi-ni-ki-nôđứngdậy.-Này,bốcầmlấy.Nóiđoạn,Đô-mi-ni-ki-nôgiúivàotayRuồitrâumộtchiếcảnhthánhnhỏgóigiấy.-KhibốtớiLamãthìxinbốcầunguyệnchocon.Ruồi trâu nhét bức ảnh vào ngực và quay lại nhìnHồng y giáo chủ.Mặcchiếcáochoàngmàutímnhạt,độimũđỏtía,ôngtađứngtrênbậccaonhấtđểgiơ taybanphướcchomọingười.Mông-ta-ne-li từ từbướcxuốngbậcthềm,kháchthậpphươngxúmxítungquanhđểđượchôntayHồngygiáochủ.Nhiềungườiquỳxuống,ghémôihôntàáo.-Cáccon,chacầuchocácconđượcbằngan!...Nghegiọngnóitrongnhưbạcấy,Ruồitrâubỗngcúigụcđầulàmchonhữngmớtócbạcxoãxuốngmặt.NhìnchiếcgậyrunrẩytrongtayRuồitrâu,Đô-mi-ni-ki-nôtấmtắckhenthầm"Thậtlàmộttayđóngkịchcótài!"Mộtngườiđànbàđứnggầnđó,cúixuốngnhấcđứaconlênkhỏibậcthềmrồinói:-Trếch-cô,đếngầnđứcHồngyđicon.NgườisẽbanphướclànhchoconnhưcủachúaGiê-sungàyxưađãchúcphướclànhchocáctrẻem.Ruồi trâu tiến lênmột bước rồi dừng lại. Cuộc đời saomà tàn nhẫn quá.Kháchthậpphươngvànhữngngườidânmiềnnúitấtcảnhữngngườingoàicuộcấycóthểtiếnlạigầnchavànóichuyệnvớicha...chasẽxoađầucácembé..Vàcólẽchasẽgọichúbénôngdânđólà"Carino"nhưchađãtừnggọianhhồinào.

Ruồitrâulạingồi thụpxuốngbậcthềmvàquaymặtđiđểtránhnhìncảnhtượngđó.Nếucóthểchuivàomộtxónào,núttailạiđểkhôngnghethấygìnữathìtốtbiếtbao!Thậtlàquásứcchịuđựngcủaconngười...Ởgần,gầnđếnnỗichỉviệcchìatayralàcóthểmóvàobàntaythânyêuđó...Mộtgiọngdịudàngcấtlên:-Ôngbạnơi,cóvàotrongnhànghỉmộtchútkhông?Ôngrétrunlậpcậprồi.TráitimRuồitrâunhưngừngđập.Tronggiâyphútấy,anhkhôngthấygìcả,chỉ thấymáu tràomạnhmẽ tưởng chừngnhưxé tan lồngngực, từng đợt,từngđợt,máunóngrừngrựcchạykhắptoànthân.Ruồitrâungẩngđầu.Vànhìnthấymặtanh,đôimắtnghiêmnghịvàsâuxacủangườiđangđứngcúixuốngbênanhbỗngcàngtrởnênhiềndịuvớimộtniềmtrắcẩnthiêngliêng.Mông-ta-ne-linóivớiđámđông:-Cácconhãyluiramộtchútđểchanóichuyệnvớiôngcụnày.Kháchthậpphươngxìxào,từtừluira.CònRuồitrâuthìngồiim,môimímchặt,mắtnhìnthẳngxuốngđất.AnhcảmthấytayMông-ta-ne-linhẹnhàngđặtlênvaimình.-Ôngbạncógìđaukhổlắmphảikhông?Tôicóthểgiúpôngmộtphầnnàođượcchăng?Ruồitrâulắcđầuimlặng.-Ônglàkháchthậpphươngà?-Tôilàkẻkhôngmaycótội.CâuhỏicủaMông-ta-ne-lingẫunhiêntrùngvớimậthiệulàmchoRuồitrâudườngnhưsắpchếtđuốivớđượccọc.Anhtrảnhưmộtcáimáy.TayMông-ta-ne-lidịudàngđặtlênvaianhlàmchoanhcảmthấydathịtnóngbỏnglên,toànthânanhrunlẩybẩy.Hồngygiáochủlạicàngcúisátxuốngmặtanh:-Cólẽôngbạnmuốnnóichuyệnriêngvớitôichăng?Nếutôicóthểgiúpôngbạnđượcphầnnào.LầnđầutiênRuồitrâuvữngvàngnhìnthẳngvàomắtMông-ta-ne-li.Bìnhtĩnhtrởlại,anhnói:

-Không,khôngaicóthểgiúptôiđượccả.Mộtviêncảnhsátláchvào.-XinđứcHồngythatộiđểchoconđượcnóivàilời.Lãogiànàyđiênđấy.Lãotalànhlấmvàcóđủgiấytờnênchúngconvẫnđểcholãoyênthân.Lãotaphạmtộinặngbịkhổsai.Bâygiờlãotađangănnănđểchuộctội.Ruồitrâuchậmchạpgạyđầunhắclại:-Phạmtộinặnglắm.Mông-ta-ne-linói:-Cámơnđạiuý.Xinđạiuýluiraxamộtchút...Ôngbạncủatôiơi,ngườinàođãbiếtthậtbụngănnănthìtôiđềucóthểgiúpđược.Chiềunayôngbạnđếnchỗtôinóichuyệncóđượckhông?-Đứcchaliệucóthểtiếpchuyệnmộtngườiphạmtộigiếtconđẻcủamìnhkhông?CâuhỏicóvẻkhiêukhíchđólàmchoMông-ta-ne-ligiậtmình,rúmngườilạinhưbịmộtcơngiólạnh.Ôngtatrịnhtrọngtrảlời:-Dù cho ông bạn đã phạm tội gì,Đức chúa lời cũng không cho phép tôibuộctộiông.TrướcmặtChúa,tấtcảchúngtađềulàkẻcótộivàlòngchínhtrựccủachúngtacũngchỉlàmộtgiẻráchbẩnthỉumàthôi.NếuôngbạnđếncùngtôithìtôisẽchịulấyôngbạnnhưtôihiệnđangcầunguyệnĐứcchúalờichịulấytôitrongngàyrakhỏithếgian.Vớimộtcửchỉthathiếtđộtnhiên,Ruồitrâugiơhaitayraphíatrướcnói:-ĐứcHồngyhãynghetôi!Vàbàconbổnđạocũnghãynghetôi!Nếumộtkẻđãgiếtchínhđứaconđẻduynhấtcủamình,nếumộtkẻđãdùngsựgiandốimà lừagạtđểđưaconmìnhvàocạmbẫy thì liệukẻđócóhyvọnggìsốngở trên tráiđấthoặcnơi thiênđàngđượcchăng?Tôiđãnhận tộivớiĐức chúa lời và người thế gian. Tôi đã từng chịu phạt của người đời vàngườiđờiđãđểchotôiđượcyênlành.NhưngđếnbaogiờChúamớiphántruyềnchotôirằngnhưthếđãđủrồi?Aicó thể làmphúcchotôiđể linhhồntôikhỏibịChúanguyềnrủa?Ơnthathứnàorửasạchđượctộilỗicủa

tôi?Mộtphútimlặngchếtchócnặngnềtrôiqua.MọingườinhìnMông-ta-ne-livàthấycâythánhgiáphậpphồngtrênngựcôngta.CuốicùngMông-ta-ne-lingướcmắtnhìnlên,tayrunrẩylàmphépchomọingười.-ĐứcChúalờilònglànhvôcùng!ÔngbạnhãyđặtgánhnặnglinhhồncủamìnhtrướcbànthờChúavìcólờiKinhthánhrằng:"Khôngnênchốibỏmộtlinhhồnsangãđãbiếtănnăntộilỗi".Hồngygiáochủquayđivàbướcdọctheosânchợ.Cứđimộtlúcôngtalạidừnglạinóichuyệnvớidânchúnghoặcbếtrẻemlêntay.Ngaychiềuhômđó,theođúnglờichỉdẫnghitronggiấygóiảnh.Ruồitrâuđếnnơigặpgỡđãđịnh.Đólànhàmộtngườiysĩđịaphương,Đảngviêntíchcựccủanhóm"Thắtlưngđỏ".Sốlớnnhữngngườicôngtácbímậtđềuđãtậphợpđôngđủ.KhiRuồitrâutới,mọingườihânhoanđónchàoanhlàmchoanhcàngthấyrõuytíncủamìnhnhưmộtlãnhtụ.Ngườiysĩnói:-Chúngtôirấtvuimừnglạiđượcgặpanh.Nhưngkhinàoanhrờikhỏichốnnàythìchúngtôilạicàngvuihơnvìviệcanhtớiđâythậtlàmạohiểmhếtsức.Tôiphảnđốikếhoạchđó.Anhcódámchắcsángnayanhchưabịlọtvàomắtmộtconchuộtcảnhsátnàoởchợkhông?-Tấtnhiênhọtrông...trôngthấy,nhưnghọkhôngnhậnra.Đô-mi-ni-ki-nôbốtrímọiviệcrất...rấttàitình.Anhấyđâu?Saokhôngthấyanhấyởđây?-Anhấysắpđếnbâygiờ.Thếnghĩalàtrôichảycảchứ?Hồngygiáochủbanphéplànhchoanhchưa?TiếngĐô-mi-ni-ki-nôbỗngvanglênngoàicửa:-Banphéplànhà?Cáiđócónghĩalígìđâu!Ri-va-ret,anhthậtnhiềuphéplạhơncảmìnhThánhtronglễNôen.Anhcòncótàigìnữakhông?Ruồitrâuuểoảihỏi:-Thếnghĩalàthếnào?Ruồi trâu ngả mình trên đi văng hút xì gà. Anh còn bận đồ khách thậpphương,nhưngbộrâugiảđãbỏsangbêncạnh.

-Tôikhôngngờanhlạilàmộtkịchsĩcótàinhưvậy.Trongđờitôichưahềthấyaiđóngkịchgiỏiđếnthế!AnhlàmchongàiHồngycảmđộngđếnrớtnướcmắt.-RI-va-rét,chuyệnthếnào,anhkểchochúngtôinghevới!Ruồitrâunhúnvai.Tốihômấyanhrấtítnói.MọingườithấyhỏimãicũngnhàmbènquaysangbắtchuyệnvớiĐô-mi-ni-ki-nô.KhingheĐô-mi-ni-ki-nôkểlạiquangcảnhbansángtrênsânchợthìmộtcôngnhântrẻtuổikhônghoàtheotiếngcườichung.Anhnói:-Anhđóngkhéothậtđấy,nhưnglàmnhưthếcólợiíchgìkhông?Ruồitrâutrảlời:-Cólợinhiềuchứ.Bâygiờthìtôicóthểđilạitựdo,muốnlàmgìtuỳývàkhôngbịkẻnàongờvựccả,dùmộtnamphụnãoấunào.Ngàymaikhắpthànhphốsẽbiếtcâuchuyệnxảyrahômnay.Vàmỗikhigặptôimậtthámsẽnghĩrằng:"À,đấylàlãogiàđiênĐI-ê-gôđãănnăntộilỗiởsânchợhômnào!"Nhưthếcólợilắmchứ!-Tấtnhiênlànhưthế.Nhưngdùsaolàmkhácmộtchútthìcũngvẫnhơn.KhôngcầnlừadốiHồngygiáochủ.Ôngtalàngườitốtchơikhămôngtalàmgì.Ruồitrâuuểoảitánthành:-TôicũngnghĩôngtalàngườiđứngđắnĐô-mi-ni-ki-nônói:-Xan-đơ-rô,cậunóivớvẩnlắm!ỞđâychúngtachẳngcóaicầnđềnHồngygiáochủlàmgì.NếuMông-ta-ne-linhậmmộtchứctạiLamãnhưngườitatừngđềnghịvớingàithìđốRi-va-retlừađượcngài.-Ôngtakhôngnhậmchứcnhưthếchỉlàvìôngtakhôngmuốnbỏcôngviệcởđay.-Cũngcó thể là tạiôngtakhôngmuốnbị taysaicủaLan-bơ-ru-tri-niđầuđộc.Bọnchúngphảnđốiôngtavềmộtsốvấnđề,điềuđórõnhưbanngày.NếumộtHồngygiáochủ,nhấtlàmộttaycóuytínhnhưMông-ta-ne-lilạicứthíchởnơikhỉhocògáythìcóngàychúngtacũngcóthểđoánbiếttại

saochứ,phảikhôngRi-va-ret?Ruồitrâuphàranhữngcuộnkhóitròn.Anhngẩngđầunhìntheonhưngcuộnkhóiđóvànói:-Có lẽ tại trái timông tađãbị tanvỡmàông tađangănnăn tội lỗiđấy.Thôi,tabànviệcđi!Nhữngngườithamdựcuộchọpbắtđầuthảoluậntỉmỉcáckếhoạchchuyênchởvàcấtgiấuvũkhí.Ruồitrâuchămchúnghe.Trongkhimọingườitranhluậnnếucónhữngtinkhôngchínhxáchoặcnhữngphươngánđềracóchỗnàohớhênhthìanhlạiđưaranhữngnhậnxétsắcbén.KhimọingườiphátbiểuýkiếnxongRuồi trâu liềnđưaramộtsốđềnghịcụ thể.Phầnlớnđềnghịấyđượcthôngquakhôngcầntranhcãi.Thếlàbuổihọpkếtthúc.HộinghịquyếtđịnhchừngnàoRuồi trâuchưayênổnvề tớiTô-scan thì tránhhọpbanđêmđểcảnhsátkhỏichúý.Chưng hơnmười giờ,mọi người giải tán.Chỉ cònmột tiểu ban ba ngườigồmngườiysĩ,RuồitrâuvàĐô-mi-ni-ki-nôởlạiđểbànnốtmộtvàivấnđềđặcbiệt.Mộtcuộctranhluậnsôinổilạikéodài.CuốicùngĐô-mi-ni-ki-nônhìnđồnghồnói:-Mườimộtgiờrưỡirồi.Giảitánđithôi,kẻolạivấpphảilínhtuầntrabanđêm.-Mấygiờđộituầntrađitua?-Độmườihaigiờ.Tôiđịnhvềtớinhàtrướckhilínhtuầntrađến.Thôi,chàoGioocđa-ninhé!...Cóvềcùngkhông,Ri-va-ret?-Không,đitừngngườimộtantoànhơn.Chúngtasẽgặpnhauởđâu?-ỞBô-lô-ne-dơ,tôicũngchưabiếtđếnđónêntráhìnhthếnào.Nhưngmậthiệuanhđãrõrồi.Sángmaianhđià?Ruồitrâuratrướcgươngđeorâutócgiả.-Sángmaitôisẽnhậpvàođámkháchthậpphương.Đếnngàykia,tôisẽgiảốmnằmtronglềungườichăncừu.ỞđótôivượtthẳngquanúivàsẽđếnBô-

lô-ne-dơtrướcanh.Chàoanh!KhiRuồitrâubướctớicửavựathócthìđồnghồgácchuôngnhàthờđiểmmười hai tiếng.Vựa thóc bỏ không này nay đã trở thành nơi ngủ trọ củakháchthậpphương.Nhữngthânhìnhkỳdịnằmngổnngangkhắpsànnhà,tiếngngáyvang lên tứphía.Khôngkhíởđâyhết sứcngộtngạt, nặngnề.Ruồitrâugiậtmìnhghêrợn,lùilại.Nằmđâythìkhôngtàinàongủđược!Tốtnhấtlàđilangthangvàigiờrồisẽsàvàomộtmáilềuhoặcmộtđốngcỏkhônàosạchsẽvàyêntĩnhhơn.Đêmhômấytrờithậtlàđẹp,trăngtròn,toảánhsángrựcrỡtrênbầutrờitímsẫm.Ruồitrâuđilangthangquacácphố,vàcayđắngnhớlạicảnhbansáng.BâygiờanhthấyhơitiếctạisaođồngýgặpĐô-mi-ni-ki-nôởBơ-ri-xi-ghê-la.NếunóingaytừđầurằngchỗđólànguyhiểmvàchọnchỗkhácthìcảanhlẫnMông-ta-ne-liđềuthoátkhỏitròhềghêtởmvàkỳcụcấy."Cha"kháctrướcnhiềuquá!Nhưnggiọngnóivẫnnhưxưa,nhưhồichagọimìnhlà"Carino"...Bỗngmộtchiếcđènlócủalínhtuầntrahiệnrađầuphốtrướcmặt.Ruồitrâurẽvàomộtngõhẻmngoắtngoéo.Điđượcmấybướcthìtớisânnhàthờ,mébêntrái lâuđàigiámmục.Ánhtrăngtrànngậptrênsânnhàthờtrốngtrải.Ruồitrâunhậnthấycửangáchnhàthờcònhémở.CHắcngườicoinhàthờquênkhôngđóngcửa.Đêmkhuyathếnàycòncóaivàođâylàmgìnữa!Bâygiờvàođómàlănkềnhtrênghếcólẽ tốthơnlà trởvềvựathócngộtngạtấy.Đếnsángthìsẽchuồnrakhỏinhàthờtrướckhingườicoinhàthờtới.VàdùcóbắtgặpanhchắcôngtacũngchỉnghĩrằnglãogiàĐi-ê-gôđiênrồlạicầunguyệnởxóxỉnhnàotrongnhàthờvàđãbịnhốtsuốtđêmqua.Ruồitrâuđứngtrướccửanghengónggiâylátrồikhậpkhiễngrónrénbướcvào,cốgắnghếtsứcyênlặng.Ánhtrăngtrànvàocửasổ,inthànhvệtrộngtrênsànđáhoa.Nhấtlàngôiđiệnthờphíatrongnhàthờthìcònrõlắm,rõnhưbanngày.Dướibànthờ,HồngygiáochủMông-ta-ne-liđangquỳgốimộtmình,đầutrần,chắptaycầukhấn.Ruồitrâulầnvàobóngtối.CónênrờingaykhỏichốnnàykhiMông-ta-ne-li

chưakịptrôngthấykhông?Làmnhưthếlàsángsuốtnhấtvàcólẽnhânđạonhấtđấy.Nhưngnếubước lại gầnmột chút thôi thì cũngđã saođâu ?Lạigầnmộtchútvànhìnmặtchamộtlầnnữa;bâygiờchungquanhcóaikhácđâumàphảigiởtròđóngkịchxấuxanhưbansángnữa.Cólẽđâylàdịpcuốicùng.Cũngkhôngcầnđểchanhìnthấyanh.Bướclạigầnnàocóaihay,nhìnchamộtlầnnàynữathôirồitatrởvềvớicôngviệc.Népmình trongbóng tốisauhàngcột,Ruồi trâunhẹnhàngbước tớichấnsongnhàthờ.Anhngừnglạigiâylátbêncửangách,cáchbànthờkhôngxa.BóngtốitừtrênghếHồngygiáochủtoảxuốngquárộng,trùmkhắpngườianh.Ruồitrâungồitrongbóngtối,nínthở:-Conơi,LạyChúa!Khốnkhổchocontôi!TrongtiếngthìthầmdứtđoạnấychứabiếtbaonhiêulàtuyệtvọnglàmchoRuồitrâubấtgiácrùngmình.Tiếptheolàtiếngnứcnởâmthầmnãoruột,khôngnướcmắt.Mông-ta-ne-libópchặthaitay,nhưmộtngườithểchấtquáđauđớn.Ruồitrâukhôngngờchađaukhổđếnthế.Nhiềulầnanhtựtinmộtcáchcayđắngmànhủmìnhrằng"Cầngìphảilochuyệnđó!Vếtthươngcủaôngtađãlànhtừlâurồi!".Vàgiờđâysaubaonămtrường,vếtthươngấyvẫncònsờsờrađóvànóvẫnđangrỉmáu.Chữavếtthươngấybâygiờdễbiếtchừngnào!Chỉcầngiơtaylên,bướclạigầnmànói"Thưacha,conđây!"NhưngGiê-macòncảmộtmớtócbạc.Trời,ướcgìanhcóthểthathứđược!Ướcgìanhcóthểxoánhoàtấtcảdĩvãng,lãngquênhếtngườithuỷthủsaykhướt,cáiđồnđiềnmíavàgánhxiếcrongkia!Đaukhổnàosánhđượcđaukhổnày!Muốnthathứđấy,cốthathứđấy,nhưnglạibiếtrằngthathứcũngchẳngíchgì,anhkhôngdámvàkhôngthểnàothathứđược.Cuốicùng,Mông-ta-ne-liđứngdậy,làmdấuthánhgiávàbướcrakhỏibànthờ.Ruồitrâunéphẳnvàobóngtối,sợrằngHồngygiáochủsẽtrôngthấymìnhnghethấytiếngđậpcủatráitimmình.Bỗnganhnhẹnhàngthởhắtra:Mông-ta-ne-lichỉđisátngaybêncạnh, tàáo tímchạmvàomáanhnhưng

Mông-ta-ne-likhônghềtrongthấyanh.Khôngtrôngthấy...Ồ,tạisaothế!Tạisaothế!Đólàcơhộicuốicùng,làkhoảnhkhắcquýgiámàsaotakhôngbiếtnắmlấy.Ruồitrâunhỏmdậy,tiếnlên,bướcrachỗsáng:-Cha!TiếngnóicủachínhmìnhvanglênrồilắngdầndướinhữngvòmnhàthờcaovútlàmchoRuồitrâukinhhoàngvôhạn.Anh lùi lạivàobóng tối.Mông-ta-ne-lidừngbướcbêncột,đứng imnghengóng,trốmắtnhìnkhủngkhiếpvàghêrợn.ImlặngkéodàiđếnnỗiRuồitrâukhôngthểlườngđược:cólẽchỉtrongnháymắtthôimàsaodàivôtận.Nhưngrồianhbừngtỉnhlại.Mông-ta-ne-liloạngchoạngnhưmuốnngã,đôimôichỉrunlênmấpmáy.Cuốicùngmộttiếngthềuthàobậtra:-Ác-tơ...phải,nướcsâulắm...Ruồitrâutiếnlên:-ĐứcHồngythalỗi,contưởnglàmộtvịgiáosĩởnhàthờnày.-À,ôngkháchthậpphươngđấyphảikhông?Mông-ta-ne-liđãtrấntĩnh.Nhưngnhìnthấyánhsángngọcxanhvẫnkhôngngừnglónglánhtrêntay.Ruồitrâubiếtrằngôngtavẫncònrun.-Cầngìđây,ôngbạn?Đêmkhuyarồi,nhàthờđãđóngcửatừlâu.-ĐứcHồngylượngthứcho.Cửacònmởnênconđịnhvàonguyệnngắm.ThấyNgườiđangcầmtrínguyệncontưởnglàmộtvịgiáosĩnàovàđịnhxinNgườilàmphépảnhnàycho.RuồitrâugiơchiếcthánhgiábằngthiếcnhỏxíumàsángnayĐô-mi-ni-ki-nôđãbánchoanh.Mông-ta-ne-licầmlấy,bướcvàođặtlênbànthờtrongchốclát.Ôngnói:-Hỡicon,conhãynhậnlấyvànguyệncầucholinhhồnconđượcyênlành,vìChúachúngtanhântừvàlònglànhvôcùng.ConhãydếnLamã,xinĐứcThánhchalàsứthầncủaĐứcChúabanphướclànhthavạchocon.Nguyện

choconđượcbằngan.Ruồi trâucúiđầunhận lễ, rồi từ từbước ra.Mông-ta-ne-liđứngcạnhbànthờ,mộttaynắmlấychấnsongnóitheo:-Khoanhãyđi.KhinàoôngbạnchịuMìnhThánhởLamãthìxinôngbạnhaynguyệncầu chomột trái timđầyđau thương,một linhhồnnặngchĩucánhtaycủaChúa.TiếngnóichứađầynướcmắtcủaHồngygiáochủlàmchoýchíquyếttâmcủaRuồitrâucóphầnxaoxuyến.Chỉsuýtnữathìanhđãtựphảnbộimình.Nhưnghìnhảnhđámxiếcronglạihiệnratrongtríanh.-Conlàai?Làmộtthằnghủi,làmộtkẻbịxãhộiruồngbỏ.LiệuChúacónghelờinguyệnxincủamộtkẻnhưthếhaykhông?Nếuconlàmđượcnhưđứccha,nếuconcóthểhiếndângchobànthờChúamộtcuộcsốngthiêngliêng,mộtlinhhồntrongtrắngkhônggợnchútnhơnhuốcthầmkín...Mông-ta-ne-libỗngngắtlời:-ChachỉcóthểhiếndângtrướcbànthờChúatráitimtannátnàymàthôi.VàingàysauRuồitrâulênxengựatừPis-tôi-atrởvềPhơ-lo-răng-xơ.TrướchếtanhđithẳngtớinhàGiê-ma,nhưngkhônggăp.Anhviếtgiấyđểlạihẹnsánghômsausẽđếnvà trởvề thầmmongDi-tasẽkhôngđườngđộtxôngvàophònglàmviệccủamìnhnhưlầntrước.Nếutốinayanhlạiphảinghemộtlônhữnglờitráchmócghentuôngcủanàngthìnósẽtácđộngtớithầnkinhcủaanhnhưtiếngrũarăngkenkétcủabácsĩnhakhoavậy.Ngườicongáiramởcửa.-ChàoBi-an-ca.HômnaybàRê-micóđếnkhông?Bi-an-catrốmắtnhìnanh:-BàRê-mi?Bàấyvềrồihảông?Ruồitrâucaumàydừngbướctrướcngưỡngcửa.-Chịnóithếnghĩalàmsao?-Khiôngđithìbàấylậptứcđitheongay.Khôngđemtheođồđạcgì.Bàấycũngkhônghềbáochobiếtlàđiđâu.-Đitheotôi?Cáchđâyhaituầnà?

-Thưaông,vâng.Bàấybỏbữabãitấtcảđồđạcrồiđingayhômđó.Bàconlánggiềngbàntánrấtnhiềuvềchuyệnnày.Ruồitrâuquayđikhôngnóimộtlời.AnhvộiđảoquamộtngõhẻmrồibướcnhanhtớinhàDi-ta.Trongphòng,mọivậtđềunhưcũ.Cácquàtặngcủaanhvẫnởnguyêncácchỗcũ.Khôngmộtbứcthư,khôngmộtmẩugiấynhỏnàocủaDi-ta.Bi-an-cathòđầuvàocửanói:-Thưaông,cómộtbàcụđến.Ruồitrâuquayphắtlại:-Chịmuốngì?Tạisaochịcứbámsáttôinhưthế?-Cómộtbàcụmuốngặpông.-Bàtacầnhỏigì?Chịnóitôikhông...khôngthểtiếpbàấyđượcbâygiờ.Tôibận.-Dạthưaông,từkhiôngđihầunhưchiềunàobàcụcũngđếnvàcứhỏibaogiờôngvề.-Chịrahỏixembàtamuốngì...Thôiđược,đểtôiravậy.Bàcụđangngồiởphòngkhách,ănmặcrất tiều tuỵmặtngămđenvà rănrúmnhưchiếcbị,đầuquấnmộtchiếckhănsặcsỡ.Bàđứngdậytiếnvềphíaanhchămchúnhìnanhtừđầuđếnchânvớiđôimắtđennhánhrồinói:-Vậytéraônglàcáiôngkhậpkhiễngấyà?Di-taRê-ninhờtôibáotinchoông.Ruồitrâumờibàcụvàophònglàmviệcrồibướctheosau,đóngcửalạiđểBi-an-cakhỏinghechuyện:-Mờicụngồi.Cụlà..làai?-Tôilàaiđiềuđókhôngquanhệgìtớiông,tôiđếnđểnóichoôngbiếtDi-taRê-niđãbỏôngđểđivớicontraitôirồi.-ĐIvớicon...contraicụà?- Thưa ông, vâng ! Ông đã vớ được người yêu như cô tamà không biếtđườnggiữ,đểngườikháccướpmất thìđó là lỗiởôngkhông thể tráchaikhácđược.Trongmạchmáucontôilàmáuchứkhôngphảisữaloãng.Nólà

ngườiRô-ma(ngườitsi-gantựtônmìnhlàdòngdõidântộcRô-ma).-À, té rabàcụ làngười tsi-gan !Thếnghĩa làDi-tađã trởvềvớibàcondònggiốngcủamìnhrồi?Bàcụnhìnanh,vừangạcnhiênvừakhinhbỉ:Nhữngngườithiênchúagiáonàylạthật,đànônggìmàngườitamắngcũngkhôngbiếtđườnggiận!-Ônglàcáithágìmàcôtacứphảibámlấyông?Congáichúngtôicóđứahiếukỳ,cóđứavìtiềntàiphảitìmđếnhạngngườinhưông.NhưngmáumủRô-mabaogiờchẳngtrởvềvớidònggiốngRô-ma.Ruồitrâuvẫngiữnétmặtlạnhlùngvàbìnhtĩnh:-Côtađivớicảđoànhaylàchỉđivớiconcụthôi?Bàgiàcườirộ:-Ông lạiđịnhđuổi theo lôicô tavềchăng?Khôngkịpđâu,ôngạ !Ôngphảitínhchosớmchứ!-Không,tôichỉmuốnbiếtđầuđuôicâuchuyệnnếucụkhôngmuốnnóithìthôi.Bàcụnhúnvai.Mộtngườinhunhượcđếnthếthìcònhoàihơimắngmỏlàmgìnữa!-Vâng,thìđầuđuôinhưthếnày:NgayhômôngbỏDi-tarađithìcôtagặpcontôingoàiphố.Di-tanóichuyệnvớicontôibằngtiếngRô-ma.Mặcdùcôấyănmặcbảnhbaonhưngcontôicũngnhậnngayralàngườiđồngtộc.Di-tađẹp,nóliềnyêungay,yêumêmệtnhưmọingườiđànôngkháccủachúngtôi.Rồi nó đưaDi-ta về nhậpbọn.Conbé khốnkhổ ấy kể cho chúng tôinghemọinỗiniềmtâmsự.Cô takhócnứcnở làmchochúng tôicứ trôngthấylàtannátcảcõilòng.Chúngtôihếtsứcdỗdành.Rồicôtabỏhếtquầnáodiêmdúa,mặcquầnáotsi-ganvàthuậnlấycontôilàmchồng.Contôinóchẳngbaogiờnói"Tôikhôngyêucô"vớilại"tôibận,tôicóviệcđâu".Congáihơhớnhưthếởmộtmìnhsaođược.Cònông,ôngmàcũnglàđànôngà!Congáixinhnhưthế,ômlấyôngmàôngcũngchẳngbiếtđườnghôn...Ruồitrâungắtlời:-ÀhìnhnhưcụbảoDi-tacónhắntôiđiềugì...

-Có,tôinánlạiđisauchínhlàđểchuyểnlờicủacôtachoônghay.Di-tanhờtôinóirằngcôtachánngấynhữngkẻtánnhăngtáncuộinhữngkẻtrongmạchmáuchẳngcómáumàchỉcónướclãnhưcácôngrồi.Côtatrởvềvớidântộcmìnhtrởvềđểsốngtựdo.Di-tanói"Tôilàmộtngườiđànbà.TôiyêuRivarétnhưngkhôngthểởlạilàmvợlẽôngtađược."Di-tabỏônglàphải.CongáiRô-mabánsắcđẹplấychúttiềnđiềuđóchẳngcógìxấucả.Nếu không thì sắc đẹp nó để làm gì ?Nhưng dù sao con gáiRô-ma cũngchẳngthểnàoyêuđượcdònggiốngcácôngđâu.Ruồitrâuđứngdậy:-Hếtrồichứ?VậythìnhờcụnóidùmcôấybiếtcôấylàmnhưthếlàđúngvàtôixinchúcDi-tahạnhphúc.Tôikhôngcógìđểnóinữa.Xinchàocụ!Đợibàcụra,đóngxongcửavườn,Ruồitrâumớivàongồixuốngghếbành,bưnglấymặt.Lạimộtcáitátnữa!Lẽnàongườitakhôngđểlạichoanhmộtchúttựhào,tựtrọngmàanhvẫnhằngcótrongnhữngngàyoanhliệtxưakia!Baonhiêuđaukhổmàmộtconngườicóthểchịuđựngthìanhđãchịucảrồi.Ngaycảtrái timanhcũngđãbị dấn chìm trongbùnvàbị giàyxéodưới chânmọikháchquađường.Tâmhồnanhkhôngcònchỗnàolàkhôngbịđốtcháythuibởi sựkhinh rẻcủangườinàyhoặcsựnhạobángcủangườikhác.Vàgiờđâyđếncảcôgáitsi-ganmàanhnhặtđượclềđườngcũnglạicầmroiquấtvàomặtanh!TiếngrềnrĩcủaconchóSaitanvanglênngoàiphòng,Ruồitrâuđứngdậymởcửa.Sai-tannhảyxổvào lòngchủvui sướngsủaầm lênnhưmọikhi.NhưngnóhiểungaylàhômnaychủnókhôngvuinódúimõmvàobàntaykhôngđộngđậycủaRuồitrâuvànằmphụcdướichânanh.Mộtgiờsau,Giê-matớithămRuồitrâu.Chịgõcửanhưngkhôngcótiếngaithưa.Bi-an-canghechừngôngchủkhôngmuốnăncơm,đãlỉnhdangchơibênnhàbếpbênhàngxómrồi.Cửachưađóngvàđènvẫnchưatắtởhànhlang.Giê-madừnglạivàiphútrồicảquyếtbướcvào.ChịcầnbànvớiRuồitrâuvềtinquantrọngmàBây-livừagửitới.

Giê-magõcửaphònglàmviệcvànghetiếngRuồitrâunói:-Bi-an-ca,chịcóthểđira.Tôikhôngcầngìcả.Giê-manhẹnhànghécửa.Trongphòngtốinhưbưng,nhưngngọnđènởlốiđiđãdọimộtvệtsángvàoRuồitrâu.Anhđangngồimộtmình,đầucúigục,conchócuộnngủdướichân.Giê-malêntiếng:-Tôiđâymà.Ruồitrâunhỏmdậy:-Giê-ma,Giê-ma!TôiđangmongchờGiê-ma!Giê-machưakịpnóigìthìRuồitrâuđãquỳxuốngvàgụcđầuvàolòngchị.Toànthânanhrunlên,trôngđángthươnghơncảnướcmắt...Giê-mađứnglặng.ChịkhôngthểnàogiúpđỡRuồitrâuđượcgìcả,khônggiúpđượcmộtchútnào!Cáiđómớithậtlàđauxóthơncả!ChịphảiđứngbêncạnhRuồi trâu,bó taynhìnvẻmặtđaukhổcủaanh ...Chịcó thểvuilòngchếtđiđểchiasẻnỗiđaukhổcủaRuồitrâu!Ồ,nếucóthểcúixuống,ghìchặtRuồitrâuvàolòng,lấythânmìnhchechởchoRuồitrâukhỏimọitaiươngđangđedoạanh!LúcấyanhsẽlạilàAc-tơcủachịnhưcũvàtronglòngchịmặttrờisẽlạisángbừnglên,xuatanhếtbóngđêmdàyđặc.Không,không!Cólẽnàoanhấylạiquênđinhưthếđược?Chínhchị,chínhbàntayphảicủachịđãđẩyanhxuốngđịangụcrồikiamà!VàGiê-mađãđểchokhoảnhkhắcấytrôiqu.Ruồitrâuvụtđứngdậyngồivàobàn,taybưnglấymặt,răngcắnchặtnhưmuốnnghiếnđứtmôi.Rồianhngẩngđầu,giọngnóiđãbìnhtĩnhtrởlại:-Giê-mathalỗi,cólẽtôiđãlàmchoGiê-maphảisửngsốt.Giê-machìahaitaychoanh:-Anhthânyêu,chẳnglẽtìnhbạnhiệnnaycủachúngtakhônglàmchoanhtinGiê-mađượchaysao?Cứnóiđianhvìsaoanhđaukhổ?-Đóchỉlànỗikhổcủariêngtôi,nóirakhiếnGiê-maphảilolắngmàlàmgì.HaitayGiê-manắmchặtlấybàntayrunrẩycủaRuồitrâu.-AnhhãyngheGiê-ma.Giê-makhôngmuốncanthiệpvàochuyệnmàGiê-

makhôngcóquyềncanthiệp.NhưnganhđãtựýthổlộnỗilòngvớiGiê-ma.Vậycònchútgìchưanóihếtthìxinanhcứnóira,tincậyGiê-manhưmộtngườiemgái!Anhcứgiữlấybứcmànchetrênmặtnếunósẽlàmanhdễchịuhơn,nhưngxinanhhãybỏbứcmàntrongtâmhồnvàhãythươnglấybảnthân!Ruồitrâucàngcúigụcđầu.Anhnói:-MongGiê-mahãyvìtôimàhếtsứcnhẫnnại.Sợrằngtôichỉlàmộtngườianhkhôngxứngđáng.NhưngnếuGiê-mahiểucho...Mấyngàyquatôisuýtnữamấtlýtrí.TôicócảmtưởngsốnglạiquãngđờiởNamMỹ.Maquỷnhưđãnhậpvàongườitôivà...Ruồitrâungừnglạigiữachừngcâunói:Giê-mathủthỉ:-Monganhcóthểsansẻbớtphầnđaukhổchoem...RuồitrâugụcđầuvàocánhtayGiê-ma"bàntaycủaChúathậtnặngnề!".

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Phầnthứba-Chương1

Sauđónămtuầnlễliền,RuồitrâuvàGiê-madườngnhưsốngtrongcơnlốccủaloâu,hồihộpvàcôngviệckhẩntrương.Họkhôngcònthờigiờvàhơisứcđâunghĩđếnchuyệnriêngnữa.VũkhíđãđượcchởantoàntớilãnhđịacủaGiáohoàng.Nhưngnhiệmvụtrướcmắtcònkhókhănvànguyhiểmhơn:phảikínđáochuyênchởvũkhítừcáckhobímậttronghangvàcáckhenúitớicáctrungtâmđịaphươngrồiphânphốitớicácthônxóm.Toànkhurừngđầyrẫymật thám.Ruồi trâugiaonhiệmvụấychoĐô-mi-ni-ki-nô.NhưngĐô-mi-ni-ki-nôđãphảiviếtthưvềPhơ-lo-răng-xơthathiếtyêucầugiúpđỡ,nếukhôngthìphảigiathêmhạn.Tráilại,Ruồitrâuvẫnkiênquyếtchủtrươnghoànthànhmọicôngviệcvàogiữathángsáu,điềuđólàmchoĐô-mi-ni-ki-nôrất thấtvọng.Chuyênchởhàngnặngqua các ngả đườngxấukhôngphải là chuyệndễ.Hơnnữa, lạiphảithườngxuyêntrốntránhviệctraxétnêncứbịtrắctrởluôn.ThưĐô-mi-ni-ki-nôviết:"HiệnnaytôiđangởgiữaSi-lavàKha-ri-ba(ScyllaandCharybdis-TênhaiquáivậttrongthầnthoạiHylạp,đượcđặtchomộtmỏmđávàxoáynướcởbênbởeobiểnMét-xi-nagiữanướcÝvàđảoXi-xin,thườnggâyhoạcchonhữngngườiđibiển.Câunàycónghĩa"Hiệnnaytôiđangởtìnhtrạng"tiếnthoáilưỡngnan"hoặc"tránhvỏdưagặpvỏdừa"),vừakhôngdámlàmgấpsợlộvừakhôngthểkéodàiviệcchuyênchởvìphảihoànthànhchokịpthờihạn.Monganhhoặcchongaymộtngườigiúpviệcđắc lựcđến,hoặcbáocho Vơ-ni-dơ biết chúng tôi không thể chuẩn bị xong trước thượng tuầnthángsáuđược".RuồitrâumangbứcthưtớichoGiê-maxem.Giê-machămchúđọc,cònanhthìcaumày,ngồixuốngsân,vuốtlôngcon

mèoPát.Giê-manói:-Hỏngbét.Nói làmsaochonhữngngườiởVơ-ni-dơchờsuốtba tuần lễđược.-Tấtnhiên làkhôngnóiđược.Ýnghĩkỳquặcquá !Đô-mi-ni-ki-nôcũngphảihiểuđiềuấychứ.KhôngphảingườiVơ-di-nơtheochúngtamàchúngtaphảitheohọ.-Nhưngcũngkhông thể tráchĐô-mi-ni-ki-nôđược.Chắc làanhấyđãcốhếtsứcnhưngkhôngthểnàolàmhơnđược.-Phải,khôngphải lỗiởĐô-mi-ni-ki-nô.Khổmộtnỗi làởđấychỉcómộtngườichứkhôngcóđếnhai.Lẽramộtngườiphảicoikhocònmộtngườinữatheodõiviệcchuyênchở.Đô-mi-ni-ki-nônóirấtđúng.Cầnphảicómộtngườigiúpviệcđắclựcchoanhta.-Nhưngchoaiđibâygiờ?ỞPhơ-lo-răng-xơnàylấychoaimàđi?-Nếuthếthìchính...chínhtôiphảiđi.Giê-mangảngườivàoghế.ChịcaumàynhìnRuồitrâu:-Không,khôngđươcanhạ.Nhưthếmạohiểmlắm.-Nếukhông...Khôngcòncáchnàokhácthìđànhphảimạohiểmvậy.-Tìmchoracáchgiảiquyếtnàokháclàđượcchứgì.Lúcnàyanhlạiđinữathìkhôngđượcđâu,đừngnghĩtớichuyệnấynữa.Ruồitrâumímmôilạimộtcáchbướngbỉnh:-Tôi...tôikhônghiểutạisao?-Anhcứbìnhtĩnhnghĩmộttíthìhiểu.Anhmớivềđâyđượccónămtuần.Cảnhsátđãđánhhơiđượcphầnnàovềôngkháchthậpphươnggiànuavàbâygiờthìđanglùngriết.Embiếtanhtráhìnhrấtkhéo.Nhưnganhthửnhớlạixem,anhđãcảitranglàĐi-ê-gôvànôngdânbaonhiêulầnrồi.Còndángđikhậpkhiễngvàvếtsẹocủaanh,anhkhôngthểgiấuđược.-Trênđờinàythiếu...thiếugìnhữngngườikhậpkhiễng.-Phải, nhưngởRô-ma-nha, nhữngngười khậpkhiễng cóvết dao chémởmá,taybịtậtmắtxanh,dangămđennhưanhkhôngphảilànhiều.

-Mắtthìkhôngthànhvấnđề.Tôicóthểdùngthuốcben-la-đônđểthayđổimàusắc.- Thế còn những đặc điểm khác ?...Không, không được đâu anh ạ. Nhậndạng như anhmà đi đến đó ngay lúc này thì sẽ là tự chui vào cạm bẫy.Chúngtômanhngaytứckhắc.-Nhưng...nhưngphảicóngườigiúpđỡĐô-mi-ni-ki-nôchứ!-NếutronggiờphútgaygonàyanhbịbắtthìcógiúpđượcgìchoĐô-mi-ni-ki-nôkhông?Anhmàbịbắtthìtanvỡcả.Song, thuyếtphụcđượcRuồi trâukhôngphải làdễ,vàcuộc tranh luậncứkéodàikhôngđemlạikếtquảgì.BâygiờGiê-mamớithậtthấyconngườiấycómộtkhoýchíkiêncường,bình tĩnhvô tận.Nếuđây làmộtvấnđềkhôngquan trọng lắmthìcó lẽGiê-mađãchịu lúnrồi.Nhưngvấnđềnàykhôngthểnhượngbộđược:chịchorằngkhôngđángmạohiểmvìnhữnglợiíchnhỏmàchuyếnđicủaRuồitrâucóthểmanglại.Giê-mangờrằngRuồitrâucóýđịnhđigiúpĐô-mi-ni-ki-nôchủyếukhôngphải làmộtnhucầuchínhtrịnghiêmtrọngmàlàvìRuồitrâusaymêmạohiểm.Liềumạngxôngvào những nơi hiểm nghèo làmột cách không cần thiết đã trở thành thóiquencủaRuồitrâu.Anhsaysưalaovàonguyhiểmnhưconmamenthấyrượu. Vì thế chị cần phải đấu tranh bình tĩnh mà kiên quyết. ThấymìnhkhôngđủlýlẽđểđẩylùiquyếttâmsắtđácủaRuồitrâu,Giê-maviệnnốtlýdocuốicùng:-Thếthìchúngtađànhthẳngthắnnóihếtlẽvớinhauvậy.KhôngphảitạiĐô-mi-ni-ki-nôgặpkhókhănmàanhkiênquyếtđòiđiđâu,tráilạichínhlàtạianhyêu...Ruồitrâusôinổicắtngang:-Khôngphảithếđâu,Giê-maạ!Ôngtađốivớitôichẳngcóýnghĩagìcả.Dùsuốtđờikhônggặpôngtanữacũngchẳngsao...VàRuồi trâu imbặt.Nhìnmặt chị,Ruồi trâubiết ngay rằng anhđãđể lộmìnhrồi.Haicặpmắtnhìnnhauvàcảhaiđềunhìnxuống.Họcùngnghĩđếntếnmột

ngườinhưngkhôngnóira.Ruồitrâugụcmặtvàobộlôngêmdịucủaconmèo.Cuốicùnganhlẩmbẩm:-Khôngphảitôi...tôiđịnhđicứuĐô-mi-ni-ki-nô.NhưngtôibiếtnếukhôngcóngườiđếngiúpĐô-mi-ni-ki-nôthìcôngviệcsẽnguyhiểmvôcùng.Giê-makhôngđểýđếnnhữnglờithanhminhtộinghiệpấy,chịcứnóituồntuộtnhưkhônghềcóaingắtlời:-Không, đây chỉ vì anh say sưamạo hiểmđó thôi.Khi nào tâmhồn anhkhôngđượcbìnhtĩnhthìanhlănvàogiannguy,nhưkhiốmlănvàothuốcphiệnvậy.Ruồitrâulạisôilên:-Cóphảilúcđótôiđòithuốcphiệnđâu!Ngườitabắttôiuốngđấychứ!-Tấtnhiên!Anhvẫntựhàolàanhchịuđựnggiỏi,cókhinàoanhlạixinthuốcuống.Nhưngliềumạngđểcốlàmchocânnãokhỏicăngthẳngđólạilàchuyệnkháchẳn!!Làmnhưvậylòngtựhàocủaanhkhôngbịthươngtổnmà!Nhưngxétđếncùngcảhaisựviệcchỉkhácnhauởbềngoàithôi.Ruồitrâungửađầuconmèolênvànhìnthẳngvàođôimắtxanhtrònxoecủanó.Anhnói:-Pat,màynghĩ thếnào?Nhữnglờibàchủmàynóixấu taocóđúngchútnàokhông?Thếnghĩa làMeaculpa,meamaximaculpa ( câu trích trongkinhđạo,tiếnglatinhnghĩalàlỗitạitôi,lỗitạitôimọiđàng)chứgì?Cònmèo này khôn, chắc chẳng bao giờmày đòi thuốc phiện nhỉ ? Ở Ai cậpngườitathờtổtiênmày.Nhưngnếutacầmmộtchânmàydívàocâynếnthìmày có giữ được thói bệ vệ khinh lờnmọi đau khổ ở chốn trần gian nàykhông?Chắclúcấymàysẽxinthuốcphiệnchứ?Phảikhông,Pát?Muốnthuốcphiên...hay làmuốnchết?Không,mèoơichúng takhôngcóquyềnchếtyểunếuchếtchỉlàmộtlốithoáttiệnlợinhấtchocánhânmình.Nếucóthể tựanủiđược thìchúng tahãyphỉnhổvànguyềnrủađôichútđinào!Nhưngđừng...đừngcógiơchânralàmgì,Pátạ!Giê-magiậtlấyconmèo,đặtnólênghếđẩu.

-Thôi!Nhữngvấnđềấylầnsauchúngtasẽbàn.BâygiờhãytínhchuyệngiúpĐô-mi-ni-ki-nôđã...GìthếKê-ti?Cókháchà?Tôiđangbận.-Thưabà,cóRai-tơchongườiđemgóinàyđến!TronggóibọckỹcómộtbứcthưđóngdấulãnhđịaGiáocũcủaGiêmavẫnởPhơ-lo-răng-xơvànhữngthứđặcbiệtquantrọngthườngđượcthậntrọnggửiquađịachỉcủanhữngngườibạnấy.Giê-mađọcnhanhláthưbáogiátiềnhọchèởmộttrườngcókýtúcxátạiA-pe-nanhrồitrỏhaivếtmựcởgóctranggiấynói:-ĐâylàámhiệucủaMi-kê-lê.Anhtaviếtbằngmựchoáhọc.Thuốcđểthửcấttrongbànviết,ôkéothứba...Phải,đúngnóđấy.Ruồi trâuđặt thư lênbàn, lấybút lôngquệt thuốc lên.Khidòngchữxanhbiếthiệnlêntrêntờgiấythìanhngảmìnhvàoghếphálêncười.Giê-mavộihỏi:-Cáigìthếhởanh?Ruồitrâuđưachochịbứcthư."Đô-mi-ni-ki-nôbịbắt.Anhđếnngay."Giê-ma gieomình xuống ghế, tay không rời bức thư, nhìnRuồi trâumộtcáchtuyệtvọng.Buồnquá,baogiờmớihếtmộttuầnnhỉ?PostgiúpbạnsilverlightmấyđoạnnhéGiê-magieomìnhxuốngghế, taykhông rời bức thư, nhìnRuồiTrâumộtcáchtuyệtvọng.Cuốicùng,vớimộtgiọngkéodàivàchấmbiếm,nhỏnhẹ,anhnói:-Thếnhé...BâygiờGiê-mathấyrõtôiphảiđirồichứ?Giê-mathởdàiđáp:-Vâng,anhphảiđithôi.Vàcảemnữa.RuồiTrâugiậtmình,ngướcnhìnchị:-CảGiê-manữa?Nhưng...-Tấtnhiên.KhôngcònngườinàoởlạiPhơ-lô-răng-xơthìđãđànhlàkhôngtốt.Nhưngbâygiờmọi chuyệnđềukhôngquan trọngmàchỉ cốtởđócó

thêmmộtvàingườinữa.-Ởđólấythêmbaonhiêungườichẳngđược!-Nhưngkhôngphải lànhữngngườicó thể tincậyđượchoàn toàn.Chínhanhnóiởđócầnítnhấtlàhaingườitincẩn.NếumộtmìnhĐô-mi-ki-nôđãkhônglàmnổithìmộtmìnhanhcũngkhônglàmnổi.Tínhmệnhanhđangtreođầusợitóc,anhhoạtđộngbímậtrấtkhó,chínhanhcầncóngườigiúpđỡhơnaihết.AnhđịnhlàmviệcvớiĐô-mi-ni-ki-nô,bâygiờemthayĐô-mi-ni-ki-nôlàmviệcvớianh.RuồiTrâucaumàynghĩngợimộtlúcrồinói:-Phải,Giê-manóiđúng,vàcàngđisớmchừngnàocàngtốt.Nhưngchúngmìnhkhôngnênđicùngmộtlúc.Nếutốinaytôiđi,thìGiê-manênđợiđếnchiềumaichẳnghạnrồihẵnglênxengựa.-Thếemnênđihướngnào?-Việcđócầnbàn.TôithìtốtnhấtlàđithẳngtớiPha-en-sta(1).ĐêmnaytôiđiđếnXanLô-ren-dô,cảitrangởđórồilạiđiluôn.Giê-macaumàylolắng:-Cũngchẳngcócáchnàohayhơnnữanhỉ?Đãđigấp lạicải trangởchỗnhữngngườibuônlậunhưthếthìrấtlàmạohiểm.Ítnhấtcũngphảivàibangàyròngrãanhmớitớiđượcbiêngiới,vìphảiđivòngvèochokhỏilộvếttích.RuồiTrâumỉmcườiđáp:-ĐiềuđóGiê-mađừngsợ.Nếuchúngbắttôithìbắtởxahơnnữakia,chứkhôngthểbắtởbiêngiớiđược.Mộtkhiđãởtrongnúithìtôicũngantoànchẳngkémgìởđây.KhôngmộtngườibuônlậunàoởA-pe-nanhphảnlạitôi đâu.Nhưng cònGiê-ma, tôi chưa hiểuGiê-ma sẽ vượt biên giới bằngcáchnào.-Việcấykhôngkhógì!EmsẽlấyhộchiếucủaLu-i-daRai-tơđểđilênnúinghỉm>ỞRô-ma-nha,khôngaikhôngbiếtem,cònanh thì tênmật thámnàocũngrõ.-Vàmaymắnthayngườibuônlậunàocũngbiếttôinữa.

Giê-manhìnđồnghồ:-Hairưỡirồi.Nếuanhđịnhđingayđêmnaythìchỉcònchiềuvàtốinaynữathôi.-Vậytôiphảivềnhàsửasoạnngayvàphảitìmđượcmộtconngựachotốt.TôisẽđingựatớiXanLô-ren-dô.Nhưthếantoànhơn.-Thuêngựakhôngphảilàchuyệnantoànđâuanhạ.Chủngựasẽ...- Không phải thuê.Một người tin cẩn sẽ cho tôimượn ngựa. Người nàytrướcđã từnggiúp tôi.Hai tuần sau tôi sẽ chomột người chăn cừumangngựavềtrả...vậychừngnămgiờhoặcnămrưỡithtôisẽtrởlạiđây.Trongthờigianấy,Giê-manênđitìmMác-ti-nivànóichoanhấyrõ.Giê-maquaylại,ngạcnhiênnhìnanh:-Mác-ti-nià?-Phải.Chúngmìnhcầnchoanhấybiếtviệcchúngmình làmnếuGiê-makhôngtìmđượcngườinàokhác.-Emkhônghiểutạisaophảilàmnhưthế?-Chúngtacầncóngườitincẩnởđâyđểđềphòngtrườnghợpkhókhănbấttrắc.Trongnhữngbạnbèởđây,tôitinMác-ti-nihơnhết.DĩnhiênRi-các-đôcũnghếtsứctậntâm,nhưngMác-ti-nichắcchắnhơn.Giê-mabiếtMác-ti-nihơntôinhiều...Giê-maquyếtđịnhđi.-EmcũngtinchắcrằngMác-ti-nilàngườirấtđángtincậyvàcókhảnăngvềmọimặt.VàemchắcMác-ti-nicũngsẵnlònggiúpchúngta.Nhưng...RuồiTrâuhiểungay:-Giêma thử nghĩ xem, nếumột đồng chí khác gặp cơn hoạn nạn nhưngkhôngdámnhờGiê-magiúpđỡvìsợlàmchoGiê-mađaulòng,thìGiê-macảmthấythếnào?Vàliệunhưthếcótốthaykhông?Giê-maimlặnggiâylátrồinói:-Thôiđược,emchoKê-timờingayMác-ti-niđến.CònemthìđếnnhàLu-i-damượnhộchiếu.Chịấyđãhứasẵnsàngchomượnbấtcứlúcnào...Còntiềnnongthìsaohởanh?Emcóphảirangânhànglấytiềnkhông?-Thôi,kẻomấtthìgiờ.Tiềntôicũngkháđủchocảhaichúngtarồi,baogiờ

cạnsẽdùngtớitiềncủaGiê-ma.Vậytasẽgặpnhaulúcnămgiờrưỡinhé.LúcấyGiê-macónhàchứ?-Tấtnhiên.Emsẽvềsớmhơnanhnhiều.Sáugiờ,RuồiTrâuđếnthìthấyGiê-mavàMác-ti-niởngoàihiên.Anhđoánbiếtcâuchuyệngiữahaingườirấtnặngnềvìvẻxúcđộngvẫncònlộrõtrênnétmặtcủahọ.Mác-ti-nitrầmlặngvàkhôngvuimộtcáchkhácthường.Giê-mangướcnhìnRuồiTrâuhỏi:-Xongcảrồichứ,anh?RuồiTrâuđáp:-Phải,tôimangtiềnđiđườnglạichoGiê-mađây.Mộtgiờđêm,ngựasẽchờtôiởtrạmcầuRô-xô.-Nhưthếcómuộnquákhônganh?Anhphải tớiXanLô-ren-dô trướckhitrờisáng,trướckhimọingườingủdậykiamà?-Kịpchán.Ngựatốtlắm.Vảlạitôikhôngmuốncóngườibiếtlúctôirađi.Tôikhông trởvềnhànữa.Bâygiờmật thámđang rình trướccửanhà tôi,tưởngtôivẫncònởnhà.-Anhlénrathếnàomàhắnkhôngtrôngthấy?-Tôitrèoquacửasổnhàbếptótravườnsau,rồitrèoquatườngsangvườnnhàbêncạnh.Vìthếtôiđếnmuộnmộtchút.Suốttốinayngườichủngựasẽthắpđènngồitrongphònglàmviệccủatôi.Mậtthámtrôngthấyánhđènvàbóngngườisẽyêntrírằngtôiđangviếtláchởnhà.-Vậychưađếngiờlênđườngthìanhcứởlạiđâynhé!-Vâng,tôicũngkhôngmuốnrangoàiphốchongườitatrôngthấy.Mác-ti-ni,tahútvớinhaumộtđiếuxìgànào.TôibiếtbàBô-lakhôngcấmchúngtahútthuốcđâu.-Tôicũngchẳngngồiđâynữađâumàcấm.TôiphảigiúpKê-tilàmbếpđây.Giê-ma vừa đi khỏi thìMác-ti-ni đứng dậy, chắp tay sau lưng đi bách bộtrongphòng.RuồiTrâulặnglẽhútthuốcnhìnmưarơilâmthâmngoàicửasổ.-Ri-va-rét!

Mác-ti-nidừngbướctrướcmặtRuồiTrâu,nhưngmắtvẫnnhìnxuốngđất:-Anhđịnhlôikéochịấyvàochuyệngìthế?RuồiTrâurútđiếuxìgàkhỏimôi,phàramộtlànkhóidàivàchậmrãi trảlời:-Quyếtđịnhlàởchịấy.Chẳngaiépchịấylàmchuyệngìcả.-Phải,phải,tôihiểu.Nhưnganhhãychotôibiết...Rồianhnínlặng.-Cáigìcóthểnóitôisẽnóihếtvớianh.-Tôirấtítbiếtchuyệnanhlàmởtrênnúi.Nhưngtôichỉcầnanhchobiếtchịấycóphảitrảiquanhiềunguyhiểmlắmkhông?-Anhmuốnbiếtsựthậtchứ?-Lẽdĩnhiên.-Phải,rấtnguyhiểm.Mác-ti-niquayđi,hếtbướcnganglạibướcdọc.Rồianhlạidừngbước:-Cònmột câu hỏi nữa.Câuhỏi này lẽ dĩ nhiên anh có thể không trả lời,nhưngnếuanhmuốntrảlờithìxinhãytrảlờichothật:AnhcóyêuGiê-makhông?RuồiTrâuđiềmnhiênvẩytànthuốclárồilạilặnghút.-Thếnghĩalà...anhkhôngmuốntrảlờicâuhỏicủatôi?-Không, tôimuốn trả lời.Nhưng tôicóquyềnbiết tạisaoanhhỏichuyệnấy?-Trờiơi!Anhmàkhônghiểutạisao?RuồiTrâuđặtđiếuxìgàxuống,chămchúnhìnthẳngvàomắtMác-ti-ni:-À,rathế!Rồianhdịudàngvàchậmrãinóitiếp:-Phải,tôiyêuGiê-ma.NhưnganhđừngtưởngtôisẽtỏtìnhvớiGiê-mahoặcbậntâmvềchuyệnđóđâu.Tôichỉsắp...Những tiếngcuốicùngcủaanh tắtdầnvànhẹnhưmộthơi thở.Mác-ti-nitiếnlạigần:-Anhchỉsắplàmsao?

-Chỉsắpchết.RuồiTrâunhìnthẳngvềphíatrước,đôimắtlạnhlùngvàđờđẫnnhưđãchếtrồi.Vàkhianhcấttiếngnóitiếpthìgiọnganhđềuđều,mấthếtsứcsống.-AnhkhôngnênlàmchoGiê-maloâuquásớm.Tôikhônghyvọnggìsẽtrởvềđượcvẹntoan.Việcnàynguyhiểmchomọingười.TôihiểuvàGiê-macũngthừahiểuđiềuđó.NhưngnhữngngườibuônlậusẽdùngmọicáchđểGiê-makhỏibịbắt.Mặcdùhơi thôlỗnhưnghọđềulànhữngngườiđồngđộirấttốt.Còntôithìcổtôiđãđútvàotròngtừlâurồi.Vượtquabiêngiớitôichỉcònviệcrútthònglọngmàthôi.-Ri-va-rét!Thế là thếnào?Tấtnhiên tôibiếtviệcnàynguyhiểm,nhất lànguyhiểmchoanh.Nhưnganhqualạibiêngiớiluônluôn,lầnnàocũngtrótlọtcả.-Phải,nhưnglầnnàytôisẽsalưới.-Tạisaothế?Tạisaoanhlạibiếttrướcnhưvậy?RuồiTrâunhănnhómỉmcười-AnhcònnhớcâuchuyệnthầnthoạinướcĐứckhông?Chuyệnmộtngườichếtvìgặpngườithứhaigiốnghệtmìnhấymà!Khôngbiết?Chuyệnnhưthếnày:mộtđêmanhtagặpngườinàyởmộtnơivắngvẻ...ngườinàyđanghếtsứcđauđớntrongcơntuyệtvọngvàcáichếtđãđếnvớianhta.Vừaqua,tôicũnggặpngườigiốngynhưtôiởA-pe-nanh,vìthếlầnnàytôivượtbiêngiớithìkhônghòngtrởlạiđâu.Mác-ti-nilạigầnanh,tayđặtlênghế.-Ri-va-rét,anhnghetôi.Tôichẳnghiểugìvềcâuchuyệnsiêuhìnhcủaanhcả,nhưngtôitinchắcmộtđiềulà:nếuanhđãcảmthấytrướcnhưthếthìanhkhôngnênđinữa.Chưađimàđãnghĩrằngmìnhsẽthấtbạithìthếnàocũngbịsalưới.Chắcanhốmhoặccóđiềugìlolắngnênmớinghĩvớvẩnnhưthế.Thôianhhãyởlạiđi,đểtôiđicho.Tôisẽlàmviệcđúngnhưýanh.Anhchỉviệcviếtchotôimộtbứcthưgiớithiệuvớicácđồngchícủaanh...-Đểanhchếtthaytôià?Gớm,anhkhônquánhỉ!-Tôikhôngchếtđượcđâu!Ởđóchúngcóbiếttôinhưanhđâu!Mànếucó

chếtchăngnữathì...Mác-ti-ninínlặng,vàRuồiTrâutừtừngướcmắtnhìnanhnhưmuốndòhỏiđiềugì.BàntayMác-ti-nithõngxuốngcạnhghế.Anhnóimộtcáchhếtsứcthựctế:-Mấtanh,Giê-masẽkhổnhiềuhơn làmất tôi.Hơnnữa,Ri-va-rétạ,việcnàylàviệcchung.Chỉcómộtlốigiảithoátduynhấtthôi,làlàmsaođemlạilợiíchnhiềunhấtchotuyệtđạiđasốngười.Nóitheocácnhàkinhtếhọcthì"giátrịcuốicùng"củaanhcaohơn"giátrịcuốicùng"củatôi.Tôicũngcònđủthôngminhđểhiểuđiềuđó.Mặcdùtôikhôngthíchanhlắm.Conngườicủaanhlớnhơnconngườicủatôi.Anhvàtôiaitốthơn,điềuđótôichưarõ,nhưnganhcónhiềuưuđiểmhơntôi,vànếuanhchếtđi thì tổn thấtnhiềuhơn.Mác-ti-ni nói những câuđóynhưngườimặc cả cổphần trong thị trườngchứngkhoán.RuồiTrâunhìnanh,sovainhướnlạnh:-Anhmuốntôicứchờđợiđểnấmmồđếncướptôiđihaysao?VíbằngtaphảichếtThìtasẽđónchàobóngđêmnhưđónchàovịhônthế(1).Ôngbạncủatôiơi,chúngtanóilăngnhăngnhiềuquárồiđấy!Mác-ti-nibựcmìnhnói:-Chínhanhnóilăngnhăngthìcó!-Anhcũng thế.Thôi tađừnghọcđòigươngxả thâncủaĐôngCác-lốtvàhầutướcPô-danữa.(2)Chúngtađangsốngởthếkỷmườichín.Nếunhiệmvụcủatôilàphảichếtthìtôisẽchết.-Vànếunhiệmvụcủa tôi làphảisống thì tôisẽsốngchứgì?Anhthật làhạnhphúc,Ri-va-rétạ!-Phải,baogiờtôicũnggặpmay.Họlặnglẽhútthuốcrồicùngnhaubànbạctỉmỉhànhtrìnhsắptới;vàkhiGiê-mađến,họvẫnkhôngđểlộratígìtỏrarằngcâuchuyệnvừarồigiữahọkhôngphảilàmộtcâuchuyệnbìnhthường.Ănxongcảbangườilạiquayrabànkếhoạchvàchuẩnbịmọiviệccầnthiết.

KhiđồnghồđiểmmườimộttiếngthìMác-ti-niđứngdậycầmmũ.-Tôivềlấychoanhchiếcáotơiđiđường,Ri-va-rétạ.Anhmặcchiếcáoấyvàothìsẽkhonhậnhơnlàmặcbộquầnáonày.Tiệnthểtôisẽdòxétxemcómậtthámrìnhquanhnhàtrướckhitalênđườngkhông-Anhsẽcùngđivớitôiđếntrạmà?-Vâng.Nếucókẻtheodõithìbốnmắtchúngtanhìnbảođảmhơn.Khoảngmườihaigiờtôisẽtrởlại.Chờnhé,tôichưađếnthìđừngđivộinhé…ChịGiê-maạ,tôimangchìakhóađiđểlúctrởlạikhỏigọichuôngphiềnphức.KhiMác-ti-nicầmchùmchìakhóa.Giê-mangướcmắtnhìnanh.ChịhiểurằnganhđãcốýkiếmcớđểchochịvàRuồiTrâuởlạivớinhau.Chịnói:-Maitôisẽcùnganhnóichuyện.Maitôithuxếpxongchúngtasẽcóthờigiờ-Vâng,còncónhiềuthờigiờ…Và–Mác-ti-ninóivớiRuồiTrâu–Ri-va-rétạ,tôicònmuốnhỏianhvàiviệcnhỏnữa,nhưngđểtrênđườngratrạmtasẽnóisau…Giê-ma,choKê-tiđingủđithôivàảhaingườinóikhẽchứnhé.Thôi,xinchào,nửađêmtôisẽtrởlại.Mác-ti-nikhẽgậtđầuchàovàmỉmcườibướcxuốngthanggác.AnhđóngmạnhcửangoàiđểhàngxómbiếtrằngkháchcủabàBô-lađãravề.SaukhixuốngbếpchoKê-tivềngru,Giê-matrởlại,taybưngmộtkhaycàphêđen…Chịnói:-Anhcómuốnngả lưngmộtchútkhông?Đêmnayanhsẽphải suốtđêmkhôngngủđấy.-Không,chẳngsaođâu,Giê-mathânyêu!ĐếnXanLô-ren-dôtôisẽngủđểchờlấyquầnáovàđồhóatrang.-Thếanhuốngcàphênhé…Anhchòmộtchútemđilấybánhquy.Chịquỳgốitrướcmặttủthứcăn.RuồiTrâulạigầnvàbỗngcúixuốngcạnhchi.-Giê-ma,cónhữnggìthế?Sô-cô-lavàkẹoca-ra-mencóphảikhông?Giê-

masangtrọngnhưbàhoàngấy!Giê-mangướcnhìnbộmặttươiróicủaRuồiTrâurồimỉmcười:-Anhcũngthíchcủangọtcơà?BaogiờemcũngcókẹođểmờiXê-da.Anhấythíchkẹongọtnhưtrẻconvậy.-Thật…thậtà?Thếmai…maimuachoanhấykẹokhác,cònkẹonàyGiê-machotôinhé.Tôibỏkẹoca-ra-menvàotúi.Nósẽanủitôi,mộtconngườiđãmấthếtlạcthúởđời.Tôi…tôimongướctrướckhichúngđưatôiđitreocổ,tôicònđượcmộtítkẹoca-ra-menđểngậm.-Chờ emmột chút nhé.Emđi lấyhộpđựng, kẻoướt ra túi…Thôi, ngồixuốngđianh,đừngbôngđùanữa.Chắcrằngtừnaychođếnkhimộttronghaichúngtabịgiết,chúngtachẳngcònlúcnàonóichuyệnungdungnhưthếnàyvớinhauđượcnữavà…RuồiTrâukhẽlẩmbẩm:-ÀraGiê-makhông…khôngthíchsô-cô-lanhỉ!Rồianhnóitiếp-Vậythìtôisẽănmộtmình.Chẳngphảilàbữaanưthỏathíchtrướcgiờxửtửđósao?ĐêmnayGiê-maphảichiềumọisựvòivĩnhcủatôi.TrướchếttôimuốnGiê-mangồivàoghếbànhnày.CòntôithìngảlưngxuốngđâyvìGiê-mađãchophéptôi.Nhưthếnàydễchịuhơn.RuồiTrâunằmlênthảmtrảidướichânGiê-ma.Tựatayvàoghế,anhnhìnthẳngvàomặtchị.-Giê-ma,saomặtGiê-matáiđithế!ChắcvìGiê-machỉnhìnthấymặtbiđátcủacuộcsốngvàvìkhôngthíchsô-cô-lachứgì…-Anhhãynghiêmchỉnhchonămphútđinào!Đâylàchuyệnsốngchếtchứđâuphảichuyệnđùa.-Haiphúttôicũngchẳngthểnghiêmchỉnhđượcđâu,Giê-mathânyêu!Dùsống,dùchếtcũngchẳnglúcnàonênnghiêmnghị.RuồiTrâunắmlấytaychịvàvuốtveđôibàntayấy.-NữthầnMi-néc-vơ(1),xinbàđừngnghiêmnghịnhưthế.Tôikhóclênbâygiờthìbàsẽphảithươngtôi.Tôimuốnbàmỉmcười.Giê-macónụcườivui,

hồnnhiênlắm…Chớ,chớcómắngtôi,Giê-mathânyêuạ!Taănbánhđi,ăn như hai đứa trẻ ngoan ấy và đừng tranh giành nhau nhé, vì ngàymaichúngtasẽphảichếtrồi.RuồiTrâulấymộtchiếcbánhchiahaithậtđềuvàcốbẻchophầnnàocũngcónhânđường-Nào,chúngtacùngnhauchịulễđi,nhưngườitavẫnthườngthườngchịulễ trongnhà thờ vậy. “Này làmình tao, bay hãy nhận lấymà ăn” (2).Vàchúngtaphảiuống…uốngchungmộtcốcrượu…Phải,phải,nhưthếđấy.“Bayhãylàmviệcnàynhớđếntao”.Giê-mađặtcốclenbànvànóibằngmộtgiọnggầnnhưnứcnở.-Thôi,anhơi!RuồiTrâunhìnGiê-mavànắmlấytaychị-Thếthôinhé!Yêntĩnhmộtlúcnhé!Nếumộttronghaitachếtđithìngườicònlạihãynhớlấygiâyphútnàynhé.Chúngtahãyquênđi,quênthếgiớihuyênnáonày,đừngđểnólàmbậntaitanữa,chúngtasẽdắttaynhautớinhữngcungđiệnbíẩncủathầnchết,vàsẽngảxuốngyênnghỉngànthugiữanhữngđóahoaanhtúcrắcđầybốnphía.Ồ,lúcđóchúngtamớithậtlàyêntĩnh.RuồiTrâungảđầuvàolòngchịvàlấytaybưnglấymặt.Giê-malặnglẽcúixuốngvuốtmáitócđennhánhcủaanh.Thờigiancứthếlặnglẽtrôiqua…haingườivẫnngồiyên,khôngnóinửalời.CuốicùngGiê-macấttiếng.RuồiTrâungửngđầulên.-Anhthânyêu,sắpnửađêmrồi.Chúngtachỉcònvàiphútnữathôi.Mác-ti-nisắptrởlại.Cólẽkhôngbaogiờchúngtacònđượctrôngthấynhaunữa.Chẳnglẽlúcnàyanhkhôngcógìđểnóivớiemcảư?RuồiTrâutừtừđứngdậy,đivềphíacuốiphòng.Họimlặngtronggiâylát.TiếngnóicủaRuồiTrâuchỉnhưmộthơithở:-Tôisẽchỉnóimộtđiềuthôi.TôisẽnóivớiGiê-mamộtđiều…RuồiTrâunghẹnlời,ngồibêncửasổ,haitaybưnglấymặt.Giê-madịudàngnói:

-Mãiđếngiờđâyanhmớithươngem.-Vìcuộcđờitôicũngcómấylúcđượcyêuthươngđâu.Lúcđầutôi…tôitưởngGiê-ma…biếtcũngchẳngđểlàmgì.-Bâygiờanhkhôngnghĩnhưthếnữachứ,hởanh?Khôngđợitrảlời,Giê-matiếnlại,đứngsátvàongườianh.Chịthủthỉ:-Nóithậtđianh!Vìnếunhưlúcanhchết,emkhôngcómặtởđó,thìđếnphúthaitaybuôngxuôiemvẫnkhôngtinchắcrằng…RuồiTrâunắmtaychịvàghìchặtlấy:-Nếutôichết…Giê-maơi,Giê-macóbiếtkhông,lúctôiđisangNamMỹ…Ôkìa,Mác-ti-niđãđếnrồi!RuồiTrâuvùngdậyrờikhỏiGiê-mavàmởrộngcửaphòng.Mác-ti-nichùigiàycẩnthậnvàochiếcthảmcon.-Conngườilúcnàocũngđúnggiờ,đúng…đúngtừngphútmột!Mác-ti-ni,anhthậtlàmộtchiếcđồnghồsống.Áotơiđi…điđườngcủaanhđâyphảikhông?-Phải,cònmộtvàithứlặtvặtnữa.Tôiđãcốgiữchokhỏiướt,nhưngtrờicứmưatầmtã.Đêmnayanhđivấtvảlắmđấy!-Cóhềchi!Sao,ngoàiphốthếnàoanh,yêntĩnhcảchứ?-Vâng.Chắcmậtthámvềngủcảrồi.Trờisaomàxấuthếnày,lạthật…Càphêđấyà,chịGiê-ma?ChịphảichoanhRi-va-rétuốngcáigìthậtnóng,kẻođimưarấtdễbịcảmlạnh.-Càphêđenđấy.Đặclắm.Đểtôiđiđunítsữanhé.Giê-malủithủixuốngbếp.Chịnghiếnchặtrăngvànắmchặthaitayđểkhỏibậtratiếngkhóc.KhiGiê-mamangsữalênthìRuồiTrâuđãkhoácáotơivàđangđiủngdadoMác-ti-nichomượn.RuồiTrâuđứnguốngcạnchéncàphêrồicầmlấychiếcmũrộngvành.-Mác-ti-ni,đếngiờrồi.Chúngtaphảiđiđườngvòngđểtớitrạmchochắcchắn…Thôi,xintạmbiệtGiê-ma.Nếukhôngcógìxảyra,thứsáunàytôisẽgặpGiê-maởPhoóc-li.(3)Chờmộtchútnhé,địa…địachỉđây.RuồiTrâugiởsổtayxémộttờgiấyvàlấybútchìviếtmấychữ.

Giê-matrảlời,giọngđềuđều,yếuớt:-Địachỉđótôicórồi,anhạ.-Thế à?Không…không sao,Giê-ma cứ cầm thêmcho chắc chắn…Nàochúngtalênđường,Mác-ti-ni,suỵt,khẽchứ!Đừngđểcửacọtkẹtmộtchútnàohết.Họthậntrọngbướcxuốngđường.Cửangoàikhépchặt.Khi trởvềphòng,Giê-mabấtgiácnhìnmẩugiấyRuồiTrâuvừadúivàotaychị.Bêndướiđịachỉviết:“KhigặpnhautôisẽnóihếtvớiGiê-ma”.----------------------(1)Pha-en-tsa-mộtthànhphốlớnởÝnổitiếngvềlàmđồgốm(1)Mi-néc-vơ–TrongthầnthoạiHyLạp,Mi-néc-vơlànữthầncủatríkhônngoan,nữthầncủanghệthuật,khoahọcvàcôngnghệ,vàcũngđượccoinhưvịthầnhướngdẫnngườitatrongthảmhọachiếntranh.(2)“Nàylàmìnhtao…”Câunguyệnkhilàmphépbánhthánh(3)Phoóc-li-mộtthànhphốởRô-ma-nha.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Chương2

Hômnay là phiên chợ ởBơ-ri-xi-ghê-la.Nông dân các xóm làng lân cậnnườmnượpđổvềkhuchợ.Ngườithìmanglợngà,ngườithìmangbơ,sữa,cóngườidongcảnhữngđàngiasúcvùngnúingangtàng.Từngđoànlũlượtđilạitrênsânchợ,cườiđùa,mặccả,muanhữngquảkhô,bánhnướcrẻtiềnvàhạtquỳ.Nhữngtrẻemdacháynắng,chânkhôngguốcdép,nằmsấpbụnggiữađườngcái,dướiánhnắnggaygắt, còncácbàmẹcủachúng thìngồicạnhnhữnggiỏtrứngvàbơdướigốccây.HồngygiáochủMông-ta-ne-lirachợđểhỏithămgiáodân.Đámtrẻconồnàoliềnxúmlại.ChúngtranhnhaudângchoHồngygiáochủnhữngbóhoachimén,hoaanhtúcthắmđỏvàthủytiêntrắngthơmngátháitrênsườnnúi.Ai cũng thông cảm tính yêu hoa dại củaHồng y giáo chủ, coi đó làmộtnhược điểm của sự ham chuộng mà người thông minh tài trí nào cũngthườngmắcphải.NếumộtkẻkháclàmnhưMông-ta-ne-li,chấtcỏhoacâycốiđầynhà,thìchắchẳnngườitađãchêcười.Nhưng“vịHồngygiáochủtốtphúc”nàythìđượchưởngquyềncómộtvàisở thíchlạđờivôhạinhưthế.-À,Ma-ru-tri-a!Mông-ta-ne-lidừngbướccạnhmộtcôbé,xoađầunó.-Mớitừdạoấyđếnnaymàconđãchónglớnquánhỉ!Thếbàconcònbịtêthấpnữakhông?-Trìnhđứccha,bàconđỡrồiạ.Nhưngmẹconlạibịốm.-Khổchưa!BảomẹconhômnàođếnnhàôngysĩGoóc-đa-niđểôngấykhámcho.Còntathìsẽtìmchomẹconmộtchỗởđâuđây.Mayramàkhỏiđược.Lui-gi!Mắtconthếnào,đỡrồichứ?Mông-ta-ne-liđảokhắpsânchợ,hỏichuyệnnhữngngườidânmiềnnúi.Ông

tanhớđếntêntuổiconcáihọ,nhớmọiđiềukhôngmayvàmọinỗiđaukhổcủahọ,âncầnhỏithămcảconbồmớiốmhômlễNô-en,cảconbúpbêbằngvảibịnghiếnnátdướibánhxephiênchợtrước.Khiôngtrởvềlâuđàicủamình thì phiên chợ đang giữa lúc náo nhiệt nhất. Một người chân khậpkhiễng,mìnhmặc áo sơmi xanh,má cómột vết sẹo, tóc đen nhánh xõaxuốngmắt,bướctớimộtquầyhàng.AnhtahỏimuanướcchanhbằngmộtthứtiếngÝlơlớ.Bàhàngnướcvừarótnướcvừaliếcnhìnanh:-Hìnhnhưôngkhôngphảingườiởđay?-Khôngphảingườiởđây.TôiởđảoCoóc-xơ(1)đến.-Ôngđitìmcôngănviệclàmà?-Vâng,sắpđếnmùacắtcỏrồi.CómộtôngchủấpởgầnRa-ve-na(2)mớiđếnBa-sti-a(3)nóivớitôirằngởđócónhiềuviệclàmlắm.-Tôicũngcầutrờiphùhộchoông.Ởđâyđangthờibuổikhókhănlắm.-Mẹơi,ởCoóc-xơcònkhókhăngấpmáynữaấychứ.Chẳngbiếtdânnghèochúngtarồisẽrasao…-Ôngđếnđâycómộtmìnhthôià?-Không,cònmộtanhbạnnữa.Kìa,cáianhmặcáosơmiđỏkiakìa…Hola,Paolo!(4)Nghegọi,Mi-ke-lêthọchaitayvàotúi,lêbướctớiquầyhàng.Mặcdầucóbộtócgiảhunghungphủtrênđầu,anhvẫngiốngmộtngườiCoóc-xơchínhcồng.CònRuồiTrâuthìlạigiốngnhưđúc.Haingườitừtừbướctrênsânchợ.Mi-ke-lêkhẽhuýtsáomiệng.RuồiTrâuthìmangkhăngóinặng trênvai,đi lomkhomvàcố lêbướcchânđểgiấudángkhậpkhiễng.Hònónglòngchờđợimộtđồngchíđếnđểnhậnnhữngchỉthịquantrọngmàhọsẽtruyềnđạt.BỗngMi-ke-lêthìthầm:-Kìa,Mác-cô-nêđingựađếngócchợkiakìa.RuồiTrâuváckhăngóilêvềphíađó.Anhđưataylênchiếcmũrách,rồisờvàocươngngựa,hỏi:-Thưaông,ôngcómướnngườicắtcỏkhôngạ?

Đó làmật hiệu.Người cưỡi ngựa trông ra vẻ chủ ấp nhảy xuống đất, vắtcươnglêncổngựa.-Anhbiếtlàmnghềgì?RuồiTrâuvòchiếcmũtrongtay.-Thưaông,cắtcỏ,xénbờrào…Vàanhnóitiếp,khôngđổigiọng:-Mộtgiờđêmnayởcửahangtròn.Cầnhaiconngựatốtvàmộtchiếcxe.Tôiđợingaytronghang.Thưaông,ngoàiratôicònbiếtđàođất…và…-Thôi,đượcrồi.Tôicầnmộtngườicắtcỏ.Anhđãtừngđilàmởtỉnhngoàibaogiờchưa?-Thưaông,cóđimộtlầnrồiạ!…Phảitrangbịcẩnthậnnhé.Cóthểgặpkỵbinhcơđộngđấy.Đừngđiđườngrừng,điđườngkiaantoànhơn.Nếugặpmật thámthìbắnngay,khôngcầnnhiều lời…Thưaông,độiơnôngnhậnchovàolàmviệc,tôimừnglắm,…-Thôi,thếlàđược!Nhưngtôicầnngườicắtcỏchotốtđấy…Hômnaytôikhôngcótiềnlẻ,ônglãoạ.Một người ănmặc rách rưới tiếngần lại họ, kéodài giọngđềuđều, thiểunão:-KínhlạyđứcBàrấtthánh,xincácôngcácbàthươngchokẻmùlòa…cácđồng chí đi ngay thôi, kỵbinhđếnđấy…Kính lạynữvương trên trời rấtthành,kínhlạyđứcnữđồngtrinh…Ri-va-rét,chúnglùngbắtanhđấy,Ri-va-rét…haiphútnữachúngsẽậpđếnđây…Xincácthánhphùhộcácôngcác bà…Các đồng chí phải phá vòng vâymà ra,mật thám như rươi ấy,khônglẻnrađượcđâu.Mác-cô-nêdúicươngngựavàotayRuồiTrâu:-Maulên!Phóngraphíacầu,vứtngựaởđấyrồinúpxuốngvực.Chúngtôicóvũkhícả,sẽcảnchúnglạitrongmươiphút.-Không,tôikhôngthểnàobỏcácđồngchí.Tậphợpngaylại,bắntheotôi.tiếnvềphíacửalâuđài,ngựađãbuộcsẵnởđấy.Vàrútdaosẵnsàngra.Tavừađánhvừalui.Khitôivứtmũxuốngđấtthìcácđồngchícắtdâythừng,

nhảy lênyênngay.Có lẽ tấtcảchúng tađềukịpchạy thoát tới rừngbằngcáchđó.Họ nói thầm với nhau rất bình tĩnh, bình tĩnh đến nỗi ngay những ngườiđứng sát bên cạnh cũng không thể ngờ rằng họ đang bàn tánmột chuyệnkhácquantrọnghơnchuyệncắtcỏ.Mác-cô-nêcầmcương,dắtngựavềphíacửalâuđài,nơibuộccácconngựakhác.RuồiTrâu thất thểuđibêncạnh,cònngườiănmày thìvẫnchìa tay,không ngớtmồm van lơn thiểu não và bước theo.Mi-ke-lê vừa huýt sáomiệngvừađitheokịpcảbọn.LúcấyngườiănmàyvừakịprỉtaivớiMi-ke-lêvàanhliềnđibáotinchobangườinôngdânđangngồiănhànhtâysốngdướigốccây.Bangườinàylậptứcđứngdậyđitheo.Thếlàcảbảyngườiđãrađứngởbậccửalâuđài,khôngbịmộtaingờvực.Ngườinàongườinấyđềuthủsẵnsúngngắntrongngực.Ngựabuộcởcạnhcửa,chỉcáchhọcóvàibước.RuồiTrâunóikhẽkhàngnhưngrànhrọttừnglời:-Tôichưarahiệuthìchứnênđểlộmặt.Rấtcóthểchúngkhôngbiếtchúngta.Hễtôibắnthìcácđồngchínổsúngngay.Nhưngđừngbắnvàongười,cứnhằmvàongựamàbắn,thìchúngmớikhôngthểnàođuổiđượcchúngta.Bangườibắncònbangườikhácthìnạpđạn.Hễtênnàođứngchắntavàngựathì hạ thủ ngay lập tức. Tôi sẽ cưỡi con ngựa đốm kia. Thấy tôi vứtmũxuốngđấtthìcácđồngchícứviệcrútluitheokếhoạch,khôngcầnchờđợigìcả.BỗngMi-ke-lênói:-ChúngđếnkiarồiPhiênchợbỗngdưngnhốnnháo.RuồiTrâuquay lại,ngơngác.Mười lămtênkỵbinhvũtrangtừmộtngõhẻmxôngthẳngvàochợ.Chúngláchbừagiữađámđông,vànếukhôngcólườimậtthámbaovâythìbảychiếnsĩcáchmạngbímậtđãcóthểrútluidễdàng,nhấtlàtronglúcđámđôngcònmảinhìnđộikỵbinh.Mi-ke-lênhíchlạigầnRuồiTrâu:

-Tachạythôichứ?-Khôngthểđược,khóthoátlắm,chúngtađãbịmậtthámbủavây.Mộttênchósănvừanhậnratôi.Kìa,hắnđãchongườiđếnbáoviênđộitrưởngrồi.Giờchỉcònmộtcáchnổsúngbắnvàongựa.-Thằngchósănấyđâuhởanh?-Tôisẽbắnnótrướcnhất.Sẵnsàngcảchưa?Chúngđãtiếnvềphíachúngtavàsắptấncôngđấy.Tênđộitrưởngkỵbinhhét:-Giãnra!NhândanhđứcThánh,taralệnhgiảitán.Đámđônghoảnghốtgiạtravàđộilínhxôvàonhómngườiđứngtrướccửalâuđài.RuồiTrâurútsúngrakhỏiáo,khôngbắnvàođộikỵbinhđangtiếnđếnmàbắnluônvàotênmậtthámđangmonmentớichỗbuộcngựa.Xươngquaixanhgẫyvụn,tênmậtthámngãlănra.Cùnglúcđósáuphátsúngthinhaunổ,cácchiếnsĩcáchmạngtiếndầntớichỗbuộcngựa.Mộtconngựatrongđộikỵbinhnhảychồmlênvàgiạtsangmộtbên.Mộtconkhácngãlănrakêurốnglên.Nhữngtiếngầmĩtrongđámđôngrồiloạnấyvẫnkhôngátđượctiếngtênsĩquanđangoangoangralệnh.Hắntađứnglênbànđạprồivunggươm:-Lạiđây!Theota!Bỗnghắnloạngchoạngtrênyênngựarồingãgụcxuống.RuồiTrâulạinổsúng và bắn không saimột phát.Một dòngmáu nhỏ đã tuôn ra trên binhphụccủatênđội trưởng,nhưnghắnránghếtsứcđiêncuồng, taybámchặtbờmngựa,rướnngười,gâncổhét:-Khôngbắtsốngđượcthằngquỷthọtkiathìgiếtnóđi!ChínhnólàRi-va-rétđấy!RuồiTrâulêntiếnggọicácđồngchícủamình:-Đưasúngđây,maulên!Vàlênngựa!Rồianhnémmũxuốngđất.Rấtđúnglúc.Nhữnglưỡigươmđiêncuồngcủakẻđịchđãloangloángtrênđầuanh.-Mọingườibỏcảvũkhíxuống!

BóngHồngygiáochủMông-ta-ne-libỗnghiệnragiữahaibênđangchiếnđấu.Mộttênlínhhoảnghốtkêulên:-ĐứcHồngy!Trờiơi,họgiếtchếtNgườimất!NhưngMông-ta-ne-liđãtiếnlênbướcnữavàđứngtrướcmũisúngcủaRuồiTrâu.Trongsốbảyngười,nămngườiđãlênngựavàphóngngượclênđườngphốdốc.Mác-cô-nêvừakịpnhảy lênyên.Nhưngtrướckhi thúcngựaanhcònngoảnh lại xem cần giúp đỡ gì thủ lãnh củamình không. Con ngựa đốmđứngngaygầnđó.Chỉnháymắtnữalàcảbảyngườisẽtrốnthoát.NhưngkhibóngngườimặcáochoàngđỏtiếnlênthìRuồiTrâubỗngdodự,khẩusúngtrongtaytừtừhạxuống.Khoảnhkhắcấyquyếtđịnhhếtthảy.Kỵbinhlậptứcvâykínlấyanh,xôanhngãxuống.MộttênlínhlấygươmchémbậtkhẩusúngkhỏitayRuồiTrâu.Mác-cô-nêthúcngựa.Tiếngvóngựadồndậpđuổitheocáchanhcóvàibước.Ởlạikhôngíchlợigìnữa.Ngồitrênyênanhcònxoayngười lại,bắnmộtphátcuốicùngvàogiữamặt tên línhđuổisátsauanh.Giữalúcđó,anhtrôngthấyRuồiTrâu.BộmặtRuồiTrâuđẫmmáu.Ngựa,línhvàmậtthámnhảyxổvàogiàyxéongườianh,Mác-cô-nêngherõtiếng chửi rủa căm hờn xen lẫn tiếng reo đắc thắng.Mông-ta-ne-li khôngnhìnthấysựviệcvừaxảyratrướcmắt.Ôngmảilophủdụđámngườiđangnhốn nháo lên vì hoảng sợ, rồi cúi xuống nhìn tên mật thám bị thương.Nhưngđámngườibỗngxônxaolàmchoôngtaphảingẩngđầulên.Độilínhdiễuquachợ,kéotheosaumộtngườibịtróitay.Mặcdùmặtxámngoétvàthởhồnghộcgấpgápvìđauđớnvàmệtlả,ngườiấyvẫnngoáilạiphíaMông-ta-ne-li,đôimôinhợtnhạtmỉmcườichuachát,ngườiấykhẽnói:-ThưađứcHồngy,tôi…tôichúcmừngngài…!Năm ngày sau Mác-ti-ni tới Phoóc-li. Giê-ma gửi cho anh một tập hìnhquảngcáo theođườngbưuđiện.Mậthiệuấycónghĩa là tìnhhìnhđòihỏianhphảicómặtngaytạichỗ.Mác-ti-nisựcnhớtớibuổichuyệntròtrênsângác hômnọvà đã đoánngayđược sự thật. Suốt dọc đường anh luôn nhủmìnhkhôngcólýdogìđểlolắngrằngRuồiTrâuđãgặpnạn.Nhữngýnghĩ

ngôngcuồng,ngâyngôcủaconngườinhiềutưởngtượngấythìchúýlàmgì?Nhưngcàng tựanủimìnhbaonhiều thì anh lại càngnghĩchínhRuồiTrâuđãgặpđiềukhôngmaybấynhiêu.BướcvàophòngGiê-ma,anhhỏi:-Tôiđoánbiếtlàviệcgìđãxảyra,Ri-va-rétbịbắtrồicóphảikhôngchị?- Bị bắt hôm thứ năm vừa rồi ở Bơ-ri-xi-ghê-la. Trước khi bị bắt anh ấychốngcựđếnphútcuốicùng,bắnbịthươngtênđộitrưởngkỵbinhvàmộtthằngchósăn.-Chốngchọibằngsúng.Hỏngchuyệnrồi!-Điều đó khôngquan trọng.Anh ấy bị chúng theo dõi từ lâu.Dù có bắnthêmphátsúngcũngchẳngcanhệgì.-Chịcóbiếtchúngđịnhlàmgìanhtakhông?GươngmặtGiê-macàngtáixanhtáimét:-Theoýtôi,chúngtakhôngnênchờxemchúngsẽlàmgìanhấy.-Chịchorằngchúngtacóthểcứuthoátanhấyphảikhông?-Nhấtđịnhphảicứuthoát.Mác-ti-niquayđi,chắptaysaulưngvàhuýtsáomiệng.Giê-mađểmặcchoanhnghĩngợi.Chịngồingảđầuvàotựaghế,mắtthờthẫn,mơhồnhìnvềphía trước.Vẻmặt chị gợi cho người ta nhớ tới bức tranh “Bi thảm” củaĐuy-rơ(1).Mác-ti-nidừngbướctrướcmặtchị,hỏi:-Chịđãkịpnóichuyệnvớianhấychưa?-Chưa,anhấyđịnhgặptôiởđâysánghômsau.-Vâng,tôicũngcònnhớ.Bâygiờanhấybịgiamởđâu?-Trongpháođài.BịlínhtrángcanhphòngnghiêmngặtvànghenóichântaybịcùmMác-ti-ninhúnvai:-Điềuđókhôngsao.Cùmnàocũngcóthểdùnggiũamàphá.MiễnlàRuồiTrâukhôngbịthương…-Hìnhnhưcóbịthươngnhẹ,nhưngbịnhưthếnàothìcũngchưarõ…Bảo

Mi-ke-lêkểlạithìrõhơnvìhômRuồiTrâubịbắtanhấycũngởđấy.-Mi-ke-lêlàmsaochạythoátđược?AnhtabỏmặcRi-va-réthaysao?-Khôngphảilỗitạianhấy.Anhấycũngnổsúngvớicảđoànvàchấphànhđúngmọimệnhlệnh.Khôngailàmsaicả,chỉtrừcóRi-va-rét.HìnhnhưRi-va-rét quên đi hoặc là phút cuối cùng đã sơ hở. Điều đó không thể hiểuđược…AnhchờmộtchúttôiđigọiMi-ke-lê.Giê-mabướcrakhỏiohòng.MộtlátsauchịtrởvàovớiMi-ke-lêvàmộtdânmiềnnúivairộng.Chịgiớithiệu:-ĐâylàMác-cô-nê,mộttrongnhữngngườichuyênchởhànglậuchochúngta.Chắcanhcũngđãtừngnghetên.AnhấyvừamớitớimàcóthểbổsungthêmcâuchuyệncủaMi-ke-lê…Mi-ke-lê,đâylàXê-daMác-ti-nimàtôiđãnóichuyệnvớianh.Anhthấynhữnggìthìkểchoanhấynghe.Mi-ke-lêkểlạivắntắtcuộcchiếnđấugiữacácchiếnsĩcáchmạngvàđộikỵbinh.Cuốicùng,anhnói:-Đếntậnbâygiờtôivẫnchưahiểusựviệcđãxảyrathếnào.NếuchúngtôibiếtRi-va-rétcóthểbịbắt thìkhôngđờinàochúngtôichạycả.Cácmệnhlệnhcủaanhđềurấtchínhxác,vàchúngtôikhôngthểngờrằngsaukhivứtmũxuốngđấtthìRi-va-rétởlạiđểcholínhbaovâymình.Anhấyđãđứngngaybêncạnhngựa,chínhmắttôithấyanhấyđãcắtdâythừngvàchínhtaytôiđãđưachoanhấykhẩusúngnạpđạnsẵnrồitôimớinhảylênyênngựa.Điềuduynhấtmàtôicóthểdựđoánlàcólẽtạichânanhkhậpkhiễngnênanhđãhụtchânkhôngnhảylênngựađược.Nhưngnếuthếthìtạisaolúcấyanhấylạikhôngbắn…Mác-cô-nêngắtlời:-Không,khôngphải thế.Anhấycũngkhôngtìmcáchnhảylênngựađâu.Conngựa tôi sợsúnggiạt sangmộtbênnên tôichạysaucùng.Nhưng tôicũng còn kịp nhìn xemRuồiTrâu có chạy thoát được không.Nếu lúc đókhôngcócáiôngHồngygiáochủthìanhấychạythừasứcđichứ.

Giê-mabuộtmồmkêukhẽ:-Thếà!CònMác-ti-nithìngạcnhiênnhắclại:-Hồngygiáochủ?-Phải,cáilãochếttiệtấylạinhảyxổrađứngngaytrướcmũisúngcủaRi-va-rét.Chắcvìanhdodựnêntayphảihạxuống,taytráigiơlên…Nhưthếnàynày–Mác-cô-nêđưataytráilênngangtầmmắt-Thếlàbọnchúngđổxôvào.Mi-ke-lênói:-Tôichẳnghiểurasaocả.ThậtchẳnggiốngRi-va-rétngàythườngchútnào.Đếnphúthiểmnghèothìlạimấtbìnhtĩnh.Mác-ti-ninhậnxét:-CólẽRuồiTrâuhạsúngvìngạihạsátmộtkẻtaykhôngchứgì?Mi-ke-lênhúnvai:- Kẻ tay không đâm đầu vào giữa chỗ đánh nhau làm gì? Chiến tranh làchiếntranh.NếuRi-va-rétcứmờigiáochủxơimộtphátđạn,đừngđểchomìnhbị tómnhưmộtconthỏcon, thìcóphải thếgiớinàythêmđượcmộtngườichínhtrựcvàbớtđượcmộtlãocốđạokhông.Anhquayđi,mồmcắnriamép.Chỉmộttínữalàanhkhóclênvìtứcgiận.Mác-ti-ninói:-Dùsaothìchuyệnđãrồi.Thảoluậnmãimấtthờigiờvôích.TrướcmắtcầnlàmsaotổchứcchoRi-va-réttrốnthoát.Tôichắcmọingườiđềudámlàmviệcấychứ?Mi-ke-lê thấy câu hỏi ấy là thừa không cần phải trả lời, anh ta cười ngạonghễnói:-EmruộttôimàkhôngđồngýcứuRi-va-rétthìtôicũnggiếtphăng.-Thếthìđượcrồi!Bâygiờtabànđithôi.Trướchết,cácanhcóbảnđồtrongpháođàikhông?Giê-mamởkhóaôkéolấyramấytờgiấy:-Tôicóđủcácbảnđồđây.Đâylàbảnđồtầngdướicùngcủapháođài,đây

làcáctầnggácdướivàcáctầnggáctrêncùngcủathápcanh.Đâylàbảnđồcác tường thành. Đây là đường chạy vào thung lũng. Còn đây là nhữngđườnghẻm,hầmbímậttrongnúivàđườnghầm.-Chịcóbiếtanhấybịgiamởthápnàokhông?-Thápphíađông,trongmộtxàlimtròncócửachấnsongsắt.Tôiđãđánhdấutrênbảnđồ.-Nhữngtàiliệunàychịlấyởđâura?-ỞmộtngườilínhcanhtrongpháođàibiệthiệulàDếmèn.AnhtalàemhọcủaGi-nô,mộtngườiđồngchícủachúngta.-Chịchuẩnbịnhanhgớmnhỉ!-Vâng,không thểđểchậm thờigian.Gi-nôđãđingayBơ-ri-xi-ghê-lavàtrướcđâychúng tôicũngđãdựkiếnmộtvàikếhoạch.Ri-va-rétđã tự taythốngkêcáchầmbímậttrongnúi.Cácanhnhìnxem,chínhchữanhấyviếtđây.-Thếcònlínhcanhthìthếnào?-Chưađiềutrađược.Dếmènmớiđếnnênchưabiếtrõlắm.-CầnhỏilạiGi-nôxemanhDếmènnàylàngườithếnào.ChúngđãquyếtđịnhxemxửRi-va-rétởđâuchưa?ỞBơ-ri-xi-ghê-lahayởRa-ve-na?-Chưabiết.Ra-ve-nalàtỉnhlỵcủamộttỉnhthuộcquyềnGiáohoàng.Theophápluậtthìnhữngviệcquantrọngchỉcóthểxétxửởđấy,ởtòaáncaocấp.NhưngtrongđịaphậnGiáohoàngngườitanàocóđếmxỉagìtớiphápluật.Thayđổiphápluậtnhưthếnàolàtùysởthíchriêngcủanhàđươngcục.Mi-ke-lêxenlời:-HọchẳngđưaRi-va-réttớiRa-ve-nađâu.-;Tạisaoanhnghĩthế?-Tôi tin chắcnhưvậy.GiámbinhBơ-ri-xi-ghê-la làviênđại táPhe-ra-ri.ConthúdữấylàchútênđộitrưởngđãbịRi-va-rétbắnbịthương.Hắntasẽkhôngbỏlỡdịpbáothù.-AnhchorằnghắnsẽcốgiữRi-va-rétởlạiBơ-ri-xi-ghê-la?-TôichắchắntasẽtìmcáchtreocổRi-va-rétbằngđược.

Mác-ti-ni liếcnhìngươngmặt táingắtcủaGiê-ma.MặcchoMi-ke-lênói,gươngmặtđóvẫnkhônghềbiếnsắc.CólẽýnghĩấycủaMi-ke-lêđốivớiGiê-mađãkhôngphảilàmới.Giê-mabìnhtĩnhnói:-Nhưngdùsaohắncũngphảigiữnhữngthủtụctốithiểu.Chắclàhắnsẽlậptòaánbinhtạichỗ,rồimớitìmcáchthanhminh,lấycớlàđểgiữgìnanninhtrongthànhphố.-ThếcònHồngygiáochủchứ?Liệuôngtacólàmngơtrướchànhđộngtráiphépnhưthếkhông?-Việcquânsựôngtacanthiệpsaođược!-Nhưngôngtacóthếlựclớn.Nếuôngtakhôngđồngýthìgiámbinhchắckhôngdámlàm.Mác-cô-nêngắtlời:-ĐờinàogiámbinhhỏiýkiếnMông-ta-ne-li,vìôngnàybaogiờcũngphảnđốiviệclậptòaánbinh.ChừngnàoRi-va-rétcònởBơ-ri-xi-ghê-lathìtìnhhìnhkhôngđếnnỗinguyhiểmlắmvìMông-ta-ne-lithườngbênhvựcnhữngkẻbịbắt.TôisợnhấtlàRi-va-rétphảiđiRa-ve-navìđếnđóthìcoinhưtínhmệnhđãđiđứt.Mi-ke-lênóichắcnịch:-Nhất định khôngđể chúng áp giải tớiRa-ve-na.Ta có thể tổ chức đánhtháogiữađường.Cònnhưđánhtháongaytrongnhàtù thìđấymới thật làkhó.Giê-manói:-TheotôithìkhôngnênhoàicôngđợiđếnlúcRi-va-rétbịgiảiđiRa-ve-na.Chúng taphải tranh thủcứuRi-va-rétngay tạiBơ-ri-xi-ghê-la.Xê-da,bâygiờtanênnghiêncứubảnđồtrongpháođàivànghĩcáchbốtríchoRi-va-réttrốnthoátđithôi.Tôiđãcómộtýđịnhnhưngcònmộtđiểmchưagiảiquyếtđược.Mi-ke-lêđứngdậy,nói:-Mác-cô-nê,tađiđi,đểchohaingườihọnghĩ.ChiềunaytôiphảiđiPhô-

nha-nô (1), và tôimuốn anh cùng đi. Lẽ raVin-tren-xô phải gửi đạn chochúngtatừhômquamàsaochưathấygửitớinhỉ?Khihaingườiđirồi,Mác-ti-nibướclạigầnGiê-mavàlặnglẽchìataychochị.ChịđặttaymìnhgiâyláttrongtayMác-ti-ni.Saucùng,chịnói:-Xê-da,baogiờđốivớitôianhcũnglàngườibạntốt.Anhluônluôngiúptôitrongnhữnggiờphútkhókhăn.Nào,bâygiờtabàncáckếhoạchđi..................(1)Coóc-xơ-mộthònđảoởphíaTâynướcÝ(2)Ra-ve-na-thủphủcủamộttrongbốnlãnhđịacủakhâmsứđặcpháicủaGiáohoàng.(3)Ba-sti-a-MộthảicảngtrênbờbiểnĐôngBắcđảoCoóc-xơ(4)Hola,Paolo!(tiếngÝ)–Này,Paolo!(1)Phô-nha-nô:mộtđịađiểmthuộclãnhđịaGiáohoàng.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Chương3

-ThưađứcHồngy,vềphầntôi,mộtlầnnữatôixinkhẩnthiếtcamđoanvớingàirằngnếungàikhôngđồngýthìanninhcủathànhphốnàysẽbịđedọa.Trongkhinóichuyệnvớiđấngbềtrêncủagiáohội,viênđạitágiámbinhcốgiữgiọngkínhcẩn,nhưnglờinóicủahắntađãrõràngđượmvẻbựcdọc.Hắncáukỉnhhơnlúcnàohếtvìvợhắnđãlàmchohắnnợnầnquánhiều.Batuầnnayhắnđãphảichịuđựngnhiềucơnthửtháchtànnhẫn.Tinhthầnnhândânthànhphốrấtchánnản,khôngkhíbấtmãnngàycàngchínmuồivàlanrộngmộtcáchđángsợ.Khắpnơichỗnàocũngcóhoạtđộngbímật,chỗnàocũngcócấtgiấuvũkhí.ĐồnBơ-ri-xi-ghê-lathìquáyếu,vàlòngtrungthànhcủaquânlínhthìlạirấtđángngờ.ĐãthếlạicònthêmmộtôngHồngygiáochủnữa.Cólầnnóichuyệnvớiphógiámbinh,hắnđãgọiHồngygiáochủlà“conlừabướngbỉnh”,hắnđãphảithấtvọngvìôngta.NhưngnaylạinẩyrathêmmộtgãRuồiTrau.HắnchoRuồiTrâulàhìnhbóngcủamaquỷ.“TênquỷthọtTâyBanNha”ấyđãbắnbịthươngđứacháuyêuvàtênmậtthámđắc lựcnhất củaviênđại táPhe-ra-ri.Đếnnay thìRuồiTrâu lạimêhoặctấtcảlínhcanh,hămdọatấtcảcácsĩquanthẩmvấnvà“biếnnhàtùthànhmộtchuồnggấu trongvườnbách thú”.Ruồi trâubịnhốt trongpháođàiđãbatuầnnaymàcácnhàđươngcụcBơ-ri-xi-ghê-lavẫnchưabiếtnênxửtrívụấynhưthếnào.Thẩmvấnhếtđợtnàyđếnđợtkhác.Phỉnhphờ,dọadẫmvàmọi thủđoạnkhácđềuđã thi thố cả rồi.Nhưng từhômbắt đượcRuồiTrâuđếnnayvẫnkhôngnhíchđượcbướcnào.Bâygiờngườitađãbắtđầu hối hận rằng giá tống cổ Ruồi Trâu đi Ra-ve-na ngay từ đầu thì nhẹnhõmbiếtbaonhiêu.Nhưngdùsaothìcũngđãmuộnrồi.SaukhinghePhe-ra-ribáocáo,khâmsứđặcpháicủaGiáoHoàngđãxétyêucầucủaPhe-ra-rimàbanchohắnđặcquyềntựtayxétxửvụánnày.Vìvậygiờđâynếuhắn

rútluithìcókhácnàochịunhụcmàthừanhậnrằngđốithủlợihạihơnhắntanhiều.NhưGiê-mavàMi-ke-lêđãđoántrước,viênđạitáđòilậptòaánbinhbằngđượcđểtránhkhỏimọilôithôirắcrối.ViệcHồngygiáochủMông-ta-ne-likhăngkhăngtừchốikếhoạchấylàgiọtnướccuốicùnglàmtrànđầychénnướcnhẫnnạicủaPhe-ra-ri.Hắnnói:-ThưađứcHồngy,nếungàibiếttôivànhữngngườigiúpviệctôiđãchịukhổsởbiếtbaonhiêuvìtênquỷsứnày,thìchắcngàisẽcómộttháiđộkhác.TôicũngbiếtrằngđứcHồngykhôngtánthànhviệclàmtráithủtụctốtụng,và tôi rấtquý trọng lương tâmcủangài.Nhưng trong trườnghợpđặcbiệtnàythìcầnphảicónhữngbiệnphápđặcbiệt.Mông-ta-ne-libẻlại:-Không thể lấy trườnghợpđặc biệt nào để bào chữa chobất côngđược.Dùngtòaánbinhbímậtđểxửthườngdânlàkhôngcôngbằngvàkhônghợppháp..-ThưađứcHồngy,chúngtabuộclòngphảilàmnhưthế!Kẻbịbắtđãcandựrõrệtvàonhiềutrọngtội.Yđãtừngthamgiacáccuộcnổiloạn,vànếuykhôngtrốnđiTô-scanthìtoànáncủaủybanquânsựdođứcôngSpi-nô-lalàmchánhánđãkếtánytửhìnhhoặctùchungthânrồi.TừđóđếnnayRi-va-rétvẫn liên tục tổchứchếtâmmưunàyđếnâmmưukhác.Mọingườiđềubiếtrằngylàmộttaylợihạicủamộttrongnhữnghộikínpháhoạighêgớmnhất.Cóđầyđủchứngcớđểtìnhnghirằngchínhyđãgâyphiếnloạnhoặcđãđồngýgiếtítnhấtlàbanhânviêncảnhsátbímật.YbịbắttrongkhibímậtchởvụkhívàođịaphậnGiáohoàng.Khôngnhữngthế,ylạicònvũtrangkhángcựlạinhàđươngcụcvàlàmbịthươngnặnghaiviênchứctrongkhihọthừahànhnhiệmvụ.Bâygiờylàmộtmốiđedạthườngxuyênchoanninhvàtrậttựcủathànhphố.Đólànhữnglýdođầyđủđểđưayratòaánbinh.Mông-ta-ne-liquảquyết:

-Bấtkỳaidùphạmtộinặngđếnđâuchăngnữacũngphảiđượcxétxửtheophápluật-ThưađứcHồngy,nếucứtheothủtụcthôngthườngthìmấtrấtnhiềuthờigiờmàhiệnnaythìmỗiphútđánggiángànvàng.Tôikhôngngớtlosợrằngycóthểtrốnthoát.-Nếucónguycơđóthìnhiệmvụcủaôngđạitálàphảicanhgáccẩnthậnhơn.-ThưađứcHồngy,tôiđãlàmhếtsức,nhưngdùsaotôicũngvẫnphảitrôngvàođội línhgácnhà tù.Song toàn thể línhgácđãbịRuồiTrâumêhoặc.Trongbatuầnqua,tôiđãthaylínhgáccảthảybốnlần,luônluônbắtphạthọnhưngvẫnkhôngănthuagì.họtiếptụcđưathưcủayrangoàivàmangtinvàochoymàtôivẫnkhônglàmgìnổi.Nhữngtênlínhchóchếtấymêynhưmêđànbàvậy.-Thậtlạ.Cólẽykhôngphảingườithường.-Ylàmộttênquỷsứtinhranhđặcbiệt.XinđứcHồngythalỗi,thậtquáRi-va-rét có thể làm cho các đức thánh cũng không sao chịu nổi. Chắc ngàikhôngtin,nhưngchínhtôiđãthânhànhđứngrathẩmvấny,tôibiết.Nhữngsĩquanchị tráchnhiệm thẩmvấnđãkhôngsaochịunổi,nên tôiphải làmthay…-Thếnghĩalàthếnào?-ThưađứcHồngy,điềuấykhónói lắm,nhưngnếungàixemquatháiđộcủaRi-va-réttrongkhithẩmvấnthìtựkhắchiểungay.Ngàicóthểthấyrằngtronglúcđósĩquantẩmvấnhóaratộiphạmcònythìlạitrởthànhquantòa.-Ylàmthếnàomàghêgớmthếđược?Ykhôngtrảlờicâuhỏicủacácônghaysao?Ngoàiimlặngra,ycònthứvũkhígìkhácnữađâu?-Ri-va-rétcòncómộtmiệnglưỡisắcbénnhưdaocạonữa.ThưađứcHồngy,chúngtađềulànhữngkẻtộilỗi,cóailàngườikhôngphạmphảisailầm.Vàdĩnhiênkhôngaimuốnngườikhácđemtộicủamìnhrabêuriếuầmĩkhắpnơi.Đólàbảntínhcủaconngười.Vậymànaylạicókẻbớimócnhữngtộilỗicáchđâyhànghaichụcnămravăngvàomặtmình.

-VậyRi-va-rétđã tốgiác chuyệngìbímật củaviên sĩquan thẩmvấncóphảikhông?-Vâng…thưađứcHồngy…hồiviênsĩquanđángthươngấycònlàsĩquankỵbinhhắnđãmắcnợquánhiềuvàcótạmvaymộtmóntiềnnhỏtrongquỹquânđội…-Nghĩalàhắnđãăncắptiềncôngchứgì?-ThưađứcHồngy, lẽ dĩ nhiênhắn làm thế là xấu, nhưngbạnbèđãgópngaytiềnchohắntrangtrảivàchuyệnđóđãđượcỉmđi.Hắnlàconnhàtửtếvàtừđóđếnnaygiữđượchạnhkiểmtốt.ThếmàtôikhônghiểuRi-va-rétđàobớiđâuramớchuyệncũríchấy.Ngayhômhỏicungđầutiên,yđãnóitoạcchuyệnđóngaytrướcmặtviênsĩquanvànhữngngườidướiquyềnôngta.Vàynóivớimộtgiọnghiềnlànhnhưđọckinhvậy.Lẽdĩnhiênđếnnaychuyệnđóđãđượccảtỉnhbàntánxônxao.ThưađứcHồngy,nếungàidựmộtbuổihỏi cung thì chắcngài sẽ rõngay…Tấtnhiên chúng tôi sẽgiấukhôngđểchoRi-va-rétbiêtvàngàisẽcóthểngồinghekínđáo…Mông-ta-ne-liquaylạinhìnviênđạitávớicặpmắtkhácthường.-Tôilàsứthầncủagiáohộichứkhôngphảilàmậtthám.Nghetrộmkhôngphảilànhiệmvụcủatôi.-Tôi…tôikhônghềcóýlàmphậtlòngđứcHồngy…-Tôithiếttưởngkhôngcầnđôicolàmgìnữavôích.Ôngđưatênđólênđểtôinóichuyện.-ThưađứcHồngy,xinngàichophéptôitừchốiđiềunày.Ri-va-rét làkẻkhôngsaocòntutỉnhđược.Lầnnàyphảivượtquaphápluậtmàtrừkhửhắn,đừngđểhắngâyrataihọamới,nhưthếlàchắcchắnvàphảilẽhơncả.ĐứcHồngyđãnóithìtôicũngkhôngdámvannài,nhưngxinngàihiểuchorằngtôiphảichịutráchnhiệmtrướcđứckhâmsứđặcpháicủađứcGiáohoàngvềanninhcủathànhphố…Mông-ta-ne-lingắtlời:-Còn tôi, tôichịu tráchnhiệmtrướcThiênchúavàđứcThánhchađểchotrongđịaphậncủatôikhôngaiđượclàmđiềuámmuội.Nếuôngđạitávẫn

khôngchịuthìtôixinphépôngdùngtớiđặcquyềnHồngygiáochủcủatôi.Tronghòabìnhtôikhôngthểđồngýcholậptòaánbinhbímậtgiữathànhphốnày.Mườigiờsángmaimộtmìnhtôisẽtiếpkẻbịbắtởđây,khôngcầnngườilàmchứng.Viênđạitágượnggạotrảlờimộtcáchkínhcẩn:-XintùyđứcHồngyRồihắntavừabướcravừalầunhầu:-Thậtlàbướngbỉnhchẳngkémgìnhau.HắngiữkínviệcRuồiTrâusắpgặpHồngygiáochủchomãitớiphútphảitháocùmvàdẫnRuồiTrâuđếntrướclâuđài.Hắnnóivớiđứacháubịthương:-Con lừaMông-ta-ne-libâygiờcũng ti toebànchuyệnpháp luật!đểchobạnlínhăncánhvớiRi-va-rétvàđồđảngcủayđánhtháochoydọcđườngrồimớitrắngmắtra.Mông-ta-ne-liđangngồicạnhbànchấtđầygiấymá.KhiRuồiTrâubịbọnlínhápgiảivàophòng,anhsựcnhớtớingàyhèoiảnămxưa,nhớtớinhữngbài giảng đạomà anh đã lần giở từng tập trong căn phòng giống hệt cănphòngnày.Lúcấycửachớpcũngkhépnửachừngnhưbâygiờvàngoàiphốtiếngngườibánhoaquảcũngraovang:-Dâutây,dâutâyđây!RuồiTrâugiậndữlắcđầu,hấtngượcmớtócxõaxuốngmắtvàcốmỉmcười.Mông-ta-ne-lingẩngđầulênnhìnanh.Ôngtanóivớiđộilính:-Cácconhãyrađợiởphòngngoài.Viênđộikhẽlắpbắp:-XinđứcHồngythalỗi,quangiámbinhnóitênnàyrấtnguyhiểmvàbảo…CặpmắtMông-ta-ne-linẩylửa,nhưnggiọngôngvẫnôntồnnhắclại:-Cácconrađợiởphòngngoài.Viênđộisợhãicúichào,mồmlúngbúngxinlỗirồicùngvớiđộilínhbướcrakhỏiphòng.

Khicửađãđónglại.Mông-ta-ne-licấttiếng:-Mờingồi!RuồiTrâulặnglẽngồixuống.Saumộtphútimlặng,Mông-ta-ne-limớigiáođầu:-ÔngRi-va-rét,tôimuốnhỏiôngmấycâu,nếuôngtrảlờithìtôirấtcảmơn.RuồiTrâumỉmcười:-Côngviệcchính…chínhcủatôibâygiờlànghe…nghengườitahỏicung.-Nghevàkhôngtrảlờichứgì?Phải,tôicónghenói,nhưngnhữngcâuhỏicủacácsĩquanhỏicunglạikhác.Họcónhiệmvụlợidụngnhữngcâutrảlờicủaôngđểkếttộiông…-Thếcòn…nhữngcâuhỏicủangàithìsao?GiọngnóicủaRuồiTrâulạicònchâmchọchơncảlờinóicủaanh.Mông-ta-ne-lihiểungayđiềuđó,nhưngôngtavẫngiữvẻnghiêmtrangvàniềmnở.-Dùôngcótrảlờihaykhông,nhữngcâuhỏicủatôivẫnlàgiữahaichúngtamàthôi.Nếunhữngcâuhỏiấydínhdángtớinhữngbímậtchínhtrịcủaôngthìlẽdĩnhiênxinôngchớtrảlời.Mặcdùchúngtachưahềquennhaunhưngmongrằngôngchophéptôiđượctiếpchuyệnông.-Thưa…thưađứcHồngy,tôihoàntoàntheoýngài.DángnghiêngmìnhvàvẻmặtđiđôivớinhữnglờinóiấycủaRuồiTrâulàmcho cả những kẻ trắng trợn nhất cũng đành phải thôi, không muốn tiếpchuyệnvớianhnữa.NhưngMông-ta-ne-livẫnhỏi:-Ngườitabuộcôngvàotộichuyênchởsúngốngvàođịaphậnnày.Vậyôngdùngsúngốngđểlàmgì?-Để…đểgiếtchuộc.- Câu trả lời của ông thật ghê gớm. Vậy ông coi những người đồng bàokhôngcùngmộttưtưởngvớiônglàchuộtư?-Một…mộtsốngườitrongbọnhọ.Mông-ta-ne-lingảngườivàoghếvàyênlặngnhìnRuồiTrâutrongmấyphútliền.Bỗngôngtahỏi:

-Tayônglàmsaothếkia?-Nhữngvếtrăng…răngcủanhữngconchuộtấy.-Xinlỗiông,tôihỏivềnhữngvếtthươngcònmớiởbàntaynàykia.RuồiTrâugiơcánhtaynhỏnhắn,mềmmạivàđầythươngtậtấylên.Cổtaysưngvù,tímbầmlại.-Ồ,cógìđángkểđâu!ĐộiơnđứcHồngy,hômtôibịbắt-RuồiTrâukhẽnghiêngmình–tôibịmộttênlínhchémvàotay.Mông-ta-ne-licầmlấycánhtay,chămchúnhìn.-Từhômấyđếnnayđãbatuần,tạisaovẫncứthếnày?-Cólẽtạimấy…mấychiếccùmquýhóađấythôi.Mông-ta-ne-licaumày:-Họbắtôngđeocùmvàovếtthươngmớiư?-Lẽ…lẽdĩnhiên,thưangài.Vếtthươngmớichínhlàchỗđểđeocùm.Đeovàovếtthươngcũthìphỏngcóíchgì.Vếtthươngcũchỉnhứcnhốithôichứkhôngthểcháylênnhưlửađốt.Mông-ta-ne-lilạichămchúnhìnRuồiTrâuvớiđôimắtdòhỏi.Rồiôngđứngdậy,lấytrongôkéorabộđồbăngbó.-Ôngđưatayđâychotôi.RuồiTrâunghetheo,mặtanhlạnhnhưthépnguội.Mông-ta-ne-lirửasạchvếtthương,băngbólạicẩnthận.Cólẽôngtađãquenvớiviệcnày.-Tôisẽnóichuyệnvớiviêncaingụcvềviệcđeocùm.Bâygiờtôimuốnhỏiôngmộtcâukhác:sauđây,ôngđịnhlàmgìnữa?-Thưangài…,câutrả…trảlờicủatôiđơngiảnlắm.Tôisẽvượtngụcnếucóthể.Khôngvượtngụcđượcthìchỉcòncóchếtmàthôi.-Tạisaolạichết?-Vì nếu viên giámbinh không tìmđược cách xửbắn tôi thì tất nhiên tôicũngbịkếtánkhổsai,mànhưthếcũngchẳngkhácgìxửtửvìsứctôikhôngchịunổitùkhổsai.Mông-ta-ne-li tì tay lên bàn, nghĩ ngợi. Ruồi Trâu cũng ngồi im, anh tựangườivàoghế,mắt limdimtậnhưởngnhữngphútkhoankhoái thoátkhỏi

gôngcùm.Mông-ta-ne-lilạihỏitiếp:-Nếutrốnthoátđượcthìôngsẽlàmgìchođờiông?-Tôiđãthưavớingàirồi,tôisẽlạigiếtchuột.-Giếtchuột…Nhưvậylànếutôicóquyềngiảithoátchoôngthìôngsẽlợidụngtựdođóđểxúctiến,chứkhôngphảiđểngănngừabạolựcvàđổmáu?RuồiTrâungướcnhìncâythánhgiátreotrêntường:-“Khôngphảilàsựbằnganmàlàlưỡigươm”(1).Đấyngàixem,tôivẫnnoitheogươngsángđấychứ.Nhưngphảinóirằngtôiưadùngsúngngắnhơn”.Mông-ta-ne-livẫnhếtsứcbìnhtĩnh:-ÔngRi-va-rét, tôikhônghềxúcphạmtớiôngvàcũngkhônghềtỏýcoithườngnhữngtưtưởngcùngnhữngbạnbècủaông.Vậytôicóthểnàomongôngcũngđốixửlạivớitôitếnhịnhưthếkhông?Haylàôngmuốnbắttôiphảinghĩrằnghễngườivôthầnthìkhôngbaogiờbiếtlễphéplàgìcả?-À,ratôi…tôiquênrằngđứcHồngycholễphéplàmộttrongnhữngđứctínhcaoquýnhấtcủađạoThiênchúa.TôivẫncònnhớbàigiảngcủađứcchaởPhơ-lô-răng-xơ,khiđứcchanóitớicuộctranhluậngiữatôivàngườibảovệnặcdanhcủađứccha!-Chínhtôiđangmuốnhỏiôngchuyệnấy.Xinôngchobiếttạisaoôngcămthùtôiđếnthế?Nếuôngchỉchotôilàmộtcáibiatốtđểchâmchọcthìđólàchuyện khác. Bây giờ chúng ta không bàn cãi về phương pháp đấu tranhchínhtrịcủaônglàmgì.Nhưngquacácbàivănchâmbiếmcủaôngthìtôithấyhìnhnhưôngcóthùriênggìvớitôi.Tôimuốnhiểutạisaoônglạicótháiđộnhưthếđốivớitôi.Tôiđãtừnglàmđiềugìcóhạiđếnôngchưa?Hừ,chưatừnglàmgìcóhạichoanh!RuồiTrâuđưacánhtayquấnđầybănglêncổ.Anhcườikhẩunói:-XinmờiđứcHồngyhãynhớlạiSếch-xpia.Hẳnngàicònnhớtrongmộtvởkịchcủaôngtacómộtnhânvậtrấtghétmèo,mộtgiốngvậtnuôi(2)hiềnlànhvàrấtcóích.Ấy,tôicũngthếđấy,tôirấtghétgiáosĩ.Cứtrôngthấybộquầnáocốđạolàtôicảmthấynhứcnhốiđếntận…chânrăng.(3)

Mông-ta-ne-lithảnnhiênkhoáttay:- Nếu vấn đề chỉ là ở chỗ đó thì… Thôi được, xin ông cứ việc đả kích.Nhưngôngxuyêntạcsựthậtlàgì!Khitrảlờibàigiảngcủatôiôngcónóirằngtôibiếtkẻbảovệnặcdanhcủatôilàai.Nhưngđiềuđókhôngđúngsựthật!Tôikhôngdámkếttộiôngcốtìnhnóidối,nhưngchắclàôngđãlầm.Chotớingàynaytôicũngkhônghềbiếtngườiđólàai.RuồitrâunghiêngđầuchămchúnhìnHồngygiáochủ.Rồianhngảngườivàoghếcườihahả:-Ôi,s-s-sanctasimplicitas! (tiếngLatinh : thật là thanhsạchnhưcácđấngthánh!)ĐứcHồng y hiền lành chẳng kémgì người dânAc-ca-đi!Có thậtngàikhôngđoánđượclàaikhông?Cóthậtngàikhôngtrôngthấyrằngtuyhaivếtmóngnhưngchỉlàmộtvóngựanhưbànchâncủaquỷsứmàthôihaysao?Mông-ta-ne-liđứngdậy:-ÔngRi-va-ret,thếnghĩalàmộtmìnhôngđóngcảhaivaitrongcuộctranhluậnấycóphảikhông?ĐôimắttovàxanhbiếccủaRuồitrâunhìnxoáyvàomắtHôngygiáochủ.-Vâng,làmnhưthếlàrấtxấu.Nhưngrôiđãđượcmộtmẻcườivỡbụng!Làvìchuyệngìngàicũngnuốthết,nuốtnhưnuốtruộtsòhếnýấy!Tuyvậytôicũngđồngývớingàirằngtháiđộấythậtlàxấu!Mông-ta-ne-licườimímmôi,ngồixuốngghê.NgaytừlúcđầuđãbiếtRuồitrâumuốnchọctứcmình,Mông-ta-ne-liđãcốsứctrấntĩnh.Nhưngbâygiờthìôngtamớihiểuvìsaoviênđạitálạigiậndữđếnthế.MộtconngườimàbatuầnlễliềnngàynàocũnghỏicungRuồitrâuhànghaitiếngđồnghồthìdùcónóilỡlờiđiềugìcũngcóthểthathứđược.Mông-ta-ne-livẫnbìnhtĩnhnói:-Thôi,tagácchuyệnấylại.Sởdĩtôimuốngặpôngchẳngqualàvìlídosauđây : tôi là Hồng y giáo chủ, tôi có quyền dự bàn về số mạng của ông.Nhưng tôi chỉ dùngđặcquyềncủa tôi đểgiúpôngkhinàongười tadùngnhữngbiệnphápquánặngnềvớiôngmàthôi.Vìthếtôimuốnhỏixemông

cóđiềugìphànnànkhông.Vềchuyệngôngcùmthìôngkhôngloviệcấysẽdànxếpổnthoả.Nhưngcólẽôngcònmuốnkêucađiềugìkhácnữa?Ngoàira,trướckhinóilênýkiếncủamìnhtoicũngcầnxemônglàngườinhưthếnàođã.-ThưađứcHồngy,tôichẳngcógìđểphànnàncả.Àlaguerrecommeàlaguerre (tiếngpháp :đãchiếnđấu thì cho rachiếnđấu).Tôikhôngphải làmộtcậuhọctròngâythơchờđợichínhphủxoađầumìnhvềtộibímậttrởsúngốngvàogiáophậnnày.Lẽtấtnhiênchínhphủsẽtrừngtrịtôithẳngtay.Cònnhưtôilàngườinhưthếnàothìngàiđãcólầnđượcnghetôixưngtộirồituycáchxưnghôcủatôicóhơingôngmộttí.Nhưthếchưađủhaysao?Haylàngàimuốnnghe..Nghelạimộtlầnnữa?Mông-ta-ne-licầmchiếcbútchìgõgõvàongóntayvàlạnhlùngnói:-Tôikhônghiểuôngmuốnnóigì.-ĐứcHồngyhẳnchưaquênngươikháchthậpphươnggiàĐi-ê-gôchứ?Ruồitrâulấygiọngônggià"-"Lãolàmộtkẻkhôngmaycótội.."ChiếcbútchìgãylàmđôitrongtayMông-ta-ne-li.Ôngtavừađứngdậyvừanói:-Ôngquáquắtlắmrồi!Ruồitrâungửamặtcười,rồianhnhìntheoHồngygiáochủđanglặnglẽđibáchbộtrongphòng.SaucùngMông-ta-ne-lidừngbướctrướcmặtanh.-ÔngRi-va-ret,ôngđốixửvớitôicòntệhơncảmộtngườidochamẹđẻrađốixửvớikẻthùhungácnhấtcủamình.Ôngbớimócnỗiđaukhổriêngcủatôiđểbôngđùavàgiễucợt.Mộtlầnnữaxinônghãychotôibiếttôiđãtừnglàmđiềugìhạiđếnôngchưa?Nếukhôngthìtạisaoônglạinhẫntâmđùacợtnhưthế?Ruồi trâungảngười trênđệmghế,mỉmcườimộtcáchbíẩn, lạnh lùngvàsâucay.-ThưađứcHồngy,ngàiquá lưu ..lưuý tớinhững lờinói của tôi làm tôi

khôngthểnhịncườiđượcvàphầnnàonhớlại..mộtgánhxiếcrong..Đôimôitáinhợt,Mông-ta-ne-liquayngoắtđivàrungchuông.Độilínhápgiảibướcvào,ôngtachỉnóivắntắt:-Dẫnngườitùnàyvề.KhihọdẫnRuồitrâurakhỏi,Mông-ta-ne-lingồilặngtrướcbànvàvẫnrunlênvìquá tứcgiận.Ôngcầm lấy tậpbáocáocủacác linhmục tronggiáophậngửitớinhưngrồilạiđẩyngayra,gụcđầuxuốngbànhaitaybưnglấymặt.DườngnhưRuồitrâuvẫncònlàmộtbóngđenlởnvởntrongphòngghêgớmđếnnỗilàmchoMông-ta-ne-likhôngdámbuôngtayrakhỏimặt.Ôngvẫnrunlẩybẩyvàkinhhoàng,chỉsợphảinhìnthấybóngmađómặcdầunóđã không cònở đó nữa.Mông-ta-ne-li biết chỉ tại thần kinh củamình rốiloạn lên thôi nhưng ông vẫn hãi hùng trước bóng đen đó.. cánh tay đầythươngtíchnụcườicayđộctrênmôicáinhìnsâuxabíhiểmnhưbiểncả...CốgắnglắmMông-ta-ne-limớixuađuổiđượcsựámảnhghêrợnấyvàbắttayvàoviệc.Suốtngàykhôngmộtphútnàorảnhnênkhôngbịkýứcgiàyvò.Nhưngđêmkhuya, khi bước vào phòngngủ thìMông-ta-ne-li lại bủnrủn,lặngngườiđitrênngưỡngcửa.Nếubóngmaấyhiệnratronggiấcmộngthìbiết làmsaođây?Một látsau,Mông-ta-ne-li trấntĩnhlạivàquỳtrướctượngChịunạn.Nhưngsuốtđêmấy,ôngtavẫnkhôngsaochợpmắtđược.

................(1)“Khôngphảilàsựbằnganmàlàlưỡigươm”–CâunóicủaChúaGiê-xutrongKinhThánh khiChúa nói với các tông đồ: “Các người đừng tưởngrằngtađếnđâylàđểmanglạihoàbìnhtrêntráiđất.Tađếnđâykhôngphảiđểmanglạisựbằngan,màlàmanglạilưỡigươm”.(2)trongbảndịchghilà“giasúc”!!!(3)TríchSếch-xpia,“NgườiláibuônthànhVơ-ni-dơ”,màn4,hồi1.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Chương4

Songcơngiận cũngkhông làmchoMông-ta-ne-li quên lờihứa củamình.Ông takịch liệtphảnđốigôngcùmđếnnỗiviênđại táxấusốkiađâmrahoangmangvàđànhphảinhắmmắtralệnhtháogôngcùmchoRuồitrâu.Phe-ra-riphànnànvớisĩquantuỳtùng:-KhôngbiếtMông-ta-ne-licònđịnhphảnđốigìnữakhông.NếulãotachogôngcùmlàkhắcnghiệtthìcólẽchẳngbaolâunữalãotacũngsẽđòibỏnốtcácchấnsongsắtvàbắttôiphảidângsơnhàohảivịchoRi-va-ret!Thờitôicòntrẻthìphạmnhânlàphạmnhânvàđượcxửtríthíchđáng!Lúcấychẳngaichokẻphảnnghịchnhẹtộihơnkẻcắpcả.NhưngbâygiờthìlàmloạnđãthànhmốtcảrồivàHồngygiáochủtưởngmuốnthahồkhuyếnkhíchlũcônđồấythếnàocũngđược.Viênsĩquantuỳtùngnói:-Khônghiểulãotanhúngtayvàolàmgì.Khôngphảilàđặcsứkhôngcóquyềndínhvàoviệcdânsựvàquânsự.Theophápluậtthì...-Cònnóitớiphápluậtlàmgìnữa!TừkhiđứcThánhchađãralệnhmởcửanhàtùđểchobèlũtựdochủnghĩakhốnkiếpđượctháocũisổlồngthìcònaikiêngnểgìphápluật!Thậthoàntoànđiênrồi!AichẳngbiếtHồngygiáochủMông-ta-ne-li bây giờ lênmặt rồi. Hồi Đức cốGiáo hoàng ngài cònsống thì lão tanhũn lắmnhưngnay thì lão tanghiễmnhiên trở thànhnhấtphẩm triều đình. Một bước tót ngay lên địa vị cận thần của Giáo hoàngđươngkimlão ta thahồmà làmmưa làmgió.Mìnhđịch lạisaonổi!Biếtđâulãota lạichẳngđãnhậnđượcmậtdụcủaVa-ticăng.Bâygiờthời thếđảođiênchẳnghiểumaiđâynhưthếnào.Ngàyxưathìcòncókỷcươngchứthờibuổibâygiờ..RồiPhe-ra-richánngánlắcđầu.Thậtkhómàsốngởthờibuổinàykhimà

Hồngygiáochủđểmắttớicảchếđộnhàtùbànluậnđếncảquyềnlợicủacácchínhtrịphạm.Cònvềphầnruồitrâuthìanhtrởvềnhàtùtrongpháođàivớimộttâmtrạnghầunhưđiêndại.CuộcgặpMông-ta-ne-liđãhútgầnkiệtsứcanh.Câunóicuốicùngđộcácvềgánhxiếcrongbuộtragiữalúcanhđãquátuyệtvọngchínhlàđểtìmcáchcắtđứtcuộcnóichuyệnấy.Nếuchỉkéodàichừngnămphútnữathìchắcanhsẽkhócoàlênmất.Mấytiếngđồnghồsauviênđại tágọiRuồi trâulên.Nhưngđểtrả lờimọicâuhỏianhchỉcườisằngsặcnhưđiênnhưdại.ChođếnkhiviênđạitácáutiếtvàchửibớiầmĩthìRuồitrâucàngcườitohơn.ViênđạitálạidoạdẫmbằngđủmọihìnhphạtghêgớmnhưngrốtcuộccũngnhưGiêm-xơBớctơnxưakiahắnchorằngkhônghơisứcđâumàđithuyếtphụcmộtkẻhoàntoànmấtlýtrí.ChúnglạidẫnRuồitrâutrởvềngụctối.Anhnằmlănraphảnlòngđaubuồnkhôngsaotảxiết.Mỗikhitrậncườiđiêndạiquađithìbuồnđaulạiậpđến.Anhcứnằmnhưthếđếntậnchiềukhôngnhúcnhíchkhôngnghĩngợi.Xúcđộngmãnh liệtđãnhườngchỗchovôcảmgiác.Nỗiđaukhổđènặng lêntâmhồnthìcũngchỉnhưmộtvậtthểđènặnglênkhúcgỗmàthôi.Vànóichocùngtươnglaidùcókếtliễunhưthếnàođốivớianhcũngchẳngquanhệgì.Điềuquantrọngduynhấtđốivớianhcũngnhưđốivớimọisinhvậtkháclàlàmsaothoátkhỏinhữngnỗiđaukhổvôcùngtận.Nỗiđaukhổấymấtđilàdotìnhthếbênngoàithayđổihaylàdokhảnăngcảmxúctronganhsẽchếtđiđóchỉlàvấnđềphụ.Anhcóthểtrốnthoátđượcmàcũngcóthểbịgiếtnhưngdùthếnàoanhcũngsẽkhôngbaogiờthấymặt"cha"nữa.NgườicoingụcmangcơmchiềulạichoRuồitrâu.Anhnhìnlênvớiđôimắtnặngchịchmàthảnnhiên.-Mấygiờrồi?-Sáugiờ.Thưaông,bữaănchiềuđây.Ruồi trâu rùngmình nhìn thức ăn đã lạnh và thiu thối.Anh quaymặt đi.Chánnảnvàmệtmỏi.Nhìnthứcănruồitrâuthấybuồnnôn.

Ngườicoingụcvộikhuyên:-Nếuôngkhôngănthìốmmất.Cốănchútbánhcholạisứcôngạ.Vànhưđểruồitrâutinlờinóicủamìnhhơnanhtacầmmiếngbánhướtgiơlênkhỏiđĩa.ThóiquenhoạtđộngbímậtbừngtỉnhdậytrongRuồitrâu.Anhhiểurằngtrongmiếngbánhcógiấumộtđiềugìbímật.-Anhđểđấyrồitôiăn.Ruồitrâunóimộtcáchhữnghờlàvìcửacònmởtênđộiđứngởcầuthangcóthểnghethấyrõràngtừngcâunói.Khi cửa ngục đã khoá lại vàRuồi trâu biết chắc không có ai nhìn qua lỗnhòm thì anh cầm lấymiếng bánh từ từ bẻ vụn ra thành từngmảnh.Quảnhiên trongbánhcómấychiếcgiũaconbọc trongmộtmảnhgiấycómấyhàngchữmờmờ.Ruồitrâuthậntrọngvuốtthẳngmảnhgiấyvàđưalênánhđènyếuớttrongxàlim.Chữviếtrấtkhóxemgiấylạimỏngdínhrấtkhóđọc:"Cửakhôngkhoá.Đêmkhôngtrăng.Cưachấnsongchomauvàchuixuốngđườnghầmvàokhoảnghaibagiờđêm.Chúngtôiđãsẵnsàng.Cólẽkhôngcòndịpnàokhácđâu"Ruồitrâuvộivãvònhàumảnhgiấy.Thếlàmọiviệcđềusẵnsàng.Anhchỉviệccưachođượcchấnsongcửasổ.Thoátkhỏigôngcùmrồimaymắnbiếtbao!Anhkhôngcònphảimất thờigiờcưagôngcùmnữa.Cửasổcóbaonhiêuchấnsong?..Hai..bốn..mỗichấnsongfảicưahaichỗcũngcoinhưlàtámchấnsong.Nếukhôngđểlỡphútnàothìcóthểcưaxongđêmnay.GiêmavàMactinilàmthếnàobốtríđượcnhanhnhưthế?Lạicònchuẩnbịcảquầnáođểhoátrang,hộchiếu,tìmđượcchỗẩnnúpnữa..Cólẽhaingườiđãlàmviệcsuốtngàyđêm..LạichínhkếhoạchcủaGiêmachứgì!Ruồitrâucười thầm :kếhoạchcủaaikhôngquan trọngmiễn sao tốt làđược !Nhưnganhvẫnthấykhấpkhởitronglòng,vìGiêmalàngườiđầutiênnghĩtới cách dùng đường hầm chứ không fải leo thang dây như những ngườibuônlậuđềnghị.KếhoạchcủaGiêmatuyphứctạpvàkhókhănhơnnhưngkhôngnguyhại tới tínhmạng của người lính đứnggácởmặt đườngphía

đông.VìthếkhiRuồitrâuđượcbiếthaikếhoạchấythìanhkhôngdodự,chọnngaykếhoạchcủaGiêma.Theo ké hoạch đó thì người lính gácmang biệt hiệuDếmèn phải bímậtkhoácánhcửasắttừsânnhàtùdẫntớiđườnghầmdướichânthànhrồitreochìakhoávàochỗcũ.CònRuồitrâuphảicưachấnsongxéáosơmithànhtừngsảikếtlạilàmthànhdâymàtụtxuốngmặtđườngrộngphíađông.Tớitườngrồithìphảibòdọctheotườngkhitênlínhgácquayđithìbòhễhắnnhìnlạithìphảinằmnépvàotường.Góctườngphíađôngnamlàmộtthápcanhnhỏ.Thápnàyđãcũnátmọcđầydây leo chằng chịt bêndưới là nhữngđốngđávụn.Ruồi trâu fải lần theonhữngđámdâyleovànhữngđốngđávụnấytụttừtrênthápxuốngsânnhẹnhàngđẩycửahầmđãmởkhoámàmentớiđườnghầm.Cáchđâymấythếkỷđườnghâmnàylàmộthànhlangbímậtnốiliềnpháođàivớithápcanhtrên đồi bên cạnh.Giờ thì không ai dùng tới nữa nên thỉnh thoảngđườnghầmcóchỗbịđálởxuốngchelấp.Nhữngngườibuônlậuđãđàomộtconđườngbímậtthôngtớiđườnghầmnày.Chỉhọmớibiếtconđườngấy .Khôngaicó thểngờ rằng từngđốnghànglậulâunayvẫnnằmhàngtuầndướichânpháođàitrongkhibọnviênchứcthếquanvẫntứctốivìđãphảilùngkhắpnhàdântrênnúimộtcáchvôhiệuquả.RuồitrâuphảilăntheođườngbímậtấysangvườnđồibêncanhrồinhânlúcđêmtốiđếnchỗcóMactinivàmộtngườibuônlậuđứngđợi.Mởcửasânsaugiờđi tuầnbuổichiều làđiềukhókhănhơncả.Khôngphảingàynàocũng có thểmở cửamột cách dễ dàng.Trèo từ cửa sổ xuông những đêmsángtrờithìlínhcanhcóthểtrongthấy.VìthếhômnayRuồitrâukhôngthểbỏlỡthờicơ.Ruồi trâungồixuốnggiườngnhaibánh.Bánhmỳkhôngđếnnỗighê tởmnhưnhữngthứcănkháccủanhà tù.Anhcốnuốtđể lấysức.Rồi,anhngảlưngvàcốchợpmắtmộtlátvìcưangaytrướcmườigiờthìmạohiểmquámàcưađêmthìlạilàmộtcôngviệcrấtvấtvả.

Nhưvậylàdùsao"cha"vẫnnghĩcáchtạođiềukiệnchoanhtrốn.Thậtđúnglàcáilốiđốixửcủa"cha"từtrướcđếnnay.Nhưngkhôngđờinàoanhchịunhậnsựgiúpđỡcủacha.Không,khôngđờinào!Nếuanhtrốnthoátđượcthìđócũnglàcôngcủacácđồngchícủaanhvàbảnthânanh.Anhkhôngthèmnhờsựbanơncủacácchacố.Nóngquá!Chắctrờisẽnổicơngiôngvànổrasấmsét.Khôngkhínặngnềvàngộtngạtruồitrâusốtruộttrởmìnhtrênphảnvàđưacánhtayquấnđầybăng lêngốiđầu.Nhưnganhvội rút rangay.Cảcánh tay rần rậtvànóngbừngnhưlửađốt.Cácvếtthươngcũlạibấtđầunhứcnhối,daydứt..Tạisaothếnhỉ?Không,khôngcógìđâu!Chắclàtạithờitiếttạitrờisắpnổicơngiôngđóthôi.Tốthơnlàđánhmộtgiấcchotỉnhngườirồisẽcầmlấygiũa.Támchấnsongmàtoànlànhữngchấnsongtovàchắc!Cònbaonhiêunưa?Chắcchẳngcònbaonhiêunữađâu.Nãygiờanhcưađãnhiềucưanhứccảtay.Nhứclắm.Nhứcthấuxương!Nhưngchảlẽvìcưamàtaynhứcvàchâncũngnhứcnốt!Nhứcnhưlửađốtdùiđâm...Ruồitrâuvùngđứngdậy.Không,anhchưangủ.Anhmơmàmắtvẫnmởto.Anhmơthấytựtaymìnhcưachấnsong.Nhưng,kìa,nhữngchấnsongvẫncònkiavẫnnguyênvẹnvẫn tovà chắcnhưbaogiờhết.Tiếng chuông từthápcanhxaxôivọnglạiđúngmườitiếng.Đãđếngiờratay.Ruồitrâunhìnqualỗnhòm.Biếtchắckhôngcóairìnhmòanhrútlấymộtchiếcgiũagiấutrongngực.***Không,cóviệcgìđâu,chẳngsaocả !Đóhoàn toànchỉ làảo tưởng.Ruồitrâuthấyđauởsườn.CHắclàtạicảmlạnhhoặcđaubụngđấythôi.Điềuấycũngkhôngcógìlạvìbatuầnnayanhphảiănnhữngthứcănghêtởmcủanhàtùvànằmgiữabốnbứctườngẩmướt.Còntoànthânđaunhừvàmạchđậprộnrãthìchẳngquachỉlàdoxúcđộngvàbịtùtúnglâungày.Đúngrồi,đúng như thế đấy, chỉ do tù túng quá nhiềumà thôi.Thếmà bấy lâu vẫnkhôngnghĩra.Phảitạmnghỉchobớtđauđã.Chắcvàiphútsẽđỡthôi.

NhưngmớingồixuốngRuồitrâulạithấytoànthânđaunhứcnhốihơnmặtanhtáinhợtđivìkinhhoàng.Không,phảiđứngdậylàmgìđithôi.Phảicốgạtcơnđauđi.Đauhaykhông làdoýchícủamình.Phảikhôngbiếtđau,phảibắtcơnđaudịuxuống.Ruồitrâuđứngdậydõngdạcnóivớichínhmình:-Takhôngốm.Lúcànykhôngthểốmđược.Phảicưachođượcchấnsongvàtađangkhôngốm.Vàanhlạicầmlấygiũa.Mườigiờmườilăm,mườigiờrưỡi,mườigiờbốnlăm...Ruồitrâumảimiếtcưacưamãivàanhnghetiếnggiũaxiếtvàosắtnhưđangxiếtvàothânthểvàđầuócmình.Anhmỉmcườitựbảo:-Xemkẻnàosẽbịcưađứttrước:tahaychấnsong?Rồi anh lại nghiến răng cưa đếnmười một giờ rưỡi mặc dù tay đã sưngphồng tê cứng tưởng chừng không nắm nổi chiếc giũa nữa. Không, anhkhôngdámngừng lại đểnghỉ vì nếu rời chiếcgiũakhốnnạnnày ra là sẽkhôngcònđủcanđảmđểnhặtlên.Ngoàicửavanglêntiếnggiàyđinhngườilínhcanhvàtiếngbángsúngđậpvàokhungcửasắt.Ruồitrâungừngcưa.Taykhôngrờichiếcgiũaanhngoáicổlại.Phảichăngbọnchúngđãnghethấy?Mộtvậtgìnémqualỗnhòmlăntrênsànxàlim.Anhcúixuốngnhặt:thìramộtmẩugiấyvotròn.Saotụtmãimàkhôngđếnđất?Vàdườngnhưcónhữngđợtsóngđenngòmgầmthétghêrợntừbốnphíaxôlạiphíamình.Àthôi,hiểurồi!Khôngphảianhđangtụtxuốngmàchỉmớicúixuốngnhặtmẩugiấy lên thôi.Đầuanhhơi choángváng.Nhưngđó là chuyện thườngkhingườitacúixuống.Cógìđặcbiệtlắmđâu!Không,hoàntoànkhôngcógìhết.Ruồitrâunhặtmẩugiấyđưarachỗsángvàcẩnthậnmởraxem:"Thếnàoanhcũngphải rađêmnay.ĐếnmaiDếmènsẽbịchuyểnđinơikhác.Đâylàthờicơduynhất"

Anhxévụnmảnhgiấynhưđãxévụnmảnhgiấynhậnđượctrướcđâycầmlấygiũavàlạinghiếnrăngcưa,cưamộtcáchkiênnhẫn,lìlợmvàcốsốngcốchết.Mộtgiờđêm.Saubatiếngđồnghồ,sauchấnsongđãhàngphục,chỉcònhaicáinữalàcóthểtụtxuốngđấtđược...Nhữngcơnđaudữdộitrướckiathoánghiệnratrongtríanh.Cơnđaucuốicùngvừaxảyravàoquãngđầunămmới.Anhrùngmìnhnhớlạinămđêmđaukinhkhủngấy.Nhưnglầnấycơnđaukhôngđếnđộtngộtnhưthếnày.Chưabaogiờcơnđaunổilênđộtngộtnhưbâygiờ.Ruồitrâubỏrơichiếcđũavàbấtgiácchắphaitay.Vàtừkhitheothuyếtvôthầnlầnđầutiêntrongcơntuyệtvọngvôbiênanhthốtlênlờicầunguyện.Anh cầunguyệnmột cái gì đónhưngkhôngbiết là cầunguyện cái gìmàcũngcóthểlàcầunguyệnhếtthảymọicái.-Đừngốmhômnay!Mai hãy ốm !Đếnmai bất ta chịu đựng cái gì cũngđượcchứđừngbắtphảichịuđựnghômnay.Anhimlặngmộtlát,haitaybópchặttháidươngrồilạicầmlấygiũatiếptụccưa..Mộtgiờrưỡi.Chỉcònmộtchấnsongcuốicùng.Haiốngtayáoruồitrâuđãráchtan,đôimôiứmáutrướcmắt làmộtmànsươngđỏ,mồhôichảynhễnhạitrêntránnhưngRuồitrâuvẫncưa,cưamãi...Mãitớirạngđông,Mông-ta-ne-limớichợpmắtđược.Ôngtabịdằnvặtvìthaothức.Mấyphútđầucònngủđượcyêngiấcnhưngsauthìcứnằmmê.Mớiđầunhữngcơnmêcònlờmờvàrốiloạn.Nhưngsaunhữngmẩuhìnhảnhcứhiệnramỗilúcmộtrõđãđểlạichoôngmộtcảmgiácđauđớnkhắckhoảimơhồ.Bâygiờônglạiướcgìmìnhkhôngngủđượcvìôngthấymìnhlạiđangchìmđắmvàomộtgiấcmơquenthuộcvàghêgớmđãtừnggiàyvòôngtrongsuốtmấynămtrời.VàmặcdùlàtrongcơnmơMông-ta-ne-livẫnbiếtkhôngphảimìnhmơnhưthếlầnđầutiên.Nàyđâyôngthấymìnhđanglangthangởmộtnơihiuquạnh,cốtìmmộtxóyênổnđểnghỉngơi.Nhưngchỗnàocũngthấyngườitađilại,bàntáncười

đùakêulacầukinhvàrungchuôngầmĩ.Cólúcôngthấymìnhđithoátkhỏichốn huyên náo ấy lúc thì lại nằm trên một chiếc ghế gỗ. Mông-ta-ne-linhắmchặtmắt, lấycảhai taybưng lấymắtchokhỏichóivà tựnhủ thầm"Bâygiờchắclàsẽngủđượcđây"Nhưngđámngườilạiồlênkêulaầmĩ.Ngườitagọitênôngkêuváng"Tỉnhdậy,tỉnhdậynhanhlênchúngtôiđangcầnôngđây"Và,nàyđây,Mông-ta-ne-liđangởgiữanhữngcănphòngsangtrọngtrongmộttoàlâuđàinguynga.Chỗnàocũngđầynhữngghếbànhtránglệvàđivăngthấpvàêmái.Mànđêmbuôngxuống.Mông-ta-ne-linghĩthầm"Thôitìm được chỗ yên tĩnh này chắcc ta sẽ ngủ được" Rồi ông chọnmột cănphòngthật tốivàođấynằm.Nhưngánhđènchói loábỗngrọi tớimắtôngmộtcáchtànnhẫn.Rồicótiếnghétvàotaiông"Dậyđi,cóngườigọiôngkìa!"Mông-ta-ne-lilạiđứngdậy,lảođảobướcchânnamđáchânchiêunhưmộtngười bị thương nặng. Chuông điểm một giờ và ông biết rằng một nửakhoảng đêmngắn ngủi và quý báu đã trôi qua.Hai ba bốn nămgiờ.Đếnkhoảngsáugiờthànhphốsẽtỉnhdậyvàsẽkhôngcòngìlàyêntĩnhnữa.Mông-ta-ne-lilẻnvàomộtbuồngkhác.Vừađịnhngảxuốnggiườngđãnghecókẻhét"Đấylàgiườngcủatôi"Tuyệtvọng,ônglạibỏđinơikhác.TừnggiờcứtrôiquaMông-ta-ne-livẫnthấtthểutrênnhữnghànhlangdàidằngdặccủatoàlâuđài.Đồnghồđiểmnămtiếng.Bìnhminhxámngắtvàghêgớmđãbòlạigầnvàđẩylùiđêmtốinhưngôngvẫnkhôngtìmđượcnơiyêntĩnh.Ôi!Đaukhổ!Trờisắpsángrồi..Lạimộtngàyđaukhổ!TrướcmặtMông-ta-ne-li làmộtđườnghầmdàivô tận,chanhoàánhsángchói lọi của những chiếc đèn cây, đèn treo trên trần và những tiếng chânkhiêuvũ, tiếngcườinói, tiếngnhạcrộnràngvẫn từđâuphía trênvanglạiquacáclớpchấnsongtrêntrầncủagianhầmthấpbéấy.Hìnhnhưtrênấyngườitrênthếgiớicủanhữngngườisốngngườitađanghộihègì.Giátìmđượcchỗnàođểchợpmắtmộttíthìsungsướngbiếtbao!Mộtchỗnhỏxíuthôicũngđược,mộtngôimồcũngđược!ChưanghĩxongthìMông-ta-ne-li

đãthấymìnhđứngbêncạnhmộtlỗhuyệtmởrộng.Dướihuyệttoảlênmộtmùichếtchóc,hôithối.Nhưngcóhềchi!Chợpmắtđượclàtốtrồi.BỗngMông-ta-ne-li nghe thấy tiếng nói củaGơ-lê-đi-xơ :"Đây làmồ củatôi!"Bàgạtchiếckhănliệmđãrữanát,ngẩngđầulên,mắttrừngtrừngnhìnMông-ta-ne-li.Mông-ta-ne-liquỳsụpxuốnggiơhaitayvềphíabàmàcầukhấn:"Gơ-lê-đi-xơ!Gơ-lê-đi-xơ!Thươngtôivới!Chotôingủởđây.Tôikhôngnàixintìnhyêucủaem,tôikhôngđụngtớingườiem,tôikhôngdámnóivớiemmộtlờinàomàchỉxinemchotôinằmxuốngbêncạnhvàngủyênđi!Gơ-le-đi-xơ thânyêu !Tôiđãkhổnhiềuvìmấtngủ !Tôikhông thể sốngđược thêmmộtngàynàonữa.Ánh sángđangđốt cháy linhhồn tôi, tiếngđộngđanglàmvỡnátđầuóctôi.Gơ-lê-đi-xơChotôixuốngmồcủaemvànằmngủbênem!"Mông-ta-ne-liđịnhlấykhănliệmcủabàchelênmặt,nhưngbàlùilạivàhétlên:-"ÔnglàmthếlàphạmtộivớiChúa!ÔngnênnhớônglàmộtThầycả!"Mông-ta-ne-lilạithấtthểulêbướcđihếtnơinàyđếnnơikhác.Ôngbướctớimộtbờbiểnđálởmchởmtrànđầyánhnắng.Sóngbiểndạtdàoxôvàobờnhưtiếngrênrỉthảmthiết,vôtận.Ôngnói:-Biểncảchắcsẽ thương ta !Vìbiểncảcũngnhư tamệtđếnchết rồi,nócũngthaothứcmãimàvẫnkhôngsaongủđược!Giữa lúcấy thìAc-tơhiện lên trênvựcmặnmàthét lên :"Đây làbiểncủatôi!"-ThânlạyđứcHồngy!ThânlạyđứcHồngy!Mông-ta-ne-li vội vàng mở choàng đôi mắt. Có tiếng người gõ cửa, ôngđứngdậynhưmộtcáimáyvàmởcửarachongườiđầy tớ.Thấymặtôngméomó,nhănnhúmlạivìkhiếpsợanhtanói:-ThưađứcHồngy,ngàiốmphảikhôngạ?Mông-ta-ne-liđưacảhaitaylênsờtrán:

-Không,tangủđấythôi.Conlàmtasợquá.-XinđứcHồngy tha lỗi lúcsángsớmconmơmàngnghe tiếngchâncủangàitrongphòngvìthếcontưởng..-Thếrabâygiờđãtrưalắmrồiư?-Bẩmđãchíngiờrồiah.ĐạitáPhe-ra-riđãđếnvàcóchuyệnrấtcầnmuốngặpđứcHồngy.Đạitábiếtrằngngàihaydậysớmvà..-Ôngấyởdướinhàphảikhông?..Taxuốngbâygiờ.Mông-ta-ne-limặcquầnáorồivộivãxuốngnhàdưới.Viênđạitálễphépnói:-TôimạomuộixinđứcHồngythalỗi..-Chắckhôngcóviệcgìxảyrachứ?-Chaoôi!Thưađứccha!SuýtnữathìRi-va-rettrốnthoát.-Thếnghĩalàchưaxảyraviệcgìquantrọngcảchứgì.Chuyệnralàmsao?-Bẩmchúngtôibắtđượchắntacạnhcửasắt.Khoảngbagiờsángkhiđộituầntrađiquasânthìmộtngườilínhvấpphảimộtvậtgì.SoiđènthìthấyRi-va-retnằmngấtởngaylốiđi.Họliềnbáođộngvàgọitôidậy.Tôixuốngxemxàlimthìchấnsongsắtđãbịcưa,trêncửasổcómộtđoạndâybằngvảiáo.Hắntatheodâytụtxuốngvàbòdọctheotườngthành.Téracửasắtdẫntớiđườnghầmkhôngkhoá.Chắclàtoánlínhcanhđãbịmuachuộc.-Nhưngtạisaohắnlạinằmngấtởlốiđi?Ngãtrêntườngthànhxuốngà?-Lúcđầutôicũngnghĩthếnhưngysĩnhàtùkhámkhôngthấycóvếttíchgìcả.NgườilínhcanhtrựcphiênngàyhômquabáorằnglúcđemcơmchiềuđếnthìRi-va-rétcóvẻmệtnặngkhôngchịuănuốnggìcả.Nhưngchuyệnấylàláotoét!Ngườiốmthìlàmsaocưađượcchấnsong,làmsaobòtrêntườngthànhđược!Vôlý!-Hắncókhaigìkhông?-ThưađứcHồngy,hắnchưatỉnh.-Đếngiờcònchưatỉnhà?-Cólúchơitỉnh,hắnrênrỉrồilạingấtđi.-Lạnhỉ,ysĩbảosao?

-Ôngtacũngchẳngbiếtnghĩsao.ÔngtakhôngtìmđượctriệuchứngyếutimnêncũngkhônggiảithíchđượcbệnhtrạngcủaRi-va-ret.Nhưngdùsaocũng thấy rõmộtđiều là lúcgần tớiđích thìRi-va-retbỗngnhiênngấtđi.TôichorằngĐứcchúalờirủlòngthươngchúngta.Mông-ta-ne-lihơicaumày.Ônghỏi:-Bâygiờcácôngđịnhlàmthếnào?-Đólàvấnđềtôiphảigiảiquyếttrongmấyngàygầnđây.Cònbâygiờthìtôiđượcmôtbạihọctốtlàhễtháogôngcùmchohắnthìkếtquảnhưthếđấy.Mông-ta-ne-lingắtlời:-Tôimongrằngôngsẽkhônggôngcùmhắntalạinữatrongkhihắntacònốm.Ngườiđãnhưthếthìcònchạytrốnlàmsaođược.Bướcrakhỏiphòngviênđạitálẩmbẩmmộtmình:-Khôngthểđểxảyralôithôilầnnữa.MặcxáclãoHồngymuốnlàmgìthìlàm.Ri-va-retốmhaykhỏetacũngnhấtđịnhkhôngchịutháocùmchohắn.***-Nhưngsaolạithếđượcnhỉ?Đếnphútcuốicùngsắpxongcảrồi,đãrađếntậncửarồimàcònngấtđilàlàmsao?...Thậthếtsứctrớtrêuthếnàoấy.Mác-ti-niđáp:-Tôinóiđểanhbiếtnhé,theotôiđiềuduynhấtcóthểxảyralàcơnđauhồitrướcđãtrởlạivớianhấy.Lúccòncósứcbaonhiêuthìanhấycốvậtlộnvớinóbấynhiêu,nhưngxuốngđếnsânkiệthếtsứcrồithìanhấyngấtđi.Mác-cô-nêgiậnđiênlên,gõtẩuthuốcthậtmạnhchotànrơixuống.-Thôi,dùsaothếcũnglàhếtrồi,cơsựđãđếnthếnàythìchúngtađànhbótay.Thươnghạianhtaquá!-Ừ,thươnghạithật!Mác-ti-nikhẽnhắclạiquamộthơithở,vàanhchợtbắtđầuhiểurằngđốivớicảbảnthânanh,nếukhôngcóRuồiTrâuthìthếgiớinàysẽtrởnêntrốngtrảivàbuồnthảm.-Chịấynghĩthếnào?

Mác-cô-nê hỏi vậy và nhìn vế phía cuối phòng. Giê- ma đang ngồi mộtmình,taythẫnthờkhoanhtrênlòng,cặpmắtnhìnthẳngvàocõihưvôphíatrướcmặt.-Tôicũngchưahỏi.Từkhibiếttinđếngiờchịấychẳngnóigìcả.Thôi,cứđểchochịấyyên.Giê-madườngnhưkhôngbiết rằng trongphòngcòncóhọ,nhưngcảhaingườiđềuhạthấpgiọngxìxàoynhưtrướcmặthọlàmộtxácchếtvậy.Mấyphútimlặngnặngnềtrôiqua.Mác-cô-nêđứngdậy,nhéttẩuthuốcvàotúi.-Đếnchiềutôisẽquaylại.NhưngMác-ti-nirahiệungănanhlại.-Đừngđivội,tôicóchuyệncầnbànvớianh-Mác-ti-nicànghạthấpgiọng,thìthầm-Theoanhthìthựckhôngcònhyvọnggìnữahaysao?-Thìcònhyvọngvàođâuđượcnữa.KhôngcócáchnàobốtríchoRi-va-retvượtngụcđượclầnthứhainữađâu.DùRi-va-retcókhoẻlại,đủsứcđảmđươngchăngnữa,thìchúngtacũngđànhchịubótay.Đámlínhgácbịtìnhnghiđềuđãbị thaycảrồi,vàDếmèncũngkhôngthểgiúpchúng tađượcnữa,chắcchắnlànhưvậy.BỗngMác-ti-nihỏi:-ThếnếuRi-va-rethồisứclại,chúngtacólàmđượcgìbằngcáchđánhlạchướngsựchúýcủatụilínhgáckhông?-Đánhlạchướngsựchúýcủalínhgác?Ýanhlàthếnào?-Tôichợtcóýnghĩnhưthếnày.Đếnngày lễViếngMìnhThánh(1),khiđámrước lễđiquasátpháođài,nếu trà trộnvàođược, tôi sẽchặnđườngviênGiámbinh,bắnvàomặthắn.Thểnàobọnlínhcanhcũngsẽxôlạibắttôi.Thừalúcnhốnnháo,cólẽcácanhcóthểgiúpchoRi-va-ret tháochạyđược.Thậtrađấychưađánglàmộtkếhoạch...màmớichỉlàmộtýthoánghiệnratrongđầu.Nétmặttrởnênrấtnghiêmtrọng,Mác-cô-nêbảo:-Tôiechưachắcđãlàmđượcthế.Tấtnhiêncũngphảisuynghĩrấtnhiềuxemsẽcóthểlàmgìđượckhông.Nhưng...

Anhdừngbước,nhìnMác-ti-ni:-Nhưng...nếucóthểlàmđượcthế,thìanh...cósẽlàmkhông?Mác-ti-nivốnlàconngườithậntrọngtronglúcbìnhthường,thếnhưngđâykhôngphảilàlúcbìnhthườngnữarồi.AnhnhìnthẳngvàomắtMác-cô-nê.Anhnhắclại:-Anhhỏitôicósẽlàmkhôngà?Anhthửnhìnchịấyxem.Khôngcầngiảithíchgìthêmnữa.Nhữnglờiđóđãnóilêntấtcả.Mác-cô-nêquaylạinhìnxuốngphíacuốibuồng.Từlúchọbắtđầucâuchuyệnđếngiờ,Giê-mavẫnkhôngmảymaycửđộng.Gươngmặtchịkhôngcóvẻgì làngờvực, sợhãivà thậmchícảđauđớnnữa,màchỉ còncóbóngđencủa thầnchết.Nhìnchị,Mác-cô-nêbỗngứanướcmắt.Anhmởcánhcửatrôngrahànghiênmàgọi:-Mi-ke-lê,nhanhtaylên.Cácanhsắplàmxongcôngviệcchưa?Cònhàngtrămviệctrướcmắtkiakìa!Mi-ke-lêvộitừhànghiênbướcvào,theosaulàGinô.-Xongrồiđây.Tôichỉcònđịnhhỏibà...Mi-ke-lêđangđịnhtiếnđếnchỗGiê-mathìMác-ti-niđãnắmtaykéolại:-Thôiđừng.Nênđểchịấyngồimộtmình.Mác-cô-nêtiếplời:-Đểchochịấyyên.Chúngtaxenvàochẳnggiúpđượcgì lắmđâu.Chúabiếtchúngtaaicũngđaukhổcả.Nhưngchịấycònđaukhổhơnnhiều,tộinghiệpchịấy!

-------------.(1) CorpusDomini day (tiếng Latin): cũng gọi là ngàyViếng Thánh Thểhoặc lễMìnhMáuThánh,một trong những ngày lễ trọng củaCông giáo,thườngtiếnhànhvàothángsáuhàngnăm.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Chương5

Suốtmộttuầnlễliền,RuồiTrâuđãmêmanvậtvãvớimộtcơnđaudữdội.ThếmàviênGiámbinhđãtrởnênhunghãnhơndosợhãivàbốirối,chẳngnhữngđãchocùmcảchântayanhlại,cònđãđòibằngđượcviệcdùngdâydacộtchặtanhvàogiườngsắt.Dâydasiếtcăngđếnnỗicứhơiđộngđậylàcứavàodathịt.Chotớitậnchiềungàythứsáu,RuồiTrâuvẫncắnrăngchịuđựng với tinh thần quyết tâm khắc khổ và ngoan cường.Nhưng rồi ý chíkiêuhãnhcủaanhcũngđãnhụtxuốngvàanhđànhnuốtnướcmắtxinngườiysĩnhàtùchomộtliềuthuốcphiện.Ngườiysĩrấtmuốnchongay.NhưngviênGiámbinhngheđượctinthìlậptứccấmngặt"mọisựdạidộttươngtự".Ôngtabảo:-Ôngbiếthắnxinthuốcphiệnđểlàmgì?Hắnlàchúagiảvờ,bâygiờhắnđịnhđánhthuốcmêlínhcanhhoặclạiđịnhgiởtròquáiquỷgìđấy.Ri-va-retlàthằngtinhranhghêgớmlắm.Ngườiysĩcốnhịncười,đáp:-Tôichỉchomộtliềunhỏthôi,khôngđủđánhthuốcmêlínhcanhđượcđâu.Cònchuyệngiảvờthìcũngkhôngđángsợlắm.Xemchừnganhtasắpchếtđếnnơirồi.-Dùsao,tôicũngkhôngchophépaiđượcchohắnuốngthuốcphiện.Nếumuốnưanhẹthìhắnphảibiếtđiềumớiđượcchứ.Hắnhoàntoànđángphảichịumộtchếđộkỷluậtnghiêmkhắcmộtchút.Đólàmộtbàihọcdạychohắnchớchơitròbịpbợmvềchấnsongxàlimmộtlầnnữa.Ngườiysĩđánhbạonói:-Nhưngphápluậtkhôngchophéptratấn,màôngđangđimấpméđếnchỗđómộtcáchrấtnguyhiểmrồiđấy.ViênGiámbinhđốplại:

-Theotôi,phápluậtkhônghềnóigìtớithuốcphiệncả.-Cáiđótuỳôngquyếtđịnhthôi, thưađạitá.Nhưngtôimongthếnàoôngcũngnêncởibỏdâydachotùnhân.Tróinhưthếchỉlàmchongườitathêmđau đớnmột cách không cần thiết. Bây giờ không lo Ri-va-ret chạy trốnđượcnữarồi.Dùcóthảraanhtađứngcũngkhôngvữngnữarồi.-Ôngbạnthânmếncủatôiơi,ôngnênnhớrằngđốctờcũngvẫncóthểlầmlẫnnhưmọingườiđời.Tôiđãchotróihắnantoànrồithìcứđểmặcchohắnbịtrói.-Vậy,chíítôngcũngphảichonớidâyramộtchút.Tróicăngnhưthếthìdãmanquá.-Tróithếnàothìcứđểnguyênxinhưthế.Vàtôixinôngđừngnóichuyệndãmanhaykhôngdãmanvớitôinưã.Nếutôiđãlàmlàtôicóđủlýdo.Cứnhư thếđêm thứbảy trôiquamàkhôngcómột sựnới lỏngnào.Suốtđêmnghe tiếng rênxiếtnhưxé lòngngười củaRuồiTrâu,người línhgácđứngngoàicửaxàlimphátrùngmình,chốcchốclạiphảilàmdấuthánhgiá.CuốicùngRuồiTrâuđãkhôngchịuđựngnổinữarồi.Sáugiờsáng, trướckhiđổigác,người línhkhẽmởkhoácửabướcvàoxàlim.Anh tabiếtnhư thế làphạmkỷ luật rấtnặng,nhưngnếu trướckhiđikhôngthântìnhanủiRuồiTrâulấymộtcâuthìanhkhôngđànhlòng.Anh thấyRuồiTrâu nằm imkhông động đậy,mắt nhắmnghiền,mồmháhốc.Anhđứngimlặngmộtlúcrồicúixuốnghỏi:-Thưaông,ôngcócầntôigiúpgìkhông?Tôichỉởđâyđượcmộtphútthôi.RuồiTrâumởmắtvàrênrỉ:-Anhcứmặctôi,anhcứmặctôi...NgườilínhchưakịpquayrathìRuồiTrâuđãthiếpđi.Mườingàysau,viênGiámbinhlạiđếnlâuđàixinyếtkiến,nhưngngườitachobiếtHồngygiáochủđithămngườiốmởPiêvêĐốttavô(1)đếnchiềumớivề.Tốihômấy,mớingồivàobànănthìôngtađượcđầytớvàobáo:-ĐứcHồngymuốnnóichuyệnvớiông.ViênGiámbinhvộisoigươngthấysắcphụcđãchỉnhtềbènlênmặtrấtoai

nghiêm mà bước vào phòng khách. Mông-ta-ne-li đang ngồi, trầm ngâmnhìnracửasổ,ngóntaykhẽgõvàotayghế,đôihànglôngmàynhíulạihằnxuốngthànhmộtvếtgiữatrán,lộvẻloâu.Mông-ta-ne-licắtngangnhữnglờikháchsáocủaviênGiámbinhbằngmộtgiọngcóchútuynghimàngườitachưatừngthấyôngmangvẻđókhinóivớicondân.-Nghenóisángnayôngđếngặptôi.Vàcólẽôngđếncũnglàvìcâuchuyệnmàbâygiờtôimuốnnóivớiông.-ThưaĐứcHồngy,sángnaytôiđếnđểtrìnhvềviệcRi-va-ret.-Tôicũngđoánthế.Mấyngàyquatôicũngđãsuynghĩnhiềuvềviệcnày.Nhưngtrướckhibànviệcchính,tôimuốnbiếtôngcóđiềugìmớiđịnhnóivớitôi.ViênGiámbinhlúngtúnggiậtriamép:-ThưaĐứcHồngy,chínhtôicũngđếnđểđịnhlĩnhýngàivềviệcđó.Nếungàivẫnphảnđốichủtrươngtôiđịnhtiếnhành,thìtôichânthànhcảmơnnếungàidạybảochobâygiờphảilàmgì.Thậtlòngtôichẳngbiếtnênlàmthếnàocả.-Cótìnhhìnhgìrắcrốihaysao?- Thứ năm sau,mùng ba tháng sáu, là lễViếngMìnhThánh.Dù thế nàocũngphảigiảiquyếtvấnđềbằngcáchnàyhaycáchkháctrướcngàyđó.-Phải, thứnămđúng là lễViếngMìnhThánh.Nhưng tại sao lạiphảiđặcbiệtgiảiquyếttrướcngàyđó?-ThưaĐứcHồngy, tôi rất lấy làmtiếcnếucóvẻgìnhưtôiđã làmtráiýngài, nhưng nếu chưa trừ khử được Ri-va-ret trước ngày hôm đó thì tôikhôngthểgánhchịutráchnhiệmvềsựyênbìnhcủathànhphốđược.Chắcngàiđãbiết,ngàyhômđónhữngphầntửnguyhiểmnhấtcủasơndânsẽtậptrungtrongthànhphốnày.RấtcóthểhọsẽphábungcáccửavàopháođàimàđánhtháochoRi-va-ret.Nhưngnhấtđịnhhọsẽthấtbại,tôisẽkhôngđểchohọlàmnhưthếđâu.Ítnhấttôisẽdùngsúngđạnquétsạchhọngaytrướccửapháođài.Nhưngthểnàohọcũngsẽchơitamộtvốtrongngàyhômấy.

DânRômanhanàytínhkhíngổngáolắm,khihọđãrútdaorathì...-Tôithiếtnghĩchỉcầnchúýmộttílàtacóthểngănchặnkhôngđểtìnhhìnhđiđếnchỗđổmáu.Tôivẫnluônthấyrằngdânởđâyrấtdễbảo.Chỉcốtđốixửvớihọchohợptìnhhợplýlàđược.DoạdẫmvàcưỡngbứcdânRômanhasẽkhôngđemlạikếtquảgì,màcònlàmchohọươngbướnghơn.NhưngtạisaoônglạinghĩrằngđangcóâmmưuđánhtháochoRi-va-retmộtlầnnữa?-Ngàyhômquavàsángnay,cácthámtửmậtvụđãbáochotôibiết,trongtoànvùnghiệncórấtnhiều tinđồncho thấychắcchắn làdânchúngđangchuẩnbịgâyrataihoạgìđó.Nhưngchúngtôichưabiếtđượcđíchxác,nếubiếtthìđãdễcóbiệnphápđềphòng.Cònvềphầntôi,từsaukhiRi-va-retsuýttrốnthoát,tôinghiêngvềphíacàngphảisaochoantoànhơn.VớiconcáoquỷquyệtnhưRi-va-retkhôngthểcócáigìgọilàquácẩnthậnđược.-Gầnđâytôinghenói làRi-va-retốmnặng,khôngnóinăng,khôngđi lạiđược.Vậybâygiờanhtakhỏirồisao?-ThưaĐứcHồng y, bây giờ hắn khá hơn trước nhiều rồi.Trước hắn ốmnặnglắm...nếukhôngphảilàgiảvờ.-Ôngcólýdogìđểdựtínhkhảnăngđó?-ThưaĐứcHồngy,ysĩtinchắckhôngphảihắngiảvờ,nhưngbệnhtậtcủahắnhếtsứcbíhiểm.Dùsaochăngnữa,hắnđãkhoẻlạivàđangcàngtrởnênbấttrịhơnbaogiờhết.-Thếhắnđãlàmnhữnggì?Nhớtớiviệctróibằngdâyda,viênGiámbinhmỉmcườiđáp:-Maythay,hắnchưalàmđượcgìlắmcả.Nhưngtháiđộhắncómộtcáigìrấtkhótả.Sánghômquatôicóvàobuồnggiamhỏihắnmấycâu.Hắnchưakhoẻlắmnênkhônggọilênthẩmvấnđược.Vàchínhvìthếlạicànghay,vìchừng nào hắn chưa khoẻ hẳn thì tôi thấy tốt hơn là ngăn chặn nguy cơkhông để cho dân chúng trông thấy hắn. Nếu không làm như thế thì baonhiêuchuyệntưởnglàphilýđềucóthểdiễnrađượchết.-Vậyôngđãđếnhỏicunganhtarồisao?-ThưaĐứcHồngy,vâng.Vàtôihyvọngrằngbâygiờhắnđãbiếtđiềuhơn

mộtchút.Mông-ta-ne-li xét nét ngắm nhìn viên Giám binh như đang cứu xét mộtgiốngthúkỳdị,đángghétnàovậy.NhưngmaythayviênGiámbinhđangcúixuốngsửađaiđeokiếmnênkhôngnhìnthấy.Ybìnhthảnnóitiếp:-Tôikhôngdùngbiệnphápgìđặcbiệtkhắcnghiệtđốivớihắncả,nhưngtôivẫnphảinghiêmngặthơn,vìđâylànhàtùquânsự.Vàtôicũngnghĩrằngnếubâygiờtỏrakhoandungmộtchútthìchắccókếtquảtốt.Tôibảohắnrằngnếuchịubiếtđiều thì tôi sẽnới lỏngkỷ luậtnhiềuhơn.Nhưng, thưaĐứcHồngy,ngàicóbiếthắntrảlờitôinhưthếnàokhông?Hắnnhìntôimộtlátynhưconchósóitrongcũisắtrồitrảlờikhánhẹnhàngrằng:"Đạitá,tôikhôngđứngdậybópcổôngđược,nhưngrăngtôikháchắcđấy.Ônghãyđểcáicổhọngcủaôngraxamộtchút!"Hắnhungdữnhưmộtconmèorừngvậy.Mông-ta-ne-libìnhtĩnhtrảlời:-Tôithấycáiđóchẳngcógìlàlạcả.Nhưngtôiđếnđâylàđểhỏiôngmộtđiều.ÔngthànhthựctinrằngnếucứgiamRi-va-rettrongnhàtùởđâythìsẽrấtnguyhạichosựbìnhyêncủađịaphươngnàychứ?-ThưaĐứcHồngy,tôihoàntoàntinchắcnhưvậy.-Ôngnghĩrằngmuốnngănngừanguycơđổmáuthìnhất thiếtphảidùngcáchnàyhaycáchkhácđểtrừkhửanhtatrướcngàylễViếngMìnhThánhcóphảikhông?-Tôichỉcóthểnhắclạirằngnếuđếnthứnămhắncònởđây,thìlễhộisẽkhôngsaotránhkhỏicóđụngđộvàcólẽđụngđộkịchliệtnữalàkhác.-Vàôngnghĩrằngnếuanhtakhôngcóđâythìsẽkhôngcònnguycơđónữachứ?-Vâng,thìhoặclàsẽkhôngcórốiloạnnữa,hoặc...cóchăngthìcũngchỉlàhòhétvànémđáđôichútthôi.NếuĐứcHồngycócáchnàotrừkhửđượcRi-va-ret thì tôixinđảmbảogiữđượcbìnhyên.Nếukhôngsẽ lôi thôi to.TôitinchắchọđangâmmưucứuthoátRi-va-retmộtlầnnữavàrấtcóthểlàvàothứnămsắptới.Bâygiờgiảdụđúngvàosánghômấybọnhọđộtnhiên

pháthiệnRi-va-retkhôngcònởtrongpháođàinữa,thìtựkhắckếhoạchcủahọsẽkhôngthànhvàhọcũngsẽkhôngcócớđểgâyrađụngđộnữa.Nhưngnếuđợiđếnlúchọùatớirồimớiphảnkíchvàđểchohàngđànlũdânchúngrútdao rađâmchém, thì e rằng trướckhi trời tối thànhphốnày sẽbịđốtthànhbìnhđịamất.-VậytạisaoôngkhôngchogiảianhtađiRavena?-Trờiơi,thưaĐứcHồngy,nếulàmđượcthếthìtôixinđộiơnmàlàmngay.Nhưnglàmsaotôingănđượcbọnhọđánhtháohắnngaygiữađường?Dânmiềnnúitênnàocũngcódaovàsúngkíp,hoặcvàithứvũkhígìđó,nếuhọdùngvũkhítấncôngthìtôikhôngsaođủlínhđểđánhlạiđược.-Nhưvậylàôngvẫnmộtmựcđòilậptoàánbinhvàôngmuốntôiđồngý.-XinĐứcHồngythalỗi,điềuduynhấttôiyêucầungàilàgiúptôiphòngngừarốiloạnvàđổmáu.Tôisẵnsàngthừanhậnrằngđôikhilậpracáchộiđồngquânsựnhưkiểucủađại táFreddi làquákhắcnghiệtvàkhôngcầnthiết,sẽchỉlàmchodânchúngnổigiậnchứkhôngthuphụcđượchọ.Nhưngtrongtrườnghợpnày,toàánbinhsẽlàmộtbiệnphápsángsuốtvàvềlâudàicònlànhântừnữa.Nósẽngănchặnđượcbạoloạn,màbảnthânbạoloạnnếunóxảyrasẽlàmộttaihoạkhủngkhiếpvàrấtcóthểcòndẫnđếnviệclậplạinhữnghộiđồngquânsựmàtrướcđâyĐứcThánhChađãhuỷbỏ.ViênGiámbinhkếtthúcbàidiễnvănngắnấymộtcáchrấtlongtrọngvàchờHồngygiáochủtrảlời.Hắnđãphảichờlâu,vàcâutrảlờilạilàđiềuhắnkhôngmongchờ,khiếnhắnphảisửngsốt.-ĐạitáPherari,ôngcótinĐứcChúaTrờikhông?-Thân lạyĐứcHồngy! -Viênđại táháhốcmồm,giọnghắn tađầykinhngạc.-ÔngcótinĐứcChúaTrờikhông?Mông-ta-ne-linhắclạivàđứngdậytrừngtrừngnhìnhắnvớicặpmắtnghiêmnghịvàthửthách.Viênđạitácũngđứngdậy.-ThưaĐứcHồngy,tôilàmộttínđồKitôgiáo,vàchođếnnaytôichưabao

giờbịrútphépgiảitội(1).Mông-ta-ne-linângchiếcthánhgiáởtrướcngựcmìnhlên:-VậytrướcthánhgiácủaĐấngCứuchuộc(2)đãvìôngmàchịuchết,ônghãythềlàđangnóithậtcùngtôi.Viênđạitáđứngtrơnhưphotượng,hoangmangnhìntrừngtrừngvàocâythánhgiá,phânvânkhônghiểumìnhphátđiênhayHồngygiáochủphátđiên?Mông-ta-ne-linóitiếp:-Ôngđãyêucầutôichấpthuậncáichếtcủamộtconngười.Nếuôngthậtlòngthìônghãycúihônthánhgiámànóicùngtôi,rằngôngtinlàkhôngcòncáchnàokhácđểngănngừamộtcuộcđổmáutolớnhơn.Vàônghãynhớrằng,nếuôngnóidốithìôngsẽlàmcholinhhồnbấttửcủaôngbịlâmnguy.SaumộtthoángimlặngviênGiámbinhcúixuống,đưathánhgiálênmôi.Hắnnói:-Tôitinthế.Mông-ta-ne-litừtừquaygót.-Mai tôi sẽ trả lờiôngdứtkhoát.Nhưng trướchết tôiphảigặpRi-va-ret,mộtmìnhnóichuyệnvớianhta.-ThưaĐứcHồngy...nếuđượcphéptrìnhngàithìtôinóitôitinchắcrằngngàisẽhốitiếcvềviệcđó.NgàyhômquachínhRi-va-retcũngđãnhắnlờilínhcanhxintôichohắnđượcgặpĐứcHồngynhưngtôilàmngơ,vìrằng...Mông-ta-ne-liđailời:-Làmngơ!Mộtconngườiđếnbướcđườngcùng,nhắnlờicùngôngmàônglạilàmngơ!-ĐứcHồngyxálỗi,chỉvìtôikhôngdámđểngàiphảibậntâmvềtháiđộhoàn toànchỉ làxấcxượccủahắnđấy thôi.Tôi thừahiểuRi-va-retvà tinchắcrằnghắnchỉmuốnsỉnhụcngài.Cũngxinngàichotôinóithêm,lànéumộtmìnhlạigầnhắnsẽlàcựckỳkhinhsuất.Hắnthựcsựnguyhiểm,chínhvìthếtôiđãphảiápdụngmộtvàibiệnphápkiềmchếvềthểchấtthuộcloạinhẹnhàngvớihắn...

-Cóthậtôngchorằngmộtngườiốm,taykhôngvũkhí,lạicònbịkiềmchếvềthểchấtkhánhẹnhàng,màhoáralạinguyhiểmhơntrướckhông?Mông-ta-ne-linóimộtcáchkháôntồn,nhưngviênđạitácảmthấyngayýkhinhbỉsâucaytronglờicủaôngtavàhắntứcđỏmặt.-ĐứcHồngy thấycần làmgì thìxinngàicứ làm.Tôichỉmongsaongàikhỏiđaukhổkhiphảinghenhữnglờibángbổtệhạicủatênđóthôi.-Theoông thì nỗi bất hạnhnào đau khổhơn cho ngườiKitô giáo?Nghenhữnglờibángbổhaybỏmặcngườitatrongcơnhoạnnạn?ViênGiámbinhđứngngayđơ,bộmặtquanchứccủahắntrơnhưmặttượnggỗ.HắnrấtcaycúvềcáchđốixửcủaMông-ta-ne-livàhắntỏvẻđặcbiệtlễphépđểbiểulộsựbấtmãncủamình.Hắnhỏi:-ThưaĐứcHồngy,ngàiđịnhđếnthămtùnhânvàolúcnào?-Tôiđếnchỗanhtangaybâygiờ.-XintuỳýĐứcHồngy.Nhưngxinngàivuilòngchờchomộtchútđểtôipháingườiđếnchuẩnbịchohắn.ViênGiámbinhđànhphảixuốngnước,từbệcaocủaquanchứctụtxuốngchonhanh.HắnkhôngmuốnđểMông-ta-ne-litrôngthấycảnhđãdùngdâydađểtróiphạmnhân.-Cámơnông.Tôimuốnxemhiệntìnhhắnrasao,khôngcógìphảichuẩnbịcả.Tôisẽđithẳngđếnpháođài.Chàođạitá.Sángmaiôngsẽnhậnđượcsựphúcđápcủatôi.------------.(1)Absolution(tiếngAnh):Cũnglàsựthatội,sựxágiải.(2)Redeemer(tiếngAnh):CũnglàĐấngChuộctội,tứcChúaKitô.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Chương6

Nghetiếngmởkhoácửaxàlim,RuồiTrâuuểoảiquaymặtnhìnđinơikhácvớivẻdửngdưng.AnhyêntrírằnglạichỉlàtênGiámbinhđếnquấyrầyanhbằngmộtcuộchỏicung.Nhưngcótiếngchânnhiềutên línhbướclêncầuthangnhỏhẹp,tiếngbángsúngláchcáchđậpvàotường.Đoạncótiếngkínhcẩnnói:-ThưaĐứcHồngy,bậcthangdốclắmđấyạ.RuồiTrâugiậtbắnngười,nhưngdâydacàngsiếtchặtkhiếnanhđauđiếngphảicongườilại,thởhổnhển.Mông-ta-ne-libướcvàoxàlimcùngvớimộtviênđộivàbangườilínhgác.Viênđộicóvẻcăngthẳngthầnkinh,bẩm:-XinĐứcHồngyvuilòngchờmộtchút,conđãchongườiđilấyghế.XinĐứcHồngythalỗi.Nếuchúngconđượcbiếttrướcđểnghênhtiếpngàithìchúngconđãchuẩnbịtềchỉnhtừlâu.-Khôngcầnchuẩnbịgì cả.Ôngđộihãy làmơnđểchúng tôinói chuyệnriêngmộtlát.Ôngcùngvớilínhcủaôngđợitôiởdướichâncầuthangchứ?-Bẩmvâng...thưaĐứcHồngy,ghếđâyạ.ngàichophépđặtghếcạnhôngtachứ?RuồiTrâunằm,mắtnhắmnghiền,nhưnganhvẫncảm thấyMông-ta-ne-liđangnhìnmình.Viênđộinói:-ThưaĐứcHồngy,cólẽôngtangủ.NhưngRuồiTrâuđãmởmắt,nói:-Khôngđâu.Toánlínhđangbướcracửaxàlim,bỗngngheMông-ta-ne-likêurúlên,họ

bèndừngbướcvàquaylạithìthấyôngtađangcúinhìnnhữngvòngdâydatróiquanhmìnhRuồiTrâu.Ônghỏi:-Ailàmchuyệnnày?Viênđộivòchiếcmũlính:-ThưaĐứcHồngy,đólàdolệnhkhẩncấpcủangàiGiámbinh.Mông-ta-ne-liphântrần,tỏvẻrấtđaulòng:-ÔngRi-va-ret,chuyệnnàytôikhônghềbiếtgìcả.RuồiTrâumỉmcườichuachát:-Tôiđãtừngnóivớingàirằngkhông...khôngbaogiờtôimongchờngườitaxoađầumình.-Ôngđội,lệnhratừlúcnào?-ThưaĐứcHồngy,từsauhômôngấyđịnhtrốn.-Nghĩalàcáchđâyhơnhaituầnlễư?Mangdaođếnđây,cắtngaydâyra.-XinĐứcHồng y tha lỗi, ông y sĩ đã định cởi trói nhưng đại tá Pherarikhôngcho.-Mangngaydaođếnđây.Mông-ta-ne-likhôngcấtcaogiọng,nhưngnhữngngườilínhthấymặtôngtáiđivìgiậndữ.ViênđộirútdaodíprakhỏitúiquầnvàcúixuốngcắtdâytróitayRuồiTrâu.Nhưngkhôngphảilàngườikhéotay,anhtalóngngónglàmchodâycàngsiếtchặthơn,khiếnRuồiTrâurùngmình,khôngnénnổiđauđơớ,cắnchặtlấymôi.Mông-ta-ne-libướcngaylại:-Ôngkhôngbiếtlàm,đưadaođâytôi.-A...a...a!RuồiTrâuduỗihaitay,trútmộthơithởdàisungsướngkhiđoạndâydarơixuống.MộtlátsauMông-ta-ne-liđãcắtxongcảdâytróichân.-Ôngđội,hãytháonốtcảcùmchoôngtarồilạiđâytôibảo.Mông-ta-ne-li đứng bên cửa sổ, theo dõi cho tới khi viên đội ném những

chiếccùmxuốngsàn,rồitiếnlạigầnanhta,ôngbảo:-Ôngthuậtlạichotôinghemọiviệcxảyratrongthờigianqua.Viênđộisốtsắngkểlạitấtcảnhữngchuyệnmàanhtabiết,nàolàchuyệnRuồiTrâuốm,chuyệnviênđạitádùngnhững"biệnphápxửlýkỷluật"đốivớiRuồiTrâuvàchuyệnviênysĩđãcanthiệpnhưngkhônghiệuquả.Rồianhtanóithêm:-NhưngthưaĐứcHồngy,theoconthìđạitácốtìnhkhôngralệnhcởitróilàđểlấykhẩucung.-Khẩucung?-ThưaĐứcHồngy,vâng.Hômkiaconngheđạitánóinếuôngđâymuốnđượccởitróithì-viênđộiliếcmắtnhìnRuồiTrâu-phảitrảlờimộtcâuhỏicủađạitá.Bàn tayMông-ta-ne-li tì trênbậucửasổbỗngnắmchặt lại.Toán línhđưamắtnhìnnhau,vìchưabaogiờhọthấyĐứcHồngyđiềmđạmnàynổigiậncả.CònRuồiTrâulúcbấygiờ,anhkhônghềđểýtớihọ.Anhquênhếtcảhọvàcảmọisựtrênđờinày,trừcảmgiácđượctựdovềthânthể.Bịtùtúnglâunaycảtứchi,giờđâyanhkhoankhoáivươnmìnhvàvùngvẫy,saunhữngngàychântaybịtêdại.Hồngygiáochủnói:-Ôngđội,bâygiờôngrađượcrồi.Ôngchớsợphạmkỷluật,vìôngcótráchnhiệmphảitrảlờitôi.Ôngnhớtrôngchocẩnthận,đừngđểchoaiquấyrầychúngtôi.Nóichuyệnxongtôisẽra.Khitoánlínhđãlui,cửađãđónglại,Mông-ta-ne-liđứngtựakhuỷutayvàobậucửasổnhìnmặttrờiđanglặntronggiâylátvàđểđợichoRuồiTrâuhítthởkhôngkhíthêmítphút.Sauđó,ôngrờicửasổ,ngồixuốngcạnhgiườngmànói:-Tôiđượcbiếtôngmuốnnóichuyệnriêngvớitôi.Nếuôngthấydễchịuđôichútđểcóthểnóiđiềuôngcầnnóivớitôi,thìtôixinsẵnsànghầuchuyệnông.

GiọngnóicủaMông-ta-ne-lirấtlạnhlùng,cungcáchcủaôngcứngnhắcvàuynghikháchẳnbảntínhtựnhiêncủaông.Đốivớiông,RuồiTrâukhichưađượccởitrói,chỉlàmộtsinhlinhđangbịgiàyxéovàđoạđày.NhưnggiờđâyMông-ta-ne-li đã nhớ lại cuộc nói chuyện bữa trước và nhớ tới lời sỉnhụcthậmtệđãkhéplạicuộcnóichuyệnhômấy.RuồiTrâuuểoảigốiđầulênmộttay,ngướcnhìnlên.Anhvốncónhữngbộđiệuduyêndángbẩmsinh.Khimặtanhbịchekhuấttrongbóngtốithìngườitakhólòngđoánbiếtanhđãtừngnếmtrảibaonhiêucựcnhục.Nhưnggiờđâykhianhnhìnlên,quaymặtraánhchiềucònsángsủathìthấymặtanhhốchácvàtáinhợtxiếtbao,vàthấymấyngàyvừaquađãđể lại trêngươngmặtấynhữngvết tíchkhủngkhiếpnhườngnào.CơngiậndữcủaMông-ta-ne-libỗngdưngbiếnmất.Ôngnói:-Tôierằngôngốmquámấtrồi.Tôithànhthựctiếclàtôikhôngđượcbiếtsớmtấtcảcơsựnày.Nếubiếtsớmtôiđãchặnlạitừtrước.RuồiTrâunhúnvai,thảnnhiênnói:-Trongchiếntranh,cáigìmàchẳnglàcólý.Đứngvềlýthuyết,trênquanđiểmđạoCơđốc,ngàiphảnđốilốitróibằngdâyda,nhưngnếumongchờviênđạitácũngcóquanđiểmnhưvậythìvịtấtđãlàcólý?Hẳnlàôngtachẳngmuốnnếmmùidâydalênchínhdathịtmìnhnhư...nhưtôi.Nhưngđólàvấnđềsở...sởthíchcánhân.Làmthếnàođược?Tôilàkẻđangbịchàđạpmà.Dùsaochăngnữa,ĐứcHồngyđếnthămtôilàrấtcónhãý.NhưngcólẽngàilạicũngđứngtrênquanđiểmđạoCơ...Cơđốcmàlàmviệcnày!Thămhỏitùnhânmà!Àphải,thếmàtôiquênkhuấyđimất."Khingươilàmđiềuấychomộttrongnhữngkẻhèn...kènmọnnhấtnày"(1).Kểrathìthămhỏicũngchưa thậtđángkhen lắm,nhưngdùsao"kẻhènmọnnhấtnày"cũngvẫnphảiđộiơnngài.HồngygiáochủngắtlờiRuồiTrâu:-ÔngRi-va-ret,tôiđếnđâylàvìôngchứkhôngphảivìtôi.Nếuôngkhôngphảilàkẻbịchàđạpnhưôngvừanói,thìsaunhữnglờiôngnóibữatrước,tôichẳngđếngặpôngmộtlầnnữalàmgì.Tôikhôngthểtừchốiđượcông,

vìôngcóđặcquyềnkép:vừalàngườitùvàlạivừalàngườibệnh.Cóthậtôngmuốnchotôibiếtđiềugìkhông,haylàôngchỉgọithângiànàyđếnđểbỡncợtvàsỉvả?Khôngcótiếngtrảlời.RuồiTrâuđãnằmquaymặtđi,đưamộttaychemắt.Cuốicùng,giọngkhànkhàn,anhnói:-Xinlỗilàmphiềnngài...ngàilàmơnchoxinngụmnước.Trêncửasổcómộtbìnhnước.Mông-ta-ne-liđứngdậymangbìnhnướcđến.KhicúixuốngluồntaydướilưngRuồiTrâuđểvựcanhdậy,ôngbỗngcảmthấynhữngngóntaylạnhlẽovànhớpnhápcủaRuồiTrâusiếtchặt lấycổtaymìnhnhưmộtchiếckìmsắt.RuồiTrâuthềuthào:-Ngàichotôicầmtay...nhanhlên...chỉmộttíthôi.Ôi,đốivớingàicósaođâu!Chỉmộtphútthôi!Anhlảmìnhxuống,úpmặtvàotayMông-ta-ne-li,toànthânrunrẩy.Mộtlátsau,Mông-ta-ne-linói:-Uốngchútnướcđi.RuồiTrâulặnglẽnghetheorồilạinằmxuốnggiườngnhắmmắtlại.KhitayMông-ta-ne-lisờvàomáanh,anhđãkhôngthểhiểuđượctâmtrạngmìnhrasao,chỉbiếtrằngđólàgiâyphútkinhkhủngnhấttrongđời.Mông-ta-ne-likéoghếlạisátgiườngrồingồixuống.RuồiTrâunằmbấtđộngnhưmộtxácchết.Mặtanhtáinhợt,hốchác.Saumộthồilâuimlặng,anhmởmắttrừngtrừngnhìnHồngygiáochủvớitiamắtcủamộtconma.Anhnói:-Cảmơnngài.Tôixin...xinlỗi...tôinghĩlàngàicóhỏitôiđiềugì?-Bâygiờchắcchưatiệnđểôngnóichuyệnđược.Nếuôngcóđiềugìmuốnnóivớitôi,thìngàymaitôilạixincốgắngđến.-Không,xinĐứcHồngyđừngđivội.Quảlàtôikhôngsaođâu.Mấy...mấyngàyquatôihơibịrốitríđấythôi,màcóđếnmộtnửalàrốitrívờchứkhôngphảilàrốitríthật,ngàicứhỏiôngđạitáthìchắcchắnôngtasẽbảonhưvậy.Mông-ta-ne-litrầmtĩnhtrảlời:

-Tôivốnưatựkếtluậnlấy.-Ôngđại tá cũng... cũng thế thôi.Và, ngài biết không,đôikhinhữngkếtluậncủaôngtacũngkhásắcsảo.Trôngmặtkhómàđoánđượcôngtasắcsảođến thế,nhưng thỉnh... thỉnh thoảngông ta lạinảyranhữngýnghĩ rấtđộcđáo.Vídụnhưthứsáutuầntrước,phải,tôinhớlàthứsáuđấy...trongnhữngngàycùng tháng tậnnày, tôicóhơi...hơi lẫnngàyđôichút,nhưngkhôngsao...hômấytôicóxinmộtliềuthuốcphiện...điềunàytôinhớrõlắmmà.Lúcấyôngtacóvàođâytuyênbốrằng,nếutôicungkhaikẻnàomở...mởcửasânchotôitrốnthìôngtamới...mớichothuốcphiện.Tôicònnhớôngấybảorằng:"Nếu thật làanhốmanhđồngýkhaiđi.Nếuanhkhôngchịukhaithìchúngtôisẽxemđólàmộtchứng...chứngtỏrõanhgiảvờ."Cảđờitôi...tôichưabaogiờthấycóchuyệnkhôihàiđếnthế.Thậtlàmộtcâu...câuchuyệnhếtsứcnựccười...VàRuồiTrâuphálêncười,mộttrậncườingheđếnvángcảtai,chóicảóc.RồianhquayngoắtlạinhìnHồngygiáochủđangnínlặng,mànóimỗilúcmộtgấpgápvànóilắpđếnnỗikhólòngmàngheđược:-Ngàikhông...khôngthấychuyệnđóbuồncườisao?Dĩ...dĩnhiênlàkhôngrồi.Đãlàtín...tínđồthìcòn...còncóđâutínhhàihướcnữa.Cáigìcácngàicũngcholàbi...bikịchcả.Ví...vídụnhưtốihômởnhà...nhàthờchínhtoà,trôngngàioainghiêmratrò.mànhânthểcả...cảtôinữa,trôngtôicũngphảivàovairấttộinghiệptrongbộquầnáokháchhànhhương!Vìthếtôitinrằngchắcngàicũng...cũngkhông thể thấyđượccáigì làkhôi...khôihài trongviệcngàiđếnthămtôichiềunay...Mông-ta-ne-liđứngdậy.-Tôiđếncốtđểnghexemôngcógìcầnnóikhông.Nhưngcó lẽôngcònđangquáxúcđộngchưathểnóirađược.Tốthơnlàđểysĩchoôngmộtliềuthuốcanthầnđã,đểôngngủđượcmộtgiấcrồiđếnmaitasẽlạinóichuyện.-Ngủ...ngủà?Ồ,thưaĐứcHồngy,tôisẽ...sẽthahồđượcngủsaykhinàongài đồng ý với kế hoạch của ông đại tá.Một viên... viên chì, đó là liềuthuốcanthầntuyệt...tuyệtvời.

Mông-ta-ne-lingạcnhiênquaylạinhìnanh:-Tôikhônghiểuôngnóigì.RuồiTrâulạiphálêncười:-ThưaĐứcHồngy,thưaĐứcHồngy,thậtthàlàđức...đứctínhquantrọngnhất của đạoCơ đốc!Ngài... ngài tưởng tôi không... không biết rằng ôngGiám...Giámbinhnằngnặcđòingàiđồng...đồngýcholậpToàánbinhhaysao?Ngàinênđồng...đồngýngaiđithôiĐứcHồngyạ,ởđịavịcủangài,bạnđồnggiámchức(1)nàomàchẳnglàmthế?Cosifantutti(2).Màngàilạilàmđượcbaonhiêuchuyệnphúcđứcấychứ,chẳng...chẳngthiệthạigìmấyđâu.Chuyệncỏnconấycóđánggìmàngàiphảimất...mấtngủmấyđêmliền!Mông-ta-ne-lingắtlời:-Xinôngngừngcười chomộtphút,vàxinôngchobiết làm thếnàoôngngheđượcmọichuyệnđó?Ainóivớiông?-Ôngđại...đạitáchẳngđãtrìnhvớingàirằngtôilàquỷ...quỷsứchứkhôngphảilàngườiđósao?Khôngư?Vậymàôngtaluônmồmnói...nóivớitôiđiềuđó!Phải,tôiđãlàquỷsứcđếnmứccóđủphépđểnhìnthấukhánhiềuýnghĩcủa...củangườikhác.ThưaĐứcHồngy,ngàicho tôi lànguồnquấynhiễuđángghétvàngàirấtmongcómột...mộtaikhácthuxếpchoviệcxửlýtôisaocholươngtâmnhạy...nhạycảmcủangàikhỏibịcắn...cắnrứt.Tôiđoánkháđúngđấychứ,thưaĐứcHồngy?Mông-ta-ne-lilạingồixuốngbênanh,nétmặthếtsứcnghiêmnghị:-Ônghãynghe tôi.Mặcdùôngbiết đượcđiềuđóbằngcáchnàođi nữa,điềuđócũnglàsựthật.ĐạitáPherarisợrằngbạnbèônglạiđánhtháochoôngmộtlầnnữa,nênôngtamuốnngănchặnbằng...cáchmàôngvừanói.Ôngxem,tôirấtthậtbụngđốivớiông...RuồiTrâuchêmngayvàobằngmộtgiọngchuachát:-Đức...ĐứcHồngyxưanayvốnnổitiếngthành...thànhthật.Mông-ta-ne-linóitiếp:-Chắcôngthừahiểulàvềmặtpháplýtôikhôngcóthẩmquyềngìvềviệc

ngườiđời...Tôilàgiámmục(3)chứkhôngphảilàđặcsứcủaGiáohoàng.Nhưngtôicóuytínkhálớntrongđịaphậnnày,nênnếukhôngđượcsựđồngýcủatôi,dùchỉlàsựđồngýmặcnhiên,thìđạitáPheraricũngchẳngdámdùngđếncácbiệnphápquyếtliệt.Chotớingàyhômnaytôivẫnhoàntoànphảnđốikếhoạchcủaôngta.Bâygiờôngtađangcốhếtsứcthuyếtphụctôiđứngvềphíaôngta.Ôngtalấycớrằng,thứnămtuầntớigiáohữuđirướcđôngđảothìcácbạnbècủaôngcóthểdùngbạođộngvũtrangđểcứuthoátôngvàsẽgâyrađổmáu.Ôngcónghetôinóikhôngđấy?RuồiTrâuđanglơđãngnhìnracửasổ.Anhquaylạiuểoảitrảlời:-Có,tôivẫnnghe.-Đêmnaychắcôngthậtsự làđangcònmệt,khôngthểnóichuyệnnhiều.Sángmai tôi lại đến thì hơn.Vấn đề nghiêm trọng lắm, ông cần phải tậptrungchúýmớiđược.RuồiTrâuvẫnuểoảitrảlời:-Tôimuốnkếtthúccâuchuyệnngaybâygiờ.Mỗilờingàinóitôivẫnnghethấyhết.Mông-ta-ne-libènnóitiếp:-Thếchonên,nếuquảvìôngmàxảyrabạoloạnvàđổmáuthìchínhtôisẽphải chịu tráchnhiệm rất lớn,vì tôiđãphảnđốiôngđại tá.Tôi cũngchorăngchíítôngtanóicóphầnđúng,mặtkhác,tôicảmthấynỗihiềmkhíchcánhâncủaôngtađốivớiôngđãlàmchoôngtakhôngthểvôtưvàđãkhiếnôngtathổiphồngnguycơlên.Tôicảmthấytìnhhìnhrấtcókhảnănglànhưvậy,kểtừlúctôithấysựtànácnhụcnhãcủaôngta-Mông-ta-ne-liđưamắtnhìnđốngdâydavàcùmgôngngổnngangtrênsànnhà-Nếutôiđồngýthìtứclàtôigiếtông!Nếutôiphảnđốithìtôisẽđứngtrướcnguycơlàmnguyhạitớitínhmệnhcủabaonhiêungườivôtội.Tôiđãtậntâmsuynghĩvềviệcnày,hếtlòngtìmmộtlốithoátrakhỏisựlựachọnkhủngkhiếpđó.Vàbâygiờtôiđãcómộtýđịnhrõrệt.-Ýđịnhgiếttôiđể...đểcứubaonhiêungườivôtộichứgì?MộtngườiCơđốcnàocũngchỉcóthểđiđếnquyếtđịnhnhưthếmàthôi."Nếutayphảicủa

baygây...gâynêntộichobay...vàv.v..."(1)Màtôicũngkhôngđượchânhạnhlàmtay... tayphảicủangài, lạicònxúcphạmcảđếnngàinữa.Kết...kếtluậnđãrõràngrồi.Ngàikhôngthểnóitrắngranhưvậyhaysaomàphảigiáođầudàidòngthế?RuồiTrâuuểoảinóivớivẻvừa thảnnhiênvừakhinhbạc,dườngnhưđãchánchườngvềtoànbộcâuchuyệnnàyrồi.Saumộtphútimlặng,anhhỏi:-Thếnàoạ?CóphảiquyếtđịnhcủaĐứcHồngylànhưthếkhông?-Không.RuồiTrâu trởmình, gối đầu lên hai tay,mắt lim dimnhìnMông-ta-ne-li.Hồngygiáochủngồi,cúigụcđầumiênmansuynghĩ,ngóntaykhẽgõvàotayghế.Trời,đúnglàcửchỉxaxưaquenthuộcquá!Cuốicùng,Mông-ta-ne-lingẩngđầunói:-Tôiđãquyếtđịnhlàmmộtviệcmàcólẽxưanaychưaaixửsựnhưtôi.Khinghenóiôngmuốngặp,tôilậptứcquyếtđịnhđếnngay.Tôiđãnóichoôngbiếthếtmọiviệc,nhưôngđãthấy,vàđặtvấnđềvàotayông.-Vào...taytôi?-ÔngRi-va-ret,tôiđếnđâythămôngbìnhthườngnhưngườivớingười,chứchẳngnhândanh làHồngy giáo chủ, là giámmục, hoặc là quan toà.Tôikhônghềhỏixemôngcóbiếtgìvềmộtkếhoạchnhưôngđạitáđãnói.Tôithừahiểurằngnếuôngcóbiếtchăngnữa,thìđóvẫnlàđiềubímậtmàôngkhôngthểbộclộvớitôi.Nhưngxinônghãyđứngvàođịavịtôi.Tôigiàrồi,chắcchắnlàchẳngcònsốngđượcbaolâunữa.Tôimuốnnằmxuốngmồvớihaitaykhôngvấymáu...-Haibàntayngàichưahềvấymáusao,thưaĐứcHồngy?Gươngmặthơibiếnsắc,nhưngMông-ta-ne-livẫnbìnhtĩnhnóitiếp:-Tôiđãsuốtđờichốnglạicácthủđoạnđànápvàsựtànbạoởbấtcứđâu,vàbaogiờtôicũngphảnđốixửtửdướibấtkỳhìnhthứcnào.ThờiGiáohoàngtrướcđây,nhiềulầntôikiênquyếtchốngcáchộiđồngquânsựnênđãbịmấtlòngưuáicủaĐứcThánhCha.Chotớinay,baogiờtôicũngdùnguytínvà

quyềnlựccủatôivàoviệctừthiện.Xinônghãytintôi,chíítởchỗlàtôiđãnóithật.Bâygiờtôibịđặttrongtìnhthếtiếnthoáilưỡngnan.Nếutôitừchốicáchgiảiquyếtcủaôngđạitáthìtôisẽđẩythànhphốvàonguycơbạoloạncùngvớimọihậuquảcủanó.Màlạilàđểcứulấymộtngườivẫnthànhlăngmạtôngiáocủatôi,vucáo,bêuriếuvàsỉnhụccánhântôi(mặcdùđiềunàychỉlàmộttiểutiếtkhôngquantrọnglắm),vàtôitinchắcrằngnếuđượcsốngsótthìngườiđóvẫnsẽsửdụngcuộcđờimìnhvàomụcđíchxấu.Nhưngdùsao,đâyvẫnlàvấnđềcứuvớttínhmạngmộtconngười.Mông-ta-ne-lingừnglờigiâylátrồinói:-ÔngRi-va-ret,tấtcảnhữnghoạtđộngcủaôngmàtôiđượcbiết,đềubuộctôiphảicoiônglàmộtngườixấuxa,độcácvàtừlâutôitinrằngônglàconngười liều lĩnh,vừa thôbạo lạivừa tànnhẫn.Cho tớibâygiờ tôivẫncònphầnnàovướngvất ý nghĩ đó.Nhưnghai tuần qua tôi thấy ông là ngườidũngcảmvàtrungthànhvớiđồngchícủamình.Ôngcũngđãlàmchobinhlínhyêumếnvàkínhphục,điềuđókhôngphảiaicũnglàmđược.Cólẽtôiđãxétlầmôngvànhấtđịnhtrongôngcómộtcáigìtốthơncáivẻbềngoàicủaông.Tôikêugọicáibảnchấttốtđẹpấytrongông,vàtôitrangnghiêm,trântrọngyêucầuông,vớilươngtâmmình,ônghãythànhthậtchotôibiết:ởvàođịavịtôiôngsẽlàmthếnào?Imlặnghồilâu.RồiRuồiTrâungướcnhìnlên.-Ítratôicũngsẽtựmìnhquyếtđịnhlấynhữnghànhđộngcủamìnhvàgánhlấymọihậuquả.TôisẽkhônghènnháttheokiểuCơđốcgiáo,lénlútđếnnhờvảngườikhácgiảiquyếthộvấnđềchomình.Ngọnđòngiángxuốngthậtmãnhliệtvàbấtngờ,vàvẻsôinổi,phẫnnộphithường trái ngược hẳn với thái độ uể oải vừa rồi, khiến người ta có cảmtưởngrằnganhđãgỡbỏchiếcmặtnạvẫnđeotrênmặt.Anhsôisụcnóitiếp:-Nhữngngườivôthầnchúngtôichorằng,đãmanggánhnặngtrênvaithìdù cónặngđếnđâu cũngcứphải cố sứcmàgánh,dù cógụcxuốngcũngmặc.NhưngngườiKitôgiáothìlúcấylạirênrỉ,đicầucứuChúaTrờivàcácvịthánhcủaChúa;hoặclà,nếuChúaTrờivàcácthánhkhônggiúpđỡthìlại

đivanxinđếncảcáckẻthù,miễnsaotìmđượcmộtcáilưngcủangườikhácđể trút gánhnặng củamình sang.TrongKinhThánh, trong sáchkinh cầunguyện(1)vàcảtrongbấtcứcácsáchthầnhọcgiảdốinàocủacácngàicònthiếuquytắcgìnữamàngàiphảiđếnhỏitôilàmthếnào?Trờiđấtơi!Ngàiơi!Gánhnợcủatôicònchưađủnặnghaysaomàngàicònđitrútcảtráchnhiệmcủangàisanghaivaitôi?HãyquayvềhỏiôngGiêsucủangàiđi,ôngấyđòihỏichiliđếntừngđồngxumộtấychứ,ngàicứlàmtheoôngấylàhơn(2).Sauhết,vìrằngkẻvôthầnnàynókhôngthuộcmậtkhẩu(3)củacácngài,nênngàicứviệcđemgiếtquáchnóđilàxongtấtcảthôimà.Việcgiếtchócnàycóphảilàmộttộilỗilớngìchocam?RuồiTrâunghẹnlời,lấylạihơithở,rồilạibậtra:-Ngàimàcũngcònnóiđếntànbạonữacơđấy!Nhưngngàinênbiếtrằngconlừangu...ngungốcấycóthẩmvấntôiđếnmộtnămcũngkhôngbằngngàihànhhạ tôi trongmấyphút.Nócóđầumàcóócđâu.Nóchẳngnghĩđượcgìhơnlàsiếtdâydachochặt,vàkhidâyđãchặtquárồithìnóchỉngồibótay.Việcđókẻngungốcnàocũnglàmđược!Cònngàithì:"Xinôngkýchomộtchữvàobảnán tửhìnhcủachínhông.Tim tôimềmyếu lắm, tôikhôngdámlàm."Ôi,chỉcóngườiCơđốcgiáo,mộtngườiCơđốcgiáohiềnlành,đầylòngtrắcẩn,trôngthấydâydasiếtchặtquálàtáimặtđi,thìmớinghĩrathủđoạnnhưthế.Khingàibướcchântớiđây,tôitrôngngàichẳngkhácmộtvịthiênthầnnhântừ,côngphẫnvì"hànhvidãman"củaôngđạitá,làtôicóthểhiểuđượcrằngbâygiờtròhaymớithựcsựbắtđầu!Ngàicứnhìntôimãinhưthếlàmgì?Dĩnhiênrồi,ngàiơi,ngàicứviệcđồngýđirồivềnhàmàănbữatốikẻomuộn.Chuyệncỏnconnàychảđánggìphảiomxòmlêncảđâu.Ngàihãyvềnóivớitênđạitácủangàirằnghắncóthểbắntôiđi,treocổtôilenhoặcdùngbấtkỳcáchnàotiệnlợinhất,kểcảránsốngtôiđinữa,nếuhắnthấycáchấymuavuiđượcchohắn,vàbảohắnlàmchoxongchuyệnđi!KhómànhậnranổiRuồiTrâu.Anhđiênkhùngvàtuyệtvọng,thởhồnghộc,toànthânrunlên,mắtloératiaxanhlétnhưmắtmèodữ.

Mông-ta-ne-liđứngdậy,lặnglẽnhìnRuồiTrâu.Ôngkhônghiểuđượcdụngýnhữnglờitráchmócđiêncuồngcủaanh,nhưngôngrấthiểuchỉcóngườinàođã cùngcực thìmới tuôn ranhững lời gaygắt đến thế.Chonên, baonhiêulờisỉvảtrướcđócủaRuồiTrâu,ôngđềuthathứcả.Ôngbảo:-Thôiđi,ông.Tôikhôngmuốnlàmôngđaulòngthếđâu.Tôicũngkhôngcóýđịnhtrútgánhnặnglênlưngônglàmgìvìôngđãquánặnggánhrồi.Tôikhôngchủtâmlàmvậyđốivớibấtkỳmộtsinhlinhnào...Cặpmắttoélửa,RuồiTrâuhét:-Nóidối!Thếcònchứcgiámmụcthìsao?-Chứcgiámmụcnào?-À!Thếraôngquênrồisao?Saomàdễquênthế!"Ác-tơ,nếuconmuốn,chasẽnóirằngchakhôngthểđiđược."Mớimườichíntuổiđầumàtôiđãphảiquyếtđịnhcuộcđờiông thayông rồiđấy!Câuchuyệnấynếukhôngphảixấuxađếnthế,thìcũnglànựccười!-Imđi!Mông-ta-ne-lirúlênmộttiếngtuyệtvọngvàđưacảhaitaylênômlấyđầu.Rồiônglạibuôngthõngtayxuống,từtừbướcraphíacửasổ.Đếncửasổ,ôngngồilênbậucửa,bíumộttayvàochấnsong,rồiáptránvàocánhtayấy.Nằmrunrẩy,RuồiTrâudõinhìntheo.Mông-ta-ne-li đứng xuống, quay lại chỗ Ruồi Trâu, đôimôi tái xámmộtmàutro.Nhưngôngcốgắnggượngmộtcáchthảmhạiđểlấylạivẻbìnhtĩnhthườngngày.-Xinôngthalỗi.Tôiphảivềthôi...tôikhôngđượckhoẻ.Mông-ta-ne-li run lẩybẩynhư lên cơn sốt rét.Và cơnđiêngiận củaRuồiTrâulậptứctiêutan.-Padre,lẽnàochavẫnkhông...Mông-ta-ne-ligiậtnảymình, lùi lạiđứng lặngngười.Cuốicùng,ông thềuthào:-Khôngphảithếđâu!LạyChúatôi,saocũngđượcmiễnlàkhôngphảithế!Tôiphátđiênlênmất...

RuồiTrâuchốngmộttaynhổmdậy,cònmộttayanhnắmlấyđôitayrunrẩycủaMông-ta-ne-li.-Padre,conchưachếtđuốiđâu,màchavẫnkhôngsaohiểurađượcư?Đôitayđangrunrẩybỗnglạnhtoátvàcứngđờ.Trongkhoảnhkhắc,mọivậtđềuchếtlặng.RồiMông-ta-ne-liquỳgối,gụcđầuvàongựcRuồiTrâu.***KhiMông-ta-ne-lingẩngđầulênthìmặttrờiđãlặn,rángchiềuđỏdầntắtởđằngtây.Họđãlãngquêntấtcả,quêncảthờigianvàkhônggian,quêncảsựsốngvàcáichết,thậmchíquênrằnghaingườilàkẻthùcủanhau.Mông-ta-ne-lithìthào:-Ác-tơ,cóthậtlàconđấykhông?...Conđãtừcõichếttrởvềvớichađấyư?RuồiTrâurùngmìnhnhắclại:-Từcõichếttrởvề...AnhgụcđầuvàovaiMông-ta-ne-linhưmộtđứabéốmnằmtronglòngmẹ.-Convềrồi...thếlàconđãvềrồi!RuồiTrâunặngnhọcthởdài:-Vâng,vàbâygiờchaphảiđấutranhvớiconhoặcgiếtcon.-Imđithôi,carino!Tấtcảnhữngchuyệnđóbâygiờnóilàmgì?Chavớiconnhưnhữngđứa trẻ lạc nhau trongbóng tối, lầmnhau làmaquỷ.Bâygiờchúngtađãtìmđượcnhauvàdắtnhauranơisángsủa.Contraikhốnkhổcủacha,saoconkhácđiđếnthế,saoconkhácđiđếnthế.Trướckiacontrànđầyniềmvuicủacuộcsống,mànaytrôngconnhưđãtừngbịvùilấpdướibểkhổcủatrầngian?Ác-tơ,concóthậtlàÁc-tơđấykhông?Chaluônluônnằmmơthấyconđãtrởvềcùngcha,nhưngkhitỉnhlạithìchathấyquanhchachỉtoànlàâmthầmvắngvẻ.Vậygiờđâyphảichăngcơnmêấyvẫncòngiàyvòcha?Conhãychochabiếtnhữngđiềuđíchxácvàhãykểchochabiếtmọichuyệnđãxảyrathếnào!-Cógìđâu,giảnđơnlắm,chaạ.Conđãtrốnxuốngmộtchiếctàubuônvàđi

lậuvésangNamMỹ.-Conlàmgìbênấy?-Nếucáiđócóthểgọilàcuộcsốngthìconđãsốngởbênđó...Ồ,vàconđãđượcthấynhiềuđiềumớilạởngoàinhữngcáichủngviệnthầnhọcmàchathường dạy triết học cho con!Cha nói cha nằmmơ thấy con... vâng, concũngnằmmơthấycha.RuồiTrâunghẹnlời,rùngmình.-Cómộtlần,hồiấyconlàmởmỏbênÊcuađor...-Làmthợmỏư?-Không,chỉ làphụviệccho thợmỏ thôi,cũng làchânsaivặtnhưnhữngngườiculilaokhổkhác.Concùngngủvớihọtrongmộtlántrạiởngaycửahầmmỏ.Lúcấyconcũngốmyếunhưvừarồi,trờinắngnhưthiêuđốtmàhômnàocũngphảikhuânđásuốtcảngày.Cómộtđêm,hìnhnhưconngủmê,vìconthấychamởcửađivàolán.Taychacầmmộtchiếcthánhgiánhưchiếcthánhgiátreotrêntườngnày.Chađangcầunguyệnvàđisátngaybêncạnhconmàkhôngngoáilại.Congọitolênđểxinchagiúpđỡcon,choconmộtliềuthuốcđộc,mộtlưỡidao,hoặcbấtcứmộtcáigìđểchấmdứtnhữngnỗiđaukhổcủacontrướckhiconphátđiênphátrồ.Thếmàcha...ôi...?RuồiTrâumộttayđưalênchemắt,còntaykiavẫnđượcsiếtchặttrongtayMông-ta-ne-li:-Nhìnmặtcha,conbiếtchacónghethấytiếngcongọi,nhưngchavẫncứtiếp tục cầu nguyện.Rồi đến khi cha cầu nguyện xong, con thấy cha hônchiếcthánhgiá,đưamắtnhìnquanhmànóikhẽ:"Ác-tơ,charấtthươngcon,nhưngchakhôngdámtỏlòngthương,vìsợNgườisẽnổigiận."Vàkhiconnhìn lênNgười,con thấy tượnggỗđócười.Thếrồi,khicon tỉnhdậy,convẫnchỉthấykhulántrạivớinhữngngườiculibịbệnhhủi,lúcấyconmớivỡlẽ.Conhiểu rằng cha chỉ cốt lấy lòngôngChúaquỷ sứ của cha thôi chứkhôngthiếtgìcứuconrakhỏiđịangụcnàocả.Từđóconnhớmãi.Vàdùchobâygiờ,khichasờvàongườiconthìconđãbỗngdưngquênbẵngđi.Đó... làvì... làvìconđangốm,vả lại trướckiaconđãcó lúcrấtyêucha.

Nhưnggiờđâygiữaconvàchachẳngcòngìmàchỉcóchiến tranh,chiếntranhvàchiếntranh.Chacònnắmtayconlàmgì?ChacóhiểurằngchừngnàochavẫncòntinvàoôngGiêsucủachathìchúngtachỉcóthểlànhữngkẻthùcủanhaumàthôikhông?Mông-ta-ne-licúigụcđầu,hônvàobàntayđầythươngtậtcủaRuồiTrâu:-Ác-tơ,chakhôngtinNgườisaođược?NếusuốttrongnhữngnămhãihùngấymàchavẫngiữđượclòngtinvàgiờđâykhiNgườiđãchocontrởvềvớicha, thì cha cònhoàinghiNgười saođược?Connênnhớ rằngchanhữngtưởngchínhtaychađãgiếtconcơđấy.-Thìchavẫnsẽlàmnhưthếđấy.-Ác-tơ!Trong tiếng kêu than đó có nỗi khủng khiếp thực sự. Nhưng Ruồi Trâukhôngđểý,vẫnnóitiếp:-Dùsaođinữa,chacontanênthậtbụngvớinhauchotớicùng,khôngthểlấplửngđược.Giữachavàconcomộtvựcthẳmngăncách,khônghyvọnggì nối tay nhau quamiệng vực thẳm được. Nếu cha quyết định rằng chakhôngthểhoặckhôngmuốntừbỏcáikia-RuồiTrâuliếcnhìncâythánhgiátreotrêntường-thìchaphảitrảlờiđồngývớitênđạitá.-Đồngý!LạyChúatôi...đồngý?Ác-tơ,nhưngchayêucon!MặtRuồiTrâuquắtlạimộtcáchđángsợ.-Chayêuaihơn?Chayêuconhơnhayyêucáikiahơn?Mông-ta-ne-litừtừđứngdậy.Kinhhoàngdườngnhưđãlàmchochínhlinhhồnônghéokhôvà thânthểôngcòmcõi.Ôngcảmthấymìnhyếuớt,giànuavàtàntạnhưchiếclágặpcơngiálạnhđầumùa.Ôngđãtỉnhgiấcmơvàtrướcmặtôngchỉtoànlàâmthầmvắngvẻ.-Ác-tơ,conhãythươngchamộtchút!-Vậykhichalừagạtconđểđàyđoạconđilàmnôlệtrongcácđồnđiềnmíathìchađãthươngconđượcbaonhiêu?...Charùngmìnhđấyư?Ôi,nhữngvịthánhthầntừbiơi!ĐâychínhlàconngườivângtheothánhtâmcủaChúa,mộtngườicứănnănhốilỗirồisốnglấymộtmìnhđểmặcxácchoconchết.

Chanóichayêucon...conđãphảitrảmộtgiákháđắtvìtìnhyêuấycủacharồi!Chatưởngchỉvàilờingonngọtlàconcóthểxíxoáhếtthảy,làcontrởlại thànhthằngbéÁc-tơngàyxưahaysao?Chanênnhớrằngconđãphảirửabáttrongcácnhàchứanhơnhớp,đãphảirửachuồngngựachocácchủđồnđiền,nhữngngườicòntànnhẫnhơncảnhữngsúcvậtcủahọ.Conđãphảiđộimũ,đeonhạcđóngvaihềtronggánhxiếcrong,làmđầytớvàđầusaichocácvõsĩđấubò.Conđã làmnô lệchomọi loài thúvậtđểchúnggiẫmchânlêncổmình!Conđãđóirách,bịphỉnhổvàomặtvàbịchàđạpdưới chânkẻ khác! conđã phải ngửa tay xin chút cơm thừa canh cặnmàngườitavẫnkhôngcho,vìnhữngconchócònđượcquyềnưutiênhàngđầu.Ôi,tấtcảnhữngchuyệnđónóiranàocóíchgì?Kểsaochoxiếtđểchanghehếtđượcnhữnggìchađãđemđếnchocon?Vậymàgiờđây...cha lạinóiyêucon!Chayêuconđượcbaonhiêu?CóđủđểvìconmàtừbỏôngChúacủachađượckhông?Ồ,cáiôngGiêsumãikhôngchếtấyđãlàmgìchocha?Ôngấyđãhysinhkhổsởgìchochamàchalạiphảiyêuôngấyhơncon?Vìbịđóngđinhvàotaymàchayêuôngấyư?Vậychahãynhìnvàotayconđây!Chahãynhìnvàođây,vàođây,vàvàocảđâynữa...RuồiTrâuxétoangáo,chỉvàonhữngvếtthươngghêgớmtrênngười.-Padre,Chúacủachalàkẻlừagạt!Nhữngvếtthươngcủaôngtachỉlàgiảvờ.Nỗiđaucủaông ta chỉ toàn là tròhề.Chỉ cócon làđượcquyềnnhậnlòngyêu thươngcủacha!Padre,khôngcòncảnh tra tấnnàomàchachưađẩyconvào.Nếuchabiếtđượcrằngđờiconđãcựckhổbiếtbaonhiêu!Vậymàdùsaoconvẫnkhôngchết!Conđãchịuđựnghếtthảyvàlàmchủlinhhồnmìnhtrongnhẫnnại,vìconquyếttrởvềđểđấutranhvớiôngChúanàycủacha.Congiữvữngmụcđíchấy làm tấm lá chắnchechởcho trái timcon,chínhtấmláchắnnàyđãcứuconkhỏibịđiênrồ,vàkhỏibịchếtđilầnnữa.Vàgiờđây,khiđãtrởvề,conlạithấykẻchiếmngựđịavịcủaconvẫnlàôngta,mộtkẻgặpnạngiảvờ,chỉbịđóngđinhtrêngiáchữthậpvẻnvẹncósáutiếngđồnghồ,rồilạitừcõichếtngócđầudậy!Padre,conđãbịđóngđinhtrêngiáchữthậpnămnămròngvàconcũngđãtừcõichếttrởvề!Bây

giờchađịnhsẽđốixửvớiconrasao?Bâygiờchađịnhsẽđốixửvớiconnhưthếnào?RuồiTrâu nghẹn ngào không nói nên lời.Mông-ta-ne-li ngồi im nhưmộtpho tượng đá, hoặc nhưmột xác chết vừa được dựng dậy. Thoạt đầu khiRuồiTrâumớitrútlênôngmộtsuốilửatuyệtvọng,thìôngoằnngườilạiđôichútvớisựquằnquạimáymóccủadathịtdướilànroida.Nhưnggiờđâyôngđãrấtbìnhtĩnh.Saumộthồilâunínlặng,ôngnhìnlênvàcấtlênmộtgiọngmấthếtsứcsốngvànhẫnchịu.-Ác-tơ,concóthểnóichocharõhơnkhông?Conlàmchahếtsứcbốirốivàkinhsợ,chakhôngthểhiểuđượcbâygiờconđòihỏigìởcha?RuồiTrâuquaylạinhìnông,mặtanhtáinhợtnhưmặtmộtconma.-Conkhôngđòihỏigìcả.Cóaicưỡngéptìnhyêubaogiờ?Chađượctựdolựachọnngườimàchayêuquýnhấttronghaingười.Nếuchayêuquýôngtahơnthìchacứviệcchọnôngta.Mông-ta-ne-limệtmỏinhắclại:-Chakhôngthểhiểuđược.Chalựachọncáigìđượcđây?Chalàmsaoxoábỏđượcquákhứ?-Chaphảichọnmộttronghaingười.Nếuchayêuconthìchahãytháocáigiáchữthậpiarakhỏicổvàrađicùngcon.Cácbạnconđangbốtríchocontrốnmộtlầnnữa,nếuchagiúpđỡthìhọcóthểthựchiệnđượcrấtdễdàng.Khinàochúngtaantoànsangtớibênkiabiêngiới,chahãycôngkhaithừanhậncon.Cònnếuchakhôngđủlòngyêucon,nếuchaquýcáingẫutượngbằnggỗkiahơncon,thìchacứviệcđếnnóivớitênđạitárằngchađãđồngý.Vànếuvậythìchađingayđi,đểconkhỏiđaukhổkhicònnhìnthấycha!Đốivớiconthếcũngđãlàquáđủ.Mông-ta-ne-lingẩngđầu,runrẩy.Ôngđãbắtđầuhiểu.-Tấtnhiênchasẽliênlạcvớicácbạncon.Nhưng...đivớiconthìkhôngthểđược...chalàgiáosĩ.-Nhưngconkhôngchấpnhậnơnhuệcủagiáosĩ.Padre,conkhôngthểthoảhiệpthêmnữa.Conđãđaukhổbiếtbaonhiêuvìnhữngsựthoảhiệpấycùng

nhữnghậuquảcủachúngrồi!Chaphảitừbỏchứcvịgiáosĩấyhoặcphảitừbỏconđi.-Chatừbỏconsaođược?Ác-tơ,chabỏconsaođược!-Thếthìchatừbỏôngấyđi!Chaphảichọnmộttronghaingười!Chalạiđịnhgợiýchiachoconmộtphầntìnhyêucủacha,mộtnửachocon,mộtnửachoôngChúamaquỷcủachachăng?Conkhôngthèmnhậncơmthừacanhcặncủaôngta.Nếuchalàcủaôngtathìchakhôngphảilàcủacon.-Ác-tơ,Ác-tơ ơi! Conmuốn xé lòng cha ra làm haimảnh hay sao?Conmuốnchaphátđiênlênhaysao?RuồiTrâuvungtayđấmvàotường,nhắclạimộtlầnnữa:-Chaphảichọnmộttronghaingười!Mông-ta-ne-libènrúttừtrongngựcáoramộthộpnhỏtrongđựngmộtmảnhgiấyđãnhàunátvàcáubẩn.-Contrôngđây!"TôiđãtinôngnhưđãtinChúaTrời.NhưngChúaTrờichỉlàmộttượngđất,đậpmộtbúalàtan,cònôngthìôngđãlừadốitôisuốtđời."RuồiTrâucười,trảlạitờgiấy:-Mườichíntuổingườitangâythơmộtcáchthú...thúvịnhưthếđấy!Cầmlấybúarồiđậptanvậtnàyvậtnọsaomàdễdàng.Ngàynayviệcđócũngdễdàngthôi,chỉcóđiềuchínhconbâygiờlạinằmdướibúa.Còncha,hiệncóbiếtbaokẻkhácchacóthểlừadốimàhọthậmchíkhôngsaopháthiệnrachađểvạchmặtchỉtênđược.Mông-ta-ne-linói:-Conmuốnnóithếnàotuỳcon.Nếuchaởvàođịavịcon,biếtđâuchalạichẳngtànnhẫnnhưcon,điềuđóchỉcóChúamớibiếtđược.Ác-tơ,điềuconmuốn,chakhôngthểlàmđược.Nhưngcáigìlàmđượcthìchasẽlàm.Chasẽbốtríchocontrốnvàkhiconđãrađếnnơiantoànthìchasẽtựtìmlấymộttainạntrênnúicaohoặcsẽdùnglầmmộtliềuthuốcngủ,cáchnàotuỳconlựachọn.Chắcconbằnglòngchứ?Đólàtấtcảnhữnggìchacóthểlàmđược.ĐólàmộttộilớnnhưngchamongNgườisẽthatộichocha.Ngườicó

lòngnhântừhơn...RuồiTrâuvungmạnhcảhaitayvàthétlên:-Thôi,thôi,chahãythôiđi!Nhưthếlàquálắmrồi!Conđãlàmgìđểđếnnỗichacoithườngconnhưvậy?Aichochacóquyềnnghĩvềconnhưthế?Làmnhưconđịnhtìmcáchbáothùchahaysao?Chakhôngthấyrằngconchỉmuốncứuchathôihaysao?Chakhôngsaohiểurằngconyêuchaư?RuồiTrâuníulấyđôitayMông-ta-ne-li,vừađặtlênđónhữngcáihônnóngbỏng,vừagiàngiụanướcmắt.-Padre,chahãyđivớichúngcon!Chacònlưuluyếncáithếgiớigiáosĩvàthầntượngchếtrấpấylàmgì?Đóchỉlàtrobụicủanhữngthếkỷxaxưa!Nóđãmụcnát,thốithavàôuếđếncựcđộrồi!ChahãytrốnthoátcơndịchhạchcủaGiáohội,hãycùngcontiếnđếnmộtthếgiớisángtươi.Padre,chúngconchínhlàlẽsốngvàtuổithanhniên!Chúngconchínhlàmùaxuânvĩnhviễn!Chínhchúngconmớilàtươnglai!Bìnhminhsắploélênrồi,chaạ.Lẽnàochakhôngmuốnđónlấyánhdươngchóilọihaysao?Chahãytỉnhdậy,vàchúngtasẽquênhếtnhữngcơnácmộngđãqua!Chahãytỉnhdậyvàchúngtasẽxâydựnglạicuộcđời.Chaơi,lúcnàoconcũngyêucha,lúcnàoconcũngyêu!Conyêuchangaycảlúcchagiếtcontrướckia!Lẽnàobâygiờchalạiđịnhgiếtconmộtlầnnữahaysao?Mông-ta-ne-ligiậttayrakêulên:-Ôi,xinChúarủlòngthương!Ác-tơ!Conmangđôimắtcủachínhmẹcon.Mộtbầuimlặnglạkỳ,sâuxavàkéodài,đãđộtnhiênbaotrùmlấyhọ.Họnhìnnhautrongánhhoànghônxámxịt,contimkinhhoàngcủahọnhưđãngừngđập.Mông-ta-ne-lithầmthì:-Concònnóigìthêmvớichanữakhông?Concóchochađượcmộtchút...hyvọngnàokhông?-Không.Conchỉcốtsốngđểđấutranhchốngcácgiáosĩ.Conkhôngphảilàngười, con làmột lưỡidaogăm (1).Nếuchađể con sống tức là cha thừanhậnnhữnglưỡidaogămđó.

Mông-ta-ne-liquaymặtvềphíatượngChịunạn.-LạyChúa!XinNgườinghecho...Tiếng nói của ông lặng tắt trong bầu không khí tịch mịch, trống trải màkhôngmột tiếng trả lời.Duy chỉ có conquỷnhạobáng lại bừng tỉnh dậytrongRuồiTrâu:-Chagọi...gọiNgườitolên!Cólẽôngtađang...đangngủ(2).Mông-ta-ne-liđứngbậtdậynhưbịroiquất.Ôngnhìnthẳngphíatrướctrongchốclát.Đoạnôngngồisụpxuốngmépgiường,đưacảhaitaylênômmặt,nứcnởkhóc.ToànthânRuồiTrâurunlênmộtcơndài,rồimồhôilạnhtoátrakhắpngườianh.Anhhiểunhữnggiọtnướcmắtấycóýnghĩagì.Anhkéochănlênkínđầuđểkhỏinghethấygìnữa.Tìnhhìnhđãquáđủđểanhphải chết,dùanhcònđangsống - sốngmạnhmẽvàcừkhôiđến thế.Nhưnganhcũngkhôngsaobịtnổiâmthanh,nóvẫnvangtrongtai,dộivàoócvàrộnrãkhắpmọimạchmáutrongngườianh.MàMông-ta-ne-livẫncứnứcnởvànứcnởhoài,nướcmắtchanhoàluồnquacảkẽbàntay.Cuốicùngnhữngtiếngnứcnởcũnglặngdần;vànhưmộtđứatrẻcon,ônglấymùixoarachùimắt.Khiôngđứngdậy,chiếckhănlọtquađầugối,rơixuốngsàn.Ôngbảo:-Nóinữacũngkhôngíchgì.Conhiểuchứ?RuồiTrâuđáplạivớigiọngphụctùngđơnđiệu:-Conhiểu.Đókhôngphảilàlỗitạicha.Chúacủachađóirồi,phảichoôngtaănthôi.Mông-ta-ne-li ngoái nhìnRuồiTrâu. Phút im lìmnay của họ còn ghê rợnhơncả sự im lìmcủa lỗhuyệt sắpđượcđào lên.Họ lặng lẽnhìnvàomắtnhaunhưmộtcặptìnhnhânbịngăncách,chỉcóthểngósangnhauquamộthàngràochắnmàhọkhôngthểbướcqua.RuồiTrâunhìnxuốngtrướctiên.Anhcongườilạivàgiấumặtđi.Mông-ta-ne-lihiểu rằngcửchỉđócónghĩa là "Hãyđiđi!"Mông-ta-ne-liquaygót,bướcrakhỏixàlim.Mộtlátsau,RuồiTrâuvùngdậy:

-Ôi,conkhôngthểchịuđượcnữa!Padre,chaquaylạiđi!Quaylạiđi!Cửađãđóng lại rồi.RuồiTrâuchầmchậmnhìnbốnchungquanhvớiđôimắtmởrộngvàngơngác,vàanhhiểurằngthếlàhết.NgườixứGalilêđãchiếnthắng(3).Trongsânnhàtùphíadưới,tiếngcỏxàoxạcthâuđêm-nhữngngọncỏnàychẳngbaolâunữasẽphải tànhéo,sẽbịxớibật lênvìcuốcxẻng.Vàthâuđêm,RuồiTrâunằmthổnthứcmộtmìnhtrongbóngtối...---------------.(1)TríchlờiChúaGiêsutrongsáchPhúcÂm,trongđó"điềuấy"làchỉsựlàmphúcchongườihoạnnạnđượcăn,uống,mặc,vàsănsóc(nếuốmđau)hoặcthămhỏi(nếuởtù).VànếulàmnhữngđiềuấychonhữngngườihènmọnnhấtthìcũngđượccoinhưđãlàmchoChúa.ỞđâyRuồiTrâuhàmýnóiMông-ta-ne-liđếnthămhỏianh(tùnhân)cũngchỉlàvụlợi,dođó"chưathậtđángkhenlắm".(1)Brother prelates (tiếngAnh): Prelate nói chung là người chức sắc caotrongGiáohội,cụthểởđâycónghĩalàgiámchức,tứclàmộtchứcsắccao(thườnglàcấpgiámmụccaiquảnmộtđịaphậnlớnvàcóquyềnlớnởđó,nhưMông-ta-ne-lichẳnghạn).Brotherởđâycónghĩa làđồngchức,đồngliêuvớiýchâmbiếm.(2)Cosifantutti(tiếngÝ):Mọingườiđềulàmnhưthếcả.(3)Ýnói:Tuy làHồngygiáochủnhưngchỉkiêmgiámmụcởgiáophậnBridighelamàthôi.Vàcũngkhôngphảilàmộtđặcsứởmộtđặckhu,nêncũngkhôngcóquyềnhànhđặcbiệtgìlắm.(1)LờicủaĐứcKitôtrongsáchPhúcâm:nếutayphảicủabaygâynêntộichobaythìhãychặtnóđi,mắtbaygâynêntộichobaythìhãykhoétnóđi.(1)Missal(tiếngAnh):Cũnglàsáchlễ,sáchnguyện.(2)Ýnói: làmnhưChúaGiêsuyêucầucácbổnđạophảihết lònghếtsứcphụngsựChúa.(3)SửdụnghàihướcmộttíchtrongKinhThánhvềmộtlựclượngtrấngiữmộtbếnsông,đặtramộtmậtkhẩu,khiquândothámcủađịch(thuộcdântộc

khác)điqua,phátâmkhôngđúngmậtkhẩu,thìbịpháthiệnvàbịtiêudiệt.(1)HàmýlờicủaChúaKitô.(2)TíchlấytrongKinhThánh:Sứđồbịbãokêucứu,Giêsuthìđangngủ.(3)TheGalilean(tiếngAnh):theoKinhThánh,Galilê(Galilee)lànơisinhcủaGiêsu. Theo sử sách của đạo Cơ đốc thì Hoàng đế LaMãGiuyliêng(Julian 331-363) vốn chống lại giáo lý của Giêsu, nhưng sự nghiệp chưathànhthìđãchếtnăm363.Tươngtruyềntrướckhichếtôngđãnói:"NgườixứGalilê,anhđãthắng"cónghĩalà"Giêsuđãthắng".

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Chương7

Toàánbinhmởvàosángthứba.Phiêntoànàyrấtngắnvàđơngiản.Đóchỉlàmộthìnhthứctrốngrỗngdiễnrakhôngquáhaimươiphút.Thậtvậy, cócầngìphảimấtnhiều thờigiờ?Khôngđượcquyềnbàochữagìcả.Đứngralàmchứng,chỉcótênmậtthámvà tên sĩ quanbị thương, cùngvớimấy tên lính.Bảnphánquyếtđãđượcthảo sẵn từ trước,Mông-ta-ne-li đã có thông báo đồng ýmột cách khôngchính thức những gì họ yêu cầu.Các quan toà là viên đại tá Pherari,mộtthiếutákỵbinhđịaphươngvàhaisĩquantrongđộicậnvệcủaGiáohoàng(1),họchẳngcóviệcgìnhiềuđểlàmcả.Họđọctobảncáotrạng,rồinhữngngười làmchứngđứng lênnêu chứng cứ.Sauđóhọký tênvàobảnphánquyết rồi lấy giọng nghiêm trang đọc cho bị cáo nghe.Ruồi Trâu lặng lẽnghebảnán.Và,theohìnhthứcthôngthường,khingườitahỏicóphátbiểugìkhông,anhchỉvộivãxuataygạtđi.GiấutrongngựcanhlàchiếcmùixoamàMông-ta-ne-liđãđánhrơi.Suốtđêmquaanhđãhônvàkhócchiếckhănđónhưhônvàkhócmộtsinhlinh.Giờđâygươngmặtanhxanhxaovàthờthẫn,vàmắtanhvẫncònngấnlệ.Haitiếng"Xửbắn"chẳngtácđộnggìđếnanh.Khinghehaitiếngấy,anhchỉmởtođồngtửtrongđôimắt,vàchỉcóthếthôi!Khimọithủtụcđãxong,viênGiámbinhralệnh:-Đưaôngtavềphònggiam.Viênđộicốcầmnướcmắt,sờvàothânhìnhimphăngphắcấy.RuồiTrâuhơigiậtmìnhngoảnhlại.-À,phải!Tôiquênmất.NétmặtviênGiámbinhphảngphấtmộtvẻgìnhưlàthươnghại.Hắntabảnchấtcũngkhôngphảilàmộtngườiđộcácvàvaitròhắnphảiđóngmấytuần

naylàmchochínhhắntrongthâmtâmcũngthấyngượngngùng.Giờđâykhiđãđượcviệccủamình,hắnsẵnlòngnhânnhượngtrongmọichuyệnnhỏnàothuộcquyềnhắn.ĐưamắtnhìncánhtaythâmtímsưngphồngcủaRuồiTrâu,hắnbảo:-Cácôngkhôngcầncùmnữacũngđược.Có thểchoông ta trở lạiphònggiamcũ.Rồiquayvềphíađứacháu,hắnnóithêm:-Buồnggiamtửtùẩmướtvàâmuquá.Đâythựcracũngchỉlàvấnđềthủtụcmàthôi.Hắnbốirốiholênmấytiếngvàđổichânđứng.RồihắnbỗnggọigiậttênđộivừagiảiRuồiTrâuratớicửa.-Ôngđội,chờmộtchút.Tôimuốnnóivớiôngtamấycâu!RuồiTrâuđứngimkhôngnhúcnhích.HìnhnhưtiếngnóicủaPherarikhônglọtvàotaianh.-Ôngcómuốnnhắngìvớibạnbèvàthânthíchkhông?...Tôichắcôngcóngườithânchứ?Khôngmộttiếngtrảlời.-Vậyôngcứnghĩđirồinóivớitôihoặcvớilinhmụctuyênuý(2).Tôisẽđônđốcthựchiệnlờinhắncủaông.Nhưngtốthơnlàôngnhắnlạichatuyênuý.Chađếnngaybâygiờvà sẽởvớiông suốtđêmnay.Nếuôngcòncónguyệnvọnggìkhácnữathì...RuồiTrâunhìnlên:-Ônghãynóivớilinhmụcrằngtôichỉmuốnởmộtmình.Tôikhôngcóbạnbèmàcũngchẳngnhắngìcả.-Nhưngôngcũngmuốnxưngtội(3)chứ.-Tôi làngườivô thần.Tôi chẳngmuốngì kháchơnngoàiviệcđượcyêntĩnh.RuồiTrâunóivớigiọngđơnđiệu,bìnhthản,khôngcóvẻgìlàkhiêukhíchhoặcbựcdọc,rồitừtừquaygótbướcracửa.Nhưngrađếncửathìanhlạidừngbước:

-Ôngđạitá,tôicònquênmộtviệc.Tôichỉyêucầuôngchiếucốmộtđiềulà:sángmaixinôngđừngđểchohọtróihoặcbịtmắttôi.Tôisẽđứngyên.***Tớisángngàythứtư,khimặttrờivừaló,RuồiTrâuđãbịdẫnrasân.Anhkhập khiễng rõ nét hơnmọi khi.Dựa hẳn vào tay viên đội, Ruồi Trâu lêbước,rõràngvớivẻkhókhănvàđauđớn.Nhưngmọivẻphụctùngmỏimệtđãbiếnmấttrênmặtanh.Nhữngnỗikinhhoàngmaquáiđãđánhgụcanhtrongcảnhtịchliêu,cùngnhữngảoảnhvànhữnggiấcmơtrongthếgiớiâmunayđềuđãtantheođêmtối.Ngaysaulúcvầng đông toả sáng, khiRuồiTrâu phải đối diện với kẻ thù, thì tinh thầnchiếnđấucủaanhđãtrỗidậy,anhkhôngcógìsợhãicả.Trướcbứctườngleođầydâythườngxuân,sáutaysúngđượclệnhchọnđihànhquyếtđãdànthànhhàngngang.Đâychínhlàbứctườngnứtnẻvàđổnátmàanhđãtrèoxuốngtrongcáiđêmbấthạnhấyđểhòngtrốnthoát.Mấyngườilínhđứngnghiêm,taycầmsúngmàvẫnrưngrưngnướcmắt.Họcảmthấyđiềukinhkhủngngoàisức tưởng tượngkhinghĩ rằngchính taymìnhphảigiếtRuồiTrâu.Conngườicónhữngcâuứngđốisắcsảo,cótiếngcườivuibấttuyệt,cótinhthầndũngcảmchóilọivàdễlantruyềnấyđãnhưmộttianắngấmsoirọivàocuộcđờiuám,buồnthảmcủahọ.Vậymàgiờđâyconngườiấyphảichết,phảichếtvìchínhtayhọ,nhưthếkhácnàohọsắpphảitrôngthấymặttrờichóilọiphụttắt.MộtlỗhuyệtdướigốcmộtcâyvảcaolớnđangchờđợiRuồiTrâu.Lỗhuyệtđódonhữngbàntaykhôngtìnhnguyệnđãđàonênđêmquavàvớinhữnggiọtnướcmắt rơi trênnhữngbànxẻng.Đingangquađó,RuồiTrâumỉmcườinhìnlỗhuyệttốiđen,nhìnnhữngngọncỏhéotànbêncạnhhuyệt.Anhkhoankhoáihítmộthơidàiđểthưởngthứcmùithơmcủavạtđấtmớitinhkhôi.Khiđếngầnthâncây,viênđộiđứngsữnglại.RuồiTrâungoảnhlạinhìnanhta,rồinởmộtnụcười:

-Tôiđứngđâyphảichăng,ôngđội?Viênđộinínlặnggậtđầu.Anhtanghẹnngào,tiếcrằngđãkhôngnóiđượcmộtlờinào,vídùlờinóinàycóthểcứusốngđượcRuồiTrâu.Trongsânđãtề tựu đông đủ cả: viênGiám binh, cháu hắn, viên trung uý kỵ binh làmnhiệmvụchỉhuyviệchànhquyết,ngườiysĩvàmộtlinhmục.Họbướclênvớinhữngbộmặtnghiêmtrọng,nhưngđãnửaphầnsượngsùngtrướccặpmắttươicườivàsángngờivẻngạonghễcủaRuồiTrâu.-Chào...chàocácquýông!Áichà,cảChatuyênuýtônkính(1)cũngdậysớmthếcơà!...Đạiuý,ôngcómạnhgiỏikhông?Chắcđốivớiông,cuộcgặpgỡhômnaycủachúngtasẽdễchịuhơnlầntrướcphảikhôngạ?À,tôithấycánhtayôngvẫncònbăngbótreotrướcngựckìa!Chỉtạilầntrướctôibắnhụtđóthôi.Nhữngtaythiệnxạnàychắcbắnkháhơn...phảikhông,cácbạn?RuồiTrâuđưamắtnhìnmộtlượtnhữngbộmặtủdộtcủamấyngườilính:-Dùsao lầnnàykhôngphảibăngbó treo trướcngựcnữađâu.Nào!Nào!Saovẻmặtcácbạntrôngthiểunãođếnthế?Nghiêm!Vàbắnchothậttrúngvàonào.Rồicácbạnsẽcónhiềuviệcphải làm,màcứnhưthếnàykhôngbiếtcólàmnổikhông.Bâygiờcácbạnđượcquyềntậptrướcthìcòngìbằng.-Hỡicon...Vịlinhmụctiếnlênngắtlờianh.Nhữngngườikhácđềulùilạiphíasau,đểmặchaingườivớinhau.-ChỉcònítphútnữalàconsẽvềvớiĐấngSángTạo(2)racon.Nhữnggiâyphútcuốicùngnày làdànhchoconđểănnănsámhối,conchớnêndùngvàoviệcnàokhác.Chaxincon,conthửnghĩxem,nếuchếtmàkhôngđượcchịuphépgiảitội,lòngcònhungdữthìđángsợbiếtbao!ChờđếnkhiconđứngtrướcĐấngPhánXét(3)củaconthìlúcấyănnănđãmuộnrồi.SắplạigầnngaibáuvôcùngtônnghiêmcủaNgườimàconvẫncứcườiđùanhưthếđượcsao?-Cườiđùaư,thưachatônkính?Tôitưởngcáibàigiáolýcỏnconấychỉđểchonhữngngườicùngphíavớichanghethôichứ!Baogiờđếnlượtchúng

tôi,chúngtôisẽdùngtrọngpháochứchẳngdùngđếndămkhẩusúngkhaihậucũkỹnàyđâu!Vàlúcbấygiờcácvịsẽthấychúngtôicườiđùađếnđâu.-Cácconsẽdùngtrọngpháoư?Ôi!Thậtlàvôphúcchoconquá!Convẫnchưahiểu rằngconđangđứng trênbờvực thẳmđáng sợnhư thếnàohaysao?RuồiTrâungoáiđầunhìnlỗhuyệtmởrộngsaulưngmình.-Vậycha...chatônkínhtưởngrằngđặtđượctôixuốngđấylàxongchuyệnvới tôi rồihaysao?Có lẽcácvịcònchặnmộtphiếnđá lênmồ tôiđể"bangàysau"tôi...tôikhỏisốnglạichứgì?(4)Chớsợ,Chatônkínhạ!Tôisẽkhôngxâmphạmvàoquyềncủacácvịtrongnhữngtròdiễnkịchrẻtiềnnàyđâu.Đặttôixuốngđâu,tôisẽnằmyênởđấynhưmộtcon...conchuộtvậy.Nhưng,dùsaomặclòng,chúngtôivẫnsẽdùngđếntrọngpháođấy.Vịlinhmụckêulên:-Ôi!LạyChúalònglànhvôcùng!XinChúathatộichokẻbấthạnhnày!Viêntrunguýkỵbinh,giọngồồkhấn:-Amen!Cònviênđạitávàđứacháuthìsùngkínhlàmdấuthánhgiá.Thấyrõrằngkhuyênbảonữacũngchẳngđiđếnđâu,vịlinhmụcđànhphảitừbỏcôngviệcvôkếtquảcủamình.Ôngbướcsangbêncạnh,lắcđầu,mồmlầmrầmcầukinh.Chỉtrongphútchốc,côngviệcchuẩnbịngắngọnvàđơngiản đều đã được hối hả làm xong.Ruồi Trâu ra đứng đúng vào chỗ củamìnhvàquaylạithoángnhìnlêncảnhhuyhoàngchóichangánhsángvàngvàđỏcủamặttrờiđangmọc.MộtlầnnữaRuồiTrâulạiyêucầukhôngbịtmắt.Nhìnvẻmặtnhưtháchthứccủaanh,viênđạitáđànhmiễncưỡngđồngý.Cảhaingườiđềuquênrằngnhưthếhọcóthểlàmảnhhưởngtớitinhthầnquânsĩ.RuồiTrâuđứngquay thẳngmặtvềphíahọvàmỉmcười.Nhữngcánh taycầmsúngrunlên.Anhbảo:-Tôihoàntoànsẵnsàngrồi.Viêntrunguýbướclênphíatrước,ngườirunrunvìxúcđộng.Hắnchưahề

chỉhuyxửbắnbaogiờ.-Chuẩnbị...Nhằm!Bắn!RuồiTrâuhơilạngngườiđi,nhưnglấyngaylạiđượcthăngbằng.Mộtviênđạn bắn không vững đã sượt trênmá anh.Vài giọtmáu loang trên cổ áotrắng.Mộtviênkháctrúngvàochân,phíatrênđầugối.Khikhóitanthìđámlính thấy anhvẫnđứng,vẫnmỉmcườinhưcũvàđang lấybàn tay tàn tậtquệtmáutrênmá.Anhnói:-Bắnxoàngquárồi,cácbạnạ!Giọngnói trong trẻovàkhúc triết của anhkhắc sâuvào timnhữngngườilínhkhốnkhổđanghếtsứcbànghoàngvàbốirối.-Cácbạnthửbắnlạixemnào!Toànbộhàng línhđềurùngmìnhsởngáyvàrênrỉ.Ngườinàongườinấynhằm chệch sang bên cạnh, thầmmong viên đạn kết liễu tínhmệnhRuồiTrâulàcủangườibêncạnhchứkhôngphảicủamình.RuồiTrâuthìvẫncứđứngthảnnhiên,mỉmcườinhìnhọ.Họchỉbiêncuộcxửtửthànhmộtcuộcgiếtchóctronglòmổ,vàbâygiờhọlạiphảilàmlạitừđầucáicôngviệcghêrợnnày.Đámlínhđộtngộthoảngvía,họhạsúngđứngnghenhữnglờimắngmỏvà chửi rủađiên cuồngcủa cácviên sĩ quan.Họ sững sờvàhãi hùnggiươngmắtnhìnngườivừabịhọbắnmàchẳnghiểusaoôngtavẫnkhôngchết.ViênGiámbinhvungnắmđấmtrướcmặthọ.Hắnlồnglộnquáttháo,bắthọphảiđứngvàovịtrí,giươngsúnglênvàhốihảlàmmauchoxongchuyện.Nhưngchínhhắncũnghoàntoànmấttinhthầnkhôngkhácgìbọnlính.Hắnkhôngdámnhìnvàocáithânhìnhkhủngkhiếpkiacứđứngtrơtrơmàkhôngchịungãxuống.HắngiậtnảymìnhvàrunbắnlênkhinghegiọngchếgiễucủaRuồiTrâu:-Đạitá,saosánghômnayônglạiđưaramộtđộilínhxoàngthế.Đểtôixemtôicóthểđiềukhiểnhọkháhơnkhông!Nào,cácbạn!Kìa,cậuđứngphíabên tráikia,nângsúngcao lênchứ!Chúcphúccho tấmlòngcủacậu,cậu

bạnạ!Trongtaycậulàsúngtrậnđấychứkhôngphảixoongchảođâunhé!Nhắmthẳngcảchưa?Nào,bâygiờ...chuẩnbị...nhằm!...Viênđạitánhảyxổlên,cướplờianh,hét:-Bắn!Đểchongườibịbắntựchỉhuycuộcxửbắncủamìnhthìaimàchịuđược.Sauloạtđạnlộnxộnvàvôtổchức,đámlínhbỏhàngngũrunrẩyđứngtúmtụm lại vớinhau,mắtngơngác, sững sờnhìnvềphía trước.Một tên línhthậmchícònkhôngbấmcò,quăngsúng,ngồisụpxuốngđấtmàrênrỉ:-Tôichịuthôi,tôichịuthôi!Khóidần tan,bay lênhoàvàoánhnắng le lói củabanmai.Họ thấyRuồiTrâungãra,họcònthấylàRuồiTrâuvẫnchưachết.Phútđầutiêncảquanlẫnlínhđứngimnhưđãhoáđámànhìnmộtvậtgìdễsợđanglănlộn,quằnquạitrênmặtđất.RồicảngườiysĩvàviênđạitácùngkêulênchạyàođếnchỗRuồiTrâuvìhọthấyanhvẫnlếtmộtchân,quỳlênmànhỏmdậy,vẫnnhìnvàotoánlínhvàvẫncườilên:-Lạibắn trượt rồi!Bắn... lạiđi, cácbạn! ...Đểxem...nếucácbạnkhôngthể...RuồiTrâubỗnglảođảorồingãvậtsangmộtbêntrênbãicỏ.Viênđạitákhẽhỏi:-Ôngấychếtchưa?Ngườiysĩquỳgối,đặttaylênchiếcsơmiđẫmmáucủaRuồiTrâu,trảlời:-Chắcvậy...TạơnChúa!Viênđạitánhắctheo:-TạơnChúa!Thếlàxong!Đứacháukéotayáohắn:-Chúơi...Hồngygiáochủđến!Ngàiđangđứngởcổngvàcứđòivàođây.-Cáigì?Không,khôngđược...tôikhôngchovàođược!Bọnlínhgácđâucảrồi?ThưaĐứcHồngy...Cửamở rồi lại đóng.Mông-ta-ne-li đã đứng trong sân, đôimắt đầy kinh

hoàng,trừngtrừngnhìnvềphíatrước.-ThưaĐứcHồngy!Tôixinngài...cảnhnàyngàixembấttiện!Việchànhquyếtvừakếtthúc,thihàicònchưa...Mông-ta-ne-linói:-Tôiđếnnhìnnómộtchút.GiọngnóivàcảbộdạngcủaMông-ta-ne-litrongphútấyđãkhiếnchoviênGiámbinhphảisửngsốt,ôngtanhưmộtkẻmộngdu.Mộtngườilínhbỗngkêulên:-Ối,lạyChúatôi!ViênGiámbinhquayngoắtlạinhìn.Quảnhiênthế!Tấmthânđẫmmáutrênbãicỏlạimộtlầnnữavậtvãvàrênrỉ.Ngườiysĩngồisụpxuống,kêđầukẻhấphốilênđùimình.Ôngtatuyệtvọngkêulên:-Nhanhlên!Nhanhlên,quândãman!Choôngtachếthẳnđi,vìơnChúa!Đểthếnàytộinghiệpquá!Máuchảytúarahaibàntayngườiysĩ.Runlẩybẩytừđầuđếnchân,ôngtacốgiữyênthânhìnhcònđanggiãygiụa.Trongkhiôngtađangcuốngquýtquaynhìntứphíađểcầumonggiúpđỡ,vịlinhmụccúixuốngquavaiông,kệtượngChúachịunạnvàođôimôingườihấphối.-NhândanhChúacha,Chúacon...RuồiTrâutựalênđùingườiysĩ,nhỏmdậy,mắtmởtonhìnchòngchọcvàotượngChúachịunạn.Rồigữabầutịchmịchcâmlắngvàbănggiáấy,anhtừtừgiơcánhtayphảibịbắngãylên,vàgạtchiếctượngthánhgiára.Mộtvếtmáuđỏtươivấytrênmặttượng.-Padre...ChúaTrời...củacha...thoảmãnrồichứ?Đầuanhlảxuốngcánhtayngườiysĩ.***-ThưaĐứcHồngy?

ThấyHồngygiáochủvẫnchưatỉnhgiấckinhhoàng,đạitáPherarilạigọitohơn:-ThưaĐứcHồngy!Mông-ta-ne-linhìnlên:-Nóchếtrồi.-Vâng,chếthẳnrồi,thưaĐứcHồngy.Xinngàirathôichứạ?...Cảnhtượngnàyrùngrợnlắm...-Nóchếtrồi-Mông-ta-ne-linhắclạivàmộtlầnnữanhìnxuốngmặtRuồiTrâu-Tađãsờvàongườinómànaynóchếtmấtrồi(1).Viêntrunguýxìxàomộtgiọngkhinhbạc:-Nửatáđạnvàongười,ôngtacònmongchờgìnữa?Ngườiysĩcũngthìthàođáplại:-Chắcôngấykinhhãivìtrôngthấymáu.ViênGiámbinhkiênquyếtkéotayMông-ta-ne-li:-XinĐứcHồngyđừngnhìnhắnnữa.Ngàichophépchatuyênuýđưangàivềchứạ?-Phải...tôivề.Mông-ta-ne-litừtừquaygótrakhỏibãicỏđẫmmáumàbướcrangoài,vịlinhmụcvàviênđộitheosau.Đếncổng,ôngtadừngbướcvàvẫnngoáilạinhìnvớicặpmắtkinhngạcvàđờđẫnnhưmắtmộtconma.-Nóchếtrồi.***Mấytiếngđồnghồsau,Mác-cô-nêđếncănnhànhỏtrênsườnđồiđểbáochoMác-ti-nibiếtlàanhkhỏiphảihysinhthânmìnhmộtcáchvôíchnữa.KếhoạchgiảicứuchoRuồiTrâulầnthứhaiđãchuẩnbịxong,bởivìlầnnàybố tríđơngiảnhơn lần trướcnhiều.Họquyếtđịnhđếnsánghômsau,khiđámrước"MìnhThánh"diễuquachânđồitrêncópháođài,Mác-ti-nisẽtừtrongđámđôngtiênlêntrước,rútsúngngắngiấutrongngựcáora,bắnvào

mặtviênGiámbinh.Nhânlúc lộnxộn,haimươingườiđầyđủkhígiớisẽthìnhlìnhxôngtớicổng,đánhphátớitậnthápcanh,dùngvũlựcbắtgiữtêngiữchìakhoángục,buộcnóphảimởcửaxàlim,cõngRuồiTrâuravàbắnchết hoặc chế ngựbất cứ kẻ nào định cản đường.Ra đến cổnghọ sẽ vừađánhvừa rút, đồng thờiyểmhộchomột toándânbuôn lậu thứhai cóvũtrangvàcưỡingựađếnđểđemRuồiTrâu tới chỗẩnnấpan toàn trênnúicao.TrongnhómcốtcánchỉcóGiê-malàkhôngbiếttígìvềkếhoạchnày.Mác-ti-niđãcónguyệnvọngđặcbiệtyêucầukhôngđểchochịbiết.Anhbảo:-Chẳngmấychốcchịấyvỡtimramất.VừathấyMác-cô-nêđếncổng,Mác-ti-niđãmởcửakính,bướcrahiênđón:-Cótingìkhông,Mác-cô-nê?Ôi!...Mác-cô-nêkhôngtrảlời,chỉhấtchiếcmũrơmrộngvànhrasaugáy.Họcùngnhaungồidướimáihiên.Khôngainóimộtlời.NhưngchỉthoángnhìnvẻmặtẩndướivànhmũkhiMác-cô-nêbướcvào,Mác-ti-nicũngđãhiểurõtìnhhình.Mộthồiimlặngdài.Cuốicùng,anhhỏi:-Xảyralúcnàothế?Chínhtaianhtựnghe,Mác-ti-nicũngđãthấygiọngnóicủamìnhuểoảivàchánngánnhưcảthếgiớinày.-Sángnay,lúcrạngđông.Viênđộichotôibiết.Anhtacómặtởđó,trôngrõcả.Mác-ti-ninhìnxuống,rứtđứtđoạnchỉvướngởtayáo.Mọisựđềulàhưkhông(1).Chuyệnnàycũnglàhưkhôngnốt.Đánglẽngàymaianhsẽphảichết.Vậymàbâygiờthếgiớimơướccủalònganhđãtanđi,hệtnhưcáithếgiớithầntiêncủanhữnggiấcmộngvànglúchoànghôntanđikhimànđêmbuôngxuống.vàanhđãbịđuổibật trở lạivớicái thếgiớibuồntẻ,lầnhồingàynàyquathángkhác,cáithếgiớicủaGơ-rát-xi-nivàGali, củamậtmãvànhữngbàivănchâmbiếm,củanhữngcuộccãivãgiữacácđồngchítrongđảng,củanhữngmưusâuchướchiểmcủabọnmật

thámÁo,vànóichunglàcủacáicốixay(2)côngtáchàngngàykhiếncontimchánngắt.Giờđây,RuồiTrâuchếtđilàmchodướiđáytâmhồnanhchỉcònlàmộtkhoảngtrốngrỗnglớn,mộtkhoảngtrốngkhôngcógìvàkhôngailấpnổi.Nghecótiếngaiđanghỏimình,Mác-ti-ningẩngđầungạcnhiên,khôngbiếtbâygiờcòncóchuyệngìđángmấtcôngbànluậnnữađây.-Anhvừanóigìvậy?-Tôiđangbảolàtấtnhiênanhsẽnóichochịấybiếtchứ?Sựsốngcùngvớinỗighêsợvềsựsống,đãtrởlạitrêngươngmặtMác-ti-ni.Anhkêulên:-Làmsaođinóichochịấybiếtđược.Nhưthếkhácnàoanhbảođiđếnđâmchếtchịấy.Ôi,tôibiếtnóithếnàovớichịấybâygiờ?Tôinóisaobâygiờ?Mác-ti-niđưalạitaylênbưngkínmắt.Nhưng,tuykhôngnhìn,anhvẫncảmthấyMác-cô-nêbỗngnhiêngiậtmình.Anhngẩngđầunhìnlên.Giê-mađãđứngngaytrướccửa.Chịnói:-Trê-da-rê,anhđãnghetinchưa?Thếlàhết,chúngđãbắnchếtanhấyrồi.-----------(1)Nguyênvănlà"theoSwissguards",tứcĐộicậnvệThuỵSĩ,vìđộicậnvệtrongcácđặckhuthuộcGiáohoàngcólệđặcbiệtthuêtuyểnngườiThuỵSĩlàmcậnvệ.(2)Linhmụcchuyênviệcgiảngđạo,làmphépđạotrongcáctrạigiam(nhàtù),bệnhviện,trườnghọc,quânđội.Thườnggọilàchatuyênuý.(3)Toconfess,confession(tiếngAnh):cũnglàthútội,tựthú.(1)HisReverence(tiếngAnh):cáchxưnghôkínhtrọngđốivớilinhmục.(2)YourMaker(tiếngAnh):cũnglàĐấngTạoThành.(3) Your Judge (tiếng Anh): tức Đấng Phán Xét chí công (the RighteousJudge),tứcĐứcKitô.Cũnglà"Thẩmphánchícông".(4)HàmýtớitruyềnthuyếtvềChúaGiêsuchếtđibangàyrồisốnglại(cũng

gọilàsựphụcsinh,dođócóLễPhụcsinh).(1)CâunàycóhàmýcáctíchtrongKinhThánhvềviệcnhiềulầnChúaKitôsờvàongườimàchữakhỏibệnhhoặclàmsốnglạingườiđãchết.(1)Vanityofvanities(hoặcAllisvanity)(tiếngAnh):câutríchtrongKinhThánh.Cũnglà"mọisựđềulàphùphiếm"(phùvân,phùhoa).(2)Ýnóimộtcôngviệcđềuđềuhàngngày.CốixayởđâylàởchâuÂuhồixưa,dolừa(ngựa)bịbịtmắtbuộcvàocàngcối,tựđivòngquanhkéoquaysuốtngày.

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

Phầnthứba

Chương8

-"IntroiboadaltareDei"(1)Mông-ta-ne-li đứng trước ban thờ, chung quanh là các vị thừa tác (2) vànhững người giúp lễ (3). Ông ta cất cao giọng, rành rọt đọc kinh Introit.Toànbộnhàthờchínhtoàchanhoàánhsángvàmàusắc.Từnhữngbộáolễcủanhữngngườichầulễchođếnnhữnghàngcộtbọcvảiđỏchói,nhữngdâytếthoa,tấtcảđềukhôngcònmộtchỗnàolàuám.Cửaravàomởtoang,rủđầynhữngtấmrèmtovàđỏtíadướiánhsángnónghổicủamặttrờithángsáunhưnhữngcánhhoaanhtúctrongcánhđồnglúamạch.Cácnhànguyệnởhaibênmọikhivẫnâmu,naysángrựcnếnvàđènsápcủacácchứcsắcvàcácdòngtu,vàtấpnậpnhữngthánggiávàcờảnhcủacácđoàntừcácgiáosứ.Cờlụatreocảởcáchànhlang,rủxuốngtậnđất.Chópcáncờ,ngùcờlónglánhdướicácvòmcửa.Ánhsángbanngàyđổquacáckhungkínhmàu,rọivàonhữngáocácphép(4)củacácđộiviênđộiđồngcalàmthànhbảysắccầuvồnglấp lánh.Ánhsángmặt trời rọi lênsànnộiđiện thànhnhữngvệttheoôbàncờmàudacam,đỏtía,xanhlácây.Đằngsaubanthờtreomộttấmmàngấmbạcóngánh.VàgiữatấmmàncùngcácđồtrangtrívànhữngđènnếntrênbanthờnổibậtlênthânhìnhđứngimphăngphắctrongbộáolễtrắngdàiquétđấtcủaHồngygiáochủ,trôngchẳngkhácgìmộtphotượngđáhoađãđượctruyềnsinhkhíđểtrởnênsốngđộng.Theotụclệ, trongnhữngngàytrướclễ,ôngtachỉđứngchủtrìởThánhlễchứkhôngtựthântiếnhànhcuộclễ.ChonênsaukinhIndulgentiam(5)ôngrờibanthờ,từtừbướcvềphíangaigiámmụcgiữanhữnghànglưngcúigụccủavịchánhtếvànhữngngườithừatáckhiôngđiqua.Haikinhsĩnóithầmvớinhau:-TôierằngĐứcHồngykhôngđượckhoẻ.Hômnaytrôngngàilạlắm.

Mông-ta-ne-licúiđầuđểnhậnmũgầu(7)dátngọc.Vịlinhmụclàmnhiệmvụphótếdanhdự(8)đặtmũchoôngxong,chămchúnhìnôngtronggiâylátrồicúimìnhkhẽhỏiông:-ThânlạyĐứcHồngy,ngàicóbịốmkhôngạ?Mông-ta-ne-lihơiquaymặtlại.Cặpmắtôngkhôngcònnhậnthứcđượcgìnữacả.Linhmụclầmrầmnói:-XinĐứcHồngythalỗi.Ôngtabáiquỳrồi trởvềchỗcũ, tự tráchmìnhđãkinhđộngĐứcHồngytrongviệccầunguyệnsùngkínhcủangài.Nghi lễ tiến hành rất thông thuộc.Mông-ta-ne-li ngồi thẳng người, khôngnhúcnhích.Ánhmặttrờilonglanhtrênchiếcmũdátngọcvàánhlăntrênbộáothêukimtuyến.Tàáochoànglễhội trắngmuốtnặngnềphủxuốngtậntấmthảmđỏdướichânngài.HàngtrămngọnnếnlunglinhrọisángnhữngviênhồngngọctrênngựcHồngygiáochủ.Nhưngđôimắtsâutrũngvàđờđẫncủaôngvẫnkhôngcómộttiaphảnhồinào.Vàkhicótiếngxướnglên:"Benedicite,patereminentissime"(1),Mông-ta-ne-licúixuốnglàmphépbìnhhương.Ánhmặttrờinhảynhóttrênchiếcmũngọc.Hìnhảnhnàygợinhớđếnmộthungthầnbăngtuyếtnàođócủacácđỉnhnúicao,lộnglẫymàdữdội,đầuđộicầuvồng,mìnhmặcáotuyết,đanggiơhai tayrađểbanphátnhữnglờichúcphúchoặcđểgieorắcnhữnglờinguyềnrủa.KhidângBánhThánh(2),Hồngygiáochủbướcxuốngngai,quỳgốitrướcbanthờ.Trongnhữngcửchỉđềuđềucứngnhắccủaôngcómộtvẻgìkhácthường,vàkhiôngđứngdậy trởvềchỗcũ,viên thiếu tákỵbinhmặcsắcphụcngàylễngồisauviênGiámbinh,quaylại thì thàovớiviênđạiuýbịthương:-LãoHồngygiáochủsuysụpmấtrồi,khônghồnghigìnữa!Trôngkhôngrangười,mànhưcáimáyấy.Viênđạiuýcũngthìthàođáplại:

-Càngtốt.Từngàycócáilệnhđạixáchếttiệtấy,lãotacứnhưtấmđácốixaytròngquanhcổchúngta.-Nhưnglãotacũngđãchịuthuarồivàphảiđồngýcholậptoàánbinh.-Phải,nhưngmấtbaonhiêuthờigiờlãotamớichịuthếđấy.Trời,saongộtngạt thế này. Tí nữa đi rước chúng ta sẽ say nắng, lăn ra cả lũmất. GiáchúngtađượclàmHồngygiáochủthìsướngbiếtbao,suốtdọcđườnglúcnàocũngđượcchephươngdu...Suỵt,chútaođangnhìnlạikiakìa!ĐạitáPherariquaylạiquắcmắtnhìnhaisĩquantrẻtuổi.Sausựviệcnghiêmtrọngngàyhômqua,hắntađã trởnênsùngkínhvàngoanđạo,vàhắnrấtsẵn sàng nhiếcmắng lũ thanh niên khi chúng tỏ thái độ thiếu nghiêm túctrước"tìnhthếđòihỏiphảichịunỗikhónhọc".Nhữngngườitrongbantổchứcbắtđầutậphợpvàxếpvàohàngngũnhữngaithamdựđámrước.ĐạitáPherariđứngdậyđiđếnhàngràonộiđiệnvàrahiệuchobọnsĩquanđitháptùngmình.KhibuổiThánhlễđãxongvàBánhThánhđãđượccấtvàobìnhvàng(3)đặttrongchiếchộpphalê,thìôngchủtếvàcácvịthừatácrútvàophòngthánhđểthayáo.Nhữngtiếngrìrầmnóichuyệnriêngvanglên.NhưngMông-ta-ne-livẫnngồibấtđộngtrênngai,đôimắtvẫnsữngsờnhìnvềphíatrước.Cảmộtbiểnngườisốngđộngnhưdânglênchungquanhvàdướichânngaiđểrồilặngtắttrongcõitịchmịchquanhchânông.Bìnhhươngđưatớithìônggiơtaylênnhưcáimáy,bỏhươngliệuvàobình,mắtvẫntrừngtrừngnhìnthẳng.Giớigiáosĩđãtừphòngthánhtrởra,tềtựutrongnộiđiệnđểchờôngxuốngngai,nhưngôngvẫntiếptụcngồiyên,hoàntoànbấtđộng.Vịphótếdanhdự cúimìnhvề phía trước để cấtmũngọc choông, rồi lại khe khẽ, ngậpngừngnóivớiông:-ThưaĐứcHồngy!Hồngygiáochủnhìnquanhquẩn:-Connóigì?-Ngàicóchắclàcuộcrướclễsẽkhôngquásứcđốivớingàikhôngạ?Trời

nắngnónglắm.-Nắngthìcóhềgì!NgheMông-ta-ne-li nói với vẻ lạnh lùngvà có cânnhắc cẩn thận, vị linhmụclạimộtlầnnữacócảmtưởngrằngmìnhđãxúcphạmđếnngài.-XinĐứcHồngythalỗi.Contưởnglàngàikhóở.Mông-ta-ne-liđứngdậy,khôngtrảlời.Ôngđứngimlặngmộtlátởbậccaonhấttrênbệngai,rồicũngvớigiọngcânnhắcấy,ônghỏi:-Cáigìkia?Đuôiáochoàngcủaôngphủdàitrêncácbậcdướichânngairồitoảrộngtrênsànnộiđiện.Ôngchỉvàomộtvệtđỏnhưlửatrêntàáosatanhtrắng.-ThưaĐứcHồngy,đóchỉlàánhmặttrờichiếuquacửakínhmàu.-Ánhmặttrờiư?Đỏđếnthếsao?Ôngbướcxuốngbậc,quỳtrướcbanthờ,cầmdâytreobìnhhươngrồitừtừlắcqualắclại(1).Khiôngtrảlạibìnhhươngchongườigiúplễ,ánhnắngrọithànhnhữngôbàncờlênmáiđầutrầncủaMông-ta-ne-li,chiếuthẳngvàođôimắtmởtovàđangngướclêncủaông,hắtmộtvệtđỏtươilênchiếckhănchoàng vai (2)màu trắngmà các vị thừa tác đang sửa lại nếp gấp quanhmìnhông.VịphótếđưachiếcbìnhvàngMặtnhậtthiêngliêngchoMông-ta-ne-li.Ôngđứngdậygiữalúccađoàn(3)cùngtiếngphongcầmcấtvangmộtgiaiđiệukhảihoàn.Nhữngngườigiúplễtừtừtiếnlạigiươngchiếcphươngdubằnglụachelênđầuông.Cácvịphụtếdanhdựđếnđứngvàochỗcủamìnhởbênphảivàbêntráiông,cầmtàáochoàngcủaôngmàkéovềphíasau.Vàkhinhữngngườigiúplễcúixuốngnângtàáocủaônglênkhỏimặtsànnộiđiệnthìcáchộigiáohữu taycầmnếnsáng,chia thànhhaihàng tảhữu, tiến lên trước,dẫnđầuđámrướcbướcralốiđichínhgiữanhàthờvàrồitừtừtiếnđi.Đứngbấtđộngtrênbệcaobênbanthờ,đầuchephươngdutrắng,taycầmchắcMìnhThánh(4)mànângcaolên,Mông-ta-ne-liimlặngdõitheođámrướcđangdiễuqua trướcmặt.Mọingườiđihàngđôi,mangnến,đèn sáp

cùngvới thánhgiá, tượng thánhvà cờ, từ từ bướcxuốngbậc nội điện, đigiữahaihàngcộtkếtđầyhoa,rồichuiquanhữngchiếcrèmđỏtíađãđượccuốnlênởcửalớnmàtiếnrađườngphốđầyánhnắngchóichang.Tiếnghátcủatốpđitrướclắngdần,biếnthànhmộttiếngrìrầmmơhồ,cònphíasauthìmỗilúcmộtvanglênnhữnggiọnghátmớitiếptheo.Đámrướckéodàithànhmộtdòngngườitrôiđivôtận.Dướivòmnhàthờâmvang,tiếngchânrậmrịchkhôngngớtdọctheolốiđichínhgiữanhàthờ.Cácđoànthuộccácgiáoxứdiễuqua,họchoàngkhănliệmtrắng,mạngchekínmặt;rồiđếndònganhemhộiMisericordia(5)mặcđentừđầutớichân,chỉthấpthoánglórahaiconmắtlónglánhquanhữnglỗthủngởmặtnạ.Kếđếncáctusĩđitheohàngngũrấtnghiêmtrang:cácđansĩkhấtthựcđộimũtrùmđầumàuxámxịt,chânmàunâuđiđất;cáctusĩdòngĐamingkhắckhổmặcáotrắng.theosaulàcácquanchứcthếtụcởđịaphương,kỵbinh,pháothủ,sĩquancảnhsátđịaphươngvàviênGiámbinhmặcsắcphụclễhộicùngvớicácsĩquantháptùng.Saucùnglàmộtvịphótếmangmộtcâythánhgiárấttođigiữahaingườigiúplễcầmhaicâynếncaocháysángrực.Vàdocáctấmrèmởcửachínhđãđượccuốnlêncao,từvịtríđứngdướichiếcphươngdu,Mông-ta-ne-li nhìn ra thấy đường phố ngập nắng, rải đầy thảm, cờ xíphấpphớitrêncácbứctường,trẻconmặcáotrắngđangtunghoahồngtrênđườngcái.Ôi!Hoahồng!Saonhữngbônghồngđỏđếnthế!Đámrướctiếptụcdiễuđi,thongthả,rấtcótrậttự.Trangphụcvàmàusắcmỗiphútmỗiđổikhác.Nhữngchiếcáocácphépdàitrắng,khắckhổvàgọnghẽ, nhường chỗ cho những áo lễ lộng lẫy và những áo choàng thêu kimtuyến.Kia làmộtcây thánhgiámạvàng,caomà thon,đangchơivơi trênnhữngngọn lửanến.Nọ lànhữngvịkinh sĩNhà thờchính toàcứngngắctrongáochoàngtrắngtuyền.Mộtlinhmụctuyênuýtừnộiđiệnbướcra,taymang chiếc trượng của giámmục (1), đi giữa hai chiếc đèn sáp đang léosáng.Rồi nhữngngười giúp lễ chânbướcđều, bìnhhươngvungvẩy theonhịpâmnhạc.Nhữngngườigiúplễcàngnângcaophươngdu,mồmlầmrầmđếm"mộthai,mộthai".Mông-ta-ne-libắtđầucấtbước trên"ĐàngThánh

giá"(2).Ông bước xuống các bậc nội điện rồi đi theo lối đi rộng giữa nhà thờ, đingangdướitầnggácnơiđangvangầmnhữnghồiphongcầmoaihùng.Rồiôngđidướinhững rèmcửađãcuốn lên - rèmcửacũngmộtmàuđỏchóiđángsợ-màbướcrađườngphốchóiloàánhnắng,vớinhữngbônghồngđỏnhưmáunằmngổnngang,đanghéotànvàbịbiếtbaobướcchândẫmnáttrênthảmđỏ.Rađếncửa,đámrướcngừngmộtlátđểcácquanchứcthếtụctiếnlêncầmphươngduthaynhữngngườigiúplễ,rồiđámrướclạiđi.Mông-ta-ne-licũngcấtbước,haitaycầmchắcbìnhMặtnhậtThánhthể.Tiếnghátcủacađoànlúcbổng, lúc trầmquanhông,hoànhịpvới tiếng lắcbìnhhươngvà tiếngbướcchândồndậptrênđường.Máu,chỗnàocũngcómáu.Tấmthảmtrảidàitrướcmặtôngnhưmộtdòngsôngđỏ;nhữngđoáhồngrảiráctrêncácphiếnđátrôngnhưnhữngvếtmáutungtoé!...Ôi!Chúaơi!CólẽnàotấtthảyđấtcủaChúa,vàtấtthảytrờicủaChúacũngđềunhuốmđỏ?Ôi!ĐứcChúaTrờimạnhmẽvôcùng!CớsaođếncảđôimôicủaChúacũngđàvấymáu?Mông-ta-ne-linhìnMìnhThánhnằmtronghộpphalê.Cáigìrỉra từbánhthánh, nhỏ giọt xuống giữa những tia nắng vàng và nhỏ giọt xuống cả áochoàngtrắngcủaôngthếnày?Ôngđãtừngtrôngthấysựnhỏgiọtnhưthế,sựnhỏgiọttừmộtcánhtaygiơlênchăng?Cỏpháptrườnghômấynhàunátvàđỏ...đỏhết...,saonhiềumáuthế!Máuchảyròngròngtrênmá,nhỏgiọttừcánhtaybênphảibịđạnbắnthủng,ồngộcchảyđỏlòmvànónghổitừvếtthươngởcạnhsườn(3).Cảmộtlọntócvăngvàobãimáu...phải,lọntócướtđẫmvàbết lại trên trán.À,đó làmồhôi lúcgiãychết, toát radođauđớncùngcực.Tiếnghátcủacađoàncàngvútlêncao,oaihùngvàđắcthắng.Ôi!Không lòngkiênnhẫnnàochịunổinữa!Chúangự trênngai trờimàuđồngsángláng,đôimôivấymáumỉmcười,nhìnxuốngnhữngcảnhhấphốivàchếtchóccủathếgian,nhưthếcòníthaysao?Vẫncòncầnđếnnhữnglời

ngợicavàchúcphúcnựccườiấysao?ThânthểChúaGiêsuđãbịvòxéđểcứurỗingườiđời,máuChúaGiêsuđãđổđểchuộctộichongườiđời!Thếcònchưađủhaysao?-À,Chagọitolên!CólẽNgườiđangngủ!Conyêucủacha,cóthậtlàconđãngủrồivàsẽkhôngbaogiờcontrởdậynữaư?Có phải nấmmồkia cứ khư khư giữ lấy chiến công của nó và lỗhuyệtđensìdướigốccâykiacũngkhôngbuôngthaconramộtphútnàochochútniềmvuisướngcủalòngcha?VàlúcấyVậtThánh(4)nóivọngratừsaunắphộpphalê, trongkhimáuvẫnnhỏgiọt,nhỏgiọt...VậtThánhnói:-Chađãlựachọnrồi,bâygiờchalạicònhốihậnvềsựlựachọncủamìnhhaysao?Chachưalấylàmmãnnguyệnhaysao?Chahãynhìnđámngườiănmặclụalàgấmvócđangđitrongánhsángkia.Chínhvìhọmàconphảinằmtronglỗhuyệtđensì.Chahãynhìnđámtrẻconđangtungnhữngbônghồngkia,chahãy lắngnghenhững tiếnghátvéovoncủachúng.Chínhvìchúngmàmồmconngậpđầycátbụi,vànhữngbônghồngkiathắmđỏcũnglà nhờ nguồn tưới từ trái tim con. Cha thấy không?Mọi người đang quỳxuốngđểuốngcạnmáunhỏra từnhữngđườngviền trong trangphụccủacha.Máuấyđổralàvìhọ,làđểhọgiảiđượccơnkhátcháycổbỏnghọng.Bởichưngđãcósáchviếtrằng"Khôngtìnhyêunàolớnbằngtìnhyêucủangườihiếnđờimìnhchobèbạn"(5).-Ôi!Ác-tơ,Ác-tơ!Vẫncómộttìnhyêukháclớnhơnthế.Nếucókẻđemhiếndângcảcuộcđờicủađứaconyêuquýnhấtcủamình,thìtìnhyêuđócólớnkhôngkhông?Vàtừtronghộpbánhthánh,VậtThánhlạitrảlời:-Ailàđứaconyêuquýnhấtcủacha?Chắcchắnkhôngphảilàconđâu!KhiMông-ta-ne-liđịnhnói lại, thìnhữnglờinóicủaôngđãđóngbănglạitrên lưỡiông,bởivì tiếnghátcủacađoànđã lướtquanhữnglờiôngđịnhnói,hệtnhưlàngióbấcquéttrênnhữnghồlơbănggiá,xuachúngvàocõicâmlặng.

-"HỡinhữngngườiKitôgiáo!Tấtcảcácngườihãyuốngđi!Máuđỏkhôngphảilàvậtsởhữucủacácngườisao?Vìcácngườimàdòngmáuđỏnhuộmngậpcỏ,vìcácngườimàthịtngườitươisốngđãphảichịunướngchínvàxénátratừngmảnh!Hỡinhữngkẻănthịtngười,hãyănđi,tấtcảcácngườihãyxúmlạimàănđi!Đólàbữatiệc,làcuộcđánhchénthảcửacủacácngười,ngàyhoanlạccủacácngười!Hãymauchânđếndựlễhội,mauchânthamgiavàođámrướcvàđidiễuhànhcùngta!Hỡinamphụlãoấu,hãyđếnmàchiaphần thịt sống!Hãyđếnmàrótchodòngrượumáu tuônranhưsuối,hãyuốngnóđikhinócònđangtươiđỏ!Hãynhậnvàcắnxéthânngười..."Ôi!LạyChúa!Pháođàikiarồi.Pháođàiâmu,xámxịtvớinhữngcôngsựđổnátvànhữngthápcanhđentốigiữacảnhnúiđồiquạnhquẽ.Nócaucónhìnxuốngđámrướcđangkéodàitrênconđườngtắmbụibêndưới.Nhữngchiếcrăngthépcủatấmràochắnđãđượckéosậpxuốngchelấymiệngcổng.Pháođàinhưmộtconthúdữnằmphụcxuốngbênsườnnúiđểgiữchặtlấymồi.Nhưngdùchonhữngnanhvuốtấycósiếtchặtđếnđâu,chúngvẫnsẽbịbẻgẫyvàbịbậttungra,vànấmmồtrongsânpháođàisẽphảinhảthithểrakhỏimiệng.LàvìlũchủnhânKitôgiáođanghànhquânvàhànhquânbằngmộtđámrướchùnghậuđểxôngtớibữatiệcmáutheobítích(1)củahọ,hệtnhưmộtđànquânchuộtđóiđangxungphongđếnnhữngbôngthóccònsótlạingoàiđồngsauvụgặt.Và trongbọnhọainấyđềugào lên:"Đưađây!Đưađây!",chứkhôngkẻnàotrongbọnhọsẽnóirằng:"Đãđủ!"-Như thếchacònchưa thoảmãnhay sao?Conđãphảihy sinhvìnhữngngườiđó.Chađãtiêudiệtconđểchohọđượcsống.Chatrôngkìa,họđangkéođi,ngườinàongườinấyđitheoconđườngtrướcmặt,vàsẽkhôngkhinàochịurờibỏhàngngũ(2).Đó làđạobinhcủanhữngngườiKitôgiáo,củanhữngngười tin theoĐứcChúaTrờicủacha,mộtđạobinhmạnhmẽ,đôngkhôngkểxiết.Lửangùnngụtcháyphíatrướcdọnđườngchohọvàlửathiêuđốtcảphíasautheovếtchânhọ.Đấtđai trên conđườngấynhưvườnĐịađàng (3) trướcmặthọ,nhưngkhiđạobinhấyđiqua thì chỉ còn là cảnhhoang tànmà thôi.Thật

vậy,khônggìthoátnổitaychúng.-Nhưng,conyêuquý,dùsaoconvẫnhãyquaylại,quaylạivớichađicon.Bởivìchađãhốihậnvềquyếtđịnhcủamìnhrồi!Convềvớichađi!Chúngtasẽcùngnhaulẩntrốnđếnmộtnấmmồtămtối,lặnglẽ,đểchođạobinhkhátmáuấykhỏi tìm thấy.Cha con ta sẽnằmxuốngđấy, sẽghì chặt lấynhaumàngủ,ngủmãi.KhiđạobinhKitôgiáođóikhátấytrànquatrênđầuchúngtadướiánhbanngàytànnhẫn,vàkhichúnghúrítlênđòimáuchođỡkhát,đòithịtchođỡđói, thì tiếnggàocủachúngvẫnsẽtắtngấmtrongtaichúngtavàchúngsẽphảibỏđi,đểchochacontađượcyênnghỉ.VàVậtThánhlạiđãtrảlời.-Conbiếtẩnnấpvàođâuchođược?Sáchđãchẳngviết:"Chúngnósẽchạynháo khắp phố phường, leo lên tường, trèo vào nhà, chui qua cửa sổ nhưnhữngtêntrộmcướp"(4)đósao?Nếuconxâymồtrênđỉnhnúithìchúngchẳng phá toangmồ ra được hay sao? Nếu con đặt mồ nơi đáy sông thìchúnglạikhôngquậtmồlênđượchaysao?Connóithậtchochahay,chúngnhư giống chó săn thuần chủng thính nhạy, chúng sẽ tìm ra conmồi, vànhữngvếtthươngcủaconphảirỉmáuđểchúnguốngchoquacơnkhát.Chachẳngnghethấychúnghátgìhaysao?Vừađivừahát,dòngngườitiếnvàogiữanhữngtấmrèmcửađỏtíaởcửaNhàthờchínhtoà.Bởivìcuộcrướcđãkếtthúcvàhếtthảycácbônghồngđềuđãtunghêsạchcảrồi.Vàkhihọđãthôihát,Hồngygiáochủđivàocửachínhgiữacáchàngtusĩvàgiáosĩ,ainấyđềuquỳgốiởchỗcủamình,taygiơcaonhữngngọnnếnleolétcháy.VàôngthấynhữngcặpmắtđóikhátcủahọhauháunhìnvàoThánhThể(5)trongtayông,ônghiểurằnghọcúiđầukhôngnhìntheoônglàchỉbởivìmộtdòngđỏsẫmđãchảyxuốngtheonếpgấpcủabộlễphụctrắngcủaôngvàbởivìnhữngbướcchânôngđãđểlạimộtvếtđỏsâutrênnềnđáNhàthờ.Cứnhưvậyôngđiqualốiđigiữanhàthờmàvàođếnhàngràonộiđiện.Ởđâynhữngngườigiúplễđãdừngchân,ôngrakhỏichiếcphươngduvàmột

mìnhbướclêncácbậcbanthờ.Haibêntảhữubanthờlànhữngngườigiúplễquỳgốitaycầmbìnhhươngvànhữnglinhmụctuyênuýtaycầmđènsápcháydở.MắthọchămchămnhìnvàoThânthểĐấngHyLễ(6)vàloélênnhữngtiathèmkhátdướiánhsánglunglinhcủađènnến.Vàkhiôngrađứngtrướcbanthờ,dùnghaibàntayvấymáugiơcaothânthểbịcàoxétànhạicủađứaconyêudấuđãbịgiếtcủamình,thìtiếnghátcủanhữngngườiđếndựbữatiệcThánhThểlạivanglêntrongmộtbàithánhcakhác.À,bâygiờhọđếnđểnhậnphầnthânthểcủaconrồi...Điđi thôi,conyêucủalòngcha,conhãylàmtheosốphậnđắngcayđãanbàivàconhãymởrộngcánhcửathiênđàngchonhữngconchósóiháuđóikhôngsaoxuađuổiđượcấy.Còncánhcửamởrachochasẽlàcánhcửaxuốngđáyđịangục.Khilinhmụcphótếđặtbìnhbánhthánhlênbanthờ,thìMông-ta-ne-liquỳsụpxuốngchỗôngđangđứngvàrồitừtrênbanthờmàutrắngtrênđầuông,máutúaxuống,nhỏgiọtlênđầuông.Cáctiếnghátvanglênmỗilúcmộtto,ngânlêndướinhữngvòmcửavàvọnglạinhữngdưâmtheovòmmáivútcao:"Sinetermino...sinetermino!"(1)"Ôi,Giêsu,khiNgườigụcxuốngdướigiáchữthậpcủamình,Ngườisungsướngvôcùng!KhiNgườinóiđược"Thếlàxong!"(2)Ngườisungsướngvôcùng!Cònsốphậnnàythìvôtận,làvĩnhhằngnhưnhữngtinhcầuđangxoayvầntrênthượnggiới.Đâylàmộtconsâukhôngbaogiờchết,mộtngọnlửakhôngbaogiờtắt(3)"Sinetermino...sinetermino!"Hồngygiáochủlàmnốtphầnlễcuốicùngmộtcáchmệtmỏi,miễncưỡng.Ônghànhlễnhưmộtcáimáytheonhữngthóiquencũvànhữngnghilễmàgiờđâyđốivớiôngđãmấthếtýnghĩa.Rồi saukhiđãbanphép lànhkếtthúcnghithứcChầuThánhthể,ônglạimộtlầnnữađếnquỳtrướcbanthờvàlấytaybưngmặt.Tiếngmộtgiáosĩđangcấtcaogiọngđọcbảndanhsáchxátội(4)chỉvọngđếntaiôngphảngphấtnhưmộttiếngrìrầmxaxôicủamộtthếgiớimàôngkhôngbaogiờphụthuộcnữa.Tiếngđọcđãimbặt,vậymà

ônglạiđứngdậy,giơtayrahiệuchomọingườiimlặng.Mộtsốgiáohữuđãratớicửađềuvộiquaytrởlạixìxàobàntánkhicótiếngthìthầmtruyềnđitrongnhàthờrằng:"ĐứcHồngygiáochủsắpgiảngthuyết..."Cácvịthừatácnhìnnhausửngsốtvàtiếnlạigầnông.Mộtngườihỏikhẽvàgấp:-ThânlạyĐứcHồngy,ngàiđịnhgiảngthuyếtchoconchiênngaybâygiờ?Mông-ta-ne-lilặnglẽphẩytaygạtôngtara.Cácgiáosĩlùilạiđồngthanhthì thào.Việcnàykhôngnhững làkhác thườngmàcòn làbất thườngnữa,nhưngvẫnnằm trongđặcquyềncủaHồngygiáochủnếungàimuốn làmnhưvậy.Hẳnlàngàisẽtuyêncáomộtđiềugìđặcbiệtquantrọng,côngbốmột cuộc cải cáchmới của LaMã hoặc là một sắc dụ đặc biệt của ĐứcThánhCha.Mông-ta-ne-liđứngtrênbậccaotrướcbanthờ,nhìnxuốngbiểnngườiđangngửamặtlêndướichânông.Mọingườingẩngđầuchămchắmnhìnôngvớilòngthiếtthachờđợi,vậymàôngvẫnđứngtrêncao,vừaimphăngphắclạivừatrắngtoátnhưmộtconma.Cáclinhmụcáplễkhẽnhắc:-Suỵt,suỵt!Imlặng!Vànhữngtiếngxìxàocủamọingườitắtlặngdầnnhưmộtlàngióđanglịmđitrongnhữngngọncâyrìrào.Tấtcảđámđôngđềunínthởnhìnlênthânhìnhtrắngtoátđứngtrênbậcbanthờ.Vàgiọngnóivữngchắc,chậmrãicủaHồngygiáochủcấtlên:- SáchPhúcÂm theoThánh John (1) viết rằng: "VìChúa thương xót thếgiannênNgườiđãhiếnngườiConmộtcủamìnhđểthếgiannhờConcủaNgườimàđượccứurỗi".NgàyhômnaychúngtalàmlễkínhMìnhThánhvàMáuThánhcủaĐấngHyLễ(2)đãchịuchếtđểcứurỗicácngươi,củaChiênThiênChúa(3)đãchịulấytộilỗicủathếgian,củaConThiênChúađã chết để chuộc tội cho các người. Các ngươi tụ họp đông đủ và trangnghiêm ở đây để hưởng lấy của hy sinh cho các ngươi, và để tạ ơn lòngthươngxót caocả ấy.Và tabiết rằng sángnaykhi cácngươiđếnđểchia

phầntiệc,đểchịuMìnhThánh,thìlòngcácngươitrànđầyvuisướng,vàcácngươiđãnhớtớisựThươngKhó(4)màĐứcChúaConđãphảichịuđểcứuđộcácngươi.Nhưng cho ta hay: kẻ nào trong các ngươi đã nghĩ tớimột điều khổ nạnkhác,đólàsựThươngKhócủaĐứcChúaCha,Ngườiđãđểchoconmìnhphảichịuđóngđinhtrêngiáchữthập?Kẻnàotrongcácngươiđãnhớtớisựthương(5)củaĐứcChúaChakhiNgườitừtrênngaibáutrêntrờicúimìnhnhìnxuốngCanvê(6)?Ngàyhômnay,dõinhìncácngươiđitronghàngngũrướclễchỉnhtề,tathấycácngươihânhoantronglòngvìđãđượcthatội,vuisướngtronglòngvìđãđượccứurỗi.Vàtacầuxincácngươimộtđiều:cácngươithửsuynghĩxemcông cứu độ ấy đáng giá nhường nào?Hiển nhiên là công ấy quý giá vôngần,côngấycònquýhơncảchâubáu,làvìgiácôngấytínhbằngmáu.Mộtcơnxaođộngnhẹvàkéodàilướttrongđámngườiđanglắngnghe.Cácgiáosĩđứngtrongnộiđiệnthìxìxàobàntán,rướncảngườivềphíatrước.Nhưnghọyênlặngkhingườiraogiảngnóitiếp:-ChỉnhbởithếngàyhômnaytanóivớicácngươirằngTALÀĐẤNGTỰHỮUHẰNGHỮU(7).Làvì tađãchiếucố tớisựyếuđuốivànhữngnỗiđaubuồncủacácngươi, tađãquan tâmđếncác trẻemđùanghịchquanhchâncácngươi.Vàlòngtaxótthươngchosốphậnchúngvìchúngsẽkhôngsaotránhkhỏicáichết.Rồitanhìnvàođôimắtđứacontraiyêudấucủata,vàtađãthấysựĐềnBùbằngMáu(8)chínhlàởđó.Thếlàtađànhphảiđiconđườngcủata,đểmặccontavớisốphậncủanó.Đấyxátộilàthế.Contađãchếtthaychocácngươi,bóngtốiđãnuốtmấtconta;contachếtđimàkhôngbaogiờsốnglạinữa;nóchếtđi, takhôngcònconnữa.Ôi,contraicủata,contraicủata!Hồngygiáochủbuôngramộttiếngkêudàithảmthương,vànhữngtiếnglaoxaocủađámngườikinhhoàngđãđáplạilờikêuthươngấynhưmộttiếngvang.Tấtcảcácgiáosĩđềuvụtđứngdậy,nhữngngườiphólễdanhdựtiếnlạiđịnhđặttaylêncánhtayông.Nhưngônggiậtphắttayra,độtnhiêntrợn

mắtnhìnhọnhưmộtconthúdữđangtrởnênhunghãn:-Cáigì?Máunhưthếcònchưađủsao?Lũchórừng,cácngươihãyđợiđếnlượtmình!Rồitấtthảycácngươiđềusẽđượcnonê!Họlùilại,đứngtúmtụmlạivớinhaumàrunlẩybẩy,họhổnhểnthởdốcranặngnhọc,mặthọ trắngbệchnhưvôi.Mông-ta-ne-li lạiquayvềphíamọingườivàbiểnngườidàodạtlênnhưcánhđồnglúatrướccơngióbão.-Cácngươiđãgiếtconta!Cácngươiđãgiếtconta!Vàtađãphảicắnrăngchịuđựng,vì takhôngmuốnđểchocácngươiphảichết.Giờđây,khicácngươiđếnvớinhữnglờicầunguyệnnhơnhớpvànhữnglờingợikhenlừadối thì tahốihận,phải, tahốihậnvì tađãxửsựnhưvậy!Lẽracả lũcácngươiphảibịvùidậpthốithatrongtộilỗi,phảichịunguyềnrủabêuriếuđờiđời,vàđểchocontaphảiđượcsống.Nhữnglinhhồnxấuxaôndịchcủacácngươicóđángđượccứuvớtvớigiáđắtnhưthếkhông?Nhưngđãmuộnquárồi,quámuộnrồi!Takêutolênmàcontakhôngnghethấy.Tagõcửamồnómànókhông tỉnhdậy.Mộtmình tađứnggiữanơihoangvắngvàtanhìnchungquanhta.Tađưamắttừmặtđấtvấymáunày,nơichônvùi timcủa timta,mànhìn lênnơi thượnggiớighêrợnvà trốngrỗng lànơiduynhất cònđể lại cho tấm thân côđộc của ta.Ôi, nhữngkẻdòngdõirắnđộc(1)!Tađãphảitừbỏconta,vìcácngươimàtađãphảitừbỏconta!Đấysựcứurỗiđốivớicácngươilànhưthếđấy!Cácngươihãyđónlấy.Tanémsựcứurỗichocácngươinhưnémmộtkhúcxươngcholũchódạiđangnhenanhgầmgừ!Cáigiácủabữa tiệcđãđược trảsẵnchocácngươi rồi.Hỡinhữngkẻănthịtngười,nhữngkẻuốngmáungười,nhữngthúdữchuyênănxácchết,cácngươihãy tựđếnmàngốnchothoả thích!Cácngườihãynhìnvàonơinhữngdòngmáuđangtuônxuốngtừbanthờ,nhữngdòngmáunónghổivàsủibọttừtimđứaconyêudấucủata,nhữngdòngmáuđãđổravìcácngươi!Cácngươihãynốccạnmáuấy,liếmlấymáuấy,vàlấymáuấymàbôi lênmặt!Cácngươihãyvồ lấy,hãy tranhcướpnhaunhữngmiếngthịtngười,hãyănngấunghiếnđi,vàđừngquấyrầytanữa!Đâylàthânthể

đãhiếndângvìcácngươi.Cácngươinhìnxem,nóđầyvếtthươngvàđangcònrỉmáu,nóvẫncònthoithópdocảđờibịhànhhạvànóvẫncònquằnquạivìđanghấphốivàngắcngoải!HỡilũngườiKitôgiáo,cácngươihãynhậnlấyvàănđi!ÔngnắmlấybìnhMặtnhậttrongcóMìnhThánhChúa,giơlênkhỏiđầu,vàbâygiờôngvung taynémxuốngsànnhà thờ.Tiếng loảngxoảngcủakimkhítrênnhữngphiếnđávừavanglên,lũgiáosĩđãkéonhauđổxôđếnvàhaichụcbàntaycùngmộtlúcvươnratúmlấykẻđiênrồ.Lúcđó,vàchỉlúcđó,sựimlặngcủaquầnchúngmớibùnglênthànhnhữngtiếngthétđiêncuồngvàmanrợ,vàrồicuốngcuồnglậtngửacảghếtựavàghếdài,họxôđẩynhauđểracửa,giẫmđạplênnhau,giậttungcácrèmcửavàdây tếthoa,dòng lũngườiđangdâng lênvàcònđangnứcnởấycuồncuộnđổrađườngphố.----------(1)IntroiboadaltareDei(tiếngLatin)-TahãyđếnquỳtrướcbanthờChúa-(Câumởđầuđoạnkinh"Introit",kinhnhậplễ).(2)Ministers(tiếngAnh):Nhữngngườigiúplễcaocấphơn.(3)Acolytes(tiếngAnh):Nhữngngườigiúplễcấpthấp.(4)Surplices(tiếngAnh):áodàitrắngcónhiềunếp,cũnggọilàáosúpli,đểcácgiáosĩmặckhiphụngsựtôngiáo,nhấtlàkhihànhlễ.(5)Indulgentiam(tiếngLatin):kinhxinthatội.(6)Canons(tiếngAnh):cũnglàquysĩ.(7)Mitre (tiếngAnh,Pháp):mũnhọn,mũgầu(biểu thịchứcsắccủagiáohoàng,giámmục...)Đâylàmũgiámmục.(8)Deacon(tiếngAnh):ngườiphụtáchochủtế.Cóphótếvĩnhviễn,phótếchuyểntiếp,phótếdanhdự(ofhonour)...1)Benedicite, pater eminentissime (tiếngLatin): lạyCha rất tôn kính, xinngàihãylàmphép.

(2)Host(tiếngAnh):cũnglàBánhLễ.(3)Processionalsun(tiếngAnh):bìnhđựngbánhthánhbằngvàngvàphalêhìnhmặtnhậtđểchầuvàkiệubánhthánhcũnggọilàbìnhMặtnhậtđểrướclễ.(4)Sacristy(tiếngAnh):phòngởsátcungthánh,dùngđểcấtgiữáolễ,đồthờ...,cũnggọilàphòngáo.1)Swingingthecenserslowlytoandfro(nguyênbảntiếngAnh): lắcbìnhhươngđểkhóihươngtoảra(xônghương).(2)Veil(tiếngAnh):đâylàloạikhănđểngườihànhlễlóttaykhicầmvàocácvậtlễlinhthiêng.(3) Choir (tiếng Anh): là ca đoàn (hát thánh ca) trong nhà thờ, khác vớiChoruslàhợpxướngbiểudiễnvănnghệ.(4)Eucharist(tiếngAnh):bánhđãtruyềnphép.(5)Misericordia(tiếngAnh):lòngthươngxót,tênmộtđoànthểCônggiáotừthiện,chuyênloviệcmaitáng.(1)Crozier(tiếngAnh):gậybêntrêncóthánhgiá,tượngtrưngchoquyềnuycủacácchứcsắcCônggiáotừgiámmụctrởlên.(2)Wayof theCross(tiếngAnh):cácđoạnđườngGiêsuphảivácgiáchữthậplênđồiCalvaryđểchịuhìnhphạtrồiđượcmaitáng,gồmtấtcảmườibốnchặng.Nhưngởđâyngụýlà"ĐàngThánhgiá"củariêngMông-ta-ne-li.(3)HàmývềChúaGiêsukhibịđóngđinhtrêngiáthậptựrồi,vẫnbịđâmmộtnhátgiáovàomạngsườn.(4)TheThing(tiếngAnh):ởđâychínhlàvậtđượcgọilàMìnhThánh(tứcChúaKitô).(5)LờiGiêsu,theoKinhThánh.(1)Sacramentalfeastofblood(tiếngAnh):tứctheobítíchThánhThể(hoặcMìnhThánhChúa),mộttrongbảybítích(sacraments)doChúaGiêsuđíchthânthiếtlập.(2)tríchKinhThánh.(3)GardenofEden(tiếngAnh):cũnglàVườncựclạc,Thiênđườngtrênmặt

đất,màtheoKinhThánh,ChúaTrờiđãdànhchoAdamvàEvađếnởđầutiên.(4)tríchKinhThánh.(5)ThesacredBody(tiếngAnh):cũnglàMìnhThánh,BánhThánh.(6)TheBodyoftheVictim(tiếngAnh):Victimlàngườibịnạn,ngườithụnạn,trongCônggiáodịchlàhylễ,lễvậthysinh,đềulàchỉChúaGiêsuchịunạn, do vậy gọi là Đấng Thọ nạn hoặc Đấng Hy Lễ. Ở đây là Thân thể(Mình)ĐấngHyLễ.(1)Sine termino.. sine termino (tiếngLatin):đờiđờichẳngcùng...đờiđờichẳngcùng.(2)Hoặc "Thế là hết"; theo sách PhúcÂm củaThánh Joan, đó là lời củaGiêsukhisắpchết.(3)Ýchỉnhữngsựtrừngphạtđangchờđợimìnhnơihoảngục.(4)Listofindulgences(tiếngAnh):BảnkêtênnhữngngườiđượcNhàthờthatội,saukhiđãphảinộpvạchoNhàthờ.Cũnglàânxá,thavạ.(1)TheGospelaccordingtoSt.John(tiếngAnh):cũnggọilàsáchTinmừng;mộttrongbốnsáchđầutiêncủaTânƯớc(NewTestament)thuộcbộKinhThánh.TácgiảcủabốnsáchnàyvốnlàbốnvịthánhchađạoKitô,trongđócuốnthứtưlàcủaSt.John,thườnggọilàsách"TinMừng(hoặcsáchPhúcÂm)theoThánhJohn".(2) TheVictim: lễ vật hy sinh, người thọ nạn, nhưng thường được gọi làĐấngHyLễ(HiếnLễ),tứcĐứcKitô.(3)TheLambofGod:conchiêncủaChúaTrời.(4)Thepassion:cũnglàKhổNạn,ChịuNạn,nỗikhổđau.(5)Theagony:sựquằnquại,đauđớncùngcựcvềthểxác.(6)Calvary:theođạoKitô,Canvê(Canvariô)cùngvớiGongôta(Golgotha)đều là tên ngọn đồi (cũng gọi là núi Sọ) ở gần thị trấn Jerusalem, là nơiGiêsubịđóngđinhtrêngiáchữthập.(7) IAMTHATIAM,gốc từ tiếngLatin làEGOSUMQUISUM, trongCựuƯớc(OldTestament).

(8)AtonementofBlood:cũnglàsựbồithường,xátộibằngmáu.(1)TheosáchPhúcÂm,GiêsuđãgọidânDoTháilúcbấygiờ,đặcbiệtlànhữnggiáosĩcủahọ,là"dòngdõirắnlúc(rắnđộc)"(generationofvipers).

EthelLilianVoynich

Ruồitrâu

ĐOẠNKẾT

-Giê-ma,dướinhàcómộtngườiđànôngđếnmuốngặpchị.Mác-ti-ninóibằngmộtgiọngnénchịumàhaingườiđãbấtgiácchấpnhậntừmườingàyqua.Giọngnóiđó,cùgnvớinhữnglờilẽvàcửchỉđềuđều,chầmchậmlàbiểuhiệnduynhấtnỗiđaubuồncủatừngngườitronghọ.Giê-ma,mìnhđeotạpdềvàtayáoxắnlên,đangđứngbàynhữnggóiđạnlêntrênbànđểchuẩnbịphânphát.Chịđãđứnglàmviệctừsángsớmtớigiờvàgiờđâytrôngmặtchịhốcháchẳnđidướiánhnắngtrưagaygắt.-Mộtngườiđànôngà,Trê-da-rê?Anhtahỏigì?-Tôikhôngrõ,Giê-mathânmến.Anhtachẳngnóigìcả,màchỉnhắnlàmuốnnóichuyệnriêngvớichị.Giê-macởitạpdề,kéotayáoxuống.-Thếthìtôiphảixuốnggặpvậy.Rấtcóthểchỉlàmộttênmậtthám.-Đểđềphòng,tôisẽngồingayởbuồngbên,chịcứgọimộttiếnglàtôisangngay.Khitiếpxongchịnênđinằmnghỉmộtchút.Hômnaychịđứngsuốtngàyrồi.-Ồ,không!Tôicứlàmviệcthìhơn.Giê-matừtừbướcxuốngthanggác.Mác-ti-nilặnglẽbướctheo.MớichỉmấyngàymàtrôngGiê-magiàđihàngchụctuổi.Lọntócbạctrướckianayđã thànhmộtdải lớn trênmáiđầu.Chịhầunhưkhôngngướcmắtnhìnlên,nhưngmỗikhiMác-ti-ningẫunhiêngặpđôimắtcủachị,anhrùngmìnhtrướcvẻâmthầmđángsợtrongđôimắtấy.Trongbuồngkháchnhỏ,chị thấymộtngườiđànông trôngcóvẻvụngvề,đangchụmgótchân lạivớinhaumàđứngngaygiữaphòng.Nhìn toànbộthânhìnhvàbộdạngcóvẻsợsệtcủaanhta,Giê-mađoánchắcanhta làlínhtrongđộicậnvệThuỵSĩ.Anhtamặcmộtchiếcáonôngdânngắn,rõ

rànglàđimượncủangườikhác.Anhtalấmlétnhìnngangnhìnngửadườngnhưsợbịngườitapháthiện.-BàcónóiđượctiếngĐứckhông?AnhtahỏivớithổâmnặngchịchcủavùngZurich.-Ítthôi.Nghenóiôngmuốngặptôi?-CóphảibàlàbàBôlakhông?Tôimangđếnchobàmộtbứcthư.-Một...bứcthư?Giê- ma bắt đầu run lẩy bẩy, chị phải vịn một tay vào bàn để khỏi quỵxuống.-Tôiởtrongđộilínhgácởđằngkia-ngườilínhchỉtayracửasổvềphíapháođài trênsườnđồi -Đây làbức thưcủa...ngườibịxửbắn tuần trước.Ôngấyviếtthưnàyđêmtrướcđó.Tôicóhứavớiônglàchínhtôisẽtraotậntaychobà.Chịcúiđầu.Thếlàanhấyvẫncóviếtthư...Ngườilínhnóitiếp:-Vìthếđếntậnbâygiờtôimớiđưađếnđược.Ôngấycódặntôikhôngđượcđưachoaikhácmàchỉđưachobà,màtôilạikhôngthểrasớmđượcvìhọtheodõitôidữlắm.Tôiphảiđimượnnhữngthứnàymặcvàomớiđếnđượcđây.Ngườilínhlầntayvàongựcáo.Trờirấtnóngnực,nênkhianhtamócratờgiấygấpnhỏthìtờgiấychẳngnhữngbẩnvànhàunát,lạicònđẫmmồhôi.Ngườilínháynáycứđứngdihếtchânnọđếnchânkiatrênsànnhàmộtlúcrồilạiđưataylêngãigáy.AnhtađưamắtnhìnGiê-mavớimộtvẻnghingạivàrụtrènói:-Bàchớnóivớiainhé!Tôiđãliềumạngrađếnđây.-Tấtnhiênlàtôiphảigiữhếtsứckínrồi.Ôngđợichomộtphút...Ngườilínhquaygótđịnhđira,nhưngchịđãngănlại,taylụctúitiền,nhưnganhtalùilạicóvẻgiậnvàcụcmịchnói:-Tôikhôngcầntiềncủabà.Ôngấynhờthìtôivìôngấymàlàm.Lẽratôiphảigiúpôngấynhiềuhơnnữa.Chúaphùhộchotôi...ôngấyđốivớitôirất

tốt...Giọng anh ta nghèn nghẹn khiếnGiê-ma phải nhìn lên.Người lính đangchầmchậmđưaống tayáocáubẩn lênquệtmắt.Và thì thàoquamộthơithở,anhtanóitiếp:-Tôicùngcácbạnlínhkhôngbắnkhôngđược,vìchúngtôiphảituântheomệnhlệnh.Chúngtôiđãbắnchệchđi,rồilạiphảibắnlại...vàôngấycườichúngtôi...bảochúngtôilàđộilínhbắntồi...ôngấyđốivớitôirấttốt...Cănbuồngtrởnênimắng.Mộtlátsau,ngườilínhđứngthẳngngười,vụngvềchàotheokiểunhàbinh,rồiđira.Giê-mađứngimlìmtrongmấyphútvớitờgiấytrongtay.Rồichịrangồibêncửasổmởrộngđểđọcthư.Bứcthưviếtbằngbútchì,chữrấtsít,đôichỗrấtkhóđọc.NhưngbachữđầutiênngayởđầutrangnổilênrấtrõràngvàbằngtiếngAnh."Dimthânyêu!"NhữngdòngchữbỗngnhạtnhoàvàmờmịtđitrướcmắtGiê-ma.Thếlàchịlạimộtlầnnữamấtanh,mấtmấtanhrồi.Ngaykhitrôngthấytêngọithânthuộc thuở thiếu thờiấy, chị lại thấyniềm tuyệtvọngcủa sựmấtmátđauthương trànngập lòngmình.Chịbuôngxuôi tayvớinỗivôvọngmịtmù,dườngnhưtấtcảnấmđấtchấttrênmìnhanhđangđènặnglêntráitimchị.Rồichịlạinângtờthưlênđọctiếp:"Sángsớmmaitôisẽbịxửbắn.TôiđãhứanóihếtvớiDim,vàchỉcòncólúcnàymớithựchiệnđượclờihứađó.Nhưngphânbuadàidònglàmchi?Baogiờchúngtacũnghiểunhaumàkhôngcầnnhiềulời,ngaytừkhichúngtacònbébỏng.Dim thân yêu, chắcDimcũng thấy rằng không cần gì phải vò xé trái timmìnhvềcâuchuyệncáitátngàyxưaấy.Lúcđótôirấtkhổtâm.Nhưngrồisautôicũngnhậnbaonhiêucáitátnhưthếnữamàvẫnchịuđược.Đôilúccòntrảthùđượcnữa.Vàbâygiờtôinhưconcánhỏtrongcuốnsáchtrẻconcủachúngta(tôiquêntêncuốnsáchđórồi),"sốngvàquẫyđuôi",thậtthế,quẫyđuôilầncuốicùng...cònsángmaithìđã"FinitalaCommedia!"(1)Đối

vớiDimvàtôithìđiềuđócónghĩalà:tròxiếcđãdiễnxongrồi.Vàdùsaochúngtasẽtạơncácthánhthầnvềbaođiềunhântừnày.Ơnấytuychẳnglàbao,nhưngcũngvẫnlàơn.Chúngtacũngvẫnnênbiếtcảơnấycùngvớimọiphúclànhkhácnữachứnhỉ.(2)Cònvềphầnsớmmaiđây,thìtôimuốncảDimvàMác-ti-nihiểurõrằngtôirấtsungsướngvàhàilòng,khôngânhậngìvềsốphậncả.DimhãynóichoMác-ti-nibiếtđiềuấy,coiđólàlờinhắnnhủcủatôi.Anhấylàbạntốtlạivừa làmột đồng chí tốt... anh ấy sẽ hiểu.Dim thân yêu, tôi biết rằng khinhữngkẻngoancốkiaquaylạidùngnhữngthủđoạnxửkínvàhànhquyếtbímậtvộivãnhưvậythìchúngchỉlàmlợichochúngtavàtựchuẩnbịchochúngmộtsốphậnkhônghay.Tôibiếtrằng,nếucácbạncònsống,vẫntiếptụccùngnhauđứngvữngvàtấncôngmạnhmẽthìrồicácbạnsẽthấynhữngsựkiệnvĩ đại.Còn tôi,maiđây, tôi sẽbước rapháp trườngvới tấm lòngthanhthản,thanhthảnnhưmộtcậuhọctrònhỏrảobướcvềnhànghỉhè.Tôiđãhoànthànhphầncôngtáccủatôivớimộttinhthầntậntuỵ,vàbảnántửhình đã chứngminh cho tôi điều đó. Chúng giết tôi là vì tôi đã làm chochúnghoảngsợ.Nhưthếlòngngườicònmuốngìhơnnữa?Dẫusaotôivẫncòncóđiềumongmuốn.Ngườinàosắpchếtmàlạichẳngcóquyềnvòivĩnhđôichút.VòivĩnhởchỗlàtôimuốngiảithíchchoDimhiểutạisaotôihaycụccằnvớiDimvàtạisaotôilạikhócóthểquênđượcchuyệncũ.ThậtraDimcũngđãtựhiểu,nhưngtôimuốnnhắclạilàchỉbởivìtôithíchviếtlạinhữngdòngnàymàthôi.Giê-maạ,tôiđãyêuGiê-matừkhiGiê-macònlàmộtcôbéconxấuxí,từkhiGiê-macònmặcchiếcáovảikẻcarôvớicổáonhàunhĩ,vàcònđểbímtócnhỏxíusaulưng.ĐếnbâygiờtôivẫnyêuGiê-ma.Giê-macònnhớcáingàytôiđãhôntayGiê-mavàGiê-makhẩnkhoảnxintôi"đừngbaogiờlàmnhưthếnữa"?TôibiếtlàmthếlàbậybạnhưngGiê-maphảithathứchotôi.Cònbâygiờtôilạihôntờgiấyđãviết tên Giê-ma. Như thế là tôi đã hônGiê-ma hai lần và cả hai lần đềukhôngđượcGiê-machophép.Tấtcảchỉcóthếthôi.Giê-mathânyêu,vĩnhbiệtnhé!"

Khôngcóchữký.Cuốithưchỉcóbốncâuthơngắnmàhaingườicùnghọcvớinhauthờithơấu:ĐólàtôiDùkiếpruồiSốnghaychếtVẫntươivui.(3)Nửatiếngsau,Mác-ti-nibướcvàophòng,vàbừngtỉnhkhỏisựimlặngcủanửađờingười,anhquăngđitờcáothịđangcầmtrongtay,ômchầmlấychị.-Giê-ma!Saothế?Chúaơi!Giê-macókhócbaogiờđâumànaythổnthứcthế!Giê-ma!Giê-ma!Giê-mathươngyêucủatôi!-Khôngsaođâu,Trê-da-rêạ.Đểsautôisẽkểlạianhnghe.Ngaybâygiờ...tôi...chưakểđược.Chịvộivãnhétbứcthưướtđẫmnướcmắtvàotúi,đứngdậynghiêngngườinhìnrakhỏicửasổ,giấumặtđi.Mác-ti-ninínbặt,cắnlấyriamép.Sautừngấynămtrời,lầnđầutiênanhđểlộtìnhcảmcủamìnhnhưmộtcậuhọctrònhỏ-vậymàGiê-mavẫnkhôngđểýthấy!Mộtlátsauđãtựchủlạiđược,chịngoảnhlạinói:-ChuôngNhàthờchínhtoàđangđánh.Chắclàcóngườichết.Mác-ti-nitrảlờinhưthườngngày:-Chínhlàcáitôimangđếnđểchịxemđây.Mác-ti-ninhặttờcáothịlênđưachochị.Bảnthôngcáođượcinvộibằngcỡchữto,xungquanhviềnkhungđen."Vịgiámmụcyêuquýcủachúngta,ĐứcHồngygiáochủLôrentxôMông-ta-ne-li do chứngmạch tim phình to (4) bị vỡ tim đã đột ngột từ trần tạiRavena."Từtờcáothị,chịmaulẹđưamắtnhìnlên.Anhnhúnvaiđáplạiýtứkínđáotrongcặpmắtchị:-Cònmuốngìhơnnữa,Madonna?Vỡtimdomạchtimphìnhto,-còntừnàođủnghĩahơnthế.----------------

(1)FinitalaCommedia(tiếngÝ):hếttròrồi!Hàikịchđãdiễnxongrồi!(2)Đâylàmộtsựchâmbiếm,nhắc tới lờicầunguyệncủangười theođạoTinlànhtrướcmỗibữaăn.(3)NguyênvăntiếngAnh:"ThenamIAhappyflyIfIliveOrifIdie"Trích từbài thơ "Con ruồi" (TheFly) củanhà thơvàhoạ sĩAnhWilliamBlake(1757-1827)(4)Aneurism(tiếngAnh).HẾT